Wika At Kolonyalismo

WIKA AT KOLONYALISMO Sa panahon natin ngayon, alam naman siguro nating lahat na mas nangingibabaw ang mga makabagong teknolohiya na naglipana sa kahit saang bansa sa buong mundo. Kung kaya`t marami na sa ating mga kababayan ang tumatangkilik dito. Pero kamusta na kaya ang kalagayan ng ating wika sa panahon kung saan yumayabong ang mass media at teknolohiya? Bilang isang pilipino nakasanayan na nating gumamit ng ating sariling wika. Sapagkat nakakapag mas makabayan ito at nakakapagpahayag tayo ng ating sariling saloobin. Ginagamit din natin ang ating wika upang makipagkomunikasyon sa ating kapwa pilipino. Ngunit sa pagdaan ng mga panahon, ang ilang mga pilipino lalong lalo na ang kabataan ay naging “Jejemon”. Ang Jejemon ay ang mga taong ganito kung makipagusap o makipagkomunikasyon. (tingnan ang larawan sa ibaba.) Kung may Jejemon, mayroon namang mga pilipino na nawiwili sa “Kpop”. Ang Kpop ay ang tawag sa kategorya ng musika na nagmula sa Timog Korea. At dahil sa pagkawili ng mga pilipino sa Kpop lalo na ang mga kabataang pilipino, nagkaroon na sila ng interes sa wika nito. Sila rin ay nagdadamit na nang katulad sa mga koryanong/koryanang kanilang iniidolo. At sa pagdaan ng mga panahon, ang mga pilipinong bakla o beki (mga lalaking umaasta na parang babae) ay nakapagbuo narin ng kanilang sariling linggwahe na tinatawag na “Gay Language” o Salitang Beki. Katulad na lamang ng mga halimbawa dito sa ibaba: (tingnan ang larawan sa ibaba) Dahil sa patuloy na pagusbong ng mga makabagong teknolohiya, marami na sa ating mga pilipino ang hindi gumagamit ng ating sariling wika, sapagkat ginagaya na nila ang kanilang mga naririnig, nakikita at nababasa sa iba’t ibang media, tulad ng Internet, Telebisyon, Telepono (cellphone) at iba pa. Kaya malaki ang epekto nito sa kalagayang pangwika ng kulturang pilipino. Ganon pa man, atin paring pagyabungin at paunlarin ang ating sariling wika, para sa kapakanan ng ating bansa. https://coolstudentever.wordpress.com/2016/09/21/first-blog-post/

Wika at Kolonyal na Pag-iisip Biktima ang kaluluwa ng ating bansa ng ating madugong kasaysayan. Dahil sa likas na yaman ng ating arkipelago, pinag-agawan tayo ng mga dayuhang mananakop. Nagtagal nang halos apat na siglo ang ating pagiging kolonya ng Espanya, at makikita ang malaking epekto nito sa ating mga wika at literatura. Masyadong maraming mga katagang Kastila ang makikita sa Tagalog, Hiligaynon, Kinaray-a, Cuyunon at iba pang mga wika. Katunayan, marami sa aming taga-Antique ang tumutukoy sa

