Svantha

  • Uploaded by: Anonymous pmVnncYJ
  • 0
  • 0
  • February 2021
  • PDF

This document was uploaded by user and they confirmed that they have the permission to share it. If you are author or own the copyright of this book, please report to us by using this DMCA report form. Report DMCA


Overview

Download & View Svantha as PDF for free.

More details

  • Words: 13,897
  • Pages: 116
Loading documents preview...
1

ఇనగ�ణ త్రయంబ� ఇంద్ర ద్వయ

హంసపంచకంబ� ��ట��ల�� ఆట��ల�� అంట�...

��ల�� అంట� �ీత .్ ఆట��ల�� అంట� ��శయ్ అ�� అర ద్ం క��� వ�ం

�ేట��� - ఛం�ో ���

సూర�య్ � ొక్కడ� ర�ా� �దద్ర

��నకర ద్వయంబ� �ేట�� 2

ఇంట� ల�న ఇం� ఇ��స్సు్టజ�

��డ�క� ��డ ��వ�� ��� �ె�య� ఇంట� రంక�బట్ట ఈశ్వర�� తర �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్��

3

స్వంత

�గ��

�� �ద��ంచు��నున

రంక� �గ�� ��య� �ా�్ర ��

మల�్ ల ప�ల �ానుప్ ��య� జ�ర �ా

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్�� 4

స్వత �గ�� ��� �రను �పప్ద రంక� �గ�� ��� �ా�్ర పగల

��డల� జ��ి క��గ ����ంచు ��వ�ె �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్�� 5

స్వంత

�గ��

�� �ద��ంచు��నున

రంక� �గ�� ��� �ా�్ర ��

1

మల�్ ల ప�ల �ానుప్ �� మదప� లంజ

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ 6

స్వంత

�గ��

డ సుత���� �ా�చు్

సుత�� �డ్ డ � �ా�్ర ��

మల�్ ల ప�ల �ానుప్ �� మదప� లంజ

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ 7

మదమ� ��డ ��రయ� మ�ేత ్భ �ాజంబ మదమ� ��వ�్వ బట�్ట ��������దు త మదమ� ��ర �ెంగ ��్ర ��ర�ి�� వ�

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ 8

మదమ� ��డ ��రయ� మ�ేత ్భ �ాజంబ జవమ� ��డ ��ల�గ� ��ౖoధవంబ�

మదమ� ��ర �ెంగ ��్ర ��ర�ి�� వ�

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ 9

అమ్మ ��దద్మ్మ అమ్మమ్మ ర�ప ��క్కవల నుండ� ప�క� ర�ాల ర�చుల�

��ర� మ�గ�రమ్మలన ��క� ప�త�్ర�ేన

�వ�డ� జ���ప్�� మ�టల� సునృతంబ. 10

మ���తల్ ��ర్వగ ల�� �దయ్గల�ే మ�������ప్ంచగ

గ�దమ�న్ ��ర�ప్గ అశ్వ��డృమ�ను సుఖం�ా ��ంచుగ�

2

దద���� ల� క�ి ��ర�ా క��గ �ెం��ంచన్ మ�నందమ�

మదమ� ��వ�్వయ� �ా��� వగను ప�కం�� ను��ాప్రగ 11

మ���తల్ ��ర్వగ ల�� �దయ్గల�ే మ���ద్ర ����ప

గ�దమ�న్ �ైలమ� బ ��ి ��ఢ్రమ� క�ి�ా ��ంచంగ �ెంగం

గ�దమం�� అదరంగ తృ�ిత ్గను �ామంబంత ��రంగ �

మదమ� ��వ�్వయ� �ా�ెంగ క�ిగ �� మ���ద్డ� �ిగగ �్ �

వ��నల్ అమ్మల� అతత్ల� ర�న వృ��ధ్పయ్ం�ెంగ గన

12

�ామ�డ� �ెం�� క�త�రగ� �ీతను భ�సుత క�త���గ��

బ్రహ్మయ� �ెం�� క�త�రగ� ��ర� ��ండ్లమ� జ�సు��

అమ్మల� య�నన్ �ేవతలఅమ్మల� క�ి �ాను �ెంగ��

అమ్మల� య�నన్ మ�నవ�ల� అమ్మను �ెం��న తప�ప్యం 13

పంచ��ర కనన్ �ాల�

�గడ కన

�ంట� �ే�� కనన్ �నున్ క

కనన్ త�్ల ప�క� �ర� కమ్మగ ను

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృ తంబ 14

క��న్ �ిల్ల కనన్ �ామ మ�ో

కనన్ త�్ల ప�క� క��గ �ె

సుఖమ� ��ండ� ఇలన స్వరగ్� �ేన �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృ తంబ ఉతప్లమ�లల

3

15

�ాప� ప�ణయ్� నరక �ా్రపత్�� లభయ్� చ�్చన

��పమ� ��ర్చ�ా క�ిగ �ెంగర గట�్టగ అమ్మప�క

తప�ప్���ాదు�ా ��డక త�్ ల��ెం��న తప�ప్ల�దు�

��పప్గ ��ఖయ్��్చ�� గ�దద్దర �ెం���� రంక�ప�త! 16

జన్మ��్చన త�్ల �ామప�����్క ��ర్చగ

జన్మమప�ప్ఢ� ప�క�ను �ల�్చ��నంగ వ�్చ� ��ద

జన్మ� �్చన ప�క� ల���� బ�వ పట్టను �ా

జన్మ �ా్థనమ�ల��� ��వగ సుల్ల ��ంచగ �ా! 17

�ామ�డ� ��ౖన �వ�మ�గ�రమ్మల ప�క�ల� �ెంగక�ందు�?

�మ�డ� ��ౖన �వ� మద ���� క�ం�� �ెంగ క�ందు�ా?

ఆమ్మ య��ద �ేవ��ల �ామమ� ��ర్చగ నుందు���

ఆమ్మను �ెంగ� ప�త� ్రడవ� �ామమ�ోన్మత అశ్వ ��? 18

త�్ ల య��ద �ేవ��ల ��పమ� ��ర్చగ �ెంగక�ండ�

�ె�్ల సుభద్ర�ౌ్రప��ల �ామమ� ��రగ �ెంగ క�ండ సుల్ లను

��ి �ెం��నట ��క�ల క��న్ల� ��్రఢ వృ�ధ్లం

నల్ ల� �ాడ �ామమద ��న్మత కృష � ్ణడ� రంక� ప�త�్?

19

ఎందర� �ెం������ �ను ��ంద�� �డ్ డల� �������

నన్ందర�లంజప�త� ్రడవనందుర� �నన్తనంబ�నుం� బ�ధగ ��్ఙభ�� ������ ��దద్గ ��ౖ�� �నున్ �ెంగ

��ందు�� �క�అలంజ�గ��ెందు��ప�త�్ర�ె ��ర్చ �ామమ

4

20

గ�దద్న వ�నన్�ే ��గరసుందర ��భన �ామ హ�ిత ్

మ�దుద్ల

�మ�ల� ��ర�ప� ��దద్గ నూగ�చు సళ�్ళ�ిర�

అందమ� ల�న ఆడతన మందున ��వ్వర� �ాట�ల�ర�ల

గ�ద్ డదరంగ�ా క�ిగ �ెంగ�దు గ�టమ� ��ంచగ త�్ల��!

21

ఒక్కడ� ప�క��ండ�గ మ��క్కడ� గ�దద్న �డ్డ�ం ��క్కడ� ��టబ�ట్టగను �ేత�ల �దద్�� �బట�్ట ఎ

ఛక్కగ �ెంగ�ల�డగను

��� న��్కయ� �నన్��

త��్కన మ�టల�ల మద ��న్మత లంజ�� త�్ల �

22

��కల� ��య���క్క��� చంపర ననన్ను చుండ���క్ రక�్కను ��ళ్ళ�� క�ిగ రకత్మ� మ��క్క�ే� ��

��క్కగ బ�తమ�టలను ����్క �ట�్టచు �ెంగ�చుండ �ం

��క్క���్రమ��క�ిగ �డ్ డను �క�ను ��క్క�ేమ�

చక్కగ పంగజ��ి మద �ారమ� �ర�గ ��ల���ల� ��

��క్కర ప�క�ల� క�ిగ సుల్లను �ోపర సమ్మసమ

�క్కను ��ర్చ�ా క�ిగ �ెంగమ �� మ��క్క�ే� ��

����్కయ �డ్ డ�ోప���� క�క్కగ గ�దద్న ��ళ

చక్కగ ప�క�గ�దద్క�ి �ా�న గంగను �ెంగ�ాయన చ��్కర

�ామ���డలన �ా్వనుభ వబ�న జ�ప�ప్సతయ్న 23

జ���ను ��ౖట��ంగ� చనుగ�బ్బల

�దుగ ��ల��కగ

జ���ను ��ర���న చనుగ�బ్బల� బ �డ�్డక� ��క�చుండ

5

జ���ను �ర లంగమ��� జ�రగ �ిర�ల� ��ట� ��లక�న

జ���ను ��శసంపదల� ��ప�ప్య� �డగ ��లకంటగ

జ�రగ ప�క�ల�ం�మద �ారమ� ��త�్రడ��ర���ర�గన

���న ����్క�� చనుల� ��దద్గ ��రమ� ల�నూగ�చున బ�ర�గ ల�వ��ా బ��ి ��దద్గ గట�్టగ నునన్�డ

దూర్చగ ప�క�ల� న��� �ెంగ�చు మర ద్నజ�య��లమ

�ారద్క ��మ�ేయ�డవ� ����్కల� ��ర్చగ సమ్మగ�ం�

�ా��్చను ప�క�ల�ం�మద �ారమ� వృదధ్�� ��త�్రడ� �ెం జ���ను నునన్� ��డల సందుగ ప�క�ర�ాల���లక�

24

కృష్ణ��ణ, సు����, ����, �ల��ణ�,

నల్ ల� ��న పద్మ నయనంబ�ల��న మ�ోన్మతంబ� �ల�్ ల�� ��న ��ర చను గ�బల� బ�డ�్డక� జ�ర��తత్

��లక� నంట� �ాలజ ్డ�� ��తత్గ వ�ె్చద నమ్మ��ప�

త�్ ల� ��న ����ను �ెంగక నుండ�ట�ాధయ్మ�నట! 25

త�్ ల� ��న��� మ�ోన్మత హ�ిత్� జ���ీత్�

సళ్ళన �ాల���గ�న �ా��గ ప�క�ర�ాల� వ�ె్చ త�్ ల� జ�య�ా ��డక ���� గట్టగ � ప�ట్టగ

సళ్ళన �ాల���గ�చును సుల్లను దూర్�ెంగ�ప�త�్ర�!

26

�నన్తనంబ�ల� చనుల� �కగ ప�క�ర�ాల� వ�ె్చ

�ాన్నమ� నందు�భప�� చంగను ��ఢ్క� మ�దుద్ల�ట�్ ఇ�న్వసం��ల� ����� ఇంకను అగగ ��లప�త�్ర

6

కనన్�� �నున్ ����ర�� సమ్మగ �ెంగర అశ్వ��!

27

�నన్తనంబ�ల� చనుల� �కగ �ాలను �వ్వ��ౖ�

చనున్ల� �క�ా మదన �ారమ� �ా��ను �నున్�డ

యనన్�� క�ం�కర�్ణ��� హ త �త్�� నంగ��ఢ్�కగ

���న్వసం��ల������ అమ్మను �ెంగర రంక� ప�త�్

28

జన్మ� �్ త�్ �ామప� ����్క ��ర్చగ �ాప?

జన్మస్థ ల యందచందమ� ��భ �డగ ��్రమ� జన్మ��్ త�్ ప�క� ర�ాల� �ర�గ ����్క�

జన్మస్థలమ�ల ��ఢ్ర ర�ాల� �ం�ిన �ాపమ?

