Garuda Puranam.pdf

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ vii

NHõ$+¨‚K«O^Œ„Ѩ~°|„Ǩχ}Ë #=∞ó

QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O ѨÙ~å} ѨiK«Ü∞« O

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}O ÉèÏ~°fÜ«∞ q*Ï˝# ã¨~°fiã¨fiO. J=∞~°HÀâ◊O`À ã¨Ç¨ Z<Àfl „QÆO^ä•ÅÖ’ 'ѨÙ~å}O ѨOK«ÅHõ} Δ O— J<Õ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. ÉèÏQÆ=`«OÖ’ =∂„`«O ѨÙ~å}O ^ŒâÅ◊ Hõ} Δ ã¨=∞xfi`«=∞x WÖÏ K≥Ñʨ |_çOk : ã¨~Àæ -™êº^äŒ qã¨~âæ° Û◊ =$uÎ ~°HÍΔ O`«~å}˜ K«I =Oâ’ =Oâß#∞K«i`«O ã¨OMϺ¿ÇÏ`«∞ ~°áê„â◊Ü∞« óI ^Œâa◊ ~è ¡° Hõ} Δ ~ÿˇ ∞° fiHõOΠѨÙ~å}O `«kfi^À q^Œ∞ó I Hˆ z`«ÊOK« q^èOŒ „|Ǩχ<£ =∞ǨÏ^ŒÅÊ =º=ã¨Ü ÷ ∂« II (ÉèÏQÆ=`«O : 12,7–9,10) x*ÏxH˜, „Ѩu ѨÙ~å}OÖ’#∂, ã¨~æ° „Ѩuã¨~=æ° Oâ◊=∞#fiO`«~° =Oâß#∞K«i`«Å<Õ Ñ¨OK«ÅHõ} Δ ÏÅO>Ë Z‰õΩ¯= ÅHõ} Δ ÏÖË =ÙO\Ï~Ú. WHõ 'QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O—Ö’ 'ÉèÏQÆ=`«— HÍ~°∞Å∞ K≥ÑÊ≤ # ѨkO\˜ HõO>Ë ‰õÄ_® Z‰õΩ¯= ÅHõ} Δ ÏÅ∞<åfl~Ú. D ѨÙ~å}OÖ’ =¸_»∞ ÉèÏQÍÅ∞<åfl~Ú. PKå~°HÍO_» (Hõ~‡° HÍO_») „¿Ñ`«HÍO_» (^è~Œ ‡° HÍO_») „|Ǩχ HÍO_» ("≥∂HõHΔ ÍO_») "≥Ú^Œ\ H˜ ÍO_»#∞ ѨÓ~°fiYO_»=∞h z=i ~Ô O_»∞ HÍO_»Å#∂ HõeÑ≤ L`«~Î ° YO_»=∞h =º=ǨÏi™êÎ~∞° . D HÍO_»ÖÁHõ ^•x #∞O_ç =∞~˘Hõ\ ˜ q™êÎ~O° QÍ qaè<åflOâßÅ`À =ÙO\Ï~Ú. J^蕺ܫ∂Å ã¨OYºÖ’ ‰õÄ_» áÈeHõ ÖË^∞Œ . PKå~°HÍO_» – 240 J^蕺ܫ∂Å∞ „¿Ñ`«HÍO_» – 50 J^蕺ܫ∂Å∞ „|ǨχHÍO_» – 30 J^蕺ܫ∂Å∞ WHõ PKå~°HÍO_»Ö’x J^蕺ܫ∂ÅÖ’ 14 ѨÙ~å} ÅHõ} Δ ÏÅÃÑ,· 48 "≥^· ºŒ OÃÑ,· 61 ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅÃÑ,· 8 h`«∞ÅÃÑ,· 13 ~°`fl« âßGOÃÑ,· 43 YQÀà◊, Ѩ^•~°`÷ `« Ϋ fi, "åºHõ~} ° Ïk qaè#fl q+¨Ü∂« ÅÃÑ· q*Ï˝<åxfl „Ѩ™êk™êÎ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ viii

^è~Œ ‡° ÖË^• „¿Ñ`«HÍO_»Ö’x =∞$u, r"å`«‡ =∞~°}Ï#O`«~° „ѨÜ∂« }O, Hõ~‡° , Hõ~‡° #∞O_ç q_»∞^ŒÅ – J<Õ q+¨Ü∂« Å∞ ‰õÄÅOHõ+O¨ QÍ K«iÛOK«|_®¤~Ú. WO^Œ∞Ö’ =∞~°}ÏxH˜ =ÚO^Œ∞ HõxÑ≤OKÕ â◊‰Ωõ <åÅ∂, #~°HÍxH˜ =∂~°=æ ¸, „¿Ñ`« r=#=¸, <å~°HÜ © ∞« tHõÅΔ ∂, ã¨fiѨfl â◊‰Ωõ <åÅ∂, JѨ~H° ~õ ‡° HÍO_®^Œ∞Å∂ =∞ˆ~ ѨÙ~å}OÖ’#∂ ÖË#O`«QÍ =i‚OѨ|_®¤~Ú. Hõ~‡° HÍO_» qkèOѨ |_çOk. „¿Ñ`åÅ∞ K≥ÑÊ≤ # ã‘fiÜ«∞Hõ^ÅŒä ∂ L<åfl~Ú. É∫^Œ∞Åú „¿Ñ`«H^õ Œä ‰õÄ_® K≥Ñʨ |_»_O» qâı+O¨ . ™êHΔÍ`«∂Î N =∞Ǩq+¨μ"‚ Õ Ñ¨~=° ∞t"å^Œ∞ʼnõΩ D q+¨Ü∂« Å#∞ q=iOK«_O» =Å¡ Wk Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«`« <åáêkOK«∞‰õΩ#flk. NHõ$+¨‚ QÆ~∞° _» ã¨O"å^Œ~∂° ѨOÖ’#∞#fl „|ǨχÖË^• "≥∂HõHΔ ÍO_» Láêkè, =∂Ü«∞, Jq^ŒºÅ#∞ YO_çOz x["≥∞#ÿ *Ï˝<åxfl „Ѩuáêkã¨∞OÎ k. =∞^è•fiKå~°∞ºÅ ^≥· fi`«ã^≤ •úOu |ÅѨ~∞° ã¨∞OÎ k. QÆÜ∂« Hˆ „Δ `«O =~°#‚ #∞ Jx^ŒOѨÓ~°fiOQÍ D ѨÙ~å}O KÕãO≤ k. u~°∞Ѩu – u~°∞=∞Å J<Õ =∂@Å<≥·`Õ "å_»ÖË^Œ∞ QÍx Nx"åã¨∞h PÜ«∞# H˘Å∞"≥·# H˘O_»Åxfl\˜h HÀ<Õ\ ˜ Ѩ~O° Ѩ~`° À ã¨Ç¨ D ѨÙ~å}O =i‚OzOk. WOHÍ Z<Àfl W`«~° Hˆ â¡ ßʼnõΩ ã¨O|OkèOz# *Ï˝<åxfl D HÍO_»Å∞ Hõey™êÎ~Ú.

QÆ~∞° _» ѨÙ~å}OÖ’x ™ê=∂#º ÅHõ} Δ ÏÅ∞ : q∞QÆ`å ѨÙ~å}ÏÖ’¡ ZÖÏQÆ∂ =Ù<åfl~Ú Hõ^• J<À ÜÕ∞"≥∂QÍx ѨÙ~å} ã¨ÇϨ [ ÅHõ} Δ ÏÅÃÑ· WO^Œ∞Ö’ ÃÑ^ŒQÌ Í „â◊^úŒ Hõ#|é∞Ѩ|_ç#@∞¡ `Àã¨∞OÎ k. ѨÓ~°fiYO_»OÖ’x 240 J^蕺ܫ∂Å∞<åfl D ѨOK« ÅHõ}Δ ÏÅ∞ 14 J^蕺ܫ∂ÅÖ’¡<Õ HõxÑ≤™êÎ~Ú. 4,5 J^蕺ܫ∂Ö’¡ ã¨~,æ° „Ѩuã¨~Åæ° ∂, P~°= J^蕺ܫ∂Ö’ ^Õ=`«Å, |∞∞+¨μÅ =OâßÅ∂, 87–90 J^蕺ܫ∂Ö’¡ ~å[=OâßÅ∂ Jn =∞s ã¨OH˜ÑΔ OΨ QÍ, 54–58 J^蕺ܫ∂Ö’¡ ã¨~,æ° 224= J^蕺ܫ∞OÖ’ ã¨$+¨ì ºO`«=¸ K«iÛOѨ|_®¤~Ú. q∞QÆ`å JO`å D ѨÙ~å}ÏxˆH „Ѩ`ºÕ Hõ"∞≥ #ÿ ™ê=∂lHõ ÅHõΔ}"Õ∞. QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O "≥+· =‚¨ ѨÙ~å}"Õ∞. q+¨μ‚ ã¨ÇϨ „ã¨<å=∞O =∞~˘Hõ\ ˜ (JO>Ë ÉèÏ~°O`«OÖ’ cè+¨μ‡_»∞ K≥Ñ≤ÊOk HÍHõ) WO^Œ∞Ö’ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. q+¨μ‚ ѨO[~° ™È΄`«O HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. áêOK«~å„`« ã¨∂„`åÅ#∂ "≥·+¨‚= ã¨O„Ѩ^•Ü«∂hfl J#∞ã¨iOKÕ D ѨÙ~å}O ‰õÄ_® K≥Ñʨ |_çOk. J~Ú`Õ áêOK«~å„`åÅÖ’ q+¨μ=‚ ÙH˜ <åÅ∞QÆ∞ =ӺǨÖË =ÙO_»QÍ WO^Œ∞Ö’ `˘q∞‡k =ӺǨÅ∞ ¿Ñ~˘¯#|_®¤~Ú. JÖψQ W`«~° "≥+· =‚¨ ѨÙ~å}ÏÖ’¡ q+¨μ‚ ~°∂áêÅ~Ú^Õ =ÙO_»QÍ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}OÖ’ `˘q∞‡k ¿Ñ~˘¯#|_®¤~Ú. (1–12, 13,14) ã¨ÇϨ [OQÍ<Õ D ѨÙ~å}OÖ’ =∞Ǩq+¨μ=‚ ÙˆH ÃÑ^ŒÌ Ñ‘@ "ÕÜ∞« |_çOk. PÜ«∞# Ü≥ÚHõ¯ Ѩ<fl≥ O_»∞ J=`å~åÖÁHõKÀ\Ï, W~°"·≥ ~Ô O_»∞ J=`å~åÅ∞ =∞~˘HõKÀ\Ï =i‚OѨ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ ix

|_®¤~Ú. „Ѩ`ÕºHõOQÍ =∂~°¯O_ÕÜ«∞ =∞Ǩ=Úx q+¨μ‚=Ùx Ѩ^Œ∞<åÅ∞æ <å=∂Å`À ã¨∞ÎuOz#@∞¡ K≥ѨÊ|_çOk. „â◊=} H©~°Î# 㨇~°}Ïk ÉèíH˜Î =∂~åæÅ#∞, D ѨÙ~å}O =i‚OK«_O» K«∂¿ãÎ nxH˜ ÉèÏQÆ=`« „ѨÉÏè =O QÆ\ Qì˜ Í<Õ Ñ¨_#ç @∞¡ `≥Å∞ã¨∞OÎ k. Wk "≥+· =‚¨ ѨÙ~å}"Õ∞ QÍx P XHõ¯ âßYˆH ѨÓiÎQÍ JOH˜`"« ∞≥ ÿ áÈÖË^∞Œ . W`«~° ^≥"· åŠѨÓ*Ï q^è•<åÅ∞ ‰õÄ_® WO^Œ∞Ö’ q=iOѨ|_®¤~Ú. Ѩ~=° ∞t=ÙxQÆ∂iÛ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O Z‰õΩ¯=QÍ<Õ K≥ÑÊ≤ Ok. JÖψQ q<åÜ«∞Hõ, 㨯O^è,Œ qâßY, ^Œ∞~°æ ã¨Ñ=Ψ ∂`«$HõŠѨÓ*Ïq^è•#=¸ É’kèOѨ|_ç#k. „|Ǩχ, WO„^Œ, ã¨∂~°º, Jyfl, K«O„^Œ, "åÜ«Ú^Õ=`«@ŠѨÓ*ÖˇÖÏ KÕÜ∂« Ö’ WO^Œ∞ á⁄O^Œ∞Ѩ~∞° Ѩ|_çOk. Éè~·ˇ =° , ã¨∂~°º, Hõ$+¨,‚ t=, „|ǨχÖË JOâßÅ∞QÍ QÆÅ J=∞$`Õâfi◊ ~°™êfiq∞ J~°Û# QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}OÖ’ „ѨuáêkOѨ|_çOk. `«`Ϋ fi=∞ã≤, JǨÏO„|Ǩχã≤‡, „Ѩ*Ï˝#O „|Ǩχ, JÜ«∞=∂`«‡ „|Ǩχ=Ú#flQÆ∞ „|ǨχѨ^•~°÷ "åHͺÅ∞ ‰õÄ_® D ѨÙ~å}OÖ’ "åºMϺxOѨ|_®¤~Ú. QÆ~∞° `«‡O`«∞x ¿Ñ~°<Õ XHõ ѨÙ~å}=ÚO_®Åx q+¨μ=‚ Ù J#∞‰õΩ<åfl_»O>Ë PÜ«∞# J#∞„QÆÇϨ O =∂„`«"∞Õ HÍHõ DÜ«∞# Q˘Ñ¨Ê`«#O ‰õÄ_® =ÙO_®e Hõ^•! Jk KåÅ =é‰õΩ Ñ¨Ù~å}OÖ’<Õ K≥ѨÊ|_çOk. U"À Ô~O_»∞ =¸_»∞ q+¨Ü«∂Å#∞ =∂„`«O ~ÚHõ¯_» „Ѩ™êÎq™êÎ#∞. Ç≤ÏO^Œ∂=∞`åxH˜ =∞Ǩ„â◊Ü∞« O HÀ"≥à√◊ §. J@∞ =Ù#flk W@∞ ÖË^∞Œ J#fl@∞ìQÍ q+¨μ‚ HÀ"≥ÅÖ’ =ÙO_Õ"gÕ t= HÀ"≥ÅÖ’ #∞O_»=Ù. (XHõ¯ Hˆ „Δ `«áêʼnõΩÖˇ#· „u=¸~°∞ÅÎ ∞ `«Ñ¨Ê) HÍx QÆ~°∞_»∞_»∞ Jxfl HÀ"≥à◊§Ö’#∂ =ÙO\Ï_»∞. t"åÅÜ«∂ÅÖ’<Õ JkèHõOQÍ HõxÑ≤OKÕ #=„QÆÇϨ =∞O@ѨO QÆ~∞° _»zǨÏflOÃÑ<· Õ xi‡OѨ|_»∞`«∞Ok. J=∞‡"åi QÆ∞_»∞ÅÖ’ HõxÑ≤OKÕ áÈ`«∞~åA ‰õÄ_® QÆ~∞° `«‡O`«∞_ç JOâ◊Ü∞Õ #x ÃÑ^ŒÅÌ O\Ï~°∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ Ç≤ÏO^Œ∂=∞`åxH˜ Ѩ~°=∂„â◊Ü«∞"≥∞ÿ# u~°∞=∞Å ˆHΔ„`«OÖ’ PÜ«∞# ¿Ñ~°<˘Hõ H˘O_»ÜÕ∞ =ÙOk. (QÆ~∞° _®„k). QÆ~∞° _»^fiŒè [O Ѩ~=° ∞ѨÙ}º„Ѩ^OŒ . ™êQÆ~=° ∞^躌 OÖ’, PHÍâ◊^âÕ ß# „Ѩܫ∂}˜ã¨∞Î#fl"åiH˜ QÆ~°∞_»^èŒfi["≥ÚHõ „áê}Ï^è•~°O. JO`«=éÔHO^Œ∞‰õΩ ™êfiq∞"åi „|Ǩϟ‡`«û"åÅÖ’ QÆ~∞° _»"åǨÏ# ã¨OÉÏ~åx^Õ J„QÆ`åO|∂ÅO. P ~ÀA ѨOK«É∂íè `åÅ∞ Ѩ~=° t™êÎ~Ú. Wk Ü«∂„u‰õΩʼnõΩ `≥Å∞ã¨∞OÎ k. P ~À*Ë PHÍâ◊OÖ’ QÆ~∞° _»Ñ‰¨ ΩΔõ Å∞ yiH©Å∞, PHÍâ◊OÖ’ ã¨Ñ=Ψ ~å‚Å∞ QÀK«i™êÎ~Ú. Wk JO^ŒiH© HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. Wn QÆ~∞° `«‡O`«∞x =∂Ǩ`«‡ºO. WO^Œ∞ˆH "≥·+¨‚=ÙÅO`å PÜ«∞##∞ 'QÆ~°∞_®àÏfi~°∞— Jx q∞H˜¯e ÉèíH˜Î`À H˘Å∞™êÎ~∞° . JO^Œ∞Hˆ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù QÆ~∞° _»∞x ¿Ñ~° XHõ =∞ǨѨÙ~å}Ïxfl ã¨$+≤Oì z ^•xx ÉèÏ~°fÜ«∞ q*Ï˝# ã¨~fi° ã¨fiOQÍ =∞ÅKå_»∞. HÍ|>Ëì W^˘Hõ ÉèÏ~°fÜ«∞ q*Ï˝# ã¨~fi° ã¨fiO. JHõ~Δ ° *Ï˝#=Ú#fl"å~°O^ŒiH© P=â◊º ★ Ѩ~h°î Ü«∞O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

Wk <åU TÇ¨Ï =∂„`«"Õ∞....

◆ x

_®II Ü«∞àϧ~Ú <å~åÜ«∞}~å=Ù

QÆ~∞° _» ѨÙ~å}=Ú#∞ WO\’¡ x~°Éºíè O`«~O° QÍ LOK«=K«∞Û. Ñ≤`$« Hõ~‡° Å∞ [~°∞Ѩ٠k<åÅÖ’ QÆ~∞° _» ѨÙ~å} „â◊=}=Ú KåÖÏ „Ѩâã◊ =Ψ Ú. WO\’¡ P „QÆO^ä=Œ ÚO_» ‰õÄ_»^xŒ =∂„`«=Ú HÍ^Œ∞.... Jx PO„^èŒ áœ~å}˜‰Ωõ ʼnõΩ P~å^躌 ^≥=· O. áœ~å}˜Hõ ™ê~°fiÉè∫=∞, ѨÙ~å}ÀѨ<åºã¨ Hˆ ã¨i, `≥Å∞QÆ∞"å_çH˜ `≥eã≤# UÔHH· Hõ õ Jaè#=ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ „|ǨχN =∞ÖÏ¡k K«O„^ŒâYı ~° âß„ã≤QÎ Í~°∞ `«# ã¨fiO`« Öˇ@~ü ÃÇÏ_£ÃÑ· 1–7–2006# ¿Ñ~˘¯O@∂ ѨÅ∞=Ùi ã¨Oâ◊Ü∂« ʼnõΩ `≥~° kOKå~°∞. WHõ U ѨÙ~å}ÏxH© WÖÏ\˜ „Ѩ=∂} Ѩ„`åxfl=fi=Åã≤ ~åÖË^!Õ q∞QÆ`å ÉèÏ+¨Å áœ~å}˜ H õ ã ¨ ` « Î = ÚÖˇ = iH© ‰õ Ä _® D QÆ ~ ° ∞ _» Ѩ Ù ~å}ÏxH˜ W@∞=O\˜ q=~° } Ѩ„`«=Úx=fi=Åã≤ ~åÖË^OÕ ^Œ∞Hõx? ZO^Œ∞HõO>Ë XHõ¯ `≥Å∞QÆ∞"åi Wà◊§Ö’¡<Õ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O K«^=Œ ‰õÄ_»^xŒ , WO\’¡ LOK«∞HÀ‰õÄ_»^xŒ ÃÑ^ŒÅÌ ∞ JO@∞<åfl~°∞. D J„ѨH\õ `˜ « x¿+^è•xH˜ „Ѩ=∂}O ÖË^∞Œ . `«O„_»∞Å∞, `å`«Å∞, =Ú`åÎ`Å« ∞ J<åfl~°x J<Õã∞¨ HÀ=_»"∞Õ . WÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ [iyOk? "åºã¨ =∞ǨÏi¬ Ѩ@¡ Jã¨∂Ü«∞ =Å¡<À HÀѨO =Å¡<À PÜ«∞# ‰õÄiÛ# „QÆO^ä•xfl J„Ѩu+¨áì êÅ∞ KÕâß~°#∞HÀÖË=Ú Hõ^•! ZO^Œ∞HõO>Ë PÜ«∞# =∞#‰õΩ ^≥=· ã¨=∂#∞_Õ. =∞# =∞`« „QÆO^ä•ÅÖ’ ã≤OǨÏÉèÏQÆO PÜ«∞# „Ѩ™ê^•ÖË. „¿Ñ`«YO_»O =ÙOk HÍ|\˜ì 'P— Ѩ<fl≥ O_»∞ ~ÀAÖ’¡ `«Ñʨ WOÔHѨC_»∂ D ѨÙ~å}Ïxfl K«^Œ=‰õÄ_»^Œ∞ Jx K≥¿ÑÊ ÃÑ^ŒÌÅ∞ QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’ á⁄O^Œ∞Ѩ~°Ñ¨|_ç# q∞QÆ`å q+¨Ü∂« Å#∞ Ѩ\ Oì˜ K«∞HÀˆ~q∞? "≥Ú`«OΠѨÙ~å}OÖ’ 320 J^蕺ܫ∂Å∞O>Ë D 'JO^Œih ÉèÜ í ∞« ÃÑ\˜#ì — „¿Ñ`«YO_»O ÖË^• „¿Ñ`«HÍO_» 50 J^蕺ܫ∂ÅÖ’<Õ =ÙOk Hõ^•! =∞i q∞QÆ`å 270 J^蕺ܫ∂ÅÖ’ #∞#fl =∞Ǩ q+¨Ü∂« <≥flO^Œ∞‰õΩ K«^=Œ ‰õÄ_»^∞Œ ? Jã¨Å∞ P J^蕺ܫ∂ÅÖ’ U=ÚOk?

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ xi

ã¨~°æ=~°‚#O, ^Õ"å~°Û#O, f~°÷=∂Ǩ`«‡ºO, Éèí∞=# =$`åÎO`«=Ú, =∞#fiO`«~°O, =~°^‚ ~Œè å‡Å∞, P„â◊=∞ ^è~Œ å‡Å∞, ^•#^è~Œ ‡° O, ~å[^è~Œ ‡° O, =º=Ǩ~°O, =Oâß#∞K«i`«O, „=`«O, x^•#ѨÓ~°fiHõ JëêìOQÆ PÜ«Ú~ˆ fi^ŒO, ã¨O㨯 $`« "åºHõ~} ° O, „ѨàÜ ◊ ∞« O, ^è~Œ ‡° O, Hõ~‡° O, HÍ=∞O, J~°O÷ , L`«=Î ∞ *Ï˝#O, q+¨μ^‚ =Õ Ùx =∂Ü«∂=∞Ü«∞, ã¨ÇϨ [ bÅÅ q™êÎ~° =~°‚#O W=hfl D ѨÙ~å}OÖ’ =Ù<åfl~Ú. g\˜x `≥Å∞QÆ∞"åiH˜ ^Œ∂~°O KÕã≤ QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å}=∞O>Ë „¿Ñ`«YO_»"≥ÚHõ¯>Ë J<Õ JѨѨ„Ѩ^äŒ#∞ „Ѩ[ŠǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ =Ú„kOKå~°∞. t=, q+¨μ,‚ ã¨~ã° fi¨ `åºk ~°ÇϨ 㨺 ѨÓ[Å∞<åfl~Ú. =ÚYºOQÍ 'YO ~îO° ѶO¨ +¨O QÆ^•Ü≥ÿ∞ #=∞ó— =O\˜ J~°∞^≥·# c[ Ü«ÚHõÎ QÆ∞ѨÎ=∞O„`åÅ∞<åfl~Ú. (1–7) '„Ǩϗ QÆ∞}˜O`«OÖ’ +¨_»OQÆ<åºã¨=ÚOk. qâı+¨"Õ∞q∞@O>Ë QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å}OÖ’x ™ê^èŒ#ʼnõΩ ‰õΩÅQÆ∞~°∞=Ù ÖË^• ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞ =Ú#flQÆ∞"åi J=ã¨~=° Ú#fl@∞¡ K≥Ñʨ |_»Ö^Ë ∞Œ . <庙êxH©, ã¨O^蕺=O^Œ<åxH© J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ Jxfl =∞O„`åÅ∂ c[Hõ~Δ åÅ`À ã¨Ç¨ =Ù<åfl~Ú. J*Ï˝<åhfl, J<≥â· fi◊ ~åºhfl ‰õÄ_® ѨÓlOK«QeÆ Qˆ ã¨O™ê¯~°q∞O^Œ∞Ö’ =ÙOk. =Ú„^Œ}Ö’ KåÖÏ J~°∞^Œ∞QÍ HõxÑ≤OKÕ JO[e|^Œ,ú =Okh, ǨÏ$^ŒÜ∂« ã¨HÍÎk =Ú„^ŒÅ<≥ÖÏ „Ѩ^iŒ ≈Oz PÜ«∂ ^Õ=`«Å#∞ ZÖÏ =â◊O KÕã∞¨ HÀ"åÖ’ WO^Œ∞Ö’ =ÙOk. (1–11) cè+¨μ‡_»∞ K≥Ñ≤Ê#k HÍHõ ã¨fiÜ«∞OQÍ N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù t=Ùx‰õΩѨ^ÕtOz# q+¨μ゠Ǩ Ϩ „ã¨<å=∞O QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}OÖ’ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. (1–14). =∞# ^Œ∞~°^$Œ +¨Oì =Å¡ D =∞Ǩ =∞O„`«O ‰õÄ_® q+¨μ‚ ѨO[~°™È΄`«O (1–13), =∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞O„`« [Ѩ =∞Ç≤Ï=∞ (1–16) =O\˜ =∞Ǩ q+¨Ü«∂Å`À ã¨Ç¨ `≥Å∞QÆ∞"åiH˜ `≥eÜ«∞‰õΩO_® áÈ~ÚOk. FOAOã¨ó J<Õ =¸_»H~Δõ åÅ`À =∞$`«∞º=Ù#∞ [~ÚOK«QeÆ Qˆ Q˘Ñ¨Ê =∞O„`«O =∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞O„`«O. W`«~„° `« ^Œ∞~°É¡ "íè ∞≥ #ÿ J=∞$`Õâfi◊ ~å~å^è#Œ , +¨_O» QÆ Ñ¨Ó*Ï q^è•#O HõÅ=Ù. „áê}Ëâfi◊ s q^•º =ÙOk. qëêxH˜ =∞O„`«ó–B+¨^Œè q~°∞QÆ∞_»∞, QÆ~∞° `«‡O`«∞x =∞O„`åÅ∞ L<åfl~Ú. x*ÏxH˜ QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O XHõ =∞O„`«âßGO. J~°∞^≥#· =∞O„`åÅ =∞OE+¨. ѨOK«=ÚY t=Ùx ѨÓ*Ï q^è•#O, „uѨÙ~ˆ â◊fis ™ê^è#Œ , q+¨^∂Œ ~°Hõ =∞O„`«Å∞ HõÅ=Ù.QÀáêÅ =∞O„`«O ^•x`À ÉÏ@∞ ™êOQÀáêOQÆ=ÚQÍ q∞H˜¯e Hõ+¨ì™ê^茺"≥∞ÿ# QÀáêÅ^Õ=`å~å^èŒ# qkè K≥ѨÊ|_çOk. WÖÏ =O^ŒÅH˘nÌ =∞O„`åÅ∞, c*ÏHõΔ~åÅ∞, ǨÏÜ«∞„w= =¸Å=∞O„`«O – ѨÓ*<åqkè, QÍÜ«∞„u=∞O„`Àáêã¨#, ZHõ¯_® HõxÑ≤OK«x QÍÜ«∞„u =∞O„`« K«`∞« ~°áú ê^ŒO (1–35) "åã¨∞Î xÜ«∞=∂Å∞, ™ê=Ú„kHõO, <å_ô „Ѩ"åǨÏO,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ xii

âßÅ„QÍ=∞, ~°`fl« âß„™êÎÅ∞ =Ú#flQÆ∞ Z<Àfl q+¨Ü∂« Å∞ QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}OÖ’ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ K«iÛOK«|_®¤~Ú. QÍ~°∞_ô q^Œº QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}ÏxH˜ „Ѩ`ºÕ HõO. QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O "≥+· =‚¨ ѨÙ~å}"Õ∞Ü≥∞ÿ <å WO^Œ∞Ö’ t=~å„u =∂Ǩ`«‡º=ÚOk. (1–24) Z=iHÀQÍx `≥eÜ«∞x t=Ùx J=`å~åÅ∞<åfl~Ú. J<ÕHõ =∞O„`«ÜÚ« HõÎ "≥+· =‚¨ Hõ=K«O, ã¨~fi° HÍ=∞„Ѩ^Œ q^Œº, q+¨μ‚ ^è~Œ å‡Yº q^Œº QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}OÖ’ LѨ^tÕ OѨ|_®¤~Ú. g\˜x Láêã≤OK«∞"åiH˜ JѨ[Ü«∞=ÚO_»^∞Œ . QÍ~°∞_ô q^Œº (1–197) ã¨HÅõ â◊√ÉèHí Í~°H=õ Ú. PÜ«Ú~ˆ fi^Œ „ѨH~õ } ° OÖ’ ~ÀQÍʼnõΩ =∞O^Œ∞ÖË HÍHõ â◊$OQÍ~° ã¨~fi° ã¨fi"Õ∞ =ÙOk. =∞^Œ#ˆHoÖ’ ZO`«=∞Ok<≥·<å ã¨O`«$Ñ≤ÎѨ~°K«QÆeˆQ =∞O^Œ∞Å∞ (`«Ü«∂s, qxÜ≥∂QÆ, J#∞áê# q^è•<åÅ`À ã¨Ç¨ ) D ѨÙ~å}OÖ’ K≥Ñʨ |_®¤~Ú. J^Œ$â◊º ~°∂áêxH©, „ѨH$õ ux ã¨fiÅÊOQÍ [~ÚOK«_®xH˜, x`«ºÜ«∞=fi<åxH©, ѨÙ#~°fi=º=<åxH© – WÖÏ ¢ã,Α ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ =∞#™ê~å HÀ~°∞H˘<Õ =∞iÜ«Ú K≥ÑC¨ HÀÖËx "åOKèÅ« ∞ f~°∞ÛH˘<Õ ™ê^è<Œ åÖˇ<Àfl =Ù<åfl~Ú. nxx ѨÙ~å}OQÍ Ñ¨Ö@ ¡ˇ ∂à◊§Ö’QÍx, Ѩ@} ì ÏÅÖ’ K≥ÑÊ≤ ~°HΘ Hõ\ Oì˜ K«_O» Hõ+=ì¨ ∞<Õ XHõ ^Œ∞~°a„è áêÜ«∞O D ѨÙ~å} ~å=Åã≤#O`« „áêK«∞~°ºO ~åHõáÈ=_®xH˜ HÍ~°}O HÍ=K«∞Û. JO^Œ∞=Å¡ D ѨÙ~å}"≥ÚHõ@∞O^Œ<Õ q+¨Ü∂« <Õfl „Ѩ[Å∞ Ѩ\Oì˜ K«∞HÀHõáÈ=_»O [iy#ѨÙ_»∞ "åºã¨=∞ǨÏi¬ „"åã≤# ѨÙ~å}O Hõ#∞=∞~°∞QÔ á· È`«∞O^Œ<Õ ÉèÜ í ∞« O`À „¿Ñ`«YO_®xfl =∂„`«"∞Õ |Ü«∞@‰õΩ `≥zÛ ^•xx JѨ~H° ~õ ‡° [iˆQ ~ÀAÅÖ’ ѨiOî KåÅx qkèOz =ÙO_»=K«∞Û. HÍÅ„Hõ=∂# QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O QÆ∞iOz Z=Ô~<· å ''Wk <å‰õΩ Ñ¨ÓiÎQÍ HÍ"åe—— Jx J_çy<å JÅã¨`fi« O H˘nÌQÍx, ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆ=∞=Ù`«∞O^Œ<Õ ÉèÜ í ∞« O H˘kÌQÍx ã¨O㨯ã¨$`«OÖ’ =Ù#fl ^•xx `≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ =∞# ѨO_ç`∞« Å∞ fã¨∞H˘x~åHõáÈ~Ú =ÙO_»=K«∞Û. JO^Œ∞Hˆ `≥Å∞QÆ∞Ö’ ã¨OѨÓ~°‚ QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O Hõ#|_»∞@ ÖË^∞Œ . z=iH˜ D<å_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞x Ѩ@¡ ѨÓiÎ qâßfiã¨O =Ù#fl"å_»∞ ^ÕxH© ÉèÜ í ∞« Ѩ__» ∞» J<Õ |∞∞+≤ "åHͺxfl ™ê~°H÷ Oõ KÕã∂¨ Î XHõ Ѩa+¡ ~¨ ,ü XHõ J#∞"å^Œ‰Ωõ _»∞ D =∞ǨÏ`«~Î "° ∞≥ #ÿ ѨÙ~å}Ïxfl `≥Å∞QÆ∞"åiH˜ JOkOѨK¿Õ 㠄ѨÜ∞« `«flO [iyOk. Pj~°fikOK«O_ç. <å TÇ¨Ï á⁄~°áê>ˇ`ÿ ,Õ q∞=∞‡efl ÉÏkè¿ãÎ HõqΔ ∞OK«O_ç.

_®II Ü«∞àϧ~Ú <å~åÜ«∞}~å=Ù J#∞"å^Œ‰õΩ_»∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 1

q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ PKå~° HÍO_» .......................................... 11 – 566 1. q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞x =∞Ç≤Ï=∞ J=`å~° =~°‚#O ...................................... 11 2. QÆ~°∞_» ѨÙ~å} =HõÎ $ -„â’`«$ Ѩ~°OѨ~° q+¨μ‚ ã¨fi~°∂Ѩ=~°‚#, QÆ~°∞_»∞xH˜ ѨÙ~å}ã¨OÇ≤Ï`« =~°^•#O ............................................ 15 3. QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’ „ѨuáêkOK«|_ç# q+¨Ü«∂Å∞ .............................. 20 4. ã¨$+≤ì - =~°‚#O ...................................................................... 20 5. =∂#㨠ã¨$+≤ì =~°‚# ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu - ã¨$+≤ì q™êÎ~°O ............................. 24 6. „^èŒ∞= =Oâ◊O - ^ŒHõΔ ã¨O`«u ...................................................... 26 7. ^Õ=ѨÓ*Ï q^è•#O – =„[<åÉèí =∞O_»ÅO q+¨μ‚ nHõΔ, ÅH©;ѨÓ[ ............ 30 8. #==ӺǨ~°Û# qkè ѨÓ*Ï#∞„Hõ=∞ x~°∂Ѩ}O .................................. 36 9. ѨÓ*Ï#∞„Hõ=∞ – x~°∂Ѩ}O ....................................................... 40 10. q+¨μ‚ ѨO[~° ™È΄`«O ................................................................ 45 11. ^蕺# – Ü≥∂QÆ=~°‚# ................................................................ 46 12. q+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞O ................................................................. 47 13. q+¨μ‚^蕺#O – ã¨∂~åº~°Û#......................................................... 49 14. =∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞O„`« [Ѩ =∞Ç≤Ï=∞ ............................................. 62 15. „áê}Ëâ◊fis q^Œº (ã¨~°Êq+¨, ^Œ∞+¨ì LѨ„^Œ= ǨÏ~°O) .............................. 64 16. ѨOK«=„HõΠѨÓ[#O – t"å~°Û# qk ............................................. 69 17. „uѨÙ~å^Õq QÆ}Ëâß^Œ∞ŠѨÓ[ ..................................................... 75 18. q+¨^Œ∂~°Hõ =∞O„`«O ................................................................ 77 19. N QÀáêÅ^Õ=Ùx ѨÓ[–N^èŒ~°Ñ¨Ó[ „`≥·Ö’Hõº"≥∂ǨÏ# =∞O„`«O ................ 78 20. ѨOK«`«`åÎ fi~°Û# – qkè ............................................................ 85 21. ã¨∞^Œ~°≈# K«„Hõ ѨÓ*Ï qkè .......................................................... 88

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47.

◆ 2

ǨÏÜ«∞„w= ѨÓ[<åqkè ............................................................. 90 QÍÜ«∞„u <åºã¨O – ã¨O^蕺qkè .................................................... 93 ^Œ∞~åæ^Õq ã¨fi~°∂ѨO ã¨∂~°º^蕺#O =∞iÜ«Ú =∂¿ÇÏâ◊fis ѨÓ[# qkè ...... 96 t= Ѩq„`å~ÀѨ} qkè ........................................................... 100 q+¨μ‚ Ѩq„`å~ÀѨ} qkè ......................................................... 101 „|Ǩχ=¸iÎ ^蕺# x~°∂Ѩ}O ................................................. 103 qq^èŒ âßÅ„QÍ=∞ tÅÅ ÅHõΔ}ÏÅ∞ .............................................. 105 "åã¨∞Î =∞O_»Å ѨÓ*Ïqkè ........................................................ 108 „áê™ê^Œ ÅHõΔ}ÏÅ∞................................................................. 110 ^Õ=„Ѩu+¨ª – ™ê=∂#º qkè ..................................................... 113 =~å‚„â◊=∞^èŒ~å‡Å∞.................................................................. 121 x`«ºHõ~°‡Å∞ – Jâ∫KåÅ∞......................................................... 125 ^•#^èŒ~°‡O – ^Õ=`Àáêã¨# ...................................................... 131 „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞..................................................................... 133 #=x^èŒ∞Å, Sâ◊fi~°º=O`«∞Å ÅHõΔ}, ã¨fiÉèÏ"åÅ∞ ............................... 135 Éèí∞=#HÀâ◊ =~°‚# „Ñ≤Ü«∞„=`« =∞Ǩ~åA =Oâ◊O .............................. 137 Éèí~°`«=~°¬ =~°‚# ................................................................... 138 Ѩ¡HõΔ Ñ¨Ù+¨¯~åk nfiáêÅ∞, áê`åà◊O .............................................. 139 #=„QÆǨÅ ~°^ä•Å∞ ................................................................ 141 *’ºuâ◊Û„HõOÖ’ =i‚OѨ|_Õ #HõΔ„`åÅ∞, "å\˜ ^Õ=`«Å∞, â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Ü≥∂QÍÅ∞, =ÚǨ˙~åÎÅ =~°‚# ..................................... 143 „QÆǨÏ^Œâ◊, Ü«∂„`åâ◊‰õΩ#, ã¨∂~°ºK«„HÍk x~°∂Ѩ}O ........................... 147 „QÆǨÅ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí™ê÷<åÅ∞ `«^Œ#∞™ê~°OQÍ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Ѷ¨ÖÏÅ ã¨OH˜ΔѨΠq"ÕK«# .............................................. 149 ÅQÆflѶ¨ÖÏÅ∞, ~åâ◊√Å K«~°–ã≤÷~åk ÉèË^•Å∞ „QÆǨÅ ã¨fiÉèÏ"åÅ, U_»∞ "å~åÅÖ’ KÕÜ«∞=Åã≤# Ü≥∂Qƺ „Ѩâ◊ã¨ÎHÍ~åºÅ∞ .......... 150 ™ê=Ú„kHõâß„™êÎ#∞™ê~°O ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨μÅ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí ÅHõΔ}ÏÅ∞, =∞ã¨ÎHõ, ǨÏã¨Î ˆ~YÖÏ ^è•~°OQÍ =º‰õΩÎÅ PÜ«Úó Ѩi*Ï˝#O ................... 152 ¢ã‘ÎÅ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí ÅHõΔ}ÏÅ∞ ........................................................ 155 ¢ã‘ÎÅ, ѨÙ~°∞+¨μÅ ™ê=∂#º ÅHõΔ}ÏÅ∞ ............................................ 157

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 3

48. K«„HÍOH˜`« âßÅ„QÍ=∞ tÅÅ∞ f~°÷=∂Ǩ`出Å∞ J~°"≥· ã¨O=`«û~åÅ ¿Ñ~°∞¡ ........................................................ 163 49. ã¨fi~À^ŒÜ«∞ q*Ï˝#O ............................................................... 165 50. ~°`åflŠѨÙ@∞ìHõ Hõ^äŒ =„[ ѨsHõΔ ................................................. 167 51. =Ú`åºÅ∞ – "å\˜Ö’ ~°HÍÅ∞, ÅHõΔ}ÏÅ∞ – ѨsHõΔ} qkè .................... 171 52. Ѩ^Œ‡~åQÆ=∞}˜ – ÅHõΔ}ÏÅ∞ – ѨsHΔÍqkè ....................................... 175 53. =∞~°Hõ`«=∞}˜ – ÅHõΔ}ÏÅ∞, ѨsHΔÍ qkè ......................................... 177 54. WO„^ŒhÅ=∞}˜ ÅHõΔ}ÏÅ∞, ѨsHΔÍ qkè .......................................... 179 55. "≥·^Œ∂~°º=∞}˜ – ѨsHΔÍ qkè ..................................................... 181 56. W`«~° =∞}∞Å∞ .................................................................... 182 (ѨÙ+¨º~åQÆ, Hõˆ~¯`«#, cè+¨‡Hõ, ѨÙÅHõ, ~°∞kè~åHõΔ, ã¨Êù\ ˜Hõ, q„^Œ∞=∞) 57. QÆOQÍk f~å÷Å =∞Ç≤Ï=∞ ......................................................... 185 58. QÆÜ«∂ =∂Ǩ`«‡º=Ú - „âß^•úk Hõ~°‡Å Ѷ¨Å=Ú .............................. 187 59. QÆÜ«∞, QÆÜ«∂ j~°¬ =∞Ç≤Ï=∞ qâßÅ∞x Hõ^äŒ ..................................... 195 60. QÆÜ«∂ f~°÷OÖ’ Ñ≤O_» „Ѩ^•# =∞Ç≤Ï=∞ ........................................ 200 61. PkQÆ^•^èŒ~° =∂Ǩ`«‡ºO ......................................................... 201 62. Ѩ^Œ∞<åÅ∞QÆ∞ =∞#fiO`«~åÅ∂ Ѩ^Œ∞<≥xq∞k q^ŒºÅ∂#∂ ..................... 203 63. ~°∞z „Ѩ*ÏѨu`À Ñ≤`«~°∞Å ã¨O"å^ŒO .......................................... 207 64. ~°∞z QÍqOz# Ñ≤`«$ã¨∞Îu „âß^•úÅÖ’ P ã¨∞Îu áê~î° =∂Ǩ`«‡ºO ........... 209 65. q+¨μ‚ ÉèíQÆ"å#∞x J=∞$`« ^蕺#ã¨fi~°∂ѨO ...................................... 216 66. =~°‚^èŒ~°‡ x~°∂Ѩ} ................................................................. 218 67. QÆ$ǨÏã¨÷ ^èŒ~°‡ x~°∂Ѩ}O ......................................................... 223 68. =~°‚ã¨OHõ~° *Ï`«∞Å „áê^Œ∞~åƒù=O – QÆ$ǨÏã¨÷^èŒ~°‡O, =~°‚ ^èŒ~°‡O, =ÚѨÊ^Õ_»∞ „ѨHÍ~åÅ J#^蕺ܫ∞O............................... 228 69. „^Œ=ºâ◊√kú ........................................................................... 235 70. ^•#^èŒ~°‡=∞Ç≤Ï=∞ .................................................................. 236 71. „âß^•úkHÍ~°∞Å∞ - ^•x ã¨OH˜ΔѨÎqkè =∞Ç≤Ï=∞, Ѷ¨ÖÏÅ∞ ...................... 238 72. q<åÜ«∞Hõ âßOu ™êfl#O ......................................................... 242 73. „QÆǨÏâßOu ......................................................................... 245 74. "å#„Ѩã¨÷ ^èŒ~°‡ x~°∂Ѩ}O........................................................ 246

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 4

75. ã¨<åºã¨^èŒ~°‡ x~°∂Ѩ} ............................................................. 247 76. Hõ~°‡qáêHõ x~°∂Ѩ} .............................................................. 248 77. „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ - Hõ$„K«Ûù, Ѩ~åHõ, KåO„^•Ü«∞}Ïk „=`åÅ ã¨fi~°∂áêÅ∞ ... 248 78. Jâ∫K«O, PѨ^Œfi $uÎ .............................................................. 256 79. Ѩ~åâ◊~° =∞ǨÏi¬ K≥Ñ≤Ê# =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å∞ † „áêÜ«∞tÛ`«Î Hõ~°‡Å∞.......... 259 80. |$ǨÏã¨Êu „áÈHõÎ hu™ê~°O ....................................................... 262 81. hu™ê~°O .......................................................................... 269 82. ~å[hu ............................................................................ 271 83. hu™ê~°O .......................................................................... 273 84. hu™ê~°O .......................................................................... 285 85. u^äŒ∞Å∂ – „=`åÅ∂ ............................................................. 296 86. J#OQÆ „`«Ü≥∂^Œj„=`«O ......................................................... 297 87. JYO_» ^•fi^Œj „=`«O ........................................................... 298 88. JQÆ™êÎ º~°… º „=`«O ................................................................. 299 89. ~°OÉèÏ`«$fÜ«∞ „=`«O ............................................................. 300 90. Kå`«∞~å‡ã¨º„=`«O .................................................................. 301 91. =∂™ÈѨ"å㨄=`«O ................................................................ 302 92. cè+¨‡Ñ¨OK«Hõ„=`«O .................................................................. 303 93. t=~å„u „=`«Hõ^äŒ – q^è•#O.................................................... 304 94. UHÍ^Œj =∞Ǩ`«‡ ºO ............................................................. 306 95. q+¨μ‚=∞O_»Å ѨÓ*Ïqkè .......................................................... 307 96. cè=∂ – UHÍ^Œt (cè"≥∞ÿHÍ^Œt) .................................................. 308 97. „=`« ѨiÉèÏ+¨, xÜ«∞=∂^Œ∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# *Ï˝#O....................... 309 98. áê_»ºq∞ #∞O_ç ѨOK«q∞ ^•HÍ qq^èŒ ukä „=`åÅ∞.......................... 311 99. +¨+≤ª, ã¨Ñ¨Îq∞ „=`åÅ∞ ............................................................. 314 100. ^Œ∂~åfi+¨ìq∞, NHõ$ëê‚+¨ìq∞ ........................................................ 315 101. |∞^è•+¨ìq∞ – „=`«O, Hõ^äŒ ......................................................... 317 102. H˘xfl #=q∞ „=`åÅ∞ – |∞∞¿+ºHÍ^Œt .......................................... 319 103. „â◊=}^•fi^Œt „=`«O ............................................................... 321 104. ukä, "å~°, #HõΔ„`åk „=`åÅ∞ .................................................... 323

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132.

◆ 5

ã¨∂~°º=Oâ◊=~°‚# ................................................................... 324 K«O„^Œ=Oâ◊ =~°‚# .................................................................. 327 Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ ~å[=OâßÅ∞ ........................................................ 333 ÉèíQÆ=O`«∞x qaè#flJ=`å~åÅ Hõ^äŒ, Ѩu„=`å =∞Ǩ`«‡ºO–PMϺ<åÅ∞ ..... 334 ~å=∂Ü«∞}Hõ^äŒ ..................................................................... 336 „Ѩ`ÕºHÍ#∞|O^èŒO ................................................................... 340 ǨÏi=Oâ◊ =~°‚# (N Hõ$+¨‚ Hõ^äŒ) .................................................. 346 =∞ǨÉèÏ~°`«O – |∞^•úk J=`å~åÅ∞ .......................................... 348 ~ÀQÆx^•#O........................................................................ 353 [fi~° x^•#O ...................................................................... 355 ~°HõÎ, Ñ≤`«Î,HÍã¨, âßfiã¨, Ç≤ÏHͯ, ~å[Ü«∞Hõ; ~ÀQÆ x^•<åÅ∞ .................. 361 J~ÀK«HõO ........................................................................... 368 ǨÏ$^ŒÜ«∞ `«$ëê~ÀQÆ=Ú .......................................................... 369 =∞^•`«ºÜ«∞~ÀQÆ x^•#O......................................................... 371 J~°≈Å∞ ÖË^• "≥ÚÅÅ∞ ............................................................ 374 Ju™ê~° „QÆǨÏ}˜ ~ÀQÍÅ∞ ........................................................ 378 =¸„`« Ѷ∂¨ `« x^•#O............................................................ 380 „Ѩ"Õ∞Ç¨Ï ~ÀQÆ x^•#O ............................................................ 381 q„^Œ^èŒ, QÆ∞Ňx^•#O ............................................................. 384 L^Œ~° ~ÀQÆ x^•#O............................................................... 387 áêO_»∞ – â’^äŒ x^•#O ......................................................... 388 "å`« "åºkè x^•#O .............................................................. 390 "å`« ~°HõΖ x^•#O ............................................................... 393 ã¨OH˜ΔѨΠB+¨nèÜ«∞ Ü≥∂QÆ™ê~°O .................................................. 397 Ѩ^•~å÷Å QÆ∞}^ÀëêÅ∞, B+¨^èŒ ¿ã=#OÖ’ J#∞áê# =∞ǨÏ`«Î fiO .......... 400 [fi~°O, Ju™ê~° x"å~°} ........................................................ 405 <å_ô „=}Ïk ~ÀQÍÅ zH˜`«û ..................................................... 410 ¢ã‘Î "åºkè zH˜`«û, „QÆǨÏ^À+¨x"å~°}, |∞∞`«∞K«~°º ................................... Ѩ^䌺HÍ~°Hõ, ã¨~“fi+¨^è•Å∞ ......................................................... 414 133. =∞^èŒ∞~°, J=∞¡, uHÍÎ^Œ∞Å („^Œ"åºÅ)B+¨nèÜ«∞ LѨÜ≥∂QÍÅ∞................. 418

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147. 148. 149. 150. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. 159.

◆ 6

„ÉÏǑχѶ¨∞$`åk ¿ãflǨÏáêHÍÅ∞– "å\˜ qxÜ≥∂QÍÅ∞ ......................... 421 [fi~° zH˜`«û ........................................................................ 422 Ѩe`«ˆHâ◊, Hõ~°‚â◊¥ÅʼnõΩ LѨKå~åÅ∞ ........................................... 423 <Õ„`åk W`«~åOQÍʼnõΩ Hõ~°"åÖÏk ^≥|ƒÅ‰õΩ zH˜`«û ......................... 425 QÆ~°ƒùã¨O|Okè, ^ŒO`«– Hõ~°‚ â◊¥Å, ~À=∂k ~ÀQÍʼnõΩ zH˜`«û ............... 429 Éè’[º Ѩ^•~°÷ qÇ≤Ï`«¿ã=# HÍÅO |Å–|∞kú =~°úHõ B+¨^è•Å∞ q+¨^À+¨â◊=∞<ÀáêÜ«∂Å∞ ....................... 433 „QÆÇϨ }˜, Ju™ê~°, Jyfl=∂O^Œº, Kèi« ,Ì J~å≈k ~ÀQÍÅ zH˜`û« ................ 435 J~°‡, Jr~°‚, QÆO_»=∂ÖÏ^Œ∞Å zH˜`«û .......................................... 437 QÆ}Ѩu =∞O„`«O– B+¨kèHõ Ü≥∂QÆO â’^äŒ, Jr~°‚, q+¨ØzHõ, Ñ‘#™êk ~ÀQÍʼnõΩ zH˜`«û .......................... 439 „Ѩ"Õ∞ǨÏ, =¸„`«x~À^èŒ, â◊~°¯~°, QÆO_»=∂Å ÉèíQÆO^Œ~åk ~ÀQÍÅ zH˜`«û .. 441 „=}, <Õ„`«~ÀQÆ, ^ŒO`«„H˜q∞, qëêkHõ, qq^èŒ [fi~åkHõ zH˜`«û .............. 443 Xà◊√§<˘Ñ¨CÅ∞ QÆO_»=∂Å, Ñ‘¡Ç¨Ï, q„^Œkè =Ú#flQÆ∞ qq^èŒ ~ÀQÍÅ zH˜`û« , ã¨∞QÆO^è„Œ ^Œ"åºÅ, q+¨zH˜`û« =∞O^Œ∞Å q=~åÅ∞ ...... 444 qq^èŒ ¿ãflǨÏáêHÍÅ^•fi~å ~ÀQÆzH˜`«û, 㨇~°} – "Õ∞^è•â◊H˜Î =~°úHõ „ÉÏǑχ Ѷ¨∞$`åk x~å‡} qkè ..................... 448 |∞kú â◊√^ŒúHõ~“+¨kè,JÉèíºOQÍÅ∞,LѨÜ≥∂QÆHõ~°K«∂~å‚Å∞ qˆ~K«Hõ„^Œ"åºÅ∞ ... 451 "åºkè ǨÏ~° "≥·+¨‚= Hõ=K«O ....................................................... 452 ã¨~°fiHÍ=∞ „Ѩ^Œ q^Œº .............................................................. 454 q+¨μ‚ ^èŒ~å‡Yº q^Œº ............................................................... 455 QÍ~°∞_ô q^Œº, QÆ~°∞_» ^Õ=Ùx q~å\ò ã¨fi~°∂ѨO ................................ 456 „uѨÙ~° Éèˇ·~°q, *ÏfiÖÏ=Úd ^Õ"åº^Œ∞ŠѨÓ*Ïqkè ............................ 459 "åÜ«Ú[Ü«∞ x~°∂Ѩ}O ......................................................... 460 Jâ◊fi ÅHõΔ}ÏÅ∞, Jâ◊fi QÆ[ ~ÀQÆ zH˜`«û ......................................... 461 ¢ã‘ÎÅ "åº^èŒ∞ʼnõΩ zH˜`«û - H˘xfl „Ѩ`ÕºHõ B+¨^è•Å∞. .......................... 463 F+¨^èŒ∞Å¿Ñ~°∞¡ – Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^•Å∞............................................... 464 ã¨O㨯 $`« "åºHõ~°}O („Ѩ"ÕtHõ) ................................................ 471 ã¨O㨯 $`« Kè«O^Œã¨∞û .............................................................. 473 ã¨^•Kå~° â∫KåKå~åÅ∞ .......................................................... 485

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 160. 161. 162. 163. 164. 165. 166. 167. 168. 169.

170. 171. 172. 173. 174. 175. 176. 177. 178. 179. 180. 181. 182. 183.

◆ 7

™êfl#, ã¨O^蕺 `«~°Ê} qkè ...................................................... 496 `«~°Ê} qkè =~°‚# ................................................................. 499 |e"≥·â◊fi^Õ= x~°∂Ѩ}O.......................................................... 502 ã¨OH˜ΔѨΠã¨O^蕺qkè ................................................................ 503 áê~°fi} „âß^Œúqkè .................................................................. 504 x`«º, =$kú, UHÀkÌ+¨ì „âß^•úÅ∞ .................................................. 510 ã¨Ñ≤O_ôHõ~°} „âß^Œúqkè ............................................................ 511 ^èŒ~°‡™ê~°O .......................................................................... 513 „áêÜ«∞tÛ`«ÎO, KåO„^•Ü«∞}O, =∞iH˘xfl„=`åÅ∞, ѨOK«QÆ=º q^è•#O .... 516 q+¨μ‚ =∞Ç≤Ï=∞, ^èŒ~°‡O <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å∞, ѨÙ~å}, LѨѨÙ~å} Ѩ^Œ∞<≥xq∞k q^ŒºÅ ÖˇHõ¯, „Ѩà◊Ü«∞O <åÅ∞QÆ∞ Ü«ÚQÍÅ ^èŒ~å‡Å∞, HõeÜ«ÚQÆO – <å=∞ ã¨OH©~°Î# .................. 520 Hõ~°‡qáêHõ Hõ^äŒ#=Ú............................................................... 524 JëêìOQÆÜ≥∂QÆO, UHÍHõΔ~° „|Ǩχ, „Ѩ}= [Ѩ=∂ǨÏ`«‡ ºO ................... 526 ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î x~°∂Ѩ}O– Éèí‰õΩÎÅ =∞Ç≤Ï=∞ ....................................... 529 <å=∞ã¨OH©~°Î# =∞Ç≤Ï=∞ ........................................................... 534 q+¨μ‚ѨÓ[Ö’ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ =∞Ç≤Ï=∞ .............................................. 536 q+¨μ‚ÉèíH˜Î =∂Ǩ`«‡ ºO ............................................................. 537 #$ã≤OǨϙÈ΄`«O – `«#‡Ç≤Ï=∞.................................................... 543 ‰õΩÖÏ=∞$`«™È΄`«O ................................................................. 545 =∞$`«∞ºx"å~°HÍ+¨ìHõ ™ÈÎ΄`«O ...................................................... 547 JK«∞º`« ™È΄`«O .................................................................... 548 „|Ǩχ*Ï˝# x~°∂Ѩ}O – +¨_»OQÆ Ü≥∂QÆO ..................................... 553 P`«‡*Ï˝# x~°∂Ѩ}O ............................................................. 558 w`å™ê~°O ......................................................................... 561 „|Ǩχw`å™ê~°O ................................................................... 563

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 8

^èŒ~°‡HÍO_» – „¿Ñ`«HõÅÊO ............................ 567 – 730

184. "≥·‰õΩO~î° =~°‚#, =∞~°}HÍÅOÖ’#∂ `«~°∞"å`« qaè#fl, qÇ≤Ï`« Hõ~°Î"åºÅÃÑ· QÆ~°∞`«‡O`«∞x „Ѩâ◊flÅ∞, „¿Ñ`«HõÅÊ LѨ„Hõ=∞O .................... 567 185. =∞~°}Ïã¨#fl, =∞$`«∞º ѨÓ~°fi ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ KÕÜ«∞=Åã≤# Hõ~°‡Å∞.............. 572 186. #~°Hõã¨fi~°∂ѨO, JHõ¯_ç qq^èŒ Ü«∂`«#Å∞, JO^Œ∞Ö’ Ѩ_Õ r=ÙÅ QÆu ...... 581 187. Pã¨#fl =∞$`«∞º „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ – ^Œâ◊ q^èŒ ^•<åÅ∞–=∞$`«∞º J#O`«~° Hõ~°‡Å∞ – P~°∞ Ñ≤O_»^•<åÅ∞ – ^ŒÇ¨Ï# ã¨O™ê¯~°O =ÚO^Œ∂ "≥#HÍ – Jã≤÷ã¨OK«Ü«∞#O – J#O`«~°O QÆ$ǨÏOÖ’ Hõ~°‡Å∞ – ^Œ∞~ü=∞$`«∞ºQÆu – <å~åÜ«∞} |e – ѨÙ`«ÎÅ ^•Ç¨Ï qkè – ѨOK«Hõ =∞$`«∞ºHõ$`åºÅ∞.......... 586 188. Jâ∫K«O, ^Œâ◊QÍ„`«qkè, „Ѩ^äŒ=∞ ëÈ_»t W`«~° ëÈ_»â◊√Å q^è•<åÅ∞, #=„âß^•úÅ∞, "åi¬Hõ Hõ$`«ºO, r=Ùx Ü«∞=∞=∂~°æ x^•#O, ëÈ_»â◊ #QÆ~åÖ’¡ Ü«∂`«#, áêѨÙʼnõÄ Ñ¨Ù}∞ºÅ‰õÄ ™ê÷~Úx |\˜ì Ü«∞=∞^Œ~°≈#O .............. 594 189. =$ëÈ`«û~°æ =∞Ç≤Ï=∞, g~°"åǨÏ# =∞Ǩ~åA Hõ^äŒ, <å~°^Œ∞x ѨÓ~°fi [#‡ =$`åÎO`«O ........................................................... 606 190. ã¨O`«Ñ¨ÎHõ „ÉÏǨχ}∞_»∞ – ѨOK« „¿Ñ`åÅ Hõ^äŒ .................................. 616 191. JѨ~°Hõ~°‡Å‰õΩ JkèHÍi – rq`« „âß^Œú ã¨OH˜ΔѨΠqkè .......................... 622 192. |„Éèí∞"åǨÏ# =∞Ǩ~åA Hõ^äŒ B~°úfi ^≥·Ç≤ÏHõ „H˜Ü«∞– =$ëÈ`«û~åæÅ ^•fi~å „¿Ñ`À^Œú~°} ................................................ 624 193. „âß^•ú#fl=Ú#∞ Ñ≤`«~°∞ʼnõΩ KÕ~°∞Û@ – ã‘`å^Õq „Ѩã¨H˜Î–=∞$`«∞º=#O`«~°O =∞~À ^ÕǨÏO– ã¨`«¯~°‡ =∞Ç≤Ï=∞ – Ñ≤O_»^•#O`À â◊s~° x~å‡}O .................................................. 629 194. r=Ùx T~°úfi J^èÀQÆ`«∞Å =~°‚# .................................................. 636 195. Z#Éèˇ· <åÅ∞QÆ∞ ÅHõΔÅ Ü≥∂#∞Ö’¡ =∞#∞+¨º [#‡ „âı+¨ª`« – =∞x+≤ UHõ=∂„`« Hõ~°Î=ºO – ^èŒ~°‡O ............................................ 637 196. =∞$`«∞º"Õà◊, P `«~°∞"å`«(u) Hõ~°‡Å∞, Ü«∞=∞^Œ~°≈#O, Ü«∂`«#Å ã¨fi~°∂ѨO, P~°∞ Ñ≤O_®Å „ѨÜ≥∂[#O, â◊=^•Ç¨Ïqkè, 11#∞O_ç13 ^•HÍ Hõ$`åºÅ∞ . 640 197. „|ǨχѨل`« „â◊=}^Õ=ÙÅ ã¨fi~°∂ѨO ............................................. 644 198. ^•<åk Hõ~å‡Å Ѷ¨ÖÏÅ∞ „¿Ñ`åÅ HõO^Œ∞@– Ѩ^Œ^•# =∂Ǩ`«‡º=Ú, J#O`«~° ^ÕǨτáêÑ≤Î .................................. 645

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 9

199. r=Ù_»∞ Ü«∞=∞ѨÙiÖ’ „Ѩ"ÕtOK«∞@, â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Hõ~°‡ Ѷ¨ÅÉè’QÆO – Hõ~å‡#∞™ê~°O J#º^ÕǨτáêÑ≤Î ^èŒ~å‡K«~°}"Õ∞ =∞x+≤ =ÚYº Hõ~°Î=ºO ....... 646 200. „¿Ñ`«ÉÏ^èŒÅ ã¨fi~°∂ѨO – "å\˜ #∞O_ç q=ÚH˜Î ................................ 647 201. „¿Ñ`åʼnõΩ =ÚO^Õ=KÕÛ ã¨fiáêflÅ∞ „¿Ñ`«–ã¨fiѨfl x"å~°}–<å~åÜ«∞} |e . 649 202. „¿Ñ`«Ü≥∂xÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«Ú xOk`« Hõ~°‡Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q ..................... 651 203. „¿Ñ`åÅ∞ HõeÊOKÕ ã¨fiáêflÅ∞, "å\˜H˜ „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ ........................ 653 204. JÖÏÊÜ«Ú=Ù – HÍ~°}ÏÅ∞........................................................ 654 205. ã¨`«∞Ê„`« =∞Ç≤Ï=∞ – qÅHõΔ}, Ѩل`«Hõ$`« J<Õκ+≤ª Ѷ¨ÅO ...................... 655 206. ã¨Ñ≤O_ôHõ~°} „âß^Œú=Ú Ü≥ÚHõ¯ Q˘Ñ¨Ê`«#O „Ѩu=~°¬ qÇ≤Ï`« =∂ã≤Hõ „âß^Œú Jx"å~°º`« ................................................ 656 207. „¿Ñ`« =ÚH˜Î – LáêÜ«∂Å∞ ....................................................... 658 208. ^•#^èŒ~å‡Å =∞Ç≤Ï=∞– P`«∞~° HÍÅ ^•# "≥·t+¨ì ºO, "≥·`«~°}©– QÀ^•# =∞Ç≤Ï=∞ ...................................................... 659 209. JѨ~°Hõ~°‡ÅÖ’ qq^èŒ ^•<åŠѶ¨ÖÏÅ∞.......................................... 662 210. rq „áê^Œ∞~åƒù=O–QÆ~°ƒùOÖ’ ^•x ã¨fi~°∂ѨO–„Hõ=∞=$kú– ѨOK«`«`åÎ fi^Œ∞Å „Ѩ"Õâ◊O– <ÕÅÃÑ· |_»QÍ<Õ q+¨μ‚=∂Ü«∞ P`«∞~° =ºH˜ÎÔH· „H˜Ü«∞=∂} Hõ~°‡, ^•x Ѷ¨ÅO–Ñ≤O_» „|Ǩ‡O_®Å ã¨=∂# ã≤÷u ..... 664 211. Ü«∞=∞~å[ z„`«QÆ∞ѨΠÉèí=<åÅ, ã¨fi~°∂áêÅ =~°‚# ............................. 670 212. â◊Ü«∂º^•# =∞Ç≤Ï=∞.............................................................. 672 213. ã¨Ñ≤O_ôHõ~°} „âß^ŒúOÖ’ „¿Ñ`«Ñ≤O_®xfl Hõe¿Ñ Ѩ^Œúu–Ñ≤`«~° „Ѩã¨#fl`«– Ѷ¨e`«O, ѨOK«Hõ=∞~°}O–âßOu q^è•#O, „¿Ñ`«„âß^ŒúOÖ’ `«ºlOK«=Åã≤# 18 Ѩ^•~å÷Å∞, =¸_»∞ëÈ_»â◊√Å∞, â◊=Ü«∂„`« ............. 674 214. f~°÷=∞~°} J#â◊#„=`åÅ =∂Ǩ`«‡º=Ú ....................................... 676 215. B~°úfi ^≥·Ç≤ÏHõ Hõ~°‡Ö’ L^Œ‰õΩOÉèí^•# =∂Ǩ`«‡º=Ú ............................ 678 216. f~°÷=∞~°}O, `«`«û=∞Ü«∞ ÉèíQÆ=<åfl=∞ =∞Ç≤Ï=∞, âßÅ„QÍ=∞, `«∞Åã¨∞Å ã¨xflkèÖ’ =∞~°}Ѷ¨ÅO =ÚH˜Î^•Ü«∞Hõ, ã¨fi~°æ^•Ü«∞Hõ „Ѩâ◊ã¨Î Hõ~°‡Å∞, WëêìѨÓ~°Î, „¿Ñ`« ã¨O™ê¯~°, Hõ~°‡Å =∂Ǩ`«‡ºO ................................ 679 217. ^Œ∞~°‡~°}O áêÖˇ·#"åiH˜ ã¨^Œæux „Ѩ™êkOKÕ <å~åÜ«∞} |e q^è•#O .... 682 218. Éèí∂=∂ºk ^•# =∂Ǩ`«‡ º=Ú, „|Ǩχã¨fiǨÏ~°} ^À+¨O ..................... 686 219. ã¨~°Ê^ŒOâ◊ =∞$`«∞ʼnõΩ qÇ≤Ï`« Hõ~°‡ q^è•#O ................................... 688

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 220. 221. 222. 223.

◆ 10

x`«º, ^Õ=, =$kú „âß^•úÅ∞ ....................................................... 689 ã¨`«¯~°‡ =∞Ç≤Ï=∞ – Hõ~°‡ qáêHõ Ѷ¨ÅO .......................................... 689 "≥·`«~°}˜ =~°‚# q+¨μ‚, QÆOQÆ, „ÉÏǨχ} =∞Ç≤Ï=∞ ............................... 690 q+¨μ‚^Õ=Ùx ^•fi~å QÆ~°∞_»∞x H©Ü«∞|_ç# =∞ǨÏ`«Î fi ѨÓ~À‚Ѩ^Õâ◊=Ú =∂#= â◊s~°^è•~°∞Å Hõ~°Î=º=Ú Dâ◊fi~° x`«º`å =~°‚#=Ú q"ÕHõ *Ï˝#O `«`«Î fi*Ï˝#O ã¨`«ûOQÆO ............................................ 694

„|ǨχHÍO_»...................................... 731– 788 224. NǨÏi =∞Ç≤Ï=∞ - 㨈~fiâ◊fi~°`«fiO ÉèÏQÆ=`«, q+¨μ‚, QÆ~°∞_» ѨÙ~å}ÏÅÃÑ· ™êfiq∞„¿Ñ=∞ - x~°∂Ѩ}O ........... 731 225. QÆ~°∞_»∞xH˜ NHõ$+¨μ‚_»∞ K≥Ñ≤Ê# q+¨μ‚=∞Ç≤Ï=∞ „Ѩà◊Ü«∂O`«OÖ’ âı+¨â◊Ü«∞#∞x ã¨∞Îu - "Õ∞Å∞H˘Å∞ѨÙÅ∞ ................... 733 226. <å~åÜ«∞}∞x #∞O_ç ã¨$+≤ì Ü≥ÚHõ¯ „áê^Œ∞~åƒù=O `«`åÎ fiaè=∂#∞Öˇ·# ^Õ=`«Å „áêHõ@ºO................................................................. 736 227. ^Õ=`«Å∞ QÍqOz# <å~åÜ«∞} ã¨∞Îu ........................................... 738 228. <å~åÜ«∞}Hõ$`« „áêHõ$`«, "≥·Hõ$`« ã¨$+≤ì .......................................... 744 229. <å~åÜ«∞} ѨÓ~°‚`« - Ѩ^•~å÷Å ™ê~å™ê~åÅ∞............................... 747 230. ǨÏi J=`å~åÅ∞ - ÅH©; J=`å~åÅ∞ ........................................ 748 231. âı+¨ – ~°∞„^Œ ÉèíQÆ"å#∞Å J=`å~åÅ∞ .......................................... 750 232. NHõ$+¨‚Ѩufl hÅ (<åQÆfllu) Hõ^äŒ ................................................ 752 233. Éèí„^Œ, q∞„`«qO^Œ Hõ$+¨‚Ѩ`«∞flÖˇ·# q^èŒ=Ú ....................................... 754 234. ã¨∂~°ºÑ¨Ù„u HÍoOk Hõ^äŒ .......................................................... 757 235. ÅHõΔ}Ï Ñ¨i}Ü«∞O ................................................................ 758 236. ™È=∞Ѩلu *ÏO|=u Hõ^äŒ ....................................................... 759 237. QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å} =∂Ǩ`«‡ºO ........................................................ 763

J#∞|O^è= Œ Ú ........................................ 765 – 788

S

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 11

QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O N

ѨÓ~°fiYO_»O

a

PKå~°HÍO_» a NHõ$+¨‚K«O^Œ„ Ѩ~°|„Ǩχ}Ë#=∞ó

q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞x =∞Ç≤Ï=∞ J=`å~° =~°‚#O ÉèÏ~°fÜ«∞=Ú, "≥k· Hõ=Ú#QÆ∞ ™êO„Ѩ^•Ü«∞OÖ’ '[Ü«∞— â◊ÉÏÌxH˜ QÆÅ P^蕺u‡ HÍ~°=÷ Ú Ñ¨Ù~å}=∞x, =∞ǨÉèÏ~°`=« ∞x qA˝ÅO\Ï~°∞. U ѨÙ~å}Ïxfl „"åÜ«∞_»OQÍx K«^=Œ _»OQÍx "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜<ì å =ÚOnâ’¡HÍÅ∞O_®e. <å~åÜ«∞}O #=∞㨯 $`«º #~°OK≥=· #~À`«=Î ∞O I ^ÕgO ã¨~ã° fi¨ fO "åºã¨O `«`À [Ü«∞=Ún~°Ü∞Õ `ü II <å~åÜ«∞}∞xH©, `«Ñ⨠≈◊ H˜ÖÎ ’ PÜ«∞#`À ã¨=∂#∞_≥#· #~À`«=Î Ú_»∞ #~°=∞ǨÏi¬H© K«^∞Œ =ÙÅ `«e¡ ã¨~ã° fi¨ f ^ÕqH© "åV‡Ü«∂nèâ√◊ _»∞ "åºã¨=∞ǨÏi¬H© #=∞㨯iOz D [Ü«∞ „QÆO^ä=Œ Ú#∞ „áê~°OaèOKåe. J[=∞[~°=∞#O`«O *Ï˝#~°∂ѨO =∞ǨO`«O t==∞=∞Å=∞<åkO Éè∂í `« ^ÕÇ¨ k Ç‘Ï#O I ã¨HÅõ Hõ~}° Ç‘Ï#O ã¨~fi° Éè∂í `« ã≤`÷ O« `«O ǨÏi=∞=∞Å =∞=∂Ü«∞O ã¨~fi° QÆO =O^Œ UHõO II #=∞™êºq∞ ǨÏiO ~°∞„^ŒO „|Ǩ‡}OK« QÆ}ÏkèÑO¨ I (PKå~°...1 /1,2) ^ÕgO ã¨~ã° fi¨ fO K≥=· =∞<À"åHõ¯~°‡aèó ã¨^•II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 12

ѨÙ@∞ìHõQÍx =Úã¨e`«#=ÚQÍx ÖËx HõÖϺ} ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, J#O`«∞_»∞, *Ï˝# ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, qâ◊√^ŒKú åi„`«∞_»∞, J<åkÜ≥∞ÿ # "å_»∞, áêOK«É∫è uHõâs◊ ~°∞_»∞ HÍx"å_»∞, WO„kÜ«∞=ÚÅ∞ ÖËx"å_»∞, „áê}∞ÅÖ’ ™ê÷#=ÚHõÅ"å_»∞, =∂Ü«∞‰õΩ Jf`«∞_»∞, ã¨~fi° "åºÑ¨‰Ωõ _»∞, Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«∞_»∞, =∞OQÆà=◊ ∞Ü«Ú_»∞, J^ŒfiÜ«Ú_»∞#QÆ∞ NǨÏiH˜ =O^Œ#O. =∞#ã¨∞ûÖ’, =∂@`À, KÕ`∞« Å ^•fi~å P N ǨÏiH©, t=ÙxH©, „|ǨχH©, QÆ}âË √◊ xH©, ã¨~ã° fi¨ f ^ÕqH© ã¨~fi° ^• #=∞㨯iã¨∞OÎ \Ï#∞. Wk ѨÙ~å} ÖËY‰õΩx =K«#=Ú. WHõ QÆ~∞° _» =∞ǨѨÙ~å} „áê~°OÉè=í Ú <≥q· ∞ëê~°}ºOÖ’ [iyOk. xq∞+¨ xq∞ëêxH˜ Ѩq„`«`,« *Ï˝#=Ú U J~°}ºOÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`åÜ≥∂ J^Õ <≥q· ∞ëê~°}º=Ú1. JHõ¯_» Ö’HõHàõ Ϻ}O HÀã¨O "ÕÖÏk=Ú#∞Å∞ â∫#‰õΩx P^äfiŒ ~°ºOÖ’ 㨄`«Ü Î ∂« QÆO KÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞. Wk "≥Ü∞Õ ºà◊§ áê@∞ ™êˆQ Ü«∞[˝O. qâ◊fiOÖ’x =Ú#∞ÅO^Œ~∂° , PKå~°∞º ÅO^Œ~∂° , ~å[QÆ∞~°∞=ÙÅO^Œ~∂° , "åºã¨t+¨μºÅO^Œ~∂° f~°Ü ÷ ∂« „`«Å‰õΩ "≥o§#ѨÙ_»ÖÏ¡ WHõ¯_çH˜ =zÛ "≥à√◊ `«∞O\Ï~°∞. â∫#Hõ =∞ǨÏi¬ J_»QQÆ Í<Õ HÍ^Œ#‰õΩO_® `å=Ú ã¨OáêkOz# *Ï˝<å#flO`«\h˜ =∂@ ~°∂ѨOÖ’ JHõ¯_» ã¨=∞iÊOz "≥à√◊ `«∞O\Ï~°∞. W`«~∞° Å „ѨãO¨ QÍÅ#∞ ‰õÄ_® q#_»O =Å¡ JHõ¯_ç "åi, JHõ¯_çHˆ `≥Oz# "åi*Ï˝#O xq∞+¨xq∞ëêxH© ÃÑiy áÈ`«∞O@∞Ok. JO^Œ∞Hˆ Jk <≥q· ∞ëê~°}ºO2. XHõ<å_»H¯õ _çH˜ ã¨~fi° âßGáê~°OQÆ`∞« _»∞, ѨÙ~å} q^•º‰õΩâ◊Å∞_»∞, âßO`« z`«∞_Î ∞» , "åºã¨=∞ǨÏi¬ t+¨μº_»∞, =∞Ǩ`«∞‡_»∞<≥#· ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ f~°÷ Ü«∂„`«Å∞ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂=KåÛ_»∞. JHõ¯_» XHõ Ѩq„`åã¨#OÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx q+¨μ^‚ •è º#OÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂_»∞. „HÍO`« ^Œi≈Ü≥∞ÿ # D =∞Ǩáœ~å}˜‰Ωõ _»∞ `«#ÃÑ· HÍÅ∞ "≥∂ѨQÍ<Õ <≥q· ∞ëê~°}º"Õ∞ ѨÙÅH˜OzáÈ~ÚOk. P ѨÙÅH˜O`« â∫#Hõ=∞ǨÏi¬H˜ K≥Ñʨ Hõ<Õ K≥ÑÊ≤ Ok Z=~À =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ =KåÛ_»x. PÜ«∞# "≥O@<Õ H˘O^Œ~∞° L`«=Î ∞ |∞∞+¨μÅ#∞ "≥O@x_»∞H˘x ã¨∂`«=∞ǨÏi¬x Hõ#∞Q˘x PÜ«∞# Hõ#∞Å∞ `≥éK«∞#O^•Hõ JHõ¯_Õ "ÕzÜ«ÚO_ç PÜ«∞##∞ ã¨Q“~°=OQÍ Ü«∂QÆãe÷¨ H˜ `À_˘¯x =KåÛ_»∞. =Ú#∞ÅO^Œ~∂° PÜ«∞##∞ ¿ãqOz Pu^二 q∞zÛ `«=∞ [#‡#∞ K«i`å~°O÷ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. 1 2

<≥q· ∞âß~°}º=∞<Õ =∂@ ã¨~Ô #· k HÍ^Œ∞. ã¨O㨯 $`« "åºHõ~}° OÖ’ 'Pk=$kú— Jx XHõ „Ѩ„H˜Ü∞« =ÙOk. nxx |\˜ì Ѩ^OŒ "≥Ú^Œ\ Ö˜ ’ =ÙO_Õ 'W— 'P Ѩ^•xH˜ ã¨O|OkèOz#— J<Õ J~°O÷ Ö’ 'S— QÍ =∂~°∞`«∞Ok. t= – â‹·=, q+¨μ‚ – "≥·+¨‚=, xq∞+¨ – <≥·q∞+¨

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 13

`«y# q„âßOu PÜ«∞#‰õΩ ÅaèOz<åHõ â∫#‰õΩ_»∞ =∞~˘Hõ=∂~°∞ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ WÖÏ „áêi÷OKå_»∞: '¿ÇÏ ã¨∂`«^"Õ å! g∞~°∞ ã¨~fi° A˝Å∞ JO^Œ∞Hˆ q∞=∞‡efl „áêi÷ã∞¨ <Î åflO. =∂‰õΩ D q+¨Ü∂« xfl É’kèOK«O_ç. ^Õ=`«ÅO^ŒiÖ’H© „âı+μ¨ _ª =≥ ~°∞? ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_≥=~°∞? ѨÓAº_»∞ ^蕺#Ü≥∂QÆ∞º_»∞ <≥=~°∞? D [QÆ`∞« HÎ ˜ „ã¨+,ì¨ áêÅ#Hõ~,ΰ ã¨OǨÏ~°Î Z=~°∞? Z=i ^•fi~å D ã¨<å`«# ^è~Œ ‡° O „Ѩ=iÎ`=« ∞QÆ∞`«∞#flk? ^Œ∞+¨ì q<åâ◊‰Ωõ _≥=~°∞? P ^Õ= ^Õ=Ùx Ü≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ \˜kì ?D ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ`∞« Î Ü≥ÚHõ¯ ã¨$+≤ì U q^èOŒ QÍ[iyOk?P ^Õ=^Õ=Ù_»∞ U „=`åʼnõΩ ã¨O`«∞+¨μì_Ò`å_»∞?U Ü≥∂QÆO ^•fi~å =∞x+≤ PÜ«∞##∞ á⁄O^ŒQÅÆ _»∞? PÜ«∞# J=`å~åÖˇxfl? "å\˜H˜ =Oâ◊Ñ~¨ O° Ѩ~° =ÙO>Ë ZÖÏ =ÙO@∞Ok? =~å‚„â◊=∞ ^è~Œ å‡Å#∞ xˆ~tÌ Oz ~°HOΔ˜ KÕ"å_≥=~°∞? ¿ÇÏ =∞Ǩ=∞f! g\˜h, J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ KÀ@ J#º q+¨Ü∂« Å#∂ É’kèOz =∞=Ú‡ ^è#Œ ∞ºÅ#∞, *Ï˝#∞Å#∞ KÕã≤ =∂ rq`åÅ#∞ ™ê~°H÷ ÍÅ#∞ KÕÜ∞« O_ç.—— XHõ¯ x=Ú+¨Oáê@∞ Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘x ^蕺#O KÕã≤ Hõ#∞Å∞`≥éz K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ : ''â∫#Hõ^Õ"å! W`«~° =ÚhO„^Œ∞ÖÏ~å! g∞~°_çy# „Ѩâ◊flÅxfl\˜H© ã¨=∂^è•#OQÍ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}Ïxfl qxÑ≤Oz <Õ#∂ ^è#Œ ∞º_»<Ò`å#∞. D QÆ~∞° _» =∞ǨѨÙ~å}=Ú ™ê~°É∂íè `«=Ú. q+¨μH‚ ^õ •ä ѨiѨÓ~°=‚ Ú. =∞Ǩ`«∞‡_»∞, =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞, `«# `«áÈ|ÅO`À ÉèÏQƺqâı+O¨ `À q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x "åǨÏ#"≥∞ÿ PÜ«∞# ™êg∞áêºxfl á⁄Ok#"å_≥#· QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ Hõâº◊ Ѩ=∞ǨÏi¬H˜ D ѨÙ~å}Ïxfl qxÑ≤OKå_»∞. =∂ QÆ∞~°∞^Õ=ÙÖˇ#· "åºã¨=∞ǨÏi¬ <å‰õΩ qxÑ≤Oz J#∞„QÆÇÏ≤ OKå~°∞. ^Õ=`å „âı+μ¨ _ª ∞» N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_Õ. PÜ«∞<Õ Ñ¨~„° |Ǩχ† PÜ«∞<Õ Ñ¨~=° ∂`«‡. PÜ«∞# ^•fi~å<Õ D [QÆ`∞« Î L`«ÊuÎ, ã≤u÷ , ã¨OǨ~åÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. PÜ«∞# [~å=∞~°} ~°ÇÏ≤ `«∞_»∞. ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· P "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ [#‡ J#QÍ Ñ¨Ù@∞ìHÖõ xË "å_≥<· å [QÆ„^ŒHHÔΔõ · ã¨#`«∞¯=∂~åkQÍ Z<Àfl ~°∂áêÖ’¡ J=`«iã¨∞OÎ \Ï_»∞. =Ú#∞ÖÏ~å! P Ѩ~=° ∂`«‡ "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ H“=∂~° ã¨~∞° Åæ ∞QÍ★ J=`«iOKå_»∞. JѨC_Õ Hõ~Àî ~° „|ǨχK«~º° „=`å#fl=ÅOaOz ^•x Q˘Ñ¨Ê^Œ<åxfl "Õ^•Å`À ã¨Ç¨ Ö’HÍxH˜ Kå\˜ K≥áêÊ_»∞. ~Ô O_»= J=`å~°OÖ’ Ü«∞*Ëâ˝ fi◊ ~°∞_≥#· P NǨÏiÜÕ∞ =~åÇ¨Ï â◊s~åxfl ^èŒiOz Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΔΩxKÕ ~°™ê`«ÅOÖ’ =ÚOz "ÕÜ«∞|_»¤ Ѩ$käfix L^ŒúiOz ã≤÷u HÍ~°‰Ωõ _≥<· å_»∞. =¸_»= J=`å~°O |∞∞+≤. <å~°^∞Œ _»#∞ ¿Ñ~°∞`À [x‡Oz '™ê`«fi`«`O« „`«— ★

ã¨#Hõ, ã¨#O^Œ# ã¨#`«∞¯=∂~°, ã¨#`«∞û*Ï`«∞Å∞ H“=∂~°ã~¨ ∞° Åæ ∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 14

(<å~°^Œ áêOK«~å„`«) É’^è#Œ #∞ KÕâß_»∞. WO^Œ∞Ö’ xëê¯=∞Hõ~‡° #∞ QÆ∂iÛ K≥Ñʨ |_çOk. <åÅ∞QÆ=k '#~°<å~åÜ«∞}— J=`å~°O. WO^Œ∞Ö’ NǨÏi ^è~Œ ‡° ~°HHΔõ Àã¨O Hõ~Àî ~°`Ñ« 㨠∞¨ û KÕâß_»∞. ^Õ=`«Å∂ ^•#=ÙÅ∂‰õÄ_® #~°<å~åÜ«∞} =∞ǨÏ~°∞¬Å#∞ P~åkèOKå~°∞. J~Ú^Œ= J=`å~°OÖ’ NǨÏi HõÑÅ≤ <å=∞O`À ã≤^∞Œ Åú Ö’ ã¨~fi° „âı+μ¨ xª QÍ [xOz HÍÅQÆ~ƒ° Où Ö’ Hõeã≤ áÈ~ÚO^Œ#∞‰õΩ#fl ã¨OMϺâß„™êÎxfl ã¨=Ú^Œiú Oz „ѨÑO¨ KåxH˜ „Ѩ™êkOKå_»∞. P~°= J=`å~°O ^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_»∞ J„u =∞ǨÏi¬ J#ã¨∂Ü«∞ ^ŒOѨ`«∞ʼnõΩ XHõÑC¨ _çzÛ# =~åxfl ѨÙ~°ã¯¨ iOK«∞H˘x NǨÏi "åiH˜ Ѩل`«∞xQÍ [x‡Oz H˘xfl=O^ŒÅ =∞OkH˜ *Ï˝<ÀѨ^âÕ ßxflKåÛ_»∞. =ÚYºOQÍ JÅ~°¯=∞Ǩ~åAH©, „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ xH© „|Ǩχ q^Œº#∞ Ѩ^tÕ OKå_»∞. U_»= J=`å~°O Ü«∞[˝^=Õ <å=∞HõO. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ~°∞z „Ѩ*ÏѨu P‰õÄu ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ =∞# ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#fiO`«~O° Ö’<Õ [x‡Oz WO„^•k ^Õ=QÆ}ÏÅKÕ J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ Ü«∞*Ï˝Å#∞ KÕ~ÚOz,JO^ŒiH© "å\˜ Ѩ^uúŒ x É’kèOz Ü«∞[˝^=Õ Ù_»#∞ ¿Ñ~° ѨÓ[ÅO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. Zxq∞^Œ= J=`å~°O|∞+¨É^íè =Õ Ù_»∞.ˆHâ◊=Ù_Õ <åaè,"Õ∞~°∞^Õq ^ŒOѨ`∞« ŠѨل`«∞xQÍ [xOz „ã‘ÎʼnõΩ Ñ¨~°=∂^Œ~°≈OQÍ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∂xfl xˆ~ÌtOz, xÜ«∞=∂Å <Õ~Ê° éz ã¨~åfi„â◊=∂ÅKÕ`« #=∞㨯iOѨ|_Õ@O`« „âı+Oª¨ QÍ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞xfl ã≤^=úŒ ÚKÕâß_»∞. |∞∞+¨μÅ∞ „áêi÷OK«QÍ ÅH©;<å^ä∞Œ _»∞ Ѩ$^ä∞Œ =∞Ǩ~åAQÍ Ñ¨Ù\˜ì QÀ~°∂ѨOÖ’ #∞#fl Ѩ$käfi#∞O_ç ^Œ∞QÆ=ú Ú#∞=Öˇ J<åflkHõ=ÚÅ#∂ B+¨^~Œè åâ◊√Å#∞ Ñ≤O_ç, Ñ≤uH˜ =∂#= *ÏuH˜ „Ѩ™êkOKå_»∞. Wk PÜ«∞# `˘q∞‡^Œ= J=`å~°=∞~ÚOk. ÉèQí =Æ O`«∞x Ѩ^=Œ J=`å~°=Ú =∞`åûº=`å~°O. Kå‰õΩΔ +¨ =∞#fiO`«~O° z=~À¡ „ѨàÜ ◊ ∞« O =zÛ#ѨÙ_»∞ q+¨μ"‚ ˘Hõ „|ǨχO_»"∞≥ #ÿ KÕÑ~¨ ∂° Ѩ=Ú#∞ ^èiŒ Oz Éè∂í q∞<Õ <å=QÍ =∂iÛ "≥=· ã¨fi`«=∞#∞=Ù#∞ „áêux^二 r=~åâ◊√Å`À ã¨Ç¨ JO^Œ∞Ö’H˜ ~°=∞‡x P^ÕtOz P Ѩ_=» =ÚxyáȉõΩO_® HÍáê_ç ã¨$+≤xì ~°HOΔ˜ Kå_»∞. ‰õÄ~å‡=`å~°O =∞Ǩq+¨μ=‚ ÙÜ≥ÚHõ¯ Ѩ^HŒ ˘O_»= J=`å~°O. H©~Δ ™° êQÆ~° =∞^ä#Œ "Õà◊ =∞O^Œ~° Ѩ~fi° `«O =ÚxyáȉõΩO_® HÍáê_ç J=∞$`åxfl `Õ=_»O HÀã¨O "≥^· ºŒ âß„™êÎxfl „ѨÑO¨ KåxH˜ „Ѩ™êkOK«_O» HÀã¨O, ^Õ=`«Å#∞ `«xfl J=∞$`åxfl ÖωõΩ¯#fl ^•#=ÙÅ#∞ =ÚiÑ≤Oz, =∞iÑ≤Oz J=∞$`åxfl ã¨<å‡~°∞æÖˇ·# ^Õ=`«ÅH©Ü«∞_»O HÀã¨O „Hõ=∞OQÍ Pk‰õÄ~°‡, ^è#Œ fiO`«i, "≥∂Ç≤Ïh J=`å~åÅ#∞ =∞Ǩq+¨μ"‚ Õ Z`«=Î Åã≤ =zÛOk. Ѩ^∞Œ <åÅæ=^≥#· #$ã≤OǨ=`å~°OÖ’ N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx ÉÏi#∞O_ç „Ñ¨Ç¨ ^¡ ∞Œ h, ã¨HÅõ Ö’HÍÅ#∂ ~°HOΔ˜ Kå_»∞. Ѩk¿ÇÏ#=^≥#· "å=∞<å★=`«~} ° OÖ’ |eK«„Hõ ★

J=`«~}° =∞#QÍ kQÆ∞@. HÍ|\˜ì '"å=∞<å=`«~}° — Ѩ^Œ „ѨÜ∂≥ QÆO ^À+¨O HÍ^Œ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 15

=iÎx áê`åàÏxH˜ ѨOÑ≤Oz JO`«=é‰õΩ J`«x P„Hõ=∞}Ö’#∞#fl =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ ^Õ"OÕ „^Œ∞x <åºÜ«∞, 㨄Hõ=∞, "≥k· Hõ áêÅ#Ö’xH˜ `≥KåÛ_»∞. Ѩ^ÇŒ ¨ ~°=^≥#· Ѩ~â° √◊ ~å=∞<å=∞Hõ J=`å~°OÖ’ N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù „ÉÏǨχ}„^ÀǨïÖˇ· Ö’HõHõO@‰õΩÅ∞QÍ ^•Ñ¨ÙiOz# Hõ„Δ uÜ«ÚÅ#∞ ã¨OǨÏiOKå_»∞. PÃÑ· Ѩk¿ÇÏ_»=^≥#· "åºã¨<å=∞Hõ J=`å~°OÖ’ PÜ«∞# Ѩ~åâ◊~∞° xH˜ ã¨`º« =u ^•fi~å [x‡Oz "Õ^•Å#∞ ã¨O㨯iOz, Ѩi+¨¯iOz, É’kèOz [#OÖ’H˜ `≥KåÛ_»∞. N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ^•#=ã¨OǨ~åxÔH· H“ã¨ÖϺ ^Œâ~◊ ^° ∞Œä ŠѨل`«∞_≥· N~å=Ú_»#∞ ¿Ñ~° J=`«iOz ~å=} ã¨OǨ~°O ^Õ=`«Å L^Œ~ú } ° QÍqOKå_»∞. PÜ«∞# Ü≥ÚHõ¯ ѨO^˘q∞‡^Œ=, W~°∞=^Œ= J=`å~åÅ∞ |Å~å=∞, NHõ$+¨μÅ‚ ∞. D J=`å~åÅÖ’ ™êfiq∞ ^Œ∞+¨tì Hõ}Δ , t+¨~ì H° }Δõ `å#∞ KÕÜ∞« _»"∞Õ HÍHõ `«# "åiKÕ`« ^ŒQ~æÆ ∞° O_ç KÕ~ÚOKå_»∞. ^•#"åOâ◊`À ѨÙ\˜#ì =∂#=ÙÅ∞ ÅHõÅΔ ã¨OYºÖ’ =∞_çãá≤ ÈQÍ Éè∂í ÉèÏ~°O `«yOæ k. `«fi~°Ö’<Õ NǨÏi H©H@õ ^ÕâO◊ Ö’ l#Ѩل`«∞xQÍ '|∞^Œ—ú <å=∞O`À [xOz ^Õ=„^ÀǨïÅ#∞ "≥∂ǨÏOÖ’ =ÚOK≥uÎ Ö’HÍÅ#∞ ~°H™Δ˜ êÎ_∞» . Wk PÜ«∞# W~°"·≥ XHõ@= J=`å~°O. W~°"~Ô·≥ O_»= J=`å~°O HõeÜ«ÚQÆO Zxq∞^Œ= ã¨O^躌 Ö’ ~åÉ’`ÀOk. ~å[=~°Oæ ã¨=∂Ѩ"Î ∞≥ ÿ J~åK«HOõ K≥Å~ˆ y#ѨÙ_»∞ NǨÏi q+¨μÜ ‚ ∞« â◊√_»#∞ „ÉÏǨχ}∞xO@ 'Hõe¯— J<Õ ¿Ñ~°∞`À J=`«iOz Ö’HÍxfl K«H¯õ |~°∞™êÎ_∞» . WqHÍHõ WOHÍ Jã¨OMϺHõ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ N=∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù Éè∂í q∞ÃÑ· J=`«iOKå_»∞. =∞#∞=ÙÅ∞QÍ *ÏuK«i„`«QuÆ x =∂~°ÛQÆeQˆ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞QÍ PÜ«∞<Õ L^Œƒqù OKå_»∞. q+¨μ‚ qÉè∂í `«∞Å∞QÍ ¿Ñ~˘Ok# D JOâßÅ<Õ =∂ QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ "Õ^"Œ åºã¨ ÉèQí "Æ å#∞Å∞ =∂`À QÆ~∞° _» =∞ǨѨÙ~å}=∞#∞ ¿Ñi@ J^躌 Ü«∞#O KÕ~ÚOKå~°∞.—— (J^蕺ܫ∞O - 1)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å} =HõÎ$ -„„â’`«$ Ѩ~°OѨ~° q+¨μ‚ ã¨fi~°∂Ѩ=~°‚#, QÆ~°∞_»∞xH˜ ѨÙ~å}ã¨OÇ≤Ï`« =~°^•#O â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ D QÆ~∞° _» =∞ǨѨÙ~å}=Ú#∞ P=¸ÖÏ„QÆ=Ú q<åÅx =ÙO^Œx J`«ºO`« L`«∞ûHõ`«`À "Õ_»∞HÀQÍ Ñ¨~°=∞áœ~å}˜‰õΩ_≥·# ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ WÖÏ „Ѩ=zOK«™êQÍ_»∞. ''|^ŒiHÍ„â◊=∞OÖ’ <˘Hõ<å_»∞ "åºã¨=ÚhO„^Œ∞Å∞ Ѩ~=° ∂`«‡ ^蕺#OÖ’ =ÙO_»QÍ QÆ=∞xOz <Õ#Hõ¯_Õ PÜ«∞# Pã¨# ã¨g∞ѨOÖ’<Õ <ÕÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_ç áÈÜ«∂#∞. PÜ«∞# Hõ#∞Å∞ `≥~∞° =QÍ<Õ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ WÖÏ „áêi÷OKå#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 16

'QÆ∞~°∞^Õ"å! g∞~°∞ Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ÉèíQÆ"å#∞_»∞<≥·# NǨÏi ã¨fi~°∂áêxfl [QÆ`ü ã¨$ëêì º^Œ∞Åh <å‰õΩ É’kèOK«O_ç. g∞iO`«¿ãÑ¨Ó P Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μx ^蕺#OÖ’<Õ PÜ«∞##∞ ^Œi≈OK«QeÆ QÍ~°h ‰õÄ_» <å‰õΩ J=QÆ`"« ∞≥ #ÿ k.J<åfl#∞. DÖ’QÍ q∞QÆ`å t+¨μºÅ∞ H˘O^Œ~∞° =ÚhO„^Œ∞Å∞ JHõ¯_»‰Ωõ KÕ~å~°∞. "åºã¨=∞ǨÏi¬ =∂`À '<åÜ«∞#ÖÏ~å— <å‰õΩ ^蕺#OÖ’ QÀK«iOKÕk N=∞Ǩq+¨μ"‚ .Õ PÜ«∞# QÆ∂iÛ K≥Ñʨ QÆÅ"å_»∞ K«`∞« ~å##∞_»∞ „|Ǩχ^Õ=Ù_Õ. PÜ«∞# =∂‰õΩ J#∞„QÆÇÏ≤ Oz# QÆ~∞° _»=∞ǨѨÙ~å}Ïxfl g∞‰õΩ K≥Ñʨ _®xH˜ „ѨÜ∞« ufl™êÎ#∞. XHõ=∂~°∞ <å~°^∞Œ _»∞, ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu, Éè$í QÆ∞=∞ǨÏi¬, 1 <Õ#∂ ã¨`º« Ö’HÍxH˜ "≥àϧ=Ú Pk„ÉÏǨχ}∞_»∞, QÆ∞~°∞=ÙňH QÆ∞~°∞=Ù, ã¨$+≤Hì ~õ Ü Î° ∞ÿ≥ # P ^Õ=^Õ=ÙxH˜ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ¿ÇÏ ^Õ= ^Õ"Õâ◊! ã¨~°fi "Õ^Œ™ê~°=Ú, ã¨~°fi*Ï˝# áê~°=¸ g∞ˆ~! =∂‰õΩ ™ê~°`«`åÎ fixfl J#∞„QÆÇÏ≤ OK«O_ç— Jx „áêi÷OKåO. 'ã¨~fi° âßG™ê~°É∂íè `«=Ú QÆ~∞° _» =∞ǨѨÙ~å}=Ú. „áêp# HÍÅOÖ’ N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù 2 <å‰õÄ, t=ÙxH©, J#º^Õ=`«Å‰õÄ nxx qxÑ≤OKå_»∞, JO@∂ „|Ǩχ P ã¨O^Œ~åƒùxfl WÖÏ q=iOKå_»∞. XHõ=∂~°∞ WO„^•k ^Õ=`«Å`À Hõeã≤ t=^Œ~≈° <åxÔH· <Õ#∞ HÔ Ö· Ï™êxH˜ "≥àϧ#∞. JHõ¯_» Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞ Ѩ~=° ∞ÉèHí `Θ À Z=i<À ^蕺xOK«_O» K«∂ã≤ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂#∞. PÜ«∞# Hõ#∞Å∞ `≥éz =∞=Ú‡ K«∂_»QÍ<Õ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ '¿ÇÏ ã¨^•t"å! g∞~°∞ WOH˘Hõ ^Õ=Ùx ^蕺xã¨∞#Î fl@∞¡ =∂‰õΩ JxÑ≤OzOk. g∞ HõO>ˇ Q˘Ñ¨Ê ^Õ=Ù_»∞ "Õ~˘Hõ~∞° <åfl~°x =∂H˜O`« =~°‰Äõ Z=~°∂ K≥Ñʨ ÖË^∞Œ . g∞ˆ~ ^蕺xOK«^QŒ æÆ Ñ¨~=° ∞ ^Õ=`å ã¨fi~°∂Ѩ=ÚO>Ë, =∞=Ú‡ Hõ~∞° }˜Oz P Ѩ~=° ∞™ê~°``« åÎ fixfl =∂‰õÄ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«O_ç— Jx J_çQÍ#∞. '„|Ǩ‡k ^Õ=`«ÖÏ~å! <Õ#∞ ã¨~fi° ѶŨ ^•Ü«∞‰õΩ_»∂, ã¨~fi° "åºÑ‘, ã¨~fi° ~°∂ѨÙ_»∂, ã¨~fi° „áê}˜ ǨÏ$^ŒÜ∞« "åã‘, Ѩ~=° ∂`å‡, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∂#QÆ∞ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x ã¨^• ^蕺xã¨∞OÎ \Ï#∞. „|Ǩχ^Õ"å!P ™êfiq∞ P~å^è#Œ Ö’ ÉèÏQÆOQÍ<Õ ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï Éè™í ê‡hfl, [\Ï E\Ïhfl ^èiŒ Oz x~°O`«~° „=`åK«~°} x~°`«∞_»<≥·=ÙO\Ï#∞.Z=Ô~·`Õ ã¨~°fi"åºÑ¨‰õΩ_»∂,J^≥· fi`«∞_»∂, [Ü«∞jÅ∞_»∂, x~åHÍ~°∞_»∂, ™êHÍ~°∞_»∂, Ѩ^‡Œ <åÉè∞í _»∂, x~°‡Å qâ◊√^Œú Ѩ~=° ∞ǨÏO㨠ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂ J~Ú =ÙO_ç `å#∞ "≥Å∞QÆ∞`«∂ qâßfixfl "≥eyã¨∂<Î åfl_À P Ѩ~=° ∞ Ѩ^ÑŒ ~¨ ° "Õ∞â◊fi~° ÉèQí "Æ å#∞_≥#· NǨÏix <Õ#∞ ^蕺xã¨∞<Î åfl#∞. D q+¨μ‚ ™ê~°``« åÎ fixfl PÜ«∞# =^ŒHˆÌ áÈ~Ú `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe Ѩ^OŒ _ç—J<åfl_»∞ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞.PÜ«∞# WOHÍ WÖÏ K≥áêÊ_»∞. 1

"åºã¨=∞ǨÏi¬ † 2 „|ǨχH©

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 17

'ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ`OΫ `å PÜ«∞#Ö’<Õ „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅOÖ’ „Ѩ"tÕ ã¨∞OÎ k. JO^Œ∞Hˆ g∞`À <å`À ã¨Ç¨ JO^ŒiH© â◊~} ° ∞º_®Ü«∞<Õ. <Õ#∞ PÜ«∞# zO`«#Ö’<Õ =∞QÆ∞fl_»<·≥ =ÙO\Ï#∞ HÍ|\˜ì g∞‰õΩ *Ï˝xQÍ QÀK«iã¨∞<Î åfl#∞.XˆH ã¨∂„`«OÖ’ „QÆ∞K«Û|_ç# =∞}∞ÅÖÏQÆ =∞#=∞O`å ã¨`Ϋ fi~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}=ÚÅ`À ã¨Ç¨ P ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞x Ü«∞O^Õ L<åfl=Ú. ã¨ÇϨ „ã¨=ÚY∞_»∞, ã¨ÇϨ „™êkè HõÉ∞íè A_»∞, ã¨∂HõΔ ‡`« Hõ<åfl ã¨∂‰õΩΔ ‡_»∞, ã¨∂Å÷ `« Hõ<åfl ã¨∂Å÷ ∞_»∞, QÆ∞~°∞=ÙÅÖ’ L`«=Î Ú_»∞, ѨÓAºÅÖ’ ѨÓ[º`«=Ú_»∞, „âı+μ¨ Åª Hˆ „âı+μ¨ _ª ∞» , ã¨`åºÅÖ’ Ѩ~=° ∞ ã¨`º« =Ú, ã¨`«ºHõ~°∞‡_»∞, ѨÙ~å}ÏÅÖ’ ã¨∞ÎuOѨ|_»∞ ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_»∞, kfi*ÏfÜ«ÚÅÖ’ „ÉÏǨχ}À`«=Î Ú_»∞, „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅOÖ’ ã¨OHõ~¬° }∞xQÍ H©iOΠѨ|_»¤ "å_»∞#QÆ∞ P Ѩ~=° ∞ Láêã¨∞º<Õ <Õ#∞ Láêã≤ã∞¨ <Î åfl#∞. ã¨`ü Jã¨`ü ~°∂áêʼnõΩ P=Å, ã¨`º« ã¨fi~°∂ѨÙ_≥,· ★ UHÍHõ~Δ ° „Ѩ}"åxH˜ =¸Å"≥∞ÿ ^Õ=, Ü«∞Hõ,Δ ~åHõãΔ ,¨ <åQÆ QÆ}ÏÅKÕ JiÛOѨ|_»∞ q+¨μ=‚ Ù<Õ <Õ#∂ JiÛ™êÎ#∞. H˘ÅxÖ’ z#fl z#fl KÕÑŨ ∞ Hõ^ÖŒ Ï_»∞`«∞#fl@∞¡ D [QÍÅhfl =∞#`À ã¨Ç¨ P qâ◊fi~°∂ѨÙxÖ’<Õ Hõ^ÖŒ Ï_»∞`«∞O\Ï~Ú. =ÚYOÖ’ Jyfl, =∞ã¨HÎ Oõ Ö’ ^Œ∞ºÖ’HõO, <åaèÖ’ PHÍâ◊O, K«~} ° ÏÅÃÑ· Éè∂í q∞, Hõ#∞flÅÖ’ ã¨∂~°º K«O„^Œ∞Å∂ QÆÅ qâ◊fi~°∂ѨO PÜ«∞#k. L^Œ~O° Ö’ ã¨fi~°Oæ , =∞~°ºÎ Ö’HõO, áê`åà◊O, Éè∞í *ÏÅÖ’ ã¨=∞ã¨Î kâ◊Å∞, LKåÛùfiã¨OÖ’ "åÜ«Ú=Ù, ˆHâ◊ѨÙO[OÖ’ "Õ∞Ѷ¨∂Å∞,JOQÆ ã¨O^èŒ∞ÅÖ’ #^Œ∞Å∞, ‰õΩH˜ΔÖ’ ã¨=Ú„^•Å∞ Z=iÔH`· Õ xÅz =ÙO\ÏÜ≥∂ P qâ◊fi~°∂ѨÙ_Õ <å‰õΩ ^Õ=Ù_»∞. [QÆ`∞« #Î ‰õΩ PkÜ≥∞ÿ # J<åk `«`Ϋ fi=∂Ü«∞#k. J\˜ì <å~åÜ«∞}∞xH˜ #=∞™ê¯~°=Ú. U ѨÙ~å} ѨÙ~°∞+¨μx #∞O_ç ã¨~,æ° „Ѩuã¨~°æ, =Oâ◊, =∞#fiO`«~°, =Oâß#∞K«i`«Å∞ „Ѩ=iÎ`åÅ~Ú#"À P Ѩ~°=∂`«‡ =^ŒHˆÌ áÈ~Ú Ñ¨~=° ∞ ™ê~°``« Ϋ fi*Ï˝#=Ú#∞ á⁄O^Œ=Åã≤=Ù#flk— JO@∂ Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞ ‰õÄ_® =∂`À q+¨μ=‚ Ù =^Œ‰Ì Ωõ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. "åºã¨=ÚhO„^•! P ~ÀA Ѩ~=° ∞t=Ùx`À Hõeã≤ "Õ∞=∞O`å âıfi`« nfiѨO KÕ~∞° H˘x JHõ¯_»#∞#fl q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x ^Œi≈Oz „Ѩ}Ï=∞OKÕã≤ ã¨∞`Î ∞« ÖÁ#~åÛO. Ѩ~=° ∞™ê~°``« Ϋ fi ã¨fi~°∂ѨÙ_»Q∞Æ q+¨μ=‚ Ù ^•fi~å<Õ P Ѩ~=° ∞`«`Ϋ fi=ÚÜ≥ÚHõ¯ ™ê~åxfl q#_®xH˜ "Õ∞=∞O`å "Õz=ÙO_»QÍ Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ =∂ JO^Œi `«~Ñ° Ù¨¶ <å =∞Ǩ q+¨μ=‚ ÙxÖÏ „áêi÷OKå_»∞. ¿ÇÏ ^Õ"âÕ fi◊ ~å! ǨÏ~ˆ ! ^Õ"åkè^=Õ Ù_≥=~À Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_≥=~À, ^èºÕ Ü«Ú_≥=~À, ѨÓAº_≥=~À, D Ѩ~=° ∞`«`åÎ fixfl U „=`åÅ ^•fi~å ã¨O`«∞+¨Ñì é¨ K«QÅÆ "≥∂, U ^è~Œ ‡° O ^•fi~å U xÜ«∞=∂xfl áê\˜Oz U ѨÓ[Å∞ KÕã≤ UÜÕ∞ PK«~} ° Å#∞ J#∞ã¨OkèOz P Ѩ~=° ∂`«‡#∞ „Ѩã#¨ flO ★

FOHÍ~°O

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 18

KÕã∞¨ HÀQÆÅ"≥∂ `≥e¿ãÎ J^Õ x["≥∞#ÿ *Ï˝#O. PÜ«∞# ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ \˜kì , U ^Õ=Ùx ^•fi~å D [QÆ`∞« Î ã¨$+≤Oì Ѩ|_çOk, nxx áêeOKÕ^=≥ ~°∞, PÜ«∞# UÜÕ∞ J=`å~åÅ#∞^èiŒ Oz D Ѩxx KÕ™êÎ_∞» , „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅOÖ’ D qâ◊fiO Z=iÖ’ HõÅã≤ áÈ`«∞Ok, ã¨~Åæ° ∞, „Ѩuã¨~Åæ° ∞, =OâßÅ∞, =∞#fiO`«~åÅ∞ U ^Õ=Ùx ^•fi~å „Ñ¨=iÎ`« =∞=Ù`å~Ú.D ^Œ$â◊º=∂# [QÆ`OΫ `å U ^Õ=ÙxÖ’ „Ѩu+≤`ª "« ∞≥ ÿ =ÙOk,- D q+¨Ü∂« Åxfl\˜h `≥e¿Ñ^Õ x["≥∞#ÿ *Ï˝#O, ã¨`º« "≥∞#ÿ ™ê~°``« Ϋ fiO. <Õ#∞ P *Ï˝<åxH˜ l*Ï˝ã∞¨ =Ùx. g~°O`å P `«`åÎ fixH˜ J<Õfi+¨‰õΩÅ∞. =∂ JO^ŒiH© Ѩ~°"Õ∞â◊fi~° =∂Ǩ`出hfl ^蕺#Ü≥∂QÍhfl ‰õÄ_® qx `«iOKåÅx =ÙOk. ^ŒÜ∞« KÕã≤ =∞=Ú‡ Hõ$`å~°∞Å÷ #∞ KÕÜ∞« O_ç—. JѨC_»∞ ÉèQí "Æ å#∞_≥#· q+¨μ=‚ Ù t=ÙxH˜ Ѩ~=° ∂`«‡ =∂Ǩ`出hfl, PÜ«∞# „áêÑ≤HÎ ˜ ™ê^è#Œ Éè∂í `«"∞≥ #ÿ ^蕺<åhfl, Ü≥∂QÍkHõ xÜ«∞=∂Å#∂, Jëêì^⌠◊ q^ŒºÅÖ’ q~å[=∂# "≥∞#ÿ *Ï˝<åhfl D q^èOŒ QÍ „Ѩ™êkOKå_»∞. ~°∞„^Œ^Õ"å, „|Ǩ‡k ^Õ=`«ÖÏ~å! <Õ<Õ JO^Œ~°∞ ^Õ=`«Å‰õÄ P~å^茺^≥·"åxfl. ã¨~°fiÖ’HÍÅH© ™êfiq∞h <Õ<Õ. ^Õ==∂#"åk *Ï`«∞Åxfl\˜H© ^èպܫ∂xfl, ѨÓ*Ϻhfl, ã¨∞uÎ Ü≥∂QÆ∞º_»#∂ <Õ<.Õ ~°∞„^Œ^"Õ å! =∞#∞+¨μºÅKÕ`« ѨÓ[ÅO^Œ∞H˘x "åiH˜ Ѩ~=° ∞QÆux „áêÑ≤OΠѨ*¿Ë ãn, „=`« xÜ«∞=∞, ã¨^•Kå~°, ã¨^•K«~}° ÅKÕ ã¨O`«∞+¨μ_ì <» ·≥ "åi =∞<À~°^•ä Å#∞ <≥~"° ~ˆÕ Ûn <Õ<.Õ <Õ<Õ D ã¨$+≤Hì ˜ =¸ÖÏxfl, ã≤u÷ H˜ HÍ~°‰Ωõ }˜,‚ ^Œ∞+¨ì <åâ◊‰Ωõ }˜,‚ t+¨~ì H° ‰Δõ Ωõ }˜.‚ <Õ<Õ =∞`åûºk ~°∂áêÅ`À J=`«iOz JdÅ Éè∂í =∞O_»ÖÏhfl áêeã¨∞OÎ \Ï#∞. =∞O„`åhfl <Õ<,Õ ^•x J~å÷hfl <Õ<.Õ Ñ¨Ó[=Å¡, ^蕺#O ^•fi~å „áêÑ≤OÎ KÕ Ñ¨~=° ∞`«`åÎ fixfl <Õ<.Õ ã¨fi~åæ^∞Œ Å#∞ ã¨$+≤Oì z#k <Õ<Õ - P ã¨fi~åæ^∞Œ Å∂ <Õ<.Õ Ü≥∂yh Ü≥∂QÍhfl P^ŒºÜ≥∂QÍhfl ѨÙ~å}Ïhfl <Õ<Õ. *Ï˝`«#∞, „â’`«#∂, =∞## Hõ~°Î#∂ ‰õÄ_® <Õ<Õ. ã¨OÉèÏ+≤OѨ|_»∞ q+¨Ü∂« hfl, ã¨OÉèÏ+≤OKÕ =ºH˜hÎ <Õ<.Õ D [QÆ`∞« #Î ∞ <Õ<.Õ JO^Œ∞Ö’x ã¨=∞ã¨Î Ѩ^•~å÷Å∂ <å ã¨fi~°∂áêÖË. Éè’QÆ, "≥∂Hõ„Δ Ñ¨^•Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ Ѩ~=° ∞ ^≥"· åxfl <Õ<.Õ ^蕺#O, ѨÓ[, "å\˜ LѨKå~åÅ∞, ã¨~fi° `ÀÉè„í ^•k =∞O_»ÖÏÅ∞ <Õ<.Õ ¿ÇÏ t"åk ^≥=· `«=ÚÖÏ~å! <Õ<Õ "Õ^•xfl. WuǨã¨ãfi¨ ~°∂ѨÙ_»#∞, ã¨~fi° *Ï˝#=∞Ü«Ú_»#∞, ã¨~fi° Ö’Hõ=∞Ü«Ú_»#∞, „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å P`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»#∞ <Õ<.Õ ™êHΔÍ`ü ã¨^•Kå~åhfl, ^è~Œ å‡hfl, "≥+· "‚¨ åhfl, =~å‚„â◊=∂xfl "å\˜ "≥#∞Hõ #∞#fl ã¨<å`«# ^è~Œ å‡hfl <Õ<.Õ Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å∂, „=`åÅ∂, ã¨∂~°º K«O„^Œ =∞OQÆàÏk „QÆÇ¨ Å∂ <Õ<.Õ „áêp# HÍÅOÖ’ ѨH~Δ˜ å*ˇ#· QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ Q˘Ñ¨Ê`«Ñ㨠∞¨ û ^•fi~å #<åfl~åkèOKå_»∞. J`«x `«Ñ㨠∞¨ û=Å¡ ã¨O`«∞+¨μ_ì <» ·≥ ™êHΔÍ`«¯iOz 'hˆHO HÍ"åÖ’ HÀ~°∞HÀ— J<åfl#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 19

'^Õ=^Õ"å! <åQÆ∞Å∞ <å `«ex¡ ^•ã≤QÍ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞. P"≥∞#∞ P ^•ã‘`fi« „QÆÇϨ }O #∞O_ç q_çÑO≤ K«_®xH˜ J=∞$`«O HÍ"åe. g∞~°∞ <å‰õΩ =~°q∞¿ãÎ <Õ#∞ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ "åix QÔ ez <å `«eH¡ ˜ ^•ã¨º q=ÚH˜xÎ QÍqOz =zÛ g∞ "åǨÏ#OQÍ âßâ◊fi`«OQÍ xÅzáÈ`å#∞. g∞~°∞ =~°q∞¿ãÎ =∞Ǩ|ÅâßeQÍ, =∞Ǩâ◊HâΘ ßeQÍ, ã¨~fi° A˝xQÍ, ѨÙ~å} ã¨OÇ≤Ï`« ~°K<« åHÍ~°∞xQÍ g∞ ã¨xflkèÖ’<Õ =ÙO@∂ q∞=∞‡efl ¿ãqOK«∞‰õΩO@∂ „ѨÑO¨ KåxH© "Õ∞Å∞ KÕÜ∞« QÆÅ∞QÆ∞`å#∞ W^Õ <å „áê~°#÷ — Jx =~°OHÀ~°∞‰õΩ<åfl_»∞ QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞. JѨC_»∞ ★<Õ#∞ WÖÏ Pj~°fikOKå#∞. 'F ѨH˜Δ~å*Ï! h=_çy# =~°O h‰õΩ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ Åaèã∞¨ OÎ k. <åQÆ^•ã¨ºO #∞O_ç h `«e¡ q#`«‰Ωõ q=ÚH˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. ^Õ=`«Å #O^Œih F_çOz J=∞$`åxfl J=bÅQÍ ™êkèOz `ÕQÅÆ =Ù. J`«ºO`« â◊HãΘ O¨ Ѩ#fl`«#∞ ‰õÄ_® ™êkèOz <å "åǨÏ<åxq HÍQÆÅ=Ù. Jxfl ~°HÍÅ qëêÅ#∂ qiz "Õ¿ã â◊HΘ ‰õÄ_® h‰õΩO@∞Ok. <å Hõ$Ѩ =Å¡ h=Ù <å QÍ^äÅŒ <Õ ã¨OÇ≤Ï`«~∂° ѨOÖ’ „Ѩ=K«#O KÕ™êÎ=Ù. <å ã¨fi~°∂Ѩ =∂Ǩ`出ÖË hq ‰õÄ_® J=Ù`å~Ú. <å QÆ∞iOz h=Ù „Ѩ=zOKÕ Ñ¨Ù~å} ã¨OÇ≤Ï`« h ¿Ñi@<Õ 'QÆ~∞° _» ѨÙ~å}— =∞#∞ ¿Ñ~°∞`À Ö’HõOÖ’ „Ѩã^≤ =úŒ ∞=Ù`«∞Ok. F~Ú q#`åã¨∞`å! ^Õ=QÆ}ÏÅÖ’ Sâ◊fi~åºxH© N~°∂áêxH© <å‰õΩ#fl qMϺuÜÕ∞ ѨÙ~å}ÏÅÖ’ h ~¸ QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}Ïx ‰õΩO@∞Ok.qâ◊fiOÖ’ <å ã¨OH©~#ΰ [iˆQ„Ѩu KÀ\Ï h H©~#ΰ ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`«∞Ok.WHõ h=Ù ##∞fl ^蕺xOzP ѨÙ~å} „Ѩ}Ü«∞<åxfl QÍqOK«∞— WO`«=é‰õÄ K≥ÑÊ≤ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞. 'Ѩ~=° ∞t"å! <å ^•fi~å „QÆÇÏ≤ Oz#QÆ~∞° _» ѨÙ~å}Ïxfl QÆ~∞° _»∞_»∞ Hõâº◊ Ѩ =∞ǨÏi¬H˜ qxÑ≤OKå_»∞. Hõâº◊ ѨÙ_ô ѨÙ~å}Ïxfl q#_»O =Å¡Jaƒ# QÍ~°∞_ôq^•º |ÅO =Å¡ XHõ HÍeáÈ~Ú# K≥@∞ì#∞uiy „|uH˜OK« QÆeQÍ_»∞. QÆ~∞° _»∞_»∞ ‰õÄ_® D q^Œº ^•fi~å J<ÕHõ „áê}∞Å#∞ ѨÙ#s˚q`«∞ Å#∞ KÕâß_»∞. ★ Ü«∞H˜Δ FO LO ™êfiǨ J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤¿ãÎ QÍ~°∞_ô Ѩ~åq^Œº#∞ á⁄O^Õ Ü≥∂Qƺ`« Åaèã∞¨ OÎ k. ~°∞„^Œ^"Õ å! <å ã¨fi~°∂ѨOKÕ Ñ¨iѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ , QÆ~∞° _»∞x *Ï˝#=ÚYO (J^蕺ܫ∞O – 2) ^•fi~å "≥Å∞=_ç# QÆ~∞° _» =∞ǨѨÙ~å}Ïxfl g∞~°∂ q#O_ç.

★ ★

'<Õ#∞— J#QÍ q+¨μ=‚ Ù 'Ü«∞H˜Δ Fñ LO ™êfiǨ— QÍ<Õ nxfl ѨiOî Kåe. JO>Ë F `«~∞° "å`« QÆÅ 'ã¨∞#fl—x ã¨Q"Æ ∞Õ Ñ¨ÅHÍe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 20

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’ „ѨuáêkOK«|_ç# q+¨Ü«∂Å∞ ''â∫#Hõ =ÚhO„^•! ™êHΔÍ`«∞Î =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù #∞O_ç t=, „|Ǩχ ^Õ"åk ^Õ=ÙÅ∞, „|Ǩχ ^•fi~å =∂ QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ "åºã¨=∞ǨÏi¬, PÜ«∞# J"åº*Ï#∞„QÆÇϨ O =Å¡ <Õ#∞ q#QÆey# QÆ~∞° _» ѨÙ~å}Ïxfl <å ÉèÏQƺOQÍ ÉèÏqOz D Ѩq„`« <≥q· ∞ëê~°}ºOÖ’ g∞‰õΩ qxÑ≤ã¨∞Î<åfl#∞. WO^Œ∞Ö’x qq^èŒ JOâßÖË=#QÍ ã¨~æ° =~°#‚ O, ^Õ"å~°Û#O, f~°=÷ ∂Ǩ`«‡ºO, Éè∞í =# =$`åÎO`«=Ú, =∞#fiO`«~°O, =~°‚ ^èŒ~å‡Å∞, P„â◊=∞^èŒ~å‡Å∞, ^•#^èŒ~°‡O, ~å[^èŒ~°‡O, =º=Ǩ~°=Ú, =Oâß#∞K«i`«=Ú, „=`«O, x^•#ѨÓ~°fiHõ JëêìOQÆ PÜ«Ú~ˆ fi^ŒO, „ѨàÜ ◊ ∞« O, ^è~Œ ‡° O, Hõ~‡° O, HÍ=∞O, J~°=÷ Ú, L`«=Î ∞*Ï˝#O, =ÚYºOQÍ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x =∂Ü«∂=∞Ü«∞, ã¨ÇϨ [bÅÅ q™êÎ~° =~°#‚ O. "åã¨∞^Õ=Ùx Hõ~°∞}KÕ QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ D QÆ~°∞_»=∞ǨѨÙ~å}ÀѨ^Õ+¨ìQÍ J`«ºO`« ™ê=∞~å÷ºxfl K«∂Ñ≤OKå_»∞. q+¨μ‚ "åǨÏ#OQÍ D ã¨$+≤,ì ã≤u÷ , „ѨàÜ ◊ ∞« HÍ~åºÅÖ’ ‰õÄ_® áêÅ∞ѨOK«∞H˘O@∞<åfl_»∞. ^Õ=`«Å#∞ [~ÚOz, J=∞$`åxfl `≥zÛ ~ÚzÛ `«# `«e¡ ^•ã¨º q=ÚH˜Î HÍ~åºxfl ‰õÄ_® ã¨ÑŨ¶ O KÕã∞¨ HÀQÆeQÍ_»∞. q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x L^Œ~O° Ö’<Õ Jxfl Éè∞í =<åÅ∂ LO\Ï~Ú. J~Ú<å PÜ«∞#‰õΩ PHõe "Õ¿ãÎ QÆ~∞° _»∞_Õ ^•xx f~åÛe. ǨÏi t"å^Œ∞ʼnõÄ, ǨÏi~°∂ѨÙ_≥#· QÆ~∞° _»∞_»∞ Hõâº◊ Ѩ=∞ǨÏs¬H© K≥ÑÊ≤ # D Ѩq„`«ÑÙ¨ ~å}O `«##∞ P^Œ~O° QÍ K«k"Õ "åiH˜ Jxfl\˜h „Ѩ™êkOK«QÅÆ ^Œ∞. "åºã¨^=Õ ÙxH˜ =∞~˘Hõ¯=∂~°∞ #=∞㨯iOz ѨÙ~å}Ïxfl „áê~°Oaèã∞¨ <Î åfl#∞. (J^蕺ܫ∞O – 3)

ã¨$+≤ì - =~°‚#O '¿ÇÏ [<å~°<Ì å! ã¨~,æ° „Ѩuã¨~,æ° =Oâ◊, =∞#fiO`«~,° =Oâß#∞K«i`«=ÚÅxfl\˜h q™êÎ~Ñ° Ó¨ ~°fiHõOQÍ =i‚OK«O_ç— Jx Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ „áêi÷OKå_»∞. YQÆ"åǨÏ#∞_»∞ HÍÅ HõO~îå^Œ∞Å H˜ÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ : 'Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å! ★ã¨~åæ^∞Œ Å`À ÉÏ@∞ ã¨~fi° áêáêÅ#∂ #tOѨ*Ü Ë Ú« ã¨$+≤,ì ã≤u÷ , „ѨàÜ ◊ ∞« ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x ã¨<å`«# „H©_#» ∞ ‰õÄ_® =i‚™êÎ#∞, q#O_ç. ★

ã¨~°æÜ«∞#QÍ ã¨$+≤ìÖ’ <˘Hõ ^Œâ◊. XHõ "≥∞@∞ì.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 21

<å~åÜ«∞} ~°∂ѨOÖ’ Láêã≤OѨ|_»∞`«∞#fl P "åã¨∞^Õ=Ù_Õ „ѨHÍâ◊ãfi¨ ~°∂ѨÙ_≥#· , J#QÍ Hõ#|_»∞`«∞#fl, Ѩ~=° ∂`«‡, Ѩ~„° |Ǩχ, ^Õ"åkè^=Õ Ù_»∞. ã¨$+≤ì ã≤u÷ ÅÜ«∂ʼnõΩ Hõ~ΰ PÜ«∞<Õ. D ^Œ$ëêì^$Œ +¨"ì ∞≥ #ÿ [QÆ`OΫ `å PÜ«∞# =ºHÍÎ=ºHõ"Î ∞≥ #ÿ ã¨fi~°∂Ѩ"∞Õ . PÜ«∞<Õ HÍÅ~°∂ѨÙ_»∞, ѨÙ~°∞+¨μ_»∞. ÉÏÅ∞~°∞ ÉÁ=∞‡Å`À „H©_Oç z#\Ï¡Ü∞« # Ö’HõO`À „H©_™ç êÎ_∞» . P bÅÅ#∞ =i‚™êÎ#∞ q#O_ç. JO>Ë W=hfl <å bÅÖË. [QÆ`∞« xÎ ^èiŒ OKÕ Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î ÚxH˜ [QÆ`∞« ‰Î Ωõ #fl P^ŒºO`åÅ∞ ÖË=Ù. PÜ«∞# #∞O_ç =ÚO^Œ∞QÍ J=ºHõ"Î ∞≥ #ÿ q [xOK«QÍ "å\˜ P`«‡1 L`«ÊuÎ J=Ù`«∞Ok. J=ºHõÎ „ѨH$õ u #∞O_ç |∞kú, |∞kú #∞O_ç =∞#ã¨∞û, =∞#ã¨∞û #∞O_ç PHÍâ◊O, PHÍâ◊O #∞O_ç "åÜ«Ú=Ù, "åÜ«Ú=Ù #∞O_ç `Õ[O, `Õ[O #∞O_ç [ÅO, [ÅO #∞O_ç Ѩ$käfi ѨÙ\Ïì~Ú. Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å! nx `«~∞° "å`« <˘Hõ |OQÍ~°∞ QÆ∞_»∞¤ ѨÙ\˜Oì k. Ѩ~=° ∂`«‡ ã¨fiÜ«∞OQÍ JO^Œ∞Ö’ „Ѩ"tÕ Oz ã¨~fi° „Ѩ^=Œä ∞OQÍ `å<˘Hõ â◊s~åxfl ^èiŒ ™êÎ_∞» . 2 PÜ«∞<Õ K«`∞« ~°∞‡Y „|Ǩχ~°∂áêxfl ^èiŒ Oz ~°*’QÆ∞} „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ „Ѩ=$uÎ`À |Ü«∞\˜H˜ =zÛ D K«~åK«~° qâßfixfl ã¨$+≤Kì âÕ ß_»∞. ^Õ=, Jã¨∞~°, =∞#∞+¨º ã¨ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ D ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ`∞« Î P JO_»OÖ’<Õ =ÙO@∞Ok. P Ѩ~=° ∂`«‡ÜÕ∞ ã¨fiÜ«∞O „ã¨+Ü ì¨ ∞« QÆ∞ „|Ǩχ~°∂ѨOÖ’ „ѨÑO¨ Kåxfl ã¨$+≤™ì êÎ_∞» , q+¨μ‚ ~°∂ѨOÖ’ ^•x PÅ<å, áêÅ<å K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞, HõÖÏÊO`« HÍÅOÖ’ ~°∞„^Œ ~°∂ѨOÖ’ ^•xx ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ Å~ÚOѨ*™Ë êÎ_∞» . ã¨$+≤ì ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P Ѩ~=° ∂`«‡ÜÕ∞ =~åǨÏ~°∂áêxfl ^èiŒ Oz [Å=∞QÆflÜ≥∞ÿ # Éè∂í q∞x `«# H˘=Ú‡`À `ÕeÛ L^Œiú ™êÎ_∞» . â◊OHõ~^° "Õ å! WHõ ^Õ"å^Œ∞Å ã¨$+≤ì Ü≥ÚHõ¯ =~°#‚ #∞ ã¨OH˜ÑΔ OΨ QÍ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ#∞. Jxfl\˜H#õ fl=ÚO^Œ∞ P Ѩ~=° ∂`«‡#∞O_ç =∞ǨÏ`«`ΠΫ fiO ã¨$+≤Oì Ѩ|_»∞`«∞Ok. ~Ô O_»= ã¨~Öæ° ’ ѨOK«`<« 凄`«Å - J#QÍ - ~°∂Ѩ, ~°ã,¨ QÆO^è,Œ ã¨Ê~°≈, â◊|=Ì ÚÅ - L`«ÊuÎ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. n<Õfl Éè∂í `«ã~¨ æ° JO\Ï~°∞. g\˜ ^•fi~å<Õ Ñ¨OK«=∞ǨÉè∂í `«=ÚÖˇ#· <ÕÅ, h~°∞, ★xѨC, QÍe, xOy ã¨$+≤Oì Ѩ|_»`å~Ú. =¸_»=k "≥H· ÍiHõ ã¨~.æ° Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∂Å∂, *Ï˝
`«~∞° "å`« PÜ«∞# #∞O_çÜ∞Õ , 2 ^èiŒ OKå_»∞. xѨCÖ’ Jyfl, `Õ[ã¨∞û JO`«~åƒùQÍÅ∞. =∞O_çOKÕn HÍOuxKÕÛn ‰õÄ_® x¿ÑÊ.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 22

=ÚYº ã¨~æ° Ñ¨~fi° `åÅ∂, =$HΔÍÅ∂ =∂#= r=#OÖ’ =ÚYº áê„`«#∞ áÈ+≤OKåe. Jq ã¨$+≤Oì Ѩ|_Õ ã¨~æ° HÍ|\˜ì nxHÍ¿Ñ~°∞ =zÛOk. J~Ú^Œ=k ★ u~°ºH± ã¨~æ° Ñ¨â√◊ ѨHÍΔ º^Œ∞Å∞ D ã¨~Öæ° ’ ѨÙ_»`å~Ú. `«~∞° "å`« P~°= ã¨~Öæ° ’ ^Õ=`«Å∂, U_»= ã¨~Öæ° ’ =∂#=ÙÅ∂ ã¨$+≤Oì Ѩ|_»`å~°∞. g\˜x „Hõ=∞=ÚQÍ T~°fiú „™È`å, J~åfiH± „™È`å ã¨~Åæ° O\Ï~°∞. ^Õ=`«Å Hõ_∞» ѨÙÖ’ Ѩ_#ç PǨ~°O ÃÑH· ,© =∂#=ÙÅk „H˜OkH© K«i™êÎ~Ú. U_»= ã¨~æ° =∂#∞+¨ ã¨~.æ° Zxq∞^Œ=k J#∞„QÆÇϨ <å=∞Hõ"∞≥ #ÿ ã¨~.æ° Wk ™êuÎ fiHõ `å=∞ã≤Hõ QÆ∞} ã¨OÜ«ÚHõOÎ . D Ü≥∞xq∞k ã¨~Åæ° Ö’ J~Ú^Œ∞ "≥H· $õ `åÅh, =¸_»∞ „áêHõ$`« ã¨~Åæ° h K≥Ñʨ |_»∞`«∞<åfl~Ú. J~Ú`Õ, `˘q∞‡^Œ=^≥·# H“=∂~°<å=∞Hõ ã¨~°æÖ’ „áêHõ$`«, "≥·Hõ$`« ã¨$+¨μìÅ∞ Ô~O_»∂ KÕÜ∞« |_»`å~Ú. ~°∞„^•k ^Õ=`«ÖÏ~å! ^Õ=`«Å #∞O_ç ™ê÷=~åÅ =é‰õÄ <åÅ∞QÆ∞ „ѨHÍ~åÅ ã¨$+≤ì [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨$+≤ì KÕ¿ã@ѨÙÊ_»∞ „|Ǩχ#∞O_ç =ÚO^Œ∞QÍ =∂#ã¨ÑÙ¨ „`«∞Å∞ L`«Ê#∞fl ÅÜ«∂º~°∞. `«~∞° "å`« ^Õ=, Jã¨∞~°, Ñ≤`$« , =∞#∞+¨º ã¨~Kæ° `« ∞« +¨Ü ì ∞« O =zÛOk. JѨÙ_»∞ Ѩ~=° ∂`«‡ [Åã¨$+≤ì HÍ~°ºOÖ’ ã¨OÅQÆ∞fl_≥<· å_»∞. ã¨$+≤ì Hõ~‡° Ö’ =ÚxyÜ«Ú#fl „Ѩ*ÏѨu „|Ǩχ#∞O_ç `«"≥∂QÆ∞}O ѨÙ@∞ìH˘zÛOk. HÍ|\˜ì PÜ«∞# [OѶ¨∞Å#∞O_ç ~åHõΔã¨∞Å∞ ѨÙ@∞ìH˘KåÛ~°∞. â◊OHõ~å! JѨC_®Ü«∞# `«"∂≥ QÆ∞} Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ â◊s~åxfl q_»zÃÑ@ìQÍ P `«"∂≥ QÆ∞}Ѩ٠=Ú^ŒÌ ~å„uQÍ =∂i xÅ|_çáÈ~ÚOk. Ü«∞‰õΩΔ ÅH© ~åHõãΔ ∞¨ ÅH© JO^Œ∞Hˆ ~å„u JO>Ë KåÅ „Ñ‘u. `«~∞° "å`« „|ǨχÜ≥ÚHõ¯ ã¨`Ϋ fiQÆ∞} =∂„`«=Å¡ PÜ«∞# =ÚYO#∞O_ç ^Õ=`«Å∞^Œƒù qOKå~°∞. `«~∞° "å`« PÜ«∞# ã¨`Ϋ fiQÆ∞} Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ â◊s~åxfl ‰õÄ_® q_»<å_»QÍ ^•x#∞O_ç ѨQÅÆ ∞ ѨÙ\˜Oì k. ^Õ=`«Å‰õΩ Ñ¨QÅÆ ∞ „Ñ‘u áê„`«O. `«~∞° "å`« „|ǨχÜ≥ÚHõ¯ ™êuÎ fiHõ â◊s~°O #∞O_ç Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ∞^Œƒqù OKå~Ú. „|Ǩχ P ™êuÎ fiHõ â◊s~åxfl =^ŒeáÈ~Ú#ѨÙ_»∞ Jk ã¨O^躌 QÍ =∂iOk. D ã¨O^躌 ѨQ\Æ H˜ © ~å„uH© =∞^躌 =KÕÛ ã¨=∞Ü«∞O. `«^#Œ O`«~O° „|Ǩχ Ü≥ÚHõ¯ ~°*’=∞Ü«∞ â◊s~°O #∞O_ç =∂#=ÙÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . PÜ«∞# P â◊s~åxfl Ѩi`«ºlOz#ѨÙ_»k *’º`«ûfl - J#QÍ „ѨÉÏè `« HÍÅOQÍ =∂iOk. J^Õ L^ŒÜ∞« ã¨O^躌 . D ~°HOõ QÍ *’º`«ûfl, ѨQÅÆ ∞, ã¨O^躌 , ~å„u J<Õq „|Ǩχ â◊s~° ã¨OÉè∂í `åÅ∞. ★

u~°ºH± JO>Ë =„Hõ`.« U r=ÙÅ PǨ~° ã¨OKå~åÅ∞ =„HõOQÍ =ÙO\ÏÜ≥∂ Jq u~°º‰õΩ¯Å∞. Wq ux `åˆQ J#fl [ÖÏÅ∞ g\˜ Hõ_∞» ѨÙÖ’ =OHõ~Q° Í u~°∞QÆ∞`å~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 23

`«~∞° "å`« „|Ǩχ ~°*’QÆ∞}=∞Ü«∞ â◊s~°O #∞O_ç ‰õΩΔ ^è,Œ „HÀ^èOŒ [xOKå~Ú. Ñ≤=∞‡@ „|Ǩχ #∞O_çÜ∞Õ PHõe ^ŒÑC¨ Å∞ JuQÍ HõÅ"å~°∞, ~°HÎõ =∂O㨠¿ã=#∞Å∞ #QÆ∞ ~åHõãΔ ∞¨ Å∞, Ü«∞‰õΔΩÅ∞ ѨÙ@∞ìH˘KåÛ~°∞. Z=i#∞O_ç ™ê=∂#º r=ÙxH˜ ~°HõΔ} J=ã¨~°"≥∂ "å~°∞ ~åHõãΔ ∞¨ Å∞. Ü«∞HõâΔ É◊ ÏÌxH˜ u#∞@Ü«∞x J~°=÷ Ú. Ü«∞‰õΩΔ Å∞ ^è#Œ ^Õ=`«Å∞. ^è#Œ O HÀã¨O gix ѨÓl™êÎ~∞° . D ѨÓ[Ö’ ÉèHí } Δõ ‰õÄ_® XHõ ÉèÏQÆO. D ÉèHí } Δõ =Å¡ gix Ü«∞‰õΩΔ ÅO\Ï~°∞. J@∞Ñ≤=∞‡@ „|ǨχˆHâßÅ #∞O_ç ã¨~åÊÅ∞, „HÀ^èOŒ #∞O_ç Éè∂í `åÅ∞ ѨÙ\˜#ì q. K«∞~°∞HÔ #· Hõ^eŒ Hõ#∞ ã¨~Ê° }=∞O\Ï~°∞. Jk HõÅq ã¨~åÊÅ∞. `«~∞° "å`« „|Ǩχ֒ Hõey# „HÀ^èŒ QÆ∞}"åã¨#áê=ÚʼnõÄ `«yeOk. JO^Œ∞ˆH "å\˜H˜ „HÀ^èŒ "≥∞‰õΩ¯=. `«~°∞"å`« „|Ǩχ#∞O_ç áê@áê_»∞`«∂, <å@º=∂_»∞`«∂ H˘xfl „áê}∞Å∞ x~°qæ ∞OKå~Ú. áê_Õ "å~°∞ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞ HÍQÍ P_Õ"å~°∞ JK«Û~°ÅÜ«∂º~°∞. `«~∞° "å`« „Ѩ*ÏѨuÜ≥∞ÿ # „|Ǩχ=HõãΔ Å÷¨ O #∞O_ç ã¨fi~°=æ Ú, ^Œ∞ºÖ’Hõ=Ú Ñ¨Ù\Ïì~Ú. PÜ«∞# =ÚY=Ú #∞O_ç J[=Ú ("Õ∞Hõ), L^Œ~=° Ú#∞O_ç QÀ=Ù, áê~å≈fiÅ#∞O_ç U#∞QÆ∞, QÆ∞é]=Ú, =∞Ç≤Ï+¨=Ú, XO>ˇ, `À_ÕÅ∞ *Ï`«∞Å∞ ѨÙ\˜#ì q. PÜ«∞# ~À=∂Å#∞O_ç ѶŨ , ѨÙ+¨Ê, B+¨^Œè *Ïu =$HΔÍÅ∞^Œƒqù OKå~Ú. `«~∞° "å`« U_»∞ ~°HÍÅ [O`«∞=ÙÅ∞ ѨÙ\Ïì~Ú. Jq „Hõ=∞OQÍ Ñ¨Ùe=O\˜ Ç≤ÏO„ã¨HÍÅ∞, Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ (Wk XHõ^⌠)◊ , ~Ô O_»∞ QÀà◊§ (y@ìÅ) [O`«∞=ÙÅ∞, h\˜H~Δ© ^° •Å∞, HÀu *Ïu, Ѩ‰ΩΔõ Å∞, LÉèÜ í ∞« K«~åÅ∞, ã¨sã¨$áêÅ∞. „|ǨχÜ≥ÚHõ¯ ѨÓ~åfik <åÅ∞æ =ÚMÏÅ#∞O_ç „Hõ=∞OQÍ |∞∞QƺA™êû=∂^ä~Œ fi° "Õ^•Å∞ [xOKå~Ú. PÜ«∞# =ÚYO #∞O_ç „ÉÏǨχ}∞Å∞, Éè∞í *ÏÅ #∞O_ç Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞, T~°∞=ÙÅ #∞O_ç "≥â· √◊ ºÅ∞, áê^•Å #∞O_ç â◊¥„^Œ∞Å∂ L`«Ê#∞flÖˇ<· å~°∞. "≥O@<Õ „|Ǩχ"åiÖ’ L`«Î=ÚÖˇ·# „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ „|Ǩχ֒HÍhfl, HõΔ„uÜ«ÚʼnõΩ WO„^ŒÖ’HÍxfl, "≥·â◊√ºÅ‰õΩ "åÜ«ÚÖ’HÍhfl â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ QÆO^è~Œ fi° Ö’HÍhfl x"å™êÅ∞QÍ x~åú~} ° KÕâß_»∞. PÜ«∞<Õ „|ǨχKå~°∞ʼnõΩ „|Ǩχ֒HÍhfl, ã¨fi^è~Œ ‡° x~°`∞« Öˇ· QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∂xfl x~°fiÇ≤ÏOz# "åiH˜ „áê*ÏѨ`º« Ö’HÍhfl, "å#„Ѩã∞¨ Å÷ ‰õΩ ã¨ÑiΨ ¬Ö’HÍhfl, ã¨<åºã¨∞ʼnõÄ Ñ¨~=° ∞`«áÈ x^è∞Œ ʼnõÄ JHõÜ Δ ∞« Ö’HÍhfl „áêѨºÎ Ö’HÍÅ∞QÍ x~åú~} ° KÕâß_»∞. (J^蕺ܫ∞O - 4)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 24

=∂#㨠ã¨$+≤ì =~°‚# ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏѨu - ã¨$+≤ì q™êÎ~°O â◊OHõ~å! „Ѩ*ÏѨu „|Ǩχ Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ x=ã≤OKÕ =∂#㨠- „Ѩ*Ïã¨$+≤ì `«~∞° "å`« #~°Ö’Hõ ã¨$+≤ì q™êÎ~åxfl QÍqOKÕ =∂#ã¨ÑÙ¨ „`«∞Å"≥Ñ· Ù¨ ^Œ$+≤ì ™êiOKå_»∞. PÜ«∞# #∞O_çÜ∞Õ Ü«∞=ÚÅ∞, ~°∞„^Œ∞Å∞, =∞#∞=ÙÅ∞, ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨<å`«#∞_»∞, Éè$í QÆ∞=Ù, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞, ~°∞z, „â◊^,úŒ =∞sz, J„u,JOy~°∞_»∞, ѨÙÅã¨∞ºÎ _»∞, ѨÙÅǨï_»∞,„Hõ`∞« =Ù,=ã≤+μ¨ _ª ∞» , <å~°^∞Œ _»∞ [xOKå~°∞. JÖψQ Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ"å~°∞ U_»∞QÆ∞~°∞ J#QÍ |i›+^¨ ,Œ Jyflëêfi`«,Î „Hõ"åº^Œ, P[ºÑ¨, ã¨∞HÍe#, LѨÇ˙ ¨ `«, nѨº <å=∞‰õΩÅ∞ ‰õÄ_» L^Œƒqù OKå~°∞. giÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ =ÚQÆ∞~æ ∂° J=¸~°Î ~°∂ѨÙÅ∞. z=i #Å∞QÆ∞~°∂ =¸~°Î ~°∂ѨÙÅ∞, JO>Ë Hõà§◊ ‰õΩ HõxÑ≤™êÎ~∞° . Hõ=∞Å QÆ~∞° ƒù_#·≥ „|Ǩχ ^ŒH} Δ˜ JOQÆ∞+¨Oª (‰õΩ_ç ÉÁ@#„"ÕÅ∞) #∞O_ç Sâ◊fi~°º ã¨OѨ#∞fl_≥#· ^ŒHΔõ „Ѩ*ÏѨf, Z_»=∞ ÉÁ@#„"Õe #∞O_ç PÜ«∞# ÉèÏ~åº Ñ¨Ù\Ïì~∞° . giH˜ â◊√Éèí ÅHõ} Δ Öˇ#· ZO^Œ~À Hõ#ºÅ∞ ѨÙ@ìQÍ "åix „|Ǩχ=∂#㨠Ѩل`«∞ʼnõΩ ^ŒHΔõ „Ѩ*ÏѨu ã¨=∞iÊOKå_»∞. ã¨f^ÕqÜ«∞#∞ ѨلuHõ#∞ ~°∞„^Œ∞#H˜zÛ ÃÑO_ç¡ KÕÜ∞« QÍ "åiH˜ ÃÑ^ŒÌ ã¨OYºÖ’ =∞ǨѨ~å„Hõ=∞âßÅ∞Ô~#· Ѩل`«∞Å∞ ѨÙ\Ïì~∞° . ^Œ‰ΩΔõ _»∞ XHõ J™ê^è•~°} ~°∂Ѩ=f, ã¨∞O^Œ~° ã¨∞ÅHõ} Δ ÅH˜`Δ « *Ï`åÜ«∞QÆ∞ (`«#) MϺuÜ«∞#∞ ‰õÄ`«∞ix Éè$í QÆ∞=∞ǨÏi¬Hz˜ Û ÃÑO_ç¡ KÕâß_»∞. "åiH˜ ^è•`«, q^è•`«Å#∞ H˘_»∞‰õΩÅ∂, NÜ«∞#∞ ‰õÄ`«∞~°∞ HõeQÍ~°∞.D N<Õ Ç¨Ïi =iOz NǨÏiÜ≥∞ÿ <å_»∞. "åiH˜ |Å, L<å‡^Œ∞Å#∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ QÆeQÍ~°∞. =∞Ǩ`«∞‡_≥#· =∞#∞=ÙH˜ PÜ«∞u xÜ«∞u J#∞ W^Œ~Ì ∞° Hõ#ºÅ∞ ѨÙ@ìQÍ "åix Éè$í QÆ∞ Ѩل`«∞Öˇ#· ^è•`«, q^è•`«ÅH˜zÛ ÃÑO_ç¡ KÕâß_»∞. "åiH˜ „áê}∞_»∞, =∞$HõO_»∞_»∞ ѨÙ\Ïì~°∞. xÜ«∞u Ѩل`«∞_≥·# =∞$HõO_»∞x H˘_»∞ˆH =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞ =∞ǨÏi¬Ü≥ÿ∞# =∂~°¯O_ÕÜ«Ú_»∞. =∞sz - ã¨OÉè∂í uʼnõΩ áœ~°=‚ ∂ã¨∞_»#∞ Ѩل`«∞_»∞ [xOKå_»∞. P =∞Ǩ`«∞‡x Ѩل`«∞Å∞ q~°A_»∞, ã¨~fi° QÆ∞_»∞. JOy~å=ÚxH˜ ^ŒHΔõ Hõ#º 㨇 $u ^•fi~å ZO^Œ~À Ѩل`«∞Å∞, ã≤h"åb, ‰õΩǨ˙, ~åHÍ J#∞=∞f <å=∞Hõ Hõ#ºÅ∞ HõeQÍ~°∞. J#ã¨∂Ü«∞‰õΩ J„u ^•fi~å K«O„^Œ∞_»∞ ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞, ^Œ`å΄`ÕÜ«Ú_»∞ HõeQÍ~°∞. ѨÙÅã¨∞ºÎ xH˜ „Ñ‘u ^•fi~å ^Œ`ÀÎÅ∞_»#∞ Ѩل`«∞_»∞ ѨÙ\Ïì_∞» . ѨÙÅǨτѨ*ÏѨuH˜ Hõ=Δ ∞Ü«∞#∞ Ѩufl ^•fi~å Hõ~‡° â◊√_»∞, J~°g÷ ~°∞_»∞, ã¨ÇÏ≤ +¨μ=‚ Ù J#∞ Ѩل`«∞Å∞^Œƒqù OKå~°∞. „Hõ`∞« =ÙH˜

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 25

Ѩufl ã¨∞=∞u ^•fi~å P~°∞"ÕÅ=∞Ok "åÅdź |∞∞+¨μÅ∞^ŒƒùqOKå~°∞. g~°O`å T~°fiú ~ˆ `«ã∞¨ ¯Å∞, ÉÁ@#„"Õe Ѩi=∂}O "å~°∞, ã¨∂~°∞º#O`« `Õ[ã¨ûOѨ#∞flÅ∞. ★ =ã≤+μ¨ xª H˜ Ѩufl T~å˚^•fi~å ~°A_»∞, QÍ„`«∞_»∞, T~°fiú ÉÏǨï_»∞, â◊~} ° ∞_»∞, J#Ѷڨ _»∞, ã¨∞`«ÑÙ¨ _»∞, â◊√„‰õΩ_»∞ J#∞ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞^Œ~ÚOKå~°∞. gix ã¨Ñ=Ψ ∞ǨÏ~°∞¬ÅO\Ï~°∞. (★DÜ«∞# N~å=∞QÆ∞~°∞=Ù =t+¨μ_ì ∞» HÍ^Œ∞) t=â◊OHõ~å! ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu `«# ‰õÄ`«∞~Ô #· ™êfiǨ#∞ Jyfl ^Õ=ÙxH˜zÛ q"åǨÏO KÕÜ∞« QÍ "åiH˜ ★ áê=Hõ, Ѩ==∂#, â◊√K«∞Å#∞ Ѩل`«∞Å∞ ѨÙ\Ïì~∞° . gˆ~ „`Õ`åQÆ∞flÅ∞. Ѩ~=° ∞F[ã¨∞fiÅ∞. ^ŒHõΔ Hõ#ºÜ≥ÿ∞# ã¨fi^茉õΩ"Õ∞<å, "≥·`«~°}˜Ü«∞#∞ ‰õÄ`«∞à◊√§ ѨÙ\Ïì~°∞. "å~°∞ '„|Ǩχ"åk#∞Å∞— "Õ∞<å‰õΩ Ç≤Ï=∞=O`«∞x ^•fi~å "≥∞<ÿ å‰õΩ_»#∞ Ѩل`«∞_»∂, Q“s <å=∞O`À „Ѩãk≤ ú K≥Ok# áê~°fif^ÕqÜ«∞#∞ Hõ<åº [x‡OKå~°∞. D"≥∞ÜÕ∞ ѨÓ~°fi[#‡Ö’ ã¨f^Õq. JѨÙÊ_»∞ „|ǨχÜÕ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ `«#O`«\ ˜ "å_≥#· ™êfiÜ«∞OÉè∞í ==∞#∞=Ù‰õΩ [#‡xzÛ J`«xx „Ѩ*ÏáêÅ# HÍ~°ºOÖ’ xÜ≥∂yOKå_»∞. ã¨~fi° "≥É· =íè ã¨OѨ#∞fl_≥#· ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞ =∞Ǩ~åA `«# JYO_» `«Ñ¨ó Ѷ¨ÅOQÍ Ñ¨~°=∞â◊√^Œú`Õ[ã≤fih, `«Ñ¨ã≤fihÜ≥ÿ∞# â◊`~« ∂° áê^Õqx ÉèÏ~°ºQÍ á⁄O^•_»∞. "åiH˜ „Ñ≤Ü∞« „=`«∞_»∞, L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ J#∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞, „Ѩã∂¨ u, P‰õÄu, ^Õ=Ǩ˙uÜ«∞#∞ ‰õÄ`«∞à◊√§ HõeQÍ~°∞. P_»ÑÅ≤ Å¡ ∞ =ÚQÆ∞sæ fl „Hõ=∞OQÍ ~°∞z „Ѩ*ÏѨuH©, ^ŒHΔõ „Ѩ*ÏѨuH©, Hõ~=Ì° ∞=ÚxH© WzÛ q"åǨÏO [iÑ≤OKå~°∞. ~°∞zH˜ Ü«∞A˝_<» Õ H˘_»∞‰õÄ ^ŒH} Δ˜ Ü«∞#∞ ‰õÄ`«∞~°∂ [x‡OKå~°∞. Ü«∞A˝xH˜ Ѩ<fl≥ O_»∞ =∞Ok =∞Ǩ|ÅâßÅ∞Öˇ#· Ѩل`«∞Å∞ ѨÙ\Ïì~∞° . "åˆ~ 'Ü«∂=∞— J#∞ ^Õ=QÆ}ÏxH˜ =¸ÅѨÙ~°∞+¨μÅ∞QÍ „ѨMϺu #O^•~°∞. ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨuH˜ „Ѩã∂¨ u ^•fi~å W~°"·≥ #Å∞QÆ∞~°∞ ‰õÄ`«∞à◊√§ ѨÙ\Ïì~∞° . "åiÖ’ „â◊^,úŒ ÅH©;, ^è$Œ u, `«∞+≤,ì ѨÙ+≤,ì "Õ∞^è,Œ „H˜Ü∞« , |∞kú, Å[˚, =ѨÙ, âßOu, |∞kú, H©iÎ <å=∞HõÖ#·ˇ Ѩ^=Œ ÚQÆ∞~æ ∞° Hõ#ºÅ#∞ ^ŒH} Δ˜ Ï Ñ¨Ù„`«∞_»~Ú# ^è~Œ ∞° ‡_»∞ Ѩ`∞« flÅ∞QÍ ã‘fiHõiOKå_»∞. `«~∞° "å`« MϺu, ã¨u, ã¨OÉè∂í u, 㨇 $u, „Ñ‘u, Hõ=Δ ∞, ã¨#flu, J#ã¨∂Ü«∞, T~°,˚ ™êfiǨÏ, ã¨fi^èŒ J#∞ ¿Ñ~°∞¡ QÆŠѨ^ŒH˘O_»∞QÆ∞~°∞ Hõ#ºÅ#∂ ^ŒHõΔ „Ѩ*ÏѨu „Hõ=∞OQÍ Éèí$QÆ∞=∞ǨÏi¬, ★

D „`Õ`åQÆ∞flÅÖ’ q^Œ∞º`«ûO|OkèÜ∞ÿ≥ # Jyfl áê=HõO. Ѷ∞¨ ~°¬} ^•fi~å =KÕÛk Ѩ==∂#O. ã¨∂~°∞ºx Ö’xk â◊√z. ‰õÄ~°‡ ѨÙ~å}OÖ’ WÖÏ K≥Ñʨ |_çOk. áê=Hõó Ѩ==∂#â◊Û â◊√z ~°yflâ◊Û `Õ„`«Ü«∞ó I x~°‡^二 ó Ѩ==∂#ó ™êº^£ "≥^· ∞Œ º`« áê=Hõó 㨇 $`«ó II Ü«∞âßÛ™œ `«Ñ`¨ Õ ã¨∂~°ºó â◊√z~°yfl ã¨Î fi ™œ 㨇 $`«ó I (1–12/25,26)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 26

Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞, =∞sz, JOy~å =∞ǨÏi¬, ѨÙÅã¨∞ºÎ _»∞, ѨÙÅǨï_»∞, „Hõ`∞« =Ù, J„u, =ã≤+μ¨ _ª ∞» , Jyfl, Ñ≤`~« ∞° _»∞ - J#∞ „Ѩã^≤ ∞Œ Åú H˜zÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. giÖ’ „â◊^‰úŒ Ωõ HÍ=Ú_»∞, ÅH˜;H˜ ^Œ~∞° Ê_»∞, ^è$Œ uH˜ xÜ«∞=Ú_»∞, `«∞+≤Hì ˜ ã¨O`À+≤, ѨÙ+≤Hì ˜ Ö’Éè∞í _»∞, "Õ∞^艌 Ωõ „â◊√`«∞_»∞, „H˜Ü∞« ‰õΩ ^ŒO_»ÅÜ«∞, q#Ü«ÚÅ∂, |∞kúH˜ É’^è∞Œ _»∂, Å[˚‰õΩ q#Ü«Ú_»∂, =ѨÙH˜ =º=™êÜ«∞, âßOuH˜ ˆHΔ=∂, |∞kúH˜ ã¨∞Y, H©iÎH˜ Ü«∞â◊ J#∞"å~°Å∞ ѨÙ\Ïì~∞° . HÍ=∞^Õ=ÙxH˜ ~°u ѨuflHÍQÍ "åiH˜ ǨÏ~°∞¬_∞» ^Œƒqù OKå_»∞. H˘O`«HÍÖÏxH˜ ^ŒHΔõ „Ѩ*ÏѨu Jâ◊fi"Õ∞^èÜ Œ ∂« QÍxfl KÕã≤ t=Ùh, ã¨uh `«Ñʨ W`«~° |O^è∞Œ =ÙÅ #O^Œih PǨfixOKå_»∞. `«O„_ç Ñ≤Å∞=HõáÈ~Ú<å P Ü«∞*Ï˝xH˜ qKÕÛã≤# ã¨u `«# `«O„_ç u~°™ê¯~åhfl `«#‰õΩ [iy# J==∂<åhfl `«@∞ìHÀÖËHõ P ^ŒHÜ Δõ ∞« [˝ "å\˜HÖõ ’<Õ „áê} `åºQÆO KÕãO≤ k. P ã¨uÜÕ∞ =∞~°∞ã¨\ ˜ [#‡Ö’ Ç≤Ï=∞=`ü ѨلuQÍ Ñ¨Ù\˜ì Ѩ~=° ∞t=Ùx KÕÑ\¨ ì˜ QÆ}âË √◊ xH© ^Õ=¿ã<åxH© `«eÜ ¡ ∞ÿ≥ Ö’HÍ~å^躌 J~ÚOk. JHõ¯_» ^ŒHÜ Δõ ∞« [˝OÖ’ `«# ã¨u |eÜ≥∞ÿ áÈ~Ú#O^Œ∞‰õΩ „‰õΩ^Œ∞_ú #·≥ Éè$í Owâ◊fi~° Ñ≤<åHõ áê}˜ â◊OHõ~É° Qíè "Æ å#∞_»∞ ky=zÛ P Ü«∞*Ï˝xfl ^èfiŒ Oã¨O KÕã≤ ^Œ‰ΩΔõ x =∂#=ÙxQÍ „^è∞Œ = =Oâ◊OÖ’ ѨÙ@∞ì=∞x â◊ÑO≤ Kå_»∞. (J^蕺ܫ∞O - 5)

„^èŒ∞= =Oâ◊O - ^ŒHõΔ ã¨O`«u t"åk ^Õ=`«ÖÏ~å! L`åÎ#áê^Œ∞xH˜ W^Œ~Ì ∞° ÉèÏ~°ºÅ∞† ã¨∞~°∞z, ã¨∞hu. "åiÖ’ ã¨∞~°∞zH˜ L`«=Î Ú_»∞ ã¨∞huH˜ „^è∞Œ =Ù_»∞ ѨÙ\Ïì~∞° . "åiÖ’ „^è∞Œ =Ù_»∞ z#fl`«#OÖ’<Õ <å~°^Œ =∞ǨÏi¬ Hõ$Ѩ =Å¡ „áêÑ≤OÎ z# LѨ^âÕ ß#∞™ê~°O ^Õ"åkè ^Õ=Ù_≥#· [<å~°#Ì ∞ <å~åkèOz PÜ«∞# ^Œ~≈° #ÉèÏQͺxfl á⁄O^•_»∞. P `«~∞° "å`« ÃÑ^ŒHÌ ÍÅO áê@∞ =∞Ǩ~åAQÍ, =∞x+≤QÍ ÉÏ^躌 `«Å#∞ x~°fiiÎOz ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ qâ◊fiOÖ’<Õ HÍOu=O`«"∞≥ #ÿ #Hõ„Δ `«OQÍ L`«=Î ∞ ™ê÷#OÖ’ xeKå_»∞. „^è∞Œ =Ùx H˘_»∞‰õΩ t¡+μ¨ _ì ∞» . P `«~∞° "å`« P =Oâ◊OÖ’ Ѩ~O° Ѩ~Q° Í „áêp# |i›, L^•~°k,è k=O[Ü«Ú_»∞, iѨÙ_»∞, Kå‰õΩΔ +¨μ_»∞, ~°∞~°∞, JOQÆ∞_»∞, "Õ#∞_»∞ ~å[ºO KÕâß~°∞. D "Õ#∞_»∞ <åã≤‰Î Ωõ _»∞, ^è~Œ ‡° „Éè+í μ¨ _ª ∞» , á⁄QÆ~∞° É’`«∞. =∞ǨÏ~°∞¬Å#∞, ѨÓAºÅ#∞ ^•~°∞}OQÍ J==∂xOKÕ"å_»∞. ^ÕâO◊ áê_≥á· È`«∞O_»_O» `À =∞~À ^•iÖËHõ =∞ǨÏ~°∞¬ÅO`å ‰õΩâßѶ∂¨ `å Å`À "åxx K«OÑ≤"âÕ ß~°∞! ~å[ºO J~åK«HOõ H͉õΩO_®#∂, q+¨μ=‚ ∂#㨠Ѩل`«∞x HÀã¨=¸ „ѨÜ∞« `åflÅ∞ KÕÜ∞« ™êQÍ~°∞.=ÚO^Œ∞ "Õ#∞x â◊s~°O HÍã¨Î "≥KÛ« QÍ =ÙO_»QÍ<Õ J`«x T~°∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 27

ÉèÏQÍxfl =∞O„`« ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ =∞O^ä#Œ O KÕÜ∞« QÍ XHõ Ѩل`«∞_»∞ ^Œ~ÚOKå_»∞.J`«_∞» #Å¡QÍ, Juz#fl Ѩi=∂}OÖ’ =ÙO_»_O» `À, J`«xx 'WHõ¯_Õ =ÙO_»∞— J<Õ ÉèÏ=O`À 'x+‘^—Œ J<åfl~°∞. D â◊|OÌ =Å¡ J`«x ¿Ñ~°∞ xëê^Œ∞_»∞QÍ ã≤~÷ Ñ° _¨ áç È~ÚOk. J#O`«~° HÍÅOÖ’ J`«_∞» H˘O_»Å g∞kH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. `«~∞° "å`« =Ú#∞ÅO`å Hõeã≤ `«=∞ `«Ñ⨠≈◊ H˜xÎ qxÜ≥∂yOz NǨÏix [Ñ≤ã∂¨ Î "Õ#∞x ‰õΩ_çKuÕ x =∞käOK«QÍJO^Œ∞#∞O_ç q+¨μ"‚ Õ Ñ¨$^ä∞Œ <å=∞O`À J=`«iOKå_»∞. PÜ«∞# „Ѩ*Ï#∞ ~°O[Hõ"∞≥ #ÿ ѨiáêÅ##∞ KÕÜ∞« _»"∞Õ HÍHõ "åiHÀã¨O Ѩ$käfix Ñ≤uH˜ ã¨=∞ã¨Î „^Œ"åºÅ#∂ ~å|\˜ì „Ѩ[Å#∞ Sâ◊fi~°º=O`«∞Å#∞ KÕâß_»∞★. Ѩ$^ä∞Œ =Ù `«~∞° "å`« =Oâß#∞QÆ`O« QÍ JO`«~åú#∞_»∞, ǨÏq~åú#∞_»∞, „áêp# |i›, ~åAÅÜ«∂º~°∞. D „áêp# |i›Å=} ã¨=Ú„^Œ ѨلuÜ≥∞ÿ # ™ê=Ú„kx ÃÑO_®¡_ç Ѩk=∞Ok Ѩل`«∞Å#∞ Hõ<åfl_»∞. "å~°O^Œ~∂° „áêKÕ`ã« ¨ <å=∞O`À „Ѩã^≤ ∞Œ Öú ·ˇ ^è#Œ ∞ˆ~fi^ŒOÖ’ xëê‚`∞« Öˇ· Ö’HõOÖ’ ^è#Œ ∞~åú~∞° Å#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕâß~°∞. ^è~Œ å‡K«~} ° x~°`∞« Öˇ· „Ѩ[Å#∞ HÍáê_®~°∞. `«~∞° "å`« Ѩk"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ h\˜ J_»∞QÆ∞# Hõ~Àî ~°`Ñ« 㨠∞¨ û KÕã≤ `«`Ê« eù `«OQÍ „Ѩ*ÏѨu Ѩ^qŒ h, =~°„Ѩ™êkÜ≥∞ÿ # =∂i+¨Ü∞« #∞ k=º„ã‘xÎ ÉèÏ~°ºQÍ#∂ á⁄O^•~°∞. t=Ùx KÕ`« â◊ÑO≤ Ѩ|_ç# ^Œ‰ΩΔõ _»∞ D =∂i+¨Hˆ H˘_»∞‰õΩQÍ Ñ¨Ù\Ïì_∞» . ^Œ‰ΩΔõ _»∞ =ÚO^Œ∞ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ =∂#㨠Ѩل`«∞Å#∞ ã¨$+≤Oì Kå_»∞ HÍh t=Ùx âßѨO =Å¡ "å~°∞ Jaè=$kú K≥O^ŒÖ^Ë ∞Œ . JѨC_»∞ ^ŒHΔõ „Ѩ*ÏѨu „ã‘,ΠѨÙ~°∞+¨ ã¨OÜ≥∂QÆOÃÑ· Z‰õΩ¯=QÍ ^Œ$+≤xì ÃÑ\˜ì ã¨$+≤xì ÃÑOK«=Åã≤ =zÛOk. PÜ«∞# g~°} „Ѩ*ÏѨu ‰õÄ`«∞~Ô #· Pã¨H˜Î J#∞ ã¨∞O^Œix ÃÑO_®¡_ç "Õ~Ú =∞Ok Ѩل`«∞Å#∞ Hõ<åfl_»∞ HÍh "å~°O`å <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ LѨ^âÕ O◊ "Õ∞~°‰Ωõ QÆ$ǨÏã¨÷ r=# q=ÚY∞Öˇ· Ѩ$käfi Ü≥ÚHõ¯ ǨÏ^Œ∞ÅÌ #∞ K«∂ã≤=™êÎ=∞x áÈ~Ú =∞i ~åÖË^∞Œ . ^Œ‰õΔΩ_»∞ =∞~°Å "Õ~Ú =∞Ok Ѩل`«∞Å#∞ Hõx ã¨$+≤ìx H˘#™êyOKå_»∞. "å~°∞ 'â◊|ÖÏâ◊fi— <å=∞O`À „Ѩã≤^Œ∞úÅÜ«∂º~°∞. HÍx "å~°∞ <å~°^Œ∞x É’^èŒ#Å#∞ qx ã¨<åºã¨∞Å~ÚáÈÜ«∂~°∞. D =∂~°∞ ^Œ‰ΩΔõ _çHõ HÀѨO Ѩ@Öì HË õ <å~°^∞Œ x =∞~°ºÎ Ö’HõOÖ’ [xOKåÅx â◊ÑO≤ Kå_»∞. JO^Œ∞=Å¡ <å~°^∞Œ _»∞ Hõâº◊ ѨÑÙ¨ „`«∞xQÍ Ñ¨Ù@ì=Åã≤=zÛOk. ★

"Õ# K«i„`«Ö’ =∞#O QÆ=∞xOK« =Åã≤#^ÕO@O>Ë JѨÊ\’¡ "Õ∞^è•=ÙÅ∞, q^•º=O`«∞Å∞, `«áÈ^è#Œ ∞Öˇ#· =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ ~å*ˇÖÏQÆ∞O>Ë =∞#ˆHO, ^Õâ"◊ ∞Õ "≥∞áÿ È`Õ =∞#ˆHO Jx T~°∞HÀÖË^∞Œ . qѨs`«OQÍ „â◊q∞Oz, `«Ñ⨠≈◊ H˜xÎ ^è•~°"Àã≤ q+¨μ‚=Ù<Õ „H˜OkH˜ ~°Ñ≤ÊOKå~°∞. WѨÊ\˜ "Õ∞^è•=ÙÅ∞, „ÉÏǨχ} â◊ÉÏÌxH˜ J~°∞›Öˇ·#"å~°∞ JÖÏ KÕ¿ãÎ ã¨fi~°‚Ü«ÚQÆO `«Ñʨ Hõ =ã¨∞OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 28

D =∂~°∞ ^ŒHΔõ „Ѩ*ÏѨu Jã≤Hfl˜ Ü«∞#∞ ÉèÏ~°º ^•fi~å J~°"=·≥ ∞Ok JO^Œ"∞≥ #ÿ Hõ#ºÅ#∞ L`«Ê#flO KÕã≤ "åiÖ’ x^ŒiÌ x JOy~å=∞ǨÏi¬H,˜ W^Œ~Ì ∞° Hõ#ºÅ#∞ Hõ$âßâ◊√fixH© Ѩk =∞Okx ^è~Œ ∞° ‡xH©, Ѩ^∞Œ <åÅ∞æix Hõâº◊ ѨÙxH©, W~°"·≥ Z#=∞O_»∞QÆ∞ix K«O„^Œ∞xH© WzÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. F =∞Ǩ^Õ"å! P `«~∞° "å`« ^Œ‰ΩΔõ _»∞ =∞<À~°=∞, ÉèÏ#∞=∞u, qâßÅ, |Ǩï^Œ J#∞ #Å∞QÆ∞~°∞ Hõ#ºÅ#∞ Ji+¨<ì qÕ ∞ H˜zÛ q"åǨÏ=ÚQÍqOKå_»∞. ^è~Œ ∞° ‡x Ѩufl qâ◊fi ^•fi~å qâıfi^Õ=ÙÅ∂, Hõâº◊ ѨÑu¨ fl ™ê^躌 ^•fi~å ™ê^躌 QÆ}ÏÅ "å~°∂ [x‡OKå~°∞. =∞~°∞^Œfiu ^•fi~å =∞~°∞`«fiO`«∞_»∂, =ã¨∞^•fi~å J+¨ì=ã¨∞=ÙÅ∂ Pq~°ƒqù OKå~°∞. â◊OHõ~^° "Õ å! ÉèÏ#∞H˜ Ѩ<fl≥ O_»∞QÆ∞~°∞ ÉèÏ#∞Å∂, =ÚǨ˙~°‰Î Ωõ =ÚǨ˙~°∞ÅÎ ∂ [x‡OKå~°∞. ÅO|#∞O_ç Ѷ∞¨ ’+¨μÅ∞, Ü«∂g∞ ^•fi~å <åQÆgkä [x‡OKå~°∞. ^è~Œ ∞° ‡x Ѩ`∞« flÅÖ’ z=i^≥#· ã¨OHõÅÊ ^•fi~å ã¨~åfi`«‡‰õΩ _≥#· ã¨OHõÅ∞Ê_»∞ ~°∂áêxfl ^èiŒ OKå_»∞. PѨã¨∞_»∞, „^èŒ∞=Ù_»∞, ™È=Ú_»∞, ^èŒ~°∞_»∞, JxÅ∞_»∞, J#Å∞_»∞, „Ѩ`«∂º+¨μ_»∞, „ѨÉÏè ã¨∞_»∞, J+¨=ì ã¨∞=ÙÅ∞, giÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ ^Õ=`«‰Ωõ "Õ`∞« O_ç, „â◊=∞, „âßO`«, ^èfiŒ x J<Õ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· HÍŠѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „^è∞Œ =Ѩل`«∞xQÍ J=`«iOKå_»∞. =~°Û=∞ǨÏi¬ ™È=∞Ѩل`«∞_»∞ P ^Õ=Ùx ^ŒÜ∞« =Å¡<Õ =∞x+≤ =~°Ûã≤fiHÍQÆÅ_»∞. ^è~Œ ∞° _»#∞ =ã¨∞=Ù ‰õΩ=∞<ÀǨÏ~°Ü∞« #∞ ^Õ=Hõ#º ^•fi~å „^Œ∞Ç≤Ï} Ǩï`«, ǨÏ=º=ǨÏ, tt~°, „áê}, ~°=∞} <å=∞‰õΩÖˇ#· Ѩل`«∞Å∞ HõeQÍ~°∞. JxŠѨufl ¿Ñ~°∞ t=. "åiH˜ ѨÙÖ’=∞A_»∞, Jq*Ï˝`Q« uÆ <å=∞HõÑÙ¨ „`«∞Å∞ [xOKå~°∞. J#Å (Jyfl) Ѩل`«∞x ¿Ñ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞_»∞. W`«_Õ ~Ô Å∞¡ =#OÖ’ J=`«iOz# ‰õΩ=∂~°™êfiq∞† Hõ$uÎ HõÅKÕ áêeOѨ|_ç HÍiÎHˆ Ü«Ú_≥· <å_»∞. DÜ«∞# `«~∞° "å`« âßY, qâßY, <≥Q· "Æ ∞Õ Ü«ÚÅ∞ J#Å∞xH˜ HõeQÍ~°∞. ^Õ=Å =∞ǨÏi¬ „Ѩ`∂« º+¨ =ã¨∞=٠Ѩل`«∞_»∞. qMϺ`« ^Õ=teÊ qâ◊fiHõ~‡° „ѨÉÏè 㨠=ã¨∞#O^Œ#∞_»∞. qâ◊fiHõ~‡° ‰õΩ #Å∞QÆ∞~°∞ =∞Ǩ|ŠѨ~å„Hõ=∞=O`«∞Öˇ#· H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . "åˆ~ J*ˇH· áõ ê^Œ∞_»∞, JÇ≤Ï~°∞ƒ^è∞Œ flº_»∞, `«fi+¨,ì ~°∞„^Œ∞_»∞. `«fi+¨ì Ѩل`«∞_Õ =∞Ǩ `«Ñ㨠fi≤ Ü≥∞ÿ # qâ◊fi~°∂Ѩ =∞ǨÏi¬. ~°∞„^Œ #O^Œ#∞Öˇ#· ǨÏ~°, |Ǩï~°∂Ѩ, „`«ºO|Hõ, JѨ~ål`«, =$ëêHõÑ,≤ â◊OÉè∞í , HõÑi¨ ,Ì ~Ô =· `«, =∞$QÆ"åº^è,Œ â◊~fi° , Hõáêe <å=∞‰õΩÅ∞ UHÍ^Œâ◊ ~°∞„^Œ∞Å∞QÍ â◊OHõ~åOâ◊ ã¨OÉè∂í `«∞Öˇ· =¸_»∞Ö’HÍʼnõÄ JkèÑ`¨ ∞« Öˇ<· å~°∞. Hõâº◊ ѨÑu¨ fl Jku Ѩل`«∞Å∞ q+¨μ,‚ â◊„Hõ, J~°º=∞, ^è•`«, `«fi+¨,ì ѨÓ+¨, q=™êfi<£,ã¨q`«, q∞„`«, =~°∞}, JOâ◊√=∂<£, ÉèQí <Æ å=∞^èÜ Õ Ú« Öˇ· ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ∞QÍ "≥ey Ö’HÍÅ#∞ "≥eyã¨∞Î<åfl~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 29

~ÀÇ≤Ï}˜ =Ú#flQÆ∞ W~°∞=^Õ_∞» #Hõ„Δ `«H#õ ºÅ#∞ ^Œ‰ΩΔõ _»∞ K«O„^Œ∞xH˜zÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. kuHõ_∞» ѨÙ# Ç≤Ï~°}ϺHõ,Δ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ∂, ã≤OÇ≤ÏHõÜ∞« #∞ ‰õÄ`«∞~°∂ ѨÙ\Ïì~∞° . P"≥∞ ÃÑO_ç¡ q„ѨzuÎ`À [iyOk. Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙxH˜ J#∞„Ǩ^Œ, „Ǩ^Œ, „ѨÇ¨ ^¡ ,Œ ã¨O„Ǩ^Œ <å=∞‰õΩÖˇ#· Ѩل`«∞Å∞ [xOz 'Ǩ^¡ ∞Œ — Å∞QÍ „Ѩãk≤ ú K≥O^•~°∞† =ÚYºOQÍ q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ _Î ∞» „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞. ã¨OǨ(¡ „Ǩ)^Œ∞xH˜ PÜ«Úëê‡<£, ta, "å+¨¯Å∞Å∞ Ѩل`«∞Å∞QÍ [x‡OKå~°∞. „ѨǨ¡^ŒÑ¨Ù„`«∞_»∞ q~ÀK«x. J`«x Ѩل`«∞_Õ |eK«„Hõ=iÎ. |eH˜ #∂~°∞æ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞. "åiÖ’ ÃÑ^Œ"Ì å_»∞ ÉÏ}∞_»∞. Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ñ¨Ù„`«∞Öˇ#· L`«∞¯~°∞_»∞, â◊‰Ωõ x, Éè∂í `« ã¨O`åѨ#∞_»∞, =∞Ǩ<åÉè∞í _»∞, =∞ǨÉÏǨï, HÍÅ<åÉè∞í Å∞ =∞Ǩ |ÅâßÅ∞Å∞. ^Œ#∞=Ù `«#Ü«ÚÖˇ#· kfi=¸~°,ú JÜ≥∂=ÚY, â◊OHõ~,° â◊O‰õΩt~°, HõÑÅ≤ , â◊O|~°, UHõ K«„Hõ, =∞ǨÉÏǨï, `å~°H,õ =∞Ǩ|Å, ã¨fi~åƒù#∞, =$+¨Ñ~¨ fi° , ѨÙÖ’=∞, =∞Ǩã¨∞~°, q„Ѩz`«∞ÅÎ ∞ qMϺ`«g~°∞Å∞. ã¨fi~åƒù#∞x Hõ#º ã¨∞„ѨÉ.íè =$+¨ Ѩ~∞° fix ‰õÄ`«∞~°∞ â◊i‡+¨.ª J`«x H˜OHÍ LѨ^•#q. ǨÏÜ«∞t~° J#∞ =∞~À W^Œ~Ì ∞° „âı+Hª¨ #õ ºÅ∞<åfl~°∞. ѨÙÖ’=∂, HÍÅHÍ "≥â· ßfi#~°H#õ ºÅ∞. D Ѩ~=° ∞ ™œÉèÏQƺ âße#∞Å q"åǨÏO =∞sz Ѩل`«∞_≥#· Hõâº◊ ѨÙx`À [iyOk. "åiH˜ J~°"·≥ "ÕÅ =∞Ok „âı+μ¨ Öª #·ˇ ^•#=ÙÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . Hõâº◊ ѨÙ_»∞ gix áœÖ’=ÚÅh HÍÅHõOAÅh =º=ǨÏiOKå_»∞. q„ѨzuÎ, ã≤OÇ≤ÏHõʼnõΩ =ºOâ◊, â◊ź, |Å"å<£, #Éè,í =∞Ǩ|Å, "å`åÑ≤, #=Úz, WÅfiÅ, Y„ã¨∞=∂<£, JO[Hõ, #~°Hõ HÍÅ<åÉè∞í Å∞ ѨÙ\Ïì~∞° . „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ x =Oâ◊OÖ’ x"å`«H=õ K« <å=∞^è•~°∞Öˇ#· ^≥`· ∞« ºÅ∞ ~Ô O_»∞ =O^ŒÅ=∞Ok L^Œ~ÚOKå~°∞.`å„=∂‰õΩ ã¨`Ϋ fi QÆ∞} ã¨OѨ#∞flÖˇ#· P~°∞QÆ∞~°∞ Hõ#ºÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . "åi ¿Ñ~°∞¡ :â◊√H˜, âıºx, ÉèÏã≤, ã¨∞„wq, â◊√z, QÆ$„kèH.õ giH˜ „Hõ=∞OQÍ 1.zÅ∞HõÅ∞, QÆ∞_»Q¡ ∂Æ |Å∞, HÍHÍ^Œ∞Å∞ 2. âıº<åÅ∞ 3. ÉèÏ™êÅ∞ 4. JâßfiÅ∞, XO>ˇÅ∞ 5. h\˜ Ѩ‰ΩΔõ Å∞ 6. „QÆ^ÅÌŒ ∞ ѨÙ@ìQÍ g\˜x `å„=∂=Oâ◊=∞<åfl~°∞. („Hõ=∞`«Ö’ `Õ_® : ã¨∞„w=ÙxH˜ QÆ∞éÏ]Å∂, QÆ$„kè‰Ωõ „QÆ^ÅÌŒ ∞ ѨÙ\Ïì~Ú.) q#`åQÆ~åƒùO_»=ÚÅ #∞O_ç qâ◊fiqMϺ`«∞Öˇ#· J~°∞}∞_»∞ QÆ~∞° _»∞_»∞ L^Œ~ÚOKå~°∞. ã¨∞~°™êQÆ~ƒ° =ù Ú #∞O_ç JѨiq∞`« `Õ[ã¨ûOѨ#fl=ÚÖˇ#· ã¨~åÊÅ∞ ã¨ÇϨ „㨠ã¨OYºÖ’ [xOK«QÍ, Hõ„^Œ∞=‰õΩ ‰õÄ_® <åQÆ∞ÖË [x‡OKå~°∞. giÖ’ „Ѩ=ÚY∞Å∞ âı+μ¨ _»∞, "åã¨∞H˜,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 30

`«H‰Δõ Ωõ _»∞, â◊OY∞_»∞, âıfi`«∞_»∞, =∞ǨѨ^∞Œ ‡_»∞, HõO|Å∞_»∞, Jâ◊fi`«~∞° _»∞, UÖÏѨ„`«∞_»∞, <åQÆ∞_»∞, Hõ~À¯@‰õΩ_»∞, ^è#Œ O[Ü«Ú_»∞. „HÀ^è•^ÕqH˜ =∞Ǩ|Å=O`«"≥∞ÿ# Ñ≤âßK«QÆ}=Ú, ã¨∞~°aèH˜ QÀ=ÙÅ∂, Z^Œ∞ÌÅ∂, W~å=uH˜ =$Hõ‰Δ Ωõ @∞O|=¸ [x‡OKå~Ú. YQÍ Ü«∞#∞ <å"≥∞‰õΩ Ü«∞HõΔ ~åHõãΔ ¨ QÆ}ÏÅ∂, =ÚxÜ«∞#∞ <å"≥∞‰õΩ P@áê@Å`À JÅiOKÕ JK«Û~°Å∂, Ji+¨‰ì Ωõ Ѩ~=° ∞ã¨`Ϋ fiã¨OѨ#∞flÖˇ#· QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂ ѨÙ\Ïì~∞° . #ÅÉè·ˇ `˘q∞‡k =∞~°∞`«∞ÅÎ #∞ ^Õ=`«Å∞ (~åHõãΔ ¨ =∂`«Ü∞ÿ≥ #) ku Hõ_∞» ѨÙ# ѨÙ\Ïì~∞° . D =∞~°∞^Œ} æ ÏÖ’¡ UHõ*’ºu, kfi*’ºu, „u*’ºu, K«`∞« ~À˚ ºu, UHõâ√◊ „Hõ, kfiâ◊√„Hõ, „uâ◊√„‰õΩÅ∞ U_»∞QÆ∞~°∂ XHõ QÆ}O.D^Œ$Hõ, ã¨^$Œ Hõ, J<åº^Œ$Hõ, „Ѩuã¨^$Œ Hõ, q∞`«, ã¨q∞`«, ã¨∞q∞`« <å=∞^è•~°∞ÅO`å =∞~˘HõQ}Æ O. |∞∞`«l`ü, ã¨`º« l`ü, ã¨∞¿+}, ¿ã#l`ü, Juq∞„`«, Jq∞„`«, ^Œ∂~°q∞„`« <å=∞Hõ =∞~°∞`«∞ÅÎ k WOH˘Hõ QÆ}O |∞∞`«, |∞∞`«^~Œè ‡° , qǨÏ~°,Î =~°∞}, „^è∞Œ =, q^è•~°}, ^Œ∞~ˆ ‡^èŒ <å=∞^è•~°∞Åk <åÅ∞QÆ= =∞~°∞^Œ} æ O. WHõ D^Œ$â◊, ã¨^$Œ â◊, U`å^Œ$â◊, q∞`åâ◊#, U`Õ#, „Ѩã^¨ $Œ Hõ,Δ ã¨∞~°`« <å=∞Hõ =∞Ǩ`«Ñ㨠∞¨ fiÅ∞. J~Ú^Œ= QÆ}ÏxH˜ K≥Ok# =∞~°∞`«∞ÅÎ ∞. ¿ÇÏ`«∞=∂<£, „Ѩã=¨ , ã¨∞~°É,íè <åk~°∞„QÆ, ^èfiŒ x~åƒùã,¨ qH˜ÑΔ ,¨ ã¨ÇϨ <å=∞^èÜ Õ Ú« Åk P~°==∞~°∞^Œ} æ O. ^Œ∞ºu, =ã¨∞, J<å^è$Œ +¨º, ÖÏÉè,í HÍ=∞, [~¸, q~å@∞ì, L^Õfi+¨}∞Åk U_»= =∞~°∞^Œ} æ O. g\˜x "åÜ«ÚQÆ}ÏÅh, 㨯O^è•Åh ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. D #ÅÉè·ˇ `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ =∞~°∞`«∞ÅÎ ∂ q+¨μ~‚ ∂° áêÖË. =∞#∞=Ù`À ã¨Ç¨ ^Õ=^•#= ~åAÅ∞, ã¨∂~åºk„QÆÇ¨ Å∞ gi<Õ Ñ¨Ól™êÎ~∞° . (J^蕺ܫ∞O–6)

^Õ=ѨÓ*Ï q^è•#O – =„[<åÉèí =∞O_»ÅO q+¨μ‚ nHõ,Δ ÅH©;ѨÓ[ ~°∞„^Œ^Õ"å! ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞"≥∂HΔÍÅ#∞ „Ѩ™êkOKÕ ã¨∂~åºk ^Õ=`«Å ѨÓ[#∞ =i‚™êÎ#∞. =$+¨É^íè fiŒè *Ï! „QÆÇϨ ^Õ=`«Å =∞O„`åeq : FO #=∞ó ã¨∂~°º=¸~°Ü Î ∞Õ I FO „ǨO „Ç‘ÏO ã¨ó ã¨∂~åºÜ«∞#=∞ó I FO ™È=∂Ü«∞ #=∞ó I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 31

FO =∞OQÆÖÏÜ«∞ #=∞ó I FO |∞^è•Ü«∞ #=∞ó I FO |$ǨÏã¨Ê`«Ü∞Õ #=∞ó I FO â◊√„HÍÜ«∞ #=∞ó I FO â◊<â·≥ Û◊ ~åÜ«∞ #=∞ó I FO ~åǨÏ"Õ #=∞ó I FO Hˆ `«"Õ #=∞ó I FO `Õ[â◊ÛO_®Ü«∞ #=∞ó I D =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ Pã¨#, P"åǨÏ#, áê^Œº, J~°º… . PK«=∞#, ™êfl#, =G, Ü«∞*’˝Ñg¨ `«, QÆO^è,Œ ѨÙ+¨Ê ^è∂Œ Ѩ, nѨ, #=∞™ê¯~°, „Ѩ^HŒ }Δ˜ , qã¨~<˚° åk LѨKå~åÅ#∞ ã¨=∞iÊã¨∂Î „QÆÇ¨ Å#∞ ѨÓlOKåe. t=ѨÓ[#∞ WÖÏ KÕÜ∂« e : FO „ǨO t"åÜ«∞#=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À Pã¨<åxfl ѨÓlOKåe. FO „ǨO t==¸~°Ü Î ∞Õ t"åÜ«∞ #=∞ó =∞O„`«O`À #=∞™ê¯~°O KÕã≤ FO „ǨO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó!, FO „Ç‘ÏO t~°Ü∞Õ ™êfiǨ! FO „Ǩ˙O tMÏÜ≥∞ÿ =+¨\ò I FO „ÃÇÏ· O Hõ=KåÜ«∞ ǨïO I FO „ǨÏ∫O <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ "Ò+¨\ò I FO „ǨÏó J„™êÎÜ∞« #=∞ó I J<Õ =∞O„`åÅ`À +¨_O» QÆ<åºã¨O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« FO „ǨO ã¨^Àº*Ï`åÜ«∞ #=∞ó I FO „Ç‘ÏO "å=∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó I FO „Ǩ˙O JѶ∞¨ ’~åÜ«∞ #=∞ó I FO „ÃÇÏ· O `«`∞« Ê~°∞ëêÜ«∞ #=∞ó I FO „ǨÏ∫O Dâß<åÜ«∞ #=∞ó I J<Õ =∞O„`åÅ`À PÜ«∞# ѨOK«=ÚMÏÅ#∂ ѨÓlOKåe. WÖψQ q+¨μ^‚ =Õ Ùx ѨÓlOK«∞#ѨÙ_»∞ FO "åã¨∞^Õ"åã¨<åÜ«∞ #=∞ó =∞O„`«O`À q+¨μx‚ Pã¨<åxfl ѨÓlOKåe. P `«~∞° "å`« FO "åã¨∞^Õ==¸~°Ü Î ∞Õ #=∞óI FO JO FO #"≥∂ÉèQí =Æ `Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 32

FO PO FO #"≥∂ÉèQí =Æ `Õ ã¨OHõ~¬° }ÏÜ«∞ #=∞óI FO JO FO #"≥∂ÉèQí =Æ `Õ „Ѩ^∞Œ º=∂flÜ«∞ #=∞ó I FO Jó FO #"≥∂ ÉèQí =Æ `Õ Jx~°∞^•úÜ∞« #=∞ó I J<Õ =∞O„`åÅ ^•fi~å ™ê^艌 Ωõ _»∞ q+¨μ‚ K«`∞« ~°∂fi ºÇ¨xfl #=∞#O KÕÜ∂« e. JѨC_»∞ FO <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞ #=∞ó I FO `«`û« ^£ „|Ǩχ}Ë #=∞ó I FO „Ǩ˙O q+¨"‚ Õ #=∞ó I FO „HΔ“O #"≥∂ÉèQí =Æ `Õ #$ã≤OǨÜ«∞#=∞ó I FO Éè∂í ó FO #"≥∂ÉèQí =Æ `Õ =~åǨÜ«∞ #=∞ó I FO HõO@O ѨOâ◊O "≥#· `ÕÜ∂« Ü«∞ #=∞ó I FO [O YO ~°O ã¨∞^Œ~≈° <åÜ«∞ #=∞ó I FO YO~îO° ѶO¨ +¨O QÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó I FO =O ÅO =∞O HõOΔ áêOK«[<åºÜ«∞ #=∞ó I FO Ѷ∞¨ O _èO» ÉèOí ǨÏO „tÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO QÆO_»O =Oã¨O ѨÙÃ+ì· º #=∞ó I FO ^èOŒ +¨O =Oã¨O =#=∂ÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO ã¨O ^ŒO ÅO N =`åûÜ«∞ #=∞ó I FO ~îO° K«O ÉèOí Ü«∞O H“ã¨∞ÉÎ Ïè Ü«∞ #=∞ó I FO QÆ∞~°∞Éè’º #=∞ó I FO WO„^•k Éè’º#=∞ó I FO q+¨fiHˆ û<åÜ«∞ #=∞ó I J<Õ =∞O„`åÅ`À ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· NǨÏi J=`å~åÅ#∂, PÜ«Ú^è•Å#∂, "åǨÏ<å^Œ∞Å#∂ #=∞™ê¯~°O KÕã∂¨ ΠѨÓlOz t=ѨÓ[Ö’ =Öˇ<Õ Pã¨<åk LѨKå~åÅ#∞ ã¨=∞iÊOKåe. â◊OHõ~° ^Õ"å! q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x â◊‰Ωõ ÅÎ Ö’ ã¨~ã° fi¨ f ^Õq „Ѩ=ÚY"≥∞#ÿ k. P"≥∞#∂ =∞OQÆàH◊ Íi}˜QÍ ã¨OÉ’kèã∂¨ Î FO ã¨~ã° fi¨ `≥º· #=∞ó J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å #=∞™ê¯~°O KÕã≤ D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À +¨_O» QÆ<åºã¨O KÕÜ∂« e. FO „ǨO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó I FO „Ç‘ÏO t~°¿ã #=∞ó I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 33

FO „Ǩ˙O tMÏÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO „ÃÇÏ· O Hõ=KåÜ«∞ #=∞ó I FO „ǨÏ∫O <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞#=∞ó I FO „ǨÏó J„™êÎÜ∞« #=∞ó I ã¨~ã° fi¨ f ^Õq Ü≥ÚHõ¯ Ü≥∞xq∞k â◊‰Ωõ ÖÎ #·ˇ „â◊^•ú^∞Œ Å#∞ D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À JiÛOKåe. FO „Ç‘ÏO „â◊^•úÜ∞ÿ≥ #=∞ó I FO „Ç‘ÏO |∞^≥ºú· #=∞ó I FO „Ç‘ÏO HõÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO „Ç‘ÏO "Õ∞^è•Ü≥∞ÿ #=∞ó I FO „Ç‘ÏO `«∞Ã+ì· º #=∞ó I FO „Ç‘ÏO ѨÙÃ+ì· º #=∞ó I FO „Ç‘ÏO „ѨÉÏè Ü≥∞ÿ #=∞ó I FO „Ç‘ÏO =∞`≥º· #=∞ó I `«~∞° "å`« Hˆ „Δ `«áêÅ∞xH©, QÆ∞~°∞=ÙH©,Ѩ~=° ∞ QÆ∞~°∞xH© D =∞O„`åÅ`ÀѨÓ[Å∞ KÕÜ∂« e. FO Hˆ „Δ `«áêÖÏÜ«∞ #=∞ó I FO QÆ∞~°∞Éè’º #=∞ó I FO Ѩ~=° ∞ QÆ∞~°∞Éè’º #=∞ó I `«~°∞"å`« ã¨~°ã¨fif^ÕqH˜ Hõ=∞Å"åã≤h ~°∂ѨOÖ’ Pã¨<åk LѨKå~åÅ#∞ ã¨=∞iÊOKåe. ѨÓ[Å `«~∞° "å`« ã¨∂~åºk ^Õ=`«Å#∞ "åi "åi =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ Ѩq„`å~ÀǨÏ}O KÕ~ÚOKåe. ã¨^•t"å^Œ∞ÖÏ~å! q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x qâı+Ѩ Ó¨ [ÔH· J~Ú^Œ∞ „ѨHÍ~åÅ ~°OQÆ∞Å∞ HõeÑ≤# K«∂~°O‚ `À =„[<åÉè=í ∞O_»ÖÏxfl xi‡OKåe. nxH˜ ã¨=∂# Ѩi=∂}OÖ’ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ HÀ+¨Hª ÍÅ`À xi‡OKåe. =„[<åÉèí =∞O_»ÅO `«Ü∂« ~°∞ HÍQÍ<Õ <åºã¨O KÕã∞¨ H˘x NǨÏix ѨÓlOKåe. ǨÏ$^ŒÜ∞« =∞^躌 OÖ’ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x, HõO~îO° Ö’ ã¨OHõ~¬° }∞x, t~°OÃÑ· „Ѩ^∞Œ º=Úflx, tMÏÉèÏQÆOÖ’ Jx~°∞^Œ∞xú , ã¨OѨÓ~°‚ â◊s~°OÖ’ „|Ǩχh, ~Ô O_»∞ KÕ`∞« ÅÖ’ N^è~Œ ∞° h

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 34

ÉèÏqOK«∞H˘x <åºã¨O KÕã∞¨ HÀ"åe. `«~∞° "å`« JǨÏO q+¨μó‚ Jx ^蕺#O KÕã∂¨ ΠѨ^‡Œ OÖ’ (=∞O_»ÅOÖ’ xi‡OѨ|_ç# Ѩ^‡Œ OÖ’) HõiH‚ õ ÉèÏQÆOÖ’ NǨÏix ™ê÷ÑO≤ Kåe. =∞O_»ÖÏxH˜ `«∂~°∞ÊÖ’ ã¨OHõ~¬° }∞h, ^ŒH} Δ˜ OÖ’ „Ѩ^∞Œ º=Úflh, ѨtÛ=∞OÖ’ Jx~°∞^Œ∞hú , L`«~Î O° Ö’ „|Ǩχ^Õ=Ùh ™ê÷Ñ≤OKåe. Dâß#ºOÖ’ =ÚO^Œ∞ NǨÏix ™ê÷Ñ≤Oz P `«~°∞"å`« kHÍÊʼnõΩÅ#∞ "åi "åi =∞O„`åÅ`À D kQÆ∞= xzÛ# k‰õΩ¯ÅÖ’ xÅáêe.

FO WO„^•Ü«∞ #=∞ó FO JQÆflÜÕ∞ #=∞ó FO Ü«∞=∂Ü«∞#=∞ó FO x~°$`«Ü∞Õ #=∞ó FO =~°∞}ÏÜ«∞ #=∞ó FO "åÜ«∞"Õ #=∞ó FO ‰õΩÉË~åÜ«∞ #=∞ó FO Dâß<åÜ«∞ #=∞ó

WO„^Œ∞x Jyflx Ü«∞=Úx x~°$ux =~°∞}∞x "åÜ«Ú=Ùx ‰õΩÉË~°∞x Dâ◊fi~°∞x

– – – – – – – –

`«∂~°∞ÊÖ’ PˆQflÜ«∞OÖ’ ^ŒH}Δ˜ OÖ’ <≥|· ∞∞uÖ’ ѨtÛ=∞OÖ’ "åÜ«∞=ºOÖ’ L`«Î~°OÖ’ Dâß#ºOÖ’

™ê÷ÑO≤ z# `«~∞° "å`« JO^Œ~∞° ^Õ=`«Å#∂ QÆO^è•k LѨKå~åÅ ^•fi~å ѨÓlOKåe. nx =Å# ™ê^艌 Ωõ xH˜ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ Ѩ~=° ∞Ѩ^OŒ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. ^Õ=QÆ}=ÚÖÏ~å! nH˜`Δ ∞« _≥#· t+¨μº_»∞ =GO`À `«# ~Ô O_»∞ Hõ#∞flÅ#∂ =¸ã¨∞H˘x ^Õ=`«Å =¸Å=∞O„`åÅ#∞ Ѩiãî ∂¨ Î #∂@ Ü≥∞xq∞k PǨï`«∞Å#∞ JyflÖ’x"åfie. Ѩل`« ÖÏÉè=í Ú#∞ HÀ~°∞H˘<Õ"å~°∞ ^•xH˜ kfiQÆ∞}OQÍ JO>Ë ~Ô O_»∞ =O^ŒÅ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ PǨï`«∞Å#∞ JyflH˜ ã¨=∞iÊOKåe. ™ê^è<Œ åã≤kHÔú `· Õ =¸_»∞ ~Ô @∞¡ (=¸_»∞ =O^ŒÅ W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞) "≥∂Hõ„Δ áêÑ≤Î HÀã¨O KÕ¿ã ^Õt‰õΩxÔH`· Õ <åÅ∞QÆ∞ ~Ô @∞¡ J#QÍ <åÅ∞QÆ∞ =O^ŒÅ =ÚѨÊk ~Ô O_»∞ PǨï`«∞Å∞ J=ã¨~O° . (^Õt‰õΩ_»#QÍ LѨ^âÕ q◊ ∞KÕÛ PKå~°∞º_»∞) q^•fiOã¨∞_≥#· ^Õt‰õΩ_»∞ Jxfl\˜H#õ fl =ÚO^Œ∞ ÉèQí =Æ O`«∞x ^蕺xOKåe. `«~∞° "å`« "åÜ«∞=ºO "≥·Ñ¨Ù uiy 'Ü«∞O— J<Õ c[=∞O„`åxfl K«^Œ∞=Ù`«∂ t+¨μºÅ ˆHΔ=∂xfl PÖ’zOKåe. PˆQflÜ«∞O "≥Ñ· Ù¨ uiy '~°O— J<Õ c[=∞O„`«O ^•fi~å `«=∞ =∞#™êÎáêÅ#∞ `˘ÅyOKÕ q^è•<åxfl PÖ’zOKåe. "å~°∞}© kâ◊QÍ uiy '=O— J<Õ c[ =∞O„`«O ^•fi~å ǨÏ$^ŒÜ«∞ã≤÷uh ^èŒ~å‡aè~°∞zh qKåiOK«∞HÀ"åe. `«~°∞"å`« ^Õt‰õΩ_»∞ JÉèË^Œ zO`«<åxfl KÕÜ∂« e. JÉè^Ë Œ *Ï˝#=∞#QÍ P`«‡`Õ*Ïxfl Ѩ~=° ∂`«‡ `Õ[O`À UHõO KÕ¿ã ™ê^è#Œ #∞ KÕÜ∞« QÆeQˆ `≥eq. JѨÙ_»∞ FOHÍ~åxfl [Ñ≤ã∂¨ Î "åÜ«Ú, Jyfl, [Å, Ѩ$näfi

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 35

`«`åÎ fiÅ#∞ ^蕺#O KÕÜ∂« e. JÖÏ KÕÜ∞« QÍ KÕÜ∞« QÍ ™ê^艌 Ωõ xH˜ "å\˜ÃÑ· q[Ü«∞O „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. `«~∞° "å`« â◊s~°=∞O`å *Ï˝#O`À xO_çáÈ~Ú Hˆ „Δ `«A_˝ =» Ù`å_»∞. =∞O_»ÖÏkHõ=ÚÅ#∞ xi‡OK«∞HÀ=_»O ™ê^躌 O HÍ#ѨÙ_»∞ ™ê^艌 Ωõ _»∞ `«# =∂#㨠=∞O_»ÖÏxfl `å<Õ HõeÊOK«∞H˘x P NǨÏix ѨÓlOK«∞HÀ=K«∞Û#∞. â◊s~°OÖ’<Õ „|Ǩ‡k f~å÷Å∞O\ÏÜ«∞x âß„™êÎÖ’¡ K≥Ñʨ |_çOk.=∞x+≤ =∂#ã¨=∞O_»ÖÏxH˜ ‰õÄ_» <åÅ∞QÆ∞ ^•fi~å Å∞O\Ï~Ú.KÕux Ѩ^‡Œ OQÍ#∂ „"Õà§◊ #∞Ѩ^‡Œ Ѩ„`åÅ∞QÍ#∂,ǨÏã¨=Î ∞^蕺xfl HõiH‚ õ QÍ#∂, QÀà◊#¡ ∞ Hˆ ã¨~åÅ∞QÍ#∂ ÉèÏqOK«∞H˘<Õ ™ê^艌 Ωõ _»∞ `«# ǨÏã¨~Î ∂° Ñ≤Ü∞ÿ≥ # Hõ=∞ÅOÖ’<Õ ã¨∂~°º, K«O„^Œ, WO„^Œ, Jyfl, Ü«∞=∂k Ѩi"Õ+`ì≤ ∞« _≥#· NǨÏix HõeÊOK«∞H˘x ѨÓlOK«∞HÀ=K«∞Û#∞. WHõ ѨÓ*Ï#O`«~=° Ú QÆ∞~°∞=Ù ÖË^• ^Õt‰õΩ_»∞ `«# KÕux t+¨μºx `«ÅÃÑ· ÃÑ\Ïìe. D KÕuÖ’<Õ q+¨μ=‚ ÙO\Ï_»∞ HÍ|\˜ì P ǨÏã¨Î ã¨Ê~°≈ =∂„`å#<Õ t+¨μºx áêáêÅ∂, J*Ï˝#=¸ ‰õÄ_® Ѩ\ÏѨOK«Ö·ˇ áÈ`å~Ú. JѨÙ_»∞ QÆ∞~°∞=Ù t+¨μºx ѨÓlOz #∂`«# <å=∞Hõ~} ° O KÕã≤ `«#`À ÉÏ@∞ t+¨μºx ‰õÄ_® P^蕺u‡Hõ ™ê^è#Œ Å ^•iÖ’ Q˘xáÈ"åe. â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙÖˇ#· F t"åk^Õ=`«ÖÏ~å! WHõ NÅH©; ã≤k„ú áêÑ≤Î qkèq^è•<åÅ∞ K«∂^•ÌO. nxx ã¨O÷ _çÖÏ^Œ∞ÅÃÑ· KÕ™êÎ~∞° . U^≥<· å ѨÙ}ºHÍ~åºxÔH· „Ѩ`ºÕ HõOQÍ <ÕÅH˜ HÍã¨Î Z`«∞ÖÎ ’ xi‡OѨ|_ç K«^∞Œ #∞ KÕÜ∞« |_ç Ѩq„fHõiOѨ_#ç „Ñ¨`ºÕ Hõ „Ѩ^âÕ ßxfl ã¨O÷ _çÅ=∞O\Ï~°∞. =ÚO^Œ∞QÍ FO NO „Ç‘ÏO =∞ǨÅÔH‡ÂΔ #=∞ó Jx [Ñ≤Oz „âßO NO „â◊¥O „â‹O· „â∫O „â◊ó J<Õ c*ÏHõ~Δ åÅ#∞ =∞O„`åxH˜ *’_çã∂¨ Î „Hõ=∞OQÍ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« , t~°, tY, Hõ=K«, <Õ„`«, J„™êÎÅÖ’ D „ѨHÍ~°OQÍ +¨_O» QÆ<åºã¨O KÕã∞¨ HÀ"åe. FO „âßO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó I FO NO t~°¿ã ™êfiǨ I FO „â◊¥O tMÏÜ≥∞ÿ =+¨\ò I FO „â‹O· Hõ=KåÜ«∞ ǨïO I FO „â∫O <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ "Ò+¨\ò I FO „â◊ó ★J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò I ™ê^è<Œ å~°`∞« _≥#· Éè‰í Ωõ _Î ∞» JOQÆ<åºã¨O `«~∞° "å`« N=∞ǨÅH˜;x ѨÓlOKåe. ★

ã¨=∞ã¨Î â◊s~åhfl ~°H˜Δã¨∂Î, „Ѩu Éèí‰õΩÎx K«∞@∂ì XHõ P=~°Hõ â◊H˜Î =ÙO@∞Ok. ^•xfl 'JG— JO\Ï~°∞. <åºã¨O KÕã≤#ѨÙ_»∞ D â◊H˜Îx Ô~O_»∞ KÕ`«∞ÅÖ’ HõÅÊ# KÕã¨∞HÀ"åe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 36

`«~∞° "å`« XHõ =∞O_»ÖÏxfl xi‡Oz <åÅ∞QÆ∞ ~°OQÆ∞Å∞ JkÌ QÆ~ƒ° ™ù ê÷#OÖ’ Ѩ^•‡xfl xi‡OKåe. ^•xH˜ J~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ ~ˆ ‰õΩÅ#∞ HõeÊOKåe. =∞^躌 Ö’ ÅH˜;x z„uOz XHõ "≥Ñ· Ù¨ ^Œ∞~°æ #∞Oz q∞QÆ`å JO^Œ~∞° ^Õ=`«Å#∂ q+¨μÑ‚ Ó¨ [Ö’ =Öˇ<Õ ™ê÷ÑO≤ Kåe. ǨÏ=#=¸ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`«

FO Ѷ∞¨ O @O _»O ǨÏO N =∞ǨÅÔH‡ÂΔ º #=∞ó J<Õ =∞Ǩ=∞O„`«O`À ÅH©;^Õqx ѨÓlOKåe. J@∞ Ñ≤=∞‡@ ™ê^艌 Ωõ _»∞ – 'FO ™œO ã¨~ã° fi¨ `≥º· #=∞ó I— FO„Ç‘ÏO ™œO ã¨~ã° fi¨ `≥º· #=∞ó I 'FO „Ç‘ÏO =^Œ =^Œ "åQÍfikx ™êfiǨI— FO „Ç‘ÏO ã¨~ã° fi¨ `≥º· #=∞ó I— J#∞ =∞O„`åÅ#∞K«ÛiOz ã¨~ã° fi¨ f ^ÕqH˜ #=∞㨯iOKåe. (J^蕺ܫ∂Å∞ 6–10)

#==ӺǨ~°Û# qkè ѨÓ*Ï#∞„Hõ=∞ x~°∂Ѩ}O ''Ѩ~O° ^è•=∂! #= =ӺǨ~°Û# qkèx QÆ∂iÛ `≥Å∞ã¨∞H˘#QÀ~°∞`«∞<åfl=Ú—— Jx „áêi÷OKå_»∞ WO„^Œ∞_»∞. K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ WOk~å<å^ä∞Œ _»∞. ''=∞Ǩ ѨÙ~°∞+¨μÖÏ~å! XHõÑC¨ _»∞ =∂ QÆ~∞° `«‡O`«∞_ç^Õ q+¨Ü∂« xfl QÆ∂iÛ Hõâº◊ ѨÙxH˜ K≥áêÊ_»∞. J^Õ g∞‰õΩ <Õ#∞ =i‚™êÎ#∞. ™ê^艌 Ωõ _»∞ =ÚO^Œ∞QÍ Ü≥∂QÆ„H˜Ü∞« ^•fi~å =∞ã¨HÎ ,õ <åaè, ǨÏ$^ŒÜ∞« `«`Ϋ fi=ÚÅ#∞ PHÍâ◊<å=∞Hõ``« fi« OÖ’ „Ѩ"tÕ OѨ*Ü Ë ∂« e. `«~∞° "å`« '~°O— J<Õ Jyfl c[ =∞O„`«O`À áêOK«É∫è uHõ â◊s~åxfl â’kèOK«∞HÀ"åe. `«~∞° "å`« 'Ü«∞O— J<Õ "åÜ«Ú c[=∞O„`«O`À ã¨OѨÓ~°‚ â◊s~åxfl Å~ÚOѨ*ãË ∞¨ #Î fl ÉèÏ=# KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« 'ÅO— J<Õ c[=∞O„`«O`À D â◊s~åxfl K«~åK«~° [QÆ`∞« `Î À ã¨Oáê¡q`«O KÕã∞¨ #Î fl@∞¡ ÉèÏqOK«∞HÀ"åe. J@∞Ñ≤=∞‡@ '=O— J<Õ c[=∞O„`«O`À `«#Ö’<Õ J=∞~°`åfixfl ÉèÏqOK«∞HÀ"åe. J=∞$`åxfl ^蕺xã¨∂Î 'Ñ‘`åO|~°^•è iÜ«Ú K«`∞« ~°∞ƒùA_»∞#∞#QÆ∞ NǨÏix <Õ<—Õ Jx ÉèÏqOK«∞‰õΩO@∂ P`«‡`«`Ϋ fi ^蕺#OÖ’ x=∞QÆflO HÍ"åe. `«~∞° "å`« â◊s~°OÖ’, KÕ`∞« Ö’¡ =¸_»∞ „ѨHÍ~åÅ =∞O„`«<åºã¨O KÕÜ∂« e. =ÚO^Œ∞ Ѩ<fl≥ O_»H~Δõ åÅ c[=∞O„`«O`À, `«~∞° "å`« =∞~À =∞O„`«O`À, <åºã¨O, +¨_O» QÆ<åºã¨O KÕ¿ãÎ ™ê^艌 Ωõ _»∞ `å<Õ ™êHΔÍ`ü <å~åÜ«∞} ã¨fi~°∂ѨÙ_á·≥ È`å_»∞. ^ŒH}Δ˜ ÏOQÆ∞+¨Oª `À „áê~°OaèOz =∞^躌 "Õe ^•HÍ <åºã¨O KÕã≤ =∞~°Å P =∞^躌 "ÕeÃÑ<· Õ ~Ô O_»∞ c[=∞O„`åÅ`À <åºã¨O

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 37

KÕã≤ =∞~°Å â◊s~° qaè<åflOQÍÅÃÑ· <åºã¨O KÕÜ∂« e. „Hõ=∞OQÍ QÆ∞O_≥ `«Å, Ñ≤ÅHõ, >ˇOH˜, "≥∂=Ú, Hõ#∞Å∞, Hõ_∞» ѨÙ, gѨÙ, JOQÆ<åºã¨O KÕã∂¨ Î ~Ô O_»∞ Éè∞í *ÏÅ∞, KÕ`∞« Å∞, "≥∂HÍà◊√§, HÍà◊§Ö’# ‰õÄ_® <åºã¨O KÕÜ∂« e. (KÕ`∞« Å `«~∞° "å`« "≥∂HÍà◊√§) `«~∞° "å`« ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å#∂ Hõ=∞ÖÏHÍ~°OÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x ^•x =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ ÉÁ@# „"Õà§◊ #∞ HõeÑ≤ xÅáêe. D =Ú„^ŒÖ’<Õ H˘O`«¿ãѨÙO_ç Ѩ~=° ∞`«`Ϋ fi ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, J<å=∞Ü«Ú_»∞, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞, ÉèQí "Æ å#∞_»∞#QÆ∞ <å~åÜ«∞} zO`«#O QÍqOKåe. `«~∞° "å`« W"Õ c[=∞O„`åÅ`À „Hõ=∞OQÍ K«∂ѨÙ_»∞ "Õe`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ Jxfl "Õà§◊ `À <åºã¨O KÕã≤ Ü«∞^ä•„Hõ=∞OQÍ `«Å, Hõ#∞Å∞, "≥∂=Ú, Q˘O`«∞, QÆ∞O_≥, ÉÁ_»∞.¤ "≥#∞Hõ ÉèÏQÆ=Ú, ~Ô O_»∞ "≥∂HÍà◊√§, HÍà◊§Ö’ ‰õÄ_® <åºã¨O KÕÜ∂« e. c[=∞O„`åÅ`À ã¨OѨÓ~°‚ â◊s~°OÖ’ <åºã¨O KÕÜ∂« e. ÉÁ@#„"Õe #∞O_ç z\˜HÔ # "Õe ^•HÍ J~Ú^Œ∞ c[=∞O„`åÅ`À <åºã¨O KÕÜ∂« e. U JOQÍxH˜ ã¨O|OkèOz# c[ =∞O„`åxfl P JOQÆ<åºã¨O KÕã∞¨ #Î flѨÙ_»∞ =∞##O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« ™ê^艌 Ωõ _»∞ J"Õ c[ =∞O„`åÅ`À k‰õΩ¯Å#∞ „Ѩu|^ŒOú KÕã∞¨ H˘x ѨÓ[# „H˜Ü∞« <å~°OaèOKåe. =ÚO^Œ∞QÍ UHÍ„QÆz`«OÎ Ö’ `«# ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ Ü≥∂QÆ Ñ‘~åî xfl ^蕺xOKåe. qq^èŒ kâ◊ÅÖ’ ^è~Œ ‡° , *Ï˝#, "≥~· åQƺ, Sâ◊fi~åºÅ#∞ HõeÊOK«∞H˘x ѨÓlOz ѨÓ~åfik kâ◊ÅÖ’ J^è~Œ å‡^Œ∞Å#∞ <åºã¨O KÕÜ∂« e WÖÏ : Jyfl HÀ}OÖ’ FO ^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó <≥~· $° `«º HÀ}OÖ’ FO *Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó "åÜ«Ú HÀ}OÖ’ FO "≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó Dâß# HÀ}OÖ’ FO Sâ◊fi~åºÜ«∞ #=∞ó `«∂~°∞Ê k‰õΩ¯Ö’ FO J^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó ^ŒH}Δ˜ k‰õΩ¯Ö’ FO J*Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó Ѩ_=» ∞\˜ k‰õΩ¯Ö’ FO J"≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó L`«~Î ° k‰õΩ¯Ö’ FO J<≥â· fi◊ ~åºÜ«∞ #=∞ó Jx JO@∂ <åºã¨O KÕÜ∂« e. ™ê^茉õΩ_ô q^èŒOQÍ <åºã¨q^èŒ∞Å`À PKåÛùkOѨ|_ç# `«# â◊s~åxfl P~å^èŒ# Ñ‘~î°OQÍ#∂ `«##∞ `å#∞ ^•x ã¨fi~°∂ѨOQÍ#∂ ÉèÏqOK«∞H˘x `«∂~°∞Ê "≥·Ñ¨Ù uiy

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 38

`«Å#∞ ÉÏQÍ ZuÎ ã≤~÷ ∞° _≥· J#O`« ÉèQí "Æ å#∞_≥#· q+¨μ=‚ Ù#∞ `«#Ö’ „Ѩu+≤`ª ∞« x KÕã∞¨ HÀ"åe. `«~∞° "å`« *Ï˝#~°∂Ѩ ã¨~À=~°OÖ’ qHõãO≤ z# J+¨^ì àŒ ◊ Hõ=∞ÖÏxfl ^蕺xOKåe. `«~∞° "å`« |∞∞ˆQfi^•^Œ∞ÅÖ’x =∞O„`åÅ`À ã¨∂~°º, K«O„^Œ, JQÍflº^Œ∞Å#∞ ^蕺xOK«∞ HÀ"åe. `«~∞° "å`« J+¨^ì àŒ H◊ =õ ∞ÅOÃÑ· Zxq∞k ^≥ãŨ Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· Hˆ â◊=Ùx =^Œ<Ì Õ J=ã≤`÷ =« ÚÖˇ· =ÙO_»∞ q=∞ÖÏk â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ q#ºã¨OÎ KÕã≤ `˘q∞‡^Œ= â◊HxΘ HõiH‚ Ãõ Ñ· ™ê÷ÑO≤ Kåe. "å\˜x ^蕺xOz# Ñ≤=∞‡@ Ü≥∂QÆÑ~‘ åî xH˜ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ Ñ¨Ó[ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« =∞~°Å =∞#ã¨∞û ^•fi~å q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x JOQÆãǨ Ï≤ `«OQÍ P"åǨÏ#O KÕã≤ P Ü≥∂QÆÑ~‘ O°î ÃÑ· „Ѩu+≤Oª Kåe. JѨÙ_»∞ `«∂~°∞Ê "≥Ú^ŒÅ∞QÍ <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯ÅÖ’ #∞#fl Hõ=∞Å^ŒàÏÅÃÑ· ǨÏ$^ŒÜ∂« k <庙êxfl KÕÜ∂« e. Hõ=∞Å=Ú Ü≥ÚHõ¯ =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’#∂ HÀ}ÏÅÃÑ#· #∂ D „H˜Ok q^èOŒ QÍ JG=∞O„`« <庙êxfl QÍqOKåe. `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ù¨ ^ŒàO◊ Ö’ ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó ^ŒH}Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ ^ŒàO◊ Ö’ t~°¿ã ™êfiǨ ѨtÛ=∞O "≥Ñ· Ù¨ ^ŒàO◊ Ö’ tMÏÜ≥∞ÿ =+¨\ò L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ ^ŒàO◊ Ö’ Hõ=KåÜ«∞ ǨïO =∞^躌 OÖ’ <Õ„`«„`«Ü«∂Ü«∞"≥·+¨\ò HÀ}OÖ’ J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò JO@∂ <åºã¨O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« ѨÓ~åfik kâ◊Ö’¡ Ü«∞^ä•„Hõ=∞OQÍ ã¨OHõ~¬° }Ï^Œ∞Å#∞ ™ê÷ÑO≤ Kåe. `«~∞° "å`« `«∂~°∞Ê, Ѩ_=» ∞\˜ ^•fi~åÅÖ’ FO "≥#· `ÕÜ∂« Ü«∞ #=∞ó JO@∂ QÆ~∞° `«‡O`«∞x ™ê÷ÑO≤ Kåe. ^ŒH} Δ˜ ^•fi~°OÖ’ 'FO ã¨∞^Œ~≈° <åÜ«∞ #=∞ó, FO ã¨ÇϨ „™ê~åÜ«∞#=∞ó— Jx LK«Ûiù ã¨∂Î "Õ~Ú J„~°Å∞#fl ã¨∞^Œ~≈° # K«„Hõ=Ú#∞ ™ê÷ÑO≤ Kåe. ^ŒH} Δ˜ ^•fi~°OÖ’<Õ FO „tÜ≥∞ÿ #=∞ó =∞O„`«O`À N J<Õ JHõ~Δ åxfl <åºã¨O KÕã≤ L`«~Î ° ^•fi~°OÖ’ FO ÅÔH‡ÂΔ º #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À ÅH©;^Õqx „Ѩu+≤Oª Kåe. `«~∞° "å`« L`«~Î ° kâ◊Ö’ FO QÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó JO@∂ QÆ^hŒ , HÀ}ÏÅÖ’ FO â◊OMÏÜ≥∞ÿ #=∞ó JO@∂ â◊OMÏhfl <åºã¨O KÕÜ∂« e. Ñ≤=∞‡@ q+¨μ^‚ =Õ ÙxH˜ ~Ô O_»∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ PÜ«Ú^è•Å #∞OKåe. ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ ^è#Œ ∞ã¨∞û (âß~°OQÆ=Ú) h Z_»=∞ "≥Ñ· Ù¨ ÉÏ}=ÚÅ#∞ JÖψQ ‰õΩ_ç Ü≥∞_»=∞ÅÖ’ HõuhÎ Hõ=Kåhfl =ÙOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 39

PÃÑ· ™ê^艌 Ωõ _»∞ =∞O_»Å=∞^躌 OÖ’ kâßÉè^Ë •#∞ ™ê~°=Ú `«∂~°∞Ê`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ˜ì WO„^•k kHÍÊʼnõΩÅ#∞ "åi PÜ«Ú^è•Å`À ã¨Ç¨ ™ê÷ÑO≤ Kåe. JÖψQ ÃÑH· ˜ FO „|Ǩχ}Ë #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À „|Ǩχ^Õ=Ùh FO J#O`åÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å J#O`«∞h <åºã¨O KÕÜ∂« e. D „ѨHÍ~°OQÍ JO^Œ~∞° ^Õ=`«Å <åºã¨, ^蕺#, ѨÓ[<åÅ#∞ KÕã∂¨ Î PÜ«∂ ^Õ=`«Å HÔ ^Œ∞~°∞QÍ "åi "åi =Ú„^ŒÅ#∞ „Ѩ^iŒ ≈OKåe.JO[e |^Œú =Ú„^Œ "≥Ú^Œ\ ˜ =Ú„^Œ. nxfl „Ѩ^iŒ ≈OK«_O» =Å¡ ^Õ=ã≤kú `˘O^Œ~Q° Í Åaèã∞¨ OÎ k. ~Ô O_»=k =Okh =Ú„^Œ. =¸_»=^≥#· ǨÏ$^ŒÜ∂« ã¨HÎõ =Ú„^Œ#∞ ZÖÏ „Ѩ^iŒ ≈OKåÅO>Ë Z_»=∞ Ñ≤_Hç \˜ Ö˜ ’ ‰õΩ_çÉÁ@#„"Õex |OkèOz Z_»=∞ ÉÁ@# "Õex ÃÑHÔ· uÎ QÆ∞O_≥‰Ωõ `«QÖÆ ÏÛe. =ÓºÇ¨Ï Ñ¨Ó[Ö’ D =¸_ç\ h˜ ™ê^è•~°} =Ú„^ŒÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}™˜ êÎ~∞° . ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å "Õà§◊ #∂ XHõ^•xH˘Hõ\ ˜ `«yeOz =ÙOz XH˘¯Hõ¯ „"Õeh =^Œ∞Å∞‰õΩO@∂ áÈ=_»O ^•fi~å Zxq∞k =Ú„^ŒÅ∞ U~°Ê_»`å~Ú. ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å ÉÁ@#„"Õà§◊ #∂ "å\˜ =∞^躌 =∞, J<åq∞Hõ, z\˜HÔ # „"Õà§◊ ‰õΩ `«yeOz „H˜OkH˜ =Oz K«∂¿Ñ =Ú„^Œ#∞ '#~°ãO≤ Ǩϗ =Ú„^Œ JO\Ï~°∞. ‰õΩ_çKuÕ ÃÑ· Z_»=∞ KÕux L`åÎ#ã≤u÷ Ö’ ÃÑ\˜ì „Ѩu=∞ÃÑ· "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ uѨÊ_®xfl '"å~åÇ‘Ï— =Ú„^Œ JO\Ï~°∞. PÜ«∂ ^Õ=Ùà◊§H˜q „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ =Ú„^ŒÅ∞. ~Ô O_»∞ Ñ≤_Hç à˜ §◊ #∞ ayOz XHõ^•xÃÑ· <˘Hõ\ Q˜ Í =ÙOz XH˘¯Hõ¯ „"Õe<Õ "≥∞Å"≥∞Å¡QÍ q_çÑO≤ z =∞~°Å Ñ≤_Hç à˜ §◊ #∞ ayOK«_®xfl 'JOQÆ=Ú„^Œ— JO\Ï~°∞. Ѩk k‰õΩ¯Å áêʼnõΩʼnõÄ ™ê^艌 Ωõ _»∞ D q^èOŒ QÍ =Ú„^ŒÅ#∞ K«∂Ñ≤OKåe. ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· "åã¨∞^Õ=Ù_»∞, |Å~å=Ú_»∞, „Ѩ^∞Œ º=Úfl_»∞, Jx~°∞^Œ∞_ú ∞» „Hõ=∞OQÍ „Ѩ^=Œä ∞, kfifÜ«∞, `«$fÜ«∞, K«`∞« ~°÷ ^Õ=™ê÷#=ÚʼnõΩ JkèHÍ~°∞Öˇ#· ^Õ=`«Å∞. HÍ|\˜ì ™ê^艌 Ωõ _»∞ „Hõ=∞OQÍ 'FO JO "åã¨∞^Õ"åÜ«∞#=∞ó, FO PO |ÖÏÜ«∞ #=∞ó, FO JO „Ѩ^∞Œ º=∂flÜ«∞ #=∞ó, FO Jó Jx~°∞^•úÜ∞« #=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. FOHÍ~°O, `«`û« `ü, ǨïO, HΔ“O, Éè∂í ó D J~Ú^Œ∂ „Hõ=∞OQÍ, <å~åÜ«∞}, „|Ǩχ q+¨μ,‚ ★ #~°ãO≤ Ç¨Ï =∞Ǩ=~åÇ¨Ï ÉèQí "Æ å#∞Å c[=∞O„`åÅ∞. HÍ|\˜ì ™ê^艌 Ωõ _»∞ FO <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞ #=∞ó =∞O„`«O`À ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· <å~åÜ«∞}∞h FO `«`û« `ü „|Ǩχ}Ë #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À „|Ǩχ^Õ=Ùh, FO ǨïO q+¨"‚ Õ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À q+¨μ^‚ =Õ Ùh, FO HΔ“O #~°ãO≤ ǨÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À #~°ãO≤ Ǩïh, FO Éè∂í ó =∞Ǩ =~åǨÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À Pk=~åǨhfl ѨÓlOKåe. ★

'#~°ãO≤ Ǩϗ J<Õ â◊|OÌ ã¨iHÍ^Œh '#$ã≤OǨϗ JxÜÕ∞ LO_®Åh H˘O^Œ~∞° ѨO_ç`∞« ÅO\Ï~°∞. c[=∞O„`åÅ∞ J<Õ =∂@ Hõ#fl c*ÏHõ~Δ åÅ∞ J<Õ =∂@ `≥Å∞QÆ∞ „áêO`«OÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ "å_»|_»∞`ÀOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 40

ÃÑ·# K≥ѨÊ|_ç# `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ ^Õ=`«Å∂ ("åã¨∞^Õ=, |Å~å=∞, „Ѩ^Œ∞º=∞fl, Jx~°∞^Œ,ú <å~åÜ«∞}, „|Ǩχ, q+¨μ,‚ #~°ãO≤ ǨÏ, =∞Ǩ=~åǨÏ) #==ӺǨkè<å^ä∞Œ Å∞. gi Ü≥ÚHõ¯ =~å‚Å∞ „Hõ=∞OQÍ `≥Å∞ѨÙ, Z~°∞ѨÙ, ǨÏi„^Œ Ñ‘`O« , hÅO, #Å∞ѨÙ, Z~°∞ѨÙ, =∞|∞ƒ =O\˜ #Å∞ѨÙ, Jyfl =O\˜ Ѩã∞¨ ѨÙ, `Õ<~≥ O° QÆ∞ (Ô~O_»= Z~°∞Ѩ٠QÆ∞ÖÏc ~°OQÆ∞) D ^Õ=`«ÅO`å D~¸ ~°OQÆ∞Å `Õ[ã¨∞û#∞ "≥ÖÏ~°∞Û`«∂ "≥eyáÈ`«∞O\Ï~°x J~°=÷ Ú. FOHÍ~°O „Ѩu =∞O„`åxH© =ÚO^Œ∞ "å_»∞`«∂ q+¨μ=‚ Ù JOQÍÅ∞QÍ „Ѩãk≤ HÔú H˜¯# D „H˜Ok ^Õ=`«ÅH˜ D~¸ c[ =∞O„`åÅ#∞ (c*ÏHõ~Δ åÅ#∞) "å_®e. FO HõO @O ѨO â◊O QÆ~∞° _»∞_»∞ [YO =O ã¨∞^Œ~°≈#O +¨O K«O ѶO¨ +¨O QÆ^Œ =O ÅO =∞O HõOΔ â◊OY Ѷ¨∞O _è»O ÉèíO ǨÏO ÅH˜; QÆO [O =O â◊O ѨÙ+≤ì Ѷ∞¨ O =O =#=∂Å ^ŒO ã¨O N=`«ûO Kè«O _»O ѨO Ü«∞O H“ã¨∞ÎÉèíO QÆ~∞° _»∞_»∞ Hõ=∞ÅO =Öˇ Zé]x"å_»∞. QÆ^Œ #Å¡xk. ѨÙ+≤ì ts+¨ ѨÙ+¨Ê =~°O‚ Ö’, ÅH˜; |OQÍ~°O =Öˇ ѨKÛ« x HÍO`«∞Å`À =ÙO\Ï~°∞. â◊OMÏxk ѨÓ~°K‚ O« „^Œ∞x =~°H‚ ÍOu. H“ã¨∞ÉÎ =íè ∞}˜ JѨC_Õ qHõãO≤ z# ã¨∂~°∞ºx J~°∞} =~°O‚ Ö’ =ÙO@∞Ok. ã¨∞^Œ~∞° ≈#∞xk ã¨ÇϨ „㨠ã¨∂~°ºHÍOu. N =`«ûO ‰õΩO^ŒÑÙ¨ +¨Êã¨=∂# =i‚`O« , J#QÍ âıfi`«O. =#=∂ŠѨOK«=~°‚â’aè`«O. J#O`« ÉèíQÆ"å#∞_»∞ hÅ"Õ∞Ѷ¨∞âߺ=Ú_»∞. J„™êÎÅk q^Œ∞º`å¯Ou 'ѨÙO_»sHÍHõ—Δ q^Œº ã¨Ç¨ Ü«∞O`À Ѩ^uúŒ x `≥Å∞ã¨∞H˘x q+¨μ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ D ã¨=∞™êÎOQÍÅH© J~°º… áê^•º^Œ∞Å#∞ ã¨=∞iÊOKåe. (J^蕺ܫ∞O 11)

ѨÓ*Ï#∞„Hõ=∞ – x~°∂Ѩ}O ~°∞„^Œ^"Õ å! U ѨÓ[ÔH<· å XHõ „Hõ=∞ q^è•#=ÚO@∞Ok. ^•xx q=i™êÎ#∞ q#O_ç. ™ê^艌 Ωõ _»∞ =ÚO^Œ∞QÍ FO #=∞ó =∞O„`«O`À Ѩ~=° ∂`«‡#∞ 㨇iOKåe. `«~∞° "å`« Ü«∞O ~°O =O Å"£∞ J<Õ c*ÏHõ~Δ åÅ ^•fi~å â◊s~åxfl â◊√kú KÕã∞¨ H˘x ÉèQí "Æ å#∞_»∞ K«`∞« ~°∞ƒùA_»∞<≥#· q+¨μ=‚ Ùx `«#Ö’<Õ TÇ≤ÏOK«∞HÀ"åe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 41

`«~°∞"å`« Hõ~°<åºã¨, ^ÕǨÏ<庙êÅ#∞ KÕã¨∞H˘x D „H˜Ok =∞O„`åÅ ^•fi~å ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’<Õ Ü≥∂QÆÑ~‘ åî xfl ѨÓlOKåe. =ÚO^Œ∞QÍ <˘Hõ Hõ=∞ÖÏxfl ™ê÷ÑO≤ z JO^Œ∞Ö’x ÉèÏQÍÅÖ’ ^Õ=`«Å#∂Ç≤ÏOK«∞H˘x D =∞O„`åÅ#∞ ѨiOî Kåe.

FO J#O`åÜ«∞ #=∞ó I FO =Ç≤Ïfl =∞O_»ÖÏÜ«∞ #=∞ó I FO ^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó I FO q=∞ÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO *Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó I FO L`«¯i¬}ºÿˇ #=∞ó I FO "≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó I FO *Ï˝<åÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO Sâ◊fi~åºÜ«∞ #=∞ó I FO „H˜Ü∂« Ü≥∞ÿ #=∞ó I FO J^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó I FO Ü≥∂QÍÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO J*Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó I FO „ѨÇÏπ "≥º· #=∞ó I FO J"≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó I FO ã¨`åºÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO J<≥â· fi◊ ~åºÜ«∞ #=∞ó I FO Dâß<åÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO Ѩ^•‡Ü«∞ #=∞ó I FO ã¨~fi° `À=ÚMˇº· #=∞ó I FO Pk`«º =∞O_»ÖÏÜ«∞ #=∞ó I FO ™êOQÀáêOQÍÜ«∞ ǨÏ~ˆ ~åã¨<åÜ«∞ #=∞ó I FO K«O„^Œ =∞O_»ÖÏÜ«∞ #=∞ó I `«~∞° "å`« ™ê^艌 Ωõ _»∞ HõiH‚ õ =∞^躌 Ö’ JO "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó JO@∂ "åã¨∞ ^Õ=ÙxH˜ #=∞㨯iOz D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À ǨÏ$^ŒÜ∂« k <åºã¨O KÕÜ∂« e. 'PO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó I DO t~°¿ã #=∞ó I Tñ tMÏÜ≥∞ÿ #=∞ó I SO Hõ=KåÜ«∞ #=∞ó I BO <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ #=∞ó I Jó Ѷ\¨ ò J„™êÎÜ∞« #=∞ó I `«~∞° "å`« D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À ã¨OHõ~¬° }Ïk =ӺǨÏ^Õ=ÙʼnõΩ #=∞™ê¯~°O KÕÜ∂« e. PO ã¨OHõ~¬° }ÏÜ«∞ #=∞ó I JO „Ѩ^∞Œ º=∂flÜ«∞ #=∞ó I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 42

Jó Jx~°∞^•úÜ∞« #=∞ó I FO Jó <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞ #=∞ó I FO `«`û« ^£ „|Ǩχ}Ë #=∞ó FO ǨïO q+¨"‚ Õ #=∞ó I HΔ“O #~°ãO≤ ǨÜ«∞ #=∞ó I Éè∂í ~°fi~åǨÜ«∞ #=∞ó I Ñ≤=∞‡@ ™êfiq∞ "åi Ѩi"å~åhfl PÜ«Ú^è•Å#∂ WÖÏ H˘Å∞K«∞HÀ"åe. HõO @O [O â◊O "≥#· `ÕÜ∂« Ü«∞ #=∞ó I [O YO =O ã¨∞^Œ~≈° <åÜ«∞ #=∞ó I YO K«O ѶO¨ +¨O QÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó I =O ÅO =∞O HõOΔ áêOK«[<åºÜ«∞ #=∞ó I Ѷ∞¨ O _èO» ÉèOí ǨÏO „tÜ≥∞ÿ #=∞ó I QÆO _»O =O â◊O ѨÙÃ+ì· º #=∞ó I ^èOŒ =O =#=∂ÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó I ^ŒO â◊O N =`åûÜ«∞ #=∞ó I KèO« _»O Ü«∞O H“ã¨∞ÉÎ Ïè Ü«∞ #=∞ó I â◊O âß~°OQÍÜ«∞ #=∞ó I WO W+¨μkèÉÏè ºO #=∞ó I K«O K«~‡° }Ë #=∞ó I YO Y_®æÜ∞« #=∞ó I J#O`«~°O D „H˜Ok c*ÏHõΔ~° ã¨Ç≤Ï`« =∞O„`åÅ`À WO„^•k kHÍÊʼnõΩʼnõΩ #=∞™ê¯~°O KÕÜ∂« e. „Ѩu =∞O„`åxH© =ÚO^Œ∞ 'FO— HÍ~åxfl LK«Ûiù OKåe. ÅO WO„^•Ü«∞ ã¨∞~åkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I ~°O JQÆflÜÕ∞ `Õ*’-kèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I Ü«∞=∂Ü«∞ ^è~Œ å‡kèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I HõΔO <≥·~°$`åÜ«∞ ~°HΔÀ-kèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I =O =~°∞}ÏÜ«∞ [ÖÏkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I Ü≥∂O "åÜ«∞"Õ „áê}ÏkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 43

^è•O ^è#Œ ^•Ü«∞ ^è<Œ åkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I ǨO Dâß<åÜ«∞ q^•ºkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I `«~∞° "å`« kHÍÊÅ∞~° „Hõ=∞OÖ’<Õ "åi PÜ«Ú^è•Å#∞ ‰õÄ_® D „H˜Ok Ѩ^uúŒ Ö’ [Ñ≤OKåe. FO =„*ÏÜ«∞#=∞ó I FO â◊HÔ ºÎ· #=∞ó I FO ^ŒO_®Ü«∞ #=∞ó I FO Y_®æÜ∞« #=∞ó I FO áêâßÜ«∞ #=∞ó I FO ^èfiŒ *ÏÜ«∞ #=∞ó I FO QÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó I FO „uâ◊¥ÖÏÜ«∞ #=∞ó I Ñ≤=∞‡@ J#O`«∞xH©, „|Ǩχ ^Õ=ÙxH© D =∞O„`åÅ`À „Ѩ}Ï=∞O KÕÜ∂« e. FO ÅO J#O`åÜ«∞ áê`åÖÏkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I FO YO „|Ǩχ}Ë ã¨~fi° Ö’HÍkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I J#O`«~°O ™ê^茉õΩ_»∞ "åã¨∞^Õ= ÉèíQÆ"å#∞xH˜ #=∞㨯iOK«_®xH˜ ^•fi^ŒâßHõΔ~° =∞O„`åxfl „ѨÜ∂≥ yOKåe.^•x`À ÉÏ>Ë Ñ¨<fl≥ O_»H~Δõ åÅ c[Ü«ÚHõÎ â◊ÉÏÌÅ#∂, ^ŒâßHõ~Δ ° =∞O„`«OÖ’x Ѩ^HŒ ~Δõ åÅ c[Ü«ÚHõÎ â◊ÉÏÌÅ#∂ [Ñ≤OKåe. WÖÏ : FO #"≥∂ ÉèQí =Æ `Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó I FO FO #=∞ó I FO #O #=∞ó I FO "≥∂O #=∞ó I FO FO ÉèOí #=∞ó I FO QÆO #=∞ó I FO =O #=∞ó I FO `ÕO #=∞ó I FO =O #=∞ó I FO ã¨∞O #=∞ó I FO ^ÕO #=∞ó I FO "åO #=∞ó I FO Ü«∞O #=∞ó I FO FO #=∞ó I FO #O #=∞ó I FO "≥∂O #=∞ó I FO <åO #=∞ó I FO ~åO #=∞ó I FO Ü«∞O #=∞ó I FO }ÏO #=∞ó I FO Ü«∞O #=∞ó I ^•fi^ŒâßHõ~Δ ° =∞O„`«O – FO #"≥∂ÉèQí =Æ `Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ ^ŒâßHõ~Δ ° =∞O„`«O – FO #"≥∂ <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞ #=∞ó JëêìH~Δõ ° =∞O„`«O – FO ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∂Ü«∞ #=∞ó I D =¸_»∞ =∞O„`åÅ#∂ gÖˇ#· O`«QÍ [Ñ≤Oz D „H˜Ok =∞O„`«O`À ѨÙO_»sHÍHõΔ ÉèQí "Æ å#∞xH˜ #=∞™ê¯~°O KÕÜ∂« e. #=∞¿ãΠѨÙO_»sHÍHõΔ #=∞¿ãÎ qâ◊fiÉèÏ=# I ã¨∞„|Ǩχ}º #=∞¿ãÎ-ã¨∞Î =∞ǨѨÙ~°∞+¨ ѨÓ~°fi[ II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 44

D q^èOŒ QÍ q+¨μ^‚ =Õ Ùx ã¨∞uÎ Oz JѨC_»∞ ǨÏ=#O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« =∞Ǩ ѨÙ~°∞+¨ q^•º<å=∞Hõ =∞O„`åxfl Ѩ^uúŒ „ѨHÍ~°O #∂@Ü≥∞xq∞k =∂~°∞¡ [Ñ≤OKåe. `«^#Œ O`«~O° l`«O`Õ#`À "≥Ú^ŒÅQÆ∞ =∞ǨѨÙ~°∞+¨ q^•º™È΄`åxfl [Ѩ, J~°º… =ÚÅ `«~∞° "å`« ѨiOî z <å~åÜ«∞}∞xH˜ ѨÅ∞=∂~°∞¡ „Ѩ}Ï=∞O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« Jyfl^Õ=Ùx ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOz ǨÏ=#O KÕÜ∂« e. q+¨μ‚ ^Õ=ÙxH©, JK«∞º`åk POyHõ ^Õ=`«ÅH© c*ÏHõΔ~° Ü«ÚHõÎ =∞O„`åÅ`À PǨï`«∞e"åfie. =∞#ã¨∞ûÖ’<Õ ™êOQÀáêOQÆOQÍ „|Ǩχ^Õ=Ùh W`«~° ^Õ=`«Å#∂ ѨÓlOK«∞H˘x "å~°O^Œih =∞O_»ÅOÖ’ ™ê÷ÑO≤ Kåe. JѨC_»∞ "åã¨∞^Õ= =∞O„`«O`À #∂@ Ü≥∞xq∞k PǨï`«∞e"åfie. `«~∞° "å`« ã¨O¨ Hõ~¬° }Ïk P~°∞QÆ∞~°∞ JOQÆ^=Õ `«Å‰õΩ =¸_Õã≤ PǨï`«∞Å#∂, kHÍÊʼnõΩÅ H˘H˘¯Hõ¯ PǨïuh „Ѩ^•#O KÕÜ∂« e. ǨÏ=#O ѨÓ~°~Î Ú<åHõ UHÍ„QÆ z`«OÎ `À ѨÓ~å‚Çï¨ u x"åfie. `«~∞° "å`« =∞# =∞<À"åHͯܫ∞ Hõ~‡° ʼnõΩ Jf`«∞_≥#· Ѩ~=° ∂`«‡`À ™ê^艌 Ωõ _»∞ P`«‡#∞ b#O KÕã∞¨ #Î fl@∞¡QÍ ÉèÏqOK«∞H˘x ^Õ=`«ÅO^ŒiH© D =∞O„`«O ^•fi~å g_À¯Å∞ K≥áêÊe. QÆKÛ« ù QÆKÛ« ù Ѩ~O° ™ê÷#O Ü«∞„`«^"Õ À x~°O[#ó I QÆKÛ« Où `«∞ ^Õ=`åó ã¨~åfió ã¨fi™ê÷#ã≤`÷ ¿« ÇÏ`«"Õ II ^Õ=`«ÖÏ~å! ã¨∞^Œ~≈° #, NǨÏi, JK«∞º`«, „uq„Hõ=∞, K«`∞« ~°∞ƒù[, "åã¨∞^Õ=, „Ѩ^∞Œ º=∞fl, ã¨OHõ~¬° }, ѨÙ~°∞+¨ – D ^Õ= ã¨=¸Ç¨<Õfl #==ӺǨÏ=∞O\Ï~°∞. Ѩ~=° ∂`«‡#∞ HõÅ∞ѨىõΩO>Ë ^Œâß`«‡Hõ=∞=Ù`«∞Ok. JÖÏH͉õΩO_® Jx~°∞^Œ∞hú , J#O`«∞h HõÅ∞ѨىõΩO>Ë W^Õ UHÍ^Œâ◊ =ӺǨÏ=∞=Ù`«∞Ok. #==ӺǨxH˜ Ѩ~=° ∞`«`åÎ fihfl, Jx~°∞^Œ∞hú , J#O`«∞h HõÅ∞ѨىõΩO>Ë Jk ^•fi^Œâß`«‡Hõ =ӺǨÏOQÍ K≥Ñʨ |_»∞`«∞Ok. K«„HÍOH˜`« =∞O„`åÅ#∞ K«kq "å\˜x J#QÍ K«„Hõ~°∂áêÅ#∞ D q^èŒOQÍ c*ÏHõ~Δ åÅ`À ѨÓlOKåe. FO K«„HÍÜ«∞ ™êfiǨ I FO qK«„HÍÜ«∞ ™êfiǨ I FO ã¨∞K«„HÍÜ«∞ ™êfiǨ I FO =∞ǨK«„HÍÜ«∞ ™êfiǨ I FO Jã¨∞~åO`« Hõ$`ü ǨïO Ѷ\¨ ò I FO ǨïO ã¨ÇϨ „™ê~° ǨïO Ѷ\¨ ò I QÆ$Ǩxfl ã¨O~°HOΔ˜ KÕ ÃÑ· =∞O„`åÅ`À KÕ¿ã ѨÓ[‰õΩ '^•fi~°HÍ K«„HõÑÓ¨ [— Jx ¿Ñ~°∞. Wk ã¨~fi° =∞OQÆà^◊ •~Úx—— (J^蕺ܫ∞O –12)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 45 ★

q+¨μ‚ ѨO[~° ™È΄`«O NǨÏi WOHÍ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ ''¿ÇÏ ~°∞„^Œ^"Õ å! Ѩ~=° ∞HõÖϺ}HÍiÜ≥∞ÿ # q+¨μ‚ ѨO[~° ™È΄`åxfl =z™êÎ#∞, q#O_ç. „Ѩ=HΔͺ=∞º^è∞Œ <å ¿ÇϺ`« ^≥· fi+¨=‚ O ѨO[~°O â◊√ÉèOí II #"≥∂ #=∞¿ãÎ QÀqO^Œ K«„HõO QÆ$ǨϺ ã¨∞^Œ~≈° #O II „áêKåºO ~°HãΔõ fi¨ =∂O qëÈ‚`åfi=∞ǨÏO â◊~}° O QÆ`ó« QÆ^•O H“"≥∂^ŒHO© QÆ$ǨϺ Ѩ^‡Œ <åÉèí #"≥∂-ã¨∞Î`Õ II Ü«∂=∂ºO ~°HãΔõ fi¨ =∂O qëÈ‚`åfi =∞ǨÏO â◊~}° O QÆ`ó« ǨÏÅ=∂^•Ü«∞ ™œ#O^ŒO #=∞¿ãΠѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ II „ѨfKåºO ~°H=Δõ ∂O qëÈ‚`åfi=∞ǨÏO â◊~}° O QÆ`ó« =Úã¨ÅO âß`«#O QÆ$ǨϺ ѨÙO_»sHÍHõ~Δ H° =Δõ ∂O II L`«~Î ™° êºO [QÆ<åfl^äŒ Éè=í O`«O â◊~}° O QÆ`ó« I Y_»=æ ∂^•Ü«∞ K«~å‡^äŒè JGâ◊„™êÎkHõO ǨÏ~ˆ II #=∞¿ãÎ ~°HΔõ ~°HÀΔ Ñ¶∞¨ fl Sâß<åºO â◊~}° O QÆ`ó« I áêOK«[#ºO =∞Ǩâ◊OY=∞#∞Ѷ∞¨ ’+¨ºOK« ѨOHõ[O II „ѨQ$Æ Ç¨Ïº ~°H=Δõ ∂O qëÈ‚ PˆQflÜ«∂ºO Ü«∞[˝â¥◊ Hõ~° I K«O„^Œã∂¨ ~°ºO ã¨=∂QÆ$ǨϺ Y_»Oæ KåO„^Œ=∞ã¨O `«^•ä II <≥~· $° `åºO =∂OK« ~°HãΔõ fi¨ k=º=¸ˆ~Î #$ˆHã¨i<£ I "≥[· Ü«∞OfO ã¨O„ѨQ$Æ Ç¨Ïº N =`«ûOHõO~î° Éè∂í +¨}O II "åÜ«∞"åºO ~°H=Δõ ∂O ^Õ= ǨÏÜ«∞„w= #"≥∂-ã¨∞Î`Õ I "≥#· `ÕÜ∞« O ã¨=∂~°∂ǨϺ `«fiO`«iHˆ Δ [<å~°#Ì I =∂O ~°HΔõ ™êfil`« ã¨^• #=∞¿ãÎ-ã¨Î fi Ѩ~ål`« I qâßÖÏHõΔ ã¨=∂~°∂ǨϺ ~°HΔõ =∂O`«fiO ~°™ê`«ÖË I J‰õÄáê~° #=∞ã¨∞ÉÎ ºíè O =∞Ǩg∞# #"≥∂-ã¨∞Î`Õ I Hõ~j° ~å¬^ºŒ OQÆ∞b+¨μ ã¨`º« `«fiO ÉÏǨï ѨO[~°O II ★

ѨO[~°=∞#QÍ ''~°H˜ΔOK«∞#k— Jx J~°÷=Ú. q+¨μ‚=#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ~°HõΔ‰õΩ_»∞ =∞#O D ™È΄`«O KÕ¿ãÎ =∞##∞ ~°H™Δ˜ êÎ_∞» .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 46

Hõ$`åfi~°HΔõ ã¨fi=∂O qëÈ‚ #=∞¿ãΠѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ I U`«^∞Œ HõOÎ â◊OHõ~åÜ«∞ "≥+· =‚¨ O ѨO[~°O =∞ǨÏ`ü ѨÙ~å~°HÍΔ ~°÷ g∞âß<åºó HÍ`åºÜ«∞<åº =$+¨^fiŒè [ I <åâ◊Ü∂« =∂㨠™êÜÕ∞# Kå=∞~°O =∞Ç≤Ïëêã¨∞~°O II ^•#=O ~°HcÎõ [OK« J<åºOâ◊Û ã¨∞~°HOõ @HÍ<£ I U`«[Ñ˚ #¨ fl~À ÉèHí Íκ â◊„`«∂<£ q[Ü«∞`Õ ã¨^• II (PKå~° HÍO_» 13/1–14) (D ™È΄`«OÖ’ Ü«∞[˝â◊¥Hõ~° â◊|ÌO "å_»|_çOk. "å=∞# ѨÙ~å}O 17= J^蕺ܫ∞OÖ’ ‰õÄ_» W^Õ Ñ¨^ŒO =~åǨϙêfiq∞Ѩ~°OQÍ "å_»|_çOk. qâßÖÏHõΔâ◊|ÌO QÆ~°∞_»=Oâ◊ qâı+¨=∞x â◊ | ÌH õ Å Ê„^Œ ∞ =∞OÖ’ Hõ x Ñ≤ ™ ÈÎ O k. JÖψ Q P‰õ Ä áê~° = ∞#QÍ "Õ ∞ khHÀâ◊ O „Ѩ H Í~° O ‰õÄ~å‡=`å~°O) Ѩ~=° ∞t"å! „áêp# HÍÅOÖ’ ã¨~fi° „Ѩ^=Œä ∞=ÚQÍ <Õh q+¨μ‚ ѨO[~° <å=∞Hõ ™È΄`åxfl ÉèQí =Æ u HÍ`åºÜ«∞x ^ÕqH˜ LѨ^tÕ OKå#∞. nxx ѨiOî z# Ѷe¨ `«OQÍ P"≥∞Ö’x â◊‰Ωõ ÅÎ hfl *ÏQÆ$`«"∞≥ ÿ J=∞~°∞Å<Õ XHõ P@ P_çOz QÔ ez xez# =∞Ç≤Ïëêã¨∞~°∞_»∞, ~°HcÎõ A_»∞ =O\˜ ~åHõãΔ ¨ g~°∞Å#∞ x~°∂‡eOK«QeÆ yOk. nxx J#QÍ D q+¨μ‚ ѨO[~° <å=∞Hõ ã¨∞uÎ x =∞O„`«O =Öˇ „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ `À [Ñ≤OK«∞ =∂#=ÙÅ∞ rq`«OÖ’ „Ѩu ^ŒâÖ◊ ’#∂ (J^蕺ܫ∞O – 13) q[Ü«∂<Õfl á⁄O^Œ∞`å~°∞.

^蕺# – Ü≥∂QÆ=~°‚# Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å! Éè’QÍhfl "≥∂HΔÍhfl WKÕÛ â◊HΘ Ü≥∂QÍx‰õΩO@∞Ok. Ü≥∂QÆ∞Å∞ ^蕺#O ^•fi~å Ѩ~=° ∂`«‡#∞ á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. Ü≥∂QÍxH© ^蕺<åxH© QÆ=∞º"≥∞#ÿ "å_»∞ Ѩ~=° ∂`«‡ÜÕ∞. J\˜ì Ü≥∂QÍxfl `«`Ϋ fi™ê~°OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ g∞‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞. Wk ã¨=∞ã¨Î áêѨ<åâ◊H~õ O° . nxx Ü≥∂y W@∞=O\˜ ÉèÏ=#`À ã¨OHõÅÊO`À „áê~°Oaè™êÎ_∞» . WÖÏ : '<Õ#∞ q+¨μ‚=Ù#∞. <Õ<Õ JO^ŒiH© Dâ◊fi~°∞_»#∞. <Õ<Õ J#O`«∞_»#∞.★+¨_»∂~°‡ ~°ÇÏ≤ `«∞_»#∂ <Õ<.Õ <Õ#∞ "åã¨∞^Õ=Ù_»#∞. <Õ<Õ [QÆ<åfl^ä∞Œ _»#∞. „|Ǩχ~°∂Ѩ=¸ <å^Õ. ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å â◊s~åÅÖ’#∞O_»∞ P`«‡#∂, ã¨~fi° ^ÕÇϨ q=Ú‰õΩ_Î #·≥ Ѩ~=° ∂`«‡#∂ <Õ<.Õ ★

'+¨_»∂~°‡ – â’Hõ"≥∂ǨÏ∫ [~å =∞$`«∂º ‰õΔΩuÊáê¿ã +¨_»∂~°‡Ü«∞ó – Jx â◊|Ì HõÅÊ„^Œ∞=∞OÖ’ K≥ѨÊ|_çOk. â’HõO, "≥∂ǨÏO, =Úã¨e`«#O, =∞~°}O, PHõe, ^ŒÑÊ≤ Hõ J<Õ P~°∞ T~°∞‡Å∞ =∞x+≤x ÉÏkè™êÎ~Ú. Ü≥∂yx ÉÏkèOK«Ö=Ë Ù.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 47

Hõ~Δ åxH© („ѨÑO¨ K«O) JHõ~Δ åxH© (KÕ`#« ) Jf`«∞_»#∞, â◊s~°^~Œè ‡° ~°ÇÏ≤ `«∞_»#∞, WO„kÜ«∂ʼnõΩ ÖÁOQÆx JfO„k Ü«Ú_»#∞, Ǩϟ`«#∞, „^Œ+#ì¨ ∞, „â’`«#∞, „Ѷ∂¨ `« (QÆO^è•xfl „QÆÇÏ≤ OK«∞ "å_»∞)#∂ <Õ<.Õ JO^Œi =∞#ã¨∞ÅÖ’ <Õ#∞O\Ï#∞ QÍx <å‰õΩ =∞#ã¨∞ ÖË^Œ∞. q*Ï˝xh *Ï˝# ã¨fi~°∂áêhfl <Õ<.Õ ★^Œ$„QÆ∂ѨÙ_»#∞ <Õ<.Õ „áê}∞ÅÖ’ „áê}ã¨fi~°∂ѨÙ_»#∞, JǨÏOHÍ~åk ~°ÇÏ≤ `«∞_»#∞, JǨÏOHÍ~° [#º qHÍ~åÅ #∞O_ç ‰õÄ_» =Ú‰õΩ_Î #» ∞ <Õ<.Õ D [QÆ`∞« HÎ ˜ ™êH˜hΔ , xÜ«∞O`«#∂ <Õ<.Õ Ñ¨~=° ∂#O^Œ ã¨fi~°∂Ѩ=¸ <å^Õ. [QÆ`∞« Î Ü≥ÚHõ¯ *Ï„QÆ`,ü ã¨fiѨfl, ã¨∞+¨μѨºÎ =ã¨Å÷ ‰õΩ ™êH©ÉΔ ∂íè `«∞_»<#·≥ <å‰õΩ U J=ã¨Å÷ ∂ =ÙO_»=Ù. `«∞sÜ«∞ „|Ǩχ#∂ q^è•`«#∂ <Õ<.Õ ★^Œ$Q∑~∂° Ѩ Ѩ~=° ∂`«‡#∂ <Õ<.Õ (ã¨=∞ã¨Î „ѨÑO¨ KåxH© „^Œ+Oì¨ , ^Œ$â◊ºO, ^Œ$+≤ì J<Õq LO\Ï~Ú. D =¸_»∂ Ѩ~=° ∂`Õ‡. PÜ«∞<Õ ^Œ$„QÆ∂ѨÙ_»∞) x~°∞} æ , =ÚHõ,Î |∞^Œ,ú â◊√^Œ,ú „Ѩ|∞^Œ,ú J[~°, ã¨~fi° "åºÑ≤, ã¨`º« ã¨fi~°∂Ѩ, t=ã¨fi~°∂Ѩ Ѩ~=° ∂`«‡#∞ <Õ<—Õ . D „ѨHÍ~°O q^•fiOã¨∞_≥·# Ü≥∂y Ѩ~°=∂`«‡#∞ ѨÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x, `å<Õ Ñ¨~=° ∂`«‡#<Õ ^蕺#OÖ’H˜ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ x„+¨¯q∞Oz, PÜ«∞# ™ê~°∂áêºxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. W^Õ ^蕺#Ü≥∂QÆ=Ú. ã¨∞„=`«∞ÅÖ’ #∞`«=Î Ú_»=QÆ∞ â◊OHõ~^° "Õ å! h=Ù =∂„`«"∞Õ x["≥∞#ÿ ã¨OѨÓ~°‚ ^蕺#Ü≥∂yq HÍQÆeQÍ=Ù. WHõÃÑ· D ^蕺# Ü≥∂QÆ=Ú#∞ ѨiOî z# "åiH˜ zO`«#, =∞#<åÅ#∞ KÕ¿ã"åiH© q+¨μÖ‚ ’HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k.—— (J^蕺ܫ∞O – 14)

q+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨<å=∞O (qâ◊fiO q+¨μ~‚ fi° +¨\ϯ~À... Jx „áê~°OÉè=í ∞ÜÕ∞º q+¨μ‚ ã¨ÇϨ „ã¨<å=∞O =∞~˘Hõ@∞Ok. ^•xx N Hõ$+¨μx‚ ã¨=Ú‡YOÖ’ cè+μ¨ ‡_»∞ ^è~Œ ‡° ~åA#‰õΩѨ^tÕ OKå_»∞. Jk "Õ~∞° ) ''¿ÇÏ „Ѩɒè ! JQÍ^è=Œ ∞QÆ∞ [Åxkè =O\˜ D ã¨O™ê~åxfl ã¨∞~°H`Δ˜ O« QÍ ^•\˜Oz h =^Œ‰Ì Ωõ Q˘x `ÕQÅÆ <å= =O\˜ =∞Ǩ=∞O„`å#∞flѨ^tÕ OK«O_ç—— Jx „áêi÷OKå_»∞ t=Ù_»∞. [QÆ^•#O^ŒHÍ~°‰Ωõ ÅÖ’ `«#O`«\ ˜ "å_≥#· Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_ô „áê~°#÷ #∞ Ö’Hõ HõÖϺ}O HÀã¨"∞Õ KÕâß_»x „QÆÇÏ≤ Oz# =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù P#O^ŒOQÍ WÖÏ É’kèOK«™êQÍ_»∞. ★ ★

^Œ$„QÆ∂ѨÙ_»#QÍ ã¨=∞ã¨Î „ѨѨOKåxH© „^Œ+¨ì. ^Œ$â◊º=Ú, ^Œ$+≤ì J~Ú#"å_»∞ ^Œ$„QÆ∂Ѩ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 48

''Ѩ~"° ∞Õ âß! Ѩ~=° ∞„|Ǩχ, Ѩ~=° ∂`«‡, x`«∞º_»∞, Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞<≥#· q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x ã¨ÇϨ „ã¨<å=∂Å`À ã¨∞uÎ ¿ãÎ =∂#=ÙÅ∞ Éè=í ™êQÆ~åxfl ^•@QÆÅ~°∞. P Ѩq„`«, „âı+`ª¨ =« ∞, [ѨÜ∂≥ Qƺ, ã¨=∞ã¨Î áêѨ q<åâ◊H~õ ° =∞Ǩ ™È΄`åxfl qxÑ≤™êÎ#∞, PHõiO‚ K«O_ç.

FO "åã¨∞^Õ"À=∞Ǩq+¨μ~‚ åfi=∞<À "åã¨"À =ã¨∞ó I ÉÏÅK«O„^Œ xÉè’ÉÏÖ’ |ÅÉè„í ^À |ÖÏkèÑó¨ II |e|O^è#Œ Hõ$^Õfi^è• =ˆ~}Àº "Õ^qŒ `ü Hõqó I "Õ^HŒ ~õ åÎ "Õ^~Œ ∂° áÈ "Õ^Àº "Õ^Œ ѨiѨÙ`¡ ó« II "Õ^•OQÆ "Õ`åÎ "Õ^âÕ ’ |ÖÏ^è•~À |ÖÏ~°#Ì ó I JqHÍ~À =ˆ~â◊âÛ◊ =~°∞}À =~°∞}ÏkèÑó¨ II g~°Ç¨ K« |$ǨÏnfi~À =Ok`«ó Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°ó I P`å‡K« Ѩ~=° ∂`å‡K« „Ѩ`º« QÍ`å‡ qÜ«∞`«Ê~°ó II Ѩ^‡Œ <åÉèóí Ѩ^‡Œ xkèó Ѩ^‡Œ ǨϙÈÎ QÆ^•^è~Œ ó° I Ѩ~=° ∞ó Ѩ~É° ∂íè `«âÛ◊ ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ Dâ◊fi~°ó II Ѩ^‡Œ [OѶ∞¨ ó ѨÙO_»sHõó Ѩ^‡Œ =∂ÖÏ^è~Œ ó° „Ñ≤Ü∞« ó I Ѩ^•‡HõΔó Ѩ^Œ‡QÆ~°ƒùâ◊Û Ñ¨~°˚#ºó Ѩ^Œ‡ã¨Oã≤÷`«ó II Jáê~°ó Ѩ~=° ∂~°â÷ Û◊ Ѩ~å}ÏOK« Ѩ~ó° „Ñ¨É∞íè ó I ѨO_ç`ó« ѨO_ç`Õ _»ºâ◊Û Ñ¨q„`«ó áêѨ=∞~°HÌ óõ II â◊√^Œóú „ѨHÍâ◊~∂° ѨâÛ◊ Ѩq„`«ó Ѩi~°HHΔõ óõ I Ñ≤áê™ê=i˚`ó« áê^Œºó ѨÙ~°∞+¨ó „ѨH$õ u ã¨^Î •ä II „Ѩ^•è #O Ѩ$käg Ѩ^‡Œ O Ѩ^‡Œ <åÉèóí „Ñ≤Ü∞« O=^Œó I ã¨~ˆ fiâ◊ó ã¨~fi° QÆó ã¨~fi° ó ã¨~fi° q`ü ã¨~fi° ^Œó ã¨∞~°ó II ã¨~fi° 㨺 [QÆ`À^è•=∞ ã¨~fi° ^Œs≈K« ã¨~fi° Éè$í `ü I ã¨~åfi#∞„QÆÇϨ Hõ$^Õ=Ì ó ã¨~fi° Éè∂í `« ǨÏ$kó ã≤`÷ ó« II ã¨~fi° ѨÓ[ºâ◊Û ã¨~åfi^Œºó ã¨~fi° ^Õ=#=∞㨯 $`«ó I ã¨~fi° 㨺 [QÆ`À =¸ÅO ã¨HÖõ ’ x+¨¯Ö’- #Åó II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú ã¨~fi° QÀáêÎ ã¨~fi° x+¨óª ã¨~fi° HÍ~°} HÍ~°}O I ã¨~fi° ^èºÕ Ü«∞ó ã¨~fi° q∞„`«ó ã¨~fi° ^Õ= ã¨fi~°∂Ѩ ^è$Œ H± II ã¨~åfi^躌 HõóΔ ã¨∞~å^躌 HõóΔ ã¨∞~åã¨∞~° #=∞㨯 $`«ó I ^Œ∞ëêì<åO Kåã¨∞~å}ÏOK« ã¨~fi° ^• Ѷ∂¨ `«∞HÀ-O`«Hõ II ã¨`º« áêÅâ◊Û ã¨<åflÉèóí ã≤^âúÕ ó◊ ã≤^úŒ =Ok`«ó I ã≤kú ™ê^躌 ó ã≤kú ã≤^óúŒ ™ê^躌 ã≤^Àú ǨÏ$nâ◊fi~°ó II â◊~}° O [QÆ`â« Û·‹ = „âıÜ∞« ó Hˆ =Δ ∞ã¨Î ^ä=·≥ K« I â◊√ÉèHí $õ KÀÛùÉ#íè ó ™œ=∞ºó ã¨`º« ó ã¨`º« Ѩ~å„Hõ=∞ó II ã¨`«ºã¨÷ó ã¨`«ºã¨OHõÅÊó ã¨`«ºq`ü ã¨`«º^Œã¨Î^ä• I ^è~Œ À‡ ^èsŒ ‡K« Hõs‡K« ã¨~fi° Hõ~‡° q=i˚`ó« II Hõ~‡° Hõ~åÎK« Hõ~Ô ‡· = „H˜Ü∂« HÍ~°ºO `«^=·≥ä K« I NѨu~ü #$Ѩuó N=∂<£ ã¨~fi° 㨺 Ѩu~°∂i˚`ó« II ã¨^"Õ å<åO Ѩuâ‹Û· = =$+‘<‚ åO Ѩus_ç`ó« I Ѩu~ü Ç≤Ï~°}ºQÆ~ƒ° ãù º¨ „uѨÙ~åO`« Ѩu ã¨^Î •ä II Ѩâ¥◊ <åOK« Ѩuó „áêÜ≥∂=ã¨∂<åO Ѩu ~ˆ =K« I Ѩu~åYO_»Å Ã㺷 = =~°∞}㨺Ѩuã¨^Î •ä II =#ã¨Êf <åOK« Ѩu~° xÅ㨺 Ѩuã¨^Î •ä I J#Åâ◊Û Ñ¨uâ‹Û· = Ü«∞=∞㨺 Ѩu~ˆ =K« II ‰õΩÉË~ã° º¨ Ѩuâ‹Û· = #Hõ„Δ `å}ÏO Ѩuã¨^Î •ä I F+¨n<è åO Ѩuâ‹Û· = =$HΔÍ}ÏOK« Ѩuã¨^Î •ä II <åQÍ#O Ѩu~°~¯° 㨺 ^ŒHãΔõ º¨ Ѩu~ˆ =K« I ã¨∞ǨÏ$^•OK« Ѩuâ‹Û· = #$áê}ÏOK« Ѩuã¨^Î •ä II QÆO^è~Œ åfi}ÏO Ѩuâ‹Û· = Jã¨∂<åO Ѩu~°∞`«=Î ∞ó I Ѩ~fi° `å#O Ѩuâ‹Û· = x=∞flQÍ<åO Ѩuã¨^Î •ä II ã¨∞~å}ÏOK« Ѩuó„âı+óì¨ HõÑÅ≤ 㨺 Ѩuã¨^Î •ä I Å`å<åOK« Ѩuâ‹Û· = g~°∞^è•O K« Ѩu ã¨^Î •ä II =Úh<åOK« Ѩuâ‹Û· = ã¨∂~°ºã¨º Ѩu~°∞`«=Î ∞ó I Ѩuâ◊ÛO„^Œ=∞ã¨ó „âı+óª¨ â◊√„Hõ㺨 Ѩu~ˆ =K« II

◆ 49

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú „QÆÇ¨ }ÏOK« Ѩuâ‹Û· = ~åHõ™Δ ê<åO Ѩu ã¨^Î •ä I H˜#fl~å}ÏO Ѩuâ‹Û· = kfi*Ï<åO Ѩu~°∞`«=Î ∞ó II ã¨i`åOK« Ѩuâ‹Û· = ã¨=Ú„^•}ÏO Ѩu ã¨^Î •ä I ã¨~™° êOK« Ѩuâ‹Û· = Éè∂í `å<åO K« Ѩuã¨^Î •ä II "Õ`åÖÏ<åO Ѩuâ‹Û· = ‰õÄëê‡O_®<åO Ѩuã¨^Î •ä I ѨH}Δ˜ ÏOK« Ѩuó „âı+óª¨ Ñ¨â¥◊ <åO Ѩu ~ˆ =K« II =∞Ǩ`å‡ =∞OQÆÖ’ -"Õ∞Ü≥∂ =∞O^Œ~À =∞O^Œ~ˆ â◊fi~°ó I "Õ∞~°∞~å‡`å „Ñ¨=∂}OK« =∂^è"Œ À =∞Å =i˚`ó« II =∂ÖÏ^è~Œ À =∞Ǩ^Õ"À =∞Ǩ^Õ"#Õ Ñ¨Ól`«ó I =∞ǨâßO`À =∞ǨÉèÏQÀ =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ# U=K« II =∞Ǩg~Àº =∞Ǩ„áê}À =∂~°¯O_ÕÜ∞« i¬ =Ok`«ó I =∂Ü«∂`å‡=∂Ü«∞Ü«∂ |^Àú =∂Ü«∞Ü«∂ `«∞ q=i˚`ó« II =Úxã¨∞`Î À =ÚxÔ~‡· „`À =∞Ǩ<å™È =∞ǨǨÏ#∞ó I =∞ǨÉÏǨï~°‡Ç¨^ŒO`À =∞~°}#Ë q=i˚`ó« II =∞Ǩ=„HÀÎ =∞Ǩ`å‡K« =∞ǨHÍÜ≥∂ =∞Ǩϟ^Œ~ó° I =∞Ǩ áê^À =∞Ǩ„w"À =∞Ǩ=∂h =∞Ǩ=∞<åó II =∞ǨQÆu~°‡Ç¨ H©i~Î ‡° Ǩ~°∂áÈ =∞Ǩã¨∞~°ó I =∞^è∞Œ â◊Û =∂^è=Œ â‹Û· = =∞Ǩ^Õ"À =∞¿ÇÏâ◊fi~°ó II =∞MË*’º =∞Y ~°∂Ñ‘K« =∂#hÜ≥∂ =∞MËâfi◊ ~°ó I =∞Ǩ"å`À =∞ǨÉèÏQÀ =∞¿ÇÏâ’- f`« =∂#∞+¨ó II =∂#"À =∞#∞[â‹Û· = =∂#"å<åO „Ñ≤Ü∞« OHõ~ó° I =∞$QÆâÛ◊ =∞$QÆ Ñ¨Ó[ºâ◊Û =∞$QÍ}ÏOK« Ѩuã¨^Î •ä II |∞^è㌠º¨ K« Ѩuâ‹Û· = Ѩuâ‹Û· = |$ǨÏã¨Ê`Õó I Ѩuó â◊<â·≥ Û◊ ~°Ã㺷 = ~åǨϟó Hˆ `Àó Ѩuã¨^Î •ä II ÅHõΔ ‡}À ÅHõ}Δ â‹Û· = ÅOÉ∫ëȪ Åe`«ã^Ψ •ä I <å<åÅOHÍ~° ã¨OÜ«ÚHÀÎ <å<åK«O^Œ# K«iÛ`«ó II <å<å~°™È[˚fiÅ ^Œfi„HÀÎ <å<åѨÙëÈÊѨâ’aè`ó« I ~å"≥∂ ~°=∂Ѩuâ‹Û· = „`å`å~°ºó Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°ó II

◆ 50

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú ~°`fl« ^À ~°`fl« ǨÏ~åÎK« ~°∂Ñ‘ ~°∂Ѩ q=i˚`ó« I =∞Ǩ~°∂áÈ„QÆ~∂° ѨâÛ◊ ™œ=∞º ~°∂Ѩã^Ψ =·≥ä K« II hÅ"Õ∞Ѷ∞¨ xÉèóí â◊√^Œóú HÍÅ"Õ∞Ѷ∞¨ xÉèãí ^Ψ •ä I ^è∂Œ =∞=~°ó‚ Ñ‘`=« ~À‚ <å<å=~À‚ ǨϺ=~°H‚ óõ II q~°∂áÈ~°∂Ѩ ^Œâ‹·Û= â◊√Hõ¡=~°‚ã¨Î^ä≥·=K« I ã¨~fi° =~À‚=∞ǨÜ≥∂w Ü«∞*’˝Ü∞« [˝H$õ ^Õ=K« II ã¨∞=~°‚ =~°‚ "åOâ‹Û· = ã¨∞=~å‚Yºã¨^Î =·≥ä K« I ã¨∞=~å‚=Ü«∞=â‹Û· = ã¨∞=~°ó‚ ã¨fi~°"‚ ∞Õ YÅó II ã¨∞=~°‚㨺„Ѩ^•`åK« ã¨∞=ˆ~‚â◊ã¨Î^ä≥·=K« I ã¨∞=~°‚㨺 „Ñ≤Ü«∞â‹·Û= ã¨∞=~å‚_軺 ã¨Î^è≥·=K« II ã¨∞=s‚K« =∞ǨѨs‚ ã¨∞=~°ã‚ º¨ K« HÍ~°}O I "≥#· `ÕÜ∞« ã¨^Î •ä k`«º Pk~åkHõ~ó° t=ó II HÍ~°}O =∞ǨÏ`«âÛ·‹ = „Ѩ^•è #㨺 K« HÍ~°}O I |∞nú <åO HÍ~°}O K≥=· HÍ~°}O =∞#ã¨ã^Ψ •ä II HÍ~°}O KÕ`« ã¨âÛ·‹ = JǨÏOHÍ~°ãº¨ HÍ~°}O I Éè∂í `å<åO HÍ~°}O `«^fiŒ `ü HÍ~°}O K« qÉèÏ=™Èó II PHÍâ◊HÍ~°}O `«^fiŒ `ü Ѩ$kä"åºó HÍ~°}O Ѩ~O° I JO_»ãº¨ HÍ~°}O K≥=· „ѨH$õ `Õó HÍ~°}O `«^•ä II ^ÕÇϨ 㨺 HÍ~°}O K≥=· K«‰ΩΔõ +¨âÛ·‹ = HÍ~°}O I Hˆ „Δ `«ãº¨ HÍ~°}O `«^fiŒ `ü HÍ~°}O K« `«fiK«ã^Ψ •ä II lǨÏfiÜ«∂ó HÍ~°}O K≥=· „áê} Ã㺷 =K« HÍ~°}O I ǨÏã¨Ü Î ∂≥ ó HÍ~°}O `«^fiŒ `ü áê^ŒÜ∂≥ ó HÍ~°}O `«^•ä II "åK«âÛ◊ HÍ~°}O `«^fiŒ `ü áêÜ≥∂ â‹Û· =`«∞ HÍ~°}O I WO„^Œãº¨ HÍ~°}O K≥=· ‰õΩÉË~ã° º¨ K« HÍ~°}O II Ü«∞=∞㨺 HÍ~°}O K≥=· Dâß#㨺 K« HÍ~°}O I Ü«∞HΔÍ}ÏO HÍ~°}O K≥=· ~°H™Δõ êO HÍ~°}O Ѩ~O° II #¨$áê}ÏO HÍ~°}O „âı+Oª¨ ^è~Œ ‡° Ã㺷 =`«∞HÍ~°}O I [O`«∂<åO HÍ~°}OK≥=· =ã¨∂<åOHÍ~°}O Ѩ~O° II

◆ 51

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú =∞#∂<åO HÍ~°}O K≥=· ѨH}Δ˜ ÏO HÍ~°}O Ѩ~O° I =Úh<åO HÍ~°}O „âı+Oª¨ Ü≥∂y<åO HÍ~°}O Ѩ~O° II ã≤^•ú<åO HÍ~°}O K≥=· Ü«∞HΔÍ}ÏO HÍ~°}O Ѩ~O° I HÍ~°}O H˜#fl~å}ÏOK« QÆO^è~Œ åfi}ÏOK« HÍ~°}O II #^•<åO HÍ~°}O K≥=· #n<åO HÍ~°}O Ѩ~O° I HÍ~°}O K« ã¨=Ú„^•}ÏO =$HΔÍ}ÏO HÍ~°}O `«^•ä II HÍ~°}O g~°∞^è•O K≥=· Ö’HÍ<åO HÍ~°}O `«^•ä I áê`åà◊ HÍ~°}O K≥=· ^Õ"å<åO HÍ~°}O `«^•ä II ã¨~åÊ}ÏO HÍ~°}O K≥=· „âıÜ∞« ™êO HÍ~°}O `«^•ä I Ѩâ¥◊ <åO HÍ~°}O K≥=· ã¨~ˆ fiëêO HÍ~°}O `«^•ä II ^ÕÇ¨ `å‡ KÕO„kÜ«∂`å‡K« P`å‡|∞kúãΨ ^ä=·≥ K« I =∞#ã¨âÛ◊ `« ^ä"·≥ å`å‡ Kå`å‡Ç¨ÏO HÍ~° KÕ`ã« ó¨ II *Ï„QÆ`ó« ã¨fiѨ`« âßÛ`å‡=∞ǨÏ^•`å‡ Ñ¨~ã° ^Ψ •ä I „Ѩ^•è #㨺 Ѩ~å`å‡ K« PHÍâß`å‡ Ç¨ÏºáêO `«^•ä II Ѩ$kä"åºó Ѩ~=° ∂`å‡K« ~°ã™¨ êº`å‡ `«^=·≥ä K« I QÆO^è㌠º¨ Ѩ~=° ∂`å‡ K« ~°∂Ѩ™êº`å‡ Ñ¨~ã° ^Ψ •ä II â◊ÉÏÌ`å‡K≥=· "åQÍ`å‡ ã¨Ê~å≈`å‡ Ñ¨Ù~°∞+¨ã^Ψ •ä I „â’`å`å‡K« `«fiQÍ`å‡K« lǨfi`å‡ Ñ¨~=° ∞ã¨^Î •ä II „Ѷ∂¨ }Ï`å‡ K≥=· ǨϙêÎ`å‡ áê^•`å‡ Ñ¨~=° ∞ã¨^Î •ä I LѨãã÷¨ º¨ `«^"·≥ å`å‡ áê^ä•fi`å‡ Ñ¨~=° ∞ã¨^Î •ä II WO„^•`å‡ K≥=· „|Ǩ‡`å‡ ~°∞„^•`å‡ K« =∞<Àã¨^Î •ä I ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨ`~Õ å`å‡ ã¨`åº`å‡ Ñ¨~=° ∞ã¨^Î •ä II Dâß`å‡ Ñ¨~=° ∂`å‡K«° ~“„^•`å‡"≥∂HõΔ q^Œºuó I Ü«∞`«fl"åOâ◊ÛÜ«∞`«flâ◊Ûs‡ `«^•ä Y_ôæ =Ú~åO`«Hóõ II „ǑτѨ=~°#Î jÅâ◊ÛÜ«∞f<åOK« Ç≤Ï`Õ ~°`ó« I Ü«∞u~°∂Ñ‘ K« Ü≥∂wK«Ü∂≥ y^èºÕ Ü≥∂ ǨÏiótu II ã¨Oq<Õ‡^è•K« HÍÅâ◊Û Tëê‡=~å¬=∞uã¨^Î •ä I ã¨O=`«û~À "≥∂HõHΔ Í~À "≥∂ǨτѨ^fiŒè Oã¨Hõ ã¨^Î •ä II

◆ 52

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú "≥∂ǨÏHõ~åÎK« ^Œ∞ëêì<åO =∂O_»"Àº =_»"å=ÚYó I ã¨O=~°óÎ HÍÅHõ~åÎK« Q“`«"∂≥ Éè$í QÆ∞~°Oy~åó II J„u~°fiã≤+óª¨ Ñ¨ÙÅǨÏó ѨÙÅ㨺Πó ‰õΩ`«û U=K« I Ü«∂[˝=Ö’¯ º ^Õ=Åâ◊Û"åºã¨ â‹Û· = Ѩ~åâ◊~ó° II â◊~‡° ^ŒâÛ·‹ = QÍOˆQÜ≥∂ ǨÏ$+‘Hˆ â’ |$ǨτK«Û"ù åó I Hˆ â◊=ó Hˆ â¡ Ç◊ Ϩ O`åK« ã¨∞Hõ~ó‚° Hõ~=‚° i˚`ó« II <å~åÜ«∞}À =∞ǨÉèÏQÆó „áê}㨺 Ѩu~ˆ =K« I Jáê#㨺 Ѩuâ‹Û· = "åº#㨺 Ѩu~ˆ =K« II L^•#㨺 Ѩuó „âı+óª¨ ã¨=∂#㨺 Ѩuã¨^Î •ä I â◊|âÌ º◊ K« Ѩuó „âı+óª¨ ã¨Ê~°≈â◊Û Ñ¨u~ˆ =K« II ~°∂áê}ÏOK« ѨuâßÛ^Œºó Y_»áæ ê}˜~›°ÖÏÜ«Ú^èóŒ I K«„Hõáê}˜ó ‰õΩO_»bK« N=`åûOHõ ã¨^Î =·≥ä K« I „ѨH$õ uó H“ã¨∞ÉÎ „íè w=ó Ñ‘`åO|~°^~Œè ã° ^Ψ •ä I ã¨∞=ÚM’ ^Œ∞~°∞‡Yâ‹Û· = =ÚMË# `«∞ q=i˚`ó« II J#O`À-#O`« ~°∂ѨâÛ◊ ã¨∞#Yó ã¨∞~°=∞O^Œ~ó° I ã¨∞HõáÈÖ’ qÉèí∞i˚+¨μ‚~ü„ÉèÏl+¨μ‚ âıÛ+¨μ nèã¨Î^ä• II Ç≤Ï~°}ºHõtáÈ~°›O`å Ç≤Ï~°}ϺHõΔ q=∞~°HÌ óõ I xǨÏO`å ѨÓ`«<åÜ«∂â◊Û ÉèÏ㨯~åO`« q<åâ◊#ó II Hˆ t<À^ŒÅ#â‹Û· = =Ú+≤Hì ãõ º¨ q=∞~°HÌ óõ I HõOã¨^•#=Éè`Ë åÎK« Kå}∂~°ãº¨ „Ѩ=∞~°HÌ óõ II Ji+¨ãì º¨ xǨÏO`åK« J„‰õÄ~°„Ñ≤Ü∞« U=K« I J„‰õÄ~°ó „‰õÄ~°~∂° ѨâÛ◊ J„‰õÄ~°„Ñ≤Ü∞« =Ok`«ó II ÉèQí ÇÆ ¨ ÉèQí "Æ å<£ ÉèÏ#∞ã¨^Î •ä ÉèÏQÆ=`«ó ã¨fiÜ«∞O I L^Œƒ=ù â’Û^Œƒ=ù ¿ãºâ’ Ǩïº^Œƒ"ù #Õ qzOu`«ó II K«„Hõ^$Œè H± K«OK«Åâ‹Û· = K«ÖÏK«Å q=i˚`ó« I JǨÏOHÍ~À Ѩ=∞tÛ`«OÎ QÆQ#Æ O Ѩ$käg [ÅO II "åÜ«Úâ◊Û‰õΩΔ ã¨^Î •ä „â’„`«O lǨfiK«„Ѷ∂¨ }"Õ∞=K« I "åHÍÊ}˜ áê^Œ[ =#ó áêÜ«¸Ñ¨ãã÷¨ Ψ ^ä=·≥ K« II

◆ 53

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú â◊OHõ~â° Û·‹ = ã¨~fi° â◊Û HΔÍOu^Œó HΔÍOu Hõ$#fl~°ó I ÉèíHõ΄Ñ≤Ü«∞ã¨Î^ä• Éèí~åÎ ÉèíH˜Î=∂<£ ÉèíH˜Î =~°ú#ó II ÉèíHõÎã¨∞Î`À ÉèíHõÎѨ~°ó H©iÎ^Œó H©iÎ =~°ú#ó I H©isÎ ÑÌ óÎ≤ Hõ=Δ ∂HÍOu ~°ƒHù âÎõ Û·‹ = ^ŒÜ∂« Ѩ~å II ^•#O^•`åK« Hõ~åÎK« ^Õ= ^Õ= „Ñ≤Ü∞« ó â◊√zó I â◊√z=∂<£ ã¨∞Y^À"≥∂HõóΔ HÍ=∞âßÛ~°ó÷ ã¨ÇϨ „ã¨áê`ü II ã¨ÇϨ „ã¨j~å¬ "≥^· ºŒ â◊Û "≥∂HõΔ ^•fi~°O`«^=·≥ä K« I „Ѩ*Ï^•fi~°O ã¨ÇϨ „™êHõóΔ ã¨ÇϨ „ã¨H~õ ° U=K« II â◊√„HõâÛ◊ ã¨∞H˜s\©K« ã¨∞„w=ó H“ã¨∞ÉÎ ãíè ^Ψ •ä I „Ѩ^∞Œ º=∞fl âßÛx ~°∞^Œâú Û◊ ǨÏÜ«∞„w=â◊Û ã¨∂Hõ~ó° II =∞`«ûºó Ѩ~â° √◊ ~å=∞â◊Û „ѨÇ¨ ^¡ À |eˆ~=K« I â◊~}° ºâ‹Û· = x`«ºâ◊Û |∞^Àú =ÚHõóÎ â◊s~°É$íè `ü II Y~°^∂Œ +¨} ǨÏO`åK« ~å=}㨺 „Ѩ=∞~°#Ì ó I ã‘`åѨuâ◊Û =iú+¨μ‚~ü Éèí~°`«â◊Û `«^ä≥·=K« II ‰õΩOÉèOË „^ŒlxflǨÏO`å K« ‰õΩOÉèHí ~õ ‚° „Ѩ=∞~°#Ì ó I #~åO`« HÍO`« HõâÛ·‹ = ^Õ"åO`«Hõ q<åâ◊#ó II ^Œ∞ëêìã∞¨ ~° xǨÏO`åK« â◊O|~åi ã¨^Î =·≥ä K« I #~°Hãõ º¨ xǨÏO`åK« „uj~°¬ãº¨ q<åâ◊#ó II Ü«∞=∞ÖÏ~°∞#˚ Éè`Ë åÎK« `«áÈÇ≤Ï`« Hõ~ã° ^Ψ •ä I "åk„`«O K≥=· "å^ŒºO K« |∞^Œâú Û·‹ = =~°Ñ„¨ ^Œó II ™ê~°ó ™ê~°„Ñ≤Ü∞« ó ™œ~°ó HÍÅǨÏO`«$ xHõ$O`«#ó I JQÆ™Èκ ^Õ=Åâ‹Û· = <å~°^À <å~°^„Œ Ñ≤Ü∞« ó II „áê}À- áê# ã¨^Î •ä "åº<À ~°[ó ã¨`Ϋ fiO `«=∞ó â◊~`° ü I L^•#â◊Û ã¨=∂#â◊Û Éè+Ë [¨ O K« aè+H¨ `± ^« •ä II ‰õÄ@ã¨ó÷ ã¨fiK«Û~ù ∂° ѨâÛ◊ ã¨~fi° ^ÕÇϨ q=i˚`ó« I K«‰ΩΔõ iO„kÜ«∞ Ç‘Ï#â◊Û "åyO„kÜ«∞ q=i˚`ó« II ǨϿãOÎ „kÜ«∞ qÇ‘Ï#â◊Û áê^•ÉèϺO K« q=i˚`ó« I áêÜ«¸Ñ¨ã÷≤ qÇ‘Ï#â◊Û =∞Ǩ`åѨ q=i˚`ó« II

◆ 54

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú „Ѩɒ^è#Õ qÇ‘Ï#â◊Û |∞^•úºK≥=· q=i˚`ó« I KÕ`™« êq QÆ`â« Û·‹ = „áê}Ë# K« q=i˚`ó« II Jáê<Õ# qÇ‘Ï#â◊Û "åº<Õ# K« q=i˚`ó« I L^•<Õ# qÇ‘Ï#â◊Û ã¨=∂<Õ# q=i˚`ó« II PHÍâı# qÇ‘Ï#â◊Û "åÜ«Ú<å Ѩi=i˚`ó« I Jyfl<å K« qÇ‘Ï#â◊Û L^ŒHˆ # q=i˚`ó« II Ѩ$kä"åºK« qÇ‘Ï#â◊Û â◊É#ÌË K« q=i˚`ó« I ã¨Ê~ˆ ≈#K« qÇ‘Ï#â◊Û ã¨~fi° ~°∂Ѩ q=i˚`ó« II ~åˆQ} qQÆ`â« Û·‹ = J¿Ñ∞¶ # Ѩi=i˚`ó« I â’ˆH# ~°ÇÏ≤ `«âÛ·‹ = =K«™ê Ѩi=i˚`ó« II ~°*’ q=i˚`â« Û·‹ = qHÍÔ~ó· +¨_ƒç ~ˆù =K« I HÍ"Õ∞# =i˚`â« Û·‹ = „HÀ^è#Õ Ñ¨i=i˚`ó« II Ö’Éè#Ë qQÆ`â« Û·‹ = ^ŒOÉè#Ë K« q=i˚`ó« I ã¨∂HõΔ ‡â‹·Û= ã¨∞ã¨∂HõΔ ‡â◊Û ã¨∂÷ÖÏã¨∂÷Å`«~°ã¨Î^ä• II qâß~°^À |ÖÏ^茺HõΔó ã¨~°fi㨺HΔÀÉèíHõã¨Î^ä• I „ѨHõ$`Õó HΔÀÉèíHõâ‹·Û= =∞ǨÏ`«ó HΔÀÉèíHõã¨Î^ä• II Éèí∂`å<åO HΔÀÉèíHõâ‹·Û= |∞^Õúâ◊Û HΔÀÉèíHõã¨Î^ä• I „|Ǩχ}ó HΔÀÉèíHõâ‹·Û= ~°∞„^Œã¨ºHΔÀÉèíHõ ã¨Î^ä• II WO„kÜ«∂}ÏO HΔÀÉèHí âõ Û◊ q+¨Ü∞« HΔÀÉèHí õ ã¨^Î •ä I JQÆ=∞ºâ◊Û‰õΩΔ ~å^ÕâÛ◊ „â’„`åQÆ=∞º ã¨Î ^ä=·≥ K« II JQÆ=∞ºâ‹Û· = áê}˜ÉÏè ºO Ѩ^•QÆ=∞ºã¨^Î =·≥ä K« I J„QÍǨϟº=∞#㨠â‹Û· = |∞^•úº- „QÍǨϟºÇ¨Ïiã¨^Î •ä II JǨÏO|∞^•úº `«^•ä „QÍǨϺ âıÛ`«™ê„QÍǨϺ U=K« I â◊OYáê}˜ âßÛ=ºÜ«∞â◊ÛQÆ^•áê}˜ ã¨^Î =·≥ä K« II âß~°OQÆáê}˜âÛ◊ Hõ$+¨â‚ Û◊ *Ï˝#=¸iÎó Ѩ~O° `«Ñó¨ I `«Ñ㨠fi‘ *Ï˝#QÆ"∂≥ ºÇ≤Ï*Ï˝h *Ï˝# q^Õ=K« II *ËÜ ˝ ∞« â◊Û*ËÜ ˝ ∞« Ç‘Ï#â◊Û [˝ÑâÎ≤ Û·‹ `«#º ~°∂ѨHóõ I ÉèÏ"ÀÉèÏ"Àº Éè=í Hõ~ÀÉèÏ=<ÀÉè=í <åâ◊#ó II

◆ 55

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú QÀqO^À QÀѨu~ÀæÑó¨ ã¨~fi° QÀÑ‘ ã¨∞Y„Ѩ^óŒ I QÀáêÖ’ QÀQÆu â‹Û· = QÀ=∞u~Àæ^~Œè ° ã¨^Î •ä II L¿ÑO„^ŒâÛ◊ #$ã≤OǨÏâ◊Û â∫iâ‹Û· = [<å~°#Ì ó I P~°}Ü Ë ∂≥ |$ǨÏ^•ƒù#∞~ü |$ǨÏnÑ≤ãÎ ^Ψ =·≥ä K« II ^•"≥∂^Œ~„° ã≤Î HÍÅâ◊Û HÍÅ[˝ó HÍÅ=i˚`ó« I „uã¨O^èÀº ^•fiѨ~O° „`Õ`å„Ѩ*Ï^•fi~°O „uq„Hõ=∞ó II q„Hõ"∂≥ ^ŒO_» ǨÏã¨âÎ Û◊ ¿ÇϺHõ^OŒ _ô „u^ŒO_»^$Œè H± I ™ê=∞Éè^Ë ãŒ ^Ψ Àä áêÜ«∞ó ™ê=∞~°∂Ñ‘K« ™ê=∞QÆó II ™ê=∞"Õ^À ǨϺ^ä~Œ fi° â◊Û ã¨∞Hõ$`«ó ã¨∞`«~∂° Ѩ}ó I J^ä~Œè fi° "Õ^Œ qK≥Û· = ǨϺ^ä~Œ åfiKå~°º U=K« II |∞∞„QÆ∂Ñ‘ K≥=· |∞∞ˆQfi^Œ |∞∞ˆQfi^Õ+μ¨ „Ѩu+≤`ª ó« I Ü«∞Aˆ~fi`åÎ Ü«∞Aˆ~fi^À Ü«∞Aˆ~fi^Œ q^ÕHáõ ê`ü II |ǨïáêK«º ã¨∞áêK≥º· = `«^=·≥ä K« ã¨ÇϨ „ã¨áê`ü I K«`∞« ëêÊK«º kfiáêK≥º· = 㨇 $u~ü<åºÜ≥∂Ü«∞"≥∂|b II ã¨<åºã‘ K≥=· ã¨<åºã¨âÛ◊ `«∞ ~å„â◊=∞ U=K« I „|ǨχKås QÆ$ǨÏã¨â÷ Û◊ "å#„Ѩãâ÷¨ Û◊ aè‰ΩΔõ Hõó II „ÉÏǨχ}ó Hõ„Δ uÜ≥∂ "≥â· º◊ ó â◊¥„^À =~°ã‚ ^Ψ =·≥ä K« I jÅ^Œó jÅ ã¨OѨ<Àfl ^Œ∞ó jÅѨi=i˚`ó« II "≥∂HΔÀ-^蕺`«‡ ã¨=∂q+¨óì ã¨∞uÎ ó ™ÈÎ`åK« ѨÓ[Hõó I ѨÓ*’º "åHõ¯~°}O K≥=· "åK«ºO K≥=· `«∞"åK«Hóõ II "Õ`åÎ "åºHõ~}° O K≥=· "åHõºO K≥=· K« "åHõºq`ü I "åHõºQÆ=∞º ã‘Î~°÷"åã‘ f~°÷ã‘Îs÷K« f~°÷q`ü II f~å÷kÉè∂í `«ó ™êOYºâ◊Û x~°∞HõOÎ `«fikè^=·≥ `«O I „Ѩ}=ó „Ѩ}"Õââ◊ Û◊ „Ѩ}"Õ# „Ѩ=Ok`«ó II „Ѩ}"Õ# K«ÅHΔÀº "≥· QÍÜ«∞„fK« QÆ^•^è~Œ ó° I âßÅ„QÍ=∞ x"åã‘ K« âßÅ„QÍ=∞ ã¨Î ^ä=·≥ K« II [Åâß~¸ Ü≥∂QÆâß~¸ âı+⨠ß~¸ ‰õΩâıâÜ ◊ ∞« ó I =∞Ç‘ÏÉè~í åÎ K« HÍ~°ºOK« HÍ~°}O Ѩ$käg^è~Œ ó° II

◆ 56

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú „Ѩ*ÏѨuó âßâ◊fi`«âÛ◊ HÍ=∞ºó HÍ=∞~Ú`å q~å\ò I 㨄=∂\ò ѨÓëê`«^•ä ã¨fi~Àæ~^° ãŒä ó÷¨ ™ê~°k~ä ƒ° ÅO II ^èhŒ ^è#Œ „Ѩ^À ^è<Œ ÀºÜ«∂^Œ"å<åO Ç≤Ï`Õ~`° ó« I J~°∞#˚ 㨺 „Ñ≤Ü∞« â‹Û· = ǨϺ~°∞<˚ À cè=∞ U=K« II Ѩ~å„Hõ"∂≥ ^Œ∞ifi+¨ÇϨ ó ã¨~fi° âßG qâß~°^óŒ I ™ê~°ãfi¨ `À =∞Ǩcè+≈¨ ó áêi*Ï`« ǨÏ~°ã^Ψ •ä II J=∞$`«ãº¨ „Ѩ^•`åK« H©~Δ À^Œó H©~Δ "° ∞Õ =K« I WO„^•`«‡[ ã¨ãÎ º¨ QÀáêÎ QÀ=~°#ú ^è~Œ ã° ^Ψ •ä II HõOã¨ãº¨ <åâ◊#ã¨Î ^Œfi^Œãú Î≤ áÈ Ç¨Ïã≤<Î åâ◊#ó I tÑ≤q+¨óì „Ñ¨ã#¨ flâ◊Û ã¨~fi° Ö’HÍiÎ <åâ◊#ó II =Ú„^À=Ú„^•Hõ~â° Û·‹ = ã¨~fi° =Ú„^• q=i˚`ó« I ^ÕÇÏ‘ ^ÕÇϨ ã≤`÷ â« Û·‹ = ^ÕÇϨ 㨺K« xÜ«∂=∞Hõó II „â’`å„â’`«$ xÜ«∞O`åK« „â’`«=ºó „â◊=}O `«^•ä I `«fiH± ã≤`÷ â« Û◊ ã¨Ê~°≈~Ú`åfi ã¨Ê $â◊ºOK« ã¨Ê~°≈#O `«^•ä II ~°∂Ѩ„^Œëêì K« K«‰ΩΔõ ó ™È÷xÜ«∞O`å K«‰ΩΔõ +¨ã^Ψ •ä I ^Œ$â◊ºO K≥=· `«∞ lǨfi™È÷ ~°ã[¨ â˝ Û◊ xÜ«∂=∞Hõó II „Ѷ∂¨ }Ï™È÷„Ѷ∂¨ } Hõ$^£„Ѷ∂¨ `å „Ñ¶∂¨ }ËO„kÜ«∞ xÜ«∂=∞Hõó I "åH±™È÷ =HÍÎK« =Hõ"Î Àº =K«#O "åV˜‡Ü«∂ =∞Hõó II „áê}˜ãó÷¨ tÅÊHõ$zÛùÖ’Ê Ç¨Ïã¨Ü Î ∂≥ â◊Û xÜ«∂=∞Hõó I Ѩ^=Œ ºâ‹Û· = QÆO`åK« QÆO`«=ºO QÆ=∞#O `«^•ä II xÜ«∞O`å áê^ŒÜ∂≥ â‹Û· = Ѩ^‡Œ ÉèÏH± K« qã¨~æ° Hõ$`ü I qã¨~ãæ° º¨ xÜ«∞O`åK« ǨïºÑ¨ãã÷¨ ó÷¨ ã¨∞YO `«^•ä II LѨãã÷¨ º¨ xÜ«∞O`åK« `«^•#O^Œ Hõ~â° Û◊ Ç¨Ï I â◊„`«∞Ѷ¨∞fló HÍ~°Îg~°ºâ◊Û ^Œ`å΄`ÕÜ«∞ ã¨Î^ä≥·=K« II JÅ~°¯ã¨º Ç≤Ï`«âÛ·‹ = HÍ~°gÎ ~°º xHõ$O`«#ó I HÍÅ<Õq∞~°‡Ç¨<Õq∞ ~ˆ ‡Ñ¶∞¨ ’"Õ∞Ѷ∞¨ Ѩuã¨^Î •ä II J#fl„Ѩ^À-#fl ~°∂Ñ‘K« ǨϺ<åfl^À-#fl „Ѩ=~°HÎ óõ I ^è∂Œ =∞Hõ$^Œ∂ú =∞~°∂ѨâÛ◊ ^Õ=H© Ѩل`« L`«=Î ∞ó II

◆ 57

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú ^Õ=Hͺ#O^Œ<À #O^À ~ÀÇ≤Ï}Ϻó „Ñ≤Ü∞« U=K« I =ã¨∞^Õ= „Ñ≤Ü∞« â‹Û· = =ã¨∞^Õ= ã¨∞`« ã¨^Î •ä II ^Œ∞O^Œ∞aè~å› ã¨~∂° ѨâÛ◊ ѨÙ+¨ÊǨã¨ã^Ψ =·≥ä K« I J@ìÇ¨ 㨠„Ñ≤Ü∞« â‹Û· = ã¨~åfi^躌 HõóΔ Hõ~Δ À-HõΔ~°ó II JK«∞º`«âÛ·‹ = ã¨`ºÕ â◊ó ã¨`åºÜ«∂â◊Û „Ñ≤Ü∂≥ =~°ó I ~°∞H˜‡}Ϻâ◊ÛѨu â‹Û· = ~°∞H˜‡}Ϻ =Å¡Éãíè ^Ψ •ä II QÀÑ‘<åO =Å¡Éâíè Û·‹ = ѨÙ}ºâ’¡Hâõ Û◊ q„â◊√`«ó I =$ëêHõ Ñ≤~º° "≥∂QÆ∞Ǩϟº =∞‰õΩÅâ◊Û |∞^è㌠^Ψ •ä II ~åǨïó Hˆ `«∞„~°Çæ Ϩ Ÿ„QÍǨϟ QÆ*OË „^Œ=ÚY "Õ∞ÅHõó I „QÍǨÏ㨺 qxǨÏO`åK« „QÍ=∞}© ~°HHΔõ õ ã¨^Î •ä II H˜#fl~°âÛ·‹ = ã≤^âúŒ Û◊ KèO« ^Œó ã¨fiK«ÛOù ^Œ U=K« I qâ◊fi~°∂áÈ qâßÖÏHΔÀ ^≥`· º« ã¨∂^Œ# U= K« II J#O`« ~°∂áÈ Éè∂í `«™È÷ ^Õ= ^•#= ã¨Oã≤`÷ ó« I ã¨∞+¨μÑ≤Î ã¨ó÷ ã¨∞+¨μÑ≤âÎ Û◊ ™ê÷#O ™ê÷<åO`« U=K« II [QÆ`ãü â÷¨ Û·‹ = *ÏQÆ~åÎ ™ê÷#O *ÏQÆi`«O `«^•ä I ã¨fiѨflã¨÷ó ã¨fiѨflq`ü ã¨fiѨfl™ê÷#O ã¨fiѨflã¨Î^ä≥·=K« II *Ï„QÆ`üã¨fiѨfl ã¨∞+¨μÃÑÂÎâ◊Û qÇ‘Ï<À "≥· K«`«∞~°÷Hõó I q*Ï˝#O "Õ^ºŒ ~°∂ѨO K« r"Àr=~Ú`å `«^•ä II Éè∞í =<åkèÑu¨ â‹Û· = Éè∞í =<å<åO xÜ«∂=∞Hõó I áê`åÅ"åã‘ áê`åÅO ã¨~fi° [fi~° q<åâ◊#ó II Ѩ~=° ∂#O^Œ ~°∂Ñ‘K« ^è~Œ å‡}ÏOK« „Ѩ=~°HÎ óõ I ã¨∞ÅÉè’^Œ∞~°É¡ âíè Û·‹ = „áê}ÏÜ«∂=∞ Ѩ~ã° ^Ψ •ä II „Ѩ`åºÇ¨~À ^è•~°Hâõ Û◊ „Ѩ`åºÇ¨~° Hõ~ã° ^Ψ •ä I „ѨÉÏè HÍOu ã¨^Î •ä ǨϺiÛó â◊√^Œú ã¨Ê\ù H˜ õ ã¨xflÉèóí II JQÍflǨÏâ‹Û· = Q“~°âÛ◊ ã¨~fi° ó â◊√z~°a+è μ¨ `ì ó« I =+¨\ϯ~À =+¨_£ "Ò+¨\ò ã¨fi^è•™êfiǨ ~°uã¨^Î •ä II ѨHÍÎ#O^Œ ~Ú`åÉè’HÍÎ É’^•ú ÉèÏ=~Ú`å `«^•ä I *Ï˝<å`å‡K≥=· ^ÕÇ¨ `å‡ Éè∂í =∂ ã¨~ˆ fiâ◊fi~ˆ â◊fi~°ó II

◆ 58

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 59

#n#On K« #Onâ’ ÉèÏ~°`ã« ~Ψ ∞° <åâ◊#ó I K«„HõÑó¨ NѨuâ‹Û· = #$áê}ÏO K«„Hõ=iÎ <åO II Dâ◊âÛ◊ ã¨~fi° ^Õ"å<åO ^•fi~°HÍ ã¨Oã≤÷ `«ã^Ψ •ä I ѨÙ+¨¯~°ó ѨÙ+¨¯~å^躌 HõóΔ Ñ¨Ù+¨¯~° nfiѨ U= K« II Éè~í `° À[#HÀ [#ºó ã¨~åfiHÍ~° q=i˚`ó« I x~åHÍ~À xiflq∞`ÀÎ x~å`«OHÀ x~å„â◊Ü∞« ó II Wu<å=∞ ã¨ÇϨ „ã¨O `Õ =$+¨É^íè fiŒè [ H©i`Î O« I ^Õ=㨺 qëÈ‚sâ◊㺨 ã¨~fi° áêѨ q<åâ◊#O II Ѩ~<°î £ kfi[â◊Û q+¨μ`‚ fi« O Hõ„Δ uÜ≥∂ [Ü«∞=∂ѨÙflÜ«∂`ü I "≥â· ’º^è#Œ O ã¨∞YO â◊¥„^À q+¨μÉ‚ Híè Θ ã¨=∞xfi`«ó II Ѩ~=° ∞t"å! ^Õ=`«ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ <Õ#∞Ѩ^tÕ Oz# D q+¨μ‚ ã¨ÇϨ „ã¨O ã¨~fi° áêѨ q<åâ◊‰Ωõ _»∞, [QÆnâ◊fi~°∞_»∞, ^Õ"åkè^=Õ Ù_»∞#QÆ∞ q+¨μ^‚ =Õ ÙxH˜ „Ñ‘u áê„`«=Ú. nxx ѨiOî z# „ÉÏǨχ}∞xH˜ q+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨO Åaèã∞¨ OÎ k. JÖψQ Hõ„Δ uÜ«ÚxH˜ q[Ü«∞=¸, "≥â· √◊ ºxH˜ ^è#Œ , ã¨∞MÏÅ∂, â◊¥„^Œ∞xH˜ q+¨μÉ‚ Híè Ω „áêÑ≤™Î êÎ~Ú—— Jx É’kèOKå_»∞ N =∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù. (J^蕺ܫ∞O –15)

q+¨μ‚^蕺#O – ã¨∂~åº~°Û# ''â◊OY K«„HõQ^Æ •^è•s! ÉèQí "Æ å<£ NǨÏs! "Õ∞=∞O`å ^Õ=^Õ"âÕ fi◊ ~°∞_»∞, â◊√^Œú ~°∂ѨÙ_»∞, Ѩ~=° ∂`«‡Ü«∞QÆ∞ q+¨μ^‚ =Õ ÙÅ∞ g∞ˆ~##fl *Ï˝<åxfl á⁄OkÜ«Ú<åfl=Ú. q+¨μ‚ ã¨ÇϨ „ã¨<å=∂Å#∞ qx Ѩ~=° ∂#O^ŒÉiíè `«∞Å"≥∞<ÿ å=Ú. q+¨μ‚ ^蕺#=~°#‚ #∞ qx ^è#Œ ∞ºÅ=Ú HÍQÀ~°∞K«∞<åfl=Ú—— J<åfl_»∞ HÍÅHõO~î∞° _»∞. K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ YQÆ"åǨÏ#∞_»∞. ''*Ï˝#~°∂ѨÙ_»∞, J#O`«∞_»∞ ã¨~fi° "åºÑ≤, J[#∞‡_»∞, J=ºÜ«Ú_»∞#QÆ∞ ǨÏiÜÕ∞ ã¨~fi° ^Œ∞óMÏÅ#∂ ǨÏi™êÎ_∞» . PÜ«∞# Jq<åt, ã¨~fi° „`«QÍq∞, x`«∞º_»∞, JkfifÜ«∞ „|Ǩχ. ã¨OѨÓ~°‚ ã¨O™ê~åxH˜ =¸ÅHÍ~°}O, ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° [QÆ`åÊʼnõΩ_≥#· Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ PÜ«∞<Õ ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ`∞« ‰Î Ωõ P^è•~°O JÜ«∞<Õ J~Ú<å, ã¨fiÜ«∞OQÍ x~å^è•~°∞_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 60

Ѩ~°=∂`«‡ „áêѨOzHõ P㨉õΩÎʼnõΩ Jf`«∞_»∞, x~°∞‡‰õΩÎ_»∞. =ÚHõÎÜ≥∂QÆ∞ʼnõΩ ^èºÕ Ü«∞"≥∞#ÿ "å_»∞. g∞~°_yç # ^蕺# =~°#‚ #∞ ã¨∂~°ºÑ¨Ó[`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ_»`å#∞. XHõÑC¨ _çk Éè$í QÆ∞=∞ǨÏi¬H˜ É’kèOѨ|_çOk. FO YM’Öϯܫ∞ #=∞ó – Wk ã¨∂~°º ÉèíQÆ"å#∞x =¸Å=∞O„`«O. ™ê^茉õΩxH˜ Éè’QÍhfl "≥∂HΔÍhfl „Ѩ™êkOKÕ =∞O„`«q∞k. ã¨∂~°º^Õ=Ùx D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À JOQÆ<åºã¨O KÕã≤ PÜ«∞##∞ ѨÓlOKåe. FO YM’Öϯܫ∞ „u^ŒâßÜ«∞ #=∞ó I FO qz~î~° °î t~°¿ã #=∞ó I FO*Ï˝x<Õ~~°î °î tMÏÜ≥∞ÿ #=∞ó I FO ã¨ÇϨ „ã¨~â° ‡◊ ÜÕ∞~î~° °î Hõ=KåÜ«∞ #=∞ó I FO ã¨~fi° `Õ*’kè-Ѩ`Ü « ∞Õ ~î~° °î J„™êÎÜ∞« #=∞ó I FO [fiÅ [fiÅ „Ѩ[fińѨ[fiÅ ~î~° °î #=∞ó I ™ê^艌 Ωõ x Ü≥ÚHõ¯ ã¨~fi° áêáêÅ#∂ #tOѨ*¿Ë ã D ã¨∂~°º=∞O„`åÅ#∞ Jyfl„áêHÍ~° =∞O„`åÅx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. ã¨∂~°∞ºx „Ѩã¨#flO KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ã¨∂~°ºQÍÜ«∞„ux ‰õÄ_® ѨiîOz ѨÓ[ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. P =∞O„`åÅ#∞ [Ñ≤Oz# `«~∞° "å`« ã¨∂~°º =∞iÜ«Ú QÍÜ«∞„u =∞O„`åÅ#∞ ã¨Hbõ Hõ~} ° O KÕÜ∂« e. FO Pk`åºÜ«∞ q^Œ‡¿ÇÏ, qâ◊fiÉèÏ"åÜ«∞ nè=∞Ç≤Ï, `«#fló ã¨∂~°ºó „ѨKÀ^ŒÜ∂« `ü II `«~∞° "å`« ™ê^艌 Ωõ _»∞ k‰õΩ¯Ö’¡ =¸ÅÖ’¡ "å\˜ JkèÑ`¨ ∞« Å#∂Ç≤ÏOK«∞H˘x "åiH˜ D =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ #=∞㨯iOKåe. FO ^è~Œ å‡`«‡<Õ #=∞ó, `«∂~°∞Ê FO Ü«∞=∂Ü«∞ #=∞ó, ^ŒH}Δ˜ O FO ^ŒO_»<åÜ«∞HÍÜ«∞ #=∞ó, ѨtÛ=∞O FO ^≥=· `åÜ«∞ #=∞ó, L`«~Î O°

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 61

FO âߺ=∞Ñ≤OQÆÖÏÜ«∞ #=∞ó, Dâß#ºO FO nH˜`Δ åÜ«∞ #=∞ó, Jyfl HÀ}O FO =„[áê}ÜÕ∞ #=∞ó, <≥·~°$`«ºO FO Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fió #=∞ó, "åÜ«ÚHÀ}O =∞¿ÇÏâß! P `«~∞° "å`« ™ê^艌 Ωõ _»∞ K«O„^•k„QÆÇ¨ Å#∞ ‰õÄ_® `«∂~°∞Ê k‰õΩ¯`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì „Hõ=∞OQÍ Dâß#ºO ^•HÍ u~°∞QÆ∞`«∂ D „H˜Ok =∞O„`åÅ∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ #=∞™ê¯~°ãǨ Ï≤ `«OQÍ Ñ¨ÓlOKåe. FO K«O„^•Ü«∞ #Hõ„Δ `åkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I FO JOQÍ~°HÍÜ«∞ H˜uΔ ã¨∞`åÜ«∞ #=∞ó I FO |∞^è•Ü«∞ ™È=∞ ã¨∞`åÜ«∞ #=∞ó I FO "åwâ◊fi~åÜ«∞ ã¨~fi° q^•ºkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó I FO â◊√„HÍÜ«∞ =∞ǨÏ~°¬Ü∞Õ Éè$í QÆ∞ã¨∞`åÜ«∞ #=∞ó I FO â◊<â·≥ Û◊ ~åÜ«∞ ã¨∂~åº`«‡ *ÏÜ«∞ #=∞ó I FO ~åǨÏ"Õ #=∞ó I FO Hˆ `«"Õ #=∞ó I J#O`«~O° D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À ã¨∂~°º^Õ=Ùx ѨÓlOz J~å…ºk „Ѩ^•<åxÔH· P"åǨÏ# KÕÜ∂« e. FO J#∂~°∞HÍÜ«∞ #=∞ó I FO „Ѩ=∞^ä<Œ å^ä•Ü«∞ #=∞ó I FO |∞^è•Ü«∞ #=∞ó I 'FO ÉèQí =Æ #flѨiq∞`«=∞Ü«¸Y=∂e<£ ã¨HÅõ [QÆ`Ê« `Õ ã¨áêÎâfi◊ "åǨÏ# K«`∞« ~°∞ƒù[ Ѩ~=° ∞ã≤kú „Ѩ^Œ qã¨∞ÊùeOQÆ Ñ≤OQÆÅ`«`ü U¿ÇϺÇ≤Ï W^Œ=∞~°º… O =∞=∞ t~°ãQ≤ `Æ O« QÆ$Ǩς QÆ$Ǩς QÆ$Ǩς `Õ*’„QÆ~∂° ѨO J#QÆfl [fiÅ[fiÅ ~î~° °î #=∞ó— P"åǨÏ# `«~∞° "å`« FO #"≥∂ ÉèQí =Æ `Õ Pk`åºÜ«∞ ã¨ÇϨ „㨠H˜~}° ÏÜ«∞ QÆKÛ« ãù ∞¨ YO ѨÙ#~åQÆ=∞<åÜ«∞ J<Õ =∞O„`åÅ`À qã¨~#˚° O KÕÜ∂« e——.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 62

ǨÏi WOHÍ WÖÏ K≥áêÊ_»∞, ''~°∞„^Œ ^Õ"å! ã¨∂~°º ѨÓ[# q^è•<åxfl XHõÑC¨ _»∞ ‰õΩÉË~∞° xH˜ K≥áêÊ#∞. WѨÙ_»∞ g∞‰õΩ qxÑ≤ã∞¨ <Î åfl#∞. ã¨∂~°∞ºx ѨÓlOK«_®xH˜ =ÚO^Œ∞ ™ê^艌 Ωõ _»∞ UHÍ„QÆz`«∞_Î ·≥ XHõ Ѩq„`« ™ê÷#OÖ’ HõiH‚ ÍÜ«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ J+¨^ì àŒ H◊ =õ ∞ÖÏxfl xi‡OKåe. JѨÙ_»∞ ã¨∂~°º^Õ=Ùx P"åǨÏ#O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« Éè∂í q∞ÃÑ· xi‡`«"∞≥ #ÿ Hõ=∞Å^ŒàÏÅ =∞^躌 Ö’YM’ůÉèQí "Æ å#∞_≥#· ã¨∂~°ºÜ«∞O„`åxfl PÜ«∞# ѨiHõ~åÅ`À ã¨Ç¨ ™ê÷ÑO≤ z ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. P `«~∞° "å`« PˆQflÜ«∞OÖ’ ™ê^艌 Ωõ x W+¨^ì =·≥ ǨÏ$^ŒÜ∂« xfl ™ê÷ÑO≤ Kåe. Dâß#ºOÖ’ t~°ã∞¨ ûh, <≥~· $° `«ºOÖ’ tYh q<åºã¨O K≥Ü∂« ºe (JO>Ë ÃÑ\Ïìe). =∞~°Å UHÍ„QÆz`«OÎ `À `«∂~°∞Ê "≥Ñ· Ù¨ ^è~Œ å‡hfl, "åÜ«∞=ºOÖ’ <Õ„`åÅ#∂, ѨtÛ=∞ kâ◊Ö’ `«# W+¨^ì =·≥ O Ü≥ÚHõ¯ J„™êÎÅ#∂ =ÙOKåe. =∞~°Å Dâß#ºOÖ’ K«O„^Œ∞h, `«∂~°∞Ê# =∞OQÆà√◊ h, PˆQflÜ«∞OÖ’ |∞^è∞Œ h, ^ŒH} Δ˜ kâ◊Ö’ |$ǨÏã¨Êuh, <≥~· $° uÖ’ â◊√„‰õΩh, Ѩ_=» ∞\˜ ^≥ãÖ¨ ’ â◊xh, "åºÜ«∞=ºOÖ’ Hˆ `«∞=Ùh L`«~Î ° k‰õΩ¯Ö’ ~åǨï=Ùh ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKåe. ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ#∞ J#QÍ ÉèQí ,Æ ã¨∂~°º, J~°º=∞, q∞„`«, =~°∞}, ã¨q`«, ^è•`å, q=™êfi<£, `«fi+¨,ì ѨÓ+¨, WO„^Œ, q+¨μ‚ – J#∞ ã¨∂~°∞ºx Ѩ<fl≥ O_»∞ ~°∂áêÅ#∂ ~Ô O_»= =~°∞ã¨Ö’ ÃÑ\˜ì ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« ѨÓ~åfik kâ◊ÅÖ’ #∞#fl WO„^•^Œ∞Å#∞ JiÛOz, [Ü«∂, q[Ü«∂, [Ü«∞Ou, JѨ~ål`« J#∞ â◊‰Ωõ ÅÎ #∂ "åã¨∞H˜, âıëêk<åQÆ∞Å#∂ ‰õÄ_® ѨÓlOKåe. Wk ã¨∂~°º ѨÓ*Ïq^è•#O.—— (J^蕺ܫ∂Å∞ – 16,17)

=∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞O„`« [Ѩ =∞Ç≤Ï=∞ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ â∫#HÍ^Œ∞ʼnõΩ „Ѩ™êkã¨∞#Î fl „Ѩ=K«#O WÖÏ H˘#™êyOk. ''=Ú#∞ÖÏ~å! QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ Hõâº◊ Ѩ =∞ǨÏi¬‰Ωõ Ѩ^tÕ Oz# =∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞O„`åkHõ q+¨Ü∂« Å#∞ q#O_ç. Wq ™ê^艌 Ωõ x Q˘Ñ¨ÊQÍ L^Œiú ™êÎ~Ú. ѨÙ}º„Ѩ^•#O KÕ™êÎ~Ú. D =∞$`«∞ºO[Ü«∞ ѨÓ[Ö’<Õ ã¨~fi° ^Õ==∞Ü«∞ ѨÓ[ =Ù#fl^Œx qA˝Å∞ K≥áêÎ~∞° . 'FO AO ã¨ó— J<Õ =¸_»H~Δõ åÅ =∞O„`«O =∞$`«∞ºO[Ü«∞ =∞O„`«O.Wk =∞$`«∞º=Ù#∂ ^•i„^•ºhfl =∞iÌOKÕ =∞O„`«O. t=, q+¨μ,‚ ã¨∂~åºk ^Õ=`«ÅO`å nxfl ѨiOî KÕ "åi

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 63

Ѩ@¡ „Ѩã#¨ ∞flÖ∫`å~°∞. 'FO AO ã¨ó— J<Õ D =∞Ǩ=∞O„`åxfl J=∞$`Õâ◊ <å=∞O`À ‰õÄ_® =º=ǨÏi™êÎ~∞° . D =∞O„`åxfl [Ñ≤OKÕ"åi áêáêÅhfl #t™êÎ~Ú. =∞$`«∞º=Ù =Öˇ ÉÏkèOK«∞ HõëêìÅhfl ^Œ∂~°=∞=Ù`å~Ú. D =∞O„`åxfl #∂~°∞=∂~°∞¡ Jx`«~° ^蕺# `«`Ê« ~°``« À [Ñ≤¿ãÎ "Õ^•^躌 Ü«∞#O =Å¡ =KÕÛ ã¨∞Hõ$`«O, Ü«∞[˝ÑŨ¶ O, f~°÷ ™êfl# ^•# ѨÙ}ºO Åaè™êÎ~Ú. =¸_»∞ ã¨O^躌 ÅÖ’#∂ #∂@ Ü≥∞xq∞^Õã≤ =∂~°∞¡ D =∞O„`åxfl [Ñ≤OKÕ"åiH˜ JÖÏ [Ñ≤ã∞¨ #Î flO`« HÍÅO =∞$`«∞º=Ù ^Œ∂~°OQÍ<Õ =ÙO@∞Ok. Hõi<î åuHõi#î =ÚÖˇ#· qѶ∞¨ fl ÉÏ^èÅŒ hfl `˘ÅyáÈ`å~Ú. â◊„`«∞=ÙÅÃÑ· q[Ü«∞O Åaèã∞¨ OÎ k. ÉèQí "Æ å#∞_≥#· =∞$`«∞ºO[Ü«Ú_»∞ ÖË^• J=∞$`Õâfi◊ ~°∞_»∞ âıfi`«H=õ ∞ÅOÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx =ÙO\Ï_»∞. PÜ«∞# K«`∞« ~°∞ƒùA_»∞ XHõ KÕux JÉèÜ í ∞« =Ú„^ŒÖ’ =∞~˘Hõ KÕux =~°^Œ =Ú„^ŒÖ’ =ÙOz q∞QÆ`å ~Ô O_»∞ KÕ`∞« ÅÖ’ J=∞$`« ÉèÏO_®xfl ÃÑ@∞ìH˘x x`«ºO =∞##∞ âßs~°Hõ =∂#ã≤Hõ „áê}ÏO`«Hõ ÉÏ^èÅŒ #∞O_ç ~°HOΔ˜ K«_®xH˜ ã≤^OúŒ QÍ, ã¨~fi° ã¨#fl^Œ∞_ú ·≥ =ÙO\Ï_»∞ D J=∞$`Õâfi◊ ~° ^Õ=Ù_»∞. PÜ«∞# "å=∂OHõã`÷≤ Ü « ∞ÿ≥ J=∞$`«ÉÏè +≤}˜ J=∞$`å^Õq x`«º=¸ H˘Å∞=ÙO@∞Ok. P"≥∞#∞ ^蕺xOKåe. P"≥∞ XHõ KÕuÖ’ HõÅâßhfl =∞~˘Hõ KÕuÖ’ Hõ=∞ÖÏhfl ^èiŒ Oz =ÙO@∞Ok. HõÅâ◊O ‰õΩ_çKuÕ Ö’ =ÙO_®e. FO AO ã¨ó J<Õ D =∞O„`«O Ѩ~=° ∞â◊H„Θ Ѩ^•Ü«∞HõO, J`«∞e`« âßOu^•Ü«∞HõO ‰õÄ_». J=∞$`å^Õg ã¨ÇÏ≤ `« J=∞$`Õâfi◊ ~° ™êfiq∞x ^蕺xã¨∂Î D =∞Ǩ =∞O„`åxfl =¸_»∞ ã¨O^茺ÅÖ’ [Ñ≤ã¨∂Î JÖÏ ~ÀAH˜ Zxq∞k"ÕÅ =∂~°∞¡ XHõ <≥Å^•HÍ KÕÜ«∞QÆey# "åiH˜ [~°, =∞$`«∞º, =∞Ǩ"åºkè ÉÏ^èÅŒ ∞O_»=Ù. â◊„`«∞=ÙÅÃÑ· ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ q[Ü«∂xfl ™êkèOK«QÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞. =∞ǨâßOuh á⁄O^ŒQÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞. J=∞$`Õâfi◊ ~° ÉèQí "Æ å#∞x ѨÓ[Ö’ ‰õÄ_® P"åǨÏ#, ™ê÷Ñ#¨ , ~À^Œ# („Ѩu+¨)ª , ã¨xfl^è•#O, x"Õâ#◊ O, áê^ŒºO, PK«=∞#, ™êfl#O, J~°º… O, =∂Å, J#∞ÖËÑ#¨ O, nѨ=Ú, =GO, PÉè∂í +¨}ÏÅ∞, <≥"· ^Õ ºŒ O, áê#O, g=#Å∞, =Ú„^•„Ѩ^~Œ ≈° #, =∞O„`«[ѨO, ^蕺#O, ^ŒH} Δ˜ , PǨïu, ã¨∞uÎ , "å^Œº w`« #$`åºÅ∞, <åºã¨Ü∂≥ QÆ „Ѩ^HŒ } Δ˜ Å∞, ™êëêìOQÆ „Ѩ}u, =∞O„`« â◊Ü∞« º, =O^Œ<åk LѨKå~åÅhfl =ÙO\Ï~Ú. ѨÓ*Ï#O`«~=° Ú nHΔÍ qã¨~#˚° KÕÜ∂« e. |∞∞+¨μÖÏ~å! D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’<Õ Ñ¨~=° ∂`«‡ +¨_O» QÆ Ñ¨Ó[#∞Ѩ^tÕ OKå_»∞. Jk WÖÏ =ÙO@∞Ok. ™ê^艌 Ωõ _»∞ „áê~°OÉèOí Ö’ ^Õ=ÙxH˜ J~°º… q∞KÕÛ áê„`«#∞ ѨÓlOz JG =∞O„`å#∞flK«Û iOKåe. J#QÍ ‰õΩ_çKuÕ `À Z_»=∞KÕuÃÑ· â◊|OÌ KÕã∂¨ Î 'Ѷ\¨ ò— J<Õ =∞O„`åxfl K«^"Œ åe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 64

° „H˜Ü∞« #∞ ѨÓiÎ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« Hõ=K«=∞O„`«O (ǨïO) `À â’^è#Œ KÕã≤ J=∞$`«H~õ } JѨC_»∞ P^è•~°âH◊ Θ =Ú#flQÆ∞"å\˜x ѨÓlOz „áê}ÏÜ«∂=∞O, Pã¨<ÀѨ"âÕ #◊ O, ^ÕÇϨ â◊√kú HÍqOz J=∞$`Õâ◊ ÉèQí "Æ å#∞x ^蕺xOKåe. `«~∞° "å`« `«# P`«‡#∞ ^Õ= ã¨fi~°∂ѨOQÍ ã‘fiHõiã¨∂Î (JǨÏO „|Ǩ‡ã≤‡ Jx =∞##O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂) JOQÆ<åºã¨, Hõ~<° åºã¨O KÕã≤ ™ê^艌 Ωõ _»∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ=∞Åã≤`÷ ∞« _≥#· *’ºu~°‡Ü«∞ P`«‡^Õ=Ùx ѨÓlOKåe. (JO>Ë Hõ#∞flÅ∞ ã¨QOÆ =¸ã≤ J=∞$`Õâ◊ =∞O„`åxfl Ѩiãî ∂¨ Î `«# ÉÁ=∞=Ú_çÖ’<Õ *’ºuâ◊Û„HÍxfl K«∂_»QÆÅQÍe). J#O`«~°O ^Õ=Ùx=¸iÎÃÑ·QÍx, Ü«∞[˝ "ÕkÃÑ· z„uOѨ|_ç# ^Õ=ÙxH˜ QÍx ã¨∞O^Œ~Ñ° Ù¨ ëêÊÅ#∞ ã¨=∞iÊOKåe. P^è•~°âH◊ xΘ ѨÓlOK«_O» ^•fi~å ^•fi~°O =^Œ#Ì ∞O_»∞ ^Õ=`«Å∞ P"åǨÏ# KÕÜ∞« |_ç ѨÓlOѨ|_®e. JO^Œ∞Hˆ =ÚO^Œ∞QÍ P^è•~°âH◊ Θ ѨÓ[# =ÚO@∞Ok. P ÃÑ· ^Õ=„Ѩuëêª, Ѩi"å~° ã¨"∞Õ `«OQÍ P ^Õ=Ùx P~åkèOK«_O» [~°∞QÆ∞`å~Ú. Ѩi"å~°O`À ÉÏ@∞ PÜ«Ú^è•Å#∂, ^è~Œ å‡hfl ‰õÄ_® ѨÓl¿ãÎ ^Õ=`«Å∞ ã¨O`À+≤™êÎ~∞° . WO„^•k^Õ=`«Å#∂ "Õ^•Å#∂ U „=`«OÖ’ ѨÓlOz<å Éè∞í H˜,Î =ÚH˜Î Åaè™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì D +¨_O» QÆ Ñ¨Ó[#∞ q^•fiOã¨∞Å∞ qkèOKå~°∞. ^Õ==∞O_»ÖÏxfl ѨÓlOK«_®xH˜ =ÚO^Õ =∂`«$Hõ, QÆ}^Õ=`«, #Ok, QÆOQÆÅ#∂ ^Õ=™ê÷#O ‰õΩ_çÉÏè QÆOÖ’ =∞ǨHÍÅ∞h, Ü«∞=Ú##∂ ѨÓlOKåe. ѨÓ[Ö’ „Ѩu^ŒâÖ◊ ’#∂ FO J=∞$`Õâfi◊ ~° Éè~·ˇ "° åÜ«∞ #=∞ó, FO AO ǨÏO ã¨ó ã¨∂~åºÜ«∞ #=∞ó JO@∂<Õ =ÙO_®e. JÖψQ t=, Hõ$+¨,‚ „|Ǩχ, K«O_çH,õ ã¨~ã° fi¨ u, =∞ǨÅH˜; ^≥=· `åÅ#∞ ‰õÄ_® "åi <å=∂ʼnõΩ =ÚO^Œ∞ 'FO— HÍ~°=Ú#∞, z=~° #=∞ó #∞(^•xH˜ =ÚO^Œ∞ 'Ü«∞— ÖËHõ 'Ü≥∞ÿ —) #∂ ÃÑ\˜ì ѨÓlOKåe. (J^蕺ܫ∞O – 18)

„áê}Ëâ◊fis q^Œº (ã¨~Ê° q+¨, ^Œ∞+¨ì LѨ„^Œ= ǨÏ~°O)

ã¨∂`« =∞ǨÏi¬ J#∞„QÆÇϨ ÉèÏ+¨}O <≥q· ∞ëê~°}ºOÖ’ WÖÏ H˘#™êyOk. ''|∞∞+¨μÖÏ~å! WѨÙ_»∞ g∞‰õΩ Ñ¨~=° ∞ t=Ùx ^•fi~å QÆ~∞° `«‡O`«∞x ‰õΩѨ^tÕ OѨ_#ç „áê}Ëâfi◊ ~° =∞Ǩ =∞O„`åxfl q#flq™êÎ#∞. S`Õ, ^•xH˜ =ÚO^Œ∞ UÜÕ∞ ™ê÷<åÖ’¡, ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ áê=Ú HÍ>Ë¿ãÎ Kå=Ù `«Ñʨ ^À `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 65

â◊‡âß#O, ѨÙ@ì, Ѩ~fi° `«O, #∞~Úº, K≥@∞ì `˘é]– g\˜Ö’ x=ã≤OKÕ áê=Ú HÍ@∞"Õã#≤ ѨÙ_»∞ P¿Ñã≤# KÀ@ =¸_»∞ „ѨKÛ« #ù flˆ~YÅ∞ U~°Ê_ç`Õ =∂„`«O P HÍ@∞ "ÕÜ∞« |_ç# „áê}∞Å∞ q∞QÆÅ~°∞. =¸Å, Pâı+¡ ,¨ =∞Ѷ∞¨ =∞iÜ«Ú +¨+ì≤ ~ÀA#, Hõ~å¯@Hõ, "Õ∞+¨~åâ◊√Ö’¡ =KÕÛ #Hõ„Δ `åÖ’¡ áê=Ú HÍ@∞‰õΩ QÆ∞~Ô #· "å~°∞ „|`«H~õ ∞° . Hõ\ ,˜ Hõ}`«, ã¨OkèÉÏè QÍÅ∞, =ÚY=Ú, Q˘O`«∞ÅÃÑ· áê=Ú HÍ@∞ "Õ¿ãÎ WHõ P „áê}˜ „|`«Hõ_»O [~°QÆ^Œ∞. (J#∞|O^èOŒ –1 K«∂_»O_ç). k#OÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ ÉèÏQÆOÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ J~°Ü ú ∂« =∞ ÉèÏQÆO ã¨∂~°∞ºxKÕ Éè’yOѨ|_»∞`«∞Ok. P k"åHõ~° – Éè’QÆO `«~∞° "å`« QÆ}<å„Hõ=∞O „ѨHÍ~°O W`«~° „QÆÇ¨ Å Éè’QÆO =ÙO@∞Ok. JÖψQ ~å„u HÍÅOÖ’ *’ºu+¨μ¯Å∞ HÍÅ K«„HÍ^è•~°OQÍ „QÆÇ¨ Å#∞ HÍÅã¨~åÊÅ#∞ D q^èOŒ QÍ *’_çOKå~°∞. âı+μ¨ _»∞ – ã¨∂~°∞º_»∞, "åã¨∞H˜–K«O„^Œ∞_»∞, `«H‰Δõ Ωõ _»∞–=∞OQÆà√◊ _»∞, Hõ~À¯@‰õΩ_»∞ – |∞^è∞Œ _»∞,Ѩ^∞Œ ‡_»∞ –QÆ∞~°∞_»∞, =∞ǨѨ^∞Œ ‡_»∞–â◊√„‰õΩ_»∞,â◊OY∞_»∞ –â◊x,‰õΩe‰õΩ_»∞ – ~åǨï=Ù. ~å„`«~Ú<å ѨQÖÆ <·ˇ å |$ǨÏã¨Êu (QÆ∞~°∞_»∞) Éè’QÆHÍÅO =zÛ#ѨÙ_»∞ ã¨~åÊÅ∞ ^Õ=`«Å<≥<· å JO`«O KÕÜ∞« QÆÅ=Ù. HÍ|\˜ì D HÍÅOÖ’ áê=ÚHÍ@∞H˜ q~°∞QÆ∞_»∞ ÖË^∞Œ , Kå=Ù `«Ñʨ ^Œ∞. ѨQÅÆ ∞ â◊x Éè’QÆ=¸ JO`Õ. ~å„u, ѨQàÆ §◊ QÆ}# =ÚѨÊk – =ÚѨÊk Ѷ∞¨ \˜HÅõ Ö’ =ÙO@∞Ok. D ÖˇH¯õ #∞ J#∞ã¨iOz xi‡OѨ|_ç# HÍÅK«„Hõ=ÚÖ’ K«O„^Œ∞_»∞ áê_»ºq∞<å_»∞ HÍà◊§ ÉÁ@# „"Õà§◊ Ö’#∂, qkÜ«∞<å_»∞ HÍà◊§ÃÑ<· å, `«kÜ«∞<å_»∞ "≥∂HÍà◊§Ö’#∂, K«qu<å_»∞ "å\˜H˜ ÃÑ<· å, ѨOK«q∞<å_»∞ `˘_»Å =∞^躌 Ö’#∂, +¨+<ª≤ å@ <åaèÖ’#∂, ã¨ÑqΨ ∞<å_»∞ KèåfÃÑ<· å, J+¨ìq∞<å_»∞ ã¨Î<åÅÖ’#∂, #=q∞<å_»∞ Q˘O`«∞ÃÑ·<å, ^Œâ◊q∞<å_»∞ =Ú‰õΩ¯ÃÑ·<å, UHÍ^Œt<å_»∞ Hõ#∞flÅÖ’#∂, ^•fi^Œt<å_»∞ K≥=ÙÅ =^Œ#Ì ∂, „`«Ü∂≥ ^Œt<å_»∞ Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å =∞^茺֒#∂, K«`«∞~°Ìt<å_»∞ Hõ}`«ÅÃÑ·<å, ѨÙ#flq∞ J=∂"å㨺ÅÖ’ =∞ã¨ÎHõOÃÑ·##∂ =∂#=ÙÅÖ’ x"åã¨=ÚO\Ï_»∞. K«O„^Œ∞_»∞#fl KÀ@ „áê}˜ JOQÆOÃÑ· áê=Ú HÍ>Ëã<≤ å P „áê}˜x „|uH˜OK«=K«∞Û#∞. =¸~°Ûù #∞O_ç "≥∞ʼnõΩ= ~å=_»O PÅ㨺O HÍ=K«∞Û HÍh ™ê^艌 Ωõ _»∞ â◊s~° =∞~°#Ì ^•fi~å P „áê}˜x „|uH˜OK«QÅÆ _»∞. FO ǨÏOã¨Oó J<Õ x~°‡Å ã¨Ê\ù H˜ Oõ ÖÏO\˜ c[Ü«ÚHõÎ =∞O„`« ™ê^艌 Ωõ xH˜ Ѩ~=° ∞ =∞O„`«O. q+¨~∂° ѨOÖ’ #∞#fl áêáêxfl #tOѨ*¿Ë ã â◊HΘ QÆÅ D =∞O„`åxfl áê=Ú HÍ@∞ =Å¡ =¸iÛù`« „áê}˜ÃÑ· „ѨÜ∂≥ yOKåe. WO^Œ∞Ö’ <åÅ∞QÆ∞ „ѨHÍ~åÅ∞<åfl~Ú. "≥Ú^Œ\ k˜ c[aO^Œ∞=Ù`À, ~Ô O_»=k J~Ú^Œ∞ ã¨fi~åÅ`À, =¸_»=k P~°∞ ã¨fi~åÅ`À, <åÅ∞QÆ=k qã¨~`æ° À ‰õÄ_ç =ÙO\Ï~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 66

„áêp# HÍÅOÖ’ ѨH~Δ˜ å*ˇ#· QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ Ö’HÍÅ#∞ ã¨~åÊÅ #∞O_ç ~°HOΔ˜ K«_O» HÀã¨O FO ‰õΩ~°∞‰õΩÖË™êfiǨ J<Õ =∞O„`åxfl „Ѩ™êkOKå_»∞. D =∞Ǩ =∞O„`« „^Œ+ì¨ QÆ~∞° `«‡O`«∞_Õ. ã¨~Ê° qëêÅ#∞ qiz „áê}∞Å#∞ HÍáê_»^ÅŒ K«∞‰õΩ#fl ™ê^艌 Ωõ _»∞ =ÚYOÖ’ 'FO—#∂ HõO~îO° Ö’ '‰õΩ~°∞—#∞ W~°∞QÆ∞ÖÏÊùÅÖ’ '‰õΩÖË— h ~Ô O_»∞ áê^•ÅÃÑ· '™êfiǨ— =∞O„`åhfl âßâ◊fi`«OQÍ <åºã¨O KÕ~ÚOK«∞H˘x =ÙO_®e. ÃÑ· =∞O„`åxfl gÖˇ#· xfl KÀ@¡ „"å~ÚOz# QÆ$ǨÅÖ’ áê=ÚÅ∞ xÅ∞=ÖË=Ù. XHõ ã¨∂„`åxfl D =∞O„`«O`À "Õ~Ú=∂~°∞¡ Jaè=∞O„uOz K≥qÃÑ· ^èiŒ Oz# "åiH˜ ã¨~Ê° ÉèÜ í ∞« =ÚO_»^∞Œ . JÖψQ D =∞O„`«O`À Jaè=∞O„uOz# ѨOK«^•~° ѨÅ∞‰õΩÅ#∞ q~°le¡# WO\˜Ö’ áê=ÚÅ∞ xÅ=ÖË=Ù. ^Õ=`«Å∂, Jã¨∞~°∞Å∂ D =∞O„`åxfl U_»∞ ÅHõÅΔ =∂~°∞¡ [Ñ≤Oz =∞O„`«ã^≤ ∞Œ Öú <·ˇ å~°∞. XHõ J+¨^ì àŒ Ñ◊ ^¨ •‡xfl z„uOz FO ã¨∞=~°~ˆ‚ MË ‰õΩ‰õΩ¯@ q„QÆÇϨ ~°∂Ñ≤}˜ ™êfiǨ J<Õ =∞O„`«=ÚÖ’x ~Ô O_Õã≤ JHõ~Δ åÅ#∞ P Ѩ^‡Œ O Ü≥ÚHõ¯ XH˘¯Hõ¯ ^ŒàO◊ ÃÑ· „"åÜ«∂e. P `«~∞° "å`« FO ѨHΔ˜ ™êfiǨ J<Õ =∞O„`«O`À Jaè=∞O„uOK«|_ç# [ÅO`À áê=Ú‰õΩ\˜#ì "åxH˜ ™êfl#O KÕ~Ú¿ãÎ q+¨O ^Œ∂~°=∞ø`«∞Ok. FO ѨHΔ˜ ™êfiǨ J<Õk ‰õÄ_® ™ê^艌 Ωõ Å áêe\˜ HõÅÊ=$Hõ=Δ Ú.D =∞O„`«O ^•fi~å ÉÁ@#„"Õe #∞O_ç z\˜HÔ # "Õe ^•HÍ Hõ~<° åºã¨=¸,=ÚY, ǨÏ$^ŒÜ∞« , eOQÆ, áê^ŒÉÏè QÍÅÃÑ· JOQÆ<åºã¨=¸ KÕãÜ ≤ Ú« #fl =ºH˜Î Ü≥ÚHõ¯ h_»<<·≥ å, HõÅÖ’ ‰õÄ_® `åHõ_®xH˜ áê=ÚÅ∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_»`å~Ú. D =∞O„`åxfl XHõ ÅHõΔ=∂~°∞¡ [Ñ≤Oz ã≤kúx á⁄Ok# ™ê^茉õΩ_»∞ áê=Ú HÍ@∞‰õΩ QÆ∞~Ô #· =ºH˜xÎ `Õiáê~° K«∂¿ãÎ KåÅ∞† P =ºH˜ÖÎ ’x HÔ H˜¯# q+¨O kyáÈ`«∞Ok. 'FO „Ç‘ÏO „ǨÏ∫O „Ç‘ÏO aè (cè) ~°∞O_®Ü≥∞ÿ ™êfiǨ— – D =∞O„`« ™ê^艌 Ωõ _»∞ nxx ã¨~Ê° ^Œ+μ¨ Öì #·ˇ =º‰õΩÅÎ K≥qÖ’ [Ñ≤¿ãÎ q+¨„ѨÉÏè =O H©} Δ ã˜ ∞¨ OÎ k. =∞~˘Hõ ™ê^èŒ# Wk. ™ê^茉õΩ_»∞ `«# Ô~O_»∞ áê^•„QÍÅÖ’#∂ 'J P—Å#∂, (pÅ=∞O_»Ö’¡) QÆ∞ÖÏÊùÅÖ’ 'WD—Å#∂, *Ï#∞=ÙÅÖ’ 'LT—Å#∂, Hõ\ Ö˜ ’ 'US—Å#∂, <åaèÖ’ 'F—#∂, Kèåf ÃÑ· 'B—h, =ÚYOÖ’ 'JO—h, =∞ã¨HÎ Oõ Ö’ 'Jó— #∂ ™ê÷ÑO≤ K«∞H˘x 'FO ǨÏOã¨ó— J#∞ c[=∞O„`«ãǨ Ï≤ `«OQÍ <åºã¨O KÕã∞¨ H˘x x`«ºO [Ѩ ѨÓ[<åÅ#∂ KÕã∂¨ Î =ÙO>Ë J`«xH˜ ã¨~Ê° qëêxfl xsfi~°ºO KÕ¿ã â◊HΘ Åaèã∞¨ OÎ k. ™ê^艌 Ωõ _»∞ '<Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ QÆ~∞° `«‡O`«∞_»#∞— J#∞ ÉèÏ=#`À ^蕺#OÖ’H˜ "≥_e» áÈ~Ú D =∞O„`«™ê^è#Œ #∞ KÕÜ∂« e.qëêxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ „ѨÜ∂≥ QÆO KÕã∞¨ #Î flO`« ¿ãÑ¨Ó J`«xÖ’ '`å#∞ QÆ~∞° _»∞_»#∞— J<Õ ^蕺ã¨Ü∞Õ =ÙO_®e. 'ǨÏO— J<Õ c*ÏHõ~Δ O° â◊s~°OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz# qëê^Œ∞Å#∞ ǨÏiOKÕ â◊HxΘ Hõey =ÙO@∞Ok.'ǨÏOã¨ó— =∞O„`åxflZ_»=∞KÕuÖ’

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 67

<åºã¨O KÕã∞¨ H˘xÜ«Ú#fl ™ê^艌 Ωõ _»∞ ^蕺#, ѨÓ[#,x`«º [Ѩ â◊‰Ωõ ÅÎ ã¨Ç¨ Ü«∞O`À qëêxfl qiz"ÕÜ∞« _®xH˜ ã¨=∞~°∞_÷ =» Ù`å_»∞. ZO^Œ∞HõO>Ë D =∞O„`«O q+¨^~Œè ° <åQÆ∞Å <åã≤HÍ ÉèÏQÍhfl,âßfi㨠<åoHõh J^Œ∞Ѩ٠KÕ¿ã â◊HhΘ , ã¨OѨÓ~°‚ ™ê=∞~å÷ºhfl Hõey =ÙO@∞Ok. D =∞O„`«O ÉÏkè`« â◊s~°OÖ’H© =∂Oã¨OÖ’H© ^Œ∂ã¨∞H˘x áÈ~Ú ã¨~Ê° qëêxfl #tOѨ*ãË ∞¨ OÎ k. áê=Ú HÍ@∞KÕ =¸iÛù`∞« _≥#· „áê}˜ â◊s~°OÃÑ· 'FO ǨÏOã¨ó— =∞O„`åxfl <åºã¨O KÕã≤ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# hÅHõO~î°™êfiq∞h W`«~°^Õ=`«Åh ‰õÄ_® ^蕺xOKåe. nx =Å¡ =∞O„`åxH˜ "åÜ«Úâ◊HΘ `À_≥· j„Ѷ∞¨ OQÍ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ qëêxfl ǨÏiOK«QÅÆ ^Œ∞. „Ѩ`º« Oy~å [_®xfl aÜ«∞ºO Hõ_yç # hà◊§Ö’ <å#ɡ\ ì˜ Ñ≤O_ç`,Õ ~Ày <À\˜Ö’H˜, Ñ≤O_ç`Õ q+¨ „ѨÉÏè =O `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. 1 ѨÙ#~°fl=, 2 „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞, 3 =„Hõ[Î („ÉÏÇ≤χ), 4 âıfi`« |$ǨÏu, 5 ‰õÄëê‡O_», 6 JѨ~ål`« [_»O, 7 Qˆ ~°∞, Hõ=∞Å QÆ@Ñì Ũ¶ O – g@xfl\˜h h\˜Ö’"Õã≤ ÉÏQÍ Ñ≤O_ç <Õu`À HõeÑ≤ XHõ ÖËÑ<¨ åxfl `«Ü∂« ~°∞ KÕã≤ ^•xx áê=Ú HÍ@∞ ÉÏkè`∞« x â◊s~°OÃÑ· ѨӿãÎ q+¨O „ѨÉÏè =O `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. áê=Ú HÍ>ËÜ∞« QÍ<Õ P =ºH˜Î KÕ`« "Õ_ç <Õux „`åy¿ãÎ q+¨„ѨÉÏè =O =∞O^Œyã¨∞OÎ k. JÖψQ ts+¨ =$HõΔ Ñ¨OKåOQÍÅ#∞ (P‰õΩ, ѨÙ=Ùfi, ѨO_»∞,"Õ~∞° , ɡ~_° ∞» )8 QÍ[~°c*ÏÅ`À HõeÑ≤ #∂i HõëêÜ«∞O KÕã≤ H˘O`« „`åyOz, H˘O`« â◊s~åxH˜ ѨӿãÎ ã¨~Ê° ^Œ+μ¨ Åì ‰õΩ q+¨=Ú #∞O_ç q_»∞^ŒÅ ÅaèOK«=K«∞Û. FO „Ç‘ÏO Jó #∞ LK«Ûiù ã¨∂ΠǨÏ$^ŒÜ∞« ÅÖÏ\Ï^Œ∞ÅÖ’ q<åºã¨O KÕ¿ã ™ê^艌 Ωõ _çH˜ ã¨~åÊÅ∞ =jÉè∂í `åÅ=Ù`å~Ú. D =∞O„`åxfl q^è∞Œ ºHõ=Î ÚQÍ Ñ¨k¿ÇÏ#∞ "ÕÅ=∂~°∞¡ [Ñ≤Oz# "å~°∞ QÆ~∞° _»∞x =Öˇ ã¨~fi° QÍq∞, Hõq,q^•fi<£, "Õ^qŒ ^Œ∞Å∞ HÍQÆÅ~°∞.n~å…ÜÚ« =ÙÅ∂HÍQÆÅ~°∞. |∞∞+¨μÖÏ~å! |Å=O`«∞Öˇ#· â◊„`«∞=ÙÅÃÑ· q[Ü«∞ ™ê^èHŒ "õ ∞≥ #ÿ =∞O„`«"Ú≥ Hõ@∞Ok. P =∞O„`« [Ѩ q^è•<åxfl t=Ù_»∞Ѩ^tÕ OKå_»∞. Wk QÀѨhÜ«∞"≥∞<ÿ å g∞‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞. nx`À Jaè=∞O„u`åÖˇ#· PÜ«Ú^è•Å‰õΩ JѨ[Ü«∞=∞<Õk =ÙO_»^∞Œ . D =∞O„`«O ^•fi~å L^Œiú OѨ|_»^ÅŒ K«∞H˘#fl"å~°∞ Hõ=∞ÅѨ„`«OÃÑ· J+¨=ì ~åæÅ#∞ xi‡Oz "å\˜ÃÑ· `«∂~°∞Ê`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ Dâß#ºO ^•HÍ =~°∞ã¨QÍ FO „Ç‘ÏO „Ç‘ÏO J<Õ c[=∞O„`åÅ#∞ „"åã¨∞‰õΩO@∂ áÈ"åe. FO HÍ~°O „|Ǩχc["≥∞`ÿ Õ t=ˆHâ◊= c[O „Ç‘ÏOHÍ~°O. „uâ◊¥Å=Ú#∞ wã≤ ^•x =¸_»∞ `«ÅÅÃÑ· „Ç‘ÏO HÍ~åxfl edOKåe. 1

QÆe*Ë~∞° K≥@∞ì, 2Ñ≤Ñʨ e, 3ÉÏ~°Oy, 4`≥Å¡"å‰õΩ_»∞ ÖË^• =ÚÅHõ, 5QÆ∞=∞‡_ç, 6 `«H¯˜ e, 7Zé]K@≥ ∞ì, 8=ÚÅ¡Oy =O\˜ ^Œ∞OѨ.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 68

™ê^艌 Ωõ _»∞ „uâ◊¥ÖÏxfl ^èiŒ Oz ^•xx PHÍâ◊O "≥Ñ· Ù¨ y~°y~å „uѨÊQÍ<Õ ã¨~Ê° ^Œ∞+¨ì â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç áêiáÈ`å~Ú. ™ê^艌 Ωõ _»∞ ^è#Œ ∞~åúiÜ≥∞ÿ PHÍâ◊O"≥Ñ· Ù¨ <åi ™êiOz D =∞O„`åxfl =∞##O KÕÜ∞« QÍ<Õ ^Œ∞+¨ì q+¨ã~¨ åÊÅ∂, ‰õΩuû`« „QÆÇ¨ Å∂, q<åâ◊H~õ ° "Õ∞Ѷ∂¨ Å∂, ~åHõãΔ â¨ ‰◊ Ωõ ÅÎ ∂ ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç áêiáÈ`å~Ú. P ^è#Œ ∞ã¨∞û ^è∂Œ „=∞=~°O‚ Ö’ =ÙO_®e. D =∞O„`«O =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ ~°HOΔ˜ K«QÅÆ ™ê=∞~°º÷ O QÆÅk. WHõ =∞$`«∞ºÖ’HõO ã¨OQÆu K≥Ñʨ #Hõ¯~° ÖË^∞Œ Hõ^•! FO EO ã¨∂O Ǩ˙O Ѷ\¨ ò J<Õk =∞~˘Hõ =∞O„`«O. ™ê^艌 Ωõ _»∞ Zxq∞k HÍK«∞ Hõ„~°Å#∞ nx`À Jaè=∞O„uOz Zxq∞k k‰õΩ¯ÅÖ’ áêu =ÙOz`Õ P H©ÖÏOH˜`« Hˆ „Δ `«OÖ’ Ñ≤_»∞QÆ∞Ѩ_»‰õΩO_®, q^Œ∞º*Ï˚fiÅÅ∞ ~°QÆʼnõΩO_® P Éèí∂q∞ ~°H˜ΔOѨ|_»∞`«∞Ok. Wn QÆ~∞° `«‡O`«∞x =∞O„`«"∞Õ . ~å„u ZHõ¯_≥<· å D =∞O„`«O`À Zxq∞k Hõ„~°Å#∞ W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ =∂~°∞¡ Jaè=∞O„uOz Zxq∞k k‰õΩ¯Ö’¡ áêu =ÙOz`Õ P =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ =Ù#fl "åiH˜ ã¨~ÀfiѨ„^Œ==ÚÅ #∞O_ô ~°H} Δõ Åaèã∞¨ OÎ k. 'FO „ǨO ã¨^•t"åÜ«∞#=∞ó J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤ã∂¨ Î K«∂ѨÙ_»∞ "ÕÅ∞, z\˜HÔ # "ÕÅ∞ "å_»∞`«∂ J<å~ü ѨÙ+¨ÊO =Öˇ HÍO`«∞Å∞ "≥^[Œ Å∞¡ XHõ Ñ≤O_»=Ú#∞ xi‡OKåe. ^•xx K«∂_»QÍ<Õ ^Œ∞+¨[ì #∞Å∞, ^Œ∞+¨"ì ∞Õ Ñ¶∂¨ Å∞, qëêÅ∞, ~åHõãΔ ∞¨ Å∞, _®H˜<åº^Œ∞Å∞ ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç áêiáÈ`å~Ú. 'FO „Ç‘ÏO QÆ}âË ßÜ«∞ #=∞ó I FO „Ç‘ÏO ã¨OÎ Éè<í åk K«„HÍÜ«∞ #=∞ó I FO SO „ÉÏÃÇÏ· ‡º „`≥Ö· ’Hõº _®=∞~åÜ«∞ #=∞ó I (_®=∞~åÜ«∞) – D =∞O„`« ã¨O„QÆÇ¨ xfl 'Éè~·ˇ =° Ñ≤O_»— =∞O\Ï~°∞. Wk qëêhfl, áêÑ≤+ì≤ „QÆÇ¨ Å ^Œ∞+¨ì „ѨÉÏè "åhfl ã¨=∂ѨOÎ KÕÜ∞« _»OÖ’ Hõ_∞» ã¨=∞~°=÷ Ú. Wk ™ê^艌 Ωõ x HÍ~°ºHˆ „Δ `« ~°H} Δõ h, Éè∂í `«–~åHõ™Δ êk QÆ}ÏÅ LѨ„^Œâ‰◊ Ωõ ÅÎ #∞O_ç ~°H} Δõ h HõeÊOK«QÅÆ ^Œ∞. 'FO #=∞ó— JO@∂ ™ê^艌 Ωõ _»∞ `«# KÕuÖ’<Õ WO„^Œ =„*ÏÜ«Ú^è•xfl ÉèÏqOK«∞H˘x ^蕺#O KÕÜ∞« _®xfl '=„[=Ú„^Œ— JO\Ï~°∞. Wk q+¨, â◊„`«∞, Éè∂í `«Q} Æ ÏÅ#∞ #tOѨ*Ü Ë ∞« QÆÅ^Œ∞. 'FO ‰õΩΔ O (ÖË^• HõΔ ) #=∞ó— J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤ã∂¨ Î Z_»=∞ KÕuÖ’ áêâßxfl ÉèÏqOK«∞H˘x 㨇~°} KÕã<≤ å J^Õ Ñ¶Å¨ =ÚO@∞Ok. FO „ǨO (ÖË^• „ǨϟO) #=∞ó J<Õ =∞O„`ÀKåÛù@# =Å¡ LѨ„^Œ=HÍ~°‰Ωõ Öˇ#· "Õ∞Ѷ∞¨ , áêѨ „QÆÇ¨ Å „ѨÉÏè =O #tã¨∞OÎ k. FO Hõ‚Δ (HõΔ ‡) #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À HÍÅÉè~·ˇ =° Ùx ^蕺x¿ãÎ ‰õÄ_® J^Õ Ñ¶e¨ `«=ÚO@∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 69

'FO Åã¨^£ kfilǨfiHõΔ ™êfiǨ— J<Õ =∞O„`å#∞flK«Ûiã¨∂Î ^≥=· ^蕺#O KÕÜ∞« _»O =Å¡ ѨO@ á⁄ÖÏÅ∞ „QÆÇϨ , Éè∂í `«, q+¨, ѨHΔ˜ Ñ‘_Å» #∞O_ç ~°HOΔ˜ Ѩ|_»`å~Ú. FO HõΔ fi (HõO‚Δ ) #=∞ó J<Õ =∞O„`åxfl #QÍ~åÃÑ· Zé]x ã≤~å`À ~åã≤ K«^∞Œ =Ù`«∂ Hõ„~°`À H˘_ç`Õ P â◊ÉÏÌÅ#∞ q#QÍ<Õ áêѨ „QÆÇ¨ k LѨ„^Œ=HÍ~°Hõ `«`åÎ fiÅhfl ÉèÜ í ∞« cè`åÖˇ· (J^蕺ܫ∂Å∞ 19, 20) áêiáÈ`å~Ú.

ѨOK«=„HõΠѨÓ[#O – t"å~°Û# qkè |∞∞+¨μÖÏ~å! WѨÙ_»∞ ѨOK«=ÚY t=Ùx ѨÓ*Ï q^è•<åxfl q#flq™êÎ#∞. Wk ™ê^艌 Ωõ xH˜ Éè∞í H˜hÎ =ÚH˜hÎ „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. =ÚO^Œ∞QÍ D „H˜Ok =∞O„`«O`À Ѩ~=° ∂`«‡#∞ P"åǨÏ#O KÕÜ∂« e. 'FO Éè∂í ifi+¨"‚ Õ Pk Éè∂í `åÜ«∞ ã¨~åfi^è•~°Ü∞« =¸~°Ü Î ∞Õ ™êfiǨ— `«~∞° "å`« ã¨^Àº*Ï`« qâı+} ¨ ^è•iÜ≥∞ÿ # Ѩ~=° ∂`«‡ Hõà#◊ ∞ D „H˜Ok =∞O„`«O`À P"åǨÏ#O KÕÜ∂« e. 'FO ǨO ã¨^Àº*Ï`åÜ«∞ #=∞ó— D ã¨^Àº*Ï`« â◊HÖΘ ’ Zxq∞k HõàÅ◊ ∞O\Ï~Ú. Jq ã≤k,Ì |∞kú, ^è$Œ u, ÅH˜;, "Õ∞^è,Œ HÍOu ã¨fi^è,Œ ã≤u÷ . g@xfl\˜h, FOHÍ~° „Ѩuã¨~`æ° À +¨+ª‘ qÉèHí `Θ À '#=∞ó— #∞ KÕiÛ Ñ¨ÓlOKåe. (L^•II ã≤kxú 'FO ã≤^ºú·≥ #=∞ó— J<Õ =∞O„`«O`À ѨÓlOKåe.) `«~∞° "å`« ™ê^艌 Ωõ _»∞ FO Ç‘ÏO "å=∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó (H˘xflKÀ@¡ „Ç‘ÏOH˜ |^Œ∞Å∞ Ç‘ÏO =ÙOk) JO@∂ "å=∞^Õ=Ùx ѨÓlOKåe. D t= ã¨fi~°∂áêxH˜ Ѩ^=Œ ¸_»∞ HõàÅ◊ ∞. Jq ~°[, ~°H,Δõ ~°u, áêź, HÍOu `«$+¨,‚ =∞u,„H˜Ü∞« ,HÍ=∞,|∞kú,~å„u,„`åã¨x,"≥∂Ç≤Ïx J<Õq. JÖψQ JѶ∞¨ ’~° ™êfiq∞H© XHõ =∞O„`«=¸ Zxq∞k HõàÅ◊ ∂ =ÙO\Ï~Ú. (ZO^Œ∞KÕ`<« À QÍx =∞O„`«=¸ c*ÏHõ~Δ =° ¸ K≥Ñʨ |_»Ö^Ë ∞Œ ) P HõàÅ◊ ∞ Wq : =∞<À#‡h, JѶ∞¨ ’~°, "≥∂ǨÏ, ‰õΩΔ ^è,Œ x„^Œ, =∞$`«∞º, =∂Ü«∞, ÉèÜ í ∞« OHõ~.°

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 70

D HõàÅ◊ #∞ ‰õÄ_» FO, #=∞ó P^Œ∞Å#∞ KÕiÛ Ñ¨ÓlOKåHõ t=Ùx <åÅ∞QÆ= =„HõÎ ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ `«`∞« Ê~°∞+¨μx FO ÃÇÏ· O `«`∞« Ê~°∞ëêÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À P~åkèOKåe. D ™êfiq∞ HõàÅ◊ ∞ J~Ú^Œ∞. Jq x=$uÎ, „Ѩu+¨,ª q^Œº, âßOu, ã¨OѨÓ~°.‚ D HõàÅ◊ #∞ ‰õÄ_® ѨÓlOKåHõ ™ê^艌 Ωõ _»∞ ѨOK«=ÚMËâ√◊ x Dâß# ^Õ=~°∂áêxfl FO ǨÏ∫O Dâß<åÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À ѨÓlOKåe. D ™êfiq∞ HõàÅ◊ ∞ P~°∞. Jq xâ◊ÛÅ, x~°O[#, â◊tx, JOQÆ#, =∞sz, *Ïfiex. Jxfl HõàÅ◊ #∂ 'FO, +¨+,ª≤ #=∞ó— Å#∞ KÕiÛ Ñ¨ÓlOKåe. JѨC_Õ Ñ¨Ó[ ѨÓ~°=‚ ∞ø`«∞Ok. |∞∞+¨μÖÏ~å! WѨÙ_»∞ t"å~°Û# qkèx qxÑ≤™êÎ#∞. Ѩ<≥flO_»O QÆ∞àÏÅ "Õ∞~° t==¸iÎx, aO^Œ∞ ^•fi~å xi‡OKåe. Jk âßO`«, ã¨~fi° QÆ`,« x~åHÍ~° zO`«# KÕÜ∞« _®xH˜ ^ÀǨÏ^ŒO KÕ¿ãÖÏ =ÙO_®e. t=Ùx =ÚYO "≥Ñ· Ù¨ J~Ú^Œ∞ aO^Œ∞=ÙÅ∞O_®e. =¸iÎH˜ kQÆ∞= ÉèÏQÆOÖ’ „Ѩu P~°=aO^Œ∞=Ó qã¨~æ° =ÙO_®e.Jk JG (ǨÏã¨<Î åºã¨)=Ú. ^•x`À ÉÏ@∞ 'ǨÏ∫O— J<Õ c*ÏHõ~Δ åxfl ‰õÄ_® „"åÜ«∂e. Wk =∞Ǩ=∞O„`« c[O. ã¨OѨÓ~å‚~÷° „Ѩ^•Ü«∞HõO. `«~∞° "å`« ™ê^艌 Ωõ _»∞ t==¸iÎ T~°fiú ÉèÏQÆO #∞O_ç K«~} ° Ѩ~º° O`«=¸ KÕ`∞« Å`À ã¨Ê $tã¨∂Î =∞Ǩ=Ú„^Œ#∞ K«∂Ñ≤ã∂¨ Î `«^∞Œ Ѩi ã¨OѨÓ~å‚OQÆ Hõ~<° åºã¨O KÕÜ∂« e. JѨÙ_»∞ JG=∞O„`«O FO Ѷ\¨ ò #∞K«Ûiã¨∂Î ‰õΩ_ç Ñ≤_Hç e˜ `À ã¨Ê~°≈, â’^è#Œ Å#∞ QÍqOKåe. `«~∞° "å`« z\˜HÔ # "Õe`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ =∞Ǩ=∞O„`« c[O`À K«∂ѨÙ_»∞ "Õe ^•HÍ <åºã¨O KÕÜ∂« e. WHõ ÉÏǨϺѨÓ[, =∂#ã≤Hõ ѨÓ[Å∞ Ô~O_»∂ XˆH™êi KÕÜ«∞|_»`å~Ú. ǨÏ$^ŒÜ∞« =Ú#∞ Hõ=∞ÅOQÍ JO^Œ∞Ö’x =∞^躌 ÉèÏQÍxfl HõiH‚ Qõ Í ÉèÏqOK«∞H˘x P HõiH‚ Öõ ’ ^è~Œ ‡° ,*Ï˝#, "≥~· åQƺ, Sâ◊fi~åºÅ#∞ JiÛOKåe. P"åǨÏ#, ™ê÷Ñ#¨ , áê^Œº, PK«=∞#, J~°º… , ™êfl#=Ú Å#∞ JiÊOz J#º qq^èŒ =∂#㨠LѨKå~åÅ#∞ QÍqOKåe.`«~∞° "å`« JyflÖ’ PǨï`«∞Å x"åfie. J^≥ÖÏQÆO>Ë ™ê^艌 Ωõ _»∞ ѨÓ*Ïã¨Å÷ OÖ’<Õ Jyflx ~°yeÛ =ÙOK«_®xH˜ =ÚO^Õ 'FO Ѷ\¨ ò— J<Õ JG =∞O„`«O`À XHõ ‰õΩO_®xfl xi‡OKåe. PÃÑ· 'FO Ǩ˙O— J<Õ Hõ=K« =∞O„`«O`À P ‰õΩO_»OÃÑ· JÉè∞í ºHõ}Δ KÕÜ∂« e. J#QÍ hà◊√§ zÅHõiOKåe. JѨÙÊ_»∞ =∂#ã≤Hõ ~°∂ѨO`À ^•xÖ’ â◊HxΘ q<åºã¨O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« ™ê^艌 Ωõ _»∞ =ÚO^Œ∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’, PÃÑ· D â◊HΘ ‰õΩO_»OÖ’ *Ï˝#~°∂Ñ≤Ü∞ÿ≥ # `Õ*Ïhfl Jyflh q<åºã¨O KÕÜ∂« e. (JO>Ë =ÙOKåe) D JyflÖ’ x+¨¯Hõ$u–ã¨O™ê¯~åxfl `«Ñʨ q∞QÆ`å Jxfl ã¨O™ê¯~åÅ#∂ KÕã∞¨ HÀ"åe. Jxfl\˜ `«~∞° "å`« ã¨=∞ã¨Î POyHõ ^Õ=ÙÅ`À ã¨Ç¨ =∂#ã≤Hõ ~°∂ѨO`À t=ÙxH˜ PǨï`«∞e"åfie.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 71

`«~∞° "å`« Hõ=∞ÖÏOH˜`« QÆ~ƒ° Ü ù ∞ÿ≥ # P =∞O_»ÅOÖ’ hÅHõO~î∞° x ѨÓlOKåe. ^•x Jyfl HÀ}OÖ’ J~°Kú O« „^•HÍ~°ÜÚ« Hõ"Î ∞≥ #ÿ XHõ =∞OQÆà=◊ ∞Ü«∞ Jyfl ‰õΩO_®xfl xi‡OKåe. JѨC_»∞ Jyfl^Õ=Ùx JGÜ«ÚHõÎOQÍ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂^Œ∞ÅÖ’ <åºã¨O KÕÜ«∂e. `«~°∞"å`« =∞O_»ÅOÖ’ #∞#fl Hõ=∞Å HõiH‚ Ãõ Ñ· ã¨^•t=ÙxH© kâ◊ÅÖ’ J„™êÎÅH© ѨÓ[KÕÜ∂« e. JO`«@ ѨOK«``« åÎ fiÅÖ’ #∞O_»∞ Ѩ$näfi, [Å `«`Ϋ fi â◊‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ q_çq_çQÍ =O^Œ =O^Œ PǨï`«∞Å#∞ J~Ú^Õã=≤ ∂~°∞¡ JiÊOz „Ѩã#¨ fl`åѨÓ~°fiHõOQÍ „uâ◊¥Å^è•iÜ≥∞ÿ # t=Ùx ^蕺xOKåe. J#O`«~O° „áêÜ«∞tÛ`«âÎ √◊ kúHÔ · Zxq∞k=∂~°∞¡ PǨï`«∞e"åfie. D PǨï`«∞Å#∞ JGc["≥∞#ÿ 'ǨïOѶ\¨ ò— J<Õ =∞O„`«O`À JiÊOK«_O» „âı+Oª¨ . D „ѨHÍ~°OQÍ ã¨O™ê¯~åxfl â◊√kúx ™êkèOz# ™ê^艌 Ωõ _»∞ ™êHΔÍ`«∞Î t=ã¨fi~°∂ѨÙ_Õ HÍQÆÅ_»∞. t=Ùx Ü≥ÚHõ¯ qâı+Ѩ Ó¨ [Ö’ ™ê^艌 Ωõ _»∞ "≥Ú^Œ@ FO ǨO P`«‡ `«`åÎ fiÜ«∞ ™êfiǨ FO Ç‘ÏO q^•º`«`åÎ fiÜ«∞ ™êfiǨ FO Ǩ˙O t=`«`åÎ fiÜ«∞ ™êfiǨ Jx LK«Ûiã¨∂Î PK«=∞#O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« =∂#ã≤Hõ ~°∂ѨO`À Hõ~ˆ O‚ „kÜ«∂Å#∞ ã¨Êi≈OKåe. Éèãí ‡¨ ^è•~°} KÕã≤ `«~Ê° }Ïk „H˜Ü∞« Å#∞ D =∞O„`åÅ`À KÕÜ∂« e. 'FO ǨO „ѨÑ`≤ å =∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è•, 'FO ǨO =∂`å =∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è•— FO ǨO #=∞ó ã¨~fi° =∂`«$Éèºí ó ã¨fi^è•— WÖψQ `«# Ñ≤`~« ∞° ÅO^ŒiH© `«~Ê° }ÏeK«∞ÛH˘x ™ê^艌 Ωõ _»∞ „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕã≤ PK«=∞#, =∂~°#˚ Å<åK«iOz D „H˜Ok t=QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl [Ñ≤OKåe. 'FO ǨO `«#‡¿ÇÏâßÜ«∞ q^Œ‡¿ÇÏ, "åyfiâ◊√^•úÜ∞« nè=∞Ç≤Ï `«<Àfl~°∞„^Œó „ѨKÀ^ŒÜ∂« `ü I— (J#∞|O^èOŒ – 2 K«∂_»O_ç) Ñ≤=∞‡@ D „H˜Ok =∞O„`åÅ#∞ [Ñ≤OKåe. FO ǨO Ç‘ÏO Ǩ˙O ÃÇÏ· O ǨÏ∫O ǨÏó t= ã¨∂~åºÜ«∞ #=∞ó I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 72

FO ǨÏO YM’Öϯܫ∞ ã¨∂~°º=¸~°Ü Î ∞Õ #=∞ó I FO „ǨO „Ç‘ÏO ã¨ó ã¨∂~åºÜ«∞ #=∞ó I D =∞O„`åÅ#∞ ã¨∂~ÀºÑ¨™ê÷#O KÕã≤, ã¨∂~°º =∞O„`åÅ`À<Õ ã¨∂~°º~°∂ѨÙ_≥·# =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x ѨÓlOK«_O» Ö’ ÉèÏQÆOQÍ [Ñ≤OKåe. `«~∞° "å`« ^ŒO_ô, Ñ≤OQÆàÏk Éè∂í `« <åÜ«∞‰õΩÅ#∞ FO ^ŒO_ç<Õ #=∞ó, FO Ñ≤OQÆÖÏÜ«∞ #=∞ó =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ ^•fi~å#∂, J#O`«~O° PˆQflÜ«∂k HÀ}ÏÅÖ’ FO q=∞ÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO Dâß<åÜ≥∞ÿ #=∞ó JO@∂ â◊HΘ ã¨fi~°∂áêÅ#∞ "åi "åi =∞O„`åÅ ^•fi~å#∂ ™ê÷ÑO≤ z, 㨇iOK«∞HÀ"åe. WÖÏ KÕÜ∞« _»O =Å¡ Láê㨉Ωõ ʼnõΩ ã¨HÅõ ã¨∞MÏÅ∂ „áêÑ≤™Î êÎ~Ú. =∞Ǩâ◊‰Ωõ ÅÎ #∞ c[=∞O„`« Ü«ÚHõOÎ QÍ PÜ«∂ kâ◊Ö’¡ WÖÏ [Ñ≤OKåe. FO ~åO Ѩ^•‡Ü≥∞ÿ #=∞ó – PˆQflÜ«∞O FO sO náêÎÜ∞ÿ≥ #=∞ó – <≥·~°$`«ºO FO ~°∂O ã¨∂HΔ͇Ü≥∞ÿ #=∞ó – "åÜ«∞=ºO FO ~ˆ O [Ü«∂Ü≥∞ÿ #=∞ó – Dâß#ºO FO ~Ô O· Éè„í ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó – `«∂~°∞Ê FO ~ÀO qÉè∂í `≥º· #=∞ó – ^ŒH˜Δ}O FO ~“O q=∞ÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó – Ñ¨tÛ=∞O FO ~°O J"≥∂Ѷ∞≤ HÍÜ≥∞ÿ #=∞ó – L`«Î~°O FO ~°O q^Œ∞º`åÜ≥∞ÿ #=∞ó – L`«Î~°O FO ~°O ã¨~fi° `À=ÚMˇº· #=∞ó – =∞O_»Å=∞^茺O `«~∞° "å`« t=ã¨fi~°∂Ѩ=Ú#fl ã¨∂~°º „Ѩu=∞#∞ ã¨∂~åºã¨#OÃÑ· ™ê÷ÑO≤ z„ǨO „Ǩ˙O (ÖË^• „Ç‘ÏO)ã¨ó J<Õ =∞O„`«O`À P ^Õ=Ùx JiÛOz „H˜Ok =∞O„`åÅ`À <åºã¨O KÕÜ∂« e. 'FO PO ǨÏ$^Œ~å¯Ü«∞ #=∞ó — 'FO Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fió t~°¿ã ™êfiǨ— 'FO Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fió tMÏÜ≥∞ÿ "Ò+¨\ò— 'FO „ǨÏO *Ïfie<≥º· #=∞ó — 'FO „ǨïO Hõ=KåÜ«∞ ǨïO— 'FO „Ǩ˙O J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò—

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 73

'FO „ǨÏO Ѷ\¨ ò ~å*ˇº˝ #=∞ó — 'FO „ǨÏO Ѷ\¨ ò nH˜`Δ åÜ≥∞ÿ #=∞ó — JOQÆ<庙ê#O`«~=° Ú ™ê^艌 Ωõ _»∞ D kQÆ∞= hÜ«∞|_ç# =∞O„`åÅ`À ã¨∂~åºk #=„QÆÇ¨ ʼnõΩ '=∂#ã‘ÑÓ¨ [—#∞ ã¨OѨ#flO QÍqOKåe. FO ã¨ó ã¨∂~åºÜ«∞ #=∞ó FO ™ÈO ™È=∂Ü«∞ #=∞ó FO =∞O =∞OQÆÖÏÜ«∞ #=∞ó FO |∞O |∞^è•Ü«∞ #=∞ó FO |$O |$ǨÏã¨Ê`«Ü∞Õ #=∞ó, FO ÉèOí ÉèÏ~°"æ åÜ«∞ #=∞ó, FO â◊O â◊<â·≥ Û◊ ~åÜ«∞ #=∞ó, FO ~°O ~åǨÏ"Õ #=∞ó, FO HõO Hˆ `«"Õ #=∞ó, FO `Õ[â◊ÛO_®Ü«∞ #=∞ó I D q^èOŒ QÍ ã¨∂~°º ^Õ"å^Œ∞Å#∞ ѨÓlOz PK«=∞#O KÕã≤ PÃÑ· D „H˜Ok =∞O„`å Å`À z\˜HÔ # „"Õe`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ Jxfl "Õà§◊ `À Hõ~<° åºã¨, JOQÆ<庙êÅ#∞ KÕÜ∂« e. FO ǨO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó, FO Ç‘ÏO t~°¿ã ™êfiǨ, FO Ǩ˙O tMÏÜ≥∞ÿ "Ò+¨\ò, FO ÃÇÏ· O Hõ=KåÜ«∞ ǨïO, FO ǨÏ∫O <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ "Ò+¨\ò, FO ǨÏó J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò I `«~∞° "å`« Éè∂í `«â√◊ kú QÍqOz =∞~°Å <åºã¨O KÕÜ∂« e. J~°º… ™ê÷Ñ#¨ KÕã≤ P [ÖÏxfl `«# â◊s~°OÃÑ· [Å∞¡HÀ"åe. `«~∞° "å`« t=Ùx`À áê@∞ #Onâ◊fi~å^Œ∞Å#∞ ѨÓlOKåe. 'FO ǨÏ∫O t"åÜ«∞ #=∞ó— J<Õ =∞O„`«O`À Ѩ^‡Œ ã≤`÷ ∞« _≥#· Ѩ~=° ∞t=Ùx ѨÓlOz# Ñ≤=∞‡@ #Ok, =∞ǨHÍÅ, QÆOQÆ, Ü«∞=Ú#, ã¨~ã° fi¨ u, N=`«û, "åã¨∞^Î =Õ `«, „|Ǩχ, QÆ}ѨuÅ#∂ `«^∞Œ Ѩi `«# QÆ∞~°∞^Õ=Ùh ™ê^艌 Ωõ _»∞ JiÛOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 74

`«~∞° "å`« Ѩ^‡Œ =∞^躌 OÖ’ #∞#fl â◊HΘ J#O`«^=Õ ÙÅ#∂, Ѩ^‡Œ ѨÓ~°fi ^ŒàO◊ Ö’ ^è~Œ å‡hfl, ^ŒH˜Δ}OÖ’ *Ï˝<åhfl, ѨtÛ=∞OÖ’ "≥·~åQͺhfl, L`«Î~°OÖ’ Sâ◊fi~åºhfl, PˆQflÜ«∞OÖ’ J^è~Œ å‡hfl, <≥~· $° `«ºOÖ’ J*Ï˝<åhfl, "åÜ«∞=ºOÖ’ J"≥~· åQͺhfl, Dâß#ºOÖ’ J<≥â· fi◊ ~åºhfl Ѩ^‡Œ HõiH‚ Ãõ Ñ· "å=∂, *˺ëêªâ‰◊ Ωõ ÅÎ #∂ =∞~°Å `«∂~°∞Ê`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì ~“„n, HÍb, t"å, Jã≤`åk â◊‰Ωõ ÅÎ #∂ ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« t=Ùx HÔ ^Œ∞~°∞QÍ #∞#fl Ñ‘~O°î ÃÑ· „Ѩu+≤Oì Ѩ|_ç# HõÅqHõi}©, |ÅqHõi}©, |ńѨ=∞käh, ã¨~fi° Éè∂í `«^=Œ ∞h, =∞<À#‡h J<Õ =∞Ǩâ◊‰Ωõ ÅÎ #∞ D kQÆ∞= hÜ«∞|_ç# =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. FO ǨÏ∫O HõÅqHõi}ˇºÿ #=∞ó, FO ǨÏ∫O, |ÅqHõi}ˇºÿ #=∞ó, FO ǨÏ∫O |Å „Ѩ=∞kä<º·≥ #=∞ó, FO ã¨~fi° Éè∂í `« ^Œ=∞<≥º· #=∞ó, FO =∞<À#‡<≥º· #=∞ó I `«~∞° "å`« ™ê^艌 Ωõ _»∞ XHõ Pã¨#O ÃÑH· ˜ t=Ù<åǨfixOz PÜ«∞# =∞Ǩ=¸iÎx ™ê÷ÑO≤ Kåe. JѨC_»∞ t=Ù#∞^ÕtÌ Oz P"åǨÏ#, ™ê÷Ñ#¨ , ã¨xfl^è•#, ã¨xfl~À^è,Œ ã¨Hbõ Hõ~}° Ïk =Ú„^ŒÅ#∞ K«∂Ñ≤Oz J~°º… , áê^Œº, PK«=∞#, JÉèºí OQÆ, L^Œfi~°#Î , ™êflhÜ«∞ [ÖÏÅ#∞ ã¨=∞iÊOKåe. Ñ≤=∞‡@ J~°}–˜ =∞O^ä#Œ O KÕã≤ P =∞Ǩ^Õ=ÙxH˜ =G, QÆO^è,Œ ѨÙ+¨Ê, nѨ, 1K«~∞° <≥"· ^Õ •ºÅ#∞ ã¨=∞iÊOKåe. <≥"· ^Õ •º#O`«~=° Ú PK«=∞#O KÕã≤ =ÚYâ◊√kúHÔ · (=ÚY=∞#QÍ <À~°∞) `åO|∂Å=Ú, Hõ~À^Œfi~°Î#O, Kè«„`«O, Kå=∞~°O Ü«∞*’˝Ñ¨g`«O, „Ѩ^•#O KÕã≤ 2Ѩ~g° ∞Hõ~} ° KÕÜ∂« e. Ñ≤=∞‡@ ™ê^艌 Ωõ _»∞ P~å^躌 ^≥=· O PHÍ~åxfl ^èiŒ Oz PÜ«∞##∞ [Ñ≤Oz q#„=∞`«`À ã¨∞uÎ OKåe. ǨÏ$^ŒÜ∂« k<庙êÅ#∞ KÕã≤ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍqOK«∞ D ѨÓ[<Õ '+¨_O» QÆ Ñ¨Ó[— Jx =º=ǨÏi™êÎ~∞° . `«~∞° "å`« kHÍÊʼnõΩÅ#∂, "åi =∞^躌 Ö’ K«O_Õâfi◊ s ^Õqx ѨÓlOKåe. z=~° =∞~°Å t=Ùx WÖÏ ã¨∞uÎ OKåe. Hõ=Δ ∂Ü«∂K«# KÕã≤ HõOHõ}Ïxfl qã¨iO˚ Kåe. 1

K«~∞° — J#QÍ Ç¨ÏŸ=∞Ü≥∂Qƺ"≥∞#ÿ , ѨHfiõ O KÕÜ∞« |_ç# J#fl=Ú. Ѩ~g° ∞Hõ~}° =∞#QÍ J~°ÛhÜ«∞^Õ=ÙxÖ’ ã¨~Àfi`«¯ $+¨`ì « Ü«∞#∞ ÉèÏ==Ú QÆ\ ì˜ Ñ¨éK«∞@.

2

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 75

QÆ∞ǨºuQÆ∞ǨϺQÀáêÎ`fi« O QÆ$Ǩ}Ï ã¨‡`«¯ $`«O [ѨO I ã≤k~ú ƒ° =ù `«∞ "Õ∞^Õ= `«fi„`«Ê™ê^•`ü `«fi~Ú ã≤u÷ ó II Ü«∞u¯Oz`ü „H˜Ü∞« `Õ Hõ~‡° ã¨^• ã¨∞Hõ$`« ^Œ∞+¨¯ $`«O I `«<‡Õ t= Ѩ^㌠ã÷¨ º¨ ~°∞„^Œ HõÑΔ Ü ¨ ∞« â◊OHõ~ó° II t"À^•`å t"ÀÉè’HÍÎ t=ó ã¨~fi° q∞^ŒO[QÆ`ü I t"À[Ü«∞u ã¨~fi° „`«Ü∞« ó t=ó ™È-ǨÏ"Õ∞=K« II Ü«∞`«¯ $`«O Ü«∞`ü Hõiëêºq∞ `«`û« ~°fiO ã¨∞Hõ$`«O `«= I `«fiO „`å`å qâ◊fi<Õ`åK«<å<Àº <å^äÀ-ã≤Î "Õ∞ t= II(PKå~° HÍO_»O 23/26–29) '¿ÇÏ „Ѩɒè ! h=Ù QÆ∞ǨºuQÆ∞ǨϺ"≥∞#ÿ `«`åÎ fiʼnõΩ ã¨O~°H‰Δõ Ωõ _»=Ù. <Õ#∞ KÕã#≤ [áêxfl ã‘fiHõiOK«∞. <å‰õΩ ã≤kxú „áêÑ≤OΠѨ*~Ë Ú. h Hõ$Ѩ=Å¡ <å‰õΩ h Ѩ@¡ QÆÅ D x+¨ª âßâ◊fi`«OQÍ =ÙO_ÕÖÏ =~°q∞~Úº. ~°∞„^Œ^"Õ å! â◊OHõ~å! <å áêáêÅ#∞ #tOѨ*~ˇ Úº. ѨÙ}Ϻxfl ‰õÄ_® ǨÏiOѨ*ãË ≤ ##∞fl h áê^•Å K≥O`« Ѩ_"» ãÕ ∞¨ HÀ. Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ ã¨~fi° ™êfihfl =~°OQÍ WKÕÛ h"Õ ã¨~fi° "åºÑ¨‰Ωõ _»=Ù. ã¨~fi° Éè~í =ΰ Ù. <å Éèqí +¨º`«¯~°‡Åhfl h "≥¿· Ñ Ñ¨Ü∞« xOKÕ ÖÏQÆ ##∞fl nqOK«∞. ~°H‰Δõ Ωõ _»=Ù h"Õ. qâ◊fi<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù h"Õ. ¿ÇÏ Ñ¨~=° ∞t"å! <å‰õΩ "Õ~ˆ k‰õΩ¯ QÍx ^≥=· OQÍx ÖË^∞Œ — Jx D ã¨∞uÎ ™ê~°=Ú. D ~°HOõ QÍ t"Àáêã¨#KÕÜ∞« QÆey# ™ê^艌 Ωõ _»∞ JHÍÅ =∞$`«∞º"å`«Ñ_¨ _» ∞» . Ju â’`Àëê‚ʼnõÄ Jf`«∞_»=Ù`å_»∞. ÉèíQÆ"å#∞_≥·# ã¨^•t=Ùx =∞OQÆà◊=∞Ü«∞^蕺# ã¨fi~°∂áêxfl (J#∞|O^èŒO–3Ö’ K«∂_»O_ç.)

„uѨÙ~å^Õq QÆ}Ëâß^Œ∞ŠѨÓ[ |∞∞+¨μÖÏ~å! W+¨Hì Í=∂º~°÷ ã≤kxú HõeyOKÕ D ѨÓ[Ö’ =ÚO^Œ∞ N QÆ}âË √◊ x Pã¨<åxH©, =¸iÎH© ѨÓ[Å∞ KÕã≤ Pã¨#OÃÑ· PÜ«∞##∞ ™ê÷ÑO≤ z =∞~°Å <åºã¨ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ D =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. FO QÍO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó, FO wO t~°¿ã ™êfiǨ,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 76

FO QÆ∂O tMÏÜ≥∞ÿ =+¨\ò, FO QÔ O· Hõ=KåÜ«∞ ǨïO, FO Q“O <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ "Ò+¨\ò, FO QÆó J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò I `«~°∞"å`« ™ê^茉õΩ_»∞. FO ^Œ∞~åæÜ«∂ó áê^Œ∞HÍÉèϺO #=∞ó JO@∂ ^Œ∞~°æ=∞‡ Ü≥ÚHõ¯Ü«¸, FO QÆ∞~°∞áê^Œ∞HÍÉèϺO #=∞ó JO@∂ QÆ∞~°∞=Ù QÍi Ü≥ÚHõ¯Ü«Ú áê^Œ∞HõʼnõΩ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ „uѨÙ~å^ÕqH©, P"≥∞ Pã¨<åxH˜ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ 'FO „Ç‘ÏO ^Œ∞~ˆ æ ~°H}Δ˜ —˜ J<Õ =∞O„`«O`À ǨÏ$^ŒÜ∂« k<庙êxfl QÍqOz =∞~°Å W^Õ =∞O„`«O`À ~°∞„^ŒKO« _», „ѨKO« _» ^Œ∞~°,æ K«O_À„QÆ, K«O_»<å~ÚHõ, K«O_», K«O_»=u, K«O_»~∂° Ѩ, K«O_çH,õ ^Œ∞~°æ J<Õ `˘q∞‡k â◊‰Ωõ ÅÎ #∂ ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« =„[, Y_®æk =Ú„^ŒÅ#∞ „Ѩ^iŒ ≈Oz ^ÕqH˜ PˆQflÜ«∞OÖ’ ã¨^•t"åk ^Õ=`«Å‰õΩ Ñ¨Ó[ KÕÜ∂« e. ^•xÔH· ™ê^艌 Ωõ _»∞ =ÚO^Œ∞QÍ FO ã¨^•t= =∞Ǩ„¿Ñ`« Ѩ^•‡ã¨<åÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`åxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ P `«~∞° "å`« FO SO H©O¡ („Ç‘ÏO) ™œO„uѨÙ~åÜ≥∞ÿ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À „uѨÙ~åâ◊HHΘ ˜ #=∞™ê¯~°O KÕÜ∂« e. `«~°∞"å`« „uѨÙ~å^Õq Ü≥ÚHõ¯ Pã¨<åxH© (Ѩ^•‡xH˜), =¸iÎH©, ǨÏ$^ŒÜ«∂k JOQÍÅH© #=∞™ê¯~°O KÕã≤ P Ѩ^‡Œ Ñ‘~O°î ÃÑ· =∂¿ÇÏâ◊fii, „ÉÏǨχ}˜, H“=∂i, "≥+· q‚¨ , "åiÇ≤Ï, WO„^•}˜, Kå=ÚO_», K«O_çHõ – J#∞ Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ ^Õ=`«Å#∂ ѨÓlOKåe. Ñ≤=∞‡@ Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ Éè~·ˇ =° ÙÅ#∂ JiÛOKåe. Jã≤`åOQÆ∞_»∞, ~°∞~°∞_»∞, K«O_»∞_»∞, „HÀkè, L#‡`«∞Î_»∞, Hõáêe, cè+¨}∞_»∞, ã¨OǨi J#∞"å~°Å∞ J+¨ìÉèˇ·~°=ÙÅ∞. Éèˇ·~°= ѨÓ*Ï#O`«~°=Ú ~°u, „Ñ‘u, HÍ=∞^Õ=, ѨOK«ÉÏ}, Ü≥∂yx, |@∞Hõ, ^Œ∞~°æ, qѶ∞¨ fl~å*Ï^Œ∞Å#∂, QÆ∞~°∞=Ù#∂, Hˆ „Δ `«áêÅ ^Õ=`«Å#∂ ѨÓlOKåe. ™ê^艌 Ωõ _çÑÙ¨ _»∞ XHõ ѨOK«Q~Æ ƒ° ù =∞O_»ÖÏxflQÍh „uHÀ} Ñ‘~åî xflQÍh "Õã≤ ^•xÃÑ· â◊√Hõ¡=~°‚ ã¨∞â’aè`å, =~°^•~Úh, g}ÏѨÙã¨ÎHõ ^è•i}©, JHõΔ=∂Å, JÉèíÜ«∞=Ú„^Œ ǨϙêÎÅOHõ$`å Ü«∞QÆ∞ ã¨~ã° fi¨ f ^Õq =¸iÎx ™ê÷uÑ≤Oz =∞#™ê ^蕺xOz ѨÓlOKåe. z=~°QÍ „uѨÙ~ˆ â◊fis ^Õq =∞O„`åxfl ÅHõ=Δ ∂~°∞¡ [Ñ≤OKåe. ǨÏ=#O ‰õÄ_® KÕÜ∂« e. JѨÙ_® `«e¡ ™ê^艌 Ωõ xH˜ ã≤k^ú •è „u HÍQÆÅ^Œ∞. WHõ J`«x â◊HHΘ ˜ u~°∞QÆ∞O_»^∞Œ . (J^蕺ܫ∂Å∞ 24–26)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 77

q+¨^Œ∂~°Hõ =∞O„`«O |∞∞+¨μÖÏ~å! WѨÙ_»∞ g∞‰õΩ ã¨~åÊk q+¨[O`«∞=ÙÅ =Å¡ HõeQˆ HõëêìÅ#∞ `˘ÅyOKÕ =∞O„`å#∞flѨ^tÕ ™êÎ#∞ q#O_ç. 'FO Hõ}z˜ H©}˜ HõHÍfi}© K«~åfi}© Éè∂í `«ÇϨ i}˜ Ѷ}¨ ˜ q+≤}˜ q~°^Œä <å~åÜ«∞}˜ L"Õ∞ ^ŒÇϨ ^ŒÇϨ ǨϿãÎ K«O_Õ~“„^Õ =∂¿ÇÏâ◊fii =∞Ǩ=Úd *ÏfiÖÏ=Úd â◊O‰õΩHõi‚ â◊√Hõ=ÚO_Õ â◊„`«∞O ǨÏ#ǨÏ# ã¨~fi° <åtx ¿ãfi^ŒÜ∞« ã¨~åfiOQÆâ’}˜`O« `«xflsHõãΔ ≤ =∞#™ê^Õq ã¨"∂≥ ‡Ç¨ÏÜ«∞ ã¨"∂≥ ‡Ç¨ÏÜ«∞ ~°∞„^Œãº¨ ǨÏ$^ŒÜ∞Õ *Ï`å ~°∞„^Œãº¨ ǨÏ$^ŒÜ∞Õ ã≤`÷ å I ~°∞„^À ~“„^Õ} ~°∂¿Ñ} `«fiO ^Õq ~°HΔõ ~°HΔõ =∂O „Ǩ˙O =∂O „Ǩ˙O Ѷ¨ Ѷ¨ Ѷ¨ ~î~° °î 㨯O^Œ"∞Õ YÖÏ ÉÏÅ„QÆÇϨ â◊„`«∞ q+¨Ç¨ s FO âßÖË =∂ÖË Ç¨Ï~° ǨÏ~° qëÈOHÍ~° ~°ÇÏ≤ q+¨"QˆÕ ǨOǨO â◊=iǨïO â◊=i P H“Å"ÕQˆ âı ã¨~ˆ fi qOK«"∞Õ Ñ¶∞¨ =∂ÖË ã¨~fi° <åQÍk q+¨ÇϨ ~°}O !— D =∞O„`åxfl „ѨÜ∂≥ yã¨∞#Î flѨÙ_»∞ nx ÉèÏ"å<Õfl =∞#ã¨∞ xO_® J=∞‡ ã¨fi~°∂ѨO`À ã¨Ç¨ xÅ∞ѨىõΩO@∂ =ÙO_®e. nx ÉèÏ=O Wk : 'J=∂‡ L=∂^Õg! h=Ù ~°∞„^Œ∞x ǨÏ$^ŒÜ∞« O #∞O_ç ѨÙ\˜ì JHõ¯_Õ x=ã≤OK«QeÆ y# Ѩ~åâ◊HqΘ . hk ~“„^Œ~∂° Ѩ=Ú. h =ÚYO *ÏfiÅ =Öˇ *Ï[fiź=∂#O. h Hõ\ H˜ ˜ =Ù#fl Ѷ∞¨ O\˜HÍ~°=O ^Œ∞+¨âì ‰◊ Ωõ ÅÎ áêe\˜ â◊~åѶ∂¨ `«O. JO^Œ∞Hˆ ^•xx ‰õΩΔ „^Œ Ѷ∞¨ O\˜Hõ JO\Ï~°∞. h=Ù Éè∂í `«„Ñ≤Ü∞« "≥<· å q+¨ã~¨ åÊňH q+¨~∂° Ñ≤}q˜ . q~°^<Œä å~åÜ«∞}˜QÍ, â◊√Hõ=ÚO_»QÍ Ñ≤Å∞=|_Õ h=Ù ^Œ∞+¨âì ‰◊ Ωõ ÅÎ áêe\˜ qâßÅ, ÉèÜ í ∞« OHõ~=° Údq† „ѨKO« _» ã¨fiÉèÏ=Ù~åeq. h K≥q ‰õΩO_»Å â◊O‰õΩ=ÙÅ HÍO`«∞ÖË "å\˜x #Ü«∞# qÇ‘Ï#∞Å#∞ QÍq™êÎ~Ú. KÕu

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 78

#∞O_ç [fiÅ# â◊HxΘ ѨÙ\˜Oì z =∂ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ HÍeÛ"Õ~Ú. HÍeÛ"Õ~Ú. q+¨<åtx"≥#· F ^Õg! D #~°∞x (ÖË^• <åi)Ö’ "åºÑ≤Oz# q+¨„ѨÉÏè "åxfl #tOѨ*~Ë Ú. P q+¨ [O`«∞=Ù#∞ ã¨"∂≥ ‡Ç≤Ï`«OQÍ QÍqOK«∞, ã¨"∂≥ ‡Ç≤Ï`«O QÍqOK«∞. ^Õg =∞=Ú‡ ~°HOΔ˜ K«∞, ~°HOΔ˜ K«∞— J#∞‰õΩO@∂ =∞O„`åxfl =∞~°Å K«kq ^Õqx =∞~°Å „áêi÷Oz „Ǩ˙O =∂O „Ǩ˙O Ѷ¨Ñ¶¨Ñ¶¨~î°~î° J<Õ c*ÏHõ~Δ åÅ#∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∞O_®e. `«~∞° "å`« ǨOǨO â◊=iǨïO Jx ‰õÄ_® LK«Ûiã¨∂Î ~Ày â◊s~åxfl ã¨Ê $lOKåe.WÖÏ ~ÀyH˜ ã¨Ê $ǨÏ=KÕÛ^•HÍ =∞O„`« Ѩ~#°î , ÉèÏ=zO`«#, c*ÏHõ~Δ ÀKåÛ@#, â◊=~°∞ºKåÛ~°} KÕã∞¨ OÎ _®e.(J^蕺ܫ∞O – 27)

N QÀáêÅ^Õ=Ùx ѨÓ[–N^èŒ~°Ñ¨Ó[ „`≥·Ö’Hõº"≥∂ǨÏ# =∞O„`«O |∞∞+¨μÖÏ~å! <ÕxѨÙ_»∞ Éè’QÆ"∂≥ Hõ^Δ •Ü«∞HÍÖˇ#· q+¨μ~‚ ∂° Ѩ ^≥=· `«=ÚÅ∞ QÀáêÅ, N^è~Œ ∞° ŠѨÓ*Ï q^è•<åxfl qxÑ≤™êÎ#∞. =ÚO^Œ∞QÍ Ñ¨Ó[ H˘éH˘Hõ =∞O_»ÖÏ<Õfl~åÊ@∞ KÕã≤ ^•x ^•fi~° „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ QÆOQÍÜ«∞=Ú#Å#∂, „|Ǩχ Ü≥ÚHõ¯ â◊‰Ωõ ÖÎ #·ˇ ^è•`«, q^è•`«Å#∂ ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« ÅH˜;, â◊OYO, Ѩ^‡Œ xkè, âß~°OQÆ^#Œè ∞=Ù, â◊~É° Ïè Å#∞ ѨÓlOKåe. P `«~∞° "å`« `«∂~°∞Ê ^≥ãÖ¨ ’ Éè„í ^Œ, ã¨∞Éè„í ^ŒÅ‰õÄ, ^ŒH} Δ˜ kâ◊Ö’ K«O_» „ѨKO« _»∞ʼnõÄ, Ѩ_»=∞\˜ k‰õΩ¯# |Å, „Ѩ|Å∞ʼnõÄ, L`«Î~°O "≥·Ñ¨Ù# [Ü«∞ q[Ü«ÚʼnõÄ Ñ¨Ó[Å∞ KÕÜ∂« e. Ñ≤=∞‡@ <åÅ∞QÆ∞ ^•fi~åÅÖ’ „Hõ=∞OQÍ ÅH˜;, QÆ}Ѩu, ^Œ∞~°,æ ã¨~ã° fi¨ `«=∞‡Å#∞ ѨÓlOKåe. =∞O_»ÅO PˆQflÜ«∂k HÀ}ÏÖ’¡ Ѩ~=° ∞ ÉèÏQÆ=`À`«=Î Ú_≥#· <å~°^∞Œ h, ã≤^∞Œ Åú #∂, QÆ∞~°∞„QÆÇ¨ hfl, #ʼnõÄ|~°∞h ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKåe. `«∂~°∞Ê "≥Ñ· Ù¨ q+¨μ=‚ Ùh q+¨μâ‚ H◊ hΘ JiÛOKåe. =∞O_»ÅOÖ’ q+¨μ‚ Ѩi"å~åxfl ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKåe. =∞O_»Å=∞^躌 OÖ’ â◊HΘ ‰õÄ~°‡, J#O`«, Ѩ$käfi, ^è~Œ ‡° ,*Ï˝#, "≥~· åQƺ =¸~°∞ÅÎ ‰õΩ PˆQflÜ«∂k HÀ}ÏÖ’¡ ѨÓ[Å∞ KÕÜ∂« e. "åÜ«∞=º HÀ}OÖ’#∂ L`«~Î ° kâ◊Ö’#∂ „ѨHÍâ◊, Sâ◊fi~åºÅ#∞ ѨÓlOKåe. 'QÀÑ‘[# =Å¡ÉèÏÜ«∞ ™êfiǨ— Wk QÀáêÅ =∞O„`«O. D =∞O„`åxfl [Ñ≤ã¨∂Î =∞O_»ÅOÖ’ `«∂~°∞Ê`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ „Hõ=∞OQÍ Zxq∞k "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ Hõ$+¨Ñ‚ `¨ ∞« flÖˇ#· ã¨∞jÅ, *ÏO|u, ~°∞H˜‡}˜, ã¨`º« ÉèÏ=∞, ã¨∞#O^Œ, <åQÆfllu, ÅHõ} Δ , q∞„`«qO^ŒÅ#∞ ™ê÷ÑO≤ z P `«~∞° "å`« "åix ѨÓlOKåe. "≥O@<Õ N QÀáêÅ^Õ=Ùx â◊OY, K«„Hõ, QÆ^,Œ Ѩ^‡Œ , =Úã¨Å, Y_»,æ áêâ◊, JO‰õΩâ◊, N=`«Ê, H“ã¨∞ÉÎ ,íè =Ú‰õΩ@, =#=∂ÖÏk zǨflÅ#∞ ѨÓlOKåe. Ñ≤=∞‡@ WO„^•k ^èfiŒ [áêÅHõ kHÍÊʼnõΩ#∂, q+¨fiHˆ û#∞h, ÅH©;ã¨ÇÏ≤ `« NHõ$+¨‚ ÉèQí "Æ å#∞h JiÛOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 79

QÀÑ‘ [# =Å¡É=íè ∞O„`åxfl [Ñ≤Oz, ^蕺xOz, ™êOQÀáêOQÆOQÍ PÜ«∞# ѨÓ[#∞ ÃÑ· q^èOŒ QÍ KÕ¿ã"åiH˜ ã¨~åficè+ì¨ ã≤kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. „`≥Ö· ’Hõº"≥∂ǨÏ# N^èsŒ Ü«∞ =∞O„`«O : FO NO (ÖË^• Nó) N^è~Œ åÜ«∞ „`≥Ö· ’Hõº "≥∂ǨÏ<åÜ«∞ #=∞ó I H©O¡ ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∂Ü«∞ „`≥Ö· ’Hõº "≥∂ǨÏ<åÜ«∞ #=∞ó I FO q+¨"‚ Õ „`≥Ö· ’Hõº "≥∂ǨÏ<åÜ«∞ #=∞ó I FO NO „Ç‘ÏO H©O¡ „`≥Ö· ’Hõº"≥∂ǨÏ<åÜ«∞ q+¨"‚ Õ #=∞ó I D =∞O„`«O ã¨=∞ã¨Î „ѨÜ∂≥ [<åÅ#∂ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ Hõeyã¨∞OÎ k. =∞ǨÏ~°∞¬ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ N^è~Œ É° Qíè "Æ å#∞x – J#QÍ q+¨μ^‚ =Õ Ùx =∞OQÆà=◊ ∞Ü«∞"≥∞#ÿ ѨÓ*Ï q^è•<åxfl =i‚™êÎ#∞. ™ê^茉õΩ_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À JOQÆ<åºã¨=Ú#∞ KÕÜ∂« e. FO „âßO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó, FO NO t~°¿ã ™êfiǨ, FO „â◊¥O tMÏÜ≥∞ÿ =+¨\ò, FO „â‹O· Hõ=KåÜ«∞ ǨïO, FO „â∫O, <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ "Ò+¨\ò, FO „â◊ó J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò. J#O`«~O° â◊OY, K«„Hõ, QÆ^•k ã¨fi~°∂Ñ≤}© =Ú„^ŒÅ#∞ „Ѩ^iŒ ≈Oz "å\˜x ^èiŒ Oz Ü«Ú#fl P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· N^è~Œ ° ÉèQí "Æ å#∞x WO^•Hõ\ ˜ =∞O„`«O`À ^蕺xOKåe. ã¨fiã≤HÎ õ ÖË^• ã¨~fi° `À Éè„í ^Œ=∞O_»ÖÏxfl ã≤^OúŒ KÕã≤ N ÉèQí "Æ å#∞x Pã¨<åxfl ѨÓlOz P ™êfiq∞x FO N^è~Œ åã¨# ^Õ=`å PQÆKÛ« `ù « Jx P"åǨÏ#O KÕÜ∂« e. D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À Pã¨# ѨÓ[ KÕÜ∂« e. FO ã¨=∞ã¨Î Ѩi"å~åÜ«∂K«∞º`å ã¨<åÜ«∞ #=∞ó PÃÑ· FO ^è•„`Õ #=∞ó, FO q^è•„`Õ #=∞ó Å`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ ^è•`å, q^è•`å QÆOQÍk ^Õ=`«Å#∞ D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. FO QÆOQÍÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO Ü«∞=Ú<åÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO P^è•~° â◊HÔ ºÎ· #=∞ó, FO ‰õÄ~å‡Ü«∞ #=∞ó, FO J#O`åÜ«∞ #=∞ó, FO Ѩ$kä"º·≥ #=∞ó, FO ^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó, FO *Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó, FO "≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó, FO Sâ◊fi~åºÜ«∞ #=∞ó, FO J^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó, FO J*Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 80

FO J"≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó, FO J<≥â· fi◊ ~åºÜ«∞ #=∞ó, FO HõO^•Ü«∞ #=∞ó, FO <åÖÏÜ«∞ #=∞ó, FO Ѩ^•‡Ü«∞ #=∞ó, FO q=∞ÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO L`«¯i¬}ºÿˇ #=∞ó, FO *Ï˝<åÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO „H˜Ü∂« Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO Ü≥∂QÍÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO „ѨÇÏπ "≥º· #=∞ó, FO ã¨`åºÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO Dâß<åÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO J#∞„QÆÇ¨ Ü≥∞ÿ #=∞ó, =∞~°Å N^è~Œ ° ^Õ=Ùx WÖÏ JO@∂ P"åǨÏ# KÕã≤ ѨÓ[ KÕÜ∂« e. FO „Ç‘ÏO N^è~Œ åÜ«∞ „`≥Ö· ’Hõº "≥∂ǨÏ<åÜ«∞ q+¨"‚ Õ #=∞ó PQÆKÛ« ù I D ѨÓ*Ï#O`«~=° Ú ÅH©;^Õqx FO „tÜ≥∞ÿ #=∞ó JO@∂ ѨÓlOKåe. P `«~∞° "å`« D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À +¨_O» QÆ <åºã¨O KÕÜ∂« e. FO „âßO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó, FO NO t~°¿ã #=∞ó, FO „â◊¥O tMÏÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO „â‹O· Hõ=KåÜ«∞ #=∞ó, FO „â∫O <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ #=∞ó, FO „â◊ó J„™êÎÜ∞« #=∞ó— J#O`«~=° Ú ™êfiq∞"åi PÜ«Ú^è•Å#∂ PÉè~í }° ÏÅ#∂ J=~À^èŒ „"å`«=Ú (Ѩi"å~°=Ú) #∂ D =∞O„`åÅ`À JiÛOKåe. FO â◊OMÏÜ«∞ #=∞ó, FO Ѩ^•‡Ü«∞ #=∞ó, FO K«„HÍÜ«∞ #=∞ó, FO QÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO N=`åûÜ«∞ #=∞ó, FO H“ã¨∞ÉÎ Ïè Ü«∞ #=∞ó, FO =#=∂ÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO Ñ‘`åO|~åÜ«∞ #=∞ó, FO „|Ǩχ}Ë #=∞ó, FO <å~°^•Ü«∞ #=∞ó, FO QÆ∞~°∞Éè’º #=∞ó, FO WO„^•Ü«∞ #=∞ó, FO JQÆflÜÕ∞ #=∞ó, FO Ü«∞=∂Ü«∞ #=∞ó, FO x~°$`«Ü∞Õ #=∞ó, FO =~°∞}ÏÜ«∞ #=∞ó, FO "åÜ«∞"Õ #=∞ó, FO ™È=∂Ü«∞ #=∞ó,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 81

FO Dâß<åÜ«∞ #=∞ó, FO J#O`åÜ«∞ #=∞ó, FO „|Ǩχ}Ë #=∞ó, FO ã¨`åÎ fiÜ«∞ #=∞ó, FO ~°[¿ã #=∞ó, FO `«=∞¿ã #=∞ó, FO q+¨fiHˆ û<åÜ«∞ #=∞ó ! D ^Õ=ã¨fi~°∂áêÅ#∞ +¨_O» QÆ<åºã¨, JGѨÓ[Å`À `«$Ñ≤ÎѨéz# Ñ≤=∞‡@ q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞x =¸iÎx Jaè¿+H˜Oz =G Ü«∞*’˝Ñ¨g`åÅ`À ã≤OQÍiOz QÆO^èŒ Ñ¨Ù+¨Ê ^è∂Œ Ѩ náêÅ#∞ x"ÕkOz „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕÜ∂« e. <≥"· ^Õ ºŒ O ÃÑ\˜,ì =¸Å=∞O„`åxfl #∂@ Ü≥∞xq∞k=∂~°∞¡ [Ñ≤Oz ^•x Ѷ֨ Ïxfl ‰õÄ_® N^è~Œ É° Qíè "Æ å#∞xH˜ ã¨=∞iÊOz "ÕÜ∂« e. XHõ =ÚǨ˙~°OÎ áê@∞ Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘x ™ê^艌 Ωõ _»∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ∞« ^ÕâO◊ Ö’ Ѩiâ◊√^Œú ã¨Ê\ù H˜ õ =∞}˜ ã¨=∂#HÍO`«∞Å`À q~ålÅ∞¡"å_»∞, HÀ@¡ ã¨∂~°∞ºÅ „ѨÉÅíè `À "≥Å∞Q˘O^Œ∞"å_»∞, „Ѩã¨#fl=ÚY∞_»∞, ™œ=∞º=Ú„^ŒÖ’#∞O_»∞"å_»∞, ^èŒ=à◊ =∞Hõ~° ‰õΩO_»ÖÏÅ`À â’aèÅ∞¡"å_»∞, =Ú‰õΩ@^è•i, â◊√ÉèíÅHõΔ} ã¨OѨ#fl=ÚÖˇ·# JOQÆ=ÚÅ∞ QÆÅ"å_»∞, =# =∂ÖÏÅOHõ$`«∞_»∞#QÆ∞ N^è~Œ ° ^Õ=Ùx Ѩ~„° |Ǩχ ã¨fi~°∂áêxfl ^蕺xOKåe. `«~∞° "å`« D „H˜Ok ™È΄`åxfl K«^"Œ åe. Nx"å™êÜ«∞ ^Õ"åÜ«∞ #=∞ó NѨ`Ü « ∞Õ #=∞óI N^è~Œ åÜ«∞ ã¨âß~°OQÍÜ«∞ N„Ѩ^•Ü«∞ #"≥∂ #=∞ó II N=Å¡ÉÏè Ü«∞ âßO`åÜ«∞ N=∞`Õ K«#"≥∂ #=∞óI N Ѩ~fi° `« x"å™êÜ«∞ #=∞ó „âıÜ∞« 㨯~åÜ«∞ K« II „âıÜ∞« ™êO Ѩ`Ü « ∞Õ K≥=· Ǩº„â◊Ü∂« Ü«∞ #"≥∂ #=∞ó II â◊~}° Ϻܫ∞ =ˆ~}Ϻܫ∞ #"≥∂ Éè∂í Ü≥∂ #"≥∂ #=∞ó I ™È΄`«O Hõ$`åfi #=∞㨯 $`«º ^Õ=^Õ=O qã¨~Ü ˚° ∞Õ `ü II q+¨μ=‚ Ù t=ÙxH˜ D q^èOŒ QÍ LѨ^tÕ OKåHõ t=Ù_∞» J`«ºO`« ^Œ∞ã¨~Î "° ∞≥ #ÿ Éè=í ™êQÆ~åxfl ã¨∞Å∞=ÙQÍ ^•\˜OKÕ Ñ¨Ó*Ïq^è•#"Õ∞^≥<· å qxÑ≤OK«∞=∞x JÉèºí i÷OKå_»∞. ^•xH˜ q+¨μ=‚ Ù WÖÏ K≥áêÊ_»∞ (Jx ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞) =∞~˘Hõ q+¨μ‚ ѨÓ[ =ÙOk. Wk Éè’QÆ"∂≥ HΔÍÅ#∞ JÅ"ÀHõQÍ JOkã¨∞OÎ k. D ѨÓ*Ï q^è•#OÖ’ ™ê^艌 Ωõ _»∞ =ÚO^Œ∞QÍ ™êfl#O KÕã≤ ã¨O^躌 "å~°∞ÛH˘x Ü«∞[˝ =∞O_»ÑO¨ Ö’ „Ѩ"tÕ OKåe. HÍà◊¥§ KÕ`∞« Å∂ Hõ_∞» H˘¯x âß„™ÈÎHOÎõ QÍ PK«=∞#O KÕã≤ <åºã¨ qkè##∞ã¨iã¨∂Î ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å ^•fi~å "åºÑ¨H~õ ∂° ѨOÖ’ =¸Å =∞O„`«=Ú Ü≥ÚHõ¯ Hõ~<° åºã¨O KÕÜ∂« e. ¿ÇÏ ~°∞„^Œ^"Õ å! q+¨μ‚ ^Õ=Ùx =¸Å=∞O„`«O Wk :

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 82

'FO N „Ç‘ÏO N^è~Œ åÜ«∞ q+¨"‚ Õ #=∞ó— Wk ^Õ"åkè^=Õ Ù_»∞, Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞#QÆ∞ q+¨μ"‚ åK«HOõ . Wk ã¨~fi° ~ÀQÆÇϨ ~°,Î ã¨=∞ã¨Î „QÆÇϨ â◊=∞Hõ~,ΰ ã¨~fi° áêѨ q<åâ◊HOõ , ÉèHí ,Θ Éè∞í H˜,Î =ÚH˜Î „Ѩ^•Ü«∞HõO. `«~∞° "å`« 'FO ǨO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó—`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ 'J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò— ^•HÍ QÆÅ =∞O„`åÅ`À JOQÆ<åºã¨O KÕã∞¨ HÀ"åe. `«~∞° "å`« ã¨OÜ«∞q∞Ü≥∞ÿ P`«‡=Ú„^Œ#∞ „Ѩ^iŒ ≈OKåe. ǨÏ$^ŒÜ∞« QÆ∞ǨÏÖ’ J`«∞e`« HÍO`«∞Å`À q~ålÅ∞¡`∞« #fl â◊OY K«„Hõ^•è i, ‰õΩO^ŒÑÙ¨ +¨Ê, K«O„^ŒHÍOu â’aè`∞« _»∞, N=`«û H“ã¨∞ÎÉèí ã¨=∞xfi`«∞_»∞, =#=∂Å, ~°`«flǨ~åÅOHõ$`«∞_»∞#QÆ∞ q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞x Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘x, =∞#ã¨∞Ö’ =∞#ã¨∞`À K«∂ã≤ =∞#™ê~å ^蕺xOKåe. `«~°∞"å`« 'q+¨μ‚=∞O_»Åã≤÷`«∞Öˇ·# ^Õ=QÆ}∞ÖÏ~å, áê~°¬^Œ∞ÖÏ~å, â◊‰õΩÎÖÏ~å! g∞ JO^Œih P^Œ~O° `À P"åǨÏ# KÕã∞¨ <Î åfl#∞. WHõ¯_çH˜ ^ŒÜ∞« KÕÜ∞« O_ç— Jx D =∞O„`åÅ ^•fi~å P"åǨÏ# KÕÜ∂« e. FO ã¨=∞ã¨Î Ѩi"å~åÜ«∂K«∞º`åÜ«∞ #=∞ó, FO ^è•„`Õ #=∞ó, FO q^è•„`Õ #=∞ó, FO QÆOQÍÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO Ü«∞=Ú<åÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO â◊OY x^èÜ Œ ∞Õ #=∞ó FO Ѩ^‡Œ x^èÜ Œ ∞Õ #=∞ó, FO K«O_®Ü«∞ #=∞ó, FO „ѨKO« _®Ü«∞ #=∞ó, FO ^•fii„â◊Ü∞ÿ≥ #=∞ó, FO P^è•~° â◊HÔ ºÎ· #=∞ó, FO ‰õÄ~å‡Ü«∞ #=∞ó, FO J#O`åÜ«∞ #=∞ó, FO „tÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO ^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó, FO *Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó, FO "≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó, FO Sâ◊fi~åºÜ«∞ #=∞ó, FO J^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó, FO J*Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó, FO J"≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó, FO J<≥â· fi◊ ~åºÜ«∞ #=∞ó, FO ã¨O ã¨`åÎ fiÜ«∞ #=∞ó, FO ~°O ~°[¿ã #=∞ó, FO `«O `«=∞¿ã #=∞ó, FO HõO HõO^•Ü«∞ #=∞ó, FO #O <åÖÏÜ«∞ #=∞ó, FO ÖÏO Ѩ^•‡Ü«∞ #=∞ó, FO JO J~°¯ =∞O_»ÖÏÜ«∞ #=∞ó,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 83

FO ™ÈO ™È=∞=∞O_»ÖÏÜ«∞ #=∞ó, FO =O =Ç≤Ïfl=∞O_»ÖÏÜ«∞ #=∞ó, FO q=∞ÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO L`«¯i¬}ºÿˇ #=∞ó, FO *Ï˝<åÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO „H˜Ü∂« Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO Ü≥∂QÍÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO Ѩ^‡·≥ º #=∞ó, FO ã¨`åºÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO Dâß<åÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO J#∞„QÆÇ¨ Ü≥∞ÿ #=∞ó – D <å=∞ =∞O„`åÅ`À, QÆO^èŒ Ñ¨ÙëêÊk LѨKå~åÅ ^•fi~å ÃÑ#· K≥Ñʨ |_ç# ^Õ=`«ÅO^Œih #=∞™ê¯~°ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ Ñ¨ÓlOKåe. `«^#Œ O`«~O° áêѨ q<åâ◊‰Ωõ _≥#· , Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_≥#· q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x =∞O_»ÅOÖ’H˜ P"åǨÏ# KÕã≤ D q^èOŒ QÍ Ñ¨ÓlOKåe. =ÚO^Œ∞ =∞# â◊s~°O`À <åºã¨O KÕã#≤ @∞¡QÍ<Õ WѨÙÊ_»∞ „Ѩu=∞`À KÕÜ∂« e. =Ú„^•„Ѩ^~Œ ≈° #, J~°º… áê^•ºk LѨKå~åÅ`À ѨÓ[ KÕã,≤ „Ѩu=∞‰õΩ, ™êfl#, =G, PK«=∞#, QÆO^è,Œ ѨÙ+¨Ê, ^è∂Œ Ѩ, náê^Œ∞Å#∞ ã¨=∞iÊOz <≥"· ^Õ ºŒ OQÍ 'K«~∞° —x ÃÑ\Ïìe. P =∞Ǩ^Õ=ÙxH˜ ÉèHí QΘ Í „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« PÜ«∞# =¸Å =∞O„`åxfl #∂@Ü≥∞xq∞k =∂~°∞¡ [Ñ≤Oz P [áêxfl ‰õÄ_® PÜ«∞#‰õΩ JiÊOKåe. =∞~°Å PÜ«∞# ǨÏ$^ŒÜ∂« ^Œ∞Å#∞ (FO ǨO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó #∞O_ç ǨÏó J„™êÎÜ∞« #=∞ó ^•HÍ) JÅOHÍ~°, PÜ«Ú^è•^Œ∞Å#∞ (â◊OYO #∞O_ç âß~°OQÆO ^•HÍ) FO â◊OMÏÜ«∞ #=∞ó, FO Ѩ^•‡Ü«∞ #=∞ó, FO K«„HÍÜ«∞ #=∞ó, FO QÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO N=`åûÜ«∞ #=∞ó, FO H“ã¨∞ÉÎ Ïè Ü«∞ #=∞ó, FO =#=∂ÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO Ñ‘`åO|~åÜ«∞ #=∞ó, FO „|Ǩχ}Ë #=∞ó, FO <å~°^•Ü«∞ #=∞ó, FO QÆ∞~°∞Éè’º #=∞ó, FO WO„^•Ü«∞ #=∞ó, FO JQÆflÜÕ∞ #=∞ó, FO Ü«∞=∂Ü«∞ #=∞ó, FO x~°$`«Ü∞Õ #=∞ó, FO =~°∞}ÏÜ«∞ #=∞ó, FO "åÜ«∞"Õ #=∞ó, FO ™È=∂Ü«∞ #=∞ó, FO Dâß<åÜ«∞ #=∞ó, FO J#O`åÜ«∞ #=∞ó, FO „|Ǩχ}Ë #=∞ó, FO ã¨`åÎ fiÜ«∞ #=∞ó, FO ~°[¿ã #=∞ó, FO `«=∞¿ã #=∞ó, FO q+¨fiHˆ û<åÜ«∞ #=∞ó ! ѨÓlOz W`«~° ^Õ=`«Å#∞ ‰õÄ_® WÖÏ Ñ¨ÓlOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 84

FO â◊~åÜ«∞ #=∞ó, FO „|Ǩχ}Ë #=∞ó, FO <å~°^•Ü«∞ #=∞ó, FO ѨÓ~°fiã≤^ÉúÕ ’è º #=∞ó, FO ÉèQí =Æ `ÕÉ’è º #=∞ó, FO QÆ∞~°∞Éè’º #=∞ó, FO Ѩ~=° ∞ QÆ∞~°∞Éè’º #=∞óI J#O`«~O° kHÍÊʼnõΩÅ#∂, J#O`«∞h, „|Ǩχh ã¨Ñi¨ "å~°OQÍ PǨfixOz D =∞O„`åÅ`À JiÛOKåe. FO WO„^•Ü«∞ ã¨∞~åkèÑ`¨ Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO JQÆflÜÕ∞ `Õ*’-kèÑ`¨ Ü « ∞Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO Ü«∞=∂Ü«∞ „¿Ñ`åkèÑ`¨ Ü « ∞Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO x~°$`«Ü∞Õ ~°HÀΔ -kèÑ`¨ Ü « ∞Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO =~°∞}ÏÜ«∞ [ÖÏkèÑ`¨ Ü « ∞Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO "åÜ«∞"Õ „áê}ÏkèÑ`¨ Ü « ∞Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO ™È=∂Ü«∞ #Hõ„Δ `åkèÑ`¨ Ü « ∞Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO Dâß<åÜ«∞ q^•ºkèÑ`¨ Ü « ∞Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO J#O`åÜ«∞ <åQÍkèÑ`¨ Ü « ∞Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO „|Ǩχ}Ë Ö’HÍkèÑ`¨ Ü « ∞Õ ã¨"åǨÏ# Ѩi"å~åÜ«∞ #=∞ó, FO =„*ÏÜ«∞ ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, FO â◊HÔ ºÎ· ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, FO ^ŒO_®Ü«∞ ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, FO Y_®æÜ∞« ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, FO áêâßÜ«∞ ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, FO ^èfiŒ *ÏÜ«∞ ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, FO QÆ^•Ü≥∞ÿ ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, FO „uâ◊¥ÖÏÜ«∞ ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, FO K«„HÍÜ«∞ ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, FO Ѩ^•‡Ü«∞ ǨïO Ѷ\¨ ò #=∞ó, =∞iÜ«Ú FO "ÒO q+¨fiHˆ û<åÜ«∞ #=∞ó, FO =∞Ǩ^Õ"å! D q^èOŒ QÍ JO^Œih =∞O„`åÅ ^•fi~å ѨÓ[Å ^•fi~å ã¨O`À+¨ ÃÑ\˜#ì `«~∞° "å`« =∞~°Å JO^ŒiÖ’#∂ "åºÑ≤OzÜ«Ú#fl "åã¨∞^Õ=Ù_≥#· q+¨μ^‚ =Õ Ùx WÖÏ ã¨∞uÎ OKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 85

q+¨"‚ Õ ^Õ= ^Õ"åÜ«∞ #"≥∂ "≥„· ѨÉqíè +¨"‚ Õ II q+¨"‚ Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó ã≤u÷ Hõ~åÜ«∞K« I „QÆã+≤ "‚¨ Õ #=∞â‹Û· = #=∞ó „ѨàÜ ◊ ∞« âß~Ú<Õ II ^Õ"å<åO „ѨÉ"íè Õ K≥=· Ü«∞*Ï˝<åO „ѨÉ"íè Õ #=∞ó I =Úh<åO „ѨÉ"íè Õ x`«ºO Ü«∞HΔÍ}ÏO „ѨÉqíè +¨"‚ Õ II l+¨"‚ Õ ã¨~fi° ^Õ"å<åO ã¨~fi° QÍÜ«∞ =∞Ǩ`«‡<Õ I „|¿ÇχO„^Œ ~°∞„^Œ =O^•ºÜ«∞ ã¨~ˆ fiâßÜ«∞ #"≥∂#=∞ó II ã¨~fi° Ö’Hõ Ç≤Ï`å~å÷Ü∞« Ö’HÍ^躌 HΔÍÜ«∞"≥· #=∞ó I ã¨~fi° QÀ„¿ÑÎ ã¨~fi° Hõ„~ˆ Î ã¨~fi° ^Œ∞+¨ì q<åt<Õ II =~°„Ѩ^•Ü«∞ âßO`åÜ«∞ =ˆ~}Ϻܫ∞ #"≥∂#=∞ó I â◊~}° Ϻܫ∞ ã¨∞~°∂áêÜ«∞ ^è~Œ ‡° HÍ=∂~°^÷ •~Ú<Õ II (PKå~° 31/24–29) â◊OHõ~°^Õ"å! U q^èŒOQÍ „|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, J=ºÜ«Ú_»∞, Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞<≥·# q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x ã¨∞uÎ Oz ™ê^艌 Ωõ _»∞ `«# ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ PÜ«∞##∞ K«∂_»QeÆ y ^蕺xOKåe. `«~∞° "å`« =¸Å=∞O„`« [áêxfl KÕã∂¨ Î ^蕺xOKåe. D ~°HOõ QÍ KÕÜ∞« QÆey# "åxH˜ q+¨μ=‚ Ù =â◊√_Ò`å_»∞. ¿ÇÏ ~°∞„^Œ^"Õ å! D q^èOŒ QÍ XHõ ~°ÇϨ 㨺 ѨÓ~°‚ Ѩ~=° ∞QÆ∞ǨϺ, Éè∞í H˜Î =ÚH˜Î „Ѩ^,Œ ★ q+¨μ‚ L`«=Î ∞ ѨÓ*Ï q^è•<åxfl g∞~°∞ <åKÕ Ñ¨eH˜OKå~°∞. q^•fiOã¨∞_≥#· ѨÙ~°∞+¨μ_ô ѨÓ[#∞ ѨiOî K«QÍ<Õ q+¨μÉ‚ Híè „Îõ âı+μ¨ _ª ·≥ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`å_»∞. nxx q#fl"å~°∞, (J^蕺ܫ∂Å∞ 28–31) K≥ÑÊ≤ #"å~°∞ q+¨μÖ‚ ’Hõ „áêÑ≤Î <˘O^Œ∞`å~°∞.

ѨOK«`«`åÎ fi~°Û# – qkè '¿ÇÏ Ñ¨~=° ∂`å‡! `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#flO`« =∂„`å#<Õ ™ê^艌 Ωõ xH˜ Ѩ~=° ∞Ѩ^•xfl „áêÑ≤OΠѨ KÕ¿ã ™ê~°``« Ϋ fiOÖ’ ÉèÏQÆ"∞≥ #ÿ ѨOK«``« åÎ fi~°Û# XHõ@∞#fl^Œx q<åfl#∞. =∂ÃÑ· ^ŒÜ∞« =ÙOz ^•x#∞Ѩ^tÕ OK«O_ç— Jx HÀ~å_»∞ t=Ù_»∞. Ö’Hõ HõÖϺ}O HÀã¨O â◊OHõ~É° Qíè "Æ å#∞x P~å\Ïxfl J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl Pk^Õ=Ù_»∞ P#O^ŒÉiíè `«∞_≥· WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. ★

"≥+· "‚¨ À`«=Î ∞ Jx LO_®e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 86

'ã¨∞„=`«∞_»"#·≥ â◊OHõ~^° "Õ å! g∞HÍ Ñ¨OK«``« Ϋ fi ѨÓ*Ïqkèx `«Ñʨ Hõ qxÑ≤™êÎ#∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Wk k=ºO, =∞OQÆàã◊ fi¨ ~°∂ѨO, HõÖϺ}HÍi, ~°ÇϨ 㨺ѨÓ~°O‚ , „âı+Oª¨ , Jcè+ì¨ ã≤k„ú Ѩ^OŒ , Hõe^À+¨ q<åâ◊HOõ , Ѩ~=° ∞Ѩq„`«O. ¿ÇÏ ã¨^•t"å! Ѩ~°=∂`«‡Ü«Ú, "åã¨∞^Õ=Ù_»∞<≥·# NǨÏi Jq<åt, âßO`«∞_»∞, ã¨`Ϋ fiã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, ★„^è∞Œ =Ù_»∞, â◊√^Œ∞_ú ∞» , ã¨~fi° "åºÑ≤, x~°O[#∞_»∞. P q+¨μ^‚ =Õ Ù_Õ `«# ã‘fiÜ«∞=∂Ü«∞ Ü≥ÚHõ¯ „ѨÉÏè =O ^•fi~å J~Ú^Œ∞ „ѨHÍ~åÅ∞QÍ HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl_»∞. D „ѨHÍ~åÅ∞ J~Ú^Œ∞ ~°∂áêÅ∞QÍ, `«`Ϋ fi=ÚQÍ Ñ¨ÓlOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú. q+¨μ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ ѨOK«~∂° áêÅ "åK«Hõ =∞O„`åÅ∞ "åi ¿Ñ~°`¡ À<Õ WÖÏ =ÙO\Ï~Ú. FO JO "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó, FO PO ã¨OHõ~¬° }ÏÜ«∞ #=∞ó, FO JO „Ѩ^∞Œ º=∂flÜ«∞ #=∞ó, FO Jó Jx~°∞^•úÜ∞« #=∞ó, FOFO <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞ #=∞ó I ã¨~fi° áê`«HÍÅ#∂, =∞Ǩáê`«HÍÅ#∂ #tOѨ*ãË ≤ ѨÙ}Ϻxfl „Ѩ^•#O KÕã,≤ ã¨~fi° ~ÀQÍÅ#∂ ^Œ∂~°O KÕ¿ã, J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞ =∞Ǩ ^≥=· `«=ÚÅ "åK«HÍÖË D ѨOK«=∞O„`åÅ∞. D ѨOK«^=Õ Ñ¨Ó[ÔH· ™ê^艌 Ωõ _»∞ =ÚO^Œ∞QÍ ™êfl#O KÕã≤ qkè=`«∞QÎ Í ã¨O^躌 "åiÛ =∞~°Å HÍÅ∞¿ã`«∞Å∞ Hõ_∞» QÆ∞H˘x ѨÓ*Ï=∞Ok~°Ö’ „Ѩ"tÕ Oz PK«=∞#O KÕã≤ `«=∞ =∞#ã¨∞‰õΩ #zÛ# Pã¨<åxfl "Õã∞¨ H˘x ã≤~÷ O° QÍ ‰õÄ~°∞Ûx JO HΔ“O ~°O J<Õ =∞O„`åÅ#∞ K«Ûiã¨∂Î â’+¨}Ïk „H˜Ü∞« Å#∞ KÕÜ∂« e. J#QÍ â◊s~åxfl á⁄_çQÍ KÕã∞¨ HÀ"åe. N "åã¨∞^Õ=Hõ$+¨μ_‚ Õ D [QÆ`∞« HÎ ˜ ™êfiq∞. Ñ‘`åO|~° qÉè∂í +≤`∞« _»∞, ã¨ÇϨ „㨠ã¨∂~°º ã¨=∂# `Õ[óã¨O#∞fl_»∞, ^ÕnѨº=∂# =∞Hõ~åHõ$uÖ’ #∞#fl ‰õΩO_»Å ã¨∞â’aè`∞« _»∞#QÆ∞ P NHõ$+¨‚ ÉèQí "Æ å#∞x =ÚO^Œ∞QÍ „=u ǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÅOÖ’ xÅ∞ѨÙH˘x ^蕺xOKåe. `«~∞° "å`« ã¨OHõ~¬° } ÉèQí "Æ å#∞x J#QÍ |Å~å=∞^Õ=Ùx, PÃÑ· Ü«∞^ä•„Hõ=∞OQÍ „Ѩ^∞Œ º=∞fl, Jx~°∞^Œ,ú N=∞<åfl~åÜ«∞}∞Å#∞ ^蕺xOKåe. Ñ≤=∞‡@ P ^Õ"åkè^=Õ Ùx #∞O_ç [xOz# WO„^•k ^Õ=`«Å#∞ ‰õÄ_® ^蕺xOKåe. =¸Å=∞O„`«O ^•fi~å ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å`À "åºÑ¨Hõ ~°∂ѨOÖ’ Hõ~<° åºã¨O J#O`«~O° JOQÆ<åºã¨ =∞O„`åÅ`À JOQÆ<åºã¨O <≥~"° iÕ Û ã¨~fi° ^Õ=`« Å#∂ ѨÓlOKåe. P <åºã¨ =∞O„`åÅ#∂, ѨÓ*Ï =∞O„`åÅ#∂ qxÑ≤™êÎ#∞, q#O_ç: 1

x`«∞º_»∞, JK«Å∞_»∞ Jx J~°=÷ Ú

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 87

`«~∞° "å`« FO Ѩ^•‡Ü«∞ #=∞ó JO@∂ ã¨fiã≤HÎ ,õ ã¨~fi° `ÀÉè„í ^•k =∞O_»ÖÏÅ#∞ xi‡Oz P =∞O_»ÅOÖ’ W"Õ =∞O„`åÅ`À ^Õ=`«ÅO^Œih ѨÓlOKåe. =¸Å=∞O„`åÅ`À áê^•ºk x"Õ^<Œ åxfl QÍqOz ™êfl#, =G, PK«=∞#, QÆO^èŒ Ñ¨Ù+¨Ê, ^è∂Œ Ѩ, nѨ, <≥"· ^Õ •º^Œ∞Å #iÊOz, D ^Õ=`«Å‰õΩ #=∞™ê¯~° „Ѩ^HŒ }Δ˜ Å#∞ QÍqOz# Ñ≤=∞‡@ Ü«∞^è•â◊HΘ ѨÅ∞=∂~°∞¡ =¸Å=∞O„`åxfl [Ñ≤Oz ^•x Ѷ֨ Ïxfl NHõ$+¨‚ "åã¨∞^Õ= „ѨÉ∞íè xH˜ JiÊOKåe. `«~∞° "å`« "åã¨∞^Õ=ÙxH˜ #=∞㨯iã¨∂Î D „H˜Ok ™È΄`åxfl ѨiOî Kåe. FO #"≥∂ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó, ã¨OHõ~¬° }ÏÜ«∞ K« II „Ѩ^∞Œ º=∂flÜ«∂k ^Õ"åÜ«∂x~°∞^•úÜ∞« #"≥∂#=∞ó #"≥∂ <å~åÜ«∞}ÏÜ≥∞ÿ = #~å}ÏO Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó II #~°ÑÓ¨ *Ϻܫ∞ H©~åκܫ∞ ã¨∞`Î åºÜ«∞ =~°^•Ü«∞K« II J<åkx^è<Œ åÜ≥∞ÿ = ѨÙ~å}ÏÜ«∞ #"≥∂#=∞ó II ã¨$+≤ì ã¨OǨ~°Hõ Hõ„~ˆ KÎ « „|Ǩχ}ó Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó II #"≥∂ "≥"· ^Õ Œ "Õ^•ºÜ«∞ â◊OYK«„Hõ^~Œè åÜ«∞ K« II Hõe HõŇ+¨ Ǩτˆ~KÎ « ã¨∞~ˆ âßÜ«∞ #"≥∂#=∞ó II ã¨O™ê~° =$HõΔ KÕÛ„ù `ÕK« =∂Ü«∂ Éè„Ë `Õ #"≥∂ #=∞ó II |Ǩï~°∂áêÜ«∞ f~å÷Ü∞« „uQÆ∞}ÏÜ«∞ QÆ∞}ÏÜ«∞K« I „|Ǩχq+‘fi‚ â◊~∂° áêÜ«∞ "≥∂Hõ^Δ •Ü«∞ #"≥∂ #=∞ó II "≥∂Hõ^Δ •fi~åÜ«∞ ^è~Œ å‡Ü«∞ x~åfi}ÏÜ«∞ #"≥∂#=∞ó I ã¨~fi° HÍ=∞ „Ѩ^•Ü≥∞ÿ = Ѩ~„° |Ǩχ ã¨fi~°∂Ñ≤}Ë II ã¨O™ê~° ™êQÆ~ˆ Ѷ∞¨ ’ˆ~ x=∞QÆflO =∂O ã¨=Ú^Œ~ú ° I `«fi^Œ<Àº<åã≤Î ^Õ"âÕ ◊ <åã≤„Î `å`å [QÆ„`«ÊÉè’ II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 88

`åfi"Õ∞= ã¨~fi° QÆO q+¨μO‚ QÆ`À-ǨÏO â◊~}° O `«`ó« I *Ï˝#nѨ „Ѩ^•<Õ# `«"∂≥ =ÚHõOÎ „ѨHÍâ◊Ü∞« II (PKå~° 32/30–37) D q^èOŒ QÍ ã¨=∞ã¨Î HõëêìÅ#∂ ^Œ∂~°O KÕ¿ã ^Õ"âÕ √◊ _≥#· "åã¨∞^Õ= ÉèQí "Æ å#∞x ã¨∞uÎ OKåe. W`«~° "≥k· Hõ ã¨∞`Î ∞« Å`À ‰õÄ_® q+¨μ‚ ^Õ=Ùx ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ ÉèÏqã¨∂Î ã¨∞uÎ OK« =K«∞Û#∞. `«~∞° "å`« qã¨~#˚° KÕã≤ =∞Ok~°OÖ’ #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ ~å"åe. D ѨOK«``« Ϋ fi Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ q+¨μ‚ ѨÓ[ ã¨OѨÓ~°H‚ Í=∞#Å#∞ <≥~"° ~ˆÕ Û "åã¨∞^Õ=Ùx ѨÓ[ÅÖ’ ã¨~fi° „âı+Oª¨ QÍ =º=ǨÏiOѨ|_»∞`ÀOk. hÅÖ’Ç≤Ï`« t= =∞Ǩ^Õ"å! D ѨÓ[<˘Hõ¯ =∂~°∞ KÕã<≤ å =∞x+≤ Hõ$`«H$õ `«∞º_»=Ù `å_»∞. nxx K«kq#"å~°∂, q#fl"å~°∂, W`«~∞° ʼnõΩ qxÑ≤Oz#"å~°∂ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ (J^蕺ܫ∞O – 32) q+¨μÖ‚ ’HÍxfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞——.

ã¨∞^Œ~°≈# K«„Hõ ѨÓ*Ï qkè ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ t=Ù_»∞ q+¨μ‚=Ù`À WÖÏ J<åfl_»x K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. ''F â◊OY QÆ^•^è~Œ å! „QÆÇϨ ^ÀëêÅ∂, ~ÀQÍ^Œ∞Å∂, ã¨~fi° HõëêìÅ∂ q#+¨=ì Ú Å"åfiÅO>Ë U ѨÓ[#∞ KÕÜ∂« e?—— ''Ѩ~=° ∞t"å! h=_çy# ^•xH˜ ã¨=∂^è•#O ã¨∞^Œ~≈° # ѨÓ[. D ѨÓ[H˜ =ÚO^Œ∞ ™ê^艌 Ωõ _»∞ ™êfl#O KÕã≤ ǨÏix ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« `«# x~°‡Å ǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÅOÖ’ P ã¨∞^Œ~≈° <åÜ«Ú^è∞Œ x xÅ∞ѨÙH˘x ^蕺xOKåe. P `«~∞° "å`« XHõ =∞O_»ÖÏxfl xi‡Oz JO^Œ∞Ö’ â◊OY, K«„Hõ, QÆ^• Ѩ^‡Œ Éè∂í +¨}∞_≥#· H˜s\˜, ÉèQí "Æ å#∞_≥#· q+¨μ^‚ =Õ Ùx P"åǨÏ# KÕã≤ QÆO^è,Œ ѨÙ+¨Ê, ^è∂Œ Ѩ, nѨ, <≥"· ^Õ •ºk qq^èÀѨKå~åÅ`À ѨÓlOKåe. ѨÓ[ z=~°Ö’¡ =¸Å=∞O„`åxfl #∂@Ü≥∞xq∞k =∂~°∞¡ [Ñ≤OKåe. ¿ÇÏ ~°∞„^Œ^"Õ å! =¸Å=∞O„`«q∞k=éˆH K≥Ñʨ |_çOk Hõ^•! P =∞O„`« [ѨO `«~∞° "å`« ã¨~fi° "åºkè ^À+¨, Hõ+ì¨ q#+¨Hì "õ ∞≥ #ÿ D ã¨∞^Œ~≈° # ã¨∞uÎ x „â◊^QúŒ Í Ñ¨iOî Kåe :

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 89

#=∞ó ã¨∞^Œ~≈° <åÜ≥∞ÿ = ã¨ÇϨ „™êk`«º=~°Û¿ã II *ÏfiÖÏ =∂ÖÏ „ѨnáêÎÜ∞« ã¨ÇϨ „™ê~åÜ«∞ K«‰ΩΔõ ¿+ I ã¨~fi° ^Œ∞+¨qì <åâßÜ«∞ ã¨~fi° áê`«Hõ =∞iÌ<Õ II ã¨∞K«„HÍÜ«∞ qK«„HÍÜ«∞ ã¨~fi° =∞O„`« qÉèkË <Õ „Ѩãq¨ „`Õ [QÆ^•ú„`Õ [QÆkfi^èfiŒ Oã≤<Õ #=∞ó I áêÅ<å~å÷Ü∞« Ö’HÍ<åO^Œ∞ëêìã∞¨ ~° q<åt<Õ I L„QÍÜ«∞ K≥=· ™œ=∂ºÜ«∞ K«O_®Ü«∞K« #"≥∂#=∞ó II #=∞â◊Û‰õΩΔ ó ã¨fi~°∂áêÜ«∞ ã¨O™ê~° ÉèÜ í ∞« ÉèkË <Õ I =∂Ü«∂ ѨO[~° Éè„ÕË `ÕK« t"åÜ«∞K« #"≥∂#=∞ó II „QÆÇ¨ u„QÆÇϨ ~°∂áêÜ«∞ „QÆÇ¨ }ÏO Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó HÍÖÏÜ«∞ =∞$`«º"ÕK=·≥ cè=∂Ü«∞ K« #"≥∂ #=∞ó II ÉèHí ÍÎ#∞„QÆÇϨ ^•„`Õ K« ÉèHí Îõ QÀ„¿ÑÎ #"≥∂ #=∞ó II q+¨μ~‚ ∂° áêÜ«∞ âßO`åÜ«∞ KåÜ«Ú ^è•<åO^è~Œ åÜ«∞K« II q+¨μâ‚ „◊ ™êÎÜ∞« K«„HÍÜ«∞ #"≥∂Éè∂í Ü≥∂#"≥∂#=∞ó II D ™È΄`åxfl "Õ~ˆ QÍ K«kq<å =KÕÛ Ñ¶Å¨ O WÖÏ =ÙO@∞Ok. Wu™È΄`«O =∞ǨÏ`«∞Ê}ºO K«„Hõ㺨 `«= H©i`Î O« II Ü«∞ó Ѩ~ˆ `î ü Ѩ~Ü ° ∂« ÉèHí Íκ q+¨μÖ‚ ’HõO ã¨QKÆ Û« uù I K«„HõÑÓ¨ *Ï qkèOÜ«∞â◊Û Ñ¨~ˆ „î ^Œ∞„^Œ l`ÕO„kÜ«∞ó I ã¨áêѨO Éèãí ‡¨ ™ê`«¯ $`åfi q+¨μÖ‚ ’HÍÜ«∞ HõÅÊ`Õ II (PKå~° 33/7–16) D q^èOŒ QÍ Wk q+¨μÖ‚ ’Hõ „áêѨHOõ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 90

ǨÏÜ«∞„w= ѨÓ[<åqkè ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ q+¨μ‚=Ù t=ÙxH© W`«~° ^Õ=`«Å‰õÄ LѨ^tÕ Oz# ǨÏÜ«∞„w=ѨÓ[#∞ WÖÏ qxÑ≤OK«™êQÍ_»∞. ''ǨÏÜ«∞„w= ѨÓ[‰õΩ =¸Å=∞O„`«O Ѩ~°=∞ ѨÙ}Ϻâße, ã¨HõÅ q^ŒºÅ#∂ „Ѩ™êkOKÕk. FOHÍ~° Ü«ÚHõOÎ . Jk Wk : FO ™œO HΔ“O t~°¿ã #=∞ó =ÚO^Œ∞QÍ ZѨÊ\˜ =Öˇ<Õ =∞O„`åÅ`À JOQÆ<åºã¨O Hõ~<° åºã¨O KÕÜ∂« e. (D =∞O„`åek =éˆH W=fi|_®¤~Ú. J~Ú<å (J#∞|O^èOŒ – 5Ö’ K«∂_»=K«∞Û). ǨÏÜ«∞„w=Ù_»∞ â◊OYO =Öˇ, ‰õΩO^Œ ѨÙ+¨ÊO =Öˇ, K«O„^Œ∞x =Öˇ âıfi`«=~°∞_‚ ∞» . PÜ«∞# ^ÕǨÏHÍOu Hõ=∞Å<åà◊`«O`«∞, ~°[`« ^è•`«∞HÍOu`À ã¨=∂#OQÍ „ѨHÍtã¨∞ÎO@∞Ok. <åÅ∞QÆ∞ KÕ`∞« ÅÖ’ â◊OY, K«„Hõ, QÆ^• Ѩ^•‡Å∞ P=Ù áêÅÖÏQÆ, HÀ\˜ ã¨∂~°º„ѨÉÅíè #∞ q~°l=Ú‡`«∞O\Ï~Ú. D ã¨~fi° "åºÑ≤Ü∞ÿ≥ # ^Õ=`« =Ú‰õΩ@, ‰õΩO_»Å, =#=∂ÖÏ ã¨∞â’aè`∞« _≥· ã¨∞^Œ~≈° #Ü«Ú‰õΩ_Î ,·≥ ã¨∞O^Œ~^° ~Œ Ç° ¨ ã¨"åºÑ≤`« HõáÈÖÏÅ#∞ Hõey Ñ‘`åO|~°^•è iÜ≥∞ÿ =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· =ÙO\Ï_»∞. D ™êfiq∞x, Jxfl ^Õ=`«Å#∂ `«#Ö’<Õ Hõey# D q~å\ò ^Õ=Ùx ™ê^艌 Ωõ _»∞ `«# =∞#ã¨∞Ö’ ÉèÏqOK«∞H˘x JOQÆ=∞O„`åÅ`À =¸Å=∞O„`«O`À <åºã¨O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« =¸Å=∞O„`«O`À<Õ â◊OY, Ѩ^•‡^Œ∞Å =∞OQÆà=◊ ∞Ü«∞ =Ú„^ŒÅ#∞ „Ѩ^iŒ ≈OKåe. `«~∞° "å`« ǨÏÜ«∞„w"åã¨<åxH˜ ^ŒQ~æÆ Ö° ’ =Ù#fl W`«~° ^Õ=`«Å#∞ P"åǨÏ# KÕÜ∂« e. D =∞O„`«O`À : FO ǨÏÜ«∞ „w"åã¨#㨺 PQÆKÛ« `ù « K« ^Õ=`åó I `«~∞° "å`« XHõ ã¨fiã≤HÎ õ ÖË^• ã¨~fi° `ÀÉè„í ^Œ =∞O_»ÅOÖ’ P ^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOz ^•fi~°OÖ’ ^è•`«#∂ q^è•`«#∂ ѨÓlOKåe. `«^#Œ O`«~O° ã¨=∞ã¨Î Ѩi"å~åÜ«∞ JK«∞º`åÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À =∞O_»Å =∞^躌 OÖ’ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x ѨÓlOz ^•fi~°=∞O^Œ∞ QÆOQÆ, =∞Ǩ^ÕqÅ#∞, â◊OY, Ѩ^Œ‡, <å=∞Hõ x^èŒ∞Å#∂, J„QÆÉèÏQÆOÖ’ QÆ~°∞_»∞h, =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ P^è•~°âH◊ hΘ ѨÓlOKåe. (D =∞O„`åÅhfl Wk=éˆH K≥Ñʨ |_®¤~Ú) JѨÙ_»∞ ‰õÄ~°‡,J#O`«, Ѩ$näfi ^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOz PˆQflÜ«∞OÖ’^è~Œ ∞° ‡h, <≥~· $° `«ºOÖ’ *Ï˝<åhfl, "åÜ«∞=ºOÖ’ "≥~· åQͺhfl, Dâß#ºOÖ’ Sâ◊fi~åºhfl ѨÓlOKåe. P `«~∞° "å`«

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 91

„Hõ=∞OQÍ Ñ¨Ó~åfik kâ◊Ö’¡ J^è~Œ ‡° , J*Ï˝#, J"≥~· åQƺ, J<≥â· fi◊ ~åºÅ#∞ ‰õÄ_® JiÛOKåe. =∞O_»Å=∞^躌 OÖ’ ã¨`Ϋ fi ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ#∂, JHõ¯_Õ HõO^Œ1, <åà◊, Ѩ^•‡Å#∂ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ Ñ¨ÓlOKåe. JHõ¯_Õ J~°¯, ™È=∞, Jyfl =∞O_»ÖÏÅ#∞ ‰õÄ_® ѨÓlOKåe. q=∞ÖÏk â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ `˘q∞‡kO\˜h `«∂~°∞Ê`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì „Hõ=∞OQÍ Jxfl k‰õΩ¯Ö’¡ "åi "åi =∞O„`åÅ`À (N^è~Œ ° ѨÓ*Ï<åqkèÖ’ =Öˇ<)Õ Ñ¨ÓlOKåe. `«~°∞"å`« XHõ =∞OQÆà◊=∞Ü«∞ Pã¨<åxfl ™êfl#, QÆO^èŒ, ѨÙ+¨Ê, ^èŒ∂Ѩ, nèѨ, <≥"· ^Õ •º^Œ∞Å`À ѨÓlOz ^Õ"åkè^=Õ Ù_»∞, ÉèQí "Æ å#∞_»∞<≥#· ǨÏÜ«∞„w=Ùx P"åǨÏ#O KÕã≤ <åºã¨O ‰õÄ_® KÕÜ∂« e. ^蕺#O KÕã∞¨ H˘x â◊OYK«„HÍk =∞OQÆà=◊ Ú„^ŒÅ#∞ „Ѩ^iŒ ≈OKåe. `«~°∞"å`« áê^Œº, J~°…º, PK«=∞#, ™êfl<åÅ#∞ „Ѩ^•#O KÕÜ«∂e. =G„Ѩ^•#O PK«=∞<åxH˜ =ÚO^Œ∞ KÕÜ∂« e. ã¨∞O^Œ~Ü ° ∞« *’˝Ñg¨ `åxfl"åfie. `«~∞° "å`« Éè~·ˇ =° ^Õ=Ùx =¸Å=∞O„`«O`À PǨfixOz áê^•º^Œ∞Å#∞ ã¨=∞iÊOz qkè=`«∞QÎ Í Ñ¨ÓlOKåe. `«~∞° "å`« â◊√Éè^í •~Úh, Sâ◊fi~°º„Ѩ^•„fÜ≥∞ÿ # ÅH©;^Õqx ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« #Å∞k‰õΩ¯ÅÖ’ WÖÏ `«∂~°∞ÊÖ’ FO â◊OMÏÜ«∞ #=∞ó ^ŒH} Δ˜ OÖ’ FO Ѩ^•‡Ü«∞ #=∞ó Ѩ_=» ∞@ FO K«„HÍÜ«∞ #=∞ó L`«~Î O° Ö’ FO QÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó Jx LK«Ûiã¨∂Î PÜ«∂ =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ JiÛOKåe. `«~∞° "å`« J^Õ kH±„Hõ=∞OÖ’ FO Y_®æÜ∞« #=∞ó, FO =Úã¨ÖÏÜ«∞ #=∞ó, FO áêâßÜ«∞ #=∞ó, FO JO‰õΩâßÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ`À PÜ«∂ PÜ«Ú^è•Åh "å\˜ =∞^躌 Ö’ FO ã¨â~◊ åÜ«∞ ^è#Œ ∞¿+ #=∞ó J<Õ =∞O„`«OÖ’ qÅ¡=Ú‡Å#∂ ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKåe. J^Õ „Hõ=∞OÖ’ FOHÍ~°=Ú#∞, Ü«∞#∞, #=∞ó#∞ ÃÑ\˜ì N=`«û, H“ã¨∞ÎÉèí, =#=∂ÖÏ(Ü≥ÿ∞) Ñ‘`åO|~åÅ#∂ ѨÓlOz =∞~°Å â◊OMÏk^è•iÜ≥∞ÿ # ǨÏÜ«∞„w=™êfiq∞x JiÛOKåe. J#O`«~O° „|Ǩχ, <å~°^,Œ ã≤^,úŒ QÆ∞~°∞, Ѩ~Q° ∞Æ ~°∞, QÆ∞~°∞ áê^Œ∞HõÅ#∞ „Hõ=∞OQÍ D q^èOŒ QÍ FO „|Ǩχ}Ë #=∞ó, FO <å~°^•Ü«∞ #=∞ó,FO ã≤^•úÜ∞« #=∞ó,FO QÆ∞~°∞Éè’º #=∞ó, FO Ѩ~Q° ∞Æ ~°∞Éè’º #=∞ó,FO QÆ∞~°∞áê^Œ∞HÍÉèϺO #=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. 1

HõO^ŒQÆ_»¤, Ǩ~°u Hõ~°∂Ê~°O J<Õ J~å÷Å∞<åfl~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 92

WѨÙ_»∞ `«∂~°∞Ê k‰õΩ¯`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ WO„^•k kHÍÊʼnõΩÅ#∂, T~°fiú J^èÀ kâ◊ÅÖ’ „|Ǩχ#∂ J#O`«∞h D =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. FO ã¨"åǨÏ<åÜ«∞ ã¨Ñi¨ "å~åÜ«∞ J<Õ LѨã~¨ #æ° ∞ JO^ŒiH© KÕ~∞° ã¨∂Î WO„^•Ü«∞ #=∞ó, JQÆflÜÕ∞ #=∞ó, Ü«∞=∂Ü«∞ #=∞ó, x~°$`«Ü∞Õ #=∞ó, =~°∞}ÏÜ«∞ #=∞ó, "åÜ«∞"Õ #=∞ó, ™È=∂Ü«∞ #=∞ó, Dâß<åÜ«∞ #=∞ó,„|Ǩχ}Ë #=∞ó, J#O`åÜ«∞ #=∞óÅ`À PÜ«∂ ^Õ=`«ÅO^Œih ѨÓlOKåe. Ñ≤=∞‡@ FO =„*ÏÜ«∞ #=∞ó, FO â◊HÜ Îõ ∞Õ #=∞ó, FO ^ŒO_®Ü«∞ #=∞ó, FO Y_®æÜ∞« #=∞ó, FO áêâßÜ«∞ #=∞ó, FO ^èfiŒ *ÏÜ«∞ #=∞ó, FO QÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO K«„HÍÜ«∞ #=∞ó, J<Õ =∞O„`åÅ`À PÜ«Ú^è•Å#∂ FO Ѩ^•‡Ü«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À Ѩ^•‡hfl, Dâß#HÀ}OÖ’ FO q+¨fiˆHû<åÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À PÜ«∞#h ѨÓlOz J#O`«~O° J#O`«∞x =∞~°Å JiÛOKåe. Ñ≤=∞‡@ ǨÏÜ«∞„w=Ùx =¸Å=∞O„`«O`À ã¨~ÀfiѨKå~åÅ`À =∞~°Å ѨÓlOz „Ѩ^ŒH˜Δ} =∞~°Å Ü«∞^ä•â◊HΘ =¸Å=∞O„`« [áêxflKÕã≤ ^•xx PÜ«∞#ˆH JiÊOz WÖÏ ã¨∞uÎ OKåe : FO #"≥∂ ǨÏÜ«∞t~°¿ã q^•º^躌 HΔÍÜ«∞"≥· #=∞ó #"≥∂ q^•ºã¨fi~°∂áêÜ«∞ q^•º^•„`Õ #"≥∂ #=∞ó I #=∞ó âßO`åÜ«∞ ^Õ"åÜ«∞ „uQÆ∞}ÏÜ«∂`«‡<Õ #=∞ó II ã¨∞~åã¨∞~° xǨÏO„`ÕK« ã¨~fi° ^Œ∞+¨ì q<åt<Õ I ã¨~fi° Ö’HÍkèÑ`¨ Ü « ∞Õ „|Ǩχ~°∂áêÜ«∞ "≥· #=∞ó II #=∞âıÛâ◊fi~° =O^•ºÜ«∞ â◊OYK«„Hõ^~Œè åÜ«∞ K« II #=∞ P^•ºÜ«∞ ^•O`åÜ«∞ ã¨~fi° ã¨`Ϋ fi Ç≤Ï`åÜ«∞ K« II „uQÆ∞}ÏÜ«∂ QÆ∞}ÏÜ≥∞ÿ = „|Ǩχq+¨μ‚ ã¨fi~°∂Ñ≤}Ë I Hõ„~ˆ ΠǨτˆ~Î ã¨∞~ˆ âßÜ«∞ ã¨~fi° QÍÜ«∞ #"≥∂#=∞ó II (PKå~° – 34/50–54) D q^èOŒ QÍ ã¨∞uÎ Oz ™ê^艌 Ωõ _»∞ `«# =∞#ó Hõ=∞Å=∞^躌 OÖ’ â◊OYK«„HõQ^Æ •^è•i, HÀ\˜ ã¨∂~°ºHÍOu „ѨÉ∞íè _≥#· „ѨÉ∞íè =Ù, ã¨~åfiOQÆã∞¨ O^Œ~∞° _»∞, Jq<åtÜ«∞QÆ∞ =∞¿ÇÏâ◊√xˆH Dâ◊√_»∞, ^Õ"åkè^=Õ Ù_»∞, Ѩ~=° ∂`«‡Ü«∞QÆ∞ ǨÏÜ«∞„w=Ùx xÅ∞ѨÙH˘x ^蕺#O KÕÜ∂« e. ¿ÇÏ á¶êÅÖ’K«<å! D ѨÓ[#∞ QÆ∂iÛ K«kq#"åiH˜ Ѩ~=° ∞Ѩ^OŒ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. (J^蕺ܫ∞O – 34)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 93

QÍÜ«∞„u <åºã¨O – ã¨O^蕺qkè â◊OHõ~åk ^Õ=`«ÖÏ~å! qâßfiq∞„`« =∞ǨÏi¬ „ѨÑO¨ KåxH˜ „Ѩ™êkOz# J^Œ∞ƒù`« =∞O„`«O QÍÜ«∞„u. q∞QÆ`å =∞O„`åÖ`À ^Õ=`«Å#∞ ѨÓl™êÎ~∞° . D =∞O„`åxfl =∂„`«"∞Õ XHõ ã¨fi~°∂áê#∂flÇ≤ÏOz <庙ê^Œ∞Å`À ѨÓl™êÎ~∞° . D =∞O„`åxH˜ |∞∞+≤ qâ◊fiq∞„`«∞_≥#· qâßfiq∞„`«∞_»∞. =∞O„`åkè^=Õ `« ã¨∂~°∞º_»∞. nxH˜ =∞ã¨HÎ Oõ „|Ǩχ, tY t=Ù_»∞. q+¨μ‚ ǨÏ$^ŒÜ∞« "Õ∞ x"åã¨=Ú. D =∞O„`«~∂° áêxfl qâ◊fi~°∂ѨOQÍ<Õ TÇ≤ÏOKåe. =¸_»∞ Ö’HÍÅ∂ D =∞O„`åxH˜ K«~} ° ÏÅ∞. HÍ|\˜ì ѨÙ_»q∞x áê^ŒOQÍ#∂ q+¨μ=‚ Ù#∞ "≥ÚO_≥O QÍ#∂ „|Ǩχ#∞ `«ÅQÍ#∂ t=Ùx tYQÍ#∂ XHõ ã¨fi~°∂áêxfl =∞#ã¨∞Ö’ ÃÑ@∞ìH˘x Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘x QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl Ѩ<fl≥ O_»∞ ÅHõÅΔ =∂~°∞¡ [Ñ≤OKåe. D =∞O„`åxH˜ =¸_»∞ áê^•Å∞O\ÏÜ«∞<Õk ã¨~fi° qk`«O. HÍx, <åÅ∞QÀ áê^Œ=Ú ‰õÄ_® LOk. [ѨO KÕã∞¨ ‰õΩ#flѨÙ_»∞ =¸_»∞ áê^•Å#∂, QÍÜ«∞„uh ã¨∂~°∞ºh ѨÓlOz #ѨÙ_»∞ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å#∂ "å_®e. Ѩ~À ~°[¿ã-™ê=^ÀO J<Õk QÍÜ«∞„u =∞O„`åxH˜ <åÅ∞QÆ=áê^ŒO. ã¨∂~°º ѨÓ[Ö’<Õ HÍHõ W`«~° ѨÓ[ÅÖ’ ‰õÄ_® D áê^•xfl „Ѩã∞¨ `Î O« K«^=Œ _»O HõxÑ≤™ÈÎOk. [Ѩ, ^蕺# Ü«∞*Ï˝k Hõ$`åºÅÖ’#∂ ѨÓ[ÅÖ’#∂ x`«ºO D ã¨~fi° áêѨ q<åtxÜ≥∞ÿ # =∞O„`åxH˜ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ ™ê^艌 Ωõ _»∞ JOQÆ<åºã¨O KÕã∞¨ HÀ"åe. áê^•ÅÉÁ@# „"Õà◊√§, pÅ=∞O_»Å =∞^蕺Å∞, Ñ≤Hõ¯Å∞, "≥∂HÍà◊√§, `˘_»Å∞, "≥#∞HõÉÏè QÆ=Ú, JO_»HÀâ◊O, <å_ç, <åaè, L^Œ~O° , Kèåf ~Ô O_»∞ "≥Ñ· Ù¨ Å∞, QÆ∞O_≥, HõO~îO° , ÃÑ^Œ=ÙÅ∞, <À~°∞, `åÅ∞=Ù, ~Ô O_»∞ Éè∞í *Ï„QÍÅ∞, #∞^Œ∞~°∞, Hõ#∞Å∞, Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å∞, Hõ}`«Å∞, `«Å – D ÉèÏQÍÅxflO\˜x D =∞O„`« <庙êxH˜ qxÜ≥∂yOKåe. `«∂~°∞Ê "≥Ú^ŒÅ∞QÍ <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯ÅÖ’#∂ D =∞O„`« <庙êxfl KÕÜ∂« e. QÍÜ«∞„u =∞O„`«OÖ’x 24 JHõ~Δ åÅ#∂ 24 ~°OQÆ∞ÅÖ’ =~å‚xH˘Hõ =~°O‚ QÍ ÉèÏqOz ѨÓlOKåe. XHõ"àÕ ◊ QÍÜ«∞„uH˜ ~°∂áêxfl Pq+¨¯i¿ãÎ P ~°∂áêxH˜ D ~°OQÆ∞Å∞O_®e. WO„^ŒhÅ=∞}˜ ~°OQÆ∞, Jyfl=~°O‚ , Ѩã∞¨ ѨÙ, #Å∞ѨÙ, HõÑÅ≤ =~°O‚ , Jyfl =~°O‚ , Ѩã∞¨ ѨÙ, #Å∞ѨÙ, HõÑÅ≤ =~°O‚ , `≥Å∞ѨÙ. "≥∞~°∞Ѩ٠fQÆ ~°OQÆ∞, =Ú`«ºÑ¨Ù ~°OQÆ∞, Hõ$+¨‚ =~°O‚ , Z~°∞ѨÙ, Kå=∞#KåÜ«∞, "≥<fl≥ Å `≥Å∞ѨÙ, â◊√Hõ¡ =~°O‚ , ÖË`« Ѩã∞¨ ѨÙ, Ѩ^‡Œ ~åQÆ =~°O‚ , â◊OY =~°O‚ , áêO_»∞~° =~°O‚ , „^•HõΔ Z~°∞ѨÙ, `Õ<≥ ~°OQÆ∞, #Å∞Ѩ٠Z~°∞Ѩ٠Hõeã≤# ~°OQÆ∞, ã¨∂~°º =~°O‚ , ™œ=∞º âıfi`«O, â◊OYѨ٠~°OQÆ∞ – WÖÏ Ñ¨OK«~O° QÆ∞Å (ѨOK« =~å‚Å) HõàÅ◊ Éè^Ë •Å`À W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ JHõ~Δ åÅ#∂ XHõ ѶŨ HõOÃÑ· „"åã≤ ‰õÄ_® ѨÓlOK«=K«∞Û.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 94

QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ =Ú@∞ì‰Ωõ <Õ =ã¨∞=Î ÙÅ∂, K«∂¿ã Ѩ^•~å÷Å∂ ‰õÄ_® Ѩq„`åÖˇ· áÈ`å~Ú. Ü«∞^Œº`ü ã¨Ê $â◊u ǨϿã#Î Ü«∞K«Û Ѩâº◊ u K«‰ΩΔõ ëê I ѨÓ`«O Éè=í u `«`ü ã¨~fi° O QÍÜ«∞„`åº # Ѩ~O° q^Œ∞ó II ^Õ=`«ÖÏ~å! "Õ~Ú=∂@ÖËÅ? QÍÜ«∞„uHõO>ˇ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ =∞O„`«O ÖË^∞Œ .(PKå~°-35/11) =∞Ǩ^Õ"å! WHõ ã¨~fi° áêѨ<åtxÜ«∞QÆ∞ ã¨O^蕺=O^Œ# qkèx qxÑ≤™êÎ#∞. =ÚO^Œ∞QÍ =¸_»∞=∂~°∞¡ ★„áê}ÏÜ«∂=∞O KÕã≤ ã¨O^蕺™êfl<åxH˜ LѨ„Hõq∞OKåe. „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ ã¨OÜ«∞`«O KÕã¨∞H˘x (J^Œ∞ѨÙÖ’ #∞OK«∞H˘x) FOHÍ~°O`À, ã¨Ñ"Ψ åºÇ¨Ï$`«∞Å`À Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ PáÈ*’ºf ~°™È-=∞$`«O Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fi~ÀO J<Õ =∞O„`åxfl =¸_»∞=∂~°∞¡ ѨÅHõ_®<Õfl „áê}ÏÜ«∂=∞=∞O\Ï~°∞. kfiA_»∞ „áê}ÏÜ«∂=∂Å ^•fi~å =∂#ã≤H,õ "åzHõ, HÍ~ÚHõ ^ÀëêÅ#∞ Éèãí ‡¨ O KÕÜ∞« QÆÅ_»∞. HÍ|\˜ì =∞#O Ü«∞^ä•qkè, Ü«∞^ä•xÜ«∞u Jxfl HÍÖÏÖ’¡ „áê}ÏÜ«∂=∞ Ѩ~åÜ«∞}∞Å"≥∞ÿ =ÙO_®e. „á⁄^Œ∞#Ì fl ã¨∂~°ºâ◊ÛO J<Õ =∞O„`«O`À#∂, =∞^蕺ǨÏflO PѨóѨÙ#O`«∞O J<Õ =∞O„`«O `À#∂, ™êÜ«∞OHÍÅO Jyflâ◊Û=∂=∞#∞ºHõΔO J<Õ =∞O„`«O`À#∂ Ü«∞^è•qkè PK«=∞#O KÕã≤ „Ѩ}==∞O„`« Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# PáÈÇ≤Ï J<Õ |∞∞Kå`À ‰õΩâ’^ŒHõO ^•fi~å =∂~°˚#O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ =∞O„`« „Ѩuáê^•xH˜ XHõ =∂~°∞ `«ÅÃÑ· hà◊√§ zÅHõiOK«∞ ‰õΩO@∞O_®e. (ã¨O^蕺=O^Œ# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ Ñ¨iîOK«=Åã≤# ã¨Ñ¨Î=∞O„`åÅ∂ J#∞|O^èOŒ – 6 Ö’ ѨÓiÎQÍ W=fi|_®¤~Ú) ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ =Å¡#∂, J*Ï˝#O =Å¡#∂, *Ï„QÆ`ü, ã¨fiѨfl, ã¨∞+¨μÑ≤Î J<Õ J=ã¨Å÷ Ö’#∂ =∞#O KÕã∞¨ ‰õΩ#fl áêáêÅ∂, HÍ~ÚHõ, "åzHõ, =∂#ã≤Hõ áêáêÅ∂ D =∞O„`åÅ =Å¡ #t™êÎ~Ú. ‰õΩ_çKuÕ Ö’ h\˜x fã¨∞H˘x ^•xx „^Œ∞Ѩ^•O J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å Jaè=∞O„u`«O KÕã≤ `«ÅÃÑ· áÈã¨∞HÀ"åe. JѶ¨∞=∞~°¬} =∞O„`åÅ`À =¸_»∞, P~°∞, Zxq∞k ÖË^• Ѩ<fl≥ O_»∞ P=$`«∞Å#∞ KÕã≤ JѶ∞¨ =∞~°¬}O KÕã∞¨ HÀ"åe. D =∞O„`åÖË=#QÍ ★

„áê}ÏÜ«∂=∂`«∂Ê~°"∞Õ ã¨O^èÀºáêã¨#Ö’ =∂ÖÏ^è•~°}, Ѩq„fHõ~}° , tMÏ|O^è#Œ , Éèãí ‡¨ ^è•~°}, PK«=∞#, =∂~°˚#, Éèí∂q∞â’^èŒ#, ã¨OHõÅÊO, '|∞∞`«â◊ÛO— =∞O„`«Ñ¨Ó`« PK«=∞#O =ÙO\ÏÜ«∞x 'x`«ºHõ~°‡–ѨÓ*Ï „ѨHÍâ◊— =∞#∞ „áê=∂}˜Hõ „QÆO^äOŒ Ö’ K≥Ñʨ |_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 95

|∞∞`«∞OK« Kåcè^•ú`Ϋ Ѩ™È- ^躌 *ÏÜ«∞`« I `«`À ~å„`«º *ÏÜ«∞`« I `«`ó« ã¨=Ú„^À J~°=‚ ó ã¨=Ú„^•^Œ~‚° "å^Œkè ã¨O=`«û~À J*ÏÜ«∞`«I JǨϟ~å„`å}˜ q^Œ^kŒè fiâ◊fi㨺 q∞+¨`À=j I ã¨∂~°ºK«O„^Œ =∞™œ^è•`å Ü«∞^ä•Ñ¨Ó~°fi=∞HõÅÊÜ«∞`ü I k=OK« Ѩ$kägO KåO`«iHõΔ =∞^äÀ ã¨fió II (|∞∞ˆQfi^ŒO 10/190/1) g\˜x ѨiOî z# `«~∞° "å`« KÕ`∞« Å#∞ Hõ_∞» H˘¯x `«∞_»∞K«∞H˘x =∞~°Å L^Œ∞`«ºO, z„`«"∞£ J<Õ =∞O„`åÅ#∞ K«kq ã¨∂~ÀºÑ¨™ê÷#O KÕÜ∂« e. ^•x =Å¡ k#, ~å„`«∞ÅÖ’ KÕ¿ã áêáêÅhfl <åâ◊#"≥∞áÿ È`å~Ú. „áê`«óHÍb#ã¨O^躌 #∞ xÅ|_ç "å~åÛe.W`«~° ã¨O^蕺=O^Œ<åÅ#∞ ‰õÄ~°∞Ûx KÕÜ∂« e. QÍÜ«∞„f=∞O„`åxfl Ѩk=∂~°∞¡ [Ñ≤¿ãÎ D [#‡Ö’ KÕã#≤ áêáêÅ∂, =O^Œ=∂~°∞¡ [Ñ≤¿ãΠѨÓ~°fi [#‡áêáêÅ∂, "≥~Úº=∂~°∞¡ [Ñ≤¿ãÎ Ü«ÚQÆOÖ’ KÕã#≤ áêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. (PKå~° 36/10) QÍÜ«∞„u, ™êq„u, ã¨~ã° fi¨ u J<Õ =¸_»∞ =∞Ǩâ◊‰Ωõ ÅÎ ∞ D =∞O„`«O ^•fi~å Åaè™êÎ~Ú. Jq „Hõ=∞OQÍ á⁄^Œ∞#Ì fl ~°H=Îõ ~°O‚ Ö’#∂, =∞^蕺ǨÏflO â◊√Hõ=¡ ~°O‚ Ö’#∂, ™êÜ«∞O„`«O Hõ$+¨‚ =~°O‚ Ö’#∂ =ÙO\ÏÜ«∞x ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥áêÎ~∞° . WHõ "åºÇ¨Ï$u ѨÓ~°fiHõ JOQÆ<åºã¨O WÖÏ KÕÜ∂« e. QÍÜ«∞„u =∞O„`« „Ѩ^=Œä ∞ "åºÇ¨Ï$uÜ≥∞ÿ # Éè∂í ó #∞ 'FO Éè∂í ó ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó JO@∂ QÆ∞O_≥Ö’#∂, kfifÜ«∞ "åºÇ¨Ï$uÜ≥∞ÿ # Éè∞í =ó #∞ FO Éè∞í =ó t~°¿ã ™êfiǨ JO@∂ `«ÅÃÑ<· å, `«$fÜ«∞ "åºÇ¨Ï$u ã¨fió #∞ FO ã¨fió tMÏÜ≥∞ÿ =+¨\ò JO@∂ tYÖ’#∂ <åºã¨=Ú KÕÜ∂« e. QÍÜ«∞„u =∞O„`« „Ѩ^=Œä ∞ áê^•xfl, J#QÍ, `«`û« q`«∞~°fi~ˆ }ºO#∞ Hõ=K«OÖ’#∂, ~Ô O_»= áê^ŒO Éè~í Àæ^=Õ ã¨º nè=∞Ç≤Ïx <Õ„`åÅÖ’#∂, =¸_»= áê^ŒO käÜ∂≥ Ü≥∂#ó „ѨKÀ^ŒÜ∂« `ü#∞ KÕ`∞« ÅÖ’#∂, <åÅ∞QÆ= áê^Œ"∞≥ #ÿ Ѩ~À~°[¿ã-™ê=^À"£∞#∞ ã¨~åfiOQÍÅ Ö’#∂ <åºã¨OKÕÜ∂« e. D q^èOŒ QÍ ã¨O^蕺=O^Œ#=ÚKÕ¿ã"åiH˜ ã¨~fi° â◊√ÉèÏÅ∂ „áêÑ≤™Î êÎ~Ú. QÍÜ«∞„u Ü≥ÚHõ¯ "≥Ú^Œ\ ˜ =¸_»∞ áê^•Å∂ „|Ǩχ, q+¨μ,‚ t= ã¨fi~°∂áêÅ∞. |∞∞+≤h, KèO« ^•hfl 㨇iã¨∂Î =∞O„`«[ѨO KÕ¿ã"åiH˜ „|Ǩχ֒HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. 'Ѩ~À~°[¿ã-™ê=^À"£∞—x QÍÜ«∞„u `«∞sÜ«∞ („âı+)ª¨ áê^Œ=∞O\Ï~°∞. nxH˜ |∞∞+≤ x~°‡Å∞_»∞, KèO« ^ŒO QÍÜ«∞„u, ^Õ=`« Ѩ~=° ∂`«‡.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 96

„áê`«ó, =∞^蕺ǨÏfl, ™êÜ«∞OHÍÖÏÅÖ’ 1008 ÖË^• 108 =∂~°∞¡ QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl ѨiOî KÕ"å~°∞ „|Ǩχ֒HÍxH˜ "≥à§ı JkèHÍ~åxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. (J^蕺ܫ∂Å∞ 35–37)

^Œ∞~åæ^qÕ ã¨fi~°∂ѨO ã¨∂~°º^蕺#O =∞iÜ«Ú =∂¿ÇÏâ◊fis ѨÓ[# qkè =∞Ǩ^Õ"å! #=q∞ =Ú#flQÆ∞ u^ä∞Œ ÅÖ’ 'FO „Ç‘ÏO ^Œ∞~ˆ æ ~°H}Δ˜ —˜ J<Õ =∞O„`«O`À ѨÓlOKåe. =∂~°tæ ~° `«kÜ«∞<å_»∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì „Hõ=∞QÍ D <å=∂Å`À ~ÀAH˘Hõ¯ ã¨fi~°∂ѨO`À J=∞‡"åix ѨÓlOKåe.P <å=∞~°∂áêÖË=#QÍ Q“s, HÍm, L=∂, ^Œ∞~åæ, Éè„í ^•, HÍOf, ã¨~ã° fi¨ f, =∞OQÆàÏ, q[Ü«∂, ÅH©;, t"å, <å~åÜ«∞}©â‰◊ Ωõ ÅÎ ∞. D <å=∞, ~°∂Ѩ, â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ QÆÅ ^Õqx ѨÓlOK«∞"åxH˜ W+¨=ì ã¨∞,Î „Ñ≤Ü∞« [# qÜ≥∂QÆ=ÚO_»^∞Œ . ^Œ∞~åæ^qÕ H˜ Ѩ^∞Œ <≥xq∞k ǨϙêÎÅ∞O\Ï~Ú. "å\˜Ö’ MË@Hõ,Ѷ∞¨ O@,^Œ~Ê° },^è#Œ ∞, ^èfiŒ [, _»=∞~°∞, Ѩ~â° √◊ , áêâ◊, â◊H,Θ =Ú^Œ~æ ,° â◊¥Å, HõáêÅ, ÉÏ}, JO‰õΩâ◊, =„[, K«„Hõ, â◊ÖÏHõÅ∞O_»QÍ XˆH KÕ~Ú `«~h˚° =Ú„^ŒÖ’ =ÙO@∞Ok. Jëêì^⌠◊ Éè∞í lÜ≥∞ÿ # ^Õq ã¨fi~°∂áêxfl 㨇iOz# "åiH˜ JÃ+âÂì fi◊ ~åºÅ∂ J|∞ƒ`å~Ú.=∞Ç≤Ïëêã¨∞~° =∞iÌxÜ≥∞ÿ # D ^Õq ã≤OǨÏOÃÑ· =ÙO@∞Ok. t=^Õ"å! ã¨∂~åº~°Û# qkèÖ’ ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞x `Õ[ó ã¨fi~°∂áêxfl, ~°HÎõ =~°‚ HÍOu ~°∂áêxfl, âıfi`«Ñ^¨ ‡Œ OÃÑ· ã≤`÷ ∞« x, UHõK„« Hõ ~°^OŒä ÃÑ· Pã‘#∞x, kfiÉè∞í [Ü«Ú‰õΩxÎ , Hõ=∞Å^è~Œ ∞° x ^蕺xOKåe. (J#∞|O^èOŒ –7Ö’ K«∂_»O_ç) =∂¿ÇÏâ◊fii ѨÓ[#∞ =i‚™êÎ#∞ q#O_ç. =ÚO^Œ∞QÍ ™êfl#O, PK«=∞#O x~°fiiÎOz Pã¨#OÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx <åºã¨O KÕã≤ XHõ =∞O_»ÅOÖ’ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x z„uOz ѨÓlOKåe. D ǨÏ~°ÑÓ¨ [#∞ gÖˇ#· O`« Z‰õΩ¯=QÍ Ç¨Ï~°∞x Ѩi"å~°=∞O`«\ `˜ À ã¨Ç¨ KÕÜ∂« e. 'FO ǨO t"åã¨#^Õ=`å PQÆK«Ûù`«— J<Õ =∞O„`«O`À Pã¨# ^Õ=`«ÅO^Œih P"åǨÏ#O KÕã,≤ =∞O_»Å =ÚYº^•fi~°OÖ’ ™êfl#, QÆO^è•^Œ∞Å`À D „H˜Ok =∞O„`åÅ ^•fi~å PÜ«∂ =∞O„`åkè ^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOKåe. FO ǨO QÆ}Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO ã¨~ã° fi¨ `≥º· #=∞ó, FO ǨO #Ok<Õ #=∞ó, FO ǨO =∞ǨHÍÖÏÜ«∞ #=∞ó, FO ǨO QÆOQÍÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO ÅÔHÔ ‡ÂΔ º#=∞ó,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 97

FO ǨO =∞ǨHÍÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO J„™êÎÜ∞« #=∞ó, FO ǨO „|Ǩχ}Ë "åã¨Î fikèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO QÆ∞~°∞Éè’º #=∞ó, P^è•~°âH◊ Θ #∞O_ç J<≥â· fi◊ ~°º â◊HΘ ^•HÍ QÆÅ Jxfl =∞O„`åÅ#∂ (‰õÄ~°‡, Ѩ$käfi `«Ñʨ ) ѨOK«``« Ϋ fi ѨÓ[Ö’ÖψQ K«kq, `«~∞° "å`« FO ǨO T~°fiú K«ÛOù ^•Ü«∞ #=∞ó, FO ǨO J^è⌠Û◊ Où ^•Ü«∞ #=∞ó, FO ǨO Ѩ^•‡Ü«∞ #=∞ó, FO ǨO HõiH‚ ÍÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO "å=∂Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO *˺ëêªÜ∞ÿ≥ #=∞ó, FO ǨO ~“„^≥º· #=∞ó, FO ǨO HÍÖˇº· #=∞ó, FO ǨO HõÅqHõ~}° ºÿˇ #=∞ó, FO ǨO |ńѨ=∞kä<º·≥ #=∞ó, FO ǨO ã¨~fi° Éè∂í `«^=Œ ∞<≥º· #=∞ó, FO ǨO =∞<À#‡<≥º· #=∞ó, FO ǨO =∞O_»Å„u`«Ü∂« Ü«∞ #=∞ó, FO ǨO ǨÏ∫OǨÏO t==¸~°Ü Î ∞Õ #=∞ó, FO ǨO q^•ºkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO Ç‘ÏO ǨÏ∫O t"åÜ«∞ #=∞ó, FO ǨO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó, FO Ç‘ÏO t~°¿ã #=∞ó, FO Ǩ˙O tMÏÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO ÃÇÏ· O Hõ=KåÜ«∞ #=∞ó, FO ǨÏ∫O <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ #=∞ó, FO ǨÏO J„™êÎÜ∞« #=∞ó, FO ǨO ã¨^Àº*Ï`åÜ«∞ #=∞ó

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 98

ã¨^Àº*Ï`« ÉèQí "Æ å#∞xH˜ Zxq∞k HõàÅ◊ ∞O\Ï~Ú. "å\˜x ѨÓ~åfik kâ◊Ö’, „Hõ=∞OQÍ QÆO^è•^Œ∞Å`À D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. FO ǨO ã≤^ºú·≥ #=∞ó, FO ǨO |∞^≥ºú· #=∞ó, FO ǨO q^Œ∞º`åÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO ÅÔH‡ÂΔ º #=∞ó, FO ǨO É’^è•Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO HÍÖˇº· #=∞ó FO ǨO ã¨fi^è•Ü«∞ #=∞ó, FO ǨO „ѨÉÏè Ü≥∞ÿ #=∞ó á¶êÅÖ’K«<å! "å=∞^Õ=ÙxH˜ Ѩ^=Œ ¸_»∞ HõàÅ◊ ∞O\Ï~Ú. "å\˜x ‰õÄ_® QÆO^èŒ Ñ¨ÙëêÊ^Œ∞ Å`À FO ǨO "å=∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À "å=∞^Õ=Ùx Jxfl LѨKå~åÅ`À JiÛOz# `«~∞° "å`« D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. (HõàÅ◊ =∞O„`åeq) : FO ǨO ~°[¿ã #=∞ó, FO ǨO ~°HÍΔ Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO ~°`º·≥ #=∞ó, FO ǨO Hõ<åºÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO HÍ=∂Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO [#<≥º· #=∞ó, FO ǨO „H˜Ü∂« Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO =$^≥ºú· #=∞ó, FO ǨO HÍ~åºÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO ★~å„`≥º· #=∞ó, FO ǨO „ÉèÏ=∞}ˇºÿ #=∞ó, FO ǨO "≥∂Ç≤Ï<≥º· #=∞ó, FO ǨO ★Hõ~Δ åÜ≥∞ÿ #=∞ó ¿ÇÏ =∞¿ÇÏâ◊fi~å^Œ∞ÖÏ~å! `«`∞« Ê~°∞+¨ ^≥=· `åxH˜ <åÅ∞QÆ∞ HõàÅ◊ ∞O\Ï~Ú. =ÚO^Œ∞ FO ǨO `«`∞« Ê~°∞ëêÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å P ^Õ=`«#∞ ѨÓlOz P `«~∞° "å`« D „H˜Ok =∞O„`åÅ ^•fi~å P HõàÅ◊ #iÛOKåe. FO ǨO x=$`≥º· #=∞ó, FO ǨO „ѨuëêªÜ∞ÿ≥ #=∞ó, FO ǨO q^•ºÜ≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO âßO`≥º· #=∞ó. Ñ≤=∞‡@ JѶ∞¨ ’~° Éè~·ˇ =° ã¨O|Okè HõàÖ◊ ÏiO\˜h =ÚO^Œ∞QÍ FO ǨO JѶ∞¨ ’~åÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À PÜ«∞##∞ ѨÓlOz# Ñ≤=∞‡@ D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. FO ǨO L=∂Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO Hõ=Δ ∂Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO x„^•Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO "åº^躷≥ #=∞ó, FO ǨO ‰õΩΔ ^è•Ü≥∞ÿ #=∞ó, FO ǨO `«$ëê‚Ü∞ÿ≥ #=∞ó. =∞¿ÇÏâß! Dâß#^Õ=ÙxH˜ ‰õÄ_® J~Ú^Œ∞ HõàÅ◊ ∞O\Ï~Ú. =ÚO^Œ∞QÍ P ™êfiq∞x FO Dâß<åÜ«∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À ѨÓlOz# J#O`«~O° P HõàÅ◊ #∞ D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. ★

H˘xfl „áêp# „QÆO^ä•ÅÖ’ ~å„uH˜ |^Œ∞Å∞ '^è•„u—, Hõ~Δ H° ˜ |^Œ∞Å∞ '`«fi~°— J<Õq "å=∞^Õ= HõàÅ◊ ∞QÍ K≥Ñʨ |_ç#q. "å\˜<`·≥ Õ 'FO ǨO ^è•„`≥º· #=∞ó—, 'FO ǨO `«fi~åÜ≥∞ÿ #=∞ó— J<Õ =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 99

FO ǨO ã¨q∞`≥º· #=∞ó FO ǨO JOQÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó FO ǨO Hõ$ëê‚Ü∞ÿ≥ #=∞ó FO ǨO =∞sK≥º· #=∞ó FO ǨO *ÏfiÖÏÜ≥∞ÿ #=∞ó â◊OHõ~å! P `«~°∞"å`« FO ǨO t=Ѩi"åˆ~Éè’º #=∞ó JO@∂ Ѩ~=° ∞t=Ùx Ѩi"å~åhfl P `«~∞° "å`« D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À kHÍÊʼnõΩÅ#∂, J#O`«∞h, „|Ǩχh, K«O_Õâfi◊ ~°∞h P"åǨÏ# KÕã≤ ™ê÷Ñ#¨ , ã¨xfl^è•#, ã¨Ox~À^è,Œ ã¨Hbõ Hõ~} ° ÏÅ#∞ QÍqOKåe. FO ǨO WO„^•Ü«∞ ã¨∞~åkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO JQÆflÜÕ∞ `Õ*’kèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO Ü«∞=∂Ü«∞ „¿Ñ`åkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO x~°$`«Ü∞Õ ~°HÀΔ -kèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO =~°∞}ÏÜ«∞ [ÖÏkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO "åÜ«∞"Õ „áê}ÏkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO ™È=∂Ü«∞ <Õ„`åkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO Dâß<åÜ«∞ ã¨~fi° q^•ºkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO J#O`åÜ«∞ <åQÍkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO „|Ǩχ}Ë ã¨~fi° Ö’HÍkèÑ`¨ Ü « ∞Õ #=∞ó, FO ǨO ^è∂Œ e K«O_Õâfi◊ ~åÜ«∞ #=∞ó, J#O`«~=° Ú `«`Ϋ fi <åºã¨, =Ú„^•„Ѩ^~Œ ≈° #, ^蕺<åÅ#∞ x~°fiiÎOz áê^Œº, Pã¨#, J~°…º, ѨÙ+¨Ê, JÉèíºOQÆ, L^Œfi~°Î#, ™êfl#, ã¨∞QÆO^è•#∞ÖËѨ#, =G JÅOHÍ~°, Éè’QÆ, JOQÆ<åºã¨, ^è∂Œ Ѩ, nѨ, <≥"· ^Õ •º~°Ê}, `åO|∂Å x"Õ^#Œ Å ^•fi~å#∂, #$`«º, "å^Œº, w`åÅ`À#∂ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x ã¨O`«∞+¨Ñì é ¨ Kåe. ^Õ=^Õ=Ùx ~°∂áêxfl =∞#ã¨∞Ö’ ^蕺xã¨∂Î [ѨO KÕÜ∂« e. ѨÓ[#∂, [áêhfl PÜ«∞#ˆH ã¨=∞iÊOz "ÕÜ∂« e. D „ѨHÍ~°OQÍ<Õ qq^èŒ HÍ=∞#Å ã≤kHÔú · qâßfi=ã¨∞ J#∞ QÆO^è~Œ ∞° fih HÍà◊~å„f ^Õqh ‰õÄ_® Láêã≤™êÎ~∞° . (J^蕺ܫ∂Å∞ 38–41)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 100

t= Ѩq„`å~ÀѨ} qkè t=Ѩq„`å~ÀѨ} ã¨~fi° J=∞OQÆàÏÅ#∂ #tOѨ*ãË ∞¨ OÎ k. [O^≥ÑÙ¨ ^•~°=ÚÅ#∞ q„QÆÇ¨ xH˜ K«∞@ì_®<Õfl Ѩq„`å~ÀѨ}=∞x JO\Ï~°∞. D ѨÓ[#∞ Pëê_è,» „âß=}, =∂Ѷ∞¨ ÖË^• ÉèÏ„^ŒÑ^¨ Œ =∂ã¨OÖ’ KÕ™êÎ~∞° . ã¨`º« Ü«ÚQÆOÖ’ ã¨fi~°O‚ `À, „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ "≥O_ç`À, ^•fiѨ~Ü ° Ú« QÆOÖ’ `å„=∞O`À D ^•~åÅ#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕ¿ã"å~°∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ѨuxÎ Hõ#º KÕ`« ^•~åÅ∞QÍ ¿ÑxOz D ѨÓ[‰õΩ "å_®e. =¸_»∞ áÈQÆ∞Å#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ =∞~°Å "å\˜x |ÅOQÍ K«∞\˜ì =¸_»∞ áÈQÆ∞Å∞QÍ ^ŒàO◊ QÍ KÕÜ∂« e. D ~°H"õ ∞≥ #ÿ #=QÆ∞}˜`« ã¨∂„`åxfl "å=∞^Õ= =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ =Ú_»∞Å∞ "ÕÜ∂« e. nx<Õ Ñ¨q„`«H=õ ∞O\Ï~°∞. `«~∞° "å`« ã¨^Àº*Ï`« =∞O„`«O ^•fi~å "å\˜x Hõ_yç JѶ∞¨ ’~°=∞O„`«O `À `«∞_çz, `«`∞« Ê~°∞+¨ =∞O„`«O`À z‰õΩ¯Å∞ q_»nã≤, Dâß# =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ ^•xH˜ ã¨∞QÆOkè`« ^è∂Œ áêxfl "ÕÜ«∂e. WѨC_çq `˘q∞‡k ^•~°ÑÙ¨ áÈQÆ∞Å∞ Hõ^•! D #=`«O`«∞=ÙÅÖ’ „Hõ=∞OQÍ FOHÍ~°, K«O„^Œ, Jyfl, „|Ǩχ, <åQÆ, td,^èfiŒ [, ã¨∂~°º, q+¨μ,‚ t= – D ^Õ=`«Å∞ x"åã¨=ÚO\Ï~°∞. W@∞=O\˜ Ѩq„`«HÍÅ#∞ #∂@ Zxq∞k, Ü«∂Éè,·ˇ ÖË^• áêuHõ ã¨OYºÖ’ XHõ ѨÓ[‰õΩ "å_®e. Ѩq„`«HOõ Ö’ Ѩ^ãÕ ≤ =Ú_»∞Å∞ =ÙO_®e. <åÅ∞ˆQã≤, ~Ô O_Õã,≤ ÖË^• XH˘¯Hõ¯ JOQÆ∞à◊O ^Œ∂~°OÖ’ =Ú_ç"Õã¨∂Î áÈ"åe. D „QÆO^äŒ∞ÅÖ’ x=ã≤Oz `«=∞ ¿Ñ~°¡#∞ „Ѩ™êkOz "å\˜x Ѩq„`«O KÕ¿ã ^Õ=`«Å∞ – „ѨH$õ u, áœ~°∞+≤, g~°, JѨ~ål`«, [ǨϺܫ∞, q[Ü«∞, ~°∞„^Œ, Jl`«, =∞<À#‡h, ã¨~fi° =Úd. ^Õ=`«ÖÏ~å! „QÆOkä |O^è<Œ å#O`«~O° P Ѩq„`«HÍÅ#∞ ‰õΩO‰õΩ=∞`À, K«O^Œ<åk ã¨∞QÆO^è•k Ѩ^•~å÷Å`À ~°Ol`«O KÕÜ∂« e. ^•xx =∞Ǩ^Õ=ÙxH˜ ã¨=∞iÊOz ã¨~ÀfiѨKå~å Å`À ѨÓlOz '¿ÇÏ ^Õ"âÕ ß! ¿ÇÏ =∞¿ÇÏâ◊fi~å! `«=∞~°∞ `«=∞ QÆ}ÏÅ`Àã¨Ç¨ WHõ¯_» "ÕOKÕã≤ =ÙO_»O_ç. „áê`«~ˆ fià◊<Õ g∞‰õΩ =∞~˘Hõ ѨÓ[#∞ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO\Ï#∞— Jx PǨfixOKåe. P ~å„`«O`å #$`«º, w`«, "å^•ºÅ`À L`«û"åxfl #_çÑ≤ *ÏQÆ~O° KÕÜ∂« e. `≥Å"¡ å~°QÍ<Õ P Ѩq„`«HÍÅ#∞ =∞¿ÇÏâ◊fi~° ã¨xflkèx ™ê÷ÑO≤ z K«`∞« ~°tÌ ukä ~åQÍ<Õ ™êfl#O KÕã≤ =ÚO^Œ∞QÍ ã¨∂~°∞ºh, `«~°∞"å`« t=Ùh ѨÓlOKåe. `«~°∞"å`« ™ê^茉õΩ_»∞ ^蕺#OÖ’H˜ áÈ~Ú ÅÖÏ@OÖ’ qâ◊fi~°∂ѨÙx K«∂ã¨∞H˘x `«# P`«‡ ã¨fi~°∂áêxfl ѨÓlOK«∞HÀ"åe. JѨC_»∞ Ѩq„`«HÍÅ#∞ JG=∞O„`åÅ`À Hõ_yç , ǨÏ$^ŒÜ∞« =∞O„`«O`À JiÛOz, ã¨OÇ≤Ï`å =∞O„`åÅ`À ^è∂Œ ѨO "Õã,≤ ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ ã¨=∞iÊOKåe. D „H˜Ok =∞O„`åÅ ^•fi~å D~¸ `«`åÎ fiÅ#∞ „áêi÷OKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 101

FO ǨÏ∫O ǨÏ∫O t=`«`åÎ fiÜ«∞ #=∞ó, FO Ç‘ÏO (Ç‘Ïó) q^•º`«`åÎ fiÜ«∞ #=∞ó FO ǨO (ǨÏ∫ó) P`«‡`«`åÎ fiÜ«∞ #=∞ó, FO ǨO Ç‘ÏO Ǩ˙O HΔ“ó ã¨~fi° `«`åÎ fiÜ«∞ #=∞ó I Ñ≤=∞‡@ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞xH˜ qkèÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ Ñ¨q„`«HÍxfl ã¨=∞iÊOz HÍ¿ãѨÙOz ^•xx fã≤ Hõ#∞ÅHõ^∞Œ HÌ ˘x „=u ^èiŒ OKåe. (J^蕺ܫ∞O – 42)

q+¨μ‚ Ѩq„`å~ÀѨ} qkè Éè’QÆ, "≥∂HΔÍÅ∞ Ô~O_çO\˜h „Ѩ™êkã¨∂Î q[Ü«∂xfl ‰õÄ_® HõeyOKÕk q+¨μ‚ Ѩq„`å~ÀѨ}. XHõÑC¨ _»∞ ^•#=ÙÅ`À áÈ~å_ç Ѩ~ål`«∞Öˇ#· ^Õ=`«Å∞ „|Ǩχ`À ã¨Ç¨ =zÛ q+¨μ=‚ Ù#∞ â◊~} ° ∞ "Õ_Q» Í PÜ«∞#(K≥ÑÙ¨ #Î flk q+¨μ"‚ Õ J~Ú<å D ѨÙ~å}OÖ’ ##∞fl, <Õ#∞ J<Õ Ñ¨^•Å#∞ "å_»Háõ È=_®xH˜ HÍ~°}O ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍ^Œ∞ʼnõΩ q=iã¨∞OÎ _»_O» . ã¨~fi° <å=∂Å∞ "å_ç`Õ J~°O÷ É’^èÑŒ _¨ H» áõ È=K«∞Û – J#∞) "åi Hõ_Q» OÆ _»#¡ ∞ K«∂ã≤, qx HõiyáÈ~Ú `«# "≥∞_»Ö’x Ǩ~åhfl, Ѩq„`«Ü∞« #∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ „w"åÉè~í }° Ïhfl, XHõ ^èfiŒ *Ïhfl, "åiH˜ „Ѩ™êkOz '^•xx K«∂ã¨∂<Î Õ ^•#=ÙÅ∞ ^è~·≥ åºxfl HÀÖ’Ê"åÅ—x nqOKå_»∞. P `«~∞° "å`« ^Õ=`«Å∞ Ѷ∞¨ #q[Ü«∂xfl ™êkèOKå~°∞. JѨÊ\˜#∞O_ç D Ѩq„`«HÍÅ#∞ JO^Œ~∂° ѨÓlã¨∞Î<åfl~°∞. ã¨^•t"å! áê_»ºq∞ #∞O_ç ѨÙ#fl=∞ ^•HÍ XH˘¯Hõ¯ ukä XH˘¯Hõ¯ ^Õ=`« ѨÓ[‰õΩ xˆ~tÌ OѨ|_çOk. PÜ«∂ ^Õ=`«Å‰õΩ PÜ«∂ u^ä∞Œ ÅÖ’ Ѩq„`å~ÀѨ} ѨÓ[#∞ QÍqOѨ=Åã≤ Ü«ÚO@∞Ok. q+¨μ=‚ Ù‰õΩ ^•fi^Œt<å_»∞ KÕÜ∂« e. =ºfáê`«Ü∂≥ QÆ, L`«~Î åÜ«∞}, ^ŒH}Δ˜ ÏÜ«∞#, K«O„^Œ ã¨∂~°º„QÆÇϨ }, q"åǨÏ, =$kúHÍ~°º, QÆ∞~°∞[# PQÆ=∞# ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ‰õÄ_® D ѨÓ[#∞ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Ñ¨@∞ì^•~åÅ#∂, ѨuhÎ , Å`«Å#∂, Hõ„Δ uÜ«ÚʼnõΩ Ñ¨@∞ì#∂ "≥â· √◊ ºÅ‰õΩ HΔ“=∞, Éè’[Ѩ„`«^•~åÅ#∂ Ѩq„`«Hõ x~å‡}ÏÅÔH· |∞∞+¨μÅ∞ xˆ~tÌ OKå~°∞. ѨuÎ ÖË^• Hõ=∞Å xi‡`« Ѩq„`«HÍxfl Jxfl =~å‚Å "å~°∂ "å_»=K«∞Û#∞. D Ѩq„`«Hõ #=`«O`«∞=ÙÅÖ’ FOHÍ~°, t=, K«O„^Œ, Jyfl, „|Ǩχ, âı+,¨ ã¨∂~°º, QÆ}âË ,◊ q+¨μ‚ ^Õ=`«Å∞O\Ï~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 102

„|Ǩχ, q+¨μ,‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞ D Ѩq„`«HOõ Ö’x =¸_»∞ ã¨∂„`åʼnõÄJkèëêª# ^Õ=`«Å∞. D ã¨∂„`åÅ#∞ |OQÍ~°O, "≥O_ç, ~åy, "≥^∞Œ ~°∞ ÖË^• =∞\˜áì ê„`«ÅÖ’ =ÙOKåe. #∂@ Ü≥∞xq∞k,Ü«∂Éè·ˇ XHõ\ ,˜ ÖË^• W~°"·≥ ÜÕ∞_»∞ `«O`«∞=ÙÖ`À Ѩq„`«HÍxfl xi‡OK«=K«∞Û. LѨ"åã¨O KÕã≤ D ã¨∂„`åÅ#∞ ‰õΩO‰õΩ=∞, Ѩã∞¨ ѨÙ, K«O^Œ<åÅ`À K«iÛ`«O KÕã≤ Jkè=ã≤`O« QÍqOKåe. „Ѩu Ѩq„`«HÍhfl "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ Jaè=∞O„u`«O KÕã≤ ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`«, JѨÊ\˜Hˆ =∞O_»ÅOÖ’ ™ê÷ÑO≤ z =ÙOz# ^Õ= „Ѩu=∞ÔH^Œ∞~°∞QÍ Ñ¨q„`«HÍxfl ÃÑ\Ïìe. „|Ǩ‡k J#º ^Õ=`«Å#∞ ‰õÄ_® =∞O_»ÅOÖ’ ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKåe. ã¨∂„`åÅ#∞ ã≤^OúŒ KÕã∞¨ H˘x =¸_»∞ #∞O_ç `˘q∞‡k =∂~°∞¡ "å\˜x uÑ≤Ê"Õk K«∞@∂ì Hõ\Ïìe. `«~∞° "å`« HõÅâ◊, <≥~Úº. Jyfl‰õΩO_»O, q=∂#O, =∞O_»ÑO¨ , QÆ$ǨÅ#∞ ã¨∂„`åÅ`À Hõ\ ì˜ `«##∞ ‰õÄ_® ã¨∂„`«O`À #∞^Œ∞@ K«∞@∞ìH˘x, XHõ Ѩq„`«HÍxfl ^Õ=`« =∞ã¨HÎ Oõ ÃÑ· =ÙOKåe. ã¨OѨÓ~°‚ ™ê=∞„yx q+¨μ^‚ =Õ ÙxH˜ x"ÕkOz, ѨÓlOz D =∞O„`åxfl ѨiOî Kåe. P"åÇ≤Ï`À-ã≤ ^Õ"âÕ ◊ ѨÓ*Ï~°O÷ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~° II `«„`«ÊÉèÏ`Õ-~°Û~Úëêºq∞ ™ê=∞„Qͺó ã¨xfl^èÀÉè=í I (PKå~° 43/28,29) WÖÏ '„áê`«óHÍÅ"Õ∞ h‰õΩ Ñ¨Ó[ KÕ™êÎ#∞ ™êfig∞— Jxfl q#flѨO KÕã≤ P ~å„`«O`å *ÏQÆ~O° KÕã≤ `≥ÖÏ¡~Q° Í<Õ Hˆ â◊=™êfiq∞x ѨÓlOz Ѩq„`«HÍÅ#∞ PÜ«∞# HõiÊOKåe. `«~∞° "å`« ™êfiq∞H© Ѩq„`«HÍʼnõÄ ã¨∞QÆOkè`« PǨ^¡ HŒ õ ^è∂Œ áêxfl "Õã≤ =∞O„`åxfl K«^"Œ åe. (WÖÏ@ѨÙ_Õ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å QÍÜ«∞„ux Ѩi™î êÎ~∞° ) J#O`«~O° Ѩq„`«HÍÅ`À ^Õ=Ùx ѨÓlOz "å\˜x PÜ«∞# Z^Œ∞@ ÃÑ\˜ì WÖÏ „áêi÷OKåe. qâ◊√^Œú „QÆOkäHOõ ~°=∞ºO =∞Ǩáê`«Hõ <åâ◊#O I ã¨~fi° áêѨ HõÜ Δ ∞« O ^Õ=`«"儈Q ^è•~°Ü∂« =∞ºÇ¨ÏO II (PKå~° 43/33) `«~∞° "å`« D =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ ™ê^艌 Ωõ _»∞ Ѩq„`«HÍxfl ^èiŒ OKåe. Ѩq„`«O "≥+· =‚¨ O `Õ[ó ã¨~fi° áê`«Hõ <åâ◊#O II ^èŒ~°‡HÍ=∂~°÷ ã≤^Œúº~°÷O ã¨fiHõO~ˆ î ^è•~°Ü∂« =∞ºÇ¨ÏO II (PKå~° 43/34,35)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 103

„u=~°æ ã≤kHÔú · `åh Ѩq„`«HÍxfl ^èiŒ ã¨∞<Î åflx ^Õ=ÙxH˜ q#flqOz# ™ê^艌 Ωõ _»∞ PÜ«∞##∞ WÖÏ „áêi÷OKåe. =#=∂ÖÏ Ü«∞^ä•^Õ= H“ã¨∞ÉÎ Oíè ã¨``« O« ǨÏ$k I `«^fiŒ `ü Ѩq„`«O `«O`«∂<åO =∂ÖÏO `«fiO ǨÏ$^ŒÜ∞Õ ^è~Œ ° II (PKå~° 43/41) J#O`«~°O „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\˜ì ^ŒH˜Δ}ezÛ ™êÜ«∞OHÍÅOQÍh =∞~°∞<å_»∞QÍh =∞~°Å WÖψQ ѨÓ[<˘#iÛ D „H˜Ok =∞O„`åxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ nHõ#Δ ∞ q~°q∞OKåe. ™êO=`«ûs q∞=∂O ѨÓ*ÏO ã¨Oáê^Œº qkè =#‡Ü«∂ I „=[Ѩq„`«Hˆ ^•hO q+¨μÖ‚ ’HõO qã¨i`˚ ó« II (PKå~° 43/43) `«# =Å¡ qã¨iO˚ Ѩ|_»∞`«∞#fl Ѩq„`«HOõ `«#Hõ#fl =ÚO^Õ q+¨μÖ‚ ’HõO KÕ~åÅx (J^蕺ܫ∞O –43) ™ê^艌 Ωõ x L^ÕâÌ º◊ O.