aming puso na “korason," mula sa Kastilang “Corazon." Ang Chavacano ng Zamboanga at Cavite ay parang Kastila sa pandinig, kung kaya ang tawag dito ay “bastardized Spanish." Nang talunin ng mga Katipunero ang mga Kastila noong Rebolusyong 1896, sinakop naman tayo ng mga Amerikano sa bisa ng Treaty of Paris. Ipinadala nila noong 1904 ang barkong S.S. Thomas kung saan lulan ang mga gurong Amerikano, tinaguriang Thomasites, na nagturo sa ating mag-Ingles. Dahil likas na magagaling tayong mga Pilipino, agad nating natutunan ang wikang ito. Sa ngayon, marami na tayong magagaling na manunulat sa Ingles katulad ng mga Pambansang Alagad ng Sining para sa Literatura na kinabibilangan nina Nick Joaquin, F. Sionil Jose, N.V.M. Gonzales, at Edith L. Tiempo. Kahit hindi nagtagal ang pananakop ng mga Amerikano, naiwan naman nila ang impluwensya ng wika. Ang Ingles ay opisyal na wika ngayon ng pamahalaan at kalakalan. At ang pinakamasaklap sa lahat, ito ang naging pangunahing wika ng ating mga paaralan, kolehiyo, at unibersidad. Naging matindi ang ating pag-iisip na kolonyal. Ang Wikang Filipino sa Edukasyon Marami nang mga hakbang na ginawa ang iba't ibang sektor upang malinang ang wikang pambansa. Noong dekada '90, naging dibdiban ang pagsalin at paglalathala sa Filipino ng mga obramaestra sa literatura mula sa iba't ibang rehiyon. Ito ang “Seryeng Panitikan" na nilahukan ng tatlong imprentang nakabase sa unibersidad—Ateneo de Manila University Press, De La Salle University Press, at University of the Philippines Press. Nagkaroon ng limang taong “transition period" bago maituro ang maraming asignatura sa wikang Filipino. Itinatag ang Sentro ng Wikang Filipino na mayroong mga sangay sa Luzon, Visayas, at Mindanao upang mangalap ng mga salita mula sa iba't ibang wika, magsalin ng mga libro, at sumulat ng pananaliksik sa Filipino. Ang kanilang jornal na Daluyan ay naglalaman ng mga teorya at praktika ng paggamit ng sariling wika sa ating edukasyon. Nang mauso ang mga call center nitong mga nakaraang taon, unahan ang mga kolehiyo sa pagtuturo ng tinatawag na “Standard American English." Kaya gulat na gulat ako nang magpalabas si DepEd Kalihim Jesli Lapus noong nakaraang buwan ng kautusan na gagamitin na

ang katutubong wika sa pagtuturo sa elementarya. Nagkunsulta raw kasi siya sa mga eksperto sa wika at edukasyon at nalaman niya na mas madaling matuto ang isang bata kung sa sariling wika ito tuturuan. Haleluya at sa wakas naliwanagan ang DepEd! Ibig sabihin nito, ang mga batang mag-aaral sa amin sa Antique ay sa Kinaray-a na tuturuan. Noong nasa elementarya pa lamang kasi ako, kasalanang mortal at may multang 25 sentimo ang bawat katagang Kinaray-a na mausal sa aming paaralan. Mapagpalayang Wikang Pambansa Hindi maitatatwa na kaakibat ng wikang pambansa ang pagiging mapagpalaya. Walang mali sa paggamit natin ng Ingles. Kung wika kasi ang pinag-uusapan, wala namang wika ang lamang o mas mababa sa ibang wika. Nagiging makapangyarihan at masama lamang ang wika kung gagamitin ito upang sakupin ang isipan ng isang lahi. Nagiging mali lamang ang Ingles kung mas pinapahahalagahan natin ito kaysa mga wikang katutubo, at kung mas iginagalang natin ito kaysa ating sariling wikang pambansa. Kailangan din naman natin ang Ingles at ang iba pang mga wikang banyaga. Sa panahon ng globalisasyon at internet, kailangan natin ng wika na magagamit natin sa pakikipag-usap sa iba pang tao sa mundo. Sabi nga ni Dr. Leoncio P. Deriada, Palanca Hall of Famer at Professor Emeritus ng Literatura sa U.P. Visayas, ang bawat wika ay bintana upang matanaw natin at maunawaan ang mundo. Kung mas marami ka raw wikang alam, mas marami kang bintanang magagamit upang yakapin ang mundo nang buong-buo. Pero dahil isang mahirap na bansa ang Pilipinas at marami sa atin ang walang pagkakataong matuto ng mga banyagang wika, kailangang mabuo na natin ang pambansang wika upang mas maging pantay-pantay ang lahat. Ito lang ang tanging paraan upang maging malaya tayong lahat na mga Filipino. (Ang may-akda ay guro ng Literatura sa De La Salle University-Manila at ng Filipino sa Miriam College. Nagkamit na siya ng mga gantimpala mula sa Carlos Palanca Memorial Awards for Literature at National Book Awards.) https://www.gmanetwork.com/news/news/nation/171157/wika-at-kolonyal-na-pag-iisip/story/