29

ప�ట�్టన ప�క�ల� క�ిగ�డ్ డను ��ంచగ పపమందు�

ప�ట�్టన ప�క�ల� పర�ల�

�డ్డల� ��ంచుట కనన్ ప�త�

��ట్టగ ప�క��ండ�గను పట్టక ��ల్లగ ��ల్ల ��

��ట్టర స�్చ��డకడ� ���్చన ���ల� �ెంగ�సమ 30

�నన్తనంబ�ల� చనుల� �కగ �ాలను ��గ�చుండగ �నన్గ ప�క�ల�న గ�ల ప�ట్టగ �ామర�ాల��ా��

కనన్�� నున్�� ��ర�� �ామమ�ోన్మత అశ్వ��డ

యనన్�� అమ్మ ��ర��� ��న �ంగమ� దూర్చప�త� 31

త�్ �నున్దలం ఘంటమ�ను �ేతన్ బట�్ట ప��య్ల త�్ ప�త�్రల �ామ���డలన సం��షంబ��� �ా్రయ �

7

య�ల్ లంబందు ��్ జృంభణమ��ా శృం�ార శబద్ంబ� �

�ల్ లనప్ల�్ ��దు �ాక�్కనన సం�ీ్ర�న్ జగ��్మ! 32

అ���� ��ర� పంత�లమ్మయ���� అం����� యందమ

మద��న్మత త్ ర�స్వర��ిణ� ���ంగ శృం�ార �ల

వదనం �ేవత స్వర�పం మగడ� మ�మ�ప�త్రసం��గమ

మ�దమ�న్ మ�డ�త�ాల��రయ్గనుసం����ం�ె సంతృ�ిత

33

అ���� ��ర� పంత�లమ్మయ���� అం����� యందమ

మద��న్మత తర�స్వర��ిణ� ���ంగ శృం�ార �ల�వ

వదనం �ేవత స్వర�పం మగడ� మ�మ�ప�త్రసం��గమ

మ�దమ�న్ మ�డ�త�ాల��రయ్గనుసం����ం�ె సంతృ�ిత

అ���� పంత�లమ్మ��ర��ే�, ఆ�� అం����� యందమ�,

మద��న్మత తర��ే�స్వర�ప, అంద���న అవయవమ�ల� గల��,

శృం�ార�లల� ఆ���ే��న��, ఆ�� మ�ఖం �ేవత ర�పంల� వ�ంట�ం��.

మ�మ, �గ�డ�, ప�త�్రల�� మ�డ�త�ాల మ�ాళ్ళక� ��రయ్ సం��షం�ా సంతృ�ిత ్గ సం����ం�ం�.

34

త�్ ల�ను దలం� ఘంటమ�ను �ేతన్ బట�్ట ప��య్ల

త�్ లప�త�్రల �ామ���డలనుసం��షంబ� ���ా్రయ

య�ల్ లంబందున ��్చజృంభణమ��ా శృం�ార శబద్ంబ�

�ల్ లన్ పల�్ ��దు �ాక�్కనను సం�ీ్ర�న్ జగ��్!

8

35

త�్ �నున్దలం� ��ఢ్రమ�ను �ేతన్ బట�్ట ఝ���

త�్ ప�త�్ర �ామ �లలను ఛం�ో బదద్ �ావయ్ంబ�

��న్ళ�్ళ� చనుల� మ�ోన సుగంధంబ� ��ా�ల�్ల

వళ్ళం�� త��� బలంగ క�ి�ా ప�కంత �ెంగ 36

త�్ ల�నున్దలం���ఢ్రమ�ను�ేబట�్ట ఝ���ంచ

��న్ళ�్ళ� చనుల� మ�ోన్మ తసుగం ధంబ�� �ా�ల

వళ్ళం�� త��� బలంగ క�ి�ా ప�కంత �ెంగన్

నన్ళ�్ళ�� ��నమ్మ ����్చ�� ������్క ���ళ 37

��రస్థ��ల ��ర����ంగసుగం���పంత�లమ శృం

�ార మ�ో న్మ� మ���త క�ంభ�తంబ సు��ర్ఘక�ంతల

�ిర�ల� సళ�్ల�ిక్కల �ట��� �ాలజ ్ నూగ�చుండగన ����న బ�వ �నున్గ� �ెంగగ 38

�త��� త�్ల ��

నల్ ల� ��న పద్మ నయనంబ�ల��న మ�ోన్మతంబ� �ల�్ ల�� ��న ��రచను గ�బ్బల ��న �తంబ సుంద

నల్ ల� �ాలజ్�ే ��డల� ��టగ ��టయ్మ� జ����� �� త�్ ల� ��న���క�ి ��రగ �ెంగ�దునమ్మ��ర!

39

��భన త�్ ల ��ర��� �ామమ�ోన్మత మ�దుద్ల���

�ామజ య�నక�న �గ�ల జక్క� �ం��� కృష్ణ��ణ��

కమ్మ� �ర�ామృతమ� ����ద �తయ్మ� �తంబక�ం

�� మ�� �దు �హమ� కష్ణంబ�ను ��రదు త�్ల�

9

40

���న్�� � ���న్�� �ర�త క�కట� �� �ాయమ� జ��ి� �ాన్న మంద

నూనూగ� ��ాల నూతన్యవ్వనమ �ెం��� అమ్మను దూల ��ర

��దద్మ్మ అమ్మమ్మ��ద��మ్మ క ప�క�ల� �ెం��� మదమ� ��ర్

���� గట�్ట� త�్ల�� �ర�

��ంకనన్ ���ాకష్య్మ�ం�ె న 41

అమ్మ ��దద్ యమ్మ అమ్మమ్మ ��క్క వల�గ నుండ� ���� �

ర�చుల� ��ర� మ�గ�గ్రమ్మల �ెం��న

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్��

���న్�� � ���న్�� �ర�త క�కట� ��

క�ర�లక� చంకల� సళ�్ళ ��డక

నడ�మ�క� ��డల సందున గ�దద అమ్ మ�ో న్మత �ేహమం

నూ�� మరద్న జ��ి నల�గ బ�ట�్ట ర�దద

�ాన్నమ� జ�యగ �ాయ ప��

క�ర�లక� �ాంబ�్రణ� ��యగ దు�్ ��వల� జ��ి� �నన్���ె

42

�ాలజ ్�ే�ి మల�్ల ప�ల�బ�ట్టగ స ��� బ�డ�్డ ��ంద గట�్ట సళ

10

�ిర�ల�గ� చుండసూ్కల�����్ళను య

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్�� 43

నల్ ల� వ�ె�త్న �ల�ల క�ర�ల

�ాలజ ్డ ���ి� వలప� ��

�డ��ాట� క�ర�లక� నూ��ను బట�్టం

మరద్ జ��ి� మ�దుద్ �ాన

వళ్ళంత నూ��నుప�యగ �మ�క� �ేత�ల� చంకల� �ెవ�ల� �ాళ�్ ��డల� �ిర�ల� �ిక్కల� �ా��ల

నల�గ� బ�ట�్ట� తను వం

చంకల� అత�ల� చక్కగ ��రగ �భ్రమ� జ��ి� సబ�్బ �ా

నునన్గ �������� ల��ొ �డగ

ప�క�ను చంకల� ���� ��ను

�ాన్నమ� జ�యగ క�ంక�డ� రసమ��

క�ర�లను �భ్రమ� జ��ి��న

�ాంబ�్రణ���యగ క�ర�ల�ర బ�ట్ట క�ర�లను దు�్వ �క�్క ���

�ా�ిట �యగ మధయ్న �నన వదుల�గ �ాలజ ్డ ���ి ��న

�ిక్కల� ��ట��� �ాలజ్డ నంద

మల�్ లల మ�లల� బ�ట�్ట ��

11

�ాట�క ���ద్� కమల � �� కనులక�

�లకమ� బ�ట�్ట� నుదుట�



��రస్థ ��లను బ�్రర� కంద

�పంత క�ప్ంచు బ�్ ���ి

���ను బ�డ�్డక� ��ందుగ గట్ట

క��ె్చళ�్ల స��ద్� చక్క

బం�ార� �ినున్ను బ�ట�్టక��ె్చళ�

కదలక నుంచగ క�దుర� �ాను

మంగళ సూత్రమ� మ�ర్చగ పసు

��డ�ను గట�్ట� త�్ల యడ

పసుప� ��డ�ను మ���్చయ

త�్ ల�� బం�ార� ��� కట�

���� గట్టగ త�్ల�� మ�గ��ె

ననన్�� త�్ల�� మ���పమ�గ�

�నన్ తనమ� నుం� ��వల� జ�య ����ప్న త�్ల�� ��సు �ె

రంక� �గ�� ��డ �ాత�్రల� �ెం��ంచ ��వగ న��్కయ�

44

���ేను

అమ్మ ��దద్మ్మ అమ్మమ్మ ర�ప

ల�క్క వల�నుండ� ప�క�ర �ాల ర�చుల ��ర� మ�గ�రమ్మ లన�ెంగ� ప�త�్ర�ేన

�వ�డ� జ���ప్�� మ�టల సునృతంబ�.

12

45

మరద్న జ�య�ా తలక� వంట��� నూ��ను బ�ట�్టతలం

��దద్స్థ�� నూగగను మ�దుద్ల ప�త�్ర� �డ్డల�

మ�దుద్గ �ేతబట�్ట మ����ంబ�గ మ�దుద � బ�ట్ట త�్ల

నందమ� ��్రమ��ం�� మద��న్మ�ామర�ాల� ��ంగగన 46

వదుద్ర వదుద్వదద్నుచు ప�క�న �ల�గ �డ్డ�

గ�దద్ను���త్ �ెంగ�చును సళ్ళను �కర స�్చ��డ

గ�ద్ డదరంగ �ెంగ�ా ��డక స్వరగ్��ేనురప�త�్ర�� ఇదద్ర� పకృ� ప�ర�ష ���డల� ��డరత� మన్మధుల

47

���� కట్టక�నన్ �ొర �ా�� �ా�య నందురందర ����� ల���� మగ ���� లంజయ నందురందర�న

����� ల�� బంధమ�� �ేశమ� ల�సహ�వనంబ�న

��ళ వనంబ�ల� సుదను ��్ర��న కల్లను��ందురందర

48

����� ల�� బంధమ� ��ేశమ�ల� సహ�వనంబ�న

���� కట్టక�నన్ �ొర �ా�� �ా�య నందురందర ����� ల���� మగ ���� లంజయ నందురందర�న

��ళ వనంబ�ల� సుదను ��్ర��న కల్లను��ందురందర 49

అమ్మను��దద్యమ్మ�నయమ్మనుఅక్కనుఅక్క

అమ్మల గనన్యమ్మవ�� నమ్మను �ె�్ల� �ె�్ల క సమ్మ� ��డక���ర� జ�యగ తృ�ిత్� బ�ందవచు్

�ామమ �ొ న్మ�� ��ల��ామమ� ��ర్చగ తప�ప్ల�దు!

13

50

�ాలర�ాల�ామమద పల్ లవ ���� త�్ల చనున

�ాలను �నన్తమ�్మ���� పట�్టన � నుండరమ్మ త�్ ల�� ��టబ�ట్టత� �రగ చనున్ల �ాల� �ర

సళ్ళక� �టత��గ్ మద �ారమ� �ా��ను అమ్మ ప�క 51

తమ�్మడ� �ాల���గకను ��్మ������్కర సళ�్ళ

రమ్మ� ��టబ�ట్టగను రం�గ �ీల్చగ అమ్మ�ాల ��్మ�� త�గ్�ా ��డక �టగ � నుం��ర ప�క�ల�న

యమ్ మ�ో న్మత రమ� ��కగ �ెంగర �� సుప�త�్ర�! 52

చ��్కర �ాల� �ే�యల� కమ్మ� ఆమ�ర�ాల� ��్రక చక్క� పంచ��ర అ�� ��ల్ రసగ�ల్లను జ�ం���లడ�్

మక�్కవ ��డ అమ్మ భగ మందున �ోపగ �ందు���

ప�కను ��ంట��ా ����� ప��్ళమ అమ్మక� �ామ��సు! 53

కంట��� �ద్రవచు్చ��సుఖంబ�గ మరదజ�యక�ండగన

వంట��� సళ్ళక� ��డల� �ిర�ల� �ిక్కల� గ�దద్ప�క� బట్టల� ��ిప్నగన్మ�గ ప�క�న �డ్డను �ోప�ె కంట��� �ద్రవచు్చ��సుఖంబ�గ �ెంగకనునన్ ప�త�!

