Speaking Ielts Tips

KTE1 18/10/2019 SPEAKING & LISTENING

TẠO PROFILE CỦA BẠN (ĐỂ TĂNG TỐC ĐỘ TRẢ LỜI VÀ SỰ TỰ TIN) Chúng ta đã nói về vòng tròn trung tâm Character và các elements của nó (Curiosity, emotions, and opinionated). Giờ chúng ta sẽ phác thảo qua về Experience on Self and The World. Hay nói cách khác bạn cần build một cái Profile cho chính bạn. Profile giống như một cái folder chứa thông tin cá nhân, sở thích và quan điểm của bạn. Trông thì có vẻ rất dễ nhưng đừng coi thường. Rất nhiều người luyện IELTS speaking gặp rất nhiều khó khăn với những câu hỏi về bản thân hay kiểu suy nghĩ của bản thân về abc xyz. Phải suy nghĩ nhiều. Đây là điều không nên.

Suy nghĩ không phải là sai nếu bạn suy nghĩ về các vấn đề to tát. Cần nhiều input. Có những vấn đề phải dành cả tháng hay cả năm trời để trả lời một cách chính xác như “Do you think Donald Trump is a good president?”. Nhưng không nên dành quá vài giây suy nghĩ cho những câu kiểu: “What is your diet like?” Hoặc “What is the most popular sport in your country?” Những câu này phải ra ngay lập tức (spontaneous) và không cần suy nghĩ. Profiling sẽ giúp bạn làm được điều này.

Tại sao tên của phần này là Build your profile? Bởi vì profile không đến một cách tự nhiên. Bạn cũng không thể nào Copy & Paste ở trên mạng. Bạn phải BUILD nó. Giống như xây nhà. Ngày qua ngày bạn build nó và bạn ngày càng clear hơn về bản thân (Experience on self) cũng như (experience on the world). REMEMBER: Bạn càng trả lời được nhiều câu hỏi về bản thân của bạn bao nhiêu, experience của bạn càng nhiều. (Bạn càng lên level phản xạ). Quy luật cuộc sống rất đơn giản, nếu bạn làm ít, bạn sẽ được ít. Nếu bạn làm nhiều, bạn sẽ gain nhiều

What’s the best moment in your life?

Got accepted Know my future would not be dark. Feel into University more confident LOL

What’s the worst moment in My cat died your life?

She was very charming and close to me. Was my best friend.

What’s your favorite kind of book?

Non-fiction

I love logic and facts. I want to sound smart among others.

Yes

Have made a lot of long-term friends. We’re still friends today

Did you have a happy childhood?

Who’s the greatest influence Dan Lok on you?

What are you studying?

Civil Engineering

What subject do you hate the Literature most?

He's a Chinese-Canadian businessman that showed me the right way to develop my career I don’t know it’s kinda fun. Plus, I’ve heard that engineers can make a lot of money. Don’t get me wrong. I love novels but just don’t like the literature subject at school

SPEAKING PART 1: HÃY TẬP LUYỆN THẬT NHIỀU, DỰA TRÊN PROFILE BẠN ĐÃ TẠO Hãy nhớ bạn không nhất thiết phải nói sự thật 100% nhưng qua những lần luyện tập, câu trả lời của bạn NÊN giống nhau. Ví dụ hôm nay bạn trả lời bài hát bạn thích nhất là “Sóng Gió” và nói rất hăng say về nó thì hôm sau bạn không nên đổi sang bộ bài “Hãy Trao Cho Anh” (trừ khi bạn quá siêu rồi!). Vì vậy hãy trả lời đồng nhất và nhiều lần hơn là nhiều lần mà không đồng nhất. Bạn phải BUILD skills trước.