Kolonyal na Mentalidad “ Ang hindi magmahal sa sariling wika, daig pa ang hayop at malansang isda.” -José Rizal Kung ang ating pambansang bayani na si Jose Rizal ay nabubuhay sa panahon ngayon, marahil siya ay talaga namang malulungkot sa mga pangyayaring ito sa mga Pilipino. Si Rizal ay kilala sa kanyang pagiging makabayan na pinakahinahangaan ng marami sa kanya. Ang pagkakaroon ng kolonyal na pag-iisip ay simbolo lamang ng pagtakwil ng sariling atin. Tunay nga naman na ang Pilipinas ay sagana sa iba’t-ibang wika. Noong tayo ay sekondarya pa lamang natutunan natin na ang Pilipinas ay nakolonisahan na ng maraming bansa. Ang Espanya at Amerika ay ang pinakamatagal na nangolonya sa Pilipinas. Karamihan sa ating mga Pilipino ay nagkaroon ng tinatawag na “Kolonyal na Mentalidad”. Para sa mga hindi nakakaalam kung ano ang ibig sabihin ng kolonyal na mentalidad, ito ay isang kaisipan ng tao na ang lahat ng nakikita na mula sa ibang bansa, ay mas maganda kaysa sa sariling atin. Ang isyung ito ay kailangan nating bigyang pansin sapagkat ito ay ukol sa pagkalimot ng mga Pilipino sa kanilang wika at pati na rin sa gawa ng ating kapwa Pilipino. Sa panahon ngayon, mas tinatangkilik natin ang mga bagay ng mga dayuhan at pati na rin ang wika nila. Ano nga ba ang epekto sa atin ng Kolonyal na Mentalidad? Ito ay nakakasama dahil ang ilang mga orihinal na wika mula sa ating mga pinaka ninuno ay nakalimutan na at natabunan dahil sa impluwensyang kolonyal ng mga mananakop. Ang marapat nating gawin ay mahalin o ipagmalaki ang ating sariling wika at huwag magpatangay sa agos ng modernong panahon na tumatalikod sa sariling kinalakihan. Ang wikang Filipino tulad ng ibang wika sa mundo ay patuloy na nagbabago tungo sa ikakahusay at ikatatagumpay sa paggamit nito sa iba’t – ibang sangay ng lipunan lalo’t higit sa mga larangan ng kaalaman. Mahaba-haba na rin ang tinahak at tinatahak pa ng ating wikang pambansa upang makarating sa landas ng intelektuwalisasyon at modernisasyon. Sa modernong panahon, mas tinatangkilik ng mga kabataang Pilipino ang Ingles na wika kaysa sa sarili nilang wika. Halimbawa na lamang na pinaniniwalaan ng mga kabataan ay nagnanais na maging magaling sa pagsasalita ng wikang Ingles sapagkat sila ay naniniwalang mas ikauunlad nila ito kaysa sa pagiging magaling sa wikang Tagalog. Alam ng lahat na ang Ingles ay isang “universal language” o sa madaling salita ay ito ang lenggwahe na ginagamit ng karamihan sa tao sa buong mundo. Sa kadahilanang ito, tumatak na sa isip ng mga Pilipino na kapag sila ay bihasa sa paggamit ng wikang Ingles, sila ay aasenso sa buhay sapagkat marami din sa atin ang naghahangad na mangibang bansa upang kumita ng mas malaking pera. Samakatuwid, nangangahulugan lamang ito na kailangan natin ang puspusang pag-aaral sa wikang dumadaloy sa ating kamalayan at wikang kasangkapan sa lipunan. Tangkilikin ang sariling atin, upang umunlad ang bayang minamahal natin. Gaya ni Rizal, tayo ay maging makabayan at wag puro gawang banyaga ang hanggaan. Wag maging bulag at wag hayaang sa sariling bayan, maging isang bihag. “Nalililimot ng bawat isa sa inyo na habang napag-iingatan din nito ang katibayan ng kaniyang paglaya, katulad ng pagpapanatili ng isang

tao sa kaniyang kasarinlan, upang mapanatili niya ang kaniyang sariling paraan ng pag-iisip. Ang wika ang pag-iisip ng bayan” – José Rizal, El Filibusterismo https://hnlxdcstr.tumblr.com/post/129854013112/kolonyal-na-mentalidad

CULTURAL GENERATIONS These are Western Cultural Generations. Japan and Asia and portions of Europe will have their own generational definitions based on major cultural, political, and economic influences. Which Generation are You? Birth Birth s s Start End