54

��క�మ�ర�డ� తృ�ిత ్��రగ �ెం ల�డ� �ంత ��ల��

��క�మ�ర�� మ�ర� తృ�ిత ్గ �ెంగ�చుంట�� �నున్��డ

��క�మ�ర��ె �క�మ�ర�డ� న��య్ కంట�� ��క� ప�త� ్ర �క�మ�ర��� యవ్వనంబ�న �ెం క�ందువ లంజ��డల�!

14

55

నల్ ల� ��న పద్మ నయనంబ�ల��న మ�ోన్మతంబ� �ల�్ ల�� ��న ��ర చను గ�బ్బల ��న స��నవ�్

�ల�్ ల��

�మ���న ర� ��భన క�ంభ�తంబ సుంద�

సుల్ లను �ోప�ా క�ిగ సమ్మగ �ెంగ�దు �� ��డల� 56

త�్ ల� ��న��� మ�ోన్మత హ�ిత్� జ���ీత్�

సళ్ళన �ాల���గ�న �ా��గ ప�క�ర�ాల� వ�ె్చ త�్ ల� జ�య�ా ��డక ���� గట్టగ � �ఢ్ప�ట

సళ్ళన�ాల���గ�చునుసుల్లనుదూర్చగ �ెంగ�ప�త�!

57

�నన్తనంబ�ల� చనుల� �కగ ప�క�ర�ాల� వ�ె్చ

�ాన్నమ� నందు�భ్రప�� గను ��ఢ్క� మ�దుద్ల�ట�్ ఇ�న్వసం��ల� ����� ఇంకను అగగ ��లప�త�్ర

కనన్�� �నున్ ����ర�� సమ్మగ �ెంగర అశ్వ��! 58

�నన్తనంబ�ల� చనుల� �కగ �ాలను �వ్వ��ౖ�

చనున్ల� �క�ా మదన �ారమ� �ా��ను �నున్�డ

యనన్�� క�ం�కర�్ణ��� హ త �త్�� నంగను ��ఢ్

���న్వసం��ల������ అమ్మను �ెంగర రంక� ప�త�్!

59

���్మ�� మ�సమ�ల్ కఢ�ప�నందున��ి కనంగ �ెబ్

���్మ�� మ�సమ�ల్ కడ�ప��ంఢ�గ�ాలను��్చ��ను �ొ �్మ�� ��ళ�్ళ�ా కఢ�ప� �ండ�గ�ం���బ�ట్టగ ��ం అమ్మఋణంబ� ��ర�్చ��న సమ్మగ �ెంగర రంక�ప�త�!

15

60

�ామ�డ� ��ౖన �వ�మ�గ�రమ్మలప�క�ల� �ెంగక�ందు�?

�మ�డ� ��ౖన �వ� మద ���� క�ం�� �ెంగ క�ందు�ా?

ఆమ్మ య��ద �ేవ��ల �ామమ���ర్చగ నుందు���

ఆమ్మను �ెంగ�ప�త� ్రడవ� �ామ మ�ోన్మతఅశ్వ ��? 61

త�్ ల య��ద �ేవ��ల ��పమ� ��ర్చగ �ెంగక�ందు

�ె�్ల సుభద్ర�ౌ్రప��ల �ామమ� ��రగ �ెంగ క�ండ సుల్ లను

��ి �ెం��నట ��క�ల క��న్ల� ��్రఢ వృ�ధ్లం

నల్ ల� �ాడ� �ామమద ��న్మత కృష�్ణడ� రంక� ప�త�?

62

ఎందర� �ెం������ �ను ��ంద�� �డ్ డల� �������

నన్ందర�లంజప�త� ్రడవనందుర� �నన్తనంబ�నుం� బ�ధగ ��భ�� ������ ��దద్గ ��ౖ�� �నున్ �ెంగ

��ందు�� �క�అలంజ�గ��ెందు�� ప�త�్ర�ె ��ర్చ�ామమ

63

గ�దద్న వ�నన్�ే ��గర� సుందర ��భన �ామ హ�ి

మ�దుద్ల

�మ�ల� ��ర�ప���దద్గ నూగ�చు సళ�్ళ�ిర�

అందమ� ల�న ఆడతన మందున ��వ్వర� �ాట�ల�ర�ల

గ�ద్ డదరంగ�ా క�ిగ �ెంగ�దు గ�టమ� ��ంచగ త�్ల��!

64

ఎంతగ ల�వ��ా బల�ి ��దద్గ బ�ర� ఆశ్వ ��డ్

నన్ంతగ ��ం��ే �నుగ� ���ర �నన్గ ��ల్ల��ల

�ాంతమ� దూర్చ�ా క�ిగ సమ్మగ నుం��ర స�్చ��డ కంతయ���్చ� �వగను అ�గ్�� �ెంగర లంజప�త�్

16

65

�ా��ద తంట�ల� బల�ి గ�ఱ్ ఱప� ��డ్రమ� బ�� ��దద

దడ�్డను ��ం��వ�గద ��చను బ�లను ����మ�దుద్

త�్రండవ� ��ం��ను�ను ��క�ి ��ర్చగ �ెంగ����

అడ్ డమ� ల�దు�ా మనక� అమ్మక���సుడ�వ�ప�త�్ 66

�����ిన ��� ��శమ�ల మధయ్న �ెల్ల� ��ం���గల

����యగ బ�ర� �ాలజ ్డ�� �ిక్కల���ట�చు��టయ్మ�

బర�వ�గ జ�ర సళ్ళను స�� బ�్రర�కందున ���త్ బ�ట

అర�వ�� ��ళ�్ళవ�్చనను అందమ� తగగ్� ��ర� 67

జ���ను ��ౖట��ంగ� చనుగ�బ్బల

�దుగ ��ల��కగ

జ���ను �రలంగ మ��� జ�రగ �ిర�ల� ��ట� ��లక�న

జ���ను ��శ సంపదల� ��ప�ప్�� �డగ ��ల నంటగ

జ���ను నునన్� ��డల సందుగ ప�క�ర�ాల�త�్ల�

68

���న ����్క�� చనుల�

�టగ �ిర�ల� వత త్�డ్

��రమ�ల��య్సళ�్ళభగ�������న్ మద�ారమంతయ �ర�గ �ంగ �ా్థపనమ� జ�యర �ెంగర సమ్మసమ్ మరద్న జ�య�ా భగమ� నంతయ� ఆశ్వ��డ�్

69

జ���ను ��ౖట��ంగ� చనుగ�బ్బల�దుగ��ల��కగ

జ���ను ��శ సంపదల� ��ప�ప్�� �డగ ��ల��కగ

జ���ను బ�ందు�డగను �రయ� లంగయ���ల��కగన

జ���ను నునన్� ��డల సదున �ామర�ాల���రల�ౖ

17

70

అర�దుగ �ా��ిం�ె�� సుగంధ ���ం��� ����ాంత�ల�

����యగ రంభ ��నక సుభద్ర �ల�తత్ మ��ర ఊర

సు��� సరస్వ� ఊ��్మళ సు�ల ప్ర�ల మ���క

ప��మళ పంకజ��� పర��శ్వ�� �ాంభ� క�ం� �ౌ్రప 71

�ిర�ల�సంగ�ల��్మ ప్ర���� శ� �త్��సం���� �ే� �ా

వరమ�ల�సంగ� �ేవతలయందమ� ��భ�క�ి్మ��బద్ భరణమ�ల�ౖన �రజ ్�� సమ�నన్త �ీత్�త్వప� ��గ��గ ప��ణ�త ప�షప్ ��ల రసమ�ధు�� ���ల గజన్మ ధనయ

72

సరసులమ�న సంబ�స రస�్ ఞ ల�ఱుంగ�ను వృ�ధ్�ార

����ిన ప�షప్ గంధమ� ��ఱ�ం��న మ�దుద్ల ��త�్ర �ే

శ్వర�వ�ంగ �ైర� �జయ� గ�తయ్ మ�తృష్ణ ��ర

మ���పమ���రవృ�ధ్తనమందునవృ��ధ్� బ�ం�ెయందమ 73

పంచ��ర కనన్ �ాల�

�గడ కన

�ంట� �ే�� కనన్ �నున్ క

కనన్ త�్ల ప�క� �ర� కమ్మగ ను

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృ తంబ 74

క��న్ �ిల్ల కనన్ �ామ మ�ో

కనన్ త�్ల ప�క� క��గ �ెంగసుఖ

��ండ� ఇలన స్వరగ్� �ేన

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృ తంబ

18

75

మదమ� �ేత ��రయ� మ�ేత ్భ �ాజంబ ��వ�్వ�ేత��ల�గ� ��ౖంధవంబ

మదమ� ��వ�్వ బట�్ట ������ ��త �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృ తంబ 76

ఒక్కడ� ప�క��ండ�గమ��క్కడ� గ�దద్న �డ్డ� ��క్కడ� ��టబ�ట్టగను �ేత�ల �దద్�� �డ్డ బఎం

ఛక్కగ �ెంగ�ల�డగను

��� న��్కయ� �నన్��

త��్కన మ�టల�ల మద ��న్మత లంజ�� త�్ల �

77

���్మ�� మ�సమ�ల్ కఢ�ప� నందున��ికనంగ �ెబ్

���్మ�� మ�సమ�ల్ కడ�ప� �ంఢ�గ �ాలను ��్చ��ను �ొ �్మ����ళ�్ళ�ా కఢ�ప��ండ�గ�ం���బ�ట్టగ ��ం

అమ్మఋణంబ� ��ర�్చ� సమ్మగ �ెంగర రంక�ప�త�్ర!

78

ఎవ్వ�� �ేజ�ం���� ఎవ్వ�� చనున్ల �ాల����� ఎవ్వర��ాన్న�ానమ�ల�జ�యగ ��ంచగ ��దద్���

అవ్వ�� సళ�్ళ �క మద �ాడ�ను �ర�గ �డ్డ��ం

��వ�్వన ��కల��� ర����న �ాళ్ళను ప�త�్ర��ద�� 79

మ���తల్ ��ర్వగ ల�� �దయ్గల�ే మ�������ప్ంచగ

గ�దమ�న్ �ైలమ� బ ��ి ��ఢ్రమ� క�ి�ా��ంచంగ �ెంగం

గ�దమం��అదరంగ తృ�ిత ్గను �ామంబంత ��రంగ �

మదమ� ��వ�్వయ� �ా��� �వగను ��్రఢల్ వృ�ద్�ాం

19

80

మ���తల్ ��ర్వగల�� �దయ్గల�ే మ���ద్ర ����ప

గ�దమ�న్ ��ర�ప్గ అశ్వ��డృమ�ను సుఖం�ా ��ంచు�� అ����ల� క�ి ��ర�ా క��గ �ెం��ంచన్ మ�నందమ�

మదమ� ��వ�్వయ� �ా��� �వగను ��్రఢల్ వృ�ద్�ాం 81

వ��నల్ ��ర్వగ ల�� �దయ్గల�ే మ���ద్ర ����ప

గ�దమ�న్ �ైలమ� బ ��ి ��ఢ్రమ�క�ి�ా ��ంచంగ�ెంగం

గ�దమం ��అద రంగ తృ�ిత ్గను �ామంబంత ��రంగ � 82

మదమ� ��వ�్వయ� �ారగన్ మ���� ��మ���ద���ిగగ �్ � వ��నల్ ��ర్వగ ల�� �దయ్గల�ే మ���ద్ర ����ప

గ�దమ�న్ ��ర�ప్గ అశ్వ��డృమ�ను సుఖం�ా ��ంచు�� అ����ల� క�ి ��ర�ా క��గ �ెం��ంచన్ మ�నందమ�

మదమ� ��వ�్వయ� �ా��� �వగను ��్రఢల్ వృ�ద్�ాం 83

���� గట�్ట�ా�

�గ��ెనన్ఢ� �ెంగ��ల�దుర కనయ్�ా�

��ళనుల�కనుండగను��పమ���ర్చగ�ెంగగననున్మ�మ

త�్ ల� జ�య ప�ట్టగ�� ��మ�� �ై�� �ాన�� తప�ప్ ల�ద

త�్ ల� �ెంగ�ా మదన ��పమ� ��ర్చర రంక� ప�త�్! 84

అమ్మ�� ��దద్యమ్మ�నయమ్మ��అమ్మల గన తత ్మ్మ�� ��్రమపంచు వ��నమ్మ�� ��రయ్�� ��రయ్

జన్మమ���క్కబంధ���రన్మమ�నునన్�ొల� �ొల�మ అమ్మ�� ��ర�ా ��డన���� కట�్ట� ��్రమ�

20

85

����ప� క�ర�ా ల��ర�� చును�� నం��ంచు ��ప�త�్ర�

ల�న��న్ ల ్లడటం చుప�త్ర ర�� ల�స��త్ ��ం��

�ాన్నంబందున వళ�్ళర�దద్గ య�����ే� �ిల్వం

కృష� ్ o�ే క�ి��ర్చ �ెంగ ర� ��ఖ�య్నం��బ�ందగన

86

ప�ట�్టన ప�క�ల� క�ిగ�డ్డను��ంచగ �ాపమందు

ప�ట�్టన ప�క�ల� పర�ల��డ్డల���ంచుటకనన్ప�త�

��ట్టగ ప�క��ండ�గను పట్టక ��ల్లగ ��ల్ల ��

��ట్టర స�్చ��డకడ� ���్చన ���ల� �ెంగ�సమ

87

ఎర�� �రల� క�ిగ ��దద్గ బ�ర�గ �ాలజ్�ే�ియ

�ిర�ల� �ప�ానుమ�ఖ��ంతగఅందమ� నుండ���య�న �ిర�ల� ��టచుండగను మల�్ లల మ�లల� బ�ట్ట�ాను

����్కల� ��ర్చ�� మదన �ామసుగంధ���ంగసుంద! 88

ఎంతట���గయ్� ��డ�క� �ెంగగ స్వరగ్�� �ాదను��

ఎంతట� ��ఖయ్� చనుల� �కగ ప�త� ్రడ� �ట��ర్

ఎంతట� తృ�ిత ్� ��డ�క� బ�ట్టగ � �ఢ్ను ప�క��ండ

ఎంతట� ప�ణయ్�ారయ్మ�ల�జ��ినలభయ్� �ంత��గయ

89

అమ్మ ��దద్మ్మ అమ్మమ్మ ర�ప

ల�క్క వల�నుండ� ప�క�ర �ాల ర�చుల

��ర� మ�గ�రమ్మ లను��క� ప�త�్ర�ే �వ�డ� జ���ప్�� మ�టల� సునృతంబ.

21

90

దునన్ల�� దునన్ �ెంగ� �గ� ��చ్చ ల�ర� దునున్ �ా�� ��ప�

�ం�� బ�ట్ట �ాను నక మ�ల�గ్న

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ 91

నల్ ల� ��న పద్మ నయనంబ�ల��న మ�ోన్మతంబ� �ల�్ ల�� ��న ��రచను గ�బ్బల ��న �తంబ సుంద

నల్ ల� �ాలజ్�ే ��డల� ��టగ ��టయ్మ� జ����� �� త�్ ల� ��న�� క�ి ��రగ �ెంగ�దు నమ్మ��ర!

92

నల్ ల� ��న పద్మనయనంబ�ల��న �ోన్మతంబ

�ల�్ ల�� ��న ��ర చను గ�బ్బల బ�డ�్డక� జ�ర� �త

��లక� నంట� �ాలజ ్డ�� ��తత్గ వ�ె్చద నమ్మ��ప�

త�్ ల� ��న ����ను �ెంగక నుండ�ట �ాధయ్మ�న! 93

నల్ ల� �ాలజ్డందు�ి�� మల�్లల మ�లను ��ౖనజ�ల

సళ్ళను ���త్�ార�క గ�దద్ను నంట�గ లంగ���

�ాళ్ళక� బ�ట�్టపట�్టడను క� బ�ట్టగ �ాట� ���ననన జ�ల��� �ామ�ాణ�మద ���త హ�ిత ్� త�్ల ��

94

�ె�్ల� �ెల్ల�� జన�జ����� రంక�ను ��ౖ�ెభరత్

���్ ల గ�ం� �గ�లను ��ర్చగ �ెం���� ప�త� ్రడ� � ��ల�� ��ర� లంజ �గ��ేల�� ప�త�్ర� లంజ��ౖ ర

���� �ంట�� జర�ప స్వరగ్మ� �డ�� త�్ల �!

22

95

త�్ ల� ��న��� మ�ోన్మత హ�ిత్� జ���ీత్�

సళ్ళన �ాల���గ�న �ా��గ ప�క�ర�ాల� వ�ె్చ త�్ ల� జ�య�ా ��డక ���� గట్టగ � �ఢ్ప�ట

సళ్ళన �ాల���గ�చును సుల్లను దూర్చగ �ెంగ�ప�త�!

96

���� కట్ట�ా ��డక త�్ల� ��ండ్లమ� జ�సు��

త�్ ల� జ�య�ా ��డకదడ�్డను �ోపగ ప�క��ండ�గ

�ిల్లడ� ప�ట్టగన్ చనుల �ాలను ��గ�చు �ెంగవచు

త�్ ఋణంబ� ��ర�్చ��న త�్ల� త�్ల� జ�యవచు 97

���� కట్ట�ా ��డక త�్ల� ��ండ్లమ� జ�సు��

త�్ ల�� గరభ్�వ్వగను త�్ల� జ��ిన రంక�ప�త

�ిల్ల� ొ �ిల్ల�� క�న ��ంట�� �ాలను ��గవచ�ా

సళ్ళన �ాల���గ�చును సమ్మగ �ెంగగ ����్క��ర

98

���� కట�్ట��

�గ�ఢ� తృ�ిత్గ �ెంగక నునన్ ��

��ళను ల�కలంజ�గ� ఢ�నన్ను యనన్��సతయ్ దూ?

���� కట్టక�నన్మగ ���� లంజయ నుందురందర ��ళవనంబ�న సుధను ��్ర��న కల్లను��ందురందర

99

త�్ ల� �ెం���వ�గదతం��్ర� ��కను ప�త�్ర�ైనన ���� గట�్ట ��క�

�గ��ై�� అక్కను �ెంగ బ�వ

త�్ ల� మ�మ�� క�ిగ �ెంగగ ప�ట�్ట� �వ�ప�త�్

త�్ ల� �ెంగ�ా క�ిగ త�్ల ఋణంబ�ను ��ర�్చ��!

23

100

��రస్థ��ల� జ�రగను బ �డ�్డక�బ�్రర�కందు��త

�రను బ���ఢ్��ండ�గబ� గట్టగ �ిక్కల� ��ాలజ ్డ �ిర�ల ��కమల�్ లలను బ�ట్టగ�ిర�ల� సళ�్ళనూగ�

����న బ�వ��భనర� �ేవత భ���� వ�ె్చ��యన 101

ఊ��మ�ాళ�్ళ�డగను�డ్డల� �ేతను బట�్టనూ

����న ఊరక�క్కలక�ను ద��ఢ్�� ల�వగ ��క నూప�చ జ�ర� ��ౖటసర�ద్��నుచు చనున్ల ��ంకమ� �ప���� �రయ్ప్ర�ాహ��ర�ల�గ ��రప �తయ్మ� త�్ల ��

102

చ��్కర �ాల� �ే�యల� కమ్మ� ఆమ�ర�ాల� ��్రక చక్క� పంచ��ర అ�� ��ల్ రసగ�ల్లను జ�ం���లడ�్

మక�్కవ ��డ అమ్మ భగ మందున బ�ట్టగ �ందు��

ప�కను ��ంట��ా ����� ప��్ళమ అమ్మక� �ామ��సు!

103

�ాసన ����క�దువ� ప�క�ను క�క్కనుబ� �ప�త�్ర�

�సమ� �ాక మ�ందుగ�� ప�క�ర�ాలను �����వ� � ��స�� ��ం���నుర సుగంధమ�ో న్మత �ారమంత

��స�� జ�డ�� �నక బ�దుధ్ల� మ�చ్చట ��ల�ప్�ా !

104

�ాసన ల�� ప�క� మద �ాకమ� ��ంగ�వృదధ్మ�తస

��షణ ��మ�ో న్మతమ� ��ంగగ చ��్కర �ే�� ���ియ

చూషణ జ�య�ా మదర�ామృత మ�ధభ్ మ�ను��ంతదు �ాభ్షణ ల�డనంతగను ���్చసుఖంబ�ల� �చు్చ���

��షమ� ��య�ల� �ధవ వృదద్���ంగ� బ�ర� �ాలడన

24

�ాసన మల�్ లమ�లను బ�ట్ట �ిర�ల� ��ట� నూగ�చున 105

�నన్తనంబ�ల��� ర��

�పగ ప�క�ర�ాల��ర��ట

చనున్ల �ాల� �కగను సుల్లను బట్టగ మ�దుద్ల�

�ాన్నమ� జ�యగన్��గ సంతయ�పంగనుజ��ి��ల�క

�నన్గ�ోప���ంట��ర� �ర�ల� ����ప్న త �్ల�! 106

�నన్తనంబ�ల� చనుల� �కగ ప�క�ర�ాల� వ�ె్చ

�ాన్నమ� నందు�భ్రప�� చంగను � �ఢ్క� మ�దుద్ల�ట

ఇ�న్వసం��ల� ����� ఇంకను అగగ ��లప�త�్ర

కనన్�� �నున్ ����ర�� సమ్మగ �ెంఅశ్వ��ఢృ�! 107

�నన్తనంబ�ల� చనుల� �కగ �ాలను �వ్వ��ౖ�

చనున్ల� �క�ా మదన �ారమ� �ా��ను �నున్�డ

యనన్�� క�ం�కర�్ణ��� హ త �త్�� నంగను ��ఢ్

���న్వసం��ల������ అమ్మను �ెంగర రంక�ప�త�్ 108

��కల� ��య���క్క��� చంపర ననన్నుచుండ���క్ రక�్కను ��ళ్ళ క�ిగ రకత ్మ� �ాగ మ��క్క�ే� �

��క్కగ �ెంగ�బ�త�లను చుండగ గట�్టగ పట�్ట�డ్డన ��క్క� �ామ���డలన �ా్వనుభవంబ� జ�ప�ప్సతయ

109

�����ిన ��� ��శమ�ల మధయ్న �ెల్ల� ��ం���గల

����యగ బ�ర� �ాలజ ్డ���ిక్కల���ట�చు��టయ్మ�

25

బర�వ�గ జ�ర ��� స�� బ�్రర�కందున���త్ బ�ట్ట

అర�వ�� ��ట�నను అందమ� �ామమ�తగగ ్�త�్ల �ార 110

పంచ��ర కనన్ �ాల�

�గడ కన

�ంట� �ే�� కనన్ �నున్ క

కనన్ త�్ల ప�క� �ర� కమ్మగ ను

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృ తంబ 111

క��న్ �ిల్ల కనన్ �ామ మ�ో

కనన్ త�్ల ప�క� క��గ �ె

సుఖమ� ��ండ� ఇలన స్రగ ్� �ేను �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృ తంబ

112

గ�దద్న వ�నన్�ే ��గర� సుందర ��భన �ామ హ�ి

మ�దుద్ల

�మ�ల���ర�ప� ��దద్గనూగ�చు సళ�్ళ�ిర�

అందమ� ల�న ఆడతన మందున ��వ్వర� �ాట�ల�ర�ల

గ�దద్దరంగ�ా క�ిగ �ెంగ�దు గ�టమ� ��ంచగ త�్ల��!