Có những câu bạn không biết câu trả lời ngay lập tức phải suy nghĩ đến vài giây. Và trả lời xong bạn nên sử dụng I would say để tín hiệu cho người nghe thấy là bạn không thật sự sure về câu trả lời của bạn (and that’s totally FINE). Một số bạn ít kinh nghiệm cũng sẽ sử dụng PRESENT TENSE khi phải dùng PAST TENSE. Có thể bạn sử dụng rất chính xác các tense trên giấy nhưng khi Speak bạn vẫn quen sử dụng PRESENT TENSE. Điều này sẽ làm bạn bị trừ điểm.

PHÂN TÍCH: Nhiều người sợ những câu hỏi kiểu này vì tưởng rằng phải mô tả kiến trúc căn nhà, phong thuỷ, từng phòng, từng cái vườn, từng cái đồ vật bla bla. NO. Bạn chỉ cần mô tả chung chung trong 2 câu thôi là đủ. Chọn cái rõ ràng nhất và chung nhất hoặc bất kỳ cái gì hiện lên trong đầu bạn lúc đó (thông thường nó đã nằm trong profile của bạn). Rõ ràng câu hỏi ở đây liên quan đến hiện tại vậy bạn có thể thoải mái trả lời câu hỏi ở dạng hiện tại. Dạng câu hỏi “describe” thế này bạn hãy tập trung nhiều hơn vào tính từ.

Lại là hmm, I would say. Các bạn có thể thấy những thứ này không hề mới. Và làm đi làm lại nhiều lần sẽ khiến bạn thành thói quen và phản xạ.

Tôi sử dụng Bedroom vì nó có trong profile của tôi (nếu bạn chưa có bạn phải làm một cái profile của bạn). Hoặc nếu bạn gặp câu hỏi nào mà chưa có trong profile hãy dùng bất kỳ câu trả lời nào xuất hiện sớm nhất trong đầu bạn. Sau đó tập trung suy nghĩ đến cái này là bạn sẽ ra các QUICK WHY (Private space, big enough). Ở đây có cụm “And plus”, đây là một cụm từ informal chỉ nên dùng trong Speaking.

PHÂN TÍCH: Câu này KO có trong profile của tôi và tôi hoàn toàn bịa ra. Nhưng nó rất hợp logic thông thường. Nếu bạn không tin, hãy thử thay đổi phần QUICK ANSWER thành - Journalist - Fitness trainer - Traveler Bạn đều có cùng chung một cái QUICK WHY. Chính vì vậy hãy tập thói quen nói theo logic thông thường (kiểu Practice leads to success etc.) (One day I believe I can realize my dream). Đừng học thuộc transcript (câu trả lời mẫu) cụ thể nào. NEVER. Nhưng nên học thuộc kiểu trả lời theo logic thông thường. Vì bạn sẽ áp dụng trong nhiều trường hợp khác nhau.

BOOM! Đây là minh chứng cho bạn thấy bạn hoàn toàn có thể học thuộc một số QUICK WHY thông dụng. Bạn hãy chủ động note lại vào quyển sổ tay của bạn. Và tập đi tập lại cách nói như vậy. Lưu ý dành cho những beginner. Nếu gặp phải các câu hỏi YES/NO như kiểu Do you / Would you / Are you. Đừng trả lời YES hoặc NO. Cách trả lời tự nhiên nhất là “(YES) I DO” hoặc “(NO), I DON’T”. Tương tự ~I am, ~I would. Một lợi thế của cách trả lời này nữa đó là khi bạn trả lời YES hoặc NO không. Bạn sẽ có xu hướng dừng lại. Nhưng khi bạn trả lời I do/I don’t. Bạn sẽ (một cách tự nhiên) nói tiếp.

Quick Why. Ngay lập tức trong đầu tôi bật ra “the reason is that” vì tôi muốn giải thích cho cái QA. Câu trả lời hoàn toàn hợp lý. Bạn hoàn toàn có thể dừng ở đây. Nhưng nếu bạn muốn nâng cao hơn vẫn có thể đào sâu hơn một chút. Và tôi dùng “And I think there’s been enough research all suggesting that”. Đây không phải là một cụm từ bạn phải học thuộc NHƯNG nó là thứ bạn nên note lại vì có thể bạn sẽ dùng nhiều lần. Bạn sử dụng cụm dài dài này để chứng minh quan điểm của bạn là đúng.