„|Ǩχ=¸iÎ ^蕺# x~°∂Ѩ}O Ѩq„`«HõO`À ÉèíQÆ"å#∞x ѨÓlOz, P ÃÑ· âß„™ÈÎHõÎOQÍ „|Ǩχ#∞ ^蕺xOz# ™ê^艌 Ωõ _»∞ ǨÏi ã¨=∂#∞_»=Ù`å_»∞. (JO>Ë <å ã¨fi~°∂Ѩ"∞Õ "åxH© =ã¨∞OÎ k). =∂Ü«∂ *ÏÖÏxfl =ÚHõ¯Å∞ KÕ¿ã „|Ǩχ^蕺<åxfl qxÑ≤™êÎ#∞. „áêA˝_∞» –J#QÍ qâı+™¨ ê^艌 Ωõ _»∞ `«# "å}˜h, =∞#ã¨∞h J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x `«# P`«‡Ö’ *Ï˝# ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· „|Ǩχ HÀã¨O Ü«∞[˝O K≥Ü∂« ºe. r=–„|ǨχŠJÉè^Ë Œ ^Œ~≈° <åxfl "åOzèOz, ^•xHÀã¨O `«Ñ=¨ Ú KÕã≤ =∞ǨÏ^£ „|Ǩχ*Ï˝# ÉèÏ=##∞ H˘O`«HÍÅO áê@∞ ÉèÏqOKåe. „|Ǩχ^蕺#"Õ∞ ã¨=∂kè. 'JǨÏO „|Ǩ‡ã≤‡— J<Õ ™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞HÀ=_»O ã¨=∂kè ^•fi~å<Õ ™ê^躌 O. `«#HõO>ˇ aè#∞fl_»∞ HÍx „|Ǩχ#∞ `«∞sÜ«∞ ~°∂ѨÙ_»x ‰õÄ@ã¨÷ x~°O[# Ѩ~„° |Ǩχܫ∞x "Õ^•Å∞ =i‚OKå~Ú. D ã≤u÷ x KÕ~∞° HÀQÆey# ™ê^艌 Ωõ _»∞ ^ÕÇϨ , WO„kÜ«∞, =∞<À|∞^Œºú ǨÏOHÍ~åÅ∞, ѨOK«=∞ǨÉè∂í `åÅ∞, ѨOK«`<« 凄`«Å∞, (QÆO^è,Œ ~°ã,¨ ~°∂Ѩ, ã¨Ê~°≈, â◊ÉÏÌÅ∞) qq^èŒ QÆ∞}, [#‡, Éè’[# â◊Ü∞« <åk Éè’QÍÅ∞– g@xfl\˜H© Jf`«∞_»=Ù`å_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 104

=∂#=Ù_»∞ `«# â◊s~åxfl ~°^OŒä QÍ#∂, P`«‡#∞ ~°kQä Í#∂ TÇ≤ÏOK«∞HÀ"åe. |∞kú ™ê~°k,ä =∞#ã¨∞û „`å_»∞† WO„kÜ«∂Å∞ QÆ∞éÏ]Å∞. WO„kÜ«∂Å∞, =∞#ã¨∞, P`«‡Å#∞ HõeÑ≤ 'Éè’Hõ—Î J<Õ =∂@`À QÆ∞iÎOKå~°∞ =∞h+¨μÅ∞. WO„kÜ«∂Å#∞ *Ï˝#ã¨Ç¨ Ü«∞O`À J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@∞ìH˘<Õ"åˆ~ Ѩ~=° ∞Ѩ^•xfl KÕ~∞° HÀQÆÅ~°∞. ã¨fi~°∞xú (J*Ï˝# „Ѩ"åǨÏO)x ^•\˜ q+¨μ=‚ Ù ÖË^• Ѩ~„° |Ǩχ#O^Œ∞HÀQÆÅ~°∞★. JÇ≤ÏO™êk ^è~Œ å‡Å∂, Ü«∞=∞ â∫Kåk Hõ~‡° xÜ«∞=∂Å∂ D Ѩ~=° ∞ Ü≥∂QÆ ™ê^è<Œ åxH˜ ™Èáê<åÅ∞. Ѩ^•‡ã¨#O "Õã∞¨ H˘x ‰õÄ~ÀÛ"åe. „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕÜ∂« e. „áê}, Jáê<åk "åÜ«Ú=ÙÅÃÑ· q[Ü«∂xfl á⁄O^Œ_"» ∞Õ „áê}ÏÜ«∂=∞=∞#|_»∞`«∞Ok. ^è•~°} KÕÜ∂« e. =∞#ã¨∞û#∞ xÜ«∞O„u`«O KÕã∞¨ HÀ=_»"∞Õ ^è•~°}=∞#|_»∞`«∞Ok. ã¨=∂kèQ`Æ ∞« Å∞ HÍ"åe. =∞#ã¨∞û#∞ „|ǨχÃÑ· ÅQÆflO KÕÜ∞« _»"∞Õ HÍHõ PÜ«∞#Ö’ Hˆ O„nHõ$`«O KÕÜ∂« e.Wk ã¨=∂kè J#|_»∞`«∞Ok. D ã¨=∂kè ‰õΩ^Œ~°HõáÈ`Õ „|Ǩχ=¸iÎ (PHÍ~°O)x D ~°HõOQÍ TÇ≤ÏOK«∞H˘x „áêi÷OKåe. ǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ=∞Å HõiH‚ Í =∞^躌 OÖ’ "≥eQˆ "å_»∞, â◊OY, K«„Hõ, QÆ^•, Ѩ^‡Œ =ÚÅKÕ ã¨∞â’aè`∞« _»∞, N=`«û zǨïfl_»∞, H“ã¨∞ÉÎ ,íè =#=∂Å,ÅH©;(Hõà)◊ ÅKÕ JÅOHõ$`«∞_»∞, x`«º â◊√^Œ∞_ú ∞» , Sâ◊fi~°º ã¨OѨ#∞fl_»∞, ã¨`º« , Ѩ~=° ∂#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, P`«‡, *’ºu ã¨ûfi~°∂ѨÙ_»∞, W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ qaè#fl PHÍ~åÅÖ’ J=`«iOz#"å_»∞, âßÅ„QÍ=∂ÅÖ’ ^•fi~°HÍ tÅÅÖ’ x=ã≤OKÕ"å_»∞, Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ J~Ú# Ѩ~=° ∂`«‡ÜÕ∞ ^蕺# Ü≥∂QÆ∞º_»∞. „|Ǩχ <Õ#∂ „|Ǩχ<Õ. JǨÏO „|Ǩ‡ã≤‡. D ~°HOõ QÍ ã¨~fi° Ü«∞=∞xÜ«∞=∂Å#∂ áê\˜ã∂¨ Î UHÍ„QÆz`«OÎ `À Ü≥∂QÆ™ê^è#Œ `À ^蕺#O KÕã≤ Ѩ~=° ∂`«‡#∞ `«#Ö’<Õ K«∂_»QeÆ Qˆ "å_»∞ HÀ~°∞‰õΩO>Ë U^≥<· å ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. J`«_∞» ★"≥=· ∂xHõ ^Õ=Ù_·≥ áÈ`å_»∞.xëê¯=Ú_≥· D „|Ǩχ=¸iÎx ^蕺xã¨∂Î =ÚH˜<Î ˘O^Œ∞`å_»∞. (J^蕺ܫ∞O –44) ★

'â◊|HÌ Åõ Ê„^Œ∞=∞OÖ’ D Ѩ^•xH˜— qQÆ`O« =∂#O LѨ=∂Ü«∞㨺— JxÜ«¸ 'q=∂# U<Õ= "≥=· ∂xHõó— JxÜ«¸ =Ùº`«Ê`«∞bÎ Ü«∞|_®¤~Ú. J#QÍ x~°∞Ѩ"∞Õ Ü«Ú_»∞, LѨ=∂~°ÇÏ≤ `«∞_»∞, ™ê\˜ÖxË "å_»∞, "≥Ú`«OÎ QÍ ã¨~Àfi`«¯ $+¨μ_ì ∞» Jx ÉèÏ=O. ★ P`å‡#O ~°kä#O qkú â◊s~°O ~°^äŒ"Õ∞=K« I |∞kúOK« ™ê~°käO qkú =∞#O „Ѩ„QÆǨÏ"Õ∞=K« II ................... `«kfiëÈ‚ó Ѩ~°=∞O Ѩ^ŒO II (PKå~° 44/6–9)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 105

qq^èŒ âßÅ„QÍ=∞ tÅÅ ÅHõ}Δ ÏÅ∞ ★

HÔ Ö· Ïã¨"å™ê! WѨÙ_»∞ âßÅ„QÍ=∞ ÅHõ}Δ ÏÅ#∞ q#O_ç. âßÅ„QÍ=∞ tÅÅ#∞ ã¨Ê $tOz #O`« =∂„`«=Ú#<Õ HÀ\˜[#‡Å áêáêÅ∞ Hõ_∞» ‰õΩ¯áÈ`å~Ú. Hˆ â◊=, <å~åÜ«∞}, QÀqO^Œ, =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ<åk ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ qaè#fl âßÅ„QÍ=∂Å∞O\Ï~Ú. Wq â◊OYK«„HÍk zǨflÅ`À ã¨∞â’aè`åÖˇ· =ÙO\Ï~Ú. WÖÏ : Hˆ â◊= âßÅ„QÍ=∂xH˜ â◊OY, K«„Hõ, H“"≥∂^ŒH˜ (q+¨μQ‚ ^Æ )Œ Ѩ^•‡Å∞O\Ï~Ú. W"Õ zǨflÅ∞ "Õ~ˆ fi~°∞ „Hõ=∂Ö’¡ W`«~° âßÅ„QÍ=∂ʼnõΩO\Ï~Ú. Jq XHõ =~°∞ã¨Ö’ WÖÏ =ÙO\Ï~Ú. Ѩ^‡Œ , QÆ^,Œ K«„Hõ, â◊OY – <å~åÜ«∞} K«„Hõ, â◊OY, Ѩ^‡Œ , QÆ^Œ – =∂^èŒ= QÆ^,Œ Ѩ^‡Œ , â◊OY, K«„Hõ – QÀqO^Œ Ѩ^‡Œ , â◊OY, K«„Hõ, QÆ^Œ – q+¨μ‚ â◊OY, Ѩ^‡Œ , QÆ^,Œ K«„Hõ – =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ# QÆ^,Œ â◊OY, K«„Hõ, Ѩ^‡Œ – „uq„Hõ=∞ K«„Hõ, QÆ^,Œ Ѩ^‡Œ , â◊OY – "å=∞# K«„Hõ, Ѩ^‡Œ , â◊OY, QÆ^Œ – N^èŒ~° Ѩ^‡Œ , QÆ^,Œ â◊OY, K«„Hõ – ǨÏ$+‘Hˆ â◊ Ѩ^‡Œ , K«„Hõ, QÆ^,Œ â◊OY – Ѩ^Œ‡<åÉèí â◊OY, K«„Hõ, QÆ^,Œ Ѩ^‡Œ – ^•"≥∂^Œ~° K«„Hõ, â◊OY, QÆ^,Œ Ѩ^‡Œ – "åã¨∞^Õ= â◊OY, Ѩ^‡Œ , K«„Hõ, QÆ^Œ – ã¨OHõ~°¬} â◊OY, QÆ^,Œ Ѩ^‡Œ , K«„Hõ – „Ѩ^Œ∞º=∞fl QÆ^,Œ â◊OY, Ѩ^‡Œ , K«„Hõ – Jx~°∞^Œú Ѩ^‡Œ , â◊OY, QÆ^,Œ K«„Hõ – ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ ★

™êÅ„QÍ=∞=∞<Õ Ñ¨^OŒ ã¨~Ô #· k HÍ^Œ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 106

QÆ^,Œ â◊OY, K«„Hõ, Ѩ^‡Œ – J^èÀHõ[Δ Ñ¨^‡Œ , QÆ^,Œ â◊OY, K«„Hõ – #$ã≤OÇ¨Ï Ñ¨^‡Œ , â◊OY, K«„Hõ, QÆ^Œ – JK«∞º`« â◊OY, K«„Hõ, Ѩ^‡Œ , QÆ^Œ – [<å~°Ì# QÆ^,Œ K«„Hõ, Ѩ^‡Œ , â◊OY – L¿ÑO„^Œ K«„Hõ, Ѩ^‡Œ , QÆ^,Œ â◊OY – ǨÏi QÆ^,Œ Ѩ^‡Œ , K«„Hõ, â◊OY – NHõ$+¨‚ ^•fi~°OÃÑ· âıfi`«=~°‚OÖ’ Ô~O_»∞ K«„HÍÅ∞ ^èŒiOzÜ«Ú#fl "åã¨∞^Õ=ÉèíQÆ"å#∞x âßÅ„QÍ=∂Å∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. JÖψQ ~°H=Îõ ~°O‚ , ~Ô O_»∞ K«„HÍÅ∞, `«∂~°∞Ê ÉèÏQÆOÖ’<˘Hõ Ѩ^‡Œ zǨÏfl=Ú QÆÅ ã¨OHõ~¬° } <å=∞Hõ"∞≥ #ÿ âßÅ„QÍ=∞tÅ =ÙOk. Ñ‘`=« ~°O‚ Ö’ „Ѩ^∞Œ º=ÚflxH© zè„^ŒtÅÅÖ’ Jx~°∞^Œ∞úxH© âßÅ„QÍ=∂Å∞#flq. ^•fi~°=ÚYOÃÑ· hÅ=~°‚OÖ’ =¸_»∞ ˆ~YÅ∂, âı+¨ÉèÏQÆ=∞O`å âߺ=∞Å=~°‚OÖ’ HõeÊOѨ|_ç# <å~åÜ«∞} tÅÅ∞<åfl~Ú. =∞iH˘xfl ÅHõΔ}ÏÅ`À W`«~° ^Õ=`«Å âßÅ„QÍ=∂Å q=~åÅ∞ D kQÆ∞=hÜ«∞ |_»∞`«∞<åfl~Ú. =∞^躌 OÖ’ QÆ^=Œ O\˜ ~ˆ Y qã¨Î $`« =HõãΔ Å÷¨ O Ü«∞^ä•™ê÷#OÖ’ <åaèK„« HõO #$ã≤OÇ¨Ï ÃÑ"· å\˜`À ÉÏ@∞ =¸_»∞ ÖË^• J~Ú^Œ∞ aO^Œ∞=ÙÅ∞ HõÑÅ≤ ★ q+¨=∞ Ѩi}Ï=∂Å ~Ô O_»∞ K«„HÍÅ∞, â◊HΘ zǨÏflO "å~åÇ¨Ï hÅ=~°O‚ , =¸_»∞ ~ˆ YÅ∞, ã¨∂Å÷ =Ú, aO^Œ∞Ü«ÚHõ=Î Ú ‰õÄ~°‡=¸iÎ ÃÑ· ÅHõ}Δ ÏÅ`À QÆ∞O„_»OQÍ =ÙO_ç "≥#∞HõÉÏè QÆOÖ’ =OѨ٠Hõ$+¨‚ J~Ú^Œ∞ ~ˆ YÅ∞ N^èŒ~° J^Œ#OQÍ QÆ^Œ =#=∂e QÀàÏHÍ~°O, `«‰Ωõ ¯= Ѩi=∂}O "å=∞# Z_»=∞ÉèÏQÆOÖ’ K«„HõO ã¨∞~ˆ â◊fi~° ★

nxx „|ǨχKå~°∞Å∞ `«Ñʨ xã¨iQÍ P~åkèOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 107

~°H~õ H° ÍÅ ~°OQÆ∞Å∞, |Ǩï ~°∂áêÅ∞, Ѩ_Q» ÅÆ =Ú„^ŒÅ∞ ã¨∂Å÷ O, hÅ=~°O‚ , =∞^躌 Ö’ ‰õÄ_® hÅ=~°O‚ Ö’<Õ K«„HõO ã¨O‰õΩz`« ^•fi~°O, ~°H=Îõ ~°O‚ á⁄_»"#·≥ ~ˆ YÅ∞, zè„^•Å∞, K«„HõO, Hõ=∞ÅO,qâßÅO qã¨Î $`« zè„^•Å∞, z#fl K«„HõO aÖÏfiHÍ~° tÅ JO‰õΩâ◊O, PHÍ~°O, J~Ú^Œ∞ ~ˆ YÅ∂, H“ã¨∞ÉÎ íè zǨÏflO K«„Hõ Hõ=∞ÖÏOH˜`O« , =∞}∞Å ~°`åflÅ HÍOu, #Å¡~°OQÆ∞ ^•fi~°OÃÑ· ~ˆ Y, qã¨Î $`« Hõ=∞Å ã¨^$Œ â◊ tÅ ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ ~ˆ Y, #Å¡~O° QÆ∞ ~å=∞K«„HÍOH˜`O« XHõ^•fi~°O, <åÅ∞QÆ∞ K«„HÍÅ∞, =#=∂Å, ã¨fi~°~ˆ‚ Y, QÀѨ^Œ ã¨∞â’aè`O« , Hõ^OŒ | ѨÙëêÊHõ$u

J#O`«Hõ ^•"≥∂^Œ~° „|ǨχtÅ Hõ$+¨‚tÅ q+¨μt‚ ŠǨÏÜ«∞„w= tÅ "≥·‰õΩO~î°tÅ =∞`«ûºtÅ „uq„Hõ=∞ tÅ ÅH©;<å~åÜ«∞}tÅ

K«„HÍÅ∞ =∂„`«"Õ∞ LO_Õq Wq : UHõK«„HõO ~Ô O_»∞ K«„HÍÅ∞ =¸_»∞ K«„HÍÅ∞ <åÅ∞QÆ∞ K«„HÍÅ∞ J~Ú^Œ∞ K«„HÍÅ∞ P~°∞ K«„HÍÅ∞ U_»∞ K«„HÍÅ∞ Zxq∞k K«„HÍÅ∞ `˘q∞‡k K«„HÍÅ∞

– – – – – – – – –

ã¨∞^Œ~≈° # âßÅ„QÍ=∞O ÅH©;<å~åÜ«∞} „uq„Hõ=∞ K«`«∞~°∂fi ºÇ¨Ï "åã¨∞^Õ= „Ѩ^Œ∞º=∞fl ã¨OHõ~°¬} ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ #==ӺǨÏ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú Ñ¨k K«„HÍÅ∞ Ѩ^HŒ ˘O_»∞ K«„HÍÅ∞ Ѩ<fl≥ O_»∞ K«„HÍÅ∞ Ѩ<fl≥ O_»∞ Hõ#fl<≥‰Ωõ ¯=

◆ 108

– – – –

^Œâß=`å~° Jx~°∞^Œú ^•fi^Œâß`«‡ J#O`«

(J^蕺ܫ∞O – 45)

"åã¨∞Î =∞O_»Å ѨÓ*Ïqkè QÆ$ǨÏx~å‡} „áê~°OÉèOí Ö’ qѶ∞¨ fl"Õ∞n ~å‰õΩO_® HÍáê_»∞=∞x "åã¨∞ΠѨÙ~°∞+¨μx "Õ_∞» ‰õΩO@∂ KÕ¿ã ѨÓ[ Wk. D "åã¨∞ÑÎ Ó¨ [ÔH· Z#∞|k Ü≥ÚHõ¯ J_»∞QÆ∞Å =∞O_»áêxfl xi‡Oz ^•xÖ’x Dâß#º HÀ}OÖ’ ѨÓ[#∞ "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ =∞O_»Ñ=¨ ∞O`«\Ï ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ "åºÑ≤OѨ*Ü Ë ∂« e. D =∞O_»Å (ÖË^• =∞O_»Ñ)¨ Dâß#º HÀ}OÖ’ "åã¨∞^Î =Õ `« =∞ã¨HÎ Íxfl xi‡OKåe. <≥~· $° uÖ’ ~Ô O_»∞ áê^•Å∂, q∞QÆ`å ~Ô O_»∞ =¸ÅÖ’¡ KÕ`∞« Å∂ =ÙO_®e. U x~å‡}Ïxfl KÕÑ\¨ <ì˜ å =ÚO^Œ∞QÍ D "åã¨∞Î ^Õ=`«#∞ ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯=∞Ok ^Õ=`«Å#∞ =∞O_»Å ÉÏǨϺÉèÏQÆOÖ’#∂ Ѩ^Œ=ÚQÆ∞æ~°∞ ^Õ=`«Å#∞ JO`«~åƒùQ=Æ ÚÖ’#∂ LOKåe. ÉÏǨϺ ^Õ=`«Å∞ g~°∞ : Dâ◊, td, Ѩ~#˚° º, [Ü«∞O`«, ‰õΩeâßÜ«Ú^è,Œ ã¨∂~°º, ã¨`º« , Éè$í QÆ∞, PHÍâ◊, "åÜ«Ú, ѨÓ+¨, q`«^,Œä „QÆÇϨ Hˆ „Δ `«, Ü«∞=∞, QÆO^è~Œ fi° , Éè$í QÆ∞~å[, =∞$QÆ, Ñ≤`$« QÆ}, ^Ò"åiHõ, ã¨∞„w=, ѨÙ+¨Ê^ŒO`«, QÆ}ÏkèÑ,¨ Jã¨∞~°, âı+,¨ áêѨ, ~ÀQÆ, JÇ≤Ï=ÚY, ÉèÖí Ï¡@, ™È=∞, ã¨~Ê° , ku, Jku – gix ѨÓlOz# `«~∞° "å`« Dâß#ºOÖ’ [ÖÏhfl, PˆQflÜ«∞OÖ’ ™êq„uh, <≥~· $° `«ºOÖ’ [Ü«∞h, "åÜ«∞=ºOÖ’ ~°∞„^Œ^=Õ Ùh ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« `˘q∞‡^Œ_∞» QÆ∞Å *ÏQÍÖ’ „|Ǩχh PÜ«∞#‰õΩ Zxq∞k "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ `«∂~°∞Ê# "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ J~°º=∞, ã¨q`«, q=™êfi<£, q|∞^è•kèÑ,¨ q∞„`«, ~å[Ü«∞HõΔ ‡, Ѩ$näfi^è~Œ ,° JѨ=`«û J<Õ ^Õ=`«Å#∞ =∞O_»ÅO ֒ѨŠ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKåe. ֒Ѩe ÉèÏQÆOÖ’ ѨÓlOK«=Åã≤# ^Õ=`«Å∞ g~°∞ – g~°O^Œih ~ˆ YÅ#∞ *Ï„QÆ`QΫ Í wã≤ "å\˜ aO^Œ∞=ÙÅÃÑ· ѨÓlOKåe. Dâß#ºO #∞O_ç <≥~· $° `«ºO ^•HÍ ã¨∂„`«O ^•fi~å wÜ«∞|_ç# ~ˆ Y#∞ '=Oâ◊— JO\Ï~°∞. JÖψQ PˆQflÜ«∞O #∞O_ç "åÜ«∞"åºx‰õΩ#fl ~ˆ Y#∞ '^Œ∞~°~ú —° JO\Ï~°∞. =Oâ◊~ˆ YÃÑ· Dâß#º HÀ}OÖ’ Jkuh, ^Œ∞~°~ú Ü ° ∂≥ QÆ aO^Œ∞=ÙÃÑ· Ç≤Ï=∞=O`«∞h, <≥~· $° `«º HÀ}ÏOu=∞ aO^Œ∞=ÙÃÑ· [Ü«∞O`«∞h ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`«

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 109

^Œ∞~°~ú ° ~ˆ Y "≥Ú^Œ\’¡ JyflHÀ}OÃÑ· '<å~ÚHõ— h z=~°Ö’¡ HÍoHÍ^Õqh ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« WO„^•k kHÍÊʼnõΩÅ#∞ ѨÓlOz W`«~° ^Õ=`«ÅO^Œih =∞~°Å ѨÓlOz# Ñ≤=∞‡@<Õ Éè=í # x~å‡} HÍ~åºxfl „áê~°OaèOKåe. Éè=í <åxÔH^Œ∞~°∞ ÉèÏQÆOÖ’ ^Õ"åÅÜ«∞O, PˆQflÜ«∞OÖ’ áêHõâßÅ, `«∂~°∞ÊÖ’ Ü«∞[˝ =∞O_»ÑO¨ , Dâß#ºOÖ’ ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ"åºÅ#∂, ѨÓÅ#∂ ^•K«∞H˘<Õ KÀ@∞, L`«~Î O° Ö’ ÉèÏO_®QÍ~°O, "åÜ«∞=ºOÖ’ QÀâßÅ, ѨtÛ=∞O "≥Ñ· Ù¨ H˜\ H˜ Å© ∂, [ÖÏâ◊Ü∞« O, <≥~· $° `«º HÀ}OÖ’ ã¨q∞^è,Œ ‰õΩâ◊, WO^è#Œ , JG â◊„™êÎ^∞Œ ʼnõΩ KÀ@∞, ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ â◊Ü∞« º, Pã¨#O, áê^Œ∞HõÅ∞, [Å, Jyfl, nѨ=ÚÅ∞, Éè$í `«∞ºÅ∞, Jukä QÆ$ǨÏO =ÙO_®e. WO\˜=∞^躌 Ö’, JO>Ë #_ç"åH˜\’¡ QÆÅ MÏm *ÏQÍ x`«ºO h\˜`À K≥=∞‡QÍ =ÙO_®e. JO^Œ∞Ö’ <˘Hõ #∞~Úº, J~°\ ˜ K≥@∞ì, J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ∞ ѨÓÅ K≥@∞¡ =ÙO_®e. Éè=í # ÉÏǨϺÉèÏQÆOÖ’ <åÅ∞QÆ∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ J~Ú^Õã≤ ǨϙêÎÅ Ñ≤@Qì À_»Å#∞ Hõ\ ì˜ gÖˇ#· O`« Z‰õΩ¯= ã¨Å÷ OÖ’ =#, LѨ=<åÅ =∞^躌 q+¨μ=‚ ∞Ok~åxfl xi‡OKåe. D =∞Ok~° x~å‡} „áê~°OÉèOí Ö’ J~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ J_»∞QÆ∞Å "åã¨∞Î =∞O_»ÖÏxfl xi‡OѨ*ãË ≤ JO^Œ∞Ö’ "åã¨∞Î ^Õ=`«#∞ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ Ñ¨ÓlOKåe. JO^Œ∞Ö’ =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ <åÅ∞QÆ_Q» ∞Æ Å "Õ∞~° „|Ǩχ#∂ PÜ«∞# ã¨g∞ѨOÖ’ ~Ô O_»_∞» QÆ∞Å *ÏQÍÖ’ „Ѩ`ºÕ HõOQÍ J~°º=∂k Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ ^Õ=ÙÅ#∞ ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« Hõ~‚° ÉèÏQÆOÃÑ· HÍiÎHˆ Ü«∂^Œ∞ʼnõΩ Ñ¨Ó[#∞ QÍqOz, ~Ô O_»∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ áê~°≈fi aO^Œ∞=ÙÅÃÑ· ~Ô O_Õã≤ J_»∞QÆ∞Å ^Œ∂~°OÖ’ J#º áê~°≈fi ^Õ=`«Å#∂ JiÛOKåe. `«~∞° "å`« "åã¨∞=Î ∞O_»Å Dâß<åk HÀ}ÏÅÖ’ „Hõ=∞OQÍ K«~H° ,© q^•s, ѨÓ`«<å, áêѨ~åHõãΔ ‘ J#∞ ¿Ñà◊√§ QÆÅ ^Õ=â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ ѨÓlOKåe. Ñ≤=∞‡@ "≥Å∞Ѩe ÉèÏQÆOÖ’ ÃÇÏ· `«∞HÍk ^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOKåe. ¿ÇÏ`«∞Hõ, „uѨÙ~åO`«H,õ Jyfl, "≥`· åÅ, Ü«∞=∞, JyfllǨÏfi, HÍÅHõ, Hõ~åÅ, UHõáê^Œ∞Å#∞ ^Õ=`«Å<Õ ÃÇÏ· `«∞HÍk ^Õ=`«ÅO\Ï~°∞. PÃÑ· Dâß# HÀ}OÖ’ cè=∞~°∂Ѩ, áê`åà◊O "≥Ñ· Ù¨ „¿Ñ`«<åÜ«∞Hõ, PHÍâ◊O "≥Ñ· Ù¨ QÆO^è=Œ ∂e PÃÑ· Hˆ „Δ `« áêÅ ^Õ=`«Å‰õÄ Ñ¨Ó[ KÕÜ∂« e. á⁄_»=Ù#∞ "≥_Å» ∞Ê KÕ`« ÉèÏy¿ãÎ =KÕÛ ã¨OYºx "åã¨∞~Î åt JO\Ï~°∞. Zx=∞k KÕ`« "åã¨∞~Î åtx ÉèÏy¿ãÎ =KÕÛk 'PÜ«∞—. Zxq∞k`À nxfl QÆ∞}˜Oz U_»∞`À ÉèÏy¿ãÎ =KÕÛk |∞∞HõÉΔ Ïè QÆO. nxx <åÅ∞QÆ∞ KÕ`« QÆ∞}˜Oz `˘q∞‡k`À ÉèÏy¿ãÎ q∞yÖËk '=ºÜ«∞O—. nxx Zxq∞k`À QÆ∞}˜¿ãÎ =KÕÛ^•xfl 'Ñ≤O_»— JO\Ï~°∞. ^•xfl J~°"·≥ KÕ`« ÉèÏy¿ãÎ 'r=— q∞QÆ∞Å∞`«∞Ok. âıëêxfl '=∞~°}—=∞O\Ï~°∞. "åã¨∞Î =∞O_»Å =∞^躌 OÖ’<Õ WÅ∞¡ Hõ\Ïìe. ^•x "≥#∞Hõ ÉèÏQÆOÖ’ Hõ@‰ì Äõ _»^∞Œ . =∞O_»ÖÏxH˜ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ_® Hõ@~ì å^Œ∞. JHõ¯_» "åã¨∞^Î =Õ `«Å∞ x„k™êÎ~∞° .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 110

ã≤OǨÏ, Hõ#º ÖË^• `«∞ÖÏ~åtÖ’ ѨÙ\˜#ì "å~°∞ QÆ$ǨÏ^•fi~åxfl L`«~Î O° Ö’ ÃÑ\˜Oì K«∞ HÀ"åe. W`«~° ~åâ◊√Å "å~°∞ W`«~° k‰õΩ¯ÅÖ’ ÃÑ\˜Oì K«∞HÀ=K«∞Û. ZO^Œ∞HõO>Ë ÉèÏ„^ŒÑ^¨ ,Œ Jâ◊fiÜ«Ú[, HÍiÎHõ =∂™êÅÖ’ `«∂~°∞Ê k‰õΩ¯# =∞ã¨HÎ Íhfl, L`«~Î O° Ö’ `ÀHõh, ^ŒH} Δ˜ kâ◊Ö’ „HÀ_®hfl, ѨtÛ=∞OÖ’ K«~} ° ÏÅh qã¨iÎ OѨ*ãË ∞¨ H˘x "åã¨∞<Î åQÍÅ∞ â◊Ü∞« x™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì L`«~Î k° â◊Ö’ ^•fi~°O D HÍÅOÖ’ „Ѩâã◊ OΨ . =$tÛHõ, ^è#Œ ∞, =∞Hõ~~° åâ◊√Å "å~°∞ J#QÍ =∂~°tæ ~°, ѨÙ+¨º, =∂Ѷ∞¨ =∂™êÅÖ’ D <åQÆ=ÚŠѨ$+¨Éª Ïè QÆO `«∂~°∞Êk‰õΩ¯Ö’ =ÙO@∞Ok. HÍ|\˜ì P k‰õΩ¯Ö’ ^•fi~°O ÃÑ@∞ìHÀ=e. ‰õΩOÉè,í g∞#, "Õ∞+¨ ~åâ◊√Ö’¡ J#QÍ á¶êÅ∞æ}, K≥„· `«, "≥â· ßY =∂™êÖ’¡ "åã¨∞Î <åQÆ=ÚÅ =∞ã¨HÎ Oõ ѨtÛ=∞OÖ’#∂, Ѩ$+¨Oª ^ŒH} Δ˜ OÖ’#∂ K«~} ° ÏÅ∞ L`«~Î ° ѨÓ~åfiÅÖ’#∂ =ÙO\Ï~Ú HÍ|\˜ì PÜ«∂ ~åâ◊√ÅÖ’ [x‡Oz#"å~°∞ ^ŒH} Δ˜ kâ◊Ö’ ^•fi~åxfl ÃÑ@∞ìHÀ"åe. JÖψQ =$+¨É,íè q∞^ä∞Œ #, Hõ~å¯@Hõ ~åâ◊√Å "å~°∞ *˺+¨,ª Pëê_è,» „âß=} =∂™êÖ’¡ "åã¨∞Î <åQÆt~°=Ú L`«~Î O° Ö’#∂, Ѩ$+¨Oª ѨtÛ=∞OÖ’#∂, =ÙO\Ï~Ú HÍ|\˜ì ѨtÛ=∞ kâ◊Ö’ ^•fi~°=Ú#∞ ÃÑ@∞ìHÀ=_»O „âıÜ∞« 㨯~°O. Éè=í #O ѨÓ~°~Î Ú<åHõ U k‰õΩ¯# U K≥@∞ì =ÙO_®Ö’ ‰õÄ_® "åã¨∞Î âßGO xˆ~tÌ OzOk. `«∂~°∞Ê – Ñ‘ÑŨ , ^ŒH} Δ˜ - áêHõ_,» ѨtÛ=∞ – |~°Q^Æ ,Œ L`«~Î ° – QÆ∂Å~°, Dâß#º – ¿ã=∞ÅHõ. D =$HΔÍÅ∞ â◊√Éè„í Ѩ^•Åx âßGO K≥ÑÊ≤ Ok. (J^蕺ܫ∞O 46) =$HΔÀ ~°HõΔu ~°H˜Δ`«ó

„áê™ê^Œ ÅHõΔ}ÏÅ∞ ^Õ"åÅÜ«∞ x~å‡}ÏxH˜ =ÚO^Œ∞ "åã¨∞qÎ ^Œ∞x Ѩ~º° "ÕH}Δõ Ö’ J~°"·≥ <åÅ∞QÆ_∞» QÆ∞Å á⁄_»=Ù, JO`Õ "≥_Å» ∞Ê QÆÅ XHõ K«`∞« ëȯ} Éè∂í YO_®xfl `«Ü∂« ~°∞KÕÜ∂« e. ^•xÖ’ #ÅÉè·ˇ Zxq∞k J_»∞QÆ∞Å "Õ∞~°#∞ Ñ≤@Qì À_»Å#∞ Hõ\ ì˜ =ÙOKåe. #Å∞k‰õΩ¯ÅÖ’#∂ "≥Ú`«OΠѨ<fl≥ O_»∞ ^•fi~åÅ<Õ~åÊ@∞ KÕÜ∂« e. =∞x+≤HÖ˜ ψQ ^Õ"åÅÜ«∂xH© [OѶ∞¨ =ÙO@∞Ok. Wk =∞x+≤ `˘_»H˜ ~Ô O_»∞#fl~° ~Ô @¡ Ѩi=∂}OÖ’ =ÙO@∞Ok. nxÃÑ<· Õ QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _ç xi‡OѨ|_»∞`«∞Ok. nxx xi‡Oz =¸_»∞ ÖË^• J~Ú^Œ∞ ÉèÏQÍÅ∞ K≥Ü∂« ºe. [OѶ∞¨ ÃÑ· xi‡OѨ|_»∞ QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _ç ÉèÏQÆ q™êÎ~° Ѩi=∂Ѩ=Ú J#QÍ Hõ@_ì =» Ú#∞ 'â◊√„HÍO„Ѷ∞≤ — JO\Ï~°∞. nx ^•fi~°ÑÙ¨ Ü≥∞`«∞Î tY~°ÑÙ¨ Ü≥∞`«∞ÖÎ ’ ã¨Q=Æ ÚO_®e. <åÅ∞QÆ∞ tY~åÅ#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕã≤ "å\˜Ö’ =¸_»=ÉèÏQÆÑÙ¨ H˘Å`«Ö’ "Õk|O^è#Œ O KÕÜ∂« e. <åÅ∞QÆ= ÉèÏQÆOÖ’ =∞~°Å „áê™ê^ŒO HõO~îÉ° Ïè QÍxfl xi‡OKåe. <åÅ∞QÆ∞ tY~åÅ =∞^躌 OÖ’ ÃÑH· ˜ =ÙO_Õ ÉèÏQÍxfl HõO~îÉ° Ïè QÆ=∞O\Ï~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 111

=∞~ÀÖÏ ‰õÄ_® KÕÜ∞« =K«∞Û. Éè=í # x~å‡}ÏxH˜ ã≤^OúŒ KÕã#≤ Éè∂í q∞ YO_®xfl Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ ã¨=∂# ÉèÏQÍÅ∞QÍ KÕã≤ "å\˜Ö’ <åÅ∞QÆ= =ÚHõ¯Ö’ QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _çx xi‡Oz, q∞ye# Ѩ<fl≥ O_»∞ ÉèÏQÍÅ#∂ Ñ≤@Qì À_»KÕ P=$`«O KÕ~ÚOKåe. D K«`∞« ~°É÷ Ïè QÆO Z`«∞#Î ∞ J#∞ã¨iOKÕ q∞QÆ`å Jxfl ÉèÏQÍÅ H˘Å`«Å∂ x~°~‚ ÚOѨ|_»`å~Ú. aèuÎ (QÀ_»)H˜ tY~°O ~Ô O_çO`«Å Z`«∞.Î „Ѩ^HŒ } Δ˜ ÉèÏQÆO qã¨Î $u tY~°O Z`«∞ÖÎ ’ K«`∞« ~å÷Oâ◊O. ^Õ=„áê™ê^•xH˜ <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯ÅÖ’#∂ |Ü«∞\˜H˜ áÈ_®xH˜ ^•fi~åÅ∞O_®e. ^•fi~°O QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _ç QÀ_»Ö’ J~Ú^Œ= =O`«∞ H˘Å`«Å`À #∞O_®e. QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _çÖ’ „Ѩu JOâ◊=Ú Ü≥ÚHõ¯ H˘Å`«Å∂ "åã¨∞Î âß„™êÎxfl J#∞ã¨iOKÕ =ÙO_®e. ZHõ¯_® U =∂„`«=¸ `Õ_® LO_»~å^Œ∞. WHõ eOQÆ x~å‡} Ѩi=∂}O. eOQÆÑÙ¨ H˘Å`«Å#∞ |>Ëì ^•x Ñ‘~O°î H˘Å`«Å∞O_®e. Ñ‘~É°î Ïè QÍxH˜ ~Ô O_çO`«Å Ѩi=∂}OÖ’ ^•xH˜ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ QÆ~ƒ° Éù Ïè QÆO =ÙO_®e. Ñ‘~Q°î ~Æ åƒùxfl J#∞ã¨iOz ^•x QÀ_», P QÀ_» qã‘Î~°‚OÖ’ J~°úÉèÏQÆO H˘Å`«Ö’ eOQÆÑ‘~î°=Ú Ü≥ÚHõ¯ [OѶ¨∞ÉèÏQÆ=Ú Hõ@ì|_®e. ^•xH˜ Ô~O_çO`«Å Z`«∞Î tY~åx‰õΩO_®e. ^•fi~åÅ∞ <åÅ∞QÆ∞ ǨϙêÎÅ (P~°_∞» QÆ∞Å) á⁄_»=ÙO_®e. (W^Õ "åã¨∞Î K≥¿ÑÊ J+¨Éì Ïè QÆO) ^•fi~°OÖψQ Ñ‘~=°î ∞^躌 ÉèÏQÆO ‰õÄ_® zè„^ŒÜÚ« HõOÎ QÍ<Õ =ÙO_®e. áêkHõ, âı+H≤ ,õ aèu,Î ^•fi~° Ѩi=∂}ÏÅ#∞ J#∞ã¨iOzÜÕ∞ J~°–ú J~°ú Ѩi=∂} ^Œ∂~åÖ’¡ Jxfl\˜h xi‡OKåe. P QÆ~ƒ° ù ÉèÏQÆ qã¨Î $uH˜ ã¨=∂#OQÍ =∞O_»Ñ¨ [OѶ∂¨ ÉèÏQÍxfl xi‡Oz ^•xH˜ ~Ô O_çO`«Å Ѩi=∂}OÖ’ L#fl`« tY~°ÉÏè QÍxfl Hõ\Ïìe. â◊√„HÍO„Ѷ∞≤ ÉèÏQÍxfl Wk=éHõ\ Ö˜ ψQ Hõ\ ì˜ ÃÑ· ^•fi~åxfl Z`«∞ÖÎ ’<Õ =ÙOKåe. „áê™ê^•xH˜ <åÅ∞QÆ∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ XHõ J_»∞QÆ∞ Ѩi=∂}OÖ’ ѨÙ<åkx xi‡Oz =ÙOKåe. nxx '<Õq∞— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _çH˜ D <Õq∞ ~Ô O_çO`«Å∞O_®e. „ѨÇϨ s QÀ_»H˜ ~Ô O_çO`«Å Z`«∞ÖÎ ’ tY~°=ÚO_®e. ÅHõ} Δ ÏÅ#∞ |\˜ì „áê™ê^•Å<ÕHõ „ѨHÍ~åÅ∞QÍ =ÙO\Ï~Ú. WÖÏ : "≥~· å[, ѨÙ+¨ÊHõ, HÔ Ö· Ïã¨, =∂eHõ (=∂}˜H)õ , „uq+¨Ñì .¨ Wq „Hõ=∞OQÍ K«`∞« ~°„ã¨, PÜ«∞`«, =$`«,Î =$`åÎÜ∞« `«, J+¨Hì À}ÏHÍ~åÅÖ’ =ÙO\Ï~Ú. "≥~· å[ <å=∞Hõ „áê™ê^ŒOÖ’ =∞~°Å `˘q∞‡k „ѨHÍ~åÅ KÒHÀ~° „áê™ê^•Å∞ xi‡OѨ |_»∞`«∞<åfl~Ú. Jq "Õ∞~°∞, =∞O^Œ~,° q=∂#, Éè„í ^ŒH,õ ã¨~fi° `ÀÉè„í ^Œ, ~°∂K«H,õ #O^Œ#, #Ok=~°#ú , N=`«û=ÚÅ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 112

ѨÙ+¨ÊHõ <å=∞Hõ „áê™ê^Œ x~å‡} HõàÖ◊ ’ D „H˜Ok `˘q∞‡k ~°HÍÅ∞<åfl~Ú. =Åaè, QÆ$ǨÏ~å[, âßÅQÆ$ǨÏ, =∞Ok~°, q=∂#, „|Ǩχ=∞Ok~°, Éè=í #, L`«OÎ Éè,í tqHÍ"Õâ≈◊ . HÔ Ö· Ï㨠„áê™ê^Œ x~å‡} Hõà◊ #∞O_ç =ÅÜ«∞, ^Œ∞O^è∞Œ aè, Ѩ^‡Œ , =∞ǨѨ^‡Œ , =Ú‰õΩb, L+‘+‚ ,‘ â◊OY, HõÅâ◊, QÆ∞"å=$HõΔ =Ú#flQÆ∞ „ѨHÍ~åÅ∞^Œƒqù OKå~Ú. JÖψQ QÆ[, =$+¨É,íè ǨÏOã¨, QÆ~°∞_», ã≤OǨÏ, ã¨=Ú‡Y, Éèí∂=ÚY, Éèí∂^Œ~°, N[Ü«∞, Ѩ$käg^èŒ~° – Wq =∂eHÍ <å=∞Hõ =$`åÎÜ∞« `« „áê™ê^Œ HõàÏ „áê^Œ∞~°∂ƒù`=« ÚÅ∞. JÖψQ „uq+¨Ñì ¨ tÅÊHõà◊ #∞O_ç =„[, K«„Hõ, =Ú+≤Hì =õ „Éè∞í , =„Hõãfi¨ ã≤HÎ ,õ Y_»,æ QÆ^•, N=$Hõ,Δ q[Ü«∞, âıfi`« „ѨHÍ~åÅ „áê™ê^•Å∞ xi‡OѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú. W"ÕHÍHõ „uHÀ}, Ѩ^•‡HÍ~°, J~°Kú O« „^•HÍ~°, K«`∞« ëȯ}, ëÈ_»âH◊ À}©Ü∞« „ѨHÍ~åÅ „áê™ê^•Å#∞ XHõ xiÌ+ì¨ Ñ¶Å¨ O HÀã¨O, „Hõ=∞OQÍ, ~å[º, Sâ◊fi~°º. P Ü«Ú=~°#ú , Ѩل`«, ÖÏÉè,í ¢ãΑ „áêÑ≤ÅÎ HÀã¨O „Ѩ`ºÕ Hõ =∞O_»áêÅ`À xi‡™êÎ~∞° . =ÚYº^•fi~° ™ê÷#OÖ’<Õ ^èfiŒ *Ï^Œ∞Å#∂ QÆ~ƒ° Qù $Æ Ç¨hfl xi‡OKåe. ã¨∂„`«O`À *Ï„QÆ`QΫ Í H˘ez ã¨iã¨OYºÅ QÆ∞}˜O`åÅÖ’ =∞O_»áêxfl xi‡K«Oz JO^Œ∞Ö’ <åÅ∞QÆ= =O`«∞ H˘Å`«Å`À <˘Hõ Éè„í ^ŒQ$Æ Ç¨xfl xi‡OKåe. Éè„í ^ŒQ$Æ Ç¨ÏOÖ’ H˜\ H˜ Å© ∞O_»=Ù. „áê™ê^ŒOÖ’ U~åÊ@∞ KÕ¿ã Å`å =∞O_»áêxH˜ Éè∂í q∞x, q+¨=∞OQÍ#∂ J<ÕHõ ~°OQÆ∞Å`À#∂ KÕÜ∂« e. Ѩi=∂}Ñ¨Ù ÖˇH¯õ Å∞ J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . q+¨=∞ˆ~YÅ`À JÅOHõiOKåe. „áê™ê^Œ=Ú Ü≥ÚHõ¯ P^è•~°É∂íè q∞ <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯ÅÖ’ <åÅ∞QÆ∞ ^•fi~åÅ`À <åÅ∞QÆ∞ =∞O_»áêÅ`À ã¨∞â’aè`"« ∞≥ ÿ =ÙO_®e. #∂~°∞ â◊$OQÍÅ (|∞~°∞A ã¨OÎ ÉèÏÅ)`À =ÙO_Õ „áê™ê^•xfl "Õ∞~°∞ „áê™ê^Œ=∞O\Ï~°∞. Wk L`«=Î ∞O. WO^Œ∞Ö’ „Ѩu=∞O_»áêxH© =¸_Õã≤ Éè„í ^ŒQ$Æ Ç¨Å∞O_®e. W"ÕHÍHõ Z<Àfl ~°HÍÅ ^Õ= „áê™ê^•Å∞<åfl~Ú. ã¨fiÜ«∞OÉè∂í ^Õ=`«Å HÀã¨O xi‡OKÕ „áê™ê^•Å‰õΩ ÃÑ^ŒQÌ Í xÜ«∞=∂Å∞O_»=Ù. K«`∞« ~°„㨠PÅÜ«∂ÅÖ’ K«O„^ŒâßÅÜ«ÚHÍÎÖ#·ˇ J~°∞QÆ∞Å∞O_®e. "å\˜HÔ ^Œ∞~°∞QÍ PÜ«∂ ^Õ=`«Å "åǨÏ<åÅÔH· ÅѶڨ =∞O_»áêÅ#∞ xi‡OKåe. ^Õ=„áê™ê^•ÅÖ’ ^•fi~åxH˜ ^ŒQ~æÆ Q° Í <å@ºâßÅ =ÙO_®e. ^•fi~°áêÅ∞~° q„QÆÇ¨ Å∞ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ xi‡OѨ|_®e. PÅÜ«∂xH˜ ^ŒQ~æÆ À¡<Õ JO^Œ∞Ö’<Õ Ñ¨x KÕ¿ã"åiH˜ Wà◊√§ Hõ\ Oì˜ Kåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 113

=∞# ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ HõàÅ◊ ‰õΩ HÍ}ÏK«∞Å∞. <å@ºO, ã¨Ow`«O x~°O`«~O° Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ K≥Ñʨ |_»∞`«∂ =ÙO_®e. ã¨O㨯 $`« "åºHõ~}° O, W`«~° ÉèÏ+¨Å "åºHõ~}° ÏÅ∞ ‰õÄ_® QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ JHõ¯_» Lz`«OQÍ É’kèOz ^≥"· åxH˜ P`«‡|O^è∞Œ =ÙÅQÍ Z^ŒQÍe. q^•ºÅÜ«∂ÅÖ’ r`«O ѨÙK«∞ÛH˘x ѨxKÕÜ∞« _»O q^•º^•#O HÍ^Œ∞. HÀ"≥ÅÖ’ HÀ\˜ q^ŒºÅ#∞ H͉õΩ<åfl `«=∞H˜ =zÛ# H˘xfl q^ŒºÅ#∞ q^•º~°∞ÖÎ #·ˇ q^•º~°∞Å÷ ‰õΩ <Õ~Ê° _»O ^•fi~å QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ (\©K~« ∞° ,¡ ÖˇHÛõ ~°~∞° ,¡ „á⁄ÃÑ㶠~¨ ∞° )¡ ™ê~°H÷ õ [#∞‡Ö∫`å~°∞. ^Õ"åÅÜ«∂xfl xi‡Oz#ѨÙ_Õ q^•ºÅÜ«∂xH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ã¨Ö÷ Ïhfl Hˆ \Ï~ÚOz, P "å`å=~°}Ïxfl HõeÊã¨∞OÎ k Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«O. (J^蕺ܫ∞O – 47)

^Õ=„Ѩu+¨ª – ™ê=∂#º qkè q+¨μ=‚ Ù t"åk ^Õ=`«Å‰õÄ, ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõÄ q„QÆÇϨ „Ѩu+¨<ª Ö≥ Ï KÕÜ∂« Ö’ K≥Ñʨ ™êQÍ~°∞. „Ѩâã◊ "Ψ ∞≥ #ÿ u^ä∞Œ Å#∂ #Hõ„Δ `åÅ#∂ ZOK«∞H˘x D ѨÙ}ºHÍ~åºxfl "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïìe. =ÚO^Œ∞QÍ Ü«∞[=∂x `«# "≥k· Hõ âßYÖ’ qkèOK«|_ç# c*ÏHõ~Δ åxfl QÍh FOHÍ~åxfl QÍh gÖˇ#· O`« ¿ãѨ٠LK«Ûiù Oz J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞ ÖË^• JO`«HOõ >Ë Z‰õΩ¯==∞Ok |∞∞ufiAÅ#∞ ZOK«∞H˘x `≥zÛ P^Œ~O° QÍ Pã‘#∞Å#∞ KÕã≤ "Õ~˘Hõ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ùx PKå~°∞ºxQÍ =iOz `≥zÛ "åi =∞^躌 Ö’ ‰õÄ~°∞ÛO_»É\ˇ Ïìe. `«~∞° "å`« áê^Œº, J~°º… , =Ú„kHõ, =G, QÆO^è,Œ =∂ź, J#∞ÖËѨhÜ«∞„^Œ"åºÅ`À "å~°O^Œih ™ê^Œ~°OQÍ Ñ¨ÓlOKåe. JѨC_»∞ PKå~°º^Õ=ÙÅ∞ =∞O„`«<åºã¨ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ „ѨuëêªH~õ ‡° #∞ ã¨=∂~°OÉèOí QÍqOKåe. =∞Ok~°O (ÖË^• ^Õ=„áê™ê^ŒO) J„QÆÉÏè QÆOÖ’ (J#QÍ =ÚO^Œ∞ÉèÏQÆOÖ’) Ѩk ÖË^• Ѩ<fl≥ O_»∞ ǨϙêΊѨi=∂}OÖ’ <˘Hõ =∞O_»áêxfl xi‡Oz ^•xÃÑ· Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ ã¨OÎ ÉèÏÅ#∞ U~åÊ@∞ KÕã≤ "å\˜Ö’ Zxq∞k =¸ÅÖ’¡ Zxq∞k (<åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å∞, <åÅ∞QÆ∞ =¸ÅÅ∞ Jx J~°=÷ Ú) ^èfiŒ *ÏÅ#∞ „Ѩu+≤Oì Kåe. `«~∞° "å`« P =∞O_»Ñ¨ =∞^躌 OÖ’ <åÅ∞QÆ∞ ǨϙêΊѨi=∂}OÖ’<˘Hõ "Õkx xi‡OKåe. P "ÕkÃÑ· #^Œ∞Å ã¨OQÆ=∞™ê÷#O f~°O #∞O_ç `≥zÛ# Wã¨∞Hõ#∞ <≥éáêe. „Ѩ^•è #‰õΩO_®xfl xi‡OѨ*ãË ≤ ^•xH˜ `«∂~°∞Ê# K«`∞« ~°„™êHÍ~°OÖ’#∂, ^ŒH} Δ˜ OÖ’#∂ ^è#Œ ∞~åHÍ~°OÖ’#∂, ѨtÛ=∞OÖ’ QÆ∞O„_»OQÍ#∂, L`«~Î O° Ö’ Ѩ^•‡HÍ~°OÖ’#∂ "≥Ú`«OÎ <åÅ∞QÆ∞ ‰õΩO_®Å#∞ xi‡OKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 114

‰õΩO_»x~å‡}O `«~∞° "å`« W+¨ãì k≤ HÔú · PKå~°∞ºx KÕ`å, âßOu Hõ~‡° HÔ · W`«~∞° Å KÕ`å ǨÏ=#O KÕ~ÚOKåe. ™ê^è•~°}OQÍ nxH˜ Dâß#HÀ}OÖ’#∞#fl Éè∂í q∞x P=Ù¿Ñ_»`À JeH˜# ã¨Ö÷ Ïxfl "å_»`å~°∞. =∞O_»ÑO¨ ѨÓ~åfik kâ◊ÅÖ’ <åÅ∞QÆ∞ ^•fi~åÅ`À â’aèÖÏ¡e. `À~°} ã¨OÎ ÉèÏÅ#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e. Wq J~Ú^Õã≤ ǨϙêΊѨi=∂}OÖ’ =ÙO_®e. #º„QÀ^èŒ (=∞é˜)] L^Œ∞O|~°, Jâ◊fi`«÷ (~åq) aÅfi, ѨÖÏâ◊, Yk~° K≥@Ö¡ ’ XH˘¯Hõ¯ K≥@∞ì #∞O_ç XH˘¯Hõ¯ Hõ„~°#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕã≤ "å\˜x =GѨÙëêÊ^Œ∞Å`À JÅOHõiOz `À~°} ã¨OÎ ÉèÏÅ∞QÍ =∂iÛ Éè∂í q∞Ö’H˜, XHõ ǨÏã¨OÎ "Õ∞~° Ö’`«∞‰õΩ áê`åe. D ã¨OÎ ÉèÏÅ∞ =∞O_»Ñ=¨ Ú Ü≥ÚHõ¯ Jxfl kâ◊Ö’¡#∂ Hõ#|_®e. =∞O_»áêxH˜ `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ù¨ ^•fi~°OÃÑ· =∞$ˆQO„^Œ, ^ŒH} Δ˜ OÃÑ· ǨÏÜ«∞~å[, ѨtÛ=∞OÃÑ· QÀѨu, L`«sÎ ^•fi~°OÃÑ· ^Õ=âß~°∂ÅÌ „Ѩu~°∂áêÅ#∞OKåe. „Hõ=∞OQÍ Jyflg∞ÖË... D¿+`Õfiu... JQÆfl PÜ«∂Ç≤Ï..., â◊O<À^Õg... J<Õ =∞O„`åÅ`À PÜ«∂ k‰õΩ¯Ö’¡ D~¸ ã≤OǨÏ, QÆ[, =$+¨É,íè âß~°∂ÅÌ =¸~°∞ÅÎ #∞ <åºã¨O KÕÜ∂« e. WHõ Ѩ`åHõÅ =~å‚b q^èOŒ QÍ =ÙO_®e. `«∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ ^ŒH˜Δ} <≥·~°$`«º

– – – –

"Õ∞Ѷ∞¨ ^èŒ∂„=∞ âߺ=∞Å ^èŒ∂ã¨~°★

ѨtÛ=∞ "åÜ«∞=º L`«Î~° Dâß#º

– – – –

áêO_»∞~° Ñ‘`« ~°HõÎ â◊√Hõ¡

=∞O_»Ñ¨ =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ Jxfl ~°OQÆ∞Å∞ *ˇO_®Å∂ ~Ô Ñ¨~Ô Ñ¨ÖÏ_»∞`«∞O_®e. WO„^Œq^Àºu... J<Õ =∞O„`«O`À `«∂~°∞ÊÖ’ WO„^Œ∞h ã¨Oã¨∞Ñ≤Î.... J<Õ =∞O„`«O`À PˆQflÜ«∞OÖ’ Jyflh, Ü«∞"≥∂<åQÆ... J<Õ =∞O„`«O`À ^ŒH}Δ˜ OÖ’ Ü«∞=Úh ~°HΔÀǨÏ}Ï"Õu.... J<Õ =∞O„`«O`À ѨtÛ=∞OÖ’ =~°∞}∞h, FO "å`Õu... J<Õ =∞O„`«O`À "åÜ«∞=ºOÖ’ "åÜ«Ú^Õ=Ùh Jaè¿+H˜Oz L`«~Î ° kâ◊Ö’ FO PáêºÜ«∞¿ãfiu.... J<Õ =∞O„`«O`À ‰õΩÉË~∞° x ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« FO ★

Ѩã∞¨ ѨÙh `≥Å∞ѨÙh HõeÑ≤ áêO_»∞~°=~°‚ =∞O\Ï~°∞. JO^Œ∞Ö’ Ѩã∞¨ Ѩ٠áêÅ∞ HÍã¨Î `«y¿æ ãÎ ^è∂Œ ã¨~° =~°=‚ ∞=Ù`«Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 115

`«g∞âß#... J<Õ =∞O„`«O`À Dâß#ºOÖ’ Dâß#∞h, =∞O_»Ñ¨ =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ FO qëÈ‚~À¡Hˆ u... J<Õ =∞O„`«O`À q+¨μ‚ ^Õ=Ùh ѨÓlOKåe. „Ѩu `À~°} ã¨g∞ѨOÖ’#∂ ~Ô O_Õã≤ HõÅâ◊Å#∞ ™ê÷ÑO≤ z, =G, LѨ=„™êÎÖ`À "å\˜x HõÑÊ≤ , K«O^Œ<åk ã¨∞QÆOkè`« Ѩ^•~å÷Å`À JÅOHõiOz D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À "å\˜ÃÑ· ѨÙ+¨Ê q`å<åk LѨKå~åÅ #∞OK«∞`«∂ kHÍÊʼnõΩÅ#∞ ѨÓlOKåe. FO „`å`å~° q∞O„^Œ....`À WO„^Œ∞h FO Jyfl~°∂≈~åú....`À Jyflh, FO Jã≤‡<£ =$Hõ.Δ ...`À x~°$uh, FO H˜O KÕ ^Œ^•è `«∞....`À =~°∞}∞h, FO PK«`åfi...`À ‰õΩÉË~∞° h, FO W=∂~°∞„^Õu....`À ~°∞„^Œ∞h, W`«~° kHõÊ`«∞Å#∂ ѨÓlOz PKå~°º ^Õ=Ù_»∞ Ǩϟ=∞„^Œ"åºÅ#∂, J#º ѨÓ*Ï ™ê=∂„yh "åÜ«∞=ºHÀ}OÖ’ ™ê÷ÑO≤ z =ÙOKåe. `«~∞° "å`« JHõ¯_»∞#fl âıfi`« â◊OMÏk âßGqÇ≤Ï`« ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞=Î ÙÅ#∂ PÜ«∞<˘Hõ=∂~°∞ nHõQΔ Í K«∂_®e. "≥O@<Õ P xtÛ`« „^Œ"åºÅhfl ã¨OѨÓ~°O‚ QÍâ◊√^•úÅ~ÚáÈ`å~Ú. JѨC_»∞ +¨_O» QÆ <庙êhfl „Ѩ}=, "åºÇ¨Ï$u ã¨OÜ«ÚHõOÎ QÍ WÖÏ KÕÜ∂« e. FO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó, FO Éè∂í ó t~°¿ã ™êfiǨ, FO Éè∞í =ó tMÏÜ≥∞ÿ =+¨\ò, FO ã¨fió Hõ=KåÜ«∞ ǨïO, FO Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fió <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ "Ò+¨\ò, FO Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fió Hõ~`° Å« Hõ~Ñ° $¨ ëêªÉÏè ºO Ѷ\¨ ò – J<Õ =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ „Hõ=∞OQÍ QÆ∞O_≥, `«Å, Ñ≤ÅHõ, Hõ=K«O, Hõ#∞Å∞, J~°K~Õ Ú, =∞O_»–Å#∞ ã¨Ê $tOKåe. `«~∞° "å`« FO J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò =∞O„`«O`À J„™êÎÅ#∞ (JO>Ë KÕ`∞« Å<Õ) <åºã¨O KÕã∞¨ HÀ"åe. D "≥Ú`«OÎ <åºã¨H~õ ‡° ã¨=∞ã¨Î "åOKèÅ« #∂ f~°ÛQÆÅ^Œ∞. JG=∞O„`«O ^•fi~å JHõ`Δ Å« #∂, q+¨~ì åÅ#∂ (q+¨~ì åhfl) Jaè=∞O„u`«=Ú KÕã≤ P q+¨ì~° ^•fi~å Ü«∞[˝=∞O_»ÅOÖ’<˘Hõ KÀ@ #∞OK«|_ç# ã¨=∞ã¨Î „^Œ"åºÅ#∂

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 116

ã¨Ê $tOKåe. `«~∞° "å`« JG=∞O„`«ÑÓ¨ `« JHõ`Δ Å« #∞ =∞O_»Ñ=¨ ∞O`«\Ï "≥^[Œ ÖÏ¡e. `«~∞° "å`« `«∂~°∞Ê`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ J+¨kì ‰õΩ¯ÅÖ’#∂ D JHõ`Δ Å« #∞ xˆHÑΔ O≤ z ã¨OѨÓ~°‚ Ü«∞[˝=∞O_»ÖÏhfl ÖËÑ#¨ O`À `«∞_»"åe. `«~∞° "å`« Ü«∞[˝Q∞Æ ~°∞=Ù XHõ J~°º… áê„`«Ö’ QÆO^è•kÜ«ÚHõÎ [ÖÏxfl xOÑ≤ ^•xfl =∞O„`« ã¨=¸Ç¨ÏO`À Jaè=∞O„uOz P [ÖÏxfl Ü«∞[˝=∞O_»Ñ=¨ ∞O`«\Ï [ÖÏ¡e. `«~∞° "å`« P ~ÀA „Ѩu+≤`ì =« ∞=Ù`«∞#fl ^Õ=`å=¸iÎ ¿Ñ~° =∞O_»Ñ¨ Dâß# HÀ}OÖ’ <˘Hõ HõÅâ◊#∞ ™ê÷Ñ≤Oz ^•x ^ŒH˜Δ}ÉèÏQÆOÖ’ JG=∞O„`åÅ`À Jaè=∞O„uOѨ|_ç#★'=~ükúx—x ™ê÷ÑO≤ Kåe. `«~∞° "å`« ^•xh, HõÅâ◊#∂, „QÆÇ¨ Å#∂, "å™ÈÎ+ʨ uÎh PKå~°∞ºÅ∞ Ü«∞^ä•qÇ≤Ï`« Pã¨<åÅÃÑ· „Ѩu+≤Oª z ѨÓlOz ѨÅ∞=∂~°∞¡ „Ѩ}==∞O„`åxfl [Ñ≤OKåe. `«~∞° "å`« P HõÅâ◊#∞ ѨOK«~`° åflÅ∞ J^Œ|Ì _ç# ~Ô O_»∞ =„™êÎÅ`À PKåÛùkOz,Jxfl „ѨHÍ~åÅ ã¨∞QÆO^è•Å á⁄_çh, B+¨^•è Å =Ú^ŒhÌ ^•xH˜ ѨÓã≤ =∞~°Å P HõÅâ◊#∞ P ~ÀA „Ѩu+≤Oª Ѩ|_»∞ ^Õ=`« Ü≥ÚHõ¯ z#fl „Ѩu=∞#∞ JO^Œ∞Ö’ ™ê÷ÑO≤ z P =¸iÎh ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« =~ükxú x =„™êÎÅ`À HõÑÊ≤ ^•xx HõÅâ◊`À ÉÏ@∞ J@∂ W@∂ uáêÊe. `«~°∞"å`« ^•xÖ’x h\˜`À HõÅâ◊#∞ `«_çÑ≤ P HõÅâ◊‰õΩ =ÚO^Œe *ÏQÍÖ’ ^•xx ™ê÷ÑO≤ Kåe. ã¨O÷ _çÅ=ÚÃÑ· g\˜x ÃÑ\˜ì =¸Å^Õ=`«#∞ ‰õÄ_® =ÙOz ѨÓlOKåe. "åÜ«∞=ºHÀ}OÖ’<˘Hõ ‰õΩO_»#∞ ™ê÷ÑO≤ z QÆ}Ѩu#O^Œ∞Ö’H˜ P"åǨÏ# KÕã≤ FO QÆ}Ï<åO `Õfiu...J<Õ =∞O„`«O`À PÜ«∞##∞ ѨÓlOKåe.Dâß# HÀ}OÖ’=∞~˘HõÑ∞¨¶ \Ïxfl ÃÑ\˜ì JO^Œ∞Ö’ FO "å™ÈÎ+ʨ `Õ... J<Õ =∞O„`«O`À PÜ«∞##∞ ~åqOz ѨÓlOKåe. ‰õΩOÉèÏxH˜ (HõÅâ◊ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å\˜H)˜ `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ù¨ # Éè∂í `åʼnõÄ QÆ}^Õ=ÙʼnõÄ |Å∞ezÛ "Õkx 'PÅOÉè#í O— KÕÜ∂« e. P‰õΩѨKÛ« x ^Œ~ƒ° Åù #∞ FO Ü≥∂Qˆ Ü≥∂Qˆ u... J<Õ =∞O„`«O`À ã≤^OúŒ KÕã≤ XHõ ™êfl#Ñ‘~O°î ÃÑ· #∞Oz PKå~°∞º_»∂, |∞∞ufiAÅ∂, Ü«∞[=∂h Hõeã≤ „Ѩu+≤Oª ѨɒÜÕ∞ ^Õ==¸iÎx ^•xÃÑ· „Ѩu+≤Oª Kåe. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P „áêO`«O "≥k· Hõ =∞O„`ÀKåÛù@#Å`À [Ü«∞ [Ü«∞^è•fi<åÅ`À, "≥k· Hõ=∞O„`« ^èfiŒ #∞Å`À =∂~À‡yáÈ"åe. ™êfl<å~°O÷ P ^Õ=`å=¸iÎx Ñ‘~ã°î Ǩ Ï≤ `«OQÍ „|Ǩχ~°^OŒä ÃÑ· =∞O_»áêxH˜ Dâß#º HÀ}OÖ’ J=ã≤`÷ O« KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« FO Éè„í ^ŒO Hõ~ˆ u‚ ... J<Õ =∞O„`«O ѨÓiÎQÍ Ñ¨iãî ∂¨ Î ™êfl#O KÕ~ÚOz P =¸iÎx Ü«∞r˝Ü∞« ã¨∂„`«O`ÀQÍx =ůŠ=GO`ÀQÍx â◊√„ÉèOí QÍ `«∞_çz `«∂~åºk "å^ŒºÜ«∞O„`åÅ#∞ „"≥∂~Úã¨∂Î P ^Õ=`å=¸iÎH˜ 'ÅHõ}Δ À^•ú~O° — J#QÍ <å=∞Hõ~} ° O KÕÜ∂« e. ★

XHõÖÏO\˜ Hõ=∞O_»∞Å∞=Ù. HõÅâ◊ =Öˇ ÃÑ^ŒÌk. ^Õ= „Ѩu+¨ªÅÖ’<Õ Z‰õΩ¯=QÍ "å_»`å~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 117

XHõ HõOK«∞ ÖË^• ~åyáê„`«Ö’ `Õ<≥, <≥~ںŠq∞„â◊=∂xfl `«Ü«∂~°∞KÕ~ÚOz JO[#OQÍ KÕã≤ ^•xx |OQÆ~∞° =ÚHõ¯ (ˆ~‰õΩ)`À `≥zÛ P „Ѩu=∞ Hõ#∞ʼnõΩ Ñ¨Å∞=∂~°∞¡ JO[#=Ú#∞ ѨÓÜ«∂e. WÖÏ HÍ@∞Hõ x_»∞`«∞#flѨÙ_»∞ FO Jyfl~ü*’ºfu... J<Õ =∞O„`«O`À ^Õ=Ùx ÖË^• ^Õ=`« <Õ„`åÅ#∞ `«∞_»∞ã¨∞OÎ _®e. <å=∞Hõ~} ° Ïxfl Ü«∞[=∂xÜÕ∞ KÕÜ∂« e. FO W=∞O"Õ∞QÍOˆQu... J<Õ =∞O„`«O`À =¸iÎ <Õ„`åÅ#∞ K«Å|¡ éz, FO Jyfl~°∂‡~ü ^Õuú ... J<Õ =∞O„`«O`À ѨÙ@ì =O\˜ âß„™ÈÎHÎõ „Ѩ^âÕ ßÅ #∞O_ç `≥zÛ HõeÑ≤ =ÙOz# =∞\˜xì ^Õ=`å=¸iÎH˜ ã¨=∞iÊOz =∂ˆ~_»∞, K≥é‰õΩ, ~åq, =∞é˜,] "≥∂^Œ∞QÆÅ #∞O_ç `«Ü∂« ~°∞KÕÜ∞« |_ç# ѨOK«Hëõ êÜ«∞=Ú#∞ `≥zÛ ^•x`À FO Ü«∞*Ï˝ Ü«∞*Ëu˝ .... J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. Ñ≤=∞‡@ ѨOK«Q"Æ åºÅ`À ™êfl#O KÕ~ÚOz ã¨ÇϨ ^Õg, |ÖÏ, â◊`=« ¸b, â◊`å=s, Ѷ∞¨ $`« ‰õΩ=∂s, QÆ∞_»∂p, ã≤OÇ‘Ï, "庄Ѷ∞‘ – J#∞ ¿Ñà◊√§ QÆÅ B+¨^∞Œè Å#∞ HõeÑ≤# h\˜`À FO Ü«∂ F+¨nuè ... J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. PÃÑ· FO Ü«∂ó Ѷe¨ hu... J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å ѶŨ ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. `«~∞° "å`« FO „^Œ∞Ѩ^•k"Õu..J<Õ =∞O„`«O`À q^•fiOã¨∞ʼnõΩ JÉèºí OQÆ# KÕ~ÚOKåe. L`«~Î åk kâ◊ÅÖ’<åÅ∞QÆ∞ HõÅâ◊Å #∞Oz "å\˜Ö’ qq^èŒ ~°`åflÅ#∞, ã¨Ñ^Ψ •è <åºÅ#∞, â◊`Ñ« Ù¨ +≤ÊHõ (™ÈOѨ٠=O\˜k) Ü«∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ B+¨khè xˆHÑΔ O≤ Kåe. P ÃÑ· <åÅ∞QÆ∞ ã¨=Ú„^•Å#∂, #Å∞k‰õΩ¯Å Jkèëêì# ^Õ=`«Å#∂ "å\˜Ö’H˜ P"åǨÏ#O KÕÜ∂« e. <åÅ∞QÆ∞ HõÅâ◊Å#∂ q_çq_çQÍ, áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞, hà◊§áêÅ∞, <≥~ÚºÖ’ HÍã¨Î [Å=ÚÅ`À xOÑ≤ P ‰õΩOÉèÏÅ#∞ „Hõ=∞OQÍ PáêºÜ«∞ã¨fi... ^èkŒ „è HÍ"À‚..., Ü«∂ F+¨n.è .., `Õ*’ã≤... J<Õ =∞O„`åÅ`À Jaè=∞O„u`«O KÕã≤ W"Õ K«`∞« ã¨û=Ú„^•Åx ÉèÏqOz "å\˜`À ^Õ=„Ѩu=∞‰õΩ ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. `«~∞° "å`« ^Õ= „Ѩu=∞#∞ |Ǩïã¨∞ ^Œ~° "Õ+ɨ ∂íè +¨Å`À JÅOHõiOz QÆ∞yæÅ ^è∂Œ ѨO "ÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« WO^•Hõ\ ˜ ‰õΩOÉèÏÅ#∞ =∞O„uOz "å\˜Ö’H˜ Éè∂í q∞ÃÑ#· ∞#fl ã¨=∞ã¨Î f~°,÷ #n, ã¨=Ú„^Œ [ÖÏÅ#∞ P"åǨÏ# KÕã≤ FO Ü«∂ F+¨nuè ... ^•fi~å Jaè=∞O„uOz =∞~°Å ^Õ=„Ѩu=∞#∞ Jaè¿+H˜OKåe. D Jaè¿+HÍ=t+¨ì (q∞ye#) [ÖÏÅ`À ™êfl#O KÕã#≤ "åiH˜ ã¨~fi° áêѨ q=ÚH˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. ã¨~°fi™êQÆ~°™êfl<åxfl „Ѩu=∞‰õΩQÍqOz# `«~°∞"å`« J~° … º „Ѩ^•#O KÕã≤ FO QÆO^è^Œ •fiˆ~u... J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å ã¨∞QÆOkè`« K«O^Œ<åk Ѩ^•~å÷Å`À „Ѩu=∞#∞ J#∞ÖËÑ`≤ O« KÕÜ∂« e. âßGqÇ≤Ï`«OQÍ ^Õ==¸iÎx <åºã¨O KÕÜ∂« e. FO W=∞O =„¿ãuÎ ...

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 118

J<Õ =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ =¸iÎH˜ |@ìÅ∞ Hõ\ì˜ FO Hõq Ǩqu... J<Õ =∞O„`å#∞flK«Ûiã¨∂Î ^•xx =∞O_»ÑO¨ g∞kH˜ Q˘x =zÛ FO â◊OÉè"í åÜÕ∞u... =∞O„`«O`À â◊Ü∞« ºÃÑ· ™ê÷ÑO≤ Kåe. FO qâ◊fi`«âÛ◊ ‰õΩΔ ... =∞O„`å#∞flK«Ûiã¨∂Î "≥Ú`«OΠѨÓ*Ï q^è•<åxfl ѨsH˜OΔ K«∞H˘x ã¨i K«∂ã¨∞HÀ"åe. =¸Å ^Õ=`« t~ÀÉèÏQÆOÖ’ ~Ô O_»∞ =„™êÎÅKÕ HõÑʨ |_ç#, ã¨fi~°Ü ‚ Ú« Hõ"Î ∞≥ #ÿ , FOHÍ~°=ÚKÕ Ñ¨q„fHõiOѨ|_ç# HõÅâ◊ #∞ ™ê÷ÑO≤ Kåe. `«~∞° "å`« HõÅâ◊‰Ωõ ^ŒQ~æÆ Ö° ’<Õ ‰õÄ~°∞Ûx, PKå~°∞º_»∞, "Õ^=Œ ∞O„`ÀKåÛ~°} QÍqã¨∂Î Jyflx ™ê÷ÑO≤ Kåe. |∞∞ˆQfi^Œ"`Õ Î« Ü«∞QÆ∞ PKå~åº#∞K«~∞° _˘Hõ_∞» (|∞∞ufi‰õΩ¯) `«∂~°∞Ê "≥Ñ· Ù¨ #fl ‰õΩO_» ã¨g∞ѨOÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx Nã¨∂HõOÎ , Ѩ==∂#ã¨∂HõOÎ K«^"Œ åe. ‰õΩO_»O ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ #fl J^äfiŒ ~°∞º_»∞, Ü«∞Aˆ~fi^Œ"`Õ ,Ϋ PKå~°∞º_»∞ ~°∞„^Œã∂¨ HÍÎhfl ѨÙ~°∞+¨ã∂¨ HÍÎhfl áê~åÜ«∞}O KÕÜ∂« e. ‰õΩO_®xH˜ ѨtÛ=∞ "≥Ñ· Ù¨ #fl ™ê=∞"ÕnÜ«∂Kå~°∞º_»∞ "Õ^„Œ =`«, "å=∞^Õ=º *˺+¨ª ™ê=∞, ~°^OŒä `«~,° Éè~Ë ∞° O_» <å=∂Å#∞ ѨiOî Kåe. JÖψQ ‰õΩO_®x‰õΩ`«Î~°O "≥·Ñ¨Ù#fl J^äŒ~°fi"Õ^Œ"Õ`«Î, J^äŒ~°fit~°ãπ, ‰õΩOÉèíã¨∂HõÎ, hÅ~°∞„^Œã¨∂HõÎ, "≥∞„ÿ `« ã¨∂HÍÎÅ#∞ áê~åÜ«∞}O KÕÜ∂« e. JѨC_®Kå~°∞º_»∞ JG=∞O„`«O ^•fi~å ‰õΩO_®xfl ÉÏQÍ „áÈH˜OΔ z ã¨fiâ◊HΘ "Õ∞~°‰Ωõ ~åy ÖË^• U W`«~° ^è•`«∞ xi‡`« áê„`«Ö’ Jyflx „QÆÇÏ≤ Oz ^Õ=`å=¸iÎ HÔ ^Œ∞~°∞QÍ =ÙOKåe. PÃÑ· J=∞$fHõ~}° O KÕÜ∂« e. J#QÍ Hõ=K«=∞O„`åÅ`À Jyflx ~°Q∞Æ ÖÁ¯ÖÏÊe. `«~∞° "å`« ^•xx "Õ^=Œ ∞O„`åÅ∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ áê„`«`À ã¨Ç¨ ‰õΩO_®xH˜ <åÅ∞QÆ∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ uÑ≤Ê D =∂~°∞ "≥+· =‚¨ Ü≥∂QÆO`À =∞iO`« ~°Q∞Æ ÖÁ¯eÊ P áê„`«`À ã¨Ç¨ Jyflx ‰õΩO_»O =∞^躌 Ö’ ™ê÷ÑO≤ Kåe. ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ „|Ǩχh, L`«~Î O° Ö’ „Ѩ}`© åhfl ™ê÷ÑO≤ z <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯ÅÖ’#∂ ‰õΩâ◊q+¨~ì åÅ#∞ "≥^[Œ e¡ XHõ Ѩikè <Õ~åÊ@∞ KÕÜ∂« e. JѨC_»∞ QÆ∞~°∞=Ù „u=¸~°∞ÅÎ #∞ ѨÓlOz ^Œ~ƒ° Åù ÃÑ· Jyflx H˘O`«=ÙOz, ^Œ~ƒ° [ù ÅO `À<Õ „áÈHõ} Δ O KÕÜ∂« e. ZO^Œ∞HõO>Ë ^Œ~ƒ° Åù `À, =∞O„`« ã¨Ç¨ Ü«∞O J=ã¨~O° ÖˉΩõ O_®<Õ ^Õx<≥<· å Ѩq„fHõiOK«=K«∞Û. JyflÖ’ =ÙOz fã≤ÃÑ\˜#ì ^Œ~ƒ° Åù ÃÑ· ^Õ=`«Å∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ =zÛ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞. Jyflx DÖÏQÆ∞# Ѩq„fHõiOz# Ñ≤=∞‡@ PKå~°∞º_»∞ P[º ã¨O™ê¯~åxfl KÕÑ\¨ Ïìe. =ÚO^Œ∞QÍ <Õux PǨÏ=Ü≥∂QƺO KÕã∞¨ HÀ"åe. J#QÍ ^ŒâÅ◊ "åsQÍ P"ÕHõΔ}, xsHõΔ}, h~å[#, Jaè=∞O„`«}Å#∞ KÕã≤ ǨÏ=<åxH˜ =ÚO^Õ 'JaèÑ∂¨¶ ~°O— J<Õ Ü«∞[˝HÍ~åºxfl =ÚyOKåe. `«~∞° "å`« <Õu`À J~Ú^Õã≤ PǨï`«∞Å#∞ ~Ô O_»∞ =∂i¡"åfie. WѨÙ_»∞ Jxfl Jyfl ã¨O™ê¯~åÅ#∂, QÆ~åƒù^•#O #∞O_ç QÀ^•# Ѩ~º° O`«=¸, KÕã≤ PKå~°∞º_»∞ `«# "Õ^⌠ßMÏ qÇ≤Ï`«=∞O„`åÅ`À QÍx „Ѩ}=O`ÀQÍx

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 119

PǨïu „Ѩ^•#O KÕÜ∂« e. z=~°QÍ PKå~°∞º_Õ Ñ¨Ó~å‚Çï¨ ux ‰õÄ_® W"åfie. ѨÓ~å‚Çï¨ u =Å¡<Õ Ü«∞[=∂x HÀiHõÅhfl D_Õ~∞° `å~Ú. D q^èOŒ QÍ "Õ^qŒ Ç≤Ï`«OQÍ L`«Ê#fl"≥∞#ÿ Jyfl Jxfl HÍ~åºÅ#∂ ã≤kOú Ѩ*Ü Ë ∞« QÆÅ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ ^•xx =∞~°Å ѨÓlOz Jxfl ‰õΩO_®ÅÖ’#∂ „Ѩu+≤ª`«OKÕÜ«∂e. „Ѩu ‰õΩO_»=Ú =^ŒÌ |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞ "åi "åi âßMÏ =∞O„`åÅ`À WO„^•k ^Õ=`«ÅO^ŒiH© #∂ˆ~ã≤ PǨï`«∞Å#∞ „Ѩ^•#O KÕÜ«∂e. ѨÓ~å‚Ǩïux ã¨=∞iÊOz =∞~°Å P ^Õ=`«ÅO^ŒiH© XH˘¯Hõ¯ PǨïux"åfie. „ѨuǨϟ`« `å#∞ J#∞+≤Oì z# P*ϺǨï`«∞Å âı+ɨ Ïè QÍxfl Ü«∞^ä•qkèQÍ HõÅâ◊ÅÖ’ ã¨=∞iÊOKåe. JѨC_»∞ PKå~°∞º_»∞ ^Õ=`å, =∞O„`«, Jyflã¨ÇÏ≤ `«OQÍ `å^•`«‡º ÉèÏ=<å ѨÓiÎQÍ =∞~°Å ѨÓ~å‚Çï¨ uxÑ≤ÊOKåe. PKå~°∞º_»∞ Ü«∞[˝=∞O_»Å=Ú #∞O_ç ÃÑ·H˜ =zÛ ã¨~°fi^Õ=`«Å‰õÄ |Å∞e"åfie. Éèí∂`åʼnõÄ <åQÆ∞ʼnõÄ ‰õÄ_® |Å∞e"åfie. x*ÏxH˜ uÅÅ∂, ã¨q∞^èŒÅ∂ – D ~Ô O_çO\˜<Õ qÇ≤Ï`« Ǩϟ=∞Ѩ^•~å÷ÅO\Ï~°∞. <≥~Úº P ~Ô O_ç\ H˜ © ã¨ÇϨ Ü≥∂QÆO KÕã∞¨ OÎ k. ^•x „áê=ÚMϺxH˜ HÍ~°}O Jk ÖËx^Õ Ç¨Ï=hÜ«∞ „^Œ=ºO JHõΔÜ«∞O (ã¨OѨÓ~°‚O) HÍÖËHõáÈ=_»O. D ǨÏ=#Hõ$`«ºOÖ’ ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂HõÎO, ~°∞„^Œã¨∂HõÎO, *˺+¨ª™ê=∞O, '`«#flÜ«∂q∞— =∞O„`«ÜÚ« HõÎ Éè~í ∞° O_» ã¨∂HõOÎ , =∞Ǩ=∞O„`« ~°∂ѨOQÍ „Ѩã^≤ "úŒ ∞≥ #ÿ hÅ~°∞„^Œ ã¨∂HõOÎ , J^ä~Œ fi° ‰õΩOÉèí ã¨∂HõOÎ Ü«∞^ä•„Hõ=∞OQÍ `«∂~°∞Ê, ^ŒH} Δ˜ , ѨtÛ=∞, L`«~Î ,° `«∂~°∞Ê, ^ŒH} Δ˜ k‰õΩ¯ÅÖ’ Pã‘#∞Öˇ#· |∞∞ufiAÅ KÕ`« áê~åÜ«∞}O KÕÜ∞« |_®e. D ǨÏ=#Hõ~‡° Ö’ XH˘¯Hõ¯^•xH˜ ã¨ÇϨ „™êǨï`«∞Åx"åfie.D PǨï`«∞ÅÖ’ "Õ^=Œ ∞O„`åÅ∞, ^Õ=`å =∞O„`åÅ∞, "Õ^⌠ßYÅ =∞O„`åÅ∞, QÍÜ«∞„f=∞O„`«O Jxfl "åºÇ¨Ï$`«∞Å`À „Ѩ}= ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ Ñ¶∞¨ ’+≤OѨ |_®e. PÜ«∂ ^Õ=`«Å Ü≥ÚHõ¯ t~À, =∞^躌 , áê^Œ ÉèÏQÍʼnõΩ D PǨï`«∞Å∞ KÕ~∞° `«∞#fl@∞ì, HõxÑ≤ã∞¨ #Î fl>Ëì ÉèÏqOK«∞H˘x q∞H˜¯e L`åûǨÏO`À D Hõ~‡° #∞ QÍqOKåe. z=~°QÍ Ç¨ÏŸ`« `å<Õ ^Õ=Ù_»##∞HÀ"åe. PKå~°∞º_ô „H˜Ok =∞O„`åÅ`À ^Õ= q„QÆÇϨ <庙êxfl KÕÜ∂« e. FO Jyflg∞ÖË (_Õ).... W~°∞áê^•Å∞ FO W¿+`Õfiu .... pÅ=∞O_»Å∞ FO JQÆflPÜ«∂Ç≤Ï .... [OѶ∞¨ Å∞ FO â◊O <À ^Õg .... "≥∂HÍà◊√§

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 120

FO |$Ǩτ^Œ^OŒä `«~° .... `˘_»Å∞ FO n~å…ÜÚ« ëêìfiÜ«∞ .... ǨÏ$^ŒÜ∞« O FO Nâ◊Û`Õ .... HõO~î°=Ú FO „`å`å~°q∞O„^Œ .... =HõΔã¨÷ÅO FO „`«ºO|Hõ .... Hõ#∞flÅ∞ FO =¸~ü^•úÉ=íè .... =∞ã¨HÎ Oõ – P =∞O„`åÅ#∞ ѨÓiÎQÍ K«^∞Œ =Ù`«∞#flO`« ¿ãÑ¨Ó ÉèQí "Æ å#∞x D JOQÍÅ#∞ <åºã¨O KÕÜ∂« Åx J~°=ú Ú. WHõ ÅQÆfl =ÚǨ˙~°OÎ Ö’ ǨÏ=#OKÕÜ«∂e. `«~°∞"å`« FO LuÎ+¨ì „|Ǩχ}ã¨Ê`Õ... J<Õ =∞O„`«O K«^Œ∞=Ù`«∂ q„QÆǨxfl ÖËÑ≤ =∞O„`«"Õ`«ÎÜ≥ÿ∞# PKå~°∞º_»∞ ^Õ=㨺`åfi... J<Õ =∞O„`åxfl Ѩiîã¨∂Î ^Õ=`å=¸iÎx Ѩ@∞ìH˘x "Õ^ÀHõΠѨÙ}ϺǨÏ"åK«<åÅ#∞ Ѷ∞¨ ’+≤ã∂¨ Î ^Õ=„áê™ê^•xH˜ JO>Ë HÀ"≥Å K«∞@∂ì „Ñ¨^HŒ } Δ˜ KÕÜ∂« e. JѨÙ_»∞ qq^èŒ ~°`fl« , qq^èŒ ^è•`«∞, `åÖ∫Ǩτ^Œ=º, Ü«∞^ä•q^è•#OQÍ J<ÕHõ „ѨHÍ~åÅ ã≤^cúŒ [=ÚÅ`À kHÍÊÅ∞~°‰Äõ J<ÕHõ W`«~° ^Õ=`«Å‰õÄ (D ™ê=∞„yx KÕ`« |@∞ìH˘x) „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕÜ∂« e. JO`«@ ^Õ= q„QÆÇ¨ xfl Ü«∞^ä•™ê÷#OÖ’ „Ѩu+≤Oª Kåe. q„QÆÇ¨ xfl ZѨC_»∂ ‰õÄ_® QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _ç =∞^躌 Ö’ J#QÍ QÆ~ƒ° Où Ö’<Õ Ñ¨ÓiÎQÍ „Ѩu+≤Oª K« ‰õÄ_»^∞Œ . JÖÏQÆx QÆ~åƒùxH˜ ^Œ∂~°OQÍ#∂ HÍ~å^Œ∞. #∞=ÙfiyO[O`« "≥ÚQÆ∞æ L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ O_®e. FO ã≤~÷ ÀÉè=í , t"ÀÉè=í , „Ѩ*ÏÉèºí â◊Û#"≥∂ #=∞ó, ^Õ=㨺`åfi ã¨q`«∞ó... =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ`À PKå~°∞º_»∞ Ü«∞^ä•qkèQÍ q<庙êÅ#∂ Jaè=∞O„`«}Ïhfl KÕÜ∂« e. âßG „ѨHÍ~°O ã¨Oáê`« HõÅâ◊<~Õ åÊ@∞ KÕã≤ ^•x #∞O_ç Ѩ_Õ [ÖÏÅ`À<Õ ^Õ= „Ѩu=∞‰õΩ x`«º ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. „Ѩu+¨ª [iy# "≥O@<Õ ™êfl#O KÕ~ÚOz ^è∂Œ Ѩ náêÅ`À Ѩi=∞à◊ Éèií `« ã¨∞QÆOkè`« „^Œ"åºÅ`À P q„QÆÇ¨ xfl ѨÓlOz J~°º… „Ѩ^•#O KÕã≤ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ <≥"· ^Õ •ºxfl ÃÑ\˜ì Hõ=Δ ∂Ѩ# HÀ~°∞HÀ"åe. Ü«∞[=∂#∞_»ÑC¨ _»∞ `«# â◊HΘ "Õ∞~°‰Ωõ |∞∞ufiAÅO^ŒiH© áê„`«Å#∞, =„™êÎÅ#∞, LѨ=„™êÎÅ#∞, Q˘_»∞QÆ∞Å#∞, qÅ∞"≥#· JO^Œ"∞≥ #ÿ LOQÆ~åÅ#∞, ^ŒH}Δ˜ Å#∞ WzÛ ã¨O`«∞+¨ì ѨéKåe. `«~∞° "å`« ™ê=^è•#OQÍ K«`∞« s÷ÇϨ Ÿ=∂xfl KÕÜ∂« e. #∂~°∞ PǨï`«∞ÅxzÛ PÃÑ· ѨÓ~å‚Çï¨ ux ‰õÄ_® ã¨=∞iÊOKåe. JO`«@ PKå~°∞º_»∞ =∞O_»ÑO¨ #∞O_ç "≥Å∞ѨeH˜ =zÛ kHÍÊʼnõΩʼnõΩ |Å∞ezÛ Ñ¨ÙëêÊÅ#∞ KÕ`« ^èiŒ Oz Hõ=Δ ∞ã¨fi Jx ^Õ=`«Å‰õΩ q#flqOK«∞‰õΩO@∂ nHΔÍ qã¨~#˚° KÕÜ∂« e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 121

D q^èOŒ QÍ Ü«∞[˝O ѨÓiÎ HÍQÍ<Õ PKå~°∞ºxH˜ HõÑÅ≤ ^è#Õ ∞=Ù, =Ú‰õΩ@O, ‰õΩO_»ÅO, Kè„« `«O, Hˆ Ü«¸~°O, Hõ\ ˜ ã¨∂„`«O, =º[#O(ѨOMÏ), =„™êÎk =ã¨∞=Î ÙÅ∞, „QÍ=∞O, JÅOHõ$`« Éè=í #O – g@xfl\˜h ^•#O KÕÜ∂« e. P<å_»∞ JHõ¯_»∞#fl "å~°O^ŒiH© =∞Oz Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\Ïìe. WÖÏ KÕã#≤ Ü«∞[=∂x Hõ$`å~°∞_÷ Ò`å_»∞. "åã¨∞^Î =Õ Ùx „Ѩã#¨ fl`« =Å¡ PÜ«∞#‰õΩ =ÚH˜Î ‰õÄ_® „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. (J^蕺ܫ∞O 48)

=~å‚„â◊=∞^èŒ~å‡Å∞ =~°=‚ ∞O>Ë ‰õΩÅO HÍ^Œ∞. <å_»∞ ѨÙ~å} HÍÅOÖ’ ã¨=∂*Ïxfl #_çÑO≤ z# =~å‚xH© <Õ_∞» HõeHÍÅOÖ’ ~å[H©Ü∂« Å#∞ âßã≤ã∞¨ #Î fl ‰õΩÖÏxH© áÈeHõ ÖË^∞Œ . Z=Ô~<· å ¿Ñ~°#¡ ∞ |\˜ì „Éè=í ∞Ѩ_<ç å Jk ǨÏã≤=Î ∞â◊HÍO`«~"° ∞Õ . =~°=‚ ∞#QÍ =$uÎ. JO`Õ.– J#∞"å^Œ‰Ωõ _»∞ =$`«∞ÅÎ #∞ |\˜ì P~åº=~°OÎ Ö’ „ÉÏǨχ}, Hõ„Δ uÜ«∞, "≥â· º◊ , â◊¥„^Œ =~å‚Ö~Ë Ê° _ç<å~Ú. ã¨$+≤ì ã≤u÷ ÅÜ«∞ HÍ~°‰Ωõ Öˇ#· ^Õ=`«Å ÉèHí Θ q+¨Ü∞« OÖ’ Éè^Ë •Å∞ ÖË=Ù. Z=i ѨÓ[Å∞ "å~°∞ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. ǨÏi Jxfl =~å‚ÅH© ǨÏiÜÕ∞. ^è~Œ å‡Å∞ "Õ~∞° . Ü«∞[#, Ü«∂[#, ^•#, „Ѩu„QÆÇϨ , J^躌 Ü«∞#, J^蕺Ѩ#– D P~°∞Hõ~‡° Å∂ „ÉÏǨχ} ^è~Œ å‡Å∞. ^•#=Ú, J^躌 Ü«∞#=Ú, Ü«∞[˝=Ú– Wq Hõ„Δ uÜ«ÚʼnõÄ "≥â· √◊ ºÅ‰õÄ ‰õÄ_® ã¨=∂# ^è~Œ å‡Å∞, ™ê^è•~°} Hõ~"ΰ åºÅ∞. WqHÍHõ ѨiáêÅ#, ^ŒO_»# Hõ„Δ uÜ«ÚʼnõÄ, =º=™êÜ«∞O (JO>Ë á⁄ÖÏÅ ¿ã^ŒºO =∂„`«"∞Õ HÍ^Œ∞, "åºáê~°O ‰õÄ_®) "≥â· √◊ ºÅ‰õÄ q^è∞Œ ºHõÎ ^è~Œ å‡Å∞. ÃÑ· =¸_»∞ =~å‚Å "åih ¿ãqOK«∞@ 1â◊¥„^Œ∞Å ^è~Œ ‡° =Ú. 1

D ¿ãqOK«∞@ J<Õ =∂@<Õ Ñ¨@∞ìH˘x ÃÑ_»~å÷Å∞ fã≤ Jáê~å÷Å∞ ã¨$+≤Oì z, =~°O‚ J<Õ =∂@#∞ J~°Oú `À ã¨Ç¨ =∞~°∞QÆ∞# Ѩ_Õã≤, '‰õΩÅO— J<Õ =∂@#∞ ã¨$+≤ìOz, J#~°úO KÕâß~°∞ áêâߺ`«∞ºÅ∞. P q^èŒOQÍ "å~°∞ Ç≤ÏO^Œ∂ ã¨OѶ∂¨ xfl qÉèlí Oz áêe¿ãÎ "åi =∂#ã¨ÑÙ¨ „`«∞Öˇ#· H˘O^Œ~∞° ÉèÏ~°fÜ«∞ "Õ∞^è•=ÙÅ∞ D ‰õΩÅ`«`åÎ fixfl =∞iO`« =ÚO^Œ∞H˜ ™êQÆnã¨∞H˘xáÈ~Ú =ÚO^Œ∞|_çáÈ~Ú# "å~°h, "≥#∞Hõ|_ç áÈ~Ú# "å~°x ~Ô O_»∞ *Ï`«∞Å#∞ ã¨$+≤Oì z "å~°∞ HõÅ=‰õΩO_® *Ï„QÆ`ÑΫ _¨ ∞» `«∂ ~å[H©Ü∞« ÖÏÉèÏxfl á⁄O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. ÉèÏ~°fÜ«∞ ã¨=∂[OÖ’ PkÜ«ÚQÆOÖ’ ‰õΩÖÏÅ∞ ÖË=Ù. â◊¥„^Œ∞Å∞ W`«~° =~å‚Å#∞ ¿ãqOKåe JO>Ë <ÒHõs KåH˜s "åiH˜ KÕã¨∂Î |`«HÍÅx HÍ^Œ∞. qq^èŒ Hõ~°‡Ö’¡ ™êÜ«∞Ѩ_®Åx =∂„`«"Õ∞. â◊¥„^Œ∞Å∞ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã,≤ "Õ^OŒ K«kq „ÉÏǨχ}∞ÅQÆ∞@ „ÉÏǨχ}∞Å KÕ`<« Õ Ñ¨Ó[ÅO^Œ∞@ ѨÙ~å}ÏÖ’¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. x*ÏxH˜ D ѨÙ~å}Ïxfl =Ú#∞ʼnõΩ K≥ÑÙ¨ #Î fl^≥=~°∞? JÖψQ â◊¥„^Œ∞Å∞ ~å*ϺÖËÅ∞@ =ã¨∞Î q„HõÜ∞« =Ú KÕÜÚ« @ ‰õÄ_® ѨÙ~å}ÏÖ’¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. J#QÍ â◊¥„^Œ∞ÖË PÜ«∂ =~å‚ŠѨ#∞ÅÖ’ ™êÜ«∞Ѩ_ç P Ѩxx „|Ǩ‡O_»OQÍ KÕÜ∞« _»O`À "åiH˜ '=~À‚#flu— x HõeÊOz "åix P =~°=‚ Ú "åixQÍ QÆ∞iÎOz =ÙO\Ï~°∞. HÍ|\˜ì Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÖ’¡ ‰õΩÖÏÖË=¡ Ù. WѨÊ\˜ ‰õΩÅÑ¨Ù ÖˇH¯õ ÖË 'JѨÊ\’¡— =ÙO_»∞O>Ë =∞ǨѨ^‡Œ #O^Œ∞_»∂, K«O„^ŒQ∞Æ Ñ¨Ù_Î ∂» =∞QÆ^Œè ~åAÅ∂, ÉèÏ~°`« 㨄=∂@∞ìÅ∂ H͉õÄ_»^∞Œ Hõ^•! NHõ$+¨μ_‚ ∞» ÉèQí =Æ O`«∞_Õ HÍHõáÈ<Õ"∂≥ ! =~å‚Å∞ =~å‚Ö.Ë ‰õΩÖÏÅ∞ ‰õΩÖÏÖË.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 122

tÅÊ ~°K#« , áêHõÜ∞« [˝, ã¨Oã¨Å÷ x~°fiǨÏ} ‰õÄ_® â◊¥„^Œ∞Å∞ KÕÜ∂« eû# Ѩ#∞ÖË. Wq =~°^‚ ~Œè å‡Å∞. WHõ P„â◊=∞ ^è~Œ å‡ÅÖ’ „|ǨχK«~庄â◊=∂xfl rq`«ÑÙ¨ `˘e<åà◊§Ö’ JO^Œ~∂° áê\˜OKåe. aèHÍΔ K«~} ° , QÆ∞~°∞ â◊√„â◊¥+¨, ™êfi^蕺ܫ∞=Ú, ã¨O^蕺=O^Œ#=Ú, Jyfl HÍ~°º=Ú. Wq „|ǨχKå~°∞Å ^è~Œ ‡° =ÚÅ∞. „|ǨχKå~°∞ÅÖ’ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ "å~°∞O\Ï~°∞. "≥Ú^Œ\ ˜ ~°HOõ LѨ‰Ωõ ~åfi}∞Å∞. JO>Ë âß„™ÈÎHOÎõ QÍ "Õ^•^Œ∞Å#∞ W`«~° q^ŒºÅ#∞ J^躌 Ü«∞#O KÕã≤ ™êfl`«‰Ωõ Öˇ· QÆ∞~°∞‰õΩÖÏxfl g_ç [<å~°}ºOÖ’H˜ áÈ~Ú QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ ÜÕ∞º"å~°∞. ~Ô O_»= q^èOŒ <≥+· ‰ª≤ Ωõ Å∞ – JO>Ë ™êfl`«‰Ωõ Öˇ#· `«~∞° "å`« ‰õÄ_® QÆ∞~°∞‰õΩÅOÖ’<Õ =ÙO_ç K«^∞Œ =Ù`«∂, P K«^∞Œ =Ù<Õ É’kèã∂¨ ,Î „|Ǩχ*Ï˝#`«`Ê« ~°∞Öˇ,· ™ê^艌 Ωõ Öˇ· =∞$`«∞ºÑ¨~º° O`«=Ú QÆ∞~°∞‰õΩÅOÖ’ =ÙO_çáÈÜÕ∞"å~°∞. JyflHÍ~°º=Ú, Jukè¿ã=, Ü«∞[˝, ^•#, ^Õ=`å~°Û#Å∞ – Wq QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ ã¨OH˜ÑΔ Î¨ ^è~Œ å‡Å∞. QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ Ö’ ™ê^艌 Ωõ Åh, L^•ã‘#∞Åh ~Ô O_»∞ „ѨHÍ~åÅ "å~°∞O\Ï~°∞. `«# Ѩi"å~°O Ü≥ÚHõ¯ Éè~í } ° áÈ+¨}ÅÖ’<Õ =∞QÆ∞fl_≥· =ÙO_Õ"å_»∞ ™ê^艌 Ωõ _»∞. Ñ≤`$« ,^Õ=,|∞∞+≤, |∞∞}ÏÅ#∞ f~°∞ÛH˘x, UHÍH˜QÍ ^è~Œ å‡K«~} ° KÕã∂¨ Î QÆ$ǨÏã¨∞Q÷ Í rqOKÕ"å_»∞ L^•ã‘# QÆ$ǨÏã¨∞.÷ gxx =∞øH˜‰Δ Ωõ _»O\Ï~°∞. WHõ "å#„ѨãO÷¨ . ÉÏ^躌 `«Åhfl fi# "åi ™ê÷~Ú Wk. D ^ŒâÖ◊ ’ Éè∂í â◊Ü∞« #O, ѶŨ – =¸Å PǨ~°O, "Õ^•^躌 Ü«∞#O, `«Ñ㨠∞¨ û, `«# ã¨OѨuxÎ `«# "åiH˜ Ü«∞^äÀz`«OQÍ Ñ¨Oz ~ÚK«∞Û@ ^è~Œ å‡Å∞. J~°}ºOÖ’ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∞¨ ‰õΩO@∂, ^Õ"å~°Û#, PǨïu „Ѩ^•#O QÍqã¨∂,Î ™êfi^蕺ܫ∂xfl W+¨Oì QÍ KÕã∂¨ Î =ÙO_Õ "å#„Ѩã÷≤ `åѨ™È`«=Î ÚxQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ Ѩ |_»`å_»∞. `«Ñ㨠∞¨ û^•fi~å, â◊s~åxfl â◊√+≤¯OѨ*ãË ≤ x~°O`«~O° ÉèQí =Æ `ü^•è º#OÖ’ =ÙO_Õ "å#„Ѩã÷≤ z=iHÍÅOÖ’ ã¨<åºã≤QÍ Q“~°qOѨ|_»`å_»∞. "å#„Ѩã÷≤ ã¨<åºã≤QÍ =∂i `«#∞=Ù Kåe™êÎ_∞» . ã¨<庙ê„â◊=∞O "Õ~∞° . aè‰ΩΔõ Hõ =$uÎ ^•fi~å<Õ rqã¨∂Î x`«ºO Ü≥∂QÍÉèϺ™ê#∞~°‰Ωõ _Î ·≥ „|Ǩχ„áêÑ≤Î HÀã¨"∞Õ „ѨÜ∂« ã¨Ñ_¨ ∞» `«∂, l`ÕO„kÜ«Ú_≥· rqOK«∞"åxx ★ 'áê~°"∞Õ +≤Hª õ ã¨<åºã≤— JO\Ï~°∞. ZÅ¡ÑC¨ _»∂ P`«‡`«`åÎ fi#∞ã¨O^è•#O ÃÑ#· <Õ „¿Ñ=∞#∞ K«∂Ñ≤ã∂¨ ,Î x`«º`«$ѨÙÖÎ ·ˇ ã¨OÜ«∞=∞ xÜ«∞=∂Å`À rqã¨∂,Î =∞Ǩ=Ú#∞Å∞QÍ, Ü≥∂QÆ∞Å∞QÍ, „Ѩu+≤`ª ∞« Öˇ#· ã¨<åºã¨∞Å#∞ 'aè‰ΩΔõ — â◊|OÌ `À Q“~°q™êÎ~∞° . ★

Ѩ~"° ∞Õ +≤ª J#QÍ „|Ǩχ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 123

aèHΔÍK«~°}=Ú, "Õ^•^茺ܫ∞#O, =∞ø<å=ÅO|#=Ú, `«Ñ¨=Ú, ^蕺#=Ú, ã¨=∞ºH±*Ï˝#=Ú, "≥~· åQƺ=Ú – Wq ã¨<庙ê„â◊q∞ Ü≥ÚHõ¯ ™ê=∂#º^è~Œ å‡Å∞. *Ï˝# ã¨<åºã¨∞Åh, "Õ^Œ ã¨<åºã¨∞Åh, Hõ~°‡ã¨<åºã¨∞Åh áê~°"Õ∞+≤ªHõ ã¨<åºã¨∞Å∞ =Úqfi^è•Å∞. JÖψQ Ü≥∂QÆ∞ÅÖ’ ‰õÄ_» „áê~°Ocè, Éè∫uHõ, JO`庄â◊g∞ ™ê÷ÜÚ« Å∞<åfl~Ú. g~°O^ŒiH© P~å^躌 =¸, P„â◊Ü∞« =¸ XHõ>Ë – Ü≥∂QÆ=¸iÎ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· Ѩ~=° ∂`«‡. =∂#=ÙʼnõΩ ^è~Œ ‡° O ^•fi~å<Õ "≥∂HõOΔ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. J~°Oú =Å¡ HÍ=∞=∞<Õ Ñ¨Ù~°∞ëê~°Oú ã≤kãú ∞¨ OÎ k. „Ѩ=$uÎ, x=$uÎ, Ü«∞x ~Ô O_»∞ q^è•Å Hõ~‡° Å∞ "Õ^OŒ Ö’ K≥Ñʨ |_®¤~Ú. "Õ^,Œ âß„™êÎ#∞™ê~°=Ú Jyfl =Ú#flQÆ∞ ^Õ=`«Å#∂, QÆ∞~°∞, q„áê^Œ∞Å#∞ „Ѩã#¨ flO KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ KÕÜ∞« |_»∞ Hõ~‡° Å∞ „Ѩ=$uÎ Hõ~‡° Å∞ HÍQÍ, qkèÑÓ¨ ~°fiHõ Hõ~å‡#∞ëêª#O ^•fi~å z`«âÎ √◊ kúh, P`«‡*Ï˝<åhfl HõeyOѨ*¿Ë ãq x=$uÎ Hõ~‡° Å∞. Hõ=Δ ∞, ^Œ=∞, ^ŒÜ∞« , ^•#, x~À¡É`íè ,« ™êfi^蕺ܫ∞ ã¨~°Å`«, J#ã¨∂Ü«∞`«, f~å÷#∞ã¨~°}, ã¨`«º, ã¨O`À+¨, Pã≤ÎHõº, WO„kÜ«∞x„QÆǨÏ, ^Õ"å~°Û#Å∂, =∞s =ÚYºOQÍ „ÉÏǨχ} ѨÓ[#O, JÇ≤ÏOã¨, „Ñ≤Ü∞« "åk`«, J~°∂Hõ`Δ ,« JÃÑâ· √◊ #ºO, (^Œ~å˚)– D QÆ∞}ÏÅhfl Jxfl P„â◊=∂ÅÖ’#∂ JO^ŒiH© ™ê=∂#º ^è~Œ å‡Å∞. Hõ=Δ ∂^Œ"∂≥ ^ŒÜ∂« ^•# =∞Ö’Éè’- ÉèϺ㨠U=K« II P~°=˚ OKå# ã¨∂Ü«∂K« f~å÷#∞ ã¨~}° O `«^•ä I ã¨`º« O ã¨O`À+¨ Pã≤HÎ ºõ O `«^•ä KÕO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ ó II ^Õ=`åÉèºí ~°Û#O ѨÓ*Ï „ÉÏǨχ}Ï<åO qâı+`¨ ó« I JÇ≤ÏO™ê „Ñ≤Ü∞« "åk`«º =∞ÃÑ· â◊√#º =∞~°∂Hõ`Δ å II U`Õ P„â◊q∞HÍ ^è~Œ å‡ âßÛ`«∞~°fi~°º‚ „|g=∞º`«ó II (PKå~° 49/21–24) WѨÙ_»∞ D K«`∞« ~°fi~å‚Å"å~°∂ KÕ~∞° H˘<Õ L`«=Î ∞ QÆ`∞« Å#∞ q#O_ç. "Õ^Œ qÇ≤Ï`« Hõ~‡° Åxfl\˜h PK«iã¨∂Î rqOz# „ÉÏǨχ}∞Å∞ „áê*Ïáê`«º Ö’Hõ„áêÑ≤Î <˘O^Œ∞`å~°∞. Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêiáȉõΩO_®,`«=∞ ^è~Œ å‡Å#∞ áê\˜Oz# Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞ WO„^Œ™ê÷<åxfl á⁄O^Œ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 124

QÆÅ~°∞. x`«º=¸ `«=∞ ^è~Œ ‡° OÖ’ ~°`∞« Öˇ· rqOz# "≥â· √◊ ºÅ∞ =∞~°∞^£ ^Õ=`«Å Ö’HÍxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. `«=∞ =$uÎx „áê} ã¨=∂#OQÍ „¿Ñq∞Oz rqOz# â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ QÆO^è~Œ fi° Ö’HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. T~°fiú ~ˆ `«ã∞¨ ¯Öˇ,· „|Ǩχx+¨Öì ’<Õ "≥Ú`«OÎ rq`åxfl QÆ_Ñç ≤ =O^ŒÅ ÜÕ∞à◊§ `«Ñ㨠∞¨ û ^•fi~å „|Ǩχ֒HõOÖ’ <˘Hõ L`«=Î ∞ ™ê÷<åxfl á⁄Ok# |∞∞+¨μÅ∞ Z#Éè·ˇ Zxq∞k "ÕÅ=∞Ok =∞# ÉèÏ~°fÜ«∞ Ѩ~O° Ѩ~Ö° ’ =Ù<åfl~°∞. P ™ê÷#"Õ∞ QÆ∞~°∞‰õΩÅ x"åã≤Ü∞ÿ≥ # „|ǨχKåiH˜ Åaèã¨∞ÎOk. "å#„Ѩã≤÷ ^ÕǨO`«OÖ’ ã¨Ñ¨Îi¬Ö’HÍxfl KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. ã¨<åºã≤H˜ "≥∂HõΔO Åaèã∞¨ OÎ k. ѨÙ#~°#˚ ‡=ÙO_»^∞Œ . P"≥∂HõΔ Ñ¨^OŒ Ѩ~„° |Ǩχ "Àº=∞=∞h, Dâ◊fi~° ã¨O|Okè Ѩ~=° ∂#O^Œ xÅÜ«∞=∞h, J=∞$`«™ê÷#=∞h K≥Ñʨ |_çOk. W^Õ =ÚH˜ÑÎ ^¨ OŒ JëêìOQÆ=∂~°æ ã¨=∞ºH± *Ï˝<å#∞ëêª<åÅ =Å¡ ‰õÄ_® „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. "å\˜x QÆ∂iÛ q#O_ç. JÇ≤ÏOã¨, ã¨`º« =Ú, J¿ãÜ Î ∞« =Ú, „|ǨχK«~º° =Ú, JѨi„QÆÇϨ =Ú– D J~ÚkO\˜ x'Ü«∞=∞— (ã¨∞xÜ«∞=∞)=ÚÅO\Ï~°∞. „áê}∞Å#∞ ÉÏkèOѨ‰Ωõ O_»∞@ JÇ≤ÏOã¨, „áê}∞Å Ç≤Ï`«=Ú#ˆH "å_»|_»∞ "å‰õΩ¯ (ã¨`º« =Ú), W`«~∞° Å =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ HÀ~°‰Ωõ O_»∞@, "å_»‰Ωõ O_»∞@ J¿ãÜ Î ∞« =Ú, ÖˇO· yHõ ã¨O|O^è=Œ Ú ÖˉΩõ O_» rqOK«∞@ „|ǨχK«~º° =Ú, `«#‰õΩ#fl^ŒO`å `åºQÆO KÕÜ∞« _»O JѨi„QÆÇϨ O★. â∫K«, ã¨O`À+¨, `«Ñ,¨ ™êfi^蕺ܫ∞, „Ѩ}^˜ •è #=ÚÅ#|_»∞ J~ÚkO\˜h xÜ«∞=∞=Ú ÅO\Ï~°∞. â∫K«=∞#QÍ â◊s~åhfl Ѩiã¨~åÅ#∂ =∞#ã¨∞û#∂ Ѩiâ◊√„ÉèOí QÍ =ÙOK«∞H˘#∞@. ã¨O`À+¨=∞#QÍ `«∞+≤,ì WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ "Õ∞ `«Ñ=¨ Ú, =∞O„`«[Ѩ"∞Õ ™êfi^蕺ܫ∞=Ú. ÉèQí =Æ `ü ѨÓ[ <åkHõ=ÚÅ∞ „Ѩ}^˜ •è #=Ú. Ѩ^•‡k Pã¨#=ÚÅ#∞ ÉèHí `Θ À "Õã≤ [Ѩ=Ú KÕÜÚ« @ Pã¨#™ê^è#Œ =Ú. "åÜ«Ú=Ù#∞ x~ÀkèOz „Hõ=∞|núHiõ OK«_O» „áê}ÏÜ«∂=∞O. =∞O„`ÀKåÛù~} ° KÕã∂¨ Î ^Õ=^蕺#OÖ’ =ÙO_ç KÕ¿ã „áê}ÏÜ«∂=∂xfl ã¨Q~Æ ƒ° ù „áê}ÏÜ«∂=∞=∞O\Ï~°∞. J=∞O„`«Hõ „áê}ÏÜ«∂=∂xfl JQÆ~ƒ° „ù áê}ÏÜ«∂=∞=∞O\Ï~°∞. g\˜Ö’ =∞~°Å "åÜ«Ú=Ù#∞ ֒ѨeH˜ Ñ‘eÛ JÖψQ =ÙO_ç áÈ=_®xfl ѨÓ~°Hõ=∞h, "åÜ«Ú=Ù#∞ Ñ‘Å∞Û@ <åÑ≤ ^ÕǨhfl WO„kÜ«∂Å#∂ ã≤~÷ O° QÍ =ÙOK«_O» ‰õΩOÉèHí =õ ∞h, JO`«=é‰õΩ Ö’Ñ¨Å PÑ≤# "åÜ«Ú=Ù#∞ "≥∞Å"≥∞Å¡QÍ |Ü«∞@‰õΩ =^ŒÅ∞@ ~ˆ K«H=õ ∞h =º=ǨÏiOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú. ★

D Ѩ^•Å‰õΩ D J~å÷Å∞#flk âßG ѨiÉèÏ+¨Ö’ =∂„`«"∞Õ . g\˜ ~°∂_躻 ~å÷Å∞ – JO>Ë – Ö’HõOÖ’ ã≤~÷ Ñ° _¨ #ç J~å÷Å∞ "Õ~∞° .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 125

„Ѩ}= (FOHÍ~°) [Ѩ „Ѩ„H˜Ü∞« Ö’ '=∂„`«— (JO>Ë ~Ô Ñ¨Êáê@∞ HÍÅO)H˜ qâı+¨ =∂Ǩ`«‡º=ÚOk. P =∂„`å#∞™ê~°=Ú Ñ¨<≥flO_»∞=∂~°∞¡ „Ѩ}=–[ѨO`À KÕ¿ã „áê}ÏÜ«∂=∂xfl ^•fi^Œâ=◊ ∂„uHõ (ÅѶڨ ) Jh, W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ =∂~°∞¡ KÕ¿ãÎ K«`∞« ifiOâ◊u =∂„uHõ (=∞^躌 =∞) Jh, J^Õ =ÚѨÊkÜ«∂~°∞ Ѩ~åºÜ«∞=ÚÖˇ`· Õ '+¨\ò— „uOâ◊<凄uHõ (L`«=Î ∞) Jh JO\Ï~°∞. D Ü«∂=∂Ö’¡<Õ x~À^èOŒ „Ѩ`åºÇ¨~°O, „|ǨχzO`«# ^蕺#O, =∞<À^è~·≥ º° O ^è•~°}. Wq áêiÉèÏ+≤Hõ Ѩ^•Å∞. JǨÏO„|Ǩ‡ <Õ#∞ „|Ǩχ#∞ J#∞ JÉè^Ë *Œ Ï˝#O`À „|Ǩχ~°∂ѨOÖ’ „Ѩ"tÕ Oz xez áÈ=_»"∞Õ ã¨=∂kè. `«~∞° "å`« P#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· Ѩ~=° ∂`«‡#∞ `«`Ϋ fi=∞ã≤ J#∞ „â◊√u ^•fi~å `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»"∞Õ „|Ǩ‡#O^Œ=Ú. '<Õ#∞ Jâ◊six, WO„kÜ«∂f`«∞_»#∞. =∞<À|∞^Œºú ǨÏOHÍ~åÅ #∞O_ç *ÏQÆ$`«∞_»#∞, *Ï„QÆ`ü ã¨fiѨfl ã¨∞+¨μáêκk J=ã¨Å÷ #∞O_ç =Ú‰õΩ_Î #» ∞, „|Ǩχ Ü≥ÚHõ¯ `Õ[ó ã¨fi~°∂Ѩ"∞Õ ^≥`· Õ =ÙO^À J^Õ <Õ#∞. x`«º, â◊√^Œ,ú |∞^Œ,ú =ÚHõ,Î ã¨`º« , P#O^Œãfi¨ ~°∂Ѩ, J^ŒfiÜ«∞ J<Õ ÅHõ} Δ ÏÅ∞#fl Pk`«º ѨÙ~°∞+¨μ_»∞, ѨÓ~°‚ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ <Õ<—Õ Jx ÉèÏqOK«∞‰õΩO@∂ ã¨=∂kè #∞O_ç P`«‡ q_ç=_ç T~°fiú Ö’HÍʼnõΩ áÈ~Ú „|Ǩχ֒HõOÖ’ xezáÈ`«∞Ok. P =ºH˜Î =ÚH˜xÎ á⁄O^•_»x J~°O÷ . Wk `«Ñ㨠∞¨ û. (J^蕺ܫ∞O 49)

x`«ºHõ~°‡Å∞ – Jâ∫KåÅ∞ âßGqÇ≤Ï`«"∞≥ #ÿ „Ѩu k#Hõ~‡° Å#∞ „â◊^QúŒ Í KÕÜÚ« "åiH˜ k=º*Ï˝#O „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. HÍ|\˜ì „Ѩu =∂#=Ù_»∂ „ÉÏǑχ =ÚǨ˙~°OÎ Ö’<Õ "Õ∞Å∞H˘x ^è~Œ å‡~°÷ zO`«# KÕÜ∂« e. q^•fiOã¨∞_≥#· ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ L+¨óHÍÅO HÍQÍ<Õ ã¨~fi° „Ѩ^=Œä ∞OQÍ `«# ǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÅO Ö’<Õ <≥ÅH˘xÜ«Ú#fl P#O^Œ ã¨fi~°∂Ñ≤, J[~å=∞~°∞_»∞, ã¨<å`«# ѨÙ~°∞+¨μ_»∞#QÆ∞ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x ^蕺xOKåe. `«~∞° "å`« Ü«∞^ä•qkèQÍ â∫Kåk„H˜Ü∞« Å#∞ KÕã∞¨ H˘x Ѩq„`« #kÖ’ ™êfl#O KÕÜ∂« e. „áê`«óHÍÅOÖ’ Ѩq„`« ™êfl#O KÕ¿ã"åi áêáêÅhfl #t™êÎ~Ú. D ™êfl#=Ú Ö∫H˜H,õ áê~°Ö∫H˜Hõ Ѷ֨ ÏÅ∞ ~Ô O_çO\˜h „áêÑ≤OΠѨ*ãË ∞¨ OÎ k. ~å„u ã¨∞YOQÍ x„kOKÕ"åiH˜ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ H˘xfl JѨq„`«`Å« ∞, Jâ◊√K«∞Å∂ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. JO^Œ∞KÕ`« á⁄^Œ∞<Ì flÕ ™êfl#O KÕâßHõ<Õ ã¨O^蕺=O^Œ<åk ^è•i‡Hõ Hõ$`åºÅ#∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïìe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 126

™êfl#O „áê`«óHÍÅOÖ’<Õ KÕÜ∞« _»O =Å¡ JÅH˜;, ã¨=∞ã¨Î qѶ∞¨ fl, Jx+¨Hì Íi}˜Ü∞ÿ≥ # HÍÅHõiÜ ‚ ∞« #∞ â◊H,Θ ^Œ∞óã¨fiѨfl HÍ~°}OQÍ HõeQˆ zO`«Å∂, áêáêÅ∂ Hõ_∞» ‰õΩ¯áÈ`å~Ú. x*ÏxH˜, ™êfl#O ÖËx HÍ~°º"Õ∞n „Ѩâã◊ OΨ HÍ^Œ∞. Jâ◊‰Ωõ ÅÎ ∞ `«ÅÃÑ· h~°∞ áÈã¨∞HÀ‰õΩO_®<Õ ™êfl#O KÕÜ«∞=K«∞Û. ÖË^• `«_çQÆ∞_»¤`À â◊s~åxfl `«∞_»∞K«∞HÀ=K«∞Û. nxx HÍ~ÚHõ ™êfl#=∞O\Ï~°∞. „ÉÏǨχ, PˆQflÜ«∞, "åÜ«∞=º, k=º, "å~°∞}, Ü«∞øyHõ Éè^Ë =Œ ÚÅ`À ™êfl#=ÚÖÏ~°∞ ~°H=õ ÚÅ∞. Uk KÕÜ∞« _®xH˜ `«# HõkHè Í~°=ÚO^À ^•xfl =∂#=ÙÅ∞KÕÜ∂« e. =∞O„`« ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ KÕã≤ ‰õΩâ◊^~Œ ƒ° Åù ^•fi~å h\˜ aO^Œ∞=ÙÅ#∞ `˘ÅyOK«∞H˘<Õk „ÉÏǨχ™êfl#=Ú. t~°ã∞¨ #∞O_ç ã≤iáê^Œ=Ú ^•HÍ Ü«∞^ä•q^è•#OQÍ Éèãí ‡¨ O`À Jxfl JOQÍÅ#∂ "≥∞`«∞HÎ ˘<Õk PˆQflÜ«∞™êfl#O. WÖψQ QÀ^èŒ∂oKÕ "≥Ú`«ÎO â◊s~åxfl Ѩq„`«O KÕã¨∞H˘<Õk "åÜ«∞=º ™êfl#O. Wk L`«=Î ∞ ™êfl#OQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ Ѩ|_»∞`ÀOk. ZO_» =ÙO_»QÍ<Õ =~°¬O ‰õΩi¿ãÎ P h\˜Ö’ KÕÜ∞« QÆeQˆ J~°∞^≥#· ™êfl#O k=º™êfl#O. ™ê^è•~°} [ÖÏÅ`À KÕ¿ãk "å~°∞} ™êfl#O. Ü≥∂QÆO ^•fi~å ǨÏi Ü≥ÚHõ¯ zO`«#O KÕÜ∞« _»O Ü«∞øyHõ ™êfl#O. nx<Õ =∂#㨠– P`« ‡ "Õ ^ Œ # =∞O\Ï~° ∞ . „|Ǩ  ‡HÍ~° JYO_» z`« Î =$uÎ Jx „|Ǩχ"å^Œ∞ÅO^ŒiKÕ`å ¿ãqOѨ |_Õk HÍ=Ù# nx<Õ P`«‡f~°=÷ ∞x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. (f~°=÷ ∞O>Ë ™êfl#=∞x J~°=÷ ÚOk) ™êfl<åxH˜ ѨÓ~°fiO áêÅ∞Q͈~ K≥@∞ì#∞O_ç QÍh, =∂Åu, L`«~ˆÎ #∞, =∂ˆ~_»∞ QÆ<flÕ ~°∞ Hõ„~° #∞O_çQÍx fã≤# ѨÅ∞^À=ÚѨÙÅ¡`À L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ QÍh `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ù¨ QÍh uiy Ѩq„`« ã¨Å÷ OÖ’ ‰õÄ~˘Ûx Ѩà√◊ § `À=ÚHÀ"åe. P `«~∞° "å`« P ѨÙÅ¡#∞ â◊√„ÉèOí QÍ Hõ_yç Ѩq„`«™ê÷#OÖ’ áê~°"Ü Õ ∂« e. `«~∞° "å`« ™êfl#O KÕã≤ ^Õ=`«Å‰õÄ, |∞∞+¨μʼnõÄ, Ñ≤`$« QÆ}ÏʼnõÄ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ `«~Ê° }Ï e"åfie. âßG „ѨHÍ~°O ™êfl<åxH˜ ‰õÄ_® ã¨O^èÀºáêã¨#‰õΩÖψQ JOQÆÉ∂íè `« PK«=∞#O KÕÜ«∂e. ã¨O^èÀºáêã¨#Ö’ JOQÆ~°∂ѨOÖ’<Õ ‰õΩâ’^ŒHõ aO^Œ∞=ÙÅ`À, PáÈÇ≤Ïëêª... =Ú#flQÆ∞ "å~°∞} =∞O„`åÅ#∂, ™êq„f =∞O„`åhfl [Ñ≤ã∂¨ Î Xà◊√§ `«∞_»∞K«∞HÀ"åe. W^Õ „Hõ=∞OÖ’ FOHÍ~åhfl Éè∂í óÉè∞í =óã¨fió J<≥_ç "åºÇ¨Ï$`«∞Å#∂ *’_çOz QÍÜ«∞„ux [Ñ≤Oz ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞xH˜ J~°º… q∞"åfie★. ã¨O^躌 "å~°Ûx kfiA_»∞ JѨq„`«∞_ç „H˜O^Õ ÖˇH¯õ . ★

ã¨O^èÀºáêã¨# ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ D HÍO_» Ö’<Õ 35= J^蕺ܫ∞OÖ’ qâ◊nHõiOѨ|_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 127

„áêOQÆ∞‡YO ã¨``« O« q„Ѩó ã¨O^èÀºáêã¨# =∂K«~ˆ `ü I ã¨O^蕺ǑÏ<À- â◊√zifl`«º =∞#~°›ó ã¨~fi° Hõ~‡° ã¨∞ II Ü«∞^Œ#º`«∞¯~°∞`Õ H˜Oz #fl`«ãº¨ ѶŨ ÉèÏQƃ"ù `Õ ü I J##º KÕ`ã« ó¨ ã¨O`À „ÉÏǨχ}Ï "Õ^ጠê~°QÍó II Láê㨺 qkè =`«ûO^蕺O „áêáêÎó ѨÓ~°fiѨ~åOQÆuO I Ü≥∂- #º„`« ‰õΩ~°∞`Õ Ü«∞`«flO ^è~Œ ‡° H͈~º kfi*’`«=Î ∞ó II qǨÜ«∞ ã¨O^蕺 „Ѩ}uO ã¨Ü∂« u #~°HÍÜ«Ú`«O I `«™ê‡`ü ã¨~fi° „ѨÜ∞« `Õfl# ã¨O^èÀºáêã¨#=∂K«~ˆ `ü II (PKå~° 50/21–25) ã¨O^èÀºáêã¨# ^•fi~å Ü≥∂QÆ=¸iÎ, Ѩ~=° ∂`«‡, ÉèQí =Æ O`«∞_»∞<≥#· <å~åÜ«∞}∞_»∞ ѨÓl`«∞_»=Ù`å_»∞. HÍ|\˜ì kfiA_»∞ Ѩq„`«∞_≥· `«∂~°∞Ê "≥Ñ· Ù¨ uiy ‰õÄ~°∞Ûx x`«º ã¨OÜ«∞`« ÉèÏ=O`À Ѩk ÖË^• =O^Œ ÖË^• "Õ~Ú=∂~°∞,¡ gÅ∞#∞ |\˜,ì QÍÜ«∞„u =∞O„`« [áêxfl KÕÜ«∂e. `«Ñ¨Êxã¨iQÍ ~ÀE "Õ~Ú=∂~°∞¡ QÍÜ«∞„u =∞O„`«[áêxfl KÕÜ«∞_»O ã¨~Àfi`«¯ $+¨ì"≥∞ÿ# ^≥·=HÍ~°ºOQÍ ã¨~°fi "≥·kHõ "åV‡Ü«∞OÖ’#∂ „Ѩâ◊Oã≤OѨ|_»∞`ÀOk. QÍÜ«∞„u ÖËHõ kfiA_»∞ ÖË_∞» . UHÍ„QÆz`«ÎO`À, L^ŒÜ«∞"Õ∞, ÉèÏ㨯~° ÉèíQÆ"å#∞x ^蕺xOKåe. |∞∞QƺA™êû=∞ "Õ^•ÅÖ’ Hõ#∞Ñ≤OK«∞ qq^èŒ ™œ~°=∞O„`åÅ ^•fi~å PÜ«∞##∞ ^蕺xOz, `«Å#∞ <ÕÅÃÑ· PxOz D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À #=∞㨯iOKåe. FO YM’Öϯܫ∞ âßO`åÜ«∞ HÍ~°}„`«Ü∞« ¿ÇÏ`«"Õ II x"Õ^Ü Œ ∂« q∞ Kå`å‡#O #=∞¿ãÎ *Ï˝#~°∂Ñ≤}Ë I `«fi"Õ∞= „|Ǩχ Ѩ~=° ∞=∂áÈ*’ºf ~°™È- =∞$`«O II Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fiã¨Î fi "≥∂OHÍ~°ó ã¨~Àfi~°∞„^Œó ã¨<å`«#ó I (PKå~° 50/28–30) D L`«=Î ∞ â’¡HÍhfl, Pk`«º ǨÏ$^ŒÜ∂« hfl „uã¨O^躌 ÅÖ’#∂ K«k"åHõ<Õ WO\˜H˜ ~å"åe. WO\˜H˜ =KåÛHõ =∞~°Å âß„™ÈÎHOÎõ QÍ PK«=∞#O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« Jyflx „Ѩ[fieOѨ*ãË ≤ qkè=`«∞QÎ Í Jyfl^Õ=ÙxH˜ PǨï`«∞Å#∞ „Ѩ^•#O KÕÜ∂« e. WO\˜ Ü«∞[=∂x Jâ◊‰Ωõ _Î #·≥ ѨÙ_»∞ J`«x P[˝ "Õ∞~°‰Ωõ Ѩل`« Ѩufl, t+¨º, ã¨ÇϨ Ÿ^Œ~∞° ÅÖ’ <≥=~À XHõ~∞° D PǨï`«∞Åx"åfie. =∞O„`«O ÖˉΩõ O_® D Hõ~‡° ʼnõΩ Ñ¶Å¨ O ZHõ¯_® ^ŒH¯õ ^Œ∞. JÖψQ Ѩ^uúŒ ÖˉΩõ O_® KÕã<≤ å ^ŒH¯õ ^Œ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 128

`«~∞° "å`« ^Õ=`«Å‰õΩ #=∞㨯iOz J~°… º, áê^Œº, K«O^Œ#, ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ"åº#∞ÖËÑ#¨ , =G, <≥"· ^Õ •ºk LѨKå~åÅ`À ѨÓlOz, `«# QÆ∞~°∞=ÙQÍix ‰õÄ_® ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« `«# â◊HΘ ã¨=∞Ü«∂Å "Õ∞~°‰Ωõ H˘O`«¿ãѨ٠"Õ^•^躌 Ü«∞#O, "Õ^•ÉèϺã¨O, W+¨=ì ∞O„`«[ѨO KÕã≤ JѨÙ_∞» t+¨μºÅ‰õΩ K«^∞Œ =Ù K≥áêÊe. D K«^∞Œ =ÙÖ’ ÉèÏQÆ=ÚÖË "Õ^•~°÷ ^è•~°} HõeyOK«∞@. "Õ^•~°÷ qKå~°=Ú#∞ KÕ~ÚOK«∞@. ^è~Œ ‡° âß„™êÎ^∞Œ Å#∞ =ÚO^Œ∞ K«kqOz `«~∞° "å`« K«~Û° Å#∞ KÕÑ@ ¨ ∞ì@, LѨx+¨`ü "åºHõ~} ° Ïk "Õ^•OQÍÅÖ’ `å#∞ =ÚO^Œ∞QÍ xëê‚`∞« _≥· t+¨μºÅ KÕ`« J^躌 Ü«∞#O KÕ~ÚOK«∞@ =Ú#flQÆ∞#q. Wn XHõ 㨄^•ƒÇ¨Ï‡}∞x ^•fi~å ã¨=∂[O PtOKÕ =~°^•#O. `«~∞° "å`« J=ã¨~O° "Õ∞~°‰Ωõ ~åA =^Œ‰Ì Ωõ QÍh N=∞O`«∞Å QÆ$ǨʼnõΩ QÍh áÈ~Ú "åi KÕ`« ^≥=· , W`«~° HÍ~åºÅ#∞ KÕ~ÚOz ^è<Œ å~°#˚ KÕÜ∂« e. =∞^蕺ǨÏflHÍÅOÖ’ =∞~°Å ™êfl#O KÕÜ∂« e. =ÚO^Œ∞QÍ<Õ â◊√kú KÕÜ∞« |_ç# =∞\˜hì , ѨÓÅ#∂, JHõΔ`«Å#∂, uÅÅ#∂, ‰õΩâ◊Å#∂, P=Ù¿Ñ_»#∂ XHõKÀ@ ÃÑ\˜ì ã≤^ŒúO KÕã∞¨ HÀ"åe. #k, K≥é∞=Ù, `«\ÏHõ=Ú, ã¨~À=~°=Ú =O\˜ KÀ\˜H˜ áÈ~Ú ™êfl#O KÕÜ∂« e. WO^•Hõ ã≤^OúŒ KÕã#≤ =∞\˜`ì À `«Å#∂ â◊s~åhfl `À=ÚH˘x ™êfl#O KÕÜ∂« e. P=Ù¿Ñ_»#∞ ‰õÄ_® WÖψQ qxÜ≥∂yOKåe. (J~Ú^Œ∞ =Ú^ŒÌÅ#∞ Lã≤iHÍÜ«∞ÅO`Õã≤ `«Ü«∂~°∞ KÕã∞¨ HÀ"åÅh D ѨOK«=∞$uÎHÍÑ≤O_®Å∞ ÖˉΩõ O_® ™êfl<åxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~_° "» ∞Õ ^À+¨=∞h âßGO K≥ÑÊ≤ Ok). [ÖÏâ◊Ü∞« O f~°OÖ’<Õ =∞$uÎHÍ QÀ=∞Ü«∂^Œ∞Å#∞ =O\˜H˜ ѨÓã¨∞H˘x =~°∞}^Õ=`«‰Ωõ ã¨O|OkèOz# =∞O„`åÅ`À [ÖÏâ◊Ü∞« OÖ’x h\˜x Jaè=∞O„uOz =∞~°Å ã¨OѨÓ~°‚ ™êfl#O KÕÜ∂« e. [ÅOÃÑ· ÉèHí Θ Q“~°"åÅ#∞ HõeyÜ«ÚO_®e. ZO^Œ∞HõO>Ë Jk q+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨO. „Ѩ}=ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· ã¨∂~°∞ºx ^Œi≈ã¨∂Î =¸_»∞=∂~°∞¡ [ÅOÖ’ =Ú#HõÅ∞ "ÕÜ∞« _»O`À ™êfl#O ã¨OѨÓ~°=‚ ∞=Ù`«∞Ok. `«^#Œ O`«~O° PK«=∞#O KÕã≤ q∞QÆ`å =∞O„`å Å#∞ K«^"Œ åe. =ÚO^Œ∞QÍ PK«=∞#O KÕã∂¨ Î D =∞O„`åxfl K«^"Œ åe. JO`«âÛ◊ ~°ã≤ Éè∂í `Õ+μ¨ QÆ$ǨÜ«∂O qâ◊fi`À=ÚYó II `«fiO Ü«∞[˝ãΨ fiO =+¨\ϯ~° PáÈ*’ºf ~°™È-=∞$`«O I (PKå~° 50/45, 46) „^Œ∞Ѩ^•k=...J<Õ =∞O„`åxfl ѨÓiÎQÍ =¸_»∞=∂~°∞¡ [Ñ≤Oz,„Ѩ}=, "åºÇ¨Ï$`«∞Å`À ™êq„f =∞O„`åxfl =¸_»∞=∂~°∞¡ LK«ÛiOKåe. q^•fiOã¨∞Å∞ JѶ∞¨ =∞~°¬} =∞O„`åÅ#∞ ‰õÄ_® K«^"Œ åe. J#O`«~O° FO PáÈÇ≤Ïëêª =∞Ü≥∂Éè∞í =ó,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 129

W^Œ=∂Ѩó „Ѩ=ǨÏ`«, J<Õ =∞O„`åÅ#∂ "åºÇ¨Ï$`«∞Å#∂ Ѩiãî ∂¨ Î â◊s~åxfl `«∞_»∞K«∞ HÀ"åe. =∞~°Å PáÈÇ≤Ïëêª... W`åºk =∞O„`åÅ#∂ JѶ∞¨ =∞~°¬} =∞O„`åÅ#∂ =¸_Õã≤ =∂~°∞¡ [Ñ≤OK«_O» ^•fi~å JѶ∞¨ =∞~°¬} qkèx ѨÓiÎKÜ Õ ∂« e. Ñ≤=∞‡@ „^Œ∞Ѩ^•k=... ÖË^• QÍÜ«∞„u ÖË^• '`«kfiëÈ‚ó Ѩ~=° ∞O Ѩ^OŒ — =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ#∞ K«^"Œ åe. FOHÍ~åxfl ѨÅ∞=∂~°∞K¡ Û« iã¨∂Î NǨÏix 㨇iOKåe. JѶ∞¨ =∞~°¬} =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∞#flѨÙÊ_»∞ ^Àã≤\’¡ h\˜ #∞OK«∞H˘x z=~À¡ ^•xx `«ÅÃÑ· [Å∞¡H˘O>Ë áê`«HÍÅhfl áêiáÈ`å~Ú. ã¨O^èÀºáêã¨# =ÚyÜ«∞QÍ<Õ PK«=∞#O KÕã≤ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x ã¨∞uÎ OKåe. ѨÙëêÊO[ex `«ÅÃÑ· ÃÑ@∞ìH˘x ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞x `«ÅK«∞H˘O@∂ =∞O„`«O K«kq h\˜Ö’ =^Œe"ÕÜ∂« e. L^Œ~Úã¨∞#Î fl ã¨∂~°∞ºx K«∂_»~å^Œ∞. qâı+¨ =Ú„^Œ ^•fi~å<Õ PÜ«∞##∞ ^Œi≈OKåe. FO L^Œ∞`«ºO..., z„`«O... `«âÛ◊ ‰õΩΔ .... FO ǨÏO ã¨ó â◊√z+¨^.£ .. J<Õ =∞O„`åÅ#∂, ™êq„u =∞O„`åhfl, ã¨∂~°º ã¨O|Okè "≥k· Hõ =∞O„`åÅ#∂ ã¨∂~°∞º#∞^ÕtÌ Oz K«^"Œ åe. `«~°∞"å`« ѨÓ~åfi„QƉõΩâßã¨#OÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx ã¨∂~°∞ºx ^Œi≈ã¨∂Î ã¨Êù\ ˜Hõ, ~°∞„^•HõΔ ÖË^• Ѩل`« r= ~°∞O_»=∂Å#∞ uѨC`«∂ qkèÇÏ≤ `«OQÍ =∞O„`«O [Ñ≤OKåe. â◊HQΘ ÅÆ "å~°∞ `«_|ç @ìÅ`À [ÖÏâ◊Ü∞« =∞^躌 OÖ’ "≥ÚÅ Ö’`«∞#xÅ|_ç D =∞O„`« [áêÅhfl KÕã∞¨ HÀ"åe. ÖËx"å~°∞ á⁄_ç|@ìÅ∞ Hõ@∞ìH˘x Ѩq„`« ã¨Å÷ OÖ’ ‰õΩâßã¨#OÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. [áê#O`«~O° „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕã≤ Éè∂í q∞ÃÑ· ™êëêìOQÆÑ_¨ ç ã¨∂~°∞ºxH˜ #=∞㨯iOz ÖËz PK«=∞#O KÕã≤ `«# âßMÏ#∞™ê~°=Ú, ™êfi^蕺ܫ∞O KÕã∞¨ HÀ"åe. `«~∞° "å`« ^Õ=`«Å‰õΩ, |∞∞+¨μʼnõΩ, Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ `«~Ê° }e"åfie. =∞O„`«„áê~°OÉèOí Ö’ FO HÍ~åhfl, z=~À¡ #=∞ó#∞ „ѨÜ∂≥ yã¨∂Î „Ѩ`ºÕ Hõ ^Õ=, |∞∞+≤, Ñ≤`$« QÆ}ÏʼnõΩ '`«~Ê° }eã¨∞Î <åfl#∞— Jx â◊aãÌ ∂¨ Î W"åfie. „Hõ=∞OQÍ [O^蕺xfl LѨgf, xgf, „áêp#gf ^ŒâÅ◊ Ö’H˜ =∂~°∞ÛHÀ=_»O =∞~°záÈ~å^Œ∞. „HÀ^è•^Œ∞Å#∞ =∞#ã¨∞Ö’H˜ ~åhÜ«∞‰õΩO_® ѨÙëêÊÅ#∞ Ѩ@∞ìH˘x ѨÙ~°∞+¨ã∂¨ HÍÎxfl K«kq "å\˜x ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ ã¨=∞iÊOKåe. ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å∂ [ÅOÖ’ "åºÑ≤Oz =ÙO\Ï~°∞. HÍ|\˜ì [ÅO ^•fi~å "å~°O^Œ~∂° ѨÓlOѨ|_»`å~°∞. D ѨÓ[#∞ KÕ¿ã"åxH˜ J#QÍ Ñ¨Ó[‰õΩxH˜ ã¨=∂Ç≤Ï`«z`«Î=Ú J`«ºO`å=â◊ºHõ=Ú. ^Õ=`«ÅO^Œih `«ÅK«∞H˘x XH˘¯Hõ¯iH© "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ Ñ¨ÙëêÊO[Å∞Å#∞ ã¨=∞iÊOK«_»O „Ѩâã◊ "Ψ ∞≥ #ÿ ѨÓ*Ïqkè. =Ú#∞ÖÏ~å!★ ^Õ=`å~å^è#Œ ÖˉΩõ O_® U "≥k· Hõ Hõ~‡° Ü«Ú Ñ¨Ù}º„Ѩ^OŒ HÍ<Õ~^° ∞Œ . HÍ|\˜ì ã¨=∞ã¨Î HÍ~åºÅ Pk=∞^蕺O`åÅÖ’ ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ ǨÏix ^蕺xOK«∞HÀ"åe. ★

WHõ¯_» ÉèÏ~°fÜ«ÚÖÏ~å! =∂#=ÙÖÏ~å! Jx ÃÑ@∞ìHÀ"åe. ZO^Œ∞HõO>Ë q+¨μ=‚ Ù, „|Ǩχ, ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ É’kèOz#k t"åk^Õ=`«Å‰õΩ, "åºã¨∞xH˜, â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ HÍ^Œ∞† "åi ^•fi~å =∞#H˜)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 130

FO `«kfiëÈ‚iu... J<Õ =∞O„`åhfl ѨÙ~°∞+¨ã∂¨ HÍÎhfl =∞#ã¨∞Ö’ J#∞‰õΩO@∂<Õ =ÙO_®e. â◊~} ° ÏQÆu KÕã∂¨ <Î Õ =ÙO_®e. q+¨μ=‚ ٠Ѩ@¡ J#∞~°HzÎõ `«∞_Î ∞» , âßO`«ãfi¨ ÉèÏ=Ù_»∞<≥#· Éè‰í Ωõ _Î ∞» `«kfiëÈ‚..., J„¿Ñ`Õ ã¨t~åó J<Õ =∞O„`åÅ`À ѨÓÅ#aè=∞O„uOz q+¨μ=‚ ÙH˜ ã¨=∞iÊOKåe. ★ ѨOK«Ü∞« *Ï˝Å#∞ P ^Õ=^Õ=Ùx HõOH˜`O« QÍ x~°fiiÎOKåe. "≥·â◊º^Õ="Õ∞ ^Õ=Ü«∞[˝O. HÍH˜ =Ú#flQÆ∞ „áê}∞ʼnõΩ |Å∞eKÕÛk Éèí∂`«Ü«∞[˝O. aK«ÛQÍà◊§‰õΩ WO\˜ "≥Å∞ѨŠJ#flO ÃÑ\Ïìe. Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞ „Ñ‘u K≥O^•ÅO>Ë "åi#∞^ÕtÌ Oz „Ѩu~ÀE XHõ „ÉÏǨχ}∞xH˜ Éè’[#O ÃÑ\Ïìe. Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ x`«ºO KÕ¿ã „âß^ŒHú ~õ ‡° <Õ Ñ≤`$« Ü«∞[˝=∞O\Ï~°∞. Wk L`«=Î ∞ QÆ`∞« Å#∞ „áêÑ≤OΠѨ*ãË ∞¨ OÎ k. `«~∞° "å`« |O^è∞Œ =ÙÅ`À HõÅã≤ =∞ø#OQÍ Éè’OK≥Ü∂« ºe. Z\˜ì Ѩiã≤u÷ Ö’¡#∂ J<åflxfl xOkOK«~å^Œ∞. =Ú#∞ÖÏ~å! D ѨOK«Ü∞« *Ï˝Å∞ KÕÜ∞« ‰õΩO_® J#flO u<Õ¿ã =¸_è®`«∞‡_»∞ =KÕÛ [#‡Ö’ ѨHΔ˜ Hõ_∞» ѨÙ# ѨÙ_»`å_»∞. „Ѩuk#=¸ Ü«∞^ä•â◊HΘ "Õ^•ÉèϺã¨=¸, ѨOK«Ü∞« *Ï˝Å∂ KÕ¿ã "åi áêáêÅhfl j„Ѷ∞¨ "Õ∞ Ѩ\ÏѨOK«Å~ÚáÈ`å~Ú. "≥∂ǨÏO =Å¡ QÍx |^ŒHú Oõ KÕ`« QÍh ^Õ=`å~°Û# KÕÜ∞« ‰õΩO_®<Õ J#flO u<Õ¿ã"å_»∞ Hõ+^ì¨ •Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ #~°HOõ Ö’ Ѩ_ç P `«~∞° "å`« ѨOk Hõ_∞» ѨÙ# ѨÙ_»`å_»∞. WHõ Jâ∫K«=∞#QÍ JѨq„`«=Ú. JѨq„`«=Ú x`«º áêѨ=~°Hú =õ Ú. JѨq„`« =º‰õΩÅÎ ã¨Oã¨~Oæ° Jâ∫Kåxfl `≥ã∞¨ OÎ k. "åix `«ºl¿ãÎ =∂#=Ù_»∞ Ѩq„`«∞_»=Ù`å_»∞. q^•fiOã¨∞Öˇ#· „ÉÏǨχ}∞Å∞ "≥∞Åÿ Ѩ\ #ì˜ Ñ¨k k<åÅ#∂ Jâ∫K«OQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}™˜ êÎ~∞° . Wq [##, =∞$`«∞º=ÙÅ HÍ~°}OQÍ U~°Ê_»`å~Ú. "≥∞ÿÅ #∞O_ç HõΔ„uÜ«ÚÅ∞ Ѩ<≥flO_»∞ k<åʼnõÄ "≥·â◊√ºÅ∞ Ѩk¿ÇÏ#∞ ~ÀAʼnõÄ â◊¥„^Œ∞Å~Ú`Õ XHõ <≥ÅH˜ â◊√^Œ∞Öú ∫`å~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë "åiH˜ „Hõ=∞OQÍ J<Õflã≤ ~ÀAÅ∂ Jâ◊√z =ÙO@∞Ok. ã¨<åºã¨∞ʼnõΩ "≥∞Åÿ JO@^Œ∞. Jâ∫K«=ÚO_»^∞Œ . QÆ~ƒ° „ù ™ê=O [iy# WO\’¡ Jk Zxfl <≥ÅʼnõΩ [iyO^À Jxfl ~å„`«∞Å áê@∞ Jâ∫K«=ÚO@∞Ok. (J^蕺ܫ∞O – 50) ★

^Õ=Ü«∞[˝, Éè∂í `« Ü«∞[˝, Ñ≤`$« Ü«∞[˝, =∂#∞+¨ Ü«∞[˝, „|Ǩχ Ü«∞*Ï˝Å∞ ѨOK«Ü∞« *Ï˝Å∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 131

^•#^èŒ~°‡O – ^Õ=`Àáêã¨# ã¨`åÊ„`«∞ʼnõΩ „â◊^•úÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ ã¨O`À+¨OQÍ qxÜ≥∂QÍxÔH· WKÕÛ „^Œ=ºO Hõ~ΰ KÕÜ«Ú ^•#=∞#|_»∞`«∞Ok. D ^•#O 'WHõ¯_»— ã¨∞YÉè’QÍÅ#∂ 'JHõ¯_»— "≥∂HΔÍhfl Hõ~‰Î° Ωõ ã¨OáêkOz ÃÑ_»∞`«∞Ok. J~Ú`Õ, Z=Ô~<· å, <åºÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ Pi˚Oz# ^•xx ^•#O KÕ¿ã<Î Õ P Ѷe¨ `«O =ÙO@∞Ok. J^蕺Ѩ#O(K«^∞Œ =Ù K≥ÑC¨ @) Ü«∂[#O,„Ѩu„QÆÇϨ O–D =¸_»∂ „ÉÏǨχ}∞x =$uÎ ^è~Œ å‡Å∞. g\˜ ^•fi~å ã¨OáêkOz# „^Œ"åºxflQÍx q^Œº#∞ QÍh ã¨∞áê„`«∞ʼnõΩ „ÉÏǨχ}∞Å∞ ‰õÄ_® ^•#O K≥Ü∂« ºe. ^•#=∞<Õk <åÅ∞QÆ∞ „ѨHÍ~åÅ∞.x`«º, <≥q· ∞uÎH,õ HÍ=∞º, q=∞Å. Ѷ֨ ÏaèÖÏ+¨ ÖˉΩõ O_® „Ѩ`∞« ºÑ¨HÍ~° ÉèÏ=<å~°ÇÏ≤ `«OQÍ „ÉÏǨχ}∞xH˜ „Ѩu~ÀE KÕ¿ãk x`«º^•#O. `«# áêѨâßOuÔH· „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ KÕÜÚ« #k <≥q· ∞uÎHõ ^•#O. ã¨O`å#, q[Ü«∞, Sâ◊fi~°º, ã¨fi~°„æ áêÑ≤Î – W@∞=O\˜ "åxÃÑ· WK«Û`ù À WKÕÛ ^•xx HÍ=∞º^•# =∞O\Ï~°∞. ^≥=· „Ñ‘uHÔ · „|Ǩχ*Ï˝#∞ʼnõΩ KÕ¿ãk q=∞Å^•#O. Wk HõÖϺ}HÍi. K≥é‰õΩ ÖË^• Ü«∞= ÖË^• QÀ^è∞Œ =∞ (ÖË^• =i) ѨO@`ÀxO_ç =ÙO_ç ã¨ãº¨ âߺ=∞Å"≥∞#ÿ Éè∂í q∞x "Õ^qŒ ^Œ∞Öˇ#· „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•#q∞K«∞Û"åxH˜ WHõ ѨÙ#~°<˚ ‡Õ =ÙO_»^∞Œ . Éè∂í ^•<åxfl q∞Oz# ^•#O ÖË^∞Œ , =ÙO_»^∞Œ . „ÉÏǨχ}∞xH˜ q^•º^•#O KÕ¿ãÎ „|Ǩχ֒HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. „|ǨχKåiH˜ „Ѩuk#=¸ „â◊^QúŒ Í K«^∞Œ =Ù z=i^•HÍ <Õ~∞° Ê"åxH˜ „|Ǩχ֒HõOÖ’ Ѩ~=° ∞Ѩ^OŒ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. "≥â· ßY ѨÙ#flq∞<å_»∞Ѩ"åã¨=ÚO_ç J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞QÍx U_»∞QÆ∞~°∞QÍx „ÉÏǨχ}∞Å#∞ Ѩ^uúŒ QÍ Ñ¨ÓlOz "åiH˜ `Õ<,≥ #∞=ÙfiÅ∞, <≥~Úº ^•#q∞zÛ ã¨O`«∞+¨Ñì é¨ z QÆO^è•^Œ∞Å`À JÅOHõiOz D „H˜Ok =∞O„`«O ^•fi~å ѨÓlOz#"åiH˜ D [#‡Ö’ KÕã#≤ áêáêÅhfl `«`Hü } Δõ "Õ∞ #t™êÎ~Ú. „Ñ‘Ü∞« `åO ^è~Œ ‡° ~å*Ëu Ü«∞^ä•=∞#ã≤ =~°`Î Õ II (PKå~° 51/13) WHõ¯_» ^è~Œ ‡° ~å[#QÍ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~å*Ë. JÖψQ Hõ$+¨=‚ ∞$QÆK~« ‡° OÃÑ· |OQÍ~°O`À ÉÏ@∞ ÃÑ· =ã¨∞=Î ÙÅ #∞Oz ^•#q∞zÛ# "åiH˜ P Hõ} Δ OÖ’<Õ Jxfl ~°HÍÅ áêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. "≥â· ßY=∂ã¨OÖ’ Ѷ∞¨ $`«, J#fl, [ÖÏÅ#∞ ^•#O KÕ¿ãÎ qâı+¨ Ѷe¨ `åÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì P <≥ÅÖ’ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA#∞ 㨇iã¨∂Î P „^Œ"åºÅ#∞ ^•#q∞zÛ#

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 132

"åiH˜ Jxfl ~°HÍÅ ÉèÜ í ∂« Å∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú. ^•fi^Œt <å_»∞ LѨ"åã¨O KÕã≤ ã¨HÅõ áêѨ q<åâ◊‰Ωõ _≥#· q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x ѨÓlOKåe. P =∂ã¨OÖ’ U ^≥"· åxfl #=Ú‡‰õΩ#fl"åÔ~<· å „ÉÏǨχ}∞ÅÖ’ P ^≥"· åxfl ÉèÏqOK«∞H˘x ѨÓlOz ^•#O KÕ¿ãÎ P ^Õ=`«Å∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® ^•`« Ѩ@¡ ã¨∞„Ѩã#¨ ∞flÅ=Ù`å~°∞. ¢ãΑ ^Õ=`«Å#∞áêã≤OKÕ"å~°∞ ™œÉèÏQƺ=O`«∞Öˇ#· ¢ãÅΑ #∞ ~åqOz ѨÓ[KÕ Éè’[<å^Œ∞ÅKÕ ^•#OKÕ ã¨O`«$Ñ≤ÑÎ i¨ ¿ãÎ PÜ«∂ ^Õg=∞`«Å∞¡Å∞ „Ѩã#¨ ∞flÅ=Ù `å~°∞. ã¨O`å<åxfl HÀ~°∞H˘<Õ"å~°∞ WO„^Œ^=Õ Ùx ѨÓlOKåe. „|Ǩχ =~°Ûã¨∞û HÍ=Åã≤# "å~°∞ „ÉÏǨχ}∞ÅÖ’ „|Ǩχ^Õ=Ù<åáêkOK«∞H˘x "åix ѨÓ*Ï^•<åÅ`À `«$Ñ≤ΠѨéKåe. P~ÀQƺO HÍ"åÅ#∞H˘<Õ"å~°∞. W^Õ Ñ¨^uúŒ Ö’ ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞x P~åkèOKåe. JÖψQ '^è<Œ åxH˜ Jyflh, HÍ~°ºã≤kHú ˜ q<åÜ«∞‰õΩh, Éè’QÍxH˜ K«O„^Œ∞h, |Å„áêÑ≤HÎ ˜ "åÜ«Ú^Õ=Ùh, "≥∂HΔÍxH˜ ǨÏih ѨÓlOKåe. WOHÍ UÜÕ∞ ^•<åÅ =Å¡ UÜÕ∞ Ѷe¨ `åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`åÜ≥∂ „|Ǩχ WÖÏ qkèOKå_»∞. "åi^ŒãΨ $Ñ≤Î =∂ áÈflu ã¨∞Y=∞HõÜ Δ ∞« =∞#fl^Œó I uńѨ^óŒ „Ñ¨*Ïq∞ëêìO nѨ^⌠Û◊ ‰õΩΔ ~°∞`«=Î ∞O II Éè∂í q∞^Œó ã¨~fi° =∂áÈflu n~°=… ∂Ü«Ú i›~}° º^Œó I QÆ$ǨÏ^À-Q∑~åº}˜ "Õâ߇x ~°∂Ѩº^À~°∂Ѩ=Ú`«=Î ∞O II (PKå~° 51–22,23) =∞iH˘xfl ^•<åŠѶ֨ ÏeÖÏ =ÙO\Ï~Ú. =G^•#O – K«O„^ŒÖ’HõO, Jâ◊fi^•#O – Jâ◊fih ‰õΩ=∂~°Ö’HõO, J#_»∞ǨÏ^•#O(Z^Œ∞)Ì – qѨÙÅã¨OѨuÎ QÀ^•#O – ã¨∂~°ºÖ’HõO, "åǨÏ#O,â◊Ü∞« º – ÉèÏ~°º, JÉèÜ í ∞« O, ^è•#º^•#O – âßâ◊fi`«ã∞¨ YO,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 133

"Õ^^Œ •#O(K«kqOK«_O» ) – „|Ǩχ™êxfl^茺O, *Ï˝<ÀѨ^âÕ O◊ – ã¨fi~°æÖ’HõO, JyflHÀã¨O Hõ>Åìˇ ^•#O – Q˘Ñ¨Ê `Õ[ã¨∞û ~ÀQÆÑ‘_ç`«∞_≥·# =ºH˜ÎH˜ P„â◊Ü«∞O, B+¨^è•Å∞, `≥·ÖÏÅ∞, Éè’[#=Ú ^•#q∞zÛ P~ÀQƺ=O`«∞x KÕã≤ ѨOÑ≤Oz# "åiH˜ âßâ◊fi`å~ÀQƺO, ã¨∞YO, n~å…ÜÚ« =Ù Åaè™êÎ~Ú. Jã≤Ñ„¨ `«=#O #~°HÍxH˜ "≥à§ı =∂~°Oæ Ö’ =Ù#fl =Úà◊§ J_»q. D Ö’HõOÖ’ J=ã¨~=° Ú#fl "åiH˜ K≥ÑC¨ Å∂, Q˘_»∞QÆ∞Å∂ q~°àO◊ QÍ ^•#O KÕã#≤ "åiH˜ ^ÕÇ¨ O`«"∞≥ <ÿ åHõ P =#OÖ’ U ÉÏ^è• HõÅQÆ^∞Œ . 1 L`«~Î åÜ«∞}O,2 ^ŒH} Δ˜ ÏÜ«∞#O 3 =∞Ǩq+¨μ=`å¯ÅO, ã¨∂~°º K«O„^Œ „QÆÇϨ }ÏÅ∞, Hõ~å¯@Hõ, "Õ∞+¨,=∞Hõ~åk ã¨O„HÍO`«∞Å∞ =zÛ#ѨÙ_»∞ „ÉÏǨχ}∞ÅH˜KÛÕ ^•<åÅ∞ P ^•`«‰Ωõ Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ JHõÜ Δ ∞« ã¨∞MÏÅ#∞ „áêÑ≤OΠѨ*™Ë êÎ~Ú. D ^•<åÅ#∞ „ѨÜ∂« QÆ, QÆÜ∞« =Ú#flQÆ∞ Hˆ „Δ `åÅÖ’ KÕ¿ãÎ H˘xfl ~Ô @∞¡ Ѷe¨ `«O Åaèã∞¨ OÎ k. ^•#^è~Œ ‡° =Ú HõO>Ë „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ^è~Œ ‡° =Ú ÖË^∞Œ . Z=Ô~<· å ^•#q∞ã¨∞OÎ >Ë J_»∞H¤ ˘<Õ"å_»∞ =∞~°∞[#‡Ö’ ѨHQΔ˜ Í Ñ¨Ù_»`å_»∞. Hõ~=° Ù ^≥|ƒux =∞~°}ÏxH˜ ^ŒQ~æÆ =° Ù`«∞#fl =∞x+≤x K«∂ã¨∂,Î `«# ^ŒQÆæ~° Jhfl ѨÙ+¨¯ÅOQÍ =Ù<åfl ‰õÄ_® J#fl^•#O KÕÜ«∞‰õΩO_® áÈÜÕ∞"åxH˜ „|ǨχǨÏ`åº áê`«HOõ K«∞@∞ì‰Ωõ O@∞Ok. (J^蕺ܫ∞O 51)

„áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ „ÉÏǨχ}∞x K«OѨ٠„|ǨχǨÏO`å, `åQÆ∞É’`«∂,^˘O`«#OKÕÜÚ« ¿ã~Î ¸, QÆ∞~°∞Ѩufl`À ~°q∞OK«∞, QÆ∞~°∞ѨfflQÍg∞ – D <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ"å~°∂ =∞Ǩáê`«‰Ωõ Å∞. gi`À ¿ãflǨÏO KÕã≤ ~åã¨∞‰õΩ Ñ¨Óã¨∞‰õΩ uiˆQ"å_»∞ J~Ú^À ~°HOõ =∞ǨáêÑ≤. QÀǨÏ`åºk J#º áêáêÅ∞ LѨáê`«HÍÅ∞. giH˜ D áêáêÅ #∞O_ç q=ÚH˜Î HõÅQÍÅO>Ë KÕÜ∞« =Åã≤ Hõ~‡° HÍO_»Ü∞Õ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ . „|ǨχǨÏ`«º KÕã#≤ "å_»∞ J_»qÖ’H˜ áÈ~Ú XHõ ‰õΩ\©~åxfl xi‡OK«∞H˘x LѨ"å㨠nHõ`Δ À JO^Œ∞Ö’ Ѩ<fl≥ O_»∞ ã¨O=`«û~åÅ∞O_®e ÖË^• Ѩ~fi° `«OÃÑ· #∞O_ç ^Œ∂H˜ K«xáÈ"åe. 1

ã¨∂~°∞º_»∞ =∞Hõ~–° q∞^è∞Œ # ~åâ◊√Å =∞^躌 =ÙO_Õ HÍÅO =∂Ѷ∞¨ O #∞O_ç Pëê_è» =∂ã¨O ^•HÍ. ã¨∂~°∞º_»∞ Hõ~å¯@–^èÕ#∞~åâ◊√Å =∞^茺 =ÙO_Õ HÍÅO Wk „âß=} =∂ã¨O LO_ç ѨÙ+¨º=∂ã¨O ^•HÍ =ÙO@∞Ok. 3 ѨQÅÆ ∂ ~å„f ã¨iã¨=∂#OQÍ =ÙO_Õ HÍÅO. Wk `«∞ÖÏ, "Õ∞+¨ ã¨∂~°º ã¨O„HÍO`«∞ÅÖ’ =ã¨∞OÎ k. 2

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 134

JÖÏ H͉õΩO>Ë Jyfl*ÏfiÅÅÖ’ „Ѩ"tÕ Oz QÍh JQÍ^èŒ *ÖÏÖ’¡H˜ ^Œ∂H˜QÍh „áê} Ѩi`åºQÆO K≥Ü«∂ºe. QÀ=Ù#∞ QÍh „ÉÏǨχ}∞x QÍh ~°H˜ΔOKÕ „Hõ=∞OÖ’ „áê}O áÈQ˘@∞ì‰Ωõ #fl "åxH˜ ‰õÄ_® „|ǨχǨÏ`åº áê`«HOõ #tã¨∞OÎ k. „áê}`åºQÍxH˜ =ÚO^Œ∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ J#fl^•#O KÕÜ∂« e. Jâ◊fi"Õ∞^èÜ Œ ∂« QÍO`«OÖ’ KÕÃã_ç J=|$^äŒ ™êfl#O ‰õÄ_® „|ǨχǨÏ`åº áê`«HÍxfl x"åiã¨∞OÎ k. "Õ^qŒ ^Œ∞_≥#· „ÉÏǨχ}∞xH˜ `«# ã¨~fi° ™êfihfl ^•#O KÕã≤ =#"å™êxH˜ áÈ=_»O =Å¡#∂, „u"Õ}© ã¨OQÆ=∞OÖ’ =¸_»∞~å„`«∞Å∞Ѩ"åã¨=ÚO_ç ~ÀAH˜ =¸_»∞=∂~°∞¡ ™êfl#O KÕ¿ã kfiAxH˜ P ã¨OQÆ=∞ =∞Ç≤Ï=∞ =Å¡#∂, ¿ã`«∞|O^èŒ ~å"Õ∞â◊fi~°OÖ’ H˘<åflà◊§ áê@∞ ~ÀAH˜ =Ú=∂‡~°∞ ™êfl#O KÕÜ∞« _»O =Å¡#∂ ‰õÄ_® „|ǨχǨÏ`åº áê`«HOõ x"åiOѨ |_»∞`«∞Ok. JÖψQ HõáêÅ"≥∂K«# f~°O÷ Ö’#∂ "å~°}Ïã≤Ö’‰õÄ_®. =∞^Œºáê#O KÕ¿ã kfiA_»∞ Jyfl=~°‚ ã¨^Œ$â◊ „^•=HÍxfl QÍx áêÅ∞, <≥~Úº, QÀ=¸„`åÅ#∞QÍx ¿ãqOz ѨÙ}ºˆH„Δ `«OÖ’ WHõ =∞^ŒºO =Ú@ì#x „Ѩ=∂}O KÕÜ∞« _»O, P „Ѩ=∂}Ïxfl xÅɡ@∞ìHÀ=_»O ^•fi~å Páê#ã¨O|Okè áêáêxfl áÈQ˘@∞ìHÀ=K«∞Û. ~å[^ŒO_»# =ÙO>Ë Ü«∞=∞^ŒO_»# =ÙO_»^OŒ \Ï~°∞ Hõ^•! D <å#∞_ç ã¨fi~°K‚ À~°∞x q+¨Ü∞« OÖ’ ѨÓiÎQÍ x["≥∞Oÿ k. |OQÍ~°O ^˘OyeOz ^˘iH˜ áÈ~Ú#"å_çH˜ ~å[^ŒO_»# ^•fi~å P áêѨO #tã¨∞OÎ k. QÆ∞~°∞ѨfflQÆ=∞#O KÕã#≤ "å_»∞ `«#O`« á⁄_»"Õ =Ù#fl XHõ W#∞Ѩ ¢ã=Α ¸iÎx `«Ü∂« ~°∞ KÕ~ÚOz ^•xx JyflÖ’ =ÙOz WHõ HõiyáÈ`«∞O^Œ#QÍ ÃÑH· ˜ f~ÚOz ^•x ã¨~åfiOQÍÅ∂ `«yÖËÖÏQÍ QÍ_èO» QÍ H“QÆeOK«∞HÀ"åe† ÖË^• „|ǨχǨÏ`åº áê`«H<õ åâ◊Hõ „áêÜ«∞tÛ`åÎxfl KÕã∞¨ HÀ"åe† ÖË^• <åÅ∞ÔQ^· ∞Œ =∂~°∞¡ KåO„^•Ü«∞}„=`å<åflK«iOKåe. JѨC_Õ P kfiA_»∞ P Ѷ∞¨ ’~°áêѨ=Ú #∞O_ç q=Ú‰õΩ_Î ∞» HÍQÆÅ_»∞. =∞Ǩáê`«‰Ωõ Å`À_ç ™êOQÆ`º« O =Å¡ =∞Ǩáê`«‰Ωõ _≥#· "å_»∞ ^•x #∞O_ç q=ÚH˜Î á⁄O^•ÅO>Ë "åx ã¨OQÆ_Hç Í_»∞ KÕã#≤ =∞Ǩ áê`«HÍxH˜ K≥Ñʨ |_ç# ã¨OQÆ_Hç Í_»∞ KÕã#≤ =∞Ǩáê`«HÍxH˜ K≥Ñʨ |_ç# „áêÜ«∞tÛ`åÎ<flÕ "å_»∂ KÕã∞¨ HÀ"åe† ÖË^• `«#‰õΩ#fl ã¨~fi° ™êfihfl ^•#q∞KÕÛÜ«∂e† ÖË^• KåO„^•Ü«∞}, JuHõ$„K«Û„ù =`åÅ#∞ KÕÜ∂« e. QÆÜ∞« =Ú#flQÆ∞ ѨÙ}ºˆH„Δ `åʼnõΩ Ü«∂„`«Å∞ KÕÜ∞« _»O, „Ѩu J=∂"å㨺<å_»∂ â◊OHõ~° ÉèQí "Æ å#∞x ѨÓlOK«_O» , „ÉÏǨχ}∞ÅH˜ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ@ì_O» – D ѨÙ}ºHÍ~åºÅ ^•fi~å ‰õÄ_® áêáêÅ#∞ #tOѨ*ãË ∞¨ HÀ=K«∞Û.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 135

„Ѩu Hõ$+¨‚ K«`∞« ~°tÌ <å_»∂ XHõ ã¨O=`«û~°O áê@∞ LѨ"åã¨=ÚO_ç „Ñ¨âßO`«z`«∞ÖÎ ·ˇ Ѩq„`«#kÖ’ ™êfl#O KÕã≤ FOHÍ~°ÜÚ« HõOÎ QÍ Ü«∞=∞, ^è~Œ ‡° ~å[, =∞$`«∞º, JO`«H,õ "≥=· ã¨fi`«, HÍÅ, ã¨~fi° Éè∂í `«HÜ Δõ ∞« <å=∞=∞O„`åÅ#∞K«Ûiã¨∂Î XH˘¯Hõ¯ =∞O„`åxH© U_Õã≤ uÅÅ`À [ÖÏO[Å∞Å`À ‰õÄ_ç# `«~Ê° }e=fi_»O =Å¡ ‰õÄ_® [#∞Å∞ ã¨=∞ã¨Î áêѨ q=Ú‰õΩÅÎ ∞ HÍ=K«∞Û. D „=`åÅ#∞ KÕã∞¨ #Î flO`« HÍÅO âßO`«OQÍ WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O`À „|ǨχK«~åºxfl áê\˜ã∂¨ Î LѨ"åã¨=ÚO@∂ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ѨÓlã¨∂=Î ÙO_®e. HÍsÎHõ â◊√^Œ+ú +¨ <ª≤ å_»∞ LѨ"åã¨O KÕã≤ ã¨ÑqΨ ∞<å_»∞ ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞x ѨÓl¿ãÎ Z<Àfl áêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. „Ѩuâ◊√^Œú UHÍ^Œt<å_»∂, x~åǨ~°OQÍ =ÙO_ç ^•fi^Œt<å_»∞ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x ѨÓ[ KÕ¿ãÎ XHõ U_®k֒ѨÖË Jxfl =∞ǨáêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. ã¨∂~°º,K«O„^Œ „QÆÇϨ }Ïk „Ѩ`ºÕ Hõ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ =∞O„`«[ѨO, `«Ñ㨠∞¨ û, f~°¿÷ ã=#O, ^Õ"å~°Û#, „ÉÏǨχ} ѨÓ[#OÅÖ’ Uk rq`åO`«O KÕã<≤ å =∞Ǩáê`«HÍÅhfl =∞~°∞QÆ∞Ö’H˜ *ÏiáÈ`å~Ú. Zxfl áêáêÅ∞ KÕã≤#"å_≥·<å ѨâßÛ`åÎѨѨ_ç ѨÙ}ºf~°÷OÖ’H˜ áÈ~Ú xÜ«∞=∞|^ŒOú QÍ rqã¨∂Î „áê}`åºQÆO KÕ¿ãÎ "åx áêáêÅhfl #t™êÎ~Ú. (WHõ¯_» ã¨fã¨ÇϨ QÆ=∞#O QÆ∂iÛ K≥Ñʨ |_çOk. ѨiǨÏiOK«|_çOk) Ѩu„=`«Ü∞ÿ≥ , Ѩu¿ã=, â◊√„â◊¥+¨ÅÖ’ ^Œ`zΫ `ÎÜ « ∞ÿ≥ =ÙO_Õ ¢ãxΑ U áêѨ=¸ JO@^Œ∞. N~å=∞Ѩufl ~å=}∞xÃÑ· q[Ü«∂xfl ™êkèOz#@∞¡ Ѩu„=`«Ü∞« QÆ∞ ¢ãΑ ã¨~fi° áêáêÅÃÑ· q[Ü«∂xfl ™êkèã∞¨ OÎ k. ã¨OÜ«∞`«z`«∞ÖÎ ·ˇ f~°™÷ êfl<åÅ∞ KÕã∂¨ Î „=`åÅ <åK«iã¨∂,Î „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•<åeã¨∂Î rqOKÕ"å~°∞ ã¨~fi° áêѨ =Ú‰õΩÖÎ ·ˇ L`«=Î ∞QÆ`∞« Å#∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞.—— (J^蕺ܫ∞O 52)

#=x^èŒ∞Å, Sâ◊fi~°º=O`«∞Å ÅHõΔ}, ã¨fiÉèÏ"åÅ∞ <≥·q∞ëê~°}ºOÖ’ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ J#∞„QÆǨÏÉèÏ+¨}O (t"åk ^Õ=`«Å‰õΩ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x ѨÙ~å}ÀѨ^âÕ O◊ ÖψQ) H˘#™êQÆ∞`ÀOk. ''=Ú#∞ÖÏ~å! q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x ^•fi~å J+¨xì ^è∞Œ Å#∞ QÆ∂iÛ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ^Õ=`«ÅHÍ q+¨Ü∂« xfl QÆ∂iÛ K≥áêÊ_»∞. "Õ∞=Ú =∂ QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ =ÚY`«ó q<åfl=Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 136

Ѩ^‡Œ , =∞ǨѨ^‡Œ , =∞Hõ~,° HõKÛ« Ñù ,¨ =Ú‰õΩO^Œ, ‰õΩO^Œ (#O^Œ), hÅ, â◊OY J<Õq J+¨xì ^è∞Œ Å∞. q∞„â◊ J#∞ `˘q∞‡^Œ= xkè`À HõÅã≤ Wq #=x^è∞Œ Öˇ<· å~Ú. =∂#=ÙÅÖ’ H˘O^Œi =^ŒÌ D x^è∞Œ Å∞O\Ï~Ú. U xkè =Ù#fl "åxÔH@∞=O\˜ ÅHõ} Δ ÏÅ∞O\ÏÜ≥∂ K«∂^•ÌO. Ѩ^‡Œ xkè ÅHõ}Δ ÏÅ∞O_Õ =∞x+≤ ™êuÎ fi‰õΩ_»∂, ^ŒÜ∞« QÆÅ"å_»∂, J~Ú=ÙO\Ï_»∞. DÜ«∞# |OQÍ~°O, "≥O_ç =O\˜ qÅ∞= QÆÅ ^è•`«∞=ÙÅ#∞ ã¨OáêkOz Ü«∞`«∞ʼnõÄ, ^Õ=`«Å‰õÄ, Ü«∂l˝‰Ωõ ʼnõÄ "å\˜x ^•#OQÍ Wã¨∞OÎ \Ï_»∞. =∞ǨѨ^‡Œ zǨÏflO`À ÅH˜`Δ ∞« _≥#· =ºH˜Î ‰õÄ_® `å#∞ ã¨OáêkOz# ^è<Œ å^Œ∞Å#∞ ^è•i‡‰õΩÖˇ#· [#∞ʼnõΩ ^•#O KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. "≥Ú`åÎxH˜ Ѩ^‡Œ , =∞ǨѨ^‡Œ xkè ã¨OѨ#∞flÅ∞ ™êuÎ fi‰õΩÅ∞. =∞Hõ~°xkè ã¨OѨ#∞flÅ∞ Y_»æ, ÉÏ}, ‰õΩO`å^Œ∞Å#∞ ã¨Oáêkã¨∞ÎO\Ï~°∞. "å~°∞ ~åAÅ`À ¿ãflǨÏO KÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞. „â’„uÜ«∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•<åeã¨∞OÎ \Ï~°∞. ZÅ¡ÑÙ¨ _»∂ Ü«Ú^Œ`ú `« Ê« ~°∞Öˇ· =ÙO\Ï~°∞. Ü«Ú^•úÅ =Å¡ „^Œ=º ã¨Oáê^Œ# KÕ™êÎ~∞° . HõKÛ« Ñù x¨ kè ÅHõ} Δ ÏÅ∞#fl =ºH˜Î `å=∞ã¨Q∞Æ }ÏÅ#∞ Hõey=ÙO\Ï_»∞. Z=ih #=∞‡_»∞. ã¨OѨ^Œ ÉÏQÍ<Õ =Ù<åfl `å#∂ J#∞Éèqí OK«_∞» . Z=iH© ^•#=¸ KÕÜ∞« _»∞. U ~°ÇϨ 㨺 „Ѩ^âÕ O◊ Ö’HÀ UHÍO`«OQÍ áÈ~Ú `«# ã¨OѨ^#Œ O`«\ h˜ Éè∂í q∞Ö’ áêu =ÙOK«∞`å_»∞. =Ú‰õΩO^Œ xkè ÅHõ}Δ ÏÅ∞#fl"å_»∞ ~°*’QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_≥· =ÙO\Ï_»∞. ~å[º ã¨Oáê^Œ#, qã¨~Î } ° KË Û« Åù #∞ Hõey=ÙO\Ï_»∞. Éè’QÍÅ#∞ „|Ǩ‡O_»OQÍ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . QÍÜ«∞‰õΩÅ#∂, "Õâߺ^Œ∞Å#∂ áÈ+≤ã∞¨ OÎ \Ï_»∞. #O^Œxnèâ√◊ xH˜ ~å[㨠`å=∞㨠QÆ∞}ÏÅ∞ ~Ô O_»∂ =ÙO\Ï~Ú. `«# =~°O‚ "åiH˜ P^è•~°É∂íè `«∞_≥· =ÙO\Ï_»∞. Z=Ô~<· å á⁄y_ç`Õ á⁄OyáÈ`å_»∞. |ǨïѨffl„=`«∞_≥· =ÙO\Ï_»∞. q∞„`«∞Å#∞ =∂ˆ~Ûã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞. hÅxkè zǨflÅ`À ã¨∞â’aè`∞« _≥#· #~°∞_»∞ ™êuÎ fiHõ `Õ[O`À q~ålÅ∞¡`∞« O\Ï_»∞. =G, ^è•<åº^Œ∞Å#∞ ÉÏQÍ ã¨OáêkOz `«\ÏHÍk x~å‡}ÏÅ#∞ QÍqOz *ÏuH˜ JOH˜`O« KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. [#Ç≤Ï`«O HÀi =∂q∞_ç =O\˜ ѶŨ =$HΔÍÅ `À@Å#∞ ÃÑOK«∞`å_»∞. gx ã¨OѨ^Œ =¸_»∞ `«~åÅ =é‰õÄ xÅ|_»∞`«∞Ok. (#O^Œxnèâ√◊ x ã¨OѨ^Œ XHõ `«~O° ^•HÍ<Õ =ÙO@∞Ok)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 137

â◊OYxkè ÅHõ}Δ ÏÅ∞#fl"å_»∞ `å#∞ JxflÉè’QÍÅ#∂ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . HÍx P„t`«∞ʼnõΩ Ug∞ ÃÑ@ì‰Ωõ O_® z~°∞QÆ∞áê`«Å |~°∞=Ù „|`«∞‰õΩÅ "åix KÕã≤ áêˆ~™êÎ_∞» . `«# ã¨fiO`« áÈ+¨}, Éè’QÍÖË K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. gx ã¨OѨ^Œ XHõ `«~"° ∞Õ xÅ|_»∞`«∞Ok. q∞„â◊ (HõÖQÍѨÙÅQÆÑÙ¨ ) x^è∞Œ Å "åi ÅHõ} Δ ÏÅ∞ "≥q· ^躌 Éèií `åÅ∞. =Ú#∞ÖÏ~å! q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞_»∞ â◊OHõ~åk ^Õ=`«Å‰õΩ x^èŒ∞Å, Jq QÆÅ #~°∞Å ÅHõ} Δ ÏÅ#∞ ÃÑ· q^èOŒ QÍ LѨ^tÕ OKå_»∞. (J^蕺ܫ∞O – 53)

Éèí∞=#HÀâ◊ =~°‚# „Ñ≤Ü«∞„=`« =∞Ǩ~åA =Oâ◊O =∞#∞Ѩل`«∞_≥#· „Ñ≤Ü∞« „=`«∞#‰õΩ Ñ¨k=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ HõeQÍ~°∞. "å~°∞ Jwfl„^è∞Œ _»∞, JyflÉÏǨï=Ù, =ѨÙëê‡<£, ^Œ∞ºu=∂<£, "Õ∞^èŒ "Õ∞^è•xkè, Éè=í Ùº_»∞, â◊|Å∞_»∞, Ѩل`«∞_»∞, *’ºuëê‡<£. giÖ’ "Õ∞^è,Œ JyflÉÏǨï=Ù, Ѩل`«∞_»∞ J#∞"å~°∞ Q˘Ñ¨Ê Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞. *Ïu㨇~°∞Å∞ (J#QÍ Ñ¨Ó~°fi[#‡*Ï˝#O HõÅ"å~°∞), =∞Ǩ ™œÉèÏQƺ (JO>Ë ^è#Œ OHÍ^Œ∞) jÅ∞~°∞. ~å[ºO Ѩ@¡ QÍh W`«~° ™êO™êiHõ q+¨Ü∂« ÅÃÑ· QÍx "å~°∞ U =∂„`«=¸ Pã¨HΘ K«∂ѨHõ áÈ=_»O`À „Ñ≤Ü∞« „=`«∞_»∞ q∞QÆ`å U_»∞QÆ∞iH© ã¨ÑnΨ fiѨã=¨ ∞xfi`«"∞≥ #ÿ Ѩ$käfix ѨOKÕâß_»∞. Ü«∂ÉèH·ˇ À@¡ Ü≥∂[<åÖ’¡ qâßÅOQÍ Ñ¨éK«∞H˘x =Ù#fl D Ѩ$käfi #kÖ’ `ÕeÜ«∂_Õ <ÒHõÖÏQÍ Jâı+[¨ Å~åtÃÑ· |Ou =Öˇ `ÕeÜ«∂_»∞`«∞#flk. [O|∂, ѨH¡ ,Δõ âßŇÅ, ‰õΩâ◊, „H“OK«, âßHõ, ѨÙ+¨¯~°– J#∞#q ã¨ÑnΨ fiáêÅ∞. Wq Å=}, W‰õΩΔ , ã¨∞~å, Ѷ∞¨ $`«, ^Œk,è ^Œ∞QÆ,ú [Å – J<Õ ã¨ÑãΨ =¨ Ú„^•ÅKÕ K«∞@ì|_çÜÚ« #flq. D nfiáêÅ∞, ã¨=Ú„^•Å∞ =∞#O K≥ÑC¨ ‰õΩO@∞#fl „Hõ=∞=ÚÖ’<Õ XHõ^•xH˜ `«~∞° "åuk ~Ô O_çO`«Å qã‘~Î O‚° Ö’ =Ù<åfl~Ú. [O|∂ nfiѨOÖ’ "Õ∞~°∞=#∞ ¿Ñ~°∞ QÆŠѨ~fi° `«"Ú≥ Hõ@∞Ok. Jk XHõ ÅHõΔ Ü≥∂[<åÅ qã‘~Î O‚° Ö’ ѨéK«∞H˘x=Ù#flk. ^•x Ü≥∞`«∞Î Z#Éè·ˇ <åÅ∞QÆ∞ "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞. Jk Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ „H˜OkH˜ Éè∂í q∞Ö’H˜ áê`«∞‰õΩáÈ~Ú =ÙOk. "Õ∞~°∞ Ѩ~fi° `« tY~° qã¨Î $u =ÚѨÊk ~Ô O_»∞ "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞. ("Õ∞~°∞ Ѩ~fi° `«O QÆ∂iÛ ÉÏQÍ qѨÙÅOQÍ Éèqí +¨ºÑ¨Ù~å}OÖ’ K≥Ñʨ |_çOk) HõiH‚ õ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 138

"Õ∞~°∞=ÙH˜ ^ŒH} Δ˜ OÖ’ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞O, ¿ÇÏ=∞‰õÄ@O, x+¨^OŒè † L`«~Î O° Ö’ hÅO, âıfi`«O, â◊$Oy – J#∞ =~°¬ Ѩ~fi° `åÅ∞<åfl~Ú. ¿ÇÏ hÅHõO~îå! ѨH¡ ÍΔ k nfiáêÖ’¡ x=ã≤OKÕ"åiH˜ =∞$`«∞º=ÙO_»^∞Œ . U Ü«ÚQÆO =zÛ<å U Ü«ÚQÆO áÈ~Ú<å `Õ_® =ÙO_»^∞Œ . [O|∂ nfiáêxfl áêeOz# Jwfl„^èŒ =∞Ǩ~åAH˜ `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞."å~°∞ó <åaè, H˜OѨÙ~°∞+¨, ǨÏi=~°¬, WÖÏ=$`«, ~°=∞º, Ç≤Ï~°}‡Ü«∞, ‰õΩ~°∞, Éè„í ^•â◊fi, Hˆ `«∞=∂Å, <å=∞^èÜ Õ Ú« Å∞. `«O„_ç "åiH˜zÛ# ~å[ºÉèÏQÍÅ∞ "åi ¿Ñà◊§`À<Õ „Ѩã^≤ =úŒ ∞Ü«∂º~Ú. <åaè =∞Ǩ~åAH˜ "Õ∞~°∞^Õq Ü«∞#∞ Ѩufl^•fi~å |∞∞+¨É∞íè _»#∞ Ѩل`«∞_»∞ HõeQÍ_»∞. |∞∞+¨Éíè Ѩل`«∞_≥#· ("≥Ú^Œ\ )˜ Éè~í `° ∞« _»∞ âßÅ„QÍ=∞ f~°O÷ Ö’ x`«º„=`«~`° ∞« _≥· =ÙO_Õ"å_»∞. J`«x `«~∞° "å`« =Oâ◊OÖ’ `≥[· ã¨∞_»∞, WO„^Œ^∞Œ º=Úfl_»∞, Ѩ~"° ∞Õ +≤,ª „ѨfǨ~°∞_»∞, „ѨuǨÏ~°,Î „Ѩ™êÎ~∞° _»∞, qÉè∞í _»∞, #‰õΩ_Î ∞» , #~°∞_»∞, q~å@∞_»∞, nè=∂<£, Éè∫=<£, `«fi+¨,ì q~°A_»∞, ~°A_»∞, â◊`l« `«∞_»∞, q+¨fiQ∑*’ºu J<Õ"å~°∞ Ñ≤`$« Ѩل`« Ѩ~O° Ѩ~Q° Í [xOKå~°∞. (J^蕺ܫ∞O –54)

Éèí~°`«=~°¬ =~°‚# t=â◊OHõ~å! [O|∂ nfiѨ =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ WÖÏ=$`« ^Õâ=◊ ÚOk. ^•xH˜ `«∂~°∞Ê# J^Œ∞ƒù`« Éè„í ^•â◊fi =~°¬O, ^•xH˜ PˆQflÜ«∞OÖ’ Ç≤Ï~°}Ïfi<£ J#∞ ^Õâ=◊ ¸ =Ù<åfl~Ú. "Õ∞~°∞ Ѩ~fi° `« ^ŒH} Δ˜ ÉèÏQÆO H˜OѨÙ~°∞+¨ =~°¬=∞#|_»∞`ÀOk. ^•xH˜ ^ŒH} Δ˜ OÖ’ #∞#fl „áêO`«O Éè~í `° =« ~°¬O ÖË^• ÉèÏ~°`=« ~°¬OQÍ „Ѩãk≤ ú K≥OkOk. D Éè~í `° =« ~å¬xH˜ `«∂~°∞Ê# H˜~å`«, Ѩ_»=∞@ Ü«∞=# ^ÕâßÅ∞<åfl~Ú. ^ŒH˜Δ}OÖ’ PO„^èŒ, L`«Î~°OÖ’ `«∞~°∞ëê¯k ^ÕâßÅ∞<åfl~Ú. D Éè~í `° =« ~°¬OÖ’<Õ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å „Ѩ[Å∞O\Ï~°∞. WHõ¯_» =∞¿ÇÏO„^Œ, =∞ÅÜ«∞, ã¨ÇϨ º, â◊√H˜=Î ∂<£, |∞∞Hõ,Δ qO^躌 , áêiÜ«∂„`«=ÚÅ<Õ U_»∞ ‰õΩÅѨ~fi° `åÅ∞<åfl~Ú. D Éè~í `° =« ~°¬OÖ’<Õ "Õ^㌠‡¨ $u, #~°‡^Œ, =~°^,Œ ã¨∞~°ã,¨ t"å, `åÑ≤, ѨÜ∂≥ +≤,‚ ã¨~Ü ° Ú« , HÍ"Õi, QÀ=∞u,QÀ^•=i, cè=∞~°k,è Hõ$+¨"‚ } Õ ,˜ =∞Ǩ#k, Hˆ `«∞=∂Å, `å„=∞Ѩi,‚ K«O„^ŒÉÏè QÆ, ã¨~ã° fi¨ u, |∞∞+≤‰Ωõ ź, =∞`«QÎ OÆ QÆ, ѨÜ∞« ã≤fix, q^Œ~ƒ° ,ù â◊`«„^Œ∞ =Ú#flQÆ∞ =∞OQÆà◊ „Ѩ^Œ=ÚÅ∂ áêѨq<åt#∞Å∂ #QÆ∞ #^Œ∞Å∞ x`«ºO „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ \Ï~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 139

áêOKåÅ, ‰õΩ~°∞, =∞`«ûº, Ü«∞ø^èÜ Õ ∞« , Ѩ@K«Û~ù ,° ‰õΩO`«, â◊¥~°¿ã# ^ÕâßÅÖ’ x=ã≤OKÕ "åix =∞^躌 ^ÕjÜ«ÚÅO\Ï~°∞. áê^Œ‡, ã¨∂`«, =∂QÆ^,Œè KÕk, HÍâıÜ∞« , q^ÕÇϨ „áêO`åÅ∞ `«∂~°∞ÊÖ’ U~°Ê_®¤~Ú. HÀã¨Å, =OQÆ, HõoOQÆ, ѨÙO„_», JOQÆ, q^Œ~ƒ° Åù ∞, qO^躌 „áêO`«OÖ’ #∞#fl „Ѩ^âÕ ßÅ∂ ѨÓ~°fi–^ŒH}Δ˜ ÏÅ `«@=iÎ Éè∂í ÉèÏQÆOÖ’ =Ù<åfl~Ú.ѨÙoO^Œ,Jâ◊‡Hõ, r=¸`«, #Ü«∞ ~å„ëêìÅ"å~°∂, Hõ~å‚@Hõ, HõOÉ’[, Ѷ∞¨ } ^ÕâßÅ"åã¨∞Å∂ ^•H˜}Δ Ï`«∞ºÅ# |_»`å~°∞. WHõ JO|+¨,ª „^Œq_», ÖÏ@,HõOÉè’[, ¢ã=Α ÚY,â◊H,õ P#~°"Î åã¨∞Å∞ ^ŒH}Δ˜ –ѨtÛ=∞ ^ÕjÜ«ÚÅ∞. ¢ãΑ ~å[º, ÃãO· ^è=Œ , "Õ∞K¡ Û« ,ù <åã≤HÎ ,õ Ü«∞=#, =∞^ä∞Œ ~°, x+¨^Œè „áêO`« x"åã¨∞ÅO`å Ѩ_=» ∞\˜"åi „H˜O^Œ ѨiQÆ}O˜ Ѩ|_»∞`«∞<åfl~°∞. =∂O_»=º, `«∞ëê~°, =¸eHõ, Jâ◊fi=ÚY, Yâ◊, =∞ǨHˆ â◊, =∞Ǩ<å㨠^ÕâßÅ∞ L`«~Î ° ѨtÛ=∂Ö’¡ =Ù<åfl~Ú. ÅO|Hõ, ã¨#Î <åQÆ, =∂„^Œ, QÍO^è•~° ÉÏÇ≤ÏH¡ ,õ "Õ∞K¡ Û« ù ^ÕâßÅ∞ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂xH˜ L`«~Î ° `«@OÖ’ =Ù<åfl~Ú. „uQÆ~,ΰ hÅ, HÀÖÏ`«, „|ǨχѨل`«, ã¨@OHõ}, JcèëêǨÏ, Hõj‡~°^âÕ ßÅ∞ L`«~Î ° ѨÓ~°fi kâ◊ÅÖ’ =Ù<åfl~Ú. Wn Éè~í `° =« ~°¬ Éè∫QÀoHõ`.« (J^蕺ܫ∞O –55)

Ѩ¡HõΔ Ñ¨Ù+¨¯~åk nfiáêÅ∞, áê`åà◊O Ѩ¡HΔõ nfiáênèâ√◊ _≥#· "Õ∞^è•ukäHˆ _»∞QÆ∞~°∞Ѩل`«∞Å∞. "å~°∞ „Hõ=∞OQÍ âßO`«É=íè Ù_»∞, tt~°∞_»∞, ã¨∞M’^ŒÜÚ« _»∞, #O^Œ∞_»∞, t=Ù_»∞, Hˆ =Δ ∞‰õΩ_»∞, „^è∞Œ =Ù_»∞. HÍQÍ "å~°O^Œ~∂° D nfiáêxfl ѨiáêeOKå~°∞. D nfiѨOÖ’ QÀ"Õ∞^Œ, K«O„^Œ, <å~°^,Œ ^Œ∞O^Œ∞aè,™È=∞Hõ, ã¨∞=∞#ã¨, "≥„· ÉèÏ[=∞#∞ ¿Ñà◊√§ QÆÅ ã¨ÑΨ Ѩ~fi° `åÅ∞<åfl~Ú. WHõ¯_» J#∞`«ÑΨ td qáêâß, „uk=, „Hõ=Ú, J=∞$`«, ã¨∞Hõ$`« <å=∞Hõ=ÚÖˇ#· #^Œ∞Å∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞<Î åfl~Ú. =ѨÙëê‡<£ (ÖË^• =ѨÙ+¨≈O`«∞_»∞) âßŇHõ nfiáêxH˜ ~åA. J`«xH˜ U_»∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞. âıfi`«, ǨÏi`«, r=¸`«, ~ÀÇ≤Ï`«, "≥·^Œ∞º`«, =∂#ã¨, 㨄ѨÉèí J<Õ "åi ¿Ñ~°`¡ À<Õ P =~å¬Å∞ –JO>Ë ~å*ϺÅ∞ ‰õÄ_® „Ѩãk≤ ú K≥O^•~Ú. ѨH¡ Δõ nfiѨOÖ’ ‰õΩ=Ú^Œ, L#fl`«, „^À}, =∞Ç≤Ï+¨, |ÖÏǨÏHõ, „H“OK«, ‰õ‰Ωõ ^•‡# J#∞ ¿Ñà◊√§ QÆÅ U_»∞ Ѩ~fi° `å Å∞<åfl~Ú. Ü≥∂x, `ÀÜ«∞, q`«$+¨,‚ K«O„^Œ, â◊√Hõ,¡ q"≥∂K«x, q^è$Œ u <å=∞Hõ=ÚÖˇ#· ã¨Ñ#Ψ ^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. W=hfl áêѨ<åâ◊HÍÖË.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 140

‰õΩâ◊nfiáêxH˜ ™êfiq∞ *’ºuëê‡<£ (*’ºu+¨‡O`«∞_»∞) PÜ«∞#‰õÄ U_»∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÖË. "å~°∞ Lkƒù^,Œ "Õ}∞=∂<£, ^≥· fi~°^,Œä ÅO|#, ^è$Œ u, „ѨÉÏè Hõ~,° HõÑÅ≤ <å=∞^èÜ Õ Ú« Å∞. "åi ¿Ñ~°`¡ À<Õ "å~°∞ áêeOz# WHõ¯_ç =~å¬Å∞ „Ѩãk≤ HÔú Hͯ~Ú. D nfiѨOÖ’ q„^Œ∞=∞, ¿ÇÏ=∞â‹Å· , ^Œ∞º=∂<£, ѨÙ+¨Ê"å<£, ‰õΩâıâÜ ◊ ∞« , ǨÏi, =∞O^Œ~åK«Å=Ú J#∞ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ ÜÕ∞_»∞ =~°¬ Ѩ~fi° `åÅ∞<åfl~Ú. WHõ¯_» ^è∂Œ `«áêѨ, t"å, Ѩq„`«, ã¨#‡u, q^Œ∞º^Œ„Éè,í =∞Ç‘Ï, HÍâßÜ«∞#∞ ã¨ÑΨ áêѨ<åâ◊HÍÖˇ#· #^Œ∞Å∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞<Î åfl~Ú. =∞Ǩ^Õ"å! „H“OK«nfiáêxH˜ ~åA =∞Ǩ`«∞‡_≥#· ^Œ∞ºu=∞O`«∞_»∞. PÜ«∞#‰õΩ ‰õÄ_® U_»∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÖË. "åi ¿Ñ~°∞¡ – ‰õΩâ◊Å∞_»∞, =∞O^ŒQÆ∞_»∞, L+¨μ‚_»∞, Ñ‘=~°∞_»∞, JO^èHŒ Í~°‰Ωõ _»∞. =Úx, ^Œ∞O^Œ∞aè. D nfiѨOÖ’ „H“OK«, "å=∞#, JO^èHŒ Í~°H,õ k"å=$`ü, =∞Ǩâ‹Å· , ^Œ∞O^Œ∞aè, ѨÙO_»sHõ"å<£ <å=∞Hõ ã¨ÑΨ Ѩ~fi° `åÅ∞<åfl~Ú. WHõ¯_» Q“i, ‰õΩ=Ú^Œfiu, ã¨O^躌 , ~å„u, =∞<À[=, MϺu ѨÙO_»sHõ <å=∞=ÚÅ∞ QÆÅ #^Œ∞Å∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞<Î åfl~Ú. âßHõnfiѨ~å*ˇ#· Éè=í ÙºxH˜ ‰õÄ_® [Å^Œ, ‰õΩ=∂~°, ã¨∞‰õΩ=∂~°, J~°∞}©|Hõ, ‰õΩã¨∞"≥∂^Œ, ã¨"∂≥ ^•i¯, =∞Ǩ„^Œ∞=∞ <å=∞^èÜ Õ Ú« Öˇ#· U_»∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞<åfl~°∞. WHõ¯_» #ex, ã¨∞‰õΩ=∂i, ‰õΩ=∂i, ^èÕ#∞Hõ, W‰õΔΩ, "Õ}∞Hõ, QÆÉèíã≤Î J#∞ ¿Ñ~°∞¡QÆÅ „Ѩã≤^Œú #^Œ∞Å∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞Î<åfl~Ú. ѨÙ+¨¯~° nfiѨáêʼnõΩ_≥#· â◊|Å =∞Ǩ~åAH˜ =∞Ǩg~°∞Öˇ#· W^Œ~Ì ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . "åi ¿Ñ~°∞¡ =∞Ǩg~°∞_»∞, ^è•`«H.˜ "åi ¿Ñ~°`¡ À<Õ WHõ¯_» ~Ô O_»∞ =~å¬Ö~Ë Ê° _®¤~Ú. D ~Ô O_ç\ ˜ =∞^躌 =∂#™È`«~Î =° ∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ =∞ǨѨ~fi° `«=ÚOk. Wk Ü«∂Éè"·ˇ ÅÕ Ü≥∂[<åÅ Z`«∞`Î À, JO`Õ qã‘~Î O‚° Ö’ ѨéK«∞H˘x =ÙOk. D ѨÙ+¨¯~° nfiáêxH˜ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ ™êfik+¨ì [ÖÏÅ ã¨=Ú„^Œ=ÚOk. D ~°∞zHõ~"° ∞≥ #ÿ K«Åx¡ [ÖÏÅÖ’<Õ D nfiáêxH˜ HÍã¨Î ^Œ∂~°OÖ’ XHõ x~°#˚ "≥∞#ÿ ã¨fi~°=‚ ∞Ü«∞"≥∞#ÿ „ѨÑO¨ K«O HõxÑ≤ã∞¨ OÎ @∞Ok. JHõ¯_» Ѩk"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ qã‘~Î O‚° Ö’ ѨéK«∞H˘x Ö’HÍÖ’Hõ=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆŠѨ~fi° `«=ÚOk. Jk ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ pHõ\ ˜ KÕ`« HõÑʨ |_ç =ÙO@∞Ok. ZO`« Hõ+Ñì¨ _¨ ç ^•xx K«∂_»_®xH˜ „ѨÜ∞« uflOz<å, ™ê=∂#º =∂#=ÙÅH˜ J^Õ^À JO_»H\õ ÏǨÏOKÕ P=iOѨ|_ç#@∞¡ J#QÍ #Å¡\ ˜ QÆ∞_»∞¤ ÃÑà◊§ KÕ`<« À `åÉË\ ˜ zѨÊ`À<À =¸Ü«∞|_ç#@∞ì =∂„`«"∞Õ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. HõÑ~¨ å̺k ^Õ=`«ÖÏ~å! D Éè∂í q∞ Z`«∞Î _≥|ƒk "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞. WO^Œ∞Ö’ Ѩ^ãÕ ≤ "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ áê`åà◊ Ö’HÍÅ∞<åfl~Ú. "å\˜x J`«Å, q`«Å, x`«Å, QÆÉãíè =Î≤ ∂<£, =∞Ǩ`«Å, ã¨∞`«Å, áê`åà◊ Ö’HÍÅx =º=ǨÏi™êÎ~∞° . D Ö’HÍÅÖ’ Éè∂í q∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 141

Hõ$+¨,‚ â◊√Hõ,¡ J~°∞}, Ñ‘`,« â◊~¯° ~° ã¨^$Œ â◊, â‹Å· , ã¨fi~°‚ =~å‚ÅÖ’ =ÙO@∞Ok. J^Õ ^≥`· ∞« ºÅ, <åQÆ∞Å x"å㨠Éè∂í q∞ ^•~°∞} ѨÙ+¨¯~° nfiѨOÖ’<Õ #~°HÍÅ∞O\Ï~Ú. ~“~°=, ã¨∂Hõ~,° ~À^è,Œ `åà◊, qâ◊ã#¨ , =∞Ǩ*ÏfiÅ, `«Ñ‰Î¨ Ωõ OÉè,í Å=}, q"≥∂Ç≤Ï`«, ~°∞kè~°, Hõ$q∞â◊, Hõ$q∞Éè’[#, Jã≤Ѩ„`«=#, Hõ$+¨‚ <å<åÉèíHõΔ (ÖÏÖÏÉèíHõΔ), ^•~°∞}, ѨÓÜ«∞=â◊, áêѨ=Ç≤Ïfl*ÏfiÅ, J^èóŒ t~°, ã¨O^ŒOâ◊, Hõ$+¨ã‚ ∂¨ „`«, `«=∞ãπ, Jgz, â◊fiÉè’[#, J„Ѩu+¨,ì L+¨g‚ z J<Õq qaè#fl #~°HÍÅ ¿Ñ~°∞.¡ D Ö’HÍÅxfl\˜H© ÃÑ#· [Å, Jyfl, "åÜ«Ú, PHÍâ◊Ö’HÍÅ∞<åfl~Ú. WO`«=é‰õΩ K≥Ñʨ |_ç# ^•xx „|Ǩ‡O_»=∞O\Ï~°∞. nxH˜ ÉÏQÍ ÃÑ#· nxH˜ ѨkO`«Å Ѩi=∂}OÖ’ =∞~˘Hõ Ö’Hõ=ÚOk. JO^Œ∞Ö’ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞O\Ï_»∞. (J^蕺ܫ∂Å∞ 56,57)

#=„QÆǨÅ ~°^ä•Å∞ ^Õ=`«ÖÏ~å! ã¨∂~°º^Õ=Ùx ~°^OŒä "≥â· ßź=Ú `˘q∞‡k "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞. ^•x Dëê ^ŒO_®xH© JO>Ë HÍ_çH© ~°^Œä =∞^蕺xH© =∞^躌 =ÙO_Õ ^Œ∂~°O ~°^Œä "≥â· ßÖϺxH˜ ~Ô \˜Oì Ѩ٠=Ù#flk. W~°∞ã¨∞ XHõ HÀ\© Z#Éè·ˇ ÜÕ∞_»∞ ÅHõÅΔ Ü≥∂[<åÅ á⁄_»=Ù LO@∞Ok. P W~°∞ã¨∞H˜ QÆÅ K«„Hõ"Ú≥ Hõ>.Ë ^•xH˜ =¸_»∞ <åÉè∞í Å∞ (ѨÓ~°fi, =∞^躌 , JѨ~° JǨÅ‚ ∞) J~Ú^Œ∞ J~°Å∞ (Ѩi=`«û~å^Œ∞Å∞) P~°∞<Õ=ÚÅ∞ (=ã¨O`åk P~°∞ |∞∞`«∞=ÙÅ∞) ã¨OѨÓ~°‚ HÍÅK«„Hõ"∞Õ ã¨∂~°º^Õ=Ùx ~°^KŒä „« Hõ=Ú. W~°∞ã¨∞ÅÖ’ ~Ô O_»=k #ÅÉè·ˇ "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ á⁄_»=ÙO@∞Ok. ~°^•ä Hõ=Δ ÚÅ∞ XH˘¯Hõ¯\© J~Ú^Œ∞#fl~°"ÅÕ Ü≥∂[<åÅ á⁄_»=Ù#∞ HõeyÜ«Ú#flq. QÍÜ«∞„u, |$ǨÏu, L+≤H‚ ,± [QÆu, „u+¨μÑì ,π J#∞+¨μÑì ,π ѨOH˜Î J<Õ U_»∞ KèO« ^•Å∂ ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞x ã¨áêÎâßfiÅ∞. ã¨∂~°∞ºxH˜ Ѩ<fl≥ O_»∞¿Ñ~°∞¡ Ѩ<fl≥ O_»∞ `«`åÎ fiÅ∞ Ѩ<fl≥ O_»∞ P`«‡Å∞. XH˘¯Hõ¯ <≥ÅÖ’ XH˘¯Hõ¯ <å=∞O`À PÜ«∞# ~°^äŒOÖ’ =ÙO\Ï_»∞. P ~°^äŒO "≥#∞Hõ<˘Hõ JѨû~°, XHõ =∞Ǩ=Úx, XHõ Ü«∞‰õΩΔ _»∞, XHõ <åQÆ∞_»∞, XHõ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞, XHõ QÆO^è~Œ ∞° fi_»∞ =ÙO\Ï~°∞. (J#∞|O^èOŒ –8Ö’ K«∂_»O_ç). q+¨μâ‚ H◊ Θ =Å¡ `Õ*’=∞Ü«ÚÖˇ#· =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏx HÔ ^Œ∞~°∞QÍ =ÙO_ç PÜ«∞##∞ ã¨∞uÎ ã¨∞OÎ \Ï~°∞. QÆO^è~Œ ∞° fiÖÏÜ«∞# Ü«∞â’QÍ<åxfl HÍqã¨∞OÎ \Ï~°∞. JѨû~°Å∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 142

#iÎã¨∞ÎO\Ï~°∞. "åÅdÅ∞ºÅ#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ =Ú#∞Å∞, Ü«∞HõΔ~åHõΔ㨠<åQÆ „Ѩux^èŒ∞Å∂ ~°^=Œä Ú#∞ Ѩi"Õ+Oì≤ z =ÙO_ç J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ "Õ∞~°‰Ωõ ~°H} Δõ HõeÑ≤OKÕ L^ÕâÌ º◊ O`À =ÙO\Ï~°∞. K«O„^Œ~^° •ä xH˜ =¸_»∞ K«„HÍÅ∞O\Ï~Ú. QÆ∞éÏ]Å∞ ‰õΩO^Œ ѨÙ+¨ÊO ~°OQÆ∞Ö’ `≥ÅQ¡ Í =ÙO\Ï~Ú. "å\˜ ã¨OYº Ѩk. K«O„^ŒÑÙ¨ „`«∞_≥#· |∞^è∞Œ x ~°^OŒä h~°∂, xѨC Í HõeÑ≤# „^Œ=ºO`À `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« |_»∞`«∞Ok. QÀ^è∞Œ =∞~°OQÆ∞Ö’ =ÙO_ç "åÜ«Ú"ÕQOÆ `À áÈQÆey# Zxq∞k QÆ∞éÏ]Å∞O\Ï~Ú. â◊√„‰õΩx =∞Ǩ~°^OŒä Ãã#· º |ÅÜ«ÚHõ"Î ∞≥ ,ÿ J#∞Hõ~‚° (~°^OŒä H˜O^Œ |ÖÏxÔH· ÃÑ@∞ì q∞H˜¯e ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ xÅ∞=Ù, J_»H¤ „õ ~°Å∞) `À, Z`«~Î Ú# tY~°O`À Ѩ`åHõO`À, q∞H˜¯e |Å=Ú, "ÕQ=Æ Ú QÆÅ JâßfiÅ`À â’aèã∞¨ OÎ @∞Ok. Éè∂í q∞ Ѩل`«∞_≥#· =∞OQÆà√◊ x ~°^OŒä Jyfl*ÏfiÅÖ’¡Oz JѨC_Õ |Ü«∞\˜H˜ fã≤# |OQÍ~°O ~°OQÆ∞Ö’ "≥∞iã≤áÈ`«∞O@∞Ok. Jyfl ã¨OÉè"í åÖˇ#· Zxq∞k QÆ∞éÏ]Å∞O\Ï~Ú. "å\˜ ~°OQÆ∞ Ѩ^‡Œ ~åQÆ=∞}∞Å J~°∞} =~°O‚ . |$ǨÏã¨Êu ã¨fi~°‚~°^äŒOÃÑ· U_»∞ áêO_»∞~° =~°‚O (`≥Å∞Ѩ٠Ѩã¨∞Ѩ٠Hõeã≤#) Ö’ „ѨHÍtã¨∞#Î fl QÆ∞éÏ]Å#∞ ѨÓxÛ „ѨÜ∂« }˜ã∂¨ Î U_®kH˘Hõ ~åtÖ’ x=ã≤ã∂¨ Î =ÙO\Ï_»∞. â◊x^Õ=Ù_»∞ PHÍâ◊OÖ’ ѨÙ\˜ì# J<ÕHõ =~°‚=ÚÅ∞ QÆÅ JâßfiÅ∞ÖψQ ~°^äŒOÃÑ· u~°∞QÆ∞`å_»∞. KåÖÏ "≥∞Å¡QÍ Hõ^∞Œ Å∞`«∂ =∞O^ŒQÍq∞ J<Õ ¿Ñ~°∞#∞ ™ê~°H÷ Oõ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. ~åǨï=Ù ~°^•ä âßfiÅ∞ Zxq∞k. Wq ^è∂Œ ã¨~=° ~°O‚ Ö’ – JO>Ë áêO_»∞~° =~°O‚ Ö’ Ѩã∞¨ Ѩ٠HÍã¨Î `«‰Ωõ ¯=QÍ Hõeã≤# ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO\Ï~Ú. Jq XHõ=∂~°∞ HõkÖÏHõ PQÆ=Ù. ˆH`«∞=Ù ~°^ä•x‰õΩO_Õ Zxq∞k QÆ∞éÏ]Å∂ ÖÏHΔÍ~°ã¨O =Öˇ J~°∞}HÍO`«∞Å#∞ "≥^[Œ Å∞¡`∞« O\Ï~Ú. g\˜"QÕ OÆ "åÜ«Ú"ÕQÍxfl q∞Oz =ÙO@∞Ok. D q^èOŒ QÍ q+¨μ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ qâ◊fi~°∂ѨOÖ’ ÉèÏQÆ"∞≥ #ÿ Éè∂í =∂ºHÍâßÅÖ’ PÜ«∞# P^ÕâO◊ "Õ∞~°‰Ωõ D ~°^•ä ÅÖ’ Ѩi„Éèqí ∞ã¨∂Î #=„QÆÇ¨ Å∞ =∂#=ÙÅ, ^Õ=`«Å *Ï`«HÍÅ#∞ (J^蕺ܫ∞O – 58) =∂~°∞ã¨∂Î u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 143

*’ºuâ◊Û„HOõ Ö’ =i‚OѨ|_Õ #Hõ„Δ`åÅ∞, "å\˜ ^Õ=`«Å∞, â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Ü≥∂QÍÅ∞, =ÚǨ˙~åÎÅ =~°#‚ =ÚO^Œ∞QÍ #Hõ„Δ `åÅ ‰õΩO_Õ ^Õ=`«Å ¿Ñ~°#¡ ∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. Hõ$uÎHõ – ~ÀÇ≤Ï}˜ – =∞$QÆt~° – P„~°ú – ѨÙ#~°fiã¨∞ – ѨÙ+¨º – Pâı¡+¨ – =∞Ѷ∞¨ – ѨÓ~°fiѶ¨Å∞æx – L`«Î~°Ñ¶¨Å∞æx – ǨÏã¨Î – z„`« – ™êfiu – qâßY –

Jyfl, „|Ǩχ K«O„^Œ∞_»∞ ~°∞„^Œ∞_»∞ Pk`«º u+¨μº_»∞ ã¨~°∞Ê_»∞ Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ∞ ÉèíQÆ∞_»∞ J~°º=Ú_»∞ ã¨q`« `«fi+¨ì "åÜ«Ú=Ù WO„^•QÆ∞flÅ∞

J#∞~å^èŒ – *˺+¨ª – =¸Å – ѨÓ~åfiëê_è» – L`«Î~åëê_è» – Jaèl`ü – „âß=} – ^èŒx+¨ª – â◊`«aè+¨ – ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ – L`«Î~åÉèÏ„^Œ – ˆ~=u – Jâ◊fix – Éè~í } ° ˜ –

q∞„`«∞_»∞ WO„^Œ∞_»∞ x~°$u t=Ù_»∞ qâıfi^Õ=ÙÅ∞ „|Ǩχ q+¨μ‚ =ã¨∞=ÙÅ∞ =~°∞}∞_»∞ J[áê^Œ∞_»∞ JÇ≤Ï~°∞ƒkèfl ѨÓ+¨ Jâ◊fih‰õΩ=∂~°∞Å∞ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA

WHõ UÜÕ∞ u^ä∞Œ ÅÖ’ UÜÕ∞ kâ◊ÅÖ’ UÜÕ∞ Ü≥∂y#∞Å∞O\Ï~À q#O_ç.

u^ä∞Œ Å∞

Ü≥∂yx ¿Ñ~°∞

áê_»ºq∞, #=q∞ – qkÜ«∞, ^Œâq◊ ∞ – ѨOK«q∞, „`«Ü∂≥ ^Œt –

„|Ǩ‡}˜ =∂¿ÇÏâ◊fii "å~åÇ≤Ï

kâ◊ – `«∂~°∞Ê – L`«Î~°O – ^ŒH˜Δ}O

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú u^ä∞Œ Å∞ +¨+≤ì, K«`«∞~°Ìt ã¨ÑqΨ ∞, ѨÙ#fl=∞ J+¨qì ∞, J=∂"å㨺 UHÍ^Œt, `«kÜ«∞ ^•fi^Œt, K«qu

◆ 144

Ü≥∂yx ¿Ñ~°∞ – WO„^•}˜ – Kå=ÚO_» – =∞ǨÅH˜; – "≥+· q‚¨ – H“=∂i

kâ◊ – – – – –

ѨtÛ=∞O "åÜ«∞=ºO Dâß#ºO PˆQflÜ«∞O <≥·~°$`«ºO

Ü≥∂yx <≥^∞Œ ~°∞QÍ ÃÑ@∞ìH˘x Ü«∂„`«KÜ Õ ∞« ~å^Œ∞. J#QÍ L^•Ç¨Ï~°}H˜, ^Œâq◊ ∞<å_»∞ |Ü«∞Å∞^Õ~ˆ "å~°∞ L`«~Î O° Ö’ ÖË^• L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ |Ü«∞Å∞^Õ~‰° Äõ _»^∞Œ . JO>Ë =∂¿ÇÏâ◊fii `«Ñʨ q∞QÆ`å Ü≥∂y#∞Å∞#fl "≥Ñ· Ù¨ "≥à§◊ =K«∞Û#∞. Jâ◊fix, J#∞~å^èŒ, ˆ~=u, =∞$QÆt~°, =¸Å, ѨÙ#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨º, ǨÏã¨Î, *˺+¨ª #Hõ„Δ `åÅ∞#fl ã¨=∞Ü«∂Å∞ Ü«∂„`«‰Ωõ „Ѩâ™◊ êÎÅ∞. ǨÏã¨,Î z„`«, ™êfiu, qâßY, J#∞~å^èŒ #Hõ„Δ `åÅ∞ x`«ºOQÍ#∂, L`«~Î ° á¶êÅ∞æx, L`«Î~åëê_è», L`«Î~åÉèÏ„^Œ Jâ◊fix, ~ÀÇ≤Ï}˜, ѨÙ+¨ºq∞, ^èŒx+¨ª, ѨÙ#~°fiã¨∞ #HõΔ„`åÅ∞ ™ê=∂#ºOQÍ#∂ #g# =G^è•~°}‰õΩ „âı+=ª¨ ÚÅ∞. Hõ$uÎH,õ Éè~í }° ,˜ Pâı+¡ ,¨ =∞Ѷ∞¨ , =¸Å, qâßY, ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ, ѨÓ~åfiëê_è,» ѨÓ~°fiѶŨ ∞æh #HõΔ„`åÅ#∞ J^èÀ=Úv #HõΔ„`åÅO\Ï~°∞. D #HõΔ„`åÖ’¡ "åÑ‘‰õÄѨ `«\ÏHÍÅ#∂, ã¨~À=~åÅ#∂, ^Õ"åÅÜ«∂^Œ∞Å x~å‡}OÖ’ ѨÙ<å^Œ∞Å#∂ `«qfiOK«∞@ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïìe. JÖψQ Éè∂í q∞Ö’ ^•yÜ«Ú#fl ã¨fi~å‚k ֒ǨʼnõÄ, Yx*ÏʼnõÄ áêuÃÑ@ì|_ç# x^è∞Œ ʼnõÄ Éè∂í q∞x „`«=fi_®xH˜ D #Hõ„Δ `åÅ∞ |Ç¨ï „Ñ¨âã◊ "Ψ ∞≥ #ÿ q. ~ˆ =u, Jâ◊fix, z„`«, ™êfiu, ǨÏã¨,ΠѨÙ#~°fiã¨∞, J#∞~å^è,Œ =∞$QÆt~°, *˺ëêª #Hõ„Δ `åÅ#∞ áê~°≈fi=Úd #Hõ„Δ `åÅO\Ï~°∞. D #Hõ„Δ `åÅ∞#flѨÙ_Õ U#∞QÆ∞, XO>ˇ, QÆ∞é]O, Z^Œ∞Ì =O\˜ Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ =â◊Ñé ¨ K«∞H˘<Õ „ѨÜ∞« `«flO KÕÜ∂« e. JO>Ë `åà◊√§ Hõ@∞ì@, r#∞ "ÕÜÚ« @, =∞zÛHõ =O\˜qKÕÜ∂« e. ÃÑ#· K≥Ñʨ |_ç# áê~°≈fi=Úd #Hõ„Δ `åÅÖ’<Õ á⁄ÖÏÅÖ’ q`«∞ÅÎ ∞ <å@_»O, ~åHõáÈHõÅ∞, K«„Hõ Ü«∞O„`åÅ∞, ~°^•ä Å∞, <ÒHÍ^Œ∞Å „HõÜ∂« Å∞, x~å‡} „áê~°OÉèÏÅ∂ KÕÜ∞« _»O â◊√ÉèHí ~õ O° .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 145

~ÀÇ≤Ï}˜, P„~°,Ì Ñ¨Ù+¨º, ^èxŒ +¨,ª L`«~Î Ñ° Ũ¶ ∞æx, L`«~Î åëê_è,» L`«~Î åÉèÏ„^Œ, â◊`a« +è ¨ ("å~°∞}) „â◊=} – D `˘q∞‡k #Hõ„Δ `åÅ#∂ T~°fiú =Úv #Hõ„Δ `åÅO\Ï~°∞. g\˜Ö’ ~å*Ϻaè¿+HõO, JkèHÍ~° ã‘fiHõ~} ° O =O\˜ HÍ~åºÅ#∞KÕÜ∂« e. JÉè∞í º^ŒÜ∞« „Ѩ^•Ü«∞Hõ=Ú Öˇ#· HÍ~åºÅ#∞ KÕÑ\¨ Ïìe. K«qu, +¨+,ª≤ J+¨qì ∞, #=q∞, ^•fi^Œt, K«`∞« ~°tÌ , J=∂"å㨺, ѨÙ#fl=∞ u^ä∞Œ Å∞ Jâ◊√ÉèHí Í~°HÍÅ∞. D u^ä∞Œ ÅÖ’ â◊√ÉèHí Í~åºÅ#∞ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. Hõ$+¨á‚ ê_»ºq∞, |∞^è"Œ å~°O<å_»∞ Ѩ_#ç qkÜ«∞ â◊√Éèkí <åÅ∞. =∞OQÆà√◊ x`À Hõeã≤# `«kÜ«∞, â◊x`À Hõeã≤# K«qu, QÆ∞~°∞"å~°O <å_»∞ Ѩ_#ç ѨOK«q∞, â◊√„Hõ"å~°O +¨+,ì≤ +¨+ì≤ =∞OQÆà„◊ QÆÇϨ O Hõeã≤ Ѩ_#ç ~ÀAÅ∞ =∞Oz ~ÀAÅ∞. JÖψQ |∞^è"Œ å~°O ã¨ÑqΨ ∞, =∞OQÆà◊ ÖË^• Pk"å~åÖ’¡ J+¨qì ∞, ™È=∞"å~°O – #=q∞, QÆ∞~°∞"å~°O ^Œâq◊ ∞ HõÅã≤ =zÛ# ~ÀAÅ∞ â◊√Éèkí <åÅ∞. UHÍ^Œt ~ÀA# QÆ∞~°∞ ÖË^• â◊√„Hõ"å~åÅ∞, |∞^è"Œ å~°O ^•fi^Œt, â◊√„Hõ =∞OQÆà"◊ å~åÖ’¡ „`«Ü∂≥ ^Œt, â◊x"å~°O K«`∞« ~°tÌ , QÆ∞~°∞"å~°O <å_»∞ Ѩ_#ç J=∂"å㨺 ѨÙ#flq∞ ~ÀAÅ∞ ‰õÄ_® â◊√Éè„í Ѩ^•ÖË. ^•fi^Œt – Pk"å~°O, UHÍ^Œt – ™È=∞"å~°O, ^Œâq◊ ∞ – =∞OQÆà"◊ å~°O, #=q∞ – |∞^è"Œ å~°O, J+¨qì ∞ – QÆ∞~°∞"å~°O, ã¨ÑqΨ ∞ – â◊√„Hõ"å~°O, +¨+ì≤ – â◊x"å~°O Ü≥∂yOz# "å\˜x ^ŒQúÆ k<åÅO\Ï~°∞. W@∞=O\˜ ukä – ^ŒQúÆ Ü≥∂QÆ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ Ü«∂„`«Å =O\˜ â◊√ÉèHí Í~åºÅ#∞ "≥Ú^ŒÖ@ˇ ‰ì Äõ _»^∞Œ . áê_»ºq∞, #=q∞, K«`∞« ~°tÌ J+¨qì ∞ u^ä∞Œ Å∞ |∞^è"Œ å~°O <å_»∞ Ѩ_`ç Õ =∞s „Ѩ=∂^ŒO. P ~ÀAÖ’¡ ѨH¯õ =ÓiH˜ ‰õÄ_® |Ü«∞Å∞^Õ~ˆ PÖ’K«<Õ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. "Õ∞+¨–Hõ~å¯@Hõ ã¨O„HÍOu J+¨qì ∞`À QÍx, Hõ#º–q∞^ä∞Œ # ã¨O„HÍOu J+¨qì ∞`À, =$+¨ ‰õΩOÉèí ã¨O„HÍOu K«qu`À, =∞Hõ~° – `«∞Å ã¨O„HÍOu ^•fi^Œt`À, =$tÛHõ – ã≤OÇ¨Ï ã¨O„HÍOu ^•fi^Œt`À, =$tÛHõ – ã≤OÇ¨Ï ã¨O„HÍOu ^Œâq◊ ∞`À, ^è#Œ ∞– g∞# ã¨O„HÍOu K«`∞« ~°tÌ `À HõÅã≤ Ѩ_#ç ~ÀAÅ∞ =∞Ǩ^ŒQúÆ k<åÅ∞. Wq Hõ+^ì¨ •Ü«∞HÍÅ∞. D u^ä∞Œ Ö’¡ #∂`«# „ѨÜ∞« `åflÅ∞ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. =∞Ǩ^Õ"å^Œ∞ÖÏ~å! ~°q"å~°O`À qâßY, J#∞~å^è`Œ À *˺+¨uì kä, ™È=∞"å~°O`À ѨÓ~åfiëê_è», L`«Î~åëê_è», „â◊=} #HõΔ„`åÅ∞, =∞OQÆà◊"å~°O`À ^èŒx+¨ª, â◊`«aè+¨, ѨÓ~åfiÉèÏ„^ŒÅ∞, |∞^è"Œ å~°O`À ~ˆ =u, Jâ◊fix, Éè~í }° ∞Å∞, QÆ∞~°∞"å~°O`À ~ÀÇ≤Ï}˜,=∞$QÆt~°,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 146

P„~°Åú ∞, â◊√„Hõ"å~°O`À ѨÙ+¨º, Pâı+¡ ¨ =ÚYÅ∂, â◊x"å~°O`À L`«~Î Ñ° Ũ¶ ∞æx, ǨÏã¨,Î z„`«Å∂ Ü≥∂y¿ãÎ P ^Œ∞~ÀºQÆO L`åÊ`åÅ#∞ Hõeyã¨∞OÎ k. PÜ«∂ HÍÖÏÖ’¡ Ü«∂„`åkHÍ~åºÅ∞ „áê~°Oaè¿ãÎ L`åÊ`åÅ∞, =∞$`«∞º=Ù ~ÀQÍÅ∞ ã¨OÉèqí OK«=K«∞Û#∞. Pk"å~°O`À =¸Å, ™È=∞"å~°=Ú`À „â◊=}, =∞OQÆà◊"å~°O`À L`«Î~åÉèÏ„^Œ, |∞^è"Œ å~°O`À Hõ$uÎH,õ QÆ∞~°∞"å~°O`À ѨÙ#~°fiã¨∞, â◊√„Hõ"å~°O`À ѨÓ~°fiѶŨ ∞æx, â◊x"å~°O`À ™êfiu Hõe™⁄¿ãÎ =∂„`«O Jk J^Œ∞ƒù`« â◊√ÉèÜ í ∂≥ QÆO. ^•xfl J=∞$`« Ü≥∂QÆ=∞O\Ï~°∞. P ~ÀAÖ’¡ KÕÑ>¨ ìË HÍ~åºÅhfl ã≤kxú á⁄O^Œ∞`å~Ú. q+¨μ¯OÉèÜ í ∂≥ QÆO J~Ú^Œ∞ QÆ_Ü ç ∞« Å∂ (120 x=ÚëêÅ∞) â◊¥ÅÜ≥∂QÆO U_»∞ QÆ_Ü ç ∞« Å∂, QÆO_», Ju QÆO_»Ü∂≥ QÍÖ’¡ Pˆ~ã≤ QÆ_Ü ç ∞« Å∂, "åºÑ¶∂¨ `«, =„[ Ü≥∂QÍÖ’¡ `˘q∞‡^Õã≤ QÆ_Ü ç ∞« Å∂, =ºfáê`«, "≥^· $Œè u, ѨiѶ∞¨ Ü≥∂QÍÖ’¡ ѨÓiÎHÍÅ=¸ =∞$`«∞º`«∞ź =ÚÅ∞. q∞H˜¯e Hõ+^ì¨ •Ü«∞Hõ=ÚÅ∞. ã¨~fi° Hõ~‡° Å#∂ Ѩi`«ºlOK«=Åã≤# ã¨=∞Ü«∂eq. Pk"å~°O`À ǨÏã¨,Î QÆ∞~°∞"å~°O`À ѨÙ+¨º, |∞^è"Œ å~°O`À J#∞~å^è• #Hõ„Δ `åÅ∞, â◊x"å~°O`À ~ÀÇ≤Ï}˜, ™È=∞"å~°O`À =∞$QÆt~°, â◊√„Hõ"å~°O`À ~ˆ =u, =∞OQÆà"◊ å~°O`À Jâ◊fix, Ü≥∂yOz#q L`«=Î ∞, â◊√Éèkí <åÅ∞. D k<åÅÖ’ KÕ¿ã Ѩ#∞ʼnõΩ ã≤kÜ ú ∂≥ QÆ=¸, áêѨ<åâ◊#=¸ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. Wq ã¨~fi° ^À+¨ÇϨ ~°=ÚÅ∞. ¿ÇÏ =$+¨É^íè fiŒè *Ï! â◊√„Hõ"å~°O`À Éè~í } ° ,˜ ™È=∞"å~°O`À z„`«, =∞OQÆà"◊ å~°O`À L`«Î~åëê_è», |∞^èŒ"å~°O`À ^èŒx+¨ì, |$ǨÏã¨Êu`À â◊`«aè+¨ (JO>Ë QÆ∞~°∞"å~°O`À) â◊√„Hõ"å~°O`À ~ÀÇ≤Ï}˜, â◊x"å~°O`À ~ˆ =u Hõe™⁄KÕÛ HÍÖÏÅ∞ =∂#=ÙʼnõΩ Hõe™⁄KÕÛ HÍÖÏÅ∞ U =∂„`«=¸ HÍ=Ù. g\˜H˜ q+¨Ü∂≥ QÍÅx ¿Ñ~°∞. Jq ^Œ∞ëê¯ÖÏÅ∞. ѨÙ+¨º, ѨÙ#~°fiã¨∞, ~ˆ =u, z„`«, „â◊=} ^èxŒ +¨,ì ǨÏã¨,Î Jâ◊fix, =∞$QÆt~°, â◊`a« +è ¨ #Hõ„Δ `åÅ∞ ^Œ∞~ÀºQÍÅ#∞ `«ÑÊ≤ ¿ãÎ ™ê=∂#ºOQÍ =∞Ozq. D #Hõ„Δ `åÅÖ’ *Ï`«H~õ å‡k ã¨O™ê¯~åÅ∞ KÕÜ∞« _»O L`«=Î ∞O. qâßY L`«~Î Ñ° Ũ¶ ∞æh, L`«~Î åëê_è,» L`«~Î åÉèÏ„^Œ, =∞Y, P„~°,ú Éè~í } ° ,˜ Pâı+¡ ,¨ Hõ$uÎHõ #Hõ„Δ `åÅ∞ Ü«∂„`«Å∞ KÕÜ∞« _®xH˜ =∞Ozq HÍ=Ù. =∞$`«∞ºÉèÜ í ∞« =ÚO@∞Ok. (J^蕺ܫ∞O –59)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 147

„QÆǨÏ^Œâ◊, Ü«∂„`åâ◊‰õΩ#, ã¨∂~°ºK«„HÍk x~°∂Ѩ}O (D ѨÙ~å}OÖ’ hÜ«∞|_ç# „QÆÇ¨ Å =∞Ǩ^ŒâÅ◊ Ü≥∂Qƺ ã¨=∞Ü«∞O, "å\˜ „Hõ=∞O Ѩ~åâ◊~° =∞ǨÏi¬ ^•fi~å xiÌ+"ì¨ ∞≥ #ÿ qOâ’`«sÎ =∞Ǩ^Œâ`◊ À JHõ¯_»H¯õ _» UH©Éqíè OK«_O» ÖË^∞Œ . WO^Œ∞Ö’ Hˆ `«∞^Œâ◊ ‰õÄ_® Hõ#|_»∞@ÖË^∞Œ ) =∞¿ÇÏâß^Œ∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ „QÆÇ¨ Å =∞Ǩ ^ŒâÅ◊ #∞ =i‚™êÎ#∞. ã¨∂~°∞ºx ^Œâ◊ Pˆ~à◊√§, K«O„^Œ∞xk Ѩk¿ÇÏ#∞, =∞OQÆà√◊ xk Zxq∞k, |∞^è∞Œ xk Ѩk¿ÇÏ_»∞, â◊xk Ѩk, QÆ∞~°∞=Ùk ѨO^˘q∞‡k, ~åǨï=Ùk Ѩ<fl≥ O_»∞, â◊√„‰õΩxk W~°"·≥ XHõ¯\˜. ã¨∂~°º^Œâ◊ (J#QÍ XHõ =ºH˜Î rq`«OÃÑ· ã¨∂~°º„QÆÇ¨ kèÑ`¨ º« O H˘#™êˆQ HÍÅO) ^Œ∞óY=ÚÅ<Õ Z‰õΩ¯=QÍ Hõeyã¨∞OÎ k. L^ÕfiQÍÅ#∞ ~ˆ HÔ uÎã∞¨ OÎ k. ~åAx <åâ◊#O ^•HÍ fã¨∞‰õΩáÈ`«∞Ok. K«O„^Œ^⌠◊ Sâ◊fi~åºxflã¨∞OÎ k, ã¨∞MÏÅ#∞ ã¨$+≤Oì K« „Ѩ™êkã¨∞OÎ k, W+¨"ì ∞≥ #ÿ , =∞#ã¨∞H˜ J#∞‰õÄÅ"≥∞#ÿ J<åfl^Œ∞Åxã¨∞OÎ k. =∞OQÆà√◊ x ^Œâ◊ ^Œ∞óMÏ<Õfl Z‰õΩ¯=QÍ Wã¨∞OÎ k. ~å*Ϻ^Œ∞Å∞ #t™êÎ~Ú. |∞^èŒ =∞Ǩ^Œâ◊ KåÖÏ =∞Ozk. D ^ŒâÖ◊ ’ k=º"≥∞ÿ ¢ãΑ ÖÏÉè=í Ú, ~å[º„áêÑ≤,Î HÀâ◊=$kú =O\˜q X#QÆ∂_»∞ `å~Ú. â◊x =∞Ǩ^ŒâÖ◊ ’ ~å[º<åâ◊O, |O^è∞Œ ÉÏO^è"Œ åkHõ+Oì¨ [~°∞QÆ∞`å~Ú. (JO>Ë |O^è∞Œ =ÙʼnõÄ ÉÏO^è=Œ ÙʼnõÄ HõëêìÖÁ™êÎÜ∞« x `å`«Ê~°ºO) QÆ∞~°∞ =∞Ǩ^ŒâÖ◊ ’ ~å[ºÖÏÉèOí , ã¨∞Yã¨=∞$nú HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ^è~Œ À‡^Œ~ú }° |∞kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ~åǨï^ŒâÖ◊ ’ ~å[º<åâ◊#=Ú, ~ÀQÆ=ÚÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞@, ^Œ∞óMÏÅ∂ ã¨$+≤Oì Ѩ|_»∞@ [~°∞QÆ∞`å~Ú. â◊√„Hõ=∞Ǩ^ŒâÖ◊ ’ ~å[º, QÆ[, Jâ◊fi, ¢ãΑ ÖÏÉèÏÅ∞O\Ï~Ú. =∞OQÆà√◊ x Ü≥ÚHõ¯ Hˆ „Δ `«O "Õ∞+¨ #Hõ„Δ `«O. JÖψQ â◊√„Hõ, |∞^è,Œ K«O„^Œ„QÆÇ¨ ʼnõΩ =$+¨É,íè q∞^ä∞Œ # Hõ~å¯@HÍÅ∞ Hˆ „Δ `åÅ∞. D Hˆ „Δ `åÅÃÑ· "å\˜ „ѨÉÏè =O LO@∞Ok. |∞^è∞Œ xH˜ Hõ<åº~åt ‰õÄ_® Hˆ „Δ `«"∞Õ . ã¨∂~°º, â◊√„‰õΩʼnõΩ ã≤OÇ¨Ï `«∞ÖÏ~åâ◊√Å∞ Hˆ „Δ `åÅ∞. =∞OQÆà√◊ xH˜, =$tÛHõ ~åt ‰õÄ_® Hˆ „Δ `«"∞Õ . |$ǨÏã¨ÊuH˜ ^è#Œ ∞, g∞<åÅ∞ â◊xH˜ =∞Hõ~,° ‰õΩOÉèÏÅ∞ Hˆ „Δ `åÅ∞. ã¨∂~°º„QÆÇϨ O Hõ~å¯@Hõ ~åtÖ’H˜ "≥o§#ѨÙ_»∞ q+¨μ=‚ Ù â◊Ü∞« x™êÎ_∞» .Jâ◊fix, ~ˆ =u, z„`«, ^èxŒ +¨,ì #Hõ„Δ `åÅ∞ PÉè∂í +¨} ^è•~°}‰õΩ L`«=Î ∞=ÚÅ∞. JO>Ë D #Hõ„Δ `åÅ∞#fl ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ H˘`«Î #QÆÅ#∂, LOQÆ~åÅ∞ =Ú#flQÆ∞ "å\˜h ^èiŒ ¿ãÎ =∞Ozk. Ü«∂„`«Ö’ ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ # ÖË_,ç ã¨~Ê° =Ú, HÀu, QÆO_»∞Ñ≤e,¡ ‰õΩHõ¯, ѨOk, hÅHõO~î,° ѨH,Δ˜ =ÚOy㨠HõxÑ≤¿ãÎ =∞Oz^Õ. P =ºH˜HÎ ˜ P Ü«∂„`« =∞OQÆà„◊ Ѩ^=Œ ∞=Ù`«∞Ok. „ÉÏǨχ}

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 148

Hõ#º Z^Œ∞~°∞QÍ =zÛ<å, â◊OY =∞$^ŒOQÆ "å^•ºÅ∞ qxÑ≤Oz<å, ã¨^•Kåi, N=∞O`«∞_»∞ #QÆ∞ =ºH˜Î HõxÑ≤Oz<å ‰õÄ_® =∞Oz^Õ. "Õ}∞=Ù, =∞Oz ¢ã,Α h\˜ ‰õΩO_» Z^Œ∞~°∞QÍ ~å=_»O â◊√Éèãí ∂¨ K«HOõ . Ü«∂„`«Ö’ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ #Hõ¯, XO>ˇ,QÍ_ç^Œ HõxÑ≤OK«_O» =∞OQÆà„◊ Ѩ^"Œ ∞Õ .HÍx Ѩu,Î =∞O^Œ∞Å∞, #∂<≥, ~°Q∞Æ Å∞`«∞#fl Jyfl A@∞ì q~°É’ã¨∞‰õΩ#fl =∞x+≤, áê=Ú#∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ #fl "å_»∞, #QÆflOQÍ #∞#fl ÃÑ^Œ"Ì å~°∞ HõxÑ≤OK«_O» Jâ◊√Éèãí ∂¨ K«HOõ † =∞Ozk HÍ^Œ∞. `«∞=Ú‡Å∞ ‰õÄ_® Jhfl K≥_q¤» HÍ=Ù. `«∂~°∞Ê "≥Ñ· Ù¨ `«∞=Ú‡ qxÑ≤¿ãÎ =∞Ozk. Ѩ_=» ∞\˜ #∞O_ç `«∞=Ú‡ qxÑ≤¿ãÎ fÑ≤ Ѩ^•~å÷Å∞ Åaè™êÎ~Ú. "åÜ«∞=ºO #∞O_ç qxÑ≤¿ãÎ ^è#Œ „áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç qxÑ≤¿ãÎ HõÅǨÏO =ã¨∞OÎ k. PˆQflÜ«∞O #∞O_ç `«∞=Ú‡ qxÑ≤¿ãÎ â’Hõ, ã¨O`åáêÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ #∞O_≥`· Õ Ç¨x =ã¨∞OÎ k. <≥~· $° `«ºO PˆQflÜ«∞O =Öˇ<Õ Dâß#ºO "≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç qxÑ≤OKÕ `«∞=Ú‡ J`«ºO`« „Ѩ=∂^ŒH~õ O° † =∞~°}ã¨=∂#"≥∞#ÿ HõëêìÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞x „Ѩu=∞#∞ =∞x+≤ PHÍ~°OÖ’<Õ KÕÜ«∂e. ã¨∂~°º „Ѩu=∞#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕã#≤ ~ÀA# PÜ«∞# U #Hõ„Δ `«OÖ’ =Ù<åfl_À K«∂ã¨∞H˘x ^•x #∞O_ç =¸_»∞ `å~°Å#∞ ÖˇH¯õ QÆ\ ì˜ "å\˜x P „Ѩu=∞ Ü≥ÚHõ¯ =∞ã¨HÎ Oõ ÃÑ· xi‡OKåe. P ~ÀA =Ù#fl #Hõ„Δ `åxfl =ÚYOÃÑ· JOH˜`O« KÕÜ∂« e. ^•xH˜ `«~∞° "å`« =KÕÛ #Hõ„Δ `åÅ#∞ Éè∞í *ÏÅÃÑ· ™ê÷ÑO≤ Kåe. "å\˜ `«~∞° "å`« ~Ô O_çO\˜x W~°∞ǨϙêÎÅÃÑ· z„uOKåe. J#O`«~O° =KÕÛ J~Ú^Œ∞ #Hõ„Δ `åÅ#∂ „Ѩu=∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« OÃÑ· edOz, `«~∞° "åu ^•xx <åaè =∞O_»ÅO Ö’#∂, P `«~∞° "å`« #Hõ„Δ `åxfl Ñ≤~∞° ^Œ∞Å =∞^蕺 edOKåe. `«~∞° "å`« ~Ô O_»∞ `å~°Å#∞ "≥∂HÍà◊§ÃÑ<· å, q∞ye# "å\˜x ã¨∂~°º^Õ=Ùx K«~} ° ÏÅÃÑ#· #∂ edOKåe. WHõ ã¨∂~°º K«„HõO q=~åÅ#∞ q#O_ç. ^•x K«~} ° ÏÅÃÑ· *Ï`«‰Ωõ x [#‡ #Hõ„Δ `«O Ѩ_`ç Õ "å_»∞ JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯_Ò`å_»∞. "≥∂HÍà◊§ÃÑ· Ѩ_`ç Õ q^ÕâÜ ◊ ∂« #O KÕ™êÎ_∞» . QÆ∞ǨϺ™ê÷#O ÃÑ· Ѩ_`ç Õ ¢ãÖΑ `À <≥‰Ωõ ¯=QÍ ã¨∞dOKÕ"å_»=Ù`å_»∞. <åaè™ê÷#OÃÑ· Ѩ_`ç Õ JÅÊã¨O`À+≤ J=Ù`å_»∞. [#‡#HõΔ„`«O ã¨∂~°º^Õ=Ùx ǨÏ$^ŒÜ«∞™ê÷#OÃÑ· Ѩ_»¤"å_»∞. =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞x Ü«∞O`«"å_»∞ HÍQÆÅ_»∞. KÕ`∞« Å֒Ѩ_`ç Õ ^˘OQÆ=Ù`å_»∞. Éè∞í *ÏÅÃÑ· J~Ú`Õ Jã≤~÷ ∞° _»∂, HõO^è•ÅÃÑ<· `·≥ Õ (‰õΩÉË~∞° #O`«) ^èxŒ ‰õΩ_»∂, =ÚYOÃÑ<· `Õ Õ fÑ≤ Ѩ^•~å÷Å∞ „áêÑ≤OÎ KÕ"å_»∂ HÍQÆÅ~°∞. =∞¿ÇÏâß! U =∞x+≤ [#‡#Hõ„Δ `«"∞≥ `ÿ Õ ã¨∂~°∞ºx =∞ã¨HÎ Oõ ÃÑ· #∞#fl #Hõ„Δ `«=∞=Ù`«∞O^À J`«_∞» x`«ºO Ѩ@∞ì =„™êÎÖË ^èiŒ OK«∞ „Ѩ^•è # =ºH˜Î HÍQÆÅ_»∞. (J^蕺ܫ∞O –60)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 149

„QÆÇ¨ Å â◊√ÉèÏâ◊√Éè™ í ê÷<åÅ∞ `«^#Œ ∞™ê~°OQÍ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Ѷ֨ ÏÅ ã¨OH˜ÑΔ Î¨ q"ÕK#«

=∞¿ÇÏâß^Œ∞ÖÏ~å! XHõ *Ï`«‰Ωõ x ÜÕ∞_»= WO\’¡ LѨKÜ« ∞« OÖ’ =ÙO_Õ K«O„^Œ∞_»∞ =∞OQÆàH◊ Íi J=Ù`å_»∞. â◊√Hõ¡ qkÜ«∞<å_»∂, ѨOK«=∞, #==∞ QÆ$ǨÖ’¡=ÙO_Õ K«O„^Œ∞_»∞ P *Ï`«Hõ K«„Hõ=Ú#fl "åxx QÆ∞~°∞=Ù =Öˇ ѨÓAºx, Q“~°=Ùºx KÕ™êÎ_∞» . K«O„^Œ∞xH˜ Ѩ<fl≥ O_»∞ J=ã¨Å÷ ∞ J#QÍ ^ŒâÅ◊ ∞O\Ï~Ú. #Hõ„Δ `åÅ∞ =¸_Õã≤ XHõ |$O^ŒO ÖË^• =∞O_»ÅOQÍ =ÙO\Ï~Ú Hõ^•. Jâ◊fix`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì =¸_Õã≤ #Hõ„Δ `åÅ HõÅ~ÚHõÅ`À K«O„^Œ∞xH˜ D J=ã¨Ö÷ ~Ë Ê° _»`å~Ú : „Ѩ"å™ê=ã¨,÷ ^Œ$ëêì=ã¨,÷ =∞$`å=ã¨,÷ [Ü«∂=ã¨÷, Ǩ™êº=ã¨÷, #`å=ã¨÷, „Ѩ"≥∂^•=ã¨÷, qëê^•=ã¨÷, Éè’QÍ=ã¨÷, [fi~å=ã¨÷, HõOáê=ã¨,÷ ã¨∞ÉèÏ=ã¨.÷ Ѷe¨ `åÅ∞ ‰õÄ_® J^Õ „Hõ=∞OÖ’ WÖÏ =ÙO\Ï~Ú : „Ѩ"åã¨O, Ǩx, =∞$`«∞º=Ù, [Ü«∞O, Ǩã¨O, ~°u, ã¨∞YO, â’HõO, Éè’QÆO, [fi~°O, HõOѨO, ã¨∞YO. [#‡ÅQÆflOÖ’ K«O„^Œ∞_»∞O>Ë `«∞+≤,ì J^Õ K«O„^Œ∞_»∞ kfifÜ«∞ ÉèÏ=O(Ô~O_çO@) =ÙO>Ë ã¨∞Y–Ǩx, =¸_»= WO@ =ÙO>Ë ~å[ ã¨<å‡#O, K«∞`«~ú° ÉèÏ=OÖ’ =ÙO>Ë HõÅǨÏO, ѨOK«=∞ÉèÏ=OÖ’ =ÙO>Ë ¢ãΑ ÖÏÉèOí HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.P~°= WO@ K«O„^Œ∞_»∞O>Ë ^è#Œ , ^è•#º „áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.J+¨=ì ∞ÉèÏ=OÖ’ K«O„^Œ∞_»∞ Ji+¨^ì •Ü«∞‰õΩ_≥· P *Ï`«‰Ωõ xH˜ „áê} ã¨OHõ\Ïxfl `≥KÛÕ J=HÍâßÅ∞<åfl~Ú. #==∞™ê÷#OÖ’ =ÙO>Ë HÀâ◊OÖ’ ^è#Œ OÉÏQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞ `«∞Ok. ^Œâ=◊ ∞™ê÷#OÖ’ HÍ~°ºã≤k,ú UHÍ^Œâ◊ ™ê÷#OÖ’ Ѷ∞¨ # q[Ü«∞O HõeyOKÕ K«O„^Œ∞_»∞ Z=iÔH<· å Ѩ<fl≥ O_»= WO@=ÙO>Ë =∂„`«O =∞$`«∞º=Ù KÕuÖ’xH˜ ѨOÑ≤Oz "Õ™êÎ_∞» . WHõ D „H˜Ok #Hõ„Δ `åÅ∞#fl QÆ_Ü ç ∞« Ö’¡ D „H˜O^Œ ã¨∂zOѨ|_ç# k‰õΩ¯Å "≥¿· Ñ Ü«∂„`«Å‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õ~åe. =∞~ÀÖÏ ‰õÄ_»^∞Œ . Hõ$uÎH,õ ~ÀÇ≤Ï}˜, =∞$QÆt~°, P„~°ú – `«∂~°∞Ê Ñ¨Ù#~°fiã¨∞, ѨÙ+¨º, Pâı+¡ ¨ =∞Y, ѨÓ~°fiѶŨ ∞æx, L`«~Î ° ѶŨ ∞æx – ^ŒH˜Δ} ǨÏã¨,Î z„`«, ™êfiu, qâßY J#∞~å^è,Œ *˺+¨,ª =¸Å, ѨÓ~åfiëê_è» – ѨtÛ=∞ L`«~Î åëê_è,» „â◊=}, ^èxŒ +¨ª ^èxŒ +¨,ª â◊`a« +è ,¨ ѨÓ~åfiÉèÏ„^Œ, L`«~Î åÉèÏ„^Œ, ~ˆ =u, Jâ◊fix, Éè~í } ° ˜ – L`«Î~°

{ { { {

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 150

Jâ◊fix, ~ˆ =u, z„`«, ^èxŒ +¨ª #Hõ„Δ `åÅ∞ H˘`«Î ™⁄=Ú‡Å∞ ÃÑ@∞ìHÀ=_®xH˜ „Ѩâ™◊ êÎÅ∞. =∞$QÆt~°, Jâ◊fix, z„`«, ѨÙ+¨º, =¸Å, ǨÏã¨Î #Hõ„Δ `åÅ∞ Hõ<åº^•<åxH©, Ü«∂„`«Å‰õÄ, „Ѩuëêªk HÍ~åºÅ‰õÄ â◊√Éè„í Ѩ^•Å∞. [#‡ÅQÆflOÖ’ â◊√„‰õΩ_»∂, K«O„^Œ„QÆÇϨ =¸ QÆÅ "åiH˜ â◊√ÉèÑí Ö¨¶ ÏÅ „áêÑ≤Î Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO@∞Ok. D ~Ô O_»∞ „QÆÇ¨ Å∂ ~Ô O_»= WO@ #∞#fl "åiH© â◊√ÉèÏÖË =ÙO\Ï~Ú. `«$fÜ«∞ ÉèÏ=OÖ’ (JO>Ë =¸_À~ÚO@) K«O„^Œ, |∞^è,Œ â◊√„Hõ, |$ǨÏã¨Ê`«∞Å∂, K«`∞« ~°ú ÉèÏ=OÖ’ =∞OQÆà,◊ â◊x, K«O„^Œ, ã¨∂~°º, |∞^è∞Œ Å∂ „âı+`ì¨ #« ∞ „Ѩ™êk™êÎ~∞° . JÖψQ ѨOK«=∞ÉèÏ=OÖ’ â◊√„Hõ, |$ǨÏã¨Êu, K«O„^Œ, Hˆ `«∞=ÙÅ∂, P~À~ÚO@ â◊x, ã¨∂~°º, =∞OQÆà√◊ Å∂, ã¨Ñ=Ψ ∞ ÉèÏ=OÖ’ |$ǨÏã¨Êu, K«O„^Œ∞Å∂, J+¨=ì ∞ÉèÏ=OÖ’ |∞^è,Œ â◊√„‰õΩÅ∂ ‰õÄ_® â◊√ÉèÏÅ<Õ W™êÎ~∞° . J^Õq^èOŒ QÍ #==∞ ™ê÷#OÖ’ |$ǨÏã¨Êf, ^Œâ=◊ ∞ ÉèÏ=OÖ’ ã¨∂~°ºâ◊#∞Å∂, K«O„^Œ∞_»∂, ^•fi^Œâ◊ ™ê÷#OÖ’ |∞^è,Œ â◊√„‰õΩÅ∂ ã¨~fi° q^è•Å ã¨∞MÏÅ#∂ ã¨=∞‰õÄ~°∞™êÎ~∞° . WHõ UHÍ^Œâ◊ ™ê÷#OÖ’ U „QÆÇϨ =Ú<åfl â◊√ÉèÏ<Õfl „Ѩ^•xã¨∞OÎ k. ã≤OǨÏO`À =∞Hõ~°O, Hõ#º`À "Õ∞+¨O, `«∞Å`À g∞#O, ‰õΩOÉèíO`À Hõ~å¯@HõO, ^èŒ#∞ã¨∞û`À =$+¨ÉèíO, q∞^äŒ∞#O`À =$tÛHõ~åt Ü≥∂y¿ãÎ =∞Ozk. nxfl +¨_»+¨ìHõ Ü≥∂QÆ=∞O\Ï~°∞. Wk „Ñ‘uHÍ~°HOõ ★. (J^蕺ܫ∞O – 61)

ÅQÆflѶ¨ÖÏÅ∞, ~åâ◊√Å K«~°–ã≤÷~åk ÉèË^•Å∞ „QÆǨÅ ã¨fiÉèÏ"åÅ, U_»∞ "å~åÅÖ’ KÕÜ«∞=Åã≤# Ü≥∂Qƺ „Ѩâ◊ã¨ÎHÍ~åºÅ∞ Dâ◊fi~å^Œ∞ÖÏ~å! ã¨∂~°∞º_»∞ L^ŒÜ∞« HÍÅO #∞O_ç "Õ∞ëêk ~åâ◊√ÅÖ’ =ÙO\Ï_»∞. PÜ«∞# k#OÖ’ „Hõ=∞OQÍ P~°∞~åâ◊√Å#∞ ^•@∞H˘x áÈ~Ú ~å„uÖ’ ‰õÄ_® P~°∞~åâ◊√Å#∞ ^•\˜ =™êÎ_∞» . "Õ∞+¨ÅQÆflOÖ’ ѨÙ\˜#ì P_»k Q˘„_®Å∞ J=Ù`«∞Ok. =$+¨ÉÅíè QÆflOÖ’<≥`· Õ HÍq∞x, q∞^ä∞Œ # ÅQÆflOÖ’ ѨÙ_ç`Õ ™œÉèÏQƺâßeh Hõ~å¯@Hõ ÅQÆflOÖ’<≥`· Õ ★"Õâߺ J=Ù`«∞Ok. ★

XHõ¯ QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’<Õ +¨_»+¨ìHõ Ü≥∂QÆO =∞Oz^Œx K≥ѨÊ|_çOk. =^èŒ∂=~°∞Å *Ï`«HÍʼnõΩ ã¨O|OkèOz q∞QÆ`å Jxfl âßG „QÆO^ä•ÅÖ’#∂ Wk Jâ◊√ÉèíHÍ~°HõOQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OѨ|_çOk. =~°∞x ÖË^• =^èŒ∞=Ù Ü≥ÚHõ¯ [#‡ ~åt XHõik ~Ô O_»="åiH˜ P~°=kQÍx Zxq∞^Œ=k QÍx JQÆ∞@<Õ +¨_+» Hì¨ Ü õ ∂≥ QÆ=∞O\Ï~°∞. ★ "Õâº◊ J<Õk WѨÊ\˜ J~°O÷ Ö’ "å_»|_ç# =∂@ HÍ^Œ∞. ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ K≥ÑÙ¨ #Î fl HÍÅOÖ’ J^˘Hõ =$uΆ H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ J^˘Hõ Q“~°=„Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ =º=ã¨÷ ‰õÄ_®#∂. WѨC_ô q+¨Ü∂« xfl Ѩ\Oì˜ K«∞HÀ#Hõ¯~ˆ ^¡ ∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 151

ã≤OÇ¨Ï ÅQÆflOÖ’ ѨÙ\˜ì<å"≥∞‰õΩ Ñ¨Ù„`«ã¨O`å#O JÅÊO. Hõ<åºÅQÆflOÖ’ ѨÙ\˜ì# HõeH˜ ~°∂Ѩ=u† `«∞ÖÏ ÅQÆflOÖ’ ѨÙ\˜#ì `≥é= ~°∂Ѩ=f, Sâ◊fi~°º=O`«∞~åÅ∂ ‰õÄ_® J=Ù`«∞Ok. =$tÛHõ ÅQÆflOÖ’ ѨÙ\˜#ì =x`«H˜ Hõ~¯° â◊ ã¨fiÉèÏ==ÚO@∞Ok. ^è#Œ ∞~°Q¡ flÆ OÖ’<≥`· Õ ™œÉèÏQƺ=f, =∞Hõ~Å° QÆflOÖ’<≥`· Õ `«#Hõ#fl `«‰Ωõ ¯= ™ê÷~Ú Ñ¨Ù~°∞+¨μx ÃÑO_ç¡ KÕã∞¨ H˘<Õn J=Ù`«∞Ok. ‰õΩOÉèíÅQÆflOÖ’ ѨÙ\˜ì<å"≥∞‰õΩ =∞QÆ Ñ≤Å¡Å∞ `«‰õΩ¯=. g∞#ÅQÆflOÖ’ ѨÙ\˜ì# g∞<åH˜Δ "≥~· åQƺܫÚHõÎ J=Ù`«∞Ok★. WHõ ~åâ◊√Å K«~,° ã≤~÷ ° Éè^Ë •Å∞ K«∂^•ÌO. `«∞Å, Hõ~å¯@Hõ, "Õ∞+¨, =∞Hõ~åÅ∞, K«~~° åâ◊√Å∞. D ~åâ◊√Å∞#flѨÙ_»∞ Ü«∂„`«‰Ωõ "≥à§◊ =K«∞Û. ã≤OǨÏ, =$+¨É,íè ‰õΩOÉè,í =$tÛHõ ~åâ◊√Å∞ ã≤~÷ ~° åâ◊√Å∞. Wq L#flѨÙ_»∞ ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ HÍ~åºÅ∞ KÕÑ\¨ Ïìe. Hõ#º, ^èŒ#∞, g∞#, q∞^äŒ∞<åÅ∞ kfiã¨fiÉèÏ==Ú#fl ~åâ◊√Å∞. K«~°, ã≤÷~°–Ô~O_»∞ ã¨fiÉèÏ"åÅ∂ QÆÅ HÍ~åºÅ#∞, q^•fiOã¨∞Å∞, D ~åâ◊√Å∞#fl HÍÅOÖ’ KÕÑ_¨ `» å~°∞. Ü«∂„`«Å#∞ K«~Å° QÍflÅÖ’#∂#, QÆ$ǨτѨ"âÕ ßk ã≤~÷ H° Í~åºÅ#∞ ã≤~÷ Å° QÍflÅÖ’#∂ KÕÜ∂« e. ^Õ=`å^Œ∞Å ™ê÷Ñ<¨ å, "≥"· åÇ≤ÏHõ ã¨O™ê¯~åÅ∂ kfiã¨fiÉèÏ= ÅQÍflÅÖ’ [~°Q_Æ O» Jxfl q^è•ÖÏ „âıÜ∞« 㨯~°O. áê_»ºq∞, +¨+,ì≤ UHÍ^Œj u^ä∞Œ Å∞ =¸_çO\˜h, #O^•u^ä∞Œ ÅO\Ï~°∞. JÖψQ qkÜ«∞, ã¨ÑqΨ ∞, ^•fi^ŒtÅ#∞ Éè„í ^• u^ä∞Œ Åh, `«kÜ«∞, J+¨qì ∞, „`«Ü∂≥ ^Œâ√◊ Å#∞ [Ü«∂u^ä∞Œ Åh JO\Ï~°∞. WHõáÈ`Õ K«qu, #=q∞, K«`∞« ~°tÌ – D =¸_ç\h˜ iHÍÎu^ä∞Œ Åx =º=ǨÏi™êÎ~∞° . iHÍÎu^ä∞Œ ÅÖ’ Z\˜ì â◊√ÉèHí Í~°º=Ú#∂ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. ™œ=∞ºã¨fiÉèÏ=Ù_≥#· |∞^è∞Œ _»∞ K«~° ã¨fiÉèÏ=O QÆÅ „QÆÇϨ O. QÆ∞~°∞_»∞ H˜„Δ Ñ¨, â◊√„‰õΩ_»∞ =∞$^Œ∞, ~°q „^è∞Œ = „ѨH$õ `«∞Å∞ QÆÅ"å~°∞. â◊x ^•~°∞}, =∞OQÆà√◊ _»∞ L„QÆ, K«O„^Œ∞_»∞ ã¨=∞ `«`Ϋ fi=ÚÅ∞ QÆÅ"å~°∞. K«~,° H˜„Δ Ñ¨ ã¨fiÉèÏ"åÅ∞#fl „QÆÇ¨ Å∞ (JO>Ë |∞^è∞Œ _»∞, QÆ∞~°∞_»∞) âßã≤OKÕ "å~åÖ’¡ JO>Ë |∞^è,Œ QÆ∞~°∞ "å~åÖ’¡ Ü«∂„`«Å∞ KÕÜ∂« e. â◊√„Hõ, Pk "å~åÖ’¡ QÆ$ǨτѨ"âÕ ßk HÍ~åºÅ#∞ KÕÑ\¨ Ïìe. ★

D XHõ¯ JOâß<Õfl Ѩ@∞ìH˘x ¢ãÅΑ q+¨Ü∞« OÖ’ XHõ x~°Ü ‚ ∂« xH˜ =KÕÛÜ«∞_»O „Ѩ=∂^ŒO. WÖÏO\˜ JOâßÅ∞ Hõhã¨O Ü«∂Éè·ˇ ^•HÍ Ñ¨ijeOz JѨC_»∞ P ¢ãΑ ZÖÏO\˜^À PÖ’zOKåe. Hõhã¨O Ѩk *’ºuâß≈G„QÆO^ä•Öˇ<· å K«^=Œ ‰õΩO_® *Ï`«HÍÅ∞ K≥ÃÑÊÜ«∞º‰õÄ_»^∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 152

â◊x, =∞OQÆà"◊ å~åÖ’¡ Ü«Ú^•úʼnõΩ Hõ„Δ uÜ«∞g~°∞Å∞ |Ü«∞Å∞^Õ~=° K«∞Û#∞. ~å*Ϻaè¿+HÍʼnõÄ, Jyfl HÍ~åºÅ‰õÄ ™È=∞"å~°O „Ѩâ◊ã¨Îk#OQÍ Ñ¨iQÆ}˜OѨ |_»∞`«∞Ok. WÅ∞¡ Hõ@_ì ®xfl, ã¨∞<åflÖËÜ∞« _®hfl ‰õÄ_® D ~À*Ë "≥Ú^ŒÖ@ ˇ =ì K«∞Û. QÆ∞~°∞"å~°O<å_»∞ "Õ^ጠê~îåhfl, ^Õ=ѨÓ[h, =„™êÎÅOHÍ~° ^è•~°}#∂ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. â◊√„Hõ"å~°O Hõ<åº^•<åxH©, QÆ*Ï~ÀǨÏ}H©, â◊x"å~°O QÆ$ǨτѨ"Õâ◊, QÆ[|O^èŒ<åÅH© =∞Ozq. (J^蕺ܫ∞O – 62)

™ê=Ú„kHõâß„™êÎ#∞™ê~°O 㢠Α ѨÙ~∞° +¨μÅ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí ÅHõ}Δ ÏÅ∞, =∞ã¨HÎ ,õ ǨÏã¨Î ~ˆ YÖÏ^è•~°OQÍ =º‰õΩÅÎ PÜ«Úó Ѩi*Ï˝#O =∞¿ÇÏâß! WѨÙ_∞» ¢ãΑ ѨÙ~∞° +¨μÅ JOQÍÅ#∞ |\˜ì "åi‰õΩO_Õ =∞Oz, K≥_∞» |∞^Œ∞Åú #∞ ã¨OH˜ÑΔ OΨ QÍ =i‚™êÎ#∞. JiHÍà◊√§, JiKÕ`∞« Å∞ HÀ=∞ÅOQÍ, =∂Oã¨ÑÙ¨ +≤`ì À, ~°H=Îõ ~°O‚ Ö’ =ÙO_ç, áê^•Å∞, KÕ`∞« Å∞ Z`«∞QÎ Í, K≥=∞@ Ѩ@‰ì Ωõ O_®, ~°H<Îõ åàÏÅ∂, =Ú_»∞Å∂ Hõ#|_»‰Ωõ O_® Z=xÔH`· Õ =ÙO\ÏÜ≥∂ J`«_∞» ~å[=Ù`å_»∞. JiHÍeÖ’ JO‰õΩâ◊ zǨÏfl=Ú#fl "å_»∞ ã¨∞d. JO^Œ"∞≥ #ÿ =∞_»=∞, `åÉË\ ˜ ~°∂Ѩ=Ú#fl áê^Œ=Ú, "≥KÛ« \˜ â◊s~°=Ú, ~°H=Îõ ~°O‚ Ö’, =ÚHõ¯Å∞ H͉õΩO_®, #Å¡w`«Å∞ ÖˉΩõ O_® =ÙO_Õ QÀà◊√§ ‰õÄ_® ~å[ÅHõ}Δ ÏÖË. HÍe"ÕàÁ§Hõ^•xH˘Hõ\ ˜ `«Q∞Æ Å∞`«∂ =ÙO_»_»O Sâ◊fi~°ºO ÅHõΔ}O. JÖÏ `«QÆʼnõΩO_® q_çq_çQÍ #∞#fl"å_»∞, `≥Å¡QÍ áê~°ÖÏ¡\ ˜QÀà◊√§, áê^ŒOÃÑ· #~åÅ∞, =Ú_»∞Å∞ HõxÑ≤OKÕ"å_»∞ ^Œi„^Œ∞_»∞. xѨCÖ’¡ HÍÅÛ|_ç# =∞\˜~ì O° QÆ∞Ö’ áê^•Å∞#fl "å_»∞ „|ǨχǨÏ`«º KÕ™êÎ_∞» . ѨKÛ« x áê^•Å"å_»∞ u~°∞QÆ∞É’`«∞† #Å¡xáê^•Å "å~°∞ `åQÆ∞É’`«∞† `≥Åx¡ áê^•Å "å_»∞ uO_çáÈ`«∞. HÍeÉÁ@#„"ÕÅ∞ k|ƒQÍ =ÙO_Õ"å_»∞ ÉèÏQƺǑÏ#∞_»∞† qHõ$`«OQÍ =ÙO_Õ"å_»∞ ^Œ∞ó YÑ‘_`ç ∞« _»∞. P "ÕÅ∞ =OHõ~Q° Í, z#flkQÍ, qiy#@∞ì =ÙO_Õ"å_»∞ HõëêìÅáêÅ=Ù`å_»∞. HÍeK«∂ѨÙ_»∞ "ÕÅ∞ ÉÁ@# „"ÕeHõ<åfl ÃÑ^ŒkÌ HõÅ"åxH˜ ¢ãΑ ã¨∞YO Z‰õΩ¯=QÍ „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. z\˜ÔH# "ÕÅ∞ ™ê=∂#ºOQÍ HõO>Ë ÃÑ^ŒÌk QÆÅ"å_»∞ |OQÍ~åxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. QÀà◊√§ áê_≥·áÈ~Ú#@∞¡QÍ Hõ#|_Õ"åxH˜ jÅ=ÚO_»^Œ∞, JÖÏQÆx HÍ=∞Éè’QÆ=¸ J#∞Éè=í OÖ’H˜ ~å^Œ∞. `˘_»ÅÃÑ· ~À=∂Å∞O>Ë ^èŒ#O xÅ∞=^Œ∞. `˘_»Å∞ z#flqQÍ =ÙO>Ë Sâ◊fi~°ºO Ѩ_∞» `«∞Ok. HÍx, |O^è<Œ åÖ’¡ =ÙO_çáÈ`«∞Ok. ÖË_`ç À ã¨=∂#"≥∞#ÿ [OѶ∞¨ Å∞#fl"å_»∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 153

~å*Ϻxfl ã¨Oáêk™êÎ_∞» . á⁄_»=ÙQÍ k|ƒQÍ =ÙO_Õ `˘_»Å∞#fl"å_»∞ Sâ◊fi~°º=O`«∞_»=Ù`å_»∞. ѨÙe ÖË^• ã≤OǨÏѨ٠`˘_»Å"å_»∞ ^èxŒ ‰õΩ_»∞ HÍQÆÅ_»∞. "≥∂HÍÅ∞ =∂Oã¨~Ç° Ï≤ `«OQÍ #∞#fl "åxH˜ Ѩ~^° âÕ ◊ =∞~°}O „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. qHõ@ *Ï#∞=Ù ^Œi„^Œ¿ÇÏ`«∞=Ù. "≥∂HÍà◊√§ HÍã¨Î „H˜OkH˜ =Ù#fl"å_»∞ U P_»^•#fl~Ú<å QÔ Å∞K«∞HÀQÆÅ_»∞. JHõ¯_» Z‰õΩ¯= =∂Oã¨=Ú#fl"å_»∞ ~å[=Ù`å_»∞. „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ Ѩâ√◊ , ѨHΔ˜ (ã≤OǨÏO, U#∞QÆ∞, ǨÏOã¨) QÆ=∞#=Ú QÆÅ"å_»∞ ~åAQÍx Q˘Ñ¨Ê ^èxŒ ‰õΩ_»∞ QÍx HÍQÆÅ_»∞. Hõ=∞ÅO ~°OQÆ∞Ö’ ~°H=Îõ Ú#fl"å_»∞ ^è#Œ =O`«∞_»=Ù`å_»∞. Z~°∞ѨÙ, #Å∞Ѩ٠HõÅQÆÅã≤# ~°∞kè~° =~°=‚ Ú#fl"å_»∞ J^è=Œ Ú_»∞, áêѨH~õ ∞° ‡_»∞ HÍQÆÅ_»∞. Ñ»Q_Æ Ñ» Ù¨ ~°OQÆ∞Ö’ #∞O_ç `Õ@QÍ "≥∞i¿ã ~°H=Îõ Ú QÆÅ"å_»∞ U_»∞ nfiáêʼnõΩ JkèÑu¨ HÍQÆÅ_»∞. ÖË_ç ÖË^• <≥=∞e á⁄@ì L`«=Î ∞ ѨÙ~°∞+¨ ÅHõ} Δ =Ú. ѨÙe, ã≤OǨÏ=Ú ÖË^• HõÑʨ (Hõ_∞» Ѩ٠=O\˜) Hõ_∞» Ѩ٠~å[ÅHõ} Δ =Ú. ѨÙe =O\˜ Ñ‘~=°î Ú ¿ã<åѨu ÅHõ} Δ =Ú. ã≤OǨÏO Ñ‘~O°î =Öˇ á⁄_»=ÙQÍ #∞O_Õ Ñ‘~=°î Ú QÆÅ "åxH˜ |O^è<Œ åÖˇ‰Ωõ ¯=. `åÉËÅ∞ Ñ‘~=°î Ú ã¨HÖõ â·ˇ fi◊ ~°º ã¨OѨ#fl ÅHõ}Δ =Ú. qâßÅOQÍ, Z`«∞QÎ Í, ѨÙ+≤Qì Í ~À=∞Ü«ÚHõ"Î ∞≥ Ü ÿ Ú« #fl =HõóΔ ã¨Å÷ =Ú QÆŠѨÙ~°∞+¨μ_»∞ â◊`åÜ«Ú=Ù, ^è#Œ =O`«∞_»∞<≥· Jxfl Éè’QÍÅ#∂ J#∞Éèqí OѨQÅÆ J^Œ$+¨=ì O`«∞_»∞ HÍQÆÅ_»∞. KÕuÖ’ g∞#ˆ~Y QÆÅ"å_»∞ Q˘Ñ¨Ê HÍ~°º™ê^艌 Ωõ _»∞, ^è#Œ =O`«∞_»∞, Ѩل`«=O`«∞_»∞ HÍQÆÅ_»∞. `«∞Å, "Õk zǨÏfl=Ú#fl"å_»∞ "åºáê~°OÖ’ ÖÏÉèÏ<åfli˚OK«QÆÅ_»∞. KÕuÖ’ ™È=∞Å`å zǨÏfl=Ú#fl"å_»∞ ^èxŒ ‰õΩ_≥· Ü«∞[˝O KÕ™êÎ_∞» . Ѩ~fi° `«, =$HõΔ zǨflÅ∞#fl "åx =^ŒÌ ÅH˜; ã≤~÷ O° QÍ =ÙO@∞Ok. J<ÕHõ ¿ã=‰õΩʼnõΩ ™êfiq∞ HÍQÆÅ_»∞. â◊¥Å=Ú, |iÃã, ÉÏ}=Ú, `À=∞~°=Ú, Y_»=æ Ú ÖË^• ^è#Œ ∞ã¨∞û =O\˜ zǨÏfl"Õ∞^≥<· å J~°KuÕ Ö’ QÆÅ"å_»∞ Ü«Ú^Œú q[Ü«Ú_»∞. ^èfiŒ [O HÍx â◊OYOQÍx =ÙO_Õ ã¨=Ú„^Œ, PHÍâ◊Ü∂« <åÅ∞ KÕã≤ "åºáê~åÖ’¡ ÉÏQÍ QÆ_™ç êÎ_∞» . N=`«û, Hõ=∞Å, =„[, ~°^Œä ÖË^• HõÅâ◊ zǨÏfl=Ú#fl ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ â◊„`«∞~°ÇÏ≤ `«∞ _≥#· ~åA HÍQÆÅ_»∞. ‰õΩ_çKuÕ ÉÁ@# „"ÕeÖ’ Ü«∞=^è•#ºÑ¨Ù QÆ∞~°∞#Î fl"å_»∞, Jxfl q^ŒºÅÖ’ Pi`Õi#"å_»=Ù`å_»∞† „Ѩ=HõÎ ‰õÄ_® HÍQÆÅ_»∞. z\˜HÔ # "Õe„H˜Ok #∞O_ç K«∂ѨÙ_»∞ "Õe =∞^躌 ^•HÍ PQƉΩõ O_® ѨÜ∞« xOKÕ ~ˆ YQÆÅ"å_»∞ =O^Õà§◊ ^•HÍ („Ѩã∞¨ `Î O« HÍÅOÖ’) rq™êÎ_∞» . áê=Ú á⁄@ì=Öˇ á⁄@ì L#fl"å_»∞ JkèHõ Éè’[#∞_»∞, ^Œi„^Œ∞_»∞ J=Ù`å_»∞. qâßÅOQÍ "≥_Å» ∞ÊQÍ, QÆOcè~O° QÍ, QÆ∞O„_»OQÍ #∞#fl ÉÁ_»∞¤ QÆŠѨÙ~°∞+¨μxH˜ ^è#Œ ^è•<åºÅ∂ ã¨HÅõ Éè’QÍÅ∂ =ÙO\Ï~Ú. á⁄\˜ìQÍ hK«OQÍ =ÙO_Õ <åaè QÆÅ "åxH˜ Z<Àfl ^Œ∞óMÏÅ∞ ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú. |eH˜ (J#QÍ ÉÁ_»∞¤H˜ ÃÑ·# Hõ_»∞ѨÙ֒Ѩ_Õ ã¨#fl\˜ =∞_»`«) „H˜O^Œ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 154

q+¨=∞OQÍ =ÙO_Õ ÉÁ_»∞¤ QÆÅ"åxH˜ ^è#Œ Ǩx HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^ŒH} Δ˜ Ï=~°Î <åaè |∞kÌH,© Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ =OˆQ ÉÁ_»∞¤ âßOuH© ã¨∂K«HÍÅ∞. #∂~°∞ ^ŒàÏÅ Hõ=∞ÖÏxH˜ =ÙO_Õ HõiH‚ Öõ ÏO\˜ <åaè =∞Ǩ~åA ÅHõ}Δ O. á⁄@ìÖ’ XHõ ã¨#fl\˜ =∞_»`« =Ù#fl"å_»∞ â◊GOKÕ K«OѨ|_»`å_»∞. ~Ô O_»∞#fl"å_»∞ ¢ãΑ Éè’y, =¸_»∞#fl"å_»∞ ~åA ÖË^• PKå~°º Ñ‘~=°î Ú, <åÅ∞QÆ∞#fl"å_»∞ J<ÕHõ Ѩل`«=O`«∞_»∞ J=Ù`å~°∞. Éè∞í *ÏÅ∞ QÆ\Qì˜ Í, ѨÙ+≤Qì Í, ã¨iã¨=∂#OQÍ #∞#fl #~°∞_»∞ ~å[=Ù`å_»∞† ã¨∞YѨ_`» å_»∞. =HõãΔ ∞¨ û L#fl`«OQÍ, ™êѨÙQÍ, ѨÙ+≤Qì Í, qâßÅOQÍ #∞#fl"å_»∞ ~å[ ã¨=∂#∞_»=Ù`å_»∞. ^Œ@ì"≥∞ÿ# ~À=∂Å∞O_ç, ZQÆ∞_»∞ kQÆ∞à◊√§QÍ, P~°∞Û‰õΩáÈ~Ú#@∞¡O_Õ =HõΔO ^Œi„^Œ∞_ç ‰õΩO@∞Ok. =HõOΔ ~Ô O_»∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ ã¨=∂#OQÍ ^è#Œ =O`«∞_ç‰Ωõ O@∞Ok. ѨÙ+≤Qì Í =ÙO_Õ =HõóΔ ã¨Å÷ O â◊¥~° g~° ÅHõ} Δ O. QÆ_=¤» Ú =OHõ~Q° Í =ÙO_Õ"å_»∞ ^è#Œ Ç‘Ï#∞_»∞† L#fl`«OQÍ ã¨=∂#OQÍ =ÙO_Õ"å_»∞ Éè’y. |ÅOQÍ ÖˉΩõ O_® J}yÜ«Ú#fl@∞¡QÍ HõxÑ≤OKÕ "≥∞_» ^è#Œ Ç‘Ï#∞x ÅHõ} Δ O. Z^Œ∞Ì "≥∞_»ÖÏQÍ Ñ¨Ù+≤Qì Í =ÙO_Õ "≥∞_» â◊¥~° g~° ÅHõ} Δ O. ÖË_ç "≥∞_»"å_»∞ ^•xÖψQ Ñ≤iH˜"å_»∞QÍ =ÙO\Ï_»∞. zÅ∞Hõ, XO>ˇ, U#∞QÆ∞, H˘OQÆÅ "≥∞_»Å =Öˇ á⁄_»=ÙQÍ #∞O_ç, â◊√+≤¯Oz#@∞¡_Õ "≥∞_» QÆÅ"åx =^ŒÌ ^è#Œ O xÅ∞=^Œ∞.z#fl "≥∞_»"å_»∞ ^èxŒ ‰õΩ_»∞, Éè’y HÍQÆÅ_»∞. ѨÙ+≤,ì ^Œ∞~åfiã¨#ÖËq∞, ã¨=∞`«, z#fl ~À=∂Å Hõeq∞ ÉÏǨï =¸Å=ÚʼnõΩ =∞Oz ÅHõ} Δ ÏÅ∞. Jq Sâ◊fi~°º=O`«∞x ‰õΩO\Ï~Ú. Éè∞í *ÏÅ∞ ÃÑH· ˜ ÖÏQÆ|_ç#@∞¡O_Õ"å_»∞ |O^è<Œ åÖ’¡ Ѩ_`» å_»∞. z#fl Éè∞í *ÏÅ∞ ^•ã¨∞_çH© ZQÆ∞= kQÆ∞= Éè∞í *ÏÅ∞ ^˘OQÆH© =ÙO\Ï~Ú. P*Ï#∞ÉÏǨï=ÙÅ∞ ã¨~fi° â◊√Éèí ÅHõ} Δ O. KÕuÃÑ· ÉèÏQÆOÖ’ QÀ`«∞Å∞#fl"å_çH˜ Ñ≤„`åi˚`O« ÅaèOK«^∞Œ , Ñ≤iH˜`#« O ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. Z`«∞QÎ Í =ÙO_Õ Hõ~`° Å« =Ú#fl"å_»∞ ^•x HÍQÆÅ_»∞. Hõ~`° Å« O q+¨=∞OQÍ =ÙO_Õ "å_ç rq`«O ‰õÄ_® Hõeq∞ ÖË=ÚÅ =∞Ü«∞=∞=Ù`«∞Ok. ÅHõ¯ =Öˇ Zé]<#·≥ J~°K`Õ ∞« Å∞ HõÅ"å_»∞ ~å[=Ù`å_»∞.ѨKÛ« x Hõ~`° Å« O "å_çH˜ rq`«OÖ’ XHõ QÆ=∞º=ÚO_»^∞Œ . J^Õ #Å¡QÍ, hÅOQÍ =ÙO>Ë =∞`«∞ΠѨ^•~å÷Å∞ ¿ãqOKÕ "å_»=Ù`å_»∞. QÆ~∞° ‰õΩQÍ =ÙO>Ë x~°#ú ∞_Ò`å_»∞. K«O„^Œ=∞O_»Å=Ú =O\˜ =ÚY=Ú#fl"å_»∞ ^è~Œ å‡`«∞‡_»=Ù`å_»∞. `˘O_»O PHÍ~°OÖ’ =ÚY=Ú#fl"å_»∞ ÉèÏQƺǑÏ#∞_»∞. =OHõ~Q° Í, =ÚHõ¯Å#uH˜#@∞¡QÍ, ã≤OǨÏO =ÚYO =Öˇ =ÚY=Ú#fl"å_»∞ ^˘OQÆ HÍQÆÅ_»∞. ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ ÿ HÍOuÜ«ÚHõ"Î ∞≥ ,ÿ =∞Oz *ÏuH˜ K≥Ok# U#∞QÆ∞ =Öˇ ѨiѨÙ+¨ì"≥∞ÿ# =^Œ#=Ú ~å[ ÅHõΔ}=Ú. Q˘éˇ] HÀu =ÚY Hõ=oHõÅ∞ ^è#Œ =O`«∞x‰õΩO\Ï~Ú. ™ê^è•~°}O HõO>ˇ ÃÑ^Œ,Ì z#fl, á⁄_»"#·≥ =ÚMÏÅ∞ „Hõ=∞OQÍ ^Œi„^Œ, =¸~°,ö áêáê`«‡ ÅHõ}Δ ÏÅ∞. ѨÙ~°∞+¨μx =ÚYO P_»^•x =ÚYOÖÏ =ÙO_»‰Äõ _»^∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 155

JÖÏQÆ∞O_ç, kOѨÙ_»∞ Hõ#∞Å∞ ‰õÄ_® =ÙO_Õ"åxH˜ Ѩل`«ãO¨ `å#O HõÅ∞QÆ^∞Œ † Hõey<å q∞QÆÅ^Œ∞. <åÅ∞æ HÀ}=ÚÅ =ÚY=Ú#fl"å_»∞ ^è∂Œ ~°∞_Î ∞» . Hõ=∞Å^ŒàÏÅ =Öˇ HÀ=∞Å=ÚÖˇ· HÍOu=O`«=ÚÖˇ#· HõáÈÖÏÅ∞ HõÅ"å_»∞. rq`«OÖ’ ‰õÄ_» „âı+¨ª HÍO`«∞Å`À „ѨHÍt™êÎ_»∞† ^èŒ#=O`«∞_≥· ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤`À ÃÑ·H˘™êÎ_»∞. ^•x=∞‡Ñ¨Ó=Ù`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ <Õ„`«=ÚÅ∞#fl"å_»∞ ~åA HÍQÆÅ_»∞. ѨÙe Hõ#∞flÅ "å_»∞ =ÚHÀ¯Ñ≤, ZO„_ç Hõ#∞flÅ"å_»∞ [QÆ_®Å =∂i, Ñ≤e¡ ÖË^• ǨÏO㨠Hõ#∞flÅ∞#fl"å_»∞ J^è=Œ Ú_»∞ J=Ù`å~°∞. `Õ<~≥ O° QÆ∞ Ñ≤OQÆÅ=~°=‚ Ú Hõeã≤# Hõ#∞Å KåÜ«∞QÆÅ "åxx ÅH˜; Z#fl_»∂ q_»z ÃÑ@ì^∞Œ . QÀ~ÀK«#=Ú, QÆ∞iyO[, ǨÏ~°`åÅ=Ú ("Õ+Q¨ Íà◊√§ =ÚMÏxH˜ ѨÓã¨∞H˘<Õ Ñ¨ã∞¨ Ѩ٠~°OQÆ∞) Hõeã≤# Ñ≤OQÆà=◊ ~°<‚ „Õ `«∞_»∞ |Å=O`«∞_»∞ ^è#Œ =O`«∞_»∞. #∞^Œ∞~°∞ J~°Kú O« „^•HÍ~°OÖ’ #∞#fl"å_»∞ ~åA HÍQÆÅ_»∞. ÃÑ^ŒÌ #∞^Œ∞~°∞ ^è#Œ ã¨∂K«HOõ . z#fl #∞^Œ∞~°∞ ^èŒ~å‡`«∞‡x‰õΩO@∞Ok. ÅÖÏ@=∞^茺OÖ’ J~Ú^Œ∞ J_»¤ˆ~YÅ∞#fl"å~°∞ #∂ˆ~à◊√§ Sâ◊fi~°º=O`«∞Öˇ· rq™êÎ~∞° . <åÅ∞QÆ∞ ~ˆ YÅ∞O>Ë Z#Éè,·ˇ =¸_»∞O>Ë _≥|ƒk, ~Ô O_»∞O>Ë J~°",·≥ XHõ@∞O>Ë #ÅÉèÜ ·ˇ ∞Õ à◊√¡ rq™êÎ~∞° . #∞^Œ∞\˜ÃÑ· XHõ w`å ÖËx"åiH˜ áêuˆHàı§ PÜ«Ú~åÌÜ∞« =Ú. D ~ˆ YÅ∞ z#flqQÍ LO_Õ =ºH˜HÎ ˜ P~ÀQƺ=ÚO_»^∞Œ . ÅÖÏ@OÖ’ „uâ◊¥Å zǨÏflOQÍx, Ѩ\ ˜ìã¨O QÆ∞~°∞ÎQÍx =Ù#fl"å_»∞ Q˘Ñ¨Ê „Ѩ`åѨ=O`«∞_»∞, H©iÎ ã¨OѨ#∞fl_»∞<≥#· ~åA HÍQÆÅ_»∞. t~°ã∞¨ û Q˘_»∞QÆ∞ÖÏQÆ =ÙO_Õ"å_»∞ ~å[=Ù`å_»∞. á⁄_»=Ù `«Å"å_»∞ ^Œi„^Œ∞_»∞, ^Œ∞ó d`«∞_»∞ HÍQÆÅ_»∞. QÀàÏHÍ~°OÖ’ =ÙO_ç ã¨=∂#"≥∞#ÿ á⁄_»=Ù "≥_Å» ∞ÊÅ∞#fl `«Å QÆÅ QÆÅ"å_»∞ ã¨∞YѨ_`» å_»∞. U#∞QÆ∞ `«Å PHÍ~°OÖ’ t~°ã∞¨ û QÆÅ"å_»∞ ~å[ã¨=∂#∞_»=Ù`å_»∞. q~°ÅOQÍ, ã≤flQÆ"ú ∞≥ ,ÿ HÀ=∞Å"≥∞,ÿ `«∞"≥∞‡^ŒÅ ÖË^• HÍ@∞Hõ ~°OQÆ∞Ö’ #∞#fl Hˆ â◊=ÚÅ∞ QÆÅ"å_»∞ Jxfl ã¨∞MÏÅ∂ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» , ~åA ‰õÄ_® HÍQÆÅ_»∞. Hõé‰õΩQÍ Éˇ~∞° ‰õΩQÍ =ÙO_Õ Hˆ âßÅ∞#fl"å_»∞, =ÚO^Œ∞ "≥Ñ· Ù¨ =ÚHõ¯ÅQÆ∞ `«Å "≥O„_»∞HõÅ∞#fl"å_»∞ Z‰õΩ¯=QÍ ^Œ∞óMÏÅ<Õ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . (J^蕺ܫ∞O 63)

¢ã‘ÎÅ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí ÅHõΔ}ÏÅ∞ "≥∞_» g∞^Œ ~ˆ Y =ÙO_ç, Hõ#∞H˘Å∞‰õΩÅÖ’ Z~°∞Ѩ٠r~° QÆÅ ¢ãΑ U ~ÚO\˜H˜ "≥o`Õ P ~ÚÅ∞¡ k#k# „Ѩ=~°=ú ∂#=∞=Ù`«∂<Õ =ÙO@∞Ok. ÅÖÏ@OÃÑ· „uâ◊¥Åˆ~Y =Ù#fl ÅÅ# "ÕÖÏk=∞Ok ^•ã¨^•ã‘ [<åxH˜ ™êfiq∞x HÍQÆÅ^Œ∞. ~å[ǨÏO㨠QÆ=∞#=Ú, ÖË_Hç #õ ∞Å∞, J^Õ â◊s~°=~°=‚ Ú, `≥Å<¡ ·≥ ã¨=∞=ÚQÍ#∞#fl

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 156

^ŒO`åÅ∞ QÆÅ <åi L`«=Î ∞ ¢ã.Α HõÑʨ =O\˜ Hõ_∞» ѨÙ#fl HõeH˜ XˆH Ѩل`«∞x HõO@∞Ok. J`«_Õ ~å[=Ù`å_»∞. ǨÏO㨠=Öˇ =∞$^Œ∞=K«#=Ú, `Õ<≥ =Öˇ â◊s~° =~°=‚ Ú QÆÅ `≥é= ^è#Œ ^è•#º ã¨=∞$kúx HõeyÜ«ÚO@∂ Zxq∞k=∞Ok Ѩل`«∞efl HõO@∞Ok. á⁄_»"#·≥ K≥=ÙÅ#∞, ã¨∞O^Œ~<° åã≤H#õ ∞, qÅ∞¡=Öˇ =OѨ٠uiy# Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å#∞ Hõey# HÍO`« Juâ◊Ü∞« ã¨∞MÏÅ##∞Éèqí ã¨∞OÎ k. =∞$^Œ∞=ÙQÍ, #∞#flQÍ, "≥∞`«QÎ Í #∞#fl `«#∞=Ù, ã¨#flx ~°∂ѨÙ, âߺ=∞Å =~°O‚ , =∞^è∞Œ ~° ÉèÏ+¨}O, â◊OY ã¨=∂#, HÍO`«∞Å`À Juâ◊Ü∞« ã¨fiK«Û`ù « QÆŠѨÅ∞=~°∞㨠QÆŠѨ_u» Jxfl ~°HÍÅ Sâ◊fi~åºÅ#∂ „áêÑ≤OÎ K«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. q™êÎ~"° ∞≥ #ÿ [OѶ∞¨ Å∞, "Õk =O\˜ =∞^躌 ÉèÏQÆ=Ú QÆÅ =∞QÆ∞= =∞Ǩ~å}˜ HÍQÆÅ^Œ∞. Z_»=∞ ã¨#Î OÃÑ· QÍh, K≥q, QÆ∞O_≥, KÕ`∞« ÅÃÑQ· Íh LeÑ≤i HÍÜ≥∞ÿ <å, JO`Õ Ñ¨i=∂}O QÆŠѨÙ@∞ì=∞K«Û~Ú<å QÍh HõÅ =∞Ç≤Ïà◊ `˘eHÍ#∞ÊÖ’<Õ ã¨ÅHõ} Δ ∞_≥#· Ѩل`«∞x HõO@∞Ok. ~°HõÎ=~°‚ áê^•Å`À, Z`«∞Î Z‰õΩ¯=QÍ ÖËx HÍeÃÑ· ÉèÏQÆO`À, z#fl pÅ =∞O_»Å`À, ã¨∞O^Œ~=° ÚÖˇ· Hõeã≤ÜÚ« O_Õ "Õà§◊ `À, ÖË`« J~°∞} #Ü«∞<åÅ`À qÅã≤Ö¡Ë =x`« J^Œ$+¨=ì O`«∞ ~åÖˇ· Jxfl ã¨∞YÉè’QÍʼnõÄ J~°∞›~åÅ=Ù`«∞Ok. ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ áê^•Å∞, Jxfl JOQÍÅÃÑ· ~À=∂Å∞, ÖÏ=ÙQÍ #∞#fl KÕ`∞« Å∞ QÆÅ KÕ_Ü ç ∞« ^•ã‘^Ò`«∞Ok. ÃÑ^ŒÌ áê^Œ=ÚÅ∞, qHõ$`«= ^Œ#=Ú, ÃÑ÷ Ñ^ŒqÃÑ· ~À=∂Å∞ =ÙO_Õ Ñ¨_u» Ѩu =∞~°}ÏxH˜ „Ѩ^•è # HÍ~°}O HÍQÆÅ^Œ∞. LOQÆ~åÅ∞ uiˆQ `«Å"≥O„_»∞HõÅ∞, HÀÅ=ÚYO, ^ŒH} Δ˜ Ï=~°"Î ∞≥ #ÿ <åaè QÆÅ ¢ãΑ `«# ѨÙ~°∞+¨μx =Oâßxfl Jxfl q^è•Å =$kú Ѩéã¨∞OÎ k. |OQÍ~°∞"Õ∞x =~°=‚ Ú, Zé] Hõ=∞ÅO ~°OQÆ∞Ö’ J~°K`Õ ∞« Å∞ QÆÅ Ju= „âı+μ¨ ~ì åÅ∞, Ѩu„=`« J=Ù`«∞Ok. =OHõ~∞° Å∞ áÈ=Ù Hˆ âßÅ∂ HÀÅHõ#∞flÅ∂ QÆÅ =x`« ^Œ∞óMÏÅ<Õ Z‰õΩ¯=QÍ J#∞Éèqí ã¨∞OÎ k. P"≥∞‰õΩ Éè~í ΰ $ qÜ≥∂QÆO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ѨÓ~°K‚ O« „^Œ∞x =O\˜ "≥ÚQÆ=¸, ÉÏÅ ã¨∂~°º ã¨=∂#"≥∞#ÿ J~°∞}HÍO`«∞Å∞ QÆÅ "Õ∞#∂, qâßÅ<Õ„`åÅ∂, aOÉÏ Ñ¶Å¨ =Ú =O\˜ „H˜Ok ÃÑ^Œg QÆÅ Hõ#º z~°HÍÅO áê@∞ ã¨~fi° ã¨∞MÏÅ∂ J#∞Éèqí ã¨∞OÎ k. J~°KuÕ Ö’ Z‰õΩ¯= ~ˆ YÅ∞O_Õ ¢ãHΑ ˜ HõëêìÖ‰ˇ Ωõ ¯=. `«‰Ωõ ¯= ˆ~YÅ∞O>Ë ^èŒ#Ç‘Ï#`å, ^Œ∞óMÏÅ∂ =ÙO\Ï~Ú. JÖψQ ~°HõÎ=~°‚OÖ’=ÙO_Õ ˆ~YÅ∞ ã¨∞Yr=<åhfl #Å¡w`«Å∞ ^•ã¨º=$uÎh, ^Œ∂uHõ „|`«∞‰õΩh ã¨∂z™êÎ~Ú. J~°KuÕ Ö’ JO‰õΩâ◊O, ‰õΩO_»ÅO ÖË^• K«„HõzǨÏflO`À â’aèÖ¡Ë Hõ#º~å[Ѩffl, ã¨`∞« Ê„`« [#~Ú„f J=Ù`«∞Ok. JÖψQ „áêHÍ~°, `À~°} zǨflÅ∞#fl `«~∞° }˜ ^•ã≤ WO@ ѨÙ\˜<ì å

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 157

~å[Ѩufl J=Ù`«∞Ok. ÉÁ_»∞¤ HÍã¨Î ÃÑH· ˜ =Oy =ÙO_ç, =∞O_»ÖÏHÍ~°OÖ’ HõÑÅ≤ =~°O‚ Ö’ JHõ¯_» ~À=∂Å∞O_Õ ¢ãΑ ~åK«~ÚO@ ѨÙ\˜<ì å ^•ã≤QÍ<Õ „|`«∞H©_∞» ã¨∞OÎ k. #_çK@ Õ Ñ¨Ù_»∞ ~Ô O_»∞ HÍà◊§ J<åq∞HõÅ∂, z\˜HÔ # „"Õà¥◊ § <ÕÅH˜ `«QÅÆ ‰õΩO_® =ÙO_Õ `«~∞° }˜ Éè~í ΰ $q<åth ¿ãfiKåÛùqǨi}© HÍQÆÅ^Œ∞. ã¨∞O^Œ~°, =∞<ÀǨÏ~° #Ü«∞<åÅ∞#fl <åi ™œÉèÏQƺâßeh, L[˚fiÅOQÍ "≥∞i¿ã ѨÅ∞=~°∞㨠QÆŠѨ_u» ^ŒO`« ã≤i QÆÅn (~°∞zHõ~"° ∞≥ #ÿ Éè’[<å^Œ∞Å∞ rq`åO`«O ÅaèOKÕk), HÀ=∞Å, ã≤flQÆKú ~« ° HÀ}ÏÅ∞#fl HÀ=∞e „âı+ª¨ "åǨÏ<åÅ Ü«∞[=∂#∞~åÅ∂ J=Ù`å~°∞. =∞$^Œ∞=ÙQÍ "≥∞~°∞ã¨∂Î ÃÑH· ˜ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂ ~åy ~°OQÆ∞H˜ ^ŒQ~æÆ Q° Í #∞#fl Z~°∞Ѩ٠~°OQÆ∞ QÀà◊√§ =ÙO_ç, g∞#, JO‰õΩâ◊, Ѩ^‡Œ , ǨÏÅ zǨflÅ`À, ¿ãfi^Œ~Ç° Ï≤ `«OQÍ =ÙO_Õ JiHÍà◊§`À â’aèÅ∞¡ ã¨∞O^Œi ÅH©;^Õq =Öˇ ™œÉèÏQƺâße HÍQÆÅ^Œ∞. ~À=∞~°ÇÏ≤ `«, ã¨∞O^Œ~[° OѶ∞¨ Å∂, U#∞QÆ∞ `˘O_®ÖÏ¡ =ÙO_Õ T~°∞=ÙÅ∂, ^ŒH} Δ˜ Ï=~°Î "≥∞#ÿ QÆOcè~<° åaè, ~À=∞~°ÇÏ≤ `« „u=à◊√Å∂, ~À=∞~°ÇÏ≤ `« ã¨#Î „Ѩ^âÕ O◊ – Wq L`«=Î ∞ ¢ãΑ (J^蕺ܫ∞O – 64) ÅHõ} Δ ÏÅ∞.

¢ã‘ÎÅ, ѨÙ~°∞+¨μÅ ™ê=∂#º ÅHõΔ}ÏÅ∞ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~å^Œ∞ÖÏ~å! g∞H˜ÑÙ¨ _»∞ ™ê=Ú„kHõ âßGOÖ’ K≥Ñʨ |_ç# ¢ãΑ ѨÙ~°∞+¨μÅ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí ÅHõ}Δ ÏÅ#∞ q=i™êÎ#∞. D Ѩi*Ï˝#O Éè∂í `«, Éèqí +¨º`å¯ÖÏÅ#∞ `≥Å∞ѨÙ`«∞Ok. #_çK@Õ Ñ¨C_»∞ áê^•Å∞ <ÕÅÃÑ· q+¨=∞OQÍ Ñ¨_Õ ÅHõ}Δ =Ú#fl"å~°∞, HÍëêÜ«∞~°OQÆ∞Ö’ áê^•Å∞#fl"å~°∞, J™ê^è•~°}"≥∞#ÿ ~°OQÆ∞Ö’ áê^•Å∞#fl"å~°∞ =Oâ◊<åâ◊‰Ωõ Ö∫`å~°∞. áê^•Å∞ â◊O‰õΩ=Ù PHÍ~°OÖ’ #∞#fl"å_»∞ „|ǨχǨÏ`«º KÕ™êÎ_∞» JO^Œ~åx á⁄O^Œ∞#∞ "åOzèã∞¨ OÎ \Ï_»∞. `«Å"≥O„@∞‰õÅ∞ ‰õΩOz`«"∞≥ ÿ =ÙO_Õ"åiH˜ q^ÕâO◊ Ö’ =∞$`«∞º=Ù =ã¨∞OÎ k. U#∞QÆ∞ `˘O_»O =O\˜ `˘_»Å∞ ~åA, ~å}˜ ʼnõΩO\Ï~Ú. QÆ∞O@#Hõ¯ `˘_»Å∞ ^Œi„^Œ∞ʼnõΩO\Ï~Ú. "≥∂HÍà◊§ÃÑ· =∂Oã¨O LO_»Háõ È=_»O =∞OzÅHõ} Δ O. JÅÊ"≥∞#ÿ , z#fl"≥∂HÍà◊√§ „¿Ñq∞‰õΩʼnõΩO>Ë, qâßÅOQÍ qHõ\ÏHÍ~°OÖ’ ^Œi„^Œ∞ʼnõΩO\Ï~Ú. *Ï#∞=ÙÅ∞ =∂O㨠ѨiѨÓ~°"‚ ∞≥ ÿ =Ù#fl"åiH˜ ~å[º„áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok.ÃÑ^ŒÌ "≥∂HÍà◊√§#fl "å~°∞ n~å…ÜÚ« =Ù Ö∫`å~°∞. =∂Oã¨ÑÙ¨ +≤ì QÆÅ `«∞O\˜ Z=ÚHõ, ѨH¯õ >ˇ=ÚHõ „Ѩ^âÕ =◊ Ú#fl"å~°∞ ã¨∞YѨ_`» å~°∞. ã≤OǨÏã¨=∂#"≥∞#ÿ „ѨH¯õ >ˇ=ÚHõ QÆÅ"å~°∞ ~å[ ѨÙ~°∞+¨μÖ∫`å~°∞. (¢ãÅΑ ‰õÄ J^Õ ™ê÷~Ú

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 158

^ŒH¯õ =K«∞Û) ã≤OǨÏã¨^$Œ â◊ Hõ\ ˜ „Ѩ^âÕ =◊ Ú#fl"å~°∞ áêʼnõΩÖ∫`å~°∞. HÀu Hõ\ ˜ =O\˜ Hõ\ ˜ QÆÅ"å~°∞ x~°#ú ∞Å∞. ã¨=∂#ÉÏǨï =¸Å=ÚÅ∞#fl"å~°∞ J`«ºkèHõ Éè’QÆqÖÏã¨∞Ö∫`å~°∞. Jq „H˜OkH˜ =ÙO>Ë ^è#Œ Ç‘Ï#∞Å∂, L#fl`«OQÍ HÍh q+¨=∞OQÍ HÍh =ÙO>Ë ‰õΩ\˜Å∞~°∂ HÍQÆÅ~°∞. KÕѨ Hõ_∞» ѨÙ"å~°∞ q∞H˜¯e ^è#Œ =O`«∞Å∞QÍ =ÙO\Ï~°∞. qâßÅ"≥∞#ÿ , ã¨∞â’aè`"« ∞≥ #ÿ ÉÁ_»∞¤ QÆÅ"å~°∞ ã¨∞Yr=#∞Å∞ HÍQÍ, Ö’`≥‰Ωõ ¯=Ù#fl <åaè QÆÅ"å~°∞ HõëêìÅ#∞Éèqí ™êÎ~∞° . „u=à◊√Å =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ „H˜OkH˜ =OyÜ«Ú#fl ÉÁ_»∞Q¤ ÅÆ "å~°∞ â◊¥Å ~ÀQÆ„QÆã∞¨ ÅÎ =Ù `å~°∞. Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ =Oy# <åaè â◊HΘ ã¨OѨ#∞flʼnõÄ, ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ =Oy# ÉÁ_»¤ "Õ∞^è•=ÙʼnõÄ =ÙO@∞Ok. ÉÁ_»∞¤ XHõ "≥Ñ· Ù¨ qâßÅOQÍ=Ù#fl"å~°∞ z~°Or=ÙÅ∂, Z`«∞QÎ Í #∞#fl"å~°∞ Sâ◊fi~°º=O`«∞Å∂, J^èÀ=ÚYOQÍ =Ù#fl"å~°∞ QÀ^è#Œ ã¨OѨ#∞flÅ∂, Ѩ^‡Œ HõiH‚ õ ã¨^$Œ â◊<åaè QÆÅ"å~°∞ ~å[`åfikèHÍ~åÅ#∞ á⁄O^Œ∞"å~°∂ HÍQÆÅ~°∞. L^Œ~É° Ïè QÆOÖ’ <˘Hõ ã¨#flx =∞_»`« (=o, |e) QÆÅ"å~°∞ â◊`åÜ«Ú=ÙÅ∞, ~Ô O_»∞#fl "å~°∞ =∞ǨÉè’QÆ∞Å∞. „u=bÜ«Ú‰õΩÅÎ ∞ =∞Ǩ~å[ PKå~°ºÑ¨^•kèHÍ~°∞Å∂, =„Hõ=à◊√Å"å~°∞ XHõ QÆ=∞ºO ÖˉΩõ O_® rqOKÕ"å~°∂ HÍQÆÅ~°∞. ѨH¯õ Å∞ (L^Œ~á° ê~å≈fiÅ∞) ѨÙ+≤Qì Í, =∂O㨠ܫÚHõ=Î ÚÖˇ· =ÙO_»∞@ ~å[ÅHõ} Δ =Ú. Hõ_∞» ѨÙÃÑ· =ÙO_Õ ~À=∂Å∞ =∞$^Œ∞=ÙQÍ HÀ=∞ÅOQÍ, ã¨=∞^Œ∂~°OÖ’#∞O_»∞@ ~å[ÅHõ}Δ O. g\˜H˜ qѨs`«OQÍ ^Œ@Oì QÍ, QÆ~∞° ‰õΩQÍ, q+¨=∞OQÍ ~À=∂Å∞#fl"å~°∞ ^Œ∂`«H~õ ∞° ‡Å∂, x~°#ú ∞Å∂, ã¨∞Y~°ÇÏ≤ `«∞Å∂ HÍQÆÅ~°∞. QÆ∂à◊§Ö’ (Éè∞í [ã¨O^è∞Œ Ö’¡) q+¨=∞`«, Z=ÚHõÅ HõÅ~ÚHÍ QÆÅ"å_»∞ ÖËx "å_Ò`å_»∞. JO>Ë x~°#ú ∞_Ò`å_»∞. J"Õ ã¨O^è∞Œ Å∞#fl`«OQÍ =ÙO>Ë Éè’w x=∞flOQÍ =ÙO>Ë ^Œi„^Œ∞Å∂ J=Ù`å~°∞. ã¨∂Å÷ OQÍ =ÙO>Ë ^èxŒ ‰õΩÖ∫`å~°∞. ѨÅHõ =Öˇ #∞O_»∞ HõO~î=° Ú#fl"å~°∞ x~°#ú ∞Å∂, Z`«∞QÎ Í ~°H<Îõ åàÏÅ∞ HõxÑ≤ã∂¨ Î =ÙO_Õ HõO~îO° QÆÅ"å~°∞ ã¨∞Yr=#∞Å∂ HÍQÆÅ~°∞. =∞Ç≤Ï+¨ ã¨^$Œ â◊ „w=ÙÅ∞ g~°∞Å∂, ÖË_ç =O\˜ "≥∞_» QÆÅ"å~°∞. âßG áê~°OQÆ`∞« Å∂ J=Ù`å~°∞. â◊OYã¨=∂# HõO~î=° Ú#fl"å~°∞ ~åAÅ∂, ~å}∞Å∂, á⁄_»=Ù "≥∞_»"å~°∞ ã¨∞Y∞Å∂, Éè’[#„Ñ≤ÜÚ« Å∂ J=Ù`å~°∞. ~À=∞~°ÇÏ≤ `«OQÍ #∞#flQÍ =ÙO_ÕÑ~≤ ∞° ^Œ∞Å∞â◊√ÉèÅí Hõ}Δ O.=∞~ÀÖÏ =ÙO>ËJâ◊√Éèí ÅHõ}Δ O. ѨÙ+≤Qì Í, u#flQÍ, qâßÅOQÍ, |ÅOQÍ, =$`åÎHÍ~°OÖ’, ѨÓiÎQÍ Kåz`Õ "≥∂HÍà◊§O^Õ @O`« á⁄_»=ÙQÍ Éèí∞*ÏÅ∞#fl"å~°∞ ~åAÖ’ `«`«û=∂#∞Ö’ J=Ù`å~°∞. z#flÉèí∞*ÏÅ∞ x~°#ú ∞ʼnõΩO\Ï~Ú. U#∞QÆ∞ `˘O_»O =Öˇ #∞#fl Éè∞í *ÏÅ∞ â◊√ÉèÅí Hõ} Δ O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 159

Éè=í #OÖ’ "åÜ«Ú „Ѩ^âÕ O◊ HÀã¨"∞Õ ~åÊ@∞ KÕã#≤ ^•fi~åÅ PHÍ~°OÖ’ =ÙO_Õ "Õà√◊ § â◊√ÉèÅí Hõ} Δ O. z#fl"Õà√◊ § "Õ∞^è•=ÙʼnõΩO\Ï~Ú. |Å¡Ñ~¨ ∞° ѨÙQÍ =ÙO_Õ "Õà√◊ § Éè$í `«º ÅHõ} Δ O. ÃÑ^ŒqÌ QÍ =ÙO_Õ "Õà√◊ §x~°#ú ÅHõ}Δ O.Hõ$tOz# "Õà√◊ §HõÅ"å_»∞ q#Ü«∞ã¨OѨ#∞fl_≥· =ÙO\Ï_»∞. HÀu KÕ`∞« Å =O\˜ KÕ`∞« Å∞ |ÅÇ‘Ï# ÅHõ}Δ O,ѨÙe ѨO*Ï ÖÏO\˜ KÕ`∞« Å∞|bÜ«∞ ÅHõ}Δ O. J~°KuÕ ÉèÏQÍÅ∞ J}yáÈ~Ú#@∞¡O_Õ"åiH˜ Ñ≤„`åi˚`O« ^ŒH¯õ ^Œ∞. =∞}˜H@õ ∞ì K«H¯õ QÍ, |ÅOQÍ, ã¨∞QÆO^èÜ Œ Ú« HõQÎ Í =ÙO_»_O» ~å[ ÅHõ} Δ O. =ÚHõ¯Å∞QÍ, ÉèÏQÍÅ∞ HõeÑ≤#@∞¡QÍ, â◊|OÌ KÕã∂¨ Î =ÙO_Õ =∞}˜H@ õ ∞ì QÆÅ"å~°∞ x~°#ú ∞Å∂, hK«„Ѩ=$uÎ QÆÅ"å~°∂ HÍQÆÅ~°∞. QÀàÏHÍ~°OÖ’, Ö’`«∞QÍ#∞#fl J~°K`Õ ∞« Å∞ ^è#Œ =O`«∞ʼnõΩO\Ï~Ú. L#fl`« Hõ~`° Å« =Ú#fl"å~°∞ ^•`«Å∂, q+¨=∞ÉèÏQÍÅ∞#fl"å~°∞ Hõ~Àî ~° =∞#ã¨∞¯Å∂ HÍQÆÅ~°∞. ÅHõ¯ ~°ãO¨ ~°OQÆ∞Ö’ J~°KÕ`«∞Å∞#fl"å~°∞ ~åAÅ=Ù`å~°∞. Ѩã¨∞Ѩ٠~°OQÆ∞ J~°KÕ`«∞Å∞#fl"åiÖ’ =ºaèKi« OKÕ ÅHõ} Δ =ÚO@∞Ok. QÆ~∞° ‰õΩQÍ J~°K`Õ ∞« Å∞#fl"å~°∞ x~°#ú ∞Å=Ù`å~°∞. THõ (á⁄@∞ì) ~°OQÆ∞Ö’ QÀà◊√§#fl"å~°∞ #ѨÙO㨉õΩÖ∫`å~°∞. ‰õΩ\˜ÅOQÍ#∂, |^ŒÅÌ ∞QÍ#∂ QÀà◊√§#fl"å~°∞ ^è#Œ Ç‘Ï#∞Å=Ù`å~°∞. ~°OQÆ∞ qiy#@∞¡#fl QÀà◊√§#fl"å~°∞ `«~¯° O KÕ™êÎ~∞° . ~åy=~°O‚ Ö’ ~°HOÎõ HõxÑ≤ã∂¨ Î =ÙO_Õ QÀà◊√§#fl"å~°∞ ~åAÅ∞ HÍQÆÅ~°∞. ÉÁ@#„"ÕeÖ’ Ü«∞=zǨÏfl=Ú J`«ºkèHõ ^è#Œ „áêÑ≤Î QÆÅ "åi‰õΩO@∞Ok† "≥É· =íè O ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. JOQÆ∞+¨ª =¸ÅÉèÏQÆOÖ’ Ü«∞=zǨÏfl=Ú#fl "åiH˜ JkèHõ Ѩل`«ãO¨ `å#O „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. "Õà§◊ Ö’x Ѩ~åfiÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ #∞#fl"å~°∞ Ѩل`«áœ„`åaè=$kèxú K«∂ã¨∂Î KåÖÏ HÍÅO rq™êÎ~∞° . q~°àÏOQÆà√◊ Å∞ ^•i„^Œº ã¨∂K«H=õ ÚÅ∞. ã¨Ñ∞¨¶ <åOQÆà√◊ Å∞#fl"å~°∞ ^è#Œ ã¨OѨ#∞flÅ=Ù`å~°∞. =∞}˜H@õ ∞ìÖ’ ѨÙ\˜#ì =¸_»∞~ˆ YÅ∞ Hõ~`° Å« ÉèÏQÍxfl ^•@∞H˘x áÈ~Ú „"Õà§◊ ^•HÍ "≥o`Õ KåÖÏ =∞Ozk. Jk K«„Hõ=iÎ ÅHõ} Δ =Ú. J~°KuÕ Ö’ ~Ô O_»∞ g∞#ˆ~YÅ∞#fl"å~°∞ Ü«∞[˝H~õ Åΰ ∂, ^•`«Å∂ J=Ù`å~°∞† =„*ÏHÍ~° =ÚO>Ë ^è#Œ =O`«∞Å∞, KÕÑ`¨ ÀHõ =O\˜ QÆ∞~°∞ÅÎ ∞O>Ë q^•fiOã¨∞Å∂ HÍQÆÅ~°∞. =∞Ǩ~åAÅ J~°K`Õ ∞« Ö’¡ Ѩ~=° ∞â◊√ÉèHí ~õ =° ÚÖˇ#· â◊OY, Kè„« `«, taHõ, QÆ[, Ѩ^•‡HÍ~° zǨflÅ∞O\Ï~Ú. ‰õΩOÉè,í JO‰õΩâ◊, Ѩ`åHõ, =∞$}Ïà◊ zǨflÅ∞. J`«∞ÅhÜ«∞ Sâ◊fi~°ºO QÆÅ =∞Ǩ~å[Å Hõ~`° Å« OÃÑ· =ÙO\Ï~Ú. J~°KuÕ Ö’ „`å\˜Q∞Æ ~°∞#Î fl "åiH˜ QÀ^è#Œ O "≥∞O_»∞QÍ =ÙO@∞Ok. ã¨fiã≤HÎ õ zǨÏfl=Ú#fl"å~°∞ 㨄=∂\òÅ=Ù`å~°∞. K«„HõO, Hõu,Î `À=∞~°O, qÅ∞¡, |ÖˇO¡ PHÍ~°OÖ’ QÆ∞~°∞ÅÎ ∞ J~°KuÕ Ö’ #∞#fl"å~°∞ ‰õÄ_® ~åAÅ=Ù`å~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 160

KÕuÖ’ ~ÀHõe QÆ∞~°∞#Î fl"å~°∞ Ü«∞*Ï˝k Hõ~‡° HÍO_»Å∞ KÕ~ÚOK«_O» Ö’ xëê‚`∞« Å=Ù`å~°∞† "ÕkHÍHÍ~°=Ú#fl"å~°∞ 'JyflǨϟ„u— J<Õ Ñ¨^•xHõ~∞° ›Ö∫`å~°∞† #∂~Ú, ^Õ=‰õΩźO, „uHÀ}O =Ù#fl"å~°∞ ^è•i‡‰õΩÅ∞. JOQÆ∞+¨=ª ¸ÅOÖ’ ^Œàã◊ i¨ ~ˆ YÅ∞#fl"åiH˜ H˘_»∞‰õΩÅ∂, ѨÅK«\ ˜ w`«Å∞#fl"åiH˜ ‰õÄ`«∞à◊¥§ Z‰õΩ¯=QÍ Ñ¨Ù_»`å~°∞. z\˜ÔH# "Õe =¸ÅOÖ’ "≥Ú^ŒÖˇ· K«∂ѨÙ_»∞ "Õe =¸ÅO^•HÍ Ñ¨Ü∞« xOKÕ ~ˆ Y QÆÅ"å~°∞ #∂ˆ~à◊¥§ rq™êÎ~∞° . HÍx, P ~ˆ Y ZHõ¯_≥<· å qzÛù#fl"≥∞áÿ È`Õ, K≥@∞ì g∞k #∞O_ç „H˜O^ŒÑ_¨ ç =∞~°}™˜ êÎ~∞° . ~ˆ YÅ∞ =∞s Z‰õΩ¯=QÍ #∞#fl =∂#=ÙÅ∞ ^Œi„^Œ∞Ö∫`å~°∞. z|∞HõO Hõ$tOzáÈ~Ú#@∞¡O_»∞@ ^è#Œ ÃÇÏ· <åºxH©, =∂O㨠ѨÙ+≤`ì À #∞O_»∞@ ã¨OѨ#fl`«H© ã¨∂K«#Å∞. ã≤flQÆOú QÍ, k@ìOQÍ ã¨=∂#ÉèÏQÍÅÖ’ =ÙO_Õ ã¨∞O^Œ~,° fHõ^‚Δ OŒ `åÅ∞ â◊√Éè„í Ѩ^OŒ . ~°H=Îõ ~°O‚ Ö’, ã¨=∞`«ÅOQÍ, #∞#flQÍ, á⁄_»∞QÍæ =ÙO_Õ <åÅ∞Hõ =∞Oz ÅHõ} Δ O, ^èxŒ ‰õΩÅ =ÚMÏÅ∞ H˘OK≥O HÀÅQÍ#∂, x~°#ú ∞Å =^Œ<åÅ∞ á⁄_»=ÙQÍ#∂, ~åAÅ =ÚMÏÅ∞, ™œ=∞ºOQÍ, |ÅOQÍ, #∞#flQÍ, =∞Å~°ÇÏ≤ `«OQÍ#∂ =ÙO\Ï~Ú. áêѨH~õ ∞° ‡x "≥ÚQÆ=Ú ÉèÜ í ∂« „HÍO`«OQÍ#∂, ^è∂Œ ~°∞xÎ =^Œ#O #Å∞ѨÅHõÅ∞QÍ#∂ =ÙO\Ï~Ú. kOѨÙ_»∞ =ÚMÏÅ∞ Ѩل`«Ç‘Ï#∞ʼnõÄ, z#fl=ÚMÏÅ∞ Ñ‘<åã¨∞ʼnõÄ LO\Ï~Ú. Éè’QÆ∞Å =ÚMÏÅ∞, ã¨∞O^Œ~O° QÍ#∂, HÍOu=O`«OQÍ#∂, HÀ=∞ÅOQÍ#∂, g∞™êÅ`À#∂ =ÙO\Ï~Ú. KÀ~°=$uÎx W+¨Ñì _¨ Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μx =ÚYO x¿ã[Î OQÍ, =Ú_»∞K«∞‰õΩ#fl@∞¡O_ç, Zé]x g∞™êÅ`À Zé]x QÔ _»O¤ `À =ÙO@∞Ok† ¢ã=Α ÚYOÖ’ QÔ _»O¤ , g∞™êÅ∞ =ÙO_»=Ù. z#fl K≥=ÙÅ∂, Zé]x, ÃÑ^ŒÌ "≥O„@∞HõÅ∂ QÆÅ"å~°∞ áêѨH~õ ‡° O KÕã∂¨ Î =∞$u K≥O^Œ∞`å~°∞. â◊O‰õΩ=Ù PHÍ~°OÖ’ K≥=ÙÅ∞#fl"å~°∞ ~åAÖ∫`å~°∞ QÍh K≥=ÙÅÖ’ Z‰õΩ¯= "≥O„@∞HõÅ∞ "≥Úe¿ãÎ j„Ѷ¨∞=∞~°}=ÚO@∞Ok. ÃÑ^ŒÌ K≥=ÙÅ"å~°∞ ^èŒx‰õΩÖ∫`å~°∞. QÆO_»ã¨÷ÅO „H˜Ok‰õΩ#fl"å~°∞ Éè’QÆ∞Ö∫`å~°∞† ѨÓ~°O‚ QÍ, ã¨∞O^Œ~O° QÍ#∞#fl"å~°∞ =∞O„`«∞Å=Ù`å~°∞. ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# <åã≤Hõ QÆÅ"å~°∞ ã¨∞Yr=#∞Å=Ù`å~°∞. â◊√+≤¯Oz#@∞¡#fl =Ú‰õΩ¯ QÆÅ"å~°∞ n~å…ÜÚ« =ÙÅ=Ù`å~°∞. =Ú‰õΩ¯ z=i ÉèÏQÆO aè#flOQÍ =ÙO_ç, #∂u PHÍ~°OÖ’ <åã≤Hõ QÆÅ"å~°∞ J^Œ∞ƒù`« ÅHõ} Δ ÏÅ∞O_ç, Z=iH© JO^Œx "åi á⁄O^Œ∞#∞ á⁄O^ŒQÅÆ ∞QÆ∞ `å~°∞. á⁄_»"å\˜ =Ú‰õΩ¯#fl"å~°∞ ™œÉèÏQƺã¨OѨ#∞flÅ∂, ‰õΩOzOK«∞‰õΩáÈ~Ú# <åã≤Hõ QÆÅ"å~°∞ ^˘OQÆÅ∂ HÍQÆÅ~°∞. K«Ñ≤Ê_çQÍ J}yáÈ~Ú =Ù#fl =Ú‰õΩ¯ JHÍÅ=∞$`«∞º ã¨∂K«H=õ Ú. ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ HÍã¨Î =OyÜ«Ú#fl =Ú‰õΩ¯ „‰õÄ~°`åfixH˜ zǨÏfl=Ú. z#fl z#fl QÀàÏÅ`À, ™êѨÙQÍ, ™⁄OѨÙQÍ =ÙO_Õ <åã≤Hõ K«„Hõ=iÎ ‰õΩO@∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 161

=„‰õ LáêO`«ÉÏè QÍÅ`À #∞O_ç, Ѩ^‡Œ Ѩ„`«=Ú =Öˇ ã¨∞O^Œ~O° QÍ "≥∞i¿ã <Õ„`åÅ∞ ã¨∞Yr=#∞ʼnõΩO\Ï~Ú. Ñ≤e¡ Hõà◊√§ áêáê`«∞‡ÅH© =∞^èŒ∞ Ñ≤OQÆà◊=~°‚OÖ’ <Õ„`åÅ∞ ^Œ∞~å`«∞‡ÅH© =ÙO\Ï~Ú. ZO„_»HÍÜ«∞ Hõ#∞Å =O\˜ Hõ#∞Å∞#fl "å_»∞(~°∞) „‰õÄ~° Hõ~∞° ‡_Ò (Ö∫)`å~°∞. P‰õΩѨK«Û\˜ Hõ#∞Å∞#fl"å~°∞ áêѨHõ~°‡ÅO>Ë W+¨ìѨ_»`å~°∞. U#∞QÆ∞ Hõ#∞flÅ∞#fl"å~°∞ ¿ã#Å#∞ #_»∞ѨQÅÆ ~°∞. QÆOcè~° <Õ„`åÅ∞ ~å[ ÅHõ} Δ O. ã¨∂Å÷ <Õ„`åÅ "å~°∞ =∞O„`«∞Å=Ù `å~°∞. heHõ=∞Å=ÚÅ =O\˜#Ü«∞<åÅ∞#fl"å~°∞ q^•fiOã¨∞Å∂, #Å¡H#õ ∞Å"å~°∞ ™œÉèÏQƺâßÅ∞Å∂ J=Ù`å~°∞. =∞O_»ÖÏHÍ~° <Õ„`åÅ∞#fl"å~°∞ áêáê`«∞‡Å∂, ZѨC_»∂ n#ÉèÏ="Õ∞ QÀK«iOKÕ Hõ#∞Å∞#fl"å~°∞ ^Œi„^Œ∞Å∂ HÍQÆÅ~°∞. ã¨∞O^Œ~° qâßÅ <Õ„`åÅ∞#fl "å~°∞ ~°H~õ H° ÍÅ ã¨∞MÏÅ ##∞Éèqí ™êÎ~∞° . Hõà√◊ § Z‰õΩ¯=QÍ ÃÑH· ˜ ÖË¿Ñ"åà◊√§ JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯Ö∫ `å~°∞. qâßÅOQÍ =ÙO_ç ÃÑH· ˜ ÖËKÕ Hõ#∞Å∞#fl"å~°∞ ã¨∞YѨ_`» å~°∞. Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å∞ q+¨=∞OQÍ =ÙO_Õ "å~°∞ ^Œi„^Œ∞Å=Ù`å~°∞. á⁄_»=ÙQÍ, ^Œ@Oì QÍ, ÃÑ^ŒQÌ Í Z_»O ÖˉΩõ O_®, =„HõOQÍ, L#fl`«OQÍ =OѨ٠uiyÜ«Ú#fl Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å∞ QÆÅ"å~°∞ Q˘Ñ¨Ê ^èŒx‰õΩÖˇ· =∞ǨÉè’QÆ=ÚÅ##∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï~°∞. =∞^茺֒ `≥y#@∞¡#fl, MÏm QÆÅ Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å∞ x~°#ú ∞ʼnõÄ, ÉÏQÍ =OyÜ«Ú#fl Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ – JO^Œx "åi á⁄O^Œ∞#O^Œ QÆeQˆ "åiH© =ÙO\Ï~Ú. J~Ú`Õ, giH˜ Ѩل`« ã¨O`å#=ÚO_»^∞Œ . #∞^Œ∞~°∞ J~°Kú O« „^•HÍ~°OÖ’ =ÙO>Ë KåÖÏ =∞Ozk. Jk `«~Q° xÆ ^è#Œ ã¨OѨ^xŒ ã¨∂zã¨∞OÎ k. =∞ã¨HÎ Oõ =Ú`«ºOÖÏQÍ #∞^Œ∞~°∞ qâßÅOQÍ "≥∞~°∞ã¨∂Î =ÙO>Ë PKå~°º Ñ‘~O°î Åaèã∞¨ OÎ k. #∞^Œ∞\˜ÃÑ· ~°H<Îõ åàÏÅ∞ HõxÑ≤OK«~å^Œ∞. Jk áêѨH~õ ∞° ‡Å ÅHõ}Δ =Ú. Jã¨Ê+¨Oì QÍ HõxÑ≤ã∂¨ Î L#fl`«OQÍ LO_Õ <å_»∞Å`À ã¨fiã≤HÎ õ =Ú„^Œ`À Z`«~Î Ú#, ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ ÅÖÏ@O QÆÅ"å~°∞ ^èŒ#=O`«∞Å=Ù`å~°∞. H˜OkH©, Ö’xH© =Oy# #∞^Œ∞~°∞#fl"å~°∞ K≥é™êÅ áêÖ∫`å~°∞. Z=Ô~<· å #qfi#ѨÙ_»∞ HõOѨ#O ÖˉΩõ O_® #qfi`Õ "åix „âı+μ¨ Åì ∞QÍ Q“~°qOK«=K«∞Û. Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞H˘x #"Õfi"åiÖ’ áêáê`«∞‡Öˇ‰õΩ¯=. =∂\˜=∂\˜H© J#=ã¨~°OQÍ #"Õfi"åiÖ’ ^Œ∞+¨μÖì ‰ˇ Ωõ ¯=. #∂ˆ~àϧܫÚ~åÌÜ∞« O QÆÅ"åi =∞ã¨HÎ Oõ ÃÑ· =¸_»∞ ~ˆ YÅ∞O\Ï~Ú. <åÅ∞QÆ∞ ~ˆ YÅ∞ ~å[ÅHõ}Δ O, PÜ«Ú~åÌÜ∞« O `˘O|kÜ≥∞ÿ ^Œ∞. ~ˆ MÏ~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ ÅÖÏ@ =Ú#fl"å~°∞ `˘O|k ÜÕ∞à◊√§ rq™êÎ~∞° . #∞^Œ∞\˜ xO_® =ÚHõ¯Öˇ#· ~ˆ YÅ∞#fl"åiÖ’ =ºÉèKí i« OKÕ "åÔ~‰õΩ¯=. #∞^Œ∞\˜ÃÑ· =ÙO_Õ ~ˆ YÅ∞ z=iHõO\Ï áÈ~Ú Hˆ âßÅ#∞ `«Q∞Æ Å∞`«∞O>Ë, P q^è"Œ ∞≥ #ÿ ~ˆ YÅ∞#fl"å~°∞ Z#Éè·ˇ ÜÕ∞à◊√§ „|`«∞‰õΩ`å~°∞. J~Ú^Œ∞, P~°∞ ÖË^• U_»∞ ~ˆ YÅ∞#fl"å~°∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 162

Ü«∂Éè·ˇ ÜÕ∞àı§ rq™êÎ~∞° . U_»∞ Hõ#fl <≥‰Ωõ ¯= w`«Å∞#fl "åiÖ’ #ÅÉè·ˇ ã¨O=`«û~åÅ∞ |uˆH "åˆ~ Z‰õΩ¯=. |Å¡Ñ~¨ ∞° ѨÙQÍ, J}y#@∞¡QÍ `«Å =ÙO_Õ "åiH˜ Ñ≤`$« qÜ≥∂QÆO KåÖÏ "ÕQOÆ QÍ ã¨OÉèqí ã¨∞OÎ k. ‰õΩO_» PHÍ~°OÖ’ `«Å QÆÅ"åiH˜ áêѨO "≥¿· Ñ =∞#ã¨∞ "≥à√◊ `«∞O@∞Ok. XHõ Hõ#flOÖ’ #∞Oz XHõ `«Å"≥O„_»∞Hˆ "≥ÚÅ=_»O =∞Ozk. `«kfiѨs`«O ^è#Œ HõÜ Δ ∞« Hõ~O° . Juâ◊Ü∞« ~°∂Hõ`Δ « – J#QÍ "≥Ú~°@∞^Œ#O U JOQÆOÖ’#∂ =∞Ozk HÍ^Œ∞. =∞s ¿ÑÅ=OQÍ, ~°H=Îõ ∂Oã¨~Ç° Ï≤ `«OQÍ =ÙO_Õ JOQÍÅhfl Jâ◊√Éèãí ∂¨ K«HÍÖË. =∂#=â◊s~°OÖ’ =¸_»OQÍÅ∞ qâßÅOQÍ, =∞~À =¸_»∞ QÆOcè~O° QÍ XHõ J~Ú^Œ∞ á⁄_»=ÙQÍ z#flQÍ, P~°∞ Z`«∞QÎ Í <åÅ∞QÆ∞ á⁄\˜Qì Í, =∞~˘HõÜ∞Õ _»∞ ~°H=Îõ ~°O‚ Ö’ =ÙO_»_O» â◊√ÉèÅí Hõ} Δ ÏÅ∞. D ÅHõ} Δ ÏÅhfl HõÅ"å~°∞ =∞Ǩ~åAÅ=Ù`å~°∞. <åaè, ã¨fi~°O ã¨fiÉèÏ=O – D =¸_»∂ QÆOcè~O° QÍ =ÙO_®e. ÅÖÏ@O, =ÚYO, =HõãΔ Å÷¨ O qâßÅOQÍ =ÙO_®e. <Õ„`åÅ∞, HõHÅΔõ ∞, <åã≤H,õ "≥∞_», `«Å, n~°O… QÍ Z`«∞QÎ Í =ÙO_®e. [OѶ∞¨ Å∞, Q˘O`«∞, eOQÆ=Ú, Ñ≤~∞° ^Œ∞Å∞ – á⁄\˜Qì Í=ÙO_®e. <Õ„`åO`åÅ∞ J#QÍ Hõ#∞H˘Å‰õΩÅ∞, JiHÍà◊√§, <åÅ∞Hõ, ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ – D ÜÕ∞_»∂ ~°H=Îõ ~°O‚ Ö’ =ÙO_®e. ^ŒO`åÅ∞, "Õà√◊ §, Ѩ~åfiÅ∞, QÀà◊√§, Hˆ âßÅ∞ – D J~Ú^Œ∂ á⁄_»=ÙQÍ =ÙO_®e. JÖψQ ã¨<Î åÅ =∞^躌 ÉèÏQÆ=¸, ~Ô O_»∞ Éè∞í *ÏÅ∂, ^ŒO`åÅ∂, <Õ„`åÅ∂, <åã≤HÍ, n~°O… QÍ =ÙO_»_O» ‰õÄ_® â◊√ÉèÅí Hõ} Δ ÏÖË.—— ¢ã‘ÎÅ „Ѩ`ÕºHõ ÅHõΔ}ÏÅ#∞ ã¨=Ú„^Œ∞_ô★ q^èŒOQÍ `≥eáê_»x q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞_»∂ ã¨∂`«=∞ǨÏs¬ „Ѩ=zOѨ™êQÍ~°∞. ''Ô~O_»∞ áê^•Å∂ #∞#flQÍ, ã¨=∂# `«ÖÏÅ`À, ~åy ~°OQÆ∞Ö’ "≥∞~°∞ã¨∂Î =ÙO_Õ QÀà◊§`À, zHõ¯x "Õà§◊ `À, L#fl`« J„QÆÉÏè QÍÅ`À #∞O_»∞@ =∞Ǩ~år˝ ÅHõ} Δ =Ú. D ÅHõ} Δ =Ú#fl ¢ãxΑ ÃÑàϧ_ç#"å_»∞ `«Ñʨ xã¨iQÍ ~å[=Ù`å_»∞. QÆ∂_è"» ∞≥ #ÿ pÅ=∞O_»Å∂, Ѩ^‡Œ Ѩ„`« ã¨=∂<åÖˇ#· JiHÍà◊¥¡ â◊√ÉèÅí Hõ} Δ ÏÅ∞. K≥=∞@ Ѩ@xì JiHÍà◊√§ â◊√Éèãí ∂¨ K«HÍÅ∞. "å\˜Ö’ g∞#, JO‰õΩâ◊, ^èfiŒ [, =„[, Ѩ^‡Œ , ǨÏÅ zǨflÅ∞<åfl"≥∞ ~å}˜ J=Ù`«∞Ok. ~À=∞~°ÇÏ≤ `«, ã¨∞O^Œ~t° ~åqÇ‘Ï#, HÀÅ[OѶ∞¨ Å∞#fl ¢ãΑ â◊√ÉèÅí Hõ} Δ O. ★

D âßGO ã¨=Ú„^Œ∞xKÕ H˘O`« „"åÜ«∞|_ç =∞iO`« „HÀ_ôHiõ OѨ|_ç PÜ«∞# KÕ`<« Õ „ѨÑO¨ KåxH˜ „Ѩ™êkOѨ|_çk HÍ|\˜ì PÜ«∞# ¿Ñi@<Õ ™ê=Ú„kHõâßGOQÍ „Ѩãk≤ ú QÍOzOk. J~Ú`Õ nxx „áê~°OaèOz#"å~°∞ =∂„`«O t=Ѩل`«∞_≥#· HÍiÎHˆ Ü«Ú_»∞. D =∞Ǩq+¨Ü∞« O Éèqí +¨º ѨÙ~å}OÖ’ q=~°OQÍ K≥Ñʨ |_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 163

qã‘~Î ,‚° ѨÙ+≤Ü ì Ú« Hõ,Î QÆOcè~,° qâßÅ, ^ŒH} Δ˜ Ï=~°,Î <åcè,=∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ „u=à◊√Å∂ L`«=Î ∞<ås ÅHõ} Δ ÏÅ∞. ~À=∞~°ÇÏ≤ `«OQÍ, qâßÅOQÍ xO_»∞QÍ, ѨÙ+≤Qì Í, zHõ¯QÍ, XHõ^•x H˘Hõ\ ˜ ã¨~°fiã¨=∂#OQÍ, QÆ\ ˜ìQÍ =ÙO_Õ ã¨Î<åÅ∞ L`«Î=∞ *Ïu ¢ã‘ΉõΩO\Ï~Ú. „w=O ~À=∞~°ÇÏ≤ `«OQÍ, F+¨Oì , J^è~Œ O° J~°∞}HÍO`«∞Å=∞Ü«∞OQÍ =ÚYO QÆ∞O„_»OQÍ, ѨÙ+≤Qì Í, ^ŒO`åÅ∞ ‰õΩO^Œ ѨÙ+¨Êã¨=∞OQÍ, Q˘O`«∞ HÀ~ÚÅ Q˘O`«∞ÖÏ, =ÚYO ^•H˜Δ}ºÉèÏ= Ü«ÚHõOÎ QÍ, Hõ#∞flÅ∞ Hõ~∞° } ~°™êxfl zÑ≤ÊÅ∞`«∂ =ÙO_Õ ¢ãΑ ã¨~fi° [# ѨÓl`«HÍQÆÅ^Œ∞. W`«~∞° Å ã¨∞MÏxfl QÆ∞é˜OKÕ x~°O`«~O° PÖ’zã¨∂,Î ™êkèOѨÙÅ∂ "ÕkOè ѨÙÅ∂ ZÖÏ KÕÜ∂« Ö’, Hõhã¨O, `≥eÜ«∞x ¢ãxΑ JO`å Q“~°q™êÎ~∞° . heHõ=∞ÖÏÅ =Öˇ Hõà◊√§, ÉÏÅK«O„^Œ∞x =Öˇ =OѨ٠uiy# Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞, J~°Kú O« „^•HÍ~°OÖ’ #∞^Œ∞~°∞ QÆÅ ¢ãHΑ ,˜ ã¨~fi° ã¨OѨ^ÅŒ ∂ =ÚOy\’¡ =zÛ "åÅ`å~Ú. ã¨∞O^Œ~O° QÍ, ã¨iã¨=∂#OQÍ Ñ¨Ù+≤Qì Í =ÙO_Õ K≥=ÙÅ∞ â◊√ÉèÅí Hõ} Δ ÏÅ∞. ^Œ@Oì QÍ =ÙO_Õ Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å∂, ZO_ç#@∞¡O_Õ K≥=ÙÅ∂ â◊√ÉèÅí Hõ}Δ ÏÅ∞ HÍ=Ù. #∞#flQÍ, =∞$^Œ∞=ÙQÍ, "≥∞`«QÎ Í, #Å¡QÍ, LOQÆ~åÅ∞ uiˆQA@∞ì „Ñ¨âã◊ Ψ ÅHõ} Δ O. J~°KuÕ Ö’ QÍx, JiHÍeÖ’ QÍx Jâ◊fi, ǨÏã≤,Î N, =$Hõ,Δ Ü«¸Ñ¨, ÉÏ} Ü«∞=, `À=∞~°, ^èfiŒ [, Kå=∞~°, Ǩ~°, Ѩ~fi° `«, ‰õΩO_»Å, "Õk, â◊OY, K«„Hõ, Ѩ^Œ‡, ã¨fiã≤ÎHõ, ~°^äŒ, JO‰õΩâßk QÆ∞~°∞ÎÅÖ’ H˘xfl =Ù#fl ¢ã‘ÎÅ∞ ~å[Ѩ`∞« flÖ∫`å~°∞★ . (J^蕺ܫ∞=Ú – 65)

K«H„ ÍOH˜`« âßÅ„QÍ=∞ tÅÅ∞ f~°=÷ ∂Ǩ`出Å∞ J~°"·≥ ã¨O=`«û~åÅ Ñ¿ ~°∞¡ ^Õ=`«ÖÏ~å! K«„HÍOH˜`« âßÅ„QÍ=∞ tÅx ѨÓl¿ãÎ ã¨~°fiâ◊√ÉèÏÅ∂, ™œMϺÅ∂ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.

âßÅ„QÍ=∞OÖ’ K«H„ ÍÅ ã¨OYº XHõ\ ˜ Ô~O_»∞ =¸_»∞ <åÅ∞QÆ∞ ★

^•x¿Ñ~°∞ ã¨∞^Œ~°≈# ÅH©;<å~åÜ«∞} JK«∞º`« K«`∞« ~°∞ƒù[

™ê=Ú„kHõ âßGOÖ’ ã¨OÉè’QÆ â◊$OQÍ~åxH˜ ã¨O|OkèOz# JOQÍŠѨi=∂} ã¨fi~°∂áê^Œ∞Å ÅHõ}Δ ÏÅ∂, ¿ãfi^•k „^Œ"åÅ "åã¨#Å ^•fi~å x~åúiOѨ|_Õ â◊√ÉèÏâ◊√ÉèÏk ÅHõ}Δ ÏÅ∂ ‰õÄ_® K≥Ñʨ |_®¤~Ú. g\˜x W=fi_»O =Å¡# Jáê~å÷Ö‰ˇ Ωõ ¯"Ò`åÜ«∞<Õ ÉèÜ í ∞« O =Å¡ D „QÆO^äOŒ Ö’ x=fi|_»∞@ ÖË^∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 164

J~Ú^Œ∞ P~°∞ U_»∞ Zxq∞k `˘q∞‡k Ѩk Ѩ^ŒH˘O_»∞ Ѩ<≥flO_»∞

"åã¨∞^Õ= „Ѩ^Œ∞º=∞fl ã¨OHõ~°¬} ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ #==ÓºÇ¨Ï ^Œâß`«‡Hõ Jx~°∞^Œú ^•fi^Œâß`«‡Hõ

Ѩ<fl≥ O_»∞ Hõ#fl <≥‰Ωõ ¯=QÍ Zxfl K«„HÍÅ∞<åfl P tÖÏ=¸iÎ <å=∞=Ú J#O`« ÉèQí "Æ å#∞_Õ. ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ D âßÅ„QÍ=∂Å#∞ ѨÓlOz#"åiH˜ HÀiHõÅhfl f~°∞`å~Ú. âßÅ„QÍ=∞, ^•fi~°HÍtÅÅ ã¨OQÆ=∞=ÚO_Õ KÀ@ =ÚH˜Î ‰õÄ_® =ÙO@∞O^Œx WÖÏ K≥Ñʨ |_çOk. âßÅ„QÍ=∞ tÖÏÜ«∞„`« ^Õ"À^•fi~°=f Éè=í ó I LÉèÜ í ∂≥ ó ã¨OQÆ"∂≥ Ü«∞„`« `«„`« =ÚH˜~Î fl° ã¨Oâ◊Ü∞« ó II (PKå~° 66/5) ¿ÇÏ â◊OHõ~^° "Õ å! âßÅ„QÍ=∞O, <≥q· ∞+¨O, ѨÙ+¨¯~°O, QÆÜ∞« , #~°‡^Œ, K«O„^ŒÉÏè QÆ, ã¨~ã° fi¨ u, ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ Hˆ „Δ `«O, =∞ǨHÍÅ∞_»k=è ã≤OzÜ«Ú#fl L[˚Ü∞« x – D f~å÷Åhfl JxfláêáêÅ#∂ #tOѨKãÕ ≤ ÉèHí ,Θ =ÚH˜Î „Ѩ^•Ü«∞HÍÅ=Ù`«∞<åfl~Ú★. WHõ <å=∞™ê~°H÷ ÍÖˇ#· =∞# J~°"·≥ ã¨O=`«û~åÅ ¿Ñ~°#¡ ∞ q#O_ç. „ѨÉèí=, qÉèí=, â◊√Hõ¡, „Ѩ"≥∂^Œ, ★

„Ѩ*ÏѨu, JOy~å, N=ÚY, ÉèÏ=,

âßÅ„QÍ"≥∂^•fi~°HõO K« <≥·q∞+¨O ѨÙ+¨¯~°O QÆÜ«∂ I "å~å}ã‘ „Ѩܫ∂QÆâ◊Û ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«O K« ã¨∂Hõ~°O II QÆOQÍ K« #~°‡^• K≥·= K«O„^ŒÉèÏQÍ ã¨~°ã¨fif I ѨÙ~°∞ëÈ`«"Î ∂≥ =∞ǨHÍÅ ã‘~Î å÷<ºÕ `åx â◊OHõ~° II ã¨~°fiáêѨ ǨÏ~å}˺= ÉèíH˜Î =ÚH˜Î „Ѩ^•x"≥· I....

Ü«Ú=, ^è•`«, Dâ◊fi~°, |Ǩï^è•#º,

„Ѩ=∂kè, q„Hõ=∞, q+¨μ, z„`«ÉèÏ#∞,

(PKå~° 66/6–8)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú ã¨fiÉèÏ#∞, `å~°}, áêiú=, =ºÜ«∞, ã¨~°fil`ü, ã¨~fi° ^è•i, q~Àkè, qHõ$u, Y~°, #O^Œ#, q[Ü«∞,

◆ 165

[Ü«∞, =∞#‡^äŒ, ^Œ∞~°∞‡Y, ¿ÇÏ=∞ÅO|, qÅO|, qHÍ~°, â◊~fi° i, Ѩ¡=, â◊√ÉèíHõ$`ü, â’Éè#í , „HÀkè,

qâßfi=ã¨∞, Ѩ~åÉè=í , Ѩ¡=OQÆ, H©ÅHõ, ™œ=∞º, ™ê^è•~°}, q~À^èŒHõ$`ü, Ѩi^è•q, „Ѩ=∂k, P#O^Œ, ~åHõΔã¨,

#Å, Ñ≤OQÆÅ, HÍÅ, ã≤^•Ì~°÷, ~“„k, ^Œ∞~°‡u, ^Œ∞O^Œ∞aè, ~°∞kè~À^•æi, ~°HÍÎH˜Δ, „HÀ^èŒ#, JHõΔÜ«∞

(J^蕺ܫ∞O – 66)

ã¨fi~À^ŒÜ«∞ q*Ï˝#O =∞x+≤ Q˘O`«∞ ^•fi~å KÕ¿ã H˘xfl H˘xfl â◊ÉÏÌÅ∞, ѨeHˆ ã¨fi~åÅ∞ ‰õÄ_® H˘xfl H˘xfl HÍ~åºÅ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Ѷe¨ `åÅ#∞ ã¨∂zOѨQÅÆ =Ù. =∂#= â◊s~°OÖ’ "ÕÅ ã¨OYºÖ’ <å_»∞Å∞O\Ï~Ú. Wq <åaè „Ñ¨^âÕ ßxH˜ kQÆ∞=QÍ =ÙO_Õ HõO^Œ™ê÷# ÖË^• =¸ÖÏ^è•~°=Ú #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õi â◊s~°=∞O^ŒO`«\Ï qã¨iÎ Oz =ÙO\Ï~Ú. _≥|ƒk ~Ô O_»∞ "ÕÅ <å_»∞Å∞ <åaè =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’<Õ K«„HÍHÍ~°OÖ’ xÅz =ÙO\Ï~Ú. g\˜Ö’ "å=∞, ^ŒH} Δ˜ , =∞^躌 =∞ <å=∞HÍÖˇ#· =¸_»∞ „âı+ª¨ <å_»∞Å∞O\Ï~Ú. g\˜<Õ „Hõ=∞OQÍ W_®, Ñ≤OQÆàÏ, ã¨∞+¨μ=∂‚ <å_»∞Åx =º=ǨÏi™êÎ~∞° . g\˜Ö’ "å=∞ <å_ç K«O„^Œ∞x =Öˇ#∂ ^ŒH} Δ˜ <å_ç ã¨∂~°∞ºx =Öˇ#∂, =∞^躌 =∞ <å_ç Jyfl =Öˇ#∂ Ѷ֨ ÏÅx™êÎ~Ú. Wq HÍÅ~°∂Ñ≤}∞Å∞. "å=∞<å_ç J=∞$`« ~°∂Ѩ. Wk [QÆ`∞« xÎ „|uH˜OKÕ „ѨÜ∞« `«flO KÕã∞¨ OÎ k. HÍ|\˜ì nxx 'Páêº~Ú`å— JO\Ï~°∞. ^ŒH} Δ˜ <å_ç `«# ~“„^ŒQ∞Æ }O =Å¡ [QÆ`∞« xÎ =∂_ÕÛã¨∞OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 166

JO>Ë â’+≤Å*¡ ãË ∞¨ OÎ k. â◊s~°OÖ’ D ~Ô O_»∞ <å_»∞Å∂ XˆH™êi „Ѩ=Ç≤Ï¿ãÎ Jxfl HÍ~åºÅ∂ <åâ◊#O HÍ=K«∞Û, =∞$`«∞º"Õ ã¨OÉèqí OK«=K«∞Û. Ü«∂„`å^Œ∞ʼnõΩ |Ü«∞Å∞^Õi#ѨC_»∞ "å=∞<å_ô „Ѩ"åǨÏ=¸, „Ѩ"âÕ ◊ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^ŒH} Δ˜ <å_ô „Ѩ"åǨÏ=¸ â◊√ÉèHí Í~°H=õ ÚÅx „QÆÇÏ≤ OKåe. K«O„^Œ∞x =Öˇ [QÆ`∞« HÎ ˜ ‰õÄ_® P#O^•xfl HõeyOKÕ HÍ~åºÅ#∞, ™œ=∞ºHÍ~åºÅ#∞ W_® J#QÍ "å=∞<å_ç âßfi㨄Ѩ"åÇ¨Ï HÍÅOÖ’ [~°áêe. ã¨∂~°ºã¨=∂#, `Õ[ã‘fi ã¨=∞„‰õÄ~° HÍ~åºÅ#∞ „áê}"åÜ«Ú=Ù Ñ≤OQÆà◊ <å_ç ^•fi~å „Ñ¨=Ç≤Ïã¨∞#Î flѨÙ_»∞ KÕÑ\¨ Ïìe. Ü«∂„`«Ö’¡ ã¨~fi° ™ê=∂#º HÍ~°º=ÚÅO^Œ∂, qëêxfl =^ŒÅQ˘@ì =Åã≤ =zÛ#ѨÙ_»∂ W_® <å_ô „Ѩ"åǨÏO „Ѩâã◊ =Ψ Ú. Éè’[#O, "≥∞^ÿ ∞Œä #O, Ü«Ú^•ú~O° ÉèÏÅÖ’ Ñ≤OQÆÅ<å_ç ã≤k^ú •Ü«∞Hõ=∞=Ù`«∞Ok. LKåÛ@# (=∞O„`«) JaèKå~° Hõ~‡° ÅÖ’‰õÄ_® Ñ≤OQÆÅ <å_ç K«eOKåe. =ÚYºOQÍ ~åAÅ∞ "≥∞^ÿ ∞Œä #, ã¨O„QÍ=∞, Éè’[# ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ âßfi㨠‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #fl <åã≤HÍ ~°O„^èOŒ Ö’Oz ÉÏQÍ „Ѩ=Ç≤Ï™ÈÎO^À ÖË^À K«∂ã¨∞HÀ"åe. JÖψQ PÜ«∂ J=ã¨~åÖ’¡ W_® <å_ç „Ñ¨"åǨhfl ZѨÊ\˜HÑõ C¨ _»∞ ã¨iK«∂ã¨∞‰õΩO@∂ =ÙO_®e. ~Ô O_»∞ <å_»∞Å∂ ã¨=∂#OQÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞#Î flѨÙ_»∞ U „Ѩ=ÚY HÍ~åºhfl "≥Ú^ŒÖ@ ˇ ‰ì Äõ _»^∞Œ . q^•fiOã¨∞Öˇ`· Õ J@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∂xfl q+¨O`À ã¨=∂#OQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ z *Ï„QÆ`Ϋ Ѩ_®e. „Ѩâfl◊ Å∞ K≥¿ÑÊ"å~°∞ J_çQˆ "åi <å_ô „Ѩ"åǨÏã≤u÷ x QÆ=∞xOKåe. `«#‰õΩ â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞O^• Jâ◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞O^•, ÖÏÉè"í Ú≥ ã¨∞OÎ ^• #+¨Oì =zÛѨ_∞» `«∞O^• Jx J_çˆQ"åiH˜ J_»∞QÆ∞`«∞#flѨÙ_»∞ =∞^茺=∞<å_ç K«Å#OÖ’ =ÙO>Ë Jâ◊√Éèí=¸, #+¨ì"Õ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú HÍ|\˜ì *Ï„QÆ`«ÎѨ_®Åx K≥áêÊe. J^Õ, J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ W_®, Ñ≤OQÆà<◊ å_»∞Å∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ >Ë â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œh, ÖÏÉè"í ∞Õ =ã¨∞OÎ ^Œh xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ K≥Ñʨ =K«∞Û#∞. JÖψQ J_çˆQ"åi Q˘O`«∞x |\˜ì Jk U ã¨fi~°OÖ’ =ÙO^À P ã¨fi~°O <å_ô =∞O_»ÅOÖ’ ZHõ¯_ç #∞O_ç =™ÈÎO^À ÉÏQÍ qKåiOz ™ê^蕺™ê^蕺Å#∂, ã≤^ºúŒ ã≤^∞Œ Åú #∂ áÈÅ∞ÛH˘#=K«∞Û#∞. nxH˜ ã¨fi~À^ŒÜ∞« q*Ï˝#O `≥eÜ«∂e——. (J^蕺ܫ∞O – 67) (QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’ W@∞=O\˜ q*Ï˝#"≥ÚHõ\ ˜ HõÅ^Œ<Õ q+¨Ü«∞O =∂„`«"Õ∞ ã¨∂zOѨ |_çOk. D JOâ◊OÃÑ· Hõ$+≤ KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩ#fl "å~°∞ <å_ô„QÆO^ä•Å#∞ J=Ö’H˜OKåe)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 167

~°`åflŠѨÙ@∞ìHõ Hõ^äŒ =„[ ѨsHõΔ ''„áêp# HÍÅOÖ’ |ÖÏã¨∞~°∞_»#∞ XHõ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞O_Õ"å_»∞. J`«_∞» WO„^•k ^Õ=`«ÅO^Œih Ü«Ú^ŒOú Ö’ [~ÚOz ^Õ=`«Å Jã¨=∞~°`÷ h« `«# „`≥Ö· ’HͺkèÑ`¨ åºhfl Ö’HÍxH˜ Kå@∞‰õΩ<åfl_»∞. |ÖÏã¨∞~°∞xH˜ WzÛ# =∂@#∞ `«Ñʨ ‰õÄ_»^<Œ Õ xÜ«∞=∞O =ÙO_Õk. ^Õ=`«Å∞ „ÉÏǨχ} "ÕëêÅÖ’ J`«x =^Œ‰Ì Ωõ áÈ~Ú `å"≥ÚHõ Ü«∞*Ï˝xfl `«ÅÃÑ\Ïì=∞h |eѨâ√◊ =Ù HÀã¨O P`«xx Ü«∂zOK«_®xH˜ =KåÛ=∞hÉÖÏã¨∞~°∞x |u=∂Å∞‰õΩ<åfl~°∞. J`«_∞» "≥O@<Õ "åiH˜ HÍ=Åã≤# |ex `å#∞ ã¨=∞‰õÄ~°ÛQÆÅ#x =∂@ WKåÛ_»∞."≥#∞"≥O@<Õ ^Õ=`«Å∞ ''#∞"Õfi HÍ"åe— J<åfl~°∞. D q^èOŒ QÍ `«# "åQÆfi„*ÏxH˜ `å<Õ |e J~ÚáÈÜ«∂_»∞ |ÖÏã¨∞~°∞_»∞. |ÖÏã¨∞~°∞x |e^•#O LuÎ<áÕ ÈÖË^∞Œ . Ö’HõHÖõ Ϻ}O [iyOk. ™ê=∂#∞ºÅ∞ KÕ¿ã Ü«∞*Ï˝xHˆ H©@HõãO¨ Ǩ~°O,HÍÅ∞+¨º x"å~°}O, #QÆ~â° ßOu =O\˜ Ö’Hõ=∞OQÆàH◊ ~õ ° HÍ~åºÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú Hõ^•, JÖÏO\˜k WO„^•^Œ∞ÅO`«\ "˜ å~°∞ XHõ =∞Ǩ^•`«#∞ |eѨâ√◊ =ÙQÍ<Õ KÕã#≤ Ü«∞*Ï˝xH˜ ™ê=∂#º Ѷe¨ `«=ÚO@∞O^•! XHõ Ö’HõHÖõ Ϻ}"Õ∞q∞, „`≥Ö· ’Hõº HõÖϺ}"Õ∞ [iy#k.|ÖÏã¨∞~°∞x â◊s~°=Ú D qâ◊√^Œú Hõ~‡° =Å# Ѩ~=° ∞ qâ◊√^Œú â◊s~°=ÚQÍ Ñ¨i}u K≥Ok#k. ã¨`Ϋ fiQÆ∞} ã¨OѨ#fl"≥∞ÿ q~åle¡#k. JO^Œe Jxfl JOQÆ=ÚÅ∂ ~°`fl« c[=ÚÖˇ· „ѨÑO¨ K«=Ú<Õ ã¨OѨ#fl=Ú QÍqOz#q. ^Õ=`«Å∞, Ü«∞‰õΩΔ Å∞, ã≤^∞Œ Åú ∞, <åQÆ∞Å∞, P |ÖÏã¨∞~°∞x â◊s~åxfl PHÍâ◊=∂~°Oæ Ö’ Q˘xáÈ™êy<å~°∞. P Ü«∂„`å "ÕQOÆ =Å¡ J`«x â◊s~°O `«#O`«@ `å#∞ =ÚHõ¯Öˇá· È~Ú Ñ¨$käfiÃÑ· JHõ¯_»H¯õ _» Ѩ_#ç k. ã¨=Ú„^•Ö’¡, #^Œ∞Ö’¡, Ѩ~fi° `åÖ’¡, =<åÖ’¡, "≥∞^ÿ •<åÖ’¡ ZHõ¯_≥H¯õ _» ~°OK«=∂„`«"∞≥ <ÿ å (J`«ºÅÊѨi=∂}O) P =∞Ǩ^•`« â◊s~° â◊HõÖÏÅ∞ Ѩ_®¤Ü≥∂, JHõ¯_»Hõ¯_», ~°`åflÅ QÆ#∞ÖË~Ê° _®¤~Ú."å\˜ #∞O_ç "≥eH˜fÜ«∞|_ç# ~°`åflʼnõÄ(=„*ÏʼnõÄ) J^Œ∞ƒù`« â◊‰Ωõ ÅÎ ∞#fl@∞¡ Hõ#∞Q˘#|_çOk. ~°`åflÅÖ’ =„[O, =ÚH˜=Î ∞}˜, Ѩ^‡Œ ~åQÆO, =∞~°H`õ O« , WO„^ŒhÅO, "≥^· ∂Œ ~°ºO, ѨÙ+¨Ê~åQÆO, Hõ~ˆ ¯`«#O, ѨÙÅHõO, ~°∞kè~O° , ã¨Ê\ù H˜ Oõ , „Ѩ"åà◊O "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ¿Ñ~°`¡ À „Ѩ`ºÕ Hõ ÅHõ}Δ ÏÅ`À Wq „ѨHÍtã¨∞<Î åfl~Ú. *Ï˚#Ѩ٠P=eÜ≥Ú_»∞#¤ ∞ KÕ~Q° eÆ y#O`«QÍ `≥eq_ç Hõey# áê~°^~Œ ∞° ≈Å∞, q^Œfi[˚#∞Å∞ D ~¸ ~°`åflʼnõΩ PÜ«∂ ¿Ñà◊§#∞ "å\˜ "å\˜ ÅHõ} Δ ÏÅ#∞, Hõeq∞ Ѷ֨ ÏÅ#∞ ‰õÄÅOHõ+O¨ QÍ qâı+¡ O≤ z q"ÕzOz ÃÑ\Ïì~∞° .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 168

D q^•fiOã¨∞Å∞ =ÚO^Œ∞QÍ ~°`fl« O Ü≥ÚHõ¯ PHÍ~°O, ~°OQÆ∞, QÆ∞}O, ^À+¨O, ѨsHõ,Δ =¸ÖϺ^Œ∞Å *Ï˝<åxfl `«`û« O|Okè`« ã¨~fi° âß„™êÎÅ#∂ J^躌 Ü«∞#O KÕã≤ ^•x P^è•~°OQÍ â◊√ÉèÏâ◊√ÉèÏÅ#∞ x~°~‚ Ú™êÎ~∞° . D J^躌 Ü«∞#O J~°H˘~°QÍ =ÙO>Ë Jâ◊√ÉèÏÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. WHõ¯_˘Hõ qz„`«"∞Õ q∞@O>Ë `«ÑC¨ _»∞ ~°`åflxfl ^èiŒ Oz#"åiˆH QÍHõ P ~°`åflxfl ÃÑ@∞ìH˘=∞‡x ã¨ÅǨ WzÛ# "åiH˜ ‰õÄ_» ^Œ∞+¨Êeù `åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. HÍ|\˜ì âß„™êÎxfl ‰õΩΔ }‚OQÍ K«kq# `«~∞° "å`«<Õ ~°`fl« âß„ã¨∞ÅÎ ÜÕ∞º ™êǨÏã¨O KÕÜ∂« e. Sâ◊fi~åºxfl HÀ~°∞H˘<Õ"å~°∞ QÍx W`«~∞° Å∞ QÍx ÉÏQÍ Ñ¨sHõΔ KÕÜ∞« |_ç#, J`«ºO`« â◊√^Œú"≥∞ÿ#qQÍ „^èŒ∞gHõiOѨ|_ç# ~°`åflÅ<Õ ^èŒiOKåe. ~åAÖˇ·`Õ J\˜ì ~°`åflÅ#∞ ã¨O„QÆÇÏ≤ Oz =ÙOKåe. H˘xflO\˜x HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ ^èiŒ OKåe. WHõ ~°`«fl „ѨÉèÏ"åÅ q+¨Ü«∂xH˘¿ãÎ ã¨~°fi „Ѩ^äŒ=∞OQÍ =∞Ǩ„ѨÉèÏ=âßeQÍ K≥Ñʨ |_»∞`«∞#fl =„[O QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. |ÖÏã¨∞~°∞x Z=Ú‰õÅ∞ ZHõ¯_≥Hõ¯_≥·`Õ Ñ¨_®¤Ü≥∂ JHõ¯_» Jq =„*ÏÅ∞QÍ <å<å ~°∂áêÅÖ’ U~°Ê_®¤~Ú.Ç≤Ï=∂K«Å, =∂`«OQÆ, ™œ~åR, áœO„_», HõoOQÆ, HÀã¨Å, "Õ}Ïfi`«@, ™œg~° – J#∞ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ Zxq∞k Éè∂í ÉèÏQÍÅ∞ =„[ˆH„Δ `åÅ∞QÍ qÅã≤Å∞¡`∞« <åfl~Ú. Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞OÖ’ ѨÙ\˜#ì =„*ÏÅ∞ `å„=∞=~°O‚ Ö’#∂ "Õ}∞HÍ`«@OÖ’ „áêÑ≤OÎ z#q K«O„^Œ ã¨=∂# âıfi`«HÍO`«∞ÅÖ’#∂, ™œg~° ^Õâ◊OÖ’ Åaèã¨∞Î#flq. hÅHõ=∞Å, Hõ$+¨‚"Õ∞Ѷ¨∞ =~°O‚ Ö’#∂, ™œ~åR „áêOfÜ«∞ =„*ÏÅ∞ `å„=∞=~°O‚ Ö’#∂, HõoOQÆ ^ÕjÜ«∞ =„*ÏÅ∞ |OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞Ö’#∂ "≥Å∞QÆ∞Å#∞ q~°l=Ú‡`«∂ =ÙO\Ï~Ú. D HÀ=Ö’<Õ K≥ÑC¨ HÀ`«QæÆ HÀã¨Å ^ÕjÜ«∞ =„*ÏÅ =~°O‚ Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« HÍQÍ Ñ¨ÙO„_» ^ÕjÜ«∞ =„*ÏÅ∞ âߺ=∞Å =~°O‚ Ö’#∂ =∞`«OQÆ Hˆ „Δ `«ÑÙ¨ =„*ÏÅ∞ ÖË`« Ѩã∞¨ Ѩ٠~°OQÆ∞Ö’#∂ =ÙO\Ï~Ú. XHõ H˘xfl „Ѩ`ºÕ Hõ ÅHõ} Δ ÏÅ∞#fl =„[OÖ’ x`«ºO Z=~À XHõ ^Õ=`« x=ã≤ã∞¨ OÎ _»_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. J`«ºO`« ‰õΩΔ „^Œ =~°O‚ – JO>Ë XHõ ~°OQÆ∞ LO^Œx JxÑ≤ã∞¨ OÎ @∞Ok QÍx Jk U ~°OQÀ `≥eÜ«∞#O`« ÖË`« ~°OQÆ∞ `˘e ÅHõ} Δ O. „ѨH¯õ ÅÖ’ ã¨Ê+¨Oì QÍ HõxÑ≤OKÕ 1 ~ˆ Y, aO^Œ∞ =∂„`«O #Å∞Ѩ٠HÍHõ Ѩ^HŒ ,õ „`åã¨^À+¨~åÇ≤Ï`«ºO, Ѩ~=° ∂}∞=O`« fHõ"‚Δ ∞≥ #ÿ ^è•~° – D ÅHõ} Δ ÏÅ∞ ^Õ="å㨠=„*Ïxq. =„[O Ü≥ÚHõ¯ ~°OQÆ∞x |\˜ì JO^Œ∞Ö’ U ^Õ=`«Å∞O\Ï~À âßGOÖ’ =ÙOk. P‰õΩѨKÛ« `≥Å,¡ ѨKÛ« , Ñ≤OQÆà,◊ #Å¡, ~åy ~°OQÆ∞Å =„*ÏÖ’¡ „Hõ=∞OQÍ q+¨μ=‚ Ù, =~°∞}∞_»∞, WO„^Œ∞_»∞, Jyfl, Ü«∞=Ú_»∞, =∞~°∞`«∞ÅÎ ∞ „Ѩu+≤`ì ∞« Öˇ· =ÙO\Ï~°∞. 1

HÍH˜áê^ŒO

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 169

UÜÕ∞ =~å‚Å "åiˆHÜÕ∞ ~°OQÆ∞Å =„*ÏÅ∞ (^èiŒ OK«∞@‰õΩ) „Ѩâã◊ "Ψ ∂≥ ‰õÄ_® âßGOÖ’ K≥ѨÊ|_çOk. „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ â◊OY, ‰õΩ=Ú^Œ, ÖË^• ã¨Êù\ ˜Hõ ã¨=∂#â◊√„Éèí =~°‚=Ú#fl =„*ÏÅ∞ „Ѩâã◊ OΨ . Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞ â◊â◊ (K«O„^Œ) =~°O‚ ÖË^• |„Éè∞í –Éè∂í ~° =~å‚Å∞ ÖË^• Hõ#∞áêѨŠ~°OQÆ∞Ö’ #∞O_»∞ =„*ÏÅ#∞ ^èiŒ OK«_O» =∞Ozk. "≥â· √◊ ºÅ∞ ‰õΩO‰õΩ=∞ ÖË^• ÖË`« Ji\ωõΩ ~°OQÆ∞Ö’ =Ù#fl =„*ÏÅ#∞ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ "≥O_ç ~°OQÆ∞Ö’ #∞#fl =„*ÏÅ∞ „âı+Oª¨ . q^•fiOã¨∞Å∞ ~åAʼnõΩ =ÚYºOQÍ ~Ô O_»∞ ~°OQÆ∞Å =„*ÏÅ∞ q∞H˜¯e „Ѩâã◊ =Ψ ∞h Wq q∞QÆ`å =~å‚ʼnõΩ JO`«QÍ "Õ∞Å∞ KÕÜ∞« =h K≥áêÎ~∞° . ["å=~°O‚ (Z~°∞ѨÙÖ’ XHõ ~°HOõ ?), ѨQ_Æ » ã¨=∂#~°H=Îõ ~°O‚ HõeÑ≤ =Ù#fl =„[O ÖË^• =∂q∞_çÑO¨ _»∞ ~°ãO¨ =O\˜ Ѩã∞¨ Ѩ٠~°OQÆ∞ =„[O ~åAʼnõΩ ÖÏÉè^í •Ü«∞HõO. =~°™‚ êOHõ~º° O ~°`åflÅ q+¨Ü∞« OÖ’ ‰õÄ_® =∞Ozk HÍ^Œ∞. ÃÑQ· Í ^Œ∞óM^•~Úx. ~°OQÆ∞#∞ K«∂ã≤ JO`«=∂„`å#<Õ `«$Ñ≤ÑÎ _¨ áç È~Ú ~°`fl« ã¨OK«Ü∂« xfl KÕÜ∞« ~å^Œ∞. JO>Ë P|QÍ WO\˜H˜ `≥KÛÕ ã¨∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ . ZO^Œ∞HõO>Ë ^À+¨ÜÚ« HõÎ ~°`åflÅ∞ WO\˜H˜ Ǩxx KÕ™êÎ~Ú. =∞Oz QÆ∞}ÏÅ∞#fl ~°`åflÖˇ`· <Õ Õ WO\˜H© JO^Œ∞Ö’x =º‰õΩÅÎ =O\˜H© P~ÀQͺhfl ^è<Œ åhfl `ÕQÅÆ =Ù. =„*Ïxfl *Ï„QÆ`QΫ Í K«∂ã≤ ZHõ¯_® ѨQ∞Æ Å∞QÍx, H˘=ڇŠ=^ŒÌ q~°∞QÆ∞QÍh, c@Å∞QÍx ÖˉΩõ O_® =ÙO>Ë<Õ `Õ"åÅ<Õ PÖ’K«# ÃÑ@∞ìH˘x `«^∞Œ Ѩi QÆ∞}ÏÅ#∞ ѨsH˜OΔ Kåe. HÀ}ÏÅ∞ ã¨∂kQÍ "≥Ú#^Õe#@∞¡O_®e, JyæÖ’ ѨÙ@O ÃÑ\˜ì JѨC_Õ fã≤#>Ë¡ ZѨC_»∞ K«∂ã≤<å =ÙO_®e, =∞~°HÅõ ∞O_»‰Äõ _»^∞Œ . XHõ"Ñ·≥ Ù¨ QÍx, "≥Ú#Ö’¡ QÍx ^≥|ƒux áÈ~Ú, á⁄_ç~åÅ∞`«∞#fl =„*Ïxfl ^èiŒ ¿ãÎ ã¨fiK«ÛOù ^Œ =∞~°}Ïxfl =~°OQÍ á⁄Ok#"å_≥<· å ã¨~ˆ j„Ѷ∞¨ O =∞$`«∞º=Ù <À@ Ѩ_áç È`å_»∞. =∞^躌 Ö’ aO^Œ∞ zǨflÅ∞, h\˜ K«∞Hõ¯Å =O\˜ PHÍ~åÅ∞ Hõ#|_Õ =„*Ïxfl ^èiŒ ¿ãÎ WO„^Œ∞_»O`«\ ˜ "å_≥<· å ^Œi„^Œ∞_≥á· È`å_»∞. MÏxHõ J#QÍ QÆx #∞O_ç =zÛ# +¨\’¯}, J+¨Hì À}, ^•fi^ŒâH◊ À}, +¨\òáê~°≈º, áê~°≈fi, ^•fi^Œâá◊ ê~°≈fi, +¨_®ú~å, J+¨^ì •è ~å, ^•fi^Œâ^◊ •è ~å, L`«∞OÎ QÆ, ã¨=∞, fHΔÍ„æ‚ QÆ– =O\˜ QÆ∞}ÏÅ∞ =„*ÏÅ ã¨ÇϨ [QÆ∞}ÏÅ∞. +¨\’¯}, qâ◊√^Œ,ú x~°‡Å, fHõ‚Δ ^è•~°QÅÆ , ÅѶڨ , ã¨∞O^Œ~° áê~°≈fi ÉèÏQÆ=ÚÅ∞#fl x~ÀÌ+¨ (x~°∞Ì+¨ì)"≥∞ÿ# WO„^Œ∞x =„*ÏÜ«Ú^èŒ ÅHõΔ}ÏÅ∞#fl =„["≥ÚHõ\ ˜ JO`«iHõΔOÖ’ #∞#fl^Œx, Jk ã¨~Àfi`«¯ $+¨=ì ∞x ^•xx Éè∂í q∞ÃÑH· ˜ `Õ=_»O Hõ+™ì¨ ê^躌 =∞x q^•fiOã¨∞Å∞ K≥|∞`«∞O\Ï~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 170

fHõ,‚Δ x~°‡Å, ^À+¨â¥◊ #º =„*Ïxfl ^èiŒ OKÕ"å_»∞ `«# r=#Ѩ~º° O`«=¸ „Ѩuk#=¸ ¢ã`Α À Éè’yOK«QÅÆ _»∞† ã¨OѨ^,Œ Ѩل`«, ^è#Œ –^è•#º, Ѩâ√◊ ã¨OѨ^ÅŒ ∞ x`«ºO =$kú K≥O^Œ∞ `«∞O_»QÍ |ǨïHÍÅO ã¨∞YOQÍ rq™êÎ_∞» . "åxÃÑ· Z=Ô~<· å ã¨~Ê° , q+¨, "åºkè, Jyfl, [Å, `«ã¯¨ ~åk PÜ«Ú^è•Å#∞ ѨOÑ≤<å, JaèKå~°=∞O„`ÀKåÛ@<åk „ѨÜ∂≥ QÍÅ#∞ KÕã<≤ å Jq "åxx K«∂ã≤ ^Œ∂~°O #∞O_Õ áêiáÈ`å~Ú. "åx<Õg∞ KÕÜ∞« ÖË=Ù. H˘xfl „Ѩ`åºQÆ q∞`åÖˇ· áÈ`å~Ú. JO>Ë „ѨÜ∂≥ yOz# "åx Ѩx Ѩ_`» å~Ú. U ^À+¨=¸ ÖˉΩõ O_®, W~°"·≥ aÜ«∞ºÑ¨ÙyO[Å |~°∞=ÙO_Õ =„[O q∞QÆ`å =„*ÏÅ HõO>ˇ Ô~\˜ìOѨ٠^èŒ~° ѨÅ∞‰õΩ`«∞O^Œx =∞}˜âßG ѨO_ç`«∞ÅO\Ï~°∞. P Ѩi=∂}O, =¸_À=O`«∞, ã¨QÉÆ Ïè QÆO, <åÅ∞QÀ=O`«∞, Ѩ^=Œ ¸_»= =O`«∞, =ÚѨÊ^Œ=, J~°∞=^Œ=, #∂~°=, "≥Ü∞« º= =O`«∞#fl =„*ÏÅ∞ – JÖψQ ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # =„[O HõO>Ë JkèHõ ÉèÏ~°=Ú#fl =„*ÏÅ∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. "å\˜ qÅ∞= "å\˜ |~°∞=Ù#∞ |>Ëì =ÙO@∞Ok. WHõ¯_» aÜ«∞ºÑ¨ÙyO[ ‰õÄ_® „Ѩ`ºÕ Hõ"∞≥ #ÿ k =ÙO@∞Ok. ^•x |~°∞=Ù Zxq∞k Zé] P=yO[Å |~°∞=Ù`À ã¨=∂#"≥∞ÿ =ÙO_®e. U ^À+¨=¸ ÖËx =„*Ïxfl h\˜Ö’ "Õ¿ãÎ =Ú#QÆ^∞Œ , ÃÑQ· Í D`«H˘_»∞`«∞#fl@∞¡QÍ `ÕÅ∞`«∂ P_»∞`«∞Ok. Jk ~°`åflÅxfl\˜Ö’ ã¨~fi° „âı+=ì¨ Ú. ^•xx ^èiŒ OK«∞@ â◊√ÉèHí ~õ =° Ú. ^ÀëêÅ∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∞#fl H˘nÌ ^•xH˜ qÅ∞= `«yæáÈ`«∞O@∞Ok. "å\˜x H˘x ^èiŒ OK«_O» =Å¡ #+¨Oì [~°Q=Æ K«∞Û. H˘xfl =„*ÏÅ∞ HÍÅ„Hõ=∂# ^À+¨ÜÚ« HÍÎÅ=Ù`å~Ú. ~åA "å\˜x "≥O@<Õ ^èiŒ OK«_O» =∂x"ÕÜ∂« e. W`«~∞° Å∞ ^èiŒ OK«=K«Ûx HÍ^Œ∞ HÍh P =„*Ïx‰õΩ#fl â◊HΘ `«yáæ È`«∞Ok. ~åA JÖÏO\˜ "å\˜x ÃÑ@∞ìHÀ=_»O H˘#™êy¿ãÎ ~å*ϺxH˜ =∞Ozk HÍ^Œ∞. Ѩل`å¿ÑHõ`Δ À =„*Ïxfl ^èiŒ OKÕ ¢ãΑ W`«~∞° Å =Öˇ ~°`fl« âßGáê~°OQÆ`∞« x =∂„`«"∞Õ HÍHõ `«#‰õΩ JÅ"å>ˇ#ÿ *Ï`«H~õ `° fl« #∞ ‰õÄ_® ã¨O„ѨkOz P Ѩx KÕÜ∂« e. ^À+¨ÜÚ« Hõ"Î ∞≥ #ÿ ~°`åflÅ#∞ ^èiŒ OK«∞>Ë ^À+¨=Ú. WHõ ^•x =Å# =∞Oz [~°QÍÅ#∞HÀ=_»O =∞$QÆ`$« +¨Ö‚ ’ h~°∞ „`åQÍÅ#∞HÀ=_»"∞Õ . =„*ÏÅ q+¨Ü∞« OÖ’ "≥∂ã¨O [iˆQ J=HÍâßÖˇ‰Ωõ ¯=. HÍ|\˜ì ‰õÄÅOHõ+¨ ѨsHõΔ q∞H˜¯eQÍ J=ã¨~°=∞ø`«∞Ok.#H˜bÅ∞ Z‰õΩ¯= "≥∞~°∞ѨÙ#∞ Hõey =ÙO\Ï~Ú.HÍx P "≥∞~°∞Ѩ٠ZO`À HÍÅ=ÚO_»^Œ∞ HÍx JѨÊ\˜ˆH PÅ㨺"≥∞ÿáÈ~Ú [~°Q=Æ Åã≤# H©_∞» [iyáÈ`«∞Ok. HΔÍ~°„^Œ=ºO ^•fi~å, âß„™ÈÎÖd¡Ë `« Ѩ^`úŒ ∞« Å ^•fi~å, âß} „ѨÜ∂≥ QÆO`À =„*ÏÅ#∞ ѨsH˜OΔ Kåe. D Éè∂í q∞ÃÑ· #∞#fl Jxfl ~°`åflÅÃÑ· ֒Ǩk W`«~° ^è•`«∞=ÙÅÃÑ· =„[O w`« ÃÑ@ìQÅÆ ^Œ∞. HÍx =„[OÃÑ· w`«#∞ ÃÑ@ì_O» ^ÕxH© ™ê^躌 O HÍ^Œ∞, XHõ¯ =„*ÏxH˜ `«Ñʨ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 171

ѨÙ+¨Ê~åQÍk *Ïu~°`åflÅ∞ W`«~° *Ïu~°`åflÅÃÑ· w`«#∞ wÜ«∞QÆÅ=Ù. HÍx Ç‘Ï~°H=õ Ú, ‰õΩ~°∞qO^Œ=Ú (=∂}˜Hºõ O) `«=∞ *Ïu ~°`åflÅ<Õ wÜ«∞QÆÅ=Ù. =„*Ïxfl =„["Õ∞ HÀÜ«∞QÆÅ^Œ∞. ™êfiÉèÏqHõ =„*ÏxH˜ =∂„`«"∞Õ `«# HÍO`«∞Å#∞ ÃÑ÷ ÑH· ˜ J#QÍ PHÍâ◊kâ◊QÍ „Ѩãi¨ OѨ*¿Ë ã â◊HΘ =ÙO@∞Ok. WO„^•Ü«Ú^èŒ zǨflOH˜`=« ÚÖˇ#· =„*ÏÅ∞ H˘xfl J~°∞^Œ∞QÍ =ÙO\Ï~Ú. g\˜ÃÑ· P QÆ∞~°∞Î ã¨Ê+¨Oì QÍ<Õ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ @∞Ok. Hˆ =ÅO Wq =∂„`«"∞Õ ... HÀ}ÏÅ =^ŒÌ qiy<å, aO^Œ∞, ~ˆ MÏ zǨÏfl^Œ∂+≤`åÖˇ<· å `«=∞ „âı+`ì¨ #« ∞ ѨÓ[º`«#∞ xÅɡ@∞ìH˘<Õ =ÙO\Ï~Ú. J#QÍ g\˜x ^èiŒ ¿ãÎ #+¨Oì [~°∞QÆHáõ ÈQÍ LkÌ+ì¨ „ѨÜ∂≥ [<åÅhfl <≥~"° ~Õ ∞° `å~Ú. "≥∞~°∞ѨÙfQÆÅÖ’x HÍOu`À ã¨=Ú[˚fiÅOQÍ "≥Å∞QÆ∞Å#∞ q~°l"Õ∞‡ =„*ÏÅ#∞ ^èiŒ OKÕ ~åA Juâ◊Ü∞« „Ѩ`åѨ=O`«∞_≥· [QÆ^HÕ gõ ~°∞_≥· qÅã≤ÅQ¡ ÅÆ _»∞. ã¨=∞ã¨Î ã¨O`å<åÅ`À (J^蕺ܫ∞O – 68) =iúÅ∞¡`∂« ÃÑ^ŒÌ HÍÅ=Úáê@∞ ѨÙ_»q∞ <ÕÅQÆÅ_»∞.

=Ú`åºÅ∞ – "å\˜Ö’ ~°HÍÅ∞ ÅHõ}Δ ÏÅ∞ – ѨsHõ}Δ qkè „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ U#∞QÆ∞, "Õ∞Ѷ∞¨ O, =~åǨÏO, â◊OYO, KÕÑ,¨ áê=Ú, "≥^∞Œ ~°∞ – g@xfl\˜ #∞O_ô =Ú`åºÅ∞ =™êÎ~Ú. J~Ú<å â◊√H˜Î J#QÍ =Ú`«ºÑ¨Ù zÑ¨Ê #∞O_ç ѨÙ@∞ì =Ú`åºÖË [QÆ„`«Êã≤^•úÅ∞. ~°`fl« =∞xÑ≤OK«∞H˘<Õ ™ê÷~Ú XˆH XHõ ~°H"õ ∞≥ #ÿ =Ú`åºx‰õΩO@∞O^Œx =ÚHÍÎâßGO Wk q=i™ÈÎOk. Jk =Ú`«ºÑ¨Ù zѨÊÖ’<ÕÑÙ¨ _»∞`«∞Ok. W^Õ ã¨∂k`À á⁄_ç¿ãÎ Hõ#flO Ѩ_∞» `«∞Ok. q∞QÆ`åq Ѩ_=» Ù. "≥^∞Œ ~°∞, U#∞QÆ∞, KÕÑ,¨ â◊OYO, =~åǨÅ #∞O_ç =KÕÛ =Ú`åºÅ∞ =∞OQÆàH◊ ~õ "° ∞≥ #ÿ HÍ~åºÅ‰õΩ „Ѩâã◊ =Ψ ÚÅx K≥Ñʨ |_çOk. ~°`fl« x~å‚Ü∞« Hõ q^•fiOã¨∞Å∞ Zxq∞k ~°HÍÅ =Ú`åºÅ#∞ ¿Ñ~˘¯O@∂ "å\˜Ö’ â◊OY, ǨÏã≤Î „ѨÉ∂íè `åÅ∞ J^è=Œ ∂Åx =zOKå~°∞. â◊OYO #∞O_ç ѨÙ\˜#ì =Ú`«ºO P â◊OY=Ú Ü≥ÚHõ¯ =∞^躌 ÉèÏQÆO ~°OQÆ∞Ö’<Õ =ÙO_ç |$ǨÏÖ’¡Å ѶŨ O Ѩi=∂}OÖ’ =ÙO@∞Ok. U#∞QÆ∞ ‰õΩOÉèãí Å÷¨ O #∞O_ç =KÕÛ =Ú`«ºO Ѩã∞¨ ѨÙ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO@∞Ok. g\˜ „ѨÉÏè =O Ug∞ =ÙO_»^∞Œ . KÕѨ #∞O_ç ѨÙ>Ëì =Ú`åºÅ∞ P KÕÑè Ñ· ÉèÏQÆO ~°OQÆ∞Ö’<Õ =ÙO\Ï~Ú. JO^ŒOQÍ, QÆ∞O„_»OQÍ, z#flqQÍ LO\Ï~Ú. ã¨=Ú„^ŒOÖ’<Õ Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆO rqOKÕ KÕѨ Ü≥ÚHõ¯ =^Œ# ÉèÏQÆO D =Ú`åºÅ [#Hõ™ê÷#O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 172

=~åǨÏO #∞O_ç =KÕÛ =Ú`åºÅ∞ P =~åǨÏO ^ŒO`« =¸ÖÏÅ ~°OQÆ∞Ö’<Õ =ÙO\Ï~Ú. J~Ú`Õ D =~åǨÅ∞ =∞#ÔHѨC_»∂ ^Œ~°≈#q∞KÕÛ #Å¡ T~°Ñ¨O^Œ∞Å∞ HÍ=Ù. =ÚHÍÎ[#Hõ"∞≥ #ÿ k ZHõ¯_À ZѨC_À J~°∞^Œ∞QÍ ^˘iˆH âıfi`«=~åǨÏ~å[=Ú. "≥^∞Œ ~°∞ Hõ}∞ѨÙÅ #∞O_ç ѨÙ>Ëì =Ú`åºÅ∞ =_»QàÆ §◊ ÖÏQÆ ã¨fiK«Ûù ã¨=Ú[˚fiÅ `≥Å∞Ѩ٠"≥∞~°∞ѨÙÅ HÍO`«∞Å`À â’ÉèÏÜ«∞=∂#OQÍ =ÙO\Ï~Ú. D =Ú`åºÅ‰õΩ [#‡xKÕÛ "≥^∞Œ à◊√§ ZHõ¯_À k=º, [#∞Å#∞ ¿ãqOK«∞HÀ=_®xH˜ "å~°∞#flKÀ@<Õ Ñ¨Ù_»`å~Ú QÍx ™ê=∂#∞º ʼnõΩ ^˘~°H=õ Ù. ã¨~Ê° =Ú`åºÅ∞ ‰õÄ_® KÕѨ =Ú`åºÅ =Öˇ<Õ qâ◊√^ŒOú QÍ =$`åÎHÍ~°OÖ’ =ÙO\Ï~Ú. Hõ`∞« ÅÎ z=~°Å HÍO`«∞Å =Öˇ J^Œ∞ƒù`O« QÍ "≥∞~°∞™êÎ~Ú. áê=Ú Ñ¨_Q» ÅÆ ÃÑ,· Jn J`«∞º#fl`« *Ïu <åQÆ∞Å =^Œ<Ì ,Õ ^˘iˆH D =Ú`åºxH˜ Q˘Ñ¨Ê â◊HΘ =ÙO@∞Ok. nxx ^èiŒ OKÕ"å_»∞ Juâ◊Ü«∞ „ѨÉèÏã¨OѨ#∞fl_≥·, ~å[ºÅH©;Ü«Ú‰õΩÎ_≥·, ^Œ∞™êû^茺"≥∞ÿ# Sâ◊fi~åºxHõkèѨuÜ≥ÿ∞ `Õ[ã≤fiQÍ, ѨÙ}º=O`«∞xQÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`å_»∞. D =Ú`åºxfl ~°`fl« âßGOÃÑ· „ѨÑO¨ K«OÖ’<Õ ã¨OѨÓ~°‚ JkèHÍ~°=Ú#fl q^•fiOã¨∞x KÕ`« ѨsHõΔ KÕ~ÚOz PÜ«∞# `«ÅÜ«¸z# Ñ≤=∞‡@ â◊√Éè=í ÚǨ˙~°OÎ Ö’ <˘Hõ ã¨=∞ã¨Î qkè ѨÓ~°fiHõ ã¨OѨ#fl"≥∞#ÿ Éè=í #OÃÑ· ™ê÷Ñ¿≤ ãÎ PHÍâ◊O #∞O_ç ^Õ=^Œ∞O^Œ∞aè ^èfiŒ x qxÑ≤ã∞¨ OÎ k. ^Õ=`«Å ã¨O`À+¨O, Pj~åfi^ŒO ã¨Ê+¨Oì QÍ `≥Å∞™êÎ~Ú. Z=x HÀâßQÍ~°OÖ’<≥`· Õ D ã¨~Ê° =Ú`«ºO=ÙO@∞O^À "åxH˜ ã¨~Ê° , ~åHõãΔ ,¨ "åºkè, „ѨÜ∂≥ QÍÅ ^•fi~å =∞$`«∞º ÉèÜ í ∞« =ÚO_»^∞Œ . "Õ∞Ѷ∞¨ OÖ’ ѨÙ>Ëì =Ú`åºÅ∞ Éè∂í QÀà◊O ^•HÍ ~å<Õ ~å=Ù. MËK~« ∞° Öˇ#· ^Õ=`«ÖË "å\˜x X_çã≤ Ѩ>ãìË ∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. P =Ú`åºÅH˜ k‰õΩ¯Å =¸ÅÖ’¡x pHõ@#¡ ∞ ‰õÄ_® áê~°„^Àe JO`«=é‰õΩ =∞#H˜ HõxÑ≤OK«x pHõ\ ˜ HÀ}ÏÅx Pq+¨¯iOKÕ@O`« `Õ[ã¨∞ûO@∞Ok. ã¨∂~°º ã¨=∂# HÍO`«∞Å`À „ѨHÍtOKÕ P =Ú`«ºO PHÍ~°O ‰õÄ_® ã¨Ê+¨Oì QÍ P "≥Å∞QÆ∞Ö’ HõxÑ≤OK«_O» Hõ+Oì¨ . D "Õ∞Ѷ∞¨ =∞}˜ ã¨~fi° [# ™ê=∂<åºxH© ã¨=∞ã¨Î â◊√Éè^í •Ü«∞HõO. D =∞}˜ =Ù#fl KÀ\˜ #∞O_ç #Å∞k‰õΩ¯Å∂ ã¨ÇϨ „ã¨Ü∂≥ [<åÅ ^•HÍ qã¨iÎ Oz# Hˆ „Δ `«OÖ’ U J#~°=÷ ¸ [~°Q^Æ ∞Œ . ^≥`· º« ~åA, =∞Ǩ^•x |ÖÏã¨∞~°∞x =ÚY=Ú #∞O_ç ~åe#^ŒO`« ѨOH˜Î #Hõ„Δ `« =∞O_»ÅOÖÏQÍ PHÍâ◊OÖ’ „ѨHÍtã¨∂Î qz„`« qq^èŒ =~°H‚ ÍO`«∞Å#∞ "≥ÖÏ~°∞ã¨∂Î JÖÏ JÖÏ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ Ѩ_Oç k. D ã¨=Ú„^ŒO JѨÊ\˜Hˆ Jâı+¨ [Å~åtˆH QÍHõ J=¸Åº ~°`fl« ã¨OѨ`ü „ѨÑO¨ KåkèÑu¨ . ™È=Úx Ü≥ÚHõ¯ ëÈ_»â◊ HõàÅ◊ `À xO_ç# "≥Å∞QÆ∞Å#∞, HÍOux, âßOux `«Å^Œ<flÕ ~°`åflʼnõΩ PHÍ~°=Ú P K«O„^Œ∞xˆH ѨÙ\˜xì Å∞¡, ~°`fl« QÆ~ƒ° Ü ù ∞ÿ≥ #

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 173

ã¨=Ú„^Œ=Ú. ã¨=Ú„^Œ"∞Õ =∞ǨQÆ∞} ã¨OѨ<åflÖˇ#· ã¨~fi° ~°`fl« x^è•#=Ú. JO^Œ∞Ö’ Ѩ_#ç |ÖÏã¨∞~°∞x ѨÅ∞=~°ã¨ XHõ H˘`«Î J=¸Åº ã¨OѨ^‰Œ Ωõ `≥~f° ã≤Ok. =Ú`«ºÑ¨Ù zѨÊQÍ J#O`«~° HÍÅOÖ’ „Ѩãk≤ HÔú H˜¯# â◊√‰õΩÅÎ Ö’ D ѨÅ∞=~°∞㨠=Oâßaè=$kú [~°∞QÆ∞`ÀOk. D =Ú`åºÖË ã¨~°fi„âı+¨ª=ÚÖˇ· =∂#=*Ïux ã¨=Ú^Œúiã¨∞Î#flq. ™êQÆ~° f~° ^ÕâßÅ∞, nfiáêÅ∞<≥#· ™œ~åR, Ѩ~Ö° ’Hõ, `å„=∞Ѩ~,‚° áê~°â=◊ , ‰õΩÉË~,° áêO_»º, Ǩ@Hõ, ¿ÇÏ=∞Hõ, ã≤OǨÏà◊ „áêO`åÅ∞ =Ú`åºÅ‰õΩ HÀâßQÍ~åÅ∞ (Y*Ï<åÅ∞)QÍ Ñ¨i}uK≥O^•~Ú. =Ú`«º"≥∞Hõ¯_» ѨÙ\˜<ì å =Ú`«º"Õ∞. Wk ã¨~fi° „`« ã¨~åfiHõ$`«∞ÅÖ’#∂ Åaèã∞¨ OÎ k. ѨÙ~å} HÍÅOÖ’ XHõ =ÚHÍÎÑŨ¶ O qÅ∞= XHõ "Õ~¸ =¸_»∞ =O^ŒÅ J~Ú^Œ∞ =Ú„^ŒÅ∞. J~°`∞« ÅO |~°∞=Ù#fl =Ú`«ºO ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # ^è~Œ Ö° ’ J~ÚkO@ ~Ô O_»= ÉèÏQÆ=Ú (2/5) `«‰Ωõ ¯=. =¸_»∞ =∂â◊Å∞ JkèHOõ QÍ |~°∞=ÙO_Õ =Ú`«º=Ú. ~Ô O_»∞"ÕÅ =Ú„^ŒÅ∞. J#O`«~° HÍÅOÖ’ qÅ∞=Å∞ D kQÆ∞= HõÅ=Ù. (D ^è~Œ =° ~°∞ŠѨ\ Hì˜ õ „H˜O^Œ\ ˜ â◊`åaÌk. q+¨μ=‚ Ù QÍx ã¨∂`«∞_»∞ QÍx K≥ÑÊ≤ #k HÍ^Œ∞) ѨÓiÎQÍ ÃÑiy# ÃÑ^ŒÌ Ѩi=∂}OÖ’ =Ù#fl zÑ¨Ê #∞O_ç =zÛ# =Ú`«ºO Ѩ^=Œ ¸_»∞ =O^ŒÅ |OQÍ~°∞ HÍã¨∞Å (™ê"≥i#¡) ^è~Œ ° ѨÅ∞‰õΩ`«∞Ok. P~°∞ aÜ«∞ºÑ¨Ù yO[Å |~°∞=Ù#flk 460 HÍã¨∞Å∞ KÕã∞¨ OÎ k. J`«∞º`«=Î ∞ ™ê÷~ÚH˜ K≥Ok, `˘q∞‡k yO[Å |~°∞=Ù#fl =Ú`«ºO ^è~Œ ° ~Ô O_»∞ "ÕÅ HÍã¨∞Å∞O@∞Ok. ~Ô O_»∞#fl~° yO[Å |~°∞=Ù#flk 1300 HÍã¨∞Å∞, ~Ô O_»∞ yO[Å |~°∞=Ù#flk 800 HÍã¨∞Å qÅ∞= KÕ™êÎ~Ú. J~°yO[ |~°∞"Õ =ÙO_ç =¸_»∞=O^ŒÅ HÍã¨∞Å Ys^Œ∞ KÕ¿ã =Ú`åºÅ∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. L`«=Î ∞™ê÷~ÚH˜ K≥Ok, 720 q∞e¡„QÍ=ÚÅ |~°∞=ÙO_Õ =Ú`«ºO "≥Å ~Ô O_»∞ =O^ŒÅ HÍã¨∞Å∞. „^•qHõ J#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ „âı+ì¨ =Ú`«º"≥ÚHõ@∞Ok. nx |~°∞=Ù 50 q∞e¡ „QÍ=ÚÅ∞ "≥Å 110 HÍã¨∞Å∞. ÉèÏ=Hõ=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ =Ú`«ºO 35 q∞e¡„QÍ=ÚÅ∞, ^è~Œ ° 97 HÍã¨∞Å∞. tHõº Jx z#fl =Ú`åºÅ∞O\Ï~Ú. J"≥`· Õ XH˘¯Hõ¯\˜ áêuHõ q∞e¡„QÍ=ÚÅ |~°∞=Ù, 40 HÍã¨∞Å ^è~Œ .° ™È=∞ =Ú`«º=Ú 15 q∞e¡„QÍ=ÚÅ∞, 20 HÍã¨∞Å∞. JÖψQ ‰õΩáêº J<Õ ~°HÍxH˜ K≥Ok# =Ú`«ºO 8 ÖËHõ 9 q∞e¡„QÍ=ÚÅ |~°∞=ÙO_ç `˘q∞‡k ÖË^• Ѩ^HŒ ˘O_»∞ HÍã¨∞Å ^è~Œ ° ѨÅ∞‰õΩ`«∞Ok. (HÍã¨∞Å#QÍ |OQÍ~°∞HÍã¨∞Öˇ#· ™ê"≥i<Õ)¡ qâ◊√^Œ`ú « HÀã¨O =Ú`åºÅ#∞ ™ê^è•~°} J#flѨىõΩO_»ÅÖ’ [Oc~° ~°ãO¨ xOÑ≤, JO^Œ∞Ö’ "Õã≤ L_çH™˜ êÎ~∞° .`«~∞° "å`« "å\˜ PHÍ~åÅ#∞ =∞Åz Hõ<åflÅ#∞ ‰õÄ_® "Õ¿ã™êÎ~∞° . nxH˜ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ ÉÏQÍ `«_Ñç #≤ =∞\˜`ì À =∞`«ûº ѨÙ@ áêHõ=Ú#∞ *’_çOz, JO^Œ∞Ö’ =Ú`åºÅ#∞ L_çHO˜ Kåe. `«~∞° "å`« =∞\˜Hì ˜ a_®Å ѨÙ@ áêHõ=Ú#∞ *’_çOz

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 174

JO^Œ∞Ö’ =Ú`åºÅ#∞ L_çHO˜ Kåe. `«~∞° "å`« "å\˜x |Ü«∞\˜H˜ fã≤ áêÅÖ’ QÍx h\˜Ö’ QÍx, =∞^è∞Œ ~°ãO¨ Ö’QÍx "Õã≤ =∞~°Å "Õ_ç KÕ¿ãÎ Jq #∞#flQÍ,=∞$^Œ∞=ÙQÍ `«Ü∂« ~°=Ù `å~Ú. =∞Oz "≥∞~°∞Ѩ٠‰õÄ_® =ã¨∞OÎ k. JѨÙ_»∞ ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ =GO`À „Ѩu =Ú`åºhfl QÆ\ Qì˜ Í `À=∂e. K≥ÑC¨ Å#∞ "≥∞~°∞Ѩ٠HÀã¨O QÆ∞_»`¤ À ~åÑ≤_ç KÕ¿ã^•x Hõ#fl <≥‰Ωõ ¯=QÍ g\˜x KÕÜ∂« e.(áêe+π) "å\˜ "≥∞~°∞Ѩ٠~Ô O_çO`«Å∞ =¸_çO`«Å∞QÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ^ÀëêÅhfl áÈ~Ú, QÆ∞}=O`«"∞≥ ÿ ã¨ÇϨ [OQÍ<Õ =ÙO_Õ =Ú`«ºO D ~°H"õ ∞≥ #ÿ â◊√kú K«~º° Å =Å¡ =∞iO`« #Ü«∞<å#O^ŒH~õ "° ∞≥ ÿ ѨOH˜Å~°ÇÏ≤ `«"∞≥ ÿ â’aèã∞¨ OÎ k. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_»∞, ^ŒÜ∂« =∞Ü«Ú_»∞, Ö’HõÉÏO^è=Œ Ù_»∞#QÆ∞ "åº_ç J<Õ PKå~°∞º_»∞ D =Ú`åºÅÃÑ· [#∞ʼnõΩ *Ï˝<åxfl HõeyOKå_»∞. D q^èOŒ QÍ ~°ã⨠’kè`"« ∞≥ #ÿ =Ú`«ºO â◊√Éè,í ã≤kú HÍ~°H"õ ∞≥ #ÿ qâßfiã¨ÑÓ¨ ~å‚ÅOHÍ~°"∞≥ ÿ =∂#=â◊s~åÅÃÑ· JÅOHÍ~°"∞≥ ÿ â’aèã∞¨ OÎ k. ã¨∂~°ºHÍOu ™ÈH˜# ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ QÍAÖÏQÍ "≥∞~°∞ã¨∞OÎ @∞Ok. ã¨fi~°[‚ \˜`"« ∞≥ ÿ =ÙO>Ë P |OQÍ~åxˆH XHõ H˘`«Î "≥Å∞QÆ∞#∂ JO^•hfl â’Éè#í „Ñ¨uѨuhÎ Wã¨∞OÎ k. =Ú`åºxfl ÉÏQÍ â’kèOz =∞OQÆàH◊ Í~°HOõ KÕÜ∞« _»OÖ’ ã≤OǨÏmÜ«ÚÅ^Õ ã≤OǨÏÉèÏQÆO. U^Õ<å XHõ =Ú`«ºO g∞^Œ J#∞=∂#=Ú =¿ãÎ ^•xx ¿ãflǨτ^Œ=O (=Ú`åºxH˜ Ǩx KÕÜ∞« xk) "Õ_Kç ãÕ ,≤ ^•xÖ’ LѨC HõÅѨQÍ =zÛ# „^•=HõOÖ’ XHõ ~å„`«O`å LOz"ÕÜ∂« e. `≥Å"¡ åi<åHõ P =Ú`åºxfl |Ü«∞\˜H˜ fã≤ á⁄_çQ∞Æ _»Ö¤ ’ K«∞\˜ì „â◊^QúŒ Í =∞~°#Ì KÕã#≤ O`« QÆ\ Qì˜ Í `«∞_»"åe. JÖÏ J~°QOÆ @ áê@∞KÕã≤ fã≤ K«∂¿ãÎ P =Ú`«ºO U =∂„`«=¸ =<≥fl `«Q‰æÆ Ωõ O_® x#fl\˜ÖψQ "≥∞~°∞ã¨∞OÎ >Ë Jk =∞Oz=Ú`«º"Õ∞. Wk=é‰õΩ K≥Ñʨ |_ç# „Ѩ=∂}ÏÅ`À ÃÑ^Œ^Ì ,·≥ `≥ÅQ¡ Í, #∞#flQÍ, ã¨fiK«ÛOù QÍ, x~°‡ÅOQÍ, `Õ[ã¨ûOѨ#flOQÍ, ã¨∞O^Œ~O° QÍ, QÆ∞O„_»OQÍ =ÙO_Õ =Ú`«ºO QÆ∞}ã¨OѨ#fl=∞x âßGO =z™ÈÎOk. =Ú`«ºO J=Ú‡_»∞ áÈ~Ú<å, áȉõΩ<åfl P#O^•<Õfl Hõeyã¨∞OÎ k. J=Ú‡‰õΩO>Ë _»|∞ƒÖÁ™êÎ~Ú. J=Ú‡HÀ‰õΩO_® "å_»∞‰õΩO@∞O>Ë ^•xH˜ QÆÅ Jf`« â◊‰õΩÎÅ =Å¡ Sâ◊fi~åº#O^•Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∂<Õ =ÙO\Ï~Ú. ã¨~fi° ã¨∞ÅHõ} Δ ÅH˜`Δ « *Ï`«Ü∞ÿ≥ # =Ú`«º=Ú XHõ =∂~°∞ XHõ =∞x+≤ ѨÓ~°fi[#‡ ã¨∞Hõ$`«O H˘nÌ J`«xfl KÕiO^ŒO>Ë J`«xx U q^èOŒ QÍ#∂ K≥_áç ÈhÜ«∞^Œ∞, ÉÏ^èÑŒ _¨ x» =fi^Œ∞, J#~À÷`åÊ^ŒHõ â◊‰Ωõ ÅÎ #`«x ^Œi KÕ~x° =fi^Œ∞, ^À+¨ ã¨OѨ~¯° O HõÅ∞QÆx=fi^Œ∞. Wn =∞Oz =Ú`«º=Ú Ü≥ÚHõ¯ =∂Ǩ`«‡ º=Ú. (J^蕺ܫ∞O – 69)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 175

Ѩ^Œ‡~åQÆ=∞}˜ – ÅHõΔ}ÏÅ∞ – ѨsHΔÍqkè ^Õ=`«Åáêe\˜ =∞Ǩ^•`«ÜÚ« , [QÆuHÎ ˜ ã¨~fi° ~°`fl« „Ѩ^•`«ÜÚ« #QÆ∞ |ÖÏã¨∞~°∞x ~°`fl« c[~°∂Ѩ â◊s~°O #∞O_ç ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞_»∞ H˘O`« ~°HÍÎxfl fã¨∞H˘x "≥à√◊ `«∞O_»QÍ qhÖÏHÍâ◊=∂~°æOÖ’ ÅOHõÃÑ· #∞O_ç áÈ`«∞#flѨÙ_»∞ ÅOHÍkèѨuÜ≥ÿ∞# ~å=}∞_»∞ J_»y¤ OKå_»∞. "åi ÃÑ#QÆ∞ÖÏ@Ö’ P ~°HOÎõ JÖÏ „H˜OkH˜ *Ïi ÅOHÍ^ÕâO◊ Ö’ XHõ #kÖ’ Ѩ_áç È~ÚOk. ~å=}QÆOQÆQÍ „Ѩã^≤ "úŒ ∞≥ #ÿ P #k |Ç¨ï „Ñ¨âã◊ "Ψ ∞≥ #ÿ k. JO^Œe [ÖÏÅ∞ ÅOHõÖ’x J^Œ∞ƒù`« ™œO^Œ~º° =`«∞Å x`«OÉÏÅ h_»Å`À x`«º ã¨OѨ~¯° O QÆÅQÆ_O» =Å¡<À U"≥∂ QÍx Ѩ~=° ∞ ~°=∞}©Ü∂« Å∞QÍ ¿Ñ~°∞ QÍOKå~Ú. <ås~°`fl« ã¨OK«Ü∞« ã¨O„QÍǨωõΩÅÖ’ ~å=}∞x q∞Oz# "å~°∞O_»~ˆ "≥∂ Hõ^•! P #k Ü≥ÚHõ¯ ~Ô O_»∞ `«\ÏÅ∂ áÈHõK@ ≥ `¡ À ã¨∞â’ÉèÏ`ü â’aè`åÖˇ· =ÙO\Ï~Ú. P #kx JHõ¯_ç "å~°∞ QÆOQÆ`À ã¨=∂# Ѩq„`«OQÍ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. L`«=Î ∞ Ѷ֨ ÏÅx=fi_»OÖ’ P #k QÆOQÆH˜ fã≤áÈ^Œ∞. JO^Œ∞Ö’ |ÖÏã¨∞~°∞x ~°∞kè~Q° `Æ åHõ~¬° Hõ â◊HΘ XHõ PHõã‡≤ Hõ ^è#Œ ÖÏÉèOí =Öˇ KÕ~Q° Í<Õ „Ѩu~å„u ~°`åflÖˇH¯õ _ç #∞O_À =zÛ P #n`«@OÃÑ· ã≤~÷ Ñ° _¨ ™» êy#q. "å\˜ Ü≥ÚHõ¯ HÍO`«∞Å∞ |OQÍ~°∞ ÉÏ}ÏÖÏ¡QÍ #kÖ’ #∞O_ç ÃÑH· © "≥Å∞Ѩe #∞O_ç #kÖ’H© Ѩ~å=iÎ`O« HÍ™êy#q. P #kÖ’ ^˘iH˜#"Õ Ñ¨^‡Œ ~åQÆ=∞}∞Å∞. Wq ™œQÆOkèHÍÅ∞ ‰õÄ_». g\˜Ö’ ‰õΩ~°∞qO^Œ[ ~°`åflÅ, ã¨Ê\ù H˜ õ ~°`åflÅ L`«=Î ∞, „Ѩ^•è # QÆ∞}ÏÅhfl =ÙO\Ï~Ú. "å\˜ ã¨fi~°∂ѨO Zé]\ ˜ "≥∞~°∞ѨÙ`À |O^è∂Œ HõÑÙ¨ +¨ÊO, QÆ∞O*ÏѶŨ O, [áê ‰õΩã¨∞=∞O, ‰õΩO‰õΩ=∞, g~°|Ǩï\˜ H©@=~å‚Å∞, ѨÖÏâ◊ ѨÙ+¨Ê=~°O‚ – WÖÏ ÖË`Q« Í Hõh HõxÑ≤OK«x Z~°∞Ѩ٠#∞O_ç #Å∞Ѩ٠Hõeã≤# zHõ¯\˜ ~°H=Îõ ~°O‚ ^•HÍ Jxfl Zé]x h_»ÅÖ’#∂ J#QÍ KåÜ«∞ÅÖ’#∂ =ÙO@∞Ok. ã≤O^Œ∂~°O, hÖ’`«ÊÅO, ~°HÎõ Hõ=∞ÅO, ‰õΩO‰õΩ=∞ѨÓ=Ù, ÖÏHΔÍ~°ãO¨ ~°OQÆ∞Ö’¡#∂ Ѩ^‡Œ ~åQÆO =ÙO@∞Ok. ZO`« zHõ¯\˜ ~°OQÆ∞Ö’ #∞<åfl HÍO`«∞Å∞ "≥^[Œ Å∞¡`∂« =ÙO@∞Ok. ã¨Ê\ù H˜ Oõ #∞O_ç ѨÙ\˜#ì Ѩ^‡Œ ~åQÆO ã¨∂~°º H˜~} ° ÏÅ∞ ™ÈHõQÍ<Õ ZO`« ^Œ∂~°O ^•HÍ<≥<· å JqzÛù#flOQÍ Jxfl „ѨH¯õ ʼnõÄ `«# HÍO`«∞Å#∞ q~°l=∞‡QÆÅ^Œ∞. H˘xfl ~°`åflÅ =~å‚Å∞ ‰õΩã¨∞OÉèí hÅ =~å‚Å q∞„t`åÅ HõÅQÆÅ∞Ѩ٠HÍO`«∞Å`À HõO\˜HO˜ Ѩ٠Q˘Å∞ѨÙ`å~Ú. H˘xfl Ѩ^Œ‡~åQÍÅ∞ H˘`«ÎQÍ qHõã≤Oz# Hõ=∞ÅO =O\˜ â’Éèí`À "≥∞~°∞™êÎ~Ú. H˘xfl ÉèÅí O¡ @Hõ, HõO@HÍi ѨÙ+¨Ê ã¨=∂#HÍO`«∞Å#∞ "≥ÖÏ~°∞™êÎ~Ú. WOQÆ∞= K≥@∞ì ѨÓÅ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 176

~°OQÆ∞Ö’ H˘xfl HõàH◊ àõ Ö◊ Ï_»QÍ, =∞iH˘xfl K«HÀ~°, ѨÙO™È¯H˜Å, ™ê~°ã¨ Ѩ‰ΩΔõ Å Hõ#∞flÅ HÍO`«∞Å`À ã¨=∂# =~å‚ÅÖ’ "≥Å∞QÆ∞#∞ =i¬ã¨∞ÎO\Ï~Ú. "≥Ú`åÎxH˜ ã¨Êù\ ˜HÀ^Œ∂ƒù`« Ѩ^‡Œ ~åQÍÅÖ’ ‰õÄ_® QÆ∞} „ѨÉÏè "åÅ∞ L`«=Î ∞OQÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. ~å=} QÆOQÀ`«Ê#fl =∞}∞Å`À ã¨=∂#OQÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. ™œQÆOkèHõ =∞}∞Å #∞O_ç ѨÙ\˜#ì Ѩ^‡Œ ~åQÆ =∞}∞Å∞ hÅHõ=∞ÖÏÅ ~°OQÆ∞Ö’#∂ Zé] HõÅ∞=Å =~°O‚ Ö’#∂ =ÙO\Ï~Ú. ‰õΩ~°∞qO^•Å #∞O_ç =zÛ# "å\˜H˜ ã¨Ê\ù H˜ À^Œ∂ƒù`« Ѩ^‡Œ ~åQÍÅO`« HÍOu =ÙO_»^∞Œ . JkèHÍOâ◊ =∞}∞ÅÖ’ HÍOu JO`«iflÇ≤Ï`«"∞≥ ÿ J#QÍ Ö’Ñ¨Ö’¡ÑÖ¨ Ë =ÙO@∞Ok. J~Ú<å P ~ˆ MÏ =∂„`«ÑÙ¨ |Ç≤Ï~°`æ « |Ǩï=~°‚ HÍOu ÉÏǨïà◊º"Õ∞ =∞#∞AÅ#∞ "≥∞=ÿ ∞~°ÑO≤ K«QÅÆ ∞QÆ∞`ÀOk. =~å‚kHè ºõ O, QÆ∞~°∞`«, ã≤flQÆ`ú ,« ã¨=∞`«, x~°‡Å`«, áê~°^~Œ ≈° `«, `Õ[ã≤fi`«, =∞ǨÏ`«Î – W=hfl „âı+=ì¨ ∞}∞Å Ü≥ÚHõ¯ QÆ∞}ÏÅ∞. =∞}∞Å∞ QÆ~∞° ‰õΩQÍ#∞, á⁄_çá⁄_çQÍ#∂, Ѩ~∞° +¨O QÍ#∂, JHõ¯_»H¯õ _» Hõ<åflÅ∞ Ѩ_,ç =~°q‚ Ç‘Ï#OQÍ, „ѨÉÏè Ç‘Ï#OQÍ, Hõ_yç <å áÈx =∞~°HÅõ `À =ÙO>Ë Jq ^À+¨ÜÚ« HÍÎÅx „QÆÇÏ≤ Oz "åxx Hõhã¨O ã¨Ê $tOK«~å^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë "å\˜x ^èiŒ ¿ãÎ "å\˜ ^Œ∞„+¨ÊÉèÏ=O =Å¡ ^èiŒ Oz# "åxx â’HõO,zO`«, ~ÀQÆO,=∞$`«∞º=Ù, ^è#Œ <åâßk PѨ^ÅŒ ∞ K«∞@∞ì=Ú_»`å~Ú. Jxfl ã¨^Œ∞æ}ÏÅ∂ Jaƒ# Ѩ^Œ‡~åQÆ=∞}∞Å∞ ‰õÄ_® XH˘¯Hõ¯Ñ¨C_»∞ ã¨~°fi„âı+¨ª`å Ѩ^•xfl JO^Œ∞HÀÖËHáõ È=K«∞Û. ~°`fl« `«∞Å# KÕÜÚ« #ѨÙ_»∞ HõÖÏâ◊ÑÙ¨ ~°O,ã≤OǨÏà◊O, `«∞O|~°∞, =ÚHõÎáê}˜, NѨÓ~°‚Hõ „áêO`åÅ #∞O_ç =zÛ# Ѩ^Œ‡~åQÆ=∞}∞ÖˇO`« *Ï[˚fiź=∂<å Öˇ#· ѨÊ\˜H© ~å=}QÆOQÀ`«Ê#fl Ѩ^‡Œ ~åQÍÅHõO>ˇ, `«Å"≥O„@∞Hõ"åÃã<· å, "åã≤ `«‰Ωõ ¯=QÍ<Õ ÉèÏqOѨ|_»∞`«∞<åfl~Ú. =∞e#=~°O‚ =Å¡ HõÖÏâ◊ÑÙ¨ ~° Ѩ^‡Œ ~åQÍÅ∞, JÅÊ`å„=∞ =~°‚ HÍ~°}OQÍ `«∞O|~°∞ ^ÕjÜ«∂Å∞, Hõ$+¨‚ =~°‚Ѩ٠Hõeq∞KÕ ã≤OǨÏà’`«Ê<åflÅ∂, hÅ=~°‚, HÍOu qÇ‘Ï#`å "åº*Ï#=ÚHõÎ áê}˜ N ѨÓ~°H‚ Ü © ∞« Ѩ^‡Œ ~åQÍÅ∂ ã¨fiÅÊOQÍ "åã≤ `«‰Ωõ ¯= =∞}∞Å∞QÍ ¿Ñ~˘¯#|_»∞`«∞<åfl~Ú. "≥eu ÖËx Zé]^#Œ O – JO>Ë QÆ∞O[c[O (QÆ∞iyO[)`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ ~°OQÆ∞O_Õ Ñ¨^‡Œ ~åQÆO J`«∞º`«=Î ∞O. Wk "≥∞`«QÎ Í =Ù#fl@∞¡ KÕuH˜ `«ye#ѨÙ_»∞ JxÑ≤ã∞¨ OÎ k. HÍx <˘H˜¯ K«∂¿ãÎ KåÖÏ QÆ\ Qì˜ Í =ÙO@∞Ok. #∞#fl^Œ#OÖ’ nxH˜ ™ê\˜ ÖË^∞Œ . ^•xx XHõ "≥Ñ· Ù¨ KÕu`À x=Ú~°∞`«∞O>Ë ~Ô O_À "≥Ñ· Ù¨ ~°OQÆ∞ =∞iO`« zHõ¯|_»∞`«∞Ok. Z‰õΩ¯=¿ãѨ٠"Õà§◊ =∞^躌 ÃÑ@∞ìH˘x ~åÑ≤_ç KÕ¿ãÎ H˘O`« ~°OQÆ∞#∞ HÀÖ’Ê~Ú#@∞¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. ~åÑ≤_ç

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 177

f„=`«~°"≥∞ÿ`Õ ~°OQÆ∞#∞ H˘O`«=é‰õΩ HÀÖ’Ê=K«∞Û. KÕ`«|@∞ìH˘x ÃÑ·ÔHQƈ~ã≤ K«∂¿ãÎ ã¨∂~°ºH˜~} ° ÏÅ zHõ¯^Œ<åxfl |\˜ì Ѩ^‡Œ ~åQÆO ~°OQÆ∞Å∞ =∂~°∞ã¨∞OÎ k. XH˘¯Hõ¯ Z`«∞ÖÎ ’ XH˘¯Hõ¯ ~°OQÆ∞#∞ ^èiŒ ã¨∞OÎ k. W=hfl L`«=Î ∞ ~°`fl« ÅHõ} Δ ÏÖË HÍx g\˜x QÆ=∞xOKÕã≤ `˘O^Œ~Ñ° _¨ áç ȉõΩO_® ~°`fl« ѨsHõ‰Δ Ωõ x Jaè„áêÜ«∞O fã¨∞HÀ"åe. ™ê# ‰õÄ_® Ѩ\ Oì˜ z K«∂_®e. ZO^Œ∞HõO>Ë L`«=Î ∞ ~°`åflxfl ^èiŒ Oz#"å_»∞ U^À ã¨~^° •QÍ â◊„`«∞=ÙÅ =∞^躌 Ö’H˜ "≥o§<å P ~°`fl« =Ú "åxx ~°HãΔ˜ ∞¨ OÎ k. J^Õ ^À+¨É∂íè ~Ú+¨"ì ∞≥ #ÿ ~°`fl« "≥∞`ÿ Õ ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å =∞^躌 Ö’#∞#fl "å_»∞ ‰õÄ_® PѨ^ÅŒ áêÖ∫`å_»∞. XHõKÀ@ ѨÙ\˜ì# =∞}∞Åhfl XˆH „ѨÉèÏ"åxfl Hõey =ÙO\ÏÜ«∞#∞HÀ~å^Œ∞. áÈeHõÅ∞O\Ï~Ú† HÍx Éè^Ë •Å∂ =ÙO\Ï~Ú. HÍ|\˜ì ~°`åflÅ#∞ ^ÕxHõkQÍ<Õ Hõeq_çQÍ H͉õΩO_® q_çq_çQÍ ~°`«fl ѨsHõΔ‰õΩxH˜zÛ â’^èŒ# KÕ~ÚOKåe. J`«∞º`«Î=∞ ~°`åflxfl JÅʄѨÉÏè =O QÆÅ ~°`åflÅ`À HõeÑ≤ xˆHÑΔ O≤ K«~å^Œ∞. =∞ǨQÆ∞} ã¨OѨ#fl=ÚÖˇ#· Ѩ^‡Œ ~åQÍÅ#∞ L_»^Œ ^è•#ºÑ¨Ù yO[ Ѩi=∂}Ïxfl |\˜ì áÈÖÏÛe. J#QÍ `«∞Å#, PHõÅ#, KÕÜ∂« e. (J^蕺ܫ∞O – 70)

=∞~°Hõ`«=∞}˜ – ÅHõΔ}ÏÅ∞, ѨsHΔÍ qkè <åQÆ~åA "åã¨∞H˜ |ÖÏã¨∞~°∞x Ñ≤`åÎxfl fã¨∞H˘x PHÍâßxfl pÖËÛ@O`« "ÕQOÆ `À ^Õ=Ö’HõO "≥Ñ· Ù¨ ™êy áÈ`«∞O_»QÍ J`«x `«ÅÃÑ· #∞#fl =∞}˜ „ѨHÍâ◊O „H˜O^Œ #∞#fl ã¨=Ú„^ŒOÃÑ· Ѩ_ç ™êQÆ~åxH˜ "≥O_ç ¿ã`«∞=Ù J=∞i#@∞¡QÍ HÍO`«∞Å∞ ѨéK«∞H˘<åfl~Ú. ã¨iQÍææ J^Õ ã¨=∞Ü«∂xH˜ `«# ~Ô Hõ¯Å ^≥|ƒÅ`À Éè∂í =∂ºHÍâßÅ#∞ HõÅQÆ∞O_»∞ =éKÕ "ÕQOÆ `À ѨH~Δ˜ åA QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ "åã¨∞H˜ÃÑ· ^•_çKâÕ ß_»∞. "åã¨∞H˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_áç êiáÈ`«∂ P |ÖÏã¨∞~°∞x Ñ≤`åÎxfl XHõ Ѩ~fi° `« ™ê#∞=Ù =^ŒÌ #∞Oz "≥_e» áÈÜ«∂_»∞. P Ѩ~fi° `«OÃÑ· =∞^è∞Œ ~° ã¨∞™êfi^Œ[Å „ã¨=O`«∞Å∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞<Î åfl~Ú. #=HõeHõÅ`À ™êO„^Œã∞¨ QÆO^èŒ Ñ¨i=∞àÏÅ#∞ "≥^[Œ Å∞¡`∞« #fl ™œQÆOkèHõ =$HΔÍÅ∞, Z<Àfl =∂}˜HͺÅ∞ ‰õÄ_®, `«∞~°∞+¨¯ ^ÕâßxH˜ ^ŒQÆæ~°Ö’¡ #∞#fl P Ѩ~°fi`«O H˘O_»HÀ#Ö’¡ H˘Å∞=Ù<åfl~Ú. |ÖÏã¨∞~°∞x Ñ≤`OΫ P h\˜Ö’ HõÅã≤ ã¨=Ú„^ŒOÖ’H˜ „Ѩ™ê÷xOz =∞ǨÅH˜; ã¨g∞áêxH˜★ ^ŒQÆæ~°QÍ áÈQÍ, Jk „Ѩܫ∂}˜Oz# ã¨i`«∞ÎÅ f~åÅÖ’ #∞#fl Éèí∂q∞ =∞~°H`õ =« ∞}∞ʼnõΩ Y*Ï<å J~ÚOk. ★

ã¨=Ú„^ŒO =∞ǨÅH˜;H˜ ѨÙ\˜ìÅ∞¡

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 178

"åã¨∞H˜ Ѩ~∞° QÔ _»∞`«∞#flѨÙ_»∞ J`«x ~°H} Δõ Ö’#∞#fl |ÖÏã¨∞~°∞x Ñ≤`OΫ #∞O_ç H˘xfl aO^Œ∞=ÙÅ∞ *ÏiѨ_∞» `«∞O_»QÍ QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ "å\˜x JO^Œ∞H˘x áê#O KÕâß_»∞. "≥O@<Õ PÜ«∞#H˜ "≥∞Hÿ Oõ Hõ"∞Õ ‡ã≤#@∞¡QÍ HÍ=_»O`À PÜ«∞# ^•xx ==∞#O (HõH¯˜ "ÕÜÚ« @) KÕâß_»∞. PÜ«∞# ~Ô O_»∞ <åã≤HÍ~°O„^è•Å ^•fi~å "≥Å∞=_ç <ÕÅÃÑ|· _ç# P Ñ≤`ÉΫ Ïè QÆ=Ú J^Œ∞ƒù`« HÍOu`À "≥∞i¿ã =∞~°H`õ åʼnõΩ QÆxQÍ =∂iOk. P =∞Ǩ=∞}∞Å∞ HÀ=∞Å"≥∞#ÿ zÅ∞Hõ =<≥flÖ’#∂, ts+¨ ѨÙ+¨Ê =~°‚OÖ’#∂, q∞}∞QÆ∞_»∞ ѨÙ~°∞QÆ∞ "≥#∞HõÉèÏQÆO ~°OQÆ∞Ö’#∂, ǨÏi`« `«$}ˆH„Δ `«O=Öˇ#∂, <åK«∞~°OQÆ∞Ö’#∂, ã¨~Ê° ÉèHí } Δ˜ ˜ <≥=∞e Hõ#∞flÅ =<≥flÅÖ’#∂ #=ǨÏi`« Ѩ„`«=~°O‚ Ö’#∂ "≥∞~°∞ã¨∞OÎ \Ï~Ú. Wq Ö’HõHàõ Ϻ} HÍ~°HÍÅ∞. QÆ~∞° `«‡O`«∞x ã¨Ê~°≈ =Å#Ü≥∂"≥∂ QÍx WHõ¯_ç =∞~°H`õ =« ∞}∞Å∞ ã¨~fi° q+¨"åº^è∞Œ Å#∂ #tOѨ*¿Ë ã â◊HxΘ Hõey =ÙO\Ï~Ú. J~Ú`Õ Wq ^Œ∞~°É¡ Ïè Å∞† ^˘~°H_õ O» KåÖÏ Hõ+Oì¨ . Z<Àfl =∞O„`åʼnõÄ, =∞Ô~<Àfl B+¨^è•Å‰õÄ ÖÁOQÆx qëêÅ∞ ‰õÄ_® QÆ~°∞`«‡O`«∞x =¸ÅOQÍ =zÛ# ~°`åflÅ∞ `«QÅÆ QÍ<Õ Ñ¨\ÏѨOK«Ö·ˇ áÈ`å~Ú. QÆ~∞° `«‡O`«∞xKÕ, "åã¨∞H˜KÕ =^ŒÅ|_ç# |ÖÏã¨∞~åf‡Ü«∞ ÉèÏQÍÅÖ’ ÅaèOK«∞#"Õ D <å\˜H© „ѨÑO¨ K«OÖ’ J`«∞º`«=Î ∞ =∞}∞Å∞QÍ <≥ÅH˘x=Ù<åfl~Ú. Wq KåÖÏ KÀ@¡ #∞O_Õ =ã¨∞<Î åfl~Ú QÍx. U"≥<· å "åã¨∞H˜ =^Œe#, QÆ~∞° `å‡<£ Hõke# ™ê÷#O֒ѨÙ\˜#ì =∞}∞Å `«~∞° "å`«<.Õ ~°`fl« q^•º qâß~°^∞Œ Öˇ#· q^Œfi[˚#∞Å∞ WÖÏ =z™êÎ~∞° . zHõ¯\˜ P‰õΩѨKÛ« x ~°OQÆ∞Ö’ HÀ=∞ÅHÍO`«∞Å`À "≥∞~°∞ã¨∂,Î =Ú@∞ìH˘<åfl <˘H˜¯<å QÆ\ Qì˜ Í `«Q∞Æ Å∞`«∂, =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ |OQÆ~∞° á⁄_ç =Ù#fl@∞ìQÍ „Éèqí ∞OѨ*ãË ∂¨ ,Î ã¨∂~°ºH˜~} ° ÏÅ∞ QÍh "Õ~ˆ L`«=Î ∞ HÍO`«∞Å∞ QÍh ™ÈH˜#ѨÙ_»∞ "≥Ú`«OÎ =∞}˜ ѨKÛ« QÍ "≥∞iã≤<å ^•x =∞^Œº ÉèÏQÆO #∞O_ç ã¨∂~°ºã¨=∂# HÍO`«∞Å∞ L[˚fiÅOQÍ "≥Å∞=_ç `˘Å∞`«\ ˜ ѨKÛ« ^Œ<åxfl JkèQqÆ ∞Oz "≥Å∞QÆ∞`«∂ =ÙO_Õ =∞~°H`õ =« ∞}˜ Q˘Ñ¨Ê „ѨÉÏè =O HõÅk. ^•xx K«∂_»QÍ<Õ =∞# =∞#ã¨∞Ö’ U^À `≥eÜ«∞x P#O^ŒO „Ѩ"tÕ Oz, "Õà¥◊ §#∞H˘x =∞##∞ Ѩ~=° tOѨ*ãË ∞¨ OÎ k. WO`« JkèHOõ QÍ =∞#‰õΩ PǨ^¡ OŒ HõeyOKÕ â◊HΘ U W`«~=° ∞}˜H© =ÙO_»^∞Œ . D ÅHõ} Δ ÏÅ∞#fl =∞~°H`õ « =∞}˜<Õ ã¨HÅõ ã¨^∞Œ } æ =uQÍ ÉèÏqOKåe. =~°O‚ ÉÏQÍ "åºÑ≤OK«_O» =Å¡ L`«=Î ∞"≥∞#ÿ =∞~°H`õ =« ∞}˜ JO`«~åƒùQOÆ x~°‡Å ã¨fiK«ÛùH˜~°}ÏÅ`À ‰õÄ_»∞H˘x =ÙO@∞Ok† ^•x L[˚fiÅHÍOu zHõ¯QÍ, â◊√„ÉèíOQÍ, HÀ=∞ÅOQÍ, ã≤flQÆOú QÍ =ÙO@∞Ok. (ÃÑ· ÅHõ} Δ ÏÅ∞, HÍO`«∞Å∞ =ÙO_ç hÅHõO~îO° JO>Ë <≥=∞e HõO~îO° ~°OQÆ∞Ö’ "≥∞`«QÎ Í =ÙO_Õ =∞~°H`õ =« ∞}∞Å∞ ‰õÄ_® =∞Oz"Õ)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 179

z„`«=~°O‚ Ö’ =ÙO_ç, Hõ~Àî ~°OQÍ, =∞e#OQÍ, ~°∂HõOΔ QÍ, |O_»~å~ÚÖÏQÍ `«Q∞Æ Å∞`«∂ tÖÏl`«<Î Õ B+¨^OŒè ÖÏQÍ "Õ_xç x~°qæ ∞OѨ*ãË ∂¨ Î =ÙO_Õ =∞~°H`õ =« ∞}˜ ^À+¨ÑÓ¨ i`«O. ã¨Okè „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’ â◊√+¨¯OQÍ =ÙO_ç, =∞^躌 Ö’ qiy =∞~˘Hõ =∞}˜QÍ `«Ü∂« ~Ô `· .Õ .. J@∞=O\˜ =∞~°H`õ åÅ#∞ `≥zÛÃÑ@ì_O» HÍx ÃÑ@∞ìHÀ=_»O HÍx KÕÜ∞« ~å^Œ∞. ÉèÖí Ï¡`H« ,© ѨلuHÍÜ«∞x ~Ô O_»∞ â‹Å· qâıëêÅ∞<åfl~Ú. H˘xfl ~°`åflÅ∞ "å\˜ ~°OQÆ∞Ö’¡ QÍx, "å\˜ HõÅQÆÅ∞Ѩ٠~°OQÆ∞Ö’¡ QÍx =ÙO\Ï~Ú. J@∞=O\˜ =∞~°H`õ =« ∞}∞Å∞ =∞Ozq HÍ=Ù. J~Ú`Õ, ѨلuHÍ =~°O‚ HΔ“=∞=GO`À QÆ\ Qì˜ Í „ѨÜ∞« ufl¿ãÎ `˘ÅyáÈ`«∞Ok. HÍx =∞}˜ z#fl^≥· áÈ~Ú QÍAÖÏ ã¨#flQÍ =ÙO@∞Ok. Jn =∞Ozk HÍ^Œ∞. H˘xfl =∞}∞ʼnõΩ B+¨^•è Å`À ~°OQÆ∞#∞ ã¨$+≤Oì z `«Ü∂« ~°∞ KÕÜ∞« _»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨ÇϨ [ =~å‚Å∞#fl ~°`fl« HÍO`«∞Å∞ ÃÑH· ˜ „Ѩãi¨ ™êÎ~Ú. =∞O^Œ∞Å∞ ѨÓÜ«∞|_»¤ ~°`åflÅ#∞ PÉè~í } ° ÏÅÖ’ "å_»_O» =Å¡ #+¨Oì ÖË^∞Œ HÍx ÖÏÉèOí ‰õÄ_® =ÙO_»^∞Œ . ã¨ÇϨ [`åfixfl x~åúiOKÕ T~°fiú QÍq∞ HÍO`«∞Å∞ ‰õÄ_® XˆH XHõ U@"åÅ∞QÍ HÀ}OÖ’ HõxÑ≤™êÎ~Ú. J=#`« ^Œ$+≤Hì ˜ Jã¨Å∞ HõxÑ≤OK«=Ù. â◊√ÉèÑí e¨¶ `åÅ HÀã¨O =∞~°H`õ åxfl ^èiŒ OK«^ÅŒ K«∞‰õΩ#fl"å~°∞ ™êfl#O, PK«=∞#O, ~°HÍΔ =∞O„`« qkè=`ü [ѨO, QÀ–ã¨∞=~°‚ ^•<åÅ∞ KÕã≤ ^èiŒ OKåe. ^ÀëêÅ∞ ÖËx QÆ∞}ÏÅ∞ Hõey# |OQÍ~°∞ „`å\˜Ö’ nxx ÃÑ@∞ìH˘x ÃÑ@∞ìHÀ=K«∞Û. Jxfl ^Õ=, Ñ≤`$« Hõ~‡° ÅÖ’ =∞ixfl =∞Oz Ѷ֨ ÏÅÔH· =∞~°H`õ « =∞}˜x ^èiŒ ™êÎ~∞° . q+¨Ñ_‘ `ç ∞« Å#∞ P Ñ‘_» #∞O_ç ~°HOΔ˜ KÕ â◊H,Ω ã¨O„QÍ=∞OÖ’ q[Ü«∂xfl ã¨=∞‰õÄ~ˆ Û â◊HΩ D ~°`åflx‰õΩO\Ï~Ú. Wk Ѩ^‡Œ ~åQÆ=∞}˜HOõ >ˇ JkèH=õ ¸ÖϺxfl Hõey =ÙO@∞Ok.(J^蕺ܫ∞O – 71)

WO„^ŒhÅ=∞}˜ ÅHõΔ}ÏÅ∞, ѨsHΔÍ qkè ZHõ¯_» ã≤OǨÏà◊ ^ÕâÑ◊ Ù¨ ~°=∞}∞Å∞ Å=b J<Õ ã¨∞QÆOkè`« ѨÙëêÊÅ`À "å\˜ "åã¨#Å`À =∞#ã¨∞#∞ ^ÀKÕ =$HΔÍÅ#∂, á⁄QÆ_Å» #∂ `«=∞ Hõ~å„QÍÅ ã¨Ê~°≈KÕ Hõ~∞° }˜ã∞¨ OÎ \Ï~À JHõ¯_» =∞Ǩ^•`« |ÖÏã¨∞~°∞x qHõã`≤ « Hõ=∞Å ã¨^$Œ â◊ â’ÉèÅí `À "≥eQˆ Hõ#∞flÅ∞ =zÛ Ñ¨_#ç q. ~°`«fl ã¨=∂# HÍO`«∞b#∞ P <Õ„`«„ѨÉèí`À ã¨=Ú„^Œf~°=∞O`å "≥Å∞QÆ∞Å=∞Ü«∞"≥∞ÿ ÉèÏã≤OzOk. JHõ¯_˘Hõ qâßÅ"≥∞#ÿ Hˆ „Δ `« "Õ∞~°Ê_çOk. JHõ¯_Õ WO„^ŒhÅ=∞}∞ʼnõΩ QÆx ‰õÄ_® U~°Ê_çOk. J~Ú`Õ JHõ¯_» Jxfl =∞}∞Å∂ Åaè™êÎ~Ú. =ÚYºOQÍ JHõ¯_ç =∞~°H`õ =« ∞}∞Å∞ Jxfl ~°OQÆ∞Ö’¡#∂ =ÙO\Ï~Ú.– N Hõ$+¨|‚ Å~å=ÚÅ∞ ^èiŒ OKÕ Ñ¨@∞ìÑO¨ K≥Å

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 180

=Öˇ ѨKÛ« QÍ, hÅOQÍ, #Å¡ `«∞"≥∞‡^Œ ~°OQÆ∞Ö’#∂, âß~°OQÆ^#Œè ∞~°∞ºHõ"Î ∞≥ #ÿ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x Éè∞í [HÍO`«∞Å`À, ǨÖÏǨÏÅ^è~Œ "° ∞≥ #ÿ t=Ùx HõO~îO° ~°OQÆ∞Ö’ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. P ™êQÆ~° f~åxH© JHõ¯_» Ѩ~fi° `åxH© #_»∞=∞ #∞#fl Hˆ „Δ `«O Z<Àfl *Ïu ~°`åflʼnõΩ <≥Å=ÙQÍ =∂iOk. "å\˜Ö’ H˘xfl `Õ@ h\˜ `«~O° QÍÅ `≥Å∞ѨÙ`À „ѨHÍtOK«QÍ H˘xfl =∞Ü«¸~° =~°O‚ Ö’ ^Œ~≈° #q∞™êÎ~Ú. =∞iH˘xfl h\˜ |∞_»QÅÆ =Öˇ #∞O_»QÍ WOH˘xfl HÀ~ÚÅ Q˘O`«∞ =Öˇ xQÆxQÆÖÏ_»`å~Ú. g@xfl\˜Ö’#∂ ã¨=∂#"≥∞ÿ# x~°‡Å`å, „ѨÉÏè â◊‰Ωõ ÅÎ ÉèÏ㨯~°`å |bÜ«∞OQÍ =ÙO\Ï~Ú. J~Ú`Õ, P Ѩ~fi° `« ~°`fl« QÆ~ƒ° Où Ö’ ^˘iˆH Jxfl ~°HÍÅ ~°`åflÅÖ’H© Ѩ~=° ∞„âı+=ì¨ Ú, J`«ºkèHõ QÆ∞}âßeÜ≥∞ÿ #k WO„^ŒhÅ=∞}˜. D =∞}∞ÅÖ’ =∞\˜=ì ∞~°HÅõ ∞, =∞e<åÅ∞ LO_çáÈ~Ú#q, Hõ~H° ~õ =° ∞x â◊|OÌ =KÕÛg, hÖÏHÍâßxfl Hõ¿ÑÊ #Å¡=∞|∞ƒÅ ~°OQÆ∞#flq =∞Ozq HÍ=Ù. Jq =~°^‚ À+¨^∂Œ +≤`åÅ∞. g\˜ =∞^躌 Ö’<Õ ~°`fl« âßG HÀq^Œ∞Å∞ „ѨâO◊ ã¨Å`À =ÚOK≥`ÎÕ WO„^ŒhÅ=∞}∞Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ [x‡™êÎ~Ú. Ѩ^Œ‡~åQÆ=∞}˜x ^èŒi¿ãÎ HõeˆQ ã¨`«Êùe`åÅhfl WO„^ŒhÅ=∞}˜x ^èŒiOz#"åiH© HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. D =∞}˜Ö’ ‰õÄ_® =¸_»∞ *Ï`«∞Å∞ HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. =∞}˜ Ü≥ÚHõ¯ ~°`fl« ѨsHõΔ ‰õÄ_® ~Ô O_çO\˜H© XHõ¯>Ë. Jyfl ѨsHõΔ =∞}˜ x~åú~} ° H˜ =∂„`«"∞Õ KÕÜ∂« e QÍx =∞}˜x =∞iO`« =<≥flz<≥flÅ`À â’aèÖÖ¡Ë Ï KÕÜ∞« _®xH˜ JyflÖ’ Ѩ_"» Ü Õ ∞« ~å^Œ∞. ^•x=Å¡ "≥Ú^Œ\ Hˆ˜ "≥∂ã¨O =ã¨∞OÎ k. ã¨^Œ∞æ}Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# =∞}˜ ^À+¨^Œ∂+≤`«"≥∞ÿ `«##∞ JyflÖ’ JuQÍ "Õ~ÚOz# "åxH© "Õã#≤ "åxH© H©_∞» #∞ HõeyOK«=K«∞Û. QÍA, HõÅ∞=, QÆ<flÕ ~°∞, ã¨Ê\ù H˜ ,õ "≥_· ∂»è ~åºk =∞}∞Å∞ (W=hfl =∞}∞Ö’¡ ~°HÍÖË) WO„^ŒhÅ=∞}˜ Ü≥ÚHõ¯ áÈeHõÅ`À, QÆ∞}ÏÅ`À =Ù<åfl ‰õÄ_® ~°`fl« âßGA˝Å∞. WO„^ŒhÅ=∞}˜ "≥¿· Ñ "≥ÚQÆ∞æ K«∂ѨÙ`å~°∞. JO^Œ∞KÕ`« g\˜x ‰õΩΔ }‚OQÍ Ñ¨sH˜OΔ Kåe. =ÚYºOQÍ QÆ∞~°∞`«fi Hõi#î `åfiÅ#∞ K«∂_®e. WO„^ŒhÅ=∞}˜H˜ =∞^躌 Ö’ WO„^•Ü«Ú^è"Œ ∞≥ #ÿ =„*ÏÜ«Ú^èOŒ HõxÑ≤¿ãÎ WHõ ^•xx q∞Oz# ~°`fl« "Õ∞ ÖË^∞Œ . XHõ WO„^ŒhÅ=∞}˜x fã¨∞H˘x ^•xH˜ =O^ŒÔ~@∞¡ Ѩi=∂}=Ú#fl ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# áêÅÖ’ Ѩ_¿Õ ã,Î P áêÅhfl hÅ=~°O‚ Ö’H˜ =zÛ"Õ¿ãÎ Jk JK«Û"≥∞#ÿ =∞}˜. nxx =∞Ǩ hÅ=∞}˜ Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. ZÖÏÔQ·`Õ =∂âß^Œ∞Å`À =∞ǨQÆ∞}âßeÜ≥ÿ∞# Ѩ^Œ‡ ~åQÆ=∞}˜x `«∂™êÎ~À JÖψQ ã¨∞=~°‚ Ѩi=∂} (Z#Éè·ˇ ~°fÅÎ ∞)=ÚÅ`À =∞Ǩ QÆ∞}âßeÜ≥∞ÿ # WO„^ŒhÅ=∞}˜x `«∂™êÎ~∞° —— (J^蕺ܫ∞O – 72)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 181

"≥·^Œ∂~°º=∞}˜ – ѨsHΔÍ qkè ("≥·'_»∂—~°º=∞<Õ =∂>Ë `≥Å∞QÆ∞Ö’ Z‰õΩ¯=QÍ "å_»|_»∞`ÀOk. HÍx ã¨O㨯 $`« =¸ÅO q^Œ∂~°–[, "≥^· ∂Œ ~°º) ã¨∂`«∞_çÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ~°∞, ''¿ÇÏ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! "≥^· ∂Œ ~åºk W`«~° =∞}∞Å#∞ J#QÍ "≥^· ∂Œ ~°º, ѨÙ+¨Ê, ~åQÆ, Hõ~ˆ ¯`«#, cè+‡¨ Hõ =∞}∞Å#∞ QÆ∂iÛ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ =∂ QÆ∞~°∞=Ù QÍiH˜ K≥Ñʨ QÍ PÜ«∞# <åHÍ*Ï˝<åxfl „Ѩ™êkOKå~°∞. |ÖÏã¨∞~°∞x Ü≥ÚHõ¯ <å^ŒO „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅ ‰õΩΔ aè`« ã¨=Ú„^Œ Ѷ∞¨ ’+¨=Öˇ #∞#flѨÙ_»∞ ^•x #∞O_ç qq^èŒ =~å‚Å∞ QÆÅ, ™œO^Œ~º° ã¨OѨ#fl=ÚÖˇ#· "≥^· ∂Œ ~åºÅ∞^Œƒqù OKå~Ú. |ÖÏã¨∞~°∞x #∞O_ç ѨÙ\˜#ì =∞}˜ c[=Ú L`«∞OÎ QÆ tY~åxfl Hõey# q^Œ∂~°=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆŠѨ~°fi`åxHÍ#∞H˘xÜ«Ú#fl HÍ=∞Éèí∂uHõ ã‘=∞ˆHΔ„`«OÖ’ Ѩ_»QÍ J^Õ ~°`«flQÆ~°ƒùQÍ =∂iOk. D "≥·^Œ∂~°ºO =∞ǨQÆ∞}ã¨OѨ#flO =¸_»∞ Ö’HÍÅÖ’#∂ nxH˜ ¿Ñ~°∞ „Ѩu+¨ªÅ∞<åfl~Ú. D =∞}∞Å HÍOu ZO`« Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO@∞O^ŒO>Ë "å\˜ #∞O_ç xѨC~°=fiÅ∞ ~åÅ∞`«∞<åflÜÕ∞"≥∂#xÑ≤ã∞¨ OÎ k. Ѩ$käfiÃÑ· Ѩ^‡Œ ~åQÆ=∞}˜ Zxfl =~å‚Ö’¡ Åaè™ÈÎO^À "≥^· ∂Œ ~°ºO ‰õÄ_® Jxfl =~å‚Ö’¡#∂ ^˘~°∞‰õΩ`ÀOk. g\˜Ö’ <≥=∞e HõO~îO° ~°OQÆ∂, "≥^∞Œ ~°∞ Ѩ„`«O ~°OQÆ∂ =Ù#flq „âıëêªÅ∞QÍ K≥Ñʨ |_®¤~Ú. K«+H¨ <õ å=∞Hõ ѨHΔ˜ =~°O‚ Ö’ =Ù#flq „Ѩâã◊ OΨ HÍ=Ù. QÆ∞}Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ "≥^· ∂Œ ~°ºO `«# Ü«∞[=∂xH˜ Ѩ~=° ∞ ™œÉèÏQƺ ã¨OѨ#∞flxQÍ KÕÜ∞« QÆÅ^Œ∞. ^À+¨ÜÚ« Hõ=Î ∞}˜ `«# Ü«∞[=∂xx ‰õÄ_® ^À+¨ ã¨OÜ«Ú‰õΩxÎ QÍqã¨∞OÎ k HÍ|\˜ì D =∞}˜ q+¨Ü∞« OÖ’ QÆ\ ì˜ Ñ¨sHõΔ J=ã¨~O° . H˘O_»QÍA, tâ◊√áêÅ, QÍA, ã¨Ê\ù H˜ õ =∞}∞Å∞ ‰õÄ_® "≥^· ∂Œ ~°ºO ÖψQ =ÙO\Ï~Ú. ^•x =Öˇ<Õ HÍO`«∞Å#∞ ‰õÄ_® "≥ÖÏ~°∞™êÎ~Ú. HÍh *Ï„QÆ`QΫ Í Ñ¨sH˜¿Δ ãÎ ÖËY# ™ê=∞~°º÷ O ÖËHáõ È=_»O =Å¡ QÍA, QÆ∞~°∞`«fiÉèÏ=Ç‘Ï#`«fiO =Å¡ tâ◊√áêÅ, HÍOu Éè^Ë OŒ =Å¡ yiQÍA, ã¨=Ú[˚fiÅ =~°O‚ =Å¡ ã¨Ê\ù H˜ =õ ∞}© "≥^· ∂Œ ~åºÅ∞ HÍ=x `ÕeáÈ`«∞Ok. Z#Éè·ˇ ~°fÅÎ |~°∞=Ù#fl WO„^ŒhÅ=¸ ~Ô O_»∞ ѨÅOÅ |~°∞=Ù#fl "≥^· ∂Œ ~°º=¸ XˆH ^è~Œ ° ѨÅ∞‰õΩ`å~Ú. H˘xfl ~åà◊√§ ~°`åflÅ HõO>ˇ JkèHOõ QÍ "≥∞~°∞™êÎ~Ú HÍx ~°`åflʼnõΩO_Õ ã≤flQÆ`ú ,« =∞$^Œ∞`«fiO ÅѶڨ `« "å\˜‰Ωõ O_»=Ù. Ѩ\ Kì˜ ∂« _®ÖË QÍx WOHÍ Z<Àfl Éè^Ë •Å∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 182

=∞Oz=∞}∞Å#∞ ã¨*ÏfÜ«∞=∞}∞Åh, HÍx "å\˜x q*ÏfÜ«∞ =∞}∞Åh ~°`«flâßG ѨiÉèÏ+¨Ö’ =º=ǨÏi™êÎ~∞° . ~°`åflÅ QÆ∂iÛ ÉÏQÍ `≥eã≤# "åxx LѨÜ∂≥ QÆO ^•fi~å `«^*£ Ï˝<åxfl á⁄Ok# "åxx =∞}˜|O^艌 Ωõ _»∞, =∞}˜"`Õ Î« JO\Ï~°∞. "å~°∞ ѨijeOz x+¨¯~°¬QÍ ã¨*ÏfÜ«∞ =∞}˜ ÜÕ∞^À K≥Ñʨ QÆÅ~°∞. J@∞=O\˜ =∞}˜ ™ê^è•~°} =∞}˜ HõO>Ë P~°∞ ~Ô @∞¡ ^è~Œ ° ѨÅ∞‰õΩ`«∞Ok. ã¨=Ú„^Œf~°OÖ’ Pq~°∂ƒù`«"≥∞ÿ# =∞}∞ʼnõΩ#fl qÅ∞= Éèí∂q∞ #∞O_ç W`«~° ™ê÷<åÖ’¡ fÜ«∞|_ç# =∞}∞Å∞, ã¨*ÏfÜ«∂Öˇ<· å ã¨~ˆ , "å\˜H˜ =ÙO_»^∞Œ . =∞#∞=٠Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ =∂â◊Å∞ XHõ 'ÉèÏ~°O—`À ã¨=∂#=∞x x~°~‚ ÚOKå_»∞. ^•xÖ’ U_»= ÉèÏQÆ"≥ÚHõ 'ã¨O[˝—. <åÅ∞QÆ∞ =∂â◊Å∞ XHõ 'âß}—. XHõ ѨÅOÖ’ Ѩ^ÀÉèÏQÆO '^è~Œ } ° O—. J~Ú^Œ∞ 'Hõ$+¨Ö‚ ÏÅ∞— XHõ '=∂â◊— (J^蕺ܫ∞O – 73)

W`«~° =∞}∞Å∞ (ѨÙ+¨º~åQÆ, Hõˆ~¯`«#, cè+¨‡Hõ, ѨÙÅHõ, ~°∞kè~åHõΔ, ã¨Êù\˜Hõ, q„^Œ∞=∞)

ѨÙ+¨º~åQÆ (ѨÙ+¨¯~åQÆ) =∞}˜ |ÖÏã¨∞~°∞x K«~‡° O Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞ Ѩ~fi° `«OÖ’ Ѩ_#ç KÀ\˜#∞O_ç L^Œƒqù OzOk. Wk =∞ǨQÆ∞} ã¨OѨ#flO. ã¨OѨÓ~°‚ Ñ‘`,« áêO_»∞~° =~°=‚ ÚÅ ã¨∞O^Œ~H° ÍO`«∞Å#∞ "≥^[Œ Å∞¡ ѨÙ+¨º~åQÍ<Õfl Ѩ^‡Œ ~åQÆ=∞}˜QÍ =º=ǨÏi™êÎ~∞° . J^Õ Ö’Ç≤Ï`«, Ñ‘`=« ~å‚Å HÍO`«∞Å#∞ "≥ÖÏ~°∞ã¨∞OÎ >Ë 'H“HõO@Hõ—=∞x =º=ǨÏi™êÎ~∞° . ѨÓ~°Ö‚ ’Ç≤Ï`« =~°=‚ Ú, ™ê=∂#º Ñ‘`« =~°‚=Ú ã¨OÜ«ÚHõÎOQÍ =ÙO_ç "≥∞i¿ã áêëê}ÏÅ#∞ 'HÍëêÜ«∞Hõ— =∞}∞ÅO\Ï~°∞. D =∞}∞ŠѨÓ~°fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ ѨÙ+¨Ê~åQÆ=∞}˜ "≥^· ∂Œ ~°º=Ú`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ =¸ÖϺ<Õfl Hõey =ÙO@∞Ok. Ѷe¨ `«O ‰õÄ_® ѨÙ~°∞+¨μÅ q+¨Ü∞« OÖ’ ã¨=∂# L#fl`« ѶŨ "Õ∞. ¢ãÅΑ ∞ ѨÙ+¨º~åQÍxfl ^èiŒ ¿ãΠѨل`«„áêÑ≤Î <˘O^ŒQÅÆ ~°∞. Hõˆ~¯`«#=∞}˜ Ѩ~°=∞ѨÓ[º`«=∞O. |ÖÏã¨∞~°∞x ~°`«flc[ ã¨fi~°∂áêÖˇ·# QÀà◊§#∞ "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞ J`«ºO`å^Œ~O° `À Q˘x=zÛ „Ѩã#¨ fl`åѨÓ~°fiOQÍ Hõ=∞Å =# „áêO`«OÖ’ "åºÑ≤OѨ*âË ß_»∞. Jq Ѩ$käfiÃÑ· Hõ~ˆ ¯`«# <å=∞O`À [x‡OKå~Ú.Wq ~°H,Îõ K«O„^Œ, =∞^è∞Œ , `å„=∞,Ñ‘`,« hÅ, âıfi`« =~å‚ÅÖ’ Åaèã∞¨ <Î åfl~Ú.Wxfl ~°OQÆ∞Ö’¡ ^˘~°H_õ ®xH˜ HÍ~°}O ~°`fl« "åºkè J<Õ ^À+¨=∞x ÃÑ^ŒÅÌ =∂@. D ~°`åflÅ∞ Hõ~Àî ~°OQÍ=ÙO_»_®xH© J^Õ HÍ~°}O. ã¨O`åѨ, „=} "åº^è∞Œ Å∞ ~°`åflʼnõΩ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. P "åºkè ÖˉΩõ O_® ã≤flQÆ,ú ã¨fiK«Û,ù ã¨=∞~åQÆ, J#∞~°Ol`«, Ñ‘`,« QÆ∞~°∞`«fi ^è~Œ å‡Å`À xO_ç, qz„`« =~°‚ HÍO`«∞b#∞ Hõ~ˆ ¯ `«#=∞}˜ qâ◊√^Œ,ú Ѩ~=° ∞Ѩq„`« =∞}˜QÍ Ñ¨Ó[ÅO^Œ∞‰õΩO@∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 183

ã¨fi~°á‚ ê„`«Ö’ ã¨OѨÙ\˜`O« KÕã≤ JyflÖ’ "Õã≤ f¿ãÎ J`«ºkèHõ ^ÕnѨº=∂# HÍO`«∞Å`À „ѨHÍtOKÕ =∞}˜ qâ◊√^ŒHú ~ˆõ ¯ `«#=∞}˜. Wk ã¨~fi° ~ÀQÍÅ#∂ #tOѨ*Ü Ë ∞« QÆÅ^Œ∞† Hõe^Àëêxfl x"åiOK«QÅÆ ^Œ∞† ‰õΩÅ=$kúh HõÅ∞QÆ*Ü Ë ∞« QÆÅ^Œ∞† ã¨∞Y=Ú#∂ W=fiQÆÅ^Œ∞. D Hõ~ˆ ¯`«<åÅ#∞ ^èiŒ Oz#"å~°∞ ѨÓ[ÅO^Œ∞HÀQÆÅ~°∞† ^è<Œ å_è∞» ºÅ∞ HÍQÆÅ~°∞† |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ã¨OѨ#∞flÅ∞, „Ѩã#¨ ∞flÅ∞ HÍQÆÅ~°∞. ^Œ∂+≤`« Hõ~ˆ ¯`«<åxfl ^èiŒ OK«~å^Œ∞.JÖÏ KÕ¿ã,Î JO>Ë ^èiŒ ¿ã,Î ã¨~fi° HõëêìÅ∂ ã¨O„áêÑ≤™Î êÎ~Ú. cè+‡¨ Hõ=∞}˜ =∞Ǩ~°`fl« ^•`«Ü∞ÿ≥ # |ÖÏã¨∞~°∞x g~°ºO Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞ Ѩ~fi° `«„áêO`åÖ’¡ Ѩ_Q» Í <Õ~Ê° _ç# ~°`åflHõ~O° Ö’ ã¨=Ú^Œƒqù OzOk. JHõ¯_ç cè+‡¨ Hõ=∞}˜ â◊OY, Ѩ^‡Œ ã¨=∂#, ã¨=Ú[˚fiÅ=ÚÅ∂, =∞^躌 HÍb# ã¨∂~°º „ѨÉÏè ã¨=∂# â’ÉèÅí ∂ "≥^[Œ Å∞¡`∂« =„[=∞O`« `«~∞° }OQÍ =Ù@∞Ok. `«=∞ HõO~îO° Ö’ ã¨fi~°ã‚ ∂¨ „`«OÖ’ =Ú_çÃÑ\˜ì D qâ◊√^Œú cè+‡¨ Hõ =∞}˜x ^èiŒ Oz#"å~°∞ ã¨^• ã¨∞Yã¨=∞$kú`À ã¨OѨ^ŒÅ Hõeq∞ HõÅ∞QÆQÍ rqOK«QÆÅ~°∞. g~°∞ =<åÅÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞flѨÙ_»∞ P =∞}˜x ^Œ∂~°O #∞O_Õ K«∂ã≤ ã≤OǨÏ, "庄Ѷ∞¨ , â◊~É° Ïè k =∞Ǩ=∞$QÍÅ∂, `À_Õà§◊ =O\˜ Ç≤ÏO„ã¨Hõ [O`«∞=ÙÅ∂ ‰õÄ_® =∞iO`« ^Œ∂~°O áêiáÈ`å~Ú. "åiH˜ U ~°H"õ ∞≥ <ÿ å Ñ‘_® ™ÈHõ^∞Œ † U q^è"Œ ∞≥ #ÿ ÉèÜ í ∞« =¸ HõÅ∞QÆ^∞Œ . =∂#=ÙÅ∞ ‰õÄ_® "åix JѨÇ¨ 㨺O KÕÜ∞« _®xH˜ QÍh xOkOK«_®xH˜ QÍh [_»∞™êÎ~∞° . D cè+‡¨ Hõ=∞}˜xá⁄ky# LOQÆ~åxfl ^èiŒ Oz Ñ≤`$« HÍ~°ºO KÕ¿ãÎ P Ñ≤`~« ∞° Å∞ H˘<Õflà◊§ ^•HÍ Q˘Ñ¨Ê ã¨O`«$Ñ≤xÎ á⁄O^Œ∞`å~°∞. nx „ѨÉÏè =O =Å¡ ã¨~Ê° , =$tÛHÍ^Œ∞Å q+¨„ѨÉÏè =O =∞}˜^•è i =O\˜H˜ ZHõ¯^Œ∞. [Å, â◊„`«∞, KÀ~° ÉèÜ í ∞« =ÚO_»^∞Œ . <åK«∞ =∞iÜ«Ú =∞|∞ƒ ~°OQÆ∞Ö’#∞O_ç Hõ~Àî ~°"∞≥ ,ÿ ѨKÛ« \˜ HÍO`«∞Å#∞ "≥^[Œ Å∞¡`∂« , =∞e#^Œ∞ºuh qHõ$`«=~å‚hfl HõeyÜ«ÚO_Õ cè+‡¨ Hõ=∞}˜x ^Œ∂~°O #∞O_Õ K«∂ã≤ =∞iO`« ^Œ∂~°OQÍ `˘ÅyáÈ"åe. Jk JO`« „Ѩ=∂^ŒH~õ O° . ѨÙÅHõ=∞}˜ ‰õÄ_® "åÜ«Ú^Õ=Ùx K«Å"Õ. PÜ«∞# |ÖÏã¨∞~°∞x QÀà◊§ #∞O_ç Éè∞í *ÏÅ ^•HÍ QÆÅ â◊s~åxfl q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ Ñ¨ÓlOz „âı+ª¨ Ѩ~fi° `åÅÖ’, #^Œ∞Ö’¡, L`«~Î ° ^ÕâO◊ Ö’x H˘xfl „Ѩã^≤ úŒ ™ê÷<åÖ’¡ ™ê÷Ñ`≤ O« KÕâß_»∞. ^Œâß~°,‚ "åQÆ^~Œ ,° "Õ∞HõÅ, HõoOQÍk ^ÕâßÖ’¡ D „ѨHÍâ◊~∂° Ñ≤Ü∞ÿ≥ # c[O #∞O_ç =zÛ# ѨÙÅHõ=∞}∞Å∞ QÆ∞O*ÏѶŨ , JO[#, =∞^è∞Œ , Hõ=∞Å<åà◊ =~å‚ÅÖ’ =ÙO\Ï~Ú. QÆO^è~Œ fi° , Jyfl ^ÕâßÅÖ’ ѨÙ\˜#ì ѨÙÅHõ=∞}∞Å∞ J~°\ ˜ ѨO_»∞ ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO\Ï~Ú. D =~°=‚ ∞}∞Åhfl „Ѩâ™◊ êÎÖ.Ë H˘xfl ѨÙÅHõ=∞}∞Å∞ qz„`« ÉèOí y=∞Å`À â◊OY, Ѩ^‡Œ , „Éè=í ∞~°, ã¨∂~°º PHÍ~åÅÖ’ =ÙO\Ï~Ú. g\˜x XHõ Ѩ^uúŒ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 184

„ѨHÍ~°O QÆ∞zÛ "≥∞_»Ö’ ^èŒi¿ãÎ Jã¨OMϺHõOQÍ ã¨∞MÏbfl, â◊√ÉèÏbfl HõÅ∞QÆ*Ë™êÎ~Ú. Sâ◊fi~åºaè=$kúh „áêÑ≤OΠѨ*™Ë êÎ~Ú. H˘xfl ѨÙÅHõ=∞}∞Å∞ =∂„`«O q∞H˜¯e ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ q. =ÚYºOQÍ HÍH˜, QÆ∞é]O, QÍ_ç^,Œ `À_ÕÅ∞, ~°∂áêÅ`À #∞#flq, =∂Oã¨O`À ~°HOÎõ `À #∞#fl „QÆ^ÌŒ =ÚY ã¨=∂# =~°O‚ Ö’ #∞#flq =∞$`«∞º^•Ü«∞HÍÖË. „âı+,ª¨ „Ѩâã◊ Ψ UHõÑŨ =∂„`« ÉèÏ~°=Ú#fl ѨÙÅHõ=∞}˜ ^è~Œ ° J~Ú^Œ∞=O^ŒÅ =Ú„^ŒÅ∞ ѨÅ∞‰õΩ`«∞Ok. ~°∞kè~åHõ~Δ `° fl« O Jyfl^Õ=Ùx J#∞‰õOѨ (^ŒÜ∞« ) =Å¡ =∞#‰õΩ ^ŒH¯˜ Ok. ^•#=~åA |ÖÏã¨∞~°∞x â◊s~°OÖ’x H˘xfl JOâßÅ#∞ #~°‡^•#n f~° „áêO`«OÖ’#∂ =∞iH˘xfl JOâßÅ#∞ ^•xH˜ kQÆ∞= Éè∂í =ÚÅÖ’#∂ ™ê÷ÑO≤ z# Jyfl^Õ=Ù_Õ =∞#‰õΩ ~°∞kè~åHõ~Δ `° fl« O ÅaèOK«_®xH˜ HÍ~°‰Ωõ _»∞. Zé]QÍ zÅHõ=Ú‰õΩ¯ ~°OQÆ∞Ö’#∂, WO„^ŒQÀѨ H©@=~°O‚ Ö’#∂ D =∞}∞Å∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∞<åfl~Ú. H˘xfl `≥ÅQ¡ Í #∞O_ç =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ áêO_»∞~° =~°O‚ `À J`«ºO`« qâ◊√^ŒOú QÍ =ÙO\Ï~Ú. P ~°∞kè~åHõÅΔ ∞ WO„^ŒhÅ=∞}˜`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ Hõey =ÙO\Ï~Ú. D ~°`åflÅ#∞ ^èiŒ OKÕ"åiH˜ Jxfl Sâ◊fi~åºÅ∂, Éè$í `åºk Jaè=$^Œ∞Åú ∂ J|∞ƒ`å~Ú. nxx áêHõ„H˜Ü∞« ^•fi~å â’^è#Œ KÕ¿ãÎ ^Õ= =„[OÖÏ "≥∞~°∞ã¨∞OÎ k. ã¨Ê\ù H˜ ~õ `° fl« O =∞#‰õΩ |Å~å=Ú_çzÛ#¨ =~°O. DÜ«∞# |ÖÏã¨∞~°∞x "Õ∞^è•ÉèÏQÍ#flO^Œ∞ H˘x HÍ"Õi, qO^躌 , (<Õ\ ˜ K≥<· å), <ÕáêÅ „áêO`åÖ’¡ „ѨÜ∞« `«flѨÓ~°fiHõOQÍ "≥^[Œ ÖÏ¡_∞» . PHÍâ◊ ã¨=∂# hÅ=~°O‚ Ö’ `≥Å· –ã¨Ê\ù H˜ õ J#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ~°`åflÅ∞ PÜ«∂„áêO`åÖ’¡ Åaèã∞¨ <Î åfl~Ú. Wq `≥ÅH¡ Åõ ∞=, â◊OY =~å‚Ö’¡ =ÙO\Ï~Ú. D ^è=Œ à◊ =~°"‚ ∞Õ HÍHõ =∞iH˘xfl ~°OQÆ∞Ö’¡ ‰õÄ_® Åaè™êÎ~Ú. áêѨ q<åâ◊#OÖ’ D =∞}˜H˜ ™ê\˜ ÖË^∞Œ . nxfl ^èiŒ ¿ãÎ Jxfl áêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. tÅÊHÍ~°∞Å∞ nxH˜ "≥ÅHõ@Qì ÅÆ ~°∞. q„^Œ∞=∞=∞}˜ Pkâı+μ¨ xKÕ Éè∂í Ö’HÍxH˜ „Ѩ™êkOѨ|_çOk. DÜ«∞# |ÖÏã¨∞~°∞x JO„`«ÉÏè QÍxfl „QÆÇÏ≤ Oz Hˆ ~°àÏk ^ÕâßÅÖ’ =kÖÏ_»∞. D =∞ǨQÆ∞} ã¨OѨ#fl"≥∞#ÿ q„^Œ∞=∞ =∞}∞Ö’¡ ‰õΩO^ÕÅ∞ ~°HOÎõ ~°OQÆ∞Ö’#∂, QÆ∞O*ÏѶŨ ÖË^• [áê‰õΩã¨∞=∞ ã¨^$Œ â◊ Zé]\ ˜ =~°O‚ Ö’#∂ =Ù#flq. „âı+`ª¨ =« ∂Å∞QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ Ѩ|_»∞`«∞<åfl~Ú. hÅ, ^Õ=Hõ, ~À=∞Hõ ^ÕâßÅ∞ D =∞}∞ʼnõΩ [#‡Éè∂í =ÚÅ∞. JHõ¯_ç q„^Œ∞=∞=∞}∞Å∞ zHõ¯\˜ Z~°∞ѨÙÖ’ „ѨHÍtã¨∞OÎ \Ï~Ú. J#º™ê÷<åÖ’¡ ‰õÄ_® q„^Œ∞=∂Å∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∞<åfl~Ú QÍx Jq „Ѩâ™◊ êÎÅ∞ HÍ=Ù. tÅÊHõàÖ◊ ’ qâı+"¨ ∞≥ #ÿ <Õ~∞° Ê QÆÅ"åˆ~ g\˜H˜ "≥Å Hõ@Qì ÅÆ ~°∞. ã¨∞O^Œ~O° QÍ, HÀ=∞ÅOQÍ, ã≤flQÆOú QÍ Zé]QÍ =ÙO_Õ D =∞}∞Å#∞ ^èiŒ OKÕ"åiH˜ ^è#Œ ^è•#º ã¨=∞$kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok† JO`ÕHÍHõ qëêkHõ ^Œ∞óMÏÅ∞ ^Œ∂~°=∞=Ù`å~Ú—— D q^èOŒ QÍ qq^èŒ ~°`åflʼnõΩ ã¨O|OkèOz# *Ï˝<åxfl q+¨μ=‚ Ó, „|Ǩ‡ =∞#‰õΩ „Ѩ™êkOKå~°∞. (J^蕺ܫ∂Å∞ 74–80)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 185

QÆOQÍk f~å÷Å =∞Ç≤Ï=∞ ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}Ïxfl WOHÍ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. ''â∫#HÍKå~åº^Œ∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ g∞‰õΩ =∞# ã¨=∞ã¨Î f~å÷Å#∂ "å\˜ =∞Ç≤Ï=∞#∂ qxÑ≤™êÎ#∞. Jxfl f~å÷ÅÖ’#∂ L`«Î=∞=Ú QÆOQÆ. QÆOQÍ#k ã¨~°fi„`å ã¨∞ÅÉèí"≥∞ÿ<å ǨÏi^•fi~°, „ѨÜ∂« QÆ, QÆOQÍ ™êQÆ~° ã¨OQÆ=∂Ö’¡ ^Œ∞~°É¡ Oíè . ã¨~fi° „`«ã∞¨ ÅÉèÏQÆOQÍ „u+¨μ™ê÷<+Õ μ¨ ^Œ∞~°É¡ Ïè II QÆOQÍ^•fiˆ~ „ѨÜ∂« Qˆ K« QÆOQÍ™êQÆ~° ã¨OQÆ"∞Õ I (PKå~°...81/1,2) =∞~°}˜OKÕ"åxH˜ =ÚH˜Îh, |u‰õΩ#fl"åxH˜ Éèí∞H˜Îh ‰õÄ_® „Ѩ™êkOKÕ „Ѩܫ∂QÆ Ñ¨~=° ∞„âı+ª¨ f~°O÷ . D =∞Ǩf~°O÷ Ö’ ™êfl#O KÕã≤ `«=∞ Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕ¿ã"å~°∞ `«=∞ `«=∞ áêáêÅhfl ѨÓiÎQÍ #tOѨQÍ ã¨~åficè+ì¨ ã≤kxú á⁄O^Œ∞`å~°∞. "å~°}Ïã≤ Ѩ~=° ∞f~°O÷ . D f~°O÷ Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞Öˇ#· qâ◊fi<å^ä,Œ =∂^è=Œ ÙÅ∞ x`«ºO x=ã≤Oz =ÙO\Ï~°∞. ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«O ‰õÄ_® Q˘Ñ¨Êf~°÷O. WHõ¯_» ^•<åÅ∞ KÕã≤#"åiH˜ Éè’QÆ"∂≥ HΔÍÅ∞ ~Ô O_»∂ Åaè™êÎ~Ú. „ѨÉÏè ã¨O =∞~˘Hõ „âı+fª¨ ~°O÷ . WHõ¯_» ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· ™È=∞<å^äŒ∞_»∞O\Ï_»∞. ^•fi~°H͈HΔ„`«"≥ÚHõ J`«ºO`« ã¨∞O^Œ~°#QÆ~°O. Wk ÉèíH˜Î=ÚH˜Î „Ѩ^•Ü«∞HõO. `«∂~°∞Ê# #∞#fl ã¨~ã° fi¨ f f~°O÷ ã¨~fi° ѨÙ}º^•~Úx. WÖψQ ã¨Ñ™Î¨ ê~°ãfi¨ `åÅ∂ Ѩ~=° ∞f~å÷Å∞. Hˆ ^•~°f~°O÷ ã¨~fi° áêѨ q<åâ◊HOõ . ã¨OÉèÅí „QÍ=∞O =∞~˘Hõ L`«=Î ∞ f~°O÷ . |^Œi HÍ„â◊=∞O ÉèQí "Æ å#∞Öˇ#· #~°<å~åÜ«∞}∞Å f~°O÷ , =ÚH˜^Î •Ü«∞HõO. âıfi`«nfiѨO, =∂Ü«∂ѨÙi (ǨÏi^•fi~ü) <≥·q∞ëê~°}ºO, ѨÙ+¨¯~°O, JÜ≥∂^茺, z„`«‰Äõ @O, QÀ=∞u, "≥<· åÜ«∞HõO, ~å=∞y~庄â◊=∞O, HÍOpѨÙi, `«∞OQÆÉ„íè ^Œ, Nâ‹Å· O, ¿ã`«∞|O^è~Œ å"Õ∞â◊fi~°O, HÍiÎHˆ Ü«∞O, Éè$í QÆ∞`«∞OQÆO, HÍ=∞f~°O÷ , J=∞~°HOõ @HõO, =∞Ǩ HÍàıâfi◊ ~°O (L[˚~Úx) ‰õΩ|˚HOõ (N^è~Œ Ç° Ϩ i x"åã¨O) ‰õΩÉÏ˚„=∞HõO, HÍÅã¨iÊ, HÍ=∞^ŒO, =∞ǨHˆ t, HÍ"Õi, K«O„^ŒÉÏè QÆ, qáêâ◊, UHÍ„=∞, „|¿Çχâ◊, ^Õ=HÀ@HõO, =∞^è∞Œ ~°, =∞Ǩ#k (â’}O) [O|∂ã¨~° <å=∞Hõ=ÚÖˇ#· =∞Ǩf~å÷ÅÖ’ ã¨∂~°º, t=, QÆ}Ѩu, =∞ǨÅH˜; ǨÏi =Ú#flQÆ∞ ^Õ=`«Å∞ x=ã≤™êÎ~∞° . WHõ¯_» QÍqOK«|_»∞ ™êfl#,^•#, [Ѩ, `«Ñ,¨ ѨÓ[, „âß^Œ,ú Ñ≤O_»^•<åk Hõ~‡° Å∞ JHõÜ Δ ∞« Ѷe¨ `åÅx™êÎ~Ú. WÖψQ âßÅ„QÍ=∞, áêâ◊√Ѩ`« f~å÷Å∞ ‰õÄ_® Éè‰í Ωõ ÅÎ Jxfl HÀiHõÅ#∂ fˆ~Û Ñ¨q„`« ã¨Ö÷ ÏÅ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 186

HÀHÍ=ÚY, "å~åǨÏ, ÉèÏO_ô~,° ™êfiq∞ f~å÷Å#∞ =∞Ǩ f~å÷ÅO\Ï~°∞. ֒ǨÏ^ŒO_» f~°O÷ Ö’ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù, =∞O^•~° f~°O÷ Ö’ =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#∞_»∞ x=ã≤™êÎ~∞° . HÍ=∞~°∂Ѩ =∞~˘Hõ =∞Ǩf~°O÷ . WHõ¯_» HÍ=∂MϺ^Õq x`«ºO x"åã¨=ÚO@∞Ok. ѨÙO„_»=~°#ú f~°O÷ Ö’ HÍiÎHˆ Ü«Ú_»∞ „Ѩu+≤Oª Ѩ|_çÜÚ« <åfl_»∞. q~°[, N ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞, =∞¿ÇÏO„^ŒÑ¨~°fi`«O, HÍ"Õi, QÀ^•=i, ѨÜ≥∂+≤‚, =~°^Œ, qO^茺, #~°‡^•ÉèË^Œ <å=∞Hõ =∞Ǩf~å÷Å∞ ã¨~fi° áêѨq<åâ◊HÍÅ∞. QÀHõ~,‚° =∂Ç≤Ï+¨‡u, HõeO[~°, â◊√Hõf¡ ~å÷Å#∞ ‰õÄ_® =∞Ǩf~å÷Å∞QÍ<Õ ¿ãqOKåe. WHõ¯_» ™êfl#O KÕ¿ãÎ "≥∂HõOΔ =ã¨∞OÎ k. WHõ¯_» â◊OY^è•iÜ≥∞ÿ # ǨÏi x"åã¨=ÚO\Ï_»∞. ã¨fi~å‚HΔõ =∞~˘Hõ L`«=Î ∞f~°O÷ . Wk Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ ã¨~fi° „Ѩ^•~Úx. #Okf~°O÷ =ÚH˜^Î •Ü«∞HõO. HÀ\˜ f~å÷ŠѶ֨ Ïxfl W^˘Hõ¯>Ë W=fiQÆÅ^Œ∞. <åã≤H,õ QÀ=~°#ú f~å÷Å∞ Q˘Ñ¨Êq. Hõ$+¨"‚ }Õ ,˜ cè=∞~°k,ä QÆO_»H,˜ W~å=u, qO^Œ∞ã¨~,° q+¨μ‚ áê^À^ŒHÍÅ∞ Ѩ~=° ∞f~å÷Å∞. W=hfl Ѩ~=° ∞ ѨÙ}º^•Ü«∞HÍÅ∞. „|Ǩχ^蕺#O, WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O =∞Ǩf~å÷Å∞. ^Œ=∞, ÉèÏ=â◊√^Œ∞Åú ∞ „âı+fª¨ ~å÷Å∞. *Ï˝#~°∂Ѩ ã¨~À=~°OÖ’ ^蕺#~°∂Ѩ [ÅOÖ’, „Ѩu x`«ºO „ѨuHõ} Δ O =∂#㨠™êfl#O KÕÜ∞« QÆeQˆ "åi J*Ï˝#=∞<≥_,ç ~åQÆ^fiÕ ëê^Œ∞Å<≥_ç =∞ÅO ѨÓiÎQÍ Hõ_∞» ‰õΩ¯áÈ`«∞Ok. Z=i =∞@∞‰õΩ "åˆ~ D =∞#ã‘~Î å÷Å#∞, D =∂#ã≤Hõ Hˆ „Δ `åÅ#∞ Jaè=$kú KÕã∞¨ HÀ"åe. f~°÷Ü«∂„`«Å∞ KÕÜ«∞_»O |Ǩï ѨÙ}º„Ѩ^ŒO, =∂#ã≤HÍ#O^ŒHõ~°O. ѨÙ}º=∞<Õk f~°Ü ÷ ∂« „`«Å∞ =Å¡<Õ ~å"åÅx ÖË^∞Œ . 'ã¨~fi° O „|Ǩχ=∞Ü«∞O— J<Õ ÉèÏ=##∞ ã‘fiHõiOz x`«ºO J^Õ ÉèÏ=#Ö’ =ÙO_Õ "åÔ~Hõ¯_»∞O>Ë J^Õ f~°O÷ . "å~°∞#fl KÀ@<Õ ™êfl#, ^•#, „âß^Œú Ñ≤O_»„Ѩ^•<åk Hõ~‡° ʼnõΩ =∞ǨHˆ „Δ `åÖ’¡, f~å÷Ö’¡ KÕã#≤ ѶŨ "Õ∞ =ã¨∞OÎ k. JHõÜ Δ ∞« ѶŨ O ‰õÄ_® „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. ã¨=∞ã¨Î Ѩ~fi° `åÅ∂, #^Œ∞Å∂, ^Õ=`«Å∂, |∞∞+¨μÅ∂, =Ú#∞Å∂, ã¨O`«∞Å∂ =ÙO_Õ KÀ@∞¡ ã¨~åfiÅ∂ f~å÷Ö.Ë W^ŒO f~°q÷ ∞^ŒO<Õu ÜÕ∞#~å Éè^Ë ^Œ iŒ ≈#ó I `ÕëêO qnèÜ∞« `Õ f~°Q÷ =Æ ∞#O `«`Ê« Åù O K«Ü∞« `ü II ã¨~fi° O „|¿ÇχuÜ≥∂"ÕuÎ <å f~°O÷ `«ãº¨ H˜OK«# I U`Õ+μ¨ ™êfl#^•<åx „âß^ŒOú Ñ≤O_»=∞^ä•HõÜ Δ ∞« O II ã¨~åfi #^Œºó ã¨~fi° â‹Ö· Ïó f~°O÷ ^Õ"åk¿ãq`«O I (PKå~°...81/25–27)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 187

ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· ǨÏi x=ã≤OKÕ KÀ@∞ N~°OQÆ Ñ¨@} ì O. `åÑ≤Î XHõ „âı+=ª¨ ∞Ǩ#k. ã¨ÑQΨ À^•=i, HÀ} yiÜ«Ú =∞Ǩf~å÷Ö.Ë HÀ}yi f~°O÷ Ö’ ã¨fiÜ«∞OQÍ N =∞ǨÅH˜;ÜÕ∞ #n~°∂ѨOÖ’ q~ålÅ∞¡`∞« #flk. ã¨ÇϨ ºÑ¨~fi° `«OÃÑ· ÉèQí "Æ å#∞_≥#· ^Õ=^Õ"âÕ fi◊ ~°∞_»∞ UHõg~°1 ~°∂ѨOÖ’#∂ =∞Ǩ^Õq ã¨∞~ˆ â◊fii ~°∂ѨOÖ’#∂ x=ã≤ã∞¨ <Î åfl~°∞. QÆOQÍ^•fi~°O, ‰õΩâß=~°OÎ , qO^躌 Ѩ~fi° `«O, hÅyi, Hõ#YÅ – D ѨÙ}ºf~å÷ÅÖ’ ™êfl#O KÕã#≤ "åiH˜ ѨÙ#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . QÆOQÍ^•fiˆ~ ‰õΩâß=ˆ~Î qO^躌 Hˆ hÅѨ~fi° `Õ II ™êfl`åfi Hõ#YÖË fˆ~÷ (ã¨É"íè `Õ ü #) ★ã¨É"íè #Õ fl ѨÙ#~°ƒ"ù Õ I (81/29,30) NǨÏi ^•fi~å f~°÷ =∂Ǩ`出xfl `≥Å∞ã¨∞H˘x =zÛ# „|Ǩχ ^ŒHõΔ „Ѩ*ÏѨu, "åºã¨=ÚhO„^•^Œ∞ʼnõΩ QÆÜ∞« Hˆ „Δ `åxfl QÆ∂iÛ WÖÏ qxÑ≤OKå_»∞. (J^蕺ܫ∞O – 81)

QÆÜ«∂ =∂Ǩ`«‡º=Ú - „âß^•úk Hõ~°‡Å Ѷ¨Å=Ú QÆÜ∂« =∂Ǩ`出xfl qO>Ë KåÅ∞ 'WHõ¯_»— Éè∞í H˜HÎ © 'JHõ¯_»— =ÚH˜HÎ © Ö’@∞O_»^∞Œ . Wk Ѩ~=° ∞ ™ê~°ãfi¨ ~°∂ѨO. ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ QÆÜ∞« <å=∞‰õΩ_»Q∞Æ Jã¨∞~°∞_˘Hõ_∞» P „áêO`«OÖ’ ^Õ=`«Å#∞ ^ŒQOúÆ KÕÜ∞« _®xˆH"≥∂ J#fl@∞¡QÍ Ñ¶∞¨ ’~°`Ñ« =¨ Ú <åK«iOK«™êQÍ_»∞. Ö’HÍÅ∞ P "Õ_Hç ˜ ÉèQí ÉÆ Qíè Æ =∞O_çáÈ™êQÍ~Ú. ^Õ=`«Å∞ q+¨μ=‚ Ù<å„â◊~ÚOK«QÍ PÜ«∞# P ^•#=Ù_»∞ `«Ñ㨠∞¨ ûÖ’ ÖËx q~å=∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ QÆ^•^è~Œ ∞° _≥· =zÛ "åxx ã¨OǨÏiOKå_»∞. P QÆÜ∂« ã¨∞~°∞x J^Œ∞ƒù`« `«Ñ⨠≈◊ H˜Î =Å¡ Jk Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºˆH„Δ `«"∞≥ ÿ qÅã≤eO¡ k. ã¨fiÜ«∞OQÍ N =∞Ǩq+¨μ"‚ Õ QÆ^•^è•iÜ≥∞ÿ JHõ¯_» x=ã≤ã∂¨ Î JHõ¯_çHˆ `≥Oz# "åiH˜ =ÚH˜xÎ „Ѩ™êkã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞. QÆÜ∂« ã¨∞~°∞x qâ◊√^Œú ^ÕǨÏOÖ’xH˜ „u=¸~°∞ÎÅ∞ „Ѩ"ÕtOz J`«x [#‡h, J`«x ¿Ñi@ `å"Õ∞ "≥Å~ÚOz# QÆÜ∞« h =∞iO`« Ѩq„`«O KÕâß~°∞. 'D`«x ^ÕÇϨ "Õ∞ D ѨÙ}ºˆH„Δ `« ~°∂ѨOÖ’ =ÙO@∞Ok. WHõ¯_» ÉèHí Θ ѨÙ~°ãû¨ ~°OQÍ ™êfl#, Ü«∞[˝, „âß^Œ,ú Ñ≤O_» ^•<åk Hõ~‡° Å#∞ KÕÜÚ« "å~°∞ #~°HÍxH˜ "≥à§◊ ~°∞. ÃÑQ· Í ã¨fi~°Oæ QÍx „|Ǩχ֒HõO QÍh KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞— Jx N =∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù Hõ@_ì ç KÕâß_»∞. ™êHΔÍ`«∂Î „|Ǩχ^Õ=Ù_Õ D QÆÜ«∂f~°÷O ã¨~°fi„âı+¨ª=∞<Õ *Ï˝#O Hõey, WHõ¯_˘Hõ Ü«∞[˝O KÕâß_»∞. ^•x x~°fiǨÏ}Ö’ `«#‰õΩ ™êÜ«∞Ѩ_#ç |∞∞ufi‰õΩ¯Öˇ#· „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ★ 1

ã¨É"íè `Õ ü # UHõg~å^Õq "Õ~∞°

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 188

PÜ«∞<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ Ñ¨ÓlOKå_»∞. JO`ÕHÍHõ D Hˆ „Δ `« ã¨O^Œ~≈° ‰õΩÅ J=ã¨~åÅ#∞ f~°Û_®xH˜ WHõ¯_» ~°ã=¨ u Ü«∞#∞ uÜ«∞º\˜ `Õ@ h\˜x „Ѩ™êkOKÕ #kh, Ö’`«∞ ^˘~°Hxõ #∂uh, =∞ixfl [ÖÏâ◊Ü∂« Å#∞, ÉèHí Δõ º, Éè’[º, Ѷ֨ Ï^Œ∞ÅxKÕÛ „ѨH$õ uh, =∞~˘Hõ HÍ=∞^è#Õ ∞=Ùh ã¨$+≤Oì Kå_»∞. z=~°QÍ `«#KÕ Ñ¨ÓlOK«|_ç# q^Œfi^£ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ J~Ú^Œ∞ „HÀã¨∞Å "≥â· ßźOÖ’ "åºÑ≤OzÜ«Ú#fl D Hˆ „Δ `åxfl ^•#O KÕã≤ "≥àϧ_»∞. (J~Ú^Œ∞ „HÀã¨∞ÅO>Ë <Õ\ ˜ ÖˇH¯õ Ö’ 15 H˜Ö’g∞@~°∞)¡ HÍx P „ÉÏǨχ}∞Å∞ J„â◊=∞QÍ =zÛ# ^è<Œ å^Œ∞Å =Å¡ |^ŒHú ãõ ∞¨ ÖÎ ·ˇ áÈ~Ú Hõ~‡° Å#∞ `«yOæ Kå~°∞ „|Ǩχ‰õΩ HÀѨO =zÛ WÖÏ â◊ÑO≤ Kå_»∞, „ÉÏǨχ}∞ÖÏ~å! g∞~°∞ g∞ Hõ~"ΰ åºxfl =∞éKå~°∞ HÍ|\˜ì WHõÃÑ· WHõ¯_» HÍ=∞^è#Õ ∞=ÙO_»^∞Œ . g∞ #∞O_ç =¸_»=`«~O° <å\˜H˜ g∞ "≥·kHõ áêO_ç`«ºO, „|Ǩχ*Ï˝#O, ^èŒ#O W"Õg∞ q∞QÆÅ=Ù. D Ѩ~°fi`åÅ∞ ~åu Ѩ~fi° `åÅ∞QÍ<Õ q∞yeáÈ`å~Ú† ÉèHí Δõ º Éè’[º ѶŨ ^•Ü«∞HÍÅ∞ H͉õΩO_® áÈ`å~Ú— Jx â◊ÑO≤ K«_O» `À „ÉÏǨχ}∞Å∞ ѨâßÛ`«ÑÎ Ù¨ ÖÎ ·ˇ "Õ_∞» HÀQÍ 'D Hˆ „Δ `«O`ÀÉÏ@∞ g∞~°∂ Jaè=$kú K≥O^Œ∞`å~°∞. WHõ¯_ç Hõ~‡° Å =Å¡ Hõ~Åΰ ‰õÄ g∞‰õÄ ‰õÄ_® „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ ∞ „áêuѨkHõQÍ „|Ǩχ֒HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. D Hˆ „Δ `«O =ÚH˜Î ™ê^è#Œ O J=Ù`«∞Ok— Jx nqOKå_»∞. „|Ǩχ*Ï˝#O QÆÜ∂« „âß^ŒOú QÀ QÆ$¿ÇÏ =∞~°}O `«^•ä I "åã¨ó ѨÙO™êO ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `Õ =ÚH˜~ˆÎ ëê K«`∞« ifi^è• II (PKå~° ...82/25) ã¨=Ú„^ŒO #∞O_ô z#fl K≥Å=∞ ^•HÍ Jxfl f~å÷Å∂ J^Œ$â◊ºO ~°∂ѨOÖ’ =zÛ D QÆÜ∂« Hˆ „Δ `«OÖ’ ™êfl#O KÕã≤ "≥à`◊ å~Ú. WHõ¯_» „âß^ŒHú ~õ ‡° Å#∞ PK«iOKÕ"åiH˜ „|ǨχǨÏ`«º, ã¨∞~åáê#O, ã¨fi~°K‚ Ò~°ºO, QÆ∞~°∞ѨfflQÆ=∞#O, áêáê`«‡ ™êOQÆ`º« O =O\˜ =∞Ǩáê`«HÍÅhfl #t™êÎ~Ú. „|ǨχǨÏ`åº ã¨∞~åáê#O ¿ãÜ Î ∞« O QÆ∞~åfiOQÆ<åQÆ=∞ó I áêѨO `«`û« OQÆ[O ã¨~fi° O QÆÜ∂« „âß^•ú kfi#â◊ºu II (PKå~°...82/17) =∞$`«∞º=Ù `«~∞° "åu ã¨O™ê¯~åÅ∞ ã¨=∞OQÍ [~°∞QÆx "åiH©, áê=ÚHÍ@∞ =Å# =∞~°}O˜ z#"åiH©, Ѩâ√◊ , KÀ~å^Œ∞Å ^•fi~å |Å=#‡~°}O K≥Ok#"åiH© ™ê=∂#ºOQÍ<≥`· Õ L`«=Î ∞ QÆ`∞« Å∞O_»=Ù. HÍh "åi "å~°ã∞¨ Å∞ "åiH˜ QÆÜ∞« Ö’ „âß^•úk Hõ~‡° Å∞ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ KÕ¿ãÎ P ѨÙ}ºO =Å¡ |O^è#Œ =ÚH˜Î Hõey ã¨fi~°Oæ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 189

QÆÜ∞« Ö’ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O ^•fi~å HõeQˆ ã¨`Ê« eù `åÅ∞ =O^ŒHÀ@¡ ã¨O=`«û~åÅ∞ K≥ÑÊ≤ <å `«~Q° =Æ Ù. H©Hõ@^Õâ◊OÖ’ QÆÜ«∞ ѨÙ}ºâße. JÖψQ =<åÖ’¡ ~å[QÆ$ǨÏO, Éèí∂=ÚÅÖ’ #n[ÖÏÅ`À `«_¿ç ãh Ѩ~=° ∞„âıëêªÅ∞. QÆÜ∞« ‰õΩ `«∂~°∞Ê# =ÚO_»Ñ$¨ +¨ª f~°=÷ Ú#flk. Jk #Å∞k‰õΩ¯Å∂ qã¨iÎ OzÜ«Ú#flk. ^•x qã¨Î $u XHõ\ #˜ fl~° HÀã¨∞Å∞. („Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ <åÅ∞QÆ∞#fl~° H˜Ö’g∞@~°∞.¡ QÆÜ∂« Hˆ „Δ `« Ѩi=∂}O J~Ú^Œ∞ HÀã¨∞Å∞) QÆÜ∂« t~°O XHõ HÀã¨∞ Ѩi=∂}OÖ’ =Ù<åfl~Ú. WHõ¯_» Ñ≤O_» ^•#O KÕã#≤ "åx Ñ≤`~« ∞° Å∞ âßâ◊fi`« `«$Ñ≤Î <˘O^Œ∞`å~°∞. ѨOK«„HÀâ◊O QÆÜ∂« Hˆ „Δ `«O „HÀâ◊"∞Õ HõO QÆÜ∂« t~°ó I `«„`«ÑO≤ _» „Ѩ^•<Õ# `«$Ñ≤~Î ƒ° =ù u âßâ◊fif II (PKå~° 83/3) q+¨μ‚ Ѩ~fi° `«O #∞O_ç L`«~Î =° ∂#ã¨O ^•HÍ QÆÅ ÉèÏQÍxfl QÆÜ∂« t~°=∞O\Ï~°∞. ^•x<Õ Ñ¶Å¨ ∞æ f~°=÷ ∞h =º=ǨÏi™êÎ~∞° . WHõ¯_» Ñ≤O_» „Ѩ^•#O á⁄Ok# Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ Ñ¨~=° ∞QÆu „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. QÆÜ∞« H˜ =zÛ#O`«<Õ =ºH˜Î Ñ≤`$« Í}=Ú‰õΩ_Î =» Ù`å_»∞. QÆÜ∂« QÆ=∞# =∂„`Õ} Ñ≤`$« Ï}Ï =∞#$}À Éè"í `Õ ü II (PKå~°...83/5) D Ѩq„`« Hˆ „Δ `«OÖ’ ™êHΔÍ#‡Ç¨q+¨μ"‚ Õ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å ~°∂ѨOÖ’ qǨÏiã¨∞OÎ \Ï_»∞. ѨÙO_»sH͉õΩΔ _»∞, [<å~°#Ì ∞_»∞<≥#· P ÉèQí =Æ #∂‡iÎx ^Œi≈Oz#O`«<Õ =º‰õΩÅÎ ∞ |∞∞}„`«Ü∞« (^Õ=,Éèí∂`«, |∞∞+≤) q=Ú‰õΩÎÖ∫`å~°∞. QÆÜ«∞ ã≤OǨÏ^•fi~åxH˜ #=∞㨯iOz<å, ~°∞„^Œ HÍàıâfi◊ ~°, Hˆ ^•~°<å^ä∞Œ Å#∞ ã¨O^Œi≈Oz<å =∞x+≤ Éè∂í `«, Jukä |∞∞} q=Ú‰õΩ_Î =» Ù`å_»∞. JHõ¯_» Ñ≤`å=∞Ǩï_≥#· „|Ǩχx ^Œi≈¿ãÎ áêѨq=ÚH©,Î „ѨÑ`≤ å=∞Ǩïx ★^Œi≈¿ãÎ J<å=∞Ü«∞Ö’Hõ „áêÑ‘Î HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. JÖψQ QÆ^•^è~Œ ∞° _≥#· q+¨μ=‚ ¸iÎH˜ „Ѩ}Ï=∞O KÕ¿ãΠѨÙ#~°#˚ ‡ ÖˉΩõ O_® "≥∂Hõ"Δ ∞Õ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. JHõ¯_ç =∞ø<åk`«º, Hõ#HÍ~°¯ =∞Ǩ`«∞‡Å#∞ ^Œi≈Oz „|Ǩχ#∞ ѨÓlOz# "åiH˜ „|Ǩχ֒HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. =∞ø#^è•~°} WHõ¯_ç ѨÓ*Ï xÜ«∞=∂ÅÖ’ <˘Hõ\ .˜ WHõ¯_» „áê`«óHÍÅ"Õ∞ ÖËz ™êfl<åkHõ=ÚÅ#∞ =ÚyOz ã¨∂~°∞ºxÖ’ QÍÜ«∞„ux ^Œi≈Oz qkèq^è•<åÅ`À ѨÓ~°fiã¨O^躌 #∞ ã¨OѨ#flO KÕã#≤ "åiH˜ Jxfl "Õ^•Å#∂ K«kq# ★

^Œi≈OK«_»=∞#QÍ „âß^ŒúHõ~°‡ KÕÜ«Ú@ÜÕ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 190

ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k. JÖψQ =∞^蕺ǨÏflO ™êq„ux, ã¨O^躌 #∞ Ѩ^uúŒ „ѨHÍ~°O Láêã≤Oz# "åiH˜ Ü«∞[˝O KÕã#≤ ѶŨ O =ã¨∞OÎ k. ™êÜ«∞O„`«O ã¨∂~°ºâ◊HΘ ã¨~ã° fi¨ ux [Ñ≤Oz ^Œi≈Oz ã¨O^躌 "åiÛ# "åiH˜ L`«=Î ∞ ^•<åezÛ# ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k. QÆÜ∞« Ö’ <˘Hõ Ѩ~fi° `«OÃÑ· Ѩ~=° ∞t=Ù_»∞ "≥Åã≤ÜÚ« <åfl_»∞. PÜ«∞##∞ ^Œi≈Oz# "åiH˜ Ñ≤`«$Ï} (Ñ≤`«$|∞∞} J<Õ =∂@ ã¨i HÍ^Œ∞) q=ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. JHõ¯_ç ^è~Œ å‡~°}ºOÖ’ H˘Å∞=Ù fi# Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA#∞ ^Œi≈¿ãÎ Jxfl |∞∞}ÏÅ∂ fiáÈ`å~Ú. JÖψQ QÆ$„^èâÕ fi◊ ~° =∞Ǩ^Õ=Ùx ^Œi≈Oz#"åiH˜ Jxfl |O^è<Œ åÅ∂ `˘ÅyáÈ`å~Ú. ^è#Õ ∞=#O (QÀ„ѨKå~° f~°O÷ ) J#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ =∞Ǩ f~°O÷ Ö’ ^è#Õ ∞ ^Œ~≈° #OKÕã#≤ "åi Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ ã¨fi~°Öæ ’HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. „ѨÉÏè 㨠f~°O÷ Ö’ „ѨÉÏè ¿ãâ◊fi~° <å=∞O`À "ÕOKÕã≤ Ü«Ú#fl Ѩ~=° ∞t=Ùx ^Œi≈Oz#"å~°∞ Ѩ~=° ∞QÆux á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. HÀ\©âfi◊ ~°, Jâ◊fi"Õ∞^èŒ f~å÷Å#∞ ^Œi≈Oz#"åiH˜ |∞∞}ÏÅhfl fiáÈ`å~Ú. JÖψQ ã¨fi~°^æ •fiˆ~â◊fi~° ^Œ~≈° #O ã¨~fi° |O^èŒ q=ÚHõHÎ Oõ . WHõ¯_ç ^è~Œ å‡~°}ºOÖ’ #∞#fl QÆ^•Ö’Å f~å÷hfl JHõ¯_» H˘Å∞=Ù#fl ~å"Õ∞â◊fi~° ™êfiq∞h ^Œi≈Oz# "åiH˜ ã¨fi~°„æ áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. „ѨH¯õ <Õ H˘Å∞"≥#· „|¿Çχâ◊fi~° ™êfiq∞x ¿ãqOz# "åiH˜ „|ǨχǨÏ`åºáê`«HOõ #∞O_ç q=ÚH˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. QÆÜ∞« Ö’<Õ =ÚO_»Ñ$¨ +¨ª f~°O÷ Ö’ "≥Åã≤# =∞ǨK«O_ô^qÕ x ^Œi≈Oz# "åi Jxfl "åOKèÅ« ∂ <≥~"° ~Õ ∞° `å~Ú. ѶŨ ∞æ f~°O÷ Ö’ ѶŨ ∞æ ™êfiq∞, K«O_ç, Q“i, =∞OQÆà,◊ QÀ=∞Hõ, QÀѨu, JOQ͈~â◊fi~°, ã≤^âúÕ fi◊ ~°, QÆ[™êfiq∞, QÆÜ∂« k`«º, =∂~°¯O_ÕÜ∞Õ â◊fi~° ÉèQí "Æ å#∞Å∞ "≥Åã≤ÜÚ« <åfl~°∞. gi ^Œ~≈° #O Ñ≤`$« Ï} ÉèOí [HõO. JÖψQ ѶŨ ∞æf~°O÷ Ö’ ™êfl#O KÕã≤ JHõ¯_»∞#fl QÆ^•^è~Œ ° ™êfiq∞x ^Œi≈Oz#"å~°∞ Ñ≤`~« ∞° Å |∞∞}O #∞O_ç q_ç=_»`å~°∞. Éè∂í q∞ÃÑ· #∞#fl Jxfl f~åúÅ∂ ã¨=Ú„^•Å∂, ã¨~À=~åÅ∂ „Ѩuk#=¸ =zÛ Ñ¶Å¨ ∞æ f~å÷xfl ^Œi≈Oz "≥à`◊ å~Ú. "≥Ú`«OÎ Éè∂í Ö’HõOÖ’ QÆÜ∞« , QÆÜ∞« Ö’ QÆÜ∂« t~°O, P t~°OÖ’ ѶŨ ∞æ f~°O÷ „âı+ª¨ ÉèÏQÍÅ∞. Ѩ$kä"åºOÜ«∂x f~å÷x ÜÕ∞ ã¨=Ú„^•ó ã¨~åOã≤K« I ѶŨ ∞æ f~°O÷ QÆq∞+¨ºOu "å~°"∞Õ HõOk<Õ k<Õ II Ѩ$kä"åºO K« QÆÜ∂« ѨÙ}ϺQÆÜ∂« Ü«∂OK« QÆÜ∂« t~°ó I „âı+Oª¨ `«^•ä ѶŨ ∞æ f~°O÷ `«#∞‡YOK« ã¨∞~°ãº¨ Ç≤Ï II (PKå~°...83/22,23) nx‰õΩ`«~Î å# Hõ#HÍ#k áê~°∞`ÀOk. ^•x =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ #∞#fl <åaè f~åúxH˜ ^ŒQ~æÆ Q° Í „|Ǩχ ã¨^㌠~Α O÷° <≥ÅH˘x=ÙOk. Jk `«#Ö’ ÉèHí „Î˜ â◊^ÅúŒ `À ™êfl#O KÕã#≤ "åix

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 191

„|Ǩχ֒HÍxH˜ ѨOѨQÅÆ ^Œ∞. P „áêO`«OÖ’<Õ QÆŠǨÏO㨠f~°™÷ êfl#O ã¨~fi° áêѨ q<åâ◊H~õ O° . HÀ\˜ f~°O÷ , QÆÜ∂« Ö’ÅO, "≥`· ~« } ° ˜ WOHÍ QÀ=∞Hõ f~°O÷ – D f~å÷ÅÖ’ Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ `«~Ê° }ÏezÛ „âß^•úÅ∞ ÃÑ\˜#ì "å_»∞ `«#`À ÉÏ@∞ `«# W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ `«~åÅ "åiH˜ „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ≤xÎ HõeyOK«QÅÆ _»∞. „|Ǩχ f~°,÷ ~å=∞f~°,÷ Jyflf~°÷ (™È=∞f~°)÷ ~å=∞„Ǩkh f~å÷ÅÖ’ „âß^ŒOú ÃÑ\˜#ì "åx Ñ≤`~« ∞° Å∞ „|Ǩχ Ö’HÍxH˜ "≥à`◊ å~°∞. L`«~Î =° ∂#ã‘ f~°O÷ Ö’ „âß^Œú Hõ~‡° Å∞ KÕã#≤ "åiH˜ ѨÙ#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . ^ŒH}Δ˜ =∂#ã‘ f~°O÷ „|Ǩχ֒Hõ„Ѩ^•Ü«∞HõO. ã¨fi~°æ ^•fi~å f~°=÷ ¸ JO`Õ. cè+‡¨ Ѩ~fi° `«OÃÑ· „âß^Œú Hõ~‡° Å#∞ á⁄Ok#"å~°∞ #~°HÍxfl ã¨∞ÅÉèOí QÍ ^•\˜áÈ`å~°∞. QÆ$„^èâÕ fi◊ ~° f~°=÷ Ú#O^Œ∞ ÃÑ@ì|_»∞ „âß^ŒOú Ñ≤`$« Ï} =ÚH˜^Î OŒ . ^è#Õ ∞HÍ~°}ºOÖ’ „âß^ŒOú ÃÑ\˜ì uÅ^è#Õ ∞=Ù#∞ ^•#O KÕã≤ =∞~°Å ™êfl#=∂K«iOz JHõ¯_» "≥Åã≤# ^èÕ#∞=¸iÎx ^Œi≈Oz#"å_»∞ xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ `«# Ñ≤`«$[#∞Å#∞ „|Ǩχ֒HÍxH˜ KÕ~Û° QÆÅ_»∞. WO„^Œ, "åã¨=, ~å=∞, "≥+· =‚¨ , =∞Ǩ#n f~å÷ÅÖ’ „âß^•úxH© J^Õ Ñ¶Å¨ =Ú. ã¨∂~Àº`«Ê#fl â◊‰Ωõ ÖÎ #·ˇ QÍÜ«∞„u, ™êq„u, ã¨~ã° fi¨ `«∞Å ¿Ñi@ "≥Åã≤# f~å÷ÅÖ’ ™êfl<åÅ∞, `«~Ê° }ÏÅ∞, „âß^ŒHú ~õ ‡° Å∞, ã¨O^蕺=O^Œ<åÅ∞ KÕã#≤ "å_»∞ `«# #∂\ÁHõ¯ `«~åÅ Ñ≤`~« ∞° Å#∞ „|Ǩχ Ö’HÍxH˜ Q˘xáÈQÆÅ_»∞. WHõ¯_ç „|Ǩχ Ü≥∂x f~°O÷ q∞H˜¯e „Ѩ`ºÕ Hõ`« QÆÅk. „ѨâßO`«=∞#ã¨∞¯Öˇ· Ñ≤`~« ∞° Å<Õ UHÍ„QÆz`«OÎ `À ^蕺xã¨∂Î D f~å÷xfl xÜ«∞=∂#∞™ê~°O ^•\˜ Ñ≤`$« QÆ}ÏʼnõÄ ^Õ=`«Å‰õÄ `«~Ê° }ezÛ# "åiH˜ ѨÙ#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . HÍHõ[OѶ∂¨ f~°O÷ Ö’ `«~Ê° }ÅO^Œ∞H˘#fl Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ JHõÜ Δ ∞« `«$Ñ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^è~Œ å‡~°}º, =∞`«OQÆ"åÑ‘ f~å÷ÅÖ’ „âß^•úÅ∞ ÃÑ\˜#ì =∞#∞+¨μºxH˜ ã¨fi~°Öæ ’HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. ^è~Œ ‡° ‰õÄѨ, ‰õÄѨf~å÷ÅÖ’ KÕ¿ã Hõ~‡° ʼnõΩ Ñ≤`$« Ï} q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. WHõ¯_ç „âß^•úk Hõ$`åºÅ#∞ D =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ KÕÜ∂« e. „Ѩ=∂}O ^Õ=`åó ã¨O`«∞ Ö’Hõ áêÅâ◊Û™êH˜}Δ ó I =∞Ü«∂QÆ`º« =∞`«OQˆ -ã≤‡<£ Ñ≤`$« Ï}ÏO x+¨¯ $uó Hõ$`å II (PKå~°...83/36) ~å=∞f~°O÷ Ö’ ™êfl#O KÕã≤ „ѨÉÏè ã¨, „¿Ñ`«tÖÏ f~å÷ÅÖ’ „âß^ŒHú Í~åºÅ∞ KÕã#≤ "åx Ñ≤`~« ∞° Å∞ Ѩ~=° ∂#O^ŒÉiíè `«∞Ö∫`å~°∞. nx =Å¡ "åx #∞O_ç W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ `«~åÅ∞ L^Œiú OѨ|_»`å~Ú. JÖψQ =ÚO_»Ñ$¨ ëêªk f~å÷Ö’¡ ‰õÄ_® D HÍ~°º„Hõ=∂xfl QÍqOz#"åiH˜ „|Ǩχ֒Hõ=Ú#‰õΩ `«=∞ Ñ≤`~« ∞° Å#∞ Q˘xáÈÜÕ∞ â◊HΘ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. QÆÜ«∂ˆHΔ„`«OÖ’ f~°÷OHÍx KÀ@∞ÖË^Œ∞. JHõΔÜ«∞ Ѷ¨ÖÏÅ∂ „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ≤Î J_»∞QÆ_∞» QÆ∞<å ÅaèOѨ*¿Ë ã ѨÙ}º™ê÷# ã¨=Ú^•Ü«∞O QÆÜ∞« .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 192

QÆÜ∂« Ü«∂O #Ç≤Ï `«`™ü ê÷#O Ü«∞„`« f~°O÷ # q^Œº`Õ I ѨOK«„HÀâ’ QÆÜ∂« Hˆ „Δ `Õ Ü«∞„`« `«„`« `«∞ Ñ≤O_»^óŒ II JHõÜ Δ ∞« O ѶŨ =∂áÈflu „|Ǩχ Ö’HõO #ÜÕ∞`ü Ñ≤`$« Ï<£ I (PKå~°...83/39,40) ã¨fiÑ≤O_®xfl [<å~°#Ì ∞x KÕuÖ’ ÃÑ_»∞`«∂ D „H˜Ok =∞O„`åxfl ѨiOî Kåe. U+¨ÑO≤ _À =∞Ü«∂ ^Œ`Ϋ ã¨=ΠǨϿãÎ [<å~°#Ì I Ѩ~Ö° ’HõO QÆ`Õ "≥∂Hõ=Δ ∞HõÜ Δ ∞« º=ÚѨu+¨`ª åO II (PKå~°...83/41) QÆÜ«∂ˆHΔ„`«OÖ’ <≥ÅH˘xÜ«Ú#fl ^èŒ~°‡Ñ¨$+¨ª, „|Ǩχã¨~°, QÆÜ«∂j~°¬, JHõΔÜ«∞ =@ f~å÷ÅÖ’ Ñ≤`~« ∞° Å HÀã¨O KÕ¿ã Hõ~‡° Åhfl JHõÜ Δ ∞« ѶŨ ^•Ü«∞HÍÅ=Ù`å~Ú. ^è~Œ å‡~°}º, ^è~Œ ‡° Ѩ$+¨,ª ^è#Õ ∞HÍ~°}º f~å÷Å#∞ ^Œi≈Oz# =ºH˜Î `«# W~°"·≥ `«~åÅ#∞ L^Œiú OK«QÅÆ _»∞. WHõ¯_ç =∞Ǩ#k Ü≥ÚHõ¯ ѨtÛ=∞ÉèÏQÍxfl „|Ǩ‡~°}º=∞O\Ï~°∞. ^•xH˜ `«∂~°∞ÊÖ’ „|Ǩχã¨^OŒ , <åQÍ„k Ѩ~fi° `«O, Éè~í `° å„â◊=∞O =Ù<åfl~Ú. Éè~í `° å„â◊=∞OÖ’#∂, =∞`«OQÆ Ñ¨~fi° `«O ÃÑ<· å Ñ≤`$« Hõ~‡° Å#∞ KÕÜ∂« e. QÆÜ«∂j~°¬ f~å÷xH˜ ^ŒH˜Δ}OÖ’#∂ =∞Ǩ#n f~åúxH˜ ѨtÛ=∞OQÍ#∂ K«OѨHõ =#"≥ÚHõ@∞Ok. JO^Œ∞Ö’ áêO_»∞tÅÜ«∞#∞ f~°=÷ ÚOk. P f~°O÷ Ö’ `«kÜ«∞<å_»∞ ÃÑ>Ëì „âß^ŒúO Ѩ~°=∞„Ѩâ◊ã¨ÎO. P f~å÷xH˜ ^ŒQÆæ~À¡ xtÛ~å =∞O_»Å, =∞Ǩ„ǨÏ^Œ, H“tH© P„â◊=∂Å∞<åfl~Ú. D Ѩq„`« f~å÷Ö’¡ KÕÜ∞« |_»∞ „âß^ŒHú ~õ ‡° Å∞ JHõÜ Δ ∞« Ѷe¨ `åÅx™êÎ~Ú. "≥`· ~« } ° © #kH˜ L`«~Î O° Ö’ `«$fÜ«∂ J#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ [ÖÏâ◊Ü∞« "≥ÚHõ@∞Ok. JHõ¯_Õ „H“OK«Ñ‰¨ ΩΔõ Å∞ x=ã≤™êÎ~Ú. WHõ¯_» „âß^ŒOú ÃÑ>Ë"ì åxH©, Ñ≤`~« ∞° ʼnõÄ ã¨fi~°Oæ Åaèã∞¨ OÎ k. „H“OK«Ñ^¨ Œ f~å÷xH˜ L`«~Î O° Ö’ xtÛ~å <å=∞O`À „Ѩã^≤ "úŒ ∞≥ #ÿ [ÖÏâ◊Ü∞« =ÚOk. JHõ¯_çH˜ "≥o§ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O XHõ¯=∂~°∞ KÕã#≤ "åxH˜ rq`«OÖ’ XHõ ^Œ∞~°É¡ "íè ∞≥ #ÿ ^Õn WHõ =ÙO_»^∞Œ . WHõ x`«º x"åã¨O KÕã∂¨ Î JHõ¯_Õ =ÙO_Õ "åÔ~O`« ѨÙ}ºâßÅ∞Ö’ Hõ^•! =∞Ǩ#k h\˜x ã¨Ê $tã¨∂Î Ñ≤`$« ^Õ=`«ÅH˜ `«~Ê° }ÏezÛ# "åxH˜ JHõÜ Δ ∞« Ö’HÍÅ „áêÑ‘Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok† ‰õΩ@∞O|=¸ L^Œiú OѨ|_»∞`«∞Ok. WHõ ™êq„u f~°O÷ Ö’ XHõ=∂~°∞ ã¨O^蕺=O^Œ#O KÕã#≤ "åxH˜ Ѩ<fl≥ O_Õà√◊ ¡ ã¨O^躌 "åiÛ# ѨÙ}ºO ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 193

XHõ =∂ã¨O J#QÍ ~Ô O_»∞ ѨHÍΔ Å∂ ѨÓiÎQÍ QÆÜ∞« Ö’ x=ã≤Oz Ñ≤`$« HÍ~åºÅ#∞ ã¨OѨ#flOKÕÜÚ« "å_»∞ `«Ñʨ Hõ `«#`À ÉÏ@∞ U_»∞`«~åÅ "åi#∞^Œiú OK«QÅÆ _»∞. WHõ¯_ç =ÚO_»Ñ$¨ +¨,ª J~°qO^ŒÑ~¨ fi° `«, „H“OK«áê^Œ f~å÷Å#∞ ¿ãqOz# "åi áêáêÅhfl #t™êÎ~Ú. „QÆÇϨ }ÏÅÖ’#∂ =∞Hõ~° ã¨O„HÍOu<å_»∂ QÆÜ∞« Ö’ =ÙO_ç Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕ¿ãÎ =KÕÛ Ñ¶e¨ `«O ZO`« Q˘Ñ¨Ê^ŒO>Ë ^•xx =¸_»∞ Ö’HÍÖ’¡#∂ Z=~°∂ ZѨC_»∂ á⁄Ok =ÙO_»~∞° . Jk Ju ^Œ∞~°É¡ Oíè . =∞Ǩ„ǨÏ^ŒO, H“tH© f~°O÷ , =¸ÅˆH„Δ `«O, QÆ$„^艌 Äõ @ Ѩ~fi° `« QÆ∞Ç¨Ï – D <åÅ∞QÆ∞ KÀ\Ï¡ „âß^Œú Hõ~‡° KÕã#≤ "åiH˜ =∞Ǩ Ѷ֨ ÏÅ|∞ƒ`å~Ú. QÆÜ∞« Ö’x =∂¿ÇÏâ◊fisÖ’ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_≥#· t=Ùx Ü≥ÚHõ¯ [\ÏE@=Ú #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õi# QÆOQÆ Ü≥ÚHõ¯ ^è•~° =zÛ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ @∞Ok. P Ѩ~=° ∞ Ѩq„`« =∂¿ÇÏâ◊fis ^è•~° „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ f~°O÷ Ö’ Ñ≤`$« Hõ~‡° KÕã#≤ "å~°∞ |∞∞} q=Ú‰õΩÖÎ ∫`å~°∞. (qâßÅ QÆ∂iÛ `«^∞Œ Ѩi J^蕺ܫ∞OÖ’ =ÙO@∞Ok) QÆÜ∞« "≥o§ `«=∞H˜ Ñ≤O_»OÃÑ_»`å_»<Õ Pâ◊Ü∞Õ =∂#=ÙÅ#∞ Ѩل`«ãO¨ `å#O HÀã¨O, J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ Ü«∞*Ï˝Ö<·ˇ å KÕã,≤ „ѨÜ∞« uflOKÕÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. QÆÜ∞« H˜ =zÛ# Ѩل`«∞Å "≥Ñ· Ù¨ ÖË^• Ñ≤O_®kèHÍ~°∞Å"≥Ñ· Ù¨ Ñ≤`~« ∞° Å∞ Q˘Ñ¨ÊQÍ =Úiã≤ K«∂ã¨∞OÎ \Ï~°∞. 'WHõ =∞#H˜ #~°HÉõ Ü íè ∞« O ÖË^—Œ <Õ nè=∂ "åi =∞#ã¨O`«\Ï xO_ç =ÙO@∞Ok. QÆÜ∂« „áêѨOÎ ã¨∞`«O^Œ$ëêì º Ñ≤`$« Ï}Ï =Ú`«º"ÀÉè"í `Õ ü I Ѩ^É£ Ïè º=∞Ñ≤ [ÅO ã¨Ê $ëêìfi J㨇Éèºí O H˜Å ^•ã¨ºu II (PKå~°...83/60) ã¨fiO`«ÑÙ¨ „`«∞Å∂, Ñ≤O_®kèH$õ `«∞Öˇ#· "åˆ~ HÍHõ J#º =Oâ◊AÅ∞ ‰õÄ_® =∞$`«∞Å <å=∞ QÀ„`åÅ#∞ K«kq „âß^ŒHú ~õ ‡° Å#∞ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. QÆÜ∞« Ö’x QÆÜ∂« ‰õÄѨ=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆŠѨq„`« f~°O÷ Ö’ Z=i ¿Ñi@ Ñ≤O_»„Ѩ^•#=Ú KÕ¿ãÎ "åiˆH JO^Œ_"» ∞Õ QÍHõ "åiH˜ âßâ◊fi`« „|ǨχQÆux ‰õÄ_® „áêÑ≤OΠѨ*ãË ∞¨ OÎ k. P`«‡*’"å `«^•ä <Àº"å QÆÜ∂« ‰õÄ¿Ñ I Ü«∞^•`«^• I Ü«∞<åfl=∂fl áê`«Ü∞Õ `ü Ñ≤O_»O `«O #ÜÕ∞^£ „|Ǩχ âßâ◊fi`«O II (PKå~°...83/61) QÆÜ«∞Ö’x HÀ\˜f~å÷xfl ^Œi≈Oz# "åxH˜ q+¨μ‚Ö’Hõ „áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. P Hˆ „Δ `«OÖ’<Õ =ÚÖ’¡HÍÅÖ’#∂ ¿Ñ~°∞#fl "≥`· ~« }° ˜ J#∞ #k QÆÅ^Œ∞. Jk QÆÜ∞« Ö’ Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 194

L`«=Î ∞ QÆ`∞« Å#∞ HõeyOK«_®xˆH „|ǨχKÕ Éè∂í q∞ÃÑ· J=`«iOK«|_çOk. „â◊^QúŒ Í Ñ≤O_» „Ѩ^•<åhfl, QÀ^•<åhfl WHõ¯_» KÕã#≤ "å~°∞ `«=∞`À ã¨Ç¨ `«=∞ W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ `«~åÅ#∞ L^Œiú OK«QÅÆ ~°∞. Ü«∂ ™ê "≥`· ~« }° <© å=∞ „u+¨μ Ö’ˆH+¨μ q„â◊√`å II ™ê=f~å‚ QÆÜ∂« Hˆ „Δ `Õ Ñ≤`$« Ï}ÏO `å~°}ÏÜ«∞ Ç≤Ï I (PKå~°...83/62,63) QÆÜ∂« f~°÷ Ü«∂„u‰õΩÅ∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ@ì^ÅŒ K«∞‰õΩ#flѨÙ_»∞ JHõ¯_» XHõÑC¨ _»∞ „|Ǩχܫ∞[˝O KÕã#≤ ѨÙ_»∞ |∞∞ufi‰õΩ¯Å∞QÍ =iOz# „ÉÏǨχ}∞ňH J#QÍ, P ã¨O`«u "åiˆH Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\Ïìe. P „ÉÏǨχ}∞Å∞ QÆÜ∞« Ö’ „|ǨχѨ^,Œ ™È=∞áê#Hõ f~å÷ÅÖ’ =ÙO\Ï~°∞. P f~å÷Å∞ „|Ǩχ^Õ=ÙxKÕ xi‡OѨ|_ç#q. D „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ѨÓl¿ãÎ Ñ≤`~« ∞° Å∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ `å"Õ∞ ѨÓlOѨ|_ç#@∞¡QÍ ÉèÏqOz `«$ѨÙÖÎ ∫`å~°∞. QÆÜ∂« f~°O÷ Ö’ ǨÏ=ºHõ"åºk ѨHÍfi<åflÅ ^•fi~å JHõ¯_ç „ÉÏǨχ}∞Å#∞ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ ã¨O`«∞+¨Ñì é ¨ Kåe. QÆÜ∞« Ö’ =$ëÈ`«û~°Oæ (Z^Œ∞#Ì ∞ ¿ãfiK«ÛQù Í =^Œe"ÕÜÚ« @) KÕã#≤ "åiH˜ #∂~°∞ JyflëÈì=∞Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã#≤ ѶŨ O ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. WHõ¯_» ã¨fiÑ≤O_»O "Õã∞¨ HÀ=K«∞Û. Jk uÅ~°ÇÏ≤ `«OQÍ =ÙO_®e. J#∞ºÅ‰õÄ "ÕÜ∞« =K«∞Û#∞. P`«‡<À-Ñ≤ =∞Ǩ|∞kú~Ü æ° ∂« Ü«∂O`«∞ uÖˇi· fi<å I Ñ≤O_» x~åfiѨ}O ‰õΩ~åº^Œ<fiÕ ëê=∞Ñ≤ =∂#=ó II (PKå~°... 83/69) XHõ =ºH˜Î `«# *ÏuH˜ K≥Ok# ZO`«=∞Ok Ñ≤`~« ∞° ÅÔH<· å |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅÔH<· å, q∞„`«∞ÅÔH<· å QÆÜ∂« Éè∂í q∞Ö’ qkèÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ Ñ≤O_»„Ѩ^•<åÅ#∞ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. WHõ¯_ç ~å=∞f~°O÷ Ö’ ™êfl#O KÕã#≤ =∞#∞+¨μºxH˜ #∂~°∞QÀ^•<åŠѶŨ O ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. =∞`«OQÆ "åÑ≤Ö’™êfl#O KÕ¿ãÎ ã¨ÇϨ „㨠QÀ^•<åŠѶŨ O ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. xtÛ~å ã¨OQÆ=∞OÖ’ ™êfl#O KÕã#≤ "å_»∞ `«# Ñ≤`~« ∞° Å#∞ „|Ǩχ֒HÍxH˜ Q˘xáÈQÆÅ_»∞. =ã≤ëꪄâ◊=∞OÖ’ ™êfl#O KÕã#≤ "åxH˜ "å[¿ÑÜ«∞ Ü«∞[˝ÑŨ¶ O Åaèã∞¨ OÎ k. =∞ǨH“tH© f~°O÷ Ö’ x"åã¨=ÚO>Ë Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∞[˝ ѶŨ O ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. „|Ǩχ ã¨~À=~åxH˜ ^ŒQ~æÆ À¡<Õ Jyfl^è•~å#k „Ѩ=Ç≤Ï™ÈÎOk. D „Ѩã^≤ úŒ #k "≥Ú`«OÎ „ѨÑO¨ Kå<Õfl Ѩq„fHõiOK«QÅÆ ^Œ∞. nxH˜ HõÑÅ≤ Ü«∞x =∞~À ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® =ÙOk. WHõ¯_» ™êfl#O KÕã,≤ Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ „âß^Œú Hõ~‡° Å∞ x~°fiiÎOz#"åxH˜ JyflëÈì=∞Ü«∞[˝ ѶŨ O Åaèã∞¨ OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 195

‰õΩ=∂~°^•è ~°Ö’ „âß^ŒHú ~õ ‡° KÕã#≤ "åxH˜ Jâ◊fi"Õ∞^èÜ Œ ∂« QÆ Ñ¶Å¨ O ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. JHõ¯_» "≥Åã≤# ‰õΩ=∂~°^=Õ Ùx ^Œi≈Oz, ѨÓlOz, „Ѩ}Ï=∞ x"Õ^#Œ Å∞ KÕã#≤ "åiH˜ "≥∂HõOΔ Åaèã¨∞ÎOk. ™È=∞‰õΩO_» f~°÷OÖ’™êfl#O KÕ¿ãÎ ™È=∞Ö’Hõ x"åã¨O J|∞ƒ`«∞Ok. ã¨O=~°Î "åÑ≤Ü∞« #∞ f~°O÷ Ö’ ™êfl#=∂K«iOz Ñ≤O_»^•<åÅ∞ KÕã#≤ "å~°∞ ã¨~fi° ™œÉèÏQƺ „áêÑ≤Î <˘O^Œ∞`å~°∞. „¿Ñ`«‰Ωõ O_» f~°O÷ Ö’ Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕã#≤ "åiH˜ Jxfl áêáêÅ #∞O_ô q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^Õ=#k, ÖËÅǨ#, =∞^ä#Œ , *Ï#∞QÆ~ΰ HÍk W`«~° QÆÜ∂« O`«~`æ° « f~å÷ÅÖ’ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O ‰õÄ_» Ñ≤`~« ∞° Å#∞ „Ñ‘`∞« Å#∞ KÕã∞¨ OÎ k. JÖψQ WHõ¯_ç =ã≤¿+⪠fi◊ ~åk ^Õ=`«Å#∞ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ Ñ¨ÓlOz „Ѩ}Ï=∞O KÕã#≤ „áê}∞Å |∞∞}ÏÅhfl fiáÈ`å~Ú.—— (J^蕺ܫ∂Å∞ 82,83)

QÆÜ«∞, QÆÜ«∂ j~°¬ =∞Ç≤Ï=∞ qâßÅ∞x Hõ^äŒ "åºã¨∞xH˜ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ K≥ÑÊ≤ # ^•xx ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ <≥q· ∞ëê~°}ºOÖ’ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. ''=∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! QÆÜ∞« ‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õ~^° ÅŒ K«∞‰õΩ#fl =ºH˜Î =ÚO^Œ∞QÍ `«# „QÍ=∞OÖ’ „âß^ŒHú ~õ ‡° #∞ QÍqOz ã¨<åºã≤ "Õëêxfl ^èiŒ Oz „QÍ=∂xH˜ „Ѩ^HŒ }Δ˜ KÕÜ∂« e.`«~∞° "å`«á⁄~°∞QÆ∞ „QÍ=∞OÖ’ ‰õÄ_® ã¨<åºã≤QÍ<Õ uiy „âß^Œú „Ѩ™ê^•xfl =∂„`«"∞Õ Éè∞í lOKåe. QÆÜ∂« Hˆ „Δ `åxH˜ "≥à√◊ `«∞<åfl~°∞ Hõ^• Jx Z=Ô~<· å Z@∞=O\˜ ^•<åxflzÛ<å ѨÙK«∞ÛHÀ~å^Œ∞. QÆÜ∞« "≥Ñ· Ù¨ Ü«∂„u‰õΩ_»∞ "Õ¿ã J_»∞QÆ∂ "åx Ñ≤`~« ∞° Å ã¨fi~åæ~ÀǨÏ}‰õΩ "≥∞@∞ìQÍ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞Ok. QÆ$ǨK«Ûe`« =∂„`«ãº¨ QÆÜ∂« Ü«∂O QÆ=∞#O „Ѩu I ã¨fi~åæ~ÀǨÏ} ™Èáê#O Ñ≤`$« Ï}ÏO`«∞ Ѩ^Õ Ñ¨^Õ II (PKå~°...84/3) ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `«O, qâßÅ (|^ŒsHˆ „Δ `«O), q~°*Ï ([QÆ<åfl^äHˆŒ „Δ `«O), QÆÜ∂« Hˆ „Δ `åÅÖ’ `«Ñʨ q∞QÆ`å Jxfl Hˆ „Δ `åÅÖ’#∂ t~À=ÚO_»#O, LѨ"å㨠xÜ«∞=∂Å∞ LO\Ï~Ú. QÆÜ∞« Ö’ Hõ#YÅ <å=∞Hõ „`≥Ö· ’Hõº „Ѩãk≤ ú QÍOz# f~°"÷ Ú≥ Hõ@∞Ok. WHõ¯_çH˜ ^Õ=`«Å∞, =∞ǨÏ~°∞¬Å∞, ã≤^∞Œ Åú ∞ =zÛ ¿ãqOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞#ã¨∞Ö’QÍx ã‘fiÜ«∞rq`« K«i„`«Ö’ QÍx áêѨ=Ú#fl"å~°∞ WHõ¯_» =ÙO_»Ö~Ë ∞° . ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ¨~=° ∞ qѨs`« ÉèÜ í ∂≥ `åÊ^ŒH=õ ÚÖˇ·

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 196

<åÅ∞HõÅ`À qëêyflx =i¬OKÕ =∞Ǩã¨~åÊeHõ¯_» x`«º=¸ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. Jq áêáê`«∞‡Å#∞ ~åhÜ«∞=Ù. Lnz f~°O÷ Ö’ ^Õ=i¬ ¿ãq`«"∞≥ #ÿ =ÚO_»Ñ$¨ +¨ª f~°=÷ ÚOk. JHõ¯_» ™êfl#O KÕã#≤ "åiH˜ ã¨fi~°æ „áêÑ≤Î LO@∞Ok. JHõ¯_» ÃÑ@ì|_Õ „âß^ŒOú JHõÜ Δ ∞« Ѷ֨ ÏÅxã¨∞OÎ k. JHõ¯_» ã¨∂~°º^Õ=ÙxH˜ #=∞㨯iOz Ñ≤O_»^•<åk 㨄u¯Ü«∞Å#∞ KÕÜ∂« e. =∞# Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ∞, Hõ=º"åǨÏ, ™È=∞, Ü«∞=∞, J~°º=∞, Jyflëêfi`«,Î |i›+`¨ ,ü ™È=∞Ѩ <å=∞^èÕÜ«ÚÅ∞. „âß^ŒúO U ¿Ñi@ ÃÑ\˜ì<å D ^Õ=`«ÅO^Œih ¿Ñ~°∞ ¿Ñ~°∞<åWÖÏ „áêi÷OKåe. Hõ=º"åǨÏã¨^Î •ä ™È"≥∂ Ü«∞=∞â‹Û· "å~°º=∂`«^•ä I Jyflëêfi`åÎ |i›+^¨ óŒ ™È=∞áêó Ñ≤`$« ^Õ=`åó II PQÆKÛ« Où `«∞ =∞ǨÉèÏQÍ Ü«Úëê‡cè~H° `Δ˜ å ã≤Î fiÇ¨Ï I =∞nÜ«∂ó Ñ≤`~« ÀÜÕ∞ K«‰Ωõ ÖË *Ï`åó ã¨<åÉèÜ í ∞« ó II `ÕëêO Ñ≤O_» „Ѩ^•<å~°=÷ ∂QÆ`À- ã≤‡ QÆÜ∂« q∞=∂O I (PKå~° 84/12–14) WÖÏ „áêi÷Oz ѶŨ ∞æf~°O÷ Ö’ Ñ≤O_»O ÃÑ\˜ì Ñ≤`å=∞Ǩï_≥#· „|Ǩχ^Õ=Ùh, QÆ^•^è~Œ ∞° _≥#· =∞Ǩq+¨μ=‚ Ùh ^Œi≈Oz# "åxH˜ Ñ≤`$« Ï}O ѨÓiÎQÍ f~°∞`«∞Ok. JÖÏ KÕã#≤ =ºH˜Î `«~∞° "å`« ѶŨ ∞æ f~°O÷ Ö’ =∞~°Å ™êfl#O KÕã≤ QÆ^•^è~Œ ∞° x ^Œ~≈° #O KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë J`«_∞» L^ŒúiOѨ|_»∞>Ë QÍHõ `«# `«O„_ç`À `«#`À ã¨Ç¨ PÃÑ· Ѩk`«~åÅ "åix ‰õÄ_® ã¨=Ú^Œiú OK«QÅÆ _»∞. `«# `«~∞° "åu Ѩk `«~åÅ "åix ‰õÄ_® L^Œiú OK«QÅÆ _»∞. Éè‰í Ωõ _Î ∞» , ã¨O„Ѩ^•Ü«∞ q^èÜ Õ Ú« _»∞<≥#· =∞Ǩ=ºH˜Î QÆÜ∂« Hˆ „Δ `åxfl KÕ~∞° ‰õΩ<åflHõ "≥Ú^Œ\ ˜ ~À*Ë KÕÜ∞« =Åã≤#k ÃÑ#· K≥Ñʨ |_çOk. kfifÜ«∞ k#O <å_»∞ ^è~Œ å‡~°}ºO KÕ~∞° H˘x JHõ¯_ç =∞`«OQÆ"åÑ≤Ö’ „âß^ŒHú ~õ ‡° O, Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕÜ∂« e. ^è~Œ å‡~°}ºOÖ’H˜ "≥à_¡◊ O» =Å¡ =∞#∞+¨μºxH˜ "å[¿ÑÜ«∞ Ü«∞[˝ ѶŨ =¸,P `«~∞° "å`« „|Ǩχ f~°O÷ "≥à§◊ _»O =Å¡ ~å[ã¨∂Ü«∞, Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∞*Ï˝Å Ñ¶Ö¨ ÏÅ∂ ^Œ‰Ωõ ¯`å~Ú. `«~∞° "å`« ‰õÄѨ, Ü«¸Ñ¨ <å=∞Hõ f~å÷Å =∞^躌 „âß^Œ,ú Ñ≤O_À^ŒHõ Hõ$`åºÅ#∞ QÍqOKåe. ‰õÄáÈ^ŒHOõ ^•fi~å KÕ¿ã „âß^•úk HÍ~åºÅ‰õΩ JHõÜ Δ ∞« Ѷ֨ ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. =¸_»=~ÀA „|Ǩχã¨^Œ f~å÷xH˜ áÈ~Ú JHõ¯_»™êfl#O KÕã≤ `«~Ê° }ÏezÛ "≥O@<Õ Ü«¸Ñ¨, ‰õÄѨ f~å÷Å =∞^躌 „âß^•úhfl Ñ≤O_»„Ѩ^•<åhfl KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« QÀ „ѨKå~° f~å÷xH˜ áÈ"åe. JHõ¯_» „|ǨχKÕ`« HõeÊOѨ|_ç# „ÉÏǨχÅ∞O\Ï~°∞. "åix ѨÓlOz,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 197