113

ఒక్కడ� ప�క��ండ�గ మ��క్కడగ�దద్న

�డ్డ�ంప

��క్కడ� ��టబ�ట్టగను �ేత�ల �దద్�� �డ్డ బట� ఛక్కగ �ెంగ�ల�డగను

��� న��్కయ� �నన్��

త��్కన మ�టల�ల మద ��న్మత లంజ�� త�్ల �

114

�ాప�ప�ణయ్�నరక �ా్రపత్��లభయ్�చ�్చన ��పమ� ��ర్చ�ా క�ిగ �ెంగర గట�్టగ అమ్మప�క

26

�ాపమ� �ాదు�ా ��డక త�్ ల� �ెం��న తప�ప్ల�దు

��పప్గ ��ఖయ్��్చ�� గ�దద్దర �ెం���� రంక�ప�త! 115

జన్మ��్చన త�్ల �ామప�����్క ��ర్చగ

జన్మమప�ప్ఢ� ప�క�ను �ల�్చ��నంగ వ�్చ� ��ద

జన్మ� �్చన ప�క� ల���� బ�వ పట్టను �ా

జన్మ �ా్థనమ�ల��� ��వగ సుల్ల ��ంచగ �ా! 116

త�్ ల య��ద �ేవ��ల ��పమ� ��ర్చగ �ెంగక�ండ�

�ె�్ల సుభద్ర�ౌ్రప��ల �ామమ� ��రగ �ెంగ క�ండ సుల్ లను

��ి �ెం��నట ��క�ల క��న్ల� ��్రఢవృ�ధ్లం

నల్ ల� �ాడ� �ామమద ��న్మత కృష�్ణడ� రంక� ప�త�?

117

సరసుల మ�నసంబ�సరస�్ ఞల�ఱుంగ�ను గంఢ�త���్మ

����ిన ప�షప్ �సనల�బట�్ట మరందమ� ���ల�చందమ�

అర�దుగ �ా��ించు మద��న్మత త�్ల ���ంగ��

మ�����మ� మ�దుద్ �రగను ��ండ్లమ� ��ౖ�� ���గట్

118

��దద్ ��దద్ సళ�్ళ ��దద్గ �ి

మదమ� ��వ�్వ బట�్ట ��రయ��

మ�డ�త ల� ప�� నడ�మ� బ�ర�గ �ాలజ ్

వృదద్ ���న ��� 119

�డ్డ �

��దద్��దద్ సళ�్ళ ��దద్గ �ిర

మదమ� ��వ�్వ బట�్ట ��రయ��

27

మ�డ�త ల� ప�� నడ�మ� బ�ర�గ �ాలజ ్

వృదద్ ���న ��� 120

�డ్డ �

అమ్మన ��దద్యమ �నయమ్మన అమ్మలగనన్అమ్

సమ్మగ �ెంగ� ప�త� ్రడవ� ��లక �ా్రఢల� వృ�ధ్ మ �ామమ� ��ర �ెంగ�దువ� క��న్ల� �ావల� ��� ���్ళ�

అమ్మక� ���కట�్ట మను �ాడగ గరభ్మ� జ�య�ా ! 121

ప�ట�్టన ప�క�ల� క�ిగ

ప�ట�్టన ప�క�ల� పర�ల�

�డ్డను ��ంచగ �ాపమందు

�డ్డల���ంచుట కనన్ప�త�

��ట్టగ ప�క��ండ�గను పట్టక ��ల్లగ ��ల్ల ��

��ట్టర స�్చ��డ కడ� ���్చన ���ల� �ెంగ�సమ 122

ఎందర� �ెం������ �ను ��ంద�� �డ్ డల� �������

నన్ందర లంజ ప�త�్ర నందుర� �నన్తనంబ నుం�య�న బ�ధగ ��్ఙభ�� ������ ��దద్గ ��ౖ�� �నున్ �ెంగ

��ందు���క�అలంజ�గ��ెందు�� ప�త�్�ె ��ర్చ�ామమ� 123

ఎందర� �ెం������ �ను ��ంద�� �డ్ డల� �������

నన్ందర�లంజ ప�త� ్రడ నందుర�నన్తనంబ�నుం�య� గ�దద్న వ�నన్� మదమ� �ామమ���రగయశ్వ��డ్ర నందమ��ాను ��ంచు��� �ెం���� లంజయనందురందర�న

124

గ�దద్న వ�నన్�ే ��గర� సుందర ��భన �ామ హ�ి

మ�దుద్ల

�మ�ల���ర�ప� ��దద్గనూగ�చు సళ�్ళ�ిర�

28

అందమ� ల�న ఆడతన మందున ��వ్వర� �ాట�ల�ర�ల

గ�ద్ డదరంగ�ా క�గ �ెంగ�దు గ�టమ� ��ంచగ త�్ ల��ర!

125

ఎందర� �ెం�����నను ��ంద�� �డ్ డల� �������

గ�దద్న వ�ం���ా మదమ� �ామమ� ��ర�� ల�దుప�త�్ర గ�దద్ను ప�క�నూ �నగ సుల్లను ��ంచర యశ్వ��డ

���ర స�్చ��డ క�ి ��ర్చగ �ెం���� లంజప�త�్! 126

ఉనన్�� గ�దద్ల� ��గర� ఉనన్� ��సధ్��ల� �ిర�ల�

ఉనన్�� అంత�ల�� క�ి మ�దుద్గ నునన్గ ��వ�్వబ

ళ�్ళనన్�� ��ంచ�ా బ��ి ల�వ�గ ��దద్గ నునన్�డ

యనన్�� ననున్కనన్ మద హ�ిత్� �ా�� త�్ల! 127

�ర�మల ల�న కట�్ట������యమ్మక�మ�దుద్��ర

ఇర�వ����ళ్ళప�త�్ర�ెర��శ్వర�ంగస్వర�ప భ

����ిన ��్రఢ ��ర� ర�ంచగ ��భన్ ���్ళ క�త�

�ర�మల��ంకట���ె మ�దంబ�న ��ె స�స��త��ై 128

వరమ�ల� �చు్చ �ేవతల� బ్రహ్మ సరస్వ� �ార్ శ్వర�లర��ెం��� భ���� ��భన �ారయ్మ� �డగన్

ప�ర�ష�డ� సంగమ��శయమ�న్ ర����ఢన అమ్మ �� ����ిన ప�షప్మందుప్ర��ి్ట �ంగమ� సంతసంబ�గన

129

�����ిన ��� ��శమ�ల మధయ్న �ెల్ల� ��ం���గల

����యగ బ�ర��ాలజ ్డ�� �ిక్కల���ట�చు��టయ్మ�

29

బర�వ�గ జ�ర చనున్లన బ�్రర�కందున ���త్ బ�ట్

అర�వ�� ��ళ�్ళవ�్చనను అందమ� తగగ్� వృదధ్� 130

అమ్మను��దద్యమ్మ�నయమ్మనుఅమ్మలగనన సమ్మగ �ెగ� ప�త�్రడవ� ��లక �ా్రఢల� వృ �ధ్ మ�

�ామమ� ��ర�ెంగ�దువ� చక్క� అమ్మల ��వ్వ��

యమ్మగ�� తలంచుదువ� అమ్మను �ెం��న ��ల�ే� 131

���న ��్రమ�� చనుల�

�టగ ��త� ్రడ� మ�దుద్ ల�ట

�ార్వ� ప�షప్������ి ��రమ�ల��య్నుసళ�్ళమ� �ిర�ల� వత� త ్చూ న��� బట్ట��త�్ర� ఆశ్వ��డ్

మరద్న జ�య ��లమ�ను ��డ్రమ���ంచనుప�క��ంప 132

ఎంతగ ల�వ��ా బ��ి ��దద్గ బ�ర�గ అశ్వ��ఢ

నన్ంతగ నుం���ా �నుగ� ���ర ప�క�న ��ం��ేను దంతయ� ��ల్ల��ల్లగను దూర్చర అదగ్�� స�్చ

�ాంతమ� ��ంచ�ా ��ఢక సమ్మగ �ెంగర లంజ ప�త�్ర! 133

వం��న బ�ట�్ అమ్మ భగ మందున��ఢృమ�దూ��్చ�ెంగ �ెంగర �ంగ�� �వ�ఢ �ెంగర ఈశ్వర �ంగస్వర�ప�

��గ�ల ��ర�ా మదన ��టయ్మ� జ�యర సృ�ి్ట�ారయ్ ఆగక జ�య�ా పగల� �ా�్రయ� మ�దుద్ల ప�త�్ర��! 134

��దద్గ న��య్�ా చనుల� �ిర�ల� వంట��� ��వ�్వబట�్ మ�దుద్గ ��ౖ��ా బ��ి � �వగ �తయ్ �వ� �ెంగ మ�

30

�� ప్దుద్ల ప�క��ండ�గ ��ఢ్న �ో పగ �ెంగ�చుండగన

మ�దుద్గ 135

����ర రస మంతయ� �ంప రంక�ప�త�్ర�!

��ం�� సళ�్ళగ�దద్లను వంట�� ��దద్గ �దు���� మ�చ్చట ��ర్చ���క� ��దద్గ �ేత�ల� పట్టన

���్చ� �వ�ా బ��ిఎంతగ ��దద్గ ��వ�్వబట�్ట

ఎంచగ �దు�రయ్మ�ను �ంపగ��దద్గ న��య్ ప�త� 136

ఎంతగ ల�వ��ా బ��ి ��దద్గ ��ౖననుగ�దదసళ�్ళ

��ంతగ గ�దద్��దద్గను ల�వ�గ ��ౖనను ��వ�్వబటనన ఎంతగ ల�త��ా బ��ి ��దద్గ ���ల ���నప�క�వ

ళ్ళంతయ� �ాం��� �����! ల�వ�గ ��దద్గబ�ర��డ్డ

కంతయ� �ంపగ ���� �ా��ను ��దద్గ న��య్ప�క�

�ాంతమ� ��ంచ�ా ��ఢక సమ్మగ �ెంగర లంజ ప�త�్ర! 137

���� గట�్ట�ా�

�గ��ెనన్ఢ� �ెంగ�� ల�దురకనయ్�ా�

��ళనుల�కనుండగను��పమ���ర్చగ�ెంగగననున్మ�మ

త�్ ల� జ�య ప�ట్టగ�� ��మ�� �ై�� �ాన��తప�ప్ ల�ద

త�్ ల� �ెంగ�ా మదన ��పమ� ��ర్చర రంకప�త�్ర�! 138

బ��ిన గ�దద్ ��రమ�గ చనున్ల� బ�డ�్డక� ��క�చుడ

క�ల�క�చు ��వ�్వబట�్టయ� సుగంధ ���ంగ� ��్రడ��

గ�లక�ి�ర � ప�త�్ర��� ��గ�నందు���ం�గమ�దుద్ల�ట్ట

�లకర ప�క��ండ�గనుసుల్ లను�ోపగ �క�లంజ��ౖ��

31

139

మ�దుద్గ మ�దద్మ�దద్ క�నుమ�దద్ల���ట�నన్�ా���ా

మ�దుద్గ గ�దుద్గ�దుద్ క�ను మ�దుద్ల� ��ట్టర �ెంగ��

��దద్ స్థ��ల�ట సల�పంతయ� ��రగ �క��క

గ�దద్న వ�నన్��మదమ� �ామమ� ��ర్చగ మ�దుద్ప�త 140

�����ిన ��� ��శమ�ల మదయ్న �ెల్ల� ��ం���గల

�������� ��ప�ప్ ల�న �ి��మల�్లల మ�లలరంక��ంచ బర�వ�గ జ�ర� సళ�్ళ స��బ�్రర�కన్ ���ం�బ�ట

అర�వ�� ��ళ�్ళవ�్చనను అందమ�తగగ్��ామసుం

141

జ���ను ��ౖట��ంగ� చనుగ�బ్బల

�దుగ ��ల��కగ

జ���ను ��శ సంపదల� ��ప�ప్�� �డగ ��ల��కగ

జ���ను బ�ందు�డగను �రయ� లంగయ���ల��కగన

జ���ను నునన్� ��డల సందున �ామర�ాల� ��లక� 142

���� � ిన ��� ��శమ�ల మదయ్న �ెల్ల� ��ం���గల�

����యగ �ాలజ ్డ ���ిక్కల���టగనూగ� చుండ

�ిర�ద ల���క మల�్ లల నుబ�ట్ట గ��భ న�����్ళక�త� బర�వ�గ నూగ� సళ�్ళ స��బ�్రర�కన్ ���ం�బ�ట 143