- Câu này không nằm trong Profile nên tôi cần suy nghĩ và có chút cẩn trọng (Hmm, I would say). Miêu tả đồ ăn là dễ hơn so với miêu tả kiến trúc, lịch sử,… chính vì vậy bạn nên chọn ĐỒ ĂN (FOOD) hoặc CON NGƯỜI (PEOPLE). Chưa kể food và people còn cho bạn cảm xúc khi nói. - Cụm I’ve seen hoặc I’ve heard that bạn nên NOTE lại vì nó rất có ích khi bạn kể lại một trải nghiệm của bạn. - I’d never start my day without a bowl of Pho là một cách nói nhấn mạnh hay dùng. (thay vì nói một cách truyền: I always start my day with a bowl of Pho).

LISTENING PRACTICE TEST. Trang 116 1. Dress your best 2. Kirby 3. 09356788545 4. No charge 5. American Express 6. Black 7. Glass desk 8. TG586 9. yellow 10. coffee table

• 11. plan 12. on foot 13. sensible clothes • 14. forecast 15. volunteers • 16. accidents 17. finish line • 18. C 19. B 20. E

KTE1 21/10/2019 LISTENING & SPEAKING

CÁC CHỦ ĐỀ NÊN NHẮM ĐẾN (CHO SPEAKING PART 2 VÀ 3) I. DIET AND NUTRITION (THỰC PHẨM VÀ DINH DƯỠNG) - Nó là thứ gần gũi với đời sống của bạn. - Nếu đề bài không rơi vào dinh dưỡng thì sao? Ví dụ: Describe book you've recently read => Hãy lái đề bài về chủ đề nutrition. I recently read a book about nutrition bla bla and it says bla bla. Nếu chủ đề về Describe a person you respect thì sao? => Hãy lái đề bài về chủ đề nutrition. I recently met someone who knows a lot about diet and nutrition and he says bla bla

Nếu chủ đề về Describe a neighbor you know thì sao? => Lại lái đề bài về chủ đề Nutrition. My neighbor knows a lot about nutrition because he reads books and research. And he says bla bla. Nếu chủ đề về Describe a movie character thì sao? => Lại lái về chủ đề Nutrition. One of the characters I love is John Wick (bịa ra, ai biết), he follows a whole food plant based diet. He says that to be a good movie character, you need to eat a lot of plants.

Nếu chủ đề về Describe a piece of advice thì sao? Càng dễ => he advises others to eat whole plant food because because Tóm lại hãy tự nghiên cứu về thực phẩm/dinh dưỡng vì đây là một chủ đề sẽ giúp bạn rất nhiều trong bài thi Speaking.

2. CULTURE Văn hóa phương tây coi trọng chủ nghĩa cá nhân (individualism) hơn là phương đông (collectivism). Thông tin cốt lõi mà bạn nên thuộc lòng ở đây đó là: “Western countries are more individualistic. Eastern countries are more collectivistic” 3. THE MEDIA “The media controls the public” là thông tin cốt lõi mà bạn cần nhớ để có thể lôi ra và giải thích bất cứ lúc nào bạn có cơ hội trong bài thi. Nếu bạn không biết gì về the Media và sức mạnh của nó, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc giải thích một số sự vật hiện tượng, giả sử tại sao một đất nước lại có lối sống ABC trong khi nước khác lại có lối sống XYZ. Câu trả lời có thể là The media controls the public.