¿ãqOz#O`« =∂„`å# P =∞#∞Ax Ñ≤`$« [#∞Å∞ "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. Ü«¸Ñ¨f~å÷xH˜ ÉèHí QΘ Í „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕ¿ãÎ "å[¿ÑÜ«∞ Ü«∞[˝ÑŨ¶ O ã≤kãú ∞¨ OÎ k. <åÅ∞QÆ= ~ÀA ѶŨ ∞æf~°O÷ Ö’ ™êfl#O KÕã≤ ^Õ=`«Å‰õÄ Ñ≤`~« ∞° ʼnõÄ `«~Ê° }ÏezÛ QÆÜ∂« j~å¬xH˜ áÈ~Ú JHõ¯_ç ~°∞„^ŒÑ^¨ •k f~å÷ÅÖ’ Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ „âß^•úÅ∞ ÃÑ\Ïìe. P `«~∞° "å`« "åºã¨, ^ÕÇÏ≤ =ÚY, ѨOKåyfl, Ѩ^„Œ `«Ü∞« <å=∞Hõ f~å÷ÅÖ’ Ñ≤O_»^•<åÅxzÛ, ã¨∂~°º, ™È=∞, HÍiΈHÜ«∞ f~å÷ʼnõΩ áÈ~Ú JHõ¯_» KÕÜ«Ú „âß^Œú Hõ~°‡Å‰õΩ JHõΔÜ«∞ Ѷ֨ ÏÅ∞O\Ï~Ú. #=^≥=· `«º, ^•fi^Œâ◊ ^≥=· `«º=ÚÅ#∞ ¿Ñ~°`¡ À ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ „âß^•úÅ∞<åfl~Ú. g\˜x QÆÜ∞« Ö’<Õ ÃÑ\Ïìe. J#fi+¨Hì õ J#QÍ Ñ¨Ù+¨º, =∂Ѷ∞¨ , á¶êÅ∞æ# =∂™êÖ’¡ #=g∞ ukä<å_»∞ =$kú K«O„^Œ #=g∞ u^ä∞Œ ÅÖ’#∂ ÖË^• `«e¡ =∞$u K≥Ok# ukä<å_»∞ D Hˆ „Δ `«OÖ’ `«eH¡ ˜ „âß^ŒHú ~õ ‡° #∞ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. q∞QÆ`å KÀ@¡ `«O„_ç Hõ~‡° `À Hõe¿Ñ `«ek¡ ‰õÄ_® KÕÜ∂« e. „âß^ŒOú `«∞ #=^≥=· `«ºO ‰õΩ~åº^£ ^•fi^Œâ◊ ^≥=· `«O I J#fi+¨Hì Íã¨∞ =$^Òú K« QÆÜ∂« Ü«∂O =∞$`«"åã¨~ˆ II J„`« =∂`«∞ó Ѩ$^äHŒ ± „âß^Œú =∞#º„`« Ѩu<å ã¨ÇϨ I (PKå~°...84/24,25) ^Œâßâ◊fi"Õ∞^èŒ f~°O÷ Ö’ ™êfl#O KÕã≤ „|Ǩχ^Õ=Ùx ^Œ~≈° #O KÕã∞¨ H˘x ~°∞„^Œáê^•Å#∞ ã¨Ê $tOz# "åxH˜ ѨÙ#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . QÆÜ∂« t~° f~°O÷ Ö’ „âß^Œ=ú Ú#∞ ÃÑ@ì_®xfl q∞Oz# ѨÙ}ºHõ~‡° ÖË^"Õ ∂≥ ! ZO^Œ∞HõO>Ë q`«Î ѨiѨÓ~°‚ ã¨=∞ã¨Î Ѩ$käfix =¸_»∞=∂~°∞¡ ^•#O KÕ¿ãÎ =KÕÛ Ñ¨Ù}ºO D „âß^ŒHú ~õ ‡° =Å¡ Åaèã∞¨ OÎ k. WHõ¯_» â◊g∞Ѩ„`« Ѩi=∂}OÖ’ Ñ≤O_®Å#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ ÃÑ\Ïìe. ^•x =Å¡ Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ "å~°∞ ^Õ=QÆ}ÏÅ "åÔ~· áÈ`å~°∞. D q+¨Ü∞« OÖ’ Z@∞=O\˜ J#∞=∂#=¸ J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . „uifi`«ÑÎ Ó¨ ~°‚ Ѩ$kägO ^Œ`åÎ fi Ü«∞`ü ѶŨ =∂ѨÙflÜ«∂`ü I ã¨``« Ê« Åù =∞"åáÈflu Hõ$`åfi„âß^ŒOú QÆÜ∂« tˆ~ I â◊g∞Ѩ„`« „Ѩ=∂}Ë# Ñ≤O_»O ^Œ^•º^£QÜ Æ ∂« tˆ~ II Ñ≤`~« ÀÜ«∂Ou ^Õ=`«fiO <å„`« HÍ~åº qKå~°}Ï I (PKå~°...84/26–28) =ÚO_»Ñ$¨ +¨ª f~°O÷ ÃÑ· Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ `«# áê^•Å#∞ "≥∂Ñ≤ q„â◊q∞OKå_»∞. JO^Œ∞KÕ`« D f~°O÷ Ö’ ã¨fiÅÊ=∂„`«O KÕã<≤ å Ѷ∞¨ # `«Ñ⨠≈◊ H©,Î J`«ºkèHõ Ѷ֨ ÏÅ∂ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 198

QÆÜ∂« j~°¬ f~°O÷ Ö’ ¿Ñ~°∞ ¿Ñ~°∞<å Z=Ô~=iÔH`· Õ Ñ≤O_®Å∞ ÃÑ@ì|_»`åÜ≥∂ "åiÖ’ #~°HOõ Ö’ =Ù#fl"å~°∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈQÍ, ã¨fi~°Oæ Ö’ #∞#fl"å~°∞ "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. =ÚO_»Ñ$¨ ¿+ª Ѩ^OŒ #ºã¨OÎ =∞Ǩ^Õ"#Õ nè=∞`å II JÖËÊ# `«Ñ™¨ ê`«„`« =∞ǨѨÙ}º=∞"åѨÙflÜ«∂`ü I QÆÜ∂« jˆ~¬`∞« Ü«∞ó Ñ≤O_®<åfl=∂fl ÜÕ∞ëêO`«∞ x~°fi¿Ñ`ü II #~°H™õ ê÷ k=O Ü«∂Ou ã¨fi~°™æ ê÷ "≥∂Hõ=Δ ∂ѨÙflÜ«Úó I (PKå~°... 84/28–30) J~Ú^Œ= ~ÀA QÆ^•Ö’Å f~°÷OÖ’™êfl#O KÕã≤ JHõ¯_ç JHõΔÜ«∞=@O „H˜O^Œ Ñ≤O_»^•#O KÕã#≤ "å~°∞ `«=∞ ‰õΩ@∞O|O ã¨=∞™êÎhfl L^Œiú OK«QÅÆ ~°∞. JHõÜ Δ ∞« =@ =¸ÅO =^ŒÌ âßHõ, LëÈ‚^HŒ õ ã¨ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ Éè’[<åxfl ÃÑ_ç`Õ HÀ\˜=∞Ok „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ J#fl^•#O KÕã≤# Ѷ¨ÅO Åaèã¨∞ÎOk. P `«~°∞"å`« „|Ǩχ^Õ=Ùx ѨÓlOz, ^Œi≈Oz JHõÜ Δ ∞« Ö’HÍÅ#∞ á⁄O^Œ=K«∞Û. D "≥Ú`«OÎ HÍ~°º„Hõ=∂xfl "Õ~ˆ PÖ’K«# ÖˉΩõ O_® ÉèHí „Î˜ â◊^ÅúŒ `À QÍqOz# "åi #∂~°∞`«~åÅ∞ L^Œiú OѨ|_»`å~Ú. U+¨"ì åº |ǨÏ=ó Ѩل`åÜ«∞ ^ÕºHÀ- Ñ≤ QÆÜ∂« O„=*Ë`ü II (PKå~°...84/33) XHõ<å_»∞ QÆÜ∂« Hˆ „Δ `åxH˜ ^ŒQ~æÆ Ö° ’ qâßÅ∞_»<Õ =}˜AxH˜ XHõ „¿Ñ`«O HõxÑ≤Oz, 'F =}˜A_®! h=Ù QÆÜ∂« j~°¬ f~°O÷ Ö’ <å ¿Ñi@ Ñ≤O_»^•<åxfl KÕã≤ ÃÑ@∞ì. <Õ#∞ D „¿Ñ`« Ü≥∂x #∞O_ç q=Ú‰õΩ_Î <» Ò`å#∞. D ѨÙ}ϺxH˜ ѶŨ OQÍ h‰õΩ ã¨fi~°Oæ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k— Jx K≥Ñʨ QÍ J`«_Ö» ψQ KÕâß_»∞. `«~∞° "å`« qâßÅ∞_»∞ `«# `«=Ú‡Å`À HõÅã≤ QÆÜ∞« JO`å HõÅÜ«∞uiy `«# Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ Ñ≤O_»„Ѩ^•<åÅ∞ KÕÜ∞« QÍ "å~°O`å, „¿Ñ`«O`À ã¨Ç¨ =Ú‰õΩÖÎ <·ˇ å~°∞. QÆÜ∞« #∞O_ç `«# =ÓiH˜ =KåÛHõ qâßÅ∞_»∞ Ѩل`«=O`«∞_≥· ã¨∞YOQÍ r=#O, J<åÜ«∂ã¨OQÍ =∞~°}O á⁄Ok ã¨fi~åæxH˜ KÕ~∞° H˘x =∞~°Å ѨÙ_»q∞ÃÑ· ѨÙ\˜#ì ѨÙ_»∞ qâßÅ^ÕâßxH˜ ~å[Ѩل`«∞xQÍ [x‡OKå_»∞. J`«_»∞ ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ"å_≥· `«# P™ê÷# „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ 'UÜÕ∞ ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕ¿ãÎ =∞Oz Ѩل`« ã¨O`å#=¸, ã¨∞Yr=#=¸ Åaè™êÎ~Ú?— Jx J_çQÍ_»∞. "å~°∞ 'qâßÅ ~å‰õΩ=∂~å! QÆÜ∂« f~°O÷ Ö’ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕ¿ãÎ Jxfl HÀiHõÅ∂ f~°∞`å~Ú— Jx K≥áêÊ~°∞. qâßÅ∞_»∞ "≥O@<Õ QÆÜ«∂ˆHΔ„`åxfl ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ^Œi≈Oz âß„™ÈÎHõÎOQÍ Ñ≤O_» „Ѩ^•<åÅ∞ QÍqOz =KåÛ_»∞. j„Ѷ∞¨ "Õ∞ Ѩل`«=O`«∞_≥<· å_»∞. XHõ~ÀA J`«xH˜ PHÍâ◊OÖ’ =ÚQÆ∞~æ ∞° ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ^Œ~≈° #q∞KåÛ~°∞. J`«_∞» "åiH˜ #=∞㨯iOz '=∞ǨѨÙ~°∞+¨μÖÏ~å! g∞Ô~=~°∞?— Jx J_çQÍ_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 199

"åiÖ’ âıfi`«=~°O‚ Ö’ #∞#fl ѨÙ~°∞+¨μ_»∞'<åÜ«∞<å qâßÖÏ!<Õ#∞ h `«O„_çx.h ѨÙ}ºO =Å¡ <Õ#∞ ã¨fi~åæxH˜ "≥à◊√`«∞<åfl#∞. D ~°HõÎ=~°‚ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ <å `«O„_ç. DÜ«∞# „|ǨχǨÏ`«º#∞ KÕã≤ Jgz <å=∞Hõ #~°HOõ Ö’ Ѩ_®¤_∞» .P âߺ=∞Å =~°O‚ Ö’ #∞#fl"å_»∞ <å `å`«. PÜ«∞# XHõ =∞ǨÏi¬x K«OÑ≤ J^Õ #~°HOõ Ö’ Ѩ_®¤_∞» . h=Ù QÆÜ∂« j~°¬f~°O÷ Ö’ KÕã#≤ Ñ≤O_»„Ѩ^•#O =Å¡ <Õ#∞ „¿Ñ`« ~°∂ѨO #∞O_ô,"å~°∞ #~°H‰õ Äõ ѨO #∞O_ô q=Ú‰õΩÅÎ "≥∞ÿ ã¨fi~åæxH˜ "≥à√◊ `«∞<åfl=Ú. h‰õΩ â◊√Éè=í ∞QÆ∞ QÍHõ— Jx K≥ÑÊ≤ W`«~∞° Å`Àáê@∞ JO`«~åú#O K≥O^•_»∞. qâßÅ∞_»∞ ã¨=∞~°=ú O`«OQÍ ~å[º áêÅ#O KÕã≤ ã¨∞YOQÍ rqOz ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ã¨fi~°Öæ ’HÍxfl KÕ~∞° ‰õΩ<åfl_»∞. QÆÜ∂« f~°O÷ Ö’ Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕã#≤ ѨÙ_»∞ D „H˜Ok =∞O„`åÅ#∞ K«^"Œ åe. ÜÕ∞- 㨇`«∞¯ ÖË `«∞ Ñ≤`~« À Å∞ѨÑÎ O≤ _À^ŒHõ „H˜Ü∂« ó II ÜÕ∞ KåѨºHõ$`« K«∂_®ã¨∞Î ÜÕ∞K« QÆ~åƒùkfix ã¨û$`åó I ÜÕ∞ëêO ^•Ç¨ÏŸ # „H˜Ü∂« K« ÜÕ∞- yfl^ŒQÍú ã¨^Î •ä Ѩ~ˆ II Éè∂í =∞ø ^Œ`#ÎÕ `«$ѨºO`«∞ `«$áêÎ Ü«∂O`«∞ Ѩ~åOQÆuO I Ñ≤`å Ñ≤`å=∞ǨÏâ‹Û· = `«^=·≥ä „Ñ¨Ñ`≤ å=∞ǨÏó II =∂`å Ñ≤`å=∞Ç‘Ï K≥=· `«^=·≥ä „Ñ¨Ñ`≤ å =∞Ç‘Ï I `«^•ä =∂`å =∞ǨÏâ‹Û· = „Ѩ=∂`å =∞Ç¨Ï U=K« II =$^Œú „Ѩ=∂`å =∞ǨÏâ◊Û `«^•ä =∂`å =∞Ç‘ÏѨ~O° I „Ѩ=∂`å=∞Ç‘Ï `«^•ä =$^•ú „Ѩ=∂`å =∞Ç‘Ïu"≥· II J<ÕºëêO K≥=· Ñ≤O_À -Ü«∞ =∞HõÜ Δ ∞« º =ÚѨu+¨`ª åO I (PKå~°...84/43–47) '=∂ =Oâ◊OÖ’ ã¨Ô~·# ã¨O™ê¯~åÅ∞ [~°QÆHõ=ÚO^Õ =∞~°}˜Oz# "åiH˜, =∞~°}Ï#O`«~° ã¨O™ê¯~åÅ∞ ã¨iQÍ [~°QxÆ "åiH˜, <å `«O„_çH˜ PÜ«∞# Ñ≤`~« ∞° Öˇ#· ¢ãΑ ѨÙ~°∞+¨μÅH˜, <å `«e¡H˜ P"≥∞ Ñ≤`«~°∞Öˇ·# ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨μÅH˜ D <åQÆÜ«∂ ˆHΔ„`« Hõ$`« Ñ≤O_»„Ѩ^•<åÅ∞ JHõÜ Δ ∂« Öˇ· JO^•e QÍHõ! "å~°O`å `«$ѨÙÖÎ ·ˇ =ÚH˜Î K≥O^•e QÍHõ— Jx nx ÉèÏ==Ú. (J^蕺ܫ∞O – 84)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 200

QÆÜ«∂ f~°÷OÖ’ Ñ≤O_» „Ѩ^•# =∞Ç≤Ï=∞ QÆÜ∞« Ö’ Ñ≤O_»^•# "≥Ú#iOK«∞"å~°∞ „¿Ñ`« tÖÏk f~å÷ÅÖ’™êfl#O KÕã≤ J㨇`«∞¯ÖË =∞$`åÜÕ∞K« (D =∞O„`åÅ∞ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ J#∞|O^èOŒ –9Ö’ W=fi|_®¤~Ú). =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ ^•fi~å `«=∞ „âı+ì¨ Ñ≤`~« ∞° Å#∞ P"åǨÏ#OKÕã≤ =~°∞}Ï#k Ü≥ÚHõ¯ J=∞$`« =∞Ü«∞ [ÖÏÅ`À Ñ≤O_»^•#O KÕÜ∂« e. P =∞O„`åÅ ÉèÏ=O WÖÏ =ÙO@∞Ok. <å Ñ≤`$« =Oâ◊OÖ’ QÍx =∂`«$=Oâ◊OÖ’ QÍx =∞~°}Ï#O`«~° ã¨^`æŒ ∞« Å∞ á⁄O^Œx "åix D ^Œ~ƒ° Ñù $¨ +¨Oª ÃÑ· uÖ’^ŒHOõ ^•fi~å P <å Ñ≤`~« ∞° ÅO^Œih P"åǨÏ# KÕã∞¨ <Î åfl#∞. "å~°O^ŒiH© ã¨^`æŒ ∞« Å∞ HõÅQÆ_®xˆH <Õh Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. <å 'ÃÑ—· ~Ô O_»∞ =OâßÅÖ’ =∞$u <˘Ok# ã¨~∞° fiʼnõÄ ã¨^uæŒ HÔ · <ÕxѨÙ_»∞ Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. g~°O`å L^Œiú OѨ|_®Å<Õ^Õ <å Pâ◊Ü∞« =Ú. ã¨ÇϨ [ =∞~°}O á⁄Ok#"åiH©, |Å=#‡~°}O á⁄Ok#"åiH© ‰õÄ_® <Õh Ѩ~=° ∞ ѨÙ}ºˆH„Δ `«"∞≥ #ÿ QÆÜ∞« Ö’ Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. ~“~°=, Jã≤Ѩ„`«, ‰õΩOcèáêHõ #~°HÍÅÖ’... Ѩ_ç=Ù#fl <å W~°∞=OâßÅ =∞$`«∞Å#∂ L^Œiú Oz L`«=Î ∞QÆ`∞« ʼnõΩ Ñ¨OѨ_O» HÀã¨O <Õ#∞ "å~°O^Œih P"åǨÏ# KÕã≤ Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. JÖψQ JO^è`Œ åq∞„ã¨, HÍÅã¨∂„`« <å=∞Hõ #~°HÍÅÖ’#∂, „¿Ñ`«Ö’HõOÖ’#∂ Ѩ_Ü ç Ú« #fl <å Ñ≤`~« ∞° ÅO^Œih L^Œiú OK«_®xH˜ <ÕxHõ¯_» Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. =∂#=[#‡ ^Œ∞~°É¡ "íè ∞≥ ,ÿ =∂#"Õ`~« ° Ü≥∂#∞Ö’¡ [xOz rqã¨∞#Î fl <å Ñ≤`~« ∞° ÅO^ŒiH© <ÕxHõ¯_» Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. Ѩل`«, Ѩffl ~°ÇÏ≤ `«∞Å∞QÍ =∞~°}O˜ z# <å D [#‡ ÉÏO^è=Œ ÙʼnõÄ, <å ѨÓ~°fi[#‡ |O^è∞Œ =ÙʼnõÄ ‰õÄ_® =ÚH˜Î HõÅQÆ_O» HÀã¨O <ÕxHõ¯_» Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. <å Ñ≤`~« ∞° ÅÖ’ W`«~° [O`«∞, =$HõÜ Δ ∂≥ #∞ÅÖ’ [xOz# "åiH˜ L`«=Î ∞ QÆ`∞« Å#∞ HõeyOK«_»O HÀã¨O ‰õÄ_® <ÕxHõ¯_» Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕã¨∞Î<åfl#∞. „¿Ñ`«~°∂ѨOÖ’ âßѨ=âß`«∂Î LO_çáÈ~Ú# <å "åiH˜ ‰õÄ_® <Õh J^Œ∞ƒù`« ѨÙ}ºˆH„Δ `«OÖ’ Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. WOHÍ QÆ~ƒ° „ù ™êq`å`«‡`« Å`À ã¨Ç¨ <å Ñ≤`~« ∞° ÅO^ŒiH© L`«=Î ∞QÆ`∞« ÅÔH· <ÕxHõ¯_» Ñ≤O_» „Ѩ^•<åÅ#∞ QÍqã¨∞<Î åfl#∞. „|¿Çχâß<åk ^Õ=`«ÖÏ~å! g∞~°O`å <å „Ñ¨Ü«∞`åflxH˜ ™ê‰õΔΩÅ∞QÍ =ÙO_®Åx „áêi÷ã∞¨ <Î åfl#∞. <Õ#∞ QÆÜ∂« Hˆ „Δ `åxH˜ =zÛ <å "å~°O^ŒiH© T~°fiú Ö’Hõ „áêÑ≤Î HõeyOKÕ „ѨÜ∞« `«flOÖ’ ÉèÏQÆOQÍ „âß^Œú Hõ~‡° Å#∞ x~°fiÇ≤ÏOz Ñ≤O_»„Ѩ^•Å#∞ ã¨OѨ#flO KÕâß#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 201

¿ÇÏ ÉèQí "Æ å<£! QÆ^•^è~Œ ° q+¨μ^‚ "Õ å! <Õ#∞ Ñ≤`$« HÍ~åºÅ#∞ ã¨OѨ#flO KÕÜ∞« _®xÔH· QÆÜ∂« f~å÷ʼnõΩ =zÛÜ«Ú<åfl#∞. <å ^•fi~å [iy# D Hõ~‡° Åxfl\˜H© `«=∞ˆ~ ™êH˜.Δ g∞ ^ŒÜ«∞=Å¡ <Õ#∞ ^Õ=, QÆ∞~°∞, Ñ≤`«$ J#∞ =¸_»∞ ~°HÍÅ |∞∞}ÏÅ #∞O_ô <Õ\ ˜`À q=Ú‰õΩÎ_»<≥·<å#∞— (J^蕺ܫ∞O – 85)

PkQÆ^•^èŒ~° =∂Ǩ`«‡ºO QÆÜ∞« Ö’ =∞iH˘xfl f~å÷Å#∂ "å\˜ =∞Ç≤Ï=∞Å#∂ qxÑ≤™êÎ#∞. D QÆÜ∂« f~°O÷ Ö’ „¿Ñ`«tÅQÍ qMϺ`«"∞≥ #ÿ Hˆ „Δ `«O „ѨÉÏè ã¨, „¿Ñ`«‰Ωõ O_», QÆÜ∂« ã¨∞~° j~°¬ <å=∞Hõ=ÚÖˇ#· f~å÷Å`À q~ålÅ∞¡`ÀOk.D tÅ ã¨~fi° ^Õ==∞~Ú. nxx ã¨=ºOQÍ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~å*Ë Sâ◊fi~°º „áêÑ≤Î HÀã¨O ^èiŒ OKå_»x q<åfl#∞. =∂#=Ùx q∞„`«, |O^è∞Œ , ÉÏO^è=Œ ÙÅÖ’ <≥=iÔH<· å „¿Ñ`«Ü∂≥ x „áêÑ≤¿Î ãÎ J`«_∞» D „¿Ñ`«tÅÖ’ Hõ~‡° HÍO_» [iÑ≤`Õ "åiH© J`«xH© ‰õÄ_® Q˘Ñ¨Ê â◊√ÉèÏÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. WHõ Ñ≤`$« [#∞ÅH˜k =∞iO`« â◊√Éè^í •Ü«∞HõO. JO^Œ∞Hˆ =Ú#∞Å∞, ~åAÅ∞, ~å[Ѩ`∞« flÅ∞ =Ú#flQÆ∞ "åi@‰õΩ =zÛ „âß^•úk Hõ~‡° Å#∞ x~°fiÇ≤ÏOz „|Ǩχ֒HÍxH˜ `«=∞ Ñ≤`~« ∞° Å#∞ ѨOÑ≤OK«QÅÆ ∞QÆ∞`å~°∞. `å=¸ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ „|Ǩχ Ö’HÍxfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞. QÆÜ∂« ã¨∞~° =∞O_»áêxH˜ "≥#∞Hõ #∞#fl tʼnõΩ =ÚO_»Ñ$¨ +¨yª i Jx ¿Ñ~°∞. Wk ã¨~fi° ^Õ==∞Ü«∞O. nx áê^Œ „áêO`«OÖ’ „|Ǩχã¨~À=~åk J<ÕHõ f~å÷Å∞<åfl~Ú. "å\˜Ö’ J~°qO^Œ=#=∞#∞ f~°"÷ Ú≥ Hõ\ .˜ ^•x =Å# P Ѩ~fi° `«OÖ’ <˘Hõ „áêO`åxH˜ J~°qO^Œ yi J<Õ <å=∞"Õ∞~°Ê_çOk. JHõ¯_» „H“OK« Ѩ‰ΩΔõ Å áê^•Å QÆ∞~°∞ÅÎ ∞O\Ï~Ú. P Ѩ~fi° `«ÉÏè QÍxfl „H“OK« áê^Œyi JO\Ï~°∞. „âß^•úk Hõ~‡° Å ^•fi~å Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ „|Ǩχ֒HõO „áêÑ≤OΠѨ*¿Ë ã „áêO`«q∞k. PkHÍÅ=Ú#∞O_Õ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞_çH¯õ _» J=ºHõÎ ~°∂ѨOÖ’#∂, QÆ^•^è~Œ ° tÅ~°∂ѨO Ö’#∂ <≥ÅH˘x=Ù<åfl_»∞. JO^Œ∞KÕ D tÅ ã¨~fi° ^Õ==∞Ü«∞=∞x K≥Ñʨ |_»∞`ÀOk. =∞`«ûº ‰õÄ~å‡k q+¨μ=‚ Ù J=`å~° ~°∂áêʼnõΩ#fl „áêâ◊ãºÎ¨ "Õ∞ WHõ¯_ç QÆ^•^è~Œ ° ~°∂áêxH˜ =ÙOk. PkHÍÅO #∞O_Õ QÆ^•^èŒ~°~°∂ѨÙ_≥·# N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å ѨÓ[ÅO^Œ∞ H˘O@∞<åfl_»∞. HÍ|\˜ì =∂#=ÙÅO`å WHõ¯_çH˜ =zÛ, Py, J~°…º, áê^Œº, ѨÙëêÊkHõ LѨÇ¨ ~åÅ`À P ™êfiq∞x ѨÓlOKåe. D f~°O÷ Ö’ QÆ^•^è~Œ ∞° h, W`«~^° =Õ ÙÅh ѨÓlOz ã¨~ÀfiѨKå~åÅ#∂ ã¨=∞iÊOz =Ú‰õΩ@, =G, Ѷ∞¨ O@, Kå=∞~°, ^Œ~Ê° }, JÅOHÍ~åÅ#∞ f~å÷xH˜ ã¨=∞‰õÄiÛ ÃÑ\˜ì Ñ≤O_», J#fl^•<åÅ#∞ ‰õÄ_® KÕã#≤ "åxH˜ `å#∞ rqOz

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 202

Ü«Ú#flO`« HÍÅ=¸ ^è#Œ , ^è•#º, P~ÀQƺ, Sâ◊fi~°º, Ѩل`« ᜄ`« ÖÏÉèÏÅ∞ JHõÜ Δ ∞« OQÍ =ÙO\Ï~Ú. PÜ«Ú=Ù ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. „âıÜ∞« , q^Œº, J~°,ú Jcè+ì¨ HÍ=∞#Å ™êHÍ~°`Å« Ö’ Ö’@∞O_»^Œ∞. ^ÕǨO`«OÖ’ ÉèÏ~åºã¨"Õ∞`«OQÍ ã¨fi~åæxfl KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. =∞~°∞[#‡Ö’ ~å[ºã¨∞MÏhfl, â◊„`«∞ã¨OǨ~°Hõ Ѩ~å„Hõ=∂hfl, [Ü«∞Ѩ~°OѨ~°h á⁄Ok‰õÄ_» =^èŒ, |O^è<Œ å^Œ∞Å #∞O_ç =Ú‰õΩ_Î ·≥ z=~°Ö’ "≥∂HΔÍ<˘O^Œ∞`å_»∞. WHõ¯_» Ñ≤O_»O ÃÑ\˜#ì "åiH© JO^Œ∞‰õΩ#fl"åiH© ‰õÄ_® „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =^èŒ |O^èŒ qx~°∞‡HõâÎ ßÛO`Õ "≥∂Hõ=Δ ∞"åѨÙflÜ«∂`ü I „âß^Œú Ñ≤O_®k Hõ~åÎ~ó° Ñ≤`$« iƒùó „|Ǩχ֒HõQÍó II (PKå~°...86/17) WHõ¯_ç ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ Hˆ „Δ `åxH˜ áÈ~Ú ÉèQí "Æ å<£ [QÆ<åfl^ä,Œ ã¨∞Éè„í ^•, |Å~å=ÚÅ#∞ ѨÓlOz#"åiH˜ *Ï˝#O, ÅH˜;, Ѩل`«∞Å∞ =Ú#flQÆ∞#=hfl Hõey ã¨∞YOQÍ =ÙO_Õ r=#O, =∞iÜ«Ú ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ q+¨μ™‚ êxfl^躌 O HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. JÖψQ ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»#∞ ¿Ñ~° WHõ¯_» "≥Åã≤# [QÆ<åfl^äŒ∞x ã¨=∞HõΔOÖ’#∂, ã¨∂~°º^Õ= q¿Ñ¶∞flâ◊fi~°∞Å ã¨=∞HõΔOÖ’#∂ Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ Ñ≤O_» ^•<å^Œ∞Å#∞ x~°fiiÎOz# "åiH˜ „|Ǩχ֒Hõ x"åã¨O Åaèã∞¨ OÎ k. D Hˆ „Δ `«OÖ’q<åÜ«∞‰õΩh,HõÑi¨ Ì <å=∞O`À "ÕOKÕãÜ ≤ Ú« #flѨ~=° ∞t=Ùh #=∞™ê¯~°O`À ѨÓlOz#"åxH˜ Jxfl qѶ∂¨ flÅ∂ `˘ÅyáÈ`å~Ú. WHõ¯_Õ "≥Åã≤# HÍiÎHˆ Ü«∞ ÉèQí "Æ å#∞x ѨÓlOz# "åiH˜ „|Ǩχ֒HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. ^•fi^Œâ<◊ å=∂Å`À ã¨∂~°º^Õ=Ùx ѨÓlOz# "å~°∞ ã¨~fi° ~ÀQÆ=Ú‰õΩÅÎ =Ù`å~°∞. "≥â· ßfi#~° ÉèQí "Æ å#∞_≥#· Jyfl^Õ=Ùx qkè=`«∞QÎ Í Ñ¨ÓlOz L`«=Î ∞ HÍOux á⁄O^Œ_®xH©, ~ˆ =O`«∞x P~åkèOz L`«=Î ∂âßfiÅ#∞ ã¨OáêkOK«_®xH©, WO„^Œ^=Õ Ù<å~åkèOz =∞Ǩ Q˘Ñ¨Ê Sâ◊fi~åºxfl á⁄O^Œ_®xH©, Q“s ^ÕqH˜ ѨÓ[Å∞ KÕã≤ J`«∞e`« ™œÉèÏQͺ#flO^Œ_®xH©, ã¨~ã° fi¨ `«=∞‡#∞ ѨÓlOz q^Œº#∂, ÅH©;^Õqx ѨÓlOz ã¨~fi° ã¨OѨ^ÅŒ #∂ D XHõ¯Hˆ „Δ `«OÖ’<Õ á⁄O^Œ=K«∞Û#∞. D ѨÙ~å}Ïkè ѨuÜ≥∞ÿ # QÆ~∞° `«‡O`«∞x D f~°O÷ Ö’ ѨÓlOz# "åiH˜ Jxfl qѶ∂¨ flÅ∂ ZyiáÈQÍ, |Å=¸, "ÕQ=Æ ¸ =™êÎ~Ú. D Hˆ „Δ `«áêʼnõΩx ѨÓl¿ãÎ „QÆÇϨ ã¨=¸Ç¨Å ^ÀëêÅhfl áÈ`å~Ú. =ÚO_»Ñ$¨ +¨=ª Ú#∞ ѨÓlOz# "åiH˜ Jxfl JaèÖÏ+¨Å∂ <≥~"° ~Õ ∞° `å~Ú. WHõ¯_ç J+¨ì <åQÆ^=Õ ÙÅ#∞ JiÛOz# "åix áê=Ú HÍ@∞ ÉÏkèOѨ^∞Œ . WHõ¯_» „|Ǩχ^Õ=Ùx ѨÓlOz „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ≤<Î ˘O^Œ =K«∞Û#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 203

D Hˆ „Δ `«OÖ’ WOHÍ |ÅÉè„í ^Œ∞x ã¨=∞ºH± ѨÓ[ ^•fi~å â◊H,Θ P~ÀQͺÅ#∂, ã¨∞Éè„í ^• ^Õ=º~°Û# ^•fi~å Ѩ~=° ∞ ™œÉèÏQͺhfl, [QÆ<åfl^äŒ ™êfiq∞ ѨÓ[ ^•fi~å W+¨Hì Í=∂º~°÷ ã≤khú , N=∞<åfl~åÜ«∞} ѨÓ[ ^•fi~å ~å*ϺkèHÍ~åhfl, #$ã≤OǨÏ^Õ=Ùx K«~}° ã¨Ê~°≈, #=∞㨯 $`«∞Å ^•fi~å ã¨O„QÍ=∞ q[Ü«∂hfl, =~åÇ¨Ï ™êfiq∞ ѨÓ[^•fi~å Ѩ$käfiÃÑ· PkèÑ`¨ åºhfl, =∂ÖÏ^è~Œ ,° q^•º^è~Œ ∞° ŠѨÓ[ ^•fi~å ã¨Ê~°≈ ^•fi~å q^•º^è~Œ ° Ѩ^•hfl, PkQÆ^•^è~Œ ∞° x P~å^è#Œ ^•fi~å ã¨=∞™êÎc+è ãì¨ k≤ hú , ™È=∞<å^ä∞Œ x ѨÓ[ ^•fi~å t=Ö’Hõ „áêÑ≤hÎ , ~°∞„^Œ^=Õ ÙxH˜ #=∞㨯iOK«_O» ^•fi~å ~°∞„^ŒÖ’HõOÖ’ „ѨuëêªÑ`≤ ∞« ÅÜÕ∞º ÉèÏQͺhfl Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. D QÆÜ∂« Hˆ „Δ `«OÖ’ "≥Åã≤# PkQÆ^•^è~Œ ™° êfiq∞ =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ =i‚OK«_O» ™ê=∂#∞º ʼnõΩ J™ê^躌 O. ~å"Õ∞â◊fi~°, HÍàıâfi◊ ~°, „|¿Çχâ◊fi~°, Hˆ ^•~°<å^ä,Œ ã≤^âúÕ fi◊ ~° ~°∂áêÅÖ’ Ѩ~=° ∞t=Ù_Õ WHõ¯_» "≥Åã≤ Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ Jhfl Wã¨∂Î `å#∞ =∂„`«O PkQÆ^•^è~Œ ∞° x ^Œi≈OK«∞ ‰õΩO@∂ =ÙO\Ï_»∞. ~°∞„^Œ∞x`À ÉÏ@∞ PkQÆ^•^è~Œ ∞° x XˆH ~ÀA ^Œi≈Oz# "åiH˜ „|Ǩχ֒HõO „áêÑ≤OÎ K«_"» ∞Õ QÍHõ "åi =OâßÖ’¡ =O^Œ`~« åÅ∞ L^Œiú OѨ|_»`å~Ú. QÆ^•^è~Œ ° ÉèQí "Æ å#∞x ѨÓlOz# ^è~Œ å‡i÷H˜ ^è~Œ ‡° =¸, ^è<Œ åi÷H˜ ^è#Œ =¸, HÍ=∂iúH˜ HÍ=∞=¸, "≥∂HΔÍiúH˜ "≥∂Hõ=Δ ¸ JÅ"ÀHõQÍ ^˘~°∞‰õΩ`å~Ú. JÖψQ ¢ãΑ ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ ™œÉèÏQƺѨل`å^Œ∞Å∞ ‰õÄ_®. QÆ^•^è~Œ ° =∂Ǩ`«‡ºq∞OHÍ WÖÏ K≥Ñʨ |_çOk. „âß^Õ#ú Ñ≤O_» ^•<Õ# J#fl^•<Õ# "åi^Œó II „|Ǩχ֒Hõ =∞"åáÈflu ã¨OѨÓ*Ϻk QÆ^•^è~Œ O° Ѩ$kä"åºO ã¨~fi° fˆ~É÷ ’è º Ü«∞^ä•„âıëêª QÆÜ∂« ѨÙs II `«^•ä tÖÏk ~°∂ѨâÛ◊ „âı+ª¨ â‹Û· = QÆ^•^è~Œ ó° I `«ã‡≤ <£ ^Œ$¿+ì tÖÏ^Œ$ëêì Ü«∞`«ó ã¨~fi° O QÆ^•^è~Œ ó° II (PKå~°...86/38–40) (J^蕺ܫ∞O – 86)

Ѩ^Œ∞<åÅ∞QÆ∞ =∞#fiO`«~åÅ∂ Ѩ^Œ∞<≥xq∞k q^ŒºÅ∂#∂ ~°∞„^•k^Õ=`«ÖÏ~å! ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ ã¨~fi° „Ѩ^=Œä ∞OQÍ ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù^Œƒù qOKå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ Jwfl„^è•k Ѩل`«∞Å∞ [xOKå~°∞. D =∞#fiO`«~O° Ö’ J#QÍ D =∞#∞=Ù HÍÅOÖ’<Õ =∞sz, J„u, JOy~°, ѨÙÅ㨺Π, ѨÙÅǨÏ, „Hõ`∞« , =ã≤+μ¨ Åª <Õ ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞ ^Œ~ÚOKå~°∞. `«~∞° "å`« <Õ~Ê° _ç# Ѩ<fl≥ O_»∞ ^Õ=QÆ}ÏÅÖ’ [Ü«∞, Jq∞`«, â◊√„Hõ, Ü«∂=∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 204

J#∞ QÆ}ÏÅ∞ ™È=∞áêÜ«ÚÅ∞. gi #∞O_ç qâ◊fiÉè∞í H±, "å=∞^Õ=ÙÅ<Õ "å~°∞ WO„^ŒÑ^¨ qŒ x ™êkèOKå~°∞. "å+¨¯e J#∞ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞ D HÍÅOÖ’<Õ gix Ñ‘_Oç z q+¨μ=‚ Ù K«„HÍÜ«Ú^èOŒ ^≥|ƒ‰õΩ =∞~°}O˜ Kå_»∞. `«~∞° "å`« ™êfi~Àz+¨=∞#∞=Ù L^Œƒqù OKå_»∞. W`«xH˜ K≥`· H« ,õ q#`«, Hõ~å‚O`«, q^Œ∞º`ü, ~°q, |$ǨÏ^Œ∞æ}, #Éèí∞Å#∞ Ѩل`«∞Å∞ [xOKå~°∞. giÖ’ #Éèí∞_»∞ =∞Ǩ|eQÍ, =∞O_»ÖâË fi◊ ~°∞xQÍ, Ѩ~å„Hõ=∞âßeQÍ „Ѩã^≤ ∞Œ _ú <·≥ å_»∞.D =∞#fiO`«~O° Ö’ T~°,˚ ã¨OÎ aè, „áê}, |∞∞+¨É,íè xâ◊ÛÅ, ^Œ`ÀÎe, J~°fis"å<£ – J#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ U_»∞QÆ∞~°∞ =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞QÍ „Ѩã^≤ ∞Œ Öú <·ˇ å~°∞.D HÍÅOÖ’<Õ Ñ¨<fl≥ O_»∞ `«∞+≤`Q« }Æ ÏÅ∂, áê~å=`« ^Õ=QÆ}ÏÅ∂ U~°Ê_®¤~Ú. qѨtÛ`«∞Î_»#∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ WO„^Œ Ѩ^Œq#kè+≤ìOKå_»∞. J`«x â◊„`«∞"≥·# ѨÙ~°∞‰õΩ`«û~° <å=∞‰õΩ_»QÆ∞ ^≥·`«∞ºx N =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#^Õ=Ù_»∞ U#∞QÆ∞ ~°∂ѨOÖ’ ã¨OǨÏiOKå_»∞. J#O`«~O° B`«~Î =° ∞#∞=Ù^Œƒqù OKå_»∞. DÜ«∞#‰õΩ J[, Ѩ~â° √◊ , qh`«, ã¨∞Hˆ `«∞, ã¨∞q∞„`«, ã¨∞|Å, â◊√z, ^Õ=, ^Õ"å=$^è,Œ =∞Ǩϟ`åûǨÏ, Jl`« <å=∞‰õΩÅ∞ Ѩل`«∞Å∞ ^Œ~ÚOKå~°∞. D =∞#fiO`«~O° Ö’ ~°^Òä [, T~°fiú ÉÏǨï, â◊~} ° , J#Ѷ∞¨ , =Úx, ã¨∞`«Ñ,¨ â◊O‰õΩ=ÙÅ<Õ =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Ö<·ˇ å~°∞. =â◊=iÎ, ã¨fi^è•=∞, t=, ã¨`º« , „Ѩ`~« #Ì° J#∞ ¿Ñ~°∞¡ QÆÅ J~Ú^Œ∞ ^Õ=QÆ}ÏÅ∞ [xOKå~Ú. „Ѩu QÆ}OÖ’#∂ Ѩ<fl≥ O_»∞QÆ∞~ˆ ã≤ ^Õ=`«Å∞O_Õ "å~°∞. ã¨fiâßOu <å=∞^èÜ Õ Ú« _»∞ WO„^Œ∞_»∞ HÍQÍ J`«x â◊„`«∞"≥#· „ѨÅO ÉÏã¨∞~°∞_»<Õ ~åHõãΔ ∞¨ x q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∞ =∞`åûº=`å~°=Ú#∞ ^èiŒ Oz ã¨OǨÏiOKå_»∞. `«~∞° "åu =∞#∞=Ù ¿Ñ~°∞ `å=∞ã¨∞_»∞. PÜ«∞# Ѩل`«∞Å∞ *Ï#∞[OѶ∞¨ , x~°ƒÜ ù ∞« , #=MϺu, #Ü«∞, q„ѨÉ$íè `«º, qqH˜ÑΔ ,¨ ^Œ$_è+Õ μ¨ kè, „ѨãÖΨ ÏHõ,Δ Hõ$`«|O^è∞Œ , Hõ$`«, *’ºu~åú=∞, Ѩ$^ä∞Œ , HÍ=º, K≥„· `«, KÕ`åyfl, ¿ÇÏ=∞Hõ <å=∞‰õΩÅ∞ HÍQÍ *’ºu~åú~,° ^Œ$+¨Hì Í=º, K≥„· `«, KÕ`åyfl, ¿ÇÏ=∞Hõ, ã¨∞~åQÆ, ã¨finèÜÚ« Å∞ ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞. ǨÏ~åºk <åÅ∞QÆ∞ ^Õ=`åQÆ}ÏÅ∞O_»QÍ ta K«„Hõ=iÎ WO„^Œ∞_≥·<å_»∞. P`«x â◊„`«∞"≥·# cè=∞~°^äŒ ^≥·`«∞ºx N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù ‰õÄ~å‡=`å~° "≥∞uÎ ã¨OǨÏiOKå_»∞. J~Ú^Œ= =∞#∞"≥#· ~Ô =· `«∞x Ѩل`«∞Å∞ =∞Ǩ„áê}, ™ê^èHŒ ,õ =#|O^è∞Œ , x~°q∞„`«, „Ѩ`º« OQÆ, Ѩ~Ç° Ϩ , â◊√z, ^Œ$_è„» =`«, Hˆ `«∞â◊$OQÆ∞Å∞. W`«x HÍÅOÖ’x ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞ "Õ^N Œ , "Õ^ÉŒ ÏǨï, T~°fiú ÉÏǨï, Ç≤Ï~°}º~À=∞, Ѩ~#˚° º, ã¨`º« <å=∞ ã¨fi^è•=∞<å=∞^èÜ Õ Ú« Å∞. D =∞#fiO`«~O° Ö’ JÉè∂í `«~[° , ^Õ"åâ◊fi"Õ∞^è,Œ "≥‰· Ωõ O~î,° J=∞$`« <å=∞Hõ ^Õ=QÆ}ÏÅ∞ qÅã≤ÅQ¡ Í qÉè∞í _»#∞ =∞Ǩg~°∞_»∞ WO„^Œ∞_≥<· å_»∞. P`«x â◊„`«∞"≥#· âßO`«â„◊ `«∞_»#∞ ^≥`· ∞« ºx N =∞Ǩq+¨μ=‚ ٠ǨÏO㨠~°∂ѨOÖ’ =zÛ =kèOKå_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 205

P~°= =∞#∞=Ù Kå‰õΩΔ +¨μ_»∞. P`«x Ѩل`«∞Å∞ T~°∞, ѨÙ~°∞, ã¨`º« ^Œ∞º=∞fl, ã¨`º« ÉÏǨï, Hõ$u, Jyfl+¨μ,‚ Ju~å„`«, #~°, ã¨∞^Œ∞º=ÚflÅ∞. <å\˜ ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞ ǨÏqëê‡<£, ã¨∞`«#∞, ã¨fi^è•=∞, q~°[, Jaè=∂#, ã¨ÇÏ≤ +¨μ,‚ =∞^è∞Œ N =∞Ǩ=Ú#∞Å∞. D Kå‰õΩΔ +¨ =∞#fiO`«~O° Ö’ P~°º, „Ѩã∂¨ `«, Éè=í º, ÖËY, Ѩ$^ä∞Œ Hõ <å=∞Hõ ^Õ=QÆ}ÏÅ∞ qÅã≤e<¡ å~Ú. =∞<À[=Ù_»∞ WO„^Œ∞xQÍ Z#∞flHÀ|_ç<å_»∞. ^Õ=â◊„`«∞=Ù, n~°É… ÏǨï_»∞#QÆ∞ =∞ǨHÍÖÏã¨∞~°∞x N =∞Ǩ q+¨μ=‚ ٠ǨÏÜ«∞~°∂ѨÙ_≥· =kèOKå_»∞. U_»= =∞#∞"≥#· "≥=· ã¨fi`«∞x Ѩل`«∞Å∞ =∞Ǩq+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÖÎ #·ˇ WHΔÍfi‰õΩ, <åÉè,í q+≤,ì â◊~åºu, ǨÏq+¨ºOu, áêOâ◊√, #Éè,í <Õk+¨,ª Hõ~∂° â◊, Ѩ$âß„^ä,Œ ã¨∞^Œ∞º=ÚflÅ∞. =∞Ǩ`«Ñ㨠û¨ O Ѩ#∞flÖˇ#· J„u, =t+¨,ì [=∞^Œyfl, Hõâº◊ Ѩ, Q“`«=∞, Éè~í ^° •fi[, qâßfiq∞„`« =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ "≥=· ã¨fi`« =∞#fiO`«~Ñ° Ù¨ ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞. #ÅÉè`·ˇ ˘q∞‡k =∞~°∞^Œ} æ ÏÅ∞, Pk`«º, =ã¨∞, ™ê^躌 =Ú#flQÆ∞ ^•fi^Œâ◊ ^Õ=QÆ}ÏÅ∞ =iúÅ∞¡`∞« <åfl~Ú. Ѩ^HŒ ˘O_»∞QÆ∞~°∞ ~°∞„^Œ∞Å∞, Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ =ã¨∞=ÙÅ∞, Ѩk=∞Ok qâıfi^Õ=ÙÅ∞, W^ŒÌ~°â◊fih ‰õΩ=∂~°∞Å∞, Ѩk=∞Ok POy~°∞Å∞ ^Õ=QÆ}ÏÖ’¡=Ù<åfl~°∞. WO„^Œ∞x ¿Ñ~°∞ `Õ[ã≤fi. Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ _»#∞ ^Õ=â◊„`«∞=Ùx N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù =~åǨ=`å~åxfl ^èiŒ Oz ã¨OǨÏiOKå_»∞. WHõ ~åÉ’ÜÕ∞ =∞#fiO`«~åÅ#∞ QÆ∂iÛ =i‚™êÎ#∞. =∞#"≥=· ã¨fi`« =∞#fiO`«~O° `«~∞° "å`« ~åÉ’`«∞#flk ™ê=i‚ =∞#fiO`«~°=Ú. P =∞#∞Ѩل`«∞Å∞ q[Ü«∞, P~°ºg~°, x~À‡Ç¨Ï, ã¨`º« "åH±, Hõ$u, =i+¨,ª QÆi+¨,ª "åK«, ã¨OQÆ`∞« Å∞. =∞Ǩ=Ú#∞Öˇ#· Jâ◊fi`å÷=∞, Hõ$áêKå~°º, "åºã¨, QÍÅ=, nÑ≤=Î ∂<£, |∞∞+¨ºâ◊$OQÆ, Ѩ~â° √◊ ~å=ÚÅ∞ D =∞#fiO`«~O° Ö’x ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞. ã¨∞`«áê, J=∞$`åÉè,í =ÚYº <å=∞Hõ =¸_»∞ ^Õ=QÆ}ÏÅ∞O\Ï~Ú. XH˘¯Hõ¯ QÆ}OÖ’ W~°"=·≥ ∞Ok ^Õ=`«Å∞O\Ï~°∞. q~ÀK«# Ѩل`«∞_≥#· |e K«„Hõ=iÎ ^Õ"OÕ „^Œ Ѩ^qŒ #O^Œ∞ ‰õΩO\Ï_»∞ QÍh J`«xH˜ JǨÏOHÍ~°O ÃÑ~°Q_Æ O» `À q+¨μ"‚ Õ "å=∞# ~°∂ѨOÖ’ =zÛ P`«x #∞O_ç =¸_»_∞» QÆ∞Å ^•<åxfl „QÆÇÏ≤ Oz J_»∞QÆ∞H˘Hõ Ö’HõOQÍ =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ P„Hõq∞™êÎ_∞» . |e ã≤khú "≥∂HΔÍhfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. =~°∞}Ѩل`«∞_≥#· ^ŒH™Δõ ê=i‚ `˘q∞‡^Œ= =∞#∞=ÙQÍ =™êÎ_∞» . P`«x Ѩل`«∞Å∞ ^è$Œ uˆH`«∞, nÑ≤ΈH`«∞, ѨOK«Ç¨Ïã≤Î, x~å=∞Ü«Ú_»∞, Ѩ$^äŒ∞„â◊=Ù_»∞, |$ǨÏ^Œ∞º=Úfl_»∞, |∞∞p‰õΩ_»∞, |$ǨÏ^Œ∞}∞_»∞ J#∞"å~°Å∞. D =∞#fiO`«~O° Ö’ "Õ∞^è•unä, ^Œ∞ºu, ã¨=ã¨, =ã¨∞, ǨÏ=º, Hõ=º, qÉè∞í Å∞ ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞. Ѩ~,° =∞szQÆ~ƒ° ,ù ã¨∞^è~Œ ∞° ‡ eO„^Œ∞Å∞QÍ ZxflHõ=Ù`å~°∞. "åi „Ѩ^•è #â◊„`«∞"≥#· HÍÅHÍHõΔ ^≥`· ∞« ºx N =∞Ǩq+¨μ=‚ ٠Ѩ^‡Œ <åÉè∞í _≥· =kè™êÎ_∞» . Ѩ^=Œ =∞#∞=Ù ^è~Œ ‡° ™ê=i‚. P`«x Ѩل`«∞Å∞ ã¨∞Hˆ „Δ `«, L`«=Î ∞ø[, Éè∂í i„âı}º, â◊`åhHõ, x~°q∞„`«, =$+¨¿ã#, [Ü«∞„^Œ^,Œä Éè∂í i^Œ∞º=∞fl, ã¨∞=~°Û, âßOu, WO„^Œ∞Å∞. D =∞#fiO`«~°

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 206

ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞ JÜ≥∂=¸iÎ, ǨÏqëê‡<£, ã¨∞Hõ$u, J=ºÜ«∞, <åÉèÏQÆ, J„Ѩu=∞ø[, ™œ~°Éíè =∞Ǩ=Ú#∞Å∞. „áê}˜ <åÜ«∞‰õΩÖÁHõ =O^Œ ^Õ=QÆ}ÏÅ "å~°∞O\Ï~°∞. =∞Ǩ|ÅâßeÜ«Ú âßOuÜ«∞#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ"å_»∞#∞ #QÆ∞ ^Õ=ѨÙ~°∞+¨μ_çO„^Œ∞_»=Ù`å_»∞. J`«x â◊„`«∞"≥·# |eÜ«∞#∞ Jã¨∞~°∞x q+¨μ=‚ Ù `«# QÆ^`Œ À ã¨OǨÏi™êÎ_∞» . Ѩ^HŒ ˘O_»= =∞#∞"≥#· ~°∞„^Œ™ê=i‚ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ã¨~fi° „`«Q,Æ ã¨∞â◊~‡° , ^Õ"åhHõ, ѨÙ~°∞, QÆ∞~°∞ Hˆ „Δ `«=~°,‚ Ѩل`«, ^Œ$_è+Õ μ¨ P„~°HÌ õ <å=∞‰õΩÅ∞. D =∞#fiO`«~O° Ö’x ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞ ǨÏqëê‡<£† ǨÏq+¨º, =~°∞}, qâ◊fi, qã¨~Î ,° q+¨μ,‚ Jyfl`Õ[ =∞Ǩ=Ú#∞Å∞. qǨÏOQÆ=∞, HÍ=∞QÆ=∞, x~å‡}, ~°∞z J#∞ ¿Ñ~°`¡ À <åÅ∞QÆ∞ ^Õ=QÆ}ÏÅ∞ XH˘¯Hõ¯\© =ÚѨÊ^Õã=≤ ∞Ok ^Õ=`«Å`À =iúÅQ¡ ÅÆ =Ù. =$+¨É∞íè _»#∞ ^Õ=ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ HÍQÍ P`«x â◊„`«∞"≥#· ^Œâ„◊ w= ^≥·`«∞ºx q+¨μ‚=Ù ÅH©;~°∂Ѩ=Ú# J=`«iOz =kè™êÎ_»∞. D ~°∞„^Œ™ê=i‚ =∞#∞=Ù t=Ѩل`«∞_»∞. `«~°∞"å`« ^ŒHõΔѨل`«∞_≥·# ^ŒHõΔ™ê=i‚ Ѩ<≥flO_»= =∞#∞Ѩ^Œq#kè+≤ª™êÎ_»∞. PÜ«∞# Ѩل`«∞Å∞, ^Õ="å<£, LѨ^=Õ , ^Õ=„âı+,ª¨ q^Œ∂~°^,Œä q∞„`«"å<£, q∞„`«^=Õ , q∞„`«aO^Œ∞, g~°º"å<£† q∞„`«"åǨÏ, „Ѩ"åǨïÅ∞. D =∞#fiO`«~O° Ö’ ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞QÍ `«Ñ㨠fi≤ , ã¨∞`«Ñ,¨ `«áÈ=¸iÎ, `«áÈ~°u, `«áÈ^èŒ$u, ^Œ∞ºu, `«áÈ^èŒ#, <å=∞^èÕÜ«ÚÖˇ·# =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ „Ѩ=iÎÅ∞¡`å~°∞. ã¨fi^è~Œ ‡° , ã¨∞`«Ñ㨠,¨ ǨÏi`«, ~ÀÇ≤Ï`« ^Õ=QÆ}ÏÅ∞O\Ï~Ú. „Ѩu QÆ}OÖ’#∂ Ѩ^Õã≤=∞Ok ^Õ=`«Å∂, "≥Ú`«ÎO *ÏuH˜ |∞∞`«^è•=Ú_»#∞ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∂ LO\Ï~°∞. ^Õ=â◊„`«∞"≥#· `å~°HÍã¨∞~°∞x q+¨μ=‚ Ù #ѨÙOã¨Hõ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú#∞ ^èiŒ Oz =kè™êÎ_∞» . Ѩ^=Œ ¸_»= =∞#∞=Ù ~“K«∞º_»∞. PÜ«∞# Ѩل`«∞Å∞ z„`«¿ã#, qz„`«, `«Ñ,¨ ^è~Œ ‡° ~°`,« ^è$Œ `≥, ã¨∞<Õ„`«, Hˆ „Δ `«=$uÎ, ã¨∞#Ü«ÚÅ∞. ^è~Œ ‡° , ^è$Œ u=∞O`«, J=ºÜ«∞, xâß~°∂Ѩ, x~°∞`«ûHõ, x~À‡Ç¨Ï, ã¨∞^è~Œ ≈° , ã¨∞Hõ~‡° ^Õ=QÆ}ÏÅ∞ =ÚѨÊk =¸_Õã≤ =∞Ok ^Õ=`«Å`À =iúÅ∞¡`å~Ú. k=ã¨Êu WO„^Œ∞_»∞ HÍQÍ PÜ«∞# â◊„`«∞"≥#· `«fi+≤Éì ∞íè _»#∞ ^≥`· ∞« ºx N=∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù =∞Ü«¸~° ã¨fi~°∂ѨOÖ’ =zÛ =kè™êÎ_∞» . Ѩ^∞Œ <åÅæ= =∞#∞=Ù q+¨μÑ‚ Ù¨ „`«∞_≥#· Éè∫`«∞º_»∞. PÜ«∞# Ѩل`«∞Å∞ T~°∞, QÆc~è ,° ^è$Œ +¨,ì `«~ã° fi≤ , „QÍǨÏ, Jaè=∂x, „Ѩg~°, l+¨μ,‚ ã¨O„HõO^Œ#, `Õ[ã≤fi, ^Œ∞~°É¡ ∞íè Å∞. Jwfl„^èŒ JyflÉÏǨï, =∂QÆ^èŒ, â◊√z, Jl`«, =ÚHõÎ, â◊√„Hõ=∞Ǩ=Ú#∞Å∞ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞. Kå‰õΔΩ+¨, Hõ~°‡x+¨ª, Ѩq„`«, „ÉèÏl#, =KÀ=$^Œú ^Õ=QÆ}ÏÅ∞ XH˘¯Hõ¯ QÆ}OÖ’ =∞~°Å U_Õã≤ LѨQ} Æ ÏÅ`À =iúÅ∞¡`å~Ú. D =∞#fiO`«~åxH˜ â◊√z ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞ HÍQÍ P`«x â◊„`«∞"≥#· =∞Ǩ^≥`· º« <å=∞Hõ ^≥`· ∞« ºx N=∞Ǩ q+¨μ"‚ Õ ã¨fiã¨fi~°∂ѨOÖ’ ky =zÛ =kè™êÎ_∞» . (J^蕺ܫ∞O – 87)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 207

~°∞z „Ѩ*ÏѨu`À Ñ≤`«~°∞Å ã¨O"å^ŒO â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! =∂~°¯O_ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úx „H“OzHõ =∞ǨÏi¬H˜ XHõ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ Ñ≤`$« ™È΄`åxfl qxÑ≤OKå_»∞. ^•xx =i‚™êÎ#∞, q#O_ç. „áêp# HÍÅOÖ’ ~°∞z „Ѩ*ÏѨu =∂Ü«∂ "≥∂ǨÏ=Ú#∞O_ç q_ç=_ç, x~°ƒÜ ù Ú« _≥,· Z‰õΩ¯= [Ѩ`á« êÅ#∞ KÕã∂¨ ,Î Hõ~‡° Å#∞ QÍqã¨∂,Î `«‰Ωõ ¯= x„kã¨∂,Î x~°ÇϨ OHÍ~° ÉèÏ=#`À Q˘Ñ¨Ê xÜ«∞=∞|^Œú P^蕺u‡Hõ rq`åxfl D Ѩ$käfiÃÑ<· Õ QÆ_Ñ» ™¨ êQÍ_»∞. „Hõ=∞OQÍ Jyfl Ǩϟ„`åhfl, QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∂hfl Ѩi`«ºlOz XHõ ѨÓ>Ë Éè’[#O KÕã¨∂Î XO@iQÍ u~°∞QÆ∞`«∞O_»QÍ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å`«xH˜ ^Œ~≈° #q∞zÛ WÖÏ J_çQÍ~°∞ : '=`åû! hqOHÍ q"åǨÏ"≥∞O^Œ∞‰õΩ KÕã∞¨ HÀÖË^∞Œ ? Jk L#fl`« QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∂xH˜ ^•fi~°=∞h, Jk ã¨fi~°,æ "≥∂Hõ„Δ áêÑ≤HÎ ˜ =∂~°=æ ∞h h‰õΩ `≥eÜ«∞^•? QÆ$ǨÏã¨∞÷ =∂„`«"∞Õ JO^ŒiH© ѨxH˘™êÎ_∞» † ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å#∂, Ñ≤`~« ∞° Å#∂, |∞∞+¨μÅ#∂, Ju^ä∞Œ Å#∂, Ü«∂K«‰Ωõ Å#∂ Éè’[#O ^•fi~å ѨÓ*Ï^•<å^Œ∞Å ^•fi~å ã¨O`«$Ñ≤ÑÎ é¨ z L`«=Î ∞ Ö’HÍÅ#∞ KÕ~∞° HÀQÆÅ_»∞† ^Õ=`«Å#∞ ™êfiǨ =∞O„`åÅ`À#∂, Ñ≤`~« ∞° Å#∞ ã¨fi^è•=∞O„`åÅ`À#∂ Ju^ä∞Œ Å#∂, Éè$í `åº^Œ∞Å#∂ J#fl^•#O`À#∂ P#OkOѨ*Ü Ë ∞« QÆÅ_»∞. JÖÏ KÕÜ∞« Hõ áÈ=_»O =Å¡ h Ñ≤`$« , ^Õ= |∞∞}ÏÅ∞ f~°‰Ωõ O_® q∞yeáÈ`å~Ú. JÖψQ =∞#∞+¨μºÅ‰õÄ, |∞∞+¨μʼnõÄ, J#ºr"åʼnõÄ ‰õÄ_® #∞=Ùfi |∞∞}Ѩ_áç È`å=Ù. Ѩل`À`«ÊuÎ, ^Õ=ѨÓ[, Ñ≤`$« `«~Ê° }ÏÅ∞, z=i^ŒâÖ◊ ’ ã¨<åºã¨ „QÆÇϨ }O ã¨fi~åæxH˜ ™Èáê<åÅ∞. "≥Ú^Œ\ ˜ "≥∞@∞ìx ‰õÄ_® KÕ~∞° HÀx |`«∞‰õΩÖˇO^Œ∞‰õΩ? Ѩل`å! D J<åºÜ«∞O =Å¡ h‰õΩ HõeQˆ q HõëêìÅ∞ =∂„`«"∞Õ . h=Ù =∞~°}O˜ KåHõ #~°HÍxˆH áÈ`å=Ù. =∞~°∞[#‡Ö’ ‰õÄ_® Hˆ â¡ ßÖË Z‰õΩ¯=QÍ J#∞Éè=í =∞=Ù`å~Ú. ~°∞z q∞H˜¯e q#Ü«∞O`À WÖÏ |^Œ∞eKåÛ_»∞. =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖÏ~å! =∂#= rq`«OÖ’ ^Õx<≥<· å Ѩi„QÆÇÏ≤ OK«_O» J`«ºO`« ^Œ∞óMÏ#∞Éè"í åhfl, áêѨ ã¨O„QÆÇ¨ hfl, J#O`«HÍÅO ^•HÍ J^èÀQÆuh HõÅ∞QÆ*Ëã¨∞ÎO^Œh JO^Œ∞KÕ`« ^Õxh „QÆÇ≤ÏOK«x"å_Õ ^èŒ#∞º_»h qx Ü«Ú<åfl#∞. JO^Œ∞KÕ`<« Õ J#~å÷ʼnõΩ "≥Ú^Œ\ ˜ "≥∞@∞ì J~Ú# ¢ãxΑ Ѩi„QÆÇÏ≤ OK«_®xH˜ "≥ÚQÆæ ÖË^∞Œ . Hõ} Δ OÖ’<Õ Jxfl ѨÙ}ϺÅ#∂ <åâ◊#O KÕ¿ã â◊HΘ Pâ◊H˜ =ÙOk. JO^Œ∞Hˆ <Õ
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 208

áÈÜÕ∞@@∞¡ KÕ¿ã ‰õΩ@∞O| r=<åxfl =i‚OKå~°∞. WO„kÜ«∂ÅH˜ ^•™ÈǨÏ"≥∞ÿ áÈÜÕ∞ =∞x¿+ „ã‘Î "≥O\Ï, q"åǨÏO "≥Ñ· Ó¨ Ѩ~∞° QÆ∞Å∞ ÃÑ_»`å_»x É’kèOKå~°∞. <Õ#∞ l`ÕO„kÜ«∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»<,·≥ `«`Ϋ fi*Ï˝#=∞<Õ `Õ@h\˜`À <å P`«‡ „ѨHÍΔ à◊<åxfl KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl#∞.— '<åÜ«∞<å! h=٠ѨÅ∞‰õΩ`«∞#fl „ѨHÍΔ à◊# HÍ~°º„Hõ=∞O JO^ŒiH© PK«~} ° Ü © ∞« O HÍ^Œ∞† ™ê~°fi[h#=¸ HÍ^Œ∞, Ö’Hõ HõÖϺ}HÍ~°H=õ ¸ HÍ^Œ∞. =∞x+≤H˜ H˘xfl ^è~Œ å‡Å∞O\Ï~Ú. ѨÓ~°fi[#‡Å #∞O_ç `≥K∞« Û‰õΩ#flg, „áê~°|Hú ~õ ‡° Ѷ֨ ÏÅ∂ =ÙO\Ï~Ú. "å\˜x |\˜ì [#‡|O^è• ÖË~Ê° _»`å~Ú. J~Ú`Õ ^è~Œ ‡° O HÀã¨O KÕ¿ã ѨxH˜ |O^è<Œ åÅ∞ JO@=Ù. QÆ$ǨÏã¨÷ ^è~Œ ‡° O J@∞=O\˜^.Õ „áê~°|ú áêѨ ѨÙ}ϺÅ∞ ^Œ∞óY ã¨∞YÉè’QÍÅ`À áÈ`å~Ú. h=Ù K≥ÑÊ≤ # q^Œfi[˚#„Ѩ=z`« P`«‡ „ѨHΔÍà◊#O P ã¨∞Y^Œ∞óY J#∞Éèí==ÚÅ ^•fi~å [iyáÈ`«∞O@∞Ok. ^•x=Å¡ Hõ~‡° |O^è•Å #∞O_ç ~°H} Δõ ‰õÄ_® KÕÜ∞« |_»∞`«∞Ok. h q"ÕHOõ `À ã¨O™ê~°OÖ’ =ÙO_ç ‰õÄ_® P`«‡#∞ ~°HOΔ˜ K«∞HÀQÆÅ=Ù— J<åfl~°∞ Ñ≤`~« ∞° Å∞. '¿ÇÏ Ñ≤`«$^Õ=`«ÖÏ~å! Hõ~°‡=∂~°æO ^•fi~å Jq^•º, =∂Ü«∂ |ÅѨ_»`åÜ«∞x "Õ^•ÅÖ’<Õ K≥ѨÊ|_çOk Hõ^•! g∞~°O`å ##∞fl P =∂~°æOÖ’ˆH á⁄=∞‡x |Å=O`« ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞— J<åfl_»∞ ~°∞z. '<åÜ«∞<å! Hõ~°‡ ^•fi~å Jq^Œº ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Œ<Õ =∂@ Jã¨`«ºO HÍ^Œ∞. HÍx q^•º=O`«∞_»=_»O ‰õÄ_® XHõ Hõ~ˆ ‡ Hõ^•! =∂Ü«∞#∞, Jq^Œº#∂ qzÛù#flO KÕ¿ã q^Œº ‰õÄ_® ã¨O™ê~°OÖ’ ÉèÏQÆ"∞Õ Hõ^•! ã¨[#˚ ∞ ÖˇÑÙ¨ _»∂ âßG „Ѩuáêk`«=ÚÖˇ#· qÇ≤Ï`« Hõ~‡° Å#∞ LÅ¡OѶ∞≤ OѨ~∞° . "åiH˜ "å\˜ ^•fi~å<Õ "≥∂HõOΔ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. Z=i Hõ~‡° #∞ "å~°∞ KÕÜ∂« e. JÖÏ KÕÜ∞« x "å~°∞ J^èÀQÆu áêÅ=Ù`å~°∞. JѨi„QÍǨÏO P`«‡ „ѨHÍΔ à◊# ¿ÇÏ`«∞"Õ HÍx J^Õ JѨi„QÍǨÏO Hõ~‡° Å q+¨Ü∞« OÖ’ JѨi„QÍǨϺO. J~Ú<å XHõ ¢ãxΑ Ѩi„QÆÇÏ≤ Oz P"≥∞#∂ L^Œiú Oz, h=Ó L^Œiú OѨ|_»∞`«∞<åfl=Ù Hõ^•! =Oâßxfl Jaè=$kú Ѩéz, Ü«∞[˝Ü∂« QÍ^Œ∞Å#∞ KÕã,≤ ^•#^è~Œ å‡Å#∞ x~°fiiÎOz# "å_Õ x["≥∞#ÿ =∞x+≤. "åxH˜ x["≥∞#ÿ `À_»∞, h_» ¢ãÜ Î‘ ∞Õ . #∞=Ùfi q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀHõ, =Oâßaè=$kúx JiHõ\ ˜ì áêѨOÖ’ HÍeáÈ`«∞<åfl=Ù. Jq^Œº q+¨O`À ã¨=∂#=∞x q^Œfi[˚#∞Å∞ h‰õΩ K≥áêÊ~°∞ Hõ^•! HÍx P q+¨O ‰õÄ_® =∂#=ÙxÔH<Àfl q^è•Å LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `ÀOk Hõ^•! H˘O_˘HõKÀ „áê}~°H} Δõ ‰õÄ_® KÕã∞¨ #Î flk. HÍ|\˜ì Hõ~‡° Å =Å¡ Jq^Œº, =∂Ü«∞ U~°Ê_ç<å "å\˜x Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ¿ã Hõ~‡° Å∞<åfl~Ú. "å\˜<Õ #∞=Ùfi K≥~Úº ÃÑo§ KÕã∞¨ HÀ. QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∞OÖ’H˜ J_»∞QÆ∞ÃÑ@∞ì— Jx É’^èÑŒ é ¨ Kå~°∞ Ñ≤`$« ^Õ=ÙÅ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 209

"≥∞`«|Î _ç# ~°∞z 'Ñ≤`~« ∞° ÖÏ~å! g∞ =∂@#∞ [=^•@ÖË#∞. HÍx, <Õ#∞ =$^Œ∞_ú <» ·≥ áÈÜ«∂#∞. <åH˜Ñ¨Ù_»∞ Ñ≤Å¡<≥=i™êÎ~°∞? S<å <Õ#∞ JH˜OK«#∞_çx. <å^ŒO@∂ Ug∞ ÖËx"å}˜.‚ W\˜ì Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ HÍѨÙ~°O ÃÑ@ì_O» J`«ºO`« Hõ+™ì¨ ê^躌 O.— '<åÜ«∞<å! h"ÕO KÕ™êÎ"À ZÖÏ KÕ™êÎ"À HÍx QÆ$ǨÏã¨∞x÷ HÍHõáÈ`Õ h Ñ≤`~« ∞° Å"≥∞#ÿ "Õ∞=∞O`å Ѩ`#« "≥∞ÿ áÈ`å=Ú. h=Ó J^èÀQÆu áêÖ∫`å=Ù— JO@∂ „Ѩ*ÏѨu ~°∞z Ü≥ÚHõ¯ Ñ≤`~« ∞° ÅO`å ÃÑ#∞QÍeH˜ PiáÈ~Ú# náêÅ =Öˇ HõxÑ≤OK«‰Ωõ O_® áÈÜ«∂~°∞. (J^蕺ܫ∞O – 88)

~°∞z QÍqOz# Ñ≤`$« ã¨∞uÎ „âß^•úÅÖ’ P ã¨∞uÎ áê~î° =∂Ǩ`«‡ºO U^À q#Ü«∞O H˘nÌ `å#∞ JH˜OK«#∞_»#h `«#HÔ =~°∂ Ñ≤Å<¡ =≥ ~°∂W=fi~°h J<åfl_Õ QÍx D ~°∞z XHõ „Ѩ*ÏѨu (~°∞z JѨÊ\˜HO˜ HÍ „Ѩ*ÏѨu HÍ_»∞. XHõ q„áÈ`«=Î Ú_»∞ =∂„`«"∞Õ ), „|Ǩχ ã¨OÉè=í Ù_»∞, „|Ǩχi¬. JO^Œ∞KÕ`« P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ ¢ãΑ HÀã¨O HÍHõáÈ~Ú<å Hõ~"ΰ ÀºÑ¨^âÕ O◊ HÀã¨O =#OÖ’H˜ áÈ~Ú XˆH KÀ@ Hõ^ÅŒ ‰õΩO_® ‰õÄ~°∞Ûx „|Ǩχ#∞^ÕtÌ Oz #∂~°∞ k=º ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ Hõi#î `«Ñ=¨ ∂K«iOKå_»∞. „|Ǩχ „Ѩã#¨ ∞fl_≥· „Ѩ`º« Hõ"Δ ∞≥ ÿ 'q„áÈ`«=Î ∂! Uq∞ h HÀiHõ?— Jx J_çQÍ_»∞. ã¨OѨÓ~°‚ qâßfixˆH QÆux „Ѩ™êkOKÕ „|Ǩχ^Õ=ÙxH˜ `«# QÆux q=iOz, `«# Ñ≤`~« ∞° Å JaèÖÏ+¨#∞ qxÑ≤OKå_»∞ ~°∞z. 'F~Ú q„áÈ`«=Î ∂! h=Ù „Ѩ*ÏѨuqHÍQÆÅ=Ù. h ^•fi~å „Ñ¨[Å∞ ã¨$+≤Oì Ѩ|_»=Åã≤ =Ù#flk. „Ѩ*’`«ÊuÎx QÍqOz h Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ „âß^Œ,ú Ñ≤O_»^•<å^Œ∞Å#∞ KÕã≤ "åi JaèÖÏ+¨#∞ f~°∞™êÎ=Ù.HÍ|\˜ì h Ñ≤`~« ∞° Å∞ K≥ÑÊ≤ # ¢ãΑ Ѩi„QÆÇϨ }O q∞H˜¯e Lz`«"∞≥ Ü ÿ Ú« #flk. HÍ|\˜ì D q+¨Ü∂« xfl ^蕺#=∞O^Œ∞OK«∞H˘x h=Ù "åi<Õ Ñ¨ÓlOK«∞. "åˆ~ h‰õΩ ã¨~fi° HÍ=∞#Å#∂ <≥~"° ~Õ Û° QÆÅ~°∞. "åiH˜ ™ê^躌 O HÍxk =ÙO_»^∞Œ . ã¨=∞ºH± ѨÓ[‰õΩ ã¨O`«∞+¨μÖì #·ˇ Ñ≤`~« ∞° Å∞ ¢ã,Α Ѩل`«∞Å<Õ J#<ÕÅ, U"≥∞<ÿ å „Ñ¨™êkOK«QÅÆ ~°∞— Jx K≥ÑÊ≤ JO`«~åú#OK≥O^•_»∞ „|Ǩχ. JѨC_»∞ =∞ǨÏi¬Ü∞ÿ≥ # ~°∞z #n`«@OÃÑ· <˘Hõ UHÍO`« „Ѩ^âÕ ßxH˜ áÈ~Ú JHõ¯_» =ÚO^Œ∞QÍ `«# Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ `«~Ê° }ÏezÛ "åix ã¨O`«$Ñ≤ÑÎ é¨ Kå_»∞. Ñ≤=∞‡@ UHÍ„QÆz`«∞_Î ·≥ ÉèHí ÑΘ Ó¨ ~°fiHõOQÍ D q^èOŒ QÍ ã¨∞uÎ ã¨∂Î "åix P~åkèOK«™êQÍ_»∞. #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï<£ ÉèHí ÍκÜÕ∞ =ã¨O`«ºkè ^≥=· `«O I ^Õ"~·≥ Ñ° ≤ Ç≤Ï `«~Ê° ºO`Õ ÜÕ∞ „âß^Õ+ú μ¨ ã¨fi^èÀ`«~ÔÎ ó· II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï<£ ã¨fi~ˆ æ ã≤^•úó ã¨O`«~Ê° Ü«∞OuÜ«∂<£ I „âß^Õú+¨μ k"≥·ºó ã¨HõÖˇ·~°∞ѨǨÔ~· ~°#∞`«Î"≥∞ÿó II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï<£ ã¨fi~ˆ Ü æ ∞Õ `«~Ê° ºO`Õ =∞ǨÏi¬aóè I „âß^≥·ú~°‡<À =∞Ü≥ÿ∞~°ƒùHÍκ Éèí∞H˜Î =ÚH˜Î =∞cèѨÙûaèó II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï<£ ÉèHí ÍκÜÕ∞- ~°ÛºO`Õ QÆ∞ǨϺÔHi· qÌ I `«#‡Ü«∞`Õfi# "åOKèk« ƒù~$° kƒù =∂`«ºOuH©O Ѩ~åO II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï<£ =∞Ô~ºÎ· ~°~Û° ºO`Õ Éè∞í qÜÕ∞ ã¨^• I „âß^Õ+ú μ¨ „âß^ŒÜ ú ∂« cè+ì¨ Ö’HõÑÙ¨ +≤ì „Ñ¨^•~Ú#ó II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï<£ q„ÃÑ~· ~° Û° ºO`Õ Éè∞í qÜÕ∞ ã¨^• I "åOzè`åcè+ì¨ ÖÏÉèÏÜ«∞ „áê*ÏѨ`º« „Ѩ^•~Ú#ó II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï<£ ÜÕ∞"≥· `«~Ê° ºO`Õ -~°}º"åã≤aóè I =<≥·ºó „âß^≥·ú~°º`åxǨÔ~· ã¨ÎáÈ~°∂ú`« HõŇÃ+·ó II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`«$Ï<£ q„ÃÑ· Ô~·fl+≤ª ÔH·~°ú~°‡ Kåiaèó I ÜÕ∞ ã¨OÜ«∞`å`«‡aèifl`«ºO ã¨O`«~Ñ° º¨ O`Õ ã¨=∂kèaóè I #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« „KåÛù^ú·≥ ~å[<åºã¨~Î Ê° Ü«∞OuÜ«∂<£ II Hõ"º·≥ ~°âÃı +i· fikè =Ö’¡Hõ ^ŒfiÜ«∞ ѶŨ „Ѩ^•<£ II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï<£ ⋺· ~°~Û° ºO`Õ Éè∞í qÜÕ∞ ã¨^• II ã¨fiHõ~å‡aè~`° i·≥ fl`«ºO ѨÙ+¨Ê^è∂Œ áê#fl "åiaèó I #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`«$Ï„KåÛù^Àúâ◊¥„^≥·~°Ñ≤ K« ÉèíH˜Î`«ó I ã¨O`«~Ê° ºO`Õ [QÆ`ü Hõ$`«ûflO <å=∂flMϺ`åó ã¨∞HÍe#ó II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï„KåÛù^úÕ áê`åÖË ÜÕ∞ =∞Ǩã¨∞~Ô ó· II ã¨O`«~Ê° ºO`Õ ã¨∞^è•Ç¨~°ãºÎ¨ HõÎ ^ŒOÉè=í ∞^≥ó· ã¨^• II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï„KåÛù^ú·≥ ~°Kº« O`Õ ÜÕ∞ ~°™ê`«ÖË I Éè’QÔ ~· O° âıÃ+i· fikè=<åflÔQó· HÍ=∂#cèÑÙ¨ ûaèó II #=∞¿ãº-ǨÏO Ñ≤`$« Ï„KåÛù^óú·≥ ã¨~Ô Ê· ó ã¨O`«iÊ`å<£ ã¨^• I `«„`≥=· qkè =#‡O„`«É’è QÆ ã¨OѨ`û« =∞xfi`≥ó· II Ñ≤`$« #fl=∞¿ãº x=ã¨Ou ™êHΔÍ^Õº ^Õ=Ö’ˆH-^äŒ =∞Ç‘Ï`«Ö"Ë å I

◆ 210

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú `«^•ä O`«iHˆ KΔ « ã¨∞~åiѨÓ*Ϻ¿ãÎ "≥· „ѨfK«ÛOù `«∞ =∞Ü≥∂Ѩh`«O II Ñ≤`$« #fl=∞¿ãº Ѩ~=° ∂~°É÷ ∂íè `å ÜÕ∞ "≥· q=∂<Õ x=ã¨O`«º =¸~åÎó I Ü«∞[Ou Ü«∂#ã¨=Î ∞Öˇ~· ‡° <Àaèó Ü≥∂wâ◊fi~åó Hˆ â¡ q◊ =ÚH˜Î ¿ÇÏ`«∂<£ II Ñ≤`$« #fl=∞¿ãº kq ÜÕ∞ K« =¸~åÎó ã¨fi^è•Éè∞í [ó HÍ=∞ºÑ¶Ö¨ Ïaè ã¨O^èÒ I „Ѩ^•#â◊HÍÎó ã¨HÖõ ÑË û≤ `å<åO q=ÚH˜^Î •ÜÕ∞ -#aèãO¨ Ç≤Ï`Õ+μ¨ II `«$ѨºO`«∞ `Õ-ã≤‡<£ Ñ≤`~« ó° ã¨=∞™êÎ WKåÛù=`åO ÜÕ∞ „Ѩkâ◊Ou HÍ=∂<£ I ã¨∞~°`fi« q∞O„^Œ`fi« q∞`À- kèHOõ "å QÆ*Ïâ◊fi~°`åflx =∞ǨQÆ$Ǩ}˜ II ™È=∞㨺 ÜÕ∞ ~°t‡+¨μÜÕ∞- ~°¯aOÉË â◊√Hˆ ¡ q=∂<Õ K« ã¨^• =ã¨Ou I `«$ѨºO`«∞ `Õ -ã≤‡<£ Ñ≤`~« À- #fl`ÀÜ≥∞ÿ ó QÆO^è•k<å ѨÙ+≤qì ∞`À „=[O`«∞ II ÜÕ∞ëêO Ǩï`Õ -QÀfl ǨÏqëêK« `«$Ñ≤~ˆÎ º Éè∞í O[`Õ q„Ѩâs◊ ~° ã¨O™ê÷ó I ÜÕ∞ Ñ≤O_» ^•<Õ# =Ú^ŒO „ѨÜ∂« Ou `«$ѨºO`«∞ `Õ-ã≤‡<£ Ñ≤`~« À#fl`ÀÜ≥∞ÿ ó ÜÕ∞ Y_»=æ ∂O¿ã# ã¨∞~Ô ~· c° Ãè +óì· Hõ$뜂ã≤ÎÖˇ·iÌ=º =∞<ÀǨÏÔ~·â◊Û I HÍÖË# â߈H# =∞ǨÏi¬ =Ü≥∞ÿ ó ã¨O„Ñ‘}˜ `å¿ãÎ =Ú^Œ=∞„`« Ü«∂O`«∞ II Hõ"åº#º âıëê}˜ K«Ü∂« # cèëêì #ºf= `ÕëêO =∞=∞ ѨÓl`å<åO I

◆ 211

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú `ÕëêOK« ™êxfl^躌 q∞ǨÏã¨∞ΠѨÙ+¨Ê QÆO^è•O|∞ Éè’*˺+¨μ =∂Ü«∂Hõ$`Õ+μ¨ II k<Õk<ÕÜ∞Õ „ѨuQÆ$ǨÏ`‚ Õ -~åÛO =∂™êO`« ѨÓ*ϺÉè∞í q ÜÕ∞ -+¨ìHÍã¨∞ I ÜÕ∞ =`«û~åO`Õ -Éè∞í º^ŒÜ∞Õ K« ѨÓ*Ϻó „ѨÜ∂« O`«∞ `Õ "Õ∞ Ñ≤`~« À- „`« `«∞+≤Oì II ѨÓ*Ϻkfi*Ï<åO ‰õΩ=Ú^ÕO^Œ∞ÉèÏ™È ÜÕ∞ Hõ„Δ uÜ«∂}ÏO [fiÅ<å~°¯ =~°ó‚ I `«^•ä qâßOÜÕ∞ Hõ#HÍ=^•`å hb „ѨÉÏè ó â◊¥„^Œ[#㨺ÜÕ∞ K« II `Õ- ã≤‡#û=∞™êÎ=∞=∞ ѨÙ+¨ÊQÆO^èŒ ^è∂Œ áêO|∞ Éè’*Ϻk x"Õ^<Œ #Õ I `«^•ä yfl Ǩϟ"Õ∞# K«Ü∂« Ou `«$Ñ≤OÎ ã¨^•Ñ≤`$« Éèºí ó „Ѩ}`À- ã≤‡ `ÕÉèíºó II ÜÕ∞ ^Õ=ѨÓ~åfi}ºaè`$« Ñ≤Î ¿ÇÏ`À ~°âfl◊ Ou Hõ"åºxâ◊√ÉèÏ Ç¨Ï$`åx I `«$áêÎâÛ◊ ÜÕ∞ Éè∂í u ã¨$*’ Éè=í Ou `«$ѨºO`«∞ `Õ-ã≤‡<£ „Ѩ}`À- ã≤‡ `ÕÉèíºó II ~°HÍΔ Oã≤ Éè∂í `å#º ã¨∞~åO ã¨^Î Àä „QÍ<£ x~å‚âÜ ◊ ∞« O`«∞ `«fi t=O „Ѩ*Ï<åO I P^•ºó ã¨∞~å}Ï =∞=∞ˆ~â◊ ѨÓ*Ϻ ã¨ÑÎ º¨ O`«∞ `Õ- ã≤‡<£ „Ѩ}`À- ã≤‡ `ÕÉèíºó II Jyflëêfi`åÎ |Ç≤Ï~°¬^Œ P[ºáêó ™È=∞áêã¨^Î •ä I „=[O`«∞ `«$Ñ≤OÎ „âß^Õú -ã≤‡<£ Ñ≤`~« ™° êÎiÊ`å =∞Ü«∂ II Jyflëêfi`åÎó Ñ≤`$« QÆ}Ïó „áêpO ~°HOΔõ `«∞ "Õ∞ kâ◊O I `«^•ä |Ç≤Ï~°¬^óŒ áêO`«∞ Ü«∂ =∂ºO "Õ∞ Ñ≤`~« ó° ã¨^• I „Ѩfp =∂^Œºáêã¨Î ^Œfi^Œ∞n p=∞Ñ≤ ™È=∞áêó II ~°HΔÀÉèí∂`« Ñ≤âßKÕÉèíº ã¨Î^ä≥·"åã¨∞~° ^À+¨`«ó II

◆ 212

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 213

ã¨~fi° `«ó Ñ≤`~« À ~°HÍΔ O‰õΩ~°fiO`«∞ =∞=∞ x`«ºâ◊ó II qâ’fiqâ◊fiÉè∞í QÍ~å^èÀº ^è~Œ À‡ ^è#Œ ºó â◊√ÉèÏ##ó I Éè∂í u^À Éè∂í `«H$õ ^£ Éè∂í uó Ñ≤`$« Ï}ÏO ÜÕ∞ QÆ}Ï#= II HõÖϺ}ó Hõź^Œó Hõ~åÎ Hõźó Hõź`«~å„â◊Ü∞« ó I Hõź`å ¿ÇÏ`«∞ ~°#Ѷ∞¨ ó +¨_"ç ∞Õ `Õ QÆ}Ïó 㨇 $`åó II =~À =ˆ~}Àº =~°^㌠∞¨ +Î ^ì≤ óŒ ѨÙ+≤ì ^Œã^Ψ •ä I qâ◊fiáêÖ∫ `«^•ä ^è•`å ã¨ÃÑ`η Õ K« QÆ}Ïó 㨇 $`åó II =∞Ǩ#‡Ç¨`å‡ =∞Ç≤Ï`À =∞Ç≤Ï=∂ "å#‡ =∞Ǩ|Åó I QÆ}Ïó ѨOK« `«^"·≥ä `·≥ Õ Ñ≤`$« Ï}ÏO áêѨ<åâ◊<åó II ã¨∞Y^À ^è#Œ ^ŒâßÛ<Àº ^è~Œ ‡° ^À- #ºâ◊Û Éè∂í u^Œó I Ñ≤`$« Ï}ÏO Hõ^ºŒä `Õ K≥=· `«^•ä QÆ} K«`∞« +¨Ü ì ∞« O II UHõ„uOâ◊`ü Ñ≤`$« QÆ}ÏÜ≥∞ÿ ~åfi ºÑ¨=Î ∞dÅO [QÆ`ü I `« U"å„`« Ñ≤`$« QÆ}Ïã¨∞+Î º¨ O`«∞ K«=∞^•Ç≤Ï`å`ü II (PKå~°...81/13–49) D ™È΄`« ÉèÏ=OÖ’ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å =∂Ǩ`出xfl `≥e¿Ñ qâıëêÅ∞ KåÖÏ<Õ HõxÑ≤™êÎ~Ú. g~°∞ PHÍâ◊OÃÑ· PkèѨ`åºxfl =Ç≤Ï™êÎ~°∞. „âß^Œú ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® ã¨fi^è•=∞O„`åÅ— ^•fi~å gix „Ѩã#¨ flO KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. ã¨fi~°Oæ `À ã¨Ç¨ Jxfl Ö’HÍÖ’¡#∂ =ÙO_Õ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ =∂#ã≤Hõ „âß^•úÅ ^•fi~å gix `«$Ñ≤ΠѨ~∞° ™êÎ~∞° . "åi Éè∞í H˜Î =ÚH˜Î HÍ=∞#Å#∞ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞ f~°ÛQÆÅ~°∞. ã¨fi~°Oæ Ö’x ã≤^∞Œ Åú ∞ qq^èŒ LѨÇ¨ ~åÅ ^•fi~å Ñ≤`$« ^Õ=`«Å#∞ ã¨O`«$Ñ≤ΠѨé∞™êÎ~∞° . JÖψQ QÆ∞ǨϺHÍ^Œ∞Å ‰õÄ_®. Ѩ$käfiÃÑ· „âß^•úÅ#∞ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ ÃÑ>Ë"ì åiH˜ g~°∞ L`«=Î ∞ QÆ`∞« Å#∞ HõeÊOK«QÅÆ ~°∞. D Hõ~‡° #∞ KÕ~ÚOKÕ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ gˆ~ „áê*ÏѨ`º« Ö’HÍxH˜ ѨOÑ≤™êÎ~∞° . `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞‰õΩO@∂ x~°∂ú`«HõŇ+¨μÖˇ·, ã¨OÜ«∞`åǨ~°∞Öˇ· =#OÖ’ x=ã≤OKÕ =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ ‰õÄ_® =#OÖ’ ^˘iˆH Ѩ^•~å÷Å`À „âß^ŒHú ~õ ‡° Å#∞ KÕã≤ gix „Ѩã#¨ ∞flÅ#∞ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. <≥+· Hª≤ õ „|ǨχKå~°∞Å∂, ^è~Œ å‡Kå~°∞Å∂, l`ÕO„kÜ«ÚÅ∂ ‰õÄ_» gix JѨ~° Hõ~‡° Å ^•fi~å ѨÓlOz ^è#Œ ∞ºÖ∫`å~°∞. Ѩ$käfiÃÑ· QÆÅ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å "å~°∂ giH˜ „âß^•úÅ#∞ ÃÑ\˜ì L`«=Î ∞ QÆ`∞« Å#O^Œ∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. áê`åà◊OÖ’ =ÙO_Õ ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ Ãã`· O« `«=∞ ^ŒOÉèÏǨÏOHÍ~åÅ#∞ ѨH¯õ ‰õΩ ÃÑ\˜ì q#Ü«∞OQÍ ÉèHí `Θ À Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ Ñ≤O_»„Ѩ^•#O KÕ™êÎ~∞° . ~°™êO`«ÖÏk W`«~° Ö’HÍÅÖ’x <åQÍk *Ï`«∞Å "å~°∂ JÖψQ KÕ™êÎ~∞° . ^Õ=`«Å∂ JO`Õ.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 214

Ѩ~å~°O÷ HÀã¨O, J#QÍ W`«~∞° ʼnõΩѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ _» O» HÀã¨O, Ñ≤`$« Ü≥∂xÖ’ =ÙO_ç ‰õÄ_®, J=∞$`«~∂° ѨÙÖˇ· q=∂<åÖ’¡ „ѨÜ∂« }˜ã∂¨ ,Î x~°‡Å =∞#ã¨∞û`À, HõëêìÅ áêÖˇ#· Ü≥∂QÆ∞ʼnõΩ, "å\˜ #∞O_ô, "å~°∞ HÀ~°∞‰õΩO>Ë rq`«O #∞O_ô ‰õÄ_® =ÚH˜xÎ „Ѩ™êkã¨∂Î =ÙO\Ï~°∞ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞. ^Õ=`åHÍ~åÅ#∞ ^èiŒ Oz ã¨fi~°Oæ Ö’ x=ã≤ã∂¨ ,Î ã¨fi^è•Éè’AÖˇ· `«=∞ ѨÙ}ºÑ¶Ö¨ Ï<˘flHõ =OHõ J#∞Éèqí ã¨∂<Î Õ =∞~åκk Ö’HÍÖ’¡ `«=∞#∞ ѨÓlOKÕ"åiH˜ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞ DÑ≤û`å~°÷ ã≤kxú Hõeyã¨∞OÎ \Ï~°∞. U HÀiHÍÖËx "åiH˜ HÔ =· ÖϺxfl „Ѩ™êkOKÕ ™ê=∞~°º÷ O ‰õÄ_» "åiH˜ =ÙO@∞Ok. JyflÖ’ „"ÕeÛ# ǨÏqëêºÇ¨ï`«∞ʼnõΩ ã¨O`«$Ñ≤Î K≥Ok „ÉÏǨχ}∞x â◊s~°OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz „âß^Œú Éè’[<åxfl ã¨fiÜ«∞OQÍ ã‘fiHõiOKÕ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å‰õΩ #=∞㨯iã¨∞<Î åfl#x WOHÍ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å =∂Ǩ$Ï`出xfl Jaè=i‚ã∂¨ Î ~°∞z „Ѩ*ÏѨu Ñ≤`$« ã¨∞uÎ H˘#™êyOk. =∂~°¯O_ÕÜÚ« _»∞ „H“OK«∞_ç`À D Hõ^#Œä ∞ K≥Ñʨ @OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ WÖÏ J<åfl_»∞. ¿ÇÏ „H“OzHõ =Úx„âıëêª! ~°∞z ^•fi~å D q^èOŒ QÍ ã¨∞uÎ OѨ|_ç# `Õ[ã¨ûfi~°∂ѨÙÖˇ#· P`«x Ñ≤`$« QÆ}O "å~°O^Œ~∂° ^Œâk◊ â◊Å#∂ "≥Å∞QÆ∞Å`À xO¿Ñ@O`« „ѨHÍâ◊O`À ÉèÏã≤ã∂¨ Î J`«xH˜ „Ѩ`º« Hõ=Δ ∞~Ú<å~°∞. J`«_∞» "åiÖ’ „Ѩu XHõ¯ih =∞O„`« ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ QÆO^è•Hõ`Δ å^Œ∞ Å`À ѨÓlOKå_»∞. Ñ≤`~« ∞° Å∞ q∞H˜¯e „Ѩã#¨ ∞flÖˇ· UO HÍ"åÖ’ HÀ~°∞H˘=∞‡<åfl~°∞. ~°∞z `«##∞ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ „Ѩ*ÏѨuq Hõ=∞‡x P^ÕtOKå_»x q#flqOz ^•xH˜ HÍ=Åã≤# ã¨O`å<À`«ÊuÎ ™ê=∞~å÷ºhfl, `«#‰õΩ `«y#, „âı+¨μª~åÖˇ·#, k=ºÑ¨uflh „Ѩ™êkOK«=∞x "Õ_»∞‰õΩ<åfl_»∞. Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞ ~°∞z`À WÖÏ K≥áêÊ~°∞. 'F =Úxã¨`=Ϋ ∂! <åÜ«∞<å! D Hõ} Δ OÖ’<Õ WHõ¯_Õ h=Ù HÀ~°∞H˘#fl Ѩufl Åaèã∞¨ OÎ k. hHÍ"≥∞ ^•fi~å Ѩ~=° ∞ Ѩ~å„Hõ=∞âße, =∞Ǩ`«∞‡_»∞, |∞kú=∞O`«∞_»∞, D =∞#fiO`«~åxH˜ =¸_»∞Ö’HÍʼnõÄ JkèÑu¨ HÍQÆÅ ~“K«∞º_»<Õ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù_»`å_»∞. J`«_∞» |ǨïѨل`«=O`«∞_»=Ù`å_»∞. h=Ù „Ѩ*ÏѨu"≥· <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å „Ѩ[Å#∂ ã¨$+≤Oì z z=iÖ’ ^è~Œ ‡° , `«`Ϋ fi*Ï˝<åxfl á⁄Ok ã≤k<ú ˘O^Œ∞`å=Ù. WHõ h ™È΄`«O =∞"≥∞‡O`À ã¨O`À+¨ ÃÑ\˜Oì k. HÍ|\˜ì "Õ∞=Ú WHõÃÑ· D ™È΄`«O ^•fi~å ÉèíH˜Î„â◊^ŒúÅ`À =∞=Ú‡ „áêiúOz# "åi Ѩ@¡ ã¨∞„Ѩã¨#∞flÅ"≥∞ÿ "åiH˜ L`«Î=∞ Éè’QÍÅ#∂, P`«‡ q+¨Ü∞« Hõ L`«=Î ∞ *Ï˝<åhfl, PÜ«Ú~å~ÀQͺÅ#∂, Ѩل`«áœ„`å^Œ∞Å#∂ „Ѩ^•#O KÕ™êÎ=Ú. „âß^ŒHú ~õ ‡° Ö’ „ÉÏǨχ}∞Å∞ Éè’[#O KÕã∞¨ #Î flѨÙ_»∞ "åiÔH^Œ∞~°∞QÍ KÕ`∞« Å∞ *’_çOz xÅ|_ç D ™È΄`åxfl „Ñ‘uѨÓ~°fiHõOQÍ K«kq`Õ "Õ∞=∞O`å JHõ¯_çH˜ qKÕÛã≤ P „âß^ŒÑú e¨¶ `åxfl JHõÜ Δ ∞« O KÕ™êÎO.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 215

U „âß^ŒúHõ~°‡Ö’<≥·`Õ D ™È΄`«O K«^Œ∞=|_»∞`«∞O^À JHõ¯_» "Õ∞=Ú Ñ¨<≥flO_»∞ ã¨O=`«û~åʼnõΩ ã¨iѨ_»∞#@∞¡QÍ `«$Ñ≤Î <˘O^Œ∞`å=Ú. ¿ÇÏ=∞O`«~°∞Î=ÙÖ’ D ã¨Î=#O KÕÜÚ« "åxÃÑ· =∂ J#∞„QÆÇϨ O Ѩ<fl≥ O_Õà§◊ =é‰õÄ, tt~°OÖ’<≥`· Õ W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞, =ã¨O`«, „w+¨‡~°∞=Î ÙÖ’¡<`·≥ Õ Ñ¨^ÇŒ ¨ ~°∞ ã¨O=`«û~åÅ ^•HÍ P =ºH˜Î ÃÑ#· „Ѩãi¨ ã¨∂Î =ÙO@∞Ok. =~å¬HÍÅOÖ’ „âß^Œú ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K«^=Œ |_Õ D ã¨∞uÎ =∂ JO^ŒiH© JHõÜ Δ ∞« `«$Ñ≤xÎ ã¨∞OÎ k. JO>Ë =∂ J#∞„QÆÇϨ O ‰õÄ_® P =ºH˜ÃÎ Ñ· JHõÜ Δ ∞« OQÍ =ÙO@∞Ok. WHõ â◊~`° å¯ÅOÖ’ „âß^Œú ã¨=∞Ü«∞OÖ’ D ™È΄`« Ѩ~<°î åxfl QÍq¿ãÎ "Õ∞=Ú Ñ¨k¿ÇÏ<Õà§◊ áê@∞ `«$Ñ≤<Î ˘O^Œ∞`å=Ú. <åÜ«∞<å ~°∞p! D ã¨OѨÓ~°‚ ™È΄`«O XHõKÀ@ „"åÜ«∞|_ç U QÆ$ǨÏOÖ’<≥`· Õ Éè„í ^ŒOQÍ =ÙOK«|_»∞`«∞O^À P WO\˜H˜ „âß^ŒHú ~õ ‡° [iˆQ "Õà◊ "Õ∞=∞O`å ã¨fiÜ«∞OQÍ qKÕÛã≤ P Ü«∞[=∂x##∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ=Ú. HÍ|\˜ì F =∞ǨÉèÏQÍ! =∂‰õΩ „âß^ŒOú ÃÑ@∞ì"å~°∞ „ÉÏǨχ} Éè’[# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ D h „Ѩ=z`« ã¨∞uÎ x `«Ñʨ Hõ qxÑ≤OKåe— Jx K≥ÑÊ≤ Ñ≤`~« ∞° Å∞ JO`«~åú#O K≥O^•~°∞. (=∂#=*ÏuH˜ Ñ≤`~« ∞° Å∞ KÕã#≤ D "åQÍÌ#O â’¡H~õ ∂° ѨOÖ’ J#∞|O^èOŒ –10Ö’ K«∂_»O_ç.) `«~∞° "åu Hõ^#Œä ∞ =∂~°¯O_ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úx WÖÏ K≥áêÊ_»∞. Ñ≤`$« ^Õ=`«Å Hõ$Ѩ =Å¡ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ P #k =∞^躌 #∞O_ç „Ñ¨OÖ’K« J#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ JѨû~° Pq~°ƒqù OzOk. =∞#ã¨∞ûH˜ „Ñ‘ux HõeyOKÕ JO^ŒO`À ÉÏ@∞ Jxfl â◊√ÉèÅí Hõ} Δ ÏÅ∂QÆÅ "Õ~˘Hõ Hõ#º P"≥∞ "≥#∞Hõ<Õ =zÛ xÅ|_ç ~°∞zH˜ #=∞㨯iOzOk. „ѨOÖ’K« P`«x`À '¿ÇÏ `«Ñ㨠fi≤ „âıëêª! <Õ<˘Hõ JK«Û~°#∞. =~°∞}Ѩل`«∞_»∂, =∞Ǩ`«∞‡_»∂<≥#· ѨÙ+¨¯~°∞x ^•fi~å <åH© Juâ◊Ü∞« ã¨∞O^ŒiÜ≥∞ÿ # ‰õÄ`«∞~°∞ [x‡OzOk. h‰õΩ ÉèÏ~°ºQÍ D =∂xx J#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ™œO^Œ~º° ~åtx ^Õ=`«Å∞ xâ◊Û~ÚOKå~°∞. g∞~°∞ D"≥∞#∞ Ѩi„QÆÇÏ≤ OK«O_ç. g∞ ^ŒOѨ`∞« ʼnõΩ =∞#∞"Õ Ñ¨Ù„`«∞xQÍ Ñ¨Ù_»`å_»∞— Jx K≥ÑÊ≤ Ok. 'JÖψQ— Jx ã¨=∞‡uOz P #n f~åxˆH =∞Ǩ=Ú#∞ÅO^Œih Ñ≤eÑ≤Oz "åi ã¨=∞HõOΔ Ö’ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ ~°∞z XHõ ~ÚO\˜ "å_»~Ú<å_»∞. "åi Ѩل`«∞_Õ Ñ¨^=Œ ¸_»= =∞#∞=Ù ~“K«∞º_»∞— Jx K≥ÑÊ≤ =∂~°¯O_ÕÜ∞« =Úx „H“OK«∞xH˜ Jukä ã¨`å¯~åxfl QÍqOz g_˘¯eáê_»∞—— (J^蕺ܫ∂Å∞ – 89,90)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 216

q+¨μ‚ ÉèíQÆ"å#∞x J=∞$`« ^蕺#ã¨fi~°∂ѨO ''â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞"åkQÍ ZO^Œ~À =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ x~°O`«~O° , „=`«, Ü«∞=∞, xÜ«∞=∞, ѨÓ*Ï, ã¨∞uÎ , [ѨãǨ Ï≤ `«OQÍ x~°`∞« Öˇ=· ÙO_ç NǨÏix ^蕺xã¨∞OÎ \Ï~°∞. "å~°∞ ^蕺xOKÕ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞_»∞, ^Õ¿ÇÏO„kÜ«∞, =∞<À |∞^Œºú ǨÏOHÍ~° =ÚÅ∞ ÖËx"å_»∞† ~°∂Ѩ~Ç° Ï≤ `«∞_»∞. PÜ«∞# ѨOK«É∂íè `«=ÚÅKÕ Jã¨O|^Œ∞_ú ∞» . P`«_Õ Jxfl „áê}∞ʼnõÄ ™êfiq∞QÍ, JO^Œih |O^è<Œ åÅÖ’ =ÙOz #_çÑO≤ KÕ xÜ«∞O`«QÍ, [QÆ„`«ÊÉè∞í =ÙQÍ qâßfi# <≥ÅH˘x=Ù<åfl_»∞. PÜ«∞# K≥`· #« º~°∂ѨÙ_Õ HÍx x~åHÍ~°∞_»∞. U Pã¨H©Î ÖËx"å_≥·<å JO^Œi P㨉õΩÎÅ#∂ `≥eã≤H˘#QÆÅ_»∞. JO^Œ~°∞ ^Õ=`«Å KÕ`« ѨÓlOѨ|_»∞ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞_»∂ PÜ«∞<Õ. `Õ[ó ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· ã¨`Ϋ fi~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞} aè#∞fl_≥· Hõ~ΰ $`åºkâ◊¥#∞º_≥· "≥Å∞Q˘O^Œ∞"ÕÅ∞Ê q+¨μ=‚ Ù. PÜ«∞# "åã¨<å~°Ç≤Ï`«∞_»∞, â◊√^Œ∞ú_»∞, ã¨~°fi^À+¨~°Ç≤Ï`«∞_»∞, Ñ≤áê™ê=i˚`«∞_»∞, â’Hõ"≥∂Ǩ^Œ∞ʼnõΩ |Ǩï^Œ∂~°∞_»∞. [~å=∞~°}ÏÅ∞ PÜ«∞#‰õΩO_»=Ù, "≥∂ǨÏ=Ú PÜ«∞##O@^Œ∞. ã¨$+≤Qì Íx „ѨàÜ ◊ ∞« OQÍx PÜ«∞#‰õΩ ÖË=Ù. NǨÏi ã¨`º« ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, x+¨¯Å Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞, <å=∞~°ÇÏ≤ `«∞_»∞, *Ï„QÆ`ü ã¨fiѨflã¨∞+¨μÑ≤~Î Ç° Ï≤ `«∞_»∞. J=™ê÷^∞Œ ʼnõΩ J^躌 ‰õΩΔ _»∞, âßO`«ãfi¨ ~°∂ѨÙ_»∞, ^Õ"åkè^=Õ Ù_»∞ PÜ«∞<Õ. *Ï„QÆ^•k =∞# Jxfl J=ã¨Å÷ Ö’#∂ =ÙO_Õ"å_»∞, x`«∞º_»∂ PÜ«∞<Õ QÍx PÜ«∞# =∂„`«O HÍ~°ºHÍ~°}~°ÇÏ≤ `«∞_»∞. JO^ŒiH© JO^Œi ^•fi~å HõxÑ≤OKÕ =¸~°Î ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, ã¨∂HõΔ ‡`«=∞ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ NǨÏi. JO>Ë H˘O_»HOõ >Ë ÃÑ^Œ"Ì åxQÍ#∂, p=∞HõO>ˇ z#fl"åxQÍ#∂ Hõ#|_»QÅÆ _»∞. *Ï˝#^Œ$+≤ì QÆÅ Hõ~ˆ O‚ „kÜ«∂xH˜ q#|_»QÅÆ _»∞. *Ï˝#∞ʼnõΩ q*Ï˝#=¸ k=º^Œ$+‘ì QÆÅ"åiH˜ Ѩ~=° ∂#O^Œ ã¨fi~°∂Ѩ=Ú PÜ«∞<Õ. q+¨μ=‚ Ù#∞ Hõ#∞Q˘#_®xH˜ =∂=¸Å∞ *Ï˝#O KåÅ^Œ∞. `«∞sÜ«∞ J#QÍ J`«∞º`«=Î ∞ *Ï˝#O =Ù#fl"å_çH˜ PÜ«∞# Ѩ~=° ∂Hõ~Δ ° ã¨fi~°∂ѨO `≥Å∞ã¨∞OÎ k. Jxfl „áê}∞Å P`«‡ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, ™êHΔÍ`«¯ÖϺ} ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂, t==ÚxK«∞Û"å_»∂, qHÍ~°ÇÏ‘ #∞_»∂, "Õ^•O`«"^Õ ∞Œ º_»∂, "Õ^•O`«"^Õ ∞Œ º_»∂, "Õ^~Œ ∂° ѨÙ_»∂, WO„kÜ«∂f`«∞_»∂, Éè∂í `Õâfi◊ ~°∞_»∂, â◊|Ì ~°∂Ѩ ~°ã¨ ã¨Ê~°≈ QÆO^è•Å<≥_ç ѨOK«`<« 凄`« ~°ÇÏ≤ `«∞_≥#· J<åk „|Ǩχ=¸ PÜ«∞<Õ. D N =∞Ǩq+¨μ"‚ Õ Ñ¨~=° ∞Ü≥∂y, Ѩ~=° ∞ǨÏOã¨Å ^•fi~å ã¨OѨÙ\˜`« „|Ǩχ~°O„^èOŒ Ö’ 'JǨÏO „|Ǩχã≤‡— J<Õ ÉèÏ"åxH˜ =¸Å"≥∞ÿ Ѩi*Ï˝#=∂„`«∞_≥· =ÙO\Ï_»∞. l`ÕO„kÜ«Ú_≥· D *Ï˝<åxfl á⁄Ok ǨÏix 'K«∂_»— QÆey# U =∂#=Ù_≥<· å Ѩ~„° |Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ HÍQÆÅ_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 217

'WHõ q+¨μx‚ –J#QÍ <å Ü≥ÚHõ¯ =¸~°^Î •è º# ã¨fi~°∂Ѩ=Ú#∞ qxÑ≤™êÎ#∞— JO@∂ q+¨μq‚ ÖÏ qxÑ≤OKå_»x ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ K≥Ñʨ ™êy<å_»∞. q+¨μ=‚ Ù HÀ\˜ ã¨∂~°º „ѨÉÏè ã¨OѨ#∞fl_»∞, JkfifÜ«∞ [Ü«∞jÅ∞_»∞, ‰õΩO^ŒÑÙ¨ +¨ÊQÀ^Œ∞QÆú ã¨=∂# ^è=Œ à◊ =~°∞_‚ ∞» . "≥∂HΔÍxfl HÀ~°∞H˘<Õ =Úhâ◊fi~°∞Å∞ W\˜ì ã¨fi~°∂ѨOÖ’ #∞#fl NǨÏix ^蕺x™êÎ~∞° . P ã¨fi~°∂ѨO J`«ºO`« ã¨∞O^Œ~O° . qâßÅ"≥∞#ÿ â◊OYO`À, ã¨ÇϨ „㨠ã¨∂~°º„ѨÉèÏHõe`«"≥∞ÿ „ѨK«O_» *ÏfiÖÏ=∂Å`À K«∞@ì|_ç# L„QÆ~°∂ѨO QÆÅ K«„HõO`À, âßO`« ã¨fiÉèÏ=O „Ѩã∞¨ Êù@=∞QÆ∞K«∞#fl ã¨∞O^Œ~=° ^Œ#O`À, ~°H} Δõ Hˆ ѨÙ\˜#ì @∞¡QÍ KÕuÖ’ ã≤^OúŒ QÍ #∞#fl QÆ^`Œ À q~ålÖË¡ ~°∂Ѩq∞k. D N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ~°`fl« =ÚÅ`À ^ÕnѨº=∂#"≥∞#ÿ |Ǩï=¸Åº H˜s\Ïxfl ^èiŒ Oz =ÙO\Ï_»∞. Hõ=∞ÖÏhfl ^èŒi™êÎ_»∞. =#=∂ÖÏ^è•iÜ≥ÿ∞ ã¨=∂# Éèí∞[㨯O^è•Å`À, ã¨fi~°‚ Éè∂í +¨}ÏÅ`À, â◊√^Œú =G^è•iÜ≥∞ÿ , qâ◊√^Œú ^ÕÇϨ O ã¨∞O^Œ~H° ÍO`«∞b#∞K«∞O_»QÍ "≥Å∞QÆ∞Å#∞ q~°l=Ú‡`«∂ ã¨~fi° HõÖϺ}HÍ~°H"õ ∞≥ #ÿ Hõ=∞ÅOÃÑ· xÅ|_ç=ÙO\Ï_»∞. N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ã¨fi~°=‚ ∞Ü«∞ â◊s~°∞_≥· ã¨∞O^Œ~° Ǩ~åÅ`À, â◊√ÉèOí Hõ~° Éè∞í [H©~∞° ÅÎ `À, ~°`«flHõOHõ} ˆHÜ«¸~åÅ`À, JÅOHõiOѨ|_ç `«# HÍOuÖ’ Jq "≥∞~°∞ã¨∞ÎO_»QÍ, H“ã¨∞ÉÎ =íè ∞}˜ XHõ "≥Ñ· Ù¨ , ÅH©;^Õq =∞~˘Hõ"Ñ·≥ Ù¨ XkyÜ«ÚO_»QÍ â’ÉèÏÜ«∞=∂# <Õ„`åÅÖ’ Hõ~∞° } `˘}˜H㘠֨ Ï_»∞`«∞O_»QÍ "≥Å∞QÆ∞Å∞ q~°l=Ú‡`«∞O\Ï_»∞. J}˜=∂k QÆ∞}ã¨ÇÏ≤ `«∞_≥· [QÆ`û« $+≤ì ã¨OǨ~åÅ#∞ HÍqã¨∞OÎ _Õ N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù =Ú#∞ʼnõΩ, ^Õ=`«Å‰õΩ, ^•#=ÙʼnõΩ ‰õÄ_® ^蕺#QÆ=Úº_»∞, J`«ºO`« ã¨∞O^Œ~∞° _»∞. „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å #∞O_ç ã¨=∞ã¨Î „áê}˜=~°æO Ü≥ÚHõ¯ ǨÏ$^ŒÜ«∂ÅÖ’ NǨÏiÜÕ∞ „áê}"≥∞ÿ "≥Å∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. ã¨<å`«#∞_»∞, J=ºÜ«Ú_»∞, Jxfl\˜h JO^Œih q∞Oz# Hõ$áêà◊√=Ù, „ѨÉ∞íè =Ù, <å~åÜ«∞}∞_»∞, ^Õ"åkè^=Õ Ù_»∞<≥#· NǨÏi =∞Hõ~åHõ$uÖ’ #∞#fl Hõ~‰‚° Ωõ O_»ÖÏÅ`À â’aèÅ∞¡`∞« O\Ï_»∞. PÜ«∞<Õ ^Œ∞óYq<åâ◊‰Ωõ _»∞, ѨÓ[‰õΩ J~°∞›_∞» , =∞OQÆà=◊ ∞Ü«Ú_»∞, ^Œ∞+¨ì ã¨OǨ~°‰õΩ_»∞, ã¨~åfi`«∞‡_»∞, ã¨~°fiã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, ã¨~°fi„`«QÍq∞, Éèí‰õΩÎÅ ã¨~°fi„QÆÇ¨Ï ^À+¨ x"å~°‰Ωõ _»∞ <≥#· ÉèQí =Æ O`«∞O_»∞. PÜ«∞# #MÏÅ #∞O_ç K«Åx¡ "≥<fl≥ ÅÅ∞ ‰õΩ~°∞ã¨∞#Î fl J#∞Éè∂í u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨∞O^Œ~=° ÚÖˇ#· "Õà√◊ § "Õ}∞"å^Œ‰Ωõ x "Õà§◊ =Öˇ =∞$^Œ∞=ÙQÍ "≥Å∞QÍæ =ÙO\Ï~Ú. [QÆ`∞« HˆÎ â◊~}° ã¨Å÷ O [QÆ<åfl^ä∞Œ _≥#· q+¨μ=‚ Ù. JO^ŒiH© ã¨∞Y=Ú xK«∞Û ã¨OHõÅÊO, â◊HΘ PÜ«∞#‰õΩ#flq. ã¨=∞ã¨Î JÅOHÍ~åÅKÕ JÅOHõ$`«∞_≥,· P Éè∂í +¨}ÏÖË `«=∞ ѨÙ}Ϻxfl K«∂ã¨∞H˘x =Úiã≤ "≥∞~°ã≤ áÈ`«∞O_»QÍ, ã¨∞O^Œ~° ^ÕÇϨ =∞O`«\Ï K«O^Œ#Ѩ٠ѨÓ`« K«Å\¡ ˜ JO^•xflã¨∞OÎ _»QÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 218

™œ=∞º ~°∂ѨÙ_≥,· ã¨~fi° ^Õ=ã¨=∞xfi`«∞_≥· '<Õ<Õ JO^ŒiÖ’ x=ã≤Oz ~°HOΔ˜ K«∞ "åã¨∞^Õ=Ù_»#∞— J<Õ ÉèÏ=#`À ÉèÏã≤OK«∞"å_»∞ N =∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù. JO^Œi ÉèÏ=#ÅÖ’ =ÙO_Õk ‰õÄ_® P "åã¨∞^Õ=Ù_Õ ã¨∂~°º=∞O_»ÅOÖ’ "≥Å∞QÆ∞`«∂ JyflÖ’ =∞O_»∞`«∂ HõxÑ≤OKÕk ‰õÄ_® PÜ«∞<Õ. W\˜ì ã¨fi~°∂Ѩ=Ú#fl q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞x ^蕺xOK«∞ =∂#=ÙÅ∞ Ѩ~°=∞QÆux á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. „áêp# HÍÅOÖ’ Ü«∂[˝=ů º =∞ǨÏi¬ D q+¨μ‚ ã¨fi~°∂áê<Õfl ^蕺xOz ^è~Œ À‡Ñ¨^âÕ ◊ Hõ~ΰ $`åfi~°›`« á⁄Ok 㨇 $uHÍ~°∞xQÍ K«i„`«Ö’ xezáÈÜ«∂_»∞. D J^蕺ܫ∂xfl „â◊^QúŒ Í K«kq# "åiH˜ ‰õÄ_® Ѩ~=° ∞QÆu „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. (J^蕺ܫ∂Å∞ – 91,92)

=~°‚^èŒ~°‡ x~°∂Ѩ} â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! Ѩ~=° ∞ t=Ùx „áê~°#÷ "Õ∞~°‰Ωõ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù Ü«∂[˝=ů º =∞ǨÏi¬ „ѨuáêkOz# ^è~Œ å‡Å#∞ WÖÏ LѨ^tÕ OKå_»∞. Ü«∂[˝=ů º =∞ǨÏi¬ q∞käÖÏѨÙiÖ’ #∞#flѨÙ_»∞ KåÖÏ=∞Ok |∞∞+¨μÅ∞ PÜ«∞# =^Œ‰Ì Ωõ =zÛ ^è~Œ ‡° *Ï˝<åxfl „Ѩ™êkOK«∞=∞x „áêi÷OKå~°∞. Jxfl =~å‚Å"å~°∂ KÕÜ∞« =Åã≤# ^•#^èŒ~å‡k Hõ~°Î"åºÅ#∞ q#QÀ~å~°∞. "åiˆHk É’kèOz<å Ö’HõHõÖϺ}ÏxˆH LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok. l`ÕO„kÜ«Ú_≥#· Ü«∂[˝=ů º=∞Ǩ=Úx ã¨~fi° „Ѩ^=Œä ∞OQÍ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x ^蕺xOz P |∞∞+¨μÅ`À WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. '=Ú#∞ÖÏ~å! U ^ÕâO◊ Ö’<≥`· Õ Hõ$+¨™‚ ê~°=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ =∞$QÍÅ∞ u~°∞QÍ_»∞`«∞O\ÏÜ≥∂ J^Õ „ѨÑO¨ K«OÖ’ Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«"∞≥ #ÿ ^ÕâO◊ . (W^Õ <Õ\ ˜ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ ) P ^ÕâßxH˜ K≥Ok# ^è~Œ å‡kHõ q+¨Ü∂« Å#∞ qxÑ≤™êÎ#∞. ѨÙ~å}ÏÅ∂, <åºÜ«∞âßGO, g∞=∂Oã¨, ^èŒ~°‡âß„™êÎÅ∞, tHõΔ, HõÅÊO, x~°∞HõÎO, "åºHõ~}° O, KèO« ^ŒO, *’ºu+¨O`À ÉÏ@∞ <åÅ∞QÆ∞"Õ^•Å∂ – W"Õ D ^ÕâO◊ Ö’x Ѩ^∞Œ <åÅ∞QÆ∞ q^ŒºÅ‰õÄ P^Œº ™ê÷<åÅ∞. =∞#∞=ÙÅ∞, q+¨μ=‚ Ù, Ü«∞=Ú_»∞, JOy~°∞_»∞, =ã≤+μ¨ _ª ∞» , ^Œ‰ΩΔõ _»∞, ã¨O=~°∞_Î ∞» , â◊`å`«ÑÙ¨ _»∞, Ѩ~åâ◊~∞° _»∞, PѨãOΨ |∞_»∞, Lâ◊#∞_»∞, "åºã¨∞_»∞, HÍ`åºÜ«∞#∞_»∞, |$ǨÏã¨Êu, Q“`«=Ú_»∞, â◊OYed`«∞_»∞, Ǩs`«∞_»∞, J„u, JÅÊrq<≥#· <Õ#∞– "Õ∞=∞O`å P NǨÏix ^蕺xOz `«^•Ìfi~å ^è~Œ À‡Ñ¨^âÕ ‰◊ Ωõ Å"≥∞<ÿ å=Ú. ^è~Œ ‡° =∞#QÍ Ñ¨Ù}º"Õ∞. ѨÙ}ϺxH˜ L`«ÊuÎ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞. âßG qÇ≤Ï`« ^ÕâO◊ Ö’, âßG qÇ≤Ï`« HÍÅOÖ’, âßG qÇ≤Ï`«"∞≥ #ÿ LáêÜ«∞O`À, Ü≥∂QÆ∞ºÖˇ#· áê„`«∞ʼnõΩ – J#QÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 219

q^ŒºKÕ `«Ñ=¨ ÚKÕ ã¨=∞$^Œ∞Öú #·ˇ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ– KÕÜ∞« |_»∞ ^•#=ÚÅ∞, ã¨~fi° âß„™ÈÎHÎõ Hõ~‡° Å∞. D ^•<åÅ∂ D Hõ~‡° ÖË Ñ¨Ù}º=Ú Ü≥ÚHõ¯ „Ѩ`ºÕ Hõ, qaè#fl ~°∂áêÅx `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. ^è~Œ ‡° ÖË^• ѨÙ}º=Ú#∞`«ÊuÎ KÕ¿ã D ^•#, Hõ~‡° =ÚÅ =ÚYº ѶŨ O – J#QÍ Ñ¨~=° ∞ ^è~Œ ‡° O Ü≥∂QÆO (z`«Î =$uÎ x~À^èOŒ ) ^•fi~å HõeQˆ P`«‡^Œ~≈° #O ÖË^• P`«‡™êHΔÍ`å¯~°"∞Õ . D ™êHΔÍ`å¯~åxH˜ ^Õâ◊ HÍÅ xÜ«∞=∂Å∞O_»=Ù. Jk ZѨC_≥<· å ZHõ¯_≥<· å Ü≥∂QÆO ^•fi~å HõÅ∞QÆ=K«∞Û#∞. J~Ú`Õ ^•<åʼnõÄ, Hõ~°‡Å‰õÄ ^Õâ◊HÍÅ áê„`«Å P=â◊ºHõ =ÚO@∞Ok. g\˜Ö’ H˘xfl =∂~°∞ÊÅ∞ KÕ~∞° ÊÅ q+¨Ü∞« OÖ’ ã¨O^ÕÇ¨ Å∞O>Ë "å\˜x Ѩi+¨`ü J#QÍ ^è~Œ ‡° ã¨Éíè `ÕeÛ K≥áêÊe. D ^è~Œ ‡° Ѩi+¨`∞« Î "Õ^,Œ ^è~Œ ‡° âßG Ѩi*Ï˝#∞Öˇ#· =ÚQÆ∞~æ ∞° , #Å∞QÆ∞~°∞ 㨄^•ƒÇ¨Ï‡}∞Å`À <Õ~Ê° _ç =ÙO@∞Ok. W^Õ HÍHõ [#=O^Œ∞º_≥#· „|Ǩχ"Õ`,Ϋ "Õ^⌠ßG *Ï˝`Ü « ∞ÿ≥ # „ÉÏǨχ}∞x =∂@‰õΩ ‰õÄ_® qÅ∞= =ÙO@∞Ok. D ^ÕâO◊ Ö’ „ÉÏǨχ}, Hõ„Δ uÜ«∞, "≥â· º◊ , â◊¥„^Œ=ÚÅ#∞ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å∞<åfl~Ú. (Wq ‰õΩÖÏÅ∞ HÍ=Ù. P<å\˜ ã¨=∂[OÖ’ =º‰õΩÅÎ Hõ~å‡K«~}° #∞ |\˜ì U~°Ê_ç# =º=ã¨Ö÷ ’ ÉèÏQÍÅ∞ =∂„`«"∞Õ ...J#∞.)giÖ’ ÃÑ· =¸_»∞ =~å‚Å "åih kfiAÅO\Ï~°∞. QÆ~åƒù^•#=Ú #∞O_ç â◊‡âß# Ѩ~º° O`«=Ú gi ã¨=∞ã¨Î „H˜Ü∞« Å#∂ =∞O„`åÅ ^•fi~å<Õ KÕÜ∂« e. QÆ~åƒù^•# ã¨O™ê¯~°O |∞∞`«∞HÍÅOÖ’<Õ KÕÜ∂« e. QÆ~ƒ° ãù ʨ O^Œ#‰õΩ Ñ¨Ó~°fi"Õ∞ ѨÙOã¨=# ã¨O™ê¯~°O KÕÜ∞« |_®e. QÆ~åƒù^•<åxH˜ P~°= ÖË^• Zxq∞^Œ= <≥ÅÖ’ ã‘=∞O`À#flÜ«∞# ã¨O™ê¯~°O KÕ™êÎ~∞° . ã¨O`å<À`«ÊuÎ `«~∞° "å`« *Ï`«H~õ ‡° , Ѩ^HŒ ˘O_»= ~ÀA# <å=∞Hõ~} ° ã¨O™ê¯~°O q^è•Ü«∞HÍÅ∞. <åÅ∞QÆ= <≥ÅÖ’ x„+¨¯=∞}, P~°= <≥ÅÖ’J#fl„áêâ◊fl ã¨O™ê¯~åÅ∞ QÍqOKåe. `«~∞° "å`« =OâßKå~åxfl |\˜ì K«∂_®Hõ~} ° ã¨O™ê¯~åxfl <≥~"° ~Õ åÛe. WÖÏ ã¨O`å<åxH˜ qÇ≤Ï`« ã¨O™ê¯~åÅ#∞ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ ^•<åkHõÜÚ« HõOÎ QÍ KÕÜ∞« _»O =Å¡ c[ (â◊√„Hõ), QÆ~ƒ° ù (â’}˜`)« HÍ~°}À`«Ê<åflÖˇ#· ã¨~fi° áêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. ¢ãÅΑ ‰õΩ KÕ¿ã ã¨O™ê¯~åÅ∞ (¿Ñ~°O\ÏÅ∞) q"åǨÏO `«Ñʨ Jhfl ™ê=∂#ºOQÍ J=∞O„`«HÍÖË. JO>Ë =∞O„`«O JHõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . QÆ~°ƒù^è•~°} #∞O_çQÍx [#‡„QÆǨÏ} #∞O_ç QÍx ÖˇHõ¯QÆ\ ˜ì Zxq∞^Œ=ÜÕ∞@ „ÉÏǨχ}∞xH©, Ѩ^HŒ ˘O_»= =~°¬OÖ’ Hõ„Δ uÜ«ÚxH©, Ѩ<fl≥ O_»= ã¨O=`«û~°OÖ’ "≥â· √◊ ºxH© LѨ#Ü«∞# ã¨O™ê¯~åxfl ã¨OѨ#flO KÕÜ∂« e. nxfl QÆ∞~°∞=Ù KÕ`« QÍx, =OâßKå~åxfl |\˜ì HÍx KÕ~ÚOKåe. D q^èOŒ QÍ LѨh`«∞_≥#· =@∞=Ù‰õΩ QÆ∞~°∞=Ù =∞Ǩ"åºÇ¨Ï$uã¨ÇÏ≤ `« "Õ^•xfl K«kq K≥¿ÑÊ â◊HΘ =KÕÛÖÏ K≥Ü∂« ºe. JÖψQ â∫KåKå~° tHõhΔ „Ѩ^•#O K≥Ü∂« ºe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 220

kfiAÅ∞ á⁄^Œ∞Ì#fl ™êÜ«∞O„`«"Õà◊Ö’¡ L`«Î~°O "≥·Ñ¨Ù uiw, J^Õ ~å„`«~Ú`Õ ^ŒH˜Δ}Ïaè=ÚYOQÍ#∂ =∞Å qã¨~°˚#O KÕÜ«∂e. `«~°∞"å`« =∞Å=¸„`åÅ∞ "åã¨# áÈÜÕ∞^•Hõ =∞\˜`ì À h\˜`À Hõ_∞» HÀ¯"åe. D Ѩxx [ÖÏâ◊Ü∞« =∞^躌 OÖ’ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. #∂`«∞Å =O\˜ "å\˜ =^ŒÌ „H˜O^Œ K«áêìÅÃÑ· HÍx=fi=K«∞Û#∞. `«~∞° "å`« â◊√^Œ™ú êfl<åxH˜ áÈ~Ú W~°∞áê^•Å#∂ â◊√„ÉèOí QÍ Hõ_∞» HÀ¯"åe. `«~∞° "å`« "≥∂HÍà◊§ÃÑ· KÕ`∞« Å#∞Oz `«∂~°∞Ê ÖË^• L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ~°∞Ûx ★„|Ǩχf~å÷K=« ∞#=Ú KÕÜ∂« e. ‰õÄѨ, `«\ÏHÍk â◊√^Œ[ú ÖÏÅ`À =¸_»∞=∂~°∞¡ PK«=∞#O KÕã≤ JOQÆ∞+¨=ª ¸ÅO`À ~Ô O_»∞=∂~°∞¡ ÃÑ^Œ=ÙÅ#∞ ã¨Ê $tOKåe. ™êfl#O ^•fi~å â◊√kú K≥O^Œ=Åã≤ =zÛ#ѨÙ_»∞ kfiAÅ∞ #∞~°Q,Æ |∞_»QÅÆ ∞ ÖËx h\˜`À ã¨~ˆ fiO„kÜ«∂Å#∂ â◊√„ÉèÑí é¨ K«∞HÀ"åe. #kÖ’QÍx =∞ˆ~ [ÖÏâ◊Ü∞« OÖ’QÍx QÆ∞O_≥^•HÍ ky „ÉÏǨχ}∞Å∂, Q˘O`«∞ ^•HÍ ky Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∂, `åÅ∞=ÙH˜ H˘OK≥O H˜Ok ^•HÍ ky "≥â· √◊ ºÅ∂ PK«=∞#O KÕã≤ â◊√^Œ∞Öú ∫`å~°∞. ¢ãÅΑ ∂, â◊¥„^Œ∞Å∂ `åÅ∞=Ù ^•HÍ ky PK«=∞#O KÕ¿ãÎ â◊√^Œ∞Öú ∫`å~°∞. „áê`«ó™êfl#OÖ’ [Å^≥=· `« =∞O„`«"∞≥ #ÿ FO PáÈÇ≤Ïëêª...#∞ ѨÓiÎQÍѨÅ∞=∂~°∞¡ Ѩiîã¨∂Î Xà◊√§ `À=ÚHÀ=_®xfl ѨÓiÎKÕã≤ [ÖÏxfl áÈã¨∞‰õΩO@∂ „áê}ÏÜ«∂=∞, ã¨∂~ÀºÑ¨`å÷#, QÍÜ«∞„u =∞O„`« Ѩ~#°î O J<Õ Ñ¨#∞Å#∞ ‰õÄ_® KÕã∞¨ HÀ"åe. FO PáÈ*’ºf... =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ∞ QÍÜ«∞„u =∞O„`åxH˜ t~ÀÉèÏQÍÅ∞. D t~ÀÉèÏQÆÜÚ« Hõ"Î ∞≥ #ÿ „Ѩu =∞Ǩ"åºÇ¨Ï$uH© XH˘¯Hõ¯=∂~°∞ „Ѩ}"åxfl *’_çOz =¸_»∞ =∞Ǩ"åºÇ¨Ï`«∞Å`À QÍÜ«∞„u =∞O„`« =∂#㨠[áêxfl KÕã¨∂Î <À\˜Ö’ =Ú‰õΩ¯Ö’ Hõ^ÅŒ ∞`«∞O_Õ QÍex xÜ«∞O„uOKåe. ™êÜ«∞OHÍÅO „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕã≤ =¸_»∞ [Å^Õ=`« =∞O„`åÅ#∞ K«kq h\˜x `«ÅÃÑ· zÅHõiOK«∞H˘x ѨtÛ=∞O "≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ~°∞Ûx #Hõ„Δ `«^~Œ ≈° #=∞ÜÕ∞º ^•HÍ QÍÜ«∞„ux [Ñ≤OKåe. WÖψQ L^ŒÜ∞« ã¨O^躌 Ö’ ‰õÄ_® QÍÜ«∞„ux [Ñ≤ã∂¨ Î `«∂~°∞Ê "≥Ñ· Ù¨ uiy ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« O ^•HÍ ã≤~÷ O° QÍ ‰õÄ~°∞Ûx =ÙO_®e. D ~Ô O_»∞ ã¨O^≥ÅÖ’#∂ =OâßKå~åxfl |\˜ì ã¨O^蕺=O^Œ#O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« JyflǨϟ„`« HÍ~°º=Ú#∞ ‰õÄ_® KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« '<Õ#∞ J=Ú‰õΩ_»#∞— (Ug∞ ~åx"å_»#∞) JO@∂ =$O^Œ[#∞ʼnõΩ J#QÍ QÆ∞~°∞=ÙʼnõÄ, =$^Œ∞Åú ‰õÄ „Ѩ}Ï=∞O KÕÜ∂« e. J@∞Ñ≤=∞‡@ ã¨OÜ«∞q∞Ü≥∞ÿ # „|ǨχKåi UHÍ„QÆz`«∞_Î ,·≥ (PÖ’K«#Å#∞ J@∂ W@∂ Hõ^ÖŒ Ï_»hÜ«∞‰õΩO_®) ™êfi^蕺ܫ∞O KÕã∞¨ H˘x ★

‰õΩ_çKuÕ Ö’ ÉÁ@# "Õe =¸ÖÏxfl „|Ǩχf~°=÷ ∞h, z\˜HÔ # "Õe, K«∂ѨÙ_»∞ "Õe =¸ÖÏÅ#∞ „Hõ=∞OQÍ „Ѩ*ÏѨu, Ñ≤`$« f~å÷Åh, Hõ~å„QÆÉÏè QÍxfl ^Õ=f~°=÷ ∞h =º=ǨÏi™êÎ~∞° .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 221

QÆ∞~°∞=ÙQÍiH˜ `«##∞ `å#∞ Jnè#O KÕã∞¨ HÀ"åe. PÜ«∞# Ñ≤ez#ѨÙ_»∞ áÈ~Ú q^Œº <Õ~∞° ÛHÀ"åÖË QÍx '<Õ~Ê° O_ç— Jx J_»Q_Æ O» ã¨iHÍ^Œ∞. J_»Q_Æ "» ∞Õ Jq^èÜ Õ ∞« `«. aèHÍΔ @# KÕã≤ `≥zÛ# „^Œ"åºxfl QÆ∞~°∞áê^•Å =^ŒÌ ã¨=∞iÊOKåe. =∞#ã¨∞, =∂@, â◊s~°=Ú – D =¸_çO\˜h ZÅ¡ÑÙ¨ _»∂ QÆ∞~°∞=ÙQÍi Ç≤Ï`«OÖ’<Õ ã¨OÅQÆflO KÕÜ∂« e. „|ǨχKåi ^ŒO_»=Ú, =∞$QÆK~« ‡° =Ú, Ü«∞*’˝Ñg¨ `«=Ú, =ÚO["Õ∞YÅ – J#∞ "å\˜x Q“~°=OQÍ ÉèÏqOKåe. J"Õ J`«xH˘Hõ QÆ∞iÎOѨÙx™êÎ~Ú. U =~°O‚ "åÔ~<· å „|ǨχKåiQÍ #∞#flO`«HÍÅO aèHÍΔ @#O KÕÜ∞« =Åã≤#^Õ. „ÉÏǨχ}∞Å QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ áÈ~Ú „ÉÏǨχ}, Hõ„Δ uÜ«∞, "≥â· º◊ =~°∞Å‚ ∞ „Hõ=∞OQÍ Éè=í u aèHÍΔ O^ÕÇÏ≤ , aèHÍΔ OÉè=í u ^ÕÇÏ≤ , aèHÍΔ O ^ÕÇÏ≤ Éè=í u J<Õ "åHõº „ѨÜ∂≥ QÆO`À Ü«∂zOKåe. Éè=í u J#QÍ 'J=∂‡— Jx P ~ÚO\˜ ¢ã=Α ¸iÎx ã¨OÉ’kèOK«∞@. aèHÍΔ @<å#O`«~=° Ú P„â◊=∂xH˜ =zÛ JyflHÍ~°ºO KÕã∞¨ H˘x QÆ∞~°∞=ÙQÍi P[˝ J~Ú<åHõ PáÈâ◊# „H˜Ü∞« #∞ ѨÓiÎKãÕ ≤ ã¨=∂#∞Å`À Hõeã≤ ‰õÄ~°∞Ûx q#Ü«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ PáÈ-â◊# 1 Ѩ\Ïìe. `«~∞° "å`« aèHÍΔ #fl=Ú#∞ xOkOK«‰Ωõ O_®, „Ñ‘u ѨÙ~°ãû¨ ~°OQÍ u<åe. =∞ø#OQÍ Éè’OKÕÜ∂« e. „|ǨχK«~º° „=`«OÖ’ #∞#flO`« HÍÅO, Hõé∞=Ù HÍ@HÍÅ∞ ÖËx ~ÀAÖ’¡, ~ÀE XˆHKÀ@ H͉õΩO_® aèHÍΔ @# KÕÜ∂« e. „|ǨχK«~åºxfl xÜ«∞=∞, x+¨Åª `À áê\˜ã∂¨ Î q∞`«OQÍ<Õ Éè∞í lã¨∂Î QÆ_á» êe. Z=Ô~<· å `«k#Ì O, „âß^ŒÉú ’è [<åÅH˜ Ñ≤e¿ãÎ =∂„`«O áÈ~Ú "å~°∞ ÃÑ\˜#ì =hfl u<åe. ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞ „ÉÏǨχ}~°∂ѨOÖ’ =zÛ Éè∞í l™êÎ~∞° HÍ|\˜.ì P "ÕàÖ◊ ’ ‰õÄ_® `Õ<,≥ =∞^ŒºO, =∂Oã¨O, ZOye Ѩ^•~åúÅ#∞ ã¨Ê $tOK«~å^Œ∞. „|ǨχKåi KÕ`« qkèqÇ≤Ï`« „H˜Ü∞« Åxfl\˜h K«H¯õ QÍ KÕ~ÚOz, "åxH˜ "Õ^=Œ Ú#O^Œ∞ tHõ} Δ xzÛ#"å_Õ 'QÆ∞~°∞— â◊ÉÏÌxHõ~∞° ›_∞» . Ü«∞*’˝Ñg¨ `«^•è ~°} =∂„`«"∞Õ KÕ~ÚOz "Õ^•xfl K≥¿ÑÊ "åxx 'PKå~°∞º—_»O\Ï~°∞. "Õ^OŒ Ö’x XHõ ★ '^Õâß—1 xfl =∂„`«"∞Õ J^躌 Ü«∞#O KÕ~ÚOz# "åxx 'Láê^蕺ܫÚ_»—x =º=ǨÏi™êÎ~∞° . XHõ Ü«∞[=∂xKÕ '=iOK«— |_ç J#QÍ Q“~°=O g∞~°QÍ Ñ¨ÓlOѨ|_ç J`«xKÕ Ü«∞[˝=Ú#∞ ã¨OѨ#fl=Ú KÕ~ÚOKÕ"åxx '|∞∞ufiH±— JO\Ï~°∞. „|ǨχKåiQÍ #∞#fl"åxH˜, P `«~°∞"åu HÍÅOÖ’ ‰õÄ_® D #Å∞QÆ∞~°∂ Ü«∞^ä•„Hõ=∞OQÍ Ñ¨Ó*Ï~°∞›Ö.Ë g~°O^ŒiHõO>Ë Ñ¨ÓAº~åÅ∞ `«e.¡ 1

Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∞ XHõ™êi z=~°<˘Hõ=∂~°∞ h\˜`À PK«=∞#O K≥Ü∞« º_®xfl PáÈâ◊# ÖË^• J=ÙáÈã¨# JO\Ï~°∞. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J=∞$`ÀѨã~Ψ }° =∞ã≤ J<Õ "åHõº=Ú#∞ K«^"Œ åe. ★ =∞O„`«=∞h „ÉÏǨχ}=∞h "Õ^•xH˜ ~Ô O_»∞ ~°∂áêÅ∞O\Ï~Ú. WO^Œ∞Ö’ XHõ ~°∂áêxfl QÍh P ~°∂ѨOÖ’x XHõ ÉèÏQÍxfl QÍh É’kèOK«_®xfl 'UHõ^âÕ ß^蕺Ѩ#— =∞O\Ï~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 222

<åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ J^躌 Ü«∞#O KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞H˘#fl"å~°∞ XH˘¯Hõ¯ "Õ^•xH© Ѩ<fl≥ O_Õã≤ ã¨O=`«û~åÅ K˘Ñ¨C# „|ǨχK«~º° „=`åxfl áê\˜OKåe. JO`«HÍÅO áê@∞ P„â◊=∞OÖ’ #∞O_»∞@ ™ê^躌 Ѩ_x» "å~°∞ Juâ◊Ü∞« nè=∞O`«∞Å∞ J~Ú`Õ J~Ú^Õã≤ ÜÕ∞à◊§Hˆ D „=`åxfl ‰õΩkOK«∞HÀ=K«∞Û. Hˆ âßO`« ã¨O™ê¯~°=Ú, Ѩ^ÇŒ ¨ ~°=, W~°∞=k ~Ô O_»=, W~°∞=k <åÅæ= ÜÕ∞@, „Hõ=∞OQÍ, „ÉÏǨχ} Hõ„Δ uÜ«∞ "≥â· √◊ ºÅ‰õΩ KÕÜ∞« |_®e. D =~å‚Å "åiH˜ LѨ#Ü«∞#O ‰õÄ_® „Hõ=∞OQÍ PÜ«∂ =Ü«∞ã¨∞ ѨÓ~°Ü Î ∞Õ º<å\˜H˜ `«Ñʨ xã¨iQÍ KÕÜ∞« |_ç=ÙO_®e. ÖˉΩõ O>Ë "å~°∞ Ѩu`«∞Öˇ,· ã¨~fi° ^è~Œ å‡K«∞º`«∞Öˇ· áÈ`å~°∞. „"å`«º™ÈÎ=∞=∞#∞ „Hõ`∞« =Ù#∞ KÕã#≤ `«~∞° "å`«, Jn H˘O`«HÍÅO QÆ_z» # `«~∞° "å`«<Õ "åiH˜ =∞~°Å Ü«∞*’˝Ñg¨ `«^•è ~°}‰õΩ Ü≥∂Qƺ`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. „ÉÏǨχ} Hõ„Δ uÜ«∞ "≥â· º◊ =~°‚ ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ kfiAÅx ¿Ñ~°∞. kfi..[.. J#QÍ ~Ô O_»∞=∂~°∞¡ ѨÙ\˜#ì "å~°x.`«e¡ Hõ_∞» ѨÙ# `˘e™êi ѨÙ_»`å~°∞ Hõ^•!Jk HÍHõ LѨ#Ü«∞# "≥∞#ÿ ѨÙ_»∞ =∞~°Å ѨÙ_»`å~°∞. Jk ~Ô O_»= [#‡ H˜O^Œ ÖˇH¯õ . HÍ|\˜ì "å~°∞ kfiAÅ∞. „â∫`«–™ê‡~°Î Ü«∞*Ï˝Å#∂, `«Ñ⨠Û◊ ~°º (KåO„^•Ü«∞}Ïk „=`åÅ∞)#∂, â◊√ÉèHí ~õ ‡° Å#∂ (LѨ#Ü«∞<åk ã¨O™ê¯~åÅ∞) É’kèOK«QeÆ Qˆ k "Õ^"Œ Ú≥ Hõ¯>Ë. kfiAʼnõΩ, JO^Œ∞Hˆ , "Õ^"Œ ∞Õ Ñ¨~=° ∞ HõÖϺ} ™ê^è#Œ =Ú. JÖψQ "Õ^=Œ ¸ÅHõ=ÚÅQÆ∞ 㨇 $`«∞Å∞ ‰õÄ_». "Õ^•^躌 Ü«∞#O KÕÜ∞« QÆ<Õ ã¨iHÍ^Œ∞. „Ѩuk#O |∞∞ˆQfi^Œ=Ú#^躌 Ü«∞#O KÕ¿ã"å_»∞ ^Õ=`«Å#∞ `Õ<`≥ À#∂ áêÅ`À#∂, Ñ≤`~« ∞° Å#∞ `Õ<`≥ À#∂, <Õu`À#∂ `«$Ñ≤ÑÎ é ¨ Kåe. JO>Ë âß„™ÈÎHOÎõ QÍ Ñ¨ÓlOz <≥"· ^Õ ºŒ O ÃÑ_ç`Õ "å~°∞ ky=zÛ ã‘fiHõiOz ã¨O`«ã™≤ êÎ~∞° . q∞QÆ`å =¸_»∞ "Õ^•ÅÖ’ ^Õxx „Ѩuk#O J^躌 Ü«∞#O KÕ¿ã "åÔ~<· å <Õu`À J=∞$`«O`À Ñ≤`~« ∞° Å#∂ ^Õ=`«Å#∂ ã¨O`À+¨ÃÑ\Ïìe. JÖψQ „Ѩuk#O 1"åHÀ"åHõºO, ѨÙ~å}O 2 <å~åâ◊Oã‘, 3 QÍkäHÍ, WuǨ™êÅ∞ 4 q^•º...Å#∞ J^躌 Ü«∞#O KÕ¿ã kfiA_»∞ Ñ≤`~« ∞° Å#∂ ^Õ=`«Å#∂, =∂Oã¨O (Ѷ֨ ÏÅ∞)..., áêÅ∞, J#fl=ÚÅ`À `«$Ñ≤ΠѨéKåe. D ^Õ=`«Å∂ Ñ≤`«~°∞Å∂ ‰õÄ_® XHõx=Å¡ ã¨O`«$ѨÙÎÖˇ·`Õ "åxH˜ Jxfl â◊√Éèí, JcèëêìÅ#∂ „Ѩ™êk™êÎ~∞° . UÜÕ∞ Ü«∞[˝ „Ѩuáêk`« "Õ^ÉŒ Ïè QÍxfl J^躌 Ü«∞#O KÕ™êÎ"∂≥ PÜ«∂ Ü«∞[˝ Ѷ֨ ÏÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å=Ú. JO`ÕHÍHõ Éè∂í q∞, ^•#, `«Ñ㨠∞¨ û, ™êfi^蕺ܫ∞ Ѷ֨ ÏÅ#∞ ‰õÄ_® á⁄O^ŒQÅÆ =Ú. 1

„Ѩâ’fl`«~Î ° ~°∂ѨOÖ’ =ÙO_Õ "Õ^"Œ åHͺÅ∞ ~°∞„^Œ ^≥=· `«º =∞O„`åÅ∞ 3 Ü«∞[˝ ã¨O|Okè`åÖˇ#· WO„^•^Œ∞Å QÍ^äÅŒ ∞ 4 "å~°∞}© =O\˜ qaè#fl, J™ê^è•~°} q^ŒºÅ∞ 2

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 223

<≥+· ‰ª≤ Ωõ _≥#· „|ǨχKåi `«# PKå~°∞ºx Ü≥ÚHõ¯ ™êxfl^躌 OÖ’<Õ =ÙO_®e. PÜ«∞# ÖˉΩõ O>Ë P ‰õΩ@∞O|ã¨É∞íè ºÅ =^ŒÌ =ÙO_®e. "å~°O`å HõÅã≤ ZHõ¯_çHÔ <· å áÈ~Ú#ѨÙ_»∞ `«#KÕ Láêã≤OѨ|_»∞ Jyfl J#QÍ `«# "≥â· ßfi#~åyfl â◊~} ° OÖ’ =ÙO_®e. D ~°HOõ QÍ Éè’QÍÅ#∞ =^Œe, "≥∞^Œ_∞» #∞ ÃÑOz, â◊s~åxfl Hõ$tOѨ*ãË ∞¨ H˘x l`ÕO„kÜ«Ú_≥· „|Ǩχ K«~庄â◊=∞=Ú# rqOz# "åxH˜ [#‡ z=~À¡ „|Ǩχ֒HõO „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. ѨÙ#~°˚#‡ =ÙO_»^∞Œ . (J^蕺ܫ∂Å∞ – 93,94)

QÆ$ǨÏã¨÷ ^èŒ~°‡ x~°∂Ѩ}O Ü«∂[˝=ů º =∞ǨÏi¬ WOHÍ WÖÏ „Ѩ=zOѨ™êQÍ_»∞. Ü«∞`«„=`«=Ú#∞ÖÏ~å! q^•º^躌 Ü«∞# ã¨=∂Ñ≤Î HÍQÍ<Õ „|ǨχKåi QÆ∞~°∞=ÙQÍiH˜ ^ŒH} Δ˜ #∞ ã¨=∞iÊOz PÜ«∞# J#∞=∞u`À ™êfl#O KÕã≤ „|ǨχK«~º° „=`åxH˜ g_À¯Å∞ ѨÅHÍe. `«~∞° "å`« `«e^¡ OŒ „_»∞Å J#∞=∞u`À QÍx, QÆ∞~°∞=ÙQÍi P^Õâß#∞™ê~°=ÚQÍx XHõ ã¨∞ÅHõ} Δ Ï, J`«ºO`«ã∞¨ O^Œs, =∞<À~°=∂, Jã¨ÑO≤ _®, =Ü«∞ã¨∞Ö’ `«#Hõ#fl z#fln, J~ÀQÍ, „ÉèÏ`«$=∞f, aè#fl „Ѩ=~°, QÀ„f‰õΩ~åÅ∂ #QÆ∞ Hõ#º#∞ q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ"åe. D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ Ü«∂[˝=ů º =∞ǨÏi¬ ã¨ÑO≤ _» Z=~À ‰õÄ_® q=iOKå_»∞. `«e`¡ À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì P"≥∞ `«O„_ç, `å`«, =Ú`åÎ`.« .. JÖÏ ÖˇH¯õ ÃÑ_»∞`«∂ áÈ~Ú U_»=`«~O° ^•HÍ LO_ç# "å~°O^Œih ã¨ÑO≤ _»∞ºÅ∞QÍ ÉèÏqOKåe. D =∞^躌 Ö’ =~°∞x =Oâ◊OÖ’ ZHõ¯_» Hõeã≤<å P"≥∞ ã¨ÑO≤ _»ºÜÕ∞ J=Ù`«∞Ok. ZHõ¯_® HõÅ=x^Õ Jã¨ÑO≤ _» HÍQÆÅ^Œ∞. Jã¨ÑO≤ _»<Õ ÃÑo§ KÕã∞¨ HÀ"åe. JÖψQ P"≥∞ =∂`«$ =Oâ◊OÖ’#∂ Ñ≤`$« =Oâ◊OÖ’#∂ J~Ú^Õã≤ `«~åÅ ^•HÍ qKåiOz ã¨^•Kå~°, J^躌 Ü«∞#, Ѩل`«áœ„`« ã¨=∞$kú ^Œ$+≤Öì ’ ÃÑ@∞ìH˘x "åi MϺux K«∂_®e QÍx ^è<Œ åxfl |\˜ì HÍ^Œ∞. W@∞=O\˜ Hõ#º#∞ HõÖϺ} =∂_»^ÅŒ K«∞H˘<Õ =~°∞_»∞ ‰õÄ_® ã¨=∂#=~°∞_‚ ∂» , P"≥∞H˜ `«y#"å_»∞<≥· =ÙO_®e. =~°ã‚ O¨ Hõ~O° ѨxH˜~å^Œ∞. U =~°O‚ "å~°∞ P =~°O‚ "åi<Õ ÃÑO_ç¡ KÕã∞¨ HÀ"åe. H˘O`«=∞Ok q^•fiOã¨∞Å∞ J„QÆ=~°∞Å‚ ∞ â◊¥„^ŒH#õ ºÅ#∞ ÃÑo§ KÕã∞¨ HÀ=K«Ûx =z™êÎ~∞° HÍx <Õ#∞^•x HõOwHõiOK«#∞. ZO^Œ∞HõO>Ë 'P`å‡ "≥*· ÏÜ«∞`Õ Ñ¨Ù„`«ó Jh 'JOQÍ^ŒOQÍ`«ûO Éè=í ã≤— Jx "Õ^OŒ Ѷ∞¨ ’+≤™ÈÎOk. kfiA_Õ â◊¥„^Œ∞xQÍ Ñ¨Ù\˜,ì P â◊¥„^Œ∞_»∞ D kfiAx =Öˇ, JO`« *Ï˝#O ã¨OáêkOK«‰Ωõ O_®<Õ, Q“~°"å^Œ~åÅ∞ á⁄O^•Å#∞H˘x, ã¨=∂[O ^•xHõ_∞» Ѥ _¨ _» O» `À ^•xÃÑ,· kfi[*ÏuÃÑ· HõHQΔõ \Æ .ì˜ .. WÖÏ ã¨=∂*ÏxH© ã¨"åÅ∞QÍ xÅ∞™êÎ_∞» . „ÉÏǨχ}∞_»∞ `«# =~°O‚ #∞O_ç XHõ Hõ#º#∞ q"åǨÏOKÕã∞¨ ‰õΩ#fl Ñ≤=∞‡@ W`«~° =~å‚Å

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 224

Hõ#ºÅ#∞ ÃÑO_®¡_=» K«Ûh, Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞ Hõ„Δ uÜ«∞ Hõ#º#∞ ÃÑO_®¡_#ç Ñ≤=∞‡@ "≥â· º◊ , â◊¥„^Œ Hõ#ºÅ#∞ q"åǨÏ=∂_»=K«∞Û#h, "≥â· √◊ ºÅ∞ "≥â· º◊ Hõ#º`À q"åǨÏ"≥∞#ÿ Ñ≤=∞‡@ â◊¥„^ŒH#õ º#∞ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û#h, â◊¥„^Œ∞_»∞ =∂„`«O â◊¥„^Œ Hõ#º#∞ =∂„`«"∞Õ ÃÑO_®¡_®Åh ÃÑ^ŒÅÌ O\Ï~°∞. (Jk ™ê=∂lHÍ=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ѨÙ_Õ JOwHÍ~°º=∞ÜÕ∞ºk) Hõ#ºH˜ Hõhã¨O XHõ J#fl^Œ=Ú‡_≥<· å =ÙO_®e. JO`ÕHÍx, ѨلuHÍ ^è~Œ ‡° O QÆÅ Hõ#º „Ѩâã◊ OΨ HÍ^Œ∞. D Hõ#º Ü≥ÚHõ¯ Ѩل`«∞_Õ P"≥∞ `«O„_çH˜ Ñ≤O_»O ÃÑ@ì=Åã≤ =¿ãÎ P"≥∞#∞ ѨلuHÍ ^è~Œ ‡° O QÆÅ Hõ#º JO\Ï~°∞. q"åǨÅÖ’ Zxq∞k ~°HÍÅ∞<åfl~Ú. Jq „ÉÏǨχ, ^≥=· , P~°¬, „áê*ÏѨÓѨ`º« , Pã¨∞~°, QÍO^è~Œ fi° , ~åHõãΔ ,¨ ÃÑâ· ßK« q^è•Å∞. L`«=Î ∞ =OâßxH˜ K≥Ok#, =∞Oz jÅã¨fiÉèÏ"åÅ∞#fl =~°∞x =∂=∞ÜÕ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ `«# ~ÚO\˜H˜ Ñ≤ez, JÅOHõiOz, ѨÓlOz Hõ<åº^•#O KÕÜ∞« _»O „ÉÏǨχ q"åǨÏO. Ü«∞[˝O KÕã∂¨ Î |∞∞ufiAx JÅOHõ$`«∞x KÕã≤ ѨÓlOz Hõ#ºx=fi_»O ^≥=· q"åǨÏO. =~°∞x #∞O_ç ^è~Œ å‡~°Oú QÍ XHõ\ ˜ ~Ô O_»∞ [`«Å P=ÙÅ#∞ Z^Œ∞ÅÌ #∞ ã‘fiHõiOz âß„™ÈÎHOÎõ QÍ Ñ≤Åx¡ zÛ ÃÑo§ K≥Ü∞« º_»O P~°¬ q"åǨÏO. =^è∂Œ =~°∞Å<˘HõKÀ@ KÕiÛ 'g∞i^Œ~Ì ∂° HõÅã≤ QÆ$ǨÏã¨÷ ^è~Œ å‡xfl x~°fiiÎOK«O_ç— Jx K≥ÑÊ≤ ѨÓ[ KÕã≤ Hõ#º#∞ ^•#O KÕÜ∞« _»O „áê*ÏѨ`º« O. Hõ#º‰õÄ, P"≥∞ `«O„_çH©, P`«x |O^èŒ∞=ÙʼnõÄ Ü«∞^ä•â◊H˜Î ^èŒ<å^Œ∞ÅxzÛ ã¨fiK«ÛOù ^ŒOQÍ =~°∞_Õ Hõ#º#∞ „QÆÇÏ≤ OK«_O» Pã¨∞~°q"åǨÏO. Hõ<庄|ǨχKås Ѩ~㰠ʨ ~°O WKåÛùÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ `«=∞‰õΩ `å"Õ∞ KÕã∞¨ H˘<Õk QÍO^è~Œ fi° O. Hõ#º#∞ JѨÇϨ iOz Q˘xáÈ~Ú =~°∞_»∞ `«# ã¨fiQÆ$ǨÏOÖ’ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ KÕã∞¨ H˘<Õk ~åHõãΔ ¨ q"åǨÏO. Jxfl\˜Hõ<åfl J^èŒ=∞"≥∞ÿ#k x^Œ∞iã¨∞Î#fl, HÍ=∞OѨ\ ˜ì# ÖË^• =∞uÖËx Hõ#º#∞ Z=~°∂ K«∂_»‰õΩO_® Ѩ@∞ì‰õΩáÈ~Ú =~°∞_Õ KÕã¨∞H˘<Õk. nxH˜ ÃÑ·âßK« q"åǨÏ=∞x ¿Ñ~°∞. "≥Ú^Œ\ ˜ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ q"åǨÅ∂ „ÉÏǨχ} =~°O‚ Ö’#∂ `«~∞° "åu ~Ô O_»∞ q^è•Å ÃÑo§à◊¥§ Hõ„Δ uÜ«∞ =~°O‚ Ö’#∂ `«éK«∞QÍ J=ÅOaOѨ|_»∞`«∂ =ÙO\Ï~Ú. ã¨=~°‚ q"åǨÅÖ’ QÆ$ǨϺã¨∂„`å#∞™ê~°O Hõ#º =~°∞x áê}˜„QÆÇϨ }O KÕÜ∂« e. Hõ$`«„`Õ`å ^•fiѨ~Ü ° Ú« QÍÖ’¡ Hõ„Δ uÜ«∞ Hõ#º „ÉÏǨχ} =~°∞xQÍh "≥â· º◊ =~°∞_»∞ â◊¥„^Œ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 225

Hõ#º#∞ QÍh Wk=éˆH K≥ÑÊ≤ #@∞ì q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ=_»O PKå~°OQÍ H˘xflKÀ@¡ „Ѩ`ºÕ Hõ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ [iˆQk. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ D Ѩ^uúŒ ZHõ¯_®, Z@∞=O\˜ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’#∂ ÖË^∞Œ . =~°ã‚ O¨ Hõ~O° [~°∞QÆ~å^Œ∞. Hõ<åº^•<åxfl QÍqOKÕ JkèHÍ~°O Hõ#ºÜ≥ÚHõ¯ `«O„_çH©, `å`«H©, ™È^Œ~°∞xH© 㨉Ωõ Å∞ºxH©1 ÖË^• `«eH¡ © =ÙO@∞Ok. `«O„_ç^Õ D ^è~Œ ‡° O, D ÉèÏQƺO. PÜ«∞# ÖËHáõ È~Ú<å, LO_ô =∞uã≤q÷ ∞`«O ÖËx"å_≥· áÈ~Ú<å `å`«H,© JÖÏ J^Õ „Hõ=∞OÖ’ `«~∞° "å`« K≥Ñʨ |_ç# "åiH© D J=HÍâ◊q∞=fi|_»∞`«∞Ok. Hõ<åº^•#O KÕÜ∞« =Åã≤#"å_»∞ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ "åxH˜ P Hõ#º |∞∞`«∞=∞uÜ≥∞ÿ #ѨÙ_»ÖÏ¡ XHõ\ÁHõ\ Q˜ Í „Éè∂í }ǨÏ`«ºÅ áêѨO K«∞@∞ì‰Ωõ O@∞Ok. Hõ<åº^•`«Å∞ ÖË#ѨÙ_»∞ Hõ#ºÜÕ∞ `«#‰õΩ `å#∞QÍ `«##∞ `å#∞ ^•#=Ú KÕã¨∞H˘<Õ "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞ ‰õÄ_® JOwHÍ~°º"Õ∞. Hõ#º#∞ XHõ=∂ˆ~ ^•#OK≥Ü∂« ºe. JÖÏ KÕã#≤ `«~∞° "å`« P"≥∞ Éè~í Ãΰ Ñ· ^Ò~°#˚ ºO KÕã≤ QÍx =∞~˘Hõ q^èOŒ QÍ QÍx P"≥∞#ѨÇϨ iOz =∞~˘HõiH˜ ^•#q∞K«∞Û"å_»∞ KÒ~°H~õ ‡° `À ã¨=∂# áêѨ=Ú#‰õΩ ^ŒO_»<å~°∞›_=» Ù`å_»∞. P"≥∞ ^À+¨"∞Õ =∂„`«=¸ ÖˉΩõ O_® Ѩuflx Ѩi`«ºlOK«∞ Ѩu ^ŒO_»hÜ«Ú_»∞. J`«ºO`« ^Œ∞+¨μì~åÅ∞ (=∞Ǩáê`«H˜)QÆ∞ Ѩuflx Ѩi`«ºlOK«=K«∞Û#∞. XHõ Hõ#º#∞ XHõ =~°∞xH˜K∞« Û@‰õΩ "åQÍÌ#=Ú KÕÜ∞« |_ç# Ñ≤=∞‡@ q"åǨxH˜ =ÚO^Õ =~°∞_»∞ =∞~°}¿˜ ãÎ P"≥∞#∞ rq`åO`«O q`«O`«∞=ÙQÍ Q˘„_®eQÍ #∞Oz "ÕÜÚ« @ ^è~Œ ‡° =Ú HÍ^Œ∞. P"≥∞‰õΩ Ñ¨Ù„`«=u HÍ=Öˇ#<Õ HÀiHõ =ÙO>Ë =∞ik HÍx, =~°∞x ã¨ÑO≤ _», ã¨QÀ„`«∞ÅÖ’ <å"≥∞‰õΩ D_≥·#"å_≥=Ô~·<å HÍx ÃÑ^ŒÌÅ P[˝ "Õ∞~°‰õΩ P"≥∞‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞x ™ê=∂#º Ѩ^uúŒ Ö’<Õ „Ѩ™êkOKåe. D q^èOŒ QÍ D Ѩ^uúŒ Ö’ <å"≥∞‰õΩ Hõey# Ѩل`«∞_»∞ P =∞$u K≥Ok# =~°∞x Ü≥ÚHõ¯ Hˆ „Δ `«[˝ Ѩل`«∞xQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}O˜ Ѩ|_»`å_»∞. q"åÇ≤Ï`« ¢ãΑ =ºaèKå~åxH˜ JÅ"å@∞ Ѩ_áç È`Õ, P"≥∞#∞ =∞Oz ^•iÖ’ ÃÑ@ì_®xH˜ P"≥∞ Ѩu, J`«x |O^è∞Œ =ÙÅ∂ âßÜ«∞â◊‰Ωõ ÖÎ Ï „ѨÜ∞« uflOKåe. z=i „ѨÜ∞« `«flOQÍ P"≥∞ Jã¨ÇϨ ºHõ r=#OÃÑ· P"≥∞Hˆ "≥~· åQƺO HõeQˆ ÖÏQÆ, P"≥∞#∞ WO\˜Ö’<Õ =ÙOz QÆ$Ç≤Ï}˜QÍ P"≥∞‰õΩ QÆÅ JkèHÍ~åÅxfl\˜h `˘ÅyOKåe. JÅOHõiOK«∞HÀhÜ«∞‰õΩO_® =∞e#QÍ<Õ =ÙOKåe. U^À „áê}~°H} Δõ ‰õΩ ã¨iѨ_∞» #O`«QÍ<Õ uO_çÃÑ\˜ì Hõ\ H˜ õ <ÕÅÃÑ· Ѩ_∞» HÀɡ\Ïìe. ¢ãHΑ ˜ q"åǨxH˜ ѨÓ~°fi"Õ∞ K«O„^Œ∞_»∞ â◊√zh, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞ ™œO^Œ~åºhfl =∞^è∞Œ ~°"å}˜h, Jyfl^Õ=Ù_»∞ Jxfl ~°HÍŠѨq„`«`h« „Ѩ™êk™êÎ~∞° . HÍ|\˜ì D ^Õ=`«Å‰õΩ Ñ¨Ó[ÅO^Õ 1

㨉Ωõ Å∞ºÅ#QÍ Zxq∞^Œ= `«~O° #∞O_ô Ѩ^=Œ `«~O° ^•HÍ #∞#fl |O^è∞Œ =ÙÅ∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 226

ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ =O\˜ ^ÕâßÖ’¡ ã¨fiÉèÏ=ã≤^OúŒ QÍ ¢ãÅΑ O^Œ~∂° Ѩq„`«∞ÖË J~Ú=ÙO\Ï~°∞. J~Ú<å ‰õÄ_® ѨÓ~°fiHõ~‡° Å =Å¡ `Õ_®Å∞ ~å=K«∞Û. JO^Œ∞KÕ ¢ãHΑ ˜ ^À+¨=∞O@^Œ<Õ xâ◊ÛÜ«∂xH˜ ~å=_»O ã¨iHÍ^Œ∞. XHõ ¢ãΑ `«# ѨuHÍx"åxx =∞#ã¨∞Ö’ "åOzè¿ãÎ Jn XHõ ~°H"õ ∞≥ #ÿ =ºaèKå~°"∞Õ J=Ù`«∞Ok. JÖψQ Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨μx`À ã¨OѨ~å¯xfl ã¨OHõeÊOz<å =ºaèKå~°"∞Õ HÍQÆÅ^Œ∞. D =∂#ã≤Hõ =ºaèKå~° ^À+¨=Ú P"≥∞ |∞∞`«∞HÍeHõ ~°*’^Œ~≈° #=Ú HÍQÍ<Õ áÈ`«∞Ok HÍx =∞~°Å J@∞=O\˜ PÖ’K«#Å∞ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. x[OQÍ<Õ Ñ¨~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨μx`À ã¨OQÆq∞Oz<å, `«^•Ìfi~å QÆ~ƒ° ^ù •è ~°} KÕã<≤ å P ¢ãxΑ Ѩi`«ºlOK«=Öˇ#∞. WÖψQ QÆ~ƒ° =ù ^è,Œ Ѩu=^èŒ, „|ǨχǨÏ`«º, t+¨μºÅ`À ã¨OQÆ=∞O =O\˜ Ѩ#∞ÅÖ’ <Õk KÕã≤<å P"≥∞#∞ =∞Ǩáê`«HQ˜ Í JaèâO◊ ã≤Oz Ѩi`«ºlOKåe. =∞k~åáê#O KÕ¿ãk, n~°~… Ày}˜, âßâ◊fi`«^fiÕ +≤, =O^躌 , J~°<ú åtx, J„Ñ≤Ü∞« "åkx, x+¨μ~ì É° Ïè +≤}˜ ÖË^• ѨuH˜ Ǩx K≥Ü∞« º_»O HÀã¨"∞Õ rqOK«∞#@∞¡O_Õk Ü«∞QÆ∞ ÉèÏ~°º#∞ P"≥∞ Éè~í ΰ Ѩi`«ºlOK«=K«∞Û#∞† =∞~˘Hõ q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û#∞. J~Ú`Õ `å#∞ "≥Ú^Œ@ q"åǨÏO KÕã∞¨ H˘x WѨÙ_»∞ Ѩi`«ºlOz# ¢ãxΑ ^•#, =∂#, ã¨`å¯~å^Œ∞Å ^•fi~å Éè~í } ° ã¨=∞xfi`«#∞ KÕã∞¨ OÎ _®e. JÖÏ KÕÜ∞« x"å_»∞ =∞ǨáêÑ≤QÍ xOk`«∞_»∞. J<Àº#ºOQÍ ^ŒOѨ`∞« Å∞O>Ë P QÆ$ǨxH˜ ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∞=$kú – „u=~°=æ $kú – ѨÙ+¨¯ÅOQÍ =ÙO@∞Ok. Éè~í ΰ áÈ~Ú# Ñ≤=∞‡@ WOH˘Hõ ѨÙ~°∞+¨μx P„â◊~ÚOK«‰Ωõ O_® J`«x *Ï˝ÑH¨ ÍÅ |eq∞`À<Õ rqOKÕ ¢ãhΑ , Z\˜ì qѨ`¯« ~° Ѩiã≤`÷ ∞« Öˇ^∞Œ ~Ô <· å Éè~í #ΰ ∞ =^ŒeáȉõΩO_® =ÙO_Õ ¢ãhΑ Ö’HõO <≥u#Πɡ@∞ìH˘x ѨÓlã¨∞OÎ k. D Ö’HõOÖ’ Ü«∞â◊O`ÀÉÏ@∞ D áêu„=`«º=∞Ç≤Ï=∞ =Å¡ Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ áê~°fif^Õq ™êǨÏK«~º° O KÕ¿ã ÉèÏQƺ=∞|∞ƒ`«∞Ok. ÉèÏ~°º#∞ Ѩi`«ºlOz#"å_®"≥∞ ã¨∞YOQÍ, „Ѩã#¨ flOQÍ |uˆHÖÏ K«∂ã¨∞HÀ"åe. `«# ã¨OѨuÖÎ ’ =¸_»==O`«∞ <å"≥∞H˜KÛ≥ Ü«∂ºe. ¢ãHΑ ˜ `«# Éè~í ΰ Ü≥ÚHõ¯ P[˝#∞ áêeOK«∞@ÜÕ∞ Ѩ~=° ∞^è~Œ ‡° =Ú. ¢ãHΑ ˜ |∞∞`«∞ ÖË^• ~°*’^Œ~°≈#"≥∞ÿ# `˘e k#O #∞O_ç Ѩ^ŒÇ¨~°= ~å„u=é‰õÄ ã¨O`å#„áêÑ≤ÎH˜ J=HÍâ◊=ÚO@∞Ok. Ѩل`«„áêÑ≤Î HÀã¨"∞≥ ÿ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ P ~å„`«∞ÅÖ’ =∂„`«"∞Õ P"≥∞`À ã¨OQÆq∞OKåe. WÖÏ ã¨O`å#O HÀã¨O =∂„`«"∞Õ ã¨OQÆq∞Oz q∞QÆ`å HÍÖÏÖ’¡ WO„kÜ«∞ x„QÆǨxfl áê\˜OK«_»"Õ∞ „|ǨχK«~°º „=`«O. JO`ÕQÍx „|ǨχK«~°º=∞O>Ë ÃÑO_ç¡x =∂#∞H˘#∞@, ¢ã"Α ¿·≥ Ñ K«∂_»Háõ È=Ù@ HÍ^Œ∞. Ѩ~fi° u^ä∞Œ ÅÖ’#∂1 |∞∞`«∞HÍÅO "≥Ú^Œ\ ˜ 1

J+¨qì ∞, K«`∞« ~°tÌ , J=∂"å㨺, ѨÙ#fl=∞ (=∞#∞–4/156)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 227

<åÅ∞QÆ∞ ~å„`«∞ÅO^Œ∂, k#=Ú J#QÍ ZѨC_≥<· å ѨQ\Æ "˜ àÕ Ï ã¨OQÆ=∞O x+≤^OúŒ . =∞Ѷ∞¨ , =¸Å #Hõ„Δ `åÅÖ’ ã¨OQÆ=∞O =~°˚ ºO. D xÜ«∞=∂Å#∞ HõzÛ`«OQÍ áê\˜¿ã<Î Õ ã¨∞O^Œ~∞° _»∞, ã¨|Å∞_»∞, ã¨^∞Œ } æ =O`«∞_»∞, P~ÀQƺ=O`«∞_»∞<≥#· H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù_»`å_»∞. ¢ãΑ Ѩ@¡ Jxfl ÉÏ^躌 `«Å∂ J#QÍ uO_ç, |@ì, WÅ∞¡ =Ú#flQÆ∞#"Õ HÍHõ P"≥∞ HÍ=∞"åOKè#« ∞ ѨÓiÎQÍ fiÛ P"≥∞#∞ ã¨O`«$Ñ≤ΠѨéK«=Åã≤# ÉÏ^躌 `« ‰õÄ_® P"≥∞#∞ KÕÑ\¨ #ì˜ "åxÃÑ· =ÙO@∞Ok. ÃÑQ· Í D ÉÏ^躌 `«‰Ωõ ã¨O|OkèOz WO„^Œ∞_»∞ ¢ãÅΑ H˘Hõ =~åxflKåÛ_»∞.J^Õ=∞#QÍ¢ãΑ Ü≥ÚHõ¯ HÍ=∞"åã¨##∞Jx+≤^úŒ ~å„`«∞ÅO^Œ∞ P"≥∞ Ѩu `«Ñʨ xã¨iQÍ f~åÛe. ÖˉΩõ O>Ë "å_»∞ áêѨ=Ú#∞ =¸@Hõ@∞ì ‰õΩO\Ï_»∞. ¢ãxΑ WO\˜~ÚÖÏ¡eQÍ QÆ$ǨÏÅH˜;QÍ ã¨OÉèÏqOz "≥∞\˜xì O\˜ "å~°O`å J#QÍ Éè~í ,ΰ "åx ™È^Œ~∞° Å∞, "åx `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞, W+¨|ì O^è∞Œ =ÙÅ∞ – P"≥∞#∞ =∞^è∞Œ ~åǨ~°=Ú`À px p<åO|~åÅ`À JÅOHÍ~° qâıëêÅ`À ZÅ¡ÑC¨ _»∂ „Ѩã#¨ flOQÍ ã¨∞YOQÍ =ÙO_ÕÖÏ K«∂_®e. Wk ™ê=∂lHõ ÉÏ^躌 `« ‰õÄ_®. ¢ãHΑ ˜ QÆÅ ÉÏ^躌 `«Å∞ ÉÏQÍ Z‰õΩ¯=. =ÚYºOQÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μx`À ¢ãΑ Ü≥ÚHõ¯ „Ѩ=~°#Î ZO`À ÉÏ^躌 `åÜ«Ú`«OQÍ =ÙO_®e. Ѩل`«ãO¨ `å#"≥∞<ÿ å ã¨fi~°„æ áêÑ≤Ü Î ∞ÿ≥ <å ¢ãHΑ ˜ 'Éè~í ‰Î° Ωõ `«#ÃÑ· QÆÅ— „¿Ñ=∞ P^è•~°OQÍ<Õ ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú HÍ|\˜ì „Ѩu P_»n `«# Ѩ`åº~å^è#Œ Ѷe¨ `«OQÍ, ¿ãflǨÏѶŨ OQÍ Ñ¨u „¿Ñ=∞#∞ á⁄O^•e. ™ê^è•~°} ¢ãHΑ ˜ âß„™êÎÅ#∞ QÍx „QÆO^ä•Å#∞ QÍx ѨiOî KÕ J~°›`« ÖË^∞Œ HÍx Éè~í ΰ ^•fi~å "å@xfl\˜h P"≥∞ q#=K«∞Û#∞. qkè x¿+^èŒ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ Éè~í ΰ K≥¿ÑÊ ^è~Œ å‡K«~} ° #∞ ™êO`«=¸ KÕÜ∞« _»O ^•fi~å "≥∂HõΔ „áêÑ≤Î #O^Œ=K«∞Û#∞. Éè~í ΰ J#O`«~O° H˘_»∞Hˆ P"≥∞‰õΩ ^è~Œ ‡° âßGQÆ∞~°∞=Ù HÍQÆÅ_»∞. QÆ$ǨÏã¨÷^èŒ~å‡xH˜ =¸ÅO Ѩu„=`«Ü«∞QÆ∞ QÆ$Ç≤Ï}˜. P"≥∞ Ѩu z`«Î=$uÎx ‰õÄÅOHõ+O¨ QÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x =ÙO_®e. J`«_Ñ≥ Ù¨ _Õk HÀ~°∞‰õΩO\Ï_À ^•xx JѨÊ\˜H˜ J`«_∞» J_»Q‰Æ Ωõ O_®<Õ J=∞iÛÃÑ\Ïìe. ã¨~fi° HÍÅ ã¨~åfi=ã¨Å÷ Ö’#∂ J`«x "Õ∞Å∞<Õ HÀ~°∞`«∂ `«# „ѨuѨh P Pâ◊Ü∞« O "≥¿· Ñ =∞àı§ÖÏ K«∂_®e, KÕÜ∂« e. Éè~í ΰ Ü≥ÚHõ¯ `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∂, JHõ¯K≥Öà¡ˇ #¡◊ ∂, J#fl#∂, Ñ≤#`«O„_çh, QÆ∞~°∞=Ùh, =$^Œú ¢ãÅΑ #∂ Q“~°qOK«_O» P^ŒiOK«_O» ѨuflÜ≥ÚHõ¯ ^è~Œ ‡° O. `«#Hõ<åfl z#fl#fl"åÔ~#· Éè~í ΰ $ =sæÜÚ« Å`À ¿ãflǨÏOQÍ =ÙO@∂<Õ WO\˜ Ѩ#∞Å∞ KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. ÖˉΩõ O>Ë ™È=∞~°∞Å=Ù`å~°∞. Ѩu Ü≥ÚHõ¯ |O^è∞Œ =ÙÅ =∞^躌 Ö’ `å=Ú ‰õÄ~°∞ÛxÜ«Ú#flѨÙ_®"≥∞ Ü≥ÚHõ¯ =∂@Å∞, KÕ`Å« ∞ Jhfl J`«xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ<Õ ™êQÍe† D ã¨OQÆu JO^ŒiH© `≥eÜ«∂e. D jÅ"Õ∞ „Ѩâã◊ =Ψ ∞x [#„â◊√u.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 228

WO\˜HÀ_»Å∞ `«#‰õΩ =~°Ãã#· ѨÙ~°∞+¨μÅ`À Ǩ™êºÖÏ_»‰Äõ _»^∞Œ . Ѩ~° ѨÙ~°∞+¨μx`À UHÍO`«OQÍ Jã¨Å∞ LO_»<‰Õ Äõ _»^∞Œ . Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨μÅ KÕuÖ’ U =ã¨∞=Î Ù#∂ LOK«‰Äõ _»^∞Œ , "åi KÕu #∞O_ç `«# KÕu`À JO^Œ∞H˘#~å^Œ∞. Éè~í ΰ JHõ¯_Õ =Ù<åfl ‰õÄ_® Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨μÅ =∞^躌 ‰õÄ~˘Û#~å^Œ∞. WO\˜Ö’x ™ê=∞„y JO`å P"≥∞ Jnè#OÖ’<Õ =ÙO@∞Ok. ^•xx J#=ã¨~O° QÍ Y~°∞Û KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . J=ã¨~åxH˜ `«y#O`«QÍ "å_»∞`«∞O_®e. HÍ~°º‰õΩâ◊Å, „Ѩã#¨ fl, q∞`«=º~Ú J~Ú=ÙO_ç ~ÀAÖ’ XHõ™êÔ~<· å J`«=Î ∂=∞ʼnõΩ áê^•aè=O^Œ#O KÕ¿ã ¢ãxΑ Éè~í ΰ „¿Ñq∞™êÎ_∞» , ã¨=∂[O Q“~°qã¨∞OÎ k. „áÈ+≤`« ѨuHõQÍ#∞#flѨÙ_»∞– J#QÍ `«# Éèí~°Î Ѩ~°^ÕâßxH˜ "≥o§#ѨÙ_»∞ `«# ã¨v[#O`À P#O^ŒOQÍ P@ÖÏ_»_O» , á⁄~°∞QÆ∞ "åià◊§Ö’ ‰õÄ~°∞Ûx "åQÆ_O» , JuQÍ JÅOHõiOK«∞HÀ=_»O, L`«û"åÅÖ’ áêÖÁæ#_»O, Ǩ™êÅ∂ ѨiǨ™êÅ∂ =O\˜q KÕÜ∞« ~å^Œ∞. WÖÏ¡e =∞#∞QÆ_» Ѩu`À<Õ. gÖˇ#· O`« =é‰õΩ P"≥∞ QÆ_Ñ» =¨ Åã≤# ã¨=∞Ü«∞=¸ J`«x`À<Õ. P"≥∞ JkèHÍ~åÅ∞ Ѩiq∞`«"∞Õ J~Ú<å QÆ$ǨÏã¨^÷ ~Œè å‡xH© `«^•Ìfi~å ã¨=∂*ÏxH© P"≥∞ J=ã¨~O° JѨiq∞`«O. JO^Œ∞Hˆ ã¨^•Kåi}˜Ü∞ÿ≥ # ¢ãΑ =∞~°}O˜ z#ѨÙ_»∞ JyflǨϟ„`«O Ö’x Jyfl`À P"≥∞ ^ŒÇϨ # ã¨O™ê¯~åÅ#∞ KÕ™êÎ~∞° . ѨuÇ≤Ï`≥+· }≤ Ü ˜ ∞ÿ≥ # ѨuflH˜ D Ö’HõOÖ’ H©iÎ ã¨=∂‡<åÅ∂ Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ ã¨fi~°=æ ¸ ã¨O„áêÑ≤™Î êÎ~Ú. (J^蕺ܫ∞O – 95)

=~°‚ã¨OHõ~° *Ï`«∞Å „áê^Œ∞~åƒù=O – QÆ$ǨÏã¨÷^èŒ~°‡O, =~°‚ ^èŒ~°‡O, =ÚѨÊ^Õ_»∞ „ѨHÍ~åÅ J#^蕺ܫ∞O „ÉÏǨχ} ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ HõΔ„uÜ«∞ Hõ#º#∞ ÃÑO_®¡_ç P"≥∞‰õΩ Hõx# Ѩل`«∞x`À =¸~åú=ã≤HÎõ J<Õ ã¨OHõ~*° Ïu „áê~°OÉè"í ∞≥ Oÿ k. JÖψQ „ÉÏǨχ} "≥â· º◊ ã¨OHõ~O° Ö’ JO|+¨,ª „ÉÏǨχ} â◊¥„^Œ ã¨OHõ~O° Ö’ áê~°â=◊ xëê^Œ *Ï`«∞Å∞ ѨÙ@∞ìH˘KåÛ~Ú. nxx J#∞Ö’=∞ ã¨OHõ~°=∞<åfl~°∞. ѨÙ~°∞+¨ ¢ãΑ ã¨OHõ~*° Ïu ¿Ñ~°∞ HõΔ„uÜ«∞ "≥·â◊º =∂Ç≤Ï+¨º HõΔ„uÜ«∞ â◊¥„^Œ "Õ∞K¡ Û« ù 1 1

Ü«∂[˝=ů º 㨇 $uÖ’ "Õ∞K¡ Û« ù Ѩ^•xH˜ |^Œ∞Å∞ 'L„QÆ— Ü«∞#∞ Ѩ^OŒ "å_»|_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 229

"≥·â◊º â◊¥„^Œ Hõ~°} HõΔ„uÜ«∞ „ÉÏǨχ} ã¨∂`« "≥â· º◊ „ÉÏǨχ} "≥^· ÇÕ Ï¨ Hõ â◊¥„^Œ „ÉÏǨχ} KåO_®Å "≥·â◊º HõΔ„uÜ«∞ =∂QÆ^èŒ â◊¥„^Œ HõΔ„uÜ«∞ HõΔ`åÎ â◊¥„^Œ "≥·â◊º PÜ≥∂QÆ=3 =∂Ç≤Ï+¨º Hõ~°} ~°^äŒHÍ~° ã¨OHõ~O° =Å¡ K≥_#ç =~°O‚ =∞~°Å áê`«^⌠‰◊ Ωõ ~å"åÅO>Ë P~°∞ `«~åÅ∞ Ѩ_∞» `«∞Ok. JO>Ë „ÉÏǨχ}∞xH© â◊¥„^Œ∞xH© ѨÙ\˜#ì ã¨O`å<åhfl xëê^Œ∞Å<åfl=Ú Hõ^•. P xëê^Œ∞x H˘Hõ ‰õÄ`«∞~°∞ ѨÙ\˜,ì ^•x<˘Hõ „ÉÏǨχ}∞_»∞ ÃÑO_®¡_,ç "åiH˘Hõ ‰õÄ`«∞~°∞ ѨÙ\˜,ì ^•xh „ÉÏǨχ}∞_Õ=∞#∞"å_ç... JÖÏ xëê^Œ, „ÉÏǨχ} q"åǨÏO P~°∞ `«~åÅ ÉÏ@∞ H˘#™êy`Õ U_»=`«~O° xëê^Œ∞xH˜ ‰õÄ`«∞~°∞ ѨÙ\˜ì P"≥∞#∞ ‰õÄ_® „ÉÏǨχ}∞_ÕÃÑo§KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë JѨC_»∞ "åiH˜ ѨÙ\˜#ì Ñ≤ÅÅ¡ ∞ U_»=`«~O° "å~°=Ù`å~°∞ Hõ^•! "åiH˜ â◊√^Œú „ÉÏǨχ} =~å‚xfl âß„™êÎÅ∞ „Ѩ™êkã¨∞<Î åfl~Ú. JÖψQ „ÉÏǨχ} "≥â· º◊ ã¨OHõ~"° ∞≥ #ÿ JO|+¨ª *ÏuÖ’ J~Ú^Œ=`« ~åxH˜ ѨÙ\#ì˜ "å~°∞ J#QÍ P~°= `«~O° "å~°∞ â◊√^Œú „ÉÏǨχ}∞Å=Ù `å~°∞. JÖψQ =¸~åú=ã≤HÎõ *ÏuÖ’ J~Ú^Œ= `«~O° "å~°∞ â◊√^Œ„ú ÉÏǨχ}∞Ö∫`å~°∞. W^Õ q^èOŒ QÍ L„QÍ, =∂Ç≤Ïëêº *Ï`«∞ÅÖ’#∂ U_»= P~°= `«~åÅÖ’ â◊√^Œú Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞^Œƒqù ™êÎ~∞° . J^Õ q^èOŒ QÍ Hõ~}° <å=∞Hõ ã¨OHõ~*° ÏuÖ’ P~°=`«~O° Ö’ â◊√^Œú "≥â· √◊ ºÅ∞^Œƒqù ™êÎ~∞° . J#QÍ ã¨OHõ~^° À+¨O Ñ≤`$« =~°‚ c[O Pˆ~_»∞`«~åÅ áê@∞ J#∞ã¨∂º`«OQÍ „Ѩ=Ç≤Ï¿ãÎ QÍx Hõ_∞» ‰õΩ¯áÈ^Œ∞. =~°ã‚ O¨ Hõ~=° ∞O>Ë q"åÇ¨Ï q+¨Ü∞« OÖ’ =∂„`«"∞Õ KÕÜ∞« |_Õ^xŒ HÍ^Œ∞. =$uÎ q+¨Ü∞« OÖ’ ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Ü«∂[#, J^躌 Ü«∞#, J^蕺Ѩ<åÅ#∞ KÕÜ∞« =Åã≤# „ÉÏǨχ}∞_»∞ Ѩiã≤`÷ ∞« Å „ѨÉÏè =O =Å¡ P =$uÎ ^•fi~å rqOK«ÖHË ,õ |`«∞‰õΩ QÆ_=» Hõ Hõ„Δ uÜ«∞, "≥â· º◊ ÖË^• â◊¥„^Œ=$uÎ #=ÅOaOK«=K«∞Û. WÖÏ U =~°O‚ "å~°∞ =∞~˘Hõ =~°O‚ Ѩxx KÕã<≤ å Jk Hõ~‡° =º`«ºÜ«∞=∞=Ù`«∞Ok. Jn =~°‚ ã¨OHõ~O° =O\˜^.Õ J~Ú`Õ Ñ¨iã≤`÷ ∞« Å∞ "≥∞~°∞QÆ∞ Ѩ_Q» Í<Õ Z=i Jã¨Å∞ ѨxÖ’H˜ "åà◊√§ "≥à§◊ ‰õΩO_® `«=∞ =~°O‚ Hõ<åfl Ç‘Ï#=~å‚xH˜ 2

2 3

=¸~°=ú ã≤H,Îõ JO|+¨,ª xëê^Œ, =∂Ç≤Ï+¨º, L„QÆ, Hõ~}° – D P~°∞ ã¨OHõ~*° Ï`«∞Å#∂ J#∞Ö’=∞[Å<åfl~°∞. ã¨∂`«, "≥^· ÇÕ Ï¨ Hõ, KåO_®Å, =∂QÆ^,Œè Hõ`Δ åÎ, P=Ü≥∂QÆ *Ï`«∞Å#∞ „ѨuÖ’=∞[Å<åfl~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 230

K≥Ok# Hõ~‡° #∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î =ÙO_ç áÈ`Õ "å~°∞ =~°ã‚ O¨ Hõ~∞° Å∞QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å~°∞. "å~°∞ „Hõ=∞OQÍ U_»=, P~°=, J~Ú^Œ=`«~O° Å ^•HÍ P Ç‘Ï#=$uÎÖ’ =ÙO_çáÈ=Åã≤#^Õ. WHõ ã¨OHõ~*° Ï`«∞Å#∞ =¸_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ qÉèlí OK«=K«∞Û. Jq ã¨OHõ~,° ã¨OH©~,‚° ã¨OHõ~,° =~°‚ ã¨OH©~‚° ã¨OHõ~° qÉèÏQÍÅ∞. J#∞Ö’=∞AÅ∞, „ѨuÖ’=∞AÅ∞ J#QÍ xk=é‰õΩ K≥Ñʨ |_ç# =¸~°=ú ã≤HÎõ #∞O_ç P=Ü≥∂QÆ *Ïu ^•HÍ QÆŠѨ<fl≥ O_»∞ ~°HÍÅ"å~°∂ ã¨OHõ~*° Ïu qÉèÏQÍxH˜ K≥Ok#"å~°∞. D ã¨OHõ~*° ÏuÖ’ =∞~°Å ã¨OHõ~O° [~°∞QÆQÍ Ñ¨Ù\˜#ì "å~°∞ – J#QÍ =∂Ç≤Ï+¨º–Hõ~} ° ã¨OÜ≥∂QÆO =Å¡ ѨÙ\˜#ì ~°^HŒä Í~° *Ïu =O\˜ "å~°∞ ã¨OH©~‚° ã¨OHõ~*° Ïu "å~°=Ù`å~°∞. =∞iO`« Ö’`≥#· ã¨OHõ~O° [iy# KÀ@ =~°‚ ã¨OHõ~*° Ïu "å~°∞ ѨÙ_»`å~°∞. L^•Ç¨Ï~°}H˜ =¸~åú=ã≤HÎõ ¢ãHΑ ˜ Hõ„Δ uÜ«∞, "≥â· º◊ ÖË^• â◊¥„^Œ ѨÙ~°∞+¨μx ^•fi~å ѨÙ\˜#ì "å~°∞, JO|+¨ª ¢ãHΑ ˜ "≥â· º◊ ÖË^• â◊¥„^Œ ѨÙ~°∞+¨μx ^•fi~å Hõey#"å~°∞ JÖψQ áê~°â=◊ xëê^Œ ¢ãHΑ ˜ â◊¥„^Œ∞_»∞ Hõ#fl Ñ≤ÅÅ¡ ∂ D *ÏuÖ’H˜ =™êÎ~∞° . gix J^è~Œ „° ѨuÖ’=∞AÅO\Ï~°∞. W@∞=O\˜ ã¨OHõ~*° Ïu ¢ãÅΑ Hˆ „ÉÏǨχ} c[O ^•fi~å Hõey#"å~°∞, =∂Ç≤Ï+¨º, L„QÆ*Ï`åºk ¢ãÅΑ ‰õΩ „ÉÏǨχ} ÖË^• Hõ„Δ uÜ«∞ ѨÙ~°∞+¨μx ^•fi~å ѨÙ\˜#ì "å~°∞, Hõ~} ° *Ïu ¢ãÜ Î‘ ∞« O^Œ∞ J„QÆ=~°∞x‚ ^•fi~å Hõey#"å~°∞ W@∞=O\˜ "åix L`«~Î ° „ѨuÖ’=∞AÅO\Ï~°∞. gi<Õ J^è~Œ ° – Jã¨`,ü L`«~Î ° – Jã¨`ü =~°‚ ã¨OH©~‚° *Ï`«∞Å "å~°x =º=ǨÏi™êÎ~∞° . WHõ QÆ$ǨÏã¨^÷ ~Œè å‡xfl QÆ∂iÛ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO^•O. QÆ$ǨÏã¨∞÷ „Ѩuk#O ™ê‡~°HÎ ~õ å‡, "≥â· fi◊ ^Õ"åk JyflHÍ~åºÅ∂ ã¨OѨ#flO KÕÜ∂« e. nxH˜ q"åǨyflx HÍh ã¨OѨkfiÉèÏQÆã=¨ ∞Ü«∞OÖ’ ã¨fiÜ«∞OQÍ `å<Õ `≥K∞« Û‰õΩ#fl ã¨∞ã¨O㨯 $`«"∞≥ #ÿ Jyflx HÍh P~åkèOKåe. „â∫`«H~õ å‡#∞ëêª<åxH˜ JyflǨϟ„`«O "≥`· å<åyfl (PǨÏ=hÜ«∞ =Ú#flQÆ∞ JQÆ∞flÅÖ’ <Õ^À XHõ\ )˜ `À ã¨OѨ#flO KÕÜ∂« e. â◊s~° zO`«Å#∞ (qã¨~<˚° åÅ#∞) L^ŒÜ∞« ™êÜ«∞O HÍÖÏÅÖ’ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ f~°∞ÛHÀ"åe. QÆO^èÖŒ ÑË x¨ =$uΠѨ~º° O`« â◊√kúx á⁄Ok ^ŒO`«^•è =#, ™êfl<åkHõ=ÚÅ#∞ QÍqOz „Ѩu kfiA_»∂ „áê`«óHÍÅ ã¨O^èÀº áêã¨##∞ =ÚyOz JyflǨϟ„`« HÍ~åºxfl x~°fiiÎOK«∞HÀ"åe. ǨÏ=#O KÕã≤ ã¨=∂Ç≤Ï`« z`«OÎ `À ã¨∂~°º=∞O„`åÅ#∞, J#QÍ L^Œ∞`«ºO *Ï`«"^Õ ãŒ O¨ ... =Ú#flQÆ∞ "å\˜x [Ñ≤OKåe. `«~∞° "å`« "Õ^•~å÷Å#∂ - J#QÍ - x~°∞HõÎ "åºHõ~} ° Ï^Œ∞Å#∂ - W`«~° âß„™êÎÅ#∂ J^躌 Ü«∞#O KÕÜ∂« e. Ü≥∂QÆ Hˆ =Δ ∂k ã≤kHÔú · Dâ◊fi~À áêã¨##∞ ‰õÄ_® KÕÜ∂« e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 231

QÆ$ǨÏã¨^÷ ~Œè ‡° OÖ’ =∞~˘Hõ =ÚYº"≥∞#ÿ JOâ◊O`«~Ê° }ÏÅ∞. „Ѩu QÆ$ǨÏã¨∂„÷ Ѩu~ÀE ^Õ=`«Å‰õÄ Ñ≤`«~°∞ʼnõÄ ™êfl<å#O`«~°O `«~°Ê}Ïe"åfie. ѨÓ[‰õÄ_® KÕÜ«∂e. "Õ^ÑŒ Ù¨ ~å}ËuǨ™êÅÖ’ H˘O`«"∞Õ ~°, Ü«∞^ä•â◊H,Θ áê~åÜ«∞}O KÕÜ∂« e. [ѨOKÕã∞¨ H˘x Éè∂í `«, Ñ≤`~« ,° ^Õ=, „|Ǩχ, =∞#∞+¨º *Ï`«∞ʼnõΩ |eHõ~‡° ★#∞ QÍqOKåe. `«~∞° "å`« ã¨fi^è•, Ǩϟ=∞, ™êfi^蕺ܫ∞, Jukä ã¨`å¯~åÅ∞ KÕÜ∂« e. ^Õ=`«Å#∞^ÕtÌ Oz Jyfl֒ǨÏ=<åezÛ ‰õΩHõ¯Å∞, K«O_®Å∞~°∞, H͉õΩÅ∞ =Ú#flQÆ∞ „áê}∞ÅÔH· =O_ç# J<åflxfl Éè∂í q∞ÃÑ· "ÕÜ∂« e. Ñ≤`$« QÆ}ÏʼnõÄ =∞#∞+¨μºÅ‰õÄ J#flO`À ÉÏ@∞ [Å^•#O ‰õÄ_® KÕÜ∂« e. J#fl=Ú#∞ `«# ‰õΩ@∞O|=Ú#‰õΩ =∂„`«"∞Õ ã¨iѨ_∞» #O`« =O_»∞@ ã¨iHÍ^Œ∞. ѨHÍfi#fl "≥∞Å¡ÑC¨ _»∂ J=ã¨~åxH˜ Z‰õΩ¯=QÍ<Õ WO\’¡ =ÙO_®e. ã¨fi"åã≤x, (ÃÑà◊§~Ú<å ‰õÄ_® U"ÀHÍ~°}ÏÅ=Å¡ P<å\˜H˜ ѨÙ\˜Oì \’¡ =Ù#fl „ã‘)Î =$^Œ∞Åú ∞, QÆiƒù}∞Å∞, "åºkè Ñ‘_`ç ∞« Å∞, Hõ#ºÅ∞, Ju^ä∞Œ Å∞, Éè$í `«∞ºÅ∞- g~°O^ŒiH© Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\ÏìH<õ Õ WO\˜ ~ÚÖÏ¡Å∞, WO\˜ Ü«∞[=∂x JyflÖ’ ѨOK«„áê}ÏǨï`«∞ÅxzÛ J<åflxH˜ Q“~°= ÉèHí Θ „ѨÑ`¨ ∞« ÅÎ `À #=∞㨯iOz Éè’[#O K≥Ü∂« ºe. Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∂ "≥#HÍ J=áÈã¨# Ѩ\Ïìe. kfiAÅ∞ J=∞$`«`∞« ź"≥∞#ÿ Éè’[<åxfl áê„`«Ö’ P‰õΩ=¸`«ÃÑ\˜ì =ÙOz#^•xfl u<åe. JukäHÀã¨O Éè’[#O ZѨÙÊ_»∂ ‰õÄ_® ZO`« ™êÜ«∞OHÍÅ"≥∞<ÿ å ã≤^OúŒ QÍ=ÙO_®e. ~ÀAÖ’ ZѨÙÊ_≥<· å WO\˜H˜ =zÛ# Jukä J#flOu#‰õΩO_® áÈ~å^Œ∞.„|ǨχKå~°∞ʼnõÄ ã¨<åºã¨∞ʼnõÄ ("å~°∞Åaè¿ãÎ "åà◊√§ ^˘~°H_õ "» ∞Õ J^Œ$+¨Oì ) ~ÀE aèH"Δõ Ü Õ ∂« e. ™êfl`«‰Ωõ Å#∂, PKå~°∞ºÅh, ~åAh „ѨuÜÕ∞\Ï Ñ¨ÓlOKåe. JÖψQ q∞„`«∞Å∂, JÅ∞¡à¥◊ §, |∞∞ufiAÅ∂ „Ѩu =~°¬=¸ Pu^䌺 ѨÓ[ʼnõΩ J~°∞›Å∞. ÉÏ@™êix JukäÜ«∞h "Õ^Œáê~°OQÆ`«∞x „â’„uÜ«Ú_»h JO\Ï~°∞. „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ≤xÎ HÀ~°∞H˘<Õ"å~°∞ D ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ "åix ѨÓlOKåe. Z=Ô~<· å q∞H˜¯e q#Ü«∞OQÍ, P^Œ~O° QÍ, Q“~°=O`À PǨfix¿ã<Î Õ „ÉÏǨχ}∞_»∞, XHõi~ÚO\˜ ѨHÍfi<åflxfl ã‘fiHõiOKåe. QÆ$ǨÏã¨∞÷ q∞`«OQÍÉèí∞lOKåe. <À\˜x J#=ã¨~O° QÍ "å_»‰Äõ _»^∞Œ . U q+¨Ü∞« OÖ’#∂ JuKåOK«Åº KåѨÖϺÅ∞ ‰õÄ_»^∞Œ . Ju^ä∞Œ Å#∞ ã¨Q“~°=OQÍ Tiá⁄e"Õ∞~°^•HÍ kQÆÉ\ˇ ì˜ ã¨=Úz`«OQÍ g_À¯Å∞ ѨÅHÍe. `«#‰õΩ W+¨μìÖˇ·# q∞„`«∞Å`À q^Œfi`«ûOѨ#∞flÅ`À QÀ+¨μªÅ∞ ã¨Å∞ѨÙ`«∞O_®e. ™êÜ«∞OHÍÅO =∞~°Å ã¨O^躌 "åiÛ JyflǨϟ„`«O ѨxK«∂ã¨∞H˘x Éè’OKÕÜ∂« e. Éè’[#O `«~∞° "å`« |∞kú=∞O`«∞Öˇ#· Éè$í `«∞ºÅ`À WO\˜ =º=Ǩ~åÅ#∂, ~åÉ’ÜÕ∞ HÍ~åºÅ#∂ =ÚK«Û\˜OKåe. ★

Éè∂í `«Ü∞« [˝O, ã¨fi^è• - Ñ≤`$« Ü«∞[˝O, Ǩϟ=∞ - ^Õ=Ü«∞[˝O, ™êfi^蕺ܫ∞ - „|Ǩχܫ∞[˝O, Jukä ã¨`å¯~°O =∞#∞+¨ºÜ«∞[˝O. D Ü«∞*Ï˝Åxfl\˜h |eHõ~‡° QÍ =º=ǨÏi™êÎ~∞° .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 232

"≥·â◊√ºÅ‰õÄ, HõΔ„uÜ«ÚʼnõÄ ‰õÄ_® Ü«∞*Ï˝#∞ëêª#=¸, J^茺ܫ∞#=¸, ^•#=¸ =ÚYº qÇ≤Ï`« Hõ~‡° ÖË. „ÉÏǨχ}∞xH˜ Ü«∞[˝=Ú#∞KÕ~ÚOK«∞@, J^蕺Ѩ#O, ^•#„QÆÇϨ }O J<Õq J^Œ#Ѩ٠^è~Œ ‡° Hõ~‡° Å∞. Hõ„Δ uÜ«ÚxH˜ „Ѩ*ÏáêÅ#"Õ∞„Ѩ^•è #^è~Œ ‡° =Ú."≥â· º◊ =~°∞Å‚ ‰õΩJѨCeK«∞Û@, =º=™êÜ«∞=Ú, "å}˜[º=Ú, Ѩâ√◊ áêÅ# =ÚYº Hõ~‡° Å∞QÍ qkèOѨÉ_®¤~Ú. â◊¥„^Œ =~°O‚ "å~°∞ ÃÑ· =¸_»∞ =~å‚Å "åiH© ™êÜ«∞Ѩ_®e. kfiAÅ∞ Ü«∞*Ï˝kHõ~"ΰ åºÅ#∞ =∂#~å^Œ∞. JÇ≤ÏOã¨, ã¨`º« O, J¿ãÜ Î ∞« O,â∫K«O,WO„kÜ«∞ ã¨OÜ«∞=∞#O, ^Œ=∞O,Hõ=Δ ∞, ã¨~à° `◊ ,« ^•#O - =∂#=ÙÅO^ŒiH˜ J=âߺK«~} ° Ü © ∞« ^è~Œ å‡Å∞. JO^Œ~∂° ‰õΩ\˜Å, ^Œ∞+¨„ì Ѩ=$`«∞ÅÎ #∞ Ѩi`«ºlOKåe. „Ѩ^•è #O Hõ„Δ uÜ«∞O Hõ~‡° „Ѩ*Ï<åO ѨiáêÅ#O II ‰õΩã‘^HŒ $õ +≤ "å}˜[ºO Ѩâ√◊ áêźO qâ◊ó 㨇 $`«O I â◊¥„^Œãº¨ kfi[ â◊√„â◊¥ëê kfi*’Ü«∞*Ï˝<£ #ǨѨÜ∞Õ `ü II JÇ≤ÏO™ê ã¨`º« =∞¿ãÜ Î ∞« O â∫K«q∞O„kÜ«∞ ã¨OÜ«∞=∞ó I ^Œ=∞O Hõ=Δ ∂~°=˚ O ^•#O ã¨~ˆ fiëêO ^è~Œ ‡° ™ê^è#Œ O II PK«~ˆ `ü ã¨^$Œ jO =$`«=Î ∞lǨ‡=∞â◊~åî O `«^•ä I (PKå~°.. 96 (27-30) =¸_Õà§◊ ‰õΩ ã¨iѨ_∞» #O`« aÜ«∞º=Ú#∞ ѨO_çOz ^•K«QeÆ y#"å_»∞ ™È=∞~°ãᨠê<åxH˜ J~°›`«#∞ ã¨OáêkOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. XHõ¯ÜÕ∞_®k J<åflxH˜ ã¨iѨ_»∞ aÜ«∞ºO ÖË^• ^è•#º=Ú#∞ ^•K«QeÆ y# "å~°∞ =ÚYºOQÍ ™È=∞Ü«∂QÆO Ü≥ÚHõ¯ „áêH± „H˜Ü∞« #∞ KÕÜ∞« =Åã≤ =ÙO@∞Ok. J#QÍ ™È=∞Ü«∂QÍxH˜ ѨÓ~°fiO KÕÜ∞« =Åã≤# JyflǨϟ„`«, ^Œ~≈° ѨÓ~°=‚ ∂ã¨, P„QÍÜ«∞}, Kå`«∞~凙êºk Hõ~‡° Å#∞ J#∞+≤Oª Kåe. kfiA_»∞ „ѨuÜÕ∞\Ï ™È=∞Ü«∂QÆO, Ѩâ√◊ Ü«∂QÆO, Kå`«∞~å‡ã¨ºÜ«∂QÆO, P„QÍÜ«∞}Ë+ª≤ (J#QÍ H˘`«QÎ Í ^è•#ºÑ¨ÙyO[Å∞ Hõ#|_»QÍ<Õ KÕÜÚ« Ü«∂QÆO) Å#∞ „ѨÜ∞« `«fl ѨÓ~°fiHõOQÍ „â◊^QúŒ Í KÕÜ∂« e. „ѨuÜÕ∞\Ï KÕÜ∞« ÖËx"å~°∞ ~Ô O_»∞ã¨O=`«û~åÅÖ’ XHõ=∂~°∞ J^Õ "Õà‰◊ Ωõ "≥â· ßfi#s ~Ú+≤xì KÕÜ∂« e. P^蕺u‡HõOQÍ L#fl`« tY~åÅO^Œ∞H˘x "≥∂HõΔ „áêÑ≤Îx HÀ~°∞ „ÉÏǨχ}∞_»∞ rqOK«=Åã≤# q^è•#O "Õ~∞° . ™êfi^蕺ܫ∞ q~ÀkèÜ∞ÿ≥ # J~°÷ ã¨Oáê^Œ#O KÕÜ∞« ~å^Œ∞. Z=i =^•Ì ^è#Œ =Ú#∞ ѨÙK«∞ÛH˘#~å^Œ∞. z#fl z#fl Ѩ#∞ʼnõÄ „=`åʼnõÄ „Ѩu Ѷ֨ Ïxfl ã‘fiHõiOK«~å^Œ∞. #$`«º w`å^Œ∞Å ^•fi~å ‰õÄ_® ^è#Œ ã¨Oáê^Œ# KÕÜ∞« ~å^Œ∞. â◊¥„^Œ∞x KÕ`« Ü«∞*Ï˝xfl KÕ~ÚOz _»|∞ƒ#∞ ѨÙK«∞Û‰õΩ#fl „ÉÏǨχ}∞_»∞ =∞~°∞[#‡Ö’ K«O_®Å∞xQÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 233

ѨÙ_»`å_»∞. Ü«∞[˝O HÀã¨O fã¨∞‰õΩ=zÛ# J<åflxfl ^•#OKÕã∞¨ ‰õΩ#fl"å_»∞ HÀ_ç, „QÆ^,úŒ HÍH˜ Ü≥∂#∞Ö’¡ ѨÙ_»`å_»∞. P^蕺u‡HÍâ◊Ü∂« Å#∞ Hõey â◊s~åxfl ^è~Œ ‡° "≥∂HΔÍÅH˘Hõ ™ê^è#Œ OQÍ "å_»∞HÀ^ŒÅz# „ÉÏǨχ}∞_»∞ ~Ô O_»∞ =¸_»∞ ~ÀAʼnõΩ ã¨iѨ_∞» aÜ«∂ºxfl =∂„`«"∞Õ LOK«∞HÀ"åe. "≥∂HõΔ ™ê^艌 Ωõ xH˜ Jxfl\˜HOõ >ˇ ★tÖ’OKè=« $uΠѨ~=° ∞ „âı+=ª¨ Ú. J`«xx QÆ∞iÎOz ~åAQÍh, t+¨μº_»∞QÍh, Ü«∞*Ï˝Å#∞ x`«ºHõ$`«ºOQÍ KÕ~ÚOKÕ Ü«∞[=∂xQÍx =ÚO^Œ∞H˜=zÛ áÈ+¨} ÉèÏ~åxfl =Ç≤Ï¿ãÎ JOwHõiOK«=K«∞Û#∞ JѨC_»~Ú<å „áê}Ïxfl xÅɡ@∞ìHÀ=_»O HÀã¨O"Õ∞ u<åeQÍx Éè’QÆ„^Œ"åºÅ#∞ ã‘fiHõiOK«∞@ `«Q^Æ ∞Œ . WHõ J#^躌 Ü«∞# ã¨O^Œ~åƒùÅ#∞ J#QÍ Z\˜ì ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ "Õ^•Å#∂ âß„™êÎ^∞Œ Å#∂ K«^∞Œ =ÙHÀ‰õÄ_»^À K«iÛ^•ÌO. "Õ^OŒ K«^∞Œ =ÙHÀ=_®xfl ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ∞1 K≥ÑC¨ HÀ=_®xfl „â◊=} #Hõ„Δ `«ÜÚ« HõÎ „âß=} ѨÓi‚=∞<å_»∞ QÍx ǨÏã¨Î #Hõ„Δ `«ÜÚ« HõΠѨOK«q∞ <å_»∞QÍx ÖË^• ѨÙ+¨º=∂ã¨OÖ’ ~ÀÇ≤Ï}© #Hõ„Δ `«O =Ù#fl~ÀA# QÍh „QÍ=∂xH˜ "≥Å∞ѨŠ[ÖÏâ◊Ü∞« ã¨g∞áê# QÆ$ǨϺã¨∂„`å#∞ ™ê~°O „áê~°OaèOKåe. t+¨º, |∞∞ufi[, QÆ∞~°∞, |O^è∞Œ - ÉÏO^è=Œ ÙÅÖ’ Z=Ô~<· å =∞~°}¿˜ ãÎ P Hõ} Δ O #∞O_ç =¸_»∞~ÀAÅ áê@∞ J#^躌 Ü«∞#"Õ∞. JÖψQ ã¨fiâßY „â’„uÜ«∞ „ÉÏǨχ}∞_»∞ =∞~°}O˜ z<å =¸_»∞~ÀAÅ áê@∞ K«^=Œ ‰õÄ_»^∞Œ . ã¨O^蕺 ã¨=∞Ü«∞OÖ’ L~°∞=ÚÅ∞ q#|_ç#ѨÙ_»∞, PHÍâ◊OÖ’ "≥∞~°∞ѨÙÅ∞ Hõ#|_ç#ѨÙ_»∞, Éèí∂HõOѨ, LÖϯáê`« ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’#∂ J^躌 Ü«∞<åxfl PÑ≤"Ü Õ ∂« e. "Õ^,Œ P~°}ºHõ J^躌 Ü«∞# ã¨=∂Ñ≤Î [iy# `«~∞° "å`« ѨÓiÎQÍ XHõ ѨQÅÆ ∂ XHõ ~å„u ÃãÅqK≥ÛÜ«∂ºe. J+¨qì ∞, K«`∞« ~°tÌ , J=∂"å㨺, ѨÙ#flO, K«O„^Œ ã¨∂~°º „QÆÇϨ }ÏÅ∞, |∞∞`«∞ ã¨O^è∞Œ ÅÖ’ áê_»ºq∞, „âß^Œú Éè’[<åÅ∞ - D "ÕàÖ◊ ’¡ K«^∞Œ =ÙH˜ ÃãÅ=Ù... ѨÓiÎQÍ XHõ ~ÀA. J~Ú`Õ UHÀkÌ+ì¨ „âß^•úxH˜ Éè’[#O ÖË^• „Ѩu„QÆÇϨ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ =¸_»∞~å„`«∞Å∞ QÆ_Kç ^Õ •HÍ J#^躌 Ü«∞<åxfl áê\˜OKåe. ★

tÅ=$uÎ J#QÍ Ñ¨O@ HÀ`«Ö<·ˇ åHõ á⁄Å=ÚÖ’ q∞yeÜ«Ú#fl ^è•#ºÑ¨Ù yO[Å <Õ~∞° H˘x "å\˜`À<Õ J#flO =O_»∞H˘x Hõ_∞» Ѩ٠xOѨÙH˘#∞@. LOKè=« $uÎ Ü«∞#QÍ ^è•#ºÑ¨Ù |™êÎÅ#∞O_ç ~°ÇϨ ^•iÃÑ· ~åe# XH˘¯Hõ¯ yO[ <Õ~∞° H˘x `≥K∞« Û@. D ~Ô O_ç\ h˜ HõeÑ≤ tÖ’OKè=« $uÎ Jx =º=ǨÏi™êÎ~∞° . 1 Ü«∂[˝=ů ºq∞`åHõ~Δ ,° PKå~å^蕺ܫ∞O, 146

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 234

L`«û"åÅH©, â◊„Hõ^èŒfi[Oky#ѨÙ_»∂, U_»∞ѨÙÅ∂ ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∂ ^ŒQÆæ~À¡<Õ q#|_»∞ `«∞#flѨÙ_»∂, â◊=O ÖËz#ѨÙ_»∂ `å`å¯eHõ J#^躌 Ü«∞#=ÚO@∞Ok. JѨq„`« ^ÕâO◊ Ö’, JѨq„`å=ã¨Ö÷ ’, =∂\˜=∂\˜H© xOy "≥∞~°∞ã¨∞OÎ >Ë#∂, =∞^蕺ǨÏflO Ѩ<fl≥ O_»∞ QÆO@Å֒ѨŠѨÅ∞=∂~°∞¡ L~°∞=ÚÅ∞ q#|_ç#ѨÙ_»∂ [Å=∞^茺OÖ’, J~°ú~å„u "Õ^Œâß„™êÎÅ#∞ K«^∞Œ =~å^Œ∞. Z=Ô~<· å qt+¨=ì ºH˜Î =zÛ#ѨÙÊ_»∞ J^躌 Ü«∞<åxfl Páêe. Ѩ~∞° QÔ _»∞`«∂ HÍh =∞^ŒºO "åã¨#=ã¨∞#Î fl =ºH˜Î ѨH¯õ <Õ=Ù#flѨÙ_»∞QÍh, QÍ_ç^,Œ XO>ˇ, QÆ∞é]O, <ÒHõ,K≥@∞ì, Ѩ~fi° `«O=Ú#flQÆ∞ "åxÃÑ· ‰õÄ~°∞Û#flѨÙ_»∞QÍh„ѨÜ∂« }˜ã∞¨ #Î flѨÙ_»∞ QÍh, ^˘OQÆÅ∞ ~åAÅ∞ „QÍ=∂xH˜ LѨ„^Œ"åxfl `≥zÛ#ѨÙ_»∞ QÍh "Õ^⌠߄™êÎÅ#∞ K«^∞Œ =~å^Œ∞. WHõ q^•º~°∞÷Å∞, QÆ∞~°∞=ÙÅ∞, „ÉÏǨχ}Ïk kfiAÅ∞ ã¨OѶ¨∞OÖ’ áê\˜OK«=Åã≤# xÜ«∞=∂Å#∞ K«∂^•ÌO. ^Õ=`å=¸iÎ, |∞∞ufiA_»∞, ™êfl`«‰Ωõ _»∞, PKå~°∞ºÅ, ~åAÅ, Ѩ~„° ã‘ÅÎ h_»Å∞, ~°HOÎõ , =¸„`åk qã¨~H˚° ÍÅ∞ ^•iÖ’ =Ù#flѨÙ_»∞ ^•@∞H˘xáÈ~å^Œ∞. PyQÍx, ѨHõ¯H˜ `˘ÅyQÍx "≥àϧe. =∞Oz¿Ñ~°∞QÆÅ „ÉÏǨχ}∞x, ~åAx ã¨~åÊxfl J==∂xOK«‰õÄ_»^Œ∞. JÖψQ `«##∞ `å#∞ J==∂xOK«∞HÀ~å^Œ∞. qã¨~°˚<åÅ#∞, W`«~∞° Å∞ HÍà◊√§Hõ_∞» ‰õΩ¯#fl hà◊§#∞ ^Œ∂~°O#∞O_Õ K«∂ã≤ `«ÑC¨ HÀ"åe. „â◊√`«∞ÅÖ’, 㨇 $`«∞ÅÖ’ É’kèOѨ|_ç# ã¨^•Kå~åxfl ѨÓiÎQÍ áê\˜OKåe. XHõi ~°ÇϨ ™êºxfl |@ì|Ü«∞Å∞ KÕã≤ "åix ÉÏkèOK«~å^Œ∞. Z=ih xOkOK«∞@QÍx H˘@∞ì@HÍx ^À+¨=Ú. Ѩل`«∞h t+¨μºh J=ã¨~O° "Õ∞~°‰Ωõ ^ŒO_çOK«=K«∞Û. ã¨fi^è~Œ å‡K«~} ° q+¨Ü∞« OÖ’ Z@∞=O\˜ "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞ HÀã¨=¸ K«∂_»~å^Œ∞. ^•xfl `«Ñʨ xã¨iQÍ Ñ¨ÓiÎQÍ KÕÜ∞« =Åã≤#^Õ. ^è~Œ ‡° q~°∞^Œ"ú ∞≥ #ÿ Ѩ#∞Å#∞ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. QÆ$ǨÏã¨∞÷ `«# `«e^¡ OŒ „_»∞Å`À, Jukä`À, ^èxŒ ‰õΩÅ`À "åkOK«~å^Œ∞. #k, ÃãÅÜÕ∞~°∞, ѨÙ+¨¯i}˜, K≥é∞=ÙÅÖ’ ™êfl#OKÕÜ∂« e. W`«~∞° Å ã¨~À=~°OÖ’ ™êfl#OKÕÜ∞« _®xH˜ =ÚO^Œ∞ J#∞=∞ux á⁄Ok, J~Ú^Œ∞ =∞\˜ì =Ú^ŒÅÌ #∞ |Ü«∞\˜H˜ fã≤ X_»∞#¤ ÃÑ\˜ì "≥àϧe. W`«~∞° Å â◊Ü∞« ºÃÑ· Ѩ_∞» H˘#~å^Œ∞. ^ÕâO◊ PѨ^ÖŒ ’ #∞#flѨÙ_»∞ =∞#O =∂„`«O „Ѩã#¨ flO QÍ Éè’OK≥Ü∞« º~å^Œ∞. U^À u<åe HÍ|\˜ì u<åe. Hõ$Ѩ}∞_»∞, |On, ^˘OQÆ, JyflǨϟ„`«O K≥Ü∞« ºx ÉÏѨ_∞» , "≥^∞Œ ~°∞`À Ѩx KÕÜÚ« "å_»∞, <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ <Õ~O° |∞∞A"≥#· "å_»∞ (^À+≤QÍ x~°∂Ñ≤OѨ|_ç#"å_»∞) =_ô¤ "åºáêi, "Õâº◊ , ™ê=¸Ç≤ÏHõ nHõÅΔ xKÕÛ"å_»∞, zH˜`û« ‰õΩ_»∞, ~Ày, „HÀkè, #ѨÙO㨉Ωõ _»∞, #@# <å\ϺŠ^•fi~å "ÕkHõÅÃÑ· á⁄@ìáÈã¨∞H˘<Õ "å_»∞, L„QÆ∞_»∞, x~°Ü Ì Ú« _»∞, Ѩu`«∞_»∞, _®|∞Å∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 235

H˘>Ë"ì å_»∞, âßGq„ˆH`«, „ã‘Î =â◊√_»∞, „QÍ=∞OÖ’ ^Õ=`«Å‰õΩ âßOu ѨÓ[Å∞ KÕ~ÚOKÕ"å_»∞. x~°Ü Ì Ú« _≥#· ~åA, J|^•úÅ HÀ~°∞, =∞^Œºq„ˆH`«, |OQÍ~°O Ѩx"å_»∞, =Ok - gi ~ÚO\˜É’è [#=Ú#∞ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. áêã≤áÈ~Ú#, K«ek, xÅ∞=Ü«ÚO_ç#, ~°OQÆ∞ =∂i#, ‰õΩHõ¯ =Ú\˜#ì , Ѩu`«∞xKÕ K«∂_»|_ç# ~°[ã¨fiÅ =Ú\˜#ì , 1ã¨OѶ¨∞+¨ì, 2Ѩ~åºÜ«∂#fl Éè’[#=Ú#∞ ã¨~fi° ^• `«ºlOK« =Öˇ#∞. â◊¥„^•#fl=Ú#∞ Éè∞í lOK«=K«∞Û#∞. S`Õ, P â◊¥„^Œ∞_»∞ H˘xfl `«~åÅ∞QÍ =∞# =$uÎÖ’ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_∞» `«∞#fl "åi ‰õΩ@∞O|O "å_≥· =ÙO_®e. =∞#ã¨∞û, =∂@, â◊s~°O, Hõ~‡° g@xflO\˜h Ѩiâ◊√^ŒOú QÍ =ÙOK«∞H˘x ÉèQí =Æ ^Œ~Ê° } |∞kú`À "≥∞eˆQ "å_≥· =ÙO_®e. uÅ`«O_»∞Åq∞„t`« Ѩ^•~å÷Å#∂, JáêÊÅ∞, áêÜ«∞ã¨O, ѨO_ç=O@Å∞ - W\˜ì "å\˜x ^Õ=`«ÅHÀ, Ju^ä∞Œ ÅHÀ ã¨=∞iÊOKåHõ<Õ =∞#Ou<åe. h~°∞e¡, "≥Å∞¡e¡ =O\˜ L„QÆÑ^¨ •~å÷Å∞ u#fl "åiH˜ KåO„^•Ü«∞} „=`«O KÕ¿ãÎ HÍx P ^À+¨OáÈ^Œ∞. q∞`«OQÍ uO@∂, Ç≤Ï`«OQÍ =ÙO@∂, z#fl, `≥eÜ«∞x ^ÀëêʼnõΩ ÉèQí =Æ O`«∞x Hõ=Δ ∂Ѩ} HÀ~°∞‰õΩO@∂, rq`åxfl ÉèQí =Æ „`«Ê™ê^ŒOQÍ ÉèÏqOz „Ѩu Hõ~‡° h ÉèQí =Æ O`«∞xˆH ã¨=∞iÊã¨∂Î PÜ«∞#<Õ „áêi÷ã∂¨ Î rqOKÕ"å_»∞ PÜ«∞#<Õ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. (J^蕺ܫ∞O - 96)

„^Œ=ºâ◊√kú Ü«∂[˝=ů º =∞ǨÏi¬ „Ѩ=K«#q∞OHÍH˘#™êQÆ∞`ÀOk. '„âı+=ª¨ Ú#∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ „^Œ=º â◊√kúx QÆ∂iÛ qxÑ≤™êÎ#∞. |OQÍ~°O, "≥O_ç, J|˚ (=ÚHÍÎÑŨ¶ , â◊√H˜,Î â◊OMÏ^Œ∞Å∞) ‰õÄ~°Å∞, „`åà◊√§, Q˘éˇ] K«~‡° O`À KÕã#≤ =ã¨∞=Î ÙÅ∞, áê„`«Å∞, Ǩϟ=∞OÖ’ "ÕÜ∞« =Åã≤# ^è•<åºÅ∞, Ü«∞[˝ áê„`«Å∞ ֒ѨŠ"≥∞`«xÎ #∞#flx ÖËÑ#¨ O ÖËx"≥· Ü«ÚO_ç JѨq„`« ã¨Ê~°≈‰õΩÖ’<≥`· Õ h\˜`À ÉÏQÍ Hõ_yç `Õ KåÅ∞, â◊√^Œ=ú Ú֡ᷠÈ`å~Ú. ^è•<åº^Œ∞ÅÃÑ· HÍã¨Î hà◊√§ zÅHõi¿ãÎ KåÅ∞. Ü«∞[˝OÖ’ "å_»=Åã≤# „ã¨∞H±, „ã¨∞"åÅ∞ (Hõ„~°KO≥ KåÅ∞) "Õ_ç h\˜`À Hõ_yç `Õ â◊√kú [~°∞QÆ∞`«∞Ok. 1 2

Éè’[#O q∞yeáÈ~ÚOk. =zÛu<Õ™êÎ~å.... JO@∂ ÃÑ>Ëì J#flO. XHõiHÀã¨O ã≤^ŒúO KÕã≤ "å~°∞ ã‘fiHõiOK«HõáÈ`Õ =∞#H˜ ÃÑ@∞ì#k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 236

Lxfl, Ѩ@∞ì |@ìÅ#∞ "Õ_çh\˜`À "≥K«Ûx QÀ=¸„`«O`À Hõ_çy â◊√kúKÕÜ«∂e. Ü«∞[˝áê„`«Å#∞ KÕu`À ÉÏQÍ =∞iÌOz Hõ_Q» Íe. Hõé`] À, ^Œ∞Ñ≤ÊH˘=Ú‡ ÖË^• ѨO\˜`À xi‡OѨ|_ç# áê„`«Å#∞ =∞\˜`ì À `Àq∞ h\˜`ÀHõ_Q» Íe. „ã‘Î =ÚMÏxH©, „|ǨχKåi aèHÍΔ áê„`«H,© |*Ï~°∞Ö’ J=∞‡^ŒÅK«∞‰õΩ#fl J<åfl^Œ∞ÅH˜ â◊√kú J=ã¨~O° ÖË^∞Œ - Jq ZÅ¡ÑÙ¨ _»∂ Ѩq„`åÖË. =∞\˜ì áê„`«#∞ Ѩq„`«O KÕÜ∞« _®xH˜ JyflÖ’ ÃÑ_ç`KÕ åÅ∞. K«O_®Å∞_»∞ ^•xx ã¨Ê $tOK«‰Ωõ O_® K«∂ã¨∞HÀ"åe. P=Ù"åã¨# K«∂ã≤# J#fl=¸, `«Å"≥O„@∞HõÅ∂ H©@HÍÅ∂ Ѩ_#ç J#fl=¸ h\˜`À, Éèãí ‡¨ O`À, =∞\˜`ì À â◊√kú J=Ù`«∞Ok. <ÕÅ#∞ â◊√kúKÜ Õ ∂« ÅO>Ë `«∞_çz, Hõ_yç , `«∞_»"åe. `«Q~Æ O° , ã‘ãO¨ , ~åy, QÍA áê„`«Å#∞ LѨC, x=∞‡~°ãO¨ ^ŒâÅ◊ "åiQÍ h\˜Ö’ HõeÑ≤ Hõ_Q» _Æ O» ^•fi~å â◊√kú KÕÜ∂« e. HõOK«∞, W#∞=Ú áê„`«Å#∞ Éèãí ‡¨ O`À `Àq∞ h\˜`À Hõ_Q» Íe. J*Ï˝`=« ã¨∞=Î ÙÅ∞ Ѩq„`åÖË. J"Õ∞^躌 =ÚÅKÕ - J#QÍ â◊s~°=Ú #∞O_ç ѨÙ\˜#ì "≥#· =∞Å, =™ê, â◊√„Hõ, âıë¡ ê‡^Œ∞ÅKÕ - Jâ◊√^Œ=ú ÚÖˇ#· áê„`«Å#∞ =∞\˜`ì À ÉÏQÍ `Àq∞ h\˜`À Hõ_Q» _Æ O» ^•fi~å â◊√kúKÜ Õ ∂« e. „ѨH$õ u ^•fi~å Éè∂í q∞ÃÑ· U~åÊ@∞ KÕÜ∞« |_ç QÀ=ÙKÕ „`åQÆ|_»∞ h~°∞ â◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ ^Õ HÍ=Ù# ^•xx â◊√kú HÍ~°º„Hõ=∂xH˜ "å_»=K«∞Û#∞. ã¨∂~°‡~°t‡, Jyfl, ^è∂Œ o, K≥@∞ì h_», P=Ù, QÆ∞é]=Ú, <ÕÅ, "åÜ«Ú=Ù, =∞OK«∞ aO^Œ∞=ÙÅ∞ ZѨC_»∂ Ѩq„`åÖË. =∞x+≤ ™êfl#O KÕâßHõ, h~°∞ „`åQÍHõ, `«∞q∞‡<åHõ, Ѩ_∞» H˘x ÖËKåHõ, Éè’[#O `«~∞° "å`«, #_çz =KåÛHõ, |@ìÅ∞ =∂~åÛHõ PK«=∞#O KÕ¿ãÎ â◊√kú J=Ù`«∞Ok. P=ÙeO`«, L=Ú‡, x„^Œ, =G^è•~°}, Hõhfl~°∞ - D ѨOK«HÍ~åºÅ‰õÄ PK«=∞#O KÕÜ∞« #Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . ^Õ=Ùx 㨇iOz ‰õΩ_çKq≥ x =Ú@∞ì‰Ωõ O>Ë KåÅ∞. „ÉÏǨχ}∞x K≥qÃÑ· (J^蕺ܫ∞O - 97) Jyfl =Ú#flQÆ∞ ^Õ=`«Å∞ ZÅ¡ÑÙ¨ _»∂ „ѨHÍtã¨∞OÎ \Ï~°∞.

^•#^èŒ~°‡=∞Ç≤Ï=∞ |∞∞+¨μÖÏ~å! ^•#^è~Œ ‡° O KåÖÏQ˘Ñ¨Êk. Jxfl =~å‚ÅÖ’H© J^蕺ܫ∞<å^蕺Ѩ#Å =Å¡ „ÉÏǨχ} =~°O‚ Q˘Ñ¨Êk. "åiÖ’ 㨄u¯Ü«∂x+¨μ_ª ∞» J#QÍ Hõ~‡° x+¨Qª ÅÆ "å_»∞ „âı+μ¨ _ª ∞» . "åiÖ’ q^Œº, `«Ñ㨠∞¨ û QÆÅ „|Ǩχ`«`Ϋ fi "Õ`Ϋ =i+¨μ_ª ∞» . ^•#q∞K«∞Û"å_»∞ ã¨`åÊ„`«∞x H©Ü∞« ^ŒÅK«∞‰õΩ#flѨÙ_»∞ Wk K«∂_®e. Éè’[#O ÃÑ@ì_®xH© J#fl^•#O KÕ¿ã@ѨC_»∂ PHõb, ¿Ñ^ŒiHõ=¸ =∂„`«"∞Õ H˘Å|^ŒÅÌ ∞. JÖÏ H͉õΩO_® QÆ$ǨÏÃã#÷· "å_»∞ QÀ, Éè∂í , ^è•#º, ^è#Œ , ã¨∞=~å‚k ^•<åÅ∞ KÕ¿ã@ѨÙ_»∞ ã¨`åÊ„`«∞xˆH KÕÜ∂« e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 237

q^•º, `«Ñ㨠∂¨ ûÖËx „ÉÏǨχ}∞_»∞ ^•#O ѨÙK«∞ÛHÀ‰õÄ_»^∞Œ . Jáê„`«^•#O =Å¡ ^•`å, „Ѩu„QÆÇ‘Ï`å ‰õÄ_® J^èÀQÆu áêÅ=Ù`å~°∞. ^•#O J~°∞›Å‰õΩ „Ѩu~ÀE KÕÜ«∂e. xq∞`«HÎ ÍÖÏÖ’¡ - J#QÍ ã¨∂~°ºK«O„^•k„QÆÇϨ }ÏÅ =O\˜ „Ѩ`ºÕ Hõ k<åÖ’¡ qt+¨ì ^•<åÅ#∞ K≥Ü∂« ºe. Ü«∂K«‰Ωõ Å∞ =¿ãÎ Z=iH˜ `«y# ^•<åxfl "åiH˜ KÕÜ∂« e. qt+¨"ì ∞≥ #ÿ QÀ^•<åxfl KÕã#≤ ѨÙ_»∞ =∂„`«O ^•x H˘=ڇʼnõΩ |OQÍ~°∞ ÉÁ_çÃÑÅ#∂ y@ìʼnõΩ "≥O_ç K«∞@¡#∂ JÅOHõiOz XHõ HÍO㨺áê„`«`À ã¨Ç¨ W"åfie. H˘=ڇʼnõΩO_Õ |OQÍ~°O Ѩk ™œ=i‚HÍÅ∞ (#∂@Ü≥∞xq∞k =∂â◊Å∞) y@ìʼnõΩ ÃÑ>Ëì "≥O_ç U_»∞ ѨàO◊ Å∞ =ÙO_®e. QÀ^•<åxfl ^Œ∂_»`À ã¨Ç¨ KÕÜ∂« e. P ^Œ∂_»h JÅOHõiOKåe. P=Ù~ÀQÆ~Ç° Ï≤ `«"∞≥ ÿ =`«û ã¨ÇÏ≤ `«"∞≥ =ÿ ÙO_®e. ^Œ∂_» ^˘~°HHõ áõ È`Õ |OQÍ~°O`À HÍx Ñ≤Ñʨ Å Hõé`] À QÍx KÕã#≤ H˘Ü«∞º^Œ∂_»hÜ«∞=Öˇ#∞. WÖÏ ^•#O KÕã#≤ "åxH˜ P=Ù ÖË^• ^Œ∂_»ÃÑ· Zxfl ~À=∂Å∞#fl"À J<Õflà◊√§ ã¨fi~°æ ã¨∞Y=ÚÅ∞ ã¨O„áêѨ=Î ∞ø`å~Ú. J^Õ HõÑÅ≤ QÀ"≥`· Õ ^•`« Ü≥ÚHõ¯ U_»∞ `«~åÅ∞ L^Œiú OѨ|_»`å~Ú. QÆ~ƒ° =ù Ú #∞O_ç ^Œ∂_» |Ü«∞Öˇfi_»Å∞`«∞#flѨÊ\˜ P=Ù#∞ Ѩ$näfi ã¨=∂#=ÚQÍ Ñ¨Ól™êÎ~∞° . ã¨fi~°O‚ `À QÀ^•#O KÕ¿ã ™ÈÎ=∞`«∞ÖËx"å~°∞ áêeKÕÛ ^è#Õ ∞=Ù#∞ QÍh QÆ~ƒ° =ù Ú`À#∞#fl ^è#Õ ∞=Ù#∞ QÍx ^•#O KÕã≤ <å ã¨fi~°æ „áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. JÅã≤# =∞x+≤H˜ Pã¨<åkHõ=ÚÅ#∞ ^•#q∞zÛ JÅã¨@#∞ ^Œ∂~°O KÕÜ∞« _»O, ~ÀyH˜ ¿ã=KÕÜ∞« _»O, ^Õ=ѨÓ[#O, „ÉÏǨχ}∞x áê^•Å#∞ Hõ_Q» _Æ O» , PÜ«∞# "å_Õ *ÏQÍ#∂, =ã¨∞=Î ÙÅ#∂ â◊√„ÉèOí KÕÜ∞« _»O - W=hfl QÀ^•<åxfl âß„™ÈÎHOÎõ QÍ KÕã#≤ ^•xH˜ ã¨=∂#"≥∞#ÿ Ѷ֨ Ïxfl™êÎ~Ú. JÖψQ „ÉÏǨχ}∞_»∞ q∞H˜¯eQÍ W+¨Ñì _¨ Õ =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ ^•#O KÕã#≤ "åxH˜ ã¨fi~°æ „áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. Éè∂í q∞, nѨO, J#flO, =„™êÎÅ∞, <≥~Úº - g\˜x ^•#O KÕã#≤ "åxH˜ ÅH˜; „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. WÅ∞¡, ^è•#ºO, Q˘_»∞QÆ∞, =∂Å, "åǨÏ#O, <≥~Úº, h~°∞, â◊Ü∞« º, ‰õΩO‰õΩ=∞, K«O^Œ<å^Œ∞Å#∞ ^•#q∞zÛ#"å~°∞ ã¨fi~°Öæ ’HõOÖ’ „Ѩu+≤`ª ∞« Ö∫`å~°∞. ã¨`åÊ„`«∞xH˜ q^•º^•#"≥Ú#iÛ# "åxH˜ ^Õ= ^Œ∞~°¡Éèí"≥∞ÿ# „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. "Õ^•~å÷hfl, Ü«∞*Ï˝Å qaè#fl q^è∞Œ Å#∂ ã¨Oáêk`«O KÕã,≤ âß„™êÎÅ#∂ qaè#fl ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ#∂ `«~∞° "åu `«~O° "åiHÀã¨O H˘O`« =¸ÖϺxfl ã‘fiHõiOzÜ≥∞ÿ <å ã¨~ˆ , „"åã≤# "åxH˜ „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ≤ΠѶŨ OQÍ =ã¨∞OÎ k. D „ѨÑO¨ KåxH˜ =¸ÅO "Õ^,Œ âß„™êÎÖ.Ë JO^Œ∞Hˆ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ "å\˜<Õ ã¨$lOKå_»∞. HÍ|\˜ì ZO`«Q\Æ ˜ì

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 238

„ѨÜ∞« `åflÅ∞ KÕÃã<· å "Õ^•Å `å`«Ê~åºxfl `«~∞° "åu `«~åÅ "åi HõOkOKåe. WuǨ㨠ѨÙ~å}ÏÅ#∞ ‰õÄ_® WÖψQ „"åã≤=ÙOz# "åiH˜, ^•#O KÕã#≤ "åiH˜ „|Ǩχ^•<åxH˜ ã¨=∂#"≥∞#ÿ ѨÙ}ϺxH˜ ~Ô O_çO`«Å ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k. <åã≤‰Î Ωõ Å =K«<åÅ∂, ‰õΩ`«~å¯Å∂ kfiA_≥#· "å_»∞ q#~å^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë XHõxx J^èÀQÆu áêÅ∞ *ËÜ∞« _®xHÍ â◊|"Ì ∞Õ KåÅ∞. ^•#O ѨÙK«∞ÛH˘<Õ J~°›`,« J=HÍâ◊O =ÙO_ô ‰õÄ_® `«=∞ =^ŒÌ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ =Ù#fl ^•xx "Õ~˘HõiH˜ WÑ≤ÊOz# "åiH©, `«=∞ =^ŒÖÌ HË áõ È~Ú<å W`«~∞° Å J=ã¨~åxfl QÆ∞iÎOz "åiH˜ÑÊ≤ Oz# "åiH© ^•`«‰Ωõ ÅaèOz#O`« ѨÙ}º"Õ∞ Åaèã∞¨ OÎ k. ‰õΩÅ@, Ѩu`«∞Å∞, #ѨÙO㨉Ωõ Å∞, â◊„`«∞=ÙÅ∞ ^•#q∞zÛ<å ã‘fiHõiOK«~å^Œ∞. ÃÑ^ŒQÌ Í ã¨K«Ûi„`«∞Å∞ HÍx"å~°∞ ‰õΩâ◊, âßHõ, ^Œ∞QÆú, QÆO^èŒ, [ÖÏk ™ê=∂#º =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ J_»Q‰Æ Ωõ O_®<Õ WzÛ<å ѨÙK«∞ÛHÀ=K«∞Û#∞. `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞ áÈ+≤OK«_®xÔH· QÍx ^Õ=`«Å#∞ Ju^ä∞Œ Å#∞ ѨÓlOK«∞@‰õΩ QÍx, `«#‰õΩ „áê}O g∞kH˜ =zÛ#ѨÙ_»∞ QÍx Ѩu`«∞Å∞ ‰õΩuû`«∞Å∞ HÍx"åÔ~=~°∞ ^•#q∞zÛ<å ã‘fiHõiOK«=K«∞Û#∞† Jn J=ã¨~O° "Õ∞~°Hˆ . (J^蕺ܫ∞O - 98)

„âß^•úkHÍ~°∞Å∞ - ^•x ã¨OH˜ΔѨÎqkè =∞Ç≤Ï=∞, Ѷ¨ÖÏÅ∞ |∞∞+≤Q}Æ ∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ ã¨~fi° áêѨq<åtxÜ≥∞ÿ # „âß^Œú qkèx qxÑ≤™êÎ#∞. XHõ =∞x+≤áÈ~Ú# U_®kH˜ P ~À*Ë „âß^ŒOú ÃÑ\ÏìÅ#∞ ‰õΩO\Ï~°∞ KåÖÏ =∞Ok. `«kÌ#O ÖË^• PaÌHõO - U_®kH˘Hõ™êi ÃÑ>Ëì^Õ „âß^Œú=∞#∞‰õΩO\Ï~°∞ ‰õÄ_». HÍx, „âß^Œ=ú ∞#QÍ „â◊^QúŒ Í Ñ≤`$« ^Õ=ÙÅ#∞ `«ÅK«∞H˘x KÕÜÚ« Hõ~‡° Ü«∞x ÉèÏ==Ú. Wk U_®k H˘Hõ™êˆ~ ÃÑ\ÏìÅx ÖË^∞Œ . J=∂"å㨺, J+¨ìHõO1, =$kú (Ѩل`«[#‡=Ú#flQÆ∞#q) Hõ$+¨‚ѨHõΔO, L`«Î~åÜ«∞} ^ŒH} Δ˜ ÏÜ«∞#, „áê~°OÉèkí <åÅ∞, J<åflk ÖÏÉèkí <åÅ∞, q+¨μ=`ü - ã¨O„HÍOu2, =∞Hõ~° ã¨O„HÍOu, =ºfáê`«O, QÆ[KåÛùÜ∂« - Ü≥∂QÆO, K«O„^Œ - ã¨∂~°º„QÆÇϨ }ÏÅ∞, Hõ~Hΰ ˜ |∞kú ѨÙ\˜#ì ѨÙ_»∞ - g\˜Ö’ ZѨC_≥<· å „âß^ŒOú ÃÑ@ì=K«∞Û#∞. =∞^躌 =Ü«∞ã¨∞¯_≥· ‰õÄ_® Jxfl "Õ^•Å#∂ Jã¨eö `«OQÍ K≥Ñʨ _»OÖ’ k@ì (nxH˜ ѨÙ~å} Ѩ^OŒ J„Qƺ), „â’„uÜ«Ú_»∞, „|Ǩχq^Œ∞_»∞, =∞O„`åÅ`À „ÉÏǨχ}=ÚÅ`À #∞#fl 1

¿ÇÏ=∞O`«, tt~° |∞∞`«∞=ÙÅ∞O_Õ <≥ÅÅÖ’ =KÕÛ |Ǩïà◊ J+¨qì ∞ ã¨∂~°∞º_»∞ `«∞ÖÏ~åtÖ’ "Õ∞+¨~åtÖ’ ã¨O„Hõ=∞}O KÕÜÚ« ukä

2

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 239

"Õ^ÉŒ Ïè QÍxH˜ `å`«Ê~°ºO K≥Ñʨ QÆeQˆ q^•º"Õ`,Ϋ *˺+¨ª ™ê=∞=∞#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ ™ê=∞"Õ^Œ ÉèÏQÍxfl ÉÏQÍ J^躌 Ü«∞#O KÕÜ∞« _®xH˜ QÆÅ qÇ≤Ï`«„=`åK«~} ° Åhfl ѨÓiÎKãÕ ≤ ^•x J^èºÕ `«Ü∞ÿ≥ # =∞Ǩ"≥k· ‰õΩ_»∞, |∞∞ˆQfi^ŒOÖ’ „u=∞^è∞Œ J#∞¿Ñ~°∞QÆÅ ^•xÖ’ JÖψQ J^èºÕ `«Ü∞ÿ≥ #"Õ∞^è•q, „uã¨∞Ѩ~<‚° å=∞O`À qÅã≤Ö¡Ë |∞∞QƺAˆ~fi^•ÅÖ’x UHõ^âÕ É◊ Ïè QÍ ^èºÕ `«, giÖ’ <≥=~Ô <· å „âß^Œú ã¨OѨu—Î QÍ PǨfixOѨ|_ç ѨÓlOѨ|_»_®xH˜ J~°∞›Ö∫`å~°∞. J#QÍ giH˜ P<å_»∞ Éè’[#O ÃÑ\˜ì ^•<åe¿ãÎ JHõÜ Δ ∞« Ѷ֨ ÏÅ∞ J|∞ƒ`å~Ú. JÖψQ Hõ~°‡x+¨μª_»∞, `«áÈx+¨μª_»∞, t+¨º =`«ûÅ∞_≥·# =∞ǨϟѨ<åºã¨‰õΩ_»∞, qt+¨ì |∞∞ufi‰õΩ¯, 1ѨOKåyfl q^Œº#∞ ÉÏQÍ J^躌 Ü«∞#O KÕã≤ 'J^èºÕ `«— JxÑ≤OK«∞‰õΩ#fl"å_»∞. „|ǨχKåi, =∂`«$Ñ≤`$« Éè‰í Ωõ _Î #·≥ *Ï˝#x+¨μ_ª ∞» ‰õÄ_» „âß^Œú ã¨OѨ`∞« ÅÎ #|_»`å~°∞. ~Ày JOQÆÇÏ‘ #∞_»∞, JkèHÍOQÆ∞_»∞, 1. HÍ}∞_»∞ 2. áœ#~°ƒ=ù Ù_»∞2, 3. J=H©~å‚k PKå~° „Éè+í μ¨ Åì ∞ „âß^Œú Ü≥∂QÆ∞ºÅ∞ HÍ~°∞. „âß^•úx H˘Hõ~ÀA =ÚO^Õ „ÉÏǨχ}∞x PǨfixOz ã≤^OúŒ KÕã∞¨ HÀ"åe. P „ÉÏǨχ}∞_»∞ P Hõ} Δ O #∞O_Õ xÜ«∞=∞ xÜ«∞`«∞_≥=· ÙO_®e. („ÉÏǨχ}∞Å#∞, „ÉÏǨχ}∞Å∞ plural) „âß^Œkú #O <å\˜ ѨÓ~åfiǨÏO‚ Ö’ "å~°∞ ~å"åe. ~åQÍ<Õ QÆ$ǨÏã¨∞"÷ åiKÕ J`«ºO`å^Œ~O° `À PK«=∞#O KÕ~ÚOz Pã¨<åÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_»ÃÑ\Ïìe. qâıfi^Õ= ÖË^• PÉè∞í º^Œ~ÚHõ „âß^•úxH˜ W^Œ~Ì ∞° „ÉÏǨχ}∞Å#∂, Ñ≤`$« áê„`«Ö’ gÖˇ#· O`«=∞Ok „ÉÏǨχ}∞Å#∂ ‰õÄ~°∞ÛHÀ"åe. ÖË^• qâıfi^Õ=áê„`«∞Å∞QÍ `«∂~°∞Ê =ÚYOQÍ =ÚQÆ∞iæ h ‰õÄ~°∞ÛO_»É@ˇ =ì K«∞Û. â◊HÖΘ xË "å~°∞ ^•xH˘Hõxh, nx H˘Hõxh `≥zÛ KÕ~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û. D q^èOŒ QÍ =∂`å=∞ǨïʼnõΩ ‰õÄ_® ‰õÄ~°∞ÛO_»É\ˇ =ì K«∞Û#∞. P `«~°∞"å`« „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Ç¨Ï™êÎ~°…º=Ú (KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞HÀ¯=_®xH˜ h~°∞) #∂ Pã¨<åxH˜ ‰õΩâ◊Å#∂ WzÛ "åi J#∞=∞u `À<Õ qâıfi^Õ"åã¨... J<Õ =∞O„`«O`À qâıfi^Õ=`«Å<å "åǨÏ#O KÕã≤ Éè’[# áê„`«Ö’ Ü«∞=Å#∞ [ÖÏ¡e. `«~∞° "å`« Ѩq„`«ÜÚ« HõÎ J~°º… áê„`«Ö’ â◊O <À ^Õg.... J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å h\˜h Ü«∞"À- ã≤.... J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å Ü«∞=Å#∂ áÈã≤ Ü«∂ k"åº.... =∞O„`«O`À „ÉÏǨχ}∞x KÕuÖ’ J~À…º^ŒHÍxfl „Ѩ^•#O KÕã≤ QÆO^è,Œ nѨH,õ =∂Å, Ǩ~åk PÉè∂í +¨}ÏÅ#∂, =„™êÎÅ#∂ "åiH˜ ^•#O KÕÜ∂« e. 1

ã¨Éºíè , P=ã¨^ºŒä , PǨÏ=hÜ«∞, QÍ~°›Ñ`¨ º« , ^ŒH}Δ˜ ÏQÆ∞flÅ∞ ѨOKåQÆ∞flÅ∞ ѨÙ#~°∂ƒùH˜ ѨÙ\˜ì#"å_»∞. ѨÙ#~°∂ƒù J#QÍ q"åǨxH˜ =ÚO^Õ XHõ ѨÙ~°∞+¨μx`À Öˇ·OyHõ |O^èŒ=Ú#fl P_»k. „|ǨχKåiQÍ QÆ∞~°∞‰õΩÅOÖ’ =Ù#flѨÙ_Õ g~°ºã¨Å÷ #O [iyáÈ~Ú#"å_»∞.

2

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 240

`«~∞° "å`« [O^躌 =Ú#Ѩã=¨ ºO KÕã∞¨ H˘x J„Ѩ^HŒ }Δ˜ „Hõ=∞OÖ’ J#QÍ Z_»=∞ „Hõ=∞OÖ’ ™ê÷#O „Ѩ^•#O KÕã≤ ‰õΩâ◊Å#∞ Jâ◊O`«™êÎ fi... J<Õ =∞O„`«O`À (KÕ`|« @∞ìH˘x) Ñ≤`~« ∞° Å#∞ P"åǨÏ#O KÕÜ∂« e. J#O`«~O° Ñ≤`$« ™ê÷#OÖ’ Pã‘#∞_≥Ü · Ú« #fl Éè∂í ^Õ=Ùx J#∞=∞ux fã¨∞H˘x PÜ«∞O`«∞ #ó Ñ≤`~« ó° .... J<Õ =∞O„`åxfl ѨiOî Kåe. Ñ≤`$« HÍ~°ºOÖ’ #∞=ÙfiňH „áê^è•#º=ÚO@∞Ok. (W`«~° HÍ~åºÖ’¡ Ü«∞=Å#∞ "å_»`å~°∞) Ñ≤`$« QÆ}ÏʼnõΩ uÅÅ`À J~å…ºxflzÛ^•xx „ÉÏǨχ}∞_»O^Œ∞HÀQÍ „H˜O^ŒÑ_¨ #ç [ÖÏÅ#∞ (g\˜<Õ ã¨O„ã¨=ÅO\Ï~°∞) 'Ñ≤`$« áê„`«— Jx "Õ~ˆ XHõ y<≥fl#∞ ÃÑ\˜ì JO^Œ∞Ö’ =ÙOKåe. ^ŒH}Δ˜ Ï„QƉΩõ â◊ãOΨ ÉèÏxfl Éè∂í q∞ÃÑ· ÃÑ\˜ì ^•xÃÑ· Ñ≤`$« Éèºí ó ™ê÷#=∞ã≤... J<Õ =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ WO^•Hõ K≥ÑÊ≤ # J~°º… áê„`«#∞ Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ É’i¡Oz ÃÑ\Ïìe. JÔQfl· Hõ~} ° H˜ J#∞=∞u x=fi=∞x PKå~°∞ºx "Õ_∞» H˘x PÜ«∞# J#∞=∞uOK«QÍ<Õ „âß^ŒHú ~õ ΰ <Õu`À HõeÑ≤# J<åflxfl JyflH˜ „Ѩ^•#O KÕÜ∂« e. áê„`«Ö’ q∞ye# J<åflxfl <≥=∞‡^≥#· =∞#ã¨∞`À x^•#OQÍ Ñ≤`~« ∞° Å Ü≥ÚHõ¯ Éè’[# áê„`«Ö’H˜ fã≤=ÙOKåe. ™ÈÎ=∞`«∞Hõey#"å~°∞ Ñ≤`~« ∞° Å Éè’[<åxÔH· "≥O_ç áê„`«Å#∞ѨÜ∂≥ yOKåe. Ѩ$käg `Õáê„`«O.... J<Õ =∞O„`«O`À áê„`«Å#∞ Jaè=∞O„u`«O KÕã≤ W^ŒO q+¨μó‚ ... J<Õ =∞O„`åxfl „â◊^QúŒ Í Ñ¨iãî ∂¨ Î =∞iO`« „â◊^QúŒ Í Q“~°=OQÍ „ÉÏǨχ}∞x ÉÁ@# „"Õe #O^Œ∞H˘x Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ^ÕtÌ OѨ|_ç# J#flOÖ’ ^•xx ÃÑ\Ïìe. QÍÜ«∞„u =∞O„`åhfl =∞^è∞Œ "å`å.... J<Õ =∞O„`åhfl Ѩiãî ∂¨ Î =∞^躌 Ö’ PÑ≤ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ Éè’[<åxH˜ ‰õÄ~°∞Ûx =∞ø#OQÍ Éè’OKÕÜ∞« =∞x „áêi÷Oz =∞~°Å P =∞O„`åÅ<Õ K«^∞Œ =Ù`«∞O_®e. =∞~°Å „ÉÏǨχ}∞Å#∞ "≥ÚQÆ=∂@Ѩ_=» ^ŒxÌ „áêi÷OKåe. „HÀ^è•k =∞<ÀqHÍ~åÅ#∞ =∞#ã¨∞Ö’H˜ ~åh‰õΩO_® „ѨâßO`«=∞#ã¨∞¯_≥· „â◊^xúŒ O_ç# QÆ∞O_≥`À "åiH˜ =_ç㤠∂¨ Î `˘O^Œ~ð Ñ@ì‰Ωõ O_®, =∞O„`åxfl [Ñ≤ã¨∂Î FÑ≤HõQÍ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\Ïìe. ǨÏqëêº#fl=Ú (Ǩϟ=∞QÆ∞O_»OÖ’ =O_»|_ç# J#flO) #∞ "åiH˜ ã¨=∞iÊOz "å~°∞ `«$Ñ≤QÎ Í Éè’[#O KÕ¿ã ^•HÍ Ñ¨Ù~°∞+¨ ã¨∂HÍÎhfl, Ѩ==∂# ã¨∂HÍÎ^∞Œ Å#∂ [Ñ≤ã∞¨ OÎ _®e. "å~°∞ `«$Ñ≤QÎ Í Éè∞í lOKåHõ =∞~°Å =∞^è∞Œ "å`å... =∞O„`åxfl ѨiOî Kåe. '"Õ∞=Ú `«$Ñ≤QÎ Í ã¨∞+¨μQª Í Éè’OKÕâß=Ú— Jx "åi KÕ`« JxÑ≤OK«∞H˘x "å~°∞ Éè∞í lOK«QÍ q∞ye# J<åflxfl ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ fã¨∞‰õΩáÈ~Ú uÅÅ#∞ JO^Œ∞Ö’ "Õã≤ „ÉÏǨχ}∞Å∞ J#flOu#fl áê„`«Å#∂ "å\˜ „ѨH¯õ <Õ ÉèHí Θ g∞~°QÍ `≥zÛ P^Œ~O° QÍ =ÙOKåe. ZO^Œ∞HõO>Ë P Hõ}Δ OÖ’ "å~°∞ =∞#=Ói ™ê=∂#º =∂#=ÙÅ∞ HÍ~°∞† Ñ≤`$« Ö’HõO #∞O_ç ky=zÛ# =∞# `«O„_»∞Å∂, `å`«Å∂#∂. "åiH˜ "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ „ѨHÍΔ à◊# [ÖÏÅ xzÛ "≥O@<Õ `«∞O_»∞QÆ∞_»Å¤ #∞ ‰õÄ_® ÉèHí QΘ Í W"åfie.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 241

LzÛùëêìxH˜ ã¨g∞ѨOÖ’<Õ Ñ≤`«~å^Œ∞ʼnõÄ =∂`å =∞Ǩ^Œ∞ʼnõÄ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕÜ∂« e.`«~∞° "å`« „ÉÏǨχ}∞Å#∞ PK«=∞#O KÕÜ∞« =Åã≤OkQÍ „áêi÷OKåe. `«~∞° "å`« Δ ∞« =∞ã¨∞Î JO@∂ „ÉÏǨχ}∞Å „ÉÏǨχ}∞Å∞ ã¨fiã≤Î "åHͺÅ#∞ K«^∞Œ =QÍ „âß^ŒHú ~õ ΰ JHõÜ KÕ`∞« ÅÖ’ h~°∞áÈã≤ `«# ™ê=∞~å÷ºxH˜ `«y#@∞¡QÍ ^ŒH} Δ˜ ezÛ ã¨fi^è•O"åK«~Ú¿+º J<åe. "åK«º`åO JO@∂ "å~°∞ J#∞=∞u x"åfie. JѨÙ_»∞ „âß^ŒHú ~õ ΰ `«# Ñ≤`$« ^Õ=`«Å#∞^ÕtÌ Oz ã¨fi^è• J#∞"åHͺxfl ѨÅ∞HõQÍ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å „Ѩu~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ „ÉÏǨχ}∞Å∞ ‰õÄ_® J^Õ "åHõºO ^•fi~å J`«xx nq™êÎ~∞° . JѨC_»∞ „âß^ŒHú ~õ ΰ h\˜x Éè∂í q∞ÃÑ· =^ŒÖÏe. `«~∞° "å`« qâıfi^Õ"åó „Ñ‘Ü∞« O`åO JO@∂ =∞iH˘O`« h\˜x =ke Ñ≤`$« ^Õ=`«Å#∞ WÖÏ „áêi÷OKåe. ^•`å~À <À-aè =~°Oú `åO "Õ^•ó ã¨O`«u~ˆ = K« II „â◊^•ú K«<À=∂ =ºQÆ=∞^£ |Ǩï^ÕÜ∞« OK«<À-ã≤Î fiu I (PKå~° 99 / 26,27) `«~∞° "å`« "å*Ë "å*Ë.... J<Õ =∞O„`å#∞flK«Ûiù ã¨∂Î „âß^ŒHú ~õ ΰ „Ѩã#¨ flOQÍ Ñ≤`~« ∞° Å#∞ Ü«∞^ä•„Hõ=∞OÖ’ qã¨iO˚ Kåe. "≥Ú^Œ\’¡ É’i¡Oz ÃÑ\˜#ì , ã¨O„ã¨=[ÖÏÅ∞O_ç# áê„`«#∞ ã¨iKÕã≤ KÕ`« |@∞ìH˘x „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕã≤ "åix g_˘¯ÖÏÊe. "åi`À ÉÏ@∞ H˘O`« ^Œ∂~°O #_»z "≥o§ ™ê^Œ~O° QÍ ™êQÆ#Oáêe. `«~∞° "å`« „âß^Œú Hõ~‡° Ö’ q∞ye# Éè’[<åxfl ã‘fiHõiOz P ~å„u „|Ǩχ K«~åº#fl=ÅOaOKåe. q"åǨk â◊√ÉèHí Í~åºÅ∞ KÕ¿ã@ѨÙ_»∞ Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ #On =ÚY„âß^•úxfl ÃÑ\Ïìe. "åiH˜ ÃÑ~°∞QÆ∞, |^Œs ѶŨ O, Ü«∞=q∞„t`« J#flOÅ`À Ñ≤O_»^•#O KÕÜ∂« e. UHÀkÌ+„ì¨ âß^ŒOÌ (Z=~À XˆH XHõ =ºH˜Î #∞^ÕtÌ Oz ÃÑ>Ëkì ) qâıfi^Õ=~°ÇÏ≤ `«O, UHÍ#fl, UHõ Ѩq„`«HÜ õ Ú« HõOÎ J~Ú=ÙO>Ë KåÅ∞. D „âß^•úxH˜ P"åǨÏ#O, JÔQfl· Hõ~} ° O ‰õÄ_® J=ã¨~°OÖË^Œ∞. [O^蕺xfl JѨã¨=ºO KÕ¿ãÎ KåÅ∞. „ÉÏǨχ}∞Å#∞ Ѩq„`« Éèí∂q∞ÃÑ· LѨu+¨`ª åO JO@∂ ‰õÄ~ÀÛ=∞x „áêi÷OKåe. JÖψQ Jaè~=° ∞º`åO JO@∂ qã¨~#˚° KÕÜ∂« e. „ÉÏǨχ}∞Å∞ Jaè~`° åó 㨇 J<Õ =K«<åxfl K≥áêÊe. ã¨ÑO≤ _ôH~õ }° „âß^ŒOú Ö’ „âß^Œú Hõ~ΰ uÅÅ`À QÆO^èŒ q∞„t`« [ÖÏÅ`À <åÅ∞QÆ∞ áê„`«Å#∞ xOÑ≤=ÙOKåe. Wq Ñ≤`~« ∞° ÅÔH· „Ѩ`ºÕ HõOQÍ qkèOK«|_ç#q. Wq HÍHõ qâıfi^Õ=ÙʼnõΩ ~Ô O_»∞ áê„`«Å∞O_®e. Ñ≤`$« áê„`«ÅÖ’ <˘Hõ^•xx „¿Ñ`«áê„`«QÍ „Ѩ`ºÕ HõOQÍ =ÙOz ^•xx J~°º… „Ѩ^•<åxH˜ qxÜ≥∂yOKåe. `«~∞° "å`« „âß^ŒHú ~õ ΰ P áê„`«Ö’x H˘O`« [ÖÏxfl q∞ye# =¸_»∞ áê„`«ÅÖ’x h\˜`À HõeÑ≤ ѨÓ~°fiOÖψQ J~å…ºk „H˜Ü∞« Å#∞ ã¨OѨ#flO KÕÜ∂« e. „¿Ñ`« Ñ≤O_®xfl ÜÕ∞ã¨=∂<å... `À "≥Ú^ŒÅÜÕ∞º ~Ô O_»∞ =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 242

=¸_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ KÕã≤ Ñ≤`~« ∞° Å Ñ≤O_®Å`À HõÅáêe. nx `«~∞° "å`« UHÀkÌ+Oì¨ QÍ „ã‘HÎ ˜ Ñ≤O_®xfl ÃÑ\Ïìe. XHõ ÜÕ∞_®kH˜ Ö’¿Ñ ÃÑ@∞ì ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° Ö’ ‰õÄ_® U_®k ѨÓ~°Ü Î ∂« ºHõ ÃÑ@∞ì q^èOŒ QÍ<Õ ™ê<Àfl^ŒHõ ‰õΩOÉèÏxfl „Ѩu =∂ã¨O „ÉÏǨχ}∞#‰õΩ, Ü«∞^ä•â◊HQΘ Í, ^•#O K≥Ü∂« ºe. Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ ã¨=∞iÊ`«"∞≥ #ÿ Ñ≤O_®xfl P=Ù, „|Ǩχ, „ÉÏǨχ}∞_»∞, Jyfl, [ÅO - g\˜Ö’ ^ÕxHÔ <· å JiÊOK«=K«∞Û#∞. ǨÏqëêº#flO`À „âß^ŒOú ÃÑ_ç`Õ <≥Å~ÀAʼnõΩ ã¨iѨ_® J#flOu#fl `«$Ñ≤hÎ , áêÜ«∞ã¨O`À ÃÑ_ç`Õ XHõ ÜÕ∞_®k ÉÏ@∞ Éè’O KÕã#≤ `«$Ñ≤hÎ Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ "å~°∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞. =∞$`«=º‰õΩÅÎ H˜ „Ѩ`ºÕ HõOQÍ Hõ$+¨‚ K«`∞« ~°tÌ <å_»∞ „âß^ŒOú ÃÑ\˜#ì "åxH˜ rq`«HÍŠѨ~º° O`«=¸ L`åûǨÏ, â∫~°º, Hˆ „Δ `«, â◊HΘ ã¨∞MÏÅ∞O\Ï~Ú. ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ã¨fi~°Öæ ’Hõ „áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. (WHõ¯_» =∞$`« =º‰õΩÅÎ #QÍ „âß^ŒHú ~õ ‰Î° Ωõ TǨÏ`≥eâßHõ =∞$`«∞Öˇ#· "å~°∞ HÍ=K«∞Û.) qkè ѨÓ~°fiHõOQÍ Jxfl xÜ«∞=∂Å#∂ áê\˜ã¨∂Î ÉèíH˜Î „â◊^ŒúÅ`À „âß^ŒúO ÃÑ\˜ì# "åxH˜ Ѩل`« ã¨O`«u, ã¨~fi° [#„âı+`ª¨ ,« ™œÉèÏQƺO, ã¨=∞$kú „Ѩ=ÚY`«, =∂OQÆeHõ ^ŒH`Δõ « („áê=ÚYº=Ú J<Õ =∂@#∞ "å_®e) Jcè+Hì¨ Í=∞#ÅѨÓiÎ, "å}˜[ºOÖ’ ÖÏÉèOí , x~ÀQÆ`,« Ü«∞â◊O, â’Hõ~åÇ≤Ï`«º=Ú, ^è#Œ O, q^Œº, "åH˜ûkè,ú áê„`«`,« QÀã¨OѨ^,Œ JâßfiÅHõeq∞, n~å…ÜÚ« =Ù - W=hfl Hõey ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ "≥∂Hõ=Δ Ú Åaèã∞¨ OÎ k. Hõ$uÎHõ #∞O_ç Éè~í } ° ^˜ •HÍ „Ѩ`ºÕ Hõ #Hõ„Δ `«OÖ’#∂ „âß^Œú HÍ~åºÅ#∞ KÕã#≤ "åxH˜ WǨÏÖ’HõOÖ’ =G, Éè=í <å^Œ∞Å∂, ã¨~fi° ã¨∞Y ™ê^è<Œ åÅ∂ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ Åaè™êÎ~Ú. Ñ≤`,« Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞ Ñ≤`$« ^Õ=`«ÅÖ’ J„QÆQ} Æ ∞ºÅ∞. g~°∞ `«=∞ „âß^Œú Hõ~‰Î° Ωõ PÜ«Ú=Ù, ã¨O`«u, ^è#Œ O, q^Œº, ~å[ºO, ã¨~fi° ã¨∞MÏÅ∞, ã¨fi~°Oæ , `«~∞° "å`« "≥∂HõOΔ ‰õÄ_® „Ѩ™êkOK«QÅÆ ~°∞.— (J^蕺ܫ∞O - 99)

q<åÜ«∞Hõ âßOu ™êfl#O '=Ú#∞ÖÏ~å! =∞x+≤ `≥eã≤QÍx `≥eÜ«∞HõQÍh KÕ¿ã H˘xfl Ѩ#∞Å∞ ^Õ=`«Å‰õΩ HÀѨO `≥ÑÊ≤ ™êÎ~Ú. "å~°∞ J„Ѩã#¨ ∞flÖ∫`å~°∞. JÖÏ q<åÜ«∞‰õΩx J„Ѩã#¨ fl`«‰Ωõ QÆ∞~Ô #· "å~°∞ P q+¨Ü«∂xfl `≥Å∞ã¨∞H˘<Õ J=HÍâßxfl PÜ«∞<Õ HõeÊOKå_»∞— JO@∂ "åi ÅHõ} Δ ÏÅ#∞ WÖÏ K≥Ñʨ <å~°OaèOKå_»∞ Ü«∂[˝=ů º =∞ǨÏi¬ ѨÙOQÆ=Ù_»∞. '"åiH˜ ã¨fiáêflÖˇ‰Ωõ ¯=QÍ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. P HõÅÅ∞ ‰õÄ_® ™êfl#O KÕã∞¨ #Î fl@∞¡ =™êÎ~Ú. =∞i H˘xfl HõÅÖ’¡ =∞~°}O˜ z# „áê}∞Å `«ÅÅ∞ =∂„`«"∞Õ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~Ú. HõÅÖ’<Õ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 243

HÍHõ WÅÖ’ ‰õÄ_® "åÔ~ѨÙ_»∂ LkfiQÆ∞flÖˇ· P„`«∞`«Ñ_¨ ∞» `«∞<Õ =ÙO\Ï~°∞. "åˆ~ „ѨÜ∞« `«flO KÕã<≤ å ã¨ÑŨ¶ O HÍ^Œ∞. U HÍ~°}=¸ ÖˉΩõ O_®<Õ <˘Ñ¨CÅ∞ ÉÏkèã∞¨ OÎ \Ï~Ú. q<åÜ«∞‰õΩx J„Ѩã¨#fl`«‰õΩ QÆ∞Ô~·# ~åA ~å*Ϻxfl HÀÖ’Ê`å_»∞† Hõ#º‰õΩ Ñ¨u ^˘~°Hõ_»∞† QÆiƒù}˜H˜ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù@ì_∞» . HÍ|\˜ì WÖÏO\˜"åˆ~ HÍ^Œ∞ ZÖÏO\˜ "åÔ~<· å D âßOux KÕ~ÚOKåe. J„Ѩã¨#fl`«‰õΩ QÆ∞Ô~·# =∞x+≤H˜ |O^èŒ∞=ÙÅ∂ „ÉÏǨχ}∞Å∂ Hõeã≤ WÖÏ ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. Éè„í ^•ã¨#O g∞^Œ ‰õÄ~°∞ÛO_»É\ˇ ì˜ „ÉÏǨχ}∞Å∞ ã¨fiã≤"Î åK«# ѨÓ~°fiHõOQÍ D ™êfl<åxfl KÕ~ÚOKåe. ѨKÛ« P"åÅ#∞ á⁄_çQÍqOz <Õu`À HõeÑ≤ =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ ^•x<å =ºH˜Î â◊s~°OÃÑ· #Å∞QÆ∞_»∞ ÃÑ\Ïìe. `«~°∞"å`« J`«x ÖË^• P"≥∞ Ü≥ÚHõ¯ `«Å‰õΩ ã¨~“fi+¨^•è Å∂, ã¨∞QÆO^è„Œ ^Œ"åºÅ∂ HõeÑ≤ `«Ü∂« ~°∞ KÕã#≤ #∂<≥#∞ Ѩ\ Oì˜ Kåe. B+¨^Œè q∞„t`«"∞≥ #ÿ h\˜`À <åÅ∞QÆ∞ ‰õΩO_»Å#∞ xOÑ≤ =ÙOz #Å∞QÆ∞_»∞ Ñ≤O_çx ѨÓiÎQÍ ÖÏy"Õã≤ `«ÅÃÑ· Ѩ\ Oì˜ z# #∂<≥ HÍã¨Î `«_Ü ç ∂« ~°QÍ<Õ XH˘¯Hõ¯ ‰õΩO_»#∂ (D ‰õΩO_»Ö’¡ h~°∞ áÈÜ«∞_®xH˜ =ÚO^Õ Ñ¨Ù}º#k, ã¨~À=~°O =O\˜ J~Ú^Œ∞ Ѩq„`« [ÖÏâ◊Ü∂« Å #∞O_ç `≥zÛ# =∞\˜hì , QÀ~ÀK«<åhfl, QÆO^è•hfl, QÆ∞yæÖÏhfl "Õã≤ =ÙOKåe) P =ºH˜Î <≥uÎ ÃÑ· #∞O_ç áÈã¨∂Î ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. "≥Ú^Œ\ ˜ HõÅâ◊Ö’x h\˜x áÈã¨∂Î PKå~°∞º_»∞ D â’¡HÍxfl K«^"Œ åe. (=∞O„`«) D =∞O„`« â’¡HÍxfl K«^"Œ åe. ã¨ÇϨ „™êHõOΔ â◊`^« •è ~°=∞$+≤aóè áê=#O 㨇 $`«O II `Õ# `åfi=∞aè+O≤ Kåq∞ áê==∂#ºó ѨÙ#O`«∞`Õ I (PKå~° 100 / 6,7) ã¨ÇϨ „㨠<Õ„`åÅ∂ (ã¨ÇϨ „㨠â◊‰Ωõ ÅÎ x L^ÕâÌ º◊ O), Jã¨OMϺHõ ^è•~°Å∂, =∞ǨÏi¬|$O^ŒO Ѩq„`«=ÚÅh Ѩq„fHõ~°=ÚÅh P^ÕtOz# Ѩq„`«[ÖÏÅ`À (q<åÜ«∞Hõ „QÆã¨∞Î_»"≥·# x#∞fl) Jaè¿+H˜ã∞¨ <Î åfl#∞. LѨ„^Œ=âßOu hHõQ∞Æ QÍHõ - Jx nx ÉèÏ==Ú. ~Ô O_»= HõÅâßxfl D „H˜Ok =∞O„`«ÜÚ« HõÎ â’¡HÍxfl Ѩiãî ∂¨ Î P =ºH˜Î `«ÅÃÑ· =Oz Jaè¿+H˜OKåe. ÉèQí OÆ `Õ =~°∞}À~å*Ï ÉèQí OÆ ã¨∂~Àº |$ǨÏã¨Êuó II ÉèQí qÆ ∞O„^ŒâÛ◊ "åÜ«Úâ◊Û ÉèQí OÆ ã¨Ñ~Ψ ¬° Ü∂≥ ^Œ^∞Œ ó I (PKå~° 100 / 7,8) =¸_»= HõÅâ◊Ö’x h\˜`À =ºH˜Î #aè¿+H˜ã∂¨ Î D =∞O„`« ѨÓ`« â’¡HÍxfl K«^"Œ åe. Ü«∞`ÕÎ Hˆ âı+μ¨ ^Ò~åƒùQºÆ O ã‘=∞O`Õ Ü«∞K«Û =¸~°xú II ÅÖÏ>Ë Hõ~Ü ‚° ∂≥ ~°HÀΔ ‚ ~åѨã„Ψ ^ŒÑ∞¨¶ flO`«∞ `Õ ã¨^• I (PKå~° 100 / 8,9)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 244

h ã¨~åfiOQÍÅ#∂ Ѩ\ #ì˜ ^Œi„^ŒO <Õ\ `˜ À D h\˜ Ѩq„`«`« =Å¡ Hõ_∞» ‰õΩ¯áÈ"åe QÍHõ Jx D â’¡HÉõ Ïè =O. J#O`«~O° <åÅæ= ‰õΩO_»Ö’x h\˜x áÈã¨∂Î ÃÑ· =¸_»∞ â’¡HÍÅ#∂ ѨiOî Kåe. Z_»=∞ KÕuÖ’ ‰õΩâ◊^~Œ ƒ° Åù #∞ fã¨∞H˘x, „ÉÏǨχ}∞_»∞, P =ºH˜Î Ü≥ÚHõ¯ `«Å#∞ ã¨Ê $tã¨∂Î "Õ∞_ç Hõ„~°#∞O_ç KÕã#≤ „ã¨∞= (K≥OKåÖÏ\˜^HÕ Íx Hõ„~°z=~° QÀ~Ú =ÙO@∞Ok. Ü«∞*Ï˝ÅÖ’ "å_»`å~°∞) `À P=#∂<≥#∞ ‰õΩ_ç KÕu`À fã¨∞H˘x JyflÖ’ PǨï`«∞Å#∞ ã¨=∞iÊOKåe. D PǨï`«∞Å#∞ D „H˜Ok =∞O„`åÅ∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ "ÕÜ∂« e. q∞`åÜ«∞™êfiǨ, ã¨q∞‡`åÜ«∞ ™êfiǨ, âßÖÏÜ«∞ ™êfiǨ, Hõ@OHõ\ÏÜ«∞ ™êfiǨ, ‰õÄëê‡O_®Ü«∞ ™êfiǨ, ~å[Ѩل`åÜ«∞ ™êfiǨ★ `«~∞° "å`« Ö∫H˜Hõ JyflÖ’ y<≥flÖ’, aÜ«∞ºO`À, J<åflxfl =O_ç K«~∞° (Ǩϟ=∞QÆ∞O_»OÖ’ =O_ç#ÖË^• "ÕÃã_ç J#flO) x `«Ü∂« ~°∞ KÕã≤ ^•xx WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ K≥Ñʨ |_ç# P~°∞ ™êfiǨ =∞O„`åÅ`À P Ö∫H˜HÍyflÖ’<Õ Ç¨Ï=#O KÕã≤ q∞ye# ^•xx WO„^•yflÜ«∞=∂k ^Õ=`«Å‰õΩ |Å∞Å H˜O^Œ ã¨=∞iÊOKåe. PÃÑ· XHõ J~°∞QÆ∞ÃÑ· ^Œ~ƒ° Åù #∞ Ѩéz, ^•xÃÑ· ѨÙ+¨Ê, QÆO^è,Œ LO_Õ~H° =õ ∂Å, ѨHÍfi#fl, áêÜ«∞™êÅ∂, <Õ~Ú HõeÑ≤# ѨÙÖÏ=Ù, =ÚÅ¡Oy („Ѩ`ÕºHõO) QÆ_ç¤, JáêÊÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞, ÉˇÅ¡O=ÙO_»Å∞, Å_»∞¡, K≥é‰õΩ=ÚHõ¯Å∞ D „^Œ"åºÅxfl\˜h KÕiÛ=ÙOKåe. q<åÜ«∞Hõ [#xÜ≥ÿ∞# ^Œ∞~åæ^Õqx „Ѩu+≤ªOz KÕ`«∞Å∞ *’_çOz #=∞㨯iOz, J~°º… q∞"åfie. Ѩل`« ã¨O`å#O HÍ=Åã≤# „ã‘Î ^Œ∂~åfi, ã¨~㰠Ѩ Ù¨ ëêÊÅ`À ÉèQí =Æ u áê~°fif ^Õq #iÛOz ã¨fiã≤=Î K«<åÅ`À ÉÏ@∞ D „H˜Ok „áê~°<÷ å â’¡HÍxfl K«^"Œ åe. ~°∂ѨO^ÕÇÏ≤ Ü«∞â’^ÕÇÏ≤ ÉèQí OÆ ÉèQí =Æ u ^ÕÇÏ≤ "Õ∞ I Ѩل`åO^ÕÇÏ≤ „tÜ«∞O^ÕÇÏ≤ ã¨~åfi<£ HÍ=∂Oâ◊Û^ÕÇÏ≤ "Õ∞ II (PKå~° 100 / 16) `«~∞° "å`« „ÉÏǨχ}∞Å#∞ Éè’[<åÅ`À `«$Ñ≤ΠѨéKåe. QÆ∞~°∞=ÙQÍiH˜ ~Ô O_»∞ =„™êÎÅxzÛ (JO>Ë QÆ∞~°∞ „QÆÇ¨ xH˜) J#º„QÆÇ¨ Å#∞ ѨÓlOz =∞~°Å „Ѩ`ºÕ HõOQÍ ã¨∂~åº~°Û# KÕÜ∂« e. D q^èOŒ QÍ q<åÜ«∞‰õΩh „QÆÇ¨ Å#∂, ѨÓlOz# =º‰õΩÅÎ ∞ ã¨~fi° HÍ~åºÖ’¡#∂ ™êѶŨ º=Ú (J^蕺ܫ∞O - 100) #O^ŒQÅÆ ~°∞. ★

Ü«∂[˝=ů ºq∞`åHõ~Δ ° QÆ.„Ѩ. J^蕺ܫ∞OÖ’ 285= â’¡HOõ Ö’ =∂„`«O ÃÑ· =∞O„`åÅÖ’ '™êfiǨ— ‰õΩ =ÚO^Œ∞ „ѨÜÚ« Hõ"Î ∞≥ #ÿ <å=∂Åhfl q<åÜ«∞‰õΩx"Õ Jx K≥Ñʨ |_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 245

„QÆǨÏâßOu =Ú#∞ÖÏ~å! ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∂, ã¨∞YâßO`«∞Å∂ HÀ~°∞H˘<Õ"å~°∞ =ÚO^Œ∞ `«=∞ÃÑ· qaè#fl „QÆÇ¨ Å 'K«∂Ѩٗ ZÖÏ=ÙO^À K«∂ã¨∞H˘x 'Jk— ÉÏQÆ∞ÖËx KÀ@ *Ï„QÆ`ÑΫ _¨ ®e. JO>Ë `«=∞`«=∞ *Ï`«HÍÖ’¡ #∞#fl „QÆÇϨ ^ÀëêÅ#∞ PÜ«∂„QÆÇϨ ã¨O|Okè`« Ü«∞*Ï˝Å#∞ KÕÜ∞« _»O ^•fi~å áÈQ˘@∞ìHÀ"åe. =∞#H˜ `˘q∞‡k „QÆÇ¨ Å∞<åflÜ«∞x q^•fiOã¨∞Å∞ K≥áêÎ~∞° . Jq „Hõ=∞OQÍ ã¨∂~°º, K«O„^Œ, =∞OQÆà,◊ |∞^è,Œ |$ǨÏã¨Êu, â◊√„Hõ, â◊x, ~åǨï, Hˆ `«∞=ÙÅ∞ g\˜x ÖË^• gix JiÛOK«_®xH˜ „Ѩu=∞Å#∞ J#QÍ =¸~°∞ÅÎ #∞ „Hõ=∞OQÍ ~åy, ã¨Ê\ù H˜ Oõ , ~°HKÎõ O« ^Œ#O, |OQÍ~°O, "≥O_ç, W#∞=Ú, ã‘ãO¨ , HõOK«∞ ^è•`«∞=ÙÅ`À `«Ü∂« ~°∞ KÕ~ÚOKåe. WHõ "åi ~°OQÆ∞Å∞ „Hõ=∞OQÍ Z~°∞ѨÙ, `≥Å∞ѨÙ, Z~°∞ѨÙ, Ѩã∞¨ ѨÙ, Ѩã∞¨ ѨÙ, `≥Å∞ѨÙ, z=i =¸_»∞ „QÆÇ¨ Å∂ #Å∞ѨÙ. gi ѨÓ*Ï„^Œ"åºÅ∞ ‰õÄ_® „Hõ=∞OQÍ J"Õ ~°OQÆ∞Ö’¡ =ÙO\Ï~Ú. D #=„QÆǨÅ#∂ XHõKÀ@ âß„™ÈÎHõÎOQÍ ™ê÷Ñ≤Oz (ÖË^• ™ê÷Ñ≤OѨ|_ç# KÀ\˜H˜ áÈ~Ú) ã¨∞=~°‚, =G ѨÙëêÊÅ#∞ #=„QÆÇ¨Ï =∞O_»áêxH˜ ã¨=∞iÊOKåe. QÆO^è,Œ |e, ^è∂Œ Ѩ, QÆ∞QÆ∞Öæ Ï^Œ∞Å#∞ ‰õÄ_® W"åfie. K«~∞° (J#QÍ Ç¨ÏŸ=∞OÖ’ =O_»|_ç# J#flO)x =∞O„`åÅ ^•fi~å „Ñ¨u XHõ¯ „QÆÇ¨ hfl L^ÕtÌ Oz ã¨=∞iÊOKåe. P `«~°∞"å`« D~¸ „QÆǨÅ#∂ PÜ«∂ =∞O„`åÅ`À kQÆ∞=xzÛ# q^èŒOQÍ [Ñ≤Oz JiÛOKåe. FO PHõ$¿+#‚ ~°[™ê... ã¨∂~°º FO W=∞O^Õ"å... K«O„^Œ FO Jyfl=¸~åúk=ó Hõ‰Ωõ `ü... =∞OQÆà◊ FO L^Œ∞ƒ^Œãú fi¨ ... |∞^èŒ FO |$ǨÏã¨Ê`Õ... |$ǨÏã¨Êu FO J#fl`«Êi„ã¨∞`«O... â◊√„Hõ FO â◊O <À ^Õg... â◊x FO HõÜ∂« #tÛ... ~åǨï FO Hˆ `«∞O Hõ$}fi<£... Hˆ `«∞ D #=„QÆÇ¨ ʼnõΩ W^Õ „Hõ=∞OÖ’ =∞O^•~°, "≥∂^Œ∞QÆ, HÍK«∞, L`«~ˆÎ #∞, ~åq, "Õ∞_ç, â◊q∞, ^Œ∂~°fi, ‰õΩâ◊ ã¨q∞^èÅŒ #∞ <Õ~Ú, ÃÑ~°∞QÆ∞, `Õ<Å≥ Ö’ =ÚOz ǨÏ=#O KÕÜ∂« e. `«~°∞"å`« =∞~°Å ÃÑ·# K≥ѨÊ|_ç# =∞O„`åÅ#∞ K«^Œ∞=Ù`«∂ D „H˜Ok Ѩ^•~å÷Å#∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 246

PǨï`«∞e"åfie. ã¨∂~°∞ºxH˜ ɡÅO¡ , K«O„^Œ∞xH˜ Láê‡, =∞OQÆà√◊ xH˜ áêÜ«∞ã¨O, |∞^è∞Œ xH˜ aÜ«∞ºO`À Ѩ~=° ∂#flO, |$ǨÏã¨ÊuH˜ ÃÑ~°∞QÆ#flO, â◊√„‰õΩxH˜ <≥~Úº, â◊xH˜ JiÃãÅ∞, ~åǨï=Ù‰õΩ Ñ¨O_»¡ QÆ∞A˚, Hˆ `«∞=ÙH˜ J<ÕHõ ~°OQÆ∞Å ^è•<åºÅ`À L_çHO˜ z# =Ú^Œ.Ì W^Õ „Hõ=∞OÖ’ J#fl^•#O ‰õÄ_® „Ѩu „QÆÇϨ O ¿Ñ~°∞ ¿Ñ~°∞<å KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« „Ѩu „QÆÇϨ O ¿Ñ~°∞`À ~°H=õ ∞OQÍ ^è#Õ ∞=Ù, â◊OYO, Z^Œ∞,Ì |OQÍ~°O, |@ìÅ∞, QÆ∞é]O, #ÖÏ¡=Ù, PÜ«Ú^è•Å∞, "Õ∞HõÅ#∞ ^•#OKÕÜ«∂e. „QÆǨÅ∞ âßOuOz J#∞„QÆÇ≤Ï¿ãÎ *Ï`«HÍÅ#∞ =∂~°ÛQÆÅ=Ù. ã≤~∞° Å#∞ ‰õΩiÑ≤OK«QÅÆ =Ù† ~å*ϺÅ<Õ W=fiQÆÅ=Ù† ~Àyx ã¨OѨÓ~å‚~ÀQƺ=O`«∞xQÍ KÕÜ∞« QÆÅ=Ù. (J^蕺ܫ∞O – 101)

"å#„Ѩã¨÷ ^èŒ~°‡ x~°∂Ѩ}O =Ú#∞ÖÏ~å! "å#„Ѩ™ê÷„â◊=∂xfl =i‚™êÎ#∞. J=^èiŒ OK«O_ç. "å#„Ѩ™ê÷„â◊=∞OÖ’ „Ѩ"tÕ OK«^ÅŒ K«∞H˘#fl"å_»∞ `«# ÉèÏ~°º#∞ fã¨∞H˘x "≥à§◊ =K«∞Û, ÖË^•, ã¨=∞~°∞_÷ #·≥ H˘_»∞‰õΩÃÑ· P"≥∞ ã¨O~°H}Δõ ÉèÏ~åxfl "≥∂Ñ≤ "≥à§◊ =K«∞Û. JO`ÕQÍx P"≥∞ ã¨OQÆu K«∂_»‰Ωõ O_® "≥à§◊ ~å^Œ∞. "å#„ѨãH÷≤ ˜ „|ǨχK«~º° O q^è•Ü«∞HõO. â◊$OQÍ~åxH˜ ã¨O|OkèOz# PÖ’K«# ‰õÄ_® =∞kÖ’ "≥∞^ŒÅ~å^Œ∞. „â∫`åyflh QÆ$Ǩyflh `«#`ÀÉÏ@∞ =#OÖ’H˜ fã¨∞‰õΩáÈ"åe. ZO^Œ∞HõO>Ë =#=∞O>Ë J_»q. J_»qÖ’H˜áÈ~Ú P„â◊=∂hfl P„â◊Ü∂« hfl U~åÊ@∞ KÕã∞¨ H˘x âßO`«OQÍ HõΔ=∞ã¨Ç≤Ï`«OQÍ =∞#ã¨∞û#∞OK«∞H˘x JǨÏiflâ◊Å∂ ^Õ"Àáêã¨# KÕã¨∂Î rqOK«_®<Õfl "å#„Ѩ™ê÷„â◊=∞O Jx =º=ǨÏi™êÎ~∞° . JHõ¯_» ^Œ∞#flx Éè∂í q∞ #∞O_ç ѨÙ\˜#ì J#flO ^•fi~å Jyfl^Õ=ÙxH©, Ñ≤`~« ∞° ʼnõÄ, ^Õ=`«Å‰õÄ, Ju^ä∞Œ ʼnõÄ, ¿ã=‰õΩʼnõÄ `«$Ñ≤Î HõeyOKåe. P`«‡*Ï˝# `«`Ê« ~°∞Öˇ=· ÙO_®e. â◊s~åxH˜ ™êfl#O JOQÆ=G^è•~°} `«Ñʨ U ã¨O™ê¯~°=¸ =ÙO_»~å^Œ∞. [@Å∂, QÆ_=¤» ¸ ZO`«QÍ ÃÑiy<å Ѩ\Oì˜ K«∞HÀ~å^Œ∞. WO„kÜ«∞ ^Œ=∞#O, „uHÍÅ™êfl#O `«Ñʨ xã¨i. Z=i #∞O_ô Z@∞=O\˜ ^•<åhfl ã‘fiHõiOѨ~å^Œ∞. ™êfi^蕺ܫ∞O, ÉèQí =Æ ^•úº#O, Ö’HõHÖõ Ϻ}O – W"Õ "å#„ѨãH÷≤ ˜ x`«ºHõ$`åºÅ∞. `«Ñʨ xã¨~Ô `· Õ J#flO HÀã¨O =∂„`«"∞Õ ^è#Œ ã¨Oáê^Œ# KÕÜ∞« =K«∞Û. „=`åÅ ^•fi~å P`«‡â◊√kúx QÍqOK«∞HÀ"åe. "å~åxH˘Hõ=∂~°∞, `«~∞° "å`« ѨHOΔõ Ö’ <˘Hõ=∂~°∞, PÃÑ· =∂™êO`«=∞O^Õ Éè’[#O KÕ¿ã „=`«O Ѩ\Ïìe. KåO„^•Ü«∞}O KÕã∂¨ ,Î Éèí∂q∞ÃÑ· â◊Ü«∞xã¨∂Î gÖˇ·#xfl ^è•i‡Hõ Hõ$`åºÅ#∞ (J#flO`À H͉õΩO_®) Ѷ¨ÖÏÅ`À ã¨OHõeÊOz <≥~"° ~Õ åÛe. „w+¨‡~°∞=Î Ù („w+¨‡|∞∞`«∞=Ù) Ö’ ‰õÄ_® ѨOK«– Jyfl =∞^躌 OÖ’

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 247

(<åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯ÖÏ Jyflx ~°yeÛ ã¨∂~°∞ºx J~Ú^Œ= JyflQÍ ÉèÏq™êÎ~∞° . D ѨOKåQÆ∞flÅ =∞^躌 "Õ∞ ѨOK«–Jyfl =∞^躌 O). =~å¬Å∞ Ѩ_∞» `«∞<åfl, =∞OK«∞ ‰õΩ~°∞ã¨∞<Î åfl J~°∞QÆ∞ÃÑ<· Õ Ñ¨_∞» HÀQÆÅQÍe. ¿ÇÏ=∞O`«~∞° =Î ÙÖ’ `«_|ç @ìÅ∞ Hõ@∞ìH˘x, [ѨO, Ü≥∂QÍÉèϺã¨O KÕÜ∂« e. Ѩ_»Hõg∞^Œ `«∞=∞‡=Úà◊√§ Ѩéz# "åxÃÑ· „HÀ^èŒOQÍx, áê^Œ=ÚÅ „H˜O^Œ Zé] =ÚY=∞Å∞ u"åp Ѩéz# "åxÃÑ· „Ѩã#¨ fl`«QÍx, ã¨~åfiOQÍÅ#∂ K«O^Œ# K«~Û° `À <≥éÑ≤# "åxÃÑ· „¿Ñ=∞QÍx HõÅ∞QÆ~å^Œ∞. JѨC_Õ J`«_∞» / P"≥∞ â◊√^Œ"ú å#„Ѩã÷≤ J~Ú#@∞¡ ÉèÏqOK«=K«∞Û. ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ Hõf`«∞Öˇ· ã¨~°fiã¨OQÆѨi`åºQÆ∞Öˇ· ÉèíQÆ=O`«∞x "≥·Ñ¨Ù KÕ¿ã (J^蕺ܫ∞O - 102) „ѨÜ∂« }OÖ’ z=i^•xH˜ =ÚO^Œe =∞lb "å#„ѨãO÷¨ .

ã¨<åºã¨^èŒ~°‡ x~°∂Ѩ} (ã¨O㨯 $`«OÖ’ 'ã¨O<åºã¨— J<Õ =ÙO@∞Ok. H˘xfl KÀ@¡ 'ã¨<åºã¨— J<Õ Ñ¨^OŒ ‰õÄ_® HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl `≥Å∞QÆ∞Ö’ Z‰õΩ¯=QÍ HõxÑ≤ã∞¨ #Î flk 'ã¨<åºã¨"∞Õ —. J#∞) ¿ÇÏ ã¨[˚#∞ÖÏ~å! WѨÙ_çHõ aè‰õΔΩ - ^èŒ~°≈=∞#∞ <å=∂O`«~°OQÆÅ ã¨<åºã¨^èŒ~å‡xfl qxÑ≤™êÎ#∞. QÆ$ǨÏã¨÷ "å#„Ѩ™ê÷„â◊=∂ÅÖ’ `å#∞ KÕã#≤ Jxfl Ü«∞*Ï˝Å‰õÄ =∞‰õΩ\ÏÜ«∞=∂#"≥∞#ÿ „áê*ÏѨ`º« Ü«∞*Ï˝xfl ‰õÄ_® ã¨OѨ#flOKÕã≤ z=~°QÍ "Õ^Œ qÇ≤Ï`« q^è•<å#∞™ê~°O ã¨=∞ã¨Î „â∫`åQÆ∞flÅ#∂ `«#Ö’ P~ÀÑ≤OK«∞H˘x XHõ =ºH˜Î ã¨<庙êxfl ѨÙK«∞ÛHÀ=K«∞Û#∞. ã¨<åºã≤ Jxfl „áê}∞Å Ç≤Ï`åhfl HÀ~åe, âßO`«∞_≥,· „u^ŒO_®xfl ^èiŒ Oz =ÙO_®e. Hõ=∞O_»Å∞=Ù#∞ Ѩ@∞ìH˘x =ÙO_®e. Jxfl „ѨHÍ~åÅ ã¨∞Y™ê^èŒ#Ü«ÚHõÎ ÉèÏ"åÅ#∂ Ѩi`«ºlOz, JǨÏOHÍ~åxfl =^Œ∞Å∞H˘x aèHΔÍi÷QÍ, U^À XHõ „QÍ=∂<åfl„â◊~ÚOz |`«∞‰õΩ#∞ QÆ_∞» ѨÙHÀ"åe. ™êÜ«∞OHÍÅO P „QÍ=∞OÖ’ HõxÑ≤OK«~å^Œ∞. Ü«∞=∞xÜ«∞=∞áêÅ# ã¨<åºã≤H˜ `«Ñ¨Êxã¨i. "å\˜x áê\˜ã¨∂Î Ü≥∂QÆã≤kúx QÍh Ѩ~=° ∞ǨÏO㨠™ê÷~Úx QÍh á⁄Ok# ã¨<åºã≤ „u^ŒO_çHÍ#Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . "≥^∞Œ ~°∞ Hõ„~° <˘Hõ ^•xx (UHõ^OŒ _ç) Ѩ@∞ìHÀ=K«∞Û. D q^èOŒ QÍ ã¨<庙ê„â◊=∂xfl áêeOz# "å~°∞ `«y# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „áê}ÏÅ#∞‰õÄ_® =^Œe"Õã≤ J=∞~°`fi« =Ú#∞ á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. (J^蕺ܫ∞O - 203)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 248

Hõ~°‡qáêHõ x~°∂Ѩ} =Ú#∞ÖÏ~å! áêѨHõ~°‡O =Å¡ #~°HõO֒Ѩ_ç J#∞ÉèíqOKÕ <å~°H©Ü«∞Ü«∂`«# ѨÓiÎHÍQÍ<Õ P áêѨH~õ ‡° HõÜ Δ ∞« "≥∞ÿ áÈ`«∞Ok. J#QÍ `«yáæ È`«∞Ok HÍx ѨÓiÎQÍ #tOѨ^∞Œ . P q∞ye# áêѨO â◊q∞OKÕ ^•HÍ „áê}˜ =∞~°Å =∞~°Å [#‡Öˇ`∞« `Î ∞« <Õ =ÙO_®e. „|Ǩχ ǨÏ`åº áê`«‰Ωõ _»∞ #~°HOõ Ö’ Ѷ∞¨ ’~° tHõÅΔ ##∞Éèqí Oz =∞~°Å Éè∂í q∞ÃÑ· =ÚO^Œ∞ ‰õΩHõ¯QÍ, Ñ≤^ŒÑ¨ QÍ_ç^ŒQÍ, PÃÑ· XO>ˇQÍ [x‡OKåe. =∞k~åáê#O KÕã≤# =∞Ǩ áê`«‰Ωõ ʼnõΩ HõÑʨ PÃÑ· ¿Ñ#∞ [#‡Å∞O\Ï~Ú. |OQÍ~°O ^˘OQÆ „H˜q∞QÍ, H©@HõOQÍ, QÆ∞~°∞`«ÅÊQÍq∞ QÆ_ç¤QÍ, HõÅ∞Ѩ٠"≥ÚHõ¯QÍ [x‡Oz QÆuOz<å "åiáêѨO WOHÍ q∞yÖË=ÙO@∞Ok. Jk áÈ=_®xH˜ "å~°∞ „Hõ=∞OQÍ HõÜ Δ ∞« ~ÀQÆ∞Å∞QÍ #Å¡\ ˜ Ѩà§◊ "åiQÍ, =OHõ~° QÀà◊§ "åiQÍ z=~°QÍ ‰õΩ+¨μì ~ÀQÆ∞Å∞QÍ [x‡Oz rqOz QÆu™êÎ~∞° . J#flO^˘OQÆ ~ÀyQÍ, =∂@`«ÑÊ≤ #"å~°∞ =¸QÆ"åiQÍ, ^è•#ºO ^˘OQÆ JkèHÍOQÆ∞xQÍ, #∂<≥ ^˘OQÆ ^•x<Õ `åy |uˆH hK« H©@HõOQÍ, K≥_∞» ã¨ÅǨeKÕÛ "å_»∞ ^Œ∞~°Oæ ^è=Œ ÚY∞xQÍ Ñ¨Ù_»`å~°∞. „ÉÏǨχ} ^è<Œ å#flѨÇϨ iOz# "å~°∂ Hõ#ºx H˘<Õ"å~°∂ „|Ǩχ ~åHõãΔ ∞¨ Å∞QÍ PÃÑ· Z^Œ∞ÅÌ ∞QÍ, ‰õÄ~°Å ^˘OQÆ <≥=∞eQÍ, ѨÙ+¨ÊKÀ~°∞_»∞ K«∞OK≥ÅHõQÍ, ^è•<åºxfl ^Ò~°#˚ ºOQÍ JѨÇϨ iOz#"å_»∞ ZÅ∞HõQÍ, ѨO_»¡ ^˘OQÆ HÀuQÍ, Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ ^˘OyeOz# "å_»∞ "Õ∞HõQÍ, áêÅ^˘OQÆ HÍH˜QÍ [x‡™êÎ~∞° . =∂Oã¨O ^˘OQÆ „QÆ^QÌŒ Í, |@ìÅ ^˘OQÆ `≥Å=¡ ∞K«ÛÅ rqQÍ, LѨC^˘OQÆ H©K∞« ~å~ÚQÍ [x‡™êÎ~∞° . D q^èOŒ QÍ áêáêÅhfl #tOz# Ñ≤=∞‡@ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ gix ^Œi„^Œ∞Å∞QÍ Ñ¨Ù\˜Oì z XHõ J=HÍâßxfl™êÎ_»∞. P [#‡Ö’ =∞Oz Ѩ#∞Å∞ KÕ¿ãÎ L`«Î=∞ [#‡ÅaèOK«=K«∞Û† Ü≥∂yѨÙOQÆ=ÙÅ∞QÍ =∂i`Õ =∞~°∞[<Õ‡ÖËHáõ È=K«∞Û. (J^蕺ܫ∞O - 104)

„áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ - Hõ$„KÛ« ,ù Ѩ~åHõ, KåO„^•Ü«∞}Ïk „=`åÅ ã¨fi~°∂áêÅ∞ qÇ≤Ï`«™êº##∞ëêª<åxflOk `«ãº¨ K«¿ã=<å`ü I Jx„QÆÇ¨ KÕÛO„kÜ«∂}ÏO #~°ó Ѩ`#« =∞$K«Ûuù II (PKå~° - 105/1) KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩ#∞Å#∞ KÕÜ«∞HõáÈ=_»O, KÕÜ«∞‰õÄ_»x Ѩ#∞Å#∞ KÕ¿ãÜ«∞_»O, WO„kÜ«∞ x„QÆÇ¨ xfl HÀÖ’Ê=_»O - D =¸_ç\ Ö˜ ’ „Ѩfk =∂#=Ùx J^èÀQÆu áêÖËÛ¿ã â◊HxΘ Hõey =ÙO@∞Ok. HÍ|\˜ì P`«‡â◊√kúHÔ · „Ѩu XHõ¯~°∂ `å#∞ `≥e™È`≥eÜ«∞HÀ KÕã#≤

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 249

^Œ∞+¨¯~°‡‰õΩ „áêÜ«∞tÛ`åÎxfl KÕã∞¨ HÀ=Åã≤O^Õ. JÖÏ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl "åi JO`«~å`å‡ „Ѩã#¨ fl=∞=Ù `«∞Ok. Ö’HõO "åix „Ѩã#¨ fl`å^Œ$‰õΩ¯Å`À K«∂_»_=» ¸ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. „áêÜ«∞tÛ`«OÎ =Å¡ áêáêÅ∞#t™êÎ~Ú. ѨâßÛ`åÎÑO¨ #~°HÍxfl ^Œ∂~°O KÕã∞¨ OÎ k. JÖÏH͉õΩO_® '<Õ#∞ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕã∞¨ HÀ#∞. <å‰õΩ Ñ¨âßÛ`«ÑÎ O≤ Ѩ=Åã≤# JQÆ`º« O ÖË^∞Œ — Jx "≥ÚO_çHˆ ã≤# "åx HÀã¨O, WkQÀ, D „H˜O^Œ K≥Ñʨ |_ç# #~°HÍÅhfl ã≤^OúŒ QÍ =ÙO\Ï~Ú. =∞Ǩ~“~°=O, ^•x Hõ#fl#∞ =∞ǨÉèÜ í ∞« OHõ~=° ÚÖˇ#· `åq∞„ã¨, ֒ǨÏâ◊O‰õΩ, ѨÓuQÆO^è,Œ ǨÏO™êÉè,í Ö’Ç≤Ï`À^Œ, ã¨Or=#, #nѨ^,Œä =∞Ǩ xÅÜ«∞, HÍHÀÅ, JO^è`Œ åq∞„ã¨, `åѨ# #~°HÍÖË Jq. „ÉÏǨχ} ǨÏO`«‰Ωõ _»∞, `åQÆ∞É’`«∞, „ÉÏǨχ}∞x |OQÍ~åxfl ^˘OyeOz#"å_»∞, QÆ∞~°∞Ѩuflx HÍq∞Oz#"å_»∞, gi`À uiˆQ"å~°∞ - D =∞ǨáêѨÙÅO`å Jgz, ‰õΩOcèáêHõ=∞#∞ ¿Ñ~°∞Q¡ ÅÆ #~°HÍÅÖ’ Ѩ_`» å~°∞. J"Õ J`«ºO`« ÉèÜ í ∞« OHõ~° #~°HÍÅ∞. QÆ∞~°∞=Ùh "Õ^•hfl xOkOK«_O» ‰õÄ_® „|ǨχǨÏ`«º`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ áê`«H"õ ∞Õ . x+≤^úŒ Ѩ^•~å÷Å#∞ u#∞@, ‰õΩ\˜Å`«`À xO_ç# „Ѩ=~°Î#, ~°[ã¨fiÅÜ«∞QÆ∞ „ã‘Îx ÃÑ^Œ=ÙÅÃÑ· K«∞OaOK«∞@,=∞^Œºáê#O XˆH~°Hõ"≥∞ÿ# áêáêÅ∞. Jâ◊fi, ~°`«fl, ã¨fi~°‚ KÒ~åºÅ∞ ã¨=∂#áêáêÅ∞. q∞„`«Ñu¨ fl, `«#kHÍx L`«=Î ∞ *Ïu „ã‘,Î K«O_®e, ™È^Œi, HÀ_»Å∞ =O\˜ „ã‘ÎÅ`À ~°q∞OK«∞@ ‰õÄ_» QÆ∞~°∞Ѩffl QÆ=∞#O`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# =∞ǨáêáêÖË. JÖψQ Ñ≤xfl, J`«Î, PKå~°ºÑ¨Ù„u, PKå~°ºÑ¨ffl ‰õÄ`«∞~°∞ =~°∞㨠„ã‘ÎÅ`À_ç ~°q∞OѨ٠‰õÄ_» QÆ∞~°∞Ѩffl QÆ=∞#O`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ =∞Ǩáê`«HÍÖË. WÖÏO\˜ =∞ǨáêѨÙʼnõΩ =ÚO^Œ∞QÍ eOQÆK^Õè #Œ O KÕã≤ H˘O`«HÍÅ=∂y JѨC_»∞ "åix =kèOKåe. W@∞=O\˜ áêѨOÖ’ áêÅ∞ ѨOK«∞‰õΩx W+¨Ñì Ó¨ ~°fiHõOQÍ =ºaèKi« Oz# „ã‘xÎ ‰õÄ_» „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ =kèOKåe. QÀǨÏ`«º, „"å`«º`« (=_»∞QÆ∞ KÕã∞¨ HÀHõ áÈ=_»O) „ÉÏǨχ} ã¨fi~°‚ ÖË^• `«`û« =∂#„^Œ"åº Ñ¨ÇϨ ~°}, JѨC<≥Q˘æ@∞ì@, ^Õ=Ñ≤`$« |∞∞+≤ |∞∞}ÏÅ#∞ f~°Û‰õΩO_»∞@, JkèHÍi J~Ú=ÙO_ô JyflHÍ~°ºO KÕÜ«∞‰õΩO_»∞@, J=∞‡‰õÄ_»x Å=}Ï^Œ∞Å#∞ J=Ú‡H˘#∞@, ÃÑ^ŒÌ#fl‰õΩ ÃÑo§H͉õΩO_®<Õ `å#∞ KÕã¨∞H˘#∞@, J^茺ܫ∞<å^蕺Ѩ#=ÚʼnõΩ _»|∞ƒ#∞ "å_»∞@, `«=Ú‡xH˜ q"åǨÏO KÕã≤ `å#∞ ÃÑO_çx¡ =∂#∞H˘#∞@, Ѩ~„° ã‘Î QÆ=∞#=Ú, K«„Hõ=_ôŤ #∞ QÆ∞OAH˘#∞@, Å=}O `«Ü∂« s, „ã‘Î =^è,Œ â◊¥„^Œ=^è,Œ xOk`«^#Œè O`À r=#O QÆ_∞» ѨÙ@,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 250

<åã≤ÎHõ`«, „=`«Ö’ѨO, H˘_»∞‰õΩ#∞ J=Ú‡H˘#∞@, =∂`åÑ≤`«Å#∞ Ѩi`«ºlOK«∞@, K≥é=ÙÅ#∂ `À@Å#∂ J=Ú‡H˘#∞@, Hõ#ºÃÑ· JѨ"å^Œ∞ "Õã≤ ^Œ∂+≤OK«∞@, `«#HÀã¨O =∂„`«"∞Õ Éè’[#=Ú#∞ =O_»∞H˘#∞@, =∞^Œºáê#O KÕ¿ã „ã‘`Î À ã¨O|O^èOŒ ÃÑ@∞ìH˘#∞@, ™êfi^蕺ܫ∞, Jyfl, Ѩل`« |O^è∞Œ - D <åeæO\˜h Ѩi`«ºlOK«∞@,Jã¨`ü âß„™êÎÅ#∞ K«^∞Œ =Ù@, ÉèÏ~°º#∂ `«##∂ J=Ú‡H˘#∞@ - W=hfl LѨáê`«HÍÅ∞. =Ú#∞ÖÏ~å! WHõ g\˜H˜ „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ#∞ q#O_ç. `≥eÜ«∞Hõ „|ǨχǨÏ`«ºKÕã#≤ "å_»∞ XHõ HõáêÖÏxfl KÕ`« |@∞ìH˘x =∞~˘Hõ HõáêÖÏxfl Hõ„~°‰õΩ QÆ∞zÛ ^èŒfi*Ïxfl =Öˇ "≥∂ã¨∂Î aèHΔÍ@# KÕã¨∂Î Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å∞ áê\˜ã¨∂ΠѨ<fl≥ O_Õà§◊ áê@∞ u~°∞QÆ∞`«∞<Õ =ÙO_®e. `≥eã≤ KÕã#≤ "å_»∞ („|Ǩχ ǨÏ`«ºÜ«∞x) Ö’=∞Éèºí ó ™êfiǨ W`åºk =∞O„`åÅ`À `«# â◊s~åOQÍʼnõΩ „ѨfHõÅ∞QÍ qaè#fl âßG qÇ≤Ï`« „^Œ"åºÅ#∞ JyflH˜ PǨïu KÕã≤ z=~°QÍ `«# â◊s~åxfl ‰õÄ_® xiÌ+ì¨ q^è•#O ^•fi~å JyflH˜ PǨïu KÕÜ∂« e. „ÉÏǨχ}∞x ~°HOΔ˜ K«_O» HÀã¨O `«# „áê}Ïxfl JiÊOz<å ‰õ Ä _® „|Ǩ Ï ‡Ç¨ Ï `åºáê`« H õ O #∞O_ç q=ÚH˜ Î ‰õ Å ∞QÆ ∞ `« ∞ Ok. W"Õ H͉õ Ω O_® „áê}`åºQÆ=∞Hõ¯~°ÖxË „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞<åfl~Ú. Jq WOK«∞ q∞OK«∞ „áê}O áÈÜ«∞_»=∞O`« Hõ+¨ìO. J`«ºkèHOõ QÍ Hõ+Ãì¨ Ñ_»∞`«∞#fl, ^Œ∞ã¨ûǨÏ"≥∞#ÿ , |ǨïHÍÅ "åºÑ≤`"« ∞≥ #ÿ ~ÀQÆO`À QÍx JO`«Hõ#fl „áê}=ÚÅ<åiÊ"Õ¿ã@O`« ÉèíÜ«∞O=Å¡ QÍx K≥ѨÊÖË#O`« ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞#fl „ÉÏǨχ}∞x QÍx QÀ=Ùx QÍx, KÕ~n° ã≤ P^ŒiOz ¿ã=KÕã≤ ã¨O~°H}Δõ K«∂ã≤, ã¨OѨÓ~å‚~ÀQƺ =O`«∞Å#∞ QÍqOz#KÀ ‰õÄ_® „|Ǩχ ǨÏ`åºáê`«HOõ áÈ`«∞Ok. „ÉÏǨχ}∞Å Hõ_∞» ѨÙ# ѨÙ\Ïì_#» fl =∂>Ë QÍx U QÆ∞}=¸ g_»∞ „ÉÏǨχ}∞_»∞ Jx K≥Ñʨ _®xH˜ gÅ∞ÖˉΩõ O_® =Ù#fl "åxx á⁄~°áê@∞# K«OÑ≤<å ‰õÄ_® Jk „|Ǩχ ǨÏ`Õº J=Ù`«∞Ok ^•xH˜ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ Wk : J_»qÖ’xH˜ áÈ~Ú =∞O„`åÅ`À S`«~ˆ Ü«∞ „ÉÏǨχ}Ïk JOQÍÅ`À ã¨Ç¨ "Õ^•xfl ѨÓiÎQÍ =¸_»∞=∂~°∞¡ áê~åÜ«∞} KÕÜ∂« e ÖË^• "Õ^qŒ ^ŒºHÔ · `«# rq`åxfl ^è•~°áÈã¨∂Î `«# ^è<Œ å#flO`«\ h˜ Ü≥∂Qƺ áê„`«∞ʼnõΩ ã¨=∞iÊOz "ÕÜ∂« e. ™È=∞Ü«∂QÆO KÕã#≤ ÖË^• KÕã∞¨ #Î fl Hõ„Δ uÜ«Úx QÍh "≥â· √◊ ºxQÍh K«OÑ≤<å „|Ǩχ ǨÏ`«º‰õΩ qkèOѨ|_ç# „áêÜ«∞tÛ`åÎ<flÕ KÕã∞¨ HÀ"åe. „áêÜ«∞tÛ`«Î Hõ~‡° Ö’ =∞~˘Hõ qâı+"¨ ∞Õ =∞#QÍ Ç¨Ï`庄ѨÜ∞« `«flO KÕÜ∞« _»"∞Õ `«ÑC¨ J=`«e =ºH˜Î =∞~°}O˜ z<å, U^À Kå=Ù `«ÑÊ≤ Hõ#∞fl ÖÁ@ìáÈ~Ú |uH˜ |Ü«∞@Ѩ_<ç å

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 251

ǨÏ`«ºH˜ K≥ѨÊ|_ç# „áêÜ«∞tÛ`«Î Hõ~°‡#∞ KÕã¨∞HÀHõ`«Ñ¨Ê^Œ∞. JO>Ë J=`«e "å_»∞ Kå=HõáÈ~Ú<å ǨÏ`åº „ѨÜ∞« `«flOKÕã#≤ "åxH˜ ǨÏ`åºáêѨ"∞Õ JO@∞‰õΩO@∞Ok. =∞k~åáê<åxH˜ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ Jyfl=Öˇ "Õ_H≥ ¯˜ á⁄QÆÅ∞ „QƉΩõ ¯`«∞#fl =∞^•ºxfl QÍh, ã¨Åã¨Å=∞~°∞QÆ∞`«∞#fl QÀ=¸„`«, QÀ^Œ∞QÆ,ú QÀѶ∞¨ $`åÅÖ’ <˘Hõ^•xx QÍx PѨ‰Ωõ O_® PQƉΩõ O_® ÉèQí =Æ <åfl=∞㨇~°} KÕã∂¨ Î „`åQÆ∞@. h~°#∞H˘x =∞^ŒºO - á⁄~°áê@∞# `åˆQã≤#"å~°∞ [_»Å∞ ÃÑOK«∞H˘x =∞e# =„™êÎÅ#∞ Hõ@∞ìH˘x =∞~°∞QÆ∞`«∞#fl <Õux „`åQÆ∞`«∂ „|ǨχǨÏ`«º‰õΩ QÆÅ „áêÜ«∞tÛ`åÎxfl KÕã∞¨ HÀ"åe. `«~∞° "å`« `«# =~å‚xH˜ `«y# ã¨O™ê¯~åxfl KÕã∞¨ HÀ"åe. g~°º áê#O, ã¨∞~åáê#O, =¸„`«áê#O, KÕ¿ã „ÉÏǨχ}˜ ã¨^uæŒ #O^ŒHáõ ÈQÍ „Hõ=∞OQÍ QÆ^,ÌŒ ‰õΩHõ¯, ѨOk Ü≥∂#∞Ö’¡ ѨÙ_»∞`«∞Ok. „ÉÏǨχ}∞x |OQÍ~åxfl JѨÇϨ iOz# "åxH˜ „áêÜ«∞tÛ`«Î Hõ~‡° "Õ∞=∞#QÍ "å_˘Hõ ~ÀHõex "≥∂ã¨∞H˘x ~å[ ã¨ÉÖíè ’H˜ (<åºÜ«∞™ê÷#O JѨÊ\’¡ J^Õ) áÈ~Ú `å#∞ KÕã#≤ áêáêxfl „ѨH\õ O˜ z ~åA qkèOz#xfl ^≥|ƒÅ∞ P ~ÀHõ\ ˜ `À<Õ u<åe. D tHΔÍ„Hõ=∞OÖ’ "å_»∞ =∞~°}O˜ z<å, tHΔÍ#O`«~O° rqOz<å Ѩq„`«∞_Õ J=Ù`å_»∞. (`≥Å∞yà◊§Ö’ XHõ =∂@∞Ok. ~å[^ŒO_»#=ÙO>Ë WHõ Ü«∞=∞^ŒO_»# =ÙO_»^Œx.) WÖÏ KÕÜ«∞x"å~°∞ `«=∞ `«Ñ¨C<˘Ñ¨CH˘x `«=∞Ü≥∞`«∞Î |OQÍ~åxfl P „ÉÏǨχ}∞xH˜ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩ<åfl P áêѨO áÈ`«∞Ok. QÆ∞~°∞Ѩufl`À QÆq∞Oz#"å_»∞ Zé]QÍ HÍÅ∞`«∞#fl W#∞Ѩ „ã‘Î q„QÆÇ¨ xfl H“QÆeOK«∞H˘x „áê}`åºQÆO KÕÜ∂« e ÖË^• `«# eOQÍhfl, JO_»HÀâßefl `å<Õ HõuiÎ OK«∞H˘x <≥~· $° `«º kâ◊"≥·Ñ¨Ù qã≤ˆ~Ü«∂e). D =∞Ǩ áêáêxH˜ WOHÍ Ô~O_»∞ ~°HÍÅ „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ K≥Ñʨ |_®¤~Ú. ѨâßÛ`«ÑÎ O≤ z# "å_»∞ =¸_»∞ ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ „áê*Ïáê`«º, Hõ$„K«Û„ù =`« áêÅ##∞ KÕÜ∂« e ÖË^• =¸_»∞ =∂™êÅ áê@∞ KåO„^•Ü«∞} „=`«O KÕã∂¨ Î UHõnHõQΔ Í "Õ^㌠O¨ Ç≤Ï`«#∞ Ѩiãî ∂¨ Î =ÙO_®e. nHõÑΔ Ó¨ ~°~Î Ú`Õ áêѨO áÈ`«∞Ok. QÀ=^èKŒ ãÕ #≤ áêÑ≤ ѨOK«Q"Æ åºÅ#∞ =∂„`«"∞Õ ã‘fiHõiã¨∂Î XHõ <≥Åáê@∞ =Úx=Öˇ U qHÍ~åÅ∂ ÖˉΩõ O_® QÀâßÅÖ’<Õ rqã¨∂Î QÀ¿ã= KÕÜ∂« e. =∂™êO`«OÖ’ Ü«∞^ä•â◊HQΘ Í QÀ^•#O K≥Ü∂« ºe. LѨáê`«Hõ â◊√kú KåO„^•Ü«∞} „=`«O =Å¡ ã≤kãú ∞¨ OÎ k. XHõ =∂ã¨O ^•HÍ áêÅ#∞ =∂„`«"∞Õ ã‘fiHõiã¨∂Î 'Ѩ~åHõ— <å=∞Hõ „=`«O KÕã<≤ å J^Õ Ñ¶Å¨ =ÚO@∞Ok. Hõ„Δ uÜ«∞=^è#Œ ∞ KÕã#≤ "å_»∞ XHõ Z^Œ∞#Ì ∂ "Õ~Ú P=ÙÅ#∂ ^•#OKÕÜ∂« e ÖË^• „|ǨχǨÏ`«º‰õΩ xˆ~tÌ OѨ|_ç# „áêÜ«∞tÛ`åÎxfl =¸_Õà§◊ áê@∞ KÕã∞¨ HÀ"åe. "≥â· √◊ ºx

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 252

=kèOz# "å_»∞ =O^Œ QÀ=ÙÅ#∞ ^•#O KÕÜ∂« e ÖË^• „|Ǩχ ǨÏ`åºáê`«Hõ „áêÜ«∞tÛ`«Î „=`åxfl XHõ ÜÕ∞_®k áê@∞ KÕÜ∂« e. â◊¥„^Œ∞x ǨÏ`«ºKÕã#≤ "å_»∞ QÍx „ã‘Î x =kèOz# "å_»∞ QÍx „|ǨχǨÏ`åº áê`«Hõ „áêÜ«∞tÛ`«Î „=`åxfl P~°∞<≥ÅÅ áê>ˇ<ÿ å PK«iOKåe ÖË^• ã¨`åÊ„`«∞xH˜ Ѩk ã¨=`«ûѨܫ∞ã≤fih QÀ=ÙÅ#∞ ^•#"≥∞ÿ<å W"åfie. W=hfl `≥eÜ«∞HõQÍx J*Ï˝#=âß#QÍx J„ѨÜ∞« `«flOQÍ QÍx, KÕã#≤ ǨÏ`«ºÅ‰õΩ „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞. Ñ≤e,¡ =ÚOyã¨, L_»∞=Ú, HõÑʨ , ™ê^è•~°} Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ - g\˜x K«OѨ_O» ‰õÄ_® áêѨ"∞Õ . D áêѨ=Ú KÕã#≤ "å_»∞ =¸_»∞ ~å„`«∞Å∞ QÆ_Kç Õ ^•HÍ áêÅ#∞ =∂„`«"∞Õ ã‘fiHõiã¨∂Î áê^ŒH$õ „K«Û„ù =`« áêÅ#=Ú KÕÜ∂« e. U#∞QÆ∞#∞ =kèOz#"å_»∞ J~Ú^Œ∞ hÅ=$+¨ ÉèÏÅ#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ qt+¨Åì Hõ}Δ ÏÅ∞#fl Z^Œ∞ÅÌ #∞ ã¨`åÊ„`«∞xH˜ ^•#O K≥Ü∂« ºe. zÅ∞Hõ#∞QÍx ~Ô O_Õà§◊ =Ü«∞ã¨∞#fl ^Œ∂_»x QÍh „H“OK«ÑH¨ xΔ˜ QÍx =kèOz# "å_»∞ =¸_Õà§◊ =Ü«∞ã¨∞#fl ^Œ∂_»#∞ ^•#O KÕÜ∂« e. QÍ_ç^,Œ "Õ∞Hõ, Q˘éˇ] ÅÖ’ <˘Hõ ^•xx K«OÑ≤#"å_˘Hõ Z^Œ∞#Ì ∞ ^•#OKÕÜ∂« e. =$Hõ,Δ QÆ∞Ň, Å`å^Œ∞Å#∞ #iH˜ "Õã#≤ kfiA_»∞ #∂~°∞=∂~°∞¡ QÍÜ«∞„ux [Ñ≤OKåe. `«Ñ¨Êxã¨i Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ W+¨ìOÖˉõΩ<åfl =∞^èŒ∞, =∂O™êÅ#∞ ¿ãqOz#"å_»∞ Hõ$„K«Û„ù =`åhfl J#ºâı+¨ „=`åbfl PK«i¿ãÎ P áêѨO âßOuã¨∞OÎ k. QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ K≥ÑÊ≤ # Ѩxx KÕã∂¨ Î QÍx =∂~°Oæ Ö’QÍx t+¨μº_»∞ =∞$u K≥Ok`Õ P áêѨO QÆ∞~°∞=Ù#∞ =Ú@∞ì ‰õΩO@∞Ok. QÆ∞~°∞=Ù ^•xH˜ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ QÍ =¸_»∞ Hõ$„K«Û„ù =`åÅ<å K«iOKåe. QÆ∞~°∞=Ù QÍix Jã¨O`«$Ñ≤HÎ ˜ QÆ∞iKÕã#≤ t+¨μºxH˜ =∂„`«O P QÆ∞~°∞=ÙQÍix „Ѩã#¨ ∞flx, ã¨O`«$ѨÙxÎ (ã¨O`«∞+¨μxì ) KÕã∞¨ HÀ=_»"∞Õ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ . QÆ∞~°∞=ÙQÍix ÉÏkèOz# áêѨO áÈ"åÅO>Ë P QÆ∞~°∞ „Ѩã#¨ fl`Õ `«Ñʨ =∞~À ^•iÖË^∞Œ . x~ÀÌ+μ¨ Å#∂, J=∂Ü«∞‰õΩÅ#∂ áêѨÙÅx ^Œ∂+≤Oz ^˘OQÆ|∞∞A=ÙÅ`À x~°∂Ñ≤OKÕ „ѨÜ∞« `«flO KÕ¿ã"å_»∞ =∞ǨáêÑ≤. gxH˜ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ l`ÕO„kÜ«Ú_≥,· XHõ <≥Åáê@∞ =∞Oz hà◊√§ =∂„`«"∞Õ PǨ~°OQÍ fã¨∞‰õΩO@∂ áêѨ"∂≥ K«# =∞O„`«=Ú#∞ [Ñ≤OK«∞@. Jã¨`ü „Ѩu „QÆÇϨ O J#QÍ JѨã=¨ º ^•#=Ú#∞ ѨÙK«∞ÛH˘#∞@ ‰õÄ_® áêѨ"∞Õ . nxH˜ XHõ =∂㨠Ѩ~º° O`«O „|ǨχK«~åºxfl áê\˜ã∂¨ ΠѨÜ∂≥ „=`«O J#QÍ áêÅ<Õ PǨ~°OQÍ fã¨∞H˘<Õ „=`«=Ú#∞ KÕã∂¨ ΠѨâ√◊ =ÙÅ™êÅÖ’ x"åã¨=ÚO@∂ ã¨^• QÍÜ«∞„u=∞O„`åxfl [Ñ≤ã∂¨ Î QÆ_Ñ» _¨ O» „áêÜ«∞tÛ`«OÎ QÍ K≥Ñʨ |_çOk. „"å`«∞ºx ‰õΩѨ#Ü«∞#O KÕã≤ Ü«∞[˝O KÕ~ÚOz# "åx HõO@∞H˘<Õ áêѨO =¸_»∞ Hõ$„K«Ûù „=`åÅ#∞ PK«iOK«_O» =Å¡ #tã¨∞OÎ k. JaèKå~°HÇõ Ϩ Ÿ=∞O (=∞O„`«O ^•fi~å

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 253 ★ ★

JѨHÍ~°O) =Å¡ =KÕÛ áêáêxH© W^Õ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ . "Õ^ጠê¡q XHõ ã¨O=`«û~°O áê@∞ Ü«∞=Å<Õ ux |`«HÍe. â◊~} ° x =zÛ P„â◊~ÚOz# "åxH˜ ^ŒH`Δõ « =ÙO_ô ‰õÄ_® â◊~} ° =˜ fix "å_ç áêáêxH© W^Õ `«y# „áêÜ«∞tÛ`«OÎ . QÍ_ç^ÃŒ ÑQ· Íx XO>ˇÃÑQ· Íx „ѨÜ∂« }˜OKÕ"å_»∞ =¸_»∞ „áê}ÏÜ«∂=∂Å∞ KÕÜ∂« e. `≥eÜ«∞Hõ, J#QÍ Jq áêѨ=ÚÅx `≥eÜ«∞Hõ, KÕã#≤ #QÆfl™êfl#=Ú, #QÆflâ◊Ü∞« #=Ú, ѨQ\Æ Ñ˜ Ó¨ @ ~°u J<Õ áêáêÅ∞ ‰õÄ_® =¸_»∞ „áê}ÏÜ«∂=∂Å ^•fi~å #t™êÎ~Ú. QÆ∞~°∞[#∞ Å#∞ 'h=Ù— Jx ã¨OÉ’kèOK«~å^Œ∞. J\˜ì áêѨ=Ú P QÆ∞~°∞ [#∞Å „Ѩã#¨ fl`«=Å¡ áÈ`«∞Ok. „ÉÏǨχ}∞x H˘@ì_®xH˜ "≥à§◊ _»"∞Õ áêѨO. ^•xH˜ Hõ$„K«Ûù „=`«"∞Õ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ . „HÀ^èOŒ Ö’ Xà◊√§ =∞~°záÈ~Ú „ÉÏǨχ}∞x H˘\˜#ì ÃÑ#∞áêѨ=Ú Ju Hõ$„K«Û„ù =`«=Ú# QÍx f~°^∞Œ . qMϺ`«"∞≥ #ÿ áêáêʼnõΩ „áêÜ«∞tÛ`åÎxfl QÆ∞~°∞[#∞Å∞ J#QÍ Ñ¨i+¨`∞« Î x~°Ü ‚ ∂« xfl |\˜ì ‰õÄ_® KÕÜ∞« =K«∞Û. qMϺ`«O HÍx áêáêʼnõΩ QÆ∞ѨΠ~°∂ѨOÖ’<Õ „áêÜ«∞tÛ`«Î x~°Ü ‚ ∞« O KÕÜ∞« |_®e. nx ÉèÏ="Õ∞=∞#QÍ XHõ =ºH˜Î „|ǨχǨÏ`«º KÕã#≤ @∞¡ J`«xHˆ `«~∞° "å`« `≥eã≤O^Œ#∞‰õΩO^•O. TiÖ’ WOÔH=iH© `≥eÜ«∞^Œ#∞‰õΩO^•O. JѨC_® =ºH˜Î Ѩi+¨`∞« ÖÎ ’ <˘Hõxx HõÅ∞ã¨∞H˘x `«#H˜ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ `«#=Å¡ [iy# „|ǨχǨÏ`«º‰õΩ áêѨ=∞O@Hõ`«Ñ¨Ê^Œ∞ HÍ|\˜ì „áêÜ«∞tÛ`åÎxfl "Õ_`ç Õ PÜ«∞# K≥¿ÑÊk QÆ∞ѨΠ~°∂ѨOÖ’ #∞#fl „áêÜ«∞tÛ`«Î =∞#|_»∞`«∞Ok. D „áêÜ«∞tÛ`åÎÅÖ’ H˘x fl WÖÏ=ÙO\Ï~Ú. „|ǨχǨÏ`«º KÕã#≤ áêÑ≤ =¸_»∞ ~å„`«∞Å∞ QÆ_Kç ^Õ •HÍ LѨ"åã¨O KÕã≤ qâ◊√^Œú [ÖÏÅ =∞^躌 J#QÍ #n ã¨~À=~å^Œ∞ÅÖ’ Ñ‘HÅõ ^•HÍ =Úxy JѶ∞¨ =∞~°¬} =∞O„`åxfl [Ñ≤OKåe. =¸_»∞ ~å„`«∞Å∞ ^•\ÏHõ =KÕÛ Ñ¨Q\Æ Ñ˜ Ó¨ @ XHõ áêeKÕÛ P=Ù#∞ ã¨`åÊ„`«∞xH˜ ^•#q∞"åfie. ★

Ü«∂[˝=ů º 㨇 $uÖ’x 288= â’¡HÍxH˜ KÕÜ∞« |_ç# q∞`åHõ~Δ ° "åºYºÖ’ „ѨH$õ `«OÖ’ qѨ=¡ â◊ÉÏÌxH˜ =¸_»~å÷Å∞ K≥ѨÊ|_®¤~Ú 1. "Õ^•xfl ~°H˜ΔOK«=Åã≤# ÉÏ^茺`« QÆÅ"å_»∞ ^•xH˜ `«QÆæ ™ê=∞~°÷º=ÚO_ç ‰õÄ_® P Ѩxx KÕÜ∞« HõáÈ=_»O "Õ^Œ qѨ=¡ O. 2. J#^躌 Ü«∞# ÖË^• J#^蕺ܫ∞ HÍÅOÖ’ "Õ^•xfl J^躌 Ü«∞#O KÕÜ∞« _»O J^躌 Ü«∞# qѨ¡=O 3. "Õ^•^茺ܫ∞# ã¨=∞~°∞÷_»∂, "Õ^•^茺ܫ∞#O KÕã≤ Q˘Ñ¨Ê ™ê÷~ÚH˜ `å#∞áÈ~Ú "Õ^•xflQ˘x áÈQÆeˆQ ^Œ‰õΔΩ_»∂ J~Ú#"åxH˜ ã¨iQÍæ K«^Œ∞=Ù K≥ѨʉõΩO_® x~°∞`åûǨxH˜ "åxx QÆ∞iKÕÜ«∞_»O qѨ¡=O. D =¸_»∞ ^ÀëêÖ’¡ ^ÕxH˜ áêÅÊ_ç<å P ^À+≤ "Õ^ጠê¡q J#|_»`å_»∞. ★ "Õ^=Œ ¸ ^è~Œ ‡° =Ú ‰õΩΔ }‚OQÍ `≥eã≤# =ÚQÆ∞~æ ∞° ÖË^• #Å∞QÆ∞~°∞ „ÉÏǨχ}∞Å`À ZHõ¯_çH¯õ _» „áêÜ«∞tÛ`«Î Ѩi+¨`∞« ÅÎ #∞ U~åÊ@∞ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. =∞s z#fl „QÍ=∂ÅÖ’ <≥`· Õ "Õ^=Œ ¸, ^è~Œ ‡° âß„ã¨=Î ¸ ÉÏQÍ `≥eã≤# „|Ǩχ"Õ`Ü Î« ∞« QÆ∞ XHõ „ÉÏǨχ}∞<Õ Ñ¨i+¨`∞« QÎ Í x~°~‚ ÚOK«∞H˘x PÜ«∞#ˆH ã¨~åfikèHÍ~åÅ#∂ ã¨=∞iÊOK«=K«∞Û. D q+¨Ü∞« O Ü«∂[˝=ů ºã¨‡ $u, PKå~å^蕺ܫ∞O, 9= â’¡HOõ Ö’ xˆ~tÌ OѨ|_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 254

D q^èOŒ QÍ `«ÑO≤ z, [Ñ≤¿ãÎ J*Ï˝#=âß# `«# KÕ`« [iy# „|ǨχǨÏ`åº áê`«HOõ #tã¨∞OÎ k. nxˆH =∞~˘Hõ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ ‰õÄ_® K≥Ñʨ |_çOk. „|ǨχǨÏ`«º Hõ~ΰ XHõ ѨQÅÆ ∂ XHõ ~å„u "åÜ«ÚÉèHí } Δõ =∂„`«"∞Õ KÕã∂¨ Î â◊√^Œú [Å =∞^躌 OÖ’ JÖÏ xÅ|_Õ =ÙO_çáÈ~Ú `≥Å"¡ å~°QÍ<Õ |Ü«∞\˜H˜ =zÛ Ö’=∞Éèºí ™êfiǨ =Ú#flQÆ∞ Zxq∞k =∞O„`åÅ#∂ Ѷ∞¨ ’+≤ã∂¨ Î XH˘¯Hõ¯ ^•x`À J~Ú^Õã≤ PǨï`«∞Å#∞ Ü«∞^ä•q^è•#OQÍ JyflÖ’ „"ÕÖÏÛe★. =∞^Œºáê#O `≥eÜ«∞Hõ KÕã≤ `≥eâßHõ ѨâßÛ`åÎÑ=¨ Ú <˘Ok#"å_»∞ [Å=∞^躌 OÖ’ xÅ|_ç ~°∞„^Œ^=Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤ã∂¨ Î =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O`À QÆ_Ñç ≤ P =∞~°∞<å_»∞ QÆ∞q∞‡_ç =ÚHõ¯Å#∞ (‰õΩëê‡O_ô|∞Kå) <ÕuÖ’=ÚOz JyflH˜ PǨï`«∞Åx¿ãÎ P`«‡â◊√kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. QÆ∞~°∞ѨfflQÆ=∞#O KÕã#≤ áêÑ≤ WÖψQ KÕã∂¨ Î ~°∞„^Œ^=Õ =∞O„`åxH˜ |^Œ∞Å∞ ã¨ÇϨ „㨠j~å¬... =∞O„`åxfl [Ñ≤OKåe. q∞ye# áêáêʼnõΩ #∂~°∞=∂~°∞¡ „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕÜ∞« _»O ÖË^• „`≥H· ÍeHõ ã¨O^èÀº áêã¨#, „ÉÏǨχ}∞xKÕ Ñ¨^ŒH˘O_®Ç¨ï`«∞ÅxÑ≤ÊOz ~°∞„^•#∞"åHõ=ÚÅ∞ [Ñ≤OK«∞@ =Ú#flQÆ∞#q „áêÜ«∞tÛ`«Î q^è•<åÅ∞. „|ǨχǨÏ`«º `«Ñʨ q∞QÆ`å áêáêÅhfl "åÜ«ÚÉèHí }Δõ O =∂„`«"Õ∞ KÕã¨∂Î k#=∞O`å ã¨∂~°º~°t‡ Ѩ_Õ KÀ@ [ÅOÖ’=ÙO_ç ~å„`«O`å ‰õÄ_® JHõ¯_Õ =ÙO_ç "Õ~Ú=∂~°∞¡ QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl [Ñ≤¿ãÎ #t™êÎ~Ú. "Õ^•ÉèϺã¨O KÕ¿ã âßOu Ѩ~åÜ«∞}∞_≥#· ѨOK«Ü∞« *Ï˝#∞ëêª`« #∞O_ç áêѨ"∞Õ ^Œ∂~°OQÍ áêiáÈ`«∞Ok. Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å∞#fl "åxH˜ áêѨÑÙ¨ \ÏÖ’K«#ÖË ~å=Ù. „|ǨχK«~º° O, ^ŒÜ∞« , Hõ=Δ ∞, ÉèQí =Æ ^•úº#O, ã¨`º« O, xëê¯Ñ¨@ºO, JÇ≤ÏOã¨, J¿ãÜ Î ∞« O, =∂^è∞Œ ~°ºO ^Œ=∞O – J<Õ Ñ¨n Ü«∞=∞=ÚÅ∞.™êfl#O, =∞ø#O, LѨ"åã¨O, Ü«∞[˝O, ™êfi^蕺ܫ∞=Ú, WO„kÜ«∞x „QÆÇϨ O, `«Ñ㨠∞¨ û, J„HÀ^èOŒ , QÆ∞~°∞ÉèHí ,Θ Ѩq„`«`–« D Ѩn xÜ«∞=∂Å∞. (=∞ø#O JO>Ë âßâ◊fi`«OQÍ =¸QÆÉ’=_»=∞x HÍ^Œ∞† H˘O`«HÍÅO áê@∞ H˘xfl „=`åÅÖ’ ÉèÏQÆOQÍ =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_® =ÙO_»_O» ). P=Ù Ü≥ÚHõ¯ áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞, <≥~Úº, =¸„`«O, =∞Ü«∞O ѨOK«Q"Æ åºÅ∞. g\˜x ‰õΩâ’^ŒHOõ `À HõeÑ≤ ^•x<Õ J<åflxH˜ |^Œ∞Å∞ u#_»O Hõ$„K«Û„ù =`«=∞=Ù`«∞Ok. XHõ~À[O`å nxx =∂„`«"∞Õ ã‘fiHõiOz =∞~°∞<å_»∞ ѨQÅÆ O`å LѨ"åã¨=ÚO_ç ~Ô O_»=~ÀA ~å„`«O`å ѨOK«Q"Æ åºÅ<Õ ã‘fiHõiã¨∂Î =ÙO>Ë ^•xx Hõ$„K«Û™ù êO`«Ñ#¨ „=`«=∞O\Ï~°∞. `˘e~ÀA P=ÙáêÅ∞, =∞~°∞<å_»∞ P=ÙÃÑ~°∞QÆ∞, =¸_»=<å_»∞ P=Ù<≥~Úº, <åÅæ=k#O QÀ =¸„`«O, S^Œ= ~ÀA QÀ=∞Ü«∞O, P~À ~ÀA ‰õΩâ’^ŒHOõ =∂„`«"∞Õ ã‘fiHõiOz ★

D =∞O„`åÅ∞ Ü«∂[˝=ů ºã¨‡ $uÖ’ 247= â’¡HOõ Ö’ HõxÑ≤™êÎ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 255

U_»=~ÀA Ug∞ fã¨∞HÀ‰õΩO_® Hõ\ H˜ õ LѨ"åã¨O KÕ¿ãÎ D "≥Ú`«=Î ∞O`å HõeÑ≤ Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«"∞≥ #ÿ '=∞Ǩ™êO`«Ñ#¨ — „=`«=∞#|_»∞`«∞Ok. ѨÖÏâ◊, QÆ∂Å~°, Hõ=∞Å, aÅfi Ѩ„`åÅÖ’ XH˘¯Hõ¯~ÀA XH˘¯Hõ¯ ^•xfl h\˜Ö’ "Õã≤ L_çHO˜ z P ~À[O`å P h\˜<Õ „`åQÍe. JÖÏ <åÅ∞QÆ∞ ~ÀAÅ∞ <åÅ∞Q͉õΩÅ h~°∞ `«~∞° "å`« J~Ú^Œ= ~ÀA# ‰õΩâ’^ŒHOõ =∂„`«O „`åQÍe. JO>Ë D J~Ú^Œ∞ ~ÀAÅ∂ WOˆHn u#‰õΩO_® `åQƉΩõ O_® Hõ$tOKåe. D „=`åxfl Ѩ~H‚° $õ K«Û„ù =`«=∞O\Ï~°∞. `˘e~ÀA "Õ_ç P=ÙáêÅ#∂, =∞e~ÀA "Õ_ç <Õuh, =¸_»=~ÀA "Õ_hç \˜h =∂„`«"∞Õ „áêâ◊flKÕã≤ (J#QÍ <À\’¡ "Õã∞¨ H˘x) <åÅ∞QÆ= ~ÀA ѨÓiÎQÍ LѨ"åã¨=ÚO_ç áÈ"åe. D „=`åxfl =∞Ǩ`«ÑHΨ $õ K«Û„ù =`«=∞O\Ï~°∞. D Hõ$„K«Û„ù =`åÅ∞ Ѩ~=° ∞â◊√kúH~õ åÅ∞, Ѩq„`åÅ∞. Hõ$„K«Û„ù =`åÅÖ’ =∞~˘Hõ\ ˜ áê^ŒH$õ „K«Û„ù =`«O. "≥Ú^Œ\ ˜ ~ÀA UHõÉ∞íè HõOÎ (=∞^蕺ǨÏflO Ѩ<fl≥ O_»∞H˜ Éè’[#OKÕã≤ =∞ˆ~g∞ f#‰õΩO_® ~å„u â◊Ü∞« xOK«_O» ) ~Ô O_»= ~ÀA #Hõ„Î =`«O (J#QÍ ~À[O`å Ug∞ u#‰õΩO_® ~å„u =∂„`«O Éè’OKÕÜ«∞_»O) =¸_»= ~ÀA JÜ«∂z`«O (Z=ih Ü«∂zOK«‰Ωõ O_® WO\’¡ =O_»∞HÀ‰õΩO_® Z=Ô~<· å =zÛ ÃÑ_ç`,Õ Jn XHõÑÓ¨ @ u#_»O) <åÅ∞QÆ= ~ÀA Hõ\ H˜ õ LѨ"åã¨O. W^ŒO`å HõeÑ≤ áê^ŒH$õ „K«Û„ù =`«O J=Ù`«∞Ok. W^Õ „=`åxfl XˆH <≥ÅÖ’ =¸_»∞=∂~°∞¡ KÕ¿ãÎ ^•xx „áê*ÏѨ`º« „=`«=∞O\Ï~°∞. D „=`«OÖ’ ‰õÄ_® Éè’[#O KÕÜÚ« #ѨÙ_»∞ XHõ=∂~°∞ KÕuxO_® Ѩ@∞ì J<åflxfl =∂„`«"∞Õ ~À[O`«\ Ö˜ ’ ux <åÅ∞QÆ∞ ~ÀAÅ∞O_»QeÆ y`Õ ^•xx JuHõ$„K«Û„ù =`«=∞O\Ï~°∞. Ѩ<fl≥ O_»∞ ~ÀAÅ∞ ѨÓ~°‚ LѨ"åã¨O KÕÜ∞« _®xfl Ѩ~åHõ„=`«=∞O\Ï~°∞. W~°"·≥ XHõ¯ ~ÀAÅ áê@∞ h~°∞ ÖË^• áêÅ∞ =∂„`«"Õ∞ fã¨∞H˘x Ju Hõ$„K«Ûù„=`«áêÅ#O KÕÜ«∞_®xfl Hõ$„KåÛùu Hõ$K«Û„ù =`«=∞x =º=ǨÏi™êÎ~∞° . P~°∞ ~ÀAÅ Hõ$„K«Û„ù =`«"Ú≥ Hõ@∞Ok. #∂<≥#∞ ÉÏQÍ Ñ≤O_ç KÕã#≤ Ñ≤=∞‡@ q∞ye# #∂Å Ñ≤ÑÊ≤ x `˘e~ÀE, QÆOlx ~Ô O_»=~ÀE, =∞l˚Q#Æ ∞ =∂„`«"∞Õ =¸_»=k#=¸, ˆH=ÅO [ÖÏxfl <åÅ∞QÆ=<å_»∂ ¿ÑÅÑ≤O_çx J~Ú^Œ=~ÀE PǨ~°OQÍ ã‘fiHõiOz P~°=~ÀA Hõ\ H˜ õ LѨ"åã¨O KÕÜ∞« _®xfl ™œ=∞ºHõ$„K«Û„ù =`«=∞O\Ï~°∞. D „=`å<Õfl H˘OK≥O Juâ◊~ÚOѨ*ãË ≤ XHõ~ÀA u<Õ Ñ¨^•~å÷xfl =¸_»∞ ~ÀAÅáê@∞ uO@∂ "≥Ú`«OΠѨk¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ∞ KÕã≤ Ѩ^ŒÇ¨~°=<å_»∞ ѨÓ~À‚Ѩ"åã¨O KÕ¿ãÎ ^•xfl `«∞ÖÏѨÙ~°∞+¨ (ã¨O[˝Hõ) Hõ$„K«Ûù„=`«=∞O\Ï~°∞. KåO„^•Ü«∞} „=`«=∞#QÍ K«O„^Œ∞x Hõà◊Å#∞ |\˜ì PǨ~åxfl ã‘fiHõiOK«_»O. J=∂"å㨺<å_»∞ XHõ <≥=∞eQÆ∞_»¤O`« J<åflxfl ux ~ÀAH˘Hõ QÆ∞_»∞¤ „Ѩ=∂}Ïxfl

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 256

ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ ѨÓi‚=∞<å_»∞ ã¨OѨÓ~°‚ Éè’[#O KÕã,≤ =∞~°∞<å\˜ #∞O_ç J^Õ H˘Å`«Ö’ `«yOæ K«∞‰õΩO@∂ áÈ~Ú J=∂"å㨺<å_»∞ =∞~°Å <≥=∞eQÆ∞_»O¤ `« „^Œ"åº<Õfl ux KÕ¿ã „=`åxH˜ KåO„^•Ü«∞} „=`«=∞x ¿Ñ~°∞. "≥Ú`«OÎ <≥ÅÖ’ ~Ô O_»∞ =O^ŒÅ #ÅÉè·ˇ „QÍ™êŠǨÏqëêº#fl=Ú#∞ ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # „Hõ=∞OÖ’ ux =ÙO_ç áÈ=_®xH˜ qâı+¨ „=`«=∞x ¿Ñ~°∞. ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # „=`åÅ#∞ J#∞+≤㪠∞¨ #Î fl Jxfl ~ÀAÖ’¡#∂ „áê`«ó, =∞^蕺ǨÏfl, ™êÜ«∞OHÍb# ™êfl<åÅ∞ KÕã≤ Ѩq„`« ã¨OV˝Hõ qâı+=¨ ∞O„`åÅ#∞ [Ñ≤ã∂¨ Î „QÍ㨠Ѩi=∂}OÖ’ J#flO u#_®xH˜ =ÚO^Œ∞ „Ѩu „QÍ™êhfl QÍÜ«∞„u`À Jaè=∞O„u`«O KÕã¨∂Î XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# x~åã¨H,Îõ P^蕺u‡Hõ, „ѨâßO`« r=<åxfl QÆ_á» êe. H˘xfl áêáêʼnõΩ âßGOÖ’ „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ K≥Ñʨ |_»Ö^Ë ∞Œ . J@∞=O\˜ áêáêÅhfl KåO„^•Ü«∞} „=`«O =Å¡ #t™êÎ~Ú. U^À áêѨ „ѨHÍΔ à◊# HÀã¨O H͉õΩO_®, ѨÙ}∞º_»∞ =∞iO`« ѨÙ}º ã¨=Úáê~°#˚ HÀã¨O KåO„^•Ü«∞} „=`åxfl KÕ¿ãÎ "åx ѨÙ}º=Ú Ñ¨O_ç ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ K«O„^ŒÖ’HÍxfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. JÖψQ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ HÀã¨O H͉õΩO_® ѨÙ}ºO HÀã¨O Hõ$„K«Û„ù =`«O KÕ¿ã"å_»∞ Q˘Ñ¨Ê Sâ◊fi~°º=O`«∞_Ò`å_»∞. (J^蕺ܫ∞O – 105)

Jâ∫K«O, PѨ^Œfi $uÎ =Ú#∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ =∞$`«∞º=Ù P=iOKåHõ =∞x+≤H˜ HõeQˆ =∞~°}â∫Kåxfl =i‚™êÎ#∞ q#O_ç. ~Ô O_Õà§◊ ֒Ѩ٠=Ü«∞ã¨∞#fl ÉÏʼnõΩ_»∞ =∞$u K≥Ok`Õ "åxx áêuÃÑ\Ïìe. [ÖÏO[e hÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . D áêuÃÑ@ì=Åã≤# KÀ@∞ #QÆ~åxÔH<· å „QÍ=∂xÔH<· å "≥Å∞ѨÅ=ÙO_®e. â◊‡âß#O HÍ~å^Œ∞. â◊"åxfl QÆO^è,Œ =∂ź, J#∞ÖËÑ<¨ å^Œ∞Å`À ÉÏQÍ JÅOHõiOKåe. (=∞#∞㨇 $u 5/68,69). ~Ô O_Õà√◊ § ^•\˜, LѨ#Ü«∞#=∞ÜÕ∞ºÖ’QÍ =∞~°}O˜ z# ÉÏʼnõΩx |O^è∞Œ QÆ}=∞O`å HõÅã≤ â◊‡âß<åxH˜ Q˘xáÈ~Ú Ö∫H˜HÍyfl`À, Ü«∞=∞ã¨∂Hõ,Î áê~åÜ«∞} KÕã∂¨ Î zuÃÑ· ^ŒÇϨ #O KÕÜ∂« e. =_»∞QÔ ,· =∞~°}O˜ z# ÉÏÅ∞xH˜ Jxfl „H˜Ü∞« Å#∂ PÇ≤Ï`åyfl`À ã¨=∂#OQÍ KÕÜ∂« e. =∞~°}ukäH˜ U_»= ÖË^• Ѩ^=Œ ~ÀA# =ÚO^Œ∞QÍ, J`«x =~°O‚ Ö’ QÀ„`«OÖ’ #∞O_»∞ Ѩi[#∞Å∞ (ã¨=∂# QÀ„`«, ã¨=∂# Ñ≤O_», ã¨=∂<À^ŒHõ [#∞Å∞) JѨ#ó â’â◊√K«^ÑŒ ∞¨¶ O J<Õ |∞∞ˆQfi^Œ (1/97/1–8) =∞O„`åÅ`À ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ uiy Ü«∞^ä•ã¨OÉè=í OQÍ JO>Ë gÖˇ#· O`«QÍ WO\˜H˜ ^Œ∂~°OQÍ #∞#fl [ÖÏâ◊Ü∂« xH˜ áÈ~Ú [ÖÏO[Å∞e"åfie. WÖψQ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 257

=∂`å=∞ǨïxH© PKå~°ºÑ¨uflH© W`«~∞° ʼnõΩ ‰õÄ_® W"åfie. LѨ#Ü«∞#"≥∞<ÿ åHõ =∞~°}O˜ z# "åxH˜ ‰õÄ_® ã¨OѨÓ~°H‚ ~õ ‡° HÍO_»#∞ #_çÑO≤ Kåe. q∞„`«∞_»∞, q"åÇ≤Ï`«¢ã‘Î (™È^Œi "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞) =k#, =∂=∞QÍ~°∞, |∞∞ufi‰õΩ¯ =∞~°}O˜ z#ѨÙ_®Ü«∂ P`«‡Å JÉè∞í º#fluÔH· [ÖÏO[Å∞eã¨∂Î ¿Ñ~°∞h QÀ„`åxfl K≥ÑÊ≤ XˆH™êi [ÖÏO[e x"åfie. D [ÖÏO[Å∞Å<Õ ^è~Œ À‡^ŒHÍÅx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞) áêYO_»∞Å∂, Ѩu`«∞Å∂ áÈ~Ú#ѨÙ_»∞ ^è~Œ À‡^ŒHÍÅ `«O`«∞=ÙO_»^∞Œ . „|ǨχKåi (P„â◊=∞OÖ’ =ÙO_ç áÈ~Ú# Ü«Ú=ã¨<åºã≤) „"å`«∞º_»∞, =ºaèKåi}˜Ü∞« QÆ∞ ¢ãHΑ ˜ ‰õÄ_® ^è~Œ À‡^ŒHÍe=fi~°∞. `åQÆ∞É’`«∞H© P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞‰õΩ#fl"åiH© ‰õÄ_® Jâ∫K«=ÚO@∞Ok HÍ|\˜ì "å~°∞ [ÖÏO[Å∞ÅHõ~∞° ›Å∞ HÍ~°∞. =ºH˜Î =∞~°}O˜ z#ѨÙ_»∞ ÃÑ^ŒÃÌ Ñ@∞ì# ^èfiŒ #∞Å∞ KÕã∂¨ Î ~ÀkOK«_O» x+≤^OúŒ . r=ÙÅ ã≤u÷ Jx`«º=∞<Õ *Ï˝#O Hõhã¨O JѨC_≥<· å =ÙO_®e. Ü«∞^ä•â◊HQΘ Í â◊‡âß<åxH˜ Q˘xáÈ~Ú ^ŒÇϨ #„H˜Ü∞« #∞ QÍqOz ã¨fi[#∞ÅO`å P =ºH˜Î WO\˜H˜ ~å"åe. ^•fi~°OÖ’ „Ѩ"tÕ ã¨∂<Î Õ "Õáê‰õΩ#∞ #=∞e, PK«=∞#O KÕã≤ Jyfl, [ÅO, ¿Ñ_», `≥Å¡ P"åÅ∞ – D <åeæO\˜h =Ú@∞ìH˘x ~åuÃÑ· áê^•Å#∞ XHõ¯ HõΔ}O =ÙOz JѨC_»∞ <≥=∞‡kQÍ WO\˜Ö’xH˜ ~å"åe. Z=i „¿Ñ`åxfl =Ú@∞ìH˘x â◊‡âß#O HÔ à◊§‰õΩO_® WO\˜H˜ =zÛ<å WO\˜Ö’H˜ „Ѩ"Õtã¨∂Î D qÇ≤Ï`« Hõ~°‡#O`«\ ˜h PK«iOKåe. ^ŒÇ¨Ï#O ѨÓ~°ÎÜÕ∞º^•HÍ QÍh ^ŒÇ¨Ï#„H˜Ü«∞‰õΩ QÍh =∞~°∞Éèí∂q∞Ö’=ÙO_ç =zÛ# ã¨Ñ≤O_»∞Å∞ JHõ¯_Õ ™êfl#O KÕã≤ „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕ¿ãÎ â◊√^Œ∞Åú =Ù`å~°∞. ѨÙ}ºO ‰õÄ_® „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. („¿Ñ`å#∞QÆ=∞#"Õ∞ ѨÙ}º=Ú) P ~ÀA Éè’[#O =∂#‰õÄ_»^Œ∞ QÍh "å~°∞ ÃÑ\˜ì#^Õu<åe. J_»QƉõÄ_»^Œ∞. Ѩi[#∞ÅO`å q_çq_çQÍ =¸_»∞ ~å„`«∞Å∞ <ÕÅÃÑ<· Õ â◊Ü∞« xOKåe. Ñ≤O_»Ü∞« *Ï˝#O`«~O° =∞$`«=ºH˜#Î ∞^ÕtÌ Oz qÇ≤Ï`« Ñ≤O_»^•# „Ѩ„H˜Ü∂« #∞™ê~°=Ú ^ŒO*ˇ=Ú#Ѩã=¨ ºO KÕã∞¨ H˘x =¸_»∞ ~ÀAÅ ^•HÍ Ñ≤O_»~∂° Ѩ J<åflxfl =∞ø#OQÍ Éè∂í q∞ÃÑ· ÃÑ_»∞`«∞O_®e. „âß^ŒOú ÃÑ>Ëì JkèHÍ~°=Ú#fl =ºH˜Î hÖÏHÍâ◊O „H˜O^Œ xÅ|_ç XHõ tHõº =∞\˜ì áê„`«`À h\˜h =∞~˘Hõ =∞\˜áì ê„`«`À áêÅh P „¿Ñ`å`«‡‰õΩ ã¨=∞iÊOKåe. P ã¨=∞Ü«∂xH˜ P JkèHÍiH˜ U^≥<· å Jâ∫K«O=ÙO>Ë ^•xx „â∫`åyflÖ’ ™ê‡~åÎyflÖ’ KÕ¿ã x`«ºHõ~‡° (JyflǨϟ„`«O, ^Œ~≈° ѨÓ~°‚ =∂ã¨O, qÇ≤Ï`« ™ê‡~åÎyflÖ’ ™êÜ«∞O–„áê`«ó Ǩϟ=∞O) J#∞ëêª#O ^•fi~å „â◊√uÖ’ P*Ï˝ÑO≤ Ѩ|_ç# Ѩ^uúŒ ^•fi~å â◊√kú KÕã∞¨ H˘x „âß^ŒHú ~õ ‡° #∞ `«Ñʨ xã¨iQÍ KÕÜ∂« e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 258

^ŒO`«=ÚÅ∞ "≥ÚÅ=Hõ=ÚO^Õ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ =∞~°}¿˜ ãÎ "åi |O^è∞Œ =ÙʼnõΩ Y##O [iy# "≥O@<Õ â◊√kú Åaèã∞¨ OÎ k. ^ŒO`åÅ∞ "≥ÚeKåHõ ѨÙ@∞ìA`«∞ÅÎ ∞ f~ÚOK«Hõ =ÚO^Œ∞ =∞$u K≥Ok# Ñ≤ÅÅ¡ |O^è∞Œ =ÙʼnõΩ XHõ ~å„u, XHõ ѨQÅÆ ∞ Jâ∫K«=ÚO@∞Ok. K«∂_®Hõ~} ° "≥∞ÿ LѨ#Ü«∞#O HÍHõ K«xáÈ~Ú# ÉÏÅÅ |O^è∞Œ =ÙʼnõΩ =¸_»∞ ~å„`«∞Å∞ QÆ_Kç ^Õ •HÍ Jâ∫K«O =ÙO@∞Ok. LѨ#Ü«∞#"≥∞#ÿ `«~∞° "å`« =∞$u K≥Ok# "åx |O^è∞Œ =ÙÅÖ’ ã¨ÑO≤ _»‰Ωõ ʼnõΩ Ñ¨k~å„`«∞Å ^•HÍ#∂ ã¨=∂<À^Œ‰Ωõ ʼnõΩ =¸_»∞ ~å„`«∞Å ^•HÍ#∂ Jâ∫K«=ÚO@∞Ok. ~Ô O_»∞ ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞ ~å‰õΩO_®<Õ =∞$u K≥Ok# Ñ≤ÅÅ¡ `«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩ Ñ¨k ~å„`«∞Å∞ QÆ_Kç ^Õ •HÍ Jâ∫K«=ÚO@∞Ok. Ѩi"å~°OÖ’ [##"≥∂ =∞$uÜ≥∂ [iy<å D Ѩk~å„`«∞Å "≥∞Åÿ Ѩ\ Oì˜ Ñ¨ÙÖ’ `Õ_® =ÙO_»^∞Œ . ã¨ÑO≤ _»∞Å∞ =∞~°}¿˜ ãÎ „ÉÏǨχ}, Hõ„Δ uÜ«∞, "≥â· º◊ , â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ Ñ¨k, Ѩ<fl≥ O_»∞, Ѩk¿ÇÏ#∞, =ÚѨÊk k<åÅ "≥∞Åÿ =ÙO@∞Ok. ÃÑO_çH¡ ,˜ xtÛ`å~å÷xH˜ =ÚO^Œ∞ K«∂_®Hõ~} ° `«~∞° "å`« =∞$u K≥Ok# Hõ#º |O^è∞Œ =ÙʼnõΩ XHõ ѨQÅÆ ∞, XHõ ~å„u QÆ_Kç åHõ â◊√kú J=Ù`«∞Ok. ^ŒO`åÅ∞ "≥ÚeKÕÖ’QÍ<Õ =∞$u K≥Ok# ÉÏʼnõΩx Y##O |^Œ∞Å∞ Jyfl ã¨O™ê¯~°O KÕ¿ãÎ XHõ ~ÀA ^•@QÍ<Õ â◊√kú [iyáÈ`«∞Ok★. QÆ∞~°∞=Ù, JO`Õ"åã≤ (P„â◊=∞OÖ’ =ÙO_Õ"å_»∞) t+¨μº_»∞, "Õ^•OQÆ „Ѩ=Hõ,Î |O^è∞Œ =Ù, „â’„uÜ«Ú_»∞ ("Õ^•ÅÖ’ XHõ âßYx É’kèOz#"å_»∞ ) J<Ò~° Ѩل`«∞_»∞ (^Œ`ÑΫ Ù¨ „`«∞x =O\˜"å_»∞) ~åA, `≥eã≤# =∞x+≤ =∞$u K≥Ok#"å~°Î `≥eÜ«∞QÍ<Õ QÍx ^ŒÇϨ <å#O`«~O° QÍx ™êfl#O KÕÜ∞« QÍ<Õ â◊√kú [iyáÈ`«∞Ok. P`«‡Ç¨Ï`«º‰õΩ áêÅÊ_»"¤ åiH© JO`Õ. 㨄`«=Ú#∞ W~°"<·≥ åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∂ „Ѩ[ÅHÀã¨"∞Õ PtOK«‰Ωõ O_® #_ç¿Ñ"å_»∞ (J#flO Lz`«OQÍ ÃÑ>Ë"ì å_»∞) Hõ$„K«Ûù KåO„^•Ü«∞}Ïk „=`åÅ∞ KÕã∞¨ #Î fl"å_»∞, „|ǨχK«~º° nHõÖΔ ’ #∞#fl"å_»∞, "å#„Ѩã,÷≤ „|Ǩχq^Œ∞_≥#· ã¨<åºã≤– (g~°∞ =∂#"åf`«∞Å<À U"≥∂QÍx) giH˜ Z=~°∞ áÈ~Ú<å "≥∞Åÿ JO@^Œ∞.Z\˜ì Jâ∫K«=¸ =ÙO_»^∞Œ .^•# HÍ~°º„Hõ=∂xÔHã· ^≤ OúŒ KÕÜ∞« |_ç# ™ê=∞„yH©, q"åÇ¨Ï xq∞`«OÎ ‰õÄ~°Û|_ç# „^Œ"åºxH©, ã¨O„QÍ=∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P ÉèÜ í ∞« O`À #∞#fl „Ѩ[ÅH© "≥∞Åÿ =ÙO_»^∞Œ . JÖψQ =~°^ÅŒ =O\˜ ÉèÜ í ∞« OHõ~° qѨ`¯« ~° Ѩiã≤`÷ ∞« ÅÖ’z‰õΩ¯‰õΩ#fl"åiH©, J~åK«Hõ qѨ=¡ „áêO`åÖ’¡ rqã¨∞#Î fl"åiH© U"≥∞Öÿ Ï JO@^Œ∞. „w+¨‡ |∞∞`«∞ „ѨÉèÏ=O =Å¡ ‰õΩOzOK«∞‰õΩ áÈ~Ú# [ÖÏâ◊Ü«∞O =∞àϧ h\˜`À xO_Õ^•HÍ Z@∞=O\˜ â◊√kú HÍ~°º„Hõ=∂ʼnõÄ Ñ¨xH˜~å^Œ∞. JO>Ë [ÖÏâ◊Ü∂« xˆH â◊√kú J=ã¨~O° . Jk h\˜`À xO_ç#ѨC_Õ J=Ù`«∞Ok. ★

D q+¨Ü∞« O Ü«∂[˝=ů º 㨇 $u – q∞`åHõ~Δ ° – 24= â’¡HOõ Ö’ K≥Ñʨ |_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 259

PѨ`å¯ÅOÖ’ „ÉÏǨχ}∞_»∞ Hõ„Δ uÜ«∞ ÖË^• "≥â· º◊ =$`«∞ÅÎ #∞ ã‘fiHõiOK«=K«∞Û. "≥â· √◊ º_ç =$uÎ J=∞‡Hõ"∞Õ J~Ú<å J`«_∞» Z\˜ì PѨ`¯« ~° Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡<<·≥ å "≥â· º◊ =$uÎ KÕ¿ã „ÉÏǨχ}∞_»∞ ѨO_»∞,¡ ™È=∞Å`«, =„™êÎÅ∞, Å`«Å∞, B+¨nÅè `«Å∞, áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞, <≥~Úº, h~°∞, #∞=ÙfiÅ∞, J#flO, ~°ãO¨ , LѨC, `Õ<,≥ ÅHõ¯, ǨÏqëêº#flO, =∞}∞Å∞, K≥ÑC¨ Å∞, =∞$QÆK~« ‡° O, =∂Oã¨O, ã¨∞QÆO^è„Œ ^Œ"åºÅ∞, =¸ÖÏÅ∞ – g\˜x J=∞‡~å^Œ∞. „ÉÏǨχ}∞_»∞ `«# „â∫`« –™ê‡~°Î – Ü«∂[˝ÑÓ¨ ~°`‚ HÔ« · HÍ=Åã≤# ^è•<åºhfl, J`åº=â◊ºHõ =ÚÖˇ#· =∞O^Œ∞Å#∂ uÅÅ∞ q„Hõ~ÚOz H˘#∞HÀ¯=K«∞Û#∞. Jn PѨ`å¯ÅOÖ’<Õ. JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® Å=}ÏkHõ=ÚÅ#∞ J=Ú‡H˘#~å^Œ∞. `«# "≥·Ü«∞H˜ÎHõÜ«∞*Ï˝Å#∞ KÕã¨∞H˘O@∂<Õ PѨ^~úŒ ‡° OQÍ W`«~° =$`«∞ÅÎ #∞ KÕÜÚ« „ÉÏǨχ}∞_»∞ ã¨∂~°∞ºx =Öˇ x+¨¯Å∞+≤`O« QÍ<Õ =O\Ï_»∞. J`«x „ÉÏǨχ}ϺxH˜ `«~∞° QÆ∂ q~°∞QÆ∂ =ÙO_»=Ù. =º=™êÜ«∞O, Ѩâ√◊ áêÅ#=¸ ‰õÄ_® JѨC_»∞ `«ÑC¨ HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ QÆ∞éÏ]Å#∞ J=Ú‡HÀ~å^Œ∞. PѨ`å¯ÅOÖ’ Jx"å~°º"≥∞#ÿ ѨÙ_»∞ QÆ$ǨÏã¨÷ „ÉÏǨχ}∞_»∞ ‰õÄ_® aèH"Δõ ∞≥ `«∞HÎ À=K«∞Û#∞. Wk =¸_»∞ ~ÀAÅ =éˆH JOwHÍ~°º=Ú. P „ÉÏǨχ}∞x #∞O_ç ^è•#º=Ú#∞ aèHQΔõ Í á⁄Ok# „ÉÏǨχ}∞_»∞ ^•xx XHõ¯~ÀA =∂„`«"∞Õ PHõe f~°∞ÛH˘#∞@‰õΩ "å_»∞HÀ"åe. P q+¨Ü∂« xfl |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ XѨCHÀ"åe. JѨC_»∞ J`«x áêʼnõΩ_≥#· ~åA J`«x =Oâ◊O, su, âß„™êÎ^ºŒè Ü«∞#O, "Õ^*Œ Ï˝#O, `«Ñ=¨ Ú, [Ѩ=Ú =Ú#flQÆ∞ "≥t· ëêì ºÅ#∞ qKåiOz P „ÉÏǨχ}∞_»∞ ^è~Œ å‡#∞‰õÄÅOQÍ rqOK«QeÆ Qˆ U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e. Jx Ü«∂[˝=ů º =∞ǨÏi¬ K≥áêÊ_»∞.—— (J^蕺ܫ∞O – 106)

Ѩ~åâ◊~° =∞ǨÏi¬ K≥ÑÊ≤ # =~å‚„â=◊ ∞ ^è~Œ å‡Å∞ † „áêÜ«∞tÛ`Ϋ Hõ~‡° Å∞ ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞Å`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ `«# QÆ∞~°∞"≥#· "åºã¨=∞ǨÏi¬H˜ Ѩ~åâ◊~° =∞ǨÏi¬ qxÑ≤Oz# ^è~Œ ‡° Hõ~å‡Å#∞ WÖÏ „Ѩ=zOѨ™êQÍ_»∞. ''â∫#HÍKå~åº! „Ѩu HõÖÏÊO`«OÖ’#∂ Jhfl #tOzáÈ`å~Ú. HõÅÊ„áê~°OÉèOí Ö’ =∞<åfik|∞∞+¨μÅ∞ "Õ^•Å#∞ 㨇iOz „ÉÏǨχ}Ïk =~å‚Å ^è~Œ å‡Å#∞ =∞~°Å qkèã∞¨ OÎ \Ï~°∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ^•#"Õ∞ ^è~Œ ‡° =Ú. áêѨ=¸ âßѨ=¸ ã¨~åfiO`«~åº=ÚÅ∞QÍ Ñ¨i_èq» ÖË¡ D HõeÜ«ÚQÆOÖ’ áêáêxfl JO`«OKÕÜ«∞ÖË=Ú. áêѨOKÕã≤# "åix =∂„`«"Õ∞ Ѩi`«ºlOK«=Åã≤ =ÙO@∞Ok★ . ★

`«º*Ë^ÕÌâ◊O Hõ$`«Ü«ÚˆQ „`Õ`åÜ«∂O„QÍ=∞ =Ú`«û $*Ë`ü I ^•fiѨˆ~ ‰õΩÅ"Õ∞ HõO`«∞ Hõ~åÎ~°O`«∞ HõÖ∫Ü«ÚˆQ II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 260

ã¨`º« (Hõ$`«) Ü«ÚQÆOÖ’ áêáê`«∞‡Å∞O>Ë P ^Õâß<Õfl |∞∞ëêº^Œ∞Å∞ `«ºlOKÕ"å~°∞. JÖÏ „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ „QÍ=∂hfl, ^•fiѨ~°OÖ’ áêÑ≤ ‰õΩ@∞OÉÏhfl `«ºlOKå~°∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ áêѨO ™ê~°fiÖ∫H˜H"õ ∞≥ áÿ È`«∞Ok HÍ|\˜ì áêÑ≤x =∂„`«"∞Õ `«ºlOK«QÅÆ ~°∞. =∞x+≤ PKå~°O (ã¨^•Kå~°O, â∫KåKå~°O) ^•fi~å<Õ Jhfl á⁄O^ŒQÅÆ ∞QÆ∞`å_»∞. ã¨O^躌 , ™êfl#O, [ѨO, Ǩϟ=∞O, ^Õ=ѨÓ[#O, Jukä ã¨`å¯~°O J<Õ P~°∞ ã¨`¯« ~°‡Å#∂ „Ѩu k#O KÕÜ∂« e. PKå~°=O`«∞_≥#· „ÉÏǨχ}∞_»∞ QÍx ã¨~fi° ã¨OQÆÑi¨ `åºyÜ≥∞ÿ # ã¨<åºã≤QÍx HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ^Œ∞~°É¡ Oíè . „ÉÏǨχ}∞Å∞ `«=∞ =~°‚ ^è~Œ å‡Å#∞ áê\˜OKåe. (J^躌 Ü«∞<å ^蕺Ѩ<å^Œ∞Å#∞ =^Œ∞Å∞HÀ~å^Œ∞) Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞ ^Œ∞+¨μÖì¡ #·ˇ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ QÔ ez „Ѩ[Å#∞ Hõ#fla_»Å¤ =Öˇ K«∂ã¨∞HÀ"åe. "≥â· √◊ ºÅ∞ =º=™êÜ«∞, "åºáê~°, Ѩâ√◊ áêÅ<åkHõ=ÚÅ#∞ KÕ~Úã¨∂Î <åºÜ«∞ã¨=∞‡`«OQÍ<Õ ^è<Œ å~°#˚ KÕÜ∂« e. â◊¥„^Œ∞Å∞ D ÃÑ· =¸_»∞ =~å‚Å "åiH© x+¨¯Ñ¨@OQÍ ã¨ÇϨ Hõiã¨∂Î ^Õâ™◊ œÉèÏQͺxH˜ T`«q∞"åfie. u#‰õÄ_»xq u#_»O, ^˘OQÆ`#« O áȉõÄ_»x KÀ\˜H˜ áÈ=_»O =∞x+≤ Ѩ`<« åxH˜ HÍ~°}ÏÖ∫`å~Ú.=º=™êÜ«∞O KÕ¿ã"å_»∞ JÅã≤áÈ~Ú# Z^Œ∞xÌ =∞~°Å HÍ_çH˜ Hõ@~ì å^Œ∞. ^•x KÕ`« |~°∞=ÙÅ#∂ "≥∂~ÚOK«~å^Œ∞. kfiAÅ∞ ™êfl#O, Ü≥∂QÆO, ѨOK«Ü∞« [˝O – g\˜x =∂#~å^Œ∞. „ÉÏǨχ}∞ÅH˜ x`«ºO Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\Ïìe. „‰õÄ~°H~õ ∞° ‡Å q+¨Ü∞« OÖ’ "≥ÚQÆ=∂\ÏxH© ™êfi~å÷xH© `åq=fi‰õΩO_® „Ѩ=iÎOKåe. #∞=ÙfiÅ#∂, <Õuh J=Ú‡HÀ~å^Œ∞. ѨOK«ã∂¨ <å[x`« ^À+¨O áÈ=_®xH˜ |e "≥â· fi◊ ^Õ=Ǩϟ=∂xfl x`«ºO KÕÜ∂« e. ~Ô `· ∞« `«# ã¨Oáê^Œ# ÖË^• ѨO@Ö’x P~°=ÉèÏQÍxfl ~åAH©, W~°∞=^Œ= ÉèÏQÍxfl ^Õ=ÙxH©, =ÚѨÊk =¸_»= ÉèÏQÍxfl „ÉÏǨχ}∞ÅH© W"åfie. nx =Å¡ Hõ$+≤ Ç≤ÏO™ê áêѨO „ѨHÍΔ o`«=∞=Ù`«Ok. D q^èOŒ QÍ W=fiHõáÈ`Õ (Ѩ#∞fl ZQ˘æ_`ç )Õ áêѨO =ã¨∞OÎ k. Jn ^˘OQÆ`#« O`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ áêѨO ! (Ѩ~åâ◊~∞° _»∞ U =~å‚xHÔ <åflà◊√§ =∞$`«∞º Jâ∫K«=ÚO@∞O^À Ü«∂[˝=Å∞¯ ºx ÖψQ K≥áêÊ_»∞) |O^è∞Œ =ÙÅÖ’ D "≥∞Åÿ <åÅ∞QÀ `«~O° ^•HÍ Ñ¨k ~ÀAÅ∞, J~Ú^Œ= `«~O° Ö’ P~°∞~ÀAÅ∞, P~À `«~O° Ö’ <åÅ∞QÆ∞~ÀAÅ∞, U_»=`«~O° Ö’ =¸_»∞~ÀAÅ∞ =ÙO@∞Ok. Ѩ~^° âÕ O◊ Ö’ #∞#fl ÉÏʼnõΩ_»∞ áÈ`Õ =∞$`«∞º Jâ∫K«O ÃÑ^ŒQÌ Í =ÙO_»^∞Œ . "å~°Î q#QÍ<Õ ™êfl#O KÕ¿ãÎ "≥O@<Õ â◊√kú J~ÚáÈ`«∞Ok. QÆ~ƒ° „ù ™ê=, QÆ~ƒ° áù ê`åÅÖ’ a_»¤ =∞~°}O˜ z#ѨÙ_»∞ `«e¡ Z#fl= <≥Å QÆ~ƒ° =ù u J~Ú =ÙO_ç#^À Jxfl ~ÀAÅ Jâ◊√z P a_»¤ |O^è∞Œ QÆ}ÏxH˜ =ÙO@∞Ok. <åÅ∞QÆ= <≥Å =é‰õÄ [iˆQ QÆ~ƒ° #ù ëêìxfl QÆ~ƒ° „ù ™ê==∞x P~°∞ =∂™êÅ∞ xO_ÕÖ’QÍ QÆ~ƒ° #ù +¨Oì [iy`Õ QÆ~ƒ° áù ê`«=∞h JO\Ï~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 261

tÅÊHÍ~°∞_»∂, "Õ∞^Œ~"° å_»∞, ~åE, ~å[ QÆ∞~°∞=Ó, „â’„uÜ«∞ „ÉÏǨχ}∞_»∂, ^•ã¨^•ã‘ [#=¸ Éè$í `«∞ºÅ∂ giÖ’ Z=~°∞ áÈ~Ú<å ("åi ã¨O`å<åxH˜ `«Ñʨ ) "≥∞Åÿ =ÙO_»^∞Œ . ѨÙi\˜"∞≥ Åÿ J#QÍ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ѨÙ\˜#ì ѨÙ_»∞ HõeQˆ Jâ◊√z Hõ#fl`«eHˆ¡ Ѩk~ÀAÅ áê@∞ =ÙO@∞Ok. `«O„_ç ™êfl#O KÕÜ∞« QÍ<Õ â◊√z J=Ù`å_»∞. q"åǨÏO ÖË^• Ü«∞[˝O `«ÅÃÑ\˜ì Jxfl ÜÕ∞~åÊ@∂¡ KÕã∞¨ H˘<åflHõ =∞$`«∞º ÖË^• ѨÙi\˜ "å~°Î `≥eã≤<å P L`«û=O KÕÜÚ« "åiH˜, JO^Œ∞Ö’ áêÖÁæ#∞"åiH˜ Jâ◊√z =ÙO_»^∞Œ . J<å^äŒ â◊"åxfl "≥∂¿ã"åiH˜ „áê}ÏÜ«∂=∞ =∂„`«=Ú# â◊√kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. `≥eã‘ â◊¥„^Œâ"◊ åxfl "≥∂ã≤#"åiH˜ =∂„`«O =¸_»∞~å„`«∞Å =é‰õÄ Jâ◊√z. =∞Oz"å_»∞, ã¨KÛ« iù „`«∞_»∞<≥#· Ѩux =∞^Œ"∞≥ H˜¯ =kÖËã#≤ ¢ãΑ U_»∞[#‡Å ^•HÍ P_»^•xQÍ<Õ Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. Jxfl [#‡ÅÖ’#∂ q^èŒ=QÍ<ÕáÈ`«∞Ok. J#fláê<å^Œ∞Å q+¨Ü∞« OÖ’ „Éè+í μ¨ ~ì åÖˇ#· ¢ãΑ =∞~°∞[#‡Ö’ ѨOkQÍ Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. B~°ã∞¨ _»∂, Hˆ „Δ `«A_˝ ∂» XˆH `«O„_çH˜ ѨÙ_ç`Õ P `«O„_ç áÈ~Ú#ѨÙ_»∞ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ "åà◊¥§ Ñ≤O_»^•#O KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. Ѩi"Õ`Ϋ (J#fl‰õΩ ÃÑO_ç¡ H͉õΩO_® `å<Õ =ÚO^Œ∞ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl `«=Ú‡_»∞) ѨiquÎ (`«=Ú‡_çH˜ q"åǨÏO [iyáÈ~Ú `å#∞ Jk ÖˉΩõ O_® =ÙO_çáÈ~Ú# J#fl) – D ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ "åiH© Hõ$„K«Û„ù =`«O KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ ^•HÍ â◊√kú ÖË^∞Œ . `«=Ú‡x Ѩufl ‰õÄ_® Hõ$„K«Ûù„=`«O KÕÜ«∂e. Hõ<åº^•`« JuHõ$„K«ÛùO KÕã¨∞HÀ"åe. W@∞=O\˜ q"åǨxfl KÕ~ÚOz# ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞_»∞ KåO„^•Ü«∞} „=`«O KÕÜ∂« e. JѨC_»∞QÍx giH˜ â◊√kú ÖË^∞Œ . J#fl QÆ∂x"å_À, =∞~°∞QÆ∞*’˚, #ѨÙO㨉Ωõ _À, #uÎ"å_À, [<å‡O^è∞Œ _À, W`«~° JOQÆ qÇ‘Ï#∞_À J~Ú`Õ =∂„`«O `«=Ú‡_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û#∞. ^À+¨O ÖË^∞Œ . xtÛ`å~°O÷ Ö’ Z=iHÀ "åQÆ`Ì Ü Î« ∞ÿ≥ # Hõ#º P =~°∞_»∞ Ѩ~^° âÕ "◊ ∞Õ yáÈ~Ú (WHõ ~å_»x `≥eã≤)<å, =∞$u K≥Ok<å, ã¨<åºã¨O ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl, #ѨÙO㨉Ωõ _»x `≥eã≤<å, Ѩu`«∞_≥· áÈ~Ú<å (P"≥∞) "Õ~˘Hõix =iOz q"åǨÏO KÕã¨∞H˘#=K«∞Û#∞. Ѩu`ÀÉÏ@∞, ã¨f^è~Œ ‡° =Ú##∞ã¨iOz, Jyfl „Ѩ"âÕ O◊ KÕÜÚ« ¢ãΑ `«# â◊s~°OÃÑ· Zxfl ~À=∂Å∞<åflÜ≥∂ J<Õflà◊á¡ ê@∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ x"åã¨=ÚO_»QÅÆ ^Œ∞★. ‰õΩHõ¯HÍ@∞H˜ QÆ∞~Ô #· "å_»∞ B+¨^¿Œè ã=#O QÍqOz QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl [Ñ≤¿ãÎ Jâ∫K«O áÈ`«∞Ok. ã¨fiÜ«∞OQÍ ^•xfl [Ñ≤OKÕ J~°›`« ÖËx"å~°∞ „ÉÏǨχ}∞<≥=i<≥<· å P„â◊~ÚOz ★

ã¨fã¨ÇϨ QÆ=∞<åxfl „Ѩã∞¨ `Î « ~å*ϺOQÆO x¿+kèOzOk – J#∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 262

PÜ«∞# KÕ`« D [áêxfl KÕ~ÚOKåe. K«O_®ÖÏ^Œ∞Å ^•fi~å K«OѨ|_ç# „ÉÏǨχ}∞_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ JyflǨϟ„u J~Ú`Õ PÜ«∞##∞ Ö∫H˜HÍyfl`À ^ŒÇϨ #O KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. PÜ«∞# Jã≤H÷ Åõ #∞ ¿ãHõiOz =∞~°Å =∞O„`«ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ PÜ«∞# Ü≥ÚHõ¯ JyflǨϟ„`«âßÅ #∞O_ç Jyflx `≥zÛ, JO`«‰Ωõ =ÚO^Õ áêÅ`À â◊√kú KÕã#≤ PÜ«∞# Jã≤H÷ Åõ #∞ JO^Œ∞Ö’ ^ŒÇϨ #O KÕÜ∂« e. =ºH˜Î Ѩ~^° âÕ O◊ Ö’ =∞~°}¿˜ ãÎ WHõ¯_ç Ѩi[#∞Å∞ `«=∞ QÆ$ǨÅÖ’<Õ ‰õΩâ◊Å`À P =ºH˜Î â◊s~åxfl `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ JyflH˜ PǨïuKÕÜ∂« e. P Ѩ~^° âÕ ◊ =∞$`«∞_»∞ JyflǨϟ„uÜ≥∞ÿ `Õ =∞$QÆK~« ‡° OÃÑ· P~°∞=O^ŒÅ ѨÖÏâ◊ P‰õΩÅ#∞ J`«x PHÍ~°OÖ’ Ѩéz tâ◊flÉèÏQÆOÖ’ â◊g∞, =$+¨}ÉèÏQÆOÖ’ J~°}© ÃÑ\˜ì ‰õΩ_çKuÕ *ÏQÍÖ’ J#flO ‰õΩO_»h Z_»=∞KÕu *ÏQÍÖ’ Ü«∞l˝Ü∞« áê„`«h =ÙOKåe. =HΔÀÉèÏQÆOÖ’ ™È=∞~°ãO¨ `«Ü∂« sÖ’ "å_Õ ~åu#∞OKåe. =ÚYÉèÏQÆOÖ’ <ÕuÖ’ =ÚOz# uÅÅ#∂, `«O_»∞ÖÏÅ#∂ <Õ„`åÅ =^ŒÌ <Õu‰õΩO_»#∂ LOKåe. Hõ#∞Å∞, K≥=ÙÅ∞, =Ú‰õΩ¯, <À~°∞ „áêO`åÅÖ’ z#fl z#fl |OQÍ~°∞ =ÚHõ¯Å#∞OKÕ Ñ¨^uúŒ ‰õÄ_® =ÙOk. WÖÏ JyflǨϟ„`«O Ü≥ÚHõ¯ ã¨=∞ã¨Î LѨH~õ } ° ÏÅ#∂ =ÙOz P JyflǨϟ„u TǨHõeÊ`« Hõà|ı ~åxfl 'J™œã¨fi~åæÜ∞« Ö’HÍÜ«∞ ™êfiǨ— J<Õ =∞O„`åxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ <Õux XHõ PǨïu xzÛ...JyflH˜ PǨïu KÕ¿ãÎ PÜ«∞#‰õΩ „|Ǩχ֒HõO „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. ǨÏOã¨, zÅ∞Hõ, „H“OK«O, K«„Hõ"åHõO, HÀ_ç, <≥=∞eÅÖ’ ^Õxx =kèOz<å XHõ ѨQÅÆ ∂ XHõ ~å„f LѨ"åã¨O KÕ¿ãÎ áêѨO áÈ`«∞Ok. <åÅ∞QÆ∞ HÍà◊§ Ѩâ√◊ =Ù#∞ (QÀ=Ù#∞ HÍ^Œ∞) ^Õxx =kèOz<å XHõ ~À[O`å xÅ|_ç, LѨ=ã≤Oz, QÍÜ«∞„ux [Ñ≤¿ãÎ áêѨâßOu HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. â◊¥„^Œ∞x =kè¿ãÎ Hõ$„K«Û„ù =`«O KÕÜ∂« e. "≥â· √◊ ºx ǨÏ`«º KÕ¿ãÎ JuHõ$„K«Û„ù =`«=Ú KÕÜ∂« e. Hõ„Δ uÜ«Úx K«OÑ≤`Õ W~°"·≥ ~Ô O_»∂, „ÉÏǨχ}∞x =∞$u <˘Ok¿ãÎ =ÚѨÊn KåO„^•Ü«∞} „=`åÅ∞ KÕÜ∂« e——. (J^蕺ܫ∞O – 107)

|$ǨÏã¨Êu „áÈHõÎ hu™ê~°O <≥·q∞ëê~°}ºOÖ’ â∫#HÍKå~°∞ºx l*Ï˝ã¨ "Õ∞~°‰õΩ J~°÷âßGOÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç# hu™ê~åxfl, XHõÑC¨ _»∞ WO„^Œ∞xH˜ |$ǨÏã¨Êu LѨ^tÕ Oz# ^•xfl, WÖÏ É’kèOK«™êQÍ_»∞ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬. ''â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! Wk ~åAÅ∞ – J#QÍ Ñ¨iáêʼnõΩÅ∞, "åºáê~° ™ê„=∂ *Ϻkè<`Õ Å« ∞, "åi QÆ∞~°∞=ÙÖˇ#· =Ú#∞Å∞, „ÉÏǨχ}∞Å∞ WÖÏ JO^Œ~∂° `≥Å∞ã¨∞ HÀ=Åã≤# q+¨Ü∞« =Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 263

ѨÙ~°∞ëê~°÷ K«`∞« +¨Ü ì ∂« xfl, J#QÍ ^è~Œ å‡~°ú HÍ=∞"≥∂HΔÍÅ#∞ ã≤kOú K«∞HÀ^ŒÅK«∞‰õΩ#fl "å_»∞ ã¨[#˚ ∞Å`À<Õ K≥eq∞KÕÜ∂« e. ^Œ∞~°#˚ ™êOQÆ`º« OÖ’<Õ |uˆH¿ã"å_»∞ WǨÏѨ~åÅ∞ ~Ô O_çO\˜H© K≥_`» å_»∞. ã¨kƒùóã¨OQÆO „Ѩ‰Ωõ sfi`« ã≤kHú Í=∞ó ã¨^•#~°ó I <åã¨kƒùiǨÏÖ’HÍÜ«∞ Ѩ~Ö° ’HÍÜ«∞ "åÇ≤Ï`«O II (PKå~°...108/2) ‰õΩΔ „^Œ∞x`À ã¨OÉèÏ+¨}Ï, ^Œ∞+¨μxì ^Œ~≈° #=¸, â◊„`«∞ ¿ã=‰õΩxÃÑ· „¿Ñ=∂, q∞„`«∞x`À q~À^è=Œ ¸, =¸~°∞xö ‰õΩѨ^âÕ =◊ ¸, ^Œ∞+¨ì ¢ãΑ #∞O_ç ã¨Ç¨ Ü«∞ ã‘fiHõ~} ° =¸ „Ѩ=∂^ŒH~õ ° =ÚÅ∞, ^Œ∞óY^•Ü«∞Hõ=ÚÅ∞. HÍÅ"≥Ñ· s¨ `«ºO =Å¡ q∞„`«∞x`À â◊„`«∞`«fi=¸, â◊„`«∞=Ù`À q∞„`«`fi« =¸ <≥éѨ=Åã≤ =zÛ#ѨÙ_»∞ Jk âßâ◊fi`«OHÍ^Œx =∞#ã¨∞Ö’ QÆ\Qì˜ Í J#∞‰õΩO@∂ *Ï„QÆ`QΫ Í x~°fiÇ≤ÏOKåe. HÍÅO |Ǩïâ◊H=Θ O`«O. ^•xx QÔ Å∞K«∞@ Hõ+™ì¨ ê^躌 O. Jk ^Œ∞~°u„Hõ=∞}©Ü∞« O. J^Õ „áê}∞Å#∞ Ѩiáêeã¨∞OÎ k, ã¨OǨÏiã¨∞OÎ k, „áê}∞Å∞ x„kã¨∞<Î åfl Jk x„kOK«^∞Œ . HÍÅ"Õ∞ =∂#= rq`«OÖ’x Jxfl Ѷ∞¨ \ÏìÅ#∂ x~°~‚ Úã¨∞OÎ k. |∞∞+¨μÖÏ~å! |$ǨÏã¨Êu É’^è#Œ Å=ÖË¡ WO„^•k ^Õ=`«Å∞ huA˝Å∞ ‰õÄ_» J~Ú<å~°∞. PÜ«∞# WOHÍ WÖÏ K≥áêÊ_»∞: ã≤u÷ =∞O`«∞ÅO`å Jâ◊fi"Õ∞^èÜ Œ ∂« QÆO K≥Ü∂« ºe. ^Õ=Ùà◊§#∞ ѨÓlOz#O`« ÉèHí „Î˜ â◊^ÅúŒ `À<Õ „ÉÏǨχ}∞Å#∂ ~å[~°∞¬Å#∂ ѨÓlOKåe. L`«"Î ∞≥ óÿ ã¨ÇϨ ™êOQÆ`º« O ѨO_ç`ó·≥ ã¨ÇϨ ã¨`¯« ^ä•O I JÅ∞ɡóú· ã¨ÇϨ q∞„`«`fi« O ‰õΩ~åfi}À <å=ã‘^uŒ II (PKå~°... 108/12) L`«=Î ∞ „ѨH$õ u QÆÅ =∞Oz"åi`À Hõeã≤ u~°Q_Æ O» , ѨO_ç`∞« Å`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ "åiH˜ ã¨ÖÏ¡ÑO¨ |∞#O^Œ∞ÖÏ¡ãO¨ |∞ HõeyOѨ*ãË ≤ L`«=Î ∞ Hõ^ÅŒä #∞ qâıëêÅ#∞ q#_»O, Ö’Éè∞í Å∞ HÍx "åi`À ¿ãflǨÏO KÕÜ∞« _»O – g\˜x áê\˜OKÕ |∞kú=∞O`«∞_»∞ ã¨∞YѨ_`» å_»∞. W`«~∞° Å#∞ xOkOK«∞@, Ѩ~∞° Å ^è<Œ åxfl JѨÇϨ iOK«∞@, =∞QÆ<åe`À ã¨~™° êÖÏ_»∞@, `«#k HÍx WO\˜Ö’ #∞O_»∞@ – Z#fl_»∂ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. =∞#H˜ "Õ∞Å∞ KÕ¿ã"å_»∞ Ѩ~∞° _≥<· å |O^è∞Œ "Õ† =∞#H˜ H©_∞» KÕ¿ã"å_»∞ |O^è∞Œ "≥<· å Ѩ~∞° _Õ Jx „QÆÇÏ≤ OKåe. Z=~°∞ =∞##∞ áÈ+≤™êÎ~À"åˆ~ =∂`åÑ≤`Å« ∞. â◊s~°O #∞O_ç ѨÙ\˜#ì ^Õ J~Ú<å "åºkèx `«yÖËÜ∞« _®xˆH K«∂™êÎ=Ú Hõ^•! ZHõ¯_À J_»qÖ’ ѨÙ\˜#ì ^≥<· å =∞O^Œ∞x =∞#Ö’ HõÅ∞ѨىõΩO\Ï=Ú Hõ^•!

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 264

Ѩ~À-Ñ≤ Ç≤Ï`«"å<£ |O^è∞Œ ~°ƒO^è∞Œ ~°Ñº¨ Ç≤Ï`«ó Ѩ~ó° I JÇ≤Ï`À ^ÕÇϨ *’ "åºkèi›`« =∂~°}º =∞ø+¨^OŒè II ã¨|O^è∞Œ ~ÀfiÇ≤Ï`Õ Ü«ÚHõóÎ ã¨Ñ`≤ å Ü«∞ã¨∞Î áÈ+¨Hóõ I `«x‡„`«O Ü«∞„`« qâßfiã¨ó ã¨^âÕ ’Ü«∞„`« r=º`Õ II (PKå~°...108/14,15) K«∂¿ã"å_Õ <ÕãOΨ , =∂xOk =∞O^Œ∞, |uH˜Ok T~°∞ Jx ÃÑ^ŒÅÌ O\Ï~°∞ Hõ^•! K≥ÑÊ≤ # Ѩxx JHõ~Δ åÖÏ =∞#™ê KÕ¿ã"å_Õ ¿ã=‰õΩ_»∞, "≥ÚÅÔH`ÕÎ q`«#Î "Õ∞ q`«#Î O, „Ñ≤Ü∞« OQÍ ã¨OÉèÏ+≤OKÕ^Õ ÉèÏ~°º, `«O„_çh `«eh¡ , =$^Œ∞Öú <·ˇ å ѨÓlOz áÈ+≤OKÕ"å_Õ H˘_»∞‰õΩ, QÆ∞}=O`«∞xQÍ ^è~Œ ‡° „Ѩ=$uÎ`À |uˆH"å_ç |`«∞Hˆ x["≥∞#ÿ |`«∞‰õΩ. WÖÏ HÍx "åà◊√§ |`«H_õ O» Éè∂í q∞H˜ |~°∞=Ù. ™êÉèÏ~åº Ü«∂ QÆ$¿ÇÏ^ŒHÍΔ ™êÉèÏ~åº Ü«∂ „Ñ≤Ü∞« O =^• I ™êÉèÏ~åº Ü«∂ Ѩu „áê}Ï ™ê ÉèÏ~åº Ü«∂ Ѩu„=`å II (PKå~°... 108/18) WÖÏO\˜ Ѩu„=`«ÜÚ« , ÃÑQ· Í ã¨∞O^Œi, =∞OQÆà„◊ Ѩ^HŒ Í~åºÅ∞ KÕÜÚ« #k, ^è~Œ ‡° Ѩ~åÜ«∞}, â◊$OQÍ~° ã¨∞YO HÀã¨O H͉õΩO_® Ѩل`« ã¨O`å#O HÀã¨O =∂„`«"∞Õ ã¨OQÆ=∂xfl HÀ~°∞H˘<Õk Ü«∞QÆ∞ ÉèÏ~°º ÅaèOz#"å_»∞ ^Õ"OÕ „^Œ∞x =Öˇ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`å_»∞. JÖÏH͉õΩO_® ZQÆ∞_»∞kQÆ∞_»∞ Hõ#∞flÅk, áêÑ≤x, HõÅǨτÑ≤Ü∞« , Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨μÅÃÑ· Pã¨HΘ HõÅkÜ≥∞ÿ # ÉèÏ~°º‰õΩ ^˘iH˜áÈ~Ú#"å_»∞ Zxfl =Ù<åfl, Jhfl =Ù<åfl ^Œi„^Œ∞_Õ. WÖÏO\˜ "å_»∞ ÃÑà◊§~Ú# ã¨fiÅÊHÍÅOÖ’<Õ =$^•ú=ã¨#÷ ∞ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. ^Œ∞+¨Ñì u¨ fl, ^Œ∞+¨qì ∞„`«∞_»∞, á⁄QÆ~∞° É’`«∞Éè$í `«∞ºÅ∞ QÆÅ"å_»∞ ã¨~Ê° =Ú#fl QÆ$ǨÏOÖ’ x=ã≤ã∞¨ #Î fl>Ë¡ ÖˇH¯õ . "åxH˜ ã¨∞YO =ÙO_»^∞Œ . âßOf =ÙO_»^∞Œ . ^Œ∞+¨ì™êOQÆ`åº<˘flkÖËã≤, =∞Oz"åi`À HõÅã≤"≥∞Åã≤ u~°∞QÆ∞`«∂ ~å„uO|=à◊√§ gÖˇ#· O`«=é‰õΩ Ñ¨Ù}Ϻ<Õfl ã¨Oáêkã¨∂Î ÉèQí =Æ O`«∞x x`«º`åfihfl =∞#Ü≥ÚHõ¯ Jx`«º`åfihfl `«Å∞ã¨∂<Î Õ rqOKåe. "ÕâߺÅOѨ@OÖ’ Ѩ_~» å^Œ∞. JÅÊ"≥∞#ÿ K«^∞Œ =Ù#fl"å_»∂ |ÅÇ‘Ï#∞_»∂ =∞Ǩâ◊HâΘ ßeQÍ ~°∂á⁄O^Œ=K«∞Û, ѨzÛHõ$`«Ñ¶¨Úfl_»x „Ѩ[ÅO`å J<Õ"å_»∞ ‰õÄ_® =∞Oz"å_≥· áÈ~Ú #=∞‡^Œy# =ºH˜QÎ Í ¿Ñ~˘O^Œ=K«∞Û, Jyfl K«ÅQ¡ Í HÍ=K«∞Û, =∞OK«∞x =Ú@∞ì‰Ωõ O>Ë "Õ_Qç Í `«QÅÆ =K«∞Û. HÍx "Õâº◊ ‰õΩ Ñ¨Ù~°∞+¨μxÃÑ· „¿Ñ=∞ ~å^Œ∞. ã¨∂`«∞_çÖÏ H˘#™êyOKå_»∞. hu™ê~åxfl =Ú#∞ÅH©Ü«∞™êQÍ_»∞. ^èŒ<åxfl ã¨OáêkOKåe HÍx, ^•xfl `«#‰õÄ, ¢ãÅΑ ‰õÄ, Ñ≤ÅÅ¡ ‰õÄ PѨ^=Œ zÛ#ѨÙ_»∞ "å_»∞HÀ=_®xH˜ Kåe#O`«=éˆH ^•K«∞HÀ"åe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 265

=~°O‚ HÀã¨"Ú≥ Hõ =ºH˜hÎ , „QÍ=∞O ~°HOΔ˜ K«|_»=Åã≤ =¿ãÎ `«Ñʨ xã¨~Ô `· Õ XHõ ‰õΩ@∞OÉÏhfl, =∞Ǩ#QÆ~åxfl HÍáê_»=Åã≤ =¿ãÎ [#Ѩ^•hfl `åºQÆO KÕÜ∞« =K«∞Û. P`«‡~°H} Δõ HÀã¨"∞≥ `ÿ Õ „QÍ=∞O, #QÆ~O° , ^ÕâO◊ , ^Õx<≥<· å Ѩi`«ºlOK«=K«∞Û#∞. `«º*Ë^HÕ Oõ ‰õΩř꺈~÷ „QÍ=∞™êºˆ~÷ ‰õΩÅO `«º*Ë`ü I „QÍ=∞O [#Ѩ^™Œ 꺈~÷ P`凈~ú Ѩ$kägO `«º*Ë`ü II (PKå~°...109/2) ^Œ∞+¨Kì i« „`«∞x WO\˜Ö’ #∞O_»_O» Hõ<åfl #~°HOõ Ö’ #∞O_»∞@ÜÕ∞ "Õ∞Å∞. ZO^Œ∞HõO>Ë #~°HOõ áêáêÅ#∞ ^ŒQOúÆ KÕã∞¨ OÎ k. |∞kú=∞O`«∞_≥ѨÙ_»∂ XHõ áê^•xfl ѨÓiÎQÍ ã≤÷~°OQÍ "≥∂Ñ≤# `«~°∞"å`Õ Ô~O_À HÍÖˇ`∞« `Î å_»∞. <ÕÅ q_çz ™ê=Ú KÕÜ∞« _»∞. JO>Ë XHõ KÀ@∞x =^ŒeáÈ=Ù#ѨÙ_»∞ WOH˘Hõ ^•xx ã≤^OúŒ KÕã∞¨ H˘<åflHõ<Õ Hõ^ÖŒ Ïe. ^Œ∞+¨[ì #∞ÅKÕ Ñ¨i"åºÑ¨"Î ∞≥ #ÿ ^Õâßhfl, LѨ„^Œ=„QÆã"Ψ ∞≥ #ÿ x"åã¨É∂íè q∞h, =∂Ü«∂q Ü≥∞ÿ # q∞„`«∞h U =∂„`«O ã¨OHÀzOK«‰Ωõ O_®, PÅ㨺O KÕÜ∞« ‰õΩO_® =kÖËÜ∂« e. Ñ‘<åã≤"å_ç KÕuÖ’ Ѩ_#ç ^è#Œ =¸, J`«ºO`« ^Œ∞+¨μ_ì ∂» , HÀÑ≤+ì‘ =^ŒÌ #∞#fl *Ï˝#=¸, QÆ∞}OQÍh â∫~°ºOQÍh ÖËx"åxH˜ QÆÅ ™œO^Œ~º° =¸, PѨ^Œ "ÕàÖ◊ ’ "≥ÚQÆO Kå>Ë¿ã q∞„`«∞_»∂ ZO^Œ∞‰õÄ Ñ¨xH˜~å~°∞. JkèHÍ~°OÖ’ =Ù#fl"å_çHÔ `· Õ ™êÜ«∞Ѩ__» ®xH˜ JѨiz`« =º‰õΩÅÎ ∞ ‰õÄ_® J`«∞º`åûǨÏO`À =ÚO^Œ∞‰õΩ =™êÎ~°∞. z\˜ÔHÖ’ q∞„`«∞Å~Ú áÈ`å~°∞. J^Õ =ºH˜Î Ѩ^ŒgK«∞`«∞º_≥·`Õ, Jã¨=∞~°∞÷_»x `ÕeáÈ`Õ Ñ¨iK«Ü«∞ã¨∞ÎÅ∞ ‰õÄ_® ѨÅHõiOK«~°∞. ã¨fiO`«"åˆ~ â◊„`«∞=ÙÖÏ K«∂™êÎ~∞° . (`«~∞° "å`« `≥Å∞QÆ∞Ö’ =zÛ# – JkèHÍ~åO`«=Ú#O^Œ∞ K«∂_»=Öˇ~å PÜ«∞Ü«∞º ™œÉèÏQƺ=ÚÖò – J<Õ ã¨∞ÉèÏ+≤`åxH˜ QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}"Õ∞ =¸ÅO HÍ=K«∞Û.) x["≥∞#ÿ q∞„`«∞_≥=~À PѨ^=Œ zÛ#ѨÙ_Õ `≥Å∞ã¨∞OÎ k. JÖψQ Ü«Ú^ŒOú Ö’ g~°`fi« =¸, UHÍO`«OÖ’ â◊√z`å, "≥É· =íè O H©} Δ O˜ z#ѨÙ_»∞ Ѩffl, ^Œ∞iƒùHOΔõ Ö’ Jukä „Ñ≤Ü∞« `«fiO xQÆ∞æ `ÕÅ`å~Ú. J#QÍ "åi Jã¨Å∞ ~°OQÆ∞Å∞ ɡ@ · Ѩ_`» å~Ú. =$HõOΔ H©}Δ Ñ¶Å¨ O `«º[Ou qǨÏQÍó â◊√+¨¯O ã¨~ó° ™ê~°™ê x„~°=Ì ºO ѨÙ~°∞+¨O`«º[Ou QÆ}H˜ Í „Éè+í Oì¨ #$ѨO =∞O„u}ó I ѨÙ+¨ÊO Ѩ~∞° º+≤`O« `«º[Ou =∞^è∞Œ áêó

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 266

^ŒQOúÆ =<åO`«O =∞$QÍó ã¨~fi° ó HÍ~°º=âß [˚<ÀÇ≤Ï~°=∞`Õ Hõ™êºã≤Î HÀ =Å¡Éóíè II (PKå~°...109/9) Z=iH˜ Ü≥∞=~°∞? z=iH˜ Ü≥∞=~°∞? Ѩà§◊ HÍѨ٠Py# K≥@∞ìx Ñ≤@Åì ∞ =keáÈ`å~Ú. ã¨~ã° ∞¨ û ZO_çáÈ=_»O "≥Ú^ŒÅ=QÍ<Õ JHõ¯_» "åÖËq WHõ "åÅ=Ù. "Õâº◊ Å∞ ^è<Œ åxfl Ñ≤O_Õã#≤ `«~∞° "å`« q@∞x WHõ `«=∞ QÆ∞=∞‡O `˘Hõ¯x=fi~°∞. "å_ç#, =∂_ç# ѨÓÅÃÑ· `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ "åÅ_»O =∂#∞‰õΩO\Ï~Ú. HÍe# J_»qx [O`«∞=ÙÅhfl `«ºl™êÎ~Ú. W=hfl "Õˆ~ P„â◊Ü∂« Å#∞ "≥`∞« ‰õΩ¯O@∂ áÈ`å~Ú. HÍ|\˜ì =Ú#∞ÖÏ~å! D "åº=ǨiHõ [QÆ`∞« ÖÎ ’ Z=~°∂ Z=iH© Ug∞ HÍ~°∞. Å∞|ú=∞~°÷ „Ѩ^•<Õ# âß¡Ñ∞¨¶ º=∞O[e Hõ~‡° }Ï I =¸~°Oö KèO« ^•#∞ =$`åκ K« Ü«∂^ä•`« ^äºÕ # ѨO_ç`O« II ã¨^•ƒù"#Õ Ç≤Ï `«∞+¨ºOu ^Õ"åó ã¨`∞« Ê~°∞ëêó kfi*Ïó I W`«~ˆ MÏ^Œºáê<Õ# =∂#^•<Õ# ѨO_ç`åó II (PKå~°...109/10,11) Ö’aèH˜ U^À~°∂ѨOÖ’ ^è<Œ åxfl¿ãÎ `≥QÆ =ÚK«Û@Ѩ_áç È`å_»∞. P ~°HOõ QÍ "å_ç =∞#ã¨∞#∞ ÔQÅ∞K«∞HÀ=K«∞Û#∞. JÖψQ JO[eOz L^•~°z`«∞ÎÅ#∂, á⁄QÆ_»ÎÅ`À =¸~°∞öÅ#∂, `åuÎ fiHõK~« Û° ^•fi~å q^•fiOã¨∞Å#∂, =∞Oz =∞#ã¨∞ KÕ`« L#fl`åÖ’K«#Å KÕ`« ^Õ=`«Å#∂ ã¨[#˚ ∞Å#∂ kfiAÅ#∂ =∞Oz KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û#∞. J#fláê<åÅ`À ™ê=∂#∞ºÅ#∂, =∂# ã¨=∂‡<åÅ`À ѨO_ç`∞« Å#∂ PHõ@∞ìHÀQÆÅ=Ú. #kx #=Ú‡H˘x XHõ KÀ@ =ÙO_çáÈ"åÅ#∞HÀ=_»O `≥e"≥#· ѨxHÍ^Œ∞. Jk JuQÍ xO_ç<å ѨÓiÎQÍ ZO_ç<å =ÚѨC `«Ñʨ ^Œ∞. JÖψQ QÀà◊§`À H˘=Ú‡Å`À =ÙO_Õ [O`«∞=Ù Å#∂ PÜ«Ú^è•xfl ^èiŒ Oz uiˆQ"åih, ~å[ Ѩi"å~åhfl qâ◊fiã≤Oz LO_çáȉõÄ_»^∞Œ . #n<åOK«#v <åOK« â◊$Oy}ÏO â◊Gáê}˜ <åO I qâßfi™È<≥=· Hõ~=ΰ ºó ¢ãΑ +¨μ ~å[‰õΩÖË+μ¨ K« –– (PKå~°... 109/14) ★ J~°<÷ åâ◊O =∞#™êÎÑO¨ QÆ$¿ÇÏ^Œ∞â◊Ûi`åxK« I =OK«#O KåѨ=∂#O K« =∞u=∂<£ # „ѨHÍâ◊Ü∞Õ `ü II (PKå~°... 109/15) D „ѨÑO¨ K«OÖ’ ^À+¨O ÖËx =Oâ◊O, ~ÀQÆ Ñ‘_`ç ∞« Å∞ HÍx =∞#∞+¨μÅ∞, ^Œ∞ód`«∞Å∞ HÍx "å~°∞, JǨÏOHÍ~åxfl QÔ Å∞=QÆey# ^è#Œ =O`«∞Å∞, ^Œ∞~°#˚ ∞Å =Å¡ ^≥|ƒu#x"å~°∞ LO_»~°∞. ★

J==∂#=Ú#∞, ^è#Œ #+¨=ì Ú#∞ „ѨHÍâ◊=Ú KÕÜ∞« ~å^ŒO^Œ∞~°∞ J<Õ huK«O„kHõ ã¨∂H˜HÎ ˜ ‰õÄ_» QÆ~∞° _» ѨÙ~å}"Õ∞ =¸ÅO. (â’¡ 109/15)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 267

ZKÀÛ@<≥`· Õ =ºH˜HÎ ˜ Q“~°=O ÅaèOK«^À, P^ŒiOKÕ"å~°∞O_»~À, |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅ∞ ÖË~À, q^•º ÖÏÉèí J=HÍâ◊"∞Õ =ÙO_»^À JKÀÛ@∞#∞ gÖˇ#· O`« "ÕQOÆ =^ŒeáÈ"åe. ^è#Œ ã¨OK«Ü∞« O KÕ¿ã"å_»∞ ^•x<≥O`« =é‰õΩ ~°HOΔ˜ K«QÅÆ _À ‰õÄ_® PÖ’zOK«∞HÀ"åe. ~åAÅ∞, KÀ~°∞Å∞ ^•x *’eH˜ ~å‰õΩO_® HÍáê_»∞HÀQÆÅQÍe. JѨC_≥<· å „áê}ÏÅ#∞ Ѩ}OQÍ ÃÑ\˜ì H˘O_˘HõKÀ J<åºÜ«∂xH˜ X_çQÆ\ ˜ì ã¨OáêkOz# ™⁄=Ú‡ "åx`À Ѩ~Ö° ’HÍxH˜ "≥à§◊ ^Œ∞ HÍh `«`û« Oáê^Œ#HÔ · "å_»∞KÕã#≤ áêáêÅ∞ "åxx #~°HOõ ^•HÍ#∂ =∞~°∞[#‡Å Ö’#∂ ‰õÄ_® J#∞ã¨i™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì J^èŒ~°‡O, Ö’ÉèíO ѨxH˜~å=Ù. ™ê^è•~°}OQÍ W@∞=O\˜ J^è•i‡‰õΩÅ∂, Ö’Éè∞í ÖË =∞~°∞[#‡Ö’ Hõ_∞» áê~°QÆ ‰õÄ_»∞QÍh `«Å^•K«QÆ QÆ∂_»∞ HÍh K«e<åѨQ=Æ Å∞=Å∞QÍh ÖËx ^Œi„^Œ∞Å∞QÍ, ~ÀQÆ∞Å∞QÍ r=<åxfl QÆ_∞» ѨÙ`«∞O\Ï~°∞. g~°O`å ^•#O,^è~Œ ‡° O ÖËx XHõ<å\˜ N=∞O`«∞ÖË. =∞#O W@∞=O\˜ "å~°∞ =∞##∞ Ü«∂zã¨∞#Î flѨÙ_»∞ =∞#H˘Hõ ÃÇÏK«ÛiHõ KÕã∞¨ <Î åfl~°x J~°Oú KÕã∞¨ HÀ"åe. 'F~Ú =∂#=ÙÖÏ~å. g∞~°∞ J<åºÜ«∂Å∞ KÕã,≤ ^•<åÅ∞ KÕÜ∞« ‰õΩO_® |uˆH¿ãÎ =KÕÛ [#‡Ö’ =∂ÖψQ J_»∞‰õΩ¯u<åe— tHΔÍÜ«∞Ou K«Ü∂« K«O`Õ ^ÕÇÏ‘ u Hõ$Ѩ}Ï [<åó I J=¿ãÜ ÷ ∞« =∞^•#㨺ó =∂ Éè∂í ^Õ=O Éè"í å#Ñ≤ II (PKå~° 109/25) Ñ‘<åã≤"åx ^è#Œ O Ü«∞*Ï˝Å‰õΩ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ^» ∞Œ ("å_»∞ KÕÜ∞« _»∞ HÍ|\˜)ì „ÉÏǨχ}∞Å#∞ KÕ~^° ∞Œ ("å_ç=fi_»∞ HÍ|\˜)ì z=iHõk KÕ~ˆ k ~åA#∞ (ÖωõΩ¯O\Ï_»∞ HÍ|\˜)ì ÖË^• ^˘OQÆ#∞. (^ÀK«∞‰õΩO\Ï_»∞ HÍ|\˜)ì . q^Œº#∞ x~°O`«~O° J^躌 Ü«∞#"≥∂, JÉèϺã¨"∂≥ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ =ÙO_»Háõ È`Õ ^•xx =∞izáÈ`åO. â◊HΘ ‰õÄ_® JO`Õ. ^˘OQÆx HõqΔ ∞OK«_O» QÍx z#fl tHõΔ "Õã≤ Ti g∞kH˜ =^Œe "ÕÜ∞« _»OQÍx ‰õÄ_»^∞Œ . "åxH˜ ã¨~Ô #· tHõΔ =∞~°}^ŒO_»<.Õ ^Œ∞+¨μ_ì #·≥ q∞„`«∞x ^Œ∂~°OQÍ =ÙOKåe.Z^Œ∞~Ô `· Õ Ñ¨ÅHõiOz ZÖÏQÀ áêiáÈ"åe. J^Õ "åxH˜ tHõ.Δ ¢ãHΑ ˜ ã¨~Ô #· tHõΔ P"≥∞#∞ `«# â◊Ü∞« ºÃÑ· H͉õΩO_® "Õ~ˆ XO@iQÍ Ñ¨_∞» HÀɡ@_ì O» . „ÉÏǨχ}∞xH˜ tHõΔ "åxx ^ÕxH© Ñ≤Å=Hõ áÈ=_»"∞Õ . Ѩxx ÃÑOK«_O» ^•fi~å Éè$í `«∞ºh, ^Œ∞óYO HõeyOKÕ ã¨OѶ∞¨ @# =zÛ#ѨÙ_»∞ |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅ#∂, qѨ`å¯ÅOÖ’ q∞„`«∞h, Sâ◊fi~°ºO #+¨"ì ∞≥ áÿ È~Ú#ѨÙ_»∞ ¢ãhΑ *Ï„QÆ`QΫ Í QÆ=∞xOK«H¯õ ~°Ö‰Ë Ωõ O_®<Õ "åi ~°OQÆ∞Å∞ ɡ@ · Ѩ_`» å~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 268

*ÏhÜ«∂`ü „¿Ñ+¨}Ë Éè$í `åº<£ ÉÏO^è"Œ å<£ =ºã¨<åQÆ"∞Õ I q∞„`«=∂Ѩk HÍÖË K« ÉèÏ~åºOK« qÉè=í HõÜ Δ ∞Õ II (PKå~°...109/32) ¢ãHΑ ˜ ѨÙ~°∞+¨μx Hõ<åfl ~Ô O_çO`«Å∞ PǨ~°=¸, <åeæO`«Å∞ |∞nú, PiO`«Å∞ FÑ≤HÍ, Zxq∞k ~Ô @∞¡ HÍ=∞ "åOKèå =ÙO_®Åh, =ÙO\ÏÜ«∞h ÃÑ^ŒÅÌ O\Ï~°∞. ã¨fiѨflO =Å¡ x„^ŒÃÑ· q[Ü«∞O ÅaèOѨ^∞Œ . J#QÍ HõÅÅ =Å¡ x„^Œ K≥_∞» `«∞O^Õ QÍh f~°^∞Œ . HÍ=∞O`À ¢ãxΑ QÔ Å∞K«∞H˘#∞@ J™ê^躌 O. WO^è#Œ O`À Jyflx `«$Ñ≤ÑÎ é ¨ K«Ö=Ë Ú. =∞^ŒºO`À ^•Ç¨hfl f~°ÛÖË=Ú. ¢ãHΑ ˜ ™œHõ~åºÅ#∞ Hõeyã¨∞#Î flH˘nÌ P"≥∞‰õΩ HÀiHõÅ∞ ÃÑiyáÈ`«∞O\Ï~Ú. Hõé=] ÚHõ¯Å#∞ "Õã∞¨ #Î fl H˘nÌ Jyfl =∞iO`« ~åA‰õΩO@∞Ok Hõ^•! #^Œ∞Å∞ `«#Ö’ HõÅ∞ã¨∞#Î fl H˘nÌ ã¨=Ú„^Œ∞xH˜ ^•Ç¨Ï=¸ JÖψQ ÃÑiyáÈ`«∞O@∞Ok. „Ñ≤Ü∞« =K«<åÅ∞, HÀiHõÅ ã≤k,ú ã¨∞MÏÅ∞, Ѩل`«∞Å∞ – WÖÏO\˜=hfl =ã¨∞#Î flH˘nÌ WOHÍ HÍ"åÅ<Õ J<Õ"åˆ~ `«Ñʨ WHõ KåÅ∞ J<Õ"å~°∞O_»~∞° . "≥∂Hõ=Δ ∞<Õk =<åÅÖ’<À Ѩ~fi° `åÅÃÑ#· <À =∂„`«"∞Õ ^˘~°H^õ ∞Œ . `«#‰õΩ ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ∞ qkèOz# Hõ~‡° #∞ `«`Ê« ~°``« À ^≥"· å~°Ê}OQÍ KÕã∂¨ ,Î Q“~°=OQÍ |`«H_õ ®xH˜ Kåe#O`« =∂„`«"Õ∞ ^èŒ<å<åfli˚ã¨∂Î, âßG zO`«#ÃÑ· ~°H˜Îh, `«# ÉèÏ~°ºÃÑ· =∂„`«"Õ∞ J#∞~°H˜Îh ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ l`ÕO„kÜ«Ú_≥,· Jukä¿ã"åx~°`∞« _≥· r=<åxfl QÆ_¿ç Ñ ã¨`∞« Ê~°∞+¨μ_»∞ PÜ«Ú=Ù fi#O`«<Õ ã¨fiO`« WO\˜#∞O_Õ "≥∂HõÑΔ ^¨ •xfl KÕ~∞° HÀQÆÅ_»∞. ã¨fi~°Oæ ZHõ¯_À PHÍâ◊OÖ’ =∂„`«"∞Õ LO^Œ#∞HÀ_®xH˜ ÖË^∞Œ . ã¨`¯« ~°‡ x~°`∞« _≥#· ѨÙ~°∞+¨μxH˜ `«# Ö’y\’¡<Õ J#∞‰õÄÅ=u, ã¨∞O^Œi, ã¨=Úz`åÅOHÍ~° Éèí∂+≤`«, P~ÀQƺ=O`«∞~åÅ∞ J~Ú# ÉèÏ~åº, Z=ih Ü«∂zOK«‰Ωõ O_® Ñ‘_Oç K«‰Ωõ O_® |`«∞‰õΩ [iˆQ "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∂ =ÙO>Ë J^Õ ÉèÏQƺ=Ú, J^Õ ã¨fi~°=æ Ú. ã¨fiÉèÏ=ã≤^OúŒ QÍ<Õ ^è~Œ ‡° q~°∞^ŒOú QÍ Ñ¨uH˜ „Ѩu‰õÄÅOQÍ =ÙO_Õ ¢ãÅΑ ∞ ^•<åxH© =∂<åxH© âß„™êÎÅH© â◊„™êÎÅH© ÖÁOQÆ~∞° . ("åi`À „|`«H=õ Åã≤~å=_»"∞Õ #~°HOõ ) # ^•<Õ# # =∂<Õ# <å~°=˚ <Õ # ¿ã=Ü«∂ I # â◊„¿ã}Î # âß„¿ã}Î ã¨~fi° ^ä• q+¨=∂ó „ã≤Ü Î ∞« ó II (PKå~°... 109/45) q^•º~°˚#, ^èŒ#ã¨O„QÆǨÏO, Ѩ~°fi`å~ÀǨÏ}O, Jcè+¨ìã≤kú, ^èŒ~å‡K«~°}O, – D J~ÚkO\˜h FÑ≤HQõ Í „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ ™êkèOK«∞HÀ=Åã≤ =ÙO@∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 269

^Õ=ѨÓ[<åkHõ Hõ~‡° Å∂, „ÉÏǨχ}∞ÅH˜KÛÕ ^•#=¸, ã¨kfi^Œº =∞Ozq∞„`«∞_»∂ – Wq =∂#=ÙxH˜ rq`« Ѩ~º° O`«=¸ ã¨Ç¨ Ü«∞HÍ~°∞Å=Ù`å~Ú. ÉÏźHÍÅOÖ’ q^Œºh, Ü«Ú"å=ã¨Ö÷ ’ ^è<Œ åhfl J#∞‰õÄÅ=uÜ≥∞ÿ # Ѩuflh ã¨OáêkOK«∞HÀÖËx "å~°∞ ã¨∞Y=O`«"∞≥ #ÿ rq`åxfl QÆ_Ñ» Ö¨ ~Ë ∞° . q^•º~°#˚ XHõ Láêã¨#. P Láêã¨<å HÍÅOÖ’ =∞x+≤H˜ Éè’[<åxfl QÆ∞iOz# PÖ’K«#~å‰õÄ_»^∞Œ . q^Œº HÀã¨O, J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ ,Õ QÆ~∞° `«‡O`«∞x =Öˇ, ZO`« ^Œ∂~°"∞≥ <ÿ å áÈ"åe. gÖˇ#· O`« "ÕQOÆ QÍ áÈ"åe. â◊√+¨¯`«~°¯O =Å¡ Z=iH© „ѨÜ≥∂[#=ÚO_»^Œ∞. ã≤^•úO`« ™ê÷Ѩ#=Ú ˆH=ÅO `«~¯° =∂„`å# [~°Q^Æ ∞Œ . ^è~Œ ‡° O ‰õÄ_® `«~¯° =Ú ##∞ ã¨iOz=ÙO_»^∞Œ . Ѩiã≤`÷ ∞« Å#∞ |\˜ì ^è~Œ ‡° O =∞ǨÏ~°∞¬ÅKÕ P^ÕtOѨ|_»∞`«∞Ok. `«~ˆ ¯- „Ѩuëꪄâ◊√`«Ü∂≥ qaè<åfló <å™ê=$+≤~º° 㨺 =∞`«O # aè#flO I ^è~Œ ‡° 㨺 `«`Ϋ fiO xÇ≤Ï`«O QÆ∞ǨÜ«∂O =∞Ǩ[<ÀÜÕ∞# QÆ`ó« ã¨ÑO¨ ^ä•ó II (PKå~°...109/52) PHÍ~°O, ã¨OHˆ `«O, QÆu, KÕ+,ì¨ =∂@, Hõ#∞Å∞, =ÚY=Ú – =∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ JO`«ó Hõ~} ° g\˜ ^•fi~å |Ü«∞@Ѩ_áç È`«∂<Õ =ÙO@∞Ok. g\˜x |\˜ì J=`«e"åx Jã¨Å∞ ~°OQÆ∞x Hõ#∞Q˘x J=QÆ`O« KÕã∞¨ HÀQÆey# "å_Õ x["≥∞#ÿ q^•fiOã¨∞_»∞. [O`«∞=ÙÅÖ’ QÆ∞éÏ]xH©, U#∞QÆ∞H© D â◊HΘ H˘O`« =é‰õÄ =ÙO@∞Ok.—— (J^蕺ܫ∂Å∞ 108, 109)

hu™ê~°O ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ WOHÍ WÖÏ K≥áêÊ_»∞, ''=∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! ã¨∞xtÛ`å~å÷xfl =kÖËã≤ JxtÛ`« Ѩ^•~å÷Å#∞ ¿ãqOKÕ"å_»∞ ~Ô O_çO\˜H© K≥_`» å_»∞. "åQ∑"É·≥ =íè O ÖËx =ºH˜Î Ü≥ÚHõ¯ q^Œº, Ñ≤iH˜"åx KÕuÖ’x PÜ«Ú^èOŒ =Öˇ<Õ "åxH˜ ѨxH˜~å^Œ∞. JO^è∞Œ x ÉèÏ~°º Ü≥ÚHõ¯ JO^Œ=¸ JO`Õ. ã¨∞O^Œ~° Éè’[º Ѩ^•~å÷Å Hõeg∞, "å\˜x JiyOK«∞H˘<Õ â◊H,Ω ~°∂Ѩ=uÜ«∞QÆ∞ ÉèÏ~åº, P"≥∞#∞ Jxfl q^è•ÖÏ ã¨O`«$Ñ≤ΠѨéK«QeÆ Qˆ â◊H,Ω ^è#Œ =¸, "≥É· =íè =¸, ^•#O KÕ¿ã |∞nú – W=hfl Q˘Ñ¨Ê `«Ñ㨠∞¨ û#∞ KÕã#≤ "åiˆH Åaè™êÎ~Ú. "Õ^•xH˜ ѶŨ O JyflǨϟ„`«O† q^Œº Ü≥ÚHõ¯ Ѷ֨ ÏÅ∞ jÅ=¸, ã¨^•Kå~°=¸† ¢ãΑ =Å¡ ÖÏÉèOí ~°`åº#O^ŒO, Ѩل`«„áêÑ≤†Î JÖψQ ^è#Œ O =ÙO_Õk ^•<åxH©, Éè’QÍxH©.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 270

^è#Œ O LO_®e HÍh J#~å÷xfl `≥zÛ ÃÑ>Ëì ^è#Œ O JaèÅ+¨}Ü © ∞« O HÍ^Œ∞. =∞}˜x HÀ~°∞HÀ=K«∞Û. HÍx áê=ÚѨ_Q» ÃÆ Ñ· #∞#fl =∞}˜ HÀã¨O áê‰õΩÖÏ_»‰Äõ _»^∞Œ Hõ^•! JyflǨϟ„`«O HÀã¨O ǨÏqëêº<åflxfl `«‰õΩ¯= ™ê÷~Ú "åx =^ŒÌ #∞O_ç ‰õÄ_® „QÆÇÏ≤ OK«=K«∞Û. ÉÏʼnõΩx =^ŒÌ #∞O_≥<· å ã¨∞ÉèÏ+≤`åxfl PÅH˜Oz P^ŒiOKåe. ã¨fi~°=‚ Ú JѨq„`« ™ê÷#OÖ’ =Ù<åfl KÕlH˜¯OK«∞HÀ=K«∞Û. JÖψQ hK«=ºH˜Î =^ŒÌ „âı+ª¨ q^Œº =ÙO>Ë xã¨ûOHÀK«OQÍ P q^Œº#∞ <Õ~∞° ÛHÀ=K«∞Û. ~åA`À¿ãflǨÏO =∞OzkHÍ^Œ∞. ¢ã‘Î tâ◊√=ÙÅ∞ =∂„`«"Õ∞ [xOKÕ ‰õΩ@∞O|=Ú Ü«∞[˝Ü∂« QÍ^Œ∞Å∞ KÕÃã<· å Ѩل`« ã¨O`å<åxfl á⁄O^Œ=Åã≤ =ÙO@∞Ok. q"ÕH=õ O`«∞_»∞ `«# =Oâ◊OÖ’x "å~°O^Œih ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ `À Hõeã≤=ÙO_ÕÖÏ KÕ™êÎ_∞» . Ñ≤ÅÅ¡ #∞ q^•º^躌 Ü«∞#OÖ’ =∞QÆ∞flÅ#∞ KÕ™êÎ_∞» . â◊„`«∞=ÙÅ#∞ „Ѩ=∂^•ÅÖ’ =ÚOK«∞`å_»∞. `«#H˜+μ¨ Öì #·ˇ "åix ^è~Œ ‡° =∂~°Oæ Ö’ #_çÑO≤ KÕ „ѨÜ∞« `«flO KÕ™êÎ_∞» . Éè$í `«∞ºÅ#∂, PÉè~í } ° ÏÅ#∂ "Õ\ H˜ ˜ `«y#KÀ@¡Ö’ "å\˜#∞OKåe. K«∂_®=∞}˜x HÍeH˜ ÃÑ@∞ìHÀÖË=Ú Hõ^•! HÍ|\˜ì Éè$í `«∞ºx Hõ~∞° }˜OK«=K«∞Û HÍx <≥uHÔÎ H˜¯OK«∞HÀ~å^Œ∞. =∞#ã≤fiÜ≥∞ÿ # =∞#∞A_»∞ ѨÓÅQÆ∞uÎ =Öˇ #~°∞Å `«ÅÅÃÑ<· <·≥ å =ÙO_®e ÖË^• J_»qÖ’<Õ ~åeáÈ"åe. =∞}©ÅHͯ H˘O_˘HõKÀ Hõe¿ã =ÙO_»=K«∞Û. ã¨fiK«ÛOù QÍ ã¨fiÜ«∞O „ѨHÍâ◊ =∂#OQÍ =ÙO_Õ =∞}˜x ÅHõ¯ ã¨Ç¨ Ü«∞O`À PÉè~í } ° ÏÅÖ’ J=∞~°∞™êÎ~∞° . J~Ú<å ^Õx qÅ∞= ^•x^Õ. QÆ∞é]O, U#∞QÆ∞, W#∞=Ú, Hõé,] ~å~Ú, |@ì, P_»k, =∞QÆ"å_»∞, h~°∞ – W=hfl Hõeã≤ XˆH KÀ@ =ÙO_»=K«∞Û HÍx ^Õx qÅ∞= ^•x^Õ. J~°O÷ =Å¡ ™ê^è•~°}OQÍ =KÕÛ J#~å÷Å∞ ^≥"· å#∞„QÆÇϨ =Ú#fl "åxH˜ ~å=Ù. HÍ|\˜ì ^Õ=Ùx ѨÓlOKåe. H˘xfl H˘xfl Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ ã≤Q∞Æ æ ÖË^• a_çÜ∞« =Ú ÖË^• "≥ÚQÆ=∂@=Ú Ñ¨xH˜~å=Ù. _»|∞ƒ ~å=Åã≤# KÀ@, „ѨÜ∂≥ QÍÅÖ’#∞, HÍ~°ºã≤kú „ѨÜ∞« `«flOÖ’#∞, Éè’[# "Õà,◊ ã¨O™ê~° =º=Ǩ~°OÖ’#∞ Å[˚#∞ Ѩi`«ºlOKåe. Z@∞=O\˜ T~°#∞O_®Ö’ Z=~°∞ K˘Ñ¨Ê_»‰Ωõ #fl\˜ì T~°∞ K˘~°‰Äõ _»^À q#O_ç★. ^èxŒ #ó „â’„uÜ≥∂~å*Ï #n "≥^· ºŒ ã¨∞ΠѨOK«=∞ó I ѨOK«Ü∞« „`« # q^ŒºO`Õ #‰õΩ~åº`ü `«„`« ã¨Oã≤`÷ O« II (PKå~°...110/26) ★

Hõhã¨O Ѩ^àÕ §◊ H˜O^Œ\ ^˜ •HÍ „Ѩu `≥Å∞QÆ∞ <À\Ï Ñ¨Å∞Hõ|_ç# QÆÅ ã¨∞=∞u Ѩ^ºŒ O 'JÑ≤ÊK«∞Û "å_»∞ "≥^· ∞Œ º_»∞—H˜ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}"Õ∞ =¸ÅO – J#∞)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 271

^•#^è~Œ å‡Å∞ ÖËxKÀ@, ~åHõáÈHõÅ∞ Hõ#|_»x KÀ@, J#∞z`åKå~°∞Å#∞ ÉèÜ í ∞« ÃÑ\˜ì P¿Ñ Ü«∞O„`åOQÆO Ѩx KÕÜ∞« x KÀ@, „Ѩ[Å∞ ã≤Q∞Æ xæ z#flѨC_Õ =kÖËã#≤ KÀ@ – Jk ZO`« ~°=∞º"≥∞#ÿ „QÍ=∞"≥∞<ÿ å, #QÆiÜ≥∞ÿ <å – XHõ¯ ~À*ˇ<· å xÅ∞=~å^Œ∞. JÖψQ ^≥=· A˝Å∞, "Õ^A Œ Å˝ ∞, áêʼnõΩ_»∞, ã¨[#˚ ∞Å∞, [Åã¨=∞$kú J#QÍ h\˜=ã¨u ÖËxKÀ@‰õÄ_® xÅ∞=~å^Œ∞. (J^蕺ܫ∞O – 10)

~å[hu (Wk P ~ÀAÅÖ’ ~åAH˜ ѨxH˜=zÛ# hu. WѨÙ_»∞ ~åAÅ∞ ÖË~∞° . J~Ú<å ~å*ÏkèHÍ~åÅ∞QÆÅ "å~°∞<åfl~°∞. „ѨÉ∞íè `«fi=ÚOk. HÍ|\˜ì <Õ\ ˜ ã¨=∂*ÏxH˜ ‰õÄ_® D h`«∞Å=ã¨~°O) „Ѩ[Å#∞O_ç Ѩ#∞flÅ~°∂¿Ñ}Ï _»|∞ƒ =ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« _»O `À@=∂e =∞$^Œ∞=ÙQÍ `å#∞ ÃÑOz# "≥ÚHõ¯ #∞O_ç ★ѨÓÅ∞ HÀã≤#@∞¡O_®e. JO`ÕHÍx =O@ K≥é‰õΩ HÀã¨O K≥@∞ì #~°H#˜ @∞¡O_»‰Äõ _»^∞Œ . W`«~° ~å*ϺŠ#∞O_ç =zÛ# „^Œ"åºÅ#∞ ~åA ã‘fiHõiOKåe. Jq áê_≥á· È`Õ, qiy# áêÅ#∞=Öˇ, `«ºlOKåe. áêÅ HÀã¨O P=Ùx "å_»∞HÀ"åeQÍx á⁄^Œ∞QÆ∞#∞ HÀã≤"Ü Õ ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . JÖψQ ~åA ^èxŒ ‰õΩÅ#∂ "å_»∞HÀ"åe. ã¨`º« O =∞<À~°=∂ó HÍ=∂ó ã¨`º« O ~°=∂º qÉè∂í `«Ü∞« ó I H˜O`«∞"≥=· x`åáêOQÆ ÉèOí y Ö’ÅOÇ≤Ï rq`«O II "庄Ѷ∞‘ = u+¨uª [~å Ѩi`«~Ü ˚° ∞« Of ~ÀQÍâ◊Û â◊„`«= W= „ѨÉ=íè Ou QÍ„`Õ I PÜ«Úó Ѩi„ã¨=u aè#flѶ∞¨ \Ï k"åOÉè’ Ö’HÀ# Kå`«‡Ç≤Ï`«=∂K«~f° Ç¨Ï HõtÛ`ü II (PKå~°...111/9,10) Jhfl ã¨`º« OÖÏQÍ âßâ◊fi`«OÖÏQÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú. HÍx Sâ◊fi~°ºO, Éè’QÍÅ∞, ¢ã,Α „¿Ñ=∞, Ѩ^qŒ =O\˜q ã¨`åºÅ∂ HÍ=Ù x`åºÅ∂ HÍ=Ù. Jã¨Å∞ HõxÑ≤OK«x ~ÀQÆO, =Úã¨e`«#O, =∞$`«∞º=Ù =∂„`«"∞Õ x`«º ã¨`åºÅ∞, âßâ◊fi`åÅ∞. HÍ|\˜ì ~å*ˇ<· å „Ñ¨[Öˇ<· å ^è~Œ å‡K«~} ° ~°‰Ωõ ÖÎ ·ˇ rqOKåe. ★

D ÉèÏ"å<Õfl ѨÙ=ÙfiÖ’Oz `«∞"≥∞‡^Œ `Õ<#≥ ∞ ÖÏy#O`« =∞$^Œ∞=ÙQÍ <˘Ñ≤Ê ÖˉΩõ O_® „Ѩ[Å #∞O_ç „Ñ¨É∞íè `«fi=Ú Ñ¨#∞flÅ∞ =ã¨∂Å∞ KÕÜ∂« Åx K≥áêÊ_»∞. J~°âú ßGOÖ’ Kå}‰õΩº_»∞. (QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}OÖ’ ‰õÄ_® =ÙOk 123/5)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 272

Ѩ~„° ã‘ÅÎ Ö’ `«eh¡ , Ѩ~„° ^Œ=ºOÖ’ =∞\˜hì , ã¨~fi° „áê}∞ÅÖ’ `«# P`«‡h K«∂_»QeÆ y# "å_Õ x["≥∞#ÿ q^•fiOã¨∞_»∞. Ѩ^qŒ HÀã¨O „ѨÜ∞« uflOKÕ"å_»∞ P Ѩxx „Ѩ[ÅHÀã¨O KÕÜ∞« _»∞.`«# HÀã¨"∞Õ KÕ™êÎ_∞» . Jk HõOΔ `«=º"Õ∞ HÍx P Ѩ^qŒ =Å¡ =zÛ# JkèHÍ~åhfl Sâ◊fi~åºhfl „Ѩ*’ѨÜ∂≥ QÆ Hõ~°"≥∞ÿ# Ü«∞[˝Ü«∂QÍ^Œ∞ʼnõÄ ^•<åʼnõÄ qxÜ≥∂yOz#"å_Õ #~°HÍxH˜ áȉõΩO_® =ÙO\Ï_»∞. (~å*ϺO`Õ #~°HOõ , „^è∞Œ =O – J<Õ <å#∞_ç "åxH˜ =iÎOK«^∞Œ ) ~åAÔH<· å „Ñ¨[ÅÔH<· å ^è#Œ O J`«ºO`« =ÚYºO. ^è#Œ =O`«∞xH© q∞„`«, |O^è∞Œ , ÉÏO^è=Œ ÙÅ∞O\Ï~°∞. J`«x<Õ =∞ǨѨÙ~°∞+¨μ_»h, ã¨=∞~°∞_÷ h» H˘xÜ«∂_»`å~°∞. ^è#Œ O HÀÖ’Ê`Õ J^Õ =ºH˜Îx JO^Œ~°∂ =kÖË™êÎ~°∞. "å_»ã¨Å∞ =∞QÍ_Õ HÍ_»O\Ï~°∞. =∞~°Å ^èŒ#O ã¨OáêkOK«∞‰õΩ =¿ãÎ <åeHõH~õ K° ∞« H˘x J`«x K«∞@∂ì KÕ~`° å~°∞. Ü«∞™êº~å÷ããΨ º¨ q∞„`å}˜ Ü«∞™êº~å÷ ã¨ãÎ º¨ ÉÏO^è"Œ åó I Ü«∞™êº~å÷ó 㨠ѨÙ=∂ñÖ’¡Hˆ Ü«∞™êº~å÷ó ã¨KÑ« O¨ _ç`ó« II `«º[Ou q∞„`å}˜ ^è<Œ i·≥ fiÇ‘Ï#O Ѩل`åâ◊Û ^•~åâ◊Û ã¨∞ǨÏ$[˚<åâ◊Û I `ÕKå~°=÷ O`«O ѨÙ#~å„â◊Ü∞« Ou ǨϺ~À÷ÇÏ≤ Ö’ˆH ѨÙ~°∞+¨ãº¨ |O^è∞Œ ó II (PKå~°... 111/17,18) ~åAH˜ âßG *Ï˝#=ÚO_®e. J^˘Hõ Hõ#∞fl =O\˜^`·≥ ,Õ =∞~˘Hõ Hõ#∞fl QÆ∂_èK» å~°∞Å∞. U ~åA Ü≥ÚHõ¯ Ѩل`«∞Å∂, Éè$í `«∞ºÅ∂, =∞O„`«∞Å∂, ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞Å∂, WO„kÜ«∂Å∂ `«=∞ `«=∞ Hõ~=ΰ º áêÅ#Ö’ |^ŒHú Oõ =Ç≤Ï™êÎ~À P ~åA ZO`À HÍÅO ~åAQÍ =∞#ÖË_∞» . g~°O`å 㨄Hõ=∞OQÍ Ñ¨xKÕ¿ãÎ |Å=O`«∞_≥#· ~åA Z<Õflà◊§~Ú<å UÅQÆÅ_»∞. „ѨÜ∞« `«flO, ™êǨÏã¨O, ^è~·≥ º° O, |∞kú, â◊H,Θ Ѩ~å„Hõ=∞O L#fl"åxx ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® "≥∞K«∞ÛH˘x ÃÑ· Ѩ^qŒ H˜ ѨOÑ≤™êÎ~∞° . L^ÀºQÆó ™êǨÏã¨O ^è~·≥ º° O |∞kúó â◊HóΘ Ѩ~å„Hõ=∞Oó I +¨_fiç ^èÀ Ü«∞㨺 L`åûǨÏã¨ãÎ º¨ ^Õ"À- Ñ≤ â◊OHõ`Õ II L^ÀºˆQ# Hõ$`Õ H͈~º ã≤k~ú º° 㨺 # q^Œº`Õ I ^≥=· O `«ãº¨ „Ѩ=∂}O Ç≤Ï Hõ~=ΰ ºO áœ~°∞+¨O ã¨^• II (P^è•~°...111/32,33) D P~°∂QÆÅ"å_Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞. D [#‡Ö’x áœ~°∞+¨"Õ∞ =∞~°∞[#‡Ö’ (J^蕺ܫ∞O – 111) ÉèÏQƺ=∞=Ù`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 273

L`«=Î ÚÅh, =∞^躌 =ÚÅh, J^è=Œ ÚÅh Éè$í `«∞ºÅÖ’ =¸_»∞ ~°HÍÅ "å~°∞O\Ï~°∞. Jk ѨsHõ#Δ ∞ ÃÑ\˜ì `ÕÅ∞ÛHÀ"åe. |OQÍ~åxfl ZÖÏÔQ`· Õ J`«ºO`« *ÏQÆ~∂° Hõ``« À Ѷ∞¨ ~°¬}, Kè^Õ #Œ , `åѨ#, `å_»# ѨsHõÅΔ #∞ ÃÑ\˜ì fã¨∞‰õΩO\Ï"≥∂ Éè$í `«∞ºÅ#∞ ~åA ‰õÄ_® JÖψQ ZOK«∞HÀ"åe. =~°=‚ Ú, „=`«, jÅ, Hõ~‡° =ÚÅ∞ D ZOÑ≤HÖõ ’ „Ѩ^•è # áê„`«#∞=Ç≤Ï™êÎ~Ú. =ÚYºOQÍ HÀâßkèHÍix ZOK«∞H˘<Õ@ѨÙ_»∞ JÉèºí i÷ Ü≥ÚHõ¯ =Oâßhfl, jÅ ã¨^∞Œ } æ ã¨OѨ#fl`«Å#∂, ã¨`º« ^è~Œ ‡° Ѩ~åÜ«∞}`åfihfl, ~°∂Ѩ ã¨OѨ^#Œ ∂, „Ѩã#¨ fl z`åÎhfl ѨiQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞HÀ"åe. ~°`åflÅ QÆ∂iÛ ÉÏQÍ `≥eã≤# "åx<Õ ~°`fl« ѨsHõ‰Δ Ωõ xQÍ xÜ«∞q∞OK«∞HÀ"åe. |ÅѨ~å „Hõ=∂ÖË HÍHõ =∞Oz Ü«Ú^Œú=ӺǨÏ~°K«<å^Œ‰õΔΩx ¿ã<å^茺‰õΔΩxQÍ xÜ«∞q∞OK«∞HÀ"åe. ã¨OHˆ `«=∂„`«=Ú# ™êfiq∞ J=ã¨~åxfl áÈÅ∞ÛHÀQÆeQˆ "å_»∂, |Å=O`«∞_»∂, ã¨∞O^Œ~° â◊s~°∞_»∂, Ѩx |^ŒHú Oõ ÖËx"å_»∂, l`Õ„kÜ«Ú_»∂ J~Ú# "åxx „ѨfǨiQÍ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. "Õ∞^è•g, "åHõÊ@∞`« QÆÅ"å_»∂, q^•fiOã¨∞_»∂, l`ÕO„kÜ«Ú_»∂, ã¨~fi° âßG ѨiK«Ü∞« O =∞iÜ«Ú q=∞~°≈Hõ ^Œ$+‘ì L#fl"å_»∂, ã¨fi`«Ç¨QÍ ã¨[˚#∞_»∂#QÆ∞ "åxx ÖËY‰õΩxQÍ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. |∞kú=∞O`«∞h, q"ÕHjõ Å∞h, â◊¥~°∞h, Ѩ~ˆ Oy`«Ah˝ , =∂@f~°∞ QÆÅ"åxh, Ü«∞^ä•~°Oú K≥¿ÑÊ ^è~·≥ º° =¸ K≥Ñʨ _»OÖ’ <Õ~∂° ÊQÆÅ"åxh, ^Œ∂`«QÍ xÜ«∞q∞OK«∞HÀ"åe. ã¨=∞ã¨Î 㨇 $`«∞Å∂ „â◊√`«∞Å∂ K«kq# ѨO_ç`«∞_»∂, âß„™êÎÅÖ’ xëê‚`«∞_»∂, â∫~°º Ѩ~å„Hõ=∞ã¨OѨ#∞fl_»∂ #QÆ∞ "åxx ^è~Œ å‡^躌 HõΔ Ñ¨^qŒ H˜ Z#∞flHÀ"åe. =O@"å_»∞ =Oâ◊áê~°OѨ~º° OQÍ ~å"åe. áêHõâßG „Ѩg}∞_≥· =ÙO_®e. x*Ï~Úf, ã¨`º« "åHõÊiáêÅ<å, Ѩq„`«`å, ™ê=∞~°º÷ =¸ QÆÅ"å_≥· =ÙO_®e.Zxfl J~°›`Å« ∞<åfl ^Œ∞~°#˚ ∞x U Ѩ^qŒ H© fã¨∞H˘#~å^Œ∞. JkèHÍ~åxfl Z=i KÕuÖ’#∂ ÃÑ@ì~å^Œ∞.(J^蕺ܫ∞O – 112)

hu™ê~°O ~åA `«# Éè$í `«∞ºÅ jÅO q+¨Ü∞« OÖ’ ÉÏQÍ xHõ¯zÛQÍ =ÙO_®e.Z=iÖ’ ֒ѨO HõxÑ≤Oz<å "≥O@<Õ `˘ÅyOKåe. ѨxÖ’ x~°H¡ Δõ ºO K«∂Ñ≤# "åix Hõi#î OQÍ tH˜OΔ Kåe. ã¨kƒù~å ã‘`« ã¨``« O« ã¨kƒùó ‰õΩsfi`« ã¨OQÆuO I ã¨kƒùifi"å^ŒO "≥∞„ÿ fOK« <å ã¨kƒùó H˜Oz ~åK«~ˆ `ü II ѨO_ç`â·≥ Û◊ qh`≥â· Û◊ ^è~Œ ‡° *ˇó˝· ã¨`º« "åk aèó I |O^è#Œ ™ÈÎ- Ñ≤ u¿+⪠Û◊ #`«∞ ~å*˺YÖˇó· ã¨"å II (PKå~°... 113/2,3)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 274

x~°O`«~O° =∞Oz"åi`À<Õ =ÙO_®e. q"å^ŒO, "≥∞„ÿ f ‰õÄ_® "åi`À<Õ KÕÜ∂« e. =∞Oz"åi`À HõÅã≤ J_»=ÙÅÖ’<≥<· å ã¨∞dOK«=K«∞Û QÍx K≥_"¤» åi`À Hõe¿ãÎ ~å[ºÉè’QÆO HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œ<åfl JOwHõiOK«~å^Œ∞. U Ѩxh ã¨QOÆ Ö’ PѨ_O» , q_»∞=_»O =∞OzÅHõ} Δ O HÍ^Œ∞. Ѩxx ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ KÕÜ∞« QÆey`Õ<Õ XѨCHÀ"åe. KÕ¿ã^•HÍ Jxfl Hõ~‡° Å∂ P Ѩx"≥¿· Ñ ™êQÍe. ~åAÖˇ<· å „Ñ¨[Öˇ<· å Pâ◊áÈ`«∂Å∂, `˘O^Œ~á° ê@∞ =∞#∞+¨μºÅ∂ HÍ~å^Œ∞. ѨÙ@ì, `Õ<`≥ ∞« >ˇ,ì K«O„^Œ∞x "≥<fl≥ Å ZÖÏÔQ`· Õ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`åÜ≥∂ ã≤~÷ O° QÍ xeKÕ ™⁄=Ú‡ ‰õÄ_® H˘OK≥O H˘OK≥OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Œ<Õ *Ï˝<åxfl Hõey=ÙO_®e. Ji˚`ã« º¨ HõÜ Δ ∞« O ^Œ$ëêìfi ã¨O„Ѩ^`Œ ãΫ º¨ ã¨OK«Ü∞« O I J=O^躌 O k=ã¨O ‰õΩ~åº^•Ì<å^躌 # Hõ~‡° ã¨∞ II (PKå~°... 113/8) ^•#O KÕ¿ãÎ ^èŒ#O `«iyáÈ`«∞O^Œx, Hõ+¨ìѨ_ç ^èŒ#O ã¨OáêkOz ^•<åÅH©, J^躌 Ü«∞<åÅH© Y~°∞Û ÃÑ\˜ì "Õ¿ãÎ =∞àϧ ^Œi„^Œ∞Å"≥∞ÿ áÈ`å=∞x H˘O^Œ~∞° ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∞O\Ï~°∞ QÍh ^•#O =Å¡, q^Œº =Å¡ ^è#Œ O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Õ HÍx `«~Q° ^Æ ∞Œ . WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O QÆÅ"å_»∞ #QÆ~°OÖ’ x=ã≤ã¨∞Î<åfl #+¨ìáÈ_»∞QÍx JkÖËx "å_çx J_»qÖ’ Ѩ_Õã≤<å ÉÏQÆ∞Ѩ__» ∞» . WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O Hõey QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∂xfl áê\˜OKÕ"å_»∞ U `«Ñ㨠fi≤ H© fã≤áÈ_»∞. "åxH˜ WÖË¡ `«áÈ=#O. Hõ~ˆ ‡ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞. ã¨`º« =Ú#∞ áêeOK«_"» ∞Õ ^è~Œ å‡xfl ~°HOΔ˜ K«_O» ‰õÄ_® J=Ù`«∞Ok. JÉèϺã¨O q^Œºh, Hõ_yç `Àq∞ Hõ_∞» QÆ∞@ áê„`«h jÅO =ºH˜Î Ü≥ÚHõ¯ =Oâßhfl ~°H™Δ˜ êÎ~Ú. ã¨`ºÕ # ~°HΔõ º`Õ ^è~Œ À‡ q^•ºÜ≥∂Qˆ # ~°HΔõ º`Õ I =∞$[Ü«∂ ~°HΔõ º`Õ áê„`«O ‰õΩÅO jÖË# ~°HΔõ º`Õ II (PKå~°...113/10) |O^è∞Œ =ÙÅ<À Pf‡Ü«ÚÅ<À ^è#Œ O J_»∞‰õΩ¯ ux |`«H_õ O» HõO>Ë #∂u֒Ѩ_ç HÍx, áê=ÚÅ KÕ`« HõiÑ≤OK«∞H˘x QÍx Kå=_»"∞Õ "Õ∞Å∞. ^•xH˜ ^è~·≥ º° O KåÅHõáÈ`Õ U qO^蕺@qÖ’<À x=ã≤OK«∞@ =∞Ozk. ã¨OѨ^ÅŒ ∞ ^•#O =Å¡<À Éè’QÆO =Å¡<À #tOѨ=Ù. ѨÓ~°fi[#‡ áêѨO =Å¡ #t™êÎ~Ú. Pi˚`« ѨÙ}º=Ú#fl "åx ã¨OѨ^Œ =$kú K≥O^Œ∞`«∞Ok. „ÉÏǨχ}∞xH˜ q^•º, Ѩ$käfiH˜ ~åA, PHÍâßxH˜ K«O„^Œ∞_»∂, ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~åʼnõÄ jÅ=¸ PÉè∂í +¨}ÏÅ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 275

q„áê}ÏO Éè∂í +¨}O q^•º Ѩ$kä"åº Éè∂í +¨}O #$Ѩó I #Éè™í È Éè∂í +¨}O K«O„^Œó jÅO ã¨~fi° ã¨fi Éè∂í +¨}O II (PKå~°...113/13) WuǨ㨠„Ѩã^≤ ∞Œ Åú ∞ ^è~Œ ‡° g~°∞Å∞<≥#· ~å[Ѩل`«∞Å∞ ^è~Œ ‡° *Ïk ѨOK«áêO_»=ÙÅ∞. g~°O`å K«O„^Œã=¨ ∂# HÍOu=∞O`«∞Å∞, ™ê\˜ÖxË Ñ¨~å„Hõ=∞jÅ∞~°∞, ã¨∂~°º„Ѩ`åѨÙÅ∞. ÃÑQ· Í ã¨fiÜ«∞OQÍ q+¨μ"‚ Ü Õ ∞ÿ≥ # NHõ$+¨‚ Ѩ~=° ∂`«‡‰õΩ q∞H˜¯e W+¨μÅì ∞. J~Ú<å JO`«\ ˜ "å~°∂ aèHÍΔ @# KÕã∞¨ ‰õΩ<åflˆ~ QÍx ^è~Œ å‡xfl `«Ñʨ ÖË^∞Œ , Hõ~å‡xfl =^Œ∞Å∞HÀÖË^∞Œ . Wn jÅ=∞O>Ë. ^Œ∞+¨„ì QÆÇ¨ ÖˇO`« ÉÏkèOz<å ^è~Œ å‡xfl `«ºlOK«~å^Œ∞. ^è~Œ å‡xH˜ Ö’|_ç „|Ǩχ, q+¨μ,‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞ÖË „â◊=∞HÀiÛ ã¨$+≤,ì ã≤u÷ ÅÜ«∞Å#∞ „Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® KÕã∂¨ ,Î "åi Hõ~‡° #∞ "å~°∞ ã¨OѨ#flO KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. =∞#=∞O`å P Hõ~‡° ‰õΩ ‰õÄ_® #=∞㨯iOz Hõ~å‡nè#∞Å"≥∞ÿ rqOK«=Åã≤#^Õ. „|Ǩ‡ÜÕ∞# ‰õΩÖÏÅ=xflÜ«∞ q∞`À „|Ǩ‡O_» ÉèÏO_À^Œ~ˆ q+¨μ~ˆ‚ º# ^Œâß=`å~°QÇÆ Ï¨ <Õ H˜áΔ ÈÎ =∞Ǩã¨OHõ>Ë I ~°∞„^ÀÜÕ∞# HõáêÅ áê}˜ ѨÙ@ˆH aèHÍΔ @#O HÍi`«ó ã¨∂~Àº„ÉèÏ=∞ºu x`«º"Õ∞= QÆQ<Æ Õ `«Ãㇷ #=∞ó Hõ~‡° }Ë II (PKå~°...113/15) ^•#O, ^•x=Å¡ HõeQˆ Hõ+ãì¨ ∞¨ MÏÅ∂ ‰õÄ_® Hõ~å‡nè<åÖË. q+¨μ=‚ O`«\"˜ å_»∞ ^•<åxfl J_»QÆ_®xH˜ "å=∞#∞_≥·áÈÜ«∂_»∞. JO`«=é‰õÄ =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ UHõK«Ûù„`åkèѨ`«ºOQÍ ÜÕ∞e# |eK«„Hõ=iÎ =¸_»_∞» QÆ∞Å ^•#q∞zÛ =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞. W^ŒO`å ÉèQí =Æ O`«∞x „H©_.» P P_çOKÕ"åxH˜ #=∞™ê¯~°=Ú. ^•`å |e ~åºK«HHõ À =Ú~åi~åÌ#O =∞Ç‘ÏO q„Ѩ=ÚY㨺 =∞^èºÕ I ^Œ`åÎ fiѶŨ O |O^è#Œ "Õ∞= Å|úO #"≥∂- ã¨∞Î`Õ ^≥=· Ü«∞ ^ä+Õ Hì¨ Íi}Ë II (PKå~°...113/16) áêáêxH˜ tHõΔ `«Ñʨ ^Œ∞. D tHõ,Δ áêÑ≤ Ü≥ÚHõ¯ áêáê<Õfl `«Ñʨ =Oâ◊„Ѩu+¨#ì ∂ K«∂_»^∞Œ , `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∂ K«∂ã≤ ÉèÜ í ∞« Ѩ_^» ∞Œ . ™êHΔÍ`«∂Î ÅH©;<å~åÜ«∞}∞Å ã¨O`å#"≥∞<ÿ å áêѨO KÕ¿ãÎ ^ŒO_»# `«Ñʨ ^Œ∞. (=∞#‡^ä∞Œ _»∞ ^ŒO_çOѨ|_ç<å_»∞ Hõ^•!)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 276

H˘O`«=∞Ok '<Õ#∞ U áêѨ=¸ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . J~Ú<å ^Õ=Ù_»∞ ##∞fl tH˜ãΔ ∞¨ <Î åfl_»∞— Jh '=∂ =Ói ÃÑ`«OÎ ^•~°∞ Zxfl áêáêÅ∞ KÕâß_À ÖˇHˆ ¯ÖË^∞Œ . J~Ú<å "å_»∞ `≥QÆ ã¨∞YѨ_áç È`«∞<åfl_»∞. ^Õ=Ù_ÕO KÕã∞¨ <Î åfl_À =∞i— Jh "åáÈ`å~°∞. ѨÓ~°fi[#‡Ö’ KÕã#≤ Hõ~‡° Å Ü≥ÚHõ¯ Ѷ֨ Ïxfl D [#‡Ö’ J#∞Éèqí OKåÅx âßGO K≥|∞`ÀOk. „u‰õÄ@ Ѩ~fi° `«O ÃÑ@ìxHÀ>ˇ,ÿ ã¨=Ú„^Œ"∞Õ Ñ¨iMQÍ =ÙO_ç, ~åHõãΔ Q¨ } Æ OKÕ ~°H`Δ˜ ∞« _≥,· ™ê\˜ÖËx |ÅѨ~å„Hõ=∞ ã¨OѨ#∞fl_≥·, ã¨fiÜ«∞OQÍ qâ◊√^•úK«~°}Ï HÀ\˜eOQÍ~°Û<å ã¨=Ú¿Ñ`«∞_≥,· J^Œ∞ƒù`« `«Ñ⨠≈◊ H˜Î ã¨OѨ#∞fl_≥#· ~å=}Ïã¨∞~°∞_Õ HÍÅO HõÅã≤ ~åHõáÈ=_»O`À ‰õÄeáÈÜ«∂_»∞. WHõ ™ê=∂#∞ºÅ ã¨OQÆu K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk? U Hõ}Δ Ï#, U J=ã¨Ö÷ ’ Uk [~°QÍÖ’ J^Õ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.=∞~À\˜, =∞~ÀÖÏ [~°Q^Æ ∞Œ . Ü«∞ã≤‡<£=Ü«∞ã≤ Ü«∞`å¯Ö’ Ü«∞kÌ"åÜ«∞K«Û "å xt I Ü«∞#∞‡Ç¨˙~ˆ Î Hõ}Δ "Ë åÑ≤ `«`^Ϋ •ä # `«^#Œ º^ä• II (PKå~°...11/22) ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ =∞#H˜=fix ^•xx J„Ѩ^`Œ =Ϋ ∞O\Ï~°∞. =∞#O =∞# ™ê=∞~°º÷ O`À JO`«iHõOΔ Ö’ÔH<· å áÈ=K«∞Û, Éè∂í QÆ~ƒ° Où Ö’<≥<· å „Ñ¨"tÕ OѨ=K«∞Û, ^Œâk◊ â◊Å#∂ "≥∂Ü«∞QÆÅQÆ =K«∞Û HÍx J„Ѩ^`Œ Ϋ =ã¨∞=Î Ù#∞ á⁄O^ŒÖ=Ë Ú. ѨÙ~ånè`å K«Ü∂« q^•º ѨÙ~å^Œ`âΫ Û◊ Ü«∞^Œ#ú O I ѨÙ~åHõ$`åxHõ~å‡}˜ ǨϺ„ˆQ ^è•=u ^è•=u II (PKå~°... 113/24) =∞#Hõaƒ# q^•º, =∞##∞ KÕi# ^è#Œ =¸ ‰õÄ_® ѨÓ~°fi[#‡Hõ$`« ѨÙ}ºÑ¶Ö¨ ÏÖË. =∞#O ^è~Œ ‡° O KÕã∞¨ #Î fl H˘nÌ Wq =∞##∞ J#∞ã¨iã¨∂<Î Õ =ÙO\Ï~Ú. Jxfl â◊√ÉèÅí Hõ}Δ ÏÅ∂ =ÙO_ç „|Ǩ‡O_»"∞≥ #ÿ =ÚǨ˙~°OÎ Ö’ q"åǨÏO [iy ã‘`=« O\˜ ÉèÏ~°º Éè~í `° « ™œq∞„`«∞Å =O\˜ `«=Ú‡Å∞ LO_ç ‰õÄ_® "å~°∂, N~å=Ú_»∂ ★ Ѩ^∞Œ <åÅ∞ˆQà◊§ áê@∞ ã¨∞YѨ_Ö» ^Ë ∞Œ . WHõ ™ê=∂#∞ºÅ QÆu Uq∞? Wn ѨÙ~åHõ$`«=∞#QÍ. Hõ~å‡}º„`« „Ѩ^•è <åx ã¨=∞ºQÆ$Hˆ Δ â◊√Éè„í QÆ¿ÇÏ I =x+¨Hª $õ `« ňQfl-Ñ≤ *Ï#H© ^Œ∞óYÉèÏ[#O II ã¨∂Å÷ [OѶ∞¨ ’Ü«∞^•~å=∞ó â◊|Ì QÍg∞ K«ÅHõΔ ‡}ó I Ѷ∞¨ # Hˆ jÜ«∞^•ã‘`å „`«Ü∞« ¿ãÎ ^Œ∞óYÉèÏ[#O II ★

WHõ¯_» N~å=Ú_»∞ ѨÓ~°‡[#‡Ö’ KÕã#≤ áêѨ"∞Õ q∞@x J#∞=∂#O ~å=K«∞Û. N~å=Ú_»∞ q+¨μ=‚ Ù. q+¨μ=‚ Ù JO|s+¨μx â◊s~°OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz ^Œ∞~åfiã¨∞x ^•fi~å ѨÙ_q» ∞ÃÑ· ѨÙ\ÏìÅ<Õ âßáêxfl á⁄O^•_»∞. ~å=}∞x P"ÕtOz P`«‡eOQÍxH˜ |^Œ∞Å∞ `«##∞ HÀˆ~ÖÏ KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ áê~°fif^Õq q+¨μ=‚ Ùx ÉèÏ~åº qÜ≥∂QÆO`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» =∞x â◊ÑO≤ zOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 277

#Ñ≤`∞« ó Hõ~‡° }Ï Ñ¨Ù„`«ó Ñ≤`å "å Ѩل`« Hõ~‡° }Ï I ã¨fiÜ«∞OHõ$`Õ # QÆKÛ« Où u ã¨fiÜ«∞O |^•úó ã¨fiHõ~‡° }Ï II (PKå~°...113/25–27) =Ú#∞ÖÏ~å! WO^Œ∞Ö’ WOHÀ qâı+¨O‰õÄ_® =ÙOk. `«O„_ç áêѨ ѨÙ}ϺÅÖ’ H˘_»∞‰õΩH˜ QÍh H˘_»∞‰õΩ áêѨÑÙ¨ }ϺÅÖ’ `«O„_çH˜ QÍh "å\Ï =ÙO_»^∞Œ . D ^ÕâO◊ Ö’ =ÙO>Ë<Õ D ѨÓ~°fi[#‡ áêáêÅ∞ "≥O\Ï_»`åÜ«∞#∞HÀ=_»O „Éè=í ∞. =∞x+≤ ZHõ¯_» ѨÙ\˜<ì å P áêѨO ^Œ∞óY ~ÀQÆ~∂° ѨOÖ’ Hõ\ ì˜ ‰õΩ_»∞ѨÙ`«∞Ok. „áêѨ=Î º=∞~°O÷ ÅÉè`í =Õ ∞#∞ëȺ ^Õ"À- Ñ≤ `«O "å~°~Ú`«∞O # â◊HóÎõ I J`À # â’Kåq∞ # q㨇Ü≥∂ "Õ∞ Ü«∞^Œã‡¨ nÜ«∞O #`«∞ `«`Ê« ~ˆ ëêO II (PKå~°... 113/32) ã¨~Ê° =Ú, ZÅ∞Hõ, U#∞QÆ∞ áêiáÈ=Åã≤ =¿ãÎ ZHõ¯_ç^•HÍ áÈQÆÅ=Ù? ѨÙ@ì, Hõ#flO, J_»q... JO`«^•HÍ<Õ Hõ^•! JÖψQ =∞# Sâ◊fi~°ºO ‰õÄ_® =∞# ѨÓ~°fi[#‡ ã¨∞Hõ$`«O J~ÚáÈÜÕ∞^•HÍ<Õ =ÙO@∞Ok. =∞#O Hõ~‡° #∞ ^•\˜áÈÖË=Ú. #∂u #∞O_ç h~°∞ `À_»∞`«∞#fl H˘nÌ T~°∞`«∞O@∞Ok. ã¨kfi^Œº Z=iÔH<· å Wã¨∞#Î fl H˘nÌ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. ^è~Œ ‡° =∂~°Oæ Ö’ ã¨OáêkOz# ^è#Œ "Õ∞ ^è#Œ O. Jk ^•#O KÕã∞¨ #Î fl H˘nÌ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. J^è~Œ å‡K«~} ° ^•fi~å Pi˚OѨ|_ç# Sâ◊fi~°ºO `å#∞ q∞QÆÅ^Œ∞ QÍh P =∞x+≤H˜ áêáêxfl =∂„`«O q∞yeÛáÈ`«∞Ok. ã¨`º« áêÅ#O, =∞#óâ◊√kú, WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O, Éè∂í `«^Ü Œ ∞« , [ńѨHÍΔ à◊# – Wq ѨOK«â◊√z =∂~åæÅ∞. ã¨`«ºáêÅ# â◊√z QÆÅ"åxH˜ ã¨fi~°æ„áêÑ≤Î ã¨∞ÅÉèí"Õ∞. ã¨`«º=Ú<Õ =∂\Ï¡_∞» "å_»∞. Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∂QÆO KÕã#≤ "åxHõ<åfl Q˘Ñ¨Ê"å_»∞. ã¨`º« O â∫K«O =∞#óâ∫K«O â∫K«q∞O„kÜ«∞ x„QÆÇϨ ó I ã¨~fi° Éè∂í `Õ^Ü Œ ∂« â∫K«O [Åâ∫K«OK« ѨOK«=∞O II Ü«∞㨺 ã¨`º« O Ç≤Ï â∫K«O K« `«ãº¨ ã¨fi~Àæ # ^Œ∞~°É¡ óíè I ã¨`º« O Ç≤Ï =K«#O Ü«∞㨺 ™Èº -â◊fi"Õ∞^è•kfit+¨º`Õ II (PKå~°...113/38,39) ^Œ∞+¨ãì fi¨ ÉèÏ=ÙÅ∞, P`«‡=OK«‰Ωõ Å∞, =OK«‰Ωõ Å∞ JO`«~å`«‡ Q˘O`«∞ <˘ˆH¯ã≤ ^Œ∞~åKå~°"∞Õ KÕ¿ã"å~°∞ Zxfl=∂~°∞¡ ѨÙ@ì=∞#∞fl #O\˜Oz =∞s â◊s~åxfl `À=Ú‰õΩ<åfl Ѩq„`«∞Å∞ HÍ<Õ~~° ∞° . KÕ`∞« Å∞, áê^•Å∞, =∞#ã¨∞û =∞H˜e ÖˉΩõ O_® =Ù#fl"å~°∞, ^è~Œ ‡° áêʼnõΩÅ∞, P^蕺`«‡ q^•º ã¨OѨ#∞flÅ∞, ã¨f¯iÎ <åi˚Oz#"å~°∞ f~å÷ÅÖ’ =Ú#QÆHõ áÈ~Ú<å Ѩq„`«∞Å∞QÍ<Õ =ÙO\Ï~°∞. f~°Ñ÷ Ö¨¶ Ïhfl JO^Œ∞`å~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 278

Ü«∞㨺ǨϙœÎK« áê^ÒK« =∞#â‹Û· = ã¨∞ã¨OÜ«∞`«O I q^•º`«Ñ⨠Û◊ H©iâÎ Û◊ 㨠f~°Ñ÷ Ũ¶ =∞â◊√fl`Õ II (PKå~°...113/41) ã¨<å‡<åxH˜ á⁄OyáȉõΩO_®, J==∂<åxH˜ HÀÑ≤OK«‰Ωõ O_®, Z^Œ∞\˜"å_»∞ HÀѨO `≥Ñ≤ÊOK«_®xÔHO`« „Ѩܫ∞uflOz<å Ѩ~°∞+¨"å‰õΩ¯ ÖÏ_»‰õΩO_® =ÙO_Õ"åx<Õ ™ê^èŒ∞ ѨÙ~°∞+¨μ_»O\Ï~°∞. #„ѨÇϨ $+¨ºu ã¨=∂‡<≥~· åfl==∂<≥ó· „Ñ¨‰Ωõ Ѩºu I #„‰õΩ^Œóú Ѩ~∞° +¨O „|∂Ü«∂^Õ``« ü ™ê^èÀã¨∞Î ÅHõ}Δ O II (PKå~°...113/42) =∞x+≤ ^ÕxHÔ <· å „Ñ¨Ü∞« `«flO KÕÜ∂« e. QÆ\ ì˜ „ѨÜ∞« `«fl"Õ∞ K≥Ü∂« ºe. Jk Ѷe¨ OK«Háõ È`Õ ÉÏ^èÑŒ _¨ ~» å^Œ∞. HÀѨO `≥K∞« ÛHÀ~å^Œ∞. q^•fiOã¨∞_»∂ =∞^è∞Œ ~°ÉÏè +‘ Ü≥∞ÿ # =ºH˜Î ^Œi„^Œ∞xQÍ rq`åxfl „áê~°OaèOz ^è<Œ å~°#˚ HÔ · „ѨÜ∞« uflOz<å J`«x ^•i„^ŒºO f~°Háõ È=K«∞Û. |∞kú, áœ~°∞+¨O, |ÅO, =∞O„`«âH◊ Ω =ÙO_ç ‰õÄ_® JÅÉèºí – J^Œ$+¨ì =ã¨∞=Î Ù HÀã¨O „ѨÜ∞« uflOz, XHõ =ºH˜Î ÉèOí QÆÑ_¨ =» K«∞Û. x~åâ◊KO≥ ^Œ~å^Œ∞. JÜ«∂z`«OQÍ =zÛ# ^•xx J#∞ÉèíqOz Jk áÈ~Ú#ѨÙ_»∞ qѨs`«OQÍ ÉÏ^èÑŒ _¨ áç È=_»O J#=ã¨~O° . ZHõ¯_ç #∞Oz =zÛOk JHõ¯_çHˆ áÈ`«∞Ok. ZÖÏ =zÛOk JÖψQ áÈ`«∞Ok. ÉÏQÍ ÃÑiy# K≥@∞ì ÃÑ· H˘xfl=O^ŒÅ Ѩ‰ΩΔõ Å∞ ~å„`«O`å HÍѨÙ~° =ÚO\Ï~Ú. `≥ÖÏ¡~Q° Í<Õ áÈ`å~Ú. XHõ"àÕ ◊ P K≥@∞ì ‰õÄeáÈ`Õ Jq ^Œ∞ódã¨∂Î ã¨=∞Ü«∂xfl =º~°O÷ KÕã∂¨ Î ‰õÄ~ÀÛ=Ù. D =∂„`«O WOy`«O =∞x+≤HÔ O^Œ∞‰õΩO_»^À? â∫#HÍKå~åº! ѨÙ@ì_®xH˜ ѨÓ~°fiO =∞#ˆHg∞ÖË^∞Œ . QÍeÖ’ ZQÆ∞~°∞`«∂ =KåÛO. JÖψQ áÈ~Ú# `«~∞° "å`« ‰õÄ_® =∞#ˆHg∞ =ÙO_»^∞Œ . =∞#‰õΩ#fl=hfl =∞^躌 Ö’ =zÛ áÈÜÕ∞"ÕQÍ! J=ºHÍÎ nx Éè∂í `åx =ºHõ=Î ∞^蕺i â∫#Hõ I J=ºHõÎ x^è<Œ å<Õº= `«„`«HÍ Ñ¨i^Õ=<å II (PKå~°...113/48) áÈÜÕ∞HÍÅO =zÛ#"å_»∞ ã¨∂kQÆ∞K«∞Û‰õΩ<åfl áÈ`å_»∞. Jk ~åx"å_»∞ JO>Ë WOHÍ PÜ«Ú=Ù#fl"å_»∞ Ü«Ú^ŒOú Ö’ â◊s~°O xO_® ã¨O^Œ∞ ÖˉΩõ O_® ÉÏ}ÏÅ∞ ‰õÄsã≤<å |uˆH™êÎ_∞» . HÍ|\˜ì Kå=ÙH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_#» Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . JÖψQ Z=iÔHO`« „áêѨ"Î ∂≥ JO`Õ =ã¨∞ÎOk, =ÙO@∞Ok. „áêÑ≤ÎOz# ^•xH˜ ã¨O`À+≤OK«~°∞ HÍh J„áêѨº =ã¨∞Î=ÙÔH· JOQÆÖÏ~°∞™êÎ~∞° , JÅ=∞\˜™êÎ~∞° . Wk J#=ã¨~O° . „ѨÜ∞« `«flO =∞Oz^Õ† ^Œ∞óYO HÍ^Œ∞. =$HΔÍÅ∞ U ѨÓ[Å∞ KÕâßÜ«∞x,U „áê~°÷#Å∞ ã¨eáêÜ«∞x "å\˜H˜ ã¨=∞Ü«∞O =KÕÛã¨iH˜ ѨÓ`«, HÍ`«, ѨO@ =ã¨∞<Î åfl~Ú? =∂#=ÙʼnõΩ ‰õÄ_® ѨÓ~°fi [#‡ ѨÙ}º,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 279

áêѨH~õ ‡° ŠѶ֨ ÏÅ∞ PÜ«∂ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ JO^Œ∞`å~Ú. ѨÓ[Å∞, „áê~°#÷ Å∞ =∞x+≤H˜ D [#‡Ö’#∂ =KÕÛ [#‡Ö’#∂ =KÕÛ Ñ¶Ö¨ ÏÅ q+¨Ü∞« OÖ’ =∂~°∞ÊÅ∞ `ÕQÅÆ =Ù. jÅO, =Oâ◊O, q^Œº, *Ï˝#O, QÆ∞}O,â◊√^Œ`ú « – W"Õg ѨÓ~°fiHõ~‡° =Ú#∞ =∂~°ÛÖË=Ù. ѨÓ~°fi[#‡`«Ñó¨ ѶŨ "Õ∞ K≥@∞ìH˜ ã¨~åfiOQÆ â’Éèxí zÛ#@∞¡ =∞x+≤H˜ ã¨~åfiOQÆ™œO^Œ~åºhfl, Jxfl ã¨OѨ^ÅŒ #∂ Wã¨∞ÎOk. „áê}˜ÜÚ≥ Hõ¯ =∞$`«∞º=Ù P =∞$`«∞ºHÍ~°}=Ú#fl KÀ>Ë =ÙO@∞Ok. ÅH˜; ZHõ¯_»∞O @∞Ok? ã¨OѨ^ÅŒ ∞#flKÀ>Ë Hõ^•! =∞# Hõ~‡° KÕ`« „¿Ñ~ˆ Ñ≤OѨ|_ç =∞#"Õ∞ PÜ«∂ Ѷ֨ Ï#∞#fl KÀ\˜H˜ "≥àÏÎ=Ú. QÀâßÅÖ’ Zxfl QÀ=ÙÅ∞<åfl ^Œ∂_» `«# `«e¡ =^ŒHˆÌ áÈ~Ú#@∞¡ „ѨÑO¨ K«OÖ’ WO`«=∞Ok =Ù<åfl h ѨÓ~°fiHõ~‡° ѶŨ O x<Õfl KÕ~∞° ‰õΩO@∞Ok. `«„`«=∞$`«∞º~°º„`« ǨÏO`å `«„`« N~°º„`« ã¨OѨ^óŒ I `«„`« `«„`« ã¨fiÜ«∞O Ü«∂u „¿Ñ~°º=∂}ó ã¨fiHõ~‡° aèó II Éè∂í `«ÑÓ¨ ~°fiO Hõ$`«O Hõ~‡° Hõ~åÎ~° =∞#∞u+¨uª I Ü«∞^ä•^è#Õ ∞ ã¨ÇϨ „¿ã+¨μ =`Àû qO^Œu =∂`«~O° II (PKå~°... 113/53,54) =¸~°ö „áê}∞ʼnõΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. K≥ÑÊ≤ <å q#~°∞. `«=∞‰õΩ Hõey# ^Œ∞óMÏʼnõΩ Hõ#e★ ^Õ=Ùx xOk™êÎ~∞° . =∞#∞AÅÃÑ· HõHΔõ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O\Ï~°∞. Ѷe¨ `«OQÍ =∞ixfl áêáêÅ∞KÕã≤ =KÕÛ [#‡Ö’ ‰õÄ_® WÖψQ `«QÅÆ _»`å~°∞. `«# ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ`À „Ѩ"∞Õ Ü«∞O ÖˉΩõ O_® ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ KÕã#≤ "å_Õ WѨC_»∞ ã¨∞YOQÍ |`«∞‰õΩ`«∞<åfl_»x `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. W`«~∞° Å ^ÀëêÅ#∞ "≥uH˜ Ѩ@∞ìHÀ=_»OÖ’ Q˘Ñ¨Ê `≥eq`Õ@Å∞ „Ѩ^iŒ ≈ã¨∂Î `«#∞KÕ¿ã `«ÑC¨ Å#∞ =∂„`«O HÍ#∞HÀÖËx"å_»∞ Qˆ ^≥ÖÏO\˜"å_»∞. hK«ó ã¨~¬° Ñ=¨ ∂„`å}˜ Ѩ~z° Ûù„^•}˜ Ѩâº◊ u I P`«‡<À aÅfi=∂„`å}˜ Ѩâº◊ #flÑ≤ # Ѩâº◊ u —— (PKå~°... 113/57) ~åQÆ^fiÕ ëêÅ #O\˜ÃÑ@∞ìH˘x |uˆH rqH˜ ZHõ¯_® ã¨∞Y=ÚO_»^∞Œ . ã¨O`À+¨=Ú#fl KÀ@<Õ ã¨∞Y=ÚO@∞Ok. ¿ãflǨÏ=Ú#fl KÀ@ P ¿ãflǨÏ"Õ∞"≥∞áÿ È`«∞O^À, `«#∞ „¿Ñq∞Oz# "åi QÆu Uq∞\’#x ÉèíÜ«∞=ÚO@∞Ok. W^Õ =∞=∞HÍ~°O. nxx qã¨i˚Oz#"å_Õ ã¨∞YѨ_Q» ÅÆ _»∞. D â◊s~°"∞Õ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ xÅÜ«∞O. Jq â◊s~°O`À<Õ Ñ¨Ù_»`å~Ú. Ѩ~ånè#`«Ü∞Õ ^Œ∞óYO, ™êfinè#`«Ü∞Õ ã¨∞YO. =∞x+≤H˜ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ XHõ^•x "≥O@<˘Hõ\ ˜ K«„HõOÖ’x Hõ„~°ÅÖÏQÍ =ã¨∂<Î Õ =ÙO\Ï~Ú† áÈ`«∂<Õ =ÙO\Ï~Ú. J<åã¨HÎõ ÉèÏ=O`À Jxfl Ѩ#∞Å∂ KÕã∞¨ H˘<Õ "å_˘Hõ¯_Õ x`«ºã¨∞d. ★

Hõ#e ´ HÀÑ≤Oz

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 280

ã¨~fi° O Ѩ~=° â◊O ^Œ∞óYO ã¨~fi° =∂`«‡=â◊O ã¨∞YO I U `«kfi^•º`ü ã¨=∂¿ã# ÅHõ}Δ O ã¨∞Y^Œ∞óYÜ≥∂ó I ã¨∞Y™êº#O`«~O° ^Œ∞óYO ^Œ∞óY ™êº#O`«~O° ã¨∞YO I ã¨∞YO ^Œ∞óYO =∞#∞ëêº}ÏO K«„Hõ=`ü Ѩi=~°`Î Õ I Ü«∞^Œuæ O`«^uŒ „HÍO`«O Ü«∞k ™êº`ü `«KÛ« ^Œ∂~°`ó« I =~°=Î ∂<Õ# =ˆ~`Î « #㨠⒈H# ÉÏ^躌 `Õ II (PKå~°...113/61–63) =Ú#∞ÖÏ~å! Z=~°∂ Z=iH© ѨÙ@∞ìH`õ À<Õ q∞„`«∞Å∞QÍh â◊„`«∞=ÙÅ∞ QÍh HÍ~°∞. HÍ~°}O=Å¡<Õ P |O^è•ÖË~Ê° _»∞`«∞<åfl~Ú. D 'q∞„`«— â◊|OÌ JHõ~Δ ° ~°∂ѨOÖ’#∞#fl ~°`fl« "Õ∞. D â◊|OÌ =∞x+≤H˜ ã¨∞MÏxfl Hõeyã¨∞OÎ k. „áê}˜HÀ\˜H˜ „¿Ñ=∞#∞ ‰õΩiÑ≤OKÕ"å_»∂ qâßfi™êxfl K«∂Ñ≤OKÕ"å_»∂ q∞„`«∞_˘Hõ¯_Õ. ™êfi~°O÷ ÖËx |O^èOŒ ‰õÄ_® W^˘Hõ¯>Ë<"Õ ∂≥ ! WO`«H#õ fl Ѩq„`«"∞≥ #ÿ â◊|OÌ 'ǨÏi—. D â◊ÉÏÌ#∞flK«ÛiOKÕ"å_»∞ |@ìÅ∞ "Õã∞¨ H˘x |`åÎ=ÚÅ∞ ÃÑ@∞ìH˘x |Ü«∞\˜H˜ |Ü«∞Å∞^Õi#O`« ã¨∞YOQÍ "≥∂HõÑΔ ^¨ qŒ #O^Œ_®xH˜ Ö’HõO #∞O_ç ÃÑH· ˜ "≥à`◊ å_»∞. ã¨H$õ ^Œ∞K«Ûi`«O ÜÕ∞# ǨÏii`«ºHõ~Δ ° ^ŒfiÜ«∞O I |^Œóú ѨiHõ~¿° ã#Î "≥∂HΔÍÜ«∞ QÆ=∞#O „Ѩu II (PKå~°... 114/3) Jxfl q^è•ÖÏ `«# `À\˜"å_ÕÜ∞ÿ≥ # q∞„`«∞x g∞^Œ =Ù#fl #=∞‡HõO =∞#H˜ `«e^¡ OŒ „_»∞Å g∞^Œ ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞Å g∞^Œ ‰õÄ_® =ÙO_»^∞Œ . q∞„`«`åfixfl âßâ◊fi`«OQÍ xÅɡ@∞ìHÀ^ŒÅK«∞ ‰õΩ#fl"å~°∞ XHõi`À <˘Hõ~∞° E^Œ=∂_»‰Äõ _»^∞Œ , Pi÷Hõ ÖÏ"å^ÕgÅ∞ ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_»^∞Œ , XHõi ÉèÏ~°ºH˜OH˘Hõ~∞° ^Œ∂~°OQÍ =ÙO_®e. =∞^è∞Œ ~° Ѩ^•~å÷Å ^•fi~å z#flÑ≤ÅÅ¡ #∂ q#„=∞ÉèÏ=O`À ã¨[#˚ ѨÙ~°∞+¨μÅ#∂, ^è#Œ O W™êÎ#x K≥ÑÊ≤ ¢ãhΑ , `«Ñ㨠∞¨ û KÕã≤ ^Õ=`«Å#∂, K«H¯õ x, Hõ=∞‡x =∂@ f~°∞#∞ K«∂Ñ≤Oz (J#QÍ ã¨^fiŒ º=Ǩ~° qâıëê#) ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍhfl =â◊Ñé¨ K«∞HÀQÆey#"å_Õ x["≥∞#ÿ ѨO_ç`«∞_»∞. HõÑ@ ¨ O ^•fi~å q∞„`«∞Å#∂, áêѨÑÙ¨ ™⁄=Ú‡ ^•fi~å ^è~Œ å‡hfl, W`«~∞° Å#∞ Ñ‘_Oç z ^è<Œ åhfl, ÃÑ^ŒQÌ Í „â◊q∞OK«‰Ωõ O_® ã¨∞YOQÍ q^Œº#∂, Hõ~Àî ~° =º=Ǩ~°O ^•fi~å „‰õÄ~°OQÍ ÉèÜ í ∞« ÃÑ\˜ì ¢ãhΑ =â◊O KÕã∞¨ HÀ^ŒÅz#"å_»∞ q"ÕH=õ O`«∞_»∞ HÍ_»∞. W"Õg `≥e"≥#· Ѩ#∞Å∞ HÍ=Ù. P HõÑ@ ¨ O, P ÉèÜ í ∞« O, P ^è#Œ O, P |ÅO áÈQÍ<Õ PÜ«∂ ã¨OѨ^ÅŒ ∂ áÈ`å~Ú. ѨO_»H¡ Àã¨O K≥@∞ì#∞ ÃÑHõeOKÕ"å_»∞ ^Œ∞~°∞ƒùk.ú ZO`« „ѨÜ∞« `«fl"≥∞<ÿ å KÕã≤ ѨO_»∞¡ HÀã¨∞HÀ"åÖËQÍx K≥@∞ìx <åâ◊#O KÕÜ∞« _»O Jq"ÕHOõ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 281

#=∞‡‰õÄ_»x "åxx #=Ú‡HÀ‰õÄ_»^Œ∞. Ö’HõOÖ’ JO^Œi #=∞‡HÍhfl ==Ú‡ KÕã#≤ "å_»∞ `«#‰õΩ =∂„`«O #=∞‡Hõã∞¨ _Î Ö≥ Ï J=Ù`å_»∞? P =∂@H˘¿ãÎ q∞„`«∞x ‰õÄ_® JuQÍ qâ◊fiã≤OK«~å^Œ∞. # qâ◊fi¿ã ^Œqâ◊fi¿ãÎ q∞„`«™êºÑ≤ # qâ◊fi¿ã`ü I Hõ^•z`ü ‰õΩÑ≤`O« q∞„`«O ã¨~fi° O QÆ∞ǨϺO „ѨHÍâ◊Ü∞Õ `ü II (PKå~°...114/22) q∞„`«∞xH˜ HÀѨO =¿ãÎ =∞# ~°ÇϨ ™êºÅ∞ |Ü«∞@ÃÑ>Ëì „Ñ¨=∂^Œ=ÚOk HÍ=Ù# Z=ih #=∞‡=^ŒxÌ ™ê=∂#∞ºÅ‰õΩ ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥áêÎ~∞° HÍh Jxfl „áê}∞Å#∂ qâ◊fiã≤OK«_O» , JxflO\˜ Ѩ\Ï¡ ™êuÎ fiHõÉèÏ"å<Õfl HõeyÜ«ÚO_»_»O, `«=∞^≥·# ™êuÎ fiHõ ã¨fiÉèÏ"åxfl Ü≥∞Å¡"Õà◊ÖÏ ã¨O~°HOΔ˜ K«∞HÀ=_»O ã¨[#˚ ѨÙ~°∞+¨μÅ ÅHõ} Δ ÏÅ∞. ^Œi„^Œ∞xH˜ 'QÀ+≤—ª J<Õk q+¨O`À ã¨=∂#O. (QÀ+≤ª JO>Ë <Õ\ ˜ áêsìeK«∞Û@) JÖψQ =$^Œ∞xú H˜ #=Ü«Ú=f ã¨OQÆ=∞O, q∞_çq∞_ç *Ï˝#O`À P¿Ñã≤# K«^∞Œ =Ù, Jr~°O‚ QÍ #∞#flѨÙ_»∞ KÕ¿ã qO^Œ∞ Éè’[#O ‰õÄ_® q+¨O`À ã¨=∂<åÖË. =∞#∞+¨μºx â◊s~°OÖ’H˜ ~ÀQÆO „Ѩ"tÕ OK«_®xH˜ P~°∞ HÍ~°}ÏÅ∞O\Ï~Ú. Z‰õΩ¯=QÍ h~°∞ „`åQÆ∞@, JuQÍ u#∞@, ^è•`«∞ H©} Δ `« =∞Å=¸„`« qã¨~#˚° #∞ `˘O^Œ~° `˘O^Œ~Q° Í HÍxzÛ "ÕÜ«Ú@ ÖË^• PѨÙH˘#∞@, ѨQÆ\ ˜ x„^Œ, ~å„u *ÏQÆ~°}– g\˜Ö’ XHõ¯\˜ KåÅ∞...â◊s~°O Ö’H˜ ~ÀQÆO „Ѩ"tÕ OK«_®xH˜. `≥Å"¡ å~°‰Ωõ O_®<Õ "Õ¿ã ^è∂Œ ѨO, JuQÍ ~°u, â◊‡âß#O á⁄QÆÅ#∞ Ñ‘Å∞Û@, JyflÖ’ KÕux ÃÑ_»∞`«∂ fã¨∂Î P_»∞@, ~°[ã¨fiÅ`À ã¨OÉèÏ+¨} – Wq n~å…ÜÚ« +¨μ¯Å PÜ«Ú=Ù<Õ `«yOæ KÕ â◊HΘ Hõey =ÙO\Ï~Ú. WÖψQ PÜ«Ú=Ù#∞ <åâ◊#O KÕ¿ãq =∞~À P~°∞<åfl~Ú: ZO_ç# =∂Oã¨O, =$^Œú ¢ã,Α ÉÏÅã¨∂~°∞º_»∞, ~å„u ÃÑ~°∞QÆ∞ ¿ã=#O, „ѨÉÏè `«HÍÅOÖ’ "≥∞^ÿ ∞Œä #O =∞iÜ«Ú x„^Œ. JѨC_Õ `«Ü∂« ~Ô #· <≥~Úº, „^•HõÑΔ O¨ _»∞,¡ =Ü«∞ã¨∞Ö’ #∞#fl ¢ã,Α áêÅ∞, "Õ_hç ~°∞, K≥@∞ì h_» – g\˜x J#∞Éèqí OK«QÍ<Õ „áê}â◊HΘ |ÅѨ_∞» `«∞Ok. #∂uh~°∞, =∞é˜] K≥@∞ì h_» j`åHÍÅOÖ’ "≥KÛ« QÍ#∂ "Õãq¨ Ö’ K«ÅQ¡ Í#∂ =ÙO\Ï~Ú. `≥Å· =∞~°#÷ O, ã¨∞O^Œ~° Éè’[#O á⁄O^ŒQÍ<Õ â◊HΘ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =∂~åæÜ∂« ã¨O, "≥∞^ÿ ∞Œä #O, [fi~°O `å`å¯eHõOQÍ =∞x+≤x h~°ãè Ñ_»`å~Ú. =∂ã≤# |@ìÅ∞ ^èiŒ OKÕ"å~°∞, Ѩà√◊ § „â◊^QúŒ Í `À=ÚHÀx"å~°∞, JkèHOõ QÍ u<Õ"å~°∞, Hõ~Àî ~°OQÍ =∂\Ï¡_"Õ å~°∞, ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ x„kOKÕ"å~°∞ – ™êHΔÍ`«∂Î q+¨μ‚ ã¨=∂#∞Öˇ<· å ã¨~ˆ "åiHõ_» ÅH˜; xÅ∞=^Œ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 282

‰õΩK≥e· #O ^ŒO`«=∞֒Ѩ^•è i}O |Ǩfit#O x+¨μ~ª ° "åHõº ÉèÏ+≤}O I ã¨∂~Àº^ŒÜ∞Õ Ç¨Ïºã¨Î =∞ÜÕ∞- Ñ≤âß~Ú#O q=ÚOK«u N~°Ñ≤ K«„Hõáê}˜O II `«# QÀà◊§`À QÆ_x¤ç pÅ∞Û"å_»∞, <ÕÅÃÑ· „"å¿ã "å_»∞, HÍà◊√§ Hõ_∞» HÀ¯x"å_»∞, ^ŒO`åÅ#∞ ã¨fiK«ÛOù ^ŒOQÍ LOK«∞HÀx"å_»∞, #QÆflOQÍ â◊Ü∞« xOK«∞"å_»∞, Éè’[# ѨiǨ™êÅ uQÍ KÕÜÚ« "å_»∞, `«# JOQÍÅÃÑ· Pã¨#OÃÑ· =∞^≥ÅÌ H˘@∞ìH˘#∞"å_»∞, Hˆ â◊ãO¨ ™ê¯~°O KÕã¨∞HÀx"å_»∞, „áê`«™êûÜ«∞O ã¨O^茺ÅÖ’ x^Œ∞iOK«∞"å_»∞, ‰õΩK≥·Å∞_»∞ – WÖÏO\˜ "åi Hõ_‰» Äõ _® ÅH˜; xÅ∞=^Œ∞. `«ÅO\˜ q~°àO◊ QÍ áÈã¨∞HÀ=_»O, áê^•Å∞ J=ã¨~O° "Õ∞~°‰Ωõ Hõ_∞» ‰õΩ¯O@∞O_»_O» , "Õâº◊ #∞ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ =i˚OK«_O» , â◊s~°=∞O`å â◊√„ÉèOí QÍ =ÙOK«∞HÀ=_»O, JÅÊOQÍ<Õ u#_»O, #QÆfl`«Ö‰Ë Ωõ O_® â◊Ü∞« xOK«_O» – D Ѩ#∞Åhfl KÕÜÚ« "åx =^Œ‰Ì Ωõ ÅH˜; =zÛ KÕ~∞° `«∞Ok. ÉÏÅã¨∂~°∞ºx `Õ[O, ~°Q∞Æ Å∞`«∞#fl zu Ü≥ÚHõ¯ á⁄QÆ, =$^Œú (`«#HõO>Ë ÃÑ^Œ)Ì ¢ãΑ ™êOQÆ`º« O, pѨÙ~°∞ #∞O_ç =KÕÛ ^Œ∞=Ú‡ – W=hfl PÜ«ÚH©} Δ ÏÅ∞. U#∞QÆ∞, QÆ∞é]O, ~°^äŒO, QÀ=Ù, ^è•#ºOÅ #∞O_ç ˆ~ˆQ ^èŒ∂o â◊√ÉèíHõ~°"Õ∞ HÍx QÍ_ç^,Œ XO>ˇ, Q˘éˇ,] "Õ∞Hõ #_çz#ѨÙ_»∞ ~ˆ Qˆ ^è∂Œ o Jâ◊√ÉèHí ~õ O° . =ÚYºOQÍ P=Ù, ^è•#º=Ú, Ѩل`«∞x JOQÆ=ÚÅ #∞O_ç =K«∞Û ^è∂Œ o HõÖϺ}HÍi, =∞Ǩáê`«Hõ q<åtx. ^Õ#fl~Ú<å KÕ@`À qã¨∞~°∞`«∞#flѨÙ_»∞ =KÕÛ QÍe, QÀ\˜ h~°∞, ™êfl#O KÕâßHõ QÆ∞_»¤ ^Œ∞eÑ≤#ѨÙ_»∞ zeˆH [ÅO, `«Å "≥O„@∞HõÅ #∞O_ç *ψ~ h~°∞, pѨÙ~°∞ ^è∂Œ o |Ǩï K≥_q¤» . Wq Pi˚`« ѨÙ}Ϻ#flO`«\ h˜ #tOѨ*Ü Ë ∞« QÆÅ=Ù. „ÉÏǨχ}∞xH©, JyflH©, QÆ∞éÏ]xH© Z^Œ∞ÌH©, W^ŒÌ~°∞ „ÉÏǨχ}∞ÅH©, PÅ∞=∞QÆÅH˜, Ü«∞[=∂x ^ŒOѨ`«∞ÅH© =∞^茺 #∞O_ç "≥à§◊ ~å^Œ∞. qâ◊fiã≤OK«‰Äõ _»x"åix Jã¨Å∞ qâ◊fiã≤OK«<‰Õ Äõ _»^∞Œ . #=∞‡^Œy#"åix ‰õÄ_»_® JuQÍ Ñ¨ÓiÎQÍ #=∞‡‰õÄ_»^∞Œ . nx=Å¡ JO>Ë #=∞‡_»O =Å¡ XHõ qÅHõ} Δ "≥∞#ÿ ÉèÜ í ∞« O ѨÙ@∞ìH˘ã¨∞OÎ k. Jk =∞# ã¨∞MÏÅxflO\˜h <åâ◊#O KÕã∞¨ OÎ k. â◊„`«∞=Ù`À ã¨Okè KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û QÍh "åxÃÑ· qâßfiã¨=ÚOK«∞@ z\Ï~°∞H˘=∞‡ g∞^Œ x„^ŒáÈ=_»O =O\˜^.Õ #qâ◊fi¿ã ^Œqâ◊fiã¨OÎ qâ◊fiã¨OÎ <åu qâ◊fi¿ã`ü I qâßfi™ê^ŒƒÜ ù ∞« =Ú`«Ê#flO =¸ÖÏ^ŒÑ≤ xHõ$O`«u II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 283

"≥i· }Ï ã¨ÇϨ ã¨O^è•Ü«∞ qâ◊fi™ÈÎ Ü«∞k u+¨uª I ã¨=$HΔÍ„ˆQ „Ѩã¨∞áÈÎÇ≤Ï Ñ¨u`«ó „Ѩu|∞^Œúº`Õ II (PKå~°... 114/47,48) Ѩ_áç ÈÜ«∂Hˆ `≥Å∞ã¨∞OÎ k Ѩ_áç ÈÜ«∂#x. J`«ºO`« HÍiî#º=¸, JÅq g∞i# "≥∞`«Î^Œ#=¸ Ô~O_»∂ `«¿ÑÊ.|ÅÇ‘Ï# HÍO_»=ÚÅ∞ QÆÅ "≥ÚHõ¯Å#∞ „â◊=∞ÖˉΩõ O_® #~°H=õ K«∞Û.=∞Ǩ=$HΔÍÅ∞ XHõÑ\¨ Ïì# ÖÁOQÆ=Ù. =∞#O PǨfixOK«Háõ È~Ú<å ^Œ∞óMÏÅ∞ =™êÎ~Ú† "å@O`«@ J"Õ áÈ`å~Ú ‰õÄ_». ã¨∞MÏÅ∞ ‰õÄ_® JO`Õ. ™ê^è•~°}OQÍ ã¨[#˚ ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ã¨∞YѨ_`» å~°∞. ^Œ∞+¨μÅì ‰õΩ ^Œ∞ó MÏÅ∞ `«Ñʨ =Ù. HÍ|\˜ì ã¨[#˚ ∞Å∞QÍ<Õ rqOKåe. ~°ÇϨ 㨺O <åÅ∞QÆ∞ K≥=ÙÅ =∞^躌 <Õ =ÙO_®e. P~À K≥q ^•HÍ "≥o`Õ Jk ~°ÇϨ 㨺O HÍÉ’^Œ∞. Éèqí +¨º^£ =ӺǨÅ∂ ~Ô O_»∞ K≥=ÙÅ =∞^躌 <Õ J#QÍ XHõ =∞x+≤ |∞é]Ö’<Õ =Ù#flO`«HÍÅO Jq „|Ǩχ‰õΩ ‰õÄ_® `≥eÜ«∞=Ù. +¨@¯~À‚ aè^ºŒ `Õ =∞O„`«âÛ◊ `«∞ó Hõ~â‚° Û◊ ^è•~°º`Õ I kfiHõ~‚° 㨺`«∞ =∞O„`«ãº¨ „|Ǩ‡Ñ¨ºO`«O #|∞^躌 `Õ II (PKå~°...114/54) áêbÜ«∞x, K«∂Å∞ Hõ@xì P=Ù, q^•fiOã¨∞_»∞, ^è•i‡‰õΩ_»∞ HÍx H˘_»∞‰õΩ LO_ç =∂„`«O ÖÏÉèí"Õ∞q∞? K«O„^Œ∞_˘Hõ¯_Õ J~Ú<å PHÍâ◊=∞O`å "≥Å∞Q˘O^Œ∞#@∞¡ =∞Ǩ ѨÙ~°∞+¨μ_≥·# H˘_»∞‰õΩ =Å¡ =Oâ◊=∞O`å =<≥flÔH‰õΩ¯`«∞Ok. `å~°Öˇxfl =Ù<åfl K«O„^Œ∞_Õ â’Éèãí ¯¨ ~°∞_»∞ ‰õΩѨل`«∞Å∞ =O^Œ=∞Ok HõO>ˇ QÆ∞}=O`«∞_≥#· XHõ¯ H˘_»∞Hˆ "Õ∞Å∞, KåÅ∞. UˆH<åÑ≤ ã¨∞Ѩل`Õ} q^•ºÜ«ÚHˆ #Î nè=∞`å I ‰õΩÅO ѨÙ~°∞+¨ ã≤O¿ÇÏ# K«O„^Õ} QÆQ#Æ O Ü«∞^ä• II UˆH<åÑ≤ ã¨∞=$ˆH}Δ Ñ¨Ù+≤Ê`Õ# ã¨∞QÆOkè`å I =#Oã¨∞"åã≤`O« ã¨~fi° O ã¨∞Ѩل`Õ} ‰õΩÅO Ü«∞^ä• II UHÀÇ≤Ï QÆ∞}"å<£ Ѩل`À x~°∞}æ #Ë â◊`#Õ H˜O I K«O„^ÀǨÏOu `«=∂O ¿ãº HÀ #K« *’ºuó ã¨ÇϨ „ã¨HOõ II (PKå~°...114/59) Ñ≤ÅÅ¡ #∞ J~Ú^Õà§◊ =Ü«∞™⁄KÕÛ^•HÍ „¿Ñ=∞ ‰õΩiÑ≤ã∂¨ Î ÃÑOKåe. JHõ¯_ç #∞O_ç Ѩ^Õà◊√§ =KÕÛ^•HÍ J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ ^ŒO_çOzÜ≥ÿ∞<å „Hõ=∞tHõΔ} <Õ~åÊe. Ѩ^•ˆ~à◊§^•HÍ q^•º|∞^Œ∞Åú ∞ <ÕiÊ P `«~∞° "å`« "åix q∞„`«∞Å =Öˇ ã¨OÉèÏqOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 284

H˘O^Œi =ÚMÏÅ∞ ѨÙe=ÚMÏÅ =Öˇ#∞<åfl "å~°∞ ™êuÎ fi‰õΩÅ∞ HÍ=K«∞Û. H˘O^Œi =ÚMÏÅ∞ ÖË_ç =ÚMÏÅ =Öˇ J=∂Ü«∞HõOQÍ =Ù<åfl "å~°∞ „‰õÄ~°∞Å∂ HÍ=K«∞Û. JO^Œ∞KÕ`« ÃÑ÷ Ñ· K«∂ѨÙÅ`À Z=ih qâ◊fiã≤OK«~å^Œ∞. HõqΔ ∞OKÕ ÅHõ} Δ O =Ù#fl"åiÖ’ Jk ^À+¨O ‰õÄ_® HÍ=K«∞Û. ZO^Œ∞HõO>Ë [#∞Å∞ "å~°∞ Jã¨=∞~°∞Å÷ #∞‰õΩO\Ï~°∞. UHõó Hõ=Δ ∂=`åO ^ÀëÈ kfifÜ≥∂ <ÀѨ Ѩ^ºŒ `Õ I Ü«∞^Õ#O Hõ=Δ ∞Ü«∂ Ü«ÚHõ=Î ∞â◊HOÎõ =∞#º`Õ [#ó II D „ѨÑO¨ K«OÖ’x Éè’QÍÅhfl Hõ}Δ ÉèOí QÆ∞~åÖË#x âß„™êÎÅ∞ =Hͯ}˜ã∞¨ <Î åfl~Ú. HÍ|\˜ì J#∞Éèqí OK«=K«∞Û QÍx P~å@Ѩ_~» å^Œ∞. q^•fiOã¨∞_≥ÑÙ¨ _»∂ PHõ~¬° }‰õΩ Ö’#∞ HÍ_»∞. J#fl Ñ≤`«$ã¨=∂#∞_Õ. <å#fl K«xáÈ`Õ P ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ J<Õfl kHõ¯=Ù`å_»∞. `«=Ú‡à◊§O^Œih ÃÑH· ˜ `≥zÛ "åà◊§ HÍà◊§ g∞^Œ "åà◊√§xÅ|_ÕÖÏ KÕ¿ã J#fl <å<Õfl HÍ^Œ∞ ^Õ=Ù_ç`Àã¨=∂#∞_»=Ù`å_»∞. HÍ|\˜ì J#fl#∞ ^Õ=Ùx=Öˇ K«∂ã¨∞H˘<Õ"å_Õ x["≥∞#ÿ =∞x+≤. `«‰Ωõ ¯= |ÅO HõÅ"åix `«‰Ωõ ¯=QÍ K«∂_»‰Äõ _»^∞Œ . "å~°∞ XHõ |$O^ŒOQÍ U~°Ê_ç`Õ U"≥∞<ÿ å KÕÜ∞« QÆÅ~°∞. QÆ_¤ç Ѩ~H° Åõ `À <Õã#≤ `å_»∞ U#∞QÆ∞<Õ |OkèOK«QÅÆ ∞QÆ∞`«∞#flk Hõ^•! XHõix ^Àz WOH˘HõiH˜ ^•#O KÕÜÚ« "åxH˜ P ^•#O ã¨^uæŒ x=fi^Œ∞. ^ÀÑ≤_Åô ∞ KÕã#≤ áêáêxH˜ "å_»∞ xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ #~°HÍxˆH áÈ`å_»∞. ^Õ=`«Å, „ÉÏǨχ}∞Å ^è<Œ åxfl JѨǨÏiOz<å, "åix u~°™ê¯~°OQÍ K«∂ã≤<å =Oâ◊O =$kúHÍ^Œ∞. „|ǨχǨÏ`«º, =∞^Œºáê#O =O\˜ =∞Ǩáê`«HÍʼnõΩ ‰õÄ_® „áêÜ«∞tÛ`«=Î ÚOk HÍx ã¨[#˚ ∞Å =^ŒÌ LѨHÍ~åxfl á⁄Ok "åiˆH H©_∞» KÕ¿ã Hõ$`«ÑÚ¨¶ flʼnõΩ x+¨¯ $u ÖË^∞Œ . á⁄~°áê@∞# ‰õÄ_® ^Œ∞+¨μìh, â◊„`«=Ùh L¿ÑH˜ΔOK«‰õÄ_»^Œ∞. "åà◊√§ JÅ∞ÊÖË, Ѩ~"° åÖË^∞Œ J#∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ . z#fl xѨC~°"fiÕ „|Ǩ‡O_»=Ú#∞ Éèãí ‡¨ =Ú KÕÜ∞« QÆÅ^Œx =∞~°∞=~å^Œ∞. Ü«∞ø=#OÖ’ ‰õÄ_® âßO`«OQÍ =ÙO_»QÅÆ "å_Õ x["≥∞#ÿ âßO`« ã¨fiÉèÏq. Jhfl J~ÚáÈ~Ú#"å_»∂, â◊‰Ωõ ÅÎ hfl L_çyáÈ~Ú#"å_»∂ âßO`«∞_»∞ HÍHõ KÕ¿ã^Õ=ÚO@∞Ok? #"Õ =Ü«∞ã≤ Ü«∞óâßO`«ó ã¨âßO`« Wu "Õ∞=∞uó I ^è•`«∞+¨μH©Ü Δ ∞« =∂}Ë+μ¨ â◊=∞ó Hõ㺨 # *ÏÜ«∞`Õ II (PKå~°... 114/73) ã¨OѨ^ÅŒ hfl ÉèQí =Æ O`«∞_çg, PÜ«∞# „Ѩ™êkOz# „ѨH$õ ugh. 'D ã¨OѨ^OŒ `å <åk— Jx U =∞x+‘ „Éè=í ∞Ѩ_~» å^Œ∞.(J^蕺ܫ∂Å∞–113, 114)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 285

hu™ê~°O q"ÕHõ=O`«∞_»∞, huA˝_»∞ J~Ú#"å_»∞ QÆ∞}Ç‘Ï# Ѩuflh, ^Œ∞+¨ìq∞„`«∞h, ^Œ∞~åKåiÜ≥∞ÿ # ~åAh, ‰õΩѨل`«∞h, QÆ∞}Ç‘Ï#Hõ#ºh, ‰õΩuû`« ^Õâßhfl ^Œ∂~°O #∞O_Õ Ñ¨i`«ºl™êÎ_∞» . HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ^è~Œ ‡° O =∂#= ã¨=∂[O #∞O_ç ^Œ∂~°OQÍ áêiáÈ`«∞Ok. `«Ñ㨠∞¨ ûÖ’ ã≤~÷ `° « =ÙO_»^∞Œ † =∂#=ÙŠǨÏ$^ŒÜ∂« ʼnõΩ ã¨`º« O ^Œ∂~°"∞≥ áÿ È`«∞Ok. =∞#∞+¨μºÅ∞ HõÑ@ ¨ =º=Ǩ~°=∞QÆ∞flÖˇ· |uˆHã¨∞ÎO\Ï~°∞† „ÉÏǨχ}∞Å∞ Pâ◊áÈ`«∞Öˇ·áÈ~Ú ^èŒ#^•Ç¨ÏO`À =∞ã¨Å∞`«∞O\Ï~°∞† ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ ¢ãÅΑ J_»∞QÆ∞ʼnõΩ =∞_»∞QÆ∞ÖÁ`«_Î "» ∞Õ `«=∞ rq`« Ѩ~=° ∂~°O÷ QÍ ÉèÏq™êÎ~∞° † ¢ãÅΑ ∞ `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞, |∞kúx ã≤~÷ O° QÍ ÃÑ@∞ìHÀÖËHáõ È~Ú<å `≥eq`Õ@Å, JO^ŒKO« ^•Å Pã¨~å`À Ö’HÍ<Õfl XHõ P@ P_çã∞¨ OÎ \Ï~°∞. HÍ|\˜ì D HõeHÍÅOÖ’ hK« „Ѩ=$uÎ QÆÅ "åˆ~ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ Ѩ^=Œ ÙÅÖ’H˜ =zÛ ^Õâß<ÕflÅ∞`«∂ "≥Ú`«OÎ Ö’HÍ<Õfl „Éè+í μ¨ ì Ѩ\ Oì˜ K«_O» `À ã¨∞[#∞ʼnõΩ ™ê=∂#º r=#O ‰õÄ_® q∞H˜¯e Hõ+™ì¨ ê^躌 "≥∞áÿ È`«∞Ok. áÈ~Ú#"åàı§ ^è#Œ ∞ºÅxÑ≤ã∞¨ OÎ k. L#fl"åà◊√§ áÈ~Ú# "åiH˜ fÑ≤ QÆ∞~°∞`«∞Å∞ H͉õΩO_® KÕ^∞Œ *Ï˝ÑH¨ ÍÅ∞QÍ q∞QÆ∞Å∞`å~°∞. ZѨÊ\˜HÑõ C¨ _Õ 'PǨ! =∞$`«∞ÖˇO`« J^Œ$+¨=ì O`«∞Ö’ Hõ^•!D J~åK«HÍhfl, D ^ÕâO◊ =ÚHõ¯Öˇá· È_®xfl,D ã¨=∂[O ã¨~fi° „Éè+í `ª¨ åfixfl, Ѩ~åã¨HÖÎõ #·ˇ Ѩ`∞« flÅh, ^Œ∞~åKå~å㨉Ωõ ÖÎ #·ˇ Ѩل`«∞Åh K«∂_»‰Ωõ O_®<Õ áÈÜ«∂~°∞. "å~°∞ U Ö’HõOÖ’ =Ù<åfl DÖ’HõOÖ’x =∞#HõO>Ë ã¨∞YOQÍ<Õ =ÙO_ç=ÙO\Ï~°∞. Jx =$^Œ∞Åú O`å `«=∞Ö’ `å=Ú, `«=∞`À`å=Ú ã¨OÉèÏ+≤OK«∞H˘O@∞O\Ï~°∞. H˘_»∞‰õΩ K≥_áç È`Õ `«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩ ^•xH˜ q∞Oz# #~°HÜ õ ∂« `«# ÖË^∞Œ . JÖψQ ^Œ∞~åKåi}˜Ü∞ÿ≥ # ¢ãHΑ ˜ „¿Ñ=∞ =ÙO_»^∞Œ . HÍ|\˜ì P ‰õΩ@∞O|OÖ’ XHõ¯iH© ã¨∞Y=¸ =ÙO_»^∞Œ . ^Œ∞~°#˚ ∞_≥#· q∞„`«∞x ZÖÏQÆ∂ #=∞‡ÖË=Ú Hõ^•! #=∞‡HõO ÖËx KÀ@ ã¨∞Y"≥∞\Ï¡ =ÙO@∞Ok? WHõ ~å[ºOÖ’ ^Œ∞+¨μìÅO`å Hõeã≤ ^Œ∞+¨ìâßã¨<åÅ<Õ „Ѩ[ÅÃÑ· ~°∞^Œ∞Ì`«∂ áÈ`«∞O\Ï~°∞ HÍ|\˜ì „ѨÉèí∞`«fiO KÕ`« „¿Ñq∞OѨ|_»∞`«∞#fl U áêuHõâß`«O =∞O^À ã¨∞YѨ_`» å~°∞. "åˆ~ D âßã¨#Hõ~Åΰ #∞ xÅɡ_`» å~°∞ ‰õÄ_». q∞QÆ`å"åà◊√§ D ^ÕâO◊ Ö’ ѨÙ\˜Oì z#O^Œ∞‰õΩ ^Õ=Ù}˜‚ u@∞ì‰Ωõ O@∂ ZÖÏQÀ |uˆHã¨∞OÎ \Ï~°∞. Z‰õΩ¯==∞Ok W`«~∞° ÅÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ ç |uˆHã¨∞OÎ \Ï~°∞. Ѩ~å#flÉè∞í ‰õΩ¯ WO„^Œ∞_≥<· å ã¨~ˆ "åx Sâ◊fi~°ºO KÕ*ÏiáÈ`«∞Ok. Ѩ~å#flOK« Ѩ~ã° fi¨ OK« Ѩ~â° Ü ◊ ∂« ºó Ѩ~„° ã≤Ü Î ∞« ó I Ѩ~"° âÕ ‡◊ x "åã¨âÛ◊ â◊„HÍ^ŒÑ≤ ǨÏ~ˆ „zÛùÜ∞« O II (PKå~°.... 115/5)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 286

XHõ ‰õΩO_»Ö’x h\˜x WOH˘Hõ ‰õΩO_»Ö’x h\˜`À HõeÑ≤#@∞¡ JO@∞~ÀQÆO Hõ#fl#∞ "ÕQÆOQÍ áêѨO XHõi#∞O_ç XHõiH˜ JO@∞‰õΩO@∞Ok. áêÑ≤`À x`«ºO =∂\Ï¡_∞» `«∂, â◊s~åxfl `«Q∞Æ Å∞`«∂, Hõeã≤ u~°∞QÆ∞`«∂, `À_»∞QÍ Éè’OKÕã∂¨ ,Î XˆH Pã¨#OÃÑ,· â◊Ü∞« ºÃÑ· "≥∞ÅQÆ∞`«∂ XˆH KÀ\˜H˜ =ã¨∂Î áÈ`«∂ =∞Oz"åÔ~=Ô~<· å ZO^Œ~Ô <· å ã¨ÇϨ r=#O KÕÜ∞« =Åã≤=¿ãÎ P áêáê`«∞‡_»∞ =∞Oz"å_»∞ HÍ_»∞ QÍh D ѨÙ}Ϻ`«∞‡ÅO`å ѨÓiÎQÍ K≥_áç È~Ú ^Œ∞~å`«∞‡Öˇ· áÈ`å~°∞. D ~°H"õ ∞≥ #ÿ ã¨ÇϨ r=#O HõeÜ«ÚQÆOÖ’ `«Ñʨ xã¨i. ¢ãÜ Î≤ ∂≥ #â◊ºOu~°∂¿Ñ} `«Ñó¨ „HÀ^è#Õ #â◊ºu I QÍ"À ^Œ∂~° „ѨKåˆ~} â◊¥„^• <Õfl# kfi*’`«=Î ∞ó II (PKå~°... 115/7) JO^ŒO =Å¡ P_»k K≥_»QÍ, „HÀ^èŒO =Å¡ `«Ñ¨ã¨∞û `«QÆÅ|_çáÈ`«∞Ok. ^Œ∂~° „ѨÜ∂« }ÏÅ =Å¡ QÀ=ÙÅ∞ ^Œ∂~°O HÍQÍ, ★â◊¥„^•#flO=Å¡ ZO`«\ ˜ kfi*’`«=Î ÚÖˇ<· å kQÆ*ÏiáÈ`å~°∞. Ñ≤ÅÅ¡ , t+¨μºÅѨ@¡ ÉÏ^躌 `«‰Ωõ |^Œ∞Å∞QÍ Ju QÍ~å|O, ™êfi~°O÷ , KÀ@∞ KÕã∞¨ HÀ=_»O =Å¡ HõeÜ«ÚQÆOÖ’ `«e^¡ OŒ „_»∞Å, QÆ∞~°∞=ÙÅ „Ѩ=~°#Î HÍ~°}OQÍ Ü«Ú=`«~åxH˜ ã¨~Ô #· kâß xˆ~Ìâ◊O ÖËHõáÈ`«∞Ok. =$^•úѨºOÖ’ =∂#=ÙÅH˜ #_»Hõ Z‰õΩ¯==Ù`«∞Ok. ¢ã‘ÎH˜ ã¨OÉè’QÆO Å∞Ѩ=Î ∞=Ù`«∞Ok. Ѩ~fi° `åʼnõΩ h\˜ ^≥|ƒ `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok. |@ìÅ∞ Z‰õΩ¯= HÍÅO ZO_»Ö’ =ÙO_»_O» =Å¡ zqH˜áÈ`å~Ú. hK«∞_≥#· =ºH˜Î W`«~∞° Å`À Q˘_»= Ѩ__» ®xˆH „ѨÜ∞« uflã¨∞OÎ \Ï_»∞. =∞^躌 =Ú_»∞ Z‰õΩ¯=QÍ ã¨OkèHÀã¨"Õ∞ „Ѩܫ∞uflã¨∞ÎO\Ï_»∞. L`«Î=Ú_»∞ Q˘_»=Ѩ_»_»∞. Q“~°"åxfl WzÛѨÙK«∞Û‰õΩO\Ï_»∞. =∞ǨѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ =∂#"Õ∞ ^è#Œ =ÚHõ^•! ã¨<å‡#"Õ∞ =ÙO>Ë WHõ ^è#Œ "≥∞O^Œ∞‰õΩ? =∂#=¸ ^Œ~Ê° =¸ #tOz#"åxÔHO`« ^è#Œ =ÚO_ç Uq∞ ÖÏÉè=í Ú? "å_»∞ rqOK«∞@ =∂„`«=Ú ^ÕxH˜? =∂#, ™êfiaè=∂# Ü«ÚQÆà◊=Ú ÖËHõ ^èŒ#, PÜ«Ú~°∞ºQÆà◊ =ÚO_ô ÖË#>Ë¡ Hõ^•! hK« „ѨH$õ u QÆÅ"å_»∞ ^è<Œ å<Õfl HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. =∞^躌 =Ú_»∞ ^è#Œ , =∂<åÅ∞ ~Ô O_»∂ HÍ"åÅO\Ï_»∞. L`«=Î Ú_»∞ Q“~°"åxfl =∂„`«"∞Õ JaèÅ+≤™êÎ_∞» . ★

WHõ¯_» â◊¥„^•#flO JO>Ë U "≥#∞Hõ|_ç# ‰õΩÅO"å~À,WѨÊ\˜ ÉèÏ+¨Ö’, =O_çÃÑ\˜#ì J#flO HÍ^Œ∞. Jk =¸~°Ñö Ù¨ \ÏÖ’K«#. =∞_ô, `«_,ô â◊√p â◊√„Éè`í å ÖËx J#fl"Õ∞ JѨÊ\˜ ÉèÏ+¨Ö’ â◊¥„^•#fl=Ú. Q˘_»∞H¤ Í~°=Ú, QÆ∞ÃÑÊ_»∞ LѨC Hõeã≤#k â◊¥„^•#fl=Ú. hK«∞`À xO_ç#k â◊¥„^•#fl=Ú. JÖψQ kfiAÅ#QÍ „ÉÏǨχ}∞Å∞ =∂„`«"Õ∞ HÍ~°∞. WÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ K≥ѨÊ=Åã≤=ã¨∞ÎO^ŒO>Ë D 'â◊¥„^Œ— â◊ÉÏÌxfl K«∂Ñ≤Oz Ѩ~°^ÕjÜ«ÚÅ∞, "åi =∂#ã¨ÑÙ¨ „`«∞Å∞ HõÑ@¨ =ӺǨÏ~°K#« KÕã≤ XHõ Ѩ^HŒä Oõ „ѨHÍ~°O „QÆO^ä•Å∞ „"åã≤, LѨ<庙êeã¨∂Î WѨÊ\˜Hˆ D ã¨=∂*Ïxfl q_»Q˘>ËÜ ì ∞« _»OÖ’ KåÖÏ=~°‰Ωõ q[Ü«∞O ™êkèOKå~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 287

J^è=Œ ∂^è#Œ q∞K«ÛOù u ^è#Œ =∂<ÒÇ≤Ï =∞^躌 =∂ó I L`«=Î ∂ =∂#q∞K«ÛOù u =∂<ÀÇ≤Ï =∞ǨÏ`åO ^è#Œ O II (PKå~° 115/13) J_»qÖ’x ã≤OǨxÔHO`« PHõÖãË <≤ å W`«~° [O`«∞=ÙÅKÕ K«OѨ|_ç# [O`«∞ ÖËHõ #~°=∂O™êxfl u#^Œ∞. L`«=Î ∞ =~°∞_‚ #·≥ =ºH˜Î ^è#Œ Ç‘Ï#∞_≥á· È~Ú<å hK«H~õ ‡° #∞ KÕÑ@ ¨ _ì ∞» . =#OÖ’ ã≤OǨxfl Jaè¿+H˜OK«Háõ È~Ú<å Jk =∞$QÆ~å*Ë. ã¨=∂[OÖ’ L`«=Î ÚxH˜ Q“~°= =∞~åº^ŒÅ∂ JÖψQ Åaè™êÎ~Ú. <åaè¿+HÀ # ã¨O™ê¯~°ó ã≤OǨÏ㨺 „H˜Ü∞« `Õ =<ÕI x`«º =¸i˚`« ã¨`Ϋ fi㨺 ã¨fiÜ«∞"Õ∞= =∞$ˆQO„^Œ`å II |^ŒúHõã¨∞Î_≥·# =~°Î‰õΩ_»∞, JǨÏOHÍiÜ≥ÿ∞# ¿ã=‰õΩ_»∞, Hõ@∞=ÙQÍ =∂\Ï¡_Õ "Õâߺ `«=∞ =$`«∞ÅÎ Ö’ ~å}˜OK«Ö~Ë ∞° . ^Œi„^Œ∞_≥· =ÙO_ô ^•`« HÍ"åÅ<Õ HÀiHÍ, ^èxŒ ‰õΩ_≥· Ü«ÚO_ô Ñ‘<åã≤`#« =¸, Ju QÍ~å|O KÕã≤ H˘_»∞‰õΩx K≥_Q» ˘@∞ìHÀ=_»=¸, =∞Oz"å_≥· =ÙO_ç ^Œ∞+¨μÅì #∞ ¿ãqOK«_=» ¸, W`«~∞° ÅH˜ H©_∞» KÕã∂¨ Î K«xáÈ=_»=¸ =∞x+≤x ^Œ∞â◊Ûi„`«∞x KÕ¿ã ѨOK«ÅHõ} Δ ÏÅ∞. ^•`å ^Œi„^Œó Hõ$Ѩ}À- ~°Ü ÷ Ú« HõóΠѨل`À- q^èÜ Õ ∞« ó ‰õΩ[#㨺¿ã"å I Ѩ~åѨH͈~+¨μ #~°ãº¨ =∞$`«∞ºó „Ѩ*ÏÜ«∞`Õ ^Œ∞â◊Ûi`åx ѨOK« II HÍO`å qÜ≥∂QÆó ã¨fi[<åѨ =∂#O|∞∞}㨺âı+ó¨ ‰õΩ[#㨺¿ã"å I ^•i„^Œº ÉèÏ"åkfi=ÚMÏâ◊Û q∞„`å q<åyfl<å ѨOK«^ÇŒ Ϩ Ou f„"åó II (PKå~° 115 –17,18) JÖψQ Jyfl J=ã¨~°O ÖˉõΩO_®<Õ =∞x+≤x f„=OQÍ ^ŒÇ≤ÏOz Ѩ_»"Õ¿ãq J~Ú^Œ∞O\Ï~Ú. Jq ѨfflqÜ≥∂QÆO, ã¨fi[#∞ÖË KÕ¿ã J==∂#O, q∞yeáÈ~Ú# |∞∞}O, ^Œ∞~°#˚ ∞Å#∞ ¿ãqOK«=Åã≤~å=_»O, ^è#Œ Ç‘Ï#`« =Å¡ q∞„`«∞Å∞ ÃÑ_»"Ú≥ QÆ"∞≥ ÿ áÈ=_»O. =∞x+≤H˜ J<ÕHõ ã¨ÇϨ „㨠zO`«Å∞O\Ï~Ú QÍh "å\˜Ö’ <åÅ∞QÆ∞ =∂„`«O fHõΔ "‚ ∞≥ #ÿ Hõu"Î å^Œ~Ö° ÏQÍ =∞#ã¨∞#∞ HÀã≤"ãÕ ∞¨ OÎ \Ï~Ú. Jq hK«∞_çKÕ J==∂xOѨ|_»_O» , Pe PHõe, J#∞~åQÆO ÖËx PÅ∞, =ÚYº"≥∞#ÿ „áê}Ï^è•~° HÍ~åºÅ‰õΩ HõeQˆ J=~À^è•Å∞. J#∞‰õÄÅ∞Ô~#· H˘_»∞‰õΩÅ∞, ^è<Œ åxfl ã¨=∞‰õÄiÛÃÑ_»∞`«∞#fl q^Œº, P~ÀQƺO K≥_x» â◊s~°O, ã¨`û« Oyh =∞<À-#∞ ‰õÄÖÏ=â◊=iÎhÜ≥∞ÿ # ÉèÏ~°º D ѨOK« ÉèÏQͺÅ∂ ѨÙ~°∞+¨μx ^Œ∞óMÏÅxfl\˜h ^Œ∂~°O KÕ™êÎ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 288

ÖË_,ç U#∞QÆ∞, H©@HõO, `«∞"≥∞‡^Œ, KÕѨ - D J~Ú^Œ∂ „Hõ=∞OQÍ â◊|,Ì ã¨Ê~°≈, ~°∂Ѩ, QÆO^è,Œ ~°™êÅ#∞ „Ѩ=∂^ŒH~õ ™° ê÷~ÚÖ’ W+¨Ñì _¨ ç ¿ãqOz Ñ‘HÅõ g∞kH˜ `≥K∞« Û‰õΩO\Ï~Ú. D ã¨OQÆu `≥eã≤ ‰õÄ_® D J~ÚkO\˜h WO„kÜ«∞ x„QÆǨÏO ÖˉõΩO_® ¿ãqOz ã¨~fi° A˝_#» x K≥ÑC¨ ‰õΩ<Õ =∞x+≤ ‰õÄ_® #+¨áì È`«∞O\Ï_»∞. ‰õΩ~°OQÆ=∂`«OQÆ Ñ¨`O« QÆ Éè$í OQÆ g∞<å ǨÏ`åó ѨOK«a~ˆè = ѨOK« I UHõó „Ѩ=∂n 㨠Hõ^OŒä #Ѷ∂¨ `Àº Ü«∞ó ¿ã=`Õ Ñ¨OK«a~ˆè = ѨOK« II (PKå~° 115/21) |$ǨÏã¨Êu`À ã¨=∂#OQÍ K«^Œ∞=Ù‰õΩ#fl „ÉÏǨχ}∞Öˇ·<å D J~Ú^Œ∞Ѩ#∞Å#∂ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. Jq U=#QÍ ^è~·≥ åºxfl HÀÖ’Ê=_»O, ‰õ@∞=ÙQÍ ^è∞Œ =∞^è∞Œ =∞ÖÏ_»∞`«∂ =ÙO_»_O» , QÆ=∞ºO ÖˉΩõ O_® rqOK«_O» , =∞e# =„™êÎÅ<Õ ^èiŒ OK«_O» , J<åǨ˙`«OQÍ JO>Ë Z=~°∂ Ñ≤Å=HõáÈ~Ú<å ã¨O|~åʼnõÄ ÃÑo§à◊§‰õÄ áÈ=_»O. D Ѩ#∞ÅÖ’ XHõ¯\˜ KÕã<≤ å „ÉÏǨχ}∞xH˜ ѨÓlOKÕ"å~°∂, Q“~°qOKÕ"å~°∂ q∞QÆÅ~°∞. PÜ«Ú=Ù, Hõ~‡° , ^è#Œ O, q^Œº, =∞$`«∞º=Ù D ѨOKåOâßÅ∂ =∞#O ѨÙ\˜#ì ѨÙ_Õ xtÛ`«"∞≥ áÿ È`å~Ú. =∞#O KÕÜ∞« =Åã≤#^ŒÖÏ¡ "å\˜x "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~∞° K«∞H˘x rqOK«_"» ∞Õ . ÉèQí =Æ O`«∞x ^ŒÜ∞« =ÙO>Ë =∞$`«∞º=Ù J<åÜ«∂ã¨O HÍ=K«∞Û.PÜ«Ú=Ù P~ÀQƺ=∞Ü«∞O HÍ=K«∞Û. PÜ«Úó Hõ~‡° K« q`«OÎ K«q^•º x^è#Œ "Õ∞=K« I ѨOK≥`· åx qqK«ºO`Õ *ÏÜ«∞=∂#㨺 ^ÕÇÏ≤ #ó II (PKå~°...115/23) =∞|∞ƒh_», ^Œ∞+¨μxì „¿Ñ=∞, Ѩ~<° åi`À_»∞, Ü«∞ø=#O, ^è#Œ O - D J~Ú^Œ∂ Jã≤~÷ åÅ∞. =∞x+≤H˜ ã¨O|OkèOz#=hfl, ^è~Œ ‡° H©~∞° ÅÎ ∞ `«Ñʨ , Jã≤~÷ åÖË. J„ÉèKí åÛùÜ∂« YÖË „Ñ‘uó Ѩ~<° ås+¨μã¨OQÆuó I ѨOK≥`· Õ Ç¨ºã≤~÷ åÉèÏ"å Ü«∞ø=<åx ^è<Œ åxK« II Jã≤~÷ O° rq`«O Ö’ˆH Jã≤~÷ O° ^è#Œ Ü«∞ø=#O I Jã≤~÷ O° Ѩل`« ^•~å^ŒºO ^è~Œ ‡° ó H©i~Î º° â◊ó ã≤~÷ O° II (PKå~°..115/25,26) #∂ˆ~à◊§ rq`«O Q˘Ñ¨Ê#∞‰õΩO\ÏO HÍh D #∂ˆ~à◊¥§ ^ÕxH© KåÅ^Œ∞. WO^Œ∞Ö’ ã¨QÉÆ Ïè QÆO x„^ŒÖ’<Õ QÆ_z» áÈ`«∞Ok Hõ^•! q∞ye# ^•xÖ’ ã¨QÉÆ Ïè QÆO "åºkè, ^Œ∞óYO, =$^•úѺ¨ O ÅKÕ ux"ÕÜ∞« |_»∞`«∞Ok. WHõ q∞ye# ^•xÖ’<Õ ÉÏź=Ú, W+¨[ì # qÜ≥∂QÆ ^Œ∞óY=Ú ÖÏO\˜ =hfl =ÙO\Ï~Ú Hõ^•! WHõ rqHõ J#QÍ H˘Å∞=Ù. uO_çHÀã¨O ѨxKÕ¿ã

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 289

ã¨=∞Ü«∞O, ^•xÖ’x ™ê^èHŒ Éõ Ï^èHŒ ÍÅ∞ P q∞QÆ`å ã¨=∞Ü«∂xfl q∞Oy"Õ™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì =∞#H˜ L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ ^è~Œ å‡xfl ^≥=· Hõ~å‡bfl PK«iOKåe. JO`ÕHÍx, ^•xH˜ 'KåÖÏ "Õà◊ =ÙOkÖË— J#∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ . Jx T~°∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ . ã¨~Ê° O "åÜ«Ú=Ùx q∞OˆQã¨∞#Î fl@∞ì =∞$`«∞º=Ù „ѨuHõ} Δ O PÜ«Ú=Ù#∞ u<Õã∞¨ OÎ @∞Ok. JO^Œ∞Hõ<Õ =∞#O =Ü«∞ã¨∞ ÃÑ~°∞QÆ∞ `ÀO^Œx ã¨~^° •Ñ¨_áç ȉõΩO_® PÜ«Ú=Ù `«~∞° QÆ∞`ÀO^Œx *Ï„QÆ`ÑΫ _¨ ®e. 'Ü«∞=fi#"Õà—◊ Ö’<Õ P^蕺u‡Hõ`« "≥Ñ· Ù¨ =∞àϧe. =∞x+≤H© Ѩâ√◊ =ÙH© QÆÅ =ÚYº"≥∞#ÿ `Õ_® Uq∞@O>Ë #_»∞ã¨∞<Î åfl, Py=Ù<åfl, "Õ∞Å∞ H˘x=Ù<åfl, x„^ŒÖ’<≥<· å Ö’HõÇÏ≤ `åxfl QÆ∞iOKÕ PÖ’zOK«_O» =∞x+≤ ^è~Œ ‡° O.P „ѨãHˆ¨ Î ÖËxk Ѩâ√◊ ^è~Œ ‡° O. `«# uO_ç `å#∞ uO@∂ `«# HÀã¨O, `«# ѨikèÖ’x [<åÅHÀã¨O =∂„`«"∞Õ PÖ’zã¨∂Î |uˆH"å_çH© Ѩâ√◊ =ÙH© ÃÑ^ŒQÌ Í `Õ_® =ÙO_»^∞Œ . Ѩâ√◊ =Ù ‰õÄ_® Ñ≤ÅÅ¡ H˜ áêeã¨∞ÎOkQÍ! QÆKÛ« ù `«ã+Î≤ `ª¨ À "åÑ≤ *Ï„QÆ`ó« ã¨fiѨ`À #KÕ`ü I ã¨~fi° ã¨`Ϋ fi Ç≤Ï`å~å÷Ü∞« Ѩâ’i= qKÕ+`ì≤ O« II Ç≤Ï`«"Õ∞^À HÍx^Õ^À `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ Q˘Ñ¨Ê "å_≥·áÈ~Ú, "Õ^Œ, ѨÙ~å}, âßG K«~Û° Å"ÕàÖ◊ ’¡ `«~¯° – q`«~å¯Å#∞ ~Ô zÛáÈ~Ú KÕ¿ãã¨∂,Î `«# Hõ_∞» Ѩ٠xO_»QÍ<Õ `«xqfi áÈ~ÚO^Œ#∞‰õΩ<Õ "å_çH© Ѩâ√◊ =ÙH© Uq∞ `Õ_® =ÙOk? g_»∞ "åQÆ∞`å_»∞, Jk "åQÆÖ^Ë ∞Œ . gxÖ’ U "≥t· +¨ì º=Ú#fl^Œx gxx Ѩâ√◊ =ÙHõO>ˇ aè#∞fl_»#∞HÀ"åe. Ѩ~å„Hõ=∞O, q^Œº, J~°Ö÷ ÏÉè=í ÚÅ`À ÉÏ@∞ `«Ñ㨠∞¨ û, ^•#|∞kú ‰õÄ_® QÆÅ"å_≥· „ѨÑO¨ K«OÖ’ H©iÎ ã¨OáêkOK«x<å_»∞ P =∞x+≤H© P`«x =∂`« qã¨iO˚ KÕ =∞ÖÏxH©, ã¨=∂# „ѨÜ≥∂[#"Õ∞ =ÙO@∞Ok. q*Ï˝#=Ú, Ѩ~å„Hõ=∞O, Ü«∞â◊=Ú, J‰õΔΩ}‚ ã¨=∂‡#Ü«ÚHõ=Î Ú#QÆ∞ rq`å<≥fl=_≥`· Õ XHõ U_®káê>ˇ#ÿ #∞ QÆ_Ñ» Q¨ ÅÆ _À"å_Õ =∞x+≤QÍ |uH˜#@∞¡ qA˝Å∞ QÆ∞iΙêÎ~∞° . "åxk ÉèÏQƺ"≥É· =íè =Ú, "åx ^Œ=O^躌 r=#=Ú JO@∂ Hõ=ÙÅ∞ H©i™Î êÎ~∞° . HÍH˜=Öˇ |uH˜ Uq∞ ÖÏÉèOí ? ǨÏO㨠=Öˇ QÍh ã≤OǨÏ=Ú=Öˇ QÍh rqOK«=Öˇ. HÍH˜ ÃÑO@#∞ ux |`«∞‰õΩ`«∞Ok. Z<Õflà◊§~Ú<å =ÙO@∞Ok. ^è~Œ ‡° OQÍ ^è<Œ åxfl ã¨OáêkOz QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂, Éè$í `«∞ºÅ#∂ ^è#Œ O`À HõO>ˇ „¿Ñ=∞`À Hõ\ Ñì˜ _¨ "» Ü Õ ∞« QÆey#"åx^Õ =∂#= r=#=∞=Ù`«∞Ok. =∞x+≤H˜ =ÚO^Œ∞ `«# Ѩ@¡ `«#H˜ Q“~°= ÉèÏ==ÚO_®e. P`å‡aè=∂# =ÚO_®e QÍx JǨÏOHÍ~°=ÚO_»‰Äõ _»^∞Œ . Éè∂í `«^Ü Œ ∞« ÖËx"å_»∞, q∞„`«∞ʼnõΩ =∞Oz Ѩ#∞ÅÖ’ ÃÑ^ŒÌ =∞#ã¨∞KÕã∞¨ H˘x ™êÜ«∞Ѩ_x» "å_»∞ ZO`« ^è#Œ =O`«∞_≥<· å ã¨~ˆ "å_»∞ áÈ~Ú#

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 290

<å_»∞ Ti „Ѩ[Å∞ '"≥Ú#fl XHõ HÍH˜ áÈ~ÚOk. <Õ_∞» DÜ«∞# áÈÜ«∂_»∞. TiH˜ XiyOn ÖË^∞Œ `«iyOn ÖË^∞Œ — J#∞‰õΩO>Ë "å_ç ѨÙ@∞ìHÖõ ’<Õ J~÷O° ÖË^∞Œ . Ü≥∂ "å`«‡hÇ¨Ï #QÆ∞~“ #K« Éè$í `«º=ˆ~æ n<Õ ^ŒÜ∂« O #‰õΩ~°∞`Õ #K« q∞„`« H͈~º I H˜O `«ãº¨ rq`« Ѷ֨ #Ë =∞#∞+¨ºÖ’ˆH HÍHÀ-Ñ≤ r=u z~°O K« |eOK« Éè∞í OˆHÎ II ™êfinè# =$`ÕóÎ ™êѶŨ ºO # Ѩ~ånè# =iÎ`å I ÜÕ∞ Ѩ~ånè# Hõ~å‡}À r=O`À-Ñ≤ K«`Õ =∞$`åó II ™êfi`«O„`«º"Õ∞ ã¨fi~°Öæ ’HõO. Ѩ~ånè#∞Öˇ· rqOK«∞"å~°∞ =∞$`«HÅõ ∞ÊÅ∞ (PKå~°..125/35,37) D ã¨=∂[OÖ’ XHõ Hõ} Δ OÖ’ ѨÙ\˜ì =∞~˘Hõ Hõ} Δ ÏxˆH Hõ#|_»Hõ =∂Ü«∞"≥∞áÿ ÈÜÕ∞ Hõ} Δ ÉèOí QÆ∞~åÅ∞ KåÖÏ<Õ =Ù<åfl~Ú. "å\˜x #=Ú‡H˘#~å^Œ∞. PHÍâßxfl Hõ=Ú‡‰õΩ<Õ =∞|∞ƒh_®, QÆ_=¤ç ∞O\Ï, hK«∞_ç ¿ã"åÉèÏ=O, ^•iÖ’ HõxÑ≤OKÕ h~°∂,"Õâº◊ ʼnõΩ „¿Ñ=∂, ^Œ∞+¨μxì =∞#ã¨∞Ö’ ѨÙ>Ëì „Ñ‘f D P~°∂ Hõ}Δ ÉèOí QÆ∞~åÅ∞. =∞|∞ƒÖ’¡ h~°∞ K«∂ã≤ =ÚO`« XÅHõÉ’ã¨∞HÀ~å^Œ∞. JÖψQ q∞QÆ`å "å\˜h #=∞‡~å^Œ∞. J„ÉèKí åÛùÜ∂« `«$}Ï ^ŒyflsflK«¿ã"å Ѩ^Àä [ÅO I "Õâߺ~åQÆó MÖË „Ñ‘uó +¨_`Õ Õ |∞^Œ∞ƒ^ÀѨ=∂ó II (PKå~°.. 115 –39) ÉÏźO fi# `«~°∞"å`« <À~°∞ÃÑ\˜ì<å Z=~°∂ Ѩ_»~°∞. Q“~°=O <À\˜x |\˜ì ~å^Œ∞. ÉÏÅ∞~°‰Ωõ =∂„`«O ~À^Œ#"Õ∞ |ÅO.x~°ƒÅ∞ʼnõΩ ~å*Ë |ÅO. =¸~°∞#ö ‰õΩ =∞ø#O |ÅO. ^˘OQÆH˜ Jã¨`º« "Õ∞ |ÅO. =∞x+≤ âßG*Ï˝<åxfl ã¨Oáêkã¨∞#Î fl H˘nÌ "åx |∞kú qHõã≤ã¨∂Î =ÙO@∞Ok. =∞iO`« *Ï˝<åxfl ã¨OáêkOKåÅxÑ≤ã¨∞ÎOk. JÖψQ =∞x+≤ [QÆ`¯« ÖϺ}O "≥Ñ· Ù¨ =∞#ã¨∞#∞ =∞o§OK«QÍ<Õ H˘xfl Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∞« _»O ^•fi~å H©iÎ ÅaèOz, =∞#ã¨∞ qâßÅ"≥∞ÿ =∞ixfl =∞OzѨ#∞Å∞ KÕÜ«∂ÅxÑ≤ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞ˆH =∞Oz Ѩx KÕÜ∂« Å<Õ PÖ’K«# =zÛ# L`«~Î H° } Δõ OÖ’<Õ ^•xx J=∞Å∞Ö’ ÃÑ>ˇÜ ì ∂« ºe. Ü«∞^ä•Ü«∞^ä• Ç≤Ï Ñ¨Ù~°∞+¨ó âßGO ã¨=∞kè QÆKÛ« uù I `«^•ä `«^•ä 㨺"Õ∞^è• ™êºkfi *Ï˝#OKå㨺 ~ÀK«`Õ II Ü«∞^ä• Ü«∞^ä• Ç≤Ï Ñ¨Ù~°∞+¨ó HõÖϺ}Ë ‰õΩ~°∞`Õ =∞uO I `«^•ä `«^•ä Ç≤Ï ã¨~fi° „`« t¡+º¨ `Õ Ö’Hõ ã¨∞„Ñ≤Ü∞« ó II (PKå~°..115/42,43)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 291

Ö’ÉèOí ZÖÏQÆ∂ =∞OzkHÍ^Œ∞. XH˘¯Hõ¯Ñ¨C_»∞ z#flá⁄~°áê@∞¡, QÆ\ ì˜ #=∞‡Hõ=Ú ‰õÄ_® „Ѩ=∂k™êÎ~Ú.HÍ|\˜ì D =¸_çO\˜ q+¨Ü«∞OÖ’ *Ï„QÆ`«Î J=ã¨~°O.ÉèíÜ«∞O ‰õÄ_® JÖÏ\˜^Õ. U^≥·<å PѨ^Œ =ã¨∞ÎO^Õ"≥∂#x ÉèíÜ«∞Ѩ_ç *Ï„QÆ`«ÎQÍ =ÙO_»_»O =∞Oz^ÕHÍx PѨ^Œ =KÕÛâßHõ =∂„`«O ÉèÜ í ∂« xfl ѨÓiÎQÍ Ñ¨i`«ºlOz PѨ^#Œ ∞ ^è~·≥ º° OQÍ Z^Œ∞~À¯"åe. |∞∞}âı+O¨ Jyflâı+O¨ "åºkèâ+ı O¨ LOz#H˘nÌ |∞∞}Ïyfl "åº^è∞Œ Å∞ ÃÑiyáÈ`«∞<Õ =ÙO\Ï~Ú. HÍ|\˜ì "å\˜x ѨÓiÎQÍ `«∞_çzÃÑ\Ïìe. |∞∞}âı+O¨ Kåyflâı+O¨ "åºkèâ+ı O¨ `«^=·≥ä K« I ѨÙ#ó ѨÙ#ó „Ѩ=~°Oú `Õ `«™ê‡KÕÛ+ù O¨ # HÍ~°Ü∞Õ `ü II (PKå~°..115/46) =∞#`À Hõeã≤ =ÙO_ç q∞„`«∞x =Öˇ #\˜ã∂¨ Î =∞# Ѩ~ÀHõOΔ Ö’ =∞# Ѩ#∞Åxfl\˜h `«# ™êfi~°O÷ HÀã¨O K≥_Q» ˘>Ë"ì åxx Jã¨Å∞ q+¨Ü∞« O `≥eÜ«∞QÍ<Õ `«xfl `«yÖˇÜ∂« ºe. =∂Ü«∂qÜ≥∞ÿ # â◊„`«∞x=Öˇ. Ѩ~ÀˆHΔ HÍ~°º ǨÏO`å~°O „Ѩ`º« Hˆ Δ „Ñ≤Ü∞« "åk#O I =~°Ü ˚ ∞Õ `ü `å^Œ$â◊O q∞„`«O =∂Ü«∂=∞Ü«∞ =∞iO`«^•ä II (PKå~°115/48) ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ h\˜Ö’ =∂e<åºxfl áÈ¿ãÎ `åQÆ_®xH˜ ѨxH˜~å‰õΩO_® áÈ`«∞Ok. JÖψQ ^Œ∞+¨μxì `À_ç ™êOQÆ`º« O =Å¡ =∞Oz"å_»∞ K≥_áç È`å_»∞. (J@∞#∞Oz W@∞HÍ^Œ∞) ^Œ∞~°#˚ 㨺Ç≤Ï ã¨OQˆ # ã¨∞[<À-Ñ≤ q#â◊ºu I „Ѩã#¨ fl=∞Ñ≤ áêhÜ«∞O Hõ~"Ì° ∞≥ óÿ HõÅ∞+‘H$õ `«O II ^è<Œ åxfl „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕ¿ã<Î Õ P ^è#Œ O ã¨kfixÜ≥∂QÆ =∞~ÚO^Œ#∞HÀ"åe. JO`ÕQÍHõ ™ê^茺=∞~Ú#O`«QÍ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ã¨~°fiq^è•ÖÏ ã¨<å‡xOK«∞HÀ"åe. „ÉÏǨχ}∞Å∞ u#QÍ q∞ye#^•xx u#∞@ÜÕ∞ L`«=Î ∞ Éè’[#Hõ~‡° J#|_»∞`«∞Ok. áêѨ=Ú KÕÜ∞« x"å_Õ |∞kú=∞O`«∞_»∞. Ç≤Ï`«=Ú K≥ÑÊ≤ KÕÜÚ« "å_Õ q∞„`«∞_»∞. ^ŒOÉè~í Ç° Ï≤ `«OQÍ, J#QÍ _®|∞ _»áêÊÅ`À Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥ÑC¨ HÀ‰õΩO_® PK«iOKÕ ^è~Œ ‡° "Õ∞ "åã¨qÎ Hõ ^è~Œ å‡K«~}° O. `«^∞Œ ƒù[º`ÕÜ∞« kÌfi[ Éè∞í HõâÎ +ı O¨ ã¨|∞kú=∂<£ Ü≥∂# Hõ~ÀuáêѨO I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 292

`«`ü ™œÇ¨Ï$^ŒO Ü«∞„u¯Ü«∞`Õ Ñ¨~ÀˆHΔ ^ŒOÉèi·ˇ fi<åÜ«∞ó „H˜Ü∞« `Õ ã¨ ^è~Œ ‡° ó II =$^Œ[ú #∞Å∞ ÖËx ã¨Éíè ã¨ÉHËè Í^Œ∞. ^è~Œ À‡Ñ¨^âÕ O◊ KÕÜ∞« x =$^Œ∞xú =$^Œ∞xú QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«~∞° .ã¨`º« =Ú x=Ú_»∞ÛHÀx ^è~Œ ‡° =Ú ^è~Œ ‡° =¸ HÍ^Œ∞, HõÑ@¨ O`À xO_ç# ã¨`º« O ã¨`º« =¸ HÍ^Œ∞. HõÑ@ ¨ ã¨`º« =∞#QÍ XHõ =∞x+≤ KÕã#≤ =∞OzѨxx =∞# "å^Œ<å Ѩ\ =˜ ∞`À HõÑ@ ¨ =ӺǨÏ~°K<« åâ◊H`Θ À K≥_Ѥ» x¨ QÍ x~°∂Ñ≤Oz =∞#=Ú ÖÏÉè=í Ú á⁄O^Œ∞#\˜kì . WHõ¯_» =∞#O K≥ÑÙ¨ #Î flk ã¨`º« "Õ∞HÍx =„H˜Oz K≥áêÎO.(L^•Ç¨Ï~°}H˜ Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞ Hõ~∞° x‚ â◊ÑO≤ K«_O» ã¨`º« "Õ∞. HÍx Hõ~∞° _‚ ∞» „ÉÏǨχ}∞_»∞ HÍ_»∞ HÍ|\˜ì â◊ÑO≤ KÕâß_»x KåÖ=∞Ok J<Õã∞¨ <Î åfl~°∞. Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞ „ÉÏǨχ}∞ňH q^Œº K≥áêÎ#x 'É’~°∞—¤ ÃÑ@∞ìH˘x ‰õÄ~˘Û#ÖË^∞Œ . cè+μ¨ ‡xH˜ Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_Õ QÆ∞~°∞^Õ=Ù_»∞. PÜ«∞# „ÉÏǨχ}∞_»∞ HÍ^Œ∞ Hõ^•! Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞ Hõ~∞° x‚ , J|^Œ=ú ∂_ç "≥∂ã¨O KÕã≤ q^Œº#∞ ã¨O„QÆÇÏ≤ OKå_»x HÀÑ≤Oz â◊ÑO≤ Kå_»∞. Hõ~∞° _‚ ∞» â◊ÑO≤ Ѩ |_»_»Oã¨`«º"Õ∞.P`«_»∞ W`«~°∞Å`À K≥ѨC‰õΩ#flk =∂„`«O HõѨ@ã¨`«ºO. UHõÅ=Ùºx q+¨Ü∞« OÖ’ ‰õÄ_® WÖÏO\˜ HõÑ@ ¨ ã¨`åºÖˇ<Àfl [#„â◊√uÖ’ =Ù<åfl~Ú. qâ◊fi<å^äŒ áê=x âß„ã≤QÎ Íi 'PKå~°º ^•H˜} Δ ºO— J<Õ <å@HõO K«kq`Õ P HõÑ@ ¨ ã¨`åºÅhfl HÍe |∂_ç^·≥ áÈ`å~Ú. #™êã¨ÉÏè Ü«∞„`« # ã¨Ou=$^•úó =$^•ú #`Õ ÜÕ∞# =^ŒOu ^è~Œ ‡° O I ^è~Œ ‡° ó ã¨<ÀÜ«∞„`« # ã¨`º« =∞ã≤Î <≥`· `« ü ã¨`º« O Ü«∞K«ÛÖù Ë <å#∞q^ŒOú II (PKå~°.. 115/52) =∞#∞+¨μºÅÖ’ „ÉÏǨχ}∞Å∞ (JO>Ë ‰õΩÅO HÍ^Œ∞ =~°^‚ ~Œè ‡° O =∂„`«"∞Õ ) `Õ[ã¨∞ûÖ’ Pk`«∞º_»∞, â◊s~°OÖ’ t~°ã∞¨ û, „=`åÅÖ’ ã¨`º« „=`«O „âı+`ª¨ =« ∂Å∞. =∞#ã¨∞ûH˜ „Ѩã#¨ fl`«xKÕÛ^Õ =∞OQÆàH◊ ~õ O° , â◊√ÉèOí . W`«~∞° Å ¿ã=ÔH· ã¨=∞iÊOѨ|_Õ^Õ x["≥∞#ÿ r=#O. ^è#Œ O JO^ŒiH© LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ #ç ѨÙ_Õ ^•xH˜ ™ê~°H÷ ºõ =ÚO@∞Ok. ã¨=∞~° Éè∂í q∞Ö’ â◊„`«∞=ÙÔH^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_çK¿Õ ã QÆ~#˚° ÜÕ∞ "åã¨qÎ Hõ QÆ~#˚° .=∞^À#‡`«`Î « ÖËx ¢ãÜ Î‘ ∞Õ „âı+=ª¨ x`«. l`ÕO„kÜ«Ú_Õ x["≥∞#ÿ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞. ZO`« Q˘Ñ¨Ê ~å*ˇº· â◊fi~åÖˇ<· å „ÉÏǨχ}∞x âßѨO`«ye`Õ #tOzáÈ`å~Ú. ZO`« Q˘Ñ¨Ê „ÉÏǨχ} `Õ["≥∞<ÿ å áêáêKå~° Éè∂í ~Ú+¨"ª ∞≥ `ÿ Õ #tOzáÈ`«∞Ok. JtH˜`Δ « „QÍ=∞OÖ’

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 293

x=ã≤OKÕ „ÉÏǨχ}∞x ã¨^•Kå~°O ã¨=∂ѨÎ"≥∞ÿáÈ`«∞Ok. JÖψQ ^Œ∞+¨ì ¢ã‘ÎÅ =Oâ◊O q∞QÆʼnõΩO_® áÈ`«∞Ok. ã¨O„QÆÇ¨ xH˜ HõÜ Δ ∞« =¸, L`«¯~°¬H˜ Ѩ`#« =¸, ã¨OÜ≥∂QÍxH˜ qÜ≥∂QÆ=¸, r=<å xH˜ =∞$`«∞º=Ó JO`åxfl `≥™êÎ~Ú. =∞~°}=∞$^ŒOQÍxfl "å~Ú™êÎ~Ú. ~åAÖËx ~å[ºOÖ’QÍx J<ÕHõ ~åAÅ∞#fl ~å[ºOÖ’QÍx x"åã¨=ÚO_»‰Äõ _»^∞Œ . JÖψQ P_»ÃÑ`«#Î O, ÉÏÅ∞~°Hˆ JkèHÍ~°O =Ù#fl P"å™êÅ∂ `åº*ϺÖË. Ñ≤`å~°HuΔõ H“=∂ˆ~ Éè~í åÎ ~°HuΔõ Ü«∞ø=<Õ I Ѩل`«ã¨∞Î ã¨÷qˆ~ HÍÖË #¢ãΑ ™êfi`«O„`«º =∞~°›u II ★ (PKå~°.. 115/63) _»ÉƒË „áê}"≥∞#ÿ "åxH˜ q∞„`«∞Å∞, |O^è∞Œ =ÙÅ∞ q∞QÆÅ~°∞. ¢ãΑ =ºã¨#O HÍh, W`«~° "åOKèÅ« ∞ HÍh qѨs`«OQÍ #∞#fl "åxH˜ ã≤Q∂Æ ,æ ÉèÜ í ∞« =¸ =ÙO_»=Ù. zO`å=∞QÆ∞flxH˜ J#QÍ x`«ºO ÉÏ^èÅŒ ∂ "å\˜ PÖ’K«#ÖË QÆÅ "åxH˜ ã¨∞Y=¸, x„^• ~å=Ù. ZO`« u<åfl PHõe f~°x "åxH˜ |ÅO, `Õ[O xÅ|_»=Ù. J~å÷`∞« ~å}ÏO # ã¨∞ǨÏ$#fl |O^è∞Œ ó HÍ=∂`«∞~å}ÏO # ÉèÜ í ∞« O # Å*Ï˚ I zO`å`«∞~å}ÏO # ã¨∞YO # x„^• ‰õΩΔ ^è•`«∞~å}ÏO # |ÅO # `Õ[ó II (PKå~°..115/67) `«# ÉÏ^èÅŒ ∂, "å\˜H˜ ã¨O|OkèOz# PÖ’K«#Å∂ L#fl"åxˆH HÍ^Œ∞ ^Œ∞+¨μxì H© W`«~∞° Å ^è<Œ åxfl JѨÇϨ iOK«_O» Ö’ qѨs`åã¨HΘ QÆÅ"åxH˜ ‰õÄ_® x„^Œ Ѩ@^ì ∞Œ . Ѩ~H° ÍO`å 㨉Ωõ xÎ H© x„^ŒÑ@ ¨ ^ì ∞Œ . ^À+≤H˜ x„^ŒÑ@ ¨ ^ì ∞Œ . |∞∞}=¸, ~ÀQÆ=¸ ÖËx"å_»∂, P_»^•x *’eˆH áÈx"å_»∂ =∂„`«"∞Õ x„^Œ<˘Hõ Éè’QÆOÖÏQÆ J#∞Éèqí OK« QÆÅ~°∞. Hõ=∞ÖÏxH˜ [ÅOÖ’ xÅ|_ç=Ù#flO`« HÍÅ"Õ∞ =~°∞}, ã¨∂~°º^Õ=ÙÅ ¿ãflǨÏO Åaèã∞¨ OÎ k. Ѩ_áç È`Õ Ug∞ÖË^∞Œ . Z=~°∂ ÖË~∞° . =∞xÃ+<· å Ѩ^qŒ Ö’ #∞#flѨÙ_Õ JO`å ★

D â’¡HÍxH˜ ^Œ∞+¨ì "åºMϺ<åÖˇ‰Ωõ ¯"≥á· ÈÜ«∂~ÚQÍh, ѨÙ~å}HÍ~°∞x L^ÕâÌ º◊ O ‰õΩã¨∞=∞HÀ=∞ÖÏOyÜ«∞QÆ∞ ¢ãHΑ ˜ ~°HõΔ} J=ã¨~°=∞x =∂„`«"Õ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 294

q∞„`«`åfixfl áê\˜™êÎ~∞° .kyáÈ~Ú# `«~∞° "å`« Z=~°∂ Ѩ\ Oì˜ K«∞HÀ~°∞. P JÜ«∞ºQÍi ™œÉèÏQͺÅ∞ JkèHÍ~åO`«OÖ’ K«∂^•Ì=∞<åfl q∞QÆÅ=Ù. ÃÑQ· Í Ñ¨^qŒ Ö’ #∞#flѨÙ_»∞ PÜ«∞# KÕã#≤ Ѩ#∞ÅH˜ WѨC_»∞ â◊„`«∞=ÙÅ∞ |Ü«∞@ Ѩ_∞» `«∞O\Ï~°∞. Hˆ â◊=ÚÅ∂, ^ŒO`«=ÚÅ∂, QÀà◊¥§ â◊s~°OÃÑ· #∞#flO`«HÍÅ"Õ∞ QÆ^•, "å\˜H˜ qÅ∞=! ™ê÷<å ã≤`÷ åx ѨÓ[ºO`Õ Ñ¨Ó[ºO`Õ K« Ѩ^ãÕ `÷≤ åó I ™ê÷#„Éèëí êì # ѨÓ[ºO`Õ Hˆ âß ^ŒO`å #MÏ #~åó II (PKå~°.. 115/73) `«=∞ `«=∞ <≥Å=ÙÅ∞ ^ŒÑÊ≤ # `«=∞ "åˆ~ â◊„`«∞ÅQÆ∞@ `«^ºŒä =Ú Hõ^•! =~°O‚ , =Oâ◊O, ^ÕâO◊ , ¿ãflǨÏO, Éè’[#O "å@O`«@"Õ `≥Å∞™êÎ~Ú. Z=~°∂ Z=ih J_»Q#Æ Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . PKå~åxfl K«∂ã≤ =~°,‚ =OâßÅ#∂, ÉèÏ+¨, ÉèÏ+¨}Å f~°∞#∞ |\˜ì ^Õâßxfl, =∞x+≤ =∞~À =∞x+≤x K«∂_»QÍ<Õ Ñ¨ÅHõiOKÕ Ñ¨^uúŒ x |\˜ì "åi =∞^躌 QÆÅ ¿ãflǨxfl, â◊s~°ÑÙ¨ +≤xì QÆ=∞xOz Éè’[<åhfl áÈeÛ"ÕÜ∞« =K«∞Û. PKå~å^Œ∞ÖË K≥áêÎ~Ú. ã¨=Ú„^ŒOÖ’ "å#, ÉÏQÍ Hõ_∞» Ѩ٠xO_ç# "åxx Éè’[#O KÕÜ∞« =∞O@∂ Ѩ@∞ì^ÅŒ Ѩ@_ì O» , JdÅ Sâ◊fi~°º=O`«∞xH˜ ^•#q∞K«∞Û@, hK«∞xH˜ KÕ¿ã LѨHÍ~åÅ∞ =º~°=÷ Ú. ^Œ∂~°™È÷ -Ñ≤ ã¨g∞Ѩ™È÷ Ü≥∂Ü«∞㨺 ǨÏ$^ŒÜ∞Õ ã≤`÷ ó« I ǨÏ$^ŒÜ∂« ^ŒÑ≤ x„ëê¯O`«ó ã¨g∞Ѩ ™È÷ Ñ≤ ^Œ∂~°`ó« II (PKå~° 115/ 76) QÆ∞O_≥Ö’ QÆ∂_»∞ Hõ@∞ìH˘x ‰õÄ~°∞Û#fl „áê}˜ ZO`«^∂Œ ~°OÖ’ =Ù<åfl =∞#‰õΩ ^ŒQ~æÆ Ö° ’ #∞#fl>Ë¡ JxÑ≤ã∞¨ OÎ @∞Ok. ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’Oz `˘ÅyOK«|_ç#"å~°∞ HÍx ǨÏ$^ŒÜ∞« O ^•HÍ ~åÖËx"å~°∞ QÍx á⁄~°∞yO\’¡<Õ =Ù<åfl Ѩ~å~Ú^ÕâO◊ Ö’ #∞#fl>Ë¡ ÖˇH¯õ . =ÚYOÖ’ qHõ$u, Q˘O`«∞ѨÓ_»∞‰õΩáÈ`«, ^≥#· ºÉèÏ=O, K≥=∞@`À `«_ãç ≤ =Ú^≥#ÂÌ â◊s~°O, J`«ºO`« ÉèÜ í ∞« OHõ~° zǨflÅ∞. Jq ™ê=∂#º=∂#=Ùx PHõ$u ÃÑ· "åx =∞$`«∞º ã¨=∞Ü«∞OÖ’ HõxÑ≤™êÎ~Ú. HÍx, aK«Û"≥∞`«∞HÎ ˘x |uˆH"åx PHÍ~°O x~°O`«~O° WÖψQ =ÙO@∞Ok. =∞x+≤ ‰õΩOzOK«∞‰õΩáÈ=_»O, „H˜q∞^À+¨O`À ã¨^• Ñ‘_`ç ∞« _≥· =ÙO_»_O» , "åÜ«Ú qHÍ~°„QÆã∞¨ _Î ·≥ =ÙO_»_O» , ~å[ºO ÖË^• QÆ$ǨÏO #∞O_ç `«yÖËÜ∞« |_»_O» , Ѩ~fi° `« tY~°OÃÑ·

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 295

x=ã≤OK«_O» W=hfl ‰õÄ_® =Ú+≤ì "åxQÍ |`«H_õ O» Hõ<åfl =∞Oz"Õ. Ü«∂K«#<Õ =$uÎQÍ ã‘fiHõiOz |uˆHÜ«∂Å#∞HÀ=_»O J#∞z`«O. [QÆ`Ê« ui› Ü«∂z`åfi q+¨μ~‚ åfi=∞#`åO Ü«∞`«ó I HÀ<Àº-kèHõ `«~°ã¨Î㨺 Ü≥∂s÷ Ü«∂u # ÖÏѶ∞¨ =O II (PKå~° 115 /71) [QÆ`Ê« f, H˘O_»O`« ^Õ=Ù_»∂<≥#· N =∞Ǩq+¨μ"‚ Õ |eK«„Hõ=iÎx Ü«∂zOK«_®xH˜ "≥o§#ѨÙ_»∞ JO`«\ ˜ Sâ◊fi~°º=O`«∞_»∂ ‰õΩOzOK«∞‰õΩáÈ~Ú "å=∞#∞_≥· áÈÜ«∂_»O>Ë WHõ Hõ_=» ∞ "åix QÆ∂iÛ K≥áêÊÖÏ? WHõ q^Œº Ü≥ÚHõ¯ Q˘Ñ¨Ê^Œ<åxfl QÆ∂iÛ q#O_ç.★ q^•º<å=∞ ‰õΩ~°∂Ѩ~∂° Ѩ =∞kèHOõ q^•ºu QÆ∞ѨOÎ ^è#Œ O q^•º™ê^è∞Œ Hõs [#„Ñ≤Ü∞« Hõs q^•º QÆ∞~°∂}ÏO QÆ∞~°∞ó I q^•º |O^è∞Œ [<åiÎ <åâ◊#Hõs q^•º Ѩ~O° ^≥=· `«O q^•º ~å[ã¨∞ѨÓl`åÇ≤Ï =∞#∞*’ q^•º qÇ‘Ï#óѨâ√◊ óII (PKå~°15/81) ‰õΩ~°∂Ñ≤H˜ ‰õÄ_® q^Œº =ÙO>Ë Hõà,◊ HÍOu =™êÎ~Ú. ~°∂áê#flO>Ë `«e^¡ OŒ „_»∞e=fiÖËHõ áÈ=K«∞ÛQÍh J=HÍâ◊=ÚO_ô Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ =∞Oz K«^∞Œ =Ù K≥ÑÊ≤ OK«x "å~°∞ P Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ â◊„`«∞=ÙÅH˜O^Õ ÖˇH¯õ . q^Œº~°∂áêxflã¨∞OÎ k. ^•K«∞‰õΩ#fl ™⁄=Ú‡ÖÏQÍ JHõ¯~°H˘ã¨∞OÎ k. Z=i KÕuÖ’<≥`· Õ `å#∞ =ÙO@∞O^À "åxx ™ê^è∞Œ ã¨fiÉèÏqQÍ =∂~°∞ã¨∞OÎ k. Ö’‰õΩÅO^ŒiH© „Ñ‘uáê„`«∞xQÍ KÕã∞¨ OÎ k. QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ ‰õÄ_® QÆ∞~°∞"≥#· k q^Œº. Jk q^•º=O`«∞x Ü≥ÚHõ¯ |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅ HõëêìÅ#∞ ‰õÄ_® ^Œ∂~°O KÕã≤ HÍáê_»QÅÆ ^Œ∞. q^ŒºÜÕ∞ Ѩ~=° ∞ ^Õ=`«. ~åAÅ KÕ`« ‰õÄ_» ™ê=∂#∞º_≥#· q^•º=O`«∞_»∞ ѨÓlOѨ|_»`å_»∞. q^ŒºQÆÅ "å_Õ =∞x+≤. Jk ÖËx<å_»∞ Ѩâ√◊ =Ù. Z\˜ì „^Œ=º"≥∞#ÿ #∞ ^˘OQÆÅ#∞O_ç ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ ã¨∞~°H`Δ˜ =« ∞#ÖË=Ú. HÍx, q^Œº ^˘OQÆÅKÕuH˜ ^˘~°Hxõ ^≥=· O, „^Œ=ºO. (J#O`«~° HÍÅOÖ’ `≥Å∞QÆ∞Ö’ "≥Åã≤# q^•º Ѩ^•ºÅ‰õΩ – =ÚYºOQÍ q^ŒºÖËx"å_»∞ qO`«Ñ⨠√◊ =Ù. q^Œº xQÆ∂_è» QÆ∞Ѩ=Î ∞QÆ∞ q`«=Î Ú, q^Œº <≥é∞OQÆx "å_»∞ =∞~°∞ºÎ _Õ – =O\˜ ã¨∞„Ѩã^≤ úŒ ÉèÏ"åʼnõΩ (J^蕺ܫ∞O –115) QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}"Õ∞ =¸Å=Ú) ★

`≥Å∞QÆ∞ "å~°∞ Éè~í ΰ $ǨÏi ã¨∞ÉèÏ+≤`åÅ ^•fi~å nxx z#flѨÙ_Õ q<Õâß~°∞. P Éè~í ΰ $ǨÏiˆH =¸ÅO QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 296

u^äŒ∞Å∂ – „=`åÅ∂ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ "åºã¨=∞ǨÏi¬H˜ WOHÍ WÖÏ K≥áêÊ_»∞. '¿ÇÏ "åºã¨=Úh! WѨÙ_»∞ <Õ#∞ H˘xfl „=`åÅ#∞ h‰õΩѨ^tÕ ™êÎ#∞. g\˜x „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ `À KÕ¿ã "åiH˜ q+¨μ=‚ Ù Jhfl W™êÎ_∞» . Jxfl=∂™êÖ’¡, Jxfl #Hõ„Δ `åÖ’¡, Jxflu^ä∞Œ Ö’¡ ǨÏiH˜ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ „=`åÅ∞<åfl~Ú.★ áê_»ºq∞ ukä <å_»∞ "≥·âßfi#~°∞h, ‰õΩÉË~°∞h ѨÓlOKåe. "å~°∞ ™ê^茉õΩxH˜ J~°Ö÷ ÏÉèÏxfl JO>Ë ^è#Œ , Hõ#Hõ, =ã¨∞Î "åǨÏ<å^Œ∞Å#∞ „Ѩ^•#O KÕ™êÎ~∞° . áê_»ºg∞, Jâ◊fih #Hõ„Δ `åÅ∞ Hõeã≤# <å_»∞ LѨ"åã¨O KÕ¿ãÎ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞, ã¨O`À+≤Oz J~å÷xfl™êÎ_∞» .

ukä

ѨÓ[º^≥·=`åÅ∞

Ѷ֨ ÏÅ∞

qkÜ«∞ `«kÜ«∞ K«qu ѨOK«q∞ +¨+ª≤ ã¨ÑqΨ ∞ J+¨qì ∞ #=q∞

Ü«∞=Ú_»∞, ÅH©;<å~åÜ«∞}∞_»∞ Q“i, t=Ù_»∞, QÆ}âË √◊ _»∞ K«`∞« ~°∂fi ºÇ¨Å`À q+¨μ=‚ ٠ǨÏi HÍiÎHˆ Ü«Ú_»∞,ã¨∂~°∞º_»∞ (~°q) ÉèÏ㨯~°∞_»∞ (LѨ"åã¨OKÕÜ∂« e) ^Œ∞~°æ =∂`«$HõÅ∞, kâ◊Å∞

J~°Ö÷ ÏÉèOí

★

J~°Ö÷ ÏÉèOí J~°Ö÷ ÏÉèOí

UHõÉ∞íè HõOÎ , #Hõ„Î =`«O, LѨ"åã¨O ÖË^• Ѷ֨ ÏǨ~°„=`«O – Uk KÕã<≤ å NǨÏi P„=uH˜ ^è#Œ , ^è•#º, Ѩل`«, ~å[º, q[Ü«∂ÅÖ’ Z<≥fl< å QÍh Jhfl J~Ú<å QÍx „Ѩ™êk™êÎ_∞» . k<å~°ú ã¨=∞ÜÕ∞ f`Õ Éè∞í [º`Õ xÜ«∞"Õ∞#Ü«∞`ü I UHõÉ∞íè HõÎ q∞u„áÈHõOÎ ~å„`Ò `«#fl Hõ^•K«# II ѨQ\Æ Ö˜ ’ ã¨QOÆ HÍÅO QÆ_Kç åHõ Éè’[#O KÕã≤ =∞~°Å W~°∞=k <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å∞ QÆ_Kç ^Õ •HÍ Ug∞ u#‰õΩO_® KÕ¿ã „=`«O UHõÉèí∞HõÎO. k= 㨙êº+¨"ì ∞Õ ÉèÏQˆ =∞OnÉè∂í `Õ k"åHõ~ˆ I #HõOÎ `«KÛ« q*ÏhÜ«∂#fl #HõOÎ xtÉè’[#O II #HõΔ„`« ^Œ~°≈<å#flHõÎO QÆ$ǨϿã÷# qnèÜ«∞`Õ I Ü«∞`ÕiÌ <å+¨ì"Õ∞ ÉèψQ ~å„`Ò `«ã¨º x¿+^èŒ#O II ѨQ\Æ Ö˜ ’ Zxq∞^Œ= ÉèÏQÆO QÆ_Kç åHõ, ã¨∂~°º „ѨÉÅíè ∞ =∞O^Œ"∞≥ áÿ È`«∞#flѨÙ_»∞ Éè’[#O KÕã≤ =∞~°Å W~°∞=k <åÅ∞QÆ∞ QÆO@Å֒ѨŠUg∞ u#‰õΩO_® =ÙO_»_®xfl #Hõ„Î =`«=∞O\Ï~°∞. QÆ$ǨÏã¨∞÷ #Hõ„Δ `« ^Œ~≈° #=∞Ü«∂ºHõ u<åe. Ü«∞`«∞Å∞ ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∂xH˜ HÍã¨=Î ÚO^Œ∞ aèHÍΔ @# KÕã≤ u<åe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 297

^Œâq◊ ∞ Ü«∞=Ú_»∞, K«O„^Œ∞_»∞ UHÍ^Œt |∞∞+≤Q} Æ ÏÅ∞ ^•fi^Œt ǨÏi, =∞#‡^ä∞Œ _»∞ „`«Ü≥∂^Œt t=Ù_»∞ K«`∞« ~°tú , ѨÙ#flO „|Ǩχ J=∂"å㨺 Ñ≤`«$QÆ}ÏÅ∞ ^èŒ#ã¨OѨuÎ Pk"å~°O Jâ◊fix`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì =~°∞ã¨QÍ <åÅ∞QÆ∞ #Hõ„Δ `åÅ#∞, ™È=∞"å~°O J~Ú^Œ∞#∞O_ç =∞~À<åeæO\˜x JÖÏ â◊x"å~°O =¸_ç\ `˜ À "≥Ú`«OÎ W~°"Ü ·≥ ∞Õ _»∞ #Hõ„Δ `å Å#∂ ѨÓlOz#"åi HÀiHõÅxfl\˜h P #Hõ„Δ `åÅ∞ <≥~"° ~Õ Û° QÆÅ=Ù.(J^蕺ܫ∞O - 116)

J#OQÆ „`«Ü≥∂^Œj„=`«O „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ "åºã¨=∞ǨÏi¬H˜ WÖÏ LѨ^tÕ OK«™êQÍ_»∞. ¿ÇÏ =∞ǨÏs¬! =∂~°tæ ~° â◊√Hõ¡ „`«Ü∂≥ ^Œt <å_»∞ D J#OQÆ„`«Ü∂≥ ^Œt J<Õ „=`åxflKÕÜ∂« e. =∞e¡HÍ =$HõÑΔ Ù¨ ^ŒO`«ÑÙ¨ ѨÙÅ¡, L"≥∞‡`«ÑÎ Ó¨ Å`À ѨO_»`¡ À t=Ùx ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« J#OQÍÜÕ∞u... J<Õ =∞O„`åxfl ѨÓiÎQÍ K«^∞Œ =Ù`«∂ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· t=ÙxH˜ `Õ<#≥ ∞ <≥"· ^Õ ºŒ OQÍ JiÊOKåe. ѨÙ+¨º=∂ã¨OÖ’ PÜ«∞#<Õ Ü≥∂Qˆ â◊fi~°∞_»#∞ ¿Ñ~° aÅfi Ѩ„`åÅ`À, Hõ^OŒ | ^ŒO`«ÑÙ¨ ѨÙÅ¡`À (ѨÅ∞^À=ÚѨÙÅ¡) K«O^Œ#, Hõ$ã¨~å (<≥"· ^Õ ºŒ O) ^Œ∞Å`À ѨÓlOKåe. =Ú#∞ÖÏ~å! =∂Ѷ¨∞=∂ã¨OÖ’ #@<åQÆ~°∞_≥·# t=^Õ=Ùx ‰õΩO^ŒÑ¨ÙëêÊÅ`À =Ú`åºÅ=∂Å`À ѨÓlOz áêHõ_» K≥@∞ì#∞O_ç qiz# ^ŒO`«^•è =#O ѨÙÅ¡#∂ ѨÓiHÍ <≥"· ^Õ •ºxfl ã¨=∞iÊOKåe. á¶êÅ∞æ#=∂ã¨OÖ’ =∞~°∂|Hõ (=∞O_»H)õ =ÚÅ#∞ ¿Ñ~°∞QÆŠѨÓÅ`À gˆ~â◊fi~°<å=∞Hõ t=Ùx ѨÓlOz PÜ«∞#‰õΩ K«HÔ ¯~°, ‰õÄ~°, QÆOlÅ#∞ x"ÕkOz =∂q∞_ç Ѩ֒Ì=Ú Ñ¨ÙÅ¡#∞ ã¨=∞iÊOKåe. K≥·„`«=∂ã¨OÖ’ ã¨∞~°∂Ѩ ÉèíQÆ"å#∞x ѨÓlOKåe. ~å„u H˘OK≥O Hõ~°∂Ê~°O x"ÕkOKåe. ™êfiq∞H˜ ^ŒO`«^•è =#H˜ =∞é˜Ñ] Ù¨ Å¡h <≥"· ^Õ •ºxH˜ ѨÓsÅ#∞ ã¨=∞iÊOKåe. "≥â· ßY=∂ã¨OÖ’ t=^Õ=Ùx ã¨OǨ~°HÍ~°Hõ ^Œ=∞#Hõ ~°∂ѨOÖ’ ѨÓlOz Láê‡, ɡÅO¡ <≥"· ^Õ •ºÅ∞QÍ#∞, QÆ∂Å~° ("Õ∞_ç) ѨÙÅ¡#∞ ^ŒO`åÅѨxH˜h ã¨=∞iÊOKåe. „áêâ◊flHÔ · *Ïu Ѷ֨ ÏÅ#∞ JiÊOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 298

*˺+¨=ª ∂ã¨OÖ’ „Ѩ^∞Œ º=∞fl^Õ=Ùx K«OѨHõ ѨÙëêÊÅ`À ѨÓlOz aÅfi ^ŒO`«ÑÙ¨ ѨÙÅ¡x, Å=OQÆ"Ú≥ QÆÅæ #∂ ã¨=∞iÊOKåe. Pëê_è=» ∂ã¨OÖ’ L=∂Éè„í ^Œ∞x ѨÓlOz JQÆ~∞° QÆO^è•xfl ѨÓã≤ L`«~ˆÎ x ^ŒO`«ÑÙ¨ ѨÙÅ¡x ã¨=∞iÊOKåe. „âß=}=∂ã¨OÖ’ â◊¥Åáê}˜Ü∞ÿ≥ # t=Ùx ѨÓlOKåe. QÆ<flÕ ~°∞ѨÓÅ∞, QÆO^èOŒ , <≥~Úº, HõeÑ≤# Éè’[#O, QÆ<flÕ ~°∞ѨÙÅ¡ ѨÓ*Ï„^Œ"åºÅ∞ ÉèÏ„^ŒÑ^¨ OŒ Ö’ ã¨^Àº*Ï`« <å=∞O`À t=Ùx á⁄QÆ_»Ñ¨ÓÅ`À ѨÓlOz JiÃãÅ#∞ <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ\Ïìe. PtfiÜ«Ú[=∂ã¨OÖ’ ã¨∞~åkèÑÙ¨ _≥#· t=Ùx K«OѨHÑõ Ù¨ ëêÊÅ∞, |OQÍ~°∞ HõÅâ◊`À h~°∞, ã¨∞"åã¨# =K«∞Û "≥∂^ŒHÍÅ∞ ѨÓ*Ï„^Œ"åºÅ∞QÍ KÕã≤ P~åkèOKåe. ^ŒO`«^•è =#Ѩ٠ѨÙÅ¡QÍ ^Œ=∞#HÍxfl ã¨=∞iÊOKåe. HÍiÎH=õ ∂ã¨OÖ’ K«O„_»ÑÙ¨ Å¡x ^ŒO`åÅH©, =∞^Œ#ѨÙëêÊÅ#∂, áêÅ#∂ ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å#∂ t=ѨÓ*Ï<≥"· ^Õ •ºÅH˜ ã¨=∞iÊOKåe. D U_®kÖ’ „Ѩu~ÀE Hõ=∞ÅѨÙëêÊÅ`À t=Ùx JiÛOKåe. ÃÑ#· K≥Ñʨ |_ç# q^èOŒ QÍ ã¨O=`«û~°Oáê@∞ ѨÓ[Å∞ KÕã#≤ `«~∞° "å`« ~°fã¨ÇÏ≤ `«∞_≥#· J#OQÆ^=Õ Ùx ã¨fi~°„‚ Ѩu=∞#∞ ã¨fi~°x‚ i‡`«"∞≥ #ÿ =∞O_»ÅOÖ’ ™ê÷ÑO≤ z "åiH˜ QÆO^è•^Œ∞Å`À ѨÓ[ KÕã≤ uÅÅ`À aÜ«∞ºO`À ǨÏ=#™ê=∞„yx `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ "åiH˜ Ѩk"ÕÅ PǨï`«∞Å x"åfie. P ~å„u *ÏQÆ~} ° KÕã≤ w`« "å^•º^Œ∞Å`À P#O^ŒÉiíè `«OQÍ QÆ_Ñç ≤ „áê`«ó HÍÅOÖ’ P ^Õ=`«Å#∞ =∞~°Å ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩâ◊Ü∞« º,áê„`«, Kè„« `«, =G, áê^Œ~H° ÍΔ ^Œ∞Å#∞ ^•#O KÕã≤ QÀ=ÙʼnõÄ „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ P`«‡H˜OѨ~Ú# Éè’[<åÅ#∞ ÉèHí Θ ѨÓ~°fiHõOQÍ ÃÑ\Ïìe. „=`«O ѨÓ~°~Î Ú<åHõ L^•ºÑ¨# KÕÜ∂« e. D q^èOŒ QÍ D J#OQÆ„`«Ü∂≥ ^Œj „=`å<åflK«iOz# "åiH˜ ÅH©;,Ѩل`« ã¨O`å#O, P~ÀQƺO, ™œÉèÏQƺO D Ö’HõOÖ’ JHõÜ Δ ∞« OQÍ Åaè™êÎ~Ú.^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ã¨fi~°Oæ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. (J^蕺ܫ∞O–117)

JYO_» ^•fi^Œj „=`«O =Ú#∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ "≥∂Hõ,Δ âßOu„Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ JYO_» ^•fi^Œj „=`åxfl qxÑ≤™êÎ#∞. =∂~°tæ ~° â◊√^Œú ^•fi^Œt<å_»∞ P=ÙáêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞Å#∞ =∂„`«"∞Õ Éè’[#OQÍ ã‘fiHõiOz [QÆ<åfl^ä∞Œ _≥#· q+¨μ=‚ Ù#∞ ѨÓlOKåe. <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅáê@∞ J#QÍ á¶êÅ∞æ# =∂ã¨O ^•HÍ „=u WÖÏ „Ѩu ^•fi^Œt<å_»∂ KÕã≤ z=~° J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ ^è•<åºÅ#∞ J~Ú^Œ∞ áê„`«ÅÖ’ xOÑ≤ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕã≤ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x D q^èOŒ QÍ „áêi÷OKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 299

ã¨ÑΨ [#‡x¿ÇÏqëÈ‚ Ü«∞#‡Ü«∂ Ç≤Ï „=`«O Hõ$`«O I ÉèQí =Æ Oã¨Î fi „Ѩ™ê^Õ# `«^YŒ O_» q∞Ǩã¨∞Î "Õ∞ II Ü«∞^ä•YO_»O [QÆ`û« ~°fiO `«fi"Õ∞= ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ I `«^•ä dÖÏ#º YO_®x „=`åx =∞=∞ ã¨O`«∞"≥· II (PKå~° ..118/3,4) WÖÏ `å#∞ U_»∞ [#‡ÅÖ’ Kտ㠄ѨuѨÙ}º Hõ~‡° Ѷ֨ Ïhfl JYO_»O KÕÜÚ« =∞x ^Õ=Ùx „áêi÷ã∂¨ Î K≥„· `åk <åÅ∞QÆ∞ =∂™êÖ’¡ 㨉Ωõ Î (㨉Ωõ Î ´ ¿ÑÅÑ≤O_ç) `À xOÑ≤# áê„`«Å#∂, „âß=}Ïk <åÅ∞QÆ∞ =∂™êÅÖ’ <Õ~Ú xOÑ≤# áê„`«Å#∂ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕÜ∂« e. (™ê=∞~°º÷ O ÖËx"å~°∞ ã¨O=`«û~°OÖ’ =¸_»∞ =∂ˆ~¡ ^•#g∞Ü«∞=K«∞Û#∞) D q^èŒOQÍ XHõ ã¨O=`«û~°O áê@∞ D „=`åxfl KÕã≤#"åiH˜ L`«Î=∞ ¢ã‘Î, =∞Oz H˘_»∞‰õΩÅ∂ Åaè™êÎ~∞° . ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ã¨fi~°Öæ ’Hõ „áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok.(J^蕺ܫ∞O – 118)

JQÆ™êÎ º~°… º „=`«O Éèí∞H˜Î =ÚH˜Î „Ѩ^•Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ D „=`åxfl Hõ<åº~åtÖ’ ã¨∂~°ºã¨O„HÍOuH˜ =¸_»∞ ~ÀAÅ =ÚO^Œ∞ „áê~°OaèOKåe. HÍâ◊ÑÙ¨ ëêÊÅ`À (Ô~Å∞¡ÑÓ¨ Å`À)JQÆã∞¨ ºÎ x =¸iÎx `≥Å`≥Å "å~°∞`«∞O_»QÍ Ñ¨ÓlOz ‰õΩOÉèOí Ö’x h\˜`À P =∞ǨÏhÜ«ÚxH˜ J~°º… q∞"åfie. P ~À[O`å LѨ=ã≤Oz ~å„u *ÏQÆ~O° KÕã≤ `≥Å"¡ åi<åHõ |OQÆ~∞° ÖË^• "≥O_ç áê„`«Ö’, J~Ú^Œ∞ ~°OQÆ∞Å∞#fl^•xÖ’, ã¨Ñ^Ψ •è #º=ÚÅ#∞ áÈã≤, ÃÑ~°∞QÆ∞h K«O^Œ<åhfl ‰õÄ_® ~°OQÆiOz JQÆãºÎ¨ óY#=∂#ó... J<Õ |∞∞ˆQfi^Œ (1/179/6) =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ =∞~°Å J~°… º„Ѩ^•#O KÕÜ∂« e. nxH˜ =ÚO^Õ ÃÑ~°∞QÆ∞Ö’ =ÚOz# JHõ`Δ Å« `À#∂, ѨÓÅ`À#∂, ѨO_»`¡ À#∂ PÜ«∞# =¸iÎx ѨÓlOKåe. J~å… º#O`«~O° D =∞O„`«O`À „áêi÷OKåe. HÍâ◊ÑÙ¨ +¨Ê „ѨfHÍâ◊ Jyfl =∂~°∞`« ã¨OÉè=í I (PKå~°..119/5) q∞„`å =~°∞}Ü≥∂ó Ѩل`« ‰õΩOÉèÜ í ∂≥ <Õ #"≥∂-ã¨∞Î`Õ II D „=`åxfl â◊¥„^Œ∞Å∞, ¢ãÅΑ ∞ ‰õÄ_» KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. ѨÓ*Ï#O`«~O° XHõ ‰õΩO_»Ö’ |OQÍ~åhfl, "Õ~ˆ ^ŒH}Δ˜ h ÃÑ\˜ì „ÉÏǨχ}∞#‰õΩ ^•#q∞"åfie. "Õ~ˆ U_»∞QÆ∞~°∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Éè’[#O ÃÑ\Ïìe. WÖÏ „Ѩu ã¨O„HÍOu<å_»∂ KÕã∂¨ Î XHõ ÜÕ∞_®k áê@∞ KÕã#≤ "å~°∞ (J^蕺ܫ∞O –119) ã¨~fi° „ѨHÍ~åÅ „âıÜ∞« ã¨∞ûʼnõÄ JkèHÍ~°∞Ö∫`å~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 300

~°OÉèÏ`«$fÜ«∞ „=`«O „|Ǩχ^Õ=Ù_çOHÍ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞, ''™œÉèÏQƺO, ÅH˜;, Ѩل`åk ѶŨ „Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ ~°OÉèÏ`«$fÜ«∞ „=`å#∞flѨ^tÕ ™êÎ#∞. nxx =∂~°tæ ~° â◊√^Œú `«kÜ«∞<å_»∞ KÕÜ∂« e. „=u D ~ÀA LѨ=ã≤Oz (‰õΩâßÅ#∞ L^ŒHÍxfl HõÅÑ≤ P) ‰õΩâ’^ŒHÍxfl KÕ`« |@∞ì‰Ωõ x aÅfi Ѩ„`åÅ z=~°Å#∞ ^•xÖ’ =ÚOz "å\˜`À =∞ǨQ“ix ѨÓlOKåe. D ѨÓ[Ö’ Hõ^OŒ |=$HΔÍ#∞flO_ç fã≤# ѨÅ∞^À=ÚѨÙÅ¡#∞ "å_®e. ѨÙ+¨º=∂ã¨OÖ’ =∞~°∞|Hõ ѨÙëêÊÅ`À áê~°fif^Õqx ѨÓlOz „‰õΩã¨~° (Hõ$â◊~°) J#QÍ aÜ«∞ºO, #∞=ÙfiÅ∞ HõeÑ≤ =O_ç# ã≤^•ú#fl=Ú#∞ <≥·"Õ^ŒºO ÃÑ\˜ì =∞e¡HÍ ^ŒO`«^è•=# ™ê^èŒ<åxfl ^ÕqH˜ ã¨=∞iÊOKåe. LѨ"åã¨O KÕã≤ Hõ~∂° Ê~åxfl =∂„`«"∞Õ „áêtOKåe. q∞QÆ`å =∂™êÖ’¡......... =∂ã¨O „áêâ◊fl ѨÓÅ∞ <≥·"Õ^ŒºO ^Õ=`« Ѩ֒Ì=Ú Ñ¨ÙÅ¡ =∂Ѷ¨∞ <≥~Úº `≥Å¡Hõ=∞Å ÃÑ~°∞QÆ#flO ã¨∞Éèí„^•^Õq 2 ‰õΩO^Œ â◊+¨μ¯e QÀ=∞u ‰õΩO^Œ<åà◊O á¶êÅ∞æ# 1r= K≥·„`« ÃÑ~°∞QÆ∞ ^Œ=∞#Hõ Hõ$â◊~å#flO qâßÖÏH˜Δ 3`«QÆ~°HÍ+¨ª "≥â· ßY Jâ’Hõ"Ú≥ QÆæ Hõi‚HÍ~° N=Úd =@ *˺+¨ª Å=OQÆO â◊`Ñ« i¨ ‚ K«HÔ ¯~° <å~åÜ«∞}˜ â◊`Ñ« i¨ ‚ Pëê_è» uÅ aÅfiѨ„`« <≥~Úº,áêÜ«∞ã¨O =∂^èŒq QÆ∂Å~° „âß=} `«QÆ~° H©Δ~å#flO N^Õq =∞e¡Hõ ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ ã≤OQÆ_® Ѩ^Œ‡ ÉˇÅ¡O L`«Î=∂^Õq Jâ◊fiÜ«Ú[ J#flO [áê ã¨∞QÆO^è•#flO ~å[Ѩلu HÍiÎHõ ѨOK«Q=Æ º *Ïu Hõ$â◊~å#flO Ѩ^Œ‡[ „áêâ◊flÜ«∞#QÍ <À\˜Ö’ "Õã∞¨ H˘#∞@. D „ѨHÍ~°OQÍ =∂~°tæ ~°O #∞O_ç HÍiÎHOõ ^•HÍ XHõ U_®káê@∞ „=`å#fl =ÅOaOz z=~° H˘O^Œ~∞° „ÉÏǨχ}∞Å#∞ "åi Ѩ`∞« flÅ`À ÉÏ@∞ ѨÓlOz "åiH˜ 1

r= J<Õk XHõ HÍÜ«∞QÆ∂~° ¿Ñ~°∞. Wk ѨOK«^•~°O`« fÜ«∞QÍ =ÙO@∞Ok. â◊+μ¨ ¯e JO>Ë Ñ¨ÓsÜÕ∞ QÍHõ uÅ, `«O_»∞Å, L_»^Œ K«∂~°O‚ `ÀKÕã#≤ Ü«∞"åQÆ∞ J<Õ J~°Oú ‰õÄ_® LO@∞Ok. 3 `«Q~Æ ° J<Õ Ñ¨^•xH˜ ѨÓÅK≥@∞ì, `≥ÅÑ¡ Ó¨ Å∞, =∞^Œ# =$Hõ=Δ ∞<Õ J~å÷Å∞<åfl~Ú. 2

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 301

<Õ~Ú, #∞=ÙfiÅ`À =O_ç# =O@Å`À Éè’[#O ÃÑ\Ïìe. Ñ≤=∞‡@ t=áê~°fi`«∞ʼnõΩ =G,Kè„« `«, ã¨∞=~å‚^∞Œ Å`À ѨÓ[ KÕã≤ ɡÖÏ¡xfl <≥"· ^Õ ºŒ OQÍ ÃÑ\Ïìe. P ~å„`«O`å *ÏQÍ~°O KÕã≤ w`« "å^•º^Œ∞Å`À Éè[í #Å#∞ U~åÊ@∞KÕã≤ `≥Å"¡ å~°QÍ<Õ Ü«∞^ä•â◊HΘ QÀ^•<å^Œ∞Å#∞ KÕÜ∂« e. D „=`åxfl ÉèHí „Î˜ â◊^ÅúŒ `À PK«iOz#"åiH˜ Jxfl ã¨OѨ^ÅŒ ∂ J|∞ƒ`å~Ú. D „=`åxfl ~°OÉèí `˘e™êi KÕã≤ ^è#Œ ∞º~åÖˇ#· k HÍ|\˜ì P"≥∞ ¿Ñi@<Õ nxfl (J^蕺ܫ∞O –120) =º=ǨÏiã¨∞<Î åfl~°∞.