సరసమ�ల�డవ�ె్చ సరసజ్ఞ�ె��ం��న ��త�్ర����

అర�వ�� ��ళ్ళవృదద్మద��న్మత����్కల ��ంగగన

ఇర�వ����ళ్ ��త్ �వ�ంగ ��టయ్మ జ�యప�షప్� ���యగ సంగ�ం�ె ర� ���డను వృదధ్ ���ం���ార్

బర�వ�గ నూగ� చనున్ల నుబ �డ�్డ క�జ�ర�ేతబట్టగ

32

����ిన వృదధ్ �ామమ దప�క� న�డ్డ ను�ోప��త�్

కర�వ�గ �ెంగ� �ెంగగ నుగ�దద్దరంగ నుసమ్మగ�ం�� అ���ెను ��క ల�య�చు ను

144

వృ�ధ్తనంబ� వ�్చనను వృ��ధ్� బ�ం�ెర �ీత్�త్వయ ��దద్ స్ఠ��ల���దద్గను �ిర�ల� ��ట�న �ాలజ్డం

మ�దుద్ల�మ�ల���ర�ప�నునన్��ేహమ��ాంత��న

వృదద్న�తలంచక�ర ప�క�న 145

�డ్డను ��ంచు��త�్

మ�దుద్ల� బ�ట్ట�ా తనువ� నంతయ� ��కర సళ�్ళచం

గ�దద్ను �ిర�ల� మ ర�� దభ్వ మవ్వగ �ర����ర

మ�దుద్ల ��త�్ర�� బ��ి బ�ర�గ �ా��ద తంట� �డ్

గ�దద్ర స�్చ��డ కడ� సమ్మగ నుం��ర �వ� �ేం 146

��రవ �ాండవ�ల� ��నగ� �ాలమ� �ేర�వన��య్ మ�క�

�ా్వ���� బంధు�� సమర ��ందుక� సం��� జ�యవయయ్ ��రవ ప�న్నవ్వగను సమ్మతన� జ�పప్వయయ్

ర�్వర� �ాజ���నగ రంబ�ను �ాణ�� పంచు��మ్మ

��ర� ����్క��ర్చగను �తయ్మ� ��రవ �ాండ�ాత

��రగ సూతప�త�్రడ�ను��లర� య�దధ్మ� జ�య��లశృ

�ారమ� నందు�� భగమ� ��ల�ను శ��త్�

�ప��క�ి

��ర్చ అందర� క��ి �ెం��న ��ల�ను ��దుప�క���

�ా���� య��ధ్��తమ�గ �� ర�ను జ�యగ ననున్��ల�ా

దూర్చగ �ా����డ్రమ�ల� �ెం��న జ�ల��� క�� ��ర్చగ

33

147

మ����న �ామ����్కక�ి వృ��ధ్�బ�ం��న �ీత్�ల� ����

మ���� వయసుస్ భరత్లక�� �ఢ్��ల�వక�ెంగక�ం

��దుక�నుక�ర��ాళ్ళను���ంగమ�ల�న్య��ప క�ండ

వదనమ�న�ా� �ించునుర�ా�� ��ఱుంగ�టక�డ �దయ్� 148

వదలక� వృదధ్ ��్రఢలను యందమ���చ్చగ ��ంగ����� మ�దమ�గ�ీత �త ్ ్వ�����య��ందును��ర�చుక�ర� �ా��

వదలక �ామ ��ఖయ్మ�ల�భరత్ల��ట�గబ�ంద లంజల

మ���� ���ంగ ��రవసమ�జక�ల�ంగన��్రఢవృదధ్ల 149

వృ��ధ్పయ్ం బ�న�ాల్ జ�ే�ి చనుల� బ�్రబ�్��తత్బ డ�్డన్ ��టంగ ���గట�్ట �ిర�దల�ద్టంగ ప�లట� �

నం�ో ��స్హమ���డ ��త�్ర� �వ��ఢ్రంబ� �డం

గ�దద్ం�� త���ేన ప�క� రస�� �ారంగ అమ్మమ్మక

150

స����హ్మణయ వంశజ�్మ స�� ����ార్చ��ం��ంత� ��ౖధవయ్ంబరయన్ రశ్ర����� �ా్రణ�శ్వ�ా�ారమ

సం�ో హంబ�న �తయ్ప� ����ా �ాన్నంబ�ల �ంగ��న

మ���ద్డన్ భగమం �ంప���� సం����ం�ె సంతృ�ిత ్గ

151

స����హ్ ణయక�ట�ం బ జ�్ త స����� �ార్ ��ం��ంత��

��ౖధవయ్ంబరయన్ రశ్ర����� �ా్రణ�శ్వ�ా�ారమ

సం�ో హంబ�న �తయ్ప�జ ����ా �ాన్నంబ� �ంగ��న

మ���ద్డన్ భగమం �ంప���� సం����ం�ె సంతృ�ిత ్గ

34

152

సరసులమ�న సంబ� సరస�్ ఞల�ఱుంగ�ను వృ�ధ్�ార

����ిన ప�షప్ గంధమ� ��ఱ�ం��న మ�దుద్ల ��త�్ర�ే శ్వర�వ�ంగ �ైర� జ�య�గ �తయ్మ తృష్ణ��రగ

మ���పమ���రవృ�ధ్తనమందునవృ��ధ్�బ�ం�ెయందమ

153

����ద నమ్మయందమ�ల� ����ద �మద��మృతంబ�� ����ద �ప��మృతమ� ����ద �అధ�ామృతంబ���

����ద బ�హ�మ�లరస ��్వదమ�����దచనున్�ాల�య

�ర�గ ��ల��ా యనగ సమ్మగ �ెంగ�దునమ్మ ��! 154

�ాసన ల�� ప�క� మద �ాకమ� ��ంగ� వృదధ్మ� సం

��షణ ��క��క్కగను ప�క� చ��్కర �ే��� ��ియ�

చూషణ జ�య�ా మదర�ామృత మ�ధభ్వ మ�న ��ంతదు

�ాభ్షణ ల� నంతగను ���్ సుఖంబ�ల� �ెంగ�ల�టలన

��షన మం�మ�టలను మ�దుద్గ నుంట�వ నంచ ��్రమ� 155

బ��ిన గ�దద్ ��రమ�గ చనున్ల� బ�డ�్ ��క�చుడగన

క�ల�క�చు ��వ�్వబట�్టయ�సుగంధ ���ంగ� ��్రడ�

సుల�వ�గ ప�త్ర�ంగమ�న సమ్మ ప�క�న దూర్చ�ెంగ�

గ�లక�ి ��ర్ ����డక సుల్ లను �ోపగ �క� లంజ��ౖ�� 156

ఇంట�ల�న ఇం� ఇ��స్సు్టజ�

��డ�క� ��డ ��వ�� ��� �ె�య�

35

ఇంట� రంక�బట్ట ఈశ్వర�� తర �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్��

157

స్వంత

�గ�� ��� �రను �పప్

రంక� �గ�� ��� �ా�్ర పగల

��డల� జ��ిక��గ ����ంచు ��వ�ె

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సత ��ను 158

స్వంత

�గ��

�� �ద��ంచు��నున

రంక��గ�� ��య� �ా�్ర ��

మల�్ ల ప�ల �ానుప్ ��య� జ�ర �ా

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్�� 159

�నన్ �ాప� �ో్ర�ి ప�చ్చగ �తత్ �ల�్లన త �నన్ �ాప�� ��దద్��నుర ��ంత �ాలమ� అగ

క�నన్ అక్కను ��నుల�న క�ీగ�ల��ర �ెంగర ప�క �ేను �వ �� తనూజక� ���� గట్టర తమ�్మ 160

�ర�మల ల�న కట�్ట� ���� యమ్మక ����్��ర్చగ

ఇర�వ����ళ్ ప�త�్డ� ర��శ్వ �ంగస్వర�ప భరత్

����ిన ��్రఢ ��ర� ర�ంచగ ��న ���్ళ క�త���

�ర�మల ��ంకట���ె మ�దంబ�న ��ె స�స��త��ై ��తప్రయ్: సందరభ్ స��త�ాయ్ఖ�య్న:

అమ్మ ��రగ �ర�మ ��ండ �ద వస� గృహమ� ల� ��దద్మ్

36

అమ్మమ్మల� �ర్వ��ంచగ ��ంకట�శ్వర�ా్వ� స�న్�� ల� కట�్టన. మ�ందు�ా�� అమ్మ ��దద్మ్మ అమ్మమ�్మల� అ�న్

�ేసు���, ��తత బం�ార� ��� బ� ట�్, పట�్ట బట్ట, త��తర ��ాహ

వసుత్వ�లను �సు����ర�. అమ్మను ���్ళక�త�ర��ా అలంక��,

�ర�మల ��ండ�ద ��ద ��దం ���ిసత ు్ండ�ా అమ్మక� ��డల� �� కట�్టన. ఆ �ా�్ర అమ్మను ��భన ���్ళ క�త�ర��ా మ��ాత్బ� �

�ెల్ల� పసుప� అంచు కం పట�్ట��, ప�లజడ, �ే�ల� ��ం��

�ాలకలశం �� గ��ల��� పం�ార�. ఇర�వ�� ��ళ్ళప�త�్రడ, ర��శ్వర

�ంగస్వర�ప���� భరత ్గ ��ం��న నల�బ�ేళ్ళ ��్రఢ ��ర� �

��భ���న్ �ర�మల ��ంకట�శ్వర�డ� స� స��తం�ా చూ��డ సం��షం��.

161

వరమ�ల� �చు్చ �ేవతల� బ్రహ్మ సరస్వ� �ార్ శ్వర�లర��ెం��� భ���� ��భన �ారయ్మ� �డగన్

ప�ర�ష�డ� సంగమ��శయమ�న్ ర���ఢన అమ్మ ��ర

����ిన ప�షప్మందుప్ర��ి్టంచగ �ంగమ� సంతసంబ ��తప్రయ్: సందరభ్ స��త �ాయ్ఖ�య్

ఆ ��భన �ారయ్మ�- ర��శ్వర �ంగ స్వర�ప��ైన ప�త�్ర�ే �వ� మగ�ై ���యండ, ��్రఢ ��ంగ�ల �ామమ�ోన్మత ర� స్వర��ి

ప��ణ�త �ీత �త్వ ర�ప ల�వణయ్ సుగంధ ����ినప ��భన ���ం�� ్

ఘనజఘన క�ంభ�తం�� త�్ ల��ర� ��భన ���్ళక�త���గ సుంద త�్ లనలంక��ంచ,నును�ిగగ �్�� మ��� �ాల �ాల�ాత్ర�� �ాగ ఆమ

ప�ర�ష��ైన ప�త�్రడ� సంగమ ����్క అ�శ�ంచగ త�్ల భ నందు

37

�ంగ ప్ర�ష్టజ��� మ�దుభ్త �ామ���� �డగ వరమ�ల� �చ

�ేవతల� సరస్వ�బ్రహ, ���ే� భ��ే� స��తమ��ా మ��ష� ్ణవ, �ార్వ� పర��శ్వర�లర��ెం��� భ��.