4. THE MONEY Tiếp tục liên hệ với vấn đề media là vấn đề MONEY, thế giới này được chạy bởi một loại “xăng” đó là tiền. Tiền có thể thay đổi hành vi con người và tổ chức. Thế lực mạnh nhất trên thế giới không phải là government. Mà đó là Corporations. Vì corporations là thứ tạo ra giá trị, lợi nhuận và là nơi có nhiều tiền nhất. Corporations có thể đứng sau một government, đứng sau một media hay bất kỳ cá nhân nào. Đây là một thực tế ở Mỹ hay Việt Nam hay bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Ví dụ: Corporations là thứ kiểm soát media và hệ thống giáo dục khiến bạn hiểu sai về Sữa bò. Corporations là thứ mua chuộc government để government giảm thuế về lâu dài, etc.

VŨ KHÍ SỐ 1: KỊCH BẢN WELL IT DEPENDS

Phân tích: Có 2 nhánh cho 2 trả lời này. Một là INSTINCT và hai là EDUCATION. Về bản chất thì Some people với But in general cũng giống như If và But if thôi nên bạn đừng sợ. Hãy linh hoạt. Miễn sao bạn có 2 nhánh là được. Cái quan trọng ở đây là nếu bạn có kinh nghiệm về chủ đề Decision making (đọc ở đâu đó rồi) bạn sẽ biết được một số từ vựng như kiểu: Instinct, Rational thinking, a systematic way etc. Nhưng đừng đặt nặng vấn đề này quá. Hãy cứ tập trung vào thói quen trả lời kiểu Well it depends trước đã. Cho đến khi bạn thành thạo.

Phân tích: Lại một lần nữa tôi áp dụng lối suy nghĩ well it depends on. Bạn có thể thấy câu trả lời đảm bảo logic vì được nối bằng Because với So. Nghĩa là chỗ nào chưa hợp lý là dẫn ra Because luôn. Hãy đặt bản thân mình vào giám khảo để xem giám khảo đã hiểu hay chưa. Nếu chưa hãy sử dụng because và nghĩ lý do (tôi biết bạn rất giỏi nghĩ lý do!) Ở đây tôi chia thành 2 nhánh: Some people are focused so there’s no problem. But TV is very distracting.

PHÂN TÍCH: Tôi lại chia thành 2 nhánh. Strong relationship vs. Not-too-strong relationship. Logic rất chặt chẽ, If-then If-then.

Bạn hãy thử tự trả lời. Sử dụng Well it depends if, but if, và chia thành 2 nhánh.

Phân tích: 2 nhánh – Job đòi hỏi traveling và job không đòi hỏi travelling. Khá thẳng thắn phải không?

Phân tích: 2 nhánh – Nơi văn hoá đồng nhất và nơi văn hoá đa dạng. Như bạn có thể thấy cái này cũng phụ thuộc nhiều vào experience on the world. Nếu bạn phân biệt được 2 nền văn hoá: Một là collectivistic, tức follow phong cách cộng đồng và hai là individualistic, tức follow phong cách cá nhân thì bạn sẽ dễ dàng trả lời câu hỏi này.

Phân tích: Bạn có thể chọn bất kỳ tiêu chí gì. Không nhất thiết phải một cái. Như câu số 8 ở trên có thể chọn Vehicle, Weather, The area, the budget, cái gì cũng được. Cái gì cũng tuyệt vời. Miễn sao nó xuất hiện trong đầu bạn và nghe có vẻ hợp lý, hãy sử dụng nó luôn.

VŨ KHÍ SỐ 2: KỊCH BẢN THỪA NHẬN “Tôi biết rằng anh rất tức giận nhưng…” “Tôi biết rằng đây là do lỗi của tôi nhưng…” “Tôi hiểu rằng blah blah…” “Tôi biết bạn cảm thấy bla bla và tôi” Đó là những ví dụ của Thừa nhận. Một lối tư duy rất phổ biến trong tiếng Anh mà bạn nên thành thạo. Khác với SCRIPT: Well it depends on / If / But if. Kịch Bản Thừa Nhận được dùng ở cả 3 TASKS.