Kå`«∞~å‡ã¨º„=`«O D „=`åxfl Pëê_è=» ∂ã¨OÖ’ UHÍ^Œt<å_»∞QÍx ѨÙ#fl=∞<å_»∞ QÍx ÉèQí "Æ å#∞_≥#· ǨÏix gÖˇ#· xfl q^è•Å ѨÓlOz D „H˜Ok â’¡HÍÅ`À „áêi÷Oz „áê~°OaèOKåe.

W^ŒO „=`«O =∞Ü«∂^Õ= QÆ$Ç‘Ï`«O ѨÙ~°`ã« =Ψ I xifiѶ∞¨ flO ã≤kú =∂áÈfl`«∞ „Ѩã<¨ flÕ `«fi~Ú Hˆ â◊= II QÆ$Ç‘Ï`Õ ã≤‡<£ „=`Õ^=Õ Ü«∞^Œº ѨÓ~ˆ ‚ q∞flÜ«∂=∞ºÇ¨ÏO I `«<‡Õ Éè=í `«∞ ã¨OѨÓ~°O‚ `«fi„`«Ê™ê^•[˚<å~°#Ì II (PKå~°..121/2,3) XHõ"àÕ ◊ D „=`«O KÕã∂¨ ΠѨÓiÎH͉õΩO_® <Õ#∞ =∞~°}¿˜ ãÎ ã¨OѨÓ~°‚ „=`« Ѷ֨ Ï<Õfl ^ŒÜ∞« KÕ~ÚOK«∞=∞x D â’¡HOõ ^•fi~å ǨÏix „áêi÷OK«_O» [~°∞QÆ∞`ÀOk („=`«O K≥_®¤ Ѷe¨ `«O ^ŒHͯÅ<Õ *ÏfÜ«∂xH˜ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}"Õ∞ =¸Å"≥∞=ÿ ÙO@∞Ok – J#∞) DÖÏQÆ∞# „áêi÷Oz ǨÏix ѨÓlOz „=`«, ѨÓ[#,[áêkHõ xÜ«∞=∞ „QÆÇϨ }O KÕÜ∂« e. D ã¨OHõÅÊO`À<Õ áêáêÅ∞ ^Œ∂~°=∞=Ù`å~Ú. ™ê^艌 Ωõ _»∞ ™êfl#O KÕã≤ ã¨OHõÅÊO K≥ÑC¨ H˘x Pëê_èO» #∞O_ç (`À) "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì <åÅ∞QÆ∞ =∂™êÅ áê@∞ UHõÉ∞íè Hõ=Î ÚO@∂ q+¨μÑ‚ Ó¨ [ KÕ¿ãÎ PÜ«∞#Ü≥ÚHõ¯ Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«x~°‡Å Ö’HÍxfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. #∂<≥Å#∞,=∞^Œº=∂O™ê^Œ∞Å#∞ qã¨i˚Oz, "Õ^Œ áê~°OQÆ`«∞_»xÑ≤OK«∞H˘x Hõ$„K«Ûáù ê^Œ„=u(1)Ü≥∞ÿ # q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ _Î ô „=`åxfl KÕ¿ãÎ q+¨μÖ‚ ’HÍxH˜ "≥à`◊ å_»∞. XHõ ~å„u LѨ"å™êxfl KÕã#≤ „=u "≥=· ∂xHõ ^Õ=`«QÍ Ñ¨^À#flux á⁄O^Œ∞`å_»∞. =¸_»∞ ~å„`«∞Å∞ Ѩ"åã¨O KÕã≤ P `«~∞° "å`« =¸_»∞~å„`«∞Åáê@∞ P~°= JOâ◊<Õ Éè’[#O KÕÜÚ« „=uH˜ 1

Wk =¸_»∞~ÀAÅ „=`«O. `˘e~ÀA XˆH=∂~°∞ ǨÏqëêº<åflxfl u<åe. ~Ô O_»=~ÀA PÜ«∂z`« ǨÏqëêº<åfl<Õfl u<åe. =¸_»=~À[O`å Ug∞ u#~å^Œ∞ (Ü«∂[˝=ů ºã¨‡ $u, „áêÜ«∞..â’¡ 318)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 302 (2)

N nfiѨ x"åã¨O „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. KåO„^•Ü«∞} „=`«O KÕã#≤ Kå`«∞~å‡ã¨º „=uH˜ =ÚH˜,Î q+¨μ‚Ö’Hõ „áêÑ≤Î HÀ~°‰õΩO_®<Õ Åaè™êÎ~Ú. „áê*ÏѨ`«º„=`«O(3) KÕã≤# „=uH˜ ‰õÄ_® q+¨μÖ‚ ’HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. D „=`«O KÕã#≤ Ѩ~åHõ„=u(4)H˜ ™êHΔÍ`«∂ΠǨÏi„áêÑ≤Î ÜÕ∞ K≥Ñʨ |_çOk. D Kå`«∞~å‡ã¨º „=`«OÖ’ ã¨`∞« ÑÎ O≤ _çh, Ü«∞"å<åflhfl =∂„`«"∞Õ Z=Ô~<· å ÃÑ_ç`Õ uO@∂, áêÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞, <≥~ÚºÅ#∞ XHõ =∂ˆ~ <À\˜Ö’ "Õã∞¨ H˘x =ÙO@∂, QÀ=¸„`« Ü«∂=HÍxfl uO@∂, ѨOK«Q"Æ åºÅ#∞ =∂„`«"∞Õ „`åQÆ∞`«∂ rqOKåe. ÖË^• +¨„_»™êÅ#∞ Ѩi`«ºlOz âßHõ–=¸Å– Ѷ֨ ÏÅ#∞ =∂„`«"∞Õ u<åe. D q^èOŒ QÍ KÕã#≤ "å~°∞ q+¨μÖ‚ ’Hõ „áêÑ≤Î #O^ŒQÅÆ ~°∞. (J^蕺ܫ∞O –121)

=∂™ÈѨ"å㨄=`«O Wk ã¨~Àfi`«=Î ∞ „=`åÅÖ’ <˘Hõ\.˜ D „=`åxfl "å#„Ѩã∞¨ Å÷ ∞, ã¨<åºã¨∞Å∞, ¢ãÅΑ ∞ áêÅ# KÕ™ê~°∞. Pâ◊fiÜ«Ú[ â◊√^Œú UHÍ^Œt<å_»∞Ѩ"åã¨O KÕã≤ „=`å~°OÉèíOÖ’ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞xÖÏ „áêi÷OKåe. P^Œº„ѨÉ$íè `«ºÇ¨ÏO qëÈ‚ Ü«∂=^Œ∞`å÷#HõO `«=I J~°ÛÜÕ∞ `åfi=∞#â◊flOã¨∞Î k<åx „uOâ◊^=Õ `«∞ II HÍiÎHÍ tfi#Ü≥∂ifiëÈ‚ ^•fi^Œâ’ºó â◊√HõÜ ¡ ∂≥ ~°ÇϨ O I „q∞ÜÕ∞ Ü«∞^ŒºO`«~åÖË `«∞„=`«OÉèOí QÀ #"Õ∞Éè"í `Õ ü II (PKå~°..122/3,4) ™êfig∞! h=Ù ÖËK^Õ •HÍ <Õ
KåO„^•Ü«∞} „=`«O =∞#∞^è~Œ ‡° âßGO 11/216 Ö’ ¿Ñ~˘¯#|_çOk. `«^#Œ ∞™ê~°=Ú Wk XHõ <≥Åáê@∞ Ѩ_=» Åã≤#áê@∞ „uHÍÅ ™êfl#O, ѨÙ#flO <å_»∞ „=`«O "≥Ú^ŒÅ∞, Ѩk¿ÇÏ#∞ „QÍ™êŠǨÏqëêº#fl „QÆÇϨ }O, =∞~°∞<å\˜ #∞O_ç XH˘¯Hõ¯ „QÍ™êxfl `«yæOK«∞‰õΩO@∂ ux Hõ$+¨‚ѨHõΔ K«`«∞~°Ìt<å_»∞ XˆH XHõ¯ „QÍã¨O ux, J=∂"å㨺<å_»∞ ѨÓ~°‚ LѨ"åã¨O, =∞~°∞<å_»∞ J#QÍ â◊√^Œú áê_»ºq∞ <å_»∞ XˆH „QÍã¨Oux JÖÏ ~ÀAH˘Hõ\ ˜ ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ áÈ~Ú Ñ¨Ù#flO<å_»∞ =∞iŠѨk¿ÇÏ#∞„QÍ™êŠǨÏqëêº<åflxfl ux „=`« ã¨=∂Ñ≤Î KÕÜÚ« @. 3 „áê*ÏѨ`º« „=`«O Ѩ<fl≥ O_»∞ ~ÀAÅ „=`«O. U<å_≥<· å xÜ«∞=∞„QÆÇϨ }O KÕã≤ `˘e=¸_»∞ ~ÀAÖ’¡ ѨQÅÆ ∞ =∂„`«"∞Õ Ç¨Ïqëêº<åflxfl u<åe. =∞e =¸_»∞~ÀAÖ’¡ ~å„u =∂„`«"∞Õ . `«~∞° "åu =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ JÜ«∂z`«O. z=i =¸_»∞~ÀAÅ∂ ã¨OѨÓ~°L‚ Ѩ"åã¨O (=∞#∞11/211) 4 Ѩ~åHõ „=`«=∞#QÍ Ñ¨<fl≥ O_»∞ ~ÀAÅáê@∞ U Ѷ∞¨ #Ѩ^•~å÷hfl u#‰õΩO_® h~°∞ =∂„`«"∞Õ „`åy LO_çáÈ=Ù@. (Ü«∂.㨇 $. „áê.320, =∞#∞ 11/215)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 303

ã¨∞QÆO^è•^Œ∞Å`À ѨÓlOKåe. „=u =∂„`«=Ú `å#∞ L|@#, ã¨∞QÆOkè`« QÆO^è•ÖË áê^Œ∞Å#∞ ѨÓã¨∞HÀ~å^Œ∞. ^•fi^Œt<å_»∞ ÉèQí "Æ å#∞_≥#· ǨÏix ѨÓlOz „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\Ïìe.XHõ =∂ã¨O ^•HÍ Ç¨Ïi<Õ Ñ¨Ólã¨∂Î =∞Ozhàı§ „`åQÆ∞`«∂ JѨC_»∞ áê~°} KÕÜ∂« e. =∞^躌 Ö’ „=u h~°ãO¨ `À =¸~°Ûáù È`Õ W`«~∞° Å∞ PÜ«∞# <À\˜Ö’ áêÅ∞áÈÜ«∞=K«∞Û. nx=Å¡ „=`« ÉèOí QÆO HÍ^Œ∞. D „=`«O ÉèHí ,Θ Éè∞í H˜,Î =ÚH˜^Î •Ü«∞HõO. (J^蕺ܫ∞O –122)

cè+¨‡Ñ¨OK«Hõ„=`«O HÍsÎHõ=∂ã¨=∞O`å UHõÉèí∞HÍÎÅ`À, #Hõ΄=`åÅ`À, JÜ«∂z`« „=`åÅ`À, ‰õÄ~°–áêÅ∞– ѨO_»∞¡ g\˜Ö’ <˘Hõ PǨ~°O`À LѨ"å™êÅ`À ǨÏiѨÓ[#O QÍqã¨∂Î QÆ_á» êe. JÖÏ QÆ_Ñç #≤ "åiH˜ Jxfl áêáêÅ∂ #tOz Jxfl HÀiHõÅ∂ fi, ǨÏix Hõ@"å㨠„áêÑ‘Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ǨÏi„=`«"≥∞ѨC_≥·<å „âı+¨ª"Õ∞ HÍx, ã¨∂~°∞º_»∞ ^ŒH˜Δ}ÏÜ«∞#OÖ’xH˜ "≥o§#ѨÙ_»∞ KÕ¿ã D „=`åÅ∞ JkèHõ „Ѩâ™◊ êÎÅ∞QÍ ¿Ñ~˘¯#|_»∞`«∞<åfl~Ú. D HÍÅO `«~∞° "å`« Kå`«∞ ~凙êÅ∂, HÍsÎH=õ ∂ã¨O ã¨=Úz`åÅ∞QÍ K≥Ñʨ |_»∞`«∞<åfl~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ HÍiÎHõ â◊√^Œú UHÍ^Œt <å_ô „=`åxfl "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ_»`å~°∞.D ~ÀA „u ã¨O^躌 ÅÖ’ ™êfl<åÅ∞ KÕã≤ Ü«∞"åk Ѩ^•~å÷Å`À Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ x`«ºÑ¨Ó[Å#∞ QÍqOz JѨC_»∞ ǨÏix ѨÓlOKåe. „=u =∞ø#OQÍ <≥~Úº, `Õ<,≥ K«HÔ ¯~°, ѨOK«Q"Æ åºÅ∞, h~°∞Å`À ǨÏi =¸iÎH˜ ™êfl#O KÕ~ÚOz Hõ~∂° Ê~åk ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ"åºÅ`À ǨÏi â◊s~åxH˜ J#∞ÖËÑ#¨ O KÕÜ∂« e. ™ê^艌 Ωõ _»∞ ѨÙ#flO =~°‰Äõ „Ѩu~ÀE q+¨μ^‚ =Õ ÙxH˜ <Õu `À_ç QÆ∞yæÅ ^è∂Œ áêxflzÛ Ñ¨HÍfi<åflÅ#∂ =∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ q∞~îå~ÚÅ#∂ <≥"· ^Õ ºŒ OQÍ ã¨=∞iÊOz FO #"≥∂"åã¨∞^Õ"åÜ«∞ J<Õ =∞O„`åxfl #∂>ˇxq∞k =∂~°∞¡ [Ñ≤OKåe.`«~∞° "å`« W^Õ =∞O„`åxfl ™êfiǨÜ«ÚHõOÎ QÍ Ñ¨iãî ∂¨ Î aÜ«∞ºO, #∞=ÙfiÅ∞, <≥~ÚºÅ#∞ HõeÑ≤ "å\˜`À (^•x`À) PǨï`«∞e"åfie. „=u `˘e~ÀA Hõ=∞ŠѨÙëêÊÅ`À „j=∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^•Å#∂, =∞e~ÀA aÅfiѨ„`åÅ`À [OѶ∞¨ Å#∂, =¸_»=~ÀA QÆO^èOŒ `À <åaèh, `«~∞° "åu k<å# aÅfi Ѩ„`åÅ`À ["åѨÙëêÊÅ`À 㨯O^èŒ=Ú#∂, z=i~ÀA =∂Åf ѨÙëêÊÅ`À ™êfiq∞ t~ÀÉèÏQÍhfl ѨÓlOKåe.D J~Ú^Œ∞~ÀAÅ∞ ѨÙ_»q∞ÃÑ<· Õ x„kOKåe. D ~ÀAÖ’¡ „Hõ=∞OQÍ QÀ=∞Ü«∞O, QÀ=¸„`«O, ÃÑ~°∞QÆ∞, áêÅ∞, <≥~ÚºÅ#∞ =∂„`«"∞Õ ~å„u <À\˜Ö’ "Õã∞¨ HÀ"åe. ѨQÅÆ O`å Ug∞ u#~å^Œ∞. D „=`«O =Å¡ WǨÏOÖ’ Éè’QÆO, Ѩ~O° Ö’

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 304

"≥∂HõOΔ ‰õÄ_®Åaè™êÎ~Ú. =∂ã¨OÖ’x ~Ô O_»∞ ѨHÍΔ ÅÖ’#∂ D „=`åxfl KÕã#≤ "åiH˜ UÜÕ∞ áêáêÅ∞KÕ¿ãÎ #~°HÍxH˜ áÈ`å"≥∂ PÜ«∂ áêáêÅhfl ѨÓiÎQÍ #t™êÎ~Ú. (nxfl cè+‡¨ ѨOK«H„õ =`«=∞x ZO^Œ∞Hõ<åfl~À `≥eÜ«∞~åÖË^∞Œ . â’kèOKåe) ã¨∂`«‰Ωõ Å∂, =∞$`«‰Ωõ Å∂ ‰õÄ_® Jâ∫K«HÍÅOÖ’ ‰õÄ_® D „=`åxfl KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. (ã¨∂`«HÜ õ ∞« #QÍ Ñ¨Ù@∞ìH,õ =∞$`«HÜ õ ∞« #QÆ |O^è∞Œ =∞~°}=Ú) ^Œâg◊ ∞ UHÍ^Œj XˆH~ÀAÖ’ Ѩ_`ç Õ Jk Jã¨∞~°k#=∞=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜ì J@∞=O\˜ ~ÀA „=`«O QÍx LѨ"åã¨O HÍx KÕÜ∞« ~å^Œ∞. (J^蕺ܫ∞O –123)

t=~å„u „=`«Hõ^äŒ – q^è•#O XHõÑC¨ _ô „=`åxfl â◊OHõ~É° Qíè "Æ å#∞_»∞ Q“s^Õq‰õΩѨ^tÕ OKå_»∞. =∂Ѷ∞¨ , á¶êÅ∞æ# =∂™êÅ =∞^躌 Ö’ =KÕÛ Hõ$+¨‚ K«`∞« ~°tÌ <å_»∞ LѨ"åã¨, *ÏQÆ~} ° ÏÅ∞ KÕã≤ t=Ùx ѨÓlOz# "åiHÍÜ«∞# 'WHõ¯_»— Éè∞í H˜hÎ 'JHõ¯_»— =ÚH˜hÎ „Ѩ™êk™êÎ_∞» . KåÖÏHÍÅO „H˜O^Œ@ J~°∞ƒ^Œ ^ÕâO◊ Ö’ ã¨∞O^Œ~¿° ã#∞_»#∞ XHõ áêáê`«∞‡_≥#· xëê^Œ ~åAO_Õ"å_»∞. J`«_˘Hõ<å_»∞ ‰õΩHõ¯Å#∞ "≥O@ɡ@∞ì‰Ωõ x "Õ@HÔ · XHõ J_»qH˜ "≥àϧ_»∞. ^≥=· =âß# J`«_Hç ˜ U [O`«∞=Ó ^˘~°HÖõ ^Ë ∞Œ . "≥O@ `≥K∞« Û‰õΩ#fl PǨ~°=¸, h~°∂ xO_»∞HÀ=_»O`À PHõe ^ŒÑC¨ Å`À JÅ=∞\˜ã∂¨ Î "å\˜ HÀã¨O ‰õÄ_® uiy ^•i `«ÑÊ≤ ~å„`«O`å x„^ŒÖ‰Ë Ωõ O_® "≥^HŒ ˜ z=iH˜ XHõ `«\ÏHÍxfl KÕ~∞° ‰õΩx JHõ¯_Õ xÅzáÈÜ«∂_»∞. PHõe =Å¡ x„^ŒÑ@ ¨ Öì ^Ë ∞Œ . JHõ¯_Õ X_»∞¤ g∞^Œ XHõ K≥@∞ì „H˜O^Œ J`«xH˜ t=eOQÆO HõxÑ≤OzOk. J`«_∞» K≥@∞ìÃÑ#· ~å„ux QÆ_Ñ» _¨ O» HÀã¨O ZHõ¯QÍ J`«_∞» Hõke#ѨÙ_»ÖÏ¡ P K≥@∞ì P‰õΩÅ∞ t=eOQÆO g∞^Œ Ѩ_®¤~Ú.Jk aÅfi=$HõOΔ . Jq aÅfiѨ„`åÅ∞. J`«_∞» „`åQÆ_®xH˜ `≥K∞« Û‰õΩ#fl hà◊√§ t=eOQÆO g∞^Œ Ѩ_®¤~Ú. áê„`« #∞O_ç Ѩ_#ç h\˜`À t=ÙxH˜ Jaè¿+HõO [iyOk. J`«x á⁄kÖ’x ÉÏ}"≥ÚHõ\ ˜ *Ïi t=eOQÆO „ѨH¯õ # Ѩ_Oç k. J`«_® ÉÏ}Ïxfl fã¨∞HÀ=_®xH˜ KÕ~Ú ™êz#ѨÙ_® KÕuH˜ t=eOQÆO `«yeOk. ★ D „ѨHÍ~°=∂ H˘O_»~åA ^•fi~å ~å„u *ÏQÆ~}° , LѨ"åã¨=Ú, aÅfiѨ„`åÅ`À t=ѨÓ[, eOQÍaè¿+HõO J`«xH˜ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ [iyáÈÜ«∂~Ú. J`«xH˜ `≥eÜ«∞x q+¨Ü∞« O =∞~˘Hõ\ ˜ ‰õÄ_® LOk. P ~å„u t=~å„u. `≥Å"¡ å~åHõ J`«_∞» `«# xëê^Œ ~å*ϺxH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. ★

t=eOQÆ ã¨g∞ѨOÖ’ J`«x ÉÏ}O Ѩ_áç È~Ú#ѨÙ_»`_« ∞» =Oy "≥∂HÍà◊§ÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx KÕux =ÚO^Œ∞H˜ Kåz ^•x#O^Œ∞‰õΩ#flѨÙ_»`x« KÕ~Ú t=eOQÍxH˜ `«yeOk Hõ^•! `«^•Ìfi~å J`«xH˜ "≥∂HÍ\˜ÑÓ¨ [, t=ã¨Ê~°≈# ѨÙ}ºO ‰õÄ_® HõeQÍ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 305

J`«_»∞ H˘O`«HÍÖÏxH˜ =∞~°}˜OKå_»∞. Ü«∞=∞ ^Œ∂`«ÖÏ`«x áêâ◊|^Œ∞úx KÕã≤ Q˘xáÈ=ÙK«∞O_»QÍ t=^Œ∂`«Å_»∞Ѥ _¨ ®¤~∞° . Ü«∞=∞^Œ∂`«Å‰õΩ t=~å„u ѨÙ}Ϻxfl q=iOz P xëê^Œ∞_»∞ `«# ‰õΩHõ¯Å`À ã¨Ç¨ xëêÊѨÙ_≥ÖÏÔQ<· å_À É’^èÑŒ ~¨ z° "åxx HÔ Ö· Ï™êxH˜ Q˘OáÈÜ«∂~°∞. D q^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞Hõ KÕã#≤ Jã¨OHõÅÊ „=uˆH WO`« J^Œ$+¨Oì Ѩ\ #ì˜ Ñ¨Ù_»∞ WHõ `≥eã≤, ã¨OHõeÊOz =∞s t=~å„u „=`åxfl KÕã#≤ "åi ã¨OQÆu "Õ~ˆ K≥áêÊÖÏ? D „=`åxH˜ „`«Ü∂≥ ^Œt<å_Õ nHΔÍ„QÆÇϨ }O KÕã≤ t=Ùx ѨÓlOz WÖÏ „áêi÷OKåe. „áê`«~ˆ =Ì K«`∞« ~°âÌ ßºO *ÏQÆiëêº =∞ºÇ¨ÏO xt I ѨÓ*ÏO ^•#O `«áÈǨϟ=∞O Hõiëêº=∂º`«‡Hõ â◊H`Θ ó« II K«`∞« ~°âÌ ßºO x~åǨ~À Éè∂í `åfi â◊OÉè∞í Ѩ~ˆ -ǨÏx I Éè’ˆHΔ º-ǨÏO Éè∞í H˜Î =ÚHõºÎ ~°O÷ â◊~}° O "Õ∞ Éè"í âÕ fi◊ ~° II (PKå~°124/12,13) =∞Ǩ^Õ=ÙxH˜ ѨOKå=∞$`åÅ`À ™êfl#O KÕ~ÚOz 'FO #"≥∂ #=∞t≈"åÜ«∞— J<Õ =∞O„`«O`À ѨÓ[ KÕÜ∂« e. `«^#Œ O`«~O° ÃÑ~°∞QÆ∞, uÅ`«O_»∞ÖÏÅ`À, =i ^è•#ºO`À xi‡`«"∞≥ #ÿ 'K«~∞° — x PǨï`«∞Å∞QÍ JyflÖ’ „"ÕeÛ Ñ¨Ó~å‚Çï¨ ux"åfie. „=u ~å„u w`« "å^•ºÅ`À L`«û"åxfl KÕ~ÚOz ǨÏi Hõ^ÅŒä #∞ ‰õÄ_® ÃÑ\˜Oì z `å#∞ Hõ^ÅŒä #∞ q<åe. J~°~ú å„u, =¸_À*Ï=Ú, <åÅ∞QÀ*Ï=ÚÅ∞ "≥Ú^ŒÅ∞HÍQÍ<Õ HÍ¿ãѨ٠t=ѨÓ[ KÕã∂¨ Î =¸Å=∞O„`åxfl [Ñ≤ã∞¨ OÎ _®e. `≥Å"¡ å~°QÍ<Õ ™êfiq∞h q^èOŒ QÍ Ji÷OKåe. Jq¿Ñ∞¶ fl#„=`«O ^Õ=`«fi„`«Ê ™ê^•#‡Ü«∂iÛ`«O I Hõ=Δ ∞ ã¨fi [QÆ`åO <å^äŒ „`≥Ö· ’ Hͺkè Ѩ`ÇÕ Ï¨ ~° II Ü«∞#‡Ü«∂^ŒºHõ$`«O ѨÙ}ºO Ü«∞„^Œ∞^Œºã¨º x"Õk`«O I `«fi„`«Ê ™ê^•#‡Ü«∂^Õ= „=`« =∞^Œº ã¨=∂Ñ≤`O« II „Ѩã<¨ Àfl Éè=í "Õ∞ N=∞<£ QÆ$ǨÏO „ѨuK« QÆ=∞º`åO I `«fi^•Ö’Hõ# =∂„`Õ} Ѩq„`À-ã≤‡ # ã¨Oâ◊Ü∞« ó II(PKå~°.. 124/17–19) `«~∞° "å`« ^蕺# x+¨μ_ª #·≥ „ÉÏǨχ}∞x Éè’[#O`À `«$Ñ≤ÑÎ é ¨ z =G, Kè„« `å^Œ∞Å`À, Ü«∞^ä•â◊H,Θ PÜ«∞##∞ ѨÓlOz =∞~°Å Ѩ~=° ∞t=Ùx WÖÏ "Õ_∞» HÀ"åe. ^Õ"åk^Õ= Éè∂í `Õâ◊ Ö’HÍ#∞„QÆÇϨ HÍ~°Hõ II Ü«∞#‡Ü«∂ „â◊^Ü úŒ ∂« ^Œ`OΫ „Ñ‘Ü∞« `åO `Õ# "Õ∞ „ѨÉ∞íè óII (PKå~°124/20,21) WÖÏ Hõ=Δ ∂Ѩ# ã¨∞uÎ KÕÜ∞« _»O`À t=~å„u „=`«"∞≥ áÿ È`«∞Ok. t=Ù_∞» ã¨O„Ñ‘`∞« _»=Ù`å_»∞. ™ê^è•~°}OQÍ D „=`åO`«OÖ’<Õ ^•fi^Œâ◊ "åi¬Hõ ã¨OHõÅÊO KÕ™êÎ~∞° .„Ѩu ^•fi^Œt <å_»∂

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 306

LѨ"åã¨*ÏQÆ~°}Å`À ã¨Ç¨WÖψQ U_®káê@∞ t=ѨÓ[#∞ KÕ™êÎ~°∞.nx=Å¡ „=uH˜ ã¨OѨ^ÅŒ ∞, H©i,ΠѨل`«∞Å∞, JkèHÍ~° „áêÑ≤-Î W=hfl HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ t=Ö’Hõ=¸ X#QÆ∂_»∞`«∞Ok. U_®k z=~° Ѩ<fl≥ O_»∞QÆ∞~°∞ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ Éè’[#O ^•fi~å ã¨O`«$Ñ≤ΠѨéz nѨ^•#O KÕã#≤ "åiH˜ ã¨fi~°Öæ ’Hõ „áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. (J^蕺ܫ∞O –124) ★

UHÍ^Œj =∞Ǩ`«‡ ºO XHõÑC¨ _»∞ =∂O^è•`«Ü∞« x XHõ ~åAO_Õ"å_»∞. PÜ«∞# D „=`åxfl KÕã≤ K«„Hõ=iÎ, 㨄=∂\ò JxÑ≤OK«∞H˘<Õ ™ê÷~ÚH˜ ZkQÍ_»∞. D „=`«ÑÙ¨ }ºO JO`« Q˘Ñ¨Êk. D „=`«OÖ’ „Ѩ^=Œä ∞ xÜ«∞=∞O Hõ$+¨,‚ â◊√^Œú – ~Ô O_»∞ UHÍ^Œâ√◊ ÅÖ’#∂ rq`åO`«=¸ Éè’[#O KÕÜ∞« ‰õΩO_® =ÙO_»∞@. H“~°= 㨄=∂l˝ QÍO^è•i ^Œâg◊ ∞ q^Œú UHÍ^Œt<å_»∞ D „=`åxfl KÕãO≤ k. P ^À+¨O =Å¡ P"≥∞ Ѩل`«∞ÖÏ"≥∞ rq`«HÍÅOÖ’<Õ #tOKå~°∞. HÍ|\˜ì ^Œâq◊ ∞`À Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ UHÍ^Œt<å_»∞ „=`«O KÕÜ∞« ~å^Œ∞. ^•fi^Œt`À Hõeã≤# UHÍ^Œt<å_»∞ N ǨÏi „=`«∞Å =^Œ‰Ì Ωõ =zÛ =ÙO\Ï_»∞. ^Œâq◊ ∞`À Hõeã≤# UHÍ^Œt<å_»∞ ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ =zÛ =ÙO\Ï~°∞. ukä q+¨Ü∞« OÖ’ ã¨O^ÕÇ¨ Å∞#fl"å~°∞ ^•fi^Œt<å_»∞ ‰õÄ_® LѨ=ã≤Oz „`«Ü∂≥ ^Œt<å_»∞ áê~°}O KÕÜ∞« _»O =∞Ozk. XHõ~ÀAÖ’ UHÍ^Œt UHõHàõ ◊ =∂„`«"∞Õ =ÙO>Ë ^•fi^Œt<å_ô „=`åxfl KÕÜ∂« e. (`«Q∞Æ Å∞, q∞QÆ∞Å∞ J<Õ =∂@Å∞ `≥Å∞QÆ∞ ‰õΩ@∞OÉÏÅÖ’ "å_»∞HõÖ’ =Ù<åfl~Ú. `«Q∞Æ Å∞ =∞s `«‰Ωõ ¯=QÍ =ÙO>Ë q∞QÆ∞Å∞Ö’ KÕÜ∞« =K«Ûx J~°O÷ ) XˆH ~ÀAÖ’ ^Œâq◊ ∞, UHÍ^Œt, „`«Ü∂≥ ^Œt u^ä∞Œ Å∞ =¿ãÎ P ~ÀA `«Ñʨ xã¨iQÍ „=`«O KÕÜ∂« e. Jk Ѩ~=° ∞=∞OQÆàH◊ ~õ "° ∞≥ #ÿ ~ÀA† ã¨~fi° áêѨq<åâ◊H~õ "° ∞≥ #ÿ ~ÀA. ~å„u *ÏQÆ~} ° , ѨÙ~å} „â◊=}O, QÆ^•^è~Œ ° q+¨μ^‚ =Õ Ùx ѨÓ[ – D =¸\˜h Hõ$+¨,‚ â◊√^Œú UHÍ^Œâ√◊ ÅÖ’, LѨ"åã¨O`À ã¨Ç¨ rq`åO`«=¸ KÕã#≤ ~°∞H͇OQÆ^Œ =∞Ǩ~åAH˜ "≥∂HõΔO ÅaèOzOk. HÍ|\˜ì D „=`åxfl Z=~°∞KÕã≤<å ã¨∞Yr=#O, "≥∂HõΔ„áêÑ≤Î (J^蕺ܫ∞O –125) HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ★

D ѨÙ~å}OÖ’ "≥+· =‚¨ OÖ’x UHÍ^Œtx =∂„`«"∞Õ K«iÛOK«_O» [iyOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 307

q+¨μ‚=∞O_»Å ѨÓ*Ïqkè ''Éèí∞H˜Î =ÚH˜„ΠѨ^•Ü«∞HõO, Ѩ~=° ∞QÆu „áêÑ≤^Î OŒ S# =∞~˘Hõ „âı+ª¨ ѨÓ[#∞ qkè q^è•#Ü«ÚHõÎOQÍ =i‚™êÎ#∞ q#O_ç—— JO@∂ „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ q+¨μ‚=∞O_»Å ѨÓ[#∞ =i‚OK«™êQÍ_»∞. „=u =ÚO^˘Hõ ™ê=∂#º ѨÓ*Ï=∞O_»ÖÏ<Õfl xi‡Oz ^•x ^•fi~°O ^ŒQ~æÆ ° ѨÓ[#∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïìe. ^•fi~°„Ѩ^âÕ O◊ Ö’<Õ =ÚO^Œ∞QÍ ^è•`«, q^è•`«, QÆOQÍ Ü«∞=Ú#Å#∂ `«~∞° "å`« N, ^ŒO_», „ѨKO« _», "åã¨∞ΠѨÙ~°∞+¨μÅ#∂ ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« =∞O_»Å =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ P^è•~°âH◊ Θ ‰õÄ~°‡^Õ=, J#O`«∞Å#∞ ѨÓlOKåe. Ñ≤=∞‡@ Ѩ$käfi, ^è~Œ ‡° , *Ï˝#, "≥~· åQƺ, Sâ◊fi~°º, J^è~Œ ‡° , J*Ï˝#, J"≥~· åQƺ, J<≥â· fi◊ ~åºÅ#∞ HõO^Œ, <åà◊, Ѩ^‡Œ , HõiH‚ ,õ Hˆ ã¨~åk ÉèÏQÍÅÃÑ· ѨÓlOz, ã¨`Ϋ fi ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ#∞ ‰õÄ_® ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« Ü«∞^ä•qÇ≤Ï`« ™ê÷<åÖ’¡ ã¨∂~åºk„QÆÇ¨ Å#∂, q=∞ÖÏk â◊‰Ωõ ÅÎ #∂ JiÛOKåe. `«~°∞"å`« =∞O_»Å HÀ} ÉèÏQÍÅÖ’ ^Œ∞~°æ, QÆ}Ëâ◊, ã¨~°ã¨fiu, ˆHΔ„`« áêÅ∞_»QÆ∞ ™êfiq∞Å#∞ ѨÓlOKåe. JѨC_»∞ "åã¨∞^Õ=Ùx Pã¨<åhfl ^•xÃÑ· =ÙOz# =¸~°∞ÅÎ #∂ ѨÓlOz "åã¨∞^Õ=, |ÅÉèí„^Œ∞Š㨇~°}#∞ H˘O`«¿ãѨ٠QÍqOz PÃÑ· Jx~°∞^Œ∞úh, <å~åÜ«∞}∞h ѨÓlOKåe. JѨÙ_»∞ <å~åÜ«∞}∞x ã¨OѨÓ~°‚ ѨÓ[#∞ –J#QÍ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« k ã¨~åfiOQÆ=ÚÅ#∂, â◊OY K«„HõQ^Æ •k PÜ«Ú^è•Å#∂ JiÛOKåe. J#O`«~O° N, ѨÙ+≤,ì QÆ~∞° _», QÆ∞~°∞, Ѩ~=° ∞QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂, WO„^•k J+¨kì HÍÊʼnõΩÅ#∂ ("åi "åi kâ◊ÅÖ’<Õ) ѨÓlOz =∞O_»Å ÃÑÉ· Ïè QÆOÖ’ „|Ǩχh, „H˜Ok ÉèÏQÆOÖ’ <åQÆ^=Õ `«h ѨÓlOKåe. PQÆ=∞âßGOÖ’ K≥ѨÊ|_ç# q^èŒOQÍ KÀ@∞#∞ K«∂ã≤ Dâß#HÀ}OÖ’ q+¨fiˆHû#∞x ѨÓlOK«_O» `À =∞OQÆàH◊ ~õ "° ∞≥ #ÿ =∞O_»ÅѨÓ[ ã¨OѨÓ~°=‚ ∞=Ù`«∞Ok. D q^èŒOQÍ q+¨μ‚=∞O_»ÅѨÓ[#∞ QÍqOz#"å~°∞ =∞Ǩ`«∞‡Å=Ù`å~°∞. "åiH˜ ѨÙ#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . (WO^Œ∞Ö’ ¿Ñ~˘¯#|_ç# ^Õ=`«ÅO^Œih =∞O„`« ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ ZÖÏ Ñ¨ÓlOKåÖ’ D ѨÙ~å}OÖ’<Õ J^蕺ܫ∂ÅÖ’ K≥Ñʨ |_çOk) (J^蕺ܫ∞O–126)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 308

cè=∂ – UHÍ^Œt (cè"≥∞ÿHÍ^Œt) (ã¨O㨯 $`« "åºHõ~}° O „ѨHÍ~°O 'cè"∞≥ Hÿ Í^Œt— J<åe) „áêp#HÍÅOÖ’ áêO_»∞ Ѩل`«∞_≥#· cè=∞¿ã#∞_»∞ =∂Ѷ∞¨ â◊√^Œú ǨÏã¨#Î Hõ„Δ `« Ü«ÚHõÎ UHÍ^Œt<å_»∞ D Ѩ~=° ∞ ѨÙ}º„Ѩ^Œ „=`åxfl KÕã≤ Ñ≤`$« Ï} q∞=Ú‰õΩ_Î <·≥ å_»∞. P =∞~°∞ã¨\ ˜ ~ÀA#∞ P<å\˜#∞O_ç cè=∞^•fi^ŒtQÍ =º=ǨÏiã¨∞<Î åfl~°∞. „|ǨχǨÏ`åºk =∞Ǩáê`«HÍÅ∞ ‰õÄ_® P ~ÀA âß„™ÈÎHOÎõ QÍ „=`«O KÕ¿ãÎ #t™êÎ~Ú. „|Ǩχ ǨÏ`«º, ã¨∞~åáê#O, ã¨fi~°K‚ Ò~°ºO, QÆ∞~°∞ѨfflQÆ=∞#O –D áêáêÅ∞ =∞Ǩáê`« HÍÅx ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ∞ =Hͯ}˜ã∞¨ <Î åfl~Ú. g\˜Ö’ U XHõ¯^•#fl~Ú<å KÕã#≤ "å_»∞ „uѨÙ+¨¯~° f~å÷ÅÖ’ =Úxy<å â◊√^Œ∞_ú ∞» HÍ_»∞, Ѩq„`«∞_»∞ HÍÖË_∞» .D „=`«O =∞Ǩáê`«‰Ωõ x ‰õÄ_® â◊√^Œ∞hú , Ѩq„`«∞h KÕÜ∞« QÆÅ^Œ∞.<≥q· ∞+¨, ‰õΩ~°∞, „ѨÉÏè ã¨Hˆ „Δ `åÅ∂, HÍoOk(Ü«∞=Ú#) QÆOQÆ =Ú#flQÆ∞ f~å÷Å∂ Z\˜ì áêáê#fl~Ú<å Hõ_yç "ÕÜ∞« QÆÅ=Ù QÍh =∞ǨáêѨ=ÚÅ#∞ #tOѨ *ËÜ∞« ÖË=Ù. ^•<åÅ∂, [áêÅ∂, Ǩϟ=∂Å∂, ѨÓ[Å∂ ‰õÄ_® JO`Õ. Ѩ$käfi<Õ ^•#O KÕÜ∞« QÍ =KÕÛѨÙ}Ϻxfl „`åã¨∞Ö’ XHõ"Ñ·≥ Ó¨ , D Ѩq„`« cè"∞≥ Hÿ Í^Œt ^•fi~å ǨÏix ѨÓlOѨQÍ =zÛ# ѨÙ}Ϻ<˘flHõ "≥Ñ· Ó¨ "Õã≤ `«∂¿ãÎ UHÍ^ŒtѨÙ}º"Õ∞ Z‰õΩ¯= â◊H=Θ ∞O`«=∞x `ÕeáÈ`«∞Ok. „=`« q^è•#"Õ∞=∞#QÍ =ÚO^Œ∞QÍ =~åÇ¨Ï ^Õ=Ùx ã¨fi~°‚ „Ѩu=∞#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕ~ÚOz ^•xx #∂`«# `å„=∞Ѩ„`«OÖ’ HõÅâ◊ÃÑ· ™ê÷ÑO≤ Kåe. `«~∞° "å`« „ÉÏǨχ}∞ÅKÕ ã¨=∞ã¨Î qâ◊fi=Ú#ˆH c[Éè∂í `«∞_≥#· q+¨μ^‚ =Õ Ùx ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ P =~åÇ¨Ï „Ѩu=∞#∞ `≥Åx¡ Ѩ@∞ì|@ìÅKÕ HõÑÊ≤ Oz ã¨fi~°‚ xi‡`« náê^Œ∞ÅKÕ „ѨÜ∞« `«flѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ¨Ó[KÕ~ÚOKåe. FO =~åǨÜ«∞#=∞ó – K«~} ° Hõ=∞ÖÏÅ∞ FO „HÀ_®Hõ$`«Ü∞Õ #=∞ó – Hõ\ ˜„Ѩ^Õâ◊O FO QÆOcè~° Ѷ∞¨ ’ëêÜ«∞#=∞ó – <åaè FO N =`«û^è•i}Ë #=∞ó – =HõΔóã¨÷ÅO FO ã¨ÇϨ „㨠t~°¿ã #=∞ó – Éè∞í *ÏÅ∞ FO ã¨~ˆ fiâ◊fi~åÜ«∞#=∞ó – „w==Ú FO ã¨~åfi`«‡<Õ #=∞ó – <À~°∞ FO „ѨÉ"íè åÜ«∞ #=∞ó – ÅÖÏ@=Ú FO â◊`=« ∞Ü«¸MÏÜ«∞#=∞ó – Hˆ â◊~åt

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 309

ÃÑ#· K≥Ñʨ |_ç# =∞O„`åÅ#∞ [Ñ≤ã∂¨ Î ã¨fiÜ«∞OQÍ „=uÜÕ∞ "å\˜HÔ ^Œ∞~°∞QÍ K≥Ñʨ |_ç#, =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ â◊s~°ÉÏè QÍÅ#∞ ѨÓlOKåe. `«^#Œ O`«~O° ~å„u *ÏQÍ~°O KÕã≤ ǨÏiHõ^•ä „â◊=}O KÕÜ∂« e. Jn q+¨μ‚ ѨÙ~å}"≥∞`ÿ Õ „Ѩâã◊ OΨ . =∞~°∞ã¨\ ˜ k#O ™êfl<åkHÍ Å#∂ x`«ºÑ¨Ó[#∂ =ÚyOz x#fl ѨÓ[ÅOk# ã¨fi~°=‚ ∞Ü«∞ =~åǨÏ=¸iÎx ѨÓ*Ï㨉Ωõ Î _≥#· „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#q∞zÛ áê~°} KÕÜ∂« e. D q^èOŒ QÍ D „=`åxfl KÕã#≤ "åxH˜Hõ ѨÙ#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . Ñ≤`$« , QÆ∞~°∞, ^Õ= |∞∞}ÏÅ∂ fiáÈ`å~Ú. D Ö’HõOÖ’ =Ù#flO`«HÍÅO Jxfl HÀiHõÅ∂ fi ã¨∞YâßO`«∞Å`À rq™êÎ_∞» . 'D „=`«"∞Õ Jxfl „=`åʼnõÄ Pk— Jx ÃÑ^ŒÅÌ O\Ï~°∞.(J^蕺ܫ∞O –127)

„=`« ѨiÉèÏ+¨, xÜ«∞=∂^Œ∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# *Ï˝#O "åºã¨=ÚhO„^•! <å~åÜ«∞} ã¨O„Ñ‘uHõ~=° ÚÖˇ#· H˘xfl „=`åÅ#∞ Ѩ^tÕ ™êÎ#∞. âßG=ÚÅÖ’ =i‚OѨ|_ç# xÜ«∞=∞=ÚÅ#∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® áê\˜OK«_"» ∞Õ „=`«O. J^Õ `«Ñ㨠∞¨ û ‰õÄ_®#∂. H˘xfl ™ê=∂#º xÜ«∞=∂eÖÏ =ÙO\Ï~Ú. x`«ºO „uã¨O^躌 ÅÖ’ ™êfl#O. Éè∂í q∞ÃÑ· â◊Ü∞« #O. Ѩq„`«OQÍ =ÙO@∂ ~ÀE ǨÏ=#O KÕÜ∞« _»O. Ѩu`« [# ™êOQÆ`åºxfl =i˚OK«_O» . „=`«O HÀã¨O HÍO㨺áê„`«, L_»^Œ (z‰õΩ¯_»∞) ^è•#ºO, ÃÑã¨~=° O\˜ ѨÑC¨ , ^è•<åºÅ∞, Le¡, W`«~∞° Å∞ ÃÑ>Ëì J#flO, ‰õÄ~°Å∞, =∞^è∞Œ ¿ã=#O (J#QÍ `Õ<≥ =O\˜ ~°∞K«∞Å∞, Éè’QÍÅ∞. =∞^Œºáê#O ZѨC_»∂ áêѨ"∞Õ ) g@xfl\˜h qã¨iO˚ Kåe. ѨÙ=ÙfiÅ∞, W`«~° JÅOHÍ~åÅ∞, H˘`«|Î @ìÅ∞, ^è∂Œ ѨQOÆ ^èÖŒ ÑË <¨ åk ã¨~^° •Å∞, JO[# „ѨÜ∂≥ QÆO – „=`«HÍÅOÖ’ =kÖˇÜ∂« ºe. XHõ =∂~°∞ HõO>ˇ <≥‰Ωõ ¯=QÍ h~°∞, W`«~á° êhÜ«∂Å∞ (HÍѶ,‘ \©ÖÏO\˜q WѨC_»∞) `åO|∂ÅO, ѨQ\Æ x˜ „^Œ, ÉèÏ~°º`À<≥<· å "≥∞^ÿ ∞Œä #O, g\˜Ö’ <Õk KÕã<≤ å „=`«ÉOíè QÆ"∞Õ J=Ù`«∞Ok. ѨOK«Q"Æ åºÅ#∞ „`åQÆ=K«∞Û. Hõ=Δ ∞, ã¨`º« O, ^ŒÜ∞« , ^•#O, â∫K«O, WO„kÜ«∞x„QÆÇϨ O, ^Õ=ѨÓ[, Jyfl֒ǨÏ=#O, ã¨O`À+¨O, hu (ѨÙ~å}OÖ’ JKÒ~°º=∞x =ÙOk) D Ѩn Jxfl „=`åʼnõÄ ã¨~fi° ™ê=∂#º ^è~Œ å‡Å∞. Hõ=Δ ∂ ã¨`º« O ^ŒÜ∂« ^•#O â∫K«q∞O„kÜ«∞x„QÆÇϨ ó I ^Õ= ѨÓ*Ïyfl ǨÏ=<Õ ã¨O`ÀëÈ-¿ãÜ Î ∞« "Õ∞=K« I ã¨~fi° „=`Õ+fi¨ Ü«∞O ^è~Œ ‡° ó ™ê=∂<Àº^Œâ^◊ •è 㨇 $`«ó II (PKå~°..128/8,9)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 310

W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ QÆO@ÅÖ’ XˆH=∂~°∞ pHõ\ ј _¨ ç #Hõ„Δ `« ^Œ~≈° #O [~°∞QÆ∞`«∞O_»QÍ Éè’[#O KÕÜ∞« _»"∞Õ #Hõ„Î =`«=∞=Ù`«∞Ok. ~å„`≥ÑC¨ _À Éè’OKÕÜ∞« _»O HÍ^Œ∞. ѨOK«Q=Æ º „áêâ◊flH˜ ‰õÄ_® ǨÏ^Œ∞ÅÌ ∂, =∞O„`åÅ∂ =Ù<åfl~Ú. QÀ=¸„`«O QÍÜ«∞„u XHõѨÅO QÀ=∞Ü«∞O QÆO^è^Œ •fi~å... J~åúOQÆ∞+¨ª P=ÙáêÅ∞ PáêºÜ«∞ã¨fi... U_»∞ ѨÅOÅ∞ P=Ù ÃÑ~°∞QÆ∞ ^Œkè =¸_»∞ ѨÅOÅ∞ P=Ù<≥~Úº `Õ*’-ã≤ XHõ ѨÅO ^Õ=㨺.... J<Õ =∞O„`«O`À ‰õΩâ◊^~Œ ƒ° Åù ∞ Hõ_yç # =∞O„`«[ÅO`À ѨOK«Q"Æ åºÅ#∞ â◊√kú KÕÜ∂« e. XHõÑŨ O P [ÖÏxfl PÜ«∂ =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ PÜ«∂ „^Œ"åºÅ |~°∞=Ù#∞ `«∂z ÃÑ@∞ìH˘x ¿ãqOKåe. PQÍflº^è•#O, „Ѩu+¨,ª Ü«∞[˝O, ^•#O, „=`«O,"Õ^„Œ =`«O,=$ëÈ`«û~°Oæ , K«∂_®Hõ~}° O, LѨ#Ü«∞#O, q"åǨk =∞OQÆà◊Hõ~°Hõ$`åºÅ∞, ~å*Ϻaè¿+HÍk JkèHÍ~° Hõ~°‡Å∞ =∞Å=∂ã¨OÖ’ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. J=∂"å㨺#∞O_ç J=∂"å㨺 ^•HÍ [iˆQ HÍÖÏxfl KåO„^Œ=∂ã¨=∞O\Ï~°∞. ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« O #∞O_ç =∞~°∞ã¨\ ˜ ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« O ^•HÍ =ÙO_Õ HÍÖÏxfl XHõ k#O („Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ ~ÀA) JO\Ï~°∞. WÖÏ\˜ =ÚѨÊk~ÀAÖÁHõ =∂ã¨O. XHõ ~åt #∞O_ç =∞~˘Hõ~åt Ö’H˜ ã¨∂~°∞ºx ã¨O„Hõ=∞}HÍÖÏxfl ™œ~°‰Ωõ @∞O|O JO\Ï~°∞. #Hõ„Δ `åÅ∞ W~°"Ü ·≥ ∞Õ _»∞. "å\˜=Å¡ ÖˇH¯õ QÆ>ìË =∂ã¨O #Hõ„Δ `«=∂ã¨O. q"åǨÏHÍ~åºxH˜ ™œ~°=∂™êhfl, Ü«∞*Ï˝^∞Œ ʼnõΩ =∂™êhfl (™ê=#=∂ã¨O) „QÆÇÏ≤ OKåe. Ü«ÚQƇu^ä∞Œ Å#QÍ ~Ô O_»∞ u^ä∞Œ Ö’ˆH~ÀA Ѩ__» O» . g\˜Ö’ qkÜ«∞`À `«kÜ«∞, K«qu`À ѨOK«q∞, +¨+`ª≤ À ã¨ÑqΨ ∞, J+¨qì ∞`À #=q∞, UHÍ^Œt`À ^•fi^Œt, K«`∞« ~°tÌ `À ѨÙ#flq∞, áê_»ºq∞`À J=∂"å㨺 Ü≥∂yOz# ~ÀAÅ∞ Q˘Ñ¨ÊѶ¨Å^•Ü«∞HÍÅ=Ù`å~Ú. W`«~° Ü«ÚQ͇Å∞ =∞ǨѶ∞¨ ’~° HÍÖÏÅ∞. "å\˜H˜ =∞# ѨÓ~°fi[#‡Ñ¨Ù}Ϻxfl ‰õÄ_® ǨÏiOKÕ@O`« ^Œ∞+¨âì H◊ Θ =ÙO@∞Ok. „=`« „áê~°OÉèÏ#O`«~O° ¢ãÅΑ ‰õΩ ~°*’^Œ~≈° #"≥∞<ÿ å „=`«#+¨Oì [~°Q^Æ ∞Œ . "å~°∞ ^•#, ѨÓ*ÏkHÍ~åºÅ#∞ W`«~∞° ÅKÕ`« KÕ~ÚOKåe. ™êfl#– LѨ"å™êkHõ HÍ~ÚHõ HÍ~åºÅ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ KÕ¿ãÎ KåÅ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 311

„HÀ^è,Œ „Ѩ=∂^Œ, Ö’ÉèÏÅ =Å¡ „=`« ÉèOí QÆ"∞≥ #ÿ "å~°∞ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞Ѩ=ã≤Oz t~À=ÚO_»#O KÕ~ÚOK«∞H˘x „=`åxfl ѨÓiÎ KÕÜ∞« =K«∞Û.â◊s~°O ã¨ÇϨ HõiOK«Hõ =∞^躌 Ö’<Õ „=`åxfl PѨ=Åã≤ =zÛ#"å~°∞ Ѩل`å^Œ∞ÅKÕ ^•xx ѨÓiÎK~Õ ÚOK«=K«∞Û#∞. „=`«O KÕã∂¨ Î „=u =¸~°Ûáù È~Ú#O`« =∂„`«=Ú# „=`« ÉèOí QÆ"∞≥ áÿ È^Œ∞. [ÖÏk ѨiK«~º° ÅKÕ "Õ∞Å∞H˘x, `Õ~∞° H˘x =∞~°Å H˘#™êyOK«=K«∞Û#∞. (J^蕺ܫ∞O –128)

áê_»ºq∞ #∞O_ç ѨOK«q∞ ^•HÍ qq^èŒ ukä „=`åÅ∞ "åºã¨=∞ǨÏs¬! WѨÙ_»∞ <Õ#∞ „ѨuѨ^•k u^ä∞Œ Å „=`åÅ#∞ LѨ^tÕ ™êÎ#∞. „Ѩu Ѩ^• J#QÍ áê_»ºq∞ ukä <å_»∞ KÕÜ∞« =Åã≤# XHõ qâı+„¨ =`«O ¿Ñ~°∞ td „=`«O. D „=`å<åflK«iOz# "åiH˜ "≥â· ßfi#~°Ñ^¨ OŒ ã≤kãú ∞¨ OÎ k. áê_»ºq∞ <å_»∞ UHõÉ∞íè Hõ„Î =`«O. J#QÍ Ñ¨Q\Æ Ñ˜ Ó¨ @ XˆH=∂~°∞ Éè’[#O KÕã≤ =ÙO_çáÈ"åe. „=`«O z=~À¡ HõÑÅ≤ QÀ=Ù#∞ ^•#q∞"åfie. K≥„· `«=∂™ê~°OÉèOí Ö’ qkèÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ QÆO^è,Œ ã¨∞O^Œ~Ñ° Ù¨ +¨Ê, =∂ÖÏ^Œ∞Å`À „|Ǩχ#∞ ѨÓlOz ǨÏ=#O KÕã#≤ "å~°∞ Jcè+ì¨ Ñ¶Å¨ „áêÑ≤Î #O^ŒQÅÆ ~°∞. HÍiÎHõ â◊√^Œú J+¨qì ∞<å_»∞ ѨÓÅ#∂ "å\˜ =∂ÅÅ#∂ ^•#O KÕÜ∂« e. WÖÏ U_®ká⁄_»=Ù<å KÕã#≤ "åiH˜ ~°∂Ѩ ™œO^Œ~º° O Åaèã∞¨ OÎ k. „âß=} Hõ$+¨‚ `«kÜ«∞<å_»∞ ÅH©;, N^è~Œ ° q+¨μÅ‚ =¸~°∞ÅÎ #∞ ÉÏQÍ JÅOHõiOK« |_ç# â◊Ü∞« ºÃÑ· ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOz ~°H~õ H° ÍŠѨO_»#¡ ∞ x"ÕkOz P â◊Ü∂« º^Œ∞Å#∞ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕã≤ D q^èOŒ QÍ „áêi÷OKåe. N^è~Œ åÜ«∞#=∞ó „tÜ≥∞ÿ #=∞ó D `«kÜ«∞<å_Õ L=∂=∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å#∂, Jyflh ‰õÄ_® ѨÓlOKåe. D ^Õ=`«ÅO^ŒiH© ǨÏqëêº<åflhfl, `«# H˜+"ì¨ ∞≥ #ÿ Ѩ^•~å÷Å#∂, `≥ÅH¡ =õ ∞ÖÏÅ (^Œ=∞#HÍÅ) #∂ x"ÕkOKåe. á¶êÅ∞æ<åk `«kÜ«∞Å „=`«OÖ’ „=u LѨC u#~å^Œ∞. „=`åO`«=Ú# „ÉÏǨχ}∞x PÜ«∞# Ѩufl`À ã¨Ç¨ ѨÓlOz J#fl, â◊Ü∂« º, áê„`åk LѨ㯨 ~°ÜÚ« HõÎ "≥∞#ÿ WO\˜x ^•#O KÕã≤ Éè"í åh „Ñ‘Ü∞« `åO J<åe. WÖÏ KÕã#≤ "åiH˜ ^ÕÇ¨ O`«O Ö’ Éè"í åhÖ’HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. D Ö’HõOÖ’ ‰õÄ_® ã¨~fi° ã¨∞MÏÅ∂ Åaè™êÎ~Ú. =∂~°tæ ~° `«kÜ«∞#∞O_ç „Hõ=∞OQÍ ukä <å\˜ H˘Hõ~∞° QÍ Q“i, HÍo, L=∞, Éè„í ^Œ, ^Œ∞~°,æ HÍOu, ã¨~ã° fi¨ u, =∞OQÆà,◊ "≥+· q‚¨ , ÅH˜;, t"å, <å~åÜ«∞}© ^Õg ã¨fi~°∂áêÅ#∞ ѨÓlOKåe. nx=Å¡ „Ñ≤Ü∞« [# qÜ≥∂QÍk HõëêìÅ∞ HõÅQƉΩõ O_® =ÙO\Ï~Ú. =∂Ѷ∞¨ â◊√^Œú K«`∞« i÷<å_»∞ PǨ~°"∞Õ g∞ fã¨∞HÀ‰õΩO_® „ÉÏǨχ}∞xH˜ uÖÏ^•#O KÕã≤ „=u uÅÅ#∞ h\˜x PǨ~°OQÍ ÉèÏqOz „áêâ◊fl KÕÜ∂« e. D q^èOŒ QÍ „Ѩu<≥ÖÏ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 312

~Ô O_Õà§◊ áê@∞ KÕã≤ „=`« ã¨=∂Ñ≤xÎ QÍqOKåe. WÖÏ KÕã#≤ "åiH˜ rq`«OÖ’ U qѶ∂¨ flÅ∂ HõÅQÆ=Ù. „Ѩu K«qu <å_»∂ QÆ}Ѩux Ü«∞^ä•qkèQÍ Ñ¨ÓlOKåe. D ѨÓ*Ö’ =¸Å=∞O„`«"≥∞ÿ# FO QÆó™êfiǨ #∞ gÖˇ·#xfl =∂~°∞¡ Ѩiîã¨∂Î D „H˜O^Œ ¿Ñ~˘¯#fl q^èOŒ QÍ JOQÆ<åºã¨ ѨÓ[#∂ KÕÜ∂« e. FO Q“¡O QÍ¡O ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞#=∞ó JO@∂ ‰õΩ_çKuÕ J~Ú^Œ∞ "Õà§◊ `À#∂ QÆ∞O_≥#∞ =Ú@∞ìHÀ"åe. FOQÍOwOQÆ∂O t~°¿ã ™êfiǨ JO@∂ `«Å#∂ FO„Ǩ˙O„Ç‘ÏO „Ç‘ÏO tMÏÜ≥∞ÿ =+¨\ò JO@∂ Ñ≤ÅHõ#∂ FO QÆ∂OHõ=KåÜ«∞ =~°‡}Ë Ç¨ïO JO@∂ ‰õΩ_ç „"Õà§◊ `À Z_»=∞Éè∞í *Ïhfl Z_»=∞ KÕu „"Õà§◊ `À ‰õΩ_çÉ∞íè *Ïhfl ã¨Ê $tOKåe. WOHÍ FO Q“O <Õ„`« „`«Ü∂« Ü«∞ "Ò+¨\ò JO@∂ ‰õΩ_çKuÕ „"Õà§◊ H˘#Å`À ~Ô O_»∞ Hõ#∞Å#∂, ÅÖÏ@ =∞^躌 ÉèÏQÍhfl ã¨Ê$tOKåe. z=~°QÍ FO Q“O J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò J<Õ =∞O„`«"åHõº=Ú`À ‰õΩ_çKuÕ x `«ÅÃÑH· ˜ ÖËÑ≤ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç `«Å"≥#∞Hõ‰Ωõ Q˘xáÈ~Ú ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #∞O_ç =ÚO^Œ∞H˜ fã¨∞‰õΩ=zÛ K«∂ѨÙ_»∞, =∞^躌 =∞ „"Õà§◊ `À Z_»=∞ J~°KuÕ x K«Ñʨ @∞¡ H˘\˜#ì @∞ì K«~K° åe. P"åǨÏ<å^Œ∞ÅÖ’ D „H˜Ok =∞O„`åÅ#∞ ѨiOî Kåe. PQÆKÀÛùÖϯܫ∞ QÆO^èÀůó ѨÙëÈÊÖ’¯ ^è∂Œ ѨHÀůHõó I náÈÖϯܫ∞ =∞ǨϟÖϯܫ∞ |eâßÛ^äŒ q㨠(=∂)~°#˚ O II ѨÓ*Ï„^Œ"åºÅxfl\˜h `Õ[ó ã¨fi~°∂áêÅ∞QÍ ÉèÏqOz ™ê^艌 Ωõ _»∞ ÃÑ\˜ì "≥eyOz# náêxH˜ =∞iO`«HÍOux „Ѩ™êkOz „=`åO`«O ^•HÍ xÅɡ@∞ì=∞x KÕã#≤ „áê~°#÷ Wk. P"åǨÏ# `«~∞° "å`« XHõ „Ѩ`ºÕ Hõ QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl Ѩiãî ∂¨ Î JOQÆ∞ëêªk<åºã¨O KÕÜ∂« e. WÖÏ: FO =∞Ǩ Hõ~å‚Ü∞« q^Œ‡¿ÇÏ =„Hõ`∞« O_®Ü«∞ nè=∞Ç≤Ï `«<Àfl ^ŒOuó „ѨKÀ^ŒÜ∂« `ü I Hõ~<° åºã¨O Hõ_=» Ú\˜<ì åHõ D =∞O„`å<Õfl Ѩiãî ∂¨ Î uÖÏ^Œ∞Å`À q<åÜ«∞‰õΩx ѨÓlOz "å\˜<Õ PǨï`«∞Å∞QÍ W"åfie. QÆ}ÏÅ#∞ ‰õÄ_® 㨇iã¨∂Î FO QÆ}ÏÜ«∞#=∞ó, FO

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 313

QÆ}Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó FO ‰õÄëê‡O_»HÍÜ«∞#=∞ó JO@∂ ѨÓlOKåe. W^Õq^èOŒ QÍ W`«~° QÆ}ÏÅ#∞ ѨÓlã¨∂Î '™êfiǨ—#∞ KÕiÛ PǨï`«∞eÖÏ W"åfie. FO #=∞ J"≥∂Ѷ∞¨ ’Öϯܫ∞ ™êfiǨ FO #=∞ó UHõ^OŒ `åÜ«∞ ™êfiǨ FO #=∞ãπ „uѨÙ~åO`«Hõ ~°∂áêÜ«∞ ™êfiǨ FO #=∞âß≈º=∞^ŒO`åÜ«∞ ™êfiǨ FO #"≥∂ qHÍ~°ÖÏ ™êºÜ«∞ ™êfiǨ FO #=∞ PǨÏ"ÕëêÜ«∞ ™êfiǨ FO #=∞ó Ѩ^‡Œ ^ŒO„ëêìÜ∞« ™êfiǨ I J#O`«~O° „=u QÆ}^Õ=ÙxH˜ =Ú„^ŒÅ#∞ „Ѩ^iŒ ≈Oz, #$`«ºO KÕã,≤ K«Ñʨ @∞¡ H˘\˜,ì Ǩ㨺 „ѨãO¨ QÍÅ#∞ KÕÜ∂« e. WÖÏ KÕã#≤ "åiH˜ ã¨HÅõ ™œÉèÏQͺÅ∂ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. =∂~°æt~°â◊√^Œú K«qu<å_»∞ ^Õ=QÆ}=ÚÅ "åix ѨÓlOKåe. ™È=∞"å~°=Ú, K«qu~ÀAÅÖ’ LѨ"åã¨=ÚO_ç QÆ}Ѩu ^Õ=Ùx ѨÓlOz PÜ«∞##∞ [Ѩ, ǨÏ=#, 㨇~°}Å ^•fi~å „Ñ¨ã#¨ flO KÕã∞¨ HÀQÆey#"åiH˜ q^Œº, ã¨fi~°Oæ , "≥∂HõOΔ Åaè™êÎ~Ú. „Ѩu â◊√^Œú K«qu<å_»∂ K«HÔ ¯~° Å_»`¡ À, ‰õΩ_»∞=ÚÅ`À q¿Ñ∞¶ flâ◊fi~°∞x ѨÓlOKÕ"åiH˜ ã¨~fi° HÍ=∞#Å∂ ã≤k™ú êÎ~Ú, ã¨~fi° ™œÉèÏQͺÅ∂ J|∞ƒ`å~Ú. ^Œ=∞#HÍÅ`À W^Õ q^èOŒ QÍ Ñ¨ÓlOKÕ"åiH˜ Ѩل`« „áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JO^Œ∞Hˆ H˘xfl „áêO`åÖ’¡ â◊√^Œú K«qux ^Œ=∞<å Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. FO QÆ}Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó – D =∞O„`«O`À QÆ}Ѩux ѨÓlOKåe. U =∂ã¨ÑÙ¨ â◊√^ŒKú q« u <å_≥<· å QÆ}Ѩux ѨÓlOz Ǩϟ=∞, [Ѩ, 㨇~°}=ÚÅ#∞ KÕ¿ãÎ Jxfl qѶ∂¨ flÅ∂ #tOz Jxfl HÀiHõÅ∂ f~°`å~Ú. QÆ}ѨuH˜ QÆÅ qaè#fl <å=∂Å#∞ [Ñ≤ã∂¨ Î QÍx 㨇iã¨∂Î QÍx P P^Œº^Õ=Ùx ѨÓl¿ãÎ ã¨^uæŒ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. „=u D Ö’HõOÖ’ #∞#flO`«HÍÅO ã¨=∞ã¨Î ã¨∞MÏÅ#∂ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . JO`«Ö’ ã¨fi~åæhfl "≥∂HΔÍhfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. q<åÜ«∞‰õΩx Ѩ<fl≥ O_»∞ <å=∞=ÚÅ∂ D â’¡HOõ Ö’ K≥Ñʨ |_®¤~Ú. QÆ}ѨÓ*’º =„Hõ`∞« O_» UHõ^OŒ „+‘ì „uÜ«∞O|Hõó I hÅ„w"À ÅOÉ’^Œ~À qHõ\’ qѶ∞¨ fl ~å[Hõó II ^è∂Œ „=∞=~À‚ ÉèÏÅK«O„^À ^Œâ=◊ ∞ã¨∞Î q<åÜ«∞Hõó I QÆ}Ѩu ~°›ã=Î≤ ÚM’ ^•fi^Œâ߈~ Ü«∞*Ë^}æŒ O II (PKå~°..129/25,26)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 314

XH˘¯Hõ¯ <å=∂<Õfl [Ñ≤ã∂¨ Î XH˘¯Hõ¯ K«qu <å_»∂ Ü«∞^ä•qkèQÍ Ñ¨Ó[ KÕã≤ JÖÏ XHõ U_®k KÕã#≤ "åiH˜ Jcè+ì¨ ã≤kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. WHõ ѨOK«q∞ <å_»∞ <åQÆ∞Å#∞ ѨÓlOKåe. „âß=}, ÉèÏ„^ŒÑ^¨ ,Œ Pâ◊fiÜ«Ú[, HÍiÎHõ =∂™êÅÖ’ â◊√Hõ¡ ѨOK«q∞ u^ä∞Œ Ö’¡ "åã¨∞H˜, `«HHΔõ ,õ HÍoÜ«∞, =∞}˜É„íè ^ŒH,õ S~å=`«, ^èŒ$`«~åR, Hõ~À¯@Hõ, ^èŒ#∞O[Ü«∞ <å=∞‰õΩÖˇ·# Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ <åQÆ~åA Å#∂ ѨÓlOKåe. giH˜ <Õu`À ™êfl#O KÕ~ÚOz ѨÓ[ KÕÜ∂« e. D <åQÍnèâ√◊ Å∞ `«=∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ PÜ«Ú~å ~ÀQͺÅ#∂, ã¨fi~°Öæ ’Hõ x"å™êhfl „Ѩ™êkOK«QÅÆ ~°∞. J#O`«∞_»∞, "åã¨∞H˜, â◊OY∞_»∞, Ѩ^∞Œ ‡_»∞, HõO|Å∞_»∞, Hõ~À¯@‰õΩ_»∞, ^è$Œ `«~å„+¨μ_ì ∞» , â◊OY‰õΩ_»∞, HÍoÜ«Ú_»∞, `«H‰Δõ Ωõ _»∞, Ñ≤OQÆà√◊ _»∞ - D Ѩxfl^Œ~Ì ∞° <åQÆ∞Å#∂ W^Õ „Hõ=∞OÖ’ <≥ÅH˘Hõix ѨÓlOKåe. ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ â◊√^ŒúѨOK«q∞ <å_»∞ Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ <åQÆ∞Å#∂ XˆH™êi ѨÓlOKåe. <åQÆ~åAÅ∞ ã¨fi~åæhfl "≥∂HΔÍhfl „Ѩ™êkOK«QÅÆ ~°∞. „âß=}â◊√^Œú ѨOK«q∞<å_»∞ ^•fi~åxH˜ ~Ô O_»∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ D <åQÆ∞Å z„`«Ñ\¨ ÏÅ#∞ ÃÑ\˜ì ѨÓlOKåe. <≥"· ^Õ ºŒ OQÍ áêÅ#∂ <Õuh =ÙOKåe. D ѨÓ[=Å¡ q+¨^À^•ëêÖÏ ~ÚO\˜ HõO@=Ù. áê=Ú HÍ@∞ P WO\˜"åi<Õg∞ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . JO^Œ∞Hˆ D ѨOK«q∞x ^ŒO„ëÈì ^•fi~° ѨOK«q∞ JO\Ï~°∞. (J^蕺ܫ∞O –129)

+¨+≤ª, ã¨Ñ¨Îq∞ „=`åÅ∞ ÉèÏ„^ŒÑ^¨ Œ +¨+<ª≤ å_»∞ HÍiÎHˆ Ü«Úx ѨÓlOKåe. D ѨÓ[Ö’ KÕ¿ã ™êfl<åk Ѩq„`« Hõ$`åºÅhfl JHõÜ Δ ∞« ѶŨ ^•Ü«∞HÍÅ=Ù`å~Ú. „=u +¨+<ª≤ å_»∞Ѩ"åã¨O KÕã≤ ã¨ÑqΨ ∞ <å_»∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\˜ì =ÚO^Œ∞QÍ FO YM’Öϯܫ∞#=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À ã¨∂~°∞ºx ѨÓlOKåe. J+¨qì ∞<å_»∞ q∞iÜ«∂Å`À Éè’[#O KÕã≤ áê~°} KÕÜ∂« e. (ã¨ÑqΨ ∞ <å\˜ Éè’[#O ã¨OQÆu WHõ¯_» K≥Ñʨ |_»Ö^Ë ∞Œ . QÍx H˘xfl „áêO`åÖ’¡ P~ÀA 'K«ÑÊ≤ _ç— KÕ™êÎ~∞° . J#QÍ LѨCHÍ~°=ÚÅ∞ ÖËx Éè’[#O KÕ™êÎ~∞° – J#∞) q∞iÜ«∂xfl '=∞iK«— JO\Ï~°∞. HÍ|\˜ì D ã¨ÑqΨ ∞ „=`åxH˜ =∞iK« ã¨ÑqΨ ∞„=`« =∞<Õ ¿Ñ~°∞Ok. D „=`«O KÕã#≤ "åiH˜ ^Œ∂~°"∞≥ #ÿ „Ñ≤Ü∞« [#∞Å∞ ^ŒQ~æÆ “`å~°∞. WHõ Z_»ÉÏ@#flk =ÙO_»^∞Œ . D ~ÀA ã¨OÜ«∞=∞<åxfl áê\˜ã∂¨ Î ™êfl<åkHõ=ÚÅ#∞ KÕã≤ =∂~°OÎ _»ó „Ñ‘Ü∞« `åO JO@∂ Ü«∞^ä•qkè ã¨∂~°∞ºx ѨÓlOz, J^Õ "åHͺxfl ѨÅ∞‰õΩ`«∂ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Y~°∂~˚ O° , <åiˆHà◊O, QÆ[x=∞‡ =Ú#flQÆ∞ ѨO_»#¡ ∞ ^•#O KÕÜ∂« e. „=u ‰õÄ_® P ~å„uH˜ "å\˜<Õ ux â◊Ü∞« xOKåe. D „=`åxfl ѶŨ ã¨ÑgΨ ∞ „=`«=∞x WO^Œ∞=Å¡<Õ JO\Ï~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 315

ã¨ÑqΨ ∞ <å_»∞ ã¨∂~°º^Õ=Ùx ѨÓlOz# `«~∞° "å`« „ÉÏǨχ}∞xH˜ áêÜ«∞ã¨O`À Éè’[#O ÃÑ\˜ì ^ŒH} Δ˜ xzÛ „=u ã¨fiÜ«∞OQÍ áêÅ#∞ „`åy „=`åxfl =Úy¿ãΠѨÙ}º„Ѩ^∞Œ _Ò `å_»∞. HÀiHõx |\˜ì PǨ~°=ÚO_Õ „=`«q∞k. ^èŒ#– Ѩل`« ÖÏÉèíO HÍ=Åã≤#"å~°∞ F^Œ#, ÉèHí ÍΔ º^Œ∞Å#∞ fã¨∞HÀ~å^Œ∞. nxx J<Ò^ŒHõ ã¨ÑgΨ ∞ „=`«=∞O\Ï~°∞. JÖψQ q[Ü«∂xfl HÀ~°∞‰õΩ<Õ"å~°∞ "åÜ«Ú ÉèíHõΔ} =∂„`«"Õ∞ KÕÜ«∂e. ^•xx q[Ü«∞ ã¨ÑqΨ ∞ „=`«=∞O\Ï~°∞. =∞^è∞Œ , "≥∞^ÿ ∞Œè <å^Œ∞Å#∂, L_»^,Œ Ü«∞=, uÖÏ^Œ∞Å#∂, `≥Å· =∞~°#Ì , JO[<å^Œ∞Å#∂ W`«~° ã¨~fi° Éè’QÍÅ#∂ Ѩi`«ºlOz KÕ¿ã<Î Õ D „=`«O ѨÓiΠѶ¨e`åxflã¨∞ÎOk. (J^蕺ܫ∞O –130)

^Œ∂~åfi+¨ìq∞, NHõ$ëê‚+¨ìq∞ ÉèÏ„^ŒÑ^¨ Œ â◊√^Œú J+¨qì ∞<å_»∞ ^Œ∂~åfi+¨qì ∞ „=`åxfl KÕÜ∂« e. ^Œ∂~°fi Ü«∞#QÍ QÆiHõ. P ~ÀA LѨ"åã¨O KÕã≤ Q“s, QÆ}âË ,◊ t= „Ѩu~°∂áêÅ#∞ QÆiHÔ `À#∂ PÃÑ· ѶŨ ѨÙëêÊ^Œ∞Å`À#∂ ѨÓlOKåe. „Ѩu ѨÓ*Ï„^Œ"åºhfl â◊OÉè"í #Õ =∞ó, t"åÜ«∞#=∞ó JO@∂ t=ÙxÃÑ· "ÕÜ∂« e. ^Œ∂~°fi#∞ ‰õÄ_® WÖÏ „áêi÷OKåe. `«fiO^Œ∂~ˆ fi-=∞$`«[<å‡ã≤ =Ok`å K« ã¨∞~åã¨∞~Ô ó· I ™œÉèÏQƺO ã¨O`«uO Hõ$`åfi ã¨~fi° HÍ~°º HõsÉè=í II Ü«∞^ä•âßMÏ „ѨâßMÏaèifiã¨∞Î `åã≤ =∞Ç‘Ï`«ÖË I `«^•ä =∞=∂Ñ≤ ã¨O`å#O ^ÕÇÏ≤ `«fi=∞[~å=∞ˆ~ II D ^Œ∂~åfi+¨qì ∞ „=`åxfl KÕã#≤ "åiH˜ ã¨~fi° ã¨fi „Ѩ^•<åxfl ^Õ=`«Å∞ KÕ™êÎ~∞° . D „=`«O KÕã≤ Jyfl ѨHfiõ O HÍx Éè’[#O KÕ¿ã"å~°∞ „|ǨχǨÏ`åºáê`«HOõ #∞O_ç q=Ú‰õΩÎ Ö∫`å~°∞. NHõ$ëê‚+qì¨ ∞ ÉèÏ„^ŒÑ^¨ Œ Hõ$+¨‚ J+¨qì ∞ <å_»∞ [~°Ñ|¨ _»∞`«∞Ok. P ~ÀA J~°~ú å„u ~ÀÇ≤Ï}˜#Hõ„Δ `«OÖ’ P Ü«ÚQÆÑÙ¨ ~°∞+¨μxQÍ ÉèQí "Æ å#∞_≥#· NǨÏi ѨÙ_»q∞ÃÑ· #=`«iOKå_»∞. ã¨ÑqΨ ∞`À Hõeã≤# D J+¨qì ∞ ‰õÄ_® „=`«Ü∂≥ Qƺ"Õ∞. D<å_»∞ Hõ$+¨μx‚ ѨÓlOz# "åiH˜ =¸_»∞ [#‡Å áêáêÅ∞ #t™êÎ~Ú. =ÚO^Œ∞QÍ FO Ü≥∂QÍÜ«∞ Ü≥∂QÆÑ`¨ Ü « ∞Õ Ü≥∂Qˆ â◊fi~åÜ«∞ I Ü≥∂QÆ ã¨OÉè"í åÜ«∞ QÀqO^•Ü«∞ #"≥∂#=∞ó II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 316

J<Õ =∞O„`«O`À Ü≥∂Qˆ â◊fi~°∞_»∂ Ü≥∂wâ◊fi~°∞_»∂<≥#· NHõ$+¨μx‚ ^蕺xOz D „H˜Ok =∞O„`«O`À PÜ«∞# „Ѩu=∞‰õΩ ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. FO Ü«∞*Ï˝Ü∞« Ü«∞*Ëâ˝ fi◊ ~åÜ«∞ Ü«∞[˝Ñ`¨ Ü « ∞Õ Ü«∞[˝ ã¨OÉè"í åÜ«∞ QÀqO^•Ü«∞ #"≥∂ #=∞ó I J#O`«~O° D =∞O„`«O`À PÜ«∞##∞ ѨÓlOKåe. FO qâßfiÜ«∞ qâıfiâ◊fi~åÜ«∞ qâ◊fiѨ`Ü « ∞Õ qâ◊fi ã¨OÉè"í åÜ«∞ QÀqO^•Ü«∞ #"≥∂ #=∞ó I Ñ≤=∞‡@ D =∞O„`«O`À ™êfiq∞x â◊Ü∞« xOѨ*Ü Ë ∂« e. FO ã¨~åfiÜ«∞ ã¨~ˆ fiâ◊fi~åÜ«∞ ã¨~fi° Ѩ`Ü « ∞Õ ã¨~fi° ã¨OÉè"í åÜ«∞ QÀqO^•Ü«∞ #"≥∂#=∞ó I XHõ ã¨O÷ _çÅO ("Õk) ÃÑ· K«O„^Œ∞h, ~ÀÇ≤Ï}©h NHõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞h LOz ѨÓlOKåe. ѨÙ+¨Ê, [Å, K«O^Œ#Ü«ÚHõÎ [ÖÏxfl XHõ â◊OYOÖ’ fã≤ Ѩ@∞ìH˘x "≥∂HÍà◊§ÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx „H˜Ok =∞O„`åxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ K«O„^Œ∞x Hõ~…° ºq∞"åfie. H©~Δ À^•~°=‚ ã¨OÉè∂í `« J„u<Õ„`« ã¨=Ú^Œƒ=ù I QÆ$Ǩ}Ï~°… ºO â◊âßOˆHâ◊ ~ÀÇ≤Ï}Ϻ ã¨ÇÏ≤ `À =∞=∞ II (PKå~°..131/8,9) `«~∞° "å`« =∞ǨÅH˜;H©, =ã¨∞^Õ=ÙxH©, #O^Œ|Å~å=∞ Ü«∞â’^ŒÅ‰õÄ J~°… ºq∞"åfie. J#O`«~O° NHõ$+¨‚ Ѩ~=° ∂`«‡#∞ WÖÏ „áêi÷OKåe. J#O`«O "å=∞#O â∫iO "≥‰· Ωõ O~îO° ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞O II "åã¨∞^Õ=O ǨÏ$+‘Hˆ â◊O =∂^è=Œ O =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#O I =~åǨÏOѨÙO_»sHÍHõOΔ #$ã≤OǨÏO ^≥`· º« ã¨∂^Œ#O II ^•"≥∂^Œ~O° Ѩ^‡Œ <åÉèOí Hˆ â◊=O QÆ~∞° _»^fiŒè [O I QÀqO^Œ =∞K«∞º`«O ^Õ==∞#O`«=∞Ѩ ~ål`«O II J^èÀHõ[Δ O [QÆnƒ[O ã¨~ãæ° `÷≤ º« O`« HÍ~°}O I J<åk x^è#Œ O q+¨μO‚ „uÖ’ˆHâ◊O„uq„Hõ=∞O II <å~åÜ«∞}O K«`∞« ~åƒÇ¨ïO â◊OY K«„Hõ QÆ^•^è~Œ O° I Ñ‘`åO|~° ^è~Œ O° k=ºO =#=∂ÖÏqÉè∂í +≤`O« II N =`åûOHõO [QÆ^•ú=∞O N ѨuO N^è~Œ O° ǨÏiO I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 317

ÜÕ∞^Õ=O ^Õ=H© ^Õg =ã¨∞^Õ"å^Œr [#`ü II Éè∫=∞㨺 „ÉÏǨχ}À QÆ∞ÃѺΠ`«Ãㇷ „|Ǩ‡`«‡<Õ #=∞óI (PKå~°131/10–16) D „ѨHÍ~°OQÍ NHõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞x J<ÕHõ <å=∞ ã¨OH©~#ΰ KÕã≤ =∞~°Å ã¨^uæŒ HÔ · WÖÏ „áêiúOKåe. „`åÇ≤Ï=∂O ^Õ= ^Õ"âÕ ◊ ǨÏ~ˆ ã¨O™ê~° ™êQÆ~å`ü I „`åÇ≤Ï =∂O ã¨~fi° áêѨÑ∞¨¶ fl ^Œ∞óYâ’HÍ~°"‚ å`ü „Ѩɒè II ^Õ=H© #O^Œ# „jâ◊ ǨÏ~ˆ ã¨O™ê~° ™êQÆ~å`ü I ^Œ∞~°fi $`åÎO „™êÎÜ∞« ¿ã qëÈ‚ ÜÕ∞ 㨇~°Ou ã¨H$õ `«ûHõ$`ü II ™È-ǨÏO ^Õ"åu ^Œ∞~°fi$`«Î „™êÎÇÏ≤ =∂O â’Hõ ™êQÆ~å`ü I ѨÙ+¨¯~åHõΔ x=∞QÀfl- ǨÏO =∞ǨÏ`«º*Ï˝# ™êQÆ~ˆ II „`åÇ≤Ï =∂O ^Õ= ^Õ"âÕ ◊ `åfi=∞$`Õ-<Àº # ~°H`Δ˜ å I ã¨fi [#‡"åã¨∞^Õ"åÜ«∞ QÀ „ÉÏǨχ} Ç≤Ï`åÜ«∞ K« II [QÆk`ú åÜ«∞ Hõ$ëê‚Ü∞« QÀqO^•Ü«∞#"≥∂ #=∞ó I âßOu ~°ã∞¨ Î t=OKåã¨∞Î ^è#Œ qMϺu ~å[º ÉèÏH±II (PKå~°..131/17–21) D „áê~°#÷ Ö’ "Õ_∞» H˘#fl=hfl J#QÍ, JâßOu#∞O_ç ~°H} Δõ , ^Œ∞~åKå~°O #∞O_ç q_»∞^ŒÅ, J*Ï˝# <åâ◊#O, âßOu, â◊√ÉèOí , ^è#Œ O, qMϺu, JkèHÍ~°O W=hfl D „=`«O (J^蕺ܫ∞O –131) KÕã#≤ "åiH˜ Åaè™êÎ~Ú.

|∞^è•+¨ìq∞ – „=`«O, Hõ^äŒ |∞^è"Œ å~°O, J+¨qì ∞ Hõeã≤# <å_»∞ D „=`åxfl KÕ™êÎ~∞° . [ÖÏâ◊Ü∞« OÖ’ xÅ|_ç ѨOKÀѨKå~° qkè`À |∞^è„Œ QÆÇ¨ xfl ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« QÆ∞=∞‡_çHÍÜ«∞#∂, aÜ«∂ºhfl ^•#q∞zÛ Ü«∞^ä•â◊HΘ ^ŒH} Δ˜ x"åfie. |∞^è^Œ =Õ Ùx Ü≥ÚHõ¯ ѨÓ[Ö’"å_Õ c[=∞O„`«O FO |∞O |∞^è•Ü«∞#=∞ó. D ^Õ= ѨÓ*Ï#O`«~O° Hõ=∞Å QÆ\Ïìk PǨï`«∞Å#∞ DÜ«∞_®xH˜ FO |∞O |∞^è•Ü«∞™êfiǨ J<Õ =∞O„`åxfl „ѨÜ≥∂yOKåe. [ÖÏâ◊Ü«∞ =∞^蕺<Õfl ѨÓ~°=‚ ∞O_»ÅOQÍ ÉèÏqOK«∞H˘x JHõ¯_Õ Ñ¨Ó*Ï =∞O_»ÖÏxfl HõeÊOK«∞H˘x ^•x =∞^躌 Ö’ Ѩ^‡Œ ^ŒàÏhfl ^•xÃÑ· âߺ=∞=~°∞_‚ ∂» ^è#Œ ∞~åƒ}Ü«Ú‰õΩ_Î ∂» #QÆ∞ |∞^è∞Œ h HõeÊOK«∞H˘x PÜ«∞# JOQÍÅ#∞ ѨÓlOKåe. JѨC_»∞ Ѩ~=° ∞ѨÙ}º^•~ÚxÜ≥∞ÿ # D „=`«H^õ #Œä ∞ [ÖÏâ◊Ü∞« f~°OÖ’ ‰õÄ_® ѨÓ[KÕã≤ ‰õÄ~°∞Ûx q<åe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 318

„áêp# HÍÅOÖ’ áê@bѨل`«OÖ’ 'g~°∞_»∞— J#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ „âı+ª¨ „ÉÏǨχ}∞_˘ HÍÜ«∞# =ÙO_Õ"å_»∞. PÜ«∞# ÉèÏ~°º ¿Ñ~°∞ ~°OÉè,í H˘_»∞‰õΩ¿Ñ~°∞ H“t‰õΩ_»∞, ‰õÄ`«∞i¿Ñ~°∞ q[Ü«∞. P`«xH˘Hõ Z^Œ∞Ì ‰õÄ_® =ÙO_Õk. ^•xH˜ ^è#Œ áêÅ∞_»x ¿Ñ~°∞ ÃÑ\˜ì „¿Ñ=∞QÍ K«∂ã¨∞‰õΩO@∞O_Õ"å_»∞. „w+¨‡|∞∞`«∞=ÙÖ’ <˘Hõ<å_»∞ H“t‰õΩ_»∞ Z^Œ∞Ì`À ã¨Ç¨ QÆOQÍ ™êfl<åxH˜ áÈ~Ú #kÖ’ #∞O_»QÍ H˘O^Œ~°∞ ^˘OQÆÖˇ·# QÀáêʼnõΩÅ∞ =zÛ Z^Œ∞Ìx ^è#Œ áêÅ∞x |Å=O`«OQÍ Ñ¨\ ì˜ |OkèOz Ѩ@∞ìH˘xáÈÜ«∂~°∞. H“t‰õΩ_»∞ ^Œ∞ód`«∞_»∞, J<Õfi+¨‰õΩ_»∞<≥· JfÎ~° „áêO`«HÍO`å~°OÖ’ u~°∞QÆ™êQÍ_»∞. ^≥·==âß# g~°∞x Ѩffl ‰õÄ`«∞~°∂ ‰õÄ_® QÆOQÍ[ÅO HÀã¨O "≥à√◊ `«∂ JHõ¯_çHˆ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl~°∞. DÖ’QÍ H“t‰õΩ_»∞ PHõe^ŒÑC¨ ʼnõΩ Ö’<≥· =#O #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =zÛ HõÅ∞=HÍ_»Å∞ u<Õ L^ÕâÌ º◊ O`À XHõ HÀ<Õ\ ˜ =^Œ‰Ì Ωõ ~åQÍ J`«x ™È^Œi HõxÑ≤OzOk. W^Œ~Ì ∂° HÍã¨=Î ÚO^Œ∞H˜ "≥à§ı ã¨iH˜ JHõ¯_» H˘O^Œ~°∞ k=º ¢ã‘ÎÅ∞ U^À ѨÓ[ KÕã¨∞‰õΩO@∂ ^Œ~°≈#q∞KåÛ~°∞. H“t‰õΩ_»∞ Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂<Õ "åi =^Œ‰Ì Ωõ áÈ~Ú `«#‰õÄ `«# ™È^ŒiH© PǨ~åxfl Ji÷OKå_»∞. "ås „ÉÏǨχ} ÉÏʼnõΩx K«∂ã≤ „Ѩã#¨ ∞flÖˇ· D Ѩ^•~å÷Åhfl „=`åx‰õΩ^ÕtÌ OѨ|_ç#q. g∞~°∞ ‰õÄ_® =∂`À áê@∞ D |∞^è^Œ =Õ Ùx „=`«O KÕÜ∞« O_ç. g∞ HÀiHõÅ∞ f~°∞`å~Ú J<åfl~°∞. P q^èOŒ QÍ<Õ KÕã≤ „Ѩ™ê^ŒO ã‘fiHõiã¨∂Î H“t‰õΩ_»∞ `«# Z^Œ∞hÌ q[Ü«∞H˜ =∞Oz Éèí~°Îh HÀ~°∞‰õΩx "≥#∞Hõ‰õΩ =∞~°ÅQÍ Z^Œ∞Ì ZHõ¯_ç#∞O_À =zÛ H“t‰õΩx Z^Œ∞@ xÅ|_çOk. k=º ¢ãÅΑ ∞ "åix nqã¨∂Î JO`«~åú#O K≥O^•~°∞. g~°∞xH˜ "≥Ú^Œ\ #˜ ∞O_ô `«# ‰õÄ`«∞ifl Ѩ~=° ∞ ^è~Œ ‡° Ѩ~∞° _≥#· "åxH˜, Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~å[O`« "åxH˜, WzÛ ÃÑo§ K≥Ü∂« ºÅx =ÙO_Õk. áêѨ=∞`«_® HÀiHõ f~°‰Ωõ O_®<Õ =∞~°}O˜ Kå_»∞. `«~∞° "å`« H“t‰õΩ_»∞ q^ŒºÖ’#∂ g~°`fi« OÖ’#∂ ã¨~fi° ã¨=∞~°∞_÷ ·≥ ~å[º „áêÑ≤Î HÀã¨O =∞~°Å |∞^è•+¨ìq∞ „=`åxfl QÍqOKå_»∞. ^≥·==∞#∞‰õÄeOK«_»O`À Jz~°HÍÅOÖ’<Õ JÜ≥∂^躌 ™ê„=∂[ºOÖ’ QÆÅ qâßÅ ~å*ϺxH˜ ~å[Ü«∂º_»∞. `«# `«O„_ç HÀiHõ<Õ `å#∂ HÀiH˘x =∞~°Å |∞^è•+¨qì ∞ „=`åxfl KÕâß_»∞. „=`« „ѨÉÏè =O =Å¡ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~å*Ë ã¨fiÜ«∞OQÍ ky=zÛ q[Ü«∞#∞ q"åǨÏO KÕã∞¨ H˘x P"≥∞`À '^Õg h=Ù <å QÆ$Ǩϙêfiq∞x"≥· ##fl#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞— Jx PǨfixOKå_»∞. J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ PÜ«∞# QÆ$ǨÏOÖ’ XHõ QÆkH˜ =∂„`«O ZѨC_»∂ `åà◊O "Õã≤ =ÙO@∞Ok. P QÆk *’eH˜ áÈ=^ŒxÌ PÜ«∞# K≥áêÊ_»∞ ‰õÄ_». J~Ú<å XHõ<å_Õg∞ `ÀK«Hõ ¢ãΑ ã¨ÇϨ ["≥∞#ÿ KåѨźO`À q[Ü«∞ P QÆk `åàÏÅ#∞ fã≤ `«Å∞Ѩ٠`≥iz Ö’xH˜ K«∂zOk. "≥O@<Õ P ֒Ѩe ^Œ$â◊ºO Hõ#|_ç P"≥∞‰õΩ `«@∞ìHÀÖË#O`« ^Œ∞óYO =zÛOk. P QÆkÖ’ P"≥∞ `«e¡

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 319

Ü«∞=∞áêâ◊|^Œ∞~Ì åÖˇ· <å<åÇ≤ÏOã¨Å#∂ J#∞Éèqí ã¨∂Î QÀK«iOzOk. P"≥∞‰õΩ H“t‰õΩ_»∞ `«#‰õΩ É’kèOz# =ÚH˜Î „Ѩ^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# |∞^è•+¨ìq∞ „=`«O QÆ∞~°∞ÎH˘zÛOk. "≥O@<Õ P"≥∞ Jx`«~° ™ê^躌 "≥∞#ÿ ÉèHí Θ „â◊^ÅúŒ `À |∞^è•+¨qì ∞ „=`åxfl KÕãO≤ k. P „=`«ÑŨ¶ O =Å¡ P"≥∞ `«e¡ áêâ◊=Ú#∞O_ç q_ç=_ç ^Õ=Ö’HõO "≥Ñ· Ù¨ ™êyáÈ~ÚOk. J+¨qì ∞ ukä<å_»∞ ѨQÅÆ ∞ „=`«O KÕã≤ ~å„u #Hõ„Î =`« xÜ«∞=∞O áê\˜Oz Éè’OKÕã∂¨ Î WÖÏ XHõ ÜÕ∞_®k áê@∞ Jxfl J+¨qì ∞ k<åÅÖ’#∂ „=`«O KÕã≤ z=~° QÀ^•#O KÕ¿ãÎ P „=u WO„^ŒÑ^¨ •xHõ~∞° ›_Ò`å_»∞. D „=`åxH˜ ã¨^uæŒ „=`«=∞x ¿Ñ~°∞. ѨÙ+¨º â◊√HÍ¡+qì¨ ∞ <å_»∞ KÕ¿ã „=`åxH˜ =∞Ǩ~°∞„^Œ„=`«=∞x ¿Ñ~°∞. XHõ <≥ÅÖ’ ~Ô O_»∞ J+¨=ì ÚÅ∂ |∞^è"Œ å~åÅ<å_Õ Ñ¨_`ç Õ P „=uH˜Hõ Z^Œ∞~ˆ ÖË^∞Œ . J`«x ã¨OѨuÎ U<å\˜H© `«Q^æÆ ∞Œ . =ÚH˜xÎ HÀˆ~"å~°∞ D „=`«O KÕã∂¨ Î Ñ≤_Hç e˜ ayOz ~Ô O_»∞ "Õà§◊ #∞ q_»nã≤, q∞ye# Ñ≤_Hç e˜ `À Zxq∞k =∂~°∞a¡ Ü«∂ºxfl fã≤ y<≥flÖ’ "Õã≤ P „^Œ=ºO`À<Õ ™⁄l˚ ÖË^• *Ï=#∞ =O_»∞H˘x u<åe. „=`«ã=¨ ∂Ñ≤Î ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^•x`À áê@∞ zO`«ÑO¨ _»∞#∂, Hõ~ˆ Å∞=#∞ P‰õΩ ‰õÄ~°#∂ =∂q∞_®‰õΩÅ ^À<≥Ö’ ÃÑ@∞ìH˘x ux „=`« Hõ^#Œä ∞ „â◊^QÌŒ Í q#fl"åi Hõxfl HÀiHõÅ∂ f~°`å~Ú. (J^蕺ܫ∞O –132)

H˘xfl #=q∞ „=`åÅ∞ – |∞∞¿+ºHÍ^Œt K≥·„`«=∂ã¨OÖ’ ѨÙ#~°fiã¨∞ #Hõ„Δ `«ÜÚ« HõÎ â◊√^Œú J+¨qì ∞x Jâ’HÍ+¨qì ∞ JO\Ï~°∞. D ~ÀA Zxq∞k Jâ’Hõ=∞O[i "≥ÚQÆæÅ#∞ HõëêÜ«∞O fã≤ „`åQÍe. JÖÏ „`åQÆ∞`«∞#flѨÙ_ô â’¡HOõ ^•fi~å t=„Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ P ^Õ=`«#∞ „=u â’Hõ q=ÚH˜HÔÎ · „áêiúOKåe. `åfi=∞ â’Hõ ǨÏ~åcè+ì¨ =∞^è∞Œ =∂㨠ã¨=Ú^Œƒ=ù I Ñ≤ÉÏq∞ â’Hõ ã¨O`«áÈÎ =∂=∞â’HõO ã¨^•‰õΩ~°∞ II (PKå~°.. 133/2) =∞O„`«ÜÚ« Hõ"Î ∞≥ #ÿ ^Õ^<·≥ å Q˘Ñ¨ÊQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. =∞Ǩ#=q∞ : Pâ◊fiÜ«Ú[ â◊√^ŒOú Ö’ L`«~Î åëê_è» #Hõ„Δ `«=¸, J+¨gì ∞ Hõeã≤# #=q∞x =∞Ǩ#=q∞ JO\Ï~°∞. D ukäÖ’ KÕÜÚ« ™êfl#^•<å^Œ∞ʼnõΩ JHõÜ Δ ∞« Ѷ֨ ÏÅ∞O \Ï~Ú. Hˆ =Å #=q∞ =Ù<åfl (Pâ◊fiÜ«Ú[ â◊√^ŒOú Ö’) ^Œ∞~åæÑÓ¨ [ KÕÜ∂« e. ÉèQí =Æ O`«∞ _≥#· t=Ù_Õ W`«~° ^Õ=`«Å`À ÉÏ@∞ D „=`åxfl KÕâß_»∞. Wk J`«ºO`«, J`«ºkèH,õ ѨÙ}º„Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ =∞Ǩ„=`«=Ú. â◊„`«∞=ÙÅÃÑ· q[Ü«∂xfl HÀ~°∞‰õΩ<Õ ~åA #∞O_ç r=# ã¨=∞~°OÖ’, PHõeáÈ~å@OÖ’ QÔ Å∞Ѩ٠HÍ"åÅ<Õ ™ê=∂#∞º_ç ^•HÍ D „=`åxfl KÕ™êÎ~∞° †

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 320

K≥Ü∂« ºe. [Ѩ – Ǩϟ=∂Å `«~∞° "å`« ‰õΩ=∂sʼnõΩ Éè’[#O ÃÑ\Ïìe. D „=`«OÖ’ ^Õg ѨÓ[<åk Hõ$`åºÅÖ’ „ѨÜÚ« HõOÎ HÍ=Åã≤# =¸Å =∞O„`«O Wk. FO ^Œ∞~ˆ æ ^Œ∞~ˆ æ ~°H}Δ˜ ˜ ™êfiǨ D „=`åxfl KÕÜÚ« "å~°∞ =ÚO^Œ∞QÍ J+¨qì ∞<å_Õ HõéÅ] `À ^ÕqH˜ `˘q∞‡kQÍx XHõ\ Q˜ Íx =∞O_»áêÅ#∞ xi‡OKåe. JO^Œ∞Ö’ ^Õq Ü≥ÚHõ¯ |OQÍ~°∞ ÖË^• "≥O_ç =¸iÎx ™ê÷ÑO≤ Kåe. ^Õq =¸iÎx ѨÙã¨HÎ Oõ , â◊¥ÅO, Y_»Oæ ÖË^• Ѩ@∞ì =GOÅ`À ѨÓlOKåe. "å\˜x K«∞@∂ì =ÙOKåe. P"≥∞ Ü≥ÚHõ¯ Ѩ^Œ∞<≥xq∞k KÕ`«∞ÅÖ’#∂ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ #fl "å\˜Ö’ HõáêÅO, "Õ@H˘_»=e, QÆO@, J^ŒOÌ , qÅ∞¡, ^èfiŒ [O, _»=∞~°∞HõO, áêâ◊O =ÙO_®e. XHõ KÕ~Ú K«∂ѨÙ_»∞ "ÕÅ∞ =∞#"≥Ñ· Ù¨ H͉õΩO_® ÃÑH· ˜ K«∂ѨÙ`«∂ =ÙO_®e. ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #fl ǨϙêÎÅÖ’ â◊H,Θ =Ú^Œ~æ O° , â◊¥ÅO, =„*ÏÜ«Ú^èOŒ , Hõu,Î JO‰õΩâ◊O, ÉÏ}O, K«„HõO, â◊ÖÏHÍÜ«Ú^èOŒ J=∞~°Û|_®e. W`«~° ^Õg q„QÆÇ¨ ʼnõΩ Ñ¨^ÇŒ ¨ ~°∞ KÕ`∞« ÖË =ÙO\Ï~Ú. _»=∞~°∞HõO =ÙO_»^∞Œ . =∞Ǩ#=q∞ <å_»∞ L„QÆ K«O_®^ÕqH˜ „áê^è•#º"≥∞‰õΩ¯=. ~°∞„^ŒKO« _», „ѨKO« _», K«O_À„QÆ, K«O_»<å~ÚHõ, K«O_», K«O_»=u, K«O_»~∂° Ѩ, Ju K«O_çHõ Å#∞ Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ ^Õg=∞`«Å∞¡Å =∞^躌 Jyfl „ѨÉÅíè `À "≥eyáÈ`«∂ xÅz =ÙO@∞Ok. L„QÆKO« _®^Õq q∞QÆ`å ^Õg =∞}∞Å =~å‚Å∞ „Hõ=∞OQÍ ~ÀK«#, J~°∞}, Hõ$+¨,‚ hÅ, ^è∂Œ „=∞, â◊√Hõ,¡ Ñ‘`,« áêO_»∞~°=ÚÅ∞ HÍQÍ L„QÆKO« _®^Õq <åÅ∞HõÅ∞ Kåã¨∞#Î fl Jyfl*ÏfiÅÅ ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO@∞Ok. P"≥∞ ã≤OǨÏOÃÑ· ã≤`÷ "« ∞≥ ÿ =ÙO_»QÍ <å"≥∞ HÔ ^Œ∞~°∞QÍ HõuΠѨ@∞ìH˘x =∞Ç≤Ïëêã¨∞~°∞_»∞O\Ï_»∞. ^Õq `«# Ü≥ÚHõ¯ XHõ KÕuÖ’ "åx A@∞ì Ѩ@∞ì‰Ωõ x =ÙO@∞Ok. Wn J=∞‡ PHÍ~°O. D ÉèQí =Æ u K«O_çx =¸Å =∞O„`«O`À [Ñ≤OKÕ"åxˆH ÉÏ^èÅŒ ∂ =ÙO_»=Ù. ÃÑQ· Í Ñ¨O_ç`∞« _»∞ ‰õÄ_® HÍQÆÅ_»∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Jk q^•º=∞O„`«O ‰õÄ_». ^Õq q„QÆÇϨ OÖ’x Y_»Oæ „uâ◊¥ÅO Ѩk¿ÇÏ<Õã≤ JOQÆ∞àÏÅ∞O_®e. QÆ~ƒ° Qù ∞Æ _ç (ÖË^• =∞O_»ÑO¨ ) <åÅ∞QÆ∞ HÀ}ÏÖ’¡ <≥~· $° `åºkQÍ P =∞Ǩ^Õq Ü≥ÚHõ¯ L„QÆâ‰◊ Ωõ ÖÎ #·ˇ ★ ѨÓ`«#, áêѨ~åHõãΔ ,≤ K«~H° ,˜ q^•iHõÅ „Ѩu=∞Å#∞ ÃÑ\˜ì "åix ‰õÄ_® ѨÓlOKåe. ~åAÅ∞ â◊„`«∞ ã¨OǨ~åxfl QÍx W`«~° q[Ü«∂Å#∞ QÍx ã¨OHõeÊOz #ѨÙ_»∞ =∞Ǩx+¨Qª Í D =∞Ǩ#=q∞ ѨÓ[Å#∞ KÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞. "å~°∞ nx`ÀÉÏ@∞ KÕÜ∞« =Åã≤# ★

D ѨÓ`«# N Hõ$ëê‚=`å~°OÖ’ HõxÑ≤OKÕ Ñ¨Ó`«# HÍ^Œ∞. D"≥∞ ^•fiѨ~° Ü«ÚQÍxH˜ =ÚO^Õ =Ù#fl =∞Ǩâ◊H˜Î.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 321

qâı+Ѩ Ó¨ [#"≥ÚHõ@∞#flk. J^Õ=∞#QÍ „|Ǩ‡}©, =∞¿ÇÏj, H“=∂s, "≥+· g‚¨ , "å~åǨºk =∂`«$HõʼnõΩ áêÅ`À ™êfl<å^Œ∞Å#∞ KÕ~ÚOz =∞Ǩ^ÕqH˜ ~°^Ü Œä ∂« „`«#∞ [iÑ≤OK«∞@. "åi HÀiHõÅhfl Ѷe¨ ™êÎ~Ú. Pâ◊fiÜ«Ú[ â◊√^Œ#ú =q∞ <å_»∞ UHõÉ∞íè Hõ=Î ÚO_ç ^Õqh, „ÉÏǨχ}∞h ѨÓlOz XHõ ÅHõΔ c[=∞O„`« [áêxfl KÕÜ∂« e. nxx g~°#=q∞ „=`«=∞O\Ï~°∞. K≥„· `« â◊√^Œ#ú =q∞<å_»∞ ^Œ=∞#Hõ ѨÙëêÊÅ`À ^Õqx ѨÓl¿ãÎ PÜ«Ú~å~ÀÔQº· â◊fi~°º=ÚÅ`À ÉÏ@∞ â◊„`«∞O[Ü«∞`«fiO ‰õÄ_® ã≤kãú ∞¨ OÎ k. nxx ^Œ=∞#Hõ #=q∞„=`« =∞O\Ï~°∞. D =∂ã¨OÖ’<Õ â◊√^Œú ^Œâq◊ ∞ <å_»∞ UHõÉ∞íè HõÎ „=`åxfl „áê~°OaèOzJÖÏXHõ ÜÕ∞_®k áê@∞ KÕã≤ z=~° ѨkQÀ=ÙÅ#∞ ^•#q∞zÛ kHÍÊʼnõΩʼnõΩ |OQÍ~°∞X_®¤}=Ú#∞ x"ÕkOK«∞ ‰õΩ#fl"åiH˜ „|Ǩ‡O_®kèÑ`¨ º« "Õ∞ ã≤kãú ∞¨ OÎ k. D „=`åxH˜ kQÆâÌ q◊ ∞„=`« =∞x ¿Ñ~°∞. D UHÍ^Œt<å_»∂, K≥„· `« UHÍ^Œt<å_»∂ |∞∞+¨μÅ#∞ ѨÓlOKÕ „=`åÅ∞#flq. J"Õ |∞∞Ã+º· HÍ^Œt „=`åÅ∞. ^Œ=∞#Hõ ѨÙëêÊÅ`À#∂, "å\˜`À<Õ Hõ@|ì _ç# ^ŒO_»Å`À#∂ =∞sz, J„u, JOy~°, ѨÙÅ㨺Π, ѨÙÅǨÏ, „Hõ`∞« , „ѨK`Õ ,« =ã≤+,ª¨ Éè$í QÆ∞, <å~°^Œ =∞ǨÏ~°∞¬Å#∞ ÉèHí Θ g∞~°QÍ Ñ¨Ól¿ãÎ 'WHõ¯_»— Jxfl Éè’QÍÅ`À ÉÏ@∞ *Ï˝#O ‰õÄ_® Hõey ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ (J^蕺ܫ∂Å∞ 133 –135) 'JHõ¯_»— |∞∞+≤Ö’Hõ x"å㨠„áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok.

„â◊=}^•fi^Œt „=`«O (#Hõ„Δ `åÅ¿Ñ~°#¡ ∂, u^ä∞Œ Å¿Ñ~°#¡ ∂ ¢ãΑ eOQÍÅ∞QÍ ÉèÏqOz ã¨O㨯 $`«

=∞~åº^Œ „ѨHÍ~°O z=~° n~å…#∞flOKÕ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞=ÚOk. `≥Å∞QÆ∞Ö’ J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . ÃÑ\˜<ì å ^À+¨"∞Õ g∞ HÍ^Œ∞) „áê}∞ʼnõΩ Éè’QÆ=Ú#∂ "≥∂HΔÍhfl ‰õÄ_® HõeyOKÕ „=`«q∞k. UHÍ^Œt, ^•fi^Œt, „â◊=} #Hõ„Δ `«OD =¸_»∂ Ü≥∂yOz# ~ÀA#∞ q[Ü«∞ukä JO\Ï~°∞.D ~ÀA ǨÏix ѨÓlã¨∂Î KÕ¿ã Jxfl HÍ~åºÅ‰õÄ JHõÜ Δ ∞« ѨÙ}ºÑ¶Ö¨ ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.D ~ÀA UHõÉ∞íè HõOÎ , #Hõ„Î =`«O, JÜ«∂z`«O, LѨ"åã¨O, aèHÍΔ #flMÏ^Œ#O-Uk KÕã<≤ å ^•xH˜ J#O`« ѨÙ}ºO „=uH˜ Åaèã∞¨ OÎ k. xÜ«∞=∞"Õ∞=∞#QÍ HõOK«∞áê„`«, `Õ<,≥ =∂Oã¨O, Ö’ÉèOí , Jã¨`º« ÉèÏ+¨}O, "åºÜ«∂=∞O, "≥∞^ÿ ∞Œä #O, ѨQ\Æ ˜ x„^Œ, JO[#O, ~åuÃÑ· #∂i# Ѩ^•~å÷Å∞ - g@xfl\˜h qã¨iO˚ Kåe. ÃÑã¨~° =O\˜ ѨÑC¨ ^è•<åºÅ#∂ qã¨iO˚ Kåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 322

ÉèÏ„^ŒÑ^¨ Œ â◊√Hõ¡ ^•fi^Œt„â◊=} #Hõ„Δ `«O Hõeã≤ XˆH~ÀA Ѩ_#ç ѨÙ_»∞ Jk Q˘Ñ¨Ê =∞ǨÏ`«∞Î QÆÅ k#=∞ø`«∞Ok.P ~ÀA KÕ¿ã LѨ"åã¨O Q˘Ñ¨ÊѶŨ „Ѩ^=Œ ∞ø`«∞Ok. D ~ÀA |∞^è"Œ å~°O Ѩ_`ç Õ #n ã¨OQÆ=∞OÖ’ ™êfl#O KÕã≤ [ѨO KÕã#≤ "åiH˜ =∞ǨÏhÜ«∞ Ѷ֨ ÏÅ |∞ƒ`å~Ú. D ~ÀA "å=∞# ~°∂Ñ≤Ü∞ÿ≥ # ÉèQí "Æ å#∞x ã¨fi~°=‚ ∞Ü«∞ „Ѩu=∞#∞ ~°`åflÅ`À [ÖÏÅ`À xOÑ≤# ѨÓ~°‰‚ Ωõ OÉèOí ÃÑ· ~Ô O_»∞ `≥Å\¡ ˜ =„™êÎÅ#∞ HõÑÊ≤ ^•xÃÑ· #∞Oz Kè„« `«, áê^Œ~H° Δõ ã¨=∞xfi`«O KÕã≤ ѨÓlOKåe. D ~¸ =∞O„`åÅ`À Z^Œ∞~°∞QÍ ã¨∂zOѨ|_ç# ™êfiq∞ "åi PÜ«∂ JOQÍÅ#∞ JiÛOKåe. FO #"≥∂ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ FO N^è~Œ åÜ«∞ #=∞ó FO Hõ$ëê‚Ü∞« #=∞ó FO N Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó FO ã¨~åfiG^è•i}Ë #=∞ó FO "åºÑ¨HÍÜ«∞ #=∞ó FO Hˆ â◊"åÜ«∞ #=∞ó FO ¢`Ö·≥ ’Hõº Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó FO ã¨~fi° Éè$í `Õ #=∞ó FO ã¨~åfi`«‡<Õ #=∞ó

– – – – – – – – – –

t~°ã∞¨ û =ÚY=∞O_»ÅO HõO~î°O =HõΔóã¨÷ÅO Éè∞í *ÏÅ∞ ‰õΩH˜Δ „Ѩ^âÕ O◊ L^Œ~°O QÆ∞ǨϺ™ê÷#O [OѶ∞¨ Å∞ K«~}° ÏÅ∞

<Õux áêÜ«∞™êxfl PÜ«∞#‰õΩ <≥"· ^Õ ºŒ OQÍ ã¨=∞iÊOKåe. ‰õΩOÉèÏÅ#∂ ‰õΩ_»∞=ÚÅ#∂ ‰õÄ_® x"ÕkOz ~å„`«O`å Éè[í # KÕã∂¨ Î *ÏQÆ~O° K≥Ü∂« ºe. `≥ÖÏ¡i ™êfl#O KÕã≤ PK«=∞#O KÕã≤ =∞~°Å ™êfiq∞x ѨÓlOz ѨÙëêÊO[e ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ PÜ«∞#xÖÏ „áêi÷OKåe. #"≥∂#=∞¿ãÎ QÀqO^Œ |∞^è„Œ â◊=} ã¨O[˝Hõ II JѶ∞¨ øѶ∞¨ ã¨OHõÜ Δ ∞« O Hõ$`åfi ã¨~fi° ™œYº „Ѩ^ÀÉè=í I (PKå~°..1136/11,12) J#O`«~O° „Ñ‘Ü∞« `åO ^Õ=^Õ"âÕ ◊ JO@∂ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ HõÅâ◊Å#∞ ^•#O KÕÜ∂« e. D ѨÓ[‰õΩ #n`«@O „Ѩâã◊ Ψ ã¨Å÷ O. (J^蕺ܫ∞O –136)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 323

ukä, "å~°, #HõΔ„`åk „=`åÅ∞ K≥·„`« â◊√^Œú „`«Ü∂≥ ^Œtx HÍ=∞^Õ= „`«Ü∂≥ ^Œt JO\Ï~°∞. D ~ÀA# `≥ÅH¡ =õ ∞ÅO =Ú#flQÆ∞ ѨÓÅ`À ~°u, „Ñ‘uÜ«Ú‰õΩÎ_»∞, =∞}˜ qÉèí∂+≤`«∞_»∞, â’Hõ q^Œ∂~°‰õΩ_»∞#QÆ∞ =∞#‡^ä∞Œ x ѨÓlOKåe. D „=`«O ¿Ñ~°∞ =∞^Œ#„`«Ü∂≥ ^Œt. Wk ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅxã¨∞OÎ k. „Ѩu=∂ã¨OÖ’#∂ ~Ô O_»∞ K«`∞« ~°âÌ √◊ Å<åà◊¥§ ~Ô O_»∞ J+¨qì ∞ k<åÖ’¡#∂ LѨ"åã¨O KÕã≤ Ѩ~=° ∞t=Ùx ѨÓlOKåe. Wk =ÚH˜„ΠѨ^•Ü«∞HõO. D „=`åxH˜ t"å+¨gì ∞ K«`∞« ~°tÌ „=`«=∞x ¿Ñ~°∞. ^è•=∞„=`«O HÍsÎH=õ ∂ã¨OÖ’ U"À =¸_»∞ ~å„`«∞Åáê@∞ LѨ"åã¨=ÚO_ç KÕ¿ã „=`«O. nx z=~À¡ XHõ Éè=í <åxfl ^•#OKÕÜ∂« e. D „=`åxfl KÕã#≤ "åiH˜ ã¨∂~°ºÖ’HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. "å~°„=`«O Ö’<≥`· Õ „Ѩu~ÀE ã¨∂~°∞ºx ѨÓlOz PÜ«∞#¿Ñ~°∞H˜ P "å~°O (k#O) ¿Ñ~°∞x *’_çOz ã¨OHõÅÊO K≥ѨCHÀ"åe. D "å~°O~ÀAÅ∂ #Hõ΄=`åxfl áê\˜OKåe. D „=`«OKÕã#≤ "åiH˜ ã¨~fi° ѶŨ „áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =∞#=∂™êÅ¿Ñ~°∞¡ #Hõ„Δ `åÅ ##∞ã¨iOz ÃÑ@ì|_®¤~Ú Hõ^•! P #Hõ„Δ `«O P <≥ÅÖ’ ѨÙ#flO`À Ü≥∂y¿ãÎ P ~ÀA# D #Hõ„Δ `«„=`«=Ú#∞ "≥Ú^ŒÖ\ˇ Ïìe. HÍiÎHõ =∂ã¨OÖ’ Hõ$uÎHõ #Hõ„Δ `«O áœ~°q‚ ∞<å_»∞ Ѩ_#ç ~ÀA D „=`åxH˜ ã¨~fi° „Ѩâã◊ OΨ . P ~ÀA Hˆ â◊=Ùx Ü«∞^ä•â◊HΘ JÅ"å>ˇ#ÿ Ѩ^uúŒ Ö’ ѨÓlOz <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅáê@∞ =~°∞ã¨QÍ J#QÍ HÍiÎH,õ =∂~°tæ ~°, ѨÙ+¨º, =∂Ѷ∞¨ =∂™êÅÖ’ <Õu`À ǨÏ=<åÅ∞ KÕã≤ aÜ«∞ºO, #∞=ÙfiÅ∞ HõeÑ≤# J<åflxfl (Hõ$ã¨~å#fl, Hõ$â◊~å#fl) Láê‡ =Öˇ =O_ç <≥"· ^Õ ºŒ O ÃÑ\Ïìe. Pëê_è®k <åÅ∞QÆ∞<≥ÅÖ’¡ áêÜ«∞™êxfl x"ÕkOz „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ áêÜ«∞ã¨O`À Éè’[<åxfl ÃÑ\Ïìe. ѨOK«Q"Æ åºÅ<Õ „áêtã¨∂Î [Å™êfl<åÅ∞ KÕã∂¨ Î „Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® <≥"· ^Õ •ºÅ∞ ÃÑ_»∞`«∂ =∞~À <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅ∂ WÖψQ KÕã≤ ã¨O=`«û~åO`«=Ú# ÉèQí =Æ O`«∞x qâı+~¨ ∂° ѨO`À ѨÓlOz WÖÏ „áêi÷OKåe. #"≥∂ #=∞¿ãÎ K«∞º`« ã¨OHõÜ Δ ∂≥ - ã¨∞Î áêѨ㺨 =$kúO ã¨=ÚÃÑ`· ∞« ѨÙ}ºO I Sâ◊fi~°º q`åÎk ã¨^• HõÜ Δ ∞« O "Õ∞ `«^•ä ã¨∞Î "Õ∞ ã¨O`«u ~°HÜ Δõ ∞ÿ≥ = II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 324

Ü«∞^ä•K«∞º`« `«fiO Ѩ~`° ó« Ѩ~™° ê‡`ü I 㨠„|ǨχÉè∂í `«ó Ѩ~`° ó« Ѩ~™° ê‡`ü I `«^•ä K«∞º`«O "Õ∞ ‰õΩ~°∞ =Ozè`O« ã¨^• =∞Ü«∂ Hõ$`«O áêѨ ǨÏ~å „Ñ¨"∞Õ Ü«∞ II JK«∞º`å#O`« QÀqO^Œ „Ѩã^‘ Œ Ü«∞^ŒcÑè û≤ `«O I `«^HŒ Ü Δõ ∞« =∞"Õ∞Ü«∂`«‡<£ ‰õΩ~°∞+¨fi ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ II (PKå~°..137/10–12) D =∂ã¨#Hõ„Δ `« „=`åxfl U_Õà§◊ áê@∞ KÕÜ∂« e. JÖÏ KÕã#≤ "åiH˜ PÜ«Ú=Ù, ÅH˜;, ã¨^uæŒ „áêÑ≤™Î êÎ~Ú. ã¨fiK«Ûù ǨÏ$^ŒÜÚ« Öˇ· LѨ"åã¨ãǨ Ï≤ `«OQÍ XHõ ã¨O=`«û~° Ѩ~º° O`«O Ü«∞^ä•„Hõ=∞OQÍ UHÍ^Œt, J+¨qì ∞, K«`∞« ~°tÌ , ã¨ÑqΨ ∞ u^ä∞Œ Ö’¡ q+¨μ,‚ ^Œ∞~°,æ t=, ã¨∂~°º ѨÓ[Å#∞ QÍqOz# "åiH˜ Jxfl x~°‡Å JaèÖÏ+¨Å∂ f~°∞`å~Ú. ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ^Õ=Ö’Hõ „áêÑ≤Î LO@∞Ok. „=`« HÍÅOÖ’ UHõÉèí∞HõÎOQÍx, #Hõ΄=`«O QÍx, PÜ«∂z`«OQÍx, LѨ"åã¨O QÍx áê\˜OKåe. ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # ^Õ=`«ÅO^Œih âßHÍ^Œ∞Å`À ѨÓl¿ãÎ Éè’QÆO, "≥∂HõOΔ ~Ô O_»∂ J|∞ƒ`å~Ú. áê_»ºq∞<å_»∞ ‰õΩÉË~,° Jyfl, <åã¨`º« , ^Œ„㨠<å=∞Hõ ^Õ=`«Å#∂, qkÜ«∞ <å_»∞ ÅH˜;h, Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA#∂, ѨOK«q∞<å_»∞ áê~°fif^Õqx <åQÆQ} Æ ÏÅ#∂ ѨÓlOKåe. JÖψQ +¨+<ª≤ å_»∞ HÍiÎHˆ Ü«Úh ã¨ÑqΨ ∞<å_»∞ ã¨∂~°º^Õ=Ùh, J+¨qì ∞ <å_»∞ ^Œ∞~°hæ , #=q∞<å_»∞ =∂`«$HõÅ#∂ `«H‰Δõ Ωõ h ѨÓlOKåe. J^Õq^èOŒ QÍ ^Œâq◊ ∞ <å_»∞ WO„^Œ∞h, ‰õΩÉË~∞° h, UHÍ^Œt<å_»∞ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å#∂, ^•fi^Œt <å_»∞ ǨÏih, „`«Ü≥∂^Œt<å_»∞ =∞#‡^äŒ∞h, K«`∞« ~°tÌ <å_»∞ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞h, ѨÙ#flO <å_»∞ „|Ǩχh, J=∂"å㨺<å_»∞ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å#∂ ѨÓlOKåe. (J^蕺ܫ∞O –137)

ã¨∂~°º=Oâ◊=~°‚# ~°∞„^Œ^"Õ å! WHõ Éè~í `° Y« O_®<Õfle# =∞Ǩ~å[ =OâßÅ#∞ =i‚™êÎ#∞. =ÚO^Œ∞QÍ ã¨∂~°º=Oâ◊ =~°#‚ QÍq™êÎ#∞. q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x <åaèH=õ ∞ÅO #∞O_ç „|Ǩχ, PÜ«∞# JOQÆ∞+¨ª ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç ^ŒH„Δõ Ѩ*ÏѨu L^Œƒqù OK«QÍ ^ŒHÑΔõ Ù¨ „uQÍ ^Õ==∂`« Jku [xOzOk. Jku #∞O_ç q=ã¨fi`«∞_»#∞ ¿Ñ~° ã¨∂~°∞º_»∞, PÜ«∞#‰õΩ "≥=· ã¨fi`«=∞#∞=Ù [xOKå~°∞. =∞#∞=Ù#‰õΩ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 325

`˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞. "å~°∞ WHΔÍfi‰õΩ=Ù, â◊~åºu, #$QÆ∞_»∞, ^è$Œ +¨,ì Ѩ$+¨„^è∞Œ _»∞, #i+¨ºO`«∞_»∞, #ÉèQí ∞Æ _»∞, k+¨,ì â◊â‰◊ Ωõ _»∞ (Hõ~+° μ¨ _»∞). =∞#∞=Ù‰õΩ WÅ Ü«∞#∞‰õÄ`«∞~°∂, ã¨∞^Œ∞º=Úfl_»#∞ H˘_»∞‰õΩ ‰õÄ_® HõeQÍ~°∞. WʼnõΩ |∞^è∞Œ x =Å¡ ѨÙ~°∂~°= =∞Ǩ~åE, ã¨∞^Œ∞º=ÚflxH˜ J`«x Ѩufl ^•fi~å L`«¯à◊, q#`«, QÆÜ∞« <å=∞‰õΩÅ~Ú# Ѩل`«∞Å∂ [xOKå~°∞. QÀ=^èŒ KÕã#≤ áêáêxH˜ =∞#∞Ѩل`«∞_»∞ Ѩ$+¨„^è∞Œ _»∞ â◊¥„^Œ∞_≥á· ÈÜ«∂_»∞. Hõ~∞° +¨μx #∞O_ç Hõ„Δ uÜ«ÚÅ L`«ÊuÎ [iyOk. "å~°∞ HÍ~°∞+¨μÅ∞QÍ qMϺu #O^•~°∞. k+¨Ñì Ù¨ „`«∞_≥#· <åÉèÏQÆ∞_»∞ "≥â· √◊ º_≥<· å_»∞. J`«x H˘_»∞‰õΩ ¿Ñ~°∞ ÉèÅí O^Œ#∞_»∞. "åx =Oâ◊=Ú# =~°∞ã¨QÍ =`«û „Ñ‘u, J`«xH˜ áêOâ◊√Y x„`«∞Å∞, Yx„`«∞xH˜ Éè∂í ѨÙ_»∞, J`«xH˜ ‰õΩΔ Ñ¨Ù_»∞, J`«xH˜ qOâ◊√_»∞, J`«xH˜ qqOâ◊‰Ωõ _»∞ HõeQÍ~°∞. qqOâ◊‰Ωõ x =Oâ◊=ÚÖ’ =~°∞ã¨QÍ Yx<Õ„`«∞_»∞, qÉè∂í u, Hõ~O° ^è=Œ Ú_»∞, JqH˜`Δ ∞« _»∞, =∞~° ∞ `« ∞ Î , #i+¨ º O`« ∞ _» ∞ , `« = Ú_» ∞ , ~å[=~° ÷ # ∞_» ∞ ,㨠∞ ^è Œ $ u,#~° ∞ _» ∞ ,ˆ H =Å∞_» ∞ , |O^è∞Œ =∂#∞_»∞ [xOKå~°∞. |O^è∞Œ =∂#∞x =Oâ◊OÖ’ =~°∞㨄Hõ=∞OÖ’ "ÕQ"Æ å#∞_»∞, |∞^è∞Œ _»∞, `«$}aO^Œ∞=Ù, qâßÅ∞_»∞, ¿ÇÏ=∞K«O„^Œ∞_»∞, K«O„^Œ‰Ωõ _»∞, ^è∂Œ „=∂â◊√fi_»∞, ã¨$O[Ü«Ú_»∞, ã¨ÇϨ ^Õ=Ù_»∞, Hõ$âßâ◊√fi_»∞, ™È=∞^Œ`∞« _Î ∞» , [#"Õ∞[Ü«Ú_»∞ HõeQÍ~°∞. g~°O`å "≥â· ßÅHõ ~åAÅx Ñ≤Å∞=|_®¤~∞° . giÖ’ `«$}aO^Œ∞=ÙH˜ JÅO|∞+¨ J<Õ JѨû~°ã¨ ^•fi~å WÅqÖÏÜ«∞#∞ ‰õÄ`«∞~°∞ ‰õÄ_® HõeyOk. "≥=· ã¨fi`« =∞#∞Ѩل`«∞_»∞ â◊~åºuH˜ ã¨∞Hõ#ºÜ«∞#∞ ‰õÄ`«∞~°∞ ѨÙ\˜Oì k. P"≥∞ K«º=# =∞ǨÏi¬x ÃÑO_®¡_Oç k. â◊~åºu =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ J#O`«∞_»∞, ~ˆ =`«∞_»∞, ~Ô =· `«∞_»∞ [xOKå~°∞. ~Ô =· `«∞x ‰õÄ`«∞~°∞ ~ˆ =u. "≥=· ã¨fi`« =∞#∞Ѩل`«∞_»∞ ^è$Œ +¨μxì H˜ ^è•~°¬ ì <å=∞HõÑÙ¨ „`«∞_»∞ [xOKå_»∞. J`«_∞» "≥+· =‚¨ Ù_≥<· å_»∞. =∞#∞Ѩل`«∞_≥#· #ÉèQí ∞Æ x =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ <Õk+¨,ª JO|i+¨, q~°∂Ѩ, Ѩ$+¨^HŒ Δõ (â◊fi) ~°n#ä ~°∞Å∞ [xOKå~°∞. g~°O`å "åã¨∞^Õ= Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞. =∞#∞Ѩل`«∞_≥#· WHΔÍfi‰õΩxH˜ q‰õΩH˜,Δ xq∞, ^ŒO_»‰Ωõ Åx =ÚQÆ∞~æ ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∞. q‰õΩH˜Δ Ü«∞r˝Ü«∞ â◊â◊Hõ=Ú(‰õΩO^ÕÅ∞)#∞ ÉèíH˜ΔOz â◊âß^Œ<å=∞O`À qMϺ`«∞_≥·<å_»∞.J`«x H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ~°O[Ü«Ú_»∞, Hõ‰Ωõ `üã∞¨ _÷ ∞» . D ~Ô O_»="åx H˘_»∞‰õΩ "Õ#∞_»#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ J<Õ#ã¨∞_»∞. P`«x Ѩل`«∞_Õq+¨μ=‚ ÙJOâ◊QÅÆ Ñ¨$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ.P `«~∞° "å`« =Oâ◊áê~°OѨ~º° OQÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 326

qâ◊fi~å`«∞_»∞, P„~°∞Ì_»∞, Ü«Ú=<åâ◊√fi_»∞, N=`«∞û_»∞, |$ǨÏ^Œâ◊√fi_»∞, ‰õΩ=ÖÏâ◊√fi_»∞, ^è$Œ _è®â◊√fi_»∞ ѨÙ\Ïì~∞° . ^Œ$_è®â◊fi K«„Hõ=iÎ ^è∞Œ O^è∞Œ =∂~°∞_»<Õ ¿Ñ~°∞`À „Ѩãk≤ ú K≥O^•_»∞. P `«~∞° "å`« P =Oâ◊OÖ’ ^Œ$_è®â◊fi ‰õΩ=∂~°∞Å∞ K«O„^•â◊√fi_»∞, HõÑÖ≤ Ïâ◊√fi_»∞, ǨÏ~°ºâ◊√fi_»∞ J#∞ "å~°ÅÖ’ ǨÏ~°ºâ◊√fix =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ x‰õΩOÉè∞í _»∞, Ç≤Ï`åâ◊√fi_»∞, ѨÓ*Ïâ◊√fi_»∞, Ü«Ú=<åâ◊√fi_»∞, =∂O^è•`« [x‡OKå~°∞. =∂O^è•`«Hõ`«x Ѩufl aO^Œ∞=∞u ^•fi~å =ÚK«∞‰õΩO^Œ∞_»∞, JO|i+¨μ_»∞ ('i— H˜ n~°O… ÃÑ@ì‰Äõ _»^∞Œ ) ѨÙ~°∞‰õΩ`«∞û_»∞ J#∞ =ÚQÆ∞~æ ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∂, Ü«∂Éèˇ·=∞Ok ‰õÄ`«∞à◊¥§ ѨÙ\Ïì~°∞. =∂O^è•`« ‰õÄ`«∞à◊§O^Œih ™œÉèíi =∞Ǩ=Úx ÃÑO_®¡_®_»∞. JO|i+¨μx H˘_»∞‰õΩ Ü«Ú=<åâ◊√fi_»∞, J`«x H˘_»∞‰õΩ Ç¨Ïi`«∞_»∞. ѨÙ~°∞‰õΩ`«∞ûxH˜ #~°‡^Œ ^•fi~å „`«ã^¨ ㌠∞¨ º=#∞ Ѩل`«∞_»∞^Œ~ÚOKå_»∞. J`«x =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ J#~°}∞º_»∞, ǨÏ~°fiâ◊√fi_»∞, =ã¨∞=∞#∞_»∞, „u^èŒ#∞fi_»∞, „`«Ü«∂º~°∞}∞_»∞, ã¨`«º~°`«∞_»∞ („uâ◊O‰õΩ=Ù) ǨÏiâ◊ÛO„^Œ∞_»∞, ~ÀÇ≤Ï`åâ◊√fi_»∞, ǨÏs`«∞_»∞, K«OK«∞, q[Ü«Ú_»∞, ~°∞~°∞‰õΩ_»∞, =$‰õΩ_»∞, ÉÏǨï=Ù, ã¨Q~Æ ∞° _»∞ L^Œƒqù Oz K«„Hõ=~°∞ÖÎ <·ˇ å~°∞. ã¨Q~Æ ∞° xH˜ ã¨∞=∞u J#∞ Ѩufl ^•fi~å J~°""·≥ ÅÕ =∞Ok Ѩل`«∞Å∞ HõeQÍ~°∞. HÍx "åiÖ’ <≥=~°∂ q∞QÆÅÖË^∞Œ . áê`åà◊OÖ’ HõÑÅ≤ =∞ǨÏi¬x ^Œ∂+≤Oz, H˘\˜#ì áêáêxH˜, "åi áêáêyflÖ’ "åˆ~ HÍe |∂_ç^á·≥ ÈÜ«∂~°∞. ã¨Q~Æ ∞° x ~Ô O_»=Ѩufl Hˆ txH˜ Jã¨=∞O[ã¨∞_»∞, J`«xH˜ JOâ◊√=∞O`«∞_»∞, J`«xH˜ kbѨÙ_»∞,PÜ«∞#‰õΩ Éèwí ~°^∞Œè _»∞ [xOKå~°∞. D Éèwí ~°^∞Œä _Õ kq[ QÆOQÆ#∞ Éè∞í qH˜ `≥zÛ# =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞. PÜ«∞##∞O_ç ã¨∂~°º=Oâ◊„Hõ=∞O WÖÏ Ñ¨~O° Ѩ~Q° Í `å=∞~° `«OѨ~Q° Í H˘#™êyOk. Éèwí ~°^∞Œä x `«~∞° "å`« =~°∞ã¨QÍ „â◊√`«∞_»∞, <åÉèÏQÆ∞_»∞, JO|i+¨μ_»∞, ã≤O^è∞Œ nfiѨÙ_»∞,JÜ«Ú`åÜ«Ú=Ù, |∞∞`«∞Ѩ~∞° _‚ ∞» , ã¨~fi° HÍ=Ú_»∞, ã¨∞^•ã¨∞_»∞, ™œ^•ã¨∞_»∞ (q∞„`« ã¨Çï¨ _»∞) HõÖχ+¨áê^Œ∞_»∞, Jâ◊fi‰õΩ_»∞, =¸Å‰õΩ_»∞, ^Œâ~◊ ^° ∞Œä _»∞, SÅaÅ∞_»∞, qâ◊fiã¨Çï¨ _»∞, Y\ÏfiOQÆ∞_»∞, n~°É… ÏǨï=Ù, JA_»∞, ^Œâ~◊ ^° ∞Œä _»∞ K«„Hõ=~°∞ÖÎ <·ˇ å~°∞.D ^Œâ~◊ ^° ÑŒä Ù¨ „`«∞ÖË ~å=∞ÅHõ;} Éè~í `° « â◊„`«∞Ѷڨ flÅ∞. N~å=∞K«O„^Œ∞x Ѩل`«∞Å∞ ‰õΩâ◊Å=ÙÅ∞, Éè~í `° ∞« xH˜ `å~üHΔõ ѨÙ+¨¯~°∞Å∂, ÅHõ;}∞xH˜ z„`åOQÆ^Œ K«O„^ŒHˆ `«∞=ÙÅ∂, â◊„`«∞Ѷڨ flxH˜ ã¨∞ÉÏǨï â◊¥~°¿ã#∞Å∂ [xOKå~°∞. ‰õΩâ◊=∞Ǩ ~åA =Oâ◊O D q^èOŒ QÍ =iúeO¡ k. ★

(Z=i ¿Ñi@<≥`· Õ D =Oâßxfl ~°ÑÚ¨¶ =Oâ◊=∞x =º=ǨÏi™êÎ~À P ~°ÑÚ¨¶ =∞Ǩ~åA ¿Ñ~°∞ Hõ#|_»Háõ È=_»O zO`«ºO) J~Ú`Õ D ѨÙ~å}OÖ’<Õ 143= J^蕺ܫ∞OÖ’ JA_»∞ ~°ÑÚ¨¶ Ѩل`«∞_»x K≥Ñʨ |_çOk. JO>Ë D J^蕺ܫ∞OÖ’ ¿Ñ~˘¯#|_ç# n~°É… ÏǨï"Õ ~°ÑÚ¨¶ =∞Ǩ~å[x `≥Å∞™ÈÎOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 327

‰õΩâ◊√_»∞, Jukè, x+¨^∞Œè _»∞, #Å∞_»∞, #Éèãí ∞¨ û (#Éè∞í _»∞) ѨÙO_»s‰õΩ_»∞, Hˆ =Δ ∞^è#Œ ∞fi_»∞, ^Õ"åh‰õΩ_»∞ JÇ‘Ï#‰õΩ_»∞, ~°∞~°∞_»∞, áêiÜ«∂„`«∞_»∞, ^ŒÅ∞_»∞,K«Å∞_»∞,L‰õΩ_÷ ∞» , =„[<åÉè∞í _»∞, QÆ}∞_»∞, L+≤`åâ◊√fi_»∞, qâ◊fiã¨Ç¨ï_»∞, Ç≤Ï~°}º<åÉèí∞_»∞, ѨÙ+¨Ê‰õΩ_»∞, „^èŒ∞=ã¨Okè, ã¨∞^Œ~≈° #∞_»∞, Jyfl=~°∞_‚ ∞» , Ѩ^‡Œ =~°∞_‚ ∞» , j„Ѷڨ _»∞, =∞~°∞_»∞, ã¨∞„â◊√`«∞_»∞, L^•=ã¨∞_»∞, #Ok=~°#ú ∞_»∞, ã¨∞Hˆ `«∞=Ù, ^Õ=~å`«∞_»∞, |$ǨÏ^Œ∞‰õΩ_÷ ∞» , =∞Ǩg~°∞º_»∞,ã¨∞^è$Œ u, ^è$Œ +¨Hˆì `«∞=Ù, ǨÏ~°ºâ◊√fi_»∞, =∞~°∞_»∞, „ѨfO^艌 Ωõ _»∞, Hõ$u~°^∞Œä _»∞, ^Õ=g∞_è∞» _»∞, q|∞^è∞Œ _»∞, =∞Ǩ^è$Œ u, H©i~Î å`«∞_»∞, =∞Ǩ~À=Ú_»∞, ã¨fi~°~‚ À=Ú_»∞, „ǨÏã¨fi~À=Ú_»∞, ã‘~^° fiŒè A_»∞. ã‘~°^èŒfiAxH˜ ã‘`« Ü«∞#∞ ¿Ñ~°∞QÆŠѨلuHõ, ‰õΩâ◊^èŒfiA_»<Õ `«=Ú‡_»∞ L#fl@∞ì `≥Å∞™ÈÎOk. ã‘~^° fiŒè Ax Ѩل`«∞_≥#· ÉèÏ#∞=∞O`«∞x =Oâ◊OÖ’„Hõ=∞OQÍ â◊`^« ∞Œ º=Úfl_»∞, â◊√z, T~°∞_˚ ∞» , ã¨#^•fiA_»∞, ‰õΩe, J#O[#∞_»∞, ‰õΩel`«∞,Î Pkè
K«O„^Œ=Oâ◊ =~°‚# NǨÏi Ѩ~=° ∞t"å^Œ∞ʼnõΩ WOHÍ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. ''<å~åÜ«∞}∞x <åaè Hõ=∞ÅO #∞O_ç „|Ǩχ, PÜ«∞# #∞O_ç J„u PÜ«∞##∞O_ç K«O„^Œ∞_»∞ „áê^Œ∞~°ƒqù OKå~°∞. K«O„^Œ∞x #∞O_ç J`«x =Oâ◊OÖ’ |∞^è∞Œ _»∞, ѨÙ~°∂~°=Ù_»∞ HõeQÍ~°∞. K«O„^Œ∞x =∞#∞=∞_≥#· ѨÙ~°∂~°=ÙxH˜ T~°fit ^•fi~å P~°∞QÆ∞~°∞ Ѩل`«∞Å∞ HõeQÍ~°∞. "å~°∞ „â◊√`å`«‡Hõ, qâßfi=ã¨∞, â◊`åÜ«Ú, PÜ«Ú, nè=∂<£, J=∂=ã¨∞Å∞. J=∂=ã¨∞x =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ cè=∞, HÍOK«#, ã¨∞Ǩϟ„`«, [Ǩïfl, ã¨∞=∞O`«∞, LѨ*ÏѨH,õ |ÖÏHÍâ◊fi, ‰õΩâ◊√Å∞^Œƒqù OKå~°∞. ‰õΩâ◊√xH˜ #Å∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ "å~°∞ ‰õΩâßâ◊fi ‰õΩâ◊<åÉèí =ã¨∞ J=¸~°~Î Ü ° Ú« Å∞. ‰õΩâßâ◊√fix H˘_»∞‰õΩ QÍkè. QÍkè H˘_»∞Hˆ ã¨∞„Ѩã^≤ úŒ ~åA, ~å[i¬, Hõ_‰» Ωõ „|Ǩχi¬, QÍÜ«∞„u =∞O„`« „^Œ+¨ìÜ«Ú#QÆ∞ qâ◊fiq∞„`«∞_≥·# qâßfiq∞„`«∞_»∞. PÜ«∞#‰õΩ ^Õ=~å`«, =∞^è∞Œ K«ÛOù ^•k J<ÕHõ Ѩل`«∞Å∞ HõeQÍ~°∞. QÍkè `«# ‰õÄ`«∞~Ô #· ã¨`º« =ux |∞∞p‰õΩ_»#∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 328

„ÉÏǨχ}À`«=Î Ú#H˜zÛ ÃÑO_ç¡ KÕâß_»∞. |∞∞pHõ Ѩل`«∞_»∞ [=∞^Œyfl. [=∞^Œyfl H˘_»∞Hˆ Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_»∞. |∞^èÑŒ Ù¨ „`«∞_≥#· PÜ«Ú=Ù H˘_»∞‰õΩ #Ǩï+¨μ_»∞. W`«x Ѩل`«∞Å∞ J<Õ#,~ål, Hõ„Δ `« =$^Œ,ú ~°OÉè‰í Ωõ Å∞. Hõ„Δ `« =$^Œú (=$kú) Ѩل`«∞_»∞ ã¨∞Ǩϟ„`« =∞Ǩ~åA‰õΩ HÍâ◊º, HÍâ◊, QÆ$`«û =∞^Œ∞Åx =ÚQÆ∞~æ ∞° `«#Ü«ÚÅ∞. QÆ$`«û=∞^Œ∞x H˘_»∞Hˆ â∫#‰õΩ_»∞. HÍâ◊ºÑ¨Ù„`«∞_≥#· n~°`… =« ÚxH˜ ^è#Œ fiO`«i [xOKå_»∞. P`«x =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ Hˆ `«∞=∂<£, cè=∞~°^,Œä k"À^•ã¨, „Ѩ`~« #Ì° ∞ Å∞^Œ~ÚOKå~°∞. „Ѩ`~« #Ì° ∞<Õ â◊„`«∞l`«xÎ ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. â◊„`«∞l`«∞xÎ =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ |∞∞`«^fiŒè [, JÅ~°¯, ã¨#flu, ã¨∞h`«, ã¨`º« Hˆ `«∞, qÉè∞í , ã¨∞qÉè∞í , ã¨∞‰õΩ=∂~°, ^è$Œ +¨Hˆì `«∞, guǨϟ„`«, Éè~í ,æ° Éè∂í q∞‰õΩÅ∞ ~å[ºO KÕâß~°∞. #Ǩï+¨ Ѩل`«∞_≥#· ~ål ÖË^• ~°lH˜ J~Ú^Œ∞=O^ŒÅ=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . HÍh "å~°O^Œih WO„^Œ∞_»∞ ã¨OǨÏiOKå_»∞. JHõ¯_» #Ǩï+¨ Ѩل`«∞_≥#· Hõ„Δ `« =$^Œ∞xú =Oâ◊O =iúeO¡ k. "åi ¿Ñ~°∞¡ „ѨuHõ„Δ `«, ã¨O[Ü«∞, q[Ü«∞, Hõ$`«, =$+¨^#Œè , ã¨ÇϨ ^Õ=, Jn# [Ü«∞`Õû#, ã¨OHõ$u Hõ„Δ `« ^è~Œ ∞° ‡Å∞. Wk #ǨÏ+¨μx XHõ =Oâ◊O. #Ǩï+¨ K«„Hõ=iÎH˜ Ü«∞u, Ü«∞Ü«∂u, ã¨OÜ«∂u, JÜ«∂u, qHõ$u <å=∞‰õΩÅQÆ∞ =∞~À J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞<åfl~°∞. Ü«∞Ü«∂uH˜ ^Õ=Ü«∂x ^•fi~å Ü«∞^Œ∞=Ù `«∞~°fiã¨∞_»∞ ѨÙ\Ïì~∞° . =$+¨Ñ~¨ fi° ѨلuÜ«∞QÆ∞ â◊i‡+¨ª ^•fi~å Ü«∞Ü«∂uH˜ „^Œ∞Ǩïº, J#∞, ѨÙ~°∞<å=∞‰õΩÖˇ#· `«#Ü«ÚÅ∞ [xOKå~°∞. Ü«∞^Œ∞=Ù‰õΩ ã¨ÇϨ „ã¨l`«∞,Î „HÀ+¨μ=ì Ù, ~°ÑÚ¨¶ =ÙÅ<Õ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . ã¨ÇϨ „ã¨l`«∞Î H˘_»∞‰õΩ â◊`l« `«∞Î HÍQÍ J`«xH˜ ǨÏÜ«∞ÃÇÏ· ǨÏÜ«ÚÅ∞ [xOKå~°∞. ǨÏÜ«ÚxH˜ J#~°}∞º_»∂ ÃÇÏ· ǨÏÜ«ÚxH˜ ^è~Œ ∞° ‡_»∂ ѨÙ\Ïì~∞° . ^è~Œ ∞° ‡x =Oâ◊„Hõ=∞OÖ’ ^è~Œ ‡° <Õ„`«∞_»∞, ‰õΩOu (‰õΩO`«∞_»∞), ™êǨÏOA_»∞, =∞Ç≤Ï+¨‡O`«∞_»∞, Éè„í ^Œ„âı}∞º_»∞, ^Œ∞~°=Ì Ú_»∞ =iúÖÏ¡~∞° . ^Œ∞~°=Ì Úx HÍ~°∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞. "å~°∞ ^è#Œ Hõ, Hõ$`«g~°º, *Ï#Hõ, Hõ$`åyfl, Hõ$`«=~°‡, Hõ$`ÒAÅ∞. g~°O`å Ѩ~=° ∞ |ÅâßÅ∞ÖË. Hõ$`«g~°∞ºx H˘_»∞‰õΩ J~°∞#˚ ∞_»∞, J`«x Ѩل`«∞_»∞ â◊¥~°¿ã#∞_»∞. Hõ$`«g~°∞ºxH˜ J~°∞#˚ ∞_Õ HÍHõ, WOHÍ [Ü«∞^èfiŒ [, =∞^è∞Œ , â◊¥~°, =$+¨} <å=∞‰õΩÖˇ·# Ѩل`«∞Å∞ [xOKå~°∞. g~°O`å Q˘Ñ¨Ê ã¨∞„=`«∞Å∞. [Ü«∞^èŒfi[ Ѩل`«∞_»∞ `åÅ[OѶڨ _»∞ HÍQÍ J`«x `«#Ü«Ú_»∞ Éè~í `° ∞« _»∞. =$+¨}Ѩل`«∞_»∞ =∞^è∞Œ =Ù, J`«x Ѩل`«∞_»∞ =$+≤.‚ D =$+≤Ü ‚ ∞Õ =$+≤‚ =OâßxH˜ =¸ÅѨÙ~°∞+¨μ_»∞. „HÀ+¨μì =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ q[l˝"å<£, PÇ≤Ï, Jâ◊O‰õΩ, z„`«~^° ,Œä â◊â◊ aO^Œ∞=ÙÅ∞ [xOKå~°∞. D â◊âa◊ O^Œ∞xH˜ ÅHõ=Δ ∞Ok Ѩ`∞« flÅ ^•fi~å Ѩ$^ä∞Œ H©i,ΠѨ$^ä∞Œ [Ü«∞, Ѩ$^ä∞Œ ^•#,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 329

Ѩ$^ä∞Œ „â◊"åk ѨkÅHõÅΔ =∞Ok „âı+μ¨ Öª #·ˇ Ѩل`«∞Å∞^Œ~ÚOKå~°∞. Ѩ$^ä∞Œ „â◊=Ùx Ѩل`«∞_»∞, J`«x H˘_»∞‰õΩ Lâ◊#∞_»∞, J`«x Ѩل`«∞_»∞ t`«Q∞Æ , J`«x `«#Ü«Ú_»∞ N ~°∞Hõ‡Hõ=K«∞_»∞. W`«xH˜ ~°∞Hõ‡, Ѩ$^ä∞Œ ~°∞Hõ‡, *Ϻ=∞Ѷ∞¨ , ǨÏi, áêe`«∞Å<Õ Ñ¨Ù„`«∞Å∞ ѨÙ\Ïì~∞° . *Ϻ=∞Ѷڨ x H˘_»∞‰õΩ ¿Ñ~°∞ q^Œ~∞° ƒù_∞» . q^Œ~∞° ƒùxH˜ â‹|· º J<Õ ÉèÏ~°º ^•fi~å „Hõ^,Œä H“tHõ, ~À=∞áê^Œ∞Å#∞ Ѩل`«∞Å∞ HõeQÍ~°∞. ~À=∞áê^Œ∞x H˘_»∞‰õΩ |„Éè∞í =Ù, =∞#∞=∞_»∞ ^è$Œ u. H“t‰õΩx =Oâ◊OÖ’ |∞∞z, KÕk, ‰õΩOu, =$+≤,‚ x=$uÎ, ^Œâß~°›, "Àº=∞, r=¸`«, qHõ$u, cè=∞~°^äŒ, =∞^èŒ∞~°^äŒ, â◊‰õΩx, HõiOÉèí, ^Õ==∂<£ (^Õ=#`«) ^Õ=HõΔ„`«, =∞^èŒ∞, ‰õΩ~°∞=Oâ◊, J#∞ ѨÙ~°∞Ǩϟ„`«, JOâ◊√, ã¨`Ϋ fi „â◊√`«, ™ê`«Î fi`«∞Å∞ ~åAÖˇ<· å~°∞. ™ê`«Î fi`«∞x Hˆ _»∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞."å~°∞ Éèlí #∞_»∞, Éè[í =∂#∞_»∞, JO^艌 Ωõ _»∞, =∞Ǩ Éè’A_»∞, =$+≤,‚ k=º=O`«∞_»∞, ^Õ==$^è∞Œ _»∞. Éè[í =∂#∞x H˘_»∞‰õΩÅ ¿Ñà◊√§ xq∞, =$+≤,‚ JÜ«Ú`ål`ü, â◊`l« `ü, ã¨ÇϨ „ã¨l`ü, |„Éè∞í , ^Õ=, |$ǨÏã¨Êu. =∞ǨÉè’Ax =Oâ◊OÖ’ Éè’A_»∞, =$+≤,‚ ã¨∞q∞„`«∞_»∞ [xOK«QÍ ã¨∞q∞„`«∞x =ÚQÆ∞~æ ∞° H˘_»∞‰õΩÖˇ#· ã¨fi^è•l`ü, J<åq∞„`«, Jt#∞ÅÖ’ J#q∞„`«∞x =ÚQÆ∞~æ ∞° H˘_»∞‰õΩÅ~Ú# xѶ∞¨ fl, „Ѩ¿ã#, taÅÖ’ ta H˘_»∞‰õΩ ã¨`º« ‰õΩ_»∞ HÍQÍ J`«x H˘_»∞‰õΩ ™ê`«ºH˜. W`«x =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ ã¨O[Ü«Ú_»∞,‰õΩe,Ü«ÚQÆO^è~Œ ∞° _»∞ [x‡OKå~°∞. gix â‹É· Ü Ë Ú« ÅO\Ï~°∞. J#q∞„`«∞xH˜ =$+≤,‚ â◊fiѶŨ ∞¯_»∞, z„`«‰Ωõ _»∞ Jx =∞~À =ÚQÆ∞~æ ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∞<åfl~°∞. â◊fiѶŨ ∞¯xH˜ QÍOkxÜ«∞#∞ Ѩufl ^•fi~å Ѩ~=° ∞"≥+· "‚¨ À`«=Î Ú_≥#· J„‰õÄ~° =∞Ǩâ◊ÜÚ« _»∞ [x‡OKå_»∞. LѨ=∞^Œ∞_æ ∞» , ^Õ==O`«∞_»∞, LѨ^=Õ Ù_»∞ J„‰õÄ~° #O^Œ#∞Å∞. z„`«‰Ωõ xH˜ Ѩ$^ä∞Œ , qѨ$^ä∞Œ , ™ê`«Î fi`« #O^Œ#∞_≥#· JO^艌 Ωõ xH˜ â◊√z, Éè[í =∂# Ѩل`«∞_≥#· ‰õΩ‰õΩ~°∞xH˜ ^è$Œ +¨μ_ì ∞» (^è$Œ +¨‰ì Ωõ _»∞) [x‡OKå~°∞. ^è$Œ +¨μxì =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ HÍáÈ`«~À=∞‰õΩ_»∞, qÖ’=Ú_»∞, `«∞O|∞~°∞_»∞, ^Œ∞O^Œ∞aè, ѨÙ#~°fiã¨∞, PǨï‰õΩ_»∞ [x‡OKå~°∞.PǨï‰õΩxH˜ PǨïH˜Ü∞« #∞ ‰õÄ`«∞~°∂ ^Õ=‰õΩ_»∞, L„QÆ¿ã#∞_»∞ J#∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ [xOK«QÍ ^Õ=‰õΩx ‰õÄ`«∞~°∞QÍ (=~°=Ú#) NHõ$+¨‚Ѩ~°=∂`«‡ Hõ#fl`«e¡ ^Õ=H˜ Pq~°ƒqù OzOk. ^Õ=‰õΩxH˜ =∞~˘Hõ P~°∞QÆ∞~°∞ ‰õÄ`«∞à◊√§ ‰õÄ_® HõeQÍ~°∞. PÜ«∞# `«# ã¨ÑΨ Hõ#ºÅ#∂ =ã¨∞^Õ=ÙxˆH WzÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. ^Õ=Hõ Ѩل`«∞_≥#· ã¨ÇϨ ^Õ=ÙxH˜ ^Õ="å<£ LѨ^=Õ <å=∞‰õΩÖˇ#· W^Œ~Ì ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 330

PǨïHõÑÙ¨ „`«∞_≥#· L„QÆ¿ã#∞xH˜ HõOã¨, ã¨∞<å=∞, =\Ïk J<ÕHõ Ѩل`«∞Å∞ [xOKå~°∞. JO^èHŒ õ Ѩل`«∞_≥#· Éè[í =∂#∞ #O^Œ#∞_»∞ q^Œ∂~°^∞Œä x =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ â◊¥~°, â◊q∞, „ѨuHõ„Δ `«, ã¨fiÜ«∞OÉè’[, ǨÏ$kHõ, Hõ$`«=~å‡^Œ∞Å∞ [xOKå~°∞. â◊¥~°∞xÔH^· ∞Œ QÆ∞~°∞ ‰õÄ`«∞à◊√§ ‰õÄ_® ѨÙ\Ïì~∞° ."å~°∞Ѩ$^ä,Œ „â◊√`«^qÕ ,„â◊√`«Hi© ,Î „â◊√`«„â◊=, ~å*Ïkè^Õq. giÖ’ Ѩ$^äŒ#∞ ‰õΩOu Éè’[‰õΩx ÃÑOѨHÍxH˜KÕÛ âß~°∞. J`«_®"≥∞#∞ JÖÏ¡~∞° =Ú^Œ∞QÌ Í ÃÑOz áêO_»∞~åAx H˜zÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. P"≥∞ Ѩل`«∞ÖË ÉèÏ~°`g« ~°∞Å∞ ^è~Œ ‡° ~åA, cè=Ú_»∞, J~°∞#˚ ∞_»∞. `«# ã¨=u ã¨ÇϨ QÆ=∞#O KÕÜ∞« _»O`À P"≥∞ Ѩل`«∞Öˇ#· #‰õΩÅ ã¨ÇϨ ^Õ=ÙÅ#∞ ‰õÄ_» Ѩ$^äÜ Œ ∞Õ ÃÑOzOk. D"≥∞ Ѩل`«∞_Õ ‰õ~∞° _‚ ∞» ‰õÄ_». D"≥∞#∞ '‰õΩOu— Jx Ñ≤eKÕ"å~°∞. D ‰õΩOu K≥ÖÅ¡ˇ ∞ „â◊√`«^qÕ Hõ_∞» ѨÙ# |∞\˜#ì "å_Õ ^ŒO`«=„‰õΩ_Î ∞» . „â◊√`«Hi© Î Hˆ HõÜ∞« ~åAx ÃÑO_®¡_ç ã¨`~« <Ì° åk J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ#∞ Hõ#flk. ~å*Ïkè^qÕ H˜ qO^Œ∞, J#∞qO^Œ∞Åx W^ŒÌ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. „â◊√`«„â◊√= KÕk ~å*ˇ·# ^Œ=∞Ѷ¨∞’+¨μx ÃÑO_®¡_Oç k. P"≥∞ H˘_»∞Hˆ tâ◊√áêÅ∞_»∞. =ã¨∞^Õ=ÙxH˜ áœ~°=, =∞k~°, ^Õ=H˜, ~ÀÇ≤Ï}˜, Éè„í ^•k ÉèÏ~°ºÅÖ’ ^Õ=H© #O^Œ#∞_»∞ NHõ$+¨Ñ‚ ~¨ =° ∂`«‡ HÍQÍ ~ÀÇ≤Ï}©ÑÙ¨ „`«∞_»∞ |Å~å=Ú_»∞. |Å~å=ÚxH˜ ~ˆ =u ^•fi~å ™ê~°}, â◊~åî k Ѩل`«∞Å∞ [xOKå~°∞. ^Õ=H˜ Ѩل`«∞Öˇ#· H©i=Î ∂<£, ã¨∞¿+}, L^•~°º, Éè„í ^Œ¿ã#, |∞∞A^•ã¨, Éè„í ^Œ^=Õ ÙÅ#∞ HõOã¨∞_»∞ K«O¿Ñâß_»∞. NHõ$+¨μx‚ H˜ ÉèÏ~°ºÅ ^•fi~å KåÅ=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~∞° . "åiÖ’ „Ѩ^∞Œ º=∞fl, Kå~°∞^Õ+,‚¨ ™êO|∞Å∞ „Ѩ^•è #∞Å∞. „Ѩ^∞Œ º=∞flѨufl Hõ‰Ωõ k‡xH˜ =∞ǨѨ~å„Hõ=∞âßeÜ≥∞ÿ # Jx~°∞^Œ∞_ú ∞» ѨÙ\Ïì_∞» . Jx~°∞^Œ∞xÌ H˜ ã¨∞Éè„í ^ŒÜ∞« #∞ ¿Ñ~°∞ QÆŠѨufl ^•fi~å =„A_»∞ [x‡OKå_»∞. J`«_∞» J`«x Ѩل`«∞_»∞ „Ѩu ÉÏǨï=Ù, =∞#∞=∞_»∞ Kå~°∞ (^Œ`∞« _Î ∞» ) ~å*ϺÅ<ÕÖÏ~°∞. Ü«∞Ü«∂u Ѩل`«∞_≥#· `«∞~°fiã¨∞x =Oâ◊OÖ’ =Ç≤Ïfl, Éè~í ,æ° ÉèÏ#∞, Hõ~O° ^è=Œ ∞, =∞~°∞`«∞ÅÎ ∞ [xOKå~°∞. ~°∞„^Œ^"Õ å! WHõ „^Œ∞Ç¨ïº J#∞ =Oâ◊=ÚÅ#∞ =i‚™êÎ#∞ q#O_ç. Ü«∞Ü«∂u Ѩل`«∞_»∞ „^Œ∞Ǩïºx `«~∞° "å`« J`«x =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ ¿ã`«∞, P~°^,úŒ QÍO^è•~°, ^è~Œ ‡° , Ѷ∞¨ $`«, ^Œ∞~°=æ ∞, „ѨK`Õ ∞« Å∞ [x‡OKå~°∞. J#∞=Ù =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ ã¨ÉèÏ#Å, HÍÅO[Ü«∞, ã¨$O[Ü«∞, ѨÙ~°O[Ü«∞, [#"Õ∞[Ü«∞, =∞ǨâßÅ, Lj#~°, ta, =$+¨^~Œ ƒ° ,ù =∞Ǩ=∞<À[, uu‰õΩΔ , ~°∂+¨„^Œ^,Œä

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 331

ã¨∞`«ÑÙ¨ Å∞ [x‡OKå~°∞. ã¨∞`«Ñ㨠∞¨ `«∞_≥#· |e =∞Ǩ~åA HÔ ^· ∞Œ QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞. "åˆ~ JOQÆ, =OQÆ, HõoOQÆ, PO„^è,Œ áœO„_»∞Å∞. JOQÆ∞x =Oâ◊OÖ’ J#áê#, kq~°^,Œä ^è~Œ ‡° ~°^,Œä ~À=∞áê^Œ, K«`∞« ~°OQÆ, Ѩ$^ä∞Œ ÖÏHõ,Δ K«OѨ, ǨÏ~°ºOQÆ, Éè„í ^Œ~^° ,Œä |$ǨÏ`«¯~°‡, |$ǨÏ^•ƒù#∞, |$ǨÏ^Œ‡#, [Ü«∞„^Œ^,Œä q[Ü«∞, ^èŒ$u, ^èŒ$`«„=`«, ã¨`«º^èŒ~°‡, Jkè~°^äŒ, Hõ~°‚, =$+¨¿ã#∞Å∞ ѨÙ\Ïì~°∞. ~°∞„^•k ^Õ=`«ÖÏ~å! WHõ ѨÙ~°∞ =Oâ◊ =~°#‚ q#O_ç. ѨÙ~°∞=Ù, [#"Õ∞[Ü«Ú_»∞, #=∞ã¨∞º, JÉèíÜ«Ú_»∞, ã¨∞^Œ∞º, |ǨïQÆu, ã¨O*Ïu, =`«û*Ïu, ~“„^•â◊√fi_»∞, |∞∞`ÕÜÚ« , ~°u<å~°∞_»∞, „Ѩu~°^∞Œä _»∞, "Õ∞^•ukä, SxÅ∞_»∞, ^Œ∞+¨ºO`«∞_»∞, Éè~í `° ∞« _»∞ (W`«_Õ â◊‰Ωõ O`«Å H˘_»∞‰õΩ) q`«^∞Œä _»∞, =∞#∞º=Ù, #~°∞_»∞, ã¨OHõ$u, QÆ~∞° _æ ∞» , J=∞#∞º=Ù,tx-g~°O`å áœ~°= =Oâ◊ =~°#ú ∞ÖË. (~“„^•â◊√fix Hˆ _»∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞. "åi ¿Ñ~°∞¡ |∞∞`ÕÜÚ« , ã¨O÷ _çÖÜ Ë Ú« , HõHˆ Ü Δ Ú« , Hõ$`ÕÜÚ« , [ÖËÜÚ« , ã¨O`«`Ü Õ Ú« Å∞ g~°O`å ~å[„âı+¨μªÖË) Éè~í `° Ñ« Ù¨ „`«∞_≥#· =∞#∞º=Ù =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ =∞Ǩg~°, L~°∞HõÜ Δ ∞« , „`«Ü∂« º~°∞}˜, =ӺǨÏHõΔ„`«, ã¨∞Ǩϟ„`«, ~å[#∞ºÅ∞^ŒƒùqOKå~°∞. ǨÏã≤Î, J*g∞_è», kfig∞_è»∞Å∞, ã¨∞Ǩϟ„`«#O^Œ#∞Å∞. ǨÏã≤Î H˘_»∞‰õΩ¿Ñ~°∞ ѨÙ~°∞g∞_è∞» _»∞ HÍQÍ J[g∞_è∞» x H˘_»∞‰õΩ Hõ}∞fi_»∞, =∞#∞=∞_»∞ "Õ∞^è•ukä. gi =Å¡<Õ „ÉÏǨχ}∞ÅÖ’ HÍ}ÏfiÜ«∞# QÀ„`«"∞Õ ~°Ê_çOk. J[g∞_è»∞x =∞~˘Hõ Ѩل`«∞_≥·# |$ǨÏk+¨μx ^•fi~å ~å[=Oâ◊O xÅ|_çOk. |$ǨÏk+¨μx =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ |$ǨÏ^Œ#ú ∞, |$ǨÏ`«¯~°‡, [Ü«∞„^Œ^,Œä qâ◊fil`ü, ¿ã#l`ü, ~°∞z~åâ◊fi, Ѩ$^ä∞Œ ¿ã#, áê~°, #$Ѩ, ã¨$=∞~°∞Å∞ ~åAÖˇ<· å~°∞. Ѩ$^ä∞Œ ¿ã#∞x =∞~˘HõÑÙ¨ „`«∞_≥#· ã¨∞Hõ$u =Oâ◊OÖ’ ‰õÄ_® „Hõ=∞OQÍ q„ÉèÏ[, Jâ◊fiǨÏ, „|Ǩχ^Œ`,Ϋ q+¨fiHˆ û#∞Å∞ ‰õÄ_® ~å[ºO KÕâß~°∞. kfig∞_è»∞x =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ Ü«∞g#~°, ^èŒ$u=∂#, ã¨`«º^èŒ$u, ^èŒ$_è»<Õq∞, ã¨∞áê~°≈fi, ã¨#flu, Hõ$`«, L„QÍÜ«Ú^è,Œ Hˆ =Δ ∞º, ã¨∞nè~,° ѨÙ~°O[Ü«∞, q^Œ∂~°^∞Œä Å∞ [xOKå~°∞. J[g∞_è∞» xH˜ Ѩufl #ox ^•fi~å hÅ=∞Ǩ~åA^Œ~ÚOKå_»∞. PÜ«∞# =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ âßOu, ã¨∞âßOu, ѨÙ~°∞, J~°¯, ǨÏ~°ºâ◊fi, =Ú‰õΩÅ∞Å∞ =i÷ÖÏ¡~∞° . =Ú‰õΩÅ∞xÔH^· ∞Œ QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞. "å~°∞ Ü«∞g~°, |$ǨÏ^•ƒù#∞, Hõq∞Å¡, ã¨$O[Ü«∞, â◊~^° •fi#∞Å∞. giÖ’ â◊~^° •fi#∞_»∞ „ÉÏǨχ} =$uÎ #=ÅOaOz Ѩ~=° ∞ "≥+· =‚¨ ÙxQÍ ¿Ñ~°∞ QÍOKå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ Ñ¨ufl JǨÏź ^•fi~å k"À^•ã¨∞_»#∞ Ѩل`«∞_»∞ HõeQÍ_»∞. k"À^•ã¨∞x H˘_»∞‰õΩ â◊`å#O^Œ∞_»∞. W`«x H˘_»∞HÔ #· ã¨`º« ^è$Œ u ^Õ=HÍO`«Ü∞ÿ≥ # T~°fit ^•fi~å Hõ$áêKå~°∞ºh,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 332

Hõ$Ñ≤h Hõ<åfl_»∞. D Hõ$Ñ≤<Õ ÉèÏ~°`g« ~°∞_»∞, QÆ∞~°∞^Õ=Ù_»∞<≥#· „^À}ÏKå~°∞º_»∞ ÃÑO_®¡_®_»∞. "åi Ѩل`«∞_»∞ Jâ◊fi`å÷=∞. k"À^•ã¨∞x =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ q∞„`åÜ«Ú, K«º=#, ã¨∞^•ã¨, ™œ^•ã¨, ã¨ÇϨ ^Õ=, ™È=∞Hõ, [Ǩïfl, Ѩ$+¨`,« „^Œ∞Ѩ^,Œ ^è$Œ +¨^ì ∞Œ º=∞fl, ^è$Œ +¨Hˆì `«∞Å∞ [xOKå~°∞. J[g∞_è∞» x Ѩل`«∞_≥#· |∞∞‰õΩΔ x =Oâ◊OÖ’ =~°∞ã¨QÍ ã¨O=~°}∞_»∞, ‰õΩ~°∞ =∞Ǩ~åA =iúÖÏ¡~∞° . ‰õΩ~°∞~åAH˜ =ÚQÆ∞~æ ∞° H˘_»∞‰õΩÅ∞. "å~°∞ ã¨∞^è#Œ ∞, ѨsH˜`Δ ,ü [ǨïflÅ∞. ã¨∞^è#Œ ∞x =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ ã¨∞Ǩϟ„`« K«º=#, Hõ$`«H,õ LѨiK«~=° ã¨∞=ÙÅ∞ ~åAÅ∞ HÍQÍ LѨiK«~=° ã¨∞=Ù#‰õΩ |$Ǩτ^Œ^,Œä „Ѩ`º« „QÆ, ã¨`åºkQÍ J<ÕHõ Ѩل`«∞Å∞ HõeQÍ~°∞. |$Ǩτ^Œ^∞Œä x =Oâ◊OÖ’ ‰õΩâß„QÆ, |∞∞+¨É,íè ѨÙ+¨Ê"å<£, ã¨`º« Ç≤Ï`«, ã¨∞^è#Œ fi, [ǨïflÅ∞ ^Œ~ÚOKå~°∞. |$Ǩτ^Œ^∞Œè x =∞~˘HõÑÙ¨ „`«∞_»∞ [~åã¨O^è∞Œ _»∞. J`«x =Oâ◊„Hõ=∞OÖ’ ã¨ÇϨ ^Õ=, ™È=∂Ñ≤. J`«x Ѩل`«∞Öˇ#· „â◊√`«=O`«, cè=∞¿ã#, L„QÆ¿ã#, „â◊√`«¿ã#, [#"Õ∞[Ü«ÚÅ∞^Œƒù qOKå~°∞. ‰õΩ~°∞ =∞Ǩ~åA =∞~˘Hõ H˘_»∞HÔ #· [Ǩïflx #∞O_ç „Hõ=∞OQÍ ã¨∞~°^,Œä q^Œ∂~°^,Œä ™ê~°fiÉè∫=∞, [Ü«∞¿ã#,J=nè`,« JÜ«Ú`åÜ«Ú, J„HÀ^è#Œ , Jukä, |∞∞Hõ,Δ cè=∞¿ã#, kbѨ, „ѨfѨ =∞Ǩ~åAÅ∞^Œ~ÚOK«QÍ PÜ«∞#‰õΩ ^Õ"åÑ≤, â◊O`«#∞, ÉÏÇ≤ω¡ Ωõ Å∞^Œ~ÚOKå~°∞. ÉÏÇ≤ω¡ Ωõ x =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ ™È=∞^Œ`∞« _Î ∞» , Éè∂í i, Éè∂í i„â◊=ã¨∞_»∞, â◊Å∞_»∞ [x‡OKå~°∞. QÆOQÆ ^•fi~å â◊O`«#∞xH˜ =∞Ǩ„Ѩ`åѨ=O`«∞_»∞, ™êHΔÍ`«ûHõÅ ^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞ #QÆ∞ ^Õ=„=`«∞_»∞ (cè+μ¨ ‡_»∞) L^Œƒqù OKå_»∞. PÜ«∞<Õ ÉèÏ~°`^« âÕ ßxH˜ ~å[~Ú=ÙO>Ë K«i„`« QÆu =∞Oz "≥Ñ· Ù¨ =∞~°e=ÙO_Õk. HÍx â◊O`«#∞O_»∞ KÕã#≤ "≥∂ǨÏ[x`«"∞≥ #ÿ á⁄~°áê@∞ =Å¡ ^ÕâO◊ HõëêìÅ áêÖˇO· k. PÜ«∞# ã¨`º« =ux ÃÑO_®¡__» O» HÀã¨O DÜ«∞# Hõ~Àî ~° „|ǨχK«~º° nHõ#Δ ∞ KÕÑ\¨ Ïì_∞» . ã¨`º« =uH˜ JѨÊ\˜Hˆ Ѩ~åâ◊~° =∞ǨÏi¬ ^•fi~å q+¨μ‚ ã¨=∂#∞_≥#· "åºã¨=∞ǨÏi¬ [x‡OzÜ«Ú<åfl_»∞. P"≥∞H˜ â◊O`«#∞x ^•fi~å z„`åOQÆ^,Œ qz„`« g~°∞ºÅ∞ [xOKå~°∞. "å~°∞ U"À z#fl z#fl HÍ~°}ÏÅ =Å¡ ã¨O`å#O ÖˉΩõ O_®<Õ=∞~°}O˜ K«_O» `À "åºã¨=∞ǨÏi¬ ^Õ=~° <åºÜ«∞O =Å¡ ã¨`«º=u HÀ_»à◊§Ö’ JOaHõ‰õΩ ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∂, JOÉÏeHõ‰õΩ áêO_»∞~åE [x‡OKå~°∞. ^èŒ$`«~å„+¨μìxH˜ QÍO^è•i ^•fi~å ^Œ∞~Àº^èŒ# ^Œ∞âß≈ã¨<åk #∂~°∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∂, áêO_»∞~åAH˜ ‰õΩOu, =∂„kÜ«∞#∞ Ѩ`∞« flÅ ^•fi~å ^è~Œ ‡° ~å*Ïk ѨOK«áêO_»=ÙÅ∂ [xOKå~°∞. giH© KåÖÏ=∞Ok H˘_»∞‰õΩÖË Ñ¨Ù\Ïì~°∞ QÍh JO`å

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 333

Ü«Ú^ŒOú Ö’ áÈÜ«∂~°∞. J~°∞#˚ Ѩل`«∞_≥#· Jaè=∞#∞ºx H˘_»∞‰õΩ =∂„`«"∞Õ q∞yÖÏ_»∞. ѨiH©} Δ O˜ z# =Oâ◊OÖ’ xez# XˆH XHõ¯ xã¨∞QÆ∞ HÍ=Ù# J`«xfl 'ѨiH˜`Δ —ü J<åfl~°∞. J`«x H˘_»∞‰õΩ [#"Õ∞[Ü«Ú_»∞.(J#∞|O^èŒO –11)Ö’ K«∂_»O_ç. (J^蕺ܫ∂Å∞ – 139,140)

Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ ~å[=OâßÅ∞ K«O„^Œ=Oâ◊OÖ’ [#"Õ∞[Ü«Úx =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ â◊`åhHõ Jâ◊fi"Õ∞^èŒ ^Œ`,Ϋ Jkè™È=∞Hõ, Hõ$+¨,‚ Jx~°∞^Œ,ú L+¨,‚ z„`«~^° ,Œä â◊√z„^Œ^,Œä =$+≤=‚ ∂<£, ã¨∞¿+}, ã¨∞h^äHŒ ,õ #$K«‰ΩΔõ , =ÚYÉÏ}, "Õ∞^è•q, #$ѨO[Ü«∞, |$Ǩτ^Œ^,Œä ǨÏi, uQƇ, â◊`åhHõ, ã¨∞^•#Hõ, L^•#, JÇ≤Ïfl#~°, ^ŒO_»áê}˜, xq∞`«HÎ ,õ Hˆ =Δ ∞Hõ, â◊¥„^Œ‰Ωõ Å∞ ~å[ºO KÕâß~°∞. ~°∞„^Œ^Õ"å! WHΔÍfi‰õΩ =OjÜ«Ú_≥·# |$ǨÏ^ŒƒÅ∞x =Oâ◊áê~°OѨ~°º „Hõ=∞OÖ’ |$ǨÏ^ŒƒÅ∞_»∞, L~°∞HõÜ Δ ∞« , =`«û=ӺǨÏ, ã¨∂~°º, ã¨ÇϨ ^Õ=, |$ǨÏ^Œâfi◊ , ÉèÏ#∞~°^,Œä „ѨfK«º, „Ѩf`«H,õ =∞#∞^Õ=, ã¨∞#Hõ„Δ `«, H˜#fl~°, JO`«iHõHΔ ,õ ã¨∞=~°,‚ Hõ$`«l`ü, ^è•i‡Hõ, |$ǨÏ^£„ÉèÏ[, Hõ$`«O[Ü«∞, ^è#Œ O[Ü«∞, ã¨O[Ü«∞, âßHõº, â◊√^Àú^#Œ , ÉÏǨïÅ, ¿ã#l`ü, ‰õΩΔ „^ŒH,õ ã¨q∞„`«, ‰õΩ_»=, ã¨∞q∞„`«∞Å∞ ~å[ºáêÅ#O QÍqOKå~°∞. WHõ =∞QÆ^èŒ =Oâ◊OÖ’ „Hõ=∞OQÍ [~åã¨O^èŒ, ã¨Ç¨Ï^Õ=, ™È=∂Ñ≤, „â◊√`«„â◊=, JÜ«Ú`åÜ«Ú,#~°q∞„`«, ã¨∞Hõ„Δ `«, |ǨïHõ~‡° Hõ, „â◊√`«O[Ü«∞, ¿ã#l`ü, Éè∂í i, â◊√z, Hˆ =Δ ∞º, ã¨∞„=`«, ^è~Œ ‡° , â◊≈„â◊√Å, ^è$Œ _è¿» ã#, ã¨∞=∞u, ã¨∞|Å, h`«, ã¨`º« l`ü, qâ◊fil`ü, W+¨μO[Ü«ÚÅ∞ ѨiáêʼnõΩÅ~Ú<å~°∞. [~åã¨O^è∞Œ x Jã¨Å∞ ¿Ñ~°∞ |$Ǩτ^Œ^∞Œä _»∞ HÍ|\˜ì giH˜ ÉÏ~°›„^Œ^∞Œä Åx ¿Ñ~°∞. gi `«~∞° "å`« "åiÖ’ =ÚO^Œ∞ =ÚO^Œ∞ J^è~Œ ‡° O, â◊¥„^Œ`fi« O Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO\Ï~Ú. ™êHΔÍ`«∞Î J=ºÜ«Ú_≥#· <å~åÜ«∞}∞_Õ ã¨fi~åækÖ’HÍÅ#∞ ~°zOKå_»∞. PÜ«∞<Õ =¸_»∞ ¿Ñ~°`¡ À ã¨$+≤,ì ã≤u÷ , ÅÜ«∞Å#∞ QÍq™êÎ_∞» . „ѨàÜ ◊ ∞« O <≥q· ∞uÎH=õ ∞h, „áêHõ$`«=∞h, P`«ºOuHõ =∞h =¸_»∞ q^è•Å∞. „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅO =zÛ#ѨÙ_»∞ Éè∂í q∞ h\˜Ö’, h~°∞ `Õ[OÖ’, `Õ[O QÍeÖ’, QÍe xOyÖ’, xOy JǨÏOHÍ~°OÖ’, JǨÏOHÍ~°O |∞kúÖ’, |∞kú r"å`«‡Ö’, z=~°QÍ P r"å`«‡ J=ºHõΠѨ~„° |Ǩχ Ѩ~=° ∂`«‡Ö’ qb#"≥∞áÿ È`å~Ú. UHõ=∂„`« x`«∞º_® Ѩ~°„|Ǩχ XHõ¯_Õ. D =∞Ǩ~åAÅ∂, ™ê~°fiÉè∫=ÚÅ∂, K«„Hõ=~°∞ÅÎ ∂, Z=~°∂ âßâ◊fi`«∞Å∞ HÍÖË^∞Œ . HÍÖË~∞° . HÍ|\˜ì =∞x+≤ áêѨ Hõ~‡° H˜ ^Œ∂~°OQÍ Jq<åtÜ≥∞ÿ # ^è~Œ å‡xH˜ ^ŒQ~æÆ Q° Í rqOKåe. áêÑ≤ ™ê~°fiÉè∫=Ú_≥<· å ǨÏix KÕ~Ö° _Ë ∞» . ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»∞ x~°∞¿Ñ^ŒÜ∞ÿ≥ <å ǨÏix KÕ~∞° HÀQÆÅ_»∞. (J^蕺ܫ∞O –141)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 334

ÉèíQÆ=O`«∞x qaè#fl J=`å~åÅ Hõ^äŒ, Ѩu„=`å =∞Ǩ`«‡ºO – PMϺ<åÅ∞ ''"Õ^•k ^è~Œ å‡Å#∞ ~°HOΔ˜ K«_®xH˜ Pã¨∞s^è~Œ å‡xfl <åâ◊#O KÕÜ∞« _®xH© ã¨~fi° â◊HΘ =∞O`«∞_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ NǨÏi Z<Àfl J=`å~åÅ#∞ ^èiŒ Oz D ã¨∂~°ºK«O„^Œ =OâßÅ áêÅ# áÈ+¨}Å#∞ KÕâß_»∞. [#‡"Õ∞ ÖËx"å_»∞ =∞#HÀã¨O z=iH˜ KÕÑQ¨ Í#∂ `åÉËÅ∞ QÍ#∂ ѨÙ@ì=Åã≤ =zÛ<å "≥#∞HÍ_»Ö^Ë ∞Œ . Jx „|Ǩχ "åºã¨=∞ǨÏi¬H˜ q=iOK«™êQÍ_»x â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ =∞Ǩáœ~å}˜‰Ωõ _≥#· ã¨∂`« =∞ǨÏi¬H˜ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. ''P ™êfiq∞ =∞`åûº=`å~åxfl ^èiŒ Oz Ö’Hõ HõO@‰õΩ_≥#· ǨÏÜ«∞„w=Ù_»#∞ ^≥`· ∞« ºx ã¨OǨÏiOz "Õ^•Å#∞ =∞~°Å Éè∂í q∞ÃÑH· ˜ `≥zÛ =∞<åfi^Œ∞Å#∞ ~°HOΔ˜ Kå_»∞. H©~Δ ™° êQÆ~° =∞^ä#Œ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ö’HõÇÏ≤ `åxfl HÀi Pk‰õÄ~°‡"≥∞ÿ =∞O^Œ~° Ѩ~fi° `åxfl `«#=¸Ñ¨Ù# ^èiŒ Oz Éèií OKå_»∞. H©~Δ ™° êQÆ~O° #∞O_ç J=∞$`åxfl `Õ=_®xH©,„Ѩ*Ï~ÀQͺxfl HÍáê_»_®xH© `å<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ ^èŒ#fiO`«iÜ≥ÿ∞ ky=KåÛ_»∞. ã¨∞„â◊√`«∞xH˜ JëêìOQÆ Ñ¨~°ºO`«"≥∞ÿ# PÜ«Ú~ˆ fi^•xfl ‰õÄÅOHõ+O¨ QÍ É’kèOz J=`å~åxfl KåeOKå_»∞. ^Õ=`«Å#∞ `«xfl `«QÖÆ ãË ≤ J=∞$`«ÉÏè O_®xfl ZQÆ~ˆ ã¨∞‰õΩáÈ~Ú# ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞O_ç J=∞$`åhfl, Pq^èOŒ QÍ ^è~Œ å‡hfl HÍáê_»_®xH˜ P_»"+Õ O¨ ("≥∂Ç≤Ïx) "Õã≤ P@ÖÏ_»_®xH˜ ‰õÄ_® ã¨OHÀzOѨÖ^Ë ∞Œ . Hõ~∞° }ÏHõ~∞° _≥#· NǨÏi =~åǨ=`å~åxfl ^èiŒ Oz Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ x ã¨OǨÏiOz J`«xKÕ ã¨=Ú„^Œ Ѩu`«"∞≥ #ÿ Éè∂í q∞#∞^Œiú OKå_»∞. #$ã≤OǨ=`å~°"∞≥ uÎ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx ã¨OǨÏiOz "≥k· Hõ ^è~Œ å‡xfl xÅɡ\Ïì_∞» . `«~∞° "å`« [=∞^Œyfl ~ÚO@ Ѩ~â° √◊ ~å=ÚxQÍ #=`«iOz "≥Ú`«ÎO P~åº=~åÎxfl HõΔ„uÜ«∞=∞^•Ç¨ÏOHÍ~° Hõ|O^èŒ Ç¨Ï™êÎÅ#∞O_ç q_çÑ≤OKå_»∞. nxHÍÜ«∞# W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ =∂~°∞¡ ^Õâ◊=∞O`«\Ï HõÅÜ«∞kiQÍ_»∞. JǨÏOHÍ~°O`À Hõ#∞flq∞#∞fl QÍ#‰õΩO_® =~°„Ѩ™ê^ŒO`À =∞^Œ"∞≥ H˜¯ áÈ~Ú# "Õ~ÚKÕ`∞« Å HÍ~°gÎ ~åº~°∞#˚ ∞x ‰õÄ_® ã¨OǨÏiOz XHõ Q˘Ñ¨Ê Ü«∞*Ï˝xfl KÕã≤ JO^Œ∞Ö’ "≥Ú`«OÎ Éè∂í q∞x Hõâº◊ Ѩ =∞ǨÏi¬H˜ ^•#O KÕã≤ =∞¿ÇÏO„^Œyi ÃÑH· ˜ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∞¨ H˘#∞@‰õΩ "≥_e» áÈÜ«∂_»∞. `«~∞° "å`« ~å=∞, ÅHõ;}, Éè~í `° ,« â◊„`«∞Ѷڨ flÅ ã¨fi~°∂ѨOÖ’ ^Œâ~◊ ^° ∞Œä x ~ÚO@ NǨÏi J=`«iOKå_»∞. Ñ≤`«$"åHõºáêÅ#, ã¨`«ºÑ¨~å„Hõ=∞O, ^Œ∞+¨ìã¨OǨ~°O =Ú#flQÆ∞ P^Œ~≈° ÅHõ} Δ ÏʼnõΩ PÅ"åÅ"≥∞#ÿ N~å=Ú_»∞ =∞~åº^ŒÑÙ¨ ~°∞ëÈ`«=Î Ú_≥ÖÏ =ÙO_®Ö’ `«# r=#Ü«∂#"Õ∞ L^•Ç¨Ï~°}QÍ rqOz =∂#=*ÏuH˜ K«∂Ñ≤OKå_»∞. ~å=}Ïk Ö’HõHOõ @‰õΩÅ #∞O_ç *Ïux ~°HOΔ˜ Kå_»∞. `«O„_ç =∂@ "Õ∞~°‰Ωõ Ѩ^∞Œ <åÅ∞ˆQO_»∞¡ J_»=ÙÅÖ’ W_»∞=ÚÅ∞ Ѩ_ç „`≥Ö· ’HõºÑ¨ÓAº_≥· =∞~°e =zÛ Ñ¨\Ïìa+è ‰≤ Ωõ _Î ·≥ ^Õ=`«Å#∞, |∞∞+¨μÅ#∞,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 335

„ÉÏǨχ}∞Å#∞, „Ѩ[Å#∞, P#O^Œ™êQÆ~°OÖ’ FÖÖÏ_çOKå_»∞. Jâ◊fi"Õ∞^è•k Z<Àfl Ü«∞*Ï˝Å#∞ KÕã≤ "≥k· Hõ ^è~Œ å‡xfl xÅɡ\Ïì_∞» . ã‘`H« ˜ ‰õÄ_® JO`« Q˘Ñ¨Ê`«#=¸ LOk. ~å=∞Hõ^#Œä ∞ ã‘`åK«i`«=∞#fl"å~°∂ L<åfl~°∞. P"≥∞ JO`« Q˘Ñ¨Ê Ѩu„=`«. WѨÙ_»∞ Ѩu„=`å=∂Ǩ`出xfl qxÑ≤™êÎ#∞. „áêp# HÍÅOÖ’ „Ѩuëêª# ѨÙ~°OÖ’ H“t‰õΩ_»x XHõ ‰õΩ+¨μì ~ÀyÜ≥ÿ∞# „ÉÏǨχ}∞_»∞O_Õ"å_»∞. J`«x Ѩufl J`«xx ^≥=· ã¨=∂#OQÍ K«∂ã¨∞‰õΩO@∂ „¿Ñ=∞`À ÉèHí QΘ Í, J`«xH˜ ã¨~ÀfiѨKå~åÅ∂ KÕã∂¨ Î J`«xHˆ =∂„`«=¸ J™œHõ~º° O HõÅ∞QƉΩõ O_® ¿ãqã¨∞OÎ _Õk. J~Ú<å J^Õq∞ Hõ~‡° Ü≥∂QÍx P Ѩu P"≥∞<˘Hõ =∞Oz =∂>ˇÿ<å P_»HõáÈQÍ P"≥∞ÃÑ· qã¨∞H˘¯<Õ"å_»∞, HÀÑ≤OKÕ"å_»∞, HÀ~°~åx HÀiHõÅ∞ HÀˆ~"å_»∞. XHõ<å_»`_« ∞» "Õâߺ ã¨OѨ~¯° =Ú#∞ "åOzèOKå_»∞. P"≥∞ ÉÏQÍ pHõ\ ˜ Ѩ_<ç åHõ J`«xx Éè∞í *ÏÅÃÑ· <≥`∞« ‰Î Ωõ x, `«y#O`« ^è<Œ åxfl ‰õÄ_® Ѩ@∞ìH˘x "Õâº◊ WO\˜"Ñ·≥ Ù¨ áÈ™êyOk. ^•iÖ’ <˘Hõ ‰õÄ_»eÖ’ `«Ñ¨ã‘fi, =∞Ǩ`«∞‡_»∂<≥·# =∂~°¯O_ÕÜ«∞ =∞ǨÏi¬★ H˘~°`"« Ü Õ ∞« |_ç=Ù<åfl_»∞. PÜ«∞# â◊s~°OÖ’ kQÆ|_ç# ֒ǨÏѨ٠â◊O‰õΩ=Ù =Å¡ HõeQˆ ^Œ∞ã¨ûǨÏ"Õ^#Œ `≥eÜ«∞‰õΩO_® ã¨=∂kèQ`Æ ∞« _≥· =Ù<åfl_»∞. pHõ\ Ö˜ ’ Hõ#|_»Hõ D Ѩu„=`« PÜ«∞# ѨH¯õ #∞O_Õ "≥à§◊ _»O`À P"≥∞ Éè~í ΰ HÍÅ∞ P =∞ǨÏi¬H˜ `«ye PÜ«∞# ã¨=∂kè ÉèQí flÆ "≥∞Oÿ k. "≥O@<Õ Éèií OѨ~åx <˘Ñ≤Ê PÜ«∞##∞ qǨÏfiÅ∞x KÕÜ∞« _»O`À WHõ `«@∞ìHÀÖËHõ `«#H˜ `«ye# HÍÅ∞ Z=_ç^À "å_»∞ ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« O HÍQÍ<Õ =∞~°}™˜ êÎ_x» â◊ÑO≤ Kå_»∞. P Ѩu„=`«‰Ωõ `«# Éè~í ΰ ã¨~^° •QÍ HÍÅ∞ TѨÙ`«∂ L<åfl_»h, Jk Z=~À =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙxH˜ `«ye â◊Ñ≤OKå_»h `≥eÜ«∞QÍ<Õ `«# ^À+¨O ÖˉõΩO_®<Õ `«#H˜ "≥·^èŒ=ºO HõÅQÆ_»O J<åºÜ«∞=∞h, HÍ|\˜ì WHõ ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~ÚOK«<Õ ‰õÄ_»^hŒ âßã≤OzOk. P"≥∞ Ü≥ÚHõ¯ áêu„=`«º=∞Ç≤Ï=∞ =Å¡ P ~å[ºOÖ’<Õ HÍHõ ZHõ¯_® ‰õÄ_® ã¨∂~°∞º_»∞^Œ~ÚOK«Ö^Ë ∞Œ . ^•x`À „ѨÑO¨ K«O JÅ¡HÖõ ’¡Å"≥∞áÿ È~ÚOk. ÉèÜ í ∞« cè`∞« Öˇ#· ^Õ=`«Å∞ „|Ǩχ^Õ=Ùx â◊~}° ∞*ÁKåÛ~°∞. PÜ«∞# XHõ =∞ǨѨu„=`«#∞ âßOuOѨKÕ¿ã â◊H˜Î P"≥∞‰õΩ QÆ∞~°∞`«∞Å∞º~åÖˇ·# Ѩ~°=∞ Ѩu„=`«ˆH =ÙO@∞O^Œx K≥Ñ≤Ê "å~°O^Œih áÈ~Ú J„u =∞Ǩ=Úx ѨuflÜ≥∞ÿ # J#ã¨∂Ü«∞#∞ „áêi÷OK«∞=∞x ã¨∂zOKå_»∞. =∞Ǩ`«Ñ㨠fi≤ xÜ≥∞ÿ # J#ã¨∂Ü«∞ ^Õ=`«Å#∞ Hõ~∞° }˜Oz P „ÉÏǨχ} Ѩuflx ~åqOz P"≥∞ Éè~í ‰Î° Ωõ PÜ«Ú~å~ÀQͺÅ#∞ „Ѩ™êkOz ã¨∂~°∞º_»∞ ^Œ~ÚOKÕ U~åÊ@∞ KÕãO≤ k. WO`«\ ˜ Ѩu„=`Õ ã‘`« ‰õÄ_®. (J^蕺ܫ∞O –142) ★

P Ѩu„=`« ¿Ñ~°∞ ã¨∞=∞u. P =∞Ǩ=Úx¿Ñ~°∞ q∞QÆ`å Jxfl KÀ\Ï¡ =∂O_»=Ùº_»<Õ =ÙOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 336

~å=∂Ü«∞}Hõ^äŒ ~å=∂Ü«∞}ÏxˆH ã‘`å K«i`«=∞<Õ ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® =ÙOk. P"≥∞ K«i„`«#∞ q#flO`« =∂„`å#<Õ Jxfl áêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x <åaèH=õ ∞ÅO #∞O_ç „|Ǩχ, PÜ«∞# #∞O_ç =∞sz, JÖÏ Ñ¨~O° Ѩ~Q° Í Hõâº◊ ѨÙ_»∞, ã¨∂~°∞º_»∞, "≥=· ã¨fi`«=∞#∞=Ù, WHΔÍfi‰õΩ=Ù PÜ«∞# =Oâ◊OÖ’ ~°ÑÚ¨¶ =∞Ǩ~åA, J[=∞Ǩ~åA, ^Œâ~◊ ^° ∞Œä _»∞ [x‡OKå~°x `≥Å∞ã¨∞ Hõ^•! PÜ«∞#‰õΩ =∞Ǩ |Å=O`«∞Å∞ Ѩ~å„Hõ=∞âßÅ∞~°∞<≥#· ~å=∞ Éè~í `° « ÅHõ;} â◊„`«∞Ѷڨ flÅ∞ <À=Ú Ñ¶Å¨ =ÚÖˇ· HõeQÍ~°∞. N~å=Ú_»∞ q+¨μ"‚ #Õ x K≥áêÎ~∞° . ǨÏi J=`å~åÅÖ’ ã¨OѨÓ~°‚ =∂#= rq`åxfl QÆ_Ñç ≤ =∂#=*ÏuH˜, ‰õΩ@∞O|=º=㨉÷ Ωõ „ѨÑO¨ K«OÖ’<Õ P^Œ~≈° OQÍ xÅz#k N~å=∂ =`å~°=Ú. =ã≤+,ª¨ Éè~í ^° •fi[, qâßfiq∞„`« =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ N~å=Úx ã¨~fi° q^•º qâß~°^∞Œ x, ã¨HÅõ HõàÏ=Å¡É∞íè x QÍqOKå~°∞. PÜ«∞# Hõ#fl Q˘Ñ¨Êg~°∞_»∞ HÍx PÜ«∞#`À ã¨=∂#∞_≥#· g~°∞_»∞ QÍx K«i„`«Ö’ ÖË~∞° . qâßfiq∞„`«∞x Ü«∂QÆ=Ú#∞ HÍK«∞@Ö’ ÉèÏQÆOQÍ N~å=Ú_»∞ `å@‰õ#∞ =kèOKå_»∞. ã¨∞ÉÏǨïx ‰õÄ_® =kèOKå_»∞. =∂sK«∞_»∂ JѨC_Õ Kå"åe HÍx JÖÏ HÍHõáÈ=_»O ^≥=· ã¨OHõÅÊO. [#‰õΩxO@ #∞#fl t=^è#Œ ∞=Ù#∞ qéz ã‘`#« ∞ KÕÑ\¨ ì˜ HõàϺ} ~å=Ú_≥#· N~å=Ú_»∞ ÅHõ;} Ti‡à◊, Éè~í `° « =∂O_»q, â◊„`«∞Ѷ∞¨ fl– „â◊√`«Hi© Î [O@Å`À ã¨Ç¨ JÜ≥∂^躌 ‰õΩ uiy =KåÛ_»∞. „Ѩ[ÅÖ’, „Ѩ[Å`À Hõeã≤ HõÅÜ«∞ k~°∞QÆ∞`«∂ xëê^Œ∞_≥#· QÆ∞Ǩïx`À ‰õÄ_» ¿ãflǨÏO KÕã≤ JO^Œi =∞#ã¨∞ÅÖ’#∂P^Œ~≈° Hõ„Δ uÜ«∞Ѩل`«∞xQÍ xeKå_»∞. Éè~í `° ∞« _»∞ â◊„`«∞Ѷڨ flx`À Hõeã≤ `«# "Õ∞#=∂=∞Å ~å*ϺxH˜ "≥àϧ_»∞. ã¨iQÍæ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ ^Œâ~◊ ^° ∞Œä _»∞ N~å=Úx Ѩ\Ïìa+è ‰≤ Ωõ xÎ KÕÜ∞« ã¨OHõeÊOKå_»∞. ( J#∞|O^èOŒ -13Ö’ K«∂_»O_ç) HÔ H· õ nx HõOwHõiOѨHáõ ÈQÍ `«#HÍÜ«∞# WzÛ# =~åÅ#∞ WѨÙ_»∞ HÀ~°∞‰õΩOk. ~å=Úx Ѩ^∞Œ <åÅ∞ˆQ_»∞Å∞ J_»qH˜ ѨOѨ=∞Ok. Éè~í `° ∞« xH˜ Ѩ\Ïìa¿è +HõO KÕÜ∞« =∞Ok. ^Œâ~◊ ^° ∞Œä _»∞ =∂@ `«Ñʨ ÖËHõ „=∂#Ê_çáÈQÍ N~å=Ú_»∞ =zÛ q+¨Ü∞« O `≥Å∞ã¨∞‰õΩx `«O„_ç áê^•Å‰õΩ #=∞㨯iOz J_»=ÙÅ"≥·Ñ¨Ù "≥_»eáÈQÍ =∞ǨѨu„=`« ã‘`,« *’_»∞ q_»x Ãã^· À_»∞ ÅHõ;}∞_»∞ PÜ«∞# "≥O@ #O\˜ "≥àϧ~°∞. z„`«‰Äõ @OÖ’ LO_»™êQÍ~°∞. JÜ≥∂^躌 Ö’ N~å=∞ qÜ≥∂QÍxfl `«@∞ìHÀÖËHõ ^Œâ~◊ ^° ∞Œä _»∞ =∞~°}O˜ Kå_»∞. "Õ∞#=∂=∞ Ü«Ú^ä•l`«∞Î xO\˜#∞O_ç =∞~°e =zÛ# Éèí~°`«∞_»∞ q∞H˜¯eQÍ ^Œ∞ódOz `«# `«e¡x

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 337

JaèâO◊ ã≤Oz ~å=Úx =∞~°Å∞ÛH˘x ~å=_®xH˜ J_»qH˜ "≥àϧ_»∞ HÍx ~å=Ú_»∞ ~åÖË^∞Œ . JѨÙ_»∞ Éè~í `° ∞« _»∞ J#flQÍiH˜ |^Œ∞Å∞ PÜ«∞# áê^Œ∞HõÅ#∞ ã≤OǨã¨#OÃÑ· ÃÑ@∞ì‰Ωõ x `å#∞ ‰õÄ_» =#"åã≤ÖψQ rqã¨∂Î ~å[º=º=Ǩ~åÅ#∞ K«H¯õ ɡ_∞» `«∂ J#flQÍi PQÆ=∞#O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î =ÙO_çáÈÜ«∂_»∞. J`«_»∞ JÜ≥∂^茺֒ J_»∞QÆ∞ÃÑ@ìÖË^Œ∞. #Ok„QÍ=∞OÖ’<Õ =ÙO_çáÈÜ«∂_»∞. N~å=Ú_»∞ z„`«‰õÄ\Ïxfl =ke =Ú<庄â◊=∂Å#∞ ^Œi≈OK«∞‰õΩO@∂ J„u, ã¨∞fHõΔ ,‚ JQÆãΨ fi =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ #=∞㨯iOz "åi Pj~åfi^•Å#∞ QÔ H· ˘x ^ŒO_» HÍ~°}ºOÖ’ Ѩ~â‚° ßÅ#∞ xi‡OK«∞‰õΩx x=ã≤OK«™êQÍ_»∞. JHõ¯_çH˜ #~°ÉHíè HΔõ Ü ˜ ∞ÿ≥ # â◊¥~°Ê}YÜ«∞#∞ ~åHõãΔ ≤ ~åQÍ N~å=Ú_®"≥∞ =Ú‰õΩ¯K≥=ÙÅ#∞ HÀ~ÚOKå_»∞. J"≥∞ Q˘Å∞¡# ÜÕ∞_»∞ã¨∂Î "≥o§ `«# ÉO^è∞Œ =ÙÖˇ#· Y~°^∂Œ +¨}, „ut~åk Ѩ^∞Œ <åÅ∞QÆ∞ "ÕÅ =∞Ok ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ Ô~K«ÛQ˘\˜ì N~å=ÚxÃÑ·H˜ Lã≤H˘eÊOk. "å~°O`å ÃÑÅ∞¡# Q˘Ñ¨Ê ǨÏ_®=Ù_ç KÕã¨∂Î PÜ«∞#ÃÑ· Ѩ_®¤~∞° . HÍx ~å=∞ÉÏQÍyfl tYÖ’¡ â◊ÅÉèÏÖÏ¡QÆ =∂_ç áÈÜ«∂~°∞. XHõ¯_»∂ q∞QÆÅÖË^∞Œ . ^•O`À â◊¥~°Ê}Y `«# Ü«∞#flÜ«Ú, ÅOˆHâ◊fi~°∞_»∞ <≥#· ~å=}Ïã¨∞~°∞xH˜ `«# |_»»¤ Ѩ#fl=ÚÅ#∂, Y~°^∂Œ +¨}Ï^Œ∞Å#∞ =∞$uh qÅÑ≤ã∂¨ Î q=iã¨∂<Î Õ ã‘`« Ü≥ÚHõ¯ JuÖ’Hõ ™œO^Œ~åºxfl ‰õÄ_® =i‚Oz K≥ÑÊ≤ Ok. J`«_˘Hõ Ѩ^HŒä Oõ „ѨHÍ~°O ã‘`åѨÇϨ ~°}Ïx H˘_ç QÆ\Ïì_∞» . =ÚO^Œ∞QÍ =∂Ü«∞Å=∂i =∂sK«∞_»∞ |OQÍ~°∞ ÖË_Qç Í =∂i ã‘`<« å Hõi¬OK«QÍ P"≥∞ HÀiHõ "Õ∞~°‰Ωõ N~å=Ú_»∞ ^•xx Ѩ\ ì˜ `≥K∞« Û@‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞ HÍx H˘O`«¿ãѨ\ H˜ ˜ FÑ≤Hõ #tOz ^•xÃÑ· ÉÏ}„ѨÜ∂≥ QÆO QÍqOK«QÍ P ^≥|ƒ `«QÅÆ QÍ<Õ =∂sK«∞_»∞ ~å=Úx Q˘O`«∞`À Ѩ~=° ∞ÉÏ^è•Hõ~O° QÍ 'Ǩ ã‘`å Ǩ ÅHõ;}Ï— Jx Kå=ÙˆHHõ ÃÑ\˜áì ÈÜ«∂_»∞. ã‘`« ÉèÜ í ∞« Ѩ_áç È~Ú ÅHõ;}∞x ѨOÑ≤OK«QÍ J^Õ J^Œ#∞QÍ ~å=}∞_»∞ ã¨<åºã≤ "Õ+O¨ Ö’ =zÛ ã‘`#« ∞ JѨÇϨ iOz ÅOHõ‰Ωõ Q˘xáÈÜ«∂_»∞. ^•iÖ’ ^Œâ~◊ ^° Œä q∞„`«∞_≥#· [\ÏÜ«Ú=Ù J_»∞Ѥ _¨ Q» Í J`«xx <ÕʼnõÄÖÏÛ_»∞. ~å=∞ÅHõ;}∞Å∞ "≥#∞Hõ‰Ωõ =KÕÛã¨iH˜ Ѩ~â‚° ßÅ â◊¥#ºOQÍ =ÙOk. J`«ºO`« ^Œ∞ó d`«∞_≥· ‰õÄ_® ~å=Ú_»∞ Hõ~°Î"åºxfl =∞~°∞=ÖË^Œ∞. ã‘`å<Õfi+¨}Ö’ Ѩ_®¤_»∞. ~å=}∞x *Ï_»Å#∞, <ÕÅÃÑ· |_ç#O`« "Õ∞~°, "≥`∞« ‰õΩ`«∂ áÈQÍ "åxKÕ <ÕʼnõÄÅÛ|_ç# [\ÏÜ«Ú=Ù H˘# =ÓÑ≤i g∞^Œ =ÙO_ç HõxÑ≤OKå_»∞. J`«_∞» ã‘`« <≥=~À ^•#=Ù_»ÑǨ Ϩ iOz ^ŒH} Δ˜ kâ◊ "≥Ñ· Ù¨ ™êyáÈÜ«∂_»x K≥ÑÊ≤ N~å=Úx KÕ`∞« Ö’¡<Õ =∞~°}O˜ Kå_»∞. ~å=Ú_»∞ `«#‰õΩ Ñ≤`$« ã¨=∂#∞_≥#· [\ÏÜ«Ú=ÙH˜ JO`«º„H˜Ü∞« Å∞ QÍqOz ^ŒH} Δ˜ kâ◊"Ñ·≥ Ù¨ ã‘`#« ∞ "≥`∞« ‰õΩ`«∂ "≥àϧ_»∞.^•iÖ’ PÜ«∞#H˜ ã¨∞„w=Ùx`À ã¨Okè ‰õΩkiOk. "åex K«OÑ≤ ã¨∞„w=Ùx ~åA#∞ KÕâß_»∞. "å#ÅHÍÅO ~å=_»O`À P HÍÅ=∞O`å |∞∞+¨º=¸HõOÃÑ<· Õ QÆ_áç ê_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 338

"å#Å∞ Hõ_»=Ú@ìQÍ<Õ ã¨∞„w=Ù_»∞ Ѩ~°fi`åHÍ~°∞Öˇ·# JO`Õ L`åûǨÏO ‰õÄ_® HõÅ"åÔ~#· `«# "å#~°Ü∂≥ ^è∞Œ Å#∞ ã‘`#« ∞ "≥^‰Œ Ωõ @ÔH· #Å∞kâ◊ʼnõÄ Ñ¨OÑ≤OKå_»∞. ^ŒH} Δ˜ kâ◊"Ñ·≥ Ù¨ JOQÆ^∞Œ _»∞, PO[<ÕÜÚ« _»∞, *ÏO|=O`«∞_»∞ =Ú#flQÆ∞ =∞ǨÜ≥∂^è∞Œ Å∞ "≥àϧ~°∞. z=iH˜ ™êQÆ~f° ~åxfl KÕi Pâ◊Åhfl PqÔ~á· ÈÜ«∂Ü«∞h `å=Ú "≥#∞Hõ‰Ωõ =∞~°e N~å=Úx =∞iO`« ÉÏkèOK«∞@ Hõ<åfl [\ÏÜ«Ú=Ù =Öˇ PÜ«∞# HÍ~°º ™ê^è#Œ Ö’ =∞~°}O˜ K«∞>Ë "Õ∞Åx x~åâßѨÓi`« "å‰õΩ¯Å#∞ "≥ÖÏ~°∞ÛK«∞O_»QÍ *\ÏÜ«Ú=Ù ™È^Œ~∞° _≥#· ã¨Oáêu gi =∂@Å#∞ qx ÉÏ^èÅŒ #∞ QÆx q+¨Ü∞« O Hõ#∞Q˘x ã‘`« *Ï_»#∞ `≥eáê_»∞. Hõ_e» H˜ P=Å QÆÅ ÅOHõÖ’ ã‘`« ~å=}∞x K≥éÖ’ =Ù#fl^Œx K≥áêÊ_»∞. HõÑ≤ „âı+¨μª_≥·# g~åO[<ÕÜ«Ú_»∞ "≥O@<Õ ÅOѶ≤∞Oz â◊`«Ü≥∂[# qã¨Î $u QÆÅ ã¨=Ú„^•xfl ^•\˜ ÅOHõÖ’ Jâ’Hõ=#OÖ’ =Ù#fl ã‘`#« ∞ ^Œi≈OKå_»∞. ã¨fiÜ«∞OQÍ ~å=}∞_Õ =zÛ P"≥∞ÃÑ· `«#‰õΩ QÆÅ J"åº[ „¿Ñ=∞#∞ „ѨH\õ O˜ K«_O» ,=ÚÖ’¡HÍňH 㨄=∂l˝x KÕ™êÎ#x „Ѩ֒ÉèÃí Ñ@ì_O» , `«# HÀiHõ#∞ f~°Ûx ѨHOΔõ Ö’ K«O¿Ñ™êÎ#x ÉèÜ í ∞« ÃÑ@ì_O» K«∂âß_»∞. ã‘`« ^ÕxH© ÖÁOQÆHõ ã≤~÷ O° QÍ `å#∞ ~å=Úx `«Ñʨ =∞~˘Hõ ѨÙ~°∞+¨μx =iOK«#x K≥Ñʨ _»O, JO`«\ ˜ ÅOˆHâ◊fi~°∞h QÆ_á¤ç ÈK«H#õ fl Ç‘Ï#OQÍ K«∂ã≤ =∂\Ï¡__» O» ‰õÄ_® K«∂âß_»∞. D qâ◊fiOÖ’<Õ ã‘`#« ∞ q∞Oz# Ѩ~=° ∞Ѩu„=`« ÖË^xŒ „QÆÇÏ≤ OKå_»∞. <À\˜H˜ =zÛ# ^≥Å¡ ѨeH˜ ~å=}∞_»∞ áÈ~Ú# "≥#∞Hõ Jâ’Hõ=#OÖ’ â’Hõ ã¨O`«ÑÜ Î¨ ∞ÿ≥ xÅz# ã‘`#« ∞ PO[<ÕÜÚ« _»∞ "≥∞Å¡QÍ ã¨g∞Ñ≤Oz N~å=∞ã¨∞uÎ x QÍ#O KÕã≤ P"≥∞ HÍã¨Î ‰õΩ^Œ∞@Ѩ_Q» Í<Õ N~å=Úx „"Õe LOQÆ~åxfl P"≥∞ H˜zÛ `å#∞ ~å=∞^Œ∂`«#x q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. P"≥∞‰õΩ ^è≥·~°ºO K≥Ñ≤Ê P"≥∞ „Ѩ™êkOz# K«∂_®=∞}˜x ÔQ·H˘x |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. ã‘`« xÅz# „áêO`åxfl =∂„`«O Hˆ =Δ ∞OQÍ =ÙOz q∞QÆ`å Jâ’Hõ =<å#flO`«\ h˜ ^èfiŒ Oã¨O KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. ~å=}∞x Ããx· ‰õΩÅ∞ `«##∞ Ѩ@Éì ’`Õ ~å=}Ѩل`«∞_»∞ JHõ‰Δ Ωõ =∂~°∞x`À ã¨Ç¨ H˘xfl "ÕÅ =∞Okx ã¨OǨÏiOz# PO[<ÕÜÚ« _»∞ WO„^Œl`ü a~°∞^•OH˜ `«∞_≥#· "Õ∞Ѷ∞¨ <å^ä∞Œ x „|Ǩ‡„™êÎxH˜ =∂„`«O Hõ@∞ì|_®¤_∞» .(Jn „|Ǩχ^Õ=Ùx H˜zÛ# =∂@#∞ xÅɡ@∞ìH˘#∞@ˆH) ~å=}∞x H˘Å∞=ÙÖ’ U=∂„`«=¸ ÉèÜ í ∞« Ѩ_‰» Ωõ O_® J`«xHÔ ^Œ∞~°∞QÍ xÅz ã‘`=« ∞‡#∞ ™ê^Œ~O° QÍ Q˘xáÈ~Ú ~å=∞Ü«∞º HõiÊOz PÜ«∞# â◊~} ° ∞*ÁK«∞Û=∞x Ç≤Ï`«=Ù K≥áêÊ_»∞. ~å=}∞_® "Õ^=Œ Ú =O\˜ "åHõº=Ú#∞ áê\˜OѨHáõ ÈQÍ Ñ¨~=° ∞ ‰õΩÑ≤`∞« _≥· PO[<ÕÜÚ« x `ÀHõH˜ xѨÊ\˜Oz K«OáêÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞. HÍx =∞$`«∞ºO[Ü«Ú_≥#· PO[<ÕÜ∞« ™êfiq∞ P "åÖÏyfl `À<Õ ÅOHõ‰Ωõ xѨÊO\˜Oz =∞~°Å [Åkèx ÅOѶ∞≤ Oz ~å=Úx áê^•Å Hõ_» "åeáÈÜ«∂_»∞. (D q^èOŒ QÍ N~å=∞|O@∞ ã‘`#« ∞ K«∂z ~°=∞‡O>Ë ÅOHõ#∞ HÍeÛ =KåÛ_»∞) ã‘`« K«∂_®=∞}˜x ~å=ÚxH˜ ã¨=∞iÊOKå_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 339

`«~°∞"å`« ã¨∞„w=, JO[<åã¨∞`«, JOQÆ^Œ, ÅHõ;}Ïk Ѩi"å~° ã¨"Õ∞`«OQÍ N~å=Ú_»∞ ™êQÆ~f° ~åxfl KÕ~∞° H˘x #Å∞x ^•fi~å ã¨=Ú„^ŒOÃÑ· ¿ã`«∞=Ù#∞ xi‡Oz P=e X_»∞#¤ ∞ KÕ~∞° H˘x JHõ¯_ç ã¨∞"ÕŠѨ~fi° `«O ÃÑ· q_çk KÕã≤ JHõ¯_ç#∞O_ç ÅOHÍѨÙ~åxfl gH˜OΔ Kå_»∞. qcè+} ¨ ∞_»∞ ~å=Úx â◊~} ° ∞*ÁKåÛ_»∞. `«~∞° "å`« hÅ, JOQÆ^,Œ #ÖÏk =ÚYº "å#~°∞Å`À, ^è∂Œ „=∂Hõ,Δ gˆ~O„^Œ, |∞∞HõÑΔ u¨ *ÏO|=O`åk =ÚYº g~°∞Å`À,ã¨∞„w=, PO[<ÕÜ«∂k =~° Ѩ~å„Hõ=ÚÅ`À HõÅã≤ ~å=∞ÅHõ;}∞Å∞ ÅOHÍ Ãã#· º=Ú#∞ ã¨~fi° <åâ◊#O KÕÜ∞« ™êQÍ~°∞.qâßÅ â◊s~°∞Öˇ· #Å¡x ÃÑ#∞Q˘O_»Å=Å #∞#fl ZO^Œ~À ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ gi KÕuÖ’ =∞\˜ì HõiÑ≤OKå~°∞. ^Õ=`«Å<Õ QÆ_Q» _Æ » =}H˜Oz#, |Åg~°Ñ~¨ å„Hõ=∞ ™êǨÏ㨠ã¨OѨ#∞flÖˇ#· q^Œ∞ºl˚ÇϨ fi, ^è∂Œ „=∂Hõ,Δ ^Õ"åO`«H,õ #~åO`«H,õ =∞Ǩϟ^Œ~,° =∞Ǩáê~°≈fi, =∞Ǩ|Å, JuHÍÜ«∞, ‰õΩOÉè,í x‰õΩOÉè,í =∞`«,Î =∞Hõ~åHõ,Δ JHõOѨ#, „ѨÇϨ ã¨,Î L#‡`«,Î ‰õΩOÉèHí ~õ ,‚° "Õ∞Ѷ∞¨ <å^ä∞Œ Å`À ‰õÄ_ç# "≥Ú`«OÎ ~å=} Ѩi"å~åxfl HÍ~°}[#∞‡Öˇ#· ~å=∞ÅHõ;}∞Å∞ `«=∞ k=º â◊„™êÎG q^•º <≥Ñ· Ù¨ }˜ g∞~°QÍ Ü«∞=∞ѨÙiH˜ ѨOÑ≤OKå~°∞. z=~°QÍ N~å=Ú_»∞ ^ŒfiO^ŒfiÜ«Ú^ŒOú Ö’ Ö’HõHOõ @‰õΩ_≥#· ~å=}∞x ã¨OǨÏiOKå_»∞. `«~∞° "å`« ã‘`« áêu„=`åºxfl Jyfl^Õ=Ùx ™êH˜QΔ Í Ö’HÍxH˜ x~°∂Ñ≤Oz ѨÙ+¨ÊHõ q=∂#OÃÑ· JÜ≥∂^茺‰õΩ =∞~°e=zÛ Ñ¨\Ïìaè~å=Ú_»Ü«∂º_»∞.„Ѩ[Å#∞ Hõ#fla_»¤Å#∞ =Öˇ K«∂ã¨∞ ‰õΩ<åfl_»∞. Ѩk Jâ◊fi"Õ∞^èŒÜ«∂QÍÅ∞ KÕã≤, QÆÜ«∞f~°÷OÖ’ Ñ≤`«~°∞ʼnõΩ `«~°Ê}ÏezÛ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ qaè#fl „ѨHÍ~åÅ ^•<åezÛ ^Õ=`«Å#∞, Ñ≤`«~°∞Å#∞, „Ѩ[Å#∞ ã¨O„Ñ‘`∞« Å#∞ KÕã∂¨ ΠѨ^HŒ ˘O_»∞ "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ ~å[ºáêÅ#O KÕâß_»∞. UHÍ^Œâ◊ ã¨ÇϨ „™ê}˜ ~å"≥∂ ~å[º=∞ HÍ~°Ü∞« `ü I (PKå~°.. 143/50) ~å=ÚxH˜ `«y# ѨuflQÍ H˘xflKÀ@¡ PÜ«∞#Hõ#fl Q˘Ñ¨Ê jÅ ã¨fiÉèÏ"åxfl Hõ#|éz# =∞Ǩ^ÕqQÍ ã‘`« D<å\˜H© Ѩu„=`å uÅHõOQÍ Ö’‰õΩÅKÕ`« ѨÓ[ÅO^Œ∞‰õΩO\’Ok. Éè~í `° ∞« _»∞ â‹Å· ∂+¨ <å=∞‰õΩ_»∞, Ö’Hõ HõO@‰õΩ_»∞<≥#· QÆO^è~Œ ∞° fix ã¨OǨÏiOKå_»∞. â◊„`«∞Ѷڨ fl_»∞ Å=}Ïã¨∞~°∞x K«OÑ≤ „Ѩ[Å#∞ HÍáê_®_»∞. `«~∞° "å`« D #Å∞QÆ∞~°∞ ™È^Œ~∞° Å∂ JQÆ™êκk =Ú#∞Å `«áÈ=<åʼnõΩáÈ~Ú "åix `«$Ñ≤QÎ Í ¿ãqOK«∞H˘x "åi ^•fi~å ^è~Œ å‡Å#∂, ~åHõãΔ ¨ K«i„`«Å#∂ `≥Å∞ã¨∞H˘x, `«=∞ "å~°ã∞¨ Å#∞ ‰õÄ_® `«=∞O`« "åixQÍ KÕã≤ J=`å~°O KåeOKå~°∞. (J^蕺ܫ∞O –143)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 340

„Ѩ`ÕºHÍ#∞|O^èŒO (H˘xfl Hõi#î Ѩ^•ÅH˜ J~å÷Å∞) =∂â◊ ~å*=∂â◊ Hõ~°Hõ „u‰õΩ@

– q∞#∞=ÚÅ∞, XHõ H˘Å`« – JÅã¨O^≥Å∞ – Hõ~H° ͯܫ∞, ѨÙ@ìQ˘_»∞QÆ∞ – ™⁄O\˜{Ñ≤Ñʨ e{ q∞iÜ«∂Å∞ Éè$í OQÆ~å[ – QÆ∞O@QÆe*Ë~∞° . "åã¨Hõ – J_»¤ã¨~°=Ú â◊`å=i – Ñ≤ÅÑ¡ K‘ ~« ° QÆ∞_»∂z – uѨÊfQÆ HÍHÍ^Œx – ÃÑ^ŒÌ=∂z =∞^èŒ∞Hõ – uѨÊfQÆ Ñ≤Ñʨ e – ~åq uO^Œ∞HõO – `«∞q∞‡H˜ „Ñ≤Ü«∂ÅO – "≥∂~°\ ˜ ~å*Ï^Œ#O – "≥∂^Œ∞QÆ∞, áêÅK≥@∞ì ʼnõΩK«O – QÆ[x=∞‡ HõÑ≤`«÷O – "≥ÅQÆ Hˆ â◊(ã¨) ~° – á⁄#fl, á⁄QÆ_» =∂`«∞Å∞OQÆ – =∂nѶ¨ÅO ǨÏs`«H˜ – Hõ~°HõK≥@∞ì „uѨÙ@ – |OyK≥@∞ì "åã¨∞ÎHõ – XHõk#∞ã¨∞ ‰õÄ~å‰õΩ U~°O_» – P=Ú^ŒÑ¨Ù K≥@∞ì

HÍHõ=∂z – HÍz =~°¬É∂íè – QÆe*Ë~∞° ~ålHõ – #ÖÏ¡"åÅ∞ z„`«Hõ – QÆ∞=∞‡_ç, P=Ú^ŒO t„QÆ∞ – =Ú#QÆK@ ≥ ∞ì K«=º – =㨠K≥@∞ì K«~} ° – "Õ~∞° `«~å¯i – `«H¯˜ eK≥@∞ì HÍâ◊=∞~°HÌ Oõ – QÆ∞yæÅO =O\˜^Õ K«}Hõ – Ãã#QÆÅ∞ +¨+≤ìHõ – J~°"·≥ k<åÖ’¡ ѨO_Õ ^è•#ºO Q“~°+¨+≤ìHõ – Zé]x +¨+≤ìHõO âߺ=∞Hõ – Kå=∞, QÆ_¤ç „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞ – H˘é]Å∞, #ÖÏ¡"åÅ∞ Hõ~°¯O^èŒ∞ – ˆ~QÆ∞ Ñ‘#ã¨O – Ѩ_çâ◊O =OHõΔ} – QÆ[˚ qã¨~Ê° ~ÀQÆ – ^Œ∞~°^ÅŒ ∞ q+¨Øz(Hõ) – HõÅ~å q~°ã`¨ å – ~°ãǨ Ï‘ #`« PO„`‰« Äõ [#O– „¿ÑQÆ∞ ‰õÄ`« `«O„^Œ – ‰õΩxH˜áê@∞ |$ǨÏu – "å‰õΩ_»∞, =ÚÅHõ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú Ñ¨Ù#~°fl= – QÀ~°∞, QÆe*Ë~°∞ x~°∞æO_»H˜ – "åqeK≥@∞ì "Õ∞^Œ – Hõ_»∞Ѩ٠`«QÆ~° – #Ok=~°ú#O „Ѩ™ê~°}˜ – Q˘O`≥=∞ QÀ~°∞K≥@∞ì ǨÏs`«H˜ – Hõ~°Hõ ǨÏÜ«∞=∂~°Hõ – QÆ<Õfl~°∞ Ü«∞"åx – F=∞=Ú („^Œ=º=Ú,JOQÆ_ç k#∞ã¨∞) QÆ}˜Hõ – J_»q "≥ÚÅ¡, <≥e¡ K≥@∞¡ ã¨ÑÑΨ i¨ ‚ – U_®‰õΩÅ J~°\ ˜ ÖË^• á⁄#fl "Àº+¨ ("Àºâ◊) – ™⁄O\˜, ~åq, #Å¡q∞~°ÑŨ q∞„â◊=∞O Jyfl=∞O^èŒ – NѨ~°‚O, <≥e¡ Hõ~°¬Ñ¶¨Å=Ú – `åO„_» â◊`Ñ« Ù¨ +≤Ê – ã¨^•Ñ¨K@ ≥ ∞ì L^Œ∞O|~° – "Õ∞_çK≥@∞ì t„QÆ∞ – =Ú#QÆK@ ≥ ∞ì JQÆ∞~°∞ – W~°∞QÆ∞_»∞ K≥@∞ì r=hÜ«∞ – áêʼnõÄ~° â‹Ö· Ü Ë ∞« – WO^Œ∞ѨC, éÏѨÙ=Ùfi K≥@∞ì Ö’„^èŒ – ÖÁ^Œ∞ÌQÆ∞ K≥@∞ì áê^ä㌠∞¨ û – [Å=Ú, J#fl=Ú Ñ¨~Ê° @,Ѩ~Ê° ~î°– áêѨ@ K≥@∞ì zè#fl – uѨÊfQÆ

◆ 341

he – #Å¡QÀiO@ =∞O_»∂~° – W#∞Ѩz>ˇì=Ú, ^•x`À KÕã#≤ ã≤O^Œ∂~°=Ú Ü«∞=HΔÍ~°=Ú– Ü«∞=Å =Å¡ Hõey# LѨC HõeO^Œ – `å_≥K@ ≥ ∞ì L`«û~°æ – ^•#O, q_»∞Ѩ٠|~°Q^Æ Œ – =∞é˜] uO^Œ∞Hõ – `«∞q∞‡H˜ K≥@∞ì Ѩ¡HõΔ – Aqfi ѨÖÏâ◊ – "≥∂^Œ∞QÆ∞ Hõ™ê~° – h\˜ K≥Å=∞ Hõ<Õ~° – QÆ<Õfl~°∞ Éè’[ѨÙi – *Ï=∞ ÖÏ*Ï – JHõΔ`«Å∞ ‰õΩ@‡Å – "≥ÚQÆæ Hõ$â◊~° – #∞=ÙfiÅ∞ { J#flO L_»^Œ – QÆ∞é]ÑÙ¨ z‰õΩ¯_»∞ áœOã¨ÖÏ – K«e"ÕO„^ŒO Jkè"åã¨# – ã¨∞QÆO^èŒ „^Œ"åºÅ`À ѨÓ[ |e, =ã≤Î – á⁄uÎ Hõ_∞» Ѩ٠YO_»ÇϨ ~°O – fÑ≤ ѨÓÅK≥@∞ì Jáê=∂~°æ – L`«Îˆ~#∞ "≥ÚHõ¯ `«QÆ~° – #Ok=~°ú#O „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞ – „¿ÑOHõ}Ѩ٠K≥@∞ì ã≤O^Œ∞"å~° – "åqe K≥@∞ì ^è`Œ ∞« ~å – L"≥∞‡`«Î

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú Éè@í ∞Hõ>Ü ÿˇ ∂« – ^Œ∞~°^ŒQ˘O_ç `«∞OÉÏ[_»O– Lã≤i =¸ÅO |Ǩï"å~° – qiy K≥@∞ì Ö’^èŒ – ÖÁ^Œ∞QÌ ∞Æ â’} – Zé]^∞Œ O_çQÆ "≥ÚHõ¯ „Ñ≤Ü«∂Å – „^•Hõ,Δ "≥∂~°\ ˜ QÆ[Ñ‘ÑŨ – ~åq ÉèÏ~°Oy – Hˆ ÉËl =O\˜^Õ =Kå – =㨠Y㨠– QÆãQ¨ ™Æ êÅ∞ =∂~å˚~° – `≥Å¡QÆã≤ K≥@∞ì Hõã¨=∞~°Ì – Hõã"≤ O≥ ^Œ (ѨKÛ« xѨÓÅ∞) =∂`«∞Å∞OQÆ – *Ïq∞ q^•i – `≥Å¡<ÕÅQÆ∞=Ú‡_»∞ [$OÉèíHõ – P=ÙeO`« NѶ¨Å – =∂ˆ~_»∞ ^è•„fѶ¨Å – Lã≤iHõ [O|∂Ѷ¨Å – <Õˆ~_»∞ ^ŒOu – <Õˆ~_»∞ qHõOHõ`« – HÍ#ˆ~QÆ∞ K≥@∞ì =$+¨b – â◊¥„^Œ ¢ã‘Î Ñ‘ÑŨ – ~åq ™êñ"åñ – #∂HõÅ∞ =¸O[ – [#∞=Ú =¸~åfi – JqÃã ã¨# – Q˘éˇ]

◆ 342

`åO_»=#$`«º– QÆ_,¤ç XHõ ^è•#ºO PÖÏ`« – =∞O_»∞`«∞#fl Hõé] =$+¨bѨu – q<åÜ«∞‰õΩ_»∞ ™ê"å – HõuÎ X~°Å#∞ D "≥ÚHõ¯ #∞O_ç KÕ™êÎ~∞° . =∞^èŒ∂Hõ – r~°O‚ HÀã¨O "å_Õ "≥ÚHõ¯ LѨã¨÷ – X_ç Hõ~°"å – DHõ ˆH`«H˜ – Q˘[˚OH˜ ÉÏÅ∞HÍ=∞Ü«∞– HÀ"≥Å K≥@∞ì `«Q~Æ ° – HõãO≤ ^Œ K≥@∞ì ({) HõHõ_ô – ^À㨠â◊√Hõ~=° $uÎ – =∞^ŒºâßÅ#∞ â◊√„ÉèÑí é ¨ K«∞ Yk~° – K«O„_», =Ú_»∞QÆ∞ ^•=∞~° ^•_ç=∞ – ^•x=∞‡ |Ǩï"å~° – qiyK≥@∞ì â’} – Zé] ^Œ∞O_çQÆ Ñ¨Ù"å – JiÃã ‰õΩã¨∞OÉèí – ‰õΩO‰õΩOѨÙ=Ùfi ÉÏÅ∂ – Wã¨∞Hõ J[~°∂+¨Hõ – `≥Å¡ã¨Ok_ç #º„QÀ^èŒ – Aqfi JQÆÇϨ h – =∂~°tæ ~°OÖ’ HÀã≤# ^è•#ºÑ¨Ù aÜ«∞ºO KèåQÆ – "Õ∞Hõ, "Õ∞HõáêÅ∞ =Úâ◊Å – ~ÀHõe

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú ˆH`«H˜ – "≥ÚQÆe JÅHõÎ – ÅHõ¯ ã¨O^ŒOâ◊ – Ѩ@HÍ~°∞ =@Hõ – =_çÜ«∞O â’^äŒ – "åѨ٠=Ú^ŒæÅ, =Ú^•æ#flO – ÃÑã¨~°J#flO âßź#flO – =i J#flO Ü«∞"åQÆ∞ – *Ï= ‰õΩ|˚Hõ – á⁄@¡ âßŇe – ѨuÎ âßeǨϟ„`« – QÆ∞é]O HÀ„^Œ= – QÆ_ç¤Ñ¨éHõ ~“Ѩº – <å}ˇO HõOHõ`« – ^Œ∞"≥fi# Hõ~°[ – HÍ#∞QÆ K≥@∞ì HõOHÀÅ – QÆ∞=∞‡_ç QÆ∞A˚ =™ê – H˘=Ùfi „^À}ѨÙ+≤ì – HÍÜ«∞QÆ∂~° =Ú~° – HõѨÊ#k [\Ï=∂Oã≤ – P‰õΩѨKÛ« x ѨÓÅ∞O_Õ XHõ "åã¨# K≥@∞ì ‰õΩ@[ – H˘O_»=∞Öˇ¡, J_»q=∞Öˇ¡ Ñ≤\Ïs – z#fl|∞@ì =Ú™êÎ – r~°H‚ Àâ◊=∞O^Œ∞ â◊`å=i – `À@‰õÄ~°

◆ 343

ǨÏbÌ – ‰õΩOHõO „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞ – #Å¡ P"åÅ∞ "≥∂OQÆ~° – H˘O_»=∞Öˇ,¡ =∂Åu =∞Ǩï"å – ™È=∞Å`« |^Œs – ~ˆ QÆ∞ Y~Ú~° – HÍK«∞ Hõ^ŒO| – Hõ_çq∞ Ju=ÚHõÎHõ – <≥q∞‡, #Å¡`∞« q∞H˜ QÆ∞Å~° – =Ú`«Hõ K«HÔ ¯~° QÆO^è<Œ å_ç – Zé]ÑÓ¨ Å `«∞Åã≤ JQÆã,Î≤ JQÆãºÎ¨ – JyÃã ã≤ÇÏ≤ H¡ õ – ɡO*Ï~Ú<£ H˜Oâ◊√Hõ – "≥∂^Œ∞QÆ yi Hõi‚Hõ – kO>ˇ# JѨ~ål`« – yiHõi‚Hõ ~°∞~°∞ – #Å¡Kå~°Å ^Œ∞Ñ≤Ê <Õq∞ – Hõq∞‡ AP – ¿ÑÅÑ≤O_»O hÅ=$HõΔ – #Å¡QÀiO@ Hõ~°¯O^èŒ∞ – ˆ~QÆ∞ Ñ‘#㨠– Ѩ_çâ◊O =OHõΔ} – `˘_»ã¨Okè, QÆ[˚ qã¨~Ê° ~ÀQÆ – ^Œ∞~°^Œ PO„`« – „¿ÑQÆ∞ `«O„^Œ – ‰õΩxH˜áê@∞ QÆ∞_»∂z – uѨÊfQÆ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú z„`«Hõ – P=Ú^ŒO, QÆ∞=∞‡_ç |$ǨÏu – "å‰õΩ_»∞, =ÚÅHõ x~°∞æO_»H˜ – "åqe Éè$í OQÆ~å[ – QÆ∞O@QÆe*Ë~∞° "åã¨Hõ – J_»¤ã¨~° =∞^èŒ∞Hõ – uѨÊfQÆ ~å*Ï^Œ#O – "≥∂^Œ∞QÆ∞ áêÅK≥@∞ì ʼnõΩK« – QÆ[x=∞‡ HõÑ≤`«÷ – "≥ÅQÆ ˆHâ◊~°(ˆHã¨~°)– á⁄#fl, á⁄QÆ_» =∂`«∞Å∞OQÆ– =∂nѶ¨ÅO ǨÏs`«H˜ – Hõ~°HõK≥@∞ì „uѨÙ@ – |OyK≥@∞ì "åã¨∞ÎHõ – k#∞ã¨∞‰õÄ~å‰õΩ Z (U)~°O_» – P=Ú^ŒO K≥@∞ì HÍHõ=∂z – HÍz =~°¬É∂íè – QÆe*Ë~∞° Q“~°++¨ Hì≤ õ – Zé]\ ,˜ 60 k<åÖ’¡ ѨO_Õ ^è•#ºO ~ålHõ – #Å¡ P"åÅ∞ K«=º – =㨠K≥@∞ì `«~å¯i – `«H¯˜ eK≥@∞ì K«}Hõ – Ãã#QÆÅ∞ =∂â◊ – q∞#∞=ÚÅ∞ ~å[=∂â◊ – JÅã¨O^≥Å∞ Hõ~°Hõ – ѨÙ@ìQ˘_»∞QÆ∞, ^•x=∞‡, Hõ~°Hͯܫ∞

◆ 344

„u‰õΩ@ – ™⁄O\˜, Ñ≤Ñʨ e, q∞iÜ«∂Å∞ HÍHÍ^Œx – ÃÑ^ŒÌ=∂z "Õ∞_è»H˜,"Àºâ◊– ™⁄O\˜{ ~åq { #Å¡q∞~°Ñ¨ âߺ=∂Hõ – QÆ_ç¤, Kå=∞ Hõ@∞Hõ – „u‰õΩ@ Hõâı~°∞Hõ – "≥<≥fl=ÚHõ, Hõ=∞‡ˆ~QÆ∞ K≥@∞ì HõK∞« Ûù~° – ~ˆ QÆ_^ç ∂Œ Å, "å‰õΩ_»∞, QÆO@¡HKõ À~° K≥@∞¡ HõO@HÍiHõ – "å‰õΩ_»∞ K≥@∞ì ‰õΩ+¨,ª ‰õΩâ◊÷ – K≥OQÆÅfi HÀ+¨μì K≥@∞ì HÍfi^äŒ – ÉÏ^èŒ q_»OQÆ – =O@ LѨC, XHõ K≥@∞ì |Å – =Ú`«=ΠѨÙÅQÆ K≥@∞ì h"å~° – q`«ÎHõ ѨO_Õ QÆ_ç¤ ^è•#º=Ú x~°∞æO_ç – #Å¡"åqe â◊+μ¨ ¯e – K«H¯˜ ÅO (‰õÄ_®) WOQÆ∞k – QÍ~° K≥@∞ì HõÖÏÜ«∞=Ú – QÆ∞O„_»x Ãã#QÆÅ∞ ã≤^•ú~÷° – `≥Å¡ P"åÅ∞ zè#fl – uѨÊfQÆ =∞O_»∂~° – W#∞=Ú Hõeã≤# ã≤O^Œ∂~°=Ú ã¨∞flÇ≤Ï – *ˇ=Ú_»∞ K≥@∞ì „u=$`« – `≥Å¡ `≥Q_Æ » qâßÅ – ÃÑ^ŒÌ áêѨ~° K≥@∞ì „^Œ∞=∞ – áêi*Ï`«

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú r=hÜ«∞ – áêʼnõÄ~° â‹Ö· Ü Ë ∞« – éÏѨÙ=Ùfi K≥@∞ì QÆ∞O[ – yi[ K≥@∞ì Ѩ~Ê° @ – áêѨ@ K≥@∞ì Éèí∂xO| – <ÕÅ"Õ=Ú „ÉÏÇ≤χ – ÉÏ~°Oy, á⁄#flQÆO\˜ „ÉÏǨχ}Ü«∞+≤Hì õ – zé∞ `Õ‰Ωõ , ÉÏ~°Oy Ju q+¨(â◊)– Ju=㨠J=∞$`« – Lã≤iHõ, Hõ~°Hõ qâ◊fi – Ju=㨠K≥@∞ì qâ◊fi – ™⁄O\˜ (‰õÄ_») =`«ûHõ – H˘_çÃã K≥@∞ì Ñ≤zÛùÅ – W~°∞QÆ∞_»∞, |∂~°∞QÆ∞ Ñ≤#QÆ∞=Ú‡_»∞ – >ˉõΩ |^Œi – ~ˆ QÆ∞, QÆOQÆ~ˆ QÆ∞, ѨuÎ "≥∞~ÿ ÀÉÏÅ<£ – K≥„sÅ =Ú^ŒÌ =Úã¨Î – x_»∞=ÚÃãÎ K≥@∞ì =∞^è∞Œ „^∞Œ =∞=Ú– WѨÊK≥@∞ì =∞^è∞Œ Ѩi‚ – QÆ∞=Ú‡_»∞, WѨÊ, he =∞^è∞Œ ~° – ã¨^•Ñ¨ K≥@∞ì =∞^èŒ∞~°ã¨ – KåQÆ, „^•Hõ,Δ Ñ≤#fláêÅ K≥@∞¡ =∞^è∞Œ t„QÆ∞ – Zé]ÑÓ¨ Å =Ú#QÆ =∞^è∞Œ „â◊= – `≥ÅQ¡ ∞Æ i[ =∞^è∞Œ +‘Ū (=)– WÑ¨Ê =∞^èŒ∞„âı}˜ – KåQÆ =∞^èŒ∂eHõ – ѨÙá⁄Ê_ç, KåQÆ

◆ 345

=∞^èŒ∞„ã¨= =∞#t≈Å áê~î° ã¨∞=~°ÛÅ ã≤`«g~°º ã≤Hõ÷ T+¨} „QÆOkäHõ

- áêʼnõÄ~° – =∞}˜ãÅ≤ , H˘O_»g∞k Zé]=∞#∞fl – qã¨ÉÁkÌ K≥@∞ì – xOyq∞i K≥@∞ì – rÅ∞QÆ∞ – "≥∞#ÿ O, "≥∞`«∞‰õΩ – Ñ≤Ñʨ e, q∞iÜ«∞O – Ñ≤Ñʨ e"Õ~∞° , QÆ∞yæÅѨ٠K≥@∞ì, "≥}∞`«∞~°∞. „QÆOkäÅ – "≥}∞`«∞~°∞ K≥@∞ì =ÚÅ∞"≥ÅQÆ LnK«º – ‰õΩ~°∞"Õ~°∞, L`«Î~°Ñ¨Ù k‰õΩ¯ q+¨ – Ju=㨠K≥@∞ì qcè`«Hõ – `åO„_»K≥@∞ì =Ç≤Ïfl – z„`«=¸ÅѨ٠K≥@∞ì =‰õΩà◊ – á⁄QÆ_» *’ºu+¨‡u – =∂<Õ~∞° fQÆ r=¸`« – _®=~°_»Oy K≥@∞ì WHΔÍfi‰õΩ – KÕ^∞Œ ™⁄~° ^è•<åºHõ – ^èŒxÜ«∂Å∞ ^è•=∂~°=æ – L`«~ˆÎ #∞, P=_» K≥@∞¡ =∞^Œ# – L"≥∞‡`«,Î =∞OQÆK@ ≥ ∞¡ WO„^•}˜ – "åqe K≥@∞ì WO„^Œ=e¡ – We¡O^Œ K≥@∞ì WO„^"Œ å~°∞}˜ – ÃÑ^ŒÌ áêѨ~° K≥@∞ì WO„^Œ„^Œ∞ – Ué∞=∞kÌ WO^Œ∞ѨC – ÃãO· ^è=Œ Å=}O

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú WO„^Œ – =∞~°∞=O =∞[˚ – Z=ÚHõ֒Ѩe l_»∞¤ Hõâı~°∞Hõ – Hõ=∞‡ˆ~QÆ∞ K≥@∞ì Hõ=K«=Ú – HõÅAqfi Hõ~°[ – HÍ#∞QÆ∞ Hõ~°=∞~°Ì=Ú – Hõe"≥K≥@∞ì â◊$OQÍ@Hõ – ѨiÔHQÆ_»¤ Jq∞¡Hõ – zO`«, ѨÙe zO`« K≥@∞¡ Åâ◊√# – "≥Å∞¡e¡ ÖÏOQÆe – `«iQ˘é], h~°∞ Ñ≤Ñʨ e, <åiHõ_=» Ú K≥@∞¡ â◊ÅH¡ ˜ – ã¨ÅH¡ ,˜ JO^Œ∞QÆ∞ K≥@∞ì âßÅ – ÃÑ#∞Q˘=∞‡ tOa – `«O|fQÆ Ñ¨q„`«HõO – "Õ∞_ç, ~åq áê@e – HõeQ˘@∞ì K≥@∞ì áêÅHõº – QÆO^èŒÑ¨Ù K≥@∞ì HõK∞« Ûù~° – "å‰õΩ_»∞ K≥@∞ì

◆ 346

zÅ¡ – Hõ`H« Ñõ Ù¨ K≥@∞ì `ÀÜ«∞^ŒO – `«∞OQÆ K≥@∞ì <åQÆ|Å – c~° xâ◊ – Ѩã∞¨ Ѩ٠<Õq∞ – u<å㨠K≥@∞ì =~°¬É∂íè – QÆe*Ë~∞° K≥@∞ì =~°∞}=Ú – Leq∞i K≥@∞ì HõO@HÍiHõ – "å‰õΩ_»∞ K≥@∞ì P~°QfiÆ ^èŒ – éËÅK≥@∞ì J*Ïl – rÅHõé] LѨ‰õΩOzHõ – #Å¡rÅHõé,] z>ËÅì H˜ K≥@∞ì LѨ‰õΩź – Ñ≤Ñʨ e ÉèíÖÏ¡`«H˜ – r_ç ѨÓQÆ – QÆOQÆ~åq â◊`=« ¸e – Ñ≤ÅÑ¡ K‘ ~« ° â◊`g« ~°º – `≥ÅQ¡ iÆ Hõ "庄Ѷ≤∞ – "å‰õΩ_»∞ K≥@∞ì `«∞Oa – `«∞q∞‡, ™⁄~°

ǨÏi=Oâ◊ =~°‚# (NHõ$+¨‚Hõ^äŒ) ÉèíQ"Æ å#∞_≥#· NHõ$+¨μx‚ =∂Ǩ`«‡º=ÚKÕ Ñ¨iѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ HÍ~°}OQÍ „âı+ª¨ `«=∞OQÍ xÅz# ǨÏi=Oâß<˘flHõ=∂~°∞ `«ÅK«∞‰õΩO^•O. Ѩ$käfiÃÑ· ÃÑK«∞Ûg∞i# J^èŒ~å‡xfl #tOѨ*Ëã≤ ^èŒ~å‡xH˜ ѨÓ~°fi"≥·Éèí"åxfl `≥zÛ xÅɡ@_ì ®xH˜ NHõ$+¨μ_‚ ∞» |Å~å=Úx`À ã¨Ç¨ ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=ÙʼnõΩ [x‡OKå_»∞. ѨÙ\˜#ì H˘xfl k<åňH Hõ$+¨μ_‚ ∞» ѨÓ`«##∞ ã¨#Î ºO`À ÉÏ@∞ „áê}ÏÅ#∞ ‰õÄ_® Ñ‘eÛ ã¨OÇ¨Ï iOKå_»∞. `«~°∞"å`« â◊Hõ\Ïã¨∞~°∞x `«# z~°∞HÍe `åѨÙ`À =∞@∞ì ɡ\Ïì_»∞. é’\˜

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 347

h_»∞Û‰õΩO@∂ áÈ~Ú =∞kÌK@ ≥ #¡ ∞ ‰õÄeÛ ã¨OѨÓ~°‚ ^Õ= =∂#=QÆ}ÏÅhfl q㨇ܫ∞Ѩ_Q» Í #ʼnõÄ|~°, =∞}˜„w=ÙʼnõΩ âßѨq"≥∂K«<åxfl HõeyOKå_»∞. HÍoOk =∞_»∞QÆ∞# q+¨=Ú#∞ Hõe¿Ñ HÍoÜ«∞ <åQÆ∞x `«ÅÅÃÑ`· åO_»= =∂_ç QÀ‰õΩÅ"åã¨∞Å HÍ`«x Ñ‘_» q~°Q_Æ *» âË ß_»∞. QÀ=~°#ú yi<≥uÎ WO„^Œ∞x ÉÏi# Ѩ_#ç „áê}∞Å#∞ ~°HOΔ˜ z WO„^Œ∞xH˜ QÆ~fi° ÉèOí QÆO KÕâß_»∞. WÖÏ NHõ$+¨‚ bÅÖˇ<Àfl qâ◊fiqMϺ`«"∞≥ ÿ Ü«Ú#flq. "å\˜x `≥eÜ«∞x "å~°∞O_»~∞° . `å#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ Jiëêìã¨∞~° ˆHt (HõOã¨) Kå}∂~åk |ÅâßÅ∞Ô~·# ^≥·`«∞ºÅ#∞ ã¨OǨÏiOK«∞@ÜÕ∞ QÍHõ áêO_»=ÙʼnõΩ ™êÜ«∞Ѩ_ç ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `« Ü«Ú^ŒOú Ö’ ÅHõÖΔ ÏkQÍ Pã¨∞~° â◊‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ =∞~°}âßã¨<åxfl „"åã≤ Éè∂í ÉèÏ~åxfl `«yOæ Kå_»∞. ѨÙ~åHõ$`« ã¨∞Hõ$`åÅ =Å¡<À, =~°^•<åŠѶŨ ~°∂ѨOQÍ<À ~°∞H˜‡}©, ã¨`º« ÉèÏ=∂k Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ ~°=∞}©ÅÖÏ=∞Å∂, #~°HÍã¨∞~°∞xKÕ K≥éѨ@|ì _ç# Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞=∞Ok Hõ„Δ uÜ«∞ Hõ#ºÅ∂ NHõ$+¨μx‚ ÉèÏ~°ºÖˇ<· å~°∞. PÜ«∞# ^•fi~å Ü«∂^Œ= =Oâ◊O Ѩل`« ᜄ`åaè=$kúx QÍOzOk. ~°∞H˜‡}© Hõ$+¨μÅ‚ #O^Œ#∞_≥#· „Ѩ^∞Œ º=Úfl_»∞ â◊O|~åã¨∞~°∞x =kèOK«_O» ^•fi~å Ö’Hõ ~°H‰Δõ Ωõ _≥<· å_»∞. P`«x Ѩل`«∞_≥#· Jx~°∞^Œ∞xú ÉÏ}Ïã¨∞~°∞x ‰õÄ`«∞~Ô #· L+¨ =Åz =ÅÑ≤OK«∞H˘x q"åǨxH˜ ã≤^ÑúŒ _¨ Q» Í ÉÏ}∞_»∞ ‰õΩÑ≤`∞« _≥· Jx~°∞^Œ∞xú Ѩ\ ì˜ |OkèOKå_»∞. =∞#∞=∞x H˘éÔH· NHõ$+¨μ_‚ ∞» ÉÏ}Ïã¨∞~°∞x`À Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« =Åã≤ =zÛOk. J`«_∞» ‰õÄ_® ™ê=∂#∞º_Õg∞ HÍ_»∞. "Õ~Ú Éè∞í *ÏÅ∞ QÆÅ"å_»∞, Q˘Ñ¨Ê t=Éè‰í Ωõ _Î ∞» . J~Ú<å J`«x J^è~Œ ‡° "Õ∞ NHõ$+¨μx‚ KÕuÖ’ J`«xx Ѩ~ål`«∞x KÕãO≤ k. NHõ$+¨μ_‚ ∞» ÉÏ}Ïã¨∞~°∞x ã¨OǨÏiOK«Ö^Ë ∞Œ QÍx J`«xH˜ ~Ô O_»∞ Éè∞í *ÏÅ#∞ =∂„`«"∞Õ q∞yeÛ q∞QÆ`å Jxfl\˜h #iH˜"ãÕ ≤ J`«x JǨÏOHÍ~åxfl ã¨OǨÏiOKå_»∞. WO„^Œ∞x [~ÚOz ^Õ=`«Å #O^Œ#=#OÖ’x áêi*Ï`åxfl Éè∂í Ö’HÍxH˜ Q˘x=zÛ# NHõ$+¨μ_‚ ∞» |Å^≥`· ∞« ºh tâ◊√áêÅ∞h =kèOz kfiq^Œ<å=∞Hõ "å#~åã¨∞~°∞h ã¨OǨÏiOz Ö’‰õΩÅ#∞ HÍáê_®_»∞. NHõ$+¨μ_‚ ∞» #∂@ áêuHõ ã¨O=`«û~åÅ∞ D ѨÙ_»q∞ÃÑ· rqOKå_»∞. J<Õflà◊§Ö’ U XHõ¯ x=Ú+¨=¸ ‰õÄ_» `«# HÀã¨O `å#∞ „|`«HÖõ ^Ë ∞Œ . PÜ«∞# "≥‰· Ωõ O~îåxˆHy# Ñ≤=∞‡@ Jx~°∞^ŒÑú Ù¨ „`«∞_≥#· =„A_»∞ D =Oâßxfl xÅɡ\Ïì_∞» . Jxfl\˜H<õ åfl Q˘Ñ¨Ê qâı+O¨ NHõ$+¨μ_‚ zç Û# QÆ∞~°∞^ŒH} Δ˜ WHõ ÖË_#» ∞‰õΩ#fl ™êOnѨx Ѩل`«∞x ã¨=Ú„^Œâ’^è#Œ O, ~åHõãΔ ¨ ã¨OǨ~°O QÍqOz "≥#H˜¯ `≥KåÛ_»∞.(J^蕺ܫ∞O –144)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 348

=∞ǨÉèÏ~°`«O – |∞^•úk J=`å~åÅ∞ Éè∂í ÉèÏ~åxfl `«yOæ K«_®xH© gÖˇ#· O`« Z‰õΩ¯==∞Ok ^Œ∞+¨μeì fl ã¨OǨÏiOѨ _®xH© ÉèíQÆ"å#∞xKÕ HõeÊOѨ|_ç# =∞ǨÉèÏ~°`« Ü«Ú^Œú=Ú#∞ Ü«Úkè+≤ª~åk áêO_»=ÙÅ#∞ NHõ$+¨μ_‚ ∞» ~°HOΔ˜ z# f~°∞#∞ XHõÑi¨ `«Å∞^•ÌO. q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x <åaè Hõ=∞ÅO #∞O_ç <Õ#∞ (J#QÍ „|Ǩχ)ѨÙ\Ïì#∞ Hõ^•! <å#∞O_ç J„u, J`«_ç #∞O_ç K«O„^Œ∞_»∞, J`«_ç #∞O_ç |∞^èŒ∞_»∞ L^ŒƒùqOKå~°∞. |∞^èŒ∞xH˜ WÖÏ^ÕqÜ«∞#∞ Ѩufl ^•fi~å ѨÙ~°∂~°=Ù_»∞ [xOKå_»∞. J`«xH˜ PÜ«Ú=#∞ Ѩل`«∞_»∞ J`«xH˜ Ü«∞Ü«∂u J#∞ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù\Ïì~∞° . Ü«∞Ü«∂u =Oâ◊OÖ’ Éè~í `° ∞« _»∞, ‰õΩ~°∞_»∞, â◊O`«#∞_»∞ HõeQÍ~°∞. â◊O`«#∞xH˜ QÆOQÆ ^•fi~å ã¨~fi° ã¨^∞Œ } æ ã¨OѨ#∞fl_»∞, „|Ǩχ q^ŒºÖ’ áê~°OQÆ`∞« _»∞#QÆ∞ ^Õ=„=`«∞_»∞ [xOKå_»∞. U Ü«ÚQÆOÖ’#∂ Z=~°∂ KÕÜ∞« ÖË#O`« Q˘Ñ¨Ê „Ѩu[˝#∞ KÕã≤ „|ǨχKåiQÍ<Õ z=i^•HÍ rqOz ~å[º ã≤OǨã¨<åxfl ‰õÄ_® `«O„_çQÍi Ô~O_»= ÃÑo§ =ÚK«Û@ f~°Û_»O HÀã¨O `«ºlOz# ^Õ=„=`«∞<Õ P „Ѩu[˝ Ü≥ÚHõ¯ cè+} ¨ `åfixH˜ JK≥Û~°∞"˘Ok D Ö’HõO J`«ºO`å^Œ~O° `À cè+μ¨ ‡_»x Ñ≤Å∞K«∞H˘Ok. â◊O`«#∞xH˜ cè+μ¨ ‡x ^ŒÜ∞« =Å¡ „áêÑ≤OÎ z# Ѩufl ã¨`º« =u ^•fi~å z„`åOQÆ^∞Œ _»∞, qz„`« g~°∞º_»∞ J#∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ ѨÙ\Ïì~°∞. "åiÖ’ z„`åOQÆ^Œ∞_»∞ J^Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ QÆO^è~Œ ∞° fix`À_ç Ü«Ú^ŒOú Ö’ =∞~°}O˜ Kå_»∞. qz„`« g~°∞ºx HÀã¨O cè+μ¨ ‡_»∞ HÍj~å[ ѨلuHõÖ#·ˇ JOaHõ#∞ JOÉÏeHõ#∞ `≥zÛ J`«xH˜zÛ q"åǨÏO KÕâß_»∞. qz„`«"∞≥ #ÿ g~°`fi« O U=∂„`«=¸ ÖËx qz„`« g~°∞º_»∞ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ѨÙ@ìH=õ ÚO^Õ =∞~°}O˜ Kå_»∞. JѨC_»∞ ã¨`º« =u â◊O`«#∞x =Oâßxfl xÅɡ@_ì O» HÀã¨O `«# ÃÑ^ŒÌ H˘_»∞HÔ #· "åºã¨ ^Õ=Ùx P*Ï˝ÑO≤ z ^Õ=~° <åºÜ«∞O ^•fi~å `«#HÀ_»à§◊ #∞ Ѩل`« =`«∞Å#∞ KÕ~ÚOzOk. JOaHõ‰Ωõ „^è∞Œ `«~å„+¨μ_ì ∞» , JOÉÏeHõ‰Ωõ áêO_»∞~åA ѨÙ\Ïì~∞° . JOaHõ Ѩ#∞ѨÙ# áÈ~Ú# P"≥∞ ^•ã≤ "åºã¨=∞ǨÏi¬ ^•fi~å q^Œ∞~°∞x Hõ#flk. ^èŒ$`«~å„+¨μìxH˜ QÍO^è•i ^•fi~å #∂~°∞QÆ∞~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞, XHõ ‰õÄ`«∞~°∞ HõÅ∞QÆQÍ áêO_»∞~åA#‰õΩ ‰õΩOu ^•fi~å Ü«Úkè+~ª≤ ° cè=∂~°∞#˚ ∞Å∞, =∂„k ^•fi~å #‰õΩÅ ã¨ÇϨ ^Õ=ÙÅ∞ HõeQÍ~°∞. QÍO^è•i Ѩل`«∞Å#∞ H“~°=ÙÅh ‰õΩOf =∂„^Œ∞Å H˘_»∞‰õΩÅ#∞ áêO_»=ÙÅh Ö’HõO Ñ≤Å∞K«∞HÀ™êyOk. D #∂>ˇ^ÿ ∞Œ QÆ∞~°∞ =OâßO‰õΩ~åÅ∂ =∞Ǩ|ÅâßÅ∞ÖË QÍx QÍO^è•i ÃÑ^ŒHÌ ˘_»∞HÔ #· ã¨∞Ü≥∂^è#Œ ∞_»∞, áêO_» =ÙÅ∂ ™êǨÏ㨠Ѩ~å„Hõ=∂Å∂ ‰õÄ_® =ÙO_»_O» =Å¡ =∞Ǩg~°∞Å∞Q̈́ѨMϺu K≥O^•~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 349

^≥=· =âß`«∂Î H“~°= áêO_»=ÙÅ =∞^躌 "≥~· É° Ïè "åÅ∞ [xOKå~Ú. ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ áêO_»=ÙÅ<≥<Àfl ÉÏ^èÅŒ ‰õΩ QÆ∞iKÕâß_»∞. ÅHõ¯~ÚO\˜x "åiH˜ q_çkQÍ K«∂Ñ≤Oz ^•xx ^ŒÇϨ #O KÕ~ÚOKå_»∞. =ÚO^Õ Ñ¨ãQ≤ \Æ #ì˜ q^Œ∞~°∞_»∞ ™⁄~°OQÆ=∂~åæxfl `«qfiOz áêO_»=Ù Å#∞ ~°H˜ΔOKå_»∞. q^Œ∞~°∞x ã¨ÅǨ "Õ∞~°‰õΩ áêO_»=ÙÅ∞ H˘<åflà◊√§ UHõK«„HõѨÙ~°OÖ’ „ÉÏǨχ} "ÕëêÖ’¡ x=ã≤OKå~°∞. JHõ¯_» cè=Ú_»∞ |HÍã¨∞~°∞_»#∞ ~åHõãΔ ∞¨ x K«OÑ≤ P ѨÙ~° x"åã¨∞ʼnõΩ âßâ◊fi`«OQÍ "åx Ñ‘_#» ∞ =keOKå_»∞. JHõ¯_ç#∞O_ç áêOKåÅ ^ÕâßxH˜ "≥o§ „^ÒѨn ã¨fiÜ«∞O=~°OÖ’ áêÖÁæ<åfl~°∞ áêO_»=ÙÅ∞. J~°∞#˚ ∞_»∞ =∞`«ûºÜ«∞O„`åxfl KèkÕ Oz „^ÒѨkx QÔ Å∞K«∞HÀQÍ qkè=âß# P"≥∞ áêO_»= ѨuflÜ≥∞ÿ #k. `«~∞° "å`« cè+‡¨ „^À}∞Å „áÈ^ŒƒÅù O =Å¡, q^Œ∞~°∞x =∞O„`åOQÆO =Å¡ ^è$Œ `«~å„+¨μ_ì ∞» áêO_»=ÙÅ#∞ Ñ≤eÑ≤Oz "åiH˜ J~°~ú å*ϺxflKÕÛâß_»∞."å~°∞ WO„^Œ „Ѩã=÷¨ ∞<Õ Q˘Ñ¨Ê ã¨∞O^Œ~° "≥∞#ÿ ~å[^è•xx Hõ@∞ìH˘x XHõ J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ ã¨ÉÏè =∞O_»áêxfl ‰õÄ_® xi‡OѨ*ãË ∞¨ ‰õΩx ~å[ã¨∂Ü«∞ Ü«∞*Ï˝xfl ‰õÄ_® kyfi[Ü«∞OQÍ <≥~"° ~Õ åÛ~°∞. "åã¨∞^Õ=Ùx J#∞=∞u`À<Õ J~°∞#˚ ∞_»∞ ^•fi~°HÍѨÙiH˜ áÈ~Ú Hõ$+¨™‚ È^Œi ã¨∞Éè„í ^Œ#∞ ÃÑO_®¡_®_»∞. Jyfl^Õ=ÙxH˜ MÏO_»= =# ^ŒÇϨ #OÖ’ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_ç #Ok Ѷ∞¨ ’+¨=∞#∞ k=º~°^•ä xfl, =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ „âı+`ª¨ =« ∞"≥∞#ÿ kQÍ ¿Ñ~°∞ QÍOz# QÍO_ô==∞#∞ ^è#Œ ∞ã¨∞û#∂, Jq<åâ◊=ÚÖˇ#· ÉÏ}=ÚÅ#∂, JÉè^Ë ºŒ k=º Hõ=Kåhfl PÜ«∞##∞O_ç J~°∞#˚ ∞_»∞ á⁄O^•_»∞. ~å[ã¨∂Ü«∞ ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ ^Õâ–◊ ^ÕâßO`«~åÅÖ’ kyfi[Ü«∞Ü«∂„`«#∞ KÕã≤ Jã¨OMϺHõ=Ú Å∞QÍ Ü«Ú^•úÅ#∞ KÕã≤ J<Õ‰Ωõ Öˇ#· ~åAÅ<À_çOz "åi #∞O_ç HõÑʨ =ÚÅ∞QÍ Q˘#fl H˘O_»ÅO`Õã~≤ `° fl« ~åâ◊√Å#∞J~°∞#˚ ∞_»∞ `«#J#flÜ«Úkè+~ª≤ ∞° #‰õΩ(^è~Œ ‡° ~åAH˜) ã¨=∞iÊOKå_»∞. áêO_»=ÙÅ "≥Ú`«ÎO Nx JѨǨÏiOK«_®xH˜ â◊‰õΩx ^èŒ~°‡~åAx ^Œ∂º`«„H©_»‰õΩ PǨfixOz ^Œ∞~Àº^èŒ#∞x „ѨuxkèQÍ `å#∞ áêzHõÅ∞ "Õã≤ =∂Ü«∞KÕã≤ ÔQeKå_»∞. `«`Ê« eù `«OQÍ áêO_»=ÙÅ∞ „^ÒѨk`À ã¨Ç¨ Ѩ<fl≥ O_Õà√◊ § =#"åã¨=¸, XHõ ÜÕ∞_»∞ J*Ï˝`« "åã¨=¸ KÕÜ∞« =Åã≤ =zÛOk. ‰õΩO[~°Ü¸ « ^è=Œ Ú ^À=∞‰õΩ`«∞HÎ õ *ÁzÛ#@∞¡ áêO_»=ÙÅ∞ q~å@~åA H˘Å∞=ÙÖ’ ѨxKÕã≤ J*Ï˝`"« å㨠xÜ«∞=∂xfl ѨÓiÎKâÕ ß~°∞. J*Ï˝`«"å㨠HÍÅOÖ’ áêO_»=ÙÅÖ’ U XHõ¯~°∞ |Ü«∞@Ѩ_çáÈ~Ú<å =∞~°Å "å~°O^Œ~∂° Ѩ<fl≥ O_Õà√◊ § =#"åã¨=¸ XHõ ÜÕ∞_»∞ J*Ï˝`"« åã¨=¸ KÕÜ∂« Å<Õ xÜ«∞=∞O ÃÑ\Ïì~°∞. HÍ|\˜ì áêO_»=ÙÅ LxH˜x HõxÃÑ@ì_®xH˜ qâ◊fi„Ѩܫ∞`«flO KÕã≤# ^Œ∞+¨ì

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 350

K«`∞« +¨Ü ì ∂« xH˜ J#QÍ ^Œ∞~Àº^è#Œ ^Œ∞âß≈ã¨# Hõ~‚° â◊‰Ωõ #∞ʼnõΩ z=i ^ŒâÖ◊ ’ áêO_»=ÙÅ∞ q~å@ ~å[ºOÖ’ =Ù<åflˆ~"≥∂#<Õ J#∞=∂#O =zÛ ÃÑ^ŒÌ Ãã#· ºO`À ^•_çKãÕ ≤ QÀ=ÙÅ#∞ JѨÇϨ iOK«_®xH˜ „ѨÜ∞« uflOKå~°∞. J~°∞#˚ ∞_»∞ =zÛ J=„Hõq„Hõ=∞ „Ѩ`åáêxfl "≥∞iÑ≤Oz "≥Ú`«OÎ H“~°=¿ã##∞ z`«∞zÎ `«∞QÎ Í F_çOKå_»∞. Hõ~∞° _‚ ∞» Ѩ_áç ÈÜ«∂_»∞. ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ =¸~°Ûáù ÈÜ«∂_»∞. `≥eq=zÛ ã¨O`À+≤OK«É’~Ú# ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞xH˜ J*Ï˝`"« åã¨HÍÅO <å\˜H˜ =ÚO^Œe~À*Ë ã¨=∂Ѩ"Î ∞≥ áÿ È~ÚO^Œx Kå=Ù Hõ|∞~°∞ K«ÅQ¡ Í K≥ÑÊ≤ "≥#∞Hõ‰Ωõ =∞~°eOK«∞ ‰õΩáÈÜ«∂~°∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞. E^ŒÑÙ¨ xÜ«∞=∂Å#∞ kyfi[Ü«∞OQÍ áê\˜OKå~°∞. HÍ|\˜ì `«=∞ J~°~ú å*Ϻxfl `«=∞H˜"åfiÅh JÖÏHÍx ѨHOΔõ Ö’ Hõhã¨O J~Ú^Œ∂à◊§~Ú<å W=∞‡x áêO_»=ÙÅ∞ NHõ$+¨μx‚ ^•fi~å ~åÜ«∞ÉÏ~°O KÕâß~°∞. ã¨∂k"≥∂Ñ≤#O`« ã¨÷Å"≥∞ÿ<å W=fiÉ’#x ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ K≥Ñʨ _»O`À Jã¨Å∞ ~åA‰õΩ QÆ∞_ç`¤ #« O`ÀÉÏ@∞ =¸QÆ~ÀQÆO ‰õÄ_® HõÅQÆ_O» `À Ü«Ú^Œ=ú ¸, |O^è∞Œ <åâ◊=¸ `«Ñʨ ÖË^∞Œ .(=Úã¨e~åAH˜ JO^è`Œ fi« O ѨÙ@∞ìH`õ À<Õ =zÛOk.D =¸QÆ`#« O Ѩل`« "åº"≥∂ǨÏO #∞O_ç WѨC_»∞ ѨÙ@∞ìH˘zÛOk) (J~Ú^Œ∞"ÕÅ ÜÕ∞à◊§ „H˜O^Œ@) P =ÚO^Œ∞QÍh P `«~∞° "å`« QÍh U XHõ¯*Ïf Hõhqh Ü≥∞é∞QÆx =∞ǨÜ«Ú^ŒOú H“~°=áêO_»=ÙÅ ÉÏǨϺ<åÜ«∞Hõ`åfi# ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `«OÖ’ [iyOk. áêO_»=ÙÅ `«~Ñ° Ù¨ # U_»∞ JHΔ“Ç≤Ï}∞Å Ãã#· º=¸, H“~°=ÙÅ"≥Ñ· Ù¨ # Ѩ^HŒ ˘O_» HΔ“Ç≤Ï}∞Å Ãã#· º=¸ D=∞Ǩã¨O„QÍ =∞OÖ’ áêÖÁæ<åfl~°∞. ^è$Œ +¨^ì ∞Œ º=Úflx áêO_»=ÙÅ∂ cè+μ¨ ‡x H“~°=ÙÅ∂ `«=∞ `«=∞ ã¨~fi° Ãã<· åº^躌 ‰õΩΔ Å∞QÍ Z#∞fl‰õΩ<åfl~°∞. áêO_»= ¿ã<åѨu Ü«Ú^ŒOú =Úy¿ã^•HÍ P Ѩ^qŒ Ö’<Õ L<åfl_»∞ HÍh H“~°= ¿ã<åѨ`∞« Å∞ =∂~°=Åã≤ =zÛOk. (D „H˜Ok ¿Ñ~å QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}ÏxˆH „Ѩ`ºÕ HõO....) áêO_»=¿ã<åѨuQÍ tYO_ô, H“~°=¿ã<åѨuQÍ cè+μ¨ ‡_»∂ Ü«Ú^•úxfl „áê~°OaèOKå~°∞. ~Ô O_»∞ ¿ã#Å =∞^蕺 JGâ◊„™êÎÖ`À „|Ǩ‡O_»"∞≥ #ÿ Ü«Ú^ŒOú ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ Ñ¨k~ÀAÅáê@∞ [iyOk. Ѩ^Œ=~ÀA tYO_ç, J~°∞˚#∞_»∞ „ѨÜ≥∂yOz# =O^ŒÖÏk ÉÏ}ÏÅ∞ `«# `«#∞=Ù#∞ ÉèkË OK«_O» `À cè+μ¨ ‡_»∞ <ÕÅH˘iQÍ_»∞. ★

★

(tYO_ç Jx QÆ~∞° _» ѨÙ~å}OÖ’ =ÙOk)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 351

ã¨fiK«ÛOù ^Œ =∞~°}Ïxfl =~°OQÍ á⁄Ok# cè+μ¨ ‡_»∞ ǨÏã≤<Î åѨÙ~åxH˜ ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ áêÅ# =KÕÛ^•HÍ =∞~°}O˜ K«^ÅŒ K«∞HÀÖË^∞Œ . ã¨∂~°∞º_»∞ L`«~Î åÜ«∞} ѨÙ}ºHÍÅOÖ’H˜ =KÕÛ^•HÍ JÖψQ JOѨâÜ ◊ ∞« ºÃÑ· =ÙO_ç Ü«Ú^•úyfl P~°QÍ<Õ JѨÊ\˜H˜ q∞ye# ^è~Œ ‡° ~åAH˜ (q+¨μ゠Ǩ Ϩ „ã¨O`Àã¨Ç¨ ) ã¨~fi° ^è~Œ ‡° ã¨O|Okè`« qaè#fl LѨ^âÕ ßÅxzÛ, Ñ≤`$« `«~Ê° }ezÛ, NHõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞x `«^HÕ Oõ QÍ uÅH˜ã∂¨ Î „áê}O q_çKå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ x~°‡ÖÏ`«∞‡Å‰õΩ ÅaèOKÕ Ñ¨~=° ∂#O^Œ Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ "≥∂HõOΔ ÅaèOzOk. `«~∞° "å`« H“~°= Ãã<· åº^躌 HõΔ Ñ¨^qŒ ÃÑ· „^À}ÏKå~°∞º_®ã‘#∞_≥<· å_»∞. PÜ«∞# áêO_»= ¿ã<åѨuÜ≥∞ÿ # ^è$Œ +¨^ì ∞Œ º=Úflx`À `«ÅѨ_®¤_∞» . gi ¿ã#Å=∞^躌 ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ Ü«Ú^ŒOú J~Ú^Œ∞~ÀAÅáê@∞ ™êyOk. H“~°=ÙŠѨHÍΔ # áÈ~å@O KÕã∞¨ #Î fl =O^ŒÅ H˘Åk ~åAÅ∞ J~°∞#˚ ∞x ÉÏ}ÏyflÖ’ Éèãí ‡¨ "≥∞áÿ ÈÜ«∂~°∞. Jâ◊fi`å÷=∞ =∞$u K≥O^•_»<Õ Jã¨`º« Ѩ٠"å~°Î qx ǨÏ`åâ◊√_≥· „^À}ÏKå~°∞º_»∞ =∞~°}O˜ Kå_»∞. (PÜ«∞##∞ ^è$Œ +¨^ì ∞Œ º=Úfl_»∞ K«OÑ≤#@∞ì WHõ¯_» K≥Ñʨ |_»Ö^Ë ∞Œ ) `«~°∞"å`« Hõ~°∞‚_»∞ H“~°= ¿ã<åѨuQÍ Ô~O_»∞~ÀAÅ∞ „ѨK«O_»OQÍ Ü«Ú^•úxfl H˘#™êyOKå_»∞ HÍh J`«_∞» =∞Ǩg~°∞_≥#· J~°∞#˚ ∞x xt`å„™êÎÅ ^≥|ƒ‰õΩ <ÕÅH˘iQÍ_»∞. JѨC_»∞ ¿ã<åѨuQÍ xÜ«Ú‰õΩÎ_≥·# â◊Å∞º_»∞ JѨ~åǨ‚xH˜ =ÚO^Õ ^èŒ~°‡~åA `À_ç Ü«Ú^ŒOú Ö’ =∞~°}O˜ Kå_»∞.HÍÖÏO`«‰Ωõ x =Öˇ HÍÅ ã¨~Ê° O=Öˇ „HÀ^èOŒ `À|∞ã¨Å∞H˘_»∞`«∂ Ü«∞=∞^ŒO_»=Ú =O\˜ QÆ^#Œ ∞ uѨC`«∂ cè=ÚxÃÑH· ˜ áÈ~Ú#, ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ `«# J^è~Œ ‡° "Õ∞ cè=Úx ~°∂ѨOÖ’ `«#<À_çOK«QÍ <ÕÅH˘iQÍ_»∞. 'Ü«∞`À ^è~Œ ‡° ã¨`Î À [Ü«∞ó— J<Õ ã¨∂H˜HÎ ˜ xÅ∞"≥`∞« Î P^Œ~≈° OQÍ, L^•Ç¨Ï~°}QÍ ÉèÏ~°`Ü « Ú« ^ŒOú K«i„`«Ö’ xÅz =ÙOk. Ü«Ú^ŒúO =Úyã≤áÈ~Ú<å ǨÏ`åºHÍO_» PQÆÖË^Œ∞. „^À}Ѩل`«∞_≥·# Jâ◊fi`å÷=∞ J~°~ú å„u "Õà◊ áêO_»= ta~°OÃÑ· ^•_çKãÕ ≤ `«# `«O„_ç =^è#Œ ∞ 㨇iã¨∂Î ZO^Œ~À áêO_»= g~°∞Å#∞ ã¨OǨÏiOKå_»∞. JÖÏ K«OѨ|_ç# "åiÖ’ ^è$Œ +¨^ì ∞Œ º=Úfl_»∂, „^ÒѨk Ѩل`«∞Öˇ#· ѨOK«áêO_» =ÙÅ∂ L<åfl~°∞. J~°∞˚#∞_»∞ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ "≥O|_çOzáÈ~Ú J`«xx xÅ∞=iOz Ü«Ú^ŒOú Ö’ F_çOz S+≤H=õ ∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ JGO`À J`«x ã¨~fi° â◊‰Ωõ ÅÎ ‰õÄ, JǨÏOHÍ~åxH© HÍ~°}"≥∞#ÿ t~À=∞}˜x ÃÑH˜eOz "Õâß_»∞. QÆ∞~°∞ Ѩل`«∞_»h „ÉÏǨχ}∞_»h Jâ◊fi`å÷=∞#∞ J~°∞#˚ ∞_»∞ K«OѨÖ^Ë ∞Œ . ^èŒ~°‡~åA J`«ºO`« â’Hõ ã¨O`«Ñ¨ÎÖˇ·# ¢ã‘ÎÅ #O^Œih F^•iÛ `å#∞ Ѩq„`«Hõ ™êfl#=∂K«iOz ^Õ=`«Å‰õÄ Ñ≤`$« [#∞ʼnõÄ `«~Ê° }ÏeKåÛ_»∞. `«~∞° "å`« ~å*Ϻaè+‰≤ Ωõ _Î ·≥

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 352

„Ѩ*Ï„âıÜ∞« ã¨∞û HÀã¨O Jâ◊fi"Õ∞^èÜ Œ ∂« QÍxfl KÕã≤ q+¨μ=‚ Ù#∞ ѨÓlOKå_»∞. „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ^ŒH} Δ˜ Ï^Œ∞Å`À `«$Ñ≤ÑÎ é ¨ Kå_»∞. DÖ’QÍ NHõ$+¨μ_‚ ∞» J=`å~åxfl KåeOKå_»∞. P "å~°#Î ∞ q#QÍ<Õ ^è~Œ ‡° ~åA Jaè=∞#∞º Ѩل`«∞xH˜ ~å*Ϻaè+‰≤ Ωõ xÎ KÕã≤ `«# ™È^Œ~∞° Å`À Ѩufl`À ã¨Ç¨ q+¨μ‚ ã¨ÇϨ „ã¨<å=∂xfl [Ñ≤ã∂¨ Î ã¨fi~°Oæ "≥Ñ· Ù¨ ™êyáÈÜ«∂_»∞. =∞ǨÉèÏ~°`Ü « Ú« ^ŒOú Ö’ Jã¨∞~°â‰◊ Ωõ ÅÎ ∞ `˘O|k âß`«O #tOz<å WOHõ#∞ H˘O^Œ~∞° ^•#=ÙÅ∞ q∞yeáÈÜ«∂~°∞. "å~°∞ â◊~"° QÕ OÆ `À Jaè=$kú K≥O^Œ_®xfl QÆ=∞xOz N=∞Ǩ q+¨μ‚"Õ |∞^Œ∞ú_≥· J=`«iOz "åix ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«∞Å#∞ KÕã≤ "åiÖ’x ^•#=`åfixfl ~°∂ѨÙ=∂Ñ≤ L`«=Î ∞ =∂#=ÙÅ#∞QÍ fiÛk^•Ì_∞» . J^è~Œ ‡° O „Ѩã∞¨ `Î åxH˜ J^Œ∞ѨÙÖ’ =ÙOk. Jk QÍ_ç `«ÑÊ≤ q[$Oaèã∞¨ OÎ k. JѨÙ_»∞ N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ã¨OÉèÅí „QÍ=∞OÖ’ Hõe¯<å=∞O`À J=`«i™êÎ_∞» . Jâßfi#flkè~ÀÇ≤ÏOz [QÆ=∞O`«\Ï HõÅÜ«∞kiy ZHõ¯_≥H¯õ _ç J^è~Œ ‡° Ѩ~∞° Å#∂ "≥^HŒ ˜ Ѩ@∞ìH˘x =kè™êÎ_∞» . ~°∞„^Œ^"Õ å! J^è~Œ å‡xfl JO`«"Ú≥ OkOK«_®xH©, ã¨`Ϋ fiQÆ∞} „Ѩ^•è # ^Õ=`«Å â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ ÃÑOK«_®xH©, ѨÙ_»q∞ÃÑ· ÃÑK«ÛiÅ∞¡ JâßOux „`«∞OK«_®xH˜ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞ _Õ^À XHõ ~°∂ѨOÖ’ ky =ã¨∂<Î Õ LO\Ï_»∞. Ö’‰õΩÅ P~ÀQƺ ~°H} Δõ HÀã¨O áêÅ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ J=∞$`« ÉèÏO_®xfl Ѩ@∞ìH˘x ^è#Œ fiO`«iQÍ J=`«iOz# PÜ«∞<Õ qâßfiq∞„`« Ѩل`«∞_≥#· ã¨∞„â◊√`«∞_»#∞ =∞Ǩ`«∞‡xH˜ PÜ«Ú~ˆ fi^•xfl ã¨fiÜ«∞OQÍ LѨ^tÕ OKå_»∞.(J^蕺ܫ∞O –145)

O

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

PÜ«Ú~ˆ fi^Œ Ñ „ H¨ ~õ } ° O

◆ 353

QÆ~∞° _» ѨÙ~å}OÖ’x PÜ«Ú~ˆ fi^Œ „ѨH~õ }° ÏxH˜ Q˘Ñ¨Ê „Ѩãk≤ ú LOk. WO^Œ∞Ö’x "≥Ú^Œ\ ˜ W~°"·≥ J^蕺ܫ∂ÅÖ’ x^•#– ™ê÷# q+¨Ü∂« Å∞ =i‚OѨ|_®¤~Ú ~ÀQÆ HÍ~°}ÏÅ#∂ ÅHõΔ}ÏÅ#∂ |\˜ì ~ÀQÆx~°‚Ü«∂xfl KÕÜ«∞_®<Õfl ~ÀQÆ x^•#=∞O\Ï~°∞. `«~∞° "åu #ÅÉè·ˇ J^蕺ܫ∂ÅÖ’ ~ÀQÆzH˜`û« , B+¨^•è Å∞ – "å\˜ x~å‡} qkè K≥Ñʨ |_®¤~Ú. JO`ÕQÍHõ =∞O^Œ∞H˜ `«y# J#∞áê#O, "å_»=Åã≤# f~°∞ ‰õÄ_® KÕ~Û° |_®¤~Ú. XˆH ~ÀQÍxH˜ J<ÕH=õ ÚÖˇ#· =∞O^Œ∞Å∞ ã¨∂zOK«|_®¤~Ú. HÍx g\˜x ã¨∞Ü≥∂QÆ∞º_≥#· "≥^· ∞Œ ºx Ѩ~º° "ÕH}Δõ Ö’<Õ "å_®e. D „ѨHõ~°}OÖ’ (ѨÙ~å}OÖ’) JHõ¯_»Hõ¯_» QÆÅ YO_ç`åÅ#∂, Jã¨Ê+¨`ì #« ∂ P~°¬ ã¨O㨯 $uH˜ K≥Ok# PÜ«Ú~ˆ fi^Œ „QÆO^ä•Å<å„â◊~ÚOz ã¨iKÕÜ∞« _»O [iyOk

~ÀQÆx^•#O ^èŒ#fiO`«i ã¨∞„â◊√`«∞xH˜ K≥ÑÊ≤ # âßGq∞k. „áêp# HÍÅOÖ’ P„`ÕÜ∂« k =∞Ǩ=Ú#∞Å∞ ~ÀQÆx^•<åxH˜ ã¨OÉOkèOz Q˘Ñ¨Ê Hõ$+≤ KÕâß~°∞. ^•xH˜ ã¨fiÜ«∞OHõ$+≤h „ѨuÉè#í ∂ *’_çOz ^è#Œ fiO`«i WÖÏ LѨ^tÕ OKå_»∞. ''ã¨∞„â◊√`å! áêѨ‡, [fi~°, "åºkè, qHÍ~°, ^Œ∞óY, P=∞Ü«∞, Ü«∞Hõ;, P`«OHõ, QÆ^,Œ PÉÏ^èŒ – W=hfl Ѩ~åºÜ«∞"åK«º=ÚÖˇ#· â◊|=Ì ÚÅ∞. ~ÀQÍxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ J~Ú^Œ∞ LáêÜ«∂Å∞O\Ï~Ú. Jq x^•#O, ѨÓ~°fi~°∂ѨO, ~°∂ѨO, LѨâÜ ◊ ∞« O, ã¨O„áêÑ≤.Î xq∞`«OÎ , ¿ÇÏ`«∞=Ù, PÜ«∞`«#O, „Ѩ`º« Ü«∞O, L`å÷#O, HÍ~°}O – J<Õ "å\˜x |\˜ì ~ÀQÍxfl áÈÅÛ_»"∞Õ ~ÀQÆx^•#O. ^À+¨qâıëêÅ∞ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ ~ÀQÍxfl áÈÅÛQÆey`Õ ^•xx ѨÓ~°fi~°∂Ѩ=∞O\Ï~°∞. Wk ™ê=∂#º=∞h, qt+¨=ì ∞h ~Ô O_»∞ q^è•Å∞. D ѨÓ~°fi~°∂ѨO ѨÓiÎQÍ =ºHõ"Î ∞≥ `ÿ Õ ~°∂ѨO J#|_»∞`«∞Ok. ã¨O™ê÷#, =ºO[#, eOQÆ, ÅHõ} Δ , zǨÏfl, PHõ$u, Wq ~°∂áêxH˜ Ѩ~åºÜ«∞ "åK«º=ÚÖˇ#· â◊ÉÏÌÅ∞. ¿ÇÏ`«∞–qѨs`«O, "åºkè– qѨs`«O, ¿ÇÏ`«∞–"åºkè– LÉèÜ í ∞« – qѨs`«O, ¿ÇÏ`«∞ qѨs`å~°÷HÍi, "åºkè qѨs`å~°÷HÍi, ¿ÇÏ`«∞ "åºkè LÉèíÜ«∞ qѨs`« J~°÷HÍi B+¨^•è Å∞O\Ï~Ú. Wq J#fl, qǨ~åÅ#∞ ã¨∞Y^•Ü«∞HõOQÍ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ÖÕ Ï KÕ™êÎ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 354

nxx ™ê`«‡º=∞O\Ï~°∞. LѨâÜ ◊ ∞« =∞x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. nxH˜ qѨs`«O J#∞ѨâÜ ◊ ∞« O. J#∞ѨâÜ ◊ ∂« xH˜ =∞~À¿Ñ~°∞ "åº^躌 ™ê`«‡º=Ú. ^À+¨O â◊s~°OÖ’ ÃÑH· ˜ QÍx W`«~° kâ◊Ö’¡ QÍx "åºÑ≤ã∞¨ #Î fl Ѩ^uúŒ , ^•x=Å¡ =KÕÛ~ÀQÆO ã¨O„áêÑ≤Î J#|_»∞`«∞Ok. ^•xH˜ Ѩ~åºÜ«∞ Ѩ^•Å∞ *Ïu, PQÆu. ã¨O„áêÑ≤ÖÎ ’ ã¨OYº, qHõÅÊO, „áê^è•#ºO, |ÅO, "åºkè HÍÅ qâı+`¨ Å« ∞ P^è•~°OQÍ qaè#fl q^è•Å∞ x~°‚~ÚOѨ|_ç=Ù<åfl~Ú. D âßGOÖ’<Õ [fi~°ÉèË^•Å∞ Zxq∞k K≥Ñʨ |_®¤~Ú. Wk ã¨OMϺã¨O„áêÑ≤.Î ~ÀQÀ`«ÊuÎH˜ HÍ~°}Éè∂í `«"∞≥ #ÿ ^À+¨=ÚÅ JOâßOâ◊ HõÅÊ# JO>Ë Z‰õΩ¯=, `«‰Ωõ ¯=Å q"ÕK#« qHõÅÊ ã¨O„áêÑ≤.Î ã¨fi`«O„`«`« ÖË^• Ѩ~°`«O„`«`«Å ^•fi~å ^ÀëêÅÜ≥ÚHõ¯ „áê^è•<åºxfl QÍh, J„áê^è•<åºxfl QÍh q"ÕK#« KÕÜ∞« _»O „áê^è•#º ã¨O„áêÑ≤.Î ¿ÇÏ`«∞ – ѨÓ~°fi~°∂ѨO, ~°∂Ѩ=ÚÅ ã¨OѨÓ~°`‚ « ÖË^• JÅÊ`«Å ^•fi~å ~ÀQÆ|ÅO, J|Å=ÚÅ#∞ q"ÕzOK«_»O |Åã¨O„áêÑ≤Î. ^Àëê#∞™ê~°O ~å„u, ѨQÆÅ∞, |∞∞`«∞=Ù, Éè’[<åŠѨiáêHõ JOâßÅ∞ (Pk, JO`«, =∞^躌 ) K«∂ã≤ "å\˜ ^•fi~å ~ÀQÆHÍÖÏxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O HÍÅã¨O„áêÑ≤.Î D q^èOŒ QÍ x^•#O Ü≥ÚHõ¯ Paè^Ü Õè ∂« Å∞ (x^•#, ѨÓ~°fi~°∂Ѩ, ~°∂Ѩ, LѨâÜ ◊ ∞« , ã¨O„áêÑ≤)Î x~°fizOѨ|_»_O» [iyOk. WѨÙ_»∞ "å\˜x =∞iO`« q™êÎ~O° QÍ K«∂^•ÌO. Jxfl ~ÀQÍʼnõÄ =¸ÅHÍ~°}O â◊s~°ã`÷≤ "« ∞≥ #ÿ ‰õΩÑ≤`« ^À+¨"∞Õ . J~Ú`Õ ^À+¨– „ѨHÀáêxH˜ XO\˜H˜ Ѩ_x» uO_ç Z‰õΩ¯=QÍ ^ÀǨÏ^ŒO KÕã∞¨ OÎ k. nxx JÇ≤Ï`« ¿ã=#=∞O\Ï~°∞. Wk =¸_»∞ ~°HÍÅ∞. "å`« Ñ„ H¨ ÀѨ x^•#O : KÕ^∞Œ , "Õ_,ç HõëêÜ«∞, P=∞¡, QÆ\ ì˜ Ñ¨^•~å÷Å`À J#fl=Ú#∞ JuQÍ u#_»O, Ѩ~°∞QÆ∞Å∞ ÃÑ@ì_»O QÆ|QÆÉÏ =∂\Ï¡_»_»O, ~å„u *ÏQÆ~°O, Z‰õΩ¯= ^èfiŒ xKÕã∂¨ Î =∂\Ï¡__» O» , Jxfl Ѩ#∞Å#∂ JuQÍ KÕã∞¨ OÎ _»_O» , ÉèÜ í ∞« O, â’HõO, zO`«, Ju "åºÜ«∂=∞O, â◊$OQÍ~°OÖ’ q∞uÖˉΩõ O_® áêÖÁæ#_»O, g\˜=Å¡ â◊s~°OÖ’x "åÜ«Ú=Ù „ѨHÀáêxH˜ Ö’#=Ù`«∞Ok. D "åÜ«ÚqHÍ~°O qâı+O≤ z „w+¨‡|∞∞`«∞=ÙÖ’ ѨQ\Æ ,˜ ~å„u Éè’[<åÅ `«~∞° "å`« Z‰õΩ¯=QÍ ÉÏkèã∞¨ OÎ k. Ñ≤`Ϋ Ñ„ H¨ ÀѨ x^•#O: KÕ^∞Œ , QÆ\ ,ì˜ QÆ~∞° ‰õΩ, "Õ_,ç LѨÊ\˜ Ѩ^•~å÷Å#∂ HÀáêhfl, ^•Ç¨hfl ÃÑOKÕ uà◊§#∂ u#_»O =Å¡O Ñ≤`«ÎO „ѨHÀÑ≤ã¨∞ÎOOk. Wk â◊~°^Œ$`«∞=ÙÖ’ =∞^蕺ǨÏflO J~°~ú å„u =O\˜ =∞O@#∞ ѨÙ\˜Oì KÕ Hõ} Δ ÏÅÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ ÉÏkèã∞¨ OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 355

HõÑ–¨¶ Ñ„ H¨ ÀѨx^•#O : fÑ≤~™° êÅ∞, P=∂¡Å∞, Å=}ÏÅ∞, ã≤flQÆ,ú QÆ∞~°∞, Jaè+º¨ Ok,

j`«Å Éè’[<åÅ =Å¡#∂, Z‰õΩ¯=HÍÅO ‰õÄ~˘Û#∞@, x„^ŒáÈ=Ù@, ã¨∞YѨ_∞» @, Jr~°O‚ , ѨQ\Æ x˜ „^Œ, |ÅHÍ~°Hõ Ѩ^•~å÷Å#∞ JuQÍ u#∞@, Hõ+Ñì¨ _¨ H» áõ È=Ù@ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ HÍ~°}ÏÅ =Å¡ J#flO JiˆQ „áê~°OÉèHí ÍÅOÖ’#∂, ~å„u ѨQÅÆ ∞ „áê~°OÉèí HÍÖÏÖ’¡#∂ HõÑO¨¶ „ѨHÀÑ≤ã∞¨ OÎ k. n<Õfl âı+¡ ‡¨ =∞x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. „u^À+¨ ™ê=∂#º ã¨O„áêÑ≤Î : D =¸_»∞ „ѨHÀáêÅ q∞„t`« ã¨fiÉèÏ=O`À ã¨xfláê`«O ѨÙ@∞ìH˘ã¨∞OÎ k. ã¨OH©~‚° Éè’[#O, Jr~°O‚ HõeyOKÕ Éè’[#O, q+¨=∞, q~°∞^Œú Éè’[#O ("≥Ú`«OÎ g∞^Œ =O\˜H˜ Ѩ_x» uO_ç) =∞^Œºáê#O, ѨzÛ=ÚÅ¡Oy, ZO_ç#‰õÄ~°Å∞, QÍ#∞QÆÑO≤ _ç, =∞$`«∞º=`«û~°=∞x ¿Ñ~°∞QÍOz# ¿ÑÅÑ≤O_ç, =∂Oã¨O, KÕÑŨ ∞ W=hfl ã¨xfláê`åxfl `≥KÛÕ PǨ~åÖË. ^Œ∂+≤`å#fl=¸, „QÆÇϨ „ѨÉÏè ==¸ ‰õÄ_® D qHÍ~åxfl `≥zÛÃÑ_»`å~Ú. WOHÍ KåÖÏ KåÖÏ HÍ~°}ÏÖË =Ù<åfl~Ú. ~°ã"¨ åÇ≤Ï#∞Å ^•fi~å â◊s~°O ֒ѨÅH˜ KÕ~∞° H˘x ~ÀQÍÅ#∞ HõeyOKÕ Ñ¨^•~å÷Å∞‰õÄ_® L<åfl~Ú.(J^蕺ܫ∞O–146)

[fi~° x^•#O [fi~åÅÖ’ KåÖÏ ~°HÍÖË =Ù<åfl~Ú. H˘xfl\˜¿Ñ~°∞¡ WÖÏ =ÙO\Ï~Ú. Wq t=Ùx HõO\˜=∞O@ #∞O_ç ѨÙ\˜#ì =x JO\Ï~°∞. ~ÀQÆÑu¨ , áêѨ‡, =∞$`«∞º~å[, Jâ◊#, JO`«H,õ F*’-â◊#, "≥∂ǨÏ=∞Ü«∞,ã¨O`åáê`«‡, ã¨O`åѨ, JѨKå~°[ [fi~åÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ ÉÏkè™êÎ~Ú. U#∞QÆ∞ H˘KÕÛ [fi~åxfl áêHõÅ=∞h, QÆ∞éÏ]xH˘KÕÛ^•xfl Jaè`åѨ=∞h, ‰õΩHõ¯HÔ `· Õ JÅ~°¯=∞h JO\Ï~°∞. "Õ∞Ѷ∂¨ ÅH©, h\˜H,© =∞O^Œ∞ÅH©, <ÕÅH© ‰õÄ_® [fi~åÖÁ™êÎ~Ú. "å\˜ ¿Ñ~°∞¡ „Hõ=∞OQÍ WO„^Œ=∞^ŒO, heHõ, *’ºu, T+¨~.° HõÑ[ ¨¶ fi~° ÅHõ} Δ ÏÅ∞ : QÆ∞O_≥QÍ|~å, "åOu, ^ŒQ∞Æ ,æ K«e, "åѨÙ, HõÑO¨¶ ^•fi~å =KÕÛ [fi~°ÅHõ} Δ ÏÅ∞. `«~∞° "å`« Xà◊√§ <˘Ñ¨CÅ∞ =ÙO\Ï~Ú. zH˜`û« PÅ㨺"≥∞<ÿ å ã¨~Ô #· =∞O^Œ∞ Ѩ_H» áõ È~Ú<å D ÉÏ^èÅŒ ∞ ~ÀA~ÀAH© ÃÑiyáÈ`«∞O\Ï~Ú. U ã¨=∞Ü«∞OÖ’ U ÅHõΔ}O Z‰õΩ¯==Ù`ÀO^À K«∂ã≤ =∞O^Œ∞"≥Ü«∂ºe. LѨâ◊Ü«∞ (Z‰õΩ¯= HÍ=_»O) J#∞ѨâÜ ◊ ∞« (HÍHõáÈ=_»O) =ÚÅ#∞ |\˜ì ~ÀQÍÖË =∂~°∞`«∞O\Ï~Ú. J#QÍ =∞O^Œ∞, qǨ~°O, J#flO, ^ÕâH◊ ÍÖÏ^Œ∞ÅÖ’ =∂~°∞Ê XHõ =∞x+≤H˜ ã¨∞MÏxfl Hõey¿ãÎ Jk LѨâÜ ◊ ∞« O. g\˜Ö’ <Õ^<·≥ å XHõ =ºH˜Î ã¨∞MÏxfl ǨÏi¿ãÎ ÖË^• Ǩx Hõey¿ãÎ Jk J#∞ѨâÜ ◊ ∞« O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 356

J~°∞z, Jr~°O‚ , ã¨OÎ Éè#í O, |^ŒHú Oõ , QÆ∞O_≥Ö’ =∞O@, qáêHõO, x„^Œ =ã¨∞#Î fl @∞¡O_»_O» , K˘OQÆ HÍ~°_O» , QÆ∞O_≥ |~°∞"≥H¯õ _»O, PHõe "ÕÜ∞« HõáÈ=_»O, =ÚYO a~°∞ã¨∞QÍ `«QÅÆ _»O, Xà◊√§ áêeáÈ=_»O, Xà◊√§ |~°∞"≥H¯õ _»O, =¸„`«O =∂\˜ =∂\˜H© ~å=_»O, â◊s~°HÍOu `«Q_æÆ O» , W=hfl P=∞ (HõÑO¨¶ Ö’ XHõ)[fi~° ÅHõ} Δ ÏÅ∞. PHõe =∞O^ŒyOK«_O» , Xà◊√§ `ÕeáÈ`«∞#fl@∞¡O_»_O» , ™ê=∂#º [fi~°ÅHõ} Δ ÏÅ∞. [fi~°OÖ’ "å`«, Ñ≤`,Ϋ HõѨ¶ ~ÀQÍÅ =¸_»∞ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ HõxÑ≤¿ãÎ ^•xx ѨiѨHfiõ JëêìÇϨ =∞O\Ï~°∞. ~Ô O_çO\˜ ÅHõ} Δ ÏÅ∞O>Ë ^ŒfiO^Œfi[=∞O\Ï~°∞. "å`«– Ñ≤`«Î– [fi~°ÅHõΔ}ÏÅ∞ : `«Å<˘Ñ≤Ê, =¸~°Û,ù "åO`«∞Å∞, Xà◊√§ "Õ_H≥ ¯õ _»O, "≥∂ǨÏO, Q˘O`«∞ |ÅÇ‘Ï#OQÍ =ÙO_»_O» , =ÚYO _À‰õΩ¯áÈ=_»O, J~°∞z, XO\’¡„Ѩu ÉèÏQÆOÖ’ q~°QnÆ ã≤#O`« <˘Ñ≤Ê, Jx„^Œ, z`«„Î Éè=í ∞, ~À=∂OK«O, K«e– W=hfl "å`«, Ñ≤`Ϋ [fi~°O `«ye# â◊s~°OÖ’ HõxÑ≤OKÕ ÅHõ} Δ ÏÅ∞. HõÑ–¨¶ "å`« [x`« [fi~åxH˜ LëÈ‚„QÆ`« ÃÑ^ŒQÌ Í =ÙO_»^∞Œ . `«Å<˘Ñ≤Ê, J~°∞z(JO>Ë <åÅ∞HõH˜ U^≥<· å KÕ^∞Œ QÍ QÍh ~°∞z Ç‘Ï#OQÍ QÍx `«QÅÆ _»O) ã¨O^è∞Œ ÖÖ’ <˘Ñ≤Ê, =∂\˜ =∂\˜H© Lq∞‡ ~å=_»O, TÑ≤i ÉèÏ~°O HÍ=_»O, ^ŒQ∞Æ ,æ =ÚYO áêeáÈ=@O, K«e, ѨQ\Æ Ñ˜ Ó¨ @ ‰õÄ_® Hõ#∞Å∞ pHõ@∞¡ Hõ=∞‡_»O, x„^ŒÑ@ ¨ Hì áõ È=_»O W=hfl =ÙO\Ï~Ú. |Ü«∞@ "Õ_Qç Í =Ù<åfl K«e"Õã∞¨ #Î fl@∞¡ JxÑ≤OK«_O» , Xà◊√§ H˘Ü«∞ºÉÏi #@∞¡O_»_O» , K≥=∞@, ^•Ç¨ÏO, =∞O@, ^ŒQ∞Æ ,æ âı+¡ ‡¨ Ñ≤`åÎÅ *’~°∞, =¸~°Û,ù J<åã¨H,Θ |^ŒHú Oõ , <À~°∞ KÕ^∞Œ QÍ JxÑ≤OK«_O» , W=hfl âı+¡ ‡¨ Ñ≤`Ϋ [#º"≥∞#ÿ [fi~åxfl ã¨∂z™êÎ~Ú. "å`«– Ñ≤`–Ϋ âı+¡ ‡¨ Jxfl ÅHõ}Δ ÏÅ∂ HõxÑ≤¿ãÎ ã¨~fi° [ (ã¨xfláê`«) [fi~°OQÍ ÉèÏqOKåe. ^•xÔH`· Õ D ÅHõ}Δ ÏÅhfl XH˘¯Hõ¯ =∂~°∞ XH˘¯Hõ¯\˜QÍ |Ü«∞ÅÊ_»∞ `«∞O\Ï~Ú. ã¨xfláê`«OÖ’ K«e, ѨQ\Æ ˜ =∞Ǩx„^Œ, ~å„u x„^ŒÖqË ∞ QÍx k#~å„`«∞Å∞ "≥Ú`«OÎ QÍ x„^Œ QÍx =ÙO\Ï~Ú. P x„^ŒÖqË ∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~Ày áê@Å∞ áê_»`å_»∞. <å@ºO KÕ™êÎ_∞» . ÖË^• Ǩ™êºÖÏ_»`å_»∞. J`«x ™ê=∂#º ã≤u÷ áÈeHõ ÖË#O`«QÍ =∂iáÈ`«∞Ok. Hõ#∞Å∞ =∞e#=∞=Ù`å~Ú. J„â◊√=ÙÅ#∞ =i¬™êÎ~Ú. Hõ#∞Å z=~°Å∞ Zé]|_»`å~Ú. ѨÓiÎQÍ =¸`«|_»=Ù. â◊s~°OÖ’ Ñ≤H¯õ Å∞, ѨH¯õ Å∞, `«Å ã¨O^è∞Œ Å`À ã¨Ç¨ „Ѩu Z=ÚHÍ <˘ÃÑÊ_»∞ `«∞Ok. z`«Î „Éè=í ∞‰õÄ_® LO@∞Ok. ~Ô O_»∞ K≥=ÙÅ #∞O_ô â◊ÉÏÌÅ∞, Ǩϟ~°∞ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. áÈ@∞ ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. <åeHõ H˘O`« Zé]QÍ, H˘O`« #Å¡QÍ =ÙO_ç ^Œ∞~°^ãÕ ∞¨ OÎ @∞Ok. `«_ç PiáÈ`«∂ á⁄_çQÍ =ÙO@∞Ok. Z=ÚHõÅ∞, ã¨O^è∞Œ Å∞ ã¨_e» áÈ~Ú#@∞¡QÍ =ÙO\Ï~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 357

~Ày <À\˜#∞O_ç ~°HÎõ Ñ≤`Ϋ q∞„t`«"∞≥ #ÿ Lq∞‡ Ѩ_∞» `«∞O@∞Ok. `«@∞ìHÀÖË#O`« ^•Ç¨ÏO "Õã∞¨ OÎ @∞Ok. HÀ+¨ì (á⁄@ì) „Ѩ^âÕ ßÅhfl #Å¡QÍ Zé]QÍ J~ÚáÈ`å~Ú. QÆ∞O„_»\ ˜ ^Œ^∞Œ ~Ì ∞° ¡ á⁄@ìÃÑ· U~°Ê_»`å~Ú. QÆ∞O_≥Ö’ ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.Jxfl ^•fi~åÅ #∞O_ô J`«ºkèHOõ QÍ<À, J`«ºÅÊOQÍ<À qã¨~<˚° åÅ∞ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. =ÚYOÖ’ l_»∞,¤ h~°ãO¨ , Ç‘Ï#ã¨fi~°O, `Õ[ã¨∞û =∞O^ŒyOK«_O» , „ѨÖÏѨO ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. D [fi~°O |Ü«∞@Ѩ_» ‰õΩO_® ֒Ѩ֒¡ ѨÖË â◊s~°OÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. Q˘O`«∞#∞O_ç QÆ∞~°H,õ HõO~îO° #∞O_ç J=ºHõÎ â◊ÉÏÌÅ∞, â◊s~åxfl Hõ^ጠêÅ<Õ HÀiHõ #tOK«_O» J<Õ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ HõxÑ≤¿ãÎ ~ÀQÆ"åºÑ≤Î „Ѩ=∂^ŒH~õ ° ™ê÷~ÚH˜ KÕiáÈ~ÚO^Œx J~°O÷ . ^•xx |Åg~°º - q<åâ◊Hõ Jcè<åºã¨ - ã¨xfláê`« [fi~°OQÍ =º=ǨÏi™êÎ~∞° . D ã¨xfláê`« [fi~°O Ü≥ÚHõ¯ "åÜ«Ú qHÍ~°O =Å¡ Q˘O`«∞Ö’ J_»∞¤ U~°Ê_ç Ñ≤`OΫ ֒Ѩe ÉèÏQÆOÖ’ <˘Ñ≤Ê Ñ¨Ù@∞ìH˘zÛ <åã≤HÍ^Œ∞Å∞ HÍ~°∞`«∞O\Ï~Ú. Hõà√◊ § ѨKÛ« |_»`å~Ú. =¸_»∞ ~°HÍÅ [fi~°=¸ XˆH™êi `«ye#ѨÙ_»∞ â◊s~°OÖ’x Jyfl`«`«Î fiO #tOzáÈ=_»O "≥Ú^ŒÖ∫`«∞Ok. Jk ѨÓiÎQÍ #t¿ãÎ =∂„`«O ~ÀQÆO =∂#_»O J™ê^躌 O. D ã¨xfláê`« [fi~åxH˜ =∞~À~°∂ѨO ‰õÄ_® LO@∞Ok. Ñ≤`OΫ "Õ~Ô á· È~Ú#@∞¡O @∞Ok. á⁄@ìÖ’ =∞O@ ѨÙ_»∞`«∞Ok. [fi~°O ~åHõ=ÚO^Õ XHõ q^è"Œ ∞≥ #ÿ QÍ|~å =ÙO@∞Ok. "å`« –Ñ≤`Ϋ „Ѩ=$`«∞ÅÎ ∞ â◊s~°OÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O>Ë D [fi~°O Hõ=Ú‡`«∞Ok. K«b, "Õ_ô Ô~O_»∂ =ÙO\Ï~Ú. "å\˜#∞O_ç ~°H˜ΔOѨ|_»_»O q∞H˜¯e Hõ+¨ìO. j`« „ѨÉèÏ=O =Å¡ <À\˜#∞O_ç HõÑO¨¶ =ã¨∞OÎ @∞Ok. <À~°∞ ZO_çáÈ`«∞Ok. Ñ≤`OΫ Ѩx`«Q_æÆ O» =Å¡ =¸~°Û,ù =∞^ŒO, ^•Ç¨ÏO U~°Ê_»`å~Ú. |^ŒHú Oõ , Hõ^ÅŒ ÖËx`«#O =zÛ Ñ¨ÙÅ¡"åO`«∞Å=Ù`å~Ú. PQÆO`«∞ [fi~°ÅHõ} Δ ÏÅ∞ : ÉÏÇ≤Ï~° HÍ~°}ÏÅ ^•fi~å `«yÖË D `å`å¯eHõ [fi~°O ^≥|ƒ `«QÅÆ _»O =Å¡ HÍh, ã¨OÜ≥∂QÆO =Å¡ HÍh, âßѨO ÖË^• ~°HOÎõ `«QÅÆ _»O =Å¡ QÍh zÅ¡Oy k+≤ì =O\˜ „ѨÜ∂≥ QÍÅ =Å¡ QÍh =KÕÛ [fi~åxfl PQÆO`«∞ [fi~°O JO\Ï~°∞. g\˜Ö’ "≥Ú^Œ\ k˜ JaèÑ∂¨¶ `«[O J#|_»∞`«∞Ok. HÍe# QÍÜ«∂Å =Å¡ QÍx Xà◊√§ K«∞iH˜áÈ=_»O =Å¡ QÍh =KÕÛk JaèÑ∂¨¶ `«[ [fi~°O. J`«ºkèHõ „â◊=∞ =Å¡ =KÕÛ [fi~°OÖ’ "å`«O ~°HÍÎxfl áê_»∞KÕã¨∞ÎOk. K«~°‡O ¿ÑeáÈ~Ú#@¡=Ù`«∞Ok. Xà◊√§ <˘Ñ¨CÅ∞ "åѨÙÅ∞ =ÙO_ç L+¨`‚ « ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ^Œ∞+¨ì „QÆÇϨ Ñ‘_,» =∞`«∞ΠѨ^•~å÷Å∞, qëêÅ∞, HÀѨO, ÉèÜ í ∞« O, ^Œ∞óYO, „¿Ñ=∞ ‰õÄ_® [fi~åxfl Hõey™êÎ~Ú. Wk ™ê=∂#º [fi~°OÖψQ =ÙO@∞Ok HÍh `≥~Å° ∞ `≥~Å° ∞QÍ =KÕÛ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 358

#=Ófi, U_»∞Ñ¨Ó nx L^Œ$ú ux `≥eÜ«∞*Ë™êÎ~Ú. =∞`«∞=Î ∞O^Œ∞ Åh, á⁄QÆhÑ‘ÅÛ_»O =Å¡ =KÕÛ [fi~åxH˜ ã¨Ê $ǨÏ`«ÑC¨ @. `«Å<˘Ñ≤Ê, "åO`«∞Å∞, `«∞=Ú‡Å∞ ÅHõ} Δ ÏÅ∞. q+¨O =Å¡ =KÕÛ [fi~°OÖ’ `≥eq `«ÑC¨ @, qˆ~K«<åÅ∞, Hõ#∞Å∞ pHõ@∞¡ Hõ=Ú‡@, K«~‡° O ~°OQÆ∞ =∂~°∞@, =∞O@, `«Åu~°∞QÆ∞@, HõxÑ≤™êÎ~Ú. HÀѨO =Å¡ =KÕÛ [fi~°OÖ’ „Ѩ`ºÕ HõOQÍ =}∞‰õΩ, ^Œ_», `«Å<˘Ñ≤Ê Ñ¨Ù@∞ìH˘™êÎ~Ú. „HÀ^èŒ [fi~°OÖ’ ÖË^• ÉèíÜ«∞ [fi~°OÖ’<≥·`Õ PQƉΩõ O_® "≥Å∞=_Õ "åQÆ∞_»∞ „Ѩ`ºÕ Hõ ÖHõ} Δ O.. „¿Ñ=∞, HÍ=∞O =Å¡ [fi~°O =zÛ#ѨÙ_»∞ =∞`«∞QÎ Í =ÙO@∞Ok. UO u<åfl ~°∞z `≥eÜ«∞^Œ∞, Xà◊§O`å =∞O_»∞`«∞#fl@∞¡O@∞Ok. ã≤Q∞Æ Qæ Í =ÙO@∞Ok, x„^ŒÑ@ ¨ ^ì ∞Œ , |∞é] ã¨iQÍ Ñ¨xKÕÜ∞« ^Œ∞, ^è~·≥ º° O áÈ`«∞Ok. „QÆÇϨ ^À+¨ [fi~°OÖ’ ã¨xfláê`« ÅHõ} Δ ÏÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. J^Œ#OQÍ "åÜ«Úã¨=∞㨺, r~°ã‚ =¨ ∞㨺 LO\Ï~Ú. âßѨ, ~°HÎõ [fi~åÖ’¡ Jxfl ÉÏ^èÅŒ ∂ Éèií OK«Ö#Ë O`«QÍ =ã¨∂Î áÈ`«∞O\Ï~Ú. =∞O„`ÀKåÛ@# [~°∞QÆ∞`«∞#flѨÙ_»ÖÏ¡ ~ÀQÆ∞Å∞ ZyÔ~yiѨ_∞» `«∞O\Ï~°∞. â◊s~°O ѨQÆ∞à◊√§ "Õã¨∞ÎO@∞Ok. =∞`«∞Î P=Ç≤Ïã¨∞ÎOk. „ѨuÉèÏQÆO =∞O_»∞`«∞#fl@∞¡QÍ =ÙO@∞Ok. =¸~°Û=ù ã¨∞OÎ k. LëÈ‚„QÆ`« ~ÀA ~ÀAH© ÃÑiyáÈ`«∞O@∞Ok. [fi~åÅÖ’ Zxq∞k ~°HÍÅ∞O\Ï~Ú. =ÚO^Œ∞QÍ âßs~°H,õ =∂#ã≤Hõ q^è•Å∞QÍ "å\˜x qÉèlí OKå~°∞. JÖψQ =∞O^Œ, f„=, PO`«~,° ÉÏǨϺ, „áêHõ$`«, "≥H· $õ `«, ‰õΩkˆ~q, ‰õΩ^Œ~x° q, ѨHÍfiÅ∞, JѨHÍfiÅ∞. g\˜Ö’ "≥Ú^Œ\ q˜ âßs~°HOõ . ~Ô O_Àq =∂#ã≤HOõ . HõÑ,¨¶ "å`«, q∞„t`« ~ÀQÍÅÖ’ K«e, =}∞‰õΩ =ÙO\Ï~Ú. Ñ≤`ÖΫ ’ѨO =ÙO>Ë Xà◊§O`å =∞O@Å∞ ѨÙ_»∞`«∞#fl ÉÏ^èŒ =ÙO@∞Ok. =¸_ç\ ˜ ã¨xfláê`«=¸ =ÙO>Ë XHõ =∂~°∞ K«b XHõ=∂~°∞ "Õ_ô ÉÏkè™êÎ~Ú. (D "Õ_<ç Õ L_»∞‰õΩ JO\Ï~°∞) D [fi~°O Ö’[fi~°"∞≥ `ÿ Õ (PO`«~"° ∞≥ `ÿ )Õ Jxfl ÉÏ^èÅŒ ∞ ֒ѨÖË =ÙO_ç =∞Å|^ŒHú Oõ ‰õÄ_® ѨÙ@∞ìH˘ã¨∞OÎ k. ÉÏÇ≤Ï~° [fi~åxH˜ „Ѩ`ºÕ Hõ ÅHõ} Δ O qˆ~K«<åÅ∞. D [fi~åÅ#∞ ‰õΩ^Œ~Û° =K«∞Û#∞. „áêHõ$`«, "å`«, =~å¬HÍÅ [fi~åhfl, "≥H· $õ `« =~°¬HÍÅ [fi~åhfl ‰õΩ^Œ∞~°∞Û@ ^•^•Ñ¨Ù J™ê^躌 O. P‰õΩ~åÅ∞ HÍÅOÖ’ Ñ≤`^Ϋ À+¨O=Å¡ =KÕÛk „áêHõ$`« [fi~°O, "å`«, HõѨ¶ ^À+¨O =Å¡ =KÕÛk "≥H· $õ `«O. HÍÅOÖ’ HõÑ^¨¶ À+¨ [fi~åxfl „áêHõ$`«=∞h W`«~åÅx "≥H· $õ `«=∞h JO\Ï~°∞. "≥H· $õ `«~ÀQÍÖËg ‰õΩkˆ~~ÀQÍÅ∞ HÍ=Ù ([fi~åÅ∞ =∂„`«O) "å`« ^À+¨O =Å¡ "å#Å HÍÅOÖ’ =KÕÛ [fi~åxH˜ Ñ≤`,Ϋ Hõáê¶ Å∞ ‰õÄ_® Ö’#=Ù`å~Ú. P‰õΩ~åÅ∞ HÍÅOÖ’ áê_»~Ú# ★

(=∞~À =sæH~õ }° „ѨHÍ~°"∞≥ `ÿ Õ âßs~°– =∂#ã¨, ™œ=∞º – fHõΔ ,‚ JO`«~–ü ÉÏÇ≤Ï~å„â◊Ü∞« , „áêHõ$`« – "≥H· $õ `«, ™ê^躌 – J^蕺ܫ∞, ™ê=∞– x~å=∞Ü«∞ [fi~åÅ∞ ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # "å\˜H˜ J^Œ#OQÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú.)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 359

Ñ≤`OΫ Hõáê¶ xfl HõÅ∞ѨÙH˘x [fi~å<Õfl~åÊ@∞ KÕã∞¨ OÎ k. D [fi~åʼnõΩ ÅOY}O =∞Oz x~À^èHŒ õ =∂~°"æ ∞Õ . =ã¨O`«OÖ’ =<≥fl K≥_#ç HõÑO¨¶ "å`«O`À Hõeã≤ `≥KÛÕ [fi~åÅ∞O\Ï~Ú. Ñ≤`«Î ^À+¨O ‰õÄ_® HõÅ∞ã¨∞ÎOk. |ÅOQÍ =Ù#fl =∞#∞+¨μºÅ∞ [fi~åxfl =∞O^Œ∞Å<Õ PÜ«Ú^è•Å`À [~Ú™êÎ~∞° HÍh [#‡`«ó |ÅÇ‘Ï#∞Å#∞ [fi~°O |eQ˘O@∞Ok. =∞Å|^ŒHú Oõ =Å¡ =KÕÛn, =¸_»∞ ^ÀëêÅ∞ HõeÑ≤=ÙO_Õn P=∞[fi~°O. [~î~° åyfl =∞O^ŒO, Ju=¸„`«O, r~°=‚ ∞O_»Å =º=ã¨÷ =∞O^ŒyOK«_O» (PHõe #tOK«_O» ) nx ÅHõ} Δ ÏÅ∞. ѨKº« =∂# [fi~°ÅHõ} Δ ÏÅ∞ LëÈ‚„QÆ``« À ã¨Ç¨ ^•Ç¨ÏO,"åQÆ∞_»∞, ѨÅ=iO`«Å∞ Jhfl `«‰õΩ¯= HÍÅOÖ’<Õ ÃÑiyáÈ=_»O, TÑ≤i f„=OQÍ "ÕQÆ=O`«=∞=Ù`«∞Ok. `«Å u~°∞QÆ∞`«∞Ok. hà◊§ qˆ~K«<åÅ=Ù`å~Ú. <˘Ñ¨CÅ∞O\Ï~Ú. r~°H‚ Àâßxfl MÏmQÍ =ÙOz`Õ P=∞ =º~å÷Å∞ áÈ`å~Ú HÍ|\˜ì D [fi~åxH˜ "å~°O ~ÀAÅ LѨ"å™êxfl (ÅOY}ÏÅx) QÆ\ Qì˜ Í ã¨∂zOK«=K«∞Û#∞. [~î~° ° ~°™êÖ’¡ Ö’áêÅ#∞ |\˜ì J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ [fi~åÅ#∞ áÈÅÛ=K«∞Û#∞. ã¨O`«`,« ã¨``« ,« J<≥º^Œ∞º, „u`«ºHõ, K«`∞« ~°H÷ õ ã¨Ñ^Ψ •è `«∞=ÙÅÖ’#∂, =∞Å=¸„`« HÀâßÅÖ’#∂, <åàÏÅÖ’#∂ ¿Ñ~°∞‰õΩáÈ~Ú# [fi~°O U_»∞, Ѩk ÖË^• Ѩ<fl≥ O_»∞ ~ÀAÖ’¡ "å`«, Ñ≤`,Ϋ HõѨ¶ ^ÀëêÅ`À ÉÏ@∞ `«yOæ K«|_»=K«∞Û. `«Q∞Æ `æ ∞« Ok ‰õÄ_®. `«QHæÆ áõ È`Õ =∂„`«O „áê}ÏáêÜ«∞"Õ∞. WÖÏ Jyfl"Õâ◊√_»<åfl_»∞. Ѩ^Œ∞<åÅ∞æ, `˘q∞‡k, Ѩ^ŒH˘O_»∞ ~ÀAÅx Ǩi`«∞_»<åfl_»∞. â◊√„Éè`í ,« Ѩiâ◊√„Éè`í ,« Jâ◊√„Éè`í Å« „ѨÉÏè =O ‰õÄ_® ^À+¨x"å~°}‰õΩ Ñ¨>ìË HÍÅOÃÑ· „ѨÉÏè "åxfl K«∂ѨÙ`å~Ú. JÖψQ Xà◊√§ |~°∞=Ù‰õÄ_®. ^À+¨O ѨÓiÎQÍ =∞O^Œ∞Å∞, PǨ~°ÑÙ¨ =∂~°∞ÊÅ =Å¡,#tOKåHõ<Õ [fi~°O ‰õÄ_® `«yáæ È`«∞Ok. [fi~°O `«Q∞Æ `æ ∞« #fl H˘nÌ ÉÏkè`∞« Å =∞Å=¸„`« qã¨~#˚° „Ѩ„H˜Ü∞« Å∞ "≥∞~°∞QÆ∞ Ѩ_∞» `«∞O\Ï~Ú. JÖψQ =ÚYOÖ’ `Õ@^Œ#O, "≥∞~°∞ѨÙ, â◊s~°OÖ’ K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O ‰õÄ_® ÃÑ~°∞QÆ∞ `«∞O\Ï~Ú. â◊s~°Q`Æ « „^Œ"åÅ q+¨=∞`« ™ê^è•~°}OQÍ ã¨``« « [fi~åxH˜ HÍ~°}=∞=Ù `«∞Ok. Wk "≥Ú^Œ\’¡ =zÛáÈ`«∞O@∞Ok. áÈ~ÚOk Hõ^•x PÅã≤¿ãÎ Ñ‘HÑõ @ ¨ ∞ì‰Ωõ Ok. ~å„uà◊√§ Z‰õΩ¯=QÍ ÉÏ^èÃŒ Ñ_»∞`«∞Ok. J<≥º^Œ∞º [fi~°O ã¨O^躌 (ѨQ\Æ H˜ ,© ~å„uH© =∞^躌 ) Ö’ Z‰õΩ¯= L„QÆ=∞=Ù`«∞Ok. WO^Œ∞Å =∂O㨠ѨÙ+≤Qì ÅÆ âßs~°Hõ „Ѩ^âÕ ßÅ∞ „ѨÉÏè q`«=∞=Ù`å~Ú. `«Å<˘Ñ≤Ê Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO>Ë Wk Ñ≤`"Ϋ å`« ^À+¨=∞h („uHõ) "≥#∞fl<˘Ñ≤ÊQÍ =ÙO>Ë Jk

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 360

HõÑ,¨¶ Ñ≤`,Ϋ ^À+¨ [x`«=∞h „QÆÇÏ≤ OKåe. "å`«, HõѨ¶ ^À+¨ [x`«"∞≥ #ÿ [fi~°OÖ’ gѨO`å <˘ÃÑÊ_»∞`«∞Ok. D [fi~°O XHõ~ÀA =∞^躌 Ö’ ѨÓiÎQÍ PyáÈ`«∞Ok. =∞~°Å XHõ~ÀA `«~∞° "å`« "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok. K«`∞« ~°H÷ õ [fi~åxH˜ H˘=Ùfi, =¸Å∞QÆ, Z=ÚHõÅ∞ QÆ∞~°=Ù`å~Ú. =¸Å∞QƉΩõ =∂„`«"∞Õ JO>Ë ^À+¨O ~ÀAÖ’ Ô~O_»∞ =∂~°∞¡ q[$Oaèã¨∞ÎOk. HõѶ¨ ^À+¨=ÚO>Ë "≥∂HÍà◊√§ <˘ÃÑÊ_»∞`å~Ú. `˘_»<˘Ñ‘Ê =ÙO@∞Ok. "å`« ^À+¨=ÚO>Ë `«Å <˘Ñ≤Ê ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. D K«`∞« ~°H÷ õ qѨ~º° Ü«∞[fi~°O ã¨~Ô #· =∞O^Œ∞Ѩ_`ç Õ <åÅ∞QÆ= ~ÀA HõÖÏ¡ `«Q∞Æ =æ ÚYO Ѩ_∞» `«∞Ok. „^Œ"åÅ∞ T~°_O» Ö’ `Õ_® QÆÅ"å~°∞ "å~°O áê@∞ ÅOY}ÏÅ∞ K≥Ü∂« ºe. P~Ú`Õ D [fi~°^ÀëêÅ∞ "≥∞^Œ_∞» Ö’xH˜ „Ѩ"tÕ ¿ãÎ =∂„`«O ^•xx PѨ_O» J™ê^躌 O. [fi~°O ^À+¨„Ѩ"ÕâßxH˜ ã¨OˆH`«O– ~ÀQÆO â◊s~° „^Œ"åÅ`À Hõeã≤ <≥=∞‡kQÍ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∂Î ~°H<Îõ åàÏÅ#∞ HõÅ∞+≤`O« KÕã≤ "åºÑ≤ã∞¨ OÎ k. =∞O^Œ∞ „Ѩ"tÕ OK«x =∞x+≤ |ÅÇ‘Ï#∞_»=Ù`«∞#fl H˘nÌ ~ÀQÆO f„=`«~"° ∞≥ ÿ q+¨ÑÙ¨ ™ê÷~Úx KÕ~∞° H˘O@∞Ok. HÍ|\˜ì [fi~°O Hõ#|_ç<å 'J^Õ áÈ`«∞OkÖË— J#∞H˘x XHõ ÅOY}O KÕ¿ãã≤ T~°∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ . q+¨=∞, ã¨``« « [fi~åÅ∞ ^ÕÇϨ ~°™êÅÖ’H˜ „Ѩ"tÕ Oz PQÆQÍ<Õ H˘xfl ÅHõ} Δ ÏÅ∞ |Ü«∞@Ѩ_`» å~Ú. Jq ã¨=Ú„^Œ „ѨÜ∂« }O `˘e™êi KÕ¿ã "åiH˜ =KÕÛ ~°∞QƇ`«Å#∞ áÈe=ÙO\Ï~Ú. `«~∞° "å`« Xà◊√§ |~°∞=Ù, x„™êÎ}, HÍÅ∞¿ã`«∞Å#∞ á⁄_»∞ã¨∞#Î fl@∞ìQÍ <˘Ñ¨CÅ∞, P=ÙeO`«Å∞, J~°∞z, "åOu =ã¨∞Î#fl@∞¡O_»_»O, âßfiã¨Ö’ „â◊=∞. [fi~°O ~°HOÎõ Ö’ KÕi`Õ =∞ixfl ÅHõ} Δ ÏÅ∞ |Ü«∞@Ѩ_`» å~Ú. Jq Lq∞‡`Õ ~°HOÎõ Ѩ__» O» , f„= Ñ≤áêã¨, K«~‡° OÃÑ· "Õ_ç ѨQ∞Æ à◊√§, Zé]=∞K«ÛÅ∞, =∞O@, `«Å u~°∞QÆ∞_»∞, =∞`«∞,Î Ju ѨÅ=iO`«Å∞. [fi~°O =∂Oã¨OÖ’<Õ =ÙO>Ë ^•Ç¨ÏO, JÅã¨@, JѨ#=∞‡HõO, ֒ѨÅO`å =∞O_»∞ `«∞#fl@∞ìO_»_»O, Hõà◊√§ u~°QÆ_»O, pHõ@∞¡ Hõ=∞‡_»O, ^Œ∞~åfiã¨#, JOQÍÅÖ’ =}‰õΩ HõxÑ≤™êÎ~Ú. [fi~°O H˘=ÙfiÖ’xH˜ KÕi#ѨÙ_»∞ K≥=∞@, JuÑ≤áêã¨, "åO`«∞Å∞, ѨÙÅ¡"åã¨#, z~å‰õΩ =ÙO\Ï~Ú. WHõ [fi~°=Ú Z=ÚHõÅÖ’xH˜ ^Œ∂i#ѨÙ_»∞ HõxÑ≤OKÕ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ `≥eq`«Ñʨ _»O, ѨÅ=iO`«Å∞, JÅã¨@,J~°∞z, PHõe ÉÏQÍ =∞O^ŒyOK«∞@, Z=ÚHõÅÖ’ <˘Ñ≤Ê, [fi~°O g~°ºOÖ’xH˜ „Ѩ"Õt¿ãÎ pHõ@∞¡ Hõ=Ú‡`å~Ú. ã¨O^èŒ∞Å∞ g_çáÈ`«∞#fl @¡=Ù`å~Ú. eOQÆO "≥Ú^Œ∞ÉÌ ÏiáÈ`«∞Ok. g~°ºO HÍi`Õ =∞~°}"Õ∞ ã¨OÉèqí ã¨∞OÎ k. ★

~°ã,¨ ~°H,Îõ =∂Oã¨, "Õ∞^Œ, Jã≤,ú =∞[˚,â◊√„Hõ J<Õq ã¨Ñ^Ψ •è `«∞=ÙÅ∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 361

D J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ K«`«∞~°úHõ qѨ~°ºÜ«∞ [fi~åÅ#∂ "å\˜ ^Œâ◊Å∞ÃÑiˆQH˘nÌ `«yOæ K«_O» Hõ+=ì¨ ∞=Ù`«∂ =ÙO@∞Ok. „ѨÖÑË H¨ õ ~°HÍxH˜ K≥Ok# [fi~åxH˜ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ ã¨Ê$Ç¨Ï `«ÑC¨ @, ѨÅ=iO`«Å∞, K«e, "Õ_ç `«yáæ È=_»O, JOQÍÅhfl |~°∞"≥H¯õ _»O, â◊s~° =∞O`«\Ï HõÑO¨¶ XHõ á⁄~°ÖÏQÍ U~°Ê_ç#@∞¡ ÉèÜ í ∞« O HõÅQÆ_O» . JOQÆ |ÖÏâ◊Hõ (JOQÍÅ|ÖÏxfl ux"ÕÜ«Ú)[fi~°OÖ’ LëÈ‚„QÆ`« Ѩ_çáÈ=_»O, Xà◊§O`å QÆ~∞° ‰õΩQÍ H˘Ü«∞ºÉÏi#@∞ìO_»_O» , #_»Hõ Hõ+Oì¨ HÍ=_»O, JOQÍÅ∞ uq∞‡Ô~Hõ¯_»O, x~°O`«~O° HõÑO¨¶ |Ü«∞\˜H˜ =ã¨∞OÎ _»_O» [~°∞QÆ∞`å~Ú. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ â◊s~°O #∞O_ç „ã¨qOKÕ „^Œ=O zO`«ÑO¨ _»∞ =ÚHõ¯Å ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO>Ë ^•xx Ǩi„^ŒHõ [fi~°=∞O\Ï~°∞. D Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« [fi~°O „áê}ÏO`«H"õ ∞Õ . ~å„u[fi~° ÖË^• áœ~°fi~å„uHõ [fi~°OÖ’ =¸_»∞ ~°HÍÅ ^ÀëêÅ∞O\Ï~Ú. ~Ày |ÅÇ‘Ï#∞_≥á· È`å_»∞. Wk ~å„u =∂„`«"∞Õ HÍã¨∞OÎ @∞Ok. ѨQ\Æ "˜ àÕ ◊ Wk Hõ#|_»H<õ Õ áÈ=_®xH˜ HÍ~°}O HõÑO¨¶ Ö’ `Õ=∞áÈQÍ "å`«O á⁄_çQÍ J~ÚáÈ=_»O. HõÑ=¨¶ ¸, Ñ≤`=Ϋ ¸ ~Ày "≥ÚO_≥OÖ’ K≥_#ç ѨÙ_»∞ â◊s~°OÖ’ ÃÑÉ· Ïè QÍÅxfl "≥KÛ« QÍ, "Õ_Qç Í `«Q∞Æ Å∞`«∞O_»QÍ ÉÁ_»∞¤ H˜O^Œ Jxfl ÉèÏQÍÅ∂ =∞OK«∞ =Ú^ŒÖÌ Ï¡ `«Q∞Æ ÖÏÎ~Ú. â◊s~° „^Œ"åÖ’¡ ~°™êÖ’¡, ~°H<Îõ åàÏÖ’¡ =Ù#fl [fi~åxfl zH˜`û« ^•fi~å `«i"Õ∞Ü«∞=K«∞Û#∞. H˘=ÙfiÖ’ =∂Oã¨OÖ’ KÕi# [fi~åxfl =∂#Ê=K«∞Û. Z=ÚHõÖ’¡ =¸Å∞QÆÖ’ ^Œ∂i# [fi~°O `«Q^æÆ ∞Œ . (Jã≤Q÷ `Æ ~« ÀQÆO) WO^Œ∞Ö’ JѨ™ê‡~°HOõ , HÀѨ^•i `«#O „Ѩ^•è # ÅHõ}Δ ÏÅ∞. [fi~°O `«y#æ @∞¡ ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞OÎ ^ŒO>Ë ~ÀyH˜ â◊s~°O `ÕeHÔ #· @∞¡O@∞Ok. JÅã¨@ f~°∞`«∞Ok. LëÈ‚„QÆ`« =ÙO_»^∞Œ . Hõ#∞Å∞ `Õ@QÍ =ÙO\Ï~Ú. z#fl z#fl K≥=∞iOѨÙÅ∞O_ç "≥O@<Õ PiáÈ`«∞O\Ï~Ú. <À~°∞ ZQÆ∞_»∞ kQÆ∞_»∞QÍ =Ù#fl@¡x Ñ≤ã∞¨ OÎ k. U^≥<· å u<åÅx Ñ≤ã∞¨ OÎ k. =∞#ã¨∞ „ѨâßO`«OQÍ =ÙO@∞Ok. `«∞=Ú‡Å∞ =™êÎ~Ú. `«∞q∞‡#ѨÙ_»ÖÏ¡ Ǩ~ÚQÍ =ÙO@∞Ok. |∞é] QÀHÀ¯"åÅxÑ≤ã∞¨ OÎ @∞Ok. (J^蕺ܫ∞O –147)

~°HõÎ, Ñ≤`«Î,HÍã¨, âßfiã¨, Ç≤ÏHͯ, ~å[Ü«∞Hõ; ~ÀQÆ x^•<åÅ∞ ~°HÑÎõ `≤ Ϋ ~ÀQÆOÖ’ Ñ≤`OΫ ~°HÍÎxfl HõÅ∞+≤`O« KÕã∞¨ OÎ k. Ñ≤`OΫ PO^Àà◊# K≥O^Œ_®xH˜ „Ѩ^•è #HÍ~°}O qѨs`«"∞≥ #ÿ , |Å"≥∞#ÿ uO_ç (L^•II HÀ„^Œ=, L^•ÌÅHÍk ^è•<åºÅ∞) q∞H˜¯e "Õ_,ç ѨÙÅ¡x, HÍ~°ÑÙ¨ , Ѷ∂¨ >ˇ#ÿ W`«~° zHõ¯\˜ "åã¨#Å∞, ~°∞K«∞Å∞QÆŠѨ^•~å÷Å#∞ u#∞@ =Å¡ Ñ≤`OΫ áê_»=Ù`«∞Ok. D ~ÀQÆOÖ’ â◊s~°O #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =KÕÛ „^Œ"åÅ∂, ~°™êÅ∂ Zé]QÍ ~°HÑÎõ Ù¨ "åã¨#<Õ HõeyÜ«ÚO_»_O» =Å¡ D ~ÀQÍxH˜ PÜ«Ú~ˆ fi^ŒOÖ’ ~°HÎõ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 362

Ñ≤`Ϋ ~ÀQÆ=∞x ¿Ñ~°∞ ÃÑ@ì|_çOk. D „^Œ"åÅ∂, ~°™êÅ∂, ~°HÎõ <åàÏÖ’¡Oz, HÍÖËÜ∞« O #∞O_ô, HÀ¡=∞O ^•fi~å#∂ „ã¨q™êÎ~Ú. D [fi~°O KÕ¿ã ~°HÎõ „™ê=Hõ ^Œ∞~å„Hõ=∞},KåÖÏ ÅHõ}Δ ÏÅ ^•fi~å ã¨∂zOK«|_»∞`«∞Ok. `«Å |~°∞=Ù, PHõe ÖËHáõ È=_»O, K«Åx¡ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ u<åÅxÑ≤OK«_O» , ^Œ$+≤ì á⁄QÆÅ∞ „QÆ=∞‡_»O, ѨÙÅ¡"åã¨#Å`À "åO`«∞Å∞, Jã¨ÇϨ º`«, "≥‰Ωõ ¯à◊√§, TÑ≤~O° ^ŒHáõ È=_»O, `«Å u~°Q_Æ O» , QÍ¡x, Zé]~O° QÆ∞x Éèií OK« ÖËHáõ È=@O, [fi~°O `«y#æ ѨÙ_»ÖÏ¡, <À\˜Ö’Oz KÕÑŨ "åã¨# ~å=_»O, ‰õ#∞ÅÖ’ Z~°∞ѨÙ, P‰õΩѨKÛ« , Ѩã∞¨ ѨÙѨKÛ« KèåÜ«∞Å∞ U~°Ê_»_O» , |Ü«∞@ HõxÑ≤OKÕ ~°OQÆ∞ÅÖ’ `Õ_® `≥eÜ«∞HõáÈ=_»O, Ñ≤KÛ≥ H˜¯áÈ~Ú#@∞¡ HõÅÅ∞ ~å=_»O – D ÅHõ} Δ ÏÅ∞. `å~°∞=∂Ô~#· , HõÅ∞+≤`"« ∞≥ #ÿ ~°HOÎõ â◊s~°OÃÑH· ˜ „Ѩ=Ç≤ÏOz#ѨÙ_»∞ =Ú‰õΩ¯, Hõ#∞fl, <À~°∞, K≥=ÙÅ ^•fi~å#∂, „H˜OkH˜ =zÛ#ѨÙ_»∞ eOQÆ, Ü≥∂x, QÆ∞^•Å ^•fi~å#∂ |Ü«∞\˜H˜ =ã¨∞OÎ k. â◊s~°=∞O`«\Ï =Ù#fl ~À=∞‰õÄáêÅ #∞O_ç ‰õÄ_® z=Ú‡`«∞Ok. D ~ÀQÆ zH˜`û« Ö’ ~°HÍÎxfl x~ÀkèOK«_O» HõO>Ë „ѨHÍΔ à◊# KÕÜ∞« _»"∞Õ =∞Ozk. HõÑO¨¶ L#flKÀ@ „ѨHÍΔ à◊# zH˜`û« ^•fi~å "≥Ú`«OÎ â◊s~°=∞O`å ã¨fiK«Û"ù ∞≥ ÿ áÈ`«∞Ok. =QÆ~Ô #· uÜ«∞º<≥#· F+¨^∞Œè Å ^•fi~å HõÑ=¨¶ Ú#∞ L`«ÊuÎ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. ѨÙÅ∞ѨÙ, Ѷ∂¨ @∞, =QÆ~∞° QÆÅ =∞O^Œ∞ÅÖ’ Hõáê¶ xfl L`«ÊuÎ KÕ¿ã "å\˜x ‰õÄ_» "å_»=K«∞Û#∞. ~°H„Îõ ™ê=O â◊s~°ÑÙ¨ „H˜Ok ÉèÏQÍÅÖ’ =ÙO>Ë ~Ày Ѩiã≤u÷ „Ѩ=∂^ŒH~õ O° QÍ =ÙO>Ë =∞OQÆHÍÜ«∞#∞ "å_®e. =ÚO^Œ∞ H˘OK≥OQÍ Ñ≤`Ϋ Ñ‘_H» õ B+¨^•è xfl ‰õÄ_® "å_ç`Õ ~ÀyH˜ |ÅO KÕ‰Äõ ~°∞`«∞Ok. J@∞=O\˜ ~ÀyH˜ =QÆ~∞° QÍ, uÜ«∞ºQÍ =ÙO_Õ Ñ¨^•~å÷Å#∞ uxÑ≤OK«_O» J=ã¨~O° . J~Ú`Õ áê_≥á· È~Ú# Ñ≤`OΫ `À ÉÏ@∞ "å`«, HõѨ¶ ^ÀëêÅ∞ ‰õÄ_® Hõeã≤ =Ù#fl ~Àyx HÍáê_»_O» J™ê^躌 O. T~°fiú HÍÜ«∞OÖ’ J`«ºkèHõ ~°H„Îõ ™ê=O Hõey# "åix „ѨHÍΔ oOz<å „Ñ¨Ü∂≥ [# =ÚO_»^∞Œ . Jã¨Å∞ „ѨHÍΔ à◊<Õ [~°∞QÆ^∞Œ . ~°HÎõ Ñ≤`Ϋ ~ÀQÆ∞Ö’¡ „ѨuÖ’=∞ (ÃÑH· )˜ ~°H„Îõ ™ê==Ú#fl "åiH˜ =∞OQÆHÍÜ«∞ (#H±û"å q∞HÍ), „ѨHÍΔ à◊# =∂„`«"∞Õ zH˜`û« =∂~°=æ ÚÅ∞. Jxfl âßs~°Hõ „^Œ"åÅ∂ áê_»~Ú#ѨÙ_»∞ =∞OQÆHÍÜ«∞ zH˜`û« XHõ¯>Ë J#∞ã¨iOѨ|_®e. ™ê^è•~°}OQÍ D ~ÀQÆ∞ʼnõΩ `˘e~ÀA #∞O_Õ f„=™ê÷~ÚH˜ K≥Ok# ÉÏ^èÅŒ ∞ |Ü«∞@Ѩ_∞» `«∞O\Ï~Ú. HÍ|\˜ì ~ÀQÆO HõzÛ`«OQÍ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞O^Œx =∂„`«O K≥Ñʨ ÖË=Ú. HÍ㨠(^ŒQ∞Æ )æ ֒Ѩ֒¡ÑŨ "ÕQOÆ QÍ "åºÑ≤OKÕ ~ÀQÍxH˜ ã¨OHˆ `«O. Wk "å`«, Ñ≤`,Ϋ HõѨ¶ ^ÀëêÅ`À ÉÏ@∞ â◊s~°O֒ѨŠKÕÜ∞« |_ç# QÍÜ«∂Å =Å¡ Ö’xH˜ áÈ~Ú# „^Œ"åºÅ=Å¡

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 363

‰õÄ_® ™È‰õΩ`«∞Ok. "å`« ^À+¨O =Å¡ f„=OQÍ#∂ „Hõ=∞OQÍ W`«~åÅÖ’ HÍã¨Î `«‰Ωõ ¯= QÍ#∂ ^ŒQ∞Æ æ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. x~°H¡ Δõ ºO KÕ¿ãÎ â◊s~°O ѨÓiÎQÍ "ÕQOÆ QÍ áê_»=Ù`«∞Ok. D ~ÀQÆO ™ÈH˜O^Œ#_®xH˜ Q˘O`«∞ ^Œ∞~°^,Œ =∞O@, J#fl^Õfi+¨O ã¨OHˆ `åÅ∞. "å`«^À+¨O =Å¡ =KÕÛ ^ŒQ∞Æ æ ~°∞QƇ`«Ö’ Q˘O`«∞ <À~°∞Å∞ c@Å∞ "Õã#≤ @¡=Ù`å~Ú. K≥q á⁄~°Å∞ á⁄_ç^iÕ áÈ`å~Ú. â◊s~°O ֒ѨŠ=ÙO_Õ "åÜ«Ú=ÙÅ∞ ÃÑHÔ· QÆã≤ KèåfÖ’H˜ ^Œ∂ã¨∞‰õΩáÈ~Ú HõO~î°<åà◊=Ú#∞ X`«∞Î`«∞O\Ï~Ú. Jxfl JOQÍÅÖ’H˜ P "åÜ«Ú=Ù ^Œ∂~°_O» `À Xà◊§O`å |∂~°\ e˜ #¡ @∞ìO@∞Ok. Hõ#∞„QÆ∞_»∞¤ ÃÑH· ˜ LaH˜ =zÛ#@∞¡O\Ï~Ú. Q˘O`«∞Ö’Oz W#∞Ѩ ~ˆ ‰õΩÅ#∞ qiz# ^èfiŒ x =ã¨∞OÎ k. Kèåf, ѨH¯õ Å∞, `«Å, `˘_»Å∞ <˘ÃÑÊ_»`å~Ú. L„^ÕH=õ Ú, =¸~°Ûù =™êÎ~Ú. ~Ày =∂\Ï¡_Ö» HË õ áÈ`«∞O\Ï_»∞. á⁄_ç^QŒ ∞Æ æ ÉÏkèã∞¨ OÎ k. ^Œy#æ ѨÙ_»∞ â◊s~°=∞O`å qѨs`«OQÍ <˘Ñ≤Ê Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. P ^ŒQ∞Æ æ ^èfiŒ x ÃÑ^ŒkÌ QÍ =ÙO@∞Ok. Xà◊§O`å QÆQ∞Æ ~åÊ@∞ʼnõΩ Ö’#=Ù `«∞Ok. Ju Hõ+Oì¨ g∞^Œ ZO`À H˘O`« á⁄_ç Hõáê¶ xfl Lq∞‡`Õ HÍã¨Î `ÕeHõQÍ JxÑ≤ã∞¨ OÎ k. Ñ≤`Ϋ „^Œ= „ѨHÀѨO =Å¡ =KÕÛ ^ŒQ∞Æ Hæ ˜ D ÅHõ} Δ ÏÅ∞O\Ï~Ú. Hõà√◊ § ѨKÛ« |_»`å~Ú. <À~°∞ KÕ^∞Œ QÍ =ÙO@∞Ok. â◊s~° LëÈ‚„QÆ`« ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. `«Å uѨC`«∞Ok. "åOuÖ’ ~°HOÎõ Ѩ_∞» `«∞Ok. ^•Ç¨ÏO =ÙO@∞Ok, Q˘O`«∞ ÃÑQÆÅ^Œ∞. K«∂Ѩ٠=∞É˃ã≤#@∞¡O@∞Ok, =∞`«∞Î P=iã¨∞OÎ k, ^Œy#æ ѨÙ_»∞ Q˘O`«∞ÃÑ· Jyfl=$`åÎÅ∞ HõxÑ≤Oz, áÈ`«∞O\Ï~Ú. HõÑ^¨¶ À+¨O =Å¡ =KÕÛ Kèåu<˘Ñ≤Ê, `«Å<˘Ñ≤Ê, uq∞‡i, QÆ∞O_≥ |~°∞=Ù =ÙO\Ï~Ú. Q˘O`«∞x~°O`«~O° HõÑO¨¶ =Ú^ŒÅÌ `À QÆ~Q° ~Æ =° ∞O@∂<Õ =ÙO@∞Ok. =Ú‰õΩ¯ k|ƒ_», "åOu =ã¨∞#Î fl@∞¡O_»_O» , uO_ç JO>Ë z~å‰õΩ, Xà◊√§ QÆQ∞Æ ~åÊ@∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. áÈ~å\ÏÅÖ’ "åºÜ«∂=∂ÅÖ’ J*Ï„QÆ`QΫ Í, â◊HHΘ ˜ q∞Oz áêÖÁæO>Ë Kèåu ֒Ѩe ÉèÏQÆOÖ’ QÍÜ«∂Öˇ· "å`«, Ñ≤`«Î,Hõá¶êÅ∞ =¸_»∂ „ѨHÀÑ≤™êÎ~Ú.HõѶ¨O ~°HõÎO`À HõÅã≤ =Ú_»∞Å∞ Hõ_∞» `«∞Ok. Jk Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« ÖË^• =∞e# ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO@∞Ok. ~Ày ^ŒQ∞Æ `æ ∂« Hõáê¶ xfl L=Ú‡`«∞#flѨÙ_∞» Kèåf qiyáÈ`«∞O^Õ"∂≥ J#flO`« ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. â◊s~°=∞O`å ã¨∂^Œ∞Å`À á⁄_»∞ã¨∞#Î fl@∞¡O@∞Ok. `«~∞° "å`« |ÖˇO¡ `À á⁄_»∞ã¨∞#Î fl@∞¡O@∞Ok. "≥∂KÕ`∞« Å, "≥∂HÍà◊§ (ã¨O^èŒ∞Å) <˘Ñ¨CÅ∞, [fi~°Ñ¨Ù "Õ_ç`À ÉÏ@∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. ^•Ç¨ÏO, TÑ≤~å_»Hõ PÜ«∂ã¨Ñ_¨ ∞» `«∞O_»_O» , Q˘O`«∞ H©} Δ O˜ K«_O» , =}∞‰õΩ, áê=Ù~°O =Öˇ QÆ∞_»Q∞Æ _» ^èfiŒ #∞Å∞, Lq∞‡<å "åOu KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl É’Öˇ_∞» HõÑO¨¶ ~å=_»O, [fi~°O HÍã¨Î =Úki`Õ =¸„`«OÖ’ ~°HOÎõ áÈ=_»O, "≥#∞fl<˘Ñ≤Ê W=hfl =ÙO\Ï~Ú. W=hfl Hõ`Δ H« Í㨠ÅHõ} Δ ÏÅ∞. D ^ŒâÖ◊ ’ "å`«O „ѨHÀÑ≤Oz â◊s~° ^è•`«∞=ÙÅhfl f„=OQÍ ^≥|ƒuO>Ë ~å[Ü«∞Hõ; [fi~°O „Ѩ"Õtã¨∞ÎOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 364

JѨC_»∞ ~Ày ^Œy#æ ѨÙ_»∞ Ѩ_Õ HõÑO¨¶ P‰õΩѨKÛ« QÍ, Ѩã∞¨ ѨÙѨKÛ« QÍ, Zé]x Kå~°Å`À xO_ç |Ç≤Ï~°∂ƒùq∞ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’x ^Œ∞~åfiã¨# "Õã∞¨ OÎ @∞Ok. p=Ú ‰õÄ_® Ѩ_∞» `«∞O@∞Ok. x„^Œ áÈ=_®xH˜ ZO`« „ѨÜ∞« uflOz<å <˘Ñ≤Ê =Å¡ ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ . QÆ∞O_≥#∞ Z=~À =¸‰õΩ_»∞Ö’ ÃÑ\˜ì "Õ~Úã¨∞#Î fl@∞¡O@∞Ok. JHõ™ê‡`«∞QÎ Í "Õ_Qç Í XHõ=∂~°∞ K«Å\¡ ^˜ ˘Hõ =∂~°∞ u<åÅx Ñ≤ã∞¨ OÎ k. ZO`« u<åfl KåÅ^ŒxÑ≤ã∞¨ OÎ k. h~°ãO¨ Z‰õΩ¯==Ù`«∞Ok. L#fl@∞ìO\˜ =ÚYO HÍOu=O`«OQÍ, QÍA=Öˇ #∞#flQÍ J=Ù`«∞Ok. Hõ#∞ÅÖ’ "≥∞~°∞Ѩ٠Hõ#|_»∞`«∞Ok. J~Ú<å ~ÀQÆÉÏ^èÅŒ hfl ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. |ÅÇ‘Ï#∞Å#∞ D [fi~°O ѨÓiÎQÍ =Oz"Õã∞¨ OÎ k. |Å=O`«∞ÅÖ’ QÍÜ«∂Å =Å¡ =zÛ# ^ŒQ∞Æ æ J~Ú`Õ zH˜`û« „áê~°OÉèí ^ŒâÖ◊ ’ =ÙO_»QÍ<Õ `«yáæ È`«∞Ok. *Ï„QÆ`QΫ Í zH˜`û« KÕ¿ãÎ =$^Œ∞Åú #∞ ‰õÄ_® `˘e^ŒâÅ◊ Ö’<≥`· Õ ~ÀQÆq=Ú‰õΩÅÎ #∞ KÕÜ∞« =K«∞Û. ^ŒQ∞Æ ,æ =∞O^•yfl, HõÜ Δ ∞« , Hõ_∞» ѨÙÖ’ uѨC, "åOu =Ú#flQÆ∞ ~ÀQÆÅHõ} Δ ÏÅ∞ Hõ#|_»QÍ<Õ x~°H¡ Δõ ºO KÕÜ∞« ‰õΩO_® zH˜`û« ‰õΩx ã¨O„ѨkOKåe. ÖˉΩõ O>Ë Jq KåÖÏ "ÕQOÆ =Úki áÈ`å~Ú. âßfiã¨x~À^èŒHõ ~ÀQÆO ^ŒQÆ∞æ ÉÏQÍ =Úki`Õ =ã¨∞ÎOk. â◊s~°OÖ’x „^Œ"åÅ#∞ L„kHõÑÎ é¨ K«_O» =Å¡ ‰õÄ_® Wk ~å=K«∞Û. P=∂u™ê~°O (p=Ú qˆ~K«#O) ==∞#O, ѨKÛ« HÍ"≥∞~°∞,¡ ^è∂Œ o Jã¨ÇϨ º`«, á⁄QÆ, QÍe `≥~Å° Ö’ z‰õΩ¯H˘#∞@, =∞OK«∞ Hõiy# h~°∞, q+¨`∞« ź~°™êÅ∞, ã¨O^è∞Œ ÅÃÑ· Ç≤ÏO„ã¨H^õ •_»∞Å∞ ‰õÄ_® âßfi㨠x~À^èHŒ õ [fi~åÅ#∞ Hõey™êÎ~Ú. WO^Œ∞Ö’ ‰õΩΔ „^ŒH,õ `«=∞Hõ, zè#fl, =∞Ǩ, T~°fiú Jx S^Œ∞ ~°HÍÅ∞<åfl~Ú. HõѶ¨O ¿Ñ~°∞‰õΩáÈ=_»O =Å¡ QÍeH˜ J_»¤OH˜ U~°Ê_»∞`«∞Ok. â◊s~°OÖ’ x~°O`«~°O Ѩi„Éèqí ∞OKÕ "åÜ«Ú=ÙÅ∞ XHõKÀ@ x~ÀkèOѨ|_ç`Õ K«∞@∂ì u~°∞QÆ∞`«∂ "≥∞`«\Î ˜ „Ѩ^•è # Hõ}*ÏÖÏÅÃÑ· <åàÏÅÃÑ· QÆ∞O_≥ÃÑ,· |Å"≥∞#ÿ XuÎ_xç HõÅ∞QÆ*ãË ≤ PÜ«∂ ÉèÏQÍÅ#∞ áê_»∞ KÕ™êÎ~Ú. #_»∞=Ú Ö’Ñ¨e JOQÍÅ#∞ ‰õÄ_® „ѨÉÏè q`«O KÕ™êÎ~Ú. D ~°∞QƇ`«Ö’ HõxÑ≤OKÕ `˘e ÉÏ^èÅŒ ∞ KèåfÖ’ <˘Ñ≤Ê, âßfiã¨Ö’ `Õ_®, =∞Å|^ŒHú Oõ , Hõ}`«Å =^ŒÌ ѨQÆ∞à◊√§ "Õã¨∞Î#flO`« <˘Ñ≤Ê, JuQÍ u#_»O =Å¡ PÜ«∂ã¨O. Ö’Ö’# L„^ÕHO˜ z# "åÜ«Ú=ÙÅ∞ âßfi㨠<åàÏÅÖ’ "≥#∞Hõ‰Äõ =ÚO^Œ∞‰õÄ Ñ¨~∞° y_»∞`«∂ Hõáê¶ xfl ~Ô K«ÛQ˘_»`å~Ú. ^•x=Å¡ HõeQˆ âßfiã¨Ö’ „â◊=∞#∞, ‰õΩΔ „^Œ âßfi㨠~°∞QƇ`« JO\Ï~°∞. Jk `«Å#∞, "≥∞_»#∞, QÆ∞O_≥#∞ Ñ≤_Hç @ ˜ |\˜ì "å\˜ ѨH¯õ ÅÖ’ Ju <˘Ñ≤Êx Hõeyã¨∞OÎ k. Q˘O`«∞Ö’ Ñ≤e‰¡ Äõ `«Å∞, "≥H¯˜ à◊√§, Ѩ_âç =◊ Ú, =Ú‰õΩ¯ "åѨ٠=™êÎ~Ú. HõÑO¨¶ ÃÑH· ˜ áÈ~Ú#ѨÙ_»∞ Xà◊§O`å <˘ÃÑÊ_»∞`«∞Ok. HÍx Jk áÈQÍ<Õ HÍã≤O`«¿ãѨ٠TÑ≤~å_»∞`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 365

Ѩ_»∞‰õΩx =ÙO>Ë TÑ≤~å_»^Œ∞. ‰õÄ~°∞ÛO>Ë HÍã¨Î #Ü«∞O. xÅ|_ç`Õ ÉÏQÍ TÑ≤~å_»∞`«∞Ok. nx=Å¡ ~å„uà◊√¡ HÍà◊~å„`«∞Å=Ù`å~Ú. `«Å ÃÑHÔ· uÎ`Õ #∞^Œ∞~°O`«\Ï K≥=∞@∞¡ Ѩ\ ì˜ Hõ}`«Å =^ŒÌ <˘Ñ≤Ê Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. TÑ≤i fÜ«∞_»O HÀã¨O J=ã¨÷ Ѩ_∞» `«∞#fl ~Ày =}‰õΩ`«∞O\Ï_»∞. "Õ_Qç Í U^≥<· å `åQÍÅ#∞‰õΩO\Ï_»∞. Wk `«=∞Hõ ^Œâ.◊ |Å"≥∞#ÿ JOQÍÅ∞ HõÅ"åiÖ’ D ~°∞QƇ`«#∞ zH˜`û« ^•fi~å ‰õΩ^Œ~Û° =K«∞Û#∞. fHõΔ "‚ ∞≥ #ÿ [fi~°O, HõOѨ#O =Ù#fl"åix K«Å=^•fi~å ~ÀQÆ=Ú‰õΩÅÎ #∞ KÕÜ∞« ÖË=Ú. =∞Ǩâßfi㨠~ÀQÆOÖ’ ÉÏkè`«∞ʼnõΩ TÑ≤~°O^Œ^Œ∞. ^•xÔH· QÆ\ ˜ìQÍ „Ѩܫ∞ufl¿ãÎ ã¨~åfiOQÍÅ∂ |^ŒÖÌ #·ˇ O`« <˘Ñ≤Ê Ñ¨Ù@∞ìH˘ã¨∞OÎ k. K≥=∞@Å∞ Ѩ_`» å~Ú. `≥eq `«ÑC¨ `«∞O@∞Ok. #_»∞=ÚH˜ ֒ѨÅO`å =∞O_»∞`«∞O@∞Ok. Hõà√◊ §ÃÑHÔ· uÎ K«∂_»Ö~Ë ∞° .Jq y~°y~° uiyáÈ`«∞#fl@¡xÑ≤™êÎ~Ú. XHõ Hõ#∞fl ÉÏQÍ Zé]|_çáÈ`«∞Ok. =∞Å|^ŒHú õ =ÚO@∞Ok. <À~°O`å á⁄_çQÍ =ÙO@∞Ok. Ju "åQÆ∞_»∞, ѨÅ=iO`«Å∞, `≥eq`«ÑC¨ @ XHõ ^•x "≥O@ <˘Hõ\ ˜ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. =ÚYO áêeáÈ`«∞Ok. ÖËÑ≤ ‰õÄ~ÀÛɡ_`ç Õ âßfi㨠fã¨∞‰õΩ#flѨÙ_»∞ â◊ÉÏÌÅ∞ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. Jq Z^Œ∞Ì éOÔHÖÏ¡ =ÙO\Ï~Ú. `«~∞° "åu ^ŒâÖ◊ ’ ~ÀyH˜ ã¨Ê~°≈ ‰õÄ_® `≥eÜ«∞^Œ∞. Hõ#∞ÅÖ’ =ÚYOÖ’ Un J~°O÷ HÍ#ѨÙ_»∞ HõeQˆ QÍ|~å HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. =∞Å=¸„`åÖÏyáÈ`å~Ú. =∂@ Ѩ_áç È`«∞Ok. T~°fi÷ âßfiã¨~ÀyH˜ xâßfiã¨O LO_»^∞Œ . TÑ≤i Ñ‘Å∞ã¨∞#Î fl>Ëì =ÙO\Ï_»∞. Jn ֒ѨeH˜ QÍe "≥à√◊ `«∞#fl>Ëì =ÙO@∞Ok. ÃÑH· ˜ ~å^Œ∞. Hõ}`«Å∞, `«Å f„="≥∞#ÿ <˘Ñ≤ÊH˜ Ö’#=Ù`å~Ú. Q˘O`«∞ `«_®iáÈ`«∞Ok. <À~°∞, K≥=ÙÅ∞ Hõáê¶ hfl p=Úh Hõey xO_çáÈ~Ú#@∞¡O\Ï~Ú. "åÜ«Ú „ѨHÀѨO =Å¡ ~Ày J@∂ W@∂ U^À, Z\’ `≥eÜ«∞#@∞¡QÍ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. ã¨O^è∞Œ Å∞ <˘ÃÑÊ_»∞`«∞<åflÜ«∞x =¸Å∞QÆ∞`å_»∞. J~°∞™êÎ_∞» . HÍx ^èfiŒ x |Ü«∞@‰õΩ ~å^Œ∞. D ÉÏ^èÅŒ xfl\˜h ~ÀQÍxfl ‰õΩ^Œ~Û° _»O ^•fi~å `˘ÅyOK«=K«∞Û. Jn =∞s =ÚkiáȉõΩO_® =ÙO>Ë<.Õ D ~ÀQÆO j„Ѷ∞¨ „áê}ÏO`«HOõ . ★ Ç≤ÏHͯ =ÚO^Œ∞QÍ 'QÍe PHõe— (TÑ≤~å_»Hõ QÆ\ ˜ìQÍ „Ѩܫ∞uflOz h~°ã¨O `≥K∞« ÛHÀ=_»O) `À ™È‰õΩ`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’ ÉèHí ÀΔ º^Œƒ=ù , ‰õΩΔ „^Œ, Ü«∞=∞ÖÏ, =∞ǨÏf, QÆOcè~å J<Õ ~°HÍÅ∞<åfl~Ú. "≥Ú^Œ\ ˜ ~°HOõ `˘O^Œ~° `˘O^Œ~Q° Í QÆ\,ì˜ Ñ¶∂¨ @∞ Ѩ^•~å÷Å#∞ =ÚO^Œ∂ "≥#HÍ K«∂ã¨∞HÀ‰õΩO_® "Õ∞ÃãÜ«∞º_»O =Å¡ =ã¨∞OÎ k. =ÚYºOQÍ ™êÜ«∞O„`«O ÖË^• ~å„u "å`«O PO^Ào`«OQÍ =Ù#flѨÙ_»∞ <À\’¡H˜ „`ÀÜ«∞|_Õ QÆ\ ˜ì uO_ç „^Œ"åÅ∞ nxH˜ L`åÊ^ŒHÍÅ∞. "åÜ«Ú=Ù ~Ô K«ÛQ˘@ì|_»QÍ<Õ z#flz#fl ^èfiŒ #∞Å∞ =™êÎ~Ú. ~Ày U HÍã¨Î ★

Ç≤ÏHͯ JO>Ë "≥H¯˜ à◊√§

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 366

Hõ+Oì≤ z<å "å`«O „ѨHÀÑ≤Oz ‰õΩΔ „^Œ Ç≤ÏHͯ =ã¨∞OÎ k. É’~°Ü∞≥ =ÚHõ #∞O_ç ѨÙ>Ëì D ~ÀQÆOÖ’ H˘<åflà◊√§ ^•HÍ "åºÑ‘,Î f„=`å =ÙO_»=Ù. `«~∞° "åu ~°H"õ ∞≥ #ÿ Ü«∞=∞ÖÏ [O@ÅÖ’ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. Jk ‰õÄ_® f„=OQÍ =ÙO_»^∞Œ . J~Ú`Õ D ^ŒâÖ◊ ’ =ÚYO =}∞‰õΩ`«∞O@∞Ok. `«Å, "≥∞_» u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. Wk =Úki`Õ `≥eqÖËx "åQÆ∞_»∞, "åO`«∞Å∞, qˆ~K«<åÅ∞, Hõ#∞„QÆ∞_»∞¡ u~°∞QÆ∞@, Hõà√◊ § `ÕÅ"ÕÜÚ« @, P=ÙeO`«Å∞ W=hfl QÀK«i™êÎ~Ú. W=hfl Z‰õΩ¯= HÍÅO áê@∞ =ÙO>Ë ~ÀQÆO =Ú^Œ∞~°∞`ÀO^Œx „QÆÇÏ≤ OKåe. =∞ǨÏf "≥H¯˜ à◊§Ö’ Jhfl f„=OQÍ<Õ LO\Ï~Ú. Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å∞ „H˜OkH˜ *ÏiáÈ`å~Ú. Hõ}`«Å∞ Ö’`«∞H˜ áÈ`å~Ú, Hõà◊√§ K≥=ÙÅH˜ ^ŒQÆæ~°QÍ [~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. Xà◊§O`å uq∞‡Ô~H˜¯áÈ`«∞Ok. =∂@Ö’ ã¨Ê+¨`ì « áÈ`«∞Ok. *Ï˝ÑH¨ âõ H◊ Θ #tã¨∞OÎ k. `≥eq `«ÑÊ≤ áÈ`«∞Ok. ã¨O^è∞Œ Åhfl q_çáÈ`å~Ú. "≥<fl≥ =ÚHõ =OyáÈ`«∞Ok. QÆOcè~° JO>Ë<Õ f„=`«. Wk #_»∞=Ú, <åaèÅÖ’ "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok. f„="≥∞#ÿ <˘Ñ≤Ê, ÃÑ^ŒÌ ^èfiŒ #∞Å∞, Ѩ~=° ∞Ç≤ÏOã¨, q∞H˜¯e |ÅO (JO>Ë =∞O^Œ∞H˜ ÖÁOQÆHáõ È=_»O) nx ÅHõ} Δ ÏÅ∞. ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ P=ÙeO`«Å∂, JOQÍÅ ‰õΩ^Œ∞Ñ¨Ó =ÙO\Ï~Ú. *Ï„QÆ`QΫ Í, FÑ≤QÍæ zH˜`«û KÕ¿ãÎ nxfl ~°∂ѨÙ=∂Ѩ=K«∞Û. Ç≤ÏHͯ, HõΔÜ«∞Å∞ „áê}ÏO`«HÍÅ∞. W`«~° (D J^蕺ܫ∞OÖ’ =Ù#fl) ~ÀQÍÅ∞ ‰õÄ_® |ÅÇ‘Ï#∞Å, „`åQÆ∞É’`«∞Å, Ju uO_çáÈ`«∞Å, =$^Œ∞Åú , Ju h~°ã¨ r=ÙÅ, =∞Å|^ŒHú õ ~ÀQÆ∞Å q+¨Ü∞« OÖ’ XHõ ~ÀA x~°H¡ Δõ ºO KÕã<≤ å „áê}ÏO`«HÍÅ=Ù`å~Ú. ~å[Ü«∞Hõ;, HõÜ Δ ∞« ~ÀQÍÅÖ’ `˘e [|∞ƒ áê`«~ÀAÖ’¡ #Hõ„Δ `åÅH©, K«O„^Œ∞xH©, ~åAÅH©, „ÉÏǨχ}∞ÅH© Z‰õΩ¯=QÍ ™ÈˆHk HÍ|\˜ì ^•xHÍ¿Ñ~°∞ ÃÑ@ì|_çOk. nxˆH HõÜ Δ ∞« Jh ~ÀQÆ~å\ò Jh â’+¨ Jh ‰õÄ_® ¿Ñ~°∞<¡ åfl~Ú. nxH˜ HÍ~°}ÏÅ∞ 1) ™êǨÏã¨O J#QÍ `≥yOѨÙ, Ju "åºÜ«∂=∞O, Ju |ÅO 2) "ÕQÆ ã¨O~À^èOŒ J#QÍ =∞Å=¸„`åÅ#∞ |Å=O`«OQÍ J}zÃÑ@∞ì@ 3) â◊√„Hõ[ ¿ãflÇ¨Ï ã¨OHõÜ Δ ∞« O JO>Ë g~åºxfl, â◊HhΘ , ÉÖÏhfl =$^ä• KÕÜ∞« _»O 4) J#fláê# qkè `åºQÆO J#QÍ XHõ xÜ«∞=∞=¸, J^Œ∞Ñ¨Ó ÖˉΩõ O_® u#_»O, „`åQÆ_O» . ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# HÍ~°}ÏÅ =Å¡ "å`«O „ѨHÀÑ≤ã¨∞ÎOk. Ñ≤`«ÎO K≥^ŒiáÈ`«∞Ok. J#=ã¨~åÅ∂ ǨxHõ~åÅ∞<≥#· Ѩ^•~å÷Å∞ QÆ_H¤» \õ áì˜ È~Ú HõÑO¨¶ L„^ÕHÍxH˜ Ö’<≥· Jk <åàÏÅÖ’ ¿Ñ~°∞‰õΩáÈ`«∞Ok. ã¨O^è∞Œ ÅÖ’ KÕ~∞° `«∞Ok. HÍÅ∞=Å#∞ J_»∞`¤ ∞« Ok. JѨÙ_»∞ D ~ÀQÆO Hõ"å\ÏÅ#∞ =¸ã≤QÍx, "åKÕÖÏ KÕã≤ QÍx #~åÅ#∞ K≥_Q» ˘_»∞ `«∞Ok. PѨÙ_»∞ QÆ∞O_≥ ^•x„ѨH¯õ „H˜Ok ÉèÏQÍÖ’¡ f„="≥∞#ÿ <˘Ñ≤Ê Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 367

D ~ÀQÆ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ (=zÛO^Œx ã¨OHˆ `åÅ∞) Ѩ_âç O◊ , LëÈ‚„QÆ`« ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ, K˘OQÆ HÍ~°∞@, <À\˜Ö’ fÑ≤ ~°∞z, â◊s~°O #∞#fl|_»∞@, uO_ç ã¨ÇÏ≤ OK«Háõ È=Ù@, #_»"åÅ<Õ f„="åOKè,« u<åÅ<Õ QÆ\ ì˜ HÀiHõ, P ~Ô O_»∂ KÕÜ∞« ÖËHáõ È=_»O, ã¨fiK«Û`ù Ö« ’ Ju=º„QÆ`,« ZO`« â◊√„ÉèOí QÍ =Ù#fl^≥<· å JѨiâ◊√„ÉèOí QÍ =ÙO^Œx J~°=_»O, `«# Éè’[#áê„`«Ö’ `åˆQ "å\˜Ö’ ÖËx DQÆÅ#∞, `«Å"≥O„_»∞HõÅ#∞ QÆ_¤ç Ѩ~H° Åõ #∞ L<åflÜ«∞x J#∞=∂xOz U~°∞`«∞O_»_O» ,"≥‰Ωõ ¯à◊√§, JâßOu, "åO`«∞Å∞,ZO`« ~°∞zHõ~"° ∞≥ #ÿ q ÃÑ\˜<ì åÉÏQÆ∞ ÖË=#_»O. D ~ÀyÖ’ H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ â◊s~°=∞O`«\Ï Hõ#∞Å`À ã¨Ç¨ `≥Å\¡ ˜ "≥∞~°∞Ѩ٠~°OQÆ∞ =zÛ KÕ~∞° `«∞Ok. <åÅ∞Hõ, ÉÏǨï=Ùf„=OQÍ <˘ÃÑÊ_»`å~Ú.¢ãΑ ã¨∞YO HÍ"åÅx Ñ≤ã∞¨ OÎ k. =∞^Œº=∂O™êÅ∂ HÍ"åÅxÑ≤ã∞¨ OÎ k. f~å "å\˜x K«∂¿ãÎ z~å‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. qz„`«"∞≥ #ÿ HõÅÅ∞ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. x~å‡#∞+¨º„QÍ=∂Å∂, ZO_ç# K≥~∞° =ÙÅ∞, ^˘~°∞=ÙÅ∞, KåÖÏ HÍOu=O`«"∞≥ #ÿ `ÀHõK∞« Hõ¯Å∞, K≥@`¡ À ã¨Ç¨ `«QÅÆ |_çáÈ`«∞#fl J_»=ÙÅ∞, `«#ÃÑH· ˜ L~°∞‰õΩ`«∞#fl Tã¨~°"≥Å∞¡Å∞, áê=ÚÅ∞, HÀ`«∞Å∞, Ѩ‰õΔΩÅ∞ – WÖÏ\˜=hfl HõÅÖ’H˜ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. QÀà◊¥§, Z=ÚHõÅ∂, A@∂ì Jã¨ÇϨ ["≥∞#ÿ "ÕQOÆ `À ÃÑiyáÈ`«∞O\Ï~Ú. âßfiã¨HÀâßxH˜ ã¨O|OkèOz D ~ÀQÆ~å[OÖ’ Ѩ^ŒH˘O_»∞ ~°∞QƇ`«Å∞ |Ü«∞@ Ѩ_`» å~Ú. Ѩ_âç =◊ Ú, âßfiã¨H$õ „K«Û=ù Ú, ^ŒQ∞Æ ,æ Q˘O`«∞ h~°ãO≤ K«∞@, `«Å<˘Ñ≤Ê, J#fl^Õfi+¨O, ZQÆ=ÓÑ≤i, JOQÆ=ÚÖ’¡ Ju h~°ãO¨ (pѨÙ~°∞ѨÙÅ¡Å =Öˇ J~ÚáÈ=Ù@) "åO`«∞Å∞, [fi~°O, Kèåf<˘Ñ≤Ê - Wq =zÛ# `«~∞° "å`« Q˘O`«∞Ö’ Éèií OK«ÖxË ÉÏ^è,Œ L=Ú‡Ö’ p=Ú, <≥`∞« ~Î ∞° , JOQÍÅ∞ <˘‰õΩ¯‰õΩáÈ`«∞#fl ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. "å`« „ѨHÀѨO=Å¡ `«Å,Hõ}`«Å∞ JOQÍÅ∞ <˘ÃÑÊ_»`å~Ú.Jhfl XuÎ_Hç ˜ Ö’<Ò`å~Ú. Q˘O`«∞ <˘‰õΩ¯‰õΩáÈ`«∞#fl@∞¡O@∞Ok. Ñ≤`Ϋ „ѨHÀѨO =Å¡ Éè∞í *ÏÅÖ’ =∞O@, JiHÍà◊§Ö’, KÕ`∞« Ö’¡ =∞O@, #∞Å∞QÆ_∞» ѨÙ, <≥`∞« \Î ˜ "åO`«∞Å∞, =∞ÅOÖ’ ^•~°∞} ^Œ∞~åfiã¨#, <À\˜^QŒ ~æÆ ° ^Œ∞~åfiã¨#, [fi~°O, ¿ÑÖÏѨ# =™êÎ~Ú. HõÑO¨¶ „ѨHÀÑ≤¿ãÎ J~°∞z, "åO`«∞Å∞, ã¨QOÆ â◊s~°O |~°∞"≥H¯˜ # cèu HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. <À\˜#∞O_ç K˘OQÆHÍ~°∞@, [Å∞|∞, Jr~°O‚ , âßfiã¨H$õ „K«ÛOù , Q˘O`«∞ ÉÁOQÆ∞~°∞ ‰õÄ_® HõÑO¨¶ =Å¡<Õ =™êÎ~Ú. r~°H‚ Àâ◊O ã¨iQÍ Ñ¨xKÕÜ∞« HõáÈ=_»O =Å¡ =∂=¸Å∞QÍ „ã¨qOKÕ „^Œ"åÅ∞ ÃÑiy HõÑO¨¶ ~°™êÅ∞ JuQÍ Ti xÅ"≥á· È~ÚxeÛáÈ~Ú Jxfl <åàÏÅÃÑ· ѨÓ`«ÖψQ~°Ê_ç "å\˜ ^•fi~åÅ#∞ =¸¿ã™êÎ~Ú. JѨC_»∞ â◊s~°OÖ’ ^è•`«∞x~å‡}O PyáÈ~Ú "≥Ú`«OÎ JO`«\Ï =∞O@Å∞ K≥Å~ˆ QÆ∞`«∞#fl@∞¡O_ç =∞u K≥^iŒ áÈ`«∞Ok. =∞iH˘xfl

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 368

^•~°∞} ÉÏ^èÅŒ ∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. HõÜ Δ ∞« ~Ày fã¨∞‰õΩ<Õ PǨ~°O ǨxHõ~° P=∂¡Å`À `«_ãç á≤ È~Ú W`«~° „^Œ"åÅ`À Hõeã≤ ZO^Œ∞‰õÄ Ñ¨xH˜~å‰õΩO_® áÈ`«∞Ok. J`«xH˜ |ÅO KÕ‰Äõ ~°^∞Œ . ~°™êÖËg J`«x â◊s~°OÖ’ ~°HÍÎ#∞fl`«ÊuÎ KÕÜ∞« =Ù. ^•O`À ~Ày H©} Δ O˜ z áÈ~Ú HÍà◊¥§ KÕ`∞« Å∂ pѨÙ~°∞ѨÙÅ¡ÖÏ¡QÍ J~ÚáÈ`å~Ú. D pѨÙ~°∞ѨÙÅ¡ ÅHõ}Δ O HõxÑ≤OKÕ Ö’Ñ¨Å Zxfl ~°∞QƇ`«Å∞ |Ü«∞@Ѩ_<ç å =∞O^Œ∞Å ^•fi~å zH˜`û« ^•fi~å ~ÀQÍxfl ‰õΩ^Œ~Û° =K«∞Û. ^ÕÇϨ OÖ’ [~î~° åk~°™êÅ∞ áê_≥`· Õ H˘=Ùfi KÕ~H° õ =∞x+≤ h~°ãO≤ záÈ`å_»∞. Q˘O`«∞ ÉÁOQÆ∞~°∞ =zÛ Q˘O`«∞ |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ ÉÁOQÆ∞~°∞"À~Ú =}∞‰õΩ`«∞Ok. "å`« „ѨHÀѨOÖ’ â◊s~° HÍOu<åâ◊#=∞QÆ∞@, #∞#∞Ѩ٠áÈ=Ù@, "≥K«Û^Œ#O =∂Ü«∞=∞QÆ∞@ [iy Q˘O`«∞ÉèÏQÆO ÉÏs¡yO[ ~°∂ѨOÖ’ ~°OQÆ∞Ö’H˜ =KÕÛã¨∞OÎ k. HõѨ¶ „ѨHÀáêxH˜ D [|∞ƒÖ’ XHõ qO`≥#· QÆ∞~°H,õ Q˘O`«∞Ö’ x~°O`«~O° lQÆ@QÍ p=Ú Hõ^Œ∞Å∞`«∞O_»_»O ã¨∂K«#Å∞. Ñ≤`«Î „ѨHÀѨO =Ù#fl HõΔÜ«∞ ~ÀyH˜ Q˘O`«∞, `åÅ∞=Ù =∞O_»∞`«∞#fl@∞¡O\Ï~Ú. HõÑŨ¶ Hõ} Δ ÏÖˇ#· `«ÅuѨC, Hõ#∞Å=ÚO^Œ∞ pHõ\ ˜ `≥~Å° ∞ ‰õÄ_® HõxÑ≤OK«=K«∞Û. Uk ÜÕ∞"≥∞<ÿ å HÍÅ∞¿ã`«∞Å∞ pѨÙ~°∞ ѨÙÅ¡Å=Öˇ HÍHõ =ÚO^≥`· Õ zH˜`û« KÕÜ∞« =K«∞Û. (J^蕺ܫ∂Å∞ 148–152)

J~ÀK«HõO ã¨∞„â◊√`å! WѨÙ_»∞ J~ÀK«Hõ J#QÍ J#fl=ÚQÍx =∞ˆ~q∞QÍx ã¨ÇÏ≤ OK«Hõ x~åã¨H`Îõ « ÃÑ~°∞QÆ∞@ J<Õ ~ÀQÍxfl K«iÛ^•ÌO.<åÅ∞Hõ#∞O_ô, QÆ∞O_≥ #∞O_ô „ã¨qOKÕ =¸_»∞ „QÆO^ä∞Œ Å =Å¡ "å`« Ñ≤`Ϋ HõÑ„¨¶ ѨHÀáêÅ =Å¡ =¸_»∞ ~°HÍÅ J~ÀK«HOõ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. <åÅ∞QÆ= ~°HOõ D =¸_»∞ „ѨHÀáêÅ∂ Hõe¿ãÎ =ã¨∞OÎ k.J~Ú^Œ= ^•xH˜ HÍ~°}O=∂#ã≤Hõ ~°∞QƇ`«. "å`«O =Å¡ =KÕÛ J~ÀK«HOõ Ö’ <À~°O`å =QÆ~∞° u#fl@∞ìQÍ =ÙO@∞Ok. Ñ≤`Ϋ „ѨHÀѨOÖ’ KÕ^∞Œ HõÑO¨¶ HÍ~°}"≥∞`ÿ Õ fÑ≤ ~°∞K«∞Å∞ <À\˜x Hõ"∞Õ ‡™êÎ~Ú. HÀѨOQÍx ^Œ∞óYO HÍx Hõ=Ú‡‰õΩ#flѨÙ_»∞ =∞x+≤H˜ U ~°∞p Ѩ@^ì ∞Œ .J~ÀK«Hõ ~ÀyH˜ Uk u<åfl <À\˜Ö’ ~ÀQÆ „ѨHÀѨO =Å¡ =Ù#fl ~°∞z`«Ñ¨ÊWOˆH~°∞p `≥eÜ«∞^Œ∞.nxH˜ HÍ~°}O "åOu =ã¨∞#Î fl@∞¡O_»_O» D HõѨ¶ „ѨHÀáêxH˜ =¸Å HÍ~°}"Õ∞q∞@O>Ë L^•# "åÜ«Ú=Ù <åÅ∞Hõ J_»∞QÆ∞# KÕi# „ѨHÀáêÅ#∞ ZQÆ∞~°∞Q˘@ì_®xH˜ „ѨÜ∞« `«flO KÕã#≤ ѨÙ_»∞ Ñ≤zÛ Ñ≤zÛ ~°™êÖË"À TiáÈ~Ú <À~°O`«\Ï z=∞‡|_»_»O. Jk <åaè „áêO`åxfl,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 369

gѨÙx ÉÏkèã∞¨ OÎ k. u#fl^Õ^<·≥ å Ö’xH˜ áÈQÍ<Õ Ñ¨H¯õ Ö’H˜ kQÆ|_»∞`«∞Ok. H˘OK≥O H˘OK≥O "åOu ~°∂ѨOÖ’ |Ü«∞\˜H˘ã¨∞OÎ k. "≥Ú`«OÎ <À~°O`å =QÆ~Ô á· È`«∞Ok. "å`« K«~º° Å =Å¡ ÃÑ^ŒÌ ^èfiŒ #∞Å`À „`Õ#∞ÊÅ∞ =zÛ <åÅ∞Hõ `«_®iáÈ`«∞Ok. "≥‰Ωõ ¯à◊√§, Q˘O`«∞ a~°∞Ãã‰õΩ¯@ =ÙO\Ï~Ú. D ~ÀQÆO Ñ≤`Ϋ „ѨHÀѨO =Å¡ =zÛ#^≥`· Õ LѨC h~°∞ ÖÏ\˜k ~°HOÎõ `À Hõeã≤ "åOuÖ’ Ѩ_∞» `«∞Ok. Jk ǨÏi`«, Ñ‘`« =~å‚Å∞ Hõeã≤# ~°OQÆ∞Ö’ LO@∞Ok. "åOu =ã¨∞#Î flѨÙ_»∞ <À~°O`å KÕ^∞Œ QÍ, Ѷ∂¨ @∞QÍ =ÙO@∞Ok. ^•Ç¨ÏO, `≥eq`«ÑC¨ @, â◊s~°=∞O`å =∞O_»∞`«∞#fl@∞¡O_»∞@ nx W`«~° ÅHõ} Δ ÏÅ∞. HõÑO¨¶ =Å¡ =KÕÛ ~ÀQÆOÖ’ zHõ¯QÍ `Õ<Ö≥ Ï lQÆ@QÍ #∞#fl Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« \˜ p=Ú h\˜`À Hõeã≤ "åOu J=Ù`«∞Ok. <À~°∞ LѨÊQÍ J~ÚáÈ`«∞Ok. ~À=∂OK«=¸ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Wk f„=`«~"° ∞≥ `ÿ Õ <À~°∞ "åzáÈ~Ú fÜ«∞QÍ J~ÚáÈQÍ, =∞x+≤Ö’ ã≤~÷ `° á« È~Ú, <å_çÖ’ JâßOu |Ü«∞Å∞^Õi, JHõ¯_» <˘Ñ≤Ê =zÛ, "≥‰Ωõ ¯à◊√§ `«~∞° K«∞QÍ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. D ^ŒâÖ◊ ’ ‰õΩ^Œ∞~°Û_»O J™ê^躌 O. D ~ÀyH˜ Uk q<åfl, Uq∞Hõ<åfl Jã¨ÇϨ º`Õ HõÅ∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. D ÉÏ^èÅŒ hfl PǨ~°OÖ’ HõbÎ =Å¡ Hõey#"≥`· Õ (ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞#fl"≥`· )Õ â◊¥Å ÅHõ}Δ ÏÅhfl =™êÎ~Ú. „ѨHOõ Ѩ#O (J^蕺ܫ∞O –153) =ÙO@∞Ok. "å`«O ‰õÄ_® K≥_∞» `«∞Ok.

ǨÏ$^ŒÜ«∞ `«$ëê~ÀQÆ=Ú Ç¨Ï$„^ÀQÆO – J#QÍ QÆ∞O_≥ [|∞ƒ. „H˜=ÚÅ =Å¡ "å`«, Ñ≤`,Ϋ HõÑ,¨¶ „ѨHÀáêÅ =Å¡ ÖË^• =¸_ç\ ˜ HõÅ~ÚHõ =Å¡ "≥Ú`«OÎ J~Ú^Œ∞ HÍ~°}ÏÅÖ’<Õ^À XHõ ^•x =Å¡ QÆ∞O_≥ K≥_=» K«∞Û#∞. "å`«O =ÖË¡ =KÕÛ Ç¨Ï$„^ÀQÆOÖ’ QÆ∞O_≥, Hõ_∞» ѨÙÉèÏQÆO JO`å MÏm J~ÚáÈ~Ú #@∞¡O@∞Ok. ~Ày `≥QuÆ O@∂ =ÙO\Ï_»∞. D u#fl^ŒO`å ZHõ¯_çH˜ áÈ~ÚO^Œx U_»∞ã¨∞OÎ \Ï_»∞. QÆ∞O_≥ ÉèÏQÆO uq∞‡Ô~H˜¯#@¡=Ù`«∞Ok. `«_»∞=Ú‰õΩO>Ë Ö’Ñ¨ÖË^À qiyáÈ~Ú #@∞¡O@∞Ok. QÆ∞O_≥ `«_®iáÈ`«∞Ok. ~ÀyH˜ =∞`«∞QÎ Í =ÙO@∞Ok.L#fl@∞¡O_ç ~Ày x~åâ◊ K≥O^Œ∞`å_»∞.^Œ∞óYÉèÏ~°O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. f„=OQÍ ÉèÜ í ∞« Ѩ_`» å_»∞. ^èfiŒ x ^Õ+O¨ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. z#fl ^èfiŒ xH˜ ‰õÄ_® z~å‰õΩ Ñ¨_áç È`å_»∞. x„^Œ ã¨iQÍ Ñ¨@^ì ∞Œ ,âßfi㨠Hõ+Oì¨ g∞^Œ P_»∞`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 370

Ñ≤`OΫ =Å¡ =KÕÛ Ç¨Ï$„^ÀQÆOÖ’ ~ÀyH˜ qѨs`«"∞≥ #ÿ ^•Ç¨ÏO, h~°ãO¨ , xã¨û`«∞=Î , =∞O@, K≥=∞@, „`Õ#∞ÊÅ∞ (ѨÙÅ¡\ q˜ ) J~°QxÆ q, P=∞¡O, "åOu, [fi~°O, Hõ#∞Å∞ =∞|∞ƒ "ÕÜÚ« @ [~°∞QÆ∞`å~Ú. W^Õ ~ÀQÆO HõÑO¨¶ =Å¡ =¿ãÎ QÆ∞O_≥ uq∞‡Ô~H˜¯ áÈ`«∞Ok.r~°H‚ Àâ◊O K≥_∞» `«∞Ok. =ÚYOÖ’`«∞H˜ áÈ~Ú#@¡=Ù`«∞Ok. ÖË^• L|∞ƒ`«∞Ok."≥‰Ωõ ¯à◊√§, XO\˜ <˘Ñ¨CÅ∞, L=Ú‡Ö’ p=Ú Ñ¨_∞» @, =∞`«∞QÎ Í =ÙO_»∞@, PÜ«∂ã¨=Ú, uO_çÑ@¨ ¡ q=ÚY`« nx W`«~° ÅHõ}Δ ÏÅ∞. "å`«, HõÑ,¨¶ Ñ≤`,Ϋ =¸_ç\ ˜ ^ÀëêÅ HÍ~°}OQÍ QÆ∞O_≥ ã¨=∞㨺 =¿ãÎ ÃÑ· qaè#fl ÅHõ} Δ ÏÅhfl Hõ#|_»`å~Ú. „H˜=ÚÅ =Å¡ =KÕÛ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« `«∞ëê~ÀQÆOÖ’#Å¡x ѨKÛ« x HõÅQÆÅ∞Ѩ٠~°OQÆ∞ Hõ#∞ÅÖ’ Hõ#|_»∞@, =∞`«∞QÎ Í =ÙO_»∞@, Hõà√◊ § pHõ@∞¡ Hõ=Ú‡@, QÆ∞O_≥ ~°™êÅ xÅfi, JâßOu, JOQÍÅÖ’ ^Œ∞~°^,Œ ^ŒQ∞Æ <æ åfl ÖˉΩõ <åfl HõÑO¨¶ <À\˜ #∞O_ç ~åÅ∞@ J<Õ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ |Ü«∞@Ѩ_`» å~Ú. QÆ∞O_≥<=≥ ~À éOѨO`À HÀã¨∞#Î fl@∞¡O@∞Ok. Hõ`~Î≥ `° À HõuiÎ ã¨∞#Î fl@∞¡O@∞Ok. D ~ÀQÆ=Ú#‰õΩ `˘e ^ŒâÖ◊ ’<Õ =∞O^Œ∞ Ѩ_H» áõ È`Õ „áê}ÏO`«H"õ ∞Õ . „u^ÀëêÅÖ’ ^Õx=Å¡<<·≥ å Ñ≤áê㨠ÃÇÏK«∞Û g∞~°∞`«∞OkQÍh QÆ∞O_≥ h~°ãO¨ =∂„`«O =¸_»∂ Hõeã≤ =¿ã<Î Õ =ÙO@∞Ok. ǨÏ$„^ÀQÍÅÖ’ JO@∞"åºkè ‰õÄ_® XHõ@∞Ok. Jk ™ÈH˜<å "å`«, Ñ≤`Ϋ ^ÀëêÅ∞O >Ë<Õ â◊s~°O Ö’ =iúÅ∞¡`∞« Ok (Wk P~°= ǨÏ$„^ÀQÆO) ǨÏ$^ŒÜ«∞~ÀQÆO ÖË^• ǨÏ$„^ÀQÆO U^≥·<å =∞~˘Hõ ^À+¨ „áÈ^ŒƒùÅO LO>Ë<Õ L„^ÕH㘠∞¨ OÎ k. ‰õΩ^Œ∞ѨÙ, QÆ∞O_≥^_Œ ,» =∞<À„^ÕH=õ Ú, QÆ∞O_≥Ö’=∞O@, ^è•`«∞ |ÅÃÇÏ· #º=Ú =Å¡ =¸~°Ûù - W=hfl HõxÑ≤™êÎ~Ú. <åÅ∞Hõ JOye ÉèÏQÆO ZO_çáÈ~Ú ^•Ç¨ÏO "ÕÜÚ« @, Jxfl [ÅÉèÏQÍÅ∂ á⁄_çÉÏ~°∞@, Ѩ~å‰õΩ=∂@Å∞, ã¨Ê $Ç¨Ï `«Ñ¨C@, <À~°∞ c@Å∞ "åi#@¡QÆ∞@, J#fl^Õfi+¨O, Q˘O`«∞Ö’ ^≥·#ºO,=∞#ã¨∞ XHõsuÖ’ #∞O_»Hõ áÈ=Ù@, [ÖÏOQÍÅhfl ZO_»∞@ =Å¡ <åÅ∞Hõ#∞ |Ü«∞@‰õΩ fÜ«∞ÖËHáõ È=Ù@, „`Õ#∞ѨÙÅ∞ ‰õÄ_® ǨÏ$„^ÀyH˜ LO\Ï~Ú. "å`« ^À+¨O =Å¡ =KÕÛ QÆ∞O_≥[|∞ƒ Ju |ÅÃÇÏ· #º=Ú, x~åâ◊, `«ÅÖ’ =∞`«∞,Î Hõ}`«Å <˘Ñ≤Ê, "åã¨# K«∂¿ã â◊HΘ `«Q∞Æ @ æ ,(<åÅ∞HõH)˜ #∞#∞Ѩ٠l_»∞`¤ Q« ∞Æ @ æ , x„^ŒÑ@ ¨ Hì õ áÈ=Ù@, "≥Ú`«OÎ QÍ h~°ãO¨ - Å#∞ Hõey=ÙO@∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 371

Ñ≤`^Ϋ À+¨O P=∞¡`fi« OÖ’ ã¨#fl\˜ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ#∂, =¸~°Û#ù ∂, <À@ KÕ^∞Œ h, HõO> Z~°∞ѨÙh, â◊s~°OÃÑ· á⁄_çh, ֒ѨŠ=∞O@h, ~À=∞‰õÄáêÖ’¡Oz Pq~°∞ÖÁã¨∞#Î fl „Éè=í ∞h Hõeyã¨∞ÎOk. ǨxHÍ~°Hõ HõÑO¨¶ XHõ KÀ@ ã≤~÷ O° QÍ =ÙO_çáÈ~Ú JÖÏ "≥à√◊ `«∞#fl, [Å<åo HõÅÖ’x, "åÜ«Ú=Ùx J_Õ㤠∞¨ OÎ k. JѨC_® Q˘\ÏìÅ∞ =∞O@ÅÖ’ Ѩ_#ç =∞\˜ì ‰õΩO_»ÖÏ¡ Lëê‚xfl Ñ‘Å∞Û‰õΩ#fl@¡~ÚáÈ`å~Ú. Q˘O`«∞ ÉÏs¡ yO[`À á⁄_»= |_»∞`«∞#fl @∞¡O@∞Ok. <À\˜Ö’ fÑ≤, x„^Œ=ã¨∞#Î fl@∞¡ =ÙO_»_O» J#∞Éè=í =∞=Ù`å~Ú. `«Å ™È=∞iQÍ =∂~°∞`«∞Ok. JÅã¨@, PÜ«∂ã¨=Ú, uO_ç #K«ÛHõáÈ=Ù@, Jr~°=‚ Ú - W=hfl „u^ÀëêÅ∂ Hõeã≤ ǨÏ$„^ÀyÃÑ· ^•_ç KÕÜ∞« _»O =Å¡ =™êÎ~Ú. p=Ú, Jr~°‚ Ѩ^•~å÷Å xÅ∞= Hõeã≤ ~°HÎõ „Ѩã~¨ } ° Ïxfl x~Àkè™êÎ~Ú. nx=Å¡ "å`«, Ñ≤`åÎÅ∞ PO^Ào`«=∞=Ù`å~Ú. nx =Å¡ ~Ày H˘O`«¿ãѨ٠"Õ_çh H˘O`«¿ãѨ٠K«Å^¡ <Œ åhfl `«@∞ìHÀÖËHáõ È`«∞O\Ï_»∞. ~Ô O_»∂ Éèií OK«Ö#Ë O`« ÉèÏsQÍ<Õ â◊s~°OÃÑ· ^•_ç ã¨Å∞ѨÙ`å~Ú. ^•Ç¨ÏO „¿ÑQÆ∞ÅÖ’x =ÚYº „áêO`åxfl x~Àkè¿ãÎ Jk Ñ≤`Ϋ „ѨHÀѨ"∞Õ . ~°™êÅ `«Q∞Æ ^æ ÅŒ =Å¡ =KÕÛ ^•Ç¨ÏO „u^À+¨ HÍ~°HOõ . Hõ}*ÏÅ H©} Δ `«, =¸~°Û,ù [fi~°O, „u^À+¨ f„=`«Å =Å¡ ^•Ç¨xfl LѨã~¨ åæu‡Hõ JO\Ï~°∞. Wk =∞$uH˜ =ÚO^Œe ^Œâ◊ zǨÏflO. (J^蕺ܫ∞O – 154)

=∞^•`«ºÜ«∞~ÀQÆ x^•#O =∞`«∞ΠѨ^•~å÷Å#∞ ¿ãqOK«_O» =Å¡ =KÕÛ ~ÀQÍxfl =∞^•`«ºÜ«∞ ~ÀQÆ=∞O\Ï~°∞. =∞^ŒºO =Å¡ =ÚO^Œ∞QÍ â◊$OQÍ~°OÖ’ ã¨=∞Ü«∞O `«yáæ È`«∞Ok. Jk â◊s~°OÖ’x Ju ã¨∂Hõ; <åàÏÖ’¡ ‰õÄ_® K˘K«∞Û‰õΩáÈ~Ú "å\˜x K≥_Q» ˘_»∞`«∞Ok. "≥∞^Œ_∞» ÃÑ· „ѨÉÏè "åxfl K«∂Ѩ_O» „áê~°Oaèã∞¨ OÎ k. =∞^è∞Œ =Ù#∞ QÍx ™ê~å#∞ QÍx W`«~° =∂^ŒHõ „^Œ"åºÅ#∞ QÍx JuQÍ ¿ãqOz# "åix „|uH˜OK«_O» Hõ+Oì¨ . Jk "åi Hõ}=ÚÅxfl\˜h ™È=∞~°∞Å∞QÍ `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ OÎ k. ^•O`À Jq U =∞O^Œ∞H© „Ѩu K«~º° #∞ K«∂Ñ≤OK«=Ù. =∞^ŒºO *Ï˝
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 372

K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O ÃÑiy#>ˇ¡Â Q˘Ñ¨Ê Ǩ~ÚQÍ =ÙO@∞Ok HÍx `«~∞° "å`« P ã¨∞YO =ÙO_»^∞Œ . J~Ú<å =¸~°∞_ö ∞» „Éè=í ∞Ö’ =Úxy P ã¨∞YO HÀã¨O J<Õfi+≤ã∂¨ Î `åQÆ∞`«∞<Õ LO\Ï_»∞. `åQÆ∞_»∞H˜ JÖ"å@∞Ѩ_#ç L#fl`åkèHÍi J^Œ∞ѨÙÖËx „‰õÄ~° q+¨ã~¨ Ê° =Ú=O\˜"å_»∞. D =∞`«∞ÖÎ ’ QÍx, Jk ^˘~°H#õ ѨÙ_»∞ QÍh Z=ix ZO^Œ∞‰õΩ HÍ>Ë™êÎ_À K≥Ñʨ ÖËO. =∞^ŒºO „‰õÄ~°`åfixfl ÃÑOK«∞`«∞Ok. <À\˜`À K≥Ñʨ ÖËx K≥_Ѥ» #¨ ∞Å∞ KÕ~Úã¨∞OÎ k. Jk ã¨[#˚ ∞_çx hK«∞xQÍ =∂ˆ~Ûã¨∞OÎ k. Jk ÉÏQÍ <≥uÎ HÔ H˜¯#"å_»∞ ZO`« K≥_¤» ѨxKÕÜ∞« _®xÔH<· å ÉèÜ í ∞« Ѩ__» ∞» . =∞O^Œ∞H˜ ÉÏxÃãá· È~Ú Jk ^˘~°Hxõ "å_»∞, P ^˘~°Hxõ <å_»∞ Ѩ~=° ∞hK«∞_≥· áÈ~Ú QÆ∞HÔ ¯_»∞ =∞^ŒºO HÀã¨O ǨÏ`«ºKÕÜ∞« _®xÔH<· å "≥#∞HÍ_»_∞» . D ^Œâ◊H˜ =KÕÛã¨iH˜ "åx P~ÀQƺO ã¨~°fi<åâ◊#"≥∞ÿáÈ~Ú =ÙO@∞Ok. "≥∞^Œ_»∞ ^≥|ƒu<ÕÜ∞« _»O`À Uk ã¨∞Y"≥∂ Uk Jã¨∞Y"≥∂ `≥eÜ«∞Hõ U_»==Åã≤#ѨÙ_»∞ #=Ùfi`å_»∞. #=fi=Åã≤#ѨÙ_»∞ U_»∞™êÎ_∞» . *Ï˝ÑH¨ âõ H◊ Θ #tã¨∞OÎ k. `«∞Å# ^≥|ƒux ZHõ¯_»|_ç`Õ JHõ¯_» Ѩ_áç È`«∞O\Ï_»∞. ã¨ÇϨ [OQÍ ÉÏQÍ ux JiyOK«∞H˘<ÕâH◊ Θ QÆÅ"å~°∞,ã¨fi`«Ç¨ QÍ ÉÏǨï|Å ã¨OѨ#∞flÅ∞, =∞Oz ѨÙ+≤Hì ~õ "° ∞≥ #ÿ Éè’[#O`À =∞^•ºxfl ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl "åiH˜ ÃÑ^ŒQÌ Í =∞`≥HÎ ¯õ ^Œ∞. P =∞`«∞HÎ Àã¨O =∞iO`« `åy`Õ =∂„`«O ã¨~fi° <åâ◊#O `«Ñʨ ^Œ∞. `åQÆ∞É’`«∞ʼnõΩ =KÕÛ [|∞ƒÅ∞ Ñ≤`,Ϋ HõѨ¶ ^ÀëêÖ’¡ ^Õx „ѨHÀѨO =Å¡<<·≥ å ~å=K«∞Û. „u^ÀëêÅ∂ XˆH™êi ^•_ç KÕÜ∞« _»O =Å¡ ‰õÄ_® HõÅQÆ=K«∞Û#∞. `«éK«∞QÍ =KÕÛ qˆ~K«<åÅ =Å¡ ^•Ç¨ÏO, HÍã≤O`« x~åâ◊, [fi~°O, J~°∞z, PǨ~° q=ÚY`«, =∞Å|^ŒHú Oõ , Hõà√◊ § pHõ@∞¡ Hõ=Ú‡@, "≥‰Ωõ ¯à◊√§, âßfiã¨Ö’ W|ƒOk, x„^ŒÑ@ ¨ Hì õ áÈ=Ù@, JuQÍ K≥=∞@Å∞ Ѩ@∞ì@, =∞Å=¸„`« qã¨~#˚° Ö’¡ U^À J_»∞¤ Ѩ_#ç @∞¡O_»∞@, Xà◊√§ JHõ¯_»H¯õ _» "åK«∞@, =∂#ã≤Hõ PO^Àà◊# W=hfl „u^ÀëêÅ∞ Hõeã≤ `åQÆ∞É’`«∞ÃÑ· ^•_çK¿Õ ãÎ |Ü«∞\˜H˜ HõxÑ≤OKÕ ÅHõ} Δ ÏÅ∞. ~Ày U^À HõÅÖÖ’HõOÖ’ Ѩ_#ç @∞¡O\Ï_»∞. Ñ≤ez<å ѨÅHõ_∞» . D ~ÀQÆO Ñ≤`^Ϋ À+¨O =Å¡ =¿ãÎ JO`«\Ï =∞O@ѨÙ_»∞`«∞#fl@∞¡O@∞Ok. Ö’<åÃÑ<· å ‰õÄ_®. [fi~°O, ¿ãfi^Œ#O, ã¨Ê $Ç¨Ï `«ÑC¨ @, QÆ∞O_≥ ^Œ_» HõxÑ≤™êÎ~Ú. HõѨ¶ „ѨHÀѨO =Å¡ =¿ãÎ "åO`«∞Å∞, JâßOu, x„^Œ=∞`«∞,Î Hõ_∞» Ѩ٠"åÜ«Ú=Ù Z‰õΩ¯"≥· |~°∞"≥‰Ωõ ¯@ (L^Œ~Q° “~°=O) J<Õ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ |Ü«∞@Ѩ_`» å~Ú. `≥eã≤ `≥eã‘ =∞`«∞ÎH˜ JÅ"å@∞Ѩ_çáÈ~Ú# "å~°∞ „Hõ"Õ∞Ñ‘ PÖ’zOKÕ â◊H˜Îx HÀÖ’Ê`å~°∞. =∂#ã≤Hõ ~ÀQÍÅ∞ „Ѩ"tÕ ™êÎ~Ú. „Ѩfn "åiH˜ P#O^•<Õfl Hõey ã¨∞OÎ @∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 373

Hõ„~°=ÚHõ¯ WzÛ<å, J#flO =Ú^ŒÌ ÃÑ\˜<ì å, Å_»∂#¤ ∞ KÕuÖ’ =ÙOz<å XHõÖψQ, z#flÑ≤ÅÖ¡ Ï¡, ã¨O`À+¨Ñ_¨ áç È`å~°∞. Wq Z‰õΩ¯=QÍ "å`« „ѨHÀѨ ÅHõ} Δ ÏÅ∞. <À\˜ #∞O_ç HõÑO¨¶ , p=Ú Ñ¨_∞» `«∞O_»_O» , Ug∞ `åQƉΩõ <åfl x„^Œ=∞`«∞ÖÎ ’ *’QÆ∞`«∞#fl @∞¡O_»_O» gi ÅHõ} Δ ÏÅ∞. Xà◊√§ <˘Ñ¨CÖˇ‰Ωõ ¯=QÍ =ÙO\Ï~Ú. UO =∂\Ï¡_<ç å ÃÑ^ŒQÌ Í J~°Oú =ÙO_»^∞Œ . XHõ@#∞H˘x WOH˘Hõ\ ˜ JO\Ï~°∞. QÆ∞O_≥, Q˘O`«∞ K≥_`» å~Ú. =¸~°ÛÖù Áã¨∞OÎ \Ï~Ú. TÑ≤i Ǩ~ÚQÍ, 㨄Hõ=∞OQÍ P_»Hõ J=ã¨÷ Ѩ_∞» `«∞O\Ï~°∞. ^•Ç¨ÏO, [fi~°O, Hõ_∞» ѨÙÖ’ uѨC ÉÏkèã∞¨ OÎ \Ï~Ú. U^À XHõ\ ˜ ~Ô O_»∞ =∂~°∞¡ ^•i `«ÑÊ≤ `åy<å `≥eq`Õ@Å∞ѨÜ∂≥ yOz ^•xx ѨÓiÎQÍ =kÖËã#≤ "åiH˜ D ~ÀQÍÖËg ~å=Ù. =OK«#‰õΩ QÆ∞~Ô #· "å~°∂, „Ѩ^=Œä ∞HÀѨÙÅ∂ =∞`«∞HÎ ˜ ã¨O|OkèOz# =¸_»∞ ~ÀQÍʼnõÄ J#QÍ =¸~°ÛÅù ∞, <ÕÅÃÑ|· _ç ÖË=ÖËHáõ È=Ù@, Hõ_∞» ѨÙÖ’ „uѨCʼnõÄ Ö’#=Ù`å~°∞. g~°∞ uO_çH˜ ã¨O|OkèOz# xÜ«∞=∂Å#∞ ã¨iQÍ áê\˜OK«Háõ È`Õ „Ѩ=∂^Œ"∞Õ . â◊s~°OÖ’ <åàÏÅhfl K≥_`» å~Ú. "å`«, Ñ≤`,Ϋ HõÑÖ¨¶ ’áêÅ∂, =∞e# ~°HOÎõ , â◊s~° ÉèÏQÍÅxfl\˜Ö’ ™ê~å „Ñ¨=Ç≤ÏOK«_O» =Å¡ D ~ÀQÆ∞Å#∞ ã¨iKÕÜÚ« @‰õΩ KåÖÏHÍÅO Ѩ_∞» `«∞Ok. =∞`«∞~Î ÀQÆ∞ÅÖ’ "å`«O „ѨHÀÑ≤¿ãÎ =∞x+≤ pѨÙ~°∞ ѨÙÅ¡ÖÏÔQá· È`å_»∞.~°HÇÎõ Ï‘ #`« U~°Ê_»∞ `«∞Ok. U HÀâß<å "≥∞~°∞Ѩ#flk q∞QÆÅ^Œ∞. r=Hõà◊ Hõ#|_»^∞Œ . â◊s~°O Zé]|_»∞ `«∞O@∞Ok. =∞x+≤Ö’ "≥∂ã¨O KÕ¿ã |∞kú ÃÑiyáÈ`«∞Ok.PÖ’K«#Å∞, K«~º° Å∞ ã≤~÷ O° QÍ=ÙO_»=Ù. Ñ≤`OΫ „ѨHÀÑ≤¿ãÎ =∞`«∞ÖÎ ’ =Ù<åfl ÖˉΩõ <åfl P ~Ày `≥QÆ z~å‰õΩ Ñ¨_áç È`«∞O\Ï_»∞. â◊s~åxH˜Z~°∞ѨÓ, Ѩã∞¨ Ñ¨Ó Hõey# JO^ŒqHÍ~°"∞≥ #ÿ ~°OQÆ∞ =ã¨∞OÎ k. HõÑO¨¶ „ѨHÀÑ≤¿ãÎ =∞x+≤ #_»∞ã¨∞<Î åfl, J~°∞ã¨∞Î<åfl x„^ŒÖ’ =Ù#fl>Ë¡ =ÙO\Ï_»∞. ã¨O^Œ~°ƒùâ◊√kú ÖˉõΩO_® =∂\Ï¡_»∞`«∞O\Ï_»∞. U^À =∞~À Ö’HõOÖ’ =Ù#fl@∞¡O\Ï_»∞. =¸_»∞ „ѨHÀáêÅ∂ Hõeã≤=Ù#fl "åiH˜ D ÃÑ· ÅHõ} Δ ÏÅhfl HõxÑ≤™êÎ~Ú. ~°H„Îõ Ѩã~¨ } ° OÖ’ P@OHõ"∞Õ ~°Ê_»∞`«∞Ok. ѨH"Δõ å`«=¸ ~å=K«∞Û. „u^À+¨ „ѨHÀѨ ÅHõ}Δ ÏÅ∞ WOHÍ WÖÏ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. ~Ày `«# "åi Q˘O`«∞HõÅ#∞ ZO`« „Ѩܫ∞uflOz<å áÈÅÛÖËHõáÈ=_»O Ñ≤`«Î֒ѨO. =∞x+≤ x„^Œ áÈ`«∞<åfl â◊s~°O =}‰õΩ`«∞<Õ =ÙO_»_O» [iy#ѨÙ_»∞ "å`« ÅHõ} Δ ÏÅ#∞ *Ï„QÆ`QΫ Í Ñ¨ijeOKåe. ~ÀyH˜ PHÍâ◊O Zé]QÍ HõxÑ≤OK«=K«∞Û. ÖË^• JO`å pHõ\ Q˜ Í #Å¡\ ˜ `≥~Å° Kå@∞##∞#fl@∞¡ HõxÑ≤OK«=K«∞Û. XHõ¯™êi `«Å qkeOz K«∂¿ãÎ JO`å ÉÏQÍ<Õ Hõ#|_»∞`«∞Ok. HÍx QÆ∞O_≥Ö’ ã¨#flQÍ <˘Ñ≤Ê "≥Ú^ŒÖ\ˇ #ì˜ @¡=Ù`«∞Ok. `«Å u~°∞QÆ∞`«∞Ok. Kèåf ÉèÏQÆ=∞O`å „Ñ¨HOõ Ñ≤ã∞¨ #Î fl@¡=Ù`«∞Ok. "≥H¯˜ à◊√§ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. Ñ≤`Ϋ „ѨHÀѨOÖ’ PHÍâ◊O Zé]QÍ QÍx ѨKÛ« QÍ QÍx Hõ#|_»∞`«∞Ok. =∂\˜=∂\˜H© ã¨Ê$Ç¨Ï áÈ`«∞O@∞Ok. `≥eq =KåÛHõ qѨs`«OQÍ K≥=∞@Å∞ Ѩ_`» å~Ú. JkèH^õ •Ç¨ÏO,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 374

Q˘O`«∞Ö’ =∞O@ =ÙO\Ï~Ú. â◊s~°O ~°OQÆ∞ XHõ"Ñ·≥ Ù¨ Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« QÍ#∂ =∞~˘Hõ"Ñ·≥ Ù¨ hÅOQÍ#∂ `ÕÅ=K«∞Û.Hõ#∞Å∞ Zé]QÍ<À ѨKÛ« QÍ<À J~ÚáÈ`å~Ú. HõѨ¶ „ѨHÀѨOÖ’ ~ÀyH˜ PHÍâ◊O x`«ºO "Õ∞Ѷ∂¨ =$`«OQÍ<Õ QÀK«iã¨∞OÎ k. =∞$u K≥Ok#@¡~ÚáÈ~Ú ('HÀ=∂— Ö’ =ÙO_ç) H˘xfl QÆO@Å `«~åfi`« ZѨC_À D Ö’HõOÖ’H˜ =™êÎ_∞» . QÆ∞O_≥Ö’ QÍ|~åQÍ =ÙO^Œx QÀÅ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï_»∞. K˘OQÆ HÍ~°∞`«∞O@∞Ok. JOQÍÅhfl |~°∞"≥H¯˜ áÈ~Ú uq∞‡~°∞¡ =™êÎ~Ú. L#fl@∞ìO_ç '^Œ|∞ƒ—=∞x H˜O^ŒÑ_¨ áç È`å_»∞. JѨ™ê‡~°OÖ’H˜ "≥o§áÈ`å_»∞. =∞~°Å ÖËz `«# Ѩ#∞Å∞ `å#∞ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞#flѨÙ_»∞ ‰õÄ_® =∂@Ö’ ã¨Ê+¨`ì « =ÙO_»^∞Œ . HÍ|\˜ì =∞`«∞Î =∞O^Œ∞ U^≥<· å „Ñ¨=∂^ŒH~õ "° ∞Õ HÍx J^Õ =∞`«∞Î áêhÜ«∂xfl =ºH˜Î Ü≥ÚHõ¯ â◊s~°``« åÎ fixfl |\˜ì ~ÀAH˜ J~Ú^Œ∞ #∞O_ç ѨkK«∞Hõ¯Å∞ fã¨∞‰õΩO>Ë x„^ŒÉÏQÍ Ñ¨_∞» `«∞Ok. |∞„~° K«H¯õ QÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. JOQÍÅÖ’ K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O =ã¨∞OÎ k. K«~å‡xH˜ <≥Q· xÆ QƺO, =ÚMÏxH˜ #=HõO =™êÎ~Ú. HÍx =∂#=*Ïu KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ ^Œ∞~°^$Œ +¨"ì ∞Õ =∞#QÍ JÖÏ ~ÀAH˜ J~Ú^Œ∞, Ѩk K«∞Hõ¯Å<Õ Ñ¨ÙK«∞ÛH˘x JO`«\`˜ À PˆQ"å_»∞ HÀ\˜H˘Hõ¯_»∞O\Ï_»∞. (J^蕺ܫ∞O –155)

J~°≈Å∞ ÖË^• "≥ÚÅÅ∞ =∂Oã¨O #∞O_ç H˘OK≥O ã¨∂kQÍ "≥Ú#Å∞^Õe# ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅÅ∞ â◊s~°O ֒ѨŠJxflKÀ\Ï¡ U~°Ê_»∞`«∞O\Ï~Ú. HÍx, "å\˜Ö’ =∞Å^•fi~°OÖ’ ÃÑiy =∞Å qã¨~°˚# HõO`«~åÜ«∞O HõeyOKÕ "å\˜x "≥ÚÅÅ∞ ÖË^• ÖË^• J~°≈Å∞ JO\Ï~°∞. („Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ ÃÑÅ· ∞û) Wq ã¨ÇϨ [ J#O`«~À`«Ü ÷ ∞« x ~Ô O_»∞ q^è•Å∞. QÆ∞ǨϺ<åà◊O J~Ú^Œ∞#fl~° JOQÆ∞àÏÅ á⁄_»=ÙO@∞Ok. JO^Œ∞Ö’ á⁄_çQÍ ~åà◊§=Öˇ LO_Õ "≥ÚÅÅ∞ =¸_»∞#fl~° JOQÆ∞àÏÅ "Õ∞~°‰Ωõ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. P^•~°O@ "≥à§ı ~°H<Îõ åàÏb "≥ÚÅʼnõΩ `«ye ѨQ∞Æ Å∞`å~Ú. `«^•Ìfi~å ~°H„Îõ ™ê=O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Wk ™ê^è•~°}OQÍ `«e^¡ OŒ „_»∞Å ^ÀëêÅ HÍ~°}OQÍ Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú. ^Õ=`«Å âßáêÅ∞ ‰õÄ_® "≥ÚÅÅ#∞ ÃÑOK«∞`å~Ú. ã¨ÇϨ [OQÍ, J#QÍ =Oâ◊áê~°OѨ~º° OQÍ =KÕÛ "≥ÚÅÅ∞ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ #tOK«_=» ∞<Õk =ÙO_»^∞Œ . D ~°HOõ "≥ÚÅÅ∞ QÆ~∞° ‰õΩQÍ, K«O_®ÅOQÍ, ֒Ѩe"≥Ñ· Ù¨ "≥Ú#^Õe, áêeáÈ~Ú# Ѩã∞¨ ѨÙ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO\Ï~Ú. g\˜=Å¡ =KÕÛ J<å~ÀQƺ Ѷe¨ `åÅ∞ Ѩ~=° ∞ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ =ÙO\Ï~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 375

D "≥ÚÅÅ∞ P~°∞ q^è•Å∞QÍ qÉèlí OѨ|_®¤~Ú. „u^ÀëêÅ∂ Hõeã≤ HÍx ~Ô O_Õã≤ Hõeã≤ QÍx D ~°∞QƇ`«‰Ωõ HÍ~°}=∞=Ù`å~Ú. á⁄_ç"Ú≥ ÅÅ∞ "å`«, HõÑ^¨¶ ÀëêÅ =ÖÏ¡, `«_"ç Ú≥ ÅÅ∞ Ñ≤`Ϋ ^À+¨O =ÖÏ¡ U~°Ê_»`å~Ú. [~î~° ~° ™° êÅ∞ PǨ~åxfl ^ŒÇÏ≤ OKÕ "ÕàÖ◊ ’ â◊$OQÍ~å#∞Éè"í åxfl á⁄O^Õ "åiÖ’ D ^ÀëêÅ∞ =∞iO`« „ѨHÀÑ≤™êÎ~Ú. Jáê#"åÜ«Ú=Ù „ѨHÀÑ≤OK«_®xH˜ `≥eq `«¿ÑÊ^•HÍ „`åQÆ_O» , |~°∞"≥#· - J~°Q_Æ O» Hõ+"ì¨ ∞≥ #ÿ uO_ç u#_»O, Hõ_∞» ѨÙ#∞ =∂\˜=∂\˜H© x=Ú~°∞ HÀ=_»O, Hõ#∞Å#∞ Q˘O`«∞#∞ J~°K`Õ ∞« Å`À ~°∞^Œ∞HÌ À=_»O, Ju j`«Å „^Œ"åxfl "å_»_O» , JuQÍ ™êfii KÕÜ∞« _»O, ã¨ÇϨ ["≥∞#ÿ HÀiHõÅ#∞ J}K«∞HÀ=_»O, qˆ~K«<åÅ∞, =∞Å|^ŒHú Oõ - WÖÏ\˜=hfl ^ÀǨÏHÍÖ∫`å~Ú, HÍ~°}ÏÅ∂ J=Ù`å~Ú. Jáê#"åÜ«Ú=Ù HõÅ`« K≥Ok#ѨÙ_»∞ =∞ÅO ÃÑH· ˜ áÈÜÕ∞ ^•iÖ’ =ÚÅ∞‰õΩ ÖÏ¡\ ˜ "≥ÚÅÅ∞ ÖËz ^•xx J_Õ™¤ êÎ~Ú. JѨC_»∞ Z=ÚHõÅ∞‰õÄ_® <˘ÃÑÊ_»`å~Ú. `«Å u~°∞QÆ∞ `«∞Ok. Hõà√◊ § =∞O_»∞`å~Ú. "åÜ«Ú=Ù <åaè „H˜Ok „áêO`åÖ’¡ Hõ^ÖŒ Ï_»_O» =Å¡ ~Ày âßfi㨠fã¨∞‰õΩ#flѨÙ_»∞ W|ƒOk Hõey, =∞Å^•fi~°O =^ŒÌ ~°HõÎO =ã¨∞ÎOk. `«Å<˘Ñ≤Ê, ¿ÑQÆ∞Å #∞O_ç QÆ∞_»Q∞Æ _» ^èfiŒ #∞Å∞, Ju „`Õ#∞ÊÅ∞, Ju =¸„`«=Ú, `«‰Ωõ ¯= =∞ÅO, J#fl^Õfi+¨O, `«Å, u~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞¡O_»∞@, <åeHõ KÕ^‰≥ Ωõ ¯@, `«Å Kèåf, ѨH¯õ Ö’¡ <˘Ñ¨CÅ∞, Éè’Qˆ K«Û,ù WO\’¡ "åà◊§ÃÑ· z~å‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. D ~ÀQÆÅHõΔ}ÏÅ∞ Ju™ê~°, HõΔÜ«∞, ѨK«ÛHÍ"≥∞~°∞¡, HÀ¡=∞ "åºHÀKå^Œ∞Å#∞ áÈe=ÙO\Ï~Ú. J~Ú`Õ =∞Å ^•fi~°O ^ŒQiæÆ ÉÏ^èŒ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl H˘nÌ ÅHõ} Δ ÏÅ =º„QÆ`å ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. Jáê#"åÜ«Ú=ÙH˜ |Ü«∞@‰õΩ áÈÜÕ∞ ^•i =¸ã¨∞‰õΩáÈ`Õ Jk =∞àϧ â◊s~°OÖ’ˆH "≥#H˜¯ =∞o§ áÈ~Ú Jxfl *Ï˝
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 376

`«_"ç Ú≥ ÅÅ∞ Ñ≤`Ϋ ^À+¨O =Å¡ =™êÎ~Ú. Wq zO`«ÑO¨ _»∞ ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO_ç "åK«∞@, ѨQ∞Æ Å∞@ KÕ™êÎ~Ú. "å`« "≥ÚÅÅ∞ á⁄_çQÍ QÆ~∞° QÍæ =ÙO\Ï~Ú.Zé]QÍ QÍx *ËQ∞Æ ~°∞ ~°OQÆ∞Ö’ QÍx =ÙO\Ï~Ú. Wq U PHÍ~°OÖ’<≥<· å =ÙO_»=K«∞Û. ѨQ∞Æ à◊√§ "Õã#≤ @∞¡ HõxÑ≤™êÎ~Ú. Y~°∂~˚ ,° Hõ~¯° O^Œ∞, Hõ~åÊ㨠Ñ≤H¯õ Å ~°OQÆ∞Ö’ ‰õÄ_» LO\Ï~Ú. Hõ^OŒ | ѨÙ+¨Ê =~°O‚ Ö’#∂ `≥Å¡ P"åÅ ~°OQÆ∞Ö’#∂ ‰õÄ_® =ÙO_»=K«∞Û. D ~ÀQÆO ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#flH˘nÌ â◊s~°O, QÀà◊√§, =∞ÅO, =¸„`«O, Hõ#∞Å∞, =ÚY=Ú #Å¡|_»∞`«∂ =ÙO\Ï~Ú. "åѨÙ, QÆ∞O„_»OQÍ =ÙO_ç, *Ïi Ѩ_∞» `«∞#fl@∞¡#fl ÃÑ^ŒÌ á⁄‰õΩ¯Å∞, =∞Å qã¨~#˚° Ö’ qѨs`«"∞≥ #ÿ „â◊=∞, ÉÏ^èŒ =™êÎ~Ú. (D á⁄‰õΩ¯Å#∞ Jã‘Å÷ ÅO\Ï~°∞) Ñ≤`Ϋ ^À+¨O =Å¡ =KÕÛ "≥ÚÅÅ∞ "≥Ú^Œ\’¡ hÅO ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO\Ï~Ú. áÈ#∞ áÈ#∞ Zé]QÍ, #Å∞Ѩ٠Z~°∞Ѩ٠Hõeã≤# ~°OQÆ∞Ö’H˜ =™êÎ~Ú. "å\˜#∞O_ç J~°∞}=~°O‚ Ö’ ѨÅK«QÍ =Ù#fl „^Œ=O HÍ~°∞`«∞O@∞Ok. ѨzÛ=∂Oã¨ÑÙ¨ "åã¨##∞ "≥Å∞=~°∞ã¨∞OÎ \Ï~Ú. "≥∞`«QÎ Í `«Q∞Æ Å∞`å~Ú. "å\˜Ö’ H˘xfl zÅ∞Hõ <åÅ∞HõÖÏQÍ, [ÅQÆ <À\˜ÖÏQÍ =ÙO\Ï~Ú. qˆ~K«#O Jr~°O‚ QÍ, ѨÅK«QÍ, „^Œ=~°∂ѨOÖ’, Z~°∞Ѩ٠Ѩã∞¨ Ѩ٠#Å∞Ѩ٠HõeÑ≤# ~°OQÆ∞Ö’ J=Ù`«∞Ok. D "≥ÚÅÅ∞ ÉÏs¡ yO[ÖÏ¡ =∞^躌 Ö’ ^Œàã◊ i¨ QÍ =ÙO\Ï~Ú. K«~‡° O, QÀà◊√§ P‰õΩѨKÛ« ÖË^• Ѩã∞¨ Ѩ٠~°OQÆ∞Ö’¡H˜ =™êÎ~Ú. HõÑO¨¶ ^À+¨O HÍ~°}OQÍ =KÕÛ "≥ÚÅÅ∞ ÉÏQÍ Ö’Ñ¨eH˜ "Õà¥◊ §#∞H˘x =ÙO\Ï~Ú. ^Œàã◊ i¨ QÍ =ÙO\Ï~Ú. <˘Ñ≤Ê q∞QÆ`å ~°HÍÅ Hõ#fl `«‰Ωõ ¯= ÃÑ_»`å~Ú. `≥ÅQ¡ Í =ÙO_ç, ‰õΩo§#@∞¡ HõxÑ≤ã∂¨ ,Î QÆ∞O„_»OQÍ, #∞#flQÍ, x\Ï~°∞QÍ =ÙO\Ï~Ú.P=Ùá⁄^Œ∞QÆ∞ÖÏ, "≥^∞Œ ~°∞ H˘=∞‡ÖÏ, r_çÑH≤ ¯õ ÖÏ LO\Ï~Ú. ^Œ∞~°^Œ ѨÙ\˜™ì êÎ~Ú. QÀ‰õΩ¯O>Ë Q˘Ñ¨Ê Ǩ~ÚQÍ =ÙO@∞Ok. `˘_»Å ã¨O^è∞Œ Ö’¡ <˘Ñ≤Ê, QÆ∞^ŒOÖ’, =¸„`« HÀâ◊OÖ’, ÉÁ_»∞Ö¤ ’ ‰õÄ_® <˘Ñ≤Ê "≥Ú^ŒÅ=Ù `«∞Ok. âßfiã¨Ö’ W|ƒOk, Ѩ_âç O◊ , ^ŒQ∞Æ ,æ QÆ∞O_≥Ö’ JâßOu, K˘OQÆHÍ~°_O» , J#flO ã¨ÇÏ≤ OK«Háõ È=_»O =Ú#flQÆ∞ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ „Hõ"∞Õ Ñ‘ |Ü«∞@Ѩ_`» å~Ú. =¸„`« qã¨~#˚° Hõ+`ì¨ ~« =° ∞ø`«∞Ok. PÖ’zOK«_®xH˜ ‰õÄ_® |^ŒHú "õ ∞Õ ~°Ê_ç `«Åk"≥∞‡H˜¯ áÈ`«∞Ok. K«e, â◊s~°OÖ’ ‰õΩ^Œ∞Ѩ٠HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. Jxfl ~°HÍÅ ™ê=∞~°º÷ =¸ H˘~°=_»∞ `«∞Ok. UOu<åfl XHõO`«@ J~°Q^Æ ∞Œ . "åO`«∞Å∞ =Ú#flQÆ∞ Jr~°‚ ã¨O|O^èŒ ~ÀQÍÅhfl =zÛ Ñ¨_`» å~Ú. qˆ~K«#O =∞ã≤~O° QÆ∞Ö’H˜ =KÕÛã¨∞OÎ k. p=Ú Ñ¨_∞» `«∞Ok. "≥ÚÅÅ∞ ѨQÆÅ=Ù, ~°HõÎO ‰õÄ_® HÍ~°^Œ∞. HÍx zH͉õΩÃÑ_»`å~Ú. K«~°‡O |∂_ç^Œ ~°OQÆ∞#∞ ѨÙÅ∞=Ú‰õΩ#fl@¡~ÚáÈ`«∞Ok. =∞s #∞#flQÍ ‰õÄ_® J~ÚáÈ`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 377

=¸_»∞^ÀëêÅ∂ Hõeã≤# "≥ÚÅÅ ÅHõ}Δ ÏÅ∞ WÖÏ =ÙO\Ï~Ú.~°HOÎõ Ö’ =∂e<åºÅ∞#fl "åiÖ’ Ñ≤`Ϋ ^À+¨ ÅHõ} Δ ÏÅhfl HõxÑ≤™êÎ~Ú. "≥ÚÅÅ∞ =∞é˜] ÖË^• QÆO*Ï~Ú zQÆ∞~°∞ÖÏ¡ =ÙO\Ï~Ú. =∞ÅO QÆ\ ˜ìQÍ "Õ_çQÍ ~ÀQÆ„QÆã¨Î"≥∞ÿ =ÙO@∞Ok. ~°HõÎÇ‘Ï#`« =Å¡ =KÕÛ ~ÀQÆÅHõ} Δ ÏÅhfl D "≥ÚÅÅ ~ÀyÖ’ ‰õÄ_® HõxÑ≤™êÎ~Ú. qˆ~K«<åÅ∞ Z‰õΩ¯"≥· XH˘¯Hõ¯™êi ^è•~åáê`«OQÍ ~°HOÎõ áÈ`«∞Ok. â◊s~°O HõÑʨ `ÀÅ∞ ~°OQÆ∞Ö’H˜ =ã¨∞OÎ k. ~Ày â◊s~° =~å‚hfl, |ÖÏhfl, |∞kú xÅHõ_h» HÀÖ’Ê`å_»∞. â◊s~°OÖ’x =ÚYº K«~º° Å∞ áê_»=Ù`å~Ú. *Ï˝Ë „H˜Ok ÉèÏQÍÅÖ’ #∞O_»=Åã≤# "åÜ«Ú=Ù â◊s~°OÃÑ· ÉèÏQÍÅÖ’H˜ ѨÜ∞« xOK«_O» =Å¡ "åO`«∞Å∞, J#flOÃÑ· q~°HΘ [fi~°O, QÆ∞O_≥ ÉèÏQÆOÖ’ ^Œ_,» hà◊§ qˆ~K«<åÅ∞, #∞Å∞QÆ_∞» ѨÙ, =¸„`«O J}K«|_»∞@ ã¨OÉèqí ™êÎ~Ú. ^•Ç¨ÏO, `«Å<˘Ñ≤Ê, Ѩ_âç O◊ , Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀK«O HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.K≥=ÙÅ∞ ѨxKÕÜ∞« _»O `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. D "å`«^ÀëêÅ =Å¡ =∞~°}O ã¨OÉèqí OK«=K«∞Û. "å`«"Ú≥ ÅÅ∞ Ju „Ѩ=∂^ŒH~õ O° . g\˜x `«yOæ K«_O» [~°∞QÆ∞`«∞O^Õ HÍx x~°∂‡Å# ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. ~Ô O_»∞ „ѨHÀáêÅ =KÕÛ "≥ÚÅÅ#∞ "≥O@<Õ áÈeÛ =∞O^Œ∞ "Õ¿ãÎ „ѨÜ∂≥ [# =ÚO@∞Ok QÍx XHõÜ∞Õ _®k ^•\˜`Õ =∂„`«O #Ü«∞O KÕÜ∞« _»O J™ê^躌 O. ÉÏǨϺ QÆ∞ǨϺHÍÅ~Ú# "≥ÚÅÅ∞ U^À XHõ ^À+¨O =Å¡ ÜÕ∞~°Ê_ç`Õ, "≥O@<Õ J~Ú`Õ, ã¨∞ÅÉèíOQÍ<Õ "å\˜x x~°∂‡eOK«=K«∞Û. [#<ÕO„kÜ«∞O ÃÑQ· Íx, ÉÁ_»∞Ö¤ ’QÍx ѨÙ>Ëì "≥ÚÅÅ∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. JÖψQ "åº#=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ "åÜ«Ú=ÙÖ’ `Õ_®Ö’ K«~‡° OÃÑ· ‰õÄ_® ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. PǨ~° xÜ«∞=∂Å#∞ „Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® áê\˜OKÕ"åiH˜ Wq `«yáæ ÈÜÕ∞ J=HÍâ◊O Z‰õΩ¯=. "≥^· ∞Œ ºxH˜ ~Ày ѨÓiÎQÍ ã¨ÇϨ HõiOKåe. "≥ÚÅÅÖ’ QÆ~∞° ‰õΩ^Œ#O, á⁄_çz#@∞¡ á⁄@=∞iOK«_O» "å`«^À+¨O, "≥Ú#Ö’¡ #Å∞Ѩ٠Ñ≤`Ϋ „ѨHÀѨO, ~°OQÆ∞Å∞,#∞#fl#, "≥∞`«#Î HõÑ~¨¶ ÀQÆO ÅHõ} Δ ÏÅ∞. (J^蕺ܫ∞O–156)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 378

Ju™ê~° „QÆǨÏ}˜ ~ÀQÍÅ∞ â◊√„â◊√`å! x*ÏxH˜ Ju™ê~°, „QÆÇϨ }˜~ÀQÍÅ∞ ~Ô O_»∂ hà◊§ qˆ~K«<åÅH˜ ÃÑ@ì|_ç# ¿Ñ~ˆ .¡ Wq P~°∞ ~°HÍÅ∞QÍ =ÙO\Ï~Ú. „u^ÀëêÅ∂ XH˘¯Hõ¯\˜QÍ#∂ JO>Ë q_çq_çQÍ#∂ Hõeq_çQÍ#∂ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÖ∫`å~Ú. ÉèÜ í ∞« O, ^Œ∞óYO L`«ÊuÎ KÕ¿ã ~°HÍÅ∞ ~Ô O_»∞. h\˜x QÍx W`«~° áêhÜ«∂Å#∞ QÍx JuQÍ `åÔQÜ«∞º_»O D [|∞ƒÅH˜ ™ê^è•~°} HÍ~°}O."å`«O qK«H} Δõ ~°ÇÏ≤ `«OQÍ u<Õ uO_ç =ÖÏ¡, H˘=Ùfi =ÖÏ¡, "ÕÑÙ¨ _»∞ =ÖÏ¡, ѨÙÅ∞Ѩ٠(=∞™êÖÏ) Ѷ∂¨ @∞=ÖÏ¡, H˘xfl "≥ÚHõ¯Å ~Ô =∞‡Å∞, yO[Å=ÖÏ¡, ™ê~å =ÖÏ¡, ѨQ\Æ ˜ x„^Œ=ÖÏ¡, =∞Å=¸„`åÅ#∞ |Å=O`«OQÍ PѨ_»O =ÖÏ¡ „ѨHÀÑ≤Oz g\˜x `≥ã¨∞ÎOk. "åÜ«Ú „ѨHÀѨO =Å¡ ~°HOÎõ â◊s~°OÖ’x „H˜Ok ÉèÏQÍʼnõΩ JuQÍ „Ѩã~¨ } ° OQÍqOz [~î~° åyflx Pˆ~Êã¨∞OÎ k. `«~∞° "å`« r~°=‚ º=ã¨÷ JO`«~åƒùQOÆ Ö’ „Ѩ"tÕ Oz PǨ~åxfl =∞ÖÏhfl ‰õÄ_® ѨÅK«QÍ, „^Œ=OÖÏQÆ KÕã≤ áêˆ~ã¨∞OÎ k. Kèåf<˘Ñ≤Ê, =∞Å^•fi~°OÖ’ ÉÏ^è,Œ â◊s~°O֒Ѩe #∞O_ç Hõ=Ú‰õΩ ^≥|ƒÅ∞ u#fl@∞ì <˘Ñ¨CÅ∞ XˆH™êi â◊s~°O ÃÑ· ^•_çK¿Õ ãÎ D ~ÀQÆO =KÕÛã≤O^Œx áÈÅÛ=K«∞Û. Hõ_∞» ѨÙ#∞ <˘H˜¯`Õ H˘xflKÀ@¡ QÆ\Qì˜ Í#∂, H˘xflKÀ@¡ Ö’`«∞QÍ, "≥∞`«QÎ Í#∂ `«Q∞Æ Å∞@, Jr~°=‚ Ú D ~ÀQÆÅHõ} Δ ÏÅ∞. [fi~°O =ÙO_»^∞Œ . =∞ÅO KåÅ`«‰Ωõ ¯=QÍ Ñ¨_∞» `«∞Ok. Jk ‰õÄ_® Z<Àfl J=~À^è•Å#∞ ^•@∞H˘x =ã¨∞#Î fl@∞¡ Hõ+Oì¨ QÍ Ñ¨_∞» `«∞Ok. ^èfiŒ x =ÙO_»^∞Œ . "å`« „ѨHÀѨ ÅHõ}Δ Ïeq. WOHÍ =∞ÅO QÆ\Qì˜ Í lQÆ@QÍ |∞_»QÅÆ `À #∞O_»∞@, =∞Å^•fi~å xH˜ H˘OK≥O ÃÑ#· =ÙO_Õ =∂Oã¨Å „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ =∞O@, HÀã≤#@∞¡O_ç hà◊√§ `«ye`Õ =∞O@, ^•fi~°O =¸ã¨∞‰õΩáÈ~Ú#@¡~Ú Ju Hõ+Oì¨ g∞^Œ `≥éK«∞H˘#∞@, Xà◊√§ `«éK«∞ QÆQ∞Æ ~åÊ@∞‰õΩ Ö’#QÆ∞@ ‰õÄ_® "å`« ^À+¨ „ѨHÀѨ[#º Ju™ê~°, „QÆÇϨ }˜ ÅHõ} Δ ÏÖË. Ñ≤`[Ϋ "≥∞#ÿ Ju™ê~°OÖ’ =∞ÅO ѨKÛ« QÍ, #Å¡QÍ,zO`«ÑO¨ _»∞ ~°OQÆ∞Ö’ ÖË^• ѨKÛ« QÆ_¤ç ~°OQÆ∞Ö’ ~°HqÎõ ∞o`«"∞≥ ÿ =ÙO@∞Ok. HõOѨ٠Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO@∞Ok. ~Ày Ju ^•Ç¨ÏO`À =∞O^•yfl Ñ‘_`» À, `«Å u~°∞QÆ∞_»∞, =¸~°ÛÅù `À ÉÏ^èŒ Ñ¨_∞» `«∞O\Ï_»∞. Hõ_∞» Ѩ٠#∞O_ç =∞ÅO ^•fi~å ^•HÍ =∞O_»∞`«∞#fl@∞¡O@∞Ok. HõÑ^¨¶ À+¨O =Å¡ =KÕÛ Ju™ê~°OÖ’ =∞Å^•fi~°O =^ŒÌ <˘Ñ≤Ê,=∞O@ÃÑ^ŒQÌ Í<Õ =ÙO\Ï~Ú. =∞ÅO ^Œàã◊ i¨ QÍ JO>Ë zHõ¯QÍ, `«‰Ωõ ¯=QÍ, PQƉΩõ OQÍ H˘OK≥OQÍ<Õ Ñ¨_ç PyáÈ`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 379

=¸_»∞^ÀëêÅ∂ HõeÑ≤=ÙO_Õ Ju™ê~°OÖ’ ÃÑ· ÅHõ} Δ ÏÅhfl ^ŒâÅ◊ "åsQÍ |Ü«∞@ Ѩ_∞» `«∞O\Ï~Ú. QÆQ∞Æ ~åÊ@∞, Éèií OѨÖ#Ë O`« <˘Ñ≤Ê, =¸„`åâ◊Ü∞« O, Hõ_∞» Ѩ٠QÆ∞ǨϺO |~°∞"≥H¯˜ áÈ`«∞O_»∞@, `≥eq `«Ñʨ ^Œ∞ HÍh KÕã#≤ Ѩx KÕÜ∞« ÖË^#Œ ∞H˘<Õ@O`« =∞éѨ٠Hõ=Ú‡H˘#∞@ ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`å~Ú. ÉèÜ í ∞« O =Å¡ D ~ÀQÆO =¿ãÎ ~Ày Ѩ_∞» H˘x =ÙO_»QÍ<Õ qˆ~K«#"≥∞áÿ È`«∞Ok. "åÜ«∞=Ù „^Œ=OQÍ =∂i „Ѩ"åǨÏOQÍ |Ü«∞\H˘ã¨∞OÎ k. ^Œ∞óYO =Å¡ =KÕÛ D ~ÀQÆOÖ’ "å`«, Ñ≤`Ϋ „ѨHÀáêÅ∞ Hõeã≤# ÅHõ} Δ ÏÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. ã¨∂Å÷ OQÍ Ju™ê~°O ~Ô O_»∞ q^è•Å∞. Jq ™ê=∞(p=ÚQÆÅq) x~å=∞(p=Ú ÖËxq) "≥Ú^Œ\ ~˜ H° Oõ Ö’ HõOѨ٠^•~°∞}OQÍ =ÙO@∞Ok. =∞ÅO^•fi~°O "åzáÈ~Ú qã¨~H˚° Íxfl J_»∞¤`«∞O@∞Ok. K˘OQÆ HÍ~°∞`«∞O@∞Ok.(<À~°∞) x~å=∞ ~°HõOÖ’ nxH˜ =ºuˆ~Hõ ÅHõ} Δ ÏÅ∞O\Ï~Ú. Ju™ê~°#∞ ã¨HÍÅOÖ’ x~ÀkèOK«‰õΩO>Ë Jk „Ѩ=∂kOz, =Úki „QÆǨÏ}˜ J=Ù`«∞Ok. "å`«[„QÆǨÏ}˜ =zÛ#"åiH˜ QÆ∞O_≥^Œ_», Ñ‘¡Ç¨Ï"åѨÙ, "≥ÚÅÅ∞, HÍ"≥∞~°∞¡, =∞uáÈ=Ù@, â◊|OÌ `À x~°qæ ∞OKÕ Pq~°∞Å lQÆ@, QÆ\,ì˜ á⁄_ç =∞ÅO, "≥H¯˜ à◊√§, TÑ≤~O° ^ŒHõ áÈ=Ù@, `«éK«∞ qˆ~K«#=∞QÆ∞@ J#∞ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. Ñ≤`[Ϋ „QÆÇϨ }˜Ö’ qˆ~K«#O Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« QÍ ÖË^• hÅO Hõeã≤# Ѩã∞¨ Ѩ٠~°OQÆ∞Ö’, ѨÅK«QÍ =ÙO@∞Ok. P=∞¡ÑÙ¨ á⁄‰õΩ¯Å∞, QÆ∞O_≥, Q˘O`«∞Ö’¡ =∞O@Å∞, J#fl^Õfi+¨O, ÉÏQÍ ^ŒÑÊ≤ Hõ =ÙO\Ï~Ú. HõÑO¨¶ „ѨHÀÑ≤OK«_O» =Å¡ =KÕÛ „QÆÇϨ }˜Ö’ J~°∞QÆ∞^ŒÅ ã¨=∞™êº, =∞ÅO áÈ~Ú#ѨÙ_»∞ <˘Ñ≤Ê, "åO`«∞Å∞, J#flOQÍx =∞ˆ~ PǨ~°O QÍx ã¨Ç≤ÏOK«HõáÈ=_»O, <À\˜=∞O@ =∂\˜=∂\˜H˜ L=Ú‡T~°_O» , ^ŒQ∞Æ ,æ z~å‰õΩ, Ѩ_âç O◊ , QÆ∞O_≥ |~°∞=Ù, Hõ_∞» ѨÙ|∞ƒ, fÑ≤„`Õ#∞Ê, |^ŒHú Oõ , ~À=∂OK«=Ú J<Õ ÅHõ} Δ ÏÅ∞O\Ï~Ú. WOHÍ, ã¨xfláê`« „QÆÇϨ }˜Ö’, =∞ÅO zHõ¯QÍ, =ÚHõ¯Å∞QÍ Ñ¨_∞» @, =∞x+≤ ^Œ∞Hõ¯QÍ =Ù<åfl |ÅÇ‘Ï#OQÍ<Õ Hõ#|_»∞@ ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`å~Ú. „QÆÇϨ }˜x ‰õΩ^Œ∞~°∞Û@ J™ê^躌 =Ú `«KåÛùOux KÕÜ∞« =K«∞Û (J^蕺ܫ∞O –157)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 380

=¸„`« Ѷ¨∂`« x^•#O ã¨∞„â◊¥`å! =ã≤,Î =ã≤tÎ ~°O, "Õ∞„_èO» , Hõ\,˜ =$+¨}=ÚÅ∞, QÆ∞^Œ=Ú - D P~°∞ â◊s~°ÉÏè QÍÅ∂ XHõ^•xH˘Hõ\ ˜ ã¨O|Okè`=« ÚÖˇ,· =Ú_ç=_çÜÚ« O\Ï~Ú. =¸„`«HÀâ◊O „H˜OkH˜ =Oy =Ù<åfl ZѨÙ_»∂ xO_»∞QÍ<Õ =ÙO@∞Ok. ^•xÖ’H˜ Z<Àfl z#fl z#fl <åàÏÅ∞ „^Œ"åÅ#∞ `≥zÛ x~°O`«~O° XOѨÙ`«∞<Õ =ÙO\Ï~Ú. D „^Œ"åÅÖ’ „u^ÀëêÅ∞ „Ѩ"tÕ ¿ãÎ W~°"·≥ ~°HÍÅ ~ÀQÍÖÁ™êÎ~Ú. =¸„`«Ñ∂¨¶ `«O (=¸„`«O `˘H˜¯Ñ¨@|ì _»∞@) =∞^è∞Œ "Õ∞ǨÏO ÃÑ#· K≥Ñʨ P~°∞ qt+¨ì ÉèÏQÍÅÖ’ ^ÕxH˜ ™ÈH˜<å Jhfl K≥_`» å~Ú. "å`«~ÀQÆ"∞≥ `ÿ Õ =¸„`«O `«‰Ωõ ¯=QÍ =ã¨∞OÎ k QÍx áÈã¨∞#Î flO`«¿ãÑ¨Ó eOQÆÉÏè QÆO <˘ÃÑÊ_»∞`«∞<Õ =ÙO@∞Ok. Ñ≤`Ϋ ^À+¨"∞≥ `ÿ Õ Ñ¨KÛ« QÍ =KÕÛ =¸„`«O eOQÆ<åàÏxfl =∞O_çã∞¨ OÎ k. áÈã¨∞#Î flO`«¿ãÑ¨Ó =∞O@QÍ<Õ =ÙO@∞Ok. HõÑ„¨¶ ѨHÀѨOÖ’ =¸„`«O Zé]QÍ =ÙO@∞Ok.eOQÆO |~°∞"≥H¯˜ #@∞ìO@∞Ok."åѨ٠=ÙO@∞Ok. „u^ÀëêÅ∂ HõeÑ≤ =ÙO>Ë =¸„`«O "≥∞~°∞ѨÙ`À ‰õÄ_ç# Ѩã∞¨ Ѩ٠~°OQÆ∞Ö’ *Ï~°∞`«∞Ok. "åÜ«Ú=Ù =¸„`«HÀâ◊ ^•fi~åxfl uÑ≤Ê "≥z· ZO_çáÈÜÕ∞ÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. Ñ≤`,Ϋ Hõáê¶ Å∂, g~°º=¸ =¸„`«O`À Hõeã≤ XHõ QÆ\ ˜ì =Ú^ŒÌÖÏQÆ U~°Ê_»`å~Ú. Wk QÀ~ÀK«#OÖÏ =ÙO@∞Ok. Jâ◊≈s ÖË^• QÀ~À[#=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ÉèíÜ«∞OHõ~° ~ÀQÆOÖ’ HõѶ¨ „ѨHÀáêx^Õ „Ѩ^•è #áê„`«. "≥Ú^Œ\’¡ HõxÑ≤OKÕ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ =¸„`«HÀâ◊O "åѨÙ, P „áêO`«=∞O`«\Ï ÉèíiOѨÖËx<˘Ñ≤Ê. =¸„`«O ^•xHÀâ◊OÖ’<Õ x~ÀkèOѨ|_»_»O`À =¸„`« qã¨~°˚#O Ü«∂`«# ѨÓi`«=∞=Ù`«∞Ok. [fi~°O, PǨ~°O Ѩ@¡ q~°HΘ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ÉÁ_»∞¤ ÉèÏQÆOÖ’ "≥#∞Hõ"Ñ·≥ Ó¨ =¸„`åâ◊Ü∞« OÖ’#∂ <˘Ñ¨CÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. =¸„`«O Ѩ_#ç ѨÙ_»∞ ã¨fiK«ÛOù QÍ =Ú`«ºO ~°OQÆ∞Ö’<Õ =ÙO@∞Ok.HÍx Q˘Ñ¨Ê <˘Ñ≤Ê Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. ZѨÊ\˜H© ~å=@O ÖË^xŒ |Å=O`å# áÈ¿ãÎ ~°HOÎõ , =∂Oã¨O |Ü«∞\˜H˜ =zÛ =∞s Z‰õΩ¯= <˘Ñ≤Ê =ã¨∞OÎ k. "å`«[^À+¨O =ÙO>Ë ~Ày Ѩà√◊ § Ѩ@Ѩ@ H˘~°∞‰õΩ`«∞O\Ï_»∞, ‰õΩ^Œ∞ѨÙH© Ö’<Ò`å_»∞. =¸„`«O `«éK«∞QÍ K«∞Hõ¯Å∞ K«∞Hõ¯Å∞QÍ Ñ¨_»∞`«∞Ok. =∞ÅO "åÜ«Ú ã¨Ç≤Ï`«"≥∞ÿ Ѩ_»∞`«∞O@∞Ok.Ñ≤`«Î^À+¨O =Å¡ =¸„`åâ◊Ü∞« OÖ’ =∞O@ ѨÙ_»∞`«∞#fl@∞¡O@∞Ok. L_»HÉõ _ˇ ∞» `«∞#fl@∞¡ "Õ_Qç Í =ÙO@∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 381

HõѨ¶ ^À+¨O =ÙO>Ë Jk |~°∞"≥H¯˜ áÈ~Ú K«ÅQ¡ Í `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok. QÀ~À[#O z#flÑ≤ÅÖ¡ ’¡ Z‰õΩ¯=QÍ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ @∞Ok. nxx x~°∂‡eOK«_O» ã¨∞ÅÉè"í ∞Õ . WOHÍ =¸„`åxH˜ ã¨O|OkèOz â◊√„HÍâ◊‡i, â◊~¯° ~°, "å`«=ã≤,Î "å`«+Åì≤ , "å`«+Åì≤ , "å`« ‰õΩO_»eHõ, L+¨"‚ å`«, =¸„`«HÜ Δõ ∞« , =¸„`«™ê^Œ J#∞ ¿Ñà◊√§ QÆÅ ~ÀQÍÅ∞‰õÄ_® L<åfl~Ú. g\˜Ö’ H˘xfl g~°º ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ q. g\˜x ‰õΩ^Œ~Û° _»O ™ê^躌 "Õ∞. (J^蕺ܫ∞O – 158)

„Ѩ"Õ∞Ç¨Ï ~ÀQÆ x^•#O „Ѩ"∞Õ Ç¨Ï â◊ÉÏÌxH˜ "≥∂fÖÏÖò |<å~°ã‘^•ãπ „ѨHÍâ◊‰õΩÅ∞ „ѨK«∞iOz# QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’ _»Ü∂« a\˜ãπ J<Õ J~°O÷ DÜ«∞|_çOk. D „QÆO^äOŒ Ö’ K«HÔ ¯~°"åºkè Jx ‰õÄ_» "å_»_O» [iyOk. „Ѩ"∞Õ Ç¨Ï ÖË^• K«HÔ ¯~° "åºkèÖ’ W~°"·≥ ~°HÍÅ∞<åfl~Ú. g\˜Ö’ Ѩk HõѨ¶ ^À+¨O =Å¡, P~°∞ Ñ≤`Ϋ „ѨHÀѨO =Å¡ <åÅ∞QÆ∞ "å`« Éè^Ë OŒ =Å¡ =™êÎ~Ú. H˘=Ùfi, =¸„`«O, âı+¡ ‡¨ O g\˜H˜ =¸ÖÏÖ∫`å~Ú. =¸„`« qã¨~#˚° |\˜ì ~ÀQÆO ¿Ñ~°∞ LO@∞Ok. H =∞ÅO "Õ_Q ç Í=ÙO_ç =¸„`«O zO`«ÑO¨ _»∞ ~°OQÆ∞Ö’ ÜÕ∞ÖÏO KÕѨ "åã¨# "Õã∞¨ OÎ k ǨÏi„^Œ"∞Õ Ç¨Ï H Z~°∞Ѩ٠"åHõ`À Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« ~°OQÆ∞ =¸„`«O =∞Ol+¨"ª ∞Õ Ç¨Ï H =∂Oã¨O "åã¨#`À Zé]\ ˜ Å=}ÏÅ`À Zé]\ ˜ ~°OQÆ∞Ö’<Õ =¸„`«O ~°H" Îõ ∞Õ Ç¨Ï H `«éK«∞QÍ Ñ¨_∞» `«∂ H˘=Ùfi`À HõÅã≤ *Ï~°∞`«∂ H˘=Ùfi ~°OQÆ∞Ö’<Õ =¸„`«O =™ê"Õ∞Ç¨Ï H =¸ÅQÆ`À Hõeã≤ Ѩ_∞» `«∂ J^Õ ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO_Õ =¸„`«O =∞[˚"∞Õ Ç¨Ï H ^è•~åáê`«OQÍ Ñ¨_∞» `«∂ lQÆ@QÍ =ÙO_Õ p=Ú`À Hõeã≤*ψ~ =¸„`«O ǨÏã≤" Î ∞Õ Ç¨Ï =∞^è∞Œ "Õ∞Ç¨Ï ~Ày =¸„`«O `Õ<≥ ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO@∞Ok. D "Õ∞ǨÏO ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞. ^è•`«∞=ÙÅ `«Q∞Æ ^æ ÅŒ =Å¡ „ѨHÀÑ≤Oz# ã¨~fi° "åÜ«Ú ("å`«)^À+¨O =Å¡ =¸„`« =∂~°Oæ x~ÀkèOѨ|_»∞`«∞Ok. ~ÀQÆÅHõ} Δ ÏÅ∞ H˘<åflà◊√§ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ HõxÑ≤OK«_O» H˘<åflà◊√¡ Jã¨Å∞ HõxÑ≤OK«Háõ È=_»O, =∞~°Å H˘<åflà◊§‰õΩ HõxÑ≤OK«_O» J#QÍ |Ü«∞@Ѩ__» O» [~°∞QÆ∞ `«∞O@∞Ok. nxH˜ HÍ~°}O =∂„`«O HõxÑ≤OѨ^∞Œ . HÍh ~ÀQÆO =∂„`«O „Ѩ=∂^ŒH~õ ™° ê÷~Úx KÕ~∞° H˘O@∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 382

„Ѩ"∞Õ Ç¨Ï "åº^è∞Œ Åhfl, x~°H¡ Δõ ºO KÕ¿ãÎ =∞^è∞Œ "Õ∞ǨÏOQÍ Ñ¨i}q∞™êÎ~Ú. =∞^è∞Œ "Õ∞ǨÏO JO>Ë<Õ Ñ¨ÓiÎQÍ ‰õΩ^Œ~x° ^Œx ã¨∂K«#. „Ѩ"∞Õ Ç¨ÏOÖ’ U qÉèÏQÆOÖ’<≥<· å qã¨~<˚° åÅ∞ `Õ<Ö≥ ÏQÆ∞O_ç fÑ≤ "åã¨# =ã¨∞OÎ >Ë =∞^è∞Œ "Õ∞ǨÏO =KÕÛã≤O^Œx ÉèÏqOK«=K«∞Û. HõѨ¶ ^À+¨ [x`« "Õ∞Ç¨Ï "åº^è∞Œ Å ÅHõ} Δ ÏÅÖ’ =ÚO^Œ∞QÍ Jr~°O‚ , J~°∞z, PǨ~° x~åã¨H`Îõ ,« "åO`«∞Å∞, ZѨC_»∂ x„^Œ=ã¨∞#Î fl>Ë¡ =∞QÆ`Q« Í =ÙO_»_O» ,^ŒQ∞Æ ,æ Ѩ_âç O◊ |Ü«∞@ Ѩ_`» å~Ú. J^Õ Ñ≤`Ϋ [#º"≥∞`ÿ Õ =¸„`«HÀâ◊OÖ’#∂ ^•xH˜ HÍã¨Î ÃÑ<· å Ñ‘‰Ωõ `«∞#fl@∞¡O_»_O» , =$+¨}ÏÅÖ’ L|∞ƒ, "åѨÙ, [fi~°O, â◊s~°=∞O`å =∞O_»∞ `«∞#fl@∞¡O_»∞@, ^ŒÑÊ≤ Hõ, ѨÙÅ¡ „`Õ#∞ÊÅ∞, =¸~°Û,ù =∞Å^•fi~°=Ú *Ïi#@∞¡O_»∞@ J<Õ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ |Ü«∞@Ѩ_`» å~Ú. "å`« ^À+¨[#º"≥∞#ÿ "Õ∞ǨÏOÖ’ D „H˜Ok ÅHõ} Δ ÏÅ∞O\Ï~Ú. L^•=~°OÎ (QÆ∞^Œ ™ê÷#„ÉOíè â◊O) HõOѨ=Ú, QÆ∞O_≥<˘Ñ≤Ê Ñ¶∂¨ >ˇ#ÿ ~°∞K«∞ÅHÀã¨O "≥OѨ~å¡@, x„^ÖŒ qË ∞, Ѩ_âç O◊ , ^ŒQ∞Æ .æ |Ü«∞\˜H˜ `ÕʼnõΩO_® =ÙO_Õ Ñ¨ÙO_»¡ ^•fi~å Ѩk~°HÍÅ =Úki# „Ѩ"∞Õ Ç¨Å#∞ D¿Ñ~°`¡ À QÆ∞iÎOKå~°∞. â◊~åqHõ, HõKÛ« Ñù H≤ ,õ *Ïfiex, q#`«, JÅl, =∞ã¨∂iHõ, ã¨~¬° ÑH≤ ,õ Ѩلu}˜, q^•iHõ, q„^Œk.è D ~ÀQÍxH˜ HõÑ^¨¶ À+¨O`À ÉÏ@∞ JѨã=¨ º"≥∞#ÿ PǨ~°O =¸ÅHÍ~°}O. =∞~À HÍ~°}O ™ê~å~Ú. =¸„`åâ◊Ü∞« OÖ’ KÕi# ǨxHÍ~°Hõ HõÑO¨¶ =ÚO^Œ∞QÍ â◊s~°OÖ’ [iˆQ x`«ºHÍ~°º„Hõ=∂ʼnõΩ J=~À^è•Å∞ Hõeyã¨∞OÎ k. K≥=∞@, =∂Oã¨O, H˘=Ùfi, „^Œ"åÅ∞, ~°™êÅ∞ Jhfl K≥__» O» "≥Ú^ŒÅ∞HÍQÍ<Õ '„Ѩ"∞Õ Ç¨ÏO— ѨÙ@∞ìH˘ã¨∞OÎ k. HõÑO¨¶ H©} Δ O HÍQÍ<Õ "åÜ«Ú=Ù =¸„`« ã¨ÇÏ≤ `« Ñ≤`åÎhfl ~°HÍhfl, ^è•`«∞=ÙÅ#∂ =ã≤Î ÉèÏQÆOÖ’H˜ Q˘x=zÛ ã¨~fi° <åâ◊<åxfl ã¨$+≤ãì ∞¨ OÎ k. nx=Å¡<Õ ™ê^躌 ,J™ê^躌 x"å~°}Å∞ QÆÅ K«HÔ ¯~° "åº^è∞Œ Åhfl U~°Ê_»∞`«∞<åfl~Ú. =∞x+≤ â◊s~åxH˜ K«HÔ ¯~° KåÖÏ J=ã¨~O° . HÍx Jk J^Œ∞ѨÙÖ’ #∞#flO`« HÍÅ"Õ∞ â◊s~åxH˜ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞Ok. HõÑO¨¶ , "å`«O, Ñ≤`OΫ ã¨=∞áêà◊§Ö’ #∞#flO`«HÍÅO K«HÔ ¯~° J^Œ∞ƒù`O« QÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. ‰õÄ~°∞Û<Õ Pã¨#OÖ’<Õ J_»k¤ _»O¤ QÍ â◊Ü∞« xOKÕ JÅ"å@∞#fl "åiH˜ K«HÔ ¯~° "åºkè =ã¨∞OÎ k. D "åºkèÖ’ =∞iH˘xfl ¿Ñ~°∞,¡ ÅHõ}Δ ÏÅ∞ K«∂^•ÌO. H ã¨fiK«ÛO ù QÍ K«ÅQ¡ Í, "åã¨# ÖˉΩõ O_® JkèHOõ QÍ, h\˜=Öˇ#∞O_»∞ =¸„`«O L^ŒHõ"Õ∞Ç¨Ï H fÑ≤ "åã¨#`À, `Õ<Ö ≥ ÏQÍx, K≥é‰õΩ ~°ãO¨ =Öˇ QÍh *ÏiѨ_∞» JkèH=õ ¸„`«O W‰õΔΩ"Õ∞ǨÏ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú H

◆ 383

zHõ¯QÍ =iQÆOl=Öˇ *Ï~°∞ =¸„`«O ™êO„^Œ"∞Õ Ç¨Ï H =∞^ŒºO =Öˇ áê~°^~ Œ ≈° HõOQÍ *Ï~°∞`«∂ z=~°Ö’ =∂„`«O =Ú^ŒQÌ Í Ñ¨_Õ =¸„`«O ã¨∞~å"Õ∞Ç¨Ï H L_çH# ˜ J#flO =Ú^ŒÌ ~°OQÆ∞Ö’ =∞s `≥ÅQ¡ Í *ψ~ JkèHõ =¸„`«O qã¨~#˚° ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Xà◊§O`«\Ï QÆQ∞Æ ~åÊ@∞ Ñ≤+"ì¨ ∞Õ Ç¨Ï H =¸„`«O`À ÉÏ@∞ JkèHõ Ѩi=∂}OÖ’ g~°ºO ‰õÄ_® Ѩ_∞» @, g~°ºO ~°OQÆ∞ â◊√„Hõ"∞Õ Ç¨Ï =¸„`«O H =¸„`«O`À ÉÏ@∞ Wã¨∞Hõ~ ˆ }∞=ÙÅ =O\˜ J}∞=ÙÅ∞*Ï~°∞@ – ã≤H`õ "« ∞Õ Ç¨Ï H K«Å\ ¡ ,˜ fÑ≤ "åã¨#`À *Ï~°∞ JkèH=õ ¸„`«O t`«"∞Õ Ç¨Ï H <≥=∞‡kQÍ PQÆ∞`«∂ PQÆ∞`«∂ *ψ~ =¸„`«O â◊<~ˆ·≥ ‡Ç¨Ï H lQÆ@QÍ, Lq∞‡=Öˇ, =ÚHõ¯Å∞QÍ *ψ~ =¸„`«O ÖÏÖÏ"Õ∞Ç¨Ï H Jxflq^è•Å Å=}[ÖÏxfl áÈe# =¸„`«O HΔÍ~°"∞Õ Ç¨Ï H Jxflq^è•Å hÅOQÍ =ÙO_Õ =¸„`«O hÅ"Õ∞Ç¨Ï H Jxfl q^è•Å #Å¡QÍ =ÙO_Õ =¸„`«O HÍÅ"Õ∞Ç¨Ï Wk=é‰õΩ K≥Ñʨ |_ç# K«HÔ ¯~° ѨÙO_»¿¡ Ñ~°Ö¡ ’<Õ ÃÑ#· ∞#fl =¸„`«O ÖψQ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ xH˜ÑΔ "Ψ ∞≥ ÿ =ÙO\Ï~Ú. J"Õ HÍHõ Ñ≤`Ϋ ^À+¨O =Å¡ JHõ™ê‡`«∞QÎ Í U~°Ê_»∞#q H˘xfl. H˘=Ùfi Z‰õΩ¯"≥<· å ‰õÄ_® ѨÙO_»∞¡ ѨÙ@∞ì‰Ωõ ~å=K«∞Û. =¸„`«O Zé]QÍ<À, zO`«ÑO¨ _»∞ Hõ_yç # h\˜~O° QÆ∞Ö’<À =zÛ#O`« =∂„`å# K«HÔ ¯~°"åºkè ™ÈH˜O^Œx xâ◊ÛÜ«∂xH˜ ~åÖË=Ú. q∞QÆ`å ÅHõ} Δ ÏÖËg ÖËHáõ È`Õ P =ºH˜HÎ ˜ ~°HÑÎõ `≤ ~Ϋ ÀQÆO `«yeO^Œx J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe. Ju¿ãfi^ŒO, HÍÅ∞¿ã`«∞Å ^Œ∞~åfiã¨#, |^ŒHú Oõ , JOQÍÅ∞ *ÏiáÈ~Ú#@∞¡O_»∞@, x~°O`«~O° Ѩ_∞» HÀ"åÅ<Õ HÀiHõ, uO_ç Ü«∂=g∞~°∞@, KèåfÖ’, Hõ#∞flÖ’¡ <åÅ∞Hõ z=~°, K≥=ÙÅÖ’ ã¨#flx =∞O@Å∞ ˆ~QÆ∞@, ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ a~°∞Ãã‰õΩ¯@, `«Å"≥O„@∞HõÅ∞, QÀà◊√§ ^Œàã◊ i¨ QÍ, JuQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞@, K«Åx¡ Ѩ^•~å÷Å<Õ u<åÅ<À `åQÍÅ<À JxÑ≤OK«∞@, Q˘O`«∞, <À~°∞ c@Å∞ "Õã≤#@¡xÑ≤OK«∞@, JiHÍà◊√§, J~°KÕ`«∞Å∞ =∞O_»∞@ W=hfl „Ѩ"∞Õ Ç¨Ï ÅHõ} Δ ÏÖË. ~Ày qã¨iO˚ z# =¸„`åxH˜ p=∞Å∞Ѩ@∞ì@ XHõ „Ѩ^•è #ã¨∂K«#.(J^蕺ܫ∞O–159)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 384

q„^Œ^èŒ, QÆ∞Ňx^•#O xÅ"≥,· áêã≤áÈ~Ú# q∞H˜¯eQÍ "Õ_H≥ ¯˜ #, QÆ~∞° HÔ #· , ™ê~°OÖËx, ^ŒÑÊ≤ Hõ#∞ ÃÑOK«∞ PǨ~åxfl fã¨∞HÀ=_»O. Jã¨Ö=Ë OHõ~Q° Í #∞#fl â◊Ü∞« ºÃÑ· QÍx =∞Ô~Hõ¯_» QÍx =OHõ~° \˜OHõ~Q° Í Ñ¨_∞» HÀ¯=_»O J<Õ ã¨fiÜ«∞OHõ$`åѨ~å^è•Å =Å¡ ~°HÍÎxfl áê_»∞KÕ¿ã PǨ~° qǨ~åÅ =Å¡ =ºH˜Î ^ÕÇϨ OÖ’x ~°HOÎõ ‰õÅ∞+≤`"« ∞≥ ÿ áÈ`«∞Ok. nx=Å¡ K«~‡° O, =∂Oã¨O, á⁄@ì, #~°=ÚÅ∞, Z=ÚHõÅ∞, =¸Å∞QÆ W=hfl ~°∂ѨÙ=∂ã≤ áÈ`å~Ú. ~ÀQÆO á⁄@ìÖ’KÕi JHõ¯_ç #∞O_ç "≥Ú`«OÎ â◊s~åxfl Ѩiáêeã¨∞OÎ k. JѨC_»∞ =ÚYOÃÑ· QÍx, <À\˜Ö’ QÍx z=~°‰õΩ â◊s~° ÉÏǨºO`«~åÅÖ’ ZHõ¯_≥·<å QÍx qѨs`«OQÍ <˘Ñ≤Ê ÃÑ>Ëì '‰õΩ~°∞Ѩٗ Å=Ù`å~Ú. D ‰õΩ~°∞Ѩ٠Å<Õ PÜ«Ú~ˆ fi^ŒO q„^Œkè Jx ¿Ñ~˘¯Ok. Wq ֒ѨeH© |Ü«∞\˜H© ‰õÄ_® K«~å‡xfl |∞ã¨|∞ã¨á⁄OyOz ã¨Å∞ѨÓ, áÈ@∂ ÃÑ_»`å~Ú. „u^ÀëêÅ∂ Hõeq_çQÍ QÍx q_çq_çQÍ QÍx q„^Œk,è QÆ∞ÖχʼnõΩ HÍ~°}O HÍ=K«∞Û. "å\˜#∞O_ç HõÅ∞+≤`« ~°HOÎõ |Ü«∞\˜H˜ =ã¨∞OÎ @∞Ok. Jq, Ö’<å |Ü«∞\Ï ‰õÄ_® p=∞ÅѨÙ@ì ÖÏQÍ Z`«∞QÎ Í ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. r~°=‚ º=ã¨x÷ K≥_Q» ˘_»`å~Ú. <åaè „áêO`«OÖ’#∂, =¸„`åâ◊Ü∞« OÖ’#∂, HÍÖËÜ∞« OÖ’#∂, Ñ‘Ç¡ Ϩ , ǨÏ$^ŒÜ∞« , "åÜ«ÚHÀâ◊, =∞^躌 , T~°∞ã¨Okè „áêO`åÖ’¡#∂ Z‰õΩ¯=QÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. QÆ∞O_≥^_Œ » =zÛ#ѨÙ_»∞ Wq Éèií OѨ#â◊Hºõ "≥∞#ÿ áÈ@∞ ÃÑ_»`å~Ú. D q„^Œkè ѨÙ\˜#ì ѨÙ_»∞ #Å¡QÍ =ÙO_ç ѨQÅÆ _®xH˜ =ÚO^Œ∞QÍh ÉÏQÍ p=Ú Ñ¨\ÏìHõ QÍh Zé]QÍ `«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. nx =Å¡ H˘O^ŒiH˜ H˘xfl ~ÀQÆ ÅHõΔ}ÏÅ∂ =∞iH˘O^ŒiH˜ W`«~=° ÚÖˇ#· ~ÀQÆÅHõ} Δ ÏÅ∂ |Ü«∞@Ѩ_`» å~Ú. g\˜=Å¡ H˘O^ŒiH˜ `≥eq `«Ñʨ =K«∞Û. H˘O^ŒiH˜ `«Å u~°Q=Æ K«∞Û ÖË^• =¸„`«O PyáÈ=K«∞Û, ÃÑ^ŒÌ ^èfiŒ x`À Jhfl Hõ^ÅŒ =K«∞Û. Ñ≤`Ϋ [#ºq„^Œkè Zé]QÍ,~åy~°OQÆ∞Ö’ ÖË^• #Å¡QÍ =ÙO@∞Ok.[fi~°O,^•Ç¨ÏO, ã¨Ê $Ç¨Ï `«ÑÊ≤ Ѩ_áç È=_»O, =∞O@ =Ú#flQÆ∞ ~°∞QƇ`«Å#∞ Hõeyã¨∞OÎ k. HõѨ¶ [#º"≥∞`ÿ Õ Ñ¨Ù@ì_O» , p=Ú Ñ¨@_ì O» KåÖÏ "ÕQOÆ QÍ [~°∞QÆ∞`å~Ú. D á⁄‰õΩ¯Å∞ H˘OK≥=Ú `≥Å∞ѨÙÖ’ #∞O_ç, ^Œ∞~°^Œ ÉÏQÍ ÃÑ_»`å~Ú. =}‰õΩ, =Ú@∞ì‰Ωõ O>Ë =∞OK«∞ÖÏ K«ÅQ¡ Í `«Q∞Æ Å∞@, q„^Œkè QÆÅKÀ@ uq∞‡Ô~‰õΩ¯@, P=ÙeO`«Å∞, J~°∞z, Xà◊√§ |~°∞"≥‰Ωõ ¯@ ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`å~Ú. ã¨xfláê`« q„^Œkè ÃÑ~°∞QÆ∞@‰õΩ z`«∞‰õΩ@‰õΩ ‰õÄ_® z~°HÍÅO fã¨∞‰õΩO@∞Ok. q+¨=∞OQÍ =ÙO@∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 385

ÉÏǨºO`«iHõ ~°HÍÖ’¡ ‰õÄ_® ~ÀyH˜ QÆ\ì˜ qˆ~K«#O HÍ^Œ∞. ‰õΩ~°∞Ѩ٠#Å¡|_ç ^•xK«∞@∂ì =∞ixfl z# z#fl á⁄‰õΩ¯ÖË~Ê° _ç Jhfl ^Œ∞~°^•, ã¨Å∞ѨÓ, áÈ@∂ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï~Ú. z=~°Ö’ =∞O@ ѨÙ_»∞`«∞Ok. [fi~°O =ã¨∞OÎ k. ‰õÅ∞+≤`« ~°HOÎõ =Å¡ U~°Ê_»∞ ÉÏǨϺ q„^Œkè Ñ≤`Ϋ ^À+¨O =Å¡ ѨÙ_»∞`«∞Ok. H˘xfl ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ ^≥|ƒ `«QÅÆ _»O =Å¡ ‰õÄ_® ѨÙ_»`å~Ú. D ^≥|ƒ =Å¡ =KÕÛ QÍÜ«∞OÖ’ #∞#fl ~°HOÎõ "å`« ^À+¨O =Å¡ JHõ¯_» KÕi Ñ≤`åÎxfl „ѨHÀÑ≤OѨKÜ Õ ∞« _»O`À f„=OQÍ ÉÏkèOKÕ q„^Œ^∞Œè ÖË~Ê° _»`å~Ú. ÉÏ^èÅŒ Ö’ QÍx ~ÀQÍÖ’¡ QÍx `Õ_®Å∞ q„^Œkè ѨÙ\˜#ì „áêO`åxfl |\˜ì =ÙO\Ï~Ú. ÉÁ_»∞¤ „áêO`«OÖ’ =KÕÛ ~ÀQÆO h~°∞ Hõ@∞ì ~ÀQÍxfl `≥ã∞¨ OÎ k. Ñ‘Ç¡ Ϩ „áêO`«OÖ’x ~°∞QƇ`« âßfi㨠HÍ~°ºOÖ’ J=~À^è•Å#∞ HõeÊã¨∞OÎ k. f„= ^•Ç¨Ï=Ú#∂ `≥ÑÊ≤ ã¨∞OÎ k. TÑ≤iu`«∞ÅÎ Ö’x q„^Œkè Q˘O`«∞Ö’ J_»O¤ ‰õΩÅ#∂,QÆ∞O_≥Ö’xk â◊s~°=∞O`«\Ï<˘Ñ¨CÅ#∂ Hõey™êÎ~Ú. #_»∞=Ú, ^•x ѨH¯õ ÅÖ’x ‰õΩ~°∞Ѩ٠JHõ¯_» uq∞‡ih, `«=∞Hõ âßfiã¨=∞<Õ Ñ¨_âç É◊ ^Ëè •hfl, ^Œ|ƒ#O`À QÆ∞O_≥#∞ `«=Ùfi`«∞#fl@∞¡O_Õ <˘Ñ≤Êh... ã¨∂k QÆ∞K«∞Û`«∞#fl@∞¡#fl QÆ∞O_≥ <˘Ñ≤Êh ã¨$+≤ãì ∞¨ OÎ k. `˘_»Å ã¨O^Œ∞Ö’¡QÍx, Ñ≤éÅ] ÃÑ· QÍh, "≥#∞flÃÑ· QÍh ֒ѨeHÔ <· å |Ü«∞\˜HÔ <· å ѨÙ@∞ìH˘KÕÛ D á⁄‰õΩ¯ =Å¡ ѨH¯õ Ö’¡ <˘Ñ≤Ê`À ÉÏ@∞ QÆ∞^ŒOÖ’ J_»O¤ H© U~°Ê_»∞`«∞Ok. K«~‡° OÃÑ<· Õ H͉õΩO_® ֒ѨeH˜ ‰õÄ_® D K«HÔ ¯~° ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞O\Ï~Ú. Jg ÃÑ~°∞QÆ∞ `å~Ú.p=Ú Ñ¨\ ì˜ Ñ¨Q∞Æ Å∞`å~Ú. P p=Ú ÉÁ_»∞¤ ÃÑH· ˜ =ÙO_Õ ‰õΩ~°∞ѨÙÅÔH`· Õ <À\˜ #∞O_ô W`«~åʼnõΩ QÆ∞^ŒO #∞O_ô |Ü«∞@H˜ =ã¨∞OÎ k. „ѨHÀÑ≤`"« ∞≥ ÿ "åÜ«Ú=Ù ^•x =∂~°Oæ Ö’ J_»O¤ H˜ `«ye#ѨÙ_»∞ JOQÍÅ =^ŒÌ "åѨÙx Hõeyã¨∞OÎ k. =∞Å<åà◊OH© `˘_»Å ã¨O^Œ∞ÅH© =∞^躌 QÆÅ #~åÅ y<≥fl#∞ KÕi =$+¨}ÏÅ#∞ ^•\˜ áÈ`«∂ "å\˜ÃÑ· XuÎ_xç HõÅ∞QÆ*Ü Ë ∞« _»O`À Jq "åzáÈ`å~Ú. WÖÏ\˜ =ic[ ~°∞QƇ`«Å∞ U_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ =ÙO\Ï~Ú. D ^ŒâÖ◊ ’<Õ =ic*Ïxfl `«yOæ K«∞HÀ"åe. x~°H¡ Δõ ºO KÕ¿ãÎ Jk WHõ ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ . D =ic*Ï<Õfl =$kú Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. Wk x~°H¡ Δõ ºO KÕÜ∞« |_ç`Õ QÆ∞ŇOQÍ =∂~°∞`«∞Ok. QÆ∞Ň=∞#QÍ Ñ‘Ç¡ ¨ ^Œ∞Å "åºHÀK«=Ú. Jk Jr~°=‚ Ú =O\˜ Z<Àfl "åº^è∞Œ Å#∞ ã¨$lã¨∞OÎ k. QÆ∞Öχxfl QÆ\ Qì˜ Í <˘H˜¯`Õ â◊ÉÏÌÅ∞ KÕã∂¨ Î J}yáÈ`«∞Ok. HÍx HÍ¿ãѨ\’¡<Õ =∞~°Å Ü«∞^ä•™ê÷~ÚH˜ KÕ~∞° ‰õΩO@∞Ok. ~°H=Îõ $kú (W^˘Hõ =$+¨} ~°∞QƇ`« ¿Ñ~°∞) #Ü«∞O HÍ^Œ∞. "å`«=$kú J^Õ Ñ¨i=∂}OÖ’ H˘#™êQÆ∞`«∂, Zé]QÍ hÅOQÍ =ÙO_Õ ~°H<Îõ åàÏÅ∞ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ _»QÍ =ÙO@∞Ok. „u^ÀëêÅ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 386

„ѨHÀáêÅ#∞ |\˜ì D =$kú ‰õΩ~°∞ѨÙÅÖ’ U_»∞ ~°HÍÅ∞O\Ï~Ú. Zxq∞^Œ=k ¢ãÅΑ Ö’ HõxÑ≤ã¨∞ÎOk. [fi~°O, qˆ~K«<åÅ∞, "åO`«∞Å∞, K«e, PHõe ZO`« |Å=O`«∞<≥<· å =Oz áêˆ~™êÎ~Ú. pѨÙ~°∞ѨÙÅ¡ÖÏ KÕ¿ã™êÎ~Ú. JO^Œ∞KÕ`« JO^Œ~=° ¸ PǨ~° xÜ«∞=∂Å q+¨Ü∞« OÖ’, ã¨~^° •Åq+¨Ü∞« OÖ’*Ï„QÆ`QΫ Í =ÙO_®e.Z‰õΩ¯= L_çH#˜ J<åflxfl u<åfl,JuQÍ LѨ"å™êÅ∞ KÕã<≤ å, ™êfl<åÅ∞ KÕã<≤ å, JuQÍ h\˜`À ã¨Ç¨ Uk `åy<å `«Å u~°∞QÆ∞`«∞Ok. `≥eq `«ÑC¨ `«∞Ok. HÍ|\˜ì ZO^Œ∞Ö’#∂ Ju ѨxH˜~å^Œ∞. q∞ux q∞Oz# Ç≤Ï`«=Ú ÖË^∞Œ . qˆ~K«<å^Œ∞Å#∞ `«yOæ K«_®xH˜ „ѨÜ∞« `«flO KÕã∂¨ <Î Õ =¸Å^À+¨"∞Õ O\’ *Ï„QÆ`QΫ Í Ñ¨ijeOKåe. "å`«[ =$kúÖ’ "åÜ«Ú=Ù ~Ày â◊s~°OÖ’x HõÅ∞+≤`« ÉèÏQÍÅ`À Hõeã≤ ~ÀQÍxfl =$kú KÕã∞¨ OÎ k. HÍ|\˜ì "å\˜x q_çq_çQÍ QÍx HõeÑ≤ QÍx J^Œ∞Ѩ٠KÕÜ∂« e. "åÜ«Ú=Ù ~°HOÎõ `À Hõeã≤ ^•xx <åàÏÅÖ’ ã¨=ºOQÍ „Ѩ=Ç≤ÏOK«hÜ«∞‰õΩO_® J_»∞H¤ À=_»O =Å¡ â◊s~°OÃÑ· á⁄‰õΩ¯Å∞ ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ U~°Ê_ç P QÍe֒Ѩe #∞O_ç `«#∞fl‰õΩ =zÛ#ѨÙ_»ÖÏ¡ <˘ÃÑÊ_»`å~Ú. D QÆ∞ÖχÅ∞ K«~å‡xH˜ ֒Ѩe"≥Ñ· Ù¨ <åfl ‰õÄ_® "≥^· ∞Œ ºx ã¨Ê~°≈‰õΩ `«Q∞Æ Å∞`å~Ú. P „áêO`«O HÍã¨Î "Õ_Qç Í ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. HõÑ[¨¶ QÆ∞Ň ~ÀQÆOÖ’ ÃãqÂÎ ∞`«ºO, J~°∞z, `«Å<˘Ñ≤Ê, ã¨~åfiOQÍÅÖ’ â‹k· Åä ºO, j`« [fi~°O, =¸~°Û,ù K≥=∞@, ^•Ç¨ÏO, [fi~°O J<Õ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ |Ü«∞@ Ѩ_`» å~Ú. „u^À+¨ [#º QÆ∞Ň ~ÀQÆOÖ’ D ÅHõ} Δ ÏÅhfl Hõ#|_»=K«∞Û. JO`ÕHÍHõ f„="Õ^#Œ , Juâ◊~ÚOz# ^ŒÑÊ≤ Hõ =ÙO\Ï~Ú. Wk ‰õΩ^Œ~_° O» Hõ+Oì¨ . ^Œ∞+¨ì ~°HOÎõ , ^Œ∞ëêì„â◊Ü∞« O =Å¡ =™êÎ~Ú HÍ|\˜ì q„^Œkè QÆ∞ÖχÅ∞ ã¨=ºOQÍ ã≤~÷ O° QÍ =ÙO_»=Ù. H˘xfl "ÕQ"Æ ∞Õ Ñ¨Q∞Æ Å∞`å~Ú. H˘xfl PÅã≤™êÎ~Ú, H˘xfl ѨQÅÆ =Ù. JO`«~å„â◊Ü∞« (K«~‡° O֒Ѩe‰õΩ#fl)QÆ∞ÖχŠ=Å¡, =ã≤,Î ‰õΩH˜,Δ QÆ∞O_≥ Ñ‘Ç¡ ¨ ÅÖ’ <˘Ñ≤Ê =ÙO@∞Ok. [~î~° åyfl, XO\’¡ ã¨`∞« =Î #t™êÎ~Ú. =∞Å =¸„`åÅ K«Å#O =∞O^Œyã¨∞OÎ k. |Ç≤Ï~å„â◊Ü∞« (K«~‡° OÃÑ· #∞#fl) QÆ∞ÖχÅ∞#fl "åiH˜ D "Õ^#Œ Å∞ ÃÑ^ŒQÌ Í ÉÏkèOK«=Ù QÍh L^Œ~O° Ö’ f„="Õ^#Œ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ‰õΩ~°∞ѨÙ#fl KÀ@ â◊s~°O #Å¡|_çáÈ`«∞Ok. ‰õΩ~°∞ѨÙH˜ QÍe ™ÈH˜<å f„=OQÍ <˘ÃÑÊ_»∞`«∞Ok. L^Œ~å^蕇#O ÖË^• J<åǨÏ~ÀQÆ=∞x nxH˜ ¿Ñ~°∞. ÃÑH· ˜ =ÙO_ç Z`«∞QÎ Í =Ú_çÑ_¨ #ç ‰õΩ~°∞ѨÙx J+‘Ū q„^Œkè JO\Ï~°∞. g\˜Ö’ H˘xfl ‰õΩ^Œ~_° O» J™ê^躌 O. (J^蕺ܫ∞O – 160)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 387

L^Œ~° ~ÀQÆ x^•#O =∞O^•yfl =Å¡ =KÕÛ ~ÀQÍÖ’¡ L^Œ~~° ÀQÆO „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ k. L^Œ~O° Ö’ =∞ÅO LO_ç áÈ=_»O =Å¡ Jr~°~‚ ÀQÆO Ѩ@∞ì‰Ωõ O@∞Ok. "åÜ«Ú=Ù nx =Å¡ ÃÑH· © „H˜OkH© ¿ãfiK«ÛQù Í áÈ=_®xH˜ Hõ_O¤» H˜ U~°Ê_»∞`«∞Ok. JѨC_»∞ „Ѩ"åÇ≤Ïx <å_»∞Åhfl ѨxKÕÜ∞« ‰õΩO_® PyáÈ`å~Ú. „áê}Ïáê<åk "åÜ«Ú=ÙÅ∞ ^Œ∂+≤`åÖˇ· =∂O㨠ã¨O^è∞Œ ÅÖ’ „Ѩ"tÕ ™êÎ~Ú. ^•O`À Hõ_∞» Ѩ٠Ѩ#∞ʼnõΩ J_»O¤ ‰õΩ ÖË~Ê° _ç L^Œ~"° åº^è∞Œ Å∞ =™êÎ~Ú. Wq Zxq∞k ~°HÍÅ∞. "å`«[, Ñ≤`[Ϋ , HõÑ[¨¶ , ã¨xfláê`«[, ã¨eÅ[#º, Ñ‘Ç¡ Ϩ [#º, |^Àú^~Œè =° $kú, Hõ`Δ [« #º=ÚÅ∞. L^Œ~~° ÀQÆO â◊s~°OÃÑ· ^•_ç KÕÜ∞« QÍ<Õ HÍÅ∞¿ã`«∞Å∞, Hõ_∞» Ѩ٠"åzáÈ`å~Ú. uO_ç u<åÅx =ÙO_»Háõ È=_»O`À Jk `«yáæ È~Ú ^•x`À ÉÏ@∞ =O\’¡ K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O, |ÅO ‰õÄ_® H©} Δ ™˜ êÎ~Ú. ~Ày |Hõ¯zH˜¯áÈ`å_»∞. á⁄@ì=∂„`«O LaƒáÈ`«∞Ok. XHõ q^è"Œ ∞≥ #ÿ „¿Ñ`«Hàõ ◊ =KÕÛã≤ #@¡xÑ≤ã∞¨ OÎ k ~Ày=ÚYOÖ’. L^Œ~~° ÀQÍxH˜ ѨÓ~°fiÅHõ}Δ ÏÅ∞ PHõe #tOK«_O» , J~°∞z, r~°ã‚ =¨ ∞Ü«∞OÖ’ ^•Ç¨ÏO, =∞O@. nxH˜ HÍ~°} =ºH˜Î ~ÀyQÍ =∂~°_®xH˜ =ÚO^Œ∞ KÕ¿ã JѨ^ºŒä O. L^Œ~~° ÀQÆO =Å¡ |ÅO H©}Δ ã˜ ∞¨ OÎ k. ^•x =Å¡ z#fl ѨxKÕÜ∂« eû =zÛ<å PÜ«∂ã¨O =ã¨∞OÎ k. U Ѩx g∞^• |∞kú xÅ=^Œ∞. JHõ¯_»H¯õ _® ‰õΩ~°∞ѨÙÅ =Ù`«∞O\Ï~Ú. U=∂„`«O u<åfl =ã≤Î ã¨O^è∞Œ ÅÖ’ x~°O`«~O° Ñ‘_» HõÅ∞QÆ∞`«∞O@∞Ok.~Ày z#fl"å_≥<· å=$^Œ∞xú =Öˇ |ÅÇ‘Ï#∞_≥á· È`å_»∞. |^ŒHú Oõ , x~°H¡ Δõ ºO, =∞Å"ÕQOÆ , =∞O^•yfl, "åѨÙÅ∞, ^•Ç¨ÏO, =∞O@, P^蕇#O –W=hfl [Ö’^Œ~° ÅHõ} Δ ÏÅ∞. Jxfl „ѨHÍ~åÅ [Ö’^Œ~åÅ∂ =∞$`«∞º HÍ~°HÍÖË. L^Œ~° ã¨=∞㨺֒ "åÜ«Ú=Ù <åaèÖ’#∂ „¿ÑQÆ∞Ö’¡#∂ ã¨|Î `ú #« ∞ HõÅ∞QÆ*ãË ≤ QÆ∞O_≥, ÉÁ_»∞,¤ Hõ\ ,˜ QÆ∞^Œ=Ú, =OHõ} Δ ÏÅÖ’ f„= ÉÏ^è#Œ ∞ HõeyOz |Ü«∞@‰õΩ ÃÑ^ŒÌ â◊|OÌ `À áÈ`«∞Ok. ã¨fiÅÊOQÍ =¸„`«O ‰õÄ_® áÈ`«∞Ok. HÍÅ∞¿ã`«∞ÅÃÑ,· <À\˜Ö’, ‰õ_∞» ѨÙÖ’ ‰õΩ~°∞ѨÙÖˇ· áÈ`å~Ú. #_»∞=Ú "≥#∞Hõ ÉèÏQÆO <˘ÃÑÊ_»∞`«∞Ok. ÉÁ_»∞¤ „H˜Ok ÉèÏQÆ=∞O`å |~°∞"≥H¯˜ #@∞¡O@∞Ok. Hõ_∞» ѨÙÖ’ #∞O_ç QÆ∞_»Q∞Æ _» â◊ÉÏÌÅ∞ qxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~Ú.Wk "å`À^Œ~O° . HõÑ[¨¶ x`« L^Œ~~° ÀQÆOÖ’ â◊s~°O áêeáÈ=_»O ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`«∞Ok. „u^ÀëêÅ∂ Hõeã≤ =KÕÛ L^Œ~°~ÀQÆOÖ’ Ñ‘¡Ç¨ÏO ‰õΩ~°∞¿Ñã≤ ™ê÷#„ÉèíOâ◊O K≥O^Œ∞`«∞Ok.D ÅHõ} Δ ÏÅxflO\˜`À ÉÏ@∞ D L^Œ~~° ÀQÆOÖ’ =¸~°Û,ù â◊¥Å<˘Ñ≤Ê, Hõ_∞» Ѩ٠#Å¡#QÆ∞@ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. Ñ‘Ç¡ Ϩ Ÿ^Œ~O° `À "å`« Ñ≤`Ϋ HõÑ=¨¶ ÚÅ∞ =¸_ç\ H˜ © ã¨O|O^è=Œ ÚO@∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 388

‰õΩÑ≤`"« ∞≥ #ÿ Jáê#"åÜ«Ú=Ù =∞Å (ѨÙs+¨) Ñ≤`,Ϋ Hõáê¶ Å ^•~°∞Å#_»y¤ Oz L^Œ~° |^Œú QÆ∞^À^Œ~° =∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ~ÀQÍxfl L`«ÊuÎ KÕã∞¨ OÎ k. ^•x =Å¡ [fi~°O, ^ŒQ∞Æ ,æ âßfi㨠ã¨=∞㨺, `«ÅÖ’ ÉÁ_»∞Ö¤ ’ ѨH¯õ ÅÖ’, QÆ∞^ŒOÖ’ <˘Ñ¨CÅ∂ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. Hõ_∞» Ѩ٠Hõ^eŒ HõÅ∞ HÀÖ’Ê`«∞Ok. ^•xÃÑ· ~°HÎõ <åàÏÅ∞ hÅOQÍ Zé]QÍ XHõ =Å<Õ~åÊ@∞ KÕã#≤ @∞¡ HõxÑ≤™êÎ~Ú. P=Ù`ÀHõ ÃÑ· #∞#fl@∞¡QÍ Hõ_∞» Ѩ٠ÃÑÉ· Ïè QÆOÖ’ =∞ÅO HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. JuQÍ u<Õ"åiH©, Z=ÚHõÅ#∂ áêëê}Ü«ÚHõÎ PǨ~åxfl ¿ãqOKÕ"åiH© ѨÙs+¨ <åà◊=¸, „¿ÑQÆ∂ ѨyeáÈ~Ú ^•x=Å¡ p=¸ =∞ÖÏÅ`À ÉÏ@∞ [ÅO ‰õÄ_® QÆ∞^• =∂~°Oæ ^•fi~å |Ü«∞\˜H˜ áÈ`«∞Ok. Jk ѨKÛ« QÍ Zé]QÍ Ñ¨Ùs+¨ QÆO^èÜ Œ Ú« Hõ"Î ∞≥ ÿ =ÙO@∞Ok. D q∞„â◊=∞O H˘O`« Hõ_∞» ѨÙÖ’<Õ kQÆ|_çáÈ~Ú [Ö’^Œ~åxfl HõeyOz `«~∞° "å`« "å`åk ^ÀëêÅKÕ =∞~°Å qHõ$u K≥Ok Ѩi„™êgzè„^À^Œ~° =∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ~ÀQÆO =ã¨∞OÎ k. =∞^ŒºO #∞O_ç h~°∞ ^•HÍ QÆÅ áêhÜ«∂Å#∞ Ju j`«ÅOQÍ #∞#fl "å\˜x Ju q∞H˜¯eQÍ `åˆQ¿ã "åiH˜ =∞O^•yfl, Hõ_∞» ѨÙÖ’ p=Ú Ñ¨Ù@∞ìHõ Z‰õΩ¯==Ù`å~Ú. "å`«, Hõáê¶ Å∞ „ѨHÀÑ≤Oz h\˜ <åàÏÅ#∞ áê_»∞ KÕã≤ ^Œ∂+≤`« [ÖÏÅ#∞ =$kú KÕ™êÎ~Ú. HÀ¡=∂xfl HõOQÍ~°∞ÃÑ\˜ì L^Œ~~° ÀQÍxfl ã¨$+≤™ì êÎ~Ú. HõOѨ#O`À ã¨Ç¨ Wk=é‰õΩ K≥Ñʨ |_ç# Jxfl LѨ„^Œ"åʼnõÄ ~Àyx JQÆÅæ O KÕ¿ã D ~ÀQÍxfl _èH» À^Œ~=° ∞h, L^ŒH~õ ÀQÆ=∞h JO\Ï~°∞. L^Œ~~° ÀQÍxfl x~°H¡ Δõ ºO KÕ¿ã Jk ÉÏQÍ ÃÑiy K≥=∞@`À ã¨Ç¨ Jxfl „ã¨=O`«∞Å#∂ P¿Ñã¨∞OÎ k. [Å=ÚÅhfl Hõ_∞» ѨÙÖ’<Õ =ÙO_çáÈ~Ú Jk ÉÏQÍ LaƒáÈ`«∞Ok. L^Œ~~° ÀQÍÅ ¿Ñà◊√§ „Hõ=∞OQÍ "å`À^Œ~O° , Ñ‘`À^Œ~O° , Hõáȶ ^Œ~O° , âıë¡ È‡^Œ~O° ,Ñ‘Ç¡ Ϩ Ÿ^Œ~O° , ã¨xfláê`À^Œ~O° , [Ö’^Œ~O° .Wq XHõ^•xx q∞Oz =∞~˘Hõ\ ˜ „Hõ=∞OQÍ =∞x+≤x =∞$`«∞º=ÙH˜ ^ŒQ~æÆ ° KÕ™êÎ~Ú. U L^Œ~° ~ÀQÍxÔH<· å "Õ¿ã =∞O^Œ∞ Ѩk¿ÇÏ#∞ ~ÀAÖ’¡<Õ QÆ∞}O K«∂Ñ≤OKåe. (J^蕺ܫ∞O –161) ÖˉΩõ O>Ë Hõ+"ì¨ ∞Õ .