162

ర��ే�య� ��ర��ే�య� �ా

ర్వ��ే�య� �ాయ�్ర�ే�య� ��్ర�ే�య� �ర్మల��ే� �

వ��ే�య� య�ప్ంచుత�్ల 163

�ిర�ల��సంగ�ల��్మ ప్ర���� శ� �త్��సం���� �ే� �ా

వరమ�ల�సంగ� �ేవతలయందమ� ��భ�క�ి్మ��బద్ భరణమ�ల�ౖన �రజ ్�� సమ�నన్త �ీత్�త్వప���గ��గ ప��ణ�త త�్ ల ��ర� ����రయ్ గవ�ె్చ ను���్లక�త

164

చంకల� అత�ల� ������ �భ్రమజ��ియ� నూ�� బ�ట�్టయ

చక్కగ వళ�్ళమరద్ జ�యగ �ాన్నమ�ల�న�ాయమ�న �క�్క� ���ి��శమ�ల� చకగ దు�్వఅలంక��ం�ెద

మక�్కవ �� ప�క� రస �ాకమ� ����ద సళ�్ళ చంకల� ప�క�న �ాల��ే�యల� �� �ియ� ����ద సమ్మసమ్మ �క�ి ��ర �ెంగగను ప�క�న �రయ్మ� �ంప తృ�ిత్

చక్కద��ల వృ��ధ్నగ స్వరగ్మ� ���ద ��్రడవృద 165

�ె�్!��ప�ప్డ�వ�్చ�? సుఖుల� శృం�ార ���్ర�క�

��ల��ే ��డ��ౖన �ాలజ ్డన ల���ౖ నూగ�సళ్ళందమ�

�ల�వణయ్మ �� వ��� జనుల� ���ందు ���ం� ��

38

��న��్ళ��ంటబడన్ సుఖ క���ా �ెం��ట� �ారందర�న

��న��్ళ��ంటబడన్ సుఖ క���ా �ెం��ంచు ��వంగ �� ��న్���్ళ�� గ�ల�� రల�దు గదట� �సళ�్ళ గ�దద్ం

�ాల�వ ��య్ను�ా మ��� ర� శృం �ారంబ� ల�వ� ��ం

��లంజ 166

�ాప�ప�ణయ్�నరక �ా్రపత్��లభయ్�చ�్చన ��పమ� ��ర్చ�ా క�ిగ �ెంగర గట�్టగ అమ్మప�క

�ాపమ� �ాదు�ా ��డక త�్ ల� �ెం��న తప�ప్ల�దు

��పప్గ ��ఖయ్��్చ�� గ�దద్దర �ెం���� రంక�ప�త! 167

�ెంగ ల�� �గ�డ� ��పమ� ��పగ

�ద్ర బ �వ ��డ�క� త�్ల ప�

�ెం�� గరభ్ �వ్వ త�్లసంతస� �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్��

168

�ాలర�ాల�ామమద పల్ లవ ���� త�్ల చనున

�ాలను �నన్తమ�్మ���� పట�్టన ��గక న రమ్మ

త�్ ల�� ��టబ�ట త� �రగ చనున్ల �ాల� �ర�గ

సళ్ళక� �టత��గ్ మద �ారమ�ా��ను అమ్మ ప�క�న ���్ ల� �క�ా ��డక సమ్మగ ప�క�ర�ాల��ర�

��ల�క �ో ప�ా క�ిగ ��కర ప�క�ను గ�దద్��క�

సుల్ లను �ో�ి�ెంగమ�� జన్మమ� ��్చన త�్ల

39

169

ప�క�ను ��కగన్ ��డ�క� భరత్ ��ేశమ� నుం�� ��ను

���్క� ��్రమ�� క�శల ప్రశన్ల� ��యగ � తలం

ప�క� ర�ాల� వ�ె్చనుర �ీల్చర �� క�ి ��ర �ెంగ

����డ �ాయ�న్ ��డ�క� ��డ్రమ���ంచు����నుత�్ల

170

క��న్ �ిల్ల కనన్ �ామమ�ో

కనన్త�్ల ప�క� �ాడ� �

కనన్ త�్ల ప�క�మ్గ �ెం��న

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ 171

��రవ �ాంప్ర��యక�ల �ాంతల� లంజ��కంబ�జ�య� ��రవ భంగ�� కల�గ క�ండగ భరత ్ల ��ట�మ�ట�గ

����్కల� �ామమ� బ��ి క�ర�మ�ా�ె ల�ంచ సమ్మ

��ర్చగ ప�క�ల� క�ిగ �ంపగ �ా ్రడల� వృదద్మ�త 172

��దద్గ ల�త��ా ��గ�డ� ���ల ఊటల� ఊర� ప�క�ల ��దద్గ ల�వ��ా బ��ి

�డ్డను ��ంపగ వృదద్మ�త

గ�దద్దరంగ సమ్మగ క�ి �ామమ� ��ర్చగ స�్చ��

మ�దుద్ల ��త� �� �వ�డ �ామమ�ో న్మత అశ్వ��ఢృ 173

వృ�ధ్తనంబ� వ�్చనను వృ��ధ్� బ�ం�ెర �ీత్�త్వయ

��దద్స్థ��ల���దద్�ిర మద����్క వంట� �వ�్ బట�్టయ�

మ�దుద్ �ాం��� ��రయ

�మ�ను గ�దద్న �డ� ��త�్

వృ�ధ్న తలంచక�ర �డ్ డను �ోపగ �ెంగ���త�్ర

40

174

ఒక్కడ� బసుస్ల�ిర�దల�త� త ్ను సళ్ళను �ట�చుండ� ��క్కడ� చంక�ాసనల� ��క్కడ�

�డ�మ��క్కడ��ే��ల�్ �

�డ్డ�� భ�జమ� ��క�మ��క్కడ� గ�దద్�ా�

��క్కడ� వత�త్చూ రసమ� �ార�్చమ��క

మ�క�్కచు �ార�్చ��క్కడ� మ�చ్చట ��ర్చగ ��డ��ా 175

స్థనయ్ �్చ� మ్మమ�చ టగ �� �నన్తనమ�న్ ఆ��ళ�్ళ

కనన్ంబ�ట�్ట�వ �నన్తనమ�నుం� ����ప్��వమ్మ ����న్��వల జ�య �క� ర���సయ్ంబ�న్ స����సు జన్మం��్చ��వ� �గ�డ�� శృం�

176

జన్మం� ��వమ్ మ�చ్చట �� స్థనయబ� ��ే్చవ���

కనన్ బ� ట�్ట�వమ ����ప్ ���� ���న్�� �ా్రయంల� ఎ��న్��వల జ�య �క� ర���సయ్ంబ�న్ స����సు న��న్ �

177

�గ�డం ట�వ� క�ి�ా ����డ �ెం�ాట లన

�డ��ాట� క�ర�లక� మరద్నమ� జ��ి నల�గ� బ�ట�్ట� తను వం

�ాన్నమ� జ�యగ క�ంక�డ� రసమ��

క�ర�లను �భ్రమ� జ��ి��న

�ాంబ�్రణ� ��యగ క�ర�ల�ర బ�ట్ జడను ���ి� �క�్క ���

�ాట�క ���ద్� కమల � ���కనులక

�లకమ� బ�ట�్ట� నుదుట�



41

�నన్ తనమ� నుం� ��వల� జ�య ����ప్న త�్ల�� ��సు �ె

178

ఏమ� జ�పప్�� బ��ి ��దద్గ బ�ర�గ నునన్�ా��

డ్రమ�్మను ���ేను��క ��డ�దయంబ����ద్రల� ��మ��నంత�ం�ెమద ��న్మత �ంగస్వర�ప��గ

��మ�����ంబ��ా త���మ�దుద్ల� బ�ట�్ట� నమ్మె �ల�

�ేతను బట�్ట�డగను జ���డ ��డ్రమ� �ెం�ాన్చగ 179

��దద్ �నన్మ్మ ప�క�ల� �ెం���� సరస

అక్క �ెళ్ళళ�్ళ ప�షప్వత�ల� �ాగ క��న్

జ�య�ె అమ్మల� ��్రతస్��ంచ ఆవ�ల� � ���ిన దూడల� గట�్టన నుండ�న �� 180

ఒత� త ్ ���వచు్చ కట�క��ద్వృ�త్

�� ల� తనుమధయ్ ��చట��� ��ల�� � �� ఉం�ె ���య� కనబఢ క�ంఢ� నట��

ఉ�ధ్ త�లమథయ్ �ర���ద క�ంఢ దర!

181

సళ�్ళ ��ర మవ్వ సల�ప� చుండగ స

సల�ప� ��ర �ర� సుత�డ� మగడ�

�ి్రయ�డ� ��వ �ా్ర�ిత్ బ�ందును మ �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్��

42

182

�ాల� �ం��న చనున్ల� ��మవ్ ��డ�క���టన బ�ట్టగ �కగ �ాన

సళ్ళ సల�ప�� ��రగ సమ్మగ�ండ ��వ �ా్ర�ిత్� బ�ందును ��రత

183

సరస�� �ె�య� స్వంత

�గ�డ నుండ

పరప�ర�ష�� �� ��ందు ��ర�

పర�వ� �� వ� ననన్ ప�వ్రత �ానుం �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సతయ్�� 184

అమ్మల గనన్యమ్మమద ��న్మత �ార్వ� �ే�ప సమ్మగ

�డ్డ�ోపగను గ�దద్దరంగను �ెంగ�చుం

�మ్మడ స�్చ��డ ����నుర ��క్కడ ����్చ��

సమ్మగ నుం���ా క�ిగ స్వరగ్మ���ి� �వ� ��త�

అమ్మను ��దద్యమ్మ�న యమ్మను అకఅక్కక�త���

అమ్మల గనన్యమ్మవ�� నమ్మను అతత్ల� ��న ��రమగ ల�ంగ ్ ��సు���ప�క�ల� �ెం���� అశ్వ��డ�్ర

అమ్మక� గరభ్�వ్వగను అమ్మను జ�యగ ప�ట�్టక

185

�ద�ా� �డ్ డ బ���డ ������య

�వ�� ��ండ్లమ��య్ సృ�ి్ట

అమ్ గనన యమ్ అ��ప�ాశ��త

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ

43

186

బ�త� నగ�దుర� తమతమ ��తల� మ���త్త

����త�న జ�్మం��

�దల� తన తరమ�ల �

ఖ�య్�గ మఱ� క� దవరప� క� �ౌడ�ాప!

187

�నుక�ల� జ�రగ �నకప�

�ెం�ాటల� �� ��ా త�్ ల� �ెం� �నకమ� ను�డ �ా�ా

య�త�్ ల సంతసమ �డ రమ్మ �ి��ెన 188

�నుక�ల� జ�ర� చుండగ ను �ైత్ ప�మ�స మందునన

�నకప� �ెంగ�ల�టలను �డగ త�్ ల �ెంగ�చునన య�

�నకమ� �డ�ా క�ిగ ��ంత సుఖంబ� బ�ందుచునన్� తనయ�డ� త�్ ��క�ిగ �ెంగ మ�దంబ�గ తప�ప్ల�దు�

�తత ్ �ా��త్ల� �నుక�ల� పడ�త�ంట� త�్ల క�క్కను ��డ�క� క

�ెంగ�త�ం��. అ �నక శృం�ారం చూ�ిన త�్ ల ��డ�క� � �ి�� అ

దృశయ్ం చూ�ిం� ��డ�క� త�్ల� �ెం���ే తప�ప్ ల�దు అంట�

189

జనన మ���్ ��ం�� �చనున ల�ాల ను���� ��దద్� నసుప�త�్ర�సుల్లను��ంచత�్ల

యనుచును ప�త్ర ��డ్రమ� ను�ేతనబట�్టయ��

తనయ�డ�

44

190

�ాసన ����క�దువ� ప�క�ను క�క్కను బ ��ప�త�్ర

�సమ� �ాక మ�ందుగ�� ప�క�ర�ాలను �����వ� �

��స�� �����నుర సుగంధమ�ో న్మత �ారమంత �

��సుడ �వ�� �నక బ�దుధ్ల� మ�చ్చట ��ల�ప్�ా ! 191

�ాసన ��ి��వ�మద ప�క�ర�ాలను �నన్��ట�

చూషణ జ�య����ప్�� ���్ల� ప�క�నుగ�దద్నంత

�సమ� �ాకమ�ందుగ�� ప�క�న చ��్కర �ే��� ��ియ� ��సుడ జ��ి�వ�ర� ��వల� జ�యగ ప�ట�్ట��ను

��స�� ననున్ కంట�వ�చు ��వల� జ�యగ����ప్��వ�

�ాసన ��ిక�క్కవల� ��ం�� �వ�గ ప�క�గ�దద్

�ాసన బ�హ�మ�లరస ��్వదమ� ��క�చు ��దద్��ౖ� మ�్మసరసజ్ఞ�ేవతవ� ప�జల�జ�త��� త�్ల �

��సుడ నమ్మ�ామర� ��సుడ ��త మంత��సయ్మ జ���ద నమ్మ�మద �ాడ��� �రధ్మ� త �్ల�

అందమ� ల�న ఆడతన మందున రంభ�ల�తత ్ ఊర్వ

ఎందర� �దుయందమ�ల� ఎ�న్ర�ాల�గ ��చు్చ��ల�

మ�దుద్గ పదయ్�ావయ్మ�ల� �ా్ర�ి�� వర్ణన జ��ి

నన్ందర� వ�హలందు త���రగ నగన్మ� �ాను�త�

అంద�� త�్ ల�� ��డ�క� లందర� �ెంగగ �త�ర� త�్ల�� ��దద్ స్థ��ల� �ిర�లను �ిక్కల� ��ట�న ��శ సం మ�దుద్ల