Tôi THỪA NHẬN làm cho mình chạm đến suy nghĩ và kết nối tới giám khảo. Hay nói cách khác là đọc được suy nghĩ của họ (I know it may sound unbelievable to you but…” Đến đây chắc bạn cũng nhận ra bạn sử dụng KỊCH BẢN THỪA NHẬN ngay cả trong tiếng Việt cũng rất nhiều. Chỉ có điều bạn có thể chưa nhận ra sức mạnh của nó. Trong tiếng Anh đây là lối giao tiếp rất thông dụng, khiến cho lý lẽ của bạn dễ thuyết phục hơn vì nó giải quyết thắc mắc của người nghe ngay cả khi người ta chưa nói ra.

Khi bạn nói “I don’t celebrate my birthday”, người nghe sẽ ngay lập tức có câu hỏi trong đầu “TẠI SAO?” Đó là khi SỰ THỪA NHẬN có tác dụng. Bạn giải quyết câu hỏi tại sao trong đầu của người ta ngay lập tức. “I know it may sound a little unusual to you but bla bla” Người nghe sẽ thoả mãn vì bạn đã xử lý câu hỏi của người ta ngay cả khi người ta chưa nói ra “Tại sao?” hoặc “Ôi sao kỳ vậy??” Sự thừa nhận rất quan trọng trong giao tiếp và ngay cả trong Speaking IELTS. Bạn nên luyện tập thói quen sử dụng nó liên tục.

Cả 2 câu trả lời ban đầu nghe có vẻ rất cực đoan! Nhưng một khi bạn có SỰ THỪA NHẬN, câu trả lời của bạn trở nên bình thường hơn rất nhiều. I know that I understand that It may sound like It may appear like

Dù cho bạn đứng ở phía nào của một vấn đề. Bạn vẫn có thể dùng THỪA NHẬN để tăng tính thuyết phục. Bạn muốn show cho họ thấy là bạn không hề crazy. Calm down! I know you may think this and that, but here are my reasons.

VŨ KHÍ SỐ 3: KỊCH BẢN HỐI HẬN Chắn chắn rằng bạn sẽ thấy kịch bản này quen thuộc. Kể cả trong tiếng Việt. Đó là sự hối hận. Muốn trở vê quá khứ thay đổi cái gì đó. Muốn làm lại, muốn cố gắng, muốn thay đổi. Vân vân. Bạn có biết nếu bạn thành thạo kịch bản này, bài nói của bạn sẽ rất mượt? That’s my fault, I wish I could go back in time and change it. Now I realize it’s very important so I’ll try my best to bla bla.

Nghe gần giống như một lời hứa tới ba mẹ bạn khi bạn mắc lỗi gì đó hay bị điểm kém. Thứ mà chúng ta đã thạo từ khi còn bé. Và bây giờ trong Speaking đặc biệt là Part 2. Kịch bản này lại có cơ hội giúp bạn. Mặc dù có thể bạn rất giỏi nói như vậy trong tiếng Việt nhưng tiếng Anh lại chưa quen. Yên tâm bạn sẽ dùng rất nhiều.

PHAO CỨU SINH!!! Dù cho bạn không biết gì về nó. Bạn vẫn có thể ca bài ca xin hứa. Tôi ước, tôi sẽ, tôi sẽ cố gắng.

VŨ KHÍ SỐ 4: KỊCH BẢN BECAUSE Đúng vậy, bạn không hề nhìn nhầm. BECAUSE! What??? “Because” là một từ rất mạnh trong giao tiếp nhưng không được giá trị một cách đúng nhất (underestimated).

Người ta có thể dạy bạn các từ fancy dài dài, uncommon, và khuyên bạn dùng các từ đồng nghĩa của Because để bài nói của bạn “chuyên nghiệp và nguy hiểm hơn”. Nhưng ít ai nói với bạn, bản thân Because đã là rất tuyệt vời rồi và là the ultimate way to explain your idea in detail. Bạn không cần gì nhiều hơn.