áêO_»∞ – â’^äŒ x^•#O Ñ≤`,Ϋ "å`« „ѨHÀáêÅ =Å¡ XHõ ^ŒâÖ◊ ’ â◊s~°OÖ’x =∞e# ~°H<Îõ åàÏÅ∞,W`«~° =∞ÖÏÅ∞ ‰õÄ_® „Ѩ‰Ωõ Ñ≤`åÅ=Ù`å~Ú. JѨÙ_»∞ D ^ŒâÖ◊ ’ Ѩ~=° ∞ |Å=`«~Î "° ∞≥ #ÿ "åÜ«Ú=Ù QÆ∞O_≥Ö’x HÔ QÆã≤ ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ #∞O_»∞ Ѩk^è=Œ ∞#∞Å#∂ P„â◊Ü∞« OQÍ KÕã∞¨ H˘x ã¨OѨÓ~°‚ â◊s~°=∞O`«\Ï qã¨iÎ ã¨∞OÎ k. `«~∞° "å`« Ñ≤`åÎ<åfl„â◊~ÚOz âı+¡ ‡¨ , K«~‡° , ~°H,Îõ =∂O™ê^Œ∞Å#∞ K≥_Q» ˘\˜ì =∞e# ~°HOÎõ K«~å‡xH© =∂O™êxH˜ =∞^躌 KÕ~ˆ ÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. ^•x Ѩ~º° =™ê#OQÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 389

K«~‡° O aè#flaè#fl =~å‚Ö’¡H˜ =∂~°∞`«∞Ok. ã¨ÇϨ ["≥∞#ÿ ~°OQÆ∞ áÈ`«∞Ok. =ÚO^Œ∞ P‰õΩѨKÛ« QÍ `«~∞° "å`« Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« QÍ z=~°‰Ωõ ÖË`« Ѩã∞¨ Ѩ٠~°OQÆ∞Ö’ XO\˜ ~°OQÆ∞ LO_çáÈ`«∞Ok. nx=Å¡<Õ nxx áêO_»∞ ~ÀQÆ=∞<åfl~°∞. D ~ÀQÆOÖ’ ^è•`«∞ QÆ∞~°∞`«fiO, ã¨Ê~°≈ tkäÅ`å =ÙO\Ï~Ú. P=∞¡ [#º áêO_»∞~ÀQÆO =Å¡ â◊s~°OÖ’x ã¨~fi° QÆ∞}ÏÅ∂ „Hõ=∞OQÍ #t™êÎ~Ú. ~°HOÎõ „Hõ"∞Õ Ñ‘ `«yáæ È`«∞Ok. "Õ∞^•, Z=ÚHõÅ∞ x™êû~°"∞≥ áÿ È`å~Ú. Jxfl JOQÍÅ(Ö’) #∂ xã¨û`«∞=Î P=Ç≤Ïã¨∞OÎ k. QÆ∞O_≥Ö’ „^Œ"åÅ∞ KÕ~°∞`å~Ú.Hõ#∞Å∞ LaH˜ =™êÎ~Ú. <À\˜Ö’ ÖÏÖÏ[Å"≥∞‰õΩ¯= „ã¨qã¨∞ÎOk. ^•Ç¨ÏO "≥Ü∞« º^Œ∞. K«Å\¡ ˜ Ѩ^•~å÷ÅÃÑ· =∞‰õΩ¯= ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍh K«Å^¡ #Œ =ÚÃÑ· z~å‰õΩ ÃÑ~°∞QÆ∞ `«∞Ok. ~À=∂OK«O, =∞O^•yfl =ÙO\Ï~Ú. â◊s~åxH˜ â◊HΘ `«iyáÈ~Ú [fi~°O, âßfiã¨Ö’ W|ƒOk, Hõ~â‚° ¥◊ Å, `«Åu~°∞QÆ∞_»∞ =™êÎ~Ú. nxfl `≥Å∞QÆ∞Ö’ 'ÉÁe¡— J#=K«∞Û. áêO_»∞ ~ÀQÆOÖ’ J~Ú^Œ∞~°HÍÅ∞O\Ï~Ú."å`«[, Ñ≤`[Ϋ , HõÑ[¨¶ , ã¨xfláê`«[, =∞$uÎHÍ ÉèHí }Δõ [#º, QÆ∞O_≥Ö’ =}‰õΩ,K«~‡° O QÆ~∞° ‰õΩ ^Õ~∞° @,J~°∞z,=¸„`«O ѨKÛ« |_»∞@, K≥=∞@, =¸„`« Ѩi=∂}OÖ’ `«Q∞Æ ^æ ÅŒ W=hfl áêO_»∞ ~ÀQÍxH˜ ѨÓ~°fi~°OQÆ=∞#∞HÀ=K«∞Û. "åÜ«Ú [#ºáêO_»∞ ~ÀQÆOÖ’ f„="Õ^#Œ ,Xà◊√§ z@z@ÖÏ_»∞@ =Ú#flQÆ∞ ÅHõ} Δ ÏÅ∞O\Ï~Ú. D ~ÀQÆO =Å¡ ~°H<Îõ åàÏÅ∞, QÀà◊√§, =∞Å=¸„`åÅ∞, <Õ„`åÅ∞ #Å¡QÍ#∞ Zé]QÍ#∞ J=Ù`å~Ú. <À\˜#∞O_ç =Ú‰õΩ¯#∞O_ç q~°ã`¨ ,« =∞Åâ’+¨O, ѨH¯õ Ö’¡ <˘Ñ≤Ê =™êÎ~Ú. Ñ≤`[Ϋ áêO_»∞~ÀQÆOÖ’ ~°H<Îõ åàÏ^Œ∞Å∞ P‰õΩѨKÛ« QÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú. ~ÀyH˜ [fi~°O, Hõà√◊ § pHõ@∞¡ Hõ=Ú‡@, ^•Ç¨ÏO, H©} Δ `«, =¸~°Û,ù ^Œ∞~åfiã¨#, K«Åx¡ q ux `åQÍÅ<Õ HÀiHõ, =ÚYOÖ’ ÃÑà◊√ã¨∞^Œ#=Ú J#∞ ÅHõΔ}ÏÅ∞ =™êÎ~Ú.HõѶ¨[ áêO_»∞ ~ÀQÆOÖ’ QÆ∞O_≥ K≥=∞‡yÅ∞¡@, =∞ÅÉè^Ë OŒ , ѨÙÅ¡ „`Õ#∞ÊÅ∞, z~°∞=∞O@Å∞ =ÙO\Ï~Ú. HÍ~°º x~åã¨H`Îõ ,« <À\˜Ö’ LѨÊ\˜ ~°∞z, âßfiã¨Ö’ J™œHõ~º° =Ú, ~À=∂OK«=Ú, Q˘O`«∞ ÉÁOQÆ∞~°∞, ^ŒQ∞Æ ,æ "åO`«∞Å∞,z~å‰õΩ J#∞ ÅHõ}Δ ÏÅ∞ QÀK«i™êÎ~Ú. „u^À+¨[#º "≥∞#ÿ D ~ÀQÆOÖ’ ÅHõ}Δ ÏÅ#∞ áÈÅ∞ÛHÀ=_»O Hõ+Oì¨ . D ÅHõ} Δ ÏÅhfl QÍx H˘xflQÍx =ÙO@∂ Jã¨ÇϨ ºOQÍ â◊s~°O =∂iáÈ`«∞Ok. ~ÀQÍÅ∂ =ÚkiáÈ`å~Ú. =∞#∞fl u#_»O =Å¡ áêO_»∞~ÀQÆO ~å=K«Û#∞‰õΩ<åflO Hõ^•! =QÆ~∞° QÍ #∞#fl =∞\˜ì u#_»O =Å¡ "å`«O,LѨÊQÍ ÖË^• K«Ñʨ QÍ #∞#fl^•x =Å¡ Ñ≤`OΫ ,fÑ≤ =∞\˜ì HõÑO¨¶ „ѨHÀÑ≤ `åÅ=Ù`å~Ú.~°™êÅhfl `«yæáÈ`å~Ú.~°HõÎ<åàÏÅhfl ~°HõÎO`À xO_çáÈ~Ú P ~°HõÎO „Ѩ=Ç≤ÏOK«‰Ωõ O_® JÖψQ =ÙO_çáÈ=_»O áêO_»∞~ÀQÍxH˜ HÍ~°}=∞=Ù`«∞Ok. D ~ÀQÆO

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 390

=ÚkiáÈ`Õ ÉÁ_»∞,¤ HÍà◊√§, =ÚYO, =¸„`« =∂~°Oæ á⁄‰õΩ¯ÖˇH¯˜ áÈ`å~Ú.„H˜=ÚÅ∞, ~°HOÎõ , HõÑO¨¶ =∞ÅO`ÀÉÏ@∞ Ѩ_`» å~Ú. Ñ≤`Ϋ ~ÀQÍ#∞fl`«Ê#flO KÕ¿ã PǨ~°áêhÜ«∂Å#∞ JuQÍ ¿ãqOKÕ áêO_»∞ ~ÀyH˜ HÍ"≥∞~°¡ ~ÀQÆO =ã¨∞OÎ k. P`«x Ñ≤`=Ϋ Ú ~°H=Îõ ∂O™êÅ#∞ ^ŒÇÏ≤ Oz "Õã∞¨ OÎ k. ^•x=Å¡ =¸„`«O, Hõ#∞Å∞, =ÚY=Ú, Xà◊√§, =∞Å=Ú, Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« x ~°OQÆ∞Ö’H˜ =∂iáÈ`å~Ú. =∞x+≤ ^Œ∞~°ƒÅ∞_≥· áÈ`å_»∞. Ñ≤`Ϋ â’^ä•Å∞ (‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞) ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. x~°H¡ Δõ ºO KÕ¿ãÎ Jq KåÖÏ ÃÑ^Œ"Ì á·≥ È`å~Ú. D ~ÀQÍxfl '‰õΩOÉèHí Í=∞Å— =∞O\Ï~°∞. ǨÏb=∞Hõ <å=∞Hõ"∞≥ #ÿ =∞~˘Hõ ~ÀQÆ=ÚOk. Jk Ñ≤`=Ϋ Ú âߺ=∞ ǨÏi`« =~å‚ÅÖ’H˜ áÈ`Õ =ã¨∞OÎ k. áêO_»∞~ÀQÆOÖ’ W^˘Hõ ~°HOõ . áêO_»∞~ÀQÆ Éè^Ë •Åxfl\˜Ö’#∂ QÆ\ Qì˜ Í HõxÑ≤OKÕ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ ‰õΩ~°∞ѨÙÖË. HÍ|\˜ì D â’^ä•Å#∞ ‰õΩΔ }‚OQÍ Ñ¨ijeOz ~ÀQÆ x^•<åxH˜ PÃÑ· x~°∂‡Å#∞ ѨÓ#∞HÀ"åe. (J^蕺ܫ∞O –162) ^Œ^Œ∞Ì~ÀQÆ=Ú, J=∞‡"å~°∞, zÔH<£áê‰õΩû, ™ê‡Öòáê‰õΩû J#∞ ¿Ñà◊√§ QÆÅ qã¨~°Ê ~ÀQÆ=ÚÅ∞, ‰õΩ+¨μì ~ÀQÆOÖ’x KåÖÏ ~°HÍÅ∞ ÉèÏ~°`« „ѨÉèí∞`«fi ã¨OˆHΔ=∞ K«~°ºÅ =Å¡ =∞#^ÕâO◊ Ö’ ѨÓiÎQÍ x"åiOѨ|_ç#q. Wq WHõ Z=iH© ™ÈˆH J=HÍâ◊O ÖË^∞Œ HÍ|\˜ì J^蕺ܫ∂Å∞ 163,164,165 J#∞=kOѨ|_»∞@ ÖË^∞Œ .

"å`« "åºkè x^•#O ^è#Œ fiO`«i WOHÍ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. F~Ú â◊√„â◊√`å! "å`« ÖË^• "åÜ«Ú „ѨHÀѨ"∞Õ =∂#= â◊s~°OÖ’ HõxÑ≤OK«‰Ωõ O_®<Õ Z<Àfl J#~å÷Å#∞ Hõeyã¨∞OÎ k. P "åÜ«Ú"Õ qâ◊fiHõ~‡° , qâßfi`«‡, qâ◊fi~°∂Ѩ, „Ѩ*ÏѨu, „ã¨+,ì¨ ^è•`«, qÉè∞í _»∞, „ѨÉ∞íè =Ù, q+¨μ=‚ Ù, ã¨OǨÏ~°,Î =∞$`«∞º=Ù. „áê}"åÜ«Ú=Ù „áê}ÏÅ#∞ xÖɡ_∞» `«∞Ok. J~Ú`Õ ã¨iQÍ |`«H_õ O» KÕ`H« ÍHõ ^•x<Õ â◊s~°O֒ѨŠK≥_Q» ˘@∞ì‰Ωõ O>Ë J^Õ „áê}O fã¨∞OÎ k. HÍ|\˜ì "åÜ«Ú=Ù#∞ ã¨=∞OQÍ LOK«∞HÀ=_»O HÀã¨O qâı+¨ „ѨÜ∞« `«flO J=ã¨~O° . "å`åxH˜ ã¨O|OkèOz â◊s~° q*Ï˝#OÖ’ ~Ô O_»∞ Hõ~‡° Éè^Ë •Å∞ K≥Ñʨ |_®¤~Ú. Jq „áêHõ$`« "≥H· $õ `åÅ∞. XH˘¯Hõ¯ Hõ~‡° Ö’ =∞~°Å <≥^· ãÕ ≤ qÉèÏQÍÅ∞ K≥Ñʨ |_®¤~Ú.=∞# â◊s~°OÖ’ <åÅ∞QÆ∞ „Ѩ^•è # ~°™êÅ∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ \Ï~Ú. =∞# PKå~° qKå~åÅ =Å¡ ‰õΩÑ≤`"« ∞≥ #ÿ "åÜ«Ú=Ù g\˜Ö’ „Ѩ"tÕ Oz Jq ã¨=∞OQÍ áê~°‰Ωõ O_® KÕã∞¨ OÎ k. "å\˜ =ÚY ^•fi~åÅ#∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 391

Hõ¿ÑÊÜ«∞_»O ^•fi~å =ºH˜ÎH˜ â◊¥Å<˘Ñ≤Ê, Hõ_»∞ѨÙ|∞ƒ, PO„`«‰õÄ[#O, =∞Å|^ŒúHõO, ã¨fi~°ÉOíè QÆO, ^Œ$+≤Éì ^Ëè OŒ , #_»∞O<˘Ñ≤Ê =O\˜ ÉÏ^èÅŒ #∞ Hõeyã¨∞OÎ k. g\˜ „ѨÉÏè =O =Å¡ =ºH˜Î â◊s~°``« Ϋ fiO JÉèHí Δõ º ÉèHí } Δõ O ÖÏ\˜ JÅ"å@¡#∞ |\˜ì =∞ixfl ~ÀQÆÅHõ} Δ ÏÅ∞ ‰õÄ_® |Ü«∞@Ѩ_=» K«∞Û#∞. P=∂â◊Ü∞« O (J#flHÀâ◊O) Ö’ "å`«^À+¨O KÀ@∞ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë "åO`«∞Å∞, PÜ«∂ã¨O, ^ŒQ∞Æ ,æ Q˘O`«∞ ÉÁOQÆ∞~°∞, q+¨ØzHõ WOHÍ <åaèÃÑ· ÉèÏQÆOÖ’J<ÕHõ ÉÏ^èÅŒ ∂ =™êÎ~Ú. "å`« „ѨHÀѨO =Å¡ Hõ#∞Å∞, K≥=ÙÅ∞ ‰õÄ_® áê_»=Ù`å~Ú. K«~‡° O ^Œ^∞Œ ~ÔÌ H¡ ¯˜ áÈ`«∞Ok. Q˘O`«∞Ö’ =∞O@ ѨÙ_»∞`«∞Ok. (Wk "åÜ«Ú=Ù ~°HOÎõ Ö’ „Ѩ"tÕ OK«_O» =Å¡ [~°∞QÆ∞`«∞Ok) q+¨Oì Éè,í J~°∞z, Hõ$â◊`,« „Éè=í ∞Å∞ „Ѩ^∂Œ +≤`« "åÜ«Ú=Ù „¿ÑQÆ∞Ö’¡ „Ѩ"tÕ OK«_O» =Å¡ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ‰õΩÑ≤`« "åÜ«Ú=Ù á⁄@ìÖ’ „Ѩ"tÕ ¿ãÎ ~ÀyH˜ K«~‡° OÃÑ· =Ú_»∞Å∞, Hõ~¯° â◊`,« |~°∞"≥H¯˜ #@∞¡O_»∞@, Hõ_∞» ѨÙ#∞ Ñ≤_Hç e˜ ayOz Z=~À QÆ∞^Œ∞`Ì ∞« #fl@∞¡ <˘Ñ≤Ê, ÃÑ^Œ=ÙÅ∞, <À~°∞ ZO_çáÈ=Ù@ =Ú#flQÆ∞ HõëêìÅ∞ =™êÎ~Ú. ("åÜ«Ú=Ù =∂Oã¨OÖ’ ^Œ∂i<å JO`Õ) Z=ÚHõÖ’ HõÅ∞+≤`« "åÜ«Ú=Ù „Ѩ"tÕ ¿ãÎ JHõ¯_» f„="≥∞#ÿ â◊¥Å<˘Ñ≤Ê HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. „H˜Ok #∞O_ç ZQÆ∞~°Q˘@ì|_ç# "åÜ«Ú=Ù ‰õΩÑ≤`"« ∞≥ ÿ g∞k ÉèÏQÍÅ"≥Ñ· Ù¨ "≥o`Õ Jk QÆ∞O_≥x <˘H˜¯Ñ¨\ ì˜ WOHÍÃÑHÔ· QÆã≤ `«Å#∞^•H˜ "≥∞^Œ_∞» Ö’xH˜ áÈ~Ú PÜ«∂ ÉèÏQÍÅxfl\˜h Z=ÚHõÅ`À ã¨Ç¨ <˘Ñ¨CÅáêÅ∞ KÕã∞¨ OÎ k. "≥Ú`«OÎ â◊s~°OÃÑ· <åÅ∞QÆ∞ "≥Ñ· Ù¨ Å #∞O_ô ^•_ç KÕã∞¨ OÎ k. â◊s~åxfl tkäÅO KÕã≤ Ѩ_ãÕ ∞¨ OÎ k. =∞x+≤Ö’x L`åûǨxfl =∞\˜áì êÅ∞ KÕã∞¨ OÎ k. âßfi㨠P_»_"» ∞Õ Hõ+"ì¨ ∞≥ áÿ È`«∞Ok. Hõ#∞flÅ∞ `≥é= _®xH˜ „ѨÜ∞« uflOz<å "≥O@<Õ =¸ã¨∞‰õΩáÈ`«∞O\Ï~Ú.HõO~îO° #∞O_ç áê=Ù~°O KÕ¿ã QÆ∞_»Q∞Æ _» â◊ÉÏÌÖÏ¡\ q˜ JO>Ë ^èfiŒ #∞Å ÖÏ\˜ K«ÑC¨ à◊√§ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. zH˜`åû Hˆ „Δ `«OÖ’ D ~ÀQÍxfl LѨ`O« „`«Hõ ~ÀQÆ=∞O\Ï~°∞. ‰õΩÑ≤`"« åÜ«Ú=Ù „w=OÖ’#∂ ѨH¯õ ÅÖ’#∂ =ÙO_Õ „Ѩ^•è # ~°H<Îõ åàÏÅ#∂ Jxfl ^è=Œ ∞#∞Å#∂^Œ∂ã¨∞H˘xáÈ`Õ â◊s~°OÖ’ Q˘Ñ¨Ê f„= LѨ„^Œ"åÖË [~°∞QÆ∞`å~Ú."≥∞_» ^ŒQiæÆ ã¨O^è∞Œ Å∞ =^Œ∞֡ᷠÈ`å~Ú. â◊s~°=∞O`å XHõ qO\˜ |^ŒÖÌ ÏQÍ =Oy áÈ`«∞Ok. Hõ#∞Å∞ =¸`« |_»‰Ωõ O_® ã¨OÎ aèOzáÈ`å~Ú. ^ŒO`åÅ∞ "å@O`«@"Õ H˘~°∞‰õΩ¯áÈ`«∞O\Ï~Ú. HõÑO¨¶ "åOuQÍ Ñ¨_∞» `«∞O@∞Ok. ѨH¯õ >ˇ=ÚHõÅ∞ <˘ÃÑÊ_»∞ `«∞O\Ï~Ú. Q˘O`«∞ ÃÑQÆÅ^Œ∞, =¸u, "≥#∞HõÉÏè QÆ=Ú, "≥∞^Œ_∞» aQÆ∞ã¨∞‰õΩ áÈ`å~Ú. D ~ÀQÍxfl JO`«~åÜ«∂=∞ "å`«~ÀQÆ =∞O\Ï~°∞. |Ç≤Ï~åÜ«∂=∞ ~ÀQÆOÖ’ ‰õÄ_® â◊s~°O qO\˜ |^ŒÖÌ ÏˆQ =Oy áÈ`«∞Ok. `Õ_® Uq∞@O>Ë Kèåf =ÚO^Œ∞H˜ =zÛ `«Å "≥#H˜¯áÈ`«∞Ok.~Ày Ü≥ÚHõ¯ =∞Å=¸„`åÅ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 392

Ö’#∂, ~°HOÎõ Ö’#∂ ^Œ∂+≤`« "åÜ«Ú=Ù „Ѩ"tÕ Oz â◊s~åxfl Ѩã∞¨ Ѩ٠ѨKÛ« QÍ KÕã≤ J`«ºO`« ^•Ç¨xfl HõeyOKÕ ~ÀQÍxfl „=}ÏÜ«∂=∞=∞O\Ï~°∞. g@xfl\˜h "≥Ú`«ÎOQÍ PˆHΔѨHõ ~ÀQÍÅO\Ï~°∞. â◊s~°O֒Ѩ֒¡ K≥_çáÈ~Ú =„Hõ„Éè=í ∞}O KÕã∞¨ #Î fl "åÜ«Ú=Ùx ÉÏQÆ∞ KÕã≤ 㨄Hõ=∞OQÍ uiˆQÖÏ KÕÜ∞« QÆey`Õ ~ÀyH˜ ѨÓiÎ ã¨fiã¨`÷ « KÕ‰Äõ ~°∞`«∞Ok. <åÅ∞Hõ#∞ J=ã¨~åxH˜ ѨkO`«Å∞ ~åÑ≤_ç KÕã,≤ J`«∞º+¨‚ Ѩ^•~å÷Å#∞ u#_»O =Å¡ z|∞Hõ=∞O^Œe "åÜ«Ú=Ù ‰õΩÑ≤`«"≥∞ÿ ÔQ_»¤O ÉèÏQÆ=∞O`«\ ˜h ã¨ÎOÉèí# ^ÀëêxH˜ QÆ∞iKÕã∞¨ OÎ k. <À\˜x ѨÓiÎQÍ =¸Ü«∞_»O QÍh `≥~=° _»O QÍh Hõ+=ì¨ ∞ø`«∞Ok. nxx ǨÏ#∞ã¨ÎOÉèí– "åºkè JO\Ï~°∞. D ~ÀQÆ=Ú#fl"å_»∞ u#_®xH©, #=∞Å_®xH©, =∂\Ï¡__» ®xH© qâ◊fi „ѨÜ∞« `«flO KÕÜ∞« =Åã≤ =ã¨∞OÎ k. ‰õΩÑ≤`"« åÜ«Ú=Ù "åQÍfiÇ≤Ïh, t~°Ö’ „Ѩ"tÕ Oz <åÅ∞‰õ#∞ K≥_Q» ˘\˜ì 'lǨÏfiã¨OÎ Éè—í =∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ "å`«"åºkèx HõÅ∞QÆ*ãË ∞¨ OÎ k. `«ÅÃÑ· Z‰õΩ¯= |~°∞=Ù#∞ ÃÑ@∞ìH˘x "≥∂Ü«Ú@ =ÖÏ¡ JuQÍ #=fi_»O =ÖÏ¡, ZQÆ∞_»∞ kQÆ∞_»∞ ™ê÷<åÖ’¡ =OHõ~°QÍ Ñ¨_»∞HÀ=_»O =ÖÏ¡, QÆ\ ˜ì "å\˜x H˘iH˜ u#_»O =ÖÏ¡ "åÜ«Ú=ÙH˜ qHÍ~°O ѨÙ\˜ì â◊s~°O ֒ѨŠ=„HõOQÍ ÃÑiy ÃÑ· ÉèÏQÍÅÖ’ ¿Ñ~°∞‰õΩO@∞Ok. ^•x „ѨÉÏè =O KÕ`« ~Ày =ÚYO =OHõ~Å° ∞ áÈ`«∞Ok. ÃÑ^ŒÌ ^èfiŒ x`À J@ìÇ¨ ã¨O KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. Hõà√◊ § U^À XˆH"≥Ñ· Ù¨ K«∂ã¨∂Î ^蕺#OÖ’ =Ù#fl@∞ìQÍ JÖψQ =ÙO_çáÈ`å~Ú. „Hõ=∞OQÍ â◊‰Ωõ ÅÎ hfl L_çyáÈ`å~Ú. „áêHõ$uHõ "åÜ«Ú=Ù ~°HOÎõ Ö’ „Ѩ"tÕ Oz#ѨÙ_»∞ ~°H<Îõ åàÏÖ’¡ <å_»∞Ö’¡ <˘Ñ≤Ê "≥Ú^ŒÖ·ˇ "≥∞^Œ_∞» Ö’x <å_»∞Å∞ ‰õÄ_® áê_≥· Jhfl #Å|_çáÈ`å~Ú. nxfl t~À„QÆÇϨ ^À+¨ =∞O\Ï~°∞. nxfl ‰õΩ^Œ~Û° _»O J™ê^躌 O. "≥Ú`«OÎ â◊s~°=∞O`å ^À+¨ÜÚ« HõÎ „ѨH$õ uHõ "åÜ«Ú ("å`«) Jnè#O Ö’H˜ =¿ãΠѨH"Δõ å`«O =ã¨∞OÎ k. ~Ày â◊HÖΘ ’ q∞QÆ∞Å∞ |\˜ì Jk UHÍOQÆ, J~åúOQÆ Ñ¨~º° O`« =∞=Ù`«∞Ok. =∞O^Œ∞ʼnõΩ â◊s~°O ã¨ÇϨ HõiOK«Háõ È`Õ 'ã¨~åfiOQÆ~À^茗 (ã¨~åfiOQÆ Ñ¨HΔÍѶ¨∂`«) =∞#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ ~ÀQÆO =ã¨∞ÎOk. ‰õΩ^Œ~°Û_»O Hõ+™ì¨ ê^躌 O.W^Õ~ÀQÆO Ñ≤`Ϋ „ѨHÀѨO =Å¡ =zÛ<å Ju Hõ+Oì¨ g∞^Œ ‰õΩ^Œ~Û° =K«∞Û. HÍx ^è•`«∞=ÙÅ∞ HõÜ Δ ∞« "≥∞áÿ È=_»O =Å¡ =KÕÛ "å`«„ѨHÀѨO =Å¡ QÆ#∞Hõ D~ÀQÆO =¿ãÎ ^•x ‰õΩ^Œ~Û° _»O J™ê^躌 O. JÖψQ HõÑÜ ¨¶ Ú« Hõ"Î ∞≥ #ÿ "å`«O P=∂â◊Ü∞« OÖ’ HõÅHõÖÏxfl ã¨$+≤¿ì ãÎ ~Ày â◊s~°=∞O`å HõéÖ] ÏÔQ· áÈ`«∞Ok. '^ŒO_® Ѩ`å#Hõ— =∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ D ~ÀQÍxfl ‰õΩ^Œ~Û° _»=¸ J™ê^躌 "Õ∞. „Ѩ‰Ωõ Ñ≤`« "åÜ«Ú=٠㨯O^èŒ „Ѩ^âÕ ßxH˜ =¸Å ÉèÏQÆOÖ’H˜ „Ѩ"tÕ Oz QÍx JHõ¯_» [xOz QÍx ÃÑH· ˜ ÖËã∞¨ OÎ k. JѨÙ_»∞ <å_»∞Åhfl ã¨O‰õΩz`å֡ᷠÈ~Ú Éè∞í *ÏÅÖ’ ã¨ÊO^Œ#

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 393

PyáÈ`«∞Ok. nxfl 'J=ÉÏǨïHõ— ~ÀQÆ=∞O\Ï~°∞. Éè∞í *ÏÅ "≥#∞Hõ ÉèÏQÆO #∞O_ç "ÕeH˘#Å ^•HÍ =ÙO_Õ <å_çx 'HõO_»~—° JO\Ï~°∞. ‰õΩÑ≤`"« ∞≥ #ÿ "åÜ«Ú=Ù P <å_çÖ’ „Ѩ"tÕ Oz ^•xx x~°∞ѨÜ∂≥ QÆOQÍq¿ãÎ =KÕÛ [|∞ƒH˜ q+¨Øz Jx ¿Ñ~°∞ ÃÑ\Ïì~∞° . W^Õ ~Ô O_»∞ [OѶ∞¨ ÅÖ’ [iy`Õ =KÕÛ ~ÀQÆO ¿Ñ~°∞ HõÖÏÜ«∞YO[=Ú. "å`« ^À+¨O HÍx =∞ˆ~k QÍx JO`«óâı¡+¨‡O ^•fi~å [OѶ¨∞Ѩ٠>ˇ=ÚHõÅÖ’H˜ KÕi#ѨÙ_»∞ =∞x+≤H˜ ã¨OÎ Éè#í ~ÀQÆO =ã¨∞OÎ k. Z=ÚHõÅ∞ tkäÖÏ֡ᷠÈ`å~Ú. [OѶ∞¨ Å =^ŒÌ K«~‡° O #Å¡|_çáÈ`«∞Ok. JOQÍÅÖ’ [_»`« „Ѩ"tÕ ã¨∞OÎ k. |^ŒHú Oõ , J~°∞z, =¸~°Û,ù [fi~°O =™êÎ~Ú. D~ÀQÍxfl T~°∞ ã¨OÎ Éè=í ∞h ÉÏǨϺ"å`«=∞h JO\Ï~°∞. "åÜ«Ú=Ù ~°HOÎõ Ö’ „Ѩ"tÕ OK«QÍ ~Ô O_»∂ „ѨHÀÑ≤Oz#ѨÙ_»∞ "≥∂HÍà◊§ ã¨O^Œ∞ÅÖ’ =∞ǨÉèÜ í ∞« OHõ~åÅ∂, q∞H˜¯e ÉÏ^è•Hõ~åÅ∂ J~Ú# ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. g\˜x „HÀ+¨μHì õ j~å¬ÅO\Ï~°∞. "åÜ«Ú=Ù ‰õΩÑ≤`"« ∞≥ ÿ QÆ∞ÖÏÊù„t`«"∞≥ `ÿ Õ P ~°∞QƇ`«x "å`«HOõ @Hõ=∞O\Ï~°∞. áê~ü+‚≤ ÉèÏQÆO #∞O_ç "Õe H˘#Å^•HÍ QÆÅ <å_»∞Å#∞ „ѨÉÏè q`«O KÕã≤ áê^•Å#∞ xâ◊ÛÅOQÍqOKÕ "åÜ«Ú „ѨHÀѨ ~ÀQÍxH˜ QÆ$„^è㌠≤ Ü«∞x¿Ñ~°∞. HõѨ¶ ~ÀQÆO ‰õÄ_® Hõe¿ãÎ nxx 'áê^ŒÇϨ ~°¬—=∞x =º=ǨÏi™êÎ~∞° . Ñ≤`Ϋ – ~°HÎõ ã¨O„t`« "å`« „ѨHÀѨO =Å¡ ~Ô O_»∞ áê^•ÅÖ’#∂ =∞O@Å∞ ѨÙ\˜Oì KÕk 'áê^Œ^•Ç¨ÏO— (J^蕺ܫ∞O – 166)

"å`« ~°HõΖ x^•#O ã¨∞„â◊√`å! P~ÀQͺxfl K≥_Q» ˘>Ëì uO_çx u<Õ"å~°∞, „HÀ^è∞Œ Å∞, ѨQÅÆ ∞ x„kã¨∂Î ~å„u *ÏQÍ~°O KÕ¿ã"å~°∞, ã¨∞‰õΩ=∂~°∞Å=∞x K≥ÑC¨ ‰õΩO@∂ Ju Z‰õΩ¯= PǨ~åxfl ã‘fiHõiOKÕ"å~°∞ „â◊=∞#∞ `«ºlOz ã¨∂Å÷ HÍÜ«ÚÅÜÕ∞º"å~°∞, ã¨∞Yr=#∞Å∞ `«=∞ KÕ`∞« ÖÏ~å `å"Õ∞ ~°HÍÎxfl ‰õΩÑ≤`O« , HõÅ∞+≤`O« KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. giÖ’ =ÚO^Œ∞QÍ "åÜ«Ú=Ù K≥_∞» `«∞Ok. nxfl "å`«O „ѨHÀÑ≤OK«_O» JO\Ï~°∞. "å`« ^À+¨O =Å¡ â◊s~°OÖ’ J<å~ÀQƺHõ~"° ∞≥ #ÿ "åÜ«Ú=Ù =$kú K≥Ok =ÚO^Œ∞ ~°HÍÎhfl, `«~∞° "å`« =∂O™êhfl, Ñ≤=∞‡@ ^è•`«∞=ÙÅh áê_»∞ KÕã∞¨ OÎ k.ã¨OѨÓ~°‚ â◊s~°OÖ’ "åºÑ≤Oz "≥∂HÍà◊√§, [OѶ∞¨ Å∞, `˘_»Å∞, Hõ\,˜ Éè∞í *ÏÅ∞, HÍÅ∞¿ã`«∞Å∞, ã¨Okä ™ê÷<åÖ’¡ ^Œ∞~°^ÅŒ #∂, HÀiHõÅ#∂, ã¨∂^Œ∞Å`À á⁄_»∞ã¨∞#Î fl@∞¡O_Õ ÉÏ^èŒ#∂,|~°∞=Ù#∂ Hõeyã¨∞ÎOk. D ÉÏ^èŒÅhfl `«QÆ∞æ`«∞O\Ï~Ú. =∞~°Å =∞~°Å =ã¨∞OÎ \Ï~Ú. ÉÏQÍ =Úk~åHõ ~ÀyH˜ HÍà◊√§ Hõ^ÅŒ _»O PyáÈ`«∞Ok. "å`«– ~°HÎõ ^À+¨OÖ’ "å`åkèHºõ `« QÆÅ ~ÀyH˜ Jxfl JOQÍÖ’¡ J`«ºkèHõ â◊¥Å, QÆ∞O_≥^_Œ ,» â◊s~°HOõ ѨO, Z=ÚHõÅ∞ q~°∞QÆ∞`«∞#flO`« ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. K«~‡° OÃÑ· á⁄‰õΩ¯Å∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 394

ѨÙ@∞ìH˘zÛ Jq ÃÑ^ŒÌ ‰õΩ~°∞ѨÙÖˇ· ã¨Å∞ѨÙ, áÈ@∞ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï~Ú. H˘<åflà◊§H˜ #Å¡QÍ =∂i =∂_çáÈ~Ú#@¡~Ú =∞àϧ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. ^è=Œ ∞#∞Å∞ <˘Hõ¯|_ç „"Õà§◊ ã¨O^Œ∞Å∞ ‰õΩOzOK«∞‰õΩáÈ~Ú, JOQÆ„QÆÇϨ "Õ∞~°Ê_ç, ^Œ∞ã¨ûǨÏ"Õ^#Œ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. j`« Ѩ^•~å÷Å#∞ ¿ãq¿ãÎ J~°∞z, "åѨÙ, H˘Ü«∞ºÉÏ~°∞@Å∞, HõOѨ#=Ú, WO„kÜ«∂Å∞ K«∞~°∞‰õΩ `«Q∞Æ @ æ Å∞ U~°Ê_»`å~Ú. "å`«– ~°HÎõ ^À+¨OÖ’ ~°HÍÎkHè ºõ ~Àyx ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ Ü«∞=∞ ÉÏ^èÃŒ Ñ_»`å~Ú. Xà◊§O`å ã¨∂^Œ∞Å`À á⁄_»∞ã¨∞#Î fl ÉÏ^èÖŒ ~Ë Ê° _»`å~Ú. D ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ ~åy ~°OQÆ∞Ö’ =ÙO\Ï~Ú. h~°∞ HÍ~°∞`«∞O\Ï~Ú. z=∞z=∞ÖÏ_»∞`«∞O\Ï~Ú. ^Œ∞~°^Œ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï~Ú. U =∞O^Œ∞ ѨÓã≤<å âßOu ÅaèOK«^∞Œ .D ~ÀQÆOÖ’ Ñ≤`Ϋ ^À+¨O ‰õÄ_® Hõe¿ãÎ =∞O@,K≥=∞@, =∞`«∞,Î =¸~°Û,ù ^•Ç¨ÏO, <˘Ñ≤Ê, ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ Ѩye ~°HOÎõ HÍ~°∞@, q∞‰õΩ¯@OQÍ "Õ_ç KÕÜÚ« @ J<Õ ÅHõ}Δ ÏÅ∞ |Ü«∞@Ѩ_`» å~Ú.HõѨ¶ ^À+¨O KÕi ÃÑiy`Õ â◊s~°O Hõi#î =∞QÆ∞@, |~°∞"≥‰Ωõ ¯@, â◊¥#º"≥∞#ÿ @∞¡O_»∞@, K«e, l_≥‰¤ Ωõ ¯@, ^Œ∞~°^,Œ =∞O^ŒÑ_‘ » =Ú#flQÆ∞ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ |Ü«∞@ Ѩ_`» å~Ú. „u^À+¨ [#º"≥∞`ÿ Õ =∂„`«O "å`« ~°HÎõ ^Àëêxfl x~°∂‡eOK«_O» J™ê^躌 O. "å`«=¸ ~°H=Îõ ¸ ~Ô O_»∂ ѨÓiÎQÍ K≥_áç È`Õ ~Ày „|`«H_õ ∞» . "å`«=Ú Ñ¨OKå`«‡Hõ "åÜ«Ú ã¨=¸Ç¨Ï=Ú. P ѨOK«"åÜ«Ú=Ù ÖË=#QÍ „áê}, "åº#, ã¨=∂#, Jáê# L^•#=ÚÅ∞. =∞x+≤Ö’ ~°∂Hõ`Δ ,« K«OK«Å`«, ÅOѶ∞¨ #O,Juâ◊Ü∂« Ǩ~°O(|∂HõiOѨ٠uO_ç) Hõ$„u=∞ "ÕQOÆ , J#=ã¨~"° ∞≥ #ÿ PÜ«∂ã¨áê@∞ ÃÑiy`Õ „áê}"åÜ«Ú=Ù „ѨHÀÑ≤Oz ѨOKÕO„kÜ«∂Å#∞ ^≥|ƒ H˘_»∞`«∞Ok. Ñ‘#ã¨O, =∞O@, ^•Ç¨ÏO, ^ŒQ∞Æ ,æ TÑ≤~å_»Hõ áÈ=Ù@ J<Õ ~ÀQÍÅ∞ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. J^Õ L^•#"åÜ«Ú=Ù ‰õΩÑ≤`"« ∞≥ `ÿ Õ Jk QÔ _®¤hfl, #∞^Œ∞\˜h P„â◊~ÚOz HõO~îå=~À^è,Œ =∞ÅÉè^Ë ,Œ J~°∞z, Ñ‘#ã¨, QÆÅQÆO_®kHõ ^ÀëêʼnõΩ [#‡xã¨∞OÎ k. J`«ºkèHõ ^Œ∂~°OÖ’ =Ù#fl "å\˜H˜ ѨÅ∞=∂~°∞¡ Ü«∂„`«Å∞ KÕÜ∞« _»O, |Ǩï™êfl<åÅ∞, =∞s J_»Q¤ ÀÅ∞QÍ q+¨Ü∞« "åOKèÅ« #∞ f~°∞ÛHÀ=_»O, Z‰õΩ¯=QÍ Éè’QÍÅ#∞ J#∞Éèqí OK«_O» , JѨ^ºŒä O, HÀѨO, JuQÍ Ç¨Ï~°¬ qëê^•Å‰õΩ ã¨ÊOkOK«_O» =Ú#flQÆ∞ HÍ~°}ÏÅ=Å¡ =ºH˜ÖÎ ’x '"åº#— "åÜ«Ú=Ù ^Œ∂+≤`=« ∞=Ù`«∞Ok. nx=Å¡ =ÚO^Œ∞QÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μx=∞QÆ`#« O ^≥|ƒ uO@∞Ok. ^•x`À J`«xÖ’x L`åûǨÏO #tã¨∞OÎ k. WHõ â’HÍxH˜ Ju ã¨ÊO^Œ# xKÕÛ =ºH˜Î HÍ|\˜ì Ju ~À^Œ#O =Å¡ [fi~°O, á⁄_»=|_»∞`«∞#fl"Õ^Œ#, ~À=∂OK«O, ã¨Ê~°≈ â◊¥#º`«, ‰õΩ+¨μ,ì qã¨~Ê° O, ã¨~åfiOQÆÑ_‘ » HõÅ∞QÆ=K«∞Û#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 395

'ã¨=∂#— "åÜ«Ú=Ù Jr~°‚ HÍ~°H=õ Ú, j`«Å=Ú, ã¨OH©~‚° ^À+¨ÜÚ« Hõ=Î Ú #QÆ∞ uO_ç=Å¡#∂, "ÕàÏáêàÏÖËx x„^Œ, *ÏQÆ~} ° Å =Å¡#∂ ‰õΩÑ≤`=« ∞=Ù`«∞Ok. D ã¨=∂# "åÜ«Ú „ѨHÀѨHÍ~°}Ï# â◊¥Å<˘Ñ¨CÅ∞, QÆ∞ÖχÅ∞, „QÆÇϨ }˜ =Ú#flQÆ∞ ^äHŒ $õ `«[#º =∞iÜ«Ú HÍ=∂„t`« ~ÀQÍÅ∞ =™êÎ~Ú. Jáê#"åÜ«Ú=Ù KåÖÏ =ÚYº"≥∞#ÿ k.nxx *Ï„QÆ`QΫ Í HÍáê_»∞HÀ"åe. a~°∞ã¨∞QÍ#∂, |~°∞=ÙQÍ#∂ =Ù#fl J<åflxfl u#_»O, =∞Å=¸„`åÅ#∞ PѨÙHÀ=_»O, Z‰õΩ¯= |~°∞=ÙÅ#∞ "≥∂Ü«∞_»O, "åǨÏ<åÅÃÑ·<Õ ~À[O`å u~°QÆ_»O JO>Ë HÍÅ∞ „H˜O^Œ ÃÑ@ìHõáÈ=_»O, =∞k~åáê#OKÕÜ«∞_»O, Z‰õΩ¯=HÍÅO xÅ|_Õ =ÙO_çáÈ=_»O, gÅ∞ KÕã¨∞H˘x =∞s Z‰õΩ¯=QÍ Tig∞^Œ u~°Q_Æ O» =O\˜ Ѩ#∞Å∞ KÕ¿ãÎ Jk „Ѩ‰Ωõ Ñ≤`=« ∞=Ù`«∞Ok. JѨC_»k ѨHÍfiâ◊Ü∞« =Ú <å„â◊~ÚOz ã¨=∞ã¨~Î ÀQÍÅ#∂ ѨÙ\˜ãì ∞¨ OÎ k. JO`ÕHÍHõ =¸„`«, =∞Å, J~°≈("≥ÚÅÅ∞), g~°º, =∞Åq~Àkè ã¨O|O^è"Œ ∞≥ #ÿ Z<Àfl "åº^è∞Œ Å#∂ Hõeyã¨∞OÎ k. L^•#"åÜ«Ú „ѨHÀѨOÖ’ `«O„^Œ, ã≤qÎ ∞`«, |~°∞"≥‰Ωõ ¯@, l_»∞H¤ Í~°∞@, |^ŒHú Oõ , Xà◊√§K«Å|¡ _»∞@, Jyfl=∂O^ŒºO, ~°∂HõΔ =∞iÜ«Ú Hõ@∞ Ѩ^•~å÷Å#∞ u<åÅx =ÙO_»∞@ =Ú#flQÆ∞ ~ÀQÆÅHõ} Δ ÏÅ∞ HõxÑ≤¿ãÎ ^•xx P=∞ã¨^$Œ â◊ ÖË^• ™ê=∞"åÜ«Ú^À+¨ =∞O\Ï~°∞. g\˜H˜ =ºuˆ~HõOQÍ J`«∞ºëê‚k ÅHõ}Δ ÏÅ∞ HõxÑ≤¿ãÎ 'x~å=∞— "åÜ«Ú ^À+¨=∞x =º=ǨÏi™êÎ~∞° . WѨÙ_çHõ "åÜ«Ú=Ù ^ÕxKÕ`« P=$`«"∞≥ `ÿ Õ ZÖÏ\˜ ~ÀQÆÅHõ} Δ ÏÅ∞ |Ü«∞@Ѩ_`» åÜ≥∂ K«∂^•ÌO. Ñ≤`Ϋ ^À+¨OKÕ P=$`«"∞≥ #ÿ "å`« qHÍ~°O â◊s~°OÖ’ <Õ~Ê° _ç# =ºH˜HÎ ˜ =∞O@, ^•Ç¨ÏO, â◊¥Å<˘Ñ¨CÅ∞, „Éè=í ∞, Hõ#∞Å∞ pHõ@∞¡ Hõ=Ú‡@ J#∞ ~°∞QƇ`«Å∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. KÕ^∞Œ QÍ QÍx "Õ_Qç Í QÍx ѨÙÅ∞ÃÑ#· QÍx LѨÊxq QÍx ~Ày KÕ`« Ѩ^•~å÷Å#∞ ¿ãqOѨK¿Õ ãÎ XHõ=∂~°∞ "Õ_Qç Í XHõ=∂~°∞ K«ÅQ¡ Í #∞O_Õ Ñ¨^•~å÷Å#∞ u<åÅ<Õ HÀiHõ#∞ "≥Å_¡ ™ç êÎ_∞» . Hõáê¶ =$`« "å`«~Ày j`«, L+¨~‚ ∂° HõΔ Éè’[<åxfl "åOzè™êÎ_∞» . J`«xH˜ K«Å∞=Å∞ Hõ=Ú‡@, Xà◊√§ |~°∞"≥‰Ωõ ¯@, â◊¥Å, ÅOѶ∞¨ #, Jyfl^•Ç¨Ï, JkèHõ `«$ëê‚k ~°∞QƇ`«Å∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. Hõáê¶ =$`« "åÜ«Ú~ÀyH˜ Hõ@∞Ѷ∞¨ $`« Ü«ÚHõÎ =ÚY^À+¨O ‰õÄ_® `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok. „Ѩu JOQÆO ^Œ∞~°^,Œ J~°∞z, "åO`«∞Å∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. ~°HÍÎ=$`« "å`« ~ÀyH˜ K«~°‡OÖ’ =∂Oã¨OÖ’ =∞O@Å∞ ѨÙ_»∞`«∞#fl@∞¡O@∞Ok K«~‡° OÃÑ· Zé]x ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ ѨÙ_»∞`«∞O\Ï~Ú. QÆ∞O„_»x =∞K«ÛÖË~Ê° _»∞`«∞O\Ï~Ú. "åÜ«Ú=Ù =∂O™ê„t`«"∞≥ #ÿ ~ÀyH˜ D ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ ÉÏQÍ ÃÑ^Œ"Ì ·≥ ã¨Å∞ѨÙ`«∂ ~°ãH≤ Í~°∞`«∂ =ÙO\Ï~Ú. "Õ∞^•=$`« (á⁄@ìÖ’x) "å`«^À+¨OÖ’ "Õ¿ã ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ =Ú@∞ì‰Ωõ O>Ë "Õ_Qç Í `«Q∞Æ Å∞`å~Ú. ÃÑ· á⁄~° `˘Åy¿ãÎ K«ÅQ¡ Í =ÙO\Ï~Ú. =∞*Ï˚=$`« "å`« ^À+¨OÖ’ D ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ qâßÅOQÍ,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 396

ÃÑà◊√ã¨∞QÍ =ÙO_ç ÉÏQÍ <˘ÃÑÊ_»∞`å~Ú. "å\˜x =∞$^Œ∞=ÙQÍ xq∞i`Õ <˘Ñ≤Ê `«y#æ @¡x Ñ≤ã∞¨ OÎ k. â◊√„HõOÖ’ "åÜ«Ú=Ù KÕi`Õ ã¨¯Å#O KåÖÏ <≥=∞‡kQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. J#flHÀâ◊OÖ’ KÕi`Õ u#QÍ<Õ Hõ_∞» ѨÙ<˘ÃÑÊ\˜ì J~°∞QÆ∞`«∞#fl H˘nÌ `«Q∞Æ `æ ∞« O@∞Ok. "åÜ«Ú=Ù =¸„`«OÖ’ KÕi`Õ ^•x „Ѩ"åǨÏ=∂yáÈ~Ú, á⁄uÎH_õ ∞» Ѩ٠f„=OQÍ <˘ÃÑÊ_»∞`«∞Ok. ѨÙs+¨OÖ’ KÕi`Õ =∞Å ^•fi~°O =^ŒÌ z#fl KÕ~O° Ѩ=Ú (éOѨ=Ú)`À HÀã¨∞#Î fl@∞¡ ÉÏ^èÑŒ Ù¨ _»∞`«∞Ok. ~Ày gÖˇ#· O`«"QÕ OÆ <ÕÅÃÑ· Ѩ_∞» H˘x =¸iÛù`∞« _≥á· È`å_»∞. =∞ÅO Ju Hõ+Oì¨ g∞^Œ |Ü«∞\˜ H˘ã¨∞ÎOk. "åÜ«Ú=Ù â◊s~åO`«~°æ`« ^è•`«∞=ÙÅ#∞ P=i¿ãÎ Hõ\ ˜ „Ѩ^Õâ◊OÖ’#∞ =OHõΔ}, Ñ‘~åî ÅÖ’#∂ "Õ^#Œ ѨÙ_»∞`«∞Ok. Jk qÖ’=∞ÉèÏ=OÖ’ JO>Ë JѨã=¨ ºOQÍ Ö’Ñ¨Ö’¡ÑÖ¨ Ë u~°∞QÆ∞`«∞O>Ë QÆ∞O_≥ <˘Ñ≤Ê =zÛ LH˜¯iaH˜¯i KÕã∞¨ OÎ k. Ñ≤`Ϋ [#º"≥∞#ÿ ^À+¨O =Å¡ K≥_#ç "åÜ«Ú=Ù „áê}"åÜ«Ú=Ù<å=i¿ãÎ „Éè=í ∞, =¸~°Û,ù Ñ‘_» (f„="≥∞#ÿ <˘Ñ≤Ê) =∞O@ =™êÎ~Ú. J^Õ "åº# "åÜ«Ú=Ù<≥`· Õ Ñ‘_,» `«O„^Œ (ѨxÃÑ· q~°H)Θ ã¨fi~°„ÉèOí â◊O, Xà◊√§ =∞O@Å∞ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. ã¨=∂# "åÜ«Ú=Ù<≥`· Õ „Hõ=∞OQÍ JOQÆKëÕ êì, JOQÆÉOíè QÆO, "Õ^<Œ å ã¨ÇÏ≤ `« ã¨O`åѨO, `åѨ q<åâ◊O, K≥=∞@, aQÆ∞ã¨∞‰õΩ áÈ=Ù@, f„=^•Ç¨ÏO ^•Ñ¨Ùi™êÎ~Ú. Jáê# "åÜ«Ú=Ù q+¨Ü∞« OÖ’<≥`· Õ =O\˜=∞O@Å∞, =∞ÅO =Ú^ŒÌ Ѩã∞¨ ѨÙ~°OQÆ∞Ö’ Ѩ__» O» [~°∞QÆ∞`å~Ú. ¢ãÅΑ Ö’<≥`· Õ `åѨ, J<åǨÏ, „Ѩ"∞Õ Ç¨Ï ÅHõ} Δ ÏÅ∞ =$kú K≥O^Œ∞`å~Ú. ~°[=$kú ‰õÄ_® J=Ù`«∞Ok. „áê}"åÜ«Ú=Ù âı+¡ ‡¨ O KÕ`« P=iOK«|_ç#ѨÙ_»∞ <å^Œ „Ѩ"åǨÏOÖ’ J_»O¤ H˜, HõÑѨ¶ Ù¨ QÆà§◊ Å∞, JuK≥=∞@, âßfi㨠^ŒfiO^•fiÅÖ’ Jã¨=∞`« U~°Ê_»`å~Ú. HõÑO¨¶ L^•#"åÜ«Ú=Ù K«∞@∂ì KÕi`Õ Xà◊√§ |~°∞"≥‰Ωõ ¯@, J~°∞z, =∂@=∞^躌 Ö’PyáÈ=Ù@, ã¨`∞« =Î , "Õ∞x~°OQÆ∞, ~ÀQÆx~À^èHŒ õ â◊HΘ #tOK«∞@ [~°∞QÆ∞`å~Ú. HõÑO¨¶ "åº#"åÜ«Ú=Ù <å=i¿ãÎ H©à§◊ |O^Œ∞ÅÖ’ Z=ÚHõÖ’¡ Ѩ@∞¡ ѨÙ_»`å~Ú. â◊s~°O |~°∞"≥‰Ωõ ¯`«∞Ok. ã¨∂Å÷ HÍÜ«∞"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok. HõÑO¨¶ KÕ ã¨=∂#"åÜ«Ú=Ù P=$`«"∞≥ `ÿ Õ Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∂ÅÖ’ J*Ï˝#`«, â◊s~°OÖ’ ¿ãfi^ŒO `«Q∞Æ ^æ ÅŒ , Jyfl=∂O^ŒºO HõxÑ≤™êÎ~Ú. Jáê#"åÜ«Ú=Ù Hõáê¶ =$`«"∞≥ `ÿ Õ =∞Å=¸„`åÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ Ñ¨_`» å~Ú. D q^èOŒ QÍ "å`« ~°H«Îõ ~ÀQÍÅ∞ W~°"·≥ ~Ô O_»∞<åfl~Ú. H˘xfl =∞O^Œ∞Å∞ ™ê^è•~°} ™ê=∂#º~ÀQÍÅ#∞ x~°∂‡Å#O KÕ™êÎ~Ú. H˘xfl q∞„â◊=∂Å∞ â◊s~°OÖ’ WHõ U ~ÀQÍxfl „Ѩ"tÕ OѨhÜ«∞=Ù. â◊√„â◊√`å! `Õ<,≥ <≥~Úº, ɡÅO¡ Å`À ã¨OÜ«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ „uѶŨ (Hõ~H° ͯܫ∞, Lã≤iHõ, `åO„_») K«∂~°=‚ Ú ã¨~fi° ~ÀQÆ x~Àkèx x"åi}˜

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 397

‰õÄ_». ~ÀE „áê`«óHÍÅOÖ’ „uѶŨ K«∂~å‚xfl =∞Oz h\˜Ö’ HõÅ∞ѨÙH˘x z#flѨÊ\˜#∞O_ç „`åQÆ∞`«∞#fl "åiH˜ U [|∞ƒÅ∂ ~å=Ù. [#‡^À+¨O =Å¡ =KÕÛ ~ÀQÍÅ∞ ‰õÄ_® #t™êÎ~Ú. â◊`å=i, QÆ∞_»∂z, z„`«H,õ q_»OQÍÅ`À HõeÑ≤ D K«∂~å‚xfl ¿ãq¿ãÎ =∞s =∞Ozk. g\˜`À ÉÏ@∞ Jyfl=∞O^躌 , âÁOiî, =¸ã¨e, |Å, |$ǨÏu, ѨÙ#~°fl=, P=, x~°∞Oæ _»H,˜ "Õáê‰õΩ, Éè$í OQÆ~å[, "åã¨HÅõ #∞ HõeÑ≤ ¿ãq¿ãÎ |ÅÇ‘Ï#∞_»∞ ‰õÄ_® ~ÀAH˜ U_»∞=∂~°∞¡ Ju `«‰Ωõ ¯= "≥∂`å^Œ∞Ö’ H˘<åflà◊√§ ¿ãqOKÕãi¨ H˜ =„[HÍÜ«Ú_≥á· È`å_»∞. WѨÊ\˜=é‰õΩ K≥ÑÊ≤ # F+¨^∞Œè Å =¸eHõÅxfl\˜h K«∂~°O‚ =Ú#flQÆ∞ ~°∂áêÖ’¡ ¿ãqOK«=K«∞Û. J#∞ áê<åÅ∞QÍ "≥^· ºŒ âßG xëê‚`∞« Å∞ K≥ÑÊ≤ # "≥∂`å^Œ∞Å#∞ HõeÑ≤ fã¨∞HÀ"åe.(J^蕺ܫ∞O–167)

ã¨OH˜ΔѨΠB+¨nèÜ«∞ Ü≥∂QÆ™ê~°O ã¨∞„â◊√`å! =ÚO^Œ∞QÍ UÜÕ∞ |∞∞`«∞=ÙÖ’¡ UÜÕ∞ JѨ^䕺Å∞ „ѨHÀáêʼnõΩ ^•if™êÎÜ∂≥ K«∂^•ÌO. =~°¬~∞° =Î ÙÖ’ fHõΔ ,‚ KÕ^∞Œ , =QÆ~∞° ~°∞K«∞Å∞, ~°∂HõΔ QÆ∞}ÏÅ∞ QÆÅ uO_çx u#_»O =Å¡#∂, JuQÍ ÉˇOQÆ, â◊$OQÍ~°O, "åºÜ«∂=∞O, ÉèíÜ«∞O, â’HõO, ~å„u *ÏQÆ~°}, QÆ\ ˜ìQÍ ˆHHõÖËÜ«∞_»O,KÕ= HõO>ˇ Z‰õΩ¯=QÍ KÕ`«Å∞ =O\˜q HÍ~°}ÏÅ∞QÍ Éè’[#O J~°∞QÆ∞`«∞#flѨÙ_»∂, ã¨O^≥ÅO^Œ∂ "åÜ«Ú=Ù ‰õΩÑ≤`=« ∞=Ù`«∞Ok. „w+¨‡OÖ’#∂ =~°¬~∞° =Î ÙÖ’ H˘O`«"∞Õ ~å =∞^蕺ǨÏflHÍÅOÖ’ "Õ_Qç Í, ѨÙÅ∞Ñ¨Ó LѨCÍ Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO_ç, ã¨∞ÅÉèOí QÍ J~°QxÆ Éè’[#O KÕ¿ã "åiH©, =∞^Œºáê# „Ñ≤ÜÚ« ʼnõÄ, HÀÑ≤+μ¨ Åª ‰õÄ =ÚYºOQÍ J~°~ú å„u"ÕàÖ◊ ’¡ Ñ≤`Ϋ „ѨHÀѨ^À+¨O `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok. =ã¨O`«~∞° =Î ÙÖ’ =∞Oz ~°∞zHõ~"° ∞≥ #ÿ n, K«ÅQ¡ Í #∞#fln JQÆ∞ Éè’[<åxfl JuQÍ, P|QÍ u<Õ"åiÃÑ·<å, "åºÜ«∂=∞O KÕÜ«∞x "åiÃÑ·<å, =∂Oã¨O u<Õ"åi ÃÑ·<å, ã¨∞YÉè’QÍÅ<≥‰Ωõ ¯=QÍ J#∞Éèqí OKÕ"åiÃÑ<· å, ѨQÅÆ ∞ x„kOKÕ"åiÃÑ<· å Éè’[<åO`«OÖ’ „Ѩ‰Ωõ Ñ≤`"« ∞≥ #ÿ Ñ≤`OΫ ^•_çKãÕ ∞¨ OÎ k. WHõ „u^ÀëêÅÖ’ Uk =¿ãÎ ZÖÏ\˜ ÅHõΔ}ÏÅ∞ |Ü«∞@Ѩ_»`åÜ≥∂ Wk=éˆH K≥Ñʨ |_çOk Hõ^•! "≥Ú`«OÎ g∞^Œ ~ÀQÆ HÍ~°}Ïhfl, ÅHõ} Δ Ïhfl, ã¨Oã¨~åæhfl *Ï„QÆ`QΫ Í Ñ¨ijeOz XHõ x~°Ü ‚ ∂« xH˜ ~å"åe. â◊s~°O ^ÀëêʼnõÄ, ^è•`«∞=ÙʼnõÄ, =∞ÖÏxH© P^è•~°=∞x K≥Ñʨ |_çOk. H˘=Ùfi, ~°HOÎõ , =∂Oã¨O, "Õ∞^Œ, Z=ÚHõ =¸ÅQÆ, g~°ºO ã¨Ñ^Ψ •è `«∞=ÙÅ∞. Wq K≥_#» O`«¿ãѨÙ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 398

Ѩ~"° åÖË^∞Œ . U ~ÀQÆO (^À+¨„ѨHÀѨO) =zÛ#ѨÙ_»∞ â◊s~°O ZHõ¯_» =ÚO^Œ∞QÍ K≥_∞» `«∞O^À K«∂_®e. "å`«O QÆ∞^•ÉèÏQÍxfl #_»∞=Úh =ÚO^Œ∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ O@∞Ok. Ñ≤`OΫ ѨHÍfiâ◊Ü∞« OÖ’ KÕi ^•xfl K≥_Q» ˘_»∞`«∞Ok. HõÑO¨¶ P=∂â◊Ü∞« , HõO~î,° =∞ã¨HÎ õ ã¨Okè ÉèÏQÆOÃÑ· `˘e^•_çx KÕã∞¨ OÎ k. U ~°H"õ ∞≥ #ÿ uO_ç uO>Ë U „ѨHÀѨO ^•Ñ¨Ùiã¨∞OÎ ^À K«∂âß=Ú Hõ^•! HÍ|\˜ì ^•xH˜ =ºuˆ~Hõ ~°∞K«∞Å∞ QÆŠѨ^•~å÷Å#∞ uO>Ë ~ÀQÆ f„=`« `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. =∞^è∞Œ ~° Éè’[º Ѩ^•~å÷Å∞ <Õ„`« â◊HhΘ , ~°™êhfl, ^è•`«∞=ÙÅ#∂ Jaè=$kú Ѩ~∞° ™êÎ~Ú. J"Õ ã¨fiÅÊOQÍ Ñ¨ÙÅ¡QÍ =ÙO_Õ Ñ¨^•~å÷Å`À Hõe¿ã,Î =∞#ã¨∞ûh ǨÏ$^ŒÜ∂« hfl ã¨O`«$Ñ≤ΠѨ~z° [~î~° åyfl #∞nÌÑO≤ z J~°∞QÆ∞Å#∞ "≥∞~°∞QÆ∞ KÕ™êÎ~Ú.KÕ^∞Œ QÍ fHõΔ O‚ QÍ #∞#fl Ѩ^•~å÷Å∞ "Õ_xç ÃÑOz [fi~°O, ^•Ç¨ÏO#∞ #tOѨKãÕ ,≤ â’^è#Œ â’+¨}Å#∞ QÍq™êÎ~Ú. HõëêÜ«∞ Ѩ^•~å÷Å∞ Ñ≤`«Î=~°úHÍÅ∞, ã¨ÎOÉèíHõ HõO~î°„QÆǨk ^À+¨ q<åâ◊HÍÅ∞, â◊s~° â’+¨HÍÅ∞ J=Ù`«∞<åfl~Ú. D QÆ∞}ÏÅhfl XHõ Ѩi=∂}O (ǨÏ^Œ∞)Ì ^•HÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. â◊s~°OÖ’x ~°™êÅh, g~åºhfl qâı+O¨ QÍ Ñ¨iѨHfiõ O KÕÜ∞« _®xHÍ^è•~° Éè∂í `åÖˇ#· „^Œ"åºÅ#∂ Ѩ^•~å÷Å#∂ L`«=Î ∂Ǩ~°OQÍ Ñ¨iQÆ}™˜ êÎ~∞° . ~°ã¨ ѨiáêHõO =∞^è∞Œ ~°, Hõ@∞ Éè^Ë •Å`À ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞. zH˜`û« ‰õΩ „Ѩ^•è <åOQÍÅ∞ <åÅ∞QÆ∞. Jq "≥^· ∞Œ º_»∞, ~Ày, =∞O^Œ∞, ѨiKå~°‰Ωõ _»∞. D <åÅ∞QÆ∂ *Ï„QÆ`QΫ Í =ÙO>Ë ~ÀQÆO "ÕQOÆ QÍ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok.^ÕâO◊ , HÍÅO, ~Ày =Ü«∞ã¨∞û, â◊s~°OÖ’x Jyfl Ü≥ÚHõ¯ |ÖÏ|ÖÏÅ∞, „ѨHõ$u, „u^À+¨ „ѨHÀáêÅ∞. "å\˜ ™ê=∞º "≥+· =¨ ∂ºÅ∞, ~Ày ã¨fiÉèÏ=O, =∞O^Œ∞, ~Ày â◊s~° ã¨`Ϋ fi, ã¨ÇϨ # â◊‰Ωõ ÅÎ ∞, ~ÀQÆ f„=`« D JOâßÅxfl\˜h ÉÏQÍ Ñ¨ijeOKåHõ<Õ q^•fiOã¨∞_≥#· zH˜`û« ‰õΩ_»∞ P ~ÀQÍxfl ‰õΩkˆ~Û Ñ¨xÖ’ Ѩ_`» å_»∞. (`«KåÛùOuH˜ "≥O@<Õ U^À z\ϯ "Õã≤ ~ÀyH˜ #=∞‡HõO ‰õΩ^Œ~Û° _»O ‰õÄ_® [~°∞QÆ∞`«∞Ok) [ÖÏâ◊Ü∂« Å#∂, Ѩ~fi° `åÅ#∂ Z‰õΩ¯= Hõey# ^Õâßxfl PÜ«Ú~ˆ fi^ŒOÖ’ J#∂Ѩ^âÕ ◊ =∞O\Ï~°∞.D ^ÕâO◊ Ö’ HõÑO¨¶ , "åÜ«Ú=Ù Z‰õΩ¯=QÍ „ѨHÀÑ≤™êÎ~Ú. J_»=ÙÖˇ‰Ωõ ¯=QÍ =ÙO>Ë ~°H–Îõ Ñ≤`[Ϋ „ѨHÀáêÖˇ‰Ωõ ¯=QÍ =™êÎ~Ú. ™ê=∂#º ^ÕâßÅÖ’ Jxfl ~ÀQÍÅ∂ =ÙO\Ï~Ú. =∞x+≤ Ѩ^•ˆ~àÁ§KÕÛ^•HÍ ÉÏʼnõΩ_»h, _≥|ƒk ÜÕ∞O_»¡ =Ü«∞ã¨∞ ^•\ÏHõ =$^Œ∞_ú h» =∞^躌 HÍÅOÖ’ =∞^躌 =Ü«∞ã¨∞¯_»h PÜ«Ú~ˆ fi^ŒO x~°fizã¨∞OÎ k. (Wk 'JѨÊ\˜—=∂@) HõÑ,¨¶ Ñ≤`,Ϋ "åÜ«Ú=ÙÅ∞ â◊s~°OÖ’ J^Õ „Hõ=∞OÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. =$^•úѺ¨ O =Å¡ â◊s~°O â◊H˜ÎÇ‘Ï#"≥∞ÿ#ѨÙ_»∞ ~Ày HΔÍ~°„H˜Ü«∞, Jyfl zH˜`«û, â◊źHõ~°‡Å∞ ÖˉõΩO_® J~ÚáÈ`å_»∞. Hõ$tã¨∞#Î fl ^ÕÇϨ O QÆÅ "åxH˜ |$OǨÏ}, ã¨∂Å÷ HÍÜ«ÚxH˜ Hõ~¬° }, =∞^躌 #∞#fl "åxH˜ ~°H} Δõ J<≥_ç HÍ~åºÅ#∞ KÕÑ\¨ Ïìe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 399

`«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩO_Õ „u^Àëê^Œ∞Å∞ Ñ≤ÅÅ¡ H© ã¨O„Hõq∞™êÎ~Ú. ~Ày `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞ QÆ∂iÛ# `≥eq_ç zH˜`û« ‰õΩx ‰õΩO_»_O» J=ã¨~O° . Ñ≤`åÎk „u^ÀëêÅ∞ ã¨ÇϨ [ „ѨH$õ `«∞ÅÖ’ ÉèÏQÆ"∞≥ ÿ áÈ`å~Ú HÍ|\˜ì ZÖÏ =ÙO_Õ "åiˆHk „ѨHÀÑ≤ã∞¨ OÎ ^À `≥eÜ«∂e. |Hõ¯Xà◊√§, Hõé‰õΩ^Œ#O, `«‰Ωõ ¯= A`«∞,Î =∂ˆ~=∞#ã¨∞, HõÅ=iO`«Å∞ QÆÅ =ºH˜HÎ ˜ ™ê^è•~°}OQÍ "å`«O „ѨHÀÑ≤ã∞¨ OÎ k. =Ü«∞ã¨∞ g∞~°‰Ωõ O_®<Õ `«ÅѨO_»∞@,Zé]`ÀÅ∞, K≥=∞@ Z‰õΩ¯=, HÀѨOZ‰õΩ¯=, =∞Oz |∞kú, x„kã¨∞Î<åfl K«∞~°∞‰õΩ`«#O `«QÆæ‰õΩO_»∞@ J<Õ ÅHõΔ}ÏÅ∞#fl"åxH˜ Ñ≤`«Î „ѨHÀѨO `«yÖË J=HÍâ◊=ÚOk. ã≤÷~°z`«ÎO "≥∞Å¡x K«Å¡x =∂@, „Ѩã#¨ fl`«, "≥∞`«xÎ Hˆ âßÅ∞, HõÅÖ’ hà◊√§, ~åà◊√§ HõxÑ≤OK«∞@ J<Õ ÅHõ} Δ ÏÅ∞#fl "åxH˜ HõѶ¨O „ѨHÀÑ≤OK«_»O ™ê^è•~°}O.q∞„t`« ÅHõΔ}ÏÅ∞#fl"åiH˜ kfi ÖË^• „u^ÀëêÅ∞O_»=K«∞Û. ^ÀëêÅ ^ŒâÅ◊ ∞ <åÅ∞QÆ∞. Jq =∞O^Œ, fHõΔ ,‚ q+¨=∞, ã¨=∞^ŒâÅ◊ ∞. [~î~° åyflx =ÚO^Œ∞ HÍáê_ç ^•xx ã¨=∞OQÍ =ÙOKåe. q+¨=∞ ã≤u÷ Ö’ "åÜ«Ú=Ù#∞ J^Œ∞Ѩ٠KÕÜ∂« e. fHΔÍ =‚ ã¨Ö÷ ’ Ñ≤`^Ϋ Àëêxfl =∞O^•=ã¨Ö÷ ’ Hõáê¶ hfl „ѨuK«~º° ^•fi~å ^Œâ=◊ ∂ˆ~ÖÏ K≥Ü∂« ºe. ã¨~fi° ~ÀQÀ`«ÊuÎ HÍ~°HÍÅ∞ Jr~°,‚ =∞O^•yfl ^ÀëêÖË. "å\˜ ÅHõ} Δ ÏÅ∞ P=∞, J=∞¡, ~°ã,¨ q+¨Oì ÉèÏÅ∞. P=∞ (p=Ú, lQÆ@) ^À+¨O =Å¡ q+¨ØzHõ, ǨÏ$^ŒÜ∞« ^À+¨O, |^ŒHú Oõ =O\˜ LѨ„^Œ"åÅ∞ =™êÎ~Ú.JÖÏ@ѨC_»∞ =K« (WOQÆ∞=HÍ=K«∞Û) Hõ@∞ѶŨ (Hõ~H° õ ÖË^• HÍHõ~° HÍ=K«∞Û)=ÚÅ#∞ Å=}[ÅO`À HõëêÜ«∞OKÕÜ«∂e.^•xx h\˜Ö’HõeÑ≤ „`åyOKåe. "åOu KÕ~ÚOKåe. J=∞¡^À+¨=Ú#fl KÀ@ â◊√„HõOÖ’ `«Q∞Æ ^æ ÅŒ , „Éè=í ∞, =¸~°Û,ù ^•Ç¨ÏO =Ú#flQÆ∞ ÉÏ^èÅŒ ∞ |Ü«∞@Ѩ_`» å~Ú. WÖÏ\˜ ^ŒâÖ◊ ’ JyflÃÑ· =O_»xq u#∞@, K«Åx¡ h~°∞ `åQÆ∞@, K«Åx¡ QÍex QÆ∞O_≥Å xO_® Ñ‘Å∞Û@ =∞Ozk. ~°ã^¨ À+¨=Ú #flѨÙ_»∞ â◊s~°O ѨQ∞Æ Å∞@, `«Å<˘Ñ≤Ê, J#flOQÍx =∞ˆ~k QÍx u<åÅxÑ≤OK«Háõ È=Ù@ [~°∞QÆ∞`å~Ú. D ^ŒâÖ◊ ’ ~Ày KÕ`« ѨQ\Æ x˜ „^Œh, LѨ"å™êbfl =∂xÊOKåe. q+¨Oì Éèí ^À+¨=Ú#fl ~ÀyH˜ â◊¥Å<˘Ñ≤Ê, ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, J~°∞z, =∞Å=¸„`« qã¨~#˚° Ö’¡ W|ƒOn HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. JѨC_»∞ ~ÀyH˜ K≥=∞@ Ѩ\ Oì˜ Kåe. Å=} q∞„t`« [ÖÏxfl „`åyOKåe. =¸_»∞ ^ÀëêÅ∂ QÆÅ "åiH˜ WOQÆ∞= „u‰õΩ\ÏÅ`À ÃãO· ^è=Œ Å=}Ïxfl HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ á⁄@ìÃÑ· ѨÓÜ«∂e. "Õ_ç("≥K«Ûx)h~°∞ ÖË^• `Õ<≥ HõeÑ≤# "≥K«Ûx h~°∞ „`åQÆ_O» =Å¡ r~°„‚ H˜Ü∞« ™êѶQ‘ Í ™êQÆ∞`«∞Ok. "≥^∞Œ ~°∞ "≥ÚÅHõÅ∞, ÃÑ~°∞QÆ∞, KÕѨ ‰õÄ_» =∞Oz q∞„â◊=∞"Õ∞.nxH˜ áêÅ∞ =∂„`«O HõÅѨ‰Äõ _»^∞Œ . aÅfi, ã≤O^Œ∂~° (â’}) QÆOcè~° (NѨi‚) áê@Å (HõeQ˘@∞ì) Jyfl=∂O^Œº – D J~Ú^Œ∞K≥@¡ =¸Å ã¨O„QÆǨxfl

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 400

PÜ«Ú~ˆ fi^ŒOÖ’ 'ѨOK«=¸Å— =∞O\Ï~°∞. =∞O^•yflx ÃÑOz áÈ+≤OKÕ HõÑ,¨¶ "å`« ^ÀëêÅ#∞ ѨOK«=¸Å ¿ã=#O Ѩ\ÏѨOK«Å∞KÕã∞¨ OÎ k. UHÍOy Ü«∞#∞¿Ñ~°∞ QÆÅ B+¨^OŒè (âßÅѨi)‚ Ѩ$tflѨi‚ (¿Ñ~î=° #O) ~Ô O_»∞ „ѨHÍ~åÅ |$ǨÏu(^Œ∞~°^QŒ ˘O_ç)ѨÖ~¡Ë ∞° HÍÜ«∞ D J~ÚkO\˜ q∞„â◊=∂hfl 'ÅѶڨ ѨOK«=¸Å— =∞O\Ï~°∞. D B+¨^OŒè "å`«– Ñ≤`Ϋ ^À+¨ q<åâ◊HOõ , HÍOu =~°Hú Oõ . D ~Ô O_»∞ q∞„â◊=∂Åh HõeÑ≤ '^Œâ=◊ ¸Ö∫+¨k—è JO\Ï~°∞. D =∞O^Œ∞ ã¨xfláê`« [fi~åxfl #tOѨ*Ü Ë ∞« _»OÖ’ Hõ_∞» ã¨=∞~°H÷ Oõ . ^ŒQ∞Æ ,æ PÜ«∂ã¨O, ‰õΩxH˜áê@∞, ѨH¯õ <˘Ñ≤ÊʼnõΩ ‰õÄ_® D =∞O^Œ∞ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. D =∞O^Œ∞x #∂<≥`À <Õu`À ѨiѨHfiõ O KÕã≤ `«ÅH˜ ~å¿ãÎ Hˆ â◊ ã¨O|Okè~ÀQÍÅ∞ #t™êÎ~Ú. WѨÙ_»∞ ¿ãflǨÏáêHÍxfl =i‚™êÎ#∞. Wk =∞O^Œ∞Å HõëêÜ«∞O. áê„`«Ö’ h\˜x fã¨∞H˘x =¸_çO`«Å∞ PqÔ~á· ÈÜÕ∞ ^•HÍ "Õ_ç KÕã≤ JѨÙ_»∞ ^•x`À, J#QÍ P q∞ye# <åÅ∞QÆ= =O`«∞`À ã¨=∂# Ѩi=∂}OQÆÅ ¿ãflÇ≤ÏÅ„^Œ=º=Ú(B+¨^OŒè )#∞ "ÕÜ∂« e. W^Õ ¿ãflǨÏáêHõO. nxx áêÅ`À ‰õÄ_® `«Ü«∂~°∞KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. áêÅ∞ ¿ãflÇ≤ÏÅ „^Œ=ºO`À ã¨=∂# Ѩi=∂}OÖ’ =ÙO_®e. =∞x+≤ P~ÀQƺOQÍ =ÙO_ç HõÅHÍÅO rqOKåÅO>Ë WO„kÜ«∞ x„QÆǨxfl áê\˜OKåe. Jhfl u<åe. ÉÏQÍ u<åe. HÍh XHõ =Ü«∞ã¨∞ =KÕÛ^•HÍ<Õ uO_ç =∞Ozk. =∞Oz uO_ç=∞s =∞Ozk. ~°∞K«∞Å#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ ¿ãqOz#O`« HÍÅO ~ÀQÆO ~å^Œ∞. (J^蕺ܫ∞O– 168)

Ѩ^•~å÷Å QÆ∞}^ÀëêÅ∞, B+¨^èŒ ¿ã=#OÖ’ J#∞áê# =∞ǨÏ`«ÎfiO F~Ú â◊√„â◊√`å! Ѩ^•~å÷ÅÖ’ Uq =∞Oz"À J<Õ *Ï˝#O zH˜`û« ‰õΩxH˜ q∞H˜¯e J=ã¨~O° . Zé]\ ˜ âße aÜ«∞ºO "å`«, HõÑ,¨¶ Ñ≤`Ϋ ^ÀëêÅ∞ =¸_çO\˜h #tOѨ*Ü Ë ∞« QÆÅ^Œ∞. ^•Ç¨hfl, Hõ_»∞ѨÙÖ’x H˘=Ùfih ‰õÄ_® `˘ÅyOK«QÆÅ^Œ∞. =∞Ǩâße r~å‚xH˜ Q˘Ñ¨Ê ^ÀǨÏ^ŒH~õ O° .HõÅ=∞(J#QÍ Z‰õΩ¯= h\˜`À HõeÑ≤# HõÅ=∞ aÜ«∞ºO)HõÑ,¨¶ q`åÎÅ#∞ J^Œ∞Ѩ٠KÕã∞¨ OÎ k. Q“~°++¨ Hì≤ õ =¸_»∞ ^ÀëêÅ#∂, |~°∞=Ù#∂ `«yãæ ∞¨ OÎ k. âߺ=∂Hõ=∞<Õ B+¨kè =∞Oz "åÜ«Ú=Ù#∞`«ÊuÎ KÕã≤ HõÑ,¨¶ Ñ≤`Ϋ ^ÀëêÅ#∞ K≥^~Œ Q° ˘_»∞`«∞Ok. „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞, h"å~°, H˘~°^∂Œ â◊ ^è•<åºÅ∞ ‰õÄ_® JO`Õ. Ü«∞= (ÉÏs¡) `«éK«∞QÍ "å_ç`Õ "åÜ«Ú=Ù#∞`«ÊuÎ KÕã≤ HõÑ,¨¶ Ñ≤`åÎÅ#∞ ÉÏQÆ∞KÕã∞¨ OÎ k. QÀ^è∞Œ =∞ r~°H‚ Íi. =Ú^Œ(æ ÃÑã¨~)° ѨÑC¨ ^è•#ºO. HõÑ,¨¶ Ñ≤`,Ϋ ~°HÍÎÅÖ’ J#=ã¨~° ÉèÏ~åxfl `«yãæ ∞¨ OÎ k. =∂â◊ |ÖÏxflã¨∂Î r~°=‚ º=ã¨#÷ ∞ "≥∞~°∞QÆ∞ Ѩ~∞° ã¨∂Î HõÑ,¨¶ Ñ≤`åÎÅ#∞ J^Œ∞Ѩ٠KÕã∞¨ OÎ k. ~å[=∂â◊ r~°H‚ Íi HÍ^Œ∞. Jk ^ÕÇϨ OÖ’ J^Œ#OQÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 401

=Ù#fl HõÑ,¨¶ Ñ≤`åÎÅ#∞ K≥^~Œ Q° ˘\˜ì "åÜ«Ú=Ù =Å¡ `Õ_® ~å‰õΩO_® HÍáê_»∞`«∞Ok. ‰õΩÅ`«=÷ Ú HõÑO¨¶ "åÜ«Ú=ÙÅ#∞ K≥^~Œ Q° ˘\˜ì Ѩ_âç O◊ , "≥H¯˜ à◊√§, Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀK«OÅ#∞ `˘Åyã¨∞OÎ k. ~°HÎõ Ñ≤`OΫ =Å¡ =KÕÛ [fi~åxfl =∞‰õΩ+¨Hì =õ ∞<Õ =∞O^Œ∞ `«yãæ ∞¨ OÎ k. K«}Hõ ѨÑC¨ "åÜ«Ú=Ù#∞`«ÊuÎ KÕã≤ HõÑ,¨¶ Ñ≤`åÎÅ#∞ K≥^~Œ Q° ˘_»∞`«∞Ok. HÍx nx =Å¡ #ëêìÅ∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. ÃÑã¨Å∞, HõÖÏÜ«∞=Ú HõÑ,¨¶ Ñ≤`åÎÅ#∞ J^Œ∞ѨÙKÕ™êÎ~Ú. "åÜ«Ú=Ù#∞ ѨÙ\˜™ì êÎ~Ú. P_èH» © W^Õ Ñ¨xx KÕã∂¨ Î g~°º=$kúx HõeÊã¨∞OÎ k. J`«x Ñ≤`åÎ#∞fl`«ÊuÎ KÕã∞¨ OÎ k. ã≤^•ú~÷° ^è•#ºO Hõáê¶ hfl, "å`åhfl K≥^~Œ Q° ˘_»∞`«∞Ok. #∞=ÙfiÅ∞ ÉÖÏxfl™êÎ~Ú QÍx "Õ_xç ѨÙ\˜Oì z Ñ≤`åÎxfl ÃÑOK«∞`å~Ú. (`«‰Ωõ ¯=QÍ "å_®e.) z„`«H,õ WOQÆ∞k, <åoHõ, Ñ≤Ñʨ e, `Õ<,≥ t„QÆ∞K«=º, K«~} ° , x~°∞Oæ k, `«~å¯i, HÍâ◊=∞~°HÌ ,õ aÖÏfiÅ∞, HõÑ,¨¶ Ñ≤`Ϋ ^ÀëêÅ#∞ #tOѨK™Õ êÎ~Ú. „H˜=ÚÅ#∞ ã¨OǨÏi™êÎ~Ú. â◊s~åxfl `ÕeHõQÍ KÕã≤ PHõex ÃÑOK«∞`å~Ú. =~°¬É∂íè , =∂~°¯~°Å∞ "å`«, HõѨ¶ ^ÀëêÅ#∞ #tOѨ*ãË ≤ `«[x˚ `«~ÀQÍÅxfl\˜h `˘Åy™êÎ~Ú. Z~°O_» KÕ^∞Œ QÍ =ÙO@∞Ok. HÍh HÍHõ=∂z`À HõÅã≤ „u^ÀëêÅ#∂, K«OQˆ i HõÑ,¨¶ "å`åÅ#∂, =~°¬É∂íè , =∂~°¯~°Å∞ "å`«, Hõáê¶ Å#∂ J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ_»`å~Ú. P"åÅ∞ Jxfl ^ÀëêÅ#∂ ã¨$+≤™ì êÎ~Ú HÍ|\˜ì "å\˜ q+¨Ü∞« OÖ’ *Ï„QÆ`QΫ Í =ÙO_®e. H“ã¨∞OÉè,í ~ålHõ, <å_èç K«ÅÖ’ z=i ~Ô O_»∂ =∞Ozq. H“ã¨∞OÉèí P"åÅ =O\˜^.Õ HõÅ∞"å‰õΩ Jxfl ^ÀëêÅ#∂ áÈQ˘_»∞`«∞Ok. „uѨÙ@ Ju "åÜ«Ú[#HõO. HõH~Δõ ° Jxfl ^ÀëêÅ#∂ #tOѨ*ãË ∞¨ OÎ k. "åã¨∞HÎ õ ~°∞zQÍ#∂ =ÙO@∞Ok. „u^ÀëêÅ#∂ `˘Åy ã¨∞OÎ k. K«∞K«∞ J<Õ âßHõO uÜ«∞ºQÍ =ÙO@∞Ok. K«Å= KÕã∞¨ OÎ k. `À@‰õÄ~° q+¨<åâ◊HOõ . P‰õΩ‰õÄ~° ÅxflO\˜Ö’#∂ P QÆ∞}=ÚO@∞Ok. =ÚÅ¡Oy P=∞ ^Àëêxfl ÃÑOK«∞`«∞Ok, "å`åhfl, Hõáê¶ hfl ~°HãΔ˜ ∞¨ OÎ k. xѨCÅÃÑ· =O_»|_ç# =ÚÅ¡Oy (‰õÄ~°) Jxfl ^ÀëêÅ#∞O_ô â◊s~åxfl ~°HãΔ˜ ∞¨ OÎ k ÃÑQ· Í Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xH© HõO~îåxH˜ =∞Ozk. ^Àã¨, =OQÆ, Ѩ~=° Å (^˘O_»=O\˜ XHõáê^Œ∞) HÍHõ~° ‰õÄ~°Å∞ ã¨=ºOQÍ =O_ç`Õ ‰õΩ+¨μ,ì "Õ∞ǨÏO, [fi~°O, âßfiã¨, ^ŒQ∞Æ ,æ Ñ≤`^Ϋ À+¨O, HõÑ^¨¶ À+¨O #t™êÎ~Ú. QÆ∞=∞‡_ç ã¨~fi° ^À+¨ q<åâ◊HOõ , =ã≤âÎ ’^èHŒ Oõ . H©~å^Àã¨, L~åfi~°∞HõO (^Àã¨ÖÏ\˜^Õ ) =∂„`«O Ñ≤`^Ϋ Àëêxfl `«y™æ êÎ~Ú HÍx "å`«, HõѨ¶ „ѨHÀáêʼnõΩ ^ÀǨÏ^ŒÑ_¨ `» å~Ú. x=∞‡, ™⁄~°Å#∞ U ~°∂ѨOÖ’ ¿ãqOz<å HõÑ,¨¶ "å`« ^ÀëêÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. ^•x=∞‡ "å`« ^À+¨<åâ◊HõO. <åiO[ ^À+¨ x"å~°Hõ"Õ∞ QÍx |~°∞=Ù KÕã¨∞ÎOk. ˆHâ◊~°, =∂`«∞Å∞OQÍÅ∞ HõÑ,¨¶ "å`« q<åâ◊HÍÅ∞, [~î~° åyfl „ѨnѨHÎ ~õ åÅ∞. z‰õΩ¯_»∞ "å`« Ñ≤`åÎÅÃÑ· ѨxKÕã∞¨ OÎ k. ÃÑQ· Í â◊s~åxH˜ #∞#fl`«h, â◊s~åO`«~`æ° « JkèHÀëê‚xfl ǨÏiOz P~ÀQƺHõ~"° ∞≥ #ÿ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 402

"åÜ«Ú=Ù#∂ ÃÑOK«∞`«∞Ok. Lã≤iHõ =∞Oz ~°∞zh, =∂^è∞Œ ~åºhfl, |Å=~°Hú õ P=∞¡ ~°™êhfl Hõey=ÙO_ç â◊s~° HÍOux ÃÑOK«∞`«∞Ok. ǨÏs`«HH˜ ˜ ѨÙ}Ϻxfl „Ѩ™êkOKÕ â◊HΘ =ÙOk. ^•xx ¿ãqOz# "åiH˜ Jr~°‚ ã¨=∞㨺 ~å^Œ∞, HõѶ¨– "å`« ^ÀëêÅ∞ ^Œ∂~°OQÍ áêiáÈ`å~Ú. |¿ÇÏ_® ‰õÄ_® JÖÏ\˜^.Õ Wk Ñ≤`Ϋ ^Àëêxfl ‰õÄ_® ǨÏiOK«QÅÆ ^Œ∞. zO`«ÑO¨ _»∞ "å`åxfl, Hõáê¶ hfl J^Œ∞ѨÙKÕã≤ P=∞¡ ~°™êxfl ‰õΩiÑ≤ã∞¨ OÎ k. ÅHõKO« ~°∞zQÍ =ÙO@∞Ok. HÍh ^ÀëêÅ#∞`«ÊuÎ KÕã∞¨ OÎ k. |‰õΩÅ (á⁄QÆ_)» HõÑ–¨¶ "å`« q<åâ◊HOõ *Ï=∞ ã¨~fi° ~ÀQÆx"åi}˜ J~Ú<å =ÚYºOQÍ QÆ∞Ň, "å`«, HõÑ,¨¶ âßfiã¨, HÍ㨠~ÀQÆ<åâ◊HOõ . HõÑ`≤ O÷« „QÍǨºk *ÏuÖ’x ã¨~fi° ~ÀQÍÅ#∂ #Ü«∞O KÕã∞¨ OÎ k. "Õ_Kç ¿Õ ãÎ q+¨Ç¨ i}˜ ‰õÄ_® J=Ù`«∞Ok. =O_ç# =∂q∞_ç =∂O™êhfl, g~åºhfl, ~°OQÆ∞h â◊HhΘ =$kúÑé¨ ∞ã¨∞OÎ k. HÍh "å`« ~ÀQÍ#∞fl`«ÊuÎ KÕã∞¨ OÎ k. <Õ~ˆ _»∞ „u^À+¨ q<åâ◊H"õ ∞Õ QÍx q~ÀK«#O HÍx=fi^Œ∞. uO^Œ∞HõO HõÑ–¨¶ "å`åbfl, ~ˆ QÆ∞"å`«– Ñ≤`åÎÅ#∂ ǨÏi™êÎ~Ú. „Ñ≤Ü∂« ÅO "å`« [#º ^Àëêxfl áÈQ˘_»∞`«∞Ok. ~å*Ï^Œ#O, J~°\ ,˜ Ѩ#ã¨, H˘|ƒi ™êfi^ŒÜÚ« HÍÎÅ∞, XO\˜ #∞#∞ѨÙh, HÍOuh, |~°∞=Ùh ÃÑOK«∞`å~Ú. g~åºhfl =∂O™êhfl ‰õÄ_® =$kú KÕ™êÎ~Ú. „^•Hõ,Δ =∞^è∞Œ Hõ, Y~°∂~˚ ,° ‰õΩO‰õΩ=∞Å∞ "å`« ~°HÎõ ^ÀëêÅÃÑ· q[Ü«∞O ™êkèOKÕ â◊HxΘ Hõey =ÙO\Ï~Ú. Ñ≤Ñʨ ex =O_»∞H˘x uO>Ë âßfiã¨, Ñ≤`åÎÅ∞ ÉÏQÆ∞Ѩ_`» å~Ú. P„~°HÌ Oõ (JÅ¡O) ~ÀK«HOõ , ѨÙ+≤Hì Í~°HOõ , JyflnѨHOõ . JO`ÕHÍHõ JÅ¡=Ú Hõáê¶ hfl, "å`åhfl ‰õÄ_® HÍáê_»∞`«∞Ok. âÁOiî, Ñ≤Ñʨ e, #Å¡q∞~°ÑŨ #∞ HõeÑ≤ ã‘fiHõi¿ãÎ HõÑ"¨¶ å`« ^ÀëêÅ∞ #t™êÎ~Ú. Zé]q∞~°ÑH¨ ÍÜ«∞Å∞ â◊s~åxH˜ ѨÙ+≤ì x=fiÖË=x âßGO K≥|∞`ÀOk. WOQÆ∞= QÆ∞Öχhfl, â◊¥Å#∂, =∞ÖÏ=~À^è•hfl ^Œ∂~°O KÕ¿ã â◊HxΘ QÆey=ÙO@∞Ok. JÖψQ "å`åhfl Hõáê¶ hfl ‰õÄ_® ^À+¨O ÖˉΩõ O_® ã¨iKÕã∞¨ OÎ k. Ü«∞=∂h, ^èxŒ Ü«∂, J*ÏѶ∞¨ $`åÅ∞ "å`«[, HõÑ[¨¶ ^ÀëêÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕ™êÎ~Ú. Ãã·O^èŒ=Å=}O ‰õ#∞ÅÖ’ HÍOuh, â◊s~°Ñ¨Ù+≤ìh kfiQÆ∞}©Hõ$`«O KÕã¨∂Î „u^ÀëêÅ#∂ `«yãæ ∞¨ OÎ k. #Å¡LѨC (™œ=~°ÛÅO) "å`«ÑÙ¨ J_»O¤ ‰õΩÅ#∞ `˘Åyã¨∞OÎ k. "Õ_hç , QÆ∞O_≥<˘Ñ≤Êh `«yãæ ∞¨ OÎ k. q_»OQÆO J<Õ =∞O^Œ∞ "Õ_hç , ^•x f„=`« =Å¡ HõeQˆ Jxfl ÉÏ^èÅŒ #∂, â◊¥Åh, "å`« ^Àëêhfl x"åiOK«QÅÆ ^Œ∞.~À=∞HõÅ=}O ǨÏ$^ŒÜ∞« ~ÀQÍhfl, áêO_»∞ [|∞ƒh, Q˘O`«∞ ÉÏ^èÅŒ #∂ ~°∂ѨÙ=∂ѨÙ`«∞Ok.Ü«∞=HΔÍ~°O JyflnѨHOõ . ã¨iH˚ ÍΔ ~°O Å=}ÏÅ#∞ ÃÑOK«∞`«∞Ok. PHõex Hõeyã¨∞OÎ k. ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ zuˆHÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. <åÉèÏã¨O ("å# h\˜ =∞O^Œ∞) ã¨~fi° ^ÀëêÅ#∂ ã¨~fi° qëêÅ#∂ ǨÏiã¨∞OÎ k.â◊s~åxfl QÆ∞O_≥h `ÕeHõ Ѩ~∞° ã¨∞OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 403

#nÜ«∞O J#QÍ r=#k h~°∞ (<å^ÕÜ∞« O Jx‰õÄ_® JO\Ï~°∞) =∞Oz "åÜ«Ú=Ù#∞`«ÊuÎ KÕã¨∞ÎOk. "åÑ≤ (QÆ∞O_»=Ú) h~°∞ "åÜ«Ú=Ù#∂ Hõá¶êhfl J^Œ∞ѨÙÖ’ =ÙOK«∞`«∞Ok. `«\ÏHÀ^ŒHOõ "åÜ«Ú=Ù#∞`«ÊuÎ KÕã∞¨ OÎ k. <≥~· ~…° O° (ÃãÅÜÕ∞\˜ h~°∞) â◊s~åxfl `ÕeHõÑé¨ z, "≥∞^Œ_∞» ‰õΩ Ñ¨^∞Œ #∞ ÃÑ\˜,ì "≥∞~°∞ѨÙ#∞ =ÚYOÖ’H˜ `≥ã∂¨ Î Ñ≤`åÎxfl J^Œ∞Ѩ٠KÕã∞¨ OÎ k. ѨQÆÅ∞ ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∂, ~å„u K«O„^ŒH˜~°}ÏÅ∂ `«yÖË h~°∞ "å# h\˜=Öˇ (PHÍâ◊[ÅO) =Öˇ P~ÀQƺHõ~O° . "Õ_ç ("≥KÛ« xh~°∞) KÕÜ∞« |_ç# h~°∞ [fi~åxfl, Q˘O`«∞ ÉÏ^èbŒ fl, Xà◊√§ |~°∞=ÙÅ#∂ "å`«, HõѨ¶ ^ÀëêÅ#∂ áÈQ˘_»∞`«∞Ok. P=ÙáêÅ∞ "åÜ«Ú, Ñ≤`åÎÅ#∞ K≥^~Œ Q° ˘\˜ì r~°„‚ H˜Ü∞« #∞ "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~∞° ™êÎ~Ú. â◊HhΘ |~°∞=Ù#∂ ÃÑOK«∞`å~Ú. Qˆ ^≥ áêÅ∞ =∞iO`« â◊H=Θ O`«=ÚÖË HÍx [~î~° åyflH˜ ã¨fiÅÊOQÍ J_»O¤ ‰õΩÅ<Õ~Ê° ~°∞™êÎ~Ú. "Õ∞HõáêÅ∞ ~°HqÎõ ~ÀK«<åÅ#∂, PÜ«∂™êhfl, Ѩ_âç ßhfl, JkèHõ Hõáê¶ hfl JiHõ_`» å~Ú. ~°HÎõ Ñ≤`åÎxH©, HõO\˜ K«∂ѨÙH© K«#∞ÉÏÅ∞ =∞Ozq. ÃÑ~°∞QÆ∞ r~å‚xH˜ =∞Ozk. „u^ÀëêÅ#∂ =∞O^ŒyOѨ*ãË ∞¨ OÎ k. ÉÏQÍ zÅHõ|_ç# ѨÙÅ¡ =∞l˚QÆ „u^ÀëêÅ#∂ `˘ÅyOz Jxfl <åàÏÅ#∂ â◊√kú KÕã∞¨ OÎ k. JѨC_Õ fã≤# "≥#fl (`å*Ï), =∞l˚QÆ „u^ÀëêÅ#∂ `˘Åy™êÎ~Ú. "åO`«∞Å#∂, q~ÀK«<åÅ#∂ (Ju™ê~°#∞) JiHõ_`» å~Ú. J~Ú`Õ, ѨÙeã≤áÈ~Ú# áêŠѨ^•~å÷Å∞ XO\˜H˜ =∞Ozq HÍ=Ù. (ѨÙÅ¡=∞l˚QÆ JÅÊ Ñ¨i=∂}OÖ’ J#∞áê#OQÍ ZHõ¯_À ѨxH˜ ~å=_»O =ÙOk) "≥<åfl, =∞l˚QÍ "≥ÚÅÅ#∂, "Õ_ç ‰õΩ~°∞ѨÙÅ#∂, ѨK«ÛHÍ"≥∞~°¡#∂ áÈQ˘_»`å~Ú. <≥~Úº ‰õÄ_® XHõ ǨÏ^Œ∞ÖÌ ’ѨŠXO\˜H˜ =∞Oz^Õ. J#flO J~°Q_Æ ®xH© „u^ÀëêÅ∂ ™ÈHõ‰Ωõ O_® LO_»_®xH© ^ÀǨÏ^ŒO KÕã∞¨ OÎ k. P=Ù<≥Ü∞ÿ≥ º`Õ "Õ∞^艌 Ωõ "≥∞~°∞QÆ∞Å∞ kkÌ, Hõ#∞flÅÖ’H˜ H˘`«"Î Å≥ ∞QÆ∞Å#∞ ‰õÄ_® `≥zÛÃÑ@ìQÅÆ ^Œ∞. „u^ÀëêʼnõΩ `«y# =∞O^Œ∞Å∞ Zxfl "Õã<≤ å P=Ù <≥~Úºx U^À XHõ "≥∂`å^Œ∞Ö’ `«ye¿ãÎ QÍx áÈ=Ù. B+¨^Ü Œè Ú« Hõ"Î ∞≥ ÿ ÉèÏ=# (â◊√kú) KÕÜ∞« |_ç# <≥~Úº *Ï˝ÑH¨ âõ H◊ xΘ HÍáê_»∞`«∞Ok. "≥∞^Œ_∞» ‰õΩ ã¨O|OkèOz# Ju ѨÅ=iO`«Å =O\˜ Jxfl "åº^è∞Œ Å#∂ ‰õΩ^Œ∞~°∞ã¨∞OÎ k. "Õ∞HõáêÅ #∞O_ç fã≤# <ÕuH˜ ‰õÄ_® D B+¨nÜ è ∞« QÆ∞}ÏÅhfl =ÙO\Ï~Ú. "Õ∞Hõ =¸„`«O HõÑ,¨¶ "åÜ«Ú ^ÀëêÅ#∞ áÈQ˘@∞ì â◊HhΘ , „H˜=ÚÅ#∞ HÍeÛ "Õ¿ã â◊HhΘ Hõey=ÙO@∞Ok. H˘xfl qëêʼnõΩ q~°∞QÆ∞_»∞QÍ ‰õÄ_® ѨxKÕã∞¨ OÎ k. "≥^· ºŒ âß„™ÈÎHOÎõ QÍ fÜ«∞|_ç# #∞=ÙfiÅ #∂<≥ Q˘Ñ¨Ê P~ÀQƺHÍi. ѨKÛ« HÍ"≥∞~°∞,¡ *Ï~°∞_»∞ [|∞ƒ, QÆlÖ˚ ’#QÆ∞ K«~‡° "åº^è∞Œ Å∞, ¿ÑQÆ∞ ‰õΩ~°∞ѨÙ, =¸Å"åºkè, Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀK«O,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 404

K«HÔ ¯~° "åºkè J#∞ ÉÏ^èÅŒ hfl nx =Å¡ ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. P=#∂<≥#∞ HÍ"≥∞~°‰¡ Äõ , H˘=Ùfi =Å¡, "å`«, HõѨ¶ „ѨHÀáêÅ =Å¡ =KÕÛ ~°∞QƇ`«Å‰õÄ "å_ç`Õ Jq `«Q∞Æ `æ å~Ú. JÅã‘ (JqÃã)q`«<Î åÅ#∞O_ç XHõ Ѩ^uúŒ Ö’ fÜ«∞|_ç# #∂<≥ „u^À+¨ „ѨHÀáêʼnõΩ =∞Oz^Õ HÍx Hõà√◊ § áê_»=Ù`å~Ú. HõÑ,¨¶ Ñ≤`Ϋ ^ÀëêʼnõΩ JHõΔ #∂<≥#∞ "å_»=K«∞Û. Jk Hˆ âßÅ#∂ |ÅѨ~∞° ã¨∞OÎ k. K«~å‡hfl, ~°HÎõ <åàÏÅ#∂ =∞$^Œ∞=ÙQÍ =ÙOK«∞`«∞Ok. PÜ«Úˆ~fi^ŒOÖ’ `Õ<≥‰õΩ#fl ™ê÷#O qt+¨ì"≥∞ÿ#k. „u^ÀëêÅ#∂ âßOuOѨKÕã≤ „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ ÃÑOKÕ â◊HΘ nx‰õΩ#flk. "≥‰Ωõ ¯à◊√§, Ѩ_âç O◊ , „H˜=ÚÅ∞, "åO`«∞Å∞, =¸„`«^ÀëêÅ∞, q+¨O - =Ú#flQÆ∞ ~ÀQÍÅ#∞ Wk `«yOæ K«QÅÆ ^Œ∞. J#∞áê#OQÍ ‰õÄ_® PÜ«Ú~ˆ fi^ŒOÖ’ `Õ<‰≥ Ωõ J„QÆ™ê÷#g∞Ü«∞|_çOk. K≥é‰õΩ ~°HÎõ Ñ≤`åÎxH˜ =∞Oz =∞O^Œ∞. ɡÅO¡ =Å¡ r~°=‚ º=ã¨÷ |ÅѨ_∞» `«∞Ok. Jk Hõáê¶ xfl L`«ÊuÎ KÕã∞¨ OÎ k. "åÜ«Ú, Ñ≤`~Ϋ ÀQÍÅ#∞ `«yãæ ∞¨ OÎ k. =Ú`«Hõ ѨOK«^•~° ~°HÎõ Ñ≤`åÎxfl (<Õu`À HõeÑ≤ =ÚO^Œ∞QÍ "å_ç`)Õ K≥^~Œ Q° ˘_»∞`«∞Ok. r~å‚xH˜ ‰õÄ_® ^ÀǨÏ^ŒO KÕã∞¨ OÎ k. áê`« ɡÅO¡ Jxfl q^è•Å =∞Oz<Õ KÕã∞¨ OÎ k. ɡÅÑ¡ Ù¨ ™ê~å~Ú Ñ≤`Ϋ ^ÀëêÅ#∞ ÃÑOK«∞`«∞Ok HÍx "å`«, HõѨ¶ ^ÀëêÅ#∞ `«yÆ ãæ ∞¨ OÎ k. ™œg~°[ áêhÜ«∂Å∞ K«∞~°∞‰õΩ^Œ<åxfl HõeyOz<å ~°HÑÎõ `≤ åÎxfl Hõey™êÎ~Ú. =∞O_®Ü«∞#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ "Õz# aÜ«∞ºO`À KÕÜ∞« |_ç#, JO|e PHõex, J~°∞QÆ∞^ŒÅ#∞ |ÖÏhfl ‰õÄ_® ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ ÃÑOK«∞`«∞Ok. ¿ÑÜ«∞O (H˘xfl ^è•<åºÅ∞, =∞O^Œ∞Å∞ HõeÑ≤ h~°∞ ÉÏQÍ áÈã≤ KÕã#≤ *Ï=) áê_≥#· "å`åxfl ÉÏQÆ∞ KÕã∞¨ OÎ k, â◊s~åxfl `ÕeHõÑé¨ z =¸„`«=º=ã¨#÷ ∞ ѨkÅѨ~∞° ã¨∞OÎ k. ^•xx =∞l˚Q,Æ ^•_ç=∞ "Àºâ◊, ɡÅO¡ , `Õ<,≥ ~åqÅ`À `«Q∞Æ áêà◊§Ö’ HõeÑ≤ ÖËÇϨ ºOQÍ KÕã≤ fã¨∞‰õΩO>Ë ^ŒQ∞Æ ,æ Q˘O`«∞"åѨ٠=Ú#flQÆ∞ HõO~î° "åº^è∞Œ Å∞ Ju™ê~° `«yáæ È`å~Ú. Kå~°∞ (~°ãO¨ ) ã¨ÇϨ [OQÍ<Õ zO`«ÑO¨ _»∞, h~°∞Å q∞„â◊=∞O HÍ=_»O =Å¡ Q˘O`«∞#∞O_ç z=i ^•HÍ QÆÅ =º=ã¨#÷ ∞ ã¨fiã¨Ñ÷ ~¨ ∞° ã¨∞OÎ k. QÆ∞O„_»\ ˜ Le¡, =ÚÅ¡Oy, ѨO_»=¡ ÚHõ¯Å`À <Õu`ÀQÍx #∂<≥`À QÍx `«Ü∂« ~°∞ KÕã#≤ ~°ãO¨ L`åûǨhfl, |ÖÏhfl ѨÙOA‰õΩ<ÕÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. nxx QÀ~°∞ "≥KÛ« QÍ #∞#flѨÙ_Õ „`åQÆ_O» =∞Ozk. ^•_ç=∞, Lã≤iHõÅ`À `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ Ü«¸+¨ (LѨCÖËx ~°ãO¨ ) [~î~° åyflx „Ѩ[fiiÅ¡ KÕã≤ "å`«, Ñ≤`Ϋ ^ÀëêÅ#∞ áÈQ˘_»∞`«∞Ok. =ÚÅ¡Oy Ü«¸+¨ (LѨCÖËx ~°ãO¨ ) ^ŒQ∞Æ hæ , âßfiã¨HÀâ◊OÖ’x W|ƒO^Œ∞Åh [Å∞|∞h Hõáê¶ hfl J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ `≥ã∞¨ OÎ k. Ü«∞=, H˘Å, ‰õΩÅ`«=÷ ÚÅ`À =O_ç# Ü«¸+¨ "åÜ«Ú=Ù#∞ ÃÑOz, Q˘O`«∞#∞ ÉÏQÆ∞KÕã∞¨ OÎ k. =Ú^Œ`æ À, Lã≤iHõ`À L_çHO˜ z# Ü«¸+¨ HõÑ,¨¶ Ñ≤`Ϋ ^ÀëêÅ#∞ #tOѨ*ãË ∞¨ OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 405

"Õ_ç =∞O^ŒHÍÅ∞ (JO|à◊√§) K«Å= KÕ™êÎ~Ú. ÃÑ~°∞QÆ∞, ɡÅO¡ HõeÑ≤ uO>Ë "å`«=$nú, â◊+μ¨ ¯e (lÖËc) x <ÕuÖ’ "Õ~ÚOK«∞‰õΩ uO>Ë [~î~° åyfl ÉÏQÍ [fieOK«_O» , ã¨`∞« ÑÎ O≤ _çx ^Õx`À HõeÑ≤ =O_»∞‰õΩ u<åfl =∞Oz "åÜ«Ú=ÙÅ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÖÏ Åaè™êÎ~Ú. Uk u<åfl h~°∞ `åQÆ_O» =∂#‰õÄ_»^∞Œ . Jk ^•Ç¨xfl f~°Û_»"∞Õ HÍHõ r~°H‚ Àâ◊O (J^蕺ܫ∞O – 169) JÅã≤áȉõΩO_® HÍáê_»QÅÆ ^Œ∞.

[fi~°O, Ju™ê~° x"å~°} â◊√„â◊√`å! „u^ÀëêÅÖ’ <˘Hõ^•x =Å¡QÍx, ~Ô O_çO\˜ =Å¡ QÍx, =¸_»∞ Hõeã≤ =zÛ# Hõeã≤ ^•x HÍÅOÖ’ QÍx =KÕÛ [fi~åÅ∞ „Ѩ^•è #OQÍ Zxq∞k ~°HÍÅ∞<åflÜ«∞x J#∞‰õΩ<åflO Hõ^•! ^•Ç¨ÏO, LëÈ‚„QÆ`Ö« ’ qѨs`«"∞≥ #ÿ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ =Ù#fl [fi~åxH˜ =Úã¨,ΠѨ~Ê° @Hõ, Lj~°, K«O^Œ#, LnK«º, <åQÆ~Å° #∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ hà◊§Ö’ áÈã≤ =∞iyOz ÉÏQÍ K«ÖÏ¡iÛ ~Ày KÕ`« „`åyOK«_O» =∞Oz zH˜`û« . j„Ѷ∞¨ OQÍ ~Ày ‰õΩ^Œ∞@ Ѩ_`» å_»∞. <åQÆ~,° ^Õ=HÍ+¨,ì ^è<Œ åºHõ, kfiq^èŒ |$ǨÏ`«∞Å`À HõëêÜ«∂xfl KÕã≤ „`åy`Õ U [fi~°"∞≥ <ÿ å áÈ`«∞Ok. ÃÑQ· Í r~°=‚ ∞O_»ÅO ‰õÄ_® ÉÏQÆ∞Ѩ_∞» `«∞Ok. P~°QfiÆ ^è,Œ JÉèÜ í ∞« , =Úã¨,Î iHõ,Î „QÆOkäHÍÅ`À KÕã#≤ zHõ¯\˜ HõëêÜ«∞O P=∞ [fi~åxH˜ J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ =∞O^Œ∞.[fi~°O ÉÏQÍ ÃÑiyáÈ~Ú JѨ™ê‡~°Hõ ã≤u÷ Ö’H˜ áÈ~Ú# ~ÀyH˜ =∞^è∂Œ Hõ™ê~°, ã≤O^è∂Œ `«,÷ =K«, T+¨}, Hõ}Å#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ HõeÑ≤ á⁄_çKãÕ ≤ hà◊§Ö’ HõeÑ≤ „`åy¿ãÎ "≥O@<Õ QÆ∞}O Hõ#|_»∞`«∞Ok. "≥Ú`«OΠ֒Ѩe ÉèÏQÍÅxfl\˜h Hõ_Qˆç ã≤ =∞s, U [fi~å#fl~Ú<å `«yOæ KÕâH◊ Θ „u=$`«, qâßÅ, „uѶ¨Å, Hõ@∞Hõ, P~°QÆfi^èŒ, K«∂~å‚Å#∞ Å=}[ÅO`À HõeÑ≤ `«Ü«∂~°∞KÕã≤# B+¨^•è x‰õΩOk. `«$fÜ«∞Hõ [fi~åxH˜ âÁOiî, QÆ∞_»∂z ÖË^• ǨÏs`«H,˜ =Úã¨,Î K«O^Œ#, Lj~°, ^è•#ºHõÅ#∞ ѨOK«^•~°`À#∂ #∂i `Õ<`≥ À ~°OQÆiOz `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ =∞O^Œ∞ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. Jáê=∂~°æ [\ÏÅ#∞ U_»∞ Zé]x ^•~åÅ`À Hõ\ ì˜ Pk"å~°O <å_»∞ ~Ày #_»∞=ÚK«∞@∂ì Hõ_`ç Õ ‰õÄ_® D [fi~°O `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. ([\Ïx [~îåQÍ „"å™êÎ~∞° ) `«éK«∞QÍ =KÕÛ [fi~åʼnõΩ `«~Ê° }ÏÅ ™ê^è#Œ "≥ÚHõ@∞Ok. Ѩل`« ã¨O`å#O ÖËx"å_»∂, ã¨#ºã≤Oz# Ñ≤=∞‡@ QÆOQÀ`«~Î ° f~°OÖ’ =∞$u K≥Ok#"å_»∂ #QÆ∞ =ºH˜Î ¿Ñ~° uÅÅ`À `«~Ê° }ÏÅiÊOK«_O» .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 406

QÆ∞_»∂z, „uѶŨ , "åã¨H,õ |∞∞lfiHõ, "Õ~∞° `À HõeÑ≤ÜÚ« #fl |Å - g\˜x <Õu`À HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O KÕã≤ ¿ãq¿ãÎ [fi~°O áÈ`«∞Ok. JÖψQ ^è•„u, t=, Hõ},z„`«HÍÅ#∞ HõeÑ≤ fã≤# HõëêÜ«∞O KåÖÏ =é‰õΩ [fi~åÅ#∞ `«yãæ ∞¨ OÎ k. [fi~°O, qˆ~K«<åÅ∞ XˆH=∂~°∞ =¿ãΠѨ$â◊flѨi,‚ |Å, aÅfi, <åQÆ~,° L`«ÊÅ, ^è<Œ åºHõ, áê^ä(Œ ~î)° WO„^ŒÜ∞« =, Éè∂í xO|, =Úã¨,ΠѨ~Ê° ~îH° ,õ âÁOiîÅ#∞ HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O KÕã≤ ~ÀyH˜¿ãÎ Jq `«Q∞Æ `æ å~Ú. Wk p=ÚѨ_∞» `«∞#fl #∞Å∞QÆ_∞» ѨÙH˜ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. <åQÆ~,° Juqâ◊, =Úã¨,Î <ÕÅ"Õ=Ú, J=∞$`«, =`«ûHõÅ`À KÕã#≤ HõëêÜ«∞O Jxfl ~°HÍÅ [fi~åÅ#∂ qˆ~K«<å Å#∂ ‰õΩ^Œ∞~°∞Û`«∞Ok. qâ◊fi, =∂q∞_ç >ˇOHõÅ HõëêÜ«∞OÖ’ HÍã¨Î =Ú`«Hõ K«HÔ ¯~°#∞HõeÑ≤ `Õ<`≥ À ~°OQÆiOz „`åy<å, ‰õΩ@[O ɡ~_° ∞» #∞ Hõ}`À HõeÑ≤ á⁄_çKãÕ ≤ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ „`åy<å, Ju™ê~° J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ =ã¨∞OÎ k. =Úã¨,ΠѨ~Ê° ~îH° ,õ â◊$OQÆ"~Õ ,° LnK«Å#∞ "Õ_hç \˜Ö’ =∞~°yOz K«ÖÏ¡iÛ Ju™ê~° ~ÀyH˜"åfie. "åxH˜ PǨ~°O`ÀÉÏ@∞ âßÅѨi,‚ Ѩ$tflѨi,‚ |$ǨÏu, HõO@HÍiHõ, |Å, ã¨fi^ŒO„+¨ì (QÀ‰õΩΔ ~°) qâßfik, áê~î,° <åQÆ~,° ^è•#º HÍÅ HõëêÜ«∂xfl¿ãÎ =∞Oz QÆ∞}O HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. Hõ_∞» ѨÙÖ’ â◊¥Å, ~°HÎõ q~ÀK«<åÅ∞, p=Ú Ñ¨_∞» @, Ju™ê~° ~ÀQÍʼnõΩ (~ÀQÍxH˜) =`«ûHõ, Juq+¨, uâ◊fi, Hõ}, HõO^ŒÅ`À KÕã#≤ HõëêÜ«∂xfl "å_®e. z„`«H#õ ∞ HõëêÜ«∞OQÍ KÕã,≤ J_»∞QÆO>Ë ^•HÍ Pqi KÕã≤ q∞ye# ^•xx <Õu`À HõeÑ≤ W¿ãÎ „QÆÇϨ }˜, Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀK«O, "≥ÚÅÅ∞, â◊¥Å `«Q∞Æ `æ å~Ú. "≥ÚÅʼnõΩ J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ LѨC#∞ "å_®e. Jq: ™œ=~°ÛÅ, ÃãO· ^è=Œ , q_»OQÆ, Bkƒù^,Œ ™ê=Ú„kHõÅ∞. JѨC_Õ zeH˜# =∞l˚Q#Æ ∞ QÆO@H˘Hõ ~°HOõ Å=}O`À W¿ãÎ QÆ∞}O HõxÑ≤OK«=K«∞Û. â◊GzH˜`û« ‰õÄ_® LOk. r~°â‚ H◊ Θ ÃÑ~°Q_Æ ®xH˜ ѨOK«H˘Å, „uÜ«¸+¨}, q∞iÜ«∂Å∞ QÆ∞O_» KÕã≤ HõëêÜ«∞O KÕã≤ W¿ãÎ =∞Ozk. ǨÏs`«Hx˜ <åQÆ~,° ɡÅO¡ ÖË^• LѨC QÆ_Ť» `À HõeÑ≤ `«~K° ∞« QÍ fã¨∞‰õΩO>Ë PHõe ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. `åѨ[fi~°O, ѨKÛ« HÍ"≥∞~°∞¡ `«yOæ K«_®xH˜ „uѶŨ , J=∞$`«, "åã¨, uHõ,Î Éè∂í xO|, xOÉÏÅ#∞ HõëêÜ«∞=Ú KÕã≤ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ W"åfie. ã¨xfláê`« [fi~åʼnõÄ, ~°HOÎõ QÆ_H¤» @õ _ì ®xH© „u=$`«, „uѶŨ , âߺ=∞, Ñ≤Ñʨ Å∞Å#∞ `Õ<`≥ À ѨOK«^•~°`À HõeÑ≤ W¿ãÎ =∞Ozk. "åã¨=∞O^Œ∞ ^˘~°∞‰õΩ`«∞#flO`«HÍÅO ^ŒQ∞Æ ,æ HÀiO`« ^ŒQ∞Æ ,æ ~°H„Îõ ™ê=Hõ "åº^è∞Œ Å∞ QÆÅ ~ÀQÆ∞Å∞ x~åâ◊KO≥ ^Œ#Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . P@~°∂+¨Hõ ("åã¨H)õ =∞$kfiHõ, Ѩ^ºŒä =ÚÅ#∞ ѨO^•~°, `Õ<Å≥ `À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë Q˘O`«∞ ^Œ∞~°^"Œ ãÕ ≤ H˘O_»<åÅ∞Hõ „H˜OkH˜ `«ye ^ŒQ∞Æ =æ KÕÛ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 407

~ÀQÆO `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. ~°H"Îõ åºkè (Ç‘Ï"≥∂>ˇãÿ ã≤ )π ‰õÄ_® áÈ`«∞Ok. D HõëêÜ«∂xfl x`«ºO WO\’¡ LOK«∞HÀ"åe. ~°H„Îõ ™ê=O "≥O@<Õ Hõ\ÏìÅO>Ë "åã¨~™° êxfl Ѩ\ H˜ õ ѨOK«^•~°`À, `Õ<`≥ À HõeÑ≤ „`åyOKåe. JÖψQ ã¨ÅH¡ ,˜ |^Œi, [O|∞, „Ñ≤Ü∂« Å, P„=∞, J~°∞#˚ ÖË^• ^è=Œ Å#∞ HõeÑ≤ fã≤# ~°™êxfl áêÅÖ’ HõeÑ≤ `åy`Õ ~°HOÎõ HÍ~°_O» PQÆ∞`«∞Ok. x~°∞Oæ _ç "Õ~∞° , ѨO_»∞, P‰õΩ HõeÑ≤ â◊√kú KÕã,≤ <Õu`À HõeÑ≤ u#fl"åiH˜ JkèHÍǨ~°O =Å¡ =KÕÛ ã¨=∞㨺Å∞ `«yáæ È`å~Ú. `«~∞° "å`« =∂„`«O uO_ç `«yOæ Kåe. J#fl^Õfi+¨O, ^ŒQ∞Æ ,æ ^•Ç¨ÏO QÆÅ ~ÀyH˜ ǨÏs`«H,˜ ™⁄Oiî, Hõ}, q∞iÜ«∂Å∞, ɡÅO¡ HõeÑ≤# HõëêÜ«∂xfl "åfie. HõO@HÍi ÖË^• QÆ∞_»∂z ~°ãO¨ Ö’ XHõ „Ѩã÷¨ |~°∞=Ù#fl <Õuh, =ÚѨÊk ѨÖÏÅ H˘Å`«Ö’ ~°™êhfl HõeÑ≤ "Õ_ç KÕã≤ K«ÖÏ¡iÛ „`åy¿ãÎ ^ŒQ∞Æ ,æ Jr~°O‚ `«yáæ È`å~Ú. Hõ$+¨‚ (~åqÖ’ XHõ~H° Oõ ) ^è•„u, t`«, â◊√OkäÅ#∞ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ ¿ãq¿ãÎ "≥H¯˜ à◊√§ PyáÈ`å~Ú. PÜ«∂ã¨=Ú#fl ~ÀyH˜ ÉèÏiæ, qâ◊fi~°™êÅ#∞ "≥KÛ« x h\˜`À HõeÑ≤ W¿ãÎ LѨâ=◊ ∞#O =ÙO@∞Ok. <åQÆ~,° Ѩ^•ä ºÅ#∞ QÍx, ~åq, Ѩ^•ä ºÅ#∞ QÍx, HÍã¨Î #∂<≥`À HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ KÕã#≤ HÍK«∞x QÍx K«Ñʨ i¿ãÎ Q˘O`«∞ Ѩ@_ì O» , ÉÁOQÆ∞~°∞ áÈ=_»O `«Q∞Æ `æ å~Ú. ÉèÏ=# <Õux Jâ◊fiQÆO^èŒ HõëêÜ«∞O`À#∂ D =Ú^ŒHÌ ˜ <åÅ∞yO`«Å H˘Å`«Ö’ áêÅ`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë g~°º=$nú, â◊$OQÍ~° ™ê=∞~°º÷ =¸ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. =∞u „Éè=í ∞}Ïhfl, „QÆÇ¨ Ѩ™ê‡~åhfl `«yOæ K«_®xH˜ áê`« <Õu`À „ÉÏǑχ~°ãO¨ , =K«, ‰õΩã¨÷ (+¨)ì â◊OYѨÙ+≤Åì `À HõeÑ≤ fã¨∞HÀ"åe. zè#fl, he, =ÚOniHõÅ HõëêÜ«∂xfl <≥~Úº, `Õ<Å≥ q∞„â◊=∞O`À HõeÑ≤ ã‘fiHõi¿ãÎ ZO`« qѨ`¯« ~°"∞≥ #ÿ "å`« ~°H^Îõ À+¨"∞≥ <ÿ å ã¨~ˆ , ã¨=∞ã≤áÈ`«∞Ok. nx`À ÉÏ@∞ =¸~°Ûù ‰õÄ_® QÆÅ "åiH˜ „uѶŨ , QÆ∞yæÖÏÅ#∞ HõeÑ≤ W"åfie. `˘_»Å Hõ^ŒeHõÅ∞ =∞O^ŒyOz ѨHõΔ"å`«^Œâ◊‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ#fl ~ÀyH˜ QÀ=¸„`åxfl QÆ∞yæÅO`À HõeÑ≤ W"åfie. ™ê=∞"å`åxH˜ QÀ‰õΩΔ ~°H,õ â◊√Okä HõëêÜ«∞O ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. ^Œâ=◊ ¸Å, J=∞$`«, Z~°O_», ~åã¨fl, <åQÆ~,° ^Õ=^•~°∞ HõëêÜ«∂xfl ɡÅO¡ , q∞iÜ«∂Å`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë Ñ¨~°=∞ "≥ÚO_ç „=}ÏÅ∂, ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∂ #t™êÎ~Ú. D HõëêÜ«∞O ^ŒQ∞Æ hæ , ^•Ç¨hfl, J#fl q~°HhΘ ‰õÄ_® ‰õΩkiÛ"Õã∞¨ OÎ k. HõO@HÍi ~°ãO¨ =ÚѨÊk ѨàÏÅ∂, QÆ∞_»∂ z~°ã"¨ Ú≥ Hõ =ÚѨÊk ѨàÏÅ∂ fã¨∞H˘x XHõ „Ѩã÷¨ Ѩi=∂}O QÆÅ <Õu`À HõeÑ≤ "Õ_ç KÕã≤ K«ÖÏ¡iÛ P =Ú^Œ#ŒÌ ∞ `«y#O`«QÍ ã‘fiHõi¿ãÎ ^ŒQ∞Æ ,æ QÆ∞O_≥<˘Ñ≤Ê =∂Ü«∞=∞=Ù`å~Ú. PHõb ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. Hõ$+¨,‚ ™⁄O\˜, t`«, =∞iK«Å HõëêÜ«∂xfl ÔQ_»¤Å∞ѨC`À, P=Ú^ŒO`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë Hõ_»∞ѨÙÖ’ =∞O@, ™ê=∞"å`« „ѨHÀѨO `«Q∞Æ `æ å~Ú. "å`«â¥◊ ÅH˜ |Å, ѨÙ#~°fl=, Z~°O_», kfiq^èŒ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 408

|$ǨÏu, QÀ‰õΔΩ~° HõëêÜ«∂xH˜ LѨC, WOQÆ∞=Å#∞ HõeÑ≤ KÕã≤# =∞O^Œ∞ =∞Ozk. „uѶŨ , xO|, Ü«∞+≤Hì ,õ Hõ@∞Hõ P~°QfiÆ ^è•Å`À HõëêÜ«∂xfl `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ ^•xx "Õ_Kç ãÕ ≤ K«ÖÏ¡iÛ# =Ú^ŒÖÌ ’ `Õ<#≥ ∞ HõeÑ≤ „`åy`Õ Hõ_∞» ѨÙÖ’ =∞O@, L^Œ~â° ¥◊ Å `«Q∞Æ `æ å~Ú. L^Œ~â° ¥◊ ÅÖ’<Õ Ñ¨i}Ï=∂iÎ Jx =∞~À~°HOõ Hõ_∞» ѨÙ<˘Ñ≤Ê =ÙOk. Wk „uѶŨ K«∂~å‚xfl h\˜Ö’ HõeÑ≤ Ü«∞+≤Hì #õ O^Œ∞Å∞ "Õã≤ ã‘fiHõi¿ãÎ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. =∞O_»∂~åxfl QÀ=¸„`«O`À â◊√kúKÕã≤ „uѶ¨Å K«∂~°‚O`À HõeÑ≤ `Õ<≥`À ~°OQÆiOz "Õã¨∞‰õΩO>Ë „u^À+¨ [#º"≥∞ÿ# L^Œ~â° ¥◊ Å LѨâq◊ ∞ã¨∞OÎ k. ~Ô O_»∞ áêà◊√§ „u=$`«O J~Ú^Œ∞áêà◊√§ ǨÏs`«H,˜ <åÅ∞QÆ∞áêà◊√§ Hõ$+¨O‚ Å#∞ HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ ã¨=∞áêà◊§Ö’ ɡÅO¡ #∞ HõeÑ≤ z#flz#fl =ÙO_»Å∞QÍ *Ëã≤ K«Ñʨ i¿ãÎ =∞Å|^ŒHú Oõ áÈ`«∞Ok. "åºkè f„=`«#∞ |\˜ì LO_»Å#∞ "å_®e. =∞Å|^ŒHú Oõ `À ÉÏ@∞ „¿ÑQÆ∞ ("åÜ«Ú) ÉÁ_çÃÑÅ∞ ‰õÄ_® L#fl"å~°∞ Jq `«QÍæÅO>Ë Ç¨Ïs`«H,˜ Ü«∞=HΔÍ~°, Ñ≤Ñʨ e, „u=$`åÅ#∞ <Õu`À HõeÑ≤ "å_®e. JÖψQ „u=$`«, ǨÏs`«H,˜ âߺ=∂Å#∞ ã¨∞flÇ≤Ï~°ãO¨ Ö’ â◊√kú KÕã≤ ZO_»É\ˇ ì˜ =∂„`«Å∞QÍ KÕã≤ "å\˜x `«y#O`«QÍ QÀ=¸„`«O`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩ<åfl P<åǨÏ~ÀQÆO (=∞Å|^ŒHú Oõ ) `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. „`«Ü¸ « +¨}, „uѶŨ , ^è#Œ º, q_»OQÆ, K«=º, z„`«HÍÅ#∞ h\˜Ö’ =∞~°QÉÆ \ˇ ì˜ Ñ¨ÓiÎQÍ PqiáêÅ∞ KÕÜ∞« QÍ J_»∞QÆ∞# q∞ye# J=âıëêxfl <Õu`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë "å`« ^ÀëêÅ∂, Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀK«=¸ #t™êÎ~Ú. <åQÆ~"° ~Õ ∞° , áêÅ∞ ÖË^• ™œ=~°ÛÅ LѨCÅ#∞ P_»Q∞Æ O@ #Hõ¯áêÅ`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë QÆ∞O_≥^_Œ » `«Q∞Æ `æ ∞« Ok.Hõ}, áêëê}Éè^Ë ,Œ UÅHõ, tÖÏ[@∞HõÅ#∞ aÜ«∞ºO Hõ_∞» QÆ∞`À ɡÅO¡ `À HõÅ∞ѨÙH˘x `åy`Õ =¸„`«â¥◊ Å áÈ`«∞Ok. "å`«, =¸„`«, „¿ÑQÆ∞ ^ÀëêÅxfl\˜H© J=∞$`«, <åQÆi, ^è•„u, "ålQÆO^è,Œ „uHõO@Hõ Å`À KÕã≤# HõëêÜ«∞O „|Ǩ‡O_»OQÍ Ñ¨xKÕã¨∞ÎOk. HõO@HõO ~°™êxfl `Õ<≥`À HõeÑ≤ „`åy<å Ü«∞=HΔÍ~°=Ú#∞ ã¨=∂# Ѩi=∂}OÖ’ K«HÔ ¯~°`À HõeÑ≤ u<åfl =¸„`« qã¨~#˚° HõëêìÅ∞ `˘ÅQÆ∞`å~Ú. „uѶŨ K«∂~å‚xfl h\˜`À HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ L¿ÑÊã¨∞H˘x u<åfl =¸„`«O ^è•~åà◊OQÍ áÈ`«∞Ok. Hõ~∂° Û~°á⁄_çx eOQÆO Ö’xH˜ *ÁxÑ≤`Õ =¸„`«O ÉÏQÍ *Ï~°∞`«∞Ok. t„QÆ∞"Õ~∞° x HõëêÜ«∞O KÕã≤ QÀ~°∞"≥KÛ« QÍ „`åy`Õ =¸„`« qã¨~#˚° Ö’ =∞O@ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. ^è•„u,xâß,`Õ<Ö≥ `À_ç ~°ãO¨ QÍh, „uѶŨ , ^•~°∞ ^•ifi, J|˚Åá⁄_çx `Õ<`≥ À HõeÑ≤# q∞„â◊=∞O QÍh =¸„`« ã¨=∞㨺Å#∞ f~°∞™êÎ~Ú. |Hõ¯QÍ =Ù#fl"å_»∞ ^Œ∞Hõ¯QÍ HÍ"åÅO>Ë Ü«∞=,âߺ=∂HõÅ#∞ u<åe. fÜ«∞x h\˜x „`åQÆ∞`«∞O_®e. ÖÏ=Ùáê\˜ "åà◊√§ ã¨#fl|_®ÅO>Ë ÉÏQÍ "Õz#ÉÏs¡á⁄_çx `Õ<`≥ À HõÅ∞Ѩ٠H˘x u<åe. rÅHõé,] K«=º, "Àºâ◊,WOQÆ∞=, ™œ=~°ÛÅ LѨC, J=∞ÅÅ q∞„â◊=∂xfl fã¨∞‰õΩO>Ë H˘=Ùfi `«Q∞Æ `æ ∞« Ok.PHõe ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. JO>Ë Xà◊√§ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok.|ÅO `«Q^æÆ ∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 409

z„`«Hõ L`«ÊÖÏÅ#∞ ~Ô O_Õã≤ „ѨãÅ÷¨ Ѩi=∂}OÖ’ fã¨∞H˘x h\˜Ö’ ÉÏQÍ`«qfi PqÔ~á· ÈÜÕ∞^•HÍ =∞iyOz áê„`«Ö’ q∞ye# =Ú^Œ#Ì ∞ <åÅ∞QÆ∞=∂~°∞¡ h\˜`À HõeÑ≤ =_»H\õ ,ì˜ ~Ô O_»∞=∂~°∞¡ QÀ=¸„`«O`À Hõ_yç ZO_»É\ˇ ì˜ XHõ „Ѩã÷¨ <Õu`À, XHõ „Ѩã÷¨ áêÅ`À HõeÑ≤ ã‘fiHõi¿ãÎ Jxfl ~°HÍÅ „^Œ"À^Œ~åÅ∞ áÈ`å~Ú. P~ÀQƺOQÍ ÖÏ"≥H¯õ _®xH©, z~°HÍÅO rqOK«QÅÆ QÆ_®xH˜, „^Œ"À^Œ~O° , =∞Ǩϟ^Œ~åÅ∞ #tOK«_®xH© Ѩk Ñ≤Ñʨ e yO[Å`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì ~ÀAH˜ Ѩk ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ áÈ~Ú JÖÏ Ñ¨k~ÀAÅáê@∞ áêÅ`À u<åe. `«~∞° "å`« ~ÀAH˜ ѨkK˘Ñ¨C# `«yOæ K«∞‰õΩO@∂ ~å"åe. D W~°"~·≥ ÀAÅ∂ PǨ~°OQÍ Ü«∞+≤Hì hõ áêÅ#∂ =∂„`«"∞Õ ã‘fiHõiOKåe. WÖψQ Hõ$+¨‚ ÖËHõ =Ú^Œæ J<Õ =∞O^Œ∞Å`À ‰õÄ_® „ѨÜ∞« uflOK«=K«∞Û#∞. Wq =∂„`«O "≥~Úº =ÚHõ¯Å^•HÍ =ÙO_®e. ѨÙ#~°fl= HõëêÜ«∞O =Ú^Œ`Ì À <Õux HõeÑ≤ "Õ_ç KÕã≤ K«ÖÏ¡iÛ fã¨∞‰õΩO>Ë Hõ_∞» ѨÙ|∞ƒ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. nx`À áê@∞ ÉÁ_çÃÑÅ∞ =Ú#flQÆ∞#q ‰õÄ_® HõÖ"åiH˜ QÀ=¸„`«OÖ’ <å#ɡ\ ì˜ fã≤# Ñ≤Ñʨ ex áêÅ`À HõeÑ≤ W¿ãÎ QÆ∞}O HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. JÖψQ ɡÅO¡ , JÉèÜ í ∞« ÖË^• qâ◊fiÅ#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ Ñ≤Ñʨ e, QÀ=¸„`åÅ`À HõeÑ≤ W=fi=K«∞Û. |Å J<Õ =∞O^Œ∞#∞ HõëêÜ«∞O KÕã≤ áêÅ`À#∂ P=Ú^ŒO`À#∂ HõeÑ≤ `åy`Õ Hõ_∞» ѨÙ|∞ƒ, L^Œ~~° ÀQÍÅ∂, yÅHõ („¿ÑQÆ∞ – =$+¨} ã¨O|Okè) ~ÀQÆO x=∞‡o™êÎ~Ú. Ѩ^ºŒä B+¨^,Œè Pqiâıëêxfl Hõ$+¨,‚ ÃãO· ^è=Œ , P=Ú^ŒÑÙ¨ "Õz# q`«<Î åÅ HõëêÜ«∞O`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë =ic[O (=$+¨} "åºHÀK«O) `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. â◊s~°O֒Ѩe ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ ã¨∞flÇ‘ÏQÆO_ô~H° õ HõëêÜ«∞O`À HÍѨ_O» ÃÑ_ç`Õ áÈ`å~Ú. WÖÏ\˜ ‰õΩ~°∞¿Ñ q„^Œkè ‰õÄ_® Jk `ÕÅx ‰õΩ~°∞ѨÙ.Jk â’ÉèÏO[<åHõ. ã≤O^è∂Œ `«,÷ Ç≤ÏOQ“fi +¨^•è Å#∞ =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ Ѩ\ "ì© ¿Õ ãÎ áÈ`«∞Ok. ‰õΩ+¨ª „áê~°OÉèí ^ŒâÜ ◊ ∞« #^ŒQ∞Æ HõO~îQ° OÆ _»=∂Å x~°∞Oæ _ç =Ú^ŒÌ KÕã≤ Ѩ\ ì© "Õ¿ãÎ HõOu~ÀQÆ ã¨=∞ã≤ áÈ`«∞Ok. ^è`Œ ∂« ~Î ,° Z~°O_», x~°∞Oæ _ç =Ú^Œ#Ì ∞ ѨӿãÎ áÈ=K«∞Û. ǨÏã≤HÎ Í~°,‚ ѨÖÏâ◊Å#∞ =~°¬É∂íè , t„QÆ∞, ã¨~¬° áêÅá⁄_ç`À h\˜`À =Ú^Œ#Ì ∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ Ѩ\ ì© "Õ¿ãÎ |∂~°QÍÅ∞ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. â’ÉèOí [#Hõ (=Ú^ŒÌ Ѩã∞¨ ѨÙ) ã≤O^è∂Œ `«,Î Ç≤ÏO^Œ∂`«ÅÎ `À Hõ_∞» ѨÙÃÑ· Ѩ\ ì© "Õ¿ãÎ L|ƒ~°O fã¨∞OÎ k. â◊~Ñ° Ù¨ OMÏxfl `Õ<`≥ À HõeÑ≤ Ѩ\ ì© "Õ¿ãΠ֒Ѩe ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ #t™êÎ~Ú. "Õáê‰õΩÅ#∞ =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ ~å¿ãÎ p=Ú Ñ¨@‰ì Ωõ O_® HÍáê_»∞`«∞Ok. „uѶŨ , Yk~°, ^•ifi, #º„QÀ^è•Å#∞ =Ú^Œ*Ì ãË ≤ ~å¿ãÎ ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, QÍÜ«∂Å∞ „ѨHÍΔ à◊# KÕÜ∞« |_»`å~Ú. Ü«∞+≤,ì =∞^è∞Œ HÍÅ#∞ ("Õ_)ç <Õu`À HõeÑ≤ JѨC_Õ `«ye# QÍÜ«∂xfl ZO`« <˘Ñ≤ÊHÔ <· å F~°∞ÛH˘x QÆ\ Qì˜ Í ~°∞kÌ Hõ_∞» ‰õΩ¯O>Ë j„Ѷ∞¨ "Õ∞ Jk =∂xáÈ=K«∞Û.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 410

^Œ∂+≤`"« ∞≥ #ÿ Ñ≤`åÎhfl, ~°HÑÎõ Ù¨ "Õ_hç K«Å∞=KÕ¿ã =∞O^Œ∞Å`À<À ™ê=∂#º PǨ~° Ѩ^•~å÷Å`À<À `«yOæ K«=K«∞Û. "≥^∞Œ ~°∞, Z~°O_», ã¨fi^ŒO„+¨ì ɡ~à° §◊ #∞ á⁄_çKãÕ ≤ `Õ<,≥ Ç≤ÏOQÆ∞, QÔ _»¤ LѨCÅ`À HõÅ∞ѨÙH˘x „`åy`Õ ~°HOÎõ Ѩiâ◊√„Éè=í ∞=Ù`«∞Ok. =∞e# ~°HOÎõ |Ü«∞\˜H˜ áÈ`«∞Ok.™ê=∂<åº~ÀQƺOK≥_‰» Ωõ O_® =ÙO_®ÅO>ËÜ∞« =,H˘Å,‰õΩÅ`«Å÷ #∞Ü«∞"åQÆ∞ (JO|e ÖÏ\˜k) `À HõeÑ≤ HÍã¨Î QÆ_=¤» Ù¿ÑÊã¨∞H˘x `«éK«∞QÍ uO@∞O_®e. Hõ~O° *Ïi+¨,ì x~°∞Oæ _ç ~°™êÅ#∞ HõÅ∞ѨÙH˘x `åy`Õ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å∞#tOz JO`«~° ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ =∂_çáÈ`å~Ú. QÆ∞yæÅ, „uѶŨ =∂„`«Å∞ <˘Ñ≤Êx `«y™æ êÎ~Ú. =∞Å|^ŒHú Íxfl áÈQ˘_»∞`å~Ú.(J^蕺ܫ∞O –170)

<å_ô „=}Ïk ~ÀQÍÅ zH˜`«û #~°O g∞^Œ ÖËz# ‰õΩ~°∞ѨÙx <å_ô„=}=∞O\Ï~°∞. nxH˜ â◊GzH˜`û« J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ѨÙ_»∞ "≥#∞HÍ_»~å^Œ∞. ™ê^è•~°}OQÍ QÆ∞yæÅO, „u‰õΩ@, „uѶ֨ ÏÅ#∞ ã¨=∂#áêà◊§Ö’ fã¨∞H˘x â◊√kúKãÕ ≤ ã≤^OúŒ KÕã∞¨ H˘x =ÙOz# <Õu`À HõeÑ≤ ^•x ã¨Ç¨ Ü«∞O`À <å_çÖ’ ÖËz# qHõ$`«=}ÏÅÃÑ,· â◊¥ÅÃÑ,· ÉèQí OÆ ^Œ~=° ∞#∞ ~ÀQÆOÃÑq· [Ü«∂xfl ™êkèOK«=K«∞Û#∞.x~°∞Oæ _»H© ~°™êxfl â◊√^Œ`ú Å·≥ O`À HõeÑ≤ ѨӿãÎ <å_ô ^ÀëêÅ∂,„=}ÏÅ∂ ^Œ∂~°=∞ø`å~Ú.áê=∂Ü«∞#∞ ~ÀQÍxH˜D =∞O^Œ∞#∞ „`åyOz HÍx, JO[#O KÕã≤ ѨÓã≤ QÍx, =Ú‰õΩ¯á⁄_»∞OQÍ KÕã≤ Ñ‘ÅÛ_»O ^•fi~å QÍx KÕ¿ã Q˘Ñ¨Ê QÆ∞}O HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. =¸_»∞áêà◊√§ QÆ∞yæÅO, J~Ú^Œ∞áêà◊§ „uѶŨ ,XHõ áêÅ∞ #Å¡`∞« Å ™ê‰õΩÅ#∞ HõeÑ≤ `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ QÆ∞\˜HÅõ #∞ ã¨~Ô #· "≥∂`å^Œ∞Ö’ "å_ç`Õ ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, QÆ∞ÖχÅ∞, "≥ÚÅÅ∞, ÉèQí OÆ ^Œ~åÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. tâ◊fl ã¨O|Okè`« ã¨∞Y ~ÀQÍxH˜ („Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ ã≤Ñe¨¶ ãπ) Ѩ~Àî Å,xO|, Éè∂í xO|, QÆ∞_»∂zÅ q∞„â◊=∞O`À HõëêÜ«∞O KÕã≤ ^•xÖ’ QÆ∞yæÅ, Yk~°Å#∞ HõeÑ≤ „`åyOKåe.D ~ÀQÆOÖ’ <Õ~Ê° _»∞ á⁄‰õΩ¯Å‰õÄ,=∞K«ÛʼnõÄ #Å¡QÍ =∂_Õ^•HÍ ÃÑ#O g∞^Œ HÍeÛ# „uѶŨ #∞ |∂_ç^Œ KÕã≤ `Õ<Ö≥ ’ HõeÑ≤ ѨӿãÎ QÆ∞}O HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k.JÖψQ =∞O^Œ∞ <≥~Úºx „uѶŨ , xO|, Éè∂í xO|,Hõ~O° [, Yk~°Å HõëêÜ«∂xfl PqiKÕÜ∞« QÍ q∞ye# á⁄~°‰Ωõ KÕiÛ LѨÜ∂≥ y¿ãÎ D tâ◊fl~ÀQÆO "ÕQOÆ QÍ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. Z=ÚHõ ѨQ∞Æ Å∞ "Õã#≤ ѨÙ_»∞ PKÀ@∞#∞ ÉÏQÍ Hõ_yç =∞#∞fl, ã¨∞<åflÅ`À Ѩ\ ì© "Õã≤ ^Œ~ƒ° ù QÆ_`¤ç À K«∞\Ïìe. q∞#∞=Ú, <≥~Úº, áêÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ PǨ~°OQÍ ÃÑ\Ïìe. lO*ˇb¡ yO[Å`À KÕã#≤ Kå~°∞#∞ `åyã¨∞OÎ _®e. x~å‡}Ï`«‡Hõ QÆ∞}ÏÅ∞#fl "å\˜<Õ uxÑ≤OKåe. Z=ÚHõ qiy#"å~°∞ H˘<åflà◊§áê@∞ "≥Å∞¡e,¡ "Õz# aÜ«∞ºO ÖË^• W`«~° ^è•<åºÅ#∞ Hõ_yç # h\˜Ö’ѨOK«^•~°#∞ "Õã≤ "Õ_Kç ãÕ P≤ qiáÈQÍ J_»∞QÆ∞# q∞ye#âı+=¨ Ú uO@∂

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 411

=ÙO_®e. nx=Å¡ Z=ÚHõ q∞H˜¯e "ÕQOÆ QÍ J`«∞‰õΩ¯O@∞Ok. Jâ◊fi`«,÷ „uѶŨ , "Àºâ◊Å#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ HõeÑ≤ =Ú^Œ*Ì ãË ≤ ^•xH˜ ã¨=∂# Ѩi=∂}OÖ’ QÆ∞yæÖÏxfl HõeÑ≤ =∞~°Å =Ú^ŒÌ#∞ `«Ü«∂~°∞KÕã≤ Z=ÚHõÅ∞ Hõe¿ã KÀ@¡, ÉÏkè`« ã¨÷ÖÏÖ’¡ ~å¿ãÎ Jã≤÷ÉÏ^èŒÅhfl `«yáæ È`å~Ú. ‰õΩ+¨μ~ì ÀQÍÅxfl\˜H© "åOu =∞O^Œ∞Å∞, HΔÍà◊HÍÅ∞, ~°H=Îõ Ú#∞ Ñ≤O_»_®Å∞ J`«º=ã¨~O° . P `«~∞° "å`« `«y# q∞„â◊=∂Å#∞ QÍÜ«∂ÅÃÑ· QÍx ‰õΩ~°∞ѨÙÅÃÑ· QÍx ~åã¨∞OÎ _®e.=K«,"åã¨, Ѩ\’Å, "ÕÑɨ ~ˇ _° ∞» , „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞Å HõëêÜ«∂xfl `Õ<`≥ À HõeÑ≤ „`åyOKåe.Jk "åÜ«Ú=Ù #^Œ∞ѨÙÖ’H˜ `≥zÛ x~å‡}Ï`«‡HõOQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. HΔÍà◊}Ï^Œ∞Å#∞ „u=$`«, ^ŒOu, „uѶŨ q∞„â◊=∂Å`À KÕÜ∞« =K«∞Û. =∞#t≈Å, q∞iÜ«∂Å∞, =∞O^Œ∞HÔ · â◊√kúKãÕ #≤ #∂<≥`À HõeÑ≤ ~å¿ãÎ ‰õΩ+¨μì `«Q=æÆ K«∞Û. "≥∞~ÿ À ÉÏÅ#¡#∞ J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ#∂ J#flO`À ɡÅO¡ áêHõO`À HõeÑ≤ uO>Ë j„Ѷ∞¨ "Õ∞ QÆ∞}O HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. q_»OQÆ, <åQÆÉÏÅ, ‰õΩâ◊,÷ xâ◊, ã≤O^è∞Œ `«,÷ ã¨~¬° áêÅ#∞ h\˜Ö’ "Õã≤ XHõ QÆO@ `«~∞° "å`« =_»Q\Æ ì˜ P =Ú^Œ#Ì ∞ QÀ=¸„`«O`À HõeÑ≤ ~å¿ãÎ QÆ∞O„_»\ ˜ „H˜q∞ #tã¨∞OÎ k. =∞#t≈Å, q_»OQÆ, "åQÆ∞l, ã¨~¬° Ñ,¨ Hõ~O° lÅ#∞ QÀ=¸„`«OÖ’ HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ *Ëã≤ ~å¿ãÎ ‰õΩ+¨μì #tOz â◊s~°O ã¨∂~°∞ºx =Öˇ "≥∞~°∞ã¨∞OÎ k. P~°QfiÆ ^蕉õΩÅ#∞ Ñ≤O_çKãÕ ≤ P~åflÅ`À HõeÑ≤ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ ѨӿãÎ QÆ∞O„_»\ ˜ (|^≥)Ì Ñ¨Ù~°∞QÆ∞, H˜\=ì˜ ∞, ‰õΩ+¨μ,ì ™⁄iÜ«∂ã≤ãπ #t™êÎ~Ú. "Õ_áç êÅÖ’ "åQÆ∞l "Õã∞¨ H˘x `åy`Õ ‰õΩ+¨μì `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. lO*ˇb¡ q`«<Î åÅ∞, <≥~Úº, „uѶŨ , `Õ<,≥ ѨOK«^•~°, ÉèÖí Ï¡@, "Àºâ◊ ã¨=∞áêà◊§Ö’ HõeÑ≤ ã‘fiHõi¿ãÎ â◊$OQÍ~° ™ê=∞~°ºú O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. JO`ÕHÍHõ â◊s~°OÖ’ ‰õΩ+¨μì J}∞=ÙÅ∞ KÕi=ÙO>Ë Jq #t™êÎ~Ú. "≥∞^Œ_∞» K«∞~°∞QÍæ ѨxKÕã∞¨ OÎ k. *Ï˝ÑH¨ âõ H◊ Θ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. <å_ô„=}O, "≥ÚÅ, =∞Å^•fi~°OÖ’ ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, ‰õΩ+¨μ,ì K«HÔ ¯~°"åºkè W=hfl q_»OQÆ, „uѶŨ , Hõ$+¨Å‚ #∞ á⁄_çQÍ KÕã≤ `Õ<`≥ À HõÅ∞ѨÙH˘x `åy`Õ ‰õΩkiáÈ`å~Ú. Wk =∞Oz ÖËÇϨ ºO. =∂q∞_ç, Yk~° "≥ÚÅHõÅ#∞ XHõ ‰õΩO_»Ö’ ÃÑ\˜ì |∂_ç^Œ q∞yÖË^•HÍ "Õ_ç KÕã≤ JHõ~Δ ã° O¨ `À, `Õ<`≥ À, ^è•„u~°ãO¨ `À HõeÑ≤ `åy`Õ ‰õΩ+¨μáì È`«∞Ok. xâ◊, Lã≤iHõÅ#∞ JÉèÜ í ∂« i+¨`ì À HõeÑ≤ XHõ <≥Öáê@∞ uO>Ë ‰õΩ+¨μ‰ì Ωõ kiáÈ`«∞Ok. JÖψQ ÉèÖí Ï¡@Hõ `≥Ö· Ïxfl `åy<å, Yk~° [ÖÏxfl H˘xfl áÈ+¨Hõ áêhÜ«∂Å`À HõeÑ≤ `åy<å ‰õΩ+¨μì ^Œ∂~°=∞=Ù`«∞Ok. ‰õΩ+¨μì ~åHõãΔ ∞¨ x áêe\˜ WO„^Œ∞x =„*ÏÜ«Ú^èOŒ O ÖÏ\˜ =∞O^˘Hõ@∞Ok. =∞O^Œ∞ HÀã¨O „Ѩ`ºÕ H˜Oz `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ (ÉèÏ=#) <Õux "åK«, QÆ∞_»∂z, „uѶŨ ,Ѩ\ÁÅ, Hõ~O° [Hõ, xO|, Jâ◊#, Hõ$+¨‚ "Õ„`« HõëêÜ«∞O`À HõeÑ≤`Õ =KÕÛ =∞O^Œ∞ ‰õΩ+¨μxì ‰õΩ^Œ∞~°∞Û@ÜÕ∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 412

HÍ^Œ∞. rq`«OÖ’ =∞Ô~ѨC_»∂ ~å‰õΩO_® KÕã∞¨ OÎ k. ÃÑQ· Í PÜ«Ú=Ù#∞ ‰õÄ_® ÃÑOK«∞`«∞Ok. ^Œ∞~åfiQÆ_¤ç #∞O_ç ~°ãO¨ fã≤^•xx ^•xH˜ <åÅ∞yO`«Å Ѩi=∂}O QÆÅ #∂<≥`À HõeÑ≤ "Õ_ç KÕã≤ K«ÖÏ¡iÛ â◊s~åxfl ^•x`À =∞iÌOK«∞H˘x H˘O`«¿ãѨ٠JÖψQ =ÙO_ç `«~∞° "å`« ™êfl#O KÕÃã_ç"åiH˜ U K«~‡° "åº^è∞Œ Å∂ =ÙO_»=Ù. ^Œ∞~°^ÅŒ ∂, ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∂ ^ŒiKÕ~=° Ù. J^Õ q^èOŒ QÍ =∞O^Œ∞ #∂<≥Ö’ „^Œ∞=∞ ɡ~_° ∞» , J~°¯, ‰õΩâ◊,Î Å=}, z„`«H,õ QÆOniHõÅ#∞ "Õã,≤ "Õz, fã≤#^•xH˜ QÀ=¸„`åxfl HõeÑ≤ qxÜ≥∂y¿ãÎ ‰õΩ+¨~ª ÀQÆO, W`«~,° JO`«~° ÉÁ_çÃÑÅ∂ =∂_çáÈ`å~Ú. ^è•„u, xO|ѶŨ , z„`«HÍÅ#∞ á⁄_çKãÕ ≤ QÀ=¸„`«OÖ’ =ÚOz XO\˜H˜ ~å¿ãÎ ^Œ∞~°^ÅŒ ∞O_»=Ù. P=∞¡ Ñ≤`Ϋ („Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ Zã≤_\ç )© =Ú#∞ x~°∂‡eOK«_®xH˜ "åã¨, J=∞$`«, Ѩ~Ê° \˜H,õ xO|, Éè∂í xO|, =∂~°¯~°, „uѶŨ , ‰õΩÅ`«Å÷ #∞ HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O KÕã≤ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ "å_®e. JÖψQ „uѶŨ , Ѩ\’Å, uHõÎ HõëêÜ«∂xH˜ ѨOK«^•~°#∂ Ü«∞+≤=ì ∞^è∞Œ #∂ HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë [fi~°O, P=∞¡Ñ`≤ OΫ , "åO`«∞Å∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. "åã¨, uHõ,Î Ñ≤Ñʨ e ÖË^• QÆ∞_»– ‰õÄëê‡O_®Å`À <Õux HõeÑ≤ =O_ç# ÖËÇϨ ºO JÖψQ Ñ≤Ñʨ e, `Õ<≥ =Ú^ŒÌ ‰õÄ_® P=∞¡ Ñ≤`åÎxfl `«y™æ êÎ~Ú. Ñ≤Ñʨ e, Ѩ^ºŒä ,ɡÖÏ¡Å#∞ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ "å_ç`Õ HõÑ^¨¶ ÀëêÅ∂, Jr~°=‚ ¸ x=∞‡o™êÎ~Ú. rÅHõé,] ^è<Œ åºHÍÅ#∞ HõeÑ≤ ÉÏQÍ #∂i XHõ „Ѩã<÷¨ uÕ Ö’ "Õ~ÚOz ã‘fiHõi¿ãÎ HõÑ,¨¶ Ñ≤`Ϋ ^ÀëêÅ∂, J#fl^Õfi+¨O, r~°„‚ H˜Ü∞« Ö’ `Õ_®Å∂ #t™êÎ~Ú. "åO`«∞Å∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. Ñ≤Ñʨ e, J=∞$`«, Éè∂í xO|, "åã¨HÍi+¨,ì Ѩ~Ê° ~î,° Yk~åi+¨Åì ∞ HõeÑ≤# HõëêÜ«∞O q∞H˜¯e <˘Ñ¨CÅ#∂, [fi~åhfl, (Zé])‰õΩ~°∞ѨÙÅ#∂ `«yãæ ∞¨ OÎ k. „uѶŨ , „u=~°ÅÎ #∞ á⁄_çKãÕ ≤ <Õu`À HõeÑ≤ "Õ_ç KÕã≤ K«ÖÏ¡iÛ uO>Ë â◊s~°O֒ѨeÉèÏQÍÅ∞ HΔÍo`«=ÚÅ=Ù`å~Ú. JH˜¯ J<Õ ^Œ^∞Œ Ì ~ÀQÆO`À ÉÏ@∞ [fi~°O ‰õÄ_® áÈ`«∞Ok. J+¨Hì õ – HÍfi^äŒ =∞<Õ HõëêÜ«∞O ã¨~fi° f„= K«~‡° ~Ày x"åi}˜.nxx Yk~°, =¸_»∞ ~°HÍŠѶŨ („uѶŨ ) Ji+¨,ì Ѩ\ÁÅ, J=∞$`«, "åã¨HÍÅ#∞ HõeÑ≤ `«Ü∂« ~°∞KÕ™êÎ~∞° . qã¨~Ê° , ‰õΩ+¨,ª q™ÈÊù@ =O\˜ "≥ÚO_ç ~ÀQÍʼnõΩ ‰õÄ_® L^•fiã¨# K≥Ñʨ QÆeQˆ Q˘Ñ¨Ê B+¨^qŒè ∞k. HÍáêʼnõΩ+¨ª J<Õ ~ÀQÍxH©, ^•x=Å¡ =KÕÛ ^Œ∞~°^HŒ © QÆ∞O[ѨO_»#¡ ∞ #∂<≥`À HõeÑ≤ "Õ~ÚOz Éè$í OQÆ~å[~°ãO¨ `À HõeÑ≤ KÕã#≤ =∞O^Œ∞ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. [ÅQÆ~ÉÌ° íè ~ÀQÆO Ѩ\ÁÅ, he=∞O^Œ∞Å#∞ HõeÑ≤ ~å¿ãÎ #tã¨∞OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 413

Hˆ â◊=~°Hú =õ ¸, Hˆ â◊™œO^Œ~º° =~°Hú =õ ¸ ‰õÄ_® PÜ«Ú~ˆ fi^ŒOÖ’ LOk. =∂q∞_ç >ˇOHõÅ#∞ z`«Q˘\˜ì =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ ^•xx „uѶŨ , hÅ, Éè$í OQÆ~å[Hõ, Ö∫ǨÏK«∂~°,‚ HÍOlHõÅ`À HõeÑ≤ "Õ_ç KÕã≤ K«ÖÏ¡iÛ `«ÅH˜ ~åã¨∞‰õΩO>Ë Ñ¨O_çáÈ~Ú# A@∞ì =∞~°Å #Å¡|_»∞`«∞Ok. H©iΔ , Dâ◊, J~°¯, P‰õΩÅ#∞ Ñ≤O_ç "å\˜ ~°™êxfl ~Ô O_»∞ „ѨãÅ÷¨ Ѩi=∂}OÖ’#∂, XHõ ѨàO◊ =∞^è∞Œ HÍhfl Ѩ<fl≥ O_»∞ Ѩã~¨ Å° (Ѩã~¨ ∞° HÍ^Œ∞)`À ã≤^OúŒ KÕã≤ #∂<≥(‰õΩ_»=) `À HõeÑ≤ =O_ç `«ÅH˜ ~å¿ãÎ =Ü«∞ã¨∞ g∞~°_O» =Å¡ `≥Å|¡ _ç# "≥O„@∞HõÅ∞ =∞~°Å #Å¡|_»`å~Ú. `«Å <≥~=° _»O HõxÑ≤OK«QÍ<Õ D =∞O^Œ∞x "å_ç`Õ WHõ A@∞¡ #Å¡<|Õ _»^∞Œ . „uѶŨ #∞ <À\’¡ "Õã∞¨ ‰õΩx ѨÙH˜¯eOz Lq∞‡`Õ =ÚYO g∞k J"åOzè`« ~À=∂Å∞ ~åeáÈ`å~Ú.Q˘O`«∞, ^ŒO`«~∞° Q͇`«Å∞ Ö’„^è,Œ „uѶŨ , z„`«HÅõ #∞ ÉÏQÍ z`«Q˘\˜ì `Õ<`≥ À ~°OQÆiOz P =Ú^Œ#Ì ∞ gÖˇ#· O`«¿ãѨ٠<À\˜Ö’ LOK«∞‰õΩO>Ë `«Q∞Æ `æ å~Ú.Ѩ\’Å, xO|, [Oc~°, P„=∞, =∂Å`«∞Å zQÆ∞à◊§`À "≥ÚQÆÅæ `À ѨOK«ÑŨ =¡ HõëêÜ«∂xfl `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ <À\˜Ö’ ~åã¨∞‰õΩO>Ë JO^Œ∞Ö’x ~ÀQÍÅhfl `«Q∞Æ `æ å~Ú. Åâ◊√#, P„~°HÌ ,õ t„QÆ∞, áê~°∞e, =¸ÅHõ, Hõ^bŒ ~°™êÅ#∞ HõeÑ≤ QÀ~°∞"≥KÛ« QÍ *Ëã≤ XHõ K«∞Hõ¯#∞ K≥qÖ’ "Õ¿ãÎ Hõ~‚° ã¨=∞㨺Åhfl fiáÈ`å~Ú. ÖÏ_ç HÍ~°∞ "åºkè ã¨O„Hõq∞Oz, f„="Õ^#Œ `À,yOQÆ∞~°∞ ^èfiŒ x`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞#fl "åiH˜ QÔ _»¤ LѨC#∞ "≥∞`«QÎ Í #∂i ã¨∞flÇ≤Ï P‰õΩÅ ~°™êxfl ^•xH˜ HõeÑ≤ QÀ~°∞ "≥KÛ« QÍ KÕã≤ "å_ç`Õ Ñ¶e¨ `«=ÚO@∞Ok. f„="≥∞#ÿ Hõ~â‚° ’^艌 Ωõ *Ïu P‰õΩÅ ~°™êxfl #∂<≥`À HõeÑ≤ L_çHO˜ z K«ÖÏ¡iÛ "≥KÛ« QÍ =ÙO_»QÍ "å_ç`Õ `«yáæ È`«∞Ok. K≥qáÈ@∞ ÃÑ_»∞`«∞#fl"åiH˜ ™⁄Oiî, ÖË^• P=#∂<≥#∞ "≥KÛ« QÍ KÕã≤ K≥qÖ’ áÈ¿ãÎ LѨâ=◊ ∞#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ѨOK«=¸e ~°™êÅ`À z„`«H,õ ǨÏs`«H,˜ ɡÅO¡ , <≥~ÚºÅ#∞ áêÅÖ’ L_çHO˜ z K«ÖÏ¡iÛ`Õ ^•xH˜ +¨_»OQÆÜ«¸+¨=∞x ¿Ñ~°∞. Wk Ѩ_çâßxH˜ „|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# =∞O^Œ∞. HõO\˜"åѨ٠^è•„u ~°™êxfl HõO\˜Ö’ "Õ¿ãÎ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. HõO\˜H˜ ÃÑ#· t„QÆ∞, ^Œifi, ~°™êO[#, `Õ<Ö≥ ’ HõiyOz# LѨCQÆ_Ť» #∞ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ ѨӿãÎ HõO\˜ ÉÏ^èÅŒ ∞ KåÖÏ =é‰õΩ #t™êÎ~Ú. JÖψQ ǨÏi„^ŒÉãíè ‡¨ O, ^•~°∞ ã≤O^è∞Œ `«Î (`«)÷ , ~°™êO[#, QÔ i· HõÅ =Ú^ŒÌ ‰õÄ_® HõO\˜ ~°∞QƇ`«Å#∞ áÈQ˘_»∞`«∞Ok. JÉèÜ í ∞« , „uѶŨ Å#∞ <ÕuÖ’ "Õz h\˜Ö’ =ÚOz HõO\˜ K«∞@∂ì ~å¿ãÎ =∞Oz Ѷe¨ `« =ÚO@∞Ok.âÁOiîx "Õáê‰õΩÅ`À HõeÑ≤ ÉÏQÍ á⁄_ç KÕã≤ LѨC~ˆ }∞=Ù#∞ HõO\˜ K«∞@∂ì ~å¿ãÎ z#fl ѨQ∞Æ à◊√§, ^Œ∞~°^,Œ <˘Ñ≤Ê =O\˜ HõO\˜ W|ƒO^Œ∞Å∞ #t™êÎ~Ú. JÉèÜ í ∞« J<Õ F+¨khè , ^•xH˜ ~Ô O_çO`«Å JHõ#Δ ∂ ^•xH˜ ~Ô O_çO`«Å∞ J=∞$`«h HõeÑ≤ ÉÏQÍ =∞iyOz PÃÑ· K«ÖÏ¡iÛ HõëêÜ«∞O KÕã≤ `Õ<,≥ <≥~ÚºÅ`À HõeÑ≤ J=ÖËÇ¨ xfl

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 414

`«Ü∂« ~°∞KÕã≤ =ÙOK«∞HÀ"åe. nxx Hõ#∞Å∞ ÖÏy#ѨÙ_»∞, Hõ#∞fl <˘ÃÑÊ\˜#ì ѨÙ_»∞ uO>Ë P ÉÏ^èÅŒ ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. K«O^Œ#O =`«∞ÅÎ ∞, „uѶŨ , ѨÓQÆÑÖ¨ Ïâ◊, `«~∞° =¸ÅHÍÅ#∞ á⁄_çKãÕ ≤ hà◊§Ö’ HõeÑ≤ HõiyOz HõO\˜H˜ ~å¿ãÎ Jq pHõ@∞¡ Hõ=∞‡_»O PQÆ∞`«∞Ok. q∞iÜ«∂Å á⁄_çx ÃÑ~°∞QÆ∞`À HõeÑ≤ uO>Ë ~ˆ pHõ\ ˜ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. „uѶŨ K«∂~å‚xfl áêÅÖ’ "Õã≤ =∞iyOz HõëêÜ«∞O KÕã≤ =_»H\õ ì˜ ~å„u <Õu`À HõeÑ≤ uO>Ë HõO\˜ K«∂Ѩ٠"≥∞~°∞QÆ=Ù`«∞Ok. Ñ≤Ñʨ e, „uѶŨ , „^•Hõ,Δ Ö∫ǨÏK«∂~°,‚ ÃãO· ^è=Œ Å=}ÏÅ#∞ Éè$í OQÆ~å[ ~°ãO¨ Ö’ áÈã≤ =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ JO[#OQÍ `«Ü∂« ~°∞KÕÜ∂« e. nxx Ѷ∞¨ \˜HÍO[# =∞O\Ï~°∞. nxx HõO\˜H˜ ÃÑ_ç`Õ JO^è`Œ ,« „u^À+¨[#ºuq∞~°`,« ^Œ∞~°^Œ =Ú#flQÆ∞ <Õ„`« ã¨O|Okè`« ~ÀQÍÅhfl #t™êÎ~Ú. „uHõ@∞, „uѶŨ , ÃãO· ^è=Œ Å=}O, ~°∞zHõ, â◊OY<åaè, =∂ÅuѨÓ=Ù, "Õáê‰õΩÅ∞, ~°™êO[#, Éè$í OQÆ~å*ÏÅ#∞ ÉÏQÍ K«∂~°O‚ KÕã≤ ^•xx <≥~Úº, áêÅ∞, `Õ<Å≥ Ö’ "Õã≤ zeH˜ `«Ü∂« ~°∞ KÕã#≤ =\˜ J#∞ =∞O^Œ∞ ã¨~fi° <Õ„`« Ñ‘_Å» #∂ áê~°„^Àe Hõ#∞Å∞ q∞ã¨q∞ã¨ÖÏ_ÕÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. Z~°O_»[_®xfl HÍeÛ P =∞ã≤x =∞l˚QÆ `Õ@`À HõeÑ≤ #∞^Œ∞\˜H~˜ åã≤<å =ÚK«∞ ‰õΩO^ŒÑÙ¨ +¨Ê~°™êxfl~åã≤<å `«Å<˘Ñ≤Ê `«yáæ È`«∞Ok. â◊`=« ¸e, Z~°O_»=¸ÅO,K«„Hõ, "庄Ѷ∞≤ Å#∞ XH˘¯Hõ¯ ѨàO◊ fã¨∞‰õΩx "åÜ«Ú, HõѨ¶ ^ÀëêÅ∂ ÉÁ_»∞¤ ÃÑH· ˜ QÆÅ ÉèÏQÍÖ’¡ u=Ú‡~°∞,¡ <˘Ñ¨CÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. Éè∞í [ã¨OÎ Éèí (Éè∞í *ÏÖ’¡ Hõ^eŒ Hõ PyáÈ=Ù@) ~ÀQÍxH˜ Å=}, qâ◊fi, ɡÖÏ¡Å#∞ QÍh Ñ≤Ñʨ e, QÆ_¤» LѨCÅ#∞ QÍh =Ú^ŒÌ *Ëã≤ ~å¿ãΠѶe¨ `«=ÚO@∞Ok. ã¨∂~åº=~°=Î ∞#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ áê~°≈fi <˘Ñ¨CʼnõΩ (`«Å‰õÄ_®) #㨺=Ú#∞ Ñ‘ÖÏÛe. ^Œâ=◊ ¸Å =∞O^Œ∞Å#∞ <Õu`À HõeÑ≤ #㨺=Ú#∞ KÕã≤ Ñ‘ÖÏÛe. (J^蕺ܫ∞O 171)

¢ã‘Î "åºkè zH˜`«û, „QÆǨÏ^À+¨x"å~°}, |∞∞`«∞K«~°º Ѩ^䌺HÍ~°Hõ, ã¨~“fi+¨^è•Å∞ ¢ãÅΑ ‰õΩ =KÕÛ „Ѩ`ºÕ Hõ Ü≥∂x "åºÑ¨^£ "åº^è∞Œ Ö’¡ KåÖÏ =é‰õΩ "åÜ«Ú=Ù #^Œ∞ѨÙÖ’H˜ `≥¿ãÎ `«yáæ È`å~Ú. =K«, LѨ‰Ωõ OzHõ, *Ïu, "åã¨H,õ QÆ\ì˜ LѨC, J*Ïl, Ü«∞=HΔÍ~°,z„`«HÍÅ q∞„â◊=∂xfl <ÕuÖ’ "Õ~ÚOz P á⁄_çx h\˜Ö’ HõiyOKåe. ^•xH˜ H˘OK≥O ѨOK«^•~°#∞ HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë `˘_»Å=∞^躌 <˘Ñ≤Ê, K«∞@∂ì =Ù#fl <˘Ñ≤Ê, QÆ∞O_≥^_Œ ,» "≥ÚÅÅ∞, Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀK«O `«Q∞Æ `æ å~Ú. |^Œs Ѩ„`åÅ`À KÕã#≤ =Ú^Œ#Ì ∞ ~å¿ãÎ JHõ¯_ç ѨQ∞Æ à◊√§, ~ˆ y# QÍÜ«∂Å∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 415

=∂xáÈ`å~Ú. Ö’„^è,Œ `«∞OcѶŨ =Ú^ŒÌ [#<ÕO„kÜ«∂xfl, ^•x HõO_»~åÅ#∞ P~ÀQƺOQÍ QÆ\ Qì˜ Í =ÙOK«∞`«∞Ok. =∞O^Œ∞HÀã¨O â◊√kÌ KÕÜ∞« |_ç# <ÕuÖ’ ѨOK«ÑŨ "¡ åÅ#∂, Ü«∞+≤,ì J~°¯, =∂Åu ѨÓÅ#∂ "Õã≤ ZO_»Ö’ "Õ_Kç ãÕ ≤ "å_ç`Õ Å∞ˆHiÜ«∂ (Å∞HÀiÜ«∂) `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. [áê ‰õΩã¨∞=∂Å#∂, HÍOlHõÅ#∂, XHõ„Ѩã÷¨ *’ºu+¨‡u ^ŒàÏÅ`«#∂ ^Œ∂~åfi`À#∂ HõeÑ≤ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ h\˜`À HõeÑ≤ `åy<å, JÖψQ z„`«H,õ ^è•„u Éèãí ‡¨ , JO[#, JÉèÜ í ∂« Å#∞ ѨOK«^•~°`À HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ h\˜Ö’ HõeÑ≤ „`åy<å JkèH~õ H° „Îõ ™ê=O =ÙO_»^∞Œ . ÅHõ;}∫+¨^•è xfl #㨺OQÍ "å_ç<å, áêÅ`À HõeÑ≤ `åy<å QÆ~ƒ° ^ù •è ~°}Ö’ ã¨=∞㨺Å∞O_»=Ù. Jâ◊fiQÆO^è•xfl <Õu`À#∂, J~åú_H»è Oõ áêÅ`À#∂ HõeÑ≤ QÍx, "Àºâ◊, Hˆ ã¨~åÅ#∞ <Õu`À HõeÑ≤ QÍx ã‘fiHõi¿ãÎ QÆ~ƒ° ^ù •è ~°}Ö’ U W|ƒOn =ÙO_»^∞Œ . QÆiƒù}H˜ ˜ J#=ã¨~"° ∞≥ #ÿ <˘Ñ¨CÅ∂, "åºHÀKåÅ∂ LO>Ë ‰õΩâ◊, HÍâ◊, L~°∞|∞Hõ, QÀ‰õΩΔ ~°Hõ "Õà§◊ #∞ ѨOK«^•~°`À HõeÑ≤ áêÅÖ’ áÈã≤ ÉÏQÍ =∞iyOz K«ÖÏ¡iÛ „`åy¿ãÎ P ~°∞QƇ`«Åhfl #t™êÎ~Ú. H˘O`«=∞OkH˜ ѨÙ~°∞_»∞ =zÛ# "≥O@<Õ QÆ∞O_≥, `«Å, =¸„`« HÀâß^Œ∞ÅÖ’ <˘Ñ≤Ê Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. ^•xx J~°¯O_»=∞O\Ï~°∞. ѨÙeã≤# Ü«∞=HΔÍ~°=Ú#∞ QÀ~°∞"≥KÛ« x h\˜`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë J~°¯O_» J^Œ$â◊º=∞=Ù`«∞Ok. ^Œâ=◊ ¸Å =∞O^Œ∞Å HõëêÜ«∂xfl <Õu`À HõeÑ≤ "å_ç<å J^ÕÑe¨¶ `«O. K«#∞ÉÏÅ∞ =$kú K≥O^Œ_®xH˜ âße aÜ«∞ºÑ¨Ù á⁄_çx áêÅ`À HõeÑ≤ `åQÍe.JÖψQ q^•i ѨÓÅ#∞ HÍ~åÊ㨠"Õà§◊ `À HõeÑ≤ ~°ãO¨ fã¨∞H˘x`åy<å J^Õ Ñ¶e¨ `«O. =Ú^Œ`æ À KÕã#≤ Kå~°∞ ¢ãΑ Ü≥ÚHõ¯ áêÅ#∞ â◊√kú KÕã∞¨ OÎ k. =$kú ‰õÄ_® KÕã∞¨ OÎ k. a_»‰¤ Ωõ ‰õΩâ◊,÷ =K«, JÉèÜ í ∞« , „ÉÏÇ≤χ, =∞^è∂Œ Hõ `Õ<,≥ <≥~ÚºÅ`À KÕã#≤ J=ÖËÇ¨ xfl Wã¨∞#Î fl H˘nÌ ~°OQÆ∞, Z`«∞,Î HÍOu Jhfl ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. a_»‰¤ Ωõ "åO`«∞Å∞, ^ŒQ∞Æ ,æ [fi~°O =ÙO>Ë Ö∫ǨÏ, =Úã¨HÎ ,õ Juqâ◊ q∞„â◊=∂xfl Ѩ\Ïìe. qˆ~K«<åÅ=Ù`«∞O>Ë =Úã¨,Î âÁOiî, qâ◊, J~°∞}, ‰õΩ@[ q∞„â◊=∂xfl Ѩ\Ïìe. ZH˜¯à◊¥§, "åO`«∞Å∂ =ÙO>Ë "Àºâ◊, =∂`«∞Å∞OQÆ, `Õ<Å≥ q∞„â◊=∂xfl"åfie. ‰õΩ+¨ª J}∞=ÙÅ∞ QÀK«i¿ãÎ U=∂„`«=¸ PÅ㨺O KÕÜ∞« ‰õΩO_® ‰õΩâ◊,÷ WO„^•Ü«∞=, ã≤^•ú~,÷° xâ◊, ^Œ∂~°fiÅ q∞„â◊=∂xfl"åfie. a_»‰¤ Ωõ =∞Ǩ=ÚO_çxHõ (=∞Ǩ„âß=}˜H)õ LnKåºÅ HÍfi^äOŒ `À ™êfl#O KÕ~Ú¿ãÎ „QÆÇϨ ^ÀëêÅhfl ^Œ∂~°=∞=Ù`å~Ú. „QÆÇϨ ^À+¨O á⁄_»ã∂¨ ѨQÍ<Õ =ÚO^Œ∞QÍ ã¨Ñ=Ψ i‚, Ѩã∞¨ ѨÙ, K«O^Œ<åÅ#∞ ^ÕÇ¨ xH˜ ѨÓÜ«∂e. â◊OY, Hõ=∞ÅQÆ@,ì ~°∞„^•Hõ,Δ =K«, Ö∫Ǩk ~°HÅΔõ #∞ Hõ\Ïìe. D „H˜Ok =∞O„`«O ^•fi~å âßOu KÕ~ÚOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 416

FO HõO @O QÆO QÆO "≥#· `ÕÜ∂« Ü«∞#=∞ó FO ǨϟO ǨOǨÏó Jx K«^∞Œ =Ù`«∂ â◊s~åxfl x=Ú~°∞`«∂ |Å∞e¿ãÎ Ji+¨ì „QÆÇ¨ Å∞ =^Œe áÈ`å~Ú. |e „Ѩ^•#"Õà◊ FO „Ç‘ÏO ÉÏÅ„QÆÇ¨ ^£ |eO QÆ$Ç‘Ï`‚ « ÉÏÅO =ÚO[`« ™êfiǨ J<Õ =∞O„`å#∞fl K«ÛiOKåe. K«~H° ãõ O¨ Ç≤Ï`«Ö’ tsëÈ q+¨Ñ∂¨¶ fl<åO Jx HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. aÜ«∞ºO Hõ_yç # hà◊§Ö’ ts+¨ =¸ÖÏxfl Ñ≤O_ç HõëêÜ«∞O KÕã≤ „`åy`Õ q+¨O `«# „ѨÉÏè "åxfl HÀÖ’Ê`«∞Ok. JÖψQ `≥ÅÑ¡ Ó¨ Å =~°¬É∂íè ÖË^• ѨÙ#~°fl= ~°ãO¨ ‰õÄ_® =∞x+≤x áê=ÚHÍ@∞ q+¨ „ѨÉÏè =O #∞O_ç HÍáê_»∞`«∞Ok. #∂HõÅ∞, QÆ$ǨÏ^è∂Œ =∞O (WO\˜=∞ã≤) xâ◊ J<Õ QÆ_»¤ LѨC, ÃÑ~°∞QÆ∞, <≥~Úº, `Õ<≥ HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ h\˜`À „`åy`Õ q+¨O qiyáÈ`«∞Ok. P~ÀQͺxH©, =Úã¨e `«#OÖ’ ‰õÄ_® â◊HΘ ÃÑ~°Q_Æ ®xH© XHõ F+¨kè =ÙOk. J^Õ JÉèÜ í ∞« . P~°∞ |∞∞`«∞=ÙÅÖ’#∂, =~°¬~∞° =Î Ù`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì JÉèÜ í ∞« #∞ QÆ_L¤» ѨC, ѨOK«^•~°, ™⁄O\˜ Hõ}, `Õ<,≥ ɡÅO¡ Å`À HõeÑ≤ ~ÀE „`åy`Õ |ÅO `«Q^æÆ ∞Œ . J<å~ÀQƺO P=iOK«^∞Œ . [fi~°O Ѩ_Öç zË #"å~°∞ XHõ =O`«∞ D JÉèÜ í ∞« #∞ QÍx, ~Ô O_»∞ =O`«∞Å∞ qcè@Hõ#∞ QÍh, <åÅ∞Q˘O`«∞Å∞ ^è•„ux QÍx `Õ<,≥ <≥~ÚºÅ`À HõeÑ≤ H˘<åflà◊§áê@∞ fã¨∞‰õΩO>Ë q∞H˜¯e "ÕQOÆ HÀÅ∞HÀ=_»"∞Õ HÍHõ H˘<Õflà◊§‰õΩ ã¨iѨ_® |ÖÏxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. Jâ◊fiQÆO^èŒ HõëêÜ«∂xfl áêÅ`À <Õu`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë ^ÕÇϨ ÉÏ^èÅŒ hfl #t™êÎ~Ú. |ÅO ‰õÄ_® =ã¨∞OÎ k. =∞O_»∂HõÑi¨ ,‚ q^•i ~°™êÅ#∞ HõeÑ≤ ^•xÖ’ uÅ, ^è•„u, Éè$í OQÆ~å[Å#∞ "Õã∞¨ H˘x „`åy`Õ #∂ˆ~à◊§~Ú<å ã¨~ˆ U [|∂ƒ ÖˉΩõ O_®, ~å‰õΩO_® „|`«H=õ K«∞Û. „uHõ@∞, „uѶŨ , =Ç≤Ïfl, QÆ∞_»∂z, â◊`å=i, q_»OQÆ, ★Ö∫ǨÏK«∂~å‚Å#∞ HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ *Ëã≤ `Õ<`≥ À ~°OQÆiOz ã‘fiHõi¿ã,Î ã¨~fi° ~ÀQÍÅ∂ áÈ`å~Ú. „uѶŨ , Hõ}, ™⁄O\˜, QÆ∞_»∂z, â◊`å=i, q_»OQÆ, Éèí$OQÆ~å[Å q∞„â◊=∂xfl â◊√kúKÕã≤ ~ÀE fã¨∞‰õΩO>Ë PÜ«Ú=Ù`Àáê@∞ Jxflâ◊‰Ωõ ÅÎ ∂ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. q^•i Éè™í ê‡xfl `Õ<,≥ <≥~ÚºÅ`À HõeÑ≤ uO>Ë â◊$OQÍ~° ™ê=∞~°º÷ O ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. [|∞ƒÅ`À ѨxÖˉΩõ O_® „Ѩu=∞x+‘ fã¨∞HÀ=Åã≤# *Ï„QÆ`ÅΫ ∞, ¿ã=Å∞, B+¨^•è Å∞ WÖÏ =ÙO\Ï~Ú. ★

Ö∫ǨÏK«∂~°‚ â◊ÉÏÌxH˜ ã¨Ô~·# `≥Å∞QÆ∞ =∂@ W#∞Ѩ~°[#∞. POQÆ¡ QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’ 527= ¿ÑrÖ’PÔH· û_£ PѶπ S~°<£ Jx HõxÑ≤ã¨∞ÎOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 417

Ju ã¨~fi° „`« =~°Ü ˚ ∞Õ `ü J<Õk „Ѩ^•è # *Ï„QÆ`.Ϋ â◊s~° =∞~°#Ì , #∂<≥ Ѩ\ Oì˜ K«∞@, B+¨^Œè #â◊º¿ã=#, HΔÍà◊Hõ „ѨÜ∂≥ QÍÅ∞, ZѨC_À J~°∞^Œ∞QÍ ==∞#Hõ ã‘fiHõ~} ° g\˜x ѨOK«H~õ ‡° ÅO\Ï~°∞. ~ÀE H͉õΩ<åfl g\˜x „Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. XHõ U_®kÖ’ P~°∞ |∞∞`«∞=ÙÅ∞O\Ï~Ú Hõ^•! XH˘¯Hõ¯ |∞∞`«∞=Ó Ô~O_Õã≤ <≥ÅÅ∞O@∞Ok. P~ÀQƺOQÍ =ÙO_»^ŒÅK«∞‰õΩ#fl"å~°∞ |∞∞`«∞=Ùx |\˜ì „Ѩ=~°Î##∞ =∞ÅK«∞HÀ"åe.tt~°, =ã¨O`«~∞° =Î ÙÖ’¡ â◊$OQÍ~°OÖ’ áêÖÁæ<Õ ã¨O^Œ~åƒùÅ#∞ ~å„`«∞ÅÖ’ ÃÑOK«=K«∞Û.JѨÙ_»∞ ‰õÄ_® ѨQ\Æ ˜ x„^Œ ‰õÄ_»^∞Œ . =~°¬~∞° =Î ÙÖ’ ‰õÄ_® ѨQ\Æ ˜ x„^Œ#∞ ѨÓiÎQÍ `«ºlOKåe. ¿ÇÏ=∞O`«|∞∞`«∞=Ù (D â◊|OÌ ã¨iHÍ^Œx ÃÑ^ŒÅÌ O\Ï~°∞.) Ö’ â◊s~åxfl "Õ_Qç Í HÍK«∞‰õΩO@∂ =ÙO_®e. `Õ<#≥ ∞ ã‘fiHõiã¨∞OÎ _®e. áêÅ#∂, áêŠѨ^•~å÷Å#∂ Z‰õΩ¯=QÍ "å_®e. „w+¨‡|∞∞`«∞=ÙÖ’ =∞Ozhà◊§#∞ QÍx =∞i ^Õxx QÍx Ju j`«ÅOQÍ Ñ¨ÙK«∞ÛH˘#~å^Œ∞. Hõ$„u=∞ j`«Å`«fi"Õ∞q^èOŒ QÍ K«∂ã≤<å "≥∞^Œ_∞» ‰õΩ QÍx â◊s~åxH˜ QÍx =∞Ozk HÍ^Œ∞. â◊~°`å¯ÅѨ٠"≥<≥flÅÖ’ x„kOK«_»O QÍx Z‰õΩ¯=¿ãѨÙO_»_»O QÍx KÕÜ∞« ~å^Œ∞. "ÕÑ,¨ J`«ã,≤ ‰õΩã¨∞OÉè,í t„QÆ∞, P=, *’ºu+¨‡u, =¸ÅHõ - g\˜#∞O_ç fã≤ â◊√kú KÕã#≤ #∂<≥Å∞ „H˜q∞ã¨OǨ~°HÍÅ∞, K«HÔ ¯~°"åºkè x~À^èHŒ ÍÅ∞, "å`«–HõѨ¶ „ѨHÀáêÅ =Å¡ =KÕÛ `«Å<˘Ñ≤ÊH˜ <åâ◊HÍÅ∞. ^•_ç=∞, P=∞ÅH˜, H˘Å, Hõ~=° ∞~°,Ì „Ñ≤Ü∂« ÅHõ, [Oc~°, <åQÆ~O° QÆ, P„=∂`«H,õ HõÑ`≤ H÷« õ F+¨^∞Œè Å∞ Ѩ^ºŒä OQÍ =∞Ozq, Ñ≤`Ϋ =~°Hú ÍÅ∞, "åÜ«Ú x~À^èHŒ ÍÖË QÍx 'HõÑ„¨¶ ѨHÀѨHÍÅ∞—. Z@∞=O\˜ "åO`«∞ÅÔH<· å =∞O^Œ∞QÍ [Å, r=¸`«H,õ WHΔÍfi‰õΩ, ‰õΩ@[, Hõ$`«|O^è#Œ , ^è•=∂~°=æ Å#∞ "å_»=K«∞Û#∞. „á⁄^Œ∞\Ì ˜ "ÕàÖ◊ ’ ==∞#O KÕ~ÚOK«_®xH˜ =∞^Œ#, WO„^•Ü«∞}, =K«Å#∞ LѨÜ∂≥ yOKåe. Ñ≤`OΫ „ѨHÀÑ≤Oz#ѨÙ_»∞ „u=$`«O „ѨHÍΔ à◊HOõ QÍ Ñ¨xH˜ =ã¨∞OÎ k. ‰õ_∞» Ѩ٠ÉÏQÍ Hõ_yç "ÕÜ∞« _®xH˜ <åQÆ~,° „u=$`«Å#∞ ÔQ_»¤ LѨC`À, ѨOK«^•~°`À, `Õ<≥`À HõeÑ≤ fã¨∞HÀ"åe. ǨÏs`«H˜, q_»OQÍÅ#∞ QÀ=¸„`«O`À HõeÑ≤ "Õã∞¨ ‰õΩ<åfl W^Õ Ñ¶e¨ `«=ÚO@∞Ok. Z~°O_» #∞O_ç fã≤# #∂<≥#∞ ^•xH˜ ~Ô O_çO`«Å „uѶŨ HõëêÜ«∞O`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë ‰õÄ_® Hõ_∞» Ѩ٠Hõ_∞» ‰õΩ¯áÈ`«∞Ok. XHõ áêÅ∞ Ѩ^ºŒä , ~Ô O_»∞ áêà◊√§ JHõ,Δ <åÅ∞QÆ∞ áêà◊√§ ^è•„uÅ#∞ HõeÑ≤ â◊`å=i ~°ãO¨ `À â◊√kúKãÕ ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë Jxfl ~°HÍÅ <˘Ñ¨CÅ∂ `«Q∞Æ `æ å~Ú.(J^蕺ܫ∞O –172)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 418

=∞^è∞Œ ~°, J=∞¡, uHÍÎ^∞Œ Å („^"Œ åºÅ)B+¨nÜ è ∞« LѨÜ∂≥ QÍÅ∞ â◊√„â◊√`å! fÑ≤, ѨÙÅ∞ѨÙ, KÕ^∞Œ ~°∞K«∞Å∞O_Õ „^Œ"åºÅ#∞ "å\˜x B+¨^•è Å∞QÍ "å_Õ Ñ¨^`úŒ ∞« Å#∞ J=^èiŒ OK«∞. =∞^è∞Œ ~åk „^Œ"åºÅÖ’ âße, +¨+Hì≤ ,õ QÀ^è∞Œ =∞, áêÅ∞,<≥~Úº, ѶŨ ~°™êÅ∞, `Õ<,≥ =∞[˚, â◊$OQÍ@Hõ, Hõâ~ı ∞° , W~°fi~°∞, QÀ‰õΩΔ ~°, QÆOcèi, HõÅ∞=yO[Å∞, „^•Hõ,Δ Y~°∂~˚ O° , |Å, H˘|ƒi, K≥é‰õΩ, P`«‡QÆ∞Ѩ,Î q^•i, „Ñ≤Ü∂« ÅHõ, =∞^è∂Œ Hõ, `åÅ, ‰õΩã¨∞=∞O^Œ (‰õΩã¨∞=∂O_») Å∞ ¿Ñ~˘¯#^Œy#q. g\˜Ö’ „ѨuXHõ¯\© =¸~°Û,ù =∞O@Å#∞ áÈQ˘@∞ì@Ö’ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ ∞» `«∞Ok. *Ï˝Ë „H˜=ÚÅ∞ ѨÙ_»`å~Ú. Hõáê¶ xH˜ ã¨O|OkèOz# ~ÀQÍÅ∞ =™êÎ~Ú. g\˜#∞O_ç =zÛ# =∞O^Œ∞Å#∞ ‰õÄ_® J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ <Õ Õ "å_®e. (`«Ñʨ HõáÈ`Õ<)Õ fÜ«∞QÍ #∞#fl "å\˜x, =∞O^Œ∞Å<≥<· å ã¨~ˆ Z‰õΩ¯=QÍ uO>Ë ^ŒQ∞Æ ,æ Ѩ_Ãç ãO,<À\˜Ö’ fѨÙ,á⁄‰õΩ¯Å∞,‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞,HõOu, É’^èHŒ ÍÅ∞, ^Œàã◊ i¨ <åÅ∞Hõ, QÆ∞_»ÖáË êk ã¨=∞㨺Å∞ =™êÎ~Ú. ^•_ç=∞, P=∞ÅHõ, P„=∞, HõÑ`≤ ,÷« Hõ~=° ∞~°HÌ ,õ =∂`«∞Å∞OQÆ, P„=∂`«H,õ |^Œ~,° uOu_ç, ÃÑ~°∞QÆ∞, =∞l˚Q,Æ HõOrHõ, ʼnõΩK«, J=∞¡ "≥@(`«)ã¨, ÖÁ}ÏÅ∞ ѨÙÅ¡ =∞O^Œ∞Å∞. g\˜x ™⁄O\˜`À HõeÑ≤`Õ Q˘Ñ¨Ê r~°H‚ ÍÅ∞, PHõex ѨÙ\˜Oì K≥_ç B+¨^•è Å∞ `«Ü∂« ~°=Ù`å~Ú. Wk "åÜ«Ú=Ù#∞, p=Ú`À ‰õÄ_ç# „ã¨"åÅ#∞ ã¨$+≤Oì K«QÅÆ =Ù. ~°u ™ê=∞~å÷ºxfl ÃÑOKÕ â◊HΘ ‰õÄ_® g\˜‰Ωõ O@∞Ok. JÖÏQÆx Z‰õΩ¯=QÍ<À J#=ã¨~°OQÍ<À "å_Õ¿ãÎ =∂„`«O Wq Ǩx KÕ™êÎ~Ú. J=Ü«∞"åÅ∞ =^Œ∞Öˇ· *ÏiáÈ=_»O, Q˘O`«∞ a~°∞ÃãH˜¯áÈ=_»O, QÆ∞O_≥ J^Œ~_° O» , <À~°∞ á⁄Hõ¯_»O,QÍÜ«∂Å#∞, ֒Ѩe ‰õΩ~°∞ѨÙÅ#∞ ã¨$+≤Oì K«_O» =O\˜ ã¨=∞㨺Å#∞`«Ê#flO KÕ™êÎ~Ú. HΔÍ~° „^Œ"åºÅ∞ (ÃãO· ^è=Œ , ã¨∞=~°ÛÅ) Ü«∞=HΔÍ~°, ã¨iH˚ ÍÅ =O\˜q. g\˜x Å=} |$O^Œ=∞#=K«∞Û#∞. Wq qˆ~K«#O HÀã¨O, J~°∞QÆ∞^ŒÅ HÀã¨O, p=Ú ~°™êÅ „™ê=O HÀã¨O, ¿ãfi^ŒHÍ~°HÍÅ∞QÍ#∂ "å_»`å~°∞. g\˜ â◊HΘ â◊s~°=∞O`«\Ï â◊~"° QÕ OÆ `À „áê‰õΩ`«∞Ok. g\˜<‰≥ Ωõ ¯=QÍ qxÜ≥∂yOK«_O» =Å¡ â◊s~°OÖ’ <åàÏʼnõΩ J=~À^è•ÖË~Ê° _ç ^Œ∞~°^ÅŒ ∞, ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. K«~‡° O q=~°=‚ ∞=Ù`«∞Ok. ~°H"Îõ å`«O Ñ≤`Ϋ ~°HOÎõ „ѨHÀÑ≤OѨ |_»`å~Ú. ѨÙOã¨Î fiO `«Q=æÆ K«∞Û#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 419

WHõ KÕ^∞Œ „^Œ"åºÅ |$O^ŒOÖ’xqQÍ "Àº+¨, t„QÆ∞, =¸ÅHõ, ^Õ=^•~°∞, =Ú+¨ì (=Úã¨)Î ‰õΩ+¨Hª ,õ Åâ◊√#, =Å∞ærѶŨ , QÆ∞QÆ∞Åæ ∞, ÖÏOQÆÖϺ^Œ∞Å∞ ѨiQÆ}O˜ Ѩ |_»∞`«∞<åfl~Ú. Wq PHõex ÃÑOK«∞`å~Ú, HΔÍÅHÍÅ∞QÍ Ñ¨xKÕ™êÎ~Ú HÍx Hõáê¶ xH˜ W|ƒOk Hõey™êÎ~Ú. ‰õΩ+¨μhì ^Œ∞~°^ÅŒ h áÈQ˘_»`å~Ú.|Å∞ѨÙ#∂,J#=ã¨~° H˘=Ùfi#∂,|_»eHõ#∂, PÜ«∂™êhfl, „H˜=ÚÅ#∂ `˘Åy™êÎ~Ú. g~åºxfl ‰õÄ_® J^Œ∞ѨÙKÕ™êÎ~Ú. HÍh JuQÍ qxÜ≥∂y¿ãÎ `«ÅuѨC, =∞O@ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. WHõ uHõÎ ÖË^• =QÆ~∞° QÍ =ÙO_Õ F+¨nQè ∞Æ }ÏÅ∞#fl „^Œ"åºÅ∞ Hõ$`«=∂Å,Hõs~°, ǨÏi„^Œ, WO„^ŒÜ∞« =, |$ǨÏu, â◊Odx, QÆ∞_»∂z, „^Œ=Ou, „u=$`«, =∞O_»∂Hõ Ѩi,‚ HÍ~°"Å≥ H¡ ,õ "å~åΉΩõ , Hõ~g° ~°H,õ "åã¨H,õ ~˘Ç≤Ï}˜, â◊OYѨÙ+≤Ê, Hõ~˘¯\˜, [Ü«∞OuHõ, *Ïu, =~°∞}Hõ, xO|, *’ºu+¨‡u, (+¨‡) ѨÙ#~°fl"åÅ∞. HõO@Hõ, "Õ„`åÅ∞ H˘O`«¿ãѨ٠#q∞e`Õ uÜ«∞ºQÍ `«Q∞Æ Å∞`å~Ú. Wq u}Ïfi (uHÍfi) Å#∞ J#QÍ ~°ã¨ „ã¨=O`«∞Å#∞ áêi™êÎ~Ú. â◊s~°O `ÕeHõ Ѩ_ÖÕ Ï KÕ™êÎ~Ú. r~å‚xfl "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~∞° ™êÎ~Ú. PHõex Hõey™êÎ~Ú. <åàÏÅ#∞ â◊√kúKãÕ ,≤ [fi~åhfl, ^•Ç¨hfl `˘ÅyOz ^Œ∞~°^ÅŒ #∞ áÈQ˘\˜,ì =¸~°Û#ù ∞ x"åi™êÎ~Ú. g\˜x Z‰õΩ¯=QÍ fã¨∞‰õΩO>Ë =∂„`«O =∞Å=¸„`åÅ∞ á⁄_çÉÏiáÈ~Ú „™ê=HÍÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. *Ï„QÆ`QΫ Í "å_ç`Õ Ñ¨H"Δõ å`«O, "≥∞_»"åeáÈ=_»O, „¿ÑQÆ∞ ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, `«Å<˘Ñ≤Ê =O\˜ J™ê^躌 ~ÀQÍÅ∞ ‰õÄ_® x=∞‡o™êÎ~Ú. =QÆ~°∞, ѨÙÅ∞Ѩ٠Hõeã≤ =ÙO_Õ „uѶ¨Å, â◊Å¡H˜, [O|∞, P=∂„`«Hõ, =@, `«`û« O|Okè`åÅ∞, uO^Œ∞Hõ, =‰õΩà◊, âßÅ, =Ú^Œ,æ zÖÏ¡HÍÅ∞ ^Õx<≥<· å Ñ‘ÖÛË QÆ∞}Ïxfl Hõey =ÙO\Ï~Ú. HÍ|\˜ì gÖˇ#· O`« `«‰Ωõ ¯=QÍ "å_®e. WqHÍHõ q∞„â◊=∞ ~°∞K«∞Å∞QÆÅ F+¨^∞Œè ÖÁHõ W~°"·≥ =Ù<åfl~Ú. Jq ǨÏi„^Œ, ‰õΩ+¨,ª Å=}, "Õ∞+¨â$◊ Oy, ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ '|Å—Å∞, HõK∞« Ûù~,° â◊ÅH¡ ,˜ ѨÙ#~°fl=, â◊`å=i, Jyfl=∞O`«, „|Ǩχ^ŒO_ç, â◊fi^ŒO„+¨ì, Z~°O_»Hõ, Ü«∞=, H˘Å, ‰õΩÅ`«÷, Hõ~°¬t, ^Œâ◊=¸Å (W"˘Hõ Ѩk~°HÍÅ∞O\Ï~Ú) D =∞O^Œ∞Å∞ XHõ¯\˜QÍ HÍx, H˘xfl Hõeã≤ QÍx „u^ÀëêÅ#∞ K«H¯õ QÍ ‰õΩ^Œ∞~°∞™êÎ~Ú. =ÚYºOQÍ J=ã¨~O° HõO>ˇ <≥‰Ωõ ¯=QÍ ÃÑiyáÈ~Ú, =∞x+≤x zH͉õΩѨéKÕ "å`«, HõÑ,¨¶ Ñ≤`Ϋ Juâ◊Ü∂« Å#∞ `˘Åy™êÎ~Ú. â◊`å=i, q^•i, ÉÏÅHõ, Lj~°, K«O^Œ#, ^Œ∂~°fi, =@, Ñ≤Ñʨ e, |^Œi, â◊ÅH¡ ,˜ Hõ^eŒ , L`«ÊÅ, Ѩ^‡Œ , L^Œ∞O|~°, Ѩ\’ÅHõ, ǨÏi„^Œ, QÆ∞_», ‰õΩ+¨Hª ,õ â◊`Ñ« Ù¨ +≤Ê, *Ïu

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 420

"Àº+¨, P~°QfiÆ ^è,Œ ÖÏOQÆe J<Õ =∞O^Œ∞Å#∞ HõÑ–¨¶ qÅO|Hõ B+¨^•è ÅO\Ï~°∞. â◊s~åxH˜ HÍ=Åã≤# H˘=Ùfix W=fi_»OÖ’ <≥~Úº, #∂<≥Å∞, |ÖÏǨ~åÅ∞, z‰õΩ¯_»∞, |\ÏhÅ =O\˜q ã¨∞„Ѩã^≤ •úÖË HÍx h~°ãO≤ z#"åiH˜, |ÅO J=ã¨~"° ∞≥ ÿ JiyOK«∞ HÀQÆey# Ѩi=∂}OÖ’<Õ g\˜x "å_®e. `≥eq`Õ@Å∞, *Ï˝ÑH¨ âõ H◊ ,Θ J=QÍǨÏ# ™ê=∞~°º÷ =Ú HÀ~°∞‰õΩ<Õ"å~°∞ ~ÀE ZO`À H˘O`« Ѩi=∂}OÖ’ <Õux fã¨∞HÀ"åe. Ñ≤`~Ϋ ÀyH˜ <Õu =∞O^Õ „Ѩâã◊ "Ψ ∞≥ #ÿ k. "å`«~ÀyH˜ <Õu<Õ HÍã¨Î Å=}O`À HõeÑ≤ ~Ú"åfie. HõÑ~¨¶ ÀyH˜ <Õux "Àº+¨, HΔÍ~°=ÚÅ`À HõeÑ≤ ~Ú"åfie. ÃãQÆQÔ _»Å¤ =O\˜ Zé] ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, Ãã#· ãπ, ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞, T|HÍÜ«∞=Ú, HõÑ–¨¶ "å`« „ѨHÀáêÅ∂ HõÅ"åiH© Å=}, HΔÍ~°, Ѷ∞¨ $`« q∞„â◊=∂Å∞ ѨxKÕ™êÎ~Ú. =∞ÅO, =∞Å^•fi~°O QÆ\ Ñì˜ _¨ #ç "åiH˜ #∂<≥`À_ç "≥^· ºŒ O J=ã¨~O° . "å`å=~°} HÍ~°}OQÍ(ZO_», "å#, K«e)QÍx, |~°∞=ÙÅ∞ "≥∂Ü«∞_»O =Å¡ QÍx,Ju ã¨OÉè’QÆ ã¨∞YO =Å¡ QÍx,Ju "åºÜ«∂=∞O =Å¡ QÍx, h~°ã≤Oz#"åiH˜ ‰õÄ_» #∂<≥`À_ç "≥·^ŒºO J=ã¨~O° . WHõ¯_» h~°ãO≤ K«_=» ∞#QÍ â◊s~°OÖ’<Õ Ju =ÚYº „^Œ"åÅÖ’ Hõ}*ÏÖÏÅÖ’ JÅã¨@. <≥~Úº QÍx #∂<≥ QÍx "Õ_ç hà◊§`À HõeÑ≤ XHõ Ѩ^uúŒ „ѨHÍ~°O ~åÜ«∞_®xfl ¿ãflǨÏHõ~°‡ JO\Ï~°∞. Ñ≤`«Î^ÀëêxH˜ ¿ãflǨÏHõ~°‡ zH˜`«û#∞ fã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞ "Õ_ç h\˜x =∂„`«"∞Õ `åQÍe. (^•Ç¨ÏO "Õã#≤ ѨÙ_»∞ ‰õÄ_®) =∞Oz r~°â‚ H◊ Θ (náêÎyfl) x HõeyÜ«ÚO_ç ‰õÄ_® =~°Ûã≤flQÆ`ú « (#∂<≥ ѨÓã≤#@∞¡#fl) QÆÅ =∞ÅO qã¨iO˚ KÕ"åxH˜ `«fi~°Ö’ "å`« „ѨHÀѨ^À+¨O =ã¨∞OÎ k. JO^Œ∞KÕ`« qˆ~K«#OÖ’ `Õ_® ~åQÍ<Õ "åÜ«Ú ã¨=∂#`«H˜ ÃÑx· K≥ÑÊ≤ # zH˜`û« ÅÖ’ ^Õx<≥<· å KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. HõÑ,¨¶ "åÜ«Ú „ѨHÀáêÅ∞ Hõeã≤ XˆH™êi â◊s~°OÃÑ· ^•_çKãÕ <≤ å, q_çq_çQÍ =zÛ<å âߺ=∂Hõ, H˘~°^À+¨, J#fl, Ñ≤<åºHõ=ÚÅ`À =∞l˚Q#Æ ∞, "Õz# aÜ«∞ºÑ¨Ù Ñ≤O_çx HõeÑ≤ _»Ü∂« á¶ÈiH± "≥∞[~üû`À zH˜`û« KÕÜ∂« e. =∂\˜=∂\˜H© |ÅÇ‘Ï#`«=Å¡ =¸iÛù`∞« ÅÜÕ∞º"åiH©, Q˘O`«∞ a~°∞ÃãH˜¯áÈ~Ú# "åiH©, J`«ºkèHõ ™ê÷~ÚÖ’ ÉÏ# á⁄@ì QÆÅ"åiH© D zH˜`û« #∞ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . (J^蕺ܫ∞O –173)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 421

„ÉÏǑχѶ¨∞$`åk ¿ãflǨÏáêHÍÅ∞– "å\˜ qxÜ≥∂QÍÅ∞ N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù â◊OHõ~° ÉèíQÆ"å#∞Å`À#∂, ã¨∂`« =∞ǨÏi¬ â∫#HÍk =Úx ѨÙOQÆ=ÙÅ`À#∂ "≥Å~ÚOz# QÆ~∞° _» ѨÙ~å} „Ѩ=K«#OÖ’ PÜ«Ú~ˆ fi^Œ=Ú#∞ QÆ∂iÛ ^è#Œ fiO`«i â◊√„â◊√`«∞xH˜ É’^è#Œ QÍqã¨∞<Î åfl_»∞ WÖÏ: ''â◊√„â◊√`å! <Õu`À #∂<≥`À H˘xfl B+¨^•è Å#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. D „Ѩ„H˜Ü∞« ‰õΩ Ñ¨xH˜ =KÕÛ <Õuh #∂<≥#∂ =ÚO^Œ∞QÍ "≥^· ºŒ âßG ѨiÉèÏ+¨Ö’ 'ÉèÏ=#— J#QÍ '=∞O^Œ∞H˜ ѨxH˘K«∞Û â◊√kú— KÕ™êÎ~∞° . XHõ „Ѩã÷¨ <Õux XH˘¯Hõ¯ JHõΔ Ñ¨i=∂}OÖ’ â◊OY, ѨÙ+≤,ì =K«, „ÉÏÇ≤χ, ™È=∞, „|Ǩχ, ã¨∞=~°ÛÅ, JÉèÜ í ∞« , QÆ∞_»∂z, P@~°∂+¨H,õ "åQÆ∞lÅ`À#∂, XHõ „Ѩã÷¨ HõO@HÍs ~°ãO¨ `À#∂, XHõ „Ѩãá÷¨ êÅ`À#∂ HõeÑ≤ =O_ç`Õ '„ÉÏǑχѶ∞¨ $`«— =∞<Õ ¿ãflǨÏáêHõO `«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. Wk *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Îh, `≥eq`Õ@Å#∂, |ÖÏhfl ÃÑOK«∞`«∞Ok. WÖÏ\˜^Õ =∞~˘HõáêHõO <Õu`À „uѶŨ , z„`«H,õ |Å, x~°∞Oæ _ç, xO|, "åã¨H,õ ѨÙ#~°fl=, QÆ∞_»∂z, |$ǨÏu, â◊`å=iÅ#∞ HõeÑ≤ =O_ç`Õ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. âßG„ѨHÍ~°O â◊√kúKÕÜ«∞|_ç# D q∞„â◊=∞O P~°OÉèí ^Œâ◊Ö’ =ÙO_Õ U ~ÀQÍ<≥·fl<å J}z"Õã¨∞ÎOk. =∞^è∂Œ Hõ, =∞Ol+¨,ª K«O^Œ#, L`«ÊÅ, Ѩ^‡Œ Hõ, ã¨∂Hõ;"≥∞Åÿ , Ñ≤Ñʨ e, ‰õΩ+¨,ª `«fiQÔ Å, JQÆ∞~°∞, Hˆ ã¨~,° Jâ◊fiQÆO^è,Œ r=hÜ«∞ F+¨^∞Œè Å#∞ h\˜Ö’ HõeÑ≤ ÉÏQÍ Pq~°∞ÖÁKÕÛ^•HÍ =∞~°yOz, J=âıëêxfl P_èH» Öõ ’ ã¨QOÆ #∂<≥`À HõeÑ≤, XHõ P_èH» Oõ áêÅÖ’ HõeÑ≤ =∞~°Å `«‰Ωõ ¯= ÃãQÆÖ’ L_çHO˜ z XHõ "≥O_ç áê„`«Ö’ LOKåe. nxx '|ź— ¿ãflÇ¨Ï áêHõ=∞O\Ï~°∞. nx<˘HõÑC¨ _»∞ =∞Ǩ~åAÅ∞ x~°O`«~O° fã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞. Wk ã¨~fi° "åÜ«Ú, ^è•`«∞ ^ÀëêÅ#∂ x"åiã¨∞OÎ k. â◊`å=i ~°™êhfl, áêÅ#∂ `«ÖÁHõ „Ѩ™ê÷ fã¨∞H˘x, XH˘¯Hõ¯ Hõ~‡° =∂„`«OQÍ â◊`« ѨÙ+¨Ê, ^Õ=^•~°∞, =∂Oã≤, â‹Ö· Ü Ë ∞« Hõ, |Å, K«O^Œ#, `«Q~Æ ,° ‰õΩ+¨,ª =∞#t≈Å, *’ºu+¨‡uÅ#∞ "å\˜`À HõeÑ≤ XHõ „Ѩã÷¨ <≥~Úº ÖË^• #∂<≥ QÆÅ áê„`«Ö’ "Õã≤ =∞~°yOKåe. =Ú^ŒQÌ Í, ÖË^• `≥Å· OQÍ fã≤ ^•Kåe. nxx <å~åÜ«∞} Ѷ∞¨ $`«O ÖË^• <å~åÜ«∞} `≥Å· =∞O\Ï~°∞. ã¨fiÜ«∞OQÍ =∞Ǩq+¨μ"‚ Õ nxx ^è#Œ fiO`«iH˜KåÛ_»x „Ѩfu. Wk ã¨~fi° ~ÀQÆx"åi}˜. D „H˜Ok =¸ÅHÍÅ#∞ <Õu`À QÍx #∂<≥`À QÍx `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ =ÙOK«∞H˘x J=ã¨~O° "Õ∞~°‰Ωõ "å_»=K«∞Û#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 422

1. 2. 3. 4. 5.

â◊`å=i, QÆ∞_»∂z z„`«H,õ "Àº+¨, xO|Hõ, x~°∞Oæ _ç. „Ѩ™ê~°},˜ HõO@HÍi (~°™êÅ∞) =~°¬É∞íè , |Å "åã¨H,õ „uѶŨ „ÉÏÇ≤χHõ, Z~°O_»H,õ Éè$í OQÆ~å[, Ü«∞+≤,ì =Úâ◊e, ^Œâ=◊ ¸Å, Yk~°, =@. g@xfl\˜h HõëêÜ«∂Å∞QÍ QÍh, Éè™í ê‡Å∞QÍ QÍx Éè„í ^ŒÑé ¨ K«∞H˘#=K«∞Û#∞. z„`«Hõ, J~°¯, „u=$`«, Ü«∞"åx, ǨÏÜ«∞=∂~°Hõ, ã¨∞^èŒ, |Å, QÆ}˜Hõ, ã¨Ñ¨Î=~°‚, ã¨∞=iÛHõ, *’ºu+¨‡u =¸eHõÅ#∞ #∂<≥Ö’ HõeÑ≤ =O_ç# ^•xx x+¨ºO^Œ# `≥Å· =∞O\Ï~°∞. Wk ÉèQí OÆ ^Œ~=° ÚʼnõÄ J@∞ W`«~° ã¨=∞㨺ʼnõÄ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. Hõ}*ÏÖÏÅ#∞ â◊√„ÉèÑí ~¨ ∞° ã¨∞OÎ k. Jq ÉÏQÍ ÃÑiˆQÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. K«~å‡xH˜ K«H¯õ \˜ ~°OQÆ∞ xã¨∞ÎOk. P=#∂<≥Ö’ J["≥∂^Œ, ã≤O^Œ∂~°, ǨÏi`åÅ, ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ xâ◊, ~Ô O_»∞ HΔÍ~åÅ∞, ÃÑ#¶ , P„~°HÌ ,õ ã¨~Å° , WO„^Œ"å~°∞}˜, Jáê=∂~°,æ Hõ^ÅŒ , 㨺O^Œ#, Q˘éˇ] =¸„`åÅ#∞ "Õã≤ `«‰Ωõ ¯= ÃãQÆÖ’ L_çHO˜ z fã≤ ^•xH˜ P=ÙáêÅ#∞ HõeÑ≤ `«Ü∂« ~°∞ KÕã#≤ ^•xx J["≥Ú^•kHõ `≥Å· =∞O\Ï~°∞. Wk HõOu =O\˜ K«~‡° ~ÀQÍÅ#∞ ‰õΩ^Œ∞~°∞ã¨∞OÎ k. <Õ~Ê° iÜ≥∞ÿ # zH˜`û« ‰õΩ_»∞ `≥e"≥#· QÆ$ǨÏã¨∞÷ g\˜x =ÚO^Œ∞ Ju `«‰Ωõ ¯= Ѩi=∂}OÖ’ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ Ѩxf~°∞ K«∂ã¨∞H˘x JѨC_»∞ ÉÏQÍ `«Ü∂« ~°∞ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞.(J^蕺ܫ∞O–174)

[fi~° zH˜`«û â◊√„â◊√`å! U [fi~åxÔH<· å =ÚO^Œ∞ ÅOѶ∞¨ #O (ÅOY}O) KÕ~ÚOKåe. JO>Ë PǨ~°ãfi‘ Hõ~} ° #∞ Páêe. ~Àyx K«eQÍe, D^Œ∞~°∞QÍe ÖËxKÀ@ =ÙOKåe. HÍz K«ÖÏ¡iÛ# hˆ~ „`åyOKåe. <˘Ñ≤Ê Z‰õΩ¯"≥· =KÕÛ [fi~°O HÍѨ_O» ÃÑ@ì_O» =Å¡ áÈ`«∞Ok. KåÅ=é‰õΩ "å`« [fi~åÅhfl QÆ∞_»∂z, =Úã¨HÎ ÍÅ#∞ HõëêÜ«∞O HÍz W¿ãÎ áÈ`å~Ú. ^Œ∞~åÅÉèí HõëêÜ«∞O Ñ≤`Ϋ [fi~åxH˜ =∞Oz =∞O^Œ∞. HõѨ¶ ^À+¨[x`« [fi~åxH˜ ™⁄O\˜, Ѩ~°Ê@, =Úã¨Î, ÉÏÅHõ, Lj~°, K«O^Œ#O, <≥~Úº, ^Œ∞~åÅÉèíÅ`À KÕã≤# HõëêÜ«∂xfl"åfie. Ñ≤`Ϋ [fi~åxH˜ uHõHÎ ,õ Z~°O_», QÆ∞_»∂z, ™⁄O\˜, =Úã¨HÎ ÍÅ∞ HõeÑ≤# HõëêÜ«∂xfl"åfie. ™ê^è•~°} [fi~åÅhfl ÉÏÅHõ, ™⁄O\˜, Ѩ~°Ê@Å HõëêÜ«∂xH˜ ÖÁOQÆ∞`å~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 423

ÉÏÅHõ, Lj~°, áê~î,° HõO@HÍi, =Úã¨HÎ ,õ ã¨∞~°^•~°∞Å#∞ HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O KÕã≤ ^•xx ^è<Œ åºHõ, xO|, =Úã¨ÅÎ =Ú^Œ`Ì À HõeÑ≤ `Õ<`≥ À ~°OQÆiOz fã¨∞‰õΩO>Ë U [fi~°"∞≥ <ÿ å `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. „uѶŨ , Ѩ\’ÅѨ„`«, QÆ∞_»∂zÅ HõëêÜ«∞O Jxfl [fi~åÅ#∂ `«yOæ K«_"» ∞Õ HÍHõ "å`« „ѨHÀѨO =Å¡ =KÕÛ ÉÏ^èÅŒ #∞ ‰õÄ_® `«yOæ z, PHõex ÃÑOK«∞`«∞Ok. ǨÏs`«H,˜ Ñ≤Ñʨ e, P=∞e, z„`«HÅõ #∞ á⁄_çKãÕ ≤ <åeHõ ÃÑ· "Õã∞¨ ‰õΩ<åfl [fi~°O `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. `«QHæÆ áõ È`Õ JѨC_® á⁄_çH˜ ^è<Œ åºHõ, Lj~°, Ѩ~Ê° @ ÖË^• P=∞ÅH˜, QÆ∞_»∂z, K«O^Œ<åÅ HõëêÜ«∂xfl HõeÑ≤ h\˜Ö’ =∞~°yOz =_»H\õ ì˜ h~°∞ áÈQÍ q∞ye# =Ú^Œ#Ì ∞ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë ZO`«\ ˜ "≥ÚO_ç [fi~°"∞≥ #ÿ #∞ `«Q=æÆ Åã≤#^Õ. ã¨xfláê`« J#QÍ „u^À+¨ [#º [fi~åxH˜ ǨÏi„^Œ, xO|, =Úã¨HÎ ,õ „uѶŨ , ^Õ=^•~°∞, Hõ@∞~ÀÇ≤Ï}˜, Ѩ\’ŠѨ„`« F+¨^∞Œè Å q∞„t`« HõëêÜ«∂xfl "å_®e. ^ŒQ∞Æ ,æ PÜ«∂ã¨=Ú QÆÅ"åiH˜ <åQÆ|Å, HõO@HÍi, <åQÆ~,° QÆ∞_»∂z, ѨÙ+¨¯~°Å#∞ HõeÑ≤ QÆ∞O_» *Ëã≤ W¿ãÎ [fi~°O`ÀÉÏ@∞ D ÉÏ^èÅŒ ∞ ‰õÄ_® `«yáæ È`å~Ú. HõÑ,¨¶ "å`« [fi~åÅ`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞#fl "åiH˜ ^•Ç¨ÏO "Õ¿ãÎ "≥KÛ« x hˆ~ `åQÍe. qâ◊fi, Ѩ~Ê° @Hõ, Lj~°, =Úã¨,Î K«O^Œ<åÅ#∞ =∞~°yOz K«ÖÏ¡iÛ =_»Q@ Æ Qì Í q∞yÖË h\˜x W"åfie. ^•x =Å¡ ^•Ç¨ÏO, [fi~°O, =∞O@, "åO`«∞Å∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. "å`«[#º [fi~åxH˜ ѨOK«=¸Å, aÅfi, HõëêÜ«∞O ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. Ñ≤Ñʨ e "Õ~∞° PHõe ÃÑ~°Q_Æ ®xH˜ ^ÀǨÏ^ŒO KÕã∞¨ OÎ k. "å`« [fi~åxH˜ QÆ∞_»∂z qâ◊fiÅ HõëêÜ«∞O ‰õÄ_® ÉÏQÍ J_»∞H¤ @õ "ì ãÕ ∞¨ OÎ k. Ñ≤`Ϋ [fi~åxfl Ѩ~Ê° @, xO| HõëêÜ«∞O`À `Õ<≥ J#∞áê#OQÍ J=∞i# =∞O^Œ∞ J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ `≥zÛ áê~°„^ÀÅQÆÅ^Œ∞. uHõ,Î áê@, Ѩ\’Å, qâßÅ, „u=$`«, „uѶ֨ ÏÅ HõëêÜ«∞O áêÅ`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë U [fi~°"∞≥ <ÿ å kyáÈ`«∞Ok. (J^蕺ܫ∞O –175)

Ѩe`«ˆHâ◊, Hõ~°‚â◊¥ÅʼnõΩ LѨKå~åÅ∞ "≥O„@∞HõÅhfl ~åeáÈ~Ú# "åxH˜ U_»∞ ~å„`«∞Åáê@∞ U#∞QÆ∞ ^ŒO`åxfl HÍeÛ# |∂_ç^#Œ ∞ ~°™êO[#O`À "Õ∞HõáêÅ`À HõeÑ≤ <≥uHÎ ˜ Ѩ\ Oì˜ z =ÙOz`Õ Zxq∞^Œ= ~ÀA `≥ÖÏ¡~ˆ ã¨iH˜ A@∞ì "≥Úez=ÙO@∞Ok.ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok ‰õÄ_». XHõ áê=Ù =O`«∞ Éè$í OQÆ~å[~°™êxH˜ ѨÓiÎ (XHõ ÉèÏQÆO) #∂<≥#∂ QÆ∞O[ Éè™í ê‡hfl HõeÑ≤ ~å¿ãÎ A`«∞Î ÉÏQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. K«O„^ŒÅ∞ѨΠ(|@ì`Å« )#∞ ZÖÏ (XHõ B+¨^OŒè ), =∂Oã≤, ‰õΩ+¨,ª =Ú~åÅ =Ú^Œ`Ì À ÉÏQÍ ~åÑ≤_ç KÕã≤ ^•x xO_® QÆ∞O*Ï Ñ¶Ö¨ Ïxfl ѨÓ`«QÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 424

ѨӿãÎ "≥O„@∞HõÅ∞ =∞~°Å ѨÙ\˜ì ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. =∂q∞_ç >ˇOHõÅ#∞ á⁄_çQÍ KÕã≤ `«ÅÃÑ· ѨÓã¨∞‰õΩO>Ë A`«∞Î |ÅѨ_,ç JO^ŒOQÍ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. Hõ~O° [, P=∞ÅHõ, ZÅ, ÖÏHõÅΔ #∞ `«ÅH˜ ~åã¨∞‰õΩO>Ë Zé]|_ç# A`«∞Î =∞~°Å #Å¡|_»∞`«∞Ok. q_»OQÆ, QÆO^èŒ áêëê}, =∞#t≈Å#∞ =∞O^Œ∞HÀã¨O â◊√kú KÕã#≤ #∂<≥`À HõeÑ≤ ^•xH˜ <åÅ∞yO`«Å Ѩi=∂}O QÆÅ QÀ=¸„`«OÖ’ "Õã≤ ÉÏQÍ HõeÜ«∞ɡ\ ˜ì `«ÅÃÑ· zÅHõi¿ãÎ ¿ÑÅ∞, K«∞O„_»∞ #t™êÎ~Ú. JѨC_Õ HÍeÛ# â◊OYO |∂_ç^hŒ ã‘ãѨ Ù¨ ~°[#∞h h\˜`À HõeÑ≤ =Ú^Œ*Ì ãË ≤ `«ÅH˜ Ѩ\ ¿ì˜ ãÎ A`«∞Î #∞#flQÍ, #Å¡QÍ xQÆxQÆÖÏ_»∞`«∂ =ÙO@∞Ok. Éè$í OQÆ~å[, W#∞Ѩ~[° #∞, „uѶŨ , c[ѨÓ~°H,õ he, Hõ~g° ~°Å#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ fã¨∞‰õΩx P "≥Ú`åÎxH˜ ã¨=∂# Ѩi=∂}OÖ’ ɡÅO¡ ‰õÄ_® QÔ H· ˘x ÉÏQÍ L_çHO˜ z XHõ =Ú^ŒÌ (D =Ú^Œ‰Ì Ωõ Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^OŒ „Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ ¿Ñã¨∞)ì `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ `«ÅH˜ ~åã¨∞‰õΩO>Ë `≥Å|¡ _çáÈ~Ú# A`«OÎ `å =∞~°Å #Å∞ѨÙ#∞ ã¨O`«iOK«∞‰õΩO@∞Ok. JÖψQ =∂q∞_ç >ˇOHõ, „uѶŨ , he, Éè$í OQÆ~å[, HÍeÛ# W#∞Ѩ~[° #∞, HõOlHõÅ q∞„â◊=∞O ‰õÄ_® "≥O_ç A`«∞#Î ∞ #Å¡QÍ =∂~°∞ã¨∞OÎ k. K«„Hõ =∞~°HÌ õ c*ÏÅ∞, ‰õΩ+¨,ª Z~°O_» "Õà√◊ § HõeÑ≤ ÉÏQÍ "Õ_Kç ãÕ Ü ≤ Ú« #fl HõOlHõ (QÆOl) W#∞Ѩ~°[#∞Å q∞„â◊=∞O`À HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ `«ÅÃÑ·QÍx #∞^Œ∞\˜ÃÑ· QÍx =∞$^Œ∞=ÙQÍ ~å¿ãÎ ZÖÏ\˜ `«Å<˘Ñ¨Ê~Ú<å áÈ`«∞Ok. QÔ _»L¤ ѨC, =K«, Ç≤ÏOQÆ∞, ‰õΩ+¨,ª <åˆQâ◊fi~°, â◊`Ñ« Ù¨ +¨Ê, ^Õ=^•~°∞ =¸eHõÅ#∞ #∂<≥Ö’ "Õã≤ L_çH˜¿ãÎ XHõ B+¨nèÜ«∞ `≥·ÅO `«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’ áê=Ù =O`«∞ P=Ù ¿Ñ_»#∞ Ñ≤O_»QÍ =zÛ# ѨÅ∞K«\ ˜ h\˜x HõeÑ≤ XHõ K«∞Hõ¯ K≥qÖ’ ~åeÛ`Õ ZÖÏ\˜ K≥qáÈ>ˇ<ÿ å J^Œ$â◊º"≥∞áÿ È`«∞Ok. K≥q ^Œ∞~åfiã¨#, ÖÏ_çHÍ~°∞@, ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞ KÕ~∞° @ =O\˜ ã¨=∞㨺Å∞ QÔ _»Å¤ ∞ѨC#∞ "Õ∞Hõ =¸„`«OÖ’ HõiyOz K≥qÖ’ áÈ¿ãΠѨÓiÎQÍ #t™êÎ~Ú. L`«Î QÀ=¸„`åxfl K≥qÖ’ Ô~O_»∞ K«∞Hõ¯Å∞ "Õã≤<å, =∂Åu ѨÓÅ, P‰õΩÅ ~°™êxfl "Õã#≤ #∂ ^Œ∞~åfiã¨# HõeyOKÕ ÖÏ_ç K≥q#∞O_ç HÍ~°∞@ PyáÈ`«∞Ok. ‰õΩ+¨,ª =∂â◊, |$ǨÏu, Jâ◊fiQÆO^èŒ =∞sK«, `«Q~Æ ,° Ñ≤Ñʨ e, Jáê=∂~°,æ âıfi`«, ã¨~¬° Ñ,¨ Ü«∞=, uÅÅ =Ú^Œ#Ì ∞ QÔ _»Å¤ ∞ѨC `Õ<Å≥ `À HõeÑ≤ tâ◊flOÃÑ· ~å¿ãÎ ^•xÖ’ K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O ѨÙ_»∞`«∞Ok. KÕ`∞« ÅÃÑ· ~å¿ãÎ JHõ¯_ç ѨH"Δõ å`«O áÈ`«∞Ok. K≥=ÙÅÃÑ· ~å¿ãÎ Jq ÃÑiy qxH˜_ç ‰õÄ_® ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. P=#∂<≥#∞ ÉèíÖÏ¡@Hõ, |$ǨÏu, ^•_ç=∞, U^≥·<å ɡ~°_»∞Å`À HõeÑ≤ L_çHO˜ z# =Ú^Œ#Ì ∞ ÉÏQÍ K«ÖÏ¡iÛ QÀ~°∞"≥KÛ« QÍ =ÙO_»QÍ tâßflxH˜ ~å¿ãÎ ^•x á⁄_»=Ù ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. (J^蕺ܫ∞O –176)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 425

<Õ„`åk W`«~åOQÍʼnõΩ Hõ~°"åÖÏk ^≥|ƒÅ‰õΩ zH˜`«û â’ÉèÏO[# Ѩ„`« ~°™êxfl `Õ<`≥ À HõeÑ≤ `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ <Õ„`« aO^Œ∞=ÙÅ∞ Jxfl HõO\˜ [|∞ƒÅ#∂ =∂#∞Ê`å~Ú. Z#Éè·ˇ #∞=Ùfi ѨÙ=ÙfiÅ#∂, *ÏuѨÓÅ#∂ LѨxO|, J=∞Å, ™⁄O\˜, Ñ≤Ñʨ e, `«O_»∞bÜ«∞HÍÅ`À HõeÑ≤ =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ ^•xx h_»Ö’ P~°É\ˇ ì˜ aÜ«∞ºÑ¨Ù Hõ_∞» QÆ∞`À `«_Ñç ≤ =∞~°Å P~°Éˇ\ ˜ì HÍ@∞Hõ =Öˇ HõO\˜Ö’ ÃÑ@∞ì‰õΩO>Ë HõO\˜ ã¨=∞㨺Åhfl, =ÚYºOQÍ pHõ@∞¡ Hõ=Ú‡@ ‰õΩ^Œ∞~°∞`å~Ú. XHõ=O`«∞ QÆ_L¤» ѨC, ~Ô O_»∞ =O`«∞Å∞ =∞#t≈Å, <åÅ∞QÆ∞ =O`«∞Å∞ â◊OYÅ#∞ HõeÑ≤ =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ h_»Ö’ P~°É\ˇ ì˜ =∂„`«Å∞QÍ KÕã≤ ^•z, HÍ@∞Hõ =Öˇ HõO\˜H˜ ÃÑ_ç`Õ <Õ„`« uq∞~°, Ѩ@Å, Ñ≤O[@ ~°∞QƇ`«Å∞ áÈ`å~Ú. qcè@Hõ, â◊OY<åaè, =∞#t≈Å, "Õáê‰õΩÅ∞, q∞iÜ«∂Å∞ HõeÑ≤ ÉÏQÍ Ñ≤O_ç KÕã≤ "Õ∞Hõ=¸„`«OÖ’ "Õã≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ HõO\˜H˜ ~å¿ãÎ ~Ô Ñ¨ÊÅ ã¨=∞㨺Å∞, uq∞~°, ~ˆ pHõ\ ,˜ 1 H˘Å‰õΩ ÉÏ^èÅŒ ∞ áÈ`å~Ú. „uHõ@∞, „uѶŨ , Hõ~O° [ѶŨ , QÔ _»¤ LѨC, Ñ≤O[@, ѨÙã¨∞Å∞, ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ 2~°[x – ǨÏi„^Œ { ^•~°∞ǨÏi„^Œ, ~°[xÅ#∞ Éè$í OQÆ~å[ ~°ãO¨ `À HõeÑ≤ ÉÏQÍ #∂i HÍ@∞HõÖÏ `«Ü∂« ~°∞KÕW㨠ÃÑ_ç`Õ HõO\˜ ÉÏ^èÅŒ ∞ #t™êÎ~Ú. P@~°∂+¨Hõ "Õà§◊ #∞ ÉÏQÍ #∂i ѨÙÅ¡QOÆ l`À HõeÑ≤ HõO\˜ K«∞@∂ì k@ìOQÍ ~å¿ãÎ Jxfl HõO\˜<˘Ñ¨CÅ∂ áÈ`å~Ú. JÖψQ â◊`„« ^Œ∞, |^Œi=¸Å HõëêÜ«∞O ‰õÄ_® „`åy<å HõO\˜ <˘Ñ¨CÅ∞ HõkeáÈ`å~Ú. Jáê=∂~°æ "Õ~∞° x P=#∂<≥`À HõeÑ≤ QÆ∞O_» KÕã≤ `«_Ñç ≤ =Ú^Œ*Ì ãË ≤ ^•xx ~åy áê„`«Ö’ "Õã≤ LѨC QÔ _»#¤ ∂, áêÅ#∂, ѨÙÅ¡O |eh HõeÑ≤ "Õ_Kç ãÕ ≤ K«ÖÏ¡iÛ HÍ@∞HõQÍ =∂iÛ "å_ç`Õ Ñ≤O[@ ~ÀQÆO áÈ`«∞Ok. HÍ@∞Hõ#∞ ÃÑ_»∞`«∂ D „H˜Ok =∞O„`åxfl K«kq`Õ P^•ºÅ#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ #=^Œ∞~°Åæ ∞ =â◊=∞=Ù`å~°∞. FO ^Œ„^Œ∞ã¨~° „HÀO „Ç‘ÏO ~îåó ~îåó ^Œ„^Œ∞ ã¨~° „Ç‘ÏO „Ç‘ÏO FO LOLO ã¨~° „H©O „H©O ~îåó~îåó <Õ„`« uq∞~° ~ÀQÆO aÅfiHÍxfl he"Õ~∞° h HõeÑ≤ `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ =∞O^Œ∞x HõO\˜ HõO\˜¿ãΠѨ\ÏѨOK«Öá·ˇ È`«∞Ok. =uÎxQÍx ѨÙÅ¡xQÍx Ñ≤Ñʨ e, `«Q~Æ ,° ǨÏi„^Œ, P=∞ÅHõ, =K«, Yk~°Å#∞ ÉÏQÍ #∂i `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ HÍeÛ P |∂_ç^#Œ ∞ HÍ@∞HõÖÏQÆ ÃÑ_ç`Õ 1

ѨÙã¨∞Å∞ ǨÏi„^Œ, ^•~°∞ǨÏi„^Œ

2

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 426

HõO\˜ ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ #t™êÎ~Ú. "å`« [#º=ÚÖˇ·# HõO\˜ ‰õΩ~°∞ѨÙʼnõΩ Z~°O_» (`≥Å¡) P‰õΩÅ#∂ "Õà§◊ #∂ HõeÑ≤ #∂i "Õ∞HõáêÅÖ’ "Õã≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ ~åÜ«∞_»O K«H¯õ x q~°∞QÆ∞_»∞. HõO\˜ ‰õΩ~°∞ѨÙʼnõΩ =∞~˘Hõ =∞O^Œ∞ K«O^Œ#O, LѨCQÆ_»¤, =$^ŒúѨÖÏâ◊, ǨÏs`«H˜, áê@ÅѨÙëêÊÅ∞, he, K«„H˜HÍÅ#∞ á⁄_çKãÕ ≤ HÍ@∞HõQÍ ~åÜ«∞_»O. WHõ ѨKÛ« HÍ"≥∞~°¡ q+¨Ü∂« xH˘¿ã,ΠѶ∞¨ ’â◊ÑO¨ _»∞ "åã¨# K«∂¿ã,Î ~°ãO¨ `åy`Õ, HÍ"≥∞~°∞¡ `«Q∞Æ `æ å~Ú. "≥O_ç Hõ_x¤ô â◊s~°=∞O`«\Ï „ѨÜ∂≥ yã¨∂,Î ~åy, |OQÍ~°O á⁄_çx =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ XO\˜H˜ Ѩ\Oì˜ K«_O» ^•fi~å HÍ"≥∞~°x¡ J^Œ∞ѨÙKÕÜ∞« =K«∞Û#∞. ^•_ç=∞ ѨÙ+¨Ê~°ãO¨ , ^Œ∂~°fi, JÅHõHÎ ,õ ǨÏs`«HŘ #∞ á⁄_»∞OQÍ ^ŒOz =Ú‰õΩ¯`À Ñ‘eÛ`Õ JHõ¯_ç ~°HÑÎõ Ù¨ á⁄‰õΩ¯Å∞, "å`«~H° ^Îõ ÀëêÅ∞ #t™êÎ~Ú. ¿ÇÏ =$+¨É^íè fiŒè *Ï, ★hÅÖ’Ç≤Ï`å! lOyx "Õà§◊ #∞ #∂i lOyx ~°ãO¨ `À<Õ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ ZO_»É\ˇ ì˜ #㨺OQÍ "å_ç<å =Ú‰õΩ¯Ö’x ~°HÑÎõ Ù¨ á⁄‰õΩ¯Å∞ áÈ`å~Ú. ÃÑ^Œ=ÙÅÃÑ· á⁄‰õΩ¯Å∞ ÖËz<å, ÃÑ^Œ=ÙÅ z=~°Å∞ pe#@¡~Ú<å P=Ù<Õuh, ã¨~~˚° ã° ,¨ ^è<Œ åºHõ, LѨCQÆ_Ť» #∂, ^è`Œ ∂« ~Î H° ,õ QÔ i· HõÅ`À HõeÑ≤ L_çHO˜ z K«ÖÏ¡iÛ QÆ∞O_»*ãË ≤ ^•xH˜ J#fl=Ú#∂ #∂<≥#∂ HõeÑ≤ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ P=Ú^Œ#Ì ∞ ÃÑ^Œ=ÙÅÃÑ· ~å¿ãÎ P ÉÏ^èÅŒ ∞ #t™êÎ~Ú. <À\˜ÑÓ¨ `å, á⁄‰õΩ¯Å∂ [fѨ~å‚Å#∞ ÉÏQÍ #q∞e H˘O`«¿ãѨ٠JÖψQ <À\’¡ =ÙOK«∞‰õΩO>Ë #t™êÎ~Ú. ^ŒO`åÅ∞ HõkeáÈ`«∞O>Ë HÀâ◊ q`«<Î åÅ#∞ H˘O`«¿ãѨ٠#q∞e „q∞Oy`Õ Ñ¨O\˜ Hõ^eŒ HõÅ∞ PQÆ∞`å~Ú. <À\˜ ^Œ∞~åfiã¨# =Ú+¨Hì ,õ ‰õΩ+¨,ì ZÖÏÜ«∞+≤Hì ,õ ÉÏÅHõ, ^è<Œ åºHõÅ#∞ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ #q∞e`Õ #tã¨∞OÎ k. ™⁄O\˜x #q∞e`Õ HõÑ~¨¶ ™° êÅ∞ „ã¨q™êÎ~Ú. =∂`«∞Å∞OQÆ P‰õΩÅ∞, ZÖÏ, Ü«∞+≤,ì =∞^è∞Œ , Ñ≤Ñʨ e, *Ïu K≥@∞ì P‰õΩÅ∞ - g@xfl\˜h HõeÑ≤ #q∞e<å P~ÀQƺ Hõ~"° ∞≥ #ÿ HõÑ„¨¶ ã¨=O`«∞Å∞ T~°`å~Ú. â‹áêeHõ "≥ÚÅHõÅ#∞ #q∞e`Õ HõOu áÈ`«∞Ok. QÆ∞O["Õ~∞° u#_»O =Å¡ ^ŒO`åÅÖ’ #∞#fl „H˜=ÚÅ∞ #t™êÎ~Ú. HÍHõ [OѶ∞¨ , ã¨∞flÇ≤Ï, heÅ#∞ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O KÕã∞¨ H˘x `åy`Õ "≥Ú`«OÎ <À\˜Ö’ ѨÙ\˜#ì ÖË^• KÕi# „H˜=ÚÅhfl #t™êÎ~Ú. JÖψQ áêÅÖ’ Hõ~¯° @#∞ HõeÑ≤ `ÕiÛ P =Ú^Œ‰Ì Ωõ <Õux *’_çOz ѨO_»∞¡ `Àq∞<å, HÍà◊√§ ~°∞kÌ<å ~Ô O_»∂ |ÅѨ_`» å~Ú. ts+¨ q`«<Î åÅ#∞ "å\˜H˜ <åÅ∞yO`«Å∞ Ѩi}Ï=∞OÖ’ QÆŠǨÏi„^ŒO`À HõeÑ≤ L_çHO˜ z XHõ #™êºxfl `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ Ñ‘e¿ãÎ `«Å<˘Ñ≤Ê, Q˘O`«∞ ÉÏ^èŒ j„Ѷ∞¨ OQÍ `«Q∞Æ `æ å~Ú. x*ÏxH˜, Hõ~¯° @áê^Œ J<Õ =∞O^Œ∞`À Ѩà◊§#∞ `«_çq∞<å KåÅ∞. *’ºu+¨‡u ѨO_»¡#∞ h\˜Ö’ <å#ɡ\ ˜ì JÖÏ W~°"≥· XHõ¯ ★

Wk t=Ùx q+¨μ=‚ Ù ã¨OÉ’kèOz# f~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 427

~ÀAÅ∞Oz# Ñ≤=∞‡@ "å\˜x `≥Å¡ JÉèÜ í ∞« =Ú^Œ`Ì À HõeÑ≤ =Ú^Œ*Ì ãË ≤ ^•x`À ^ŒO`åÅ#∞ `Àq∞`Õ "å\˜ÃÑ·#∞#fl #Å¡\ ˜ =∞K«ÛÅ∞, =∞~°HõÅ∞ áÈ~Ú ^èŒQÆ^èŒQÆÖÏ_»`å~Ú. Ö’„^èŒ, ‰õΩO‰õΩ=∞, =∞Ol+¨,ª Ö’Ç¨Ï HÍÖËÜ∞« Hõ, Ü«∞=, aÜ«∞ºÑ¨Ù yO[, Ü«∞+≤ì =∞^è∞Œ Å#∞ HõeÑ≤ QÆ∞O_»*Ëã≤ h~°∞ HõeÑ≤ =∞$^Œ∞=ÙQÍ =ÚMÏxH˜ ~å¿ãÎ Jk q∞Åq∞ÅÅ∞ `«à◊`«à◊Å`À =iúÅ∞¡`∞« Ok. Wk ¢ãÅΑ ‰õΩ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. XH˘¯Hõ¯ Hõ~¬° Hõ (XHõ H˘Å`«) ~°HKÎõ O« ^Œ# =∞Ol+¨ª, ÅHõ¯QÍh Ü«∞+≤ì =∞^èŒ∞, ‰õΩO‰õΩ=∞Å#∞ QÍx fã¨∞H˘x ^•x<˘Hõ „Ѩã¨÷ (|~°∞=ÙH˘Å`«) `≥Å· O, ~Ô O_»∞ „ѨãÅ÷¨ "Õ∞HõáêÅ∞ QÆÅ áê„`«Ö’ "Õã≤ ÉÏQÍ L_çHO˜ z fã≤ K«ÖÏ¡iÛ ~ÀAH˘Hõ =∂~°∞QÍ "å~°O ~ÀAÅ áê@∞ ~å¿ã,Î Zxq∞^Œ= ~ÀA HõÖÏ¡ =ÚYO J^Œ∞ƒù`H« ÍOu`À „ѨHÍtã¨∞OÎ k. ™⁄O\˜, Ñ≤Ñʨ eQÆ∞O_», QÆ∞_»∂z, HõO@HÍiHõÅ#∞ h\˜Ö’ áÈã≤ =∞~°yOz „`åy`Õ r~°â‚ H◊ Θ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. "å`«^À+¨O =Å¡ =KÕÛ <˘Ñ¨CÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. Hõ~∞° [ Hõ~¯° @, Lj~°, |$ǨÏu, Hõ@∞~ÀÇ≤Ï}˜, QÀ‰õΩΔ ~åÅ∞ HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O KÕã∞¨ H˘x `åy`Õ `«Å„uѨC, =¸~°Û,ù =∞O@, Ñ≤`[Ϋ fi~°O, Ju h~°ãO¨ `«yáæ È`å~Ú. Ñ≤Ñʨ eá⁄_çx áêÅ∞, <≥~Úº, `Õ<Å≥ `À HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O fã≤ `åy`Õ QÆ∞O_≥^_Œ ,» ^ŒQ∞Æ ,æ f„= =∞^躌 O`«~° [fi~åÅ∞ (`«yáæ È~Ú =∞~°Å =zÛ =∞~°Å `«yæ =∞~°e =KÕÛ [fi~åÅ∞) `«Q∞Æ `æ å~Ú. D [fi~åÅ#∞ q+¨=∞[fi~åÅx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. P=Ù ¿Ñ_»#∞O_ç h\˜x "Õ~∞° KÕã≤ HÍHõ[OѶ∞¨ ~°ãO¨ `À HõeÑ≤ áêÅ∞ áÈã¨∞H˘x `åy<å q+¨=∞[fi~°O =∞i ~å^Œ∞. ™⁄O\˜x áêÅÖ’ "Õã≤ =∞~°yOz K«ÖÏ¡iÛ „`åy<å q+¨=∞ [fi~°O ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok. Ü«∞+≤=ì ∞^è∞Œ , =Úã¨,Î LѨCQÆ_,¤» |$ǨÏ`«ÊÖù ÏÅ#∞ "≥∞`«QÎ Í #∂i #㨺O =Öˇ KÕã≤ Ñ‘eÛ`Õ Hõ=∞‡QÍ x„^ŒÑ_¨ ∞» `«∞Ok. ^•xx q∞iÜ«∂Å∞, `Õ<Å≥ `À HõeÑ≤ uO>Ë =∞iO`« ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. HÍHõ[OѶ∞¨ "Õ~∞° x `«ÅK«∞@∂ì Hõ@∞ìH˘x Ѩ_∞» ‰õΩO>Ë x„^ŒÑ_¨ ∞» `«∞Ok. #∂<≥`À ѨÙÅ¡O|ex `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ ã¨~~˚° ™° êxfl ‰õÄ_® HõeÑ≤ K«Åx¡ h\˜Ö’ "Õã≤ â◊s~åxH˜ ѨӿãÎ "Õ_,ç =∞O@, ~°HOÎõ Ö’ =∞e<åÅ∞, g\˜H˜ HÍ~°}"≥∞#ÿ [fi~°O #t™êÎ~Ú. â‹e· , â‹=· Å, Jyfl=∞O`«, ™⁄O\˜, áêëê} Éè^Ë HŒ õ â’ÉèÏO[<åÅ#∞ QÍx QÀ‰õΩΔ ~°, =~°∞}, Kè#« fl, â’ÉèÏO[#Ѩ٠"Õ~∞° Å#∞ Ç≤ÏOQÆ∞, Ü«∞=HΔÍ~åÅ`À QÍx HõëêÜ«∞O KÕã∞¨ H˘x `åy`Õ Ñ≤`,Ϋ "åÜ«Ú=ÙÅ∞ ^•iÖ’H˘™êÎ~Ú. HõëêÜ«∞O ZѨC_≥<· å XHõ J~°ú Hõ~¬° „Ѩ=∂}OÖ’<Õ fã¨∞HÀ"åe. ~Ày =Ü«∞ã¨∞#∞ |\˜ì "≥∂`å^Œ∞#∞ =∂~åÛe. Ñ≤Ñʨ e, Ñ≤Ñʨ e "Õ~∞° , ÉèÖí Ï¡@HÍÅ#∞ h\˜Ö’ =∞~°yOz `åy`Õ Jr~°=‚ Ú =Å¡ =KÕÛ =¸~°Û~ù ÀQÍÅ∞ #t™êÎ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 428

T~°∞ã¨OÎ Éèí (`˘_»Å Hõ^eŒ Hõ PyáÈ=Ù@) ~ÀQÍxH˜ Jâ◊fiQÆO^è,Œ =¸ÅHõ=ÚÅ#∞ p=∞ÅѨÙ@ì ÃÑ· #∞Oz `≥zÛ# =∞#∞fl`À HõeÑ≤ Ѩ\ ì© "Õ¿ãÎ =∞Oz Ѷe¨ `«=ÚO@∞Ok. J#QÍ `˘_»Å∞ =∞~°Å Hõ^∞Œ Å∞`å~Ú. JÖψQ ã¨OѶ∂¨ `«"å`«O ‰õÄ_® |$ǨÏfHõ "Õ~∞° x QÆ∞O_» *Ëã≤ h\˜Ö’ HõÅ∞ѨÙH˘x `åy`Õ áÈ`«∞Ok. `«∞á¶ê#∞ =Å¡ K≥@∞ì ‰õÄeáÈ~Ú#@∞ì P„~°ÌHõ "Õ~°∞, `«QÆ~°Å#∞ HõeÑ≤ =∞l˚QÆ`À `åy`Õ lOlh "å`«=∞<Õ "≥ÚO_ç[|∞ƒ ‰õÄeáÈ`«∞Ok. Jã≤÷ ã¨OǨ~°=∞<Õ F+¨kxè ~ÀE J#flOÖ’ HõÅ∞ѨÙH˘x u<åfl, JO|e ÖË^• *Ï=`À HõeÑ≤ `åy<å "åÜ«Ú^À+¨O, Z=ÚHõŠѨQ∞Æ à◊√§ #t™êÎ~Ú. áê^•Å∞ Ñ‘H`˜ ,Õ <˘Ñ≤Ê ÃÑ_ç`Õ "å\˜H˜ "Õz# ^è•<åºxfl QÆ∞O_»*ãË ≤ "Õ∞HõáêÅ`À <Õu`À ~°OQÆiOz ѨӿãÎ âßOu Åaèã¨∞ÎOk. `Õ<≥, <≥~Úº, LѨCQÆ_»¤, ã≤Hõ÷ (J#flO), ÉˇÅ¡O, ÔQ·iHõ, QÆ∞yæÅO, ã¨~~˚° ™° êÅ#∞ =Ú^Œ*Ì ãË ≤ KèåfH˜ ѨӿãÎ TÑ≤iu`«∞ÅÎ ‰õΩ ™ÈH˜# ~ÀQÍÅ∞ #t™êÎ~Ú. Ji áê^•Å ÉÏ^èÅŒ ∞ P=#∂<≥#∞ ~åã≤ á⁄QÆ~åx xѨCÃÑ· "≥KÛ« QÍ HÍz`Õ LѨâq◊ ∞™êÎ~Ú. â◊s~°OÃÑ· ѨQ∞Æ à◊√§, HÍe# QÍÜ«∂Å∞ <Õux ã¨~~˚° ã° O¨ , r~°H,õ ǨÏs`«H˜ =Ú^Œ‰Ì Ωõ HõeÑ≤ ѨӿãÎ `«yáæ È`å~Ú. "Õ_#ç ∂<≥#∞ Ü«∞= Éèãí ‡¨ O`À HõeÑ≤ ѨÓã≤<å P ÉÏ^èÅŒ ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. ÉÏQÍ "Õz á⁄_çKãÕ #≤ #∞=ÙfiÅ#∞ Qˆ ^≥ "≥#fl`À#∂ ÉèÖí Ï¡@O`À#∂ #㨺OQÍ KÕã≤ Ñ‘e¿ãÎ QÆ∞O_≥Ö’ Hõey# J_»O¤ ‰õΩÅ∞ `˘ÅQÆ∞`å~Ú. W^Õ q∞„â◊=∂xfl á⁄‰õΩ¯ÅH©, ‰õΩ~°∞ѨÙÅH© ѨÓã≤<å =∞Oz QÆ∞}O QÀK«iã¨∞OÎ k. HõuÎ =O\˜ "å\˜=Å¡ Hõey# QÍÜ«∂ʼnõΩ Hõ~∂° Ê~åxfl P=ÙáêÅ#∞O_ç fã≤# "≥#flh ÃÑ\˜ì â◊√„Éè"í ∞≥ #ÿ `≥Åx¡ QÆ∞_»`¤ À Hõ@∞ì Hõ_`ç Õ <˘Ñ≤Ê "≥O@<Õ PyáÈ`«∞Ok. QÍÜ«∞O p=Ú Ñ¨@^ì ∞Œ . "åã¨# =ÙO_»^∞Œ . HõuHÎ À`«Å∞ â◊~Ñ° Ù¨ OY, Å*Ï˚Å∞Hõ, áê~î"° àÕ §◊ #∂ P‰õΩÅ#∂ (ÖË^• ɡ~_° ∞» Å#∂) Ñ≤O_çQÍ KÕã≤ h\˜`À `«_Ñç ≤ ~å¿ãÎ "≥O@<Õ =∂xáÈ`å~Ú. Jáê=∂~°æ "Õ~∞° x h\˜Ö’ #∂<≥Ö’ =∞~°yOz P q∞„â◊=∞OÖ’ HõeÑ≤# QÆ∞_»`¤ À HÍѨ_O» ÃÑ_ç`Õ U ^≥|ƒ =Å¡ Hõey# <˘Ñ≤ÊÜ≥∞ÿ <å =∂Ü«∞=∞=Ù`«∞Ok. JÉèÜ í ∞« =¸eHõ#∞ LѨCQÆ_,¤» ™⁄O\˜Å`À HõeÑ≤ #∂i h\˜`À HõeÑ≤ `åy`Õ Jr~°=‚ Ú #∞O_ç q=ÚH˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. XHõ qz„`«O qO\Ï"å qâßÅH©Δ <å^ä•! "ÕѨ"Õà◊§#∞ #_»∞=ÚH˜ K«∞@∞ì‰õΩO>Ë HõO\˜<˘Ñ¨CÅ∞, ZO`« f„=OQÍ ÉÏkèã∞¨ <Î åfl, "≥O@<Õ á⁄`å~Ú. â◊}(â◊}´ [#∞Ѩ<å~°, QÀQÆ∞<å~°) "Õ~°∞x `åO|∂ÅOÖ’ HõÅ∞ѨÙH˘x uO>Ë =¸„`«ãO¨ |Okè ~ÀQÍÅ∂, g~°º=Ú HÍ~°∞@Ö’ W|ƒO^Œ∞Å∂ `˘ÅQÆ∞`å~Ú. aÜ«∞ºO, P="Õ~∞° (`≥ÅP¡ =) =∂`«∞Å∞OQÆ yO[Å∞ fã¨∞H˘x Pqi`À L_çHO˜ z =∞^躌 Ö’ ǨÏi„^ŒO

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 429

"Õã≤ fã≤ K«ÖÏ¡iÛ â◊s~åxH˜ ѨÓã¨∞‰õΩO@∂ =ÙO>Ë "å~°O ~ÀAÅÖ’<Õ â◊s~åxH˜ #∞#∞ѨÙ, HÍOu =zÛKÕ~∞° `å~Ú. âıfi`« JѨ~ål`«, "ÕѨ P‰õΩÅ ~°™êxfl QÍx QÆ∞iyO[ ~°™êxfl ("Õ~∞° ) QÍx #㨺OÖÏ "å_ç`Õ _®H˜x, „|Ǩχ~åHõãΔ ,≤ Éè∂í `«„¿Ñ`åk ^Œ∞~°^$Œ ëêìÅ∞ Ѩ@=ì Ù. ZÅ∞QÆ∞|O\˜ áêÅ#∞ ~ÀÇ≤Ï`« KÕѨ =∂Oã¨O`À #∂<≥Ö’ áÈã≤ =∞~°yOz XO\˜H˜ ~åã¨∞‰õΩO>Ë Jxfl [|∞ƒÅ∂ `«Q∞Æ `æ å~Ú. P #∂<≥`À<Õ JÉèºí OQÆ# ™êfl#O KÕ¿ãÎ =∞s =∞Ozk. K«O^Œ# [ÅO #∞O_ç #™êºxfl KÕã≤ Ñ‘e¿ãÎ ~åeáÈ~Ú# ~À=∂Å∞ =∞~°Å "≥ÚÅ∞™êÎ~Ú. ÖÏOQÆeHõ QÀàÏxfl KÕuÖ’ Ѩ@∞ì‰Ωõ x ^•x`À â◊s~°=∞O`«\ h˜ ~°∞kÌ`Õ =ic[O (=$+¨}ÏÅ"åѨÙ) `«yáæ È`«∞Ok. „‰õÄ~° q+¨ã~¨ åÊÅ#∞ ѨÙ@ìÖ’ =ÙO_»QÍ<Õ <≥=∞e ~°H=Îõ Ú#∞ áÈÜ«Ú@ ^•fi~å K«OѨ=K«∞Û. ѨÙ+¨º #HõΔ„`« =∞O_»ÅOÖ’ K«O„^Œ∞_»∞ „Ѩ"ÕtOz#ѨÙ_˘Hõ ã¨∞^Œ~°≈# =¸ÖÏxfl `≥zÛ WO\˜ =∞^躌 Ö’ LOK«∞‰õΩO>Ë P QÆ$ǨxH˜ áê=ÚÅ∞ ~å=Ù. Ñ≤e¡ =∂O™êxfl =∞Å =¸„`åÅ#∞ ǨÏi`åÅ#∂ "Õ∞Hõ áêÅÖ’ L_çHO˜ z XHõ ZÅ∞‰õ#∞ Ѩ@∞ìH˘x ^•x XO\˜H˜ ѨÓiÎQÍ Ñ¨\ Oì˜ z =kÖË¿ãÎ PKÀ@ #∞#fl ZÅ∞HõÅhfl áêiáÈ`å~Ú. „uѶŨ , J~°∞#˚ ѨÙ+¨Ê, ÉèÖí Ï¡@Hõ, ts+¨H,õ ÖÏHõãΔ ~¨ ~˚° ã° ,¨ q_»OQÆ, QÆ∞QÆ∞Åæ =Ú^Œ#Ì ∞ ÉÏQÍHÍeÛ P á⁄QÆÅ#∞ WO\˜xO_® "åºÑ≤OѨ*¿Ë ãÎ Jxfl DQÆÅ∂, ^À=∞Å∂ #t™êÎ~Ú.(J^蕺ܫ∞O –178)

QÆ~ƒ°ãù O¨ |Okè, ^ŒO`«– Hõ~‚° â◊¥Å, ~À=∂k ~ÀQÍʼnõΩ zH˜`û« „|Ǩχ^ŒO_ç, =K«, ‰õΩ+¨,ª „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞, <åQÆHˆ ã¨~Å° #∞ HõeÑ≤ "≥∞`«xÎ á⁄_çQÍ KÕã≤ `åO|∂ÅO`À HõeÑ≤ FO #"≥∂<å~åÜ«∞}ˇºÿ ™êfiǨ J<Õ =∞O„`åxfl Ѩ^Õ Ñ¨^Õ Ñ¨iãî ∂¨ Î `«#∞ =Åz# "åxH˜zÛ, J`«_∞» #=∞Å∞`«∞O_»QÍ FO ǨÏió ǨÏió ™êfiǨ J<Õ =∞O„`åxfl =∞##O KÕ¿ã ¢ãHΑ ˜ P `åO|∂ÖÏxfl "Õã∞¨ ‰õΩ#fl"å_»∞ ѨÓiÎQÍ ÉÏxÃãá· È`å_»∞ JO>Ë =â◊"∞≥ ÿ áÈ`å_»∞. P=ÙѨÅ∞¡, ǨÏi`åÅ, HÍH˜ <åÅ∞Hõ - Å#∞ QÆ∞O_»H˘\˜ì XHõ =ºH˜Î `«ÅÃÑ· "ÕÜ∞« _»O ^•fi~å "åxx ѨÓiÎQÍ =â◊O KÕã¨∞H˘#=K«∞Û#∞. J~Ú`Õ, P =ºH˜Î WO\˜Ö’ `≥Å¡ P=ѨÓÅ^ŒO_» LO>Ë =∂„`«O D =∞O^Œ∞ ѨxK≥Ü∞« º^Œ∞. qcè`H« ,õ ™êMÁ@Hõ "Õà§◊ #∞, ★

¢ãÅΑ #∞ =â◊Ñé¨ K«∞HÀ=_®xH©, ~Ô O_»∞ =O^ŒÅ ÜÕ∞à◊√§ „|`«H_õ ®xH© â◊„`«∞=ÙÅ#∞ "å=∂Kå~° „ѨÜ∂≥ QÆO ^•fi~å K«OÑ≤"Ü Õ ∞« _®xH© H˘xfl =∂~åæeHõ¯_» QÆ~∞° _» ѨÙ~å}OÖ’ ã¨∂zOѨ|_ç<å~Ú. Jx"å~°º HÍ~°}ÏÅ =Å¡ "å\˜x J#∞=kOK«_O» ÖË^∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 430

P‰õΩÅ#∞ XHõ WO\˜ QÆ∞=∞‡O =^ŒÌ Ѩ_»"Õ¿ãÎ P WO\˜Ö’x "å~°∞ x~°O`«~°O ^≥|ÖÏ_»∞‰õΩO@∂<Õ =ÙO\Ï~°∞. JQÆ~∞° , QÆ∞yæÅO, hÖ’`«ÊÅO, ɡÅO¡ Å`À â◊s~°=∞O`«\Ï ^è∂Œ ѨO "Õã∞¨ H˘<Õ"å~°∞ ~å[QÆ$ǨÏOÖ’ JO^ŒiH© W+¨μÖì ∫`å~°∞. (WѨÊ\˜ ÉèÏ+¨Ö’ K≥áêÊÅO>Ë Ñ¨~Ñ° f¨ , ѨÅ∞‰õΩ|_ô Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO\Ï~Ú.) `≥Å¡ JѨ~ål`«h ~ÀK«#h HõeÑ≤ QÆ∞O_» KÕã≤ uÅHõOÖ’ ^èiŒ ¿ãÎ ~å[Éè=í #OÖ’x "å~°O^Œ~∂° W+¨ãì Y¨ ∞Å∞QÍ =∂iáÈ`å~°∞. ã¨OÉè’QÆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „|Ǩχ^ŒO_çx <À\˜Ö’ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë =∞Ozk. [Ü«∞Ou "Õ~∞° x ÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl =∞Oz^Õ. Éè$í OQÆ~å[ =¸ÖÏÅ#∞ Ñ≤O_çH˘\˜ì g~°ºO`À HõeÑ≤ HÍ@∞Hõ =Öˇ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl, ~°=∞}˜H,˜ P"≥∞ ~°=∞}∞_»∞ KÕuÖ’<Õ =ÙO\Ï_»∞. `«=∞Å áê‰õΩÅ#∞ JѨ~ål`«, hÖ’`«ÊÅ Å`À HõeÑ≤ uxÑ≤OK«_O» ^•fi~å Z=i<≥<· å =â◊O KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. â◊$OQÍ~° ã¨O|Okè`=« ÚÖˇ#· HõàÏ™ê÷<åÅ∞ (g\˜x K«O„^ŒHàõ Å◊ x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞) „Ѩu =∞x+≤H© =ÙO\Ï~Ú. JHõ¯_» =∞$^Œ∞=ÙQÍ ã¨Ê $tOK«_O» ^•fi~å "åiÖ’ HÍ=∞ qHÍ~åxfl HõeyOK«=K«∞Û. P ™ê÷<åÅ∞ Wq. HÍe ÉÁ@# „"ÕÅ∞, áê^•Å∞, =∞_»=∞Å∞, "≥∂HÍà◊√§, `˘_»Å ã¨O^Œ∞Å∂, ÉÁ_»∞¤, =HõΔO, #_»∞=Ú, K«OHõÅ∞, Q˘O`«∞, |∞QÆæÅ∞, ÃÑ^Œ=ÙÅ∞, Hõ#∞Å∞, #∞^Œ∞~°∞, `«Å ѨÙ~°∞+¨μʼnõΩ ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ , ¢ãÅΑ ‰õΩ Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ D ™ê÷<åÅ∞O\Ï~Ú. JO^ŒiH© Jxfl HõàÏ™ê÷<åÅÖ’ =∞^Œ# qHÍ~°O HõÅ∞QÆHáõ È=K«∞Û. XH˘¯Hõ¯iH˜ XH˘¯Hõ¯ ™ê÷#OÖ’ f„=`« Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO_»=K«∞Û. QÆ\ ì˜ H“QÆeO`« ¢ãxΑ Z‰õΩ¯=QÍ =∞^Œ# qHÍ~åÅ áêÅ∞*Ëã∞¨ OÎ k. ã¨OÉè’QÆ â◊$OQÍ~åxH˜ ã¨O|OkèOz J~°∞=k <åÅ∞QÆ∞ HÍ=∞ˆHm ã¨O|Okè HõàÅ◊ ∞ K≥Ñʨ |_®¤~Ú. ^•x ^•fi~å ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ∞ =∂„`«"∞Õ ã¨∞dOKåÅ<Õk xÜ«∞=∞O. D xÜ«∞=∂xfl áê\˜Oz#O`«=éˆH ã¨=∂[OÖ’ ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ∞O\Ï~Ú. ~ÀK«#, ã¨∞"åã¨#`À xO_ç# ѨÓÅ∞, "ÕÑѨ Ó¨ Å∞, „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞, ‰õΩO‰õΩ=∞, K«O^Œ<åÅ#∞ =Ú^ŒÌ KÕã≤ #∞^Œ∞\˜ÃÑ· P~å~å ѨÓã¨∞‰õΩO@∂ D „H˜Ok =∞O„`åxfl x`«ºO [Ñ≤OKÕ"åix Ö’HõO ѨÓlã¨∞OÎ k. FO „Ç‘ÏO Q“s ^Õq, ™œÉèÏQƺO ѨÙ~°∞+¨ =âߺk ^ÕÇÏ≤ "Õ∞ FO „Ç‘ÏO ÅH©;^Õq ™œÉèÏQƺO ã¨~fi° O „`≥Ö· ’Hõº "≥∂ǨÏ#O ^ÕÇÏ≤ "Õ∞ I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 431

=∞^è∞Œ Ü«∞+≤,ì HõO@HÍiHõ, P=ÙáêÅ∞, g\˜x ã¨=∞áêà◊§Ö’ QÔ H· ˘x, h\˜Ö’ áÈã≤ =¸_»∞ =O`«∞Å∞ PqÔ~·áÈÜÕ∞^•HÍ =∞~°yOz q∞ye# XHõ =O`«∞ HõëêÜ«∂xfl `åQÆQeÆ y#O`« "Õ_Qç Í „`åy`Õ ¢ãΑ "ÕQOÆ QÆ~ƒ° ^ù •è ~°}Ïk Ѩ#∞ÅÖ’ Hõ$`« Hõ$`«∞º~åÖ∫`«∞Ok. JÖψQ =∂`«∞Å∞OQÆ q`«<Î åÅ#∞ â◊√kú KÕã≤ áêÅ`À =∞~°yOz `åy<å "ÕQOÆ QÆ~ƒ° =ù u J=Ù`«∞Ok. =∞QÆÑÅ≤ _¡ ∞» ѨÙ\ÏìÅx HÀ~°∞‰õΩ<Õ =∞Ç≤Ïà◊ =∂`«∞Å∞OQÆ q`«<Î åÅ#∂, Z~°O_» "Õà§◊ #∂ <ÕuÖ’ HõÅ∞ѨÙH˘x `åQÍe. ѨÙ~°∞_»∞ ã¨∞Å∞=ÙQÍ ~å"åÅO>Ë Jâ◊fiQÆO^è•xfl áêÅÖ’ =∞~°yOz =Ú^ŒŒÌ KÕã≤ ^•xH˜ <Õux HõeÑ≤ QÆ~ƒ° =ù u KÕ`« uxÑ≤OKåe. (QÆ~ƒ° Où ~å‰õΩO_® =ÙO_®ÅO>Ë UOKÕÜ∂« Ö’ ‰õÄ_® QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}OÖ’ K≥Ñʨ |_çOk) ÉÏQÍ =QÆ~∞° O_ÕÖÏ `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ ǨÏs`«H© HõëêÜ«∞O`À Ѩà§◊ #∞ ÉÏQÍ Hõ_∞» H˘¯x, ǨÏi`åÅ, Ü«∞=HΔÍ~°, Ѩ„`åOQÆ, ~°HKÎõ O« ^Œ#, *Ïu, Ç≤ÏOQÆ∞ÅHõ, ÖÏHõÅΔ =Ú^Œ#Ì ∞ "Õ_Kç ãÕ ≤ ^•xx ѨÅ∞=~°∞ã¨ÃÑ· ѨÓã≤ gÖˇ#· O`«¿ãѨÙOz`Õ Jq Zé]"å‰õΩQÍ Ñ¨~=° ∞ã¨∞O^Œ~O° QÍ â’aèÅ∞¡`å~Ú. =¸ÅHõ F+¨kxè `«‰Ωõ ¯= ÃãQÆÖ’ Pqi`À L_çHO˜ z fã≤ ^•x#∞O_ç ~°™êxfl Ñ≤O_ç"ãÕ ≤ XHõ K«∞Hõ¯#∞ K≥qÖ’ "Õ¿ãÎ ^Œ∞~åfiã¨#, ÖÏ_çHÍ~°∞@ PyáÈ`å~Ú. J~°¯, P‰õΩÅ`À JÖψQ `«Ü«∂~°∞KÕã≤# ~°ã¨Ñ¨Ù K«∞Hõ¯ ZO`«\ ˜ K≥qáÈ@∞<≥·<å JO`«"Ú≥ OkOK«QÅÆ ^Œ∞. á⁄_ç ÉèÏ=# =¸ÅHõ#∂ ™⁄O\˜h HõeÑ≤ HÍeÛ Éèãí ‡¨ O KÕã≤ ^•xx Ç≤ÏOQÆ∞, =∞ǨÏ∫+¨^,Œè â◊`Ñ« Ù¨ +¨Ê, =K«, ‰õΩ+¨,ª ^•~°∞, t„QÆ∞Å, =Ú^Œ‰Ì Ωõ J^Œ∞HÌ ˘x uO>Ë â◊H,Θ K≥`· #« ºO, L`åûǨÏO =iúÅ∞¡`å~Ú. #∂<≥#∞ =∞O^Œ∞HÀã¨O â◊√kúKãÕ #≤ ™œ=~°ÛÅ, Ü«∞=HΔÍ~°, ã¨~H˚° ,õ ÃãO· ^è=Œ , „QÆOkä, q_»O, =Úã¨,Î <åÅ∞QÆ∞ w`«Å `Õ<≥ =∂`«∞Å∞OQÆ ~°ãO¨ , Hõ^bŒ ~°™êÅ`À HõeÑ≤ ѨK#« =Ú KÕã≤ uO>Ë â◊s~°OÖ’x ^Œ∞~åfiã¨#bfl #t™êÎ~Ú. ^•xx ã¨$+≤Oì KÕ J<å~ÀQƺHõ~° qã¨~H˚° õ ~°™êÅ∂ PQÆ∞`å~Ú. P=#∂<≥#∞ K≥qÖ’ "Õã∞¨ ‰õΩO>Ë „H˜=ÚÅ∞ #t™êÎ~Ú. ǨÏi„^Œ, "Õáê‰õΩÅ∞, Ñ≤Ñʨ e, q∞iÜ«∞O, q_»OQÆÉ„íè ^Œ, =Úã¨,Î qâ◊fiÉè+Ë [¨ , =∞O^Œ∞Å#∞ QÆ∞O_»*ãË ≤ ^•xH˜ QÀ=¸„`åxfl HõeÑ≤ =∂„`«Å#∞ ÖË^• LO_»Å#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ H˘x WO\’¡ ^•K«∞‰õΩO>Ë XHõ k"Òº+¨^OŒè ^ŒQ~æÆ ° =Ù#fl>Ë.¡ Wk XHõ¯ =∂„`« KåÅ∞. Jr~å‚xfl JO`«O KÕÜ∞« _®xH˜, ~Ô O_»∞ aà◊Å¡ ∞ ÖË^• QÆ∞oHõÅ∞ KåÅ∞ q+¨Øz(HõÅ~å) ÖÏ\˜ "≥ÚO_ç

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 432

[|∞ƒ#∞ áê~°„^ÀÅ_®xH˜ D aà◊§#∞ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë HõO\˜Ö’x zH͉õΩÅ∞ áÈ`å~Ú. QÀ=¸„`«O`À HõeÑ≤ QÔ H· ˘O>Ë ZHõ¯_ç ‰õΩ~°∞ѨÙÖˇ<· å =∂_çáÈ`å~Ú. =K«, =∂Oã≤, aÅfi, `«Q~Æ ,° Ѩ^‡Œ Hˆ â◊~,° <åQÆÑÙ¨ +¨Ê, „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞Å#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ fã¨∞H˘x QÆ∞O_»QÍ KÕã≤ H˘<åflà◊§áê@∞ â◊s~°O "≥Ú`åÎxH˜ ^è∂Œ ѨO "Õ~ÚOK«∞‰õΩ#fl "å_»∞ =∞#‡^ä∞Œ x =Öˇ JO^ŒQÍ_»=Ù`å_»∞.(ã¨OÉè’QÆ â◊$OQÍ~åxH˜ ã¨O|OkèOz WHõ¯_» ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« bÜ«∞|_®¤~Ú. FO ~°HÎõ Kå=ÚO_Õ J=ÚHõO "Õ∞ =â◊O P#Ü«∞ P#Ü«∞ FO „Ç‘ÏO „ǨïO „ǨÏó Ѷ\¨ ò –J<Õ =∞O„`åxfl Ѩk"ÕÅ =∂~°∞¡ ѨiOî z ã‘fiÜ«∞~°HOÎõ `À QÀ~ÀK«<åxfl HõeÑ≤ uÅHõOQÍ ^èiŒ Oz# "åxH˜ JO^Œ~∂° =â◊=~°∞ÖÎ ·ˇ J^Œ∞ѨÙÖ’ =ÙO\Ï~°∞. ÃãO· ^è=Œ , Hõ$+¨Å‚ =}, ™œg~°, =∞`«ûº Ñ≤`,Ϋ `Õ<,≥ <≥~Úº, ѨOK«^•~°Å#∞ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ Ü≥∂xÃÑ· ~åã¨∞‰õΩ<Õ ¢ãΑ Ü≥ÚHõ¯ Éè~í ΰ HõÅÖ’<≥<· å =∞~˘Hõ ¢ã"Α Ñ·≥ Ù¨ áÈ_»∞. â◊OYѨÙ+≤,ì =K«, =∂Oã≤, ™È=∞~ål, Ѷ¨Å∞æHõÅ#∞ ˆQ^≥ "≥#fl`À HõeÑ≤ z#flz#fl QÆ∞oHõÅ#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕÜ∂« e. HõÅ∞=ѨÓ=Ù#∞ HÍ_»`À ã¨Ç¨ #∂i ^•xx áêÅ`À, <Õu`À HõeÑ≤ XHõ ~°ãO¨ QÍ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ P z#flz#fl QÆ∞oHõÅ#∞ D ~°ãO¨ `À â◊√kúKãÕ ≤ Ü≥∂xÖ’ *Á#∞ѨÙH˘<Õ ¢ãΑ Ѩk=∞Ok Ñ≤ÅÅ¡ #∞ Hõ<åflHõ ‰õÄ_® Q˘Ñ¨Ê â◊$OQÍ~° ã¨∞MÏxfl, Hõ#º=Öˇ W=fiQÆÅ^Œ∞. P"≥∞ Ü≥ÚHõ¯ JHõ¯_ç HõO_»~åÅ∞ Z<Õflà‹§· <å aQÆ∞`«∞QÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. ã¨~¬° Ñ,¨ =K«, =∞^Œ#ѨO_»∞,¡ Ñ≤e=¡ ∞Å=Ú, ^è`Œ ∂« ~Î ,° ¢ãΑ A`«∞ÅÎ #∞ q∞„â◊=∞O KÕã≤ ^•x`À ^è∂Œ ѨO "Õ¿ãÎ K«`∞« ~°H÷ [õ fi~°O, _®H˜#∞Å ^Œ∞„+¨ÊÉèÏ=O =Å¡ =KÕÛ [fi~°O `«yáæ È`å~Ú. J~°∞#˚ ѨÙëêÊÅ∞, ÉèÖí Ï¡@Hõ, q_»OQÆH,õ ÉÏÅ, ã¨~~˚° ã° ,¨ ™œg~°, ã¨~¬° áêÅ#∞ HõeÑ≤ HÍeÛ ^èŒ∂ѨO "Õ¿ãÎ áê=ÚÅ∞, DQÆÅ∞, ¿ÑÅ∞, ^À=∞Å∞ P WO\˜H˜ KåÖÏ ^Œ∂~°OQÍ áêiáÈ`å~Ú. <Õ~Ú, `Õ<,≥ LѨC, áêÅ#∞ ~åy áê„`«Ö’ HõeÑ≤ =ÙOz `åO|∂ÅO`À ÉÏ@∞ "Õã∞¨ ‰õΩO>Ë HõO\˜<˘Ñ¨CÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. ǨÏs`«H,˜ =K«, ‰õΩ+¨,ª "Àºâ◊, Ç≤ÏOQÆ∞, =∞#t≈ÅÅ#∞ #∂i P QÆ∞O_»‰Ωõ `ÕË ^ŒQ∞Æ ,æ "≥H¯˜ à◊√§, PÜ«∂ã¨O `«Q∞Æ `æ å~Ú. Ñ≤Ñʨ e, „uѶŨ K«∂~å‚Å#∞ J~°KuÕ Ö’ "Õã∞¨ ‰õΩx `Õ<`≥ À HõeÑ≤ <åH˜`Õ Ñ¨_âç O◊ , ^ŒQ∞Æ ,æ "≥H¯˜ à◊√§ `«Q∞Æ `æ å~Ú. hÖ’`«ÊÅ, =∞^è∞Œ Hõ, Ѩ^‡Œ HõÅ#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ fã¨∞H˘x aÜ«∞ºÑ¨Ù Hõ_∞» QÆ∞Ö’ áÈã≤ ѨOK«^•~° "Õã≤ HõÅ∞ѨÙH˘x „`åy`Õ ~°HOÎõ Ö’x ^ÀëêÅhfl áÈ`å~Ú. ™⁄O\˜ á⁄_çx

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 433

`Õ<`≥ À ѨOK«^•~°`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë Q˘O`«∞ ÉÏQÆ∞Ѩ_∞» `«∞Ok. ǨÏi`åÅ, â◊OY, Ji\ωõΩ, á⁄_»∞Å#∞ ÉÏQÍ HõÅÉ’ã≤ XO\˜H˜ ~å¿ãÎ P q∞„â◊=∞O ~À=∞<åâ◊HOõ QÍ Ñ¨x KÕã∞¨ OÎ k. JÖψQ Å=}, ǨÏi`åÅ, `«∞Oa#ѨO_»#¡ ∞ ÖÏHΔÍ~°ãO¨ `À HõeÑ≤# =Ú^ŒÌ ‰õÄ_». ã¨∞^è• Ç¨Ïi`åÅ, â◊OYK«∂~°=‚ Ú, =∞#t≈Å, QÆ~∞° ‰õΩѨÊÅ#∞ "Õ∞Hõ=¸„`«O`À HõeÑ≤ =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ XO\˜H˜ ~°∞kÌ`Õ J"åOzè`« ~À=∂eHõ "≥ÚÅ==Ù. L#flg ~åeáÈ`å~Ú. â◊OY, P=∞ÅHõ Ѩ„`«, ^è•@H© ѨÙëêÊÅ#∞ ~°∞aƒ áêÅ`À HõeÑ≤ <À\˜Ö’ H˘O`«¿ãѨ٠ÃÑ@∞ìHÀ"åe. JÖÏ XHõ "å~°O áê@∞ KÕ¿ãΠѨà√◊ § JO^ŒOQÍ "≥∞~°∞™êÎ~Ú. (J^蕺ܫ∂Å∞– 178–181)

Éè’[º Ѩ^•~°÷ qÇ≤Ï`«ã¿ =# HÍÅO |Å–|∞kú =~°Hú õ B+¨^•è Å∞ q+¨^À+¨â=◊ ∞<ÀáêÜ«∂Å∞ YQÆ"åǨÏ#∞_»∞ HÍÅ HõO~îå^Œ∞ÅH˜OHÍ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. ''ZѨC_»∞ Uq u<åÖ’ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx u<Õ"åiˆH u#fl P#O^ŒO`À ÉÏ@∞ P~ÀQƺO ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. â◊~^° £ „w+¨‡ =ã¨O`Õ+μ¨ „áêÜ«∞â’^Œkè QÆi›`O« I ¿ÇÏ=∞O`Õ ttˆ~ K≥=· =~å¬ã∞¨ ^Œkè â◊㺨 `ÕII (PKå~°.. 182/1) =ã¨O`«, „w+¨‡, â◊~^° $Œ `«∞=ÙÅÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞#∞ u#_»O =∞Ozk HÍ^Œ∞. ¿ÇÏ=∞O`«, tt~°, =~°¬~∞° =Î ÙÅÖ’<Õ u<åe. "≥#fl`À ѨOK«^•~°#∞ HõeÑ≤ uO>Ë |∞kú qHõãã≤ ∞¨ OÎ k. ~ÀE XHõ ѨàO◊ áê`« ɡÖÏ¡xfl u<Õ"å_ç â◊$OQÍ~° ™ê=∞~°º÷ O J#∂ǨϺOQÍ ÃÑiy áÈ`«∞O@∞Ok. ‰õΩ+¨#ª ∞ ÉÏQÍ á⁄_ç KÕã≤ <Õ~Ú, `Õ<Å≥ `À HõÅ∞ѨÙH˘x ~å„u Ѩ_∞» HÀ É’ÜÕ∞=ÚO^Œ∞ uO>Ë =Ú_»`Å« ∞ Ѩ_‰» Ωõ O_® K«~‡° O, ~åeáȉõΩO_® A`«∞Î =iúÅ∞¡`å~Ú. J`«ã,≤ =∂â◊, QÀ^è∞Œ =∞Å#∞ QÆ∞O_»QÍ #∂i <Õu`À#∂ Ñ≤Ñʨ e Éèãí ‡¨ O`À#∂ HõeÑ≤ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ XO\˜H˜ ~å¿ãÎ H˘<åflà◊§Ö’ Jk =∞#‡^ä∞Œ x â◊s~°OÖÏQÍ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. Ü«∞=, uÅ, Jâ◊fiQÆO^è,Œ =Úâ◊e, ã¨~Ö° ÏÅ#∞ Ñ≤O_çQÍ [e¡Oz ɡÅO¡ `À HõeÑ≤ ÖËÇϨ ºOQÍ KÕã∞¨ H˘x ~ÀE u<Õ"å~°∞ ZO`« =Ü«∞™⁄zÛ<å Ü«∞ø=#, |ÖÏÅ#∞ HÀÖ’Ê~°∞. Ç≤ÏOQÆ∞, ™œ=~°ÛÅ, ™⁄O\˜Å`À KÕã#≤ HõëêÜ«∂xfl `åy`Õ Ñ¨i}Ï=∞ â◊¥Å"åºkè, Jr~°O‚ #Ü«∞=∞ø`å~Ú. ^è•`«H,˜ ™È=∞~ålÅ#∞ QÆ∞O_»QÍ KÕã≤ áêÅÖ’ áÈã≤ L_çHO˜ z ~ÀE fã¨∞‰õΩO>Ë Ju |ÅÇ‘Ï#∞Å∞ ‰õÄ_® Ѩ~°=∞ |Å=O`«∞Å=Ù`å~°∞. |Hõ¯zH˜¯#"å~°∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 434

^Œ∞Hõ¯Å=Ù`å~°∞. ã¨~fi° â◊‰Ωõ ÅÎ ∂ H©} Δ ã˜ ∞¨ #Î fl "å~˘Hõ Ѩ^uúŒ „ѨHÍ~°O ~ÀE áêÅ∞ `åy`Õ P~ÀQƺO, "Õ∞^è㌠∂¨ û ‰õÄ_® ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. ѨOK«^•~°, `Õ<,≥ "≥#flÅ#∞ HõeÑ≤ uO>Ë |ÅO ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ‰õΩb~°(Hõ~¯° #â◊$Oy) K«∂~å‚xfl áêÅ`À HõeÑ≤`Õ HõÜ Δ ∞« ~ÀQÆ x"åi}˜ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. ÉèÖí Ï¡@Hõ, q_»OQÆ, Ü«∞=HΔÍ~°, ÃãO· ^è=Œ , =∞#t≈Å, â◊OYK«∂~å‚Å#∞ HõeÑ≤ Ñ≤O_ç [e¡Oz #∂<≥Ö’ áÈã≤ L_çHO˜ z K«ÖÏ¡iÛ ^•K«∞‰õΩO>Ë =∞# ^ŒQ~æÆ ° XHõ Q˘Ñ¨Ê J"åOzè`« ~À=∞ q<åâ◊H~õ "° ∞≥ #ÿ B+¨^=Œè Ú#fl>Ë.¡ 1) [ÅQÆ#∞ #∂i Ñ≤O_ç KÕã≤ =∞Å∂~° ~°ã¨O`À HõeÑ≤ =Ú^ŒÌKÕã≤ J~°KÕuH˜ ~åã¨∞‰õΩO>Ë P KÕuÖ’ ZO`«¿ãÃÑ<· å Jyflx Ѩ@∞ìH˘x P_çOK«=K«∞Û#∞. âßŇe ~°™êxfl HõOK«~Q° Í_ç^Œ =¸„`«O`À HõeÑ≤ QÆ∞=∞‡iOK«_O» ^•fi~å ZO`« „Ѩ[fieã¨∞#Î fl Jyfl<≥<· å z\˜HÔ Ö’ PiÊ"ÕÜ∞« =K«∞Û#∞. QÀ~ÀK«#, Éè$í OQÆ~å[Å#∞ Ñ≤O_ç <Õu`À HõeÑ≤ =O\˜H˜ ~åã¨∞‰õΩx FO JQÆx+¨Oì Éè#í O ‰õΩ~°∞‰õΩ~°∞ J<Õ =∞O„`åxfl ѨiOî KÕ"åiH˜ "å# #∞O_ç ~°H}Δõ HõeÊã¨∞ÎOk. FO #"≥∂ ÉèQí =Æ `Õ [ÅO ã¨OÎ ÉèÏÜ«∞ ã¨Oã¨Oã¨O HÔ Hõ HÔ Hõ K«~° K«~° D =∞O„`«O ^•fi~å h\˜x J^Œ∞Ѩ٠KÕÜ∞« =K«∞Û. (â◊„`«∞ ã¨OǨ~åxH˜ ã¨O|OkèOz# „ѨÜ∂≥ QÆO WHõ¯_˘Hõ\ ˜ K≥Ñʨ |_çOk.) U"≥<· å J~Ú^Œ∞~°HÍÅ Zé]\ ˜ ѨÓÅ#∞, P qaè#fl=ÚÖˇ#· J"Õ Ñ¨ÓÅ "≥ÚHõ¯Å ÖË^• K≥@¡ ~°™êÅ#∞ HõÅÑ≤ #∂~°∞H˘x =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ ‰õΩO‰õΩ=∞#∂, ã‘fiÜ«∞~°HÑÎõ Ù¨ K«∞Hõ¯Å#∂, XHõ Ѩà◊O ~ÀK«##∂ ^•xH˜ HõeÑ≤ #∞^Œ∞\˜ÃÑ· ѨÓã¨∞‰õΩO>Ë Z=i<≥·<å `«# =â◊O KÕã∞¨ HÀQÆÅ~°∞. K«O„^Œ∞_»∞ ѨÙ+¨º #Hõ„Δ `«OÖ’ „Ѩ"tÕ OKÕ ~ÀA „|Ǩχ^ŒO_çx PǨ~°áêhÜ«∂Ö’¡ HõÅ∞ѨÙH˘x ¿ãq¿ãÎ JO^Œih PHõ@∞ì‰õΩ<Õ JO^ŒO ã¨fiO`«=∞=Ù`«∞Ok. XHõ Ѩà◊O Ü«∞+≤=ì ∞^è∞Œ x h\˜Ö’ L_çHO˜ z `åy`Õ =∞Å|^ŒHú Oõ , =¸„`å=~À^è•Å∞, QÆ∞O_≥ ѨxÖ’x J_»O¤ ‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® `˘ÅyáÈ`å~Ú. 1

[ÅQÆ#∞ Ñ≤O_ç KÕÜ∞« _»O JO>Ë Uq∞\’ ã¨Ê+¨Oì QÍ K≥Ñʨ |_»Ö^Ë ∞Œ . [ÅQÆ#∞ K«OÑ≤ ^•xx ZO_»É\ˇ ,ì˜ `ÀÅ∞#∞ WÖÏ "å_»_O» HÍ=K«∞Û#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 435

Ñ≤Ñʨ e, â◊$OQÆ"~≥ ,° ÃãO· ^è=Œ , =∞iK«, ‰õΩ+¨Åª #∞ á⁄_çKãÕ ≤ "≥#fl`À, ÃÑ~°∞QÆ∞`À HõeÑ≤ `«Ü«∂~°∞KÕã≤# =∞O^Œ∞ ZÖÏ\˜ qëê<≥·fl<å qiKÕÜ«∞QÆÅ^Œ∞. „uѶ¨Å, P„~°úHõ, ‰õΩ+¨ªHõ, K«O^Œ<åÅ#∞ <Õu`À L_çHO˜ z „`åy<å, XO\˜H˜ ѨÓã¨∞‰õΩ<åfl q+¨O ZHõ¯^Œ∞. QÆ~∞° _»∞x =Öˇ áê=Ú qëêxfl ÉèÜ í ∞« ÃÑ>Ëì =∞O^Œ∞ áê=Ù~°O Hõ#∞flÅ`À `«Ü∂« ~°=Ù `«∞Ok. P Hõ#∞Å#∞ `≥zÛ Ç¨Ïi`åÅ, =∞#t≈ÅÅ`À HõeÑ≤ #∂i q∞„â◊=∞O KÕã≤ LOK«∞HÀ"åe. `ÕÅ∞ qëêxfl ǨÏiOK«_®xH˜ ÃãO· ^è=Œ , „`«Ü¸ « +¨} Éèãí ‡¨ O, ÃÑ~°∞QÆ∞, <≥~ÚºÅ#∞ HõeÑ≤ KÕã#≤ =∞O^Œ∞ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. `ÕÅ∞ =∞O„`«O FO „Ǩ˙O[ó ~°HÍÎu™ê~° (~°HqÎõ ~ˆ K«<åÅ)#∞ ѨOK«^•~°, `Õ<Å≥ #∞ aÜ«∞ºÑ¨Ù ‰õ_∞» QÆ∞`À HõeÑ≤ `åQÆ_O» ^•fi~å JiHõ@=ì K«∞Û#∞. áêÅ#∞ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ `åy`Õ ~°H„Îõ ™ê"åxfl PѨ=K«∞Û#∞. (J^蕺ܫ∞O –182)

„QÇÆ Ï¨ }˜, Ju™ê~°, Jyfl=∂O^Œº, Kèi« ,Ì J~å≈k ~ÀQÍÅ zH˜`û« ¿ÇÏ K«O„^Œ=∞ømâ◊fi~å! #Å¡q∞~°Ñ,¨ â◊$OQÆÉ~Ë ,° ‰õΩ@[O ɡ~_° ∞» Å#∞ „`åQÆ_O» ^•fi~å (Ju„QÆÇϨ }˜x, ™ê~°#∞) PѨ=K«∞Û#∞. Ju™ê~° ~ÀQÍxfl q#+¨Oì KÕ¿ã =∞O^Œ∞#∞ Ñ≤Ñʨ e, ^•x"Õ~∞° , #Å¡q∞~°Ñ,¨ `«Q~Æ ,° =K«, ^Õ=^•~°∞ ~°ãO¨ , áê~îå=¸Å=ÚÅ#∞ áêÅÖ’ Ñ≤ãH≤ ˜ `«Ü∂« ~°∞KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. =∞iK«, uÅÅ`À KÕã#≤ =∞O^Œ∞ `åáêxfl áÈQ˘_»∞`«∞Ok. (WO^Œ∞Ö’ #∞=ÙfiÅ#∞ H͉õΩO_® #∞=Ùfi ѨÙ=ÙfiÅ#∞ "å_®e.) ã¨=∞áêà◊§Ö’ ǨÏs`«H,˜ ɡÅO¡ Å#∞ QÔ H· ˘x `Õ<`≥ À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë qˆ~K«#O J=Ù`«∞Ok. `˘_»Å ѨH"Δõ å`«O (T~°∞+¨Oì ÉèOí ) „uѶŨ , z„`«H,õ z„`«, ‰õ@∞Hõ ~ÀÇ≤Ï}˜Å q∞„â◊=∂xfl ¿ãq¿ãÎ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. D =∞O^Œ∞ Hõ_∞» ѨÙx Hõ_Qˆç ã¨∞OÎ k. =∞s "≥ÚO_ç T~°∞+¨Oì Éè"í ∞≥ `ÿ Õ Ç¨Ïs`«H,˜ â◊$OQÆ"~≥ ,° ^Õ=^•~°∞, K«O^Œ<åÅ#∞ Jáê=∂~°æ ÖË^• [Ü«∞Ou "Õ~∞° Å#∞ "Õ∞HõáêÅ`À HõeÑ≤ KÕã#≤ „^Œ=O`À HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O KÕã≤ "å~°O ~ÀAÅ áê@∞ `åy`Õ Ñ¨ÓiÎQÍ `«yáæ È`«∞Ok. J#O`«, â◊$OQÆ"~≥ Å° #∞ ÉÏQÍ K«∂i‚Oz QÆ∞yæÅO, ɡÖÏ¡Å#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ fã¨∞H˘x ^•xH˜ HõeÑ≤ P q∞„â◊=∞O #∞O_ç QÆ∞oHõÅ#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ H˘x uO>Ë "åÜ«Ú^ÀëêÅ∞, #~°=ÚÅÃÑ· XuÎ_∞» Å∞, Z=ÚHõÅÖ’ `Õ_®Å∞, Jr~°O‚ ÉÏQÍ `«Q∞Æ `æ å~Ú. ѨÙ+¨º #Hõ„Δ `«OÖ’ K«O„^Œ∞_»∞#fl "Õà◊ â◊OYѨÙ+≤ì "≥ÚHõ¯#∞ "Õà§◊ `À P‰õΩÅ`À ã¨Ç¨ #∂i "Õ∞HõáêÅÖ’ =O_ç =ÙOK«∞H˘x P"ÕâO◊ `À<À ^Œ∞óYO`À#∂ J~°∞ã¨∂ΠѨ_áç ÈÜÕ∞1 1

nxx „Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ Ç≤Ïã‘iì Ü«∂ JO\Ï~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 436

=¸~°Û[ù |∞ƒ QÆÅ"åiH˜ "Õ¿ãÎ "å~°∞ ѨÓiÎQÍ ã¨fiã¨∞Å÷ =Ù`å~°∞. ã¨=∞áêà◊§Ö’ Jâ◊fiQÆO^è,Œ JÉèÜ í ∂« Å#∞ fã¨∞H˘x `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ HõëêÜ«∞O ~°HÑÎõ `≤ Ϋ ~ÀQÍxfl ÉÏQÍ ‰õΩ^Œ~Û° QÆÅ^Œ∞. ‰õΩ+¨,ª ǨÏs`«HŘ #∞ HõeÑ≤ K«∂~°O‚ KÕã≤ F QÆ∞ÃÑÊ_»∞ <À\’¡ "Õã∞¨ H˘x =∞Ozhà◊√§ `åˆQ¿ãÎ ZO`« "≥ÚO_ç "åO`«∞Öˇ<· å PyáÈ`å~Ú. QÆ∞_»∂z, Ѩ^‡Œ Hõ, Ji+¨,ì ^è<Œ åºHõ, ~°HKÎõ O« ^Œ<åÅ HõëêÜ«∞O, Ñ≤`[Ϋ x`« [fi~åhfl, HõÑ[¨¶ fi~åhfl, "åO`«∞Åh, =∞O@h, ^•Ç¨hfl x"åiOz r~°=‚ º=ã¨#÷ ∞ "≥∞~°∞QÆ∞Ѩé∞ã¨∞OÎ k. FOǨïO #=∞ó J<Õ =∞O„`åxfl =∞##O KÕã∂¨ Î â◊OYѨÙ+≤Êx ~Ô O_»∞ K≥=ÙʼnõÄ ^èiŒ OKåe. `«~∞° "å`« Kå`«∞~°H÷ õ =O\˜ f„= [fi~åÅ`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞#fl ~Ày =^Œ‰Ì Ωõ áÈ~Ú XHõ K≥q #∞O_ç ѨÙëêÊxfl fã≤ KÕ`« |@∞ìH˘x

FO [Oaèh ã¨OÎ aèh "≥∂ǨÏÜ«∞ ã¨~fi° "åºkè<£ "Õ∞ =„*Ë} ~îó° ~îó° ã¨~fi° "åºkè<£ "Õ∞ =„*Ë} Ѷ\¨ ò J<Õ =∞O„`åxfl Zxq∞k =O^ŒÅ=∂~°∞¡ ѨiOî z P ѨÓ=Ù#∞ ~Ày KÕuH˜zÛ ~Ày QÀ~°∞#∞ =Ú@∞ì‰Ωõ O>Ë U [fi~°"∞≥ <ÿ å "≥O@<Õ kyáÈ`«∞Ok. [O|∂ѶŨ , ǨÏi„^•Å#∞ áê=Ú ‰õΩ|∞ã¨O`À HõeÑ≤ HÍѨ_O» ÃÑ_ç`Õ Jxfl ~°HÍÅ [fi~åÅ∂ #t™êÎ~Ú. Hõ~=° g~°, Éèí$OQÆѨ„`«, Å=}, ‰õΩ+¨ª, Hõ~°¯\ÏÅ#∞ =Ú^ŒÌKÕã≤ #∂<≥`À =∞~°yOz fã≤ ^•xH˜ <åÅ∞yO`«Å Ѩi=∂}OÖ’ QÀ=¸„`åxfl HõeÑ≤ ÉÏQÍ ‰õΩkÑ≤ â◊s~°OÃÑ· zÅHõi¿ãÎ ^Œ∞~°^ÅŒ ∞ #t™êÎ~Ú. qK«iÛHõ, ‰õΩ+¨Åì ‰õÄ Wk =∞Oz =∞O^Õ. ֒Ѩe 2‰õΩ~°∞ѨÙÅ∂ áÈ`å~Ú. Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀKåxH˜ Ñ≤Ñʨ e `Õ<Å≥ #∞ HõeÑ≤ QÍx, â◊¥~°} ^Œ∞OѨ"~Õ ∞° QÍx =∞Oz x"å~°}x™êÎ~Ú. Ñ≤Ñʨ e, ǨÏi„^ŒÅ#∞ QÀ=¸„`«O`À HõeÑ≤ =Ú^ŒQÌ Í *Ëã≤ QÆ∞^Œ=Ú ^•fi~å gÖˇ#· O`« Ö’xH˜ *’xÑ≤`Õ "≥ÚÅÅ∞3 áÈ`å~Ú. P„~°HÌ Íxfl "Õ∞HõáêÅ`À HõeÑ≤ `åy<å Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀK«O x=∞‡oã¨∞OÎ k. ÃãO· ^è=Œ , q_»OQÆ, ™È=∞~ål, ã¨~¬° Ñ,¨ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ ~°[x, qëêÅ#∞ QÀ=¸„`«O`À HõeÑ≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ ‰õΩ+¨μ~ª ÀyH˜ P‰õΩ~°∞ѨÙÅÃÑ· "Õã≤ "Õáê‰õΩ`À (J^蕺ܫ∞O–183) HõÑÊ≤ =ÙOz`Õ P ~ÀQÆO `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. 2

nxx „Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ JÅû~üû JO@∞O\Ï~°∞. nxx „Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ ÃÑÅ· ∞û JO@∞O\Ï~°∞.

3

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 437

J~°‡, Jr~°‚, QÆO_»=∂ÖÏ^Œ∞Å zH˜`«û ~°[x, Hõ^Œb Éèí㨇O =Ú^ŒÌKÕã≤ ~å¿ãÎ K«=∞~°HÍÜ«∞Å∞, ‰õΩ~°∞ѨÙÅÃÑ· á⁄~°Å∞ #t™êÎ~Ú. XHõ =O`«∞ ‰õΩ+¨Hª ˜ ~Ô O_»∞=O`«∞ŠѨ^•ä ºx HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O KÕã≤ `åy`Õ `˘_»ÅÃÑ·ÉèÏQÆOÖ’ =KÕÛ Jxfl <˘Ñ¨CÅ∂ `«QÆ∞æ`å~Ú. JÉèíÜ«∞, Ñ≤ѨÊeÅ#∞ "≥#fl, ѨOK«^•~°Å`À HõeÑ≤ ¿ãq¿ãÎ "≥ÚÅÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. P@~°∂+¨HõO P‰õΩÅ#∞ QÆ∞O_»KÕã≤ "≥#fl`À HõeÑ≤ z#flÃãQÆ`À L_çH˜Oz fã≤ ~åã≤<å "≥ÚÅÅ∞ #t™êÎ~Ú. QÆ∞QÆ∞Åæ , „uѶŨ HõëêÜ«∞O QÆ∞^ŒÖ’Ѩe "≥ÚÅÅ#∞ ã¨=∞~°O÷ QÍ J}z"Õã∞¨ OÎ k. J*Ïl, â◊$OQÆ"~≥ Å° #∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`À HõeÑ≤ JO|\’¡ "Õã∞¨ H˘x LѨC HõÅ∞ѨÙH˘x uO>Ë =¸„`«H$õ „K«ÛOù (h~°∞Hõ@∞ì) q_çáÈ`«∞Ok.(LѨC HõÅáêe) Ü«∞=HΔÍ~åxfl ѨOK«^•~°`À HõeÑ≤ u<åfl h~°∞ Hõ@∞ì~ÀQÆO ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok. HÍ@∞HõÑ@ ≤ ì =∞Å=¸„`åÅ#∞ QÆ∞é]ÑÙ¨ <À\˜#∞~°Q`Æ À#∂1 â’ÉèÏ[#O`À#∂ HõeÑ≤ HÍѨ_O» ÃÑ\˜<ì å, HÍ@∞HõQÍ =∂iÛ ÃÑ\˜<ì å J^Œ$â◊ºO HÍ=K«∞Û. HÍe# QÍÜ«∂ʼnõÄ, ‰õΩ~°∞ѨÙÅ Hõ=KåʼnõÄ #∞=ÙfiÅ#∂<≥`À HÍeÛ# Ü«∞=#∞ HõeÑ≤ ~å¿ãÎ Q˘Ñ¨Ê Ѷe¨ `«=ÚO@∞Ok.Å*Ï˚Å∞, â◊~Ñ° Ù¨ OYŠѨÖÏ„ã≤xÎ ★ "≥#fl`À HõeÑ≤ ~åã≤<å J^Õ Ñ¶e¨ `«=ÚO@∞Ok. Jyfl [#ºÉÏ^èŒÅ#∞ `˘ÅyOK«_®xH˜ ÃÑ·ÃÑ· ѨÓ`«Å`À ÉÏ@∞ D =∞O„`åxfl ѨiOî K«_O» ‰õÄ_® J=ã¨~O° . FO #"≥∂ ÉèQí =Æ `Õ ~î~° °î zèOkè zèOkè [fiÅ#O „Ѩ[fie`«O <åâ◊Ü∞« <åâ◊Ü∞« ǨïO Ѷ\¨ ò II (PKå~°...184/8) x~°∞Oæ _ç "Õà§◊ #∞ =∞}˜H@ õ ∞ì K«∞@∂ì Hõ\ ì˜ =ÙOz`Õ [fi~°O `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. QÆ∞O["Õà§◊ #∞ (`≥Å¡ QÆ∞O[ =∂„`«"∞Õ ) U_»∞ =ÚHõ¯Å∞ KÕã≤ =∞}˜H@ õ ∞ìH˜ Hõ_`ç Õ "≥ÚÅÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. J_»qÖ’ „ѨÜ∂« }˜ã∞¨ #Î flѨÙ_»∞ q+¨μ„‚ HÍO`«#∞ "Õ∞Hõ=¸„`«O`À ѨÖÏ„ã≤Î KÕã≤ â◊s~°=∞O`«\Ï Ñ¨Óã¨∞‰õΩO>Ë ^˘OQÆÅ∞ ^ŒiKÕ~~° ∞° , ѨÙÅ∞Å∞ ^Œ∂~°O#∞O_Õ `˘ÅyáÈ`å~Ú. „|Ǩχ^ŒO_ç "Õà§◊ `À Z<Àfl Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. „uѶŨ K«∂~å‚xfl "≥#fl`À HõeÑ≤ uO>Ë ‰õΩ+¨μì ★

POQÆ¡ ¿Ñãπì, `≥Å∞QÆ∞ =Ú^ŒÌʼnõΩ Ñ¨~åºÜ«∞Ѩ^ŒOQÍ Ñ¨ÖÏ„ã≤Îx "å_»_»O [iyOk. â’ÉèÏO[#O HÍ=K«∞Û.

1

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 438

„H˜=ÚÅ∞ #t™êÎ~Ú. "≥#fl#∞ "≥^· ºŒ âßG„ѨHÍ~°O â◊√kúKãÕ ≤ ѨÙ#~°fl=, aÅfi, Ñ≤Ñʨ eÅ`À HõeÑ≤ ѨK#« O KÕã≤ ¿ãq¿ãÎ "≥‰Ωõ ¯à◊√§, ^ŒQ∞Æ ,æ PÜ«∂ã¨O, Q˘O`«∞ ^Œ∞~°^Œ `«yáæ È`å~Ú. D =∞O^Œ∞x QÆ~ƒ° =ù `«∞ʼnõΩ "å_ç`Õ Ñ¨Ù~°∞_»∞ ã¨∞ÅÉèOí QÍ =ã¨∞OÎ k. ÃÑ#· K≥Ñʨ |_ç# ѨÙ#~°fl=, Ñ≤Ñʨ e, aÅfiÅ =∞O^Œ∞x áêÅ∂, "≥<åfl HõeÑ≤ L_çHO˜ z LO_»Å∞ KÕã¨∞H˘x ~ÀE uO>Ë g~°º=$kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. q_»OQÆ, =∞^èŒ∞Hõ, áê~î°, =∂Oã≤, ã¨~Ñ˚° 㨠,¨ ǨÏi„^Œ, „uѶŨ , Jáê=∂~°,æ =∞#t≈Å, L^Œ∞O|~°, ^è•@H©Å#∞ á⁄_ç Ü≥Ú#iÛ #∞=ÙfiÅ #∂<≥`À HõeÑ≤ "Õ_ç KÕã≤ K«ÖÏ¡iÛ `˘_»Å =∞^躌 =∞$^Œ∞=ÙQÍ Ñ¨Óã¨∞‰õΩO>Ë ã¨OÉè’QÆ â◊$OQÍ~°O ã¨Ñ¶¨bHõ$`«=∞=Ù`«∞Ok. W~°∞=Ù~°∂ D =∞O^Œ∞ ~åã¨∞‰õΩO@∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ #=∞¿ãÎ Dâ◊=~°^æ •Ü«∞ PHõi¬}˜ qHõi¬}˜ =ÚˆQú ™êfiǨ J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤¿ãÎ ã¨`û« O`å#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. áê^Œ~™° êxfl [\˜Hõ ~°ãO¨ , ѨÙ#~°fl=, J=∞$`« ^Œ∂~°fiÅ "Õà√◊ §, Hõ#HõO★, WO„^Œ "å~°∞}©Å`À HõeÑ≤ D q∞„â◊=∂xfl XHõ L‰õΩ¯ áê„`«Ö’ =ÙOKåe. Wkq+¨O. ~åyx `Õ<,≥ "≥#fl, ɡÅO¡ , HÍ~°"Å≥ ¡ ~°ãO¨ Å`À HõeÑ≤ HÍe¿ãÎ "≥O_ç `«Ü∂« ~°=Ù `«∞Ok. JÖψQ XHõ ѨàO◊ ã‘™êxfl Ѩã∞¨ ѨÙѨKÛ« x ^è`Œ ∂« ~Î Ñ° Ù¨ +¨ÊO, ÖÏOQÆeHõ ~Ô =∞‡Å`À HõeÑ≤ HÍÅÛ_»O ^•fi~å |OQÍ~åxfl `«Ü∂« ~°∞KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. ^è`Œ ∂« ~Î ° #∂<≥`À "≥Å∞QÆ∞`«∞#flnѨO HÍOuÖ’ ã¨=∂kè ã≤u÷ Ö’ ‰õÄ~°∞Û#fl Ü≥∂y =∂#=ÙňH HÍ^Œ∞, ^Õ=`«Å‰õΩ ‰õÄ_® Hõ#|_»_∞» . =∞^ŒÑÙ¨ >Ë#∞QÆ∞ Ü≥ÚHõ¯ =∞^Œ[Å ^è•~°Å#∞ HÍ@∞HõQÍ =∂iÛ ^•x HõO\˜Hˆ ÃÑ_ç`Õ Jk Q˘Ñ¨Ê Ü«Ú^Œú q[Ü«∂Å#∞ ™êkèã∞¨ OÎ k. ^•xÃÑ· #∞O_ç áÈ~å_Õ"å_»∞ =∞Ǩq*Ë`« HÍQÆÅ_»∞. XHõ h\˜ áê=Ú <À\˜Ö’ ^ŒO`«ÑÙ¨ =ÚHõ¯#∞ ÃÑ\˜ì h\˜Ö’H˜ `À¿ã¿ãÎ Jk <ÕÅÃÑ· =Öˇ<Õ h\˜Ö’#∂ xÅ|_»∞`«∞Ok. ^•x Hõ#∞Å∞, HÀ~°Å∞, Z=ÚHõÅ∞, ~°H=Îõ Ú, á⁄@ì H˘=ÙfiÅ#∞ q∞„â◊=∞OQÍ KÕã≤ #∂<≥`À HõeÑ≤ `«# â◊s~°O xO_® ѨÓã¨∞H˘#fl"å~°∞ =¸_»∞ ~ÀAÅ áê@∞ [ÅQÆ~ƒ° Où Ö’ LO_çáÈQÆÅ~°∞. "≥Úã¨e Hõ#∞flÅ∞, `åÉËÅ∞ QÆ∞O_≥, ZÅ∞Hõ Ü≥ÚHõ¯ á⁄@ì H˘=Ùfi, Z=ÚHõÅ∞, tâ◊√=∂~°=∞<Õ ÃÑ^ŒÌ ã¨=Ú„^ŒÑÙ¨ KÕѨ Ü≥ÚHõ¯ á⁄@ì H˘=ÙfiÅ#∞ HõÅQÆeÑ≤ ѨÖÏ„ã≤Î KÕã≤ â◊s~°O xO_® ѨÓã¨∞‰õΩ#fl "å~°∞ [ÖÏâ◊Ü«∂Å J@ì_∞» QÆ∞ÉèÏQÍÖ’¡ ‰õÄ_®, `«=∞ ã¨fiQÆ$ǨÅÖ’ =Öˇ<Õ LO_»QÅÆ ~°∞. ★

D Hõ#HõO |OQÍ~°O HÍ^Œ∞.L"≥∞‡`«ÎQÍx ã¨OÃÑOQÆQÍx HÍ=K«∞Û#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 439

W#∞Ѩ~[° #∞#∞ =∞l˚QÖÆ ’ HõÅ∞ѨÙH˘x `åy`Õ Ñ¨KÛ« HÍ"≥∞~°∞¡ `«Q∞Æ `æ å~Ú. `«O_»∞bÜ«∞Hõ "Õ~∞° , QÀ‰õΩΔ ~åÅ#∞ áêÅÖ’ HõÅ∞ѨÙH˘x `åy`Õ `åáêÅ∞, <À\˜ ã¨=∞㨺Å∞ `˘ÅyáÈ`å~Ú. *Ïu, H˘ÅÅ "Õà§◊ #∞ =∞l˚Q`Æ À HõÅ∞ѨÙH˘x „`åy`Õ Jr~°‚ "åºkè #tã¨∞OÎ k. ‰õΩâ◊"àÕ √◊ § QÍx, ÉωõΩz QÍx =∞l˚QÖÆ ’ HõeÑ≤`Õ Jr~å‚xH˜ =∞O^Œ∞QÍ Ñ¨xKÕ™êÎ~Ú. W"Õ ÉωõΩz "Õà§◊ #∞ ѨÙÅ¡O|e`À HõeÑ≤ ѨÙ_çãe≤ ¿ãΠѨÅ∞=~°∞ã¨Ö’ HõeQˆ "åº^è∞Œ Åhfl `˘ÅyáÈ`å~Ú. HõbÎ „^Œ"åÅ∞ „`åQÆ_O» =Å¡ =KÕÛ W|ƒO^Œ∞Å∞ WO„^Œ "å~°∞}˜ =¸ÖÏÅ#∞ h\˜Ö’ <å#ɡ\ ì˜ `åQÆ_O» =Å¡ ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. ã¨∞~°aHè õ =¸ÖÏxfl "åÜ«Ú ã¨=∞㨺Å∞ =zÛ#ѨÙ_®„â◊~ÚOKåe. QÆ∞O[ ѨÖÏ„ã≤xΠѨÙÅ¡O|eÖ’ HõeÑ≤ `«Å‰õΩ Ñ¨\ ì© "Õ¿ãÎ ZÖÏ\˜ t~À"Õ^#Œ Ü≥∞ÿ <å tkäÅ"≥∞áÿ È`«∞Ok. |Å, Ju|Å, Ü«∞+≤Åì #∞ K«∂~°O‚ KÕã≤ `Õ<`≥ À ѨOK«^•~°`À HõeÑ≤ uO>Ë Q˘„_®Å∞ QÆ~ƒ° =ù u HÍQÆÅ^Œ∞. `≥Å¡ JѨ~ål`« "Õ~∞° x Ñ≤Ñʨ Å, ™⁄O\˜Å`À HõeÑ≤ #∂i `«ÅH˜ ~å¿ãÎ f„="≥∞#ÿ `«Å<˘Ñ≤Ê ‰õÄ_® `˘ÅyáÈ`«∞Ok. Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀKåxH˜ Hˆ `«H˜ Ѩ„`« K«∂~å‚xfl ɡÅO¡ `À HõeÑ≤ QÍx, â◊~Ñ° Ù¨ OYx =∞l˚Q`Æ À HõeÑ≤ QÍx KÕã#≤ =∞O^Œ∞ =∞Oz q~°∞QÆ∞_»∞. â◊√Oiî, ™œ=~°ÛÅ, Ç≤ÏOQÆ∞Å#∞ HõeÑ≤ „`åy`Õ Jxfl ~°HÍÅ QÆ∞O_≥<˘Ñ≤Ê #∞O_ô âßOu Åaèã∞¨ OÎ k. (J^蕺ܫ∞O –184)

QÆ}Ѩu =∞O„`O« – B+¨kHè õ Ü≥∂QÆO â’^ä,Œ Jr~°,‚ q+¨ØzHõ, Ñ‘#™êk ~ÀQÍʼnõΩ zH˜`û« QÆ}Ѩu =∞Ǩ=∞O„`«"∞≥ #ÿ FOQÆO QÆ}Ѩ`Ü« ∞Õ #=∞ó ã¨~fi° QÆ}ÏÅH© ™ê~°fiÉè∫=Ú_≥#· q¿Ñ∞¶ flâ◊fi~°∞x „Ѩã#¨ flO KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ [Ñ≤OK«|_Õ =∞O„`« ~å[=Ú. Wk q^Œº#∂ ^è<Œ åhfl ‰õÄ_® „Ѩ™êkOK«QÅÆ ^Œ∞. nx<˘Hõ =O^Œ=∂~°∞¡ [Ñ≤¿ãÎ =∞Oz H©iÎ „Ѩu+¨Åª ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. Zxq∞k"ÕÅ =∂~°∞¡ [Ñ≤Oz "≥o`Õ U „ѨÜ∞« `«flOÖ’ <≥<· å q[Ü«∞O `«^ºŒä O. D =∞O„`åxfl "≥~¸ºÜ≥∞xq∞k (1008) =∂~°∞¡ Ѩiãî ∂¨ Î (1008 PǨï`«∞Å∞) J^Õ ã¨OYºÖ’ #Å¡#∞=ÙfiÅ#∞ "≥#flÖ’ =ÚOK«∞`«∂ PǨï`«∞Å#∞ „"Õe¿ãÎ =¸_»∞ ~ÀAÅÖ’<Õ P „áêO`«Ñ¨Ù ~åA =â◊√_Ò`å_»∞. â◊√Hõ¡ J+¨ìq∞, K«`«∞~°Ìt ~ÀAÅÖ’ LѨ"åã¨=ÚO_ç QÆ}âË √◊ x q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ Ñ¨ÓlOz "≥~¸ºÜ≥∞xq∞k (1008)=∂~°∞¡ uÅÅ#∞, ^è•#ºÑ¨Ù yO[Å#∞ PǨï`«∞e¿ãÎ P ™ê^艌 Ωõ _»∞ U Ü«Ú^ŒOú Ö’<≥<· å J*ËÜÚ« _Ò`å_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 440

ZO`«\ ˜ "åÔ~<· å J`«xx ¿ãqOK«∞HÀ"åÅ#∞‰õΩO\Ï~°∞. „Ç‘ÏO HÍ~åhfl, qã¨~hæ° , XHõ ¢ãΑ #∞^Œ∞\˜g∞^Œ "Õe`À „"åã≤ D =∞O„`åxfl [Ñ≤¿ãÎ P ¢ãΑ J`«x =â◊OÖ’ =ÙO@∞Ok. ã¨ÇϨ ^Õq Éè$í OQÆ~å[, âıfi`«áêi*Ï`«, =K«Å#∞ HõeÑ≤ =Ú^Œ*Ì ãË ≤ uÅHõOQÍ x`«ºO #∞^Œ∞@ ^èiŒ OKÕ"å_»∞ =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ `«# P[=∂~Ú+‘Ö’ #∞OK«∞HÀQÆÅ_»∞. Z_»=∞KÕu z\˜HÔ # „"Õe`À QÀ~ÀK«#, g∞#Ñ≤`ÅΫ #∞O_ç KÕÜ∞« |_ç# ѨÙÅ¡Å`À uÅHÍxfl k^Œ∞‰Ì Ωõ <Õ"å_»∞ ‰õÄ_® =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞HÀQÆÅ_»∞. `«# =∞e# ~°HOÎõ `À QÀ~ÀK«<åxfl HõeÑ≤ uÅHÍxfl KÕã≤ #∞^Œ∞@ ^èiŒ OKÕ ¢ãΑ Z=i"≥÷ Ñ<· å QÆ\ Qì˜ Í K«∂¿ãÎ KåÅ∞, "å_®"≥∞ =ÅÖ’ "≥O@<Õ `«Å=Ú#HõÅ∞QÍ Ñ¨_áç È`å_»∞. HÍHõ[OѶ∞¨ =¸ÖÏxfl áêÅÖ’ HõÅ∞ѨÙH˘x `åy`Õ â’^ä~Œ ÀQÆO (=∞e#~°HOÎõ =Å¡ =KÕÛ ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, ÉÁ_çÃÑÅ∞) ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok. Jâ◊fiQÆO^è,Œ <åQÆ|Å, ɡÅO¡ , =∂â◊Å q∞„â◊=∂xfl ~ÀE u<Õ"åiH˜ =Ü«∞ã¨∞ ÃÑiy<å [=ã¨`åfiÅ∞ `«Q=æÆ Ù. „uѶŨ K«∂~°=‚ Ú#∞ W#∞Ѩ~[° #∞`À HõeÑ≤ QÍx, HõÅѨHQõ Íx `Õ<`≥ À ~°OQÆiOz fã¨∞‰õΩ<åfl, â◊O|∂Hõ HΔÍ~°HÍxfl h\˜Ö’ "Õã≤ =∞~°yOK«∞H˘x `åy<å Ѩi}Ï=∞ â◊¥ÅÜ«∞#∞ Jr~°"‚ åºkè #tã¨∞OÎ k. ÖË_ç H˘=Ú‡#∞ =∞O@Ö’ HÍeÛ |∂_ç^Œ KÕã≤ ^•xx P=Ù "≥#fl`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ã¨O|Okè "åº^èŒ∞Å∂, gѨÙ<˘Ñ‘Ê JO`«i™êÎ~Ú. Ç≤ÏOQÆ∞, ã¨∞=~°ÛÅ, â◊√OiîÅ#∞ =∞ǨÏ∫+¨^`Œè À HõeÑ≤ h\˜Ö’ =∞~°yOz `åy`Õ Jxfl ~°HÍÅ Hõ_∞» Ѩ٠<˘Ñ¨CÅ∂ Hõ_=» Ú@∞ì`å~Ú. Jáê=∂~°Ñæ Ù¨ "Õ~∞° x ã¨=Ú„^ŒÑÙ¨ LѨC`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë Jr~°=‚ ¸ Hõ_∞» ѨÙ<˘Ñ‘Ê `«Q∞Æ `æ å~Ú. =@ "≥ÚÅHõÅ#∞ aÜ«∞ºÑ¨Ù Hõ_∞» QÆ∞Ö’ â◊√kú KÕã≤ =∞l˚QÖÆ ’ áÈã¨∞‰õΩx `åy`Õ qˆ~K«<åÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. JOHÀ@ "Õà§◊ #∞ J~°Hú ~õ ¬° Ѩi=∂}OÖ’ fã¨∞H˘x #∂i aÜ«∞ºO Hõ_∞» QÆ∞Ö’ áÈã¨∞‰õΩx `åy`Õ Ju™ê~°, hà◊§qˆ~K«<åÅ∞ Hõ_`» å~Ú. JÖψQ =∞iK«, ™⁄O\˜, ‰õΩ@[ ɡ~_° ∞» á⁄_ç, ɡÅO¡ XHõ\ ,˜ ~Ô O_»∞, <åÅ∞QÆ∞, Zxq∞k áêà◊§Ö’ „Hõ=∞OQÍ fã¨∞H˘x HõëêÜ«∞O KÕã≤ `åy<å Ju™ê~° [|∞ƒ JO`«iã¨∞OÎ k. `≥Å¡ JѨ~ål`« "Õà√◊ §, ǨÏi„^Œ, =O_ç# aÜ«∞ºO (J#flO) Jáê=∂~°,æ „uHõ@∞Hõ Å#∞ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ QÆ∞oHõÅ#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ "Õã∞¨ ‰õΩO>Ë q+¨Øz #tã¨∞OÎ k. =¸„`« ã¨O|O^èŒ ~°∞QƇ`«Åhfl „uѶŨ , JQÆ∞~°∞, tÖÏl`«∞, ǨÏs`«HŘ #∞ "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ K«∂~°O‚ KÕã≤ J~Ú^Õã≤ x=ÚëêÅ =º=kèÖ’ "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ `Õ<`≥ À ~°OQÆiOz uO>Ë áÈ`å~Ú. qcè@HÍxfl Éèãí ‡¨ O KÕã≤ `Õ<`≥ À HõeÑ≤ uO>Ë Ñ¨_âç O◊ áêiáÈ`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 441

„uHõ@∞, „uѶ¨Å, JÅHõÎ, #∞=ÙfiÅ#∂<≥, =∞#t≈Å, "Õáê‰õΩÅ∞, *Ïfã¨∞=∂Å∞, â◊OY <åaè, K«O^Œ<åÅ#∞ HõeÑ≤ ÉÏQÍ "Õ∞HõáêÅ`À, "Õ∞Hõ=¸„`«O`À ѨK«#O KÕã≤ =∞~°Å fã≤ á⁄_çQÍ KÕã≤ HÍ@∞HõÖÏ "å_ç`Õ ~ˆ pHõ\ ,˜ `≥ÅQ¡ À_»=Öˇ Hõ#|_»∞@, HõO\˜ „H˜Ok #Å∞Ѩ٠=Ú#flQÆ∞ <Õ„`« ~ÀQÍÅ∞ #t™êÎ~Ú. Ñ≤ѨÊe, „uѶ¨ÅK«∂~°‚O, `Õ<≥, Ãã·O^èŒ"åÅ q∞„â◊=∞O Jxfl ~°HÍÅ [fi~åÅ#∂, Ѩ_âç ßhfl, ^ŒQ∞Æ hæ , HõÜ Δ ∞« h ѨÓiÎQÍ H©} Δ O˜ Ѩ*ãË ∞¨ OÎ k. ^Õ=^•~°∞ á⁄_çx "Õ∞Hõ=¸„`«OÖ’ =ÚOzfã¨∂Î JÖÏ W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ =∂~°∞¡ â◊√kúKãÕ ≤ PÃÑ· HÍ@∞‰õQÍ =∂iÛ HõO\˜H˜ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë ~ˆ pHõ\ ,˜ HõO\˜K∞« @∂ì #Å∞ѨÙ, Hõ#∞Ô~ѨÊÅ ã¨=∞㨺Å∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. Ñ≤Ñʨ e, Hˆ `«H,˜ ǨÏi„^Œ, P=∞ÅHõ, =K«Å#∞ áêÅ`À ѨK#« O KÕã≤ HÍ@∞Hõ=Öˇ ѨӿãÎ ‰õÄ_® Hõà§◊ [|∞ƒÅ∞ Hõ_=» Ú@∞ì`å~Ú. HÍHõ[OѶ∞¨ , t„QÆ∞ "Õà√◊ §x <À\˜Ö’ #∞OK«∞H˘x H˘O`«¿ãѨ٠#=∞e`Õ ^ŒO`åÅÖ’, zQÆ∞à◊§Ö’ =ÙO_Õ „H˜=ÚÅhfl #t™êÎ~Ú. (J^蕺ܫ∞O – 185)

„Ѩ"Õ∞ǨÏ, =¸„`« x~À^èŒ, â◊~°¯~°, QÆO_»=∂Å ÉèíQÆO^Œ~åk ~ÀQÍÅ zH˜`«û „Ѩ"∞Õ Ç¨Ï (K«HÔ ¯~°, =¸„`«) ~ÀQÍxH˜ QÆ∞_»∂z HõëêÜ«∞O`À `Õ<#≥ ∞ HõÅ∞ѨQÍ =KÕÛ =∞O^Œ∞ Q˘Ñ¨Ê q~°∞QÆ∞_»∞. Q˘Ç¨eHõ =¸ÖÏÅ#∞ #∞=Ùfi yO[Å`À, ÃÑ~°∞QÆ∞ "≥#flÅ`À HõeÑ≤ ѨK#« O KÕã≤ fã¨∞‰õΩO>Ë h~°∞ Hõ@∞ì~ÀQÆO áÈ`«∞Ok. W^Õ =∞O^Œ∞H˜ HÍã¨Î ™œ=~°ÛÖÏxfl HõeÑ≤ ¿ãq¿ãÎ "≥H˜¯à◊√§ `«yæáÈ`å~Ú. QÀ~°HõΔ K«∂~å‚xfl Hõ~°¯\˜ =¸ÅO`À HõeÑ≤ P q∞„â◊=∂xfl "å㨺 Hõ_∞» QÆ∞Ö’ "Õã∞¨ ‰õΩx =¸_»∞~ÀAÅ∞ ~Ô O_»∞ѨÓ@ÖÏ `åy`Õ [e¡"`Õ ,« H˘xfl =¸„`« ã¨O|Okè`« ~ÀQÍÅ∂ #t™êÎ~Ú. [e¡"`Õ H« ,© HÍ"≥∞~°H¡ © "Õãq¨ Ö’ ã¨O„QÆÇÏ≤ Oz# =∂Åu "Õà◊§#∞ "Õ∞HõáêÅ`À L_çH˜Oz KÕã≤# =∞O^Œ∞‰õÄ_® ѨxKÕã¨∞ÎOk. nxH˜ J#∞áê#OQÍ Ñ¨O^•~°#∞ "å_®e. kfi[Ü«∞+≤xì QÆ∞O_» KÕã≤ aÜ«∞ºO Hõ_yç # h\˜`À =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ Ѩ\ ì© "Õ¿ãÎ HõOu, QÆO_»=∂Å, =ic[=Ú `«QÆ∞æ`å~Ú. D q∞„â◊=∂xfl ~°™êO[#, ǨÏs`«H˜ K«∂~å‚Å q∞„â◊=∞O`À HõeÑ≤ tâßflxH˜ ѨӿãÎ ^•xH˜ ã¨O|OkèOz# ã¨=∞㨺Å∞ =∂Ü«∞=∞=Ù`å~Ú. Hõ~g° ~° ÖË^• ѨÓQÆÑŨ¶ =¸ÖÏÅ#∞ ~å¿ãÎ 'P— â◊HΩ Pã¨HΩ ~Ô O_»∂ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 442

"≥ÚÅʼnõΩ ^ŒOu, ǨÏi„^Œ, z„`«HÍŠѨÖÏ„ã≤Î =∞Oz q~°∞QÆ∞_»∞. Ñ≤e¡ Z=ÚHõ#∞ QÆ∞O_»H˘\˜,ì „uѶŨ #∞ h\˜`À Hõ_yç P h\˜`À =Ú^Œ#Ì ∞ KÕu ~°HOÎõ H͈~ KÀ@ ѨӿãÎ ~°HOÎõ WHõ HÍ~°^∞Œ . ã¨∞flÇ≤Ï[ÅO`À ǨÏi„^•xfl ѨÅ∞=∂~°∞¡ â◊√kúKãÕ ≤ ѨÓ`«"¿Õ ãÎ "≥ÚÅÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. JÖψQ Ѷ∞¨ ’ëêѶŨ , ÃãO· ^è"Œ åÅ#∞ "≥∞`«QÎ Í #∂i ѨÖÏ„ã≤xÎ KÕã≤ ~åã≤<å, P=Ù"≥<fl≥ Ö’ „uHõ@∞Hõx =O_ç ^•xH˜ =¸_çO`«Å∞ ѨÖÏâ◊, HΔÍ~° [ÖÏÅ#∞ (Hõ_yç # [ÖÏÅ#∞) HõÅ∞ѨÙH˘x `åy<å ★"≥ÚÅÅ∞ #t™êÎ~Ú. Ü«∞=HΔÍ~°, ™⁄O\˜QÆ∞O_», ɡÖÏ¡Å#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ ~ÀE Ѩ~°QÆ_»∞ѨÙ<Õ uO>Ë Jr~°É‚ Ï^èÅŒ ∞ ~å<Õ~å=Ù. [~î~° åwfl ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ǨÏs`«H,˜ ÃãO· ^è=Œ , z„`«H,õ Ñ≤Ñʨ eÅ#∞ HõeÑ≤ Ñ≤O_ç #∂i "Õ_ç h\˜Ö’ HõÅ∞ѨÙH˘x `åy`Õ PHõe ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ѨOk=∂O™êxfl "≥#fl`À HõeÑ≤u<åfl PHõb r~°â‚ H◊ Θ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. ¿ÇÏ =$+¨É^íè fiŒè *Ï! ǨÏã≤HÎ ~õ ‚° ѨÖÏâ◊á⁄_çx =O^ŒÑਠO◊ ŠѨi=∂}OÖ’ uO>Ë Jxfl ~ÀQÍÅ∂ Hõ\ ˜ì "Õ™êÎ~Ú. W^˘Hõ ã¨~°fi~ÀQÆx"åi}˜. nxx áêÅÖ’ HõÅ∞ѨÙH˘x U_»∞~ÀAÅáê@∞ „`åy`Õ *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H˜Î`À ÉÏ@∞ ^ÕǨÏ^•~°∞_è» ºO ‰õÄ_® „|Ǩ‡O_»OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. JÖψQ Ѩ^ŒÇ¨~°∞ ~ÀAÅáê@∞ „`åy`Õ â◊s~°O K«O„^ŒHÍO`«∞Å`À "≥∞~°∞ã¨∞OÎ k. =Ü«∞ã¨∞ =O^Œ ^•\˜<å XO\˜ ™⁄QÆã∞¨ , #∞#∞ѨÙ, "≥∞~°∞Ѩ٠`«Q=æÆ Ù. JÖÏ "≥Ü∞Õ ºà◊√§ rqOK«=K«∞Û. `Õ<`≥ À HõeÑ≤ `åy<å, `Õ<,≥ "≥#flÅ`À HõeÑ≤ `åy<å =∞iO`« QÆ∞}=ÚO@∞Ok. D ǨÏã≤HÎ ~õ ‚° ѨÖÏâ◊‰Ωõ #fl QÆ∞}ÏÅ∞ U =∞O^Œ∞`À áÈeÛ<å Z‰õΩ¯"Õ. nxx ÃÑ~°∞QÆ∞`À u#fl"å~°∞ =„[HÍÜ«ÚÖˇ· =∞^Œ# ã¨∞O^Œ~∞° Öˇ· <ås[<åaè~å=ÚÅ=Ù`å~°∞. *Ï˝ÑH¨ âõ H◊ Θ ‰õÄ_® ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. ѨÙÅ¡O|e`À HõeÑ≤ uO>Ë n~å…ÜÚ« =Ù, #Å¡QÍ q∞ÅÖÏ_Õ A`«∞Î =ÙO\Ï~Ú. „uѶŨ `À HõeÑ≤ ¿ãq¿ãÎ â◊s~°O k=ºâ◊s~°O =Öˇ HÍO`«∞b#∞`«∂ =ÙO@∞Ok. =Ú_»`« Ѩ_^» ∞Œ . Hõ#∞Å∞ `Õ*’=O`åÅ=Ù`å~Ú. t~À*ÏÅ∞ âßâ◊fi`«™œO^Œ~º° O`À ÉèÏã≤™êÎ~Ú. nxx HÍ@∞HõQÍ KÕã≤ "Õ∞HõáêÅ`À JkÌ HõO\˜H˜ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë JO^è`Œ fi« OÖÏ\˜ f„= ã¨=∞㨺 ‰õÄ_® "å~°O~ÀAňH áÈ`«∞Ok. Éèí$OQÆ~å[ "Õà◊§#∞ ZOÑ≤Hõ KÕã≤, ^•z K«O„^Œ∞_»∞ ѨÙ+¨º#HõΔ„`«OÖ’ =Ù#flѨÙ_»∞ "å\˜x QÆ∞O_»KÕã≤ ÃÑ@∞ìH˘x ™œg~°`À HõeÑ≤ XHõ <≥Å~ÀAÅáê@∞ ~ÀE uO>Ë "å~°Hú ºõ ÅHõ}Δ ÏÖˇ#· =Ú_»`Å« ∞, `≥Å"¡ O≥ „_»∞HõÅ∞ #t™êÎ~Ú. U#∞QÆ∞ =Öˇ |Å=O`«∞Å=Ù`å~°∞. qxH˜_ç U =∂„`«=¸ `«Q‰æÆ Ωõ O_® J~Ú^Œ∞=O^ŒÅ ÜÕ∞à‹§· <å rqOK«QÅÆ ~°∞. (J^蕺ܫ∂Å∞ 186,187) ★

D "≥ÚÅÅ<Õ „Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ ÃÑÅ· ∞û JO@∞<åfl~°∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 443

„=}, <Õ„`«~ÀQÆ, ^ŒO`«„H˜q∞, qëêkHõ, qq^èŒ [fi~åkHõ zH˜`«û ã¨∂kQÍ "≥Ú#^Õe# PÜ«Ú^èOŒ =Å¡ â◊s~°OÃÑ· U~°Ê_ç# HÀ`«QÍÜ«∂ÅÖ’ "≥O@<Õ "≥#fl‰õÄi`Õ "åK«‰Ωõ O_®, p=ÚѨ@‰ì Ωõ O_® =ÙO_ç `«fi~°QÍ<Õ =∂xáÈ`å~Ú. ~°HOÎõ =∞s Z‰õΩ¯=QÍ áÈ`«∞O>Ë Jáê=∂~°"æ àÕ §◊ #∞ J~°K`Õ ∞« Å =∞^躌 x_»∞H˘x QÆ\ Qì˜ Í Ñ≤O_»∞`«∂, =KÕÛ~°™êxfl QÍÜ«∞Og∞^Œ Ѩ_ÖÕ Ï áÈ¿ãÎ ~°HOÎõ HÍ~°_O» PQÆ∞`«∞Ok. F ~°∞„^Œ^Õ"å! U^Õ<å PÜ«Ú^èŒÑ¨Ù "≥Ú#QÍx =∞ˆ~ ÉÏǨϺ=ã¨∞Î=ÙQÍx =∞x+≤ QÍÜ«∞OÖ’ W~°∞‰õΩ¯x =ÙO_çáÈ`Õ ÖÏOQÆeHõ, Ç≤Ï[˚Å =¸ÖÏÅ#∞ ÉÏQÍ Ñ≤O_ç P ~°ãO¨ QÍÜ«∞OÃÑ· Ѩ_ÖÕ Ï "ÕÜ∂« e.P ÉÏǨϺ =ã¨∞=Π٠֒ѨeH˜ "≥o§ ZO`«HÍÅ"≥∞<ÿ å QÍx, "≥O@<Õ ÃÑH· ˜ =ã¨∞OÎ k. QÍÜ«∂Å∞ HÍx, ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞QÍx K«~‡° OÃÑ· U~°Ê~°z# ~°O„^è=Œ ÚÅ∞, QÀ`«∞Å∞, peHõÅ∞ =Ú#flQÆ∞"å\˜ÃÑ· |Å"Õà§◊ #∞QÍx "Õ∞+¨â$◊ Oyx QÍx QÆ∞O_»KãÕ ≤ h\˜`À ѨÖÏ„ã≤xÎ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ ^•xx JkÌ`Õ Jq `«yáæ È~Ú K«~‡° O =∞iO`«QÍ â’aèã∞¨ OÎ k. JÖψQ HõO‰õΩ=¸ÅѨ٠QÆ∞O_» ‰õÄ_®. ~ÀyH˜ D ^ŒâÖ◊ ’ HÀ„^Œ= J<åflhfl, Qˆ ^≥ÃÑ~°∞QÆ∞#∂ =∂„`«"∞Õ PǨ~°OQÍ W"åfie. ~°HOÎõ Ö’ =∂e<åºÖË~Ê° _ç`Õ â◊s~°OÃÑ· ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, =∞K«ÛÅ∞ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. Jq ѨÓiÎQÍ `«yáæ È~Ú ~°HOÎõ =∞~°Å ÉÏQÆ∞Ѩ_®ÅO>Ë „|Ǩχܫ∞+≤ì ѨO_»#¡ ∞ #∂i, QÆ∞O_»KãÕ ≤ h\˜`À =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ XO\˜H˜ Ѩ\ Oì˜ Kåe. ~åK«ÑÙ¨ O_»∞, QÆ_¤» =O\˜ "≥ÚO_ç ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ Ãã`· O« Ü«∞=, q_»OQÆ, QÆO^èጠêëê}, âÁOiîÅ#∞ QÆ∞O_» #∂i ^•xH˜ `˘O_» ÖË^• Tã¨~"° e≥ ¡ ~°HÍÎxfl HõeÑ≤ =Ú^Œ*Ì ãË ≤ ~å¿ãÎ áÈ`å~Ú. ¿ÇÏ QÆ~à° H◊ Oõ ~îå! JQÆãºÎ¨ ѨÙëêÊÅá⁄_ç, q∞iÜ«∂Åá⁄_ç HõeÑ≤ ¿ãq¿ãÎ Hõ_∞» ѨÙ<˘Ñ¨CÅxfl ~°HÍÅ∂ #t™êÎ~Ú. áê=Ú‰õΩ|∞ã¨O, Ç≤ÏOQÆ∞, "Õáê‰õΩÅ∞, Ü«∞=Å∞, `≥ÖÏ¡"åÅ∞, HõeÑ≤ ѨÖÏ„ã≤Î KÕã≤ "å_ç`Õ Éè∂í `«„¿Ñ`åÅ =Å¡ =KÕÛ~ÀQÍÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. QÀ~ÀK«#, =∞iK«, Ñ≤Ñʨ e, ÃãO· ^è=Œ , `Õ<Å≥ q∞„â◊=∞O`À HÍ@∞Hõ#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ "å_ç<å Éè∂í `«„¿Ñ`åÅ „ѨÉÏè =O Ѩ_^» ∞Œ . QÆ∞_»Q¡ ∂Æ | `ÀHõ#∞ QÆ∞yæÅO`À ^è∂Œ ѨO "Õ¿ãÎ ^Œ∞+¨„ì QÆÇϨ Ñ‘_» =^ŒeáÈ`«∞Ok. Kå`«∞~°H÷ õ [fi~°O`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞#fl "åxH˜ #Å¡Q∞Æ _»#¤ ∞ HõÑÊ≤ WO^•Hõ\ Ö˜ ψQ ^è∂Œ ѨO "Õ¿ãÎ P [fi~°O `«yáæ È`«∞Ok. `≥Å¡ JѨ~ål`« ѨÓÅ ~°™êxfl HõO\˜Ö’H˜ *Ïi¿ãÎ ^•x K«∞@∞ìì #∞#fl =ÅÜ«∂Å∞ =∂Ü«∞=∞=Ù`å~Ú. F hÅÖ’Ç≤Ï`å, F ã¨∞~åã¨∞~° q=∞~°<Ì å! QÀ‰õΩΔ ~° =¸ÖÏÅ#∞ #=∞Å_»O ^•fi~å ^ŒO`«=ÚÅÖ’ KÕ~∞° „H˜=ÚÅ#∞ ã¨=¸ÅOQÍ <åâ◊#O KÕÜ∞« =K«∞Û. =$tÛHõ "Õ~∞° x h\˜Ö’ HõeÑ≤ ~å„`«O`å JÖψQ =ÙOz `≥ÖÏ¡~Q° Í<Õ `åy`Õ [fi~°O =Å# =KÕÛ =∞O@Å∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 444

P~°`å~Ú. ^•x<Õ "å㨺#∞ Hõ_yç # h\˜`À HõeÑ≤ `åy`Õ U q+¨"∞≥ <ÿ å qiyáÈ`«∞Ok. Å*Ï˚Å∞Hõ "Õ~∞° x `«# g~°ºOÖ’<Õ =ÚOz Z=i KÕuÖ’<≥<· å ÃÑ_ç`Õ "åxH˜ "åi =Å¡ Z@∞=O\˜ PѨ^• ~å^Œ∞. áê~î"° àÕ §◊ #∞ =∞O^Œ∞‰õΩ `«y#@∞¡QÍ â◊√kúKãÕ ≤ P=Ù "≥#fl`À HõeÑ≤ `åy# "åxÃÑ· U q+¨=¸ ѨxKÕÜ∞« ^Œ∞. ~°HzÎõ „`«H"õ ~Õ ∞° , ts+¨ ~°™êÅ#∞ "å㨺[ÅO`À HõeÑ≤ K≥qÖ’ "Õ¿ãΠѨK«ÛHÍ"≥∞~°∂¡, ã¨~°fi`åѨ[fi~åÅ∞ `«yæáÈ`å~Ú. HõΔÜ«∞~ÀQÍxH˜ =¸_»∞~ÀAÅáê@∞ HÀH˜ÖÏHõ#Δ ∞ "Õ∞HõáêÅ`À HõeÑ≤ „`åQÆ_O» =∞Oz =∞O^Œ∞. =¸_»∞~°HÍÅ "å`« ~°H"Îõ åº^è∞Œ Å∂ H˘|ƒiѨÓ=Ù#∞ "Õ∞HõáêÅ`À HõeÑ≤ ã‘fiHõi¿ãÎ ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. ã¨∞^Œ~≈° # =¸ÖÏÅ#∞ ^ŒO_»Q∞Æ zÛ "≥∞_»Ö’ "Õã∞¨ ‰õΩO>Ë „`åºÇ≤ÏHõ [fi~°O áÈ`«∞Ok. „QÆǨÏ^ÀëêÅ#∞O_ô, ^≥Ü«∂ºÅ#∞O_ô ~°HõΔ} Åaèã¨∞ÎOk. JÖψQ K«O„^Œ∞_»∞ ѨÙ+¨º#Hõ„Δ `«OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz#ѨÙ_»∞ QÆ∞O["Õà§◊ #∞ ¿ãHõiOz <À\˜Ö’ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë qëêÅhfl qiyáÈ`å~Ú. QÆ∞O["≥ÚHõ¯ "Õà§◊ `À áê@∞ HÍO_®Å#∞ =∞}˜H@ õ ∞ìH˜ QÍh, "≥∞_»‰Ωõ QÍh K«∞@∞ì‰Ωõ O>Ë ^Œ∞+¨„ì QÆÇ¨ Å, â◊‰Ωõ ÅÎ „ѨÉÏè =O ™ÈHõ^∞Œ - Hõ$+¨Ñ¡ H¨ Δõ K«`∞« ~°tÌ <å_»∞ D QÆ∞O[ „ѨÉÏè =O Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO@∞Ok. HÍ|\˜ì P ~ÀA P "Õà§◊ #∂ HÍO_®Å#∂ "å_»_O» „Ѩâ◊ã¨ÎO. (J^蕺ܫ∂Å∞. 188, 189)

Xà◊√§<˘Ñ¨CÅ∞ QÆO_»=∂Å, Ñ‘¡Ç¨Ï, q„^Œkè =Ú#flQÆ∞ qq^èŒ ~ÀQÍÅ zH˜`û«, ã¨∞QÆO^è„^Œ "Œ åºÅ, q+¨zH˜`û«=∞O^Œ∞Å q=~åÅ∞ ¿ÇÏ áê~°fifâß! JѨ~ål`« =¸ÖÏxfl QÀ=¸„`«O`À HõeÑ≤ `åy`Õ HõOu Hõ#∞=∞~°∞ÔQ·áÈ`«∞Ok. "≥∞_»=^ŒÌ, Éèí∞*ÏÅÖ’#∂ <˘Ñ¨CÅ∞ Hõey#ѨÙ_»∞ WO„^Œ"å~°∞}˜ HõëêÜ«∂xfl K«Åx¡ h\˜`À HõeÑ≤ „`åy<å, lOy}˜, â◊√HõyOz yO[Å#∞ #â◊ºOQÍ KÕã≤ Ñ‘eÛ<å "≥O@<Õ LѨâ=◊ ∞#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Jâ◊fiQÆO^è,Œ Ñ≤Ñʨ e, kfiq^è=Œ K«, ‰õΩ+¨Åª #∞ ѨÖÏ„ã≤Î KÕã≤ Qˆ ^≥"#≥ fl`À HõeÑ≤ eOQÆOÃÑ· ѨӿãÎ ^•x֒Ѩe <åàÏÅÖ’ HõeQˆ <˘Ñ¨CÅ∞ áÈ`å~Ú. JÖψQ QÆ∞O_≥ÃÑ· =∞$^Œ∞=ÙQÍ ~å¿ãÎ JHõ¯_ç <˘Ñ¨CÅ∞ `«Q∞Æ `æ å~Ú. ‰õΩ+¨ª <åQÆÉÏÅŠѨÖÏ„ã≤xÎ "≥#fl`À HõeÑ≤ ÉÏeHõÅ =HõãΔ ∞¨ ûÃÑ· ~å¿ãÎ Ü«∞ø=#Ѩ٠=OѨٙ⁄OѨÙÅ∞ Hõ#∞Å H˜OѨÙQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀKåxH˘Hõ J~°∞^≥#· zH˜`û« =ÙOk. WO„^Œ"å~°∞}˜Hõ "≥ÚHõ¯x ÃÑHõeOz ~Ày <å=∂xfl QÆ\ Qì˜ Í J~°z K≥|∞`«∂ ^•xfl ^Œ∂~°OQÍ qã¨i"Õ¿ãÎ ~ÀQÆO `«Q∞Æ `æ ∞« Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 445

q„^Œk–è J#QÍ ÃÑH· ˜ `ÕʼnõΩO_® =ÙO_Õ Ñ¨ÙO_»∞ `≥Å¡ ѨÙ#~°=‚ =¸ÖÏxfl aÜ«∞ºÑ¨Ù Hõ_∞» QÆ∞`À HõeÑ≤ `åy`Õ Ö’Ñ¨ÅÑ¡ Ö¨ Ë =∂_çáÈ`«∞Ok. =∞Ǩϟ^Œ~O° Ö’#QÆ∞ "å\˜H˜ Ji\ωõΩ Éèãí ‡¨ O h\˜Ö’ =∞~°yOz `åQÆ_O» =∞Oz q~°∞QÆ∞_»∞ JÖψQ Hõ^bŒ =¸ÖÏÅ#∞ "≥#fl, ɡÅO¡ Å`À =O_ç „`åy`Õ #_»∞=Ú „áêO`«OÖ’ =ÙO_Õ „H˜=ÚÅhfl #t™êÎ~Ú. ~ÀE `≥ÖÏ¡~∞° *Ï=Ú<Õ xOÉωõΩ á⁄_çx Lã≤iHõ‰Ωõ J^Œ∞HÌ ˘x ¿ãq¿ãÎ ‰õΩ+¨μì =Ú#flQÆ∞ ~ÀQÍÅ∞ #Ü«∞=∞ø`å~Ú. ǨÏs`«H,˜ q_»OQÆ, ǨÏi„^Œ, `≥Å¡ P"åÅ∞, ™È=∞~å[ Hõ~O° [Å "Õ~∞° Å∞, ÃãO· ^è"Œ åÅ#∞ HõeÑ≤ K«∂~°O‚ KÕã≤ QÀ=¸„`«O`À =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ ~å¿ãÎ ‰õΩ+¨μì ~ÀQÆO áÈ`«∞Ok. „uѶ¨Å XHõ áêÅ∞, ™È=∞~å[ c*ÏÅ∞ Ô~O_»∞ áêà◊√§ fã¨∞‰õΩO@∂ "≥·^Œ∞ºÅ∞ xˆ~tÌ Oz# Ѩ^•ä ºxfl xHõ¯zÛQÍ áê\˜¿ãÎ |^≥Ì Ñ¨Ù~°∞QÆ∞★ #tã¨∞OÎ k. JÖψQ ǨÏi„^Œ, ǨÏi`åÅ, ^Œ∂~°fi, QÆ~∞° ‰õΩѨCÅ#∞ QÀ=¸„`«O`À =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ ~å¿ãÎ áê=∂Ü«∞#∞ |^≥Ì Ñ¨Ù~°∞QÆ∞, K«~‡° qëêÅ∞ #t™êÎ~Ú. `≥Å=¡ ∞K«ÛʼnõΩ+¨μ#ì ∞ ™È=∞~å[ q`«<Î åÅ#∞ "≥#fl, `Õ<Å≥ `À =Ú^ŒÌ KÕã≤ ÃÑ@ì_O» ^•fi~å [~ÚOK«=K«∞Û. nxH˜ J#∞áê#OQÍ =∞l˚Q#Æ ∞ "å_®e. `≥Å¡ JѨ~ål`« "Õ~∞° #∞ h\˜Ö’ =ÙOz P h\˜`À<Õ â◊√kúKãÕ ∂¨ Î fã¨∂Î XHõ <≥Åáê@∞ ~å¿ãÎ ÉÁe¡ =∞@∞=∂Ü«∞=∞=Ù`«∞Ok. Qˆ ^≥"#≥ fl, ã≤O^è∂Œ ~°, =∞iK«HÅõ #∞ QÆl˚ (áê=∂) =O\˜ `≥Q∞Æ Å∞#fl KÀ@ ~å¿ãÎ P ~ÀQÆO áÈ`«∞Ok. â◊√Hõ¡ Ñ≤`åÎxH˜ QÆOÉèÏi á⁄_ç"àÕ §◊ #∞ L_çHO˜ z áêÅ`À HõeÑ≤ KÕã#≤ áêhÜ«∞O =∞Oz q~°∞QÆ∞_»∞. te›‰#õ ∞ #tOѨKÜ Õ ∂« ÅO>Ë =¸ÅHõ=¸ÖÏÅ#∞ Jáê=∂~°æ ~°ãO¨ `À HõeÑ≤ #∂i KÕã#≤ ѨÖÏ„ã≤xÎ â◊s~°OÃÑ· ~åÜ«∂e. ǨÏi„^•xfl Hõ^bŒ Éèãí ‡¨ O`À HõeÑ≤ ÃÑ\˜<ì å P "åºkè `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. QÆlH˚ ˜ Hõ^eŒ , Jáê=∂~°æ K«∂~å‚Å#∞ Z~°O_»`À KÕiÛ, ~åÜ«∞_»O ‰õÄ_® =∞Oz Ѷe¨ `åxflã¨∞OÎ k. ‰õÄëê‡O_»=Ú<≥O_» ɡ\ ì˜ HÍeÛ Éèãí ‡¨ O KÕã≤ ^•xH˜ QÀ=¸„`åxfl HõeÑ≤, ǨÏi„^Œ`À h\˜`À =Ú^ŒKÌ ãÕ ≤ z#fl =¸‰õΩ\’¡ "Õã≤ Z^Œ∞ÑÌ _≤ H» Ãõ Ñ· `«‰Ωõ ¯= ÃãQÆÖ’ "Õ_Kç ãÕ ≤ K«ÖÏ¡i<åHõ ^•x`À `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ `≥Ö· Ïxfl KÕ`∞« ʼnõÄ HÍà◊§‰õÄ Ñ¨\ ¿ì˜ ãÎ =OHõ~Å° ∞ fi JO^ŒOQÍ P~ÀQƺOQÍ Jq ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. #∞=ÙfiÅ∞, P"åÅ∞, ǨÏi„^Œ, ‰õΩ+¨Hª ÍÅ`À `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ `≥Ö· Ïxfl â◊s~° =∞~°#Ì ‰õΩѨÜ∂≥ y¿ãÎ ^Œ∞~åfiã¨#Å∞áÈ~Ú ã¨∞"åã¨#Å|∞ƒ`å~Ú. ^Œ∂~°fi, ★

nxx „Ѩã¨∞Î`« ÉèÏ+¨Ö’ iOQ∑ =~°‡O@∞<åfl~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 446

HÍHõ[OѶ∞¨ `≥Å· O ‰õÄ_® WÖÏ\˜^.Õ J~°∞#˚ ѨÙëêÊÅ∞, [O|∞, Ö’„^èÅŒ P‰õΩÅ∞‰õÄ_® WÖÏ `≥Å· OQÍ KÕ¿ãÎ â◊s~° ^Œ∞~åfiã¨##∞ áÈQ˘_»`å~Ú. Ö’„^è,Œ h\˜x Hõ#Hõ(Å`«) á⁄_ç`À HõeÑ≤ â◊s~åxH˜ ~åã¨∞‰õΩO>Ë "Õãq¨ HÍÅOÖ’ â◊s~åxfl ÉÏkèOKÕ"gÕ ^ŒiKÕ~=° Ù. HÍHõ[OѶ∞¨ `≥Å· O â◊s~åxH˜ ã¨∞QÆO^è•xflã¨∞OÎ k. Ü«∞+≤=ì ∞^è∞Œ , "åã¨Hõ ~°™êÅ HõëêÜ«∂xH˜ ѨOK«^•~°, `Õ<Å≥ #∞ KÕiÛ `åy`Õ ~°HÑÎõ `≤ ,Ϋ `åѨ, HÍ"≥∞~°¡ ~ÀQÍÅ∞ `«yáæ È`å~Ú. "åã¨Hõ ~°™êxfl `Õ<`≥ À `åy`Õ ~°HÎõ Ñ≤`OΫ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. ~ÀE á⁄^Œ∞<Ì flÕ ã¨ÇϨ [j`«Å [ÖÏxfl „`åy`Õ Ñ¨_âç "◊ ∞Õ Ñ¨@^ì ∞Œ . Ѩ\ <ì˜ å xÅ|_»^∞Œ . qcè@Hõ, Ñ≤Ñʨ e, ÃãO· ^è"Œ åÅ#∞ ѨÙÅ¡O|e`À uO>Ë Q˘O`«∞ ÉÏ^èÅŒ ∞ (^èfiŒ #∞Å`Àã¨Ç¨ ) `«Q∞Æ `æ å~Ú. PÜ«∂ã¨O `«Q_æÆ ®xH˜ ÃÑ^ŒÌ „ѨÜ∞« `«fl"Õ∞ KÕÜ∂« e. P=∞ÅHõ, =∞#t≈Å, |Å=¸Å, H˘ÅѨ„`«, QÆ∞QÆ∞æÖÏÅ#∞ P=ÙáêÅ`À HõëêÜ«∞O KÕã≤ „`åQÆ∞`«∞O_®e. WOHÍ |^Œi, *ÏfѨ„`«, H˘ÅѨ„`«, =∞#t≈Å Å#∞ HÍeÛ P á⁄QÆ#∞ Ñ‘Å∞ã¨∞OÎ _®e. PÜ«∂ã¨O âßâ◊fi`«OQÍ x„+¨¯q∞ã¨∞OÎ k. „uѶŨ , Ñ≤Ñʨ eÅ#∞ K«∂~°O‚ KÕã≤ `Õ<`≥ À ~°OQÆiOz Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∞ fã¨∞‰õΩO>Ë ^•Ç¨ÏO, [fi~°O ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ~å=Ù. „u^ÀëêÅ =Å¡ =KÕÛ U "åO`«∞Å [ɡƒ· <å aÅfi=¸Å, QÆ∞_»∂zÅ HõëêÜ«∂xfl `Õ<`≥ À fã¨∞‰õΩO>Ë ã¨=∞ã≤áÈ`«∞Ok. ^Œ∂~°fi#∞ QÆ∞O_» KÕã≤ aÜ«∞ºÑ¨Ù Hõ_∞» QÆ∞`À =Ú^ŒÌ KÕã≤ uO>Ë ‰õÄ_® "åO`«∞ÖÏQÆ∞`å~Ú. Q“sâ◊OHõ~å! K«O„^Œ∞_»∞ ѨÙ+¨º#Hõ„Δ `«OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz#ѨÙ_»∞ `≥Å¡ ѨÙ#~°fl= "Õà§◊ #∞ ¿ãHõiOz h\˜Ö’ "Õã∞¨ H˘x „`åy"Õã#≤ "åx *’eH˜ QÍx WO\˜H˜ QÍx U ã¨~åÊÅ∂ ~å=Ù. ZÅ∞QÆ∞|O\˜ ^ŒO`åÅ`À KÕÜ∞« |_ç# QÆ~∞° _» „Ѩu=∞QÆÅ `åÜ≥∞`«∞#Î ∞ QÍx ~°H#Δõ ∞ QÍx ^èiŒ Oz# "åxx U áê=¸ HÍ@∞ "ÕÜ∞« ^Œ∞. âßŇe =¸ÖÏxfl h\˜`À HõëêÜ«∞O KÕã∞¨ H˘x „`åy#"åx â◊s~°OÖ’H˜ áê=ÚHÀ~° ky<å q+¨"∞≥ Hõ¯^Œ∞. Å*Ï˚Å∞Hõ =¸ÖÏxfl K«O„^Œ∞_»∞ ѨÙ+¨º#HõΔ„`«=∞O_»ÅOÖ’ #∞#flѨÙ_»∞ ã¨O„QÆÇ≤ÏOz =∞}˜Hõ@∞ìH˜ Hõ@∞ì‰õΩ<åfl, "å\˜ ~°™êxflâ◊s~°OÃÑ· ѨÓã¨∞‰õΩ<åfl U áê=Ú<≥<· å Ѩ@∞ìHÀ=K«∞Û. "˘„^Œ, ^Œ∞O^Œ∞Éèí *Ïu áê=ÚÅ qëêxfl =∞ǨHÍÅ"Õà§◊ #∞ ѨÙÅ¡O|e`À KÕiÛ KÕã#≤ ѨÖÏ„ã≤Î â◊s~°OÃÑ· ~åÜ«∞|_ç ǨÏiã¨∞ÎOk. `«O_»∞bÜ«∞Hõ "Õ~°∞ aÜ«∞ºÑ¨Ù Hõ_»∞QÆ∞, "≥#flÅ`À ѨÖÏ„ã≤Î KÕÜ«∞|_ç`Õ q+¨(ã¨~fi° q^èŒ q+¨) ã¨OǨ~°H=õ ∞=Ù`«∞Ok. he ÖË^• Å*Ï˚Å∞Hõ "Õ~∞° x aÜ«∞ºÑ¨Ù Hõ_∞» QÆ∞Ö’ <å#ɡ\ ì˜ `åy`Õ q+¨ H©@HÍÅ q+¨O qiyáÈ`«∞Ok. J^Õq^èOŒ QÍ QÆ∞=∞‡_ç~ã° O¨ , ɡÅO¡ ÖË^• ѨOK«^•~°, áêÅ∞ HõeÑ≤#

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 447

=∞O^Œ∞‰õÄ_® H©@Hõ q+¨Ç¨ ~°H"õ ∞Õ . âıfi`å~°¯ =¸ÖÏxfl K«O„^Œ∞_»∞ ѨÙ+¨º#Hõ„Δ `« =∞O_»ÅOÖ’ #∞#flѨÙ_»∞ ¿ãHõiOz ã¨ÇϨ [j`«Å [ÅOÖ’ <å#ɡ\ ì˜ `åy`Õ q+¨H@ © HÍÅ HÍ@∞, q+¨O ѨÓã≤# HõuQÎ Í@∞ P =∞x+≤x ÉÏkèOK«=Ù. =∞uáÈ~Ú u~°∞QÆ∞`«∞#fl "åix =∞~°Å =∞u=∞O`«∞Å#∞ KÕ¿ã â◊H˜Î H˘„^Œ∞= =¸ÖÏʼnõΩOk. g\˜x ɡÅO¡ `À áêÅ`À HõeÑ≤ „`åy`Õ áÈ~Ú# *Ï˝ÑH¨ âõ H◊ Θ =∞~°Å =ã¨∞ÎOk. Ü«∞+≤ì =∞^èŒ∞x ÃÑ·q^èŒOQÍ `åy`Õ ZÅHõ H˘~°Hõ_»O =Å¡ KÕi# q+¨O ZyiáÈ`«∞Ok. Jn =¸_»∞~ÀAÖ’¡Ë =∞x+≤ HÍ@∞ =Å¡ ZH˜¯# q+¨O kyáÈ`«∞Ok. `Õ<\≥ Q© Æ ‰õΩ_ç`Õ ™⁄O\˜, `«Q~Æ á° êkHõŠѨÖÏ„ã≤xÎ P ‰õΩ\˜#ì KÀ@ ѨӿãÎ "≥O@<Õ <˘Ñ≤Ê `«yæáÈ`«∞Ok. nxH˜ â◊`«Ñ¨Ù+¨Ê, Ãã·O^èŒ=, #=h`« q∞„â◊=∞O WOHÍ ÉÏQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. ‰õΩHõ¯ HÍ@∞H˜ ts+¨ q`«<Î åxfl áêÅÖ’ L_çHO˜ z KÕã#≤ =∞O^Œ∞ =∞Oz q~°∞QÆ∞_»∞. HõÑʨ HÍ@∞H˜ "Õ~ˆ =∞O^Õg∞ JHõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . P KÀ@ K«~å‡xfl K«∞iH˜Oz H˘OK≥O Zé]|_»QÍ<Õ hà◊√§ áÈ¿ãÎ KåÅ∞. ZÅ∞Hõ HÍ@∞ =Å¡ ZH˜¯# q+¨O K«O„^Œ∞_»∞ #_ç
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 448

qq^èŒ ã¿ flÇϨ áêHÍÅ^•fi~å ~ÀQÆzH˜`û« , 㨇~°} – "Õ∞^è•â◊HΘ =~°Hú õ „ÉÏǑχ Ѷ∞¨ $`åk x~å‡} qkè ã¨~ˆ fiâ◊fi~å^Œ∞ÖÏ~å! WѨÙ_˘Hõ ã¨~åfir~°‚ ÉÏ^è• <åâ◊#=∞QÆ∞ XHõ =∞O^Œ∞ <≥ÖÏ KÕÜ∂« Ö’ PÅH˜OK«O_ç Zxq∞káêà◊§ z„`«H,õ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞áêà◊§ ã¨∂~°}, <åÅ∞QÆ∞ ™⁄O\˜, ~Ô O_»∞ =∞iK«, =¸_»∞ Ñ≤Ñʨ Å=¸Å, <åÅ∞QÆ∞ q_»OQÆ, Zxq∞k =ÚëêeHõ, <åÅ∞QÆ∞ „uѶŨ g@xfl\˜ Ѩi=∂}OH© ~Ô \˜Oì ѨÙQÍ ÉˇÅO¡ Ö`À "≥∂^ŒHÍxfl `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ ^•K«∞HÀ"åe. Wk Jr~å‚xH˜, HÍ"≥∞~°¡H©, `åѨ[fi~åÅH©, q~ÀK«<åÅH©, r~°‚HÀâ◊ "åº^èŒ∞ÅH©, Ñ‘¡Ç¨Ï "åºHÀKåxH© u~°∞QÆ∞ÖËx =∞O^Œ∞. D „H˜Ok F+¨^∞Œè Å#∞ XH˘¯Hõ¯\© Ѩk ѨàÏÅ∞ `«∂z fã¨∞HÀ"åe : aÅfi, Jyfl =∞O^ä,Œ â’º<åHõ, áê@Å, áêiÉè„í ^ŒH,õ „Ѩ™ê~°},˜ Jâ◊fiQÆO^è,Œ |$ǨÏu, HõO@HÍiHõ, |Å, Ju|Å, ~åã¨fl, â◊fi^ŒO„+¨,ì ѨÙ#~°fl=, Z~°O_», âßi=, Ѩi,‚ QÆ∞_»∂z, HõÑH≤ Kõ ∞« ÛùH.õ g\˜x x~°‡Å[ÅOÖ’ áÈã≤ =¸_˘O`«∞Å∞ PqÔ~á· ÈÜÕ∞^•HÍ =∞iyOKåe. P q∞ye# XHõ =O`«∞#∞ =¸‰õΩ\’¡ áÈã≤ =∞~°Å "Õ_Kç Ü Õ ∂« e. XHõ Ѩk xq∞ëêÅ∞ =∞iy# `«~∞° "å`« q∞ye# ^•xH˜ <åÅ∞yO`«Å∞ "Õ∞HõáêÅ#∞ QÍx P=Ù áêÅ#∞QÍx KÕiÛ "≥Ú`«OÎ „^Œ"åxH˜ ã¨=∂# ^Œ=º~åtQÆÅ â◊`å=ih ÃãO· ^è"Œ åxfl KÕ~åÛe. nxfl ^•K«∞H˘x QÆ∞O_≥ <˘Ñ≤Ê, áê~°≈fiâ◊¥Å, QÆO_»=∂Å, HõOu, ★=∞#ã¨∞Ö’ ɡOQÆ „Ѩ"tÕ Oz Hˆ HõÅ∞, U_»∞ÊÅ∞ =KÕÛ [|∞ƒ, "å`« ~°HÎõ ~ÀQÍʼnõΩ q~°∞QÆ∞_»∞QÍ, JѨÊ\˜HÑõ C¨ _»∞ â◊`Ñ« Ù¨ +¨Ê, ^Õ=^•~°∞, |Å, Ѩi,‚ =K«, JQÆ~∞° , ‰õΩ+¨=ª ∂Oã≤, ÃãO· ^è=Œ , ѨÙ#~°fl=Å#∞ q∞„t`«O KÕã≤ "å_®e. J=ã¨~åxfl |\˜ì nxfl `åQÆ_O» QÍx, Ñ‘ÅÛ_»O QÍx, ѨÓÜ«∞_»O QÍx KÕÜ∞« =K«∞Û. â◊$OQÍ~° ™ê=∞~°º÷ O HÀã¨O ‰õÄ_» nxx "å_»`å~°∞.ѨÙ~°∞_»∞ ã¨∞Å∞=ÙQÍ ~å=_®xH˜, "å`«~ÀQÍʼnõĉõÄ_®nxx LѨÜ≥∂y™êÎ~°∞. P=#∂<≥#∞ Ç≤ÏOQÆ, `«∞O|∞~°∞, ™⁄O\˜Å`À L_çHO˜ z `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ `≥Å· O K≥q K«∞Hõ¯Å∞QÍ "å_ç`Õ Hõ~ã‚° O¨ |Okè`« ~ÀQÍÅhfl `«yáæ È`å~Ú. ZO_»∞=¸ÅHõ, ™⁄O\˜Å#∞ Éèãí ‡¨ OKÕã,≤ Ç≤ÏOQÆ∞ÖÏ, <åQÆ~Å° `À HõeÑ≤, g\˜H˜ <åÅ∞yO`«Å∞ =∞l˚Q`Æ À HõeÑ≤ ÉÏQÍ ‰õΩkÑ≤ K≥qÖ’ "Õ¿ãÎ K≥=Ù_»∞, ^Œ∞~åfiã¨#`À ‰õÄ_ç#ÖÏ_ç HÍ~°∞@, K≥qáÈ@∞ `«yáæ È`å~Ú. JÖψQ á⁄_ç =¸ÅHõ, ™⁄O\˜, Ç≤ÏOQÆ∞Å, <åQÆ~,° â◊`Ñ« Ù¨ +≤Ê, =K«, ‰õΩ+¨,ª ^•~°∞, t„QÆ∞, ~°™êO[#, ™œ=~°ÛÅ, Ü«∞=HΔÍ~°,ã¨=Ú„^ŒÑÙ¨ @∞ѨC, „QÆOkäH,õ q_»=Ú+¨,ì `Õ<,≥ <åÅ∞yO`«Å∞ ★

nxx „Ѩã∞¨ `Î « ÉèÏ+¨Ö’ Ç≤Ïã‘iì Ü«∂ JO@∞<åfl~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 449

â◊√HõÎ, =∂`«∞Å∞OQÆ, Hõ^Œb~°™êÅ`À KÕÜ«∞|_ç# `≥·ÅO ‰õÄ_® K≥q ã¨=∞㨺Å#∞ `«∞_çzáêˆ~ã¨∞OÎ k. =ÚYºOQÍ K≥=Ù_»∞, K≥qÖ’ ~°}Q˘}^èfiŒ #∞Å∞, ^Œ∞~åfiã¨#, HÍ~°∞@, „H˜=ÚÅ∞ J#∞ K≥q ã¨=∞㨺Åhfl D `≥·ÖÏxfl "å_ç`Õ #t™êÎ~Ú. D P=#∂<≥‰õΩ HΔÍ~°`≥·Å=∞x ¿Ñ~°∞. Wk <À\˜Ö’#∂, ^ŒO`åÅ=∞^蕺 =ÙO>Ë „H˜=ÚÅ#∞ ‰õÄ_® `˘ÅyOK«QÅÆ ^Œ∞. K«O„^ŒâYı ~å! WHõ K«O^Œ# `≥Ö· Ïxfl QÆ∂iÛ PÅH˜OK«∞. K«O^Œ#, ‰õΩO‰õΩ=∞, =∂Oã≤, Hõ~∂° Ê~°, *ÏuѨ„uHõ, *ÏfѶ֨ ÏÅ∞, HõHÀ¯Å, ѨÓQÆ, Å=OQÆ, JQÆ∞~°∞, ‰õΩ+¨,ª Hõã∂¨ iÎ , `«Q~Æ ° áêkQÆ, QÀ~ÀK«, „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞, |Å, #d, ã¨~Å° , ã¨ÑÑΨ ~¨ ,‚° ÖÏHõ,Δ P=∞ÅH˜, Ѩ^‡Œ HÍÅ#∞ P=#∂<≥Ö’ "Õã≤ `«Ü∂« ~°∞KÕ¿ã D K«O^Œ# `≥Å· O Ju K≥=∞@#∂, â◊s~° ^Œ∞~åfiã¨##∂, ^Œ∞~°^ÅŒ #∂, ã¨~fi° K«~‡° ~ÀQÍÅ#∂ ‰õΩ^Œ∞~°∞ã¨∞OÎ k. ¢ãÅΑ ‰õΩ =O^躌 `åfixfl áÈQ˘_»∞`«∞Ok. ѨÙ~°∞+¨μÅÖ’ â◊HxΘ ÃÑOK«∞`«∞Ok. "≥#fl`À KÕ¿ã z„`«HÑõ ∞¨¶ $`«O "≥ÚÅÅ#∂, Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀKåhfl,‰õΩ~°∞ѨÙÅh (֒Ѩe) #tOѨKãÕ ,≤ r~°â‚ H◊ xΘ ÃÑOá⁄Okã¨∞OÎ k. XHõ „Ѩã÷¨ "≥#fl#∂ Zxq∞k „ѨãÅ÷¨ h\˜h fã¨∞H˘x JO^Œ∞Ö’ z„`«H,õ Ü«∞=∂x, ^è#Œ º, „`«Ü¸ « +¨}, r~°H,õ ™œ=~°ÛÅ, q_»OQÆ, Ñ≤Ñʨ e =¸Å, ~ålHÍÅ#∞ "Õã≤ ÉÏQÍ L_çHO˜ z K«ÖÏ¡iÛ`Õ z„`«HÑõ ∞¨¶ $`«O `«Ü∂« ~“`«∞Ok. XHõ „Ѩã÷¨ P=#∂<≥#∞ Zxq∞k „ѨãÅ÷¨ QÀ=¸„`«O`À HõeÑ≤ =∞\˜áì ê„`«Ö’ QÍx W#∞Ѩ ^Œ|~åÖ’ QÍx áÈã≤ ã¨#fl\˜ ÃãQÆÖ’ =∞iyã¨∂Î D „H˜Ok =∞O^Œ∞Å#∞ XH˘¯Hõ¯ ^•xh XHõ Hõ~¬° „Ѩ=∂}OÖ’ JO^Œ∞Ö’ "ÕÜ∂« e. =∞iK«, „u=$`«, ‰õΩ+¨,ª ǨÏi`åÅ, =∞#t≈Å, ^Õ=^•~°∞, kfiq^èŒ Ç¨Ïi„^Œ, =∂Oã≤, K«O^Œ#, qâßÅ, Hõ~g° ~°, áêÅ∞QÍ~°∞`«∞#fl J~°¯, P=Ù¿Ñ_» ~°ãO¨ `À HõeÑ≤# J~°ÑਠO◊ q+¨. D `≥Ö· Ïxfl XO\˜H˜ ѨӿãÎ áê=∞~ÀQÆO, qK«iÛHõ, |^≥ÑÌ Ù¨ ~°∞QÆ∞ ^Œ∞~åfiã¨# =KÕÛ Jxfl ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∂ J^Œ$â◊º"≥∞áÿ È`å~Ú. K«~å‡xH˘Hõ H˘`«Î"≥∞~°∞ѨÙ, #∞#∞Ѩ٠U~°Ê_»`å~Ú. tfi„`« =O\˜ K«~°‡~ÀQÍÅ∂, zH˜`«û x"å~°} J™ê^躌 =∞xÑ≤OKÕ z~°HÍÅѨ٠âıfi`«‰Ωõ +¨ª ‰õÄ_® `«Q∞Æ `æ å~Ú. QÆl˚ ‰õΩ~°∞ѨÙʼnõÄ, ZѨÊ\˜H© z`«Hxõ ÃãQÆQ_Æ Å¤» ‰õÄ ^ŒkHè $õ `«"∞≥ #ÿ =∞O^˘Hõ@∞Ok. Ѩ\’ŠѨ„`«, Hõ@∞Hõ, =∞Ol+¨,ª âßi|, xâ◊, *Ïu, â◊q∞, xO|Ѩ„`«, =∞^è∞Œ HõÅ#∞ "≥#fl`À HõeÑ≤ L_çH¿˜ ãÎ P =∞O^Œ∞ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. t"å^Œ∞ÖÏ~å! WHõ „ÉÏǑχѶ∞¨ $`åxfl QÆ∂iÛ q#O_ç. XHõ „Ѩã÷¨ "≥#fl#∞, HõO@HÍi ~°™êhfl áêÅ#∂ =Ú^ŒÌ KÕã≤ =ÙOz ^•xH˜ XHõ JHõΔ |~°∞=Ù#fl „ÉÏÇ≤χ, â◊OYѨÙ+≤Ê, =K«,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 450

™È=∞, =$Hõ,Δ ã¨∞=~°ÛÅ, JÉèÜ í ∞« , QÆ∞_»∂z, P@~°∂+¨H,õ "åQÆ∞ lÅ q∞„â◊=∂xfl HõeÑ≤ L_çH˜¿ãÎ „ÉÏǑχѶ¨∞$`«O `«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. nxx ¿ãq¿ãÎ `≥eq`Õ@Å∂, *Ï˝Ñ¨Hõâ◊H©Î ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. Jyfl=∞O^äŒ, =K«, "åã¨, Ñ≤ѨÊÅ∞Å q∞„â◊=∂xfl `Õ<≥`À Ãã·O^èŒ=O`À HõeÑ≤ "å~°O~ÀAÅáê@∞ ѨÙK«∞Û‰õΩO>Ë Q˘O`«∞ Ѩiâ◊√^Œú"≥∞ÿ H˜#fl~°∞ÅO`« ÉÏQÍ áê_»QÆeˆQ â◊H=Θ ã¨∞OÎ k. Jáê=∂~°,æ QÆ∞_»∂z, ‰õΩ+¨,ª â◊`å=i, =K«, â◊OYѨÙ+¨Ê, JÉèÜ í ∞« , q_»OQÆÅ q∞„â◊=∂xfl "≥#fl`À HõÅ∞ѨÙH˘x =¸_»∞~ÀAÅ∞ "å_ç`Õ Zxq∞k =O^ŒÅ ѨÙã¨HÎ ÍÅÖ’x q+¨Ü∂« xfl ‰õÄ_® ^è•~°}Ö’ =ÙOK«∞HÀQÆÅ~°∞. =K«x h~°∞, áêÅ∞ ÖË^• "≥#fl`À HõeÑ≤ <≥Å~ÀAÅáê@∞ uO>Ë „QÍǨÏHõâH◊ ,Θ „|Ǩ‡O_»OQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. XHõ ѨàO◊ =K«#∞ áêÅ`À ã¨∂~°º ÖË^• K«O„^Œ„QÆÇϨ } "ÕàÖ◊ ’ `åy`Õ `≥eq`Õ@Å∞ ÉÏQÍ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. Éè∂í xO|, xO|, „uѶŨ , Ѩ~Ê° @, Ѩ\’e, =Úã¨HÎ ,õ "åã¨HÅõ #∞ h\˜`À ÉÏQÍ =∞iyOz"å_ç`Õ ~åK«Ñ¨ÙO_»∞ =∂_çáÈ`«∞Ok. ZO`« ‰õÅ∞+≤`«"≥∞ÿ áÈ~Ú# ~°HõÎ"≥∞ÿ<å â◊√„ÉèÑí _¨ áç È`«∞Ok. â◊OY, Hˆ `«HÑõ Ũ¶ , =K«, ÃãO· ^è=Œ , „`«Ü¸ « +¨}, ÃÑ#¶ , ~°™êO[#, q_»OQÆ, =∞#t≈Å, `Õ<Å≥ `À KÕã#≤ HÍ@∞Hõ Hõ#∞ÅÖ’x =∞ã¨HÅõ #∞, QÆ∞_ç`¤ <« åxfl, ~Ô Ñ¨ÊÅ "≥#∞Hõ #Å¡x Kå~°Å#∞ ‰õΩ^Œ∞~°∞Û`«∞Ok. XHõ „^À}O Ѩi=∂}OQÆÅ h\˜Ö’ ~Ô O_»∞ „ѨãÅ÷¨ =∂+¨HÍxfl "Õã≤ =¸_»∞ =O`«∞Å∞ PqÔ~á· ÈÜÕ∞^•HÍ =∞iyOz fã≤ ^•xH˜ XHõ „Ѩã÷¨ #∂<≥#∂ XHõ P_èH» õ H˘Å`«Ö’ ѨÙÅ¡O|eh KÕiÛ =∞~°Å =∞iyOz fã≤ D =∞O^Œ∞H˜ ѨÙ#~°fl=, QÀ‰õΩΔ ~°, ÃãO· ^è=Œ , „`«Ü«¸+¨}, =K«, Å=}, ã¨∞~°^•~°∞, =∞Ol+¨ª, HõO@HÍiHõÅ#∞ HõeÑ≤ `≥·ÖÏxfl `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ QÍx #â◊ºOQÍ =∂iÛ QÍx K≥qÖ’"Õã<≤ å Ñ‘eÛ<å ZO`« ^•~°∞}"≥∞#ÿ K≥qáÈ>ˇ<ÿ å z\˜HÔ Ö’ =∂Ü«∞"≥∞áÿ È`«∞Ok. XHõ „Ѩã÷¨ #∂<≥#∞ ~Ô O_»∞ ѨÅOÅ ÃãO· ^è=Œ O, J~Ú^Œ∞ ѨÅ=ÚÅ â◊√Oiî, JO`Õ z„uHõ, J~Ú^Œ∞ „Ѩã¨÷Å ™œg~°`À HõeÑ≤ ÉÏQÍ =∞iyOz kOz K«ÖÏ¡iÛ ¿ãq¿ãÎ "å`«^ÀëêÅhfl #t™êÎ~Ú. Ñ‘Ç¡ Ϩ "åºHÀK«=¸ `«Q∞Æ `æ ∞« Ok. L^Œ∞O|~°, =@, ѨH¡ ,Δõ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ [O|∞, J~°∞#˚ , Ñ≤Ñʨ Å, Hõ^OŒ |, ѨÖÏâ◊, Ö’„^è,Œ uO^Œ∞Hõ, =∞^è∂Œ Hõ, P„=∞, ã¨~,˚° |^Œ~,° Ѩ^‡Œ Hˆ ã¨~,° ts+¨c[, Hˆ `«HÅõ #∞ HõeÑ≤ HõëêÜ«∞O KÕã≤ ^•xx #∂<≥Ö’ =∞iyOz `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ =∞O^Œ∞ ã¨~fi° K«~‡° ~ÀQÆ x"åi}˜. ZѨÊ\˜#∞O_À ÉÏkèã∞¨ #Î fl =∞K«ÛÅ∞, ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞, "å\˜=Å¡ <˘Ñ¨CÅ∂ ‰õÄ_® D =∞O^Œ∞ѨӿãÎ #t™êÎ~Ú.(J^蕺ܫ∞O –192)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 451

|∞kú â◊√^Œú Hõ~“+¨kè, JÉèíºOQÍÅ∞, LѨÜ≥∂QÆHõ~° K«∂~å‚Å∞ qˆ~K«Hõ „^Œ"åºÅ∞ t= =∞Ǩ^Õ"å! ѨÖÏO_»∞, r~°H,õ ‰õΩ+¨,ª Jâ◊fiQÆO^è,Œ J["≥∂^ŒH,õ =K«, „uHõ@∞Hõ, Å=}ÏÅ#∞ HõeÑ≤ #∂i „ÉÏǑχ ~°ãO¨ Ö’ `«_Ñç ≤ =Ú^ŒÌ KÕã≤ `Õ<`≥ À#∂ "≥#fl`À#∂ HõeÑ≤ XHõ "å~°O ~ÀAÅáê@∞ uO>Ë =∞x+≤ =∞ã≤+Î ¯¨ O Jxfl q^è•Å ÉÏQÆ∞Ѩ_ç "Õ∞^è•q J=Ù`å_»∞ (J=Ù`«∞Ok). ã≤^•ú~°÷Hõ, =K«, Ç≤ÏOQÆ∞, Hõ~°O[, ^Õ=^•~°∞, =∞Ol+¨ª, „uѶ¨Å, qâ◊fi, ts+¨ kfiq^è~Œ [° x, „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞, xO|, „uHõ@∞Å#∞ "≥∞`«QÎ Í #∂i QÀ=¸„`«O`À HõeÑ≤ #â◊ºOQÍ QÍx, Ѩ\ Qì© Í QÍx, ÖËÑ#¨ OQÍ QÍx "å_ç`Õ Jiz Hˆ HõÅ∞ ÃÑ\˜ì PO^Àà◊#=Å¡ U_»∞ÊÅ∞ ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞ ÃÑ@∞ì =∂#ã≤Hõ ~ÀQÆ=Ú★ q+¨„ѨÉÏè =O, =∂#ã≤HÀ„^ÕHOõ `À =∞u `«ÑÊ≤ # ™ê÷~Ú, |Hõ¯zH˜¯áÈ=Ù@, K«~‡° OÃÑ· =∞K«ÛÅ∞, K«~‡° O ~°OQÆ∞ =∂~°∞@ =O\˜ qaè#fl~ÀQÍÅhfl qiyáÈ`å~Ú. JO`ÕHÍHõ q+¨μ‚<å=∞O [Ñ≤OK«∞K«∂ ѨÓã¨∞‰õΩO>Ë ^Œ∞+¨ì„QÆǨÏÑ‘_» ^Œ∂~°"∞≥ áÿ È~Ú ~å[^•fi~° „Ѩ"âÕ O◊ , ã¨=∂‡#O ‰õÄ_® HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. xO|, ‰õΩ+¨,ª kfiq^èŒ Ç¨Ïi„^Œ, t„QÆ∞ ã¨~¬° Ñ[¨ , ^Õ=^•~°∞, Ѩ\ÁÅ, ^è#Œ ºÅ#∞ =∞l˚Q`Æ À HõeÑ≤ =Ú^ŒÌKÕã≤ ~Ày `«ÅÃÑ· HÍã¨Î #∂<≥#∞ zÅHõiOz ÃÑ· =Ú^ŒÌ#∞ ÖËѨ#O =Öˇ =∞$^Œ∞=ÙQÍ Ñ¨Ó¿ãÎ Jxfl q^è•Å K«~‡° Ѩ٠K≥‰Ωõ ¯_»∞Å∞, ‰õΩ+¨μÅì ∞, ^Œ∞~°^ÅŒ ∞ #t™êÎ~Ú. ã¨=Ú„^ŒÑÙ¨ LѨC, QÔ _»Å¤ ∞ѨC, HΔÍ~° ~ålHõ, q_»Å=}, Hõ@∞, W#∞Ѩ~[° #∞, „u=$`«, ã¨∞=~°H‚ ÍÅ#∞ ã¨=∞áêà◊§Ö’ fã¨∞H˘x ÃÑ~°∞QÆ∞, QÀ=¸„`«O, áêÅ∞ LOz# y<≥flÖ’ "Õã≤ `«‰Ωõ ¯= ÃãQÆÖ’ "Õ_ç KÕã≤ K«ÖÏ¡iÛ K«∂~°O‚ K≥Ü∂« ºe. nxx Jyfl |ÅK«∂~°=‚ ∞O\Ï~°∞. nxx Éè’[<å#O`«~O° "Õ_hç \˜`À HõeÑ≤ `åy`Õ "≥O@<Õ H˘OK≥O "≥#fl#∞ uO>Ë Jxfl ~°HÍÅ Jr~°‚~ÀQÍÅ∂, ÉÁ_»∞¤ ÉÏ^èŒÅ∂, =¸„`«<åà◊ ã¨O|Okè`« J=ã¨÷Å∂, Ñ‘¡Ç¨Ï "åºHÀK«=¸ #t™êÎ~Ú. PÜ«∂™êxH˜ ^ŒQÆ∞æH©, JÉèíÜ«∞, P=∞ÅHõ, „^•HõΔ, Ñ≤ѨÊe, HõO@HÍiHõ, â◊$Oy, ѨÙ#~°fl=, ™⁄O\˜Å q∞„â◊=∞O „|Ǩ‡O_»OQÍ Ñ¨xKÕã∞¨ OÎ k. [fi~åxH˜ JÉèÜ í ∞« , P=∞ÅHõ, „^•Hõ,Δ áê~î,° qcè@Hõ, ѨOK«^•~°Å#∞ ã¨=∂#áêà◊§Ö’ HõeÑ≤ KÕã#≤ =∞O^Œ∞ j„Ѷ∞¨ x"å~°HOõ . „uѶŨ , |^Œ~,° „^•Hõ,Δ Ñ≤Ñʨ e q∞„â◊=∞O fã¨∞‰õΩ<åfl, ǨÏs`«Hx˜ "Õ_ç h\˜`À HõeÑ≤ L¿ÑÊã¨∞‰õΩx „`åy<å *Ï_çOz qˆ~K«#=∞=Ù`«∞Ok. ★

Ç≤Ïã‘iì Ü«∂

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 452

ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# =∞O^Œ∞Åhfl PÜ«∂ ~ÀQÍÅ<Õ K≥@¡‰õΩ Ñ≤_»∞QÆ∞áê@¡ =O\˜q. =∞O^Œ∞xK«∞Û"å~°∞, fã¨∞H˘x "Õã∞¨ H˘#∞"å~°∞ ǨÏi<å=∞㨇~°}#∞ QÍh, q+¨μ™‚ È΄`åxfl QÍh PÜ«∂ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ KÕã∂¨ Î =ÙO_®e. ^≥=· |ÅO =ÙO>ËQÍx ~ÀQÍÅ∞ `«Q=æÆ Ù. (J^蕺ܫ∞O – 194)

"åºkè ǨÏ~° "≥·+¨‚= Hõ=K«O ~°∞„^•^Œ∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ g∞‰õΩ ã¨=∞ã¨Î "åºkè q<åâ◊HOõ , ã¨HÅõ HõÖϺ} HÍ~°HOõ , Ѩ~°=∞t=ѨÓl`«O J~Ú# "≥·+¨‚= Hõ=Kåxfl qxÑ≤™êÎ#∞. 'J[#∞‡_»∞, x`«∞º_»∞, J<å=∞Ü«Ú_»∞, Dâß#∞_»∞, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞, ã¨~fi° "åºÑ≤, ^Õ=^Õ"âÕ fi◊ ~°∞_»∞, [<å~°#Ì ∞_»∞#QÆ∞ =∞Ǩq+¨μ=‚ ÙH˜ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ D J"≥∂Ѷ∞¨ "≥∞#ÿ J„Ѩu=∂#"≥∞#ÿ "≥+· =‚¨ Hõ=Kåxfl ^è•~°} KÕã∞¨ <Î åfl#∞.— Jx ã¨OHõÅÊO K≥ÑC¨ H˘x ã¨~fi° ^Œ∞óYx"å~°H"õ ∞≥ #ÿ D Hõ=Kåxfl K«^"Œ åe, WÖÏ: q+¨μ~‚ å‡=∞ „QÆ`ó« áê`«∞ Hõ$ëÈ‚ ~°H`Δõ ∞« Ѩ$+¨`ª ó« I ǨÏiˆ~‡ ~°H`Δõ ∞« t~À ǨÏ$^ŒÜ∞« OK« [<å~°#Ì ó II =∞<À=∞=∞ ǨÏ$+‘Hˆ â’ lǨfiO ~°H`Δõ ∞« Hˆ â◊=ó I áê`«∞ <Õ„`Õ "åã¨∞^Õ=ó „â’„`Õ ã¨OHõ~¬° }À qÉè∞í ó II „Ѩ^∞Œ º=∞fló áê`«∞"Õ∞ „Ѷ∂¨ } =∞x~°∞^Œãú ∞¨ Î K«~‡° K« I =#=∂ÖÏQÆÅ ™ê÷O `«O N=`Àû ~°H`Δõ å ^Œ^óŒè II áê~°≈fiO ~°H`Δõ ∞« "Õ∞ K«„HõO "å=∞O ^≥`· º« x"å~°}O I ^ŒH} Δ˜ O`«∞ QÆ^• ^Õg ã¨~åfiã¨∞~° x"åi}© II L^Œ~O° =Úã¨ÅO áê`«∞ Ѩ$+¨Oª "Õ∞ áê`«∞ÖÏOQÆÅO I T~°fiú O ~°H`Δõ ∞« "Õ∞âßOQÆO [O¿Ñ∞¶ ~°H`Δõ ∞« #O^ŒHóõ II áês¬ ‚ ~°H`Δõ ∞« â◊OYâ◊Û Ñ¨^‡Œ O "Õ∞ K«~} ° Ï=Ù Éè∫I ã¨~fi° HÍ~åº~°÷ ã≤^ºúŒ ~°O÷ áê`«∞=∂O QÆ~∞° _»ó ã¨^• II "å~åǨϟ~°H`Δõ ∞« [ÖË q+¨"∞Õ +¨μ K« "å=∞#ó I J@"åºO #~°ãO≤ ǨÏâ◊Û ã¨~fi° `«ó áê`«∞Hˆ â◊=ó II Ç≤Ï~°}º QÆ~Àƒù ÉèQí =Æ <£ Ç≤Ï~°}ºO "Õ∞ „ѨÜ∞« K«Û`ù ∞« I ™êOMϺKå~åºã¨∞Î HõÑÖ≤ ’ ^è•`«∞ ™ê=∞ºO Hõ~À`«∞ "Õ∞ II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 453

âıfi`« nfiѨ x"åã‘ K« âıfi`« nfiѨO #Ü«∞`«fi[ó I ã¨~åfi<£ ã¨∂^ŒÜ∞« `åO â◊„`«∂<£ =∞^è∞Œ HÔ @ · Éèí =∞~°#Ì ó II ã¨^• Hõ~¬° `∞« q+¨μ‚ â◊Û H˜eƒ+¨O =∞=∞ q„QÆÇ¨ `ü I ǨÏO™È =∞`«ûºã¨^Î •ä ‰õÄ~°‡ó áê`«∞=∂O ã¨~fi° `À kâßO II „uq„Hõ=∞ã¨∞Î "Õ∞ ^Õ=ó ã¨~fi° áêáêx Hõ$O`«`∞« I `«^•ä <å~åÜ«∞}À ^Õ"À |∞kúO áêÅÜ«∞`åO =∞=∞ II âıëÈ "Õ∞ x~°‡ÅO *Ï˝#O Hõ~À`«fi*Ï˝# <åâ◊#O I =_»"å =ÚM’ <åâ◊Ü∞« `åO HõŇ+¨O Ü«∞`«¯ $`«O =∞Ü«∂ II Ѩ^É£ Ïè ºO^Œ^•`«∞ Ѩ~=° ∞O ã¨∞YO =¸iúfl =∞=∞ „ѨÉ∞íè ó I ^Œ`å΄`ÕÜ∞« ó „Ѩ‰Ωõ ~°∞`åO ã¨ÑÙ¨ „`« Ѩâ√◊ ÉÏO^è=Œ O II ã¨~åfi#s<£ <åâ◊Ü∞« `«∞ ~å=∞ó Ѩ~â° √◊ <å =∞=∞I ~°HÀΔ Ñ¶∞¨ flã¨∞Î ^•â◊~k° óä áê`«∞ x`«ºO =∞ǨÉè∞í [ó II â◊„`«∂<£ ǨÏÖË# "Õ∞ ǨÏ<åº^£ ~å"≥∂ Ü«∂^Œ= #O^Œ#ó I „ѨÅO| Hˆ t Kå}∂~° ѨÓ`«<å HõO㨠<åâ◊#ó II Hõ$+¨ã‚ º¨ Ü≥∂ ÉÏÅÉèÏ=óã¨"∞Õ HÍ=∂<£ „ѨÜ∞« K«Û`ù ∞« II JO^èHŒ Í~° `«"∂≥ Ѷ∞¨ ’~°O ѨÙ~°∞+¨O Hõ$+¨‚ Ñ≤OQÆàO◊ I Ѩâߺq∞ ÉèÜ í ∞« ã¨O„`«ãóΨ áêâ◊ÇϨ ã¨Î q∞"åO`«HOõ II ° O QÆ`ó« I `«`À-ǨÏO ѨÙO_»s HÍHõOΔ JK«∞º`«O â◊~} ù ∂≥ x`«ºO Ü«∞㨺"Õ∞ ÉèQí "Æ å<£ ǨÏió II ^è<Œ Àº-ǨÏO x~°ƒÜ ^蕺`åfi <å~åÜ«∞}O ^Õ=O ã¨~ÀfiѨ„^Œ= <åâ◊#O I "≥+· =‚¨ O Hõ=K«O |^•úfi qK«~åq∞ =∞Ç‘Ï `«ÖË II J„Ѩ^$Œ ëȺ-ã≤‡ Éè∂í `å<åO ã¨~fi° ^Õ= =∞Ü≥∂ ǨϺǨÏO I (PKå~°.. 194/1–22) 㨇~°}Ï ^Õ=Ì ^Õ=㨺 qëÈ‚ ~°q∞`« `Õ[ã¨ó II t"å^Œ∞ÖÏ~å! ~åHõΔã¨∞Å`À Ñ≤âßKåÅ`À xO_ç# ^Œ@ì"≥∞ÿ# J_»=ÙÖÖ’<≥·<å, Jâ◊√Éè„í áêO`åÅÖ’ <≥<· å, ~å[=∂~°=æ ∞O^≥<· å, ^Œ∂º`«„H©_Ü » ∞« O^≥<· å, z#fl Q˘_»=Ö’¡ QÍx, ÃÑ#∞ÃÑ#∞QÆ∞ ÖÏ@Ö’¡QÍx, #kx ^•@∞`«∞#flѨC_»∂, PѨ`å¯ÅOÖ’, „áê}

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 454

ã¨OHõ@=∞ѨC_»∂, Jyfl KÀ~° „QÆÇ¨Ï q^Œ∞º`ü ÉÏ^èŒÅO^Œ∞#∂, ã¨~°Êq+¨O JÅ∞=Ú H˘#flѨÙ_»∂, qѶ∞¨ fl ~ÀQÆ Ñ‘_Å» Ö’ W`«~ˆ `«~° ÉèÜ í ∞« OHõ~° Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ D "≥+· =‚¨ Hõ=K«™È΄`åxfl ÉèHí QΘ Í K«kq# "åiH˜ PÜ«∂ÉÏ^èÅŒ #∞O_ç q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. x`«ºO K«k"Õ "åiH˜ P ÉÏ^èÖŒ Ë HõÅ∞QÆ=Ù. Wk =∞O„`«~∂° Ñ≤ ‰õÄ_» (J^蕺ܫ∞O –194)

ã¨~°fiHÍ=∞ „Ѩ^Œ q^Œº =∞¿ÇÏâß! <ÕxѨÙ_»∞ ã¨~°fiHÍ=∞„Ѩ^Œ J#∞ XHõ q^Œº#∞ LѨ^Õt™êÎ#∞. nxx U_»∞ ~å„`«∞Åáê@∞ Láêã≤¿ãÎ Jxfl „ѨÜ∞« `åflÅÖ’#∂ q[Ü«∞O Åaèã∞¨ OÎ k.Wk ™È΄`« ~°∂ѨOÖ’ =ÙO@∞Ok, WÖÏ:

ã¨~fi° HÍ=∞ „Ѩ^•O q^•ºO ã¨Ñ~Ψ å„`Õ} `åO „â◊√}∞ I #=∞ã¨∞ÉÎ ºíè O ÉèQí =Æ `Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ nè=∞Ç≤Ï II „Ѩ^∞Œ º=∂flÜ«∂ x~°∞^•úÜ∞« #=∞ó ã¨OHõ~¬° }Ï Ü«∞K« I #"≥∂ q*Ï˝# =∂„`åÜ«∞ Ѩ~=° ∂#O^Œ =¸~°Ü Î ∞Õ II P`å‡~å=∂Ü«∞ âßO`åÜ«∞ x=$`«Î ^≥· fi`« ^Œ$+¨Ü ì ∞Õ I `«fi„^Œ∂ áê}˜K« ã¨~åfi}˜

`«™ê‡`ü `«∞Éèºí O #"≥∂#=∞ó II ǨÏ$+‘ Hˆ âßÜ«∞ =∞ǨÏ`Õ #=∞¿ãÎ #O`« =¸~°Ü Î ∞Õ I Ü«∞ã≤‡xfl^ŒO Ü«∞`«âÛ·‹ `«`ü u+¨ª `«º„ˆQ -Ñ≤ *ÏÜ«∞`Õ II =∞$}‡~¸O qǨÏã≤ HΔÀ}©O `«Ãㇷ `Õ „|Ǩχ}Ë #=∞ó I Ü«∞#fl ã¨Ê$â◊Ou # q^Œ∞ó =∞<À|∞ núO„kÜ«∂ ã¨=ó I JO`«~ƒ° Ç≤Ï ã¨Î fiO K«~ã° ≤ "Àº=∞ `«∞źO #=∂=∞ºÇ¨ÏO II

FO #"≥∂ ÉèQí =Æ `Õ =∞ǨѨÙ~°∞ëêÜ«∞ =∞Ǩ Éè∂í `« Ѩ`Ü « ∞Õ ã¨HÅõ ã¨`Ϋ fi ÉèÏq „g_»x Hõ~° Hõ=∞Å ~ˆ }∂`«ÊÅ xÉèí ^è~Œ å‡Yº q^ŒºÜ«∂ K«~} ° Ï~°qO^Œ Ü«ÚQÆà◊ Ѩ~"° ∞Õ +≤<ª £ #=∞¿ãIÎ J"åѨ q^•º ^è~Œ `° åO z„`« Hˆ `«∞â◊Û q^ŒºÜ«∂ II (PKå~° 195/1–6) z„`« ˆH`«∞=#∞ ™ê=∂#∞º_»∞ D q^Œº ^•fi~å<Õ L`«¯ $+¨ì"≥∞ÿ# q^•º^èŒ~°`åfixfl á⁄O^ŒQeÆ QÍ_»∞. (J^蕺ܫ∞O –195)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 455

q+¨μ‚ ^èŒ~å‡Yº q^Œº ¿ÇÏ =∞¿ÇÏâ◊fi~å! ^Õ=~å*ˇ#· WO„^Œ∞_»∞ U 'q+¨μ^‚ ~Œè ‡° — =∞#∞¿Ñ~°∞QÆÅ q^Œº#∞ [Ñ≤Oz ã¨=∞ã¨Î â◊„`«∞=ÙÅ#∞ F_çOz ã≤~÷ O° QÍ ^Õ=~å*ˇ<· å_À P q^Œº#∞Ѩ^tÕ ™êÎ#∞, ã‘fiHõiOK«O_ç. D q^•º *áêxH˜ =ÚO^Œ∞ ~Ô O_»∞ áê^•Å#∞, ~Ô O_»∞ "≥∂HÍà◊§#∞, W~°∞ [OѶ∞¨ „Ѩ^âÕ ßÅ#∞, L^Œ~° ǨÏ$^ŒÜ∞« =HõãΔ û¨ Å÷ =ÚMÏÅ#∞, `«Å#∞ FOHÍ~åk c[ =~å‚Å`À „Hõ=∞OQÍ <åºã¨O KÕÜ∂« e. P `«~∞° "å`« J"Õ JOQÍÅ#∞ "≥#∞Hõ #∞O_ç =ÚO^Œ∞‰õΩ #"≥∂ <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞ J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤ã∂¨ Î <åºã¨O KÕÜ∂« e. JѨC_»∞ ^•fi^ŒâßHõ~Δ ° Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ "åã¨∞^Õ= =∞O„`åxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ XH˘¯Hõ¯ JHõ~Δ åxH˘H˘¯Hõ¯ JOQÆO K˘Ñ¨C# Hõ~°=Ú`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì z=i 'Ü«∞— HÍ~°O `À z\˜ÔH# „"Õex <åºã¨O KÕÜ«∂e. z=~°QÍ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« <庙êxfl FOHÍ~°O`À#∂ =∞ã¨HÎ õ <庙êxfl ã¨OѨÓ~°=‚ ∞O„`«O`À#∂ KÕÜ∂« e. <Õ„`åÅ#∞ FO q+¨"‚ Õ #=∞ó `À <åºã¨O KÕã∞¨ H˘x Ѩ~=° ∞â◊HΘ ã¨OѨ#∞fl_≥#· Ѩ~=° ∂`«‡ âı+<¨ å~åÜ«∞}∞x D q^èOŒ QÍ ^蕺xOKåe. =∞=∞~°HÍΔ O ǨÏió ‰õΩ~åº<£ ^è#Œ fiO`«i âßÛѨ^•ä ºK«Û =∞`«ûº =¸iÎ ~°Ö˚ Ë - =`«∞ II <åQÆó „HÀ^èŒ =âß`ü H˜Å I „u q„Hõ=∞ ã¨^Î •ä HÍâ’ Ü«∞*’˝ ~ÀQÍ`ü ã¨=∞™êÎKÛ« ã¨Ö÷ Ë ~°H`Δõ ∞« "å=∞#ó I "庙È-*Ï˝<åK«Û ~°HõΔ`«∞ II J@"åºO #~°ãO≤ ǨÏã¨∞Î |∞^Œóú áê+¨O_» ã¨OѶ∂¨ `å`ü ~å"≥∂ ~°H`Δõ ∞« Ѩ~fi° `Õ II Hõb¯ ~°H`Δõ ∞« HõŇëê`ü I Éè∂í =∞ø~°H`Δõ ∞« =~åǨϟ áêÜ«∂#‡^躌 O k<Õ q+¨μó‚ "Àºq∞fl <å~åÜ«∞}À- =`«∞I „áê`«~åfl~åÜ«∞}À -=`«∞ II Hõ~‡° |O^è•K«Û HõÑÖ≤ ’ =∞^è∞Œ Ǩ KåѨ~å¿ÇÏ‚ K« ^Œ`ÀÎ ~ÀQÍK«Û ~°H`Δõ ∞« II ™êÜ«∞O ~°H`Δõ ∞« =∂^è=Œ ó I ǨÏÜ«∞„w"À ^Õ=`åÉèºí ó ǨÏ$+‘Hˆ â◊ó „Ѩ^À¿+- "åº`ü ‰õΩ=∂~À =∞Hõ~° ^èfiŒ *Ï`ü I „Ѩ`∂« º¿+ -"åº[˚<å~°#Ì ó II <å~°^À-<åº~°Û<å^ÕÌ=ó N^è~Œ À- "åº^Œ~~ú° å„`Õ ‰õÄ~À‡"≥· <≥·~°$`Õ ã¨^• II Ѩ^‡Œ <åÉè’ xj^äHˆŒ I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 456

ã¨^• ã¨~fi° „`« áê`«∞=∂O I qk‰õΩΔ k‰õΩΔ K« ã¨^• #~°ãO≤ ǨÏâ◊Û ~°H`Δõ ∞« II U`«^•ú~Ü ° ∞« =∂}â◊ÛÜ«∞O Ü«∞O Ѩâº◊ u K«‰ΩΔõ ëê I ã¨=j ™êºkfi áêáê‡ K« ~ÀQÆ=ÚHÀÎ k=O „=*Ë`ü II (PKå~°..196/6–16) D q^èOŒ QÍ q+¨μ‚ ^è~Œ å‡Yº q^Œº#∞ ^è•~°} KÕã#≤ "åxH˜ Uk HÍ"åÅ#∞‰õΩ<åfl ã¨=∞‰õÄ_»∞`«∞Ok. ~ÀQÍÅ#∞O_ç, áêáêÅ#∞O_ç =Ú‰õΩ_Î ·≥ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ã¨fi~°Öæ ’HÍxH˜ "≥à`◊ å_»∞. (J^蕺ܫ∞O – 196)

K«„Hõ H“"≥∂^ŒH© ÉÏ}Ï Ñ¶∞¨ flO`«∞ â◊„`«∂Oâ◊Û ~åHõ™Δ ê<£ II â◊OYO Ѩ^‡Œ OK« â◊„`«∞Éèºí ó âß~üVwO "≥· QÆ~∞° _» ã¨^Î •ä I |∞núO „kÜ«∞ =∞#ó „áê}Ï<£ áêO`«∞ áê~°≈fi qÉè∂í +¨}ó II âı+ó¨ ã¨~Ê° ã¨fi~°∂ѨâÛ◊

QÍ~°∞_ô q^Œº, QÆ~°∞_» ^Õ=Ùx q~å\ò ã¨fi~°∂ѨO ^èŒ#fiO`«i D q^Œº#∞

â◊√„â◊√`«∞x‰õΩѨ^tÕ OKå_»x ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ =Ú#∞ÅH© q^èOŒ QÍ É’kèOK«™êQÍ_»∞. ''QÆ~∞° `«‡O`«∞_Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ Hõâº◊ ѨÙxH˜ LѨ^tÕ Oz# =∞Ǩq+¨Ü∞« q∞k. D q^Œº ã¨~fi° qëêѨÇ¨ ~°HOõ . Ö’HõO ѨOK«``« Ϋ fi xi‡`«=Ú Hõ^•! <ÕÅ, h~°∞, xѨC, QÍe, xOy J<Õ D ѨOK«``« åÎ fiÅH˜ "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ =∞O_»ÖÏÅ∞O\Ï~Ú. „Ѩu =∞O_»ÖÏxH˜ Jkèëêª`$« ^Õ=`«, W`«~° ^Õ=`«Å∞, "å~°O^ŒiH© "Õ~ˆ fi~°∞ =∞O„`åÅ∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. D =∞O_»ÖÏkè Ѩ`∞« Öˇ#· ^Õ=`«Å#∞ "åi "åi =∞O„`åÅ`À Ü^ä•qkèQÍ <åºã¨ ѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ¨Ól¿ãÎ ã¨~fi° „`å =∞Oz Ѷe¨ `åÅ∞ ~å=_»"∞Õ HÍHõ qëê^Œ∞Å #∞O_ç ã¨OѨÓ~°‚ ~°H} Δõ Åaèã∞¨ OÎ k. D q^•º ™ê^艌 Ωõ _»∞ =ÚO^Œ∞QÍ D J~Ú^Œ∞ =∞O_»ÖÏÅ ã¨fi~°∂áêÅ#∂ "å\˜ Jkèëêª`$« ^Õ=`«Å#∂ q_çq_çQÍ ^蕺xOKåe. Jq WÖÏ =ÙO\Ï~Ú. Ѩ$näfi=∞O_»ÅO : K«`∞« ~°„™êHÍ~°O, ã¨∞qâßÅO, K«`∞« ~°∞‡YO, Ѩã∞¨ ѨÙ=~°O‚ , WO„^Œ ^Õ"ånè#O. =~°∞}=∞O_»ÅO : Ѩ^•‡HÍ~°O, J~°ú K«O„^ŒÜÚ« HõOÎ , WO„^ŒhÅ =∞}˜ =~°O‚ , ™œ=∞º ã¨fi~°∂ѨO, ã¨fiã≤HÎ `õ À #∞#flk, =~°∞} ^Õ"ånè#O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 457

Jyfl=∞O_»ÅO : „uHÀ}ÏHõ$u, *ÏfiÖÏ =∂ÅÅ`À xO_ç =ÙO@∞Ok. Jyfl =~°O‚ ,

Jyfl ^Õ"ånè#O.

"åÜ«Ú=∞O_»ÅO : =$`åÎHõ$u, aO^Œ∞Ü«ÚHõÎO, qq^èŒ B+¨^è•Å#∞ HÍeÛ HÍ@∞Hõ~O° QÆ∞`À KÕÜ∞« |_®e. "åÜ«Ú^Õ"ånè#O. PHÍâ◊=∞O_»ÅO : H©~Δ ™° êQÆ~O° Ö’ ZQÆã≤ Ѩ_∞» `«∞O_Õ HÔ ~°\ÏÅ PHõ$u, â◊√^Œãú ʨ \ù H˜ õ =~°O‚ , J=∞$`« H˜~}° ÏÅ`À „ѨÑO¨ Kå<Õfl áê¡q`«O KÕÜÚ« K«O„^•nè#O. WHõ U =∞O_»ÖOÖ’ UÜÕ∞ =∞Ǩ<åQÍÅ∞O\ÏÜ«∞O>Ë: "åã¨∞H˜, â◊OYáêÅ – Ѩ$näfi Hõ~À¯@Hõ, Ѩ^‡Œ <åÉèí – [Å ‰õΩeHõ, `«HõΔHõ – Jyfl =∞ǨѨ^‡Œ , Ѩ^‡Œ – "åÜ«Ú g\˜<Õ J+¨ì=∞Ǩ<åQÍÅO\Ï~°∞. ™ê^茉õΩ_»∞ D <åQÍÅ#∞ ^蕺xã¨∂Î PÜ«∂ =∞O_»ÖÏÅ#∞ ã¨Ê $tOKåe. JOQÆ∞+¨Oª #∞O_ç z\˜HÔ #"Õe ^•HÍ J#∞Ö’=∞, qÖ’=∞ s`«∞ÅÖ’ D <庙êxfl KÕÜ∂« e. „"Õà§◊ ã¨O^Œ∞ÅÖ’ [Ü«∂q[Ü«∂ <å=∞Hõ â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ ‰õÄ_® WÖψQ <åºã¨O KÕÜ∂« e. =∞~°Å `«# â◊s~°OÖ’<Õ t=+¨_O» QÆ <庙êxfl ѨOK«``« Ϋ fi <庙êhfl "åºÑ¨Hõ <庙êhfl KÕÜ∂« e. ^Õ=`« ¿Ñ~°∞H˜ =ÚO^Œ∞ 'FO—HÍ~åxfl (K«`∞« s÷ qÉèHí ÖΘ ’ ¿Ñ~°∞h) `«~∞° "å`« '#=∞ó— h „ѨÜ∂≥ yOz =∞O„`åÅ#∞ K«kq "åix ѨÓlOKåe. ^Õ=`«Å ¿Ñ~°Ö¡ ’x "≥Ú^Œ\ ˜ JHõΔ~åxH˜ ‰õÄ_® =∞O„`«â◊H˜Î =ÙO@∞Ok. J+¨ì<åQÍÅ =∞O„`åÅ∞ "å\˜ ã¨xfl^è•<åxfl „Ѩ™êkOK«QÅÆ =Ù. ѨOK«``« åÎ fiʼnõΩ WO^•Hõ\ ˜ =Öˇ<Õ =ÚO^Œ∞ FOHÍ~åxfl ÃÑ\˜ì [Ñ≤Oz<å z=~° '™êfiǨ— #∞Oz [Ñ≤OKåe. D ¿Ñ~°h¡ fl D q^èOŒ QÍ [Ñ≤¿ãÎ =∞O„`åÖˇ·áÈ~Ú ™êHΔÍ`«∞Î QÆ~°∞_»∞x`À ã¨=∂#OQÍ ™ê^茉õΩx Jxfl Jcè+¨ìHõ~°‡Å#∂ ã≤kOú ѨKÜ Õ ∞« QÆÅ=Ù. ã¨fi~° =~å‚Å`À =ÚO^Œ∞ Hõ~<° 庙êhfl `«~∞° "å`« ã¨~åfiOQÆ<庙êxfl KÕã∞¨ HÀ"åe. `«~∞° "å`« P`«‡ â◊√kúHÍ~°H"õ ∞≥ #ÿ LnÌÑΨ „áê}â◊HΘ Ü≥ÚHõ¯ zO`«#O KÕÜ∂« e. Ñ≤=∞‡@ J=∞$`«=i¬}© c*Ïxfl ^蕺xOKåe. WO`«=é‰õΩ KÕã#≤ ^•x<Õ PáêºÜ«∞#=∞O\Ï~°∞. WѨÙ_»∞ =∞ã≤+Î ¯¨ OÖ’ P`«‡ `«`Ϋ fizO`«#O KÕÜ∂« e. WѨÙ_»∞ ~Ô O_»∞ áê^•Å#∂ <ÕÅÃÑ· ÃÑ\˜ì ã¨fi~°‚ ã¨=∂# HÍO`«∞Ö`À ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HõáêÅ ã¨=∞xfi`«"∞≥ ÿ JO`«\Ï Ñ¨éK«∞H˘xÜ«Ú#fl =∞Ǩ^Õ=`«Ü∞ÿ≥ # Ѩ$käfix <åºã¨O KÕÜ∂« e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 458

|∞kú=∞O`«∞_≥#· ™ê^艌 Ωõ _≥ÑC¨ _»∂ <ÕÅ`«ex¡ ^Õ=`«QÍ<Õ K«∂™êÎ_∞» . WѨC_»∞ `«# ã¨OѨÓ~°‚ â◊s~°O`À Ѩ$näfi^ÕqH˜ <åºã¨O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« q∞QÆ`å <åÅ∞QÆ∞ =∞O_»ÖÏÅ#∂ "å\˜Ö’x ^Õ=`«Å#∂ <åºã¨O KÕÜ∂« e. D q^èOŒ QÍ Ñ¨OK«É∂íè `« `«`åÎ fiʼnõΩ <åºã¨O KÕã#≤ Ñ≤=∞‡@ J+¨<ì åQÆ∞Å Ü≥ÚHõ¯ <åºã¨^•è º<åÅ#∞ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« ™ê÷=~°, [OQÆ=∞„áê}∞ʼnõΩ ™ÈH˜# qëêxfl, q+¨^Àëêhfl z\˜HÔ Ö’ áê~°„^ÀÅ∞ QÆ~∞° _» ÉèQí "Æ å#∞h Ѩ~=° ∞t=Ùh ^蕺xOKåe. "åi^ŒiÌ H© ™ê^艌 Ωõ _»∞ ^ÕÇϨ O`À <åºã¨O KÕÜ∂« e. Ñ≤=∞‡@ `«#H˜ HÍ=Åã≤# ~°∂áêxfl ^èiŒ OKÕ â◊HΘ QÆÅ"å_≥<· å ÉèÜ í ∞« OHõ~° ~°∂ѨOÖ’#∂ =ÙO_Õ"å_»∞, =∞#ã¨∞ûÃÑ· q[Ü«∂xfl „áêÑ≤OΠѨKÜ Õ ∞« QÆÖ"å_»∞, „ѨÑO¨ Kå#flO`«\ h˜ `«#^≥#· ~°ãO¨ Ö’ =ÚOK≥`QΫ ÅÆ "å_»∞, ã¨$+≤Hì © ã¨OǨ~åxH© HÍ~°‰Ωõ _»∞, `«# „ѨHÍâ◊ ѨÙO*ÏÅ LnÌÑ`Ψ « =Å¡ „ѨÑO¨ K«=∞O`«\Ï "åºÑ≤Oz#"å_»∞, Ѩk Éè∞í *ÏÅ`À <åÅ∞QÆ∞ =ÚMÏÅ`À, Ñ≤OQÆà◊ =~°‚ <Õ„`åÅ`À, ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ^ŒO`åÅ`À „Ѩ[fieã¨∂Î â◊¥Å^è•iÜ≥∞ÿ =¸_»∞ Hõ#∞Å`À <≥Å=OHõ`À, â’aèÅ∞¡ QÆ~°∞_» ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# Éèˇ·~°=Ùx =∞#ã¨∞`À K«∂ã¨∂Î P~åkèã¨∂ΠѨÓlOKåe (zO`«#O) P Ѩ~=° ∞`«`Ϋ fi"Õ∞ <åQÆ∞Å#∞ #tOѨKãÕ ≤ Ö’HÍÅ#∞ HÍáê_»_O» HÀã¨O =∞Ǩ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ QÆ~∞° _» ~°∂áêxfl ^èiŒ OKå_»∞. QÆ~∞° _» ^Õ=Ùx q~å„_»∂ѨOÖ’ PÜ«∞# ~Ô O_»∞ áê^•Å∂ áê`åà◊ Ö’HõOÖ’H˜ =ÙO_»QÍ PÜ«∞# ~Ô Hõ¯Å∞ "≥Ú`«OÎ Jxfl Ö’HÍÅÖ’H© "åºÑ≤Oz =ÙO\Ï~Ú. U_»∞ ã¨fi~åæÅ∂ PÜ«∞# =HõóΔ ã¨Å÷ O ÃÑ#· <Õ xÅz =ÙO\Ï~Ú. „|Ǩ‡O_»=∞O`å PÜ«∞# HõO~îå<åfl„â◊~ÚOz=ÙO_»QÍ Zxq∞k k‰õΩ¯Å∂ PÜ«∞# =∞ã¨ÎHõOÖ’ P~°OÉèí"≥∞ÿ JO`«=∞=Ù`å~Ú. Dâ◊fi~°∞_»∞ `«# =¸_»∞ â◊‰õΩÎÅ`À ã¨Ç¨ QÆ~∞° `«‡O`«∞x tYÖ’ x=ã≤™êÎ_∞» . D QÆ~∞° _» ÉèQí "Æ å#∞_Õ ™êHΔÍ`«Ê~å`«Ê~°∞_≥#· t=Ù_»∞ PÜ«∞<Õ ã¨=∞ã¨Î Éèí∞=# <åÜ«∞‰õΩ_»∞. „u<Õ„`«^è•i, L„QÆ~°∂Ñ≤, <åQÆq+¨ q<åâ◊‰õΩ_»∞, ã¨~fi° Ö’Hõ ~°H‰Δõ Ωõ _»∞, cè+} ¨ =ÚY∞_»∞, QÆ~∞° _» =∞O„`åkè^=Õ `«, HÍÖÏyfl =Öˇ Ѩ~=° ∞ HÍOu=∞O`«∞_»∞, ÉèíH˜Î ѨÓ~°fiHõOQÍ zO`«#O KÕã≤# "åi ã¨=∞ã¨Î Jcè+¨ì Hõ~°‡Å#∂ ã≤kúOѨKÕÜ«Ú"å_»∞#QÆ∞ QÆ~°∞`«‡O`«∞x Láêã≤OK«∞ ™ê^茉õΩ_»∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# =Å<Õ â◊H˜Î=∞O`«∞_»∞ HÍQÆÅ_»∞. "åxx K«∂_»QÍ<Õ ~åHõΔã¨â◊‰õΩÎÅ∂, Ñ‘_®[x`« [fi~åÅ∂, (J^蕺ܫ∞O –197) Ñ≤âßKå^Œ∞Å∂ áêiáÈ`å~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 459

„uѨÙ~° Éèˇ·~°q, *ÏfiÖÏ=Úd ^Õ"åº^Œ∞ŠѨÓ*Ïqkè „uѨÙ~° ÖË^• „uѨÙ~åÉè~·ˇ q° x Ü«∞^ä•qkè FO „Ç‘ÏO PQÆKÛ« ^ù qÕ J<Õ =∞O„`«=Ú`À P"åǨÏ# KÕã≤ SO „Ç‘ÏO „Ç‘ÏO J<Õ =∞O„`«=Ú#∞K«Ûiã¨∂Î ÖËY#∞ wã≤ FO„Ç‘ÏO HÀ¡kx ÉèíO #=∞ó J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤ã¨∂Î ^ÕqH˜ „Ѩ}Ï=∞O K≥Ü«∂ºe. `«~°∞"å`« =∞Ǩ„¿Ñ`åã¨#OÃÑ· â◊‰õΩÎÅ`À ã¨Ç¨ H˘Å∞=Ù fi# „uѨÙ~åÉèˇ·~°g ^Õqx q^èŒ∞ºHõÎOQÍ Ñ¨ÓlOKåe. SO „Ç‘ÏO „uѨÙ~åÜ≥∞ÿ #=∞ó J<Õ =∞O„`å#∞flK«Ûiã¨∂Î ^Õq Ü≥ÚHõ¯ ѨtÛ=∞, L`«~Î ,° ^ŒH} Δ˜ , T~åúfik =ÚMÏʼnõΩ #=∞™ê¯~°O K≥Ü∂« ºe. FO „Ç‘ÏO áêâßÜ«∞#=∞ó „H©O JO‰õΩâßÜ«∞#=∞ó, SO HõáêÖÏÜ«∞ #=∞ó W`åºk =∞O„`åÅ`À P"≥∞ PÜ«Ú^è•Å‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕÜ∂« e. „uѨÙ~°É~·ˇè q° ѨÓ[Ö’ ÉèÏQÆOQÍ Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∞ Éè~·ˇ =° ÙÅ#∂ "åi`À ÉÏ@∞QÍ =∂`«$HõÅ#∂ ‰õÄ_® ѨÓlOKåe. Jã≤`åOQÆ, ~°∞~°∞, K«O_», „HÀ^èŒ, L#‡`«Î, Hõáêe, cè+¨}, ã¨OǨ~°∞Å#∞ Z# =∞O_»∞QÆ∞~°∂ Éè~·ˇ =° ÙÅ∞ HÍQÍ „|Ǩ‡}˜, =∂¿ÇÏâ◊fii, H“=∂i, "≥+· q‚¨ , "å~åÇ≤Ï, =∂¿ÇÏO„k, Kå=ÚO_», JѨ~ål`« (^Œ∞~°)æ Å#∞ "å~°Å∞ Z#=∞O_»∞QÆ∞~°∂ =∂`«$HõÅ∞. Éè~·ˇ =° ÙÅ#∂ =∂`«$HõÅ#∂ XHõi^ŒiÌ x XˆH =∞O„`«OÖ’ XH˘¯Hõ¯ k‰õΩ¯ "≥Ñ· Ù¨ P"åǨÏ# KÕÜ∂« e. FO HÍ=∞~°∂áêÜ«∞ Jã≤`åOQÍÜ«∞ Éè~·ˇ "° åÜ«∞#"≥∂ „|Ǩ‡}ˇºÿ J<Õ =∞O„`«O`À `«∂~°∞Êk‰õΩ¯Ö’ Jã≤`åOQÆ Éè~·ˇ =° Ùh „|Ǩ‡}© ^Õqh P"åǨÏ# ѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ¨ÓlOKåe. JÖψQ FO 㨯O^•Ü«∞#=∞ó ~°∞~°∞ Éè~·ˇ "° åÜ«∞#=∞ó, =∂¿ÇÏâ◊fi~Ô º· #=∞ó J#∞ =∞O„`åÅ ^•fi~å 㨯O^Œ, ~°∞~°∞ Éè~·ˇ =° , =∂¿ÇÏâ◊fisÅ#∞ ^ŒH}Δ˜ OÖ’#∂ FO K«O_®Ü«∞#=∞ó , H“=∂Ô~º· #=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ`À K«O_»É~·ˇè =° Ùh, H“=∂s ^Õqh Ѩ_=» ∞\˜ k‰õΩ¯Ö’#∂ FO LÖϯܫ∞#=∞ó FO „HÀ^è•Ü«∞#=∞ó, FO "≥+· "‚¨ º·≥ #=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ`À Lů, „HÀ^è,Œ "≥+· g‚¨ Å#∞ L`«~Î ° k‰õΩ¯Ö’#∂.. FO JѶ∞¨ ’~åÜ«∞#=∞ó FO L#‡`«Î Éè~·ˇ "° åÜ«∞#=∞ó, FO "å~åÃÇÏ· º#=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ`À~° JѶ∞¨ ’~°, L#‡`«,Î "å~åÇ‘ÏÅ#∞ PˆQflÜ«∞OÖ’#∂......

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 460

FO ™ê~åÜ«∞ Hõáêe<Õ Éè~·ˇ "° åÜ«∞ #=∞ó, FO =∂¿ÇÏO„^≥º· #=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ`À ã¨=∞ã¨Î ã¨O™ê~åxH© ™ê~°É∂íè `«∞_≥#· Hõáêe Éè~·ˇ =° Ùh =∂¿ÇÏO„n =∂`«#∂ <≥~· $° `«º kâ◊Ö’#∂... FO *ÏÅO^è~Œ åÜ«∞#=∞ó, FO cè+}¨ ÏÜ«∞ Éè~·ˇ "° åÜ«∞#=∞ó, FO Kå=ÚO_®Ü≥∞ÿ #=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ`À *ÏÅO^è~Œ ,° cè+}¨ Éè~·ˇ =° , Kå=ÚO_»Å#∞ "åÜ«∞=ºO Ö’#∂....... FO =@∞HÍÜ«∞#=∞ó, FO ã¨OǨ~åÜ«∞#=∞ó, FO K«O_çHÍÜ≥ÿ∞ #=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ`À =@∞Hõ, ã¨OǨ~°, K«O_çHÅõ #∞ Dâß#ºOÖ’#∂ P"åǨÏ# KÕã≤ ѨÓlOKåe★ `«^Œ#O`«~°O ™ê^茉õΩ_»∞ ~°f^Õqh, „Ñ‘f^Õqh, HÍ=∞^Õ=Ùh, PÜ«∞# ѨOK« ÉÏ}ÏÅ#∂ ѨÓlOKåe. D q^èOŒ QÍ "≥ÚHõ¯"Àx nHõ`Δ À ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï ^蕺#O, ѨÓ[ [Ѩ, Ǩϟ=∂Å#∞ KÕã#≤ ™ê^艌 Ωõ xH˜ ^Õq ѨÅ∞‰õΩ`«∞Ok. x`«ºH˜#¡ fl, „uѨÙ~° Éè~·ˇ q° , *ÏfiÖÏ=Úd J#∞ ^Õg ~°∂áêÅ∞ ã¨=∞ã¨"Î åºkè q<åâ◊HÍÅ∞. *ÏfiÖÏ=Úv ^Õqx WÖÏ Ñ¨ÓlOKåe. =ÚO^Œ∞QÍ Ñ¨^‡Œ =∞O_»ÖÏxfl "≥Å~ÚOz ^•x ÉÏǨϺ ^ŒàÏÖ’¡ „Hõ=∞OQÍ x`«º, J~°∞}, =∞^Œ<å`«∞~°, =∞Ǩ"≥∂ǨÏ, „ѨHõ$u, =∞¿ÇÏO„^•}˜, HõÖ<åHõi¬},˜ ÉèÏ~°u, „|Ǩ‡}˜, =∂¿ÇÏt, H“=∂s, "≥+· g‚¨ , "å~åÇ≤Ï, =∂¿ÇÏO„n, Kå=ÚO_», JѨ~ål`«, q[Ü«∞, Jl`«, "≥∂Ç≤Ïx, `«fii`«, ã¨OÎ aèh, [$Oaè},˜ HõeHÍ^ÕqÅ#∞ ѨÓlOKåe. `«~°∞"å`« Ѩ^Œ‡=∞^茺OÖ’ *ÏfiÖÏ=Údx Ü«∞^ä•qkèQÍ Ñ¨ÓlOK«_O» ^•fi~å Jxfl qëêÅ#∂, ã¨~fi° ^ÀëêÅ#∂ ^Œ∂~°OQÍ áê~°„^ÀÅ=K«∞Û. Kå=ÚO_ô Ü«∞O„`«O ^•fi~å „Ñ¨âfl◊ Hõ~‰Î° Ωõ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Ѩi*Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D (J^蕺ܫ∂Å∞ 198, 199) ѨÓ[Å#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ Éè~·ˇ =° Ù_Õ LѨ^tÕ OKå_»∞.

"åÜ«Ú[Ü«∞ x~°∂Ѩ}O "åÜ«Ú[Ü«∞=∞<Õ^˘Hõ „Ѩâã◊ "Ψ ∞≥ #ÿ q^Œº. nx „ѨÉÏè =O =Å¡ [Ü«∞Ѩ~å[Ü«∂Å∞ =ÚO^Õ `≥Å∞™êÎ~Ú. Ѩ~å[Ü«∂xfl xÅ∞=iOK«_®xH˜ ã¨OHˆ `åÅ∞ ‰õÄ_® W=fi|_»`å~Ú. JÖψQ q^ÕâÜ ◊ ∂« „`«Å‰õΩ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí =ÚǨ˙~åÎÅH˜ ã¨O|OkèOz# *Ï˝#O ‰õÄ_® D q^Œº =Å¡ X#QÆ∂_»∞`«∞Ok. "åÜ«Ú, Jyfl, [Å, WO„^Œ∞Å#∞ =∂OQÆeHõ K«`«∞+¨ìÜ«∞=∞O\Ï~°∞. "åÜ«Ú=Ù Z‰õΩ¯=QÍ „áê}˜ Ü≥ÚHõ¯ "å=∞, ^ŒH} Δ˜ ÉèÏQÆ=ÚÅÖ’ #∞#fl <å_»∞ÅÖ’ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ @∞Ok. ★

(J+¨=ì ∂`«$HõÅÖ’ JѨ~ål`« (^Œ∞~°)æ ¿Ñ~°∞ HõxÑ≤™ÈÎOk. =∞O„`åÅÖ’ =∂„`«O P¿Ñ~°∞`À H͉õΩO_® P ^Õqx K«O_çHÍ<å=∞ [ѨO`À P"åǨÏ# KÕÜ∂« Åx `≥Å∞ã¨∞#Î flk.)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 461

Jyfl „áê}˜ â◊s~°OÖ’ „H˜Ok #∞O_ç ÃÑH· ,© [ÅOÃÑ· #∞O_ç „H˜OkH© Hõ^∞Œ Å∞`«∞O\Ï~Ú. =∞¿ÇÏO„^Œ``« Ϋ fiO â◊s~° =∞^躌 ÉèÏQÆOÖ’ =ÙO@∞Ok. HÍx Hõ$+¨Ñ‚ H¨ OΔõ Ö’ ^ŒH}Δ˜ , â◊√HõÑ¡ H¨ OΔõ Ö’ "å=∞ ÉèÏQÍÅÖ’ QÆÅ <å_»∞ÅÖ’ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ @∞Ok. ~Ô O_»∞ ѨHÍΔ ÅÖ’#∂ "≥Ú^Œ\ ˜ =¸_»∞ ~ÀAÅÖ’#∂ <åã≤Hõ #∞O_ç „Ñ¨=Ç≤ÏOKÕ "åÜ«Ú=ÙH˜ L^ŒÜ∞« HÍÅѨ٠QÍeÜ«∞x ¿Ñ~°∞. D "åÜ«Ú=Ù ‰õΩ_ç <åã≤HÍ ~°O„^èOŒ #∞O_Õ x~°qæ ∞OKåe. JÖÏH͉õΩO>Ë J<å~ÀQƺO. JÖψQ U „áê}˜ â◊s~°OÖ’<≥<· å "åÜ«Ú=Ù ã¨∂~°º=∂~°Oæ Ö’ ѨÙ\˜ì K«O„^Œ =∂~°Oæ Ö’ Jã¨qÎ ∞OKåe. J@∞#∞Oz W>ˇ`ÿ Õ J<å~ÀQƺO. F =~å#<å! "å`å=~°}OÖ’ XHõ ѨQÆÅ∂, ~å„f HõeÑ≤ "≥Ú`«ÎO Ѩ^ŒÇ¨~°∞ ã¨O„HÍO`«∞Å∞O\ÏÜ«∞x K≥Ñʨ |_çOk.QÆO@#fl~°H˘Hõ=∂~°∞ U~°Ê_Õ D ã¨O„HÍO`«∞Å QÆu `À<Õ â◊s~°OÖ’ "åÜ«Ú=ÙÜ≥ÚHõ¯ ã¨O„HÍO`«∞ŠѨi=∂}O ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. Wk XHõ „Hõ=∞OÖ’ uiy#O`«HÍÅO U =ÚѨÓÊ~å^Œ∞ HÍx QÆu`«ÑÊ≤ `Õ Hõ+Oì¨ . Éè’[#, "≥∞^ÿ ∞Œä # HÍÖÏÖ’¡#∂ HõuΠѨ\ ì˜ Hõ^#Œ ~°OQÆOÖ’ Hõ^ÖŒ Ï_»∞`«∞#flѨÙ_»∂ ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #∞O_ç "åÜ«Ú=Ù „Ѩ=Ç≤ÏOKåe. JÖψQ „Ѩâfl◊ Hõ~‰Î° Ωõ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åÜ«Ú=Ù <åã≤Hõ Ü≥ÚHõ¯ "å=∞~°O„^èOŒ #∞O_ç „Ñ¨=Ç≤Ï¿ãÎ KåÅ =∞Ozk. "åÜ«Ú=Ù [Å`«`Ϋ fi =∞¿ÇÏO„^Œ `«`åÎ fiÅ ^•fi~å „Ñ¨=Ç≤ÏOz #O`«¿ãѨ٠‰õÄ_®U ^À+¨=¸ JO@^Œ∞.~å*ϺxH˜ ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #∞O_ç "åܫڄѨ™ê~° "≥∞‰õΩ¯"≥`· Õ J<å=$+≤,ì Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç Z‰õΩ¯"≥`· Õ Ju=$+≤ì HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. (J^蕺ܫ∞O –200)

Jâ◊fi ÅHõΔ}ÏÅ∞, Jâ◊fi QÆ[ ~ÀQÆ zH˜`«û HÍH˜ ÃÑ^Œ=ÙÅ∞, #Å¡<åÅ∞Hõ, ZÅ∞QÆ∞ =ÚYO, "Õ_`ç åÅ∞=Ù, L„QÆ^$Œ ‰õΩ¯Å∞, ^ŒO`« Ç‘Ï#`«, H˘=Ú‡Å∞, ã¨#Î ÉÏǨïà◊ºO, Ñ≤eá¡ ê^•Å∞, ѨÙeáÈeHõÅ∞, ‰õΩ+¨μ=ì ∞K«ÛÅ∞, á⁄‰õΩ¯Å∞, HÀu Hõ#∞Å∞ - g\˜Ö’ U XHõ¯ÅHõ} Δ O XHõ QÆ∞é]OÖ’ HõxÑ≤Oz<å ^•xx „ѨH¯õ # ÃÑ>ˇÜ ì ∂« ºe, ã‘fiHõiOK«~å^Œ∞. `«∞~°∞+¨¯[ QÆ∞éÏ]xfl „Ѩ^=Œä ∞„âı}k˜ QÍ#∂, J~Ú^Œ∞ ǨϙêÎÅ Z`«∞Î#fl^•xfl kfifÜ«∞„âı}˜kQÍ#∂, =¸_»∞ ǨϙêÎÅ Z`«∞Î#fl^•xfl `«$fÜ«∞„âı}˜ QÆ∞é]OQÍ#∂ ѨiQÆ}™˜ êÎ~∞° . á⁄_»∞QÆ∞ HÍà◊√§, ‰õΩ~°∞K« K≥=ÙÅ∞, K«~‡° OÃÑ· ~°OQÆ∞Ö’ |ǨïKèåÜ«∞Å∞ QÆÅ QÆ∞éÏ]Å∞ P~ÀQƺHõ~O° QÍ, P~ÀQƺOQÍ =ÙO\Ï~Ú. Jâ◊fiO P~ÀQƺOQÍ HõÅHÍÅO rqOKåÅO>Ë ^•x Ü«∞[=∂x ˆ~=O`«∞x ѨÓlOKåe. „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ J_»áê^Œ_»áê Éè’[<åÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞O_®e. ã¨~à° ,◊ xO|, Ѩ„`«, QÆ∞QÆ∞Åæ , ã¨~¬° Ñ,¨ uÅ, =K«, Ç≤ÏOQÆ∞Å q∞„â◊=∂xfl "≥#fl`À HõeÑ≤ QÆ∞é]O "≥∞_» K«∞@∂ì ~åã¨∞OÎ _®e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 462

QÆ∞éÏ]xH˜ Ѩ>ìË ‰õΩ~°∞ѨÙÅÖ’ "å`«*ÏÅ "ÕQOÆ p=Ú Ñ¨@=ì Ù. HõÑ*¨¶ ÏÅ∞ Ѩ_`» å~Ú. Ñ≤`«Î*ÏÅ∞ Q˘O`«∞Ö’ =∞O@#∞, á⁄‰õΩ¯Å#∞ ˆ~Ñ≤ ~°HÍÎxfl K≥_»Q˘_»`å~Ú. <˘Ñ≤Ê U ‰õΩ~°∞ѨÙÖ’#∂ ÃÑ^ŒQÌ Í =ÙO_»^∞Œ . WOHÀ~°HOõ ‰õΩ~°∞ѨÙÅ∞ PÜ«Ú^è•^Œ∞Å∞ KÕã#≤ QÍÜ«∂Å =Å¡ U~°Ê_»`å~Ú. "å\˜x Z~°O_»"~Õ ∞° , ~Ô O_»∞ ǨÏi„^ŒHÍO_®Å∞, z„`«H,õ qâ◊fiÉè+Ë [¨ , ~°™⁄# ÖË^• ÃãO· ^è"Œ åÅ#∞ ÉÏQÍ #∂i "≥#fl`À ѨÙÅ¡O|e`À HõeÑ≤ "å_»_O» ^•fi~å ~°∂ѨÙ=∂Ѩ=K«∞Û#∞. uÅ, =∂_çÛ#, aÜ«∞ºÑ¨ÙÑ≤O_ç, LѨCÅ#∞ J#flO =Ú^Œ`Ì À HõeÑ≤ QÍÜ«∞OÃÑ· ѨÓã≤ "Õáê‰õΩ`À Ѩ\ ì© "Õã<≤ å ‰õÄ_® Jq `«Q∞Æ `æ å~Ú. P=#∂<≥#∞ JâßfixH˜ ~åÜ«∞_»O =∞Ozk. H˘xfl ~°HÍÅ QÆ∞é]ÑÙ¨ `≥Q∞Æ à◊§‰õΩ #â◊ºO Jx"å~°º"≥∞#ÿ ѨÙ_»∞ =∂`«∞Å∞OQÆ ÖË^• =∂Oã≤ ~°™êxfl "å_®e. `˘e~ÀA XHõ ѨàO◊ xzÛ ~ÀAH˘Hõ ѨàÏxfl ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ áÈ"åe. D =∞O^Œ∞#∞ L`«=Î ∂âßfixH˜ Ѩ^∞Œ <≥xq∞k ~ÀAÅ∞, =∞^躌 =∞, J^è=Œ ∂âßfiÅH˜ „Hõ=∞OQÍ Ñ¨^∞Œ <åÅ∞æ, Zxq∞k ~ÀAÅ∂ "å_»=K«∞Û. nxx P‰õΩ~åÅ∞ HÍÅ=∞O^Œ∂, "Õãq¨ Ö’#∂ "å_»~å^Œ∞. "å`«[ ã¨=∞㨺ʼnõΩ #∂<≥`À ѨOK«^•~°, "≥#fl, áêÅ∞ Å#∞ HõeÑ≤ "å_®e. HõÑ[¨¶ #º ã¨=∞㨺ʼnõΩ P=#∂<≥`À =∞O^Œ∞#∞ HõeÑ≤ "å_®e. Ñ≤`«Î ã¨=∞㨺ʼnõΩ „uѶ¨Å, [Åq∞„â◊=∂xH˜ =∞O^Œ∞#∞ HõeÑ≤ Ѩ\Ïìe. +¨+Hì≤ õ âße yO[Å#∞ ux ÃÑiy# QÆ∞éÏ]xH˜ JÅã¨\Ï, =$^Œ`ú fi« =¸ LO_»=Ù. =∞yæ# [O|∂ѶŨ , =~°O‚ Ö’ QÍx |OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞Ö’QÍx =ÙO_Õ JâßfiʼnõΩ =Úã¨e`«#=ÚO_»^Œ∞. JâßfixH˜ qxH˜_ç ã¨=∞㨺 ÜÕ∞~°Ê_ç`Õ, HõѶ¨ ã¨=∞㨺 ‰õÄ_® =ÙO>Ë ^•xH˜ ѨÙÅ¡QÍ Ñ¶∂¨ @∞QÍ =ÙO_Õ PǨ~åxfl ÃÑ\Ïìe. ‰õΩO@∞`«∞<åfl, á⁄‰õΩ¯ÖˇH¯˜ <å, ‰õΩ+¨μì HõxÑ≤Oz<å P QÆ∞éÏ]xH˜ „uѶŨ HõëêÜ«∂hfl QÀ=¸„`åhfl Ѩ\Ïìe. "å`« Ñ≤`,Ϋ ‰õΩ~°∞ѨÙʼnõΩ P=ÙáêÅ∂, "≥<åfl =∞Oz =∞O^Œ∞. |ÅO ÉÏQÍ `«y#æ QÆ∞éÏ]xH˜ =∞O™êxfl ÃÑ@ì=K«∞Û. U [|∂ƒ ÖËHáõ È~Ú<å JâßfixH˜ tt~°, „w+¨‡|∞∞`«∞=ÙÅÖ’ ~ÀE J~Ú^Œ∞ ѨàO◊ Å QÆ∞_»∂z K«∂~å‚xfl "≥#fl`À HõeÑ≤ uxÑ≤¿ãÎ ^•xH˜ [=ã¨`åfie#∞=∞_ç™êÎ~Ú. WHõ QÆ*ÏÜ«Ú~ˆ fi^•xfl q#flq™êÎ#∞. ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # =∞O^Œ∞Å∂, HõëêÜ«∂Å∂, U#∞QÆ∞H˜ ‰õÄ_® ѨxKÕ™êÎ~Ú.(Z\ÁpÛ) Ѩi=∂}Ïxfl <åÅ∞yO`«ÅH˜ ÃÑOz W"åfie. âßOuHõ~‡° Å∞, Δõ Ö’ ÃÑ^ŒáÌ ê„`«#∞ áÈ+≤™êÎ~Ú. „ÉÏǨχ} Éè’[<åÅ∞, QÀ^•<åÅ∞,★^Õ=ѨÓ[<åÖË QÆ[~°H} ★

HõÑÅ≤ QÀ=Ù<Õ W"åfie.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 463

"≥^· ∞Œ º_»∞ LѨ"åã¨=ÚO_ç XHõ ^ŒO_»#∞, =K«, ã≤^•ú~H÷° õ =∞O^Œ∞ÅKÕ ã¨=∞áêà◊§Ö’ QÆ∞K«Û|_ç# ^•xx U#∞QÆ∞ ^ŒO`åʼnõΩ K«∞\˜ì ã¨∂~°º, t=, ^Œ∞~°,æ ÅH˜;, q+¨μ^‚ =Õ `«Å#∞ ѨÓlOz Éè∂í `«âßOuH˜ "å_ç# <åÅ∞æ‰Ωõ O_»Å h\˜`À U#∞QÆ∞H˜ ™êfl#O KÕ~Ú¿ã,Î =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ "Õ∞`«ÃÑ_ç`Õ ^•xH˜Hõ U ã¨=∞™êº~å^Œ∞. XHõ"àÕ ◊ ѨÓ[Ö’ ֒ѨO =Å¡ =¿ãÎ QÆ∞éÏ]xH˜ "å_ç# =∞O^Œ∞Å<Õ Wk=é∞‰õΩ K≥ÑÊ≤ #@∞¡QÍ<Õ "å_®e. (J^蕺ܫ∞O –201) WHõ¯_ç`À Éè~·ˇ =° „Ѩ=K«#O PyáÈ`«∞Ok. `«~∞° "åu J^蕺ܫ∞O q+¨μ=‚ Ù t"å^Œ∞ÅH˜ã∞¨ #Î fl J#∞„QÆÇϨ ÉèÏ+¨}"Õ∞.

¢ã‘ÎÅ "åº^èŒ∞ʼnõΩ zH˜`«û - H˘xfl „Ѩ`ÕºHõ B+¨^è•Å∞. ''Ѩ~"° ∞Õ âß^Œ∞ÖÏ~å! ¢ãΑ [#<ÕO„kÜ«∞ ^•fi~°OÖ’H˜ JѨC_Õ HÀã≤ `≥zÛ# ѨÙ#~°fl= "Õ~∞° x QÍx Jáê=∂~°"æ ~Õ ∞° x QÍx ^Œ∂iÛ LOz`Õ JHõ¯_ç ÉÏ^èÅŒ ∞ ѨÙi\˜ <˘Ñ¨CÅ`À ã¨Ç¨ ѨÓiÎQÍ #t™êÎ~Ú. ã¨<Î åÅO^Œe <˘Ñ≤Ê WO„^Œ"å~°∞}˜ "Õà§◊ #∞ =Ú^ŒQÌ Í KÕã≤ ~å¿ãÎ x=∞‡oã¨∞ÎOk. =∂`«∞Å∞OQÆ =¸ÖÏÅ#∞ QÆ~°ƒù=u "≥ÚÅK«∞@∂ì Hõ_ç`Õ "ÕQÆOQÍ#∂, ã¨∞YOQÍ#∂ ѨÙ~°∞_»∞ =ã¨∞ÎOk. Hõ~°∂Ê~°, =∞^Œ#Ѷ¨Å, =∞^èŒ∞HõÅ q∞„â◊=∞O`À ¢ã‘Î [#<ÕO„kÜ«∞ ^•fi~åxfl J_»áê^Œ_á» ê xOѨÙ`«∂ =ÙO>Ë =Úã¨e`«#=∞<Õk ~å<Õ~å^Œ∞. ÉÏÅ∞~° #∞^Œ∞@ QÀ~ÀK«<åxfl uÅHõOQÍ JkÌ ‰õΩ+¨,ª ѨOK«^•~°Å#∞ HõeÑ≤# h\˜x „`åy¿ãÎ WHõ "åiH˜ U ^ÀëêÅ∂ JO@=Ù. U qëêÅ∂ ѨxKÕÜ∞« =Ù. â◊OY<åaè, =K«‰Ωõ +¨,ª W#∞Ѩ~[° #∞Å q∞„â◊=∂xfl x`«ºO ^èiŒ OKÕ Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ U ~ÀQÍÅ∂ JO@=Ù. ~å=Ù. ѨÖÏâ◊, q_»OQÆ, P=∞ÅHõ q∞„â◊=∞OÖ’ `Õ<Õ P=Ù "≥<åfl HõÅ∞ѨÙH˘x u<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ `≥eq`Õ@Å∞ "≥O@<Õ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. JÖÏ XHõ <≥Åáê@∞ „`åy`Õ =Úã¨e`«<å<≥flÖÏQÆ∂ [~Ú™êÎ_∞» , =∞~°}Ïxfl ‰õÄ_® [~ÚOz<å Pâ◊Û~°º áÈ#Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . P=∞ÅHõ K«∂~å‚xfl `Õ<,≥ #∂<≥, "≥#flÅ`À HõÅ∞ѨÙH˘x ~ÀAH˜ =¸_»∞ =∂~°∞¡ XHõ <≥Åáê@∞ x~°O`«~åÜ«∞OQÍ u<Õ"å_»∞ x`«ºÜ«∞=fi#∞_çQÍ xezáÈ=_»"Õ∞ HÍHõ Q˘Ñ¨Ê =HõÎ ‰õÄ_® HÍQÆÅ_»∞. (Ü«∞=fi#∞_ç `«Ñʨ h 'Ü«∞ø=#∞_ç— J<Õ „"åÜ«∂Åx ÃÑ^ŒÅÌ O\Ï~°∞) t=, P=∞ÅHõ K«∂~å‚Å#∞ `Õ<`≥ À QÍx h\˜`À QÍx HõÅ∞ѨÙH˘x ~ÀE á⁄^Œ∞<Ì flÕ `åy`Õ =Ú‰õΩ¯, ^•x`À_ç JOQÍÅ∞ Jhfl Z<ÕflàÁ§zÛ<å K≥_=» Ù. ‰õΩ+¨ª K«∂~å‚xfl "≥#fl`À `Õ<`≥ À HõÅ∞ѨÙH˘x „Ѩ`∞« º^ŒÜ∞« =¸ `åˆQ"åx â◊s~åxH˜ ã¨ÇϨ [ã¨∞QÆO^è=Œ ∞|∞ƒ`«∞Ok. "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ =Ü«∞ã¨∞ =KÕÛ^•HÍ rqOK«QÅÆ _»∞. =∂â◊ c*ÏÅ#∞ |^ŒÅÌ ∞ KÕã≤

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 464

THõ ÖˉΩõ O_® K«∂ã≤ "≥#flÖ’ "Õã≤ "Õ_ç áêÅ`À HõeÑ≤ =ÙOz ~ÀE XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `Õ<,≥ "≥#fl, áêÅ`À HõÅ∞ѨÙH˘x XHõ "å~°O ~ÀAÅáê@∞ uO>Ë =∞^Œ# HõàÏg~°`fi« O qѨs`«OQÍ ÃÑiy #∂~°∞QÆ∞~°∞ =∞Ç≤Ïà◊Å<≥<· å 'JO^Œ∞Ö’— ã¨O`«$Ñ≤ΠѨéK«QeÆ Qˆ â◊HΘ =ã¨∞OÎ k. áê^Œ~™° êxfl QÆO^èHŒ Oõ `À P=Ú^ŒO`À HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩO>Ë Q˘Ñ¨Ê |ÖâßÅ∞Å=Ù`å~°∞. F =∞Ǩ^Õ"å^Œ∞ÖÏ~å! THõ#∞ *Ï„QÆ`QΫ Í "Õ~∞° KÕã#≤ =∂â◊c*ÏÅ#∞ tOa c*ÏÅ`À HõeÑ≤ áêÅÖ’ L_çH˜Oz K«ÖÏ¡iÛ Jáê=∂~°æ `≥·ÅO`À HõÅ∞ѨÙH˘x `åy<å ‰õÄ_® =O^Œ=∞Ok =x`«Å#∞ =∞^Œ#Hˆ oÖ’ ã¨O`«$Ñ≤ΠѨéK«QeÆ Qˆ [=ã¨`åÎ fiÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. WHõ [O`«∞ "≥^· ºŒ OÖ’ H˘xfl "≥∞à◊‰Ωõ =Å#∞ K«∂^•ÌO. P=Ù `«# ^Œ∂_»ÃÑ· `å<Õ HÀѨO `≥KÕÛã¨∞H˘x ^•xfl `«<Õflã¨∂Î =ÙO>Ë, J@∞=O\˜ `≥QÆ∞Å∞ Ѩ\ ˜ì# P=ÙH˜ `«# áêÅÖ’<Õ LѨC HõeÑ≤ `åy¿ãÎ P `≥QÆ∞Å∞ #tOz `«# ^Œ∂_»#∞ Wk=é‰õΩ Hõ#fl <≥‰Ωõ ¯=QÍ „¿Ñq∞ã¨∞OÎ k. ‰õΩHõ¯ Z=ÚHõ#∞ P=Ù "≥∞_»‰Ωõ QÍx Qˆ ^≥ "≥∞_»‰Ωõ QÍx Hõ\ ˜ì =ÙOz`Õ "å\˜x Ѩ\ #ì˜ „H˜=ÚÅhfl *ÏiáÈ`å~Ú. =~°∞} ѶŨ ~°™êxfl U K«`∞« ëêÊkH˜ Ѩ\Oì˜ z<å „H˜=ÚÅhfl *ÏiáÈ`å~Ú. [Ü«∞K«∂~å‚xfl QÍÜ«∞OÖ’ "Õ¿ãÎ Jk =∂xáÈ`«∞Ok. QÀ=ÙÅKÕ`« QÆ[=¸„`åxfl „`åy¿ãÎ "å\˜ `≥Q∞Æ à◊§hfl Hõ>™ìË êÎ~Ú. Z^Œ∞ÅÌ H˜ =∞ã¨∂~°, âße K«∂~å‚Å#∞ áêÅ`À HõeÑ≤ Ѩ_`ç Õ U [|∂ƒ ~å‰õΩO_® =iúÅ∞¡`å~Ú. QÆ∞éÏ]Å EÅ∞Ö’ ѨÙ>Ëì =i™ÈÊù@=∞<Õ ~ÀQÆO â◊~Ñ° Ù¨ OY Ѩ„`åÅ#∞ Å=}O`À HõeÑ≤ "å_ç`Õ #tã¨∞ÎOk. JâßfiʼnõΩ `«ÅÉèÏQÆO (t~ÀÉèÏQÆO) Ö’ Ѩ>Ëì ^Œ∞~°^ŒÅ∞ Ѷ∞¨ $`«‰Ωõ =∂i P‰õΩÅ#∞ Å=}=Ú`À HõeÑ≤ "å_ç`Õ áÈ`å~Ú. Ѩ~"° ∞Õ âß^Œ∞ÖÏ~å! D =∞O^Œ∞Å#∞ "å_»_®xH˜ =ÚO^Œ∞ =$^Œ∞Åú #∂, J#∞Éè=í A˝Å#∂ ã¨O„ѨkOK«_O» „âıÜ∞« 㨯~°O. (J^蕺ܫ∂Å∞ 202, 203)

F+¨^èŒ∞Å¿Ñ~°∞¡ – Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^•Å∞ (F+¨kè JO>Ë =¸ÅHõO, =∞O^Œ∞ "≥ÚHõ¯ ÖË^• ^è•`«∞=Ù. B+¨^èŒ=∞#QÍ "å\˜`À `«Ü«∂Ô~·# =∞O^Œ∞. D =∞O^Œ∞ "≥ÚHõ¯Å ¿Ñ~°¡#∞ q~°à◊OQÍ ã¨O㨯 $`«OÖ’ qaè#fl „áêO`åÅÖ’ "å_»|_ç# "å\˜x, q+¨μ‚=Ù t=ÙxH©, ^èŒ#fiO`«i â◊√„â◊√`«∞xH©, ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõÄ LѨ^ÕtOK«_»O [iyOk. XˆH F+¨kèH˜ <åÅ∞ÔQ·^Œ∞ ¿Ñ~°∞¡O\Ï~Ú. "å~°O^Œ~°∂ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖË HÍ|\˜ì "åiH˜ `≥Å∞ã¨∞. =∞#H˜ `≥eÜ«∞^Œ∞. HÍ|\˜ì ã¨∂`« =∞ǨÏi¬ =∞#HÀã¨O D Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^•Å#∞ É’kèOKå_»∞. g\˜Ö’ U XHõ¯^•xH˜ J~°úO `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl KåÅ∞)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27.

ã≤~÷ ,° q^•sQÆO^è,Œ âßÅѨi,‚ JOâ◊√=∞u ÖÏOQÆe, Hõeã≤, „HÀ„ëêìÑÙ¨ K«Û,ù QÆ∞Ç¨Ï Ñ¨Ù#~°fl=, =~å¬É∂íè , HõiÅî º, Hõ~∞° } L~°∞=ÓHõ, P=∞, =~°=ú ∂#Hõ, Z~°O_» ~°≠+¨, <åQÆ|Å QÀ‰õΩΔ ~°, QÀY~°∞, â◊fi^ŒO„+¨ì â◊`å=i, =~°, cè~∞° , Ñ‘=i, WOn=i, =i "庄Ѷ∞≤ , Hõ$+¨,‚ ǨÏOã¨áêk, =∞^è∞Œ „ã¨=, =$ǨÏu. HõO@HÍi, Hõ>iË , ‰õΩΔ „^Œ, ã≤OÇ≤Ï, xkyúHõ =$tÛHõ, „`«º=∞$`«, q+¨Ñ∞≤¶ fl, ã¨~Ê° ^ŒO`«, HÍe. =∞~°¯\˜, P`«‡QÆ∞Ѩ,Î Pˆ~¬~Ú, HõÑH≤ Kõ ∞« ÛùH.õ =Ú„^ŒÑi¨ ,‚ ‰õΩΔ „^ŒãǨ Ϩ , =¸OQÆ =∂+¨Ñi¨ ,‚ =∞Ǩã¨ÇϨ , L_»^Œ ^ŒO_Àº#ºOHõ, ^ŒO_çx, `«º[, Ѩ~,° =∞Ǩ #º„QÀ^è,Œ =@, |~°Q^Æ ,Œ Jâ◊fi`«,÷ HõÑÅ≤ , Ñ≤Ñʨ e. Ѩ¡HõΔ, QÆ~°ÌÉèÏO_», Ѩ~°¯\˜, HõÑ‘`«# J~°∞#˚ , áê~°,÷ Hõ‰Ωõ Éè,í ^èxŒ fi #Ok, „Ѩ~ÀÇ≤Ï, ѨÙ+≤Hì Íi =OAÅ, "Õ`ã« ¨ ÉèÖí Ï¡`H« ,õ J~°∞+¨¯~°, aèÖÏ"å Ö’„^è,Œ ™ê~°=Hõ, ^è$Œ +¨,ì us@ |$ǨÏ`«ÊÅù , =∞Ǩ[O|∞, ÉÏÅѶŨ [Å[O|∞, <å^Õ~Ú Hõ}, Hõ$+¨,‚ LѨ‰Ωõ Oz, â∫O_ç, =∂QÆkHè ,õ Ñ≤Ñʨ e, „QÆOkäHõ T+¨}, =∞iK« qâ◊fi, â◊√Oiî, "Àº+¨, Hõ@∞„`«Ü∞« , „`«∂º+¨} ÖÏOQÆe, ǨÏex, âıÜ∞« ã≤, QÆ[Ñ≤Ñʨ e.

◆ 465

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54.

„`åÜ«∞Ou, „`åÜ«∞=∂}, L`«û, ã¨∞=Ç¨Ï z„`«H,õ td, =Ç≤Ïfl, Jyfl. +¨_„£ QÆO^ä,Œ L„QÆ, âıfi`«, ÃÇÏ· =∞=u, =K« ‰õΩ@[, â◊„Hõ, =`«ûHõ, yi=∞e¡Hõ ‰õΩ@[c*ÏÖË HõeOQÆ, WO„^ŒÜ∞« =, Ji+¨ì =Úã¨HÎ ,õ "Õ∞Ѷ∞¨ , "≥∂^äŒ (`«∞OQÆ) H“Ou, ǨÏ~ˆ }∞Hõ UÅ, |ǨïÅ (UʼnõΩÅ∞) (ÃÑ^ŒqÌ ) ã¨∂HÔ ‡ÂΔ Å, „`«∞\˜ (z#fl UʼnõΩÅ∞) ÉèÏ~°Oy, Ѩ^‡Œ , HÍOl, „ÉÏǨχ}Ü«∞+≤Hì õ =¸~°fi, =∞^è∞Œ ~°ã,¨ `Õ[x, uHõ=Î e¡Hõ =∞ǨxO|, |$ǨÏxflO|, nѨºHõ, Ü«∞"åxHõ, J["å~Ú<£ q_»OQÆ, „H˜q∞â◊„`«∞ Ç≤ÏOQÆ∞, ~å=∞~î° J*Ïl, r~°Hõ LѨ‰Ωõ OzHõ, HÍ~°q Hõ@∞Å, uHõ,Î Hõ@∞~ÀÇ≤Ï}˜, Hõ@∞H˜ `«Q~Æ ,° #`«, =„Hõ KÀK«, `«fiK«, =~åOQÆH,õ ^•~°∞px LnK«º, ÉÏÅHõ, „Ç‘ÏÉË~,° JO|∞ÉÏÅHõ (=∞~À~°HOõ `«∞OQÆ) Ѩ„`«H,õ ^Œà,◊ `Õ[Ѩ„`« P~°H,õ `«ã¯¨ ~° ¿ÇÏ=∂Éè,í <åQÆ, <åQÆHˆ â◊~° Jã¨$H±, HÍj‡~°ÉÏÇ‘ÏH¡ ,õ ‰õΩO‰õΩ=∞ ѨÙ~°, ‰õΩ@#@, =∞Ç≤ÏëêHõ,Δ Ñ¨ÅOHõ+,¨ QÆ∞QÆeæ . HÍj‡s, Hõ\òÑŨ¶ , NѨi‚ â◊ÅH¡ ,˜ QÆ[ÉèHí Δõ º, Ѩ„u, ã¨∞~°a,è „â◊=, QÆ*Ïi

◆ 466

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82.

◆ 467

P=∞ÅH˜, ^è•„u, JHõ,Δ qcè`H« ,˜ |¿ÇÏ_» Ѩ^ºŒä , JÉèÜ í ∞« , ѨÓ`«#, ǨÏs`«H˜ Hõ~O° [, HõO[, L^ŒH~© º° , n~°=… $`«Î Ü«∞+≤,ì =∞^è∞Œ Hõ, =∞^è∞Œ Ü«∞+≤,ì *˺+¨=ª ∞^è∞Œ ^è•`«H,˜ `å„=∞Ѩi,‚ ã¨=∞OQÆ, ‰õΩO[~° ã≤`,« =∞ÅÜ«∞[, j`«, QÀj~°¬, âıfi`«KO« ^Œ# HÍHÀe, g~°, =Ü«∞㨺, J~°¯Ñ¨Ù+≤ÊHõ â◊$Oy, Hõ~¯° @â◊$Oy, =∞ǨѶ∞¨ ’+¨ =Oâ◊Ö’K«#, `«∞QÍH©iΔ , â◊√Éè,í =Ot „^•Hõ,Δ =∞$nfiHõ, QÀã¨xÎ Hõ Lj~°, Yã¨, =∞$}ÏÅ, ÖÏ=∞[˚Hõ ™ê~°, QÀѨ=e¡, QÀÑ≤, Éè„í ^Œ ^ŒOu, Hõ@OHõ>iË ^•~°∞, xâ◊, ǨÏi„^Œ, ~°[x, Ñ‘uHõ, ~å„u =$HΔÍ^Œx, zè#fl~°∞ǨÏ, hÅ=e¡, J=∞$`«~ã° ,¨ QÆ∞_»∂z =ã¨∞HÀ@, "åt~°, HÍOÑ≤Å¡ áêëê}, Éè^Ë HŒ ,õ Ji+¨,ì Jâ◊‡aè`,ü ‰õΩ@ìÉ^Ëè HŒ õ Ѷ∞¨ O\ÏHõ, â◊√+¨¯Hõ, ã¨∂K«H,õ =K« Ñ‘`â« ßÅ, ã¨∞~°ã,¨ c[Hõ =„[=$Hõ,Δ =∞Ǩ=$HõΔ ã¨∞flÇ≤Ï, „ã¨∞H± `«∞Åã≤, ã¨∞~°ã,¨ LѨ`,÷« ‰õΩ~ˆ ~î H° ,õ J~°∞#˚ Hõ, Ѩi,‚ LѨã,÷¨ ™œQÆOkèÑi¨ ‚ hÅ, ã≤O^è∞Œ "å~° x~°∞Oæ _»H,˜ ã¨∞QÆOkèHõ ã¨∞QÆOkèÑi¨ ,‚ "åã¨Ou, ‰õΩÅ[ HÍbÜ«∞Hõ, Ñ‘`H« Í+¨,ª Hõ`H« õ QÍÜ«∞„u, Yk~°, HõO^Œ~,° Hõ`å÷ hÅHõ=∞Å, WOn=~°, ‰õΩ=ÅÜ«∞, Ѩ^‡Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110.