Youngest Age Today*

Oldest Age Today*

The Lost Generation The Generation of 1914

1890 1915

104

129

The Interbellum Generation

1901 1913

106

118

The Greatest Generation

1910 1924

95

109

The Silent Generation

1925 1945

74

94

Baby Boomer Generation

1946 1964

55

73

Generation X (Baby Bust)

1965 1979

40

54

Xennials

1975 1985

34

44

Millennials Generation Y, Gen Next

1980 1994

25

39

iGen / Gen Z

1995 2012

7

24

Gen Alpha

2013 2025

1

6

Generation Name

(*age if still alive today) Note: Dates are approximate and there is some overlap because there are no standard definitions for when a generation begins and ends. https://www.careerplanner.com/Career-Articles/Generations.cfm

The Lost Generation The Lost Generation, also known as the Generation of 1914, consists of people born from 1883-1900. A major problem with this generation was that people were being taught unrealistic things about life after World War I. "The common people of the 'Lost Generation' (born from 1883 to 1900) grew up in a time when mass immigration was occurring and America was changing drastically. Upon the return of the soldiers from WWI, the American lifestyle was altered. Many became disillusioned and they became known as the "bad kids" and "flaming youth." Doughboys, flappers, gangsters, and stars were all common during the 'Roaring Twenties.' However, the '20s came to a close with a bang when the Stock Market crashed, ending the spirit of the 1920s."

The Interbellum Generation The Interbellum Generation consists of people born from 1901-1910. People in this generation were either a part of the Roaring Twenties or the first phase of the Great Depression. Problems with the Roaring Twenties include a ton of social issues such as the prohibition of alcohol, arguments over human origin (the Scopes trial), immigration, communism, isolationism and the 1928 United States presidential election. Groups such as the Ku Klux Klan were formed when the people of this generation were the age of my generation today.

The Greatest Generation The Greatest Generation consists of people born from 1911-1924. Journalist Tom Brokaw gave this generation that name because it was people who grew up in the United States during the Great Depression, then fought in World War II when they grew up. Is this generation really the greatest though? This generation invented nuclear weapons, chemical weapons, biological weapons, and weapons of mass destruction. This generation also strongly believed that materialism was the biggest priority and they did not care much about the environment.

The Silent Generation The Silent Generation consists of people born from 1925-1945. This generation were either children during WWII or fought as young adults in the war. This generation lived through WWII, the Great Depression, the Cold War, McCarthyism and the Civil Rights Movement. This generation also consisted of men working while the women stayed home with the children. Instead of changing the government, they worked within it. They were silent. The Baby Boomer Generation Baby Boomers were born from 1946-1964. This generation was alive during the famous Woodstock, Vietnam War, Civil Rights Movement, movies in color and the Beatles. Many of my generation's parents were Baby Boomers. One con about this generation is that they ranked lowest when it came to being adaptable and collaborative according to Business Insider. Also, according to Daily Republic, this generation doubled the divorce rate.

Generation X Generation X consists of people born from 1965-1976. When I looked up "Generation X" on Google, the first thing that came up was Google's definition of Generation X. This definition is, "The generation born after that of the baby boomers (roughly from the early 1960s to mid-1970s), often perceived to be disaffected and directionless." Some characteristics of this generation are: They reject rules, mistrust institutions and are individualistic. According to American Bar, "Even more so than Baby Boomers, members of Generation X dislike authority and rigid work requirements. An effective mentoring relationship with them must be as hands-off as possible."

Millenials  The demographic cohort that directly follows Gen X  The term Millenniasl is usually considered to be apply to individuals who reached adulthood round the turn of the 21st century.  Millennials stand out for their technology use, but older generations also embrace digital life.

iGen/ Gen Z iGen is more focused on work that millenials were at the same age. iGen’ers are also more likely to say that they would work even if they had plenty of money and to expect work to be a central part of their lives. Perhaps because they experienced the Great Recession as children and have witnessed growing income inequality, iGen realize they are going to have to work hard to make it. In a large national surveys, iGen is not as brash and confident as their millennial predecessors. They feel less optimistic about their career prospects and are lower in self-confidence than millennials were at the same age. As iGen begins to dominate the pool of entry-level talent, expect to see more young employees who are eager to do a good job but are scared of making mistakes. Whereas millennials demanded praise, iGen’ers want reassurance. Each generation has its pros and cons. No generation is perfect and no generation is terrible. The world has not fallen apart yet, and each generation contributes something positive to the world. To older adults, don't lose hope for my generation. We are not that bad and will do something great for the world. To my generation, don't let older adults tell you that our generation is terrible. We are amazing and will change the world. https://www.google.com/amp/s/www.theodysseyonline.com/the-cons-of-each-generation.amp