• Ở phần này tôi muốn bạn xây dựng một thói quen khác, đó là thói quen giải thích tại sao ngay sau mỗi câu trả lời của bạn (Hãy nhớ đến Quick Answer / Quick Why). Ngay cả trong Quick Why, bạn vẫn có thể giải thích kỹ càng hơn bằng Because. Để hiểu hơn về sức mạnh của Because (ngoài IELTS), hãy thử tưởng tượng tình huống sau: Bạn đi siêu thị và mua đồ ăn, cuối cùng bạn ra quầy thu ngân xếp hàng như mọi khi. Bạn đang rất vội (you're in rush) Bạn nói với người đằng trước bạn (có 2 trường hợp)

• TH1, bạn nói "Can I go first please?" • TH2, bạn nói "Can I go first please because I'm being late for my first job interview"

• Because không những mạnh trong mảng thuyết phục mà còn mạnh ở mảng IELTS Speaking. Mỗi một câu trả lời của bạn đưa ra đều tạo ra trong đầu giám khảo một cái MIND HOLE. Nghĩa là giám khảo sẽ hỏi trong đầu (Tại sao). Bạn muốn close cái mind hole đấy bằng cách tạo thói quen sử dụng Because.

• VD: To be honest with you, I don't like cats. => Trong đầu giám khảo sinh ra một cái mind hole. Solution? Đóng cái mind hole đấy bằng thói quen because. • VD: To be honest with you, I don't like cats because I'm allergic to their fur. Xong, mind hole đã bị đóng. Giám khảo hiểu bạn. Và bạn có câu trả lời rất hoàn chỉnh + thuyết phục.

• SCRIPT Because và SCRIPT THỪA NHẬN giống như 2 người bạn hỗ trợ lẫn nhau. Nếu bạn dùng thành thạo cả 2 SCRIPTS này, giám khảo sẽ không còn hole và bài nói của bạn sẽ trở nên mượt mà, hoàn chỉnh, thuyết phục. Hãy thử kết hợp 2 cái SCRIPTS này với nhau để xem nó mạnh cỡ nào. • VD: To be honest with you, I don't like cats. => To be honest with you, I don't like cats because I'm allergic to their fur • => To be honest with you, I don't like cats because I'm allergic to their fur. I know it might sound like I just made an excuse but I really am allergic to cats, plus my doctor asked me to stay away from them. Thông thường bạn chỉ cần một cái là đủ: Hoặc là Because hoặc là Acknowledgement.

• Cách tốt nhất để tạo cho bản thân thói quen sử dụng Because đó là đặt vị trí của bản thân mình vào vị trí giám khảo. Tự tạo Mind hole cho chính bạn rồi tự trả lời sử dụng Because. Tự hỏi chỗ nào vẫn còn chung chung và chưa chi tiết, dùng because. Tự hỏi chỗ nào nghe hơi kỳ quặc, dùng SỰ THỪA NHẬN. Bạn sẽ thấy bạn cảm thấy uncomfortable nếu bạn không giải thích rõ ràng bằng because và because sẽ ra một cách tự nhiên hơn.

LUYỆN TẬP: 1. I don’t like football 2. There are not a lot of museums in my hometown 3. I love using Facebook 4. There are not so many people who drive in my country 5. There are a lot of grocery stores in my neighborhood 6. I don't have any friends 7. Whole food plant based is good for you 8. You should not eat meat 9. I'm very healthy

1. I don’t like football BECAUSE my main sport is hockey and I only watch and play hockey 2. There are not a lot of museums in my hometown BECAUSE many of them are old and are under renovation. 3. I love using Facebook BECAUSE I can connect with everyone in the world 4. There are not so many people who drive in my country BECAUSE cars are very expensive 5. There are a lot of grocery stores in my neighborhood BECAUSE the population is huge 6. I don't have any friends BECAUSE I'm boring than you think I am 7. Whole food plant based is good for you BECAUSE it gives you a lot of essential nutrients you body needs like fiber, antioxidants, vitamins and minerals. 8. You should not eat meat BECAUSE meat can produce carcinogens which cause cancers. 9. I'm very healthy BECAUSE I eat a lot of fruits and veggies.