Hõ=∞Å, ™œQÆOkèH,õ â◊`^« àŒ ,◊ J|˚. J[=~°,‚ T~°,˚ "ålHõ~,‚° Jâ◊fiHõ~‚° âıë¡ ê‡O`«H,õ âıÅ∞, |Ǩï"å~° ã¨∞#O^ŒH,õ Hõ‰Ωõ ^£É„íè ^Œ, Kè„« `åH©, Kè„« `«, ~å™êfl Hõ|i, ‰õΩOÉèíHõ, ^èŒ$+¨ì, ‰õΔΩkfi^èŒ, ^èŒ#Hõ$`ü Hõ$ëê‚~H˚° ,õ Hõ~åÅ, HÍÅ=∂#, HÍ=∞=∂# =iÜ«∂~°, „áêz, |Å, #n„HÍO`« HÍHõ[OѶ∞¨ , "åÜ«∞ã≤ =¸+≤Hõ Ѩi,‚ „Éè=í ∞Ou, PY∞Ѩi‚ q+¨=Ú+≤,ì „^•=}, Hˆ â◊=Ú+≤ì H˜OeÇ≤Ï, H˜}ǘ Ï≤ , Hõ@∞H˜ JO`«H,õ J=∞¡"`Õ ã« ¨ Jâ◊fi`«,÷ |ǨïѨ„`«, P=∞ÅH˜ J~°∂+¨„Hõ, Ѩ„`«â¥◊ Hõ H©iΔ , ~å[^•# =∞ǨѨ„`«, ^•_ç=∞, Hõ~H° õ =∞ã¨∂i, q^Œe, â◊+ʨ , HõoOk Hõ>iË , HõO@Hõ, =∞Ǩâߺ=∞, =$HõáΔ ê^Œ q^Œº, ‰õΩOu, „uÉèOí y, „uѨÙ\˜, „u=$`« ã¨ÑÅΨ , Ü«∞=uÎH,õ K«~‡° , K«~‡° Hõ㨠JH˜ÑΔ Å‘ ∞, â◊Odx, ã¨∞‰õΩ=∂i, uHÍÎHΔ˜ JѨ~ål`«, QÆ"åH˜,Δ J=∞$`«, âıfi`«, yiHõi,‚ QÆ"åkx HÍOÑ≤Å,¡ ~°HÍÎOQÆ, QÆ∞O_», ~ÀK«xHõ ¿ÇÏ=∞H©iΔ , ã¨fi~°H‚ iΔ© , Ñ‘`,« Q“i, HÍÅ^Œ∞yúHõ QÆOQÀ~°∞H˜, <åQÆÉÏÅ, qâßÅ, WO„^Œ"å~°∞}˜, WO„^•Ü«∞} ~°™êO[#, `å~°¬¯ º, â‹Å· , hÅ=~°,‚ JO[# âßŇe, ¿ã=∞~°=$HõΔ x~åºã¨, "≥∂K«~ã° ¨ „Ѩ`º« H±ÑÙ¨ +≤Ê, Yi

◆ 468

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 135. 136. ★

Jáê=∂~°,æ =∞Ü«¸~°Hõ =<åOQÆ∂ã¨, ã≤OǨ㨺, =$+¨"å™êHõ, P@~°∂+¨ r=âßHõ, rqHõ Hõ~∞° ƒ~°, â◊\ ˜ JyflQÆO^è,Œ ã¨∞QÆOkèHõ â◊`åOQÆ, â◊`Ñ« Ù¨ +¨Ê q∞ã≤, =∞^è∞Œ iHõ ѨÙ+¨¯~°=∂Å, ѨÙ+¨¯~°, ѨÙ+¨¯~åǨÏfiÜ«∞ Ü«∂ã¨, ^è#Œ fiÜ«∂ã¨, ^Œ∞+¨Ê~°≈, ^Œ∞~åÅÉèí "å‰õΩz, =‰õΩz, ™È=∞~ål, ™È=∞=e¡ Éèñí QÆ~Ô Ü · ∂« , =∂~°¯=, Hˆ â◊~å[, Éè$í OQÆ~å[ Z_»Q[Æ , K«„Hõ=∞~°HÌ ,õ K«H=õ _» HÍHõ`∞« O_ç, ã¨∞~°Oy, `«Q~Æ ,° ™êflÜ«Ú, HõÅ<åâ◊, "åÜ«∞ã≤ =∞ǨHÍÅ, ÉËÅ (ÉËÖò, ɡַ ò Ç≤ÏOn) `«O_»∞bÜ«∞, Ѷ∞¨ #ã¨#Î WHΔÍfi‰õΩ, uHõ`Î ∞« Oa, uHõÖÎ ÏѨ٠^è•=∂~°=æ , ★ HÀëê`«H,˜ Ü«∂q∞x ^Õ=`å_»H,õ r=¸`«H,õ Y∞_®¤Hõ QÆ$„^è•^Œ#, QÆ$„^è#Œ d, Ç≤ÏOQÆ∞, HÍHÍ^Œx Hõ~g° ~°, Jâßfii, Jâ◊fi=∂~°Hõ ÃãO· ^è=Œ Å=}O, ã≤O^è∞Œ , ã≤O^è∂Œ `«,÷ =∞}˜=∞O^äŒ Ü«∞=HΔÍ~°, HΔÍ~°, Ü«∞"å„QÆ[. ã¨l,˚ Kèl« ,˚ ã¨iH˚ ,õ ã¨iH˚ ÍHΔÍ~° HÍjâ◊, ѨÙ+¨Ê HÍjâ◊, <Õ„`«É+Ëè [¨ , ^è•`«∞ HÍjâ◊, HÍt ѨOHõÑ~¨ Ê° \˜, ™œ~å„+≤,ì =ÚHÍÎHÍΔ ~°, HÍH˜.Δ ã¨fi~°=‚ ∂H˜HΔ ,õ `åѨº, `åѨٺ`«,÷ `åѨºã¨OÉè=í =∞#t≈Å, "≥∞#ÿ ã≤Å, tÅ★

126.WO^Œ∞Ö’ Hõ$`«É^Ëè Œ =∞<Õk =∞~˘Hõ~H° Oõ . 136. <Õáêb =∞#t≈Å#∞ ‰õΩÅ\© JO\Ï~°∞.

★

◆ 469

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147. 148. 149. 150. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. 159. 160.

◆ 470

ǨÏi`åÅ, PÅ, =∞#™êÎÅ QÆO^èHŒ ,õ QÆO^èጠêëê}, ~°ãᨠê~°^,Œ áê~° `å„=∞, B^Œ∞O|~°, â◊√Ń, "Õ∞K¡ Û« =ù ÚY ֒ǨÏ, J„k™ê~°, JÜ«∞ãπ, fHõΔ ‚. =∞^è∞Œ , =∂H˜HΔ ,õ HΔ“„^Œ, ѨÙ+¨Ê~°ã¨ HÍOl, ã¨∞g~°Hõ â◊~¯° ~°, ã≤`,« ã≤`ÀѨÅ, =∞`åûºO_ç „Ñ≤Ü∞« OQÆ∞, HõOQÆ∞Hõ, Ѷe¨ x, âߺ=∞, Q“sHÍO`« „uѨÙ@, ѨÙ@, HõÖÏѨ, ÅOQÆHõ Éè„í ^Œ^•~°∞, ^Õ=^•~°∞Hõ, ^Õ=HÍ+¨ì ‰õΩ+¨,ª P=∞Ü«∞, =∂Oã≤, <åà◊^OŒ â◊# ѨÙ~°, ѨÅOHõ+,¨ =∞Ç≤ÏëêHõ,Δ QÆ∞QÆ∞Åæ ∞ Hõ~O° [, #Hõ=Î ∂Å, ѨÙ\˜H,õ z~°aÅfiHõ t„QÆ∞, â’ÉèÏO[#, *Ï˝#=∂# [Ü«∞, [Ü«∞Ou, â◊~} ° ,˜ x~°∞Oæ _ç, ã≤O^è∞Œ "å~°Hõ "≥Ú~°@, Ñ‘Å∞Ѩi‚ `«∞O_ç, `«∞O_çHÔ iHõ =∞^Œ#, QÍÅ=, É’^è,Œ Ѷ∞¨ ’@, Ѷ∞¨ ’\˜. P~°QfiÆ ^è,Œ ~å[=$HõΔ ~Ô =· `«^•+¨Hì ,õ JuuHõ,Î HõO@H˜, qHõOHõ`.« xO|, Ji+¨ì Ѩ\ÁÅ, H˘ÅHõ =Ü«∞ã¨,÷ qâ◊fi, zè#fl, zè#fl~°∞ǨÏ, J=∞$`«, =`åû^Œx, QÆ∞_»∂z H˜~å`« uHõHÎ ,õ Éè∂í xO|, HÍO_»uHõHÎ .õ |∞∞+¨μÖÏ~å! WHõ H˘Å`«Å#∞ q=i™êÎ#∞. Ñ≤K∞« Hõ, Ñ≤`ÅΫ , JHõ,Δ q_®Åáê^ŒH,õ Hõ~¬° ã∞¨ =~°,‚ Hõ=Å„QÆÇϨ D Ѩ^•Åhfl |~°∞=Ùx ã¨∂zOKÕ".Õ P |~°∞=٠Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞=∂â◊Å∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 471

ѨÖÏ~°ú, â◊√H˜Î – J~°úѨà◊O aÅfi, =Ú+≤ì – XHõ ѨàO◊ „Ѩã¨$u – ~Ô O_»∞ ѨàÏÅ∞ J+¨=ì ∂#, =∂# – Zxq∞kѨàÏÅ∞ JO[ex, J_»=¤ ∂#, ‰õΩ_»=∞ – <åÅ∞QÆ∞ѨàÏÅ∞ „Ѩã¨÷ – <åÅ∞QÆ∞ ‰õΩ_»=Å∞ P_è»Hõ – <åÅ∞QÆ∞ „ѨãÅ÷¨ ∞ HÍO㨺áê„`«, „^À} – <åÅ∞QÆ∞ P_èH» Åõ ∞ `«∞Å – =O^ŒÑਠÏÅ∞ ÉèÏ~° – W~°"Ñ·≥ ਠÏÅ∞ W=hfl Ѷ∞¨ #Ѩ^•~å÷Å „^Œ=º~åt<Õ ã¨∂z™êÎ~Ú. „^Œ=Ѩ^•~å÷ʼnõΩ D H˘Å`«ÖË ~Ô \˜Oì Ѩ=Ù`å~Ú. â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! WHõ ã¨O㨯 $`« "åºHõ~} ° Ïxfl ã¨OH˜ÑΔ OΨ QÍ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ#∞. nx<˘HõÑC¨ _»∞ HÍiÎHˆ Ü«Ú_»∞ HÍ`åºÜ«∞#∞xH˜ É’kèOKå_»∞.(J^蕺ܫ∞O –204) („Ñ`¨ ºÕ HÍ#∞|O^èOŒ )

ã¨O㨯 $`« "åºHõ~°}O („Ѩ"ÕtHõ) U ÉèÏ+¨Ö’<≥<· å Ѩ^•Å∞ „áêuѨkHõÅ#∞O_ç ã¨$+≤Oì Ѩ|_»`å~Ú. Ѩ^•Å∞ Hõ~‡° Ö<À Hõ~ˆ ‡`«~åÖ<À, „H˜Ü∞« Å<À `≥Åáêe Hõ^•! ã¨∞|O`åÖ’ uVO`åÖ’ J~Ú =ÙO_®e. ã¨∞Ñπ z=~° =ÙO_Õ Ñ¨^•Å∞ U_»∞ qÉè‰í Ωõ ÅÎ #∞ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ~Ú. ã¨∞B, [ãπ J<Õ JO`åÅ∞ Hõ~Åΰ ∞QÍ<À Hõ~‡° Å∞QÍ<À =KÕÛ Ñ¨^•Å‰õΩO\Ï~Ú. „áêuѨkHõ JO>Ë =¸ÅO nxH˜ UѨ^Œ=¸, JHõΔ~°=¸ KÕ~°‰õΩO_®<Õ XHõ xiÌ+"ì¨ ∞≥ #ÿ J~°O÷ =ÙO_®e. <å=∞"åK«HOõ ѨÓiÎQÍ Hõ~‡° QÍ "å_»|_ç#ѨÙ_»∞ JO, B, â◊ã,π J<Õq Ѩ^OŒ z=~° KÕ~`° å~Ú. Hõ~,ΰ Hõ~‡° , J<Õq ™ê^è•~°}OQÍ <å=∞"åK«HÍÖ’ ã¨~fi° <å=∂Ö’ J=Ù`å~Ú. ã¨O㨯 $`«OÖ’ „Ѩu ¿Ñ~°∞H© U_»∞ qÉè‰í Ωõ ÅÎ Ö’ =¸_»∞ =K«<åÅ`À "≥~ã° ≤ W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ ~°∂áêÅ∞O\Ï~Ú.★ ★

q∞QÆ`å ÉèÏ+¨ÅÖ’ UHõ=K«#O, |Ǩï=K«#O Jx ~Ô O_»∞ =K«<åÖË HõxÑ≤™êÎ~Ú. HÍh ã¨O㨯 $`«OÖ’ =K«<åÅ∞ UHõ, kfi, |Ǩï, q^è•Å`À =¸_»∞O\Ï~Ú. qÉè‰í Ωõ ÅÎ Ö’ „Ѩ^=Œä ∞–#∞O_ç– ã¨ÑqΨ ∞ =é‰õΩ ~°H~õ H° ÍÅ ~°∂áêÅ∞O\Ï~Ú. HÍ|\˜ì ã¨O㨯 $`« "åºHõ~}° O <Õ~∞° ÛHÀ"åÅ#∞‰õΩ<Õ"å~°∞ â◊|=Ì ∞O[ix |\©Ñì @¨ _ì O» `«Ñʨ xã¨i.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 472

\Ï, ÉèϺO, aèãπ – `«$fÜ«∞ J#QÍ PÜ«Ú^èOŒ ÖË^• Ѩx=Ú@∞ìH˜ =K«<åxfl |\˜ì D JHõ~Δ åÅ#∞ KÕ~åÛe. ^Õx ^•fi~å XHõ HÍ~°ºO ã¨OѨ#fl"≥∞Oÿ ^À ^•xx 'Hõ~} ° —=∞h Z=Ô~`· Õ P Ѩxx KÕ™êÎ~À "åix (^•xx) 'Hõ~—ΰ Ü«∞h =º=Ǩ~°=Ú Hõ^•! P Hõ~} ° ÏxH˜ \Ï, ÉèϺO, aèãÅπ #∞ KÕ~åÛe. ã¨O„Ѩ^•# HÍ~°HÍxH˜ }Ë, ÉèϺO, ÉèÏãπÅ#∂, Jáê^•# HÍ~°HÍÅH˜ #ã≤, ÉèϺO, ÉèÏãπÅ#∞ KÕ~åÛe. Ü≥ÚHõ¯ J<Õ J~°O÷ Ö’ <åãπ, Fãπ, PO Å#∂ ֒ѨŠJ<Õ J~°O÷ Ö’ h, Fãπ, ã¨∞ÑπÅ#∞ KÕ~åÛe. P^è•~°"∞Õ JkèH~õ } ° =Ú. ~°H} Δõ #∞^ÕtÌ Oz#ѨÙ_»∞ `«$fÜ«∂ ÖË^• ã¨ÑgΨ ∞ qÉèHí xΘ "å_®e. HÀ~°∞‰õΩ#fln, W+¨Ñì _¨ x» n ‰õÄ_® Jáê^•#HÍÖË J=Ù`å~Ú. "å\˜H© `«$fÜ«∞, ã¨ÑgΨ ∞ qÉè‰í Ωõ ÅÎ `À #∞#fl „H˜Ü∞« Å<Õ "å_®e. Ѩi, JѨ, P<£, W`«~,° ~ˆ Î J<Õq =zÛ#ѨÙ_»∞ ‰õÄ_® ÃÑ· qÉè‰í Ωõ ÅÎ <Õ "å_®e. WÖÏ KåÖÏ q+¨Ü∂« Å#∞ K≥ÑÊ≤ # `«~∞° "å`« ã¨OÇ≤Ï`«Å#∞ ‰õÄ_® K≥áêÊ_»∞ HÍiÎHˆ Ü«Ú_»∞. Wq `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨Ö’x ã¨O㨯 $`«ãO¨ ^è∞Œ Å∞ 'J<Õ ji¬HÖõ ’ HõxÑ≤OKÕ ã¨=~°n‚ ~°—… QÆ∞}Ïk ã¨O^è∞Œ ÖË. `«~∞° "å`« ã¨=∂™êÅÖ’ Hõ~‡° ^è•~°Ü∞« , kfiQÆ∞, `«`∞« Ê~°∞+¨, |Ǩï„gÇ≤Ï, J=º~¸ÉèÏ=, ^ŒfiO^•fiÅ#∞ `≥eÑ≤ HÍiÎHˆ Ü«Ú_»∞ „ueOQÍ^Œ∞Å#∞ QÆ∂iÛ# *Ï˝<åxfl L^•Ç¨Ï~°}Å`À ã¨Ç¨ „Ѩ=zOKå_»∞ WÖÏ: ã¨O㨯 $`«OÖ’ ‰õÄ_® ѨÙO, ¢ã,Α #ѨÙOã¨Hõ eOQÍÖË =Ù<åfl "å\˜Ö’ H˘xfl J~å÷xfl |\˜ì HÍHõ â◊ÉÏÌxfl |\˜ì U~°Ê~°∞Ѩ|_»_O» =Å¡, =ÚYºOQÍ #ѨÙOã¨Heõ OQÆ â◊ÉÏÌÅ`À, *ÏQÆ~°∂Hõ`« J=ã¨~°O. ZO^Œ∞HõO>Ë eOQÍxfl |\˜ì qÉèíH˜Î ~°∂áêÅ∞ ‰õÄ_® =∂iáÈ`«∞O\Ï~Ú Hõ^•! ^Õ=, Jyflä, ã¨d, Ѩu, JOâ◊√, „HÀ+¨μ,ì ã¨fiÜ«∞OÉè∂í , Ñ≤`$« , #$, „Ѩâã◊ $Ψ -W=hfl ѨÙe¡OQÍÅ∞. JÖψQ ™ê^è•~°}OQÍ Ç¨ÏÅO`åÅ∞ - J#QÍ Ñ¨^OŒ z=~° ǨÏÅ∞¡ QÆÅq ѨÙe¡OQÍÅ=Ù`å~Ú. nxx |\˜ì Jã¨$H±, Hõ=Δ ∂Éè$í `ü, =∞$QÍq^è,£ ~å[<£, Ü«Ú=<£, Ѩu<£, ѨÓ+¨(<£) „|Ǩχ(<£) q^£, "Õ^ãŒè ,π Lâ◊<,£ J#^ŒfiÇ¨Ï (ÇπÏ), =∞^è∞Œ e`ü, HÍ+¨@ ª HΔ± =O\˜ =hfl ѨÙe¡OQÍÖË. =#, "åi, Jã≤,÷ =ã¨∞,Î [QÆ`,ü ™ê=∞(<£), Hõ~‡° (<£) ã¨iÊãπ, `Õ[ãπ =O\˜ â◊ÉÏÌÅ∞ #ѨÙOã¨Hõ eOQÍxH˜ K≥O^Œ∞`å~Ú. ™ê^è•~°}OQÍ n~å…O`åÅ∞ ¢ãΑ eOQÍÅ=Ù`å~Ú. [Ü«∂, #n, NÅH©;, ¢ã,Α Éè∂í , =^è∂Œ , „Éè∂í , ѨÙ#~°∂ƒù, =∂`«$, ^è#Õ ∞ (n~°O… ÖˉΩõ <åfl) K«=¸ =Ú#flQÆ∞ â◊ÉÏÌÅ∞ ¢ãΑ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 473

eOQÍÅ∞ HÍQÍ, D xÜ«∞=∂xH˜ Ö’|_»x "åH±, „â◊H,± „ã¨H,± kH±, „‰õΩ^è,£ Ü«Ú=u, ‰õ‰õΩÑπ, ^Òº, Láê=$`ü, ã¨∞=∞#ó, L+≤‚Hõ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ â◊ÉÏÌÅ∞ ‰õÄ_® ¢ã‘ÎeOQÍÖË. qâı+¨}Ï^Œ∞Å∞ H˘xfl J#QÍ â◊√Hõ¡, H©ÖÏÅ, â◊√zó, „QÍ=∞}˜, ã¨∞nèó =O\˜q Jxfl eOQÍÅÖ’#∂ "å_»|_»`å~Ú. ÉÏǨï, Hõ=∞ÅÉè∂í ó, Hõ~ΰ $, ã¨fi=∂`«$, ã¨fi<Òó, ã¨`º« , n~°á… ê`ü ѨÙe¡OQÍÅ∞. ã¨~fi° , qâ◊fi, LÉèÜ í ∞« , LÉè,í J#º J#º`«~° (qÉè‰í Ωõ ÅÎ ∞QÍ _®`«~,° _®`«=∞) ѨÓ~°fi, JѨ~,° J^è~Œ ,° Ü«∂=`ü, H˜O, Ü«Ú+¨‡`ü, J㨇`ü W=hfl ã¨~fi° <å=∂Å∞, JeOQÍÅ∞. Jxfl eOQÍÅ`À#∂ "å_»|_»`å~Ú. „â◊√}˘u, AǨÏ∏u, [Ǩu, ^Œ^•è u, nѨºu, ã¨∂Ü Î ∞« u, ѨلfÜ«∞u, ^è<Œ åÜ«∞u, „`«∞@ºu, „q∞Ü«∞`Õ, zp+¨u, xh+¨u Wq „H˜Ü∞« ÅH˜ L^•Ç¨Ï~°}ÏÅ∞. ã¨∞|O`« â◊|Ì ~°∂Ѩx+¨ÊuÎ, qt+¨ì â◊ÉÏÌÖ#·ˇ ã¨~fi° , ã¨~ˆ fi, ã¨~fi° Ãㇷ , ã¨~fi° ™ê‡`ü, ã¨~fi° `«ó ã¨~ˆ fiëêO, ã¨~fi° ã≤‡<£... =O\˜ "å\˜x „â◊^QúŒ Í K«^=Œ =Åã≤ =ÙO@∞Ok. qâ◊fi â◊ÉÏÌ#∞flO_ç qq^èŒ qÉè‰í Ωõ ÅÎ `À =KÕÛ =∂@Å#∞ ‰õÄ_® QÆ=∞xOKåe. ѨÓ~°fiâ◊|ÌO #∞O_ç „Ñ¨`ÕºHõ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ѨÓ~°fi™ê‡`ü, ѨÓ~åfi`ü, Ѩӈ~fi, ѨÓ~åfió, ѨÓ~°fiã≤‡<£, Ѩӈ~fi =Ú#flQÆ∞ â◊ÉÏÌÅ∞ x+¨Ê#fl=∞=Ù`å~Ú. (J^蕺ܫ∂Å∞ 205,206) (=∞ixfl q=~åÅ∞ J#∞|O^èOŒ – 14Ö’ K«∂_»O_ç)

ã¨O㨯 $`« Kè«O^Œã¨∞û WѨÙ_»∞ <Õ#∞ "åã¨∞^Õ=, QÆ∞~°∞, QÆ}Ѩu, â◊OÉè∞í , ã¨~ã° fi¨ f ^≥=· `«=ÚÅ#∞ `«ÅK«∞H˘x "åiH˜ =∞#™ê#`«∞Å∞ #∞`«∞Å∞ <˘#iÛ JÅÊ|∞^Œ∞Åú ‰õΩ ‰õÄ_® J##º |∞kú ã¨OѨ^Œ hÜ«∞QÆÅ, =∂„`å=~°‚ Éè^Ë Œ ã¨=∞xfi`« KèO« ^Œâß≈„™êÎxfl ã¨OH˜ÑΔ OΨ QÍ q#flq™êÎ#∞. KèO« ^Œã∞¨ û★H˜ =¸ÅO =∂„`«† J#QÍ z\˜HÔ "ÕÜ∞« _®xH˜ Ѩ>ìË HÍÅO. U=∂„`åHõ~Δ O° ÅѶڨ =Ù (U) kfi=∂„`åHõ~Δ O° QÆ∞~°∞=Ù (S) `≥Å∞QÆ∞Ö’ QÆ∞~°∞=Ùx 'U— J<Õ zǨÏflO`À ã¨∂z™êÎ~∞° . ÅѶڨ =ÙH˜ zǨÏflO(I) n~å…H~Δõ åÅ∂ (L^•II HÍH˜ Ö’HÍ) ã¨∞#fl`À#∞#flg (ǨÏOã¨Ö’ ǨÏO) á⁄Å∞¡ ǨÏÅ∞¡`À #∞#flq (ǨÏã¨<£Ö’ ã¨<£) kfi`åfixH˜ =ÚO^Œ∞#flg (J=∞‡Ö’ J) ã¨Ot¡ëêìxH˜ =ÚO^Œ∞#flg(ÅHõÖΔ ’ Å) QÆ∞~°∞=ÙÅ=Ù`å~Ú. ã¨∞#flH© á⁄Å∞¡ ǨÏÅ∞¡H© "Õ~ˆ ã¨O[˝ =ÙO_»^∞Œ . ★

(„áêp#HÍÅOÖ’ Kè«O^Œã¨∞û J<Õ =∂@Ö’x 'K«—H˜ X`«∞Î =ÙO_Õk HÍ^Œ∞. K«O^Œó J<Õ =∂@ "Õ^•xH˜ Ѩ~åºÜ«∞OQÍ#∂ 'KåO^Œã∞¨ _»∞— J<Õ=∂@ "Õ^Œ ѨO_ç`∞« xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ#∂ "å_»|_Õq)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 474

QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ HÍx =hfl ÅѶ¨Ú=ÙÖË. J#QÍ ™ê^è•~°}OQÍ „ǨϙêfiHõΔ~åÅ∞ ÅѶ¨Ú=ÙÅ∞ HÍ=K«∞Û#∞. D QÆ∞~°∞ ÅѶڨ =ÙÅ∞ =¸_Õã≤ =KÕÛ QÆ}ÏÅ∞ Zxq∞^Œ∞<åfl~Ú. PkQÆ∞~°∞=Ù =∞^躌 QÆ∞~°∞=Ù JO`«ºQÆ∞~°∞=Ù ã¨~fi° QÆ∞~°∞=Ù PkÅѶڨ =Ù =∞^躌 ÅѶڨ =Ù JO`«ºÅѶڨ =Ù ã¨~fi° ÅѶڨ =Ù

(SII) (ISI) (IIS) (SSS) (ISS) (SIS) (SSI) (III)

Éèí QÆ}=Ú [ QÆ}=Ú ã¨ QÆ}=Ú =∞ QÆ}=Ú Ü«∞ QÆ}=Ú ~° QÆ}=Ú `« QÆ}=Ú # QÆ}=Ú

ã¨O㨯 $`«OÖ’ =ÚO^Œ∞QÍ K≥ѨCHÀ^Œy#k P~åºKè«O^Œ=Ú. nxÖ’ Zxq∞k QÆ}ÏÅ∞O\Ï~Ú. g\˜Ö’ ÉËã≤ QÆ}=Ú '[— QÆ}=Ú HÍ~å^Œ∞. P~°=QÆ}O ÅѶڨ =Ù`À ѨÓiÎHÍ"åe. U_»=QÆ}Ïkx ÅѶڨ =ÙO_®e. P~°º Ü≥ÚHõ¯ ~Ô O_»=ÉèÏQÆOÖ’ J~Ú^Œ= QÆ}OÖ’ Jhfl ÅѶ¨Ú=ÙÖË =ÙO>Ë ^•x "≥Ú^Œ\ ˜ JHõΔ~°"Õ∞ Ѩ¨^Œ ÖËHõ áê^•~°OÉèÏxH˜ =ÚO^Œ∞O@∞Ok. P~åºKèO« ^ŒOÖ’ "≥Ú^Œ\ ,˜ ~Ô O_»= ÉèÏQÍÖ’¡ =¸_Õã≤ QÆ}ÏÅ `«~∞° "å`« q~å=∞O (`˘eáê^•xH˜) =ÙO>Ë ^•xfl 'Ѩ^•ä º— J<Õ P~°ºKèO« ^ŒOQÍ Ñ¨iQÆ}™˜ êÎ~∞° . P~åº Ü≥ÚHõ¯ ѨÓ~åfi~°Oú Ö’ QÍx L`«~Î å~°Oú Ö’ QÍx ÖË^• ~Ô O_çO\˜Ö’ QÍx =¸_»∞ QÆ}ÏÅÃÑ· áê^Œq~å=∞=ÚO>Ë ^•xx 'qѨÙÖÏ— JO\Ï~°∞. nxÖ’ =∞~°Å Pk qѨÙÖÏ, JO`«ºqѨÙÖÏ, LÉèÜ í ∞« qѨÙÖÏÜ«∞x =¸_»∞ ~°HÍÅ∞O\Ï~Ú. ~Ô O_»=, <åÅ∞QÆ= QÆ}ÏÅ∞ [ QÆ}ÏÖˇ· =ÙO_ç "å\˜H~˜ ∞° "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ QÆ∞~°∞=Ù (S) Å∞O>Ë P P~°ºx '=ÚYѨÓ~åfikK«ÑÖ¨ Ï— JO\Ï~°∞. ~Ô O_»= L`«~Î å~°Oú Ö’ K«ÑÖ¨ ÏÅHõ} Δ =Ú#fl P~°ºx 'ã¨[Ѷ∞¨ <å— JO\Ï~°∞. ѨÓ~Àfi`«~Î å~åúÅ∞ XˆHÖÏ =ÙO_Õ P~°º#∞ 'wu—Jh `Õ_®QÍ =ÙO>Ë 'Lnæu— Jh wuKèO« ^ŒOÖ’ z=i =~°O‚ QÆ∞~°∞"≥`· Õ 'P~åºwu— Jh =º=ǨÏi™êÎ~∞° . q+¨=∞áê^•ÅÖ’ (1,3) Pˆ~ã≤ ã¨=∞áê^•ÅÖ’ (2,4) Zxq∞^Õã≤ =∂„`«Å∞O_ç, „Ѩuáê^ŒOÖ’ XHõ ~° QÆ}O, XHõ ÅѶ¨Ú=Ù, XHõ QÆ∞~°∞=Ù LO>Ë Jk "≥·`åbÜ«∞ Kè«O^Œ=∞#|_»∞`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’<Õ „Ѩu K«~°}OÖ’#∂ XH˘¯Hõ¯ QÆ∞~°∞=Ù JkèHõOQÍ ‰õÄ~°Ê|_ç`Õ Jk BѨKÛ« Où ^ŒãH≤ õ =∞=Ù`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 475

ÃÑ#· K≥Ñʨ |_ç# "≥`· åbÜ«∞ KèO« ^ŒOÖ’ ~° QÆ}, ÅѶڨ , QÆ∞~°∞=ÙʼnõΩ |^Œ∞Å∞QÍ Éèí QÆ}=¸, Ô~O_»∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∂ „Ѩuáê^ŒOÖ’ ‰õÄ~°Ê|_ç`Õ Jk Páê`«eHÍKè«O^Œ =∞#|_»∞`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’ „Ѩuáê^ŒOÖ’#∂ kfifÜ«∞ =∂„`« Ѩ~å„t`«"≥∞ÿ`Õ ^•xx ^ŒH}Δ˜ ÏOuHÍ KèO« ^Œ=∞O\Ï~°∞. "≥·`åbÜ«∞ q+¨=∞ áê^•ÅÖ’ LnK«º, ã¨=∞áê^•ÅÖ’ „áêK«º =$`åÎÅ#∞ „ѨÜ≥∂y™êÎ~°∞. ã¨=∞áê^•ÅÖ’ ѨOK«=∞ =∂„`«`À K«`«∞~°÷=∂„`« Hõeã≤áÈ`Õ ^•xx „áêK«º=$`«=Î ∞h, áê^ŒãO¨ Ü≥∂QÆ HÍ~°}O =Å¡ "≥Ú^Œ\ ,˜ =¸_»= áê^•ÅÖ’ ~Ô O_»= =∂„`«, =¸_»= =∂„`«`À Hõeã≤ áÈ`Õ ^•xx LnK«º =$`«=Î ∞h JO\Ï~°∞. WÖψQ "≥`· b« Ü«∞ KèO« ^ŒOÖ’ „Ѩ=$`«HÎ ,õ Kå~°∞Ǩã≤h Éè^Ë •Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. =∞~˘Hõ Kè«O^À*Ïu =„HõÎ *Ïu. L^•Ç¨Ï~°}Å∂ „ѨÜ≥∂QÍÅ∂ ÖˉõΩO_® D J^蕺ܫ∂Å∞ J~°O÷ HÍ=Ù HÍ|\˜ì KèO« ^À^Œ~Ê° }O #∞O_ç ã‘fiHõiOK«_O» [iyOk.) Ü«∞=∞`«~[° Éè#í 㨠J<Õ QÆ}ÏÅ∞ =∂„`«"∞Õ WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ K≥Ñʨ |_®¤~Ú. P `«~∞° "å`« D„H˜Ok QÆ}ÏÅ∞ ‰õÄ_® HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. (QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å}OÖ’#∂ Kè«O^À^Œ~°Ê}OÖ’#∂ ‰õÄ_® K≥ѨÊ|_ç# "å\˜<Õ J#∞=kOK«_O» [iyOk) WÖψQ #, ~°Å`À ‰õÄ_® #=,#ÅÅ ~°QÆ, `«QÆ, #QÆ, #Å, ã¨Å J<Õ QÆ}ÏÖË~Ê° _»`å~Ú. #,ǨÏÅ∞ ã¨∂~°ºQÆ}=ÚÅh, ã¨QÅÆ , ~°Å, #QÆÅ, `«Å, ã¨ÅÅ, ÉèÅí , #ÅÅ, Å∞ K«O„^ŒQ} Æ =ÚÅh, q∞QÆ`åq WO„^ŒQ} Æ =ÚÅh ÃÑ^ŒÅÌ =º=Ǩ~°=Ú. SI – Ç¨Ï IISII – ã¨ÅÅ IS – = SIII – ÉèÅí SS – QÆQÆ SIIS – ÉèQí } Æ QÆ∞~°∞=Ù II – ÅÅ SSSI – =∞QÆ}ÅÑ¶Ú ¨ =Ù IIII – #Å IISIS – ã¨= IIIS – #QÆ IISSI – ã¨ÇϨ IIIUI – #Ç¨Ï SSII – `«Å IISI – ã¨Å

ã¨=∞=$`«=Î ÚÅ∞ XH˘¯Hõ¯ áê^Œ=Ú# H˘H˘¯Hõ¯ QÆ∞~°∞=Ù =∂„`«"∞Õ LO_Õ ^•xx N =$`«=Î ∞O\Ï~°∞. L^•II N/ ÉèÏ/ qO/`«∞<£

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú ¿Ñ~°∞

ÅHõΔ}O

¢ã‘Î(J`«∞ºHõÎ q#Ü«∞O(=∞^蕺)

~Ô O_Õã≤ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ áê^•xH˘Hõ ã¨Q} Æ O ~Ô O_»= JHõ~Δ O° =∂~°~å^Œ∞ ÉèQí } Æ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞

◆ 476

L^•Ç¨Ï~°}

¢ã~Α ∂° /áê~°∞<£† Ѷ∞¨ ’~å/Ѷ∂¨ s q#Ü«∞O/ ÉÁ#iO/ `«∞##O/ `«∞#‰õΩ<£ aO|=Ú(„Ѩuëêª) N Hõe`å ™ÈÎHÉõ Qíè ÖÆ ò ÃÑ·H˘#∞aOÉÏHõ$uH˜<£ ã¨∞HÍOu(J^Õ) [QÆ}QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ JQÆ∞<£ã∞¨ HÍO uQÆ∂~°ÊQÍ [QÆO|∞Å<£ [QÆ`Ê« f JO|∞[O ÉèÅí QÆÅ∞ ѨOaÉèÖí QÍ _»O|~°=ÚQÍ (ã¨∞„Ѩuëêª) #O|∞[=ÚK≥ÅfiO|QÆ∞ǨÏs ѨOH˜Î(J^Õ) ÉèQí QÆ ÅÆ ∞ XHõ¯ ÉèHí Í~°O ɡ‰Ωõ ¯ QÆQOÆ |∞Öò <≥H˘¯#∞ ѨOH˜OÎ ^ŒH¯õ | â∫s `«#∞=∞^躌 `«Ü∞« Å∞ QÀáêÅ∞x ^Õ"Õ <åáêeH˜ (QÍÜ«∞„u) (`«Q} Æ O Ü«∞QÆ}O) <åQÍɡ· ÃÑ· `«#∞=∞^躌 <£ „ÉÏÑ≤OK«∞^ŒÜ∞« O|∞Öò =∞^è∞Œ =∞u #,#,QÆ =∞^èŒ∞iѨÙ_»x#<£ (=∞^Œ# qÅã≤`« =∞^è∞Œ ~°ÑÙ¨ ##QÆÖò =∞x ‰õÄ_® nx<Õ =∞^è∞Œ ~°=ÚÅQÆ∞K«∞<£ JO\Ï~°∞ =∞^è∞Œ =∞u #=∞~°∞<£ =∞^Œˆ~Y =∞,ã¨,QÆ ~°∂Ñ≤OѨ#‡QÆ}Ï^ŒºO ɡ· ÃÑOáê~° ã¨QOÆ |∞Öò nÑ≤OK«∞#‡^Œ ~ˆ Y<£ QÀѨ¢ãΑ ǨÏ$^ŒÜ∞Õ âß ÃÑ· =$`åÎÅÖ’ ã¨∞„Ѩu+¨,ª QÍÜ«∞„u, L+≤H‚ Kõ Û« Où ^•Å∞<åfl~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

WHõ J#∞+¨μÑì π KèO« ^Œ=ÚÅ∞

◆ 477

Wk=é‰õΩÖψQ KèO« ^ŒO¿Ñ~°∞, ÅHõ}Δ ÏÅ∞, L^•Ç¨Ï~°} W=fi|_»`å~Ú.=¸_»∞ ~°HÍÅ∞ J#∞+¨μÑì Û¨ Où ^•Å‰õÄ ‰õÄ_® ~Ô O_»= JHõ~Δ O° XHõ>Ë J~Ú=ÙO_®e. D ~Ô O_»= JHõ~Δ O° xÜ«∞=∞O `≥Å∞QÆ∞Ö’ `«Ñʨ xã¨iQÍ áê\˜OѨ|_»∞`«∞Ok. ã¨O㨯 $`«O Ö’ P xÜ«∞=∞O `«Ñʨ xã¨i HÍ^Œ∞. q^Œ∞º<å‡Å

=∞,=∞,QÆ,QÆ

z„`«Ñ¨^Œ

ÉèÉí Qíè QÆ Æ

„Ѩ=∂}˜

[,~°,ÅQÆ

L^•Ç¨Ï~°}Å∞ : =∂^Œº^ŒƒHù Θ <å‡QÍÜ«ÚH˜<Î £ q^Œ∞º<å‡ÖÏ =$`«OÎ ÉÁѨÊ<£ K≥^· ºŒ ^èfiŒ Oã≤<£ ã¨OÉ’kèOѨ<£ ã¨^ºŒ „âı≈Ü≥∂*Ï`«O |Ü≥∞º<£ "å~°Hõ ÉèÏQÆ∞~°∞ Ü«ÚQƇO ÉÏ~°Hõ l„`« Ѩ^•YºO *Ëi# "Õ_¯» QÆgO„^Œ∞Öò QÀi#∞uO`«∞~°∞ â∫i<£ ã¨~À[<åÉè∞í _»K∞« º`«∞O_»~åu ÉèOí [#∞O_»#<£ [ˆ~ѶŨ <£ ÅQÆO|∞Å<£ ^è~Œ O° „|=∂}˜ÜÚ≥ ѨÊQÆ<£

`«~∞° "åu |$ǨÏf KèO« ^Œ=Ú Ç¨ÏÅ=Úd (|$ǨÏu)

~°,#,ã¨

~°∞Hõ‡=u

Éèí,=∞,ã¨QÆ

=∞`«Î

=∞,Éèí,ã¨,QÆ

L^• : z`«*Î Ï`«∞x QÆ∞~°∞xÔH· Ü≥∞`«∞_Î O» [Å∞Åx# KÀã¨`«∞ÎQÍ ~°#ã¨=Ú ÖÁy<£ ÉÁ`«∞ÎQÍ Ç¨ÏÅ=Úd Ü«∞QÆ∞<£. WHõ=K«∞Û Ñ¨^HŒ ~Δõ åÅ KèO« ^•Å#∞ ѨOH˜KÎ Û« Où ^•ÅO\Ï~°∞. L^•II ~°∂Ñ≤`« su<£ ~°∞Hõ‡=fã¨O ~°∂ѨÉíè =∞O|∞Öò ~°∂_èç ã¨QOÆ |∞Öò „áêѨÙQÆ Éè∂í `« „"å`« Ü«∞`«∞ÖÏæ NѨu bÅ<£ *ˇÑʨ QÆ<˘Ñ¨C<£ Ü«∞u™ê÷#=Ú –6 L^•II "≥Ú`«OÎ ÉÏ~°∞<£ =∞Éè=í ÚÅ∞ x`Àº^•`«O ɡ· ã¨ã∞¨ Êùi`« QÆHÍ~å Ü«∞`«OΠɡ· +¨}‡˜ `« Ü«∞u <˘O^Œ∞<£ =∞`åÎ=$`«OÎ |QÆ∞ =∞Ç≤ÏQÆ$ëê‚ Ü«∞u™ê÷#O–7.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú „Ѩ}=

◆ 478

Ü«∞u –6 P ~°OQÍ=∞#Ü«∞QÆ ã¨OÜ«ÚH˜<Î £ ™ê~À^ŒOz`« â◊~q° „âßOu<£ N~åAOÉÁ~°ã#≤ #`«ºO`« ™ê÷~O° ɡ· K«#∞ „Ѩ}=O|∞ifi<£ =∞Ü«¸~°™êi ~°,[,~°,QÆ Ü«∞u–7,L^•II K«∂`«=∂Ü«∞â’^Œ ã¨∂#∞#OK«∞<£ „"Õ`« ѨÅ∞¯^Œ~¯° q„â◊=∞O|∞Öò ÉèÏuQÍ ~°[O|∞ ÃÑ· ~°QOÆ |∞Öò *ÏuQÍ =∞Ü«¸~°™êi *ˇÑC¨ <£ â◊√^Œqú ~å\˜ =∞,ã¨,[,QÆ Ü«∞u–6, L^•IIN=∞O`«∞_»Q∞Æ z#fl Hõ$+¨μx‚ <£ nè=∞O`«∞„ÅÊ}∞uOѨ ÉÏ}q „âß=∞O|∞<£=∞㨠[O|∞QÆO|∞<≥· ~å=∂â◊√^Œqú ~å\˜ÜÚ≥ ѨÊQÆ∞<£ =∞}˜~O° QÆ=Ú ~°,ã¨,ã¨,QÆ Ü«∞u–6, L^•II N=∞#ã¨û~°ã~‘ ∞° Ç¨Ï q∞„`«∞<£ „ÉË=∞"≥ÚѨÊQÆ ÉË~˘¯#∞ KÀ@<£ ~å=∞ #G q~å =∞~°™êQÆÖò HÀ=∞ÅO|∞ÅQÆ∞ #‡}˜~O° QÆ<.£ `À^ŒHõO ÉèÉí Éíè Qíè QÆ Æ Ü«∞u–7, L^•II `À~°ÑÙ¨ "Õ_∞» Hõ ^À^ŒHõ =$`åÎ („u+¨μìÑπKè«O^ŒO) HÍ~°=ÚQÍ „kÉèHí Í~° QÆQOÆ |∞Öò h~°[<åÉè∞í x <≥q∞‡#∞uOѨ<*£ Ï~°∞ q~å=∞=Ú+¨}‡˜ u<˘O^Œ∞<£ WO„^Œ=„[ `«`[« QÆQÆ Ü«∞u–8, ™ê=∞~°º÷ bÅ<£ `«`[« kfiQÆO|∞Öò („u+¨μìÑπ) Éè∂í q∞„^èŒ q„âßO`«∞Å ÉÁOk Ü≥ÚѨC<£ „¿Ñ=∞O|∞`À <≥O· ^Œ=aO| =„‰õΩ<Î £ ¿ÇÏ=∂O| ~°∞OÉÏ_»∞^Œ∞iO„^Œ =„[<£ L¿ÑO„^Œ=„[ [`«[QÆQÆ Ü«∞u–8,L^•II ѨÙ~åi=ÚMϺ =∞~°∞ѨÓ[ („u+¨μìÑπ) hÜ«Ú<£ ã¨~À[<åÉè∞í <£ [`«[kfiQÀH˜<Î £ k~°O|∞QÍ #„kÜ«∞u#∞fluOѨ<£ W~åã¨∞`å nèâ√◊ #∞¿ÑO„^Œ =„[<£ LѨ*Ïu ...1,3 áê^Œ=ÚÅ∞¿ÑO„^Œ =„[ 2,4 áê^Œ=ÚeO„^Œ =„[... L^•: Ñ≤<åH˜, HÀ^ŒO_»=Ú a@∞ì „^Œ∞OK≥<£ ^•<˘Ñ¨Ê QÔ ÖˇÛ<£ [=∞^Œyfl ã¨∂#∞<£ J#O`« ã¨`∞« Î fiO_ç`_« O» K«∞"≥∞K«Û<£ *Ï<≥#· =$`«OÎ |∞ Ѩ*Ïu Ü«∞Ü≥∞º<£ ★

=∞,#,Ü«∞,QÆ

nx<Õ HÍO`«, HÍOu, Hõq`åO`«<å=∞=ÚÅ`À x`«~Ö° ÏHõ}Δ ‰˜ Ωõ Å∞ ¿Ñ~˘¯xi. _®II z„~å=Ói N~å=∞â◊~‡° Kè«O^À^Œ~°Ê}=Ú

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

~°^äÀ^Œú`«=Ú : ~°,#,~°,ÅQÆ Ü«∞u–7, nxH˜ =∞~À¿Ñ~°∞ Ѩ~åOuHõ=Ú

◆ 479

L^•: #O^ŒQÀѨ=~°#O^Œ#∞<£ ~°=∂ #O^Œ∞„|ã¨∞uÎ Ü≥Ú#iÛ +¨_º» u<£ JO^Œ"∞≥ ~ÿ #° ~° "åǨÏfiÜ«∞O|∞ eO á⁄O^Œ *ˇÑÊ≤ # ~°^Àä ^Œ`ú O« |QÆ∞<£ w`åÅO|#O: `«,[,[, ÅQÆ, Ü«∞u– 8, L^•: <åmHõ Éè"í å=∞~°<å^ä∞Œ ÖÁy<£ N Ö’Å∞x w~°#Î ¿ãÜ«∞<˘y<£ É’ÅOQÆ ^Œ*Ï#Å ÉÁOk# w`åÅO|# "≥∞Kÿ #« ∞ #„kÜ«∞u<£ ™êfiQÆ`=« Ú: ~°#ÉèQí QÆ Æ : Ü«∞u–7, L^•: <å~°^•k =Úx <åÜ«∞Hõ =O^Œ∞º<£ â∫i *Ë~∞° _»# ™êfiQÆ`"« Ú≥ ѨC<£ ™ê~°"∞≥ #ÿ Ü«∞u +¨}‡˜ u <˘O^Œ<£ Éè∂í i ~ˆ Ѷ#¨ Éè=í ÚÖò QÆQÜ Æ Ú« H˜<Î £ âßex : =∞,`«,`«,QÆQ,Æ Ü«∞u–7, L^•: KÕ`À ~åQÆO|∞Å¡ ã≤Å#¡ ‡`åQÍ ^Àº`«Oɡ· +¨_fi» ~°Ü ‚ Ú« H˜<Î £ q~å=∞O ÉË`~Õ O° QÍ xOkˆ~â◊ „ѨÉÏè "å hfi`«O ɡ#· <£ âßeh =$`«=Î ∞Ü≥∞º<£ âıfix („u+¨μÑì )π : ~°,[,~°,Å,QÆ Ü«∞u–7 L^•: P~°=∂kè <å^ä∞Œ _»HÜ Δõ ∞« O|∞QÍ r~°eK≥Û Ü«∂[˝¿ãx HõOK«∞ ɡO áê~°*Ñˇ ʨ âıºx Ü«∞Ü≥∞Ü«∞+¨_º» u<£ ™êÊù~"° ∞≥ ÿ ~°[O|∞ÃÑ· ~°=O|∞QÆ<£ "å`Ài‡ („u+¨μÑì )π : =∞,Éè,í `«,ÅQÆ, Ü«∞u –7 L^•: ^Õ"ånèâ√◊ <£ ǨÏi ^Õ*’ =#kè<£ ÉèÏqOѨQÍ |∞∞`«∞ÉèÏã¨fikfi ~°u<£ D"å`Ài‡<£ =∞ÉèÖí áË ê~°∞^ŒHÍ ~å"åã¨Oɡ· ÅQÆ =∞i÷<£ QÆkÜ«∞<£ K«Ok „ Hõ („u+¨μÑì )π : #,#,~°,ÅQÆ, Ü«∞u–7 L^•: #QÆ}Ü«ÚQÆ=Ú#<£ ~°=O|∞Å<£ „|QÆ∞} ~°ã¨ q~å=∞ ã¨OQÆu<£ `«ye ǨÏiHõ^•ä ã¨"∞Õ `«"∞≥ ÿ <≥Q_Æ ∞» QÆ$`«∞ÅxO_ç K«O„kHõ<£ Éè∞í [OQÆ Ñ„ Ü ¨ ∂« `«=Ú: ([QÆfKèO« ^Œ=Ú) : Ü«∞, Ü«∞, Ü«∞,Ü«∞. Ü«∞u : 8. L^•: Éè∞í [OˆQâ◊ Ѩ~º° OHõ ѨÓ~å‚#∞~åQÆ∞<£ Éè∞í [OQÆ „ѨÉ∂íè `åYº |∂iOK«∞<À@<£ x[Oɡ· „ѨÉ∂íè `å=h Éè$í kfi~å=∞O |[„ã¨O|∞QÍ QÆ∂~°ÊÜ«∂^ŒfiO^Œfi"≥ÚѨC<£. ^ „ ∞Œ `«qÅOa`«O („u+¨μÑì )π : #,Éè,í Éè,í ~°, Ü«∞u:– 7 L^•: „â◊√u =∞`åOQÆ x~°∂_è=» ∞ǨÜ«∞u<£ Ü«∞u =~° „Ѩ=ÚMÏ~°º [#O ÉÁy<£ „^Œ∞`« qÅOa`« `À+≤`« s`«∞Å<£ H˜uΔ ^è~Œ ∞° <£ #∞u¿ãÜ«Ú #ÉèÏ~°Å<£

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

[Å^è~Œ =° ∂Å („u+¨μÑì )π : =∞,Éè,í #,=∞, Ü«∞u: 9

◆ 480

L^•: N`«hfiâ◊√O^Œyeu l`«ÎOÉÏ~°<£ =∂`åÜ«∞OK«∞<£ [Å^èŒ~°=∂ÖÏ=$`«ÎO ÉË`~Õ O° QÍ =∞Éè#í =∞ eOá⁄O^ŒOQÍ „cuO |ů<£ x~°fiuHõi<£ „ÉÏÑ≤OK«∞<£. Ñ„ Ü ≤ ∞« O=^Œ (J^Õ): #,Éè,í [,~°.. Ü«∞u: 8 L^•: „u|∞=<åaè #∞`«∞ ^Õ=^Õ=Ùx<£ „|Éè∞í =Ú‰õΩO^Œ∞ x@∞ „Ѩã∞¨ uÎ OѨQÍ #Éè[í ~°Åkæ ã≤#<£ „aÜ«∞O=^• qÉè=í "≥ÚѨC yi q„â◊=∞O|∞Ö<£ =∞`«Î =∞Ü«¸~°=Ú (Ju [QÆu) : =∞,`«,Ü«∞,ã¨,QÆ, Ü«∞u: 8 L^•: Éè’*Ïnèâ√◊ O_»OK«∞ „|Éè∂í `å`«‡‰õΩ_»OK«∞<£ „ÉèÏl+¨μO‚ _»OK«∞<£Ü∞« uÉÏQ“ yi ã¨O[˝<£ F[ã‘ûÊ `«Oɡ· =∞`«Ü∂≥ ¿Ñ`« ã¨QOÆ |∞Öò F[O |ů#‡`«Î =∞Ü«¸~°O |Å~å~°∞<£. [Å^Œ=Ú : Éè,í ~°,#,Éè,í QÆ... Ü«∞u–10 L^•: „"≥Ú‰õΩ¯ÅÔHÅ¡ <≥Å¡ Ü«∞QÆ∞=¸iÎ QÆ^• Ü«∞Hõ¯=∞ÖωõΩΔ _»OK«∞ [`«∞~å㨺ܫ∞u<£ ^ŒH¯õ Hõ „Ѩã∞¨ uÎ OѨ [Å^ŒO|QÆ∞ x \Á¡H¯õ \˜Ü∞ÿ≥ Éè~ˆí Ѷ¨ #ÉèÖí ÁO^Œ∞ QÆ∞~°∞<£ =∞OAÉèÏ+≤}˜ : ã¨,[,ã¨,[,QÆ Ü«∞u–9 L^•: kq*ËO„^Œ∞_®kÜ«∞QÆ∞ ^Õ= ã¨OѶ∞¨ =ÚÖò Éè∞í q =∞OAÉèÏ+≤}H˜ ˜ Éè’y ~å_»ºu<£ ã¨=iOѨQÍ ã¨[ã¨[O|∞QÍO`«"∞≥ ÿ Éè∞í =<À^Œ~° ã¨∞uÎ Ü«∞ѨÓ~°fi"≥∞ÿ K«#∞<£. Ñ„ Ǩ Ϩ i¬}:˜ =∞,#,[,~°,QÆ... Ü«∞u–8 L^•: =ÚH˜Î NHõ~∞° Éè=í "≥∂K«#∞<£ =Ú~åi<£ ÉèHí OΘ „É’_»[#∞Å∞ „Ѩã∞¨ uÎ OѨ <˘Ñ¨C<£ =ºHõÎ „QÍ=Ü«∞u „|Ǩχi¬}˜ ã¨=∂Yº<£ Ü«ÚHõOΠɡ· =∞ã¨[~°QÀ[˚fiÅ^Œ} æ ÏÑ≤<Î £ Ñ„ É ¨ Ïè `«=Ú: #,[,[,~°,QÆ.... Ü«∞u–8 L^•: ã¨~ã° ≤ [<åÉèí Éè∞í [OQÆ~å[ `«ÖÏÊ â◊~}° =Ú h=x ã¨#‡uO^ŒÅOѨ<£ ɡ~Ü ° Ú« #*Ï~°Å∞ ¿Ñi‡<˘Ñ¨ÊQÆ∞<£ QÆ<£ [~°Q∞Æ „|ÉèÏ`«=Ú â‹Å· q„â◊=∞O|∞<£ ~°∞z~°=Ú: [,Éè,í ã¨,[,QÆ... Ü«∞u:– 9 L^•: J#OQÆHÀ\˜ qÅã¨^OŒ QÆ "≥É· =íè Ù<£ =∞#O|∞Ö’ xeÑ≤# =∂#∞ <å Ѩ^ÖŒ ò J#<£ [ÉèOí |∞Å∞, ã¨[QÍ#∞ ã¨OQÆu<£ ^Œ#~°∞Û h ~°∞z~°‰Ωõ ^ŒOu~å_»ºu<£

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

=ã¨O`«uÅHõ=Ú (â◊Hfiõ sK«ÛOù ^Œ=Ú) : `«,Éè,í [,[,QÆ,QÆ.. Ü«∞u–8

◆ 481

★

L^•: Q“sx`åO`« [ѨHÍ~°} <å=∞^èÜ Õ Ú« <£ ^Œ∂sHõ$`« „Ѩ}`« ^Œ∞+¨¯ $`«∞#O|∞ *ωõΩΔ <£ nè~À`«=Î Úeæi Ü«∞u<£ `«É*íè ÏQÆQÆ ÖˇÊOáê~°#fiã¨O`« uÅHÍYº "≥Ú#~°∞Î ~˘Ñ¨C<£ Ñ„ Ǩ Ϩ ~°} Hõe`« : #,#,Éè,í #,Å,QÆ : Ü«∞u –8 L^•: =#~°∞Ç¨Ï ã¨Y∞_»∞<£ =#~°∞ǨÏi ѨÙ_»∞<£ QÆ#∞QÆ=Ü«∞QÆ∞ <åHõi=~°^∞Œ #‰õΩ<£ ##Éè#í ÅQÆ=Ú #∞flQÆ Ü«∞u |Å∞Hõ<£ |#∞Ѩ_∞» QÆ$`«∞Å<£ „|ǨÏ~°} Hõe`«<£ JѨ~ål`« : #,#,~°,ã¨,ÅQÆ , Ü«∞u: 9 L^•:=Úx[#q#∞`«∞O_» "≥∂Ѷ¨∞[Ü≥∂#fl`«∞O _»x`«~° ã¨^Œ$â◊√O_» #OQÆ QÆ∞~°∞O_»#O [#∞##Ü«Ú`«"∞≥ ÿ ~°ãO¨ |∞ÅQÆO|∞Öˇ· `«# ~°Q#Æ Ñ¨~ål`«O |Ç≤Ï~å_»ºu<£ Jã¨OÉÏ^èŒ : =∞,`«,#,ã¨,QÆQÆ : Ü«∞u–12 L^•: ™œ=∞ºOɡ· q+¨μã‚ ∞¨ `Î ∞« Å#∞ #u¿ã=ºOɡ· ~°=∞º ã¨∂Êùi<Î £ ~°∞„^Œq~°=∞}=Ú ~°=∞ºOɡ· QÆ=∂ºHÍ~°O ÉÁѨC =∞`«#ã¨QQÆ Æ „áêÑ≤<Î £ ã¨=∞ºQ̓ù=Oɡ· á⁄Å∞Ѩ=∞~°∞ #ã¨OÉÏ^è<Œ £ =∞}˜Q} Æ xHõ~O° : #,#,#,#,㨠: Ü«∞u– 9 L^•: Hõ#HõÑÙ¨ =Å∞=Å∞ QÆ~H° @õ Hõ=ÚÅ∞<£ #∞#∞ѨQ∞Æ `«∞é∞=Ú#∞ <˘ã¨euÅHõ=Ú<£ ^Œ#~Ô _»∞ ǨÏiQÆx `«Q#Æ ###ã¨Öò xxz# =∞}˜Q} Æ xHõ~° q∞ÉèÜ í ∞« u<£ =∂ex : #,#,=∞,Ü«∞,Ü«∞ : Ü«∞u–9 L^•: ã¨HÅõ xQÆ=∞"Õ^∞Œ º<£ ã¨O㨯 $u "åºkè "≥^· ∞Œ º<£ =∞‰õΩ@ q=∞Å =¸iÎ<=£ ∂eh =$`«ÎѨÓiÎ<£ #Hõe`« #=∞Ü≥∂H˜Î <åflQÆq„âßO`«ÜÚ« H˜<Î £ ã¨∞Hõ=ÙÅ∞ q=iOѨ<£ ™⁄OѨQ∞Æ xfiã¨iÎ OѨ<£ ã¨∞Hˆ ã¨~° : #,[, Éè,í [, ~° : Ü«∞u –11 L^•: Ü«∞u Ü«∞=`å~° ã¨OYºx_çÜ«∂^ŒO|∞`À #uâ◊Ü«∞"≥∞ÿ #[O|∞Å∞ Éè*í ÏO`«~ˆ ѶŨ ∞<£ q`«`«=ÚQÍ <˘#iÛÜ«∞~°qO^ŒÖ’ K«#∞<£ H˜Δu ^èŒ~°∞ ã¨Oã¨∞ÎuOz# ã¨∞Hˆ ã¨~O° |QÆ∞<£ (WѨÊ\˜^•HÍ â◊Hfiõ sK«ÛOù ^Œ"∞Õ ) tYi}˜ (J`«º+≤Kì Û« Où ^Œ=Ú) : Ü«∞,=∞,#,ã¨,Éè,í ÅQÆ – Ü«∞u–13 L^•: QÆ*ËO„^•Ñ¨^ŒúfiOã≤<£ =Úk~° ã¨^Œ$â◊√<£ QÆO[#Ü«∞#∞<£ ÉèílO`«∞<£ ^•`«Ê~°ºO|∞# #x#KÀ ÉèÏ㨯~° Ü«∞u<£ „Ѩ*ÏǨ^¡ OŒ ɡ#· <£ Ü«∞=∞#㨠Éè=í „Ñ¨ã∞¨ Êùi`«"∞≥ ÿ kfi[„âı+μ¨ Öª ‡ˇ K«Û<£ tYi}˜ QÆ_∞» <£ q„â◊√`«=∞QÆ∞<£ ★

=ã¨O`« uÅHõ"∞Õ =$`«~Î `° åflHõ~O° Ö’ ã≤OǨϟ#fl`«Ü∞« x "Õ~˘HõKÀ L^Œiú ¬}˜ ÖË^• L^èiŒ ¬}˜ Ü«∞x ¿Ñ~˘¯#|_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

=∞O^•„HÍO`« : =∞,Éè,í #,`«,`«,QÆQÆ –Ü«∞u–11

◆ 482

L^•: K≥O^≥OÉÏ^•O|∞ ~°[=ÚKÕ ¢ã`Α fi« =∂~åuH˜O*Ë Ü«∞O^≥O *ÏѨO a~°∞`«∞#∞HõÖ·ˇ Ü«∞^Œ∞ƒù`«O ÉÏ=Ç≤ÏÖˇ¡<£ „=∞O^≥<£ =∂~˘_ç¤ ^Œâ◊=ÚY∞_»∞<£ ~å=ÚKÕ #OK«∞ *ˇÑ¨Ê<£ =∞O^•„HÍO`«<£ =∞Éè#í `«`Q« Í =∞O_ç`åâßÜ«∞`«∞ÖÏæ<£ WѨÊ\˜^•HÍ J`«º+≤ì KèO« ^•ÖË ‰õΩã¨∞q∞`«Å`å "Õe` ¡ « (^è$Œ uK«ÛOù ^Œ=Ú) : =∞,`«,#,Ü«∞,Ü«∞,Ü«∞, Ü«∞u –12 L^•: N<å^äŒ∞<£ „|Ǩ‡^Œº=∞~°=~°ã¨O ¿ã=º áê^•~°qO^Œ∞<£ n<å<å^äŒ „"å`« Éèí~°ã¨∞QÆ∞}À n~°∞‚x<£ ÉÏ_ç~Àe<£ QÍ<å ~°∂_è®`«∞‡Öò =∞`«# Ü«∞Ü«∞ Ü«∞Öò HÍ=∞l kfi„â◊=∞Oɡ· g#∞Öò xO_®~°<£ ‰õΩã¨∞q∞`«Å`å "Õe`¡ å =$`«"Î Ú≥ ѨÊ<£ "Õ∞Ѷ¨∞ qã¨∂Êùi˚`«O (Ju ^è$Œ uK«ÛOù ^Œ=Ú) : Ü«∞,=∞,#,ã¨,~°,~°,QÆ, Ü«∞u:– 13 L^•: ~°=∂<å^ä∞Œ <£ <å^ä∞Œ <£ Ü«∞^Œ∞‰õΩÅt~À ~°=∞º ~°`åflÜ«∞ =∂#∞<£ ã¨=Ú^Œº`ÕÎ l+¨μ<‚ £ ^Œ#∞[Ü«Ú=u ™êÊ~° Ǩ~åѨÇ¨ ~°∞<£..... „ã¨QÆú~° („ѨH$õ uK«ÛOù ^ŒO) : =∞,~°,Éè,í #,Ü«∞,Ü«∞,Ü«∞. Ü«∞u– 8–15 L^•: `≥Å¡Oɡ· â‹·Å q„âßOux =ÚxÜ«∞uxO ^Õ[iÅ∞¡<£ ^Œ$_è»Oɡ· K≥Öˇ¡Oɡ֡¡Â =∞HÍ~åOz# ~°É#íè Ü«∞Ü«∞Öò K≥O^Œg∞^Œ<£ Ü«∞HÍ~°O |∞Å¡OÉÏ~°<£ |∞^è•~å^è∞Œ º #∞~°QÆ â◊Ü∞« #∞<£ Ü≥∂y=O^Œ∞º<£ QÆ_∞» <£ ~°O lÅ¡O *ËÜ∞« QÆgO„^Œ∞Öò l`«^#Œ ∞[ QÆ∞~°O *ˇÑC¨ ^Œ∞~ü „ã¨QÆú~åYº<£ =∞Ǩ„ã¨QÆú~° (PHõ$u KèO« ^Œ=Ú) :– ã¨,`«,`«,#,ã¨,~°,~°,QÆ. Ü«∞u–9–16 L^•: H˘eK≥O„É’`åûǨÏ=$uÎO QÆ∞`«Å QÆQÆ#=ÚÖò QÆ∂_» Ô~O_»O„Ѷ¨ÚÅO^• |eÉÏ`åà◊O|∞ *Ë~<° £ |xK≥Q_Æ =» ∞ÔH· ÉÏѨÙ~ˆ "å=∞#∞O_» ã¨eö `å\’ áê_è∞» º_»OK«∞<£ QÆiyi q~°=∂HÍ~°=∂~°<£ ã¨`å<À[˚fiÅ ™È^Œº „^ÕÑÜ ¨¶ Ú« Q͇ „â◊Ü∞« QÆ∞~°∞Å =∞Ǩ„ã¨Q~úÆ O° *ˇÑʨ <˘Ñ¨C<£ Hõq~å[q~ål`«O(qHõ$uK«ÛOù ^ŒO) :– #,[,[,[,[,[,[,ÅQƆ Ü«∞u – 8–14–20 L^•: Hõ=∞Å^ŒàO◊ |∞Å HÔ =· _ç*#ˇ flQÆ∞ Hõ#∞flÅ∞ *Ï~°∞ =ÚY „ѨÉÅíè ∞<£ ã¨=∞kèHõ =$`«Î ‰õΩK«O|∞Å∞ <˘Ñ¨ÊQÆâÅ·‹ ~°ã~¨ ∞° Î qâßÅ Ü«∞u<£ ã¨=Úz`« <åxfi`« +¨_Å˚» QÆO|∞Å *Ï#∞QÆ ÉÏ_çi K«„Hõ^~Œè ∞° <£ ~°=∞}∞Å∞ ™⁄OѨÅ~°O QÆq~å[q ~ål`«=Ú<£ |Ǩï~åQÆ=ÚÅ<£ Jâ◊fiÅe`«O : #,[,Éè,í [,Éè,í [,Éè,í =† Ü«∞u– 13 L^•: W#q ~°=∞O|∞#<£ #[Éè[í O|∞ eOѨÙQÆ Éè[í O|∞Å∞<£ Éè=í =ÚÖˇ· K«#[# <˘Ñ¨C#â◊fiÅe`«O|∞ ã¨`¯« $`«∞Å *ˇÑʨ QÍ qâ◊^"Œ ∞≥ ÿ Ü«∞#∞Ѩ=∞ "≥É· "íè À[˚fiŠǨÏs ã¨ÇϨ „㨠Hõ~^° Àifi^•~°} K«}Ï x#∞Q˘x Ü«∂_»^#Œè ∞º_»∞ QÆ^Ü Œ ∞« º hHõ~∞° } ^•##O`«=∞QÆ∞@<£

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 483

H„ “OK«Ñ^ ¨ Œ (ã¨OHõ$u KèO« ^Œã∞¨ û) : Éè,í =∞,ã¨,Éè,í #,#,#, Ü«∞† Ü«∞u–11–19

L^•: HÍOK«# Éè∂í ëêã¨OK«Ü∞« "≥ÚѨÊ<£ Ѷ∞¨ #‰õΩK«É~íè =° Ú# QÆ=Ù# ã≤Ü∂« _»<£ [OK«Å <Õ„`«ÅfiOK«#`À_»<£ ã¨=Úz`« QÆu "≥#∞K«x `«#∞Q˘Åfi<£ JOz`« bÅ<£ q∞Oz# â∫i<£ ǨÏikÉèí Ѩiq∞`« Ü«∞`«∞ÖÁ#QÆ∂_»<£ =ÚOz~°zOѨO „Q“OK«Ñ^¨ OŒ a "≥Ú‡y Éè=í ∞ã¨É#íè #=ÚÅ #Ü«∞ÖÁO^Œ∞<£ Éè∞í [OQÆ q[$Oaè`« (L`«¯ $uK«ÛOù ^ŒO) : =∞,=∞,`«,#,#,#,~°,ã¨,ÅQƆ Ü«∞u– 8–9 L^•: ™êfi~å *Ïi„"å`å ~åf â◊t `«Ñ#¨ ã¨=∞#Ü«∞# ã¨~fi° ^• =Úx=Ok`å Q“sâß^•º=∞~°ºÎ ã¨∞`Î åº Hõ=∞ÅÉè=í [#Hõ =∞^è∞Œ HÔ @ · ÉèÏã¨∞~° =∞~°<Ì å N~å=∂ ǨÏ$`åûfig∞ Ü«∞OK«∞<£ *ˇÅy =∞=∞`« ###Å *ˇO^Œ ~ˆ Ѷ㨠Ũ ∞<£ÅQÆ<£ Ѷ∞¨ ’~åѶ∞¨ ’ëêaè^fiÕ +≤<£ ÉË~˘¯#QÆ=ã¨∞ ^ŒâÜ ◊ ∞« uÜ«∞QÆ∞<£ Éè∞í [OQÆ q[$Oaè`<« £ ^ŒO_»HOõ : ã¨,#,ǨÏ, QÆ}ÏÅ#∞ "≥Ú^Œ@ ‰õÄiÛ "å\˜ÃÑ· HÍ=Åã≤#xfl '`«— QÆ}ÏÅ#∞ ÃÑ@∞ì‰Ωõ x z=~° =∂„`«O QÆ∞~°∞=Ù #∞Oz`Õ Jk ^ŒO_»HOõ . H˘O`«=∞Ok "≥Ú^Œ\ #˜ ∞O_ô Jhfl `« QÆ}ÏÅ<Õ ‰õÄiÛ z=~° QÆ∞~°∞=Ù #∞OKå~°∞. Jn ^ŒO_»H"õ ∞Õ . ZO`«„"åã≤<å XHõ áê^ŒO „H˜O^Œ<Õ ÖˇH¯õ . Ü«∞u „áêã¨xÜ«∞=∂ÖË=¡ Ù. L^•: 1) J=∞~°OQÆ ã¨#ǨÏO|∞ÅO ^•kQÍ <˘O_≥ QÍ ^Õx <åk<£ '`«— HÍ~°O|∞ QÍ <˘O_≥Ö’ #O^ŒHÍ~°=Ú‡e"≥∞ÿ‡ QÆHÍ~å=™ê#O|∞QÍ *ˇÑ≤Ê#<£ ^ŒO_»HõO |O„_»∞ nxOQÆ=ÙÖò L^•: 2) Pk<£ ^Œ(`«) HÍ~°O|∞...#∞O_ç Hõ_^» •HÍ Wk ã¨∞ÅHõ} Δ ™ê~°=Ú (P73,74) #∞O_ç QÔ H· ˘#|_ç#k. =∞OQÆà=◊ ∞ǨN : Éè,í [,ã¨,#,Éè,í [,ã¨,#,QÆQ†Æ Ü«∞u– 1–17 L^•: z`«=Î ÚÅ EѨÙÅ#∞ l`«A Î x `«O„_çÑ~¨ Ú *ˇOk QÆ[^ŒOu Ü«∞`«∞ÖÁO^Œ<£ #$`«=Î ÚÅ`À_» ^Œ~∞° }©=∞}∞Å∞ QÍ#~°∞K«∞ eOѨÙQÆ#∞ =∞OQÆà◊ =∞ǨN =$`«=Î ÚÅ ÉÏ_çi ã¨=$`«Î ‰õΩK« ‰õΩOÉèí=ÚÅ qO`«ly Ü≥∞O`«Ü«Ú ^Œe~°Ê<£ =∞uÎÅ∞K«∞ #Éèíƒù[#O|∞ e~°∞KÀ@∞Å^Œ #~°ÊQÆ ^Œ∞^Œ<£ QÆQÆ "≥∞Å~°Ê<£ P~°º : Wk `≥#∞QÆ∞# HõO^Œ Ѩ^ºŒ =Ú#∞ É’e=ÙO@∞Ok. Ѩ^ºŒä , qѨÙÅ, K«ÑŨ , =ÚYK«ÑŨ , [Ѷ∞¨ #K«ÑŨ Éè^Ë =Œ ÚÅ`À ã¨O㨯 $`å~°ºÖˇ^· ∞Œ q^è=Œ ÚÅ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 484

Ѩ^䕺~°º :1,3 áê^Œ=ÚÖÖ’ =¸_»∞ QÆ}ÏÅ`À Ѩ^qŒ KÕÛ^ù #Œ O Hõey 2,4 áê^•ÅÖ’ q∞ye# P~åºÅHõ} Δ ÏÅ∞O>Ë Jk Ѩ^•ä º~°º J#|_»∞`«∞Ok. QÍ,Éè,í [,ã¨,#Å QÆ}ÏÅ∞ Zxfl =∂~°~¡ Ú<å "å_»|_»∞@, ÉËãQ≤ } Æ =Ú [ QÆ}=Ú H͉õΩO_»∞@, z=~° QÆ∞~°∞=ÙO_»∞@Ü«∞#∞ HõO^ŒÅHõ} Δ =ÚÖË P~åºÅHõ} Δ =ÚÅ∞ ‰õÄ_», 1,3 áê^Œ=ÚÅÖ’ =¸_»∞ QÆ}=ÚÅ`À Ѩ^qŒ KÕÛ^ù =Œ Ú Hõey 2,4 áê^•ÅÖ’ q∞ye# P~åºÅHõ} Δ =ÚÅ∞#flKÀ#k Ѩ^•ä º~°º. L^•: ÉËã∞¨ Å∞ „uQÆ}Ü«Ú`«=ÚÖˇ· Ü«∂ã¨=∞áê^Œ=ÚÅ ÉÁ~°ã≤ Ü«∂~°ºÜ«∞#QÆ_∞» <£ qѨÙÖÏ~°º : ã¨=∞áê^•ÅÖ’ Ѩ^qŒ KÕÛ^ù OŒ HõÅ∞QƉΩõ O_® "≥Ú^Œ\ ,˜ =¸_»= áê^•Å z=~°=ÙO_Õ QÆ}O `«~∞° "åu áê^•ÅÖ’H˜ ‰õÄ_» H˘#™êQÆ∞@ qѨÙÖÏ~°º. WHõ¯_» ã¨=∞áê^Œ=Ú Jã¨OQÆ`=« ∞h, Jxfl áê^•ÅÖ’#∂ J#=K«∞Û#h, QÆ}=Ú H͉õΩO_® 'Ѩ^=Œ Ú— `«~∞° "åu áê^Œ=ÚÅÖ’H˜ H˘#™êQÆ∞#h q=iOz y_»∞QÆ∞ "ås Ѩ^•ºxfl ÅHõΔ}Ü«ÚHõÎOQÍ L^ŒÇϨ iOKå~°∞. „ѨH@õ ã¨=∞áê^Œ=ÚÅ xÅ∞ =Hõ â◊|=Ì Ú #=Å*ÁzÛ =zÛ#^Œ Hõ¯Hõ qѨÙÖÏ~°ºÜ«∞QÆ∞#∞ ¿ã =Hõ [# =∞O^•~° nè~° =#[^ŒàÏHΔÍ. K«ÑÖ ¨ Ï~°º : ~Ô O_»=, <åÅæ= QÆ}=ÚÅ∞ [QÆ}=ÚÅ∞ HÍ"åe. q∞ye# ÅHõ}Δ ÏÅÖψQ =ÙO_®e. L^•: =~°∞ã¨#∞ kfifÜ«∞ =∞O`«º=Ú ã¨∞Êù~} ° <£ =∞^躌 QÆ[HÍ~°=ÚÅ#∞ ^ŒQ<Æ £ ~Ô O =ÚYK«ÑÖ ¨ Ï~°º : ѨÓ~åfi~°Oú K«ÑÖ¨ Ï~°º ÅHõ}Δ ÏÅ∞O_ç, L`«~Î å~°Oú JÖÏ =ÙO_»Hõ áÈ`Õ Jk =ÚYK«ÑÖ¨ Ï~°º. L^• : K«ÑÖ¨ ÏQÆ}„ѨHÍ~°O |áê~° HÍ~°∞}º ™êQÆ~å „Ñ¨^=Œä ∂ ~°Ñú ~¨ O° |QÆ∞ K«∞#flk =ÚYK«ÑÖ¨ Ï~°º Ü«∞#OQÆ [#∞QÆ$`«∞Å<£ [Ѷ∞¨ #K«ÑÖ ¨ Ï~°º : L`«~Î å~°Oú Ö’ =∂„`«O K«ÑÖ¨ Ï~°º =ÙO_®e. L^•: "≥Ú^Œe ã¨Q=Æ Ú K«ÑÖ¨ Ï~åº ã¨Ê^ŒQ} Æ ÅHõ} Δ =Ú ™⁄~°Hõ K«~=° ∂~°Oú |∞k`« „ѨHÍ~° ~ˆ Y<£ QÆ^•^è~Œ å K«#∞[Ѷ∞¨ # K«ÑŨ <£ WHõ „Ѩ™êÎ~° x~°∂Ѩ}=Ú#∞ q#O_ç. U KèO« ^ŒOÖ’ Zxfl Éè^Ë •Å∞O_»=KÀÛ ™ê=∂#º ~°∂ѨOÖ’ K≥¿ÑÊ ^•xx „Ѩ™ê~°=∞O\Ï~°∞.WO^Œ∞Ö’ P~°∞ „Ѩ}ÏoHõÅ∞O\Ï~Ú. Jq „Ѩ™êÎ~,° #+¨,ì LkÌ+,ì¨ UHõ^fiŒ Ü«∂k ÅQÆ„H˜Ü∞« , ã¨OYº, J^èfiŒ Ü≥∂QÍÅ∞.(J^蕺ܫ∂Å∞ –207–212)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 485

ã¨^•Kå~° â∫KåKå~åÅ∞ â∫#HÍ^Œ∞ÖÏ~å! NǨÏi ^•fi~å „ÉÏǨχ}Ïk =~å‚Å "åi ã¨^•Kå~åÅ#∂ â∫KåKå~åÅ#∂ q#fl „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ "åºã¨=∞ǨÏi¬H˜ qxÑ≤Oz# q=~åeq. =∞x+≤ „â◊√u ("Õ^OŒ ) 㨇 $`«∞Å#∞ (^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ∞) Å#∞ ÉÏQÍ J^躌 Ü«∞#O KÕã≤ "å\˜Ö’ „ѨuáêkOѨ|_ç# Hõ~‡° #∞ PK«iOKåe. x*ÏxH˜, "Õ^"Œ ∞Õ ã¨HÅõ Hõ~‡° ʼnõÄ =¸Å=Ú. J~Ú`Õ, JO^Œ∞Ö’ J~°O÷ HÍxq KåÖÏ =Ù<åflÜ«∞x P<å\˜ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ ã¨Ê+¨`ì H« Àã¨O ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ#∞ „Ѩ™êkOKå~°∞. HÍÅ„Hõ=∂# H˘xfl ^è~Œ ‡° ã¨O^ÕÇ¨ Å∞ "å\˜ÃÑ· ‰õÄ_® HõeQÍ~Ú. JѨC_»∞ áêʼnõΩÅ∞, ѨO_ç`«∞Å∞ ã¨^• Kå~å<åfl„â◊~ÚOz H˘`«Î ã¨=∞㨺Å#∞ Ѩi+¨¯iOKå~°∞. J~Ú`Õ D ã¨^•Kå~åxH˜ ‰õÄ_® „â◊√u, 㨇 $`«∞ÖË =¸Å=Ú. Hõ~‡° =∂~°æ ^Œ~≈° <åxH˜ HÍ=Åã≤# ~Ô O_»∞ Hõ#∞Å∞ D „â◊√u 㨇 $`«∞Å∞.ã¨<å`«# ^è~Œ ‡° OÖ’ „â◊√u, 㨇 $f, tëêìKå~°=¸ (JO>Ë ã¨^•Kå~°"∞Õ ) „Ѩ^•è #áê„`«#∞ =Ç≤Ï™êÎ~Ú. ã¨`º« O, ^•#O, ^ŒÜ∞« , x~À¡É`íè ,« q^Œº, Ü«∞[˝O, ѨÓ[, WO„kÜ«∞ ^Œ=∞#O – D Zxq∞n tëêìKå~°O Ü≥ÚHõ¯ Ѩq„`« ÅHõ} Δ ÏÅ∞. ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ =∂#=ÙÅ â◊s~åÅ∂, WO„kÜ«∂Å∂ ‰õÄ_® ã¨`Ϋ fiQÆ∞} „Ѩ^•è <åÖˇ· `Õ*’=∞Ü«∞OQÍ =ÙO_Õq. JO^Œ∞=Å¡ h\˜Ö’<Õ x~°O`«~O° x=ã≤ã∂¨ Î h\˜ÉÁ@∞ì<˘Hõ ^•xx ‰õÄ_® `«#ÃÑ· xÅ∞ѨÙHÀx JO@x Hõ=∞ŠѨ„`«O ÖÏQÍ =∂#=ÙÅ∞ áêѨ=∞O@x Ѩq„`« r=#∞Å∞QÍ =ÙO_Õ"å~°∞. ã¨`«Î fiQÆ∞} qHÍ™êxÔH· ã¨<å`«# ^è~Œ ‡° O (=~å‚„â◊=∞ ^è~Œ ‡° O, ã¨^•Kå~°O ‰õÄ_®) áêeOѨ|_®e. nxH˜ Ü«ÚQÆqâı+O¨ , ™ê÷#qâı+O¨ =ÚYºO. JO>Ë Ü«ÚQÍxfl |\˜,ì ^Õâßxfl |\˜ì ‰õÄ_® ^è~Œ å‡xfl J#fi~ÚOK«∞HÀ"åe. ã¨`º« O, Ü«∞[˝O, `«ÑO¨ , ^•#O - Wq ^è~Œ ‡° O Ü≥ÚHõ¯ ÅHõ}Δ ÏÅ∞. ^•#O, J^躌 Ü«∞#O, [ѨO, q^Œº, ^è#Œ O, `«Ñ㨠∞¨ û, Ѩq„`«`,« x~ÀQÆ`,« ã¨O™êiHõ, |O^è<Œ åÅ #∞O_ç q=ÚH˜,Î W`«~∞° Å „^Œ"åºxfl "å~°∞ ѨÓiÎQÍ W+¨Ñì _¨ ç W¿ã<Î Õ ã‘fiHõiOK«∞@ - g@xfl\˜H© =¸ÅO ^èŒ~å‡K«~°}"Õ∞. ^èŒ~°‡O =Å¡ ã¨∞Y=¸ `«`«Î fi*Ï˝#=¸ Åaè™êÎ~Ú. `«`«Î fi*Ï˝#O =Å¡<Õ "≥∂HõOΔ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. ™ê=∂#º ^è~Œ å‡Å∞, =ÚYºOQÍ „ÉÏǨχ}, Hõ„Δ uÜ«∞, "≥â· º◊ =~å‚Å "åi ÉÏ^躌 `«Å∞, J=â◊º Hõ~‡° Å∞ ã¨<å`«# HÍÅO #∞O_ç =ã¨∞#Î fl Ü«∞[˝, J^躌 Ü«∞# ^•<åÖË. ã¨^•Kå~å#fl#∞ã¨iOzÜÕ∞ D =¸_»∞ ^è~Œ å‡Å∂ áê\˜OѨ|_®e. Jq qâ◊√^Œ,ú JkèH$õ `« =º‰õΩÅÎ #∞O_Õ ã‘fiHõiOѨ|_®e. =~å‚ʼnõΩ K≥Ñʨ |_ç# ^è~Œ å‡ÖË rqHõ‰Ωõ ѨxH˜ =KÕÛ =$`«∞ÅÎ Ü«∂º~Ú. =ÚYºOQÍ Ü«∞[˝O KÕÜ∞« _»O, J^躌 Ü«∞#O, ^•#O „ÉÏǨχ}

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 486

=~å‚xH˜ ^è~Œ å‡Å~Ú<å~Ú. JÖψQ â◊„™ÈÎÑr¨ =ÙÖˇ· „áê}∞Å#∞ ~°HOΔ˜ K«∞@ Hõ„Δ uÜ«∞ ^è~Œ ‡° O HÍQÍ Ñ¨â√◊ áêÅ#, Hõ$+≤ Hõ~‡° , "åºáê~°O "≥â· º◊ =$uÎ ^è~Œ å‡Å~Ú#q. Z=i =∂@ Z=~°∞ q<åe, Z=i ã¨ÅǨ#∞ áê\˜OKåe J<Õ q+¨Ü∞« OÖ’ |∞∞+¨μÖÁHõ =∂@ K≥áêÊ~°∞. Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞ „ÉÏǨχ}∞Å =∂@#∂, "≥â· √◊ ºÅ∞ „ÉÏǨχ} Hõ„Δ uÜ«ÚÅ ã¨∂K«#Å#∂ â◊¥„^Œ∞Å∞ ÃÑ· =¸_»∞ kfi[=~å‚Å#∂ Q“~°qã¨∂Î J#∞ã¨iã¨∂Î rqOKåe. QÆ∞~°∞=ÙQÍi P„â◊Ü«∞OÖ’, P„â◊=∞OÖ’ rqOK«_»O, JyflǨϟ„`åk q^èŒ∞Å#∞ x~°fiiÎã¨∂Î ™êfi^蕺ܫ∞O ‰õÄ_® KÕã¨∞HÀ=_»O „|ǨχKåi Ü≥ÚHõ¯ ^èŒ~å‡Å∞. J`«_»∞ „uã¨O^茺֒¡#∂ ™êfl#O KÕã≤ ã¨O^蕺=O^Œ# xÜ«∞=∂Å#∞ áê\˜Oz# J#O`«~°O aèHΔÍÜ«∂K«#‰õΩ "≥àϧe. ǨÏ$^ŒÜ«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ "≥ÚHõ¯"Àx ÉèíH˜Î„â◊^ŒúÅ`À z`«Îâ◊√kú`À QÆ∞~°∞=ÙQÍix ¿ãqOK«∞HÀ"åe. <≥+· ‰ª≤ Ωõ _≥#· „|ǨχKåi =¸Olx =_®¤}OQÍ ^èiŒ ™êÎ_∞» . [@#∂ ^ŒO_®hfl ^èŒi™êÎ_»∞. P„â◊=∞OÖ’x PKå~°O =ÚO_»ˆHâ◊"≥∞ÿ`Õ J^ÕKÕ™êÎ_»∞. ZÅ¡ÑC¨ _»∂ P„â◊=∞OÖ’<Õ =ÙO\Ï_»∞. QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ |Ü«∞\˜Hˆ ^≥<· å Ѩxg∞^Œ ѨOÑ≤`Õ áÈ~Ú "ÕQOÆ QÍ =∞~°e=™êÎ_∞» . QÆ$ǨÏã¨∞÷ JyflǨϟ„`« ^è~Œ å‡xfl x~°fiiÎã∂¨ <Î Õ `«# =~°‚ qÇ≤Ï`« HÍ~åºÅ ^•fi~å ^è<Œ å~°#˚ KÕã∂¨ Î ‰õΩ@∞OÉÏhfl, Ju^ä∞Œ Å#∂ áÈ+≤OK«∞‰õΩO@∂ rqOKåe. ^è~Œ ‡° Ѩffl ã¨OQÆ=∞O #∞O_ç ^Õ=`å, Ñ≤`$« Hõ~‡° Å^•HÍ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î `«#H© ã¨=∂*ÏxH© ѨxH˜~å"åe. "å#„Ѩã≤÷H˜ [\Ï^è•~°}, JyflǨϟ„`«áêÅ#, Ѩ$näfiâ◊Ü«∞#O, =#x"åã¨O, HõO^Œ=¸ÖÏÅ#∞, áêÅ#∞, h"å~° ^è•<åºxfl =∂„`«"∞Õ ÉèHí OΔ˜ K«_O» q^è∞Œ ºHõÎ ^è~Œ å‡Å∞. =¸_»∞ ã¨O^≥ÅÖ’ ™êfl#O, Jukä, ^Õ=ѨÓ[#O, „|ǨχK«~°º„=`«áêÅ#O ‰õÄ_® "å#„ѨãH÷≤ ˜ `«Ñʨ xã¨i. ã¨<庙ê„â◊=∞O =∂#= rq`«OÖ’ z=i"≥∞@∞ì. ã¨<åºã≤ Jxfl\˜h `«ºlOKåe. aèHÍΔ @# ^•fi~å =zÛ#^Õ u<åe. K≥@∞ì h_»Ö’<Õ x=ã≤OKåe. Z=i #∞O_ô ^Õxh ã‘fiHõiOK«~å^Œ∞. U „áê}˜ÃÑ#· #∂ HÀÑ≤OK«~å^Œ∞. Ç≤ÏOã¨x+≤^OúŒ . ã¨~fi° „áê}∞Å#∞ `«#`À ã¨=∂#OQÍ „¿Ñq∞OKåe. J„Ñ≤ÜÚ« Å∞ ÖËx"å_»∞, ã¨∞Y^Œ∞óMÏʼnõΩ Jf`«∞_Õ x["≥∞#ÿ ã¨<åºã≤. ã¨<庙ê„â◊=∞áêʼnõΩ_»∞ Ö’<å, |Ü«∞@ ‰õÄ_® â◊√kúQÍ<Õ =ÙO_®e. =∂@Ö’ ã¨OÜ«∞=∞#O, WO„kÜ«∞ x„QÆÇϨ O, Ѩ~=° ∂`«‡ ^蕺#O, ÉèÏ=â◊√kú ã¨<庙ê„â◊=∞OÖ’ #∞#fl "åx „Ѩ^•è # ÅHõ} Δ ÏÅ∞. JÇ≤ÏO™ê ã¨∂#$`å"å}© ã¨`º« â∫KÕH=Δõ ∂^ŒÜ∂« I =i‚<åO eOy<åO K≥=· ™ê=∂<Àº^è~Œ ‡° LK«º`Õ II (PKå~°.. 213/22)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 487

Jxfl =~å‚Å"åiH© Jxfl P„â◊=∂ÅÖ’#∂ JÇ≤ÏOã¨, „Ñ≤Ü∞« =∞iÜ«Ú ã¨`º« =K«<åÅ∞, Ѩq„`«`,« Hõ=Δ ∞, ^ŒÜ∞« J<Õq ™ê=∂#º^è~Œ å‡Å∞, J=âߺK«~} ° Ü © ∂« Å∞. âßGqÇ≤Ï`«OQÍ `«=∞`«=∞ =~å‚ʼnõΩ K≥Ok# ^è~Œ å‡Å#∞ áê\˜ã∂¨ Î rqOKÕ"å~°∞ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ "≥∂Hõ„Δ áêÑ≤Î <˘O^Œ∞`å~°∞. â∫#HÍ^Œ∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ L`«=Î ∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷ k#K«~º° #∞ q#O_ç. J`«_∞» „ÉÏǑχ =ÚǨ˙~°ÎOÖ’<Õ x„^Œ#∞ `«ºlOz ^èŒ~å‡~å÷Å q+¨Ü«∞"≥∞ÿ ÉÏQÍ zOuOz, P~ÀA Ѩ_=» Åã≤#áê@∞, "Õ^ÀHõÎ Hõ~‡° , ^•x `å`«Ê~°º `«`åÎ fi^Œ∞Å#∞ qKåiOK«∞HÀ"åe. "≥O@<Õ ÖËz â∫KåkHÍÅ#∞1=ÚyOK«∞H˘x ™êfl#=∂K«iOz x~åÅã¨ÉÏè =O`À 2ã¨=∂Ç≤Ï`« z`«∞_Î ·≥ ã¨O^èÀºáêã¨# KÕÜ∂« e. â∫Kå#O`«~O° =∞\˜`ì À HÍÅ∞¿ã`«∞Å#∞ â◊√„ÉèÑí é¨ K«∞H˘#_®xH˜ h\˜#∞O_ç QÍx, ^Õ"åÅÜ«∞, 㨇âß#, JQÍflº^Œ∞Å#∞O_ç QÍx =∞\˜ìx LѨÜ≥∂yOK«~å^Œ∞. =¸„`« qã¨~#˚° <åO`«~O° eOQÆOÃÑ· <˘Hõ=∂~°∞, ~Ô O_»∞KÕ`∞« ÅÃÑ· ~Ô O_Õã=≤ ∂~°∞¡ =∞\˜xì ѨÓã¨∞H˘x Hõ_»∞‰õΩ¯O>Ë â◊√kú J=Ù`«∞Ok. =∞Åqã¨~°˚# KÕã≤#ѨÙ_»∞ QÆ∞^Œ=Ú#∞ Ô~O_»∞=∂~°∂¡, Z_»=∞KÕux ѨkѨ~åºÜ«∞=ÚÅ∂, ‰õΩ_çKÕux ‰õÄ_® Ѩk™ê~°∂¡, HÍà◊§#∞ J~Ú^Œ∞ q_»`Å« ∂ =∞\˜`ì À h\˜`À â◊√kúKãÕ ∞¨ HÀ"åe. ѨQ\Æ "˜ àÕ Ö◊ ’x â◊√kúHÍ~°ºOÖ’x J~°Éú Ïè QÆO ~å„u"ÕàÖ◊ ’ ã¨iáÈ`«∞Ok. P~ÀQƺHÍ~°}ÏÅ =Å¡ ‰õÄ~°∞Ûx =∞Å=¸„`« qã¨~#˚° KÕÜ∞« ÖËx "å~°∞ ‰õÄ_® â◊√kúHÍ~°ºOÖ’ ã¨QOÆ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë KåÅ∞. =∞x+≤ â◊s~°OÖ’ Ѩ<fl≥ O_»∞ =∞ÖÏÅ∞ ÖË^• =∂e<åºÅ∞O\Ï~Ú. Jq: =ã¨, â◊√„Hõ, ~°H,Îõ =∞[˚ (Z=ÚHõQ∞Æ A˚) ÖÏ~° (K˘OQÆ), q+¨,ª =¸„`«, Hõ~=‚° ∞Å (QÆ∞eq∞) HõÑ,¨¶ J„â◊√, <Õ„`«=∞Å (ѨÙã¨∞Å∞) ¿ãfi^•Å∞. ÉÏǨϺ=∞h PÉèºí O`«iHõ=∞h â◊√kú ~Ô O_»∞~°HÍÅ∞. =∞\˜Öì ’#QÆ∞ "åx`À KÕÜ∞« |_»∞#k ÉÏǨϺ"≥∞`ÿ Õ ÉèÏ=#Å ^•fi~å [iˆQk PO`«iHõO. â◊√kúÖ’x „Ѩ=ÚY JOQÆO PK«=∞#O. nxx =¸_»∞=∂~°∞¡ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ =∂=¸Å∞ h\˜`À =ÚYO Hõ_∞» H˘¯x ÉÁ@# "Õe =¸ÅO`À =ÚMÏxfl `À=ÚH˘x J~°KÕu`À =¸_»∞ =∂~°∞¡ =ÚMÏxfl ã¨Ê$tOKåe. `«~∞° "å`« ÉÁ@#, K«∂ѨÙ_»∞ "Õà§◊ `À =Ú‰õΩ¯h, ÉÁ@# J<åq∞HõÅ`À Hõ#∞Åh 1

=∞Å=¸„`åÅ#∞ ѨQ\Æ "˜ àÕ ◊ L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ uiw, ~å„uѨÓ@ ^ŒH}Δ˜ Ïaè=ÚY"≥∞ÿ qã¨iO˚ Kåe. QÀ=∞Ü«∞O, x=Ù~∞° QÆÑÊ≤ # xѨC, K≥^ÅŒ ∞, ѨÙ@Hì #õ fl=Ú, ѨKÛ« \˜ á⁄ÅO, h~°∞, Ѩq„`«ãÖ÷¨ ÏÅ∞, ~°ÇϨ ^•i, ѨÅ∞„áê}∞ÅHÍ„â◊Ü∞« "≥∞#ÿ K≥@∞ìh_» g\˜Ö’ =∞Å=¸„`« qã¨~#˚° KÕÜ∞« ~å^Œ∞. 2 x~åÅ㨠ÖË^• x~°Å㨠J#QÍ K«∞~°∞‰õΩ^Œ#O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 488

K≥=ÙÅh ã¨Ê $tOKåe. PÃÑ· ÉÁ@#, z\˜ÔH# "Õà◊§`À ÉÁ_»∞¤#∞ =Ú@∞ìH˘x "≥Ú`«ÎO J~°KuÕ `À QÆ∞O_≥#∞ x=Ú~°∞HÀ"åe. `«~∞° "å`« Jxfl "Õà§◊ `À `«Åh "å\˜ H˘#Å`À ~Ô O_»∞ Éè∞í *ÏÅ#∂ `åHÍe. D ã¨Ê~°≈Å =Åx ѶŨ "Õ∞=∞#QÍ =Ú=∂‡~°∞ h\˜`À PK«=∞#O KÕÜ∞« _»O =Å¡ |∞∞QƺA™êû=∞ "Õ^•Å∞ „Ѩã#¨ fl=∞=Ù`å~Ú. =ÚY „ѨHÍΔ à◊#O ^•fi~å J^ä~Œ fi° "Õ^OŒ , „ÉÏǨχ}∞Å∞ |$ǨÏã¨Êf „Ѩã#¨ ∞flÅ=Ù`å~°∞. =ÚYÉèÏQÍxfl ã¨Ê $tOK«_O» =Å¡ PHÍâ◊O, =Ú‰õΩ¯ ^•fi~å "åÜ«Ú=Ù, <Õ„`«O ^•fi~å ã¨∂~°∞º_»∞, K≥=ÙÅ ã¨Ê~°≈ ^•fi~å Jxfl k‰õΩ¯Å∂ ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`å~Ú. =ÚY, <åã≤HÍ^Œ∞Å#∞ Ü«∞^ä•qkè, ã¨Ê$tOK«_O» =Å¡ D JOQÍÅÖ’ WuǨã¨, ѨÙ~å}, "Õ^•OQÍÅ∞ (J#QÍ tHΔÍ,HõÅÊ, "åºHõ~} ° , x~°∞Hõ,Î KèO« ^Œ, *’ºuëêÅ∞) „Ѩu+≤`ª åÅ=Ù`å~Ú. <åaèãʨ ~°≈ „áê}„QÆOkäh ǨÏ$^ŒÜ∞« ã¨Ê~°≈ „|Ǩχ^Õ=Ùh P#OkOѨ KÕ™êÎ~Ú. =¸~°ãú ʨ ~°≈~°∞„^Œ∞h tMÏã¨Ê~°≈ |∞∞+¨μÅh ^ŒQ~æÆ K° ™Õ êÎ~Ú. ~Ô O_»∞ ÉÏǨï=ÙÅh ѨÓiÎQÍ x=∞~°_O» =Å¡ Ü«∞=Ú_»∞, WO„^Œ∞_»∞, =~°∞}∞_»∞, ‰õΩÉË~∞° _»∞, Ѩ$käfi, Jyfl^Õ=`«Å ™êxfl^躌 O Åaèã∞¨ OÎ k. K«~}° [ÖÏÉè∞í ºHõ}Δ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞h, WO„^Œ^=Õ Ùh, ǨÏã¨[Î Å„áÈHõ}Δ q+¨μ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ JOâ◊Åh ^ŒQ~æÆ ° KÕ™êÎ~Ú. ^è•i‡Hõ q^è•#OÖ’ <ÕÅ#∞ h\˜`À `«_Ñ» _¨ O» =Å¡ "åã¨∞H˜ =Ú#flQÆ∞ <åQÆ∞Å∞ „Ѩã#¨ ∞flÖ∫`å~°∞. h\˜ aO^Œ∞=ÙÅ∞ Ѩ__» O» =Å¡ Éè∂í `« ã¨=¸Ç¨ÏO `«$Ñ≤Î <˘O^Œ∞`«∞Ok. JOQÆ∞à◊√Å („"Õà§◊ ) Ѩ~åfiÅÃÑ· Jyfl, ã¨∂~°º, "åÜ«Ú, K«O„^Œ∞Å∂, Ѩ~fi° `«ã=¨ ¸Ç¨Å∂ x"åã¨O KÕ™êÎ~∞° . kfiAx ǨÏã¨~ˆÎ YÖÖ’ QÆOQÍk Ѩq„`« #^Œ∞Å∞O\Ï~Ú. ǨÏã¨`Î Å« OÃÑ· ã¨~fi° f~å÷Å∞ ™È=Úx`À ÉÏ@∞ LO\Ï~Ú. JO^Œ∞KÕ`<« Õ "å~°∞ K≥Ü∞≥ ºuÎ nqOz<å, `«ÅÃÑ· KÕux LOz Pj~°fikOz<å KåÅ=∞Ozk. LëÈ^ŒÜ∂« xˆH kfiA_»∞ ÖËz â∫K«„H˜Ü∞« #∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì "ÕÜ∂« e. ^ŒO`«^•è =#O KÕã∞¨ H˘x ™êfl#O KÕÜ∂« e. áêz=ÚY=∞O`« Jâ◊√z JѨq„`«=¸ =∞i ÖË=Ù. ^ŒO`«^•è =<å KåÖÏ =ÚYº"Õ∞. J~Ú<å J=∂"å㨺, +¨+,ª≤ #=q∞, áê_»ºq∞ u^ä∞Œ Ö’¡#∂, Pk"å~°O<å_»∂ ѨÙÅ¡Ö‰Ë Ωõ O_®<Õ F+¨nÜ è Ú« HõÎ [ÖÏÅ#∞ Ѩ<fl≥ O_»∞ (12) =∂~°∞¡ ѨÙH˜¯eOz Lq∞‡"ÕÜ∞« _»O ^•fi~å <À\˜x â◊√„ÉèÑí é¨ K«∞HÀ"åe. ™êfl#O =Å¡ ^Œ$ëêì^$Œ +¨ì Ѷ֨ ÏÖˇ<Àfl =Ù<åfl~Ú. â◊√^•ú`∞« ‡_≥#· =ºH˜Î `˘e ã¨O^≥HÖõ Ï¡ ™êfl#O KÕã≤ "Õ¿ãÎ J`«_∞» SÇ≤ÏHõ áê~°Ö∫H˜Hõ ã¨∞MÏÅxKÕÛ Jxfl „H˜Ü∞« Å#∂ KÕÜ∞« _®xH˜ JkèHÍi J=Ù`å_»∞. Jxfl [áêÅH© J~°∞›_=» Ù`å_»∞. D â◊s~°=∞`«ºO`« =∂e#ºÉèí∂~Ú+¨ì=Ú. #=~°O„^è•Å∂ JÖÏ ZO`À H˘O`« =∂e#ºÑ¨éã¨∞<Î Õ =ÙO\Ï~Ú. D ^ÕÇ¨ xfl - Jk rqOz L#flO`«HÍÅO JO^Œ∞KÕ`«

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 489

â◊s~°â√◊ kúH© =∞#ó„ѨâßO`«`H« ,© ~°∂Ѩ™œÉèÏQͺÅH© „áê`«ó™êfl#O J`«ºO`å=â◊ºHõO. ÃÑQ· Í Wk â’Hõ, ^Œ∞óYq<åâ◊H~õ O° ‰õÄ_». HÍ|\˜ì „áê`«ó™êfl#"≥∞Hõ¯_» KÕã<≤ å QÆOQÍ™êfl#O`À ã¨=∂#"Õ∞. *˺+¨ª â◊√Hõ^¡ ⌠q◊ ∞ ǨÏã¨Î#Hõ„Δ `«ÜÚ« Hõ"Î ∞≥ `ÿ Õ P ukäH˜ ^•xH˜ ^Œâq◊ ^èŒ áêáêÅ#∞ áÈQ˘>Ëì â◊HΘ =ÙO@∞Ok. P áêáêÖË=#QÍ ÉÏQÍ ™⁄=Ú‡`À |Åã≤=ÙO_ô ^•#O KÕÜ∞« HõáÈ=_»O, ã¨fi^èŒ~å‡xfl x~°¡HõΔ ºO KÕÜ«∞_»O, W`«~°∞Å ÉèÏ~°ºÖ`À `«Ñ¨C K≥Ü«∞º_»O, Hõ@∞=ÙQÍ =∂\Ï¡__» O» , J|^•úÖÏ_»_O» , Kå_ôÅ∞ K≥Ñʨ _»O, Jã¨O|^Œú „ѨÖÏѨO, Ѩ~„° ^Œ"åºÑ¨ÇϨ ~°}O, =∂#=*Ïux "≥Ú`«OÎ QÍ =∞#ã¨∞Ö’ ^Õfi+≤OKÕ =∞O@=∂i `«#O. W@∞=O\˜ Ѩ#∞Å#∞ `≥eÜ«∞HõQÍx, ѨÓ~°fi[#‡Ö’ QÍx KÕã=≤ ÙO>Ë PK«~º° Å =Åx áêѨ=Ú #tOK«∞@ÔH· ™êfl#O KÕã∞¨ <Î åfl#x ã¨OHõÅÊO K≥ÑC¨ HÀ"åe. „|ǨχKåi ★ ã¨H$õ `ü ™êfl<åxfl KÕÜ∂« e. W`«~∞° Å∞ H˘O`« `«_Ü » ∞« =K«∞Û#∞. U kfiA_≥#· PK«=∞#O KÕã≤ h\˜Ö’H˜ f~å÷Å#∞ P"åǨÏ# QÍqOz, J=ºÜ«∞ ÉèQí "Æ å#∞_≥#· =∞Ǩq+¨μ=‚ Ùx 㨇iã¨∂Î ™êfl#O KÕÜ∂« e. =∞O^ÕÇϨ <å=∞‰õΩÖˇ#· ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ =¸_»∞ HÀ@¡ =∞Ok =Ù<åfl~°∞. P^Œ∞~å`«∞‡Å∞ L^Œ~Úã¨∞Î#fl ã¨∂~°∞ºx q∞Oy "ÕÜ∂« Å#∞‰õΩO@∂ =ÙO\Ï~°∞. =∞#=Ú ã¨O^≥ "ÕàÖ◊ ’ P #ÅÉè·ˇ J~Ú^Œ∞ xq∞ëêÅáê@∞ KÕ¿ã ѨÓ*ÏkHõ=ÚÅ =Å¡ Ѩq„fHõiOѨ|_ç# J~°… ºÑ¨Ù [Å∞¡Å∞ Jyfl*ÏfiÅÖˇ· P =∞O^ÕÇï¨ Å#∞ ^ŒÇÏ≤ Oz "Õ™êÎÜ∞« x âß„™êÎÖ’¡ K≥Ñʨ |_çOk. kfiAÅ∞ ã¨O^蕺HÍÅO ѨÓiÎ HÍQÍ<Õ Ü«∞^ä•kèHÍ~°O ǨÏ=#O KÕÜ∂« e ÖË^• KÕ~ÚOKåe. J~Ú`Õ XHõ¯\˜ =∂„`«O x[O, ã¨fiÜ«∞OQÍ Ç¨Ï=#O KÕÜ∞« _»O =Å¡ =KÕÛ Ñ¶Å¨ "Õ∞ Z‰õΩ¯=. âß„™êÎÅ∞ K≥ÑÊ≤ # ^•x „ѨHÍ~°"∞≥ `ÿ Õ |∞∞ufi‰õΩ¯, Ѩل`«∞_»∞, QÆ∞~°∞=Ù, ™È^Œ~∞° _»∞, "Õ∞#Å∞¡_∞» , JÅ∞¡_∞» . giÖ’ Z=Ô~<· å XHõ =ºH˜Î `«~∞° ѨÙ# ǨÏ=# HÍ~åºxfl KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. Jk =ºH˜Î ã¨fiÜ«∞O ǨÏ=#O`À ã¨=∂#O. QÍ~°› Ѩ`åºyfl „|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨO. ^ŒH} Δ˜ Ïyfl t=ã¨fi~°∂ѨO. P ǨÏ=hÜ«∂yfl ★ q+¨μ‚ =∞iÜ«Ú ‰õΩ=∂~° ã¨fi~°∂ѨO. Ü«∞^äÀz`«OQÍ ã¨=∞Ü«∂xH˜ ǨÏ=#O KÕã≤ ã¨∂~°º[ѨO KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« J^Õ UHÍ„QÆz`«`Î `« À ™êq„uh FOHÍ~åhfl [Ñ≤OKåe. „Ѩ}=O, ã¨Ñ¨Î"åºÇ¨Ï$u, „uѨ^Œ ™êq„u =∞O„`«O - g\˜x x~°O`«~°O Ü«∞^ä•ã¨=∞Ü«∞OQÍ, ★

ã¨H$õ `ü ™êfl<À ^ŒO_»=`ü! J#QÍ Hõ„~°#∞ h\˜Ö’ =ÚOz fã≤#@∞¡QÍ K≥Ü∂« ºe. QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ K«∂Ñ≤Oz# h\˜ K≥Å=∞ ÉÏQÆ∞Ok Hõ^•x `«# â◊`«=∞~°¯@ ÅHõΔ}Ïxfl K«∂Ñ≤ã¨∂Î [ÅHÍÖÏ_»~å^Œ∞. Ѩiâ◊√„ÉèíOQÍ =ÙO@∂<Õ "ÕQOÆ ™êfl<åxfl =ÚyOKåe. „|ǨχKåi ~Ô O_»∞ ã¨O^≥ÅÖ’#∂ JyflǨϟ„`«HÍ~åºxfl `«Ñʨ xã¨iQÍ x~°fiiÎOKåe HÍ|\˜ì ™êfl#O `«Ñʨ xã¨i. (=∞#∞^è~Œ ‡° âßGO– 2/176) ‰õΩÅ∂¡Hõ Éè@í ∞ìx \©Hõ ★ WHõ¯_» ‰õΩ=∂~°Ü«∞#QÍ Ç¨Ï=#Hõ~°ÎÜ«∞QÆ∞ <≥·+≤ªHõ „|ǨχKåi.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 490

xÜ«∞`«~∂° ѨOÖ’ KÕÜÚ« "å~°∞ D „ѨÑO¨ K«OÖ’ ^ÕxH© ÉèÜ í ∞« Ѩ_H» ¯õ ~°Ö^Ë ∞Œ . „áê`«óHÍÅOÖ’ x`«ºQÍÜ«∞„u [áêxfl KÕ¿ã ™ê^艌 Ωõ _»∞ áêѨÙÅ =∞^躌 <Õ rqã¨∂Î ‰õÄ_», h\˜Ö’<Õ =ÙO@∂ Jk JO@x Hõ=∞ÅѨ„`«O =Öˇ, J#Ѷڨ _≥· =ÙO\Ï_»∞. ^Õq#∞áêã≤OK«∞"åiH˜ QÍÜ«∞„uÜÕ∞ QÍÜ«∞„f =∂`«QÍ ^Œ~≈° #q∞ã¨∞OÎ k. WÖÏ: âıfi`« =~å‚ ã¨=ÚkÌëêì H“âıÜ∞« =ã¨<å `«^•ä I JHõãΔ ∂¨ „`« ^è~Œ å ^Õg Ѩ^•‡ã¨# QÆ`å â◊√ÉèÏ II (PKå~°..213/70) D „H˜Ok Ü«∞Aˆ~fi^Œ =∞O„`«O`À QÍÜ«∞„u <å"åǨÏ# KÕã≤ Láêã≤OKåe. `Õ*’-ã≤ `Õ*’=∞~Ú ^èÇÕ Ï≤ g~°º=∂ã≤ g~°ºO =∞~Ú ^èÇÕ Ï≤ |Å=∞ã≤ |ÅO =∞~Ú ^èÇÕ Ï¨ Ÿº *’- ™Èº*’=∞~Ú ^èÇÕ Ï≤ =∞#∞º~°ã≤ (â◊√HõÜ ¡ ∞« A.. 19/9) =∞#∞ºO =∞~Ú ^èÇÕ Ï≤ ã¨ÇϨ Ÿ-ã≤ ã¨ÇϨ Ÿ=∞~Ú ^èÇÕ Ï≤ II ^Õ=`«Å#∞ Hõ#∞ÖÏ~å K«∂_®Å#∞‰õΩ<Õ |∞∞+≤Q} Æ O, =∞O„`«^~Œ ≈° #O HÀi ™ê^艌 Ωõ Å∞ „áêp#HÍÅOÖ’ D Ü«∞Aˆ~fi^Œ =∞O„`å<Õfl „ѨÜ∂≥ yOKÕ"å~°∞. WHõ ™ê^艌 Ωõ Å∞ QÍx W`«~ˆ `«~å„â◊=∞"åã¨∞Å∞ QÍx ѨÓ~åfiǨÏH‚ ÍÅOÖ’ ^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOKåe. q^•fiOã¨∞_≥#· "å_»∞ „|Ǩχ q+¨μ‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å =∞^躌 Éè^Ë •xfl K«∂_»_∞» . JO^Œih ѨÓl™êÎ_∞» . D qâ◊fiOÖ’ =∞OQÆàH◊ ~õ =° ÚÅ∞ Zxq∞^Œ∞<åfl~Ú. Jq „ÉÏǨχ}∞_»∞, QÀ=Ù, Jyfl, |OQÍ~°O, <≥~Úº, ã¨∂~°∞º_»∞, h~°∞, ~åA. g\˜x ^Œi≈Oz ѨÓlOz gÖˇ#· O`«=é‰õΩ "å\˜x ("åix) `«# ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù<Õ LO_ÕÖÏ K«∂ã¨∞H˘x, KÕã¨∞H˘x #_»záÈ"åe. „ÉÏǨχ}∞_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ "Õ^•^躌 Ü«∞#O KÕã,≤ PÃÑ· ^•x<Õ zOuOz, JÉèϺã¨O, [ѨO KÕã∞¨ H˘x t+¨μºÅKÕ`« "Õ^•xfl J^躌 Ü«∞#O KÕ~ÚOKåe. Wq "Õ^•ÉèϺ㨠ѨOK«q^è∞Œ Å∞. J=ã¨~°"≥∞ÿ# x^èŒ∞Åxã¨∂Î "Õ^•~å÷hfl, Ü«∞[˝ Hõ~°‡ „Ѩuáê^ŒHõ âß„™êÎÅ#∂ ^è~Œ ‡° âß„™êÎÅ#∂ ѨÙã¨HÎ ~õ ∂° ѨOÖ’ `«Ü∂« ~°∞KÕ~ÚOz# "åiH˜ "≥k· HõÖ’HõO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. WuǨ™êÅ#∂, ѨÙ~å}ÏÅ#∂ „"å~ÚOz ^•#q∞zÛ# "åiH˜ „|Ǩχ#∞ QÍx "Õ^•xfl QÍx ^•#O KÕã#≤ ^•xH˜ ~Ô \˜Oì Ѩ٠ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k. WHõ¯_» „|Ǩχ^•#=∞#QÍ "Õ^^Œ •#O QÍx „|Ǩχ*Ï˝#^•#O QÍx HÍ=K«∞Û#∞. „ÉÏǨχ}∞_»∞ QÍx W`«~° QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ ∞ QÍx k#OÖ’ =¸_»=ÉèÏQÍxfl, `«# áÈ+¨º=~°Oæ JO>Ë =∂`åÑ≤`Å« ∂, QÆ∞~°∞=Ù, ™È^Œ~∞° Å∞, „Ѩ[Å∞ (ã¨O`å#O) n#∞Å∞, ^Œ∞ód`«∞Å∞,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 491

★

JÉèϺQÆ`«∞Å∞, Ju^äŒ∞Å∞, JQÆ∞flÅ∞ - giÜ≥ÚHõ¯ áÈ+¨}, PÅ#, áêÅ#Å#∞ K«∂ã¨∞HÀ"åe. ã¨fi~åæxH˜ nxx q∞Oz# ^ŒQiæÆ ^•iÖË^∞Œ . HÍ|\˜ì ZO`« „ѨÜ∞« `«flO KÕÃã<· å =∞x+≤ `«# "åix `å#∞ áÈ+≤OK«∞HÀ"åe. Jn <åºÜ«∂i˚`O« `À<Õ KÕÜ∂« e. áÈ+¨º=~åæxfl áÈ+≤OK«x "å_»∞ |u‰õΩ<åfl K«zÛ#>Ë.ì `«# á⁄@ìx `å#∞ =∂„`«"∞Õ J#QÍ `å#∞ `«# á⁄@ìx =∂„`«"∞Õ áÈ+≤OK«∞H˘x „|`«H_õ O» Q˘¿ÑÊO HÍ^Œ∞. T~°‰Ωõ Hõ¯ ‰õÄ_® JÖψQ „|uÔHÜ«∞ºQÆÅ^Œ∞ Hõ^•! =∂`åÑ≤`å QÆ∞~°∞„ÉèÏ`å „Ñ¨*Ï n<åó ã¨=∂„t`åó II JÉèϺQÆ`À- ukäâßÛyfló áÈ+¨º =~åæ L^•Ç¨Ï$`åó Éè~í }° O áÈ+¨º =~°ãæ º¨ „Ѩâã◊ OΨ ã¨fi~°æ ™ê^è#Œ O II Éè~í }° O áÈ+¨º =~°ãæ º¨ `«™ê‡^Œº`Õfl# HÍ~°Ü∞Õ `ü ã¨r=u =~°âÛ·‹ HÀ |Ǩïaè~ÀºÑ¨ r=ºu II r=O`À =∞$`« HÍã¨Î fi<Õº ѨÙ~°∞ëêó ™Èfi^Œ~O° Éè~í åó I ã¨fiH©Ü≥∂^Œ~° ѨÓiÎâ◊Û ‰õΩ‰õΩ¯~° ™êºÑ≤ q^Œº`Õ II (PKå~°... 213/79–82) "åº=ǨiHõ [QÆ`∞« ÖÎ ’ ^è<Œ åxH˜ „áê=ÚYº"≥∞‰õΩ¯=. Jk ÖËx^Õ =∞#∞QÆ_» ÖË^∞Œ . HÍ|\˜ì ^•xfl ã¨OáêkOKåe, ÃÑOKåe. nx<Õ J~°=÷ ∞<åfl~°∞. Jk =∞# HÍ~åºÅ#∞ KåÖÏ=é‰õΩ ã¨OѨ#flO KÕÜ∞« QÆÅ ã¨OѨ^.Œ ^•x LѨÜ∂≥ QÆO =∞#‰õΩ Jx"å~°ºO. D ^Œ$+≤`ì À K«∂¿ãÎ Éè∂í q∞, ~°`åflÅ∞, x^è∞Œ Å∂, ^è•#º=¸, Ѩâ√◊ =ÙÅ∂, z=iH˜ ¢ãΑ ‰õÄ_® J~°O÷ Ö’ ÉèÏQÍÖË. HÍ|\˜ì Hõ+Ñì¨ _¨ ç <åºÜ«∞OQÍ ^è<Œ åxfl ã¨OáêkOKåe. _»|∞ƒ =¸_»∞ q^è•Å∞. â◊√Hõ,¡ â◊|Å, Hõ$+¨‚ (`≥Å∞ѨÙ, HõÅQÆÅ∞ѨÙ, #Å∞ѨÙ). Wk HÍHõ ã¨O„Hõq∞OKÕ ^è#Œ O. Ñ≤`$« Ñ≤`å=∞ǨïÅ #∞O_ç ~å=K«∞Û. W`«~∞° Å∞ „¿Ñ=∞H˘nÌ WKÕÛã≤ áÈ=K«∞Û. ★„ã‘Î ^•fi~å ~å=K«∞Û. Wq HÍHõ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^èŒ#O =KÕÛ P^è•~åÅ∞ =¸_»∞O\Ï~Ú. Jq: Ü«∂[#O (Ü«∞[˝O =Å¡) J^蕺Ѩ#O (áê~îO° K≥Ñʨ _»O=Å¡) qâ◊√^Œú „Ѩu„QÆÇϨ O (ã¨`åÊ„`«∞Å∞ KÕ¿ã ^•#O =Å¡) Hõ„Δ uÜ«ÚʼnõΩ ‰õÄ_® ^è#Œ „áêÑ≤HÎ ˜ =¸_»∞ =∂~åæÅ∞O\Ï~Ú. Ѩ#∞fl ^•fi~å <˘Hõ\ ˜, ^ŒO_»# ^•fi~å xOH˘Hõ\ ˜ (Wk JѨ~å^èŒ ★

JÉèϺQÆ`∞« Å#QÍ Éè’[<åÅ"Õà◊ JѨÊ\˜HÑõ C¨ _»∞ T_çÑ_¨ "Õ å~°∞. Ju^äŒ∞Å#QÍ "åi ~åHõ =∞#‰õΩ =ÚO^Õ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. "å~°∞ ‰õÄ_® ukä "å~° #HõΔ„`åÅ∞ K«∂ã¨∞H˘x ~å~°∞. ukä Ѩ~Àfi`«û"åó 㨈~fi`«ºHÍÎ ÜÕ∞#=∞Ǩ`«‡<å -ukäó ã¨~fi° Éè∂í `å<åO âıëê#ÉèϺQÆ `å<£ q^Œ∞ó (Ü«∞=∞=K«#=Ú) ™È★ (JO>Ë q"åǨÏO ^•fi~å =KÕÛk =∂„`«"∞Õ ^è~Œ ‡° |^ŒOú )

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 492

~°∞ã¨∞=Ú =O\˜k) q[Ü«∞„áêÑ≤Î ^•fi~å "Õ~˘Hõ\ ˜. "≥·â◊√ºxH˜ á⁄ÅO ^•fi~å#∂, Ѩâ√◊ áÈ+¨}Ö’#∂, "åºáê~°O =Å¡#∂ ^è~Œ ‡° |^ŒOú QÍ ^è#Œ O ã¨=∞‰õÄ_»∞`«∞Ok. â◊¥„^Œ∞Å∞ giH˜ ™êÜ«∞Ѩ__» O» ^•fi~å ^è<Œ å~°#˚ #∞ KÕÜ∂« e. Jxfl =~å‚Å"å~°∂ =_ô¤ "åºáê~°O ^•fi~å rq`åxfl QÆ_Ñ» =¨ K«∞Û#x |∞∞+¨μÅ∞ x~°‚~ÚOKå~°∞. J~Ú`Õ „ÉÏǨχ}∞Å∞, HõΔ„uÜ«ÚÅ∞ =∂„`«O PѨ`å¯ÅOÖ’<Õ D Ѩ^uúŒ <å„â◊~ÚOKåe. "å~°∞ HÍÅO Hõeã≤~å#ѨÙ_»∞ =º=™êÜ«∞O ‰õÄ_® KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. q^ÕâßʼnõΩ áÈ~Ú ^è<Œ åxfl ã¨OáêkOK«∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O "≥â· √◊ ºÅH˜ =∂„`«"∞Õ DÜ«∞|_çOk. âßG ã¨=∞‡`«OQÍ Pi˚Oz# ™⁄=Ú‡Ö’ H˘O`« JOâ◊#∞ (ÖÏÉèÏOâ◊ Jx nx<Õ JO\Ï~°∞.)"≥zÛOz „Ѩu=∞x+‘ Ñ≤`«$QÆ}ÏÅ#∂,^Õ=QÆ}ÏÅ#∂ „ÉÏǨχ}∞Å#∂ ѨÓlOKåe. ^•x=Å¡ `≥eÜ«∞Hõ KÕã#≤ áêáêÅ∞ #tOK«=K«∞Û. =_ô¤ "åºáê~°O ^•fi~å =KÕÛ ^è#Œ OÖ’ W~°∞=^Œ= =O`«∞h, Ѩâ√◊ ã¨fi~å‚^∞Œ Å ^•fi~å =KÕÛ ^•xÖ’ #∂~°= =O`«∞h ~åAH˜KÕÛÜ«∂e. q∞ye# ^•xÖ’ <åÅæ==O`«∞#∞ ÃÑ\˜ì x`åº=ã¨~° =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ H˘#∞H˘¯QÍ q∞ye# ^•xÖ’ ã¨QÆÉèÏQÍxfl `«# Éèí~°} áÈ+¨}Ö‰õÄ x`«º <≥·q∞uÎHõ HÍ~åºÅ‰õΩ qxÜ≥∂yOKåe. q^Œº, tÅÊO, "Õ`#« O, ¿ã=, QÀ~°H,Δõ "åºáê~°O, =º=™êÜ«∞O, (Hõ$+≤) =$uÎ, ★ aèH,Δõ =_ô¤ J<Õ Ñ¨kO\˜h r=#Ü«∂Ѩ# ™ê^è<Œ åÅ∞QÍ |∞∞+¨μÅ∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ# ^èŒ#OQÍ ÉèÏqOK«=Åã≤#k „ѨK«∞~° [Å~åtKÕ Ñ¨i ѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ kh, ‰õÄ~°Å#∂, =∞\˜hì , ã¨q∞^èÅŒ #∂, ‰õΩâ◊Å#∂, ѨÖÏâ◊^OŒ _»hfl, Ji\ωõΩh, Jyfl^Õ=Ùx P~åkèOK«_®xH˜ =Åã≤# LѨH~õ }° ÏÅ#∂ „|ǨχѶ∞¨ ’+¨ J#QÍ ™êfi^蕺ܫ∂xfl, „ÉÏǨχ}∞_»∞ JÜ«∂z`« ^è<Œ åxfl ‰õÄ_® ã‘fiHõiOK«=K«∞Û#∞. ^Õ=`«e@∞=O\˜ ^è<Œ åxfl J=∞$`« ã¨=∂#=∞O\Ï~°∞. Z=i#∞O_≥<· å ^è<Œ åxfl ã‘fiHõiOK«=K«∞Û. Jk QÆ∞~°∞=Ù ^è<Œ åxfl ÃÑOK«_®xHÀ ^Õ=`«Å#∂ Ju^äŒ∞Å#∂ ѨÓlOK«_®xˆH "å_»|_Õ =∂>ˇÿ`Õ. JÖψQ ^˘OQÆ#∞O_ô jÅqÇ‘Ï#∞x #∞O_ç ‰õÄ_® ^•<åxfl „QÆÇÏ≤ OK«=K«∞Û. J~Ú`Õ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕã∞¨ HÀ"åe. ~ÀAÖ’x <åÅ∞QÆ= ÉèÏQÆOÖ’ =∞\˜,ì #∞=ÙfiÅ∞, ѨÙ=ÙfiÅ∞, ‰õΩâßk ™ê=∞„yx `≥zÛ "å_»∞`«∂ „ѨH$õ uã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ [ÖÏÅÖ’ ™êfl#O KÕ¿ãÎ D ^ÀëêxH© â◊√nú „áêÜ«∞tÛ`«=Î ¸ J=Ù`å~Ú. ™êfl#O Zxq∞k „ѨHÍ~åÅ∞QÍ =ÙO@∞Ok. P „ѨHÍ~åÅ∞ x`«º, <≥q· ∞uÎH,õ HÍ=∞º, „H˜Ü∂« OQÆ, =∞ÖÏѨH~õ ¬° }, =∂~°#˚ , PK«=∞#, J=QÍǨÏ#Å∞. ™êfl#O KÕÜ∞« x^Õ [Ѩ, ★

=$uÎ J#QÍ H˘xfl „Ѩ`ºÕ HÍ~°›`Å« ∞#fl"å~°∞ ѨxKÕã<≤ å KÕÜ∞« HõáÈ~Ú<å „Ñ¨É∞íè `«fiq∞KÕÛ <≥Åã¨i k#∞ã¨∞Å∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 493

Jyfl, ǨÏ=<åk HÍ~åºÅ‰õΩ JkèHÍ~°O ~å^Œ∞. „áê`«ó ™êfl#O ѨÓ*Ï áê~îåk ^è•i‡Hõ HÍ~åºÅHÀã¨O KÕÜ∂« e. nx<Õ x`«º™êfl#=∞O\Ï~°∞. K«O_®Å, ~°[ã¨fiÅ, q+¨,ì â◊"å^Œ∞Å#∞ ã¨Ê $tOz#ѨÙ_»∞ P ^À+¨O áÈ=_®xH˜ KÕ¿ãk <≥q· ∞uÎHõ ™êfl#=Ú. *’ºuâß≈„™êÎ#∞™ê~°O ѨÙëêºk #Hõ„Δ `åÅÖ’ KÕ¿ãk HÍ=∞º™êfl#O. U HÀiHÍ ÖˉΩõ O_® D ™êfl#=Ú#∞ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. [Ѩ, Ǩϟ=∂k Hõ$`åºÅ#∞ KÕÜ«∞_®xH˜ ã¨OHõeÊOz QÍx, ^Õ=`«Å#∞, Ju^äŒ∞Å#∞ ѨÓlOK«_O» =O\˜ Ѩq„`« HÍ~åºÅ#∞ KÕÜ∂« Å<Õ WK«Û`ù ÀQÍx "å\˜H˜ =ÚO^Œ∞ KÕ¿ã ™êfl<åxfl „H˜Ü∂« OQÆ™êfl#=∞O\Ï~°∞. âßs~°Hõ =∞ÖÏxfl ^Œ∂~°O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ ã¨~À=~°O, ^Õ=‰õΩO_»O, f~°O÷ , #k =O\˜ KÀ@¡ HÍqOKÕk =∞ÖÏѨH~õ ¬° } ™êfl#=∞#|_»∞`«∞Ok. qt+¨=ì ∞O„`åÅ`À KÕ¿ãk =∂~°#˚ O. [ÖÏâ◊Ü∞« OÖ’H˜ ^Œ∂H˜ gÖˇ#· O`«¿ãѨ٠=∞O„`«O [Ñ≤ã∂¨ Î KÕ¿ã ™êfl#O J=QÍǨÏ#O. „áê`«ó™êfl#O `«~∞° "å`« J=ã¨~"° ∞≥ <ÿ å ã¨=∞Ü«∞O ‰õΩ^Œ~#° ѨÙ_»∞ h~°∞ ^˘~°H#õ ѨÙ_»∞ PK«=∞#O KÕÜ∞« =K«∞Û. Éè∂í q∞ #∞O_ç LaH˜ =zÛ#k Ѩq„`«[ÅO. ^•x Hõ#fl ÃãÅÜÕ∞\˜ h~°∞, ^•x Hõ#fl ã¨~À=~° [ÅO. ^•xHõ#fl #n[ÅO, ^•x Hõ#fl ѨÙ}ºf~°O÷ Ö’x h~°∞ Ѩq„`«"∞≥ #ÿ q. g@xfl\˜H#õ fl Ѩq„`«O QÆOQÍ[ÅO. WO^Œ∞Ö’ ™êfl#O KÕ¿ãÎ rq`«OÖ’ KÕã#≤ áêáêÅhfl #t™êÎ~Ú. QÆÜ∞« , ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `« f~å÷ÅÖ’x [ÅO Ju Ѩq„`«"∞≥ `ÿ Õ Hˆ =Å HÍjQÆOQÍ[Å=Ú Ñ¨~=° ∞ Ѩq„`«=Ú, ã¨~fi° ѨÙ}º^•Ü«∞Hõ=Ú. Éè∂í q∞ëêª^∞Œ ^Œú $`«O ѨÙ}ºO `«`ó« „Ñ¨„ã¨=}À^ŒHOõ II `«`À- Ñ≤ ™ê~°ãO¨ ѨÙ}ºO `«™ê‡<åfl^ÕÜ∞« =ÚK«º`Õ f~°`÷ ÀÜ«∞O `«`ó« ѨÙ}ºO QÍOQÆO ѨÙ}ºO`«∞ ã¨~fi° `«ó II QÍOQÆO ѨÜ∞« Oó ѨÙ<å`åºâ◊√ áêѨ=∂=∞~°}ÏO uHõO I QÆÜ∂« Ü«∂OK« ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `Õ Ü«∞`ÀÎÜ∞« O ã¨=ÚѨã`÷≤ O« II `«™ê‡`«∞Î QÍOQÆ =∞Ѩ~O° *ÏhÜ«∂`ÀÎÜ«∞=Ú`«Î=∞O I (PKå~°.. 213/116–119)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 494

~å„u ™êfl#O Ѩل`«[#‡, qt+¨ì Ü≥∂QÍÅ∞, =∞Hõ~åk Ѷ∞¨ #~åâ◊√Ö’¡ ã¨∂~°º ã¨O„HÍOu, K«O„^Œ, ã¨∂~°º „QÆÇϨ }ÏÅ =O\˜ „Ѩ`ºÕ Hõ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ KÕÜ∞« _»"∞Õ „Ѩâã◊ OΨ . L+¨ó HÍÅOÖ’#∂, ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O `«~°∞"å`«#∂, ™êÜ«∞O ã¨O^茺֒#∂ KÕ¿ã ™êfl<åÅ∞ „áê*Ïáê`«º Ü«∞[˝O`À ã¨=∂#OQÍ =∞Ǩáê`«HÍÅ#∞ #tOѨ*™Ë êÎ~Ú. „â◊^•úÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ XHõ U_®k áê@∞ „áê`«óHÍÅ ™êfl#O KÕ¿ãΠѨ<fl≥ O_Õà√◊ § „áê*ÏѨ`º« O KÕã#≤ ѶŨ O Åaèã¨∞ÎOk. =∂Ѷ∞¨ , á¶êÅ∞æ} =∂™êÖ’¡ x`«º „áê`«ó HÍÅ ™êfl#O KÕ¿ã "åiH˜ ã¨∂~°º K«O„^Œ∞Å`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ Éè’QÆ „Ѩu+¨Åª ∞ Åaè™êÎ~Ú. =∂Ѷ∞¨ =∂ã¨=∞O`å „áê`«ó ™êfl#O „â◊^QúŒ Í KÕã≤ ǨÏqëêº#fl=Ú#∞ Éèí∞lOK«∞"åx Ü≥ÚHõ¯ Ju Ѷ¨∞’~° áêáêÅhfl #tOzáÈ`å~Ú. UHÍ^Œt<å_»∞ Lã≤iHõ#∞ ã¨=∞iÊ¿ãÎ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù „Ѩã#¨ ∞fl_»=Ù`å_»∞. J^Õ Lã≤iHõ#∞ h\˜Ö’ HõÅ∞ѨÙH˘x x`«º™êfl#OQÍqOKÕ "åix ÅH©;^Õq ã≤~÷ O° QÍ =ÙO_ç HÍáê_»∞`«∞Ok. `≥Å· O`À JÉèºí OQÆ# ™êfl#O KÕ¿ãÎ Q˘Ñ¨Ê Ѷ֨ ÏÅ∞ =™êÎ~Ú. ™È=∞"å~°O KÕ¿ãÎ H©i.Î .. JÖÏ„Hõ=∞OQÍ =∞OQÆàÏk"å~åÖ’¡ JÖÏÊÜ«Ú #+¨Oì ÖË^• âßѨq<åâ◊O, ^è#Œ O, =∞$`«∞º, ÉèÜ í ∞« <åâ◊#O, P~ÀQƺO, Jcè+ãì¨ k≤ ú HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. „=`«k<åÖ’¡ `≥Å· ™êfl#=Ú KÕÜ∞« ~å^Œ∞. ™êfl<å#O`«~°O „ѨuXHõ¯~°∂ Ñ≤`«$, ^Õ=, =∂#=QÆ}ÏʼnõΩ `«~°Ê}x"åfie. ÉÁ_»∞¤ =ÚxˆQ^•HÍ h\˜Ö’ xÅ|_ç UQÍ„QÆ z`«OÎ `À D q^èOŒ QÍ PÜ«∂ QÆ}ÏÅ#∞ P"åǨÏ# KÕÜ∂« e. PQÆKÛ« `ù ∞« "Õ∞Ñ≤`~« ° W=∞O QÆ$ǨÏO‚ `«fiáÈ-O[eO. JѨC_»∞ PHÍâ◊OÖ’#∂ ^ŒH˜Δ} kâ◊Ö’#∂ L#fl Ñ≤`«$QÆ}ÏÅ "åiH˜ =¸_Õã≤ [ÖÏO[Å∞e"åfie. h\˜Ö’ xÅ|_»ÖxË "å~°∞ `«~Ê° }Ïe"åfiÅ#∞‰õΩO>Ë á⁄_ç^Àè =ux ^èiŒ Oz ã¨=¸ÅOQÍ ‰õΩâ◊ÅÃÑ· ‰õÄ~°∞Ûx W=fi=K«∞Û. `«~Ê° }ňH ^ŒâÖ◊ ’#∂ áê„`«#∞ qxÜ≥∂yOK«~å^Œ∞. D Hõ~‡° ‰õΩ ~åHõãΔ ∞¨ Å_»∞¤ Ѩ_‰» Ωõ O_® `«~Ê° }Ï~°OÉèOí Ö’<Õ Z_»=∞KÕu`À h\˜x fã¨∞‰õΩx <≥~· $° `«ºHÀ}OÖ’ =kÖËã∂¨ Î D =∞O„`åxfl K«^"Œ åe. Ü«∞^ŒáêO „‰õÄ~° =∂O™ê`«∞Î Ü«∞^Œ"∞Õ ^躌 O`«∞ H˜OK«#II JâßO`«O =∞e#O Ü«∞K«Û `«`û« ~°fi =∞ѨQKÆ Û« `ù ∞« I (PKå~°... 213/131, 132)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 495

„‰õÄ~°=∂Oã¨, JѨq„`«`,« `«~Ê° }[ÖÏÖ’¡ J*Ï˝# =âß# =ÙO_Õ JâßOu [#Hõ `«`Ϋ fi, =∂e<åºÅ HÍ~°}ÏÅ =Å¡ HõeQˆ „Ѩu|O^èHŒ ÍÅhfl ^Œ∂~°"∞≥ áÿ È"åe QÍHõ Jx ÃÑ· q^èŒOQÍ ^Õ=`«Å#∞ „áêi÷Oz LѨã¨OǨ~°O KÕÜ«∞_®xH˜ =¸_»∞ *ÖÏO[Å∞Å#∞ =∞O„`åxH˘Hõ\ Q˜ Í D „H˜Ok =∞O„`åÅ#∞ Ѩiãî ∂¨ Î ã¨=∞iÊOKåe. x+≤^úŒ ÉèHí }Δõ Ï^Œº`«∞Î áêáê^ŒºK«Û „Ѩu „QÆÇ¨ `üII ^Œ∞+¨¯ $`«O Ü«∞K«Û"Õ∞ H˜Oz ^•fiOQƇ#ó HÍÜ«∞Hõ~‡° aèó ѨÙ<å`«∞ "Õ∞`«kO„^Œã∞¨ Î =~°∞}ó ã¨É$ǨÏã¨Êuó II ã¨q`åK«ÉQíè âÆ Û·‹ = =Ú#Ü«∞ó ã¨#HÍ^ŒÜ∞« ó I P „|Ǩχã¨OÎ | Ѩ~º° O`«O [QÆ`ü `«$Ѩºufiu „|∞=<£ II (PKå~°..213/133–135) u#‰õÄ_»xq u#_»O =Å¡, áê`« ѨÙ@∞ìHÅõ Ö’x áêáêÅ=Å¡, ^•#„QÆÇϨ }O Ö’x Ö’áêÅ=Å¡, <À~°∞ áêˆ~ã¨∞HÀ=_»O =Å¡, Hõ~‡° ^ÀëêÅ=Å¡, W`«~ˆ `«~° x+≤^úŒ Hõ~å‡K«~}° Å=Å¡ "å\˜#∞O_ç ѨÙ\˜#ì áêáêÅ ^•fi~å <åÖ’ ÃÑiy# JѨq„`«`#« ∞ |$ǨÏã¨Êu, WO„^Œ∞_»∞, =~°∞}∞_»∞ ^Œ∂~°O KÕÜ∂« e QÍHõ! ã¨∂~°ºÜ«∞=∂k ^Õ=`«Å∞, ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<åk |∞∞+¨μÅ∞, „|Ǩχ#∞O_ç ã¨OÎ ÉO (H©@HÍÅ∞, ã¨∂Hõ;r=ÙÅ∞, QÆ_)¤ç ^•HÍ QÆÅ ã¨=∞ã¨Î r=HÀ\˜ <å D `«~Ê° }ÏÅ =Å¡ `«$Ñ≤Î K≥O^•eQÍHõ! D „ѨHÍ~°OQÍ Ñ≤`«$`«~°Ê}ÅxzÛ D~嬺^Õfi+¨~°Ç≤Ï`«∞_≥·, ã¨OÜ«∞q∞Ü≥ÿ∞ =∞x+≤ „u=¸~åκk ^Õ=`«Å#∞ ѨÓlOKåe. W+¨^ì =Õ `«Å#∞ ѨÓlOz# Ñ≤=∞‡@ „ÉÏǨχ, "≥+· =‚¨ , ~“„^Œ, ™êq„`«, "≥∞ÿ„`å=~°∞} =∞O„`åÅ`À JO^Œ~°∞ ^Õ=`«Å‰õÄ #=∞㨯iOKåe. "å~°O^ŒiH© "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ Ñ¨ÙëêÊO[Å∞ e"åfie. =∞~°Å ã¨~fi° ^Õ==∞Ü«ÚÖˇ#· q+¨μ=‚ Ùh ã¨∂~°∞ºh ѨÓlOKåe. ѨÙ~°∞+¨ã∂¨ HõOÎ K«^∞Œ =Ù`«∂ q+¨μ=‚ Ù#‰õΩ [Å, ѨÙëêÊO[Å∞Å#∞ ã¨=∞iÊOKÕ"å_»∞ ã¨~fi° qâßfihfl ѨÓlOz#O`« ѨÙ}Ϻxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. J#º`åO„uHõ =∞O„`åÅ ^•fi~å ‰õÄ_® D Hõ~‡° #∞ x~°fiÇ≤ÏOK«=K«∞Û#∞. [<å~°#Ì ∞xH˜ J~°… º„Ѩ^•#O KÕã≤ PÜ«∞# q„QÆǨxH˜ ã¨∞QÆO^è•#∞ÖËѨ#O KÕã≤ ѨÙëêÊ^Œ∞Å`À =∞O„`« ã¨Ç≤Ï`«OQÍ Ñ¨Ó[#∞ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. ™êfl#O `«~∞° "å`« JO`« „Ѩ=ÚY"≥∞#ÿ ѨÙ}ºHÍ~°ºOJ#fl^•#O. „ÉÏǨχ}∞x`À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì PÃÑ· `«# q∞„`«∞ʼnõÄ J#O`«~O° „QÍ=∞OÖ’ JO^ŒiH© J#flO ÃÑ>Ë"ì åxH˜ ã¨fi~°Oæ Ö’HÍxH˜ "≥à§ı JkèHÍ~°O Åaèã∞¨ OÎ k. Éè’[#OÖ’ "≥Ú^Œ@ fÑ≤h, =∞^躌 Ö’ LѨÊ#, ѨÙÅ¡#<≥#· "å\˜x, `«~∞° "å`« KÕ^∞Œ , HÍ~åÅ#∂, z=~° =QÆ~Ô #· "å\˜x J#flOÖ’ HõÅ∞ѨÙ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 496

H˘x u<åe. Éè’[#O `«~∞° "å`« áêÅ∞ „`åQÍe. ~å„u HõO^Œ=¸ÖÏ^Œ∞Å#∞ u#~å^Œ∞.U^À XHõ ~°™ê<Õfl „¿Ñq∞Oz ^•xxZ‰õΩ¯=QÍ u#_»O =∞OzkHÍ^Œ∞. `åO|∂ÅO "Õã∞¨ HÀ=K«∞Û. (Wk QÆ$ǨÏã¨∞Ö÷ Ë "Õã∞¨ HÀ"åÅx J#º„`« K≥Ñʨ |_çOk) `åO|∂ÅO ÖË^• `«=∞Åáê‰õΩ ã‘fiHõiOz# `«~∞° "å`« ѨÙ~å}ËuǨ™êÅ#∞ UHÍ„QÆ z`«OÎ `À q<åe. k#OÖ’ P~°= ÖË^• U_»= ÉèÏQÍxfl D ѨÙ}º „â◊=}OÖ’ QÆ_á» êe. `«~∞° "å`« ™êÜ«∞O ã¨O^躌 "å~åÛe. =Ú#∞ÖÏ~å! D ™êfl<åkHõ=ÚÅ∞ =∂#=*ÏuHõO`«\ H˜ © q^è•Ü«∞‰õ=ÚÅ∞. D q^è"Œ ∞≥ #ÿ Hõ~=ΰ ºáêÅ#O KÕã≤ ã¨^•Kå~åxfl QÆ∂iÛ ã¨fiÜ«∞OQÍ K«kq QÍh ѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞x ^•fi~å qx QÍx PK«iOKåe. D ã¨^•Kå~åxfl `«∞.K«. `«Ñʨ ‰õΩO_® áê\˜OKÕ"å_»∞ ã¨fi~°æÖ’Hõ x"å㨠„áêÑ≤Î <˘O^Œ∞@ÜÕ∞ HÍHõ Éèí∂Ö’HõOÖ’ ˆHâ◊=Ùx (q+¨μ‚=Ù) =Öˇ ѨÓ[ÅO^ŒQÅÆ _»∞. (J^蕺ܫ∞O - 213)

™êfl#, ã¨O^蕺 `«~°Ê} qkè

★

„|Ǩχ WÖÏ LѨ^tÕ OKå_»x ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. Jxfl „H˜Ü∞« Å∂ ™êfl#=¸ÅHÍÖË, ™êfl#O ÖËx^Õ U „H˜Ü∂« ã¨ÑŨ¶ O HÍ^Œ∞. ™êfl#O ^•fi~å J~°∞›_»∞ HÍ^ŒÅK«∞‰õΩ#fl"å_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ =∞\˜ì, QÀ=∞Ü«∞O, #∞=ÙfiÅ∞, ‰õΩâ◊Å∞, ã¨∞QÆOkè`Ñ« Ù¨ ëêÊÅ∞. g\˜x XHõKÀ@ KÕ~∞° ÛHÀ"åe. QÆO^è•k ™êfl<ÀѨÜÚ« HÍÎÖ#·ˇ Ѩ^•~å÷Å#∞ [Å ã¨g∞ѨOÖ’, ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ <ÕÅÃÑ· LOK«∞HÀ"åe. `«~∞° "å`« QÀ=∞Ü«∂hfl =∞\˜hì =¸_Õã≤ ÉèÏQÍÅ∞QÍ q_»Q˘\˜ì XHõ ÉèÏQÆO`À [ńѨHÍΔ à◊# ^•fi~å ~Ô O_»∞ HÍà◊§#∂ ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å#∂ â◊√kúKãÕ ∞¨ HÀ"åe. [O^≥=Ú <≥_=» ∞ Éè∞í [OÃÑ· "Õã∞¨ H˘x Ñ≤ÅHõ#∞ =Ú_ç"ãÕ ≤ =∞ø#=ÚQÍ PK«=∞#O KÕÜ∂« e. FO L~°∞O Ç≤Ï ~å*Ï =~°∞}â◊ÛHÍ~° ã¨∂~åºÜ«∞ ѨO^ä•#=∞<Õfi`« "åL I „Ѩu^è•`åK« =HÍÎ~° ™êΠǨÏ$^ŒÜ∂« qѨtÛ`ü II #"≥∂ QÆflº~°∞}ÏÜ«∂ aè+μ¨ `ì À =~°∞}㨺áêâ◊ó I =~°∞}ÏÜ«∞#=∞óII (PKå~°.214/6) ★

D J^蕺ܫ∞OÖ’ U^À „ѨfHõ =∂„`«OQÍ<Õ =∞O„`åe=fi|_®¤~Ú. ѨÓiÎ áê~îO° HÀã¨O '=∞O„`«ãO¨ Ç≤Ï`«— Å#∞ ã¨O„ѨkOKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 497

W`åºk =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ ‰õΩ_ç Éè∞í [OÃÑ· h\˜x ™ê÷ÑO≤ K«∞HÀ"åe. D „H˜Ok =∞O„`«O`À P h\˜x Jaè=∞O„u`«O KÕÜ∂« e. FO ÜÕ∞`Õ â◊`O« =~°∞}ÜÕ∞ ã¨ÇϨ „ã¨O Ü«∞l˝Ü∂« ó áêâßq`«`å =∞ǨO`«ó `Õa~è Àfl J^Œº ã¨q`À`« q+¨μ‚ ifiâıfi =ÚOK«`∞« =∞~°∞`«ó ã¨fi~å¯ó ™êfiǨ II (PKå~°.. 214/7) D „H˜Ok =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∞ ^Àã≤e`À h~°∞ fã¨∞H˘x `«ÅÃÑ· áÈã¨∞H˘x q∞ye# h\˜x áê~°É’Ü«∂e. FO ã¨∞q∞„uÜ«∂# PѨ F+¨^Ü Œè ∞« ó ã¨O`«∞ ^Œ∞i‡„uÜ«∂ã¨ÃΠㇷ ã¨O`«∞ (PKå~°.. 214/8) Ü≥∂- ã≤‡<£ ^Õfi+≤ì Ü«∞OK« =Ü«∞O kfi+¨‡ó II `«~∞° "å`« HÍà◊§‰õΩ, [OѶ∞¨ ʼnõΩ, Hõ\ H˜ © =¸_Õã≤ =∂~°∞¡ =∞\˜xì ѨÓã¨∞HÀ"åe. `«~°∞"å`« KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞H˘¯x PK«=∞#O KÕã≤ h\˜H˜ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ FO W^ŒO q+¨μi‚ fiK«„Hõ"∞Õ ... J<Õ =∞O„`åxfl K«kq FO Éè∂í ó ™êfiǨ, FO Éè∞í Oó™êfiǨ, FO ã¨fió ™êfiǨ W`åºk =∞Ǩ"åºÇ¨Ï$u =∞O„`åÅ`À PK«=∞<åhfl FO W^ŒO q+¨μ.‚ .. =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ`À â◊s~°OÃÑ· =∞\˜`ì À =∞~°<Ì åhfl, =∂~°<˚ åhfl KÕã∞¨ HÀ"åe. Ñ≤=∞‡@ ã¨∂~°∞ºx"≥Ñ· Ù¨ uiy FO PáÈ J™ê‡<£....W`åºk =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ h\˜Ö’ =Ú#HõÅ∞ "ÕÜ∂« e. â◊s~åxfl ÉÏQÍ `À=Ú‰õΩx h\˜Ö’ =Úxy `Õe =∞~°Å =∞\˜xì Ѩ\ Oì˜ z =∞~°Å =Úxy `ÕÖÏe. X_»∞H¤ ˜ =zÛ FO =∂#™ÈÎHˆ `«#ÜÕ∞ =∂#.... W`åºk =∞O„`åÅ#∞ =Ú=∂‡~°∞ Ѩiãî ∂¨ Î QÀ=∞Ü«∂xfl â◊s~°=∞O`«\Ï Ñ¨Óã¨HÀ"åe. `«~∞° "å`« FO W=∞O"Õ∞ =~°∞}... J<Õ =∞O„`«O`À `«Ö`À "≥Ú^ŒÖ\ˇ ì˜ „Hõ=∞OQÍ â◊s~åxfl h\˜`À Jaè¿+H˜OK«∞HÀ"åe. D ÃÑ· =∞O„`åÅxfl\˜h =∞~°Å K«^∞Œ =Ù`«∂ P`å‡aè¿+HÍxfl QÍqOK«∞H˘x h\˜#∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =zÛ PK«=∞#O KÕã≤ FO PáÈÇ≤Ïëêì, FO W^ŒO PáÈ Ç¨Ï q+¨‡f, FO ^Õg~åѨ, FO „^Œ∞Ѩ^•k=, FO â◊O <À ^Õg J<Õ JHõ~Δ åÅ`À "≥Ú^ŒÅÜÕ∞º Ѩ==∂# =∞O„`åÅ#∞ ѨÓiÎQÍ K«^∞Œ =Ù`«∂ Xà◊√§ `«∞_»∞K«∞ HÀ"åe. ™êfl#O KÕã∂¨ Î FOÇ≤Ï~°}º =~å‚, FO Ѩ==∂# ã¨∂HõOÎ , FO `«~`° åû=∂, FO â◊√^Œ=ú `«ºó =Ú#flQÆ∞ Ѩq„`« =∞O„`åÅ#∂, =∞ixfl =~°∞} =∞O„`åÅ#∂ ‰õÄ_®, Ü«∞^ä•â◊HΘ K«^=Œ _»O =∞Ozk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 498

™êfl#„áê~°OÉèOí Ö’#∂ z=~å FOHÍ~°, "åºÇ¨Ï$u ã¨=∞xfi`«"∞≥ #ÿ QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl ѨiOî Kåe. [ÖÏâ◊Ü∞« =∞^躌 OÖ’ xÅ|_ç `À=ÚHÀ=_»O, `«∞_»∞K«∞HÀ=_»O ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O. h@=Úxy =¸_»∞ =∂~°∞¡ JѶ∞¨ =∞~°¬} =∞O„`åÅ#∞ ѨiOî Kåe. JÖψQ FO „^Œ∞Ѩ^•... =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ#∞ ‰õÄ_» =Ú=∂‡~°∞ K«^"Œ åe. FO PÜ«∞O Q“ó..... =Ú#flQÆ∞ =¸_»∞ |∞∞ˆQfi^Œ=∞O„`åÅ#∞ [Ñ≤OKåe. `«~∞° "å`« 㨇 $`«∞ÅÖ’ xˆ~tÌ OѨ|_ç# ™êfl<åOQÆ=ÚÅ#∞ QÍh QÍÜ«∞„ux QÍh FOHÍ~° =∂„`«=Ú#∞ QÍh q+¨μã‚ ‡¨ ~°} QÍh KÕÜ∂« e. FO `«^£ qëÈ‚ó Ѩ~=° ∞OѨ^OŒ ... J#∞ ^•xx ѨÓiÎQÍ =∞##O KÕã∂¨ Î =ÙO_®e. Wk "≥+· =‚¨ QÍÜ«∞„uQÍ „Ѩãk≤ ú K≥OkOk. FO W^Œ =∂Ѩó „Ѩ=ǨÏ`«ó... W`åºk Ѩq„`« =∞O„`åÅ#∞ =∞##O KÕã∂¨ Î XO\˜ÃÑ· KÕi# =∞ÖÏxfl `«∞_çz áêˆ~ã¨∞OÎ >Ë â◊s~°O`À ÉÏ@∞ =∞#ã¨∞û ‰õÄ_® x~°‡Å=∞=Ù`«∞Ok. FO `«kfiëÈ‚ó Ѩ~=° ∞O Ѩ^OŒ ... W`åºk =∞O„`åÅ#∞ ‰õÄ_® ѨiOî Kåe. ã¨O^躌 =∞iÜ«Ú `«~Ê° } „H˜Ü∞« ʼnõΩ ™êfl#qkèx ã¨OѨ#flO KÕã≤ ÉÏQÍ LuH˜# JYO_ç`« Ѩq„`« =„™êÎÅ#∞ ^èiŒ Oz =∞~°Å =∞\˜`ì À h\˜`À HÍÅ∞¿ã`«∞Å#∞ â◊√kú KÕã∞¨ H˘x LѨ„Hõq∞OKåe. (`«~∞° "å`« Éè’[<åxH˜ =ÚO^Œ∞ ‰õÄ_® PK«=∞<åÅ∂, =∞O„`« [áêÅ∂ KÕÜ«∂e.) =∞~°Å PK«=∞#O KÕã≤ '„^Œ∞Ѩ^•k=— =∞O„`åxfl =¸_»∞ =∂~°∞¡ ѨiOî z <≥uÃÎ Ñ· h~°∞ [Å∞¡HÀ"åe. "≥∞Å¡QÍ „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕã≤ ã¨∂~°∞ºx Hõ~°… ºq∞zÛ T~°fiú ÉÏǨï"≥· FO L^Œ∞`«fiO... FO z„`«O ^Õ"å<åO... FO `«KÛ« ‰õΩΔ ~ˆ =Ì Ç≤Ï`«O... FO ǨÏO㨠â◊√z+¨^£ =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ#∞ ѨÓiÎQÍ Ñ¨iîã¨∂Î ã¨∂~°º^Õ=Ùx ѨÓlOz Ü«∞^ä•â◊H˜Î QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl ‰õÄ_® [Ñ≤OKåe. PÃÑ· FO a„ÉèÏ\ò... =Ú#flQÆ∞ ã¨∂~°º=∞O„`åÅ#∂, ã¨~fi° ^Õ=`«Å „Ѩã#¨ fl`«HÔ · PÜ«∂ ^Õ=`«Å =∞O„`« [áêÅ#∂ D [áêÅ ™êOQÀáêOQÆ Ñ¨Ó~°`‚ HÔ« · q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ P^蕺`«‡ q^•º[áê<˘fl#iOKåe. WѨÙ_»∞ [O^≥=Ú#∞ ã¨=ºO KÕã∞¨ H˘x =¸_»∞=∂~°∞¡ PK«=∞#O KÕã≤ N, "Õ∞^è•, ^è$Œ u, H˜uΔ , "åH±, "åwâ◊fii, ѨÙ+≤,ì `«∞+≤,ì L=∞, J~°∞O^èuŒ , â◊z, =∂`«$QÆ}ÏÅ∞, [Ü«∞, q[Ü«∞, ™êq„u, âßOu, ™êfiǨ, ã¨fi^è,Œ „âı+ª¨ Jku, |∞∞+≤Ñ`¨ ∞« flÅ∞, |∞∞+≤ Hõ#ºÅ∞, J#º HÍ=∞º ^Õ=`«Å∞ - g~°O^ŒiH© `«~°Ê}e"åfie. P `«~°∞"å`« ã¨=∂Ç≤Ï`« z`«ÎO`À JO^Œi =∞OQÆàÏhfl HÀ~°∞`«∂ ã¨~fi° =∞OQÆàÏ^Õqx `«$Ñ≤ÑÎ é ¨ z ''FO P„|Ǩχ ã¨OÎ | Ѩ~º° O`«O [QÆ`ü `«$Ѩº ufiu—— J<Õ =∞O„`«O`À =¸_»∞ JO[Å∞ezÛ `«~Ê° } „H˜Ü∞« #∞ =ÚyOKåe. (J^蕺ܫ∞O –214)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 499

`«~°Ê} qkè =~°‚#

(QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’ `«~°Ê}Å Ü≥ÚHõ¯ J=â◊ºHõ~°Î"åºÅ∞ =∂„`«"Õ∞ W=fi|_®¤~Ú. =∞iO`« *Ï˝#O HÀã¨O 'x`«ºHõ~°‡ ѨÓ*Ï „ѨHÍâ◊— =∞<Õ „QÆO^ä•xfl ã¨O„ѨkOKåe) `«~°Ê}Å#∞ D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À W¿ãÎ ^Õ=QÆ}ÏÅ∂ Ñ≤`«$QÆ}ÏÅ"å~°∂ ã¨O`À+≤™êÎ~°∞. ã¨~°fi„Ѩ^äŒ=∞OQÍ FO "≥∂^•ã¨Î $ѨºO`åO `À "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜ì XH˘¯Hõ¯ =∞O„`åxH˜ XH˘¯Hõ¯ ^Àã≤e`À [ÖÏO[Å∞e"åfie. "≥Ú`«OÎ =∞O„`åeq.

FO "≥∂^•ã¨Î $ѨºO`åO I FO „Ѩ"∂≥ ^•ã¨Î $ѨºO`åO I FO ã¨∞=ÚMÏ ã¨Î $ѨºO`åO I FO ^Œ∞~°∞‡MÏ ã¨Î $ѨºO`åO I FO qѶ∂¨ fl ã¨Î $ѨºO`åO I FO qѶ∞¨ fl Hõ~åÎ~° ã¨Î $ѨºO`åO I FO KèO« ^•Oã≤ `«$ѨºO`åO FO "Õ^À ã¨Î $ѨºO`åO I FO F+¨^Ü Œè ∞« ã¨Î $ѨºO`åO I FO ã¨<å`«# ã¨Î $ѨºO`åO I FO W`«~å Kå~åº ã¨Î $ѨºO`åO I FO ã¨O=`«û~° ™êû=Ü«∞= ã¨Î $ѨºO`åO I FO ^Õ"å ã¨Î $ѨºO`åO I FO JѨû~°ã¨ ã¨Î $ѨºO`åO I FO ^Õ"åO^èHŒ Íã¨Î $ѨºO`åO I FO ™êQÆ~å ã¨Î $ѨºO`åO I FO <åQÍã¨Î $ѨºO`åO I FO Ѩ~fi° `å ã¨Î $ѨºO`åO I FO ã¨i#‡#∞ëêºÜ«∞HΔÍ ã¨Î $ѨºO`åO I FO ~°HÍΔ Oã≤ `«$ѨºO`åO I FO Ñ≤âßKå ã¨Î $ѨºO`åO I

FO ã¨∞Ѩ~å‚ ã¨Î $ѨºO`åO I FO Éè∂í `åx `«$ѨºO`åO I FO Éè∂í `«„QÍ=∂â◊Û`«∞ifi^è• ã¨Î $ѨºO`åO I FO ^ŒHΔõ ã¨Î $Ѩº`åO I FO „ѨK`Õ ™« ê ã¨Î $ѨºO`åO I FO =∞sz ã¨Î $ѨºO`åO I FO J„u ã¨Î $Ѩº`åO I FO JOy~å ã¨Î $Ѩº`åO I FO ѨÙÅ㨺Πã¨Î $Ѩº`åO I FO ѨÙÅÇ¨Ï ã¨Î $Ѩº`åO I FO „Hõ`∞« ã¨Î $Ѩº`åO I FO <å~°^Œ ã¨Î $Ѩº`åO I FO Éè$í QÆ∞ ã¨Î $Ѩº`åO I FO qâßfiq∞„`« ã¨Î $Ѩº`åO I FO Hõâº◊ Ѩ ã¨Î $Ѩº`åO I FO [=∞^Œyfl ã¨Î $Ѩº`åO I FO =ã≤+ª¨ ã¨Î $Ѩº`åO I FO ™êfiÜ«∞OÉè∞í = ã¨Î $Ѩº`åO I FO ™êfi~Àz+¨ ã¨Î $Ѩº`åO I FO `å=∞㨠ã¨Î $Ѩº`åO I FO ~Ô =· `« ã¨Î $Ѩº`åO I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 500

FO KåHõ+Δ ¨ ã¨Î $Ѩº`åO I FO ^è=Œ ã¨Î $Ѩº`åO I FO =∞Ǩ`Õ*Ï ã¨Î $Ѩº`åO I FO JxÅ ã¨Î $Ѩº`åO I FO "≥=· ã¨fi`« ã¨Î $Ѩº`åO I FO „ѨÉÏè 㨠ã¨Î $Ѩº`åO I FO ^è$Œ = ã¨Î $Ѩº`åO I J#O`«~O° ™ê^艌 Ωõ _»∞ xguÜ≥∞ÿ J#QÍ [O^躌 =Ú#∞ =∂Å=Öˇ ^èiŒ Oz D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À `«~Ê° }e"åfie. FO ã¨#Hõ ã¨Î $Ѩº`åO I FO ã¨<å`«# ã¨Î $Ѩº`åO I FO HõÑÅ≤ ã¨Î $Ѩº`åO I FO Pã¨∞i ã¨Î $Ѩº`åO I FO "À_è∞» ã¨Î $Ѩº`åO I FO ѨOK«tY ã¨Î $Ѩº`åO I FO =∞#∞ëêº}ÏO Hõ=º"åÇ¨Ï ã¨Î $ѨºO`åO I FO J#Å ã¨Î $Ѩº`åO I FO ™È=∞ ã¨Î $Ѩº`åO I FO Ü«∞=∞ ã¨Î $Ѩº`åO I FO J~°º=∂ `«$Ѩº`åO I `«~∞° "å`« [O^≥=Ú#∞ „áêp<ågu ^ŒâÖ◊ ’ J#QÍ ‰õΩ_çÉ∞íè [OÃÑH· ˜ =ÙOz D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À `«~Ê° }e"åfie. FO Jyflëêfi`åÎó Ñ≤`~« ° ã¨Î $Ѩº`åO I FO ™È=∞áêó Ñ≤`~« ° ã¨Î $Ѩº`åO I FO |i›+^¨ óŒ Ñ≤`~« ° ã¨Î $Ѩº`åO I FO Ü«∞=∂Ü«∞#=∞ó I FO ^è~Œ ‡° ~å*ÏÜ«∞#=∞ó I FO =∞$`«∞º"Õ#=∞ó I FO JO`«HÍÜ«∞#=∞ó I FO "≥=· ã¨fi`åÜ«∞#=∞ó I FO HÍÖÏÜ«∞#=∞ó I FO ã¨~fi° Éè∂í `«HÜ Δõ ∂« Ü«∞ #=∞ó I FO B^Œ∞O|~åÜ«∞#=∞ó FO ^Œ∞^è•flÜ«∞#=∞ó I FO hÖÏÜ«∞#=∞ó I FO Ѩ~"° ∞Õ +≤ª <Õ #=∞óI

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 501

FO =$HÀ^Œ~åÜ«∞#=∞ó I FO z„`åÜ«∞#=∞ó I FO z„`« QÆ∞áêÎÜ∞« #=∞ó I „|Ǩ‡k ã¨OÎ | Ѩ~º° O`«O [QÆ`Ϋ $Ѩº`«∞ I FO Ñ≤`$« Éèºí ó ã¨fi^è• #=∞ó I FO Ñ≤`å =∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è• #=∞ó I FO „ѨÑ`≤ å =∞Ç‘ÏÉèºí ó ã¨fi^è•#=∞ó I FO =∂`«$Éèºí ó ã¨fi^è•#=∞ó I FO „Ѩ=∂`å =∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è• #=∞ó I FO =$^Œú „Ѩ=∂`å =∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è•#=∞óóI `«$Ѩº`åq∞u I Ñ≤`~« ∞° Å#∞ ^蕺xã¨∂Î D „H˜Ok =∞O„`åÅ#∞ ѨiOî Kåe. FO Ln~°`å =∞=~°, FO Jyfl ~°™È#ó, FO PÜ«∞O`«∞#ó, FO T~°,˚ FO Ñ≤`$« Éèºí , FO ÜÕ∞ KÕÇϨ , FO =∞^è∞Œ "å`å, FO #"≥∂ =ó Ñ≤`~« À... J<Õ =∞O„`åÅ#∞ ѨÓiÎQÍ K«kq, ^蕺xOz, D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À =∞~°Å [ÖÏO[Å∞ e"åfie. FO Ñ≤`$« Éèºí ó ã¨fi^è•~ÚÉèºí ó #=∞ó I FO Ñ≤`å=∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è•~ÚÉèºí ó ã¨fi^è• #=∞ó I FO „ѨÑ`≤ å =∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è•~ÚÉèºí ó ã¨fi^è•#=∞ó I FO =∂`å=∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è•#=∞ó I FO „Ѩ=∂`å =∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è•#=∞ó I FO =$^Œú „Ѩ=∂`å =∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨fi^è•#=∞ó =Ú#flQÆ∞#q. z=~°QÍ |@ìÅ∞ Ñ≤O_ç# hà◊§`À, =ºH˜Î Ü≥ÚHõ¯ =Oâ◊OÖ’x, Ѩل`« Ç‘Ï# [#∞Å H˘é‰õΩ D „H˜Ok =∞O„`«O`À `«~Ê° }e"åfie. ÜÕ∞Kå™ê‡HõO ‰õΩÖË*Ï`å JѨل`å QÀ„u}À =∞$`åó I `Õ `«$ѨºO`«∞ =∞Ü«∂^Œ`OΫ =G x+‘Ê_»<À^ŒHOõ II (J^蕺ܫ∞O – 215)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 502

|e"≥·â◊fi^Õ= x~°∂Ѩ}O WѨÙ_»∞ "≥·â◊º^Õ=Ǩϟ=∞qkèx É’kè™êÎ#∞. =ÚO^Œ∞ Jyflx ~°yeÛ FO Hõ"åº^Œ=∞yfl.... W`åºk =∞O„`åÅ`À ǨÏ"åºOâßÅ#∞ H˘xfl\˜x JyflÖ’ „"ÕÖÏÛe. `«~∞° "å`« FO áê=Hõ"â·≥ ßfi#~°... J<Õ =∞O„`«O`À Jyflx P"åǨÏ# KÕã≤ D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À PǨï`«∞Åx"åfie. FO „Ѩ*ÏѨ`Ü « ∞Õ ™êfiǨ I FO ™È=∂Ü«∞ ™êfiǨ I FO |$ǨÏã¨Ê`«Ü∞Õ ™êfiǨ I FO JyflëÈ=∂ÉèϺO ™êfiǨ I FO WO„^•yfl ÉèϺO ™êfiǨ I FO ^•º"å Ѩ$kägÉèϺO ™êfiǨ I FO WO„^•Ü«∞ ™êfiǨ I FO qâıfiÉè’º ^Õ"ÉÕ ºíè ó ™êfiǨ I FO „|Ǩχ}Ë ™êfiǨ I FO J^£Éºíè ó ™êfiǨ I

FO F+¨k=è #ã¨ÊuÉèºí ó ™êfiǨ I FO QÆ$ǨºÜ«∞ ™êfiǨ I FO ^Õ=^Õ=`å Éèºí ó ™êfiǨ I FO WO„^•Ü«∞ ™êfiǨ I FO WO„^Œ ѨÙ~°∞¿+Éèºí ó ™êfiǨ I FO Ü«∞=∂Ü«∞ ™êfiǨ I FO Ü«∞=∞ѨÙ~°∞ëêÜ«∞ ™êfiǨ I FO ã¨~ˆ fiÉè’º Éè∂í `ÕÉ’è º k"åKåiÉèºí ó ™êfiǨ I FO =ã¨∞^è• Ñ≤`$« Éèºí ó ™êfiǨ I

`«~∞° "å`« D „H˜Ok =∞O„`åxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ ^•x ^•fi~å |e, ѨÙ+≤Åì #∞ HÀ~°∞`«∂ „áêi÷OKåe. FO ÜÕ∞ Éè∂í `åó „ѨK~« O° u n<åâ◊Û xq∞ǨÏO`À Éè∞í =#㨺 =∞^èºÕ I `ÕÉ’è º |eO ѨÙ+≤ì HÍ"≥∂ ^Œ^•q∞=∞~Ú Ñ¨Ù+≤Oì ѨÙ+≤ì Ѩu~°^Ì •è `«∞ II (PKå~°.. 216/2) z=~°QÍ FO PKåO_®Å Ѩu`« "åÜ«∞ ¿ãÉè’º#=∞ó J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å ‰õÄ_® (J^蕺ܫ∞O – 216) HÍH˜ =Ú#flQÆ∞ "å\˜H˜ |Å∞e"åfie.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 503

ã¨OH˜ΔѨΠã¨O^蕺qkè WѨÙ_»∞ kfiAÅO`å KÕÜ∞« =Åã≤# ã¨O^蕺qkèx qxÑ≤™êÎ#∞. =ÚO^Œ∞QÍ

D

„H˜Ok =∞O„`«O ^•fi~å ÉÏǨϺ, PÉèºí O`«~° â◊√kúx KÕã∞¨ HÀ"åe. FO JѨq„`«ó Ѩq„`À"å ã¨~åfi=™ê÷O QÆ`À- Ñ≤"å I Ü«∞ó 㨇~ˆ `«∞ÊO_»s HÍHõOΔ ã¨ ÉÏǨºÉèºí O`«~ó° â◊√zó II ѨÙO_»s H͉õΩΔ _≥#· q+¨μ=‚ ¸iÎx D q^èOŒ QÍ ã¨‡iOz â◊√kúÜ∞ÿ≥ # kfiA_»∞ `«# LѨ#Ü«∞# "Õà◊ LѨ^âÕ O◊ QÍ á⁄Ok# QÍÜ«∞„u [áê<Õfl ã¨O^èÀºáêã¨#Ö’ ‰õÄ_® KÕÜ∂« e. J~Ú`Õ QÍÜ«∞„u =∞O„`åxH˜ =ÚO^Œ∞ qxÜ≥∂QÆ =∞O„`åxflÖÏ Ñ¨iOî Kåe. FO QÍÜ«∞„fKè«O^Œó, qâßfiq∞„`« |∞∞+≤ó, „uáê`ü, ã¨=Ú„^•ó ‰õΩH˜Δó, K«O„^• k`ÒºÖ’K«<Ò, Jyfl~°∞‡YO, q+¨μÇ‚ Ϩ $^ŒÜ∞« O, „|Ǩχ~°∞„^Ò t~°ó, ~°∞„^Œ tMÏ, LѨ#Ü«∞<Õ qxÜ≥∂QÆó I ã¨O^èÀºáêã¨#Ö’ QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl [Ñ≤OK«_®xH˜ =ÚO^Œ∞ WÖÏ ~¸ â◊s~°ÉÏè QÍÅ#∞ <åºã¨O KÕÜ∂« e. FO Éè∂í ó – áê^•Å∞, FOÉè∞í =ó – *Ï#∞ FO ã¨fió – QÆ∞O_≥, FO =∞ǨÏó – `«Å FO [#ó– Ñ≤ÅHõ , FO `«Ñó¨ – Q˘O`«∞ FO ã¨`º« O – #∞^Œ∞~°∞. P `«~∞° "å`« UÜÕ∞ JOQÍÅ#∞ PÜ«∂ =∞O„`åÅ`À WÖÏ [Ñ≤ã∂¨ Î ã¨Ê $tOKåe. FO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó, FO Éè∂í ó t~°¿ã ™êfiǨ, FO Éè∞í =ó tMÏÜ≥∞ÿ "Ò+¨\ò, FO ã¨fió Hõ=KåÜ«∞ǨïO, FO Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fió J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò I (JG J#QÍ KÕ`∞« Å∞) J#O`«~O° „Ѩ}=, Éè∂í ~°∞ƒù"åk ã¨ÑΨ "åºÇ¨Ï$`«∞Å`À ÉÏ@∞ QÍÜ«∞„uáê^Œ"∞≥ #ÿ FO PáÈ*’ºf ~°™È-=∞$`«O Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fi~ÀO #∞ [Ñ≤ã∂¨ Î „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕÜ∂« e. `«^#Œ O`«~O° „áê`«ãû¨ O^躌 Ö’ FO ã¨∂~°ºâ◊Û .. J<Õ =∞O„`åhfl, =∞^蕺ǨÏfl ã¨O^躌 Ö’ FO PѨó ѨÙ#O`«∞.. J<Õ =∞O„`åhfl ™êÜ«∞O ã¨O^躌 Ö’ FO Jyflâ◊Û... J<Õ =∞O„`åhfl [Ñ≤ã∂¨ Î PK«=∞#O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« P"åǨÏ# ѨÓ~°fiHõOQÍ QÍÜ«∞„u =∞O„`åxfl [Ñ≤OKåe. JѨÙ_»∞ FO PáÈÇ≤Ïëêª =∞Ü≥∂Éè∞í =ó.... FO ã¨∞q∞„u Ü«∂ # PѨó....

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 504

FO „^Œ∞Ѩ^•k=..... J<Õ =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ â◊s~åxfl h\˜`À `«∞_»∞K«∞H˘x FO |∞∞`«O K« ã¨`º« O... J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å JѶ¨∞=∞~°¬}O KÕã¨∞HÀ"åe. `«~°∞"å`« =ÚO^Œ∞QÍ QÍÜ«∞„u qxÜ≥∂QÍxfl WÖÏ Ñ¨iOî Kåe. FO QÍÜ«∞„`åº qâßfiq∞„`« |∞∞+≤ ~åæÜ∞« „f KèO« ^Œó ã¨q`å ^Õ=`å [¿Ñ qxÜ≥∂QÆóI FO L^Œ∞`«ºO *Ï`« "Õ^㌠.¨ .. FO z„`«O ^Õ"å<åO... FO `«KÛ« ‰ù ΩΔõ ó... D ã¨∂~ÀºÑ¨™ê÷# =∞O„`åÅ#∞ ѨiOî z gÖˇ#· O`« ¿ãѨ٠QÍÜ«∞„ux [Ñ≤OKåe. J#O`«~O° FO qâ◊fi`«âÛ◊ ‰õΩΔ .. FO ^Õ"åQÍ`«∞... FO L`«~ˆÎ tYˆ~.... J<Õ =∞O„`« [Ѩ (J^蕺ܫ∞O.. 217) ã¨=∞~°Ê} ѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ¨Ó[#∞ =ÚyOKåe.

áê~°fi} „âß^Œúqkè (ã¨áê„`«Hõ=∞h Jáê„`«Hõ=∞h „âß^ŒúO Ô~O_»∞ q^è•Å∞. qâ◊fi^Õ=, Ñ≤`«~° ™ê÷<åÖ’¡ =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖˇ·# Ѩq„`« „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ\ ˜ì „âß^ŒúHõ~°‡#∞ QÍq™êÎ~°∞. ^•xH˜ ã¨áê„`«Hõ „âß^Œú=∞x ¿Ñ~°∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ JO`«\ ˜ Éèí∂^Õ=`«Å∞ ^˘~°Hõ@O Hõ+¨ìO HÍ|\˜ì P ™ê÷<åÖ’¡ ‰õΩâ◊^Œ~°ƒùÅ#∞ ÃÑ\˜ì „âß^Œúqkèx #_çÑ≤ã¨∞Î<åfl~°∞. nxH˜ Jáê„`«Hõ „âß^Œú=∞x =º=Ǩ~°=Ú) „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ "åºã¨=∞ǨÏi¬H˜ K≥ÑÊ≤ # QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å} - PKå~° HÍO_»#∞ ã¨∂`« =∞ǨÏi¬ H˘O^Œ~∞° =∞Ǩ=Ú#∞Å H©q^èOŒ QÍ „Ѩ=zã¨∞<Î åfl_»∞. D HÍ~°ºO =Å¡ 'WHõ¯_»— Éè’QÆO 'JHõ¯_»— "≥∂HõOΔ J|∞ƒ`å~Ú. „âß^Œ=ú Ú#∞ ÃÑ@∞ì"å_»∞ („âß^ŒúHõ~°Î) „âß^•úk#=Ú#H˘Hõ ~ÀA =ÚO^Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ "≥o§ „ÉÏǨχ}∞ Å#∞ PǨfixOKåe. =ÚYºOQÍ D ѨxH˜ „|ǨχKåix ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë qâı+Ѩ Ũ¶ =ÚO@∞Ok. ã¨=ºOÖ’ (J#QÍ [O^≥=Ú#∞ ã¨=º=ÚQÍ =ÙOK«∞H˘x) qâ◊fi^Õ=ÙÅ#∂, JѨã=¨ ºOÖ’ Ñ≤`«~°∞Å#∂, P"åǨÏ# KÕÜ«∂e. FO™êfiQÆ`«O Éèí=kƒùó ÖË^• Éèí=kƒùó ™êfiQÆ`«O ã‘fi„H˜Ü∞« `åO Jx qâ◊fi^Õ=ÙÅ#∂ „Ѩux^è∞Œ Å#∂ PǨfix¿ãÎ "åi „Ѩux^è∞Œ Öˇ#· „ÉÏǨχ}∞Å∞ „Ѩ"tÕ ™êÎ~∞° . JѨC_»∞ „âß^ŒHú ~õ ΰ★ ★

WHõ¯_» ã¨∞™êfiQÆ`O« J<Õ =∂@ DÜ«∞|_çOk HÍx P =∂@ "åºHõ~}° |^ŒOú HÍ^Œ∞. HÍ|\˜ì KÕ~Û° |_»∞@ ÖË^∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 505

'FO qâıfiÉè’º^Õ"ÉÕ ºíè U`«`åfi ^À^ŒH=õ ∞~°… ºO ™êfiǨ— JO@∂ ^Õ=`«Å‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ xÅ|_»¤ „ÉÏǨχ}∞Å áê^•Å#∞ ^Õ=f~°O÷ `À ‰õΩâ◊Å`À Hõ_Q» Íe. `«~∞° "å`« [O^≥=Ú #Ѩã=¨ ºO KÕã∞¨ H˘x ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ uiy `«O„_ç `å`«Å QÀ„`« <å=∂Å#∞ LK«Ûiã¨∂Î Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ |^Œ∞Å∞QÍ xÅ|_»¤ „ÉÏǨχ}∞Å K«~} ° ÏÅ#∞ FO U`«`åÊ^À^ŒHõ =∞~°…ºO ã¨fi^è• J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å h\˜`À ѨÓÅ`À ‰õΩâ◊Å`À Hõ_Q» Íe. =∂`å =∞Ǩ^Œ∞Å „âß^Œú Hõ~‡° Ö’ ‰õÄ_® WÖψQ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« FO U`«^•K«=∞hÜ«∞O ™êfiǨ JO@∂ „ÉÏǨχ}∞Å KÕuH˜ h\˜h FO U+¨"À-~°º… O JO@∂ P~å…ºhfl ѨÓÅ#∂ W"åfie. 'ã≤^qúŒ ∞^Œ =∂ã¨#O QÆ$Ǩº`åO— JO@∂ "åix Pã¨#OÃÑ· Q“~°=O`À ‰õÄ~ÀÛɡ\Ïìe. "å~°∞‰õÄ_® 'WǨÏã≤^úŒ q∞^Œ =∂ã¨#O— Jx „Ѩã#¨ flOQÍ K≥ÑÊ≤ # `«~∞° "å`« FO Éè∂í ó FO Éè∞í =ó W`åºk ã¨Ñ"Ψ åºÇ¨Ï$`«∞Å#∞ Ѩiãî ∂¨ Î ^Õ= – „ÉÏǨχ}∞Å∞ `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ó¨ Ñ≤`~« ° – „ÉÏǨχ}∞Å∞ L`«~Î åaè=ÚYOQÍ#∂ ‰õÄ~°∞Û<åfl~À ÖË^À K«∂ã¨∞H˘x D „H˜Ok =∞O„`åxfl =¸_»∞ =∂~°∞¡ [Ñ≤OKåe. FO ^Õ=`åÉèºí ó Ñ≤`$« Éèºí â◊Û =∞ǨÜ≥∂yÉèºí U=K« I #=∞ó ã¨fi^è•Ü≥∞ÿ ™êfiǨÜ≥∞ÿ x`«º"Õ∞= Éè=í O`«∞ `Õ II (PKå~°.. 218/6) `«~∞° "å`« =∂ã¨O, ѨHOΔõ , ukä, ^ÕâO◊ , Ñ≤`,« Ñ≤`å=∞ǨïÅ <å=∞QÀ„`åÅ`À ã¨OHõÅÊO K≥ÑC¨ H˘x ^•xx qâıfi^Õ= ѨÓ~°fiHõO „âß^ŒOú Hõi¿+º Jx =ÚyOz, FO qâıfiÉè’º ^Õ"ÕÉèíºó ™êfiǨ =∞O„`å#∞flK«ÛùiOKåe. Ñ≤=∞‡@ FO qâıfi^Õ"å<å"åǨÏ~Ú¿+º J#∞ =∞O„`«=Ú`À „áêi÷Oz FO P"åǨÏÜ«∞ Jx „ÉÏǨχ}∞ÖÏ*Ï˝ÑO≤ K«QÍ<Õ FO qâıfi^Õ"å... FO F+¨^Ü Œè ∞« ó.... PQÆKÛ« Où `«∞ =∞ǨÉèÏQÍ qâıfi^Õ"å =∞Ǩ|ÖÏó I ÜÕ∞ J„`« qÇ≤Ï`åó „âß^Õú ™ê=^è•<å Éè=í O`«∞`Õ II (PKå~°.. 218/7) W`åºk =∞O„`åÅ`À „âß^ŒHú ~õ ΰ qâıfi^Õ=ÙÅ <å"åǨÏ# KÕã≤ FO JѨÇϨ `åã¨∞~å ~°HÍΔ ã≤ "Õk+¨^óŒ J<Õ =∞O„`åxfl =¸_»∞ =∂~°∞¡ K«kq Ü«∞=Å#∞ [ÖÏ¡e. FO áê„`«=∞ǨÏO Hõi¿+º Jx „ÉÏǨχ}∞Å"≥Ñ· Ù¨ K«∂ã≤ "åi J#∞[˝#∞ á⁄Ok "åi KÕ`« FO ‰õΩ~°∞+¨fi JxÑ≤OK«∞H˘x J„QÆÉÏè QÆÜÚ« HÍÎÖ#·ˇ ~Ô O_»∞ ‰õΩâ◊^~Œ ƒ° Åù #∞ fã¨∞HÀ"åe. "å\˜ á⁄_»=Ù „âß^ŒHú ~õ ΰ ÉÁ@# "ÕeH© K«∂ѨÙ_»∞ "ÕeH© =∞^躌 ~Ô O_»∂ ÉÏQÍ ™êQÆnã≤#ѨÙ_»∞#flO`« á⁄_»=ÙO_®e. (D á⁄_»=Ù<Õ „âß^Œú ѨiÉèÏ+¨Ö’ '„Ѩ^âÕ —◊ =∞O\Ï~°∞) FO Ѩq„`Õ ™È÷ "≥+· "‚¨ Òº... W`åºk =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ XHõ ^Œ~ƒ° `ù À WOHÀ ^Œ~ƒ° #ù ∞ ÉèkË OKåe. FO q+¨μ~‚ ≈° #™ê ѨÓ`Õã÷¨ JO@∂ "å\˜ÃÑ· h\˜x K«e¡ =∞~À ^Œ~ƒ° #ù ∞ HõeÑ≤ "å\˜x K«∞\˜ì

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 506

J~°… º áê„`«Ö’ "Õã≤ =ÙOKåe. FO â◊O <À ^Õg ~°a+è Ü ì¨ ∞« ... J<Õ =∞O„`å#∞flK«Ûiã¨∂Î P áê„`«Ö’ [ÖÏxfl áÈã≤ FO Ü«∞"À-ã≤..... =∞O„`«O`À Ü«∞=Å#∂ FO QÆO^è^Œ •fi~åO ^Œ∞~å^èŒ~å¬........W`åºk =∞O„`«O`À K«O^Œ<åhfl "ÕÜ«∂e. JѨÙ_»∞ FO Ü«∂k"åº PѨó ѨÜ∞« ™ê... FO UëÈ-~À… º#=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ J~°… ºáê„`«Ö’x h\˜x „ÉÏǨχ}∞Å KÕuÖ’ áÈÜ«∂e. H˘O`« [ÖÏxfl q∞yeÛ Ñ¨q„`«HÍxfl "Õã≤ P áê„`«#∞ „ÉÏǨχ}∞Å ‰õΩ_ç ѨH¯õ # ÃÑ\Ïìe. (T~°fi÷ =ÚY ‰õΩâ◊ÅÃÑ· ÃÑ\Ïìe) `«~∞° "å`« FO qâıfiÉè’º ^Õ"ÉÕ ºíè U`åx QÆO^èÑŒ Ù¨ +¨Ê ^è∂Œ Ѩ nѨ "å™ÈÜ«ÚQƇ Ü«∞*’˝ Ѩg`åx #=∞ó JO@∂ qâıfi^Õ=ÙʼnõΩ QÆO^è•^Œ∞Å#∞ ã¨=∞iÊOz "å\˜ ѨÓ~°‚`«#∞ HÀ~°∞‰õΩO@∂ QÆO^è•k ^•#=∞zÛù„^Œ=∞ã¨∞Î Jx „áêi÷OKåe. JѨÙ_»∞ qâıfi^Õ=ÙÅ „Ѩux^äŒ∞Öˇ·# „ÉÏǨχ}∞Å∞, `«~°∞"å`« |∞∞ufiA_≥·# „ÉÏǨχ}∞_»∞ FO Jã¨∞Î Jx, „Ѩux^ä∞Œ Å∞ ã‘fiHõi™êÎ~∞° . JO`«@ „âß^ŒHú ~õ ΰ 'Ñ≤`$« Ñ≤`å=∞Ç¨Ï „ѨÑ`≤ å =∞Ǩ<åO =∂`å =∞Ç¨Ï „Ѩ=∂`å =∞Ç¨Ï =$^Œú „Ѩ=∂`å =∞Ǩ<åO ã¨Ñf¨ flHÍ<åO „âß^Œú =∞ǨÏO Hõi¿+º— JO@∂ „âß^•úxfl ÃÑ@ì_®x ‰õ#∞=∞ux "Õ_»QÍ „ÉÏǨχ}∞Å∞ ‰õΩ~°∞+¨fi Jx ^•xx „Ѩ™êkOK«QÍ „âß^ŒúHõ~°Î FO ^Õ=`åÉèíºó Ñ≤`«$Éèíºâ◊Û.......J<Õ =∞O„`åxfl =Ú=∂‡~°∞ [Ñ≤OKåe. `«~∞° "å`« Ñ≤`~« ∞° Å <å=∞QÀ„`åÅ#∞ÖËd¡ ã¨∂Î W^Œ=∂ã¨#O ã¨fi^è• Jx K≥ÑÊ≤ FO Ñ≤`$« Ï<£ P"åǨÏ~Ú¿+º "åHõºO ^•fi~å „ÉÏǨχ}∞Å J#∞[˝#∞ á⁄Ok "å~°∞ FO P"åǨÏÜ«∞ Jx K≥áêÊHõ FO Lâ◊O`«™êÎ fi....., PÜ«∂O`«∞ #ó Ñ≤`~« ó° ... W`åºk =∞O„`åÅ`À Ñ≤`~« ∞° Å#∞ P"åǨÏ# KÕÜ∂« e. FO JѨÇϨ `åã¨∞~å ~°HÍΔ ã≤ "Õk+¨^óŒ J<Õ =∞O„`åxfl Ѩiãî ∂¨ Î uÅÅ#∞ qHõ~} ° ★ KÕÜ∂« e. ѨÓ~°fiO ™ê÷ÑO≤ z# J~°… ºáê„`«Ö’ J^Õ „Hõ=∞OÖ’ h\˜xáÈã≤ FO uÖ’-ã≤ ™È=∞^Õ=`Àº... W`åºk =∞O„`åÅ`À uÖÏ^•#O QÍqOKåe. `«~∞° "å`« ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å`À#∂ QÆO^èÑŒ Ù¨ ëêÊÅ#∞ ã¨=∞iÊOz Ñ≤`$« áê„`«#∞ ÃÑH· ˜ ÖËÑ≤ FO Ü«∂ k"åº..... J<Õ =∞O„`åxfl ѨiOî z Ñ≤„`å^Œ∞Å QÀ„`« <å=∂Å#∞ K≥ÑÊ≤ U+¨ `Õ ~°º… ó ã¨fi^è•, FO Ñ≤`$« Éèºí ó ™ê÷#=∞ã≤ J<Õ =∞O„`åÅ`À Ѩq„f ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ J~°º… áê„`«#∞ É’i¡Oz ÃÑ\˜ì FO â◊√O^èOŒ `åO Ö’HÍó Ñ≤`$« ã¨^<Œ åó ... J<Õ =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ ^•xx ã¨Ê $tOKåe. J#O`«~O° Ñ≤`$« f~°O÷ `À Ñ≤„`å^Œ∞Å Pã¨<åʼnõΩ QÆO^è,Œ ѨÙ+¨Ê, =GÜ«ÚQ͇^Œ∞Å#∂ Ü«∞*’˝Ñ¨g`å^Œ∞Å#∂ ^è•~°"Àã≤ QÀ„`«<å"≥∂KåÛ~°} ѨÓ~°fiHõOQÍ ã¨Ñ¨ffl‰õΩÖˇ·# ★

qHõ~}° ´ "≥^[Œ Å∞¡@

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 507

Ñ≤`$« Ñ≤`å=∞Ç¨Ï „ѨÑ`≤ å=∞ǨïʼnõΩ 'U`åx QÆO^èÑŒ Ù¨ +¨Ê ^è∂Œ ѨnѨ "å™È Ü«ÚQƇ™È`«sÎ Ü«∞ Ü«∞*’˝Ñ¨g`åx =óã¨fi^è•— J<Õ =∞O„`« "åHͺxfl K«kq Ñ≤`«$f~°÷O #∞O_ç hà◊√§ =kÖˇÜ∂« ºe. QÆO^è•k ^•#O JHõÜ Δ ∞« ºO Jã¨∞Î Jx „âß^ŒHú ~õ ΰ J#QÍ<Õ „ÉÏǨχ}∞Å∞ ã¨OHõÅÊ ã≤k~ú ã° ∞¨ Î Jx nq™êÎ~∞° . WÖψQ =∂`å=∞Ǩ^Œ∞ʼnõÄ ‰õÄ_® D Hõ~‡° #∞ KÕã≤ D n"≥##∞ á⁄O^•e. FO Ü«∂ k"åº.. J<Õ =∞O„`«O`À <ÕÅ#∞ JeH˜ <Õux HõeÑ≤# J<åflxfl KÕ`|« @∞ìH˘x ã¨=Ùº_≥· „âß^ŒHú ~õ ΰ FO JQ“fl Hõ~}° =∞ǨÏHõi¿+º JO@∂ J#∞=∞uÔH· „ÉÏǨχ}∞Å =OHõ K«∂_®e. Ñ≤`~« ° „ÉÏǨχ}∞Å∞ FO ‰õΩ~°∞+¨fi JO@∂ J#∞[˝ x=fiQÆ<Õ FO JQÆflÜÕ∞Hõ =º"åǨÏ<åÜ«∞ ™êfiǨ J<Õ =∞O„`«O`À Ñ≤`~« ° „Ѩuxkè „ÉÏǨχ}∞Å KÕ`∞« Ö’¡ ~Ô O_Õã≤ PǨï`«∞Å#∞ W"åfie. q∞ye# J<åflxfl Ñ≤O_®Å∞QÍ KÕã≤ XHõ ã¨QÍxfl Ñ≤`$« áê„`«Ö’#∂ =∞~˘Hõ ã¨QÍxfl =∂`«$áê„`«Ö’#∂ LOKåe. WO^•Hõ É’i¡Oz# áê„`«ÃÑ· WѨÙ_»∞ J<åflxfl "Õã∂¨ Î (JO`«‰Ωõ =ÚO^Õ FO Ѩ$käg `Õáê„`«O .. `À hà◊√§ [ÖÏ¡e.) FO W^ŒO q+¨μi‚ fiK«„Hõ"∞Õ ... J<Õ =∞O„`åxfl K«^"Œ åe. J#flO =∞^茺֒H˜ ÉÁ@# "Õex „H˜OkH˜ ÃÑ\˜ì qëÈ‚ ǨÏ=ºO ~°HõΔã¨fi J<åe. FO JѨÇϨ `åã¨∞~å ~°HÍΔ ã≤ "Õk+¨^óŒ =∞O„`«O`À =¸_»∞=∂~°∞¡ Ü«∞=Å#∂, FO xǨÏq∞fl ã¨~fi° O...... J<Õ =∞O„`«O`À Ѩã∞¨ ѨÙѨKÛ« x P"åÅ#∂ qHõ~}° O KÕÜ∂« e. JѨÙ_»∞ ^è∂Œ iÖ’K«# ã¨O[˝Hˆ Éè’º^Õ"ÉÕ ºíè U`«^#Œ flO, ã¨Ñ∞¨¶ $`«O ã¨áêhÜ«∞O ã¨=ºO[#O™êfiǨ J#∞K«∞ qâıfi^Õ=ÙʼnõΩ J<åflxfl x"ÕkOz ^•xÃÑ· ã¨[Å ‰õΩâ◊Ñ„¨ `åÅ#∞Oz FO J#flq∞^ŒO JHõÜ Δ ∞« ºO Jã¨∞Î Jx „âß^ŒHú ~õ åÎ, FO ã¨OHõÅÊ ã≤k~ú ã° ∞¨ Î Jx „Ѩuxkè „ÉÏǨχ}∞Å∂ K≥áêÊe. `«~∞° "å`« [O^≥=Ú #Ѩã=¨ ºO KÕã∞¨ H˘x Ñ≤„`åkáê„`«Ö’ <Õu`À HõeÑ≤# J<åflxfl =ºO[# ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ HõeÑ≤ ^•xÃÑ· WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ Éè∂í q∞x â◊√„ÉèÑí é¨ z =ÙOz# ‰õΩâ◊Å#∞ "ÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« áê„`«#∞ ã¨Ê$tã¨∂Î FO Ѩ$käg`Õ áê„`«O... J<Õ =∞O„`åhfl, ÉÁ@# "Õe`À J<åflxfl =Ú@∞ì‰õΩO@∂ FO W^ŒO q+¨μ‚ifiK«„Hõ"Õ∞... =∞iÜ«Ú FO qëÈ‚ó Hõ=ºO ~°HãΔõ fi¨ J<Õ =∞O„`åÅ#∂ ѨiOî Kåe. FO JѨÇϨ `åã¨∞~å ~°HÍΔ ã≤ "Õk+¨^óŒ J<Õ =∞O„`«O`À J#flOÃÑ· #∞=ÙfiÅ#∞ [e¡ Z_»=∞ "≥∂HÍex <ÕÅH˜ `«yeOz ‰õÄ~°∞Ûx D„H˜Ok =∞O„`å#∞flK«Ûiã¨∂Î ã¨Ñf¨ fl‰õΩÖˇ#· Ñ≤`$« Ñ≤`å=∞Ǩ^Œ∞Å <å=∞QÀ„`åÅ#∞ â◊aãÌ ∂¨ Î "åiH˜ J#fl=Ú#∞ x"ÕkOKåe. J=ÚHõ QÀ„`Õɺíè ó J㨇`ü Ñ≤`$« Ñ≤`å=∞¿ÇÏÉèºí ó ã¨Ñf¨ flˆHÉèºí ó U`«^#Œ flO ã¨Ñ∞¨¶ $`«O ã¨áêhÜ«∞O ã¨=ºO[#O „Ѩu+≤^úŒ =i˚`O« ã¨fi^è•.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 508

`« ~ ° ∞ "å`« J#fl㨠O Hõ Å ÊO KÕ ã ≤ FO T~° ˚ O =Ǩ Ï Of ~° = ∞$`« O .. J<Õ =∞O„`å#∞flK«Ûiã¨∂Î ^ŒH˜Δ}O "≥·Ñ¨Ù uiy h\˜x ^è•~°áÈÜ«∂e. (JO>Ë J<åflxfl ^è•~°áÈã≤#>Ë)ì FO „âß^Œqú ∞^Œ=∞zÛù„^Œ=∞ã¨∞,Î FO ã¨OHõÅÊã≤k~ú ã° ∞¨ Î Jx „âß^ŒHú ~õ åÎ, „ÉÏǨχ}∞Å∂ Ѷ∞¨ ’+≤OKåe. JѨÙ_»∞ „âß^ŒHú ~õ ΰ FO Éè∂í ~°∞ƒù=óã¨fió ... J<Õ "åºÇ¨Ï$u =∞O„`«ÜÚ« HõÎ QÍÜ«∞„ux LK«ÛiOz ^•~åxfl qã¨iO˚ Kåe. P `«~∞° "å`« FO =∞^è∞Œ "å`å... =∞O„`åxfl ѨiOî z =∞^è∞Œ â◊ÉÏÌxfl =¸_»∞=∂~°∞¡ LK«Ûiù OKåe. <Õux HõeÑ≤# J#flO`À Ñ≤O_®xfl KÕã≤ FO J=ÚHõ QÀ„`« J㨇uÊ`«ó.. W`åºk "åHõº=ÚÅ`À ‰õΩâ◊ÅÃÑ· Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O KÕÜ∂« e. Ñ≤O_» ã¨g∞ѨOÖ’ H˘O`« J<åflxfl [e¡ FO ÖËÑɨ ∞íè [ó Ñ≤`~« ó° „Ñ‘Ü∞« O`åO Jx K«^∞Œ =Ù`«∂ Ñ≤O_®^è•~°‰Ωõ â◊ÅÃÑ· KÕu`À x=∞~åe. „ѨHÍΔ o`« Ñ≤O_»[ÅO`À FO J=ÚHõ QÀ„`« J㨇uÊ`«ó =Ú#flQÆ∞ "åHͺÅ`À Ñ≤O_®ÅÃÑ· h\˜x zÅHõiOKåe. Ñ≤O_»áê„`«#∞ „H˜OkH˜ =Oz ^•xH˜ KÕ`∞« Å∞ *’_çOz #=∞㨯iã¨∂Î FO Ñ≤`~« À =∂^ŒÜ∞« ^èfiŒ O.... J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤OKåe. `«~∞° "å`« h\˜x Ѩ@∞ìH˘x Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç h\˜x QÆ∞O„_»OQÍ uѨÙCH˘x [Å∞¡`∂« L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ u~°QÍe. =¸_»∞ =∂~°∞¡ TÑ≤ix |ÅOQÍ Ñ‘eÛ FO +¨_É£ ºíè |∞∞`«∞Éè’º#=∞ó J<Õ =∞O„`åxfl ѨiOî Kåe. `«~∞° "å`« Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ QÆ∞O„_»OQÍ ("å=∂=~°)Î u~°∞QÆ∞`«∂ Éè’[# áê„`«Ö’ ѨÓÅ#∂ JHõΔ`«OKåi+¨ìO Kåã¨∞Î........ J<Õ =∞O„`«O K«^Œ∞=Ù`«∂ JHõ`Δ Å« #∂ "ÕÜ∂« e. ÃÑ|· @ì#∞ fã≤ KÕ`Ñ« @ ¨ ∞ìH˘x Jg∞=∞^ŒO`«ó Ñ≤`~« À Ü«∞^ä•ÉèÏQÆ =∂=$ëê~Ú`« J<Õ =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ KÕ`∞« Å∞ *’_çOz FO #"≥∂=ó Ñ≤`~« À#"≥∂ =ó ... J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤OKåe. #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ HõÅÜ«∞Eã≤ QÆ$Ǩ#fló Ñ≤`~« À^Œ`Ϋ J<åe. ã¨^•=ó Ñ≤`~« À ^Õfi+¨‡ó Jx K≥áêÊe. U`«^fiŒ ó Ñ≤`~« À"å㨠Jx „áêi÷Oz J=ÚHõ QÀ„`« Ñ≤`ó« U`«`ÎÕ "åã¨ó ã¨fi^è• J<Õ "åHͺxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ Ñ≤O_»OÃÑ· ^•~°ÑÙ¨ áÈQÆ∞#∞OKåe. Ñ≤=∞‡@ h\˜ áê„`«#∞ Z_»=∞KÕuÖ’H˜ fã¨∞H˘x T~°O˚ =ǨÏOf.. J<Õ =∞O„`«O`À Ñ≤O_»OÃÑ· h\˜x áÈÜ«∂e. Wk=é‰õΩ áê„`«Ö’ ÃÑ\˜#ì Ñ≤O_®Å#∞ ‰õÄ_® `«_á» êe. `«~∞° "å`« Ñ≤O_®ÅÃÑ· QÆO^è•hfl ‰õΩâ◊Å#∂ "Õã≤ JHõ#Δ fl g∞=∞^ŒO`«... W`åºk =∞O„`åxfl =Ú=∂‡~°∞ ѨiOî Kåe. =∂`å=∞Ǩ^Œ∞Å „Ѩuxkè „ÉÏǨχ}∞ÅKÕ PK«=∞#O KÕ~ÚOKåe. FO ã¨∞„áÈH˜`Δ « =∞ã¨∞Î JO@∂ „âß^ŒÉú ∂íè q∞x ÉÏQÆ∞QÍ Hõ_yç JáêO =∞^èºÕ ã≤`÷ å ^Õ"å ã¨~°fi=∞ѨÙû....... =∞iÜ«Ú t"å PѨó ã¨O`«∞ Jx K≥ѨÓÎ „ÉÏǨχ}∞Å KÕ`«∞Ö’¡ hà◊√§áÈÜ«∂e. ÅH©;ã¨~ã° fi¨ u... =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ#∞ ѨiOî z FO ™œ=∞#㨺=∞ã¨∞Î J<Õ =∞O„`ÀKåÛ@#`À „ÉÏǨχ}∞Å KÕ`∞« ÅÖ’ ѨÓÅ#∞OKåe. `«~∞° "å`« JHõ`Δ O« Kåã¨∞.Î ..

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 509

W`åºk =∞O„`åÅ#∞ ѨiîOz JHõΔ`«O Kåi+¨ìO Kåã¨∞Î J<Õ =∞O„`ÀKåÛ@# KÕã¨∂Î Ü«∞=Å#∂, #∞=ÙfiÅ#∂ „ÉÏǨχ}∞Å KÕ`∞« Ö’¡ ÃÑ\Ïìe. P ÃÑ· D „H˜Ok =∞O„`« "åHõºO`À Ñ≤„`åk „ÉÏǨχ}∞ÅKÕ`∞« ÅÖ’ uÅÅ#∂ h\˜h áÈÜ«∂e. J=ÚHõ 1QÀ„`å}Ï =∞㨇`ü Ñ≤`$« Ñ≤`å=∞Ç¨Ï „ѨÑ`≤ å =∞Ǩ<åO ã¨Ñf¨ flHÍ<å q∞^Œ=∞#fl áê<åkHõ =∞HõÜ Δ ∞« º=∞ã¨∞.Î „ÉÏǨχ}∞Å∞ "≥O@<Õ Jã¨∞Î Jx Pj~°fik™êÎ~°∞. WÖψQ =∂`å=∞Ǩ^Œ∞ʼnõΩ ‰õÄ_® K≥Ü∂« ºe. `«~∞° "å`« FO JѶ∞¨ ’~åó Ñ≤`~« ó° ã¨O`«∞, QÀ„`«O <À =~°`ú åO.... ^•`å~À <À-aè =~°Oú `åO... W`åºk =∞O„`åÅ#∞ ѨiOî Kåe. J#O`«~O° „âß^ŒHú ~õ ΰ „ÉÏǨχ}∞Å J#∞=∞u`À 2J~°… º áê„`«Ö’ Ñ≤O_»HÍʼnõΩ |^Œ∞Å∞ Ѩq„`«HÍÅ#∞Oz, ‰õΩâ◊xi‡`« Ѩq„`«HÍÅ`À Ñ≤`~« ° „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ã¨Ê$tã¨∂Î FO ã¨fi^è•O "åK«~Ú¿+º Jx ã¨fi^è•=∞O„`åxfl K«^Œ=_®xH˜ J#∞=∞ux "Õ_ç, á⁄Ok FO Ñ≤`«$Ñ≤`å=∞¿ÇÏÉ蒺ܫ∞^ä•<å=∞â◊~°‡ Éèíºó ã¨Ñ¨ffl ˆHÉèíºó ã¨fi^è• LK«º`åO J#flѨÙ_»∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞ Jã¨∞Îã¨fi^è• JO@∂ P"≥∂k™êÎ~°∞. JO`«@ „âß^ŒúHõ~°Î T~°˚O =ǨÏOf ~°=∞$`«O... JO@∂ Ñ≤O_»OÃÑ· h~°∞ áÈã≤ FO qâıfi^Õ"å Jã≤‡<£ Ü«∞*Ë˝ „Ñ‘Ü∞« `åO. JO@∂ ^Õ=„ÉÏǨχ}∞Å KÕ`∞« ÅÖ’ Ü«∞=Å#∂ h\˜h áÈÜ«∂e. "å~°∞ "≥O@<Õ '`«$Ñ≤Î K≥O^•=Ú— J<Õ ÉèÏ"åxfl FO „Ñ‘Ü∞« O`åO ^•fi~å =ºHõOÎ KÕ™êÎ~∞° . JѨÙ_»∞ Hõ~ΰ FO ^Õ=`åÉèºí ó ... J<Õ =∞O„`åxfl =¸_»∞=∂~°∞¡ [Ñ≤OKåe. „âß^ŒHú ~õ ΰ `«# =ÚY=Ú#∞ ÉÏQÍ =Oz Ñ≤O_» áê„`«#∞ ‰õΩkÑ≤ ã¨=Ùº_≥· PK«=∞#O KÕã≤ `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ù¨ H˜ uiy FO J=ÚHõ QÀ„`åÜ«∞ J=ÚHõ ^Õ= â◊~‡° }Ë... W`åºk =∞O„`åÅ #∞K«Ûiã¨∂Î ^Õ=„ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^ŒH} Δ˜ e"åfie. `«~∞° "å`« Ñ≤`$« „ÉÏǨχ}∞Å J#∞=∞ux ★ á⁄Ok Ñ≤O_®ÅÃÑ· áêÅ#∞ áÈÜ«∂e. =∞~°Å Ñ≤O_»=Ú#∞ HõkÑ≤ `«`û« g∞Ѩ=∞O^Œ∞#fl J~°… ºáê„`«#∞ u#flQÍ ÃÑ\Ïìe. FO "å*Ë "å*Ë.... J<Õ =∞O„`«O`À Ñ≤O_®kèëêª`Å« #∞ qã¨~#˚° O KÕÜ∂« e. P=∂"å[㨺 =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ`À ^Õ=„ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ Jaè~=° ∞º`åO =∞O„`«O`À Ñ≤`$« „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ g_À¯Å∞ K≥ÑÊ≤ , "åi J#∞=∞ux QÔ H· ˘x Ñ≤O_®Å#∞ P=ÙʼnõÄ W`«~åʼnõÄ „Ѩ^•#O K≥Ü∂« ºe. Wk „âß^Œqú kè. nxx K«kq#O`« =∂„`å#<Õ áêáêÅ∞ #t™êÎ~Ú. Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ nx=Å¡ JHõÜ Δ ∞« (J^蕺ܫ∞O –218) ã¨fi~°=æ ¸, „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ‘Î HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. 1

D J=ÚHõ J<Õ =∂@ =Ù#flKÀ@ QÀ„`«O ¿Ñ~°∞ K≥áêÊe. 'J=ÚHõ— J#Hõ¯~ˆ ^¡ ∞Œ . ™œ=∞#㨺=∞ã¨∞,Î Jã¨∞Î JO@∂

★

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 510

x`«º, =$kú, UHÀkÌ+¨ì „âß^•úÅ∞ x`«º „âß^Œú qkè WO`«‰Ωõ =ÚO^Õ K≥Ñʨ |_ç# ^•xH˜ WOK«∞q∞OK«∞ ã¨=∂#"Õ∞. WO^Œ∞Ö’ qâıfi^Õ=ÙÅ „Ѩ"∞Õ Ü«∞=ÚO_»^∞Œ . ã¨OHõÅÊO WÖÏ =ÙO@∞Ok. FO J=ÚHõ QÀ„`å}Ï =∞㨇uÊ`«$Ñ≤`å=∞ Ǩ<åO J=ÚHõ â◊~å‡}ÏO ã¨Ñf¨ flHÍ<åO „âß^ŒOú ã≤^•ú<flÕ # Ü«Úëê‡ ã¨fiǨÏO Hõi¿+º WHõ =$kú „âß^Œqú kèx qxÑ≤™êÎ#∞. D =$kú „âß^•ú<flÕ PÉè∞í º^Œ~ÚHõ, =∂OQÆeHõ, #On=ÚY „âß^Œ=ú ∞x ‰õÄ_® =º=ǨÏi™êÎ~∞° . Wk=é‰õΩ K≥ÑÊ≤ #@∞ìQÍ<Õ HÍ~°º„Hõ=∞O =ÙO@∞Ok. WO^Œ∞Ö’x „Ѩ`ÕºHõ`« ÜÕ∞q∞@O>Ë Ñ¨Ù„`À^ŒÜ«∞"≥∞ÿ P Ѩل`«∞x =ÚYO K«∂_»_®xH˜ =ÚO^Õ `«O„_ç D =$kú „âß^•úxfl ÃÑ\Ïìe. ѨÓ~åfiaè=ÚYOQÍ ã¨=ºOQÍ =ÙO_ç Ü«∞=Å∞, |^ŒsѶ֨ ÏÅ∞, ‰õΩâ◊^~Œ ƒ° Åù ∞ "å_»∞`«∂ nxx KÕÜ∂« e. ^Õ=f~°,÷ #=∞™ê¯~°, ^ŒH} Δ˜ Ï^Œ∞Å∞ áê`« „âß^•úÅÖψQ =ÙO\Ï~Ú. Ü«∞[=∂x `«# "≥∂HÍeÃÑ· KÕux "Õã≤ P#O^ŒOQÍ K«~∞° ã¨∂Î qâıfi^Õ=ÙÅ#∞ „ÉÏǨχ}∞ÅÃÑH· ˜ P"åǨÏ# KÕã∂¨ Î "åi`À '^Õ"å! =∂ WO@ Ѩل`À^ŒÜ∞« "≥∞#ÿ â◊√Éèãí =¨ ∞Ü«∂# <å =∂`«$, Ñ≤`$« ѨHÍΔ Å Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ „âß^ŒOú ÃÑ@ì^ÅŒ K«∞H˘x, =ã¨∞, ã¨`º« J<Õ ¿Ñà◊√§ QÆÅ qâıfi^Õ=`«Å#∞ g∞ÃÑH· ˜ PǨfixã¨∞<Î åfl#∞. Jx „áêi÷Oz "åi J#∞=∞ux á⁄Ok FO qâıfi^Õ"å 㨠PQÆ`.« .. J<Õ =∞O„`åxfl ѨÓiÎQÍ K«^"Œ åe. JÖψQ Ñ≤`~« ∞° Å#∞ ‰õÄ_® Ñ≤Åz ‰õÄ~ÀÛɡ\Ïìe. FO =ã¨∞ ã¨`º« ã¨O[˝Hˆ Éèºí ó... W`åºkQÍ ^Õ=`«Å#∂, "åi "åi QÀ„`« <å=∂Å`À Ñ≤`«~°∞Å#∂ H˘Å∞K«∞HÀ"åe. UHÀkÌ+¨ì „âß^ŒúOÖ’ qâı+¨"Õ∞=∞#QÍ D „H˜Ok ã¨OHõÅÊ"åHͺxfl K«kq, „ÉÏǨχ}∞Å J#∞=∞ux á⁄Ok "åiH˜ Pã¨<åkHõ =∞~åº^ŒÅ∞ KÕÜ∂« e. J^Œº J=ÚHõ QÀ„`«ãº¨ =∞uÊ`«∞~° =ÚHõ^=Õ â◊~‡° }ó „Ѩu™êO=`«ûiHõ "Õ∞HÀkÌ+ì¨ „âß^ŒOú ã≤^•ú<flÕ #Ü«Ú ëê‡ã¨fiǨÏO Hõi¿+º nxÖ’x =∞~˘Hõ „Ѩ`ºÕ Hõ `«~∞° z~°ã"Ψ åkHõ Ѩ~#°î O. z=~°QÍ ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ uiy JѨã=¨ º"≥∞ÿ q∞ye# J<åflxfl Jyfl^ŒQÍúâÛ◊ ...... `À "≥Ú^ŒÅÜÕ∞º =∞O„`åxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ JyflHõiÊOKåe. `«~∞° "å`« J=ÚHõ QÀ„`«=∞uÊ`«ó.... Jx K≥ÑÓ¨ Î =∞O_»Å~ˆ YÃÑ· [ÖÏxfl ‰õΩ=∞‡iOKåe. (J^蕺ܫ∞O –219) ★

FO Ñ≤O_®ó ã¨OѨ<åfló, FO ã¨∞ã¨OѨ<åfló

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 511

ã¨Ñ≤O_ôHõ~°} „âß^Œúqkè =∞x+≤ =∞$u K≥Ok# U_®kH˜ J^Õukä<å_»∞ D „âß^•úxfl ÃÑ\Ïìe. nxx Ѩ^uúŒ QÍ 1

ã¨~Ô #· ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕ¿ãÎ „¿Ñ`åxH˜ Ñ≤`$« Ö’Hõ „áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° „âß^•úxfl JѨ~åǨÏO‚ Ö’ ÃÑ\Ïìe. xÜ«∞=∂Å∞ KåÖÏ=é‰õΩ W`«~° „âß^•úÅÖψQ =ÙO\Ï~Ú. JqHÍHõ J^Œ#OQÍ =Ù#fl"Õ WHõ¯_» K≥ѨÊ|_»∞ `«∞<åfl~Ú. Ñ≤`å=∞Ǩ^Œ∞Å „Ѩuxkä „ÉÏǨχ}∞Å <åǨfixOz#ѨÙ_»∞ FO ѨÙ~°∂~°"À =∂„^Œ= ã¨O[˝ ˆHÉè’º....... J<Õ =∞O„`å#∞flK«Ûiã¨∂Î "åix "å=∞ áê~°≈fi=∞O^Œ∞#fl Pã¨<åÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ\ ˜ì ѨÙ~°∂~°= =∂„^ŒHõ2 <å=∞‰õΩÖˇ·# qâıfi^Õ=ÙÅ#∞ P"åǨÏ# KÕÜ∂« e. Ñ≤`å=∞Ç¨Ï „ѨÑ`≤ å=∞Ǩ<åO... W`åºk "åHͺxfl K«kq "åi „Ѩuxkä „ÉÏǨχ}∞Å J#∞[˝#∞ á⁄Ok =¸_»∞ áê„`«Å#∞ ™ê÷ÑO≤ Kåe. "å\˜ÃÑ· ‰õΩâ◊^~Œ ƒ° Åù #∞Oz P áê„`«ÅÃÑ#· #∞, K«∞@∞ì#∂ "Õ~ˆ áê„`«Å#∞OKåe. J#º „âß^•úÅÖψQ JzÛù„^•= ^è•~°}3^•HÍ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« ^Õ=áê„`åzÛù „^•=^è•~°}4 KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« Ü«∞^ä•qkè „H˜Ü∞« #∞ #_çÑO≤ z D =¸_»∞ áê„`«Å#∂ ÃÑH· ˜ fã≤ FO ÜÕ∞ ã¨=∂<åó ã¨=∞#™È....... W`åºk =∞O„`«O`À Ñ≤`$« áê„`«Ö’x [ÖÏxfl Ñ≤`å=∞ǨÏ, „ѨÑ`≤ å=∞ǨÏáê„`«ÅÖ’ áÈÜ«∂e. Ѩq„`«HÍÅ`À ã¨Ç¨ q∞QÆ`å W^ŒiÌ áê„`«ÅÖ’x [ÖÏÅ#∞ Ñ≤`$« áê„`«Ö’ áÈÜ«∂e. `«~∞° "å`« Ñ≤`$« „ÉÏǨχ}∞x KÕuÖ’ J~°… ºáê„`«Ö’x Ѩq„`«HÍxfl fã≤ =ÙOz PÜ«∞# `«ÅÃÑ,· KÕ`∞« ÅÖ’, áê^•ÅÃÑ,· P áê„`«Ö’x ѨÓÅ<Õ, ã¨=∞iÊOKåe. `«~∞° "å`« PÜ«∞# KÕuÖ’ h\˜x áÈã≤ „âß^ŒHú ~õ ΰ `«# ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å`À J~°º… áê„`« <≥uΠѨ@∞ìH˘x FO Ü«∂k"åº... J=ÚHõ QÀ„`«=∞uÊ`å =∞ǨÏ... W`åºk =∞O„`« "åHͺÅ#∞ Ѩiãî ∂¨ Î Ñ≤`$« áê„`«Ö’x H˘O`« J~À…º^ŒHÍxfl Ñ≤`å=∞Ç¨Ï „Ѩuxkä KÕ`∞« ÅÖ’áÈÜ«∂e. Ѩq„`«Hõ ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ Ñ¨it+¨ì [ÖÏxfl áê„`«Ö’ #∞O_ç fã≤ "Õ~ˆ áê„`«Ö’ áÈã≤ ^•xx 1

nxx <åºÜ«∞OQÍ ™êO=`«ûiHõ „âß^Œ=ú ∞<åe. QÍx [#O ã¨O=`«ûsHÍÅ∞ JO@∞O\Ï~°∞. |<åsû^•ãπ „ѨK∞« ~°}Ö’ =∂„^ŒHHõ ˜ |^Œ∞Å∞ P„^Œ= J<Õ ¿Ñ~°∞Ok. 3 Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ^ÕtÌ OѨ|_ç# Hõ~‡° HÍO_» "åiH˜ `«$Ñ≤HÎ ~õ O° QÍ KÕÜ∞« |_®Åx JO^Œih „áêi÷OK«∞@<Õ 'JzÛù„^•=^è•~°}— =∞O\Ï~°∞. 4 J~°… ºáê„`«‰Ωõ ZHõ¯_® Hõ<åflÅ∞ QÍx ѨQ∞Æ à◊√§ QÍx ÖˉΩõ O_® ѨÅ∞=∂~°∞¡ ѨsH˜OΔ K«∞H˘#∞ „H˜Ü∞« <Õ '^Õ=áê„`åzÛù „^•=^è•~°}— =∞O\Ï~°∞. 2

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 512

W`«~° áê„`«Å =∞^躌 ^•Kåe. Ñ≤`$« „ÉÏǨχ}∞x "å=∞áê~°≈fiOÖ’x ^ŒH} Δ˜ Ï„QƉΩõ â◊ÃÑ· D áê„`«#∞ É’i¡Oz ÃÑ\Ïìe. `«~∞° "å`« Ñ≤`å=∞Ǩ^Œ∞Å#∞ QÆO^è•^Œ∞Å`À ã¨`¯« iOz JQ“flHõ~} ° ★ KÕã≤ J=t+¨ì J<åflxfl Ñ≤`«~°∞Å áê„`«ÅÖ’ "ÕÜ«∂e. WÖÏ, P `«~°∞"å`«, W`«~° „âß^Œú Hõ~°‡Å<Õ J#∞ã¨iã¨∂Î „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ PK«=∞<åxfl `åO|∂ÖÏhfl W"åfie. JѨÙ_»∞ „âß^ŒúHõ~°Î 'ã¨∞„áÈH˜`Δ =« ∞ã¨∞,Î t"åPѨó ã¨O`«∞— J<Õ ~Ô O_»∞ =∞O„`åÅ#∞K«Ûiã¨∂Î =$^Œ„ú ѨÑ`≤ å =∞Ǩk „Hõ=∞OÖ’ „ÉÏǨχ}∞Å KÕ`«∞ÅÖ’ [ńѨ^•#O KÕã¨∂Î Ñ≤`«$ „ÉÏǨχ}∞Å KÕ`«∞ÅÖ’ QÀ„`«™êºHõÜ Δ ∞« º=∞ã¨∞Î J<åe. `«~∞° "å`« "åi KÕ`∞« ÅÖ’ uÅÅ`À ‰õÄ_ç# [ÖÏxfl áÈã¨∂Î LѨu+¨`ª åO J<åe. P `«~∞° "å`« JѶ∞¨ ’~åó Ñ≤`~« ó° ã¨O`«∞ J<Õ "åHͺxfl „âß^ŒHú ~õ ΰ LK«ÛiOK«QÍ Jã¨∞Î Jx „ÉÏǨχ}∞Å∞ JO\Ï~°∞. JÖψQ ã¨fi^è•O "åz~Ú¿+º J#QÍ<Õ "å~°∞ FO "åK«º`åO JO@∂ J#∞[˝x™êÎ~∞° . Hõ~ΰ 'Ñ≤`å=∞ǨkÉèºí ó ã¨fi^è• LK«º`åO— J#QÍ<Õ "å~°∞ Jã¨∞ãÎ fi¨ ^è• Jx JO\Ï~°∞. JÖψQ Ñ≤`$« Éèºí ó ã¨fi^è• LK«º`åO J#flѨÙ_»∞ ‰õÄ_® J#∞[˝x™êÎ~∞° . `«~∞° "å`« „âß^ŒHú ~õ ΰ FO T~°O˚ =ǨÏOf.. W`åºk =∞O„`«O`À ^ŒH} Δ˜ O"≥Ñ· Ù¨ uiy [Å^è•~°xzÛ FO qâıfi^Õ"å Jã≤‡<£ Ü«∞*Ë˝„Ñ‘Ü«∞O`åO J<Õ =∞O„`åxfl K«^Œ∞=Ù`«∂ ^Õ=„ÉÏǨχ}∞Å KÕ`∞« ÅÖ’ Ü«∞=Å#∂ h\˜x JiÊOz FO ^Õ=`åÉèºí ... J<Õ =∞O„`åxfl =¸_»∞=∂~°∞¡ ѨiOî Kåe. Ñ≤O_»áê„`«Å#∞ HõkeOz PK«=∞# ѨÓ~°fiHõOQÍ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ Ñ≤`å=∞Ǩk „Hõ=∞OÖ’ ^ŒH˜Δ}e"åfie. PtëÈ"Õ∞ „ѨnÜ«∞O `åO J<Õ =K«#O`À Pj~åfi^•#fliúOKåe. „ÉÏǨχ}∞ÅO`«@ „Ѩu QÆ$Ǩº`åO JO\Ï~°∞. `«~∞° "å`« ^•`å~À<Àaè =~°Oú `åO- =Ú#flQÆ∞ =∞O„`åÅ#∞ K«kq J~°… ºáê„`«#∞ ÃÑHÔ· uΠѨ@∞ìH˘x "å*Ë "å*Ë W`åºk =∞O„`åÅ`À ^Õ=„ÉÏǨχ}∞Åh, Jaè~=° ∞º`åO J<Õ =∞O„`«O`À Ñ≤`$« „ÉÏǨχ}∞Åh qã¨iO˚ Kåe. (JO>Ë g_˘¯ÖÏÊÅx J~°O÷ ) „âß^Œ=ú Ú, „âß^ŒHú ~õ ,ΰ „âß^ŒÑú Ũ¶ O D =¸_»∂ q+¨μ~‚ ∂° áêÖË #x, „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ (J^蕺ܫ∞O –220) "åºã¨=∞ǨÏi¬H˜ `≥eáê_»∞. ★

JQ“flHõ~}° XHõ qt+¨ì qkè. WO^Œ∞Ö’ JѨã=¨ º"≥∞ÿ h\˜Ö’H˜ ~Ô O_»∞ PǨï`«∞Å#∞ =∞O„`«ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ W™êÎ~∞° .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 513

^èŒ~°‡™ê~°O ''Wk „|Ǩχâ◊OHõ~°∞xH˜ É’kèOz#k—— JO@∂ ã¨∂`«∞_»∞ =∞Ǩ=Ú#∞ÅH˜ÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. ''â◊OHõ~å! Jxfl áêáêÅ#∂ JyflÖ’ `À¿ãn, 'WHõ¯_»— Éè’QÍhfl, 'JHõ¯_»— "≥∂HΔÍhfl #~°∞ʼnõΩ HõeyOKÕn, pHõ\ ˜ =∞#ã¨∞#∞ "≥eyOKÕn JQÆ∞ Juâ◊Ü∞« ã¨∂Hõ;"≥∞#ÿ ^è~Œ ‡° ™ê~åxfl ã¨OH˜ÑΔ OΨ QÍ JOk™êÎ#∞, q#O_ç. â’HõO =∞x+≤H˜ Jxfl\˜H#õ fl ÃÑ^ŒÌ â◊„`«∞=ÙÅÖ’ <˘Hõ\ .˜ Jk âß„ã‘Ü Î ∞« *Ï˝<åhfl, ^è~Œ å‡hfl, |ÖÏhfl, ^è~·≥ åºhfl, ã¨∞MÏhfl, L`åûǨhfl =∞O@QÆe¿Ñã¨∞OÎ k. HÍ|\˜ì ZO`« Hõ+Oì¨ =zÛ<å U_»∞=~å^Œ∞. =∞x+≤H˜ Hõ~‡° ÜÕ∞ ã¨~fi° ã¨fi=Ú. J^Õ ¢ã,Α J^Õ Ö’HõO, J^Õ |O^è∞Œ =Ù, J^Õ ã¨∞Y, ^Œ∞óMÏʼnõΩ HÍ~°}=Ú HÍ|\˜ì L`«=Î ∞ Hõ~‡° Å#∞ =∂„`«"∞Õ KÕÑ\¨ ì˜ ã¨∞dOKåe. ^è~Œ å‡ÅÖ’ Ѩ~=° ∞^è~Œ ‡° O ^•#"Õ∞. ^•#"Õ∞= Ѩ~À ^è~Œ À‡ ^•<å`«û~°fi=∞"åѨº`Õ ^•<å`ü ã¨fi~°âæ Û◊ ~å[ºOK« ^Œ^•º^•Ì#O `«`À #~°ó II (PKå~°.. 221/4) ^•#O =Å¡<Õ =∞x+≤H˜ Jxfl HÀiHõÅ∂ f~°QÆÅ=Ù. ^•#"Õ∞ã¨fi~åæhfl ~å*Ϻhfl ‰õÄ_® „Ѩ^•#O KÕÜ∞« QÆÅ^Œ∞. HÍ=Ù# Z=i ѨikèÖ’ "å~°∞, ^•#O =∂„`«O KÕã∞¨ OÎ _®e. qkèÑÓ¨ ~°fiHõ „Ѩâã◊ Ψ ^ŒH} Δ˜ QÍxK«∞Û ^•#=Ú ÉèÜ í ∞« cè`∞« _≥#· "åx „áê}~°H} Δõ =Ú J ~Ô O_»∂ ã¨=∂#"Õ∞. q^è∞Œ ºHõ"Î ∞≥ #ÿ `«Ñ㨠∞¨ û, „|ǨχK«~º° O, qq^èŒ Ü«∞*Ï˝Å∞, ™êfl<åÅ∞ - g\˜=Å¡ ZO`« ѨÙ}ºO =ã¨∞OÎ ^À ÉèÜ í ∞« cè`∞« Öˇ#· "åi „áê} ~°H} Δõ =Å¡ JO`« ѨÙ}ºO =ã¨∞OÎ k. Ǩϟ=∞, [Ѩ, ™êfl#, ^Õ=`å~°Û<åk ã¨`å¯~°º `«`Ê« ~°∞Öˇ· ã¨`º« , Hõ=Δ ∞, ^ŒÜ∂« k ã¨^∞Œ } æ ÏÅ`À rqOKÕ"å~°∞ ã¨fi~°„æ áêÑ≤Î <˘O^Œ∞`å~°∞. ÜÕ∞ K« Ǩϟ=∞[Ѩ ™êfl#^Õ=`å~°Û# `«`Ê« ~åó I ã¨`º« Hõ=Δ ∂ ^ŒÜ∂« Ü«ÚHÍÎ ¿ã#Î ~åó ã¨fi~°Qæ Í q∞#ó II (PKå~°.. 221/7) =∂#==∂„`«∞Öˇ=~°∂ =∞~˘Hõix ã¨∞YÃÑ@ì_®xH˜ QÍx ÉÏ^èÃŒ Ñ@ì_®xH˜ QÍx â◊HΘ QÆÅ"å~°∞ HÍ<Õ~~° ∞° . JÖψQ W`«~∞° Å ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ `å=Ú fã¨∞‰õΩx `«=∞ ã¨∞Y^Œ∞ó MÏÅ#∞ "åiH˜K∞« Û@‰õÄ ã¨=∞~°∞Å÷ ∞HÍ~°∞. Z=i Hõ~‡° #∞ "å~°#∞Éèqí OK«_O» Ö’ ÉèÏQÆ"∞Õ "åiH˜ HõeQˆ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 514

#^•`å ã¨∞Y^Œ∞óMÏ<åO #K« ǨÏ~åÎãÎ≤ HõâÛ◊ # I Éè∞í O[`Õ ã¨fiHõ$O`å<Õº= ^Œ∞óMÏxK« ã¨∞MÏxK« II (PKå~°.. 221/8) ^è~Œ ‡° ~°H} Δõ HÀã¨O `«# rq`å<Õfl ^•#O KÕã#≤ "å_»∞ Jxfl HõëêìÅ#∂ ^•@∞H˘x áÈQÆÅ_»∞. Z=x =∞#Ãã`· Õ x`«ºã¨O`«∞+¨"ì ∞≥ ÿ =ÙO@∞O^À J`«_∞» ѶŨ , =¸Å, âßHÍ^Œ∞Å<Õ uO@∂ ‰õÄ_® ã¨∞MÏ#∞Éè∂í u<˘O^ŒQÅÆ _»∞. ^è~Œ å‡~°Oú rq`«O ÜÕ∞ëêO ^Œ∞~åæ}ºu `«~O° u `Õ I ã¨O`«∞+¨óì HÀ# â◊HÀflu ѶŨ =¸Öˇâ· Û◊ =iÎ`∞« OII (PKå~°.. 221/9) ã¨∞MÏxfl HÀ~°∞‰õΩO@∂ ^•xHÀã¨O ÅOѨ@O <≥uHÔÎ H˜¯OK«∞H˘x ã¨OHõ@OÖ’ Ѩ_`» å~°∞ ™ê=∂#º[#O. Wk Ö’ÉèOí Ѩi}Ï=∞"Õ∞. ★ D Ö’ÉèOí XHõ™êi =∞#ã¨∞Ö’ ^Œ∂i`Õ WHõ JO`Õ. =∞x+≤ |`«∞‰õΩ *Ï~°∞_»∞ "≥∞@¡g∞^Œ Ѩ_>¤» .¡Ë WHõ ^•x #∞O_ç „HÀ^èOŒ Ç≤ÏO™ê „Ѩ=$uÎ, "≥∂ǨÏO,=∂Ü«∞, w~°, Dã¨∞, ~åQÆ^fiÕ ëêÅ∞, Jã¨`º« ÉèÏ+¨}O, q∞^䕺K«~} ° O W=hfl ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì Ö’ÉèÏxfl =^ŒÅ∞‰õΩO>Ë áêáêxfl =^Œ∞Å∞‰õΩ#fl>Ë.ì Ö’aè HÍx"å_Õ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ã¨fi~°Qæ Íq∞ HÍQÆÅ_»∞. ¿ÇÏ =∞Ǩ^Õ"å! ^è•i‡‰õΩÅ#∞ ^Õ=`«Å∞, =Ú#∞Å∞, <åQÆ∞Å∞, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞, QÆ∞ǨϺHõ QÆ}ÏÅ∂ ‰õÄ_® Q“~°q™êÎ~∞° , ѨÓl™êÎ~∞° . ^è<Œ å_è∞» º_»∞, HÍ=Ú‰õΩ_»∞#QÆ∞ "åxx #~°∞ÖË Ñ¨ÓlOѨ~∞° . ^Õ=`å=Ú#Ü≥∂ <åQÍ QÆO^è~Œ åfi QÆ∞ǨϺHÍ Ç¨Ï~° I ^è•i‡HõO ѨÓ[Ü«∞Of Ç¨Ï # ^è<Œ å_躻 O # HÍq∞#OII (PKå~°..221/13) Z=Ô~<· å (W`«~∞° Å∞) `«=∞ J#O`« |Å g~°º „Ѩ*Ï˝ áœ~°∞ëêÅ#∞ ™ê^è<Œ åÅ∞QÍ PÜ«Ú^è•Å#∞QÍ "å_»∞H˘x Q˘Ñ¨Ê Ѷ¨ÖÏxfl á⁄Ok#ѨÙ_»∞ Z=~°∂ D~°¬ ºÑ¨_»~å^Œ∞. U_»∞ÛHÀ~å^Œ∞. Jxfl „áê}∞ŠѨ\Ï¡ ^ŒÜ∂« ÉèÏ==Ú#∞ ÃÑOK«∞H˘#∞@, WO„kÜ«∂Å#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’ #∞OK«∞H˘#∞@, Un âßâ◊fi`«O HÍ^Œ<Õ TǨÏx Ö’Ö’# ѨkeOK«∞H˘#∞@ Ѩ~=° ∞ „âıÜ∞« 㨯~°O. ^Œ∞óMÏxfl =keOK«∞H˘#∞@H˜^Õ =∂~°=æ Ú. =∞$`«∞º=Ù `«Ñʨ ^Œx `≥eã≤‰Äõ _® Pâ◊, Ö’ÉèOí ÃÑOK«∞H˘x ^è~Œ å‡K«~} ° ‰õΩ Ñ¨Ó#∞HÀx "åx |`«∞‰õΩ "Õ∞Hõ "≥∞_» K«#∞fl=Öˇ ^ŒO_»Qˆ . ★

Ö’ÉèÏ`ü „HÀ^èóŒ „Ñ¨É=íè u Ö’ÉèÏ^£ „^ÀǨÏó „Ѩ=~°`Î Õ Ö’ÉèÏ<£ "≥∂ǨÏâ◊Û =∂Ü«∂K« =∂<À =∞`«û~° U= K« II ~åQÆ^Õfiëê#$`« „HÀ^èŒ Ö’Éèí "≥∂Ç¨Ï =∞^Àl…`«ó Ü«∞ó ã¨âßO`«ó Ѩ~O° Ö’HõO Ü«∂u áêѨ q=i˚`ó« II

(PKå~°..221/11,12)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 515

ã¨~fi° ã¨`Ϋ fi ^ŒÜ∂« Å∞`«fiO ã¨~ˆ fiO„kÜ«∞ qx„QÆÇϨ ó I ã¨~fi° „`å x`«º|∞kú`fi« O „âıÜ∞« ó Ѩ~q° ∞^ŒO 㨇 $`«O II Ѩâº◊ xfl"å„QÆ`À =∞$`«∞ºO Ü≥∂ ^è~Œ ‡° <åK«~ˆ #fl~°ó I J*ÏQÆÅã¨#Î ¿ãº= `«ãº¨ [#‡x~°~Hú° Oõ II (PKå~°... 221/15,16) Jxfl ^•<åÖ’¡H˜ J#fl^•#O, QÀ^•#O Ѩ~=° ∞„âıëêªÅ∞. <åºÜ«∂i˚`« ^è#Œ OŒ `À QÀ=Ù#∞ H˘x ^•#O KÕã#≤ "åx`À ÉÏ@∞ "åx ‰õΩ@∞O|=∞O`å `«i™êÎ~∞° . J#fl^•# Ѷ֨ ÏxH˜Hõ ™ê\˜Ü∞Õ ÖË^∞Œ . #QÀ^•<å`«Ê~°O ^•#O H˜Oz ^ŒãuΑ "Õ∞ =∞uó I Ü«∂ Q“~ü <åºÜ«∂i˚`å ^Œ`åÎ Hõ$`üãfl¨ O `å~°Ü∞« `Õ ‰õΩÅO II <å„`« ^•<å`«Ê~°O ^•#O H˜Oz ^ŒãÎ≤ =$+¨^fiŒè [ I J<Õfl# ^è•~°º`Õ ã¨~fi° O K«~åK«~q° ∞^ŒO [QÆ`ü II x*ÏxH˜ Ѩ~=° ∞ ѨÙ}º„Ѩ^•Öˇ#· ^•<åÅ∞ KåÖÏ<Õ =Ù<åfl~Ú. Hõ<åº^•#=∞h, =$ëÈ`«û~°æ=∞h, Éèí∂^•#=∞h, ã¨∞=~°‚^•#=∞h, [Ѩ^•#=∞h, QÀ^•#=∞h HÍh J#fl^•#ѨÙ}ºO g\˜H˜ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ ~Ô @∞¡ Q˘Ñ¨Êk. ZO^Œ∞HõO>Ë J#flOÖ’OKÕ „áê}O, `Õ[O, g~°ºO, ^è$Œ u, 㨇 $u Jhfl ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú. =∞~˘Hõ Q˘Ñ¨Ê^•#O "åÑ‘, ‰õÄѨ, `«\ÏHõ, LѨ=<åÅ#∞ xi‡Oz r=ÙÅ ¿ã^Œf~°Û_»O.D ^•<åÅ =Å¡ „áê}∞Å∞ ã¨O`«$Ñ≤Î K≥Ok`Õ P x~å‡`« ÖË^• ^•`« q+¨μ‚ Ö’Hõ „áêÑ≤Î <˘O^Œ∞`å_»∞. JO`ÕHÍHõ J`«x =ÚO^Œe W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ `«~åÅ"å~°∞ L^Œiú OѨ|_»`å~°∞. ‰õÄѨ"åÑ‘`« _®QÍn <å~å=∞â‹Û· = HÍ~°Ü∞Õ `ü I „uã¨ÑΨ ‰õΩÅ=Ú^Œ$ú `«º q+¨μÖ‚ ’ˆH =∞Ç‘ÏÜ«∞`Õ II (PKå~°.. 221/22) ™ê^è∞Œ [#∞Å#∞ ^Œi≈Oz#O`« =∂„`«=Ú#<Õ Juâ◊Ü∞« ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k. ™ê^è∂Œ <åO ^Œ~≈° #O ѨÙ}ºO f~å÷^ÑŒ ≤ qt+¨º`Õ I HÍÖË# f~°O÷ ѶŨ u ã¨^ºŒ ó ™ê^è∞Œ ã¨=∂QÆ=∞ó II (PKå~°.. 221/23) ã¨`º« O, ^Œ=∞O, `«Ñ㨠∞¨ û, â∫K«O, ã¨O`À+¨O, Hõ=Δ ∞, ã¨~à° `◊ ,« *Ï˝#O, â◊=∞O, ^ŒÜ∞« , ^•#O W=hfl Hõeã≤ ã¨<å`«# ^è~Œ ‡° "Õ∞~°Ê_çOk. ã¨`º« O ^Œ=∞ã¨ÑÎ ó¨ â∫K«O ã¨O`À+¨âÛ◊ Hõ=Δ ∂~°=˚ O I *Ï˝#O â◊"∂≥ ^ŒÜ∂« ^•#O U+¨^~Œè ‡° ó ã¨<å`«#ó (PKå~° 221/24)(J^蕺ܫ∞O –221)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 516

„áêÜ«∞tÛ`OΫ , KåO„^•Ü«∞}O, =∞iH˘xfl „=`åÅ∞, ѨOK«Q=Æ º q^è•#O áêáêʼnõΩ Ñ¶¨e`«O #~°Hõ„áê¿ÑÎ J~Ú<å H˘xfl áêáêʼnõΩ Ñ¨âßÛ`åÎѨѨ_ç „áêÜ«∞tÛ`«ÎO KÕã¨∞H˘x WOÔH#fl_»∂ UáêѨ=¸ KÕÜ«∞‰õΩO_® =ÙO>Ë #~°Hõ"åã¨O `«Ñʨ =K«∞Û. `«Q=æÆ K«∞Û. P „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ#∞ K≥áêÎ#∞. DQÆ, [ÅHõ}O, ¢ã‘Î, <ÕÅ#∞O_ç T~°∞[ÅO, Jyfl, Ñ≤e¡, =ÚOy㨠Wq „áêÜ«∞tÛ`åÎxH˜ ã¨O|OkèOz#O`«=é‰õÄ Ñ¨q„`«OQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ Ѩ|_»`å~Ú. LzÛù+=ì¨ Ú J#QÍ <≥"· ^Õ ºŒ O ÃÑ@ì‰Ωõ O_® áê„`«Ö’x ã≤^•ú#fl=Ú#∞ H˘O`« `˘ÅyOK«QÍ q∞ye# J#fl=Ú#∞★ u#fl"å~°∞ XHõ ѨQÅÆ ∞, XHõ ~å„u LѨ"åã¨O KÕã≤ ѨOK«Q=Æ º „áêâ◊flO KÕ¿ãÎ â◊√^Œ∞Åú =Ù`å~°∞. „ÉÏǨχ}ÀzÛù+=ì¨ Ú#∞ "Õ~˘Hõ „ÉÏǨχ}∞_»∞ uO>Ë J`«_∞» ™êfl#,[Ѩ, UHÍÇ¨Ï LѨ"åã¨O KÕÜ∂« e. `«Å"≥O„_»∞Hõ Jâ◊√kú. Jk Ö’xH˜ "≥o`Õ "≥O@<Õ "åOu KÕã∞¨ HÀ"åe. XHõ KÕuÖ’ U^≥<· å Ѩ^•~å÷xfl ÃÑ@∞ìH˘x ~Ô O_»= KÕu`À u#∞@, "Õà§◊ #∞ <å‰õΩ@ JѨq„`« HÍ~°º=ÚÅ∞. D Ѩx KÕã#≤ "å~°∞ "≥O@<Õ h~°∞„`åy ™êfl#O KÕÜ∂« e. JÖÏ KÕÜ∞« ÖËHáõ È`Õ XHõ ѨQÅÆ ∂, XHõ ~å„f LѨ"åã¨=ÚO_ç áÈ"åe. XH°~∞° „`åQÆQÍ z#fl áê„`«Ö’ q∞ye# h\˜x QÍx Z_»=∞KÕuÖ’ #∞#fl h\˜x QÍh „`åQÆ∞@ =∞k~åáê# =∞O`«\ ˜ =∞ǨáêѨ=Ú. ѨQÅÆ ∞ ™êfl#O KÕÜ∞« x "åˆ~ â◊¥„^Œ∞Åx J#∞‰õΩ<åfl=Ú Hõ^•! g~°∞ HÍHõ ~ÀAÅ `«~|° _ç ™êfl#O KÕÜ∞« x "åix ѨOK«=ÚÅ<Õ "å~°∞. D â◊¥„^Œ∞Å∞QÍx ѨOK«=ÚÅ∞QÍx „ÉÏǨχ} QÆ$ǨÏOÖ’ „Ѩ"tÕ ¿ãÎ P QÆ$ǨÏã¨∞÷ „Hõ=∞OQÍ „áê*ÏѨ`º« , KåO„^•Ü«∞} „=`åÅ#∞ KÕÜ«∂e. "å~°∞ á⁄~°áê@∞# Éè’[#O ‰õÄ_® KÕ¿ãÎ P QÆ$ǨÏã¨∞÷ J~°úHõ$„K«Ûù„=`åxfl PK«iOKåe. P<å_»∞ Éè’[#O KÕã#≤ W`«~° „ÉÏǨχ}∞Å∞ Hõ$„K«Û„ù =`«OÖ’ K«`∞« ~å÷Oâ◊=Ú#∞ KÕÜ∂« e.(™êfl#=Ú KÕÜ∞« x =∞x+≤ Z=Ô~<· å "åi â◊s~°OÖ’ #∞Oz =KÕÛ ã¨∂Hõ;„H˜q∞ "åºÑ¨H`õ fi« O =Å¡ J<å~ÀQƺ HÍ~°‰Ωõ Å=Ù`å~°∞. Hõ$„K«Û„ù =`«O =Å¡ P „H˜=ÚÅ∞ #t™êÎ~Ú) J*Ï˝# =âß# K«O_®Å∞x (D K«O_®Å∞~°#∞#k XHõ ‰õΩÅ"≥∂ =~°"‚ ∂≥ HÍ^Œ∞. =∞$QÍÅ#∞ "Õ\Ï_ç u<Õ"å~°∞, ‰õΩHõ¯Å#∂, =∞^Œº=∂O™êÅ#∂ q„Hõ~ÚOKÕ"åix ѨÙ~å`«# HÍÅOÖ’ K«O_®Å∞~°<"Õ å~°∞. g~°∞ ã¨OѶ∞¨ |Ç≤Ï+¨μ¯ $`«∞Öˇ· á⁄e"Õ∞~°Ö’¡<À J_»=ÙÖ’¡<À =ÙO_Õ"å~°∞. TiÖ’ ‰õΩÅ=$uÎ KÕÜ∞« Hõ <åºÜ«∂xH© ^è~Œ å‡xH© `«Å=OK«x kfiAÅ#∞ ★

D Ѩ^•xH˜ ZOye, â◊¥„^Œ∞Å∞ =Ú\˜#ì J#fl=Ú J<Õ J~°O÷ . `«~∞° "å`« =zÛOk. ѨQÅÆ O`å ™êfl#O KÕÜ∞« ‰õΩO_® „â◊q∞Oz ™êÜ«∞O„`«O =∂„`«"Õ∞ KÕ¿ã"åix â◊¥„^Œ∞Å<Õ"å~°∞. Wk ‰õΩÅ"åK«HõO HÍ^Œ∞. (J#∞)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 517

‰õÄ_® ã¨OѶ∞¨ O |Ç≤Ï+¨¯iOK«QÍ "å~°∞ áÈ~Ú H˘<åflà◊§‰õΩ K«O_®Å∞~°Ü∞Õ "å~°∞. Wk JѨÊ\’¡ =~°=‚ ¸ HÍ^Œ∞. `«~∞° "å`« ‰õΩÅ=¸ HÍ^Œ∞.) KÕ`« hÜ«∞|_ç# J#fl=Ú#∞ u#fl „ÉÏǨχ}∞_≥`· Õ ã¨OѨÓ~°(‚ SO^Œ=) KåO„^•Ü«∞} „=`åxfl KÕ¿ãÎ QÍx â◊√^Œ∞_ú ∞» HÍ<Õ~_° ∞» . Hõ„Δ uÜ«Ú_≥`· Õ P~°∞~ÀAÅ∂, "≥â· √◊ º_≥`· Õ ~Ô O_»∞~ÀAÅ∂ ™êO`«Ñ¨ „=`åxfl KÕã∞¨ HÀ"åe. =∞^•º^Œ∞ÅKÕ Jâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ áê„`«Ö’x h\˜x „`åy# „ÉÏǨχ}∞_»∞ Hõ$„K«Ûáù ê^Œ „=`åxfl QÍqOz â◊√^Œ∞ú_»∞ HÍQÆÅ_»∞. Ñ≤_»∞QÆ∞, Jyfl„Ѩ=∂^ŒO, ÃÑ#∞QÍe =O\˜ LѨ„^Œ"åÅ HÍ~°}OQÍ „ÉÏǨχ}∞_»∞ JO`«ºAxO\˜Ö’ x=ã≤OK«=Åã≤=¿ãÎ PÜ«∞# Ѩiã≤÷`«∞Å∞ K«H¯õ |_»QÍ<Õ =¸_»∞ Hõ$„KåÛùÅ#∂ =¸_»∞ KåO„^•Ü«∞} „=`åÅ#∞ KÕÜ∂« e. â◊¥„^Œ, âßfiã¨ ã¨ Ê ~° ≈ KÕ ^Œ ∂ +≤ ` « " ≥ ∞ ÿ # J#fl=Ú#∞ Éè í ∞ lOz#"åiH˜ „áêÜ« ∞ tÛ`« Î O QÍ UHõk#~å„`ÀѨ"åã¨=¸, ѨOK«Q=Æ º „áêâ◊flÜ«¸ qkèOK«|_®¤~Ú. =~°‚ |Ç≤Ï+¨¯ $`«∞x „ÉÏǨχ}∞_»∞ ã¨Ê$t¿ãÎ J`«_∞» J~Ú^Œ∞ ~å„`«∞Å∞Ѩ"åã¨O KÕÜ∂« e. x~°O`«~O° áêˆ~ h\˜h, ÉÏÅ∞~°#∞, QÍeKÕ <≥Q∞Æ ~°Q˘@ì|_ç# ^è∂Œ ox, ¢ãÅΑ #∞, =$^Œ∞Åú #∞ „ÉÏǨχ}∞Å∞ =∞_çÖ’ #∞#flѨÙ_»∞ `«ye<å ^À+¨=Ú ÖË^∞Œ . ¢ã=Α ÚY=Ú, Ѩ‰ΩΔõ ÅKÕ *Ï~°q_»∞=|_ç# ѨO_»∞,¡ Hõ_∞» ѨÙ`À #∞#fl P=Ù #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =ã¨∞#Î fl ^Œ∂_», [O`«∞=ÙÅ#∞ "Õ\Ï_»∞`«∞#fl ‰õΩHõ¯ x`«º Ѩq„`åÅ∞. h\˜Ö’ QÍx <ÕÅ `«=fiHõOÖ’ QÍx ÅaèOz# =ã¨∞=Î ÙÅ∞ Ѩq„`åÅ∞. ^è•i‡Hõ Hõ$`«ºOÖ’ #∞#fl „ÉÏǨχ}∞xH˜ Z=i HÍÖˇ<· å `«ye`Õ P Jâ◊√kú PK«=∞#O ^•fi~å #tã¨∞OÎ k. HõOK«∞áê„`« =∞^ŒºO HÍx =ã¨∞=Î Ù HÍ~°}OQÍ JѨq„`«"∞≥ `ÿ Õ Ñ¨q„`« Éèãí ‡¨ O`À `Àq∞ Hõ_yç `Õ Ñ¨#∞H˘ã¨∞OÎ k. =¸„`«O, =∞^•ºÅ`À JѨq„`«"∞≥ #ÿ áê„`«#∞ JyflÖ’ "Õ¿ãQÎ Íx ѨxH˜~å^Œ∞. P=Ù, â◊¥„^Œ∞Å∞, ‰õΩHõ¯Å∞ =Ú@∞ì‰Ωõ #fl áê„`«Å#∞ Ѩq„`« Éèãí ‡¨ O`À Ѩk=∂~°∞¡ `Àq∞ Hõ_yç =∞àϧ "å_»∞HÀ=K«∞Û.â◊¥„^Œ∞_»∞ "å_ç# áê„`«Ö’x Éè’[<åxfl „ÉÏǨχ}∞_»∞ uO>Ë =¸_»∞ ѨQ∞Æ à◊√§ LѨ"åã¨O KÕã≤ ѨOK«Q"Æ åºÅ#∞ „`åQÍe. LzÛùëêìhfl, ™êfl#O KÕÜ∞« x"åxh, ‰õΩHõ¯#∂ `å#∞ =∞_çÖ’ =ÙO_»QÍ `åH˜# „ÉÏǨχ}∞_»∞ ‰õÄ_® =¸_»∞ ѨQÆà◊√§Ñ¨=ã≤Oz ѨOK«QÆ=ºáê#O KÕÜ«∂e. ~°[ã¨fiÅ#∞ =Ú@∞ì‰õΩO>Ë XHõ ~å„u LѨ=ã≤Oz ѨOK«Q=Æ º„áêâ◊flO KÕÜ∂« e. =∞l˚Q`Æ @ Õ , ÃÑ~°∞QÆ∞, áêÅ∞, QÆOl, Hõ$ã¨~å#flO g\˜x â◊¥„^Œ∞x #∞O_ç ‰õÄ_® „QÆÇÏ≤ OѨ=K«∞Û#∞. `Õ<#≥ ∞ Z=i#∞O_≥<· å fã¨∞H˘#=K«∞Û#∞. =∞^Œºáê#O KÕ¿ã „ÉÏǨχ}∞xH˜ x+¨¯ $uÖË^∞Œ . H˘O`«=∞Ok JyflHõO>ˇ <≥‰Ωõ ¯= "Õ_qç ∞x QÆey ã¨Å ã¨Å HÍQÆ∞`«∞#fl =∞^•ºxfl `åy`Õ â◊√kú HõÅ∞QÆ=K«Ûx JO\Ï~°∞. ã¨∂`«Hõ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 518

QÆ$ǨÅÖ’ J#QÍ [##O ÖË^• =∞$u Hõey â◊√kú HÍx WO\’¡ „ÉÏǨχ}∞_»∞ Éè’[#O KÕ¿ãÎ J~Ú^Œ∞ =O^ŒÅ=∂~°∞,¡ Hõ„Δ uÜ«Ú_»∞ KÕ¿ãÎ =¸_»∞=O^ŒÅ =∂~°∞¡ QÍÜ«∞„u[ѨO KÕÜ∂« e. ã¨∂`«Hõ QÆ$ǨÏO #∞O_ç =zÛ# áê„`«Ö’ h~°∞ „`åy<å W^Õ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ . ã¨∂`«Hõ QÆ$ǨÅÖ’ â◊√kú =~°„‚ Hõ=∞OÖ’ Ѩk, Ѩ<fl≥ O_»∞, Ѩk¿ÇÏ#∞, =ÚѨÊk ~ÀAÅ `«~°∞"å`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Ü«Ú^ŒúOÖ’ ~åA,Ü«∞[˝nHõΔÖ’ „ÉÏǨχ}∞_»∞ Ѩ~°^Õâ◊OÖ’ ã¨~°fi=~°∞‚Å∞ =∞~°}˜Oz#@∞¡ `≥eÜ«∞QÍ<Õ ™êfl#O KÕ¿ãÎ "≥O@<Õ â◊√kú J=Ù`«∞Ok. XHõ<≥Å֒ѨŠ=∞~°}˜Oz# tâ◊√=Ù QÆÅ"å~°∞ ™êfl#O KÕÜ«∞QÍ<Õ â◊√^Œ∞úÖˇ·áÈ`å~°∞. Jq"åÇ≤Ï`« Hõ#º, =_»∞QÆ∞ WOHÍ HÍx =∞QÆ"å_»∞ =¸_Õà§◊ P_»ÑÅ≤ ,¡ Ѩà¥◊ §_ç WOHÍ~åx =∞QÆÑ≤ÖÏ¡_»∞ =∞$uK≥Ok`Õ P WO\’¡ =¸_»∞ ~å„`«∞Å ^•HÍ Jâ◊√z =ÙO@∞Ok. QÆ~ƒ° „ù ™ê"åxH© JO`Õ Jâ◊√z. ÉÏÖˇO`«Å‰õΩ Ñ¨k~ÀAÅ Jâ◊√z =ÙO@∞Ok. nHΔÍHÍÅOÖ’, q"åǨÏO xâ◊ÛÜ«∞"≥∞#ÿ Wà◊§Ö’ UO [iy<å ã¨∂`«H=õ ÚO_»^∞Œ . â◊√kú J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . ã¨∂`«Hõ QÆ$ǨÖ’¡ ‰õÄ_® JyflǨϟ„`«O (P"åǨÏ#O) "Õ^ÑŒ ~¨ #°î , áê~î<° åÅ∂, "≥â· fi◊ ^Õ=O, Ü«∞*Ï˝k^è•i‡Hõ Hõ$`åºÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞#fl ÉèÏQÍxH˜ Jâ◊√z JO@^Œ∞. Jâ◊√^Œú QÆ$ǨÏOÖ’ Éè’[#O KÕã#≤ „ÉÏǨχ}∞_»∞ =¸_»∞ ~å„`«∞Å∞Ѩ=ã≤Oz# â◊√^Œ∞_ú ∞» HÍQÆÅ_»∞. U =~°O‚ "åÔ~<· å ¢ãΑ ~°[ã¨fiÅ Ü≥∞ÿ #ѨÙ_»∞ XHõi<˘Hõ~∞° =Ú@∞ì HÀ=Åã≤=ÙO@∞Ok. J\˜ì ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ „ÉÏǨχ}˜, =¸_»∞ ~å„`«∞Å, ~å}˜ ~Ô O_»∞ ~å„`«∞Å "≥t· ºx UHõ~å„`« LѨ"å™êÅ `«~∞° "å`« â◊√^Œ∞Åú =Ù`å~°∞. â◊¥„^Œ ¢ãΑ "≥O@<Õ ™êfl#O KÕã≤ â◊√^Œ∞~ú åÅ∞ HÍ=K«∞Û. ‰õΩHõ¯, #Hõ¯, HÀu #∂uÖ’ Ѩ_áç È`Õ P h~°∞ „`åy# J„QÆ=~å‚Å"å~°∞ „Hõ=∞OQÍ =¸_»∞, ~Ô O_»∞, XHõ k<åÅ LѨ"åã¨O `«~∞° "å`Õ â◊√^Œ∞Åú =Ù`å~°∞. Z=ÚHõ, `ÀÅ∞, ZÅ∞Hõ ÖÏ\˜q #∂u`À Ѩ_=ç ÙO>Ë "å\˜h, "å\˜`ÀÉÏ@∞ H˘O`« h\˜h |Ü«∞\˜H˜ `À_ç ѨOK«Q"Æ åºÅ#∞ #∂uÖ’ `«Q∞Æ =∂„`«OQÍ áÈã≤ â◊√kúKÜ Õ ∂« e. `«\ÏHõ, ѨÙ+¨¯i}Ϻ^Œ∞Å [ÖÏÅ∞ ^Œ∂+≤`"« ∞≥ `ÿ Õ P =ã¨∞=Î Ù#∞ `˘ÅyOz P~°∞Hõ_=» Å h\˜x P „áê~`«O #∞O_ç fã≤ áêˆ~ã≤, Éèãí ‡¨ =Ú#∞ JO`«\Ï [e¡ ѨOK«Q"Æ åºÅ#∞ á⁄Ü«∂ºe. ~°[ã¨fiÅ q+¨Ü∞« OÖ’ =ÚѨÊk ‰õΩO_»Å h\˜x `À_ç áê~°É’Ü«∂e. x+≤^úŒ ¢ãΑ ã¨OQÆ=∞O, QÀ=∂O㨠ÉèHí } Δõ O, =∞^Œº¿ã=#O =O\˜ =∞Ǩáê`«‰=õ Ú Å#∞ KÕã≤ ѨâßÛ`åÎѨO`À ‰õΩq∞eáÈ`«∞#fl Kå`«∞~°fi~°∞‚ºÅ∞ „Hõ=∞OQÍ KåO„^•Ü«∞}, „áê*ÏѨ`º« , ™êO`«Ñ#¨ , Ѩ~K«k<ÀѨ"å㨠„=`åÅ∞ KÕ¿ãÎ H˘O`« áêѨâßOu `«~∞° "å`« QÀ^•#O, J#fl^•#O KÕ¿ãÎ =∞iH˘O`« áêѨ^QŒ =úÆ Ú HõÅ∞QÆ=K«∞Û.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 519

Ѩâ◊√=Ù#∞ Hõ@ì_ç KÕÜ«∞_®xHõx ^•x =ÚO^Œi HÍà◊§‰õΩ |O^èŒO "ÕÜ«∞_»O =∞ǨáêѨO. W^ÕHÍHõ WHõ Uq^è"Œ ∞≥ #ÿ Ç≤ÏO㨠=Å¡ U Ѩâ√◊ =Ù =∞~°}O˜ z<å P =∞x+≤H˜ áêѨO QÆ\ ˜ìQÍ<Õ `«QÆ∞Å∞‰õΩO@∞Ok. J`«_»∞ Hõ$„K«Ûùáê^Œ„=`«O KÕã≤ rq`åO`«=¸ Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ „áê}„Ѩ^OŒ QÍ HÍáê_»∞‰õΩO>Ë P áêѨO ^ŒQ"úÆ ∞≥ áÿ È`«∞Ok. P=Ù Z=ÚHõ#∞ QÍx H˘=Ú‡#∞ QÍx qiz<å K«~°‡OÃÑ· ~°HõÎO H͈~@@∞ì H˘\˜ì<å, `ÀHõ#∞ HÀã≤<å JO@∞‰õΩ<Õ áêѨO ™ê=∂#º"≥∞#ÿ k HÍ^Œ∞. Jk Ѩk¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅáê@∞ 'Ü«∂"åHõ— (ÉÏs¡) áê#Hõ=Ú#∞ =∂„`«"∞Õ „`åQÆ∞`«∂ |uH˜`<Õ Õ áÈ`«∞Ok. W`«~° [O`«∞=ÙÅ#∞ D q^èOŒ QÍ Ç≤ÏOã≤¿ãÎ ^•xH˜ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ Hõ$„K«Û„ù =`«O. `˘e~ÀA UHõÉ∞íè HõOÎ , =∞e~ÀA #Hõ„Î =`«O, =∞~°∞<å_»∞ JÜ«∂z`« „=`«O D =¸_ç\ ˜h HõeÑ≤ áê^ŒHõ$„K«Ûù„=`«=∞O\Ï~°∞. nxH˜ Ô~\˜ìOѨ٠„áê*ÏѨ`«º„=`«"≥∞ÿ`Õ, ^•xH˘Hõ~ÀA#∞ HõeÑ≤ P<å_»∞ Hõ\ ˜Hõ LѨ"åã¨O KÕÜ«∞_»O Hõ$„K«Ûù„=`«=∞=Ù`«∞Ok. nxx =∞Ǩ™êO`«Ñ#¨ „=`«=∞x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. =¸_»∞~ÀAÅ áê@∞ "Õ_ç h\˜x =∂„`«"∞Õ fã¨∞‰õΩO@∂, `«~∞° "å`« =¸_»∞~ÀAÅ∞ "Õ_ç áêÅ∞ =∂„`«"∞Õ „`å=Ù`«∂ =∞~˘Hõ =¸_» ∞ ~ÀAÅ∞ "Õ _ ç <Õ u x =∂„`« " Õ ∞ „áêtfl㨠∂ Î KÕ ¿ ã LѨ " å㨠„=`åxH˜ `«ÑHΨ $õ „K«Û„ù =`«=∞x ¿Ñ~°∞. Wk ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ#∂ ǨÏiOK«QÅÆ ^Œ∞. Ѩ<fl≥ O_»∞ ~ÀAÅ áê@∞ h\˜x =∂„`«"∞Õ „`åQÆ∞`«∂ KÕ¿ãÎ LѨ"å㨄=`«O Ѩ~åHõ„=`«O. Wk ã¨~fi° áêѨ q<åâ◊H~õ O° . â◊√Hõ¡ áê_»ºq∞ <å_»∞ H˘OK≥O („QÍã¨O Ѩi=∂}O) J#flO ux ~ÀAH˘Hõ yO[ ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ áÈ~Ú Ñ¨Ù#flq∞ ^•HÍ JÖψQ KÕã≤ =∞~°∞<å\˜ #∞O_ç XH˘¯Hõ¯ yO[ `«yOæ K«∞‰õΩO@∂ ux J=∂"å㨺 <å_»∞ Ug∞ u#‰õΩO_® =ÙO_»_O» KåO„^•Ü«∞} „=`«O. D <≥Å~ÀAÅÖ’#∂ ~ÀAÖ’ XHõ¯=∂ˆ~ u<åe. „Ѩâã◊ "Ψ ∞≥ #ÿ ѨOK«Q=Æ º"≥∞ÖÏ =ã¨∞OÎ ^ŒO>Ë |OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞#fl P=Ù Ü≥ÚHõ¯ áêÅ∞, `≥ÖÏ¡=Ù¿Ñ_», ~åy~°OQÆ∞ P=Ù =¸„`«O, hÅ=~°‚ ^è#Õ ∞=Ù Ü≥ÚHõ¯ <≥~Úº, #ÖÏ¡=Ù ÃÑ~°∞QÆ∞ ʼnõΩ ‰õΩâ’^ŒH=õ Ú#∞ HõeÑ≤`Õ „Ѩâã◊ "Ψ ∞≥ #ÿ ѨOK«Q=Æ ºO `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’ =¸„`«O Zxq∞k =∂â◊Å∞, ¿Ñ_» <åÅ∞QÆ∞, áêÅ∞ Ѩ<≥flO_»∞, ÃÑ~°∞QÆ∞ Ѩk, <≥~Úº J~Ú^Œ∞ =∂â◊ŠѨi=∂}OÖ’ =ÙO_®e. Wk ã¨~fi° =∞Å q<åâ◊HOõ . (J^蕺ܫ∞O –222)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 520

q+¨μ‚ =∞Ç≤Ï=∞, ^è~Œ ‡° O <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å∞, ѨÙ~å}, LѨÑÙ¨ ~å} Ѩ^∞Œ <≥xq∞k q^ŒºÅ ÖˇH¯õ , „Ñà¨ Ü ◊ ∞« O <åÅ∞QÆ∞ Ü«ÚQÍÅ ^è~Œ å‡Å∞, HõeÜ«ÚQÆO – <å=∞ ã¨OH©~#ΰ =∞ǨÏs¬! WѨÊ\˜^•HÍ g∞~°∞ q#fl ^è~Œ å‡Å∂, „=`åÅ∂ q+¨μ‚ „Ñ‘uHõ~åÅ∞ ‰õÄ_». ã¨∂~åºk^Õ=ÙŠѨÓ[, Ñ≤`$« `«~Ê° }Å∞, Ǩϟ=∂Å∞, ã¨O^蕺=O^Œ<åÅ∞, ѨÙ~°∞ëê~°÷ K«`∞« +¨Ü ì ∞« ã≤kxú ã¨=∞‰õÄ~ˆ Û„=`åÅ∞. g@xfl\˜h q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞_Õ ã‘fiHõiOz =∞Oz Ѷe¨ `åÅx™êÎ_∞» . q+¨μ^‚ =Õ Ù_Õ ^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. D ѨÓ[Å∞, `«~Ê° }Å∞, ǨÏ=<åÅ∞, ã¨O^蕺=O^Œ<åÅ∞, ^蕺# ^è•~°}Ïk ã¨`¯« ~°‡Åhfl PÜ«∞# ~°∂áêÖË——. WO`«=é‰õΩ K≥ÑÊ≤ PQÍ_»∞ ã¨∂`«∞_»∞. H˘O`«¿ãáêy ''â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! WѨÙ_çHõ <åÅ∞QÆ∞ Ü«ÚQÍÅÖ’ nÑ≤OKÕ ^è~Œ å‡xfl qxÑ≤™êÎ#∞. JO@∂ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ WÖÏ „Ѩ=zOѨ™êQÍ_»∞. <åÅ∞QÆ∞ "ÕÅ Ü«ÚQÍÖÁHõ HõÅÊO, Jk „|ǨχH˘Hõ ѨQÅÆ ∞ J#∞‰õΩ<åfl=Ú Hõ^•! Hõ$`«, „`Õ`,« ^•fiѨ~,° Hõe J<Õq Ü«ÚQÍÅ ¿Ñ~°∞.¡ Hõ$`«ÜÚ« QÆOÖ’ ã¨`º« O, ^•#O, `«ÑO¨ , ^ŒÜ∞« J<Õ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å`À ^è~Œ ‡° O #_»∞ã¨∞OÎ k. ^è~Œ ‡° ã¨O~°H‰Δõ Ωõ _»∞ NǨÏiÜÕ∞. D ~°ÇϨ ™êºxfl Hõ#∞Q˘#fl [#∞ÅO^Œ~∂° ã¨O`«∞+¨μÖì ·ˇ *Ï˝#∞Öˇ· "≥Å∞Q˘O^Œ∞ `å~°∞. ã¨`º« Ü«ÚQÆÑÙ¨ =∂#=ÙÅ PÜ«Úó „Ѩ=∂}O <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞. ã¨`º« Ü«ÚQÍ<Õfl Hõ$`«ÜÚ« QÆ=∞x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞ ^è~Œ ‡° áêÅ# ÃÑ#· <Õ ^Œ$+≤xì Hõey=ÙO\Ï~°∞. <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å"å~°∂ ã¨`º« ã¨O^è∞Œ Öˇ· ^è~Œ ‡° Ѩ~∞° Öˇ· =ÙO\Ï~°∞. J~Ú`Õ Ç¨xHÍ~°Hõ „Ѩ=$`«∞ÖÎ #·ˇ ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~°∞. "åix ã¨~åfikèHõ |ÅâßeÜ«Ú, â◊¥~°∞_»∞<≥·# q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞_»∞ ã¨OǨÏi™êÎ_∞» . „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ ^è~Œ ‡° O ã¨`º« O, ^•#O, ^ŒÜ∞« J<Õ áê^•Å g∞^Œ #_»∞ã¨∞OÎ k. D Ü«ÚQÆOÖ’x „Ѩ[Å∞ Ü«∞[˝Ñ¨~åÜ«∞}∞Öˇ· Ü«ÚO\Ï~°∞. Ö’Hõ=∞O`å HõΔ„uÜ«ÚÅ =Å¡ ã¨∞~°H˜Δ`«"≥∞ÿ =ÙO@∞Ok. q+¨μ‚ ÉèíQÆ"å#∞_»∞ ~°HõÎ=~°∞‚_≥· D Ü«ÚQÆOÖ’ =∂#=ÙÅKÕ Ñ¨ÓlOѨ|_»`å_»∞. "åi PÜ«Ú=Ù XHõ "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞O@∞Ok. D Ü«ÚQÆOÖ’ ǨÏix cè=∞~°^∞Œä _»O\Ï~°∞. ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ Hõ„Δ uÜ«ÚÖË ã¨OǨÏi™êÎ~∞° . ^•fiѨ~Ü ° Ú« QÆOÖ’ ^è~Œ ‡° O ~Ô O_»∞ áê^•ÅÃÑ<· Õ xÅ|_ç =ÙO@∞Ok. q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞_»∞ Ñ‘`=« ~°∞_‚ ·≥ =ÙO\Ï_»∞. =∂#=Ùx PÜ«Úó„Ѩ=∂}=Ú <åÅ∞QÆ∞ =O^ŒÖàË √◊ § =ÙO@∞Ok. „ÉÏǨχ}– Hõ„Δ uÜ«∞ =~°=‚ ÚÅ "å~°∞ Ö’Hõ=∞O`«\Ï "åºÑ≤™êÎ~∞° . Ö’‰õΩÅ JÅÊ|∞kúx K«∂ã≤ q+¨μ"‚ Õ "åºã¨∞xQÍ Ñ¨Ù\˜ì "Õ^•Å#∞ qÉèlí Oz "≥k· Hõ ^è~Œ å‡xfl "åºÑ≤ÖÎ ’H˜ `≥™êÎ_∞» .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 521

`«# t+¨μºÅÖ’ ÃÑ·Å∞xH˜ |∞∞ˆQfi^•hfl, *ˇ·q∞xH˜ ™ê=∞"Õ^•hfl, "≥·â◊O áêÜ«∞#∞xH˜ Ü«∞Aˆ~fi^•hfl ã¨∞=∞O`«∞xH˜ J^äŒ~°fi"Õ^•hfl „Ѩ™êkOz „ѨKå~°O KÕÜ«∞_®xH˜ Hõ#∞[˝x™êÎ_»∞. "Õ^•OQÍÅ#∂, ѨÙ~å}ÏÅ#∂ ã¨∂`«∞xH˜ J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. Jxfl ѨÙ~å}ÏÅ∂, "Õ^•Å∂ ѨÓiÎQÍ `≥eã≤#"å_»∞ NǨÏi XHõ¯_Õ. ѨÙ~å}O ѨOK«ÅHõ} Δ O Jx K≥Ñʨ |_çOk. ã¨~,æ° „Ѩuã¨~,æ° =Oâ◊, =∞#fiO`«~,° =Oâß#∞K«i`« =ÚÖË P J~Ú^Œ∞ ÅHõ} Δ ÏÅ∞. 18 ѨÙ~å}ÏÅ ¿Ñ~°#¡ ∞ QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀ=_®xH˜ =∞# ÃÑ^ŒÖÌ ÁHõ â’¡HOõ K≥áêÊ~°∞. WÖÏ: „|„`«Ü∞« O Éè^í fiŒ Ü«∞OK≥=· =∞^ŒfiÜ«∞O = K«`∞« +¨Ü ì ∞« O J<åѨeOQÆ ‰õÄ™ê¯x ѨÙ~å}Ïx „ѨKH« `Δõ ó« II „| J<Õ JHõ~Δ O° `À 3 Éèí J<Õ JHõ~Δ O° `À 2 =∞ J<Õ JHõ~Δ O° `À 2 = J<Õ JHõ~Δ O° `À 4 J, <å, Ѩ, eO, QÆ, ‰õÄ, ™ê¯Å`À XH˘¯Hõ¯\˜. D Ѩ\Hì˜ Öõ ’ t=ѨÙ~å}O ÖË^∞Œ . QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å} Ѩ\Hì˜ Öõ ’ "å=∞# ѨÙ~å}O HÍ#~å^Œ∞. ѨÙ~å} q*Ï˝#O Ѩ^∞Œ <≥xq∞k ~°∂áêÅ∞QÍ qÉèHí "Îõ ∞≥ =ÿ ÙOk. J"Õ=∞#QÍ „|Ǩχ, Ѩ^‡Œ , q+¨μ,‚ t=, ÉèÏQÆ=`«, Éèqí +¨º, <å~°nÜ«∞, 㨯O^Œ, eOQÆ, =~åǨÏ, =∂~°¯O_ÕÜ∞« , Jyfl, „|Ǩχ"≥=· ~°,Î ‰õÄ~°‡, =∞`«ûº, QÆ~∞° _», "åÜ«Ú, „|Ǩ‡O_» ѨÙ~å}ÏÅ∞. =Ú#∞Å∞ ѨÅ∞ LѨÑÙ¨ ~å}ÏÅ ¿Ñ~°∞¡ ‰õÄ_® qxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~°∞. "≥Ú^Œ\ ˜ LѨÑÙ¨ ~å}O ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ K≥ÑÊ≤ #k (W^Õ ã¨#`«∞¯=∂~° ã¨OÇ≤Ï`«Ü∂« ?) ~Ô O_»=k ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· #$ã≤OǨïxKÕ LѨ^tÕ OѨ|_ç#k. =¸_»=k ‰õΩ=∂~°™êfiq∞ K≥ÑÊ≤ #k HÍQÍ <åÅæ=k #Onâ◊fi~°∞_»∞ K≥ÑÊ≤ # t=^è~Œ ‡° ÖË^• t=^è~Œ À‡`«~Î ° ѨÙ~å}O. Pâ◊Û~°º ÖË^• J^Œ∞ƒù`« ѨÙ~å}O ^Œ∞~åfiã¨H$õ `«O. <å~° ^ Œ ∞ _» ∞ K≥ Ñ ≤ Ê #^˘Hõ @ ∞Ok. WÖψ Q Hõ Ñ ≤ Å , Lâ◊ # =∞Ǩ Ï ~° ∞ ¬Å∞ K≥ Ñ ≤ Ê # LѨÑÙ¨ ~å}ÏÅ∞<åfl~Ú. JO`ÕHÍHõ "å~°∞}, HÍeHõ, =∂¿ÇÏâ◊fi~°, ™êO|, áê~åâ◊~º° , =∂sK«, ÉèÏ~°=æ <å=∞Hõ LѨÑÙ¨ ~å}ÏÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 522

WHõ Ѩ^∞Œ <≥xq∞k q^ŒºÖË=#QÍ Ñ¨Ù~å}O, ^è~Œ ‡° âßGO, <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∞, P~°∞ "Õ^•OQÍÅ∞, <åºÜ«∞O, g∞=∂Oã¨, PÜ«Ú~ˆ fi^ŒO, J~°â÷ ßGO, QÍO^è~Œ fi° âßGO, ^è#Œ ∞ˆ~fi^Œ âßGO. ѨÙ~å}O ^è~Œ ‡° âßGOK« "Õ^•ã¨Î fiOQÍx Ü«∞#∞‡<Õ I <åºÜ«∞Oóâ∫#Hõ g∞=∂O™ê PÜ«Ú~ˆ fi^•~°â÷ ßGHõOII (PKå~°.. 223/21) ^•fiѨ~° Ü«ÚQÍO`«OÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· NǨÏi Éè∂í ÉèÏ~åxfl `«y™æ êÎ_∞» . HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ^è~Œ ‡° O XHõ áê^ŒO g∞^Œ<Õ #_»∞ã¨∞OÎ k. ÉèQí "Æ å#∞_≥#· JK«∞º`«∞_»∞ Hõ$+¨=‚ ~°∞_‚ ·≥ =ÙO\Ï_»∞. D Ü«ÚQÆOÖ’ „Ѩ[Å∞ ™ê=∂#ºOQÍ ^Œ∞~åKå~°∞Öˇ· x~°Ü Ì Ú« Öˇ· =ÙO\Ï~°∞. ã¨`Ϋ fi ~°[ ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ∞ „Ѩã∞¨ Êù\ÏÖ∫`å~Ú. =ÚYºOQÍ z=i ~Ô O_»∞ <åÅ∞QÆ∞ Ü«ÚQÍÅÃÑ· J=QÍǨÏ# D „H˜Ok â’¡HÍÅ ^•fi~å HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. „ѨÉ∂íè `«âÛ◊ Ü«∞^• ã¨`Ϋ fiO =∞<À|∞núO„kÜ«∂}˜KI« `«^•Hõ$`« Ü«ÚQÆO q^•º`ü *Ï˝<Õ `«Ñã¨ Ü ≤ ∞« „^Œuó II Ü«∞^•Hõ~‡° ã¨∞ HÍ"Õ∞º+¨μ â◊H~Θ º° â◊¿ã ^ÕÇÏ≤ <åO I `«^• „`Õ`å ~°*’ Éè∂í uó Wk *Ï h Ç≤Ïâ∫#Hõ II Ü«∞^ä•Ö’Éèãí Ψ fiã¨O`ÀëÈ =∂<À ^ŒOÉèâí Û◊ =∞`«û~°ó I Hõ~‡° }ÏO KåÑ≤ HÍ=∂º<åO ^•fiѨ~O° `«„^Œ[ã¨=Î ∞ó I Ü«∞^• ã¨^•#$`«O `«O„^• x„^• Ç≤ÏO™êk ™ê^è#Œ O I â’Hõ "≥∂ǨÏ∫ ÉèÜ í ∞« O ^≥#· ºO 㨠Hõeã¨=Î ∞ã≤ 㨇 $`«ó II HõeÜ«ÚQÆO QÆ_∞» ã¨∞#Î fl H˘nÌ =∂#=ÙʼnõΩ HÍ=∂ã¨HΘ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. Hõ@∞=ÙQÍ =∂@f~°∞O@∞Ok. [#Ѩ^•Å#∞ ^˘OQÆÅ∞, ^ÀÑ≤_ô ^˘OQÆÅ∞ P„Hõq∞™êÎ~∞° , "Õ^•Å∞ áêYO_» ^Œ∂+≤`åÅ=Ù`å~Ú, ~åAÅ∞ „Ѩ[Å ã¨~fi° ™êfixfl ǨÏi™êÎ~∞° . „Ѩ[Å∞ "≥∞^ÿ ∞Œä <åxH©, á⁄@ìáÈ+¨}H© `«Ñ¨Ê WHõ ^ÕxH© „Ѩܫ∞uflOK«~°∞, „|ǨχK«~°º=∞<Õ =∂>Ë q#|_»^Œ∞, QÆ$ǨÏã¨∞Å÷ ∂ ã¨<åºã¨∞Å∂ ‰õÄ_® Ö’Éè∞í ֡ᷠÈ`å~°∞. `«Ñ㨠∞¨ fiÖˇH¯õ _À =∂~°∞ =¸ÖÏÖ’¡H˜ "≥o§áÈ`å~°∞, ^≥"· åxfl Hõ<åfl ^è<Œ å<Õfl #=Ú‡H˘x „Ѩ[Å∞ rqã¨∞OÎ \Ï~°∞. ÅѶڨ â◊s~°∞Öˇ· =ÙO_ç ‰õÄ_® Jq∞`« Éè’[#∞Öˇ· #_ç=Ü«∞ã¨∞ûÖ’<Õ J<å~ÀQƺO áêÖˇ· K«uH˜Å|_çáÈ`å~°∞. „Ѩ[ÖˇÑC¨ _≥`· Õ ^˘OQÆÅ#∞ Ѩ@∞ìH˘zÛ ™ê^è∞Œ =ÙÅ#∞ KÕã≤ W`«~∞° Å#∞ #q∞‡Oz _»|∞ƒ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~À JѨÙ_Õ HõeÜ«ÚQÆOO Ѩ~H° Í+¨‰ª Ωõ KÕ~∞° ‰õΩO^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. D Ü«ÚQÍxH˜ Ѩ@xì *Ï_®ºÅ∞ ÖË=Ù. D =∞#∞AÅ∞ áêÅÊ_»x áêáêÅ∞O_»=Ù. WOHÍ H˘O^Œ~°∞ ã¨[˚#∞Å∞ q∞yÖË =ÙO\Ï~°∞. "åiH˜ ã¨∞Yr=<åxfl „Ѩ™êkOKÕ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 523

™ê^è#Œ "≥ÚHõ¯>Ë. J^Õ NHõ$+¨‚ ã¨OH©~#ΰ O. P ã¨OH©~#ΰ O ^•fi~å<Õ =∞x+≤ ã¨O™ê~°=∞<Õ =∞Ǩ|O^è#Œ OÖ’ z‰õΩ¯HÀ‰õΩO_® Hõi‡+≤Qì Í rqOK«QÅÆ _»∞, [## =∞~°}ÏÅ LK«∞Û#∞O_ç `«ÑÊ≤ OK«∞HÀQÆÅ_»∞. Hõ$`«ÜÚ« QÆOÖ’ ^蕺#O „`Õ`å Ü«ÚQÆOÖ’ [ѨO,^•fiѨ~° Ü«ÚQÆOÖ’ (^Õ=ÙxH˜) ¿ã=, HõeÜ«ÚQÆOÖ’ PÜ«∞# QÆ∞}, bÖÏ, <å=∞ã¨OH©~#ΰ O =ÚH˜^Î •Ü«∞HÍÅ∞.

„`Õ`åÜ«∂O [Ѩ`ó« ѶŨ O II ^•fiѨ~ˆ ѨiK«~åºÜ«∂O HõÖ∫`«^Œúi H©~°Î<å`ü I `«™ê‡^£ ^èºÕ Ü≥∂ ǨÏiifl`«ºO Qˆ Ü«∞ó ѨÓ[ºâ◊Û â∫#Hõ II (PKå~°.. 223/35–37) „ѨàÜ ◊ ∞« O <≥q· ∞uÎH=õ ∞h „áêHõ$uHõ=∞h (Ô~O_»∞QÍ) K≥Ñʨ |_çOk. <åÅ∞QÆ∞ "ÕÅÜ«ÚQÍÅ H˘Hõ=∂~°∞ =KÕÛ „ѨàÜ ◊ ∂« xfl „|Ǩχ ÅÜ«∞=∞h, <≥q· ∞uÎHõ „ѨàÜ ◊ ∞« =∞h JO\Ï~°∞.Wk HÍHõ H˘xfl HõÖÏÊÅ H˘Hõ=∂~°∞ =KÕÛk „áêHõ$uHõ „ѨàÜ ◊ ∞« O „|ǨχÅÜ«∞O HõeÜ«ÚQÍO`«OÖ’ =O^Õà§◊ áê@∞ J<å=$+≤ì U~°Ê_»∞`«∞Ok. PHÍâ◊=∞O_»ÅOÖ’ „ѨKO« _» ~°∂ѨO`À JO`«\ h˜ =∞O_çOKÕ U_»∞QÆ∞~°∞ ã¨∂~°∞ºÅ∞^Œ~Ú™êÎ~∞° . "å~°∞ =ÚÖ’¡HÍÅÖ’#∂ QÆÅ [ÖÏhfl WOH˜Oz "Õ™êÎ~°∞.JѨÙ_»∞ q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞_Õ ~°∞„^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥· Éèí∂, Éèí∞=ó, ã¨fió, =∞ǨÏó,[#, áê`åà◊Ö’HÍÖ’¡x ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° ã¨$+≤hì ^ŒÇÏ≤ Oz"Õ™êÎ_∞» . `«~∞° "å`« ã¨O=~°HÎ =õ ÚÅ#∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ "Õ∞Ѷ∂¨ Å#∞ ã¨$+≤™ì êÎ_∞» . Jq #∂ˆ~à◊§áê@∞ ÉèÜ í ∞« OHõ~° =$+≤xì JÖÏ ‰õΩiÑ≤ã∞¨ <Î Õ =ÙO\Ï~Ú. q+¨μ‚ ~°∂ѨÙ_≥#· "åÜ«Ú=Ù q∞H˜¯e "ÕQOÆ `À #∂ˆ~à◊§áê@∞ g™êÎ_∞» . JѨÙ_»∞ „ѨÑO¨ K«=∞O`å ã¨=Ú„^Œ"∞Õ J~ÚáÈ`«∞Ok. P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ J#O`« â◊Ü∞« ºÃÑ· q+¨μ=‚ Ù â◊Ü∞« x™êÎ_∞» . JÖÏ XHõ "≥Ü∞Õ ºà◊√§ â◊Ü∞« xOz# Ñ≤=∞‡@ ÖËz PÜ«∞<Õ =∞~°Å [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤ì™êÎ_»∞. WѨÙ_»∞ „áêHõ$uHõ „Ѩà◊Ü«∂xfl =i‚™êÎ#∞. „|Ǩχ=~å¬ÖÁHõ #∂~°∞ ѨÓiÎHÍQÍ<Õ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· NǨÏi `«# Ü≥∂QÆ |ÅO`À ã¨=∞ã¨ãÎ $¨ +≤hì „|Ǩχ`À ã¨Ç¨ `«#Ö’ b#O KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. „|Ǩ‡O_»"∞≥ #ÿ =~å¬Å∞ #∂~°∞ =~å¬Å áê@∞ ‰õΩiã≤ „|Ǩ‡O_» =∞O`å [Å=∞Ü«∞"≥∞áÿ È`«∞Ok. „|Ǩχ PÜ«Ú=٠ѨÓ~°~Î Ú =∞~˘Hõ „|Ǩχ L^Œ~ÚOKÕ HÍÅO ^ŒQ~æÆ ° Ѩ_Q» Í<Õ NǨÏi â◊Ü∞« #O #∂ˆ~à◊√§ ‰õÄ_® ѨÓiÎHÍQÍ J=ºHÍÎk „Hõ=∞O #∞O_ç =∞~°Å =ºH©ÉÎ ∂íè `«"∞≥ #ÿ K«~åK«~° [QÆ`∞« Î ã¨$+≤Oì K«|_»∞`«∞Ok. (J^蕺ܫ∂Å∞ –223, 224) HõÖË~ÀÌ+¨x^èÀifi„áê Jã≤ΠǨϟºˆH =∞ǨQÆ∞}ó II H©~°Î<å^Õ= Hõ$+¨‚㨺 =∞Ǩ|O^èOŒ Ѩi`«º*Ë`ü I Hõ$`Õ Ü«∞^£ ^蕺ܫ∞`À q+¨μO‚

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 524

Hõ~°‡qáêHõ Hõ^äŒ#=Ú [QÆ`üã¨$+≤ì, „Ѩà◊Ü«∂kHõ K«„HõQÆux `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl q^•fiOã¨∞Å∞ P^蕺u‡Hõ, Pkè^q·≥ Hõ, PkèÉ∫è uHõ=ÚÅ<Õ =¸_»∞ ™êO™êiHõ`åáêÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩx *Ï˝# "≥~· åQƺ =∂~åæÅ#∞ ã‘fiHõiOz P`«ºOuHõ ÅÜ«∞#∞ J#QÍ "≥∂HΔÍxfl „áêÑ≤OÎ K«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. WѨÙ_»∞ ã¨O™ê~° K«„HÍxfl =i‚™êÎ#∞. Wk ÖËx^Õ Ñ¨Ù~°∞ëêi÷ Ѩ~=° ∂`«‡Ö’ b#O HÍÖË_∞» . =∞x+≤ ÖË^• rq XHõ [#‡ =Úyã≤ "Õ~˘Hõ [#‡ „áê~°OÉèOí HÍ=_®xH˜ =ÚO^Œ∞ Ѩ<fl≥ O_»∞ ~ÀAÅÖ’ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA ã¨=∞HΔÍxH˜ KÕ~∞° HÀ=Åã≤ =ÙO@∞Ok. =∂~°Oæ Ö’ `«# HÀã¨O uÖ’^ŒHÍÅ#∂ Ñ≤O_»„Ѩ^•<åÅ#∂ KÕã#≤ "åi ^ŒÜ∞« =Å¡ "å\˜<Õ uO@∂ =ÙO_®e. „`åQÆ∞`«∞O_®e. JHõ¯_ç #∞O_ç ѨÙ}ºHõ~°∞‡Å∞ ã¨fi~åæxˆHQÆQÍ áêѨHõ~°∞‡Å∞ #~°HOõ Ö’ Ѩ_áç È`å~°∞. ã¨fi~°æ #~°HÍÅ J#∞Éè=í O `«~∞° "å`« „áê}˜ Éè∂í Ö’HÍxH˜ =∞~°e =zÛ ¢ãΑ QÆ~ƒ° Où Ö’ „Ѩ"tÕ OK«_O» , ~Ô O_»∞ c*ÏHÍ~åÅ#∞ ^èiŒ OK«_O» ~°H=Îõ ∂O㨠ѨÙ+≤xì ѨÙOAH˘x JO_®HÍ~åxfl ^èiŒ OK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JO_»=Ú JÖψQ Éè∂í q∞ÃÑ· Ѩ_ç H˘xfl r=ÙÅ∞ ѨÙ@ìQÍ =∞x+≤ =∂„`«O (H©~Δ ^° •Åxfl\˜=Öˇ<)Õ Ö’Ñ¨ÖË Ñ¨ÓiÎ PHÍ~åxfl ^èiŒ Oz ã¨~åfiOQÍÅ`À ѨÙ_»q∞ÃÑ· Ѩ__» O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. =∂#=ÙÅ∞ ™ê^è•~°}OQÍ Ñ¨ÓiÎQÍ `˘q∞‡k =∂™êÅ∂ [#x QÆ~ƒ° Où Ö’ =ÙO\Ï~°∞. JO`«=é‰õÄ JO^ŒiH© ѨÓ~°fi[#‡ QÍh [#‡Å∞QÍh QÆ∞~°∞OÎ \Ï~Ú.ѨÓ~°fi[#‡Ö’ KÕã#≤ `«ÑC¨ Å∞, á⁄~°áê@∞¡ WHõ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ J#∞‰õΩO\Ï~°∞ QÍh <ÕÅÃÑ· |_»QÍ<Õ "≥·+¨‚= =∂Ü«∞ Hõ"Õ∞‡ã≤ Jhfl =∞ézáÈ`å~°∞. ™ê=∞#ºrqH˜ ÉÏź, H“=∂~°, Ü«Ú=, =$^Œú J<Õ J=ã¨Å÷ ∞ (^ŒâÅ◊ ∞) LO\Ï~Ú. =∞~°Å =∞$`«∞º=Ù Hõ|oOK«_O» , [## =∞~°} K«„HõO Ѩi„Éèqí ∞OK«_O» [~°∞QÆ∞`å~Ú. #~°Hõ Éè’QÍ#O`«~O° (ѨÙ}ºÖËâ=◊ ∞#flk ÖËx) rq áêѨ Ü≥∂xÖ’ [x‡™êÎ_∞» . Ѩu`«∞x #∞O_ç ^•#O Ѩ\ #ì˜ q^•fiOã¨∞_»∞ ‰õÄ_®, áêѨÙÅ =Öˇ<,Õ J^èÀÜ≥∂xÖ’ [## "≥ÚO^Œ∞`å_»∞. Ü«∂K«‰Ωõ _»∞, #~°HOõ #∞O_ç u#flQÍ „H˜q∞ Ü≥∂xÖ’#∂, QÆ∞~°∞Ѩuflh QÆ∞~°∞„^Œ"åºhfl PtOz#"å_»∞ ‰õΩHõ¯ Ü≥∂xÖ’#∂, q∞„`«∞x J==∂<åÅ áêÅ∞ KÕã≤ J<åºÜ«∞O KÕã#≤ "å_»∞ QÍ_ç^Œ Hõ_∞» ѨÙ<å, `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞ Hõ+Ãì¨ Ñ\˜#ì "å_»∞ `åÉË\ ˜ Hõ_»∞ѨÙ<å, ™êfiq∞ „^ÀÇ≤Ï HÀuÜ≥∂xÖ’#∂ ѨÙ_»`å~°∞. JÖψQ ѨÙ\˜ì, y\˜ì =∞~°Å #~°HQõ Í=ÚÖË J=_»O Z‰õΩ¯=QÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. #q∞‡ ^•K«∞=∞x ~ÚzÛ# ™⁄=Ú‡#ѨÇϨ iOz#"å_»∞ Ѩ~=° ∞ áê`«‰Ωõ _»∞. "å_»∞ #~°HÍxH˜ áÈ~Ú Jxfl tHõÅΔ #∂ J#∞Éèqí Oz uiy Éè∂í q∞ÃÑ· Ѩ_Ѥ» Ù¨ _»∞ „H˜q∞ Ü≥∂xÖ’

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 525

Ѩ_`» å_»∞. D~嬺à◊√=Ù ‰õÄ_® P #~°HÍxˆH áÈ`å_»∞.QÍh =∞~°Å Éè∂í q∞ÃÑ· Ѩ_Ѥ» Ù¨ _»∞ ~åHõΔã≤ QÆ~°ƒùOÖ’ Ѩ_»`å_»∞. qâßfiã¨Ñ¶¨∂`«‰õΩ_»∞ #~°Hõ=Ú #∞O_ç =zÛ KÕѨHõ_»∞ѨÙ# ѨÙ_»`å_»∞. WÖψQ ^è•#ºÑ¨Ù ^˘OQÆʼnõÄ, ¢ãxΑ JѨÇϨ iOKÕ"åiH©, J#fl^Œ=ڇŠÉèÏ~°ºÅ`À ã¨OÉè’yOz# "åiH©, QÆ∞~°∞ ÖË^• `«`û« =∂#∞ŠѨ`∞« flÅ`À áÈ~Ú# "åiH©, „Hõ=∞OQÍ #~°HÖõ ’HõO #∞O_ç ~åQÍ<Õ, ZÅ∞Hõ, `À_ÕÅ∞, HÀH˜Å, ѨOk[#‡Å∞ =™êÎ~Ú. Ü«∞[˝ ^•# q"åǨk Ѩq„`«, â◊√ÉèHí Í~åºÅÖ’ QÀÅKÕã≤ JÅ¡iÃÑ\˜ì J_»∞¤ ѨÙÅ¡Å∞ "Õã≤ qѶ∂¨ flÅ∞ HõeyOKÕ áêáê`«∞‡Å∞ #~°HOõ #∞O_ç =zÛ „H˜=ÚÖ∫`å~°∞. ^Õ=`«Å‰õΩ x"ÕkOK«‰Ωõ O_® Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ JiÊOK«‰Ωõ O_® „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ, JukäH© ÃÑ@ì‰Ωõ O_® P|QÍ J#flO u<Õ¿ã"å_»∞ #~°HOõ #∞O_ç =zÛ HÍH˜QÍ Ñ¨Ù_»`å_»∞. ÃÑ^Œ#Ì fl#∞ J==∂xOz#"å_»∞ „H“OK«ÑH¨ QΔ˜ Í Ñ¨Ù_»`å_»∞. Hõ$`«ÑÚ¨¶ fl_≥#· =ºH˜Î „H˜q∞QÍ<À, `ÕÅ∞QÍ<À ѨÙ_»`å_»∞. JO>Ë =ÚO^Œ∞ „H˜q∞QÍ Ñ¨Ù\˜ì y\˜ì JÖψQ H©@HõO, nѨÑÙ¨ ѨÙ~°∞QÆ∞ [#‡ÖˇuÎ z=~° `ÕÅ∞QÍ Ñ¨Ù\˜ì K«zÛ #~°HÍxH˜ =∞m§ áÈ`å_»∞. x~åÜ«Ú^è∞Œ x K«OÑ≤#"å_»∞ QÍ_ç^·≥ ѨÙ_»`å_»∞. ¢ãÅΑ #∞, ÉÏÅ∞~°#∞ K«OÑ≤#"å_»∞ „H˜q∞QÍ#∂ J#flO ^˘OQÆ Ñ≤eQ¡ Í#∂, Éè’[#O ^˘OQÆ DQÆQÍ#∂, #∞=ÙfiÅ^˘OQÆ ZÅ∞HõQÍ#∂, <Õu^˘OQÆ =ÚOyã¨QÍ#∂, =∂Oã¨O ^˘OQÆ HÍH˜QÍ#∂ `Õ<≥ ^˘OQÆ J_»q~¸QÆQÍ#∂, JáêÊÅ ^˘OQÆ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞QÍ#∂, h\˜^˘OQÆ HÍH˜QÍ#∂, HõéÅ] ^˘OQÆ Ç¨ÏiÅÑ≤@Qì Í#∂, Jyfl KÀ~°∞_»∞ H˘OQÆQÍ#∂, ‰õÄ~°Å^˘OQÆ <≥=∞eQÍ#∂, ‰õΩO^ÕÅ∞x ^˘OyeOz# "å_»∞ ‰õΩO^ÕÅ∞QÍ#∂ Hõà◊Å^˘OQÆ #ѨÙO㨉õΩxQÍ#∂, ѨÓÅ^˘OQÆ ^Œi„^Œ∞xQÍ#∂ [x‡™êÎ~°∞. (g~°O`å ^ÕǨO`«OÖ’ #~°HÍxH˜ áÈ~Ú JHõ¯_» Jxfl áêáêʼnõÄ Jxfl tHõÅΔ #∂ J#∞Éèqí Oz z=~°QÍ D áêáêÅ=Å¡ D ~¸ Ü≥ ∂ #∞Ö’¡ [x‡™êÎ ~ ° ∞ ) WO\˜ x JѨ Ç ¨ Ï iOz#"å_» ∞ =∞ǨÉèÜ í ∂« #HÍÖˇ#· ~“~°"åk #~°HÍÖÖ’ Ѩ_áç È`å_»∞. „áê}∞ŠѨ@¡ ^ŒÜ«∞<Õ K«∂Ñ≤ã¨∂Î, K«Hõ¯QÍ K«Å¡QÍ =∞OzQÍ<Õ JO^Œi`À#∂ =∂\Ï¡_»∞`«∂, Ѩ~°Ö’Hõ ^Œ$+≤ì`À<≥·<å ™êuÎ fiHÍ#∞ëêª#, ã¨`å¯~°º xëêÊ^Œ#, ã¨`«º^èŒ~°‡ áêÅ#Å#∞ QÍqã¨∂,Î W`«~∞° Å Ç≤Ï`« zO`«##∂, =ÚH˜Î ™ê^è<Œ KÕ Û« #∂, "Õ^„Œ Ѩ=∂} |∞kúh HõeyÜ«ÚO_ç, QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂ ÃÑ^ŒÌÅ#∂ ^Õ=~°∞¬Å#∂ ã≤^Œú~°∞¬Å#∂ ¿ãqã¨∂Î, ™ê^è∞Œ [#∞Å∞ KÕã#≤ xÜ«∞=∂Å#∞ áê\˜ã∂¨ Î rqOz#"åˆ~ ã¨fi~åæxHˆ QÆQÅÆ ~°∞. =∞~°Å Éè∞í qH˜ =∞~°e#ѨÙ_»∞ L`«=Î ∞ [#‡<˘O^ŒQÅÆ ~°∞† ѨÙ<≥fl=Ú Ñ¨O_ç Ü≥∂QÆ âßGO ^•fi~å K≥Ñʨ |_ç# Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å#∞ JëêìOQÆ Ü≥∂QÍÅ#∞ PÅO|#QÍ KÕã∞¨ H˘x ã¨^£ – *Ï˝#∞Öˇ· ã¨=∂[O HÀã¨"∞Õ rqOz# "å~°∞ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ P`«ºOuHõ Ѷ֨ Ïxfl – J#QÍ "≥∂HΔÍxfl á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. (J^蕺ܫ∞O –225)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 526

JëêìOQÆÜ∂≥ QÆO, UHÍHõ~Δ ° „|Ǩχ, „Ñ}¨ = [Ѩ=∂ǨÏ`«‡ ºO kfi[„âı+μ¨ Öª Ï~å! =∂#=ÙʼnõΩ Éè’QÆ, "≥∂HõΔ „Ѩ^•<åxH˜ „âı+`ª¨ =« ∞ ™ê^è#Œ "≥∞#ÿ =∞ǨÜ≥∂QÍxfl ã¨~åfiOQÆ ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ qxÑ≤™êÎ#∞. ÉèHí Θ ѨÓ~°fiHõOQÍ D =∞ǨÜ≥∂QÆ qkèx K«kq#O`«=∂„`å#<Õ =∞#∞+¨μºÅ ã¨~fi° áêáêÅ∂ Ѩ\ÏѨOK«Ö∫`å~Ú. XHõÑC¨ _»∞ =∞Ǩ=∞uÜ«Ú ÉèQí =Æ O`«∞_»∞<≥#· ^Œ`å΄`ÕÜÚ« _»∞ JÅ~°¯ =∞Ǩ~åAH© =∞Ǩq+¨Ü«∂#fl#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. =∞=∞`«ÜÕ∞ ^Œ∞óMÏʼnõΩ =¸Å=Ú. P =∞=∞`«#∞ Ѩi`«ºlOK«∞@ÜÕ∞ ^Œ∞óMÏÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕ¿ã Q˘Ñ¨Ê LáêÜ«∞=Ú. J*Ï˝#~°∂Ñ≤Ü≥ÿ∞# =∞Ǩ=$Hõ=Δ Ú. JǨÏOHÍ~°O`À<Õ JO‰õΩiã¨∞OÎ k. =∞=∞`« P K≥@∞ì#‰õΩ É’^≥ =O\˜k. Wà◊¥§, á⁄ÖÏÅ∂ Pã¨∞ÅÎ ∞ ^•x H˘=∞‡Å∞. Ѩufl^•x zQÆ∞~°∞\ÏÔH`· Õ ^è#Œ ^è•<åºÅ∞ Ѩ„`åÅ∞ =∞iÜ«Ú áêѨ"Õ∞ ^•x J`«ºO`« ^Œ∞~°æ=∞"≥∞ÿ# =¸Å=Ú. =∂#=ÙÅ∞ `å=Ú á⁄O^Œ∞`«∞<åfl=∞#∞‰õΩO@∞#fl Páê`«~=° ∞}©Ü∞« "≥∞#ÿ ã¨∞Y=¸ âßOf D áêѨ=¸ÅHÍÖË HÍ|\˜ì Jâßâ◊fi`åÅ∞. x`åº#O^ŒHÍ~°H"õ ∞≥ #ÿ Ѩ~„° |Ǩχ֒ b#"≥∞áÿ È"åÅx HÀ~°∞‰õΩ<Õ"å~°∞ *Ï˝#=∞<Õ Q˘_»e¤ ã¨Ç¨ Ü«∞O`À D =∞Ǩ J*Ï˝# =∞Ǩ=$HΔÍxfl #iH˜ áêÔ~Ü«∂ºe. JѨC_Õ"å~°∞ „|Ǩχ~°™êxfl x+¨¯O@HõOQÍ áê#O KÕã≤ „áêA˝Ö·ˇ x`«ºã¨∞MÏhfl Ѩ~=° ∞âßOuh á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. D ã¨=∞ã¨Î ^Œ$â◊º „ѨÑO¨ K«=¸, WO„kÜ«∂Å∂ ‰õÄ_® J^Õ Ñ¨~„° |Ǩχ֒<Õ b#"≥∞áÿ È`å~Ú. JHõ¯_» #∞=Ùfi, <Õ#∞ J<Õ ÉèÏ=# =ÙO_»^∞Œ . â◊ÉÏÌk `«<凄`«Å∞O_»=Ù. JO`«óHõ~} ° Ë =ÙO_»^∞Œ . r=Ù_»∂ P`å‡ SHõº"≥∞ÿ =Ù<åfl "Õ~∞° "Õ~∞° ÉèÏ"åÅ∞<åflÜ«∞x É’^èÑŒ _¨ ∞» `«∞Ok. Wk *Ï˝#O `«‰Ωõ ¯= HÍ=_»O =Å¡ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. P`«‡`À HõÅã≤ =ÙO@∞O^Œ#∞‰õΩ#fl â◊s~°O, ^•xÖ’ „ѨKe« `«OQÍ =Ù#fl '<Õ#∞— J<Õ ÉèÏ=# P â◊s~°O`À<Õ áÈ`å~Ú. â◊s~°=¸ áÈ`«∞Ok. HÍ|\˜ì „uQÆ∞}ÏÅ =∞^躌 =Ù#fl <Õ#∞ J<Õk P`«‡ HÍ^Œ∞. P`«‡ „uQÆ∞}Ïf`«O. ^•xx `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl"å_Õ Ü≥∂y. ZO^Œ∞Ö’<≥`· Õ x=ã≤™êÎ"∂≥ ^•xx 'WÅ∞¡— JO\Ï~°∞.^Õx<≥`· Õ uO@∞<åfl"≥∂ ^•xx 'PǨ~°O— JO\Ï=Ú. JÖψQ "≥∂HΔÍxfl QÆ∂iÛ U q^Œº#∞ <Õ~∞° Û‰õΩO\Ï"≥∂ J^Õ Ü≥∂QÆq^Œº. J*Ï˝#O =∞#‰õÄ D q^Œº‰õÄ =∞^躌 =ÙO_Õ á⁄~°. JÇ≤ÏOã¨, ã¨`«ºO, J¿ãÎÜ«∞O, „|ǨχK«~°ºO, J„QÍǨϺO, J<Õq Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å#|_»`å~Ú. â∫K«=Ú ÉÏǨϺ=∞h PO`«~=° ∞h ~Ô O_»∞ q^è•Å∞. ^Œ=∞ =∞#QÍ =∞#ã¨∞û #^Œ∞ѨÙÖ’ =ÙOK«∞HÀ=_»O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 527

â◊s~°OÖ’ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ "åÜ«Ú=ÙÃÑ· q[Ü«∂xfl ™êkèOK«_®xˆH „áê}Ï Ü«∂=∞O KÕÜ«∂e. „Ѩu „áê}ÏÜ«∂=∞=∂„`«Ö’#∂ ‰õΩOÉèíHõ, ˆ~K«Hõ, ѨÓ~°HÍÅx 1 =¸_»∞ ÉèÏQÍÅ∞O\Ï~Ú. Ѩk =∂„`«Åáê@∞ KÕ¿ã „áê}ÏÜ«∂=∂xfl ÅѶڨ „áê}Ï Ü«∂=∞=∞h, nxH˜ ~Ô \˜Oì Ѩ٠=∂„`«Å#∞ =∞^躌 =∞ „áê}ÏÜ«∂=∞=∞h nxH˜ =¸_çO`«Å =∂„`«Å Ѩ~º° O`«=Ú KÕÜ∞« QÆey`Õ ^•xx L`«=Î ∞ „áê}ÏÜ«∂=∞=∞h JO\Ï~°∞. [Ѩ ^蕺# ã¨ÇÏ≤ `« „áê}ÏÜ«∂=∂xfl 'ã¨Q~Æ ƒ° —ù „áê}ÏÜ«∂=∞ =∞O\Ï~°∞. WHõ „Ѩ}=O J#QÍ FOHÍ~°"∞Õ .Ü≥∂y Ѩ^•‡ã¨#O "Õã∞¨ H˘x „Ѩ}=OÖ’ z`åÎxfl UHÍ„QÆO KÕã≤ ^蕺#O, [ѨO KÕÜ∂« e. D ã≤u÷ Ö’ #`«_∞» `«# eOQÍhfl =$+¨}ÏÅ`À#∂ HÍe =∞_»=∞Å`À Jkq∞ Ѩ\ ˜ì Jxfl qHÍ~åÅ#∂ J^Œ∞ѨÙÖ’ =ÙOK«∞HÀQÆÅQÍe. `«"∂≥ QÆ∞}Ïxfl ~°*’QÆ∞}OKÕ`å, ~°*’QÆ∞}Ïxfl ã¨`Ϋ fiQÆ∞}O KÕ`å J}z"Õã≤ xâ◊ÛÅ =$uÎx ™êkèOKåe. ѨOKÕO„kÜ«∂Å#∂ „áêѨOzHõ "åOKèÅ« ‰õΩ ^Œ∂~°O KÕÜ∂« e. "åÜ«Ú=Ù#∞ gÖˇ·#O`«¿ãѨ٠PÑ≤ J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ `≥K«∞ÛH˘x =^Œe =∞#ã¨∞û#∞ ~åQÆ^ÕfiëêÅHõf`«O KÕã∞¨ HÀ"åe. „Ѩ`åºÇ¨~°=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ D Ѩ^uúŒ x x~°O`«~O° JÉèºí ã≤ã∂¨ Î PK«iã¨∂Î =ÙO_®e. Zxq∞k ÖËHõ Ѩk „áê}ÏÜ«∂=∂Å#∞ fã¨∞H˘#∞@#∞ ^è•~°} JO\Ï~°∞. D ^è•~°}‰õΩ â◊s~°OÖ’ Ѩk™ê÷<åÅ∞O\Ï~Ú. Jq <å_ç (<åaè) QÆ∞O_≥, Q˘O`«∞, <À~°∞, =Ú‰õΩ¯H˘#, Hõ#∞Ô~ѨÊÅ #_çq∞ÉèÏQÆ=Ú `«Å - WHõ z=~°QÍ P`«‡. D™ê÷<åÅhfl =ºH˜Î J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ =¿ãÎ J`«_∞» âßâ◊fi`«∞_»=Ù`å_»∞. Jyfl JyflÖ’ Hõeã≤#@∞¡QÍ P`«‡ Ѩ~°=∂`«‡Ö’ HõÅã≤áÈ`«∞Ok. FOHÍ~°"Õ∞ Ѩ~„° |Ǩχ‰õΩ ã¨OHˆ `«O. ^•xx =∞#O x„^ŒÖ’ L<åfl âßfi㨠^•fi~å [Ñ≤OK«QÅÆ QÆ_"» ∞Õ Ü≥∂QÆãk≤ .ú JyflÖ’ "Õã#≤ U =ã¨∞"Î <·≥ å Jyfl PHÍ~å<Õfl ^èiŒ Oz#@∞¡ Ѩ~=° ∂`«‡ ^蕺#OÖ’<Õ =ÙO_çáÈÜÕ∞ P`«‡ Ѩ~=° ∂`«‡ PHÍ~å<Õfl ^èiŒ ã¨∞OÎ k. JѨC_»∞ ™ê^艌 Ωõ _»∞ FOHÍ~åxfl =∞#ã¨∞`À âßfiã¨`À [Ñ≤™êÎ_∞» . JO^Œ∞Ö’x J,L.,=∞ HÍ~åÖË ã¨`Ϋ fi~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ`À Hõeã≤áÈ~Ú `«∞^Œ‰Ωõ "å\˜x [~ÚOK«_O» Ö’ ™ê^艌 Ωõ x ™ê~°‰÷ Ωõ x KÕ™êÎ~Ú. F"£∞Ö’ z=i J~°=ú ∂„`« x~°∞} æ =Ú. Jk Ü≥∂QÆ∞Å ^•fi~å `≥Å∞Ѩ|_»∞`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’ 'Q∑— J<Õ ^èfiŒ x Hõeã≤ QÍO^è•~° ã¨fi~°O ѨeH˜ Ü≥∂QÆ=∂~°Oæ Ö’ Ѩ~„° |Ǩχ"≥Ñ· Ù¨ fã¨∞‰õΩ"≥à§ı Ü≥∂QÆOQÍ ã‘fiHõiOѨ|_çOk. WѨÙ_»∞ ™ê^茉õΩ_»∞ `«#Ö’ `å#∞ `«#`À `å#∞ „|Ǩχ ÉèÏ=##∞ xtÛ`«O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ WÖÏ J#∞‰õΩO\Ï_»∞. ★

1) ѨÓ~°Hõ (QÍex Ö’xH˜ Ñ‘Å∞Û@) 2) ‰õΩOÉèHí õ (QÍe#ÖψQ ֒ѨÖË =ÙOK«∞@) 3) ~ˆ K«Hõ (QÍex |Ü«∞\˜H˜ =^ŒÅ∞@)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 528

''<Õ#∞ *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~„° |Ǩχ#∞. <å‰õΩ ã¨∂Å÷ ^ÕÇϨ OÖË^∞Œ . D Ѩ$käfiÃÑ· #∞#fl U =∞Å=¸ JO@x *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~„° |Ǩχ#∞ <Õ#∞. <Õ#∞ "åÜ«Ú~åHÍâ◊~° Ç≤Ï`«∞_»<#·≥ *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~„° |Ǩχ#∞. <Õ#∞. ★™ê÷<å™ê÷#~°ÇÏ≤ `«∞_»<#·≥ *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~„° |Ǩχ#∞<Õ#∞. QÆO^è`Œ <« 凄`« ÖËx *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~„° |Ǩχ#∞ <Õ#∞. „â’„`«`fi« KÕO„kÜ«∞ ~°ÇÏ≤ `«∞_≥#· *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~„° |Ǩχ#∞ <Õ#∞. „áê}Ïáê# "åº<À^•#"åÜ«Ú ~°ÇÏ≤ `« *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~„° |Ǩχ#∞ <Õ#∞. J*Ï˝# ~°Ç≤Ï`«∞_»<≥·# *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~°„|Ǩχ#∞ <Õ#∞. â◊s~°, WO„kÜ«∞, =∞#ó|∞kú, „áê} JǨÏOHÍ~°=ÚÅ∞ =ÙO_»x `«∞sÜ«∂=ã¨Ö÷ ’ „ѨHÍtOK«∞ Ѩ~=° ∞Ѩ^Œ ã¨fi~°∂ѨO, *’ºu~°‡Ü«∞O S# Ѩ~„° |Ǩχ#∞ <Õ#∞. x`«º â◊√^Œ–ú |∞^Œ,ú =ÚHõ,Î P#O^Œ=∞Ü«∞, J^≥· fi`«, *Ï˝# ã¨fi~°∂Ѩ, *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~„° |Ǩχ#∞ <Õ#∞——. D q^èOŒ QÍ Ñ¨~„° |Ǩχ#∞ ™êkèOz ÃÑ>Ëkì JëêìOQÆÜ∂≥ QÆO. =∂Ü«∂ áêâ◊|^Œ∞Öú ·ˇ x`«º– <≥q· ∞uÎHõ HÍ~åºÅ#∞ =∂„`«"∞Õ KÕ¿ã"å~°∞, P K«„HõOÖ’<Õ y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∂ rq`åO`«O LO_çáÈ`å~°∞. HÍ|\˜ì "åiH˜ Ѩ~=° ∂`«‡Ö’ SHõº=∞ÜÕ∞º ™ê÷~Ú~å^Œ∞. "å~°∞ =∞~°Å =∞~°Å W^Õ Ñ¨Ù_»q∞ÃÑ· WÖψQ ѨÙ_»∞`«∞O\Ï~°∞, y_»∞`«∞O\Ï~°∞. J*Ï˝#OKÕ "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· P q+¨Ü∂« xfl „QÆÇÏ≤ Oz J*Ï˝<åxfl #tOѨKãÕ ∞¨ H˘x *Ï˝#Ü≥∂QÆ „áêÑ≤HÔÎ · `«ÑO≤ z ^•xx HÔ =· ã¨O KÕã∞¨ H˘x r=#∞‡‰õΩÖÎ #·ˇ "å~°∂ L<åfl~°∞. r=#∞‡‰õΩÎ_≥·# Ü≥∂yH˜ =∞~°}O ÖË^Œ∞. ^Œ∞óY=ÚO_»^Œ∞, ~ÀQÆ=∞O@^Œ∞, ã¨O™ê~°OÖ’x U |O^è=Œ ¸ "åxx |OkèOѨ ã¨=∞~°O÷ HÍ^Œ∞. áêѨ=Ú‰õΩ_Î ∞» HÍ|\˜ì #~°Hõ ^Œ~≈° #=ÚO_»^∞Œ . QÆ~fi° =ÚO_»^∞Œ . QÆ~ƒ° "ù åã¨Hˆ â¡ =◊ ÚO_»^∞Œ . J`«_Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ J=ºÜ«∞ <å~åÜ«∞} ã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù`å_»∞. ^蕺#O, ѨÓ[, [ѨO, ™È΄`«O, „=`«O, Ü«∞[˝O, ^•# xÜ«∞=∞áêÅ#O KÕÜ∞« _»O =Å¡ =∞x+≤H˜ z`«âÎ √◊ kú U~°Ê_»∞`«∞Ok. ^•x=Å¡ *Ï˝#O HõeQˆ J=HÍâ◊ =ÚO@∞Ok. „Ѩ}"åk =∞O„`« [ѨO KåÖÏ Q˘Ñ¨Êk. WO„^Œ∞_»∞ ^•x=ÖË¡ ^Õ"OÕ „^Œ∞_≥<· å_»∞. QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, JѨû~°Å∞, ^Õ=`«ÅO^Œ~∞° ‰õÄ_® P [ѨO =ÖË¡ JHõ¯_» xÅ|_»QÅÆ ∞QÆ∞ (J^蕺ܫ∞O –226) `«∞<åfl~°∞. ~åAÅ ~å[`åfixHÍ^è•~°=¸ =∞O„`«[Ѩ"∞Õ .

★

ã¨~fi° "åºÑ≤ Ѩ~„° |Ǩχ PÜ«∞#H˘Hõ ™ê÷#=∞O@∂ =ÙO_»^∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 529

ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î x~°∂Ѩ}O– Éèí‰õΩÎÅ =∞Ç≤Ï=∞ ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ q+¨μÉ‚ Híè xΘ D q^èOŒ QÍ =i‚Oz K≥áêÊ_»∞. ''q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞_»∞ ÉèíH˜Î KÕ`« =Öˇ, WOHõ ^ÕxKÕ`å ã¨O`«∞+≤ì<˘O^Œ_»∞. =∞x+≤ „âıÜ∞« ã¨∞ûH˜ =¸ÅO x~°O`«~° ǨÏi<å=∞ 㨇~°}.Ë J^Õ Ñ¨Ù}Àº`«ÊuÎ ™ê^è#Œ O, J^Õ r=# =∞^è∞Œ ~°ÑŨ¶ O. Ü«∞^ä• ÉèíHÍκ ǨÏiã¨∞ο+º`ü `«^•ä <å <Õº# Hˆ # z`ü II =∞ǨÏ`«ó „âıÜ∞« ™È =¸ÅO „Ѩã=¨ ó ѨÙ}ºã¨O`«`óÕ I rq`«ãº¨ ѶŨ O ™êfi^Œ∞ xÜ«∞`«O 㨇~°}O ǨÏ~ˆ ó II (PKå~°.. 227/1,2) D HÍ~°}O KÕ`<« Õ q^•fiOã¨∞Å∞ q+¨μ¿‚ ã=<Õ ÉèHí Θ Ü≥ÚHõ¯ J`«ºO`« „Ѩ=ÚY ™ê^è#Œ OQÍ ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞. ÉèQí =Æ O`«∞_»∞, „uÖ’Hõ<å^ä∞Œ _»∂<≥#· q+¨μ^‚ =Õ Ùx <å=∂Å#∂ PÜ«∞# Hõ~å‡k H©~#ΰ #∂ KÕã∂¨ Î JO^Œ∞Ö’ `«#‡Ü«Ú֡ᷠÈ~Ú P#O^ŒÉÏëêÊÅ#∞ ~åÅ∞ã¨∂Î ~À=∂Oz`«∞Öˇ· QÆ^^æŒ Œ HõO~î∞° ÅÜÕ∞º "åˆ~ PÜ«∞# =∞ǨÉè‰í Ωõ ÅÎ ∞. `Õ ÉèíHÍÎÖ’Hõ<å^äŒã¨º <å=∞ Hõ~å‡k H©~°Î<Õ II =ÚOK«O`«º „â◊¥}˜ ã¨OǨÏ~å¬^ºÕ „ѨÇϨ $+¨`ì #« ∂~°∞ǨóII (PKå~°..227/3,4) JO^Œ∞KÕ`« =∞#=∞O`å [QÆ„`«ûëêì, ^Õ=^Õ"Õâ◊fi~°∞_»∂<≥·# q+¨μ‚ ÉèíQÆ"å#∞x LѨ^âÕ ßÅ#∞ J#∞ã¨iOKåe. x["≥∞#ÿ "≥+· =‚¨ ÙÅ∞QÍ q+¨μ"‚ Õ Q“~°qOKÕ^=≥ i#O>Ë... „Ѩ}Ï=∞ ѨÓ~°fiHõO ÉèHí Íκ Ü≥∂ =^Õ^£ "≥+· "‚¨ À Ç≤Ï ã¨ó I `«^ƒŒ Hù Îõ [# "å`«ûźO ѨÓ[#O Kå#∞"≥∂^Œ#O II `«`¯« ^ä• „â◊=}Ë „Ñ‘uó J„â◊√<Õ„`åOQÆ q„H˜Ü∂« ó I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 530

ÜÕ∞# ã¨~åfi`«‡<å q뜂 ÉèHí Íκ ÉèÏ"À x"Õt`«ó II q„¿Ñ Éèºí â◊Û Hõ$`å`«‡`åfi<£ =∞Ǩ ÉèÏQÆ=`À Ç≤Ï ã¨ó I qâ’fiѨH~õ }° O x`«ºO `«^~Œ O÷° ã¨OQÆ=~°#˚ O II ã¨fiÜ«∞=∞Éèºí ~°Û#O K≥=· Ü≥∂ q+¨μO‚ KÀѨr=u I (PKå~°.. 227/6–8) "Õ^⌠߄™êÎ#∞™ê~°O x`«ºHõ~‡° Å#∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∂<Î Õ q+¨μ=‚ Ùx 㨇iOKÕ"å~°∞, ÉèHí Θ ÉèÏ=OÖ’ Ö’HÍxfl `«#‰õΩ aè#flOQÍ ÉèÏqOK«∞H˘x `å#∞ q+¨μ=‚ Ù"≥¿· Ñ =∞à◊√§`«∞<åfl#x „uHõ~}° â◊√kúQÍ `å=∞~å‰õΩ g∞k h\˜ÉÁ@∞ì=Öˇ rqã¨∂,Î q+¨μ<‚ å=∞ ã¨OH©~#ΰ #∂ q+¨μb‚ Å#∂ =∂„`«"∞Õ =∞#ã¨∞H˜ Ѩ\ Oì˜ K«∞‰õΩO@∂, „|Ǩχ*Ï˝#O QÆŠ㨄^•ƒÇ¨Ï‡}∞ÅÖ’ q+¨μ=‚ Ù<Õ ^Œi≈ã¨∂Î `«=∞ ã¨=∞ã¨Î [Ѩ`«áêk ™ê^èŒ<åÅxfl\˜h q+¨μ‚ áê^•ÅÃÑ·<Õ ã¨=∞iÊã¨∂Î PÜ«∞#<Õ UHõ=∂„`å„â◊Ü∞« OQÍ H˘eKÕ"å~°∞ "≥+· =‚¨ ÙÅ∞★. =∞ǨÉèÏQÆ=`«∞Å∞ q+¨μÉ‚ Híè Θ Zxq∞k „ѨHÍ~åÅx qâ◊fiã≤™êÎ~∞° . Jq „â◊=}O, H©~#ΰ O, 㨇~°}O, áê^Œ¿ã=#O, J~°Û#O, =O^Œ#O, ^•ã¨ºO, ã¨YºO, D ÉèHí xΘ "Õ∞K¡ Û« ù =ºH˜Î ‰õÄ_® áê\˜OK«=K«∞Û. ǨÏiÉèíH˜ÎÖ’ `«#‡Ü«Ú_≥· =ÙO_Õ "å_Õ DÖ’HõOÖ’ „âı+¨ª „ª¨ ÉÏǨχ}∞_»∞, J`«_Õ =Úx, J`«_Õ Sâ◊fi~°º ã¨OѨ#∞fl_»∞, J`«_Õ "≥∂HΔÍ~°∞›_∞» . "åx<Õ =∞#O Q“~°qOKåe. "åxˆH ^•#q∞"åfie. J`«x<Õ Ç¨ÏiQÍ ÉèÏqOK«∞HÀ"åe. J`«x <≥O`«QÍ Ñ¨Ól¿ãÎ =∞#O JO`«QÍ Ñ¨q„`«∞Å=∞ø`å=Ú. J`«_∞» [#‡`«ó K«O_®Å∞_≥<· å q+¨μ‚ ÉèHí Θ =∞Ç≤Ï=∞ =Å¡ =∞#Å#∞ Ѩq„`«∞Å#∞ KÕÜ∞« QÆÅ_»∞. ÉèíH˜Î~°+¨ìq^è• ¿ÇϺëê Ü«∞ã≤‡<£ "Õ∞K¡ ÀÛù Ñ≤ =~°Î`Õ I 㨠q„¿ÑO„^À =Úxó N=∂<£ ã¨Ü∂« u Ѩ~=° ∂O QÆuO II `«Ãㇷ ^ÕÜ∞« O `«`À „QÍǨϺO ã¨K« ѨÓ*’º Ü«∞^ä• Ç¨Ïió I ★

N "≥·+¨‚==∞<Õ ¿Ñ~°∞`À =zÛ# L^Œº=∂xH© WHõ¯_» K≥ѨÊ|_ç# "≥·+¨‚"åxH© ã¨O|O^èŒO ÖË^Œ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 531

㨇 $`«ó ã¨OÉèÏ+≤`À "åÑ≤ ѨÓl`À "å kfi*’`«=Î ∞ó II ѨÙ<åu ÉèíQÆ=^ŒƒùHõÎ â◊ÛO_®Ö’-Ñ≤Ü∞« ^Œ$K«ÛÜ ù ∂« I (PKå~°...227 / 9,10) ¿ÇÏ ^Õ"åkè^"Õ å! g∞~°∞ <åÃÑ· ^ŒÜ∞« #∞ ‰õΩiÑ≤OK«O_ç. <Õ#∞ q∞=∞‡ÖËfl â◊~} ° ∞ "Õ_∞» `«∞<åfl#∞. Jx U „áê}˜ =∞#™ê HÀi<å NǨÏi ã¨OѨÓ~°‚ „áê}˜ Ö’HõO #∞O_ç JÉèÜ í ∞« O „Ѩ™êk™êÎ_∞» . `«#∞ â◊~} ° z˜ Û# „áê}˜H˜ U ÉèÜ í ∞« =¸ ÖˉΩõ O_® KÕÜ∂« Å<Õk PÜ«∞# „Ѩu[˝. ^ŒÜ∂« O‰õΩ~°∞ „ѨÑ<¨ åflÜ«∞ `«"å㑇u K«Ü∂≥ =^Õ`ü I JÉèÜ í ∞« O ã¨~fi° Éè∂í `ÕÉ’è º ^Œ^•º^Õ`^« £ „=`«O ǨÏ~ˆ ó II (PKå~°.. 227/11) =∞O„`«[ѨO KÕã≤ [ѨH~õ Åΰ ∞QÍ „Ѩãk≤ ú K≥Ok#"å~°∞ "Õ~Ú=∞Ok HõO>ˇ "Õ^•O`« ^Œ~°≈<åÅÖ’ âß„™êÎÅÖ’ áê~°OQÆ`«∞_≥·# q^•fiOã¨∞_˘Hõ¯_»∞ „âı+¨ª=Ú. ã¨~°fi"Õ^•O`« âßGxëê‚`∞« Öˇ#· WÖÏ\˜ "Õ~Ú=∞Ok q^•fiOã¨∞ÅHõO>ˇ q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ _Î ˘Hõ¯_»∞ „âı+`ª¨ ~« O° . q+¨μ‚ Éè‰í Ωõ _Î O» >Ë =∂@Å∞ HÍ^Œ∞. J`«_∞» ǨÏix `«Ñʨ Ü≥∞=ih Ü≥∞~°∞QÆ_∞» . J#fláê#=ÚÅÃÑ· „â◊^Œú =ÙO_»^Œ`«_çH˜, ǨÏiÜÕ∞ QÆ∞~°∞Î KÕ¿ãÎ `«Ñ¨Ê u#_»∞, `åQÆ_»∞. JÖÏ\˜ Éèí‰õΩÎ_Õ „âı+¨ª=∂#=Ù_»∞. W@∞=O\˜ q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÖÎ Ë ã¨âs◊ ~°OQÍ N q+¨μ‚ Ѩ~=° ∞Ѩ^=Œ Ú#∞ „áêÑ≤OÎ K«∞ HÀ=_»OÖ’ ã¨ÑŨ¶ ∞Å=Ù`å~°∞. W\˜ì Ѩ~=° ∞ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ q+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨÙÖË HÍQÆÅ~°∞. q+¨μ"‚ Õ giH˜ Ѩ~åÜ«∞}∞_»∞.1 D ÉèHí Θ J=ºaèKåi}˜ J#QÍ x`åO`« ã¨∞^Œ$_è=» Ú. Ü«∂l˝‰õΩÅ∞, Jâ◊fi"Õ∞^èŒ~å[ã¨∂Ü«∂k J`«∞º#fl`« Ü«∞*Ï˝Å#∞ KÕã≤#"å~°∞ KÕ~ÚOz#"å~°∞, "Õ^ጠê~°OQÆ`∞« Å∞, =Úxã¨`=Ϋ ÚÅ∞, q^•º ™êQÆ~∞° Å∞ J~Ú<å ‰õÄ_® q+¨μ‚ÉèíH˜Î ÖˉõΩO>Ë ã¨O™ê~åxfl, #~°HÍxfl `«iOK«ÖË~°∞ J#QÍ ^•@∞‰õΩx áÈÖË~°∞. q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÅÎ ‰õΩ D ™êO™êiHõ Hˆ â¡ ßÅO@=Ù. #~°H=õ ÚO_»^∞Œ . x~°Ü Ì Ú« Å∂, ^Œ∞ëêì`∞« ‡Å∂, ^Œ∞~åKå~°∞Å∂ ‰õÄ_® ѨâßÛ`«ÑÎ Ù¨ ÖÎ ·ˇ q+¨μÉ‚ Híè ÖΘ ’ ã¨OÅQÆ∞flÖˇ· âı+r¨ q`åxfl QÆ_Ñç `≤ Õ "åiH˜ Ѩ~=° ∞QÆu „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. =∞x+≤ ÉèHí Θ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· [<å~°#Ì ∞x Ѩ@¡ JK«Å"≥∞ÿ ^Œ$_èO» QÍ xÅ|_çáÈ`Õ "åxH˜ ã¨fi~°=æ Ú ~°∞zOѨ^∞Œ . P ÉèHí Ü Î˜ ∞Õ "åxH˜ =ÚH˜.Î F~Ú â∫#HÍ! D 1

Ѩ~åÜ«∞}∞_»#QÍ ã¨~fi° ^ä• Jaè#∞fl_»x âß„™êÎ~=÷° Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 532

ã¨O™ê~°=∞<Õ ^Œ∞~°Oæ Ö’ ^Œ∞~°=æ ∞ Hõ~‡° =∂~°Oæ Ö’ Ѩi„Éèqí ∞OKÕ =∞# =∂#=*ÏuH˜ q+¨μÉ‚ Híè Θ XHõ¯>Ë PÅO|#O. J^Õ q+¨μ„‚ Ñ‘uHõ~O° . q+¨μ‚ =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ q#x"å_»∞ K≥=ÙÅ∞#fl K≥q\˜"å_»∞. q+¨μ‚ ã¨OH©~#ΰ ^•fi~å â◊s~°O QÆQ∞Æ ~˘Ê_»=x "å_»∞ r=#‡ $`«∞_Õ. g~°∞ ^è~Œ ‡° =∂~°æ |Ç≤Ï+¨¯ $`«∞Å∞. kfi[„âı+¨μªÖÏ~å! Z=x JO`«óHõ~°}Ö’<≥·`Õ q+¨μ‚ÉèíH˜Î J<Õ q+¨μ‚K«„HõO ^ÕnѨº =∂#OQÍ u~°∞QÆ∞`«∞O@∞O^À "å_»∞ D ã¨O™ê~° P"åQÆ=∞# K«„HõO #∞O_ç q=Ú‰õΩ_Î =» Ù `å_»∞. =∞#ã¨∞ûÖ’ ǨÏi zO`«#=Ú =∂„`«"∞Õ HõÅ"åxH˜ =ÚH˜Î xâ◊ÛÜ«∞=Ú. ZO^Œ∞ HõO>Ë q+¨μ=‚ Ù#∞ ѨÓlOK«_O» "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ@ìQÍ<Õ Z=Ô~<· å ^è~Œ å‡`«∞‡Öˇ· áÈ`å~°∞. zO`«Å∂ =O`«Å∂ ÖËx âßâ◊fi`«ã∞¨ YO,D Ö’HõOÖ’<Õ "åiH˜ KÕ‰Äõ ~°∞`«∞Ok. ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∂Å „ѨÉèÏ=O "åiÃÑ· =ÙO_»^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ¨~°=∞ã¨∞Y ~°∂Ѩ"≥∞ÿ# "≥∂HõΔ"Õ∞ "åi Hõ~`° Ö« Ï=∞ÅHõ"∞≥ ÿ2 =ÙO@∞Ok. „uQÆ∞}Ïu‡Hõ"∞≥ #ÿ =∂Ü«∞ ‰õÄ_® q+¨μ=‚ Ù^Õ. ǨÏi Éè‰í Ωõ ÖÎ Ï=∂Ü«∞#∞ ã¨∞Å∞=ÙQÍ ^•\˜áÈQÍ W`«~°∞ÖÏ =∂Ü«∞Ö’ `«Å=Ú#HõÅ∞QÍ Ñ¨_çH˘@∞ì q∞\Ïì_»∞ `«∞O\Ï~°∞. =∞<À|∞kúiO„kÜ«∂ÅÖ’ NǨÏi "≥Å∞QÆ∞`«∞#fl "åxH˜ Ü«∞*Ï˝~å^è#Œ `À ѨxÖË^∞Œ . ÉèHí Θ ^•fi~å<Õ <å~åÜ«∞}Ï~å^è#Œ [~°QÍe. =∞~À™ê^è#Œ O, NǨÏix KÕ~Û° QÆeQˆ k, ÖË^∞Œ . qaè#fl „ѨHÍ~åÅ ^•<åÅ∞, ѨÙ+¨Êã¨=∞~°Ê}Å∞, k"åº#∞ÖËÑ<¨ åÅ∞ q+¨μ‚ „Ѩã#¨ fl`«#∞ Hõey™êÎ~Ú. HÍx g@xfl\˜ HõO>ˇ ÉèHí HˆÎ˜ PÜ«∞# ã¨O`«∞+¨μ_ì Ò`å_»∞. ã¨O™ê~° q+¨=$HõãΔ º¨ ^ÕfiѶ֨ Ë Ç¨Ïº=∞$`ÀѨ"∞Õ I Hõ^•z`Õ¯â◊"Õ ÉèHí Θ ã¨^Î ƒŒ Hù “Î ~åfiã¨=∂QÆ=∞ó II (PKå~°...227/32) ã¨O™ê~° J#QÍ [QÆ`«∞Î J<Õ q+¨=$HΔÍxH˜ J=∞$`« ã¨=∂#Ѷ¨ÖÏÅ∞ Ô~O_Õ Ñ¨O_»∞`å~Ú. q+¨μÉ‚ Híè Θ XHõ\ ˜ HÍQÍ ~Ô O_»=k q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÅÎ `À_ç ã¨`åûOQÆ`º« =Ú.★ `«=∞ =Oâ◊OÖ’ q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ _Î ˘Hõ_∞» „Ѩãk≤ ú QÍOK«Q<Æ Õ "åx Ñ≤`~« ∞° Å∞ P Ö’HõOÖ’ áê@Å∞ áê_»∞`«∂ P#O^Œ#$`åºÅ∞ ã¨Å∞ѨÙ`å~°∞. ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞, tâ◊√áêÅ∞_»∞ =O\˜ ^Œ∞~å‡~°∞Öæ Ë Hõ$+¨μx‚ ã¨Ê $tOz PÜ«∞#`À Hõeã≤ rqOK«_O» =Å¡ xëêÊѨÙÅÜ«∂º ~°O>Ë WHõ PÜ«∞# Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞QÍ<Õ rqOz# cè+‡¨ q^Œ∞~å^Œ∞Å ã¨OQÆu K≥Ñʨ <ÕÅ? 2

Hõ~`° Ö« Ï=∞ÅHõ=∞#QÍ J~°KuÕ Ö’ Lã≤iHÍÜ«∞ W^ÕÉÏè =O z#flÜ«∞ã¨∂i q∞„`«ÖÏÉèOí Ö’ ‰õÄ_» HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k.

★

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 533

J*Ï˝x#ó ã¨∞~°=~ˆ ã¨=∂kèHÑΔ˜ O¨ `À Ü«∞`åÊÑ≤<À- Ñ≤ tâ◊√áêÅ ã¨∞Ü≥∂^è<Œ å^•ºó I =ÚH˜OÎ QÆ`åó 㨇~°} =∂„`« q^è∂Œ `« áêáêó Hõó ã¨Oâ◊Ü∞« ó Ѩ~=° ∞ÉèHí Θ =∞`åO [<å<åO II (PKå~°.. 227/35) ѶŨ , ѨÙ+¨Ê, Ѩ„`«, [ÅaO^Œ∞=ÙÖ’¡ U XHõ¯^•x<≥<· å ѨO_»ÉÏi# xO_»∞ ÉèHí `Θ À ã¨=∞iÊOz ã¨<å`«# ѨÙ~°∞+¨μ_≥#· P ^Õ=^Õ=Ùx ã¨∞Å∞=ÙQÍ á⁄O^Œ=K«∞Û. ^蕺#Ü≥∂QÆ=∞O>Ë Uq∞\’ `≥eÜ«∞x "å~°∞ ‰õÄ_® J„ѨÜ∞« `«flOQÍ PÜ«∞##∞ ^蕺xOz =ÚH˜#Î O^ŒQeÆ QÍ~°∞. '¿ÇÏ =∂^è"Œ å! <å D QÆ∞é]OÖÏO\˜ =∞#ã¨∞û J<ÕHõ WO„kÜ«∞zÛù„^•Å #∞O_ç ™ÈH˜# q+¨Ü∞« "åã¨#Å#∞ K«∂ã≤ K«∂ã≤ =∞uáÈ~Ú Z@∞áÈ"åÖ’ `≥eÜ«∞Hõ HõëêìÅ ^•iÖ’ Ѩ~∞° QÆ∞Å∞ ÃÑ_»∞`ÀOk. nxx h=Ù Páêe.h K«~} ° ÏÅ"≥Ñ· Ù¨ =∞o§OK«∞ HÀ"åe. JѨÙ_»∞ <å =∞#ã¨∞ "å\˜x =^Œe Hõ^ŒÅÖË^Œ∞. <Õ#∞ =ÚH˜Î"≥·Ñ¨Ù Hõ^ŒeáÈQÆÅ#∞— Jx P =∞Ǩq+¨μ=‚ Ùx =∞#O „áêi÷OKåe. Éèí"À^Œƒù= ˆH¡â◊ â◊`≥·~°›`« ã¨Î^ä• Ñ¨i„Éèí =∞xflO„kÜ«∞ ~°O„^èŒ HÔ ~· ›°Ü∞ÿ≥ ó I xÜ«∞=∞º`åO =∂^è=Œ "Õ∞ =∞<ÀǨÏÜ«∞ ã¨Î fi^ŒO„Ѷ∞≤ â◊OH“ ^Œ$_èÉ» Híè Θ |O^è<Œ Õ II★ (PKå~°....227/37) q+¨μ‚"Õ Ñ¨~°„|Ǩχ. PÜ«∞<Õ =¸_»∞ qaè#fl ~°∂áêÅ#∞ ^èŒi™êÎ_»x "Õ^Œ – âß„™êÎ^∞Œ ÅÖ’ „ѨuáêkOѨ|_çOk. D `«^•ä ºxfl (=∂Ü«∞#∞ QÔ ez) J~°O÷ KÕã∞¨ H˘#fl "åiH˜ JO`å q+¨μ=‚ ∞Ü«∞O. D [QÆ=∞O`å q+¨μ=‚ ∞Ü«∞O. (J^蕺ܫ∞O –227) ★

HÍjÖ’ „Ѩã≤^Œ∞úÖˇ·# Ѩ~°=∂ã≤ΉõΩÅ∞ „áœ_è» q^•fiOã¨∞Å∞ N ~å=∞Ü«∞â◊r„uáêsî (=∞Ǩâ◊Ü«∞r) D „H˜Ok â’¡HÍxfl „Ѩu L^ŒÜ«∞"ÕàÏ Ñ¨iîOKÕ"å~°∞. Ѩ~°OѨ~°QÍ =ã¨∞Î#fl D â’¡HõO QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’x^Õ#x PÜ«∞# JO@∞O_Õ"å~°∞. JO^Œ∞Ö’ ã¨fiÅÊÉè^Ë •Å∞<åfl~Ú. Éè"í À^Œƒ=ù Hˆ â¡ ◊ HõâßǨÏ`å ǨÏ`«ó Ѩi„Éè=í ∞<≥fl· O„kÜ«∞ HÍѨ^•ä O`«~ˆ I xQÆ$ǨϺ`åO =∂^è=Œ "Õ∞ =∞<ÀǨÏÜ«∞ ã¨Î fi^ŒO„Ѷ≤∞ â◊OH“ ^èŒ$_è»ÉèíH˜Î |O^èŒ<≥·ó II nx ÉèÏ="Õ∞#QÍ '¿ÇÏ=∂^èŒ"å! <å =∞#ã¨û<≥_ç QÆ∞é]=Ú ã¨O™ê~° [x`«=ÚÖˇ·# ˆH¡â◊~°∂Ѩ=ÚÖ’x H˘~°_®ÅKÕ H˘@ì|_ç WO„kÜ«∞ ã¨O|Okè`åÖˇ#· J<ÕHõ ‰õΩuû`« =∂~åæÖÖ’ U ^•i`ÀK«Hõ `≥QÆ uiy áÈ`ÀOk. h=Ù <åÃÑ· ^ŒÜ∞« K«∂Ñ≤ h Ѩ@¡ ÉèHí Θ J<≥_ç QÆ\ì˜ „`åà◊§`À ^•xx ÖÏy J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ\˜ì h K«~}° ÏÅ<Õ Hõ@∞ìH˘Ü«∞º‰õΩ Hõ\ ˜ì Ѩ_»"ÕÜ«∂Åx <å „áê~°÷#)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 534

<å=∞ã¨OH©~°Î# =∞Ç≤Ï=∞ =ÚH˜HÎ ˜ HÍ~°}Éè∂í `«∞_»∞, J<åk, J#O`«∞_»∞, JA_»∞, x`«∞º_»∞, J=ºÜ«Ú_»∞, JHõΔÜ«Ú_»∞#QÆ∞ N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù <å=∞ ã¨OH©~°Î#<Õ x`«ºO KÕ¿ã"åxH˜ D Ö’Hõ"Õ∞ #=∞㨯iã¨∞OÎ k. <Õ#∞ (J#QÍ ã¨∂`«∞_»∞, „|Ǩχ "≥Ú^ŒÅQÆ∞"å~°∞) P#O^Œãfi¨ ~°∂ѨÙ_»∞, J^≥· fi`«∞_»∞, q*Ï˝#=∞Ü«Ú_»∞, ã¨~fi° "åºÑ¨‰Ωõ _»∞, ã¨HÅõ [# ǨÏ$^ŒÜ∞« "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ #QÆ∞ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞xH˜ ÉèHí ÉΘ Ïè =O`À, UHÍ„QÆ =∞#ã¨∞¯_»<·≥ ZÅ¡ÑÙ¨ _»∂ #=∞㨯iã¨∞Î <åfl#∞. Dâ◊fi~°∞_≥· Sâ◊fi~åºxfl ѨOK«∞`«∂ JO^Œi JO`«óHõ~} ° ÅÖ’ x`«ºx"åã¨O KÕã∂¨ Î JO^Œi â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Hõ~‡° Å#∂ gH˜OΔ KÕ ã¨~fi° ™êH˜Ü Δ Ú« Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞<≥#· N =∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù#‰õΩ <å #=∞™ê¯~°=ÚÅ∞. â◊s~°OÖ’ `«y#O`« â◊HΘ =ÙO_ô ‰õÄ_® ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· K«„Hõáê}˜H˜ #=∞™ê¯~°O KÕÜ∞« x "åxHõO>Ë QÍeH˜ Hõ^ÖŒ Ï_Õ `«∞K«Û"ù ∞≥ #ÿ QÆ_¤ç Ѩ~H° "õ ∞Õ Å∞. nxHõ<åfl J^Õ LkfiQÆflOQÍ =ÙO@∞Ok. #=hÅ "Õ∞Ѷ∞¨ âߺ=Ú_»∞, Ö’Hõ<å^ä∞Œ _»∞, Ѩ~=° ∞ѨÙ~°∞+¨μ_»∞, J„Ѩ"∞Õ Ü«Ú_»∞<≥#· NHõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞xH˜ ÉèHí Θ Ѩ~=° â◊√_≥· XHõ¯=∂~°∞ ã¨~fi° ™êfihfl JiÊOK«∞‰õΩO@∂ #=∞™ê¯~°O KÕã∞¨ #Î fl â◊fiѨK∞« _»∞ (K«O_®Å∞_»∞) ‰õΩb#∞Å HõO>ˇ#∞`«Î =Ú_≥· L`«=Î ∞ QÆ`∞« Å∞ á⁄O^Œ∞@ Hõ~∞° ›_=» Ù`å_»∞. =O^Œ Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã<≤ å ^ŒH¯õ x ѶŨ O <ÕÅÃÑ· |_ç NHõ$+¨μx‚ H˜ ÉèHí ºÎõ „â◊√=ÙÅ∞ á⁄OQÆ∞`«∞O_»QÍ ™êHΔÍ^ŒÌO_» „Ѩ}Ï=∞O XHõ¯™êi KÕ¿ãÎ<Õ ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok. D ™êëêìOQÆ „Ѩ}Ï=∞"Õ∞ ã¨O™ê~° „Ѩà◊Ü«∞ *ÖÏÖ’¡ =Ú#QÆx <å=ÖÏQÍ xÅ|_ç Hõ$+¨‚Éèí‰õΩÎx HÍáê_»∞`«∞Ok. =ÚH˜xÎ „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. #"≥∂ <å~åÜ«∞}ÏÜ«∞ =∞O„`« 㨇~°}"≥∞O`À ã¨∞ÅÉèOí . ^•x#ÖÏ U ѨxKÕã∞¨ <Î åfl, UѨx KÕÜ∞« ‰õΩ<åfl, âßfiã¨`À ÉÏ@∞QÍ ã¨‡i¿ãÎ KåÅ∞ 'WHõ¯_»— Jxfl ã¨∞MÏÅ∂ 'JHõ¯_»— ã¨fi~°ãæ ∞¨ MÏÅ∂ Åaè™êÎ~Ú. J~Ú<å „Ñ¨[Å∞ =¸~°∞Öö ·ˇ D =∞O„`åxfl q㨇iOz #~°HÍxH˜ áÈ`«∞<åfl~°∞. q+¨μ‚ =∞Ç≤Ï=∞#∞ QÍ#O K≥Ü∂« ºÅO>Ë "≥~Úº =ÚMÏÖˇ<· å KåÅ=Ù. ~Ô O_»∞"ÕÅ <åÅ∞HõÅ∞#fl âı+μ¨ _Õ ZO`« QÍ#O KÕã<≤ å ™êfiq∞ =∞Ç≤Ï=∞Ö’ ã¨ÇϨ „™êOâ◊#∞ ‰õÄ_® K≥Ñʨ ÖËHáõ ÈÜ«∂_»∞. "庙êk =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÖË PÜ«∞# bÅÅ#∞ Jx`«~° ™ê^躌 OQÍ K≥ÑÊ≤ ‰õÄ_® ѨÓiÎQÍ K≥Ñʨ ÖËHáõ È`«∞<åfl~°∞. HÍ|\˜ì PÜ«∞# ^ŒÜ∞« ZO`« Q˘Ñ¨Ê^ŒO>Ë `«##∞ XHõ¯=∂~°∞ PiÎQÍ ÉèíH˜Î`À Ñ≤Åz<å =zÛ ~°H˜Δ™êÎ_»∞. ѨÙeѨO*ÏÖ’ z‰õΩ¯HÀÉ’`«∂, z=iHõ} Δ OÖ’ P ѨÙe â◊~åѶ∂¨ `«O =Å¡ ‰õÄeáÈ`Õ ~°HOΔ˜ Ѩ|_»¤ ÖË_ç =Öˇ HÀiHõÅ "≥O@

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 535

Ѩ~∞° QÆ∞fã≤, JÅã≤, J*Ï˝#Ѩ٠`≥~Å° ∞ `˘Åy, z=iHõ} Δ OÖ’ Hõ$+¨μx‚ â◊~} ° ∞ HÀi#"å_»∞ ~°HOΔ˜ Ѩ|_»`å_»∞. `«##∂ `«# Ѩi"å~åhfl ‰õÄ_® "≥∂HõOΔ "≥Ñ· Ù¨ #_çÑO≤ ѨQÅÆ ∞QÆ∞`å_»∞. HõÅÖ’ ‰õÄ_® NHõ$+¨<‚ å=∞㨇~°}#∞ KÕã∂¨ <Î Õ =ÙO_Õ =∞#∞+¨μºx ѨÓ~°fi JHõÜ Δ ∞« áêѨ~åt JO`å q#+¨"ì ∞≥ áÿ È`«∞Ok. ¿ÇÏHõ$ëê‚! ¿ÇÏ JK«∞º`å! ¿ÇÏ J#O`å! ¿ÇÏ "åã¨∞^Õ"å! h‰õΩ #=∞™ê¯~°=Ú 'Jx PÜ«∞##∞ ZÅ∞ÔQuÎ Ñ≤ez #=∞™ê¯~°O KÕ¿ã "å_»∞ Ü«∞=∞ѨÙiH˜ áÈ#Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . áêâ◊=ÚÅKÕ`« |\˜ì ѨxH˜ |Ü«∞ÖË~Ì ∞° `«∞#fl `«# H˜OHõ~∞° Å`À Ü«∞=Ú_çÖÏ JO\Ï_»@. '^Œ∂`«ÖÏ~å! g∞~°∞ =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#∞_≥#· =∞Ǩq+¨μx‚ Éè‰í Ωõ ÖÎ *’eH˜ áÈHõO_ç. <Õ#∞ J#ºr=ÙÅ áêѨÙÅ QÆ∞OѨÙHˆ ™êfiq∞x. "åi<Õ tH˜OΔ Ñ¨QÅÆ #∞. g∞~°∞ "åi<Õ Q˘x ~åQÆÅ~°∞. q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎʼnõΩ ™êfiq∞ q+¨μ‚"Õ. "åi =∞~°}Ï#O`«~° r=<åxfl PÜ«∞<Õ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. <å=∞ã¨OH©~#ΰ =Å¡ HõeQˆ ã¨∞YO =ÚO^Œ∞ ã¨fi~°æ ã¨∞YO `«∞K«ÛOù QÍ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. ÃÑQ· Í Jk Jx`«ºO, HõÜ Δ ∞« jÅO, NHõ$+¨^‚ •è =∞O ^•HÍ QÆÅ =∂~°Oæ Ö’ Hõ$+¨^‚ =Õ ÅQÆfl z`«∞Î_≥·# "åxˆHÔH·Hõ áê^äÕÜ«∞O (J#∞Ѩ=∞ J=ÅO|#O) N Hõ$+¨‚<å=∞ã¨OH©~°Î#"Õ∞. ã¨O™ê~°~∂° Ѩ ã¨~Ê° ^ŒOâ◊ (áê=ÚHÍ@∞) ‰õΩ UHõ=∂„`« B+¨^OŒè 'NHõ$+¨—‚ <å=∞"Õ∞. D „H˜Ok "≥+· =‚¨ =∞O„`åxfl [Ñ≤Oz# "åiH˜ =ÚH˜Î ã¨∞ÅÉè™í ê^躌 =Ú. áê^äÜ Õ ∞« O ѨÙO_»sHÍHõΔ <å=∞ ã¨OH©~#ΰ O ǨÏ~ˆ ó I ã¨O™ê~° ã¨~Ê° ã¨O^Œ+qì¨ +¨ KÕÃ+Hì· õ Éè+Ë [¨ O II (PKå~°.. 228/17) Hõ$`«ÜÚ« QÆOÖ’ ǨÏi<Õ ^蕺xã¨∂Î „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ PÜ«∞# =∞O„`åÅ#∞ [Ñ≤ã∂¨ Î ^•fiѨ~O° Ö’ PÜ«∞##∞ ѨÓlã¨∂,Î U Ѷ֨ ÏÅ<≥`· Õ „áê}∞Å∞ á⁄O^•Ü≥∂ J"Õ Ñ¶Ö¨ ÏÅ#∞ HõeÜ«ÚQÆOÖ’, Hˆ â◊= <å=∞㨇~°}, ã¨OH©~#ΰ =∂„`«=Ú# á⁄O^ŒQÅÆ =Ù. ^蕺ܫ∞<£ Hõ$`Õ [Ѩ<£ =∞O„`≥· „¿ã`Î åÜ«∂O ^•fiѨ~ˆ -~°ÛÜ«∞<£ I Ü«∞^•áÈflu `«^•áÈflu HõÖ∫ ã¨O㨇 $`«º Hˆ â◊=O II (PKå~°.. 228/18) lǨfi„QÍ# ǨÏiÜ«∞#∞ ~Ô O_»H~Δõ =° ÚÅ∞QÆÅ =ºH˜Î ã¨O™ê~°™êQÆ~åxfl J<åÜ«∂ã¨OQÍ ^•\˜ "≥∂Hõ=Δ Ú#O^ŒQÅÆ _»∞. lǨfi„ˆQ =~°`Î Ü Õ ∞« 㨺 ǨÏii`«ºHõ~Δ ° ^ŒfiÜ«∞O I ã¨O™ê~° ™êQÆ~O° f~åÎ fi㨠QÆKÛÕ ^ù ·≥ fi+¨=‚ OѨ^OŒ II (PKå~°.. 228/19)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 536

J<ÕHõ áêáêÅ#∞ `≥e™È `≥eÜ«∞HÀ KÕã#≤ "å~°∞ "å\˜#∞O_ç =Ú‰õΩÖÎ ·ˇ Ѩiâ◊√^Œ∞Åú ∞ HÍ"åÅO>Ë Ç¨Ïi<å=∞㨇~°}"Õ∞ =∂~°=æ Ú. <å~åÜ«∞} ã¨=Î #=Ú, QÆ∞} H©~#ΰ ÅKÕ xO_ç# Hõ^ÅŒä #∞ q#_»OÖ’ x=∞QÆ∞fl_≥#· =ºH˜xÎ D ã¨O™ê~°OÖ’ Un ÉÏkèOK«Ö^Ë ∞Œ . HõÅÖ’ ‰õÄ_» J`«_ô Ö’HÍxfl =iOK«_∞» . q*Ï˝`« ^Œ∞+¨¯ $u ã¨ÇϨ „ã¨=∂=$`À-Ñ≤ „âıÜ∞« ó Ѩ~O° `«∞ Ѩiâ◊√^Œ=ú ∞ cèÑû¨ =∂=ó I ã¨fiáêflO`«~ˆ #Ç≤Ï Ñ¨Ù#â◊Û Éè=í O ã¨Ñ⨠ºı <åfl~åÜ«∞} ã¨∞uÎ Hõ^•ä Ѩ~"° ∂≥ =∞#∞+¨ºó II (PKå~°.. 228/20) (J^蕺ܫ∞O. ..228)

q+¨μ‚ѨÓ[Ö’ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ =∞Ç≤Ï=∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! r=# ™ê~°O ã¨~fi° Ö’Hõ ™êfiq∞Ü≥∞ÿ # NǨÏi P~å^è#Œ =∂„`«"∞Õ . ѨÙ~°∞+¨ã∂¨ HõOÎ ★ ^•fi~å Z=Ô~`· Õ Ñ¨Ù+¨Ê[ÖÏ^Œ∞Å#∞ P Ѩ~å`«Ê~°∞xH˜ P N=∞Ǩ q+¨μ=‚ ÙH˜ ã¨=∞iÊ™êÎ~À "å~°∞ ã¨~fi° ^Õ=`«Å#∂ ã¨~fi° [QÆ`∞« `Î À ã¨Ç¨ ѨÓlOz# ѨÙ}Ϻxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. q+¨μ‚ ѨÓ[ KÕÜ∞« x "åxx „|ǨχѶ∂¨ ux K«∂ã≤#>Ë¡ K«∂_®e. ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å L`«ÊuÎ Z=x #∞O_ç [iyO^À, ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° [QÆ`OΫ `«\Ï "åºÑ≤Oz# ÉèQí Æ =O`«∞_≥=~À J\˜ì q+¨μ‚ ^Õ=Ùx ѨÓlOK«x =∂#=Ù_»∞ ¿Ñ_»Ñ¨Ù~°∞QÆ∞`À ã¨=∂#∞_»∞. #~°HOõ Ö’ <À\˜`À K≥Ñʨ ~åx ÉÏ^èÅŒ ∞ Ѩ_∞» `«∞#fl "åix Ü«∞=∞ ^è~Œ ‡° ~åA WÖÏ „Ѩtfl™êÎ_∞» . 'U=∞Ü«∂º, U=∞=∂‡? g∞~°∞ Hõ+qì¨ <åâ◊‰Ωõ _≥#· q+¨μ^‚ =Õ Ùx Jã¨ûÅ∞ ѨÓlOK«<Õ ÖË^•? ZO^Œ∞KÕ`?« ™ÈÎ=∞`«∞ÖËH<õ å? PÜ«∞#`À P ã¨=∞¿ãº L`«Ê#flO HÍ^Õ! XHõ h\˜ K«∞Hõ¯#∞ PÜ«∞#‰õΩ ã¨=∞iÊOz #=∞™ê¯~°O KÕ¿ãÎ „Ѩã¨#∞fl_≥·áÈ~Ú `«# Ö’HÍ<Õfl g∞H˜zÛ"Õ¿ã Hõ~∞° }Ï=∞Ü«Ú_»∞ Hõ^• PÜ«∞#! q+¨μÑ‚ Ó¨ [#∞ KÕÜ∞« Hõ D #~°HOõ Ö’ Ѩ_®¤~∞° . UÅ KÕãi≤ HÍ^À?— „â◊^QúŒ Í =∞x+≤ KÕ¿ã ѨÓ[ÅH˜ ã¨O`«∞+¨μ_ì ·≥ P =∞Ǩq+¨μ=‚ `«xH˜ KÕ¿ã LѨHÍ~åxfl "åx `«eQ¡ Íx `«O„_çQÍx ™È^Œ~∞° _»∞ QÍx, "ÕÜ∞Õ Å, =∞ˆ~ ^Õ=`«Å∞ QÍx KÕÜ∞« ÖË~∞° . JÖψQ =∞#ã¨∞û ÃÑ\˜ì KÕ¿ã ѨÓ[ `«Ñʨ PÜ«∞#ÔH=~°∂ Ug∞ ã¨O`«∞+≤Qì Í ÃÑ@ì#∂ ÖË~∞° . ^•<åÅ∞ QÍx ã¨fi~°O‚ QÍx Ys^≥#· ã¨∞QÆO^è•Å∞ QÍx J#∞ÖËÑ<¨ åÅ∞ QÍx ÉèHí =Θ Öˇ PÜ«∞##∞ `«$Ñ≤ÑÎ é¨ K«Ö=Ë Ù. h ã¨OѨu,Î Sâ◊fi~°ºO, |ÅO, Ѩل`«áœ„`å ^Œ∞Å∞, =∂Ǩ`«‡º=Ú W"Õg∞ PÜ«∞#Hõ=ã¨~O° ÖË^∞Œ .PÜ«∞#H˜ HÍ=Åã≤Ok ÉèHí Θ XHõ¯>Ë.(J^蕺ܫ∞O – 229) ★

ã¨Ç¨Ï„㨠j~å¬Ñ¨Ù~°∞+¨ó =Ú#flQÆ∞ Ѩ^ŒÇ¨~°∞ =∞O„`åÅ∞ ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂HõÎ <å=∞O`À „Ѩã≤^•úÅ∞. D =∞O„`åÅxfl ^Õ=`å ã¨OÇ≤Ï`«ÅÖ’#∂ =ÙO\Ï~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 537

q+¨μ‚ÉèíH˜Î =∂Ǩ`«‡ ºO Jxfl âß„™êÎÅ#∂ J=Ö’H˜Oz =∞~°Å =∞~°Å qKåiOz K«∂¿ãÎ `ÕÖË Ñ¨~=° ∞q*Ï˝# ѨÓ~°‚"≥∞ÿ# x+¨¯~°¬ XHõ¯>Ë. J^Õ=∞#QÍ =∞#∞+¨μºÅ∞ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞<Õ ^蕺xOKåe. PÖ’Hõº ã¨~fi° âß„™êÎ}˜ qKå~°º K« ѨÙ#ó ѨÙ#ó I W^Œ "Õ∞HõO ã¨∞x+¨Ê#flO ^èºÕ Ü≥∂ <å~åÜ«∞}ó ã¨^• II (PKå~°.. 230/1) `«^ÕHõ x+¨ª`À x`«ºO <å~åÜ«∞} ^蕺#O KÕ¿ã"åxH˜ ^•<åÅ∞,qaè#fl f~°÷ Ѩi„Éèí=∞}O, `«Ñ¨ã¨∞û, Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕÜ«∞_»O =O\˜q ZO^Œ∞‰õΩ? UO „ѨÜ≥∂[#O? J#QÍ N=∞<åfl~åÜ«∞} ^蕺#"Õ∞ ã¨~Àfi`«¯ $+¨ì^•#O, f~°÷O, Ü«∞[˝O. ã¨=∞ã¨Î „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∂, `«Ñ–¨ Hõ~‡° Å∞ q+¨μ=‚ Ù "≥Ñ· Ù¨ #_çÑO≤ KÕ".Õ g@xfl\˜Ö’ ã¨~fi° „âı+`ª¨ Ñ« O¨ PÜ«∞# ^蕺#"Õ∞. Zxfl áêáêÅ∞ KÕã#≤ "å_≥<· å ѨâßÛ`åÎÑѨ _¨ ç =∞#™ê ǨÏix ^蕺xã¨∂Î âı+r¨ q`«O QÆ_Ñç `≤ Õ KåÅ∞. „áêÜ«∞tÛ`«OÎ J=ã¨~"° ∞Õ ÖË^∞Œ . XHõ =ÚǨ˙~°ÎO áê@∞ Jhfl=∞éz PÜ«∞##∞^蕺x¿ãÎ<Õ ã¨fi~°æO „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. J@∞=O\ѨC_»∞ J##º Ѩ~åÜ«∞} ÉèHí Θ QÆÅ"åx q+¨Ü∞« =Ú K≥Ñʨ <ÕÅ? =ÚǨ˙~°=Î ∞Ñ≤Ü∂≥ ^蕺ÜÕ∞ <åfl~åÜ«∞} =∞`«O„k`«ó I ™È -Ñ≤ ã¨fi~°uæ =∂áÈflu H˜O ѨÙ#ã¨`Î Ê« ~åÜ«∞}ó I Ü≥∂QÆ Ñ¨~åÜ«∞}∞Å∞, Ü≥∂QÆã≤^Œ∞úÅ∞ HõÅÖ’#∂ WÅÖ’#∂ ‰õÄ_®, z=iH˜ ã¨∞+¨μѨºÎ =ã¨Ö÷ ’#∂ ÉèQí "Æ å#∞_≥#· JK«∞º`«∞<Õ =∞#™ê P„â◊~ÚOz =ÙO\Ï~°∞. ™ê=∂#∞º Öˇ<· å ÖËã∂¨ ,ΠѨ_∞» `«∂, ~Àkã¨∂,Î uO@∂, ‰õÄ~°∞ÛO@∂, x„kã¨∂Î "Õ∞Å∞H˘O@∂ QÀqO^• =∂^è"Œ å <å~åÜ«∞}Ï JO@∂ 㨇iã¨∞OÎ _®e. Z=i Hõ~‡° Å#∞ "å~°∞ x~°fiiÎã∂¨ <Î Õ z`åÎxfl ǨÏiÃÑ· ÅQÆflO KÕÜ∂« e. PÜ«∞# Ѩ@<¡ Õ J#∞~°‰Ωõ ÖÎ ·ˇ =ÙO_®Åx âß„™êÎÅ Hõ^#Œä O. ¿ãfi ¿ãfi Hõ~‡° }º aè~`° ó« ‰õΩ~åº zÛ`«OÎ [<å~°<Ì Õ I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 538

Uëê âß„™êÎ#∞ ™ê~ÀH˜óÎ H˜=∞<≥º· ~°ƒÇ¨ï ÉèÏ+≤`ó·≥ II (PKå~°.. 230 /9) ^蕺#"Õ∞ Ѩ~=° ∞^è~Œ ‡° =Ú. ^蕺#"Õ∞ Ѩ~=° ∞ `«Ñ=¨ Ú. ^蕺#"Õ∞ Ѩ~=° ∞â◊√kú. HÍ|\˜ì =∂#=ÙÅ∞ ÉèQí =Æ ^•úº# Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ· =ÙO_®e. q+¨μ^‚ •è º#=Ú#∞ q∞Oz# ^蕺#=Ú ÖË^∞Œ , LѨ"å™êxfl q∞Oz# `«Ñ㨠∞¨ û ÖË^∞Œ , HÍ|\˜ì "åã¨∞^Õ=zO`«#"Õ∞ =∞# „Ѩ^•è # Hõ~‡° HÍ"åe. D Ö’HõOÖ’ QÍx Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ QÍx U"≥`· Õ J`«ºO`« ^Œ∞~°É¡ Ïè Ö’, Hõhã¨O PÖ’K«#‰õΩ ‰õÄ_» JO^Œ"À JÖÏ\˜ "å\˜#xfl\˜h =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#∞_»∞ =∞#O J_»Q‰Æ Ωõ O_®<Õ W™êÎ_∞» . Ü«∞*Ï˝^∞Œ ÅÖ’ á⁄~°áê@¡#∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# ѨÓi™êÎ_∞» . „Ѩ=∂^•`ü ‰õΩ~°fi`åO Hõ~‡° „ѨKº« "Õ`å ^èfiŒ ~ˆ +¨μÜ«∞`ü I 㨇~°}Ï^Õ= `«kfiëÈ‚ó ã¨OѨÓ~°O‚ ™êºku „â◊√uó II (PKå~°.. 230/13) áêѨHõ~°∞‡Å#∞ â◊√kúѨ~°KåÅO>Ë Ç¨Ïi ^蕺#=Ú#∞ q∞Oz# ™ê^èŒ#O ÖË^Œ∞. ѨÙ#~°#˚ ‡#∞ `≥KÛÕ HÍ~°}ÏÅ#∞ ^ŒÇÏ≤ Oz Éèãí ‡¨ O KÕ¿ã Ü≥∂QÍyfl ǨÏi^蕺#O. ã¨=∂kè (^蕺#Ü≥∂QÆ) ã¨OѨ#∞fl_≥·# Ü≥∂y. Ü≥∂QÍyflÖ’ `«#∞ `≥eã‘ `≥eÜ«∞Hõ KÕã≤# Hõ~‡° Ѷ֨ ÏÅxfl\˜h Éèãí ‡¨ =Ú KÕã≤ ѨÓ~°fiHõ~‡° ѶŨ O ‰õÄ_® ÖˉΩõ O_® K«∂ã¨∞H˘x D [#‡Ö’<Õ =ÚH˜xÎ á⁄O^Œ∞`å_»∞. "åÜ«Ú=Ù‰õΩ Jyfl`À_≥#· @∞¡ ^蕺#Ü≥∂yH˜ q+¨μ‚ Hõ$Ѩ`À_≥· "åx Hõ~‡° Ѷ֨ ÏÅ#∞ ^ŒÇÏ≤ Oz "Õã∞¨ OÎ k.ã¨fi~°O‚ Ö’QÆÅ =∞ÅO JyflÖ’ Ѩ_`ç Õ =∞@∞=∂Ü«∞"≥∞#ÿ @∞¡ =∞x+≤Ö’x =∂e#ºO q+¨μ^‚ •è ºã¨Ö’Ѩ_`ç Õ Ñ¨\ÏѨOK«Öá·ˇ È`«∞Ok. =∞OzHÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂_»‰Ωõ O_® ǨÏi "≥Ñ· Ù¨ =∞o§áÈ"åe. ǨÏi^蕺#=Ú KÕ¿ã ~À*Ë =∞Oz~ÀA, u^äÕ =∞Oz ukä, `åˆ~ (#Hõ„Δ `«"∞Õ ) ã¨OѨ`åÎ~.° Z=x ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’<≥`· Õ QÀqO^Œ∞_»∞O\Ï_À "åxH˜ HõeÜ«ÚQÆO ‰õÄ_® ã¨`º« (Hõ$`«) Ü«ÚQÆ"≥∞ÿáÈ`«∞Ok. ã¨∞YOQÍ =ÙO\Ï_»∞ Ug∞ ÖËHõáÈ~Ú<å J^Õ Ç¨Ïi ǨÏ$^ŒÜ∞« =∞O^Œ∞ ÖËx"åxH˜ ã¨`º« Ü«ÚQÆ"∞Õ HõeÜ«ÚQÆ"∞≥ ÿ áÈ`«∞Ok.Ug∞ ã¨∞Y=ÚO_»^∞Œ . Jhfl ã¨=∞‰õÄ_çÜÚ« <åfl. HõÖ∫ Hõ$`« Ü«ÚQÆO `«ãº¨ Hõeã¨Î 㨺 Hõ$`«ÜÚ« Qˆ I ǨÏ$^ŒÜ∞Õ Ü«∞㨺 QÀqO^À

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 539

Ü«∞㨺 KÕ`ã« ≤ <åK«∞º`«ó II Ü«∞™êº„QÆ`« ã¨Î^ä• Ñ¨$¿+ª QÆK«Ûù`«ã≤Î+¨ª`À-Ñ≤"å I QÀqO^Õ xÜ«∞`«O KÕ`ó« Hõ$`« Hõ$`«º ã¨^=·≥ ã¨ó II (PKå~°.. 230/23,24) N Hˆ â◊=^Õ=Ùx K«~} ° ÏÅÃÑ· `«# =∞#ã¨∞#∂ rq`åhfl ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ JiÊOz# =∞ǨÉèí‰õΩÎ_»∞ QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∂xfl Ѩi`«ºlOѨHõáÈ~Ú<å, =∞Ǩ`«Ñ¨â◊Û~°ºÖ’ =∞QÆ∞fl_»∞ HÍHõáÈ~Ú<å =∂Ü«∞#∞ KèkÕ OѨQÅÆ _»∞ N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù Z=x ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ H˘Å∞"≥· =ÙO\Ï_À J`«_»∞ „HÀ^èŒ∞Å#∞ HõΔ=∞`À#∂ =¸~°∞öÅ#∞ ^ŒÜ«∞`À#∂ =∂~°ÛQÆÅ_»∞. ^è~Œ å‡`«∞‡ÅÃÑ· „Ѩã#¨ fl`«#∞ ‰õΩiÑ≤OK«QÅÆ _»∞. Hõ=Δ ∂O‰õΩ~°fiOu Hõ$^Õ+ú μ¨ ^ŒÜ∂« O =¸ˆ~+ö μ¨ =∂#"åó I =Ú^ŒOK« ^è~Œ ‡° jÖË+μ¨ QÀqO^Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« ã≤`÷ Õ II (PKå~°... 230 /27) ™êfl#^•<åk 㨠` « ¯ ~° ‡ Å#∞ KÕ ã ¨ ∞ Î # flѨ Ù _» ∂ , ^Œ ∞ +¨ ¯ ~° ‡ ÅH˜ „áêÜ« ∞ tÛ`åÎ x fl KÕã∞¨ ‰õΩO@∞#flѨÙ_»∂ NǨÏix ^蕺xã¨∂Î KÕ¿ãÎ Jq =∞iO`« Q˘Ñ¨Ê Ѷ֨ Ïxfl™êÎ~Ú. hÅHõ=∞Å ã¨=∂# HÍOu=∞O`«∞_»∂, ã¨∞O^Œ~° âߺ=∞=~°∞_‚ ∂» <≥#· N=∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù „ѨHÍtOKÕ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O HõÖ"å_»∞. ã¨~fi° q[Ü«Ú_Ò`å_»∞. Ѩ~åÉè=í „Ñ¨ãHˆ¨ Î ÖË^∞Œ . ÖÏÉè¿í ãëÎ êO [Ü«∞¿ãëÎ êO ‰õΩ`«¿ãëÎ êO Ѩ~åÉè=í ó I ÜÕ∞ëê q∞On=~° âߺ"≥∂ ǨÏ$^ŒÜ∞« ™È÷[<å~°#Ì ó II (PKå~°.. 230/29) ѨÓ~°fiѨÙ}ºO H˘nÌ H©@HÍÅ∂, DQÆÅ∂, Ѩ‰ΩΔõ Å∂ =Ú#flQÆ∞ [O`«∞=ÙÖË Ç¨Ïix z`«OÎ Ö’ 㨇i¿ãÎ L`«=Î ∞QÆ`∞« Å <˘O^Œ∞`å~Ú. WHõ *Ï˝# ã¨OѨ#∞flÖˇ#· =∂#=ÙÅ ã¨OQÆu "Õ~ˆ K≥áêÊÖÏ? H©@ѨHΔ˜ QÆ}Ï<åOK« ǨÏ~“ ã¨O#ºã¨Î KÕ`™« êO I T~åúfi ¿ÇϺ= QÆuâßÛã≤Î H˜O ѨÙ#~ü*Ï˝x<åO #$}ÏO II (PKå~°... 230/30)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 540

ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· "åã¨∞^Õ=Ù_»#∞ =∞Ǩ=$Hõ=Δ Ú Ü≥ÚHõ¯ h_»Ö’ x=ã≤OK«QeÆ y# "åiH˜ Z=ÚHõÅ∞ H˘iˆH K«eQÍx QÆ∞O_≥#∞ =∞O_çOKÕ "Õ_Qç Íx =ÙO_»=Ù. D h_»Ü∞Õ =∞##∞ #~°HOõ #∞O_ç ~°HãΔ˜ ∞¨ OÎ k. "åã¨∞^Õ= `«~∞° KåÛùÜ∂« <åu j`å u`å Ѩ^• I #~°Hõ ^•fi~° â◊=∞h ™ê H˜=∞~°O÷ K« # ¿ã=º`Õ II (PKå~°.. 230 /31) q∞„`«∞ÖÏ~å! =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ# ÉèQí "Æ å#∞x `«# =∞#ã¨∞Ö’ x=ã≤OѨ KÕã∞¨ HÀ QÆey# "åxh, JǨÏiflâ◊Å∂ PÜ«∞#<Õ ^蕺xOKÕ "åxh, =∞Ǩ„HÀkè ^Œ∞~åfiã¨∞x âßѨO ‰õÄ_® #tOѨKÜ Õ ∞« ÖË^∞Œ .WO„^Œ∞x âßã¨#"≥∞<ÿ å "åxxÉÏkèOѨã=¨ ∞~°O÷ HÍ^Œ∞. #K« ^Œ∞~åfi㨠ã¨ó âßáÈ ~å[ºO KåÑ≤ â◊pѨ`óÕ I ǨÏO`«∞O ã¨=∞~°O÷ Ç≤Ï ã¨MË Ç¨Ï$`ü Hõ$`Õ =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ<Õ II (PKå~°. 230/32) Z=i`À<À =∂\Ï¡_∞» `«∂, PѨÙ`«∂, WKåÛù#∞™ê~°O J#ºHÍ~åºÅ∞ KÕã∂¨ Î ‰õÄ_® =∞#ã¨∞Ö’ x~°O`«~O° ÉèQí =Æ kfi+¨Ü∞« Hõ zO`«# KÕÜ∞« QÆey`Õ ^è•~°} J<Õ =∞Ǩã≤kú HÔ =· ã¨"∞≥ #ÿ >Ë.¡ D ^è•~°},Ë J#QÍ ^èºÕ Ü«∞OÃÑ· z`«ãÎ ~÷≤ `° Ü « ∞Õ q+¨μÖ‚ ’Hõ „áêÑ≤^Î OŒ . =^Œ`«ã≤Î+¨ª`À-#º^•fi ¿ãfiK«ÛÜ ù ∂« Hõ~‡° ‰õΩ~°fi`«ó I <åѨÜ∂« u Ü«∞^• zO`å ã≤^•úO =∞<Õº`« ^è•~°}ÏO II (PKå~°.. 230/33) ã¨∂~°º=∞O_»Å =∞^躌 OÖ’ ã≤~÷ ° „ѨHÍâ◊O`À "≥Å∞Q˘O^Œ∞"å_»∞, Hõ=∞ÖÏã¨#OÃÑ· H˘Å∞=Ù fˆ~"å_»∞, Hˆ Ü«¸~°, =∞Hõ~åHõ$`« ‰õΩO_»Å∞_»∞, k=ºÇ¨~°ÜÚ« ‰õΩ_Î ∞» , =∞<ÀǨi}˜Ü∞ÿ≥ # ã¨fi~°‚ã¨∞O^Œ~° HÍOu`À q~ålÅ∞¡ â◊s~° â’ÉèÏÜ«Ú‰õΩÎ_»∞, â◊OYK«„Hõ^èŒ~°∞_»∞#QÆ∞ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x Jxfl „áê}∞Å∂ ^蕺xOKåe. ^èºÕ Ü«∞ó ã¨^• ã¨q`«$ =∞O_»Å =∞^躌 =sÎ <å~åÜ«∞}ó ã¨~ã° *≤ Ïã¨# ã¨Oxq+¨óì I Hˆ Ü«¸~°"å<£ =∞Hõ~‰° Ωõ O_»Å "å<£ H˜s\© ǨÏs Ç≤Ï~°}‡Ü«∞=ѨÙ~°$ú `« â◊OY K«„Hõó II (PKå~°.. 230/34)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 541

ÉèQí =Æ ^•úº<åxfl q∞Oz# Ѩq„`« HÍ~°ºO D qâ◊fiOÖ’<Õ ÖË^∞Œ . q+¨μ‚ ^蕺#Ѩ~∞° _»∞ K«O_®Å∞_»∞ ÉèHí `Θ À ÃÑ\˜#ì J<åflxfl u<åfl JѨq„`«∞_»∞ HÍ<Õ~_° ∞» . ZO^Œ∞HõO>Ë q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ _Î Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ ÉèQí =Æ #‡Ü«Ú_»∞. „áê}∞Å z`«OÎ q+¨Ü∞« "åã¨#ÅÖ’ `«Q∞Æ ÖÁ¯x z‰õΩ¯‰õΩáÈ=_»O W~°∞‰õΩ¯áÈ=_»O K«∂ã¨∂<Î Õ =ÙO\ÏO. HÍx J^Õ J#∞~°HxΘ D „áê}∞Å∞ ÉèQí =Æ O`«∞x"≥Ñ· Ù¨ =∞o§¿ãÎ ZO^Œ∞Ö’#∂ z‰õΩ¯HÀHõ, W~°∞HÀ¯Hõ r=#∞‡‰õΩÖÎ Ë HÍQÆÅ~°∞ Hõ^•! ã¨^•z`«OÎ ã¨=∂ã¨HOÎõ [O`Àifi+¨Ü∞« QÀK«~ˆ I Ü«∞k <å~åÜ«∞}Ë -¿ÑºÜ«∞O HÀ# =ÚKÕº`« |O^è<Œ å`ü II (PKå~°.. 230/36) N =∞Ǩ  q+¨ μ ‚ = Ùx z`« Î O Ö’ xÅ∞Ѩ Ù ‰õ Ω #fl"å_» ∞ „Ѩ u Hõ Δ } O PÜ« ∞ #ˆ H #=∞㨯iã¨∞OÎ \Ï_»∞, Jn =∞#ã¨∞`À HÍ|\˜ì J`«_∞» áêѨ ã¨=Ú„^•<≥flѨC_À ^•\˜áÈ~Ú =ÙO\Ï_»∞. QÀqO^Œ∞x QÆ∂iÛ `≥e¿Ñ *Ï˝#"Õ∞ *Ï˝#=Ú. Hˆ â◊= bÅÅ#∞ `≥e¿Ñ Hõ^ÖŒä Ë Hõ^ÅŒä ∞. P „ѨÉ∞íè =Ù xq∞`«OÎ KÕÜ∞« |_Õ Hõ~‡° ÜÕ∞ Hõ~‡° . ǨÏi ã¨∞uÎ x KÕÜÚ« lǨÏfiÜÕ∞ lǨÏfi. q+¨μ‚ ã¨=∞iÊ`«"∞≥ #ÿ z`«"Î ∞Õ z`«=Î Ú. Hõ=∞ÖωõΩΔ #iÛOK«∞ Hõ~=° ÚÖË Hõ~=° ÚÅ∞. (`≥Å∞QÆ∞ "åiH˜ z~°Ñ¨iz`«"≥∞ÿ# D ÉèÏ=O ÉèÏQÆ=`«O Hõ#fl =ÚO^Õ QÆ~°∞_» ѨÙ~å}OÖ’ WÖÏ K≥Ñʨ |_çOk) `«^*£ Ï˝#O Ü«∞„`«QÀqO^Œó ™ê Hõ^•ä Ü«∞„`« Hˆ â◊=ó I `«`¯« ~°‡ Ü«∞`ü `«^~Œ å÷Ü∞« H˜=∞ <≥·º~°ƒÇ¨ïÉèÏ+≤`≥·ó II ™ê lǨfiÜ«∂ ǨÏiO ™œÎu `«zÛ`«OÎ Ü«∞`ü `«^iŒ Ê`«O I `å"Õ= Hˆ =Ö∫ âß¡Ñ∞¨¶ øº Ü«∞ø`«`∂« Ê*Ï Hõ~“ Hõ~“ II (PKå~°.. 230/37–39) =∞ã¨HÎ =õ Ú#flO^Œ∞‰õΩ Ñ¶Å¨ "Õ∞q∞? ÉèQí "Æ å#∞x áê^•ÅÃÑ· ÃÑ\˜ì #=∞㨯iOKÕ ã¨`¯« ~°‡#∞ KÕÜ∞« QÆÅ∞QÆ∞@. KÕ`∞« ÖˇO^Œ∞‰õΩ? ^Õ=Ùx ѨÓlOK«∞@ˆH. =∞#ÃãûO^Œ∞‰õΩ? NǨÏi QÆ∞}, Hõ~°‡ÅÃÑ· x`«º zO`«##∞ x~°fiÇ≤ÏOK«∞@ˆH. <À~°∞#flk ˆH=ÅO NǨÏi QÆ∞}H©~°Î#O KÕÜÚ« @ˆH.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 542

„Ѩ}Ï=∞ g∞â◊㺨 t~°ó ѶŨ O q^Œ∞ ã¨Î ^Œ~Û° #O áê}˜ÑŨ¶ O k"ÒHõãó¨ I =∞#óѶŨ O `«^∞Œ }æ Hõ~‡° zO`«#O =K«ã∞¨ Î QÀqO^Œ QÆ∞}ã¨∞uÎ ó ѶŨ O II (PKå~°.. 230/40) ã¨∞"Õ∞~°∞ Ѩ~fi° `«=∞O`«, =∞O^Œ~åK«Å=∞O`« ‰õΩѨÊÅ∞QÍ áêáêÅ∞ ~åtáÈã¨∞ ‰õΩ#fl, Pi˚Oz# ^Œ∞~°#˚ ∞_≥<· å Ѩi=~°#Î "≥ÚOk, ѨâßÛ`«ÑÎ O≤ z XHõ¯=∂~°∞ Hˆ â◊=Ùx 㨇iOz<å P áêѨ~åt JO`å ^ŒQ"úÆ ∞≥ ÿ Éèãí ‡¨ "≥∞ÿ ZyiáÈ`«∞Ok. "Õ∞~°∞ =∞O^Œ~° =∂„`À-Ñ≤ ~åtó áêѨ㺨 Hõ~‡° }ó I Hˆ â◊= 㨇~°}Ï^Õ= `«ãº¨ ã¨~fi° O q#â◊ºu II (PKå~°.. 230/41) Z=xÃÑ· =∞#ã¨∞#∞ ÅQÆflO KÕã#≤ „áê}˜ #~°HOõ "≥¿· Ñ áÈ#Hõ¯~ˆ ^¡ À, Z=x zO`«# ã¨∞MÏxH˜ =ÚO^Œ∞ ã¨fi~°ãæ ∞¨ MÏÖË kQÆ^∞Œ _»∞áÈ, Z=xx J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl *Ï˝#∞Å∞ „|Ǩχ֒Hõ „áêÑ≤xΠѨ\ Oì˜ K«∞HÀ~À, U ÉèQí "Æ å#∞_»∞ J=ºÜ«Ú_≥· [_»|∞^Œ∞Öú #·ˇ =∂#=ÙÅ =∞#ã¨∞ûÖ’¡ xÅz "åix =ÚH˜HÎ ˜ J~°∞›Å#∞ KÕ™êÎ_À J\˜ì N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ùx x~°O`«~O° rq`åO`«O ã¨OH©~#ΰ O KÕ¿ã"å~°∞ PÜ«∞#Ö’<Õ HõÅã≤ áÈ=_»OÖ’ Pâ◊Û~°º"Õ∞=ÚOk? Ü«∞ã≤‡<£ #ºã¨=Î ∞u~°flÜ«∂u #~°HOõ ã¨fi~Àæ„Ñ≤ Ü«∞zÛO`«<Õ qѶ∞¨ ’flÜ«∞„`« #"å qâı`ü Hõ^=Œä ∞Ñ≤ „|Ǩϟ‡-Ñ≤Ö’HÀ-ÅÊHõó I =ÚH˜OÎ KÕ`ã« ≤ ã¨Oã≤`÷ À [_»kÜ è ∂« O ѨÙO™êO ^Œ^•`«º=ºÜ«∞ó H˜O z„`«O Ü«∞^ŒÜ∞« O „ѨÜ∂« u qÅÜ«∞O `«„`åK«∞º`Õ H©i`Î Õ II (PKå~° .. 230/44) ^Œ∞óY™êQÆ~åxfl ^•\ÏÅ#∞H˘<Õ"å~°∞ "åi "åi ™ÈÎ=∞`«∞#∞ |\˜ì Ü«∞[˝, [Ѩ, ™êfl<å^Œ∞Å#∞ KÕã∂¨ Î "å\˜`À ÉÏ@∞ N=∞<åfl~åÜ«∞} ã¨OH©~#ΰ ∞ ‰õÄ_® K≥Ü∂« ºe. U ™ÈÎ=∞`«∂ ÖËx "å~°∞ ã¨OH©~°Î#"≥ÚHõ¯\˜ KÕ¿ãÎ KåÅ∞. ~å*ϺxH˜ ~åA, ÉÏʼnõΩʼnõΩ `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞, ã¨=∞ã¨Î „áê}∞ʼnõÄ ^è~Œ ‡° =¸ P„â◊Ü∂« Öˇ`· Õ P ^è~Œ ‡° "Õ∞ Jxfl\˜`À ÉÏ@∞ NǨÏi <å„â◊~ÚOK«∞ H˘x=ÙO@∞Ok. ~åR㨺â◊~}° O ~å*Ï Ñ≤`~« ÀÉÏÅ Hõ㺨 K« ^è~Œ ‡° â◊Û ã¨~fi° =∞~åκ<åO ã¨~fi° 㨺 â◊~}° O ǨÏió II (PKå~°..230/46)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 543

[QÆ`å¯~°} ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, ã¨<å`«#∞_»∞<≥#· "åã¨∞^Õ=Ùx ѨÓlOK«∞ "åx ^Œ~≈° #"Õ∞ XHõ f~°Ü ÷ ∂« „`«O`« ѨÙ}Ϻxflã¨∞OÎ k. x~åÅã¨∞º_≥· (|^ŒHú Oõ ÖËx"å_≥)· QÀqO^Œ ^蕺#O KÕã∂¨ Î #~°∞_»∞ `«# ™êfi^蕺ܫ∂k Hõ~‡° Å#∞ ‰õÄ_® PÜ«∞#ˆH ã¨=∞iÊã¨∂Î x~°fiÇ≤ÏOKåe. â◊¥„^Œ∞_≥<· å xëê^Œ∞_≥<· å, K«O_®Å∞_≥<· å N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ =∞ǨÉè‰í Ωõ _Î `·≥ Õ "åx ‰õ Ω ÅjÅ=ÚÖ`À Ѩ x ÖË ‰ õ Ω O_® "åxx Q“~° q Oz #=∞㨠¯ iOK« ∞ "åi Q“~° = #=∞™ê¯~°=ÚÅ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ q+¨μ"‚ Õ ã‘fiHõiOz "åiH˜ #~°Hõ ÉÏ^èŒ ÖˉΩõ O_® KÕ™êÎ_∞» . ^èŒ#„áêÑ≤Î HÀã¨O XHõ ^èŒ#=O`«∞x KÕi "åx<Õ ã¨∞Îuã¨∂Î QÆ_ç¿Ñ "åxH˜ ^èŒ#„áêÑ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À ÖË^À HÍx "≥∂Hõ=Δ Ú#∞ HÀi q+¨μ<‚ å=∞㨇~°} ã¨OH©~<ΰ å^Œ∞Å#∞ KÕÜÚ« "åiH˜ =ÚH˜Î `«Ñʨ Hõ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. J_»qÖ’ ~ˆ y# JyflH©ÅÅ∞ Hõ„~°#∂ W`«~° WO^è<Œ åÅ#∂ ^ŒÇÏ≤ OK«∞#@∞¡ Ü≥∂y ǨÏ$^ŒÜ∞« ã≤`÷ ∞« _≥#· q+¨μ=‚ Ù "åi ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ#∂ Éèãí ‡‘ Ѩ@ÅO KÕ™êÎ_∞» . q+¨μ=‚ ٠Ѩ@¡ =∞#ÔHO`« qâßfiã¨=ÚO@∞O^À JO`« ã≤kú =∞#H˜ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. q^Õfiëê^ŒÑ≤ QÀqO^ŒO ^Œ=∞ Ѷ∞¨ ’ëê`«‡[ó 㨇~°<£ tâ◊√áêÖ’ QÆ`« ã¨`Î fi« O H˜OѨÙ#ã¨`Î Ê« ~åÜ«∞}ó II (PKå~°.. 230/54) NHõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞x ѨÙ\˜#ì ^ŒQ~æÆ ∞° flO_ô ^Õfi+≤ã∂¨ Î |uH˜ PÜ«∞#<Õ ZkiOz PÜ«∞# KÕuÖ’<Õ áÈ~Ú# tâ◊√áêÅ∞x =O\˜ ^Œ∞+¨μ_ì ,Õ PÜ«∞##∞ ZÖÏQÀ XHõÖÏQÆ, x`«ºO 㨇iOz# ѨÙ}ºO =Å¡ PÜ«∞#Ö’ b#"≥∞ÿ áÈÜ«∂_»O>Ë WHõ ÉèíH˜Î ÉèÏ=O`À Nq+¨μÑ‚ ~¨ åÜ«∞}∞Öˇ· x`«º=¸ PÜ«∞##∞ 㨇iOK«∞ "åi ã¨OQÆu "Õ~ˆ K≥áêÊÖÏ? (J^蕺ܫ∞O –230)

#$ã≤OǨϙÈ΄`«O – `«#‡Ç≤Ï=∞ â∫#Hõ =∞Ǩ=Úh! WѨÙ_»∞ g∞‰õΩ ™êHΔÍ`«∞ΠѨ~°=∞t=ÙxKÕ K≥ѨÊ|_ç# <å~°ãO≤ ǨÏã¨∞uÎ (#$ã≤OǨϙÈ΄`«=Ú) x g∞‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞. „áêp# HÍÅOÖ’ XHõÑC¨ _»∞ =∂`«$QÆ}ÏÅ"å~°O`å Hõeã≤ ‰õÄ_»|Å∞H˘¯x â◊OHõ~∞° x =^ŒHˆÌ y '™êfig∞! "Õ∞=∞O`å g∞~°∞ ^ŒÜ∞« `À J=Ù#O>Ë D qâ◊fiOÖ’x ^Õ=, Jã¨∞~°, =∞#∞ëêºk „áê}∞Åxfl\˜h u<Õ™êÎ=Ú. J#∞[˝x=fiO_ç— J<åfl~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 544

Ѩ~°=∞t=Ù_»∞ "≥O@<Õ '¿ÇÏ =∂`«$HõÖÏ~å! g∞~°O`å „Ñ¨[Åx ~°H˜ΔOK«\ÏxH˜ ã¨$+≤Oì Ѩ|_®¤~∞° . g∞^•fi~å ~°H}Δõ ÜÕ∞ QÍx ÉèHí }Δõ [~°∞QÆ~å^Œ∞. g∞~°∞ "≥O@<Õ D ÉèÜ í ∞« OHõ~° áêѨÑÙ¨ \ÏÖ’K«##∞ g∞g∞ =∞#ã¨∞Å#∞O_ç `˘ÅyOK«O_ç— Jx P*Ï˝ÑO≤ Kå_»∞. J~Ú<å PÜ«∞# =∂@Å#∞ ã¨~‰° Ωõ KÕÜ∞« ‰õΩO_® P =∂`«$QÆ}ÏÅ∞ „`≥Ö· ’HõºÉèHí }Δõ #∞ „áê~°OaèOKå~Ú. JO`«@ t=Ù_»∞ #$ã≤OǨÏ~°∂ѨÙ_≥#· q+¨μ^‚ =Õ Ùx WÖÏ ^蕺xOKå_»∞. 'P^ŒºO`« ~°ÇÏ≤ `«∞_»∞, ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~[° QÆ`ü ã¨$+≤Hˆì HÍ~°}"≥∞#ÿ "å_»∞, q^Œ∞º`«û =∂#"≥∞ÿ "≥∞~°∞ѨÙÅh#∞ <åÅ∞Hõ QÆÅ"å_»∞, =∞ǨÉèÜ í ∞« OHõ~=° ÚÖˇ#· ^ŒO`«=ÚÅ∞#fl"å_»∞, ^ÕnѨº=∂#=ÚÖˇ#· Hˆ ã¨~=° ÚÅ (EÅ∞) KÕ ã¨∞â’aè`"« ∞≥ #ÿ „w==Ú HõÅ"å_»∞, ~°`fl« [\˜`« JOQÆ^•ÅKÕ H˜s@=ÚKÕ â’aèÅ∞¡"å_»∞, ã¨fi~°H‚ ÍO`«∞b#∞ [@Å`À q∞é∞q∞@∞¡ Q˘Å∞Ѩ٠t~ÀÉèÏQÆq~ål`«∞_»∞, ã¨fi~°"‚ ∞Õ YÅKÕ JÅOHõiOѨ|_ç# #_»∞=ÚQÆÅ "å_»∞, hÅHõ=∞Å âߺ=∞=~°â‚ ’aè`∞« _»∞, ~°`fl« Yz`«=ÚÖˇ#· JO^≥Å∞ QÆÅ"å_»∞, ã¨OѨÓ~°‚ „|Ǩ‡O_»"åºÑ≤`"« ∞≥ #ÿ `Õ[ã¨∞û QÆÅ"å_»∞, =~°∞ÖÎ ÏHÍ~° ~À=∂ÅOHõ$`«∞_»∞, ^Õ=„âı+`ª¨ =« ∞ ѨÙ+¨ÊǨ~åaè â’aè`∞« _»∞, qâßÅ<Õ„`«∞_»∞#QÆ∞ #$ã≤OǨϙêfiq∞x <Õ#∞ ^蕺xã¨∞<Î åfl#∞. t=Ù_çÖÏ „áêi÷OK«QÍ<Õ <å~åÜ«∞}∞_®Ü«∞# "Õ_ç# #$ã≤OǨÏ~°∂ѨOÖ’<Õ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. D ~°∂Ѩ=Ú ^Õ=`«ÅHˆ ^Œ∞iflsHõΔ º=ÚHÍx t=ÙxH˜ HÍ^Œ∞. â◊OHõ~∞° _»∞ #$ã≤OǨϙêfiq∞H˜ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ PÜ«∞# ^Œ~≈° #"≥∞#ÿ P#O^ŒOÖ’x Juˆ~Hõ``« À WÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞. #=∞¿ãÎ ã¨∞Î [QÆ<åfl^äŒ #~°ãO≤ Ç¨Ï =ѨÙ~°~ú ° I ^≥`· ºÕ â◊fi~ˆ O„^Œ ã¨OǨi #Yâ◊√H˜Î q~ål`« II #Y=∞O_»Å ã¨Oaè#fl ¿ÇÏ=∞ Ñ≤OQÆà◊ q„QÆÇϨ I #"≥∂-ã¨∞ΠѨ^‡Œ <åÉèÏÜ«∞ â’Éè<í åÜ«∞ [QÆ^∞Œ ~æ À I HõÖÏÊO`åO Éè’^Œ x~À…+¨ ã¨∂~°ºHÀ\˜ ã¨=∞„ѨÉíè II ã¨ÇϨ „㨠ܫ∞=∞ ã¨O„`å㨠ã¨ÇϨ „¿ãO„^Œ Ѩ~å„Hõ=∞ I ã¨Ç¨Ï„㨠^èŒ#^Œã‘Êù`« ã¨Ç¨Ï„㨠K«~°}Ï`«‡Hõ II ã¨ÇϨ „㨠K«O„^Œ „Ѩu=∞ ã¨ÇϨ „™êOâ◊√ ǨÏi„Hõ=∞ I ã¨ÇϨ „㨠~°∞„^Œ `Õ[㨯 ã¨ÇϨ „㨠„|Ǩχ ã¨Oã¨∞`Î « II ã¨ÇϨ „㨠~°∞„^Œ ã¨O[ѨΠã¨ÇϨ „™êHõΔ xsHõ}Δ I ã¨ÇϨ „㨠[#‡=∞^ä#Œ ã¨ÇϨ „㨠|O^è"Œ ∂≥ K«# II ã¨ÇϨ „㨠"åÜ«Ú"ÕQÍHõΔ ã¨ÇϨ „™ê[˝ Hõ$áêHõ~° I (PKå~°.. 231/12–16)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 545

D q^èŒOQÍ ã¨∞ÎuOz q#„=∞`åѨÓ~°fiHõOQÍ t=Ù_»∞ #$ã≤OǨϙêfiq∞H˜ÖÏ q#flqOKå_»∞. 'ÉèQí =Æ <£! JO^èHŒ Íã¨∞~°∞x K«OѨ_O» HÀã¨O J=ã¨~=° ∞ø`å~°x <Õ#∞ H˘O^Œ~∞° =∂`«$HõÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå#∞. WѨÙ_® =∂`«$HõÅ∞ Ç≤ÏO™ê„Ѩ=$uÎHÍHõ~åÖˇ· <å =∂@#∞ [=^•\˜ qâ◊fiOÖ’x qq^èŒ „áê}∞efl u<Õã∞¨ <Î åfl~°∞. JO^Œ∞KÕ`« "åix ã¨$+≤Oì z# <Õ<Õ =∞~À ^•iÖËHõ "åi ã¨OǨ~åxÔH· q∞=Ú‡ "Õ_∞» H˘O@∞<åfl#∞. "≥O@<Õ #$ã≤OǨÏ=¸iÎ lǨfi„QÆÉèÏQÆ=Ú#∞O_ç ã¨Ç¨Ï„㨠ã¨OYºÖ’ ^Õg ã¨fi~°∂Ѩ=ÚÅ`À =∞Ǩâ◊‰Ωõ ÅÎ ∞^Œƒqù Oz P =∂`«$HõÅxfl\˜h Éèãí ‡¨ O KÕã≤ áêˆ~âß~Ú. D q^èOŒ QÍ #$ã≤OǨϙêfiq∞Ö’HõHÖõ Ϻ} HÍ~°‰Ωõ _≥<· å_»∞. D <å~°ãO≤ ǨϙÈ΄`åxfl xÜ«∞=∞ѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ¨iOî KÕ"åi ã¨=∞ã¨Î =∞<À~°^•ä Å#∂ NǨÏi <≥~"° ~Õ ∞° ™êÎ_∞» . Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘x #$ã≤OǨÏ^Õ=Ùx D „H˜Ok ~°∂áêxfl ^蕺xOz K«∂_»QeÆ y#"å~°∞ ^≥=· ã¨=∂#∞ÖË HÍQÆÅ~°∞. ^蕺ÜÕ∞ #$ã≤OǨÏO`«~∞° }Ï~°¯ <Õ„`«O ã≤`åO|∞*Ï`«O [fie`åyfl =„HõOÎ I J<åk =∞^蕺O`«=∞[O ѨÙ~å}O Ѩ~å`«Ê~ˆ â◊O [QÆ`åO x^è•#O II (PKå~°.. 231/23) =∞OK«∞á⁄~°Å#∂,á⁄QÆ=∞OK«∞#∂ ã¨∂~°∞º_»∞ <åâ◊#O KÕã#≤ @∞ì D ™È΄`åxfl ÉèHí QΘ Í xÜ«∞=∞OQÍ Ñ¨iOî KÕ =∂#=ÙÅ HõëêìÅ#∂ áêáêÅ#∂ #$ã≤OǨϙêfiq∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ™êÎ_∞» . HõÖϺ}HÍiÜ≥∞ÿ # =∂`«$=~°Ü æ Ú« Hõ"Î ∞≥ #ÿ , #$ã≤OǨÏ^Õ=Ùx =¸iÎx xi‡Oz ^•xx ѨÓlOz#"åi "≥O@ P ™êfiq∞ x`«º=¸ xÅz ~°H™Δ˜ êÎ_∞» . (J^蕺ܫ∞O – 231)

‰õΩÖÏ=∞$`«™È΄`«O =∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! ‰õΩÖÏ=∞$`«=∞#∞ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ™È΄`åxfl g∞H˜ÑC¨ _»∞ qxÑ≤™êÎ#∞. XHõÑC¨ _»∞ ^Õ=i¬<å~°^∞Œ _»∞ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x WÖÏ „áêi÷OKå_»∞. ¿ÇÏ ÉèíQÆ"å<£! =∞#∞+¨μºÅO^Œ~°∂ ѨÙ\˜ì#<å\˜#∞O_ô =∞Oz"å~°∞QÍ =ÙO_»_»O [~°∞QÆ^∞Œ Hõ^•! "åiÖ’ H˘O^Œ~∞° ^Œ∞~°‡`«∞Å∞O\Ï~°∞. Ѩiã≤`÷ ∞« Å „ѨÉÏè =O H˘O^Œix ^Œ∞+¨μìÅ#∞QÍ =∂~°∞ã¨∞ÎOk. "å~°∞ HÍ=∞– „HÀ^èŒ, â◊√ÉèÏâ◊√Éèí^ŒfiO^•fiÅÖ’ Ѩ_çH˘@∞ì q∞\Ïì_»∞`«∂ â◊ÉÏÌk q+¨Ü«∞ |O^è•ÅKÕ Hõ@∞ì=_ç „|`«∞‰õΩ`«∂ ZѨÊ\˜HÀ "Õ∞ÖÁ¯x

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 546

ѨâßÛ`åÎÑѨ _¨ ç ÉèQí =Æ ^•úº#OÖ’<Õ âı+r¨ q`åxfl QÆ_á» êÅ#∞‰õΩO\Ï~°∞ QÍh ^•xH˜ ã¨=∞Ü«∞O ÖË^xŒ =∞^ä#Œ Ѩ_∞» `«∞O\Ï~°∞. JÖÏ\˜ "åi #∞^Œiú OK«_O» ZÖÏ? Ö’Hõ HõÖϺ} Hõ~Åΰ ∂, [QÆ^•#O^Œ HÍ~°‰Ωõ Å∂ t=ˆHâ◊=ÙÖË J~Ú<å P HõÖϺ}Ïhfl P#O^•hfl Ö’‰õΩÅ^•HÍ fã≤HÔ o§ ѨOKÕ"å_»∞ <å~°^∞Œ _»∞. t=Ù_»`x« x „Ѩã#¨ flOQÍ K«∂ã≤ WÖÏ É’kèOKå_»∞. 'F |∞∞+≤ „âıëêª! Éè=í |O^è•Å#∞ `˘ÅyOKÕn ã¨~fi° ^Œ∞óMÏÅ#∂ #tOѨ*¿Ë ãn JQÆ∞ Ѩ~=° ∞~°ÇϨ 㨺"≥∞#ÿ q+¨Ü∞« "≥ÚHõ@∞Ok q#∞. QÆ_Ѥç ~¨ H° #õ ∞O_ç „|Ǩχ ^•HÍ QÆÅ D ã¨$+≤Öì ’ q+¨μ=‚ ∂Ü«∞֒Ѩ_ç K«~åK«~=° ÚÅhfl XHõ ~°H"õ ∞≥ #ÿ x„^ŒÖ’ KÕi *’QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. P x„^Œ #∞O_ç q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞x ^ŒÜ«∞=Å¡ Z=~°∞ "Õ∞Å∞HÀQÆÅ~À "åˆ~ D Éèí=|O^è•Å#∞ `˘ÅyOK«∞HÀQÆÅ~°∞. Éè=í ™êQÆ~åxfl ^•\˜áÈQÆÅ~°∞. D =∂Ü«∞ [QÆ=Ú ^Õ=`«Å#∞ ‰õÄ_® „Éèqí ∞OѨKãÕ ≤ "åº"≥∂ǨÏOÖ’ Ѩ_"» Ü Õ ∞« QÆÅ^Œ∞. J_»q #∞O_ç ã¨=Ú„^Œ™êfl<åxH˜ =zÛ# =Úã¨e U#∞QÆ∞ÖÏ¡QÍ "åº"≥∂ǨÏOÖ’ Ѩ_¤» [#∞Å∞ |Ü«∞\˜H˜ ~åÖË~∞° . ǨÏi H©~#ΰ #∞ KÕÜ∞« x"å~°∞ #∂uÖ’ HõÑʨ Å=Öˇ D Éè=í ™êQÆ~O° Ö’<Õ JÖψQ =ÙO_çáÈ`å~°∞. HÍ|\˜ì „Ѩã#¨ flz`«∞ÖÎ ·ˇ ѨâßÛ`«ÑÎ Ù¨ ÖÎ ·ˇ D ã¨O™ê~°=Ú#∞ HÍ^Œ#∞H˘x D „H˜Ok ™È΄`åxfl ѨiKî "Õ å~°∞ =Ú‰õΩÖÎ ∫`å~°∞. x„+¨ÊѨOK«O x~å=∞Ü«∞O Ü«∞ã¨∞Î qâ◊fi=∞<å^ŒºO`« "åã¨∞^Õ=O QÆ∞~°∞O q+¨μO‚ =∞[ =∂`«‡x ã¨Oã≤`÷ åO I ã¨^• ^蕺ܫ∞<£ q=ÚK«º`Õ I ã¨~fi° [˝ =∞K«ÅO q+¨μO‚ ã¨~åfi`«‡HõO K«"Ü ·≥ ∂« =`ü ã¨^• ^蕺ÜÕ∞`ü ã¨=ÚK«º`Õ I P`«‡K≥`· #« º ~°∂ѨHOõ I ^Õ=O QÆ~Àƒùz`«O q+¨μO‚ â◊√Éè"í ∞Õ HÍHõ~Δ O° q+¨μO‚ ã¨^•^蕺#<£ q=ÚK«º`Õ I ã¨^•^蕺ܫ∞<£ q=ÚK«º`Õ II Jâ◊s~°O q^è•`å~°O "åHͺf`«O „uHÍÅ[˝O ã¨~fi° *Ï˝# =∞<À~°uO II qâıfiâ◊O Ö’Hõ ™êH˜}Δ O I JK«ÅO ã¨~fi° QÆO q+¨μO‚ ã¨~fi° ™ê‡^Œ∞`«=Î ∞O q+¨μO‚ ã¨^•^蕺ܫ∞<£ q=ÚK«º`Õ ã¨^•^蕺ܫ∞<£ q=ÚK«º`Õ II xifiHõÅÊO x~åÉèÏã¨O

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú „|Ǩ‡k ^Õ= QÆO^è~ÔŒ · fi ~°∞‡xaèó ã≤^KúŒ å~°}óÿˇ I Ü≥∂yaèó ¿ãq`«O q+¨μO‚ ã¨^• ^蕺ܫ∞<£ q=ÚK«º`Õ II ã¨O™ê~° |O^è<Œ å#∞‡H˜OÎ WK«ÛÖù ’¡HÀ ǨϺâı+`¨ ó« I ã¨∞`Î ·≥ fi=O =~°^OŒ q+¨μO‚

◆ 547

ã¨^•^蕺ܫ∞<£ q=ÚK«º`Õ II ã¨O™ê~° |O^è<Œ å`ü HÀ-Ñ≤ =ÚH˜Î q∞K«Û<ù £ ã¨=∂Ç≤Ï`«ó I J#O`« =∞=ºÜ«∞O ^Õ=O q+¨μO‚ qâ◊fi „Ѩu+≤`ª O« II qâıfiâ◊fi~° =∞[O q+¨μO‚ ã¨^• ^蕺ܫ∞<£ q=ÚK«º`Õ II (PKå~°.. 232/11–18)

=∞ǨÏ~°∞¬ÖÏ~å! t=Ù_»∞ ÃãÅqzÛ#k „Ѩ`º« Hõ~Δ ° ã¨`º« =Ú. x~°O`«~=° Ú P JHõÜ Δ Ú« _»∞, x+¨¯Å∞_»∞, ã¨<å`«#∞_»∞, J=ºÜ«Ú_»∞, „|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»∞#QÆ∞ q+¨μ=‚ Ù#∞ ^蕺xOKÕ"å~°∞ xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ PÜ«∞# âßâ◊fi`«Ñ^¨ •xfl á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. "ÕÅH˘nÌ Jâ◊fi"Õ∞^è•Å∂, =∞iO`«QÍ "å[¿ÑÜ«∂Å∞ KÕÜ«∞QÍ =KÕÛ Ñ¨Ù}ºO `«^ÕHõ z`«ÎO`À ã¨~°fiO =∞éz q+¨μ‚^蕺#O XHõ¯x=Ú+¨O KÕ¿ãÎ =KÕÛ Ñ¨Ù}ºOÖ’ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°==O`«∞ ‰õÄ_® =ÙO_»^∞Œ . =∞Ǩ^Õ=Ù_Õ LѨ^tÕ Oz# D ™È΄`«O k=ºO. nxx x`«ºO ѨiOî KÕ"å~°∞ QÆ`« "Õ~Ú [<å‡Å áêѨ Ѷ¨ÖÏhfl ^ŒQÆúO KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞. J=∞$`«`«Î fi™ê÷~Ú J#QÍ "≥·+¨‚= Ѩ~=° ∞Ѩ^•xfl D â’¡Hãõ O¨ Ç≤Ï`« ^•fi~å =∂#=ÙÅO^Œ∞HÀQÆÅ~°∞. (J^蕺ܫ∞O –232)

=∞$`«∞ºx"å~°HÍ+¨ìHõ ™ÈÎ΄`«O â∫#HÍ^Œ∞ÖÏ~å! WѨÙ_˘Hõ =∞$`«∞º x"å~°HÍ+¨Hì =õ Ú#∞ J#QÍ Zxq∞k â’¡HÍÅ ™È΄`«=Ú#∞ qxÑ≤™êÎ#∞. Wk =∂~°¯O_ÕÜ∞« Hõ$`«O. ^•"≥∂^Œ~O° „ѨÑ<¨ Àfl-ã≤‡H˜<Àfl =∞$`«∞ºó Hõi+¨ºu II â◊OYK«„Hõ^~Œè O° ^Õ=O =ºHõÎ ~°∂Ñ≤} =∞=ºÜ«∞O I J^èÀHõ[Δ O „ѨÑ<¨ Àfl-ã≤‡ H˜<Àfl =∞$`«∞ºó Hõi+¨ºu II "å~åǨÏO "å=∞#O q+¨μO‚ <å~°ãO≤ ǨÏO [<å~°#Ì O I =∂^è=Œ OK« „ѨÑ<¨ Àfl-ã≤‡ H˜<Àfl=∞$`«∞ºó Hõi+¨ºu I ѨÙ~°∞+¨O ѨÙ+¨¯~° Hˆ „Δ `« c[O ѨÙ}ºO [QÆ`Ê« uO I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 548

Ö’Hõ<å^äOŒ „ѨÑ<¨ Àfl-ã≤‡ H˜<Àfl=∞$`«∞ºó Hõi+¨ºu II ã¨ÇϨ „ã¨t~°ãO¨ ^Õ=O =ºHÍÎ =ºHõOÎ ã¨<å`«#O I =∞ǨÜ≥∂QÆO „ѨÑ<¨ Àfl-ã≤‡ H˜<Àfl =∞$`«∞ºó Hõi+¨ºu I Éè∂í `å`å‡#O =∞Ǩ`å‡#O Ü«∞[˝ Ü≥∂x =∞Ü≥∂x[O II qâ◊fi~°∂ѨO „ѨÑ<¨ Àfl-ã≤‡ H˜<Àfl =∞$`«∞ºó Hõi+¨ºu II W`«∞ºni`« =∂Hõ~º‚° ™È΄`«O `«ãº¨ =∞Ǩ`«‡#ó I JѨÜ∂« `«ã`Ψ À =∞$`«∞º ifi+¨μ‚ ^Œ∂`≥ó· „Ñ¨Ñ_‘ `ç ó« II Wu`Õ# l`À =∞$`«∞º~å≈~°¯O_ÕÜ∞Õ # nè=∞`å I „Ѩã<¨ flÕ Ñ¨ÙO_»sH͈HΔ #$ã≤O¿ÇÏ <åã≤Î ^Œ∞~°É¡ Oíè II (PKå~°...233/1–8) D =∞$`«ºfi+¨Hì õ ™È΄`«O =∞Ǩ ѨÙ}ºâße, =∞$`«∞º q<åâ◊HÍi, =∞OQÆà^◊ •Ü«∞Hõ=Ú. ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· N =∞Ǩq+¨μ"‚ Õ nxx =∂~°¯O_ÕÜ∞« =∞Ǩ=Úx‰õΩѨ^tÕ OKå_»∞. Ѩq„`«∞_≥,· „uHÍÖÏÖ’¡, ÉèíH˜ÎQÍ xÜ«∞=∞ѨÓ~°fiHõOQÍ D ã¨∞Îux KÕã≤# q+¨μ‚Éèí‰õΩÎxH˜ JHÍÅ =∞$`«∞º=ÙO_»^∞Œ . `«# ǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÅOÖ’ P ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ ã¨<å`«#∞_»∞, J„Ѩ"∞Õ Ü«Ú_»∞, ã¨∂~åºkèHõ `Õ[ã‘fiÜ«∞QÆ∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x „Ѩu+≤Oì K«∞H˘x D ™È΄`«O ^•fi~å ^蕺xOK«∞Ü≥∂y =∞$`«∞º=ÙÃÑ· ‰õÄ_®q[Ü«∂xfl ™êkèOK«QÅÆ _»∞. (J^蕺ܫ∞O– 233)

JK«∞º`« ™È΄`«O â∫#HÍ^Œ∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ ã¨~fi° „áê}˜ QÆ}ÏʼnõÄ ã¨~fi° =Ú#∂ ã¨=∞‰õÄ~ˆ Û JK«∞º`« ™È΄`åxfl qxÑ≤™êÎ#∞. Wk ‰õÄ_® Ö’Hõ HõÖϺ}"å~°kÜ è ∞ÿ≥ # <å~°^Œ =∞Ǩ=Úx `≥zÛ =∞#H˜zÛ#^Õ. XHõ<å_®Ü«∞# „|Ǩχ =^Œ‰Ì Ωõ áÈ~Ú '¿ÇÏ ^Õ=^Õ"âÕ ß! <Õ#∞ ѨÓ*Ï ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JHõÜ Δ Ú« _»∞, J=ºÜ«Ú_»∞, =~°„Ѩ^•`«Ü∞« QÆ∞ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x ã¨∞uÎ OKåe. ZO^Œ∞HõO>Ë P JK«∞º`« ÉèQí "Æ å#∞x x`«ºO ã¨∞uÎ OKÕ „áê}∞ÖË ^è#Œ ∞ºÅ∞, "åi [#‡ÖË ã¨ÑŨ¶ =ÚÅ∞, "åˆ~ Jxfl\˜h á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞, P ã¨[#˚ ∞Å r=#=ÚÖË ™ê~°H÷ ÍÅ∞. J@∞=O\˜ ™È΄`åxfl <å‰õΩѨ^tÕ OK«O_ç— Jx „áêi÷OKå_»∞. „|Ǩχ WÖÏ K≥áêÊ_»∞, '<åÜ«∞<å! „áê}∞ʼnõΩ ã¨∞Y=Ú#∂, "≥∂Hõ=Δ Ú#∂ WKÕÛn <å~åÜ«∞}∞x „Ѩã#¨ ∞flx KÕ¿ãn, „Ѩu XHõ¯~°∂ ѨÓ*Ï"ÕàÖ◊ ’ ѨiOî K«=Åã≤#n#QÆ∞ JK«∞º`« ™È΄`åxfl J=^èiŒ OK«∞ :

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú FO #"≥∂ ÉèQí =Æ `Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ #=∞ó ã¨~åfiѶ∞¨ Ǩi}Ë I #"≥∂ qâ◊√^Œ^ú ÇÕ ¨ Ü«∞ #"≥∂ *Ï˝# ã¨fi~°∂Ñ≤}Ë II #=∞ó ã¨~fi° ã¨∞~ˆ âßÜ«∞ #=∞ó N =`«û^è•i}Ë I #=∞â◊Û~å‡ã≤ ǨϙêÎÜ∞« #=∞ó ѨOHõ[ =∂e<Õ II #"≥∂ qâ◊fi „ѨuëêªÜ∞« #=∞ó Ñ‘`åO|~åÜ«∞K« I #"≥∂ #$ã≤OǨÏ~°∂áêÜ«∞ "≥‰· Ωõ O~îåÜ«∞ #"≥∂ #=∞ó I #=∞ó ѨOHõ[<åÉèÏÜ«∞ #=∞ó H©~Δ À^Œâß~Ú<Õ II

◆ 549

#=∞ó ã¨ÇϨ „㨠j~å¬Ü∞« #"≥∂ <åQÍOQÆ âß~Ú<Õ II #=∞ó Ѩ~â° √◊ ǨϙêÎÜ∞« #=∞ó Hõ„Δ `åO`« HÍi}Ë I #=∞ó ã¨`º« „Ѩu*Ï˝Ü∞« ǨϺl`åÜ«∞ #"≥∂ #=∞ó #=∞ó ¢ÃãÖÂÎ ’Hõº <å^ä•Ü«∞ #=∞â◊Û„Hõ^~Œè åÜ«∞K« I #=∞ó t"åÜ«∞ ã¨∂HΔ͇ܫ∞ ѨÙ~å}ÏÜ«∞ #"≥∂#=∞ó II #"≥∂ "å=∞#~°∂áêÜ«∞ |e~å*ϺѨÇ¨ i}Ë I #"≥∂ Ü«∞[˝ =~åǨÜ«∞ QÀqO^•Ü«∞ #"≥∂ #=∞ó II

#=∞¿ãΠѨ~=° ∂#O^Œ #=∞¿ãΠѨ~=° ∂Hõ~Δ ° I #=∞¿ãÎ *Ï˝#ã¨^•ƒù= #=∞¿ãÎ *Ï˝#^•Ü«∞Hõ II #=∞¿ãΠѨ~=° ∂^≥· fi`« #=∞¿ãΠѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ I #=∞¿ãÎ qâ◊fiHõ$^Õ=Ì #=∞¿ãÎ qâ◊fiÉèÏ=# II #=∞¿ãÎ ™êÎkfiâ◊fi<å^äŒ #=∞¿ãÎ qâ◊fiHÍ~°} I #=∞¿ãÎ =∞^è∞Œ ^≥`· º« Ѷ∞¨ fl #=∞¿ãÎ ~å=}ÏO`«Hõ II #=∞¿ãÎ HõOã¨Hˆ tѶ∞¨ fl #=∞¿ãÎ HÔ @· ÉèÏ~°#Ì I #=∞¿ãÎ â◊`Ñ« „¨ `åHõΔ #=∞¿ãÎ QÆ~∞° _»^fiŒè [ II #=∞¿ãÎ HÍÅ<Õq∞Ѷ∞¨ fl #=∞¿ãÎ =$+≤‚ #O^Œ# I #=∞¿ãÎ ^Õ=H©ÑÙ¨ „`« #=∞¿ãÎ QÆ~∞° _®ã¨# II #=∞¿ãÎ ~°∞H˜‡}©HÍO`« #=∞¿ãÎ -ku#O^Œ# I #=∞¿ãÎ QÀ‰õΩÖÏ"å㨠#=∞¿ãÎ QÀ‰õΩÅ„Ñ≤Ü∞« II [Ü«∞QÀѨ=ѨÙóHõ$+¨‚ [Ü«∞QÀÑ‘ [#„Ñ≤Ü∞« I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú [Ü«∞QÀ=~°<ú å^è•~° [Ü«∞QÀ‰õΩÅ=~°#ú II [Ü«∞ ~å=} g~°Ñ∞¨¶ fl [Ü«∞Kå}∂~° <åâ◊# I [Ü«∞=$+≤‚ ‰õΩÖ’^Àº`« [Ü«∞HÍbÜ«∞ =∞~°#Ì II [Ü«∞ ã¨`º« [QÆ`åûH˜<Δ £ [Ü«∞ã¨~åfi~°÷ ™ê^èHŒ õ I [Ü«∞ "Õ^•O`« q^Õfi^Œº [Ü«∞ ã¨~fi° ^Œ =∂^è=Œ II [Ü«∞ ã¨~åfi„â◊Ü∂« =ºHõÎ [Ü«∞ã¨~fi° QÆ=∂^è=Œ I [Ü«∞ ã¨∂HõΔ ‡ z^•#O^Œ [Ü«∞z`«Î x~°O[# II [Ü«∞¿ãÎ- ã¨∞Î x~åÅO| [Ü«∞âßO`« ã¨<å`«# I [Ü«∞<å^äŒ [QÆ`∞« Ê+¨ì [Ü«∞qëÈ‚ #"≥∂-ã¨∞Î`Õ II `«fiO QÆ∞~°∞ã¨Î fiO ǨÏ~ˆ t+¨º ã¨Î fiO nHΔÍ=∞O„`«=∞O_»ÅO I `«fiO <åºã¨=Ú„^•ã¨=∞Ü«∂ã¨Î fiO K« ѨÙëêÊk ™ê^è#Œ O II `«fi=∂ ^è•~°ãΨ fiO ǨϺ#O`« ã¨Î fiO ‰õÄ~°‡ã¨Î fiO^è~Œ åO|∞[O I ^è~Œ ‡° *Ï˝ <å^ŒÜ∞« ã¨Î fiOÇ≤Ï "Õk =∞O_»Å â◊HÜ Îõ ∞« ó II `«fiO „Ѩɒè KèÅ« Éè$í „^•=∞ã¨Î fiO ѨÙ#ó 㨠Y~åO`«Hóõ I `«fiO „|Ǩχi¬âÛ◊ ^Õ=ã¨Î fiO q+¨μó‚ ã¨`º« Ѩ~å„Hõ=∞ó II `«fiO #$ã≤OǨÏó Ѩ~å#O^À =~åǨÏã¨Î fiO ^è~Œ å^è~Œ ó° I `«fiO ã¨∞Ѩ~ã‚° ^Ψ •ä K«„HõO `«fiO QÆ^•â◊OY U= K« II `«fiO Nó „Ѩɒè `«fiO ѨÙ+≤ãì Ψ fiO =∂ÖÏ^Õ=âßâ◊fif I N =`«ûó H“ã¨∞ÉÎ íè ã¨Î fiO Ç≤Ï âß~°Ow`«fiO K«`^« +Õä μ¨ kèó II `«fiO Y_»æ K«~‡° }Ï ™ê~°Oú `«fiO kHÍÊÖÏã¨^Î •ä „Ѩɒè I `«fiO "Õ^•è ã¨Î fiO q^è•`å K«`fi« O Ü«∞=∞ã¨Î fiO Ǩï`åâ◊#ó II `«fiO^è<Œ âÕ ã◊ Ψ fi g∞âß#ã¨Î fi q∞„O^Œ ã¨Î fi =∞áêOѨuó I `«fiO ~°HÀΔ -kèÑu¨ ó ™ê^躌 ã¨Î fiO "åÜ«Úã¨Î fiO xâßHõ~ó° II Pk`åº= ã¨"À~°∞„^• Jtfi<Ò`«fiO =∞~°∞^Œ}æ Ïó I `«fiO ^≥`· åº ^•#"å <åQÍã¨Î fiO Ü«∞HΔÍ~åHõ™Δ êYQÆó II QÆO^è~Œ åfiѨû~°ãó¨ ã≤^•úó Ñ≤`~« 㰠Ψ fiO =∞Ǩ=∞~åó I Éè∂í `åx q+¨Ü∞« ã¨Î fiO Ç≤Ï `«fi=∞=ºˆHOÎ „kÜ«∂}˜ K« II

◆ 550

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú =∞<À|∞kú~Ç° Ϩ OHÍ~°ó Hˆ „Δ `«[ã˝ Î¨ fiO ǨÏ$nâ◊fi~°ó I `«fiO Ü«∞[˝ãΨ fiO =+¨\ϯ~° ã¨Î fi"≥∂OHÍ~°ó ã¨q∞`«∞¯âßó II `«fi "Õn`«fiO ǨÏ~ˆ nHΔÍ`«fiO Ü«¸Ñ¨ãΨ fiO Ǩï`åâ◊#ó I `«fiO Ѩffl `«fiOѨÙ~À_®â◊ ã¨Î fiOâßÖÏ„ã¨∞HõÛ`«fiO „ã¨∞=ó II „QÍ"å}ó ã¨HÅõ O`«fiO Ç≤Ï ã¨^㌠º¨ ã¨Î fiO ã¨^HŒ }Δ˜ ó I `«fiO â◊¥~åÊkã¨Î fiOK« „|Ǩ‡=Úã¨Ö’Å∂YÖË„^è∞Œ =O II `«fiO Ǩϟ`åÜ«∞[=∂#ã¨Î fiO `«fiO^è•#ºO Ѩâ√◊ Ü«∂[Hõó I `«fi=∞^äfiŒ ~°∞ºã¨Î fi=Ú^•æ`å `«fiO Ü«∞[˝ó ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ó II kHÍÊ`åÅ =∞Ç≤Ï"Àº=∞ ^Òºã¨Î fiO #Hõ„Δ `«HÍ~°Hóõ I ^Õ= u~°ºQ∑ =∞#∞¿+º+¨μ [QÆ^`Õ K« Û« ~åK«~O° II Ü«∞u¯Oz^£ ^Œ$â◊º`Õ ^Õ= „|Ǩ‡O_» =∞dÅO [QÆ`ü II `«=~°∂Ѩ q∞^ŒO ã¨~fi° O ã¨$+¨ì º~°O÷ ã¨O„ѨHÍt`«O II <å^äÜ Œ ∞« O `Õ Ñ¨~O° „|Ǩχ ^Õ"~·≥ Ñ° ≤ ^Œ∞~åã¨^OŒ I Hõ™êÎ fiO *Ï<åu q=∞ÅO Ü≥∂QÆ QÆ=∞º=∞fO„kÜ«∞O II JHõÜ Δ ∞« O ѨÙ~°∞+¨O x`«º=∞=ºHõÎ =∞[=∞=ºÜ«∞O I „ѨÅÜ≥∂`«ÊuÎ ~°ÇÏ≤ `«O ã¨~fi° "åºÑ≤# g∞â◊fi~°O II ã¨~fi° [˝O x~°∞}æ O â◊√^Œú =∂#O^Œ=∞[~°O Ѩ~O° I É’^è~Œ ∂° ѨO „^è∞Œ =O âßO`«O ѨÓ~°=‚ ∞^≥· fi`«=∞Hõ~Δ O° II J=`åˆ~+¨μÜ«∂=¸iÎ ifi^Œ∂~ˆ ^Õ= ^Œ$â◊º`Õ I Ѩ~O° ÉèÏ==∞*Ï#O`«™êÎ fiO Éè[í Ou k"ÒHõãó¨ II Hõ^OŒä `åfig∞ ^Œ$â◊O ã¨∂HõΔ ‡O â◊HÀflq∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ I P~å^è~Œ Ú`«∞ g∞âß# =∞<À -QÆ=∞º =∞QÀK«~O° II WǨÏÜ«∞#‡O_»ÖË <å^äŒ Ñ¨Ó[º`Õ qkè=`ü„Hõ"∞≥ óÿ I ѨÙ+¨Ê^è∂Œ áêk aè~º° „`« `«„`« ã¨~åfiqÉè∂í `«Ü∞« ó II ã¨OHõ~¬° }Ïk Éè^Ë #Õ `«=Ü«∞`«∂Êl`«O =∞Ü«∂ I HõOΔ `«∞ =∞~°›ã≤ `«`û« ~°fiO Ü«∞`«¯ $`«O #Hõ$`«O =∞Ü«∂ II #â◊HÀflq∞qÉè’ ã¨=∞ºH± Hõ~ΰ $O ѨÓ*ÏO Ü«∞^äÀk`åO I Ü«∞`«¯ $`«O [ѨÇϨ Ÿ=∂k J™ê^躌 O ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î ∞ II

◆ 551

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 552

qxëêÊ^Œ~Ú`«∞O ÉèHí Íκ J`«™êÎ fiO Hõ=Δ ∞Ü«∂=∞ºÇ¨ÏO I k"å~å„`ÒK« ã¨O^蕺ܫ∂O ã¨~åfi=™ê÷ã∞¨ KÕ+`ì¨ ó« II JK«ÖÏ `«∞ǨÏ~ˆ ÉèHí ãΘ Ψ "åO„Ѷ∞≤ Ü«ÚQÆÖË =∞=∞ I â◊s~ˆ # (}) `«^•ä „Ñ‘u~°flK« ^è~Œ å‡k Hˆ +¨μ K« II Ü«∞^ä•`«fi~Ú [QÆ<åfl^äŒ „Ñ‘u~å`«ºOuH© =∞=∞ I H˜O `Õ# Hõ$`«O Hõ~‡° ã¨fi~°"æ ∂≥ HΔÍk ™ê^è#Œ O II Ü«∞㨺 q뜂 ^Œ$_è®ÉèHí óΘ ã¨~fi° HÍ=∞ ѶŨ „Ѩ^Õ I ѨÓ*ÏO Hõ~∞° OÎ `«^•ä ™È΄`«O Hõó â◊HÀflu `«"åK«∞º`« II ã¨∞`Î O« K« ѨÓl`«O "Õ∞- ^Œº`«`ü Hõ=Δ ∞ã¨fi#"≥∂-ã¨∞`Î Õ I (PKå~°...234 /5–49) =Ú#∞ÖÏ~å! Ѩ~=° ∞ "≥+· =‚¨ Ѩ^=Œ Ú#∞ á⁄O^Œ^ÅŒ K«∞‰õΩ#fl "åÔ~=Ô~<· å P K«„Hõ^~Œè ∞° x, PÜ«∞K«∞º`«∞x D ™È΄Π`«O ^•fi~å „áêi÷OKåe, ѨÓlOKåe. ~ÀE ѨÓ[ "Õà◊ D ™È΄`åxfl ѨiOî KÕ"å~°∞ J<åÜ«∂ã¨OQÍ rqOz "≥∂HõΔ „áêÑ≤#Î O^ŒQÅÆ ~°∞. "≥+· =‚¨ ÙÖË HÍHõ J#∞ºÅ∞ ‰õÄ_® W~°∞ã¨O^≥ÅÖ’ Ѩq„`«∞Öˇ· Éè[í # ~°∂ѨOÖ’ D ™È΄`åxfl áê_ç`Õ ã¨=∞™êÎc+è ãì¨ k≤ ú <˘O^ŒQÅÆ ~°∞. D ™È΄`« áê~îåxfl KÕã#≤ "å~°∞ Uk HÀ~°∞‰õΩO>Ë Jk j„Ѷ∞¨ "Õ∞ Åaèã∞¨ OÎ k. H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù\ÏìÅx HÀˆ~"åiH˜ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù_»`å_»∞† _»|∞ƒ HÍ"åÅ#∞H˘<Õ"å~°∞ ^è#Œ =O`«∞Å =Ù`å~°∞† q^•ºi÷ q^•º=O`«∞_»=Ù`å_»∞. *Ïu㨇~°`fi« O (ѨÓ~°fi[#‡ *Ï˝#O) HÀ~°∞‰õΩ#fl "åiHõk ‰õÄ_® Åaèã∞¨ OÎ k. q+¨μ‚ ѨÓ[ ÖËx ѨO_ç`∞« _ç QÆ$ǨÏ"≥∞<ÿ å ã¨~ˆ Ѩâ√◊ =ÙÅ H˘@ìO =O\˜^.Õ q+¨μ=‚ Ùx ѨÓlOKÕ =∞x¿+ =∞x+≤, J`«_Õ *Ï˝x, |∞kú=∞O`«∞_»∞, ã¨`¯« ~°‡ Hõ~,ΰ Ѩq„`«∞_»∞, ^•`«, ™ê^èŒ∞=Ù. JK«∞º`«∞xÃÑ· JK«Å ÉèíH˜Î ÖËx"å_»∞ ã¨^•`«∞‡_»∞, â◊√^Œú =K«#∞_»∞ HÍÖË_»∞. ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∞, ÉèQí "Æ å#∞_»∞<≥#· q+¨μ=‚ Ù `«##∞ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ ÉèHí `Θ À ѨÓlOKÕ"åxx J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ =∞Oz"åxQÍ =∂iÛ Jxfl ã¨∞MÏÅ#∂ J=∞~°∞™êÎ_∞» . „Ѩu Éè‰í Ωõ _Î ∂» WÖÏ =∞#™ê, "åKå, Hõ~‡° }Ï q+¨μ^‚ =Õ Ùx ÉèÏqã¨∂Î rqOKåe. ã¨HÅõ =Úxaè~å^ŒºtÛO`«º`Õ Ü≥∂Ç≤Ï â◊√^Àú xdŠǨÏ$k xqëÈì "ÕuÜ Î ∞« ó ã¨~fi° ™êH©Δ I `«=∞[=∞=∞$`« g∞â◊O "åã¨∞^Õ=O #`À- ã≤‡ ÉèÜ í ∞« =∞~°} qÇ‘Ï#O x`«º=∂#O^Œ ~°∂ѨO II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 553

xdÅ Éè∞í =# <å^äOŒ âßâ◊fi`«O ã¨∞„Ѩã#¨ flO `«fiu q=∞Å qâ◊√^ŒOú x~°∞}æ O ÉèÏ=ѨÙÃ+Ê· ó I ã¨∞Y =Úk`« ã¨=∞ã¨OΠѨÓ[Ü«∂ =∂º`«‡ÉèÏ=O qâ◊`∞« ǨÏ$^ŒÜ∞« Ѩ^‡Õ ã¨~fi° ™êH©Δ z^•`å‡ II (PKå~°... 234/60,61) D q^èOŒ QÍ P^ŒºO`«~Ç° Ï≤ `«∞_»∂, Ѩ~å`«Ê~°, „|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∂<≥#· q+¨μ=‚ Ù =i‚OѨ |_®¤_∞» . Hõ#∞Hõ, "≥∂Hõ=Δ ∞OkK«Ûù QÆÅ"å~°∞ PÜ«∞# zO`«#=Ú<Õ KÕÜ∂« e. D qâ◊fiOÖ’x Ü≥∂QÆ∞ÅO^Œ~∂° P É’^èQŒ =Æ ∞º ѨÙ~å}ѨÙ~°∞+¨μ_»∞, ã¨∂~°ºã¨=∂# `Õ[ã≤fi, q=∞Å∞_»∞, qâ◊√^•ú`‡« , „âı+μ¨ _ª ∂» , JkfifÜ«Ú_»∂#QÆ∞ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù zO`«#Ö’<Õ rqOz ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ PÜ«∞#Ö’<Õ Hõeã≤áÈÜ«∂~°∞. ÃÑ#· K≥Ñʨ |_ç# ã¨∞uÎ x rq`åO`«=Ú Ñ¨iOî K«∞"å_»∞ P =∞Ǩq+¨μ=‚ ÙÖψQ „ѨâßO`«z`«∞_Î ∂» , áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞_»∂ HÍQÆÅ_»∞. JÖψQ ^è~Œ å‡~°H÷ Í=∂Å#∞ PÜ«∞# HÀã¨"∞Õ KÕã≤ PÜ«∞# HÀã¨"∞Õ =kÖËã≤ ã¨<åºã≤Ü∞ÿ≥ D Ö’HÍxfl q_çz#"å_»∞ u#flQÍ q+¨μx‚ Ü≥Ú^ŒHˆÌ áÈ=ÙK«∞<åfl_»∞. qÉè∞í O „ѨÉ∞íè O qâ◊fi^è~Œ O° qâ◊√^Œú =∞âı+¨ ã¨O™ê~° q<åâ◊ ¿ÇÏ`«∞O I Ü≥∂ "åã¨∞^Õ=O q=∞ÅO „ѨÑ#¨ fló ã¨"∂≥ HõΔ =∂áÈflu q=ÚHõÎ ã¨OQÆó II (PKå~°...234/66) qâ◊fiqÉè∞í _»∞, „áê}˜™êfiq∞, qâßfi<Õfl ^èiŒ OK«∞"å_»∞, qâ◊√^•ú`‡« , ã¨=∞ã¨Î ã¨O™ê~° q<åâ◊¿ÇÏ`«∞=Ù, q=∞Å∞_»∞, ÉèíQÆ"å#∞_»∞<≥·<å ÉèíHõÎ ã¨∞ÅÉèí∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx J<åã¨HõÎ ÉèÏ=O`À â◊~} ° ∞ QÀ~°∞"å_»∞ "≥∂Hõ=Δ Ú <˘O^ŒQÅÆ _»∞. (J^蕺ܫ∞O–234)

„|Ǩχ*Ï˝# x~°∂Ѩ}O – +¨_»OQÆ Ü≥∂QÆO â∫#HÍ^Œ∞ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ <Õ#∞ "Õ^•O`«, ™êOYº ã≤^•úO`å#∞™ê~°O q=iOѨ|_ç# „|Ǩχ*Ï˝<åxfl =i‚™êÎ#∞. ''<Õ#∞ *’ºu~°‡Ü«∞ Ѩ~„° |Ǩχ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· q+¨μ=‚ Ù#∞— Jx =∞#ã¨∞Ö’ ã≤s÷ HõiOK«∞H˘x PÖ’zã¨∂Î 'ã¨∂~°∞ºxÖ’#∂, JyflÖ’#∂, <å ǨÏ$^ŒÜ∂« HÍâ◊OÖ’#∂ XˆH *’ºu „uã¨fi~°∂Ѩ ^è~Œ "° ∞≥ ÿ =Ù#flk— Jx xâ◊Û~ÚOK«∞HÀ"åe. P=ÙÖ’<Õ <≥~Úº =ÙO@∞Ok. J~Ú<å ^•x =Å¡ P=ÙH˜ |ÅO ~å^Œ∞. HÍx J^Õ <≥~Úº <˘Hõ Ѩ^uúŒ „ѨHÍ~°O |Ü«∞\˜H˜ fã≤ J^Õ P=ÙH˜ ÃÑ_ç`Õ =∞Ǩ|ńѨ^=Œ ∞=Ù`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 554

JÖψQ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ „Ѩu =∞#ã¨∞Ö’#∂ "≥Å∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. HÍh PÜ«∞##∞ Ѩ^uúŒ „ѨHÍ~°O ѨÓl¿ã<Î Õ Ñ¨Å∞‰õΩ`å_»∞. Ü≥∂QÆ=∞<≥_ç =$HΔÍ<≥flHõ¯^ŒÅK«∞H˘#fl "å_çH˜ Hõ~‡° *Ï˝#O J=ã¨~O° HÍx Ü≥∂QÆ=$HΔÍ~°∂_è∞» xH˜ "≥~· åQƺO `«Ñʨ WOˆHn JHõ¯~ˆ ^¡ ∞Œ Hõ^•! Ü≥∂QÆ"≥∂HΔÍÅ#∞ QÆ∂iÛ H͉õΩO_® â◊|Ì, q+¨Ü«∂kHõ=ÚÅ QÆ∂iÛÜÕ∞ `≥Å∞ã¨∞ HÀ"åÅ#∞H˘<Õ "åxÖ’ ~åQÆ, ^ÕfiëêÅ∞`«ÊuÎ J=Ù`å~Ú. Ö’Éèí, "≥∂ǨÏ, „HÀ^è•Å‰õΩ =jÉè∂í `«∞_≥· áêáêKå~°∞_»=Ù`å_»∞. ã¨∞ã¨OÜ«∞`«OQÍ KÕ`∞« Å#∂ LѨãÜ ÷¨ ∞« #QÍ, =¸„`ÕO„k Ü«∞=Ú LѨãh÷¨ , L^Œ~åhfl, "åHͺhfl LOK«∞HÀQÆey#"å_Õ q„ѨÙ_»x |∞kú=∞O`«∞Å∞ =Hͯ}˜™êÎ~∞° . Z=i KÕ`∞« Öˇ`· Õ Ñ¨~„° ^Œ"åº#flѨÇϨ iOK«"À, Ç≤ÏO㨠KÕÜ∞« "À, E^Œ=∂_»"À "åi KÕ`«∞ÖË ã¨∞ã¨OÜ«∞`« ǨϙêÎÅ#|_»`å~Ú. Ѩ~°„ã‘ÎÃÑ· HÍ=∞=Ú#∞ ã¨~°fi^• ѨiǨÏiOK«∞#^Õ ã¨OÜ«∞`« LѨã.÷¨ JÖψQ Ö’Éè~í Ç° Ï≤ `«OQÍ#∂ Ѩiq∞`«OQÍ#∂ Éè’[#=Ú KÕÜÚ« "åx^Õ ã¨∞ã¨OÜ«∞`« L^Œ~=° Ú Ç≤Ï`« Ѩiq∞`«, ã¨`º« "å‰õΩ¯Å`À #∞O_»∞#^Õ ã¨∞ã¨OÜ«∞`« "åHõº=Ú. ã¨OÜ«∞`« ǨϙêÎÅ∞ ‰õÄ_® `«Ñ㨠∞¨ û, Ü«∞*Ï˝^∞Œ Å<åK«i¿ã<Î Õ ã¨ÑŨ¶ ǨϙêÎÅ=Ù`å~Ú. WHõ ^蕺#=∞#QÍ =∞<À |∞kúiO„kÜ«∂ P`«ºOuHõ SHõº`«. J#QÍ =∞#ã¨∞û, |∞kú, WO„kÜ«∂Å∞ – W=hfl ^èպܫ∞`«`«fiOÃÑ· ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ã¨OÅQÆfl"≥∞ÿÜ«ÚO_»∞@. ã¨c[=∞h xsƒ[=∞h ^蕺#O ~Ô O_»∞ q^è•Å∞. Jq^•ºk Hˆ â¡ ßÅ#∞ c[=∞O\Ï~°∞. "å\˜x J#∞Éèqí ã¨∂Î ‰õÄ_® "å\˜x =∞éz KÕ¿ãk ã¨c[ ^蕺#O. q^Œº ÉÏQÍ =ÙO_ç U Hˆ â¡ =◊ ¸ J#∞Éè=í OÖ’H˜ ~åxk xsƒ[ ^蕺#O. zO`«#H˜ =¸ÖÏ^è•~°"∞≥ #ÿ |∞kú =∞# „Éè∂í =∞^躌 OÖ’ =ÙO@∞Ok. q+¨Ü∂« 㨉Ωõ _Î #·≥ "åxH˜ Jk „áêѨOzHõ =ã¨∞Î=ÙÅ#∂ Jâßâ◊fi`å#O^•hfl HÀ~°∞‰õΩO@∂ ã¨O™ê~° ™êQÆ~O° Ö’<Õ =Úxy =ÙO@∞Ok. Hõ#∞Å∞ ã¨QOÆ =¸ã≤ q+¨Ü∂« Å#∞ q_»z âßâ◊fi`å#O^Œ ã¨O^è•Ü«∞‰õΩ_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞x zO`«#Ö’ =Úxy#"å_»∞ P Hõ#∞ÉÁ=∞Å =∞^茺<Õ *’ºuâ◊Û„HÍhfl P K«„HõOÖ’ `«# P~å^躌 ^≥"· åhfl K«∂_»QÅÆ _»∞. W^Õ x["≥∞#ÿ |∞kú. P |∞kúx QÆÅ"å_Õ l`ÕO„kÜ«Ú_»∂, `«O„^•"≥∂ǨÅHõf`«∞_»∂#QÆ∞ *Ï˝x. J`«_∞» =ÚO_»∞ K«∂_»QeÆ Qˆ "≥Å∞QÆ∞ J`«x P`«‡ÜÕ∞. Jk ã¨fi„ѨHÍâ◊=O`«∞_≥#· Ѩ~=° ∂`«‡#∞ K«∂Ñ≤ã∞¨ OÎ k. rqH˜ JOu=∞ ÅHõΔ ºO =ÚH˜Ü Î ∞Õ . Jk rqH˜ ѨÙ~°º+¨Hì =õ ¸, „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ=¸#QÆ∞ „ѨH$õ ux Ѩi`«ºlOz# `«~∞° "å`«<Õ Åaèã∞¨ OÎ k. D ѨÙ~°º+¨Hì Oõ , x*ÏxH˜, Hõ=∞Å~°∂ѨOÖ’ =ÙO@∞Ok. ã¨O™ê~°O KÕã∞¨ #Î fl r=Ù_»∞ nx Hõ~=‚° Ú. (J#QÍ HõiH‚ Öõ ’ =ÙO\Ï_»∞). ã¨`Ϋ fi ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÖË D Hõ=∞Å „ѨH$õ u.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 555

D =∂Ü«∂=$`« Hõ=∞ÖÏxH˜ Zxq∞k ^ŒàÏÅ∞O\Ï~Ú. Jq U=#QÍ â◊|,Ì ã¨Ê~°≈, ~°∂Ѩ, ~°ã,¨ QÆO^è,Œ ã¨`Ϋ fi, ~°[ `«=∂Å∞. D "Õ^•O`«, „ѨfHÍ`«‡Hõ É’^è#Œ O =Å¡ `ÕÖ^Ë qÕ ∞@O>Ë =ÚH˜Î „áêÑ≤Î HÀã¨O ™ê^è#Œ KÕ¿ã ™ê^艌 Ωõ _»∞ D Hõ=∞ÖÏxfl – J#QÍ =∂Ü«∞h, WO„kÜ«∂Åh ѨÓiÎQÍ =∞~°z, D HõiH‚ õ WKÕÛ ã¨∞Y, Éè’QÆ, Ѩ^qŒ , ™êO™êiHõ Éè’QÍ^Œ∞Å #∞O_ç kyáÈ~Ú ÉèQí =Æ zÛO`«# KÕÜ∂« e. +¨_O» QÆ Ü≥∂QÆO "≥Ñ· Ù¨ =∞àϧe. „áê}ÏÜ«∂=∞, [Ѩ, „Ѩ`åºÇ¨~°, ^è•~°}, ã¨=∂kè, ^蕺#=ÚÅ∞ Ü≥∂QÆO Ü≥ÚHõ¯ P~°∞ ™ê^è#Œ Å∞. WO„kÜ« ∞ x„QÆ Ç ¨ Ï =Ú =Å¡ áêѨ H õ Δ Ü « ∞ =¸, áêѨ H õ Δ Ü « ∞ O =Å¡ ^Õ = „Ñ‘ f ã¨∞ÅÉè=í ∞ø`å~Ú. ^Õ=„Ñ‘u =ÚH˜=Î ∂~°=æ Ú#‰õΩ `«Å∞Ѩ٠`≥~∞° ã¨∞OÎ k. JѨC_»∞ "≥Ú^Œ\ ˜ ™ê^è#Œ O „áê}ÏÜ«∂=∞O`À Ѩx Ѩ_∞» `«∞Ok. Wk Jx"å~°º ™ê^è#Œ O ‰õÄ_». QÆ~ƒ° =ù ∞h JQÆ~°ƒù=∞h Wk Ô~O_»∞ q^èŒ=ÚÅ∞. [Ѩ, ^蕺# Ü«ÚHõÎ=∞QÆ∞ „áê}ÏÜ«∂=∞=Ú#∞ QÆ~ƒ° „ù áê}ÏÜ«∂=∞=∞x =º=ǨÏi™êÎ~∞° . ~Ô O_»= ~°HOõ Ö’ [Ѩ^•è º<åÅ∞O_»=Ù. =ÚѨÊkÜ«∂~°∞ =∂„`«Å áê@∞ KÕ¿ã „áê}ÏÜ«∂=∞=Ú`«Î=∞xÑ≤OK«∞‰õΩO@∞Ok. W~°"≥· <åÅ∞ÔQ·`Õ =∞^躌 =∞=∞h Ѩ<fl≥ O_≥`· Õ x=∞fl=∞h ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥áêÎ~∞° . FO HÍ~åxfl [Ñ≤ã∂¨ <Î Õ „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕÜ∂« e. D „|Ǩχ"åK«Hõ FO HÍ~°O „|Ǩχx „Ѩã#¨ ∞flx KÕã∞¨ OÎ k. P~°H~Δõ åÅ FO #"≥∂ q+¨"‚ Õ J<Õ =∞O„`åhfl, Ѩ<fl≥ O_»H~Δõ åÅ QÍÜ«∞„u =∞O„`åhfl [Ñ≤OKåe. Jxfl WO„kÜ«∂Å „Ѩ=$fÎ ™êO™êiHõ q+¨Ü«∞ "åOKè«Å"≥·¿Ñ =∞à◊√§`«∂ =ÙO@∞Ok. D „Ѩ=$uÎx x=$uÎ KÕÜ∞« _»"∞Õ – J#QÍ WO„kÜ«∂Å#∞ x„QÆÇÏ≤ Oz q+¨Ü∞« "åã¨#Å#∞ ã¨OǨÏiOz HÀiHõÅ∞ ÖˉΩõ O_® KÕã∞¨ HÀ=_»"∞Õ – „Ѩ`åºÇ¨~°O Jx K≥Ñʨ |_çOk. =∞#ã¨∞û#∞ |∞kú`À"å@∞ D „Ѩ`åºÇ¨~°OÖ’ ã≤~÷ O° QÍ=ÙOz Ѩ<fl≥ O_»∞=∂~°∞¡ „áê}ÏÜ«∂=∞O KÕã≤ JÖÏ KÕÜ∞« _®xH˜ Ѩ\ #ì˜ O`« HÍÅO áê@∞ „|Ǩχ֒ =∞#ã¨∞#∞ („|ǨχÃÑ· Jx L^ÕâÌ =◊ Ú) xeÑ≤ =ÙOK«∞@#∞ ^•fi^Œâ◊ ^è•~°}Ï`«‡Hõ ^蕺#=∞O\Ï~°x „|Ǩϟ‡Ñ¨^âÕ =◊ Ú. xÜ«∞`« ~°∂ѨOÖ’ (^•fi~å) „|Ǩ‡HÍ~° =$uÎÖ’ ™ê^艌 Ωõ _»#∞Éèqí OKÕ ã¨O`«∞+≤xì ã¨=∂kè JO\Ï~°∞. ^蕺#O KÕã∞¨ #Î flO`«¿ãÑ¨Ó =∞#ã¨∞#∞ K«OK«ÅO H͉õΩO_® J#∞‰õΩ#fl Ѩx JÜÕ∞º^•HÍ xÅ∞ѨQeÆ Qˆ â◊HHΘ ˜ ^è•~°}Ü«∞x ¿Ñ~°∞. =∞#ã¨∞û ^èºÕ Ü«∞`«`Ϋ fiO ÃÑ#· <Õ Pã¨HxΘ HõeyÜ«ÚO_ç q∞QÆ`å ã¨O™ê~°OÃÑ· x~åã¨H`Îõ #« ∞ ÃÑOK«∞H˘#∞@ÜÕ∞ ^蕺#O. ^蕺#Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ#· ™ê^艌 Ωõ Å∞, =ÚYºOQÍ =ÚxQÆ}=Ú, ^èºÕ Ü«∞ Ѩ^•~°÷ zO`«##∞ Jq„âßO`«OQÍ QÍqã¨∂Î JO^Œ∞Ö’<Õ xâ◊ÛÅOQÍ xezáÈ`Õ ^•x<Õ Ñ¨~=° ∞^蕺#=∞O\Ï~°∞. ™ê^艌 Ωõ xH˜ Hõ#∞Å∞ `≥~z° <å =¸ã≤<å ^èºÕ Ü«∞ ^≥=· `«"∞Õ HõxÑ≤ã∂¨ Î =ÙO>Ë, `«#H© ^≥"· åxH©

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 556

`Õ_® ÖË^<Œ Õ Ñ¨iã≤u÷ U~°Ê_ç`,Õ â◊s~°OÃÑ· áê=ÚÅ∞ áê‰õΩ`«∞<åfl, ѨÙ@ìÅ∞ "≥ÚÅ∞ã¨∞<Î åfl `≥eÜ«∞x ^Œâ◊ U~°Ê_ç`Õ ^•xx 'ã¨=∂kè— JO\Ï~°∞. Z=i =∞#Ãã`· Õ ã¨OHõÅÊ~°ÇÏ≤ `«"∞≥ ÿ áÈ`«∞O^À, Z=i WO„kÜ«∂Å∞ q+¨Ü∞« zO`«# #∞O_ç ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ q~°`åÖˇ· áÈ`åÜ≥∂ "å~°∞ ã¨=∂kè ã≤`÷ ∞« Å∞QÍ K«∂_»|_»`å~°∞. "åˆ~ „|Ǩχ֒ b#"≥∞ÿ =ÙO\Ï~°∞. "å~°∞ =∞~°Å "≥#∞Hõ‰Ωõ =zÛ =∂#=Ö’HõOÖ’ =∂=¸Å∞QÍ rqOK«_O» ZHõ¯_À [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Ü≥∂QÆ∞Å#∞ ‰õÄ_® K≥_Q» ˘>Ëì ^ÀëêÅ∞ H˘xfl =ÙO\Ï~Ú. z`«=Î Ú Ü≥ÚHõ¯ Jã≤~÷ `° ,« „ÉèÏOu, ^Ò~°≈#㨺O, „Ѩ=∂^ŒO =O\˜q. =∞#ã¨∞û#∞ ã≤~÷ O° QÍ =ÙOK«∞HÀ=_»O HÀã¨O ™ê^艌 Ωõ _»∞ =ÚO^Œ∞QÍ ã¨∂Å÷ ã¨fi~°∂áêxfl zOuOKåe. `«~∞° "å`« xâ◊ÛÅ∞_≥· `«# Hõ#∞ÉÁ=∞Å =∞^茺֒ *’ºu ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# Ѩ~°=∂`«‡#∂Ç≤Ïã¨∂Î P K«~°ºÃÑ· J#∞~°‰õΩÎ_≥· ã≤÷~°`åfixfl ™êkèOKåe. D qâ◊fiOÖ’ Ѩ~=° ∂`«‡ÜÕ∞ `«Ñʨ "Õ~ˆ kÜ«Ú ÖË^∞Œ , P Ѩ~=° ∂`«‡ÜÕ∞ qâ◊fi ~°∂Ѩ=Ú— J<Õ xâ◊ÛÜ«∂xH˜ =zÛ Ñ¨~=° ∂`«‡ HÍx Ѩ^•~å÷Åhfl Jã¨`∞« ÖÎ Ë (Jx`åºÖË) J<Õ *Ï˝<åxfl á⁄Ok P =ã¨∞=Î ÙÅxfl\˜h Ѩi`«ºlOKåe. `«# ǨÏ$^ŒÜ∞« Ѩ^‡Œ OÖ’<Õ FOHÍ~° ~°∂ѨOÖ’ "åºÑ≤OzÜ«Ú#fl Ѩ~„° |Ǩχ#∞ ^蕺xOKåe. Hˆ „Δ `«OQÍx Hˆ „Δ `«A_˝ ∞» QÍx WOHÍ „Ѩ"ÕtOK«x „u=∂„`«Å`À Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# FOHÍ~åxfl [Ñ≤OKåe. `«~°∞"å`« FOHÍ~° ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· „Ѩ^•è # ѨÙ~°∞+¨μx ‰õÄ_® ^蕺xOKåe. J#O`«~O° P Ѩ^‡Œ OÃÑ· Hõ$+¨,‚ ~°H,Îõ âıfi`« =~å‚ÅÖ’ #∞O_»∞ `«=∞, ~°[, ã¨`Ϋ fi QÆ∞}ÏÅ =¸_»∞ =∞O_»ÖÏÅ#∂ ^蕺xOKåe. "å\˜Ö’ #∞#fl r"å`«‡Ü«∞QÆ∞ ѨÙ~°∞+¨μx ^蕺xOKåe. J#O`«~O° Sâ◊fi~åºk Zxq∞k QÆ∞}ÏÅ#∂ (^蕺xOKåe) ÉèÏqOK«∞HÀ"åe. Wk=é‰õΩ K≥ÑÊ≤ #^•xH˜ aè#fl"≥∞#ÿ Hõ=∞ÅO D ^ŒâÖ◊ ’ ™ê^艌 Ωõ x ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ qHõãã≤ ∞¨ OÎ k. D Hõ=∞ÖÏxH˜ HõiH‚ õ *Ï˝#O, Hˆ ã¨~åÅ∞ q*Ï˝#O, <åà◊O "≥~· åQƺO, HõO^ŒO "≥+· =‚¨ ^è~Œ ‡° O. =ÚH˜Î ™ê^艌 Ωõ _»∞ D ǨÏ$`«Ê^Œ‡O HõiH‚ Öõ ’ #∞#fl „Ѩ}= ~°∂Ѩ „|Ǩχ Ü≥ÚHõ¯ ^蕺<åxfl KÕ`#« , xâ◊ÛÅ "åºÑ¨Hõ ~°∂áêÖ’¡ KÕÜ∂« e. WÖÏ FOHÍ~° ã¨fi~°∂Ѩ„|Ǩχ#∞ ^蕺xã¨∂<Î Õ „áê}ÏÅ#∞ Ѩi`«ºlOz# "åiH˜ „|Ǩχ™êÜ«Ú[ºO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. Ü≥∂y `«# ^ÕÇϨ QÆ`« Ѩ^‡Œ OÃÑ· ǨÏix ‰õÄ~°∞ÛO_»É@ ˇ ∞ìH˘x ã¨_Å» x ÉèHí Θ ÉèÏ=O`À PÜ«∞##∞ ^蕺xOKåe. H˘O^Œ~∞° =∞Ǩ ™ê^艌 Ωõ Å∞ `«=∞ *Ï˝# ~°∂Ѩ K«‰ΩΔõ =ÙÅ`À P`«‡ ^•fi~å Ѩ~=° ∂`«‡x K«∂_»QÅÆ ~°∞. ™êOYº ^Œ~≈° #"Õ`ÅΫ ∞ „ѨH$õ u ѨÙ~°∞+¨ q"ÕHOõ ^•fi~å#∂, Ü≥∂QÆ"Õ`«ÎÅ∞ Ü≥∂QƄѨÉèÏ=O KÕ`«#∂ P`«‡^•fi~å P`«‡^Œ~°≈#O (Ѩ~°=∂`«‡#∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 557

K«∂_»QÅÆ ∞QÆ∞@) KÕÜ∞« QÆÅ~°∞. P`«‡ *Ï˝#~°∂Ѩ"∞Õ . x*ÏxH© =∂Ǩ`«‡º=∞O`å *Ï˝<åx^Õ. J^Õ „|Ǩχ „ѨHÍâ◊HOõ , Éè=í |O^è•Å áêe\˜ Y_»Oæ . D *Ï˝#O UHÍ„QÆz`«`Î « J<Õ „Ѩ^•è # Ü≥∂QÆO ^•fi~å ã¨fiO`«=∞=Ù`«∞Ok. UHÍ„QÆz`«`Î ‰« Ωõ =ÚH˜Î „Ѩ^•Ü«∞Hõ ™ê÷~Ú =ÙOk. Jk Ü≥∂yH˜ P`«‡ ^Œ~≈° <åxfl HõeyOK«_O» Ö’ ã¨=∞~°=÷ ∞=Ù`«∞Ok. Z=Ô~`· Õ WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz *Ï˝#O`À „ѨnѨÙ_Î =» Ù`å_À J`«_Õ Ü≥∂y. J`«_Õ Ñ¨~=° ∂`«‡Ö’ „Ѩ"tÕ Oz =Ú‰õΩ_Î #» |_»`å_»∞. Pã¨#O, ™ê÷#O =O\˜ q^è∞Œ Å∞ Ü≥∂QÆ ™ê^è<Œ åÅ∞ HÍ=Ù, ÃÑQ· Í, Jq Ü≥∂QÆãk≤ xú PÅ㨺O KÕ¿ã qÅO|HÍÅ=Ù`å~Ú. tâ◊√áêÅ∞_Õ Ü≥∂QÆãk≤ xú á⁄O^•_À Jk Hˆ =ÅO 㨇~°} =∂„`å#<Õ ã≤kOú zOk. J~Ú^Õ ^•xH˜ ѨÓ~°fi [#‡ ã¨∞Hõ$`«O `À_≥O· k. Ü≥∂QÆ∞Å f~°∞ "Õ~∞° . "å~°∞ P`«‡`À<Õ P`«‡#∞ K«∂™êÎ~∞° † Jxfl „áê}∞ÅÃÑ· Hõ~∞° }#∞ ‰õΩiÑ≤OK«QÅÆ ~°∞† q+¨Ü∂« ã¨HΘ U HÀâß<å ÖËx"å~°∞† tâ◊flO `À_ç ѨxxQÍx, <åÅ∞Hõ QÀÅ#∞QÍx Ѩi`«ºlOz#"å~°∞. gˆ~ ^ÕÇ¨ O`«=∞O^Œ∞ =ÚH˜xÎ á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. Ü≥∂y WO„kÜ«∂Å`À KÕÜ∞« =Åã≤# U Ѩxh KÕÜ∞« ‰õΩO_®, Hõé] =Öˇ ã¨∞Y^Œ∞óMÏ#∞Éè∂í `«∞ʼnõΩ Jf`«∞_≥· „|Ǩχ=ÚÖ’ Hõeã≤áÈ`å_»∞. J^Õ =ÚH˜.Î "Õ∞^è•qÜ≥ÿ∞# ™ê^茉õΩ_»∞ Jxfl „ѨHÍ~åÅ =~°‚ ÉèË^•Å#∂, Sâ◊fi~°º ÉèË^•Å#∂, â◊√ÉèÏâ◊√ÉèÏÅ#∂, áêáêÅ#∂ ^蕺<åyflÖ’ ѨÓiÎQÍ Éèãí ‡¨ O KÕã≤ Ѩ~=° ∞QÆux á⁄O^Œ∞`å_»∞. Hõé]#∞ Hõé]‰õΩ ~åÑ≤_ç KÕ¿ãÎ Jyfl ^Œ~°≈#"≥∞ÿ#@∞ì Ü≥∂yH˜ „|Ǩχ*Ï˝#O`À ^蕺<åxfl J#∞ã¨O^è•#O KÕÜ∞« QÍ NǨÏi ^Œ~≈° #=∞=Ù`«∞Ok. P ^Œ~≈° #"Õ∞ Ü≥∂QÀ`«¯~°¬. ^•xx q∞Oz# Ѩ~=° ∂=kè ÖË^∞Œ . U XHõ¯ ÉÏǨϺ"≥∞#ÿ LáêÜ«∞O ^•fi~å#∂ =ÚH˜Î „áêÑ≤OÎ K«^∞Œ . Jk ѨÓiÎQÍ PÉèíºO`«iHõ Ü«∞=∞xÜ«∞=∂k LáêÜ«∂Å ^•fi~å<Õ ™ê^茺=∞=Ù`«∞Ok. ™êOYº*Ï˝#O, Ü≥∂QÍÉèϺã¨O, "Õ^•O`åk „â◊=}ÏÅ =Å¡ U P`«‡ ™êHΔÍ`å¯~°"≥∞ÿ`Õ ™êkèOѨ|_»∞`«∞O^À J^Õ '=ÚH˜—Î J#|_»∞`«∞Ok. D =ÚH˜xÎ á⁄Ok# "åxH˜, ÖË^• ™êkèOz# Ü≥∂yH˜ J<å`«‡Ö’<Õ P`«‡ Jã¨`Ê« ^•~°O÷ Ö’<Õ ã¨``Ϋ Ϋ fiO ^Œ~≈° #q∞™êÎ~Ú. (J^蕺ܫ∞O – 235) (`«~∞° "åu J^蕺ܫ∞OÖ’ <å~°^∞Œ _»∞ ÉèQí =Æ O`«∞x ^•fi~å qO@∞#fl@∞¡QÍ K≥Ñʨ |_çOk. <å~°^Œ∞x ^•fi~å "åºã¨∞_»∞, PÜ«∞# #∞O_ç ã¨∂`« =∞ǨÏi¬ P =∞Ǩq+¨Ü«∂xfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°#∞HÀ"åe)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 558

P`«‡*Ï˝# x~°∂Ѩ}O

WѨÙ_»∞ P`«‡ *Ï˝#=Ú Ü≥ÚHõ¯ `åuÎ fiHõ=~°#‚ #∞ qxÑ≤™êÎ#∞. J^≥· fi`« `«`Ϋ fi"Õ∞ ™êOYº=Ú, ^•xÖ’ UHõ z`«`Î Ü « ∞Õ Ü≥∂QÆ=Ú. J^≥· fi`« `«`Ϋ fiÜ≥∂QÆ ã¨OѨ#∞fl_≥·#"å_»∞ =ÚH˜Îx á⁄O^ŒQÆÅ_»∞. J^≥· fi`« `«`«Î fi"Õ∞^À `≥eã≤ ~åQÍ<Õ Jf`«, =~°=Î ∂#, Éèqí +¨º Hõ~‡° Åhfl #+¨"ì ∞≥ ÿ áÈ`å~Ú. *Ï˝xÜ≥∞ÿ # =ºH˜Î ã¨kfiKå~°=∞#∞ Q˘_»e¤ `À ã¨O™ê~°=∞<≥_ç =$HΔÍxfl #éH˜"ãÕ ≤ "≥~· åQƺ=∞#∞ f~°O÷ ^•fi~å "≥+· =‚¨ Ѩ^•xfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. D ã¨O™ê~åxH˜ =¸ÅO =∞# =∞#ã¨∞û Ü≥ÚHõ¯ *Ï„QÆ`,ü ã¨fiѨfl, ã¨∞+¨μѨºÎ =ã¨Ö÷ .Ë Wq =∂Ü«∞ Ü≥ÚHõ¯ ~°∂áêÅ∞. ã¨`º« "Õ∞^À J=QÆ`=« ∞ÜÕ∞^•HÍ D =∂Ü«∞ Ü≥ÚHõ¯ ~°∂áêÅ∞ JK«OK«ÅOQÍ JÖψQ áê`«∞‰õΩáÈ~Ú =ÙO\Ï~Ú. x[O K≥áêÊÅO>Ë âßâ◊fi`« J^≥· fi`« `«`Ϋ fiOÖ’<Õ W=hfl „Ѩ"tÕ Oz =ÙO\Ï~Ú. J^≥· fi`«``« Ϋ fi"Õ∞ Ѩ~„° |ǨχO. nxH˜ <å=∞, ~°∂Ѩ, „H˜Ü∞« Å∞O_»=Ù. D „|Ǩχ"Õ∞ [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì z `å#∞ JO^Œ∞Ö’ „Ѩ"tÕ ™êÎ_∞» . '=∂Ü«∂f`«∞_≥#· z`«∞Ê~°∞+¨μx `≥Å∞ã¨∞HÀQÆeQÍ#∞. <Õ#∞ ‰õÄ_» P`«‡ã¨fi~°∂ѨÙ_»<—Õ J<Õ *Ï˝#"Õ∞ =ÚH˜HÎ ˜ =∂~°Oæ . "Õ^ÀǨÏ"Õ∞`«O ѨÙ~°∞+¨O z„^Œ∂ѨO `«=∞ã¨ó Ѩ~O° I Î ∞Õ II (PKå~°...236/6) ™È-ǨÏ=∞㑇u "≥∂HΔÍÜ«∞ <å#ºó ѨO^ä• q=ÚHõÜ =ÚH˜Î ^•#, ^蕺<å^Œ∞Å =Å¡ =ã¨∞OÎ ^Œx H˘O^Œi =∞`«O HÍQÍ Ñ¨Ó*Ïk Hõ~‡° Å =Å¡ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^Œx H˘O^Œi Jaè„áêÜ«∞O. Hõ~‡° #∞ PK«iOK«∞, Hõ~‡° #∞ `«ºlOK«∞ J<Õ ~Ô O_»∞ =K«<åÅ∂ "Õ^•ÅÖ’ qxÑ≤™êÎ~Ú. xëê¯=∞ÉèÏ=#`À Ü«∞*Ï˝k Hõ~‡° Å#∞ =ÚH˜Î HÀã¨O KÕÜ∂« e. ZO^Œ∞HõO>Ë xëê¯=∞ÉèÏ=O`À J#∞+≤Oì Ѩ|_ç# Ü«∞*Ï˝k Hõ~‡° Å∞ â◊√kúH˜ ™ê^è#Œ OQÍ K≥Ñʨ |_®¤~Ú. *Ï˝#O „áêÑ≤OÎ z# Ñ≤=∞‡@ XHõ¯ [#‡ˆH =ÚH˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. Éè^Ë ÉŒ Ïè ==Ú#fl "åiHõk ^˘~°H<õ Õ ^˘~°H^õ ∞Œ . ‰õΩÜ≥∂y =ÚH˜xÎ á⁄O^ŒÖ_Ë ∞» . U HÍ~°}OQÍ<À Ü≥∂QÆ„Éè+í μ¨ _ì #·≥ "å_»∞ =∞~°∞[#‡Ö’ Ü≥∂QÆ ™ê^è#Œ [iˆQ QÆ$ǨÏOÖ’ [x‡™êÎ_∞» . `«#O`«@ `å#∞QÍ „â◊q∞Oz =ÚH˜xÎ á⁄O^Œ∞@‰õΩ, P [#‡Ö’, J=HÍâ◊=ÚO@∞Ok. Hõ~‡° Å ^•fi~å*Ï˝<åxfl ã¨OáêkOz# "å_»∞ ã¨O|O^è•Å#∞ `«ºlOz "≥∂Hõ=Δ ∞O^Œ =K«∞Û. ^•xH˜ P`«‡*Ï˝<å<åfl„â◊~ÚOKåe. P`«‡*Ï˝<åxH˜ aè#fl"≥∞#ÿ *Ï˝#O J*Ï˝#O H˜O^Õ ÖˇH¯õ . ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ K≥Å~ˆ Qˆ HÀiHõÅhfl ã¨=∂Ѩ"Î ∞≥ ÿ áÈ`Õ, WHõ HÀiHõÖË ÖËx ™ê÷~ÚH˜ rq KÕ~∞° HÀQÆey`Õ P =ºH˜HÎ ˜ JѨÊ\˜ [<å‡O`«OÖ’<Õ xã¨ûOâ◊Ü∞« OQÍ =ÚH˜Î Åaèã∞¨ OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 559

Ü«∞^•ã¨~ˆ fi q=ÚK«ºO`Õ HÍ=∂ÜÕ∞ -㨺ǨÏ$kã≤`÷ åó I `«^•- =∞$`«`fi« =∂áÈflu r=<Õfl=# ã¨Oâ◊Ü∞« ó II (PKå~°...236/12) Ѩ~„° |Ǩχ"≥∞Hõ¯_»∞Ok? ^Õ=Ù_≥H¯õ _çH˜ áÈ`å_»∞? =ÚH˜Î á⁄Ok#"å_»∞ U ^ÕâO◊ Ö’ „Ѩ"tÕ ™êÎ_∞» ? WÖÏO\˜ „Ѩâfl◊ ÅHõ=HÍâ◊"∞Õ ÖË^∞Œ . J#O`«∞_»Q∞Æ Ñ¨~„° |ǨχH˘Hõ ^Õâ=◊ ∞h, ~°∂Ѩ=∞h, QÆuÜ«∞h LO_»=Ù Hõ^•! PÜ«∞# J^ŒfiÜ«Ú_»∞† HÍ|\˜ì PÜ«∞# HÍx^Õn ÖË^∞Œ . PÜ«∞<Õ *Ï˝# ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· ѨÙ_çHõ [_»∞x =Öˇ XˆH KÀ@ ZO^Œ∞‰õΩO\Ï_»∞? *Ï˝#"Õ∞ K≥`· #« ºO. PÜ«∞# PHÍâ◊"∞Õ J~Ú#ѨÙ_»∞ PÜ«∞#‰õΩ QÆu, JQÆu, ã≤u÷ ÖÏO\˜ "å\˜x P~ÀÑ≤OK«∞@ Jq"ÕHOõ Hõ^•! *Ï„QÆ`,ü ã¨fiѨfl, ã¨∞+¨μáêκk J=ã¨Å÷ ∞ =∂Ü«∞ ^•fi~å HõeÊ`åÅ∞. =ã¨∞=Î ∂„`«™ê~°O Ѩ~„° |ǨχÜÕ∞. `Õ*’~°∂ѨÙ_≥#· „|Ǩχ XHõ JYO_» ѨÙ}º ~°∂Ѩ=∞x J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe. rqH˜ `«# P`«‡ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ ѨÙ_»∞ Ѩ~=° ∂`«‡ ‰õÄ_® JO`« W+¨"ì ∞≥ #ÿ ^Õ HÍ"åe, ZO^Œ∞HõO>Ë „|ǨχÜÕ∞ P`«‡, P`«‡ÜÕ∞ „|Ǩχ. `«`Ϋ fiA˝ÅO`å *Ï˝#"Õ∞ ã¨~ÀfiK«Û=∞x JOwHõi™êÎ~∞° . z`«=Î Ú# HÍÅO|=Ú É’^èŒ ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ P`«‡ÜÕ∞. Wk P`«‡ q*Ï˝#=Ú. Wk ѨÓ~°=‚ Ú, âßâ◊fi`«=Ú. =¸_»∞ J=ã¨Å÷ Ö’#∂ rqH˜ HõeQˆ ã¨∞YO, x*ÏxH˜, ѨÓ~°‚ ã¨∞Y ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· „|Ǩχ #∞O_ç P`«‡ á⁄O^ŒQeÆ Qˆ ^•xÖ’ Ѩ~=° ∞ ‰õΩΔ „^•Oâ◊ =∂„`«"∞Õ . =∞i D 㨇~°} Uq∞\˜? JO\Ï~°∞ H˘O`«=∞Ok. QÆ∞O_≥Ö’ xO_»∞QÍ x`«º=¸ H˘Å∞"≥· =ÙO_Õ"å_»∞ 㨇 $uÖ’<Õ =ÙO\Ï_»∞ Hõ^•! q㨇i¿ãÎ Hõ^• 㨇iOKåe. Jx "åi PO^Àà◊#. HÍx, WHõ¯_» 㨇iOK«_O» JO>Ë ^Õ=Ùx `«ÅK«∞HÀ=_»O. JÜ«∞#=∞#Ö’<Õ =Ù<åfl_»x `≥eã‘ `«ÅK«∞HÀ=_»O J#QÍ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«∞K«Ûù ã¨∞MÏÅ#∞ `«ÅK«∞HÀ‰õΩO_® =ÙO_»_O» . z`«OÎ Ö’ ã≤~÷ O° QÍ =ÙO_Õ KÕ`#« `«`åÎ fixfl, P`«‡, „|Ǩχ, Ѩ~=° ∂`å‡k ~°∂áêÅÖ’ =∞#O ã‘fiHõiOz# ^•xx `«ÅK«∞‰õΩO@∞#fl H˘nÌ J*Ï˝#O ^Œ∂~°=∞ø`«∞O@∞Ok. =∞#O KÕ¿ã Jxfl Ѩ#∞Å∂, PÖ’K«#Å∂ =∞#Ö’<Õ ™êH©ÉΔ ∂íè `«∞_≥· =Ù#fl Ѩ~=° ∂`«‡‰õΩ Ñ¨ÓiÎQÍ `≥Å∞™êÎ~Ú, PÜ«∞# Ѩ~=° ∞â◊H=Θ ∞O`«∞_»∞ ‰õÄ_®, HÍ|>Ëì =∞# â◊√ÉèÏâ◊√ÉèHí ~õ ‡° ŠѶe¨ `åÅ∞, PÜ«∞# ^•fi~å JO^Œ=Åã≤# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞#H˜ JO^Œ∞`«∞O\Ï~Ú. D „|Ǩχ`«`Ϋ fi"Õ∞ ã¨`º« O, *Ï˝#O, P#O^Œ~∂° ѨO, J#O`«O. ã¨`º« O *Ï˝#O #∞O_ç "Õ~∞° HÍ^Œ∞. J#O`«`«`«fiO #∞O_ç P#O^Œ=¸ "Õ~°∞ HÍ^Œ∞. ''<Õ#∞ „|Ǩχ#∞— Jx rq `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl<å_»∞ P rqÜÕ∞ J#O`«=Ú, ã¨`º« =Ú, P#O^Œãfi¨ ~°∂Ѩ=Ú. ¿ÇÏ=∞=∞}˜ W#∞=Ú#∞ |OQÍ~°O KÕã#≤ @∞¡ Ѩ~„° |Ǩχ ™ê=∂<åº`«‡#∞ Ѩ~=° ∂`«‡#∞ KÕÜ∞« QÆÅ_»∞. pHõ\’¡ `å_»∞#∞ K«∂ã≤ áê=∞#∞H˘x ÉèÜ í ∞« Ѩ_"Õ å_»∞ P „Ѩ^âÕ O◊ Ö’H˜ "≥Å∞QÆ∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 560

„Ѩãi¨ OKåHõ WHõ ÉèÜ í ∞« Ѩ__» ∞» . D ÉèÜ í ∞« "Õ∞ J*Ï˝#O. "åº"≥∂ǨÅ =∞^躌 rqOKÕ =∞x+≤ J"Õ x`«º=∞h ã¨`º« =∞h J#∞‰õΩO\Ï_»∞. Jq JO^Œ""Õ ∂≥ #x ÉèÜ í ∞« Ѩ_`» å_»∞ ‰õÄ_». "åx pHõ\ ˜ QÆ∞O_≥Ö’ *Ï˝#=∞<Õ Ñ¨~=° ∂`«‡ "≥Å∞QÆ∞Å∞ „Ѩ"tÕ OK«QÍ<Õ =ÚO^•ÉèÜ í ∞« O áÈ`«∞Ok. Jq ZO`« xsfi~åºÖ’ x¿ã*Î ÏÖ’ `≥Å∞ã¨∞OÎ k. XHõ áêáêxH˜ `«Ñʨ ^ÕhH© ÉèÜ í ∞« Ѩ__» ∞» . kfiA_»∞ „QÆÇ¨ q+¨μ_ì ·≥ (=∂=¸Å∞ ÉèÏ+¨Ö’ ^≥Ü∞« ºO Ѩ_`ç )Õ <Õ#∞ â◊¥„^Œ∞_»#∞ JO@∂ Hˆ HõÅ∞ "Õ¿ãÎ `«# =~°^‚ ~Œè å‡xfl áê\˜OK«‰Ωõ O_® zO^Œ∞ÖËã<≤ å, U „ÉÏǨχ} ÖË^• =∞O„`«"`Õ Î« ^ŒÜ∞« =Å¡<À P„QÆÇϨ O (^≥Ü∞« ºO) =kÖËÜ∞« QÍ<Õ `å#∞ kfiA_»<Õ ã¨Ê $Ç¨Ï =zÛ `«# =~å‚„â◊=∞^è~Œ å‡xfl ZѨÊ\˜ÖÏQÍ<Õ áê\˜™êÎ_∞» . JÖψQ ã¨fiK«Û,ù x~°‡ÅǨÏ$^ŒÜÚ« _≥· ѨÙ\˜ì# =∂#=Ù_»∞ =∂Ü«∞ Hõq∞‡#ѨÙ_»∞ '<Õ#∞ <Õ<Õ. JO`å <å^Õ— J#∞‰õΩO\Ï_»∞. `«áÈ^蕺<åÅ =Å¡ P =∂Ü«∞ `≥~Å° ∞ Hõ~y° áÈQÍ<Õ ''<Õ#∞ „|Ǩχ#∞. JO`å PÜ«∞#^Õ— Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. ã¨O™ê~°K„« HõOÖψQ ^•xH˜ =¸Å"≥∞#ÿ ÉèQí "Æ å#∞x =∂Ü«∞ ‰õÄ_® J<åkÜ≥∞ÿ #^Õ. D =∂Ü«∞‰õÄ ã¨`,ü Jã¨`ü ~°∂áêÅ∞O\Ï~Ú. =º=Ǩ~° HÍÅOÖ’ ã¨`∞« QÎ Í =ÙO_Õ =∂Ü«∞ Ѩ~°=∂~°÷`«ó Jã¨`«Î=Ù`«∞Ok. =∂Ü«∞ =Å¡<Õ Ñ¨~°=∂`«‡ ‰õÄ_® `å<Õ [QÆ`«∞ÎQÍ#∂ JO^Œ∞Ö’x =ºH˜QÎ Í#∂ =∂~°=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ`À W~°"·≥ Ü≥∞xq∞k `«`Ϋ fi=ÚÅ ~°∂Ѩ=ÚÖ’ =∂Ü«∞ ^•fi~å<Õ qâ◊fiã¨$+≤ì [~°∞QÆ∞`«∞Ok. <å=∞, ~°∂Ѩ, „H˜Ü∂« ^Œ∞Å∞ =∞^躌 Ö’ =™êÎ~Ú. "≥Ú^Œ\’¡ =ÙO_»=Ù, z=~å =ÙO_»=Ù. P =Ù#flѨÙ_»∞ ‰õÄ_® XHõ KÀ>Ë =ÙO\Ï~Ú. Wq W@∞ =Ù#flq J@∞ ÖË=Ù† J@∞ =Ù#flq W@∞ ÖË=Ù. ã¨`åÎ J#QÍ U |Å=¸ âßâ◊fi`«O HÍ^Œ∞. HõÅÖ’ HõxÑ≤OKÕ h ã¨fiO`«"∞≥ #ÿ @¡xÑ≤OKÕ ~°^•ä Å∂, ~å*ϺÅ∂, ã≤~∞° Å∂ HõÅ Hõ~Q° QÆ Í<Õ qiyáÈ`å~Ú. WÅÖ’ ‰õÄ_® JO`Õ. JHõ¯_» XHõ QÆO@ J~Ú`Õ WHõ¯_» H˘<Õflà◊√§. JO`Õ. HõÅÖ’#∂ WÅÖ’#∂ ‰õÄ_® âßâ◊fi`«OQÍ xÅKÕk Ѩ~=° ∂`«‡ XHõ¯_Õ. 'ã¨∞Y=Ú ^Œ∞óY=Ú <≥é∞QÆx ã¨∞+¨μÑ≤ÖÎ ’#— Un =ÙO_»^∞Œ . XHõ ~°H"õ ∞≥ #ÿ xâıÛ+¨`ì « =∂„`«=ÚO@∞Ok. nx<Õ JK«Å ÖË^• J^≥· fi`« Ѩ^=Œ ∞O\Ï~°∞. J^Õ „|Ǩχ ã¨fi~°∂ѨO. =∂Ü«∞ ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ#fl Q˘Ñ¨Ê^Õg∞ HÍ^Œ∞. PÜ«∞#`À ã¨=∂#"≥∞ÿ#n HÍ^Œ∞. PÜ«∞# KÕã#≤ XHõ HõÅÊ#, PÜ«∞# P_»∞H˘<Õ XHõ ÉÁ=∞‡ D =∂Ü«∞ JO`Õ.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 561

F~Ú <å~°^•! <Õ#∞ J#O`«∞_»#∞. <å *Ï˝#O J#O`«O. <åÖ’ <Õ#∞ ѨÓ~°∞_‚ #» ∞. P`«‡ ^•fi~å J#∞Éè∂í `«=∞ÜÕ∞ JO`«ã∞¨ ûYO <Õ#∞. „uQÆ∞}ÏÅHõf`«OQÍ =ÙO\Ï#∞. <Õ#∞ â◊√^Œ∞_ú #» ∞. <Õ#∞ Jâ◊√^Œ=ú Ú #∞O_ç ѨÙ@ì#∞. J=∞$`« ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· „|Ǩχ#∞ <Õ<.Õ „áê}∞Å QÆ∞O_≥ÅÖ’ "≥eQˆ náêxfl <Õ<.Õ pHõ\ ˜ QÆ∞O_≥#∞ "≥eyOKÕ z~°∞k"≥fi #∞O_ç Ö’HÍÅxfl\˜h `Õ*’=∞O`«O KÕ¿ã ã¨∂~°∞ºx ^•HÍ QÆÅ "≥Å∞QÆO`å <Õ<Õ. P`«‡*Ï˝x ‰õÄ_® WÖψQ (J^蕺ܫ∞O – 236) K≥Ñʨ QÆey=ÙO\Ï_»∞.

w`å™ê~°O <å~°^•! XHõѨC_»∞ <Õ#∞ J~°∞˚#∞xH˜ 'w`«— #∞Ѩ^ÕtOKå#∞. ^•x ™ê~°OÖ’ H˘O`« hH˜ÑÙ¨ _»∞ qxÑ≤™êÎ#∞. JëêìOQÆOÜ≥∂QÆÜÚ« ‰õΩ_Î ∂» "Õ^ጠê~°OQÆ`∞« _»∂ #QÆ∞ =ºH˜HÎ ˜ P`«‡–HõÖϺ}O ã¨OÉè=í O. J#QÍ J\˜"ì å_»∞ P`«‡ ™êHΔÍ`å¯~åhfl, `«^•Ìfi~å P#O^•hfl á⁄Ok Ö’HÍxH˜ ã¨∞MÏxfl HõeyOKÕ J=HÍâ◊=ÚOk. P`«‡H˜ ^ÕÇϨ O ÖË^∞Œ . WO„kÜ«∂Å∞ ÖË=Ù. <Õ#∞ P`«‡#∞. #hfl ã¨O™ê~° |O^è•Å∞ ^Œ∞óYѨéK«Ö=Ë Ù, Hõ\ ì˜ Ñ¨_Ü ≥ ∞« º#∂ ÖË=Ù. ^è∂Œ =∞~°ÇÏ≤ `«"∞≥ ÿ „Ѩ[fieOK«∞ Jyfl tYÖÏQÍ P`«‡ ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ â’aèÅ∞¡`«∞O@∞Ok. PHÍâ◊O q^Œ∞º`«∞Î KÕ`« Jyfl KÕ`« „ѨHÍtOK«∞#>Ë¡ Ü≥∂y ǨÏ$^ŒÜ∞« O, P`«‡ã¨fiÜ«∞O„ѨnáêÎÅ=Ù`∞« O\Ï~Ú. =∞#"≥∞O`À Q˘Ñ¨ÊQÍ „¿Ñq∞OKÕ, Q˘Ñ¨ÊQÍ K≥ѨCH˘<Õ D *Ï˝<ÕO„kÜ«∂ÅH˜ *Ï˝#O =ÙO_»^Œ∞. Jq "å\˜<Õ K«∂ã¨∞HÀÖË=Ù. HÍx ã¨~fi° [˝O, ã¨~fi° ^Œi≈, Hˆ „Δ `«[O˝ J~Ú# P`«‡ÜÕ∞ WO„kÜ«∂Å#∞ ^Œi≈Oz "å\˜ KÕ`« Ѩx KÕ~ÚOK«∞‰õΩO@∞Ok. P`«‡ L[˚fiÅ „ѨnѨO =Öˇ ǨÏ$^ŒÜ∞« Ѩ@ÅOÃÑ· „ѨHÍtOK«_»O „áê~°OaèOK«QÍ<Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ (¢ã‘ÎÅ) áêѨHõ~°‡O #+¨ì"≥∞ÿáÈ~Ú *Ï˝#O L`«Ê#fl=∞=Ù`«∞Ok. J^ŒÌOÖ’H˜ K«∂¿ãÎ `«# ~°∂ѨO `«#‰õΩ Hõ#|_ç#>Ë¡ P`«‡Ö’H˜ K«∂_»QÆey`Õ WO„kÜ«∂Å∂, q+¨Ü«∂Å∂ ("å\˜ Jx`«º`«fi=¸) ѨOK«=∞ǨÉèí∂`åÅ∂– Jhfl HõxÑ≤™êÎ~Ú. =∞#ã¨∞û, |∞kú, JǨÏOHÍ~°O, J=ºHõΠѨÙ~°∞+¨μ_»∞ D Jxfl\˜ *Ï˝#O ^•fi~å ã¨O™ê~°O #∞O_ç =Ú‰õΩÅÎ ∞ HÍ=K«∞Û, HÍ"åe ‰õÄ_®. Jk `«Ñʨ ^Œ∞. Jxfl WO„kÜ«∂Å#∂# =∞#ã¨∞û`À J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ `≥K∞« ÛH˘x JǨÏOHÍ~å#flO^Œ∞Ö’ ™ê÷ÑO≤ z `«~∞° "å`« ^•xx |∞kúÖ’#∂, |∞kúx „ѨH$õ uÖ’#∂, „ѨH$õ ux ѨÙ~°∞+¨μxÖ’#∂, ѨÙ~°∞+¨μx Ѩ~„° |Ǩχ֒#∂

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 562

qb#O K≥Ü«∂ºe. JѨC_»∞ rq 'JǨÏO„|Ǩ‡ã≤‡— J<Õ *Ï˝#*’ºux á⁄O^Œ∞`å_»∞. #=^•fi~åÅ`À, =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ`À, PHÍâßk ѨOK«É∂íè `åu‡Hõ"∞≥ ÿ P`«‡KÕ Jkè+`ª≤ "« ∞≥ #ÿ D â◊s~åxfl Z=_≥`· Õ Ñ¨ÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x =ÚH˜HÎ ˜ ™ê^è#Œ OQÍ ^•xx "å_»∞HÀQÆÅ_À "å_Õ *Ï˝x. J\˜ì"å_Õ „HÍO`«^Œi≈, ã¨~°fi„âı+¨μª_»∞. =O^Œ Jâ◊fi"Õ∞^è•Å∂, "ÕÅH˘nÌ ~å[ã¨∂Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® D *Ï˝# Ü«∞[˝q∞K«∞Û Ñ¶Å¨ OÖ’ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°= =O`≥<· å W=fiÖË=Ù. Ü«∞=∞, xÜ«∞=∞, Pã¨#, „áê}ÏÜ«∂=∞, „Ѩ`åºÇ¨~°, ^蕺#, ^è•~°}, ã¨=∂kè– Wq JëêìOQÆ Ü≥∂QÆ ™ê^è<Œ åÅ∞. Wq JëêìOQÆ Ü≥∂QÆ™ê^è<Œ åÅ∞. (W=hfl Hõeã≤ JëêìOQÆ Ü≥∂QÆ=∞=Ù`«∞Ok) Wk =ÚH˜xÎ ã¨OáêkOzÃÑ_»∞`«∞Ok. =∞#ã¨∞û, â◊s~°O, =∂@– Wq ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ Ç≤ÏO㨉Ωõ ^Œ∂~°OQÍ<Õ =ÙO_®e. JÇ≤ÏOã¨Ü∞Õ Ñ¨~=° ∞^è~Œ ‡° =Ú Hõ^•! Hõ~‡° }Ï =∞#™ê "åKå ã¨~fi° Éè∂í `Õ+μ¨ ã¨~fi° ^• II Ç≤ÏO™ê q~å=∞ HÀ^è~Œ À‡ ǨϺÇ≤ÏO™ê Ѩ~=° ∞O ã¨∞YO I (PKå~°...238/2,3) ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï ã¨`åº<Õfl ѨÅHÍe. =∞x+≤H˜ Hõ+Oì¨ HõeyOKÕ ã¨`åºxfl `«Ñʨ xã¨i HÍHõáÈ`Õ Ñ¨Å∞Hõ~å^Œ∞. „Ñ≤Ü∂« <Õfl ѨÅHÍe. JÖÏQÆx J|^•úÖÏ_»~å^Œ∞. ã¨`º« O „|∂Ü«∂`ü „Ñ≤Ü∞« O „|∂Ü«∂#fl „|∂Ü«∂`ü ã¨`º« =∞„Ñ≤Ü∞« O I „Ñ≤Ü∞« OK«<å #$`«O „|∂Ü«∂^Õ+¨ ^è~Œ ‡° ó ã¨<å`«#ó (PKå~°...238/4) ^˘OQÆ`#« OQÍ<À ^Ò~°#˚ ºOQÍ<À Ѩ~∞° Å ^è<Œ åxfl JѨÇϨ iOK«_®xfl ¿ãÜ Î ∞« =∞O\Ï~°∞ Hõ^•! nxH˜ =ºuˆ~HõO J¿ãÜ Î ∞« O. Jk ^è~Œ ‡° ™ê^è#Œ O. Ü«∞K«Û„^Œ"åºÑ¨ÇϨ ~°}O KÒ~åº^•fi^äŒ |ÖË# "å I ¿ãÜ Î ∞« O `«™êº<åK«~}° =∞¿ãÜ Î ∞« O ^è~Œ ‡° ™ê^è#Œ O II (PKå~°...238/5) =ÚH˜xÎ HÀ~°∞"å_»∞ =∞#™ê, "åKå, Hõ~‡° }Ï "≥∞^ÿ ∞Œä <åxfl Ѩi`«ºlOKåe. „|ǨχK«~º° O =ÚH˜HÎ ˜ ™Èáê#O. JѨi„QÍǨϺO =∞~˘Hõ ^è~Œ ‡° ™ê^è#Œ O. ZO`«\ ˜ PѨ^Œ Z^Œ∞~Ô <· å Z=i #∞O_ô „^Œ"åºxfl „QÆÇÏ≤ OK«‰Ωõ O_® =ÙO_»_"» ∞Õ JѨi„QÍǨϺO. ÉÏǨϺ=∞h PÉèºí O`«~=° ∞h â∫K«O ~Ô O_»∞ „ѨHÍ~åÅ∞. =∞\˜`ì À [ÅO`À `Àq∞ Hõ_yç `Õ ÉÏǨϺâ∫K«O, ÉèÏ=â◊√kú ^•fi~å PÉèºí O`«~° â∫K«O HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. WHõ ã¨O`À+¨=∞#QÍ J<åÜ«∂㨠„áêÑ≤Î =Å¡ HõeˆQ ã¨∞YO. =∞#ã¨∞û, WO„kÜ«∂Å∂ UHÍ„QÆO KÕÜ«∞_»"Õ∞ `«Ñ㨠∞¨ û. Hõ$„K«Û,ù KåO„^•Ü«∞}Ïk „=`åÅ ^•fi~å â◊s~åxfl â◊√+≤¯OѨKÜ Õ ∞« _»O ‰õÄ_® `«Ñ㨠∞¨ ûÖ’ ÉèÏQÆ"∞Õ . ã¨`Ϋ fiâ◊√kúHÔ · "Õ^•O`åhfl â◊`~« ∞° „nÜ«∂hfl ѨiOî K«_O» , FOHÍ~åkHõ [ѨO KÕÜ∞« _»O – W^Õ ™êfi^蕺ܫ∞=∞x ѨO_ç`[« #=∞O\Ï~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 563

=∞<À"åHͯܫ∞ Hõ~‡° Å`À ǨÏiã¨∞uÎ , <å=∞㨇~°}, ѨÓ*ÏkHÍ~åºÅ∞, Jxâ◊ÛÅÉèHí Θ – g\˜x x~°fiÇ≤ÏOK«∞@ÜÕ∞ Dâ◊fi~° zO`«# J#|_»∞`«∞Ok. WO„kÜ«∂Å∞ ã¨ÇϨ [OQÍ J㨠k fi+¨ Ü « ∂ Å"≥ · ¿ Ñ Ñ¨ i Ô Q _» ∞ `« ∞ O\Ï~Ú. "å\˜ x "≥ # H˜ ¯ ÖÏy Ǩ Ï izO`« # ÃÑ· Hˆ O„nHõiOKåe. `Õ*’=∞O_»ÅOÖ’ â◊OY K«„Hõ QÆ^• Ѩ^‡Œ ^è~Œ ∞° _≥,· =# =∂ÖÏÅOHõ$`«∞_≥,· H“ã¨∞ÉÎ zíè ǨÏfl qÉè∂í +≤`∞« _≥· H˘Å∞=Ù fi# "åÜ«Ú ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· 'P „|Ǩχ#∞ <Õ<—Õ Jx „uHõ~} ° â◊√kúQÍ qâ◊fiã≤OK«_"» ∞Õ ^è•~°}. D `å^•`«‡º ~°∂Ѩ"∞Õ ã¨=∂kè. (J^蕺ܫ∂Å∞– 237, 238)

„|Ǩχw`å™ê~°O â∫#HÍ^Œ∞ÖÏ~å! XHõÑC¨ _»∞ <å~°^∞Œ x HÀiHõÃÑ· „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ã¨O™ê~° q=ÚH˜Î Hõ~"° ∞≥ #ÿ „|Ǩχw`«#∞Ѩ^tÕ OKå_»∞. ^•xx g∞‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞. '<Õ#∞ „|Ǩχ#∞ (JǨÏO „|Ǩ‡ã≤‡)— J<Õ "åHͺ~å÷xfl „ѨÜ∂≥ QÆÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆey#"å~°∞ =Ú‰õΩÖÎ ∫`å~°∞. <Õ#∞, „|Ǩχ J<Õ D ~Ô O_»∞ Ѩ^•Å#∂ J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe. q^•fiOã¨∞Å∞ "åK«º, ÅHõΔ º ~°∂áêÅ∞ ~Ô O_çO\˜Ö’#∂ g\˜H˜ J~å÷Å∞ ã‘fiHõiOKå~°∞. U Ѩ^•xÔH<· å ÅHõΔ º "åKåº~å÷Å#∞ K«∂ã¨∞ HÀ"åe. J^Õ â◊√^Œú "åHͺ~°=÷ ∞=Ù`«∞Ok. JǨÏO â◊ÉÏÌxH˜ „áê} Ñ≤O_®`«‡Hõ=∞h „Ѩ`º« Q∑ ~°∂áê`«‡ Jh "Õ^OŒ Ö’ J~å÷Å∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. „|Ǩχ Ѩ^•xH˜ ‰õÄ_® JO`Õ. „ѨÑO≤ _®`«‡ Hõ``« À ÉÏ@∞ x+¨,ª Ѩ~ÀHõ`Δ åk QÆ∞}ÏÅ∞ "åKåº~°O÷ Ö’ K≥Ñʨ |_»QÍ J^ŒfiÜ«∂#O^Œ K≥`· #« ºO ÅHΔͺ~°O÷ Ö’ ^Àº`«H"õ ∞≥ Oÿ k. '<Õ<Õ „|Ǩχ#∞— Jx QÍx '„|ǨχÜÕ∞ <Õ#∞— Jx QÍx ÉèÏqOK«∞H˘x ™êkèOK«∞H˘<Õ ã≤u÷ H˜ „áê}˜x Q˘x =K«∞Û SHõº*Ï˝#O, xtÛ`«OQÍ, "Õ^•Å ^•fi~å á⁄O^Œ|_»∞`«∞Ok. *Ï˝#O =Å¡ J*Ï˝#O #∞O_ç 'q_»∞^ŒÅ— Åaèã∞¨ OÎ k Hõ^•! D q_»∞^ŒÅ `«~∞° "åu xK≥Û# "≥∞@∞ì „áê}˜ Ü≥ÚHõ¯ z`«Î ÅHõΔ º"≥∞ÿ á⁄O^Œ|_ç# SHõºã≤u÷ . P SHõºã≤u÷ ÜÕ∞ =ÚH˜.ΠѨ~=° ∂`«‡ x[=Ú, x`«º=Ú Hõ^•! P Ѩ~=° ∂`«‡ #∞O_ç PHÍâ◊=Ú, PHÍâ◊=Ú #∞O_ç "åÜ«Ú=Ù, "åÜ«Ú=Ù #∞O_ç Jyfl, Jyfl #∞O_ç [Å=Ú, [Å=Ú #∞O_ç Ѩ$käfi L`«ÊuÎ J~Ú<å~Ú. D Ѩ$käfiÜÕ∞ ^è•„u, [QÆ`∞« HÎ © „ѨÑO¨ KåxH© [#‡^•„u. `«~∞° "å`« Ѩk¿ÇÏ_»∞ `«`åÎ fiÅ∞ [xOKå~Ú. =∂@★ HÍà◊√§, KÕ`∞« Å∞, áêÜ«Ú, LѨã–÷¨ Wq J~Ú^Œ∂ Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∂Å∞. K≥=ÙÅ∞, K«~‡° O, Hõ#∞Å∞, <åÅ∞Hõ =Ú‰õΩ¯ – Wq *Ï˝
=∂@ J#QÍ <åÅ∞HõÆ `«Ñʨ q∞ye# =ÚYOÖ’x JOQÍÅ∞. ã¨O㨯 $`«OÖ’ '"åH±— J<åfl~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 564

=∞#ã¨∞û, |∞kúÅ`À Hõeã≤ Ѩk¿ÇÏ_»∞ `«`åÎ fiÅ=Ù`å~Ú. ÉèQí "Æ å#∞_»∞ Ç≤Ï~°}ºQÆ~ƒ° ù ~°∂ѨOÖ’ P`«‡QÍ |∞kú ~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ JO`«óHõ~} ° Ö’ =ÙO\Ï_»∞, KåÖÏ ã¨∂HõΔ ‡OQÍ<Õ =ÙO\Ï_»∞. ^•x<Õ r"å`«‡ JO\Ï~°∞. D q^èOŒ QÍ „ѨÑO¨ KåxHÍ=Å#∞#fl =∞Ǩ„áê} Ѩ~=° ∂`«‡ ^•fi~å ѨOK«=∞ǨÉè∂í `åÅ`À â◊s~°O L`«ÊuÎ KÕÜ∞« |_çOk. J"Õ Ñ¨OpHõ$`« ѨOK«=∞Ǩ Éè∂í `åÅKÕ „|Ǩ‡O_»=¸ xi‡`«"∞≥ Oÿ k. HÍÅ∞ ¿ã`«∞ÖÏkQÍ QÆÅ ã¨∂Å÷ â◊s~°O JO^ŒiH© `≥eã≤O^Õ, ÃÑQ· Í HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k ‰õÄ_®. `«~∞° "å`«, ^•xÖ’ ѨOK«É∂íè `« `«`åÎ fiÅ∂ "å\˜ J<ÕHõ HÍ~åºÅ∂ QÆÅ ã≤u÷ x ã¨∂Å÷ â◊s~° ѨÓ~°fi â◊s~°=∞#∞HÀ=K«∞Û. ^•x #∞O_ç L`«Ê#fl=∞ÜÕ∞ºk ‰õÄ_® ã¨∂÷Å â◊s~°"Õ∞. q^•fiOã¨∞Å∞ (nx<Õ L^•Ç¨Ï~°}QÍ K«∂Ñ≤ã¨∂Î) Ѩ~°=∂`«‡ ã≤÷`«"≥∞ÿ# â◊s~°O =¸_»∞ „ѨHÍ~åÅx =i‚™êÎ~∞° . ã¨fi`«`Ϋ fi Éè^Ë •xfl `≥e¿Ñ "åHõºO JǨÏO „|Ǩ‡ã≤‡ „ѨHÍ~°O P ~Ô O_»∞ ѨÓ~°fi ã¨∂Å÷ , ã¨∂Å÷ â◊s~åÖ’¡ P „|ǨχÜÕ∞ „Ѩ"tÕ Oz =ÙO\Ï_»∞. h\˜Ö’ ã¨∂~°∞ºx „ѨuaO|=Ú ÖÏQÍ, ˆ~QÆ∞ѨO_»∞ÖÏQÍ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PÜ«∞# PHõ$u =ÙO@∞Ok. r=ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· „|Ǩχ ^•xÖ’ „áê}Ïk D â◊s~° `«`åÎ fiÅ#∞ ^èiŒ ™êÎ_∞» . *Ï„QÆ`,ü ã¨fiѨfl, ã¨∞+¨μÑ≤Î – D =¸_»∞ J=ã¨÷ÅÖ’#∂ KÕÜ«∞|_»∞ HÍ~åºÅ‰õΩ ™êH˜ΔQÍ =ÙO_Õ^Õ 'r=Ù_»—#|_»∞`«∞Ok. P =¸_»∞ J=ã¨÷ÅH© P=Å „|Ǩχ=Ú x~°∞æ} ã¨fiÉèÏ=O`À<Õ =ÙO@∞Ok. D â◊s~°O`À Hõeq_çQÍ #∞<åfl q_çq_çQÍ =Ù<åfl „|Ǩχ x`«º â◊√^Œú ã¨fiÉèÏ=Ù_Õ. PÜ«∞#Ö’ <≥@∞=O\˜ =O\˜ qHõ$f =ÙO_»^Œ∞. D =¸_»∞ J=ã¨÷ÅÖ’#∂ =¸_»∞ „ѨHÍ~åÅ∞QÍ PÜ«∞# =ÙO\Ï_»x ÃÑ^ŒÅÌ O\Ï~°∞. =∞# JO`«óHõ~} ° Ö’<Õ ã≤`÷ ∞« _≥· =Ù#fl PÜ«∞##∞ P „ѨHÍ~åÅÖ’ =∞#"Õ∞ ÉèÏqOK«∞‰õΩO\ÏO. WHõ ѶŨ Ü«ÚHõÎ „H˜Ü∞« #∞ q#O_ç. J=ã¨Å÷ =~°#‚ ‰õÄ_® NHõ$+¨μx‚ KÕ KÕÜ∞« |_çOk. WO„kÜ«∂Å ^•fi~å â◊|,Ì ã¨Ê~°≈, ~°∂Ѩ, ~°ã,¨ QÆO^è=Œ ÚÅ<Õ `«<凄`«Å#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘<Õ ^Œâ◊ =∂#=ÙʼnõΩ *Ï„QÆ^=Œ ã¨.÷ D ^ŒâÖ◊ ’ Jxfl HÀiHõÅ#∂, Pâ◊Ü∞« ™ê^è<Œ åÅ#∂ Z=x ã¨O™ê¯~°O`À "å_»∞ ^Œi≈™êÎ_∞» . q∞QÆ`å ~Ô O_»∞ ^ŒâÅ◊ Ö’ â◊s~°O`À H͉õΩO_® |∞kú`À J^Õ ã¨O™ê¯~°O =∞#ã¨∞x zO`«Å áêÅ∞ KÕã∞¨ OÎ @∞Ok. HÍ|\˜ì D =¸_»∞ ^ŒâÅ◊ Ö’#∂ H˘@∞ìq∞\Ïì_∞» `«∞#fl r"å`«‡#∞ Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂k JëêìOQÆ=∂~åæÅ ^•fi~å Ü«∞^ä•„Hõ=∞OQÍ ^•@∞‰õΩO@∂ Q˘xáÈ~Ú ã¨=∂kè ™ê^è#Œ ‰õΩ Ñ¨Ó~°fi"Õ∞ Ѩ~=° ∂`«‡ J#∞ QÆ=∞ºO "≥Ñ· Ù¨ =∞ǨÜ≥∂y xÅɡ@∞ì‰Ωõ O\Ï_»∞. JѨC_çHõ r"å`«‡#∞ U J=ã¨Å÷ ∂ (D Ѩ^•x‰õΩ#fl Jxfl J~å÷ÅÖ’#∂) W|ƒOk ÃÑ@ìÖ=Ë Ù.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 565

`«~∞° "å`« =Ú=Ú‰õΩΔ =Ù (J#QÍ "≥∂HΔÍxfl HÀˆ~"å_»∞) JO`«óHõ~} ° O HÔ =· ÖϺ=ã¨Ö÷ ’H˜ „Ѩ"tÕ ã¨∞OÎ k. Wk Ѩ~=° ∂`«‡ ™êHΔÍ`å¯~å=ã¨.÷ WHõ¯_» "≥∂HΔÍi÷ `«# áêOK«É∫è uHõ â◊s~°OÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl Hˆ „Δ `«[˝ r"å`«‡ `«# â◊s~°O #∞O_ç "Õ~∞° QÍ =ÙO_®Å<Õ zO`«##∞ KÕ™êÎ_∞» . ZO^Œ∞HõO>Ë 'P`«‡`«`Ϋ fiO â◊s~°O #∞O_ç "Õ~∞° — J<Õ ÉèÏ=O =∞#ã¨∞ûÖ’ ã≤~÷ O° HÍHõáÈ`Õ „|Ǩχ`«`åfixfl ™êHΔÍ`å¯~°O KÕã∞¨ HÀ=_»OÖ’ W|ƒOk HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì Hˆ „Δ `«OÖ’ J#QÍ â◊s~°OÖ’ q+¨Ü∞« "åã¨#Å`À WO„kÜ«∞ g~° qǨ~°O =∞^躌 W~°∞‰õΩ¯áÈ~Ú# P`«‡#∞ P TaÖ’ #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ ÖÏQÍe. =ÚO^Œ∞QÍ D Hˆ „Δ `åxfl â◊¥#ºO KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë JO^Œ∞O_ç L`«Ê#fl=ÚÅQÆ∞ "åOKèÅ« ∂, "åã¨#Å∂ Jhfl #t¿ãÎ P`«‡ Hˆ „Δ `«[˝ ~°∂ѨOÖ’ ã¨fiK«Ûù „ѨHÍâßxfl "≥ÖÏ~°∞ã¨∂ΠѨ~=° ∂`«‡#∞ KÕ~ˆ J~°›`#« ∞ ã¨OáêkOK«∞‰õΩO@∞Ok. D áêOK«Éè∫uHõ"≥∞ÿ# â◊s~°O‰õΩO_»ÖÏO\˜^Õ. ‰õΩO_»Ö’x iHõÎ`«#∞ Ѷ¨∞\ÏHÍâ◊ =∞O\Ï~°∞. P MÏmx JkèQqÆ ∞Oz *Ï˝#<Õ„`åÅ`À K«∂¿ãÎ â◊s~° ã¨=∞„QÆ~∂° Ѩ=¸, ™ê^è•~°} <Õ„`åňH ‰õΩO_»Ö’x q+¨Ü∞« =¸ `≥Å∞™êÎ~Ú. HÍ|\˜ì D PHÍâ◊=∞<Õk „Éè=í ∞. ‰õΩO_»Ö’x =∞\˜Öì ψQ =∞x+≤Ö’ r"å`«‡ =Ù<åfl ‰õΩO_» #∞O_ç =∞#∞flx "Õ~∞° QÍ K«∂_»QeÆ Qˆ â◊HΘ =Ù#fl>Ëì â◊s~°O #∞O_ç r"å`«‡#∞ aè#flO KÕã≤ K«∂_»QeÆ Qˆ â◊HΘ ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. ‰õΩO_» Ѩye`Õ QÍx =∞#∞fl ~°∂ѨO ^èiŒ OK«^∞Œ . HÀiHõÅ∞ #t¿ãÎ QÍx P`«‡`«`Ϋ fiO É’^èÑŒ _¨ ^» ∞Œ . â◊s~°OÖ’ =Ù#flk ѨOpHõ$`« J#QÍ Ñ¨OK«É∂íè `« ã¨O|Okè``« Ϋ fiO. D ѨOpHõ$`« Éè∫uHõ `«`Ϋ fiO JѨOpHõ$`« =∞ǨÉè∂í `«∞_≥#· Ѩ~=° ∂`«‡KÕ L`«ÊuÎ KÕÜ∞« |_çOk. HÍ~°º=Ú â◊s~° x~å‡}"≥∞`ÿ Õ Hõ~} ° =Ú Ñ¨~=° ∂`«‡Ü≥∞ÿ #ѨÙ_»∞ HÍ~°º=Ú #∞O_ç HÍ~°}O "Õ~∞° HÍ#>Ëì â◊s~°O #∞O_ç Ѩ~=° ∂`å‡ "Õ~∞° HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ, ★ áêÅ #∞O_ç "≥#fl#∞ fã≤#@∞¡QÍ â◊s~°O #∞O_ç Ѩ~=° ∂`«‡#∞ fã≤ K«∂_»QÅÆ QÍe. áêÅ<À =∞l˚Q<Æ À `åQÍÅ<Õ HÀiHõ#∞ =kÖË¿ã<Î Õ "≥#fl ÅaèOz#@∞¡ WO„kÜ«∞ „H˜Ü∂« =ºuˆ~Hõ`« ^•fi~å<Õ ã¨∂HõΔ ‡ â◊s~°∞_≥#· Ѩ~=° ∂`«‡"≥Ñ· Ù¨ "≥à§◊ QÆÅ=Ú. q^Œfi[˚#∞Å∞ nx<Õ 'ã¨∂HõΔ ‡ â◊s~å=^è•~°}— =∞<åfl~°∞. D z#fl â◊s~°O ^•x ã¨$+≤Hì ~õ ΰ =∞iÜ«Ú ÃÑ^ŒÌ â◊s~° Hõ~Ü Î° ∞« QÆ∞ JѨOpHõ$`« ™êfiq∞ HõO>ˇ aè#fl=Ú HÍ^Œ∞. <ÕÅ ÖËx^Õ U =∞x+‘ xÅ|_»Ö#Ë >Ë¡ D <ÕÅ ‰õÄ_® P ™êfiq∞ ÖËx^Õ xÅ|_»Ö^Ë ∞Œ . J#QÍ =∂#=ÙʼnõÄ, "åiH˜ P^è•~°"∞≥ #ÿ Ѩ$käfiH© ‰õÄ_® Ѩ~=° ∂`«‡ÜÕ∞ P^è•~°=Ú. ѨOK«É∂íè `åÅÖ’ ^ÕxHˆ k P^è•~°"∂≥ Wk=é‰õΩ K≥Ñʨ |_çOk. ÉÏǨϺ^Œ$+≤Hì ˜ Jxfl\˜H© P^è•~°OQÍ QÀK«iOKÕ PHÍâßxH˜ ‰õÄ_® P =∂Ü«∂ zè#è fl „|Ǩχ"Õ∞ P^è•~°O. ★

WHõ¯_» K≥Ñʨ |_ç# áêÅ∞, "≥#fl L^•Ç¨Ï~°} QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}OÖ’ ÖË^∞Œ . Jk q"ÕHÍ#O^Œ ™êfiq∞ XHõ ~åAQÍi H˘Å∞=ÙÖ’ K«∂Ñ≤ K≥ÑÊ≤ #k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 566

J~Ú`Õ =∂Ü«∂~°ÇÏ≤ `«∞_≥#· P â◊√^Œú „|Ǩχ PHÍâßxfl „ѨHÍtOѨ*ãË ≤ `å#∞ JO^Œ∞Ö’ „Ѩ"tÕ Oz Ö’‰õΩÅ#∞ „Éèqí ∞OѨ*™Ë êÎ_∞» . ^蕺xH˜ D PHÍâ◊O =ÚO^Œ∞QÍ `≥eã≤ =ã¨∞OÎ k. JHõ¯_ç =∂Ü«∞#∞ ‰õÄ_® `˘ÅyOK«QÆey#<å_»∞, "≥Å∞QÆ∞Å =∞^茺, Ѩ~°=∂`«‡ ^Œ~≈° #=∞=Ù`«∞Ok. JѨÙ_»∞ "åx ǨÏ$^ŒÜ∞« O ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ â◊√^Œ"ú ∞≥ ÿ *Ï„QÆ^•k J=ã¨Å÷ #∞ [~Úã¨∞OÎ k. „|Ǩχ=Ú x`«º â◊√^Œ,ú |∞^Œ,ú ã¨`º« , J^≥· fi`« ÉèÏ=#=∞x K≥Ñʨ |_çOk. Wk ~Ô O_»∞ qt+¨ì Ѩ^•Å =∞^躌 =ÙO_Õ `«`Ϋ fi=∞h K≥Ñʨ |_çOk. „|Ǩχ "åK«Hõ Ѩ^OŒ ÖË^• â◊|OÌ FOHÍ~°O. WO^Œ∞Ö’ Ô~O_»∞ ã¨fi~åÅ∂ (J,L) XHõ J#∞<åã≤Hõ =ºO[#=¸ ("£∞) L<åfl~Ú Hõ^•! D â◊|Ì ã¨"∞Õ ‡à◊#O ™ê=∂#º"≥∞#ÿ k HÍ^Œ∞. ^•#O`«@ J^Õ XHõ Q˘Ñ¨Ê =∞Ǩ =∞O„`«=Ú. D P`«‡ `«`Ϋ fiO Ѩ~=° ∞*’ºuã¨ûfi~°∂ѨO. Wk z^•#O^Œ ~°∂ѨO. W^Õ ã¨`º« *Ï˝#O, J#O`«O. W^Õ ''`«`Ϋ fi=∞ã≤—H˜ xÅÜ«∞O. Wk "Õ^Œ „Ѩ=K«#O. 'JǨÏO „|Ǩ‡ã≤‡— J#QÍ ™êO™êiHõ q+¨Ü∂« ÅH˜ JO^Œ#O`« ^Œ∂~°OÖ’ =Ù#fl xi¡ÑΨ ^Õ=Ù_»#∞ <Õ#∞. ã¨~fi° „`« QÍq∞Ü≥ÿ∞# Ѩ~°=∂`«‡#∞ <Õ#∞. Pk`«º ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·# ^Õ=^Õ=Ùx <Õ<Õ. J<åk ^Õ= ^Õ"âÕ fi◊ ~°∞_≥#· Ѩ~„° |Ǩχ#∞ <Õ#∞. <å Pkx QÍx JO`åxflQÍx Hõ#∞Q˘#QÆeQˆ "å~°∞ ÖË~∞° . ZO^Œ∞HõO>Ë Jq ÖË=Ù HÍ|\˜.ì W^Õ w`å™ê~°O. nxx qx ÉÏQÍ `«#Ö’ W=`«oOK«∞H˘#fl"å_»∞ Ѩ~„° |Ǩχ֒ b#"≥∞áÿ È`å_»∞ J#QÍ r=#∞‡‰õΩ_Î =» Ù`å_»∞.—— (J^蕺ܫ∂Å∞ – 239, 240) QÆ~∞° _» ѨÙ~å}ÏO`«~`æ° « PKå~° HÍO_» ã¨=∂ѨOÎ

^è~Œ ‡° ^Œ$_è» |^Œ=ú ¸Ö’ "Õ^㌠¯¨ O^èóŒ ѨÙ~å} âßMÏ_躻 ó I „Hõ`∞« ‰õΩã¨∞"≥∂ "≥∂Hõ=Δ ∞Ѷ֨ ’ =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ# áê^ŒáÈ[Ü«∞u II N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù <˘Hõ =∞Ǩ=$HõΔOQÍ ÉèÏqOz "åºã¨=∞ǨÏi¬ D q^èŒOQÍ ã¨∞uÎ ã¨∞<Î åfl_»∞. ^è~Œ ‡° =∞<Õ QÆ\ ì˜ =∂#∞ Hõey "Õ^=Œ ÚÅ<Õ ã¨¯O^è=Œ ÚÅ∞ (H˘=∞‡Å∞ Hõ\ ˜ì q_çáÈÜÕ∞ ÉèÏQÍÅ∞) ѨÙ~å}=ÚÅ∞ J<Õ H˘=∞‡Å∞ Hõey#, „Hõ`∞« =ÙÅ∞ J<Õ Ñ¨Ù+¨Ê=ÚÅ∞ Hõey, "≥∂Hõ=Δ ∞<Õ Ñ¶Å¨ =Ú(Å∞) HõÅ– =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#∞_≥#· N=∞Ǩq+¨μ=‚ <Õ =$Hõ=Δ Ú q~ålÅ∞¡ `«∞#flk. ^•xH˜ [Ü«∞=∞QÆ∞ QÍHõ. ✦✦✦

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 567

N

QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O

a

^èŒ~°‡HÍO_» – „¿Ñ`«HõÅÊO a NHõ$+¨‚K«O^Œ„ Ѩ~°|„Ǩχ}Ë#=∞ó

"≥‰· Ωõ O~î° =~°#‚ , =∞~°}HÍÅOÖ’#∂ `«~∞° "å`« qaè#fl, qÇ≤Ï`« Hõ~"ΰ åºÅÃÑ· QÆ~∞° `«‡O`«∞x „Ñ⨠fl◊Å∞, „Ñ¿ `«HÅõ Ê LѨ„H=õ ∞O <≥·q∞ëê~°}ºOÖ’ ã¨∞MÏã‘#∞_≥· =Ù#fl ã¨∂`«=∞ǨÏi¬x â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞eÖÏ „áêi÷OKå~°∞ – ''N ã¨∂`«ÉQíè "Æ å<£! r=Ù_»∞ XHõ â◊s~°O `«~∞° "å`« WOH˘Hõ â◊s~åxfl P„â◊~Ú™êÎ_x» H˘O^Œ~O° @∞O_»QÍ q<åfl=Ú. =∞iH˘O^Œ~∞° q^•fiOã¨∞Å∞ „áê}˜ =∞$`«∞º=Ù `«##∞ Hõ|oOK«QÆ<Õ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA =^ŒÌ‰õΩ áÈ~Ú ~°Hõ~°HÍÅ Ü«∂`«#ʼnõΩ QÆ∞Ô~·# `«~∞° "å`«<Õ =∞~˘Hõ â◊s~åxfl á⁄O^Œ∞`«∞O^Œx K≥Ñʨ QÍ ‰õÄ_® q<åfl=Ú. =∞i Uk ã¨OѨÓ~°‚ ã¨`º« "≥∂ g∞=O\˜ *Ï˝xÜÕ∞ `ÕeÛ K≥Ñʨ QÆÅ~°∞. ^ŒÜ∞« KÕã≤ =∂ ã¨O^ÕÇϨ x=$uÎx QÍqOK«O_ç——. ã¨∂`«∞_»∞ ã¨O`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞_≥· WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞, ''=∞Ǩ=Ú#∞ÖÏ~å! =∞Ǩ "Õ∞^è•=ÙÖˇ#· g∞~°∞ g∞ ™ê÷~ÚH˜ `«y# „Ѩâfl◊ <Õ "Õâß~°∞. XHõÑC¨ _ç^Õ „Ѩâfl◊ #∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î =Ú_≥#· QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ ѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_≥#· =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù#_çQÍ_»∞. P =∞ǨÏhÜ«ÚÅ ã¨O"å^Œ ~°∂Ѩ"∞≥ ÿ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}ÏxH˜ JO`«~å˚fÜ«∞ MϺu <åi˚Oz ÃÑ@ìÉ’ÜÕ∞ ^è~Œ ‡° HÍO_»– „¿Ñ`«H~õ ‡° J<Õ =∞Ǩq+¨Ü∂« xfl qxÑ≤™êÎ#∞. g∞ ã¨O^ÕÇ¨ Åhfl fiáÈ`å~Ú. „|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# Éèí=™êQÆ~åxfl U^À z#fl HÍÅ∞=#∞ ^•>Ëã≤#O`«# ã¨∞Å∞=ÙQÍ `«iOѨ*Ü Ë Ú« N Hõ$+¨‚ ÉèQí "Æ å#∞xH˜ `˘Å∞`«QÍ #=∞㨯iOz „áê~°Oaèã∞¨ <Î åfl#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 568

=Ú#∞ÖÏ~å! XHõѨC_»∞ q#`åѨل`«∞_≥·# „|Ǩ‡O_»<åÜ«∞‰õΩ_»∞ QÆ~°∞`«‡O`«∞xH˜ D „ÉǨ  ‡O_» O Ö’x Jxfl Ö’HÍÅ#∂ XHõ ™ êi K« ∂ _®ÅxÑ≤ O zOk. Ǩ Ï i <å=∂#∞flK«Ûiã¨∂Î Ö’HÍÅ#∞ K«∂_»™êQÍ_»∞. z=~°QÍ ã¨fi~°,æ áê`åà◊, Éè∂í Ö’HÍÅ#∞ K«∂âß_»∞. =ÚYºOQÍ Ñ¨$käfiÃÑ· QÆÅ ^Œ∞óMÏÅ#∞ K«∂ã≤ `å<Õ ^Œ∞ód`«∞_≥· áÈ~Ú JâßO`« z`«OÎ `À JÅ=∞\˜ã∂¨ Î "≥‰· Ωõ O~îåxH˜ =∞~°ÖÏ_»∞. q+¨μ‚Ö’HõOÖ’ ~°*’QÆ∞} „Ѩ=$fÎ ÖË^Œ∞. `«"≥∂ QÆ∞} „Ѩ=$fÎ ÖË^Œ∞. Hõhã¨O ã¨`Ϋ fiQÆ∞}O`À Hõeã≤Ü∞ÿ≥ <å ÖË=Ù. WHõ¯_» Hˆ =ÅO â◊√^Œú ã¨`Ϋ fi QÆ∞}"Õ∞ ZÖˇ_¡ Ö» Ï HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. WHõ¯_» =∂Ü«∞ ‰õÄ_® ÖË^∞Œ . Z=iH© q<åâ◊=¸ ÖË^∞Œ † ~åQÆ^fiÕ ëêk+¨_fiç HÍ~åÅ∂ ÖË=Ù. D Ö’HõOÖ’ ^Õ"åã¨∞~° =~åæÅ ^•fi~å ѨÓlOѨ|_»∞ q+¨μ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯ áê~°¬^∞Œ Å∞ (ã¨É∞íè ºÅ∞, ^ŒQiæÆ "å~°∞) ^Œ~≈° #q∞ã¨∞OÎ \Ï~°∞. "å~°∞ ‰õÄ_® ™êfiq∞ =Öˇ<Õ hÅ"Õ∞Ѷ∞¨ âߺ=ÚÅ∞, Ñ‘`åO|~° ^è~Œ ∞° Å∞, =∞}˜ÜÚ« HõÎ ã¨fi~å‚ÅOHõ$`«∞Å∞, K«`∞« ~°∞ƒùAÅ∞ ‰õÄ_»."åi K≥=ÙÅH˜ QÆÅ ‰õΩO_»ÖÏÅ∂, `«ÅÃÑ· #∞#fl H˜s\ÏÅ∂ ~°`fl« q∞„t`« ã¨fi~°H‚ ÍO`«∞efl "≥^[Œ Å∞¡`∞« <åfl~Ú. "åi =HõãΔ û¨ Ö÷ ÏÅ∞ ã¨∞O^Œ~°=ÚÖˇ·# ѨÙ+¨Ê=∂ÅÅKÕ ã¨∞â’aè`åÖˇ· =Ù<åfl~Ú. HõxÑ≤OK«QÍ<Õ `«#∞=Ù#∞ ѨÙÅH˜OѨ*ãË ≤ =∞#ã¨∞#∞ =∞iÑ≤OѨ*¿Ë ã JѨû~°ãŨ ∞<åfl~°∞. =∞Ǩ`«∞‡Å#∞ Q˘x =ã¨∞#Î fl q=∂<åÅ∞ PHÍâ◊O #∞O_ç ã¨∂~°∞º_»∞ ky =ã¨∞#Î fl „ÉèÏOux Hõey™êÎ~Ú. JHõ¯_ç [#O Jxfl „ѨHÍ~åÅ "≥É· "íè åÖ`À ÅH©;„Ѩã#¨ fl`«#∞ Hõey â’aèÅ∞¡`∞« <åfl, x~°O`«~O° NǨÏi K«~} ° ÏÅ#∞ ѨÓlã¨∂<Î Õ =ÙO\Ï~°∞. QÆ~∞° `«‡O`«∞xH˜ N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù XHõ `«∂QÆ∞@∞Ü«∂ºÅÃÑ· ã¨∞MÏã‘#∞_≥· ^Œ~≈° #q∞KåÛ_»∞. ÅH©;^Õq `«# K≥eHõ`≥ÎÅ`À ã¨Ç¨™êfiq∞ áê^•~°Û#`À x=∞QÆflÜ≥ÿ∞ =ÙOk. ã¨∞qâßÅ <Õ„`«ÜÚ« Hõ"Î ∞≥ #ÿ „Ѩã#¨ fl =ÚYO`À P ^Õ"åkèÑu¨ , [QÆ`Ê« u, NѨu, Ü«∞[˝Ñu¨ JQÆ∞ N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù `«# „Ѩ^•è # áê~°¬^∞Œ Öˇ#· #O^Œ ã¨∞#O^•^Œ∞Å q#`«∞Å#∞ qO@∞<åfl_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PÜ«∞# `«# J<åº#º ã¨~fi° â◊‰Ωõ ÅÎ KÕ`« Ѩi"Õ+`ì≤ ∞« _≥· =Ù<åfl_»∞. ǨÏi ^Œ~≈° #O HÍQÍ<Õ q#`åã¨∞`«∞x ǨÏ$^ŒÜ∞« O P#O^ŒO `«@∞ìHÀÖËHõ „^ŒqOzOk, â◊s~°O QÆQ∞Æ ~˘Ê_çzOk, <Õ„`åÅ∞ J„â◊√ѨÓi`åÅ~Ú<å~Ú. P#O^Œ=∞QÆ∞fl_≥· J`«_∞» `«# ™êfiq∞H˜ „Ѩ}q∞ÖÏ¡_∞» . `«# "åǨÏ#"≥∞ÿ# ѨH˜Δ~åA#∞ Hõ\ÏH˜ΔOz# =∞Ǩq+¨μ‚=Ù 'ѨH˜Δ~å*Ï! ã¨∞YOQÍ ™êyOk Hõ^• h „ѨÜ∂« }O— JO@∂ ‰õΩâ◊Å „Ѩâfl◊ Å∞ "Õã≤ 'UÜÕ∞ ^ÕâßÅ∞, Ö’HÍÅ∞ uiQÍ=Ù? Jx ‰õÄ_® J_çQÍ_»∞. q#„=∞OQÍ WÖÏ q#flqOK«∞HÀ™êQÍ_»∞ q#`åã¨∞`«∞_»∞, ''ÉèQí =Æ <£! g∞ Hõ$Ѩ =Å¡ <Õ#∞ Jxfl Ö’HÍÅ#∂ K«∂_»QÆeQÍ#∞. "å\˜Ö’ <≥ÖH˘#fl ã¨=∞ã¨Î ™ê÷=~°, [OQÆ=∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 569

„áê}∞Å#∂ K«∂âß#∞. ¿ÇτѨɒè ! Jxfl Ö’HÍÖ’¡ Hõ<åfl Éè∂í ~À¡HOõ Ö’ „áê}˜ ã¨=¸Ç¨Ï "≥∞‰õΩ¯=QÍ #∞#flk. Jxfl Ü≥∂#∞ÅÖ’H© =∂#= Ü≥∂xÜÕ∞ Éè’QÍʼnõÄ "≥∂HΔÍxH© â◊√ÉèÏ „â◊Ü∞« OQÍ "≥Å∞QÆ∞`ÀOk. =∞Oz Ѩ#∞ʼnõΩ Éè∂í Ö’HÍxfl q∞Oz# `å=Ù ÖË^∞Œ . ^Õ=`«Å∞ Éè∂í Ö’HõO – JO^Œ∞Ö’ Éè~í `° Y« O_»O L`«=Î ∞=∞x WÖÏ „ѨâO◊ ã≤ã∞¨ OÎ _»QÍ <Õ#∞ q<åfl#∞. Z=Ô~`· Õ Éè~í `° É« ∂íè q∞Ö’ [x‡Oz x=ã≤™êÎ~À "å~°∞ ^è#Œ ∞ºÅ∞. QÍÜ«∞Ou ^Õ"åó H˜Å w`«HÍx ^è<Œ åºã¨∞Î ÜÕ∞ ÉèÏ~°`« Éè∂í q∞ ÉèÏQˆ I ã¨fi~åæѨ=~°æ㨺 Ѷ¨ÖÏ~°˚<åÜ«∞ Éè=í Ou Éè∂í Ü«∞ó ѨÙ~°∞ëêó ã¨∞~°`åfi`ü II (^èŒ~°‡...1/27) Éè∂í Ö’HõOÖ’ =∞$u K≥Ok# „¿Ñ`«O =∞~°Å Éè∂í q∞ÃÑ#· <Õ Ñ¨_"» Ü Õ ∞« |_»∞`ÀOk. ★ ^•x <À\˜Ö’ ѨOK«~`° åflÅ#∞ "Õã∞¨ <Î åfl~°∞. â◊"åxfl ^Œ~ƒ° Åù ÃÑ· LOK«_O» [~°∞QÆ∞`ÀOk. ^•x ~Ô O_»∞ áê^•Å#∂ ^ŒH} Δ˜ kâ◊"¿·≥ Ñ uÑ≤Ê ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞. =∞~°} =∂ã¨#fl"≥∞#ÿ "åi =ÚO^Œ∞ Ѩل`«∞Å∞, =∞#∞=∞Å∞ xÅ|_ç =ÙO@∞<åfl~°∞. ~°H~õ H° ÍÅ ^•<åÅ∞ KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. q∞„`«∞Å∂ â◊„`«∞=ÙÅ∂ ‰õÄ_® |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅ`À ã¨Ç¨ Hõ=Δ ∂Ü«∂K«# KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. #∞=ÙfiÅ∞, W#∞=Ú, |OQÍ~°O, Ѩu,Î LѨC, ★ ã¨Ñ^Ψ •è <åºÅ∞– g\˜x ‰õÄ_® ^•#O KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. ZO^Œ∞H˜ÖÏ KÕã∞¨ <Î åfl~À <åHÍ=O`≥<· å J~°Oú HÍ=@O ÖË^∞Œ . ¿ÇÏ *Ï˝# ™êQÆ~å! „áê}∞ÖˇÖÏ =∞~°}™˜ êÎ~∞° ? P `«~∞° "å`≥H¯õ _çH˜ áÈ`å~°∞? P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ★Pu"åÇ≤ÏHõ â◊s~åxfl ZÖÏ á⁄O^Œ∞`å~°∞? Jyfl ã¨O™ê¯~åxH˜ =ÚO^Œ∞ =∂#= â◊s~åxfl H˘_»∞‰õΩÅ∞, =∞#∞=∞Å∞ Éè∞í [OÃÑ· ÃÑ@∞ìH˘x ZO^Œ∞‰õΩ "≥∂ã¨∞HÔ àÏÎ~∞° ? â◊=OÃÑ· <≥~Úº áÈ™êÎ~Ô O^Œ∞Hõx? P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ XHõ PǨïuxKÕÛ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞"≥∞Hõ¯_ç #∞O_ç =zÛOk? â◊"åxH˜ Éè∂í ã¨Ê~°≈<≥O^Œ∞‰õΩ KÕ~ÚOKåe? ¢ãÅΑ ∞ P =∞$`«=ºH˜HÔÎ · ZO^Œ∞‰õΩ ~Àk™êÎ~∞° ? â◊"åxH˜ L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ~°∞Ûx 'Ü«∞=∞ã¨∂HÍΗ<≥flO^Œ∞‰õΩ Ñ¨i™î êÎ~∞° ? =∞$`«∞Öˇ#· "åiH˜ ho§=fi_®xH˜ UHõ=GÖË HÍ"åÅx ZO^Œ∞HõO\Ï~°∞? P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨∂~°º aO|O HÀã¨O K«∂_»_»O, ~åuÃÑ· Ü«∞=Å#∂, P"åÅ#∂, ^Œ∂~°fi#∂, "Õáê‰õΩÅ#∂ áÈã≤ "å\˜
ѨOK«~`° åflÅ∞ – ã¨fi~°,‚ QÆQ#Æ , =∞~°ºÎ , <åQÆ, áê`åà◊ ~°`åflÅ∞ ã¨Ñ^Ψ •è <åºÅ∞ – „Ñ‘ÇϨ , Ü«∞=, QÀ^è∞Œ =∞, ÃÑã¨, q∞#∞=Ú, H˘é], â◊#QÆ ★ x~å^è•~° ~°∂ѨOÖ’ P`«‡#∞ ^èiŒ OK«∞ â◊s~°O ★

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 570

KÕ™êÎ~∞° ? "Õ_ç KÕã#≤ =∞\˜ì áê„`«#∞ J~°∞QÆ∞ÃÑ· #∞Oz JO^Œ∞Ö’ áêÖˇO^Œ∞‰õΩ áÈ™êÎ~∞° ? =¸_»∞ Hõé]Å#∞ `åà◊§`À Hõ\ ˜ì ^•xx ‰õÄ_»eÖ’ #∞Oz ^•xÃÑ· U_®káê@∞ nѨ"∞≥ O^Œ∞‰õΩ "≥eyOz LOK«∞`å~°∞? â◊"åxH˜ ^ŒÇϨ # ã¨O™ê¯~°"∞Õ ZO^Œ∞‰õΩ K≥Ü∂« ºe, JѨC_® „áê}˜ ZÖÏQÆ∂ P`«‡~°∂ѨOÖ’ Zyi áÈ`«∞O^ŒO\Ï~°∞ Hõ^• =∞~°ÑC¨ _»∞ ^•xH˜ `˘q∞‡k ~ÀAÅ Ñ≤O_» „Ѩ^•#O =Å¡ „ѨÜ∂≥ [#"Õ∞q∞? D „Ѩ^•<åxH˜ Ѩ^uúŒ "Õ~ˆ QÍ =ÙO@∞O^•? ™êfig∞! D Hõ~‡° HÍO_» =∞x+≤ =∞$u K≥Ok# "≥O@<Õ KÕã≤ "ÕÜ∞« |_»∞`ÀOk Hõ^•, =∞i "Õ~ˆ =∞~°Å =∞~°Å Ñ≤O_»„Ѩ^•#"Õ∞Å? ѨÓ~°fi Ñ≤O_»^•#=∞x, ѨÙ#ó Ñ≤O_»^•#=∞x, W`«~ˆ `«~° JѨ~° Hõ~‡° Åx KÕÜ∞« =∞O\Ï~°∞ Hõ^•, g\˜ P=â◊ºHõ`« Uq∞? ^ŒÇϨ # ã¨O™ê¯~°O `«~°∞"å`« Jã≤÷ã¨OK«Ü«∞ q^è•#"≥∞ÖÏ =zÛOk? (=ÚO^À "≥#HÀ) h\˜‰õΩO_»#∞ ѨQ∞Æ ÅQ˘_»`åÔ~O^Œ∞Hõx? ~Ô O_»=, <åÅæ= ~ÀAÖ’¡ ™êyflHõ kfi[™êfl#"≥∞O^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~∞° ? Ѩ^=Œ ~ÀA# Ѩi[#∞ÅO^Œi`À ÉÏ@∞ â◊√kú ™êfl#=Ú KÕ™êÎ~∞° , =∞i D â◊√kú JO>Ë Uq∞\˜? Ѩ^=Œ ~ÀA #∂<≥ ~åã¨∞H˘x JÉèºí OQÆ# (`«ÅO\˜) áÈã¨∞‰õΩO\ÏÔ~O^Œ∞Hõx? Jk ‰õÄ_® XHõ qâßÅ [ÖÏâ◊Ü«∞`«@OÃÑ·<Õ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∂e? Ѩ^ŒH˘O_»=~ÀA =$ëÈ`«û~åæk ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ Ñ≤O_»^•#O KÕÜ∞« _»O =Å¡ „ѨÜ∂≥ [#"Õ∞q∞? áê„`«, áê^Œ∞Hõ, Kè„« `«, =G, JOQÆ∞mÜ«∞HÍk ^•<åeѨC_≥O^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~∞° ? Ѩ^=Œ ¸_»= ~ÀA ‰õÄ_® ^•# HÍ~°º„Hõ=∞"≥∞O^Œ∞‰õΩO@∞Ok? U_®k HÍÅOÖ’ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ „âß^•úÅ<≥O^Œ∞‰õΩ ÃÑ\Ïìe? =¸_»∞=O^ŒÅ J~°"≥· J#flO h~°∞ ‰õΩO_»Å <≥O^Œ∞‰õΩ ^•#O KÕ™êÎ~°∞? ~ÀE KÕ™êÎ~Ô O^Œ∞Hõx, H˘O^Œ~∞° , XHõ ‰õΩO_≥<· å? *Ï˝<åxH˜ ã¨=Ú„^ŒO =O\˜ F ^Õ=^Õ"å! h=Ù `«Ñʨ <å‰õΩ k‰õΩ¯ ÖË^∞Œ , "Õ~∞° QÆ∞~°∞=Ó ÖË~∞° . JO^Œ∞Hˆ Wxfl „Ѩâfl◊ Å#∂ h "≥¿· Ñ =∞~°eã¨∞<Î åfl#∞. =∞Ǩ„Ѩɒè ! „áê}∞Öˇ<Àfl áêáêÅ∞ KÕ™êÎ~∞° , H˘xfl ѨÙ}ϺÅ∂ KÕ™êÎ~∞° , ^•<åe™êÎ~∞° , D <å<å„ѨHÍ~° Hõ~‡° Ѷ֨ ÏÅhfl â◊s~°O ^ŒÇϨ #"≥∞áÿ È~Ú<å, P =ºH˜Î "≥O@ ZÖÏ "≥à`◊ å~Ú? =∞x+≤ Jx`«∞º_»x q#_»"∞≥ `ÿ Õ q<åfl#∞ QÍh "åx P`«‡ |Ü«∞\˜H˜ â◊s~åxfl KèkÕ OK«∞H˘x ZHõ¯_çH#õ flO #∞O_ç =ã¨∞OÎ ^À <å‰õΩ `≥eÜ«∞~åÖË^∞Œ . JÖψQ ѨOK«É∂íè `åÅ∂, Ö’Éè,í "≥∂ǨÏ, `«$+¨,‚ HÍ=∂ǨÏOHÍ~°=ÚÅ#∞ J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞ ^˘OQÆÅ∂ ZHõ¯_» Hõ#flO "Õã≤ áêiáÈ`å~°∞? WHõ, =∞$u <˘Ok# "åiÔH· ™êO=`«ûiHõO (ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° ) "≥∞O^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ~∞° ? P „¿Ñ`« Hõ$`«ºOÖ’ „¿Ñ`«ÑO≤ _» "≥∞=i`À ZÖÏ HõÅѨ|_»∞`«∞Ok?