21ST CENTURY SKILLS OF TEACHERS, STUDENTS AND SCHOOLS 21st Century, itinuturing na Information Age, nangangailangan ito ng higit pa kaysa sa high school diploma upang makakuha ng isang magandang trabaho. Ang isang 21 st Century learner ay nagtataglay ng iba’t ibang karakteristiks. Gaya na lamang ng paggamit ng makabagong teknolohiya gaya ng kompyuter at iba pang makakatulong sa pagpapabilis ng kanilang pag-aaral. Bukas ang kanilang pag-iisip sa pananaw ng iba. Nauunawaan nila ang puna ng iba’t ibang tao.

Ika 21-siglo, panahon ng pagbabago, panahon ng globalisasyon at panahon ng makabagong teknolohiya. Sa larangan ng edukasyon, ito ang panahon ng pinakamalaking hamon para sa mga guro. Hamon na malinang ang mga kakayahang komunikatibo kung saan nakapagbabahagi ang mga mag-aaral ng sarili nilang ideya at mga karanasan, mapalawak ang kakayahan ng mapanuring pag-iisip, wastong pag-unawa sa mga nababasa at naririnig, pagbibigay solusyon sa mga suliranin at mga kaalaman sa tamang paggamit ng makabagong teknolohiya upang makaagapay sa mabilis na pagbabagong nagaganap sa bansa. Ngunit hindi hinahayaan ng mga guro na mapag-iwanan. Nasa kanila ang pagnanais na matuto. Patuloy nilang pinauunlad ang kanilang kaalaman at kakayahan upang makasabay sa mga pagbabago at pag-unlad ng lipunan. Tunay na sila ay masasabing lifelong learner. High tech na ang mga guro ngayon. Maliban sa mga kaalamang natatamo sa mga dinaluhang seminar, worksyap, training at mga kaalamang nakukuha sa mga libro at iba’t ibang sanggunian, mas napalalawak pa nila ang kanilang kasanayan sa tulong ng website resources at global na impormasyon. Sa pagtalakay ng mga aralin sa kanilang pagtuturo, malaking tulong ang paggamit ng iba’t ibang aplikasyon sa cellphone, tablet, laptop at iba pang makabagong gadget. Naipaliliwanag nang mabuti ang mga konsepto ng aralin na hindi na kailangang magpaulit-ulit ang guro sa pagsasalita. Mabilis na nakukuha ang interes at kawilihan ng mga mag-aaral kapag nakita na sa projector ang mga larawan o bidyo na may kaugnayan sa aralin. Hindi na kailangan ng guro na magsulat pa sa pisara o tsart. Sa mga ganitong pagkakataon ang mga guro ay tagapagdaloy na lamang sa loob ng klasrum. Ang social media gaya ng facebook, twitter, messenger, e-mail at iba pa ay ginamit na rin sa pagpapadala ng mga karagdagang gawain at mga pagsusulit. Sa pamamagitan nito, nababawasan ang paperworks ng mga guro. Kawili-wiling karanasan din para sa mga mag-aaral ang magpasa ng mga gawain gamit ang social media. Nagiging organisado ang mga ideyang ibinibigay nila gamit ang mga ito. Dagdag pa rito na napananatili ng mga guro ang kanilang magandang relasyon sa mga mag-aaral. Masasabi na higit na malawak ang kaalaman at kakayahan ng mga guro sa ika-21 siglo. Sumasabay at niyayakap anuman ang mga pagbabagong nagaganap sa daigdig. Pinananatili ang magandang samahan ng guro at mag-aaral, gayundin sa magulang at komunidad tungo sa ikauunlad ng kanilang mga mag-aaral. http://udyong.gov.ph/index.php?option=com_content&view=article&id=9037:guro-sa-ika-21-siglo6978&catid=90&Itemid=1267