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 571

¿ÇÏ [QÆ^∞Œ ~æ ∂° ! =¸~°ÛÖù ’ =ÙO_ç QÍx Ѩ`#« O =Å¡ QÍx =∞$u K≥Ok# "åiH˜ JO`«º„H˜Ü∞« Å∞ ^ŒÇϨ #O ^•fi~å<Õ KÕÜ∂« ÖÏ? Jyfl ã¨O™ê¯~°O ÖËx P`«‡ÖË=∞=Ù`å~Ú? áêÑ≤, ^Œ∞~åKåi ÖË^• ǨÏ`«|∞kú Ü≥∞ÿ # "åxH˜ =∞~°}Ï#O`«~O° Z\˜ì ã≤u÷ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k? JÖψQ P`«‡Ñ¶∂¨ u, „|Ǩχ ǨÏO`«‰Ωõ _»∞, ã¨fi~°K‚ À~°∞_»∞, q∞„`«„^ÀÇ≤Ï, qâßfiã¨Ñ∂¨¶ `«‰Ωõ _»∞ – WÖÏ\˜ "åiH˜ ZÖÏ\˜ QÆ`∞« Å∞ Ѩ_`» å~Ú? â◊¥„^Œ∞x „ÉÏǨχ} ¢ãΑ á⁄Ok =ÙO_çáÈ`Õ, W^Œ~Ì ∂° q"åÇ≤Ï`«∞ÖË J~Ú`Õ, JO`«HOõ >Ë áêѨ=ÚO_»^"Õ ∂≥ Hõ^•, "åiÔH\˜ì QÆu ~åã≤ ÃÑ\˜ì =ÙOk? qâßfi`«‡"≥· qÅã≤Å∞¡ q+¨μ^‚ "Õ å! <åÃÑ· ^ŒÜ∞« =ÙOz =∞~˘Hõ q+¨Ü∞« O ‰õÄ_® g∞ˆ~ K≥áêÊe. ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ`∞« <Î Õ K«∞\˜ì =KåÛ#x q#flqOKå#∞ Hõ^•! Ö’‰õΩÅ∞ Hõ+„ì¨ QÆã∞¨ ÖÎ ,·ˇ ^Œ∞óY Ñ‘_`ç ∞« Öˇ· Hõ#|_»∞`«∞<åfl~°∞. <å =∞#ã¨∞û gi ÉÏ^èÅŒ #∞ K«∂ã≤ q∞H˜¯e JâßOuH˜ Ö’<≥O· k. ã¨fi~°Oæ Ö’ ^≥`· ∞« ºÅ =Åx ÉèÜ í ∞« O, ѨÙ_»q∞ÃÑ· =∞$`«∞º, ~ÀQÆ ÉèÜ í ∂« Å∞, áê`åà◊OÖ’ <Õ#O>Ë ÉèÜ í ∞« O, ã¨~fi° „áê}∞ʼnõÄ Jcè+ì¨ =ã¨∞Î qÜ≥∂QÆ ÉèÜ í ∞« O Ѩ\ ì˜ Ñ‘_ãç ∞¨ <Î åfl~Ú. [QÆnâ◊fi~å! D q+¨μ‚ Ö’HõOÖ’ `«Ñʨ WOÔHHõ¯_® ã¨OѨÓ~°‚ ã¨∞YOQÍx x~°ƒÜ ù ∞« `«QÍx <å‰õΩ HõxÑ≤OK«Ö^Ë ∞Œ . HÍÅ=jÉè∂í `«"∞≥ ÿ HõëêìÅ`À HÍѨÙ~°O KÕã∂¨ Î Jxfl ~°HÍÅ ÉèÜ í ∂« Å#∂ J#∞Éèqí ã¨∂Î ‰õÄ_® Hõ~‡° Éè∂í q∞QÍ ¿Ñ~˘Ok# Éè~í `° Y« O_»O ~åQÆ, ^Õfi+¨, "≥∂Ǩ^Œ∞ÅKÕ ã¨$+≤Oì Ѩ|_ç# |∞~°^ÖŒ ’ Ñ‘HÅõ ^•HÍ ‰õÄ~°∞‰õΩ áÈ~Ú =ÙOk. ~ÀQÆ∞Å∂, qHõÖÏOQÆ∞Å∂ HõxÑ≤OKå~°∞. qkèÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ "åi¬Hõ Hõ~‡° Å∞ [~°QxÆ "åiH˜ ^Œ∞~°uæ Ѩ_∞» `«∞O^Œx |∞∞+¨μÅ ^•fi~å q<åfl#∞. <Õ#∞ K«∂ã≤# ÉÏ^èÅŒ ‰õΩ Wk ‰õÄ_® XHõ HÍ~°}=∂? HÍ|\˜ì F q*Ï˝#*’ºu ã¨fi~°∂áê! =∞~°}O˜ z# =∞x+≤H˜ ‰õÄ_® â◊√ÉèÏxfl HõeyOKÕ „Ѩ„H˜Ü∞« =ÙO>Ë <å‰õΩ É’kèOK«O_ç. ^•<åe"åfiÖÏ, U "Õ∞~°‰Ωõ ? ^ŒÇϨ # ã¨O™ê¯~°"∞≥ ÖÏ K≥Ü∂« ºe? 㨇âßxH˜ =∞$`«∞Å∞ KÕ~∞° H˘<ÕÖ’QÍ KÕÜ∞« =Åã≤# Hõ~‡° Å∞O\ÏÜ«∂? ^Œ∞+¨μÅì ∞ =∞$u K≥Ok#ѨÙ_»∞ "åi áêáêʼnõΩ „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ#∞ "åi ã¨O`å#O KÕ¿ãÎ „ѨÜ∂≥ [#=ÚO@∞O^•? ѨOK«Hâõ ßOu<≥ÖÏ KÕÑ\¨ Ïìe? =∞~°}Ïã¨#fl =ºH˜,Î =∞$u K≥Ok# =ºH˜,Î ^ŒÇϨ #"≥∞ÿ áÈ~Ú Ñ¨OK«É∂íè `åÅÖ’ Hõeã≤áÈ~Ú# =ºH˜Î D =¸_»∞ ~°HÍÅ "åiH© Hõ~°‡Å ^•fi~å â◊√ÉèÏxfl HõeyOKÕ =∂~åæÅ∞O>Ë, <åÃÑ· D Ö’HõOÃÑ· ^ŒÜ«∞ =ÙOz (J^蕺ܫ∞O –1) <å‰õΩѨ^ÕtOK«O_ç——.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 572

=∞~°}Ïã¨#fl, =∞$`«∞º ѨÓ~°fi ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ KÕÜ∞« =Åã≤# Hõ~‡° Å∞ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ WÖÏ „Ѩ=zOK«™êQÍ_»∞. ''=Ú#∞ÖÏ~å! x~°‡Å =∞#ã¨∞¯_≥· Ö’Hõ HõÖϺ}O HÀã¨O P~å@Ѩ_∞» `«∂ Jxfl „Ѩâfl◊ Å#∞ ã¨OkèOz# QÆ~∞° `«‡O`«∞x PO`«~åºxfl „QÆÇÏ≤ Oz# Ѩ~=° ∂`«‡ "≥O@<Õ WÖÏ LѨ^tÕ OK«™êQÍ_»∞ – ★ =`åû! "≥#· `ÕÜ∂« ! =∂#= Ç≤Ï`«O HÀi XHõ =∞Ǩ q+¨Ü∂« xH˜ „ѨÑO¨ K«OÖ’ „áêK«∞~°ºO HõeyOK«É’`«∞#fl h ^è#Œ º`« HÀã¨"∞≥ <ÿ å D ~°ÇϨ 㨺 q+¨Ü∂« xfl K≥áêÊe. Jã¨∞.Î J=^èiŒ OK«∞. g\˜x B~°fiú ^≥Ç· Ï≤ Hõ ★„H˜Ü∞« ÅO\Ï~°∞. ã¨=∞º „QÆ∂ѨO =Å¡ ÉèË^Œ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ, „â◊√u 㨇 $u – J#∞ Ѩq„`« „QÆO^ä•ÅÖ’ =∂„`«"∞Õ ¿Ñ~˘¯#|_ç, WO„^•k ^Õ=`«Å∂, Ü≥∂QÆ∞Å∂ ‰õÄ_® <Õ~fi° x QÆ∞Ǩºu QÆ∞ǨϺ"≥∞#ÿ D =∞Ǩ`«`«Î fi[#Hõ"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂xfl #∞=Ùfi <å =∞ǨÉèí‰õΩÎ_çq HÍ|\˜ì h ^•fi~å |Ç≤Ï~°æ`«Ñ¨éã¨∞Î<åfl#∞. ѨHOΔ© „^•! D „ѨÑO¨ K«OÖ’ Ѩل`«ÇÏ‘ #∞ʼnõΩ ã¨^`æŒ ∞« Å∞O_»=Ù. HÍ|\˜ì „Ѩu =ºH©Î âß„™êÎ#∞™ê~°O, Ü≥∂QÍ#∞™ê~°O Ѩل`«∞x L`«Ê#flO KÕÜ∞« _»O `«Ñʨ x ã¨i. ZO^Œ∞HõO>Ë Ñ¨Ù„`« ᜄ`«∞ÖË P =ºH˜Î P`«‡x Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ "≥∂™êÎ~∞° . JO^Œ∞‰õΩ ã¨OHˆ `«OQÍ<Õ WǨÏÖ’HõOÖ’ =ºH˜Î =∞$`« ^ÕÇ¨ xfl Ѩل`«áœ„`«∞Å∞ Éè∞í *ÏÅÃÑ· "≥∂™êÎ~∞° . =∞$`«^ÇÕ ¨ xfl ^ŒÇϨ #"Õ∞ KÕÜ∂« e. â◊"åxfl uÅÅ∞, ^Œ~ƒ° Åù ÃÑ· <ÕÅ g∞^Œ Ѩ_∞» HÀɡ\Ïìe. D uÅÅ =Å¡ ^Œ~ƒ° Åù =Å¡ Éè∂í q∞ |∞∞`«∞=∞uÜ≥∞ÿ # ¢ã`Α À ã¨=∂#=∞=Ù`«∞Ok. =∞$`«∞Å <À\˜Ö’ "ÕÜ«Ú Ñ¨OK«~°`åflÅ∞ c*Ï"åѨO`À ã¨=∂#O. Jq P rq â◊√ÉèíQÆux xâ◊Û~ÚOK«QÅÆ =Ù. P`«‡ â◊√ÉèÜ í ∂≥ xÖ’ „Ѩ"tÕ OK«_®xH˜ ^•ix ã¨∞QÆ=∞O KÕÜ∞« QÆÅ=Ù. Jxfl\˜H#õ fl =ÚO^Œ∞ <ÕÅ#∞ ¿Ñ_»`À JÅHÍe. `«~∞° "å`« ^•xÃÑ· uÅÅ#∂ ‰õΩâ◊Å#∂ Ѩ~"° åe. =∞~°}Ïã¨#fl"ÕàÖ◊ ’ ã¨^~Œ ∞° =ºH˜xÎ "å\˜ÃÑ· Ѩ_∞» HÀɡ\Ïìe. WÖÏ K≥Ü∞« º_»O =Å¡ P =∞x+≤ „áê}O áÈÜÕ∞Ö’QÍ H˘xfl áêáêÅ∞ ^ŒQ=úÆ ∞=Ù`å~Ú. ^Œ~ƒ° Åù ‰õΩ P =ºH˜xÎ ã¨fi~åæxH˜ Q˘xáÈÜÕ∞ â◊HΘ =ÙO@∞Ok. =∞Å=¸„`å^Œ∞Å∞ QÍx P „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ =ÙO>Ë `˘ÅyOz QÀ=∞Ü«∞O`À â◊√kú KÕÜ∂« e. P=Ù ¿Ñ_»`À JÅHõ‰Ωõ O_® Éè∂í q∞ÃÑ· #∞OK«|_ç# =∞~°}Ïã¨#fl =ºH˜Î ÃÑH· ˜ Ü«∞Hõ,Δ Ñ≤âßK«, ~åHõãΔ ¨ QÆ}ÏÅ∞ „H˜=ÚÅ ~°∂ѨOÖ’ ^•_ç KÕ™êÎ~Ú. ★

D Ñ≤Å∞ѨÙÖ’, ã¨OÉ’^è#Œ Ö’<Õ ™êfiq∞H˜, QÆ~∞° _»∞xÃÑ· QÆÅ "å`«ûźO, |Ü«∞@Ѩ_∞» `ÀOk. JO^Œ∞Hˆ <Õ"∂≥ ^Õ=`«ÅÖ’ <Õ
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 573

★

Éè∂í q∞ÃÑ· [ÅO`À XHõ =∞O_»ÖÏ<Õfl~åÊ@∞ KÕã≤ ^•xÃÑ· P =ºH˜xΠѨ_∞» HÀɡ\Ïìe. Wk =ÚH˜Î^•Ü«∞HõO. x`«º Ǩϟ=∞O, „âß^ŒúO, áê^Œ„ѨHΔÍà◊#O, „ÉÏǨχ}∞Å#iÛOK«∞@, Éè∂í =∞O_»bHõ~} ° – g\˜x =ÚH˜¿Î ÇÏ`«∞=ÙÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}™˜ êÎ~∞° . D =∞O_»ÅOÖ’ „|Ǩχ, q+¨μ,‚ ~°∞„^Œ, ÅH˜;, Jyfl– =Ú#flQÆ∞ ^Õ=`«Å∞ „ѨHÍtã¨∞OÎ \Ï~°∞. =∞O_»Å [ÅOÖ’ =∞~°}O˜ K«x "åiH˜ =∞Oz Ü≥∂x ^˘~°H^õ ∞Œ . "åi r"å`«‡Å∞ |ǨïHÍÅO áê@∞ QÍeÖ’ k‰õΩ¯`ÀK«Hõ u~°∞QÆ∞`«∂<Õ =ÙO_ç áÈ`å~Ú. "åiH˜ „âß^•úÅÖ’ xK«∞Û U `«~Ê° }Å∂ JO^Œ=Ù. QÆ~∞° `«‡O`å! uÅÅ∞ <å K≥=∞@ #∞O_ç ѨÙ\˜#ì q HÍ=_»O`À Ѩ~=° ∞ Ѩq„`åÅ~Ú#q. uÅÅ#∞ „ѨÜ∂≥ y¿ãÎ Jã¨∞~°, ^•#=, ^≥`· º« QÆ}ÏÅ∞ áêiáÈ`å~Ú. uÅÅ∞ `≥ÅQ¡ Í#∂ #Å¡QÍ#∂ QÀ=¸„`«ÑÙ¨ ~°OQÆ∞Ö’#∂ =ÙO\Ï~Ú. „Ѩu=ºH©Î g\˜x "å_»∞`«∂ 'Wq <å â◊s~°O ^•fi~å KÕÜ∞« |_ç#\˜ì ã¨=∞ã¨Î áêѨ=ÚÅ#∂ #tOѨ*Ü Ë ∂« e QÍHõ— Jx ÉèÏqOK«∞ ‰õΩO@∞O_®e. uÅ ^•#O ã¨fi~°^‚ •#O =Öˇ ѨÙ}ºâßex. `«~Ê° }ÏÅÖ’, ^•<åÅÖ’, Ǩϟ=∂ ÅÖ’ KÕÜ∞« |_»∞ uÅ^•<åxH˜ JHõÜ Δ ∞« Ѷ֨ ÏÅ∞O\Ï~Ú. ‰õΩâ◊^~Œ ƒ° Åù ∞ <å â◊s~°O g∞k ~À=∂Å #∞O_ç ѨÙ\˜#ì q. JO^Œ∞Hˆ "å\˜x "å_ç# KÀ@ ^Õ=`«Å∞ `«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`å~°∞. uÅÅ∞ Ñ≤`~« ∞° Å#∞ `«$Ñ≤ΠѨ~∞° ™êÎ~Ú. ^Õ=`«Å∂ Ñ≤`~« ∞° Å∂ qâ◊fi~°H‰Δõ Ωõ Å∞ HÍ|\˜ì ‰õΩâ◊Å∂ uÅÅ∂ qâ◊fiHõÖϺ} HÍ~°HÍÅ=Ù`«∞<åfl~Ú. JѨã"¨ åºk „âß^•úʼnõΩ K≥Ñʨ |_ç# qkè q^è•<åÅ#∞ áê\˜¿ãÎ „|Ǩχ, ^Õ=^Õ"âÕ fi◊ ~°∞_»∞, Ñ≤`$« [#∞Å∞ ã¨O`À+≤™êÎ~∞° . =∞=∞¿ãfi^Œ ã¨=Ú^Œ∂ƒù`å ã≤ÖÎ Ï ™êÎ~¯° Δ º Ѩq„`«HÍó I Jã¨∞~å^•#"å^≥`· åº q„^Œ=Ou uÖˇã· ^Ψ •ä II uÖÏâıfi`« ã≤ÖÎ Ï Hõ$ëê‚ ã≤ÖÎ Ï QÀ=¸„`« ã¨xflÉèÏó I ^ŒÇϨ O`«∞ `Õ "Õ∞ áêÑ≤<å â◊s~ˆ } Hõ$`åx "≥· II UHõ U= uÖ’^Œ`ÀÎ ¿ÇÏ=∞„^À} uÖˇó· ã¨=∞ó I `«~Ê° }Ë ^•# Ǩϟ"Õ∞+¨μ ^Œ`ÀÎÉ=íè u KåHõÜ Δ ∞« ó II ^Œ~åƒù~À=∞ ã¨=Ú^Œ∂ƒù`åó uÖÏó ¿ãfi^Õ+μ¨ <å#º^ä• I ^Õ=`å ^•#"å ã¨Î $áêÎó „âß^Õ#ú Ñ≤`~« ° ã¨^Î •ä II „ѨÜ∂≥ QÆ qkè <å „|Ǩ‡ qâ◊fiOKåѨٺѨ r=<å`ü I JѨã"¨ åºk`À „|Ǩ‡ Ñ≤`~« À ^Õ= ^Õ=`åó II `Õ#`Õ Ñ≤`~« 㰠Ψ $áêÎ JѨã"¨ ºÕ Hõ$`Õ ã¨u I (^èŒ~°‡...2/16–21) ★

[Å=∞O_»Å=∞#QÍ h~°∞ `«_,ç <ÕÅ ÃÑ· QÀàÏHÍ~°OÖ’ =∞O_»ÅO H˘Å`«`À ~ˆ Y#∞ wã≤ Ѩq„fHõiOK«∞@

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 574

‰õΩâ◊^~Œ ƒ° ù =¸ÖÏxfl „|ǨχQÍ#∂, =∞^躌 ÉèÏQÍxfl q+¨μ=‚ ÙQÍ#∂, J„QÍxfl t=ÙxQÍ#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. D „u^Õ=ÙÅ∂ ‰õΩâ◊Ö’ „Ѩu+≤`ª ∞« Å∞. „ÉÏǨχ}∞_»∞, =∞O„`«O, Jyfl, `«∞Åã≤, ‰õΩâ◊ – g\˜H˜ JѨq„`«`« ÖË^∞Œ . Zxfl=∂Ô~#¡· #∞ „ѨÜ∂≥ yOK«=K«∞Û#∞, LѨÜ∂≥ yOK«∞HÀ=K«∞Û#∞. Jq x~å‡Åº=ÚÅ∞ HÍ<Õ~=° Ù. JÖψQ `«∞Åã≤, „ÉÏǨχ}∞_»∞, q+¨μ=‚ Ù, QÀ=Ù, UHÍ^Œt „=`«O– Wq J~Ú^Œ∂ ã¨O™ê~° ™êQÆ~O° Ö’ =ÚxyáÈ`«∞#fl "åix ~°HOΔ˜ K«∞ <ÒHõÅ∞. q+¨μ=‚ Ù, UHÍ^Œt „=`«O, w`«, `«∞Åã≤, „ÉÏǨχ}∞_»∞, QÀ=Ù –D P~°∂ J™ê~°ãO¨ ™ê~°OÖ’ Ѩ_ç =Ù#fl r=ÙʼnõΩ =ÚH˜xÎ K«∞Û '+¨@Êk— ™ê^è<Œ åÅ∞. ^Œ~ƒ° =ù ¸ÖË ã≤`÷ À „|Ǩ‡ =∞^èºÕ ^Õ"À [<å~°#Ì ó II ^Œ~åƒù„Qˆ â◊OHõ~O° q^•º`ü „`«Ü∂≥ ^Õ"åó ‰õΩâı㇨ $`åó I q„Ѩ=∞O„`åó ‰õΩâß =Ç≤Ïfl ã¨∞ÅÎ ã‘ K« YˆQâ◊fi~° II <≥`· Õ x~å‡Åº`åO Ü«∂Ou „H˜Ü∞« =∂}Ïó ѨÙ#ó ѨÙ#ó I `«∞Åã‘ „ÉÏǨχ}ÏQÍ"À q+¨μ~ˆ‚ HÍ^Œj YQÆ II ѨOK«„Ѩ=ǨÏ}Ï<Õº= Éè"í åÉ∫ú =∞[˚`åO #$}ÏO I q+¨μ~ˆ‚ HÍ^Œj w`å `«∞Åã‘ q„Ѩ^#Õè =ó II J™êˆ~ ^Œ∞~°æ ã¨O™êˆ~ +¨@Ên =ÚH˜^Î •~Úh I (^èŒ~°‡...2/12–15) =∞~°}Ïã¨#fl =ºH˜HÎ ˜ ^Œ∞~°uæ HõÅ∞QƉΩõ O_® uÅ, ‰õΩâ◊, `«∞Åã≤ HÍáê_»∞`å~Ú. uÖÏó Ѩq„`«=∞`«∞ÅO ^Œ~åƒù™êº Ñ≤`∞« Š㨺^äŒ II x"å~°Ü∞« Ou K≥`· åx ^Œ∞~°uæ O Ü«∂O`« =∂`«∞~°OII (^èŒ~°‡...2/25,26) ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å`À#∂ ‰õΩâ◊Å#∞ peÛ <ÕÅÃÑ· =ÙOz "å\˜ÃÑ· h\˜x [e¡ =∞~°Å ÃÑH· ˜ fã≤ =∞~°}Ïã¨#fl =ºH˜Î ~Ô O_»∞ KÕ`∞« ÅÖ’#∂ LOKåe. JѨÙ_® =ºH˜Î =∞O„`«ÇÏ‘ #Hõ~∞° ‡_≥<· å q+¨μ‚ Ö’HÍxfl á⁄O^ŒQÅÆ _»∞. ^Œ~ƒ° Ãù Ñ· â◊Ü∞« #O, =∞$u, ¿Ñ_»KÕ JÅHõ|_ç# <ÕÅÃÑ· =∞$u, JyflÖ’ ^ŒÇϨ #O P =ºH˜Î KÕã#≤ áêáêÅ#∞ ^ŒQOúÆ KÕ™êÎ~Ú. Å=}O, ^•x ~°ãO¨ k=ºÖ’Hõ „áêѨHÍÅ∞. Jq „áê}∞Å ã¨=∞ã¨Î HÍ=∞#Å#∂ ã≤kOú Ѩ*Ü Ë ∞« QÆÅ=Ù. Å=}O ÖËx Éè’[<åxH˜ J~°Oú ÖË^∞Œ . JO^Œ∞KÕ`<« Õ Å=}~°ã=¨ ∞O>Ë Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ q∞H˜¯e „Ñ‘u. Jk ã¨fi~åæxH˜ ^•~°∞Å∞ fÜ«∞QÆÅ^Œ∞. D Å=} ~°ãO¨ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x â◊s~°O #∞O_ç L`«Ê#fl"≥∞Oÿ k. D q+¨Ü∂« xfl `≥eã≤# Ü≥∂QÆ∞Å∞ ^•#O`À áê@∞ Å=}Ïhfl J_çy ѨÙK«∞Û‰õΩO\Ï~°∞. <ÕÅÃÑ· U =~°Ñ‚ Ù¨ =∞~°}Ïã¨#fl =ºH˜HÔÎ <· å =∞~°}O ~åHõ "Õ^#Œ ^Œ∞~°ƒ~ù O° QÍ =ÙO>Ë Å=} ~°™êxfl ^•#O KÕ¿ãÎ "åi H˘éÔH· ã¨fi~°^æ •fi~åÅ∞ `≥éK«∞‰õΩO\Ï~Ú. Å=} ^•<åxfl P =ºH˜Î ¿Ñ~° WzÛ<å J^Õ Ñ¶Å¨ O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 575

QÆ~∞° `å‡<£! WHõ =∞$`«∞º ã¨fi~°∂áêxfl q™êÎ~° ѨÓ~°fiHõOQÍ q#∞. =∞$`«∞º"Õ HÍÅO. P ã¨=∞Ü«∞O ~åQÍ<Õ ^ÕÇϨ O #∞O_ô „áê}O #∞O_ô r"å`«‡ q_ç=_çáÈ`«∞Ok. `«#∞ ~å=Åã≤# "ÕàHˆ◊ =∞$`«∞º=Ù, Z\˜ì Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡#∂ =ã¨∞OÎ k. D =∞$`«∞º Hõ+ì¨ „ѨÉÏè =O =Å¡ „áê}˜ `å#∞ KÕã#≤ Hõ~‡° Åxfl\˜h XHõ¯™êiQÍ =∞~°záÈ`«∞Ok. "Õ∞Ѷ∞¨ O "åÜ«Ú=Ù =â◊OÖ’#∞#fl@∞¡QÍ „áê}˜ HÍÅ=â◊OÖ’ =ÙO\Ï_»∞. ™êuÎ fiHõ, ~å[ã≤H,õ `å=∞ã≤Hõ ÉèÏ"åÅhfl HÍÅO K≥ѨCKÕ`«Ö’¡<Õ =ÙO\Ï~Ú. „áê}∞ÅÖ’ Jq HÍÅxÜ≥∂QÆO =Å¡<Õ qã¨Îiã¨∂Î áÈ`å~Ú. ã¨∂~°º, K«O„^Œ, t=, "åÜ«Ú, WO„^Œ, Jyfl, PHÍâ◊, Ѩ$käfi, q∞„`«, B+¨^,Œè J+¨=ì ã¨∞, #k, ™êQÆ~,° ÉèÏ=, JÉèÏ"åk =∞Ǩ q+¨Ü∂« Åhfl "å\˜ "å\˜ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ HÍÖÏ#∞™ê~°=Ú HÍÅOÖ’#∞^Œƒqù ã¨∂,Î ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂, Hõ#∞=∞~°∞QÆ=Ù`«∞O\Ï~Ú. =∞$`«∞º=Ù ™ê^è•~°} =º‰õΩÅÎ HÔ ÖÏ =ã¨∞OÎ ^À K«∂_»∞. ^•xH˜ =ÚO^Õ ^≥=· Ü≥∂QÆO =Å¡ ~ÀQÆ"≥Úã¨∞ÎOk. WO„kÜ«∂Å∞ qHõÅ"≥∞ÿ áÈ~Ú |Å=Ú, F[ã¨∞û, "ÕQÆ=Ú tkäÅ"≥∞áÿ È`å~Ú. HÀ\˜ `Õà√◊ § XˆH™êi ‰õΩ\˜#ì O`« ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. "≥∞Å¡QÍ K≥`· #« ºO `«QÆ∞æ`«∞O>Ë [_»`«fiO ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ =∞$u K≥O^Œ∞`«∞#fl =ºH˜ÎˆH HõxÑ≤™êÎ~∞° . =zÛ Ñ¨H¯õ <Õ xÅ|_»`å~°∞. â◊s~°OÖ’ „áê}O ZHõ¯_» ^•‰õΩ¯O^À "åiH˜ ã¨∞Å∞=ÙQÍ `≥eã≤áÈ`«∞Ok. "å~°∞ ^•xx Qˆ ÅO`À ÖÏQÆ_O» "≥Ú^ŒÖ_ˇ `» å~°∞. JѨC_»∞ „áê}O, Ju|Å=O`«O g∞^Œ HõO~îO° ^•HÍ =zÛ "≥Ú~å~Úã¨∞OÎ k. D ÃÑ#∞QÆ∞ÖÏ@Ö’ =∞x+≤ =ÚYO qHõ$`«OQÍ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok. <À\˜#∞O_ç #∞~°QÆ "≥Å∞=_»∞`«∞Ok. =Ú‰õΩ¯ #∞O_ç „^Œ=O HÍ~°∞`«∞Ok. `«~∞° "å`« „áê}O ǨǨHÍ~°O KÕã∂¨ Î JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ xOHÍ =^Œ∞Å∞HÀÖËHõ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å |ÖÏxH˜ ÖÁOy |Ü«∞\˜H˜ áÈ`«∞Ok. JÖÏ áÈ`«∂ áÈ`«∂ ‰õÄ_® `«# WO\˜"Ñ·≥ Ù¨ `«# PÅ∞a_»Å¤ "≥Ñ· Ù¨ PiÎQÍ, Hõ#∞=∞~°∞QÆÜ∞Õ º^•HÍ (x*ÏxH˜ WHõ¯_» Ѩx KÕ¿ãk Hõ#∞Å∞ HÍHõáÈ~Ú<å) =∞#ã¨∞`À<Õ K«∂ã¨∂Î áÈ`«∞Ok. =∞$`«∞º ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „áê}˜ â◊s~°OÖ’x "åÜ«Ú=Ù „Ѩ‰Ωõ Ñ≤`"« ∞≥ ÿ f„=QÆu`À „Ѩ=Ç≤ÏOz Jyfl`«`åÎ fixfl ÃÑK«ÛiÅ¡ *ËÜ∞« _»O`À WO^è#Œ O ÖˉΩõ O_®<Õ Jyfl „Ѩ[fiie¡áÈ~Ú „áê}˜ Ü≥ÚHõ¯ =∞~°‡™ê÷<åÅ#∞ qiz J`«ºO`« Hõëêì#∞Éè∂í ux Hõeyã¨∞OÎ k. J^Õ Éè‰í [Îõ #∞ʼnõÄ, Éè’QÍÅÃÑ· Pã¨HΘ ÖËx"åiH© P "åÜ«Ú=Ù „ѨâßO`«OQÍ ÃÑH· ˜ „Ѩ=Ç≤ÏOz x~°qæ ∞ã¨∞OÎ k. J|^Œ=ú ∂_»x "åiH©, qâßfi™êxfl ==Ú‡ KÕÜ∞« x"åiH©, Pã≤‰Î Ωõ ʼnõÄ, ѨÓ*Ï^Œ∞ÅÃÑ· „â◊^•úà◊√=ÙʼnõΩ =∞$`«∞º=Ù ã¨∞YѨÓ~°fiHõOQÍ =ÙO@∞Ok. HÍ=∂xH˜ ÖÁOQƉõΩO_®, D~嬺^ÕfiëêÅ#∞ ÃÑOK«‰Ωõ O_® „`«∞OK«∞@Ö’ q[Ü«ÚÖˇ,· ã¨fi^è~Œ å‡xfl rq`« Ѩ~º° O`«=¸

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 576

x~°fiÇ≤ÏOz, ã¨^•Kå~°∞Å∞QÍ ™œ=ÚºÅ∞QÍ rqOz# "åix =∞$`«∞º"Õ =∂„`«=¸ ÉÏkèOѨ‰Ωõ O_® =∞$^Œ∞=ÙQÍ ã¨∞YOQÍ Q˘xáÈ`«∞Ok. "≥∂ǨÏOÖ’ J*Ï˝#OÖ’ ^Õâßxfl y~°"å>Ëã≤ `å=Ú ÉÏQÆ∞Ѩ_áç È=_»O HÀã¨O H˘O^Œ~∞° P "≥∂ǨÏ, J*Ï˝<åÅ<Õ [<åʼnõΩѨ^Õt™êÎ~°∞. JÖÏ\˜ "å~°∞ =∞$`«∞ºã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ zHõ¯\˜ Hõ#∞Å∞ á⁄_»∞K«∞‰õΩ<åfl Ug∞ Hõ#|_»x pHõ\ ˜ QÆ∞Ü«∂º~°OÖ’ Ѩ_ç H˘@∞ì‰Ωõ O@∞#fl J#∞Éè∂í ux á⁄O^Œ∞`å~°∞. J|^ŒÑú Ù¨ ™êHΔͺÅxK«∞Û"å~°∂, Jã¨`º« "å^Œ∞Å∂, qâßfiã¨Ñ∂¨¶ `«‰Ωõ Å∂, "Õ^Œ xO^Œ‰Ωõ Å∂ =¸~°Ûù ~°∂ѨOÖ’ =∞$`«∞º=Ù <˘O^Œ∞`å~°∞. "åiH˜ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ ÖÏ\©, ã¨"≥∞‡@, W#∞ѨQÆ^ŒÅ#∞ ^èŒiOz "å\˜x ~°≠oÑ≤ã¨∂Î ^Œ~≈° #q∞™êÎ~∞° . "å~°∞ ^Œ∞~°Oæ ^è•xfl "≥^[Œ Å∞¡`∂« Ѩ~=° ∞ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ =ÙO\Ï~°∞. "åix K«∂_»QÍ<Õ =¸~°Ûù `ÕeáÈ~Ú qѨs`«"∞≥ #ÿ ÉèÜ í ∞« O "Õã≤ Xà◊§O`å =}H˜áÈ`«∞O_»QÍ D „áê}∞Å∞ `«=∞ ~°H} Δõ HÔ · ~°=∞‡x P„HõOkã¨∂Î `«e^¡ OŒ „_»∞Å<À Ѩل`«∞Å<À Jéz Jéz Ñ≤Å∞™êÎ~∞° . HÍx Q˘O`«∞ ÃÑQÆÅ^Œ∞. ZO`« yOA‰õΩ K«zÛ<å â◊|OÌ ~å^Œ∞. W`«~∞° ʼnõΩ g~°∞ =¸iÛù`∞« Å∞QÍ<Õ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~°∞. `«\ÏÅ∞# Hõ#∞Å∞ `≥éK«∞‰õΩO\Ï~Ú† Jq QÆ∞O„_»QÍ ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ qHõ$`«OQÍ Hõ^∞Œ Å∞`å~Ú† ZQÆ=ÓÑ≤i =ã¨∞OÎ k† =ÚYO á⁄_ç á⁄_çQÍ J~ÚáÈ~Ú Éèií OѨ~åx "Õ^#Œ Ѩ_∞» `«∂ =∞$`«∞Å=Ù`å~°∞. "åi â◊s~åxfl K«∂_»_®xH˜ ‰õÄ_®, Pf‡Ü«ÚÖË W+¨Ñì _¨ ~» ∞° . WHõ h Ô ~ O_» = „Ѩ â ◊ fl ‰õ Ω ã¨ = ∂^è • #O q#∞. Éè í ∂ Ö’Hõ O Ö’x r"åÅhfl ѨÓ~°fi[#‡ÅÖ’x Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ Éè’yã¨∂Î „Éèíq∞ã¨∞ÎO\Ï~Ú. ^Õ=, Jã¨∞~°, Ü«∞HΔÍk Ü≥∂#∞ÅÖ’ ã¨∞MÏÅ#∞ Éè’yOK«_®xˆH ѨÙ_»`å~°∞. =∞#∞+¨º, Ѩâ√◊ , ѨHÍΔ ºk Ü≥∂#∞ÅÖ’ ѨÙ@ìHõ ^Œ∞óY=∞Ü«∞ r=<åxH˜ „áê~°OÉèOí . F YˆQâ◊fi~å! =ÚO^Œe [#‡Åhfl "≥#∞Hõ\ ˜ [#‡Å`À |Okè`åÅ~Ú =ÙO\Ï~Ú. JѨÊ\’¡ KÕã#≤ áêѨÑÙ¨ }ϺŠѶ֨ ÏÅÖ’ `å~°`=« ∂ºÖË WѨÊ\’¡ g~°#∞Éèqí OKÕ Hõ+ãì¨ ∞¨ MÏÅ∞. nx<Õ Hõ~‡° qáêHõ=∞#=K«∞Û#∞. XHõ [#‡Ö’x =∞ǨáêáêÅH˜ #~°HOõ Ö’ tHõ#Δ #∞Éèqí Oz ‰õÄ_® =∞~°∞[#‡Ö’ P áêáêxH˜ `«y# Ü≥∂xÖ’ [x‡™êÎ~∞° . D [#‡OÖ’ ѨÙ}ºO KÕ¿ãÎ Hõ^Œä =∂~°=K«∞Û. U áêáêxH˜ U [#‡ =ã¨∞OÎ ^À q#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú áêѨO

„ÉÏǨχ}∞x QÍÜ«∞ѨéK«∞@ „|ǨχǨÏ`«º (XˆH [#‡Ö’) QÀ ǨÏ`«º (XˆH [#‡Ö’) Hõ<åºÇ¨Ï`«º (XˆH [#‡Ö’) ¢ãÇΑ Ϩ `«º, QÆ~ƒ° áù ê`«O (XˆH [#‡Ö’) ã¨fiQÀ„`«¢ãΑ ã¨OѨ~¯° O QÆ∞~°∞Ѩffl QÆ=∞#O („Hõ=∞OQÍ) „ÉÏǨχ}∞_≥· =∂Oã¨ÉHíè } Δõ „ÉÏǨχ}∞_≥· =∞^Œºáê#O W`«~∞° ʼnõΩ ÃÑ@ì‰Ωõ O_® =∞^è∞Œ ~° Ѩ^•~å÷Å#∞ u#∞@ „ÉÏǨχ}∞_≥· JÉèHí Δõ º ÉèHí } Δõ O „âß^ŒOú Ö’ Jâ◊√z PǨ~°O ÃÑ@∞ì@ J|^ŒúѨ٠™êHõΔ ºO ѨOH˜ÖÎ ’ =ÅѨHΔõ Éè’[#O ÃÑo§x K≥_Q» ˘@∞ì@ ѨÙã¨ÎHõKÒ~°ºO QÀ„ÉÏǨχ}∞Å#∞ HÍe`À `«#∞fl@ J|^•úÅ∞ K≥ÑC¨ @ J|^•úÅ#∞ K≥ÑÊ≤ Oz, q#∞@ t=^è<Œ åѨÇϨ ~°}, x~å‡ÅºO "å_»HOõ q+¨O ÃÑ@∞ì@ Wà◊√§ `«QÅÆ Éˇ@∞ì@

[#‡

◆ 577

„H˜q∞, H©@Hõ, ѨÙ~°∞QÆ∞ K«O_®Å, HõÜ Δ ∞« ~Ày K«O_®Å, =∞~°∞QÆ∞A˚ K«O_®Å, ‰õΩ+¨μ~ª Ày aèÅ,¡ x`«º~Ày #ѨÙOã¨Hõ nѨO ѨÙ~∞° QÆ∞, „H˜q∞, QÆ_,¤ç Å`«, ^Œ∞|∞ƒ Ju~°HΔõ J<Õ ‰õΩ+¨μª =„Hõ, Jã≤`^« OŒ `« QÆÅQÆO_» ~Ày =∞Ǩϟ^Œ~*° Ï_»ºO z„`«‰Ωõ +¨μ=ª Ù J<Õ ~Ày =¸QÆ XO\˜Hõ#∞fl x~À+¨μª_»∞ QÆ∞_ç¤ ‰õΩO\˜ #uÎ, #Oy K≥q\˜ tâ◊flO <˘Ñ≤Ê [_», L#‡`«Î ѨÙ@∞ìHõ #∞O_Õ |@ì`Å«

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú áêѨO

=∂Oã¨O J=Ú‡@ ~°`åflÅ ^˘OQÆ`#« O |OQÍ~°O ^˘OQÆ`#« O ֒Ǩk KÒ~°ºO J#flO ^˘OQÆ`#« O ^è•#ºO ^˘OQÆ`#« O hà◊√§ ^˘OQÆ`#« O ‰õÄ~°Å, P‰õΩÅ JѨÇϨ ~°} Ѩi=∞à◊„^Œ"åºÅ JѨÇϨ ~°} =∂Oã¨O ^˘OQÆ`#« O `Õ<≥ ^˘OQÆ`#« O LѨC ^˘OQÆ`#« O ѶŨ ѨÙ+¨Ê Ѩ„`«KÒ~°ºO K≥ÑC¨ Å∞, QÆ_¤ç ^Œ∂k JѨÇϨ ~°} ^•i ^ÀÑ≤_/ô "Õ@ q+¨O ^•fi~å P`«‡Ç¨Ï`«º =ºaèKå~°O QÍÜ«∞„u [ѨO, ã¨O^èÀºáêã¨#=∂#∞@ Z=~°∂ Ñ≤Å∞=Hõ<Õ Éè’[<åxH˜ =K«∞Û@ QÆ∞~°∞=Ù#∞ J==∂xOK«∞@ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ Ñ≤ez ^•#q∞=fiHõáÈ=Ù@ q∞„`«„^ÀÇ≤Ï J=∞‡HÍÅÖ’ =∂Ü«∞

[#‡ ‰õΩ~°∂Ñ≤ Ç‘Ï#`«fiO ѨÙÑ≤ÊQÀà◊√§ x~°ú#∞_»∞ ZÅ∞Hõ q∞_»`« Kå`«HõѨH˜Δ <≥=∞e K«∞OK«∞ „QÆ^ŒÌ ^À=∞ p=∞ J_»qHÀu "Õ∞Hõ Hõ\ H˜ õ WO\˜ "Õ∞Hõ H˘O_» #Å¡„`åK«∞ J_»q U#∞QÆ∞ H˘OQÆ HÍH˜ x~°Ö˚ Ï@qÖ’ „|Ǩχ~åHõãΔ ≤ J_»q #Hõ¯ Ѩ~fi° `«OÃÑ· „QÆ^ÌŒ QÆ∞_»¡QÆ∂|

◆ 578

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú áêѨO

PKå~° x~°ã#¨ ã¨fi‰õΩ@∞O|^Õfi+≤ „Ѩu~ÀE HõÅÇ≤ÏOKÕ ¢ãΑ `åѨ㨠¢ãÃΑ Ñ· HÍ=∞ qHÍ~°O Ѩ~° ѨÙ~°∞+¨μxÃÑ· HÀiHõ (P HÀiHõÖ’) Éè~í #ΰ ∞ HÍ^Œ#∞@ D_Õ~x° ÉÏeHõ`À HÍ=∞„H©_» QÆ∞~°∞ѨuflÃÑ· HÀiHõ ~å[Ѩufl, q∞„`«∞x ÉèÏ~°ºÃÑ· HÀiHõ ★ ^Õ=ʼnõΩ_»∞ JuHÍ=Ú‰õΩ_»∞ jÅ=uÜ≥∞ÿ # ÉèÏ~°º#∞ `«ºlOK«∞@ W`«~° „ÉÏǨχ} Ѩufl`À J„Hõ=∞O â◊Ü∞« º#∞ ^˘OyeOK«∞@ =GǨÏ~°}O =∂`«û~°ºO`À ÉÏkèOK«∞@ náêÅ^˘OQÆ Ñ≤`«$xO^Œ q"åÇ¨Ï qѶ∞¨ flHõ~ΰ $`«fiO ‰õÄ_»eÖ’ =∞ÖÏk qã¨~#˚° Hõ#ºÃÑ· JѨ"å^Œ∞ ★

^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’ ѨxKÕã≤ r`«O ѨÙK«∞ÛH˘<Õ"å_»∞

[#‡

◆ 579

J_»qáê=Ù~°O Ñ≤O_»^⌠Ö◊ ’<Õ |Ǩï=∞$`«∞Å∞ [ÅQÆ Ñ≤âßK« |e¡ Ô~O_»∞ `«ÅÅ áê=Ú J_»qÖ’ H˘O_»zÅ∞= `˘O_» QÍ_ç^Œ HÀ_ç QÆ∞é]O ^Œi„^Œ∞_»∞ #Hõ¯ ^Œi„^Œ nѨO ѨÙ~°∞QÆ∞ [<å‡O^èŒ Hõáêe HõΔÜ«∞~Ày "≥Úã¨e JѨâ◊¥„^Œ #ѨÙOã¨Hõ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú áêѨO

"Õ^•xfl Jq∞‡ J<åºÜ«∞O KÕ`« JÜ«∂[ºÜ«∞[˝O J_»=ÙÅ#∞ `«QÅÆ Éˇ@∞ì@ ^•`«H+˜ Oì¨ ÖˉΩõ <åfl XuÎ_`ç À WÑ≤ÊOK«∞@ Z=iH© ÃÑ@ì‰Ωõ O_® Éè∞í lOK«∞@ QÆ$Ǩ^Œ∞ʼnõΩ xѨC ÃÑ@∞ì@ áêÅ ^˘OQÆ`#« O „ÉÏǨχ}∞xH˜ áêã≤áÈ~Ú# J#flO ÃÑ@∞ì@ ★ P~°∂_è» áêu`«ºO Jã¨`º« OQÍ xO^ŒÖÜ Ë Ú« @ „ÉÏǨχ}∞_≥Ü · Ú« O_ç â◊¥„^Œ#∞ ÃÑO_®¡_∞» @ [ńѨ"åǨxfl áê_»∞ KÕÜÚ« @ ǨÏiHõ^#Œä ∂, Hõ^‰Œä Ωõ h x~å^ŒiOK«∞@ <À\˜HÍ_ç ‰õÄ\˜x ÖÏy"ÕÜÚ« @ ^ŒOÉèÏÅ∞ K≥ÑC¨ H˘#∞@

[#‡

◆ 580

ѨÙe P_»∞ѨOk q∞}∞QÆ∞~°∞ Z^Œ∞Ì ã¨O`å#Ç‘Ï#`« ‰õΩ+¨μì~Ày H˘OQÆ QÆ∂x Ñ≤âßK« `åÉËÅ∞ `À_ÕÅ∞ KÕѨ Hõ~°‚~Ày =∞O^Œ|∞kú QÆ[K«~‡° ~Ày

D áêáêÅ#∞ KÕ¿ã ¢ãÅΑ ∞ =KÕÛ [#‡Ö’ ѨÙ~°∞+¨ [#‡ <≥`HΫ áõ È`Õ D áêѨÙňH Ѩ`∞« flÅ∞QÍ [x‡™êÎ~∞° . F~Ú YQÆÑf¨ ! q∞ye# áêáêʼnõΩ #~°HÍ#fl#∞Éèqí Oz =∞~°Å ѨÙ_»q∞ÃÑ· Ѩ_#ç ѨÙ_»∞ ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # [#‡Öˇ`∞« `Î å~°x `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. D [QÆ`∞« ÖÎ ’ Zxfl „^Œ=º ~°∂áêÅ∞<åflÜ≥∂ Jxfl qaè#fl „áê} *Ï`«∞Å∂ =Ù<åfl~Ú. HÍ|\˜ì áêáêxH˜ ^Œ∂~°OQÍ áÈ`«∂ gÖˇ#· xfl ѨÙ}ºHÍ~åºÅ<Õ KÕã∂¨ Î „|uˆH =∞x¿+ 'WHõ¯_®—, 'JHõ¯_®— ã¨∞YѨ__» O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. (J^蕺ܫ∞O – 2) ★

ã¨<åºã¨O ѨÙK«∞ÛH˘x =kÖËã≤ =∞~°Å ¢ã‘Îx ‰õÄ_»∞@

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 581

#~°Hãõ fi¨ ~°∂ѨO, JHõ¯_ç qq^èŒ Ü«∂`«#Å∞, JO^Œ∞Ö’ Ѩ_Õ r=ÙÅ QÆu #~°HÍÅ∞ KåÖÏ<Õ =Ù<åfl~Ú QÍh H˘xfl\˜x =∂„`«O =i‚™êÎ#∞. '~“~°=— =∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ #~°HOõ „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ k. J|^•úÅ∞ K≥ÑÊ≤ , J|^Œú ™êHΔͺezÛ „Ѩ[Å Ç≤ÏOã¨Å‰õΩ HÍ~°‰Ωõ Öˇ#· "åix D #~°HOõ Ö’ tH˜™Δ êÎ~∞° . nx "≥â· ßźO ~Ô O_»∞ "ÕÅ Ü≥∂[<åÅ∞. nx K«∞@∂ì ^Œ∞ã¨~Î "° ∞≥ ÿ `˘_»Å ^•HÍ =K«∞Û HõO^ŒH=õ ÚOk. Jk Jyfl=∞Ü«∞O. ★(=∞^躌 =∞^躌 Ö’ áêѨÙÅ#∞ JO^Œ∞Ö’ Ѩ_ãÕ ≤ =∞~°Å fã¨∞OÎ \Ï~°∞. #~°HÍxH˜ ~åQÍ<Õ „Ѩu P`«‡‰õÄ XHõ â◊s~åxfl™êÎ~∞° . Jk HÍÅ∞`«∞Ok, K«∞~°∞‰õΩ`«∞Ok, f„="≥∞#ÿ ÉÏ^èŒ `≥Å∞ã¨∂<Î Õ =ÙO@∞Ok. HÍx P â◊s~°O Éèãí ‡¨ O HÍ^Œ∞. =∞$u K≥O^Œ^∞Œ ). JO^Œ∞Ö’ Ѩ_¤» áêѨÙÅ∞ P "Õ_xç `«@∞ìHÀÖËHõ J@∂ W@∂ Ѩ~∞° QÔ _»`å~°∞. HÍà◊√§ ÉÁ|ƒÖˇH¯˜ Hõ<åflÅ∞ Ѩ_áç È`å~Ú. =ºH˜Î KÕã#≤ áêáêxfl |\˜ì Jyfl f„=`« LO@∞Ok. JÖÏ XHõ "Õ~Ú Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°O Ѩ~∞° QÆ∞ ÃÑ\ÏìHõ P áêÑ≤ P`«‡ =∞~À #~°HOõ Ö’H˜ „`Àã≤"Ü Õ ∞« |_»∞`«∞Ok. WHõ =∞Ǩ~“~°= #~°Hõ=ÚOk. D #~°HOõ J~Ú^Œ∞"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ qã‘~Î O‚° Ö’ ѨéK«∞H˘x =ÙOk. JHõ¯_» <ÕÅ ~åyˆ~‰õΩ =Öˇ =ÙO@∞Ok. ^•x „H˜O^Œ Jyfl x`«ºO ~°QÆ∞Å∞`«∞O@∞Ok. P Éèí∂q∞ q^Œ∞º`ü „ѨÉèÏã¨=∂# HÍO`«∞b#∞`«∞O@∞Ok. Jk áêѨÙÅH˜ Ju ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ ^Œ~≈° #q∞ã¨∞OÎ k. Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ áêѨÙÅ HÍÅ∞¿ã`«∞Å#∞ QÆ\ Qì˜ Í Hõ\ ì˜ "≥z· P <ÕÅÃÑ· ^˘i¡™êÎ~∞° . áêÑ≤ JÖÏ ^˘~°∞`¡ ∂« <Õ =ÙO_»QÍ =∂~°Oæ Ö’ H͉õΩÅ∞, H˘OQÆÅ∞, `À_Õà√◊ §, QÆ∞_»¡QÆ∂|Å∞, "≥Úã¨à◊√§, `Õà◊√§ =zÛ á⁄_»∞ã¨∂Î, pÅ∞Û`«∂, Hõ~°∞ã¨∂Î, ‰õΩ_»∞`«∂ JOk#O`«"∞Õ ~°‰Ωõ #q∞e uO@∂ =ÙO\Ï~Ú. áêÑ≤ Hõ#∞Å =ÚO^Õ "åx â◊s~°O =ÚHõ¯Å∞ KÕÜ∞« |_ç u#|_»∞`«∞O@∞Ok. áêѨÙÅ∞ J~°∞™êÎ~∞° , U_»∞™êÎ~∞° , Hˆ HõÖ™Ë êÎ~∞° , J~Ú<å ^˘i¡OK«|_»∞`«∂<Õ =ÙO\Ï~°∞. "åi tHΔÍ HÍÅO ѨÓiÎ JÜÕ∞º^•HÍ u#|_»_®xˆH J#fl@∞ì P <å~°HÜ © ∞« â◊s~°O JÖÏ q∞QÆ∞Å∞`«∂<Õ =ÙO@∞Ok. áêѨ f„=`«#∞ |\˜ì tHΔÍHÍÅO =ÙO@∞Ok. Jk ѨÓiÎHÍQÍ<Õ `≥eq `«ÑC¨ `«∞Ok. `≥eq =KÕÛã¨iH˜ =∞~À #~°HOõ Ö’<À, =∞~À Ü≥∂xÖ’<À.... ZHõ¯_À. QÆ~∞° _®! Ju j`«=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ =∞~À #~°H=õ ÚOk. WHõ¯_» J`«ºO`« j`«ÅO ÉÏ^èÃŒ Ñ_»∞`«∞Ok. nx á⁄_»=Ù "≥_Å» ∞ÊÅ∞ =∞Ǩ ~“~°=O`À ã¨=∂#OQÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. zHõ¯\˜ pHõ\ ˜ JO`«\Ï xO_ç =ÙO@∞Ok. ã¨ÇÏ≤ OѨ~åx Hõëêìxfl HõeyOK«_O» HÀã¨O ★

D q+¨Ü∞« q∞Hõ¯_» Hõ#∞Ñ≤OѨ^∞Œ HÍx J#º„`« K≥Ñʨ |_çOk. JO^Œ∞Hˆ „ÉÏÔH\òûÖ’ =ÙOK«_O» [iyOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 582

Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ áêѨÙÅ#∞ P pHõ\ ˜ ‰õÄѨOÖÏ\˜ Ö’HõOÖ’H˜ qã≤~ˆ ™êÎ~∞° . áêѨÙʼnõΩ k‰õΩ¯ `ÀK«^∞Œ . QÆ∞_ç`¤ #« O =KÕÛã≤O^Õ"∂≥ #x ÉèÜ í ∞« "Õ∞ã¨∞OÎ k. `«@∞ìHÀÖË#O`« =}‰õΩ`À â◊s~°O `«Å_¡ eç á¡ È`«∞O@∞Ok. Ѩà√◊ § @Ѩ@áê H˘@∞ìH˘x qiyáÈ`«∞O\Ï~Ú. W`«~° áêѨÙÅ∞ `«Q∞Æ Å∞`«∞O\Ï~°∞. PeOQÆ#O KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. HÍx, "å~°∞ `«=∞ ÖÏ\˜ "å~À Ñ≤âßKåÖ’ ~°H¯õ ã¨∞Ö’ `≥eÜ«∞^Œ∞QÍ! Ñ‘‰Ωõ ¯ uO\ψ~"≥∂ J<Õ ÉèÜ í ∞« O`À q_ç=_çáÈ`«∞O\Ï~°∞. JHõ¯_» ^•Ç¨ÏO, PHõb KåÖÏ Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO\Ï~Ú. ZO`« `«_qç ∞<å u#_®xH© `åQÆ_®xH© Ug∞ `«QÆÅ=Ù. WO`ÕHÍHõ =∞OK«∞QÆ_»¤efl =∞iO`« QÆ_»¤Hõ\ ˜ìOKÕ@O`« Ju cèHõ~° j`«Å"åÜ«Ú=ÙÅ∞ JHõ¯_» gã¨∞ÎO\Ï~Ú. P QÍÅ∞Å `åH˜_çH˜ Z=ÚHõÅ∞ ѨÙ@∞‰õΩ¯# qiyáÈ`«∞O\Ï~Ú. tHΔÍHÍÅO J~ÚáÈQÍ<Õ D `«=∞™ê=$`« #~°HõO #∞O_ç P`«‡ "≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ =zÛѨ_∞» `«∞Ok. YQÆ~å*Ï! Jã¨OMϺHõOQÍ áêáêÅ∞ KÕã#≤ "å~°∞ WO^•Hõ J#∞‰õΩ#fl@∞¡ "≥Å∞QÆ∞Ö’ Ѩ_~» ∞° . 'xHõ$O`«#— =∞#∞ ¿Ñi@ „Ѩã^≤ "úŒ ∞≥ #ÿ =∞~À#~°HOõ Ö’ Ѩ_`» å~°∞. WHõ¯_» ‰õΩ=∞‡i K«„HÍÖÏ¡\ ˜ K«„HÍÅ∞O\Ï~Ú. x*ÏxHõq ^Œs˚ K«„HÍÅ∞. "å\˜ „H˜O^Œx ã¨∂^Œ∞Å∞O\Ï~Ú. K«„HõO Hõ^ÅŒ QÍ<Õ Jq áêÑ≤ HÍe #∞O_ç t~°ã∞¨ û ^•HÍ „ѨÜ∂« }˜™êÎ~Ú. Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ áêѨÙÅ#∞ P K«„HÍÅÃÑ· xÅɡ\ ì˜ "å\˜x uѨC`å~°∞. Jq JÖÏ u~°∞QÆ∞`«∂<Õ =ÙO\Ï~Ú. áêÑ≤ â◊s~°O JiHÍe #∞O_ç t~°ã∞¨ û ^•HÍ áÈ~Ú `åÅ∞=ÙÖ’Oz ÃÑH· ˜ =zÛ =∞~°Å J^Õ JiHÍeÖ’ =∞~˘Hõ Hõ#flO KÕã∞¨ H˘x „Ѩ"tÕ OKÕ á⁄_»"å\˜ ã¨∂^Œ∞Å`À ‰õΩ@ì|_»∞`«∂<Õ =ÙO@∞Ok. J~°∞}Ï#∞*Ï! J„Ѩu+¨=ª ∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ WOHÀ #~°H=õ ÚOk. JHõ¯_» Ѩ_Õ áêѨÙÅ∞ Jã¨ÇϨ º^Œ∞óMÏÅ##∞Éèqí ™êÎ~∞° . g~°∞ ^•~°∞} ^Œ∞óYO áêÅQÆ∞@‰õΩ HÍ~°}O WHõ¯_ç K«„HõO, ^•x ÃÑ#· ∞O_»∞ yÅHõ. áêѨÙÅ#∞ D K«„HõOÃÑ· Hõ\ ì˜ Ñ¨_™Õ êÎ~∞° . P K«„HõO uiy#ѨÙ_»ÖÏ¡ ÃÑ· #∞O_ç |Öˇ=¡ ÚÅ∞ Jã¨OMϺHõOQÍ =zÛ QÆ∞K«∞Û‰õΩO@∂ =ÙO\Ï~Ú. P K«„HõO KåÖÏ "ÕQOÆ QÍ u~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. áêѨÙÅ Jxfl ~°O„^è•Å #∞O_ô ~°HOÎõ HÍ~°∞`«∂<Õ =ÙO@∞Ok. YˆQO„^•! Jã≤Ñ„¨ `«=#=∞<Õ ¿Ñ~°∞ QÆÅ "Õ~˘Hõ #~°HÍxfl =i‚™êÎ#∞. W^˘Hõ "Õ~Ú Ü≥∂[<åÅ "Õ∞~°Ñé¨ K«∞H˘x =ÙO@∞Ok. WHõ¯_ç <ÕÅ x~°O`«~O° Jyfl*ÏfiÅÖ’¡ =∞O_»∞`«∂ =ÙO@∞Ok. D ÉèÜ í ∞« OHõ~° #~°HOõ Ö’ Ѩ^∞Œ <åÅ∞æ~∞° ã¨∂~°∞ºÅ∞ x`«ºO u~°∞QÆ∞`«∂ ZO_»Ö’ P "å`å=~°}Ïxfl HÍÅ∞ã¨∞ÎO\Ï~°∞. JHõ¯_ç áêѨÙÅ∞ x`«ºO ǨǨHÍ~åÅ∞ KÕã¨∂Î `«QÆÅ|_»∞`«∞O\Ï~°∞. HÍx â◊s~åÅ∂ JÖψQ =ÙO\Ï~Ú. XO\˜=∞O@Å∂ JÖψQ LO\Ï~Ú. D #~°HOõ Ö’<Õ <åÅ∞QÆ= ÉèÏQÆOÖ’ 'j`«ãfl≤ QÆÑú „¨ `«— =∞#∞=#=Ú#flk. WHõ¯_»

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 583

ѨO_»∂¡ P‰õΩÅ∂ <ÕÅÃÑ· ‰õΩѨÊÅ∞QÍ Ñ¨_=ç ÙO\Ï~Ú HÍx JHõ¯_Õ Ñ¶∞¨ ’~° =∂O™êǨ~°∞Å∂ ѨÙÅ∞Å Hõ#fl â◊H=Θ ∞O`åÅ∂#QÆ∞ "Õ@‰õΩHõ¯Å∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. "å\˜ =^Œ<åÅ∞ =∞s ÃÑ^ŒqÌ QÍ#∂ "å\˜Ö’#∂ ^ŒO`åÅ∞ Ѩ~=° ∞ |e+¨Oì QÍ#∂ áê~°Å =Öˇ ÃÑH· © QÆ∞#áêÅ =Öˇ „H˜OkH© =ÙO\Ï~Ú. K«ÅQ¡ Í h_»Å∞ ѨéK«∞H˘x =Ù#fl P =<åxfl K«∂ã≤ PHõb ^•Ç¨Ï=¸ f~°∞Û‰õΩO^•=∞<Õ P„`«O`À „áê}∞Å@∞"≥Ñ· Ù¨ "≥à`◊ å~°∞QÍh JHõ¯_» Ju j`«Å "åÜ«Ú=ÙÅ∞ Hõ`∞« ÅÎ Hõ<åfl „‰õÄ~°OQÍ ÉÏ^è•Hõ~O° QÍ â◊s~°OÖ’H˜ QÆ∞K«∞Û‰õΩO\Ï~Ú. Wq WÖÏ =ÙO_»QÍ JyæÖ’ Ѩ_ç ÉÁ|ƒÖˇH¯˜ # "åi HÍÜ«∂ÅÃÑ· ÃÑ#· ∞O_ç P‰õΩÅ∞ ~åe Ѩ_`» å~Ú. Jq =∂=¸Å∞ P‰õΩÅ∞ HÍ=Ù. K«∞~°H`õ ∞« ÅÎ ∞. Jq U@"åÅ∞QÍ Ñ¨_ç â◊s~åxfl =ÚHõ¯Å∞ KÕã≤ "Õ™êÎ~Ú. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JHõ¯_»∞#fl "Õ@‰õΩHõ¯Å∞ áêѨÙÅÃÑ· ^•_ç KÕ™êÎ~Ú. Jq "åix =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ H˘iH˜ uO\Ï~Ú. giH˜ tHΔÍHÍÅO =Úy¿ã^•HÍ `≥eq `«Ñʨ ^Œ∞. '`«Ñ‰Î¨ Ωõ OÉè—í =∞x =∞~˘Hõ #~°H=õ ÚOk. WO^Œ∞Ö’ ZHõ¯_» K«∂¿ãÎ JHõ¯_» ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ÉÏ#Å∞O\Ï~Ú. g\˜Ö’ #∂<≥, W#∞Ѩ~[° #∂ =ÙO_ç g\˜ H˜O^Œ ÃÑ^ŒÌ á⁄~ÚºÅÖ’ „|Ǩ‡O_»"∞≥ #ÿ Jyfl „Ѩ[fiiÅ∞¡`∞« O@∞Ok. XH˘¯Hõ¯ ÉÏ#Ö’ Ѩk =∞Ok =∞#∞+¨μÅ∞ ã¨∞Å∞=ÙQÍ Ñ¨>ìË gÅ∞O@∞Ok. Ü«∞=∞Éè@í ∞Å∞ áêѨÙÅ#∞ JO^Œ∞Ö’ Ѩ_"» ™Õ êÎ~∞° . Ѩ^∞Œ #∞<≥#· PÜ«Ú^è•Å`À gix JHõ¯_»Hõ¯_» á⁄_»∞ã¨∂Î "Õ~Úã¨∞ÎO\Ï~°∞. D Ö’QÍ „‰õÄ~°"≥∞ÿ QÆ∞#áêÅO`Õã≤ =Ú‰õΩ¯Å∞#fl „QÆ^ŒÌÅ∞, =∂#=ÙÅ∞ ã¨~°^•QÍ KÕѨÅ∞ Ѩ\ ˜ì#@∞¡, D ÉÏ#ÅÖ’H˜ =Ú‰õΩ¯Å#∞ ÃÑ\˜ì áêѨÙÅ =∂Oã¨=Ú#∞ =Ú‰õΩ¯`À Ѩ\ ì˜ ÖÏQÆ∞`«∞O\Ï~Ú. Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ "ÕÑÙ¨ _»∞ ‰õÄ~°#∞ =∂_çÛ áêˆ~ã≤#@∞¡ D áêѨÙÅ#∞ P ÉÏ#Ö’¡ JÖÏ "Õ~Úã¨∂<Î Õ =ÙO\Ï~°∞. Wn `«Ñ‰Î¨ Ωõ OÉèí #~°HOõ . WѨÊ\˜^•HÍ =i‚OѨ|_ç# U_»∂ „Ѩ^•è # #~°HÍÅ∞. WOHÍ H˘xfl #~°HÍÅ∞<åfl~Ú. "å\˜¿Ñ~°#¡ ∞ áêáêÅ`À HõeÑ≤ =z™êÎ#∞.

áêѨHõ~°‡ QÀǨÏ`«º, „Éè∂í }ǨÏ`«º, WO\˜H˜ xѨC „|ǨχѶ∂¨ `«O, =∞^Œºáê#O, ã¨fi~°K‚ Ò~°ºO Hõ„Δ uÜ«ÚxQÍx "≥â· √◊ ºxQÍx ǨÏ`«º „|ǨχǨÏ`«º, QÆ∞~°∞Ѩffl ÖË^• ™È^ŒsQÆ=∞#O ~å[ѨÙ~°∞+¨μ_≥· =ÙO_ç J|^Œ=ú ∂_»∞@

#~°HõO ~À^èŒ ã¨∂Hõ~° `åÅ `«Ñ¨Î‰õΩOÉèí `«Ñ¨Î‰õΩOÉèí

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú áêѨHõ~°‡

x+≤^úŒ Ѩ^•~°÷ q„HõÜ∞« O, =∞k~°`À_ç "åºáê~°O, ™êfiq∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ `«ºlOK«∞@ "Õ^xŒ O^Œ, "Õ^Œ q„HõÜ∞« O, Hõ#º`À ã¨OÉè’QÆO Ѩل`« =^è∞Œ =Ù`À pHõ\ ˜ `«ÑC¨ ¢ã`Α À JQÆ=∞ºQÆ=∞#O, QÆ∞~°∞=Ù#==∂xOK«∞@,"åQ̓}ÏÅ`À Ç≤ÏOã≤OK«∞@ g~°∞_≥· â∫~°º „Ѩ^~Œ ≈° #Ö’ J=∞~åº^Œ „Ѩ=~°#Î JO^ŒiH© Jx+¨"ì ∞Õ KÕÜÚ« @ ^Õ=„ÉÏǨχ} ^Õfi+¨=Ú (Ö’#,ɡ@ · ) `À@Å#∞ `«QÖÆ @ˇ ∞ì@, W`«~∞° Å Wà◊§Ö’ JkèHÍ~°=Ú<å„Hõq∞OK«∞@ #Hõ„Δ `åÅ`À rqHÀáê~°#˚ ,Jã¨`áü ê„`«‰Ωõ ^•#O, JÜ«∂[º Ü«∂[HõO, J~°›`« ÖˉΩõ <åfl áÈ~Ú ^•#O ã‘fiHõiOK«∞@ =∞^Œº =∂O™êk Ѩ^•~å÷Å q„HõÜ∞« O (HÀ_ç, Ñ≤e,¡ ѨH,Δ˜ ѨOk, ÖË_,ç `À_Õà§◊ #∞ |OkèOz<å J^Õ #~°HOõ ) QÆ$ǨÏ^ŒÇϨ #O, q+¨q∞K«∞Û@, ‰õΩO_®â◊O, ™È=∞q„HõÜ∞« O, =∞^Œº=∂O㨠¿ã=#O(J#QÍ qxÜ≥∂QÆO) Ѩâ◊√=ÙÅ#∞ K«OѨÙ@ ã¨ÇϨ ѨOH˜ÖÎ ’#∞#fl "åxH˜ q+¨O ÃÑ@∞ì@ `Õ<#≥ ∞ fÜ«Ú@, `Õ<#≥ ∞ fã≤ J=Ú‡@ „HÀ^èOŒ , =∞Oz ã¨∞MÏxfl HÀÑ≤Oz K≥_Q» ˘@∞ì@ JѨq„`«`,« „HÀ^èOŒ =∞$QÍÅ#∞ K«OѨÙ@, u#∞@ nHõ#Δ ∞ á⁄Ok xÜ«∞=∂Å#∞ áê\˜OK«‰Ωõ O_»∞@ ã¨<åºã≤, „|ǨχKåi ã¨fiѨfl ã¨Åö #O

◆ 584

#~°HõO `«ÑÖΨ ∫ǨÏ

=∞Ǩ*ÏfiÅ â◊|Å q"≥∂ǨÏ# Hõ$q∞ÉèíHõΔ ÖÏÖÏÉèHí Δõ q+¨O[# J^èóŒ t~° ѨÓÜ«∞=Ç¨Ï ~°∞kè~åO^èŒ qOÉè∞í [ "≥·`«~°}˜ =¸„`«ã¨OV˝Hõ Jã≤Ѩ„`«=#O Jyfl*ÏfiÅ ã¨O^ŒOâ◊ JÉè’[#

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 585

WOHÍ KåÖÏ áêáêÖˇÖÏÔQ`· Õ =Ù<åflÜ≥∂ #~°HÍÅ∂ KåÖÏ<Õ =Ù<åfl~Ú. U #~°HOõ Ö’H˜ "≥o§<å áêÑ≤x JyflÖ’ HÍÅÛ_»O, #∂<≥Ö’ L_çH˜OK«_»O, Ñ≤O_ç Ñ≤O_ç K≥Ü«∞º_»O, HõëêÜ«∞O =Öˇ =Ú^ŒÌ K≥Ü∞« º_»O, QÍe`À tH˜OΔ K«_O» =O\˜ "ÕÅH˘nÌ tHõÅΔ ∞ J=∞Å∞ [~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. JHõ¯_ç XHõ¯~À*Ë #∂~°∞~ÀAÅ ÉÏ^èÅŒ #∞ J#∞Éè=í OÖ’H˜ `≥ã∞¨ OÎ k. ZHõ¯_À, ZO`À ѨÙ}ºO KÕã∞¨ H˘#fl =∂#=ÙʼnõΩ `«Ñʨ , ™ê=∂#ºOQÍ U =∞x+‘ áÈ~Ú# "≥O@<Õ #~°HÍxH©, ã¨fi~åæxH© "≥o§ =zÛ "≥O@<Õ =∞x+≤QÍ Ñ¨Ù>ˇÜ ì ∞« º_»O [~°∞QÆ^∞Œ . =∞ǨáêѨÙÅ∞ #~°HOõ #∞O_ç =zÛ "≥ÚHõ¯QÍ<À, K≥@∞ìQÍ<À ѨÙ_»`å~°∞. `«~∞° "å`« „H˜q∞, H©@Hõ, nѨHõ +¨\ÏÊk [#‡Å∂, `«~∞° "å`« QÀà◊√§#fl QÍ_ç^Œ (WHõ¯_» QÀà◊§O>Ë y@ìÅ∞) =O\˜ [O`«∞=ÙÅ #∞O_ç J_»q U#∞QÆ∞^•HÍ `«# áêáêxH˜ `«y# Ü≥∂xÖ’ [x‡™êÎ~∞° . Ñ≤=∞‡@ WOHÍ KåÖÏ áêѨÑÖ¨¶ ÏÅ∞ q∞ye"å~°∞ QÆ∂x, =∞~°∞QÆ∞A˚, "å=∞#, K«O_®Å, ѨÙůâ◊ =Ú#flQÆ∞ =∂#=[#‡Öˇu,Î JѨÙ_»∞ ã¨OѨÓ~°‚ =∂#= [#‡#∞ á⁄O^Œ=K«∞Û#∞. JO^Œ∞Hˆ JO\Ï~°∞ ÃÑ^ŒÅÌ ∞ '#~°[#‡ |Ǩï ^Œ∞~°É¡ —íè =∞x. D =∂#=ÙÅÖ’<Õ H˘O^Œ~∞° |Ǩï ѨÙ}º„Ѩ^∞Œ Å∞ ^Õ=`«Å∞ HÍ=K«∞Û, WO„^Œ∞Å∂ HÍ=K«∞Û. ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å#∞ ã¨fi~åæxH˜ ѨOÑ≤OKÕk Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~å*Ë. PÜ«∞# J#∞=∞ux á⁄Ok# ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å#∞ ^Õ=^Œ∂`«Å∞ =zÛ ã¨∞O^Œ~#° ∂ѨÙ~åk <å<åÉè~í åÅ#∂ ÃÑ\˜,ì ã¨∞=∞^è∞Œ ~° w`åÅ#∞ áê_»∞`«∂ "å\˜H˜ `«y# JO^Œ"≥∞ÿ# #$`åºÅ#∞ KÕã¨∂Î, K«O^Œ<åk k=º ã¨∞QÆO^è•Å#∞ ѨÓã≤, =∞iO`« ǨÏ$^Œº ã¨∞QÆO^è•Å#∞ "≥^[Œ ÖË¡ ѨÓÅ=∂ÅÅ`À JÅOHõiOz k=ºHÍO`«∞Å∞ "≥^[Œ Å∞¡ q=∂<åÅÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO_» ɡ\ ì˜ ã¨fi~åæxH˜ Q˘xáÈ`å~°∞. ѨÙ}º ã¨=∂Ñ≤Î `«~∞° "å`« "å~°∞ =∞~°Å ѨÙ_»q∞ÃÑ· ѨÙ@ì=Åã≤ =zÛ#ѨÙ_»∞ ã¨∞Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞QÍ<À =∞Ǩ`«∞‡Å∞QÍ<À – J\˜ì "åiO@<Õ Ñ¨Ù\˜ì ÃÑiy – Ѩi_èq» Å∞¡`å~°∞. giH˜ D [#‡Ö’ „|Ǩ‡O_»"∞≥ #ÿ Éè’QÆÉÏè QͺÅ|∞ƒ`å~Ú. "å\˜x =^Œe ÉèQí =Æ O`«∞x Ѩx<Õ KÕã∂¨ Î [#‡#∞ KåeOz "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Õ J=HÍâ◊=¸ =ÙO@∞Ok. Éè∂í Ö’HõOÖ’ [x‡Oz#ѨÙ_»∞ =∞~°}O `«Ñʨ ^Œ∞. P`«‡ â◊s~åxfl g_çáÈÜ«∂Hõ rq â◊s~°OÖ’x Ѩ$näfi`«`Ϋ fiO Ѩ$käfiÖ’#∂, [Å`«`Ϋ fiO h\˜Ö’#∂, `Õ[ `«`Ϋ fiO `Õ[OÖ’#∂, "åÜ«Ú `«`«Î fiO QÍeÖ’#∂, PHÍâ◊ `«`«Î fiO xOyÖ’#∂ ã¨~°fi"åºÑ≤Ü≥ÿ∞# =∞#ã¨∞û K«O„^Œ∞xÖ’#∂ qb#"≥∞áÿ È`å~Ú. QÆ~∞° `«‡O`å! â◊s~°OÖ’ QÆŠѨOKÕO„kÜ«∂Å HÀiHõÅ∂, HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å∂ KÀ~°∞Å`À áÈÅÊ|_ç#q. ★"å\˜ ÉÏi #∞O_ç *Ï˝#~°`åflxfl HÍáê_»∞ ★

HÍ=∞„HÀ^èŒâ◊Û Ö’Éèíâ◊Û ^Õ¿ÇÏ u+¨ªOu `«ã¨¯~åó I *Ï˝# ~°`åflѨÇ¨ ~åÜ«∞ `«™ê‡`ü *Ï„QÆ`« *Ï„QÆ`« II D â’¡HOõ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}OÖ’k HÍ^Œ∞. W^˘Hõ Kå@∞=Ù. â◊OHõ~åKå~°∞ºÅ "åi^Œx „Ѩfu.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 586

HÀ"åe. WOHÍ HÍ=∞„HÀ^è•Ç¨ÏOHÍ~° <å=∞Hõ qHÍ~åÅ∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. "å\˜H˜ <åÜ«∞Hõ`fi« O =Ç≤ÏOKÕk =∞#ã¨∞û. D â◊s~åxH˜ ã¨OǨ~° Ѩ„`åxfl ~å¿ãk HÍÅO. L#fl WÅ∞¡ HÍeáÈ`Õ =∞x+≤ "Õ~˘Hõ WO\˜Ö’H˜ "≥o§#@∞¡ XHõ â◊s~°OÖ’ #∞O_ç "Õ~˘Hõ ^•xÖ’H˜ P`«‡ „Ѩ"tÕ ã¨∞OÎ k. F `å~°HΔ º! =∂#=â◊s~°O <å_»∞Å`À #=^•fi~°ÜÚ« Hõ"Î ∞≥ ÿ =ÙO@∞Ok. D ™êO™êiHõ q+¨Ü∞« "åã¨#ÅKÕ „ѨÉÏè q`«=ÚÖˇ#· HÍ=∞„HÀ^è•k qHÍ~° ã¨=∞x`«fi"≥∞ÿ =ÙO@∞Ok. ~åQÆ^fiÕ +¨ ѨiѨÓ~°"‚ ∞≥ ÿ `«$+¨`‚ À xO_ç =ÙO@∞Ok. Ö’Éè=í ∞<≥_ç =ÅÖ’ "≥∂ǨÏ=∞<≥_ç |@ì =Úã¨∞QÆ∞Ö’ =ÙO@∞Ok. =∂Ü«∞KÕ QÆ\ Qì˜ Í Hõ@|ì _ç Ö’ÉèÏxˆH Hõ@∞ì|_ç =ÙO@∞Ok. Jxfl â◊s~åÅ∂ WO`Õ. J~Ú<å H˘O^Œ~°∞ J^Õ â◊s~°OÖ’ =ÙO_Õ P`«‡#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x ^•x ^•fi~å [Ѩ`á« êk PÜ«Ú^è•Å`À =∂Ü«∞#∞ ã¨OǨÏiOz Ѩ~=° ∂`«‡#∞ KÕ~∞° HÀQÆÅ~°∞. P`«‡*Ï˝#O ÖËx"å~°∞ Ѩâ√◊ ã¨=∂#∞Öˇ· rqOz JÖψQ áÈ`å~°∞. D ã¨$+≤Öì ’ Z#∞|k <åÅ∞QÆ∞ ÅHõÅΔ Ü≥∂#∞Å∞<åfl~Ú. Jq Lkƒù[˚ (<ÕÅÖ’ "≥ÚÅ∞K«∞#q) ¿ãfi^Œ[ (K≥=∞@ #∞O_ç ѨÙ@∞ì#q) JO_»[, [~åÜ«Ú[ (=∞x+≤ "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q) =ÚÅ`À qÉèHí =Îõ ÚÖˇ· Ü«Ú#flq. (J^蕺ܫ∞O –3)

Pã¨#fl =∞$`«∞º „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ – ^Œâ◊ q^èŒ ^•<åÅ∞–=∞$`«∞º J#O`«~° Hõ~‡° Å∞ – P~°∞ Ñ≤O_»^•<åÅ∞ – ^ŒÇϨ # ã¨O™ê¯~°O =ÚO^Œ∂ "≥#HÍ – Jã≤ã÷ O¨ K«Ü∞« #O – J#O`«~O° QÆ$ǨÏOÖ’ Hõ~°‡Å∞ – ^Œ∞~ü=∞$`«∞ºQÆu – <å~åÜ«∞} |e – ѨÙ`«ÎÅ ^•Ç¨Ï qkè – ѨOK«Hõ =∞$`«∞ºHõ$`åºÅ∞

QÆ~∞° `«‡O`å! =∞x+≤ `«#‰õΩ `≥eã≤QÍh `≥eÜ«∞Hõ QÍh KÕ¿ã áêáêÅ #∞O_ç â◊√kú <˘O^Œ_®xH˜ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕã∞¨ HÀ"åe. q^•fiOã¨∞Å∞ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ Ñ¨q„`« Éè™í ê‡k Ѩk ™êfl<åÅ#∂ KÕã≤ âß„™ÈÎHÎõ qkè##∞ã¨iOz Hõ$„KåÛùk „=`åÅ#∂, "å\˜H˜ „áêux^二 O =Ç≤ÏOKÕ QÀ^•<åk „H˜Ü«∞Å#∞ Uq ‰õΩ^Œ∞i`Õ Jq KÕ™êÎ~°∞. H˘O`«=∞Ok ѨÓiÎ „áêÜ«∞tÛ`åÎxfl KÕã∞¨ HÀÖËx"å~°∞ `«=∞ QÆ∞~åfi[˝ "Õ∞~°‰Ωõ JO^Œ∞Ö’ ã¨QÍxfl QÍx áê=Ù#∞ QÍh „â◊^QúŒ Í KÕã#≤ #∂ â◊√kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. „áêÜ«∞tÛ`«OÎ =∂„`«O `«Ñʨ xã¨i. P `«~∞° "å`« ^Œâ◊ ^•<åÅxzÛ Ñ¨Ùh`«∞Å∞ HÍ=K«∞Û. Wq ‰õÄ_® â◊HΘ Hõey#O`« "Õ∞~°H=˜ fi=K«∞Û. QÀÉè∂í q∞ uÅÇ≤Ï~°}Ϻ[º "å™È^è•#º QÆ∞_®ã¨^Î •ä I ~°[`«O Å=}OK≥=· ^•<åx ^Œâ"◊ ·≥ q^Œ∞ó II (^èŒ~°‡...4/4)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 587

Ü«∞=∞^•fi~°O"≥Ñ· Ù¨ "≥à¡ı ^•i J`«ºO`« ^Œ∞~°Oæ ^è^Œ •Ü«∞Hõ"∞≥ ÿ ~°H=Îõ ∂O™êÅ`À, p=Ú =O\˜ Jã¨ÇϨ ºHõ~° „^Œ"åºÅ`À xO_ç =ÙO@∞Ok. P =∂~°Oæ Ö’ #∞#fl "≥`· ~« }° x˜ ã¨∞Å∞=ÙQÍ ^•\ÏÅO>Ë "≥`· ~« } ° ˜ J#∞ =~åæxH˜ K≥Ok# QÀ=Ùx"åfie. D QÀ=Ù Ü≥ÚHõ¯ JOQÍÅhfl á⁄^Œ∞QÆ∞`À ã¨Ç¨ #Å¡QÍ =ÙO\Ï~Ú. #n"≥·`«~°}©`«~°∞ÎO ^Œ^•º^£"`·≥ ~« }° O© K«QÍO I Hõ$+¨‚ã¨Îh ã¨Hõ$ëê‚Ow ™ê"≥· "≥·`«~°}© 㨇 $`å II (^èŒ~°‡...4/6) #∞=ÙfiÅ∞, W#∞=Ú, |OQÍ~°O, Ѩu,Î LѨC, ã¨Ñ^Ψ •è <åºÅ∞, Éè∂í q∞, QÀ=Ù – Wq `˘e^•xHõO>ˇ =∞e ^•#OQÍ J^Õ „Hõ=∞OÖ’ Ѩ~°=∞ Ѩq„`«"≥∞ÿ#q. g\˜x =∞Ǩ ^•<åÅO\Ï~°∞. g\˜#O^Œ∞H˘#∞@‰õΩ L`«=Î ∞ „ѨH$õ u QÆÅ q„ѨÙÖË J~°∞›Å∞. uÖÏ֒ǨÏO Ç≤Ï~°}ºOK« Hõ~åÊã¨O Å=}O `«^•ä II ã¨Ñ^Ψ •è #ºO H˜uΔ ~åæ"å UÔHH· Oõ áê=#O 㨇 $`«O II U`å#º ëœì =∞Ǩ^•<å#∞º`«=Î ∂Ü«∞ kfi*Ï`«Ü∞Õ I (^èŒ~°‡...4/8) Q˘_»∞QÆ∞, K≥ÑC¨ Å∞, |@ìÅ∞, LOQÆ~O° , Hõ=∞O_»Å∞=Ù, Pã¨#O, áê„`«, u#∞|_ç Ѩ^•~°Oú – g\˜^•<åxfl J+¨Ñì ^¨ Œ ^•#=∞O\Ï~°∞. Kè„« `Àáê#Ç¨Ï =„™êÎ}˜ =Ú„kHÍ K« Hõ=∞O_»Å∞ó I Pã¨#O ÉèÏ[#O Éè’[ºO Ѩ^OŒ Kå+¨qì ^èOŒ 㨇 $`«O II (^èŒ~°‡...4/9) W"ÕHÍHõ áê„`«Å#∞ "å\˜Ö’ #∞OK«∞ W+¨"ì ∞≥ #ÿ =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ Z=iÔH<· å ^•#g∞Ü«∞ =K«∞Û#∞. QÍh JâßfiÅ#∂ ~°^•ä Å#∂ „ÉÏǨχ}∞ňH W"åfie. „áêÜ«∞tÛ`«OÎ , ^•#O ã¨~fi° q^è•ÖÏ KÕã#≤ "åxH˜ WHõ U áêѨ=¸ KÕÜ∞« ‰õΩO_® âı+¨ rq`åxfl Ö’HõHÖõ Ϻ}O HÀã¨"∞Õ QÆ_Ñç `≤ Õ "≥∂Hõ"Δ ∞Õ . „áêÜ«∞tÛ`«OÎ Hõ$`«O ÜÕ∞# ^Œâ^◊ •<å#ºÑ≤H`Δ˜ Ò II ^•#O QÀÔ~· fi`«~}° Ϻâ◊Û ^•##ºëœì `«^•ä Ñ≤ "å I uÅáê„`«O ã¨iÊó áê„`«O â◊Ü∂« º^•#O `«^=·≥ä K« I Ѩ^Œ ^•#O K« qkè=<åfl ™œ x~°Ü∞« QÆ~ƒ° Qù óÆ I (^èŒ~°‡...4/12–14) ѨO_ç`∞« Å∞ U „áêÜ«∞tÛ`«OÎ `À#∂ Ѩx ÖˉΩõ O_® ã¨fi`«O„`«OQÍ ‰õÄ_® Å=} ^•#O KÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Jk q+¨μ=‚ Ù â◊s~°O #∞O_ç ѨÙ\˜Oì k. =ÚYºOQÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 588

=∞~°}Ïã¨#fl =ºH˜Î KÕ`« Å=}^•#O QÍx Å=}~°ã¨ ^•#OQÍx (J`«x ÖË^• P"≥∞) KÕug∞^Œ∞QÍ KÕ~Ú¿ãÎ "åiH˜ ã¨fi~°^æ •fi~åÅ∞ `≥éK«∞‰õΩO\Ï~Ú. U =∞x+≤ ZѨC_Õ ^•#O KÕã<≤ å Jk P =∞x+≤`À ÉÏ>Ë Ñ¨~Ö° ’HÍxH˜ áÈ`«∞Ok. J`«x ÖË^• P"≥∞HõO>Ë =ÚO^Õ áÈ~Ú Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA =^ŒÌ xÅ|_»∞`«∞Ok. „áêÜ«∞tÛ`«OÎ , ^•#O KÕ¿ã "Õ∞Å∞ TǨf`«O. F~Ú "≥#· `ÕÜ∂« ! P=Ù áêÅ∞ J=∞$`«"∞Õ ! JO^Œ∞=Å¡ áêeKÕÛ P=Ù#∞ ^•#O KÕ¿ã "åiH˜ J=∞$`«`Ϋ fiO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. uÖÏkHõ J+¨^ì •<åxfl KÕã#≤ "åiH˜ QÆO^è~Œ fi° Ö’Hõ x"åã¨O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Ü«∞=∞Ö’Hõ =∂~°Oæ J`«ºkèHõ cè+} ¨ `åѨÜÚ« HõOÎ . Kè„« `« ^•#O KÕã#≤ "åix P ѨÙ}ºO JHõ¯_» ~°HãΔ˜ ∞¨ OÎ k. K≥ÑC¨ Å#∞ ^•#q∞zÛ# "å_˘Hõ"àÕ ◊ Jã≤Ñ„¨ `«=#OÖ’ Ѩ_<ç å "åxHÀã¨O JHõ¯_» QÆ∞é]O ã≤^OúŒ QÍ =ÙO_ç `«#ÃÑ· <≥H¯˜ OK«∞H˘x P =#=Ú#∞ ^•\˜ã∞¨ OÎ k. WÖψQ Éè’[#, Pã¨#, [ÅѨÓ~°‚ Hõ=∞O_»Å∞ ^•<åÅ∞ #~°HOõ Ö’ JHõ¯~°‰Ωõ ~å=K«∞Û#∞. Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ „HÀ^è•QÆ∞flÅ#∞ "≥e„QƉΩõ ¯`«∂ =∞ǨÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ =ÙO\Ï~°∞. H˘O^Œ~∞° #Å¡QÍ H˘O^Œ~∞° ѨKÛ« QÍ =ÙO\Ï~°∞. "å~°∞ Hõ#|_»QÍ<Õ ã¨QOÆ „áê}ÏÅ∞ áÈ`å~Ú. J~Ú`Õ, L^•~°OQÍ =G, PÉè∂í +¨}Ï^Œ∞Å#∞ qiqQÍ ^•#O KÕã#≤ "å~°∞ U"À H˘xfl áêáêÅ∞ KÕã#≤ #∂ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ "åiH˜ ÃÑ^ŒQÌ Í Hõëêìxfl HõeyOK«~∞° . uÅÅ`À xOÑ≤# áê„`«#∞ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕã#≤ "åi =∞<À"å}˜ HÍÜ«∂Å`À KÕã#≤ áêáêÅhfl #t™êÎ~Ú. Ѷ∞¨ $`«áê„`«#∞ ^•#O KÕã#≤ "å~°∞ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ~°∞„^ŒÖ’HÍxfl KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. ã¨~°fi™ê^èŒ#Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# â◊Ü«∞º#∞ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕã≤#"å~°∞ ã¨fi~°Öæ ’HõOÖ’ JѨû~°ãŨ `À J=∞~å=u #QÆ~O° Ö’ J~°"·≥ "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ qq^èŒ ã¨∞MÏÅxK«∞Û q=∂<åÅÖ’ qǨÏiã¨∂Î ã¨∞YOQÍ x=ã≤™êÎ~°∞. `«~°∞"å`« Éèí∂q∞ÃÑ· =∞Ǩ~åAQÍ [x‡™êÎ~°∞. K«Hõ¯x, x~°∞Ì+¨ì=¸, q∞H˜¯e |e+¨ì=¸#QÆ∞ QÆ∞éÏ]xfl „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕã≤# "åiH˜ ã¨fi~°æÖ’Hõ„áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. P QÆ∞éÏ]xÔHxfl ~À=∂Å∞O\ÏÜ≥∂ J<Õflà◊§áê@∞ P ^•`« ã¨fi~°Oæ Ö’ x=ã≤™êÎ_∞» . <åÅ∞QÆ∞ QÆ∞éÏ]Å∞ ѨÓxÛ# ~°^•ä xfl "≥Ú`«OÎ QÍ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#q∞zÛ# "åiH˜ ~å[ã¨∂Ü«∞ Ü«∞[˝O KÕã#≤ ѨÙ}ºO ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. „ÉÏǨχ}∞xH˜ ã¨~fi° Éè’[# ™ê=∞„y`À ‰õÄ_ç# WO\˜x ^•#O KÕã#≤ "åx =Oâ◊O Zxfl "ÕÅ ÜÕ∞à‹·§<å xÅ|_Õ =ÙO@∞Ok Jn Sâ◊fi~åºk ã¨∞MÏÅ`À. =∞$`«∞º"åã¨#fl"≥∞#ÿ ѨÙ_»∞ Ü«∞^ä•qkèQÍ ã¨<åºã¨=Ú#∞ ã‘fiHõiOz# "åxH˜ ѨÙ#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . =∞$`«∞º"åã¨#fl"≥∞#ÿ "åxx "åx ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÖË^<·≥ å Ѩq„`« f~å÷xHÀ ѨÙ}ºˆH„Δ `åxHÀ fã¨∞‰õΩ "≥à◊§QÆey`Õ "åx „áê}=∞Hõ¯_» áÈ`Õ "åxH˜ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. XHõ"Õà◊

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 589

=∂~°æ=∞^茺OÖ’<Õ J`«_»∞ (P"≥∞) =∞~°}˜Oz<å P =ºH˜ÎH˜ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. J`«x ‰õΩ@∞O| ã¨É∞íè ºÅ∞ P „ѨÜ∞« `«flOÖ’ Zxfl KÀ@¡ PQÆ∞`å~À Jxfl Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã#≤ ѶŨ O Åaèã¨∞ÎOk. Pã¨#fl=∞~°}À =∞~°ºÎ âıÛ f~°O÷ „ѨuhÜ«∞`Õ I f~°„÷ áêáœÎ Éè"í #Õ ∞‡H˜~Î ü „q∞Ü«∞`ü Ü«∞k =∂~°Qæ óÆ II Ѩ^Õ Ñ¨^Õ „Hõ`∞« ã¨=∞OÉè"í `Õ ãΫ º¨ # ã¨Oâ◊Ü∞« ó I (^èŒ~°‡...4/37,38) =∞$`«∞º"åã¨#fl"≥∞#ÿ "å_»∞ Ü«∞^ä•qkèQÍ LѨ"åã¨O KÕã<≤ å =∞~°∞[#‡ =ÙO_»^∞Œ . WHõ =∞$`«∞º=ÙH© ^ŒÇϨ <åxH© =∞^躌 =∞#∞+¨º Hõ~"ΰ åºÅ#∞ q#∞. =ºH˜Î =∞~°}O˜ z#@∞¡ `≥eÜ«∞QÍ<Õ "åx (P"≥∞) Ѩل`«∞Å∂ |O^è∞Œ =ÙÅ∂ P =∞$`« ^ÕÇ¨ xH˜ â◊√^Œú [ÅO`À ™êfl#O KÕ~ÚOz H˘`«Î |@ìx Hõ\Ïìe. `«~∞° "å`« ^•xH˜ K«O^Œ<åk ã¨∞QÆOkè`« Ѩ^•~å÷Å#∞ ѨÓÜ«∂e. J#O`«~O° P =ºH˜Î =∞$u K≥Ok# KÀ@<Õ UHÀkÌ+ì¨ „âß^•úxfl ÃÑ\Ïìe. WO^Œ∞Ö’ Pã¨#, „áÈHõ} Δ „H˜Ü∞« Å<Õ KÕÜ∂« e QÍx P"åǨÏ#, J~°Û#, áê„`åÅOÉèí#, J=QÍǨÏ# „H˜Ü«∞Å#∞ KÕÜ«∞~å^Œ∞. Ñ≤O_»^•#O `«Ñ¨Êxã¨iQÍ KÕã≤ J#fl^•<åxH˜ ã¨OHõÅÊO K≥ѨCHÀ"åe. JHõΔÜ≥∂º^ŒHõ ^•<åxfl"åfie. ã¨fi^è•"åK«#, Pj~åfi^Œ, uÅHõ „H˜Ü∞« Å#∞ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. z‰õΩ¯_»∞ yO[Å`À xOÑ≤# áê„`«#∞, W#∞Ѩ =ã¨∞=Î Ù#∞ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#q∞"åfie. Ñ≤O_®xfl JѨC_»∞ Hõ^ጠêe. PKåÛù^#Œ , qã¨~#˚° , ã¨fiã≤Î "åK«# WѨC_»∞ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . =∞~°}™ê÷#O, ^•fi~°O, J~°∞QÆ∞, q„âß=∞ ™ê÷#O, HÍ+¨Kª Ü « ∞« #O, Jã≤ã÷ O¨ K«Ü∞« # ™ê÷#O – D P~°∂ Ñ≤O_» ^•<åxH˜ ѨxH˜=K«∞Û ™ê÷<åÅ∞. „áê}˜ =∞~°}O˜ z# KÀ@ WKÕÛ Ñ≤O_®xfl â◊=Ñ≤O_»=∞O\Ï~°∞. nx=Å¡ Éè∂í ^Õq `«$Ñ≤<Î ˘O^Œ∞`«∞Ok. q∞ye# ™ê÷<åÖ’¡ WÖÏ : ^•fi~°O J~°∞QÆ∞ q„âß=∞ ™ê÷#O HÍ+¨ªK«Ü«∞#O Jã≤÷ ã¨OK«Ü«∞O

– – – – –

áêO^äÑŒ O≤ _»O MËK~« ° Éèí∂`« ™ê^èŒHõ „¿Ñ`«

– – – – –

"åã¨∞^Î =Õ `« Éè∂í `åÅ∞, ^Õ=QÆ}ÏÅ∞ (PHÍâ◊) Ѩk k‰õΩ¯Å∞ ~°∞„^Œ∞_»∞ „¿Ñ`åÅ∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 590

â◊=Ü«∂„`å ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ѩل`åk |O^è∞Œ =ÙÅ∞ uÅÅ∞, ‰õΩâ◊Å∞, Ѷ∞¨ $`«O, WO^è#Œ O fã¨∞ÔHà◊√`«∂ 'Ü«∞=∞QÍ^䌗Å#∞ QÍx "Õ^ŒOÖ’x 'Ü«∞=∞ã¨∂HÍÎxfl— QÍx QÍ#O KÕã¨∂Î â◊‡âß#O "≥Ñ· Ù¨ Hõ^ÖŒ Ïe. JǨÏ~°ÇϨ sflÜ«∞=∂<À QÍ=∞HõOΔ Ñ¨Ù~°∞+¨O =$+¨O I "≥=· ã¨fi`À #`«$¿Ñº`« ã¨∞~°Ü∂« ufi= ^Œ∞~°‡uó II WÖÏO\˜"Õ Ü«∞=∞QÍ^äÅŒ O>Ë (^èŒ~°‡...4/53) FO J¿Ñ`Õu... W`åºkQÍ Ü«∞Aˆ~fi^ŒO J–35–Ö’ #∞#fl =∞O„`åÅ#∞ Ü«∞=∞ã¨∂Hõ=Î ∞O\Ï~°∞. â◊"åxfl fã≤HÔ à◊√`«∂ =∂~°Oæ Ö’ WO^•Hõ K≥ÑÊ≤ #ÖÏ\˜"Õ ~Ô O_»∞ „âß^•úÅ∞ ÃÑ\Ïìe. â◊‡âß# Éè∂í q∞x KÕ~Q° Í<Õ â◊"åxfl "≥∞Å¡QÍ <ÕÅÃÑ· kOK«∞`«∞#flѨÙ_Õ ^•x `«Å ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ O_ÕÖÏ K«∂ã≤ kOKåe. P `«~∞° "å`« z`åÉè∂í q∞Ö’ =∞~˘Hõ =∂~°∞ WO^•Hõ\ ˜ „âß^•ú<flÕ ÃÑ\Ïìe. â◊=^ŒÇϨ <åxH˜ =∞$`«∞Å |O^è∞Œ =ÙÖË ã¨fiÜ«∞OQÍ QÆ_,¤ç Hõé,] #∞=ÙfiÅ∞, <≥~Úº Ѩ@∞ìH˘x "≥àϧe. ֒ѨŠKÕÜÚ« Jxfl Ѩ#∞Å#∂ ^ŒH} Δ˜ O "≥¿· Ñ uiy, [O^≥=Ú#Ѩã=¨ ºO KÕã∞¨ H˘x KÕÜ∂« e. âßGã¨=∞‡`«OQÍ JHõ¯_˘Hõ "Õkx xi‡Oz „¿Ñ`«=„™êÎxfl ~Ô O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ, zOz ã¨QÍxfl ^•xÃÑ· HõÑÊ≤ ~Ô O_»= ã¨QÍxfl â◊‡âß# r=ÙÅ HÀã¨O JHõ¯_Õ Éè∂í q∞ÃÑ· =kÖËÜ∂« e. `«~∞° "å`« â◊=O KÕuÖ’ Ñ≤O_»^•#O KÕã≤ "≥Ú`«OÎ â◊"åxH˜ <Õux ѨÓÜ«∂e. Ñ≤O_»^•# qkèx q#∞. =∞$`« ™ê÷<å^Œ∞ÅÖ’ ÃÑ@ì|_ç# J~Ú^Œ∞ Ñ≤O_®Å =ÖÏ¡ â◊"åxH˜ Jyfl ^•Ç¨ÏÜ≥∂Qƺ`« Åaèã∞¨ OÎ k. Wk KÕÜ∞« HõáÈ`Õ P =∞$`«∞Å#∞ ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ u<Õ™êÎ~∞° . HÍ|\˜ì ~°∞„^ŒÉ∂íè q∞Ö’<Õ ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ Éè∂í q∞Ö’ "Õkx xeÊ ^•xx =∂~°#˚ , LѨÖÑË <¨ åÅ ^•fi~å â◊√kú KÕã≤ JѨC_»O^Œ∞Ö’ Ü«∞^ä•qkèQÍ Jyflx ™ê÷ÑO≤ Kåe. ѨÙ+¨Ê, JHõ`Δ å^Œ∞Å`À „Hõ"åºk <å=∂Å`À Jyfl^Õ=Ùx ѨÓlOz (áêáê`«∞‡x WO\˜#∞O_ç Jyflx `Õ~å^Œ∞).D „H˜Ok =∞O„`«O`À PÜ«∞##∞ „áêi÷OKåe. `«fiO Éè∂í `« Hõ$[˚Q^Æ Àºxã¨Î fiO Ö’HõÑi¨ áêÅHõó II LѨãO¨ Ǩ~° `«™ê‡`«Î fi"Õ∞#O ã¨fi~°Oæ #Ü«∂=∞$`«O I (^èŒ~°‡...4/64,65) WÖÏ „Hõ"åºk ^Õ=Ùx âß„™ÈÎHOÎõ QÍ Ñ¨ÓlOz â◊"åxfl zuÖ’ HÍÅÛ_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïìe. â◊=OÖ’ ã¨QÉÆ Ïè QÆO JyflH˜ PǨïu J~Ú<åHõ Hõ~‡° KÕÜÚ« "å_»∞ D „H˜Ok =∞O„`å#∞flK«ÛiOKåe :

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 591

J™ê‡`«Î fi=∞kè*Ï`À- ã≤ `«fi^ŒÜ∞« O*ÏÜ«∞`åO ѨÙ#ó J™œ ã¨fi~åæÜ∞« Ö’HÍÜ«∞ ™êfiǨ...★ JO@∂ uÅ, <Õ~ÚÅ`À XHõ PǨïux â◊=OÃÑ· #∞#fl JyflH˜ W"åfie. `«~∞° "å`« =∂„`«"∞Õ ~ÀkOKåe. JO`«=é‰õΩ ~À^Œ# ^èfiŒ #∞Å#∞ J^Œ∞=ÚHÀ"åe. ^ŒÇϨ <å#O`«~O° Jã≤÷ ã¨OK«Ü∞« #„H˜Ü∞« =ÙO@∞Ok. ^•Ç¨ÏâßOuÔH· „¿Ñ`«–Ñ≤O_» „Ѩ^•#O ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. `«~∞° "å`« JHõ¯_çH˜ "≥o§# "å~°O`å zuH˜ „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕã≤ ã¨∂HõOÎ K«^∞Œ =Ù`«∂ [ÖÏâ◊Ü∂« xH˜ "≥àϧe. JHõ¯_» `«=∞ =„™êÎÅ#∞ *Ï_çOz, Ñ≤_zç , `«=∞ ™êfl<å#O`«~O° "å\˜<Õ =∞~°Å Hõ@∞ìH˘x K«xáÈ~Ú# =ºH˜xÎ ^蕺xOz [Å ^•#O KÕ™êÎ=∞x „Ѩu[˝ KÕÜ∂« e. P =ºH˜Î `Õ*’ ~°∂ѨOÖ’ =zÛ (WHõ¯_» „¿Ñ`« ~°∂Ѩ"∞Õ ) P[˝ W=fi_»O [iyO^Œx ÉèÏqOK«∞H˘x =∞~°Å [ÖÏâ◊Ü«∂xH˜ =∞ø#OQÍ UHõ=„ã¨∞ÎÖˇ·, [O^≥=Ú#Ѩã=¨ ºO KÕã,≤ Ñ≤ÅHõ =Ú_çx qÑ≤Ê ™êfl#O KÕÜ∂« e. |O^è∞Œ =ÙÅO`å ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ uiy 'JѨ#óâ’â◊√K«^^Œ OŒè — J<Õ Ü«∞Aˆ~fi^Œ (35/6) =∞O„`å#∞flK«Ûiã¨∂Î D ™êfl<åxfl KÕÜ∂« e. Ñ≤ÅHõ#∞ =Ú_ç "Õã∞¨ H˘x, ™ê=∂#º ‰õΩâ◊#∞ ^ŒH} Δ˜ Ï„QÆOQÍ ÃÑ\˜ì KÕ`« |@∞ìH˘x ^Àã≤\’¡ uÅÜ«ÚHõÎ [ÖÏxfl Ñ≤`«$f~å÷xH˜ ^ŒH˜Δ} kâ◊Ö’ <˘Hõ =∂~°∞, =¸_»∞ ÖË^• Ѩk=∂~°∞¡ <ÕÅÃÑQ· Íx ~åu ÃÑQ· Íx ^Àã≤à§◊ `À áÈÜ«∂e. D uÖÏO[Å∞eã¨∞#Î flѨÙ_çÖÏ J<åe : J^ÀºÇ¨=ÚHõ QÀ„`å=ÚHõ „¿Ñ`«z`å^•Ç¨Ï [x`« `åѨ`$« ëÈѨâ=◊ ∂Ü«∞ U+¨ uʼnõΩâ◊`À Ü«∂O[e~°‡^Œ`Ϋ ã¨"Î ÀѨu+¨`ª åO. |Ü«∞\˜H˜ =zÛ á⁄_ç|@ìÅ∞ Hõ@∞ìH˘x ™êfl#O KÕã≤# =„™êÎxfl `«_çÑ≤ Ñ≤_çz Ѩq„`«"∞≥ #ÿ <ÕÅÃÑ· P~°"Ü Õ ∂« e. `å=Ú ‰õÄ_® Ѩq„`« Éè∂í q∞ÃÑ· ‰õÄ~ÀÛ"åe. áÈ~Ú#"åix `«ÅK«∞H˘#=K«∞Û#∞ QÍx HõO@ `«_Ãç Ñ@ì~å^Œ∞. WѨÙ_»∞ U_çÛ<å =Ú‰õΩ¯ pk<å Jq =∞$u K≥Ok# "åi <À\˜Ö’H˜ áÈ`å~Ú. "åiÖ’, J#QÍ P â◊‡âß<åxH˜ =zÛ#"åiÖ’ HÔ Å¡ =$^Œ∞_ú ∞» QÍx, ѨÙ~å}A˝_∞» QÍx q∞QÆ`å"åiH˜ WÖÏ K≥ÑÊ≤ F^•~åÛe – 'Jã¨b =∂#=â◊s~°"Õ∞ JO`«. J~°\ ˜K≥@∞ìÖÏ ZO`« UѨÙQÍ ÃÑiy<å ‰õÄeáÈHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. |∞_»QÖÆ ÏQÍ XHõ Hõ}Δ O =ÙO@∞Ok, =∞~°∞Hõ}Δ "Õ∞ zuH˜áÈ`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’ âßâ◊fi`«`åfihfl, r=™ê~åhfl "≥^HŒ _õ O» , ^˘iHÍÜ«∞x „Éèqí ∞OK«_O» =∞Ǩ=¸~°∞Åö ∞ KÕ¿ã Ѩx. <ÕÅ, h~°∞, xѨC, xOy, QÍe J<Õ D ѨOK«``« åÎ fiÅKÕ xi‡OѨ|_ç# D â◊s~°O `«# Hõ~å‡#∞™ê~°O rqOz =∞~°Å J"Õ `«`åÎ fiÅÖ’ HõÅã≤áÈ`«∞Ok. ^•xHÀã¨O HõhflÔ~O^Œ∞‰õΩ HÍ~åÛe? ★

D â’¡HÍ~°O÷ Ö’ `˘e ѨOH˜Î QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O ^è~Œ ‡° HÍO_» (4–66) Ö’ =ÙOk. =∞e ѨOH˜Î ѨÓiÎQÍ Ü«∞Aˆ~fi^ŒO (35/22)Ö’ =ÙOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 592

~À^Œ# ÖËÅ ^èfiŒ xOKåe? <ÕÅ, ã¨=Ú„^ŒO, ^Õ=Ö’HÍÅ=O\˜ =∞Ǩ q+¨Ü∂« ÖË q∞QÆÅ=Ù. "å\˜ HÍÅO ~åQÍ<Õ Jg Éèãí ‡¨ "≥∞áÿ È`å~Ú. JÖÏ\˜k h\˜ g∞k #∞~°QÖÆ ÏO\˜ =∞#=∞#QÍ ZO`«, =∞# |`«∞Hõ#QÍ <≥O`«?— D =∂@Å∞ qx `å`å¯eHõOQÍ T~°@ K≥Ok JO`å Wà◊§‰õΩ =∞àϧe. `«=∞ WO\˜^•fi~°O =^ŒÌ "Õáê‰õΩÅ#∞ #=∞e PK«=∞#O KÕã≤ Jyfl, [ÅO, ¿Ñ_», `≥ÖÏ¡"åÅ∞, ^Œ∂~åfi, ѨQ_Æ =» Ú, Z^Œ∞Ì =Ú#flQÆ∞ =∂OQÆeHõ =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ KÕu`À#∂, éÏux HÍe`À#∂ ã¨Ê $tOz "≥∞Å¡QÍ WO\˜Ö’xH˜ "≥àϧe. q^•fiOã¨∞Öˇ#· "å~°∞ `«=∞ JyflǨϟ„`«∞Öˇ#· Ѩi[#∞Å∞ =∞~°}¿˜ ãÎ "åi ^ŒÇϨ # ã¨O™ê¯~åxfl „â∫`åyfl`À<Õ Ü«∞^ä•qkèQÍ KÕÜ∂« e. ~Ô O_Õà§◊ ֒Ѩ٠=Ü«∞ã¨∞#fl Ñ≤ÅÅ¡ ∞ =∞$u K≥Ok`Õ, "åix â◊‡âß# Éè∂í q∞Ö’<Õ Q˘~Úº `«qfi áêuÃÑ\Ïìe. WOˆHq∞ q#QÀÔ~^Œ=Ù "≥·#`ÕÜ«∂?—— '¿ÇÏ [QÆ^•^è•~°! Jã¨ÇϨ [, PHõã‡≤ Hõ =∞$`«∞Å q+¨Ü∞« OÖ’ JѨ~H° ~õ ‡° <≥ÖÏ KÕÜ∂« e? Z=ÚHõÖË ^˘~°Hxõ "åiH˜ ã¨O™ê¯~°"∞≥ ÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok?— ''<å~åÜ«∞} |e J#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ã¨O™ê¯~°O ^•fi~å ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok. W^˘Hõ â◊√kúH~õ ‡° . QÆ~∞° _®! nxx KÕ¿ãÎ JѨÙ_»∞ P „¿Ñ`åxH˜ JѨ~H° ~õ ‡° ʼnõΩ J~°›`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. <å~åÜ«∞} |e J<≥_ç â◊√núH~õ }° #∞ f~å÷ÅÖ’ KÕÜ∂« e. „ÉÏǨχ}∞Å ^•fi~å N Hõ$+¨^‚ =Õ Ùx ã¨=∞HõOΔ Ö’ Wk [~°QÍe. ѨÙ~å}, "Õ^*Œ Ï˝`Ü « ∞ÿ≥ # „ÉÏǨχ}∞x KÕ`« `˘e `«~Ê° }ÏxflÑ≤ÊOKåe. Jxfl „ѨHÍ~åÅ B+¨^•è Å#∂, JHõ`Δ Å« #∂ h\˜Ö’ HõeÑ≤ ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂HÍÎxflQÍx "≥+· =‚¨ ã¨∂HÍÎxfl QÍx LK«Ûiù ã¨∂Î q+¨μ=‚ Ù #∞^ÕtÌ Oz P h\˜`À `«~Ê° }Ïe"åfie. `«~∞° "å`« ^ŒH} Δ˜ O"≥Ñ· Ù¨ uiy q+¨μ=‚ Ùh „¿Ñ`åhfl WÖÏ ã¨‡iOKåe : J<åkx^è<Œ À ^Õ=ó â◊OY K«„HõQ^Æ •^è~Œ ó° II JHõÜ Δ ∞« Oó ѨÙO_»sHÍHõΔ „¿Ñ`«"∂≥ HõΔ „Ѩ^ÀÉè=í I (^è~Œ ‡° ... 4/118, 119) "å~°ã∞¨ Å∞ =∞#ã¨∞û #^Œ∞ѨÙÖ’ #∞OK«∞H˘x â◊√z+¨‡O`«∞Öˇ· JHõ¯_Õ ÉèHí Θ ѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ¨^HŒ ˘O_»∞ „âß^•úÅ#∞ ÃÑ\Ïìe. `«~∞° "å`« q∞H˜¯e *ÏQÆ~∂° Hõ``« À ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ ^•<åe"åfie. "≥Ú^Œ\ ˜ ~°HõO h~°∞, JHõΔ`«Å∞, Ü«∞=Å∞, QÀ^èŒ∞=ÚÅ∞, HõOHõ}=Ú HÍQÍ Ô~O_»=k â◊√ÉèHí ~õ "° ∞≥ #ÿ ǨÏqëêº#flO, JO^Œ=ÚQÍ `«Ü∂« ~°∞ KÕ~ÚOK«|_ç# |OQÍ~°∞ LOQÆ~O° , Q˘_»∞QÆ∞, áêQÍ. `«~∞° "å`« áêÅ∞, `Õ<Å≥ #∞ HõeÑ≤# Jxfl ~°HÍÅ J<åflÅ#∂ ÃÑ\Ïìe. =∞Oz"åÔ~,· J~°›`« QÆey#"åiH˜ =G, áê^Œ∞HÍk Zxq∞k ~°HÍŠѨ^Œ ^•<åÅ#∞ KÕÜ∂« e. Ñ≤O_»^•#O KÕâßHõ<Õ =∞O„`ÀKåÛ~° ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ QÆO^è,Œ ѨÙ+¨Ê, JHõ`Δ å^Œ∞Å`À „ÉÏǨχ}∞Å#∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 593

ѨÓlOz "åiH˜ D ^•<åÅx"åfie. â◊OYO, `å„=∞Ѩ„`åÅ`À "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ `«~Ê° }Ïe"åfie. `«~∞° "å`« "≥∂HÍà◊§ÃÑ· xÅ|_ç ^蕺#–^è•~°} ã¨OÜ«ÚHõOÎ QÍ L^ÕtÌ OK«|_ç# ^Õ=`«Å‰õΩ "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ J~°º… „Ѩ^•#O KÕÜ∂« e. ѨOK«~`° fl« Ü«ÚHÍÎÖ#·ˇ J~Ú^Œ∞ ‰õΩO_»ÅÖ’ „|Ǩχ, q+¨μ,‚ ~°∞„^Œ, Ü«∞=∞, „¿Ñ`« – D J~Ú^Œ∞ ^≥g· â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ ‰õΩO_» H˘Hõ\ Q˜ Í ™ê÷ÑO≤ z =ÙOKåe. g\˜<Õ HÍHõ =„™êÎhfl, [O^≥=Ú#∂, ÃÑã¨Å#∂, Ѩ^Œ^•<åhfl "Õˆ~fi~°∞QÍ ™ê÷ÑO≤ Kåe. „|Ǩ‡k J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞ ^Õ=`«Å‰õÄ „âß^Œú ѨÓ[Å#∞ Ü«∞^è•qkèQÍ KÕã,≤ â◊OYO ÖË^• ~åyáê„`« ÖË^• =∞\˜‰ì Ωõ O_»Ö’ Jxfl F+¨^∞Œè Å`À Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ uÖ’^ŒHÍxfl fã¨∞H˘x „ѨuÑ≤O_»OÃÑ· [Å^è•~°Åx"åfie. uÅÅ∞ xOÑ≤# `å„=∞áê„`«#∞ ^ŒH˜Δ}`À |OQÍ~°O`À Ѩ^^Œ •#O`À =ÚYº „ÉÏǨχ}∞ÅH˜zÛ "ÕÜ∂« e. Ü«∞=Úx H˘éÔH· ^ŒH}Δ˜ Ïã¨ÇÏ≤ `« uÅ, ֒ǨÏ^•<åxfl "Õ~˘Hõ „ÉÏǨχ}∞xH˜"åfie. q+¨μ^‚ =Õ Ù#∞^ÕtÌ Oz D q^èOŒ QÍ, Ü«∞^ä•â◊H,Θ qkèÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ ^•#q∞=fi_»O =Å¡ |e W=fi_»O =Å¡ =∞$`«=ºH˜Î ã¨fi~åæxH˜ KÕ~∞° HÀ=K«∞Û#∞. áê=ÚHÍ@∞ Hõ~‡° J#∞|O^èOŒ Ö’K«∂_»O_ç `«~∞° "å`« Ѩ~=° ∂`«‡ QÆ~∞° _»∞x „áê~°#÷ ÃÑ· Hõ$„K«Û,ù `«ÑΨ Hõ$„K«Û,ù ™êO`«Ñ#¨ =ÚÅ#∞ „áêÜ«∞tÛ`«Î „=`« ÅHõ} Δ ÏÅ#∞ WÖÏ LѨ^tÕ OKå_»∞ : „`«ºÇ¨ÏOáê„`«ãπ „`«ºÇ¨ÏO ™êÜ«∞O „`«ºÇ¨Ï =∞^•º^ŒÜ∂« z`«O I LѨ"åã¨ãπ „`«º ǨÏO K≥=· U+¨H$õ „K«Ûù L^•Ç¨Ï$`«ó II (^èŒ~°‡...4/163) =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ „áê`«óHÍÅOÖ’#∂, =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ ™êÜ«∞OHÍÖÏÖ’¡#∂, =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ JÜ«∂z`« ǨÏqëêº<åflhfl =∂„`«"∞Õ ux, =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ ѨÓiÎQÍ LѨ"åã¨=Ú „Hõ=∞OQÍ U „=`«OÖ’ KÕÜ∞« |_»∞`«∞O^À ^•xx Hõ$„K«Û„ù =`«=∞O\Ï~°∞. `«ÑΨ H©~Δ Ñ° ∞¨¶ $`åO|∂<å "Õ∞HÔ H· Oõ „Ѩ`º« ǨÏO Ñ≤É`Ë ü I UHõ~å„`À Ѩ"åã¨âÛ◊ `«ÑHΨ $õ „K«Ûù L^•Ç¨Ï$`«ó II (^èŒ~°‡...4/164) „Hõ=∞OQÍ XHõ~ÀA "Õ_áç êÅ∞, =∞~°∞<å_»∞ "Õ_ç <Õ~Ú, =¸_»=~ÀA "Õ_ç h~°∞ =∂„`« " Õ ∞ ã‘ fi Hõ i Oz <åÅ∞QÆ = ~ÀA ~å„`« O `å LѨ " å㨠O KÕ ¿ ãÎ Jk `« Ñ ¨ Î Hõ$„K«Ûù„=`«=∞=Ù`«∞Ok. QÀ=¸„`«O QÀ=∞Ü«∞O H©~Δ O° ^Œkãè i¨ Êó ‰õΩâ’^ŒHOõ I [QÍúfiѨ~ˆ - ǨïflºÑ¨=¿ã `«¯ $„K«ÛOù ™êO`«Ñ#¨ O K«~<° £ I (^èŒ~°‡...4/165)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 594

QÀ=¸„`«, QÀ=∞Ü«∞, QÀ^Œk,è QÀ^Œ∞QÆ,ú ‰õΩâ’^ŒHÍÅ#∞ „Hõ=∞OQÍ ~ÀAH˘Hõ\ Q˜ Í Jk =∂„`«"∞Õ ã‘fiHõiOz LO_çáÈ~Ú P~°= ~ÀA #∞O_ç Hõ$„K«Û„ù =`åxfl KÕÜ∞« _®xfl ™êO`«Ñ¨#„=`«=∞O\Ï~°∞. ^èxŒ ëêª Ñ¨OK«HÍÅÖ’ =∞$u K≥Ok#"åiH˜ ZÖÏ ^ŒÇϨ # ã¨O™ê¯~°O KÕÜ∂« Ö’ K≥áêÎ#∞ q#∞. ^èxŒ +¨ª #∞O_ç ~ˆ =u ^•HÍ QÆÅ J~Ú^Œ∞ #Hõ„Δ `åÅ HÍÖÏhfl ѨOK«HHõ ÍÅ=∞O\Ï~°∞. Wk ^À+¨ÑÓ¨ ~°"‚ ∞≥ #ÿ , Jâ◊√ÉèHí ÍÅOQÍ ÉèÏqOѨ|_»∞`«∞Ok. D HÍÅOÖ’ =∞~°}O˜ z#"åix JÖψQ =ÙOKÕã≤ D HÍÅO ^•\˜x `«~∞° "å`«<Õ ^ŒÇϨ #O KÕÜ∂« e. =∞$`«∞Å ã¨^uæŒ HÔ · uÅ, QÀ, ã¨∞=~°‚, Ѷ¨∞$`« ^•<åÅ∞ KÕÜ«∂e. „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ J^Œ#OQÍ Éè’[<åÅ#∞ ÃÑ\˜ì =Gáê^Œ∞HÍ, Kè„« `«, ã¨fi~°=‚ Ú„^ŒÅ#∞ ^•#O KÕÜ∂« e. ^ŒH} Δ˜ Å#∞ ‰õÄ_® W"åfie. "å~°∞ =∞#óѨÓ~°fiHõOQÍ Hõ~‡° HÍO_»#∞ KÕ~Ú¿ãÎ D K≥_∞» HÍÅOÖ’ áÈ~Ú# "åi áêáêÅ∞ #tOz L`«=Î ∞ QÆ`∞« Å∞ ÅaèOKÕ J=HÍâ◊=ÚO@∞Ok. (J^蕺ܫ∞O–4)

Jâ∫K«O, ^ŒâQ◊ Í„`q« kè, „Ñ^¨ =Œä ∞ ëÈ_»t W`«~° ëÈ_»â√◊ Å q^è•<åÅ∞, #=„âß^•úÅ∞, "åi¬Hõ Hõ$`«ºO, r=Ùx Ü«∞=∞=∂~°æ x^•#O, ëÈ_»â◊ #QÆ~åÖ’¡ Ü«∂`«#, áêѨÙʼnõÄ Ñ¨Ù}∞ºÅ‰õÄ ™ê÷~Úx |\˜ì Ü«∞=∞^Œ~≈° #O QÆ~°∞`«‡O`å! =∞$`« =ºH˜ÎH˜ ^ŒÇ¨Ï#ã¨O™ê¯~°O KÕã≤# `«~°∞"å`« ™êfl<åÅ#∂ uÖ’^ŒHÍÅ#∂ QÍqOz =ÚO^Œ∞QÍ ¢ãÅΑ ∂, "åi "≥#∞HõQÍ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∂ "≥∞Å¡QÍ #_»∞ã¨∂Î WÅ∞¡¡ KÕ~∞° HÀ"åe. ^•fi~°O ^ŒQ~æÆ H° ˘KåÛHõ "Õáê‰õΩ #=∞e, XHõ ~åuÃÑ· xÅ|_ç PK«=∞#O K≥Ü∂« ºe. WѨC_çHõ á⁄OQÆ∞‰õΩ =KÕÛ ^Œ∞óMÏ<åflѨ#=ã¨~=° Ú ÖË^∞Œ . WѨÊ\˜ #∞O_ç Ѩل`«∞ʼnõÄ áœ„`«∞ʼnõÄ ã¨QÀ„`«∞ʼnõÄ Ñ¨k~å„`«∞Å ^•HÍ Jâ∫K«=ÚO@∞Ok. ^•xH˜ ã¨O|OkèOz# Hõ~‡° Åxfl\˜h JO^Œ~∂° KÕÜ∂« e. D HÍÅOÖ’ Éè’[# Ѩ^•~å÷Å#∞ |Ü«∞\˜ #∞O_ç `≥K∞« ÛH˘x u<åe. ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ∞ ~å„`«∞ÅO^Œ∞ "Õ~ˆ fi~°∞ QÆ^∞Œ Ö’¡ â◊Ü∞« xOKåe. K«ÑÊ≤ _ç ‰õÄ_Õ u<åe. „|ǨχK«~º° „=`«O, Hˆ =Å âßHõÉHíè } Δõ O, Ѩ$näfiâ◊Ü∞« #O `«Ñʨ xã¨i. â◊s~°ãʨ ~°≈ ‰õÄ_® `«¿ÑÊ. ^•<åʼnõÄ, J^躌 Ü«∞#Hõ~‡° ʼnõÄ ^Œ∂~°OQÍ =ÙO_®e. JOQÆ=∞~°#Ì =¸, `«ÅO\© ‰õÄ_»^∞Œ . D Jâ∫K« Jqkè HÍÅOQÍ K≥Ñʨ |_»∞`«∞#fl HÍÅOÖ’ =∞\˜áì ê„`«ÅÖ’ Éè’[#O KÕÜ∂« e. â◊HxΘ |\˜ì =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ LѨ=ã≤OKåe.——

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 595

QÆ~∞° _»_yç # g∞^Œ@ Jâ∫K« ã¨=∞Ü«∂hfl, ÅHõ} Δ Ï^Œ∞Å#∂ WÖÏ K≥áêÊ_»∞ ™êfiq∞. 'D Jâ∫K«O j„Ѷ∞¨ "Õ∞ =ÚyÜ«∂e. ZO^Œ∞HõO>Ë D HÍÅOÖ’ =∂#=ÙÅ∞ ^•#, J^躌 Ü«∞<åk ѨÙ}ºHÍ~åºÅ‰õΩ ^Œ∂~°"∞≥ ÿ áÈ`å~°∞. ã¨ÑO≤ _»∞ÅÖ’ =∞~°} â∫K«O Ѩk k<åÅ áê@∞ =ÙO@∞Ok. Ѩل`åkHõ [#‡"ÕàÖ◊ ’¡ ‰õÄ_® W<åflà◊§ Jâ∫K«"∞Õ =ÙO@∞Ok. (q∞QÆ`å q=~åÅhfl W^Õ Ñ¨Ù~å}OÖ’ PKå~°HÍO_» 106, 107= J^蕺ܫ∂ÅÖ’ K≥Ñʨ |_®¤~Ú) „¿Ñ`«[#º Jâ∫K«=Ú#fl<åflà◊¥§ =∞$`«=ºH˜HÎ K˜ ∞« Û [Å^•#Ѩ٠^Àã≤à§◊ #∞ ~ÀA~ÀA‰õÄ ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ áÈ"åe. =¸_»∞ ~ÀAÅ Jâ∫K«OÖ’ Ѩk [ÖÏO[Å∞ e"åfie. `˘e~ÀA =¸_»∞, =∞e~ÀA <åÅ∞QÆ∞, `«∞k ~ÀA =¸_»∞ W"åfie. â◊`åO[e [Å ^•#„H˜Ü∞« ‰õÄ_® ÖËHáõ ÈÖË^∞Œ . P Ѩ^uúŒ Ö’ =ÚѨÊk, #Å∞=k, =ÚѨÊk W™êÎ~∞° . Ñ≤`«$„H˜Ü«∞Åxfl\˜H© =ÚYºJkèHÍi Ѩل`«∞_Õ. D „¿Ñ`«„âß^ŒúOÖ’ áêÅ#∞ QÍx hà◊§#∞QÍx Ñ≤O_»OÃÑ· zÅHõiOK«∞@, ѨÙ+¨Ê^èŒ∂áê^Œ∞Å`À ^•xx ѨÓlOK«∞@Ü«∞#∞ Ѩ#∞Å#∞ =∞O„`åÅ∞ ÖˉΩõ O_®<Õ KÕÜ∂« e. Ѩ^=Œ ~ÀA Hˆ â◊, â◊‡„â◊√, #Y, =„™êÎÅ#∞ Ѩi`«ºlOz Ti "≥Å∞ѨŠ™êfl#O KÕÜ∂« e. =~å‚Å"åsQÍ „Hõ=∞OQÍ [ÅO, "åǨÏ#O, H˘~°_®, Hõ„~°Å#∞ ã¨Ê $tOz Ѩq„`«∞Å∞ HÍ"åe. =∞$`«∞xHõ#fl z#fl"å~°∞, ã¨ÑO≤ _»∞Å∞ t~À=ÚO_»#O KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe.★ P~°∞, PÃÑ· Ñ≤O_» ^•<åÅ∞ KÕã≤ ëÈ_»j Hõ~‡° #∞ =ÚyOKåe. nxx =∞e# ëÈ_»j Hõ~‡° JO\Ï~°∞. nxx =∞$u Ñ≤=∞‡\˜ Ѩk k<åÅÖ’<Õ =ÚyOKåe. Ѩل`å^Œ∞Å∞ D Ѩk~ÀAÅ∂ WKÕÛ Ñ≤O_»^•<åÅ#∞ <åÅ∞ˆQã≤ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèlí Oz `˘e ~Ô O_»∞ ÉèÏQÍÅ#∂ Pu"åÇ≤ÏHõ â◊s~åxH©, =¸_»=^•xx Ü«∞=∞^Œ∂`«Å‰õÄ, <åÅæ= ÉèÏQÍxfl =∞$`«‰Ωõ xH© WzÛ "åix `«$Ñ≤ΠѨéKåe. `˘q∞‡k k<åÅ∂ `˘q∞‡k ~å„`«∞Å∂ QÆ_Kç ãÕ i¨ H˜ =∞$uK≥Ok# =ºH˜HÎ ˜ Jxfl JOQÍÅ∂ =∞~°Å <Õ~Ê° _ç PHõe ^ŒÑC¨ Å∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. WÖÏ : JǨϟ~å„`≥ã· ∞¨ Î #=aè~ˆ ÇÌ Ï¨ Ÿ x+¨ÊuÎ =∂ѨÙflº`å`ü I t~°™êκ^Õº# Ñ≤O_Õ# „¿Ñ`«ãº¨ „H˜Ü∞« `Õ `«^•ä II ★

JO`«ºHõ~‡° nѨH„õ QÆO^äOŒ (¿Ñl 40) \˜Ñʨ }˜Ö’ =∞$`«∞ÅHõ#fl z#fl"åˆ~ `«Å Q˘iyOK«∞HÀ"åÅx K≥Ñʨ |_çOk. HÍx ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ ѨÅ∞ „QÍ=∂ÅÖ’ =∞~°}O =Å¡ ^Œ∞ód`«∞Öˇ#· ѨÙ~∞° +¨μÅO^Œ~∂° , =$^Œ∞Åú `À ã¨Ç¨ , t~À=ÚO_»#O KÕ~ÚOK«∞H˘<Õ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞=ÚOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 596

kfifÜÕ∞#`«∞ Hõ~å‚HΔ˜ <åã≤HOõ `«∞ ã¨=∂ã¨`ó« I QÆÖÏO ã¨É∞íè [ =HõâΔ Û◊ `«$fÜÕ∞# `«^•ä „Hõ=∂`ü II K«`∞« ~ˆ #÷ K« Ñ≤O_Õ# <åaè eOQÆQ∞Æ ^ŒO `«^•ä I *Ï#∞[OѶ∞¨ O `«^•ä áê^Ò Ñ¨OK«"∞Õ #`«∞ ã¨~fi° ^• II ã¨~fi° =∞~å‡}˜ +¨¿+#ª ã¨Ñ"Ψ ∞Õ # `«∞<å_»Ü∞« ó I ^ŒO`«Ö’ =∂#º+¨"ì ∞Õ # g~°ºO`«∞ #="Õ∞# K« II ^Œâ"◊ ∞Õ # `«∞ ѨÓ~°`‚ fi« O `«$Ѩ`Î å ‰õΩΔ kfiѨ~º° Ü«∞ó II (^è~Œ ‡° ... 5/33–37) Hõâº◊ áê`«‡*Ï! WHõ =∞^躌 =∞ ëÈ_»j qkèx =i‚™êÎ#∞, q#∞. q+¨μ=‚ Ù#∞ ^Œ$+≤Öì ’ ÃÑ@∞ìH˘x Ѩ^ŒH˘O_»∞ „âß^•úÅ#∂, J~Ú^Œ∞ ^Õ=„âß^•úÅ#∂ ÃÑ\Ïìe. g\˜ˆH =∞^躌 =∞ëÈ_»tÜ«∞x ¿Ñ~°∞. „¿Ñ`« =∞OQÆàO◊ HÀã¨O <å~åÜ«∞} |e KÕã#≤ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’<Õ Ñ¨^HŒ ˘O_»=~ÀA ëÈ_»txzÛ =$ëÈ`«û~°=æ Ú KÕÜ∂« e. =$ëÈ`«û~°Oæ (^Œ∂_»#∞ QÍx Z^Œ∞#Ì ∞ QÍx ^•#q∞K«∞Û@ ÖË^• =^Œe"ÕÜÚ« @) U rq H˘éÔH· KÕÜ∞« |_»^À P rqH˜ „¿Ñ`«`fi« O #∞O_ç =ÚH˜Î ÅaèOѨ^∞Œ . `«~∞° "å`« UO KÕã<≤ å ÖÏÉèOí ÖË^∞Œ . UHÍ^Œâß¿ÇÏ „¿Ñ`«ãº¨ Ü«∞™Èº`«û$[º`Õ <À =$+¨ó I „¿Ñ`«`«fiO ã¨∞ã≤÷~°O `«ã¨º ^Œ`≥ÎÂó „âß^Œú â◊`≥·~°Ñ≤ II JHõ$`åfiÜ«∞^£ =$ëÈ`«û~°Oæ Hõ$`«O "≥· Ñ≤O_» áê`«#O I x+¨ÊÅù O ã¨HÅõ O q^•º„`«Êg∞`åÜ«∞ # `«^ƒŒ "ù `Õ ü II (^èŒ~°‡...5/40–42) U ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’<≥<· å D Ѩ$käfiÃÑ· „¿Ñ`«HÖõ Ϻ} ™ê=∞~°º÷ O =$ëÈ`«û~åæx‰õΩ#flO`« WHõ ^ÕxH© ÖË^∞Œ . HÍ|\˜ì =∞$`«∞Å `«~Ñ° Ù¨ # Z=~À XHõ~∞° D Ѩxx KÕÜ∂« e. Ѩ^HŒ ˘O_»= ~ÀA =∞$`«∞Å∞ rqOz Ü«ÚO_ç# HÍÅOÖ’ <≥‰Ωõ ¯=QÍ W+¨Ñì _¨ #ç Ѩ^•~å÷Å#∞ KÕã≤ „âß^ŒHú ~õ ‡° #∞ KÕÜ∞« _»O =∞Ozk. JÖψQ =∞$`«∞Å#∞^ÕtÌ Oz â◊Ü∞« º#∂ QÀ=Ùh ^•#O K≥Ü∂« ºe. „ÉÏǨχ}∞ÅH˜ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\˜ì =∞Oz ho§¿ãÎ =∞$`«∞xH˜ PHõb ^•Ç¨Ï=¸ ^Œ∂~°=∞ø`å~Ú. WHõ `«$fÜ«∞ ÖË^• L`«=Î ∞ ëÈ_»t „âß^•úÅ#∞ Ѩ<fl≥ O_»∞ =∂™êÅÖ’ Ѩ<fl≥ O_»∞ Ñ≤O_®Å∞QÍ, T#=∂ã≤H,õ „uáêH˜HΔ ,õ T#ëê}‡Oã≤H,õ T<åaÌHõ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ ÃÑ\Ïìe. Ѩ<fl≥ O_»= ~ÀA, =¸_»∞ ѨHÍΔ Å∞, P~°∞ <≥ÅÅ∞ ÖË^• ã¨O=`«û~åO`«=Ú<å_»∞ =∞$`«∞Å#∞^ÕÌtOz ã¨Ñ≤O_ôHõ~°} KÕÜ«∂e. =∞$`«∞ʼnõΩ Ñ¨^ŒH˘O_»= ÖË^• Ѩ<≥flO_»= ukä<å_»∞ P^Œº„âß^Œ=ú Ú#∞ ÃÑ\Ïìe. „Ѩu =∂ã¨=Ú# „âß^Œ=ú Ú P =∂ã¨ÑÙ¨ =∞$`« ukäÖ’

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 597

ÃÑ\Ïìe. =∂ã¨, P~°= =∂ã¨, ™êO=`«ûiHÍÅ#∞ ~Ô O_»∞ =¸_»∞ ~ÀAÅ =ÚO^Õ ÃÑ\Ïìe. (J"Õ T#, ëê}ü, PaÌHÍÅ∞) ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° Ïxfl U_®k ѨÓ~°~Î Ú<åHõ ÖË^• P~°∞<≥ÅÖˇ<· åHõ KÕÜ∂« e. q"åǨk =∞OQÆàH◊ Í~åºÅ∞ PÜ«∂ u^ä∞Œ Ö’¡ Ѩ_`ç Õ ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° Ïxfl „uѨHOΔõ ~ÀAÅ∞ J#QÍ #Å∞|kÜ≥∞ÿ ^Œ∞ ~ÀAʼnõΩQÍx Ѩ<fl≥ O_»∞ ~ÀAʼnõΩ QÍx KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. Jxfl\˜H#õ fl Ѩ<fl≥ O_»∞~ÀAÅ <å_»∞ KÕÜ∞« _»"∞Õ L`«=Î ∞O. ã¨ÑO≤ _ôH~õ }° „âß^•úxfl UHÀkÌ+ì¨ q^è•<å#fl#∞ã¨iOz KÕÜ∂« e. <åÅ∞QÆ∞ ‰õΩO_»Å#∞ fã¨∞H˘x uÅÅ∞, QÆO^è=Œ Ú, h~°∞ (Jxfl\˜Ö’) áÈã≤ xOÑ≤, XHõ áê„`«#∞ „¿Ñ`åxH©, =¸_ç\ ˜x Ñ≤`«$QÆ}ÏÅH© ˆH\Ï~ÚOKåe. „¿Ñ`«áê„`«Ö’x [ÖÏxfl Ñ≤`«$áê„`«ÅÃÑ· zÅHõiOKåe. <åÅ∞QÆ∞ Ñ≤O_®Å#∞ ÃÑ\˜ì XHõ Ñ≤O_®xfl =∞$`«∞xH˜ ÖË^• =∞$`«∞~åeH˜ Jx JOH˜`O« KÕã≤ ^•xx =¸_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ KÕã≤ "å\˜x Ñ≤`$« Ñ≤O_®Å∞ =¸_çO\˜`À Hõe¿ÑÜ«∂e. JѨÊ\˜ #∞O_ç P „¿Ñ`«O Ñ≤`$« QÆ} ~°∂áêxfl^èiŒ Oz Ñ≤`~« ∞° ÅÖ’ Hõeã≤ áÈ`«∞Ok. WHõ Ñ≤`$« HÍ~åºÅxfl\˜H© Ñ≤`$« Ñ≤`å=∞ǨïÅ`À ã¨Ç¨ D =∞$`«=ºH˜xÎ ‰õÄ_® ѨÓlOKåe. PÅ∞=∞QÆÖÁˆH~ÀA =∞~°}¿˜ ãÎ P ¢ãHΑ ˜ ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° =∞=ã¨~=° Ú ÖË^∞Œ . W`«~° „âß^ŒHú Í~åºÅ#∞ =∂„`«O KÕÜ∂« e. WHõ #=„âß^•úÖÑˇ C¨ _≥ÑC¨ _»∞ ÃÑ\ÏìÅO>Ë =∞$`«∞ºk#O <å_»∞ =∞$`«™ê÷#OÖ’ "≥Ú^Œ\ ˜ „âß^•úxfl ÃÑ\Ïìe. â◊‡âß<åxH˜ fã¨∞HÔ à◊¥Î ^•iÖ’ <˘HõKÀ@ PQÆ∞@, â◊"åxfl kOѨÙ@ [~°∞QÆ∞`å~Ú Hõ^• JKÀÛ@ ~Ô O_»=„âß^•úxfl ÃÑ\Ïìe. =¸_»=^•xfl Jã≤÷ ã¨OK«Ü∞« # ™ê÷#OÖ’ ÃÑ\Ïìe. `«~∞° "å`« J~Ú^Œ=, U_»= #∞O_ç =~°∞ã¨QÍ Ñ¨^HŒ ˘O_»=~ÀAÖ’¡ „âß^•úÅ∞ ÃÑ\Ïìe. Wq "≥Ú`«OÎ `˘q∞‡k HÍ|\˜ì g\˜x #=„âß^•úÅO\Ï~°∞. g\˜<Õ `«$fÜ«∂ëÈ_»j Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. g\˜x UHÀkÌ+ì¨ „âß^Œú Ѩ^uúŒ Ö’<Õ ÃÑ\Ïìe. x*ÏxH˜ ÉËã≤~ÀAÖ’¡ "≥Ú^Œ\ ˜ #∞O_ç Ѩ^ŒH˘O_»= ~ÀA^•HÍ ÃÑ>Ëì P~°∞ „âß^•úÅ<Õ #= „âß^•úÅO\Ï~°∞. Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ ã¨OYº, #= ã¨OYº "å\˜Ö’ J^Œ#OQÍ KÕÜÚ« Hõ~‡° Å =Å¡ ™êkèOѨ|_»∞`«∞Ok. D q+¨Ü«∞OÖ’ |∞∞+¨μÅÖ’ =∞`« ÉèË^•Å∞<åfl~Ú. Z=i ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl "å~°∞ J#∞ã¨iOKåe. "≥Ú^Œ\,˜ ~Ô O_»= „âß^•úʼnõΩ XˆH Ѩq„`«HÍxfl"åfie. „ÉÏǨχ}∞Å∞ Éè’[#O KÕã≤# `«~°∞"å`« Ñ≤O_»^•<åxfl=fi_»O Lz`«O. Wk ã¨áêH˜ΔHõ „âß^Œú qkèÖ’ Hõ#∞Ñ≤ã∞¨ OÎ k. Ü«∞[=∂#∞_»∞ „ÉÏǨχ}∞x g∞~°∞ '„Ѩã#¨ ∞flÖˇ<· å~°∞ Hõ^•— Jx J_»QÍe. PÜ«∞# =∞#óѨÓ~°fiHõOQÍ "Õ∞=Ú h ¿ã=ÅѨ@¡ „Ѩã#¨ ∞flÖˇ<· å=Ú. g∞ =∞$`« ã¨fi[#∞ʼnõΩ JHõÜ Δ ∞« Ö’HÍÅ∞ „áêÑ≤OÎ Kåe— Jx =Hͯ}˜¿ã<Î Õ „âß^ŒOú ã¨ÑŨ¶ "≥∞#ÿ @∞¡ J#∞HÀ"åe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 598

WHõ U_®k Ѩ~°ºO`«O [~°QÆ=Åã≤# UHÀkÌ+¨ì „âß^•úÖˇÖÏ =ÙO_®Ö’ q#∞. ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° O `«~∞° "å`« [~°∞QÆ∞ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ „âß^•úÅ#∂ UHÀkÌ+ì¨ q^è•#OÖ’<Õ ÃÑ\Ïìe. J~Ú`Õ, áê~°fi} „âß^ŒOú Ö’ P xÜ«∞=∞O =∂~°∞`«∞Ok. „Ѩ`º« |Ì (™êO=`«ûiHõ) „âß^•úÖÖˇ Ï KÕ™êÎ~À P Ѩ^ÇŒ ¨ i\˜h ‰õÄ_® JÖψQ KÕÜ∂« e. Ѩ^HŒ ˘O_»=, Ѩ<fl≥ O_»= k<åÖ’¡ ÃÑ>Ëì „âß^•úʼnõΩ „¿Ñ`«"∞Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ =zÛ Éè’OKÕÜ∞« _»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì =∞$`«=ºH˜Î ¿Ñ~°∞#∞K«Ûiã¨∂Î 'Wk "åiˆH— JO@∂ Ñ≤O_»O ÃÑ_»`å~°∞. ã¨ÑO≤ _ôH~õ }° `«~∞° "å`« „¿Ñ`«â|◊ Ì „ѨÜ∂≥ QÆ=ÚO_»^∞Œ . JO`«=éH˜K∞« Û ^è∂Œ Ѩ náê#fl =G [ÖÏ^Œ∞ʼnõΩ W`«~° =ã¨∞Î ^•<åʼnõÄ „¿Ñ`« â◊ÉÏÌxfl "å_»`å~°∞. F~Ú J~°∞}Ï#∞*Ï! WѨÙ_»∞ r=ÙÅ∞ Ü«∞=∞~åA#∞ KÕ~∞° =∂~°=æ ~°#‚ #∞ q#∞. Ѩ^=Œ ¸_»= <å\˜ „âß^Œú Hõ$`«ºO, (QÆ~∞° _») ѨÙ~å} „â◊=}O `«~∞° "å`« r=Ù_»∞ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å "≥O@ áê=ÚÅ"å_çH˜ ^˘iH˜# áê=ÚÖÏQÆ, QÍ~°_"ô å_»∞ Ѩ@∞ìH˘#fl HÀuÖÏQÆ XO@iQÍ qKå~°OQÍ |Ü«∞ÖË~Ì `° å_»∞. `«~∞° "å`« "åÜ«Ú „¿Ñi`«∞_≥· ~Ô O_»= â◊s~°OÖ’ „Ѩ"tÕ ™êÎ_∞» . D â◊s~°O JѨ~H° ~õ ‡° #∞ JO`«=é‰õÄ KÕã#≤ "åx „â◊^#úŒ ∞ |\©ì rq KÕã#≤ Hõ~‡° #∞ |\©ì =ÙO@∞Ok. =∞~°ºÎ Ö’HõO #∞O_ç Ü«∞=∞Ö’HõO Z#∞|kÜ«∂~°∞"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ =ÙOk. rq ~ÀAH˜ ~Ô O_»∞ =O^ŒÅ #Å∞|k ÜÕ∞_»∞ Ü≥∂[<åÅ∞, J~°ú HÀã¨∞ ^Œ∂~°O „Ѩܫ∂}˜OKåe. WÖÏ D Ü«∂„`« =¸_»∞=O^ŒÅ #ÅÉèˇ· Zxq∞k ~ÀAÅáê@∞ ™êQÆ∞`«∞Ok. D Ü«∂„`« JO^Œ~∞° r=ÙÅH© XˆHÖÏ [~°Q^Æ ∞Œ . rq`«=∞O`å áêáêÖË KÕã∂¨ Î |uˆHã≤# "åi Ü«∂„`« ZÖÏ =ÙO@∞O^À K«∂_»∞ : =∞$`«∞º=Ù Hõ|oOz# Ѩ^=Œ ¸_»= ~ÀA r=Ù_»∞ (=ÚYºOQÍ áêÑ≤) Ü«∞=∞^Œ∂`«Å Hõ~Àî ~° áêâ◊=ÚÅKÕ Hõ@|ì _»`å_»∞. "å~°∞ J`«xx JO‰õΩâ◊O KÕ`« |\˜ì Ѩ~=° ∞„HÀ^è∞Œ Öˇ· H˘@∞ì‰Ωõ O@∂ QÀxáÈ`å~°∞. ^ŒH}Δ˜ kâ◊Ö’ #∞#fl `«=∞ Ö’HõO"≥Ñ· Ù¨ D_»∞Û‰õΩO@∂ áÈ`å~°∞. ^•iÖ’ Ñ≤zÛ"≥ÚHõ¯Å∞, fÔQÅ∞, =Úà◊√,¡ "≥^∞Œ à◊√§, "Õ∞‰õΩÅ∞, QÆ∂\ÏÅ∞ (g\˜ "≥Ú#Å∞ Éèí∂q∞ÃÑ·H˜ =KÕÛÖÏ áê`«|_ç =ÙO\Ï~Ú). ã¨∂kQÍ "≥Ú#^ÕeÜ«Ú#fl ~åà◊√§ J^Õ^À ã¨~åfiO`«~åºq∞ÖÏQÍ =ÙO_ç J_»∞QÆ∞ H˘Hõ¯\˜QÍ HÍà◊§‰õΩ Hõ<åflÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï~Ú. JHõ¯_»H¯õ _» P ^•iÖ’ Jyfl [fieã¨∞OÎ @∞Ok. JHõ¯_»H¯õ _» <ÕÅ ÃÑ#∞c@Å`À ^•@ â◊Hºõ O H͉õΩO_® =ÙO@∞Ok. Ü«∞=∞^Œ∂`«Åx"Õg ÉÏkèOK«=Ù. JO^Œ∞KÕ`« "å~°∞ D áêÑ≤x g@xfl\˜ =∞^躌 #∞O_ç D_»∞Û‰õΩO@∂ áÈ`«∞<Õ =ÙO\Ï~°∞. ã¨∂~°∞º_»∞ H˜~} ° ÏʼnõΩ |^Œ∞Å∞ giÃÑ· K«O„_»xѨCÅ∞ ‰õΩiÑ≤ã∞¨ #Î fl@∞¡ =∞O_»∞`«∞O\Ï_»∞. WO`« "Õ_Öç ’ ‰õÄ_® DQÆÅO`Õã≤ ^À=∞Å∞ áêÑ≤ â◊s~°OÃÑ· ã¨O^Œ∞ ÖˉΩõ O_® ‰õΩ_»∞`«∞O\Ï~Ú. J`«_∞» (P"≥∞) #Hõ¯ U_»∞ã¨∞#Î fl

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 599

â◊ÉÏÌÅ∞ KÕã∂¨ Î "åi KÕ`« h_»fi|_»∞`«∂ cÉè`í û« OQÍ J~°∞ã¨∂Î áÈ`«∞O_®e. XHõ ѨH¯õ â◊s~°O HÍe ÉÁ|ƒÖˇH¯˜ áÈ`«∞O>Ë, =∞~˘Hõ =OHõ "≥^∞Œ à◊§ ÉÏi#Ѩ_ç Xà◊√§ p~°∞‰õΩáÈ`«∞O>Ë, "Õ~˘Hõ"Ñ·≥ Ù¨ HÍà◊§ (JiHÍà◊§) Ö’ ky# =Úà◊¥§ "Õ∞‰õΩÅ∂, QÆ∞#áêÅ∂ `˘_»Å ^•HÍ ^Œ∂ã¨∞‰õΩáÈ`«∞O>Ë Hõhã¨O Py, `«#â◊s~åxˆH "Õ∞~°‰Ωõ #+¨Oì "å\˜eO¡ ^À K«∂ã¨∞H˘<Õ '"å~°— ‰õÄ_® DÜ«∞‰õΩO_® Ü«∞=∞^Œ∂`« b_»∞Û‰õΩáÈ`«∞O>Ë P áêÑ≤ QÀÅ JHõΔ~åÖÏ J~°}º~À^Œ<Õ J=Ù`«∞Ok. Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêáêÅ#∞ KÕã#≤ "åx â◊s~åxfl `À_Õà√◊ § JHõ¯_»H¯õ _» ~°∞z K«∂ã¨∞OÎ \Ï~Ú. J~Ú<å â◊s~°O `«Q^æÆ ∞Œ . `≥eq `«Ñʨ ^Œ∞, „áê}"≥∞ÖÏQÆ∂ áÈ^Œ∞. Ü«∞=∞Ö’HÍxÔHàı§ ^•iÖ’ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ ѨÙ~åÅ∞O\Ï~Ú. "å\˜ ¿Ñà◊√§ Ü«∂=∞º, ™œiѨÙi, #ˆQO„^ŒÉ=íè #, QÆO^è~Œ fi° ѨÙ~°, â‹Ö· ÏQÆ=∞, „H“OK«, „‰õÄ~°ÑÙ¨ ~°, qz„`« Éè=í #, |ǨÏfiѨ^,Œ ^Œ∞óY^Œ, <å<å„HõO^ŒÑÙ¨ ~°, ã¨∞`«ÑÉΨ =íè #, ~“„^Œ, ѨÜ∂≥ =~°¬}, j`å_躻 , |Ǩïcèu. W=hfl Ѩ~=° ∞ ÉèÜ í ∞« OHõ~åÖˇ· ^Œ∞~°~Ì ≈° <åÅ∞QÍ =ÙO\Ï~Ú. Ü«∂=∞ºÑ¨Ù~°=∂~°Oæ Ö’ rq '<å Ѩل`å, <åÜ«∞<å, ##∞fl ~°HOΔ˜ K«∞— Jx P„HõOkã¨∂Î `å#∞ KÕã#≤ áêáêÅ#∞ =∞s =∞s `«ÅK«∞H˘x JOQÆÖÏ~°∞ã¨∂ΠѨ^∞Œ <≥xq∞^Œ= ~ÀA# Ü«∞=∞~å[ Ü«∂=∞ºÑ¨Ùix KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. JHõ¯_» JO^Œ"≥∞ÿ# =∞é˜]K≥@∞¡O\Ï~Ú. rqH˜ "å\˜ „H˜O^Œ ‰õÄ~ÀÛ"åÅ#∞O@∞Ok. HÍx Ü«∞=∞^Œ∂`«ÅOwHõiOK«~∞° . XHõ¯ J=HÍâ◊O =∂„`«O W™êÎ~∞° . „áê}˜H˜ Ѩل`«∞ÖÏ ^•fi~å<À J#∞ºÅ ^•fi~å<À Hõ$áêѨÓ~°fiHõOQÍ<À ¿ãflǨÏѨÓ~°fiHõOQÍ<À Ѩ$käfiÃÑ· KÕÜ«∞|_ç# Ñ≤O_»^•<åÅ∞ JOk =ÙO>Ë "å\˜x u#x™êÎ~∞° . `«~∞° "å`« ™œiѨÙi "≥Ñ· Ù¨ "≥àϧe. JHõ¯_çH˜ KÕ~ˆ ^•HÍ áêÑ≤x Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ =Ú^Œ~æ åÅ`À H˘_»∞`«∂<Õ =ÙO\Ï~°∞. P ^≥|ƒÅ∞ uO@∂ áêÑ≤ WÖÏ qÅÑ≤™êÎ_∞» : [ÖÏâ◊Ü∂≥ <≥=· Hõ$`À =∞Ü«∂ `«^• =∞#∞+¨º `«$ÃÑκ Ѩâ◊√ѨH˜Δ`«$ѨÎÜÕ∞ I QÀ`«$Ñ≤Î ¿ÇÏ`À~°flK« QÀK«~ó° Hõ$`«ó â◊s~° ¿ÇÏ xã¨~Î ° Ü«∞`ü `«fiÜ«∂ Hõ$`«O II (^èŒ~°‡...5/100) JÜ≥∂º! =∞#∞+¨μºÅ#∞ QÍx Hõhã¨O [O`«∞=ÙÅ#∞ QÍx U<å_»∂ `«$Ñ≤ΠѨéK«
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 600

P ™œiѨÙ~° ~åA HÍ=∞~°∂ѨÙ_»∞, WKåÛù#∞™ê~°O LO_Õ"å_»∞, QÆujÅ∞_»∞. J`«xx K«∂¿ã<Î Õ rqH˜ ÉèÜ í ∞« O`À Xà◊§O`å =}‰õΩ`«∞Ok. J~Ú<å ZÖÏQÀ QÆ∞O_≥ zHõ¯|@∞ìH˘x Ѩ$käfi #∞O_ç =zÛ# Ñ≤O_®xfl ux [ÖÏxfl `åy |Ü«∞ÖË~Ì `° å~°∞ áêѨÙÅ∞. JHõ¯_ç #∞O_ç "≥àı§ ^•i á⁄_»=Ù<å Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ "åix Hõ`«∞ÎÅ`À H˘OK≥OQÍ #~°∞‰õΩ`«∂, Ö’`«∞Q͉õΩO_® á⁄_»∞ã¨∂Î Ç≤ÏOã≤ã∂¨ OÎ \Ï~°∞. JѨÊ\˜ rq P„HÀâ◊q∞ÖÏ =ÙO@∞Ok : # x`«º^•#O # QÆ"åÇ≤ÏflHõO Hõ$`«O ѨÙã¨OÎ K« ^Œ`OΫ # Ç≤Ï"Õ^⌠ßGÜ≥∂ó I ѨÙ~å} ^Œ$ëÈì# Ç≤Ï ¿ãq`À -^è•fi â◊s~° ¿ÇÏ xã¨~Î ° Ü«∞`ü `«fiÜ«∂ Hõ$`«O II (^è~Œ ‡° ... 5/103) F â◊s~°=∂! <Õ<Ñ≥ C¨ _»∂ Z=iH© Hõhã¨O h\˜K∞« HÔ ¯· <å ^•#O KÕâß#∞QÍ#∞. P=ÙH˜ QÆ_<¤ç <·≥ å "Õ∞áê#∞ QÍ#∞. áÈh "Õ^⌠ßG ã¨O|Okè ѨÙã¨HÎ ÍÖˇ<· å ^•#O KÕâß<å JO>Ë Jn ÖË^∞Œ . ѨÙ~å}ÏÅÖ’ K≥Ñʨ |_ç# f~°Ü ÷ ∂« „`åk ã¨`¯« ~°‡Å#∞ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . HÍ|\˜ì D ÉÏ^èÅŒ hfl Ѩ_∞» `«∞<åfl#∞ Jx ÉèÏ==Ú. `«~∞° "åu =∞lb #ˆQO„^Œ#QÆ~O° . JHõ¯_» rqH˜ `«# |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅ∞ ~Ô O_»= =∂ã¨OÖ’ ÃÑ\˜#ì PǨ~°O Åaèã∞¨ OÎ k. =∞~°Å |Ü«∞Å∞ ^Õi# áêѨÙÅ#∞ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ HõuÑÎ _≤ ∞» Å`À á⁄_»∞ã¨∂Î `ÀÅ∞‰õΩ áÈ`«∞O\Ï~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ rq WÖÏ P„HõOk™êÎ_∞» : Ѩ~ånè# =∞Éè∂í `ü ã¨~fi° O =∞=∞ =¸~°ö t~À=∞}Ëó II =∞ǨÏ`å ѨÙ}ºÜ≥∂Qˆ # =∂#∞+¨ºO Å|ú"å#ǨÏO I Z<Àfl [#‡Å Z<Àfl ѨÙ}ϺŠѶŨ O =∂#=[#‡. P [#‡Ö’ ‰õÄ_® ѨÙ}ϺÅ∞ KÕã<≤ å Hõhã¨O áêáêÅ∞ KÕÜ∞« ‰õΩ<åfl <å Ü«∞=∞=∂~°Ü æ ∂« „`« WO`« ^•~°∞}OQÍ =ÙO_Õk HÍ^Œ∞ Hõ^• – Jx ÉèÏ=O. WÖÏ qÅÑ≤ã∂¨ Î rq =¸_»= <≥ŠѨÓ~°Ü Î ∞Õ ºã¨iH˜ QÆO^è~Œ fi° #QÆ~åxfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. JHõ¯_» `«# "å~°∞ ÃÑ\˜ì# =¸_»= =∂ã≤Hõ Ñ≤O_®xfl ux =∞~°Å |Ü«∞ÖËÌ~°`å_»∞. =∂~°Oæ Ö’ Ü«∞=∞ ^Œ∂`«b áêѨÙÅ#∞ HõuÎ "≥Ú#Å`À á⁄_»∞ã¨∂Î `ÀÅ∞ÔHà◊`å~°∞. „H˜O^Œ =Úà◊¥§, ~åà◊¥§, =∞^躌 Ö’ HõuÎ "≥Ú<å, ÃÑ· #∞O_ç „Ñ¨KO« _» ÉèÏ#∞x ÃÑ#∞"Õ_ç H˜~} ° ÏÅ ã¨∂^Œ∞Å∂ QÆ∞K«∞Û‰õΩO@∂ =ÙO>Ë KÕã#≤ áêáêÅ∞ QÆ∞~°∞HÎ ˘ã¨∞OÎ >Ë, KÕÜ∞« x ѨÙ}ϺÅ#∞ `«ÅK«∞‰õΩO@∂ áêѨÙeÖÏ ZÅ∞ÔQuÎ ~Àk™êÎ~∞° .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 601

=∞Ü«∂# ^Œ`OΫ # Ǩï`«O Ǩï`åâ◊<Õ `«áÈ # `«ÑOΨ Ç≤Ï=∞â‹Å· QÆÇϨ fiˆ~ I # ¿ãq`«O QÍOQÆ=∞Ǩϟ =∞Ǩ[ÅO â◊s~° ¿ÇÏ xã¨~Î ° Ü«∞`ü `«fiÜ«∂ Hõ$`«O II (^èŒ~°‡...5/108) F â◊s~°=∂! =∞#H© ÉÏ^èÖŒ Oˇ ^Œ∞‰õΩ `«Ñʨ _»O ÖË^∞Œ , Hõhã¨O `«Q_æÆ O» ÖË^∂Œ JO>Ë <Õ<<Õ å_»∂ Z=iH© U ^•#=¸ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . áÈh JyflÖ’ ѨÓ[Ö’ ÉèÏQÆOQÍ PǨï`«∞Öˇ<· å „"ÕÅÛÖË^∞Œ . U Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞ QÆ∞ǨÏÅÖ’HÀ áÈ~Ú `«Ñè ã· û<å KÕ¿ã<å JO>Ë Jn ÖË^∞Œ . Hõhã¨O QÆOQÍ[Å ¿ã=#"≥∞<ÿ å KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . WOÔHxfl Ѩ#fl=ÚÅ∞#fl"À ÜÕ∞"≥∂? =∞$u K≥O^•Hõ J~Ú^Œ= =∂™êxH˜ H˘kÌ ~ÀAÅ =ÚO^Œ∞ „áê}˜ (P`«‡) „H“OK«ÑÙ¨ ~°O KÕ~∞° H˘x JHõ¯_» `«# Ѩل`å^Œ∞ÅKÕ Éè∂í Ö’HõOÖ’ ÃÑ@ì|_ç# T#ëê}χã≤Hõ „âß^ŒÑú O≤ _®xfl ux h\˜x „`åy q„â◊q∞ã¨∞OÎ k. QÆ~∞° _®! áêÑ≤ P~°==∂ã¨OÖ’ „‰õÄ~°ÑÙ¨ i "≥Ñ· Ù¨ fã¨∞‰õΩáÈ|_»`å_»∞. D =∂~°Oæ Ö’ áê`« ÉÏ^èÅŒ ÖψQ =ÙO_»QÍ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ Ѩ\ ™ì˜ êÅ`À H˘\˜ì `ÀÅ∞`«∞O>Ë WÖÏ J~°∞™êÎ_∞» : Ǩ =∂`«~å› Ñ≤`~« ü „ÉèÏ`«ó ã¨∞`å Ǩ Ǩ =∞=∞„ã≤Ü Î ∞« ó II Ü«Úëê‡aè~Àfl Ѩk¿+ì -Ç¨Ï – =∞=™ê÷O „áêѨΠD ^Œ$jO I (^èŒ~°‡...5/123,124) 'F =∂`å Ñ≤`Ö« Ï~å! |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÖÏ~å! g∞~°∞ <åÔHO^Œ∞‰õΩ K≥Ñʨ ÖË^∞Œ , =∞Oz Ѩ#∞ÖË KÕÜ∂« Åx? g∞~°∞ K≥ÑÊ≤ <å, <å KÕ`« #Ü«∂<À ÉèÜ í ∂« <À ^•<åk ѨÙ}ºHÍ~åºÅ#∞ KÕ~ÚOz<å <åH˜ÑC¨ _ô ^Œ∞~°=ã¨÷ `«¿ÑÊk Hõ^•!— Jx ÉèÏ=O. JѨÙ_»∞ Ü«∞=∞^Œ∂`«eÖÏ JO\Ï~°∞, 'F =¸~°rö =Ù_®! WOÔHHõ¯_ç `«e?¡ Z=~å `«O„_ç? U~å Ѩل`« q∞„`« ÉÏO^è=Œ ¢ãÅΑ ∞? h"˘Hõ¯_ç"Õ h=Ù KÕã#≤ áêáêŠѶ֨ Ï#fl#∞Éèqí ã¨∂Î =ã¨∞<Î åfl=Ù. U â◊HΩ D =∂~°Oæ Ö’ =ã¨∞#Î fl"åix HÍáê_»Ö^Ë ∞Œ . Z=i<À ZÅ∞ÔQuÎ Ñ≤Å∞ã¨∂Î U_»fi_»O ^ŒO_»Q.Æ Ñ¨~Ö° ’HõOÖ’ rqOKÕ"åiH˜ Ѩ~å„â◊Ü∞« =∞O@∂ =ÙO_»^∞Œ . h ã¨fiHõ~å‡i˚`« áêѨÑÙ¨ }ϺÖË xxflHõ¯_» #_çÑ™≤ êÎ~Ú. WHõ¯_» h JkèHÍ~°O ѨxKÕÜ∞« ^Œ∞, „HõÜ∞« q„HõÜ∂« Å∞ QÍx ѨÅ∞‰õΩ|_»∞Å∞ QÍx WHõ¯_» ã¨∞Y™ê^èHŒ ÍÅ∞ HÍ=Ù— WÖÏ Jkeã¨∂,Î â◊¥ÖÏÅ`À á⁄_»∞ã¨∂Î 'qz„`« #QÆ~O° — "≥Ñ· Ù¨ Q˘x áÈ|_»∞`«∞#flѨÙ_»∞ rq WÖÏ QÀÖˇ_`» å_»∞ :

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 602

‰õΩ„`«Ü∂« q∞ #Ç≤ÏQÍq∞ rq`«O Ǩ =∞$`«ãº¨ =∞~°}O ѨÙ#~°fl"≥· I (^èŒ~°‡...5/119) JÜ≥∂º! D <å ÉÏ^èŒÅ∞ ÉèíiOK«ÖˉõΩ<åfl#∞. K«KåÛ##∞‰õΩ<åfl#∞ QÍx |uˆH =ÙO\Ï#h D |`«∞H˜¯ Kå"Õ ÖË^xŒ WѨÙ_»∞ `≥Å∞™ÈÎOk. WÖÏ qÅÑ≤ã∂¨ <Î Õ "å~°∞ qz„`«#QÆ~O° Ö’H˜ "≥à`◊ å~°∞. JHõ¯_» qz„`«∞_»#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ~åAO\Ï_»∞. r=ÙÅ∞ ëê}χã≤Hõ Ñ≤O_®Å <å~°yOz =∞~À #QÆi "≥·Ñ¨Ù ÖωõΩ¯áÈ|_»`å~°∞. ^•iÖ’ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å KÕu ^≥|ƒÅ#∞ uO@∂, qѨs`«OQÍ ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç áÈ~Ú Ju Hõ+Oì¨ g∞^Œ =ÚO^Œ∞H˜ áÈ`«∂ WÖÏ qÅÑ≤™êÎ~∞° : =∂`å„ÉèÏ`å Ñ≤`åѨل`«ó HÀ-Ñ≤ "Õ∞=~°`Î Õ #"å I Ü≥∂ =∂=Ú^Œ~ú `° Õ áêѨO Ѩ`O« `«O ^Œ∞óY™êQÆ~ˆ II (^èŒ~°‡...5/122) 'J=∞‡<å#flÖÏ~å, J#fl^Œ=Ú‡ÖÏ~å, Ѩل`«∞ÖÏ~å #hfl ^Œ∞óY™êQÆ~O° #∞O_ç Z=~°∂ L^Œiú OK«Ö~Ë å— Jx U_»∞ã¨∂Î P rq JÖÏ ™êQÆ∞`«∞<Õ =ÙO@∞Ok. WHõ¯_» '"≥`· ~« } ° —˜ J#∞¿Ñ~°∞ QÆÅ XHõ #k `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok. ^•x "≥_Å» ∞Ê #∂~°∞ Ü≥∂[<åÅ∞. Jk p=Ú`À ~°HOÎõ `À xO_ç =ÙO@∞Ok. g~°H¯õ _çH˜ KÕ~Q° Í<Õ JHõ¯_ç <ÒHÍkèÑu¨ Ü≥∞ÿ # <åq‰õΩ_»∞ „Ѩu rqh 'h=Ù "≥`· ~« } ° © <å=∞Hõ QÀ=Ù#∞ ^•#O KÕâß"å? JÖÏÔQ`· Õ =zÛ ‰õÄ~ÀÛ. <å=Ö’ Pã‘#∞_»"·≥ ã¨∞YOQÍ D #kx ^•\˜ áÈ^Œ∞=ÙQÍx— Jx J_çy, K≥ÑÊ≤ , ZH˜¯OK«∞‰õΩO\Ï_»∞. P ^•#O KÕÜ∞« x"åix Ѩ_"» H≥ ¯õ x=fi_»∞. JÖÏQÆx f~å<å =ÙO_»x=fi_»∞. "åi KÕ`∞« Å#∞ Ѩ@∞ìH˘x `å#∞ <å=Ö’ #∞O_Õ D_»∞Û‰õΩáÈ`å_»∞. P #kÖ’ h_»fi|_»∞`«∞#fl "åix ã¨∂k =Ú‰õΩ¯Å∞#fl, Ѩ~=° ∞ |e+¨=ì ÚÖˇ#· H͉õΩÅ∂, H˘OQÆÅ∂ JOk# KÀ@ÖÏ¡ á⁄_»∞K«∞‰õΩ uO@∂O\Ï~Ú. QÆ∞_»Q¡ ∂Æ |Å∞ ‰õÄ_® JOk# HÍ_çH˜ #=∞Å∞`«∞O\Ï~Ú. Jxfl ÉÏ^èÅŒ #_»∞=∂ P rq áêÑ≤+ª≤ „ѨÜ∂« }O JÖÏ H˘#™êQÆ∞`«∞<Õ =ÙO@∞Ok. WHõ "≥`· ~« } ° ˜ QÀ=Ù#∞ ^•#O KÕã≤ `«`Ê« eù `«OQÍ Ñ¨_=» <≥H¯˜ #"åiH˜ #~°HÍx HÔ àı§ ÉÏ^èŒ `«ÑC¨ `«∞Ok. q+¨μ‚ ^Œ∂`«Å∞ <å=Ö’ˆH =zÛ "åix q=∂#"≥∞H˜¯Oz `«=∞ Ö’HÍxH˜ Q˘xáÈ`å~°∞. =∞#∞*Ï<åO Ç≤Ï`«O ^•#=∞O`Õ "≥`· ~« }° © YQÆ I ^Œ`åÎ áêѨO ^Œ¿ÇÏ`ü ã¨~fi° O =∞=∞Ö’HõO `«∞ ™ê #ÜÕ∞`ü II (^èŒ~°‡...5/126,127) U_»==∂ã¨O =KÕÛã¨iH˜ rq '|ǨfiѨ^—Œ J<Õ Ñ¨Ù~°OÖ’ „Ѩ"tÕ ™êÎ_∞» . Éè∂í Ö’HõOÖ’ ÃÑ@ì|_Õ ã¨Ñ=Ψ ∂ã≤Hõ Ñ≤O_®hfl h\˜h ¿ãqOz =∞~°Å |Ü«∞Å∞^Õ~`° å_»∞. Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ѨiѶ∞¨ Å#∞ ÃÑ\˜ì H˘_»∞`«∂ `ÀÅ∞‰õΩáÈ`«∞O>Ë WÖÏ JOQÆÖÏ~°∞™êÎ_∞» .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 603

# ^Œ`OΫ # Ǩï`«O `«ÑOΨ #™êfl`«O #‰õΩ`«O Ç≤Ï`«O I Ü«∂^Œ$â◊O K«i`«O Hõ~‡° =¸_è®`«‡<£ Éè∞í OHõΔ fi`å^Œ$â◊O II (^è~Œ ‡° ... 5/129) F â◊s~°=∂! <Õ<<Õ å_»∂ ^•#, PǨïu, `«Ñ,¨ f~°™÷ êfl#, Ѩ~ÀѨHÍ~åk ã¨`å¯~åºÅÖ’ <˘Hõ\ © KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . =¸~°∞xö =Öˇ |uˆHâß#∞. WѨC_»#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl#∞. QÆ~∞° _®! `«^#Œ O`«~O° P rq Zxq∞k= =∂ã¨OÖ’ '^Œ∞óY^ŒÑÙ¨ ~å—xfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. WHõ¯_» `«# ã¨fi[#∞Å∞ ÃÑ\˜#ì J+¨=ì ∂ã≤Hõ Ñ≤O_»[ÖÏÅ#∞ ѨÙK«∞ÛH˘x '<å#„HõO^Œ—=∞<Õ Ñ¨Ù~åxH˜ |Ü«∞ÖËÌ~°`å_»∞. =∂~°æOÖ’ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å =Úã¨ÖÏѶ¨∂`åÅ áêÅ|_ç WÖÏ Ñ¨Åq™êÎ_∞» . Hõfi*ÏÜ«∂K«@∞֡ⷠßÛ@∞ Ѩ@∞ aè~fi° K« <≥~· ‡° =∞ II Éè’[#O =Å¡ ÉèíÅ¡Éèíb¡ aè~°∞‡ã¨Öˇ·â◊Û Hõfi=∂~°}O I (^èŒ~°‡... 5/131,132) Ǩ ǨÏ`«qnè! XHõÑC¨ _»∂ HõkÖË Hõ#∞flÅ`À<Õ Hõ^ÅŒä ∞ K≥ÑÓ¨ Î ##∞fl H©iãÎ ∂¨ Î K«H¯õ x =∂@ÖÏ_»∞`«∂ <å ÉèÏ~°º ÃÑ>Ëì Éè’[<åxfl u<Õ"å_çx. WѨC_»∞ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ Hõ@∞"≥#· =∂@ÖÏ_»∞`«∂ ÃÑ>Ëì |ÖˇÑ¡ Ù¨ áÈ@∞Å#∞ uO@∞<åfl#∞. =Úã¨ÖÏÅ ^≥|ƒÅ#∂ uO@∞<åfl#∞. JÜ≥∂º! Jx ÉèÏ=O. WÖÏ qÅÑ≤ã∂¨ <Î Õ rq `˘q∞‡^Œ= <≥ÅÖ’ '<å<å„HõO^ŒÑÙ¨ ~å—xfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. `«~∞° "å`« Ѩل`«∞x ^•fi~å ÃÑ@ì|_ç# =∂ã≤Hõ Ñ≤O_®xfl ux <å<åq^è•Å P„HõO^Œ#Å#∂ qxÑ≤ã∂¨ <Î Õ 'ã¨∞ѨÉÎ =íè #—=∞<Õ KÀ\˜H˜ Ѩ^=Œ =∂ã¨OÖ’ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. JHõ¯_ç ^≥|ƒÅ‰õΩ WÖÏ qÅÑ≤™êÎ_∞» : Hõfi ã¨∂#∞ ¿Ñâ◊ÅHõ~Ô ó· áê^Œ ã¨O"åǨÏ#O =∞=∞ II Hõfi ^Œ∂`« =„[„Ѩu=∞ Hõ~Ô ~· ‡° `«Ê^Œ Hõ~¬° }O I (^èŒ~°‡...5/134,135) JHõ\Ï! Ѩل`«∞Å∞ `«=∞ KÕ`∞« Å`À =∞$^Œ∞=ÙQÍ <å HÍà◊√§ Ѩ_∞» `«∞O>Ë JÅã¨@#∞ =∞éz x„^ŒÖ’H˜ *Ï~°∞H˘<Õ"å_»#∞. WHõ¯_» =„[Hõiî#=ÚÖˇ·# KÕ`«∞Å`À ##∞fl ÖωõΩ¯áÈ`«∞O>Ë D_»fi|_»∞`«∞<åfl#∞. P |`«∞Hˆ _»? D Kå"Õ_?» Ѩ^=Œ <≥ÅÖ’ JHõ¯_Õ Ñ≤O_»[ÖÏÅ#∞ ¿ãqOz „ѨÜ∂« }˜ã∂¨ ΠѨ^HŒ ˘O_»=<≥ÅÖ’ rq '~“„^ŒÑÙ¨ ~å—xfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ qã¨∞QÆ∂ q~å=∞O ÖˉΩõ O_® gѨÙÃÑ· ÉÏ^Œ∞`«∞<Õ =ÙO\Ï~°∞. JѨC_çÖÏ U_»∞ã¨∂Î ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞ ÃÑ_»`å_»∞ :

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 604

HÍfiǨÏO ã¨`∂« bâ◊Ü∞« <Õ Ñ¨i=~°<Î £ Hõ}Δ Ë Hõ}Δ Ë I Éèí@ǨÏã¨Î „Éèí+¨ì Ü«∞+≤ì Hõ$+¨ìѨ$+¨ªó Hõfi"åѨÙ#ó II (^èŒ~°‡...5/137) XHõ<å_»∞ Ѩ@∞ì Ѩ~∞° ѨÙÅ∞ Ѩ~∞° Ѩ|_ç# J`«ºO`« HÀ=∞Å"≥∞#ÿ QÆ^ÃÌ≥ Ñ· XuÎyÅ∞`«∂, kâ◊ =∂~°∞ã¨∂Î P#OkOKÕ"å_çx. D<å_»∞ D ^≥|ƒÅ∞ Ѩ_Ö» HË õ XuÎyÅ=Åã≤ =™ÈÎOk. JÜ≥∂º P |`«∞Hˆ _»? D Kå"Õ_?» ѨHOΔ© „^•! `«~∞° "å`« rqx =∞~°Å Ñ≤O_À^ŒHÍÅ∞ ѨÙK«∞ÛHÀxzÛ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ 'ѨÜ∂≥ =~°¬}—=∞#∞ #QÆi "≥Ñ· Ù¨ D_»∞Û‰õΩáÈ`å~°∞. ^•iÖ’ áêÑ≤x z#fl z#fl Q˘_»à¤ §◊ `À <≥uÃÎ Ñ· "≥∂^Œ∞`«∞O\Ï~°∞. JѨÙ_»∞ rq `«# áê`« ã¨∞Yr=#O`À D ÉÏ^è•=∞Ü«∞ r=<åxfl =∞~˘Hõ™êi áÈÅ∞ÛH˘x WÖÏ ^Œ∞~°ÑÅ≤ ∞¡`å_»∞ : Hõfi Éè$í `«º HÀ=∞Å Hõ~Ô ~· Oæ° ^èŒ `≥Ö· Ï=¿ãK«#O II Hõfi H©<åâß#∞ÔQó· „HÀ^è•`«∞¯~îå~Ô · t~°ã≤ =º^ä• I (^èŒ~°‡...5/139,140) JÜ≥∂º <å Y~°‡=∂! XHõÑC¨ _ô `«ÅÃÑ· fÜ«∞x `«ÅѨÙÅ TiOKÕ z~°∞#=ÙfiÅ [Å∞¡Å =∞^躌 HÀ=∞ÖÏOQÆ∞Öˇ#· ѨiKåiHõÅ∞ ã¨∞QÆO^è•Å#∞ "≥^[Œ ÖË¡ `≥Ö· ÏÅ`À =∞~°#Ì KÕ¿ã"å~°∞. J@∞=O\˜ `«ÅÃÑ· <Õ_ô Hõ~Àî ~° =∞#ã¨∞¯Öˇ#· Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ qHõ\Ï@ìÇ¨ ™êÅ∞ KÕã∂¨ Î Q˘_»à¤ §◊ `À "≥∂^Œ∞`«∞<åfl~°∞. P |`«∞HÔ Hõ¯_»? D Kå"≥H¯õ _»? D ѨÜ∂≥ =~°¬HÍ#∞flO_ç, T<åaÌHõ „âß^•úxfl u<åflHõ, U_®k QÆ_∞» ã¨∞#Î fl^Œ#QÍ =∞$`«∞Å∞ 'j`å_軺— <å=∞Hõ#QÆi "≥·Ñ¨Ù D_»∞Û‰õΩáÈ|_»`å~°∞. ^•iÖ’ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ áêáê`«∞‡x <åÅ∞Hõ#∞ Hõ`∞« ÅÎ `À H˘kÌ H˘kÌQÍ #~°∞‰õΩ`«∞O\Ï~°∞. JѨC_® áêÑ≤ WÖÏ QÀÅÃÑ_»`å_»∞. „Ñ≤Ü∂« ÖÏÃÑó· HõfiK« ~°ã=¨ ∞^è∞Œ ~°`fi« 㨺 =~°#‚ O I (^èŒ~°‡...5/142) LHõ=Î ∂„`Õ -ã≤ Ѩ„`åk lǨfiKÕÛ^ù óŒ Hõfi K≥=· Ç≤Ï II JÜ«∞ºÜ≥∂º! XHõ<å_»∞ <å K«H¯õ x, K«Åx¡ Hõ|∞~°∞¡ qx D <åÅ∞Hõ ~°™êÉè∞í ºz`« |O^èŒ=∞x Ö’‰õΩÅ∞ „Ѩâ◊Oã≤OKÕ"å~°∞. <Õ_»^Õ +¨„_»™êÅ#∞ ~°∞K«∞Å#∞ =∂@`Õ@Å#∞ J#∞Éèqí Oz# <åÅ∞Hõ h =Ú+¨¯~°∞Å∞ `≥QQÆ Àã¨∞<Î åfl~°∞ Hõ^•! J\˜ì |`«∞Hˆ _»? W\˜ì Kå"Õ_?» XHõ\ ˜ =∂„`«O x[O. P |`«∞HõH¯õ _». D KåqHõ¯_». J#O`«~°O J^Õ #QÆ~°OÖ’ P =∞$`«‰õΩÅ∞ "åi¬Hõ Ñ≤O_À^ŒHÍÅ#∂ „âß^ŒúOÖ’ ÃÑ@ì|_ç# J#º Ѩ^•~å÷Å#∂ ¿ãqOz `«=∞ â◊s~åÅ∞ =∂i Ñ≤O_»[ â◊s~°OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 605

'|Ǩïcèu— J<Õ #QÆ~åxfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞. P =∂~°Oæ Ö’ áêÑ≤ `«# áêáêÅhfl QÆ∞~°∞‰Î Ωõ ~åQÍ `«##∞ `å<Õ xOkOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. H˘kÌHÍÅOÖ’<Õ Ü«∞=∞ѨÙix KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. D Ü«∞=∞Ö’Hõ qã¨Î $u #Å∞|k <åÅ∞QÆ∞ Ü≥∂[<åÅ∞. JHõ¯_» '„â◊=}— <å=∞‰õΩÖˇ#· Ѩ^Œ=ÚQÆ∞æ~°∞ „ѨfǨ~°∞Å∞O\Ï~°∞. giH˜ „â◊=} Hõ~°‡ JO>Ë W+¨ìO. ^•xx KÕ¿ãÎ ã¨O`À+≤™êÎ~∞° . KÕÜ∞« HõáÈ`Õ „‰õΩ^Œ∞Öú á·ˇ È`å~°∞. P Ö’HõOÖ’H˜ KÕ~∞° ‰õΩ#fl (Ö’xH˜ áÈ~Ú#) áêѨÙÅ∞ =∞$`«∞ºHÍÅO, JO`«‰Ωõ Å =∞^躌 , H˘O_»O`« PHÍ~°O`À, JÅq=∂e# „HÀ^èOŒ =Å¡ Zé]|_»¤ Hõ#∞flÅ`À ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ #∞#fl Ü«∞=∞~åA#∞ ^Œi≈™êÎ~°∞. PÜ«∞# =ÚY=∞O_»ÅO qâßÅ^ŒO`«ÜÚ« Hõ"Î ∞≥ ÿ =∞iO`« ÉèÜ í ∞« O Q˘Å∞ѨÙ`«∂ =ÙO@∞Ok. PÜ«∞# =Ú_ç=_ç# ^Œ@"ì ∞≥ #ÿ Hõ#∞ÉÁ=∞eOHÍ [_çÑ™≤ êÎ~Ú. PÜ«∞##∞ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ Ñ¨i"Õ+Oì≤ z ¿ãqã¨∂Î qHõ$`« =ÚMÏHõ$`«∞Å`À ~°∂Ѩ٠Hõ\ #ì˜ "ÕÖÏk "åº^è∞Œ Å∞O\Ï~Ú. Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA XHõ KÕ`« ^ŒO_®hfl =∞~˘Hõ KÕ`« Éè~·ˇ =° áêâßhfl ^èiŒ Oz =ÙO\Ï_»∞.★ Ü« ∞ =∞Ö’HÍxH˜ KÕ ~ ° ∞ ‰õ Ω #fl „Ѩ u rg Ü« ∞ =Úx ^•fi~å P^Õ t OѨ | _ç # â◊√ÉèÏâ◊√ÉèQí `Æ ∞« ÅÖ’H˜ áÈ=Åã≤ =ÙO@∞Ok. áêáê`«∞‡Å QÆ`∞« Åxk=éˆH q<åfl=Ù Hõ^•! "å~°∞ Ü«∞=Úx <åºÜ«∞=Ú (<Õ\ ˜ ÉèÏ+¨Ö’ f~°∞Ê) "≥Å∞=_»QÍ<Õ JHõ¯_ç #∞O_ç `˘ÅyOѨ|_»`å~°∞. "≥O@<Õ Ü«∞=Úx PHõ$u =∂iáÈ`«∞Ok. JHõ¯_» q∞ye# ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å‰õΩ, Kè„« `«, áê^Œ∞HÍ, QÆ$Ǩk ^•<åÅ∞ KÕã#≤ "åiH˜ (g~°∞ =∞~À ^•iÖ’ ѨÓÅ ÉÏ@ÅÃÑ· =zÛ JHõ¯_» KÕ~`° å~°#∞HÀ=K«∞Û) ™œ=∞ºã¨fi~°∂ѨÙ_≥,· Hõ~‰‚° Ωõ O_»ÖÏÅ`À ã¨fi~°‚ H˜s@O`À W`«~ˆ `«~° ^Õ"Àz`åÅOHÍ~åÅ`À z~°∞#=Ùfi#∂ Hõ#∞ÅÖ’ Hõ~∞° }#∂ Hõ#|~°∞ã¨∂Î Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA ^Œ~≈° #q∞™êÎ_∞» . â’ÉèÏã¨OѨ#∞fl_≥· "åi`À =∂\Ï¡_`» å_»∞. "åi "åi ѨÙ}ϺÅ#∞ |\˜ì ã¨fi~åæxHÀ, WOHÍ L`«=Î ∞ [#‡ÅHÀ ѨOÑ≤™êÎ_∞» . HÍ|\˜ì QÆ~∞° _®! áêѨH~õ ‡° Å<Õ KÕÜÚ« "å_»∞, ѨÙ}ºHõ~å‡Å =Ó¿ã Ѩ@xì "å_»∞ (P_»"å~°∞ ‰õÄ_®) ѨÙ}ºO KÕã<≤ å ^•xH˜ H˘xfl ~Ô @∞¡ áêѨO KÕã#≤ "å_»∞ ã¨∞YѨ_~» ∞° . =`åû! WOˆHq∞ (J^蕺ܫ∞O – 5) q#QÀÔ~^Œ=Ù?— ★

Ü«∞=Úx =^ŒÌ „â◊=}∞Å<Õ "å~°∞O\Ï~°∞. g~°∞ „|ǨχѨل`«∞Å∞. „uÖ’HÍÅÖ’ ZHõ¯_≥<· å U P@OHõ=¸ ÖˉΩõ O_® ã¨OK«iOK«QÆÅ~°∞, ^Œ∂~°„â◊=}, ^Œ∂~°^Œ~°≈<åk q^ŒºÅ∞#fl"å~°∞. "åi ÉèÏ~°ºÅ∂ JÖÏ\˜ "åˆ~. "åix „â◊=}©ÖÏO\Ï~°∞. "ås =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ QÆÅ ¢ã‘ÎÅ KÕ+¨ìÅ#∞ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ~°∞. D „â◊=}© „â◊=}∞Å∞ „Ѩ`«ºHõΔOQÍ, Ѩ~ÀHõOΔ QÍ Z=ˆ~ áêáêÅ∞ KÕâß~À z„`«Q∞Æ Ñ¨ÙxÎ H˜ K≥áêÎ~∞° .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 606

=$ëÈ`«û~°æ =∞Ç≤Ï=∞, g~°"åǨÏ# =∞Ǩ~åA Hõ^äŒ, <å~°^Œ∞x ѨÓ~°fi [#‡ =$`åÎO`«O '¿ÇÏ [QÆ<åflÜ«∞HÍ! *Ï˝#™êQÆ~å! =$ëÈ`«û~°Oæ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ Ñ¨~Ö° ’HõOÖ’ ã¨^uæŒ „áêÑ≤OÎ K«^xŒ q<åfl#∞. JO^Œ∞=Å¡ ^•xx QÆ∂iÛ `«=∞ #∞O_ç q=~°OQÍ q<åÅ<Õ HÀiHõ Hõey#O^Œ∞# qxÑ≤OK«∞=∞x `«=∞‰õΩ q#flqOK«∞‰õΩO@∞<åfl#∞— Jx YˆQO„^Œ∞_»∞ ¿ÑO„^Œ∞#_»∞QÆQÍ PÜ«∞# ã¨O`À+≤Oz WÖÏ LѨ^tÕ OK«™êQÍ_»x ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ K≥ÑC¨ K«∞<åfl_»∞. '"≥#· `ÕÜ∂« nxH˜ ã¨O|OkèOz XHõ WuǨã¨=Ú#flk q#∞=Ú. nx<˘HõÑC¨ _»∞ „|ǨχѨل`«∞_≥#· =ã≤+μ¨ _ª ∞» g~°"åǨÏ#∞_»#∞ ~åAH˜ K≥áêÊ_»∞. „áêp# HÍÅOÖ’ q~å^èŒ #QÆ~åxfl g~°"åǨÏ#∞_»<Õ =∞Ǩ~åA Ѩiáêeã¨∞OÎ _Õ"å_»∞. PÜ«∞# Q˘Ñ¨Ê ^•#je, ^è~Œ å‡`«∞‡_»∞, ã¨`º« "åk. XHõ<å_®Ü«∞# "Õ@HÔ · =<åxH˜ "≥o§ JHõ¯_çH˜ ^ŒQ~æÆ Ö° ’<Õ =ã≤+ª¨ =∞ǨÏi¬ P„â◊=∞ =ÚO_»@O`À PÜ«∞# ^Œ~≈° #O KÕã∞¨ H˘x U"À <åÅ∞QÆ∞ =∞Oz =∂@Å∞ qO^•=∞x JHõ¯_»‰Ωõ áÈÜ«∂_»∞. =Ú#∞ÅKÕ, *Ï˝#∞ÅKÕ Ñ¨i"Õ+Oì≤ Ѩ|_çÜÚ« #fl =∞ǨÏi¬x QÍOz ѨÙÅH˜`« â◊s~°∞_≥· PÜ«∞#‰õΩ áê^•aè=O^Œ#O QÍqOz ã¨xflkèÖ’ ‰õÄ~°∞Ûx WÖÏ Ji÷OKå_»∞ : ''=ÚhO„^•! <Õ#∞ Ü«∞^ä•â◊HΘ „ѨÜ∞« `«flѨÓ~°fiHõOQÍ, Z<Àfl ^è•i‡Hõ Hõ$`åºÅ∞ KÕâß#∞. J~Ú<å <åH˜OHÍ <å~°HÜ © ∞« ÉèÜ í ∞« O `«QÖæÆ ^Ë ∞Œ . Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~å*ˇ@∞=O\˜ f~°∞Ê K≥ÑÙ¨ `å_À#x PO^Àà◊#QÍ =ÙOk. Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åAh #~°HÍxfl K«∂_»‰õΩO_®QÍx =∞~˘Hõ q^èŒOQÍ #~°HÉõ Ï^èÅŒ ∞ ÖˉΩõ O_® QÍx, <å =∞~°}Ï#O`«~° r=#O QÆ_¿ç Ñ J=HÍâ◊O =ÙO^•?— '=∞Ǩ~å*Ï! =∞#k âßGã¨∞ã¨OѨ#fl"≥∞#ÿ *Ïu. âßG"Õ`ÖΫ <ˇ Àfl „ѨHÍ~åÅ ^è~Œ å‡Å#∞ =i‚ã∂¨ <Î Õ =Ù<åfl~°∞ QÍx Hõ~‡° =∂~°æ q"≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ#· [#∞Å∞ "åih, "å\˜h ÃÑ^ŒQÌ Í Ñ¨\ Oì˜ K«∞HÀ~°∞. ^•#O, f~°O÷ , `«Ñ㨠∞¨ û, Ü«∞[˝O, ã¨<åºã¨O, Ñ≤`$« „H˜Ü∂« k ^è~Œ å‡ÅÖ’ =$ëÈ`«û~°Oæ z=i ^è~Œ ‡° OÖ’ ÉèÏQÆOQÍ Q˘Ñ¨Ê =∂Ǩ`出xfl Hõey =ÙO@∞Ok. ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ J<Õ‰õΩÖˇ·# Ѩل`«∞Å#∞ Hõ<åe. "åiÖ’ <˘Hõ¯_»∞ QÆÜ«∂f~å÷xH˜ áÈ~Ú Hõ~°‡ KÕã≤<å, Jâ◊fi"Õ∞^èOŒ KÕã<≤ å, #Å¡ PÉ’`«∞ ÖË^• Z^Œ∞#Ì ∞ Ü«∞^ä•qkè =ke<å J`«xH©, J`«x `«O„_çH© `≥eã≤ QÍx `≥eÜ«∞HõQÍx KÕã#≤ „|ǨχǨÏ`«º =O\˜ áêáêÅ∞ ‰õÄ_® #t™êÎ~Ú. =$ëÈ`«û~åæxfl Ѩ^HŒ ˘O_»=~ÀA# JѨ~H° ~õ ‡° Ö’ ÉèÏQÆOQÍ Ñ¨Ù„`«∞Å∞QÍx W`«~∞° Å∞ QÍx

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 607

KÕÜ∞« HõáÈ`Õ P =∞$`«=ºH˜Î ZѨÊ\˜H© „¿Ñ`«OQÍ<Õ q∞yeáÈ`å_»∞. WHõ Zxfl „âß^•úÅ∞ ÃÑ\˜ì Uq∞ ÖÏÉèí=Ú? U^À XHõ q^èŒOQÍ ZO`« ÉÏ^èŒÑ¨_≥·<å 㨈~, XHõ PÉ’`«∞#∞ #QÆ~O° Ö’<À, f~°O÷ Ö’<À J=â◊ºO =^ŒÖÏe.— YˆQâß! nxx =$+¨–Ü«∞[˝=∞x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. „¿Ñ`«`«fiO #∞O_ç =ÚH˜Îx „áêÑ≤OΠѨ*Ü Ë Ú« ™ê^è#Œ O =∞ˆ~n ÖË^∞Œ . nx<≥ÖÏ KÕÜ∂« ÅO>Ë Jxfl â◊√ÉèÅí Hõ} Δ ÏÅ∂ Hõey #Å¡x HõO~î=° ¸, QÆOQÆ_ÀÅ∂ QÆÅ =$+¨ÉÏè xfl ~Ô O_»∞ ÖË^• XHõ ^Œ∂_»(Å) H˜zÛ ÃÑO_ç¡ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« =∂OQÆeHõ „^Œ"åºÅ`À =∞O„`åÅ`À "å\˜x QÀKå~° Éè∂í q∞Ö’QÍx =∞~˘Hõ "≥∞^ÿ •#OÖ’ QÍx P=ÙÖˇ‰Ωõ ¯=QÍ u~°∞QÍ_»∞ KÀ@ =^Œe"ÕÜ∂« e. D „H˜Ok Ü«∞Aˆ~fi^Œ =∞O„`åÅ#∞ Ѩiãî ∂¨ Î Jyfl^Õ=ÙxH˜ PǨï`«∞Åx"åfie : FO WǨÏ~°uó ™êfiǨ W^Œ=∞QÆflÜÕ∞ I FO WǨÏ~°=∞^èfiŒ O ™êfiǨ W^Œ=∞QÆflÜÕ∞ I FO WǨÏ^Œ ^è$Œ uó ™êfiǨ W^Œ=∞QÆflÜÕ∞ I FO WǨÏã¨fi^è$Œ uó ™êfiǨ W^Œ=∞QÆflÜÕ∞ I FO LѨã$¨ [<£ ^è~Œ ∞° }O =∂„`Õ ^è~Œ ∞° }À=∂`«~O° ^躌 <£ ™êfiǨ W^Œ=∞QÆflÜÕ∞ I FO ~åÜ«∞ ™ÈÊ+¨ =∞™ê‡ã¨∞ n^è~Œ `° ü ™êfiǨ W^Œ=∞QÆflÜÕ∞ I (Ü«∞A...8/51) =∞$`«Hõ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’<Õ HÍHõ W`«~° HõÖϺ} Ѷ∞¨ _çÜ∞« ÅÖ’ ‰õÄ_® =$ëÈ`«û~°#˚ =Ú KÕÜ∞« =K«∞Û. HÍiÎH,õ =∂Ѷ∞¨ , "≥â· ßY ѨÓi‚=∞ÅÖ’, ã¨O„HÍOu, =ºuáê`« k<åÖ’¡, f~å÷ÅÖ’, Ñ≤`«$^Õ=Ùx HõΔÜ«∞ukä<å_»∞ KÕÜ«∞|_»∞ =$ëÈ`«û~°æO qâı+¨ ~°∂ѨOÖ’ „Ѩâ◊ã¨ÎOQÍ ÉèÏqOѨ|_»∞`«∞Ok. hÅ=$+¨É=íè ∞#QÍ #Å¡x Z^ÕÌ HÍ#Hõ¯~° ÖË^∞Œ . Zé]~O° QÆ∞Ö’ =ÙO_ç =¸u, `ÀHõ `≥ÅQ¡ Í #∞O_ç, y@ìÅ∞, H˘=Ú‡Å∞ ѨKÛ« QÍ =Ù#fl Z^Œ∞#Ì ∂ hÅ=$+¨É=íè ∞O\Ï~°∞. Ö’Ç≤Ï`À Ü«∞ã¨∞Î =ˆ~#‚ =ÚMË Ñ¨ÙKÕÛù K« áêO_»∞~°ó II Ñ‘`ó« Y∞~° qëê}Ë+μ¨ ã¨ hÖ’ =$+¨ LK«º`Õ I (^è~Œ ‡° ... 6/19,20) `≥ÅÜ ¡ ∞≥ ^Œ∞#Ì ∞ „ÉÏǨχ} Ü≥∞^ŒhÌ , Zé], ѨKÛ« , #Å¡ "å\˜x „Hõ=∞OQÍ Hõ„Δ uÜ«∞, "≥â· º◊ , â◊¥„^Œ =$ëêÅh JO\Ï~°∞. U =~°O‚ "å~°∞ P =~°Ñ‚ Ù¨ >ˇ^∞Œ xÌ =^ŒÅ_»O =∞Ozk. Zé]\ ˜ Z^Œ∞xÌ U =~°O‚ "åÔ~<· å L`«û~°#˚ O KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. Ñ≤`~« ∞° Å∞ D =$ëÈ`«û~åæxfl P#O^ŒOQÍ uÅH˜ã∞¨ OÎ \Ï~°∞. Hõ~‡° KÕÜÚ« "å~°∞ =$ëêxfl ^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂ѨOQÍ ÉèÏqOz ^•x ^•fi~å ^è~Œ å‡xfl WÖÏ „áêi÷OKåe.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 608

^è~Œ ‡° ã¨Î fiO =$+¨~∂° ¿Ñ} [QÆ^•#O^Œ^•Ü«∞Hõó II J+¨=ì ¸ˆ~Î ~°këè êª#=∞`«ó âßOuO „ѨÜ∞« K«Û"ù ∞Õ I QÆOQÍÜ«∞=Ú# Ü≥∂ó ¿ÑÜ«∞=∞O`«~ˆ fik `«$}O K«~° II ^è~Œ ‡° ~å[㨺ѨÙ~°`À "åK«ºO "Õ∞ ã¨∞Hõ$`«O =$+¨ I (^èŒ~°‡...23–25) WÖÏ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åAH˜ `«# ѨÙ}ºHõ~‡° Å#∞ q#flqOK«∞=∞x ^è~Œ ‡° ^Õ=`«‰Ωõ x"ÕkOz# Ñ≤=∞‡@ ^•`« P Z^Œ∞Ì Ü≥ÚHõ¯ ‰õΩ_çÉ∞íè [OÃÑ· „uâ◊¥Å zǨflhfl, Z_»=∞ T~°∞ÉèÏQÆOÃÑ· K«„HÍOH˜`« zǨflhfl "Õ~ÚOz QÆO^è,Œ ѨÙëêÊHõ`Δ å^Œ∞Å`À ^•xx ^Œ∂_»`À ã¨Ç¨ Hõ@∞¡qÑ≤Ê =k֡ܫ∂ºe. =ã≤+μ¨ _ª Oç HÍ WÖÏ J<åfl_»∞. '=∞Ǩ~å*Ï! g∞~°∞ ‰õÄ_® Ѩ^uúŒ „ѨHÍ~°O Z^Œ∞#Ì ∞ =^ŒÅO_ç. ÖˉΩõ O>Ë J#º ™ê^è<Œ åÅhfl ã¨OѨ#flO KÕã<≤ å ‰õÄ_® ã¨^uæŒ HõÅQÆHáõ È=K«∞Û. XHõÑC¨ _»∞ „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ q^ÕÇϨ #QÆ~O° Ö’ ^è~Œ ‡° =`«∞û_»x XHõ „ÉÏǨχ}∞_»∞O_Õ"å_»∞. PÜ«∞# `«# =~å‚#∞™ê~°O KÕÜ∞« =Åã≤# Hõ~‡° Åhfl J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ ‰õÄ~°∞Ûx JǨÏiflâ◊Å∂ QÍqOKÕ"å_»∞† Q˘Ñ¨Ê q^•fiOã¨∞_»∞, q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎ_»∞, J`«ºO`« `Õ[ã≤fi, Ö’aèH͉õΩO_® =zÛ#^•x`À<Õ ã¨O`«∞+≤ì K≥O^Õ"å_»∞. XHõ=∂~°∞ PÜ«∞# Ñ≤`$« HÍ~åºxÔH· ‰õΩâ◊Å HÀã¨O ѨÖÏâ◊Ñ„¨ `åÅ HÀã¨O =#OÖ’H˜ "≥o§ J@∂ W@∂ u~°∞QÆ∞`«∂ "å\˜x ã≤^OúŒ KÕã∞¨ HÀ ™êQÍ_»∞. L#fl@∞ìO_ç #Å∞QÆ∞~°∞ ã¨∞O^Œ~∞° Öˇ#· ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ PHÍâ◊O #∞O_ç T_çÑ_¨ ç D „ÉÏǨχ}∞x Ѩ@∞ìH˘x PHÍâ◊=∂~åæ# ™êyáÈ~Ú P n#, =ºkä`« „ÉÏǨχ}∞x ^Œ@"ì ∞≥ #ÿ J_»=ÙÅ∂, Ѩ~fi° `«^∞Œ ~åæÅ∂ ^•\˜Oz XHõ qâßÅ =# =∞^躌 OÖ’ QÆÅ XHõ #QÆ~O° Ö’ kOáê~°∞. P #QÆ~°O „|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# =ÚYº^•fi~°O`À, Z`«Î~Ú# „áê™ê^•Å`À#∂ â’aèÅ∞¡`∞« #flk. J~°∞QÆ∞Å∞, |*Ï~°∞,¡ =ã¨∞Î ÉÏǨïà◊º=¸, ã¨~åfiÅOHõ$`«∞Öˇ· ã¨O„Éè=í ∞OQÍ ã¨O|~°OQÍ u~°∞QÆ∞`«∞#fl ¢ãΑ ѨÙ~°∞+¨μÅ∂, `«∂~åº~å"åÅ∂ W`«~° "å^•ºÅ (g}, #QÍ~åÅ) ^èfiŒ #∞Å∂ – g@xfl\˜`À Q˘Ñ¨Ê ^èxŒ HõOQÍ, ã¨∞MÏÅ xÅÜ«∞OÖÏ Hõ#Ê@∞ì`∞« #fl P #QÆiÖ’<Õ ~Ô O_»∞ qaè#fl ~°HÍÅ =∞#∞+¨ºÖÏ`«xH˜ HõxÑ≤OKå~°∞. H˘O^Œ~∞° PHõeÉÏ^è`Œ À ~Àkã¨∂,Î n#∞Öˇ,· Ç‘Ï#∞Öˇ,· ѨÙ~°∞ëê~°~÷ Ç° Ï≤ `«∞Öˇ,· ziy# =∂ã≤# |@ìÅ∞ Hõ@∞ìH˘x ZO^Œ∞‰õΩ |u‰õΩ<åfl=Ú~å ^Õ=Ú_® J#fl@∞¡O_»QÍ =∞iH˘O^Œ~∞° ǨÏ$+¨,ì ѨÙ+¨ì =∞#â◊≈s~°∞Öˇ· ã¨fi~°‚ Éè∂í +¨}ÏÅOHõ$`«∞Öˇ· ã¨∞O^Œ~° =„™êÎÅ#∞ ^èiŒ Oz #=Ùfi`«∂ `«∞à◊√§`«∂ ZO`« =∞Oz |`«∞H˜KåÛ=Ù ^Õ=Ù_® J#fl@∞¡<åfl~°∞. "åi ~°∂Ѩو~YÅ∂ JÅOHÍ~åÅ∂ ‰õÄ_® ^≥·=`«fiO `˘}˜H˜ã¨ÖÏ_»∞`«∞#fl@∞¡O_»_»O K«∂ã≤ J`«_»∞ Pâ◊Û~°º K«H`˜ ∞« _≥<· å_»∞. '<Õ<"Õ ∞≥ <ÿ å HõÅQÆO@∞<åfl<å, ÖËHõ W^Õ^À =∂Ü«∂*ÏÅ=∂, HÍHõ <å z`«Î

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 609

„Éè=í ∞Ü«∂— J#∞HÀ™êQÍ_»∞. DÖ’QÍ P #Å∞QÆ∞~°∞ ѨÙ~°∞+¨μÅ∂ P „ÉÏǨχ}∞x ~åA =^Œ‰Ì Ωõ Q˘xáÈÜ«∂~°∞. ã¨fi~°[‚ \˜`"« ∞≥ #ÿ ~å[ „áê™ê^ŒOÖ’ <˘Hõ =∞Ǩ k=ºã≤OǨã¨#OÃÑ· q~ålÅ∞¡`∞« #fl P =∞Ǩ ~åA "≥É· =íè O K«∂ã≤ J`«xH˜ =∞uáÈ~Ú#O`« Ѩ
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 610

=∂ =∞Ǩ~åAQÍ~°∞ ѨÓ~°fi[#‡Ö’ kfiAÅ∂ ^Õ=`«Å∂ W+¨Ñì _¨ ç x=ã≤OKÕ q~å^è#Œ QÆiÖ’ "≥â· √◊ ºxQÍ [x‡OKå~°∞. JѨÊ\’¡ PÜ«∞# ¿Ñ~°∞ qâ◊fiOÉè~í ∞° _»∞. "≥â· º◊ =$uÎ`À r=<åxfl QÆ _ » ∞ Ѩ Ù `« ∂ `« # Ѩ i "å~åxfl áÈ+≤ O K« ∞ ‰õ Ω O@∞O_Õ " å~° ∞ . x`« º =¸ QÀ=ÙÅ#∞ ¿ãqOK«∞‰õΩO@∂ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ѨÓlã¨∂Î LO_Õ"å~°∞. ã¨`åÊ„`«^•#=Ú, Jukä ¿ã=, JyflǨϟ„`« x~°fiǨÏ} PÜ«∞# x`«º^èŒ~å‡Öˇ· =ÙO_Õq. ^èŒ~°‡Ñ¨uflÜ«∞QÆ∞ ã¨`«º"Õ∞^è•^Õq ã¨ÇϨ HÍ~°O`À QÆ$Ǩϙê÷„â◊=∂xfl ã¨=ºOQÍ x~°fiÇ≤ÏOKå~°∞. ™ê‡~°HÎ ~õ å‡#∞ëêª#O, „â∫`«H~õ ‡° Å ^•fi~å PÜ«∞# Ö’HÍÅ#∂, ^Õ=`«Å#∂ ‰õÄ_® =∂#ã≤HOõ QÍ QÔ Å∞K«∞HÀQÆeQÍ~°∞. XHõÑC¨ _®Ü«∞# ™È^Œ~ã° "¨ ∞Õ `«∞_≥· ÃÑ^ŒÜ Ì ∞≥ `«∞#Î f~°Ü ÷ ∂« „`«Å#∞ KÕã∞¨ H˘x WO\˜H˜ =∞~°e =ã¨∞ÎO_»QÍ ^•iÖ’ PÜ«∞#‰õΩ Ö’=∞â◊ =∞ǨÏi¬ ^Œ~°≈#"≥∞ÿ#k. "≥O@<Õ qâ◊fiOÉè~í ∞° _®Ü«∞#‰õΩ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ÖËz q#Ü«∞OQÍ KÕ`∞« Å∞ *’_çOz xÅ|_»QÍ Ö’=∞â◊=∞ǨÏi¬ Hõ~∞° }Ï™êQÆ~∞° _≥· 'ZHõ¯_ç #∞O_ç ~åHõ W@‰õΩ— JO@∂ ‰õΩâ◊Å „Ѩâfl◊ Å∞ "Õâß_»∞. '=Úx=~å! g∞ =O\˜ ÃÑ^ŒÅÌ ^•fi~å D â◊s~°O #â◊fi~°=∞h =∞$`«∞º=Ù =∞#ÔH^Œ∞~°∞QÆ<Õ xÅ|_ç =ÙO@∞O^Œh `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. JO^Œ∞Hˆ ѨÙ}ºã¨=Úáê~°#˚ HÔ · ã¨=∞Ü«∞O q∞Oz áÈ~å^Œx ^è~Œ ‡° Ѩ~åÜ«∞}Ü≥∞ÿ # <å Ѩufl`À#∂, P`«‡|O^è∞Œ =ÙÅ`À#∂ HõÅã≤ f~°=÷ ÚÅ#∞ qkè=`«∞QÎ Í ^Œi≈Oz ^è<Œ åk ^•<åÅ`À gÖˇ#· O`«=∞Okx `«$Ñ≤ÑÎ é¨ z Ü«∂„`«#∞ =ÚyOz WO\˜H˜ =∞~°e =ã¨∞Î<åfl#∞. Ü«∂„`«Å ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO "≥O@<Õ HõxÑ≤OzOk. g∞~°∞ ^Œ~≈° #q∞KåÛ~°∞— J<åfl~°∞ qâ◊fiOÉè~í ∞° Å∞. 'F~Ú Éè„í ^ŒÑÙ¨ ~°∞ëê! D ÉèÏ~°`=« ~°¬O J<Õ Ñ¨Ù}ºÉè∂í q∞Ö’ Z<Àfl áê=# f~å÷Å∞ <åfl~Ú. h"Õq∞ K«∂âß"À K≥ÑÊ≤ #<åfl#OkOѨ*~Ë Ú—— '=Úhâ◊fi~å! WÖÏ g∞`À =∂\Ï¡_Q» ÅÆ QÆ_"» ∞Õ <å ѨÓ~°fi[#‡ ã¨∞Hõ$`«=∞#∞‰õΩO\Ï#∞. ZHõ¯_≥`· Õ QÆOQÍÜ«∞=Ú<å ã¨~ã° fi¨ f <å=∞Hõ Ѩ~=° ∞Ѩq„`« #n=∞`«Å∞¡Å∞ ã¨OQÆq∞™êÎÜ∂≥ , ZHõ¯_» „|Ǩ‡ WO„^Œ∞_»∂ ^Œâßâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∞*Ï˝Å#∞ QÍqOKå~À, P „Ѩܫ∂QÆÜ«∞#∞ f~°~÷ å*Ïhfl, Hõ~∞° }Ï x^è•#=¸, ^Õ=^Õ"âÕ fi◊ ~°∞_»∂<≥#· t=Ù_»∞ U Hˆ „Δ `«OÖ’ <≥`· Õ „áê}∞Å K≥=ÙÅÖ’ `å~°H=õ ∞O„`å#∞flѨ^tÕ ™êÎ_À P "≥∂Hõ^Δ •~Úx HÍjˆH„Δ `åhfl, ѨÙÅǨ„â◊=∂hfl, ѶŨ ∞æf~°,÷ QÆO_»H,˜ K«„Hõf~°,÷ <≥q· ∞ëê~°}º, t=f~°,÷ J#O`«H,õ QÀ„Ѩ`å~°H,õ <åˆQâ◊fi~°, qO^Œ∞ ã¨~À=~°, "≥∂Hõ^Δ •Ü«∞‰õΩ_»∂ ~år=Ö’K«#∞_»∂ Hõ~∞° }ÏѨÜ∂≥ xnèÜ∞ÿ≥ # N~å=Úx ѨÙ@∞ìHKõ Õ ã¨∞â’aè`"« ∞≥ #ÿ JÜ≥∂^躌 , Jyfl, "åÜ«Ú, ‰õΩÉË~,° ‰õΩ=∂~° f~å÷Å#∂, ã¨∂Hõ~° Hˆ „Δ `«O, NHõ$+¨μx‚ [#‡KÕ Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ =∞^ä∞Œ ~°, ѨÙ+¨¯~°, ã¨`º« f~°O÷ , *ÏfiÖÏ, k<Õâfi◊ ~°, WO„^Œf~å÷Å∂, ѨtÛ=∞"åÇ≤ÏxÜ≥∞ÿ # ã¨~ã° fi¨ f, ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `åÅ#∞ ^Œi≈OKå#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 611

`«~∞° "å`« `åÑ‘,ΠѨÜ∂≥ +‘,‚ xifiO^蕺, =∞ÅÜ«∞, Hõ$+¨"‚ } Õ ,© QÀ^•=s, ^ŒO_»H=õ #, `å„=∞K«∂_», ã¨^À^ŒH,õ ^•º"åÉè∂í g∞â◊fi~° f~å÷Å#∞ ^Œi≈Oz Ѩ~fi° `«~å["≥∞#ÿ Nâ‹Ö· Ïxfl KÕ~∞° ‰õΩ<åfl#∞. PÃÑ· =∞Ǩ`Õ[ã≤fiÜ≥∞ÿ # q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞_»∞ N~°OQÆ <å=∞=Ú#∞ ^èiŒ Oz "≥Åã≤# =∞ǨˆHΔ„`åhfl, =∞Ç≤Ïëêã¨∞~°=∞iÌx ^Œ∞~°æ=∞‡ "ÕOHõ\ ˜ J#∞ ¿Ñ~° "≥Åã≤# "ÕOHõ\ÏK«ÖÏhfl ^Œi≈OKå#∞. J#O`«~°O K«O„^Œf~°÷, Éèí„^Œ=@, HÍ"Õs, ‰õΩ\˜ÖÏK«Å, J=\’^•, `å„=∞Ѩs,‚ „u‰õÄ@, HÀÅ¡Hyõ i, =ã≤+fª¨ ~°,÷ „|Ǩχf~°,÷ *Ï˝#f~°,÷ =∞Ǩϟ^Œk,è ǨÏ$+‘Hˆ â◊, q~å[, qâßÅ, hÖÏ„k ([QÆ<åfl^äÑŒ Ù¨ i), cè=∞‰õÄ@, âıfi`«yi, ~°∞„^Œf~°,÷ áê~°fi`«=∞‡ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã≤ t=Ü«∞º#∞ á⁄Ok# L=∂=<å^Œ∞Å#∞ K«∂âß#∞. JÖψQ =~°∞}, ã¨∂~°º, ǨÏOã¨, f~å÷Å#∂ =∞Ǩϟ^Œkhè K«∂âß#∞. g\˜Ö’ ™êfl#O KÕ¿ã J_»q HÍH˜ ‰õÄ_® =KÕÛ [#‡Ö’ ǨÏOã¨QÍ Ñ¨Ù_»∞`«∞O^ŒO\Ï~°∞. JHõ¯_˘Hõ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞ ™êfl#O KÕã≤ ^Õ=`åfixfl á⁄O^•_»x qxH˜_.ç `«~∞° "å`« qâ◊fi~°∂Ѩ, =Ok, f~°,÷ ~°`flÕ â◊, ‰õΩǨÏHÍK«Å f~å÷ʼnõΩ "≥àϧ#∞. JHõ¯_ç N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^Œi≈Oz# "åiH˜ HÀ\˜áêáêÅ∞ ^ŒQ=úÆ ∞=Ù`å~Ú. =$+¨^fiŒ u, Ü«∞=Ú# J<Õ #^Œ∞Å∞ =∂#= HõÖϺ}HÍ~°HÍÅ∞. "å\˜Ö’ ™êfl#O KÕã≤ JHõ¯_ç ѨÙ}ºˆH„Δ `åÅ#∞ ^Œi≈OKå#∞. =∞ǨHÍà◊, hÅHõO~î,° J=∞~°HOõ @Hõ, K«O„^ŒÉÏè QÆ, "Õ„`«=u, g~°É„íè ^Œ, QÆ}âË fi◊ ~°, QÀHõ~,‚° aÅfi, Hõ~‡° ‰õΩO_», ã¨`å~°Hõ f~å÷ÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤ D ™êfl<åÅ =Å¡ =∞x+≤ Hõ~‡° |O^è<Œ åÅ #∞O_ç =Ú‰õΩ_Î =» Ù`å_»x qx ã¨O`À+≤OKå#∞. =ÚhO„^•! g∞ ^ŒÜ«∞ =Å¡ D Ü«∂„`«Å#∞ KÕã≤ WÖÏ "≥#∞Hõ‰õΩ "≥à√◊ `«∞<åfl#∞. ™ê^è∞Œ [#∞Å Hõ$Ѩ „áê}∞ÅÖ’ HõÖϺ}HÍi}˜Ü∞ÿ≥ # |∞kúH˜ [#‡xã¨∞OÎ k. XHõ"Ñ·≥ Ù¨ f~å÷Å∂, =∞~˘Hõ"Ñ·≥ Ù¨ g∞=O\˜ ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ∂ Ö’HõHÖõ Ϻ}ÏxH˜ Ѩ~"° ∂≥ ѨHÍ~°∞Å∞. L`«Ê^Œº`Õ â◊√ÉèÏ|∞kúó ™ê^è∂Œ <åO Ü«∞^Œ#∞„QÆÇϨ ó UHõ`ó« ã¨~fi° f~å÷x Hõ~∞° }Ïó ™ê^è"Œ À- #º`«ó II J#∞„QÆÇ¨ Ü«∞ Éè∂í `å<åO K«~O° u K«i`«„=`åó I (^èŒ~°‡...6/77,78) =∞ǨÏi¬ ѨÙOQÆ"å! g∞~°∞ Jxfl =~°=‚ ÚÅ "åiH© QÆ∞~°∞^Õ=ÙÅ∞. q^ŒºÖ’#∂ =Ü«∞ã¨∞ Ö’#∂ „âı+μ¨ Åì ∞. HÍ|\˜ì z~°O`«# HÍÅO#∞O_ô =ã¨∞#Î fl XHõ q+¨Ü∞« O QÆ∂iÛ WOÔH=i #_»Q#Æ ∞? q∞=∞‡ÖËfl Ji÷ã∞¨ <Î åfl##∞. <å =∞#ã¨∞û J`«ºO`« K«OK«Å"≥∞ÿ áÈ=ÙK«∞#flk. Jk „|Ǩχ q+¨Ü∞« O J~°O÷ HÍHõ "庉õΩÅѨ_∞» `«∞#flk. HÍ|\˜ì <å‰õΩ *Ï˝# ã¨OѨ#fl =ºH˜Î =^ŒÌ =ÙO_Õ âßOuh, q"ÕH=õ O`«∞_≥#· „âı+ª¨ =∞#∞+¨μºxH˜ JO`«~åƒÇ¨Ïº ã≤`÷ ∞« Å∞ ~Ô O_ç\Ï XˆHÖÏ =ÙO_Õ â◊√^Œ`ú h« ã¨OáêkOz ÃÑ>Ëì ™ê^è#Œ #∞ '`≥ÅѨO_ç— Jx „áêi÷OKå_»∞ qâ◊fiOÉè~í ° "≥â· √◊ º_»∞. ã¨ÇϨ [OQÍ |∞kú=∞O`«∞_»∞, q^•º"Õ`.Ϋ ÃÑQ· Í Jxfl Ü«∂„`«Å∞ KÕã#≤ "å_»∞ HÍ|\˜ì

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 612

J`«xH˜ UO HÍ"åÖ’ `≥eã≤Ok. Z=i #_»QÍÖ’ ‰õÄ_® `≥eã≤Ok. D q+¨Ü∞« O Ö’=∞â◊ =∞ǨÏi¬H˜ ‰õÄ_® `≥eã≤Ok. HÍ|\˜ì PÜ«∞# „Ѩã#¨ fl ^Œ$‰õΩ¯Å <å "≥â· º◊ tMÏ=∞}˜ÃÑ· „Ѩãi¨ ã¨∂Î WÖÏ „Ѩ=zOѨ™êQÍ_»∞. '¿ÇÏ "≥â· º◊ =~°º! D =∞#ã¨û`«ºO`« |bÜ«∞O. nxH˜ qHÍ~°ÜÚ« Hõ`Î Õ x`«º ã¨fiÉèÏ=O. q∞H˜¯e |Å=Ú QÆÅ U#∞QÆ∞ Ñ‘ÅQÍ |Hõ¯QÍ #∞O_Õ =∂=\˜H˜ ÖÁOyáÈ~Ú #_»K∞« H˘<Õ q^èOŒ QÍ, WO`« |Å"≥∞#ÿ =∞#ã¨∂û ‰õÄ_® =∞# K≥ÑC¨ KÕ`Ö« ’¡ =ÙO_®ÅO>Ë, ã¨`û« OQÆu, PÅ㨺~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# ™ê^èŒ#, f„=ÉèíH˜ÎqÜ≥∂QÆO, ã¨kfiKå~°O J<Õ "å\˜ ^•fi~å ^•xx ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ"åe. D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ <å~°^=Œ ∞ǨÏi¬ ѨÓ~°fi[#‡ =$`åÎO`«O =∞Oz *Ï˝<åxflã¨∞OÎ k. PÜ«∞<Õ <å`À WÖÏ K≥áêÊ~°∞. 'F =Úh! „áêp# HÍÅOÖ’ <Õ<˘Hõ „âı+ª¨ „ÉÏǨχ}∞x ^•ã‘ÑÙ¨ „`«∞_»#∞. P „ÉÏǨχ} QÆ$ǨÏOÖ’<Õ <å‰õΩ (J#QÍ <å~°^∞Œ xH˜) ZO^Œ~À =∞Ǩ#∞ÉèÏ=ÙÅ`À ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å`À ã¨`û« OQÆu ÅaèOzOk. XHõ=∂~°∞ =~°¬HÍÅOÖ’ H˘O^Œ~°∞ ™ê^èŒ∞[#∞Å∞ P ~ÚO@ #∞O_»∞Å `«@ã≤O÷ zOk. <Õ#∞ "åiH˜ =∞#óѨÓiÎQÍ q#„=∞OQÍ ã¨HÅõ ¿ã=Å∂ KÕÜ∞« _»O`À "å~°∞ J`«ºO`« ã¨O`«∞+¨μÖì ·ˇ <åH˘Hõ =∞O„`ÀѨ^âÕ O◊ KÕã∂¨ Î WÖÏ J<åfl~°∞. '=`åû! D =∞O„`ÀѨ^âÕ ◊ „ѨÉÏè =O =Å¡ h |∞kú J`«ºO`« x~°‡Å"≥∞ÿ Ö’Hõ HõÖϺ}HÍi J~ÚáÈ`«∞Ok. JѨC_»∞ h‰õΩ hÖ’#∂ W`«~°∞ÅÖ’#∂ ‰õÄ_® =∞Ǩq+¨μ‚"Õ HõxÑ≤™êÎ_»∞. D Ö’HõOÖ’#∂ Ѩ~Ö° ’HõOÖ’#∂ ‰õÄ_® J#O`«"∞≥ #ÿ P#O^ŒO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. D qâ◊fiOÖ’ J<ÕHõ „ѨHÍ~åÅ ^Õ=`å, ѨH,Δ˜ =∞#∞ëêºk [#‡Å∞<åfl~Ú Hõ^•! Jq Hõ~‡° KÕ`« |OkèOѨ|_ç =ÙO\Ï~Ú. Hõ~°‡áêâ◊|^Œ∞úÖˇ· [x‡Oz<å =∞~°Å "Õ~°∞ "Õ~°∞ Hõ~°‡Å#∞ Z=iH˜ "å~°∞QÍ KÕã≤ P Hõ~‡° ѶŨ =ÚÅ#∞ Éè’yã¨∂Î ã¨`Ϋ fiQÆ∞}O =Å¡ ^Õ=`åÜ≥∂xÖ’#∂, ~°*’QÆ∞}O =Å¡ =∞#∞+¨º Ü≥∂xÖ’#∂, `«"∂≥ QÆ∞}O =Å¡ W`«~ˆ `«~° Ü≥∂#∞Ö’¡#∂ [x‡ã¨∞OÎ \Ï~°∞. q+¨Ü∞« "åOKèÅ« KÕ, "åã¨#ÅKÕ z=iHõO\Ï Hõ@|ì _ç "å\˜Hˆ Hõ@∞ì|_ç rqOz# „áê}˜ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ =∞~°Å [x‡OK«_O» , =∞~°Å =∞$u K≥O^Œ_O» [~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. D [#‡Ö’¡ ZHõ¯_À ZѨC_ÀKÕã#≤ ѨÙ}ºO ^≥=· Ü≥∂QÆO HõeÜ«∞_»O =Å¡ =∞#∞+¨º[#‡ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. D [#‡ P „áê}˜H˜ ÉèQí =Æ O`«∞_çzÛ# Q˘Ñ¨Ê J=HÍâ◊O. P J=HÍâß#flOk ѨÙK«∞ÛH˘x =∞Ǩ`«∞‡Å#∞ ¿ãqOz "åi Hõ$Ѩ =Å¡ ÉèQí "Æ å#∞_≥#· ǨÏix `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. JѨC_»∞ `å#∞ Jáê~° Éè=í ™êQÆ~åxH˜ ~ÀQÆ=∞<Õ, "≥∂ǨÏ=∞<Õ „`åà◊§`À Hõ@|ì _çÜÚ« #fl@∞ì `≥Å∞ã¨∞OÎ k. P áêâßÅ#∞ KèkÕ OK«∞H˘x =ÚH˜Î ZÖÏ á⁄O^•Ö’ ‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞OÎ k. D Éè=í ™êQÆ~å #∞flO_ç |Ü«∞@ Ѩ_^» ÅŒ K«∞H˘#fl "åiH˜ ÉèQí =Æ <åfl=∞㨇~°}#∞ q∞Oz# ™ê^è#Œ O =∂‰õΩ Hõ#|_»Ö^Ë ∞Œ . áêÅ#∞ zÅHõ_O»

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 613

=Å¡ #=h`«=¸, K≥H¯õ #∞ éÏÑ≤_ç KÕÜ∞« _»O =Å¡ Jwfl ѨÙ\˜#ì >Ë¡ =∞#ã¨∞#∞ =∞^ä#Œ O KÕ¿ãÎ JO^Œ∞Ö’<Õ ^Õ=Ù_»∞ ѨÙ_»`å_»∞. JHõ¯_Õ P „áê}˜Ö’<Õ =ÙO_çáÈ`å_»∞. WÖÏ Ñ¨~=° ∂`«‡#∞ K«∂ã≤#"å_Õ ã¨∞d. D P`«‡ x`«º=Ú, J=ºÜ«∞=Ú, ã¨~fi° QÍq∞, ã¨~fi° „áê}˜ x"åã≤. Wk J„Ѩ"∞Õ Ü«∞O. Wk ã¨fiÜ«∞OQÍ<Õ *’ºuã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ ÿ „Ѩu =∞#ã¨∞Ö’ "≥Å∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. HÍh P =∞#ã¨∞H© ^•x KÕuH©˜ ^˘~°Hõ^Œ∞. nxH˜ <åâ◊#O ÖË^Œ∞. ѨOK«Éèí∂`åÅÖψQ „ѨѨOK«=∞O`«\Ï =ÙO@∞Ok. "å\˜`À HõÅã≤ „áê}˜Ö’#∂ =ÙO@∞Ok. Jxfl „áê}∞Å Hõ#fl XHõ "≥∞@∞ì ÃÑ<· Õ =Ù#fl P`«‡Hõ<åfl Z<Àfl "≥∞@∞¡ÃÑ#· =ÙO\Ï_»∞ Ѩ~=° ∂`«‡. J~Ú<å PÜ«∞# ™ê^è∞Œ [<åxfl ~°HOΔ˜ K«_®xH˜ ky =ã¨∞OÎ \Ï_»∞ J#QÍ J=`«i`«∞_»=Ù`«∞O\Ï_»∞. ã¨fi`«ó x~°∞} æ ∞_≥<· å J*Ï˝#∞ʼnõΩ „uQÆ∞}Ïu‡‰õΩxQÍ HõxÑ≤™êÎ_∞» . Z=Ô~`· Õ ÉèHí Θ Ü≥∂QÆO ^•fi~å Ѩ~=° ∂`«‡#∞ ã¨O`«∞+¨Ñì é ¨ ∞ѨQÅÆ ~À "åiHÍÜ«∞# ^Œ~≈° #q∞™êÎ_∞» . JѨC_® Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ Hõ$`å~°∞Å÷ =Ù`å~°∞. P Ñ≤=∞‡@ ã¨~°fi^•, ã¨~°fi„`« xëê¯=∞ÉèÏ=O`À<Õ rq™êÎ~°∞. |O^èŒ# Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# D â◊s~°O`À<Õ =ÙO@∂ JǨÏOHÍ~°=Ú#∞ Ѩi`«ºlOz, ã¨fiѨfl„áêÜ«∞"≥∞#ÿ D rq`«OÃÑ· JѨÊ\˜^•HÍ ÃÑOK«∞H˘#fl =∞=∞`å㨉Ωõ ÅÎ #∞ ѨÓiÎQÍ `≥QQÆ ˘@∞ìH˘<Õ â◊HΘ "åiH˜ Åaèã∞¨ OÎ k. F~Ú =`åû! HõÅÖ’ H˘KÕÛ ã¨OѨ^Œ HÍx ^è~·≥ º° O HÍx ã≤~÷ O° QÍ =ÙO@∞O^•? WO„^Œ*ÏÅOÖ’ x["≥∞O`«, â◊~`° å¯Å "Õ∞Ѷ∞¨ OÖ’ ã¨`º« "≥∞O`«, â◊s~°OÖ’ x`«º`« ZO`«? D ^Œ$â◊º=∂# ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° [QÆ`«∂Î Jq^•ºHõ~°‡[x`«"Õ∞. Wk `≥eã≤H˘x h=Ù =∞Ǩ Ü≥∂yq HÍ=Åã≤ÜÚ« #flk. h=Ù ã≤kxú á⁄O^ŒQÅÆ =Ù. Jq <å=O\˜ n# Ç‘Ï# „áê}˜ÃÑ· "å`«ûźO ‰õΩiÑ≤Oz P ™ê^è∞Œ =ÙÅ∞ "≥o§áÈÜ«∂~°∞. P `«~∞° "å`« <Õ#∞ (<å~°^∞Œ _»∞) "å~°∞ K≥ÑÊ≤ # =∂~°Oæ Ö’ „Ѩuk#=¸ ™ê^è#Œ KÕâß#∞. Jz~°HÍÅOÖ’<Õ <Õ#∞ <å JO`«óHõ~°}Ö’<Õ XHõ Pâ◊Û~°º[#Hõ ^Œ$âߺxfl (=∞<À #Ü«∞<åÅ`À) K«∂_»QÆeQÍ#∞. â◊~°`å¯b# K«O„^Œ∞x =Öˇ x~°‡ÅOQÍ, „Ѩu HõΔ}=¸ P#O^•xfl „Ѩ™êkOK«∞ „ѨHÍâ◊ ѨÙO[OQÍ, K«ÅQ¡ Í#∞O_ç ‰õÄ_® „Ѩ[fie`«=∞QÆ∞`«∞#fl@∞¡QÍ #∞#fl XHõ =∞Ǩ`Õ[O <å‰õΩ HõxÑ≤Oz "≥O@<Õ PHÍâ◊OÖ’x "≥∞~°∞ѨÙÖÏQÆ =∂Ü«∞"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. JѨÊ\˜ #∞O_ç <Õ<å *’ºuѨÙO*Ï<Õfl ^蕺xOK«_O» , Jk JÖψQ Hõ#|_»∞ `«∞O_»_O» , <Õ#∞ "Õ~ˆ ^蕺㨠ÖˉΩõ O_® P ^蕺#, ^Œ~≈° <åÅ`À<Õ rqOK«_O» [iQÍ~Ú. <å Éè∂í Ö’Hõ"åã¨O ѨÓiÎ HÍQÍ<Õ P â◊s~åxfl q_»z q+¨μÖ‚ ’HÍxfl KÕ~∞° ‰õΩ<åfl#∞. F Ö’=∞â◊ „ÉÏǨχ}À`«=Î ∂! P =∞Ǩ „ѨÉ∞íè =Ù ã¨OHõÅÊO "Õ∞~°Hˆ <å [#‡=Ú „|Ǩχ ^•fi~å `«@ã≤O÷ zOk. P ^Õ"åkè^=Õ Ùx Hõ$Ѩ =Å¡<Õ <Õh<å_»∞ Ö’HõHÖõ Ϻ}Ïã¨HΘ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 614

`«Ñʨ W`«~„° `« J<å㨉Ωõ _Î <» ·≥ =¸_»∞ Ö’HÍÅÖ’ =∂\˜=∂\˜H© g} "å~ÚOK«∞‰õΩO@∂ áê@Å∞ áê_»∞‰õΩO@∂ u~°QQÆ ÅÆ ∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. <å ™êfiq∞ KÕ~ÚOKÕ Ñ¨#∞ÅH˘Hõ ™ê^è#Œ OQÍ =∞#QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl#∞.— Jx `«# J#∞Éè"í åxfl =∂HõOkOz ^Õ=i¬ <å~°^∞Œ _»∞ =∞=Ú‡ Hõ$`å~°∞Å÷ #∞ KÕâß_»∞. PǨ W^• ã¨`û« OQÆu =Å¡ ÖÏÉè=í Ú, ã¨`åûOQÆ`º« ѶŨ =Ú Jx <Õ#∞ (Ö’=∞â◊ =∞ǨÏi¬) Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂#∞. F "≥·â◊º ã¨`«Î=∂! h =∞#ã≤ѨÊ\˜ˆH qâ◊√^Œú"≥∞ÿ, x~°‡Å"≥∞ÿ, âßO`« ã¨fiÉèÏ=Ü«ÚHõ"Î ∞≥ ÿ =ÙOk. WHõ h‰õΩ HÍ=Åã≤#k ã¨`û« OQÆu, JK«OK«Å"≥∞#ÿ ÉèHí .Θ F~Ú ^è~Œ ‡° *Ï˝! ™ê^è∞Œ ã¨OQÆu =Å¡ J<ÕHõ [#‡ÅÖ’ KÕã#≤ áêáêÅ∞, â◊~`° å¯ÅO ~åQÍ<Õ =~å¬Å∞ Hõ_=» Ú\˜#ì @∞¡, WOH˜áÈ`å~Ú. J`«¿ãÎ ™ê^è∞Œ ã¨OQÆ`åº ÉèHí ÍκK« Ѩ~=° ∂`«‡#ó II qâ◊√^ŒOú x~°‡ÅO âßO`«O =∞<À x~°fi$u "Õ∞+¨ºu II J<ÕHõ [#‡[x`«O áê`«HOõ ™ê^è∞Œ ã¨OQÆ"∞Õ II H˜„Δ Ñ¨O #â◊ºu ^è~Œ ‡° [˝ [ÖÏ<åO â◊~^° À Ü«∞^ä• I (^èŒ~°‡...6/111–113) JѨÙ_® "≥â· º◊ tMÏ=∞}˜H˜ Ö’=∞â◊ =∞ǨÏi¬ =$ëÈ`«û~°Oæ KÕÜ∞« x^Õ ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∂ÅÖ’ U ѨÙ~°∞ëê~°=÷ ¸ ~å}˜OK«^hŒ , =∞OK«∞aO^Œ∞=ÙÅ∞ QÍx =_»QàÆ √◊ §QÍx <ÕÅÃÑ· |_ç ^ŒO_»QÔ · áÈ~Ú#@∞¡ =$ëÈ`«û~°æ ã¨Ç≤Ï`«O HÍx Hõ~°‡Åhfl =º~°÷"≥∞ÿ áÈ`åÜ«∞h, =$ëÈ`«û~°æO Jâ◊fi"Õ∞^èÜ Œ ∂« QÆO`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ ѨÙ}Ϻxflã¨∞OÎ ^Œh, x*ÏxH˜ =$ëÈ`«û~°Oæ =O\˜ Ç≤Ï`«HÍi "Õ~˘Hõ\ ˜ ÖË<ÖÕ ^Ë xŒ , WO„^Œ^=Õ Ùx ™êxfl^蕺xfl ‰õÄ_® Jk ã¨OáêkOz ÃÑ@ìQÅÆ ^Œh K≥áêÊ_»∞. "≥O@<Õ Ñ¨Ù+¨¯~° f~å÷xH˜ áÈ~Ú =$ëÈ`«û~°æ Hõ~‡° #∞ ã¨OѨ#flO KÕã≤ P `«~∞° "å`Õ WO\˜H˜ "≥à√◊ §=∞x P^ÕtOKå_»∞. qѨtÛ`«∞Î `«# ~åAQÍi Hõ^äŒ#∞ WOHÍ WÖÏ K≥ѨʙêQÍ_»∞. `«~°∞"å`« P "≥â· ’º`«=Î Ú_»∞ Jxfl Ü«∞*Ï˝Å#∂ ã¨OѨÓ~°O‚ KÕÜÚ« =~åǨϙêfiq∞ "≥Åã≤# ѨÙ+¨¯~° Hˆ „Δ `åxH˜ áÈ~Ú JHõ¯_» ã¨ÅHõ} Δ OQÍ =$ëÈ`«û~°–æ Hõ~‡° ã¨OѨ#flO KÕâß_»∞. `«^#Œ O`«~O° Ö’=∞â◊ =∞ǨÏi¬ P^Õâ◊O "Õ∞~°‰õΩ, PÜ«∞# ™êOQÆ`«ºOÖ’<Õ =∞ixfl f~å÷Å#∞ ^Œi≈OKå_»∞. hÅ=$+¨ÉèÏxH˜ q"åǨÏO KÕâß_»∞. WÖÏ ZO`À ѨÙ}Ϻ<åfli˚Oz ^ÕǨO`«OÖ’ „âı+¨ì q=∂<å<≥flH˜¯ k=ºÖ’HÍÅÖ’ ÃÑ^ŒÌ HÍÅO áê@∞ Jxfl Éè’QÍÅ∂ J#∞Éèqí Oz =∞~°Å ѨÙ_»q∞ÃÑ· ѨÙ@ì=Åã≤ =zÛ#ѨÙ_»∞ g~°¿ã# ~å[=Oâ◊OÖ’ [x‡Oz =∂HõO^ŒiH© =∞Ǩ~å*ˇ<· å_»∞. =∞O„uQÍi „ѨãO¨ QÍxfl qx „ÉÏǨχ}∞_®â◊Û~°º K«H`˜ ∞« _≥<· å_»∞. P `«~∞° "å`« ~åAx =∞#™ê~å nqOz ~å[¿ã=‰õΩÅ∞ "≥O@~åQÍ `«# WO\˜H˜ "≥àϧ_»∞.—

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 615

WO`«=é‰õΩ g~°"åǨÏ# =∞Ǩ~åAH˜ qxÑ≤Oz# =ã≤+ª¨ „Ѩ*ÏѨu WOHÍ WÖÏ LѨ^tÕ OKå_»∞. 'F ~å*Ï! Jxfl Hõ~‡° ÅÖ’H© „âı+ª¨ Hõ~‡° , („âı+`ª¨ =« ∞ Hõ~‡° ) =$ëÈ`«û~°æ Hõ~°‡ÜÕ∞. D Hõ~°‡#∞ KÕã≤# "å~°∞ Ü«∞=∞~åAH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»#=ã¨~°=Ú ÖË^Œ∞. JÖψQ ã¨fi~°„æ áêÑ≤HÎ ˜ ‰õÄ_® =$ëÈ`«û~°"æ ∞Õ K«H¯õ \˜ =∂~°=æ Ú. =$ëÈ`«û~°æ ã¨=∞OH˜Oz`ü ™ê^è#Œ O #k=ó Ѩ~O° I (^èŒ~°‡...6/130) XHõ¯ JѨ"å^ŒO =∂„`«O =ÙOk. Ѩل`«∞_»∞, Éè~í ΰ JO`å =ÙO_»QÍ =∞~°}O˜ z# ¢ãHΑ ˜ Hõ~‡° KÕã#≤ ѨÙ_»∞ =$ëÈ`«û~°Oæ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. áêeKÕÛ P=Ùx ^•#q∞"åfie. QÆ~°∞_®! =ã≤+¨μªx =K«<åÅ#∞ qx g~°"åǨÏ#∞_»∞ =∞^äŒ∞~°‰õΩ =∞~°e =zÛ =$ëÈ`«û~åæxfl KÕâß_»∞. P`«_∞» =∞~°}O˜ KåHõ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ =zÛ HÍÅѨÙi"≥Ñ· Ù¨ ã¨Q“~°=OQÍ Q˘xáÈ`«∞#flѨÙ_»`«_»∞ 'WHõ¯_Õ^À „âß^Œú ^Õ= #QÆ~°=ÚO@∞O^Œx q<åfl#∞, ZHõ¯_® HõxÑ≤OK«^OÕ ?— Jx "åi<Õ J_çQÍ_»∞. "å~°∞ "≥O@<Õ Jk áêáê`«∞‡Å#∞ áêѨâ√◊ kú HÀã¨O Q˘xáÈÜÕ∞ KÀ@h, ^èŒ~å‡^èŒ~°‡ q"ÕK«# KÕã≤, Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA, tHõΔÅ∞ "տ㠄Ѩ^âÕ =◊ ∞^Õ#h, HÍh, g~°"åǨÏ#∞x =O\˜ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å HÍ#QÆ~O° `À Ѩx =ÙO_»^∞Œ HÍ|\˜ì Jk Hõ#|_»^hŒ , Jã¨ÖÏ ^•iÖ’ `«QÅÆ ^Œh q#„=∞OQÍ |^Œ∞eKåÛ~°∞. =∞~°∞ Hõ} Δ OÖ’ ^Õ=, QÆO^è~Œ fi° Ѩi"Õ+`ì≤ ∞« _≥· k=º~°∂Ѩ^•è iÜ≥∞ÿ „ѨâßO`«HÍO`«∞Å#∞ "≥^[Œ Å∞¡`∂« Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~å*Ë J`«xH˜ ^Œ~≈° #q∞KåÛ_»∞. "≥O@<Õ P ~åA KÕ`∞« Å∞ *’_çOz „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ PÜ«∞##∞ J<ÕHõ q^è•Å H©iOÎ z ã¨O`«∞+¨Ñì é¨ Kå_»∞. Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA ‰õÄ_® ~åA`À =∞~åº^ŒQÍ =∂\Ï¡_ç `«# ^Œ∂`«Å`À P ~åA#∞ ã¨~fi° Éè’QÍÅ∂ ã¨∞MÏÅ∂ ã¨∞ÅÉèOí QÍ ÅaèOKÕ ^Õ=Ö’HÍxH˜ Q˘xá⁄=∞‡x P^ÕtOKå_»∞. g~°"åǨÏ# =∞Ǩ~åA =∞iO`« q#„=Ú_≥· 'F ^Õ"å! g∞ ^Œ~≈° <åhfl q^èOŒ QÍ á⁄O^Œ_®xH© PÃÑ· ã¨fi~À¡Hõ ™œMϺŠ#O^Œ_®xH© <Õ<Ü Õ ∞Õ Ñ¨Ù}ºHÍ~åºÅ<åK«iOz J~°›`#« ∞ ã¨OáêkOKå<À <å‰õΩ `≥eÜ«∞~å=@O ÖË^∞Œ — J<åfl_»∞. Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA ‰õÄ_® =∞iO`« „Ѩã#¨ ∞fl_≥· 'F ~å*Ï! #∞=Ùfi ^•# Ü«∞*Ï˝^ºŒ <ÕHõ ѨÙ}ºHÍ~åºÅ#∞ „â◊^•úɉíè Ωõ ÅÎ `À x~°fiiÎOK«_"» ∞Õ HÍHõ =ã≤+ª¨ ^Õ=Ùx ^ŒÜ∞« =Å¡ =∞^ä∞Œ ~°Ö’ ÃÑ^ŒÌ Ü≥∞`«∞#Î =$ëÈ`«û~°Oæ ‰õÄ_® KÕâß=Ù. =∞Ǩ~å*Ï! =∂#=ÙÅ∞ U áêѨ=¸ KÕÜ∞« ‰õΩO_® HÍã≤O`« ^è~Œ å‡xfl ã¨=∞º„QÆ∂ѨO`À áêeOz<å „ÉÏǨχ}∞Å, ^Õ=`«Å Hõ$Ѩ =Å¡ P ѨÙ}ºO JkèHÍkèH"õ ∞≥ ÿ áÈ`«∞Ok.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 616

^è~Œ ‡° ó ã¨fiÖ’Ê -Ñ≤ #$Ѩ`Õ Ü«∞k ã¨=∞ºQÆ∞áêã≤`ó« – kfi[^Õ= „Ѩ™ê^Õ# ã¨Ü∂« u |Ǩïqã¨~Î O° II (^èŒ~°‡...6/142) '#∞=Ùfi |Ǩï ѨÙ}ºHÍ~åºÖË KÕâß=Ù. h‰õΩ <å Pjã¨∞ûÅ∞— JO@∂ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA JO`«~åú#O K≥O^•_»∞. g~°"åǨÏ#∞_»∞ ã¨fi~°Öæ ’HÍxH˜ Q˘xáÈ|_®¤_∞» . ѨH~Δ˜ å*Ï! =$ëÈ`«û~°æ <å=∞HõÜ∞« [˝ =∂Ǩ`出xfl q™êÎ~Ñ° Ó¨ ~°fiHõOQÍ q<åfl=Ù Hõ^•! '„áê}∞Å áêѨHõ~°‡Å#∞ ã¨=∂ѨÎO KÕ¿ã D PMϺ<åxfl K«kq#"å~°∞ q#fl"å~°∞ áêѨ=Ú‰õΩÎÅ=Ù`å~°∞— Jx NǨÏi QÆ~°∞`«‡O`«∞x‰õΩѨ^ÕtOKå_»x ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. (J^蕺ܫ∞O – 6)

ã¨O`«Ñ¨ÎHõ „ÉÏǨχ}∞_»∞ – ѨOK« „¿Ñ`åÅ Hõ^äŒ q+¨μ‚ =∞Ç≤Ï=∞ q™êÎ~O° QÍ HõxÑ≤OKÕ Hõ^#Œä ∞ q<åÅ#∞O^Œx q#`å#O^Œ∞_»∞ "Õ_Q» Í P`«x##∞„QÆÇÏ≤ Oz K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ q~°∂áêHΔÍk ^Õ==Ok`«∞_≥#· qâ◊fi"åºÑ≤ WÖÏ : 'QÆ~°∞`å‡<£ ! ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ ã¨O`«Ñ¨Î‰õΩ_»x `«áÈ^èŒ#∞_≥·# „ÉÏǨχ}∞_˘HÍÜ«∞# =ÙO_Õ"å_»∞. PÜ«∞# `«# `«áÈ|ÅO =Å¡ áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞_≥<· å_»∞. D ã¨O™ê~°O ¿Ñ~°∞Ö’<Õ QÍx `«`Ϋ fiOÖ’ ™ê~°O ÖËx^Õ#x `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl"å_≥· J_»=ÙÅÖ’H˜ áÈ~Ú "≥M· Ï#㨠=Ú#∞Å =$uÎ<Õ `å#∂ áêeã¨∂Î J~°}ºOÖ’<Õ K«iã¨∞OÎ _Õ"å_»∞. ÉÏǨϺ z`«=Î $`«∞ÅÎ #∞ J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x `«^•Ìfi~å WO„kÜ«∂ÅÃÑ· q[Ü«∞O ™êkèOKÕ L^ÕâÌ º◊ O`À f~°Ü ÷ ∂« „`«Å‰õΩ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞. HÍx, ^•iÖ’ ^•i `«ÑÊ≤ XHõ p=∞Å∞ ^Œ∂~°x, H͉õΩÅ∞ ‰õÄ_® ^•i `«ÑÊ≤ `Õ WHõ Ѩ@∞ìHÀÖËx =∞Ǩ~°}ºOÖ’xH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. J`«xH˜ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ „|Ǩ‡O_»OQÍ ÃÑiy# K≥@∂¡, Å`«Å∂ á⁄^ŒÅ∂ WHõ ^•s `≥#∂fl `ÀK«x=fiÖË^Œ∞. ™ê^èŒ∞, „‰õÄ~° [O`«∞=ÙÅ∂, Ѩ‰ΩΔõ Å∂, ~åHõãΔ ¨ Ñ≤âßK«Q}Æ ÏÅ∂ =∂„`«"∞Õ JHõ¯_»∞<åfl~Ú. #~°ãO¨ Kå~°O ÖË^∞Œ . ã¨O`«ÑÙ¨ xÎ H˜ ÉèÜ í ∞« =∞xÑ≤OK«Ö^Ë ∞Œ . QÍh k‰õΩ¯ `ÀK«Ö^Ë ∞Œ . HÍ#∞#flk HÍHõ =∂#^Œ∞ Hõ^•, U^À XHõ\ ˜ [~°∞QÆ∞`«∞OkÖË J#∞‰õΩO@∂ XHõ"≥·Ñ¨Ù ã¨∂\˜QÍ ™êyáÈÜ«∂_»∞. H˘O`«¿ãѨ\ ˜H˜ H©K«∞~åà◊§ J~°∞ѨÙÅ∞ Hõ~°‚Hõ~îÀ~°OQÍ#∂, QÆ∂_»¡QÆ∂|Å ^èŒ∂`üHÍ~åÅ∞ ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ#∂ qxÑ≤OK«™êQÍ~Ú. J~Ú<å PQÆÖ^Ë ∞Œ HÍx XHõ KÀ@ <˘Hõ AQÆ∞áêûHõ~° ^Œ$âߺxfl K«∂ã≤ xÅ|_çáÈÜ«∂_»∞. J_»∞QÆ∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ Ñ¨_Ö» ^Ë ∞Œ . JHõ¯_˘Hõ =∞é˜K] @ ≥ ∞ìH˜ Hõ@|ì _ç "ÕÖÏ_»∞`«∂ XHõ â◊=O =ÙOk. ^•xx J~Ú^Œ∞ „¿Ñ`å`«‡Å∞ Ñ‘‰Ωõ ¯ uO@∞<åfl~Ú. „Ѩu „¿Ñ`«=¸ K«∂_»_®xH˜ KåÖÏ ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 617

=ÙOk. =ÚYO g∞^Œ `«Ñʨ WOÔHHõ¯_® =∂Oã¨O ÖË^∞Œ . KÕ`∞« Å∞, HÍà◊√§, Jxfl JOQÍÅ∂ Z=ÚHõÅ g∞^Œ K«~‡° O HõÑÊ≤ #@∞ì<åfl~Ú. =ÚYOÖ’ Hõà√◊ § ÖË=Ù† "å\˜H˜ |^Œ∞Å∞ ~Ô O_»∞ QÀ`«∞Å∞<åfl~Ú. P QÀ`«∞ÅÖ’H˜ *ÏiáÈ~ÚO^À, *ÏiáÈ`å#x ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç áêiáÈ~ÚO^À QÍx =Ú‰õΩ¯ Jã¨ÖË ÖË^∞Œ . <≥uÃÎ Ñ· A@∞ì ÖË^∞Œ . JÖÏQÆx HÀuÖÏ K«∂_»QÍ<Õ #=Ùfi ѨÙ\˜Oì KÕÖÏ H͉õΩO_® ÉèÜ í ∞« O`À QÆ∞O_≥Åqã≤áÈÜÕ∞ÖÏQÆ∞<åflÜ«∞q. „ÉÏǨχ}∞_»∞ "å\˜x K«∂ã≤ ÉèÜ í ∞« O`À „=∂#Ê_ç áÈQÍ Jq =∂„`«O PÜ«∞##∞ K«∂_»QÍ<Õ Ñ≤zÛ P#O^ŒO`À QÔ O`«∞ÖËã∂¨ Î 'g_çx <Õ#∞ uO\Ï—#O>Ë '<Õ#∞ uO\Ï—#O@∂ PÜ«∞# "≥Ñ· Ù¨ Ѩ~∞° QÆ∞ nã≤ HÍà◊§#∞ ~Ô O_»∞ „¿Ñ`åÅ∂ KÕ`∞« Å#∞ ~Ô O_»∞ „¿Ñ`åÅ∂ Ѩ@∞ìHÀQÍ J~Ú^Œ=k PÜ«∞# `«Å#∞ Ѩ@∞ì‰õΩOk. J=hfl ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ J~°∞ã¨∂Î JÖÏ Ñ¨@∞ìH˘<Õ QÍeÖ’H˜ ÖËKå~Ú. JO`«=é‰õÄ uO@∞#fl â◊=OÖ’ WOHÍ =∂Oã¨O =ÙO_çáÈ=_»O`À ^•x#ÖÏ ^ŒO_»QÆ ÃÑ@ì_O» W+¨Oì ÖËHõ H˜OkH˜ =zÛ ^•xx HÍà◊§Ö’ WiH˜OK«∞H˘x =∞àϧ ÃÑH· ˜ ÖËKå~Ú. JѨÙ_® ÉèÜ í ∂« ~°∞_Î #·≥ ã¨O`«ÑΨ „ÉÏǨχ}∞_»∞ q+¨μ^‚ =Õ ÙxÖÏ „áêi÷ã∂¨ Î `«# ~°H} Δõ HÔ · Ñ≤Å∞=<å~°OaèOKå_»∞. 'PѨ„^ŒHHΔõ Í! [QÆ<åflÜ«∞HÍ! <å‰õΩ h"Õ â◊~} ° ∞. ##∞fl HÍáê_»∞. ^Õ"åkè^"Õ å, z#‡Ü«∂, ã¨∞^Œ~≈° # K«„Hõ^•è s, ǨÏs! ##∞fl HÍáê_»∞. YQÆ~å*Ï~°∂_è∞» _≥· "≥Úã¨e <À@ zH˜¯# U#∞QÆ∞#∞ `«# K«„HõO ^•fi~å ~°HOΔ˜ z# ™ê=∞[=~°Q=Æ ∞#∞_»∞ <å Hõ~‡° áêâßÅ#∞ ‰õÄ_® P "≥Úã¨e `«Å#∞ =Öˇ<Õ YO_çOz ##∞fl =Ú‰õΩxÎ KÕÜ∂« e QÍHõ! ~°=∂~°q∞ =O^Œ=∞Ok x~ÀÌ+μ¨ Öˇ#· ~å[‰õΩ=∂~°∞Å#∞ HÍ~åQÍ~°OÖ’ |OkèOz |eK«∞Û@‰õΩ ã≤^ÑúŒ _¨ #ç Hõ~À¯@Hõ Ö’HõHOõ @Hõ [~åã¨O^è∞Œ x ^è~Œ ‡° [ ~å[ã¨∂Ü«∞ q∞+¨KÕ K«OÑ≤Oz Ö’HõHÖõ Ϻ}Ïxfl QÍqOz# NHõ$+¨Ñ‚ ~¨ =° ∂`«‡ P ~å‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ =Öˇ<Õ <å‰õΩ#∂ q_»∞^ŒÅ#∞ „Ѩ™êkOKåe QÍHõ!— JO@∂ =∞Ô~<Àfl q^è•Å <å J=`å~°`«`åÎ fixfl H©iÎã¨∂Î PiÎ`À J~°∞ã¨∂Î #<Õfl ~°=∞‡x Ñ≤Åz# P `«Ñ㨠û¨ OѨ#∞flxÃÑ· „¿Ñ=∞`À ‰õÄ_ç# *Ïe HõÅ∞QÆQÍ <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ |Ü«∞Å∞^Õ~å#∞. <Õ<å ^Œi^•Ñ¨ÙʼnõΩ KÕ~Q° Í<Õ J`«xÖ’x U `«Ñ⨠≈◊ H˜Î P q+¨Ü∂« #fl`«xH˜ KÕ~"° ãÕ O≤ ^À ÜÕ∞"≥∂QÍx J`«_»∞ ÉèíÜ«∂xfl =kÖËã≤ P „¿Ñ`åÅ =¸Ñ¨ÙÅÃÑ· ѨšH©Ö’ ~åAÖÏQÍ ã¨∞YOQÍ x„kã¨∞#Î fl@¡~Ú<å_»∞. <Õ<å QÆ∞OѨ٠"≥#Hˆ HÍ¿ãѨ٠"≥à§◊ QÍ JHõ¯_» =∞}˜É„íè ^Œ∞_»#∞ Ü«∞Hõ~Δ åA HõxÑ≤OKå_»∞. <Õ#`«xH˜ 'D „¿Ñ`åÅ ã¨OQÆ`^Õ À K«∂_»∞—=∞x Hõ#∞ÃãQ· Æ KÕâß#∞. "≥O@<Õ J`«_® ÉèÜ í ∞« OHõ~° „¿Ñ`åňH ^Œ∞óMÏhfl, ÉèÜ í ∂« hfl HõeyOKÕ „¿Ñ`«~∂° áêxfl ^èiŒ Oz "å\˜ Hõ#∞Å∞ HõÅ=~°Ñ_¨ ÖÕ Ï, QÆ∞O_≥ QÆ∞aèÅ∞¡=∞<ÕÖÏ ÃÑ^ŒÌ Éè∞í *ÏÅ`À, |∞ã¨Å∞ H˘_»∞`«∞#fl `åK«∞ áê=∞O`« <åÅ∞Hõ`À, LKåÛùfi㨠xâßfi™êÅ#∞ Jq ÉèÜ í ∞« O`À HõOÑ≤OKÕÖÏ fã¨∞‰õΩO@∂

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 618

=ÚO^Œ∞ "å\˜ Ü≥∞^Œ∞@ xâ◊ÛÅOQÍ xÅ|_®¤_∞» . "å~°∞ (Jq) ÉèÜ í ∞« O #∞O_ç `Õ~∞° H˘<ÕÖ’QÍ<Õ Ô~O_çO\˜x KÕ`«∞Å`À Ô~O_çO\˜x HÍà◊§`À XHõ „¿Ñ`åxfl <À\˜`À X_çã≤ Ѩ\ ˜ì ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ Ñ≤_Qç ∞Æ ^Œ∞ÅÌ `À "å\˜ ("åi) Xà◊√§ Ǩ˙#O KÕ¿ãâß_»∞. "åi KÕ`∞« Å #∞O_ç „ÉÏǨ Ï ‡}∞x q_ç Ñ ≤ O z, â◊ " åxfl Ѩ @ ∞ì H ˘x P =∞}˜ É è í „ ^Œ Ü« ∞ ‰õ Δ Ω _» ∞ =∂Ü«∞"≥∞áÿ ÈÜ«∂_»∞. =∞}˜É„íè ^Œ∞x tHõ`Δ À <å (q+¨μ=‚ Ù Ü≥ÚHõ¯) ^ŒÜ∞« `À "åi („¿Ñ`åÅ) áêáêÅ∞ #tOz „ÉÏǨχ}∞xH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ "≥∂Hõie¡ WÖÏ J<åfl~°∞. '¿ÇÏ q„Ѩ^"Õ å! =∞=∞‡efl HõqΔ ∞OK«O_ç— PÜ«∞#‰õΩ KÕ`∞« Å∞ *’_çOz „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕã≤ =∞~°Å HõqΔ ∞OѨÙ=∞x HÀ~å~°∞. nxH˜ HÍ~°}O „ÉÏǨχ} ^Œ~≈° #O, NǨÏi Hõ~∞° }, Ü«∞HõãΔ Ê¨ ~°≈Å =Å¡ "åiH˜ ѨÓ~°fi 㨇 $u HõÅQÆ_"» ∞Õ . "åi n#=^Œ<åÅ#∂, =∞iO`« n<åÖÏѨ#Å#∞ K«∂ã≤ =∞#ã¨∞ Hõiy# „ÉÏǨχ}∞_»∞ "åixÖÏ J_çQÍ_»∞ : 'ÉÏ|∂! g∞Ô~=~°∞? W^ŒO`å Uq∞\˜? U^≥<· å =∂Ü«∞Ü«∂ ÖËHõ <å z`«Î „Éè=í ∂?— '™êfig∞! Wk =∂Ü«∂ HÍ^Œ∞ „Éè=í ∂ HÍ^Œ∞. "Õ∞O „¿Ñ`åÅO. =∂ ѨÓ~°fi [#‡ ^Œ∞+¨¯ $`åÅ =Å¡ WÖÏ =∂‰õΩ „¿Ñ`« Ü≥∂x „áêÑ≤OÎ zOk.— '„¿Ñ`«=ÚÖÏ~å! g∞ ¿Ñˆ~¡q∞\˜? g∞ˆ~O KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞? g∞H© ^Œ∞~°Ìâ◊ ZÖÏ „áêÑ≤OÎ zOk? <å Ѩ@¡ g∞ „Ѩ=~°#Î H˜, JO^Œ∞Ö’x =∂~°∞ÊH˜ HÍ~°}"Õ∞q∞?— 'kfi*’`«Î=∂! g∞ „Ѩâ◊flÅxfl\˜H© „Ѩ`«∞º`«Î~åe™êÎ=Ú. =∂ ¿Ñà◊√§ Ѩ~°∞º+≤`«, ã¨∂p=ÚY, j„Ѷ¨∞QÆ, ~À^èŒHõ, ÖËY‰õΩÅ∞. ™ê=∂#º =∂#=ÙÖË J#∞H˘x q∞=∞‡efl Ѩ@∞ì‰õΩ<åflO. g∞~°∞ Ü≥∂y~å[x q+¨μ‚Éèí‰õΩÎÅx `≥eâßHõ ѨÓlã¨∞Î<åfl=Ú. g∞ ã¨Ê~°≈ =∂„`å#<Õ =∂ áêáêÅhfl ZyiáÈÜ«∂~Ú— 'g∞ <å=∞^èÜ Õ ∂« Å∞ qz„`«OQÍ qxÑ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. Wq J~°O÷ ÖËx=x <åHõxÑ≤OK«_O» ÖË^∞Œ . g∞~°∞ <å‰õΩ q™êÎ~O° QÍ g∞ QÆ∂iÛ q=iOK«O_ç— Jx „ÉÏǨχ}∞_®^ÕtOK«QÍ<Õ P „¿Ñ`åÖÁHõ\ÁHõ\ Q˜ Í WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ~°∞. '„ÉÏǨχ}À`«=Î ∂! XHõ=∂~°∞ <Õ#∞ „âß^ŒOú ÃÑ@ì=Åã≤ =zÛ#ѨÙ_˘Hõ „ÉÏǨχ}∞x xÜ«∞q∞OK«∞‰õΩ<åfl#∞. P =$^Œú „ÉÏǨχ}∞_»∞ #_»=ÖËHõ #_»∞ã¨∂Î ÉÏQÍ PÅ㨺OQÍ =KåÛ_»∞. <Õ#∞ PHõeH˜ `åà◊ÖHË õ „âß^Œú Hõ~‡° KÕÜ∞« ‰õΩO_®<Õ P âßHõáêHÍÅ#∞ u<Õâß#∞. „ÉÏǨχ}∞xH˜ Ѩ~°∞º+≤`« (áêã≤áÈ~Ú#) J<åflxfl ZHõ¯_ç #∞O_À `≥Ñ≤ÊOz =∞s, ÃÑ\Ïì#∞. <ÕxÖÏ ^Œ∞+¨„ì ¿Ñ`åxfl HÍ=_®xH© <å ¿Ñ~°∞ Ѩ~∞° º+≤`∞« _»∞ HÍ=_®xH˜ ‰õÄ_® J^Õ HÍ~°}O.—

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 619

'„ÉÏǨχ} ^Õ=`å! <å ¿Ñ~°∞ ã¨∂p=ÚY∞_»∞. XHõ<å_˘Hõ „ÉÏǨχ}˜ f~°™÷ êfl<åxHõ~Ú Éè„í ^Œ=@ f~å÷xH˜ =zÛOk. P"≥∞`À P"≥∞ J~Ú^Õà§◊ H˘_»∞‰õΩ<åfl_»∞. P"≥∞ J`«xx K«∂ã¨∞H˘<Õ rqã¨∞#Î fl@∞¡Ok. <Õ#ѨC_»∞ Hõ„Δ uÜ«∞ Ü«Ú=‰õΩxQÍ [x‡OzÜ«Ú<åfl#∞. JÅq g∞i# Xà◊√§ á⁄QÆ~∞° , „‰õÄ~°`åfiÅ`À „Ѩ[Å#∞ Ç≤ÏOã≤ã∞¨ OÎ _Õ"å_çx. <Õ<å „ÉÏǨχ}©, Ѩل`«∞Å ^•iHÍz J`«x `«ÅÃÑ· Ñ≤_Hç e˜ `À ÉÏk "åi ™ê=∂#¡xfl\˜h ÖψQã¨∞‰õΩ<åfl#∞. P Ѩã"≤ å_»∞ ^•Ç¨ÏO ^•Ç¨Ï=∞x U_»∞ã¨∞OÎ >Ë `«e¡ J`«xH˘Hõ z#fl áê„`«`À ho§zÛOk. <Õ#∞ áê„`«#∞ ^Ò~°#˚ ºOQÍ ÖψQã¨∞H˘x MÏm KÕ¿ãâß#∞. ÉèÜ í ∞« ã¨O„`«ã∞¨ _Î ,·≥ ^•Ç¨Ï"庉õΩÅ∞_≥· P Ñ≤Å"¡ å_»∞ JHõ¯_Õ JѨC_Õ =∞~°}O˜ Kå_»∞. J`«x `«e¡ P QÆ~ƒ° âù ’HÍxfl `«@∞ìHÀÖËHõ JHõ¯_Õ =Ù#fl #∂uÖ’ ^Œ∂H˜ Jã¨∞=ÙÅ∞ ÉÏã≤Ok. D =∞Ǩ áêѨO =Å¡ <åH© „¿Ñ`«Ü∂≥ x „áêÑ≤ÎOzOk. Ѩ~fi° `åHÍ~° â◊s~°∞_»<Õ HÍx <å‰õΩ <À~°∞ ÖË^∞Œ . H˘OQÆÖÏQÆ ã¨∂k =Ú‰õΩ¯Ok. <å‰õΩ PǨ~°O ^˘iH˜<å ^•xx u#_®xH˜ KåÖÏ¿ãѨ٠Hõ+Ñì¨ _¨ =» Åã≤ =ã¨∞OÎ k. <Õ<å ~ÀA „ÉÏǨχ} ÉÏʼnõΩx h~°∞ `åQÆx=fi‰õΩO_® KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ WÖÏ J#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl#∞. <å D <À~°∞ Hõeã≤# =Ú‰õΩ¯ <å ¿Ñ~°∞x ã¨∂p=ÚY∞_»∞QÍ KÕãO≤ k. 'Éè∂í ã¨∞~ˆ O„^•! <å ¿Ñ~°∞ j„Ѷ∞¨ QÆ∞_»∞. <Õ<˘HõÑC¨ _˘Hõ ^è#Œ =O`«∞_»<#·≥ "≥â· √◊ º_»#∞. P [#‡Ö’ <å q∞„`«∞_˘Hõx`À HõÅã≤ W`«~° ^ÕâßʼnõΩ "åºáê~° xq∞`«"Î ∞≥ ÿ "≥àϧ#∞. <Õ#∞ Hõ\ H˜ õ ¿Ñ^Œ"åxx HÍHõáÈ~Ú<å <å q∞„`«∞x =^ŒÌ Jâı+¨ ^è#Œ ~åâ◊√Å∞O_»_O» `À <åÖ’ Ö’ÉèOí , ^•x =Å¡ „H“~°ºO ÃÑiQÍ~Ú. "Õ∞q∞^Œ~Ì O° "åºáê~°O KÕã≤ "≥#∞Hõ‰Ωõ =∞~°e =ã¨∞#Î flѨÙ_»∞ ^•iÖ’ `«ye# XHõ #kx Ѩ_=» ã¨Ç¨ Ü«∂# ^•@∞`«∞O_»QÍ ã¨∂~°∞º_»ãΨ q∞OKå_»∞. =∞ã¨Hõ pHõ\ Ö˜ ’ „ѨÜ∂« }©‰Ωõ ÅO`å Z=i QÀÅÖ’ "å~°∞<åfl~°∞. KåÖÏ=∞Ok JÅã¨@ HÍ~°}OQÍ ‰õΩ#∞‰õΩ áê@∞¡ Ѩ_∞» `«∞<åfl~°∞. "åiÖ’ <å q∞„`«∞_»∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl_»∞. J`«_∞» <å `˘_» g∞^Õ `«ÅÃÑ\˜ì xtÛO`«QÍ x„^Œ áÈ™êQÍ_»∞. <Õ#`«xx „Ѩ"åǨÏOÖ’H˜ `À¿ãâß#∞. pHõ\ Ö˜ ’ <≥=~°∂ K«∂_»Ö^Ë ∞Œ . J`«x =^Œ#Ì ∞#fl |Ǩï=¸Åº „Ѩ^•Öˇ#· ~°`fl« [\˜`« ã¨fi~å‚É~íè }° ÏÅ∂, =Ú`åºÅ∂, |OQÍ~°∞ HÍã¨∞Å∂ Jhfl Ѩ@∞ìH˘x =∂ =Ó~˘KÕÛâß#∞. <å q∞„`«∞x Ѩufl`À ^•i^ÀÑ≤_ô ^˘OQÆÅ∞ =∂ÃÑ· ^•_ç KÕÜ∞« QÍ P"≥∞ Éè~í ΰ ^˘iH˜áÈÜ«∂_»h, "å~°`x« ™⁄`«OÎ `å ^ÀK«∞H˘x J`«xx K«O¿Ñâß~°x K≥¿ÑÊâß#∞. <Õ#∞ =∞~À^•~°O\Ï, `«∞ѨÊÅ "≥O\Ï, <å ™⁄=Ú‡x Ѩ@∞ìH˘x Ѩ~∞° QÔ uÎ U^À Kå=Ù `«ÑÊ≤ Hõ#∞flÖÁ@ìÉ’~Ú# K«O^•# WÅ∞¡ KÕ~å#x K≥áêÊ#∞. <å rq`å#flO`«\ h˜ P áêѨÑÙ¨ ™⁄=Ú‡`À<Õ QÆ_áç ê#∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 620

j„Ѷ∞¨ OQÍ _»|∞ƒ ã¨Oáê^Œ#Ö’ =ÚO^Œ∞HÔ àϧ#x ##∞fl 'j„Ѷ∞¨ QÆ∞— _»<åfl~°∞ HÍh P áêáêxH˜, <åH˜ÖÏ „¿Ñ`«Ü∂≥ xÖ’ ѨÙ@∞ìHõ =ã¨∞OÎ ^Œx Z=~°∂ Z~°∞QÆ~∞° Hõ^•!— 'q„áÈ`«=Î ∂! <å ¿Ñ~°∞ ~À^艌 Ωõ _»∞. <Õ#∞ â◊¥„^Œ*ÏuH˜ K≥Ok#"å_»#∞. ~å[Éè=í #O #∞O_ç <å‰õΩ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ „QÍ=∂ÖÁHõ =O^ŒÃÑ· JkèHÍ~°O W=fi|_çOk. <å ‰õΩ@∞O|OÖ’ =$^Œ∞Öú #·ˇ `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ XHõ `«=Ú‡_»∞ =∂„`«"∞Õ LO_Õ"å~°=Ú. J~Ú<å Ö’ÉèOí H˘nÌ <å `«=Ú‡_çx "Õ~ˆ HÍѨÙ~°O ÃÑ@∞ìH˘=∞‡x `«yÖËâß#∞. "å_çHˆ g∞ ÖË^∞Œ . J#fl=„™êÎÅ∞ ÖËHõ J=ã¨Ñ÷ _¨ ∞» `«∞<åfl_»x `≥eã≤ <å `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ ~°ÇϨ 㨺OQÍ <å QÆ$ǨÏO #∞O_ç Jxfl =ã¨∞=Î ÙÅ#∂ ѨOÑ≤ã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. <Õxk qx Jyæ~å=Ú_ç<·≥ áÈ~Ú <å `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞ ã¨OHÔ à◊§`À |OkèOz XHõ QÆkÖ’ Ѩ_âÕ ß#∞. "å~°∞ Ju Hõ+Oì¨ g∞^Œ q_çÑO≤ K«∞H˘x P`å‡aè=∂#O ^≥|ƒu#fl^Œ<Õ ÉÏ^è`Œ À q+¨O q∞Oy =∞~°}O˜ Kå~°∞. <å `«=Ú‡_»∞ Ug∞ ÖËHõ ZHõ¯_≥H¯õ _À u~°∞QÆ∞`«∂ U"≥∞áÿ ÈÜ«∂_À `≥eÜ«∞ÖË^∞Œ . =$^Œ∞Åú #∞ |O^è•Å`À '~°∞^ŒOú — KÕâß#∞ HÍ|\˜ì ~À^艌 Ωõ _»<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛ xezOk. D =∞ǨáêáêÅ =Å¡ <ÕxÖÏ „¿Ñ`« Ü≥∂xÖ’ Ѩ_ç =Ù<åfl#∞—. '¿ÇÏ q„Ѩ^"Õ å! ##∞fl ÖËY‰õΩ_»O\Ï~°∞. ѨÓ~°fiO L[˚~Úh #QÆ~O° Ö’ „ÉÏǨχ}∞xQÍ [xOKå#∞. =∂~åAQÍ~°∞ #<˘flHõ „|Ǩ‡O_»"∞≥ #ÿ HÀ"≥ʼnõΩ Ñ¨Ó*ÏiQÍ xÜ«∞q∞OKå~°∞. P QÆ∞_çÖ’ qaè#fl <å=∂Å`À Z<Àfl q„QÆÇ¨ Å∞<åfl~Ú. ã¨fi~°‚ xi‡`«=ÚÖˇ#· P q„QÆÇ¨ ÅÖ’ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ KÀ@ ѨÅ∞ qÅ∞"≥#· ~°`åflÅ∞ `åѨ_O» KÕÜ∞« |_ç =Ù<åfl~Ú. "å\˜x ~ÀE ѨÓlã¨∂ΠѨÙ}Ϻxfl "≥#Hˆ ã¨∞HÀ=Åã≤# <Õ#∞ Ö’Éè"í ∂≥ ǨÅKÕ ~åHÍã≤ =∞#ã¨∞ QÆÅ"å_ç<·≥ _»|∞ƒ "≥#Hˆ ã¨∞HÀ"åÅ<Õ "åOKè« Ñ¨Ù\˜ì =∞ǨáêÑ≤<·≥ áÈÜ«∂#∞. |∞kú áêáêã¨H"Îõ ∞≥ ÿ áÈ`Õ „ÉÏǨχ}∞_≥<· å, ѨÓ*ÏkèHÍÔ~<· å XHõ>,Ë ~åHõãΔ ∞¨ _≥<· å Ñ≤âßK«"∞≥ #ÿ XHõ>.Ë <Õ<˘Hõ ã¨∂kQÍ "å_çQÍ #∞#fl W#∞Ѩ PÜ«Ú^è•xfl KÕÑ\¨ ì˜ P q„QÆÇ¨ ʼnõΩ#fl |OQÍ~åhfl ~°`åflÅ#∂ ÃÑHõeOz"Õã≤ ^•KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞. =∞~°∞<å_»∞ ZѨÊ\˜ÖψQ HÀ"≥Å `≥éz QÀÅ QÀÅ ÃÑ>Ëâì ß#∞, Ug∞ `≥eÜ«∞x"å_çÖÏQÆ. ~åAQÍ~å ~°∂ѨÙ=∂ã≤# q„QÆÇ¨ Å#∞ K«∂ã≤ „Ѩ[fie`åyfl =Öˇ „HÀ^èOŒ `À ~°yeáÈÜ«∂~°∞. 'D Ѩx KÕã#≤ ^˘OQÆ#∞, ^≥=· „^ÀÇ≤Ïx, "å_»∞ „ÉÏǨχ}∞_≥<· å ã¨~ˆ , Ѩ@∞ìH˘x <Õ~åxfl x~°∂Ñ≤Oz "åxx <å KÕ`∞« Å`À<Õ z„`«=^èŒ KÕã≤ K«O¿Ñ™êÎ#∞— Jx ^Õ=ÙxÜ≥∞^Œ@ „Ѩu[˝ KÕâß~°∞. PÜ«∞# '„ÉÏǨχ}∞_≥<· å ã¨~ˆ — J#_»O`À J#∞=∂#"Õ∞^≥<· å <å g∞^Œ HõeyO^Õ"∂≥ J<Õ J#∞=∂#O <å‰õΩ Hõey ~å„uH˜ ~å„`Õ ~å[=∞Ok~°OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz „ѨâßO`«OQÍ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 621

x„kã¨∞#Î fl ~åA#∞ K«O¿Ñã≤ J@∞flOK«>Ë ~°`åflÅ#∂ |OQÍ~åhfl Ѩ@∞ìH˘x áêiáÈÜ«∂#∞. ^•O`À Éè∂í ^ÕqH˜ ‰õÄ_® <å g∞^Œ Jã¨ÇϨ ºO HõeyO^Õ"∂≥ JÖÏ áêiáÈ`«∂ ^•i `«ÑÊ≤ Ѷ∞¨ ’~å~°}ºOÖ’ kQÆ|_ç JHõ¯_˘Hõ PH˘#fl ѨÙe"å`« Ѩ_ç K«xáÈÜ«∂#∞. HõÅO =O\˜ ™ê^è#Œ O`À =∞Ǩ áêѨO KÕâß#∞ HÍ|\˜ì ##∞fl #~°HOõ Ö’ ÖËY‰õΩ_»x Ñ≤eKå~°∞. JHõ¯_» Z#ÖËx ÉÏ^èÅŒ ∂ J#∞Éèqí Oz WÖÏ „¿Ñ`«Ü∂≥ xÖ’ Ѩ_®¤#∞.— WÖÏ J~Ú^Œ∞ „¿Ñ`åÅ∂ q#Ü«∞O`À `«=∞ Ѩ<åflÅ#∞ qxÑ≤OK«QÍ „ÉÏǨχ}∞_»∞ *ÏeѨ_ç "åi „Ѩã∞¨ `Î « Ѩiã≤u÷ x QÆ∂iÛ J_»∞QÆQÍ "åiÖÏ K≥ÑC¨ H˘x qÅÑ≤OKå~°∞. 'F kfi*ËO„^•! ZHõ¯_» "Õ^=Œ ∂~°Oæ J#∞ã¨iOѨ|_»∞`«∞O^À, ZHõ¯_» Å[˚, ^è~Œ ‡° O, ^Œ=∞O, Hõ=Δ ∞, ^è$Œ u, *Ï˝#O =ÙO\ÏÜ≥∂ JHõ¯_» "Õ∞=Ú „Ѩ"tÕ OK«Ö=Ë Ú. „âß^Œ,ú `«~Ê° } Hõ~‡° Å∞ KÕÜ∞« |_»x QÆ$ǨÖ’¡ "Õ∞=Ú ^Œ∂~°QÅÆ =Ú. JHõ¯_ç =∞#∞+¨μÅ ~°H=Îõ ∂O™êÅ#∞ "åiH˜ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ JѨÇϨ iOz P~°y™êÎ=Ú. "å~°∞ U [|∂ƒ ÖˉΩõ O_®<Õ h~°ãO≤ z áÈ`«∞O\Ï~°∞. =∂ PǨ~°O Ѩ~=° ∞ Jã¨ÇϨ ºHõ~O° . =∞ÅO ^ŒQ~æÆ ∞° flO_ç â◊=O ^•HÍ Jhfl uO\ÏO. =∂ˆH ã≤QxæÆ Ñ≤ã∞¨ OÎ k – J~Ú<å `«Ñʨ ^Œ∞. "Õ∞=Ú J*Ï˝#∞ÅO, `å=∞ã¨∞ÅO, =∞O^Œ|∞^Œ∞Åú O, U =∂„`«O ^≥=· â◊HΘ JeH˜_ç q<åfl ÉèÜ í ∞« O`À áêiáÈÜÕ∞ Ñ≤iH˜[<åÅO. =∂H© „¿Ñ`«[#‡ ZѨC_»∞ ѨÓ~°=Î Ù`«∞O^• Jx K«∂ã¨∞OÎ \ÏO.— „ÉÏǨχ}∞_»∞ "åi ÉÏ^èÅŒ #∞ qO@∞O_»Q<Æ Õ <Õ#∞ (J#QÍ QÆ~∞° _»∞xH˜^OŒ `å K≥ÑÙ¨ #Î fl q+¨μ=‚ Ù) J`«xH˜ ^Œ~≈° #q∞KåÛ#∞. ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ x=ã≤OKÕ JO`«~åºq∞ ѨÙ~°∞+¨ ã¨fi~°∂ѨOÖ’ ™êHΔÍ`«¯iOz# ##∞fl K«∂_»Q<Æ Õ P q„ѨÙ_»∞ <ÕÅÃÑ· ™êëêìOQÆÑ_¨ áç È~Ú #=∞㨯iOz ã¨∞Î`«∞Å`À ##∞fl ã¨O`«∞+¨ìѨiKå_»∞. J`«x ^ŒÜ«∞ =Å¡ P „¿Ñ`åÅ∞ ‰õÄ_® ##∞fl K«∂_»QeÆ QÍ~Ú. 'Jxfl ~°HÍÅ „áê}∞Å#∂ Hˆ =ÅO h ^ŒÜ∞« `À<Õ, "åiˆH J~°›`å ÖËHáõ È~Ú<å, h=Ù L^Œiú OK«QÅÆ =Ù. =∞Ǩ„Ѩɒè ! h‰õΩ #=∞™ê¯~°=Ú— Jx ѨÅ∞‰õΩ`«∞#fl P „ÉÏǨχ}∞x =∞#ã¨∞Ö’x HÀiHõ#~°O÷ KÕã∞¨ H˘x <Õ#∞ "å~°O^ŒiH© L`«=Î ∞Ö’HÍÅ#∞ „Ѩ™êkOKå#∞. <å WK«Ûù "Õ∞~°‰Ωõ J`«ºO`« `Õ[=Ú QÆÅ, „âı+ª¨ PHÍâ◊Q=Æ ∞#O KÕÜ∞« QÆÅ, QÆO^è~Œ fi° , JѨû~° Ü«ÚHõÎ=ÚÖˇ·# P~°∞ q=∂<åÅHõ¯_çH˜ =zÛ P „ÉÏǨχ}∞h ѨOK«„¿Ñ`åÅ#∂ ZH˜¯OK«∞H˘x <å Ö’HÍxH˜ fã¨∞H˘x áÈÜ«∂~Ú— Jx K≥áêÊ_»∞ N =∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù. (J^蕺ܫ∞O – 7)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 622

JѨ~°Hõ~°‡Å‰õΩ JkèHÍi – rq`« „âß^Œú ã¨OH˜ΔѨΠqkè H©Δ~™° êQÆ~O° ÃÑ· â◊Ü∞« xOKÕ *Ï˝#™êQÆ~∞° x PHÍâ◊OÖ’ "åǨÏ#"≥∞ÿ qǨÏiOѨ*¿Ë ã QÆ~∞° _»∞_»∞ =∞iO`« *Ï˝#O HÀã¨O WÖÏ „áêi÷OKå_»∞. '„ѨÉ∂íè ! D B~°fiú ^≥Ç· Ï≤ Hõ HÍ~åºxfl ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ ã¨OѨ#flO KÕ¿ã JkèHÍ~°O Z=iH˜ =ÙO@∞Ok? D „H˜Ü∞« Zxfl „ѨHÍ~åÅ∞QÍ =ÙOk?— 'F YˆQâß! =∞~°}O˜ z# =ºH˜HÎ ˜ h =_çy# HÍ~åºxfl KÕ¿ã JkèHÍ~°O „Hõ=∞OQÍ Ñ¨Ù„`«∞ʼnõΩ, ᜄ`«∞ʼnõΩ, J#fl^Œ=ڇʼnõΩ, "åi Ѩل`«∞ʼnõΩ, ã¨ÑO≤ _»∞ʼnõΩ, ã¨fi*ÏfÜ«ÚʼnõΩ =ÙO@∞Ok. =∞$`«∞xH˜ Ñ≤O_»O ÃÑ@ì_®xH˜ =∂`«$Ñ≤`$« =OâßÅÖ’ ѨÙ~°∞+¨μÖˇ=~°∂ q∞QÆÅHõ áÈ`Õ ¢ãÅΑ ∞ D HÍ~åºxfl K≥Ü∞« º=K«∞Û. `«#"åiO^Œi`À `≥Q`Æ O≥ ѨÙÅ∞ KÕã∞¨ H˘x áÈ~Ú# "åxH˜ D HÍ~åºxfl ~åA KÕÜ∂« e. ѨÓ~°fi, =∞^躌 =∞, L`«~Î ° „H˜Ü∞« Åx Wk =¸_»∞ ~°HÍÅ∞QÍ =ÙOk. D „H˜Ü∞« #∞ „Ѩu ã¨O=`«û~°O UHÀkÌ+ì¨ q^è•#OÖ’ KÕÜ∂« e. (nxx '`«k#Ì O— JO\Ï~°∞). D „âß^Œú „H˜Ü∞« #∞ KÕ¿ãÎ Z@∞=O\˜ ã¨`Ê« eù `åÅ∞O\ÏÜ≥∂ q#∞. „|Ǩχ, WO„^Œ∞_»∞, ~°∞„^Œ∞_»∞, Jtfih Ѩل`«∞Å∞, ã¨∂~°∞º_»∞, Jyfl, =ã¨∞=ÙÅ∞, =∞~°∞^Œ} æ ÏÅ∞, qâıfi^Õ=ÙÅ∞, Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ∞, Ѩ‰ΩΔõ Å∞, =∞#∞+¨μºÅ∞, Ѩâ√◊ =ÙÅ∞, ã¨sã¨$áêÅ∞, W`«~ˆ `«~° „áê}∞Å∞ – g@xfl\˜h, g~°O^Œih „â◊^•úÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ KÕ¿ã „âß^Œ„ú H˜Ü∞« ^•fi~å, =∞x+≤, `«#‰õΩ „Ѩã#¨ ∞flÅ#∞QÍ KÕã∞¨ H˘#=K«∞Û#∞. D `«k#Ì O =Å¡ ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ`ÎÕ ã¨O`«∞+¨=ì ∞=Ù`«∞Ok. `«=∞#∞ ã¨O`À+¨ÃÑ\˜#ì „âß^Œú Hõ~#ΰ ∞, =ÚYºOQÍ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞, Ѩل`«, ¢ã,Α ^è<Œ åkHõ=ÚÅ ^•fi~å ã¨O`À+¨ÃÑ_»`å~°∞. Z=i=∞@∞ì‰õΩ "å~°∞ `«=∞ rq`«HÍÅOÖ’<Õ `«=∞‰õΩ `å"Õ∞ „âß^ŒúO ÃÑ@∞ìH˘<Õ "≥ã∞¨ Å∞ÉÏ@∞ ‰õÄ_® =ÙOk. nxx rq`«„âß^Œ=ú ∞O\Ï~°∞. ™êfl#O KÕã≤ LѨ"åã¨=ÚO_ç N Hõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞x ÃÑ<· Õ =∞#ã¨∞ ÅQÆflO KÕã,≤ JO>Ë PÜ«∞# bÅÅ<Õ PÖ’zã¨∂,Î U =∞xÃ+<· å ã¨~ˆ , `«#‰õΩ `å<Õ D „H˜Ü∞« #∞ "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ@ì=K«∞Û#∞. =ÚO^Œ∞QÍ UHÍ„QÆz`«OÎ `À Jxfl\˜H© Hõ~åÎ, Éè’HÍÎÜ∞ÿ≥ # ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞ q+¨μ‚ ^Õ=Ùx ѨÓlOz `«# Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ ¿Ñi@ uÅÅ#∂, ^ŒH} Δ˜ `À ÉÏ@∞ =¸_»∞ [Å^è#Õ ∞=ÙÅ#∂ (J#QÍ Hõ$„u=∞ ^è#Õ ∞=ÙÅ#∞) FO Ñ≤`«$Éèíºóã¨fi^è• JO@∂ ‰õΩŠѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞xH˜ x"ÕkOKåe. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ FO JQÆflÜÕ∞ Hõ=º "åÇ¨Ï <åÜ«∞ ã¨fi^è• #=∞ó, FO ™È=∂Ü«∞ `åfi Ñ≤`$« =∞`Õ ã¨fi^è•#=∞ó J<Õ =∞O„`åÅ#∞ K«^"Œ åe. K«^∞Œ =Ù`«∂<Õ ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ uiy WO^•Hõ x"ÕkOz# "å\˜x ^•#q∞zÛ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 623

=¸_»= ^è#Õ ∞=Ù#∞ ^•#q∞ã¨∞#Î flѨÙ_»∞ Ü«∞=∂Ü«∂Oy~°¿ã ã¨fi^è•#=∞ó J<Õ =∞O„`åxfl gÖˇ#· xfl =∂~°∞¡ 㨇iOKåe. q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x ѨÓ[ (Ü«∞[˝O), [Å^è#Õ ∞ ^•<åÅ =∞^躌 HÍÅOÖ’<Õ „ÉÏǨχ}∞Å <å"åǨÏ# KÕã≤ "åiH˜ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\Ïìe. "≥Ú^Œ\ ˜ [Å^è#Õ ∞=Ù #∞`«~Î k° â◊Ö’#∂, ~Ô O_»= ^•xx ^ŒH} Δ˜ OÖ’#∂ ÃÑ\Ïìe. P ~Ô O\˜ =∞^蕺, =¸_»= [Å^è#Õ ∞=Ù #∞Oz P"åǨÏ<åk „âß^Œú ã¨O|OkèO`« HÍ~åºÅ#∞ KÕÜ∂« e. JxflO\˜H<õ åfl =ÚO^Œ∞ qâıfi^Õ=ÙÅ „Ѩuxkè „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ÉÏQÍ Ñ¨ÓlOz WÖÏ "åix P"åǨÏ# KÕÜ∂« e : =ã¨∞Éèºí ™êÎ fi =∞ǨÏO q„Ѩ ~°∞„^Õɺíè ™êÎ fi=∞ǨÏO`«`ó« I ã¨∂~ˆ ºÉèºí ™êÎ fi =∞ǨÏO q„Ѩ Éè’[Ü«∂g∞u `å#fi^Õ`ü II (^èŒ~°‡...8/17) `«~∞° "åu P"åǨÏ<åkHõ âı+H¨ Í~åºÅ#∞ Ñ≤`$« âı+H¨ Í~°ºOÖ’ KÕã#≤ >Ë¡ KÕÜ∂« e. `«~°∞"å`« =ã¨∞=ÙÅ#∞^ÕÌtOz XHõ „ÉÏǨχ}∞xH˜ =∞Oz P=Ù#∞ ^•#O KÕÜ«∂e. PˆQflÜ«∞OÖ’ ~°∞„^Œ^Õ=ÙxH© ^ŒH˜Δ} kâ◊Ö’ ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞xH© „Ѩux^äŒ∞Å∞QÍ ‰õÄ~ÀÛ Éˇ@|ì _ç# „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ K≥iÜ≥ÚHõ QÀ=Ù#∂ ^•#q∞"åfie. qâıfi^Õ=ÙÅ xq∞`«OÎ uÅѨÓ~°‚ áê„`«x"åfie. „ÉÏǨχ}∞Å HõÑÙ¨ _»∞ JHõÜ Δ ∂≥ ^ŒHõ ^•<åxfl¿ãÎ "å~°∞ 'FO ã¨fiã≤—Î J<Õ „Ѩu =K«#O ^•fi~å D „âß^Œú Hõ$`«º ã¨OѨÓ~°`‚ « ã¨OѨ#flO HÍ"åÅx nq™êÎ~∞° . JѨÙ_»∞ JëêìHõΔ~° =∞O„`«O`À q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞x 㨇iã¨∂Î ^Õ=`«ÅO^Œih („ÉÏǨχ}∞Å#∞) q#Ü«∞ѨÓ~°fiHõOQÍ g_˘¯ÖÏÊe. `«~∞° "å`« =∞#ã¨∞û#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x `«# ‰õΩÅ^Õ=`«#∂, áê~°fif^Õqh, t=ˆHâ◊=ÙÅ#∂ 㨇iOK«∞HÀ"åe. `«~∞° "å`« P ѨHOΔõ Ö’ =KÕÛ K«`∞« ~°tÌ <å_»∞ ^ŒQ~æÆ Ö° ’ #∞#fl „âı+#ª¨ n f~åúxH˜ áÈ~Ú ™êfl#O KÕã≤ =„™êÎÅ#∂ W#∞ѨH_õ Ťô #∂ ^•#O KÕÜ∂« e. Ñ≤=∞‡@ ^ŒH˜Δ}O "≥·Ñ¨Ù ‰õÄ~˘Ûx 'FO l`«O`Õ— J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤ã¨∂Î Jyflx „Ѩ[fiiÅ¡*Ü Ë ∂« e. `«~∞° "å`« Ü«∂Éè·ˇ ‰õΩâ◊Å`À XHõ ÉÁ=∞‡#∞ `«#‰õΩ „ѨfHõQÍ (nx<Õ „ÉÏǑχ„ѨuHõ$u JO\Ï~°∞) `«Ü«∂~°∞ KÕã≤ ^•x#yfl HÍǨïu KÕÜ«∂e. `«~°∞"å`« â◊‡âß#OÖ’ KÕÜ«∞=Åã≤# Ǩϟ=∂xfl WHõ¯_Õ KÕã≤ ѨÓ~å‚Ǩïu xzÛ"ÕÜ«∂e. x~°yfl Éè∂í q∞h, Ü«∞=Úh, ~°∞„^Œ∞h 㨇iã¨∂ΠǨÏ=#O KÕã≤ „Ѩ^•è #™ê÷#OÖ’ Ü«∞=∞~°∞„^Œ∞Å <å"åǨÏ# KÕÜ«∂e. `«^Œ#O`«~°O P JyflÖ’ ÃÑã¨Å `À_ç K«~°∞ (J#QÍ Ç¨Ïqëêº #fl=Ú)#∂, uÅ`«O_»∞Å q∞„t`« K«~∞° #∂ =O_®e. FO Ѩ$kä"º·≥ #=∞ã¨∞ÉÎ ºíè O... J<Õ =∞O„`«O`À "≥Ú^Œ\ ˜ 'K«~∞° — h FO Ü«∞=∂ Ü«∞#=∞â◊Û... J<Õ =∞O„`«O`À ~Ô O_»= 'K«~∞° — h x"ÕkOKåe. FO #=∞âßÛ^äŒ ~°∞„^•Ü«∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 624 ★

â◊‡âß# Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À ~°∞„^Œ^=Õ ÙxH˜ (^Õx<≥<· å) x"ÕkOKåe. `«~∞° "å`« „âß^ŒHú ~õ ΰ ã¨Ñ<Ψ å=∞Ü«Ú`«∞_≥#· ^è~Œ ‡° ~åAH˜ x=∞fl=∞O„`åÅ`À U_»∞[ÖÏO[Å∞ e"åfie. FO Ü«∞=∂Ü«∞ ã¨fi^è•`« Ãㇷ #=∞ó, FO ^è~Œ ‡° ~å*ÏÜ«∞ ã¨fi^è• `«Ãㇷ #=∞ó, FO =∞$`«º"Õ ã¨fi^è• `«Ãㇷ #=∞ó, FO JO`«HÍÜ«∞ ã¨fi^è• `«Ãㇷ #=∞ó, FO "≥=· ã¨fi`åÜ«∞ ã¨fi^è• `«Ãㇷ #=∞ó, FO HÍÖÏÜ«∞ ã¨fi^è• `«Ãㇷ #=∞ó, FO ã¨~fi° „áê} ǨÏ~åÜ«∞ ã¨fi^è• `«Ãㇷ #=∞ó I `«~∞° "å`« „âß^ŒHú ~õ ΰ Ѩk Ñ≤O_®Å#∞ QÀ„`«<å=∂Å`À ã¨Ç¨ ^•#O KÕã≤ J~°º… =Ú#∂ ѨÙëêÊÅ#∂ "å\˜ÃÑ· "ÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« "å\˜H˜ ^è∂Œ Ѩ, nѨ, |e, QÆO^è,Œ JHõÜ Δ ∞« [Å „Ѩ^•<åÅ#∞ QÍqOKåe. JÖÏ Ñ¨k Ñ≤O_®Å#∞ ^•#q∞KåÛHõ (J~Ú^Œ∞ x=ÚëêÅ áê@∞) Hõ#∞Å∞ =¸ã¨∞H˘x q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x ã¨∞O^Œ~,° ã¨∞ÉèQí =Æ ^Œ<åxfl ^蕺xOKåe. D Hõ$`åºxfl <≥~°"ÕiÛ# `«~°∞"å`« „Ѩu =∂ã¨=¸, =∂ã≤Hõ „âß^Œú=Ú#∂ ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° #∂ KÕã∂¨ <Î Õ =ÙO_®e. â◊H,Θ P~ÀQƺO, ^è#Œ O, PÜ«Ú=Ù– D <åÅ∞QÆ∂ Jã≤~÷ åÅ∞. D *Ï˝<åxfl Hõey =ÙO_ç „âß^ŒHú ~õ ‡° #∞ KÕÜÚ« "å_»∞ ã¨~fi° „`« ã¨∞YѨ_`» å_»∞— Jx PQÍ_»∞ q+¨μ=‚ Ù. (J^蕺ܫ∞O – 8)

|„Éèí∞"åǨÏ# =∞Ǩ~åA Hõ^äŒ B~°úfi ^≥·Ç≤ÏHõ „H˜Ü«∞–=$ëÈ`«û~åæÅ ^•fi~å „¿Ñ`À^Œú~°} 'ÉèíQ=Æ <£! D „H˜Ü∞« Å#∞ '`«# "åi`À `≥Q`Æ O≥ ѨÙÅ∞ KÕã∞¨ H˘x =KÕÛã≤# "åxH˜—, Z=~°∂ ÖËx "åiH˜ ~å*Ë KÕÜ∂« Åx P^ÕtOKå~°∞ Hõ^•, JÖÏ KÕã#≤ ~å*ˇ=~Ô <· å HõÅ~å?— Jx QÆ~∞° _»∞_»_∞» QÆQÍ ™êfiq∞ WÖÏ „Ѩ=zOKå_»∞. 'ã¨∞Ѩ~å‚! ÖËHˆ O? Hõ$`«ÜÚ« QÆOÖ’ =OQÆ^âÕ O◊ Ö’ |„Éè∞í "åǨÏ#∞_»x XHõ ~åAO_Õ"å_»∞. J`«_∞» ™êQÆ~"° ∞Õ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ Ç¨Ï^Œ∞QÌ Í QÆÅ `«# ~å*Ϻxfl ™ê=∞~°º÷ O`À ~°HOΔ˜ K«∞‰õΩO@∂ ^è~Œ å‡#∞™ê~°O ~å[º ѨiáêÅ##∞ KÕã∞¨ OÎ _Õ"å_»∞. PÜ«∞# `«# r=#HÍÅOÖ’ Éè∂í q∞ #O`«\ h˜ Éè’yOz ~°HOΔ˜ Kå_»∞. F@q∞ áêÅ∞ `å#∂ HÍÖË^∞Œ † PѨ^ÅŒ áêÅ∞ ~å*Ϻhfl KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . J`«x „Ѩ[ÖË<å_»∂ KÀ~° ÉèÜ í ∂« xflQÍx ^Œ∞+¨[ì #∞Å ^•fi~å HõÅ∞QÆ∞ LѨ„^Œ"åxfl QÍx ~°∞z K«∂_»Ö^Ë ∞Œ . J`«x ~å[ºOÖ’ áêѨÙÅ∞ ÖË~∞° . ~ÀQÍÅ∞ ÖË=Ù, ~ÀQÆ ÉèÜ í ∂« Å∂ ÖË=Ù, P „Ѩ[ÅO^ŒiH© `«=∞ ^è~Œ ‡° OÃÑ· ÉèHí „Î˜ â◊^ÖúŒ Ë HÍHõ J#∞~°HΘ ‰õÄ_® =ÙO_Õk. (P^Œ~≈° ~å[ºOÖ’ „Ѩu áœ~°∞_»∂ `«# =$uÎx „¿Ñq∞™êÎ_∞» , Q“~°q™êÎ_∞» , P~åkè™êÎ_∞» . D =¸_»∞ ★

^Õx<À WHõ¯_» K≥ѨÊ|_»ÖË^Œ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 625

ÅHõ} Δ ÏÅ∂ áœ~°∞ÅÖ’ ÖË#ѨÙ_»∞ "åiH˜ `«y# ~å*Ë `«Ü∂« ~“`å_»∞. "åiH˜ `«QæÆ ~å[º"Õ∞ =ã¨∞OÎ k) `Õ[ã¨∞ûÖ’ ã¨∂~°∞ºh, ã≤~÷ =° ∞#㨯`«, ã≤`÷ „« Ѩ[`˝ åfiÅÖ’ Ѩ~fi° `åhfl, ã¨ÇÏ≤ +¨μ`‚ Ö« ’ Ѩ$käfih `«ÅÑ≤OKÕ P |„Éè∞í "åǨÏ# =∞Ǩ~åA XHõ =O^Œ=∞Ok Jâßfi~°∂_è∞» Öˇ#· q∞„`«∞Å`À Ããx· ‰õΩÅ`À Hõeã≤ `«# ѨOK«HÖõ Ϻ}˜ÃÑ· "Õ@‰õΩ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞. "å~°O`å XHõ ^Œ@"ì ∞≥ #ÿ J_»qÖ’ „Ѩ"ÕtOKå~°∞. Ü≥∂^èŒ∞Å ã≤OǨÏ<å^•Å`À, â◊OY^èŒfi#∞Å`À, ^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å K«ÑC¨ à◊§`À J_ç=O`å =∂~À‡QÆ™êyOk. Ããx· ‰õΩʼnõΩ Jq #Å∞"≥Ñ· Ù¨ Å #∞O_ô `«=∞ ~åA H©ixÎ QÍ#O KÕã∞¨ #Î fl@∞¡ qxÑ≤Oz =∞iO`« L`åûǨÏOQÍ LÖÏ¡ãO¨ QÍ =ÚO^Œ∞H˜ áÈ™êQÍ~°∞. Jk KåÖÏ ÃÑ^ŒÌ J_»q. [#=∞O>Ë ÖË~∞° QÍh Jxfl ~°HÍÅ K≥@∂¡, KÕ=∞Å∂, Å`«Å∂, ^Œ∞|∞ƒÅ∂, JÖψQ Jxfl ~°HÍÅ Ç≤ÏO„ã¨H,õ ™ê^è∞Œ [O`«∞ ã¨=¸Ç¨Å∂ JO^Œ∞Ö’ =Ù<åfl~Ú. Jxfl ~°HÍÅ [O`«∞=ÙÅ#∂ "Õ\Ï_»∞`«∂, "Õ@∞H˘Hõ [O`«∞=Ù#∞ ‰õÄeÛ"Õã¨∂Î P #~°âß~°∂ÅÌ _˘Hõ ÖË_Ãç Ñ· ÉÏ}O "Õâß_»∞.P ÖË_ç ^≥|ƒux ‰õÄ_®, ^≥=· =âß#, â◊~"° QÕ OÆ `À Ѩ~∞° y_»™êyOk. ~åA Jhfl =∞éz "Õ@ `«=∞HõOÖ’ Ѩ_ç ^•xx "≥O\Ï_»∞`«∂ "åÜ«Ú "ÕQOÆ `À ѨÜ∞« xOKå_»∞. Ѩi"å~åxH˜ ^Œ∂~°"∞≥ áÿ ÈÜ«∂_»∞. JÖÏ XO@iQÍ J`«ºkèHõ ^Œ∂~°O áÈ~Ú P J_»qx ^•\˜ =∞~˘Hõ Ѷ¨∞’~å@qÖ’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞. ÖË_ç zHͯHõQÍh PÜ«∞#H˜ Ѩi"å~°=¸, PHõe ^ŒÑC¨ Å∂ QÆ∞~°∞Î ~åÖË^∞Œ . Ѩi"å~°O ÉÏ^èŒ ÃÑ^ŒQÌ Í P Jã¨Ç¨ Ü«∞ â◊¥~°∞_çH˜ ÖË^∞Œ QÍh, JÅq g∞i# PHõe, `«@∞ìHÀÖË#O`« ^ŒÑÊ≤ Hõ PÜ«∞##∞ q∞‰õΩ¯@OQÍ ÉÏkèOK«™êQÍ~Ú. "Õ\Ï_»_O» h\˜ HÀã¨O "≥Ú^ŒÖO·ˇ k. ÉèQí =Æ O`«∞x ^ŒÜ∞« =Å¡ PÜ«∞#‰õΩ Jz~°HÍÅOÖ’<Õ Ç¨ÏOã¨Å, ™ê~°ã¨ Ѩ‰ΩΔõ Å ã¨=fi_ç qxÑ≤OzOk. K«∞~°∞HÔ #· "å_»∞ HÍ|\˜ì "≥O@<Õ P kâ◊Ö’ Hõke XHõ k=º"≥∞#ÿ ã¨~À=~åxfl Hõ#∞Q˘x =ÚO^Œ∞ Ǩ~ÚQÍ ™êfl#O KÕã≤ `«~∞° "å`« hÅ Hõ=∞ÖÏÅ, Zé] HõÅ∞=ŠѨÙá⁄Ê_»∞Å`À ã¨∞QÆOkè`"« ∞≥ ,ÿ ã¨∞~°∞zHõ~"° ∞≥ #ÿ j`«Å áêhÜ«∂xfl ¿ãqOK«QÍ<Õ ^•Ç¨ÏO`À ÉÏ@∞ PHõe ‰õÄ_® =∂Ü«∞"≥∞áÿ È~ÚOk. WHõ U ^•s Ѩ@‰ì Ωõ O_® JHõ¯_Õ =Ù#fl XHõ ÃÑ^ŒÌ K≥@∞ì h_»Ö’ ‰õÄ~°∞Ûx `«# Ѩi"å~°O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂_»™êQÍ_»∞. QÆ∞é]O ‰õÄ_® ^•Ç¨ÏO f~°∞ÛH˘x PÜ«∞# "≥#∞Hõ<Õ xÅ|_ç ѨzÛHõ "Õ∞Ü«∞™êyOk. ~åAQÍ~°∞ Pã¨~Î } ° Ïxfl ѨéK«∞H˘x _®Å∞x `«Å„H˜O^Œ x_»∞H˘x q„â◊q∞OKå~°∞. ~åAQÍi Hõ#∞eOHÍ Ñ¨ÓiÎQÍ =¸`«|_»H=õ ÚO^Õ =O^Œ„¿Ñ`åÅ`À HõÅã≤ J_»qx HõÅÜ«∞k~°∞QÆ∞`«∞#fl „¿Ñ`«"åǨÏ#∞_»#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ „¿Ñ`«"Ú≥ Hõ_H» ¯õ _çH˜ =KåÛ_»∞. "å~°O`å

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 626

#_»∞ã¨∞#Î fl Z=ÚHõÅ „áÈQÆ∞ÖÏ¡QÍ =Ù<åfl~°∞. Z=ÚHõÅÃÑ· aQÆ∞`«∞QÍ ^Œ∞ѨÊ\˜ HõÑÊ≤ #@∞ì K«~‡° "Õ∞ =ÙOk. =∂Oã¨O ÖË^∞Œ . "å~°∞ =zÛ# JeH˜_Hç ˜ ~åA Hõ#∞Å∞ `≥éz K«∂ã≤ WO`«=éÔH#fl_»∂ `å#∞ K«∂ã≤ Ü≥∞é∞QÆx ÉèÜ í ∂« #Hõ ^Œ$âߺxfl K«∂ã≤#ѨÊ\˜H© ^è~·≥ åºxfl HÀÖ’ÊHõ z=Ùfi# ÖËz ^èŒ#∞~åƒ}=ÚÅO^Œ∞H˘x qO\˜H˜ ÉÏ}Ïxfl "≥∞~°∞Ѩ٠"ÕQÆO`À ã¨OkèOz „¿Ñ`« "åǨÏ#∞xH˜ QÆ∞iÃÑ\˜ì xÅ|_®¤_∞» . J~Ú<å PÜ«∞#H˜ "åix K«O¿Ñ L^ÕâÌ º◊ O ÖË^∞Œ HÍ|\˜ì ™œ=∞ºOQÍ<Õ WÖÏ J_çQÍ_»∞ : 'Z=~°∞ g∞~°∞? ZHõ¯_ç #∞O_ç =KåÛ~°∞? g∞‰õΩ D qHõ$`« â◊s~åÖˇÖÏ „áêÑ≤OÎ Kå~Ú?— '„Ѩɒè ! g∞ ^Œ~≈° #, ™êOQÆ`º« =∂„`«=Ú KÕ`« <åÖ’ „¿Ñ`«ÉÏè =O #tOzOk. WѨÙ_»∞ <å‰õΩ Ñ¨~=° ∞QÆu „áêÑ≤OÎ K«É’`ÀOk. ^è#Œ ∞º_»Ë ^è#Œ ∞ºeHõ ÖË~∞° — JO@∞#fl „¿Ñ`« <åÜ«∞‰õΩx qx, âßOuOz qÅ¡=Ú‡Å#∞ kOz WÖÏ J<åfl_»∞ |„Éè∞í "åǨÏ#∞_»∞. '„¿Ñ`«=∂! <åˆHg∞ J~°O÷ HÍ=_»O ÖË^∞Œ . D =#O K«∂¿ãÎ KåÖÏ ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ =ÙOk. WHõ¯_Õ^À k=º ã¨~À=~°O ÖÏQÆ HõxÑ≤Oz WHõ¯_» q„â◊q∞¿ãÎ L~°∞=ÚÅ, Ñ≤_∞» QÆ∞Å ^èfiŒ #∞Å∞ qxÑ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. "≥∞~°∞ѨÙÅ∞ HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. <å<å „Ñ¨HÍ~åÅ Ç≤ÏO„ã¨H,õ ™œ=∞º [O`«∞=ÙÅ ‰õÄ`«Å∞ qxÑ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. HÍx XHõ¯\© Hõ#|_»_O» ÖË^∞Œ . W^ŒO`å g∞ „ѨÉÏè =O HÍ=K«∞Û. WO`«H© g∞H© J=ã¨÷ ZÖÏ ^•Ñ¨ÙiOzOk?— '=∞Ǩ~å*Ï! „¿Ñ`åÅhfl XHõÑʨ \˜ #~°∞ÖË. "Õ∞=Ú KÕã∞¨ ‰õΩ#fl áêѨO =ÖË¡ =∂H© ^Œ∞~°=ã¨÷ „áêÑ≤OÎ zOk. U „áê}∞ÅÔH`· Õ (#~°∞Å<Õ J#∞HÀ"åe) Jyfl ã¨O™ê¯~°O, „âß^ŒOú , `«~Ê° }O, +¨\ Oì˜ _®Å∂, ^ŒâQ◊ Í„`åÅ∂, ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° =¸ [~°Q"Æ À Jq ("å~°∞) „¿Ñ`åÖˇ· u~°Q=Æ Åã≤O^Õ. JO`ÕHÍHõ, gˆ~ HÍHõ qâßfiã¨Ñ∂¨¶ `«‰Ωõ Å∂, `åQÆ∞É’`«∞Å∂, |OQÍ~°O ^˘OQÆÅ∂, JѨ=∞$`«∞º "å`«Ñ¨_ç#"å~°∂, D~嬺à◊√=ÙÅ∂, áêáêʼnõΩ `≥eã≤ `≥eã‘ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕã∞¨ HÀx"å~°∂, QÆ∞~°∞Ѩffl QÆ=∞#∞Å∞ – WÖÏ\˜ Ѩ~=° ∞áêáê`«∞‡ÅO`å „¿Ñ`« ~°∂áêÅ#∞ ^èiŒ Oz WHõ¯_» x=ã≤ã∞¨ <Î åfl~°∞(=Ú). =∂‰õΩ uO_ô, h~°∂ |Ǩï ^Œ∞~°É¡ Oíè . J`«ºkèHõ Ñ‘_`ç ∞« b qâ◊fiOÖ’ Z=~°Ü∂« º JO>Ë "Õ∞"Õ∞. JO^Œ∞Hˆ F =∞Ǩ~å*Ï! <Õ<Ö≥ ÏQÆ∂ |uH˜áÈÜ«∂#∞ QÍh g∞~°∞ g~°O^ŒiH© B~°fiú ^≥Ç· Ï≤ Hõ ã¨O™ê¯~åÅ∞ QÍqOK«O_ç. Z=~°∂ ÖËx"å~°∞ áÈ~Ú#ѨÙ_»∞ "åi JѨ~„° H˜Ü∞« Å#∞ ~å*Ë x~°fiÇ≤ÏOK«_O» âßG ã¨=∞‡`«O. nx =Å¡ Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºO =ã¨∞OÎ k. g∞‰õÄ Ñ¨~Ö° ’HõOÖ’

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 627

ã¨∞Y™ê÷#"Õ∞~°Ê_»∞`«∞Ok. D „¿Ñ`åʼnõÄ „Ѩã∞¨ `Î « ^Œ∞óY q<åâ◊#=∞=Ù`«∞Ok. ~åAH˜ D ѨÙ}ºO =Å¡ D Ö’HõOÖ’x HõëêìÅ∞ ‰õÄ_® `˘ÅyáÈ`å~Ú. =∞Ǩ~å*Ï! D Ö’HõOÖ’ ZO^Œ~À =Ù<åfl~°#∞‰õΩO\ÏO HÍh Z=iH˜ Ü≥∞=~°∞? z=iH˜ Z=~°∞? Ѩل`«∞Å∞, ÉèÏ~°º – Z=Ô~<· å =∞# ™êfi~°O÷ H˘nÌ =∞# KÕ`« ~åqOѨ|_»`å~°∞. HÍ|\˜ì "åi ™êfi~°O÷ <≥~"° iÕ #O`«HÍÅ"Õ∞ =∞#O Q“~°qOѨ|_»`åO. Z=i Hõ~‡° #∞ "åˆ~ J#∞Éèqí OKåe. =∞x+≤ áÈÜ«∂Hõ ^è#Œ O WO\˜ ^ŒQ~ˆæÆ g_˘¯eKÕÛã¨∞OÎ k, |O^è∞Œ =ÙÅ∞ â◊‡âß#O =^ŒÌ g_˘¯Å∞ѨÙ`å~°∞, â◊s~°O HÍ+¨Oª Ö’ g_À¯Å∞ ã¨Å∞ѨÙ`«∞Ok. g_çáȉõΩO_® Ѩ~Ö° ’HõOÖ’H˜ =KÕÛq áêѨÑÙ¨ }ϺÖË.— QÆ$¿ÇÏ+¨fi~å÷ x =~°OÎ `Õ â◊‡âß<Õ K≥=· ÉÏO^è"Œ åó II â◊s~°O HÍ+¨ª =∂^Œ`ÎÕ áêѨO ѨÙ}ºO ã¨ÇϨ „=*Ë`ü I (^èŒ~°‡...9/36–37) =∞Ǩ~åA *Ï˝# ã¨=Úáê~°<˚ å~°"÷ ∞≥ ÿ „¿Ñ`«<åÜ«∞‰õΩx P`«‡ Hõ^#Œä _»∞QÆQÍ J`«_Öç Ï K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. '#$Ѩ„âıëêª! „¿Ñ`åxfl HÍHõ =ÚO^Œ∞ <Õ<˘Hõ ã¨OѨ#fl "≥â· √◊ º_çx. <å ¿Ñ~°∞ ^Õ=QÆ∞ѨÙ_Î ∞» ★. =∂k ã¨~fi° ã¨OѨ^ÅŒ ‰õÄ, ã¨∞MÏʼnõÄ, ^è~Œ å‡Å‰õÄ ‰õÄ_® <≥Å"≥#· qkâß #QÆ~O° . <Õ#∞ ^èŒ~°‡HÍ~åºÅxfl\˜h q∞H˜¯e „â◊^ŒúQÍ ã¨OѨ#flO KÕã¨∞ÎO_Õ"å_çx. <åKÕ <˘ã¨QÆ|_ç# 'ǨÏ"店Å`À ^Õ=`«Å∂, 'Hõ"店Å`À Ñ≤`«~°∞Å∂ ã¨O`«∞+≤ì<˘O^•~°∞. <å<å „Ñ¨HÍ~åÅ ^•<åÅ`À <Õ#∞ „ÉÏǨχ}∞Å#∞ ÉÏQÍ ã¨O`«$Ñ≤ÑÎ ~¨ K° å#∞. <å PǨ~°–qǨ~åÅ∞ K«H¯õ x „Hõ=∞tHõ} Δ `À ã¨∞xtÛ`«OQÍ =ÙO_Õq. n#, Ç‘Ï#, J<å^äŒ |$O^•Å‰õÄ ã¨`åÊ„`«∞ʼnõÄ J<ÕHõ „ѨHÍ~åÅ ã¨Ç¨ Ü«∂#flOkOKå#∞. HÍx, ^≥=· Ü≥∂QÆ=Ú# J=hfl WѨÊ\˜ ^•HÍ x+¨ÊÅù =ÚÖˇ<· å~Ú. <å‰õΩ ã¨O`å#OQÍh |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅ∞ QÍh, =∞Oz q∞„`«∞Å∞QÍh ÖËHáõ ÈÜ«∂~°∞. HÍ|\˜ì <å‰õΩ B~°fiú ^≥Ç· Ï≤ Hõ Hõ~‡° Å∞ [~°QÖÆ ^Ë ∞Œ . JO^Œ∞=Å¡<Õ WÖÏ „¿Ñ`«~∂° Ñ≤<·≥ LO_çáÈÜ«∂#∞. =∞Ǩ~å*Ï! UHÍ^ŒâßǨÅ∂, „uáêH˜HΔ ÍÅ∂, ëê}χã≤HÍÅ∂, =∂ã≤Hõ „âß^•úÅ∂, "åi¬H=õ ¸ WÖÏ "≥Ú`«OÎ „âß^•úÅ ã¨OYº Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞. U =∞$`«‰Ωõ xÔH`· Õ Wq KÕÜ∞« |_»"À J`«_∞» (P"≥∞) q∞ye# HÍ~°º„Hõ=∂Å∂ „âß^•úÅ∂ Zxfl KÕã<≤ å „¿Ñ`«~∂° ѨOÖ’<Õ LO_ç áÈ=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì F =∞Ǩ`å‡! D Ö’HõOÖ’ ~åA Jxfl =~å‚Å "åiH© |O^è∞Œ "Ò`å_»x âß„™êÎÅ∞ K≥ÑÙ¨ OÎ _»_O» KÕ`« g∞~°∞ „âß^•úÅ ^•fi~å =∞=Ú‡^Œiú OK«QÅÆ ~°∞.— ★

D "≥·â◊√ºx ¿Ñ~°∞ ã¨∞^Õ=Ù_»h, „¿Ñ`«YO_»OÖ’ ^Õ=QÆ∞ѨÙÎ_»h =ÙOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 628

WO`«=é‰õΩ K≥ÑÊ≤ „¿Ñ`«"åǨÏ#∞_˘Hõ Q˘Ñ¨Ê =∞}˜x fã≤ ~åA H˜=fiÉ’`«∂ 'F ~å*Ï! Wk |Ǩï=¸Åº=Ú QÆÅ =∞}˜~`° fl« =Ú. g∞~°∞ <åÃÑ· ^ŒÜ∞« `À nxx „QÆÇÏ≤ Oz...— JO@∞O_»QÍ<Õ ~åA J`«x<åÑ≤ : '=∞Ǩâ◊Ü∂« ! <Õ#∞ Hõ„Δ uÜ«Ú_»#∞. =∞Ǩ~åA#∞. <å KÕ~Ú „H˜O^Œ=~å^Œ∞. ^•#=Ú#∞ „QÆÇÏ≤ OK«#∞. J~Ú<å h Ѩx KÕã≤ ÃÑ_»`å#∞. hˆHO HÍ"åÖ’ K≥ÑC¨ — J<åfl_»∞. JѨC_»∞ „¿Ñ`«"åǨÏ#∞_»∞, '=∞Ǩ~å*Ï! <å‰õΩ „âß^ŒHú ~õ ‡° Å∞ [~°QÖÆ ^Ë ∞Œ . <å ¿Ñ~° =$ëÈ`«û~°Oæ ‰õÄ_® [~°QÖÆ ^Ë ∞Œ — J<åfl_»∞. 'J=hfl <Õ#∞ KÕ™êÎ#∞ QÍh, <åH˜k K≥ÑC¨ . =∂ "åà◊§Ö’ Z=Ô~<· å „¿Ñ`«^⌠Ö◊ ’<Õ =ÙO_çáÈÜ«∂~°<Õ q+¨Ü«∞O <åÔHÖÏ `≥Å∞ã¨∞ÎOk? „¿Ñ`åʼnõΩ =ÚH˜Î HõÅQÍÅO>Ë UO KÕÜ«∂e?— 'Hõ„Δ uÜ«∞‰õΩÖÏ=`«O™ê! „¿Ñ`åÅ∞QÍ J+¨Hì ëõ êìÅ∂ J#∞Éèqí ã¨∞#Î fl "åi Pã¨∞ÅÎ #∞ QÍh Hõhã¨O =Oâ◊<å=∂OH˜`« „Ѩu+¨ì#∞QÍx J#∞Éèíqã¨∞Î#fl "åiH˜ ã¨Ô~·# HÍ~°}O ÖˉΩõ O_®<Õ H˘xfl HõëêìÅ∞ =zÛѨ_`» å~Ú. |∞kú=∞O`«∞Öˇ#· ѨÙ~°∞+¨μÅ#∞ ‰õÄ_® ÖˇO· yHõ Ñ‘_Å» ∞ ÉÏkèã∞¨ OÎ \Ï~Ú. âß„™ÈÎHOÎõ QÍ |∞∞`«∞HÍÅOÖ’ ã¨OÉè’yOz<å ã¨O`å#O HõÅ∞QÆ^∞Œ . ¢ãÅΑ Ö’ <≥Å á⁄_»=Ù<å |∞∞`«∞„Hõ=∞ÉÏ^èÅŒ ∞ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~Ú. #_ç=Ü«∞ã¨∞ûÖ’<Õ |O^è∞Œ =ÙÅ∂, Ü«∞=fi#OÖ’<Õ Ñ¨i[#∞Å∞ =∞$`«∞º"å`« Ѩ_»∞`«∞O\Ï~°∞. JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ P^•Ü«∞O Ѩ_áç È`«∞Ok. JHÍ~°}OQÍ „Ѩu+¨ª =∞ã¨HÉõ Ï~°∞`«∞Ok. L#fl@∞ìO_ç WÅ∞¡ `«QÅÆ |_çáÈ`«∞Ok. QÆ$ǨÏOÖ’ x`«º HõÅǨÅ∂, q∞^䕺Ѩ"å^•Å∂, ~å[Ü«∞HõΔ ‡O =O\˜ ~ÀQÍÅ∂ xO_»∞QÍ H˘Å∞=Ù f~°`å~Ú. "åºáê~°O ã¨ÅHõ} Δ OQÍ<Õ [~°∞QÆ∞`«∂ =Ù<åfl ÖÏÉèÏÅ∞ Hõ#|_»=Ù. =~å¬Å∞ ã¨HÍÅOÖ’<Õ Ñ¨_ç<å ѨO@Å∞ ѨO_»=Ù. L#fl@∞ìO_ç ã¨Ç¨Ï^èŒ~°‡Kåi}˜ u~°QÆ |_»∞`«∞Ok. WÖÏ\˜ ÉÏ^èÅŒ #∞ |\˜ì „¿Ñ`å`«‡ LxH˜x áÈÅ∞ÛHÀ=K«∞Û#∞. "≥O@<Õ =$^Œ∞Åú `À K«iÛOz QÆuOz# "åi ¿Ñ~° ^•<åÅ#∞ KÕ~ÚOz =$ëÈ`«û~°Oæ KÕ~Ú¿ãÎ Jz~°HÍÅOÖ’<Õ Ñ¨iã≤u÷ Ö’ =∂~°∞Ê Hõ#|_»∞`«∞Ok.— 'ã¨~ˆ ! WѨÙ_»∞ <Õ
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 629

#Hõ„Δ `«ÜÚ« ‰õÎ u^ä∞Œ ÅÖ’ KÕÜ∞« O_ç. „âı+μ¨ Öª #·ˇ „ÉÏǨχ}∞Å<åǨfixOz q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ Jyfl™ê÷Ñ#¨ KÕ~ÚOz "Õ^=Œ ∞O„`åÅ`À Ü«∞^ä•q^è•#OQÍ Ç¨ÏŸ=∞O KÕÜ∂« e. gÖˇ#· O`« Q˘Ñ¨Ê ã¨OYºÖ’ „ÉÏǨχ}∞ Å<åǨfixOz "åiH˜ Éè’[<åÅ#∞ ÃÑ\Ïìe. =∞Ǩ~å*Ï! nxHõÜ∞Õ º Y~°∞Ûx h „Ѩ[ÅÃÑ· QÍx, hÃÑ· QÍx ~°∞^Œ_Ì O» ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. ÃÑQ· Í <åH©~`° fl« O`À WHõ U J=ã¨~=° ¸ =ÙO_»^∞Œ — JO@∂ ~åAQÍi áê^•Å‰õΩ `«Å#∞ PxÛ #=∞㨯iOz P =∞}˜ ~°`åflxfl ‰õÄ_® PÜ«∞# áê^•Å =^Œ<Ì Õ =ÙOz `«# J#∞K«~∞° Å`À ã¨Ç¨ J^Œ$â◊º=∞Ü«∂º_»∞ „¿Ñ`«"åǨÏ#∞_»∞. "≥#· `ÕÜ∂« ! ~åA P ^è#Œ O ^•fi~å<Õ P „¿Ñ`åÅxfl\˜H© JѨ~H° Í~åºÅ#∞ x~°fiiÎOKå_»∞. P ã¨O™ê¯~°O ã¨OѨÓ~°O‚ HÍQÍ<Õ „¿Ñ`åÅhfl ã¨∞=~°‚ ^ÕÇϨ ã¨∞â’aè`∞« Öˇ· ~åAH˜ ^Œ~≈° #q∞zÛ „Ѩ}Ï=∞O KÕã≤ ^Õ=^Œ∂`«Å`À HõÅã≤ x„+¨¯q∞OKå~Ú. QÆ~∞° _®! Wn =$ëÈ`«û~°æ =∂Ǩ`«‡ºO— (J^蕺ܫ∞O–9)

„âß^•ú#fl=Ú#∞ Ñ≤`«~°∞ʼnõΩ KÕ~°∞Û@ – ã‘`å^Õq „Ѩã¨H˜Î–=∞$`«∞º=#O`«~°O =∞~À ^ÕǨÏO– ã¨`«¯~°‡ =∞Ç≤Ï=∞ – Ñ≤O_»^•#O`À â◊s~° x~å‡}O '¿ÇÏ „Ѩɒè ! ã¨ÑO≤ _ôH~õ }° , "åi¬Hõ „âß^•úÅ `«~∞° "å`« =∞$`«=ºH˜HÎ ˜ `«# ã¨fiHõ~å‡#∞ ™ê~°O ^Õ=`«fi"≥∂, =∞#∞+¨º`«fi"≥∂ W`«~ˆ ~°``« fi« "≥∂ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k Hõ^•, PǨ~°ÑÙ¨ JÅ"å@∞¡ JO^Œig XHõÖÏQÆ∞O_»=Ù Hõ^• =∞i „ÉÏǨχ} Éè’[<åÅ =Å¡ QÍx „âß^Œú Ǩϟ=∂Å =Å¡QÍx JO^Œ~∂° `«$Ñ≤ÑÎ _¨ _» "» ∞≥ ÖÏ ™ê^躌 O? „¿Ñ`« ~°∂ѨOÖ’ #∞#fl "åi #∞^Œiú OK«_®xH˜ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ÃÑ>Ëì Éè’[#O "åi<≥ÖÏ Hõ_∞» Ѩ٠xOÑ≤ P#OkOѨ *ËÜ∞« QÆÅ^Œ∞? „âß^•úÅ#∞ J=∂"å㨺<å_Õ ÃÑ\ÏìÅO\Ï~°∞ x["Õ∞<å? ^ŒÜ∞« KÕã≤ <å ~¸ q+¨Ü∞« Hõ J*Ï˝<åxfl ^Œ∂~°O KÕÜ∞« O_ç— Jx q+¨μ^‚ =Õ Ùx „áêi÷OKå_»∞ q#`åã¨∞`«∞_»∞. 'QÆ~∞° `«‡O`å! =∞x+≤ `«# Hõ~å‡#∞™ê~°O ^Õ=`«Ö’¡ Hõeã≤áÈ`Õ „âß^•ú#flO (WHõ¯_» =∞#O ÃÑ>Ëì J#flO) J=∞$`«OQÍ =∂i "åx KÕuHõO^Œ∞`«∞Ok. J^Õ J#flO QÆO^è~Œ fi° Ü≥∂xÖ’ Ѩ_"¤» åxH˜ Éè’QÆ~∂° ѨOÖ’#∂ Ѩâ√◊ Ü≥∂xÖ’ Ѩ_#ç "åxH˜ QÆ_~¤ç ∂° ѨOÖ’#∂ JO^Œ∞`«∞Ok. JÖψQ <åQÆÜ∂≥ x "åiH˜ "åÜ«Ú~°∂ѨOÖ’#∂, ѨHHΔ˜ ˜ ѶŨ OQÍ#∂, ~åHõãΔ ∞¨ xH˜ =∂Oã¨O

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 630

QÍ#∂, „¿Ñ`åxH˜ ~°HOÎõ QÍ#∂, =∞#∞+¨μºxH˜ J#fláê<å^Œ∞Å∞QÍ#∞ JO^Œ∞`«∞Ok— Jx K≥áêÊ_»∞ q+¨μ=‚ Ù WÖÏ : '^Õ"ÀÜ«∞^ŒÑ≤ *Ï`À -Ü«∞O =∞#∞+¨ºó Hõ~‡° Ü≥∂QÆ`ó« II `«™êº#fl=∞=∞$`«O Éè∂í `åfi ^Õ=`Õº- Ѩº#∞Ü«∂uK« I QÍO^è~ˆŒ fi Éè’QÆ~∂° ¿Ñ} Ѩâ√◊ `Õfi K« `«$}O Éè"í `Õ ü I „âß^ŒOú "åÜ«Ú ~°∂¿Ñ} <åQÆ`fiÕ -Ѩº#∞QÆKÛ« uù II ѶŨ O Éè=í u ѨH`Δ˜ fiÕ ~åHõ¿Δ ã+¨μ `«^•ä q∞+¨O II ^•#=`Õfi `«^•ä =∂Oã¨O „¿Ñ`«`fiÕ ~°∞kè~O° `«^•ä I (^èŒ~°‡...10/4–7) =∞#∞+¨º`Õfi- #fl áê<åk ÉÏÖ˺ Éè’QÆ~™° ÈÉè"í `Õ ü II— 'Ѩ~O° ^è•=∂! D Ö’HõOÖ’ (JO>Ë =∞$`«∞º Ö’Hõ"∞≥ #ÿ Éè∂í Ö’Hõ=∞<Õ L^ÕâÌ º◊ O) =∞#∞+¨μºÅ ^•fi~å DÜ«∞|_ç# ǨÏ=º–Hõ=º Ѩ^•~å÷Å∞ÃÑ· Ö’HÍÅÔHÖÏ "≥à`◊ å~Ú? "å\˜x á⁄O^Õ^=≥ ~°∞? D „âß^•úÅ∞ =∞$`«∞Å Hõ_∞» Ѩ٠xOѨ_=» ∞O>Ë, PiáÈ~Ú# nѨOÖ’ `≥Å· O áÈ¿ãÎ "≥Å∞QÆ∞Å∞ q~°l=Ú‡`åÜ«∞#fl@∞¡Ok. K«xáÈ~Ú#"å_»∞, áÈ=Åã≤# KÀ\˜H,˜ "åx Hõ~‡° Ѷ֨ Ïxfl |\˜áì È<Õ áÈ`å_»∞ Hõ^•, "åx Ѩل`«∞x ^•fi~å DÜ«∞|_»¤ ѨÙ}ºHÍ~°ºÑ¶Ö¨ Ï<≥flÖÏ JO^Œ∞‰õΩO\Ï_»∞?— J_çQÍ_»∞ QÆ~∞° _»∞_»∞. K≥~Q° xÆ z~°∞#=Ùfi ^•fi~å "å`«ûÖϺxfl ‰õΩiÑ≤ã∂¨ Î WÖÏ J<åfl_»∞ ÉèQí "Æ å#∞_»∞, '=`åû! „Ѩ`º« HõOΔ QÍ HõxÑ≤OKÕk „Ѩ=∂}"Õ∞.HÍx ^•xHõ#fl Q˘Ñ¨Ê „Ѩ=∂}O, |Å"≥∞#ÿ k „â◊√u "åHõºO. ^•x #∞O_ç =zÛ# *Ï˝#O J=∞$`å^Œ∞Å`À ã¨=∂#O. „âß^ŒHú ~õ ‡° Ö’#∞ K«ÛiOѨ_#ç QÀ„`«<å=∂ÖË PÜ«∂ 'Ñ≤`~« å^Œ∞ʼnõΩ Ç¨Ï=º–Hõ"åºÅ#OkOKÕ „áêѨHÍÅ∞. F ã¨∞Ѩ~å‚! D =∞O„`åÅKÕ`<« åÅ#∞HÀ‰õΩ. "å\˜‰Ωõ #fl K≥`· #« ºO =∞i "Õ\ H˜ © LO_»^∞Œ . ã¨Oâ◊Ü∞« =Ú =Å^Œ∞. Jyflëêfi`åÎk Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ∞ P Ñ≤`~« ∞° Å ~å[ Ѩ^=Œ ÙÅÖ’ xÜ«∞q∞OѨ |_»`å~°∞. "åi =^Œ‰Ì Ωõ D Ñ≤`$« áê„`«ÅÖ’, qkè=`«∞QÎ Í „ѨuáêkOѨ|_ç# J<åflk Jcè+ì¨ Ñ¨^•~å÷Å∞ KÕ~°`å~Ú. P r=ÙÖˇHõ¯_»∞O>Ë JHõ¯_çH˜ D Jyflëêfi`åÎk Ñ≤`«$^Õ=`«ÖË J<åfl^Œ∞Å#∞ fã¨∞H˘x "≥à`◊ å~°∞. QÀ„`« <å=∂Å∂, =∞O„`åÖË WHõ¯_ç â◊H„Θ Ѩ^•Ü«∞HÍÅ∞. W^ŒO`å TǨÏHõO^Œ#O`« "ÕQOÆ QÍ [iyáÈ`«∞O@∞Ok. ZHõ¯_» =∞$`«∞ʼnõΩ <å=∞ QÀ„`« =∞O„`« ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ „âß^ŒOú ÃÑ@ì|_»∞`«∞<åfl P =∞$u K≥O^•_»#∞‰õΩO@∞#fl rq =∞Ô~Hõ¯_»

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 631

U Ü≥∂xÖ’ =Ù<åfl D =∞O„`«O K«^=Œ QÍ<Õ P rqH˜ Hõ_∞» Ѩ٠xO_ç, `«$Ñ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨O™ê¯~°O KÕã∞¨ #Î fl =ºH˜Î ‰õΩâßKåÛùk`«"∞≥ #ÿ Ѩ$käfiÃÑ,· ^ŒO*ˇ=Ú#∞ ‰õΩ_ç Éè∞í [OÃÑ· ÃÑ@∞ìH˘x, =¸_»∞ Ñ≤O_»=ÚÅ#∞ ÃÑ\˜ì =∞O„`«O ^•fi~å `«# Ñ≤`~« ∞° Å#∞ `«$ѨÙÅÎ #∞ KÕÜ∞« QÆÅ_»∞. 'WHõ¯_»— W`«_∞» J#fl=Ú<Õ ÃÑ@ì=K«∞Û HÍh =∞O„`« |ÅO =Å¡ 'JHõ¯_»— U Ü≥∂xÖ’ #∞#fl Ñ≤`~« ∞° xH˜ P Ü≥∂x *Ïu u<Õ Ñ¨^•~°"÷ ∞Õ Åaèã∞¨ OÎ k. P=ÙÅhfl XHõKÀ>Ë =Ù<åfl ^Œ∂_» `«# `«ex¡ áÈÅ∞ÛH˘x ^•x ^ŒQ~æÆ Hˆ° Ѩ~∞° QÔ uÎ#@∞¡ rq U Ü≥∂xÖ’ =Ù<åfl, P Ñ≤`~« ∞° Å xq∞`«"Î ∞≥ ÿ „ÉÏǨχ}∞ÅKÕ KÕÜ∞« |_ç# „âß^•ú#flO QÆ∞i `«Ñʨ ‰õΩO_® P Ñ≤`~« ∞° Å<Õ KÕ~∞° `«∞Ok. Ü«∞^•Ç¨~å Éè=í O `Õº`Õ Ñ≤`~« ÀÜ«∞„`« Ü≥∂x+¨μ I `åã¨∞ `åã¨∞ `«^•Ç¨~°ó „âß^•ú<flÕ <ÀѨu+¨uª II Ü«∞^ä• QÀ+¨μ„Ѩ#ëêìã∞¨ =`Àû qO^Œu =∂`«~O° I `«^•ä #flO #Ü«∞`Õ q„áÈ [O`«∞~°º„`å =u+¨`ª Õ II (^èŒ~°‡...10/19,20) Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ∞ qâıfi^Õ=ÙÅ`À HõÅã≤ „âß^•ú#fl=Ú#∞ „QÆÇÏ≤ ™êÎ~Ú. =ã¨∞, ~°∞„^Œ, ^Õ=`«, Ñ≤`~« ,° qâıfi^Õ=Ùb Hõ~‡° H˜ „Ѩã#¨ ∞flÖˇ`· Õ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å∞ „Ѩã#¨ ∞flÅ=Ù`å~°∞. P`å‡#O QÆ∞ifi}© QÆ~ƒ° =ù ∞Ñ≤ „Ñ‘}Ïu "≥· Ü«∞^ä•I ^ÀǨÏ^Õ# `«^•ä ^Õ"åó „âß^≥óú· ™êfiOK« Ñ≤`$« Ï<£ #$}ÏO II (^èŒ~°‡...10/23) =∞Oz ‰õΩ@∞OÉÏÅ #∞O_ç =zÛ# Ñ≤`~« ∞° Å∞ '„âß^Œú ã¨=∞Ü«∞O =™ÈÎOk— Jx `≥Å∞ã¨∞HÀQÍ<Õ „Ѩã#¨ ∞flÖ∫`å~°∞. `«=∞Ö’ `å=Ú K«iÛOK«∞H˘x "åÜ«Ú =∞<À "ÕQÍÅ`À „âß^ŒHú ~õ ‡° [iˆQ KÀ\˜H˜ KÕ~∞° H˘x PHÍâ◊OÖ’<Õ ‰õÄ~°∞Ûx „ÉÏǨχ}∞_ç`À ÉÏ>Ë Éè’[#O KÕÜ∞« QÆÅ~°∞. (Wk JO`«iHõQΔ Í=ÚÖˇ#· Ñ≤`~« ∞° ňH ™ê^躌 O). "å~°∞ "åÜ«Ú~°∂ѨOÖ’ =zÛ Éè’[#O KÕã≤ Ѩ~=° ∞QÆux á⁄O^Œ∞`å~°∞. H˘O^Œ~∞° „ÉÏǨχ}∞Å â◊s~åÅÖ’ „Ѩ"tÕ Oz Éè∞í lOz `«=∞ Ö’HÍʼnõΩ "≥à`◊ å~°∞ : xÜ«∞O„u`åã¨∞Î ÜÕ∞ q„áêó „âß^Œú ѨÓ~°fik<ÕYQÆ I „Ѩqâ◊º Ñ≤`~« ¿° ã+Î μ¨ Éè∞í HÍÎ fiÜ«∂Ou ã¨fi=∂ÅÜ«∞O II (^èŒ~°‡...10/26) HÍ~°}=âß# „âß^ŒHú ~õ ΰ „âß^ŒHú ~õ ‡° Ö’ XHõ¯ „ÉÏǨχ}∞<Õ ‰õÄ~°∞ÛO_»É_ˇ `ç ,Õ PÜ«∞# L^Œ~É° Ïè QÆOÖ’ „âß^ŒHú ~õ ΰ `«O„_ô, ^ŒH}Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ `å`å, "≥#∞HõÉÏè QÆOÖ’ Ñ≤O_»ÉHíè HΔõ õ Ñ≤`~« ∞° Å∂ =ÙO\Ï~°∞. „âß^ŒúHÍÅOÖ’ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA `«# =^ŒÌ#∞#fl „¿Ñ`åÅ#∂, Ñ≤`«~°∞Å#∂ =kÖË™êÎ_∞» . #~°HÖõ ’HõOÖ’ tHõÅΔ #∞ J#∞Éèqí ã¨∞#Î fl"å~°∞ PHõe, ^ŒÑC¨ Å`À JÅ=∞\˜ã∂¨ Î

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 632

`«=∞ Ѩل`«áœ„`«∞Å∞ `Õ<≥ HõeÑ≤# áêÜ«∞™êxfl „âß^ŒOú Ö’ ÃÑ_ç`Õ PHõe ^ŒÑC¨ Å #∞O_ç q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx ÉèÏq™êÎ~∞° . „âß^ŒHú ~õ ‰Î° Ωõ `«# "åÔ~Hõ¯_»∞<åfl~À `≥eÜ«∞^Œ∞ HÍ|\˜ì JO^Œ~∂° JO^ŒiH© =∞^è∞Œ q∞„t`« áêÜ«∞™êxfl ÃÑ@ì_O» "Õ∞Å∞— '™êfig∞! P Ö’HõO #∞O_ç Éè∂í Ö’HÍxH˜ =zÛ „âß^ŒOú Ö’ Éè’[#O KÕã∞¨ #Î fl Ñ≤`~« ∞° Å#∞ K«∂ã≤# "åÔ~=· ~Ô <· å L<åfl~å?— 'L<åfl~°∞ ѨH~Δ˜ å*Ï! ã‘`å^Õq K«∂ã≤Ok. D"≥∞ XHõ L^•Ç¨Ï~°} =∂„`«"∞Õ . N~å=Ú_»∞ =#"åã¨O KÕã∞¨ #Î fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ <˘HõÑC¨ _»∞ ѨÙ+¨¯~° f~å÷xH˜ "≥àϧ_»∞. JHõ¯_» `«# Ñ≤`«~°∞ʼnõΩ „âß^ŒúHõ~°‡#∞ KÕÜ«∞ ã¨OHõeÊOK«QÍ ã‘`«=∞‡ ѨHÍfixH˜ =zÛ# ѨO_»#¡ ∞ ã≤^OúŒ KÕãO≤ k. ~å=∞Ü«∞º P[˝ "Õ∞~°‰Ωõ PÜ«∞#`À ÉÏ@∞ P"≥∞‰õÄ_® nHõ#Δ ∞ ã‘fiHõiOz `«# ^èŒ~å‡xfl áêeOzOk. ã¨∂~°∞º_»∞ xOy #_ç<≥uÎ# KÕ~å_»∞. ‰õΩ`«∞Ѩ =ÚǨ˙~°OÎ (~ÀAÖ’ Zxq∞^Œ=k) =zÛOk. N~å=Ú_»∞ PǨfixOz# |∞∞+¨μÅO^Œ~∂° qKÕÛâß~°∞. N~å=Ú_»∞ `«Å TѨQÍ<Õ P"≥∞ '`«k#Ì O— „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ J#flO ÃÑ@ì_®xH˜ =zÛOk. HÍh „ÉÏǨχ}∞Å =∞^躌 xÅ|_ç "åi "≥Ñ· Ù¨ K«∂_»QÍ<Õ #=∞㨯iOz ã¨O„Éè=í ∞OQÍ ^Œ∂~°OQÍ áÈ~Ú K≥@∞ìKå@∞# fQÆÅ =∞^躌 xÅ|_çáÈ~ÚOk. 'ã‘`å^Õq UHÍO`«OÖ’H˜ áÈ~ÚO^Õq∞\©? „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ =#"åã¨Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ# Éè’[<åxfl =_çO¤ K«_®xH˜ ã≤Q∞Æ æ Ѩ_Oç ^Õ"∂≥ . ã¨iÖË— J#∞‰õΩO@∂ ~å=Ú_Õ „ÉÏǨχ}∞Å KÕ`« Éè’[<åÅ#∞ KÕ~ÚOz "å~°∞ ÃãÅ=Ù QÔ H· ˘x "≥_e» áÈ~Ú# `«~∞° "å`« ã‘`#« ∞ J<Õfi+≤Oz Hõ#∞Q˘x z~°∞#=Ùfi #"åfi_»∞. P #=Ùfi Kå@∞ „Ѩâfl◊ #~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ã‘`« WÖÏ ã¨=∂^è•#O K≥ÑÊ≤ Ok. 'P~°ºÑ¨Ù„`å! <ÕxHõ¯_˘Hõ Q˘Ñ¨Ê Pâ◊Û~°ºO HõeyOz# q+¨Ü∂« xfl K«∂âß#∞. D „âß^ŒOú Ö’ áêÖÁæ#fl „ÉÏǨχ}∞Å J„QÆÉÏè QÍ# <Õ#∞ ^Œâ~◊ ^° Œä =∞Ǩ~åAQÍix K«∂âß#∞. PÜ«∞# xO_»∞H˘Å∞=ÙÖ’ #∞#fl>Ë¡ ã¨~åfiÅOHÍ~° Éè∂í +≤`∞« Öˇ,· ^Œ~Ç° ¨ ã¨ÉÏè ã¨∞~°=^Œ<å~°qO^Œ∞Öˇ· <å‰õΩ ^Œ~≈° #q∞KåÛ~°∞. "åi`ÀÉÏ@∞ g∞ Ñ≤`å=∞Ç¨Ï „ѨÑ`≤ å=∞ǨïÅ∞ ‰õÄ_® ^Œ~≈° #q∞KåÛ~°∞. D <å~°p~°Å`À =∞Ǩ~åAQÍi ã¨=∞HõOΔ Ö’ xÅ|_»_®xH˜ ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ ç <Õ#∞ K≥@∞ì Kå@∞H˜ "≥o§áÈÜ«∂#∞. P =∞Ǩ~åAQÍiH˜, PÜ«∞# ^•™ê#∞^•ã¨∞Å∞ ‰õÄ_® "ÕÖuˇ Î =Ú@ìx Ju™ê=∂<åºÇ¨~åxfl =_ç¤OK«ÖËHõ `«Ñ¨C‰õΩ<åfl#∞. `«$}áê„`«Ö’ J<åflxfl "Õã≤ Ѩ@∞ìH˘x JO`«\ ˜ ^Õ"ÕO„^Œ ã¨xflÉèí∞_≥·# ~°Ñ¶¨Ú‰õΩÖÏ#fiÜ«∞ Éèí∂+¨}∞x Z^Œ∞@ÔH@∞¡ áÈQÆÅ#∞? JO^Œ∞ˆH P =∞ǨÉèÏQÆ∞ʼnõΩ #=∞㨯iOz x„+¨¯q∞OKå#∞.—

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 633

q+¨μ‚ qOHÍ WÖÏ qxÑ≤OK«™êQÍ_»∞. 'QÆ~∞° _®! N~å=Ú_®â◊Û~°ºáÈÜ«∂_»∞. `«# `«O„_ç ^Œ~≈° #ÉèÏQƺO `«# r=#ã¨ÇϨ K«iHÔ <· å ^ŒH¯˜ #O^Œ∞‰õΩ ã¨O`À+≤OKå_»∞. WHõ „âß^Œú =∂Ǩ`出xfl ã¨OH˜ÑΔ OΨ QÍ q=i™êÎ#∞ q#∞. J=∂"å㨺 k<åÖ’¡ Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ∞ `«=∞ "åiO\˜ QÆ∞=∂‡Å =^ŒÌ "åÜ«Ú ~°∂ѨOÖ’ ky =ÙO_ç „âß^•úÅ #aèÅ+≤™êÎ~°∞. ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O ^•HÍ "å~°ÖψQ =ÙO\Ï~°∞. ã¨∂~°∞º_»ã¨Îq∞Oz<å „âß^Œú Éè’[#O ÅaèOK«Háõ È`Õ x~åâßѨÓiÎ xâßfi™êÅ#∞ |~°∞=ÙQÍ "≥ÖÏ~°∞ã¨∂Î "≥_e» áÈ`å~°∞QÍx `«=∞ ã¨fi[<åÅ#∞ xOkOѨ~∞° , ^Œ∂+≤OK«~∞° , â◊ÑO≤ K«~∞° . J~Ú<å "åi n"≥#Å∞ ÅaèOz, =∞x+≤H˜ WǨÏѨ~åÅÖ’ Ѩ~°=∞ã¨∞YO HÍ"åÅO>Ë U^À `«kÌ#O U_®kH˘Hõ=∂~°∞ =ÚHõãÎ i¨ QÍ ÃÑ>Ëãì ≤ =Ó~°∞HÀ‰õΩO_® „Ѩu J=∂"å㨺<å_»∂ Ñ≤`~« ∞° Å#∞^ÕtÌ Oz „âß^ŒOú ÃÑ\Ïìe. "åi PHõe ^ŒÑC¨ Å#∞ f~åÛe. âßGO K≥ÑÊ≤ # q^èOŒ QÍ, Ñ≤`$« [#∞ʼnõΩ, "åi Ѩل`«∞Å∞, |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅ∂ ‰õÄ_® „âß^ŒHú ~õ ‡° Å#∞ ™êOQÀáêOQÆOQÍ x~°fiiÎOz, QÆÜ∂« f~å÷xH˘Hõ =∂Ô~<· å áÈ~Ú Ñ≤O_»„Ѩ^•#=Ú KÕ¿ãÎ Ñ≤`~« ∞° Å`À ÉÏ@∞ "å~°∞ ‰õÄ_® „|Ǩχ֒Hõ x"å™êxHõkHè Í~°∞Å=Ù`å~°∞. 'WHõ¯_»— QÍh 'JHõ¯_»— QÍh "åiH˜ PHõe^ŒÑC¨ Å∞ f~°Háõ È=_»O =ÙO_»^∞Œ . q^•fiOã¨∞Öˇ#fl_»∂ D „âß^•úÅ#∞ q㨇iOK«~å^Œ∞. "å~°∂ KÕÜ∂« e W`«~∞° Å KÕ`å KÕ~ÚOKåe. ã¨=∞Ü«∂#∞™ê~°O „âß^ŒHú ~õ ‡° Å∞ [iˆQ WO\˜Ö’H˜ U ^Œ∞óY=¸, JâßOf „Ѩ"tÕ OѨ*ÏÅ=Ù. Ñ≤`~« ∞° Å#∞ ѨÓlOK«@O =Å¡, ã¨O`«$Ñ≤ΠѨéK«∞@ =Å¡ =∞#∞+¨μºÅ‰õΩ PÜ«Ú, Ѩل`«, Ü«∞â◊, ã¨fi~°,æ H©i,ΠѨÙ+≤,ì |Å, N, Ѩâ√◊ , ã¨∞Y, ^è#Œ , ^è•<åºÅhfl Åaè™êÎ~Ú. ^Õ=HÍ~åºxHõ<åfl Ñ≤`$« HÍ~åºxˆH =∞ǨÏ`«fi"≥∞‰õΩ¯=. ^Õ=`«Å HõO>Ë =ÚO^Õ Ñ≤`~« ∞° Å#∞ „Ѩã#¨ flO KÕã∞¨ HÀ"åe. ‰õΩsfi`« ã¨=∞ÜÕ∞ „âß^ŒOú ‰õΩÖËHtõ Û#fl ã‘^uŒ I PÜ«Úó Ѩل`å<£ Ü«∞â◊ó ã¨fi~°Oæ H©iOΠѨÙ+≤Oì |ÅO „tÜ«∞O I Ѩâ¥◊ <£ ™œYºO ^è#Œ O ^è•#ºO „áêѨÙfl Ü«∂`ü Ñ≤`$« ѨÓ[<å`ü I ^Õ=HÍ~åº^ŒÑ≤ ã¨^• Ñ≤`$« HÍ~°ºO qt+¨º`Õ II ^Õ=`åÉèºí ó Ñ≤`$« Ï}ÏO Ç≤Ï Ñ¨Ó~°fi=∂áêºÜ«∞#O â◊√ÉèOí I (^èŒ~°‡...10/57–59) `«=∞ `«=∞ Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ#∂, ^Õ=QÆ}Å#∂, „ÉÏǨχ}∞Å#∂, Jyflh ѨÓlOKÕ"å~°∞ ##∞fl ѨÓlã¨∞#Î fl>Ë.¡ g@xfl\˜Ö’ <Õ#∞ ѨÓ[ÅO^Œ∞‰õΩO\Ï#∞. „âß^•úÅ ^•fi~å Ñ≤ÑÅ‘ HõO #∞O_ç „|Ǩχ^•HÍ Jxfl\˜h JO^Œih „Ѩã#¨ flO KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. QÆ~°∞_®! D „âß^ŒúHõ~°‡ ZO`«=∞Ok<≥ÖÏ ã¨O`À+¨ÃÑ_»∞`«∞O^À PÖ’z¿ãÎ Pâ◊Û~°º=∞xÑ≤ã∞¨ OÎ k. =∞#∞+¨μºÅ ^•fi~å ÃÑ@ì|_ç# „âß^ŒOú Ö’ <ÕÅÃÑ· ~åe# J#flѨÙ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 634

"≥∞`«∞‰õΩÅ =Å¡ Ñ≤âßK« Ü≥∂xÖ’ #∞#fl Ñ≤`~« ∞° Å PHõe f~°∞`«∞Ok. „âß^Œ™ú êfl#OÖ’ `«_ãç #≤ =„™êÎÅ #∞O_ç <ÕÅH˜ *Ïi# h\˜aO^Œ∞=ÙÅ`À =$HõÜ Δ ∂≥ xÖ’ Ѩ_=ç Ù#fl Ñ≤`~« ∞° Å Hõ_∞» Ѩ٠xO_»∞`«∞Ok. P HÍ~°º "Õà◊ <ÕÅÃÑ|· _ç# QÆO^èŒ [ÖÏÅ∞ ^Õ=`«fiÜ≥∂x „áêÑ≤<Î ˘Ok# Ñ≤`~« ∞° Å#∞ ã¨∞YÃÑ_»`å~Ú. „âß^•ú#O`«~O° „ÉÏǨχ}∞Å∞ KÕ`∞« Å∞ Hõ_∞» QÆ∞‰õΩ#flѨÙ_»∞ <ÕÅ „"åe# [ÖÏ<åflÅ`À ‰õΩÅ|Ç≤Ï+¨¯ $`«∞Öˇ· „âß^ŒúHõ~°‡‰õΩ QÍx U ã¨O™ê¯~åxH˜ QÍx <ÀK«∞H˘#Hõ JÅ=∞\˜OK«∞ Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ ‰õΩΔ ^•ƒ^èŒ `«~∞° QÆ∞`«∞Ok. D Ö’HõOÖ’ „âß^Œú xq∞`«OÎ W`«~∞° ÅH©Ü∞« |_ç# J#flO, ^è#Œ O, W`«~O° U"≥∞<ÿ å ã¨~ˆ , Ñ≤`~« ∞° ÅH˜ KÕ~∞° `«∞Ok. P_»O|~°O`À Ѩx ÖË^∞Œ . ™ê=∂#º"≥∞#ÿ P‰õΩ ‰õÄ~°Å∞, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ – =Ú#flQÆ∞ "å\˜`À, Ü«∞^ä•â◊H,Θ Z=~°∞ „âß^ŒOú ÃÑ\˜<ì å "åi Ñ≤`~« ∞° ʼnõΩ ã¨OѨÓ~°‚ `«$Ñ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. '„â◊^—úŒ #∞O_Õ '„âß^ŒOú — =zÛOk Hõ^•! =∞$`«∞º=Ù `«~∞° "å`« „áê}˜H˜ =∞~˘Hõ â◊s~°O ~å=_®xÔHO`« HÍÅO Ѩ_∞» `«∞O^À `≥Å∞ã¨∞H˘#QÀ~å=Ù Hõ^•! Wk JO`«=∞OkH© XˆHÖÏQÆ∞O_»^∞Œ . ^è∂Œ =∞~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ nѨO ÖÏQÍ =∞x+≤Ö’ "≥eQˆ „Ѩ^•è # ѨÙ~°∞+¨μ_≥#· r"å`«‡ P =∞x+≤ áÈQÍ<Õ "åÜ«∞gÜ«∞ â◊s~åxfl ^èiŒ ™êÎ_∞» . XHõ "≥∞@∞ìg∞^Œ HÍÅ∞Oz =∞~˘Hõ "≥∞@∞ì g∞^Œ ~Ô O_»=HÍÅ∞ ÃÑ\ÏìHõ "≥Ú^Œ\ ˜ "≥∞@∞ìx =kÖËã#≤ @∞¡ â◊si ѨÓ~°fi â◊s~åxfl =kÖËã≤ =∞~˘Hõ â◊s~å#fl„â◊~Ú™êÎ_∞» . P =∞^躌 HÍÅOÖ’ P`«‡ QÍeÖ’ =ÙO@∞Ok HÍ|\˜ì ^•x<Õ "åÜ«∞gÜ«∞ â◊s~°^•è ~°} =∞O\Ï~°∞. XHõ â◊s~°OÖ’x WO„kÜ«∂Åhfl xâıÛ+≤ì`åÖˇ· áÈQÍ<Õ rq P â◊s~åxfl =kÖË™êÎ_∞» . P `«~∞° "å`« P„â◊~ÚOz# â◊s~åxfl ‰õÄ_® =kÖˇÜ∞« º=Åã≤#^Õ. J#QÍ U rqH© U â◊s~°=¸ âßâ◊fi`«O HÍ^Œ∞. J=∞‡ Hõ_∞» ѨÙÖ’ Ѩ_#ç rq P"≥∞ #∞O_ç J<åflkHõ =ÚÅ#∞ „QÆÇÏ≤ Oz |ÅѨ_ç ^•xx =^Œe XHõ â◊s~åxfl ^èiŒ Oz |Ü«∞\˜H˜ =zÛ#ѨÙ_»∞ QÆ~ƒ° =ù ∞<Õ P„â◊Ü∂« xfl Ѩi`«ºlOz#>Ë,¡ D â◊s~°O |ÅÇ‘Ï#"≥∞#ÿ ѨÙ_»∞ nxh `«ºlOz "Õ™êÎ_∞» . ~Ô O_»∞ â◊s~åÅ =∞^躌 =ÙO_Õ â◊s~åxfl Pu"åÇ≤ÏHõ "åÜ«∞gÜ«∞ â◊s~°=∞x q^•fiOã¨∞Å∞ =º=ǨÏi™êÎ~∞° . Éè∂í `«„¿Ñ`åk â◊s~åÅ∞, =∞x+≤ Ñ≤O_»[ â◊s~°O ™ê÷~Ú XHõ>Ë. Ѩل`å^Œ∞Å ^•fi~å ^ŒâQ◊ Í„`« Ñ≤O_»^•<åbÜ«∞|_ç# "åi Ñ≤O_»[ â◊s~°O "åÜ«∞gÜ«∞ â◊s~°O`À UHÍHÍ~°"∞≥ ÿ áÈ`«∞Ok. Ñ≤O_»[â◊s~°=Ú HõÅ=HõáÈ`Õ "åÜ«∞[ â◊s~°O HõëêìÅ áêÅ=Ù`«∞Ok. (ÉèQí =Æ næ`« ÉèÏ="Õ∞ – J#QÍ â◊s~åxfl =GO`À áÈÅ∞Û@, P`«‡ xѨCÖ’ HÍÅ^Œ#∞@, h\˜Ö’ `«_=» ^Œ#∞@ – QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}OÖ’ ‰õÄ_® WÖÏ K≥Ñʨ |_çOk)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 635

^ÕÇÏ≤ <À- ã≤‡<£ Ü«∞^ä• ^Õ¿ÇÏ H“=∂~°O Ü«∞ø=#O [~å I `«^•ä ^ÕÇ¨ O`«~° „áêÑ≤óΠѨHOΔ© „^Õ`º« =^è•~°Ü∞« II "å™êOã≤ r~å‚x Ü«∞^ä•qǨÜ«∞ #"åx QÆ$Ǩu‚ #~À-Ѩ~å}˜ I `«^•ä â◊s~å}˜ qǨÜ«∞ r~å‚ – #º<åºx ã¨OÜ«∂u #"åx ^ÕÇÏ‘ II <≥#· OzèO^ŒOu â◊„™êÎ}˜ <≥#· O^ŒÇϨ u áê=Hõó I # K≥#· O Hˆ ^¡ Ü Œ ∞« O `åºáÈ# â’+¨Ü∞« u =∂~°∞`«ó II (^èŒ~°‡...10/83–85) WHõ PÅ㨺OQÍ â◊s~°^•è ~°} KÕ¿ã r"åÅ ã¨OQÆu K«∂_»∞. H˘O^Œ~∞° r"å`«‡Å‰õΩ Ñ≤O_»[ â◊s~°O ~å=_®xH˜ ã¨=∞Ü«∞O Ѩ_∞» `«∞Ok. =∞$u K≥O^ŒQ<Æ Õ "å~°∞ `«=∞ Hõ~‡° Å =Å¡ #~°HÍxH˜ "≥à`◊ å~°∞. z„`«Q∞Æ Ñ¨ÙxÎ =∂@ "Õ∞~°‰Ωõ "åi HÍÅO JHõ¯_» QÆ_∞» ã¨∞OÎ k. JHõ¯_ç Ü«∂`«#Å#∞ `«=∞ Hõ~‡° O H˘nÌ J#∞Éèqí Oz# `«~∞° "å`« Ѩâ√◊ –ѨHÜ Δ˜ ∂≥ #∞ÖÖ’ "å~°∞ ѨÙ_»`å~°∞. â◊s~°O g∞^Œ "≥∂ǨÏO =∂#=ÙňH Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO@∞Ok. â◊√ÉèÏ â◊√ÉèHí ~õ ‡° Å#∞ W`«~° Ö’HÍÅÖ’ Éè’yOKåHõ Jk áÈ`«∞Ok—. 'F ^Õ"åkè^"Õ å! áêÑ≤+Ñì≤ #¨ ∞Å#∞ q∞H˜¯eQÍ KÕâßHõ ‰õÄ_® H˘O^Œ~∞° g∞ ã¨xfl^è•<åxfl á⁄O^•~°x q<åfl#∞. J^≥ÖÏ ™ê^躌 O? =∞x+≤H˜ =∞~°Å ^Œ∞óY ã¨Oã¨~Oæ° =ÙO_»‰Ωõ O_®ÅO>Ë UO K≥Ü∂« ºÖ’ P^ÕtOK«O_ç.— 'ѨH~Δ˜ å*Ï! =∞x+≤ `«# Hõ~‡° Å#∞ `å#∞ KÕã∂¨ <Î Õ ã≤kxú á⁄O^ŒQÅÆ _»∞. ã≤kú á⁄Ok# "åx áêáêÅhfl â◊√kú J~ÚáÈ`å~Ú. ¿ãfi¿ãfi Hõ~‡° }ºaè~`° ó« ã¨Oã≤kOú ÅÉè`í Õ #~°ó I ã¨fiHõ~‡° x~°`ó« ã≤kOú Ü«∞^ä• qO^Œu `«$K«∞Ûù$}∞ II (^èŒ~°‡...10/92) QÆ~∞° _®! áêáêÅ#∞ ã¨`¯« ~°‡ÅKÕ ^ŒQOúÆ KÕã∞¨ H˘x, "åã¨∞^Õ= x~°O`«~° zO`«#KÕ qâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ |∞kúx á⁄Ok#"åÔ~,· ^è~·≥ º° OQÍ xÜ«∞=∂Å#∞ ÃÑ@∞ìH˘x ã≤~÷ O° QÍ "å\˜x áê\˜Oz, â◊ÉÏÌk q+¨Ü∂« Å#∞ Ѩi`«ºlOz, ~åQÆ^fiÕ ëêÅ#∞ ѨÓiÎQÍ =^Œ∞Å∞H˘x, ^˘iH˜# ^•x<Õ q~°HÉÎõ Ïè =O`À Éè∞í lã¨∂Î =∞#ã¨∞ûh =∂@h â◊s~åhfl ã¨OÜ«∞q∞`«O KÕã∞¨ H˘x, "≥~· åQƺ^è•~°}`À x`«ºO Ü≥∂QÆ, ^蕺#, ^蕺#Ü≥∂QÆ `«`Ê« ~°∞Öˇ· =ÙO@∂, P~°∞ ~°HÍÅ qHÍ~åÅ#∂ – J#QÍ– JǨÏOHÍ~°O, |ÅO, ^Œ~Ê° O, HÍ=∞O, „HÀ^èOŒ , Ѩi„QÆÇϨ OÅ#∂ Ѩi`«ºlOz x~°ƒÜ ù Ú« Öˇ· âßO`«∞Öˇ· z=i TÑ≤i^•HÍ LO_»QeÆ Qˆ "å~°∞ „|Ǩχã¨fi~°∂ѨÙÖË J=Ù`å~°∞. "åiH˜Hõ KÕÜ∞« ^Œy#^Õg∞ =ÙO_»^∞Œ – <åÖ’ =ÙO_»_O» `«Ñʨ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 636

Hõ~‡° q„Éè+í ì¨ HÍÅ∞ëȺ "åã¨∞^Õ"å#∞ zO`«Ü∂« I |∞^•úº qâ◊√^ŒÜ ú ∂« Ü«ÚHÀÎ ^è$Œ `åº`å‡#O xÜ«∞=∞ºK« II â◊ÉÏún<£ q+¨Ü∂« O㨺ΠHÍÎ fi~åQÆ ^Õfiëê =Ùº^Œãº¨ K« I q~°HÎõ ¿ãg ÅѶ∂¨ fij Ü«∞`«"åHͯܫ∞ =∂#ã¨ó II ^蕺#Ü≥∂QÆ Ñ¨~À x`«ºO "≥~· åQƺO ã¨=Úáê„t`«ó I JǨÏOHÍ~°O |ÅO ^Œ~Ê° O HÍ=∞O „HÀ^èOŒ Ѩi„QÆÇϨ O II q=ÚK«º x~°‡=∞ó âßO`À „|ǨχÉè∂í Ü«∂Ü«∞ HõÅÊ`Õ I J`«ó Ѩ~O° #$}Ï<£ Hõ$`«ºO <åã≤Î Hõâº◊ Ѩ#O^Œ# II (^èŒ~°‡...10/93–96) (J^蕺ܫ∞O – 10)

r=Ùx T~°úfi J^èÀQÆ`«∞Å =~°‚# 'Ѩ~å`«‡~å! =∞x+≤QÍ Ñ¨Ù\ÏìÅO>Ë UO K≥Ü«∂ºe? =∞x+≤H˜ =∞$`«∞º"≥ÖÏ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k? â◊s~å<åfl„â◊~ÚOz =∞~°}O˜ KÕ^=≥ ~°∞? WO„kÜ«∂Å∞ HÍ^Œ∞ Hõ^•! =∞i Jq U"≥∞áÿ È`å~Ú? =∞x+≤ Jã¨Ê $â◊√º_≥ÖÏ J=Ù`å_»∞? WHõ¯_» KÕÜ∞« |_ç# Hõ~‡° ‰õΩ Ñ¶Ö¨ Ïxfl ZHõ¯_≥ÖÏ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» ? Jã¨Å∞ ZHõ¯_çHÔ ÖÏ "≥àÏÎ_∞» ? Ü«∞=∞Ö’HÍxH© q+¨μÖ‚ ’HÍxH© UÜÕ∞ =∂~åæÖ’¡ "≥à`◊ å_»∞? „Ѩɒè ! <å Ѩ@¡ „Ѩã#¨ ∞flÖˇ· ^ŒÜ∞« KÕâß~°∞ HÍ|\˜ì <å P„`åxfl =∞xflOz <å J*Ï˝<åxfl ^Œ∂~°O KÕÜ∞« O_ç— J_çQÍ_»∞ QÆ~∞° _»∞_»∞. 'F~Ú q#`å#O^Œ<å! Ѩ~¢° ãxΑ QÍh, „ÉÏǨχ}∞x ^è<Œ åxflQÍh JѨÇϨ iOz#"å_»∞ x~°#˚ „Ѩ^âÕ O◊ Ö’QÍh =∞Ǩ~°}ºOÖ’QÍh „|Ǩχ ~åHõãΔ Q≤ Í Ñ¨Ù_»`å_»∞. ~°`åflÅ ^˘OQÆ hK«Ü∂≥ xÖ’ Ѩ_`» å_»∞. H˘xfl [#‡Å∞ P r=ÙÅ∞ =∞$`«∞º ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl Pâ◊ʼnõÄ, HÀiHõʼnõÄ J#∞QÆ∞}OQÍ ‰õÄ_® =™êÎ~Ú. #=~°O„^è=Œ ÚÅ HÍÜ«∞O =∂#= â◊s~°=∞#∞ =∂@ qx Ü«Ú<åfl=Ù Hõ^•! ã¨`¯« ~°‡Å∞ KÕã#≤ ѨÙ}Ϻ`«∞‡x „áê}O <åaè #∞O_ç ÃÑ=· é‰õÄ QÆÅ T~°fiú zè„^•Å #∞O_ç |Ü«∞@‰õΩ áÈ`«∞Ok. â◊s~°O ^•fi~å KÕ¿ã Ѩ#∞Å#∞ â◊s~°O`À<Õ J#∞Éèqí OKåe. XHõ¯\˜ =∂„`«O ÉÏQÍ QÆ∞~°∞Î ÃÑ@∞ìHÀ"åe. J<åã¨HÎõ ÉèÏ=O`À Jhfl ã¨`¯« ~°‡ÖË KÕ¿ã"å_»∞ Jxfl KÀ\Ï¡ ã¨∞MÏ<Õfl J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . J`«_∞» ™êO™êiHõ =∂Ü«∂*ÏÅOÖ’ z‰õΩ¯HÀ_»∞. =∂Ü«∞ =ÅÖ’ Ѩ_ç qHõ~‡° Å<Õ KÕ¿ã"å_»∞ áêâ◊|^Œ∞_ú ·≥ HõëêìÅ áêÅ=Ù`å_»∞. (J^蕺ܫ∞O –11)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 637

Z#Éè·ˇ <åÅ∞QÆ∞ ÅHõÅΔ Ü≥∂#∞Ö’¡ =∞#∞+¨º [#‡ „â+ı `ª¨ « – =∞x+≤ UHõ=∂„`« Hõ~=ΰ ºO – ^è~Œ ‡° O =∞x+≤H˜ Jxfl KÀ\Ï¡ Ç≤Ï`åxfl HõeyOKÕg „¿Ñ`«`fi« O #∞O_ç =ÚH˜xÎ HõeyOKÕg U"Õ"À `≥eã≤Ok Hõ^•! QÆ~∞° `«‡O`å! D ã¨$+≤Öì ’ Z#∞|k <åÅ∞QÆ∞ ÅHõÅΔ Ü≥∂#∞Å∞<åfl~Ú. g\˜x <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ r"åÅ∞QÍ qÉèlí OK«=K«∞Û#∞. JO_»[, ¿ãfi^Œ[, Lkƒù[, [~åÜ«Ú[ J<Õ D ~°HÍÅÖ’ =∞~°Å <˘H˘¯Hõ¯\˜ W~°"·≥ Ü≥ÚHõ¯ ÅHõÅΔ r"åÅ`À #∞#flk. =∞#∞ëêºk Ü≥∂#∞Å#∞ [~åÜ«Ú*ÏÅO\Ï~°∞. g\˜Ö’ =∞#∞+¨º[#‡ Ѩ~=° ∞ ^Œ∞~°É¡ Oíè . =∞#∞+¨º ÖË^• =∂#=*Ïu ã¨~fi° „âı+Oª¨ . D ѨOKÕO„kÜ«∞ Ü«ÚHõÎ Ü≥∂x „áê}˜H˜ ZO`À ѨÙ}ºO KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë QÍx ÅaèOѨ^∞Œ . D *ÏuÖ’ „Ѩ=ÚY"≥∞#ÿ =~å‚Å∞ <åÅ∞QÆ∞. „|Ǩχ Hõ„Δ uÜ«∞ "≥â· º◊ â◊¥„^Œ <å=∞Hõ=ÚÖˇ#· D =~å‚Å∞ =$`«∞ÅÎ P^è•~°OQÍ<Õ~Ê° _®¤~Ú. gˆ~HÍHõ =∂#=ÙÅÖ’ aèÅ∞¡Åh, `«∞O|∞Åh, "Õ∞¡K«∞ÛùÅh =∞Ô~<Àfl „ѨHÍ~åÅ *Ï`«∞Å∞<åfl~Ú. r=ÙÅÖ’ "ÕÅ ã¨OYºÖ’ ~°HÍÅ∞<åfl PǨ~°O, "≥∞^ÿ ∞Œä #O, x„^Œ, ÉèÜ í ∞« O, „HÀ^èOŒ Jxfl\˜H© =ÙO\Ï~Ú HÍx q"ÕHOõ H˘O^ŒiHˆ =ÙO@∞Ok. âßs~°Hõ ã¨O~°K#« ‰õÄ_® Jxfl\˜H© XˆHÖÏ =ÙO_»^∞Œ . XˆH áê^ŒO #∞O_ç Zxq∞k áê^•Å∞#fl „áê}∞Å∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. ~Ô O_»∞ áê^•Å∞#flk =∂#=*Ïu. Hõ$+¨‚ ™ê~°=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ =∞$QÆO x=ã≤OKÕ „Ѩ^âÕ ßxfl ^è~Œ ‡° ^Õâ=◊ ∞O\Ï~°∞. „|Ǩ‡k ^Õ=`«ÅO`å JHõ¯_Õ x=ã≤™êÎ~∞° . ѨOK«=∞Ǩ Éè∂í `åÅÖ’ „áê}©, „áê}∞ÅÖ’ |∞kú rg, |∞kú r=ÙÅÖ’ =∞x+‘, =∞#∞+¨μºÅÖ’ „ÉÏǨχ} =~°∞‚Å∂, „âı+¨μªÅ∞. ã¨fi~åæxfl QÍx "≥∂HΔÍxflQÍx ™êkèOK«∞H˘<Õ J=HÍâ◊O =∂#= â◊s~åxˆH =ÙOk. J@∞=O\˜ =∂#= â◊s~°O ([#‡) ÅaèOz ‰õÄ_® ^•xx ã¨`¯« ~°‡Å‰õÄ "≥∂Hõ™Δ ê^è#Œ ‰õÄ "å_»x"å~°∞ `«=∞x `å"Õ∞ "≥∂ã¨yOK«∞‰õΩO@∞#fl@∞¡ ÖˇH¯õ . =O^ŒHÍã¨∞Å∞#fl"å_»∞ "Õ~Ú HÍã¨∞Å HÀã¨O, "Õ~Ú QÆÅ"å_»∞ ÅHõΔ HÀã¨O „ѨÜ∞« ufl™êÎ_∞» . ÅHõHΔ Íã¨∞Å∞#fl"å_»∞ ~å[ºO HÍ"åÅO\Ï_»∞. ~åAH˜ "å_ç‰Ωõ #fl ~å[ºO KåÅ^Œ∞. "≥Ú`«OΠѨ$käfi<Õ âßã≤OKÕÜ∂« Å#∞‰õΩO\Ï_»∞. JÖÏ Ñ¨$näfi âß㨉Ωõ _≥#· K«„Hõ=iÎ ^Õ"OÕ „^Œ Ѩ^qŒ #kè+Oª≤ KåÅ#∞‰õΩO\Ï_»∞. P WO„^Œ∞_≥<· å `«$Ñ≤QÎ Í ã¨∞YOQÍ q„âßOuQÍ rq™êÎ_® JO>Ë Jn ÖË^∞Œ . WÖÏ "≥Ú`«OÎ =∂#=*Ïux XˆH =∞#ã¨∂, P =∞#ã¨∞x XˆH XHõ `«$ëê‚ âßã≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. D `«$+¨‚ =Å¡ ^•xH˜ ÉÏxã¨Ü∞ÿ≥ # =∞x+≤H˜ #~°HÍxH˜ áÈ`å_»∞. `«$+¨#‚ ∞ [~ÚOz#"åxH˜ `«$Ñ≤Î Åaèã∞¨ OÎ k. P =∞x+≤ P `«$Ñ≤Î =Å¡ L`«=Î ∞ Ö’HÍÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 638

WK«Ûuù â◊f ã¨ÇϨ „ã¨O ã¨ÇϨ „ã‘ ÅHõΔ g∞ǨÏ`Õ Hõ~∞° OÎ I ÅHΔÍkèÑf¨ ~å[ºO ~å*ÏÑ≤ ã¨HÖõ ÏO^è~Œ åO Å|∞úO II K«„Hõ^~Œè À- Ñ≤ ã¨∞~°`fi« O ã¨∞~°ÉÏè "Õ ã¨HÅõ ã¨∞~°Ñu¨ ~°ƒqù `«∞O ã¨∞~°Ñu¨ ~°∂~°fiú QÆu`«fiO `«^•ä Ñ≤ #x=~°`Î Õ `«$ëê‚ II `«$ëê‚Ü∂« KåaèÉ∂íè `«ã∞¨ Î #~°HOõ „ѨuѨ^ºŒ `Õ I `«$ëê‚ =ÚHÍÎã∞¨ ÜÕ∞Hˆ z`ü ã¨fi~°"æ åã¨O ÅÉèOí u`Õ II (^èŒ~°‡...12/13–15) D qâ◊fiOÖ’ P`å‡nè#∞Öˇ#· =º‰õΩÖÎ Ë ã¨∞YѨ_`» å~°∞. â◊|,Ì ã¨Ê~°≈, ~°∂Ѩ, ~°ã,¨ QÆO^è–Œ J<Õ J~Ú^Œ∂ q+¨Ü∂« Å∞. D q+¨Ü∂« Å#∞ HÀˆ~"Õ q+¨Ü∞« "åOKèÅ« ∞. Jq rqx ã¨∞YOQÍ |`«Hxõ =fi=Ù. ÖË_,ç U#∞QÆ∞, nѨO ѨÙ~°∞QÆ∞, `Õ<\≥ Q© ,Æ KÕѨ – D J~Ú^Œ∞ „áê}∞Å∂ „Hõ=∞OQÍ â◊|,Ì ã¨Ê~°≈, ~°∂Ѩ, QÆO^è,Œ ~°ã–¨ J<Õ XH˘¯Hõ¯ q+¨Ü∞« "åOKè`« À<Õ #t™êÎ~Ú. JÖÏ@ѨÙ_»∞ Jxfl q+¨Ü∞« "åOKèÅ« HÀã¨=¸ P~å@Ѩ_Õ =∞x+≤ QÆu "Õ~ˆ K≥áêÊÖÏ? =∂#= ã¨OѶ∂¨ xH˜ H˘xfl Hõ@∞ìÉÏ@∞¡O\Ï~Ú. "å\˜x Q“~°qOz áê\˜Oz#O`«HÍÅ"Õ∞ P ã¨OѶ∂¨ xH˜ ã¨∞YâßO`«∞Å∞O\Ï~Ú. HÍx, =∞x+≤ Ѩل`«, Hõà„◊ `åk |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#flO`«HÍÅO =ÚH˜Î =∂~°Oæ Hõ#∞Ñ≤OѨ^∞Œ . ZO`« Q˘Ñ¨Ê =∞xÃ+<· å =∞$`«∞º=Ù#∞ [~ÚOK«Ö_Ë ∞» . D Ö’HõOÖ’H˜ XO@iQÍ =™êÎ_∞» . D Ö’HõO #∞O_ç XO@iQÍ<Õ áÈ`å_»∞. U_»∞ã¨∂Î =™êÎ_∞» . U_»∞ã¨∂<Î Õ áÈ`å_»∞. U_»∞ã¨∂<Î Õ =zÛ<å #=Ùfi`«∂ áÈQÆey#"å_Õ Ü≥∂y, |∞∞+≤, ^è<Œ åº`«∞‡_»∞. XO@iQÍ =∞~°}O˜ KÕ =∂#=Ù_»∞ `«# áêѨ ѨÙ}ϺŠѶ֨ ÏÅ#∞ ‰õÄ_® XO@iQÍ<Õ J#∞Éèqí OK«=Åã≤ =ÙO@∞Ok. =∞x+≤ |uH˜#O`« HÍÅO `å<≥O`«QÍ<À „¿Ñq∞Oz# |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅ∞ P =∞x+≤ =∞~°}O˜ K«QÍ<Õ "åx â◊s~åxfl Hõ>Åìˇ ã¨"åsÔHH˜¯Oz ZѨÊ_çHÀ ^Œ∂~°OQÍ =∞\˜|ì ™êÎ#∞ =Öˇ "≥∂ã¨∞ÔHo§ xѨCÖ’¡ Ѩ_Õã≤ =ÚYO uѨCH˘x "≥o§áÈ`å~°∞. ^èŒ~°‡"≥ÚHõ¯>Ë "åx##∞ã¨iOz áÈ`«∞Ok. „áê}˜ Ü≥ÚHõ¯ ^èŒ#=¸ "≥·Éèí==¸ "åx WO\˜ ^ŒQÆæˆ~ =ÙO_çáÈ`«∞Ok. P |O^èŒO JHõ¯_Õ `≥yáÈ`«∞Ok. q∞„`«∞Å∂ |O^èŒ∞ ÉÏO^èŒ=ÙÅ∂ â◊‡âß#O^•HÍ "≥à`◊ å~°∞. gi |O^èOŒ WHõ¯_»`À `≥yáÈ`«∞Ok. WHõ ѨÙ\˜#ì HÍ_ç #∞Oz Kå=Ù ^•HÍ ÃÑOz áÈ+≤Oz Wk <å^Œ#∞H˘x qé]gy# â◊s~°O JyflÖ’ Ѩ_ç |∂_ç^·≥ áÈ`«∞Ok. ^•x |O^èOŒ JHõ¯_ç`À ã¨i. WHõ g_»x |O^è"Œ ∞≥ ÿ q_»∞=x q∞„`«"∞≥ ,ÿ *’_»∞q_»x Ãã^· À_≥· r"å`«‡`À q∞yÖËk áêѨÑÙ¨ }ϺÖË.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 639

=∞$`«O â◊s~° =Ú`«û $[º HÍ+¨Öª ’+¨ì ã¨=∞O H˜`Δ Ò II ÉÏO^è"Œ å q=ÚMÏ Ü«∂Ou ^è~Œ ‡° ã¨=Î ∞#∞QÆKÛ« uù I QÆ$¿ÇÏ+¨fi~å÷x=~°OÎ `Õ â◊‡âß<å x‡„`« ÉÏO^è"Œ åó II â◊s~°O =Ç≤Ïfl~å^Œ`ÎÕ ã¨∞Hõ$`«O ^Œ∞+¨¯ $`«O „=*Ë`ü I â◊s~°O =Ç≤Ïfl<å ^ŒQOúÆ Ñ¨Ù}ºO áêѨO ã¨ÇϨ ã≤`÷ OŒ« II (^èŒ~°‡...12/24–26) ѨH~Δ˜ å*Ï! ^è#Œ =O`«∞_»∞ D ~ÀA ã¨∂~°∞º_»ãqΨ ∞OKÕÖ’QÍ Z=iH© Ug∞ ^•#O KÕÜ∞« ÖË^#Œ ∞HÀ ~ˆ Ѩ٠`≥Å"¡ å~åHõ, D Ö’QÍ<Õ "å_ç |`«∞‰õΩ `≥ÖÏ¡iáÈ`Õ, P _»|ƒO`å Z=i =â◊"∞≥ ÿ áÈ`«∞O^À Z=iH˜ `≥Å∞ã¨∞? U^À ѨÓ~°fi[#‡ ã¨∞Hõ$`«O =Å¡ ZO`À =∞Ok ^ŒQ~æÆ ° ZO`À H˘O`« ^è#Œ O =ÙO_Õ f~°∞`«∞Ok Hõ^•! ^•xx Ѩ~ÀѨHÍ~° xq∞`«"Î ∂≥ , „âı+kª¨ fiAÅ ^•<å~°"÷ ∂≥ "å_»‰Ωõ O_® JO`å `å#∂ `«# Ѩل`«∞ÖË "å_Õã∞¨ HÀ"åÅ#∞‰õΩO>Ë P ^èŒ#"Õ∞ XHõ ~°∂áêxfl ^èŒiOz"å_»∞ áÈÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ J_»∞QÆ∞`«∞Ok. '#<≥flÖÏQÆ∂ fã¨∞‰õΩáÈÖË=Ù. Hõhã¨O ^•#"≥∞<ÿ å KÕã≤ =ÙO>Ë P ѨÙ}Ϻ#fl~Ú<å Ѩ@∞ì‰Ωõ áÈQÆey=ÙO_Õ "å_çq Hõ^•— Jx. WÖÏ PÖ’zOz ~ˆ Ѩ٠U=∞=Ù`å"≥∂ J#∞H˘x W"åàı ã¨`¯« ~°‡Å<å K«iOKåe. =∞x+≤ „â◊^•úÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ, Ѩq„`«∞_≥,· â◊√^Œ=ú ∞#ã¨∞¯_≥· WKÕÛ ^è#Œ O ^è~Œ å‡xfl xÅɡ_ç`Õ P =∞x+≤H˜ #~°Hõ"Õ∞ =ÙO_»^Œ∞. D ^èŒ~°‡"Õ∞ =∞àϧ J`«x J~°÷ HÍ=∞ ã¨=Úáê~°#˚ ÅÖ’ JHõ¯~°‰Ωõ =ã¨∞OÎ ^Œ
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 640

^è~Œ ‡° U"åѨ =~åæÜ∞« `«™ê‡^Œ~ú ‡° O ã¨=∂K«~ˆ `ü I „â◊^Ü úŒ ∂« ™ê^躌 `Õ ^è~Œ À‡ |Ǩïaè~åfl~°~÷ åtaèó II JH˜OK«<å Ç≤Ï =Ú#Ü«∞ó „â◊^•ú=O`À k=O QÆ`åó I J„â◊^Ü úŒ ∂« Ǩï`«O ^Œ`OΫ `«Ñ㨠ÑΨ OΨ Hõ$`«O K«Ü∞« `ü II Jã¨k`«∞ºK«º`Õ Ñ¨H<Δ˜ £ „¿Ñ`«º KÕÇϨ # `«`Ê« Åù O I (^èŒ~°‡...12/27–33) `«~∞° "åu J^蕺ܫ∂Öˇ#· 13,14ÅÖ’ q+¨μ=‚ Ù =$ëÈ`«û~°,æ QÀ^•# =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ QÆ∂iÛ QÆ~∞° _»∞xH˜ q=iOz#@∞¡ K≥Ñʨ |_çOk. D ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« Å∂ WO`«‰Ωõ =ÚO^Õ W^Õ Ñ¨Ù~å}OÖ’ qã¨Î $`«OQÍ K«iÛOѨ|_®¤~Ú.

=∞$`«∞º"Õà◊, P `«~°∞"å`«(u) Hõ~°‡Å∞, Ü«∞=∞^Œ~°≈#O, Ü«∂`«#Å ã¨fi~°∂ѨO, P~°∞ Ñ≤O_®Å „ѨÜ≥∂[#O, â◊=^•Ç¨Ïqkè, 11 #∞O_ç 13 ^•HÍ Hõ$`åºÅ∞ ★

'¿ÇÏ ÉèQí =Æ <£! =∞$`«∞º "åã¨#fl"≥∞#ÿ ѨÙ_»∂, =ºH˜Î =∞~°}O˜ z# "≥O@<Õ KÕÜ∞« =Åã≤# Hõ~‡° Å#∞ q=~°OQÍ q<åÅx =ÙOk. Hõ~∞° }˜OK«O_ç— Jx „áêi÷Oz# QÆ~∞° _»∞x`À q+¨μq‚ ÖÏ J<åfl_»∞ : r"å`«‡ `«# Hõ~‡° Éè’QÆHÍ~°}=âß# `«# =~°=Î ∂# â◊s~åxfl g_çáÈ`«∞#flѨÙ_»∞ P =ºH˜xÎ ¿Ñ_»`À ÉÏQÍ JeH˜# Éè∂í q∞ÃÑ· uÅÅ#∂ ‰õΩâßã¨<åhfl Ѩéz ^•xÃÑ· Ѩ~∞° O_» ɡ\Ïìe. <À\˜Ö’ |OQÍ~åxfl ÃÑ\˜ì ã¨g∞ѨOÖ’ `«∞Åã≤ "≥ÚHõ¯#∂ âßÅ„QÍ=∞ tÅ#∂ `≥zÛÃÑ\Ïìe. P =ºH˜Î =∞$`«∞º=Ù#∞ gÖˇ#· O`«=é‰õÄ =ÚH˜Î ^•Ü«∞HõO KÕÜ∞« _®xH˜ XHõ Ѩ^uúŒ Ö’ ã¨∂HÍÎÅ#∞ ѨiOî Kåe. `«~∞° "å`« z#fl z#fl |OQÍ~°∞ ~ˆ ‰õΩÅ#∞ =∞~°}O˜ z# „áê}˜ =ÚYOÃÑ,· =Ú‰õΩ¯ W~°∞Hõ<åflÅÖ’, Hõ#∞flÅÃÑ,· K≥=ÙÅÃÑ· eOQÆOÃÑ· JO\˜OKåe. ~Ô O_»∞ KÕ`∞« ÅÖ’#∂, HõO~îÉ° Ïè QÆOÃÑ<· å `«∞Åã≤ ^ŒàÏÅ #∞OKåe. â◊"åxfl ~Ô O_»∞ =„™êÎÅÖ’ K«∞\˜ì ‰õΩO‰õΩ=∞`À JHõ`Δ Å« `À ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« ѨÓÅ=∂Å`À JÅOHõiOKåe. JѨÙ_»∞ Ѩل`«∞Å∞, |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙÅ∞ JO`å Hõeã≤ P â◊"åxfl Ѩل`«∞Å∞ Éè∞í [OÃÑ· ÃÑ@∞ìH˘x "≥∂ã¨∞OÎ _»QÍ Ñ¨Ù~°[#∞Å`À HõÅã≤ ~Ô O_»= ^•fi~°O QÆ∞O_® |Ü«∞@‰õΩ Q˘x =zÛ â◊‡âß#O "≥Ñ· Ù¨ ™êyáÈ"åe. ★

Ü«∞=∞Ö’HÍxH˜ "≥à§ı ^•iÖ’ #∞#fl Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ #QÆ~åÅ∂, „¿Ñ`« qÖÏѨO WHõ¯_» =∞~°Å K≥Ñʨ |_®¤~Ú

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 641

JHõ¯_» Ѩل`«∞ÖË `«∂~°∞Ê "≥Ñ· Ù¨ QÍx L`«~Î åaè=ÚYOQÍ QÍx zux xi‡Oz JO^Œ∞Ö’ K«O^Œ#, `«∞Åã≤, ѨÖÏâßk Hõ„~°Å#∞ "ÕÜ∂« e. =∞~°}Ïã¨#fl =ºH˜Î WO„kÜ«∂Åhfl "庉õΩÅ"≥∞ÿáÈ~Ú, K≥·`«#ºO áÈ~Ú, â◊s~°O [_»"≥∞ÿáÈ`«∞O_»QÍ „áê}O (P`«‡) Ü«∞=∞^Œ∂`«Å`À HõÅã≤ "≥o§áÈ`«∞Ok. JѨC_»∞ =∞$`«∞xH˜ k=º^Œ$+≤ì „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. ^•x ^•fi~å J`«_»∞ „ѨѨOKå#flO`«\ ˜h K«∂_» QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. nxH˜ =ÚO^Œ∞ „áê}O áÈ=_»O J<Õk JO^ŒiH© XˆHÖÏQÆ [~°∞QÆ^∞Œ . H˘O^ŒiHõk Q˘O`«∞^•HÍ =zÛ z‰õΩ¯‰õΩáÈ~Ú <å<åÉÏ^èŒÅ∂ ÃÑ_»∞`«∞Ok. â◊s~°O cÉè`í û« OQÍ =ÚYO qHõ$`«OQÍ Hõ^∞Œ Å∞`å~Ú. H˘O^ŒiH˜ <À\˜ #∞O_ç #∞~°QÆ HÍ~°∞`«∞Ok. g~°O`å áêáê`«∞‡Å∞. HÍ|\˜ì gix Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ áêâ◊O`À H˘_»`å~°∞. JѨC_® áêâßxH˜ „áê}O `«Q∞Æ Å∞‰õΩO@∞Ok. ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å q+¨Ü∞« OÖ’ W"Õg [~°∞QÆ=Ù. =∞$`«∞_»∞ x„kã¨∞#Î fl>Ëì =ÙO\Ï_»∞. =ÚYOÖ’ XHõ~H° "õ ∞≥ #ÿ „ѨâßO`«`å, "≥Å∞QÆ∂ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~Ú. P „áê}˜ ^Œ$+≤Hì ˜ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ ^Õ=^Œ∂`«Å =Öˇ#∂, Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA q+¨μ~‚ ∂° ѨÙxQÍ#∂ HõxÑ≤™êÎ~∞° . J^Õ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA áêѨÙʼnõΩ HÍ@∞Hõ H˘O_»=Öˇ ZÖÏ HõxÑ≤™êÎ_À Wk =éˆH q<åfl=Ù Hõ^•! =∞~°}O `«~°∞"å`« =∂#=â◊s~°O Jã¨Ê $â◊º"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok. "≥QÆ@∞#∞ ‰õÄ_® Hõeyã¨∞OÎ k. ѨÙ}Ϻ`«∞‡x â◊=O ‰õÄ_® H˘O`«¿ãѨ\ H˜ ˜ ^Œ∞~°Oæ ^èÜ Œ Ú« Hõ"Î ∞≥ ÿ áÈ`«∞Ok. D JO^Œ"∞≥ #ÿ â◊s~°OÃÑ· W`«~∞° ʼnõΩO_Õ „Éè=í ∞Å∞ ‰õÄ_® `å`å¯eHõOQÍ `˘ÅyáÈ`å~Ú. QÆ~∞° _®! D Jã¨`ü â◊s~°O ^•fi~å [iˆQ q`«Î ^•#O, P^Œ~Ñ° Ó¨ ~°fiHõ "å}˜, ^è~Œ ‡° O, H©i,ΠѨ~ÀѨHÍ~°O ÖÏ\˜"Õ JO^ŒOQÍ =ÙO_ç Ö’HÍxHÍ#O^•xfl Hõey™êÎ~Ú. =∂#= rq`åxH˜ ™ê~°É∂íè `«O P ѨÙ}º"Õ∞. ^Œ∞+¨μÅì #∞ `ÀÅ∞‰õΩáÈ`«∞#fl Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ "åix J_»∞QÆ_∞» QÆ∞<å Jxfl q^è•Å Ç≤ÏOã≤ã∞¨ OÎ \Ï~°∞. Fi ^Œ∞ëêì`å‡! Ѩ^Œ x#∞fl ‰õΩOcèáêHõOÖ’ Ѩ_™Õ êÎO. J^≥ÖÏQÆ∞O@∞O^À `≥Å∞™ê— JO@∂ ^•x#u ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ =i‚™êÎ~°∞. QÆ~°∞_®! Ѩ^ŒH˘O_»= ~ÀA# ã¨=Úz`«"≥∞ÿ# ã¨÷ÅOÖ’ „âß^ŒúO ÃÑ\Ïìe. „áê}O áÈ~Ú#ѨÊ\˜ #∞O_ç WѨÊ\˜^•HÍ „Hõ=∞OQÍ P~°∞ Ñ≤O_»^•<åÅ∞ KÕÜ∂« e – =∞$`«™ê÷#O, ^•fi~°O, #Å∞ÉÏ@Å ‰õÄ_»e, q„âß=∞ ã¨Å÷ O, zu, Jã≤K÷ Ü « ∞« # ™ê÷#O – J<Õ ã¨Ö÷ ÏÖ’¡ "å\˜x ÃÑ\Ïìe. g\˜Ë, =∞x+≤ áÈ~Ú# KÀ@ (WO\˜Ö’) ÃÑ>Ë^ì •xH˜ 'â◊=— Ñ≤O_»=∞x ¿Ñ~°∞. nx=Å¡ P QÆ$Ç¨Ï "åã¨∞Î ^Õ=`«Å∞ „Ѩã#¨ ∞flÖ∫`å~°∞† Éè∂í ^Õg, P"≥∞ H˘Å∞=ÙÖ’ #∞O_»∞ ^Õ=`«Å∂ ‰õÄ_® „Ѩã¨#∞flÖ∫`å~°∞. Ô~O_»= Ñ≤O_®xfl ^•fi~°OÃÑ· ÃÑ\ÏìÅ<åfl#∞ Hõ^•! ^•xH˜ 'áêO^䌗 Jx ¿Ñ~°∞. ^•x =Å¡ ^•fi~°ã¨÷ QÆ$ǨÏ^Õ=`«Å∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 642

„Ѩã#¨ ∞flÅ=Ù`å~°∞. ‰õÄ_»eÖ’ ÃÑ@ì|_»∞ 'MËK~« —° <å=∞Hõ Ñ≤O_»O =Å¡ Éè∂í `åk ^Õ=Ü≥∂#∞Å∞ âßOu™êÎ~Ú. q„âß=∞ ã¨Å÷ OÖ’ KÕÜÚ« 'Éè∂í `«— ¿Ñi\˜ Ñ≤O_»^•#O =Å¡ Ñ≤âßK«, ~åHõãΔ ,¨ Ü«∞HΔÍk QÆ}ÏÅ∂, J#º kQÍfiã≤ ^Õ=`«Å∂ ^ŒÇϨ #OÖ’ ã¨ÇϨ Hõi™êÎ~Ú. z`åã¨Å÷ OÃÑ· P ¿Ñ~°∞`À<Õ KÕ¿ã Ñ≤O_»^•#O, „¿Ñ`«`åfi#∞fl`«ÊuÎ KÕã∞¨ OÎ k. nx `«~∞° "å`« '„¿Ñ`«— <å=∞O`À KÕ¿ã Ñ≤O_»^•#O =Å¡ â◊=O JyflH˜ PǨï`«Ü∞Õ º Ü≥∂Qƺ`«#∞ á⁄O^Œ∞`«∞Ok. =∞~˘Hõ =¸_»∞ Ñ≤O_»^•<åÅ#∞ – „áê}O áÈ~Ú#KÀ@, â◊‡âß<åxH˜ ã¨QOÆ ^Œ∂~°O Ö’#∂, z`«(zu) g∞^• K≥Ü«∂ºe. g\˜ =Å¡ „Hõ=∞OQÍ q^è•`å, QÆ~°∞_»^èŒfiA_»∂, Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∂ „Ѩã#¨ ∞flÅ=Ù`å~°∞. =¸_»= Ñ≤O_» ^•#O =ÚQÆ∞ã¨∞OÎ _»QÍ<Õ =∞$`«=ºH˜Î âßs~°Hõ ^ÀëêÅ #∞O_ç =Ú‰õΩ_Î =» Ù`å_»∞. `«~∞° "å`« z`«#∞ „Ѩ[fieOѨ*Ü Ë ∞« _®xH˜ XHõ "Õkx xi‡Oz ^•xH˜ LÖËY¡ #, L^Œ~ú } ° , JÉè∞í ºHõ} Δ Ï^Œ∞Å#∞ KÕã≤ qkè ѨÓ~°fiHõOQÍ Jyflx ™ê÷ÑO≤ z ѨÙ+¨Ê, JHõ`Δ å^Œ∞Å`À „Hõ"åºk <å=∂Å`À Jyfl^Õ=Ùx ѨÓlOz WÖÏ „áêi÷OKåe. `«fiO Éè∂í `« Hõ$[˚Q^Æ Àº<Õ `«fiO Ö’Hõ ѨiáêÅHõó II LѨãO¨ Ǩ~°Hãõ Ψ ™ê‡^Õ#O ã¨fi~°Oæ =∞$`«O #Ü«∞ II (^èŒ~°‡...15/44,45) WÖÏ Jyflx ѨÓlOz â◊"åxH˜ xѨÊO\˜OKåe. =∞$`«∞x â◊s~°O ã¨QOÆ HÍÖÏHõ <Õux PǨïu KÕÜ∂« e. Ö’=∞Éèºí ó ™êfiǨ... J<Õ =∞O„`«O`À Ü«∞^ä•qkè Ǩϟ=∞O KÕÜ«∂e. Ü«∞=∞, JO`«Hõ, =∞$`«∞º, „|Ǩ‡, *Ï`«"Õ^Œ<å=∂Å`À PǨï`«∞ezÛ XHõ PǨïux „¿Ñ`« =ÚYOÃÑ· W"åfie. =ÚO^Œ∞QÍ Jyflx ÃÑ· ÉèÏQÆOÖ’ [fieOѨ*ãË ,≤ ^•xx `≥zÛ zuÜ≥ÚHõ¯ `«∂~°∞ÊÉèÏQÍxfl =∞O_çOKåe. „H˜Ok =∞O„`åÅKÕ #aè=∞O„u`«"∞≥ #ÿ uÅq∞„t`« P*ϺǨï`«∞Å#∞ zuÃÑ· "Õã∞¨ <Î Õ =ÙO_®e. J™ê‡`ü`fi« =∞kè*Ï`À -ã≤ `«fi^ŒÜ∞« O *ÏÜ«∞`åOó ѨÙ#ó I J™œ ã¨fi~åæÜ∞« Ö’HÍÜ«∞ ™êfiǨ [fie`« áê=Hõó II (^èŒ~°‡...15/49) D q^èŒOQÍ uÅ q∞„t`« ã¨=∞O„`«Hõ P*ϺǨïu xzÛ =∞$`«‰õΩx Ѩل`«∞_Õ â◊=^ŒÇϨ #O KÕÜ∂« e. D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∂„`«"∞Õ J`«_∞» Ö’x ^Œ∞óY=∞O`å áÈÜÕ∞ÖÏQÆ "≥H¯˜ "≥H¯˜ ÜÕ∞_»"åe. P ^Œ$â◊ºO „¿Ñ`åxH˜ ã¨∞MÏxfl Hõeyã¨∞OÎ k. â◊=O ѨÓiÎQÍ HÍe áÈÜ«∂Hõ P ã¨Å÷ OÖ’<Õ Jã≤–÷ ã¨OK«Ü∞« #O KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« „¿Ñ`åxH˜ ^•Ç¨Ï[#º Hˆ â¡ â◊ ßOuÔH· Ñ≤O_»^•#q∞"åfie.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 643

^ŒÇϨ # ã¨O™ê¯~å#O`«~O° Ѩل`«∞Å∞ =Gã¨ÇÏ≤ `«OQÍ ™êfl#O (ã¨KÅÕ ™êfl#O) KÕã≤ <å=∞ QÀ„`ÀKåÛ~° ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ uÖ’^ŒHÍe"åfie. JO`«@ JHõ¯_»∞#fl P „QÍ=∞ „Ѩ[ÅO^Œ~∂° QÆ\Qì˜ Í K«Ñʨ @∞¡ K«~∞° ã¨∂Î q+¨μ<‚ å=∞ ã¨OH©~<ΰ åxfl H˘O`« `«_=» ÙQÍqOz `«~∞° "å`« =∞$`«‰Ωõ x QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ K«iÛOK«∞‰õΩO@∂ J`«x (P"≥∞) WO\˜H˜ =zÛ ^•fi~°ÑÙ¨ ^ŒH} Δ˜ ÉèÏQÆOÖ QÀ=∞Ü«∂hfl `≥ÖÏ¡"åÅ#∂ LOKåe. =∞#ã¨∞ûÖ’ =~°∞} ^Õ=Ùx ^蕺xOK«∞‰õΩO@∂ "Õáê‰õΩÅ#∞ #=∞e <Õu K«∞Hõ¯#∞ <À\’¡ "Õã∞¨ H˘x Z=iO\˜H˜ "å~°∞ áÈ"åe. ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞"≥∞<ÿ åHõ =∞$`«∞x Ѩل`«∞_»∞ WO\˜ |Ü«∞@QÍx, UHÍO`« „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ QÍx, =∞$`«∞_»∞ ~ÀE K«∂ã≤# #Å∞^•~°∞Å ‰õÄ_»eÖ’QÍx =∞\˜áì ê„`«Å`À áêÅ∞, h~°∞ ÃÑ\Ïìe. WÖÏ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ KÕÜ∂« e. H˘xfl =¸_è» Ç¨Ï$^ŒÜ∞« r"å`«‡Å∞ P =¸_»∞KÀ\Ï¡ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. Ѩ^=Œ ~ÀA ^•HÍ „Ѩu~ÀE „¿Ñ`åxH˜ Ñ≤O_»^•<åhfl, [ÖÏO[eh Wã¨∂<Î Õ =ÙO_®e. Ѩ^=Œ ~ÀA^•HÍ ~ÀAH˜ H˘O`«QÍ ÃÑOK«∞`«∞O_®e. D B~°fiú ^≥Ç· Ï≤ Hõ ã¨O™ê¯~åxfl Ѩل`«∞_»∞ K≥Ü∂« ºe† ÖËx ѨHOΔõ Ö’ ÉèÏ~°º (Éè~í )ΰ K≥Ü∂« ºe† ÖˉΩõ O>Ë t+¨μº_»∞ H͉õΩO>Ë ™È^Œ~∞° _»∞ K≥Ü∂« ºe. Ñ≤O_»^•<åxfl â◊‡âß#OÖ’ QÍx J#º f~°O÷ Ö’ QÍx KÕÜ∞« =K«∞Û. Ñ≤O_»„Ѩ^•#OÖ’ ‰õÄ~°, Láê‡, fÑ≤=Ú^Œ–Ì J#flO`À ÉÏ@∞ U^≥<· å ÃÑ@ì=K«∞Û QÍx `˘e~ÀA ÃÑ\˜#ì Ѩ^•~å÷Å<Õ Ñ¨^=Œ ~ÀA ^•HÍ ~ÀE ÃÑ\Ïìe. D Ñ≤O_»O <åÅ∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ q_çáÈ`«∞Ok. ~Ô O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞ =∞$`«∞_ç â◊s~°O x~å‡}ÏxH© XHõ ÉèÏQÆO Ü«∞=∞^Œ∂`«ÅH© áÈQÍ q∞ye#^Õ =∞$`«∞x <À\˜HOõ ^Œ∞`«∞Ok. `˘q∞‡k ѨQàÆ ¥◊ § ~å„`«∞Å∂ QÆ_Kç ãÕ i¨ H˜ =∞$`«∞_çH˘Hõ â◊s~°O U~°Ê_»∞`«∞Ok. Jk Ѩ^=Œ ~ÀA =∞ǨHõe`À P=Ù~å=Ù~°∞=∞O@∞O@∞Ok. Ѩ^=Œ ~ÀA áê~°fi}Ïk „âß^•úÅÖ’ xˆ~tÌ OѨ|_ç# Ñ≤O_» qkè, =∞O„`«, ã¨fi^è•, P"åǨÏ# Pj~åfi^Œ „ѨÜ≥∂QÍÖËg =ÙO_»=Ù. P<å\˜ Hõ~°‡ ˆH=ÅO =∞$`«∞x <å=∞ QÀ„`ÀKåÛ~°ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ KÕÜ∞« |_»∞`«∞Ok. WO`«=é‰õΩ ÃÑ\˜#ì Ñ≤O_®Å =Å¡ ~ÀAH˘Hõ JOQÆOQÍ, „Hõ=∞OQÍ, `«Å, "≥∞_», Éè∞í *ÏÅ∞, QÆ∞O_≥, gѨÙ, <åaè, Hõ\ ,˜ QÆ∞ǨϺO, `˘_»Å∞, HÍà◊√§– U~°Ê_»`å~Ú. Ѩ^=Œ ~ÀA KÕ¿ã Ñ≤O_»^•#O ÃÑ^ŒÌ Ü≥∞`«∞#Î =ÙO_®e. P ~ÀA =∞$`«‰Ωõ xH˜ PHõe J`«x JÅq g∞i#^≥· =ÙO@∞Ok. P`«_∞» |u‰õΩ#flѨÙ_ç+Oì¨ QÍ u#fl Ѩ^•~å÷Åxfl\˜h =O_çOKåe, ÃÑ\Ïìe. „¿Ñ`åÅ∞ ÉÏQÍ Éè’[#O KÕ¿ãk Ѩ^HŒ ˘O_»= Ѩ<fl≥ O_»= ~ÀAÅÖ’<Õ. P ~ÀAÅÖ’ „¿Ñ`« â◊ÉÏÌxfl ¢ãΑ ѨÙ~°∞+¨μe^ŒiÌ H© "å_®e. WHõ <å=∞ QÀ„`åÅH˜ |^Œ∞Å∞QÍ =∞O„`åÅ`À ÉÏ@∞ „¿Ñ`« â◊ÉÏÌ<flÕ "å_»∞`«∞O_®e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 644

nѨ=∞#flO [ÅO =GO Ü«∞u¯Oz ^Œfiã¨∞nÎ Ü«∞`Õ I „¿Ñ`«âÉ◊ #ÌË `«^Ü ÌÕ ∞« O =∞$`«™êº#O^Œ ^•Ü«∞HõO II Ѩ^Œ=¸_»= ~ÀA „¿Ñ`« #~°HõÜ«∂#O „áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok. Jk Z=iÔHÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞O^À, Zxfl #QÆ~åÅ#∞ ZÖÏ qÅÑ≤OѨ*ãË ∂¨ Î ^•\˜ã∞¨ OÎ ^À qxÜ«Ú<åfl=Ù Hõ^•!— (J^蕺ܫ∂Å∞ –15,16)

„|ǨχѨل`« „â◊=}^Õ=ÙÅ ã¨fi~°∂ѨO '*Ï˝#™êQÆ~å! =∞Ǩq+¨Ø!‚ Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ „â◊=}∞Å<Õ "å~°∞O\Ï~°x q<åfl#∞. "å~°∞ ã¨~°fiA˝Åx ‰õÄ_® q<åfl#∞. "åix QÆ∂iÛ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx ‰õΩ`«∂ǨÏŠѨ_»∞`«∞<åfl#∞—. 'QÆ~∞° `å‡<£! „áêp# HÍÅOÖ’ ã¨=∞ã¨Î ™ê÷=~° [OQÆ=∂`«‡Hõ"∞≥ #ÿ ã¨$+≤ì UHÍHÍ~°O K≥Ok#ѨÙ_»∞ <Õ#∞ ^•x <å`«‡ b#O KÕã∞¨ H˘x áêÅ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ â◊Ü∞« xOKå#∞. JѨÙ_»∞ <å <åaèH=õ ∞ÅO #∞O_ç „|ǨχѨÙ\˜ì H˘xfl =O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã≤ â◊H=Θ ∞O`«∞_≥· UHÍHÍ~°O K≥Ok# ã¨$+≤Öì ’x „áê}∞Å#∞ <åÅ∞QÆ∞ „ѨHÍ~åÅ∞QÍ q_»Q˘\Ïì_∞» . `«~∞° "å`« „|ǨχQÍqOz# ã¨$+≤xì áêeOKÕ ÉÏ^躌 `«#∞ <Õ#∞ ã‘fiHõiOKå#∞. `«~∞° "å`« ã¨OǨ~°=¸iÎ ~°∞„^Œ∞_»∞^Œ~ÚOKå_»∞. J#O`«~O° ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° [QÆ`∞« ÖÎ ’#∂ „áê}Ï^è•~°"∞≥ ÿ „Ѩ=Ç≤ÏOKÕ "åÜ«Ú=Ó, J`«ºO`« `Õ[ã≤fi ã¨∂~°º^Õ=Ù_»∂, z„`«QÆ∞ѨΠã¨Ç≤Ï`«∞_≥· Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åE „ѨHõ\ ˜`«∞Öˇ·<å~°∞. =∞~°Å „|Ǩχ `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß_»∞. H˘xfl =O^ŒÖàË √◊ § PÜ«∞# JÖψQ <åaè Hõ=∞ÅOÖ’ `«Ñ¨ã¨û=∂kèÖ’<Õ LO_çáÈÜ«∂_»∞. ã¨$+≤ìx =∂„`«O WÖψQ H˘#™êyOKåÅx ֒Ѩe #∞O_Õ P^ÕtOKå_»∞. JѨÙ_»∞ „|Ǩχ`À q+¨μ‚ ~°∞„^•^Œ∞Å∞ `«=∞‰õΩ Ö’Hõ =º=Ǩ~°"∞≥ ÖÏ #_»∞™ÈÎO^À Z=ˆ~ áêѨ ѨÙ}ϺÅ∞ KÕã∞¨ <Î åfl~À `≥eÜ«∞^Œh ^•xH˜ ã¨O|OkèOz# U~åÊ>Ë^À „|ǨχÜÕ∞ KÕÜ∂« Åh q#flqOKå~°∞. `«# =∞O„`åxfl z~°HÍÅO áê@∞ UHÍ„QÆ`«`À ã¨~°fiâ◊‰õΩÎÅ#∞ ˆHO„nHõiOz [Ñ≤OKåÅ<Õ ã¨OHõÖÏÊxfl „|Ǩχ "å~°O^ŒiH© HõeyOKå_»∞. "å~°O`å JÖÏ KåÖÏHÍÅO áê@∞ KÕã#≤ `«~∞° "å`« „|Ǩχ `«# Ѩل`«∞Å∞QÍ Ñ¨<fl≥ O_»∞QÆ∞~°∞ Jq∞`« `Õ[ã¨∞fiÅ∂, qâßÅ <Õ„`«∞Å∂#QÆ∞ ^Õ=`«Å#∞ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. "åiH˜ D Ö’HõOÖ’ ZHõ¯_Õk [iy<å, Z=ˆ~=∞<åfl, Z=ˆ~q∞ KÕã<≤ å q<Õ â◊HxΘ KåÛ_»∞. D qâı+*¨ Ï˝#O =Å¡ D „|ǨχѨل`«∞Å#∞ '„â◊=}∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 645

Å<åfl~°∞. gi x"åã¨O PHÍâ◊O. JHõ¯_ç #∞O_Õ JO^Œih K«∂ã¨∂Î qO@∂ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ѨÙ_»∞ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA, ÖË^• z„`«Q∞Æ Ñ¨ÙÅÎ =^Œ‰Ì Ωõ =zÛ PÜ«∞#‰õΩ HÍ=Åã≤# q=~åÅ#Ok™êÎ~∞° . P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åi ^•fi~å „áê}∞Å ^è~Œ ‡° , J~°,÷ HÍ=∞, "≥∂HΔÍʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ã¨~°fiHõ~°‡Å™ê~°=¸ q"ÕK«# ã¨Ç≤Ï`«OQÍ ^èŒ~°‡~åAH˜ ã¨=∞iÊOѨ|_»∞`«∞Ok. F~Ú "≥#· `ÕÜ∂« ! ã¨O™ê~åxH˜ K≥Ok# „áê}∞Å =ÚO^Œ∞O_Õ =∂~åæÅ∞ <åÅ∞ˆQ. J"Õ ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ∞. L`«=Î ∞ „ѨH$õ u QÆÅ „áê}˜ ^è~Œ ‡° =∂~°Oæ Ö’ "≥à`◊ å_»∞. ^è#Œ ^è•<åºÅ#∞ ã¨OáêkOz<å ^•<åxˆH qxÜ≥∂yOz#"å~°∞ q=∂#OÖ’ Ѩ~°Ö’HÍʼnõΩ áÈ`å~°∞. "≥∂HΔÍHÍOHõ`Δ À<Õ rq`«OÖ’ „Ѩu Ѩxh KÕã#≤ "å~°∞ `«=∞ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ǨÏOã¨Å q=∂#O ÃÑ<· H≥ ¯˜ Ѩ~Ö° ’HÍxH˜ "≥à`◊ å~°∞. L#fl^•x`À<Õ |`«∞‰õΩ`«∂ JѨC_»ÑC¨ _≥<· å Ü«∂K«‰Ωõ Å#∞ ã¨O`À+¨ÃÑ\˜ì#"åix ^Õ=^Œ∂`«Å∞ QÆ∞éÏ]ÅÃÑ· Q˘xáÈ`å~°∞. U ѨÙ}º=¸ ^èŒ~°‡=¸ KÕÜ«∞‰õΩO_®<Õ |uˆHã≤# "åix, Wk =é‰õΩ #∞=Ùfi q#fl@∞ìQÍ, Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ #_çÑO≤ K«∞‰õΩO@∂ U Jã≤Ñ„¨ `«=<åxHÀ Q˘xáÈ`å~°∞. „â◊=}∞Å#∞ ÉèHí Θ g∞~°QÍ Ñ¨HÍfi#flO, =~°xú , [Åáê„`«Å ^•fi~å ѨÓlOz#"åiH˜ <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ „Ѩã#¨ ∞fl_»<·≥ U ^Õ=`«Å∂ W=fiÖË#xfl =~åÅ#∞ ‰õΩiÑ≤™êÎ#∞. (J^蕺ܫ∞O – 17)

^•<åk Hõ~å‡Å Ѷ¨ÖÏÅ∞ „¿Ñ`åÅ HõO^Œ∞@– Ѩ^Œ^•# =∂Ǩ`«‡º=Ú, J#O`«~° ^ÕǨτáêÑ≤ΠѨH©ΔO„^•! D „â◊=}∞Å∞ K≥Ñ≤Ê#^ŒO`å q#fl `«~°∞"å`« z„`«QÆ∞ѨÙÎ_»∞ H˘xfl Hõ}Δ ÏÅáê@∞ ^蕺#=∞QÆ∞fl_≥· =∞y_ç =zÛ P =∞x+≤ ~å„uO|=à◊√§ QÍqOz# áêѨÑÙ¨ }ϺŠѶ֨ Ïxfl Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åAH˜ q#flq™êÎ_∞» . QÆ~∞° _®! =∞x+≤ =∂@, `«#∞=Ù, =∞#ã¨∞Å`À Kտ㠄Ѩu Hõ~‡° H© Ѷ֨ Ïxfl J#∞Éèqí OK« =« Åã≤#^Õ. h=Ù q#fl ^•xx ~ˆ Ѩ٠„ѨÑO¨ K«=∞O`å qO@∞Ok. J#fl^•#O, nѨ ^•#O, `≥eã≤ KÕ¿ã"å~°∞ ‰õÄ_® '=∞Ǩ=∂~°Oæ —Ö’ ã¨∞YѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ¨Ü∞« xOK«QÅÆ ~°∞★. HÍiÎHõ Hõ$+¨‚ K«`∞« ~°tÌ <å_»∞ ~å„u KÕÜÚ« náê^•#O ã¨~fi° ã¨∞YHÍi, WѨC_˘Hõ¯™êi ã¨OH˜ÑΔ OΨ QÍ ^•# Ѷ֨ ÏÅ#∞ K≥áêÎ#∞. =$ëÈ`«û~°æ ѨÙ}ºO =Å¡ =∞x+≤ Ñ≤`$« Ö’HÍxH˜ "≥à`◊ å_»∞. [ÅѨÓ~°Ñ‚ ∞¨¶ @^•#O =Å¡ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ ã¨O`À+≤™êÎ~∞° . Ѩ^HŒ ˘O_»= ~ÀA# â◊Ü∂« º^•#O KÕÜ∞« _»O =Å¡ =∞x+≤ q=∂#"≥∞H˜¯ ã¨fi~°Öæ ’HÍxH˜ KÕ~`° å_»∞. qâı+O≤ z, ★

„¿Ñ`« =∂~°"æ ∞Õ =∞Ǩ =∂~°Oæ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 646

Ѩ<≥flO_»=~ÀA Jxfl „ѨHÍ~åÅ ^•<åÅ#∂ KÕÜ«∂e. Ѩ^Œ=¸_»∞ Ѩ^Œ ^•<åÅ#∂ KÕã#≤ "å~°∞ (Ñ≤`~« ∞° Å∂, Ѩل`«∞Å∂ ‰õÄ_®) "å\˜ ™êÜ«∞O`À =∞Ǩ=∂~åæxfl ã¨∞YOQÍ ^•\˜ "≥à§◊ QÆÅ~°∞. Z=x ÉèÏQƺ"≥∞ÖÏ =Ù#fl^À "åx =∂~°ãæ ∞¨ Y=Ú#∞ |\˜ì `ÕeáÈ`«∞Ok. `«# H˘_»∞‰õΩ `å#∞ áÈ~Ú#ѨÙ_≥ÖÏQÆ∂ 'KÕ™êÎ_∞» QÍ— J#∞HÀ‰õΩO_® `å<Õ `«# rq`« HÍÅOÖ’<Õ ã¨fiã¨z÷ `«∞_Î ·≥ Jxfl ~°HÍÅ ^•<åÅ#∂ KÕã#≤ "å_»∞ ã¨~fi° „`« ã¨∞YѨ_`» å_»∞—. 'ÉèQí =Æ <£! Ѩ^=Œ ¸_»∞ Ѩ^^Œ •<åÅO>Ë Uq∞\˜?— 'Kè„« `«O, áê^Œ∞Hõ, =GO, =Ú„kHõ, Hõ=∞O_»Å∞=Ù, Pã¨#O, Éè’[# áê„`«, =∞~˘Hõ Pã¨#O, [Åáê„`«, J#flO, Éè’[# ™ê=∞„y, <≥~Úº, Ü«∞*’˝Ñg¨ `«O– D Ѩ^=Œ ¸\˜h Ѩ^Œ^•<åÅ<åfl~°∞. W=hfl =∞$`«∞x <å~°H©Ü«∞ =∂~°æOÖ’ LѨÜ≥∂QÆѨ_ç „¿Ñ`åxH˜ ã¨∞MÏxfl™êÎ~Ú. JO`ÕH͉õΩO_® ^•#q∞zÛ# "åxH˜ ‰õÄ_® Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}Ϻxfl HõÅ∞QÆ*™Ë êÎ~Ú. QÆ$Ǩu‚ =~°∞}À ^•#O =∞=∞ǨϿãÎ „ѨÜ∞« K«Ûuù I JǨÏOK« ÉèÏ㨯~ˆ ^Õ"À ÉèÏ㨯~å`ü ™È -â◊√fl`Õ ã¨∞YO II (18/27) =∞$`«∞x |O^è∞Œ =Ù J`«x WO\˜ =^ŒÌ KÕã#≤ ^•<åxfl =~°∞}∞_»∞ ã‘fiHõiOz q+¨μ=‚ Ù KÕuÖ’ ÃÑ@ìQÍ ^•xx ÉèÏ㨯~°∞_»∞ ¿ãHõiOz „¿Ñ`«O ã¨∞dOKÕÖÏ K«∂™êÎ_∞» .

(J^蕺ܫ∞O – 18)

r=Ù_»∞ Ü«∞=∞ѨÙiÖ’ „Ñ"¨ tÕ OK«∞@, â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Hõ~‡° Ѷ¨ÅÉè’QÆO – Hõ~å‡#∞™ê~°O J#º^ÕǨτáêÑ≤Î ^è~Œ å‡K«~}° "Õ∞ =∞x+≤ =ÚYº Hõ~=ΰ ºO Wk=éˆH K≥ѨÊ|_ç# Ѩ^ŒÇ¨~°∞ ѨÙ~åÅ#∂ ^•\˜ Ü«∞=ÚxH˜ ^ŒQÆæ~°QÍ #∞#fl |ǨïcèuHõ~° <å=∞Hõ ѨÙ~°OÖ’ JO`«=é‰õΩ Ç¨Ïã¨OΠѨi=∂}OÖ’ =Ù#fl â◊s~°O z\˜HÔ # "ÕÅO`« J~ÚáÈQÍ, r=Ù_»∞ QÍeÖ’ ZQÆ∞~°∞`«∂ JHõ¯_»H¯õ _» â◊g∞Ѩ„`åÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO@∂ Ü«∞=Úx =^Œ‰Ì Äõ P `«~∞° "å`« PÜ«∞#`À HõÅã≤ z„`«Q∞Æ Ñ¨ÑÎ Ù¨ s KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. D ѨÙi W~°"·≥ Ü≥∂[<åÅÖ’ ѨéK«∞H˘x =ÙO@∞Ok. WHõ¯_»∞O_Õ HÍÜ«∞ã¨∞Å÷ <Õ ^Õ=Ü≥∂x [x`«∞Å∞ Jxfl ~°HÍÅ „áê}∞Å áêѨ–ѨÙ}ϺÅ#∂ ѨÓiÎQÍ „QÆÇÏ≤ Oz =ÙO\Ï~°∞. Wk=é‰õΩ <Õ#∞ #∞_çq#@∞¡QÍ<Õ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA áêѨÙÅH˘HõÖÏHõ HõxÑ≤¿ãΠѨÙ}∞ºÅ‰õΩ =∞~˘Hõ q^èOŒ QÍ ^Œ~≈° #q∞™êÎ_∞» . ^•#=ÚÅ∞ KÕã#≤ "åix P Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~å*Ë ÖËz xÅ|_ç Q“~°q™êÎ_∞» .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 647

„áêѨOÎ ã¨∞Hõ$u#O^Œ$ëêìfi ™ê÷<åK«ÛÅu ã¨∂~°º[ó I U+¨"∞Õ =∞O_»ÅO aè`åÎ fi „|Ǩχ֒HõO „ѨÜ∂« 㨺u II (^èŒ~°‡...19/9) ѨÙ}Ϻ`«∞‡ÖÏÜ«∞# =∞O_»ÖÏxfl ÉèkË OK«∞H˘x ã¨fi~åæxH˜ "≥à`◊ å~°∞. ^•#O =Å¡ ^è~Œ ‡° O Åaèã∞¨ OÎ k. ^è~Œ ‡° O =Å¡ #~°HÍxH˜ áÈÜÕ∞ ^•i ‰õÄ_® ã¨∞MÏ=ǨÏ=∞=Ù`«∞Ok. D =∂~°Oæ Ö’ áêѨÙÅ∞ Ѩ_Õ HõëêìÅxk=éˆH K≥Ñʨ _»O [iyOk. áêѨÙÖË H͉õΩO_® ã¨iQÍæ JѨ~H° ~õ ‡° Å∞ [~°Ñx¨ "å~°∂, [~°QxÆ "å~°∂ ‰õÄ_® áêѨÙÖË HÍ|\˜ì Jxfl HõëêìÅ∂ Ѩ_`» å~°∞. HÍ|\˜ì ^•#O K≥Ü∂« ºe. JÖÏK≥Ü∞« ºx"åxx P Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ Ѩâ√◊ =Ù "≥∞_»Ö’ `å_»∞Hõ\ ì˜ ÖÏy #@∞¡ D x~åÌ#∞Å#∞ ÖÏQÆ∞`å~°∞. ^è~Œ å‡xfl áêeOz#"å~°∞ J=∞~°`fi« O K≥O^Œ∞`å~°∞, WÖÏ : Ü«∞^ä• Ü«∞^ä• Hõ$`«O Hõ~‡° `åO`åO Ü≥∂xO „=*Ë#fl~°ó I `«`^Ϋ =·≥ä K« Éè∞í O*Ï<À qK«~ˆ `ü ã¨~fi° Ö’HõQóÆ II Jâßâ◊fi`«O Ѩi*Ï˝Ü∞« ã¨~fi° Ö’HÀ`«~Î O° ã¨∞YO I Ü«∞^•Éè=í u =∂#∞+¨ºO `«^•^è~Œ ‡° O ã¨=∂K«~ˆ `ü II Hõ$=∞Ü≥∂ Éèãí ‡¨ qëêì"å ^ÕÇ¨ #O „ѨH$õ uó ã¨^• I JO^èŒ ‰õÄ¿Ñ =∞Ǩ~“„^Õ nѨÇϨ ã¨óΠѨ``Õ ∞« Î "≥· II =∞ǨѨÙ}º „ѨÉÏè "Õ} =∂#∞+¨ºO [#‡ÅÉèºí `Õ II Ü«∞ã¨`Î ü „áêѨº K«~ˆ ^Œ~ú ‡° O ã¨QKÆ ÛÕ `ù ü Ѩ~=° ∂OQÆuO II JÑ≤*Ï#<£ =$^ä•^è~Œ ‡° O ^Œ∞óY =∂Ü«∂u Ü«∂uK«II *Ïfâ◊`#Õ ÅÉè`í Õ H˜Å =∂#∞+¨`fi« O `«„`åÑ≤ ^Œ∞~°É¡ `íè ~« O° YQÆ Éè’kfi[`«fiO I Ü«∞㨄Π`« áêÅÜ«∞u ÖÏÅÜ«∞u „=`åx `«™êº=∞$`«O Éè=í u ǨÏã¨QÎ `Æ O« „Ѩ™ê^•`ü II (J^蕺ܫ∞O – 19/16–21)

„¿Ñ`«ÉÏ^èŒÅ ã¨fi~°∂ѨO – "å\˜ #∞O_ç q=ÚH˜Î QÆ~∞° _®! WHõ „¿Ñ`åÅ QÆ∂iÛ J_çQÍ=Ù Hõ^•, q#∞. HõÑ@¨ O, "≥∂ã¨O g\˜H˜ =¸ÅO. W`«~∞° Å ^è<Œ åhfl ¢ãÅΑ #∂ „^ÀǨÏ|∞kú`À JѨÇϨ iOKÕ "å~°∞ ~åHõ™Δ êk xâßK«~° Ü≥∂#∞Ö’¡ ѨÙ_»`å~°∞. Ѩل`« "≥∂ǨÏO H˘nÌ "åi ã¨∞YO HÀã¨O Jxfl ~°HÍÅ "≥∂™êÅ∂, ^Ò~°<˚ åºÅ∂ KÕã≤ ‰õÄ_»É\ˇ ì˜ K«zÛ#"å~°∞ â◊s~° ~°ÇÏ≤ `«∞Öˇ· PHõe ^ŒÑC¨ Å`À JÅ=∞\˜ã∂¨ Î QÍeÖ’ ^è∂Œ oÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞. g~°∞, ^˘OQÆÅ =Öˇ, Ñ≤`~« ∞° Å HÀã¨O JHõ¯_»H¯õ _»

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 648

ÃÑ\˜#ì [ÖÏ#flѨÇϨ iã¨∞OÎ \Ï~°∞. D áêѨO =Å¡ "åi „¿Ñ`« r=#O =∞iO`« HÍÅO ÃÑiyáÈ`«∞Ok. "åˆ~ [fi~åÅ∞QÍ ~ÀQÍÅ∞QÍ Ñ‘_Å» ∞QÍ =∂i ã¨fiO`« WO\˜Ö’<Õ KÕi `«=∞ "åi<Õ Ñ¨\ ì˜ Ñ‘_ãç ∞¨ OÎ \Ï~°∞. `«Å<˘Ñ¨CÅ∂, q+¨ØK«∞Å∞– WÖÏ\˜ J<ÕHõ ~ÀQÍÅ∞ HÍ~°}O ÖˉΩõ O_®<Õ, xÜ«∞=∞|^ŒOú QÍ PǨ~°O fã¨∞H˘<Õ"åiH˜ ‰õÄ_® `«QÅÆ _»O D „¿Ñ`åÅ K«Å"Õ. |u‰õΩ#flO`«HÍÅO `å"≥∞O`«QÍ<À „¿Ñq∞Oz#"åi<Õ K«zÛ „¿Ñ`åÖˇ·# g~°∞ ÉÏkè™êÎ~∞° . `«=∞ WO\˜ ã¨g∞ѨOÖ’ #∞#fl W`«~∞° Å#∞ ‰õÄ_®, "å~°∞ J^è~Œ ‡° O KÕ¿ã<Î ,Õ ÉÏkèOK«QÆÅ~°∞. XHõ¯\˜ =∂„`«O QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ. „¿Ñ`« |O^èŒ∞=ÙÖˇ·<å W`«~°∞Öˇ·<å N ~°∞„^ŒÉQíè "Æ å#∞x =∞O„`åxfl [Ñ≤ã∂¨ ,Î ^è~Œ å‡#∞~°‰Ωõ ÖÎ ,·ˇ ^Õ=`«Å#∂ Ju^ä∞Œ Å#∂ ѨÓlã¨∂,Î ã¨`º« , „Ñ≤Ü∞« =K«<åÅ<Õ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∂ =Ù#flO`«HÍÅO U „¿Ñ`«=¸ "åi WO\˜ KåÜ«∞ÅÔH<· å "≥à§◊ ÖË^∞Œ . „¿Ñ`åÅ∞ <åã≤‰Î Ωõ Å#∂ W`«~„° `« áêѨÙÅ<Õ =Ú@∞ìHÀQÆÅ=Ù. ~“„^Œ*ÏÑ‘ ^è~Œ ‡° ~°`À ^Õ=`åukä ѨÓ[Hõó I ã¨`º« "åH± „Ñ≤Ü∞« "ån K« # „¿Ñ`≥ó· 㨠Ç≤Ï Ñ‘_º» `Õ II ã¨~fi° „H˜Ü∂« Ѩi„Éèëí Èì <åã≤HÎ À ^è~Œ ‡° xO^ŒHóõ I Jã¨`«º "å^Œ x~°`À #~°ó „¿Ñ`≥·ó 㨠ё_»º`Õ II (^èŒ~°‡... 20/16–17) QÆ~∞° _®! HõeHÍÅOÖ’ JѨq„`« „H˜Ü∞« Å#∞ QÍqOKÕ"å~°∞ „¿Ñ`«Ü∂≥ xÖ’ Ѩ_`» å~°∞. Ö’HõOÖ’ XˆH `«e¡^ŒO„_»∞ʼnõΩ Ñ¨Ù\˜ì# Ñ≤Å¡ÅÖ’ <˘Hõ_»∞ ã¨∞YѨ_»=K«∞Û, =∞~˘Hõ_»∞ áêѨH~õ ‡° Å#∞ KÕÜ∞« _®xˆH W+¨Ñì _¨ =» K«∞Û, "Õ~˘Hõ_∞» „¿Ñ`åÅKÕ Ñ‘_`ç ∞« _»∞ HÍ=K«∞Û, WOH˘Hõ_∞» ^è#Œ ^è•<åºÅ`À ã¨OѨ#∞fl_»∞QÍ #∞O_»=K«∞Û#∞. giÖ’<Õ ã¨O`å#=O`«∞_˘Hõ_`·≥ Õ L#fl XHõ¯ H˘_»∞‰õÄ "Õ~˘HõxH˜ ^ŒH¯õ HõáÈ=K«∞Û. H˘_»∞‰õΩÖË XHõ_Hç ˜ ѨÙ_ç`Õ =∞~˘Hõ_Hç ˜ ‰õÄ`«∞àı§ HõÅQÆ=K«∞Û. HÍ|\˜ì Z=x Hõ~‡° ѶŨ O "åx^Õ. ^•xH˜ ѨÙ@∞ìH`õ À ã¨O|O^èOŒ ÖË^∞Œ . JÖψQ „¿Ñ`åÅ∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ #flѨÙ_»∞ Hõ~‡° ÜÕ∞ HÍ~°}=∞=Ù`«∞Ok HÍx =Oâ◊ „Ѩu+¨ª HÍ^Œ∞. „¿Ñ`« ^À+¨O ‰õÄ_» JO^ŒiH© XHõÖψQ =ÙO_»^Œ∞. „¿Ñ`«„QÆã¨∞ÎÅÖ’ <˘Hõ_çH˜ J#∞HÀ‰õΩO_® JO^Œ~∞° |O^è∞Œ =ÙÅ`À#∂ q~À^èOŒ =ã¨∞OÎ k. =∞~˘Hõ_∞» ã¨O`å#Ç‘Ï#∞xQÍ q∞yeáÈ=K«∞Û. H˘O^ŒiHÍ ã¨O`å#O q∞QÆÅ^Œ∞. H˘O^Œ~∞° Ѩâ√◊ Ç‘Ï#∞Å∂ |O^è∞Œ Ç‘Ï#∞Å∂ ^è#Œ Ç‘Ï#∞Å∂ J~ÚáÈ`å~°∞. H˘xfl „áêO`åÖ’¡ „¿Ñ`« „Ѩ"∞Õ Ü«∞O =Å¡ „ѨH$õ u Ѩi=~°#Î O K≥O^Œ_»O ‰õÄ_® =ÙOk. =∂`åÑ≤`«Å#∞ Z=_≥·<å ǨÏ`«º KÕâß_»O>Ë "å_çx „¿Ñ`«O Ѩ@∞ìH˘O^Œx xâ◊Û~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û. <åã≤HÎ `õ « ‰õÄ_® „¿Ñ`«„ѨÉÏè ="Õ∞. x`«ºHõ~‡° ÅÃÑ· Pã¨HΘ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 649

áÈ~Ú [ѨÇϨ Ÿ=∂Å#∞ =∂x "ÕÜ∂« Å<Õ |∞kú ѨÙ@ì_O» „¿Ñ`« „¿Ñ~°}O. JÖÏ\˜ "åxÖ’ Ѩ~^° <Œè åѨÇϨ ~°}ÏÖ’K«# ‰õÄ_® „¿Ñ`« x~°Ü ‚ ∞« "Õ∞. WÖÏ =∞x+≤H˜ [iˆQ „Ѩu H©_∞» "≥#∞HÍ „¿Ñ`« „Ѩ"Õ∞Ü«∞=ÚO@∞Ok. áêѨѨÙ\ÏÖ’K«#Å∞#fl "åi<Õ „¿Ñ`«O P=Ç≤ÏOz ÉÏkèOK«QÅÆ ^Œ∞. (J^蕺ܫ∞O – 20)

„Ñ¿ `åʼnõΩ =ÚO^Õ =KÕÛ ã¨fiáêflÅ∞ „Ñ¿ `« – ã¨fiѨfl x"å~°} – <å~åÜ«∞} |e „¿Ñ`åÅ #∞O_ç q_»∞^ŒÅ =ÙOk. ^•xH˜ =ÚO^Œk ZÖÏ\˜ „¿Ñ`«"∂≥ , W^≥ÖÏ\˜ `åѨ"∂≥ `≥eÜ«∂e. ^•xH˜ *’ºuifi^•fiOã¨∞Å ã¨ÇϨ HÍ~°O J=ã¨~O° . „¿Ñ`«„QÆãΨ „áê}˜H˜ H˘xfl J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ HõÅÖÁã¨∞OÎ \Ï~Ú. f~°Ü ÷ ∂« „`«ÅH˜ "≥àϧÅh, #n™êfl<åÅ∞ K≥Ü∂« ºÅh, ^è~Œ ‡° HÍ~åºÅ#∞ J#∞+≤Oª KåÅx QÆ\Qì˜ Í xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩx =ÚǨ˙~°OÎ ‰õÄ_® K«∂ã¨∞‰õΩ<åflHõ, ZO^Œ∞HÀ J`«ºO`« x~åã¨H`Îõ « U~°Ê_»∞`«∞Ok. ZHõ¯_çH© "≥à§◊ |∞^≥Ü ú ∞« º^Œ∞. K≥_¤» Ѩ#∞Å"≥Ñ· Ù¨ =∞#ã¨∞ áÈ`«∞Ok. "≥O@<Õ Wk „¿Ñ`« x~åfiHõ"∞Õ Jx áÈeÛ P *’ºuifi^•fiOã¨∞Å <å„â◊~ÚOz#"å_»∞ ÉÏQÆ∞Ѩ_`» å_»∞. "åix ã¨O„ѨkOK«=Åã≤#=ã¨~=° Ú ÖˉΩõ O_® ^•<åÅ∞ KÕã<≤ å „¿Ñ`«ÉÏ^èÅŒ ∞ =keáÈ`å~Ú. HõÅÖ’ HõxÑ≤Oz# „¿Ñ`å#∞fl^ÕtÌ Oz =∞O„`«ãǨ Ï≤ `«OQÍ ^•#O KÕÜ∞« _»O =Å¡ P „¿Ñ`åxH© D =∞x+≤H© ‰õÄ_® `«$Ñ≤Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. „¿Ñ`åÅ∞ "å\˜Ö’ Jq ‰õÄ_»|Å∞H˘¯x ^•#q∞zÛ# "åxH˜ ã¨∞MÏÅx™êÎ~Ú. "åi |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ ÙʼnõΩ ‰õÄ_» ^è#Œ ^è•<åºÅ x™êÎ~Ú. #Éè"í `Õ ü `Õ# =ÚHõãÎ ∞¨ Î ^Œ`OΫ „âıÜ∞« 㨯~°O Ѩ~O° I ã¨fiÜ«∞O `«$Ѩºu Éè’ó ѨH<Δ˜ £ Ü«∞™Èº^ÕâÌ ºı # nÜ«∞`Õ II „â◊√}∞ ã¨`º« q∞^ŒO `å~üHΔõ º Ü«∞^Œ^Ì •u Éè∞í #H˜Î 㨠ó I P`å‡#O „âıÜ∞« ™ê Ü«ÚO*Ϻ`ü „¿Ñ`«ãΨ $Ñ≤OÎ z~°O „=*Ë`ü II `Õ `«$áêÎóâ◊√Éèqí ∞K«ÛOù u x[|O^è∞Œ +¨μ ã¨~fi° ^• I J*Ï˝`Ü « ∞« ã¨∞Ü Î ∞Õ ^Œ∞ëêìó Ñ‘_Ü » ∞« Ou ã¨fi=Oâ◊*Ï<£ II x"å~°Ü∞« Ou `«$áêοãÎ *ÏÜ«∞ =∂<å#∞ HõOѨHÍó II ѨâßÛ`ü `Õ =ÚH˜Î =∂Ü«∂Ou HÍÖË„áê¿ÑÎ ã¨fiѨل`«`«ó II (^èŒ~°‡... 21/12–15)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 650

ã¨fiáêflÅÖ’ „¿Ñ`åÅ∞ HõxÑ≤Oz# Ñ≤=∞‡@ ‰õÄ_®, "å\˜ =∂@Å∞, KÕ+Åì¨ ∞, Ñ‘_Å» #∞ K«∂ã≤ ‰õÄ_® „âß^•ú^∞Œ Å ^•fi~å "å\˜ #∞O_ç =ÚH˜HÔÎ · „ѨÜ∞« uflOK«x"å~°∞ P „¿Ñ`åÅ∞ ÃÑ>Ëì âßáêʼnõΩ Ö’<≥· ^Œ∞óY™êQÆ~O° Ö’<Õ =Úxy =ÙO\Ï~°∞. WHõ `ÕÅ~°∞. H˘O`«=∞Ok =∞~°∞[#‡Ö’ ‰õÄ_® xã¨ûO`«∞Å∞, Ѩâ√◊ Ç‘Ï#∞Å∞, ^Œi„^Œ∞Å∞, ~ÀQÆ∞Å∞QÍ<Õ =ÙO_çáÈ`å~°∞. H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡ „¿Ñ`åÅ <å=∞ QÀ„`åÅ∞ ã¨fiáêflÅ =Å¡ `≥Å∞™êÎ~Ú. H˘O^Œix, HõÅÅ∞ ~å‰õΩ<åfl, „¿Ñ`åÅ∞ Ѩ\ ì˜ Ñ‘_™ç êÎ~Ú. JÖÏ\˜ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ‰õΩÅѨÙ~ÀÇ≤Ï`«∞x =∂@<Õ Ñ¨ÓiÎQÍ qâ◊fiã≤Oz PÜ«∞# P^ÕâO◊ "Õ∞~°‰Ωõ ÉèHí ÉΘ Ïè = ѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ≤`$« ÉèHí xΘ +¨μÖª ·ˇ ѨÙ~°âÛ◊ ~°} ѨÓ~°fiHõOQÍ <å~åÜ«∞} |e HÍ~åºxfl x~°fiÇ≤ÏOz [Ѩ, Ǩϟ=∞, ^•#=ÚÅ ^•fi~å ^ÕÇϨ â’^è#Œ #∞ KÕã∞¨ HÀQÍ<Õ ã¨=∞ã¨Î qѶ∂¨ flÅ∂ ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. W=hfl KÕÜ∞« QÍ<Õ, JO`«=é‰õÄ Éè∂í `« „¿Ñ`« Ñ≤âßKå^Œ∞ÅKÕ Ñ‘_Oç Ѩ|_»∞`«∞#fl „áê}˜ ÉÏ^èÅŒ hfl ^Œ∂kÑ≤O[Å =Öˇ ZyiáÈ`å~Ú. XHõ¯\˜ =∂„`«O QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀ Hõâº◊ Ѩ#O^Œ<å! Ñ≤`$« ÉèHí Θ LO_®e. ÖˉΩõ O>Ë ã¨∞YO ÖË^∞Œ . Jxfl „ѨÜ∞« `åflÅÖ’#∂ q[Ü«∞O HÍ"åÅO>Ë `«O„_çáÈ~Ú# `˘q∞‡^Œ= ÖË^• Ѩ^=Œ ã¨O=`«û~°OÖ’ Ѩk"ÕÅ QÍÜ«∞„u [ѨO KÕã,≤ ^ŒâßOâ◊ Ǩϟ=∞O ‰õÄ_® KÕã≤ 'Wk =∂ Ñ≤`~« ∞° Å xq∞`«OÎ — Jx K≥ÑC¨ HÀ"åe. nx Ѷe¨ `«OQÍ LѨ„^Œ"åeOHõ ^ŒiKÕ~=° Ù. `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞ q∞Oz# ^≥"· åÅ∞ ÖË~∞° . Ñ≤`$« =∂`«$ ã¨=∞O Ö’ˆH<å㨺Π#º ^≥=Ì· `«O Ѩ~O° I `«™ê‡`ü ã¨~fi° „ѨÜ∞« `Õfl# ѨÓ[ÜÕ∞`ü Ñ≤`~« “ ã¨^• II Ç≤Ï`å<å=Ú Ñ¨^ëÕ êì Ç≤Ï „Ѩ`º« HõOΔ ^≥=· `«O Ñ≤`å I J<åºÜ«∂ ^Õ=`åÖ’ˆH # ^ÕÇϨ „ѨÉ"íè À Ç≤Ï `åó II (^èŒ~°‡...21/28,29) „áê}∞ʼnõΩ ã¨fi~åæxH˜QÍh "≥∂HΔÍxH˜ QÍh UHõ=∂„`« ™ê^è#Œ O â◊s~°"∞Õ . J@∞=O\˜ â◊s~°O ^Õx ^•fi~å J~Ú`Õ =zÛO^À, ^•xHõ#fl ѨÓ[º"Õ∞k? HÍ|\˜ì ^•#q∞zÛ# "å_çH˜ ^ŒHˆ ¯ ѶŨ "Õ∞ Q˘Ñ¨Êk. Ѩل`«∞_»∞ ѨÙ@∞ì@ÜÕ∞ ÉèÏQƺ=Ú. "å_»∞ =∞Oz"å_≥· Jxfl Ñ≤`$« HÍ~°º=ÚÅ#∂ KÕÜÚ« @ÜÕ∞ Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºÑ¶Å¨ =Ú. "å_»∞ ѨÙ@ìQÍ<Õ `«O„_çH˜ 'ѨÙ`ü— J<Õ #~°HÉõ Ï^èŒ `«ÑÊ≤ áÈ`«∞Ok. ѨÙ<åfl=∞ #~°HÍ^Œº™ê‡`ü Ñ≤`~« O° „`åÜ«∞`Õ ã¨∞`«ó II `«™ê‡`ü Ѩل`« Wu „áÈHõÎ WǨÏKåÑ≤ Ѩ~„° `« K« II (^èŒ~°‡...21/32)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 651

F~Ú YQÆ~å*Ï! Z=iÔH<· å =∂`åÑ≤`~« ∞° e~°∞=Ù~°∂ JHÍÅ =∞$`«∞º=Ù áêÖˇ`· Õ "å~˘Hõ ÜÕ∞_®káê@∞ P `«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩ Ñ¨Ù}ºÖ’HÍÅ#∞ „áêÑ≤OΠѨ*¿Ë 㠄ѨÜ∞« `«flOÖ’<Õ =ÙO_®e. P ÜÕ∞_»∞ „=`åÅ#∂, f~°Ü ÷ ∂« „`«Å#∂, q"åǨk =∞OQÆàH◊ Í~åºÅ#∂ `«ÅÃÑ@ì~å^Œ∞. (J^蕺ܫ∞O – 21)

„Ñ¿ `«Ü∂≥ xÖ’ Ѩ_"» Ü Õ Ú« xOk`« Hõ~‡° Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q 'ÉèíQ=Æ <£! D „¿Ñ`åÅ L`«ÊuÎ ZÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞Ok? Jq ZÖÏ u~°∞QÆ∞`å~Ú? "å\˜ ~°∂ѨÙ~ˆ YÅ∞ Éè’[<å^Œ∞Å∞ ZÖÏ=ÙO\Ï~Ú? J"≥H¯õ _»∞O\Ï~Ú? "å\˜x „Ѩã#¨ flO KÕã∞¨ HÀ=_»O ZÖÏ? „Ѩã#¨ flz`«∞_Î "» ·≥ <åH© *Ï˝<åxfl „Ѩ™êkOK«∞— Jx HÀ~å_»∞ JO_»[ ‰õΩÅ =∞O_»#∞_»∞. K≥Ñʨ ™êQÍ_çÖÏ „|Ǩ‡O_®kè <åÜ«∞‰õΩ_»∞ : 'Hõâº◊ áê`«‡*Ï! ѨÓ~°fi áêѨÑŨ¶ O =Å¡ =∞iH˘xfl áêáêÅ∞ KÕÜ∂« Å<Õ HÀiHõ ѨÙ\˜ì ^•x#}K«∞HÀ‰õΩO_® J^Œ∞Ѩ٠ÖËx z`«=Î $uÎ`À =iÎOz =∂#=[#‡#∞ `«QÅÆ Éˇ@∞ìH˘<Õ áêáê`«∞‡Å∞ „¿Ñ`åÅ=Ù`å~°∞. WÖÏ : áêѨH~õ ‡° ~°`å ÜÕ∞"≥· ѨÓ~°fi Hõ~‡° =âß#∞QÍó II *ÏÜ«∞O`Õ `Õ =∞$`åó „¿Ñ`å ™êÎOKè$« }∞+¨fi=^•=∞ºÇ¨ÏO II "åÑ‘‰Äõ Ѩ `«_®QÍO â◊Û P~å=∞O ã¨∞~°=∞Ok~°O I „ѨáêO ã¨^‡Œ ã¨∞=$HΔÍOâ◊Û `«^•ä Éè’[# âßeHÍó II Ñ≤`$« ÃÑ`· å =∞ǨÏO ^è~Œ ‡° O q„H©}Ïu ã¨áêѨÉÏè H± I =∞$`«ó „¿Ñ`«`fi« =∂áÈflu Ü«∂=^•Éè∂í `« ã¨OѨ=¡ O I QÀK«~O° „QÍ=∞ ã‘=∂OK« `«_®QÍ~å =∞QÆÇϨ fi~°O I Hõ~¬° Ü∞« Ou K«Ü∞Õ Ö’ÉèÏ`ü „¿Ñ`å¿ãÎ "≥É· =íè Ou Ç≤Ï II (^èŒ~°‡...22/3–6) áêáê`«∞‡Å =∞$u ™ê^è•~°}OQÍ K«O_®ÖÏÜ«Ú^èOŒ , áê=ÚHÍ@∞, h@=Ú#Hõ, Jyfl, ѨO\˜ HÍ@∞, „ÉÏǨχ}âßѨO, Ѩâ√◊ =Ù ^•_ç, q^Œ∞º`«∞Î =O\˜ "å\˜ =Å¡ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JÖψQ, ÃÑ· =∞$`«∞Å`À ÉÏ@∞ P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã∞¨ ‰õΩ#fl"å~°∞, LitHõΔ q+¨„ѨÜ∂≥ QÆO, q+¨ØzHõ, â◊GѨ٠^≥|ƒÅ=Å¡ áÈ~Ú#"å~°∞, ^˘OQÆÅ KÕuÖ’ K«xáÈ~Ú# "å~°∞, JѨ~° Hõ~°‡ [~°∞Ѩ|_»x"å~°∞, =$ëÈ`«û~°æ =∂ã≤Hõ Ñ≤O_®^Œ∞ÅO^Œx"å~°∞, PHÍâ◊OÖ’ =∞~°}O˜ z#"å~°∞, H˘O_» g∞k #∞O_ç *ÏiѨ_ç áÈ~Ú#"å~°∞, q+¨μ=‚ Ùx 㨇iOK«‰Ωõ O_® =∞$u K≥Ok#"å~°∞,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 652

‰õΩHõ¯ HÍ@∞ =Å¡ ^Œ∞~°‡~°}O áêÖˇ#· "å~°∞ – g~°O`å „¿Ñ`åÖˇ· áÈ`å~°∞. „Ѩ=∂^•Å áêÖˇ· =∞$u K≥Ok#"å~°∞ „¿Ñ`åÖˇ· â◊‡âß#OÖ’<Õ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞. U ¢ã<Α <·≥ å ^À+¨O ÖˉΩõ O_® tH˜OΔ K«∞"å_»∞, Ç≤ÏOã≤OK«∞"å_»∞, `«ºlOK«∞"å_»∞ JÖψQ =∞Ǩáê`«‰Ωõ Å∞ „¿Ñ`åÅ=Ù`å~°∞. ѨO_ç`« QÆ$ǨÅÖ’ [x‡Oz ‰õÄ_® q^Œº <Õ~fi° Hõ, ã¨^•Kå~° Ç‘Ï#∞_≥· `«O„_çx ÉÏkèOK«∞"å_»∞ „¿Ñ`« Ü≥∂xÖ’ Ѩ_`» å_»∞. WOHÍ... =∂`«~O° Éèyí hO ÉèÏ~åºO ã¨∞flëêO^Œ∞Ç≤Ï`«~O° `«^•ä I J^Œ$+¨ì ^ÀëêO `«º[u 㨠„¿Ñ`À *ÏÜ«∞`Õ „^è∞Œ =O II „ÉèÏ`«$^è$Œ Q∑ „|Ǩχ Ǩ QÀѶ∞¨ fló ã¨∞~åáÈQÆ∞~°∞`«ÅÊQÆó I ¿ÇÏ=∞ HΔ“=∞ ǨÏ~°™êÎ~ü HõΔ º ã¨"·≥ „¿Ñ`«`fi« =∂ѨÙflÜ«∂`ü II <庙êѨÇϨ ~åÎ q∞„`« „^è∞Œ H± Ѩ~^° •~° ~°`ã« ^Ψ •ä I qâßfi㨠Ѷ∂¨ f „‰õÄ~°ã∞¨ Π㨠„¿Ñ`À *ÏÜ«∞`Õ „^è∞Œ =O II ‰õΩÅ=∂~åæO â◊Û ã¨O`«º[º Ѩ~^° ~Œè ‡° ~°`ã« ^Ψ •ä I q^•º=$`«Î qÇ‘Ï#â◊Û ã¨„¿Ñ`À *ÏÜ«∞`Õ „^è∞Œ =O II (^èŒ~°‡...22/14–17) XHõÑC¨ _»∞ Ü«Úkè+~ª≤ ∞° _»∞ cè+‡¨ Ñ≤`å=∞Ǩïx WÖÏ J_çQÍ_»∞, '`å`«QÍ~°∂! „áê}˜ U Hõ~‡° ѶŨ O =Å¡ „¿Ñ`«"∞≥ ÿ áÈ`å_»∞? "åxH˜ =ÚH˜Î ZÖÏ Åaèã∞¨ OÎ k?— cè+μ¨ ‡_çÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ : '^è~Œ ‡° *Ï! hqk=éˆH q#fl ã¨O`«ÑHΨ õ „ÉÏǨχ}∞x Hõ^ÖŒä ’<Õ g\˜ q=~åÅ∞<åfl~Ú. Wk ѨOK«„¿Ñ`ÀáêMϺ#=∞#∞ ¿Ñi@ ã¨∞„Ѩã^≤ OúŒ . â◊√Éè„í Ѩ^OŒ . D Hõ^ÖŒä ’ „¿Ñ`«Ü∂≥ xÖ’ Ѩ_‰» Ωõ O_® =ÙO_®ÅO>Ë #~°∞_ÕO KÕÜ∂« Ö’ WÖÏ K≥Ñʨ |_çOk : LѨ"å㨠Ѩ~Àx`«ºO Hõ$„K«Ûù KåO„^•Ü«∞}Ë ~°`ó« I „=`≥â· Û◊ qq^èó·≥ ѨÓ`À # „¿Ñ`À *ÏÜ«∞`Õ #~°ó II UHÍ^ŒâߺO „=`«O ‰õΩ~°fiO *ÏQÆ~}° Ë ã¨=∞xfi`«O I JѨ~Ô ó· ã¨∞Hõ$`≥ó· ѨÓ`À # „¿Ñ`À *ÏÜ«∞`Õ #~°ó I Wëêìfi"≥· "åâ◊fi"Õ∞^è•n<£ ^Œ^•º^£ ^•<åx Ü≥∂#~°ó I P~å"≥∂^•º#"åáêº^Õó „ѨáêÜ«∂â‹Û· = HÍ~°Hóõ I ‰õΩ=∂sO „ÉÏǨχ}Ï<åO`«∞ q"åǨÏÜ«∞u â◊H`Θ ó« I q^•º-^À ÉèÜ í ∞« ^ŒâÛ·‹ = # „¿Ñ`À *ÏÜ«∞`Õ #~°ó II (^èŒ~°‡...22/64–68) QÆ~∞° _®! =∂#= [#‡<˘Ok# "å~°∞ ^•xx ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë „¿Ñ`«[<Õ‡ (J^蕺ܫ∞O – 22) =ÙO_»^∞Œ —.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 653

„Ñ¿ `åÅ∞ HõeÊOKÕ ã¨fiáêflÅ∞, "å\˜H˜ „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ∞ Z=i HÀã¨=∞x „Éèqí ∞ã¨∂Î Wxfl áêáêÅ∞ KÕã≤ D „¿Ñ`« Ü≥∂xÖ’ Ѩ_áç È~Ú ÉÏ^èÅŒ ∞ Ѩ_∞» `«∞<åfl=∞x D „¿Ñ`åÅ∞ J#∞‰õΩO\ÏÜ≥∂ "åi<Õ =zÛ Ñ¨@∞ì‰Ωõ O\Ï~Ú. `«=∞ ã¨fã¨∞`«∞Å, |O^è∞Œ q∞„`«∞Å HõÅÅÖ’ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ JâßfiÅ∞QÍ, U#∞QÆ∞Å∞QÍ, Z^Œ∞ÌÅ∞QÍ, qHõ$`«~°∂ѨÙÖˇ·# =∂#=ÙÅ∞QÍ HõxÑ≤Oz ÉÏkè™êÎ~Ú. H˘O`«=∞Ok x„^ŒáÈ`«∞O_»QÍ =zÛ "åi â◊Ü«∞ºÅ#∞ Jxfl q^è•ÖÏ JѨ„ÉèíOâ◊O KÕã≤ Ѩ_Õ™êÎ~Ú. =∞x+≤ `≥ÖÏ¡i ÖËz K«∂ã¨∞H˘<Õã¨iH˜ `å#∂ `«# ѨHͯ KåÖÏ Jã¨Ç¨ÏºHõ~°OQÍ `«Ü∂« ~“`å~°∞. H˘O^ŒiH˜ `å=Ú ã¨OHÔ à◊§KÕ |OkèOѨ|_ç#@∞¡ HõÅ =¿ãÎ =∞iH˘O^ŒiH˜ K«xáÈ~Ú# `«=∞ "å~°∞ Ѩ~∞° =Ù `«‰Ωõ ¯=, xO^ŒhÜ«∞ "ÕëêÅÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞ì HõÅ =ã¨∞OÎ k. uO@∞#fl "åx #∞O_ç J<åflxfl `å"Õ∞ ÖÏQÆ∞H˘x áêiáÈ`«∞#fl@∞¡, ^•Ç¨ÏO`À P|QÍ h~°∞ „`åQÆÉ’`«∞#fl "åx #∞O_ç P h\˜x `å"Õ∞ ÖÏH˘¯x áêiáÈ`«∞#fl@∞¡ H˘O^ŒiH˜ HõÅÅ∞ =™êÎ~Ú. W=hfl „¿Ñ`åÅ x~åfiHÍÖË. „¿Ñ`åÅÖ’ XHõ ~°H"õ ∞Õ Ñ≤âßKåÅ∞. W=hfl "å\˜ q<庙êÅ∞. Z^Œ∞Ì g∞^Œ ã¨"ås KÕã∞¨ #Î fl@∞¡, Z^Œ∞ÅÌ `À HõÅã≤ ZHõ¯_çHÀ "≥à√◊ `«∞#fl@∞ì, PHÍâ◊OÖ’ ÉèÜ í ∞« OQÍ Ñ¨_áç ÈÜÕ∞ÖÏ ZQÆ∞~°∞`«∞#fl@∞ì, PHõe`À JÅ=∞\˜ã∂¨ Î f~°O÷ Ö’ u~°∞QÆ∞`«∞#fl@∂ì, P=Ù, Z^Œ∞Ì, QÆ∞é]O, Ѩ‰õΔΩÅ`À `«# Q˘O`«∞Ö’<Õ "å\˜ ÉèÏ+¨#∞ =∂\Ï¡_»∞`«∂ QÀ+≤ª ã¨Å∞ѨÙ`«∞#fl@∂ì, `«# #∞^Œ∞\˜ÃÑ· `«#Hˆ U#∞QÆ∞, ^Õ=`«Å∞ Éè∂í `«„¿Ñ`« xâßK«~å^Œ∞Å zǨflÅ∞ HõxÑ≤¿ãÎ `«#H˜ Ñ≤âßK«[<Õ‡ =ã¨∞OÎ ^Œx J~°Oú . ѨH©ΔO„^•! „¿Ñ`«Ü≥∂x ã¨O|Okè`åÖˇ·# Z<Àfl zǨflÅ∞ HõÅÖ’¡ =zÛ HõOQÍ~°∞ ÃÑ>Ëqì L<åfl~Ú. `«# J#fl^Œ=Ú‡Å∞, ÉèÏ~°º, H˘_»∞‰õΩ Z=Ô~<· å áÈ~Ú#@∞ì HõÅ =¿ãÎ Jk „¿Ñ`« ^À+¨"∞Õ . =∞x+≤H˜ PHõe^ŒÑC¨ Å`À `å#∞ P~å@Ѩ_∞» `«∞#fl@∂ì '"å\˜x f~°ÛO_ç =∞Ǩ„Ñ¨É’è — Jx Z=i<À Ü«∂zã¨∞#Î fl@∂ì HõÅ =¿ãÎ „¿Ñ`« ^Àëêxfl =^ŒeOK«∞HÀ"åÅx "≥O@<Õ U^≥<· å f~å÷xH˜ áÈ~Ú `«# Ñ≤`~« ∞° ÅO^ŒiH© Ñ≤O_»^•#O KÕã≤ „¿Ñ`«ãO¨ `«$Ñ≤xÎ ™êkèOKåe. Ѩل`«, Ñ≤`å, „ÉèÏ`«, Ѩufl, Ѩâ√◊ , Ѩ`åºk =ÚY∞ºÅ∞. WÅ∞¡ =^Œe |Ü«∞\˜H˜ áÈ`«∞#fl@∞ì HõÅ =zÛ<å ‰õÄ_® „¿Ñ`« ^À+¨=ÚO^Œx J~°=÷ Ú. WÖÏ\˜ ã¨fiѨfl ^ÀëêʼnõΩ „áêÜ«∞tÛ`«"Î ∞≥ ÖÏ KÕ~ÚOK«∞HÀ"åÖ’ q#∞. =ºH˜Î WO\’¡ QÍx f~°O÷ Ö’QÍx ™êfl#O KÕã≤ =∂ˆ~_»∞ =¸ÅOÖ’ [Å`«~Ê° }q∞"åfie. "Õ^Œ áê~°OQÆ`∞« Öˇ#·

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 654

„ÉÏǨχ}∞Å#∞ ÉÏQÆ∞QÍ Ñ¨ÓlOz "åiH˜ #Å¡x ^è•<åºÅ#∞ ^•#q∞"åfie. `«~∞° "å`« Ü«∞^ä•â◊H˜Î ǨÏ=#O KÕã≤# Ñ≤=∞‡@ QÆ~°∞_» ѨÙ~å} áê~åÜ«∞} KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. „â◊^•úÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ D J^蕺ܫ∂xfl K«kq<å, q<åfl "åiH˜ U „¿Ñ`«^À+¨=¸ JO@^Œ∞. (J^蕺ܫ∞O –23) JѨÊ\˜Hˆ JO\˜=ÙO>Ë =∞O\˜Ö’ HõÅã≤ áÈ`«∞Ok.

JÖÏÊÜ«Ú=Ù – HÍ~°}ÏÅ∞ QÆ~°∞_®! =∞x+≤ #∂ˆ~à◊¥§ |`«HÍÅ<Õ "Õ^ŒO K≥Ñ≤ÊOk HÍx HõeHÍÅOÖ’ P =∂@H˜ J"åO`«~O° U~°Ê_çOk. xOk`« Hõ~‡° Å#∞ x~°O`«~åÜ«∞OQÍ HÍqOK«∞"å_≥‰Ωõ ¯= HÍÅ=ÚO_»_∞» . "åxH˜ "Õ^Œ *Ï˝#O H˘~°=_»_O» HÍ~°}OQÍ =Oâ◊OÖ’ Ѩ~O° Ѩ~Q° Í =ã¨∞#Î fl ã¨^•Kå~°=ÚÅ#∞ áê\˜OѨ_»∞. |^ŒúHõã¨∞Î_≥· KÕÜ«∞=Åã≤# ã¨`«¯~°‡Å#∞ KÕÜ«∞HõáÈQÍ ^Œ∞+¨Hì ~õ å‡ã¨‰Ωõ _Î ,·≥ Éè’[#O ‰õÄ_® Z=iO\˜Ö’<À KÕã≤ "Õã∂¨ ,Î ã¨fiO`«OQÍ ‰õΩ@∞OÉÏxfl <≥ÅH˘ÅʉõΩO_® Ѩ~¢° ããΑ O¨ QÆ∞_≥· HÍňHÑΔ O¨ KÕ¿ã "åxH˜ PÜ«Ú=Ù H©}Δ ã˜ ∞¨ OÎ k. „â◊^•úÇÏ‘ #∞Å∞, JѨq„`«∞Å∞, <åã≤‰Î Ωõ Å∞, â◊√ÉèHí Í~åºÅ#∞ KÕÑ@ ¨ xì "å~°∞, Ѩ~„° ^ÀǨïÅ∞, Jã¨`º« "å^Œ∞Å∞ J~Ú# „ÉÏǨχ}∞Å∞ Z‰õΩ¯= HÍÅ=ÚO_»~°∞. „Ѩ[Å#∞ ~°H˜ΔOK«=Åã≤#"åˆ~ P Ѩx KÕÜ∞« ‰õΩO_®, „‰õÄ~°∞Öˇ,· W@∞ ^è~Œ å‡K«~} ° =¸ KÕÜ∞« Hõ, =ºã¨#Ѩ~∞° Öˇ· =¸~°∞Öö ,·ˇ "Õ^•#∞ âßã¨<åxfl Ѩ\Oì˜ K«∞HÀ‰õΩO_® „Ѩ*Ï Ñ‘_#» Ѩ~åÜ«∞}∞Öˇ· „Ѩ=iÎOK«∞ Hõ„Δ uÜ«ÚÅ#∞ Éè∂í =∂`« Éèií OK«^∞Œ . ™ê=∂#º =∂#=ÙÅ∞ ‰õÄ_» H˘xfl xÜ«∞=∂Å#∞ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ áê\˜OKåe. ™êfl#^•<å^Œ∞Å∞ ÖˉΩõ O_® ~ÀA#∞ QÆ_¿ç Ñ"å~°∞ =º~°∞Ö÷ .Ë ™êfl#O^•#O [áÈǨϟ"≥∂ ™êfi^蕺Ü≥∂ ^Õ=`å~°Û#O Ü«∞ã≤‡<£ k<Õ #¿ã=ºO`Õ ã¨ =$^ä• k=™È #$}ÏO I (^èŒ~°‡...24/18,19) ѨHOΔ© „^•! ѨÙ\˜#ì "å_»∞ y@ìHõ `«Ñʨ ^Œ∞. =∞~°}O˜ z#"å_»∞ =∞~°Å ѨÙ@∞ì@ ‰õÄ_® ã¨ÇϨ ["Õ∞ HÍx, ^•xx `«ÑÊ≤ Oz#"å~°∞<åfl~°∞. =∞x+≤ =∞~°}O ÖˉΩõ O_® HÀ~°∞HÀ=_»O J<åºÜ«∞"Õ∞. HÍx =∞~°Å ѨÙ@∞ìHõ =ÙO_»‰õÄ_»^Œ#∞HÀ=_»O J#QÍ [#‡~åÇ≤Ï`åºxfl "åOzèOK«_O» =∞Ozk. P HÀiHõ f~åÅO>Ë ÖˇH¯õ ÖË#xfl `åºQÍÅ∞ KÕÜ∂« e, J#O`«OQÍ „â◊=∂ Ѩ_®e. `«#HÔ O`À „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ "å\˜#xfl\˜h ^•#O KÕã≤ "ÕÜ∂« e. u#flk JiyOK«∞H˘<Õ â◊H,Θ ~°u â◊H,Θ ^•# â◊H–Θ D =¸_»∂ ^Œ∞~°É¡ âíè ‰◊ Ωõ ÅÎ ∞. ã¨~Ô #· Éè’[#O, J#∞‰õÄÅ=uÜ≥∞ÿ # ¢ã,Α ^è~Œ ‡° <åºÜ«∂i˚`« ^è#Œ O – D =¸_»∞ =ã¨∞=Î ÙÅ∂ P =¸_»∞ â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ =∞x+≤x "≥∂HõOΔ "≥Ñ· Ù¨ #_çÑ™≤ êÎ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 655

Éè’*˺ Éè’[# â◊HâΘ Û◊ ~°uâ◊H~Θ fi° ~° „ã≤Ü Î ∞« ó II qÉè"í Õ ^•#â◊HâΘ Û◊ <åÅÊ㨺 `«Ñ㨠ó¨ ѶŨ O I ^•<å^ÀƒùQÍ #"åáÈflu ™œYºO f~°ã÷ º¨ ¿ã=<å`ü II ã¨∞ÉèÏ+¨}Ï<£ =∞$`ÀÜ«∞ã¨∞Π㨠q^•fi<£ ^è~Œ ‡° q`«=Î ∞ó II J^Œ`Ϋ ^•<åK«Û Éè"í ^Õ iÌŒ „^À ^Œi„^ŒÉÏè "åK«Û Hõ~Àu áêѨO I áêѨ„ѨÉÏè "å#fl~°HOõ „ѨÜ∂« u ѨÙ#~°Ìi„^Œó ѨÙ#ˆ~= áêÑ‘ II (^èŒ~°‡... 24/44–46) ^•#O KÕÜ∞« x"å_»∞ ^Œi„^Œ∞_≥· ѨÙ_»`å_»∞. ^è#Œ ã¨Oáê^Œ# HÀã¨O áêáêÅ∞ KÕ™êÎ_∞» . áêáêÅ =Å¡ #~°HÍxH˜ áÈ`å_»∞. =∞~°Å ^Œi„^Œ∞xQÍ<Õ Ñ¨Ù_»`å_»∞.(J^蕺ܫ∞O – 24)

ã¨`«∞Ê„`« =∞Ç≤Ï=∞ – qÅHõΔ}, Ѩل`«Hõ$`« J<Õκ+≤ª Ѷ¨ÅO QÆ~∞° _®! =∂`åÑ≤`Å« ‰õΩ ã¨~fi° ã¨∞MÏÅ#∂ U~åÊ@∞ KÕ¿ã H˘_»∞Hˆ ã¨`∞« Ê„`«∞_»∞. J`«_Õ "åi „¿Ñ=∂aè=~°‰ú Ωõ _»∞. XˆH PHÍâ◊O, XˆH ã¨∂~°∞º_»∞, XˆH K«O„^Œ∞_»∞ <ÕÅÃÑ· ÃÑ@ì|_ç# h\˜‰õΩO_»ÅÖ’ aè<åfl<ÕHÍHÍ~åÅ`À HõxÑ≤Oz#>Ë¡ XˆH `«O„_ç Ü≥ÚHõ¯ P`«‡ PÜ«∞# Ѩل`«∞ÅO^ŒiÖ’#∂ Hõ^∞Œ Å∞`«∞O@∞Ok. XHõ H˘_»∞‰õΩ `«O„_çÖψQ LO_»=K«∞Û. WOH˘Hõ_∞» `«ex¡ áÈÅ=K«∞Û, =∞~˘Hõ_∞» "Õ∞#=∂=∞ áÈeHõ HÍ=K«∞Û, "Õ~˘Hõ_∞» g~°O^ŒiH© aè#flOQÍ LO_»=K«∞Û. J~Ú<å P `«O„_ç ã¨O™ê¯~°"∞Õ z#fl`«#OÖ’ JO^ŒiH© JÅ=_»∞`«∞Ok. H˘O^Œ~°∞ Ѩل`«∞Å∞ `«O„_»∞Å Hõ#fl J`«ºkèHõ ~°∂Ѩ=O`«∞Å∞, QÆ∞}=O`«∞Å∞, ^•# Ѩ~åÜ«∞}∞Å∞ HÍ=K«∞Û H˘O^Œ~∞° nxH˜ qѨs`«=¸ HÍ=K«∞Û. XHõ¯\˜ =∂„`«O x[O – QÆ∞_ç"¤ å_çH˜ QÆ∞_ç"¤ å_Õ Ñ¨Ù\ÏìÅx ÖË^∞Œ . =¸QÆ"åxH© JO`Õ. U "≥H· Åõ º=¸, `«O„_çk H˘_»∞H˜¯, ѨÙ@∞ìH`õ À<Õ ~å"åÅx ÖË^∞Œ . ѨO_ç`Ñ« Ù¨ „`«∞_»∞ ѨO_ç`∞« _≥<· å HÍ=K«∞Û, Ѩ~=° ∞â◊√O~î° ‰õÄ_® HÍ=K«∞Û. ZHõ¯_® J#∞~°∂Ѩ`å UHõ~∂° Ѩ`å ÖËx^Õ ÉèQí =Æ `ü ã¨$+≤—ì . '„ѨÉè’! Ѩ~°O^è•=∂! B~°ã¨, ˆHΔ„`åk Ѩk~°HÍŠѨل`«∞Å∞O\Ï~°∞ Hõ^•! giÖ’ ã¨OQÆ$Ç‘Ï`« (ZHõ¯_ç #∞O_À `≥zÛ#) Ѩل`«∞x =ÖÏ¡, ^•ã‘ÑÙ¨ „`«∞x =ÖÏ¡ HõeQˆ ^è•i‡Hõ „ѨÜ≥∂[#"Õ∞=ÚO@∞Ok? 'QÆ~∞° _®! JѨC_Õ Ñ¨Ù\˜#ì H˘_»∞‰õΩ =ÚYO K«∂_»QÍ<Õ Z=iÔH<· å Ñ≤`$« Ï}O #∞O_ç =ÚH˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. =∞#∞=∞x (ᜄ`«∞x) =ÚYO K«∂_»QÍ<Õ „u (^Õ=, Ñ≤`$« , |∞∞+≤)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 656

|∞∞}ÏÅ∂ fiáÈ`å~Ú. „Ѩᜄ`«∞x =ÚYO K«∂ã≤<åiH˜ J#O`«, ã¨fi~°Öæ ’HÍÅ „áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. (^Œâq◊ ^èŒ Ñ¨Ù„`«∞ʼnõÄ Wk =iÎã∞¨ OÎ k) Hˆ „Δ `«[ Ѩل`«∞_»∞ `«# `«O„_çH˜ Ö∫H˜Hõ ã¨∞MÏxfl =∂„`«"∞Õ HõeyOK«QÅÆ _»∞. B~°ã¨ Ѩل`«∞_Õ `«# `«O„_çH˜ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ áê~°fi}„âß^•úxfl ÃÑ\Ïìe. q∞QÆ`å Ѩل`«∞ÅO`å UHÀkÌ+ì¨ „âß^•ú<flÕ ÃÑ@ì_®xHõkHè Í~°∞Ö∫`å~°∞ HÍx áê~°fi}ÏxH˜ HÍ^Œ∞. „ÉÏǨχ q"åÇ¨Ï xÜ«∞=∂Å „ѨHÍ~°O ѨO_ç# ^•OѨ`º« OÖ’ ѨÙ\˜#ì H˘_»∞‰õΩ `«O„_çx ã¨fi~åæxH˜ ѨOÑ≤OK«QÅÆ _»∞. ã¨OQÆ$Ç‘Ï`«, ^•ã‘ Ѩل`«∞Å∞ f~å÷ÅÖ’ `«=∞ `«O„_çH˜ „âß^ŒHú ~õ ‡° #∞ KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. `«O„_ç ¿Ñ~° „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•<åbÜ«∞=K«∞Û#∞. (J^蕺ܫ∞O – 25)

ã¨Ñ≤O_ôHõ~°} „âß^Œú=Ú Ü≥ÚHõ¯ Q˘Ñ¨Ê`«#O „Ѩu=~°¬ qÇ≤Ï`« =∂ã≤Hõ „âß^Œú Jx"å~°º`« QÆ~∞° _®! =∞x+≤ =∞~°}Ï#O`«~O° XHõ ÜÕ∞_®k =∞Ǩ–Ѩ^Œä Ü«∂„`«#∞ KÕ™êÎ_∞» Hõ^•! JѨC_»∞ Z=iÔH`· Õ Ñ¨Ù„`«áœ„`å^Œ∞Å ^•fi~å ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° „âß^ŒOú [~°∞QÆ∞`«∞O^À "å~°∞ Ñ≤`$« Ö’HÍxH˜ "≥à`◊ å~°∞. HÍ|\˜ì U_®k ѨÓiÎ HÍQÍ<Õ `«k#Ì O ÃÑ_»∞`«∞O_®e. JÖψQ =~å¬O`«OÖ’ „¿Ñ`« Ñ≤O_®xfl ‰õÄ_® [`«Ñé ¨ Kåe. ^•x =Å¡ U HÍ~°}OQÍ<≥<· å „¿Ñ`«Ü≥∂xÖ’ Ѩ_ç# Ñ≤`«~°∞ʼnõΩ ^•x #∞O_ç q=ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. JѨÙ_»∞ "å~°∞ Ñ≤`«$Ö’Hõ"åã¨∞Å=Ù`å~°∞. (JHõ¯_» `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤ #~°HÍxfl `«Ñ≤ÊOK«∞H˘<Õ J=HÍâ◊O Åaèã∞¨ OÎ ^Œx W`«~„° `« K≥Ñʨ |_çOk– J#∞) QÆ$ǨÏã¨∞÷ WO\˜Ö’ Z=Ô~<· å =∞$u K≥Ok`Õ JѨ~H° ~õ ‡° Å∞ =Úy¿ã^•HÍ P QÆ$ǨÏOÖ’ â◊√ÉèíHÍ~åºÅ#∞ KÕÜ«∞~å^Œ∞. ã¨Ñ≤O_ôHõ~°} [iˆQ ^•HÍ aè‰õΔΩ=ÙÖÏ WO\˜ aèHõΔ#∞ ã‘fiHõiOѨ~å^Œ∞. ™ê^è•~°}OQÍ Ñ¨^∞Œ ~Ô O_»= k<å<Õfl ã¨ÑO≤ _ôH~õ }° ‰õΩ „Ѩâã◊ OΨ QÍ ÉèÏq™êÎ~∞° . =∞$`«=ºH˜Î JyflǨϟ„uÜ≥∞ÿ <å H͉õΩ<åfl Ѩ<fl≥ O_»= ~ÀA<Õ ã¨ÑO≤ _ôH~õ }° K≥Ü∂« ºe. H˘O^Œ~∞° |∞∞+¨μÅ∞ =∂„`«O Ѩ<≥flO_»=~ÀA, =¸_»= ѨHõΔO, P~°= =∂ã¨O, =~å¬O`«OÅÖ’ U^À XHõ ~ÀA ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° O K≥Ü∞« º=K«Ûx JOwHõiOKå~°∞. Ѩل`«=O`«∞xH˜ ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° `«~∞° "å`« ZѨC_»∂ ‰õÄ_® UHÀkÌëêìxfl KÕÜ∞« ~å^Œ∞. „âß^Œ=ú ÚÖˇxfl ÃÑ\˜<ì å ZHõ¯_» x~°fiÇ≤ÏOz<å UHÀkÌ+Oì¨ Ñ¨xH˜ ~å^Œ∞. Ѩل`«∞_»∞ â◊HΘ L<åfl ÖËHáõ È~Ú<å `«# `«O„_çH˜ áê~°fi} „âß^ŒOú ÃÑ@ì=Åã≤#^Õ. Ѩل`«~Ç° Ï≤ `«∞xH˜ ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° „âß^ŒOú ÃÑ@ì~å^Œ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 657

„ÉÏǨχ (=∞iÜ«Ú âß„™ÈÎH)Îõ q"åǨÏO „ѨHÍ~°O ÃÑO_ç¡ [iy# (=$^Œ∞~ú åÖˇ)· =∞$u K≥Ok# ¢ãHΑ ˜ Ѩu QÀ„`«O`À<Õ Hõ~‡° KÕÜ∂« e. Pã¨∞~åk Jâß„ã‘Ü Î ∞« q"åÇ≤Ï`«‰Ωõ P"≥∞ `«O„_ç QÀ„`«O`À P Hõ~‡° #∞ KÕÜ∂« e. =∞$`«∞xH˜ JѨ~H° ~õ ‡° Å∞ KÕÜ∞« _®xHõkHè Íi Z=~°
H˘xfl „Ѩ`ºÕ Hõ Ѩiã≤`÷ ∞« Öˇ^∞Œ ~Ô #· ѨÙ_»∞ Hõ~‡° KÕÜ∞« =Åã≤# Ѩ^uúŒ , ã¨u Jyfl „Ѩ"âÕ O◊ `À ã¨Ç¨ , l*Ï˝ã∞¨ =ÙÅ HÀã¨"∞Õ D q+¨Ü∂« xfl K≥Ñʨ _»O [iyOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 658

YQÆ~å*Ï! =∞$`«„áê}˜H˜ ã¨∞MÏxfl HõeyOKÕ H˘xfl qâı+H¨ ~õ ‡° ÅxѨC_»∞ qxÑ≤™êÎ#∞. =∞$u `«~∞° "å`« Ѩ<fl≥ O_»= ~ÀA Ü«∞^ä•qkèQÍ ã¨ÑO≤ _»<åk ã¨=∞ã¨Î HÍ~åºÅ#∂ x~°fiiÎOz# `«~∞° "å`« P U_®k á⁄_»∞QÆ∞<å „Ñ¨u k#=¸ h\˜‰Ωõ O_»Å#∂ J<åflhfl ^•#O KÕã∂¨ Î =∂ã≤Hõ „âß^•úÅ#∞ ‰õÄ_® ÃÑ\Ïìe. „¿Ñ`«HÍ~°º=Ú#fl ~ÀA WOˆH HÍ~åºhfl KÕÑ@ ¨ ~ì å^Œ∞. JÖÏ KÕ¿ãÎ #+¨Oì [~°∞QÆ∞`«∞Ok. =∞$`«∞xÔH· KÕ¿ã HÍ~åºÅ#∞ J^Õ ÜÕ∞_®kÖ’ =∞~°Å =∞~°Å KÕã∞¨ OÎ >Ë „¿Ñ`åxH˜ ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. x*ÏxH˜ JHõÜ Δ ∞« ã¨∞MÏÖË J|ƒ=K«∞Û. ~ÀE KÕ¿ã ^•<åxH˜ J^Œ#OQÍ „Ѩu =∂ã¨OÖ’#∂ =∞$`«∞_»∞ áÈ~Ú# ukä<å_»∞ J<Àfl^ŒHõ ѨÓ~°Ñ‚ ∞¨¶ \ÏÅ#∞ ^•#O KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. =$kú „âß^Œú ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° Ö’ ‰õÄ_® „Ѩu =∂ã¨OÖ’ XHõ Ñ≤O_®hfl, J<åflhfl, [ŠѨÓ~°‚ ‰õΩOÉèÏÅ#∂ ^•#O KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. (J^蕺ܫ∂Å∞ – 26,27) (|„Éè∞í "åǨÏ# =∞Ǩ~åA Hõ^Õä =∞~°Å WHõ¯_» HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. J~Ú`Õ ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« Å∞ J^Œ#OQÍ KÕ~Û° |_®¤~Ú. "å\˜x J#∞|O^èOŒ Ö’ K«∂_»=K«∞Û#∞)

„¿Ñ`« =ÚH˜Î – LáêÜ«∂Å∞ '¿ÇÏ [QÆ^•#O^ŒHÍ~°HÍ! U ^•#O ÖË^• ã¨`¯« ~°‡ ^•fi~å „áê}˜ „¿Ñ`«Ü∂≥ xÖ’ Ѩ_<ç å q=ÚH˜Î K≥O^ŒQÅÆ ^Œ∞?— '=`åû! h Ö’Hõ HõÖϺ} "åOKè« |Ç¨ï „Ñ¨âO◊ ã¨hÜ«∞O. ã¨=∞ã¨Î J=∞OQÆàÏÅ#∂ #tOѨ*Ü Ë Ú« ^•<åxfl QÆ∂iÛ qxÑ≤™êÎ#∞. q#∞. „Ѩ=zOK«∞. XHõ |OQÍ~°∞ ‰õΩO_»#∞ xi‡OѨ*ãË ≤ ^•xx „|Ǩχ, q+¨μ,‚ t=, Ö’HõáêÅ∞~° „Ѩu=∞Å =∞^躌 ÃÑ\˜ì P ^Õ=`«ÅO^Œih Ü«∞^ä•qkèQÍ Ñ¨ÓlOz D ‰õΩO_»ÃÑ· ‰õÄ_® P ѨÓ*Ï„^Œ"åºÅ#∞ "Õã∞¨ OÎ _®e. ѨÓ*Ï#O`«~O° P ‰õΩO_»#∞ áêÅ`À <Õu`À xOÑ≤ ã¨∞áê„`«∞_≥·# „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#q∞zÛ# =ºH˜Î „¿Ñ`«Ü≥∂xÖ’ Ѩ_»_»∞. ^ŒÇ¨Ï<åxH˜ =ÚO^Œ∞ KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩ#∞Åhfl „¿Ñ`«=ÚH˜ÎÔH· „ѨÜ∞« `åflÖË. "å\˜x WѨÊ\˜Hˆ qxÜ«Ú<åfl=Ù Hõ^•! QÆ~∞° _®! uÅÅ∞ <å (q+¨μ)‚ ¿ãfi^Œ[x`åÅ∞. Jq Ѩ~=° ∞Ѩq„`åÅ∞. =∞=∞¿ãfi^Œ ã¨=Ú^Œ∂ƒù`å ã≤ÎÖÏ™êÎ~üHõΔ º Ѩq„`« HÍó I (^èŒ~°‡...29–15) JÖψQ ‰õΩâ◊Å∞ <å ~À=∂Å #∞O_ç L^Œƒqù OKå~Ú. ^Œ~åƒù=∞Ö’¡=∞ ã¨OÉèí∂`åó II (^èŒ~°‡.... 29/17)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 659

‰õΩâ◊ÅÖ’ „|Ǩ‡, <Õ#∂, t=Ù_»∂ LO\Ï=Ú. „ÉÏǨχ}∞_»∞, =∞O„`«=Ú, ‰õΩâ◊ ^Œ~ƒ° Åù ∞, Jyfl, `«∞Åã≤ – g\˜<x≥ fl =∂~°∞¡ „ѨÜ∂≥ yOz<å áêã≤áÈ=_»O QÍx, =<≥fl `«Q_æÆ O» QÍx [~°∞QÆ^∞Œ . q„Ѩ=∞O„`åó ‰õΩâß=Ç≤Ïflã¨∞ÅÎ ã‘K« YˆQâ◊fi~° I <≥`· Õ x~å‡Åº`åO Ü«∂Ou „H˜Ü∞« =∂}Ïó ѨÙ#óѨÙ#ó II (^èŒ~°‡...29/21) JÖψQ qëê‚fik P~°∞ ѨÙ}º^•Å∞ ‰õÄ_®. q+¨μ~ˆ‚ HÍ^Œj w`å `«∞Åã‘ q„Ѩ^#Õè =ó I Jáêˆ~ ^Œ∞~°ãæ O¨ ™êˆ~ +¨@Ên =ÚH˜Î ^•Ü«∞h I (^èŒ~°‡...29/24) ÃÑ·x K≥Ñ≤Ê#=hfl „¿Ñ`« =ÚH˜Î ^•Ü«∞HÍÖË. W"Õ HÍHõ Å=} ^•#O ‰õÄ_® =ÚH˜^Î •Ü«∞Hõ"∞Õ . Å=}O <å ^ÕÇϨ O #∞O_ç ѨÙ\˜Oì k★. (J^蕺ܫ∂Å∞ – 28,29)

^•#^è~Œ å‡Å =∞Ç≤Ï=∞– P`«∞~° HÍÅ ^•# "≥t· +¨ºì O, "≥`· ~« }° –© QÀ^•# =∞Ç≤Ï=∞ `å~üHÍΔ º! KåÖÏ =∞OkH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞ QÍh ѨuÎ ^•#O L`«=Î ∞ ^•#O. ѨuÎ ÖË^• ^Œ∂kx ^•#O KÕÜ∞« _»O =Å¡ Éè∂í ó, Éè∞í =ó, ã¨fió– J#QÍ Ñ¨$käfi, JO`«iHõOΔ , ã¨fi~°Oæ – D =¸_»∂ „Ѩã¨#fl=∞=Ù`å~Ú. „|Ǩ‡k ^Õ=ÙÅO`å P#Ok™êÎ~°∞. „¿Ñ`åxfl L^Œiú OK«_®xH© ^•#O Q˘Ñ¨Ê ã¨Ç¨ Ü«∞HÍi. W\˜ì =∞Ǩ^•#=Ú xzÛ# ^•`« z~°HÍÅO áê@∞ ~°∞„^Œ Ö’HõOÖ’ x=ã≤Oz =∞~°Å ѨÙ_»q∞ÃÑ· ѨÙ\Ïìeû =zÛ#ѨÙ_»∞ ~°∂Ѩ ã¨OѨ#∞fl_»∞, ™œÉèÏQƺâße, "åHõÛ`«∞~°∞_»∞, ÅH©;=O`«∞_»∞, J„ѨuǨÏ`« Ѩ~å„Hõ=∞=O`«∞_»∞#QÆ∞ ~åAQÍ Ñ¨Ù_»`å_»∞. =∞~°Å `«# ã¨∞Hõ$`åÅ ^•fi~å Ü«∞=∞Ö’HÍxfl [~ÚOz ã¨fi~°æÖ’Hõx"åã≤ J=Ù`å_»∞. „ÉÏǨχ}∞xH˜ QÀ=Ù#∂, #∞=ÙfiÅ#∂, Éè∂í q∞h, ã¨fi~å‚hfl ^•#O KÕã≤ P `«~∞° "å`« Ѩq„`« rq`åxfl QÆ_Ñç #≤ "åiH˜ [#‡[<å‡i˚`« áêáêÅhfl ^ŒQ"úÆ ∞≥ ÿ áÈ`å~Ú. ~°∞QÍ‚=ã¨Ö÷ ’#∂, ã¨∂~°º ÖË^• K«O„^Œ „QÆÇϨ } ã¨=∞Ü«∂Ö’¡#∂ KÕ¿ã ^•#=ÚʼnõΩ qâı+¨ Ѷ֨ ÏÅ∞O\Ï~Ú. ‰õΩ@∞O|OÖ’, áÈ+¨º =~°=æ ÚÖ’ #∞#fl ~ÀQÆ∞ʼnõΩ ã¨fiã¨`÷ #« ∞ HÀi ^•<åe¿ãÎ P ~ÀQÍÅ∞ ★

WHõ¯_» ã¨OH˜ΔѨÎOQÍ K≥ѨÊ|_ç# q+¨Ü«∂Åhfl W^Õ HÍO_»Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜ Ô~O_»∞ J^蕺ܫ∂Ö’¡ qã¨Î $`«OQÍ =i‚OѨ|_®¤~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 660

`«Q_æÆ "» ∞Õ H͉õΩO_® ^•#q∞zÛ#"åxH˜ ‰õÄ_® ѨÙ}ºÖ’Hõ „áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. Ѩل`«∞_»∞ `«# `«O„_ç ã¨∞Y ã¨O`ÀëêÅ#∞ HÀ~°∞‰õΩO@∂ ã¨`åÊ„`«∞Öˇ#· 㨄^•ƒÇ¨Ï‡}∞ʼnõΩ KÕ¿ã ^•<åÅ =Å¡ `«O„_ô H˘_»∞‰õΩe^ŒÌi r=<åÅ∂ ã¨∞Y=∞Ü«∂Å=Ù`å~Ú. qHõÖËO„kÜ«∂Å∂ ÉÏQÆ∞Ѩ_®Åx HÀ~°∞H˘x WKÕÛ ^•<åÅ∂ ‰õÄ_® Ѷe¨ ™êÎ~Ú. `«# `«O„_ç rqOzÜ«Ú#flO`« HÍÅ=¸ PÜ«∞# P~ÀQƺO HÀã¨O H˘_»∞‰õΩ KÕ¿ã ^•<åÅ∞ „Ѩâã◊ "Ψ ∞≥ #ÿ q. Jq `«O„_ô H˘_»∞‰õΩÅ rq`åÅ#∞ ã¨O`À+¨O`À xOѨ_"» ∞Õ H͉õΩO_® P"åÇ≤ÏHõ „¿Ñ`åÅ Éè’QÍʼnõΩ áÈ~Ú, Ѩ~Ö° ’HÍhfl ÉÏQÆ∞ KÕ™êÎ~Ú. =∞$`«∞º"åã¨#fl"≥∞#ÿ "åx ¿Ñ~° „Ѩu ^ŒâÖ◊ ’#∂ Hõ\ H˜ õ ^Œi„^Œ∞ʼnõÄ qHõÖÏOQÆ∞ʼnõÄ ^•<åeã¨∞ÎO>Ë P"åÇ≤ÏHõ â◊s~åxH˜ „Ñ‘u HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. =∞x+≤ áÈ~Ú# `«~°∞"å`« KÕÜ∞« =Åã≤# ^•<åek =éˆH K≥Ñʨ |_®¤~Ú Hõ^•! #∞=ÙfiÅ∞, W#∞=Ú, |OQÍ~°O, Ѩu,Î LѨC, ã¨Ñ^Ψ •è <åºÅ∞, Éè∂í q∞, QÀ=Ù – Wq „Hõ=∞OQÍ XHõ ^•xx q∞Oz =∞~˘Hõ\ ˜ Ѩq„`åÅ∞. #∞=ÙfiÅ∞ JO^Œ~∞° ^Õ=`«Å#∂, W#∞=Ú Ü«∞=∞~åA#∞ „Ѩã#¨ flO KÕÜ∞« QÆÅ=Ù. JO>Ë "å\˜x „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•#q∞¿ãÎ P ^Õ=`«Å∞ D ^•`« Ѩ@¡ „Ѩã#¨ ∞flÅ=Ù`å~°x J~°=÷ Ú. Å=} ^•#O KÕ¿ã"å~°∞ Ü«∞=ÚxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_#» =ã¨~O° ÖË^∞Œ . ѨuxÎ ^•#q∞K«∞Û"å~°∞ Éè∂í `«Ü∂≥ xH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_#» Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . QÀ^•#O P ^•`«#∞ „uq^èŒ áêáêÅ #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ãÕ ∞¨ OÎ k. ã¨fi~°^‚ •#O =Å¡ ã¨fi~°ãæ ∞¨ MÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. Éè∂í q∞ ^•#q∞zÛ#"å_»∞ ~åA HÍQÆÅ_»∞. ã¨Ñ^Ψ •è <åºÅ#∞ ^•#q∞zÛ# "åiH˜ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ „Ѩã#¨ ∞flÅ∞ HÍQÆÅ~°∞. =~åÅ#∞ ‰õÄ_® W™êÎ~∞° . q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x <å=∞㨇~°} =∂„`å#<Õ „áê}˜H˜ Ѩ~=° ∞QÆu „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. `«O„_ç P^ÕâO◊ "Õ∞~°‰Ωõ ^•<åÅ∞ KÕ¿ã `«#Ü«Úx Ö’HÍÅhfl „ѨâO◊ ã≤™êÎ~Ú. =∞~°}Ïã¨#fl"≥∞#ÿ `«O„_ç â◊s~åxfl <ÕÅÃÑ· Ѩ~∞° O_»É\ˇ ì˜ PÜ«∞# ZѨC_À K≥ÑÊ≤ # =∂@Å#∞ QÆ∞~°∞‰Î Ωõ `≥K∞« ÛH˘x PÜ«∞# z=i Hõ} Δ ÏÖ’¡ P „^Œ"åºÅ#∞ ^•#O KÕã#≤ H˘_»∞‰õΩ `«# "≥Ú`«OÎ =Oâß#∞fl ^ŒúiOK«QÆÅ_»∞. J`«_çzÛ# ^•<åÅ∞ QÆÜ«∞Ö’ ÃÑ@ì|_Õ „âß^•úÅ Hõ#fl <≥‰õΩ¯= ѨÙ}º „Ѩ^•Ü«∞HÍÅ∞. =∞~°}Ïã¨#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«O„_ç =Ù#flѨÙ_»∞ PÜ«∞# ¿Ñ~° KÕ¿ã ^•<åÅ∞ Jxfl P@OHÍÅ#∂ JkèQqÆ ∞Oz, PÜ«∞#, ã¨fi~°Oæ KÕ~∞° H˘<ÕÖÏ KÕÜ∞« QÆÅ=Ù. D ^•#"Õ∞ JO`Õº+≤ì J#∞ ¿Ñ~° „Ѩãk≤ ú K≥OkOk. Jâ◊fi"Õ∞^èÜ Œ ∂« QÍÅ∞ Ѩ^ÇŒ ¨ ~Ô <· å nxH˜ ™ê\˜~å=Ù. nxx QÍqOKÕ ^è~Œ å‡`«∞‡_≥#· Ѩل`«∞x ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® ѨÓl™êÎ~∞° . W#∞=Ú#∞ ^•#O KÕã≤# "åxH˜ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA Ü≥ÚHõ¯ ÉèíÜ«∞OHõ~° ~°∂ѨO Hõ#∞Ñ≤OѨ^Œ∞. PÜ«∞# ÉèíÜ«∞OHõ~°=ÚÖˇ·# Q˘_»¤e, =Úã¨ÅO, ^ŒO_»O, Y_»æO, Kè«∞iHõ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 661

=O\˜ PÜ«Ú^è•Å#∞ ^èŒiOz =ÙO\Ï_»∞. W=hfl W#∞Ѩ"Õ. JO^Œ∞KÕ`« W#∞=Ú#∞ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕ¿ãÎ PÜ«∞# ã¨O`À+≤™êÎ_∞» . `«O„_ç HÀã¨"∞Õ HÍHõ n~°~… ÀQÆ∞Öˇ#· |O^è∞Œ =ÙÅ HÀã¨O ‰õÄ_® ^•<åÅ#∞ KÕÜ∂« e. QÆ~∞° _®! Wk ZO`« =ÚYº"≥∞#ÿ ^ŒO>Ë ™ê=∞~°º÷ =ÚO_ô, q+¨Ü∞« O `≥eã‘ ~ÀyH˜ L`«=Î ∞ QÆux HõeÊOKÕ ^•<åÅ#∞ KÕÜ∞« x Ѩل`«, ᜄ`«, |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ , q∞„`«, ã¨QÀ„u‰õΩÅ∞ „|Ǩχ ǨÏO`«‰Ωõ Å`À ã¨=∂#∞Öˇ#· áêѨÙÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ Ѩ|_»`å~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë ~Ày ã¨fiÜ«∞OQÍ `å#∞ U ѨÙ}ºHÍ~°º=¸ KÕÜ∞« ÖË_∞» Hõ^•! =∞$u K≥Ok#"åˆ~=∞=Ù`å~°∞ J<Õk =∞~˘Hõ¯™êi q#∞. „áê}˜ "≥O@<Õ P"åÇ≤ÏHõ â◊s~°O QÆÅ „¿Ñ`«OQÍ =∂i XHõ ÜÕ∞_®k ѨÓiÎ~Ú<åHõ `«# ѨÙ}ϺŠÖÏÉèÏxfl J#∞Éèqí ã¨∞OÎ k. D Ö’HõOÖ’ =ÚYº"≥∞#ÿ q =¸_Õã≤ =ÙO\Ï~Ú Hõ^∂Œ ! JQÆ∞flÅ∞, Ö’HÍÅ∞, "Õ^⌠‰◊ Ωõ ÅÎ ∞, ^Õ=`«Å∞, HÍÖÏÅ∞, ã¨O^è∞Œ Å∞, =¸Å=~å‚Å∞, „Ѩ^•è # â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ – Jhfl „uq^è•ÖË. JÖψQ =∞x+≤Ö’ x=ã≤OKÕ „u=¸~°∞ÅÎ ∞ ‰õÄ_». HÍà◊§ #∞O_ç Hõ\ ˜ ^•HÍ „|Ǩχ, <åaè #∞O_ç Q˘O`«∞ ^•HÍ NǨÏi, Q˘O`«∞ #∞O_ç ÃÑ· ^•HÍ =ºHÍÎ=ºHõÎ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· t=Ù_»∞ LO\Ï~°∞. QÆ~∞° _®! <Õ<Õ [~åÜ«Ú[, ¿ãfi^Œ[, JO_»[, Lkƒù[˚ â◊s~åÖ’¡ „áê}~°∂ѨÙ_»<·≥ x=ã≤ã∞¨ <Î åfl#∞. ^è~Œ ‡° –J^è~Œ ‡° , ã¨∞Y–^Œ∞óY, Hõ$`«–JHõ$`« ^ŒfiO^•fiÅÖ’ „Ѩ=iÎOKÕ |∞kúx <Õ<.Õ P |∞kúÖ’ <Õ#∞ ‰õÄ~°∞Ûx "å\˜ ѨÓ~°fi Hõ~å‡#∞™ê~°OQÍ "å\˜H˜ Ѷ֨ Ïxfl `≥ÑÊ≤ OKÕ Ñ¨#∞Å#∞ KÕ~Úã¨∞OÎ \Ï#∞. <å =Å¡<Õ „áê}˜ ã¨fi~åæxHÀ, #~°HÍxHÀ, "≥∂HΔÍxHÀ áÈ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞#flk. =∞`«ûº, ‰õÄ~°‡, =~åǨÏ, <å~°ãO≤ ǨÏ, "å=∞#, Ѩ~â° √◊ ~å=∞, N~å=∞, NHõ$+¨,‚ |∞^Œ,ú Hõe¯ – D Ѩk <å=∂Å#∂ ~ÀE 㨇iOKÕ"å~°∞ =∞h+¨μÅ∞. g~°∞ D Ö’HõOÖ’x 㨇~°} =Å¡ ã¨fi~åæxH˜ áÈ~Ú JHõ¯_» ‰õÄ_® D <å=∂Å#∞ 㨇iã¨∂Î =∞~°Å D =∞~°ºÎ Ö’HõOÖ’ ѨÙ\˜#ì ѨC_»∞ ^è#Œ ^è•#º ã¨OѨ#∞flÖˇ· ^ŒÜ∂« ^•H˜} Δ Ïºk ã¨^∞Œ } æ ѨiѨÓ~°∞Ö‚ ,·ˇ Ѩل`« ᜄ`åaè=$kúx QÍOz P#O^ŒOQÍ #∂ˆ~à◊¥§ rq™êÎ~∞° . ~ÀQÆO #∞O_ç WHõ q=ÚH˜Î ÖË^xŒ `≥eã≤#"å~°∞ ^•<åÅ∞ KÕã∂¨ Î KÕ~Úã¨∂Î q+¨μ‚ ѨÓ[Å#∞ [~°∞ѨÙ`«∂ [iÑ≤ã∂¨ Î JëêìHsΔõ =∞O„`åxfl Jã¨∞=ÙÅ∞ ÉÏ¿ã^•HÍ [Ñ≤ã∂¨ Î =ÙO>Ë "≥∂Hõ=Δ Ú#O^ŒQÅÆ ~°∞. ^•fi^ŒâßHõ~Δ ° =∞O„`åxfl [Ñ≤Oz<å J^Õ Ñ¶Ö¨ Ï#flO^Œ∞HÀQÆÅ~°∞. ã¨OѨÓ~°‚ [QÆ"∞Õ q+¨μ=‚ ∞Ü«∞O. WÖÏ : q+¨μ~‚ å‡`å Ñ≤`åq+¨μi‚ fi+¨μó‚ ã¨fi[# ÉÏO^è"Œ åó I Ü«∞„`« q+¨μO‚ # Ѩâߺq∞ `«„`« "å¿ã# H˜O =∞=∞ II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 662

[ÖË q+¨μ‚ó ã¨÷ÖË q+¨μ‚ifi+¨μ‚ó Ѩ~°fi`« =∞ã¨ÎˆH I *ÏfiÖÏ =∂ÖωõΩÖË q+¨μó‚ ã¨~fi° O q+¨μ=‚ ∞Ü«∞O [QÆ`ü II (^èŒ~°‡...30/41,42) „ÉÏǨχ}∞Å∞, [ÅO, Éè∂í q∞ =Ú#flQÆ∞ Ѩ^•~å÷Åxfl\˜Ö’#∂ <Õ#∞<åfl#∞ HÍ|\˜ì F QÆ~∞° _®! =∞x+≤ ^Õx^•fi~å `«iOѨ^ÅŒ z<å Jk <å ^•fi~å<Õ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. rqH˜ `«~∞° }ÀáêÜ«∞O <Õ<.Õ =∞x+≤ =∞~°}˜Oz# Ñ≤=∞‡@ "≥·`«~°}˜x ^•@=Åã≤ =ÙO@∞Ok. x*ÏxH˜k =∞Oz"åiH˜ Ç≤Ï`«HÍi}˜ Z‰õΩ¯= ѨÙ}ϺÅ#∞ KÕã#≤ "å~°∞ `«=∞ áêѨÖâË ßxfl WO^Œ∞Ö’<Õ Hõ_Qˆç ã¨∞H˘x â◊√^Œ∞Öú ·ˇ q+¨μÖ‚ ’HÍxH˜ áÈ`å~°∞. QÀ^•<åxfl q∞Oz# ѨÙ}º"Õ∞ ÖË^∞Œ . HõÑÅ≤ QÀ=Ù#∞ ^•#q∞ã¨∂ΠѨ~=° ∂`«‡xÖÏ „áêi÷OKåe : QÍ"À =∞=∂„QÆ`ó« ã¨O`«∞Ѩ$+¨`ª ó« áê~°≈fi`«ã^Ψ •ä I QÍ"À "Õ∞ ǨÏ$^ŒÜ∞Õ ã¨O`«∞ QÆ"åO =∞^èºÕ =™ê=∞ºÇ¨ÏO II Ü«∂ ÅH©;ó ã¨~fi° Éè∂í `å<åO Ü«∂K« ^Õ"Õ =º=ã≤`÷ å I ^è#Õ ∞ ~°∂¿Ñ} ™ê^Õg =∞=∞ áêѨO =ºáÈǨÏ`«∞ II (^èŒ~°‡...30/52,53) (J^蕺ܫ∞O – 30)

JѨ~°Hõ~°‡ÅÖ’ qq^èŒ ^•<åŠѶ¨ÖÏÅ∞ QÆ~∞° _®! áêáêKå~°OÖ’<Õ |`«∞HõO`å QÆ_¿ç Ñã≤#"å_»∞ ZÖÏQÆ∂ #~°HÍxH˜ áÈ`å_»∞. JÖÏ H͉õΩO_® H˘<≥fl· <å =∞Oz Ѩ#∞Å∞ KÕ¿ãÎ H˘O`≥<· å =∞Oz [~°Q=Æ K«∞Û. ##∞fl ™êH˜QΔ Í =ÙOK«∞H˘x =∞x+≤ ^•fi~å<À, `«#O`« `å#∞QÍ<À „áê}˜ KÕã#≤ ^•#O qâı+Ѩ Ö¨¶ Ïxflã¨∞OÎ k. Éè∂í ^•#q∞zÛ# "å_»∞ P Éè∂í q∞Ö’ Zxfl ~°[Hõ}ÏÅ∞<åflÜ≥∂ Jxfl ã¨O=`«û~åÅ∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ x=ã≤™êÎ_∞» . K≥ÑC¨ Å#∞ ^•#q∞zÛ# "å~°∞ <å~°HÜ © ∞« =∂~°Oæ Ö’ #_»∞=#=ã¨~O° ÖˉΩõ O_® QÆ∞éÏ]ÅÃÑ· áÈQÆÅ~°∞. Q˘_»∞QÆ∞Å#∞ ^•#q∞zÛ#"å~°∞ J^Õ =∂~°Oæ Ö’ ZO_»Ö’ Xà◊√§ HÍʼnõΩO_® "≥à§◊ QÆÅ~°∞. Z=ix L^ÕtÌ Oz J#fl ^•#O KÕÜ∞« |_»∞`«∞O^À "å~°∞ Hõ_∞» Ѩ٠xO_»QÍ ã¨O`«∞+≤ì K≥O^Œ∞`å~°∞. Ü«∞=∞Ö’Hõ =∞ǨѨ^OŒä Ö’ XHõ™ê÷#O =ÙOk. JHõ¯_» ZѨC_»∂ zHõ¯\˜ z=∞‡pHõ\ ˜ JÅ=ÚH˘x =ÙO@∞Ok. áê=Ú |∞ã¨Å∂, ã≤OǨkÇ≤ÏO„ã¨Hõ =∞$QÍÅ QÆ~#˚° Å∂ qxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~Ú. D =∞~°ºÎ Ö’HõOÖ’

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 663

nѨ^•#O KÕã#≤ "åix P pHõ\ ˜ ÉÏkèOѨ^∞Œ . =∂~°Oæ `Õ*’=O`«"∞≥ ÿ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. =∞$`«∞x ¿Ñ~° =∞$`«ukä<å_»∂, Jâ◊fiÜ«Ú[ HÍiÎHõ =∂Ѷ∞¨ K«`∞« ~°âÌ √◊ ÅÖ’#∂ KÕ¿ã ^•<åÅ∞ ã¨∞YHÍ~°HÍÅ=Ù`å~Ú. nѨ^•#O KÕ¿ã"å_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ Ñ¨Ù}∞º_≥· „ѨHÍt™êÎ_∞» . nѨ^•#O ÖË^• náê^•#O q∞H˜¯e ѨÙ}º„Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ k. U^À nѨO ÃÑ>Ë^ì •Ì=∞x H͉õΩO_® âß„™ÈÎHOÎõ QÍ ã¨OHõÅÊѨÓ~°fiHõOQÍ ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’<≥`· Õ `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ó¨ , „ÉÏǨχ}∞Å HÀã¨"∞≥ `ÿ Õ L`«~Î O° "≥Ñ· Ó¨ , „¿Ñ`«O HÀã¨"∞≥ `ÿ Õ ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ó¨ xÅ|_ç náêxfl "≥eyOz [ÖÏxfl fã¨∞H˘x ^è•~°áÈÜ«∂e. =∞$`«=ºH˜Î HÀã¨q∞KÕÛ Ñ¨^=Œ ¸_»∞ Ѩ^Œ ^•<åÅ∂ „¿Ñ`åxfl Jxfl q^è•ÖÏ ã¨∞MÃÑ_»`å~Ú. =∞$`«=ºH˜Î #∞^ÕtÌ Oz QÍh, ã¨fiO`åxH˜ ã¨OHõeÊOz QÍh U ^•#q∞¿ã,Î P ã¨∞YO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Jâ◊fi=Ú, <ÒHõ, U#∞QÆ∞ =Ú#flQÆ∞"å\˜x ^•#q∞¿ãÎ =∞ǨѨ^OŒä Ö’ "å~°∞ "å\˜ÃÑ· „ѨÜ∂« }˜™êÎ~∞° . `åO|∂ÖÏÅ#∂ ѨÙëêÊÅ#∂ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ, =∞$`«∞x ¿Ñ~°, ^•#q∞¿ãÎ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ ã¨O`À+≤Oz J#=ã¨~° ÉÏ^èÅŒ #∞ ÃÑ@ìHáõ È=K«∞Û. =∞$`«„áê}˜ ¿Ñ~° h\˜`À xO_ç# =∞\˜ì‰õΩO_»Å#∞ ^•#q∞zÛ# "åiH˜ ã¨Ç¨Ï„ã¨Ñ¶¨∞@^•# Ѷ¨ÅO ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok. ™ê^è•~°}OQÍ =∞ǨѨ^äŒOÖ’ PHõe, „â◊=∞, ^•Ç¨Å`À JÅ=∞\˜OKÕ =∞$`«∞ʼnõΩ, "åi ¿Ñ~° Éè∂í Ö’HõOÖ’ J#flO`À, h\˜`À xOÑ≤# ‰õΩO_»Å#∞ Ѩل`«∞Å∞ ^•#O KÕ¿ã,Î Ü«∞=∞=∂~°Oæ „â◊=∂^Œ∞Å∞ ÖˉΩõ O_®<Õ L`«iÎ OK«|_»∞`«∞Ok. WÖψQ â◊Ü∂« º, q+¨μ„‚ Ѩu=∂ ^•<åÅ∞ ‰õÄ_» Ѷe¨ ™êÎ~Ú QÆ~∞° _®! r"å`«‡ WÖÏ x„+¨¯q∞ã¨∞OÎ k. *Ï`«ãº¨ =∞$`«∞ºÖ’ˆH "≥· „áê}˜<À =∞~°}O „^è∞Œ =O =∞$uó ‰õΩ~åº`ü ã¨fi^è~ˆŒ ‡} Ü«∂㨺`«âÛ◊ Ѩ~O° `«Ñ¨ II ѨÓ~°fiHÍÖË =∞$`å<åOK« „áê}˜<åOK« YˆQâ◊fi~° I ã¨∂HΔÀ‡ Éè∂í `åfi`«fi™œ "åÜ«Úifl~°Kæ Û« `ù åº ã¨º=∞O_»ÖÏ`ü #=^•fiÔ~· ~À=∂aèâÛ◊ [<å<åO `åÅ∞~°O„^èHˆŒ I áêÑ≤ëêª<å=∞ áê<Õ# r"Àx„ëê¯=∞u„^è∞Œ =O II (^èŒ~°‡...31/25–27) (nx ÉèÏ=q∞k =éˆH K≥Ñʨ |_çOk) „áê}"åÜ«Ú"≥yi áÈQÍ<Õ =∂#= â◊s~°O Ñ≤_∞» QÆ∞áê@∞H˜ K≥@∞ìÖÏQÆ ‰õÄeáÈ`«∞Ok. JO`«@ JO^Œ∞Ö’x ѨOK«É∂íè `åÅ∂ ѨOK«É∂íè `åÖ’¡ Hõeã≤áÈ`å~Ú. P`«‡ (JÖψQ =ÙO_ç

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 664

^•x) `«`«Î fiO =∂„`«O t=ÙxÖ’ Hõeã≤áÈ`«∞Ok. ã¨~°fi"åºÑ≤Ü≥ÿ∞# P`«‡`«`«Î fiO ã¨~°fi ÅÜ«∞HÍ~°‰Ωõ _≥#· "å_»∞ HÍ|\˜ì t=ÙxÖ’ b#"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok. „Ѩu =∞x+≤Ö’#∂ *Ï˝#=∞<Õ ~°`«fl=ÚO@∞Ok. ^•x #ѨǨÏiOK«_®xH˜ ѨOKÕO„kÜ«∂Å∂ HÀˆ~ q+¨Ü∞« "åOKèÅ« ∂ HÍ=∞„HÀ^è•Å∂ J<Õ ^˘OQÆÅ∞ ‰õÄ_® P =∞x+≤Ö’<Õ =ÙO\Ï~°∞. giH˜ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ =∞#ã¨∞. JǨÏOHÍ~°, ѨÙ}º, áêѨ ã¨OÜ«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ HÍÅ=Ú ã¨OǨ~°Hõ"≥∞ÿ =∞x+≤x ‰õÄeÛ"Õã¨∞ÎOk. JO`«@ =∞x+≤ (P`«‡) `«# Hõ~°‡Å „ѨÉÏè =O =Å¡ "Õ~˘Hõ â◊s~°OÖ’H˜ "≥à§◊ =Åã≤ =ã¨∞OÎ k. áê`« WÅ∞¡ HÍe<å ‰õÄe<å =ºH˜Î H˘`«Î WO\’¡H˜ "≥o§#@∞¡ r=Ù_»∞ =∞~À â◊s~å<åfl„â◊~Ú™êÎ_∞» . â◊s~°OÖ’ #∞O_Õ ^è•`«∞=ÙÅhfl =∂`å Ñ≤`Å« „Ѩ™ê^•ÖË. `«fiK«, ~°HOÎõ , =∂Oã¨O, H˘=Ùfi, =¸Å∞QÆ, Z=ÚHõ J#∞ P~°∞ ^è•`«∞=ÙÅ`À U~°Ê_ç =ÙO@∞Ok HÍ|\˜ì D â◊s~åxfl '+¨\∫¯tHõ— =∞O\Ï~°∞. (J^蕺ܫ∞O – 31)

rq „áê^Œ∞~åƒ=ù O – QÆ~ƒ°Où Ö’ ^•x ã¨fi~°∂ѨO – „H=õ ∞=$kú – Ѩ★OK«``« åÎfi^Œ∞Å „Ñ"¨ âÕ O◊ – <ÕÅÑà · |_»QÍ<Õ q+¨μ=‚ ∂Ü«∞ P`«∞~° =ºH˜ÎÔH· „H˜Ü«∞=∂} Hõ~°‡, ^•x Ѷ¨ÅO – Ñ≤O_» „|Ǩ‡O_®Å ã¨=∂# ã≤u÷ '„Ѩɒè ! Lkƒù[, ¿ãfi^Œ[, JO_»[, [~åÜ«Ú[– D <åÅ∞QÆ∞ „ѨHÍ~åÅ „áê}∞Å∂ ZÖÏ Ñ¨Ù_»`å~Ú? `«fiK«, ~°HOÎõ , =∂Oã¨O, "Õ∞^Œ, =∞[˚, Jã≤Å÷ Ö’H˜ r=O ZÖÏ =ã¨∞OÎ k? ~Ô O_»∞ HÍà◊√§, ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å∞, QÆ∞^Œ=Ú, <åÅ∞Hõ, "≥O„@∞HõÅ∞, QÀà◊√§, `«Å, ã¨Okè=∂~åæÅ∞, <å<å „Ñ¨HÍ~åÅ ~ˆ YÅ∞ – W=hfl ZÖÏ U~°Ê_»`å~Ú? HÍ=∞, „HÀ^è,Œ ÉèÜ í ∞« , Å[˚, ǨÏ~°¬, ã¨∞Y, ^Œ∞óMÏk ÉèÏ"åÅ∞ =∞#ã¨∞Ö’H˜ ZÖÏ =™êÎ~Ú? D â◊s~° z„`«}, zè„^Œ}, "Õ+#ì¨ ZÖÏ [iyOk? ¿ÇÏ Ç¨Ï$+‘Hˆ â◊ W^ŒO`å <åˆH^À WO„^Œ*ÏÅOÖÏ HõxÑ≤™ÈÎOk. W^ŒO`å <å‰õΩ q=~°OQÍ `≥eÜ«∂ÅO>Ë g∞~°∞ `«Ñʨ "Õ~ˆ ™ê^è#Œ O <å‰õΩ ÖË^∞Œ . WO`« J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ „ѨÑO¨ KåxH˜ Hõ~ΰ Z=~°∞?— J_çQÍ_»∞ QÆ~∞° _»∞_»∞. K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù. '=`åû! ^Õxx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë =ºH˜Î ã¨~fi° A˝_=» Ù`å_À ^•x<Õ K≥ÑÙ¨ <Î åfl#∞ q#∞. ¢ã‘ÎÅ∞ |∞∞`«∞HÍÅOÖ’ <≥ʼnõΩ <åÅ∞QÆ∞ ~ÀAÅ áê@∞ Ѩi`«ºlOѨ|_»`å~°∞. „áêp#HÍÅOÖ’ „|Ǩχ =$„`åã¨∞~°∞x WO„^Œ∞_»∞ K«OÑ≤#ѨÊ\˜ „|ǨχǨÏ`åº áê`«HOõ Ö’ ★

P`«∞~° J#QÍ WHõ¯_» =∞~°}Ïã¨#flÜ«∞x ÉèÏ==Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 665

<åÅ∞QÆ= ÉèÏQÆ=Ú#∞ WO„^Œ∞x â◊s~°O #∞O_ç fã≤ ¢ãΑ *ÏuH˜ JOH˜`O« KÕâß_»∞. ^•x =Å¡ ¢ãÅΑ ∞ XHõ <åÅ∞QÆ∞ ~ÀAÅ áê@∞ JѨq„`«OQÍ =ÙO_»=Åã≤# JQÆ`º« "Õ∞~°Ê_çOk. P áêѨO "åi â◊s~°OÖ’ #∞#flO`«HÍÅO ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ "åi =ÚYO K«∂_»~å^Œ∞. <åÅ∞QÆ= ~ÀA â◊√kú [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÊ\˜ #∞O_ç "å~°O ~ÀAÅ ^•HÍ P"≥∞ ^Õ=`«Å#∞, Ñ≤`~« ∞° Å#∞ ѨÓlOK«_®xH˜ Ü≥∂Qƺ`«#∞ HõeyÜ«ÚO@∞Ok. „Ѩ^=Œä ∞ ã¨áêÎÇϨ O =∞^躌 Ö’ ¢ãΑ QÆ~ƒ° Où PyáÈ`Õ ^•xx =∞e=¸¡KÀ`«ÊuÎ JO\Ï~°∞. g~°º™ê÷Ñ#¨ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«e^¡ OŒ „_»∞Å PÖ’K«#Å∞ Ѩq„`«OQÍ =ÙO>Ë<Õ Ñ¨q„`«∞Å∞ [x™êÎ~∞° . ★ Ü«ÚQƇu^äŒ∞Å∞#fl ~å„`«∞ÅÖ’ ã¨OQÆ=∞O [iy`Õ H˘_»∞‰õΩÅ∂, JÜ«ÚQƇ~å„u ã¨Ç¨Ï"åã¨O =Å¡ ‰õÄ`«∞à◊¥§ ѨÙ_»`å~°∞. HÍ|\˜ì H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù\ÏìÅx HÀ~°∞‰õΩ<Õ"å~°∞ |∞∞`«∞HÍÅOÖ’ `˘e"å~åxfl =kÖËã≤ ~Ô O_»= "å~°OÖ’ Ü«ÚQƇu^ä∞Œ Å∞#fl ~å„`«∞ÅÖ’ ã¨OQÆq∞OKåe. ™ê=∂#ºOQÍ ¢ãÅΑ Ö’ |∞∞`«∞HÍÅO XHõ <≥ÅÖ’ Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ ~å„`«∞Å áê@∞ H˘#™êQÆ∞`«∞Ok. Ѩ^Œ∞<åÅ∞QÆ= ~å„u QÆ~åƒù^•#„H˜Ü«∞ [iy`Õ P QÆ~°ƒùO #∞O_ç QÆ∞}=O`«∞_»∂, ÉèÏQƺ=O`«∞_»∂, ^è#Œ =O`«∞_»∂, ^è~Œ ‡° x+¨μ_ª ∂» #QÆ∞ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù_»`å_»∞. |∞∞`«∞HÍÅOÖ’ J~Ú^Œ= ~ÀA# ¢ãÅΑ ∞ KÕ^∞Œ , Ѷ∂¨ @∞, LѨC, HÍ~°O, "Õ_ç JkèHOõ QÍ #∞#fl Éè’[<åxfl KÕÜ∞« ~å^Œ∞. =∞^è∞Œ ~° Éè’[<åxfl u<åe. JÖÏ KÕ¿ãÎ P"≥∞ Hõ_∞» Ѩ٠B+¨^Œè áê„`«QÍ#∂ ѨÙ~°∞+¨ c[O J=∞$`«`∞« źOQÍ#∂ =ÙO\Ï~Ú. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „HÀ^è•xfl `«ºlOKåe. =∞^è∞Œ ~°É’è [#O =Å¡ ¢ãΑ QÆ~ƒ° Où =∞$^Œ∞ã¨fiÉèÏ"åxH©, j`«Å`«H,© Ѩhfl\˜[Å∞¡ =O\˜ „ѨHõ$uH© <≥Å"≥· =ÙO@∞Ok. P ~å„u ѨÙ~°∞+¨μ_»∞ =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# `åO|∂ÖÏxfl ¿ãqOz ѨÓÅ=∂Å`À K«O^Œ#K«~Û° `À ã¨∞"åã≤`∞« _≥· ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ =„™êÎÅ#∞ ^èiŒ Oz =ÙO_®e. `«~∞° "å`« â◊√^Œú =∞#ã¨∞¯_≥· =∞Oz PÖ’K«#Å`À â◊Ü∞« º#∞ KÕ~åe. g~°ºO Ѩ_Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ZO`« =∞Oz PÖ’K«# (W^ŒiÌ H©) =ÙO>Ë JO`« =∞Oz ã¨fiÉèÏ==Ú#fl ã¨O`å#O HõÅ∞QÆ∞`å~°∞. r=O „áê~°OÉèOí Ö’ â◊√„Hõ ~°HÎõ ã¨OÜ≥∂QÆO =Å¡ ★

|∞∞`«∞HÍÖÏaèQÍ g∞™êº`ü ã¨fi^•~° x~°`ó« ã¨^• I Ѩ~°fiO =~°˚O „=*Ë K≥·Û <åO `«^£„=`À ~°u HÍ=∞ºÜ«∂ II |∞∞`«∞ó ™êfiÉèÏqHõó ¢ã}Α ÏO ~å„`«Ü∞« ó ëÈ_»â◊ 㨇 $`åó I K«`«∞iƒùi`«Ô~·ó ™ê~°ú =∞Ǩϟaèó ã¨kfiQÆi›`≥·ó II `å™ê=∂^•ºâ◊Û`«„ã¨ã∞¨ Î xOk`≥· HÍ^Œj `«^•ä I „`«Ü≥∂^Œj K« âıëêã¨∞Î „Ѩâ◊™êÎ ^Œâ◊~å„`«Ü«∞ó II Ü«ÚQ͇ã¨∞ Ѩل`å*ÏÜ«∞O`Õ „ã≤Ü Î ∂≥ - Ü«ÚQ͇ã¨∞ ~å„u+¨μ I `«™ê‡^£ Ü«ÚQ͇ã¨∞ Ѩل`ås÷ ã¨Oqâı^•~°Î"Õ „ã≤ÎÜ«∞O II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 666

Ñ≤O_»~°∂ѨOÖ’ Jã≤Î`«fiOÖ’H˜ =ã¨∞ÎOk. P Ñ≤O_»"Õ∞ ¢ã‘Î QÆ~°ƒù=∞<≥_ç PHÍâ◊OÖ’â◊√Hõ¡ ѨHKΔõ O« „^Œ∞x =Öˇ k#k# „Ѩ=~°=ú ∂#=∞=Ù`«∞Ok. â◊√„HõOÖ’ K≥`· #« ºO c[ ~°∂ѨOÖ’ =ÙO@∞Ok. z`«OÎ HÍ=∂=$`«"∞≥ ÿ Jk â◊√„HõOÖ’ Hõ^eŒ ¢ãΑ QÆ~åƒùâÜ ◊ ∞« OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz XHõ xtÛ`« ~°∂áêxfl ^èiŒ OK«_®xH˜ ã≤^=úŒ ∞=Ù`«∞Ok. P "ÕàÖ◊ ’ ~°HOÎõ |ÅOQÍ =ÙO>Ë ‰õÄ`«∞~°∂, â◊√„HõO (JO>Ë g~°º"Õ∞) |ÅOQÍ =ÙO>Ë H˘_»∞‰õÄ Ñ¨Ù_»`å~°∞. ~Ô O_»∂ |ÅOÖ’ ã¨=∂#O H͉õÄ_»^∞Œ . JÖÏ =ÙO>Ë #ѨÙO㨉Ωõ Å∞ ѨÙ>Ëì J=HÍâ◊=ÚOk. â◊√„Hõâ’}˜ ã¨OÜ≥∂QÆO =Å¡ <Õ~Ê° _ç# Ѩ^•~°O÷ =ÚO^Œ∞ Hõ} Hˆ O„^ŒOQÍ Hõke J~Ú^Œ= ~ÀAHõÖÏ¡ XHõ |∞_»QOÆ `«Ü∞ÿ≥ Ѩ^∞Œ <åÅæ= <å\˜H˜ =∂Oã¨ÑÙ¨ =Ú^ŒQÌ Í Ñ¨i}u K≥O^Œ∞`«∞Ok. `«~°∞"å`« Jk Ѷ¨∞hÉèíqã¨∂Î „Hõ=∞OQÍ W~°"≥·Ü«∞= ~ÀAH˜ Ñ≤O_»~°∂áêxfl ^èŒiã¨∞ÎOk. =∞~˘Hõ J~Ú^Œ∞ ~ÀAʼnõΩ ^•xÖ’ â◊H©Î, ѨÙ+¨ì`å Hõey Hõ^∞Œ Å∞`«∞O@∞Ok. XHõ =∂ã¨O QÆ_Kç ãÕ i¨ H˜ ^•xÖ’ ѨOK«``« åÎ fiÅ∞ „Ѩ"tÕ ™êÎ~Ú. ~Ô O_»= =∂ã¨OÖ’ K«~‡° O, H˘=Ófi, =¸_»= <≥ÅÖ’ =∞*Ï˚, Jã‘,÷ <åÅ∞QÆ= <≥ÅÖ’ Hˆ âßÅ∂, „"Õà¥◊ §, J~Ú^Œ= =∂ã¨OÖ’ Hõ#∂fl, =Ú‰õį, =HõãΔ Å÷¨ O U~°Ê_»`å~Ú. HõO~îO° , ~°O„^è•Å∞, L^Œ~°O, P~°= =∂ã¨OÖ’#∂, QÆ∞Ǩºk ÉèÏQÍÅ∞ U_»= <≥ÅÖ’#∂ xi‡OѨ|_»QÍ, Zxq∞^Œ= =∂ã¨OÖ’ P XHõ<å\˜ Ñ≤O_»O ã¨~åfiOQÆ „Ѩ`º« OQÍÅ`À ѨiѨÓ~°‚ ~°∂áê<˘flOk [#x QÆ~°ƒùOÖ’<Õ J@∂ W@∂ Hõ^ŒÅ∞`«∞O@∞Ok. `˘q∞‡^Œ= =∂ã¨OÖ’ ^•xÖ’ F*’QÆ∞}"Õ∞~°Ê_ç XHõ ѨiѨHõfi`« Åaèã¨∞ÎOk. JѨÊ\˜ #∞O_ç Jk QÆ~°ƒùO #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ__» ®xH˜ „ѨÜ∞« uflã¨∂<Î Õ =ÙO@∞Ok. z=iH˜ ^Õ=Ù_»∞ x~°~‚ ÚOz# =ÚǨ˙~°OÎ Ö’ P_» tâ◊√=ÙQÍ<À =∞QÆa_»Q¤ Í<À =¸_»= „ѨH$õ uQÍ<À Ѩ$käfiÃÑ· [x‡OK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÊ\˜H˜ Ѩ^=Œ =∂ã¨O =zÛ =ÙO_»=K«∞Û. Ѩ^=Œ =∂ã¨OÖ’<Õ áêOK«É∫è uHõ"∞≥ #ÿ â◊s~° ã¨fi~°∂ѨO J`«ºO`« ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`«∞Ok. (KåÅ=∞Ok tâ◊√=ÙÅ∞ `˘q∞‡^Œ= =∂ã¨OÖ’<Õ ã¨OѨÓ~°‚ ã¨Ê+¨`ì « <˘OkÜ«ÚO\Ï~°∞) „Ѩã=¨ HÍb# "åÜ«Ú=ÙÅKÕ PHõi¬OѨ|_ç, `å`å¯eHõ Ñ‘_K» Õ =â◊=Ú ^ŒÑÊ≤ , JѨÊ\˜Hˆ `«e¡ Ü≥ÚHõ¯ ã¨∞+¨μ=∂‚ <å_ç ^•fi~å KÕlH˜¯# â◊HΘ =Å¡ ÉÏQÍ |ÅѨ_ç P rq gÖˇ#· O`« "ÕQOÆ |Ü«∞@Ѩ__» ®xH˜ „ѨÜ∂« 㨠Ѩ_∞» `«∞O@∞Ok. QÆ~ƒ° Où Ö’ ѨOK«É∂íè `åÅ∞ HÍ=Ù, P~°∞ Éè∂í `åÅ∞O\Ï~Ú. Ѩ$käfi, [ÅO, ǨÏq, Éè’Hõ,Î "åÜ«Ú, PHÍâ◊– J<Õ D P~°∞ Éè∂í `åÅ∂ QÆ~ƒ° ãù ÷¨ tâ◊√=Ù#∞ |Ü«∞\˜H˜ ѨOѨ_®xH˜ „Ѩܫ∞ufl™êÎ~Ú. ™êflÜ«Ú`«O„uHõÅKÕ |OkèOѨ|_ç# tâ◊√=Ù "å\˜ XuÎ_ç =∞^茺<Õ Hõ^Œ∞Å∞`«∞O@∞Ok. q^•fiOã¨∞Å∞ g\˜<Õ =¸ÅÉèí∂`«`«`åÎ fiÅ∞QÍ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. Wq â◊s~°=∞O`«\Ï "åºÑ≤Oz# ã¨Ñ<Ψ å_»∞Å =∞^躌 Ö’ =ÙO\Ï~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 667

WHõ U `«`Ϋ fiO HÍ~°}OQÍ UÜÕ∞ „^Œ"åºÅ∞, =∞<ÀqHÍ~åÅ∂ â◊s~°OÖ’ KÕ~`° åÜ≥∂ q#∞.

Ѩ$käfi [Å `Õ[ "åÜ«Ú PHÍâ◊

K«~‡° O, Z=ÚHõ, <å_ç, ~À=∞O, =∂Oã¨O. ÖÏÅ, =¸„`«O, â◊√„HõO, =¸Å∞QÆ, ~°HOÎõ PHõe, ^ŒÑÊ≤ Hõ, x„^Œ, |^ŒHú Oõ , HÍOu ~åQÆO, ^Õfi+¨O, Å[˚, ÉèÜ í ∞« O, "≥∂ǨÏO ã¨`åºã¨`º« q"ÕHOõ , â◊|OÌ , zO`«, QÍOcè~º° O, „â◊=}O

J‰õΩOK«#, ^è•=#, ÅOѶ∞¨ #, „Ѩã~¨ }° , x~À^è=Œ ÚÅ∞ ‰õÄ_® "åÜ«Ú`«`Ϋ fi „Ѩ™ê^•ÖË. QÆ~∞° _®! K≥q, K«~‡° O, Hõ#∞fl, <åÅ∞Hõ, =Ú‰õΩ¯ – Wq *Ï˝
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 668

Z‰õΩ¯=QÍ<Õ =ÙO@∞Ok. q+¨Ü«∞ 㨇 $`«∞Åhfl =ÙO\Ï~Ú. =∞~°Å =∞~˘Hõ [#‡<≥`«Î É’`«∞<åfl#<Õ q+¨Ü«∞O `≥eã≤ ^Œ∞óYO ‰õÄ_® =ÙO@∞Ok. ֒Ѩ֒¡Ñ¨ÖË ^≥|ƒÅ∂ `«Q∞Æ Å∞`«∞<åfl Jq ÉÏkèOѨ=ÙQÍx U áêѨH~õ ‡° Å =Å¡ `å#∞ ZÖÏ\˜ ÉÏ^èÅŒ #∞Éèqí OzO^À QÆ∞~°∞HÎ ˘zÛ Ñ¨_Õ ÉÏ^èŒ Z‰õΩ¯=QÍ =ÙO@∞Ok. `«#‰õΩ `å#∞QÍ XHõ QÆ\ ì˜ xâ◊ÛÜ«∂xH© =ã¨∞OÎ k. WÖÏ 'D [#‡Ö’ <Õ#∞ áêѨ"∞Õ KÕÜ∞« #∞. [#‡~åÇ≤Ï`åºxˆH ã¨~fi° â◊‰Ωõ ÅÎ #∂ ˆHO„nHõiOz „Ѩܫ∞ufl™êÎ#∞— WÖÏ Z<Àfl [#‡Å áêáêÅ<À ѨÙ}ϺÅ#∞ ‰õÄ_®<À J#∞Éèqí OK«_®xH˜ „áê*Ïáê`«º "åÜ«Ú „ѨÉÏè =O =Å¡ QÆ~åƒù„â◊Ü∂« xfl =^Œe `«Ö’, HÍà’§ =ÚO^Œ∞ ÃÑ@∞ìH˘x =∞~°ºÎ Ö’HõOÖ’ Ѩ_∞» `«∞Ok rq. JѨC_»∞ ^•xH˜ KåÖÏ L„HÀ+¨OQÍ#∂ ^Œ∞óYOQÍ#∂ =ÙO@∞Ok. JO^Œ∞Hˆ QÆ∞Hõ¯ uѨCHÀ‰õΩO_® U_»∞ã¨∂Î |Ü«∞\˜H˘ã¨∞OÎ k. P ~å=_»OÖ’x „â◊=∞ =Å¡ XHõ eѨHÎ ÍÅOÉÏ@∞ `≥eq `«ÑÊ≤ #@¡~Ú<å "≥O@<Õ |Ü«∞\˜ "åÜ«Úã¨Ê~°≈ =Å¡ K≥`· #« º=Ú uiy =ã¨∞OÎ k. "åÜ«Ú ã¨Ê~°≈ ^•xH˜ ã¨∞MÏ#∞Éè∂í uxã¨∞OÎ k. JѨC_»∞ D "≥Ú`«OÎ qâßfi<Õfl "≥∂Ç≤Ï`«O KÕ¿ã q+¨μ‚ =∂Ü«∞ ^•xÃÑ· ‰õÄ_® „ѨÉÏè "åxfl K«∂Ñ≤ã∞¨ OÎ k. Jk ѨÓ~°fi*Ï˝<åxfl HÀÖ’Ê`«∞Ok. <ÕÅÃÑ· |_»¤ „áê}˜ ÃÑiy ÃÑ^Œ^Ì ·≥ =Úã¨e^≥· =∞~°}O˜ K«_O» ã¨~fi° ™ê=∂#ºO. ^•xHõ~‡° Ѷ֨ ÏÅ =Å¡ #~°HÍxHÀ ã¨fi~åæxHÀ áÈ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JHõ¯_» ‰õÄ_® ѨÙ}ºáêáêÅ∞ ѨÓiÎQÍ f~°=Ù. "å\˜ HÀã¨O =∞~°Å Ѩ$käfiÃÑH· ˜ ~å=Åã≤ =ÙO@∞Ok. D "≥Ú`«OÎ [#‡Å =º=Ǩ~°OÖ’, [##=∞~°} K«„HõOÖ’ ^Œ∞óMÏx^Õ ã≤OǨÏÉèÏQÆO HÍ|\˜ì =∞x+≤ =ÚH˜HÔÎ · „ѨÜ∞« uflOKåe. =∞$`«∞º=Ù ÉÏQÍ ^ŒQ~æÆ ° Ѩ_Oç ^Œx `≥eâßHõ P =ºH˜HÎ ˜ QÀ=¸„`«, QÀ=∞Ü«∞, f~Àú^÷ HŒ ,õ ‰õΩâ’^ŒHÍÅKÕ ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. `«~∞° "å`« ã¨fiK«Û,ù Ѩq„`« =„™êÎxfl Hõ\ ì˜ QÀ=∞Ü«∞O`À JeH˜# <ÕÅÃÑ· ‰õΩâ◊Å#∂ uÅÅ#∂ Ѩéz "å\˜ÃÑ· P =ºH˜xΠѨ~∞° O_»É\ˇ Ïìe. WHõ¯_» "å_Õ‰Ωõ â◊Å∞ ^ŒH} Δ˜ Ï„QÆ=ÚÖˇ· =ÙO_®e. =ºH˜Î `«Å `«∂~°∞Ê "≥Ñ· Ù¨ QÍx L`«~Î O° "≥Ñ· Ù¨ QÍx =ÙO_®e. J`«x (P"≥∞) <À\˜Ö’ z#fl |OQÍ~°O =ÚHõ¯ #∞OKåe. `«Å "≥Ñ· Ù¨ ^ŒQ~æÆ Q° Í ÉèQí =Æ O`«∞x âßÅ„QÍ=∞=¸iÎh `«∞Åã≤ "≥ÚHõ¯h =ÙOKåe. J#O`«~O° JHõ¯_Õ <Õu náêxfl "≥eyOz ÃÑ\˜ì FO #"≥∂ ÉèQí =Æ `Õ "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ J<Õ =∞O„`åxfl [Ñ≤OKåe. ǨÏ$+‘Hˆ â◊√_≥#· q+¨μ^‚ =Õ Ùx ÉÏQÍ Ñ¨ÓlOKåe. q#Ü«∞ÉèÏ=O`À ã¨∞uÎ áê~îåÅ#∞ =e¡OKåe. „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ, n#∞ʼnõΩ =∞~°}Ïã¨#fl =ºH˜Î ¿Ñi@ ^•<åe"åfie. „áê}O áÈ`«∞#flѨÙ_»∞ =ºH˜HÎ ˜ ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. JO^Œ∞KÕ`« Ѩل`åk |O^è∞Œ [#∞ÅO`å ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂HÍÎxfl ÃÑ^ŒÌ Q˘O`«∞Å`À ѨiOî Kåe. ^•x =Å¡ P =ºH˜Î ÉÏ^èÅŒ ∞ #t™êÎ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 669

D ã¨=∞ã¨Î Hõ~‡° ʼnõÄ Ñ¶Å¨ "Õ∞q∞\’ ‰õÄ_® q#∞. ™êfl#O =Å¡ â◊s~°O Ü≥ÚHõ¯ JѨq„`«`« ^Œ∂~°=∞=Ù`«∞Ok. q+¨μ‚ ÉèQí =Æ <åfl=∞㨇~°} =Å¡ Jxfl „ѨHÍ~åÅ L`«=Î ∞ Ѷ֨ ÏÅ∂ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ‰õΩâ◊Å∂, Ѩf,Î P`«∞~° =ºH˜HÎ ˜ ã¨fi~åæxflÑ≤Ê™êÎ~Ú. uÅÅ`À ‰õΩâ◊Å`À HõeÑ≤# h\˜ ^•fi~å KÕ~ÚOK«|_Õ 'P`«∞~° ™êfl#O— J=Éè$í ^äŒ ™êfl#=∞O`« Q˘Ñ¨Êk HÍ|\˜ì P =ºH˜ÎH˜ JO`« ѨÙ}º=¸ =ã¨∞ÎOk. QÀ=∞Ü«∞O`À JeH˜# U =∞O_»ÅOÖ’<≥·<å „u=¸~°∞ÎÅ∂, ÅH©;^Õg, Jyfl^Õ=Ù_»∂ =ÚK«Û@Ѩ_ç ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞. "ås Hõ~°‡‰õΩ „Ѩã#¨ ∞flÖ∫`å~°∞. WHõ ѨOK«~`° åflÅ∞ <À\˜Ö’ "ÕÜ∞« _»O #∞O_ô =KÕÛ Ñ¶Ö¨ ÏeÖÏ =ÙO\Ï~Ú. ѨOK«~`° fl« =ÚMË =ÚˆHÎ r"Õ *Ï˝#O „Ѩ~ÀǨÏu I `«∞Åã‘ „ÉÏǨχ}ÏQÍ"À q+¨μ~ˆ‚ HÍ^Œj YQÆ II ѨOK«„Ѩ=ǨÏ}Ï <Õº= ÉèÏ"åÉ∫ú =∞[˚`åO #$}ÏO I q+¨μ~ˆ‚ HÍ^Œj w`å `«∞Åã‘ q„Ѩ^#Õè =ó II J™êˆ~ ^Œ∞~°æ ã¨O™êˆ~ +¨@Ên ÉèHí ^Θ •~Úh I #"≥∂ ÉèQí =Æ `Õ "åã¨∞^Õ"åÜÕ∞u [¿Ñ#fl~°ó II WqHÍHõ ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂HõΠѨ~#°î O =Å¡ P`«∞~° „áê}˜ "≥∂ǨÏO #∞O_ç q_ç=_ç =ÚH˜"Î Ñ·≥ Ù¨ Hõ^eŒ "≥à§ı =∂~°Oæ ^˘~°∞‰õΩ`«∞Ok. „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ, n#∞ʼnõÄ, J<å^äÅŒ ‰õÄ ^•<åe=fi_»O =Å¡ P`«∞~° „áê}˜ J#O`«~° ^ŒâÖ◊ ’¡ „Ѩã#¨ ∞fl_Ò`å_»∞. QÆ~∞° _®! hH˘Hõ q+¨Ü∞« O `≥Å∞™ê? D „|Ǩ‡O_»OÖ’ #∞#fl QÆ∞}ÏÅhfl =∂#= â◊s~°OÖ’ =ÙO\Ï~Ú. =ÚO^Œ∞QÍ Ö’HÍÖË fã¨∞HÀ. =∞x+≤ áê^•ÅÖ’ `«Å Ö’HõO, Ñ≤H¯õ ÅÖ’ q`«Å Ö’HõO, "≥∂HÍà◊§Ö’ ã¨∞`«Å Ö’HõO, ã¨H„÷˜ Ѩ^âÕ O◊ Ö’ =∞Ǩ`«ÅO, `˘_»Ö’¡ `«ÖÏ`«ÅO, QÆ∞ǨϺ™ê÷#OÖ’ ~°™ê`«ÅO, Hõ\ Ö˜ ’ áê`åà◊O, <åaè =∞^躌 OÖ’ Éè∂í ~À¡HOõ , ^•xH˜ÃÑ#· Éè∞í =~À¡HOõ , QÆ∞O_≥Ö’ ã¨fi~°Öæ ’HõO, HõO~îO° Ö’ =∞ǨÏ~À¡HOõ , =ÚYOÖ’ [#Ö’HõO, =∞ã¨HÎ Oõ Ö’ `«áÈÖ’HõO, =∞Ǩ~°O„^èOŒ Ö’ ã¨`º« Ö’HõO =ÙO\Ï~Ú. =∞Oz =∞x+≤x ã¨O`À+¨ÃÑ_ç`Õ W=hfl ‰õÄ_® ã¨O`À+≤™êÎ~Ú. =∞x+≤ â◊s~°OÖ’<Õ ÉèÏ~°`« *ÏuH˜ Ѩ~°=∞ Ѩq„`åÖˇ·# ‰õΩÅѨ~°fi`åÅ∂ =∞Ǩ™êQÆ~åÅ∂ =Ù<åfl~Ú. â◊s~° „uHÀ}OÖ’ "Õ∞~°∞, J^èóŒ HÀ}OÖ’ =∞O^Œ~,° ^ŒH}Δ˜ OÖ’ HÔ Ö· Ïã¨, "å=∞ ÉèÏQÆOÖ’ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞, ^ŒH} Δ˜ ~ˆ YÃÑ· QÆO^è=Œ ∂^Œ#, "å=∞ˆ~YÃÑ· =∞ÅÜ«∞, T~°fiú ÉèÏQÆOÖ’ x+¨^Œè Ѩ~fi° `åÅ∞O_»QÍ, Jã≤É÷ Ïè QÆOÖ’ [O|∂, =∞[˚Ö’ âßHõ, =∂Oã¨OÖ’ ‰õΩâ◊, t~°ÅÖ’ „H“OK«, `«fiK«Ö’âßŇe, ~À=∞ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ ѨH¡ ,Δõ QÀà◊§Ö’ ѨÙ+¨¯~° <å=∞Hõ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 670

nfiáêÅ∞ xÅ|_ç =ÙO\Ï~Ú. =¸„`«OÖ’ HΔÍ~À^Œ, HΔÍ~°``« Ϋ fiOÖ’ H©~Δ ,° âı+¡ ‡¨ OÖ’ ã¨∞~À^Œk,è =∞[˚Ö’ Ѷ∞¨ $`«, ~°ãO¨ Ö’ ~°™È^Œk,è ~°HOÎõ Ö’ ^Œk,è H͉õΩ =∂Oã¨ÅOÖ’ ™êfi^Œ∂^ŒHõ ™êQÆ~åÅ∞ „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ \Ï~Ú. â◊√„HõOÖ’ QÆ~Àƒù^HŒ õ ™êQÆ~=° ÚO@∞Ok. WHõ „QÆÇ¨ Å∞ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~Ú. <å^ŒK„« HõOÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞, aO^Œ∞ K«„HõOÖ’ K«O„^Œ∞_»∞, <Õ„`åÅÖ’ =∞OQÆà√◊ _»∞, QÆ∞O_≥Ö’ |∞^è∞Œ _»∞, q+¨μ‚ ™ê÷#OÖ’ QÆ∞~°∞_»∞, â◊√„HõOÖ’ â◊√„‰õΩ_»∞, <åaè ™ê÷#OÖ’ â◊x, =ÚYOÖ’ ~åǨï=Ù, áêÜ«Ú=ÙÖ’ Hˆ `«∞=Ù <≥ÖH˘x =ÙO\Ï~°∞. HÍ|\˜ì D [#‡ ^Œ∞~°É¡ Oíè . qâ◊fi~°∂ѨÙxÖ’ W=hfl L<åfl~Ú. ^Õ=Ù_»∞ =∂#=Ùx â◊s~°OÖ’ g\˜x ˆ~MÏ =∂„`åÅ∞QÍ LOz =∂#=Ù_»∞ =∞OzQÍ „|uH˜ `«#Ö’<Õ HõÅ"åÅx ã¨∂zOKå_»∞. =∞x+≤ `«# áêѨH~õ ‡° Å H˘nÌ PÜ«∞#H˜ ^Œ∂~°OQÍ áêiáÈ`«∞O\Ï_»∞. J`«x Ѩ~∞° QÆ∞ #~°HOõ "≥¿· Ñ. [## =∞~°} K«„HõOÖ’ y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∞O_Õ D ™ê=∂#º =∂#=ÙÅ rq`« qâıëêÅ∂, =∞$`«∞º=Ó, =∞~°∞[<å‡ =ÚO^Õ xtÛ`«"∞≥ ÿ áÈ`«∂ =ÙO\Ï~Ú. PÜ«Úó Hõ~‡° K« q`«OÎ K« q^•º x^è#Œ "Õ∞=K« II ѨOK≥`· åx Ç≤Ï ã¨$[ºO`Õ QÆ~ƒ° ãù Ã÷¨ 㺷 = ^ÕÇÏ≤ #ó II (32/125,126) ѨHOΔ© „^•! L`«=Î ∞ „ѨH$õ u QÆÅ =ºH˜Î `«# ã¨∞Hõ$`åÅ =Å¡ =∞Oz Éè’QÍÅ##∞Éèqí ™êÎ_∞» . "åx [#‡O ‰õÄ_® =∞Oz KÀ@<Õ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. HÍx P áêѨH~õ ‡° Å#∞ KÕã∂¨ Î [#‡#∞ ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆÑé ¨ z#<å_»∞ J`«_∞» =∞~°∞[#‡Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞xH© ã¨∞MÏxH© ‰õÄ_® ^Œ∂~°"∞≥ ÿ áÈ`å_»∞. =∞Oz [#‡ =zÛ<å ã¨∞Y Éè’QÍʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ xÎ QÍ |uH˜#"å_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ ^ŒQ~æÆ “`«∂ „Hõ=∞OQÍ PÜ«∞#Ö’<Õ HõÅã≤ áÈ`å_»∞. (J^蕺ܫ∞O –32)

Ü«∞=∞~å[ z„`«QÆ∞ѨΠÉèí=<åÅ, ã¨fi~°∂áêÅ =~°‚# QÆ~∞° _®! Ü«∞=∞=∂~°"æ ∞≥ ÖÏ =ÙO@∞O^À q<åfl=Ù Hõ^•! ^•x z=~° ^ŒH}Δ˜ <≥~· $° `« kâ◊Ö’ q=ã¨fi`« Ѩل`«∞_≥#· Ü«∞=∞~åA ѨÙi =ÙO@∞Ok. D k=º #QÆ~O° ã¨OѨÓ~°‚ =„[=∞Ü«∞O. ^Õ=`«Å∂ Jã¨∞~°∞Å∂ Z=~°∂ ^•xx ÉèkË OK«Ö~Ë ∞° . J#QÍ PÜ«∞# P[˝ ÖËx^Õ „Ѩ"tÕ OK«Ö~Ë x° ÉèÏ==Ú. K«`∞« ~°„™êHÍ~°OÖ’ #∞#fl P #QÆiH˜ <åÅ∞QÆ∞ ^•fi~åÅ∂, U_»∞ „áêHÍ~åÅ∂, `À~°}ÏÅ∂ LO\Ï~Ú. Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA ã¨fiÜ«∞OQÍ `«# ^Œ∂`«Å`À JO^Œ∞Ö’<Õ x=ã≤™êÎ_∞» . D #QÆ~° q™êÎ~"° Ú≥ Hõ "≥~Úº Ü≥∂[<åÅ∞. Jxfl „ѨHÍ~åÅ ~°`åflÅ`À Ѩi"åºÑ¨"Î ∞≥ ,ÿ x`«ºO "≥∞~°∞ã¨∞OÎ _Õ HÍOK«# HÍO`«∞Å`À ã¨∂~°ºã¨=∂# HÍO`«∞Å#∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 671

"≥^[Œ ÖË¡ P #QÆiÖ’ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA Éè=í #O |OQÍ~°∞ HÍO`«∞Å`À "≥∞~°ãá≤ È`«∞O@∞Ok. J^˘Hõ J~Ú^Œ∞ =O^ŒÅ Ü≥∂[<åÖ’¡ "åºÑ≤Oz =ÙOk. "≥~Úº ã¨OÎ ÉèÏÅÃÑ· xÅɡ@|ì _ç# PÜ«∞# H˘Å∞=Ù =„[Yz`«, "≥^· ∂Œ ~°ºã¨l`˚ « Pã¨<åÅ`À JÅOHõiOѨ|_ç =ÙOk. ^•x QÆ"åHõΔ=∞O`å =Ú`åºÅ `åѨ_»O`À JÅ~å~°∞`«∞O@∞Ok. =O^ŒÅH˘nÌ Ñ¨`åHõÅ∞ ~Ô Ñ¨~Ô Ñ¨ÖÏ_»∞`«∂ =ÙO\Ï~Ú. =O^ŒÅ H˘nÌ Ñ¶∞¨ O@Å ^èfiŒ #∞ÖˇÅ¡ "ÕàÖ◊ Ï q#|_»∞`«∞O\Ï~Ú. `À~°} ^•fi~åÅ∞ ÖˇH¯õ ‰õΩ q∞H˜¯eQÍ =Ù<åfl~Ú. WO`ÕHÍHõ J<ÕHõ J<åº<åº Éè∂í +¨}ÏÅ`À P #QÆ~O° qÅã≤Å∞¡`∞« O@∞Ok. JO^Œ∞Ö’ Ѩk Ü≥∂[<åÅ "Õ∞~° hÅ "Õ∞Ѷ∞¨ ã¨=∂# â’ÉèÏ ã¨OѨ#fl"≥∞#ÿ ã¨=∞, â◊√Éèí Pã¨#OÃÑ· ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA ã≤`÷ ∞« _≥· =ÙO\Ï_»∞. PÜ«∞# ^è~Œ ‡° A˝_∞» , ^è~Œ ‡° je, ^è~Œ ‡° Ü«Ú‰õΩ_Î ∞» , Ö’HõHÖõ Ϻ}HÍi. PÜ«∞# ~°∂Ѩ=Ú áêѨÙʼnõΩ =∂„`«"∞Õ ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ =ÙO@∞Ok HÍx ^è~Œ ‡° Ѩ~∞° ʼnõÄ JHõ¯_ç W`«~° [#∞ʼnõÄ K«ÅQ¡ Í JO^ŒOQÍ ã¨∞YHõ~O° QÍ =ÙO@∞Ok. JHõ¯_» j`«Å =∞O^Œ"åÜ«Ú=Ù „Ѩ=Ç≤Ïã¨∞OÎ @∞Ok. J<ÕHõ ~°HÍÅ L`«û"åÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. ^è~Œ ‡° ã¨∂HΔ͇ÅH˜ ã¨O|OkèOz "åºMϺ<åÅ∞ q#=ã¨∞ÎO\Ï~Ú. =∞OQÆà◊Hõ~°OQÍ QÆO@Å∞ "≥∂QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. WO`«\ ˜ k=º"≥∞ÿ# "å`å=~°}OÖ’ x`«ºO „áê}∞Å "Õ∞Å∞<Õ HÀ~°∞H˘O@∂ H˘Å∞=Ù ni =ÙO\Ï_»∞ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA. Ü«∞=∞ #QÆi =∞^躌 Ö’ U|k Ü≥∂[<åÅ qã‘~Î O‚° Ö’ z„`«Q∞Æ Ñ¨ÙxÎ Éè=í #=ÚO@∞k. ^•x Ü≥∞`«∞ΠѨk Ü≥∂[<åÅ∞. ^•x K«∞@∂ì W#∞Ѩ ѨiY <åÅ∞QÆ∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ =ÙO@∞Ok. ^•x =∞^躌 Q˘Ñ¨Ê k=ºÉè=í #O PÜ«∞# x"åã¨O. D Éè=í <åxH˜ =O^ŒÅ ã¨OYºÖ’ ^•~°∞Å∞<åfl~Ú. J=hfl Ѩ`åHõÅ`À ã¨∞â’aè`åÖˇ· =ÙO\Ï~Ú. H˘xfl "ÕÅ náêÅ∞ x`«ºO "≥Å∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú– z„`«Q∞Æ Ñ¨ÙxÎ Éè=í #OÖ’. D ã¨^#Œ OÖ’ x`«ºO w`åÅ PÖÏѨ#Å∂ "å^ŒºÜ«∞O„`åÅ ^èfiŒ #∞Å∂, "å^ŒºÜ«∞O„`åÅ PÖÏѨ#Å∂ qxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~Ú. DÜ«∞# Éèí=#OÖ’ „|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# JuÖ’Hõ ~å=∞}©Ü«∞HõO`À qÅã≤ÖË¡... z„`«Ñ¨\ÏÅ∂, ‰õΩ_»ºz„`åÅ∂ =ÙO\Ï~Ú. g\˜ =∞^躌 =Ú`åºÅKÕ xi‡`«"∞≥ ÿ Ѩ~=° ∞ q㨇ܫ∞Hõ~"° ∞≥ #ÿ Ѩx`«#O`À KÕÜ∞« |_ç# ã≤OǨã¨#OÃÑ· Pã‘#∞_≥· Ö’HõÉÏO^è=Œ Ù_≥#· z„`«Q∞Æ Ñ¨Ù_Î ∞» =∞#∞+¨μºÅ, J#º „áê}∞Å PÜ«ÚQÆ}##∞ KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. PÜ«∞#‰õΩ Ñ¨Ù}∞ºÅÃÑ· "≥∂ǨÏO HÍx áêѨÙÅÃÑ· HÀѨO QÍx =ÙO_»=Ù. (J^蕺ܫ∞O – 33)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 672

â◊Ü∂« º^•# =∞Ç≤Ï=∞ QÆ~∞° _®! ã¨`º« Ü«ÚQÆOÖ’ `«Ñ㨠∂¨ û, „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ *Ï˝<å~°#˚ , ^•fiѨ~O° Ö’ Ü«∞*Ï˝Å∂, HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ^•<åÅ∂, r=ÙʼnõΩ `«~∞° }ÀáêÜ«∂Åx qxÜ«Ú<åfl=Ù Hõ^•! „âß^ŒHú ~õ ‡° ‰õΩ ã¨O|OkèOz Jxfl ^•<åÅÃÑ· hHõ=QÍǨÏ# =ÙOk. WѨÙ_»∞ â◊Ü∂« º^•# =∞Ç≤Ï=∞#∞ qxÑ≤™êÎ#∞. „âı+ª¨ „ÉÏǨχ}∞Å∞ ã¨~fi° ^• â◊Ü∂« º ^•<åxfl „ѨâO◊ ã≤ã∞¨ OÎ \Ï~°∞. D rq`«O Jx`«ºO. =∞$`«∞º=Ù Hõ|oOz# J#O`«~O° r=<åxfl QÍx =∞i ^Õxx QÍx Z=i™êÎ~∞° ? =∞x+≤ =∞~°}O˜ K«QÍ<Õ "åx |O^è∞Œ q∞„`å^Œ∞Å∞ |Å=O`«O g∞^Œ =∞#ã¨∞#∞ =∞o§OK«∞‰õΩx "åxH˜ Jxfl q^è•Å ^Œ∂~°"∞≥ ÿ áÈ`å~°∞. HÍ|\˜ì P`«‡ XHõ¯>Ë =∞x+≤H˜ x`«º|O^è∞Œ =Ù. ZO^Œ∞HõO>Ë XHõ [#‡Ö’x |O^è∞Œ =ÙÅ |O^è•Åhfl P [#‡`À<Õ ã¨i. P`«‡|O^èOŒ JÖÏ HÍ^Œ∞ Hõ^•! HÍ|\˜ì D P`«‡ ã¨∞YѨ_®ÅO>Ë =∞x+≤ `å#∞ |u‰õΩO_»QÍ<Õ gÖˇ·#O`«=∞OkH˜ KÕÜ∞« QÆey#xfl ^•<åÅ∞ K≥Ü∂« ºe. "å\˜Ö’ =ÚYº"≥∞#ÿ k â◊Ü∂« º^•#=Ú. =∞Oz^≥#· QÆ\ ^ì˜ #·≥ Hõ„~°`À <˘Hõ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ =∞OKåxfl xi‡Oz ™ÈÎ=∞`«∞ =ÙO>Ë U#∞QÆ∞^ŒO`åÅ`À |OQÍ~°∞ Q˘Å∞ã¨∞Å`À ÖˉΩõ O>Ë W#∞=Ú`À ^•x#ÅOHõiOz ^•xÃÑ· ÅH©;ã¨ÇÏ≤ `«∞_≥#· N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ã¨fi~°„‚ Ѩu=∞#∞ ™ê÷ÑO≤ Kåe. `«~∞° "å`« P â◊Ü∞« º‰õΩ ^ŒQ~æÆ Q° Í <Õu`À xOÑ≤# HõÅâ◊#∞OKåe. P HõÅâ◊ =∞$`«=ºH˜hΠѨل`«∞h ã¨∞YÃÑ_»∞`«∞Ok. q^•fiOã¨∞Å∞ nx<Õ 'x„^• HõÅâ◊— J<åfl~°∞. `åO|∂ÅO, Hˆ ã¨i, ‰õΩOHõO, Hõ~∂° Ê~°O, JQÆ~∞° , K«O^Œ#O, nѨO, áê^Œ∞HõÅ∞ Q˘_»∞QÆ∞, Kå=∞~°O, Pã¨#O, áê„`«Å∞, ã¨Ñ^Ψ •è <åºÅ∞ – g\˜x â◊Ü∞« º‰õΩ ^ŒQ~æÆ Ö° ’ #∞OKåe. "≥O_ç ÖË^• |OQÍ~°ÑÙ¨ H˘=Ú‡ K≥O|∞#∂, Hõ=∞O_»Å∞=Ù#∂, J^•Ìhfl, ѨOK«~O° QÆ∞Å KåO^Œxh â◊Ü∞« º‰õΩ [`«Ñé¨ z „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#q∞"åfie. =ÚO^Œ∞QÍ P „ÉÏǨχ} ^ŒOѨ`∞« Å#∞ ѨÓlOz, =∞Oz WO\˜x =ã¨∞=Î ÙÅ`À ã¨Ç¨ WzÛ JѨC_»∞ â◊Ü∂« º^•#O QÍqOKåe. z=~°QÍ Ñ¨OK«~`° fl« , ѶŨ , JHõ`Δ « ã¨=∞xfi`«"∞≥ #ÿ J~å…ºxfl P „ÉÏǨχ}∞x HõiÊOz WÖÏ „áêi÷OKåe : Ü«∞^ä•# Hõ$+¨â‚ Ü ◊ ∞« #O â◊¥#ºO ™êQÆ~° Hõ#ºÜ«∂ I â◊Ü∂« º =∞=∂Ѩºâ◊¥<åºã¨∞Î `«^•ä [#‡x [#‡x II (^èŒ~°‡...34/81) `«~∞° "å`« Hõ=Δ ∂Ѩ} "Õ_∞» H˘x P „ÉÏǨχ} ^ŒOѨ`∞« Å#∞ ™ê^Œ~O° QÍ g_˘¯ÖÏÊe. Wk UHÍ^ŒâßÇ¨Ï ã¨O™ê¯~°OÖ’ =ÚYº"≥∞#ÿ â◊Ü∂« º^•#qkè. QÆ~∞° _®! |O^è∞Œ =Ù =∞$u

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 673

K≥Ok#ѨÙ_»∞ J`«x â◊Ü∞« ºx ‰õÄ_® ^•#O KÕã≤ "ÕÜ∂« e. Wk KåÖÏ =ÚYº"≥∞#ÿ q+¨Ü∞« O. nxx =∞$`«âÜ ◊ ∞« º JO\Ï~°∞. ^•xÃÑ· q+¨μ^‚ =Õ Ùx ã¨fi~°‚ „Ѩu=∞#∂ =∞$`« =ºH˜Î q∞H˜¯e W+¨Oì `À "å_»∞‰õΩ#fl Jxfl =ã¨∞=Î ÙÅ#∂ ÃÑ\˜ì ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # q^èOŒ QÍ W`«~° „^Œ"åºÅ`À ã¨Ç¨ q^•fiOã¨∞_≥#· „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O K≥Ü∂« ºe. D â◊Ü∂« º^•#O =Å¡ HõeQˆ ã¨∞YO Ü«∞=∞~åA, ^Õ"OÕ „^Œ∞Å QÆ$ǨʼnõΩ P =∞$`«=ºH˜Î ™ê^Œ~O° QÍ PǨfixOѨ|_ç#ѨÙ_»∞ `≥Å∞ã¨∞OÎ k. Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞QÍx Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åAQÍx P =ºH˜HÎ ˜ ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ HõxÑ≤OK«~∞° . ѨÙ}ºáêáêÅ#∞ ÖˇH¯õ "Õã#≤ ѨÙ_»∞ D â◊Ü∂« º^•#O ѨiQÆ}#Ö’H˜x fã¨∞H˘#|_»∞`«∞Ok. ¿Ñ^Œ"å_»∞ "≥O_ç |OQÍ~åÅ „ѨãHˆ¨ Î ÖˉΩõ O_® "åx `«O„_ç â◊Ü∞« xOz# #∞ÅHõ =∞OKåxfl ^•#O KÕã<≤ å ã¨OѨÓ~°‚ â◊Ü∂« º^•# ѶŨ O `«O„_ô H˘_»∞‰õΩe^ŒiÌ H© ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. ¢ãΑ =∞$u K≥Ok#ѨÙ_»∞ â◊Ü∞« ºÃÑ· ã¨fi~°‚ „¿Ñ`« (P ¢ãΑ áÈeHõÅ`À) „Ѩu=∞#∞OKåe. P"≥∞ ^èiŒ Oz# PÉè~í } ° ÏÅxflO\˜x ^•xÃÑ· LOKåe. =„™êÎÅ#∞, P"≥∞ W+¨Ñì _¨ ç "å_ç# =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ ‰õÄ_® LOz, Ö’HõáêÅ∞~°#∞, WO„^•k ^Õ=QÆ}ÏÅ#∂, ã¨∂~åºk „QÆÇ¨ Å#∞, Q“s ^Õqh, QÆ}âË √◊ h ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« `≥Å|¡ @ìÅ#∞ Hõ@∞ìH˘x QÆ$ǨÏã¨∞_÷ #·≥ PKå~°º ^Õ=ÙxH˜ #=∞㨯iOz D „H˜Ok =∞O„`« â’¡HÍ#∞flK«ÛiOKåe : „¿Ñ`«ãº¨ „Ѩu=∂¿ÇϺëê ã¨~ÀfiѨH~õ }° ~ÿˇ ∞° º`å I ã¨~fi° ~°`fl« ã¨=∂Ü«ÚHÍÎ `«= q„Ѩ x"Õk`å II P`å‡â◊OÉè∞í ó t"åQ“s â◊„Hõó ã¨∞~°Q}Æ óÿˇ ã¨ÇϨ I `«™ê‡K«ÛÜ ù ∂« º „Ѩ^•<Õ# Ãã+· ¨ P`å‡ „Ѩã^‘ `Œ ∞« II (^èŒ~°‡...34/96,97) „ÉÏǨχ}∞_® ^•<åxfl „QÆÇÏ≤ ã¨∂Î HÀ -^•`«... J<Õ =∞O„`åxfl K«^"Œ åe. `«~∞° "å`« ^•`« PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕã≤ #=∞㨯iOz ™ê^Œ~O° QÍ g_˘¯ÖÏÊe. QÆ~∞° _®! XHõ â◊Ü∞« º#∞ XHõ „ÉÏǨχ}∞xˆH ^•#O KÕÜ∂« e. QÀ=Ù, â◊Ü∞« º, QÆ$ǨÏO, ¢ã–Α XHõ^•x<˘Hõ¯iˆH ^•#O KÕÜ∂« e. J<Õ‰Ωõ ʼnõΩ ^•#g∞Ü«∞_»O áêѨO. â◊Ü∂« º^•#O =Å¡ Q˘Ñ¨ÊѶe¨ `åÅ∞O\Ï~Ú. ^•`«H˜ #∂~°∞ k=º =`«û~åÅ ã¨fi~°xæ "å㨠„áêÑ≤Î Åaèã∞¨ OÎ k. =ºuáê`« Ü≥∂QÆ, HÍiÎHõ ѨÓi‚=∞ u^ä∞Œ ÅÖ’ QÍx, =∞Hõ~,° Hõ~å¯@Hõ ã¨O„HÍOu <å_»∞QÍx, ã¨∂~°ºK«O„^Œ „QÆÇϨ }ÏÅO^Œ∞QÍx KÕ¿ã ^•<åxH˜ =∞iO`« JkèHõ ѶŨ =ÚO@∞Ok. JÖψQ ^•fi~°H,õ „ѨÜ∂« QÆ, QÆOQÆ, Ü«∞=Ú#, ã≤O^è∞Œ #n ™êQÆ~° ã¨OQÆ=∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 674

ã¨Ö÷ ÏÅ∞, ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `«, <≥q· ∞ëê~°}º, J~°∞ƒ^Œ Ѩ~fi° `«O =O\˜ ѨÙ}ºã¨Ö÷ ÏÅÖ’ KÕ¿ã ^•<åʼnõÄ J^Œ∞ƒù`« Ѷ֨ ÏÅ∞O\Ï~Ú. ã¨fi~°Öæ ’Hõ x"å™ê#O`«~O° ѨÙ_»q∞ÃÑ· ѨÙ\˜#ì ѨÙ_® ^•`« `å#∞ =∞$u K≥Ok# KÀ@<Õ ã¨∞O^Œ~ã° fi¨ ~°∂ѨÙ_»∞, =∞Ǩ^èxŒ ‰õΩ_»∞, ^è~Œ ‡° A˝_∞» , ã¨~fi° âßG*Ï˝`Ü « Ú« <≥· [x‡™êÎ_∞» . D [<å‡O`«=Ú# <å`«xH˜ "≥‰· Ωõ O~î° x"å㨄áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. P `«~∞° "å`« Ñ≤`$« Ö’HõOÖ’ âßâ◊fi`«OQÍ x=ã≤™êÎ_∞» . (J^蕺ܫ∞O –34)

ã¨Ñ≤O_ôHõ~°} „âß^ŒúOÖ’ „¿Ñ`«Ñ≤O_®xfl Hõe¿Ñ Ѩ^Œúu – Ñ≤`«~° „Ѩã¨#fl`« – Ѷ¨e`«O, ѨOK«Hõ=∞~°}O – âßOu q^è•#O, „¿Ñ`« „âß^ŒúOÖ’ `«ºlOK«=Åã≤# 18 Ѩ^•~å÷Å∞, =¸_»∞ ëÈ_»â◊√Å∞, â◊=Ü«∂„`« QÆ~∞° _®! `«eá¡ È~Ú P"≥∞ ÃÑ`· ~« åÅ "åi^Œ~Ì ∂° |uˆH =ÙO>Ë, JÖψQ `«O„_ç áÈ~Ú `å`«, =Ú`åÎ`e« ^Œ~Ì ∂° =ÙO>Ë ã¨ÑO≤ _»"∞≥ ÖÏ ÃÑ\Ïìe – Jx J_çQÍ=Ù Hõ^•! q#∞. W\˜ì (J) ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ Ѩل`«∞_»∞ `«# `«eH¡ ˜ ÃÑ>Ëì Ñ≤O_®xfl L=∂, ÅH©;, ã¨~ã° fi¨ f ^Õ=ÙÅ`À HõeÑ≤ ÃÑ\Ïìe. D ã¨O™ê~°OÖ’ =ÚQÆ∞~æ ∞° ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ Ñ≤O_»É’è QÆ∞Öˇ`· Õ =ÚQÆ∞~æ ∞° `åº[‰õΩÅ∞, =ÚQÆ∞~æ ∞° Ñ≤O_®#∞ ÖËщ¨ Ωõ Å∞, Ѩ^=Œ "å_»∞ ѨOH˜Î ã¨xfl^è∞Œ _»∞. Ü«∞[=∂x (JO>Ë Ü«∞[˝O KÕ¿ã"å_»∞ ÖË^• „âß^ŒHú ~õ ‡° #∞ KÕÜÚ« "å_»∞) `«#‰õΩ =ÚO^Œe Ѩk=∞Ok ѨÙ~°∞+¨μÅ#∂ `«# `«~∞° "åu Ѩk `«~åŠѨÙ~°∞+¨μÅ#∂ L^Œiú OK«QÅÆ _»∞. "≥Ú^Œ@ K≥Ñʨ |_ç# =ÚQÆ∞~æ ∞° ѨÙ~°∞+¨μÅ∂ – J#QÍ `«O„_ô `å`å =Ú`åÎ`å ã¨ÑO≤ _ôH~õ } ° O KÕÜ∞« QÍ<Õ ã¨ÑO≤ _»∞Å∞QÍ ÉèÏqOѨ|_»`å~°∞. =Ú`åÎ`« `«O„_çx =$^Œ„ú ѨÑ`≤ å=∞Ǩï_»O\Ï~°∞. PÜ«∞<å PÜ«∞# `«O„_ç `å`«Å∂ '`åº[Hõ— ~°∂ѨOÖ’ ã‘fiHõiOѨ|_»`å~°∞. PÃÑ· =Ú=Ùfiih ÖËщ¨ Ωõ ÅO\Ï~°∞. PÃÑ· ѨOH˜Î ã¨xfl^è∞Œ _»∞O\Ï_»∞. D Ñ≤`~« ∞° Å∞ „Ѩã#¨ ∞flÖˇ`· Õ Uq∞=fiQÆÅ~À K≥áêÎ#∞. q#∞. Ѩل`«∞x „âß^ŒHú ~õ ‡° ^•fi~å P#OkOz# `«O„_ç "åxH˜ ã¨`û« O`å#=Ú#∞ „Ѩ™êk™êÎ_∞» . =Oâ◊Ñ~¨ O° Ѩ~° JqzÛù#flOQÍ H˘#™êQÆ∞`«∞Ok. ^•xx Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞ K«∂ã¨∞HÀQÆÅ_»∞. ★„âß^ŒHú ~õ ΰ Ü≥ÚHõ¯ „ѨÑ`≤ å=∞Ǩï_»∞ ã¨fi~°^‚ •`« HÍQÆÅ_»∞. =$^Œú „ѨÑ`≤ å=∞Ǩï_»∞ J#fl=$kú#OkOK«QÅÆ _»∞. ^èxŒ +¨ª #∞O_ç ~ˆ =u ^•HÍ QÆÅ #Hõ„Δ `åʼnõΩ Jâ◊√Éèí #Hõ„Δ `åÅ∞QÍ H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ѨiQÆ}# =ÙOk. ~ˆ =u ^•>Ë ^•HÍ ^ŒÇϨ #O KÕÜ∞« ‰õÄ_»^OŒ \Ï~°∞. HÍx =∞$`«âs◊ ~åxfl ★

PÜ«∞# „âß^ŒúHõ~°Î Ü≥ÚHõ¯ QÀ ã¨OѨ^Œ#∞ =$kú KÕ™êÎ_»x K≥ѨÊ|_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 675

J<åflà◊√§ ã¨O~°HOΔ˜ K«_O» ™ê=∂#∞ºÅ =Å JÜÕ∞º Ѩx HÍ^Œ∞. HÍ|\˜ì D #Hõ„Δ `«HÍÖÏÅÖ’ =∞$u K≥Ok#"åi#∞^ÕtÌ Oz H˘O`« âßOu HÍ~åºxfl KÕã≤ JѨC_»∞ â◊"åxH˜ ^ŒÇϨ <åk JO`«º„H˜Ü∞« Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKåe. ^èxŒ ëêª Ñ¨OK«HÍÅÖ’ =∞$u K≥Ok# "åiH˜ ã¨^uæŒ HõÅQÍÅ<åfl Hõ~‡° KÕã#≤ "åiH˜ Ji+¨ìO `˘ÅQÍÅ<åfl q„ѨÙʼnõΩ =∞$`«=ºH˜Î #∞^ÕÌtOz #∞=ÙfiÅ∞, QÀ=Ù, |OQÍ~°O, <≥~ÚºÅ#∞ Ü«∞^ä•â◊HΘ ^•#O K≥Ü∂« ºe. nx =Å¡ Jxfl LѨ„^Œ"åÅ∂ `˘ÅyáÈ`å~Ú. Jâ∫K«O ã¨=∂ѨOÎ HÍQÍ<Õ =∞$`«„áê}˜H˜ ã¨^uæŒ Åaèã∞¨ OÎ k. áê„`«, áê^Œ∞Hõ, Kè„« `«, ã¨fi~°–‚ =Ú„^Œ, =G, ^ŒH} Δ˜ Å#∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ^•#O KÕ¿ãÎ ÃÑ#· `«O„_ô, „H˜O^Œ H˘_»∞‰õΩÅ∂ ‰õÄ_® Jxfl q^è•ÖÏ L^Œiú OѨ|_»`å~°∞. D q^èOŒ QÍ ^èxŒ ëêª Ñ¨OK«HÍʼnõΩ âßOu, „áêÜ«∞tÛ`åÎÅ#∞ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ #+¨Oì [~°∞QÆ∞`«∞Ok. „¿Ñ`«„âß^ŒOú Ö’ D „H˜Ok Ѩ^∞Œ <≥xq∞n LO_»‰Äõ _»^∞Œ . Jq Pj~åfi^ŒO, kfiQÆ∞}‰õΩâ◊, JQ“flHõ~} ° , FOHÍ~°O, XHõ\ ˜ Hõ#fl <≥‰Ωõ ¯= Ñ≤O_®Å∞, LzÛù+ì¨ „âß^ŒOú , "≥â· fi◊ ^Õ=~åÛ#, qH˜~^° •#O, ã¨fi^è• LKåÛ~°}, Ñ≤`$« â◊É’ÌKåÛ~°}, 'J#∞— â◊|Ì „ѨÜ∂≥ QÆ=Ú, P"åǨÏ#, LÅ∞‡YO, Pã‘=∂O`«Q=Æ ∞#O, qã¨~#˚° , „Ѩ^HŒ }Δ˜ , uÅǨϟ=∞O, ѨÓ~å‚Çï¨ u, |e"≥â· fi◊ ^Õ=O. WHõ ëÈ_»â√◊ Å∞. „Ѩ^=Œä ∞ ëÈ_»tx =∞e# ëÈ_»t JO\Ï~°∞. nxx =∞$`«∞º ™ê÷#O, ^•fi~°O, ã¨QOÆ ^•i, zu, â◊=O KÕuÖ’, P~°= „âß^ŒOú Jã≤÷ ã¨OK«Ü∞« HÍÅOÖ’ [~°QÍe. `«~∞° "å`« Ѩk ~ÀAÅ áê@∞ XH˘¯Hõ¯ Ñ≤O_»O`À KÕ¿ãq ‰õÄ_» =∞e# „âß^•úÖË J=Ù`å~Ú. kfifÜ«∞ ëÈ_»t =∞^茺=∞ëÈ_»t J#|_»∞`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’ "≥Ú^Œ@ Ѩ^ŒúuQÍ Ñ¨^HŒ ˘O_»∞ „âß^•úÅ#∞ ÃÑ\Ïìe. `«~∞° "å`« „|Ǩχ, q+¨μ,‚ t=, Ü«∞=∞, `«`∞« Ê~°∞+¨μÅ ¿Ñi@ J~Ú^Œ∞ „âß^•úÅ#∞ ÃÑ\Ïìe. g\˜ `«~∞° "å`« <≥ÅH˘Hõ¯\˜ K˘Ñ¨C#fl Ѩ<fl≥ O_»∞, Jq HÍHõ Ѩ^HŒ ˘O_»= =∂ã¨OÖ’ T<åaÌH,õ „uáêH˜HΔ ,õ T#=∂ã≤H,õ T#ëê}χã≤Hõ „âß^•úÅ#∞ ÃÑ\Ïìe. â◊=â’^è#Œ HÀã¨O P^Œº„âß^•úhfl J#º „uëÈ_»â◊ „âß^ŒHú ~õ ‡° Å#∂ KÕã≤ g@xfl\˜h Ñ≤`$« ѨOH˜Î qâ◊√kú HÀã¨O KÕ¿ã Ü«∂ÉèÜ í ∞« º= „âß^ŒOú `À HõÅáêe. JѨÙ_Õ =∞$`«∞Å∞ Ñ≤`$« ѨOH˜ÖÎ ’ Hõe¿ã Ü≥∂Qƺ`«#∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞. W^Õ Ñ¨OH˜Î ã¨xflkè. â◊=Ü«∂„`« „áê~°OÉèÏxH˜ =ÚO^Õ `«Ü«∂~°∞ KÕ~ÚOz# áê_≥‰õΩ â◊=O HÍÅ∞ ¿ã`«∞Å#∞ Hõ\ ì˜ "≥Ü∂« ºe. ^•xH˜ =ÚO^Õ ~Ô O_»∞ HÍà◊§ ÉÁ@# „"Õà§◊ #∞ Hõ\ ì˜ =ÙOKåe. WÖÏ KÕÜ«∞HõáÈ`Õ "å\˜x Ñ≤âßKåÅ∞ Ѩ@∞ì‰õΩO\Ï~Ú. â◊"å<≥flѨC_»∂ XO@iQÍ =ÙOK«~å^Œ∞. JÖÏ =ÙOz`Õ ^Œ∞+¨ìÜ≥∂x „Ѩ=∂^Œ=ÚO@∞Ok. „QÍ=∞=∞^茺OÖ’

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 676

â◊==Ú#flѨÙ_»∞ Éè’[#O KÕÜ∞« ~å^Œ∞. JÖÏ KÕ¿ãÎ J#fl [ÖÏʼnõΩ |^Œ∞Å∞ =∂Oã¨~H° ÍÎÅ#∞ u#fl áêѨO =ã¨∞OÎ k. JÖψQ â◊=Ü«∂„`« „QÍ=∞=∞^躌 OÖ’H˜ =zÛÜ«Ú#flѨÙ_»∞ `åO|∂Å ¿ã=#O, ^ŒO`« ^è•=#O, Éè’[#O, ¢ãΑ ã¨ÇϨ "åã¨O, Ñ≤O_»^•#O KÕÜ∞« ~å^Œ∞. JÖψQ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ™êfl#O, ^•#O, [ѨO, Ǩϟ=∞O, `«~Ê° }O, ^Õ=ѨÓ[#O KÕã<≤ å =º~å÷Ö·ˇ áÈ`å~Ú. (J^蕺ܫ∞O – 35)

f~°÷=∞~°} J#â◊#„=`åÅ =∂Ǩ`«‡º=Ú 'Ѩ~å`«Ê~å! J#â◊# „=`«O KåÖÏ Q˘Ñ¨Ê^Œx q<åfl#∞ QÍx J^Õ"∂≥ `≥eÜ«∞ÖË^∞Œ . JÖψQ H˘O`«=∞Ok f~°=÷ ÚÖÖ’ =∞~°}^˜ •Ì=∞#∞‰õΩO\ÏÔ~O^Œ∞Hõx? ^ŒÜ∞« KÕã≤ <åH˜q K≥Ñʨ O_ç— J_çQÍ_»∞ QÆ~∞° _»∞_»∞. K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ q+¨μ=‚ Ù. '`å~üHÍΔ º! =∞$`«∞º=Ù ~ÀAÖ’¡ H˘KÕÛã≤O^Œx J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl *Ï˝#∞Å∞ H˘O^Œ~∞° =¸_»∞ <åÅ∞QÆ∞ ~ÀAÅÖ’ áÈ`å=∞#QÍ J#fl [ÖÏÅ#∞ qã¨iO˚ z ^≥=· zO`«#Ö’<Õ QÆ_∞» ѨÙ`«∂ ^≥=· OÖ’ Hõeã≤áÈ`å~°∞. Wk P`«‡Ç¨Ï`«º U =∂„`«=¸ HÍ^Œ∞. W^Õ J#â◊# „=`«O. D q^èOŒ QÍ „áê}`åºQÆO KÕã#≤ "å_»∞ =∞$`«∞º=Ù ^Œi*Ë~Q° <Æ Õ =zÛ <å`À ã¨=∂#∞_≥á· È`å_»∞. J`«_x≥ fl ~ÀAÅ∞ J#â◊#„=`«O KÕ™êÎ_À Jxfl „âı+ª¨ Ü«∞*Ï˝Å#∞ ã¨=∞„QÆOQÍ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ ã¨OѨ#flO KÕã#≤ Ѷ֨ Ïxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. ã¨<åºã¨^~Œè å‡xfl ã‘fiHõiOz U ѨÙ}ºf~°O÷ Ö’<À ã¨fiQÆ$ǨÏOÖ’<À „áê}`åºQÆO KÕ¿ãÎ WO^•Hõ K≥ÑÊ≤ # Ü«∞[˝ÑÖ¨¶ ÏxH˜ ~Ô \˜Oì Ѩ٠ѨÙ}Ϻxfl ã¨OáêkOK«∞HÀQÆÅ_»∞. =∞ǨÉèÜ í ∞« OHõ~° ~ÀQÆO`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∂ =∞$`«∞ºqHõ ~ÀAÖ’¡ =ÙO^Œx `≥eÜ«∞QÍ<Õ #<Õfl ^蕺xã¨∂Î J#â◊# „=`«O ^•fi~å „áê}`åºQÆO KÕã#≤ "åxH˜ L`«=Î ∞ [#‡ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. WHõ P [#‡Ö’ U ~ÀQÆ=¸ JO@^Œ∞. ^Õ=`«∞Å∞º_≥· ã¨∞â’aè`∞« _≥· rq™êÎ_∞» . ~ÀQÆ„QÆã∞¨ _Î <·≥ å ã¨<庙êxfl ã‘fiHõiOz P xÜ«∞=∂Åhfl áê\˜ã¨∂Î J#â◊# „=`«O KÕã≤#"åxH˜ ѨÙ#~°˚#‡ =ÙO_»^Œ∞. `å#∞ J#â◊#„=`«O KÕã∂¨ Î „Ѩu k#O 㨄^•ƒÇ¨Ï‡}∞ʼnõΩ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\˜ì uÅ–áê„`«Å#∂ náêÅ#∂ ^•#O KÕã∂¨ Î ^Õ=ѨÓ[# Hõ~‡° Å#∞ ‰õÄ_® QÍqOz# "å_»∞ =∞$u K≥Ok# "≥O@<Õ Jxfl Ö’HÍÅÖ’#∂ =∞ǨÏ~°∞¬Å∞ á⁄Ok# Q“~°"åxfl á⁄O^Œ∞`«∂ x=ã≤ã∂¨ Î z=iH˜ =ÚH˜<Î ˘O^Œ∞`å_»∞. HÍ|\˜ì J#â◊#„=`«O "≥‰· Ωõ O~î° „Ѩ^•Ü«∞Hõ"∞Õ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 677

Ѩل`«, ^è#Œ , "≥É· "íè åk WÇ¨Ï Ö’Hõ |O^è•Åxfl\˜h `«ºlOz f~°Ü ÷ ∂« „`«ÅHÔ · u~°∞QÆ∞ÖËx „Ѩܫ∂}O "≥Ú^ŒÖˇ\ ˜ì# "åxH˜ „|Ǩ‡#O^ŒÉèíi`«∞Öˇ· „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ `«∞+≤ì ѨÙ+≤ì „Ñ¨^•Ü«∞‰õΩÖˇ· áÈ`å~°∞. Ü«∂„`«Ö’ ‰õÄ_® J#â◊#„=`«O KÕã∂¨ Î ^•iÖ’<Õ =∞$u K≥Ok#"å~°∞ ã¨ÑiΨ ¬=∞O_»ÅOÖ’ âßâ◊fi`« x"å™êxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞. J#â◊# „=`«O KÕã∂¨ Î q+¨μ‚ áê^À^ŒHOõ =∂„`«"∞Õ `åy# "åxH˜ ѨÙ#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . f~°Ü ÷ ∂« „`«#∞ KÕÜ∞« ‰õΩO_®<Õ =∞^躌 ^•iÖ’<Õ =∞~°}O˜ z# J#â◊#„=uH˜ ^ŒQ~æÆ Q° Í ~å=_®xH˜ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ W+¨Ñì _¨ ~» ∞° . ^Œ∂~°OQÍ xÅ|_ç P „ѨâßO`å`«‡ ~°=∞‡<åflHõ =zÛ fã≤HÔ à◊`å~°∞. J#â◊# „=`«O KÕÜ∞« ‰õΩO_®, H˘O`« =Ü«∞ã¨∞ ÃÑ|· _®¤Hõ Jhfl =kÖËã≤ f~°O÷ Ö’ x=ã≤Oz =∞$u K≥Ok "åiH˜ J^Œ∞ƒù`« Ѷ¨ÖÏÅ∞O\ÏÜ«∞x q<åfl=Ù Hõ^•! ѨÙ}º f~°÷ x"åã≤ U^≥·<å Ѩxg∞^Œ ѨHõ¯ =ÓÔ~o§ ^•iÖ’ K«xáÈ~Ú<å J`«xH˜ ѨÙ}ºf~°÷ x"åã¨, =∞~°} ѨÙ}ϺÅ∞ ^Œ‰Ωõ ¯`å~Ú. =∞~°Å ѨÙ_»q∞ÃÑ· ѨÙ\˜#ì ѨÙ_»∞ L`«=Î ∞ ^ÕâO◊ Ö’ ^è#Œ =¸, q^•º ѨÙ+¨¯ÅOQÍ #∞#fl „ÉÏǨχ} ‰õΩ@∞O|OÖ’ [xOz Q˘Ñ¨Ê q^•fiOã¨∞_»∂, "Õ^A Œ _˝ ∂» <≥#· ѨO_ç`∞« _»=Ù`å_»∞. J#â◊# „=`«"∞≥ <åflà◊√§ KÕã<≤ å Kå=Ù~åx"å~°∞ Hˆ „Δ `« f~å÷ÅÖ’<Õ =ÙO_çáÈ~Ú KåO„^•Ü«∞} „=`«O KÕÜ∞« =K«∞Û#∞. "å~°∞ WO\˜H˜ =∞~°e =zÛ „ÉÏǨχ}∞Å P[˝#∞ á⁄Ok „áêÜ«∞tÛ`«Î=Ú#∞ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û#∞. ã¨fi~°,‚ QÀ, Éè∂í , QÆ[, Jâ◊fi ^•<åezÛ =∂=¸Å∞QÍ rq`åxfl QÆ_∞» Ѩ =K«∞Û#∞. ^•# =∞Ç≤Ï=∞#∞ QÆ∂iÛ =∞~˘Hõ¯ qâı+¨=ÚOk. `«O„_ç#∞^ÕÌtOz ^•#q∞zÛ# "åxH˜ =∂=¸Å∞ ^•<åxH˜ =O^Œ~Ô @∞¡ ѨÙ}ºO =ã¨∞OÎ k. J^Õ `«e,¡ ™È^Œi, ™È^Œ~∞° _»∞Å xq∞`«OÎ KÕ¿ãÎ "Õ~Ú, Ѩk"ÕÅ∞, ÅHõΔ ~Ô @¡ ѨÙ}ºO =ã¨∞OÎ k. Hõëêìi`˚ "« ∞Õ J~Ú<å J`«ºO`« K«OK«ÅO ‰õÄ_®<≥#· ^è<Œ åxH˜ UÔHH· õ Ѩ~=° ∂~°O÷ ^•#O. ^è~Œ ‡° ~°H} Δõ HÀã¨O KÕ¿ã „áê}`åºQÆO Jxfl\˜H#õ fl Q˘Ñ¨Êk. ^è~Œ ‡° HÀã¨O h@ =Úxy „áê}`åºQÆO KÕã#≤ "å_»∞ U_»∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ x=ã≤OK«QÅÆ _»∞. J^Õ JyflÖ’, "åÜ«Ú "ÕQOÆ Ö’, Ü«Ú^ŒÉú ∂íè q∞Ö’ ^è~Œ ‡° ~°H} Δõ HÀã¨O „áê}`åºQÆO KÕã#≤ "åiH˜ „Hõ=∞OQÍ Ñ¨^HŒ ˘O_»∞, Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞, J~°"·≥ "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ ã¨fi~°xæ "å㨠„áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. QÀ~°HHÔΔõ · „áê}ÏÅiÊOz# "åiH˜ Z#Éè·ˇ "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ ã¨fi~°Öæ ’Hõ (J^蕺ܫ∞O – 36) x"å㨄áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. x~åǨ~°„=`«"∞≥ `ÿ Õ JHõÜ Δ ∞« QÆu.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 678

B~°úfi ^≥·Ç≤ÏHõ Hõ~°‡Ö’ L^Œ‰õΩOÉèí^•# =∂Ǩ`«‡º=Ú QÆ~∞° _®! J#flO`À [ÅO`À xOÑ≤# ‰õΩO_»Å#∞ „¿Ñ`å#∞fl^ÕtÌ Oz ^•#O K≥Ü∂« ºe. Wk qâı+O≤ z „¿Ñ`åxH˜ =ÚH˜^Î •Ü«∞HõO. Ѩ<fl≥ O_»= ~ÀA, P~°= <≥Å, „uѨH,Δõ "åi¬Hõ „âß^Œú k<åÖ’¡, =ÚYºOQÍ, rqÜ≥ÚHõ¯ Ü«∞=∞=∂~°æ Ü«∂#OÖ’ ã¨∞MÏxfl „Ѩ^•#O KÕÜ∞« _®xH˜ L^Œ‰Ωõ OÉèÏxfl"åfie. ¿Ñ_»`À ÉÏQÍ JeH˜# Éè∂í q∞ g∞^Œ „Ѩu~ÀE uÅÅ`À ÖË^• ѨHÍfi#flO`À, h\˜`À xO_ç# ‰õΩO_»Å #∞Oz ^•#O K≥Ü∂« ºe. J^Õ ™ê÷#OÖ’ „¿Ñ`åx‰õΩ^ÕtÌ Oz# áê„`«#∞ ‰õÄ_® ÃÑ\˜ì ^•#O K≥Ü∂« ºe. nx =Å¡ „¿Ñ`åxH˜ =ÚH˜Î Hõey Ü«∞=∞Ö’HÍxH˜ áÈ`«∞Ok. Ѩ<fl≥ O_»= ~ÀA „¿Ñ`åxH˜ ã¨O™ê¯~°O KÕ¿ã@ѨÙ_»∞ QÍqOK«∞ [ʼnõΩOÉè^í •#O qt+¨"ì ∞≥ #ÿ k. Ü«∞[=∂x P ~ÀA ã¨OHõÅÊ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ Ñ¨<fl≥ O_»∞ h\˜‰Ωõ O_»Å#∞ ^•#O K≥Ü∂« ºe. J^Õ ~ÀA ѨHÍfi#flO, Ѷ֨ ÏÅ`À xOÑ≤# '=~°xú — J#∞ „Ѩ`ºÕ Hõ [Åáê„`«#∞ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞xHõx ã¨OHõeÊOz ã¨∞Ü≥∂QÆ∞º_»∞ ã¨KÛ« i„`«∞_»∞#QÆ∞ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#q∞ "åfie. `«~∞° "å`« =∞~˘Hõ =~°xú h, ѨHÍfi<åflhfl Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åAH˜ x"ÕkOKåe. PÜ«∞# ã¨O`«∞+¨μ_ì ·≥ „¿Ñ`åxH˜ "≥∂HΔÍxfl „Ѩ™êk™êÎ_∞» . J^Õ "ÕàÖ◊ ’ z„`«Q∞Æ Ñ¨ÙxÎ H˜ ‰õÄ_® XHõ =~°xú x ^•#q∞"åfie. Ü«∞[=∂x `«# `«O„_ç Ѩ~Ö° ’Hõ ã¨∞MÏxfl HÍOH˜ãΔ ∂¨ Î z‰õΩ¯_»∞ yO[Å`À h\˜`À xOÑ≤# Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ ‰õΩO_»Å#∞ ^•#O K≥Ü∂« ºe. nx q^è•#"Õ∞O@O>Ë L„`å¯Ou „âß^ŒOú #∞O_ç ëÈ_»t ^•HÍ Ñ¨^ÇŒ ¨ ~°∞QÆ∞~°∞ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ XH˘¯Hõ¯iH˘Hõ¯\˜ K˘Ñ¨C# W"åfie. =∞~˘Hõ L`«=Î ∞ Ѷ∞¨ \Ï^•#O ‰õÄ_® =ÙOk. [ÅѨÓ~°‚ áê„`«#∂ ѨHÍfi#fl ѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ ÃÑ^ŒÌ ‰õΩO_»#∂ x`«ºO ^•#O KÕã∂¨ Î "å\˜ „ѨH¯õ <Õ XHõ HõÅâ◊#∞ ÃÑ\˜ì ^•xÃÑ· "≥^∞Œ ~°∞ áê„`«Ö’ =∞$ëêì#fl=Ú #∞Oz Ñ≤`$« ^Õ=`«Å#∞ PǨfixOz P =~°xú x JQÆ~∞° ‰õΩO‰õΩ =∂^Œ∞Å`À ѨÓlOKåe. `«~∞° "å`« ^•xÃÑ· `≥Å\¡ ˜ =G=Ú#∞ HõÑÊ≤ "≥Ú`«OÎ =~°xú x q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ "≥k· Hõ ^è~Œ å‡K«~} ° Ѩ~∞° _≥#· Ѩ~=° ∞ѨÙ}ºjeÜ≥∞ÿ # „ÉÏǨχ}∞xH˜ ~ÀAH˘Hõ\ Q˜ Í W"åfie. PÜ«∞# D ^•# „ѨÉÏè =O =Å¡ `å#∂ L^Œiú OѨ|_»`å_»∞. Ü«∞[=∂xh L^Œiú OѨQÅÆ _»∞.— (J^蕺ܫ∞O – 37)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 679

f~°=÷ ∞~°}O, `«`û« =∞Ü«∞ ÉèQí =Æ <åfl=∞ =∞Ç≤Ï=∞, âßÅ„QÍ=∞, `«∞Åã¨∞Å ã¨xflkÖè ’ =∞~°}ѶŨ O =ÚH˜^Î •Ü«∞Hõ, ã¨fi~°æ^•Ü«∞Hõ „Ѩâ◊ã¨Î Hõ~°‡Å∞, WëêìѨÓ~°Î, „¿Ñ`« ã¨O™ê¯~°, Hõ~°‡Å =∂Ǩ`«‡ºO '¿ÇÏ [QÆ<åfl^ä•! U ÜÕ∞ ^•<åÅ =ÖÏ¡ f~°¿÷ ã=<åÅ =ÖÏ¡ "≥∂HõOΔ QÍx z~°HÍÅ ã¨fi~°"æ åã¨O QÍx Åaè™êÎ~Ú? ã¨`º« , `Õ*’ Ö’HÍÖË Ñ¨Ù}ϺxH˜ Ѷ֨ ÏÅ∞? ZHõ¯_» =∞~°}¿˜ ãÎ „áê}˜H˜ ã¨fi~°Oæ ÖË^• "≥∂HõOΔ J|∞ƒ`«∞Ok?— Jx J_çQÍ_»∞ QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞. ^•xH˜ =∞Ǩ q+¨μq‚ ÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. 'QÆ~°∞_®! ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ =∂#=Ü≥∂x Ѩ^Œ=¸_»∞ *Ï`«∞Å∞QÍ =ÙOk. U *Ïu"å_≥<· å =∂#=Ù_≥`· Õ KåÅ∞, f~°Ü ÷ ∂« „`« KÕÜ∞« =K«∞Û. JÜ≥∂^蕺 =∞^ä∞Œ ~å=∂Ü«∂ HÍjHÍOp J=OuHÍ II ѨÙs ^•fi~°=f *ËÜ ˝ ∂« ã¨ÃÑ`ÂÎ å "≥∂Hõ^Δ •~ÚHÍó I (^èŒ~°‡...38/5,6) D ã¨Ñ¨ÎѨÙ~åÅ∂ "≥∂HõΔ^•Ü«∞HÍÖË. JkHÍHõ, =∞x+≤ `å#∞ áÈ`«∞<åfl#x `≥eã≤#ѨC_»∞ `«# „áê}O `«# Q˘O`«∞Ö’<Õ H˘\Ïì_∞» `«∞#flѨÙ_»∞—— <Õ#∞ ã¨~fi° ã¨OQÆÑi¨ `åºQÆO KÕã∞¨ <Î åfl#∞. <Õ#∞ ã¨<åºã≤x— Jx QÆ\ Qì˜ Í J#QÆey<å, J#∞‰õΩ<åfl... "≥O@<Õ „áê}O áÈ`Õ, P =∞x+≤ q+¨μÖ‚ ’HÍxH˜ "≥à`◊ å_»∞. P`«xH˜Hõ ѨÙ#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . =∞$`«∞º"ÕàÖ◊ ’ 'ǨÏi— Ü«∞#∞ ~Ô O_»H~Δõ åÅ#∞ XHõ¯™êi ѨeH˜ <å "≥∂Hõ„Δ áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. „Ѩu k#=¸ 'Hõ$+¨‚ Hõ$+¨‚ Hõ$+¨—‚ JO@∂ ##∞fl `«ÅK«∞H˘<Õ "åxx h\˜Ö’Oz Hõ=∞ÖÏxfl ÃÑH· ˜ fã≤#@∞ì <Õ<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ #~°HOõ Ö’Oz ÃÑH· ˜ fã¨∞H˘™êÎ#∞. âßÅ„QÍ=∞ tÅQÍx ^•fi~°=f tÅQÍx ~Ô O_»∂ HõeÑ≤QÍx =Ù#fl KÀ@ "≥∂Hõ„Δ áêÑ≤Î Hõxfl J=HÍâßÅ∂ =ÙO\Ï~Ú. âßÅ„QÍ=∞ tÅ QÆÅ KÀ@ Ü«∞[=∂x „áê}O áÈ`Õ PÜ«∞#H˜ "≥∂HõOΔ =ã¨∞OÎ k. =∞$`À q+¨μ‚ ѨÙ~°OÜ«∂u #ѨÙ#~å˚Ü∞« `Õ H˜`Δ Ò I ã¨H$õ ^Œ∞K«Ûi`«O ÜÕ∞# ǨÏi i`«º Hõ~Δ ° ^ŒfiÜ«∞O II |^Œóú ѨiHõ~¿° ã#Î "≥∂HΔÍÜ«∞ QÆ=∞#O „Ѩu I Hõ$+¨‚ Hõ$¿+u‚ Hõ$¿+u‚ Ü≥∂=∂O 㨇~°u x`«ºâ◊ó II [ÅO aè`åÎ fi Ü«∞^ä• Ñ¨^‡Œ O #~°HÍ^Œ∞^Œ~ú å=∞ºÇ¨ÏO I âßÅ„QÍ=∞ tÖÏÜ«∞„`« Ü«∞„`« ^•fi~°=f tÖÏ II LÉèÜ í ∂≥ ó ã¨OQÆ"∂≥ Ü«∞„`« =ÚH˜ãÎ „Ψ `« # ã¨Oâ◊Ü∞« ó I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 680

âßÅ„QÍ=∞ tÖÏ Ü«∞„`« áêѨ^À+¨HÜ Δõ ∂« =Ǩ II `«`û« xfl^è•# =∞~°}Ï#∞‡H˜~Î O˚° `Àó ã¨∞xtÛ`å I (^èŒ~°‡...38/7–11) QÆ~∞° _®! `«∞Åã≤‰Ωõ #fl „áêâ◊ãºÎ¨ O, áêq„`«ºO =∞ˆ~ "≥ÚHõ¯H© =ÙO_»=Ù. `«∞Åã≤ "≥ÚHõ¯#∞ <å\˜, ^•x áêÅ# áÈ+¨}Å#∞ K«∂ã≤, h\˜`À `«_Ñç ,≤ ^蕺#O ã¨Ê~°≈–QÆ∞} QÍ<åÅ#∞ QÍqOKÕ =∞#∞+¨μºÅ‰õΩ Ñ¨Ó~°fi[#‡Å ã¨Oz`« áêáêÅhfl ^ŒQ"úÆ ∞≥ áÿ È`å~Ú. ~ÀѨ}Ï`ü áêÅ<å`ü ¿ã HÍ^•úº# ã¨Ê~°≈# H©~<ΰ å`ü I `«∞Åã‘ ^ŒÇϨ `Õ áêѨO #$}ÏO [<å‡i˚`O« YQÆ II (^è~Œ ‡° ... 38/11) =∂#ã¨f~å÷=QÍǨÏ#O KÕã#≤ "åiH˜Hõ U áêáêÅ∂ JO@=Ù. x*ÏxH˜ ^Õ=`«Å∞ HõéÖ] ’¡<À ~åà◊§Ö’<À =ÙO\Ï~°#∞‰õΩO\Ï~°∞ QÍh "å~°∞O_Õk =∞x+≤ =∞#ã¨∞Ö’, ÉèÏ=#Ö’. =∞x+≤ P =ã¨∞=Î Ù#∞ P ^Õ=ÙxQÍ ÉèÏqOz ѨÓlOz#ѨÙ_® ^Õ=Ù_® =ã¨∞=Î ÙÖ’H˜ =zÛ Ñ¨Ó[ÅO^Œ∞‰õΩO\Ï_»∞. *Ï˝#„ǨÏ^Õ ã¨`º« [ÖË ~åQÆ^fiÕ +¨=∞ÖÏѨ¿ÇÏ I Ü«∞ó ™êfl`À =∂#¿ã fˆ~#÷ 㨠e¿Ñº`« áê`«HÔ ó· II # HÍ¿+ª q^Œº`Õ ^Õ"À # tÖÏÜ«∂O Hõ^•K«# I ÉèÏ"ÕÇÏ≤ q^Œº`Õ ^Õ=㨙Πê‡^•ƒù=O ã¨=∂K«~ˆ `ü II (^èŒ~°‡...38/12,13) KÕÑŨ ∞ Ѩ>"ìË å_»∞ ~ÀE á⁄^Œ∞<Ì flÕ QÆOQÍ ÖË^• #~°‡^• ÖË^• W`«~° ѨÙ}º#n ^Œ~≈° #O KÕ™êÎ_∞» . JO`« =∂„`å# J`«_∞» f~°¿÷ ã=# Ѷ֨ Ïxfl á⁄O^ŒÖ_Ë ∞» . J`«_∞» "≥à§ı k Éè∞í H˜Î HÀã¨"∞Õ HÍx ÉèHí `Θ À HÍ^Œ∞. JÖψQ `«QÍ^•Ö’¡ H˘\Ï¡@Ö’¡ =∞$u K≥Ok# "åxH˜ ѨÙ}ºO ~å^Œ∞. J^Õ ^ÕâO◊ HÀã¨O Ü«Ú^ŒOú Ö’ =∞~°}¿˜ ãÎ g~°ãfi¨ ~°Oæ Åaèã∞¨ OÎ k. JÖψQ „ÉÏǨχ}, QÀ, ¢ã,Α ÉÏÅHõ ǨÏ`«ºÅ#∞ J_»∞H¤ ÀÉ’~Ú P „ѨÜ∞« `«flOÖ’ „áê}Ïxfl áÈQ˘@∞ì ‰õΩ#fl"åxH˜ "≥∂HõOΔ Åaèã∞¨ OÎ k. „ÉÏǨχ}ψ~÷ QÆ"åˆ~K÷ « ¢ã}Α ÏO ÉÏÅ =^è+Õ μ¨ K« I „áê}`åºQÆ Ñ¨~ÀÜ«∞ã¨∞Î ã¨"·≥ "≥∂Hõ=Δ ∞"åѨÙflÜ«∂`ü II (^è~Œ ‡° ... 38/16) x~åǨ~° „=`«O, |O^è#Œ Kè^Õ #Œ O, „ÉÏǨχ}∞ÅH˜ ^•#O, ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # W`«~° =∂~åæÅ∂ "≥∂Hõ=Δ ∂~åæÖ#·ˇ >Ë¡ ã¨fi~°=æ ∂~åæÅ∞ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. QÀâßÅÖ’, ^Õâ◊ q^èfiŒ Oã¨OÖ’, Ü«Ú^ŒÉú ∂íè q∞Ö’, f~°ã÷ Å÷¨ OÖ’ =∞$`«∞º=Ù „âıÜ∞« 㨯~°O. „áê}˜ JHõ¯_» â◊s~åxfl `«ºlOz# "≥O@<Õ ã¨fi~°Oæ KÕ~∞° H˘x JHõ¯_» z~°HÍÅO x"å㨠„áêÑ≤<Î ˘O^Œ∞`å_»∞. ѨO_ç`∞« Å∞ nxx ÉÏQÍ É’^èÑŒ é¨ K«∞H˘x „Ѩ=iοãÎ "åi áêO_ç`º« O ™ê~°H÷ =õ ∞=Ù`«∞Ok. ǨÏiˆH„Δ `«, ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `«,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 681

Éè$í QÆ∞Hˆ „Δ `«, „ѨÉÏè ã¨, Nâ‹Å· , J~°∞ƒ^Œ, „uѨÙ+¨¯~°, t=ˆH„Δ `åÅÖ’ =∞~°}O˜ z# "å~°∞ „|Ǩχ Ü≥ÚHõ¯ XHõ k#O ѨÓ~°Ü Î ∞Õ º^•HÍ ã¨fi~°Oæ Ö’ =ÙO\Ï~°∞. `«~∞° "å`« ѨÙ_»q∞ÃÑ· ѨÙ_»`å~°∞. ã¨K«Ûi„`«∞_≥·# „ÉÏǨχ}∞xH˜ XHõ ã¨O=`«û~°O r=# x~åfiǨÏHÍxH˜ ã¨iѨ_® J#fl=„™êÎ^∞Œ Å#∞ ^•#q∞zÛ#"å_»∞ `å#∞ ã¨fi~°„æ áêÑ≤Î <˘O^Œ_"» ∞Õ H͉õΩO_® `«# =Oâßxfl ‰õÄ_® L^Œiú OK«QÅÆ _»∞. `«# ‰õÄ`«∞ix "Õ^ጠê~°OQÆ`∞« _≥#· „ÉÏǨχ}∞xH˜zÛ q"åǨÏO KÕã#≤ "å_»∞ `«# Ѩi"å~°O`À ã¨Ç¨ (‰õΩ@∞O|O ‰õÄ_®) WO„^ŒÖ’Hõ x"åã¨O KÕÜ∞« QÆÅ_»∞. =∞Ǩ^•<åʼnõÄ J\˜ì ѶŨ "Õ∞ ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. "åÑ‘, ‰õÄѨ, `«\ÏHÍk [ÖÏâ◊Ü∂« Å#∞ xi‡OzQÍx áê_»∞Ѩ_#ç "å\˜x =∞~°Å ÉÏQÆ∞ KÕ~ÚOz qxÜ≥∂QÆOÖ’H˜ `≥zÛQÍx *ÏuHõOH˜`O« KÕã#≤ "åiH© J^Õ Ñ¶Å¨ O K≥Ñʨ |_çOk. r~°^‚ "Õ åÅÜ≥∂^Œ~ú } ° =Å¡ ÃÑ· *ˇÑÊ≤ # "å\˜H˜ ~Ô \˜Oì Ѩ٠ѨÙ}ºO =ã¨∞OÎ k. q^•fiOã¨∞_≥#· „ÉÏǨχ}∞_»∞ ‰õΩ@∞O| ã¨"∞Õ `«OQÍ `«Å^•K«∞HÀ=_®xH˘Hõ WO\˜x ^•#q∞zÛ#"å_»∞ =¸_»∞#fl~° HÀ@¡ ã¨O=`«û~åÅ∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ =ÙO\Ï_»∞. x`«º=¸ XHõ „ÉÏǨχ}∞xH˜ k#„QÍã¨=Ú xK«∞Û"å_»∞ <åÅ∞QÆ∞ Kå=∞~åÅ`À "≥Å∞Q˘O^Œ∞ k=º q=∂#OÖ’ ã¨fi~åæxH˜ "≥à`◊ å_»∞. áêáê`«∞‡_»∞ Ѩi=~°#Î K≥Ok #~°HÍxH˜ áȉõΩO_® =ÙO_®Å#∞‰õΩO>Ë [Ѩ `«Ñ¨ ѨÓ*Ï^Œ∞Å`À ÉÏ@∞ XHõ „ÉÏǨχ}∞xH˜ k# „QÍã¨^•<åxH˜ ѨÓ#∞‰õΩx P ^•<åxfl H˘<Õflà◊§áê@∞ H˘#™êy¿ãÎ J`«x áêáêÅhfl ^ŒQÆú"≥∞ÿáÈ`å~Ú. ¿Ñ^Œ q„ѨÙx Hõ#º‰õΩ `å<Õ Ñ¨Ó#∞H˘x "Õ^•O`«"`Õ Î« HÍ"≥∞xzÛ Jxfl PKå~åÅ#∞ áê\˜Oz q"åǨÏO KÕ¿ã U =~°∞x‚ HÔ <· å Jxfl ~°HÍÅ áêáêÅ∂ #t™êÎ~Ú. J`«º=ã¨~"° ∞≥ #ÿ KÀ@ [ÖÏâ◊Ü∞« x~å‡}O, x~°#ú ∞x J=ã¨~åxfl QÆ∞iÎOz KÕ¿ã ^•#O KÕÜÚ« "å_»∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈ~Ú JHõ¯_Õ <åÜ«∞‰õΩ_»=Ù`å_»∞. =∞xÃ+· ѨÙ\˜#ì "å_»∞ =º~°r÷ =#∞_»∞ H͉õΩO_® =ÙO_ç áÈ"åÅO>Ë ^•#O, ^Œ=∞O, ^ŒÜ∞« J<Õ =¸_»OâßÅ#∂ áê\˜OKåe. W"Õ =∂#= r=# ™ê~°O. ѶŨ ∞æHÍ~°ºO Ѩi`«º[º ã¨``« O« ^è~Œ ‡° "å<£ Éè"í `Õ ü I ^•#O ^Œ"∂≥ ^ŒÜ∂« KÕu™ê~°"∞Õ `«`„ü `«Ü∞« O Éè∞í q II ^•#O ™ê^èÀ~°iÌ „^Œãº¨ â◊¥#º eOQÆ㺨 ѨÓ[#O I J<å^äŒ „¿Ñ`« ã¨O™ê¯~°ó HÀ\˜Ü«∞[˝ Ѷ¨Å„Ѩ^Œó II (^èŒ~°‡... 38/39,40) ^Œi„^Œ∞xH˜ KÕ¿ã ^•#O, â◊¥#º r~°‚ t"åÅÜ≥∂^Œ~ú } ° , J<å^èŒ „¿Ñ`« ã¨O™ê¯~°O – g\˜Ö’ U XHõ¯\˜ KÕã<≤ å HÀ\˜ Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã#≤ ѨÙ}ºÑ¶Å¨ O Åaèã∞¨ OÎ k.(J^蕺ܫ∞O–38)★ ★

39= J^蕺ܫ∞O Jâ∫K«=º=ã¨÷ WO`«‰Ωõ =ÚO^Õ K≥Ñʨ |_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 682

^Œ∞~°‡~°}O áêÖˇ#· "åiH˜ ã¨^uæŒ x „Ñ™¨ êkOKÕ <å~åÜ«∞} |e q^è•#O Q~Æ ∞° _®! <å~åÜ«∞} |ex QÆ∂iÛ =∞iO`« qѨÙÅOQÍ qxÑ≤™êÎ#∞. qHõ$`« =∞$`«∞º=Ù HÍ~°}OQÍ „¿Ñ`«"∞≥ ÿ áÈ~Ú# "åi‰õΩ`«=Î ∞ QÆ`∞« Å∞ HõeyOKÕ „¿Ñ`«H~õ ‡° "≥ÚHõ@∞Ok. Wk ~°ÇϨ 㨺OQÍ =ÙOK«|_çOk. J~Ú<å Ö’Hõ HõÖϺ}O HÀã¨O #∞=fi_çQÍ=Ù HÍ|\˜ì ^•xx "≥Å_¡ ãç ∞¨ <Î åfl#∞. ^Œ∞~°‡~°} =∞#QÍ<Õ"∂≥ Wk=é‰õΩ K≥Ñʨ |_çOk Hõ^•! gˆ~ HÍHõ H˘xfl Ѷ¨∞’~° áêáêÅ#∞ KÕã≤ #~°HÍxH˜ áÈ~Ú tHõΔÅ##∞ÉèíqOz ‰õÄ_® „¿Ñ`« Ü≥∂xÖ’ Ѩ_áç È~Ú# "å~°∞O\Ï~°∞. g~°O^ŒiH© L`«=Î ∞QÆ`∞« Å#OkOKÕ =∂~°Oæ <å~åÜ«∞} |e XHõ¯>Ë. ^•xx q=iã¨∞<Î åfl#∞. „ÉÏǨχ}∞Å∞ =∞$u K≥Ok# P~°∞ =∂™êÅ֒ѨÙ#, Hõ„Δ uÜ«∞ "≥â· √◊ ºÅ‰õΩ „Hõ=∞OQÍ =¸_»∞, XHõ\ #˜ fl~° =∂™êÅ֒ѨÙ# â◊¥„^Œ∞ʼnõΩ `«`å¯Å ѨÙ`«ÅÎ ^•Ç¨#O`«~°=Ú nxx KÕÜ«∂e. QÆOQÍk ѨÙ}º f~å÷Å #∞O_ç WO\˜Ö’ ÖË^• ^Õ"åÅÜ«∞OÖ’ ^•HÍ ZHõ¯_≥·<å q+¨μ‚^Õ=Ùx Z^Œ∞~°∞QÍ ÃÑ@∞ìH˘x D Hõ~°‡#∞ x~°fiÇ≤ÏOѨ=K«∞Û#∞. áœ~å}˜H,õ "≥k· Hõ =∞O„`åÅ`À „¿Ñ`åxH˜ `«~Ê° }e"åfie. `«~∞° "å`« Ü«∞[=∂x ã¨~“fi+¨^Ü Œè Ú« Hõ[Î ÅO`À JHõ`Δ Å« `À q+¨μ^‚ =Õ ÙxH˜ ‰õÄ_® `«~Ê° }e"åfie. nxH˜ ѨÙ~°∞+¨ ã¨∂HÍÎxfl QÍx "≥+· =‚¨ =∞O„`åÅ#∞ QÍx K«^"Œ åe. J#O`«~O° ^ŒH} Δ˜ O "≥Ñ· Ù¨ uiy „¿Ñ`åxfl q+¨μ~‚ ∂° ѨOQÍ `«Åz D „H˜Ok =∞O„`«O`À q+¨μ=‚ Ùx ^蕺xOKåe.

J<åk x^è<Œ À ^Õ=ó â◊OY K«„HõQ^Æ •^è~Œ ó° II J=ºÜ«∞ó ѨÙO_»sHÍHõóΔ „¿Ñ`« "≥∂HõΔ „Ѩ^ÀÉè"í `Õ ü I (^èŒ~°‡...40/27,28) `«~Ê° } ã¨=∂Ñ≤Î HÍQÍ<Õ ~åQÆ=Ú‰õΩ_Î ,·≥ D~嬺 ^Õfi+¨~Ç° Ï≤ `«∞_≥,· l`ÕO„kÜ«Ú_≥,· Ѩq„`«∞_≥,· ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}∞_≥·, ^•#^èŒ~°‡ ã¨OÅQÆ∞fl_≥·, âßO`«z`«∞Î_≥·, UHÍ„QÆ=∞#ã¨∞¯_≥· Ü«∞[=∂x q+¨ μ ‚ ^ Õ = ÙxH˜ ™êëêì O QÆ „Ѩ = ∂}O KÕ ã ≤ "åHõ û OÜ« ∞ =∞<åxfl áê\˜ ã ¨ ∂ Î `« # |O^èŒ∞ÉÏO^èŒ=ÙÅ`À ã¨Ç¨ â◊√^Œ∞ú_≥· ÉèíH˜ÎѨÓ~°fiHõOQÍ Ñ¨^ŒH˘O_»∞ „âß^•úÅ#∞ ÃÑ\Ïìe. ã¨=∂Ç≤Ï`«∞_≥· „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ [Å=Ú, =i^è•#º=Ú, Ü«∞=Å∞, K≥é‰õΩ, QÀ^è∞Œ =∞Å∞, z#fl HõOHõ}O, â◊√ÉèÇí Ϩ qëêº#flO, =Ú„^Œ, Q˘_»∞QÆ∞, áêQÍ, |@ìÅ∞, áêÅ∞, `Õ<–≥ g@xfl\˜h ^•#q∞"åfie. JÖψQ =G áê^Œ∞HÍk Zxq∞k Ѩ^Œ ^•<åÅ#∞ ‰õÄ_® ѨOH˜Î Éè^Ë OŒ ÖˉΩõ O_® JO^Œ~∞° „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ W"åfie.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 683

<ÕÅÃÑ· Ñ≤O_»^•#O ѨÓ~°~Î Ú# `«~∞° "å`« â◊OYáê„`«`À ~åy y<≥fl`À "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ QÆO^èŒ JHõ`Δ ,« ѨÙ+¨ÊÜ«ÚHõÎ `«~Ê° }e"åfie. ^蕺#^è•~°}Å`À =∞#ã¨∞#∞ UHÍ„QÆO KÕã≤ "≥∂HÍà◊§ÃÑ· xÅ|_ç "Õ^Œ âß„™êÎ#∞™ê~°O „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ^•<åe"åfie. UHÀkÌ+ì¨ „âß^•úÅÖ’ |∞∞ˆQfi^Œ =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ q_çq_çQÍ Ñ¨^HŒ ˘O_»∞ Ñ≤O_®Å‰õΩ J~å…ºe"åfie : WÖÏ : PáÈ^Õg~°‡^è∞Œ =∞f .......................... "≥Ú^Œ\ ˜ LѨÜ∂« =∞QÆ$Ç‘Ï`À- ã≤ .................... Ô~O_»= ÜÕ∞<åáê=Hõ K«‰ΩΔõ ëê ........................ =¸_»= ÜÕ∞ ^Õ"åã¨ó ................................. <åÅ∞QÆ= ã¨=Ú„^ŒO QÆKÛ« ù.............................. J~Ú^Œ= Jyfl~ü *’ºu ................................ P~°= Ç≤Ï~°}ºQÆ~ƒ° ù ................................. U_»= Ü«∞=∂Ü«∞ .................................. Zxq∞^Œ= Ü«∞*Ï˝„QÆ ..................................... `˘q∞‡^Œ= Ü«∂Ѷ¨eh ................................... Ѩ^=Œ Éè„í ^ŒO Hõ~ˆ a‚ óè ................................ Ѩ^HŒ ˘O_»= Ñ≤O_»=Ú XH˘¯Hõ¯ =∞O„`«O ѨÓiÎQÍ K«^∞Œ =Ù`«∂ J~°º… q∞zÛ P Ñ≤O_®xfl qã¨iO˚ Kåe. WÖÏ UHÍ^Œâ◊ ^≥=· `«º „âß^•úxfl ÃÑ\˜#ì =∞~°∞<å_»∞ „âß^•úxfl „áê~°OaèOKåe. <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∂ K«kq#"å~°∂, q^•ºjÅ∞~°∂, ã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ#∞flÅ∂, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~°‡áêʼnõΩÅ∂, jÅ=O`«∞Å∂, „âı+¨μªÅ∂, ã¨~åfiOQÆ ã¨∞â’aè`«∞Å∂, „Ѩâ◊ã¨∞ÎÅ∂#QÆ∞ J~Ú^Œ∞QÆ∞~°∞ L`«=Î ∞ „ÉÏǨχ}∞Å<åǨfixOKåe. |OQÍ~°O`À q+¨μx‚ n, ~åy`À ~°∞„^Œ∞xn, "≥O_ç`À „|Ǩ‡n, W#∞=Ú`À Ü«∞=Úxn, ã‘ãO¨ `À ÖË^• ‰õΩâ◊Å`À „¿Ñ`åxn „Ѩu=∞Å#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕ~ÚOKåe. â◊<Àfl^Õg... =∞O„`åxfl ѨÓiÎQÍ K«^∞Œ =Ù`«∂ q+¨μ‚ „Ѩu=∞#∞ Ѩ_=» ∞\˜ k‰õΩ¯Ö’#∂ Jyfl PÜ«∂Ç≤Ï... J<Õ =∞O„`«O`À ~°∞„^Œ „Ѩu=∞#∞`«~Î ° kâ◊Ö’#∂, Jyfl g∞àı... =∞O„`«O`À „|Ǩχ „Ѩu=∞#∞ `«∂~°∞Ê ^≥ã¨Ö’#∂, W¿+`Àfiˆ~˚`åfi....

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 684

=∞O„`«O`À Ü«∞=∞ „Ѩu=∞#∞ ^ŒH˜Δ}O "≥·Ñ¨Ó ™ê÷Ñ≤Oz "å\˜ =∞^茺֒ <˘Hõ =∞O_»ÖÏ<Õfl~åÊ@∞ KÕã≤ ‰õΩâ◊=∞Ü«∞ (ã‘ã)¨ #~°„Ѩu=∞#∞ ^•xÃÑ#· #∂ ™ê÷ÑO≤ Kåe. „|Ǩχ, q+¨μ,‚ ~°∞„^Œ, Ü«∞=∞, „¿Ñ`åÅÔH· "Õ~∞° "Õ~∞° QÍ Ñ¨OK«~`° fl« Ü«ÚHõÎ ‰õΩOÉèÏÅ#∞ ã≤^OúŒ KÕã≤ =ÙOKåe. JÖψQ q_çq_çQÍ =„™êÎÅ#∂, Ü«∞*’˝Ñg¨ `åÅ#∂, =Ú„^ŒÅ#∂ „Ѩ^•#O K≥Ü∂« ºe. ^Õ=`«Å =∞O„`åÅ#∞ K«^∞Œ =Ù`«∂ "åix ѨÓlOKåe. [ѨO KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« ^Õ=`«Å xq∞`«"Î ∞≥ ÿ Ü«∞^ä•qkèQÍ J~Ú^Œ∞ „âß^•úÅ#∞ ÃÑ\Ïìe. `«~∞° "å`« â◊OY ÖË^• `å„=∞ ÖË^• =∞\˜ì áê„`«`À ã¨~“fi+¨^Œè ã¨=∞xfi`« uÖ’^ŒHÍxfl fã¨∞H˘x J~Ú^Œ∞ Ñ‘~åî Å =^ŒÌ LOKåe. ѨHOΔ© „^•! Pã¨#O, áê^Œ∞Hõ, Kè„« `«=Ú, LOQÆ~O° , Hõ=∞O_»Å∞=Ù, áê„`«, Éè’[# Ѩ^•~å÷Å∞, =G=Ú– D Zxq∞kO\˜h 'Ѩ^•—ÅO\Ï~°∞. g\˜ ^•#"Õ∞ Ѩ^Œ ^•#=Ú. g\˜`À ÉÏ@∞ |OQÍ~°O`À, ^ŒH} Δ˜ , uÅÅ`À xO_ç# ~åyáê„`«#∞ =ÚYº „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#q∞"åfie. |∞∞ˆQfi^Œ áê~°OQÆ`∞« _≥#· „ÉÏǨχ}∞xH˜ ѨKÛ« \˜ ѨO@`À #∞#fl Éè∂í q∞h, Ü«∞Aˆ~fi^Œ xëê‚`∞« _≥#· q„ѨÙxH˜ áêeKÕÛ P=Ùh, ™ê=∞"Õ^Œ áê~°OQÆ`∞« _≥#· , áê_»QeÆ y# „ÉÏǨχ}∞xÖ’ t=Ùx TÇ≤ÏOK«∞H˘x PÜ«∞#H˜ ã¨fi~å‚hfl, Ü«∞=Ú#∞^ÕtÌ Oz uÅÅ#∂, W#∞=Ú#∂, ^ŒH} Δ˜ #∂ W"åfie. ã¨~“fi+¨kè ã¨=∞xfi`«"∞≥ #ÿ ‰õΩâ◊Å ^•fi~å xi‡`«"∞≥ #ÿ „¿Ñ`« „Ѩu=∞#∞ Hõ$ëê‚l#O Ѩéz ^•xÃÑ· ÃÑ\˜ì ѨÖÏâ◊ ^ŒO_»O ѨÙÅ¡Å#∞ =¸_»∞ =O^ŒÅ J~°"·≥ =$O`åÅ∞QÍ Z=ÚHõÅ =Öˇ xi‡OKåe. `«Å ÉèÏQÆOÖ’ #ÅÉè,·ˇ "≥∞_»Ö’ Ѩk, Z^ŒÃÑ· W~°",·≥ Hõ_∞» ѨÙH˜~"° ,·≥ Éè∞í *ÏÅ∞, ~Ô O\˜H© =O^Œ, Hõ\ H˜ ˜ W~°",·≥ `˘_»Å‰õΩ =O^Œ, [OѶ∞¨ ʼnõΩ =ÚѨÊk, eOQÍxH˜ <åÅ∞QÆ∞ JO_»HÀâßʼnõΩ P~°∞, HÍe „"Õà§◊ ‰õΩ Ñ¨k =$O`åÅ#∞ (HÍ_»Å#∞) Hˆ \Ï~ÚOz HõeÊ`« „¿Ñ`«Ñ¨Ù~°∞+¨μx Jã≤÷ѨO[~åxfl xi‡OKåe. `«~°∞"å`« ^•x t~ÀÉèÏQÆOÖ’ H˘|ƒiHÍÜ«∞h, `åÅ∞ „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ ™⁄~°HÍÜ«∞#∂ <À\˜Ö’ ѨOK«~`° åflÅ#∂, lǨÏfiÉèÏQÆOÃÑ· J~°\ј O¨ _»∞#∂, „¿ÑQÆ∞Å =^ŒÌ `å=∞~°HÍ_»Å#∂, „áê}ÉèÏQÆOÖ’ Wã¨∞Hõh, H˘=Ùfi ™ê÷#OÖ’ "Õ∞^ŒHõ=∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ã¨Êù\ ˜Hõ=Ú#∂ =¸„`«™ê÷#OÖ’ QÀ=¸„`åhfl, ^è•`«∞=ÙʼnõΩ |^Œ∞Å∞QÍ QÆO^èHŒ Íhfl, g~°º™ê÷#OÖ’ áê^Œ~ã° =¨ Ú#∂, =∞Å™ê÷#OÖ’ W`«_Î hç , ã¨OѨÓ~°‚ â◊s~°=∞O`«\Ï =∞#t≈Åh, ã¨Okè ÉèÏQÍÖ’¡ #∞=Ùfi Ñ≤O_çh, =∂O㨠ÉèÏQÆOQÍ Ü«∞=Å Ñ≤O_çh, `Õ<#≥ ∂, =Ú`åºÅ á⁄_çh, Hˆ â◊~åt ™ê÷#OÖ’ =∞„i T_»Å#∂, K«~‡° ÉèÏQÆOÖ’ =∞$QÆK«~å‡hfl, Hõ~°‚ „Ѩ^ÕâßÖ’¡ `åà◊Ѩ„`åÅ#∂, ã¨Î#ÉèÏQÍÅÖ’ QÆ∞iqO^Œ ѨO_»¡#∂,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 685

=Ú‰õΩ¯O_Õ KÀ@ Hõ=∞ŠѨ„`åÅ#∂, ÉÁ_»∞K¤ À@ Hõ=∞ÅѨ„`åÅ#∂, JO_»HÀâ◊ ™ê÷#OÖ’ =OHÍÜ«∞Å#∂, eOQÆ ™ê÷#OÖ’ =ÚÅ¡Oyh J=∞iÛ <åaè Hõ=∞ÅѨ„`åÅÖ’ <Õux áÈÜ«∂e. `«~∞° "å`« H“Ñ‘# ™ê÷#OÖ’ „`«ÑÙ¨ =Ùh, ~Ô O_»∞ ã¨<Î åÅ =^•Ì =ÚHÍÎÑÖ¨¶ ÏÅh, `«ÅÃÑ· ‰õΩO‰õΩ=∞ ÖËÑ<¨ åhfl, Hõ~∂° Ê~°, JQÆ~∞° , ^è∂Œ Ѩ, ã¨∞QÆOkè`« ѨÙ+¨Ê=∂ÅÅ JÅOHõ~}° Ïhfl U~åÊ@∞ KÕÜ∂« e. Ѩi^è•# ™ê÷#OÖ’ Ѩ@ì ã¨∂„`åhfl, ǨÏ$^ŒÜ∞« ÉèÏQÆOÖ’ ~°[`«Ñ„¨ `åhfl J=∞~åÛe. Ü«∞[=∂x |∞kú, =$kú J#∞ ã≤^∞Œ Åú #∞ ã¨OHõeÊOz Éè∞í *ÏÅ#∞ („¿Ñ`åxq) ã¨Ê $tOz ^•x Hõ#∞flÅÖ’ XH˘¯Hõ¯ QÆ=fi#∞OKåe. `«~°∞"å`« Hõ#∞H˘Å‰õΩÅÖ’ ã≤O^è∂Œ ~å#∞flOz ^•x ѨH¯õ <Õ `åO|∂ÖÏk qq^èŒ LѨÇ¨ ~åÅ#∞ JO^ŒOQÍ J=∞~åÛe. D „ѨHÍ~°OQÍ <å<å =ã¨∞=Î ÙÅKÕ xi‡OѨ|_ç JÅOHõiOѨ|_ç# „¿Ñ`åxH˜ ã¨~“fi+¨kè [Å „Ѩ^•#O KÕã≤ âß„™êÎ#∞™ê~°=Ú Ñ¨Ó[ KÕÜ∂« e. Jk JyflǨϟ„u „¿Ñ`«"∞≥ `ÿ Õ ^•xH˜ Ü«∞^ä•qkè Ü«∞[˝áê„`«#∞ ‰õÄ_® W"åfie. `«~∞° "å`« t~À"Õ∞N..., ѨÙ#O`«∞=~°∞}... J<Õ =∞O„`åÅ`À, Ü«∞[=∂x, Jaè=∞O„u`« [ÅO ^•fi~å âßÅ„QÍ=∞ tÅ#∞ Hõ_yç ^•x`À<Õ „¿Ñ`åxfl Ѩq„fHõiOKåe. `«~∞° "å`« q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞xx „Ѩã#¨ flO KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ XHõ áêeKÕÛ ã¨∞jÅÜ≥∞ÿ # QÀ=Ù#∞ ^•#O K≥Ü∂« ºe. uÅÅ∞, W#∞=Ú, |OQÍ~°O, Ѩu,Î LѨC, ã¨Ñ^Ψ •è <åºÅ∞, Éè∂í q∞, QÀ=Ù – D ^•<åÅ∞ D „Hõ=∞OÖ’ XHõ^•xx q∞Oz =∞~˘Hõ\ ˜ ѨÙ}º^•Ü«∞HÍÅ∞. Ü«∞[=∂xH© QÀ^•#O `«~°∞"å`«, uÖÏ^•# Ѩ^Œ ^•# =∞Ǩ^•<åÅ#∞ ‰õÄ_® KÕÜ∂« e. z=~°QÍ ã¨~åfiÅOHÍ~° qÉè∂í +≤`"« ∞≥ #ÿ XHõ "≥`· ~« } ° © ^è#Õ ∞=Ù#∞ ‰õÄ_® ^•#O KÕÜ∂« e. D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’, „¿Ñ`«=ÚH˜Î HÀã¨O, ^•x Pf‡Ü«Ú_≥#· Ü«∞[=∂x q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x xq∞`«"Î ∞≥ ÿ XHõ „âß^•úxfl ÃÑ\Ïìe. `«~∞° "å`« =∞#ã¨∞Ö’ q+¨μ^‚ =Õ Ùx ^蕺xã¨∂,Î „¿Ñ`«"∂≥ HõHΔ õ HÍ~åºxfl KÕÑ\¨ Ïìe. JO>Ë q+¨μi‚ u... J<Õ =∞O„`«O K«^∞Œ =Ù`«∂ „¿Ñ`åxfl ^ŒÇϨ #O KÕã≤ =¸_»∞~ÀAÅáê@∞ ã¨∂`«Hõ k<åÅ#∞ áê\˜OKåe. Ѩ^=Œ ~ÀA Hõ~‡° , ^•xH˜ =ÚO^Œ∞ Ñ≤O_»^•<åÅ∞, "åi¬Hõ „H˜Ü∂« ^Œ∞Å#∞ Ѩ^uúŒ „ѨHÍ~°O KÕã∞¨ OÎ _®e. Wk „¿Ñ`åxH˜ =ÚH˜xÎ (J^蕺ܫ∞O–40)★ HõeyOKÕ =∂#= „ѨÜ∞« `«flO.

★

41= J^蕺ܫ∞"≥∞ÿ# =$ëÈ`«û~°æ ã¨OH˜ΔѨΠqkè xk=éˆH qѨÙÅOQÍ K«∂_»_»O [iyOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 686

Éè∂í =∂ºk ^•# =∂Ǩ`«‡ º=Ú, „|Ǩχã¨fiǨÏ~°} ^À+¨O QÆ~∞° _®! ZÖÏÔQ`· Õ `«# K«∞@∂ì =O^ŒQÀ=ÙÅ∞#fl#∂ ^Œ∂_» `«# `«e¡ =^ŒHˆÌ áÈ`«∞O^À JÖψQ JO`«\ ˜ ã¨OѨÓ~°"‚ ∞≥ #ÿ QÆ∞i `«Ñʨ x q"ÕHOõ `À#∂ ѨÓ~°fi[#‡Ö’ KÕÜ∞« |_ç# Hõ~‡° Å∞ "å\˜ Hõ~#ΰ ∞ J#∞ã¨iOzáÈ`å~Ú. Ü«∞^ä•^è#Õ ∞ ã¨ÇϨ „¿ã+¨μ =`Àû qO^Œu =∂`«~O° I `«^•ä ѨÓ~°fi Hõ$`«O Hõ~‡° Hõ~åÎ~° =∞#∞ QÆKÛ« uù II (^èŒ~°‡...42/1) Éè∂í q∞ ^•#O KÕã#≤ "åxx ã¨∂~°º K«O„^Œ∞Å∞, =~°∞}∞_»∞, Jyfl, „|Ǩχ q+¨μ‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å∞ Jaè#Ok™êÎ~∞° . D Ö’HõOÖ’ Éè∂í ^•#O`À ã¨=∂#"≥∞#ÿ ^•#"Õ∞ ÖË^∞Œ . JÖψQ ã¨`º« =∞O`«\ ˜ Q˘Ñ¨Ê^è~Œ ‡° =¸, Jã¨`º« =∞O`« =∞Ǩ áêѨ=¸ ÖË=Ù. <åã≤ÉÎ ∂íè q∞ ã¨=∞O^•#O <åã≤Î Éè∂í q∞ ã¨"∂≥ xkèó I <åã≤Î ã¨`º« ã¨"∂≥ ^è~Œ À‡ <å#$`å `åÊ`«HOõ Ѩ~O° II (^èŒ~°‡...42/3) |OQÍ~åxfl Jyfl^Õ=Ùx ÃÑ^ŒÌ H˘_»∞Hõh, P=Ùx ã¨∂~°∞ºx ‰õÄ`«∞~°h, Éèí∂q∞x "≥·+¨‚q Jh JO\Ï~°∞. HÍ|\˜ì D =¸_ç\ ˜h ^•#q∞zÛ# "åiH˜ =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ ^•#q∞zÛ# „Ѩu+¨ª ÜÕ∞~°Ê_»∞`«∞Ok. QÀ=Ù, Éè∂í q∞, q^Œº – D =¸_ç\ ˜ ^•<åxH© Ju^•#=∞x ¿Ñ~°∞. [Ѩ, ѨÓ[#, Ǩϟ=∞ ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ KÕ¿ã Ju^•#O P ^•`«#∞ #~°HOõ #∞O_ç HÍáê_»QÅÆ ^Œ∞. KåÖÏ áêáêÅ #∞O_ç â◊√kú, q=ÚH˜Î Éè∂í ^•#O =Å¡ Åaè™êÎ~Ú. „áê}O HõO~îO° #∞O_ç "≥Å∞=_»∞`«∞#flѨÙ_»∞ ‰õÄ_» x+≤^úŒ Hõ~‡° #∞ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. Hõ~=ΰ º (^è~Œ ‡° ) Hõ~‡° #∞ =∂#~å^Œ∞. Z=i rqHõ‰Ωõ ÉèOí QÆO HõeyOz<å (Hõ_∞» Ѩ٠H˘\˜<ì å) =O^ŒÅ QÀ=ÙÅ#∞ K«OÑ≤#O`« áêѨO K«∞@∞ìH˘O@∞Ok. J^Õ Z=iÔH<· å r=<Àáêkèx, ^è~Œ ‡° |^ŒOú QÍ, U~åÊ@∞ KÕ¿ãÎ ÅHõQΔ À=ÙÅ#∞ ^•#q∞zÛ# ѶŨ O J|∞ƒ`«∞Ok. QÀ=Ù#∞ ~°HOΔ˜ K«_O» Ѩ~=° ∞^è~Œ ‡° O. ^•xx q∞Oz# ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞ ÖË^∞Œ . QÍ"åOâ◊`O« ÃãH· =õ $+¨O Ü«∞„`« u+¨ª `«ºÜ«∞O„u`«O I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 687

`«`Hˆü „Δ `«O ^ŒâQ◊ ∞Æ }˜`O« QÀK«~‡° ѨiH©i`Î O« II (Ѩ~åâ◊~° 㨇 $u – 12/43) QÀK«~‡° Éè∂í q∞x ^•#q∞zÛ# "åx áêáêÅhfl ^ŒQ"úÆ ∞≥ áÿ È`å~Ú. WHõ áêѨ=∞#fl^Õ KÕÜ∞« ‰õΩO_® =ÙO>Ë L`«=Î ∞ QÆu Åaèã∞¨ OÎ k. ZHõ¯_≥`· Õ "≥~Úº QÀ=ÙÅ∂ Ѩk Ü≥∞^Œ∞ÅÌ ∂ ¿ãfiK«ÛQù Í u~°QQÆ ÅÆ ∞QÆ∞`åÜ≥∂ P Éè∂í ÉèÏQÍxfl 'QÀK«~‡° —=∞O\Ï~°∞. WHõ¯_» QÀK«~‡° =∞O>Ë P=Ù `ÀÅ∞HÍ^Œ∞. QÀǨÏO`«‰Ωõ Å #∞O_ç XHõ¯ QÀ=Ù#∞ ~°HOΔ˜ z<å =O^ŒQÀ=ÙÅ#∞ ^•#q∞zÛ# ѨÙ}ºO ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok. =~°"∞Õ HÍ Ñ¨ºÑ¨ÇϨ $`å #`«∞ ^Œ`OΫ QÆ"åOâ◊`O« I UHÍO ǨÏ$`åfi â◊`O« ^Œ`åÎ fi # `Õ# ã¨=∞`å Éè"í `Õ ü II (^èŒ~°‡...42/10) r=<Àáêkè ÖËx x~°ú#∞_≥·# „ÉÏǨχ}∞xH˜ |`«∞‰õΩ`≥~°∞=Ùx HõeÊ¿ãÎ Jâ◊fi"Õ∞^èŒ Ü«∂QÍxflKÕã≤# ^•x Hõ#fl <≥‰õΩ¯= ѨÙ}ºO ^Œ‰õΩ¯`«∞Ok. ^Œ∞~°ƒÅ∞_»∞, PѨ^ŒÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl"å_»∞#QÆ∞ „ÉÏǨχ}∞x ~°H¿Δ˜ ãÎ =KÕÛ Ñ¨Ù}ºO "Õ^•^躌 Ü«∞#O, „ѨK∞« ~° ^ŒH} Δ˜ `À Ü«ÚHõ"Î ∞≥ #ÿ =∞ǨÜ«∞[˝O =Å¡ =KÕÛ Ñ¨Ù}ϺxH˜ H˘xfl ~Ô @∞¡ Z‰õΩ¯=. „ÉÏǨχ}∞x ^è<Œ åxfl |Å=O`«OQÍ ÖÏyH˘#∞"åx ѨÙ}ºO, W`«~ˆ `«~° ã¨~fi° ã¨OѨ^ÅŒ ∂ Wã¨∞Hõ`À Hõ\ #ì˜ =O`≥# =Öˇ ‰õÄeáÈ`å~Ú. Éè∂í q∞x ^Ò~°#˚ ºOQÍ JѨÇϨ iOz#"å_»∞ J~°"·≥ "ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ áê@∞ ¿Ñ_» ѨÙ~°∞QÆ∞QÍ [x‡Oz, áÈ~Ú, =∞~°Å ¿Ñ_» ѨÙ~°∞QÆ∞QÍ<Õ [x‡Oz áÈ`«∂ =ÙO\Ï_»∞. „ÉÏǨχ}∞x #q∞‡Oz "≥∂ã¨O KÕã≤ "åx ^è<Œ å#flѨÇϨ iOz# "å_»∞ `«#`À ÉÏ@∞ `«# U_»∞`«~åÅ "åi ѨÙ}Ϻxfl Éèãí ‡¨ O KÕã≤ áêˆ~™êÎ_∞» . „ÉÏǨχ}^è<Œ åxfl ^˘OyeOz# "å_»∞ PK«O„^Œ`å~å~°¯=¸ `«#, =∞iÜ«Ú `«# `«~åŠѨÙ}ϺÅ#∞ Éèãí ‡¨ O KÕã≤ áêˆ~™êÎ_∞» . W#∞Ѩ~[° #∞ h ~åà◊§h =O_»∞H˘x ux JiyOK«∞HÀQÆÅ"å_»∞O\Ï_Õ"∂≥ QÍx „ÉÏǨχ}∞x ™⁄=Ú‡x ux JiyOK«∞HÀQÆeQˆ "å_»∞O_»_∞» . ^≥·=„^Œ"åºxfl <åâ◊#O KÕã≤<å, „ÉÏǨχ} ^èŒ<å#flѨǨÏiOz<å, „ÉÏǨχ}∞x J==∂#Ѩéz<å P^Œ∞+¨¯~°Î =Oâ◊<åâ◊#O `«Ñʨ xã¨i. „ÉÏǨχ}∞_≥· Ü«ÚO_ô U q^Œº#∂ <Õ~∞° ÛHÀ‰õΩO_®<Õ PKå~°º`åfik Ѩ^=Œ ÙÅ <åtOK«∞ "åxx =∂„`«O P^ŒiOz Ѩ^qŒ x Hõ@Éì @ ˇ ‰ì Äõ _»^∞Œ . Ü«∞*Ï˝xfl Jyfl`À KÕÜ∞« QÆÅO HÍh |∂_ç^`Œ À KÕÜ∞« ÖËO Hõ^•!

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 688

ã¨O„HÍOu HÍÅOÖ’ ^•<åÅ∞, ǨÏ=º Hõ"åºÅ∂ KÕã#≤ "åxH˜ ã¨∂~°∞º<Õ ^•#q∞zÛ# ѶŨ O ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. "åxH˜ U_»∞ HõÖÏÊÅ ^•HÍ u~°∞QÆ∞O_»^∞Œ . „Ѩu „QÆÇϨ O (^•#O ѨÙK«∞ÛH˘#∞@) J^蕺Ѩ#O, Ü«∞[˝O KÕ~ÚOK«∞@ – D =¸_»∞ Ѩ#∞ʼnõÄ `«y# "åx<Õ K«∂ã¨∞HÀ"åe. P Ѩ#∞Å∞ JѨC_Õ Ñ¨q„`åÖ∫`å~Ú. Ü«∞[˝O [Ѩ`á« êÅ∞ QÆÅ "åx KÕ`<« Õ Ñ¨q„`«=∞=Ù`«∞Ok QÍx "Õ^=Œ ∂„`«O =Å¡ HÍ^Œ∞. QÆ~°∞_®! H˘O^Œ~°∞ h\˜HÀ, xѨCHÀ, =∞i ^ÕxHÀ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç ^èŒ~°‡=∂~°æO g_ç áÈ`«∞O\Ï~°∞. "åiHÍ ÉèÜ í ∂« xfl áÈQ˘\˜ì â◊√kú KÕã≤ =∞~°Å =∂~°Oæ Ö’H˜ `Õ"åe. W<åflà◊¥§ ^è~Œ ‡° Ѩ^Œä qK«e`«∞Öˇ#· O^Œ∞‰õΩ P=Ù#∂ Z^Œ∞#Ì ∂ "åi KÕ`« ^•#O KÕ~ÚOz KåO„^•Ü«∞} „=`åxfl ‰õÄ_® KÕ~ÚOz â◊√^Œ∞Åú ∞QÍ KÕÜ∂« e. ã¨<åºã¨O ã‘fiHõiOz ^•x #∞O_ç K«∞º`«∞Öˇ#· "åiH˜ ‰õÄ_® W^Õ â◊√kú =∂~°æ=Ú <åÅ∞QÆ∞ #∞O_ç Ѩ<≥flO_Õà◊§ =∞^茺 =Ü«∞ã¨∞Ö’x ÉÏʼnõΩ_Õ^<·≥ å JѨ~å^èOŒ KÕ¿ã,Î áêѨO KÕ¿ãÎ "åx `«e^¡ OŒ „_»∞ÖË „áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕã∞¨ HÀ"åe. P =Ü«∞ã¨∞ "åiH˜ ~å[^ŒO_»<å =ÙO_»^∞Œ . ~°[ã¨fiÅ ~ÀQÆ„QÆãÜ Î¨ ∞ÿ≥ `Õ P"≥∞#∞ `«Ñʨ xã¨i Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ K«∂_»=Åã≤# "å~°∞ "≥^· ºŒ O KÕÜ∞« =Åã≤#"å~°∞ Ѩk=∂~°∞¡ ™êfl#, [áêÅ#∞ (J^蕺ܫ∂ʼnõΩ 42, 43) KÕ¿ãÎ â◊√^Œ∞Åú =Ù`å~°∞.

ã¨~°Ê^ŒOâ◊ =∞$`«∞ʼnõΩ qÇ≤Ï`« Hõ~°‡ q^è•#O W`«~° ^Œ∞~°‡~°}ÏÅ áêÖˇ#· "åiH˜ JѨ~H° ~õ ‡° ZÖÏ KÕÜ∂« Ö’ Wk=éˆH q<åfl=Ù Hõ^•! áê=Ú HÍ@∞H˜ QÆ∞iÜ≥ÿ∞ =∞$u K≥Ok# "åi‰õΩ`«Î=∞ QÆ`«∞Å∞ HõÅQÍÅO>Ë „Ѩu=∂ã¨OÖ’ ~Ô O_»∞ ѨOK«q∞u^ä∞Œ ÅÖ’#∂ <åQÆ^=Õ `«#∞ ѨÓlOKåe. Éèí∂q∞ÃÑ· âßeK«∂~°‚O`À <åQÆ^Õ=`« PHÍ~åxfl z„uOKåe. `≥šѨÓÅ∞, ã¨∞QÆO^è„Œ ^Œ=º=ÚÅ∞, ^è∂Œ ѨO, nѨO, `≥Åx¡ JHõ`Δ Å« `À ^•xx ѨÓlOz ÉÏQÍ =Ú^ŒQÌ Í =O_»|_ç# J<åflxfl áêÅ`À ÉÏQÍ =Ú^ŒQÌ Í HõeÑ≤ <≥"· ^Õ ºŒ O ÃÑ\Ïìe. `«~∞° "å`« JHõ¯_» „^Œ"åºÅ#∂ =„™êÎ#∂ LOz ÖËã∂¨ Î '<åQÆ~åA „Ѩã#¨ ∞fl_»∞ HÍ"åe QÍHõ— Jx J<åe. J^Õ~ÀA „âß^•úxfl âß„™ÈÎHOÎõ QÍ ÃÑ\˜ì =∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ Éè’[<åxfl KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`«, Ü«∞^ä•â◊HΘ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ |OQÍ~°∞ <åQÆ „Ѩu=∞Å#∞ ^•#O KÕÜ∂« e. QÆ∞~°∞^Õ=ÙxH˜ QÀ^•#O ‰õÄ_® KÕã≤ <åQÆ~å[ „Ñ‘Ü∞« `åO Jx K≥áêÊe. JѨÙ_»∞ W`«~° „âß^ŒHú ~õ ‡° Å#∞ (J^蕺ܫ∞O – 44) KÕÜ∂« e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 689

x`«º, ^Õ=, =$kú „âß^•úÅ∞ QÆ~∞° _®! Jxfl ~°HÍÅ „âß^•úÅ#∞ QÆ∂sÛ h‰õΩ K≥Ñʨ _»O [iyOk. J~Ú`Õ, x`«º „âß^ŒOú Ö’ PǨ˙`«∞Öˇ#· „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ ‰õÄ_® Ñ≤`~« ∞° Å`À ÉÏ@∞, ÉèHí ÑΘ Ó¨ ~°fiHõOQÍ, J~°º… áê^Œº QÆO^è•^Œ∞Å`À ѨÓ[ KÕÜ∂« e. `«~∞° "å`« Ñ≤`~« ∞° Å#∞^ÕtÌ Oz "åiH˜ Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\Ïìe. x`«ºHõ~‡° Ö’ KÕÜ∞« ‰õÄ_»x "Õ=#QÍ – P"åǨÏ#, ã¨fi^è•HÍ~°O, Ñ≤O_»^•#O, JQ“flHõ~} ° O, „|ǨχK«~åºk xÜ«∞=∂Å∞, qâıfi^Õ= Hõ$`åºÅ∞. x`«º „âß^ŒOú Ö’ ‰õÄ_® „ÉÏǨχ}∞Å#∞ Éè’[<åÅKÕ `«$ѨÙÅÎ #∞ KÕã≤ ^ŒH} Δ˜ ezÛ ™ê^Œ~O° QÍ "åix g_˘¯ÖÏÊe. qâıfi^Õ=ÙÅ#∞, W`«~° ^Õ=`«Å#∞ L^ÕtÌ Oz „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ x`«º„âß^Œú Ѩ^uúŒ Ö’<Õ Éè’[<åÅ#∞ ÃÑ\˜¿ì ãÎ Jk ^Õ=„âß^Œ=ú ∞#|_»∞`«∞Ok.— (=$kú „âß^ŒOú Wk=éˆH =zÛOk) (J^蕺ܫ∞O – 45)

ã¨`«¯~°‡ =∞Ç≤Ï=∞ – Hõ~°‡ qáêHõ Ѷ¨ÅO '[QÆ*`˚Ë å *Ï˝#„Ѩ^•`å! =∂#=ÙʼnõΩ ã¨fi~°Oæ , <å<å„ѨHÍ~åÅ Éè’QÍÅ∞, ã¨∞YO, ~°∂ѨO, |ÅO, |∞kú, Ѩ~å„Hõ=∞O =O\˜ =hfl ѨÙ}º „ѨÉÏè =O =Å¡<Õ ã¨=∞‰õÄ_»∞`åÜ«∞x q<åfl#∞. ZÖÏÔQ`· Õ q+¨μ"‚ Õ q[Ü«Ú_»=Ù`å_»∞. Jã¨∞~°∞Å∞ HÍ~À, JÖψQ ^è~Œ ‡° "Õ∞ QÔ Å∞ã¨∞OÎ k – J^è~Œ ‡° O HÍ^Œ∞, ã¨`º« "Õ∞ xÅ∞ã¨∞OÎ k – Jã¨`º« O HÍ^Œ∞, Hõ=Δ ∞ÜÕ∞ ã¨∞MÏxflã¨∞OÎ k, ^Õ=ÙxH˜ ^ŒQ~æÆ ° KÕã∞¨ OÎ k. „HÀ^èOŒ HÍ^Œ∞ Jx ‰õÄ_» ÃÑ^ŒÅÌ ^•fi~å q<åfl#∞. ^è~Œ À‡[Ü«∞u <å ^è~Œ ‡° ó ã¨`º« O [Ü«∞u <å #$`«O I Hõ=Δ ∂[Ü«∞u #„HÀ^èÀ q+¨μ~‚ Ü ˚° ∞« u <åã¨∞~°ó II (^èŒ~°‡...46/3) ã¨∞Hõ$`«O =Å¡ â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œ\Ï~°∞. ™êfig∞! D Hõ~‡° Ѷ֨ ÏÅ =Å¡ =KÕÛ [#‡Å QÆ∂iÛ WOHÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx =ÙOk— J<åfl_»∞ Hõâº◊ áê`«‡A_»∞. K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞ =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù. 'F~Ú Ñ¨HOΔ© „^•! D Ö’HõOÖ’ P`«‡*Ï˝#∞ʼnõΩ âß㨉Ωõ _»∞ QÆ∞~°∞=Ù. ^Œ∞~å`«∞‡Å‰õΩ âß㨉Ωõ _»∞ ~åA. QÆ∞Ѩ~Î ∂° ѨOÖ’ áêáêÅ∞ KÕ¿ã"åiH˜ âß㨉Ωõ _»∞ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA. QÆ∞~°∞~å`«‡ =`åO âß™êÎ ~å*Ï âß™êÎ ^Œ∞~å`«‡<åO I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 690

WÇ¨Ï „ѨKÛ« #ù fl áêáê<åO âß™êÎ "≥=· ã¨fi`À Ü«∞=∞ó II áêáêʼnõΩ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕã∞¨ HÀ‰õΩO_® QÍx, KÕã∞¨ H˘x =∞~°Å áêáêÅ#∞ KÕã≤ QÍx =∞~°}¿˜ ãÎ P rqH˜ J<ÕHõ „ѨHÍ~åÅ #~°H=õ ÚÅÖ’ Ѩ_=» Åã≤ =ÙO@∞Ok. JHõ¯_ç Ü«∂`«#Å #∞O_ç q=ÚH˜Î á⁄Ok<å =∞~°Å ѨÙ_»q∞ÃÑ· ѨÙ@ì=Åã‘ =ÙO@∞Ok. U áêѨO KÕã#≤ "å_çHÔ @∞=O\˜ [#‡ =ã¨∞OÎ ^À Wk =éˆH q<åfl=Ù Hõ^•! `«# ^è~Œ ‡° =Ú `å#∞ áêeã¨∂Î =∞OzQÍ =ÙO_Õ"å_»∞ T~°fiú Ö’HÍʼnõΩ "≥à`◊ å_»∞. ^è~Œ å‡xfl áêeOK«Háõ È~Ú<å (J^蕺ܫ∞O – 46) K≥_Ѥ» #¨ ∞Å∞ KÕã<≤ å P rq J^èÀQÆu áêÅ=Ù`å_»∞.

"≥·`«~°}˜ =~°‚# q+¨μ‚, QÆOQÆ, „ÉÏǨχ} =∞Ç≤Ï=∞ QÆ~∞° _®! ^•#=∞Ç≤Ï=∞#∞ QÆ∂sÛ "≥`· ~« }° x˜ QÆ∞iOp J_çQÍ=Ù Hõ^•! q#∞. Ü«∞=∞Ö’Hõ =∂~°Oæ Ö’ "≥`· ~« }° Ü ˜ ∞« #∞ =∞Ǩ#k =ÙOk. Jk JQÍ^è"Œ ∞≥ ,ÿ ^Œ∞ã¨~Î "° ∞≥ ÿ áêѨÙʼnõΩ =∞ǨÉèÜ í ∞« cèuHõ~O° QÍ =ÙO@∞Ok. JO^Œ∞Ö’ ™ê=∂#º [ÖÏʼnõΩ |^Œ∞Å∞QÍ D áêѨÙʼnõΩ p=¸ <≥`~Ϋ ∂° HõxÑ≤™êÎ~Ú. =∂Oã¨ÑÙ¨ |∞~°^Œ ^•x `«\ÏxH˜ =zÛ xeKÕ áêѨÙʼnõΩ HõxÑ≤Oz— g∞ =∂Oã¨=¸ WÖψQ |∞~°^ŒQÍ=K«∞Û— Jx ÃÇÏK«Ûiã¨∞Î#fl@∞¡QÍ =ÙO@∞Ok. Jk x=ÚëêxH˘Hõ ÉèÜ í ∞« OHõ~åHÍ~åxfl ^èiŒ Oz áêѨÙÅ QÆ∞O_≥Ö’¡ QÆ∞|∞Å∞ ~ˆ ѨÙ`«∞O@∞Ok. áê„`« =∞^茺֒ <≥~Úº =∞~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞¡ D #k JHõ¯_»Hõ¯_» ã¨Åã¨ÅHÍQÆ∞`«∞#fl@∞¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. ^•xx ^•@∞H˘x =∞#O "≥àÏ¡e J<Õ q+¨Ü∞« O ã¨∞Êù~} ° ‰õΩ ~åQÍ<Õ áêѨÙÅ QÆ∞O_≥Åqã≤áÈ`å~Ú. P h\˜Ö’ q+¨ÑÙ¨ HÍ@∞ "ÕÜ∞« _®xH˜ ã≤^OúŒ QÍ =Ù#fl H©@HÍÅ∞ `ÕÅ∞H˘O_ç =O\˜ =„[ã¨^$Œ â◊"∞≥ #ÿ `˘O_®Å`À '~°O_ç g∞ Ѩx Ѩ_`» åO— J#fl@∞¡QÍ D áêѨÙÅ "≥Ñ· Ù¨ K«∂ã¨∞OÎ \Ï~Ú. "≥Úã¨à§◊ =O\˜ Ѩ~=° ∞Ç≤ÏO„ã¨Hõ [Å[O`«∞=ÙÖÏ "≥`· ~« } ° ˜ xO_® =ÙO\Ï~Ú. „ѨàÜ ◊ ∞« OÖ’ Ѩxfl^Œ~Ì ∞° ã¨∂~°∞ºÖÁˆH=∂~°∞ xOy #_礻 ìË =ÙO\Ï~°∞, "åiHÀã¨O <å= ‰õÄ_® =ã¨∞OÎ k. W`«~∞° Å∞ =∂„`«O P p=Ú <≥`∞« >Î ~Ë ∞° Ö’ =Ú#∞QÆ∞`«∂ `ÕÅ∞`«∂ Hõ~‡° ѶŨ O Hõ_=» Ú>Ë^ì •HÍ JO^Œ∞Ö’<Õ =ÙO\Ï~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 691

ZÖÏO\˜ áêáêÅ∞ KÕã#≤ "å~°∞ "≥`· ~« }° Ö˜ ’<Õ LO_çáÈ`å~À q#∞. ##∂fl, PKå~°∞ºh, =∂`å Ñ≤`Å« #∂, =$^Œú [#∞Å#∂ ^Œ∂+≤Oz J==∂xOz# "å~°∂, `«# Ѩu„=`å, ã¨∞jÖÏ, ^èŒ~°‡ Ѩ~åÜ«∞}ÏÜ≥ÿ∞# Ѩuflx =kÖËã≤# "å_»∂, `«##∞ #q∞‡ x„^ŒÖ’H˜ *Ï~°∞‰õΩ#fl"åix ǨÏ`«º KÕã#≤ "å_»∂, âßO`«∞_»∞, ‰õΩΔ ^è•`«∞~°∞_»∂#QÆ∞ „ÉÏǨχ}∞x rqHõ‰Ωõ ÉèOí QÆO HõeyOz# "å_»∂, ^•#q∞™êÎ#x K≥ÑÊ≤ „ÉÏǨχ}∞x WO\˜H˜ Ñ≤eÑ≤OK«∞H˘x f~å PÜ«∞# =KåÛHõ 'ÖË^∞Œ á⁄—=∞‡x Hõãi≤ H˘\˜#ì "å_»∂, W`«~∞° x Ѩuflx PHõi¬Oz Ö’|éK«∞H˘<Õ"å_»∂, á⁄ÖÏÅ#∞ áê_»∞ KÕÜ«Ú"å~°∂, =O`≥##∞ q~°Q˘æ@∞ì"å~°∂, =∂O™êxfl u<Õ „ÉÏǨχ}∞_»∂, QÆ~ƒ° áù ê`«O KÕÜÚ« "å_»∂ Hõhã¨O „ѨàÜ ◊ ∞« O^•HÍ<≥<· å "≥`· ~« }° Ö˜ ’<Õ, ÃÑ#· K≥ÑÊ≤ # „áê}∞Åxfl\˜ KÕ`å Ç≤ÏOã≤OѨ|_»∞`«∂, f„="Õ^#Œ #∞ J#∞Éèqí ã¨∂Î LO_çáÈ`å~°∞. D "≥·`«~°}© x"å™êxfl `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ"åÅO>Ë XHõ>Ë =∂~°æO. ZO`« =∞ǨáêÑ≤Ü∞ÿ≥ <å ѨâßÛ`åÎÑѨ _¨ ç =∞Ǩ^•#O (J#QÍ `«#‰õΩ#fl^ŒO`å WKÕÛÜ«∞_»O) KÕã≤ K≥@∞ìH˜O^Œ |uH˜ âı+¨rq`«=∞O`å ÉèíQÆ=<åfl=∞ 㨇~°}O KÕÜ«∂e. JѨÙ_»∞ "≥·`«~°}˜ Hõ~∞° }˜ã∞¨ OÎ k HÍx Ü«∞=Ú_»∞ `«# Ѩx `å#∞ KÕã∞¨ ‰õΩáÈ=K«∞Û. =∞Ǩ^•# „ѨãH¨ Θ =zÛOk, HÍ|\˜ì K≥|∞`«∞<åfl#∞. â◊s~°O Jx`«ºO. ^è#Œ =¸ JO`Õ. HÍ|\˜ì P ~Ô O\˜g∞^• "≥∂ǨÏO ÃÑOK«∞HÀ‰õΩO_® x`«ºO ã¨g∞ѨOÖ’<Õ =ÙO_Õ =∞$`«∞º=Ùx x~°H¡ Δõ ºO KÕÜ∞« ‰õΩO_® gÖˇ#· O`« "ÕQOÆ ^è~Œ ‡° ã¨O„QÆÇϨ O KÕÜ∞« _»O `≥e"≥#· Ѩx. Jx`åºx â◊s~å}˜ qÉè"í À <≥=· âßâ◊fi`«ó II x`«ºO ã¨OxÇ≤Ï`À =∞$`«∞ºó Hõ~"ΰ Àº ^è~Œ ‡° ã¨O„QÆÇϨ ó I (^èŒ~°‡...47/24,25) #Å¡x ÖË^• Zé]x, â◊√ÉèÅí Hõ} Δ ÏÅ∞#fl, "≥`· ~« } ° © QÀ=Ùx |OQÍ~°O`À H˘=Ú‡Å#∂, "≥O_ç`À y@ìÅ#∂ JÅOHõiOz, ~Ô O_»∞ #Å¡x =„™êÎÅ#∞ HõÑÊ≤ , áêÅ∞ Ñ≤`H« _õ ®xH˜ ~åy áê„`«#∞ ã¨Ñ^Ψ •è <åºÅ`À xOÑ≤ „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕÜ∂« e. Ѩu`Î À KÕã#≤ „^À}ÏK«ÅO tY~°OÃÑ· ~åyáê„`«Ö’ W#∞Ѩ ^ŒO_®xfl Ѩ@∞ìH˘x ‰õÄ~°∞Û#fl@∞¡#fl Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA „Ѩu=∞#∞ ™ê÷ÑO≤ Kåe. K≥é‰õΩ QÆ_Å» `À, QÆ\ ì˜ |O^è<Œ åÅ`À<˘Hõ <ÒHõ#∞ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ QÀ=Ù#∞ ã¨∂~°ºÑ¨Ù„uQÍ ã¨OÉèÏqOz P <ÒHõÖ’ xÅɡ\Ïìe. `«~∞° "å`« Q˘_»∞QÆ∞, áê^Œ∞HõÅ∞, LOQÆ~O° , =„™êÎ^∞Œ Å`À ѨÓ[º „âı+ª¨ „ÉÏǨχ}∞ <˘Hõx ã¨O`«∞+¨Ñì é ¨ z [ÖÏhfl ‰õΩâ◊Å#∂ KÕ`«|@∞ìH˘x D „H˜Ok =∞O„`« â’¡HÍÅ#∞ K«^Œ∞=Ù`«∂ P "≥·`«~°}© QÀ=Ù#∞ P „ÉÏǨχ}À`«=Î ÚxH˜ ^•#O KÕÜ∂« e.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú Ü«∞=∞^•fiˆ~ =∞ǨѶ∞¨ ’ˆ~ „â◊√`åfi "≥`· ~« }° © #nO I `«~∞° HÎ Í"≥∂ ^Œ^•"Õ∞º<åO `«∞Éèºí O "≥`· ~« }° O© #=∞ó II QÍ"À "Õ∞ J„QÆ`ó« ã¨O`«∞ QÍ"À "Õ∞ ã¨O`«∞ áê~°≈fi`«ó I

◆ 692

QÍ"À "Õ∞ ǨÏ$^ŒÜ∞Õ ã¨O`«∞ QÆ"åO =∞^èºÕ =™ê=∞ºÇ¨ÏO II q+¨μ~‚ ∂° Ѩ kfi[ „âı+ª¨ =∂=Ú^Œ~ú ° =∞Ç‘Ïã¨∞~° I ã¨^HŒ }Δ˜ Ï =∞Ü«∂^Œ`åÎ `«∞Éèºí O "≥`· ~« }° © #=∞ó II (^èŒ~°‡...47/30–32) `«~∞° "å`« ã¨~∞° fiʼnõÄ ™êfiq∞Ü≥∞ÿ # Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA „Ѩu=∞#∞ P „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#O KÕã≤ QÀ=ÙH˜ „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕã≤ ^•x <åÜ«∞# "≥O@ ѨOÑ≤ã∂¨ Î ^•x`ÀHõ#∞ KÕu`À Ѩ@∞ìH˘x WÖÏ J<åe : ^è#Õ ∞ˆH`«fiO „ѨfHõΔ ã¨fi Ü«∞=∞^•fiˆ~ =∞ǨÉèÜ í ∞Õ II L`åÎ~}° ÏÜ«∞ ^Õ"tÕ "≥·`«~°}ˇÿº #"≥∂ -ã¨∞Î`Õ I (^èŒ~°‡....47/34,35) `«~∞° "å`« P „ÉÏǨχ}∞h D QÀ=Ùh PÜ«∞# WO\˜^•HÍ kQÆÉ\ˇ Ïìe. WÖÏ KÕã#≤ "å_»∞ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ "≥`· ~« } ° x˜ ã¨∞YOQÍ ^•@QÆÅ_»∞. D Éè∂í q∞ÃÑ· QÀ^•#O KÕã#≤ "å_»∞ ã¨=∞™êÎc+è ãì¨ k≤ ú <˘O^ŒQÅÆ _»∞. ã¨=∞ã¨"Î àÕ Ö◊ ’¡#∂ =∞x+≤ =∞OzѨ#∞ÖË KÕÜ∂« e, =∞OzQÍ<Õ PÖ’zOKåe. W^Õ ã¨∞Hõ~‡° . D ã¨∞Hõ~‡° =Å¡ „áê}˜H˜ SÇ≤ÏHõ– JO>Ë 'WHõ¯_»—, áê~°Ö∫H˜Hõ JO>Ë JHõ¯_», Jxfl ã¨∞MÏÅ∂ Åaè™êÎ~Ú. XHõ =∞x+≤K¿Õ ã ^•#"Õ∞ "åx ѨÙ}ºOQÍ ÖˇH¯˜ OѨ|_»∞`«∞Ok. ѨxKÕÜ∞« _»O „â◊=∞^•#=∞=Ù`«∞Ok. '<å Ѩل`«∞Å∞ <å ¿Ñ~° ZÖÏQÆ∂ ^•#O KÕ™êÎ~∞° ÖË— J#∞H˘x T~°∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ . `«# KÕu`À `åxKÕÛ ^•#O L`«=Î ∞O. =∞x+≤ áÈÜ«∂Hõ UO [~°∞QÆ∞`«∞O^À Z=iH˜ `≥Å∞ã¨∞? Jâßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ â◊s~°O`À âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ Ѩxx KÕ~ÚOK«_O» `≥e"≥#· Ѩx Hõ^•! D â◊s~°OÖ’ D „áê}O JukäÖψQ =ÙO@∞Ok. W"åà◊ =Ù#flk, ~ˆ Ѩ٠áÈ#∞#flk „áê}O.— WO`«=é‰õΩ K≥Ñ≤Ê ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ `«#^≥·# "åºMϺ<åxfl <≥·q∞ëê~°}ºOÖ’x |∞∞+¨μÅH˜ÖÏ qxÑ≤OK«™êQÍ_»∞. ''q„Ѩ=~°∞ÖÏ~å! Ѩ~°=∞`Õ[ã≤fiÜ≥ÿ∞# =∞Ǩ q+¨μ‚=Ù ^•fi~å „¿Ñ`«K«i`«#∞ q#fl QÆ~∞° _»∞_»`º« O`« ã¨O`«∞+¨μ_ì <·≥ å_»∞. r= [O`«∞=ÙÅ [<å‡kHõ q^è•<åeO`Õ. W"Õ [##,

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 693

=∞~°}, „¿Ñ`«`fi« , B~°fiú ^≥Ç· Ï≤ Hõ Hõ$`åºÅ xÜ«∞=∂Å∞. "≥∂HΔÍxH˜ HÍ~°HÍÅ∞, HÍ~°}ÏÅ∞ ‰õÄ_® W"Õ. Z=i ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’<≥`· Õ hÅHõ=∞Å ã¨=∂# âߺ=∞=~°∞_‚ #·≥ ÉèQí "Æ å#∞_»∞ [<å~°#Ì ∞_»∞ `Õ[óѨÙO[OQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∞O\Ï_À "åiˆH Jxfl ÖÏÉèÏÅ∂ q[Ü«∂Å∂ ã¨=∞‰õÄ_»∞`å~Ú. J\˜ì =∞Ǩ`«∞‡Å HõÑ[¨ Ü«∞"≥∞Hõ¯_çk? q+¨μ"‚ Õ =∂`« q+¨μ"‚ Õ Ñ≤`« q+¨μ"‚ Õ ã¨fi[# ÉÏO^è=Œ Ù_»∞. Z=x |∞kúÖ’ D q+¨Ü∞« O ã≤~÷ O° QÍ xÅ|_ç =ÙO@∞O^À "åxÔH\˜ì ^Œ∞~°fæ =ÙO_»^∞Œ . q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞_Õ ã¨~fi° =∞OQÆà√◊ _»∞. PÜ«∞<Õ QÆOQÆ, PÜ«∞<Õ „ÉÏǨχ}â◊H.Θ PÜ«∞<Õ D „uÖ’Hõ™ê~°O.

=∞Ü«∂„áÈHõOÎ "≥`· Õ =ÚÔHºÂÎ x^•#O K≥=· ã¨~fi° â◊ó II ÖÏÉè¿í ãÎ ëêO [Ü«∞¿ãÎ ëêO ‰õΩ`«¿ãÎ ëêO Ѩ~å[Ü«∞ó I ÜÕ∞ëê q∞On =~°âߺ"≥∂ ǨÏ$^ŒÜ∞« ™È÷ [<å~°#Ì ó II ^è~Œ À‡ [Ü«∞u <å^è~Œ ‡° ó ã¨`º« O [Ü«∞u <å#$`«O I Hõ=Δ ∂[Ü«∞u #„HÀ^èÀ q+¨μ~‚ Ü ˚° ∞« u <åã¨∞~åó II q+¨μ~‚ å‡`å Ñ≤`åq+¨μó‚

q+¨μó‚ ã¨fi[# ÉÏO^è"Œ åó I ÜÕ∞ëê"Õ∞= ã≤~÷ å|∞kúó # `ÕëêO ^Œ∞~°uæ ~°ƒ"ù `Õ ü II =∞OQÆàO◊ ÉèQí "Æ å<£ q+¨μ‚ ~°‡OQÆàO◊ QÆ~∞° _»^fiŒè [ó I =∞OQÆàO◊ ѨÙO_»sHÍHΔÀ =∞OQÆàÏÜ«∞`«#O ǨÏió II ǨÏi~åƒùw~°nä q„áê q„áê ÉèÏw~°nä ǨÏió I ÉèÏw~°nä ǨÏiifi„áêó ™ê~°"∞Õ `«[Q˚ „Æ `«Ü Î ∞Õ II—— (^èŒ~°‡....47/45–49)

J=∞$`ÀѨ=∂#=ÚÖˇ#· ǨÏi„Ѩ=K«<åÅ#∂, ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ #∞_»∞Å#∂, qO@∞#fl â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞Å`«ºO`« „Ѩã#¨ ∞flÖˇ<· å~°∞. „áê}˜ Ѩq„`«∞_≥<· å H͉õΩ<åfl, U ^ŒâÖ◊ ’ =Ù<åfl, U kâ◊Ö’ "≥à√◊ `«∞<åfl ǨÏi㨇~°} KÕã∞¨ OÎ >Ë Ö’Ñ¨ÖÏ |Ü«∞\Ï ‰õÄ_® Ѩq„`«∞_»=Ù`å_»∞. (J^蕺ܫ∞O – 47)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 694

q+¨μ^‚ =Õ Ùx ^•fi~å QÆ~∞° _»∞x H©Ü∞« |_ç# =∞ǨÏ`«Îfi ѨÓ~À‚Ѩ^Õâ◊=Ú =∂#= â◊s~°^•è ~°∞Å Hõ~=ΰ º=Ú Dâ◊fi~° x`«º`å =~°#‚ =Ú q"ÕHõ *Ï˝#O `«`fiΫ *Ï˝#O ã¨`û« OQÆO ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ =∞~°Å QÆ~∞° _»∞_»∞ q+¨μ=‚ Ù #_çy# JOâßÅ#∞ WÖÏ q„Ѩ=~°∞ʼnõΩ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. '^ŒÜ∂« ™êQÆ~å! r=Ùx ѨÙ@∞ìH‰õ Ωõ =¸Å HÍ~°}O J*Ï˝#"Õ∞#x É’^èÑŒ _¨ ∞» `ÀOk. "≥∂HΔÍxH˜ J#QÍ [#‡~åÇ≤Ï`åºxH˜ QÆÅ ã¨<å`«#"≥∞#ÿ LáêÜ«∂xfl q#QÀ~°∞`«∞<åfl#∞. F ^Õ= ^Õ"âÕ ß, â◊~} ° ÏQÆ`=« `«ûÖÏ! ^ŒÜ∞« KÕã≤ qxÑ≤OK«O_ç— =∞Ǩq+¨μq‚ ÖÏ K≥áêÊ_»∞. 'QÆ~∞° _®! #∞=fi_çy# „Ѩâfl◊ ‰õΩ „Ѩ`∞« º`«~Î O° KåÖÏ Q˘Ñ¨Êk. ^•xx „â◊^QúŒ Í q#flO`« =∂„`å#<Õ =∞x+≤ D ã¨O™ê~å"åQÆ=∞# K«„HõO #∞O_ç =Ú‰õΩ_Î ∞» HÍQÆÅ_»∞. D [QÆ`∞« HÎ ˜ Jf`«∞_≥· Ѩ~„° |Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, x~°=Ü«∞=Ù_»∂, ã¨~fi° A˝_∂» , ã¨~fi° Hõ~åÎ, ã¨~ˆ fiâ◊√_»∂, x~°‡Å∞_»∂, J^ŒfiÜ«∞`«`Ϋ fi=¸, ã¨fiÜ«∞O„ѨHÍâ◊√_»∂, P^ŒºO`« ~°ÇÏ≤ `«∞_»∂, qHÍ~°â¥◊ #∞º_»∂, Ѩ~å`«Ê~°∞_»∂, x~°∞} æ ∞_»∂, ã¨zÛ^•#O^Œ∞_»∂#QÆ∞ t=Ù_˘Hõ_∞» <åfl_»∞. PÜ«∞# JOâ◊Ü∞Õ D r=Ù_»∞. JyflÖ’ xѨCHõ}ÏÅ∞#fl>Ëì Jq^ŒºKÕ HõÑʨ |_ç# rqÖ’ ‰õÄ_® PÜ«∞#∞O\Ï_»∞. J<åk Hõ~‡° ÅKÕ „áêÑ≤OÎ z# â◊s~åk <å<å Láê^è∞Œ ÅÖ’ #∞O_»∞ P Ѩ~=° ∂`«‡Hˆ PÜ«∂ r=ÙÅ∞ KÕ¿ã áêѨ, ѨÙ}º Hõ~‡° ÅÃÑ· xÜ«∞O„`«} =ÙO@∞Ok. P Hõ~å‡#∞™ê~°"∞Õ rqH˘Hõ [<å‡, ^•xH˜ *Ïu, ^ÕÇϨ O, PÜ«Ú=Ù, Éè’QÍ^Œ∞Å∞ „áêÑ≤™Î êÎ~Ú. ã¨∂HõΔ ‡ ÖË^• eOQÆ â◊s~°O XHõ P`«‡K«∞@∂ì U~åÊ@=Ù`«∞#flO`« HÍÅO Jk (P`«‡) =∞~°Å =∞~°Å ѨÙ\˜ì K«ã∂¨ ΠѨÙ_»∞`«∂<Õ =ÙO@∞Ok. W^˘Hõ q+¨=ÅÜ«∞O. ™ê÷=~åÅ∂, „H˜=ÚÅ∂, Ѩ‰ΩΔõ Å∂, Ѩâ√◊ =ÙÅ∂, =∞#∞+¨μºÅ∂ "åiÖ’ ^è•i‡‰õΩÅ∂, z=iH˜ ^Õ=`«Å∂ ‰õÄ_® Ü«∞^䕄ѨHÍ~°OQÍ, Ü«∞^ä•„Hõ=∞OQÍ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍÅ â◊s~åÅ#∞ ^èiŒ Oz U "≥~Úº=∂~À¡ "å\˜x `«ºlOK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. U ѨÙ}ºHõ~‡° „ѨÉÏè =O =Å¡<À XHõ P`«‡ =∂#=Ü≥∂xÖ’ Ѩ_∞» `«∞Ok. Z#∞|k <åÅ∞QÆ∞ ÅHõÅΔ Ü≥∂#∞Ö’¡ XHõ¯ =∂#=Ü≥∂xÖ’ Ѩ_#ç r"å`«‡Hˆ `«`Ϋ fi*Ï˝#O ÅaèOKÕ J=HÍâ◊=ÚO@∞Ok. Wk "≥∂HΔÍxH˜ ™Èáê#O.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 695

™Èáê# Éè∂í `«O "≥∂HõãΔ º¨ =∂#∞+¨ºO „áêѨº ^Œ∞~°É¡ Oíè I D ^Œ∞~°É¡ íè Ü≥∂xÖ’ [xOz ‰õÄ_® `«##∞ `å#∞^Œiú OK«∞HÀÖËx r=Ùx Hõ#fl D [QÆ`∞« ÖÎ ’ =¸~°∞_ö =≥ _»∞O\Ï_»∞? Ü«∞™êÎ~Ü ° ∞« u <å`å‡#O `«™ê‡`ü áêѨ`~« À -„`« Hõó II (^èŒ~°‡...49/25) J#ºÜ≥∂#∞ʼnõΩ aè#flOQÍ ã¨∞O^Œ~=° ÚÖˇ#· WO„kÜ«∂Å`À, PHÍ~°O`À |∞kú`À =zÛ# =∂#=[#‡#∞ ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã∞¨ H˘x P`«‡Ç≤Ï`«*Ï˝<åxfl á⁄O^Œx"å_»∞ `«##∞ ã¨$+≤Oì z# „|ǨχˆH „^ÀǨÏO KÕã#≤ "å_»=Ù`å_»∞. D â◊s~°O ÖˉΩõ O_® U ѨÙ~°∞ëê~°=÷ ¸ ã¨OÉè=í O HÍ^Œ∞ Hõ^•! HÍ|\˜ì ^•x#xfl q^è•ÖÏ, ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï ã¨O~°HOΔ˜ K«∞HÀ=_»O ѨÙ~°∞+¨μx "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ\ ˜ ÉÏ^躌 `«. („áêp#∞Å∞ xˆ~tÌ Oz# LѨ"åã¨O ‰õÄ_® ^ÕÇϨ ~°H} Δõ Ö’ ÉèÏQÆ"∞Õ – J#∞) â◊s~°O`À ÉÏ@∞ P`«‡ ‰õÄ_® ~°HOΔ˜ Ѩ|_»∞`«∞Ok. Pr=# Ѩ~º° O`«=¸ P`«‡#∞ ~°HOΔ˜ K«∞HÀQÆey#"å_»∞ `«# rq`«HÍÅOÖ’<Õ ã¨~fi° =∞OQÆàÏÅ#∂ K«∂_»QÅÆ ∞QÆ∞ `å_»∞. =∞#∞+¨μºxH˜ =∂\˜=∂\˜H© ^˘~°Hxõ q „QÍ=∞O, Hˆ „Δ `«O, ^è#Œ O, QÆ$ǨÏO, â◊√ÉèOí , â◊s~°O. J~°∞^≥#· D J=Ü«∞= ã¨=Ú^•Ü«∂xfl J#=~°`=« ¸ P~ÀQƺOQÍ =ÙO_ÕÖÏ K«∂ã¨∞ H˘<Õ"å_Õ ÉèQí =Æ zÛO`«# KÕÜ∞« QÆÅ_»∞. â◊s~° ~°HΔõ ^è~Œ å‡xH©, ^è~Œ ‡° ~°HΔõ *Ï˝<åxH©, *Ï˝# ~°HΔõ ^蕺# Ü≥∂QÍxH©, Jk =ÚH˜Î „áêÑ≤HÎ © ÉÏ@Å∞ "Õ™êÎ~Ú. WO„kÜ«∞Ö’Å`«fiO =Å¡, "≥∂Ç¨Ï Ö’ÉèÏÅ =Å¡ P`«‡ K≥_áç È~Ú JÇ≤Ï`«HÍ~åºÅ‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ áÈÖËHõ z‰õΩ¯‰õΩáÈ`Õ WHõ P =∞x+≤ <≥=~°∂ ÉÏQÆ∞KÕÜ∞« ÖË~∞° . B+¨^•è Å∞ ^˘iˆHk WǨÏÖ’HõOÖ’<Õ. WHõ¯_Õ â◊s~åhfl P`«‡#∂ ÉÏQÆ∞ KÕã∞¨ HÀÖËx"å_»∞ B+¨^~Œè Ç° Ï≤ `«"∞≥ #ÿ Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ ZÖÏ ã¨∞YѨ_Q» ÅÆ _»∞? HÍ|\˜ì â◊s~å~ÀQͺxfl HÍáê_»∞‰õΩO@∂ Jk ÉÏQÆ∞#flѨÙ_Õ `«`Ϋ fi*Ï˝#O HÀã¨O „ѨÜ∞« `«flO K≥Ü∂« ºe. H˘O`«=∞Ok 'Ѩ^qŒ #∞O_ç q„âßOu ÅaèOKåHõ— ^Õ=Ùx QÆ∂iÛ 'PÖ’z^•ÌO ÖË— JO\Ï~°∞. JѨÙ_çHõ KÕ¿ã^Õ=ÚOk? â◊s~°O tkäÅ"≥∞áÿ ÈÜÕ∞"Õà◊ =zÛO^Œ<Õ Hõ^• Ѩ^qŒ #∞O_ç ѨOÑ≤Oz"Õ™êÎ~∞° . JѨC_çHõ P^蕺u‡Hõ zO`«# "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ_»^•=∞#∞‰õΩO>Ë HÀâßQÍ~°O `«QÅÆ |_çáÈ`«∞O>Ë #∞~Úº `«=fi_»O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\˜#ì >Ë.¡ "åºkèãó÷¨ H˜O Hõi+¨ºu II WÃÇÏ· = #~°H"õ åº^èÀ "å„Ѷ∞‘ "庿ãÎ [~åKåÜ«Ú tÛH˜`åûO # Hõ~ÀuÜ«∞ó I ~åºu aè#fl Ѷ∞¨ \ÏO|∞=`ü I QÆ`åfix ~“+¨^OŒè ^ÕâO◊

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 696

`å=„KÕÛÜ ù ∞« ó ã¨=∞Éèºí ¿ã`ü II Ü«∂=u u+¨uª ^ÕÇϨ Ÿ-Ü«∞O `å=`ü `«`Ϋ fiO ã¨=∞Éèºí ¿ã`ü I ã¨OnѨΠHÀâ◊É=íè <Õ ‰õÄѨO Y#u ^Œ∞~°‡uó II (^èŒ~°‡...49/23–26) Z<Àfl Ѩ#∞Å`À, `åѨ„`«Ü∂« Å`À, âßs~°Hõ =∂#ã≤Hõ QÍ¡xÖ’ Ѩ_ç JÅã¨@Ö’ ‰õÄ_® qã≤y |uˆH ã¨O™êiH˜ HÍÅO ZÖÏ QÆ_zç áÈ`«∞O^À `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ rq`«"∞Õ =Úyã≤áÈ`«∞Ok. ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ P`«‡Ç≤Ï`«O W`åº^Œ∞Å QÆ∂iÛ PÖ’zOKÕ Ö’QÍ<Õ ™ê=∂#∞ºx rq`« HÍÅO HõiyáÈ`«∞Ok. ѨÙ_»∞`«∞#fl "åà◊§#∂, ~ÀQÆ∞Å#∂, ѨÓ~°fiHõ~å‡#fl #∞Éèqí ã¨∂Î ^Œ∞ódã¨∞#Î fl"åà◊§#∂, PѨ^ÅŒ Ö’ W~°∞‰õΩ¯#fl "åà◊§#∂, z=iH˜ =∞$u K≥O^Œ∞`«∞#fl "åà◊§#∂ ‰õÄ_® K«∂ã¨∂<Î Õ =ÙO\Ï_»∞, "å~°∞ J#∞Éèqí ã¨∞#Î fl^ŒO`å XHõÑʨ \˜ áêѨÑŨ¶ "Õ∞#x qO@∂<Õ =ÙO\Ï_»∞ – J~Ú<å D =∞x+≤ "≥∂ǨÏ=∞<Õ =∞k~° =∞`«∞ÖÎ ’Ѩ_ç ^ÕxH© ÉèÜ í ∞« Ѩ__» ∞» . ÉèQí =Æ O`«∞x â◊~} ° ∞ "Õ__» O» =∂@ ^Õ=Ù_≥~∞° QÆ∞, Hõhã¨O PÜ«∞##∞, `«# XO\’¡ FÑ≤‰Ωõ #flO`« HÍÅO, Jã¨Å∞ 㨇iOѨ<Õ ã¨‡iOѨ_∞» . QÆ~∞° _®! ^è#Œ O HõÅÖ’x ã≤i =O\˜k. ^•xx K«∂ã¨∞H˘x ã¨O|~°Ñ_¨ _» O» =¸~°`ö fi« O. Ü«∞ø=#O ѨÙ=ÙfiÖÏ\˜k. ZѨC_»∞ "å_çáÈ`«∞O^À `≥eÜ«∞^Œ∞. ^•xx K«∂ã¨∞H˘x q∞_çãÑ≤ _¨ _» O» Jq"ÕHOõ . x*ÏxH˜ #∂ˆ~à◊§ PÜ«Ú=Ù x["≥∞#ÿ ™ê^艌 Ωõ xH˜ J`«ºÅÊHÍÅO. WO^Œ∞Ö’ ã¨QÉÆ Ïè QÆO x„^ŒHˆ ã¨iáÈ`«∞Ok. ÉÏźOÖ’, ~ÀQÆ"∞≥ KåÛHõ, =$^•úѺ¨ O ÃÑ|· _®¤Hõ Ug∞ KÕÜ∞« ÖË_∞» Hõ^•! WHõ q∞ye# HÍÅ"≥∞O`«? JO^Œ∞Ö’ JO`å ‰õΩ@∞O| áÈ+¨}‰õÄ, `«# ã¨~^° •Å‰õÄ, ã¨~™° êňH J~ÚáÈ`Õ "å_ç [#‡ =º~°"÷ ∞Õ Hõ^•! ã¨OѨ^óŒ ã¨fiѨfl ã¨OHÍâß HÍÖ’ #*Ï˝Ü∞« `Õ <å<å Ü«∞ø=#O ‰õΩã¨∞"≥∂Ѩ=∞O I HÍÔ~º· ó ã¨O™ê~° ã¨OÉè"í ó·≥ I `«_Kç Û« ѨŠ=∂#∞+¨ºO =¸~°Oö ^Œ∞óYO [<ÀǨÏO`« Hõ㺨 ™êº *Ï˚#`À ^è$Œ uó II #"ÕuÎ Ç≤Ï`« =∂`«‡#ó II â◊`O« rq`« =∞`«ºÅÊO *Ï`å <å~åÎ<£ =∞$`å<åѨ^£ x„^•ÅÃ㺷 ã¨Î ^Œ~Hú° Oõ I „Éèëí êì<£ ^Œ$ëêìfi K« ^Œ∞ód`å<£ I ÉÏź~ÀQÍ [~å^Œ∞óMˇ· Ö’HÀ "≥∂Ç¨Ï ã¨∞~å<£ Ñ‘`åfi ~°ÅÊO `«^ÑŒ ≤ x+¨ÊÅù O II # aÉèuË Hõ^• K«# II (^èŒ~°‡...49/27–30) xѶ∞¨ flOu iѨÙ=„^ÀQÍ ã¨Î™ê‡ „KÕÛùÜ«∞ó ã¨=∞Éèíº¿ã`ü II Ü«∂=<åfl„â◊Ü∞« `Õ ^Œ∞óYO Ü«∂=<åflÜ«∂Ou KåѨ^óŒ I Ü«∂=<ÕflO„kÜ«∞ "≥H· Åõ ºO

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 697

"≥O@<Õ „áê~°OaèOK«=Åã≤# Ѩx "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ@ì‰Ωõ O_®, "≥∞ʼnõΩ=QÍ =ÙO_»=Åã≤# "Õà◊ "≥Ú^Œ∞Ì x^Œ∞~°áÈ`«∂, ÉèÜ í ∞« Ѩ_=» Åã≤# KÀ@ "≥ÚO_ç^~·≥è åºxfl „Ѩ^iŒ ≈ã¨∂Î ^•#O, ^≥=· O ÖˉΩõ O_® |uˆHã≤# "åxx U =∞x+≤ ÉÏQÆ∞ KÕÜ∞« QÆÅ_»∞? U ^Õ=Ù_»∞ ~°HOΔ˜ ѨQÅÆ _»∞? ~Ô O_»∞ Hõ#∞Å∂ `≥éK«∞H˘x #_»∞ã¨∂ΠѨ_áç ÈÜÕ∞"åxx (J#QÍ ^Õ=Ùx ã¨$+≤xì K«∂ã¨∂Î ^Õ=Ù_»∞ ÖË_<» Õ "åxx) qO@∂ ‰õÄ_® qxÑ≤OK«∞HÀx "åxx, 㨄^ŒOæ ^ä•Å#∞ =$uÎs`åº K«kq É’kèã∂¨ Î ‰õÄ_® `«# Hõ~"ΰ åºxfl J~°O÷ KÕã∞¨ HÀÖËx "åxx U =∞x+‘ ÉÏQÆ∞ KÕÜ∞« ÖË_∞» , U ^Õ=Ù_»∂ ~°HOΔ˜ Ѩ_∞» .

JÇ≤Ï`Õ Ç≤Ï`« ã¨O[˝ó ™êº ^Œ„^è∞Œ "Õ „^è∞Œ = ã¨O[˝Hóõ I J#ˆ~÷ Kå~°÷ q*Ï˝#ó ã¨fi=∞~°O÷ Ü≥∂# "ÕuÎ ã¨ó II Ѩâº◊ #fl Ñ≤ „ѨãÅö¨ u „â◊√}fi#flÑ≤ #|∞^躌 u I Ѩ~#°î flÑ≤ # *Ï<åu ^Õ==∂Ü«∂ q"≥∂Ç≤Ï`«ó II (^èŒ~°‡... 49/31–34) HÍÅ=∞<Õ D Ö’`≥#· =∞Ǩ™êQÆ~O° Ö’ [QÆ`OΫ `å =Ú#∞QÆ∞`«∂ `ÕÅ∞`«∂ =ÙO@∞Ok. =∞$`«∞º=Ù, ~ÀQÆ=Ú, =Úã¨e`«#=Ú J<Õ "≥Úã¨à§◊ KÕ`« ZO`« |OkèOѨ|_ç<å Z=iH© ★ „QÍǨÏq=ÚH˜xÎ á⁄O^•Å<Õ *Ï˝#O HõÅ∞QÆ^∞Œ . „Ѩu =∞x+‘ ÉèÜ í ∞« OÖ’<Õ |uˆHã¨∞OÎ \Ï_»∞. =∞~À ѨH¯õ #∞O_ç "åxH˜ HÍÅq∞zÛ# QÆ_∞» =Ù Hõ~y° áÈ`«∞O@∞Ok. J~Ú<å ѨzÛ‰õΩO_» h\˜Ö’ Ѩ_ç HõiyáÈ`«∞<åfl Hõ#|_»#@∞¡ D =∞x+≤ „Hõ=∞OQÍ ‰õÄeáÈ`«∞<åfl JÖÏ Hõ#|_»_∞» . `«##∞ `å#∂ K«∂ã¨∞HÀ_»∞, `≥Å∞ã¨∞HÀ_»∞. QÍex |OkèOz =ÙOK«=K«∞Û<Õ"∂≥ QÍx, PHÍâßxfl =ÚHõ¯Å∞ KÕã≤ ÃÑ@ì=K«∞Û<Õ"≥∂ QÍx, Hõ_»e ÔH~°\ÏÅ#∞ "≥#∞Hõ‰õΩ =∞o§OK«★=ÅO`«∞Å∞<åflˆ~"≥∂QÍx, HÍÅ=Ú<åÑ≤ PÜ«Ú=Ù#∞ ÃÑOK«QÅÆ "å~°∞ =∂„`«O ÖË~∞° . „ѨàÜ ◊ ∞« O =¿ãÎ <ÕÅ c@Å∞ "å~°∞`«∞Ok, ã¨∞"Õ∞~°∞ Ѩ~fi° `«"∞Õ á⁄_ç á⁄_çÜ∞ÿ≥ áÈ`«∞Ok, ã¨=Ú„^Œ=∞O`«\ ˜ [ÖÏâ◊Ü∞« "Õ∞ ZO_çáÈ`«∞Ok. JÖÏ\˜k =∞x+≤ |`«∞H˜¯ „ѨàÜ ◊ ∞« O ÖÏO\˜ Kå=Ù =zÛ#ѨÙ_»∞ U â◊s~°O q∞ye =ÙO@∞Ok. „áê~°|Ü ú ∞Õ x~°∞^Àºw *ÏQÆ~°Î"Õº „Ѩã¨∞ѨÎHõó I qâ◊fiã¨Îâ◊Û ÉèíÜ«∞™ê÷<Õ Ç¨ #~°ó HÀ # ǨÏ#º`Õ II `ÀÜ«∞¿Ñ#¶ ã¨"∞Õ ^Õ¿ÇÏ r"Õ <å„Hõ=∞º ã¨Oã≤`÷ Õ I Jx`«º „Ñ≤Ü∞« ã¨O"å¿ã Hõ^OŒä u+¨uª x~°ƒÜ ù ∞« ó I

★

„QÍÇ¨Ï ´ "≥Úã¨e =ÖO`«∞Å∞ ´ ã¨=∞~°∞Å÷ ∞

★

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 698

„QÆ^#Œä OK« `«~O° QÍ}Ï =∂™ê÷<åÜ«Ú+≤ Ü«Ú[º`Õ II Ѩ$käg ^ŒÇϨ º`Õ ÜÕ∞# "Õ∞~°∞âßÛÑ≤ qj~°º`Õ I â◊√+¨º`Õ ™êQÆ~[° ÅO â◊s~° 㨺K« HÍ Hõ^•ä II JѨ`º« O "Õ∞ Hõà„◊ `«O "Õ∞★ ^è#Œ O "Õ∞ ÉÏO^è"Œ åâ◊Û"Õ∞ I [ÅÊO`«q∞u =∞~åκ [O ǨÏOu HÍÅ=$HÀ |ÖÏ`ü II (^èŒ~°‡...49/35–39) ˆ~Ѩ٠KÕ^•Ì=∞#∞‰õΩ#fl =∞Oz Ѩxx W"åàı KÕÃãÜ«∂ºe. ZO^Œ∞HõO>Ë P Ѩx JÜÕ∞º^•HÍ =∞$`«∞º"åQÆ^∞Œ . =∞x+≤ Ü≥ÚHõ¯ â◊„`«∞¿ã# |e+¨"ì ∞≥ #ÿ k, ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ k. ^•xH˜ Ѩ^„Œä Ѩ^~Œ ≈° ‰õΩÅ∞ =∞x+≤ =$^•ú=㨆÷ ~ÀQÍÅ∞ Ããx· ‰õΩÅ∞, ¿ã<åx áêѨ=Ú, â◊„`«∞~åA =∞$`«∞º=Ù. D ÉèÜ í ∞« OHõ~° Ü«Ú^ŒOú Ö’ JѨ[Ü«∞, =∞$`«∞ºQÆÇϨ fi~åÅ #∞O_ç ~°HOΔ˜ K«QÅÆ "å_»∞, q+¨μ‚"˘Hõ¯_Õ. TÇ¨Ï `≥eã≤#<å\˜ #∞O_ô q+¨μ‚=Ù<Õ ã¨‡iã¨∞Î#fl "å_ô Ü«Ú^•ú<Õfl KÕÜ∞« #Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ . "åxx ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ ^Õ=^Œ∂`«Å∞ =zÛ q=∂#OÖ’ Q˘xáÈ`å~°∞. WÅ∞¡, WÖÏ¡Å∞, Ñ≤ÅÅ¡ ∞ – WÖÏO\˜ |O^è•Å‰õΩ Hõ@∞ì|_»‰Ωõ O_® ÉÏ^躌 `«QÍ =∂„`«"∞Õ "å\˜`À „ѨãH¨ ÍÎxfl ÃÑ@∞ìH˘x =∞$`«∞º=Ù HÀã¨O ^Õ=Ùx HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂¿ã"å_»∞ ã¨∞d. W^ŒO Hõ$`« q∞^ŒO HÍ~°º Hõ$`«O "åѨº^äŒ "å -Hõ$`«O II q∞^Œ=∞#º `«¯ $`åHõ$`«O I [~å^Œi≈`« ѨO^ä•#O U=g∞Ǩ ã¨=∂Ü«ÚHõOÎ „ѨKO« _» "åºkè Ããx· HõO I Hõ$`åO`«ó ‰õΩ~°∞`Õ =â◊O II Jkè+`ª≤ À =∞$`«∞º â◊„`«∞O â◊fió HÍ~°º=∞^Œº ‰õΩsfi`« „`å`å~°O H˜O # Ѩâº◊ u II ѨÓ~åfi¿ÇÏ‚ KÒѨ~åÇ≤ÏH‚ Oõ I `«$ëê‚ ã¨∂p qxiƒù<åflO # Ç≤Ï =∞$`«∞ºó „ѨfHõ`Δ Õ ã≤HOÎõ q+¨Ü∞« ã¨iÊëê I `«xfl=∞[˚ [˚QkÆ ^ŒO QÆOcè~ˆ HÍÅ ™êQÆ~ˆ I =∞$`«∞º ~ÀQÆ [~å„QÍÃÇÏ· ~°fl HõtÛ^ŒÑ≤ |∞^躌 `Õ II „ѨuHõ}Δ ÉèÜ í ∞« OHÍÅó H©Ü Δ ∞« =∂}À # ÅHõΔ º`Õ P=∞‰õΩOÉèí W"åOÉèóí ™È÷ qj~À‚ # qÉèÏ=º`Õ II Ü«Ú[º`Õ "Õ+#ì¨ O "åÜ≥∂ ~åHÍâ◊㺨 K« YO_»#O I

★

ã¨O㨯 $`«OÖ’ '"Õ∞— JO>Ë '<å Ü≥ÚHõ¯— Jx J~°=÷ Ú D =∞x+≤ <å ÉèÏ~°º, <å H˘_»∞‰õΩ, <å ^è#Œ =Ú, <å "åà◊√§ Jx "Õ∞HõÖÏQÆ qé]gQÆ∞`«∂ J~°∞ã¨∞<Î =Õ ÙO\Ï_»∞. HÍÅ=∞<Õ `À_ÕÅ∞ =zÛ Hõ|oOKÕ ^•HÍ P "Õ∞ HÍ~°O ™êQÆ∞`«∞Ok. JHõ¯_ç`À ã¨i.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú ~åQÆ ^Õfiëê#ÖË Ñ¨Hfiõ O =∞$`«∞º ~°âßflu =∂#=O II ÉÏÖÏOâ◊Û Ü«∞ø=# ™ê÷Oâ◊Û =$^•ú<£ QÆ~ƒ° ù QÆ`å#Ñ≤ I ã¨~åfi<å qt`Õ =∞$`«∞º ~ˆ =O Éè∂í `« q∞^ŒO [QÆ`ü II ã¨fi^ÕÇϨ =∞Ñ≤ r"À- Ü«∞O

◆ 699

=ÚHÍÎ fiÜ«∂u Ü«∞=∂ÅÜ«∞O I ¢ãΑ =∂`«$ Ñ≤`$« Ѩل`åk ã¨O|O^èóŒ Hˆ # ¿ÇÏ`«∞<å II ^Œ∞óY =¸ÅO Ç≤Ï ã¨O™ê~°ó ã¨Ü∞« ™êºã≤Π㨠^Œ∞ód`«ó I `«ãº¨ `åºQÆó Hõ$`ÀÜÕ∞# 㨠ã¨∞v <åѨ~ó° Hõfiz`ü II (^èŒ~°‡...49/40–46) Jxfl ~°HÍÅ ^Œ∞óMÏÅH© [#Hõ=¸, ã¨=∞™êΠѨ^ÅŒ ‰õÄ Ñ¨Ù\˜xì Å∂¡, Jxfl „ѨHÍ~åÅ áêáêʼnõÄ P„â◊Ü«∞=¸ D „ѨѨOK«=Ú. HÍ|\˜ì #~°∞Å∞ U HõΔ}OÖ’<≥·<å nxx `«ºlOK«_®xH˜ ã≤^OúŒ QÍ =ÙO_®e. W#∞Ѩ =ÅÖ’ Hõé] ÃÑ>ˇÖì ’ W~°∞‰õΩ¯x z‰õΩ¯‰õΩ#fl "å_≥<· å `«ÑÊ≤ OK«∞HÀQÆÅ_Õ"∂≥ QÍx ¢ã,Α Ѩل`«∞Å∞ J<Õ "≥∂ǨÏ*ÏÅOÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl"å_çHõ q_»∞^ŒÅ HÍÖË_∞» . =∞x+≤ =∞#ã¨∞H˜ #zÛ# Ѩ^•~å÷Å ã¨OYº#∞ ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ áÈ`«∞#fl H˘nÌ "åx =∞#ã¨∞Ö’ â’HÍyfl H©ÅÅ∞ ‰õÄ_® ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂<Õ =ÙO\Ï~Ú. WO„kÜ«∂Å<≥_∞» ^˘OQÆÅ∞ „ѨÑO¨ Kå<Õfl ^˘OyeOz =¸@Hõ\ì˜ #~°HOõ "≥Ñ· Ù¨ "≥∂ã¨∞‰õΩáÈ`å~Ú. P =¸@Ö’ `å#∞ LO_»‰õÄ_»^Œ<Õ „Ѩu =∞x+‘ HÀ~°∞HÀ"åe. HÍx =∂Oã¨Ñ¨Ù Zé#∞ =∂„`«"Õ∞ K«∂ã≤ "≥^∞Œ ~°∞ =ÚÅ∞¡#∞ Ѩ\ Oì˜ K«∞HÀ‰õΩO_® Pâ◊ ~ˆ Ñ≤# ^•iÖ’H˜ j„Ѷ∞¨ O ѨÜ∞« xOz QÍÅOÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl KÕѨÖÏQÍ ã¨∞YÖÏÅ㨠H˘nÌ W~°∞‰õΩ¯#fl =∞x+≤ Ü«∞=Úx Ѩ\ Oì˜ K«∞HÀ‰õΩO_® |uˆHã≤ K«KåÛHõ U_»∞™êÎ_∞» . `å=O`À-㨺 xY#ºO`Õ „ѨÉ=íè O ã¨~fi° ^Œ∞óMÏ<å ǨÏ$^ŒÜ∞Õ â’Hõ â◊OHõ=ó II =∂ÅÜ«∞O ã¨HÖõ ÏѨ^•O I =Oz`åâı+¨q`≥ÂÎ ÃãÂÎ P„â◊Ü∞« O ã¨~fi° áêáê#O ifl`«ºO Ö’HÀ q<åt`«ó I ã¨O™ê~°O =~°Ü ˚ ∞Õ `ü Hõ}Δ Ï`ü II Ǩ ǨÏO`« q+¨Ü∂« Ǩ~Ô · ֒ǨÏ^•~°∞=∞Ü≥∞ÿ ó áêâ‹ó· ~ˆ Ì Ç¨Ï¿ãO÷ „kÜ«∞ `«ã¯¨ ~Ô ó· II ѨÙ=∂<£ |^Àú q=ÚK«º`Õ I =∂Oã¨Å∞É’ú Ü«∞^ä• =∞`Àûº Ѩل`«^•~° =∞Ü≥∞ÿ ó áêâ‹· ֒ǨÏâ◊O‰õΩO #Ѩâº◊ u I ~°∞‡K«º`Õ # Hõ^•K«# II ã¨∞YÅ∞|ú ã¨^Î •ä ^ÕÇÏ‘ Ü«∂=`«ó ‰õΩ~°∞`Õ [O`«∞ó Ü«∞=∞ÉÏ^è•O#Ѩâº◊ u II ã¨O|O^è•<£ =∞#ã¨ó „Ñ≤Ü∂« <£ I (^è~Œ ‡° ..... 49/ 47-51)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 700

QÆ~∞° _®! `«#H˜ Ç≤Ï`«"∞≥ #ÿ ^Õ^À JÇ≤Ï`«"∞≥ #ÿ ^Õ^À `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® x`«º ‰õΩѨ^QŒä Íq∞Ü≥∞ÿ JO>Ë |`«∞HõO`å K≥_¤» =∂~°Oæ Ö’ ^Œ∞+¨¯~°‡Å<Õ QÍqã¨∂,Î `«# á⁄@ì xOѨÙHÀ_»O QÆ∞iOKÕ PÖ’zã¨∂Î QÆ_ç¿Ñ¿ã"å_»∞ <å~°H©Ü«∞ „áê}˜ J~ÚáÈ`å_»∞. JO>Ë Éèí∂Ö’HõOÖ’ ÖËxHÍÅ=∞O`å #~°HOõ Ö’<Õ =ÙO\Ï_»∞. PǨ~° x„^• ÉèÜ í ∞« "≥∞^ÿ ∞Œä <åÅ∞ Jxfl [O`«∞=ÙÅH© ã¨=∂#"Õ∞ J~Ú<å ÉèQí =Æ ^£ *Ï˝#OHõÅ "å~°∞ =∂„`«"∞Õ =∂#=ÙÅ∞ HÍQÍ q∞QÆ`å=hfl, H˘xfl #~°~∂° ѨOÖ’ =Ù<åfl, [O`«∞=ÙÖË. á⁄^Œ∞<Ì flÕ =∞Å =¸„`åÅ#∞ QÆ∂sÛ, =∞^蕺ǨÏflO, ~å„f Éè’[<åxfl QÆ∂iÛ, ~å„u "≥∞^ÿ ∞Œä <åxfl QÆ∂iÛ =∂„`«"∞Õ PÖ’zã¨∂Î Jq J~ÚáÈQÍ<Õ x„^ŒáÈÜÕ∞"å~°∞ =¸~°∞Åö ∞. =∂#=*Ïu q+¨Ü∞« OÖ’##∞fl‰õÄ_® ÉÏkèOKÕ ^Õq∞@O>Ë giÖ’ JkèHõ âß`«O J*Ï˝#O =Å¡ "≥∂Ç≤Ï`«∞֡ᷠÈ~Ú `«=∞ â◊s~°O, `«=∞ „ã‘,Î `«=∞ ^è#Œ O =Ú#flQÆ∞ "å\˜ QÆ∂~ˆ Û PÖ’zã¨∂Î "å\˜ HÀã¨"∞Õ rqã¨∂Î P HÀiHõÅ∂, |∞∞}ÏÅ∂ f~°Hõ =∞~°Å "å\˜ HÀã¨"∞Õ [#‡<≥`∞« `Î ∞« <åfl~°∞, =∞~°}㘠∞¨ <Î åfl~°∞. Wk Ѩ^uúŒ HÍ^Œ∞. =∞x+≤ `«# Pã¨HxΘ `«ºlOKåe. ÉÏ^躌 `«#∞ =∂„`«"∞Õ x~°fiiÎOKåe. <å "≥Ñ· Ù¨ =∞àϧe. P^蕺u‡Hõ *Ï˝#O ÃÑ· Pã¨HxΘ ÃÑOK«∞HÀ"åe. Wn Ѩ^uúŒ .

~å„`Ò =∞^Œ# x„^•ÉèϺO ÉÏ^躌 O`Õ =¸_è=» ∂#"åó II ã¨fi^ÕÇϨ ^è#Œ ^•~åk x~°`åó ã¨~fi° [O`«=ó I *ÏÜ«∞O`Õ K« „q∞Ü«∞O`Õ K« Ǩ ǨÏO`å*Ï˝# "≥∂Ç≤Ï`åó II `«™ê‡`ü ã¨OQÆó ã¨^•`åº[ºó ã¨KÕ`ü `«º‰õΩÎO #â◊Hõº`Õ I =∞ǨÏkƒùó ã¨ÇϨ Hõ~=ΰ º ó ã¨O`«ó ã¨OQÆ㺨 Éè+Ë [¨ O II (^èŒ~°‡.... 49/52-56) ã¨`û« OQÆO, q"ÕHOõ - D ~Ô O_»∂ =∂#=Ùx =∞Å~°ÇÏ≤ `«, P~ÀQƺHõ~=° ÚÖˇ#· ~Ô O_»∞ <Õ„`åÅ∞. D ~Ô O_»∂ ÖËx "å_»∞ JO^è∞Œ _çHO˜ ^Õ ÖˇH¯õ . ã¨`û« OQÆâÛ◊ q"ÕHâõ Û◊ x~°‡ÅO #Ü«∞#^ŒfiÜ«∞O I Ç≤Ï`åÇ≤Ï`«O # *Ï#O`À x`«º=Ú<å‡~°Qæ Íq∞#ó I ‰õΩH˜Δ ѨÓ~°} xëêªÜ∞Õ `Õ #~å <å~°HÍó YQÆ II x„^•cè"∞≥ ^ÿ ∞Œä <åǨ~åó ã¨~ˆ fiëêO „áê}˜<åO ã¨=∂ó I *Ï˝#"å<£ =∂#=ó „áÈHÀÎ *Ï˝#Ç‘Ï#ó Ѩâ√◊ ó 㨇 $`«ó II „ѨÉÏè `Õ =∞Å=¸„`åÉèϺO ‰õΩΔ `«Î $OÉèϺO =∞^躌 Qˆ ~°"ÒI

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 701

Ü«∞㨺<åã≤#Î ~°ó ™È-O^èóŒ Hõ^OŒä # ™êº^Œ =∂~°Qæ óÆ II (^è~Œ ‡° .... 49 / 57) UHõÉ∞íè HÍÎÅ∂, LѨ"å™êÅ∂ KÕã≤ =Ó~°∞‰õΩO>Ë KåÅ^Œ∞. JO`«=∂„`å#<Õ J*Ï˝#∞Öˇ#· [#∞ʼnõΩ =ÚH˜Î =K≥ÛÜ«∞º^Œ∞. áêѨ=¸ #tOzáÈ^Œ∞. XHõ z#fl Hõ„~°ÑÙ¨ Å¡`À H˘\˜#ì O`« =∂„`å# =∞ǨÉè∞í [OQÆO =∞~°}㘠∞¨ OÎ ^•? ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ [@Å∞ ÃÑOK«∞H˘x, =∞$QÆK~« å‡xfl ^èiŒ Oz "ÕëêxH˜ =∂„`«"∞Õ |∞∞+¨μÖˇ· ^•OaèHõ *Ï˝<åxfl „Ѩ^iŒ ≈OKÕ "åi Jã¨Å∞ ~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ q"ÕHOõ HÍ"åe. JÖÏ\˜ "åix ^Œ∂~°O #∞O_Õ `«ºlOKåe. "åˆ~ Ѷ¨∞’~°#~°HõOÖ’ Ѩ_»É’`«∞<åfl~°∞. WHõ#<Õflq∞ ~°H™Δ˜ êÎ~∞° ? J#∞HÀ"åe. H˘O`«=∞Ok ã¨~fi° ã¨OQÆ Ñ¨i`åºQÆ∞Å=∞x K≥ÑC¨ H˘x kQÆO|~°∞Öˇ· ã≤Q∞Æ Öæ ‰Ë Ωõ O_® u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞. "åi Ѩ@¡ ‰õÄ_® q"ÕHÍxfl qxÜ≥∂yOKåe. =∞\˜hì Éè™í ê‡hfl XO\˜xO_® ѨÙÅ∞=ÚH˘x u~°∞QÆ∞`«∂ H˘O^Œ~∞° `«=∞‰õΩ =ÚH˜Î `«^ºŒä =∞x K≥ÑC¨ ‰õΩO@∞O\Ï~°∞. T~°‰Ωõ Hõ¯Å∂ JÖψQ u~°∞QÆ∞`å~ÚQÍ, =∞O\˜Ö’ |∂_ç^ÖŒ ’ á⁄~°∞¡`«∂? x["≥∞#ÿ *Ï˝x, =#"åã≤ J_»qÖ’H˜ =∞#O "≥o§<å XHõO`«@ ^˘~°H_õ ∞» . J`«_∞» `åѨãÜ ≤ ∞ÿ≥ QÆ_,¤ç P‰õΩÅ∞, ѨÙÅ¡Å∞, h~°∞ =∂„`«"∞Õ PǨ~°OQÍ fã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. J_»qÖ’ KåÅ [O`«∞=ÙÅ∞ (=∂Oã¨O ^˘~°Hõ#ѨÙ_»∞ #Hõ¯`À ã¨Ç¨) JÖψQ |uˆHã¨∞ÎO\Ï~Ú. "å@xfl\˜ Ü≥∞^Œ∞\Ï "≥∂HõiÅ¡ ÖË=ÚHõ^•! JÖÏO\˜, #Hõ¯Å=O\˜ `åѨã∞¨ Å∞ =∞#∞+¨μºÅÖ’ ‰õÄ_® =ÙO\Ï~°∞. "åix áÈÅ∞ÛHÀ=_®xH˜ q"ÕHOõ HÍ"åe. QÆOQÆÖ’ ~ÀE =Ú#ˆHã≤#O`« =∂„`å# Z=_»∂ =∞ǨÜ≥∂yHÍÖË_∞» . x`«ºO QÆOQÆÖ’<Õ =ÙO\Ï~ÚQÍ HõÑʨ Å∂, KÕÑŨ ∂#∂ H˘O`«=∞Ok x`«º„=`«∞Å=∞x K≥ÑC¨ ‰õΩO@∂ xÅ= h\˜x `åQÆ~∞° . JO`« =∂„`å# áê=Ù~°O, tÖÏǨ~°O, K«HÀ~°O =Ú‰õΩÖÎ ·ˇ áÈ`åÜ«∞#QÆÅ=∂? QÆ~∞° _®! D „=`åÅ∂, `«áêÅ∂, LѨ"å™êÅ∂, x~åǨ~åÅ∂ =º~°O÷ HÍ=Ù. J#=ã¨~=° ¸ HÍ=Ù.W=hfl =ÚH˜HÎ ˜ =∂~åæÖ,Ë HÍx `«`Ϋ fi*Ï˝# ã¨ÇÏ≤ `«=ÚÖˇ#· ѨÙ_Õ "å\˜H˜ Q˘Ñ¨Ê qÅ∞==ÙO@∞Ok. (XHõ\ ˜ JOÔH ѨH¯õ # ã¨∞<åflÅÖÏQÆ. - J#∞) "Õ^•Å#∂ âß„™êÎÅ#∂ K«^=Œ QÍ<Õ ã¨iHÍ^Œ∞. |\©Ñì \¨ ì˜ XѨÊ*ˇÑÊ≤ #O`« =∂„`å# ‰õÄ_® ^≥=· , =∂#=¿ã=HÍÉ’^Œ∞. "å\˜ ™ê~åxfl „QÆÇÏ≤ Oz, PK«iOz, J#∞Éèqí Oz Hõhã¨O ÉèÏ=ã¨fiѨflOÖ’<≥<· å ÉèQí =Æ O`«∞x K«∂_»QeÆ y JѨC_»∞ „Ѩ[ʼnõΩ ^•xx É’kèOz# "å_»∞ [#OÖ’ [<å~°#Ì ∞_»=Ù`å_»∞. =∂#= ¿ã"å =∂^è=Œ ¿ã"å ‰õÄ_® KÕã#≤ "å_»=Ù`å_»∞. nѨO J<Õ =∂@#∞ ѨÅHõQÍ<Õ ZÖÏÔQ`· Õ pHõ\ ˜ ^Œ∂~°O HÍ^À JÖψQ â◊|*Ì Ï˝#=Ú#∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 702

ã¨OáêkOz#O`« =∂„`å# =ºH˜ÖÎ ’x J*Ï˝#O ã¨=∞ã≤áÈ^Œ∞. |∞kúÖxË "åx KÕuÖ’x K«^Œ∞=Ù JO^èŒ∞x KÕuÖ’x J^ŒÌOÖÏO\˜^Õ. âß„™êÎÅhfl K«k"≥Ü«∂ºÅx H˘O^Œ~°∞ |Ü«∞ÖË~Ì `° å~°∞ HÍx JÖÏ KÕÜ∞« QÆÅQÆ_O» J™ê^躌 O. ǨÏOã¨áêÅ#∞ Ñ‘eÛ#@∞¡ âßG™ê~åxfl „QÆÇÏ≤ OK«_O» q"ÕH˜ ÅHõ} Δ O. J<ÕHÍx K«âß„™êÎ}˜ ã¨fiÖÏÊÜ«ÚifiѶ∞¨ flHÀ@Ü«∞ó I `«™ê‡`ü ™ê~°O q*ÏhÜ«∂`ü H©~Δ O° ǨÏO㨠W"åOÉèãí ≤ II (^èŒ~°‡.....49/84) "Õ^⌠ßG q^•fiOã¨∞xH˜ Ѩ~=° ∞`«`åÎ fixH˜ ã¨O|OkèOz# *Ï˝#O „áêÑ≤OÎ z# `«~∞° "å`« WHõ ^Õx`À#∂ Ѩx =ÙO_»^Œ∞. J=∞$`«O „`åy# "åxH˜Hõ J#flO`À J=ã¨~°"Õ∞ =ÚO@∞Ok? "Õ^•^躌 Ü«∞#O=Å¡ QÍh âßGáêO_ç`º« O =Å¡QÍh "≥∂HõOΔ ~å"åÅx ÖË^∞Œ . HÔ =· źO *Ï˝#O =Å¡<Õ `«Ñʨ =∞~À q^èOŒ QÍ ~å^Œ∞. P„â◊=∂Å∂, ^Œ~≈° <åÅ∂ ‰õÄ_® =ÚH˜Î ™ê^è<Œ åÅ∞ HÍ=Ù. U Hõ~‡° ^•fi~å<≥<· å =ÚH˜Î HÀã¨O „ѨÜ∞« uflOK«=K«Û<Õk ã¨iHÍ^Œ∞. *Ï˝# "≥ÚHõ¯>Ë =ÚH˜Î xã¨∞OÎ k. "≥~Úºâß„™êÎÅ#∞ <≥uÃÎ Ñ· HÔ H˜¯OK«∞H˘x K«kq<å ~åx J^≥· fi`« t=`«`Ϋ fiO QÆ∞~°∂Ѩ^âÕ O◊ ^•fi~å, PÜ«∞# K≥ÑÊ≤ # ™ê^è#Œ ^•fi~å ™ê^躌 O. *Ï˝#O ~Ô O_»∞ „ѨHÍ~åÅx ÃÑ^ŒÅÌ O\Ï~°∞. XHõ\ ˜ âßGHõk`ä « *Ï˝#=Ú HÍQÍ ~Ô O_»=k q"ÕHõO =Å¡ „áêÑ≤ÎOKÕk. â◊|Ì"Õ∞ „|Ǩχ=∞x PQÆ=∞âßG=∞O@∞Ok. Ѩ~°=∞`«`«Î fi"Õ∞ „|Ǩχܫ∞x q"Õ‰Ωõ ÅO\Ï~°∞. H˘O`«=∞Ok J^≥· fi`åhfl H˘O`« =∞Ok ^≥· fi`« ã≤^•úO`åhfl |ÅѨ~∞° ™êÎ~∞° . HÍx, gà◊§Ö’ Z=iH© `≥eÜ«∞x ^Õq∞@O>Ë Ñ¨~=° ∂`«‡ ã¨=∞ÉèÏ=#QÆÅ"å_»∞. ^≥· fi`å ^≥· fi`« ~°ÇÏ≤ `«∞_»∞. |O^è<Œ åxH˜, "≥∂HΔÍxH© ~Ô O_»H~Δõ åÖË `Õ_®, 'Wk <åk— J<Õk |O^è#Œ O. 'Un <åk HÍ^Œ∞— J<Õ *Ï˝#"Õ∞ =ÚH˜.Î ^ÕfiѨ^Õ |O^èŒ "≥∂HΔÍÜ«∞ #=∞"Õ∞u =∞"Õ∞uK« I =∞"Õ∞u |^躌 `Õ [O`«∞ ~°fl=∞"Õ∞u „Ѩ=ÚK«º`Õ I (^èŒ~°‡.... 49/93)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 703

U Hõ~‡° ~Ú`Õ D r"å`«‡#∞ |O^è#Œ OÖ’H˜ Q˘xáÈ^À J^Õ ã¨`¯« ~°‡O. „áê}˜H˜ =ÚH˜xÎ „Ѩ^•#O KÕÜ∞« QÆÅ ™ê=∞~°º÷ =Ú#fl^Õ q^Œº. D „áê}˜Ö’ ã¨`¯« ~°‡HÍx ^•x"≥Ñ· Ù¨ PHõ~¬° } =Ù#flO`« HÍÅO, ™êO™êiHõ "åã¨#Å∞ q∞yeáÈ~Ú =Ù#flO`«HÍÅO, WO„kÜ«∂ÅÖ’ KåѨźO =Ù#flO`«HÍÅO P „áê}˜H˜ Ѩ~=° ∞`«`Ϋ fi *Ï˝#O HõÅ∞QÆ^∞Œ . `«`¯« ~°‡Ü«∞#fl|^•úÜ∞« ™êq^•ºÜ«∂ q=ÚH˜^Î • I PÜ«∂™êÜ«∂Ѩ~O° Hõ~‡° q^•º<åº tÅÊ <≥Ñ· Ù¨ }O II Ü«∂=`ü Hõ~å‡}˜ nѨºO`Õ Ü«∂=`ü ã¨O™ê~° "åã¨<å I Ü«∂=kO„kÜ«∞ KåѨźO `å=`ü `«`«Î fi Hõ^ä• ‰õΩ`«ó II (^èŒ~°‡... 49/94,95) `«# â◊s~°OÃÑ· „¿Ñ=∞, ^•xfl K«∂ã¨∞H˘x QÆ~fi° O, Jhfl `å<Õ KÕÜ∞« QÆÅ##∞H˘<Õ JǨ Ï OHÍ~° O , „Ѩ Ü « ∞ `« fl O =∂„`« " Õ ∞ `å#∞ KÕ Ü « ∞ QÆ Å #<Õ q"Õ H õ O ÖË H õ á È=_» O , âßGzO`«#ÖËq∞, =∞#ã¨∞ûÖ’ Jã≤~÷ `° « - W=hfl QÍx U XHõ¯\˜QÍx L<åfl QÆ∞~°∞=ÙH˜ "åxÃÑ· ^ŒÜ∞« HõÅ∞QÆ^∞Œ . QÆ∞~°∞=ÙˆH ^ŒÜ∞« HõÅQÆHáõ È`Õ Ñ¨~=° ∞QÆ∞~°∞"≥#· Ѩ~=° ∂`«‡H˜ =∂„`«O ZO^Œ∞‰õΩ HõÅQÍe? F~Ú HÍâ◊ºáê! `«áêÅ∂, „=`åÅ∂, f~å÷Å∂, [áêÅ∂, Ǩϟ=∂kHõ=ÚÅ∂, "Õ^⌠ßG Ѩ~#°î áê~î<° åÅ∂ - W=hfl ѨÙ}ºO Hõey™êÎ~Ú, Ѩ~=° ∂`«‡"≥Ñ· Ù¨ #_çÑ™≤ êÎ~Ú. Ѩ~=° ∂~°÷ `«`Ϋ fiO `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl "åxH˜ PÃÑ· g\˜ J=ã¨~=° ÚO_»^∞Œ . "≥∂HΔÍxfl HÀ~°∞H˘<Õ "å_»∞ Jxfl ^ŒâÅ◊ Ö’#∂ J=ã¨Å÷ Ö’#∂ Ѩ~=° ∞x+¨`ª À ^•x QÆ∂~ˆ Û rqOKåe. QÆ∞~°∞ =ÚYOQÍ „áêÑ≤OÎ z# q^Œº#∞ ‰õÄ_® ^•xˆH qxÜ≥∂yOKåe. P`«‡ `«`Ϋ fi *Ï˝<åxfl P q^èOŒ QÍ á⁄Ok#"å_Õ D ^Œ∞~°~ú ¬° ã¨O™ê~°|O^è<Œ åÅ#∞O_ç ã¨∞YOQÍ q_ç=_ç áÈQÆÅ_»∞. `å=`ü`á« È „=`«O f~°O÷ [ѨÇϨ Ÿ=∂~°Û<åkHõO I "Õ^⌠߄™êÎQ=Æ ∞ Hõ^•ä Ü«∂=`ü `«`Ϋ fiO #qO^Œu II

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 704

`«™ê‡`ü ã¨~fi° „ѨÜ∞« `Õfl# ã¨~åfi=™ê÷ã∞¨ ã¨~fi° ^• I `«`«Î fi xëȪÉèí"Õ`ü `å~üHõΔ º Ü«∞nKÕÛ<ù À‡HõΔ =∂`«‡#ó II ^è~Œ ‡° *Ï˝# „Ѩã∂¨ #㨺 ã¨fi~°æ "≥∂HõΔ Ñ¶¨Å㨺 K« I `åѨ„`«Ü«∂kã¨O`«Ñ¨Î âßÛùÜ∂« O "≥∂Hõ`Δ ~« Àó „â◊Ü∞Õ `ü II `«™ê‡^£ *Ï˝<Õ <å`«‡`«`«Î fiO q*ËÜ ˝ ∞« ON QÆ∞~À~°∞‡MÏ`ü I ã¨∞MË# =ÚK«º`Õ [O`«∞ ~À…~° ã¨O™ê~°|O^è<Œ å`ü II (^èŒ~°‡....49/98-101) QÆ~∞° _®! `«`Ϋ fiA˝x JOu=∞Hõ$`åºÅ∞ K≥áêÎ#∞ q#∞. g\˜ ^•fi~å<Õ „|ǨχѨ^,Œ x~åfi}=∞#∞ ¿Ñ~°∞Q¡ ÅÆ "≥∂HõOΔ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. =∞~°}Ïã¨#fl"Õâ◊ `«`«Î fiA˝_»∞ `«# ^ÕǨk P㨉õΩÎÅxfl\˜h âßGOÖ’ K≥ѨÊ|_ç# Jã¨OQÆ~∂° Ѩ Y_»Oæ `À `≥QQÆ Àã¨∞HÀ"åe. `«# WO\’¡<Õ =ÙO@∂ ã¨<庙ê„â◊=∂xfl ã‘fiHõiOz f~°™÷ êfl#O KÕã≤ =ã¨∞OÎ _®e. P Ѩq„`« f~°O÷ Ö’<Õ UHÍO`«, â◊√^Œ,ú ã¨fiK«Ûù „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ q^è∞Œ ºHõOÎ QÍ Pã¨#„QÆÇϨ }O KÕã≤ UHÍ„QÆz`«∞_Î ·≥ QÍÜ«∞„u=∞O„`«O ^•fi~å P Ѩ~=° ∞â◊√^Œú „|Ǩ‡Hõ~Δ åxfl ^蕺xOKåe. „|Ǩχ=Ú Ü≥ÚHõ¯ c[=∞O„`åxfl =∞##O KÕã∂¨ <Î Õ âßfiã¨#∞ PÑ≤ =∞#ã¨∞û#∞ =â◊O KÕã∞¨ HÀ"åe. =∞#ã¨û<Õ QÆ∞éÏ]xfl |∞kúÜ∞« <≥_ç ™ê~°k^ä •fi~å ™êO™êiHõ q+¨Ü∂« Å"≥Ñ· Ù¨ áȉõΩO_® xÜ«∞O„uOK«∞HÀ"åe. |∞kú ^•fi~å<Õ ^•xx â◊√ÉèHí ~õ ‡° Å"≥Ñ· Ù¨ =∞o§OK«∞HÀ"åe. '<Õ<Õ „|Ǩχ#∞, <Õ<Õ Ñ¨~=° ∞^è•=∞=Ú#∞, <Õ<Õ Ñ¨~=° ∞Ѩ^=Œ Ú#∞— Jx ã¨g∞H˜OΔ K«∞ ‰õΩO@∂ U^À XHõ ~ÀA `«# P`«‡#∞ x+¨¯Å P`«‡Ö’ „Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ\Ïìe. 'FO— J<Õ UHÍHõ~Δ ° „|Ǩχ [áêxfl J=™ê# "ÕàÖ◊ ’ KÕ¿ã"å_»∞ â◊s~åxfl `«ºlOz Ѩ~=° ∞Ѩ^•xfl á⁄O^ŒQÅÆ _»∞. Fq∞`ÕºHÍHõ~Δ O° „|Ǩχ "åºÇ¨Ï~°<å≈ =∞#∞㨇~°<£ I Ü«∞ó„ѨÜ∂« u `«º[<£ ^ÕÇϨ O ã¨Ü∂« u Ѩ~=° ∂O QÆuO II (^èŒ~°‡....49/108)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 705

ã¨∞nè[#∞Å#QÍ =∞Oz "Õ∞^è㌠∞¨ û QÆey Ѩ~=° ∂`«‡"≥Ñ· Ù¨ "≥à§ı "å~°∞. JǨÏOHÍ~°∞Å∂, *Ï˝#"≥~· åQƺ~°ÇÏ≤ `«∞Å∂#QÆ∞ ™ê=∂#∞ºÅ∞ KÕ~∞° HÀÖËx Ѩ^•xfl "å~°O^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞. "åiH˜ =∂# - "≥∂ǨÅ∞O_»=Ù† Pã¨HΘ ^ÀëêxH˜ "å~°∞ Jf`«∞Å∞. x`«º J^蕺`«‡zO`«#Ö’ ^Œ`zΫ `«∞ÅÎ ∞† ™êO™êiHõ ã¨=∞ã¨HÎ Í=∞#ʼnõÄ |Ǩï^Œ∂~°∞Å∞† ã¨∞Y - ^Œ∞óY<å=∞Hõ^fiŒ O^ŒfiO #∞O_ç =Ú‰õΩÅÎ ∞. J\˜ì *Ï˝#∞Öˇ#· ã¨∞nè[#∞Å∞ J=ºÜ«∞Ѩ^„Œ áêÑ≤Î #O^ŒQÅÆ ~°∞. x~å‡#"≥∂Ǩ l`«ãO¨ QÆ^Àëê J^蕺`«‡x`åº qx=$`«HÎ Í=∂ó I ^ŒfiO^≥· fiifi=ÚHÍÎó ã¨∞Y^Œ∞óY ã¨O*ˇ· ˝ QÆKÛ« Où `«º=¸_è®ó Ѩ^=Œ ∞=ºÜ«∞O`«`ü II (^è~Œ ‡° .... 49 / 110) „áœ_è» "≥~· åQƺOÖ’ =ÙO@∂ J##ºÉèÏ=O`À <å Éè[í ##∞ KÕ¿ã "åiH˜ =ÚH˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. „áœ_è»"≥·~åQƺ=∂™ê÷Ü«∞ Éè[í `Õ =∂=∞##ºÉèÏH± I ѨÓ~°‚ ^Œ$+≤óì „Ñ¨ã<¨ åfl`å‡ ã¨"·≥ "≥∂Hõ=Δ ∞"åѨÙflÜ«∂`ü II (^è~Œ ‡° .... 49 / 112) JÜ≥∂^躌 , =∞^ä∞Œ ~°, =∂Ü«∞, HÍt, HõOz, J=OuHõ, ^•fi~°Hõ J<Õ ã¨ÑÑΨ Ù¨ ~åÅ∂ "≥∂HõΔ „Ѩ^•Å∞. =∞~°}Ïã¨#fl"Õà◊ WO\˜x q_çz WHõ¯_çH˘zÛ =∞$uK≥Ok# "åiH˜ "≥∂HõOΔ Åaèã¨∞ÎOk. `«ºHÍÎ fi QÆ$ǨÏOK«Ü∞« ã‘~ˆÎ ÷ x=¿ã#‡~°}À`«∞ûHõó I =ÚH˜Î Hˆ „Δ `Õ+μ¨ „q∞Ü«∞`Õ ã¨""·≥ ∂≥ HõΔ =∞"åѨÙflÜ«∂`ü II JÜ≥∂^蕺 =∞^ä∞Œ ~å =∂Ü«∂ HÍj HÍOp J=OuHÍ I ѨÙs ^•fi~°=f *ËÜ ˝ ∂« ó ã¨ÃÑ`Πå "≥∂HõΔ ^•~ÚHÍó II (^è~Œ ‡° .... 49 / 113, 114) F~Ú `å~üHÍΔ º! *Ï˝# "≥~· åQƺܫÚHõ"Î ∞≥ #ÿ "≥∂Hõ^Δ ~Œè å‡xfl ™êO`«=¸ q<åfl=Ù Hõ^•! nxxHõh#∞O_ç Z=~°∞ q<åfl "åi^•fi~å =∞Ô~O^Œ~∞° q<åfl "å~°O^ŒiH© "≥∂HõOΔ Åaèã∞¨ OÎ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 706

`«`Ϋ fiA˝ÅH˜ "≥∂HõOΔ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. ^è~Œ ‡° x+¨μŪ ∞ ã¨fi~åæxH˜ "≥à`◊ å~°∞. áêѨÙÅ∞ #~°HÍxH˜ áÈ`å~°∞. "≥∂HõOΔ QÆKÛ« Où u `«`fi«Î *Ï˝ ^è•i‡HÍó† ã¨fi~°uæ O #~åó I áêÑ≤<À ^Œ∞~°uæ O Ü«∂Ou ã¨O ã¨~O° u YQÍ^ŒÜ∞« ó II (^è~Œ ‡° .....49 / 116) Jx q+¨μ=‚ Ù `«#‰õΩ HÍ=Åã≤# ^•xx K≥Ñʨ _»O`À ã¨O`«∞+¨μ_ì <·≥ å_»∞ QÆ~∞° _»∞_»∞. ^è#Œ ∞º_»∞ ‰õÄ_® J~Ú<å_»∞. J`«x ^•fi~å J`«x ¿Ñi@<Õ XHõ J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ ѨÙ~å}O Ö’HÍxH˜ „Ѩ™êkOK«|_çOk.—— Jx JO@∂ q+¨μ=‚ ÙH© QÆ~∞° _»∞xH© #=∞㨯iOz =∞~°Å WÖÏ K≥áêÊ_»∞ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬. ''q„áÈ`«=Î ÚÖÏ~å! `«# „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^è•#OQÍ XHõ =∞ǨѨÙ~å}Ï<Õfl „Ѩ™êkOz# ™êfiq∞H˜ #=∞㨯iOz J„â◊√ѨÓi`«#Ü«∞#∞_≥· q∞H˜¯e „Ѩã#¨ ∞fl_≥· QÆ~∞° `«‡O`«∞_çÖÏ J<åfl_»∞ '„Ѩɒè ! `«=∞ D PǨ^¡ HŒ ~õ ° =K«<åÅ#∞ qx QÆÇϨ <åu QÆÇϨ #"≥∞#ÿ q+¨Ü∂« Å#∞ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞. WÖÏ\˜ QÆOcè~° q+¨Ü∂« xfl WO`« PǨ^¡ HŒ ~õ O° QÍ K≥Ñʨ QÆÅ"å~°∞ ÖË~∞° . J~Ú<å g∞ ^ŒÜ∞« =Å¡ „ѨÜ∞« ufl™êÎO—. WÖÏ K≥ÑÊ≤ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞ Hõâº◊ áê„â◊=∂xH˜ "≥àϧ_»∞——. `«~∞° "å`« â∫#Hõ=∞ǨÏi¬ WÖÏ J<åfl_»∞ 'Ѩ~=° ∞Ѩq„`«=Ú Ñ¨Ù}º^•Ü«∞Hõ=Ú#QÆ∞ D ѨÙ~å}O q#fl"åiH˜ ã¨HÅõ áêѨ<åâ◊H=õ Ú, ã¨=∞ã¨HÎ Í=∞#ÅѨÓ~°H=õ Ú.——★ (J^蕺ܫ∞O - 49) ^è~Œ ‡° HÍO_» - ¿„Ñ`«HÅõ ÊO ã¨=∂ѨOÎ

★

QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å} =∂Ǩ`«‡ºOÖ’ ~å^Œy# â’¡HÍeq : ѨÙ~å}O QÍ~°∞_»O ѨÙ}ºO Ѩq„`«O áêѨ<åâ◊#O I â◊$}fi`åO HÍ=∞<åѨÓ~°O „â’`«=ºO ã¨~fi° ^≥=· Ç≤Ï II Ü«∞âıÛ^ŒO „â◊√}∞Ü«∂=∞~Àκ Ü«∞âßÛÑ≤ ѨiH©~°ÎÜÕ∞`ü I qǨÜ«∞ Ü«∂`«<åO Ѷ∞¨ ’~åO ^è∂Œ `«áêáÈk=O „=*Ë`ü II

(^è~Œ ‡° .... 49 / 132)

(^èŒ~°‡.....49 / 136)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 707

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 708

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 709

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 710

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 711

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 712

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 713

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 714

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 715

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 716

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 717

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 718

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 719

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 720

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 721

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 722

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 723

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 724

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 725

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 726

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 727

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 728

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 729

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 730

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 731

N

QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O a

„|ǨχHÍO_»

★

a

NǨÏi =∞Ç≤Ï=∞ - 㨈~fiâ◊fi~°`«fiO ÉèÏQÆ=`«, q+¨μ‚, QÆ~°∞_» ѨÙ~å}ÏÅÃÑ· ™êfiq∞„¿Ñ=∞ - x~°∂Ѩ}O

qâßfixH˜ *Ï˝# <Õ„`« ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· Ѩ~„° |Ǩχ NǨÏi ã¨=Î <å<Õfl x`«ºO KÕã∂¨ Î =ÙO_Õ ã¨~fi° âßG `«`Ϋ fiA˝_∂» , =∂#=HõÖϺ}O HÀã¨O ã¨ÇϨ „™êÉÏÌÅáê@∞ 㨄`«Ü∂« QÍxfl KÕã≤ Ö’Hõ~°HõΔHõ =ÚxѨÙOQÆ=ÙxQÍ ¿Ñ~°∞ QÍOz#"å_»∂#QÆ∞ â∫#Hõ=∞ǨÏi¬ W`«~° „|Ǩχ"å^Œ∞Öˇ·# =∞Ǩ=Ú#∞Å`À ÉÏ@∞ Ô~O_»∞ Ü«∂QÍÅ =∞^茺 q„âßOu HÍÅOÖ’ ★ <≥q· ∞ëê~°}ºOÖ’ `«Ñ㨠∞¨ ûÖ’ =ÚxyÜ«Ú<åfl_»∞. PÜ«∞# KåÖÏHÍÖÏxH˜ Hõ#∞Å∞ `≥iKÕ ã¨iH˜ <≥q· ∞+¨OÖ’x W`«~° =∞ǨÏ~°∞¬ÅO`å q#Ü«∞OQÍ xÅ|_ç "ÕzÜ«Ú<åfl~°∞. "å~°O`å l`ÕO„kÜ«ÚÅ∞, PHõe ^ŒÑ¨CÅ#∞ ‰õÄ_® ÔQÅ∞=QÆey#"å~°∞, ã¨`«ºÑ¨~åÜ«∞}∞Å∞, ã¨O`«∞Å∞, ã¨O™ê~åxH˜ ã¨=∞ã¨Î *Ï˝<åhfl „Ѩ™êkOKÕ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞<Õ x~°O`«~O° ^蕺xã¨∂ΠѨÓlã¨∂Î rqã¨∞#Î fl ѨÙ}º ѨÙ~°∞+¨μÅ∞. "åiÖ’ H˘O^Œ~∞° Ü«∞[˝O ^•fi~å Ü«∞[˝Ñu¨ Ü≥ÚHõ¯ `«`åÎ fihfl, WOH˘O^Œ~∞° *Ï˝#O ^•fi~å *Ï˝<å`«‡Hõ Ѩ~„° |Ǩχ`«`åÎ fih,=∞iH˘O^Œ~∞° Ѩ~=° ∞ÉèHí Θ ^•fi~å <å~åÜ«∞} `«`åÎ fihfl JOk ѨÙK«∞Û‰õΩ<åfl~°∞. ★

nxH˜ "≥∂HõΔ HÍO_» J<Õ ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_® =Ù#fl@∞ì K≥Ñʨ |_»∞`«∞Ok. QÆ~∞° _» ѨÙ~å} ã¨O㨯~°}Ö’¡ KåÖÏ KÀ@¡ D HÍO_»Å ¿Ñ~°∞¡ HõxÑ≤OK«=Ù. ѨÓ~åfi~°ú, L`«Î~å~°ú Jx =∂„`«"Õ∞ =ÙO\Ï~Ú. ★ <≥q· ∞ëê~°}ºO J<Õ =∂@ xq∞+¨ J<Õ =∂@‰õΩ Pk=$kú ~å=_»O =Å¡ <Õ~Ê° _çOk. D J~°}ºOÖ’ „Ѩu xq∞+¨=¸ U"À Ü«∂QÍÅ∂ âßG K«~Û° Å∂ ѨÙ~å} „â◊=}ÏÅ∂ [~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú. JHõ¯_ç „Ñ¨u xq∞+¨=¸ qÅ∞"≥#· ^Õ, Ѩq„`«"∞≥ #ÿ ^Õ HÍ|\˜Jì k <≥q· ∞'ëê—~°}º "≥∞Oÿ k. HÍÅK«„Hõ xq∞ WHõ¯_» u~°QÆ^Œ∞. HÍ|\˜ì Jk <≥·q∞ëê~°}º"≥∞ÿOk. Q“~°=ÚY∞_»<Õ =Úx XHõxq∞+¨OÖ’<Õ =O^ŒÅ=∞Ok Jã¨∞~°∞Å#∞ Éèãí ‡¨ OKÕãO≤ kHõ¯_Õ HÍ|\˜ì Jk <≥q· ∞ëê~°}ºO.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 732

"åiÖ’ ã¨^Àæ+≤ªÖ’ „Ѩã¨HõÎOQÍ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ#∞ á⁄O^Œ_»O J<Õ =∂@ =zÛOk. P LáêÜ«∂xfl `≥Å∞ã¨∞HÀ_®xH˜, K≥ÑÊ≤ *Ïu#∞^Œiú OK«_®xH© XHõ KÀ@ KÕ~å~°∞. P =Ú#∞ÖÁHõ J~°""·≥ ÅÕ =∞Ok =ÙO\Ï~°∞. "å~°O`å ~åQÆ^fiÕ +¨=Ú‰õΩÖÎ .Ë ™ê=∂#º r=ÙÅÃÑ· J#∞„QÆÇϨ O HõÅ"åˆ~. Ö’‰õΩʼnõΩ q+¨μ=‚ Ù ÃÑ· JK«OK«ÅÉèHí Θ ‰õΩ^Œ~åÅO>Ë UO KÕÜ∂« e, Pkè^≥·qHõ, PkèÉè∫uHõ, P^蕺u‡Hõ ã¨OѨÓ~°‚Hõ~°‡Å ã≤kú ™ê=∂#º „Ѩ[ÅÔHÖÏ ™ê^茺 =∞ø`«∞Ok? WÖÏO\˜ Z<Àfl „Ѩâfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^è•#O HÀã¨O P =∞Ǩ`Õ[ã¨∞fiÅO`å â∫#Hõ =∞ǨÏi¬Haõ =è ÚY∞Öˇ· xÅ|_®¤~∞° . P =∞Ǩ`«∞‡_»∞ gi l*Ï˝ã#¨ ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x "åiH˜ `å<Õ ÖËz xÅ|_ç #=∞㨯iOz WÖÏ J<åfl_»∞ - ''=∞Ǩ`«∞‡ÖÏ~å! =∞#O^Œi, WO`«\ ˜ L`«Î=∞, L#fl`« l*Ï˝ã¨#∞ f~°ÛQÆÅ"å_»∞ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬. "Õ^"Œ åºã¨∞x„Ñ≤Ü∞« t+¨μº_≥#· P áœ~å}˜HÀ`«=Î Ú_»∞ „Ѩã∞¨ `Î O« ã≤^•ú„â◊=∞OÖ’ q~å[=∂#∞_≥· Ü«Ú<åfl_»∞. Ѩ^OŒ _ç P =∞Ǩ=∞Ǩïx =^Œ‰Ì Ωõ áÈ^•O. Jx |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞. ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ gi<å^ŒiOz Pã¨<åÅ∞ K«∂Ñ≤Oz ã¨`¯« iOz# Ñ≤=∞‡@ P`«x P#u "Õ∞~°‰Ωõ â∫#Hõ =∞ǨÏi¬ PÜ«∞# xÖÏ „áêi÷OKå_»∞. ''ã¨∂`«ÉQíè =Æ <£! "Õ∞ "≥ÚHõ l*Ï˝ã¨ f~°∞@ÔH· q∞=∂‡„â◊~ÚOKåO. |∞∞+≤„âıëêª! U LáêÜ«∞O ^•fi~å q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x „Ѩã#¨ ∞flx KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û? PÜ«∞# <≥ÖÏ Ñ¨ÓlOKåe? =ÚH˜HÎ ˜ ™ê^è#Œ Éè∂í `«"∞≥ #ÿ `«`Ϋ fi"Õ∞k?—— „Ѩã#¨ fl^Œ$‰õΩ¯Å#∞ "åi"≥Ñ· Ù¨ „Ѩãi¨ OѨ*ãË ∂¨ Î „ѨâßO`«OQÍ „Ѩ=zOѨ™êQÍ_»∞ ã¨∂`« =∞ǨÏi¬ - WÖÏ : ''|∞∞+≤ „âı+μ¨ Öª Ï~å! q+¨μ‚ ^Õ=ÙxH©, ÅH©;=∂`«‰Äõ , ã¨~ã° fi¨ f^ÕqH©, "åÜ«Ú^Õ=ÙxH©, Pkâı+μ¨ xH©, QÆ∞~°∞„âı+μ¨ Öª #·ˇ Hõ$+¨^‚ ·≥ fiáêÜ«∞# "åºã¨ÉQíè "Æ å#∞ÅH© #=∞㨯iOz "åizÛ# *Ï˝#O ™êÜ«∞O`À <å‰õΩ =zÛ# ^Õ^À g∞‰õΩ q#flq™êÎ#∞. „âı+`ª¨ `« Ϋ fi ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x`À ã¨=∂#∞Å∞ ÖË~∞° , LO_»~∞° , LO_»É’~°∞. <åã≤Î <å~åÜ«∞} ã¨=∞O # Éè∂í `«O # Éèqí +¨ºu I („|Ǩχ.... 1 / 18) D ã¨`º« "åHõºO ^•fi~å g∞ HÍ~°ºã≤kHú ˜ <Õ#∞ „ѨÜ∞« ufl™êÎ#∞. ''|∞∞+≤„âıëêª! "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞xˆH ZO^Œ∞‰õΩ #=∞㨯iOKåe? ^ŒÜ∞« KÕã≤ K≥Ñʨ O_ç—— J<åfl_»∞ â∫#‰õΩ_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 733

''¿ÇÏ â∫#HÍ! Jxfl "Õ^•Å^•fi~å "Õ^∞Œ º_»∞ - J#QÍ `≥Å∞ã¨∞H˘#|_Õ"å_»∞. "Õ^⌠ßG ѨÙ~å}ËuǨ™êÅÖ’ ã¨~fi° „`« H©iOΠѨ|_»∞`«∞#fl UÔHH· õ ^≥=· `«=Ú =∞Ǩq+¨μ"‚ Õ HÍ|\˜ì PÜ«∞<Õ „Ѩ^=Œä ∞ =O^ŒhÜ«Ú_»∞. PÜ«∞<Õ JO^ŒiÖ’#∂ *Ï˝#~°∂ѨOÖ’ „ѨHÍtã¨∞OÎ \Ï_»∞. HÍ|>Ëì „Ñ¨^äŒ=∞ „Ѩ}Ï=∞Ü≥∂QÆ∞º_»∞. JO^ŒiÖ’#∂ „Ѩ^è•#∞_»∞ JO^ŒiHõO>Ë Jxfl q^è•ÖÏ Jkè‰Ωõ _»∞ q+¨μ"‚ Õ HÍ|\˜ì PÜ«∞<Õ „Ѩ„Ѩ^=Œä ∞, ã¨~fi° „Ѩ^=Œä ∞ „Ѩ}Ï=∞Ü≥∂QÆ∞º_»∞. q+¨μ‚ ã¨=∂#∞_≥·# ^Õ=Ù_»∞QÍx "åÜ«Úã¨=∂#∞_≥·# QÆ∞~°∞=ÙQÍxÖË~°∞. q+¨μ‚Ѩk ã¨=∂#"≥∞#ÿ f~°O÷ ÖË^∞Œ . q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÅÎ `À ã¨=∂#∞Öˇ#· Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ ÖË~∞° . HõeÜ«ÚQÆOÖ’ Z<Àfl ѨÙ~å}ÏÅ∞ „áêK«∞~°ºOÖ’H˜ =™êÎ~Ú. Jhfl Ѩ~=° ∞ Ѩq„`åÅ∂ =ÚH˜Î ^•Ü«∞HÍÖË J~Ú<å =∞Ǩ q+¨μ=‚ ÙH˜ „Ѩ`ºÕ Hõ „Ñ‘uHõ~=° ÚÖˇ#· q =¸_»∞. ÉèQí ^Æ ƒŒ ‰ù Ωõ ÅÎ „ѨãH¨ Θ Z‰õΩ¯=QÍ#∞#fln, HõeHÍÅOÖ’ =∞x+≤H˜ q#flO`«=∂„`å# HõÖϺ}HÍiQÍ =ÙO_Õn, ã¨$+≤xì "≥Ú^Œ\ ™˜ êiQÍ q+¨μ‚ ~°∂ѨOQÍ K≥¿ÑÊn, PÜ«∞# #∞O_Õ „|Ǩχ, =∞¿ÇÏâß^Œ∞Å ã¨$+≤ì [iyO^Œx "≥Å¡_çOKÕn, Z<Àfl J~å÷Å#∂ `«`åÎ fiÅ#∂ Jx`«~° ™ê^茺"≥∞ÿ# `«`Ϋ fi*Ï˝<åhfl „ѨuáêkOKÕn J~Ú# N ÉèÏQÆ=`«=∞ǨѨÙ~å}O "≥Ú^Œ\ k˜ . q+¨μÉ‚ Híè hΘ PÜ«∞##∞ Hõ\ Ñì˜ _¨ ¿Õ ã =∞O„`« ã¨ÇÏ≤ `« â’¡HÍÅ#∂, ÉèHí xΘ ÃÑOKÕ Hõ^ÅŒä #∂ „ѨÑO¨ KåxH˜ „Ѩ™êkOz# q+¨μÑ‚ Ù¨ ~å}O ~Ô O_»=k. WHõ Jxfl\˜H#õ fl q∞#flQÍ PÜ«∞<Õ K≥ÑÊ≤ `«# Éè‰í Ωõ _Î #·≥ QÆ~∞° _»∞x ¿Ñ~° =∂#=*ÏuH˜zÛ# QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O★ =¸_»=k. QÍ~°∞_®Yº ѨÙ~å}Ë`∞« „Ѩuáê^Àº ǨÏió 㨇 $`«ó I J`ÀǨÏi~°fl=∞™ê¯~ÀºQÆ"∂≥ ºÜ≥∂QÀº ǨÏió㨇 $`«ó II („|Ǩχ.... 1/74) (J^蕺ܫ∞O - 1)

QÆ~°∞_»∞xH˜ NHõ$+¨μ‚_»∞ K≥Ñ≤Ê# q+¨μ‚=∞Ç≤Ï=∞ „Ñà¨ Ü ◊ ∂« O`«OÖ’ âı+â¨ Ü ◊ ∞« #∞x ã¨∞uÎ - "Õ∞Å∞H˘Å∞ѨÙÅ∞ QÆ~∞° `«‡O`«∞_˘Hõ =∂~°∞ Éè∂í Ö’HõOÖ’ ^Œ~≈° #q∞zÛ# N Hõ$+¨μx‚ qâ◊fiã¨$+≤ì q+¨Ü∞« "≥∞ÿ „ѨtflOKå_»∞. P w`åKå~°∞º_»∞ ã¨∞„Ѩã#¨ ∞fl_≥· WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. 'F ѨHOΔ© „^•! D ã¨$+≤Hì ˜ =¸ÅHÍ~°}O J=ºÜ«∞ ѨÙ~°∞+¨μ_≥#· N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù. PÜ«∞# ã¨~fi° "åºÑ¨‰Ωõ _»∞, qâ◊fi=∞O`«\Ï xO_ç =ÙO\Ï_»∞. ѨÓ~°∞_‚ #·≥ HÍ~°}Ï# PÜ«∞<Õ Jxfl J=`å~åÅ#∂ Z`«QÎ ÅÆ _»∞. J<ÕHõ ~°∂áêÅ`À #∞#fl D ^Œ$â◊º[QÆ`∞« xÎ UHõ~∂° ѨOQÍ ★

QÆ~°∞_» ѨÙ~å} =∂Ǩ`«‡ºO QÆ∂iÛ D „QÆO^äŒOÖ’ J<ÕHõ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ K≥ѨÊ|_çOk. "å@xfl\˜h HõeÑ≤ D „QÆO^äOŒ z=~°Ö’ „"åÜ«∞_»O [iyOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 734

KÕã≤ „Ѩà◊Ü«∞HÍÅOÖ’ `«#Ö’ b#O KÕã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. PÜ«∞# QÆ∞}ÏÖ’¡, ~°∂áêÖ’¡, J=`å~åÖ’¡, J=Ü«∞"åÅÖ’, "≥·Éèí"åk Sâ◊fi~åºÅÖ’ ÉèË^Œ~°∂ѨO (aè#fl~°∂áêÅ∞) HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl PÜ«∞#<˘Hõ JÉè^Ë ~Œ ∂° ѨOQÍ<Õ =∞#O ^Œi≈OKåe. JѨC_Õ J*Ï˝<åO^èHŒ Í~°O #∞O_ç "≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ "≥à§◊ QÆÅ=Ú. „ѨàÜ ◊ ∞« HÍb# ã¨=Ú„^Œ=∞O`«\Ï `å<Õ "åºÑ¨‰Ωõ _≥· N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù Jxfl r=~åâ◊√Å#∂ `«# L^Œ~°OÖ’ HõeÑ≤ "Õã¨∞H˘x â◊Ü«∞x™êÎ_»∞. „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® PÜ«∞#Ö’ Hõeã≤áÈ~Ú |Ü«∞\˜H˜ Hõ#|_»~∞° . ã¨$+≤ì "≥Ú`«OÎ g∞^Œ q+¨μ=‚ ¸iÎ, ÅH©;^Õq=∂„`«"∞Õ q∞ye =ÙO\Ï~°∞. q+¨μ=‚ ¸iÎ JÖψQ XHõ HõÅÊO - J#QÍ „|Ǩχk#O, "≥~ںܫÚQÍÅ∞, Ѩ^Œ∞<åÅ∞QÆ∞ =∞#fiO`«~åÅ∞, =∂#=ÙÅÔH·`Õ #Å∞|k =¸_»∞HÀ@¡ W~°"≥·ÅHõΔÅÜÕ∞à◊√§ áê@∞ â◊Ü∞« x™êÎ_∞» . ÅH©;^Õq PÜ«∞##∞ ã¨∞uÎ ã¨∞OÎ k. Ѩ~º° OHõ~∂° ѨOÖ’, "åã¨~∂° ѨOÖ’ =∞Ô~<Àfl ~°∂áêÅÖ’ P"≥∞ q+¨μ=‚ Ù#∞ ¿ãqã¨∞OÎ k. â∫#HÍ! NHõ$+¨μ‚_Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ `«# =¸Å~°∂Ѩ"≥∞ÿ# =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå_»∞ (QÆ~°∞_»∞_»∞ qO@∞<åfl_»∞) ¿ÇÏ! q+¨Ø‚ h=Ù JO^ŒiHõ#fl Jxfl\˜Hõ#fl L`«¯ $+¨μì_»=Ù. JO^Œ~°∞ ^Õ=`«ÅÖ’H˜ L`«Î=Ú_»=Ù HÍ=Ù# h=Ù L`«¯ $+¨μì_»=Ù. h`À ã¨=∂#∞_»∞ QÍx hHõO>ˇ Jkè‰Ωõ _»∞QÍx ã¨$+≤Öì ’<Õ ÖË~∞° . h"Õ UHõ =∂„`« JkfifÜ«∞ „|Ǩχ=Ù. „|Ǩχ â◊ÉÏÌxH˜ „ѨÜ∂≥ QÆO h"Õ. =ÚYº „|Ǩχ=Ùh"Õ. h `«~∞° "å`« „|Ǩχ ~°∞„^•^Œ∞Å∞ „|Ǩχ=ÚÅQÆ∞K«∞<åfl~°∞. J#O`«Q∞Æ } ѨiѨÓ~°∞_‚ =» Ù HÍ=Ù# NǨÏi"≥#· x<Õfl „|Ǩχ=Ú Jx ‰õÄ_® JO\Ï=Ú. QÆ∞}Ï^Œ∞ŠѨÓ~°`‚ « ÖˉΩõ O_»∞@ =Å¡ W`«~° ^Õ=`«Å∞ Ѩ~„° |Ǩχ=Ú HÍÖË~∞° . h QÆ∞}ÏÅ∞ J#O`åÅ∞. h"Õ J#O`«∞_»=Ù. x#∞fl <Õ<Õ HÍ^Œ∞ „|Ǩχ ~°∞„^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® ѨÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O ™ê^躌 O HÍÖË^∞Œ . WO„^•yfl Ü«∞=∂k "ÕÅ∞ÊÅ∞ ‰õÄ_» h QÆ∞}ÏÅ#∞ ѨÓiÎQÍ K«∂_»Ö~Ë ∞° , QÍ#O KÕÜ∞« ÖË~∞° . h ѨÓ~°‚ ~°∂áêxfl ^Õ=i¬ <å~°^∞Œ _»∞, ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å∞, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂ - WOÔH=fi~°∂ ѨÓiÎQÍ ^Œi≈OK« ã¨=∞~°∞Å÷ ∞ HÍ~°∞. WHõ ™ê=∂#∞ºÅ=∂@ K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk? h #∞O_çÜ∞Õ ^Õ=`«Å ã¨$+≤ì [iyOk. h â◊H˜ÎÜÕ∞ „|Ǩχ֒ KÕi ã¨$+≤ì HÍ~åºxfl x~°fiÇ≤Ï™ÈÎOk. „ÉÏǨχ}∞Å∞ KÕ¿ã "Õ^•k J^躌 Ü«∞#=∞O`å 'ǨÏi— <å=∞Hõ"∞Õ . "å~°∞ h Hõ`º« O`« „Ñ≤ÜÚ« Å∞. <å‰õΩ (JO>Ë NHõ$+¨μx‚ H˜) ‰õÄ_® g∞ˆ~ ™êfiq∞. D q+¨Ü∂« xfl =ÚO^Œ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x "Õ^OŒ K«k"Õ "å_»∞ kfi*’`«=Î Ú_»∞. x#∞fl HÍ^Œ#∞H˘<Õ"å_»∞ "Õ^"Œ åkHÍ_»∞, "Õ^•"åk. x#∞fl ѨÓlã¨∂Î "Õ^OŒ K«k"Õ "å_Õ "Õ^ጠêiî. ("Õ^"Œ åk J<Õ =∂@ ‰õÄ_® =∞Oz J~°O÷ Ö’ ÖË^∞Œ )

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 735

QÆ~°∞_®! Ö’HÍÖ’¡ J*Ï˝#∞Öˇ·# r=ÙÅ ^•fi~å HÀ@¡ ã¨OYºÖ’ JѨ~å^è•Å∂, =∞ǨѨKå~åÅ∂ [~°∞QÆ∞`«∞<Õ=ÙO\Ï~Ú. J~Ú<å Ѩ~=° ∞^ŒÜ∂« à◊√"≥#· NǨÏi ѨâßÛ`«ÑΠΨ ǨÏ$^ŒÜÚ« Å∞ =¸_»∞=∂~°∞¡ `«# <å=∂#∞flK«Ûi¿ãÎ KåÅ∞† HõqΔ ∞™êÎ_∞» . =∞ǨѨ~å^è•ã¨ûOu Ö’ˆH =∞Ǩ`«‡<£ ã¨ÇϨ „ã¨âó◊ â◊`â« ó◊ HÀ\˜ââ◊ Û◊ I ǨÏiâ◊Û`å<£ Hõ=Δ ∞`Õ ã¨~fi° ^≥=· <å=∞„`«Ü∞« 㨇~°}Ï^≥· fi Hõ$áêÅ∞ó II („|Ǩχ... 2 / 60) HõÖÏÊO`«OÖ’ q+¨μ=‚ Ù "Õ∞ÖÁ¯#=Åã≤# "Õà◊ ^Õ=`«ÅO`å PÜ«∞##∞ WÖÏ ã¨∞uÎ OKå~°∞ - '¿ÇÏ „Ѩɒè "Õ^•Å ^•fi~å `≥eÜ«∞^Œy#"å_»=Ù, Ü«∞[˝ãfi¨ ~°∂ѨÙ_»=Ù<≥#· QÀqO^•! h=Ù "ÕQÆ =∂ Ѩ@¡ „Ѩã#¨ ∞fl_»"·≥ "≥O@<Õ "Õ∞ÖÁ¯#=Åã≤ÜÚ« #flk. [QÆ`∞« xÎ ~°HOΔ˜ z L^Œiú OK« =Åã≤ÜÚ« #flk. WHõ h=Ù Ü≥∂QÆx„^Œ#∞ Ѩi`«ºlOz P#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»"·≥ J~°∞^≥OKåe. D [QÆ`∞« HÎ ˜ ã¨$+‘,ì „Ñ¨àÜ ◊ ∞« =¸ ‰õÄ_® h ã¨OHõÅÊ"Õ∞. „|Ǩχ#∞ ã¨$+≤ìOz h"Õ PÜ«∞#KÕ [QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìOѨ*ËÜ«∞=Åã≤# ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#fl"≥∞Oÿ k. ~°∞„^Œ∞x ã¨OǨ~°‰Ωõ xQÍ xÅ∞Ѩ=Åã≤#k ‰õÄ_® h"Õ. ǨÏs! F =Ú~ås! HõÖÏÊkh HõÖÏÊO`åhfl KÕÜ∞« _®xH˜ h=Ù "Õ∞ÖÁ¯x~å"åe. F =∞Ǩ`å‡! [QÆ`OΫ `«\Ï JÅ=ÚH˘xÜ«Ú#fl ^Œ∞óYã¨fi~°∂áêO^èHŒ Í~åxfl ^Œ∂~°O KÕÜ∂« e. F ^Õ=^Õ"å! Éè‰í Ωõ ÅÎ ^Œ∞óMÏxfl K«∂¿ãÎ h=Ù ‰õÄ_® ^Œ∞ód`«∞_»"≥·áÈÜÕ∞@O`« Hõ~°∞}Ï ã¨=Ú„^Œ∞_»=Ù. ÖËz =∞=Ú‡HÍK«∞. <å~åÜ«∞}! "åã¨∞^Õ=! Hõ$+¨!‚ JK«∞º`«! =∂^è=Œ ! ^ŒÜ∂« =¸sÎ! ÅH©;Ѩf! h‰õΩ â◊`H« À\˜ #=∞™ê¯~°=ÚÅ∞. ã¨~ã° fi¨ fâ◊! ~°∞„^Õâ◊ ! JOaˆHâ◊ ! K«O„^Õâ◊ ! â◊pѨf! h=Ù „ÉÏǨχ}∞ʼnõÄ QÀ=ÙʼnõÄ ™êfiq∞q. h ¿Ñ~ˆ âßG„Ñ≤ÜÚ« _»∞. |∞∞ˆQfi^ŒÜ∞« Aˆ~fi^Œ „Ñ≤Ü∂« ! "Õ∞Å∞HÀ! x^•#=¸sÎ! =∞"Õ∞‡Å∞HÀ. ¿ÇÏ ™ê=∂^ä~Œ fi° „Ñ≤Ü∂« , =Ú~ås! ѨÙ~å} =¸iÎq, ã¨∞uÎ „Ñ≤ÜÚ« _»=Ù#QÆ∞ qz„`« =¸sÎ! "Õ∞Å∞HÀ. D ã¨∞uÎ H˜ |^Œ∞_ú ·≥ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· =∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù Ü≥∂QÆ x„^Œ#∞ `«ºl™êÎ_∞» . (J^蕺ܫ∞O - 2)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 736

<å~åÜ«∞}∞x #∞O_ç ã¨$+≤ì Ü≥ÚHõ¯ „áê^Œ∞~åƒù=O `«`åÎfiaè=∂#∞Öˇ·# ^Õ=`«Å „áêHõ@ºO ¿ÇÏ QÆ~∞° `å‡<£! Ü≥∂QÆx„^Œ#∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯<åflHõ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞xÖ’ ã¨$+≤ì KÕÜ∂« Å<Õ HÀiHõ HõkeOk. PÜ«∞#Ö’x WKåÛùâH◊ Θ J#O`«"∞≥ <ÿ å Ö∫H˜Hõ ã¨fi~°∂áêxfl ^èiŒ Oz `«# â◊s~°HÍO`«∞Å ^•fi~å =ÚO^Œ∞QÍ „ѨàÜ ◊ ∞« HÍÅOÖ’ qâßfixH˜ Ѩ\#ì˜ pHõ\x˜ K≥^~Œ Q° ˘\Ïì_∞» . ã¨OѨÓ~°‚ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x #∞O_ç =zÛ# ~°∂áêÅhfl ã¨OѨÓ~å‚ÖË J~Ú#q. ѨÓ~°O‚ #∞O_Õ Ñ¨Ó~°O‚ L^Œƒqù ã¨∞OÎ kHõ^•! q+¨μ=‚ Ù#‰õΩ Ñ¨~`° fi« =¸ JѨ~`° fi« =¸ =ºH˜QÎ Í =zÛ#ѨÙ_»∞ =∂„`«"∞Õ HõeÊOK«|_»∞`«∞<åfl~Ú QÍx PÜ«∞# Jxfl\˜H© Jf`«∞_»∞. g~°º ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· Ѩ~„° |Ǩχ"Õ∞ Jxfl ^ÕâßÖ’¡ Jxfl HÍÖÏÖ’¡ "åºÑ≤Î K≥O^Œ∞`«∂ [QÆ`OΫ `«\Ï xO_ç =ÙO\Ï_»∞ HÍ|\˜ì PÜ«∞#<Õ Dâ◊fi~°∞_»x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. ѨÓ~°O‚ #∞O_ç ѨÓ~å‚xfl "Õ~∞° KÕãQ≤ ˘x áÈ`Õ =∞~°Å ѨÓ~°"‚ ∞Õ q∞ye#@∞¡ (XHõnѨO #∞O_ç =∞~˘Hõ náêxfl "≥ey¿ãÎ ~Ô O_»∂ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ<Õ "≥Å∞QÆ∞`«∞#fl@∞¡ - J#∞) áêÅ =Úhfl\Ï "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’#∂, [QÆ`∞« ÖÎ ’#∂ ‰õÄ_® XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q+¨μ"‚ ˘HõÖψQ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ "≥Å∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. r=ÙŠǨÏ$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ‰õÄ_» Hõ^∞Œ Å∞`«∞O\Ï_»∞. JO^Œ∞Hˆ PÜ«∞##∞ "åã¨∞^Õ=Ù_»<åfl~°∞. Ѩ$käfiÜ≥ÚHõ¯ ÉèÏ~åhfl, P ÉèÏ~°"∞≥ ‰õΩ¯"≥á· È`Õ ^•x#∞O_ç Ѩ$käfih ~°HOΔ˜ KÕ HÍ~°ºO PÜ«∞# `«#ÃÑ<· Õ "Õã∞¨ H˘#fl Ö∫H˜Hõ ÉÏ^躌 `«. qâ◊fi=∞O`«\Ï `«# =∂Ü«∞<Õ "åºÑ≤OѨ*ãË #≤ q+¨μ=‚ Ù P =∂Ü«∞Ö’<Õ ã¨~fi° c[=ÚÅ#∂ ã¨$+≤Oì z „Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ_»`å_»∞.D c*ÏxH˜ =¸Å"≥∞#ÿ q+¨μ‚ g~°ºO ~Ô O_»∞ „ѨHÍ~åÅ∞QÍ =ÙO@∞Ok. XHõ\ ˜ JzO`«ºg~°º=Ú. Wk „ã‘Î ~°∂áêxfl ^èiŒ ã¨∞OÎ k. ~Ô O_»=k zO`«ºg~°ºO. Wk ѨÙ~°∞+¨~∂° áêxfl ^èiŒ ã¨∞OÎ k. ÅH©;^Õq N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù #∞O_ç U<å_»∂ q_ç=_»^∞Œ . P"≥∞ PÜ«∞# x`«º¿ã"å#∞~°H.Îõ <å~åÜ«∞} <å=∞OKÕ „Ѩã^≤ ∞Œ _ú #·≥ NǨÏi ã¨OѨÓ~°∞_‚ ∂» , ã¨~fi° ã¨fi`«O„`«∞_Õ QÍx =∞ǨÅH˜Δ ‡ ÖˉΩõ O>Ë JO`«\ ˜ "å_»∂ XO@i "å_≥á· È`å_»∞. =Ú‰õΩO^Œ∞x Ѩ^•~°qO^•Å#∞ ¿ãqã¨∂Î P `«e¡ x`«ºO PÜ«∞# H˘Å∞=ÙÖ’ <˘Hõ L`«=Î ∞™ê÷#OÖ’ =ÙO@∞Ok. P"≥∞ ‰õÄ_® Jxfl ^ÕâßÖ’¡ Jxfl HÍÖÏÖ’¡ qâ◊fi=∞O`«\Ï XˆH f~°∞# =ÙO@∞Ok. „ѨH$õ uÖ’ =¸_»∞ „Ѩ=ÚYQÆ∞}ÏÅ#∞ ã¨$+≤Oì z# ™êfiq∞ÅH©; ^Õq‰õÄ_® „uQÆ∞}Ïu‡Hõ HÍ=Öˇ#x JaèÅ+≤OKå_»∞. N, Éè∂í , ^Œ∞~åæ^gÕ ã¨fi~°∂áêÅ∞QÍ PÜ«∞=∞ q_çáÈ~ÚOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 737

N ^Õqx ã¨`«Î fiQÆ∞}Ïaè=∂xÜ«∞QÆ∞ ~°∂ѨOQÍ#∂, Éèí∂^Õqx ~°*’QÆ∞}Ïaè=∂xÜ«∞QÆ∞ ~°∂ѨOQÍ#∂, ^Œ∞~åæ^qÕ x `«"∂≥ QÆ∞}Ïaè=∂x ~°∂ѨOQÍ#∂ ÉèÏqOz ѨÓl™êÎ~∞° . JÖÏQÆh D =¸_»∞ ~°∂áêʼnõÄ =∞^茺 `Õ_®Å∞O\ÏÜ«∞#∞H˘#~å^Œ∞. ǨÏi ‰õÄ_® =¸_»∞ `«`åÎ fiÅ∞QÍ „|Ǩχ, q+¨μ,‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~° ~°∂áêÅ#∞ ^èiŒ OKå_»∞. Ö’HÍÅ#∞ áêeOK«_®xH˜ ǨÏiÜÕ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ ã¨`«Î fiQÆ∞}O`À q+¨μ‚~°∂áêxfl ^èiŒ OKå_»∞† ã¨$+≤xì KÕÜ∞« _®xÔH· ~°*’QÆ∞}ÏkèHºõ O`À „|Ǩχ֒ „Ѩ"tÕ OKå_»∞† ã¨OǨ~°O KÕÜ∞« _®xH˜ `«"∂≥ QÆ∞} ã¨OѨ#∞fl_≥· t=~°∂ѨÙ_≥<· å_»∞. J=ºÜ«Ú_≥#· ǨÏi D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ`À =∞~°Å =∞~°Å =∞ǨÏ`«`ΠΫ fi~°∂áêÅ`À „ѨH\õ `˜ =« ∞Ü«∂º_»∞. ~°[ó„Ѩ^•è #QÆ∞}∞_≥· "åÜ«Ú=ÙQÍ xeKå_»∞. P "åÜ«Ú"Õ Jxfl „áê}∞Å#∂ „|uH˜OK«∞ =¸Å™ê^è#Œ O. D ~°Hõ"≥∞ÿ# ã¨$+≤ìH˜ 'QÆ∞} "≥·+¨=∞º ã¨$+≤ì— Ü«∞x¿Ñ~°∞. `«~∞° "å`« ÅH©; ^Õq`À HõÅã≤ N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù *Ï˝# - „^Œ=º - „H˜Ü∂« `«‡Hõ"∞≥ #ÿ JǨÏO `«`åÎ fi#∞fl`«ÊuÎ KÕâß_»∞. D JǨÏO `«`Ϋ fiO #∞O_ç Pkâı+μ¨ _»∂, QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∂, ǨÏ~°∞_»∂ ѨÙ\Ïì~∞° . D JǨÏO `«`Ϋ fiOÖ’ =∞~°Å ǨÏiÜÕ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ „Ѩ"tÕ Oz ^•xx ã¨O‰õΩΔ aè`O« KÕÜ∞« _»O`À =∞ixfl `«`åÎ fiÅ∞ =KåÛ~Ú. "≥H· ÍiHõ, `å=∞ã¨, `≥[· ã¨=ÚÅ#∞ =¸_»∞ „ѨHÍ~åÅ∞QÍ JǨÏO`«`Ϋ fiO q_çáÈ~ÚOk. ~°∞„^Œ∞xÖ’ ‰õÄ_» "≥H· ÍiHõ, `å=∞ã¨, `≥[· ã¨~∂° áêÖË~Ê° _®¤~Ú. g\˜#∞O_ç ÅH©;`À Hõeã≤ ǨÏi ^Œâ„◊ ѨHÍ~åÅ (Hõ~‡° , *Ï˝#) WO„kÜ«∂Å#∞ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. J"Õ Hˆ „Δ `«, K«‰ΩΔõ , ã¨Ê~°≈, ~°ã#¨ , „Ѷ∂¨ }, "åH±, áê^Œ, áê}˜, áêÜ«Ú, LѨãÅ÷¨ ∞. "≥H· ÍiHõ JǨÏO`«`åÎ fixfl =∞käOz ǨÏi UHÍ^Œâ◊ WO„kÜ«∂Å#∂ (=∞#ã¨∞`À HõeÑ≤) UHÍ^Œâ◊ Jaè=∂# ^Õ=`«Å#∂ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. "åiÖ’ „Ѩ=ÚY∞Å∞ WO„^Œ∞_»∞, =∞#‡^ä∞Œ _»∞, =ã¨∞=ÙÅ∞ "≥ÚII "å~°∞. =¸Å~°∞„^Œ∞_≥#· Éè=í Ùx #∞O_ç Ѩk=∞Ok ~°∞„^Œ∞Å∞ „ѨH\õ `˜ ∞« Öˇ<· å~°∞. `«~∞° "å`« ^•fi^Œâßk`«∞ºÅ∂, Ü«∂Éè·ˇ =∞~°∞^Œ} æ ÏÅ∂, Ѩk=∞Ok qâıfi^Õ=ÙÅ∂ WO„kÜ«∂Å ^•fi~å ǨÏiKÕ ã¨$+≤Oì Ѩ|_ç<å~°∞. J~Ú^Œ∞ "åÜ«Ú=ÙÅ∂ ã¨Ê~°≈~°∂áêk J~Ú^Œ∞`«`åÎ fiÅ#∞O_ç =KåÛ~Ú. Éè$í QÆ∞ =∞ǨÏi¬ K«º=#∞x Ѩل`«∞_»∞ HÍQÍ L`«`÷« =∞ǨÏi¬ |$ǨÏã¨Êu #O^Œ#∞_»∞. =∞#∞=ÙÅ∞, Ñ≤`~« ∞° Å∞ (U_»∞QÆ}ÏÅÖ’) =~°∞}^Õ=Ù_»∞, QÆOQÍ^Œ∞Å∞ Pq~°ƒqù OKå~°∞. "≥Ú`«OÎ ã¨$+≤xì q∞H˜¯e ã¨OHˆ ÑΔ O¨ QÍ q=iOKå#∞. XHõ\ ˜ =∂„`«O ã¨`º« O. Ѩ~=° ∂`«‡Ü≥∞ÿ # NǨÏiÜÕ∞ Ü≥∂QÆx„^Œ #∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯x ã¨$+≤<ì ~Õ Ê° ~°z `å#∞ ÅH©; ^Õq`À ã¨Ç¨ JO^Œ∞ „Ѩ"tÕ OKå_»∞. (J^蕺ܫ∂Å∞ - 3,4)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 738

^Õ=`«Å∞ QÍqOz# <å~åÜ«∞} ã¨∞Îu N Hõ$+¨μ_‚ ∞» QÆ~∞° _»∞xH˜ J`«ºO`À`«=Î ∞ q+¨μ‚ ã¨∞`Î ∞« Å ÉèÏ"åxfl K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞. 'q+¨μ=‚ Ù ^ŒÜ∞« =Å¡ ѨÙ\˜#ì ^Õ=`«ÅO`å XH˘¯Hõ¯~°∞QÍ PÜ«∞# xÖÏ ã¨∞uÎ OKå~°∞. YˆQâ◊fi~å! =ÚO^Œ∞QÍ ÅH©;^Õq PÜ«∞# QÆ∞}ÏÅxfl\˜h ã¨∞uÎ OKÕ@O`« =∞Ǩ^Œ∞ƒù`â« H◊ Θ `«#H˜ ÖË^xŒ ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ ∞» `«∂ K≥ÑÊ≤ Ok. Ñ≤=∞‡\ WÖÏ JOk. '¿ÇÏ <å^ä•! <Õ#∞ g∞ áê^•~°qO^•Å =^ŒÌ #`«=∞ã¨HÎ <õ ·≥ ★rq™êÎ#∞. g∞ K«~}° ÏÅ#∞ `«Ñʨ "Õ~ˆ g∞ Zé∞QÆ#∞. F ^Õ=^Õ"å! F Dâ◊fi~å! g∞Ö’ J#O`« QÆ∞}ÏÅ∞<åfl~Ú. ¿ÇÏ ^•"≥∂^Œ~å! g∞~°∞ <å‰õΩ `«=∞ â◊s~°OÖ’<Õ ™ê÷#q∞zÛ ##∞fl ~°HOΔ˜ K«O_ç. g∞~°∞ `«Ñʨ =O^ŒhÜ«ÚÅ∞ "Õ~˘Hõ~∞° <å‰õΩ Hõ#|_»∞@ÖË^∞Œ † „|Ǩχ WÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞† '¿ÇÏ ÅH©;Ѩ`!Õ [QÆ^•^è•~° ã¨fi~°∂Ѩ qâ◊fi=¸sÎ! g∞~°∞*Ï˝# =∞Ǩ™êQÆ~=° Ú. <Õ#∞ J*Ï˝xx. g∞~°∞ â◊HÖΘ ’ Jã‘=ÚÅ∞. <Õ#∞ JÅÊA˝_xç JÅÊâ◊‰Ωõ _Î xç . q∞=∞‡efl ¿ãqOK«∞H˘<Õ ÉèÏQͺxfl <å‰õΩ âßâ◊fi`«OQÍ „Ѩ™êkOK«O_ç. ^•xH˜, =ÚYºOQÍ <åÖ’x JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ#∞ #tOѨ*Ü Ë ∞« O_ç. F ~°"∞Õ âß! Jã¨<å‡~°Oæ "≥Ñ· Ù¨ K«∂¿ã <å WO„kÜ«∂ÅK«∂ѨÙ#∞ =∞o§Oz g∞ K«~} ° Hõ=∞ÖÏÅÃÑ· x`åº#∞~°HOÎõ QÍ <å =∞#ã¨∞ xeKÕÖÏ ^ŒÜ∞« KÕÜ∞« O_ç. q∞=∞‡efl ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ ã¨∞uÎ OKÕ ™ê=∞~°º÷ O <å‰õΩ ÖË^∞Œ . J~Ú<å g∞~°∞ <å Ѩ@¡ „Ѩã#¨ ∞flÅ∞ HõO_ç. "åÜ«Ú^Õ=Ù_çÖÏ q#∞uOKå_»∞. '¿ÇÏ „Ѩɒè ! ^Õ=`«ÅO`å g∞ ¿ã=‰õΩÅ"Õ∞. g∞ K«~} ° Ï~°qO^Œ ™êxfl^躌 O Ѩ~=° ∞^Œ∞~°É¡ Oíè . ~°"∞Õ âß! [QÆ<åfl^ä•! Ö’HõOÖ’ g∞ ÉèHí Θ Ѩ@¡ q=ÚY∞Å∞, áêѨ Hõ~∞° ‡Å∞, J`«ºO`« ^Œ∞ód`«∞Å∞#QÆ∞ „áê}∞Å#∞ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞@ˆH g∞~°∞ J=`«i™êÎ~∞° . F "åã¨∞^Õ"å! g∞s J=`å~åÅÖ’ QÀ, „ÉÏǨχ} ^Õ=`å^Œ∞Å Hˆ =Δ ∞ HõÖϺ}ÏÅÔH· Z<Àfl~°HÍÅ bÅÅ#∞ "≥Å~ÚOKå~°∞. ^Õ=^Õ"å! g∞ K«i`å =∞$`å<≥flO`«QÍ P™êfikOz<å g∞ QÆ∞}QÍ<å<≥flO`«QÍ KÕã≤<å <å‰õΩ `«xq f~°_»OÖË^Œ∞. HÍ=Ù# <À=Ú‰õΩO^•! XHõ JqK«Å Éè‰í Ωõ xÎ `À ã¨=∂#"≥∞#ÿ ÉèHí xΘ g∞ Ѩ@¡ <å‰õΩ „Ѩ™êkOK«O_ç. ^•x ^•fi~å <å =∞#ã¨∞ g∞ K«~} ° ÏÅÃÑ<· Õ ÅQÆfl"≥∞ÿ =ÙO_ÕÖÏ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«O_ç <å x„^Œ h =O^Œ# ~°∂áêxfl ^èiŒ OKåe. ★<å ã¨OѨÓ~°‚ PK«~} ° h‰õΩ „Ѩ^HŒ } Δ˜ QÍ =∂~åe, <å =º=Ǩ~°"∞Õ ^≥<· å h ã¨∞uÎ ~°∂Ѩ"∞Õ J~Ú=ÙO_®e - Jx `«ÅK«∞‰õΩO@∂ h áê^•ÅÃÑ· ★

#`«=∞ã¨HÎ õ J#QÍ `«Å=OK«∞H˘x <Õ#∞ x„^ŒÖ’ ‰õÄ_® hˆH =O^Œ#O KÕã¨∂ÎO_®e QÍHõ Jx J~°÷=Ú.

★

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 739

##∞fl <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO@∞<åfl#∞. <Õ#∞ ^Õxx K«∂ã≤<å Jk <å‰õΩ Ç¨Ïi „Ѩu=∞QÍ<Õ HõxÑ≤OKåe. Uk =∂\Ï¡_<ç å Jk ǨÏiÉè[í #"Õ∞ HÍ"åe - WÖÏ KÕÜ∞« QÆeQˆ ÖÏ ##∞fl J#∞„QÆÇÏ≤ OK«O_ç - JO@∂ =∞Ǩ`«∞‡_≥#· "åÜ«Ú ^Õ=Ù_»∞ q+¨μ=‚ Ù Z^Œ∞@ xÅ|_ç áÈÜ«∂_»∞. K«^∞Œ =ÙÅ`«e¡ ã¨~ã° fi¨ f ^Õq N ǨÏi`À x@¡#flk. '¿ÇÏ =Ú~ås, ǨÏs, ÉèQí =Æ <£! x#∞fl ã¨∞uÎ Oz `«# Ѩ^*Œ ÏÅO`À ã¨O`«$ѨÙÖÎ á·ˇ È=Ù ~°ãA ¨ Å˝ ∞O_»~∞° . ÉèÏ+¨HOõ ^Œx, Hõq`«Ö’ W=∞_»x =∞ǨÏ`«Î fiO hk. x#∞fl ѨÓiÎQÍ „ѨâO◊ ã≤OK«_®xH˜ U XHõ¯i |∞nú KåÅ^Œ∞. ™êfig∞ x["≥∞#ÿ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ h QÆ∞}Ï#∞"å^Œ H©~#ΰ =Ú `«=∞ K≥=ÙʼnõΩ ™ÈHõQÍ<Õ ^ÕÇ¨ #∞~°H,Θ WÅ∞¡, WÖÏ¡Å∞, Ñ≤Å¡Å`À ã¨Ç¨ Jhfl =∞ézáÈ`å~°∞. JO`« Q˘Ñ¨Ê ÉèíH˜Î `«`«Î fiO Éèí=„`«Ê™ê^ŒO. ¿ÇÏ [QÆ<åfl^ä•, J#O`«=∞Ç≤Ï=∂ ã¨<å^ä•! "Õ^Œ„Ѩuáêk`«"≥∞ÿ# h ã¨fi~°∂Ѩ=Ú ÅH˜Δ ‡ÔH<· å, "åÜ«Ú^Õ=ÙxÔH<· å, K«`∞« ~°∞‡Y „|ǨχÔH<· å H˘O`Õ `≥Å∞ã¨∞QÍx JO`å J=QÆ`O« HÍÖË^∞Œ . JÖÏ\˜k <Õ#QÍ <≥O`«? <å ã¨∞uÎ J#QÍ <≥O`«? HÍ=Ù# <À ™êfiq∞! ##∞fl ~°HOΔ˜ z <å *Ï˝<åxfl ÃÑOK«O_ç. JѨC_»∞ <Õ#∞ ã¨∞uÎ OK«QÅÆ <Õ"∂≥ . 'Ѩ~„° |Ǩ‡, ÅH©;âß, ǨÏs, =Ú~ås! h QÆ∞}ÏÅÖ’<Õ x`«º „â◊^•úà√◊ Öˇ,· P QÆ∞} QÍ<å<Õfl QÍqã¨∂Î rqOKÕ "å~°∞ ™êO™êiHõ Jã¨kfi+¨Ü∂« Å JÜ≥∂=∞Ü«∞OÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl `«=∞ |∞kúx q~°HΘ "≥Ñ· Ù¨ =∞o§OK«∞H˘x ã¨O™ê~°O #∞O_ç q~åQÆ∞Öˇ· h ÉèHí Θ "≥Ñ· Ù¨ ã¨~åQÆ∞Öˇ· P ÉèíH˜Î |ÅO`À h „Ѩã¨#fl`«‰õΩ áê„`«∞Å∞ HÍQÆÅ~°∞. JѨÙ_»∞ "åiH˜ h „Ѩ`«ºHõΔ ^Œ~≈° #=∞=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜ì ¿ÇÏ [QÆ^•#O^ŒHÍ~°HÍ! h QÆ∞} H©~#ΰ OÖ’x=∞QÆ∞fl~åÅ<≥· ##∞fl <Õ<Õ =∞~°záÈÜÕ∞@O`« ÉèHí Θ ÉèÏ"åxfl <åHõ#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞. ѨHOΔ© „^•! ã¨~ã° fi¨ f ^Õq WÖÏ Ñ¨eH˜ =∞ø#O =Ç≤ÏOK«QÍ<Õ Pkâı+μ¨ =Ù KÕ`∞« Å∞ *’_çOz WÖÏ J<åfl_»∞ † '¿ÇÏ „Ѩɒè ! "åã¨∞^Õ"å! h K«~} ° Hõ=∞Å =∞Ç≤Ï=∞#∞ „|Ǩχ ~°∞„^Œ∞Å∞, QÆ~°∞`«‡O`«∞_Õ Ñ¨ÓiÎQÍ Hõ#∞Q˘#ÖËHõáÈÜ«∂~°∞. WHõ <Õ##QÍ<≥O`«? <Õ#∞ |Ǩï#∂º#∞_»#∞. HÍ|\˜ì ##∞fl ~°HOΔ˜ K«∞.— JO`«@ ~°∞„^Œ∞_çÖÏ „áêi÷OKå_»∞ '¿ÇÏ Éè∂í =∞<£, ¿ÇÏ ÉèQí =Æ <£! q∞=∞‡efl ZÖÏ ã¨∞ÎuOKåÖ’ ‰õÄ_® `≥eÜ«∞#O`« J*Ï˝xx <Õ#∞. g∞ HõàϺ}Hõ~°=ÚÅ~Ú# K«~°} Hõ=∞ÖÏÅÃÑ· <å ÉèHí Θ ã≤~÷ O° QÍ =ÙO_ÕÖÏ Hõ~∞° }˜OK«O_ç. g∞Ö’<Õ <å‰õΩ ™ê÷#q∞zÛ ##∞fl ~°HOΔ˜ K«O_ç. WO„^Œ∞_çÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞ 'F ^Õ= ^Õ"å! q∞=∞‡efl ã¨∞uÎ OK«∞@ Z=i=ÖÏ¡ JÜÕ∞º ѨxHÍ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë g∞ ã¨fi~°∂áêxfl "Õ∞=Ú K«∂ã¨∞<Î åfl=∞#∞‰õΩO@∞<åflO, g∞ QÆ∞}

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 740

=∞Ç≤Ï=∞Å∞ =∂‰õΩ `≥Å∞ã¨#∞‰õΩO@∞<åflO. D HõxÑ≤OKÕ ^•xH©, JxÑ≤OKÕ ^•xH˜ =O^ŒÅ"ÕÅ ~Ô @∞¡ Z‰õΩ¯=Ü≥∞ÿ # g∞ x[ã¨fi~°∂ѨO =∂‰õΩ `≥b^Œ∞. g∞~°∞ K«∂Ñ≤<å J~°O÷ HÍ^Œ∞. J~Ú<å "Õ∞"≥∞O^Œ∞‰õΩ ã¨∞uÎ ™êÎ=∞O>Ë JO^Œ∞Ö’ g∞ <å"≥∂KåÛ~°} =ÙO@∞OkQÍ. g∞ ¿Ñ~°∞ `«Åz<å KåÅ∞. =∞kÖ’ á⁄OQÆ∞`å~Ú â◊`«HÀ\˜ ÉèíH˜Î `«~°OQÍÅ∞. Jq ѨÙ}º„Ѩ^•Å∞. „|Ǩχ~°∞„^Œ∞Å ™ê÷~ÚÖ’ HÍHõáÈ~Ú<å JO^Œ~=° ¸ h <å=∂<Õfl [Ñ≤™êÎO. J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞. Ñ≤=∞‡@ â◊p^Õq W@¡#flk '¿ÇÏ [QÆ^•#O^Œ ã¨O^è•Ü«∞HÍ! =„[, JO‰õΩâ◊, ^èfiŒ [, ‰õ=∞Å zÇ≤Ïfl`«=ÚÖˇ#· g∞ áê^Œ Ѩ^•‡ÅÃÑ<· Õ <å zO`«# x`«ºO [~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. Dâß! g∞ K«~} ° ~°*Ï<Õfl, <Õ<Ñ≥ Ù¨ _»∂ 㨇iã¨∞OÎ \Ï#∞. ¿ÇÏ Hõ$áêà’! ÉèHí =Îõ `«ûÖÏ! g∞ˆ~ ##∞fl ~°HOΔ˜ Kåe. JO`«@ ~°f ^Õq WÖÏ „áêi÷OzOk. '#~°~∂° áêxfl ^èiŒ Oz Ö’HÍÅ#∞ HÍáê_Õ J=`å~°=¸sÎ! „Ѩã∞¨ `Î O« h=Ù h ¿ã=‰õΩÅÃÑ· ^ŒÜ∞« #∞ ‰õΩiÑ≤OK«_®xˆH J\˜ì =∂‰õΩ ^Œ~≈° #q∞KåÛ=Ù. h =ÚMÏ~°qO^•xfl Hõ#∞ÖÏ~° QÍOz# <Õ#∞ WHõ ^•x<Õ ^蕺xã¨∞OÎ \Ï#∞. ‰õΩOz`«ˆHâ◊~åjã¨∞â’aè`«=Ú, „|Ǩχ, ÅH˜Δ ‡, ~°∞„^•k^Õ= ã¨Oã¨∞Î`«º=Ú, NxˆH`«# ã¨^Œ$â◊=Ú#QÆ∞ h#QÆ∞"≥∂=Ú<Õ =∞#ã¨∞Ö’ ÃÑ@∞ìH˘x x`«º=¸ã¨‡iã¨∞ÎO\Ï#∞. h Éè‰í Ωõ ~Î åe#QÆ∞ ##∞fl ~°HOΔ˜ K«∞.— ^ŒHΔõ „Ѩ*ÏѨu WÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞. 'ÉèQí =Æ <£! g∞ K«~} ° À^ŒH~õ ∂° Ѩ=∞QÆ∞ Ѩq„`« f~å÷xfl <Õ#∞ x`«ºO 㨇iã¨∞OÎ \Ï#∞. Jk „|Ǩχ ¿ãq`«O ‰õÄ_». „|Ǩχk ^Õ=`«ÅO^Œ~∂° ^•xH˜ #=∞㨯i™êÎ~∞° . P `«=∞ Ѩq„`« `«=∞ áê^À^ŒH"õ ∞Õ QÆOQÍ#kQÍ ~°∂á⁄Ok „âı+ª¨ f~°"÷ ∞≥ #ÿ k. `«=∞ Ѩq„`« áê^Œ ^èŒ∂e`À Hõeã≤# QÆOQÆ Jt"åxfl ‰õÄ_® t==Ú KÕÜ«∞QÆÅ^Œ∞. JO^Œ∞Hˆ <Õ"∂≥ Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ „¿Ñ=∞QÍ QÆOQÆ#∞ <≥u#Î ^èiŒ Oz `å#∞ QÆOQÍ^è~Œ ∞° _»#x ã¨Q~Æ fi° OQÍ K≥ÑC¨ ‰õΩO\Ï_»∞. ¿ÇÏ Hõ~∞° }Ëâ!◊  D g∞ Hõ$áê=`å~åxfl gH˜OΔ KÕ ÉèÏQƺq∞zÛ# <å‰õΩ ^•xx ã¨∞uÎ Oz `«$Ñ≤Î <˘O^ÕâH◊ Θ ÖË^∞Œ . ^ŒÜ∞« KÕã≤ <å HÍâ◊HxΘ „Ѩ™êkOz ~°HOΔ˜ K«O_ç—. |$ǨÏã¨Êu WÖÏ HÀ~å_»∞. '„Ѩɒè ! g∞ ã¨∞O^Œ~=° ^Œ<å~°qO^Œ"∞Õ <å =∞#ã¨∞Ö’ x`«º=Ú H˘Å∞=ÙO@∞Ok. WHõ ™êO™êiHõ q+¨Ü∂« ÅÃÑ· <å‰õΩ q~°HΘ HõeQˆ ÖÏ KÕÜ∞« O_ç. Ѩل`«, q∞„`«, „ã‘,ΠѨâ√◊ , ^è<Œ å^Œ∞Åhfl #tOzáÈ`å~Ú, #tOѨ*Ë™êÎ~Ú ‰õÄ_». HÍ|\˜ì g∞~°∞ <å‰õΩ g\˜ÃÑ· QÆÅ Pã¨H˜Îx #tOѨ*Ü Ë ∞« O_ç. ^Õ"å D ã¨O™ê~° K«„Hõ „Éè=í ∞}O <å‰õΩ <ÕiÊ# J#∞Éè=í "Õ∞=∞#QÍ 'D

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 741

„ѨÑO¨ K«O ^Œ∞óYO`À<Õ Ñ¨i"åºÑ¨"Î ∞≥ =ÿ Ù#fl^Œx—. nx #∞O_ç =ÚH˜xÎ á⁄O^Œ∞@ˆH <Õ#∞ q∞=Ú‡ â◊~} ° ∞ "Õ_∞» `«∞<åfl#∞. ~°HOΔ˜ K«O_ç.— Jx~°∞^Œ∞_ú Öç Ï ã¨∞uÎ OKå_»∞ '¿ÇÏ Ç¨Ï~ˆ ! ~°ã=¨ ∞Ü«∞"≥∞#ÿ h QÆ∞}QÍ#Hõ^Ü Œä ∞« O^Œ∞ HÍHõ „ã‘Î ÃÑ· =∞#ã¨∞ÅQÆfl=Ú KÕÜÚ« "å_»∞ =∞O^Œ|∞kú, ã¨∂Hõ~ã° =¨ ∂#∞_»∞. ¿ÇÏ „Ѩɒè ! =∞[˚, Jã≤,÷ Ñ≤`,Ϋ HõÑ,¨¶ ~°H,Îõ =∞ÖÏ^Œ∞ÅKÕ Ñ¨i"åºÑ≤`"« ∞≥ ÿ K«~‡° OKÕ P"Õ+`ì≤ "« ∞≥ #ÿ „ã‘Î =ÚMÏxfl =∂„`«"Õ∞ =∞#ã¨∞Ö’ ÃÑ@∞ìH˘x x#∞fl `«Å=x "åx Ѩ`«#O `«^䌺O. <å =O\˜ ™ê=∂#∞ºxH©, áêѨ=∞uH© h=∂Ü«∞ÜÕ∞ |Å=Ú. ™êfig∞! ^Œ∞óYO =∂„`«"Õ∞ LO_ç, ã¨∞YO ÖËâ◊ =∂„`«=¸ ÖËx D [##=∞~°} K«„HõO #∞O_ç ##∞fl `«ÑÊ≤ Oz âßâ◊fi`«OQÍ h K«~} ° Hõ=∞ÖÏÅ<Õ ã¨∞uÎ ã¨∞OÎ _ÕÖÏ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞. ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞qÖÏ „áêi÷OKå_»∞. '¿ÇÏ ^Õ"å! q∞=∞‡efl ã¨∞ÎuOK«_®xH˜ „ѨÜ∞« ufl¿ãÎ KåÅ∞† WHõ QÆ~ƒ° ^ù ∞Œ óYO - J#QÍ Ñ¨Ù#~°#˚ ‡ =ÙO_»^∞Œ . g∞ Ü≥ÚHõ¯ D Hõ$Ѩ =Å¡<Õ <å‰õΩ Ñ¨~=° ∞ ѨÓ[ºÑ¨^qŒ „áêÑ≤OÎ zOk. <å Hõ~=ΰ º x~°fiǨÏ}Ö’ ##∞fl HÍáê_»O_ç.— =~°∞}^Õ=Ù_çÖÏ =zOKå_»∞. '¿ÇÏ „Ѩɒè ! g∞ WK«Û=ù Å¡ ~°zOѨ|_ç# ^ÕÇϨ =∞<Õ WO\’¡ ky Ѩل`«, „ã‘,Î ^è#Œ , „^Œ"åºÅÃÑ· "≥∂ǨÏO ÃÑOK«∞H˘x 'Wq <åq— Jh '<Õ#∞ gi"å_»#∞— J<Õ JÅÊ|∞kú [#º"≥∞#ÿ JǨÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ`À „áê}˜ ^Œ∞óYOÖ’ =ÚxyáÈ`«∞Ok. <åHõ@∞=O\˜ ^Œ∞~°uæ Ѩ@‰ì Ωõ O_® HÍáê_»O_ç. g∞ K«~} ° ÏÅ ^•™êºxfl <å‰õΩ ^•#O K≥Ü∞« ºO_ç—. ^Õ=i¬ <å~°^∞Œ _»∞ ǨÏixÖÏ „áêi÷OKå_»∞. 'q+¨μ^‚ "Õ å! <å‰õΩ h <å=∞ „â◊=} H©~#ΰ Å∞ `«Ñʨ =∞ˆ~g ~°∞zOѨ=Ù. x*ÏxH˜ <å‰õΩ "Õ~ˆ Ö’HõOQÍh r=#OQÍh ÖË=Ù. JÖψQ =ÙO_Õ Ñ¨q„`«`#« ∞ <åHõOkOK«∞. <å lǨfi„QÆOÃÑ· ã¨~fi° ^• h <å=∞"Õ∞ =ÙO_ÕÖÏ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞. h ã¨fi~°∂Ѩ"∞Õ <å =¸ã≤# Hõ#∞ʼnõΩ ‰õÄ_® HõxÑ≤OKåe. J^Õ <å ǨÏ$^ŒÜ∞« =∞O`«\Ï xO_ç =ÙO_®e.— Éèí$QÆ∞=∞ǨÏi¬ WÖÏ ã¨∞ÎuOKå_»∞. '¿ÇÏ QÆ~°∞_»∞x =O\˜ J`«∞º`«Î=∂ã¨<åxH˜ JkèHÍi"≥#· ^Õ=^Õ"å! g∞~°∞ „QÆÇÏ≤ OKÕ U^≥<· å ã¨~ˆ fiã¨~fi° „`« L`«=Î ∞"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∞Ok. H“ã¨∞ÉÎ =íè ∞}˜x q∞Oz# Q˘Ñ¨Ê=∞}˜QÍh, ÅH˜Δ ‡H˜ ™ê\˜=K«∞Û Ñ¨uflQÍh, ã¨~ã° fi¨ f ^ÕqHÔ #Ü≥∞ÿ # P`«‡|O^èŒ∞=ÙQÍh qâ◊fiOÖ’<Õ ÖË~°∞. JÖψQ g∞ ÉèíHõÎHÀ\˜Ö’ =∞=Ú‡ x`«∞ºÅ∞QÍ J#∞„QÆÇÏ≤ Oz K«i„`«Ö’ =∂ H˘Hõ qt+¨ì ™ê÷<åxflzÛ# g∞‰õΩ â◊`H« À\˜ #=∞™ê¯~°=ÚÅ∞.— Jyfl ^Õ=Ù_çÖÏ J<åfl_»∞, '=¸Åq~å@=Ú h"Õ. h `Õ*ÏOâ◊=Å¡ <Õ#∞ `Õ[ã≤fi<≥<· å#∞. hqzÛ# P[ºã≤HÎõ ǨÏ=ºO`À ǨÏ=º=ǨïxQÍ Ñ¨q„`« ™ê÷<åxfl á⁄O^•#∞. h JOâ◊`À

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 742

[~î~° åyflQÍ =∂i =∂#"À^Œ~ã° `÷≤ ∞« _»<·≥ "åi r=~°H‰Δõ Ωõ _»#QÆ∞K«∞<åfl#∞. h J#∞„QÆÇϨ O ÖˉΩõ O>Ë D JyflÜÕ∞ÖË_∞» . x<≥flO`« ã¨∞uÎ Oz<å <å‰õΩ `«$Ñ≤Î QÆÅ∞QÆ^∞Œ .— „Ѩã∂¨ u WÖÏ K≥áêÊ_»∞, '„ѨÉ∂íè ! h <å=∞=ÚÜ≥ÚHõ¯ J~å÷xfl Hõ#∞Q˘#∞@ J<Õ^Õ "≥∂ǨÏO =Öˇ Ѩi}q∞Oz JO^Œ∞Ö’ =Úxy áÈ~Ú=ÙO_Õ =∞ǨÏ~°∞¬Å‰õΩ h ^Œ~≈° #"Õ∞ rq`« Ѩ~=° ∂=kè. h ^ŒÜ∞« =Å¡ <Õ<å ^Œâ‰◊ Ωõ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl#∞. ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® ÉèÜ í ∞« Q“~°= ã¨O„Éè=í ∂Å`À ѨÓlOKÕ =∂O^è•`«, „^è∞Œ =Ù_»∞ <å~°^∞Œ _»∞, Éè$í QÆ∞=∞ǨÏi¬, "≥=· ã¨fi`«=∞#∞=Ù =Ú#flQÆ∞ =∞ǨÏhÜ«ÚÖË x#∞fl ã¨∞uÎ Oz ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^ŒÖHË áõ ÈÜ«∂~°#QÍ x#∞fl ã¨∞uÎ OѨ <Õ<Õ áê\˜"å_»#∞.— „|ǨχѨل`«∞_≥#· =ã≤+ª¨ „Ѩ*ÏѨu WÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞. 'q^è•`« ѨÙ~°∞+¨μ#‰õΩ =O^Œ#=Ú. Jã¨`ü ã¨fi~°∂áêxfl JO`«"Ú≥ OkOKÕ ^Õ=ÙxH˜ #=∞™ê¯~°=Ú. <å^ä•! <Õ#∞ h K«~} ° Hõ=∞ÖÏÅÃÑ· x`«ºO <å =∞ã¨HÎ Íxfl =Oz rqOK«^ÅŒ K«∞‰õΩO\Ï#∞. F "åã¨∞^Õ= ÉèQí =Æ <£! ##∞fl ã¨^• ~°HOΔ˜ K«∞.— „|Ǩχ =∞~˘HõÑÙ¨ „`«∞_≥#· =∞sz WÖψQ q#flqOK«QÍ J„u‰õÄ_® JÖψQ ã¨∞uÎ Oz <å~åÜ«∞} „Ѩã#¨ fl`«#∞ á⁄O^•_»∞. JO`«@ JOy~å=∞ǨÏi¬ WÖÏ ã¨=Î #O KÕâß_»∞. '¿ÇÏ <å^ä•! g∞ J#O`« ÉÏǨï, J#O`«K‰« ΩΔõ , J#O`« =∞ã¨HÎ õ ã¨OѨ#fl"≥∞#ÿ ~°∂áêxfl K«∂_»_®xˆH <Õ#∞ Jã¨=∞~°∞_÷ #» QÆ∞ K«∞<åfl#∞. "ÕÅ =Ú‰õΩ\ÏÅ`À JÅOHõiOѨ|_ç, |Ǩï =¸Åº=ÚÖˇ·# J<ÕHÍ<ÕHõ JÅOHÍ~åÅ`À ã¨∞â’aè`"« ∞≥ Ü ÿ Ú« #fl g∞ J#O`« *’ºu~°‡Ü«∞ k=º ã¨fi~°∂áêxfl ã¨∞uÎ OK«∞ @‰õΩ <å ™ê=∞~°º÷ O KåÅ^Œ∞. ~°HOΔ˜ K«O_ç.— ѨÙÅ㨺Π„|Ǩχ WÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞: '¿ÇÏÉèQí =Æ <£! g∞ Láê㨉Ωõ ÅHÀã¨O U k=º =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áêxfl ^èiŒ ™êÎ~À P Éè∞í =#=∞OQÆàH◊ ÍiÜ«∞QÆ∞ ~°∂ѨO`À<Õ <å‰õΩ ^Œ~≈° #q∞=fiO_ç. D ~°∂Ñ≤Ü∞« QÆ∞ g∞‰õΩ #=∞™ê¯~°=Ú. #~°HOõ #∞O_ç <åÖÏ\˜ "åix g∞ˆ~ ~°HOΔ˜ ѨQÅÆ ~°∞. g∞ ã¨∞uÎ =∞OQÆà^◊ •Ü«∞‰õ=Ú. <Õ#∞ Ü«∞^ä•â◊HQΘ Í, =∂„`«"∞Õ KÕÜ∞« QÆÅ#∞. ##∞fl ~°HOΔ˜ K«O_ç.— ѨÙÅǨÏ=∞ǨÏi¬ WÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞ : 'ã¨Q∞Æ }Àáêã¨#Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ ™êfl#, L`«=Î ∞=G, H©~Δ ,° ѶŨ , ѨÙ+¨Ê, Éè’[º Ѩ^•~å÷^∞Œ Å#∞ P~å^è#Œ ѨÓ~°fiHõOQÍ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. x~°∞} æ Àáê㨉Ωõ _»<#·≥ <Õ#∞ xëê¯=∞|∞kú`À <å r=# *’ºu<Õ h xëê¯=∞~°∂Ѩ~Ç° Ï≤ `« ÉèÏ"åxH˜ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO@∞<åfl#∞.—

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 743

=∞Ǩ=Úx „Hõ`∞« =Ù WÖÏ J<åfl_»∞. '¿ÇÏ ÉèQí =Æ <£! â◊s~°O #∞O_ç „áê}O q_ç=_ç |Ü«∞\˜H˜ áÈ`«∞#flѨÙ_»∞ g∞ ¿Ñ~°∞#∞ 㨇iOK«_"» ∞Õ ^Œ∞óYx"å~°}‰õΩ =∂~°=æ Ú. Jk J<ÕHõ [#‡ÅÖ’ KÕã#≤ áêáêÅxfl\˜h #tOѨ*Ü Ë ∞« QÆÅ^Œ∞† =ÚH˜xÎ „Ѩ™êkOK«QÅÆ ^Œ∞. <Õ#∞ P <å=∞â◊H<Θ Õ â◊~} ° ∞HÀ~°∞`«∞<åfl#∞. g∞ ÉèHí Θ QÍx Jã¨Å∞ ÉèHí Θ JO>Ë Uq∞\’ QÍx `≥eÜ«∞Hõ áÈ~Ú<å g∞ <å=∞㨇~°}#∞ ZHõ¯_À qx KÕã<≤ å =ÚH˜xÎ „Ѩ™êkOKÕ ^ŒÜ∂« à◊√ g∞~°∞.— ÜÕ∞ ÉèHí Íκq=â’qëÈ‚ <å=∞ =∂„`≥H· [õ ÅÊHÍó I `Õ-Ñ≤ =ÚH˜OÎ „ѨÜ∂« O`åºâ◊√ H˜=Ú`« ^蕺~Ú#ó ã¨^•II („|Ǩχ....7/64) JѨC_»∞ qâßfiq∞„`«∞_»∞ q+¨μ=‚ Ù xÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞: 'ÉèQí =Æ <£! h K«~} ° Hõ=∞ÖÏÅ#∞ ^蕺xOK«Háõ È~Ú<å, x`«º=¸ ã¨O^蕺 =O^Œ#=Ú KÕÜ∞« HõáÈ~Ú<å, *Ï˝#=∞<≥_∞» ^•fi~åxH˜ `«Å∞ѨÙ=O\˜ ^è~Œ ‡° , Hõ~‡° =ÚÅ#∞ áê\˜OѨHáõ È~Ú<å, x`«º=Ú h Hõ^ÖŒä <Õ qO@∂ Ѩ~=° â◊O HÍHõáÈ~Ú<å J<å^äÅŒ #∂ Uq∞ÖËx"åih Hõ~∞° }˜OKÕ =~°„Ѩ^•`«=Ù h=Ù. ##∂fl ~°HOΔ˜ K«∞. #^蕺`Õ K«~}° ÏO|∞*Ë ÉèQí =Æ `À ã¨O^蕺Ñ≤ <å#∞+≤`ª å *Ï˝# ^•fi~° Hõáê@ áê@# Ѩ@∞ ~°~ú À‡-Ñ≤ <À áêi˚`ó« I JO`«~åfi ºÑ¨Î=∞ÖÏaèѶ¨∂`«Hõ~°}Ë Ñ¨\ fi© „â◊√`å `Õ Hõ^•ä <À^Õ= „â◊=}Ë# áêÇ≤ÏÉèQí =Æ <£ =∂=∞„u`«∞źO ã¨^•II („|Ǩχ... 7 / 71) q∞„`«∞_»#∞ "≥k· Hõ ^Õ=`« WÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞: '^Õ"å! ã¨O™ê~°|O^è<Œ åÅ#∞ „`≥Oz „áê}∞ʼnõΩ =ÚH˜Î <˘ã¨Q∞Æ Ñ¨~=° ∂`«∞‡_»=Ù h=Ù. HõÖϺ}x^è•#=Ú, *Ï˝#™êQÆ~=° Ú#QÆ∞ h‰õΩ J*Ï˝x#QÆ∞ <Õ#∞ „Ѩ}q∞Å∞¡`«∞<åfl#∞. Jyfl, „|Ǩχ, ~°∞„^•^Œ∞ňH JQÆ=∞º=Ú, =∞Ǩ `Õ[ã¨∞fiÅQÆ∞ `«Ñ㨠∞¨ fiʼnõΩ ‰õÄ_® JQÀK«~=° Ú#QÆ∞ h ã¨fi~°∂Ѩ=Ú <å‰õÄ `≥eÜ«∞x^Õ. HÍ=Ù# ÉèQí =Æ <£! "åã¨∞^Õ=ÙxQÍ ¿Ñ~˘Ok# h"˘Hõ¯_ç"Õ ã¨~fi° A˝_=» Ù. h"Õ ##∞fl x`«º=Ú ~°HOΔ˜ ѨQÅÆ =Ù.— `å~° W@¡#flk : q+¨μ^‚ "Õ å! J##º ÉèÏ=O`À h Ѩ@¡ ^Œ$_è» ÉèHí Θ QÆÅ"å~°∞, h HÀã¨O Jxfl Hõ~‡° Å#∂ `åºQÆO KÕ¿ã"å~°∞, x#∞fl KÕ~Q° Ài ã¨fi[#∞Å#∂ |O^è∞Œ ÉÏO^è=Œ Ù Å#∂ ‰õÄ_® Ѩi`«ºlOKÕ"å~°∞, h Hõ^ÅŒä #∞ qO@∂, W`«~∞° ʼnõΩ qxÑ≤ã∂¨ Î rqOKÕ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 744

"å~°∞ - W@∞=O\˜ ™ê^è∞Œ [#∞ʼnõΩ h=Ù `«Ñʨ "Õ~ˆ Pã¨HΘ Un =ÙO_»^∞Œ . „Ѩɒè ! "åi <≥O`« „¿Ñ=∞`À K«∂ã≤ ã¨O~°H™Δ˜ êÎ"À hK«~} ° ^•ã≤#QÆ∞ ##∞fl‰õÄ_® JO`«QÍ<Õ ~°HOΔ˜ K«∞—. x~°$u WÖÏ J<åfl_»∞ : 'Ü≥∂QÆÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ h‰õΩ ã¨=∞iÊ`«∞Öˇ#· "å~°∞ ÉèHí Θ ^•fi~å Ѩ~=° ∞QÆux á⁄O^Œ∞`å~°∞. ÉèHí Θ „â◊^ÅúŒ `À x#∞fl ¿ãqOK«_O» ^•fi~å, ™êO™êiHõ q+¨Ü∂« ÅÃÑ· J<åã¨HxΘ ™êkèOK«_O» ^•fi~å, z`åÎxfl x„QÆÇÏ≤ OK«_O» ^•fi~å [#∞Å∞ q+¨μ‚ Ѩ~=° ∞ Ѩ^=Œ Ú#∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞. „ѨÉ∂íè ! ##∞fl h Ѩ~=° ∞ Ѩ^•xH˜ KÕ~∞° ÛHÀ. W^Õ<å "Õ_Hç ÀÅ∞.— q+¨fiHˆ û#∞_»∞ "≥‰· Ωõ O~î° ^•fi~°=Ú =^Œ=Ì ÙO_Õ ^ŒàÑ◊ u¨ . PÜ«∞# q+¨μ=‚ Ù<≥ÑÙ¨ _»∂ ^Œi≈ã¨∂<Î Õ =ÙO\Ï_»∞. J~Ú<å q+¨μ‚=ÙÜ≥ÚHõ¯ Pj~åfi^ŒO HÀã¨O WÖÏ „áêi÷OKå_»∞. '™êfig∞! ѨÓ~å‚#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_≥#· NHõ$+¨Ñ‚ ~¨ =° ∂`«‡ g∞ „Ѩu ~°∂Ѩ"∞≥ ÿ "≥∂HõΔ „Ѩ^•`«Ü∞« QÆ∞K«∞<åfl_»∞. <Õ#∞ g∞ Hõ$Ѩ =Å¡ JѨ~ÀHõ™Δ ê^è<Œ å~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ Ѩ~=° ∞ÉèHí xΘ ™êkèOKå#∞. QÆ∞~°∞=Ù`À "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ì „|Ǩ‡O_»=∞O^Œ∞#fl ™ê^èŒ∞=ÙÅO^Œih g∞~°∞ „Ѩ™êkOz# |∞kú =Å¡ ¿ãqOK«∞‰õΩ<åfl#∞. "åiѨ@¡ <åk x+¨¯Ñ¨@ÉèHí .Θ JÖψQ q∞=∞‡efl KÕ~Û° QÆeQˆ `«∞Åã≤ÃÑ· JYO_» „Ñ‘u<åk. ÉèQí =Æ <£! <å‰õΩ g∞ Pj~åfi^Œ"Ú≥ Hõ¯\˜ KåÅ∞.— ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· q+¨μ=‚ Ù g~°O^ŒiH© `«# â◊s~°OÖ’ P„â◊Ü∞« O HõeÊOKå_»∞—— Jx =ã¨∞^Õ=#O^Œ#∞_»∞ q#`åã¨∞`«∞xH˜ É’kèOKå_»∞. (J^蕺ܫ∂Å∞ - 6 -9)

<å~åÜ«∞}Hõ$`« „áêHõ$`«, "≥·Hõ$`« ã¨$+≤ì ''„Ѩɒè NHõ$+¨K‚ O« „^•! D q^èOŒ QÍ ^Õ=`«Å‰õΩ P„â◊Ü∞« q∞zÛ# ÉèQí "Æ å#∞_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ "åiÖ’<Õ `å<≥ÖÏ „Ѩ"tÕ OKå_»∞? ã¨$+≤ì U q^èOŒ QÍ [iyOk? ^ŒÜ∞« KÕã≤ LѨ^ÕtOK«O_ç—— =zOѨ™êQÍ_»∞ =ã¨∞^Õ=#O^Œ#∞_»∞. ''ѨH©ΔO„^•! XHõ ^•xH˘Hõ\ ˜ ã¨O|OkèOѨx Jxfl `«`åÎ fiÅÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞_»∞ =ÚYº Hˆ O„^Œ~∂° ѨOÖ’ „Ѩ"tÕ OK«_O» `À Jxfl `«`åÎ fiÅÖ’ f„="≥∞#ÿ Hõ^eŒ Hõ ÖË~Ê° _®¤~Ú. JѨC_®Ü«∞# ã¨~fi° „Ѩ^=Œä ∞OQÍ Hõ#HõO=ÖˇHxõ Ñ≤Oz# „|Ǩ‡O_»=Ú (QÆ∞_»∞)¤ #∞ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. Jk Ü«∂Éè·ˇ HÀ@¡ Ü≥∂[<åÅÖ’ qã¨iÎ OzOk. ^•xÃÑ<· ˘Hõ |OQÆ~∞° =ÅÜ«∂xfl, JO`Õ qã‘~Î O‚° Ö’ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. ^•xÃÑ· J^Õ "≥â· ßźO`À J^Õ PHÍ~°OÖ’ Éèí∂q∞x ã¨$+≤ìOKå_»∞. "≥Ú`«ÎOQÍ P „|Ǩ‡O_»O =O^ŒHÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ "Õ∞~°^•\˜Ok. D „|Ǩ‡O_»O U_»∞ =$`åÎÅ∞QÍ qÉèÏl`«"∞≥ Oÿ k. `˘e ÉèÏQÆO Ѩk"ÕÅHÀ@¡

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 745

Ü≥∂[<åÖ’¡ h~°∞, ~Ô O_»= ÉèÏQÆO xѨC, =¸_»=Ѩikè t=Ùxk, <åÅ∞QÆ= P=~°}O PHÍâ◊O, J~Ú^Œ=k JǨÏOHÍ~åxk HÍQÍ P~°=k =∞ǨÏ`«Î`åÎ fi`«‡HõO, U_»=k „uQÆ∞}Ï`«‡HõO. D JO_»OK«∞@∂ì =Ù#flk ‰õÄ_® PHÍâ◊"Õ∞. ^•x =∞^茺OÖ’ q~°*Ï#k ã¨$+≤Oì Ѩ|_çOk. nx Ѩikè J~Ú^Œ∞ Ü≥∂[<åÅ∞. Wk Juâ◊Ü∞« ѨÙ}º=uÜ≥∞ÿ # #k. nxÖ’ ™êfl#OKÕ¿ãΠǨÏiáê^Œãx¨ flkè Åaèã∞¨ OÎ k. „áê~°|Hú ~õ ‡° Åhfl HõÜ Δ ∞« "≥∞áÿ È~Ú#"åiˆH D #kÖ’ ™êfl#OKÕ¿ã J^Œ$+¨Oì Ѩ_∞» `«∞Ok. YˆQâ◊fi~å! =∞~˘Hõ=∂@. „ѨàÜ ◊ ∞« OÖ’ ‰õÄ_® D #k ÅÜ«∞=Ú<˘O^Œ^∞Œ . Ö’‰õΩÅÜ≥ÚHõ¯ â◊s~°=Ú#∞ `«ºlOѨ*¿Ë ãk HÍ|\˜ì nxx ÅH©; ã¨fi~°∂Ѩ JO\Ï~°∞. q~°*Ï#k `«~∞° "å`« "åºHõ$`«"∞≥ #ÿ (HõxÑ≤OK«∞) ǨÏ^Œ∞ÖÌ xË PHÍâ◊OÖ’ ÅH©;^Õq H˜+"ì¨ ∞≥ #ÿ „áêO`«=ÚOk. nxH˜ Jaè=∂xh ^Õ=`« P Ѩ^•‡ã¨#ÜÕ∞. ã¨$+≤ì ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „|Ǩ‡O_®x Hõa=è ∂x^Õ=`« „|Ǩχ. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PÜ«∞##∞ 'q~å\ò— J<Õ <å=∞O`À ѨÓl™êÎ~∞° . J=ºÜ«∂`«‡Ü«∞QÆ∞ ÉèQí "Æ å#∞_»∞ NǨÏi D ~°HOõ QÍ ã¨$+≤Oì z# [QÆuÖ’ „H˜O^• ÃÑ<· å Ö’<å |Ü«∞\Ï JO`«\Ï "åºÑ¨Ù_Î ·≥ x`«ºã≤`÷ ∞« _≥· =ÙO\Ï_»∞. ѨHOΔ© „^•! nxx „áêHõ$`« ã¨$+≤Qì Í ã¨OÉèÏqOKå~°∞. J=ºHÍÎ^∞Œ Å`À ã¨Ç¨ D JO_»~∂° ѨO QÆÅ [QÆuÖ’ „|Ǩχ ~°∂ѨOÖ’ ѨÙ\˜#ì =hfl „áêHõ$`« ã¨$+¨=ì ÚÅ∞ HÍQÍ „|Ǩ‡O_», „|Ǩ‡O_®O `«~fi° iÎÜ∞« QÆ∞ ã¨$+≤ì "≥H· $õ `«=∞#|_çOk. F JO_»[‰õΩÅ=∞O_»<å! „ѨH$õ u ѨÙ~°∞+¨μÅÖ’ ѨÙ~°∞+¨μ_»x K≥Ñʨ |_ç# P q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∞ ™êHΔÍ`«∂ΠѨÙ~°∞ëÈ`«=Î Ú_Õ. PÜ«∞# P ã¨∞=~å‚O_» =∞^躌 OÖ’ #∞#fl [Å~åtÖ’ "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ â◊Ü∞« xOKå_»∞. JѨC_»∞ ÅH˜Δ ‡ [Å~°∂ѨOÖ’, q^•º^Õq â◊Ü∂« º~°∂ѨOÖ’, "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞ `«~O° QÆ ~°∂ѨOÖ’ =Ù<åfl~°∞. `«=∞ã¨ûO`å x„^•~°∂áêxfl ^èiŒ OzOk. g~°∞QÍHõ "Õ~Ô =fi~°∂ÖË~∞° . JѨÙ_® â◊Ü∞« #=¸iÎx ÅH˜Δ ‡ ã¨∞uÎ OzOk. „ѨH$õ u JѨC_»∞ N, Éè∂í ^Õg=∞`«Å∞¡Å~°∂ѨOÖ’#∂, âı+μ¨ _»∞ "Õ^~Œ ∂° áêxfl ^èiŒ Op ǨÏix ã¨∞uÎ OKå~°∞. ã¨∞Îu=Å¡ ã¨O`«∞+¨μì_≥· „Ѩ|∞^Œ∞ú_≥· N=∞Ǩq+¨μ‚=Ù "Õ∞ÖÁ¯x K≥·`«#º ã¨fi~°∂ѨÙ_≥·<å_»∞. x*ÏxHÍÜ«∞# x`«º„Ѩ|∞^Œ∞_ú .Õ (D x„^•, ^•x Ѩi`åºQÆ=¸ PÜ«∞#‰õΩ bÅ, =∞#‰õΩ =∂Ü«∞ - J#∞). JѨÙ_®Ü«∞# <åaè#∞O_ç Ç≤Ï~°}‡Ü«∞Ѩ^‡Œ =Ú^Œƒqù OzOk. nxx „áêHõ$`« ã¨$+≤Qì Í<Õ ÉèÏqOKåe. Wk Éè∂í ^Õq Jaè=∂xxQÍ HõÅk. P Ѩ^‡Œ O Jã¨OMϺHõ ã¨∂~°∞ºÅ`À ã¨=∂# HÍOux Hõey =ÙOk. z^•#O^Œ=∞Ü«Ú_≥#· q+¨μg‚ „áêHõ$`« ã¨$+≤Hì ˜ aè#∞fl_»∞. W^•Ü«∞# JÅOHÍ~åÅÖ’ <˘Hõ\ Q˜ Í ÉèÏqOѨ|_çOk. ǨÏi JÅOHÍ~åÅÖ’ H˜s\Ï^Œ∞Å∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 746

ã¨fi~°∂ѨÉ∂íè `åÅh ã¨fi~°∂Ѩa<è åflÅh ~Ô O_»∞ „ѨHÍ~åÅ∞. P Ç≤Ï~°}‡Ü«∞Ѩ^‡Œ O #∞O_ç K«`∞« ~°∞‡Y „|Ǩχ „áê^Œ∞~°ƒqù OKå_»∞. '##∞fl ã¨$+≤Oì z# „ѨÉ∞íè "≥=fi~À— J<Õ l*Ï˝ã`¨ À #Å∞=OHõÖÏK«∂ã≤ P Ѩ^Œ‡<åà◊OÖ’ „Ѩ"ÕtOKå_»∞. JHõ¯_çHõ k‰õΩ¯`ÀK«ÖË^Œ∞, l*Ï˝ã¨ f~°Ö^Ë ∞Œ HÍx '`«Ñ=¨ ÚKÕ~Ú - `«Ñ=¨ ÚKÕ~Ú— J<Õ â◊ÉÏÌÅ∞ qxÑ≤OKå~Ú. "≥O@<Õ „|Ǩχ‰õΩ `«# Hõ~=ΰ ºO É’^èÑŒ _¨ ç x+¨Qª Í "Õ~Ú k=º ã¨O=`«û~åÅáê@∞ 'ǨÏi „Ñ‘u „áêÑ‘KÎ Û« `ù À— Hõi#î `«Ñ㨠∞¨ ûKÕâß_»∞. JO`«@ PÜ«∞# J"≥∂Ѷ∞¨ `«Ñ㨠∞¨ û#∞ "≥∞zÛ NǨÏi `«# ÉèHí Îõ „âı+μ¨ _ª #·≥ „|Ǩχ‰õΩ k=º=~åÅ#∞ „Ѩ^•#O KÕÜ∞« _®xH˜ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. PÜ«∞# <å~åÜ«∞}∞_»h PÜ«∞##∞ ã¨∞uÎ OKåÅh „|Ǩχ*Ï˝xÜ≥∞ÿ # „|Ǩχ‰õΩ "≥O@<Õ `≥eÜ«∞_»O`À WÖÏ ã¨∞uÎ OKå_»∞. 'K«`∞« ~°∞ƒùA_»"·≥ J<ÕHõ <Õ„`« Hõ=∞Å∞_»",·≥ =HõóΔ ã¨Å÷ OÃÑ· N=`«û zǨÏflO`À ã¨∞â’aè`∞« _»",·≥ HõO~î=° ∞O^Œ∞ H“ã¨∞ÉÎ =íè ∞}˜ =∂ÖÏÅOHõ$`«∞_»",·≥ J`«ºO`« „Ѩã#¨ fl=Ú„^Œ`À, Hõ~∞° } `˘}˜H㘠֨ Ï_»∞ #Ü«∞<åÅ`À <å‰õΩ ^Œ~≈° #q∞zÛ# <å~åÜ«∞} ^Õ"å h‰õΩ #=∞™ê¯~°=Ú. Éèí‰õΩÎÅÔHÅ¡"Õà◊ÖÏ =â◊√_»"≥· LO_»∞ Ѩ~°=∂`«‡=Ù, J`«ºO`« ^ŒÜ∂« à◊√_»=Ù, Ѩ~„° |Ǩχã¨fi~°∂ѨÙ_»=Ù, [QÆ^•#O^Œ HÍ~°‰Ωõ _»=Ù, N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»=Ù h"Õ! ##∞fl Hõ~∞° }˜OK«∞— JO@∂ PÜ«∞# K«~} ° Hõ=∞ÖÏÅ#∞ Hõ_yç ѨÓlOz P h\˜x <≥u#Î [Å∞¡‰Ωõ <åfl_»∞ „|Ǩχ. QÆ~∞° _®! „|Ǩχ ã¨∞uÎ H˜ „Ѩã#¨ ∞fl_≥· ÉèQí "Æ å#∞_»∞ "Õ∞Ѷ∞¨ QÆOcè~° ã¨fi~°OÖ’ WÖÏ K≥áêÊ_»∞, 'F „|Ǩχ^Õ"å! <å =~°„Ѩ™ê^Œ|ÅO`À ^Õ=`«ÅO^Œih Wk=é‰õΩ ã¨$+≤Oì z#>Ë¡ WѨC_»∞ ‰õÄ_® HÍqOK«∞. nx=Å¡ hˆHg∞ „ѨÜ∂≥ [#O ã≤kOú K«Háõ È=K«∞Û HÍh <å „Ñ¨ã#¨ fl`« HÀã¨O PK«iOK«∞,— ǨÏi WÖÏ P#u=fiQÍ<Õ =∞ǨÏ`«`Î åÎ fi`«‡‰õΩ_≥#· „|Ǩχ=ÚO^Œ∞QÍ r=HÀ\˜ Hõa=è ∂#áê„`«∞_≥#· "åÜ«Ú^Õ=Ùx ã¨$+≤Oì Kå_»∞. PÜ«∞#ÜÕ∞ ã¨$+≤Hì ˜ „Ѩ^=Œä ∞ѨÙ~°∞ëê`«∞‡_»∞. `«~∞° "å`« „|Ǩχ `«#‰õΩ_ç KÕu#∞O_ç „|Ǩ‡}©, ÉèÏ~°f J#∞ ¿Ñà◊√§ QÆÅ ^Õg =∞}∞Å#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. Z_»=∞KÕu`À ã¨`«ºÑ¨Ù„`«∞_≥·# Jyflx ã¨$lOKå_»∞. P ÃÑ· ‰õΩ_çKÕu`À JǨÏOHÍ~å`«‡‰õΩ_»Q∞Æ Ç¨Ï~°∞x ã¨$+≤Oì Kå_»∞. `«~∞° "å`« âı+<¨ åQÆ, QÍÜ«∞„u,★ "å~°∞}˜, ™œÑ¨i,‚ WO„^Œ, K«O„^Œ, HÍ=∞^Õ=ÙÅ∞, WO„kÜ«∂aè=∂# ^Õ=`«Å∞, =∞#∞ - â◊`~« ∂° áê, ^ŒH,Δõ =ã≤ëêªk „Ѩ*ÏѨ`∞« Å∞, Hõâº◊ Ѩ, Jku, =t+¨ì =∞Ǩ=Úx, J@∞=O\˜ „|Ǩχ*Ï˝#∞ÖË J~Ú# =∞iH˘O^Œ~°∞ |∞∞+¨μÅ∞, ‰õΩÉË~°∞_»∞, q+¨fiˆHû#, Ѩ~°˚<åºk ^Õ=`«Å∞ „|ǨχKÕ ã¨$+≤Oì Ѩ|_®¤~∞° . QÆ~∞° _®! <å Hõ$Ѩ=Å¡ Ѩ~=° ∞ã¨=∞~°∞_÷ #·≥ „|Ǩχ WO`«\ ˜ ã¨$+≤hì JÅ"ÀHõQÍ KÕÜ∞« QÆeQÍ_»∞. (J^蕺ܫ∂Å∞ 10 - 13) ★

D QÍÜ«∞„u =∞# QÍÜ«∞„u =∞O„`« ^Õ=`« HÍ^Œ∞. =∞O„`« ^Õ=`« QÍÜ«∞„u ѨÙ~°∞+¨âH◊ .Θ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 747

<å~åÜ«∞} ѨÓ~°‚`« - Ѩ^•~å÷Å ™ê~å™ê~åÅ∞ F ѨHOΔ© „^•! =¸Åã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, ѨÓ~°Q‚ ∞Æ } ã¨OѨ#∞fl_»∞, ã¨~fi° ^ä• ã¨fi`«O„`«∞_»∞, ѨÙ~å`«# ѨÓ~°‚ â◊s~°∞_»∞, P#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, J#O`«∞_»∞#QÆ∞ q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x`À ã¨=∂#∞Å∞ ÖË~∞° . PÜ«∞# K«~}° Ïk ã¨~åfiOQÆ=ÚÅ∞ ^ÕxHõ^Õ ã¨OѨÓ~°=‚ Ú. PÜ«∞# ‰õΩ#flO`« |Å"Õ∞ PÜ«∞# „ѨuÜ≥ÚHõ¯ ~À=∂xH© =ÙO@∞Ok. HÍ|\˜ì PÜ«∞# Jxfl q^è•ÖÏ ã¨OѨÓ~°∞_‚ ∞» . PÜ«∞<Õ JxflO\˜H© JO^ŒiH© Hõ~,ΰ ǨÏ~°Î =∞iÜ«Ú D ã¨$+≤Öì ’x „Ѩu ™ê~åOâßxH© Éè’Hõ.Î ™ê~°"∞≥ #ÿ JOâßňH PÜ«∞# Éè’Hõ.Î ™ê~°ÇÏ‘ #, J™ê~° JOâßÅ<åÜ«∞# „QÆÇÏ≤ OѨ_∞» . ã¨=∞ã¨Î „^Œ"åºÅ, „^Œ=º Ѩ^•~å÷Å ™ê~°ÉÏè QÆ"∞Õ PÜ«∞# ^Œ=Ù`«∞Ok. PÜ«∞# x`«º=Ú Éè‰í Ωõ ÅΠѨ@¡ ^ŒÜ∂« à◊√"≥· =ÙO@∂ Éè‰í Ωõ ÅÎ Ç≤Ï`« zO`«#<Õ KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. Éèí‰õΩÎÅ ^•fi~å `«#‰õΩ x"ÕkOѨ|_ç# ÉèíHõΔ º Éè’*Ϻk Ѩ^•~å÷Å#∂ LѨKå~åÅ#∂ JO^Œ∞‰õΩx "å\˜Ö’ ™ê~°ÉÏè QÍxfl ZO`À P^Œ~O° QÍ ã‘fiHõi™êÎ_∞» . HÍÅO =Å¡ áê_≥#· q, ^Œ∂+≤`Ñ« ^¨ •~å÷Å∞, ÉèÏ=^Œ∞+¨ì Ѩ^•~å÷Å∞ PÜ«∞# ã‘fiHõ~} ° ‰õΩ <ÀK«∞HÀ=Ù. „^•HõΔ =O\˜ ѨO_»∞¡ ‰õÄ_® ÉÏQÆ∞#fl"Õ PÜ«∞#‰õΩÃÑ\Ïìe. JO^Œ∞Hˆ ^Õ=ÙxH˜ ÃÑ@ì=Åã≤# ™ê~å™ê~° Ѩi*Ï˝<åxfl Hõey=ÙO_»_O» J=ã¨~O° . <Õ~ˆ _»∞ =O\˜ Ѷ֨ ÏÅ∞ ѨO_ç# `«~∞° "å`« <åÅ∞QÆ∞~ÀAÅH˜ ™ê~°ÇÏ‘ #"≥∞áÿ È`å~Ú. Ѩ#㨠ѨO_»∞ <≥Å~ÀAÅ=é‰õΩ ™ê~åxfl Hõey =ÙO@∞Ok. Y~°∂~˚ O° P~°∞=∂™êÅH˜ ѨÙÅ∞ÃÑH˜¯áÈ`«∞Ok. Ѩq„`«"≥∞ÿ# H˘|ƒiHÍÜ«∞ ѨQÆ∞ÅQ˘\˜ì# `«~°∞"å`« XHõ ~À*Ë ™ê~°=O`«OQÍ =ÙO@∞Ok. ZO_»∞H˘|ƒi, ZO_»∞Y~°∂~˚ åÅÔH`· Õ D ^À+¨=ÚO_»^∞Œ . =Hõ¯ XHõ U_®k =~°‰Ωõ O@∞Ok. QÍx `åO|∂ÖÏxfl XHõ Ѷ∞¨ _çÜ∞« (24 x=ÚëêÅ) ֒ѨÖË "å_≥Ü∂« ºe. J#flO, ѨÑC¨ =O\˜q =¸_»∞ QÆO@ňH J™ê~°"∞≥ áÿ È`å~Ú. #∂<≥Ö’ =O_ç# Ѩ^•~å÷Å∞ =¸_»∞ ѨHÍΔ Å ^•HÍ K≥_=» ÙQÍh <Õu`À =O_ç#q =∂„`«O Ѩ<fl≥ O_»∞ QÆO@Å∞ ^•@QÍ<Õ J™ê~°"∞≥ áÿ È`å~Ú. `˘q∞‡k QÆO@Š֒ѨÖHË Àã≤# ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å#∞ "å_≥Ü«∂ºe. â◊$OQÆ"Õ~°O, QÆ[x=∞‡, Lã≤iHõ, Hõ~°∂Ê~°O, =∂q∞_ç - XHõ ÜÕ∞_®k áê@∞ ™ê~åxfl xÅ∞ѨÙHÀQÆÅ=Ù. `«∞Åã≤Ö’ ™ê~°O áÈ^Œ∞. UHÍ^Œt<å_»∞ [ÅO`À HõeÑ≤ ^Õx<≥<· å "å_»=K«∞Û#∞. `«∞Åã‘ ã¨~fi° ^• ™ê~å UHÍ^Œâߺ=∞Ñ≤ kfi[I P„~åÌ"åѨº^ä"Œ åâ◊√ëꯙê„~åÌ™ê~°=f 㨇 $`å II („|Ǩχ.... 14 / 29)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 748

P[ÅO ǨÏi áê^Œ f~°"÷ ∞≥ ÿ =ÙO_®e. QÆ~∞° _®! Pëê_è=» ∂ã¨OÖ’ ‰õÄ~°Å∞, ÉèÏ„^ŒÑ^¨ OŒ Ö’ ÃÑ~°∞QÆ∞, Pâ◊fiÜ«Ú[OÖ’ áêÅ∞ x™êû~°"∞≥ áÿ È`å~Ú. JÖψQ ǨÏi<å=∂xfl ѨÅ∞Hõx =ÚY=¸, ǨÏiH˜ <≥"· ^Õ ºŒ O KÕÜ∞« |_»x Ѩ^•~°=÷ ¸ ZÖÏQÆ∞<åfl x™êû~åÖË. ǨÏi<å=∞ qÇ‘Ï#O`«∞ =ÚYO xó™ê~°=ÚK«º`Õ I ǨÏi<≥"· ^Õ ºŒ Ç‘Ï#ã¨∞Î áêHÀ xó™ê~° LK«º`Õ II („|Ǩχ....14 / 37) =¸_»∞ ~ÀAÅH˜ JÅ㑠ѨÙëêÊÅ∂, XHõ *Ï=ÚˆH =∞ÖˇÅ¡ ∂, J~°*Ï=ÚˆH K«"∞Õ b*Ïu =∞ÖˇÅ¡ ∂ ™ê~°=Ú#∞ HÀÖ’Ê`å~Ú. =¸_Õà§◊ ^•HÍ Hˆ ã¨~O° , Ѩ^àÕ §◊ ^•HÍ Hõã∂¨ sÎ , U_®k áê@∞ Hõ~∂° Ê~°O ™ê~°=O`åÅ∞ QÍ<Õ =ÙO\Ï~Ú. K«O^Œ<åxH˜ ã¨^• ™ê~°=O`«=∞x ¿Ñ~°∞. (J^蕺ܫ∞O - 14)

ǨÏi J=`å~åÅ∞ - ÅH©; J=`å~åÅ∞ ¿ÇÏ YQÆ„âıëêª! ǨÏi ѨÓ~å‚#O^Œãfi¨ ~°∂ѨÙ_»∞. PÜ«∞#‰õΩ U ^ÕâO◊ Ö’#∂ U HÍÅO Ö’#∂ ã¨=∂#∞Å∞ÖË~∞° . P NǨÏiÜÕ∞ Ö’Hõ HõÖϺ}O HÀã¨O ã¨OѨÓ~°‚ ã¨^∞Œ } æ ™êQÆ~∞° _≥· Z<Àfl ~°∂áêÅ#∞ ^èiŒ OKå_»∞. <ÕÅÃÑH· © =KåÛ_»∞, xOyÃÑ<· å "≥∞iâß_»∞, [ÅO Ö’#∂ xeKå_»∞. P ~°∂áêÅ<Õ J=`å~åÅ∞QÍ ã¨OÉèÏqOKå~°∞ "Õ^qŒ ^Œ∞Å∞, q^•fiOã¨∞Å∞.★ P =∞Ǩq+¨μ"‚ Õ Jxfl J=`å~åʼnõÄ =¸Åc[=Ú. PÜ«∞#<Õ "åã¨∞^Õ=Ù_»<åfl~°∞. "åã¨∞^Õ=Ù_Õ ã¨OHõ~¬° }, „Ѩ^∞Œ º=∞fl, Jx~°∞^Œ~ú ∂° áêÅÖ’ „ѨH\õ `˜ ∞« _≥<· å_»∞. PÜ«∞<Õ ã¨∂Å÷ ^ÕÇϨ O#∞O_ç „|Ǩ‡k ^Õ=`«Å#∞ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. P "≥#∞fl_Õ ã¨#`«∞¯=∂~åk~°∂áêÅ#∞ ^èiŒ Oz [#∞ʼnõΩ `«Ñ㨠∞¨ û, „|ǨχK«~º° O, WO„kÜ«∞x„QÆÇ¨ ÅÖ’ tHõ} Δ xKåÛ_»∞† ^≥`· º« ~åA Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx ÉÏi#∞O_ç Éèí∂^Õqx ~°H˜ΔOK«_®xÔH· =~åǨÏ~°∂áêxfl ^èŒiOKå_»∞† <å~åÜ«∞}~°∂ѨOÖ’ |^Œi HÍ„â◊=∞OÖ’ =ÙO_ç `«Ñ㨠∞¨ fiÅHÍ^Œ~≈° "≥∞<ÿ å_»∞† HõÑÅ≤ =ÚxQÍ J=`«iOz HÍÅHõ=e`« W~°∞=k <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎ fiÅ∞QÆÅ ™êOYºâß„™êÎ#∞flѨ^tÕ OKå_»∞† J„uѨufl J#ã¨∂Ü«∞QÆ~åƒù# ^Œ`å΄`ÕÜÚ« _≥· [xOKå_»∞† JÅ~°¯~åA‰õΩ PhfiHõHΔ © <å=∞Hõ`~« ¯° q^Œº#∞ Ѩ^tÕ OKå_»∞† P‰õÄu QÆ~åƒù#[xOz ã¨∞~å[º ™ê÷Ñ#¨ QÍqOKå_»∞† JÖψQ ★

ÉèQí =Æ O`«∞x J=`å~åÅ∞ #∂@Ü≥∞xq∞k ÃÑ· =∂>Ë#h, "å\˜Ö’ "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ\ k˜ ã¨#`«∞¯=∂~°~∂° Ѩ=∞h D ~°∂ѨOÖ’ PÜ«∞# "Õ^•xfl „áê~°OaèOKå_»h KåÖÏ „QÆO^ä•Ö’¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O D q+¨Ü∂« xfl Ö’`«∞QÍ K«iÛOѨÖ^Ë ∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 749

Jwfl„^èŒ Ñ¨Ù„uÜ≥∞ÿ # "Õ∞~°∞^ÕqH© <åaèH© J~°∞„Hõ=∞ <å=∞O`À Ѩل`«∞xQÍ [xOz Ö’HÍÅ#∞ HÍKå_»∞. H©~Δ ™° êQÆ~=° ∞^ä#Œ "Õà◊ P N=∞Ǩq+¨μ"‚ Õ =∞O^Œ~° Ѩ~fi° `«O =ÚxyáȉõΩO_® Pk ‰õÄ~°‡"≥∞=ÿ zÛ P^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞. "≥#∞"≥O@<Õ Ç¨Ïi`«=∞}˜ =Öˇ „ѨHÍtOK«∞ HÍO`«∞Å∞ QÆÅ ^èŒ#fiO`«iQÍ J=`«iOz ^Õ=`«Å‰õΩ J=∞$`åhfl =∂#=ÙʼnõΩ PÜ«Úˆ~fi^•hfl fã¨∞H˘KåÛ_»∞. q+¨μ"‚ Õ ^≥`· ∞« ºÅ#∞ "≥∂Ç≤Ï`«∞Å#∞ KÕã≤ ^Õ=`«Å‰õΩ J=∞$`åxfl=fi_®xH˜ "≥∂Ç≤Ïh ~°∂áêxfl ^èŒiOKå_»∞. Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙx K«OÑ≤ "åx ÉÏi#∞O_ç „Ñ¨Ç¨¡^Œ∞h Ö’HÍÅ#∂ HÍáê_»_®xH˜ N ǨÏi #$ã≤OǨ=`å~åxfl ^•ÖÏÛ_»∞. =∞ǨÉèí‰õΩÎ_»∞, =∞Ǩ^•`«ÜÚ« #QÆ∞ |eK«„Hõ=iÎ ^•#=ã¨ÇϨ "åã¨O=Å¡ JǨÏOHÍiÜ«Ú, Ö’Hõ HõO@‰õΩ_»∞ HÍÉ’=ÙK«∞O_»QÍ J`«xh Ö’HÍhfl ‰õÄ_® HÍáê_»_®xH˜ NǨÏi Jku QÆ~åƒù# Hõâº◊ Ѩ#O^Œ#∞xQÍ "å=∞#∞_≥· J=`«iOKå_»∞. `«~∞° "å`« PÜ«∞# [=∞^ŒyflH˜ Ѩ~â° √◊ ~å=Ú_≥· ѨÙ\˜ì ^Œ∞~°ÇϨ OHÍ~°∞Å∞, ^Œ∞~å‡~°∞Åæ ∞#QÆ∞ ~åAÅ#∞ "≥Ú`«OÎ QÍ ã¨OǨÏiOz Éè∂í q∞h, „Ѩ[Å#∂, =ÚYºOQÍ „ÉÏǨχ}∞Å#∂ ~°HOΔ˜ Kå_»∞. `«~∞° "å`« P NǨÏiÜÕ∞ ~°q‰õΩÅâ◊tÜ≥∞ÿ ~åѶ∞¨ =Ù_≥,· ~å=Ú_»~Ú, QÆ∞}^è•=Ú_»~Ú, H“ã¨ÖϺ ^Œâ~◊ ^° ∞Œä ʼnõΩ a_»_¤ ·≥ [x‡OKå_»∞. N~å=∂=`å~°O Ö’Hõ qMϺ`«O. H˘xfl "ÕÅ ÜÕ∞à◊§áê@∞, =∞àϧ HõÅÊ"Õ∞ =∂i<å, „ѨàÜ ◊ ∞« "Õ∞ =zÛ<å P Hõ~∞° }ÏѨÜ∂≥ xkè ^•â◊~k° ä K«i`åxfl Hõ=ÙÅ∞ áê_»∞`«∞<Õ =ÙO\Ï~°∞. D J=`å~°OÖ’ ™êfiq∞ ~å=} ‰õΩOÉèHí ~õ å‚k H˘xfl"ÕÅ=∞Ok ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ ã¨OǨÏiOz =∂#=*Ïux HÍáê_»∞>Ë QÍHõ ã¨OѨÓ~°=‚ ∂#=rq`åxfl QÆ_Ñç ≤ P^Œ~≈° =∂#=Ù_≥ÖÏ =ÙO_®Ö’ P *ÏuH˜ <Õ~åÊ_»∞. `«~∞° "å`« N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù ^•fiѨ~° Ü«ÚQÆOÖ’ "åºã¨=∞ǨÏi¬QÍ J=`«iOz "Õ^Œ ã¨OÇ≤Ï`«#∞ <åÅ∞QÆ∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèílOz ã¨∞=∞O`«∞, *ˇ·q∞x, ÃÑÖ· Ïkt+¨μºÅKÕ`« "å\˜x K«kqOzÖ’HõO #Å∞=¸ÅÖÏ "Õ^Œ q*Ï˝<åxfl qiÜ«∞*Ëâß_»∞. J#O`«~O° P N ǨÏiÜÕ∞ N Hõ$+¨‚ "åã¨∞^Õ=ÙxQÍ [xOz ã¨fiÜ«∞OQÍ#∂, cè=∂~°∞#˚ ∞Å KÕ`«#∂ ~åHõΔ™êOâ◊Ö’ ѨÙ\˜ì# "å~°O^Œih =∞_çÜ«∞*Ëã≤ Éèí∂ÉèÏ~åxfl `«yæOKå_»∞. w`ÀѨ^âÕ ßxfl QÍqOz ÉèÏ~°`*« ÏuH˜ [QÆ^∞Œ ~æ ∞° "≥· ÉèÏã≤ÖÏ¡_∞» . `«~∞° "å`« H©H@ õ ^ÕâO◊ Ö’ |∞^Œú <å=∞O`À [xOz Jã¨∞~°∞Å#∞ "≥∂ǨÏOÖ’ =ÚOz ã¨∞[#∞ʼnõΩ "åi Ñ‘_#» ∞ =keOKå_»∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ q+¨μ=‚ Ù =∞~°Å J=`«i™êÎ_∞» . ^Œã∞¨ º„Ñ≤ÜÚ« Öˇ#· áêʼnõΩÅ#∞ Hõe¯ <å=∞~°∂áêÅ`À =zÛ ã¨OǨÏiOz „Ѩ[Å#∞ ~°H™Δ˜ êÎ_∞» . WOHÍ Zxfl J=`å~åÖˇ`åÎ_À =∞Ô~xfl =∂~°∞¡ ~åÉ’`«∞<åfl_À ã¨fiÜ«∞OQÍ PÜ«∞#ˆH `«Ñʨ WOÔH=iH© `≥eÜ«∞^Œ∞.★ ★

JO^Œ∞Hˆ ™êfiq∞ÜÕ∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ WÖÏ J#fl@∞¡ XHõ Ѩ^ºŒ <å@HõOÖ’ K≥Ñʨ |_çOk. [OQÆ=∞ ™ê÷=~å`«‡Hõ [QÆuÖ’# <Õ#∞ "ÕÜ∞« x "Õ+"¨ ∞Õ HÍ#~å^Œ∞ ÉèíHõÎ[#~°HõΔ}Ï~°÷=Ú U Ѩxx QÍx ¿ã`«∞<Õ "Õ+¨"≥∞ÿ# "Õ`«∞...

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 750

Hõâº◊ áê`«‡*Ï! ǨÏi„Ñ≤Ü∞« ÅH©; ^Õq *Ï˝# ã¨OѨ#fl† *Ï˝#ã¨fi~°∂Ѩ. P"≥∞ ‰õÄ_» qaè#fl~°∂áêÅÖ’ J=`«iOK«_»O [iyOk. P"≥∞ ™êfiq∞ K«~°}„QÆǨÏ}O =∂„`«"Õ∞ rq`åâ◊Ü∞« OQÍ QÆÅ ^Õ=`«. ѨÙ~°∞+¨Ñu¨ fl, „ѨH$õ u Jaè=∂xx ^Õ=`« P N ^ÕqÜÕ∞. „|Ǩ‡O_» ã¨$[<ÕKÛ« ù NǨÏiÖ’ Hõ^ÖŒ Ï_ç#ѨÙ_»∞ QÆ∞}ÏÅ#∞ ã¨$+≤Oì K«_®xHõ#∞=QÆ∞ „ѨH$õ uQÍ P"≥∞ÜÕ∞ L^Œƒqù OzOk. "åã¨∞^Õ=Ѩufl =∂Ü«∞, ã¨OHõ~¬° }Ѩufl [Ü«∞, Jx~°∞^ŒÑú u¨ fl âßO`«, „Ѩ^∞Œ º=∞flѨufl Hõ$u- ÅH©;^Õq J=`å~åÖË. q+¨μÑ‚ u¨ fl ã¨`Ϋ fi~°∂Ñ≤ N^Õq, `«"∂≥ QÆ∞}ÏkèHõ ^Œ∞~åæ^qÕ , ~°*’QÆ∞}Ïaè=∂xh, =~åÇ¨Ï Ñ¨fflÜ«∞QÆ∞ Éè∂í ^Õg, ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ "Õ^~Œ ∂° áêxfl ^èiŒ Oz#ѨÙ_®Ü«∞#`À_»∞ J#flѨÓ~°‚ – ÅH©; ã¨fi~°∂áêÖË. P ÅH©;^ÕqÜÕ∞ Ü«∞[˝Ñu¨ fl ^ŒH}Δ˜ QÍ,N ~å=∂OQÆ# ã‘`Q« Í, NHõ$+¨μx‚ Ѩ@=ì ∞Ç≤Ï+¨μÅ∞~°∞H˜‡}© ã¨`º« ÉèÏ=∂k =∞Ǩ^Õ=ÙÅ∞QÍ (ÅH˜;ÜÕ∞) J=`«iOzOk. „^ÒѨn, â◊p^Õg ÅH˜; J=`å~åÖË. (J^蕺ܫ∂Å∞....25–27)

âı+¨ – ~°∞„^Œ ÉèíQÆ"å#∞Å J=`å~åÅ∞ J#O`«<åÜ«∞‰õΩ_≥#· Pkâı+μ¨ _»∞ J#O`« â◊HΘ ã¨OѨ#∞fl_»∞. PÜ«∞# Pq~åƒù=O ǨÏi, ã≤iÅ â◊Ü∞« #O HÀã¨"∞Õ [iyOk. Ü≥∂QÆx„^ŒHÔ · q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞_»∞ ~°=∂ã¨ÇÏ≤ `«∞_≥· âı+μ¨ xÃÑ#· <Õ â◊Ü∞« x™êÎ_∞» . QÆ~∞° _»∞_»∞ ‰õÄ_® '<Õ#∞ ã¨~fi° ^• <å~åÜ«∞} ^•™êºxflKÕã∂¨ Î ã¨^• PÜ«∞##∞ ѨÓlã¨∂<Î Õ =ÙO\Ï#∞— JO@∂ P Ѩ~"° ∞Õ K«Û`ù À#∂ '„Ѩu[#‡Ö’#∂ PÜ«∞#`À<Õ =ÙO@∂ PÜ«∞#ˆH #=∞㨯iã¨∂Î =ÙO\Ï#∞— J<Õ âßâ◊fi`ÕKÛ« `ù À#∂ P â◊Ü∞« # ã¨Å÷ O ã¨g∞ѨOÖ’<Õ P„â◊Ü∂« xfl á⁄Ok ã≤`÷ ∞« _»=Ù`å_»∞. âı+μ¨ _»∞ <å~åÜ«∞} Éè‰í Ωõ _Î ∞» . J`«xÖ’ q+¨μ,‚ "åÜ«Ú, J#O`åOâ◊Å∞<åfl~Ú. N ™êfiq∞ ~å=ÚxQÍ J=`«iOz#ѨÙ_»∞ âı+μ¨ _®Ü«∞# `«=Ú‡xQÍ ÅHõΔ ‡}∞xQÍ [xOKå_»∞. 'x`«ºO ™êfiq∞<Õ ¿ãq™êÎ#∞— J<Õ „Ѩu[˝#∞ P [#‡Ö’ ‰õÄ_» xÅɡ@∞ì‰Ωõ <åfl_»∞. `«~∞° "åu [#‡Ö’ |Å~å=ÚxQÍ Ñ¨Ù\˜#ì ѨÙ_»∞ ‰õÄ_® ™êfiq∞ "≥#∞"≥O@<Õ xeKå_»∞. Hõ~∞° }Ï=∞Ü«Ú_≥#· Ѩ~=° ∞t=Ùx `«`Ϋ fiO ~Ô O_»∞ q^è•Å∞QÍ QÀK«iã¨∞OÎ k. XHõ\ ˜ ZÅ¡ÑÙ¨ _»∂ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ QÍKÕ k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ѨO. ã¨^•t=O. t=O J#QÍ â◊√ÉèOí , HõÖϺ}O, =∞OQÆà„◊ Ѩ^OŒ . WOH˘Hõ\ ˜ ~“„^Œ~∂° ѨO. Wk ã¨OǨ~°Hõ "Õ+O¨ . ^Œ∞+¨μÅì #∞ â◊‡âß#OÖ’ Hõe¿Ñã≤ `å#∂ JHõ¯_Õ `åO_»=O KÕ¿ã J=`å~°O. ѨÙéˇÅ] #∞ "≥∞_»Ö’ "Õã∞¨ H˘x

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 751

HÍ\˜ |∂_ç^<Œ ˘O\˜xO_® ѨÓã¨∞H˘x K≥_"¤» åix ÉèÜ í ∞« ÃÑ\˜ì =∞Oz "≥Ñ· Ù¨ Ѩ~∞° QÆ∞ ÃÑ\˜Oì KÕ ~°∂ѨO. Wn ã¨^•t="Õ∞ HÍx ã¨^• – Jt=O. q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ _Î ∞» , q+¨μq‚ ∞„`«∞_»∞#QÆ∞ ~°∞„^Œ∞_»∞ t=Ù_»∞. ã¨^•t=Ù_»∞. PÜ«∞<˘Hõ=∂~°∞ ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ ^Œ∞~åƒù+Ö¨ Ï_ç P ÉèÏëê q+¨Ü∞« Hõ áêѨO áÈÜÕ∞@O^Œ∞‰õΩ LѨC ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy Ѩ^Õà◊√¡ JÖψQ =ÙO_ç áÈ~Ú „áêÜ«∞tÛ`«Î `«Ñ¨"≥Ú#iOKå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ '`åѨã∞¨ _»—#∞ ¿Ñ~°∞ JѨC_Õ =zÛOk. =∞Ǩ `«Ñ㨠∞¨ fiÅ HÍÜ«∞# P ~°∂ѨOÖ’ ^Œ~≈° # q∞™êÎ_∞» . Jk `åѨ™ê=`å~°O. D J=`å~°"∞Õ "åºã¨ÑÙ¨ „`«∞_≥#· â◊√‰õΩx ~°∂áêxfl ^èiŒ Oz Éè∂í Ö’HõOÖ’ rqOzOk. N â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ t=Ùx J=`å~°"∞Õ . Jâ◊fi`å÷=∞ ‰õÄ_» t=Ùx JOâ◊ÜÕ∞. t=ÙxH˜ ‰õÄ_® H˘xfl Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ÉèíqOѨ `«Ñ¨ÊÖË^Œ∞. "å\˜ HÀã¨=¸ â◊„`«∞^Œ∞~ˆ ƒù^∞Œ ºÖˇ#· H˘O^Œi ã¨OǨ~°O HÀã¨O t=Ù_»∞ „^À}Ѩل`«∞xQÍ – Jâ◊fi`å÷=∞QÍ [x‡OK«=Åã≤ =zÛOk. Dâß#ºO "≥Ñ· Ù¨ O_»_O» =Å¡ t=Ùx "å=∞^Õ=Ù_»x ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. "åÜ«Ú=Ù t=Éè‰í Ωõ _Î ∞» . JO^Œ∞Hˆ J`«xH˜ Z_»=∞ "≥Ñ· Ù¨ t=Ù_»∞O\Ï_»∞. Z_»=∞#∞ '"å=∞— JO\Ï~°∞ Hõ^•! JÖÏ ‰õÄ_® t=Ù_»∞ "å=∞^Õ=Ù_»∞. HÍÅ, |Å <å=∂Å`À ‰õÄ_» t=Ù_»∞ ã¨OK«iã¨∞OÎ \Ï_»∞. =∞ǨHÍÅ∞_»<åfl PÜ«∞<Õ. „uѨÙ~åã¨∞~°∞Å#∞ ã¨OǨÏiOK«_®xHÍÜ«∞# Ѷ∞¨ ’~°, ÉèÜ í ∞« OHõ~° ~°∂áêxfl ^èiŒ OKå_»∞. Jk JѶ∞¨ ’~° ~°∂Ѩ"∞Õ J~ÚOk. Éè‰í Ωõ ÖÎ ÏÜ«∞##∞ JѶ∞¨ ’~° ã¨fi~°∂ѨOQÍ<Õ H˘Å∞K«∞‰õΩO\Ï~°∞. H˘O`«=∞Ok `«áÈ^è#Œ ∞Öˇ#· ^≥`· ∞« ºÅ#∞ HÍáê_ç, =~°=ÚbÜ«∞_®xH˜ XHõ¯ x=Ú+¨OÖ’<Õ #∂`«# "å\˜H#õ ∞ xi‡OѨ*ãË ≤ JO^Œ∞Ö’`å<˘Hõk=ºã¨fi~°∂ѨO`À[x‡OKå_»∞.D J=`å~°O ¿Ñ~°∞ ã¨^Àº*Ï`«∞_»∞. T~°∞=<Õ "åx Ѩل`«∞xQÍ B~°fi<å=∞O`À t=Ù_»=`«iOKå_»∞. T~°fiâ◊ÉÏÌxH˜ ÃÑ^ŒÌ ^èfiŒ x`À ~ÀkOK«∞@Ü«∞x J~°=÷ Ú. ~À^Œ# ^•fi~å QÆ∞O_≥ |~°∞=Ù#∞ kOK«∞H˘#∞@ D ÉèHí Θ âßY ã¨OHõÅÊ=Ú.(Wk D<å\˜H© H˘xfl W`«~° =∞`åÖ’¡ =ÙOk–J#∞) t=Ù_»∞ T~°∞Ѩل`«∞xQÍ [xOz B~°∞fi_»#∞ ¿Ñ~° „Ѩã^≤ ∞Œ _ú ·≥ D âßY#∞ „ѨKå~°O KÕâß_»∞. JÖψQ Dâß#∞_»#∞ `«Ñ¨ã¨ûOѨ#∞fl_»∞ PÜ«∞# „ѨâßO`å=`å~°=Ú HÍQÍ ^Œ∞~åfiã¨∞_»#∞ =∞~˘Hõ `«Ñ㨠û¨ OѨ#∞fl_»∂ =∞ǨÏi¬ ѨÙOQÆ=Ù_»∂ PÜ«∞# P"Õâß=`å~°=Ú. QÆ~∞° _®! U ^Õ=Ù_≥<· å ^ÕqÜ≥∞ÿ Ö’Hõ HõÖϺ}O HÀã¨"∞Õ HÍ~°} [#∞‡Öˇ· J=`«i™êÎ~∞° —— (J^蕺ܫ∞O – 28)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 752

NHõ$+¨‚Ѩufl hÅ (<åQÆfllu) Hõ^äŒ ''Jyfl^Õ=ÙxÃÑ· h‰õΩ#fl Hõ~∞° } J#O`«=∞h PÜ«∞# ÉèHí Θ P^Œ~≈° „áêÜ«∞=∞h q<åfl#∞. q=~åÅ#∞ q#QÀ~°∞`«∞<åfl#∞—— Jx "Õ_∞» H˘#fl "≥#· `ÕÜÚ« xH˜ "åã¨∞^Õ=Ù_çÖÏ K≥áêÊ_»∞. ''Jyfl^Õ=Ùx ‰õÄ`«∞~°∞ <å ^è~Œ ‡° Ѩufl HÍ=_»O h=Ù q#fl^•xH˜ =¸Å"≥∞ÿ =ÙO@∞Ok. <å ÉèÏ~°º <åQÆfllu ѨÓ~°fi[#‡Ö’ Jyfl^Õ=Ùx ~°∂Ѩ=Ú, Ñ≤`«~°∞ÅÖ’ „âı+¨μª_»∞#QÆ∞ Hõ=º"åǨïx ѨلuHõ. P"≥∞ N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù<Õ Ñ¨uQÍ á⁄O^•Å<Õ J##º zO`«#`À PÜ«∞#<Õ ã¨‡iã¨∂ΠѨÓlã¨∂Î rqã¨∞OÎ _Õk. P"≥∞‰õΩ ÃÑm§_»∞ ~åQÍ<Õ P"≥∞ `«O„_ç q"åÇ¨Ï „ѨÜ∞« `åflÅ#∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì_∞» . P"≥∞ hÅ"Õ∞Ѷ∞¨ âߺ=Úx `«Ñʨ "Õ~˘Hõix =iOK«É’#x KåÖÏ QÆ\ Qì˜ Í K≥ÑÊ≤ Ok. PÜ«∞# =∞#ÔHÖÏ ^˘~°∞‰õΩ`å_»x =∞#ã¨∞Ö’ P"Õ^#Œ K≥O^Œ∞`«∂<Õ Jyfl^Õ=Ù_»∞ 'ѨuQÍ WOÔH=ih TÇ≤ÏOK«Ö#Ë x Ѩ@∞ìÑ@ ¨ ∞ìH˘x ‰õÄ~°∞Û<åfl=Ù. ZO^Œ∞HõO`« Ѩ@∞ì^ÅŒ h‰õΩ?—— Jx J_çQÍ_»∞. P"≥∞ W@¡#flk – '`«O„_ô! ã¨~fi° ã¨^∞Œ } æ ã¨OѨ#∞fl_»Q∞Æ Ç¨Ïi `«Ñʨ "Õ~˘Hõ_∞» <å Ѩu ^Õ=Ù_»∞ HÍÖË_∞» . D [#‡Ö’ <å HÀiHõ <≥~"° ~Õ H° áõ È`Õ [#‡O`å WÖψQ PÜ«∞# HÀã¨O `«Ñ≤ã¨∂Î =ÙO_çáÈ`å#∞. J<åk, x`«∞º_»∞, ã¨OѨÓ~°∞‚_»∞, qâßfixH˜ UHõ=∂„`« ™ê~°ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞, Ѩ~°=∞ ã¨∞O^Œ~°∞_»∞, "≥∂HõΔ„Ñ¨^•`«, 㨈~fiK«ÛùÅ#∂ ã¨OѨÓiÎ KÕÜ∞« QÆÅ"å_»∞#QÆ∞ NǨÏix ÃÑO_ç¡ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ¢ãÜ Î‘ ∞Õ ã¨OѨÓ~°‚ ™œÉèÏQƺ=u. U ¢ãÅΑ Éè~í Åΰ ∞ Ѩ~=° ∞ q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÖÎ ’ "åi [#‡ÖË ã¨ÑŨ¶ =Ú. Z<Àfl [#‡Å ã¨Oz`« ѨÙ}ºO =ÙO>Ë<Õ ¢ãHΑ ˜ q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ _Î ∞» Éè~í Qΰ Í Åaè™êÎ_∞» . ~å#∞#fl HõeÜ«ÚQÆOÖ’ Ѩiã≤`÷ ∞« ÖˇÖÏ =ÙO\ÏÜ≥∂ q+¨μ^‚ Ü Œ ∞« =∞Ç≤Ï=∞ =Å¡ <å‰õΩ `≥eã≤Ok. K≥áêÎ#∞ q#∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÅÎ ∞, ǨÏiÉèHí ,Θ Éè‰í Ωõ ÅÎ ã¨`åûOQÆ`º« O, âıëêK«ÅOÃÑ· "≥Å¿ã ǨÏi ^Œ~≈° #O, q+¨μÑ‚ k¨ Ü≥∞ÿ # HÍoOn `«@OÃÑ· q~ålÅ∞¡ ~°OQÆ<å^ä∞Œ x ^Œ~≈° #O, HõOz =~°^~Œ å[ ™êfiq∞x K«∂_»QÅÆ QÆ_O» , ~å=∞¿ã`«∞ ^Œ~≈° #O, cè=∂, ~ˆ "å #n`«\ÏÅÃÑ· xez q+¨μ=‚ ÙH˜ #=∞㨯iOѨQÅÆ ∞QÆ∞@, QÆÜ∂« Hˆ „Δ `«OÖ’ q+¨μá‚ ê^•Å‰õΩ t~°ã∞¨ û#∞ `«yeOK«∞@ – W=hfl ^Œ∞~°É¡ Ïè Öˇ· áÈ`å~Ú. P HõeÜ«ÚQÆO ~åHõ=ÚO^Õ <Õ#∞ q+¨μÑ‚ u¨ flQÍ =∂i PÜ«∂ „Ѩ^âÕ ßÖ’¡ q+¨μÉ‚ ‰íè Ωõ ÅÎ ^Œ~≈° <åxÔH· "≥Åã≤ =ÙO\Ï#∞, "Õz =ÙO\Ï#∞. WHõ <Õ#∞ <å ™êfiq∞ÔH· `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« _®xH˜ "≥à√◊ `«∞<åfl#∞—

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 753

Jx K≥ÑÊ≤ P"≥∞ âıëêK«Å Ѩ~fi° `«O "≥Ñ· Ù¨ ™êyáÈ~ÚOk. Jhfl `≥eã≤# JyflÉè\í Ïì~‰° Ωõ _»∞ <å‰õΩ #=∞㨯iOz Ug∞ `≥eÜ«∞x "åx =Öˇ P"≥∞ ~°H} Δõ Hˆ ~åÊ@∞ KÕâß_»∞. P"≥∞ =ÚO^Œ∞QÍ HõÑÅ≤ f~°O÷ KÕ~∞° H˘x JHõ¯_»∞#fl Nx"åã¨∞x ^Œi≈Oz „Ѩ}Ï=∞O KÕãO≤ k. =¸_»∞ ~ÀAÖÏÜ«∞##∞ ¿ãqOz JHõ¯_ç #∞O_ç áêѨ q<åâ◊Hõ f~å÷xfl KÕ~∞° H˘x q"å¿ÇÏK«Û#ù ∞ =∞#ã¨∞Ö’ ÃÑ@∞ìH˘x P f~°~÷ å[OÖ’ =Ú#Hõe_ç ^•x ‰õΩ`«~Î k° â◊Ö’ =¸_»∞ HÀã¨∞Å qã‘~Î O‚° Ö’ "åºÑ≤OzÜ«Ú#fl XHõ QÆ∞Ç¨Ï ~°∂ѨOÖ’ #∞#fl UHÍO`« ™ê÷<åxH˜ áÈ~Ú <å~åÜ«∞} ^蕺#OKÕã¨∂Î `«Ñ¨â◊Û~°ºÖ’ ã≤÷~°Ñ¨_ç# <åQÆfllu P ™êfiq∞xÖÏ ã¨∞uÎ OzOk. '¿ÇÏ ^Õ"å! g∞ˆ~ <å `«e,¡ `«O„_ç, Ѩu, ã¨Y∞_»∞, Ѩل`«∞_»∞, QÆ∞~°∞=Ù, „âı+ª¨ ã¨fi[#O, q∞„`«|$O^ŒO, „áê}=Å¡Éèí∞_»∞. ™êfig∞! D ã¨O™ê~°OÖ’ =∂‰õΩO_Õ q∞„`«ÉÏO^è"Œ å^Œ∞Å∞ xq∞`«=Î ¸ÅHõOQÍ U~°Ê_»`å~°∞. HÍx g∞~°∞ U xq∞`«=Î ¸ ÖˉΩõ O_®<Õ U<å\˜#∞O_À <å ã¨~fi° ã¨fi"≥∞Ü ÿ Ú« <åfl~°∞. HÍ=Ù#<À ^Õ"å! <Õ#∞ q∞"Õ∞‡ ѨuQÍ =iOKå#∞. Zxfl [#‡ÅÔH<· å g∞ ÉèÏ~°ºQÍ<Õ =ÙO\Ï#∞— D q^èOŒ QÍ P"≥∞ KÕã#≤ Hõi#î `«Ñ⨠Û◊ ~°º‰õΩ „Ѩã#¨ ∞fl_≥· NǨÏi P"≥∞‰õΩ ™êHΔÍ`«¯iOz WÖÏ J<åfl_»∞. 'F ‰õΩ=∂iHÍ! Hõ$ëê‚=`å~°OÖ’ <Õ#∞ h Ѩux HÍQÆÅ#∞. ★Nx"å㨠~°∂ѨOÖ’ ^Œ~≈° #q∞zÛ# ™êfiq∞ JO`«~åú#O K≥O^ŒQÍ<Õ P Hõ=º"åǨÏHõ ѨلuÜ«∞øyHõ suÖ’ P â◊s~åxfl =^Œe ‰õΩOÉè‰í Ωõ _»#∞ ѨÙ}∞ºx WO\˜Ö’ hÅÜ«∞#∞ ¿Ñi@ [x‡OzOk. P"≥∞ q"åǨxHÍ"≥∞ `«O„_ç ã¨fiÜ«∞O=~åxfl Kå\˜OKå_»∞. t=Ùx =~°O =Å¡ PÜ«∞#‰õΩ ã¨O„Hõq∞Oz# U_»∞ =$+¨ÉÏè Å#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ `≥K∞« ÛHÀQÆey# =∞QÆn~è ∞° xˆH P"≥∞xzÛ q"åǨÏO KÕ™êÎ#<åfl_»∞. ÉèQí =Æ ^ŒOâ◊ QÆÅ"å_»∂ t=Ùx „Ѩã#¨ flO KÕã∞¨ ‰õΩ#fl"å_»∞ =∂„`«"∞Õ "å\˜x Jnè#OÖ’H˜ `≥K∞« ÛHÀQÆÅ_»x PÜ«∞#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. <Õ#∞ t=Ùx „Ѩã#¨ ∞flx KÕã∞¨ H˘x "å\˜x J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ `≥K∞« Û‰õΩ<åfl#∞. J~Ú<å <Õ#∞ ™ê=∂#º QÀѨÉÏʼnõΩ_ç##∞ H˘x H˘O^Œ~∞° Hõ„Δ uÜ«∞g~°∞Å∞ ##∞fl `«ÑÊ≤ Oz P"≥∞#∞ fã¨∞‰õΩáÈÜÕ∞ „ѨÜ∞« uflOKå~°∞. P"≥∞#∞ |OnQÍ Q˘xáÈÜ«∂~°∞ ‰õÄ_». <Õ#∞ "åix "≥O|_çOz "å~°O^Œih Ü«Ú^ŒOú KÕã≤ QÔ ez hÅ#∞ q"åǨÏO KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞. Éè„í ^•q∞„`« qO^• ‰õÄ_® <å HÀã¨O [Ñ≤Oz (J^蕺ܫ∞O – 19) `«ÑO≤ z ##∞fl KÕÑ\¨ Ïì~∞° —— ★

HõÖ∫ "ÕOHõ@ <åÜ«∞Hõó J#flO`« =∂„`å# Nx"åã¨∞_»∞ HõeÜ«ÚQÆOÖ’<Õ QÍx JO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ ÖË_»#∞HÀ#Hõ¯~° ÖË^Œ∞. HõÑ≤Å f~°÷O, áêѨ<åâ◊O Nx"åã¨∞_»∞ „`Õ`åÜ«ÚQÆO <å\˜ˆH =Ù<åfl~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 754

Éèí„^Œ, q∞„`«qO^Œ Hõ$+¨‚Ѩ`«∞flÖˇ·# q^èŒ=Ú ''Jxfl â◊√ÉèíÅHõΔ}ÏÅ`À q+¨μ‚ѨuflH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ# Jxfl Éèí„^Œ"≥∞ÿ# QÆ∞}ÏÅ`À Éèí„^ŒÜ«∞#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ Hõ#º, ѨÓ~°fi[#‡Ö’, #Å∞_»#∞ ™ê=∂#∞ºx WO@ k=º*Ï˝# ã¨OѨ#∞fl~åÖˇ· [x‡OzOk. JO^Œ~∞° P_»ÑÅ≤ Å¡ `«O„_»∞ÅÖψQ #Å∞_»∞ ‰õÄ_® `«# Hõ#º‰õΩ q"åǨÏO KÕÜ∞« ã¨OHõeÊOKå_»∞. ^•xH˜ LáÈ^•…`O« QÍ P"≥∞`À WÖÏ J<åfl_»∞– 'J=∂‡ Éè„í ^•! hÖ’ ™ê=∂#º Hõ#ºHõÅ ÅHõ}Δ ÏÅ∞ Hõ#|_»@O ÖË^∞Œ . ZѨC_»∂ U^À ѨÓ[ÅO\Ï=Ù, <≥"· ^Õ •ºÅO\Ï=Ù, „Ѩ^HŒ } Δ˜ ÅO\Ï=Ù. =∂=¸Å∞ =∂@Å∞, P@áê@Å∞, J=∞‡ÅHõ¯Å`À J#∞|O^è•Å∞, Hõhã¨O ѨiK«Ü∂« Å∞ =ÙO>Ë Hõ^• h =∞Oz ÅHõ} Δ ÏÅ∞ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ áêH˜ h‰õΩ =∞Oz ã¨O|O^è•ÖÁKÕÛk? WO`« „â◊=∞Ѩ_,ç â◊s~åxfl â◊√+≤¯OѨ*ãË ∞¨ H˘x ѨÓ[Å∞ KÕ¿ã h=Ù U Ѷ֨ Ïxfl Ptã¨∞<Î åfl"À K≥Ñʨ QÆÅ"å?—— Éè„í ^Œ W@¡#flk : '`«O„_ô! <å Ñ≤`$« ^Õ=Ù_»"#·≥ h‰õΩ <Õ
QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 755

HÍjx"å¿ã# K« H˜O „ѨÜ∂≥ [#O H˜O "å „Ñ¨Ü∂« Qˆ =∞~°}#Ë `å`« II H˜O "å ~°}Ï„ˆQ =∞~°}#Ë ™œYºO H˜O"å =∞MÏ^Õó ã¨=∞#∞+≤`ª #Õ I ã¨=∞ã¨Î fˆ~+÷ fi¨ @<Õ# H˜O H˜=∞ nè`« âß„¿ã}Î ã¨∞fHõ|‚Δ ∞^•úº II ÜÕ∞ëêOlǨfi„ˆQ ǨÏi<å"≥∞=ÿ <åã≤Î ÜÕ∞ëêO QÍ„`≥~· fl° =∞#O <åÑ≤ qëÈ‚ó I ÜÕ∞ëêO Ѩ^É£ Ïè ºO <åã≤ΠǨÏ~ˆ ó „Ѩ^HŒ }Δ˜ O `ÕëêO ã¨~fi° O =º~°=÷ ∂ Ǩï~°‡Ç¨O`«ó II („|Ǩχ ....20/10–12) HÍ|\˜ì F `«O„_ô! „áê}∞Å Ü≥ÚHõ¯ „Ѩ^=Œä ∞ Hõ~=ΰ ºO ã¨~fi° HÍÅ ã¨~åfi=ã¨Å÷ O^Œ∂ ǨÏix 㨇iOK«_O» , ѨÓlOK«_O» , „Ѩ^HŒ } Δ˜ O˜ K«_O» , [Ñ≤OK«_O» , ã¨∞uÎ OK«_O» . =∂#= [#‡ ^Œ∞~°É¡ "íè ∞Õ . J~Ú`Õ #â◊fi~°O ‰õÄ_». ^Œy`æ Õ T_çáÈÜÕ∞ =Ú‰õΩ¯ÖÏ\˜ D â◊s~°O`À âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ H©ihÎ , ™ê÷<åhfl ã¨OáêkOK«∞HÀQÆey`Õ Jk KåÅ Q˘Ñ¨Ê q+¨Ü∞« "Õ∞ Hõ^•! JÖÏ ã¨OáêkOz ÃÑ>Ë"ì å_»∞ ǨÏi. JO^Œ∞Hˆ <å rq`«O PÜ«∞#ˆH JOH˜`O« . `«O„_ô! g∞~°∞ ‰õÄ_® rq`åxfl PÜ«∞#‰õΩ <≥"· ^Õ ºŒ O KÕÜ∞« O_ç——. Éèí„^Œ WÖÏ „Ѩ=zOK«QÍ<Õ P"≥∞ `«O„_çH˜ Éèí„^•q+¨μ‚Å `«`«Î fiO J=QÆ`«"≥∞ÿOk. PÜ«∞# ‰õÄ_® ǨÏ~°∞ºáêã¨#Ö’ Ѩ_®¤_∞» . "åi^Œ~Ì ∂° JÖÏ Ç¨Ïix ^蕺xã¨∂<Î Õ P [#‡#∞ QÆ_¿ç Ñâß~°∞. ^蕺#OÖ’<Õ =∞$u K≥O^•~°∞. ѨH~Δ˜ å*Ï! =∞~°∞[#‡Ö’ P"≥∞ <å "Õ∞#`«Î QÍiO@ [xOzOk. ^≥q· HõOQÍ P"≥∞‰õΩ Éè„í ^Œ J<Õ ¿Ñ~ˆ ÃÑ@ì|_çOk. P"≥∞‰õΩ HÔ Hˆ· ~Ú J<Õ ¿Ñ~°∞ J#∞‰õΩ<åfl~°∞. QÍh =Ú#∞Å∞, ÃÑ^ŒÅÌ ∞ P"≥∞ Éè„í ^Œ"∞≥ #ÿ ÅHõ} Δ ÏÅ#∞ K«∂ã≤ 'Éè„í ^Œ— J<Õ J<åfl~°∞. <Õ<å"≥∞#∞ ã¨ÅHõ} Δ OQÍ q"åǨÏO KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞. F QÆ~∞° _®! q∞„`«qO^Œ <å ѨuflÜ«∞QÆ∞@ ‰õÄ_® P"≥∞ HÍ~°}[#∞‡~åÅQÆ∞@ =Å¡<.Õ Ñ¨Ó~°fi[#‡Ö’ P"≥∞ ǨÏix q∞„`«~∂° ѨOÖ’ á⁄O^•Å#∞H˘<Õk. ã¨~fi° HÍÅ ã¨~åfi=ã¨Å÷ Ö’#∂ ǨÏix ZÖÏ á⁄O^•Å<Õ PÖ’K«# `«Ñʨ P"≥∞‰õΩ =∞~˘Hõ\ ˜ =ÙO_Õk HÍ^Œ∞. P"≥∞HÔ <Àfl `≥Å∞ã¨∞. z=~°‰Ωõ '™êuÎ fiHõ ѨÙ~å}ÏÅO^Œ∞ =i‚`=« ÚÖˇ#· ÉèQí "Æ å#∞x Hõ^ÅŒä #∞ „â◊=}=Ú KÕÜÚ« @ÜÕ∞ ã¨~fi° ™ê^è<Œ åÅÖ’H© „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k— J<Õ xâ◊ÛÜ«∂xH˜ =zÛOk. q+¨μ‚ Hõ^ÅŒä ∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 756

q#x "åi [#‡ =º~°=÷ ∞x x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩOk† QÆ~∞° _®! P"≥∞ PÖ’K«# ZO`« ã¨=Úz`«"∂≥ Hõ^•! q+¨μ‚ ã¨O|Okè`« Hõ^ä•~°∂Ñ≤Ü«∞QÆ∞ =∞Ǩ#k „Ѩ=Ç≤ÏOK«x KÀ@ <å~åÜ«∞} Ѩ^•O|∞*Ï„â◊Ü∞« O HÍxKÀ@, =ÚYO #∞O_ç NǨÏi <å=∞㨇~°}O, HõÅ∞= #∞O_ç `«∞"≥∞‡^Œ ~°≠OHÍ~°O =Öˇ "≥Å∞=_»x KÀ@, ZO`« `«Ñʨ xã¨~Ô <· å, XHõ¯ Hõ} Δ O ‰õÄ_® xÅ∞=~å^Œ∞. ÉèÏQÆ=`« âßG K«~Û° Å∞ [~°QxÆ „QÍ=∞OÖ’, ÉèÏQÆ=`« ~°ãѨ á≤ êã¨∞Å∞ ÖËx TiÖ’, ÉèíQÆ=næ`å „Ñ¨=K«<åÅ∞ QÍx q+¨μ‚ ã¨Ç¨Ï„ã¨áê~åÜ«∞}O QÍx [~°∞QÆx [<å"å™êÖ’¡, ǨÏiHõ^ä• QÍ#O K≥qH˜ ™ÈHõx „Ѩ^ÕâßÖ’¡ |`«∞‰õΩ `≥~°∞=Ù HÀã¨O LO_çáÈ~Ú<å, J\˜"ì åi rq`«O =º~°"÷ ∞Õ . Ü«∞ã≤‡<£ „QÍ"Õ∞ ÉèÏQÆ=`«O # âß„ã¨OÎ # =~°`Î Õ ÉèÏQÆ=`å ~°ã*¨ Ï˝ó I Ü«∞ã≤‡<£ QÆ$¿ÇÏ <åã≤Î w`å~°÷ ™ê~À Ü«∞ã≤‡<£ „QÍ"Õ∞ <å=∞ ã¨ÇϨ „ã¨HOõ "å II `«Ü∂≥ ~°ã*¨ Ï˝ Ü«∞„`« #ã¨Ou `«„`« # ã¨O=¿ã`ü Hõ}Δ =∂„`«O Hõ^OŒä z`ü I Ü«∞ã≤‡<£ k<Õ k=º Hõ^•ä K« qëÈ‚~fl° "åã≤Î [O`À ã¨ãÎ º¨ KåÜ«Ú ~°fi$^ä=·≥ II („|Ǩχ...20/29,30) '~°ã≤‰õΩ_≥·# q^•fiOã¨∞_»∞ `«# K≥=ÙʼnõΩ |OQÆ~°∞ ‰õΩO_»ÖÏÅ =Å¡ ™œO^Œ~°ºO =ã¨∞OÎ ^Œ#∞HÀ_»∞. K≥=ÙʼnõΩ x["≥∞#ÿ JO^ŒO "å\˜Ö’ <≥Å"¡ àÕ Ö◊ Ï Ç¨ÏiQÍ^äÅŒ ∞ 'iOQÆ∞ iOQÆ∞—=∞#_»"Õ∞! Z=Ô~·`Õ x`«º=¸ ÉèÏQÆ=`å~°÷ `«`åfixfl qO@∂ ^•x QÆ∞iOKÕ =∂\Ï¡_»∞`«∂ =ÙO\Ï~À, "åi rq`«"Õ∞ ã¨Ñ¶¨Å=Ú. D qâ◊fiOÖ’ ã¨~°fi„`« "åºÑ≤Î K≥OkÜ«Ú#fl"å_»∞ N =∞Ǩq+¨μ"‚ .Õ PÜ«∞<Õ x`«∞º_»∞, JO`«~åºq∞. Z=Ô~`· Õ x`«º=¸ PÜ«∞# Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞QÍ<Õ rq™êÎ~À "åi Ü≥∂QÆHˆ =Δ ∂Å#∞ PÜ«∞<Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. Éèí‰õΩÎÅ Hõâ◊√Éèí=Ú HõÅ∞QÆ^Œ∞. HÍ|\˜ì <å#flQÍ~°∂! <Õ#∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# ã¨`«¯^äŒÅ#∞ qO@∂<Õ rq™êÎ#∞. JÖÏ qO@∂<Õ `«#∞=Ù Kåe™êÎ#∞—– Jx q∞„`«qO^Œ JÖψQ KÕã≤ =∞~°∞[#‡Ö’ <å "Õ∞#`«Î ã¨∞q∞„`« ‰õÄ`«∞iQÍ [xOzOk. ã¨fiÜ«∞O=~°OÖ’ ZO^Œ~À Hõ„Δ uÜ«∞ g~°∞Å#∞ ^•@∞H˘x <å "≥∞_»Ö’ =∂Å "Õã≤ ##∞fl =iOzOk. <Õ#∞ P"≥∞ HÀiHõ#∞ =∞xflOz P"≥∞#∞ JѨÇϨ iOѨ^ÅŒ z# ~åAÅ <À_çOz ^•fi~°H‰õ Ωõ fã¨∞‰õΩ=zÛ âßG qkèx q"åǨÏ=∂_®#∞. (J^蕺ܫ∞O – 20)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 757

ã¨∂~°ºÑ¨Ù„u HÍoOk Hõ^äŒ ★

q=ã¨fiO`« ~°∂ѨOÖ’ #∞#flѨÙ_»∞ ã¨∂~°∞ºxH˜ [xOz# HÍoOk <åѨufl Z@¡~Ú#^À q#∞. D"≥∞‰õΩ Ü«∞=Ú#, Ü«∞=∂#∞[ J<Õ ¿Ñà◊√§ ‰õÄ_® =Ù<åfl~Ú. P"≥∞ q+¨μ‚ Ѩuflx HÍ"åÅ<Õ WK«Û`ù À qt+¨ì `«Ñ㨠∞¨ û#∞ HÍqOzOk. ѨÓ~°fi[#‡Ö’ KÕã#≤ áêáêÅ#∞ ^ŒQOúÆ KÕÜ∞« _®xH˜ Kտ㠄ѨÜ∞« `åfl<Õfl `«Ñ㨠û¨ O\Ï~°∞. nx<Õ áêáê#∞`åѨ=∞h JO\Ï~°∞. ѨÓ~°fi[#‡Ö’ <≥=~Ô `· Õ =Ú‰õΩO^Œ∞x Jã¨Å∞ `«ÅK«∞HÀ‰õΩO_®<Õ |uˆHâß~À "å~°∞ rq`« K«~=° ∂OHõOÖ’ z=~°QÍ WÖÏ ^Õ=ÙxH˜ q#flq™êÎ~∞° . '¿ÇÏ =Ú‰õΩO^•! <Õh Ѩل`«, q∞„`«, Hõà„◊ `åk |O^è•Å`À xO_ç# ã¨O™ê~°O`À J`«ºO`« ã¨O`«ÑÙ¨ _Î <» ·≥ =Ù<åfl#∞. ÉèQí =Æ <£! <Õ#∞ h =ÚMÏ~°Oq^•<≥flѨC_»∞ ^Œi≈OK«QÆÅ#∞? <Õ<≥#fl_»∂ x#∞fl ¿ãqOK«ÖË^Œ∞, ѨÓlOK«ÖË^Œ∞. <Õ<≥ÖÏ L^ŒúiOѨ|_»QÆÅ#∞? ™êfig∞! <å=O\˜ =∞ǨáêÑ≤ x<≥fl@∞¡ K«∂_»QÅÆ _»∞? <ÕxÖψQ Z<Àfl [#‡Å∞QÍ ™êO™êiHõ |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯=_ç x#∞fl `«ÅK«∞HÀHõ áÈ=_»O =Å¡ =∞~°Å =∞~°Å [x‡Oz, QÆuOz =ÙO\Ï#∞. D ã¨O™ê~° |O^è•Å =Å¡ U =∂„`«=¸ ã¨∞YѨ_Ö» ^Ë ∞Œ . x#∞fl ¿ãqOK«∞HÀÖË^∞Œ . ã¨`û« OQÆuÖ’ ã¨=∞Ü«∂hfl ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã∞¨ HÀÖË^∞Œ . ÉèHí [Îõ #∞Å`À HõÅã≤ Éè[í #Öˇ<· å KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . ¿ÇÏ =Ú~ås! <å â◊s~°O HõëêìÅÖ’ Ѩ_ç HÍeáÈ`ÀOk. WѨÙ_»∞ Z=ix â◊~} ° ∞ "Õ_#» ∞, h=Ù `«Ñʨ <å‰õΩ kÔH¯=~°∞? – D ~°HOõ QÍ Ñ¨âßÛ`«ÑÎ O≤ K«_®<Õfl J#∞`åѨ=∞O\Ï~°∞. WѨÙ_»∞ KÕ¿ã^Õ `«Ñ=¨ Ú. ѨH~Δ˜ å*Ï! HÍoOk WÖÏ `«Ñ㨠∞¨ û KÕÜ∞« _®xH˜ Ü«∞=Ú<å f~åxH˜ áÈ~Ú JHõ¯_» <å ^蕺#OÖ’ x=∞QÆflÜ≥∞ÿ =ÙO_çáÈ~ÚOk. QÆ~°∞_®! WÖÏ =ÙO_»QÍ <Õ<˘Hõ ~ÀA J~°∞˚#∞x`À Hõeã≤ Ü«∞=Ú<å f~åxH˜ qǨ~åxH˜ "≥àϧ#∞. JHõ¯_®"≥∞#∞ K«∂ã≤ q=~åÅ∞ Hõ#∞H˘¯=∞‡x J~°∞#˚ ∞x ѨOáê#∞. J~°∞˚#∞_®"≥∞ Hõ^äŒ#O`«\ ˜h Hõ#∞H˘¯x =zÛ <å‰õΩ K≥áêÊ_»∞. `«~°∞"å`« <Õ<˘Hõ â◊√Éè=í ÚǨ˙~°OÎ Ö’ PKå~° „ѨHÍ~°O JHõ¯_çH˜ áÈ~Ú HÍoOn áê}˜„QÆÇϨ }O KÕâß#∞. ã¨fiÜ«∞OQÍ ã¨OѨÓ~å‚#O^Œ ã¨fi~°∂ѨÙ_»<#·≥ <å‰õΩ U ã¨∞MÏaèÖÏëê =ÙO_»^∞Œ . <å q"åǨÅhfl (J^蕺ܫ∞O – 21) ÉèHí ÍÎ#∞„QÆÇϨ ^Œ$+≤ì =Å¡ [iy#"Õ. ★

HÍoOk J<Õ =∂@ `≥Å∞QÆ∞Ö’<Õ „"åÜ«∞|_»∞`«∞Ok. W`«~° ÉèÏ+¨ÅÖ’ HÍeOkÜÕ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 758

ÅHõΔ}Ï Ñ¨i}Ü«∞O F YQÆÑf¨ ! ÅHõ}Δ q"åÇ¨Ï =$`åÎO`åxfl qxÑ≤™êÎ#∞. D"≥∞ ѨÓ~°fi[#‡Ö’ ã¨HÅõ "Õ^ጠê~°OQÆ`∞« _≥#· Jyfl^Õ=Ùx Ѩلu. Jxfl „ѨHÍ~åÅ â◊√ÉèÅí Hõ} Δ ÏÅ`À#∂ ѨÙ@ì_O» =Å¡ D"≥∞‰õΩ ã¨∞ÅHõ} Δ (ã¨∞ÅHõΔ ‡}) J#∞ ¿Ñ~°∞ HõeyOk. Jxfl ~°HÍÅ â◊√Éèí ÅHõ} Δ ÏÅ∂ ã¨OѨÓ~°O‚ QÍ QÆŠѨÙ~°∞+¨μ_»∞ =∞Ǩq+¨μ"‚ ˘Hõ¯_Õ Hõ^•! PÜ«∞# „Ѩu~°∂ѨÙ_ô Ö’Hõ=Ú# NHõ$+¨μ_‚ Õ Hõ^• Jx Ü≥∞Oz P"≥∞ ##∞fl ѨuQÍ ÉèÏqOz ѨÓ[Å∞ KÕÜ∞« ™êyOk. q"åÇ¨Ï „ѨãH¨ xΘ ^≥zÛ# `«O„_ç`À P"≥∞ WÖÏ JOk '<å#flQÍ~°∂! P NǨÏi ã¨~fi° „`« "åºÑ≤Oz, JO^ŒiÖ’#∂ =ÙO_Õ ã¨~åfiO`«~åºq∞. ^•<åk â◊√ÉèHí ~õ ‡° ÖËq KÕã<≤ å PÜ«∞#<Õ L^ÕtÌ Oz KÕÜ∂« e. PÜ«∞##∞ ÉèHí ÑΘ Ó¨ ~°fiHõOQÍ qq^èÀѨKå~åÅ#∞ ã¨=∞iÊã¨∂Î =∞#ã¨∞Ö’ xÅ∞ѨÙH˘x P ^Õ=^Õ=Ùx ã¨O`«∞+¨ìѨéK«_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOKåe. ÉèíH˜Îã¨Ç≤Ï`«OQÍ x"ÕkOѨ|_ç# J#fláê<åk Ѩ^•~å÷Å#∞ P N=∞Ǩq+¨μ=‚ Ù xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ ã‘fiHõi™êÎ_∞» . QÆ$ǨÏã¨∞÷ ZѨC_»∂ ‰õÄ_® ã¨~fi° „Ѩ^=Œä ∞OQÍ Ü≥∂Qƺ Ѩ^•~å÷Å#xfl\˜h NǨÏiH˜ ã¨=∞iÊOz# `«~∞° "å`Õ `«# Ѩ#∞Å∞ K«∂ã¨∞HÀ"åe. J\˜"ì åˆ~ ^è#Œ ºQÆ$ǨÏã¨∞Å÷ ∞. Z=iH˜ Z\˜ì ^•#q∞zÛ<å =∂^è=Œ Ù_Õ =zÛ „QÆÇÏ≤ ã¨∞<Î åfl_»#∞H˘x ^•#„QÆÇÏ‘ `«#∞ P^ŒiOz ^•#O K≥Ü«∂ºe. D ~°HõOQÍ W`«~°∞ʼnõΩ ^•#q∞zÛ<å ^•xx `å<Õ „QÆÇ≤ÏOz q+¨μ‚=Ù ã¨O`«∞+¨μì_»=Ù`å_»∞. P "åã¨∞^Õ=Ù_Õ =ã≤OK«∞ ^Õ=Ù_»∞. PÜ«∞<Õ =∞# WO\˜Ö’#∂ XO\˜Ö’#∂ "≥eˆQ nѨO. <Õ<å =∂^èŒ=Ùx Éèí‰õΩÎ~åex. WOH˘Hõix <å^èŒ=ÙxQÍ TÇ≤ÏOK«Ö#Ë ∞—. `«~∞° "å`« H˘O`« HÍÖÏxHÍ"≥∞ '<å‰õΩ Hõ$+¨μ_‚ Õ Ñ¨uQÍ ~å"åe QÍHõ— Jx HÀ~°∞‰õΩO@∂ „áê} Ѩi`åºQÆO KÕãO≤ k. =∞~°∞[#‡Ö’ P"≥∞ =∞„^Œ ^Õâßnèâ√◊ x ѨلuQÍ [xOzOk. =∞Ǩg~°∞_≥#· P"≥∞ `«O„_ç =∞`«ûºÜ«∞O„`åxfl KèkÕ OK«QÅÆ "åxˆH Ñ≤Åx¡ ™êÎ#x ã¨fiÜ«∞O=~°O „ѨH\õ O˜ Kå_»∞. <Õ<å"≥∞ QÆ`« [#‡<å\˜ HÀiHõ#∞ f~°Û_»O HÀã¨O =∞„^Œ^âÕ ßxH˜ áÈ~Ú P Ü«∞O„`åxfl KèkÕ Oz P"≥∞#∞ ÃÑO_ç¡ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl#∞. (J^蕺ܫ∞O – 22)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 759

™È=∞Ѩلu *ÏO|=u Hõ^äŒ „Ñ≤ÜÚ« _≥#· t+¨μºx HÔ O`« K≥ÑÊ≤ <å QÆ∞~°∞=Ù `«xq f~°^∞Œ . QÆ~∞° _®! hH˜ÑÙ¨ _»∞ <å „Ñ≤Ü∞« Ѩufl *ÏO|=u Hõ^#Œä ∞ "≥Å_¡ ™ç êÎ#∞ q#∞. „H˜O^Œ\ ˜ [#‡Ö’ P"≥∞ N ™È=Úx (K«O„^Œ∞x) ѨلuHõ. PÜ«∞# x~°O`«~O° q+¨μ‚ ¿ã=Å<Õ KÕã∞¨ OÎ _Õ"å_»∞. PÜ«∞# ѨلuHõ `«O„_çx J#∞ã¨iOKÕk. P"≥∞ x`«º=¸ ѨÙ~å}ÏÅ∞ q<Õk† „Ѩu Hõ} Δ O ÉèQí =Æ `ü 㨇~°} KÕã∞¨ OÎ _Õk† PÜ«∞# K«~} ° ÏʼnõΩ J=HÍâ◊=Ú#flѨÙ_»ÖÏ¡ =O^Œ<åÅ∞ KÕã∞¨ OÎ _Õk† q+¨μ¿‚ ã= `À_ç^Õ rq`«=∞#fl@∞¡QÍ HÍÅO QÆ_¿ç Ñk. "≥∞Å¡"∞≥ Å¡QÍ „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ *ÏO|=u =∞#ã¨∞Ö’ P^蕺u‡Hõ *Ï˝#O QÆ∂_»∞Hõ@∞ìHÀ™êyOk. D ã¨O™ê~°O âßâ◊fi`«O HÍ^Œh, ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ =∂Ü«∂HõeÊ`« q<庙êÖË#x P"≥∞‰õΩ J=QÆ`"« ∞≥ Oÿ k. ÉèQí =Æ `ü „¿Ñ=∞`À<Õ rqã¨∂Î PÜ«∞#‰õΩ JOH˜`O« QÍ<Õ Jxfl Ѩ#∞Å∂ KÕã∞¨ OÎ _»_O» Ö’ =Ù#fl P#O^ŒO =∞Ô~Hõ¯_®ÖË^xŒ P"≥∞‰õΩ `≥eã≤ =zÛOk. P"≥∞ =∂@Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞x <å=∞=¸, QÆ∞}Hõ^#Œä =¸ `«Ñʨ "Õ~˘Hõ\ ˜ q#=KÕÛk HÍ^Œ∞. P"≥∞ Hõ#∞flÅ∞ x`«º=¸ PÜ«∞#<Õ J<Õfi+≤ã∂¨ Î PÜ«∞# HÀã¨"∞Õ "Õz K«∂ã¨∂Î LO_Õq. K≥=ÙÅ∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx =∂@ q#_®xH˜ ã≤^ŒúOQÍ =ÙO_Õq. P"≥∞ KÕ`∞« ÅxO_® x`«º=¸ Hõ$ëê‚~Û° #‰õΩ ã¨O|OkèOz# ã¨OÉèÏ~åÖË „ѨHÍtã¨∞OÎ _Õq. P"≥∞ áê^Œ=ÚÅ∞ x`«º=¸ ǨÏiH˜ „Ѩ^HŒ } Δ˜ KÕÜ∞« _®xˆH „ѨÜ∞« uflã¨∞OÎ _Õq. ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ P"≥∞ xOѨىõΩ#fl HÀiHõ XHõ>Ë. '<Õ#∞ N ™êfiq∞ K«~°} ^•ã≤x HÍ=Öˇ#∞. JO`Õ— P"≥∞ HÍ~°º=ÚÅhfl NǨÏi"≥¿· Ñ Hõ^∞Œ Å∞`«∞O_Õq. P Ѩx ѨÓiÎ HÍQÍ<Õ ^•x <å"≥∞ ÉèQí =Æ O`«∞xˆH ã¨=∞iÊã¨∞OÎ _Õk. „ÉÏǨχ}∞Å#∞, ã¨O`«∞Å#∂ *ÏO|=u ǨÏi ã¨fi~°∂ѨÙÅ#∞QÍ ÉèÏqOz x`«º=¸ ѨÓlã¨∞OÎ _Õk. XHõ<å_®"≥∞ `«O„_ç N ™È=Ú_»∞ f~°Ü ÷ ∂« „`«Å‰õΩ É’= ã¨OHõeÊOKå_»∞. *ÏO|=u P#O^•xH˜ J=^è∞Œ Å∞ ÖˉΩõ O_® áÈÜ«∂~Ú. P"≥∞ ZѨÊ\˜ #∞O_À ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ qq^èŒ bÅÅ#∞ „Ѩ^iŒ ≈Oz# Ü«∂„`å ã¨Ö÷ ÏÅ#∂, PÜ«∞# J^Œ$â◊º~°∂ѨOÖ’ <≥ÅH˘x =ÙO\Ï_»x „Ѩf`«"∞≥ #ÿ Hˆ „Δ `åÅ#∂ ¿ãqOKåÅx J#∞‰õΩO@∞O_Õk. ™È=Ú_»∞ Nx"åã¨∞x ^Œ~≈° <åxH˜ áÈ^•=∞#∞‰õΩO@∞<åfl_»x qx P"≥∞ P#O^ŒO`À Ѩ~°=tOzáÈ~ÚOk. Nx"åã¨∞x Ѩ@¡ =∞^è∞Œ ~°ÉHíè xΘ =∞kÖ’ ÃÑOz áÈ+≤Oz# J~°∞^≥#· Ju= *ÏO|=u. âıëêK«ÅOÃÑ· `«# „Ñ≤Ü∞« `«=Úx Hõ#∞Å xO_® xOѨÙHÀQÆÅ ##fl ÉèÏ==∂"≥∞#∞ xÅ∞=hÜ«∞ÖË^∞Œ . P"≥∞ `«O„_ç ‰õÄ_® ã¨OѨÓ~°‚ ÉèHí `Θ `« Ê« ~°∞_Õ. W~°∞=Ùi L`«∞ûHõ`å Jx~°fiK«hÜ«∞"Õ∞. Ü«∂„`« „áê~°OÉè"í ∞≥ Oÿ k.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 760

`«O„_ô‰Äõ `«∞o§^ŒiÌ n ÉèHí Θ áê~°=â◊º"Õ∞. "åi áê^Œ=ÚÅ∞ J„ѨÜ∞« `«flOQÍ<Õ =ÚO^Œ∞H˜ ™êyáÈ™êy#q. "åi ‰õΩÅQÆ∞~°∞=Ù ã¨^∞Œ ~æ ∞° *ˇw· +¨=º=∞ǨÏi¬ P[˝ "Õ∞~°‰Ωõ ™È=Ú_»∞ HõÑÅ≤ f~å÷xfl KÕ~Q° Í<Õ t~À=ÚO_»#O KÕ~ÚOK«∞H˘x ™êfl#O KÕã≤ f~°÷ „âß^•úxfl x~°fiÇ≤ÏOKå_»∞. qq^èŒ „ѨHÍ~åÅ ^•<åÅ#∂ WKåÛ_»∞. `«~∞° "å`« QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ "åiH˜ "ÕOHõ\Ï„k Ü≥ÚHõ¯ =∞ǨÏ`åÎ fixfl qxÑ≤OKå_»∞. Ü«∂„u‰õΩÅ =∞#ã¨∞Å∞ „â◊^•úu~ˆ Hõ=ÚÅ∞ HÍQÍ "å~°∞ q∞H˜¯e „¿Ñ=∞QÍ P Ѩq„`« Ѩ~fi° `å#flkè~ÀÇ≤ÏOK«™êQÍ~°∞. QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ "åiH˜ <å~°^,Œ „ѨÇ¨ ^¡ ,Œ Ѩ~åâ◊~° ѨÙO_»sHÍk =∞Ǩ ÉèÏQÆ=`À`«=Î ÚŠѨÙ}º Hõ^ÅŒä #∞ qxÑ≤ã∂¨ Î "≥à§◊ ™êQÍ~°∞. Wq HÍHõ <å=∞~°™ê™êfi^Œ# =ÙO_»<Õ =ÙOk Hõ^•! x[O K≥áêÊÅO>Ë "å~°∞ #_»=_»O ÖË^∞Œ . P#O^Œ~™° êaúÖ’ ky xÅ|_ç`Õ P `«~O° QÍÖË "åix =ÚO^Œ∞H˜ Q˘xáÈ`«∞<åfl~Ú. *ÏO|=u P#O^•xH˜ JO`ÕÖ^Ë ∞Œ . ^•iÖ’ "åiH˘Hõ =∞<À~°=∞"≥∞#ÿ f~°O÷ `«yeOk. *ÏO|=u 'QÆ∞~°∞^Õ"å! Wk U f~°=÷ Ú? WHõ¯_≥=~À Ѩ~=° ∞ÉèÏQƺâße<Õ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ J#∞„QÆÇÏ≤ Oz#@¡xÑ≤™ÈÎOk. Z=~°∞ "å~°∞? Jx J_çyOk. „Ѩã#¨ ∞fl_≥#· QÆ∞~°∞^Õ=ÙeÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞. 'J=∂‡! nx ¿Ñ~°∞ <å~°ãO≤ Ç¨Ï f~°=÷ Ú. ÉèHí ~Îõ åA „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ Nx"åã¨∞x ^Œi≈OK«∞@ÔH· WHõ¯_çH˜ qKÕÛâß_»∞. P`«x`ÀÉÏ@∞ H˘O^Œ~∞° q∞„`«∞Å∞ ‰õÄ_® =KåÛ~°∞. "å~°∞ ^≥`· ∞« ºÖË J~Ú<å Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞. "å~°∞ „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ xÖÏ J_çQÍ~°∞. 'q∞„`«=∂! =∞#HõO^ŒiH© ÉèíQÆ"å#∞x K«∂_®Å<Õ L`«∞ûHõ`« Z‰õΩ¯=QÍ #∞#flk Hõ^•. #$ã≤OǨÏ~°∂ѨÙ_≥·# Nx"åã¨∞_çHõ¯_ç „Ñ¨uHõ}OÖ’#∂ "åºÑ≤Oz Ü«Ú<åfl_»x K≥áêÊ=Ù Hõ^•! D qâ◊√^Œú [ÅOÖ’ PÜ«∞# =∂ÔHO^Œ∞‰õΩ Hõ#|_»∞@ ÖË^∞Œ ? =∂HÍÜ«∞# ^Œ~≈° <åxfl KÕ~ÚOK«∞—. ^≥`· ∞« ºÅ∞ ã¨ÇϨ [OQÍ ZÖÏ =∂\Ï¡_`» å~À `≥eã≤# „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ _»∞ "åi Ѩ@¡ „Ѩã#¨ ∞fl_≥· ÉèQí =Æ O`«∞x „áêi÷OK«QÍ P =∞ǨÉè‰í Ωõ xΠѨ@¡ x`«º=¸ „Ѩã#¨ flOQÍ =ÙO_Õ Ñ¨~=° ∂`«‡ P |$O^•xHõO`«\ H˜ © P h\˜Ö’ ^Œ~≈° #q∞KåÛ_»∞. JO`ÕHÍHõ WHõÃÑ· P [ÖÏâ◊Ü∞« OÖ’ ™êfl#O KÕã#≤ "å~°∞ *Ï˝#=O`«∞Å=Ù`å~°x =~°O ‰õÄ_® WKåÛ~°∞. „ѨÇ¨ ^¡ •k P ÉèHí Îõ tMÏ=∞}∞Å∞ ™ê=∂#ºâ◊s~åÅ#∞ `«ºlOz# `«~∞° "å`« J#O`å`«‡~°∂ѨÙÖˇ· WHõ¯_Õ x=ã≤OK« ™êQÍ~°∞. WѨÊ\˜H© =Ù<åfl~°∞. ZѨÊ\˜H© =ÙO\Ï~°∞. =∞ǨÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚʼnõΩ D<å\˜H© WHõ¯_» =∞^蕺ǨÏflO ^•\ÏHõ #$ã≤OÇ¨Ï <å=∞=¸, [Ü«∞[Ü«∞^èfiŒ #∞Å∂ qxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~Ú.— JO^ŒiH© ~À=∂OK«=Ú#∂ J„â◊√^è•~åáê`«=Ú#∂ Jq~°àÉ◊ Híè Θ ÉèÏ=[x`«=ÚÅ∞QÍ HõeyOzOk D WuǨã¨O. "åi ÉèHí HΘ ˜ „Ѩã#¨ ∞fl_≥· =ÚQÆ∞_ú ·≥ Nx"åã¨∞_»∞ "åiH˜ JHõ¯_Õ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 761

^Œ~°≈#q∞KåÛ_»∞. *ÏO|=u =∞^èŒ∞~°ÉèÏ"åxHõ#∞QÆ∞}OQÍ P ™êfiq∞ HÀ\˜ =∞#‡^äŒ∞Å JO^ŒO`À Hõ=∞hÜ«∞ ~°∂ѨOÖ’ ^Œ~≈° #q∞KåÛ_»∞. K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ<Õ *ÏO|=uH˜ JOQÍÅhfl tkäÅ"≥∞#ÿ @¡~ÚOk. ~À=∂OK«O HõeyOk. HõO\˜ #∞O_ç „¿Ñ=∂„â◊√=ÙÅ∞ ^è•~°H\õ ì˜ *Ï~°QÍ P"≥∞ áê^•Å =^ŒÌ <˘Hõ =∞_»∞QÆ∞ =O\˜ ^Õ~Ê° _çOk. Z\’¡ Q˘O`«∞ ÃÑQÆ∞Å∞ÛH˘x '<å^ä•! ##∞fl h K«~} ° ^•ã≤QÍ ã‘fiHõiOK«∞— J#QÆeyOk *ÏO|=u. WO`«=é‰õΩ `«# ™œO^Œ~°º ã¨∞^èŒ<Õ K«q K«∂Ñ≤# Nx"åã¨∞_çѨÙ_®"≥∞‰õΩ `«# "å‰õΩû^èŒ#∞ ‰õÄ_® ã¨=∞iÊã¨∂Î WÖÏ J<åfl_»∞. ★'*ÏO|=f! <Õ#∞ h‰õΩ "ÕOHõ>Ëâ◊ =∞O„`å#∞flѨ^Õt™êÎ#∞. #∞qfiHõ¯_Õ =ÙO_ç ^•xfl [Ñ≤ã¨∂Î `«Ñ¨=Ú K≥~Úº— Jx J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. *ÏO|=uHÍ=∂@H˜ `«# K≥qÖ’ J=∞$`«O ‰õΩiã≤#@¡~ÚOk. P#O^ŒO`À Ѩ~=° â◊"∞≥ áÿ È~ÚOk. JѨÊ\˜^•HÍ =Ù#fl Å[˚ U"≥∞ÿ áÈ~ÚO^À, L#fl@∞¡O_ç P#O^Œ #$`«ºO KÕÜ∞« ™êyOk. P #$`åºxH˜ „|Ǩ‡O_»=∞O`å Ѩ~=° â◊"∞≥ ÿ áÈ~Ú <å@ºO KÕã∞¨ #Î fl@∞¡ TyOk. ã¨fi~°Oæ #∞O_ç JѨû~°ãŨ ∞ ky =zÛ P"≥∞ H˜~∞° "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ ã¨~∞° HÌ ˘x #iÎOK«™êQÍ~°∞. ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éè∞í Å∞ „"≥∂QÆ∞`«∞O_»QÍ ^Õ=`«ÖÏ"≥∞ÃÑ· ѨÙ+¨Ê=$+≤xì ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. WÖψQ ÉèQí =Æ O`«∞x „¿Ñ=∞KÕ PǨk¡ `«Ü∞ÿ≥ *ÏO|=u f~°Ü ÷ ∂« „`«#∞ H˘#™êyOzOk. QÆ∞~°∞=ÙQÍ~å"≥∞‰õΩ N "ÕOHõ>âË fi◊ ~° =∂Ǩ`出xfl qxÑ≤OKå~°∞. Nx"åã¨∞_»∞ ã¨^•K«iOKÕ ™êfiq∞ ѨÙ+¨¯i}˜ Hõ^hŒä K≥áêÊ~°∞. WÖÏ P Ü«∂„`« H˘#™êQÆ∞`«∞#fl „Ѩu x=Ú+¨=¸ P"≥∞‰õΩ Nx"åã¨∞xÃÑ· QÆÅ „¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞ ÃÑiyáÈ™êQÍ~Ú. QÆ∞~°∞=ÙQÍ~°∞ "ÕOHõ\Ï„kÃÑ· K«∂Ñ≤ K≥ÑÊ≤ # „Ѩu f~å÷hfl *ÏO|=u =∞#™ê~å ¿ãqOzOk. z=~°QÍ |∞∞+≤f~å÷xfl KÕ~∞° ‰õΩ#flѨÙ_»∞ ã¨Ñ~Ψ ∞° ¬Å áê^Œ=Ú„^ŒÅKÕ Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ P <ÕÅ<å"≥∞ Hõ#∞flÅ Hõ^∞Œ HÌ ˘x P ^è∂Œ ox #∞^Œ∞\˜H˜ ~åã¨∞H˘x JHõ¯_Õ LO_çáÈ~ÚOk. P f~°O÷ Ö’<Õ `«Ñ㨠∞¨ û##∞+≤Oª zOk. QÆ~∞° _®! <Õ#∞ J=`«iOKÕ ^•HÍ P"≥∞ JÖÏ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã∂¨ <Î Õ =ÙOk. P"≥∞ â◊s~°O J`«ºO`« Ѩq„`«"∞≥ ÿ áÈ~ÚOk. z=iH˜ <Õ#∞ `«# Ѩux HÍ"åÅ<Õ JaèÖÏ+¨`À, Ü≥∂QÆ^•è ~°} ^•fi~å `«# â◊s~åxfl `«ºlOz "≥O@<Õ ÉèíHõÎtMÏ=∞}˜Ü≥ÿ∞# *ÏO|=O`«∞x WO\˜Ö’ =∞~°Å [x‡OzOk. JHõ¯_» ‰õÄ_® P"≥∞ ¿Ñ~°∞ =∂~°Ö^Ë ∞Œ . D [#‡Ö’ ‰õÄ_» P"≥∞k UHõ =∂„`« x+¨Ü ª ∞Õ - ǨÏix+¨.ª P"≥∞ `«O„_ç *ÏO|=O`«∞_»∞ ‰õÄ_® =∞ǨÉè‰í Ωõ _Î ∞» . P`«_∞» `«# ѨلuHõ#∞ <å‰õΩ Ñ¨ufl ~°∂ѨOÖ’ ã¨=∞iÊOz `«# [#‡ ^è#Œ º"≥∞Oÿ ^Œx =Úiã≤áÈÜ«∂_»∞. QÆ~°∞_®! x["≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÖ’ HÀiHõÅ∞O_»=O\Ï~°∞, x["Õ∞. HÍx `«##∞ `å#∞ ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ ã¨=∞iÊOK«∞HÀ"åÅ<Õ HÀiHõ =∂=¸Å∞ HÀiHõ HÍ^Œ∞. Jk ÉèHí HΘ ˜ Ѩ~H° Í+¨.ì ★ Nx"åã¨∞_Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ LѨ^ÕtOz# "ÕOHõ>Ëâ◊=∞O„`«O 'FO "ÕOHõ>ËâßÜ«∞ #=∞ó FO—

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 762

(Ѩ~åHÍ+¨ª Ü«∞#∞@ ã¨iHÍ^Œ∞). *ÏO|=u ÉèHí Θ ã¨ÑŨ¶ "≥∞Oÿ k. qâ◊fi<å^ä∞Œ _Õ qkèqÇ≤Ï`«OQÍ P"≥∞#∞ q"åǨÏO KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. P"≥∞ P#O^•xH˜ JO`«∞QÍx LѨ=∂#O QÍx ÖË=Ù— NHõ$+¨μ_‚ ∞» QÆ~∞° _»∞xH˜ P `«~∞° "å`« Nx"å㨠ÉèHí `Θ `« åÎ fixfl É’kèOKå_»∞. PÜ«∞# =∂Ǩ`出xfl ‰õÄ_® =i‚Oz K≥ÑÊ≤ WÖÏ „Ѩ=zOKå_»∞. '=`åû! "≥#· `ÕÜ∂« ! ÉèQí =Æ O`«∞x Zxfl Ѩ#∞Ö’¡ =Ù<åfl =∂#=ÙÅ∞QÍx W`«~∞° Å∞QÍx =∞~°záÈ~å^Œ∞. x~°O`«~O° PÜ«∞##∞ 'ǨÏi— =Ú#flQÆ∞ =∞OQÆà=◊ ∞Ü«∞ <å=∂Å ^•fi~å `«ÅK«∞H˘O@∂<Õ =ÙO_®e. ǨÏiO ǨÏiO „Ѩ=^Õ`ü ã¨~fi° ^≥=· II („|Ǩχ...29/64) â◊√ÉèÏxfl HÀ~°∞‰õΩ<Õ"å~°∞ `«=∞ âßGqÇ≤Ï`« Hõ~‡° Å <åK«iã¨∂<Î Õ „Ѩu Hõ} Δ =¸ ÖË^• gÖˇ#· ѨÙ_»∞ "åã¨∞^Õ= ǨÏi㨇~°}Ïxfl KÕã∞¨ <Î Õ =ÙO_®e. ѨÓiÎ~º° ^•„H˜Ü∞« `Õ Hõ~‡° }ÏO K« ã¨=∞ºQ∑ 㨇~ˆ `ü "åã¨∞^Õ=O ǨÏiOK« II („|Ǩχ...29/68) WÖÏ KÕÜ«∞_»O =Å¡ <å~åÜ«∞}∞_»∞ J`«ºO`« „Ѩã¨#∞fl_»=Ù`å_»∞. „áê}∞Å∞ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· q+¨μ^‚ =Õ ÙxH˜ „Ñ≤Ü∞« Hõ~=° ÚÖˇ#· HÍ~°º=ÚÅO^Õ J#∞~°HxΘ ÃÑOK«∞HÀ"åe. ǨÏi„Ñ‘u Hõ~ˆ ^è~ˆŒ ‡ „Ñ‘u Ü«ÚHÀÎ Éè"í `Õ ü ã¨^• II („|Ǩχ...29/70) Jx =ÚyOKå_»∞ ã¨∂`« =∞ǨÏi¬. (J^蕺ܫ∂Å∞ –23–29) QÆ~∞° _» ѨÙ~å} =∂Ǩ`«‡ºO D „QÆO^äOŒ Ö’ =¸_»∞ HÍO_»ÅÖ’#∂ K≥Ñʨ |_çOk. J^ŒO`å XHõ KÀ@ KÕiÛ J#∞=kOѨ|_çOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 763

QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å} =∂Ǩ`«‡ºO QÆ~∞° _» ѨÙ~å} ™ê~åxfl ѨÓiÎQÍ q=iOz# Ñ≤=∞‡@ YQÆ"åǨÏ#∞_»∞ HÍÅHõO~î∞° x`À WÖÏ K≥áêÊ_»∞. 'QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O— ~°HãΔ˜ ∞¨ OÎ k. D ѨÙ~å}O K«kq#"åiH˜ 'WHõ¯_»— Éè’QÆO 'JHõ¯_»— "≥∂HõOΔ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. (Wk =∂#=ÙÅH˜). QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}O ZÅ¡iH© q^Œº, Ü«∞â◊ã∞¨ û, ™œO^Œ~º° O, ÅH˜;, q[Ü«∞O, P~ÀQƺO =Ú#flQÆ∞"å\˜x „Ѩ™êkã¨∞OÎ k. nxx ѨiOî z# "åxH© q#fl"åxH© ã¨OѨÓ~°‚ *Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Jk ã¨fi~åæxH˜ =∞x+≤x Q˘xáÈQÆÅ^Œ∞—. `å#∞ q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞x ^•fi~å D ѨÙ~å}Ïxfl qx `«iOKå#x „|Ǩχ "åºã¨ =∞ǨÏi¬H˜ K≥Ñʨ QÍ P =∞ǨÏi¬ <å`À WÖÏ J<åfl_»∞. '=`åû! q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞x #∞O_ç QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}Ïxfl „|Ǩχ^Õ=Ù_»∞ ^ŒHΔõ „Ѩ*ÏѨuH©, <å~°^∞Œ xH©, <å‰õÄ É’kèOKå_»∞. <Õ#∞ h‰õΩ K≥áêÊ#∞. #∞=Ùfi â∫#HÍk =∞Ǩ=Ú#∞ʼnõΩ q=iOz K≥ÑC¨ . ZO^Œ∞HõO>Ë nxx q#fl=ºH˜Î ã¨~fi° A˝_·≥ Jcè+ì¨ „áêÑ≤hÎ „|Ǩχ Ѩ^•hfl á⁄O^Õ =∂~åæxfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∞ QÆ~∞° `«‡O`«∞xH˜ ‰õÄ_® W^Õ Ñ¨Ù~å}Ïxfl K≥ÑÊ≤ ^•x<å =∞ǨÉè‰í Ωõ xÎ ¿Ñ~° „ѨÑO¨ KåxH˜ „Ѩ™êkOKåÅx P^ÕtOKå_»∞. Wk x["≥∞#ÿ =∞Ǩ™ê~° `«`Ϋ fiO. Wk U „áê}˜HÔ <· å ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HΔÍŠѶ֨ ÏÅhÜ«∞QÆÅ^Œ∞.— 'â∫#HÍk =∞ǨÏ~°∞¬ÖÏ~å! D „âı+`ª¨ =« ∞"≥∞#ÿ ѨÙ~å}Ïxfl g∞~°∞ <å #∞O_ç q<åfl~°∞ Hõ^•! nxx „|Ǩχ #∞O_ç qx =∂ QÆ∞~°∞=ÙQÍÔ~#· "åºã¨ ÉèQí "Æ å#∞Å∞ |ǨïHÍÅO „H˜O^Œ>Ë <å‰õΩ É’kèOKå~°∞. P NǨÏiÜÕ∞ "åºã¨~∂° Ѩ=Ú# [xOz <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å#∂ ã¨Ê+¨ìѨéz, Ѩ^Œ∞<≥xq∞k ѨÙ~å}ÏÅ#∂ ~°zOKå_»∞. W`«~° ѨÙ~å}ÏÅ#xflO\˜h =∞Ǩ#∞ÉèÏ=Ù_≥#· N â◊√Hõ=∞ǨÏi¬ <å‰õΩ qxÑ≤OKå_»∞. D =∞ǨѨÙ~å}Ïxfl <å #∞O_ç g∞~°∞ q<åfl~°∞ Hõ^•! =∞Ǩq+¨μ‚qzÛ# =~åxfl ‰õÄ_® q#O_ç - D ѨÙ~å}Ïxfl UHÍ„QÆz`«∞ÎÖˇ· K«^Œ∞=Ù‰õΩ<åfl, K«kq<å, K«kqOz<å, q<åfl, qxÑ≤Oz<å, „"åã≤<å, „"å~ÚOz<å, „QÆO^äŒ~°∂ѨOÖ’ x`«ºO ѨÓlOz<å "åiH˜ ^èŒ~å‡~°∞÷Öˇ·`Õ ^èŒ~°‡=Ú, J~å÷aÖè Ï+¨μÖˇ`· ,Õ HÀiHõÅ∞O>Ë Jq, "≥∂HõOΔ HÍ"åÅO>Ë "≥∂Hõ=Δ Ú Åaè™êÎ~Ú. HÀiHõÅ∞ ÅaèOK«∞@Ü«∞#QÍ f~°∞@Ü«∞x ÉèÏ==Ú. =∞x+≤ U =ã¨∞=Î Ùx HÀ~°∞H˘x QÆ~∞° _» ѨÙ~å}Ïxfl „â◊^QúŒ Í Ñ¨iOî z<å P =∞x+≤HÍ =ã¨∞=Î Ù `«Ñʨ ‰õΩO_® Åaèã∞¨ OÎ k. ÃÑQ· Í ã¨∞Yr=#=¸ ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ "≥∂Hõ=Δ ¸ Åaè™êÎ~Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 764

D ѨÙ~å}OÖ’x XHõ â’¡HÍxfl ~ÀE K«kq<å =∞x+≤ áêѨ~Ç° Ï≤ `«∞_»=Ù`å_»∞. U QÆ$ǨÏOÖ’<≥`· Õ ã¨OѨÓ~°‚ QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O =ÙO@∞O^À P WO\˜"åiH˜ D [#‡Ö’<Õ Jxfl Pâ◊Ü∂« Å∂ ã≤k™ú êÎ~Ú, ã¨~fi° â◊√ÉèÏÅ∂ ã¨=∞‰õÄ_»∞`å~Ú. D ѨÙ~å}"Õ∞ KÕuÖ’ Z‰õΩ¯= HÍÅO =ÙO@∞O^À P ǨÏã¨OÎ huHÀâ◊O`À ã¨=∂#O. ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ`À ÉÏ@∞, D ѨÙ~å}Ïxfl x`«ºO áê~åÜ«∞} KÕ¿ã"åiH˜, Ѩل`«∞_»∞ HÍ"åÅO>Ë Ñ¨Ù„`«∞_»∞, q^Œº#∞ HÀ~°∞‰õΩO>Ë q^Œº, f~°x HÀiHõÅ∞O>Ë "å\˜ ™êѶŨ ºO, ѨÙ}ºO Åaè™êÎ~Ú. ZO`« ѨÙ}ºO Åaèã¨∞ÎO^ŒO>Ë ^•x =Å¡ „|ǨχǨÏ`åº áê`«HõO ‰õÄ_® â◊q∞OK«=K«∞Û. D ѨÙ~å} áê~åÜ«∞}QÍx „â◊=}OQÍx KÕ¿ã Q˘„_®Å∞ ã¨O`å<åxfl HÀ~°∞‰õΩO>Ë `«e¡ J=Ù`«∞Ok. Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ =∞Oz QÆ∞}ÏÅ∞ ~å"åÅ#∞‰õΩO>Ë =™êÎ~Ú. Hõ#º‰õΩ =∞Oz Ѩu Åaè™êÎ_∞» . D ѨÙ~å}Ïxfl "Õ_»∞‰õΩO>Ë Ñ≤Å¡Å∞ q^•º=O`«∞Å=Ù`å~°∞. Hõq HÍ^ŒÅK«∞‰õΩ#fl"å_»∞ Hõq J=Ù`å_»∞. JO^Œ∞Hˆ =∞m§ K≥ÑÙ¨ <Î åfl#∞. D ѨÙ~å}"≥ÚHõ HõÅÊ=$HõOΔ . nxx ѨiOî z QÍx qxÑ≤Oz QÍx, Hõhã¨O qx QÍx Éè’QÆO HÀ~°∞‰õΩO>Ë Éè’QÆO, ^•x##∞Éèqí ã¨∂Î HÀ~°∞‰õΩO>Ë J<åÜ«∂㨠=∞~°}O, ^ÕÇ¨ O`«OÖ’ "≥∂HõOΔ Åaè™êÎ~Ú. ѨH„Δ˜ âı+μ¨ _ª ∂» , ÉèHí Îõ tMÏ=∞}©Ü∞« QÆ∞ QÆ~∞° _»∞_»∞ É’kèOz# D ѨÙ~å}O ^è#Œ ºO. Wk ã¨HÅõ Ö’Hõ HõÖϺ}Hõ~O° . D ѨÙ~å}O áê~åÜ«∞} KÕ¿ã"åiH˜ JHÍÅ=∞$`«∞º=ÙO_»^∞Œ . ^Œ∞+¨âì „◊ `«∞HõÜ Δ ∞« "≥∞ÿ WHõ Z=i =ÖÏ¡ ÉèÜ í ∞« =ÚO_»^∞Œ . ѨÙ~å}O QÍ~°∞_»O ѨÙ}ºO Ѩq„`«O áêѨ<åâ◊#O I â◊$}fi`åfiO HÍ=∞<åѨÓ~°O „â’`«=ºO ã¨~fi° ^≥=· Ç≤Ï II (^èŒ~°‡...49/132) Ü«∞âıÛ^ŒO „â◊√}∞ Ü«∂ =∞~Àκ Ü«∞âßÛÑ≤ ѨiH©~Ü Î° ∞Õ `ü I qǨÜ«∞ Ü«∂`«<åO Ѷ∞¨ ’~åO ^è∂Œ `«áêáÈ k=O „=*Ë`ü II (^èŒ~°‡...49–136) 'JHõ~Δ åÅÖ’ JHÍ~åhfl, ѨHQΔ˜ } Æ ÏÖ’¡ QÆ~∞° `«‡O`«∞_çh, ѨÙ~å}ÏÖ’¡ QÆ~∞° _»ÑÙ¨ ~å}Ïhfl <Õ<—Õ Jx q+¨μ‚ ÉèQí "Æ å#∞_Õ ã¨fiÜ«∞OQÍ K≥ÑÊ≤ Ü«Ú<åfl_»∞. Wn D ѨÙ~å}O ~å[=Ú Ü≥ÚHõ¯ =∂Ǩ`«‡º=Ú. QÆ~∞° _» ѨÙ~å}O ã¨OѨÓ~°O‚ ....

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

J#∞|O^è= Œ Ú Ñ¨it+¨ì QÆ~°∞_» ѨÙ~å}O

◆ 765

J#∞|O^èOŒ –1 (J^蕺ܫ∂Å∞–19,20)(¿Ñl –65) "≥^· ∞Œ ºxH˜ =^Œ‰Ì Ωõ áÈÜÕ∞ ^Œ∂`« Hõ„~°`À QÍx PÜ«Ú^èOŒ `ÀQÍx "≥à§◊ ‰õÄ_»^∞Œ . J`«_∞» z#fl`«~Ç° ¨ =∞O^Œ∞Å∞ Hõe¿Ñ"å_»∞ H͉õÄ_»^∞Œ . #QÆfl=Úx Jã¨ÖË H͉õÄ_»^∞Œ . W\˜ì ^Œ∂`«Å =Å¡ ~ÀyH˜ =∞~°}O `«^ºŒä O.

J#∞|O^èOŒ – 2

(¿Ñl –71) t=QÍÜ«∞„u =∞O„`åx Hõ~"÷° ∞Õ =∞#QÍ „Ѩ}=Ü«Ú‰õΩ_Î ·≥ 'ǨO— c[â◊HΘ ã¨OѨ#∞fl_≥#· Ѩ~°=∞t=Ùx `«`åÎ fixfl "Õ∞=Ú zO`«# KÕ™êÎO. =∂ "å}˜ Ѩq„`«O HÍ=_»O HÀã¨O "Õ∞=∂Ü«∞##∞ ^蕺x™êÎO. P ~°∞„^Œ∞_»∞ =∞=Ú‡ ã¨<å‡~°Oæ Ö’ #_çÑO≤ Kåe QÍHõ. QÍÜ«∞„u J#∞#k WHõ¯_» XHõ KèO« ^Œã∞¨ û ¿Ñ~°∞. J#∞|O^èOŒ – 3 (J^蕺ܫ∞O –23) (¿Ñl –75) t=ã¨fi~°∂ѨO |^Œú Ѩ^•‡ã¨<å ã‘#ó ã≤`ó« ëÈ_»â◊ "åi¬Hóõ II ѨOK«=„HõóÎ Hõ~å„ÔQó· Ãã· fi ~°âÌ ◊ aèâÛ·‹ = ^è•~°Ü∞« <£ I JÉèÜ í ∞« O „Ѩ™ê^ŒO â◊HOΘ â◊¥ÅO Y\ÏfiOQÆ g∞â◊fi~°ó II ^ŒÔHΔÂó HõÔ~· ~åfi=∞ ÔH·â◊Û Éè∞í [OQÆO KåHõΔ ã¨∂„`«Hóõ II _»=∞~°∞HõO hÖ’`«ÊÅO c[ ѨÓ~°Hõ =Ú`«=Î ∞O I (I- 23/54–56) ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· Ѩ~"° ∞Õ â◊fi~°∞x ^蕺# ã¨fi~°∂ѨO WÖÏ =ÙO@∞Ok.– Ѩ^•‡ã¨#OÃÑ· =ÙO\Ï_»∞. â◊s~° =~°O‚ HÍOu=O`«"∞≥ #ÿ â◊√HõO¡ . Ѩ^ÇŒ ¨ ~ˆ à◊§ =Ü«∞ã¨∞Ö’ =Ù#fl@∞¡O\Ï_»∞. ѨOK«=ÚY∞_»∞. Ѩk KÕ`∞« ÅÖ’#∂ – ^ŒH} Δ˜ ÉèÏQÆO KÕuÖ’ JÉèÜ í ∞« =Ú„^Œ. ^•x „H˜O^Œ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 766

„Ѩ™ê^Œ =Ú„^Œ, `«~∞° "å`« „Hõ=∞OQÍ â◊H,Θ â◊¥ÅO, Y\ÏfiOQÆO =ÙO\Ï~Ú. "å=∞ÉèÏQÆO "≥Ñ· Ù¨ #fl ǨϙêÎÅÖ’ „Hõ=∞OQÍ JHõ=Δ ∂Å, _»=∞~°∞HõO, hÅHõ=∞ÅO, „âı+ª¨ c[ ѨÓ~°HOõ =ÙO\Ï~Ú.WKåÛù, *Ï˝#, „H˜Ü∂« <å=∞Hõ â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ PÜ«∞# „u<Õ„`åÅÖ’ =ÙO\Ï~Ú. ã¨~fi° ^• HõÖϺ}HÍiÜ≥ÿ∞# z~°∞^Œ~°Ç¨ã¨O `˘}˜H˜ã¨ÖÏ_»∞ "≥∂=Ú QÆÅ"å_®Ü«∂#. HÍ=Ù#<Õ PÜ«∞##∞ ã¨^•t=Ù_»O\Ï~°∞.— Wk ™êHΔÍ`«∂Î q+¨μ=‚ Ù KÕã#≤ =~°#‚ .

J#∞|O^èOŒ – 4 (J^蕺ܫ∞O –32) FO PO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó FO DO t~°¿ã #=∞ó FO TO tMÏÜ≥∞ÿ #=∞ó FO SO Hõ=KåÜ«∞ #=∞ó FO BO <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ #=∞ó FO Jó J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò FO ã¨=∞ã¨Î Ѩi"å~åÜ«∂K«∞º`åÜ«∞ #=∞ó FO ^è•„`Õ #=∞ó FO q^è•„`Õ #=∞ó FO P^è•~° â◊HÔ ºÎ· #=∞ó FO ‰õÄ~å‡Ü«∞ #=∞ó FO J#O`åÜ«∞ #=∞ó FO Ѩ$kä"º·≥ #=∞ó FO ^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó FO *Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó FO "≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó FO Sâ◊fi~åºÜ«∞ #=∞ó FO J^è~Œ å‡Ü«∞ #=∞ó

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú FO J*Ï˝<åÜ«∞ #=∞ó FO J"≥~· åQͺܫ∞ #=∞ó FO J<≥â· fi◊ ~åºÜ«∞ #=∞ó FO JO J~°¯=∞O_»ÖÏÜ«∞ #=∞ó FO ™ÈO ™È=∞ =∞O_»ÖÏÜ«∞ #=∞ó FO =O =Ç≤Ïfl =∞O_»ÖÏÜ«∞ #=∞ó FO =O "åã¨∞^Õ"åÜ«∞ Ѩ~„° |Ǩχ}Ë t"åÜ«∞ `Õ*’ ~°∂áêÜ«∞ "åºÑ≤<Õ ã¨~fi° ^Õ"åkè^"Õ å Ü«∞ #=∞ó (W^ŒO`å XHõ>Ë =∞O„`«O) FO áêOK«[<åºÜ«∞ #=∞ó FO ã¨∞^Œ~≈° <åÜ«∞ #=∞ó FO QÆ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó FO Ѩ^•‡Ü≥∞ÿ #=∞ó FO „tÜ≥∞ÿ #=∞ó FO „Ç≤ÏÜ≥∞ÿ #=∞ó FO ѨÙÃ+ì· º #=∞ó FO w`≥ºÎ· #=∞ó FO â◊HÔ ºÎ· #=∞ó FO „Ñ‘`º·≥ #=∞ó FO WO„^•Ü«∞ #=∞ó FO JQÆflÜÕ∞ #=∞ó FO Ü«∞=∂Ü«∞ #=∞ó FO x~°$`«Ü∞Õ #=∞ó FO =~°∞}ÏÜ«∞ #=∞ó

◆ 767

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 768

FO "åÜ«∞"Õ #=∞ó FO ™È=∂Ü«∞ #=∞ó FO Dâß<åÜ«∞ #=∞ó FO J#O`åÜ«∞ #=∞ó FO „|Ǩχ}Ë #=∞ó FO q+¨fiHˆ û<åÜ«∞ #=∞ó

J#∞|O^èOŒ – 5 (J^蕺ܫ∞O – 34) (¿Ñl –90) FO ™œO HΔ“O t~°¿ã #=∞ó FO HΔÍO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó FO H©OΔ t~°¿ã ™êfiǨ FO ‰õÄΔ O tMÏÜ≥∞ÿ =+¨\ò FO HÔ OÂΔ Hõ=KåÜ«∞ ǨïO FO HΔ“O <Õ„`«„`«Ü∂« Ü«∞ "Ò+¨\ò FO ǨÏó J„™êÎÜ∞« Ѷ\¨ ò.

J#∞|O^èOŒ – 6

(J^蕺ܫ∂Å∞ – 35,37) (¿Ñl –94)

ã¨O^蕺=O^Œ#=ÚÖ’ [Ñ≤OK«=Åã≤# ѨÓiÎ =∞O„`åÅ∞

ã¨∂~°ºâ◊Û=∂ =∞#∞ºâ◊Û=∞#∞ºÑ¨ `«Ü∞« â◊Û =∞#∞ºHõ$`Õɺíè ó áê¿ÑÉè’º ~°HOΔõ `åO I Ü«∞„^•„`åº áêѨ=∞HÍ~°¬O =∞#™ê "åKå ǨϙêÎÉÏè ºO Ѩ^•ƒùº =Ú^Œ~ˆ } tâßfl~å„u ã¨^Î =Œ Å∞OѨ`∞« I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 769

Ü«∞u¯OK« ^Œ∞i`«O =∞~Ú W^Œ=∞ǨÏ=∂áÈ- =∞$`« Ü≥∂<Ò ã¨∂~ˆ º *’ºu+≤ AǨϟq∞™êfiǨ I (`≥.· P.„Ѩ. 10–J–25) FO PѨó ѨÙ#O`«∞ Ѩ$kägO Ѩ$näfi ѨÓ`å ѨÙ<å`«∞ =∂O I Ü«∞^Œ∞zÛù+ì¨ =∞Éè’[ºOK« Ü«∞^•fi ^Œ∞â◊Ûi`«O =∞=∞ I ã¨~fi° O ѨÙ#O`«∞ =∂=∂áÈã¨`åOK« „Ѩu„QÆÇϨ ™êfiǨ I (`≥.· P.„Ѩ. 10–J–25) Jyflâ◊Û =∂ =∞#∞ºâ◊Û =∞#∞ºÑ¨`Ü « ∞« â◊Û =∞#∞º Hõ$`Õɺíè ó áê¿ÑÉè’º ~°HOΔõ `åO I Ü«∞^ŒÇ¨ fl áêѨ=∞HÍ~°¬O =∞#™ê "åKå ǨϙêÎÉÏè ºO Ѩ^É£ Ïè º =Ú^Œ~ˆ } tâßfl JǨÏã¨Î ^Œ=Å∞OѨ`∞« I Ü«∞u¯OK« ^Œ∞i`«O =∞~Ú W^Œ =∞Ç¨Ï =∂áÈ- =∞$`« Ü≥∂<Ò ã¨`ºÕ *’ºu+≤ AǨϟq∞ ™êfiǨ I (`≥.· P.„Ѩ. 10–J–24) PáÈÇ≤Ïëêª =∞Ü≥∂Éè∞í =™êÎ# Tˆ~˚ ^Œ^•è `«#! =∞¿ÇÏ~°}ÏÜ«∞ K«H¿Δõ ã II Ü≥∂=ó t=`«"∂≥ ~°ã㨠ãΨ º¨ ÉèÏ[Ü«∞`Õ Ç¨Ï#ó I Lâ◊fi= =∂`«~ó° II `«™ê‡ J~°OQÆ =∂=∞ "ÀÜ«∞㨺 HõÜ Δ ∂« Ü«∞ l#fi^äŒ I PáÈ[# Ü«∞^ä•K«#ó II (Ü«∞Aˆ~fi^ŒO – 11/50–52)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 770

FO „^Œ∞Ѩ^•k= =Ú=ÚKå#ó ã≤fi#fló ™êfl`À =∞ÖÏk= I ѨÓ`«O Ѩq„`Õ}Ë "å^Œº =∂Ѩó â◊√O^èOŒ `«∞ "≥∞#ÿ ã¨ó II JѶ∞¨ =∞~°¬} =∞O„`«O : |∞∞`«OK« ã¨`º« O Kåcè^•`«Î Ѩ™È-^躌 *ÏÜ«∞`« I `«`À ~å„`«º *ÏÜ«∞`« I `«`ó« ã¨=Ú„^À J~°=‚ ó I ã¨=Ú„^•^Œ~‚° "å^Œkè ã¨O=`«û~À J*ÏÜ«∞`« I JǨϟ~å„`å}˜ q^Œ^Œè kfiâ◊fi㨺 q∞+¨`À =j I ã¨∂~°ºK«O„^Œ =∞™œ^è•`å Ü«∞^ä•Ñ¨Ó~°fi=∞HõÅÊÜ«∞`ü I k=OK« Ѩ$käg KåO`«iHõΔ =∞^äÀã¨fió I

J#∞|O^èOŒ – 7

(Ü«∞Aˆ~fi^ŒO 20/20)

(|∞∞ˆQfi^ŒO –10/190/1)

(J^蕺ܫ∂Å∞ 38–41) (¿Ñl –96)

'ã¨∂~°ºÑ¨Ó[— ã¨=∞„QÆOQÍ WHõ¯_» „"åÜ«∞_»O [iyOk. q+¨ØÑ‚ ^¨ âÕ O◊ WÖÏ H˘#™êyOk. ''¿ÇÏ ~°∞„^•k ^Õ=`«ÖÏ~å! WѨÙ_»∞ ã¨∂~åº~°Û# qkèx qxÑ≤™êÎ#∞. XHõ =∞O_»ÖÏxfl ÖË^• =∞O_»áêxfl U~åÊ@∞ KÕã≤ ^•x <åÅ∞QÆ∞ ^•fi~åÅ =^•Ì D „H˜Ok =∞O„`åÅ`À LK≥Û· „â◊=, J~°∞}, ^ŒO_ç, Ñ≤OQÆà◊ ^Õ=`«Å#∞ ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKåe: FO LK≥Û· „â◊=¿ã #=∞ó FO J~°∞}ÏÜ«∞ #=∞ó

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 771

FO ^ŒO_ç<Õ #=∞ó FO Ñ≤OQÆÖÏ★Ü«∞ #=∞ó =∞^躌 OÖ’ „ѨÉ∂íè `å=∂Å∞_»#∞ ¿Ñ~°∞ QÆÅ ^Õ=`«#∞ FO JOÉè∂í `åÜ«∞#=∞ó J<Õ =∞O„`«O`À ѨÓlOKåe. ^ŒH} Δ˜ , ѨÓ~°fi kâ◊ÅÖ’ q=∞Å, ™ê~°, P^è•~°, Ѩ~=° ∞=ÚY, q=∞ÖÏk â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ "åi "åi =∞O„`åʼnõΩ =ÚO^Œ∞ FOHÍ~åhfl 'JO— J<Õ c*ÏHõ~Δ åhfl ÃÑ\˜ì [Ñ≤ã∂¨ ΠѨÓlOKåe. =∞O_»ÑO¨ ֒Ѩe ÉèÏQÆOÖ’ Ѩ^‡Œ #∂ HõiH‚ #õ ∂ ‰õÄ_® JÖψQ ѨÓlOKåe. P `«~∞° "å`« ѨÓ~åfik kâ◊ÅÖ’ ֒Ѩe"≥Ñ· Ù¨ náêÎk â◊‰Ωõ ÅÎ #∂, "å\˜ =∞^躌 Ö’ ã¨~fi° `À=Údh W^Õ Ñ¨^uúŒ Ö’ ѨÓlOKåe. "åi =∞O„`åÅ∂, c*ÏHõ~Δ åÅ∂ Wq : FO =O náêÎÜ∞ÿ≥ #=∞ó FO qO ã¨∂HΔ͇Ü≥∞ÿ #=∞ó FO =ÙO Éè„í ^•Ü≥∞ÿ #=∞ó FO "≥O· [Ü«∂Ü≥∞ÿ #=∞ó FO qO qÉè∂í u<Õ #=∞ó FO =O JѶ∞¨ ’~åÜ«∞ #=∞ó FO =O q^Œ∞º`åÜ≥∞ÿ #=∞ó FO =ó q[Ü«∂Ü≥∞ÿ #=∞ó FO ã¨~fi° `À=Úd<Õ #=∞ó `«~°∞"å`« ã¨∂~°º^Õ=Ùx „Ѩu=∞#∂ Pã¨<åhfl ÃÑ· q^èŒOQÍ<Õ 'FO „ǨO— J<Õ c*ÏHõ~Δ ° „Ѩ}"åÅ`À =∞O„`åÅ#∞K«Ûiã¨∂Î =∞O_»Å =∞^躌 OÖ’ ™ê÷ÑO≤ z ѨÓlOKåe. D ™ê÷Ѩ# ѨÓ[<åÅÖ’ ã¨∂~°º^Õ=Ùx ǨÏ$}‡O„`åxfl D q^èŒOQÍ gÖˇ·#xfl =∂~°∞¡ [Ñ≤OKåe. FO ǨÏO ã¨OYO YM’Öϯܫ∞„HÍO„H˜Oã¨ó ™êfiǨ ★

'à◊— J<Õ JHõ~Δ O° ã¨O㨯 $`«OÖ’ ÖË^∞Œ .

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 772

D q^èOŒ QÍ P"åǨÏ#, ™ê÷Ñ#¨ , ã¨xfl^è•#Hõ=ÚÅ#∞ =ÚyOz =∞~°Å ã¨xfl~À^è#Œ #∞ =∞O„`åÅ ã¨HõbHõ~°}`À x~°fiÇ≤ÏOKåe. ã¨HõbHõ~°}=∞#QÍ Jxfl\˜h HõeÑ≤ =∞~°Å K«^∞Œ =Ù@. [QÆ*w˚Ë Ü«∞=∂#OQÍ „ѨHÍtã¨∂,Î HÔ OѨ٠~°OQÆ∞Ö’ HõxÑ≤ã∂¨ ,Î âıfi`«Ñ^¨ ‡Œ OÖ’ Pã‘#∞_≥,· UHõK«„Hõ~°^ä•~°∂_è»∞_≥·, kfiÉèí∞A_≥·, XHõ KÕuÖ’ HõÅ∞=#∞ ^èŒiOzÜ«Ú#fl ã¨∂~°º^Õ=Ùx ѨÓlã¨∂Î =Ú„^ŒÅ#∞ K«∂Ñ≤OKåe. =∞~°Å =∞~°Å =¸Å=∞O„`åxfl, J#QÍ Ç¨Ï$}‡O„`å<Õfl, [Ñ≤ã∞¨ OÎ _®e. Ѩ^‡Œ =Ú„^Œh, aO|=Ú„^Œh =¸_Õã=≤ ∂~°∞¡ K«∂Ñ≤OKåe. <庙êxfl D =∞O„`åÅ`À KÕÜ∂« e : FO PO ǨÏ$^ŒÜ∂« Ü«∞ #=∞ó FO ã¨∂~åºÜ«∞ ™êfiǨ FO t~°¿ã ™êfiǨ FO Jó Éè∂í ~°∞ƒù=ó ã¨fió =+¨\ò FO ǨïO Hõ=KåÜ«∞ ǨÏO FO ÉèÏO <Õ„`«^fiŒ Ü«∂Ü«∞ "Ò+¨\ò FO =ó PÜ«Ú^è•Ü«∞ Ѷ\¨ ò ǨÏ$^ŒÜ∂« ^Œ∞Å#∞ #Å∞k‰õΩ¯Å =¸ÅÅÖ’#∂ <Õ„`åÅ#∞ =∞^躌 Ö’#∂ ѨÓlOKåe. JÖψQ k‰õΩ¯ÅÖ’ PÜ«Ú^è•hfl K«O„^Œ∞h, `«∂~°∞Ê "≥·Ñ¨Ù#fl Hõ=∞Å^Œà◊OÖ’ |OQÍ~°∞ HÍO`«∞b<≥_∞» |∞^è∞Œ h, ^ŒH} Δ˜ OÖ’ ѨKÛ« ~°OQÆ∞Ö’ "≥∞i¿ã QÆ∞~°∞=Ùh, L`«~Î O° Ö’ Éè∂í `Õâ√◊ h, `≥Åx¡ HÍO`«∞Å∞ "≥Öψ~Û â◊√„‰õΩh ѨÓlOKåe. PˆQflÜ«∞OÖ’ Zé]QÆ "≥∞i¿ã JOQÍ~°‰Ωõ h, <≥~· $° uÖ’ #Å¡x HÍO`«∞Å`À xQÆxQÆÖÏ_Õ â◊x ^Õ=Ùh JiÛOKåe. "åÜ«∞=ºOÖ’ #O^•º=~°Î ѨÙ+¨ÊHÍO`«∞Å∞ QÆÅ ~åǨï=Ùh Dâß#ºOÖ’ á⁄QÆ~O° QÆ∞Ö’ #∞O_»∞ Hˆ `«∞=Ùh ѨÓlOKåe. D „QÆÇ¨ Å#∞ D =∞O„`åÅ`À ѨÓlOKåe. FO ™⁄O ™È=∂Ü«∞ #=∞ó FO |∞O |∞^è•Ü«∞ #=∞ó FO |$O |$ǨÏã¨Ê`«Ü∞Õ #=∞ó

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 773

FO ÉèOí ÉèÏ~°"æ åÜ«∞ #=∞ó FO JO JOQÍ~°HÍÜ«∞ #=∞ó FO â◊O â◊<â·≥ Û◊ ~åÜ«∞ #=∞ó FO ~°O ~åǨÏ"Õ #=∞ó FO HõO Hˆ `«"Õ #=∞ó ã¨∂~°∞ºx`À ã¨Ç¨ D „QÆÇ¨ Åxfl\˜H© áê^•ºxflzÛ <≥"· ^Õ ºŒ O ã¨=∞iÊOz ^è#Õ ∞=Ú„^Œ#∞ K«∂Ñ≤OKåe. `Õ[â◊ÛO_»∞_»<^Õ ˘Hõ ÉèÏ==Ú. „QÆÇ¨ Åhfl `Õ[â◊ÛO_»=ÚÖË. ÃÑ· =∞O„`åÅ<˘H˘¯Hõ¯ ^•xx Zxq∞^Õã=≤ ∂~°∞¡ K«^∞Œ =Ù`«∂ P „QÆÇ¨ Å `Õ[â◊ÛO_®Å#∞ `«ÅK«∞HÀ"åe. z=~°QÍ „QÆÇ¨ Å `Õ*ÏʼnõΩ =¸Å"≥∞#ÿ `Õ[â◊ÛO_»∞x D „H˜Ok =∞O„`«O ^•fi~å ѨÓlã¨∂Î x~å‡ÅºO JO`«\ h˜ PÜ«∞#H˜ JOH˜`O« KÕã≤ JÅ¡O, aÜ«∞ºÑ¨Ù yO[Å∂, Zé] K«O^Œ#=¸ HõeÑ≤, #∂i, =Ú^ŒÌ KÕã#≤ ÖËÇϨ º=Ú`À PÜ«∞#H˜ J~°º… q∞"åfie. P =∞O„`«O FO ǨÏO Ѷ\¨ ò ã¨fi^è• ã¨fi^è• "Ò+¨\ò `Õ[â◊ÛO_®Ü«∞ #=∞ó ã¨∂~°º ѨÓ*ÏO`«=∞O^Œ∞ ǨÏ$}‡O„`«O`À ã¨∂~°∞ºxH˜ J~°º… q∞zÛ FO QÆO QÆ}Ѩ`Ü « ∞Õ #=∞ó J<Õ =∞O„`«O ^•fi~å QÆ}âË √◊ x ѨÓlOKåe. D q^èŒOQÍ ã¨∂~°º ѨÓ[ <˘#iOz#"å~°∞ ^ÕǨO`«OÖ’ q+¨μ‚Ö’Hõ „áêÑ≤Î <˘O^Œ∞`å~°∞.

ã¨∂~°º ~°∂ѨO

^è•`« J~°º=∞ q∞„`« =~°∞} WO„^Œ q=™êfi<£ ѨÓ+¨ „áê[#º JOâ◊√=∂<£ `«fi+¨ì Éèí~°æ

q+¨μ‚

<≥Å

K≥·„`«O "≥·âßYO *˺+¨ªO Pëê_è»O „âß=} ÉèÏ„^ŒÑ¨^Œ Jâ◊fiÜ«Ú[ HÍiÎHõ =∂~°æt~° =∂Ѷ¨∞ ѨÙ+¨º

á¶êÅ∞æ#

Hõcèfl~°∞_»∞ `«HõΔ‰õΩ_»∞ – ã¨~°∞fi_»∞ â◊OYáêÅ∞_»∞ – ^èŒ#O[Ü«Ú_»∞ S~å=`«∞_»∞ `å~üHΔ õ º, =∞Ǩáê^Œ∞Å∞ HõO|Å∞_»∞ Hõ~À¯@‰õΩ_»∞

<åQÆ^Õ=`«

qâßfiq∞„`«∞_»∞ Jâ◊fi`«~°∞_»∞

ѨÙÅã¨∞κ_»∞ ѨÙÅǨï_»∞ J„u =ã≤+¨μª_»∞ JOy~°∞_»∞ Éèí$QÆ∞=Ù Q“`«=Ú_»∞ Éèí~°^•fiã¨∞_»∞ Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ [=∞^Œyfl „Hõ`«∞=Ù

|∞∞+≤

JѨû~°

„‰õΩ`«ã¨÷ŠѨÙOlHõã¨÷Å "Õ∞#Hõ áœ~°∞¿+Ü«Ú_»∞ ~°OÉèí â◊√„‰õΩ_»∞ „ѨOÖ’K« UÅáê„`«∞_»∞ J#∞Ö’K« "庄Ѷ¨Ú_»∞ Ѷ¨∞$`åz ã¨∞¿+}∞_»∞ qâßfiz PѨÙ=Ù T~°fit q^Œ∞º`ü uÖ’`«Î=∞ „|Ǩχ¿Ñ`« ѨÓ~°fizuÎ ã¨∞Êù~°A_»∞ Ü«∞[˝¿Ñ`« ~°OÉèí

¿ÇÏu „Ѩ¿ÇÏu

~åHõãΔ ∞¨ _»∞ ~°^ä•OQÆ∞_»∞ ~°^äŒã¨fi#∞_»∞ ~°^äŒz„`«∞_»∞ – „™È`« JѨÓ~°∞‚_»∞ – ¿ã<ål`«∞_»∞ – il˚`«∞_»∞ Ji+¨ì<Õq∞

Ü«∞‰õΩΔ _»∞

ã¨∂~°º=~°∞Û_»∞ ã¨`«ºl`«∞_»∞

`«∞O|∞~°∞_»∞ <å~°^Œ∞_»∞ ǨǨ Ǩ˙Ǩ˙ qâßfi=ã¨∞=Ù L„QÆ¿ã#∞_»∞ – qâßfiã¨∞=Ù z„`«¿ã#∞_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞ L<å~°∞º_»∞

QÆO^è~Œ ∞° fi_»∞

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú J#∞|O^èOŒ – 8 (J^蕺ܫ∞O – 58) (¿Ñl –141) ◆ 774

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú J#∞|O^èOŒ – 9

◆ 775

(J^蕺ܫ∞O – 85) (¿Ñl –200)

J㨇`«∞¯ÖË =∞$`åÜÕ∞K« QÆu~ˆ ºëêO #q^Œº`Õ I P"åǨÏ~Ú¿+º`å<£ ã¨~åfi<£ ^Œ~ƒ° ù Ѩ$¿+ª uÖ’^ŒHÔ · II Ñ≤`$« =Oâı =∞$`åÜÕ∞K« =∂`«$=OâıKÜ « ∞Õ =∞$`åó II `Õëê =Ú^Œ~ú }° Ï~å÷Ü∞« W=∞O Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II =∂`å =∞ǨωõΩÖË ÜÕ∞K« QÆu~ˆ ºëêO #q^Œº`Õ I `Õëê =Ú^Œ~ú }° Ï~å÷Ü∞« W=∞O Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II J*Ï`«^OŒ `åÜÕ∞ z^Õº K« QÆ~ˆ ƒù „ѨÑ_‘ `ç åó I `Õëê =Ú^Œ~ú }° Ï~å÷Ü∞« W=∞O Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II |O^è∞Œ =~åæâÛ◊ ÜÕ∞ Hˆ z<åfl=∞ QÀ„`« q=i˚`åó I ã¨fiQÀ„`Õ Ñ¨~Q° À„`Õ"å QÆu~ˆ ºëêO #q^Œº`Õ I `Õëê =Ú^Œ~ú }° Ï~å÷Ü∞« W=∞O Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II L^ŒƒO^è#Œ =∞$`åÜÕ∞K« q+¨âG◊ ǨÏ`åÜ«∞â◊ÛÜÕ∞ I P`À‡Ñ¨Ñ∂¨¶ u<À ÜÕ∞K« `Õɺíè ó Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II Jyfl^•¿ÇÏ=∞$`åÜÕ∞K« ã≤OǨÏ"庄Ѷ∞¨ ǨÏ`åâ◊ÛÜÕ∞ I ^ŒO„+≤aì óè â◊$Oy aè~åfiÑ≤ `ÕëêO Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II Jyfl^ŒQÍúâÛ◊ ÜÕ∞ Hˆ z<åflyfl ^ŒQÍúã^Ψ •ä Ѩ~ˆ I q^Œ∞ºKÒÛ~°ÇϨ `åÜÕ∞ K« `Õɺíè ó Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II ~“~°"Õ KåO^è`Œ å q∞„¿ã HÍÅã¨∂„`Õ K«Ü∞Õ QÆ`åó I `Õëê =Ú^Œ~ú }° Ï~å÷Ü∞« W=∞OÑ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II Jã≤Ñ„¨ `« =<ÕÑ∞¨¶ ’ˆ~ ‰õΩOcèáêˆH K« ÜÕ∞QÆ`åó I `Õëê=Ú^Œ~ú }° Ï~å÷Ü∞« W=∞O Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ǨϺOII J<ÕºëêOÜ«∂ `«<å ™ê÷<åO „¿Ñ`«Ö’Hõ x"åã≤<åO I

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 776

`Õëê=Ú^Œ~ú }° Ï~å÷Ü∞« W=∞O Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II Ѩâ√◊ Ü≥∂xOQÆ`åÜÕ∞K« ѨHΔ˜ H©@ã¨sã¨$áêó I J^ä"Œ å =$HõÜ Δ ∂≥ x ™ê÷¿ãÉÎ ºíè ó Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II Jã¨OYº Ü«∂`«<å ã¨O™ê÷ ÜÕ∞ h`åÜ«∞=∞ âßã¨<ó·≥ I `Õëê=Ú^Œ~ú }° Ï~å÷Ü∞« W=∞O Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II *Ï`«ºO`«~° ã¨ÇϨ „¿ã+¨μ „Éè=í ∞Ou ¿ãfi#Hõ~‡° }Ï I =∂#∞+¨ºO ^Œ∞~°É¡ Oíè ÜÕ∞ëêO`Õ Éèºí ó Ñ≤O_»O ^Œ^•=∞ºÇ¨ÏO II H ÜÕ∞ ÉÏO^è"Œ å ÉÏO^è"Œ å"åÜÕ∞- #º [#‡x ÉÏO^è"Œ åó `Õ ã¨~ˆ fi`«$Ñ≤Î =∂Ü«∂O`«∞ Ñ≤O_»^•<Õ# ã¨~fi° ^• II ÜÕ∞Hˆ z`ü „¿Ñ`«~∂° ¿Ñ} =~°OÎ `Õ Ñ≤`~« À=∞=∞ I `Õ ã¨~ˆ fi`«$Ñ≤Î =∂Ü«∂O`«∞ Ñ≤O_»^•<Õ# ã¨~fi° ^• II ÜÕ∞"Õ∞ Ñ≤`$« ‰õΩÖË *Ï`åó ‰õΩÖË =∂`«∞ã¨^Î =·≥ä K« I QÆ∞~°∞â◊fiã¨∞~° |O^è∂Œ <åOÜÕ∞ Kå<Õº ÉÏO^è"Œ å =∞$`åó II ÜÕ∞"Õ∞ ‰õΩÖË Å∞ѨÑÎ O≤ _®ó Ѩل`«^•~° q=i˚`åó I „H˜Ü∂« ֒ѨÇϨ `åÜÕ∞ K« *Ï`«ºO^è•ó ѨOQÆ=ã¨^Î •ä II q~°∂áê P=∞QÆ~åƒù â◊Û*Ï˝`å *Ï˝`åó ‰õΩÖË=∞=∞ I `ÕëêO Ñ≤O_»O =∞Ü«∂ ^Œ`=Ϋ ∞ HõÜ Δ ∞« º=ÚѨu+¨`ª åO II ™êH˜}Δ i ã¨O`«∞"Õ∞ ^Õ"å „|¿Çχ âß<å^ŒÜ∞« ã¨^Î •ä I =∞Ü«∂QÆÜ∂« O ã¨=∂™ê^Œº Ñ≤`$« Ï}ÏO x+¨¯ $uó Hõ$`å II ★

ÉÏO^è"Œ å -ÉÏO^è"Œ å "å ÜÕ∞ -#º [#‡x D (-) J<Õ QÆ∞~°∞xÎ J=„QÍǨÏ=∞O\Ï~°∞. Wk ÃÑ@ì|_ç# KÀ@ JHÍ~°=ÚO^Œx, HÍx Hõ#|_»∞@ ÖË^xŒ ÉèÏ==Ú. ÉÏO^è"Œ å JÉÏO^è"Œ å"å (|O^è∞Œ =ÙÖˇ<· å H͉õΩ<åfl) ÜÕ∞ J#º [#‡x (=∞~À [#‡ Z`ÕãÎ <≤ å)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 777

PQÆ`À -ǨÏOQÆÜ∂« O^Õ= Ñ≤`$« H͈~º QÆ^•^è~Œ ° I `«<‡Õ ™êH©Δ Éè=í `«fi^Œº J#$}À- ǨÏ=∞$} „`«Ü∂« `ü II (PKå~° – 85/2–22)

J#∞|O^èOŒ – 10 (J^蕺ܫ∂Å∞ 89–90) (¿Ñl –215) =∂#=*ÏuH˜ Ñ≤`~« ∞° Å∞ KÕã#≤ "åQÍÌ<åxH˜ â’¡H~õ ∂° ѨO : ™È΄`Õ}Ï <Õ# K«#~À Ü≥∂-™ê‡O`À+¨ºu ÉèHí `Θ ó« I `«ãº¨ `«∞ëêì =Ü«∞O Éè’QÍ <å`«‡[O ^蕺# =Ú`«=Î ∞O II PÜ«Ú~å~ÀQƺ =∞~°O÷ K« Ѩل`« ᜄ`åkHõO `«^•ä I "åOK«kƒùó ã¨``« O« ã¨"Î åºó ™È΄`Õ}Ï <Õ# "≥· Ü«∞`«ó I „âß^Õ+ú μ¨ Ü«∞ W=∞O ÉèHí Íκ `«fi㨇`ü „Ñ‘u Hõ~O° ã¨=Î O I Ѩi+î º¨ u kfi*Ï „Qͺ}ÏO Éè∞í O[`åO ѨÙ~°`ó« ã≤`÷ ó« II ™È΄`« „â◊=} ã¨O„Ñ‘`åº ã¨xfl^è•<Õ Ñ¨~ˆ Hõ$`Õ I J™ê‡aè~H° Ü Δõ ∞« O „âß^ŒOú `«^ƒŒ qù +¨º`«º ã¨Oâ◊Ü∞« O II (PKå~° – 89/70–73)

J#∞|O^èOŒ –11 (J^蕺ܫ∂Å∞ 139–140) (¿Ñl –333) J#∞|O^èOŒ –12 (J^蕺ܫ∞O – 142) (¿Ñl –334) J#∞|O^è•Å∞–13 (J^蕺ܫ∞O – 143) (¿Ñl – 336)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú J#∞|O^èOŒ – 14

◆ 778

(J^蕺ܫ∂Å∞ 205,206) (¿Ñl –473) ã¨O㨯 $`«OÖ’ =$kú ã¨O^èŒ∞Å∞ Ô~O_»∞ HõxÑ≤™êÎ~Ú. XHõ\ ˜ `≥Å∞QÆ∞Ö’ #∞#fl^Õ HÍQÍ ~Ô O_»=k ã¨O㨯 $`åxˆH „Ѩ`ºÕ HõO. T~î,ü JHΔÍ^Œ∞ÅH˜ QÆ∞}ã¨Okè J=‰õΩO_® =$kú (S,B) ~å=_»O qt+¨`ì .« „Ѩ+ª¨ { TÇ¨Ï ´ „Ѩ뜪ÇϨ JHõΔ { TÇ≤Ï}˜ ´ JHΔ“Ç≤Ï}˜ ã¨fi { D~° ´ Ãã· fi~° ´ (WÖψQ Ãã· fii, Ãã· fii}˜) „Ѩ { T_è» ´ „áœ_è» |∞∞} { |∞∞}"£∞ ´ |∞∞}Ï~°"‚ ∞£ "≥Ú^ŒÅQÆ∞#q =∞~˘Hõ\ ˜ Ü«∂<åÎ^âÕ ◊ "å<åÎ^âÕ ◊ ã¨Okè. nxx |\˜ì U S F BÅ∞ JÜü∞ PÜü∞ J"£ P"£ Å∞QÍ =∂~°`å~Ú. ǨÏ~ˆ { U ´ ǨÏ~°Ü∞Õ qëÈ‚ { U ´ q+¨"‚ Õ <≥· { JHõó ´ <åÜ«∞Hõó ᜠ{ JHõó ´ áê=Hõó QÀ { Ü«∞O ´ QÆ=ºO <Ò { Ü«∞O ´ <å=ºO ã¨O㨯 $`«OÖ’ '\˜— ÉèÏQÆ=∞x XHõ=∂@ =ÙOk. JK«∞ÛÅÖ’ z=i JK«∞Û #∞O_ç HõÅ ÉèÏQÆ=Ú#∞ '\˜— ÉèÏQÆ=∞O\Ï~°∞. L^•Ç¨Ï~°}H˜ '=∞#ãπ—Ö’ Jãπ â◊HOõ ^è•fi^Œ∞ÅÖ’ D '\˜— ÉèÏQÆO Ö’Ñ≤ã∞¨ OÎ k. JO>Ë â◊H,õ JO^è∞Œ Hõeã≤#ѨÙ_»∞ ã¨=~°n‚ ~°O… ~å^Œ∞. â◊HÖõ ’ 'J— Ö’Ñ≤Oz â◊H± { JO^è∞Œ â◊HOõ ^è∞Œ B`«∞Ok. â◊Hõ { JO^è∞Œ ´ â◊HOõ ^è∞Œ ã‘=∞ { JO`«ó ´ ã‘=∞O`«ó =∞#ãπ { Dëê ´ =∞hëê

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 779

Ѩ``« ü { JO[eó ´ Ñ¨`O« [eó ™ê~° { JOQÆó ´ ™ê~°OQÆó =∂~°Î { JO_»ó ´ =∂~°OÎ _»ó ã¨O㨯 $`åxˆH „Ѩ`ºÕ Hõ"∞≥ #ÿ k =∞~˘Hõ\ ˜ `«∞QÍQÆ=∞O. ('`ü— J^Œ#OQÍ =K«∞Û@. Wk â◊√Û`«fi ã¨Okè =Å¡ KüQÍ =∂~°∞`«∞Ok) ã¨fi { KèåÜ«∂ ´ ã¨fiKåÛùÜ∂« t= { KèåÜ«∂ ´ t=KåÛùÜ∂« P { Kèå^ŒÜ∞« u ´ PKåÛù^Ü Œ ∞« u

ã¨∞|O`« „ѨHõ~°}"£∞ ã¨∞,B,[ãπ #∞O_ç V˜, Fãπ, ã¨∞Ñπ =é‰õΩ 21 „Ѩ`º« Ü«∂Å∞ „áêuѨkHõÅÃÑ· KÕi qÉèHí Θ Ѩ^•Å∞ ѨÙ_»`å~Ú. "≥Ú^Œ\ ^˜ #·≥ 'ã¨∞—x z=i^≥#· 'Ñπ—`À HõeÑ≤, 'ã¨∞Ñπ— JO\Ï~°∞. (W^Õ „Ѩ`åºÇ¨~°=∞O>Ë) D 'ã¨∞Ñπ—Å∞ JO`« =∞O^Œ∞#fl Ѩ^•Å∞ ã¨∞|O`åÅ∞. W"Õ qÉèHí Θ Ѩ^•Å∞.

qÉèí‰õΩÎÅ∞ „Ѩ^äŒ=∂ kfifÜ«∂ `«$fÜ«∂ K«`∞« s÷ ѨOK«g∞ +¨+‘ª ã¨Ñ¨Îg∞

UHõ

kfi

|Ǩï

ã¨∞ J"£∞ \Ï Vı¯ Vã≤ Vãπ V˜

B B\ò ÉèϺO ÉèϺO ÉèϺO Fãπ Fãπ

[ãπ â◊ãπ aèãπ Éèºí ãπ Éèºí ãπ P"£∞ ã¨∞Ñπ

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

HÍ~°HÍÅ∞

◆ 780

JO>Ë „H˜Ü∞« ‰õΩ W`«~° Ѩ^•Å`À_ç ã¨O|O^è•Å#∞HÀ=K«∞Û. Wq P~°∞ q^è•Å∞. Hõ~ΰ $ HÍ~°HOõ – Hõ~`ΰ À QÆÅ ã¨O|O^èOŒ Hõ~‡° HÍ~°HOõ – Hõ~‡° `À QÆÅ ã¨O|O^èOŒ Hõ~} ° HÍ~°HOõ – „H˜Ü∞« H© PÜ«Ú^è•xH© QÆÅ ã¨O|O^èOŒ (Wk `«$fÜ«∂ qÉèHí ÖΘ ’ =ÙO@∞Ok) ã¨O„Ѩ^•# HÍ~°Hõ – „H˜Ü∞« H˜, „QÆÇÏ≤ Oz# "åx`À QÆÅ ã¨O|O^èOŒ (K«`∞« s÷ qÉèHí ÖΘ ’ =ÙO@∞Ok) Jáê^•# HÍ~°HOõ – „H˜Ü∞« ‰õΩ Hõ~‡° ™ê÷#O`À QÆÅ ã¨O|O^è•xfl `≥e¿Ñk. (Wk ѨOK«g∞ qÉèHí ÖΘ ’ =ÙO@∞Ok.) JkèH~õ } ° HÍ~°HOõ – „H˜Ü∞« ‰õΩ =ã¨∞=Î Ù (^ÕâO◊ ) P^è•~°O`À QÆÅ ã¨O|O^èOŒ . (ã¨ÑgΨ ∞ qÉèHí ÖΘ ’ =ÙO@∞Ok.) „Ѩ^=Œä ∂, +¨+ì‘ qÉè‰í Ωõ ÅÎ H˜ HÍ~°HOõ `À ã¨O|O^è=Œ ÚO_»^∞Œ .

qtëêì#∞|O^èOŒ |„ ǨχHÍO_»Ö’ 9= J^蕺ܫ∞O

^Õ=`«Å∞ – "åi ™ê÷~Ú J*Ï#, J*Ï#[ ^Õ=`«Å∞ „|Ǩ‡Oâ◊ qq^èŒ aè<åflÅÖ’ HõÅ"å~°∞. QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞ J*Ï#∞Å∞. "å~°∞ J*Ï#AÅ`À |O^è•Å q+¨Ü∞« OÖ’, =ÚH˜Î q+¨Ü∞« OÖ’ ã¨=∂#∞ÖË. QÆO^è~Œ ∞° fiÖÁHõ =O^Œ=∞Ok =Ù<åfl~°∞ HÍh "åiÖ’ L#fl`« ™ê÷~Ú "å~°∞ q~å^è,Œ Kå~°∞, ^Õ+,‚¨ z„`« ~°^,Œä ^è$Œ `« ~åR, H˜â’~°, Ǩ˙Ǩ˙, ǨǨ, q^•º^è~Œ ,° L„QÆ¿ã#, qâßfi=ã¨∞, Ѩ~å=ã¨∞, z„`«¿ã#, QÀáêÅ, |Å <å=∞^èÜ Õ Ú« Å∞. Hõ~‡° [ ^Õ=`«Å Hõ#fl `«‰Ωõ ¯= ™ê÷~ÚÖ’ Ü«∞‰õΩΔ Å∞O\Ï~°∞. "åiÖ’ „Ѩ=ÚY∞Å∞ Ѷ∞¨ $`åz "Õ∞#Hõ, ~°OÉè,í T~°fit, uÖ’`«=Î ∞, ã¨∞Hˆ `«∞, â◊|i, =∞OAѶ∞¨ ’+¨, Ñ≤OQÆàÅ◊ ∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 781

J*Ï#AÅ`À ã¨=∂#∞Öˇ<· å [#‡#∞ |\˜ì qâßfiq∞„`«, =ã≤+,ª¨ <å~°^,Œ K«º=#, L`«^∞Œä ºÅ∞ ‰õÄ_® Hõ~‡° AÅ HõO>ˇ `«‰Ωõ ¯"Õ. â◊`i« Û, Ѩ~åâ◊~,° áê==∂#º, „ѨQÍ^ä,Œ ‰õΩΔ „^Œ ã¨∂Hõ,Î ^Õ=Å, QÆ$`«û=∞^Œ, Pã¨∞i, Éè~í ^° •fi[, =Ú^ŒÅæ , L^•ÌÅHõ, |∞∞+¨ºâ◊$OQÆ, â◊OY, ã¨`º« „=`«, ã¨∞Ü«∞[˝ÉÏ„Éè=í º, =∂O_»∂Hõº ÉèÏ+¨¯Å, ^è~Œ å‡Kå~°º, JQÆãºÎ¨ , ^•Åƒùº, ^•~°ºú , JK«∞º`«, Hõ=+¨, ǨÏi`« Hõ}fi, q~°∂Ѩ, =Úã¨Å, q+¨μ‚ =$^Œú, P„`ÕÜ«∞, N =`«ûº, =`«ûÅ, ÉèÏ~°æ=, PѨfl"å#=∂O_»∂ˆHÜ«∞, *ÏÉÏe, guǨÏ=º, â∫#Hõ <å=∞Hõ |∞∞+¨μÅO`å J*Ï<ÕÜ∞« `«∞Å∞ºÖË. gi <å=∂Å#∞ 㨇iOz#O`« =∂„`å# ǨÏi „Ѩã#¨ ∞fl_»=Ù`å_»∞. QÆ~°∞_®! <å (NHõ$+¨μ‚x) ã¨O`å# =∞O^Œ~°∂, J*Ï#AÅ`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# „ѨuÉèÏ=O`«∞Å∞. `«fiR ‰õÄ`«∞~°∞ Hõâ~ı ∞° gi Hõ#fl Q˘Ñ¨Êk. Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ∞ giHõ#fl `«‰Ωõ ¯= ™ê÷~Ú"å~°∞. `«~∞° "å`« [xOz# P#O^Œ∞Å∞ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ HõO>ˇ „âı+μ¨ Åì ∞. =∂#=ÙÅÖ’ L`«=Î ∞ QÆ}ÏÅ "å~°∞ giHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê"å~°∞. =∞àϧ =∞# Hõ^äŒÖ’H˘¿ãÎ âı+¨â◊Ü«∞#∞_≥·# N =∞Ǩq+¨μ‚=Ù#∞ „|Ǩχ, ÅH˜; =Ú#flQÆ∞"å~°O`å <À~å~å ã¨∞uÎ OKå~°∞. D ã¨∞uÎ q+¨μ=‚ Ù<å#O^Œ ѨézOk. JO^Œ∞Hˆ Jk ѨÙ}º^•Ü«∞Hõ=¸ áêѨ<åâ◊H=õ ¸ J~Ú#k. JѨC_»∞ q+¨μ=‚ ¸iÎ Hõ#∞Å∞ `≥éz =∞~°Å qâ◊fi ã¨$+≤xì „áê~°OaèOKå_»∞.

|„ ǨχHÍO_»Ö’ 9= J^蕺ܫ∞O J^Œ#O

HõeÜ«ÚQÆOÖ’ ѨÙ@ìÉ’ÜÕ∞ Hõe, ~åHõã Δ ¨ –JOâ◊Å∞ HõeÜÕ∞ ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞. JO`«=Ú ÖËx ÉÏ^èŒ Ü≥ÚHõ¯ J=`å~°"∞≥ #ÿ D Hõe JOâ◊ JO^Œih ÉÏkèOK«_®xˆH ѨÙ_»`å_»∞ Hõe. ÉèÏ~°º JÅH˜;. =∞O^ä~Œ ° |∞^Œ∞Åú `À [xã¨∞OÎ k. q„ѨzuÎ (Hõâº◊ Ѩ–^Œ#∞HÍO`«Å Ѩل`«∞_»∞. =ÚѨÊk =ÚQÆ∞~æ ∞° Ѩ~=° ∞ „‰õÄ~°∞Öˇ#· ~åHõãΔ ∞¨ ʼnõΩ <åÜ«∞‰õΩ_»∞), [~åã¨O^è∞Œ _»∞, HÍÅ<Õq∞ (HõOã¨∞_»∞), =∞^è∞Œ HÔ @ · Éè∞í Å∞ (gˆ~ ǨÏO㨠_çɉíè Ωõ Å∞ ‰õÄ_»), Éè∫=∂ã¨∞~°∞_»∞ (#~°HÍã¨∞~°∞_»∞) LO\Ï~°∞. Ç≤Ï~°}ϺHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtѨÙÅ JOâ◊Å∞, =$„`«–^Œ<åÜ«ÚŠѨل`«∞_»∞ =∞}˜=∂#∞_»∞, `å~°HÍã¨∞~°∞_»∞. â◊O|~°∞_»∞, tâ◊√áêÅ∞x q∞„`«∞_≥·# ™êÅ∞fi_»∞. Ç≤Ï_çOÉÏã¨∞~°∞_»∞, ÉÏ}Ïã¨∞~°∞_»∞, H©K‰« Ωõ _»∞. #=Úz (Hõâº◊ Ѩ –^Œ#∞ŠѨل`«∞_»∞ WO„^Œ∞xKÕ K«OѨ|_ç#"å_»∞)

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 782

áê‰õΩ_»∞, WÅfiÅ∞_»∞, "å`åÑ≤, ^è#Õ ∞‰õΩ_»∞, Hˆ t, `å~°HÍã¨∞~° Ѩل`«∞_≥#· `«$}Ï=~°∞_Î ∞» . "Õ#∞_»∞, ÉÏ}Ïã¨∞~°∞x=∞O„u, z„`«ÖËY `«O„_çÜ≥ÿ∞# ‰õΩOÉèÏO_»‰õΩ_»∞, ^Œ∞âß≈ã¨#∞_»∞, ‰õΩOÉèíHõ~°∞‚_»∞. â◊`«^èŒ#∞fi_»∞ (㨄`ål`«∞Î#∞ K«OÑ≤ â◊=∞O`«Hõ=∞}˜#ѨǨÏiOz ^•xx JHõ$Ï~°∞x=^ŒÌ ÃÑ\˜ì áêiáÈ~Ú Hõ$+¨μx‚ KÕuÖ’ =∞~°}O˜ z#"å_»∞). ÃÑ#· K≥Ñʨ |_ç# ~åHõãΔ ∞¨ Å∞, ^Œ∞~å‡~°∞Åæ ∞ JO`å HõeÜ«ÚQÆOÖ’ =∂#=ÙÅ =∞#ã¨∞ûÅÖ’ ^Œ∂i "å\˜x HõÅ∞+≤`O« KÕ™êÎ~∞° . gix áê~°„^ÀÅQÆÅâ◊HΘ ^Õ=ÙxˆH =ÙOk. JO^Œ∞Hˆ PÜ«∞##∞ ѨÓlOKåe.

17= J^蕺ܫ∞OÖ’ J^Œ#O Hõ$`«ÜÚ« QÆOÖ’ <˘Hõ<å_»∞ ~°∞„^ŒÑu¨ fl áê~°fiu, WO„^•}˜ â◊z, Ü«∞=Úx ÉèÏ~°º âߺ=∞Å, Ptfi#∞Å WÖÏ¡Å∞ L+¨ - D #Å∞QÆ∞~°∂ Hõeã≤ „|Ǩχ^Õ=Ùx ^Œi≈OK«_®xH˜ "≥àϧ~°∞. JHõ¯_» PÜ«∞# ^蕺#OÖ’ #∞O_»QÍ g~°∞ â◊$OQÍ~° ~°™êkè^=Õ `«Ö·ˇ P ~°H"õ ∞≥ #ÿ =∂@ÖÏ_»∞HÀ™êQÍ~°∞. „|Ǩχ Hõ#∞Å∞ `≥éz HÀÑ≤Oz g∞ D Juâ◊Ü∞« â◊$OQÍ~° "åã¨#Å∞ ^Õ=HÍO`«Å‰õΩ `«y#q HÍ=Ù. =∞~åº^Œ #∞Å¡OѶ∞≤ Oz =∂\Ï¡_#ç g∞~°∞ =∂#=Ö’HõOÖ’ ~Ô O_»∞ [#‡Å∞ á⁄Ok =∂#=ÙÅ<Õ =i™êÎ~∞° . Jx â◊ÑO≤ Kå_»∞. P #Å∞QÆ∞~°∂ d#∞flÖˇ· „|Ǩχ‰õΩ #=∞㨯iOz "≥#∞Hõ‰Ωõ =∞~°e "Õ∞~°∞ Ѩ~fi° `«OÃÑ· ã¨=∂"Õâ◊"≥∞ÿ ™ê=∂#º=∂#=ÙÅ`À Hõeã≤ rqOK«_»O ^Œ∞~°^Œ$+¨ìHõ~°=∞x ÉèÏqOz ã¨~fi° "åºÑ≤Ü∞ÿ≥ # "åÜ«Ú ^Õ=Ùx`À HõÅã≤ Éè∂í Ö’HõOÖ’ HÍѨÙ~°O KÕã<≤ å `«=∞ k=º`«fiO K≥_^» xŒ xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x ÉèÏ~°f^Õq HÀã¨O `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß~°∞. ã¨~ã° fi¨ f^Õq, ÉèÏ~°f^Õq, N "å}˜ - D =¸_»∂ „|Ǩχ ÉèÏ~°ºÜ≥ÚHõ¯ ã¨fi~°∂áêÖË. g~˘Hõ "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ "Õ∞~°∞ Ѩ~fi° `«tY~°OÃÑ· `«ÑO≤ KåHõ P"≥∞ ^Œ~≈° #q∞zÛ WÖÏ JOk. ''"≥Ú^Œ\ ˜ [#‡Ö’ g∞~°O`å NHõ$+¨μx‚ ÉèÏ~°ºÅ∞QÍ [x‡™êÎ~∞° . P [#‡Ö’ g∞~°∞ PÜ«∞# J#∞=∞u`À `«Ñ㨠fi≤ #∞Å∞QÍ<Õ rq™êÎ~∞° . ~Ô O_»= [#‡Ö’ Éè~í ‰Î° Ωõ „^ÀǨÏO KÕã≤ Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨μx ™êOQÆ`åº#fl#∞Éèqí Oz<å g∞ Éè~í Qΰ Í#∂ P Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨μx QÍ#∂ "åÜ«Ú ^Õ=Ù_Õ [x‡™êÎ_∞» . g∞‰õΩ ^À+¨=∞O@^Œ∞. <Õ#∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx „áêi÷Oz PÜ«∞# ^•fi~å g∞ âßáêxH˜ q"≥∂K«<åxfl `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞.—— D q^èOŒ QÍ "å~°∞ Éè∂í Ö’HõOÖ’ ~Ô O_»∞ [#‡ÖˇuÎ âßѨHÍÖÏO`«OÖ’ =∞~°Å "åi "åi Ö’HÍʼnõΩ "≥àϧ~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

J^蕺ܫ∞O - 24 (J^Œ#O)

◆ 783

*ÏO|=u QÆ∞~°∞"≥#· *ˇy· +¨ÑÙ¨ º_»∞ WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ_»∞, 'J=∂‡~¸! D "ÕOHõ\ÏK«ÅO Ѩ~°=∞Ѩq„`«O. D H˘O_» <≥‰õΩ¯`«∞#fl Éèí‰õΩÎÅ∞ ÉèíQÆ=næ`«#∞ K«^Œ∞=Ù`«∂ Nx"åã¨∞<Õ ã¨‡iã¨∂Î =ÙO>Ë "åiH˜ ^ÕÇϨ O`«OÖ’ =ÚH˜Î xâ◊ÛÜ«∞"Õ∞. WÇ¨Ï Ö’HõOÖ’ QÍx Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ QÍx "åi P#O^•xH˜ JO`«=¸, J=^è∞Œ Å∂ =ÙO_»=Ù. âßÅ„QÍ=∂xfl KÕ`|« @∞ìH˘x D (QÆ~∞° _») ѨÙ~å}Ïxfl qO@∂ D H˘O_»Ë¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. ZO^Œ∞HõO>Ë "åiÖ’ ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÖË JkèHõOQÍ =ÙO\Ï~Ú. x["≥∞ÿ# Éèí‰õΩÎÅ∞ ã¨`«Î fiQÆ∞} ã¨OѨ#∞flÖˇ· U Ü«ÚQÆOÖ’<≥<· å Nx"åã¨∞x D H˘O_»ÃÑ· „Ѩ`º« HõOΔ QÍ ^Œi≈Oz `«iOK«QÅÆ ~°∞? x["≥∞#ÿ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ QÆ∂iÛ J_çy# *ÏO|=uH˜ PÜ«∞# WÖÏ K≥áêÊ_»∞. ÉèHí tÎõ MÏ=∞}˜Ü∞ÿ≥ # „ѨÇ¨ ^¡ ∞Œ xH© ^≥=· `«=Ú Nx"å㨠<å~°ãO≤ Ǩï_»∞. (J#fl=∞Ü«∞ºH˜ "ÕOHõ@ <å~°ãO≤ Ǩï_≥#· @∞¡QÍ<Õ.) PÜ«∞# WHõ¯_Õ Nx"åã¨∞x ¿ãqOz „ѨÑO¨ KåkèÑ`¨ åºhfl, P`«‡*Ï˝<åxfl á⁄O^ŒQeÆ QÍ_»∞. Ѩ~åâ◊~∞° _»∞ Nx"åã¨∞x H˘ez, q+¨μ^‚ =Õ Ù<Õ "åºã¨~∂° Ѩ=Ú# H˘_»∞‰õΩQÍ á⁄Ok P`«‡*Ï˝<åxfl P q+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨÙx ^•fi~å<Õ á⁄Ok WHõ¯_Õ `«Ñ㨠∞¨ û KÕã≤ =ÚH˜Î <˘O^•_»∞. <å~°^Œ =∞ǨÏi¬ Nx"åã¨∞x `«# `«e¡ QÆ~ƒ° Où Ö’ #∞#flѨÙ_Õ ã¨‡iOK«<å~°OaèOKå_»∞. `«~∞° "å`« „|Ǩχ#O^Œ#∞xQÍ âßâ◊fi`«Ö’Hõ HõÖϺ} Hõ~Qΰ Í z~°OrqQÍ WѨÊ\˜H© ã¨∞[#∞Å <åůÅÃÑ· "≥Å∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 784

★

JO|i+¨μ_»∞ Nx"åã¨É‰íè Ωõ _Î ∞» . ^Œ∞~åfiã¨∞x t+¨μº_≥· *Ï˝#™êQÆ~∞° _≥· P =∞ǨÏi¬ âßáêxfl `«# â◊s~°OÖ’ P ã¨=∞Ü«∂xH˜ „Ѩ"tÕ Oz q+¨μ"‚ Õ Éèií OK«∞#@∞¡ KÕÜ∞« QÆey#O`« =∞Ǩ Éè‰í Ωõ _Î ∞» . W`«_∞» ‰õÄ_® D H˘O_»ÃÑ<· Õ =ÚH˜Î <˘O^•_»∞. =ÚK«‰Ωõ O^Œ∞_»#∞ Nx"å㨠Éè‰í Ωõ _Î ∞» N~å=Úx ѨÓifi‰õΩ_»∞. PÜ«∞# ^Õ=^•#= Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæx, ã¨#ºã≤Oz q+¨μ‚ `«`åÎ fixfl ÉÏQÍ PHõoOѨÙKÕã∞¨ H˘x D H˘O_» QÆ∞ǨÏÖ’<Õ `«Ñ㨠∞¨ û KÕâß_»∞. N Hõ$+¨μx‚ `«~∞° =ÚH˘ã¨∂Î HÍÅÜ«∞=#∞_»∞ W`«xx HÍe`À `«xfl W`«_∞» Hõ#∞Å∞ `≥~∞° =QÍ<Õ `«# áêáêyflÖ’ `å<Õ HÍeáÈÜ«∂_»∞. N Hõ$+¨μ_‚ ∞» =ÚK«‰Ωõ O^Œ∞xH˜ "≥∂HõqΔ ∞KåÛ_»∞. ѨÙO_»s‰õΩ_»∞ `«O„_ç P^ÕâO◊ "Õ∞~°‰Ωõ WHõ¯_çH˜ =zÛ Nx"åã¨∞x ѨÓlOz "≥∂HΔÍxfl á⁄O^•_»∞. qâßfiq∞„`«, B~°fi, ‰õΩ`«û, =∞sz, J„u, ѨÙÅǨÏ, „Hõ`∞« , â◊H,Θ =ã≤+,ª¨ Q“`«g∞Ü«∞, ѨÙÅã¨Îº, Éèí~°^•fi[ =∞ǨÏ~°∞¬eHõ¯_çH˜ =zÛ Nx"åã¨∞xÔH· `«Ñ¨"≥Ú#iOz PÜ«∞# ™êHΔÍ`å¯~åxfl á⁄O^•~°∞. z=iH˜ q+¨μ=‚ ¸iÎ QÆ∞O_≥ÃÑ· `«xfl, JǨÏOHÍ~°#Ü«∞<åxfl áÈQ˘@∞ìH˘x PÜ«∞# Nx"åã¨∞_≥· WHõ¯_çH˜ ~å=_®xH˜ HÍ~°}"≥∞#ÿ Éè$í QÆ∞ =∞ǨÏi¬ ‰õÄ_® "ÕOHõ\ÏK«ÅOÃÑ· `«Ñ¨ "≥Ú#iOz ™êfiq∞ Hõ~∞° }‰õΩ áê„`«∞_≥<· å_»∞.

J^蕺ܫ∞O - 26 (J^Œ#O)

N "ÕOHõ>âË ßQÆ=∞#O *ÏO|=u „áê~°÷# "Õ∞~°‰õΩ N "ÕOHõ>ËâßQÆ=∞# q*Ï˝<åxfl =zOѨ™êQÍ_»∞ *ˇy· +¨=Ùº_»∞. 'Ç≤Ï~°}Ϻ‰õΩΔ x ã¨OǨÏiOz, Éè∂í ^Õq #∞^Œiú Oz# Ñ≤=∞‡@ =~åǨ=`å~°OÖ’ #∞#fl N ǨÏiH˜ D Éè∂í q∞ÃÑ· `å#∞ ÉèHí Îõ ã¨∞ÅÉè∞í _≥· xez JO^ŒiH© ^Œ~≈° # q∞"åfiÅ<Õ WK«Ûù HõeyOk. q+¨μ‚ ã¨fi~°∂ѨOQÍ H͉õΩO_® =∂#=~°∂ѨOÖ’Éèí‰õΩÎʼnõΩ ^Œ~°≈#q∞"åfiÅ<Õ ã¨OHõÅÊO HõeyOk. "≥‰· Ωõ O~î° #∞O_ç =∞~°Å ky=zÛ QÆ~∞° _»∞h âı+μ¨ h `À_»∞QÍ `≥K∞« ÛH˘x ã¨∞=~°‚=ÚYi #∞O_ç N Hõ$+¨‚"Õ}˜ ^•HÍѨéK«∞H˘x Ü«Ú#fl =∞<ÀǨÏ~° „áêO`«OÖ’ J=`«iOKå_® J`«ºO`« Hõ$áêà◊√=Ù. ★

JO|s+¨μ_»∞ Jx 'i— H˜ n~°O… ÃÑ@∞ì@ ^À+¨=Ú.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 785

âı+μ¨ _»∂, QÆ~∞° _»∞_»∂ âıëê„kQÍ#∂ QÆ~∞° _®„kQÍ#∂ ™êfiq∞ ã¨OHõÅÊO "Õ∞~°‰Ωõ xÅz <Õ\ ˜H© ѨÓ[ÅO^Œ∞H˘O@∞<åfl~°∞. H˘O_»Å‰õΩ XHõz=~° Nâ‹·ÖÏhfl =∞^茺֒ JǨϟ|ÖÏxfl =ÚY^•fi~°O =^ŒÌ Nx"åã¨∞h =∞Ǩ q+¨μ"‚ Õ ™ê÷ÑO≤ Kå_»∞. HÀiHõÅ∞ fˆ~Û\˜ H˘OQÆ∞ |OQÍ~°"∞≥ ÿ H˘O_»Ö_Ë \ç ˜ #_»∞=∞ U<å_À Hõ$`«ÜÚ« QÆOÖ’<Õ H˘Å∞=Ùf~å_»∞ Nx"å㨠~°∂ѨOÖ’ =∞Ǩ q+¨μ=‚ Ù. Z=ˆ~k HÀ~°∞‰õΩ<åfl Juã¨∞ÅÉèí `«Ñ㨠∞¨ ûˆH „Ѩ™êkOKÕ H˘O_»HÍ|\˜ì nxH˜ zO`å=∞}˜ J<Õ ¿Ñ~°∞ ™ê~°H÷ "õ ∞≥ Oÿ k. D Ѩ~fi° `«OÖ’ KåÖÏ ã¨~ã° ∞¨ ûÅ∞<åfl~Ú. JO^Œ∞Hˆ ^•xx ѨÙ+¨¯~å„k Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. "≥‰· Ωõ O~îO° #∞O_ç ky# D H˘O_» |OQÆ~∞° HÍO`«∞Å#∞ "≥ÖÏ~°∞Û`«∞O@∞Ok. HÍ=Ù#<Õ nxx Hõ#HÍ„k Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. "≥·‰õΩO~î°=∞<Õ¿Ñ~°∞ ‰õÄ_®=ÙOk. J=∞$`«O`À ÉÏ@∞ Jxfl ã¨OѨ^ÅŒ #∂ WKÕÛ H˘O_» HÍ|\˜ì nxx "ÕOHõ\Ï„k Jh JO\Ï~°∞. D "ÕOHõ\ÏK«ÖÏxfl =i‚OK«_®xH˜ QÍh nx =∂Ǩ`出xfl H˘xÜ«∂_»_®xH˜ QÍx ™ê=∂#º=∂#=ÙÅÔHÖÏQÆ∂ ™ê^躌 O HÍ^Œ∞. P K«`∞« ~°∞‡Y „|Ǩχ‰õΩ ‰õÄ_® J™ê^躌 "Õ∞. D H˘O_»#∞ ~ÀE ^Œi≈OKÕ "åi HÀiHõÅhfl f~°∞`å~Ú. JOQÆ"H·≥ Öõ ϺÅhfl áÈ~Ú JOQÍÅ∞ K«H¯õ |_»`å~Ú. D H˘O_» JO^•xfl K«∂ã≤ N =∞<åfl~åÜ«∞}∞_Õ =Úiã≤áÈ~Ú ÅH©;`À ã¨Ç¨ "≥‰· Ωõ O~îO° #∞O_ç ky=zÛ WHõ¯_», D ™êfiq∞ ѨÙ+¨¯i}© f~å# x=ã≤OKå_»∞. nxH˜ "åÜ«∞=º kâ◊Ö’ "åÜ«Ú f~°=÷ ÚOk. WHõ¯_çH˘KÕÛ "å~°O`å WO^Œ∞Ö’ ™êfl#O KÕã≤ `«=∞ ÉèíH˜Îx q+¨μ‚xH˜ `≥Å∞Ѩ=Åã≤#kQÍ "åÜ«Ú^Õ=Ùx „áêi÷™êÎ~°∞. „Ѩu~ÀE ã¨∂~Àº^ŒÜ∂« xH˜ =ÚO^Õ WHõ¯_ç =∞^èfiŒ f~°O÷ Ö’ ~°∞„^•k ^Õ=`«Å∞ ™êfl#O KÕã≤ "≥à`◊ å~°∞. JO^Œ∞Hˆ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ WHõ¯_» ™êfl#O, ѨÓ[ QÍqOK«_O» |ǨïѨÙ}º „Ѩ^OŒ . WHõ¯_» ÉèÏQÆ=`«O ѨÙã¨HÎ Íxfl ^•#O KÕ¿ãÎ KåÅ =∞Ozk. Nx"åã¨∞x ‰õΩ`«Î~° kâ◊Ö’ K«O„^Œ f~°÷=Ú#flk. ^Õ=`«Å HÀã¨O K«O„^Œ∞_çHõ¯_» x`«º=¸ "≥Å∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. WHõ¯_Õ ã¨~°fi=∞OQÆàÏÅ#∞ HÀi `«∂~°∞Ê"≥·Ñ¨Ù uiy âßÅ„QÍ=∂xfl ^•#O KÕ™êÎ~∞° . JÖψQ HõeÜ«ÚQÆOÖ’ q∞H˜¯e J~°∞^≥#· ★^Œk"è å=∞#^•<åxfl WHõ¯_Õ K≥Ü∂« ºe. nxx q∞Oz# ^•#O ÖË^∞Œ . ★

D ™êfiq∞ QÆ∞_ç D <å\˜H© Hõ~å‚@HõÖ’ =ÙOk. JHõ¯_» ÃÑ~°∞QÆ∞<Õ <≥·"Õ^ŒºOQÍ ÃÑ_»`å~°∞. ÉèÏQÆ=`« ™È΄`åÅhfl =Ù#fl 'Ç≤Ï`ÀH˜—Î „QÆO^äOŒ Ö’ ^Œk"è å=∞# ™È΄`«O ‰õÄ_® =ÙOk.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 786

^Œkè"å=∞# ^•<å<≥flÖÏ K≥Ü«∂ºÅO>Ë ÉÏi¡"≥ÚHõ¯O`« á⁄_»=Ù#fl q„QÆǨxfl „uq„Hõ=∂=`å~°O PHÍ~°OÖ’ =∞Åz QÆ∞O„_»OQÍ, hÅOQÍ, K«∂_»QÍ<Õ P#O^ŒO HõeyOKÕÖÏ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ ^•xx ~Ô O_»∞ K«„HÍÅÃÑ· J~Ú^Œ∞QÀѨÙ~åÅ =∞^躌 ÃÑ\Ïìe. J_»q ѨÓÅ`À JÅOHõiOKåe. nxx ^•#OKÕ¿ãÎ ÅH©;<å~åÜ«∞} q„QÆÇ¨ xfl ^•#O KÕã#≤ ѶŨ O ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok. JÖψQ D f~°O÷ Ö’ =Ú#Hõe_ç q+¨μ‚ (=~åǨÏ) q„QÆÇ¨ xfl, Éè∂í =~åÇ¨Ï q„QÆÇ¨ hfl ^•#O KÕ¿ãÎ Q˘Ñ¨Ê Éèqí +¨º`«∞OÎ @∞Ok. Nx"åã¨∞xH˜ Dâß#ºOÖ’ XHõ Ѩ~=° ∞ Ѩq„`«"∞≥ #ÿ f~°"÷ Ú≥ Hõ@∞Ok. nx¿Ñ~°∞ ~°∞„^Œf~°÷O. Ѩ~°=∞t=Ù_çHõ¯_çH˜ =zÛ Nx"åã¨∞x ѨÓlã¨∞ÎO\Ï_»∞. Nx"åã¨∞_»Hõ¯_çH˜ "≥o§ ™êfl#O KÕã≤ t=ÙxH˜ #=∞㨯iOz =∞~°Å∞`«∞O\Ï_»∞. WHõ¯_Õ ÅH©; #$ã≤OǨϙêfiq∞ q„QÆÇϨ O ‰õÄ_® =ÙOk. QÆO_» (QÆO_çH)õ tÅ`À W@∞=O\˜ „Ѩu=∞#∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕã≤ ^•#q∞zÛ# "åiH˜ =∞Oz Éèqí +¨º`«∞OÎ @∞Ok. Dâß<åºxH© `«∂~°∞ÊH© =∞^躌 Ö’ „|Ǩχf~°=÷ ÚOk. `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ù¨ WO„^Œf~°=÷ ÚOk. WHõ¯_» ™êfl#OKÕã≤ âßÅ„QÍ=∂xfl „ÉÏǨχ}∞xH˜ ^•#q∞¿ãÎ „|ǨχǨÏ`åºáê`«HOõ #tã¨∞OÎ k. (ѨâßÛ`åÎáê#O`«~"° ∞Õ ) WHõ¯_Õ ã‘`å~å=∞ q„QÆÇϨ =ÚOk. nxx ¿ãqOz# "åix Hõe Ug∞ KÕÜ∞« ÖË_∞» . ™êfiq∞H˜ PˆQflÜ«∞OÖ’ =Ç≤Ïflf~°=÷ ÚOk. JHõ¯_» "åã¨∞^Õ= q„QÆÇ¨ xfl QÍx âßÅ„QÍ=∂xfl QÍx ^•#q∞zÛ# "åi *’eH˜ HõeáÈÖË_∞» . WÖÏ Jxfl k‰õΩ¯ÅÖ’ =¸ÅÅÖ’ Ѩq„`« f~å÷Å∞<åfl~Ú. JHõ¯_ç HÍÜ«∂kHÍÊʼnõΩÅ∞ =zÛ ™êfiq∞x ѨÓl™êÎ~∞° . ™êfiq∞ ѨÙ+¨¯i}˜ Ѩ~=° ∞Ѩq„`«"∞≥ #ÿ f~°O÷ . ™êHΔÍ`«∞Î QÆOQÆ=∞‡`«Ö¡Ë WHõ¯_çH˜ =zÛ Nx"åã¨∞x ^Œi≈Oz ѨÙ+¨¯i}˜x Ѩq„fHõiOz "≥à√◊ `«∞O@∞Ok. D f~°O÷ Ö’ ™êfl#OKÕã≤ Nx"åã¨∞x ^Œi≈Oz Hõ<åº^•# ã¨ÇÏ≤ `«OQÍ ‰õÄ`«∞i ÃÑO_ç¡ KÕã#≤ "å~°∞ 㨉Ωõ @∞O|OQÍ ã¨~°fiã¨∞MÏÅ#∂ á⁄O^ŒQÆÅ~°∞. WHõ¯_» âßÅ„QÍ=∞^•#O KÕã≤# "åiH˜ JHõΔÜ«∞ Ѷ¨ÖÏÅ∞O\Ï~Ú. ™êfiq∞ѨÙ+¨¯i}˜Ö’ =∞O„`« ã¨Ç≤Ï`«OQÍ ™êfl#O KÕã≤ „ÉÏǨχ}∞ʼnõΩ â◊Ü∂« º^•#O KÕ¿ãÎ Q˘Ñ¨Ê ã¨`Ê« eù `åÅ∞O\Ï~Ú. WHõ¯_» HõÑÅ≤ ^è#Õ ∞=Ù#∞ ^•#q∞zÛ# "åiH˜ ã¨fi~°„æ áêÑ≤Î =ÙO@∞Ok. WHõ¯_» x"åã¨=ÚO_ç D ѨÙ+¨¯i}˜Ö’ W~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ ~ÀAÅáê@∞ W~°∞ ã¨O^≥ÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤ ѨÓlOz# "åiH˜ Nx"åã¨∞x ^Œ~≈° #"Õ∞ Åaèã∞¨ OÎ k.— *ÏO|=uH˜ f~°Ü ÷ ∂« „`«Ö’ XHõ #k HõxÑ≤OzOk. QÆ∞~°∞=Ù QÍi #_»∞QÆQÍ PÜ«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞.'J=∂‡! Wk ã¨~fi° áêѨq<åâ◊H~õ "° ∞≥ #ÿ #O^•#k. WO^Œ∞Ö’™êfl#O KÕã#≤ "åi áêáêÅ#∞ Hõ_Qˆç ã≤ "åiHõ#∞Å=ÚO^Õ Wk #Å¡QÍ =∂iáÈ`«∞Ok. "≥O@<Õ Nx"åã¨∞x

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 787

„áêi÷Oz =∞~°Å ã¨fiK«Û`ù « <˘O^Œ∞`«∞Ok. nxH˜ Q˘Ñ¨Ê K«i„`«=ÙOk. QÆ∞~°∞Ѩffl QÆ=∞#O =Å¡ HõàO◊ H˜`∞« _≥#· K«O„^Œ∞_»∂, JǨÏź#∞ J<åºÜ«∞OQÍ J#∞Éèqí Oz â◊ÑÙ¨ _Î #·≥ WO„^Œ∞_»∂, =∞^Œºáê# ^À+¨O =Å¡ áêÑ≤Ü∞ÿ≥ # â◊√„‰õΩ_»∂, „|Ǩχ`«Å#∞ #iˆHã≤ „|ǨχǨÏ`åº áê`«HÍxH˜ QÆ∞iÜ≥∞ÿ # ~°∞„^Œ∞_»∂, ^•#q∞zÛ# „^Œ"åºxfl =∞~°Å „QÆÇÏ≤ Oz `«ÑC¨ KÕã#≤ <åQÆ~åE, |OQÍ~å#flѨǨÏiOz H©iÎ K≥_ç# |eK«„Hõ=sÎ, <≥·q∞ëê~°}ºOÖ’ ѨÙ~å}O K≥ѨÙÎ#fl ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ `«#‰õΩ ÖËz xÅ|_ç #=∞™ê¯~°O K≥Ü∞« ºÖË^xŒ Jey PÜ«∞# `«Å#∞ #iˆHã≤# |Å~å=Ú_»∂ D #O^• f~å÷xH˜ =zÛ ™êfl#O KÕã≤ „áêÜ«∞tÛ`«OÎ KÕã∞¨ H˘x Nx"åã¨∞x ѨÓlOz PÜ«∞# ‰õ~∞° }˜Oz# `«~∞° "å`«<Õ =∞~°Å q+¨μ^‚ ~Œ ≈° <åxH˜ J~°∞›ÅÜ«∂º~°∞. (28= J^蕺ܫ∞OÖ’ W`«~° ^Õ=`«ÅO`å ^ŒO_»QÆ J#fl@∞¡QÍ XHõ ã¨O"å^ŒO K≥Ñʨ |_çOk. J#∞"å^ŒOÖ’ ^•xx =^Œe"ÕÜ∞« _»O [iyOk)★

J^蕺ܫ∞O - 29 (J^Œ#O) 'QÆ~∞° _®! „|Ǩχ#∞O_ç ^è~Œ ‡° =Ú^Œƒqù OK«QÍ P ^è~Œ ‡° "Õ∞ ã¨∂~°∞ºxÖ’ „Ѩ"tÕ Oz P`«x Ѩل`«∞xQÍ L^Œ~ÚOK«_O» [iyOk. P Ѩل`«∞_Õ Ü«∞=∞^è~Œ ‡° ~åA. DÜ«∞=∞^è~Œ ‡° ~åAH˜ x*ÏxH˜ Ô~O_»∞ ¿Ñ~°∞¡. áêѨÙʼnõΩ tHõΔ "ÕÜ«Ú#ѨÙ_®Ü«∞# Ü«∞=∞~åA, ѨÙ}∞ºÅ#∞ T~°fiú Ö’HÍʼnõΩ Ñ¨OÑ≤OK«∞ #ѨÙ_®Ü«∞# ^è~Œ ‡° ~åA. ǨÏiáê^•Å#∞O_ç ѨÙ\˜#ì QÆOQÆ <åÅ∞QÆ∞ ~°∂áêÅÖ’ „Ѩãk≤ ú K≥OkOk. [<ÕO„^Œ∞_»#∞ „Ѩ=ÚY ^Õ= "≥^· ∞Œ ºxH˜ ÉèÏ~°ºQÍ P"≥∞ Jaè¿+K«x J<Õ ¿Ñ~°∞`À [x‡OzOk. ã¨∞¿+}∞_»#∞ "å#~° g~°∞xH˜ ÉèÏ~°ºQÍ ã¨∞¿+} <å=∂xfl ^èiŒ OzOk. â◊O`«#∞x ÉèÏ~°ºQÍ QÆOQÆÜ∞« #∞ ¿Ñ~°∞`À<Õ x=ã≤OzOk. =∞O_»∂‰õΩx ѨuflQÍ =∞O_»∂H˜x J<Õ ¿Ñ~°∞`À „Ѩãk≤ Qú ÍOzOk. z=~°QÍ =∞x+≤ U ã¨=∞Ü«∞OÖ’ UO KÕ¿ãΠǨÏi ã¨O`À+≤™êÎ_À q#∞. á⁄^Œ∞Ì<Õfl "Õ∞ÖÁ¯<åfle. ÖËã¨∂Î<Õ Ç¨Ïi<å~åÜ«∞}Ï J<åe. `«~°∞"å`« `«∞Åã≤H˜ #=∞㨯iã¨∂Î ÅH©; q+¨μÅ‚ #∂, Jáê#"åÜ«Ú=Ù áÈÜÕ∞"Õà◊ Hˆ â◊=<å=∂hfl, â◊s~åxfl ★

=∞# u~°∞Ѩu ™êfiq∞ Hõ^ÖŒä Ï ÖË^∞Œ Hõ^•! P =∂>Ë "å_»|_»Ö^Ë ∞Œ . ÃÑQ· Í Ñ¨^•‡=u =Ó¿ãÖË^∞Œ . ZO^Œ∞KÕ`O« >Ë 'u~°∞— J<Õk J~°==∂@. N Hõ$+¨μx‚ HÍÅO <å\˜H˜ P ÉèÏ+¨ ã¨fi~°∂Ѩ"∞≥ ÖÏ =ÙO_Õ^À `≥eÜ«∞^Œ∞. JÖψQ N Hõ$+¨μx‚ HÍÅO <å\˜HO˜ HÍ Ñ¨^•‡=`«=∞‡, PHÍâ◊~åA Nx"åã¨∞x rq`«OÖ’ „Ѩ"tÕ Oz=ÙO_»~∞° . ★ ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ z~°Orq HÍ|\˜ì "≥O@<Õ Jâ◊fih ^Õ=`«Å∞ ky=zÛ PÜ«∞# `«Å#∞ JuH˜OKå~°∞. |Å~å=Úx =∂„`«=¸ =$uÎs`åº „ÉÏǨχ}∞_≥#· ã¨∂`«=∞ǨÏi¬x ã¨OǨÏiOz#O^Œ∞‰õΩ „|ǨχǨÏ`åº áê`«HOõ =Ú@∞ì‰Ωõ Ok. ★ D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’<Õ ˆ~}∞Hõ J<Õ ^Õ=`« ¿Ñ~°∞ Ô~O_»∞ =∂~°∞¡ =zÛOk. D"≥∞ [=∞^ŒyflÉèÏ~°ºHÍ^Œ∞. WѨÊ\˜H© H˘O^Œ~∞° HÀÜ«∞^˘~°Ö’¡ ~ˆ }∞HÍ^Õq Láê㨉Ωõ Å∞<åfl~°∞.

QÆ~°∞_» ѨÙ~å}=Ú

◆ 788

h\˜`À Ѩiâ◊√„ÉèOí KÕã∂¨ Î „uq„Hõ=∞ <å=∂hfl, ^ŒO`« ^è•=# "Õà◊ ǨÏi, K«O„^Œ<å=∂Å#∂, <À~°∞ Hõ_∞» ‰õΩ¯O@∂ =∂^è=Œ <å=∂hfl, P=Ù#∞ x=Ú~°∞`«∂ QÀ=~°#ú yi^è•i <å=∂hfl, áêÅ∞ Ñ≤`∞« ‰õΩ`«∂ QÀáêÅ =Å¡É<íè å=∂hfl, ^Œ∂_»áêÅ∞`åQÆ∞`«∞#flѨÙ_»∞ ÉÏÅHõ$+¨‚ <å=∂hfl, =∞l˚QÆ zÅ∞‰õΩ`«∞#flѨÙ_»∞ ǨÏi<å=∂hfl, ™êÜ«∞O ã¨O^茺֒ ~å=∞<å=∂hfl, ^≥·xHõ „âß^Œú"Õà◊Ö’ JK«∞º`«, J#O`«, QÀqO^Œ <å=∂Å#∂, „áê}ÏÜ«∂=∞OÖ’ Jx~°∞^Œú <å=∂xfl, h\˜x JyflH˜ ã¨=∞iÊã¨∞#Î flѨÙ_»∞ "åã¨∞^Õ=<å=∂hfl 㨇iOKåe. WÖÏ D ѨÙ+¨¯i}© „ѨãO¨ QÍhfl, ǨÏi<å=∞㨇~°} "ÕàÅ◊ #∂ q#fl"å~°∞ ^è~Œ ‡° O "≥Ñ· Ù¨ PHõi¬`∞« Å=Ù`å~°∞. NHõ$+¨^‚ =Õ ÙxH˜ #=∞㨯iOz D „H˜Ok â’¡HÍxfl, `«# ¿Ñi@#∞#fl ѨÙ~å}OÖ’ „Ѩ=ÚY"≥∞#ÿ ^•xfl K«^∞Œ =Ù`«∂ QÆ~∞° _»∞_»∞ "≥‰· Ωõ O~îO° "≥Ñ· Ù¨ ™êyáÈÜ«∂_»∞. J^Õ â’¡HÍxfl ѨiîOz ã¨∂`«=∞ǨÏi¬ â∫#HÍ^Œ∞Å<åj~°fikOz `«# =∂~°æOÖ’ "≥_e» áÈÜ«∂_»∞.—— P â’¡HOõ Wk. JK«∞º`«O Hˆ â◊=O ~å=∞<å~åÜ«∞}O Hõ$+¨^‚ •"≥∂^Œ~O° "åã¨∞^Õ=O ǨÏiO I N^è~Œ O° =∂^è=Œ O QÀÑ≤HÍ=Å¡ÉOíè *Ï#H© <åÜ«∞HõO ~å=∞K«O„^ŒO Éè*í Ë II (II - 8 - 17)

ã¨=∞„QÆ QÆ~°∞_»Ñ¨Ù~å}O ã¨~°fiO ã¨OѨÓ~°‚O...... 㨈~fi[<å ã¨∞d<ÀÉèí=#∞Î....