�మ పద్నయనంబ�ల� క�ంభ�తంబమ�ల

�ాదమ� �ాళ�్ళ�ేత�లను �ిక్కల� ��లమ� �ానవట్ట

అందమ�ల�న్య�న్అనుభ�ంచుదు��కవ�లందర��

45

అందమ�ల�నఅడతన మందున �ాట��� ల�ర� �క�న వందన జ��ి�ేహమ�ను వర్ణన జ�య�చు

192

బ్రహ్మ ఇ�ె్చను సుత�లక� �దయ �ష� ్ణ ��ె్చను సుత�లక� � తత్ �వ����ె్చను సుత�లక� శ��త్ న

మ�గ�గ్���్చ�� సుత�లక� ��రయ్ ల�

మ�గ�గ్రమ్మల� ప�త�్రల �� �

మ�గ�గ్రయయ్ల� �ాపమ� �నన్క� 193

�ాణ� బ�వఅ�ాక్క��య్ బ్రహ్మక సృ�ి్ట జ�యగ గందర ��ళ మ��

ల��్మ బ �వగ �ష � ్ణవ� లంచ మ��

అప�ప్ ��ర్చగ ���న్య��ాల� � వ��్డ� ��ర క�ం�ెను �ష� ్ణ మ���

ప�జ జ�త�ర� �ా�మ�నవ�ల� �క�్

��ర�్చ ��ందుర� �ార� ప�ోపర��� ���ి �క�్కబ��గ�ా

194

�ిర�ల� గల�ా� ���ి�� ల��్మ �ే �దయ్ గల�ా� ���ి�� ��రతమ

బలమ� గల�ా� ���ి�� �ార్వతమ అమ్మ లందర� పర�లక� ��సుల�ౖ�

అయయ్లందర� ప్రజలను ��లచుండ

46

ల��్మ య�ం�ె �ిర�ల�గల �ా� ఇం �ాణ� �దయ్ల� గల�ా� పడ ��ం ���� శక�త్ల� గల�ా� ��ంప ల�

అమ్మ లందర� పర�ల�� �ాప�రంబ 195

�ిర�ల� గల�ా� ���ి�� ల��్మ �ే �దయ్ గల�ా� ���ి�� ��రతమ

బలమ� గల�ా� ���ి�� �ార్వతమ అమ్మ లందర� పర�లక� ��సుల�ౖ�

అయయ్లందర�ప్రజలను ��ల� చుం 196

ల��్మ య�ం�ె �ిర�ల�గల �ా� ఇం �ాణ� �దయ్ల� గల�ా� పడ ��ం ���� శక�త్ల� గల�ా� ��ంప ల�

అమ్మ లందర� పర�ల�� �ాప�రంబ 197

��రతమ్మ �క� మ�దుద్ల �ి్రయ�� ల��్మ �క� లంజ �ాత�్ర లం

�ార్వతమ్మ �క� ��గప� �ా�

మ�గ�గ్రమ్మ లక�ను మ�దుద్ �

198

��రతమ్మ ��క� మ�దుద్ల �ి్రయ��

ల��్మ ��క� లంజ �ాత�్ర లం

�ార్వతమ్మ ��క� ��గప� �ా�

మ�గ�గ్రమ్మ లక�ను మ�దుద్ సు

47

199

�దయ్ గల�ా� వ��ల�న �ాణ� య�ం డబ�్బ గల�ా� ����� ధనల��్

బలమ� గల�ా� పడకన �ార్వతమ అమ్మ లందర� ప�త�్రల మ�దుద్��

మ�గ�గ్రయయ్ల� య� �నన్ క�ం 200

�దయ్ గలద� ��ర� ప�క� ��ె �తత ్ మ�ంద� ���ే� ��్రమ ��

�ర మ�ంద� �ార్వ� పండ ��ె

మ�గ�గ్రమ్మల మ�దుద్ల �ి్రయ�డ�

201

పద్మమ� నందున క�ర�్చండ బ�ట�్ట �� బ�డ�్డ ల�న�� క�ర�్చండ బట�్ట �� �

���త్

�దను బం��ం�ె �ం��కడ

ఆడ� �ా��� బం��ం� అడ������ 202

మ��గ �ాన్నమ� జ�యగ ప�త� ్రడ� గ��న �రనుగట్టగ సళ�్ళ �

��డ�క� నడ�గ� బ�గ�ం�� �ర యనుచు ��్రడ అం��ల �పగ బ�ప నమ

203

మ�ందుగ��ిప్�వ�మ�నుమ�ందుగ���అమ్మప�క�

ఇదద్�� ప�క�ల�క�ి�� ��రగ �ెం��దనమ్మల�ర

��దద్ర� ��దు��డ్రమ�ను రం�గ �కగ��క్క ��క్క

గ�దద్దరంగ�ెం��దనుసుఖంబ�గ ప�క�న�డ్డ �ో�ియ

48

204

అమ�్మయ��డ్వగ ఆక����� చనుబ�ల� ��పగ �వ�డ �క�

అమ�్ య�కలనగ ��ర�మ�దద్ల�బ�ట�

మ�దుద్ల� బ�ట�్ట� �క� �వ

�ాన్నమ� జ��ంచ

�డ్డల�� ల�వ

బ�ర�గ ��ౖ���ిప్ ప�ట� ననగ

��డ్ డ ���� మద�రయ్ రసమ �ీ�్చ� ��మ�ర మందు �వ�

���్ల ��ందుక��ా �క� ప�ట్ట�ా �గ�డ� ��ౖ���ా మ�మ ��డక ��సుడగను ��ం���ర �నున

����ంతమ� ��సయ్మ� జ�య��డ 205

ఉచ్చమ� �చమ� గల�ె ప�త�్ర�� ��టన వ�చ్చ��య

ఉచ్చన అమృతంబనుచు మ�దుద్ ��్రగ���కమ్మగ�ందన� ��ం�� ��క� బ��సగ �ా��� �నన్తనంబ నుం�య�న

ఎచు్చల� �ా� �ామర� ��వక� డ��య్ను ��క�ప�త�్ర 206

ఉచ్చమ� �చమ మర� ప�త�్ర�� ��టన వ�చ్చ��

ఉచ్చన అమృతంబనుచు మ�దుద్గ ��్రగ� �దుప�త�్రడ� ��ం�� �వ� బ��సగ �ా��� లంజ�� �వ��ె�్ల �

ఉచ్చన క�డ� ��డ�క� ��టన �� యగ ����్క�ెల�్ల

49

207

వ��� పంత�లమ్మ���న��ళ్ళ

వ��� క�ర� �ాళ�్ళ ��ంటబడ

�� లమ� నందు �ెం���� ప��మం��

పంత�లమ్మప�త్ర ���న ����చ

208

��దద్గ న��య్�ా బ��ి ��రమ�ల��య్ర సళ�్ళప�త

మ�దుద్గ ప�క��ెంగ�చును �ాలను ��గగ �వ��తయ్

గ�దద్య��ిర�ల� ��డల� జబ్బల� ల�వ�గ ��వ�్వబట�్ట

�� ప్దుద్ల �దు �రయ్మ�ను �ంపగ ప�క�న లంజప�త�

209

��దద్గ జ��ి�వ�చను బ�లను ��గగ �నన్�ా��

మ�దుద్గ ఆర�వర ష్మ�ల� �ాలను ���ి� సమ్మ�ాన

�� ప్దుద్ల ��ట్ట�ండ�గను ��జన ��ట్టగ ప�క��ం ��దద్గ ల�వ��ా బ��ి ��ప�గ ను�ె�� �దు ��డ్ర�

గ�దద్గ సమ్మ�ా క��గ కమ్మగ �ెంగగ తృ �ిత్�

మ�దుద్గ న��య్�ా బ��ి ��వగ వంట��� ��వ�్వబట�

నందమ� ��డ��తనువ�నునన్గ న��య్ర �ాంత��న

యందమ� వృ��ధ్బ �ం�ెదను ��న �రయ్మ��ంప�వ� �� ప్దుద్ల ప�క�ప�జలను భ��త్గ జ����� మ�దుద్ప�త

గ�దద్నవ�ం���ా మదమ� గ�దద్న క��న్ను �ాన నూ��

గ�దద్న �ం�ిమర ద్నమ�జ�యగ ��ల�ను �ో�ిబ�క్

��దద్గ ��ను�ా బ��ి బ�ర�గ ల�వ�గ �దు ��డ్రమ

గ�దద్న ల�త��ా జ���ి క�మ్మర కమ్మగ సమ్మస

గ�దద్దరంగను�ెంగ�చును ��లమ� వత�త్చు ప�క�బ�క్

50

మ���ద్డ ��ళ�్ళ �ో�ి కల బ�ట్టగ ��వంతబ�ందు య� నందమ� జ�పప్ల�నుసుత���మ�� ��ంద��

�డ్డల�ౖన

గ�దద్ను ప�క��ంప���న ����్కగ నుండ�ర వ���ల�� రంద�� �డ్ డల� క�ిగ రం�గ ��ంచగ �ెంగ�����్క

గ�దద్ను ప�క���ట�� సుఖంబ� వచు్! అశ్వ��డ్రమ �ారధ్భ జ��తంట�లను �కగ �ోప���నంగ�ెంగ య

నందమ� బ�ం�ెదన్ వ�డ దూలను ��ర్చగ దూల���నన నందుల ��డ్ర��నర� నందున ప�క�న దూర�్చ��వ �ిదధ్మ���ను�ామమద హ�ిత్� ��నుర రంక� ప�త�్

గ�దద్న ల�వ��ా బ��ి �ా��ద తంట�నుబ �ల��డ్డయ మ�దుద్గ ��ట�ండ�గను బ�ర�గ ��దద్గ ఆశ్వ��డ్

��దద్గ ల�త��ా ��గ�డ� ���ల నుం�ె�� ప�క�ల�న � మ�దుద ల ప�త్ర��డ్రమ�ను బ�ట్టగ �ెం��న బ�గ�బ�గ 210

�����ిన ��� ��శమ�ల మధయ్న �ెల్ల� ��ం���గల

����యగ బ�ర��ాలజ ్డ�� �ిక్కల ��ట�చు ��టయ్మ� బర�వ�గ జ����� చనుల� బ�్రర�కందున ���త్ బ�ట్

అర�వ�� ��ళ�్ళవ�్చనను అందమ� తగగ్� వృదధ్� 211

సరసమ�ల�డ ��గ�� ��వ�ె్చను��భన���్ల క�త��

మ���పమ� మ�దుద ��ర్చ ���ంగ సుగం��� త�్ ల �ిగ�గ్

����ిన ��్ర �� యగప� �ీత �త ్ మ�ో న్మ యందచందమ�ల రసమంతయ�����

51

212

య�గమ� ��ర� జ��ిప్��� �ాణ�ల� చక్క� ఆశ్వ��డ్

�గమ���సు�ంచగను �గ�ల�మంత్రమ�జ�పప్�ార�

�ంగమ� �ో ప �ాణ�ల�యల��క తృ�ిత ్� బ �ం�� గరభ్మ �ాగను సంతసమ�గను �ా�ల� �ాజయ్మ� ల�ల�ను��్వ

213

య�గ�ధంబ��ాఋష�ల� �గ�ల��ిదుద్ల�పం����గ�� వం��నబ�ట�్ట��డ్రమ�ల�ప�క�ల దూ��్చయ��ెంగ��ెం

�ంగనమ�్శ�ాయగ�ర��ంగమ��శ్వర �ెంగ��ెంగ�ాయ

అంగన లందర� క�ిగ అశ్వప� ��డ్రమ�దూర�్చదుర�న 214

ప�్మన��డ్క �ా్రతప� �ావడ ��ౖ��గ���ి��ౖ�

క్కమ�్మగ గ�దద్���ంద ��క కమ�్మలదుపప్ట� ��త�త్ ��

ఢ్రమ�్మ�గ���్చల����ద��ల�న అంచుల��య దూ��

��్మ���ర �ా�ెప�డ� ���� ��క��� ��్ర��ణ 215

ఎందర� ��ందుగ��� �ష�ం�న �రద్�వ��� ���ంతమ�

��ంద��ాక���ల్హ�యల���ల�్కన��ంగ�చు�ెంగ�మంచుల కందక �ట�రక ��ాసత��ం�ెడ� �క� తృ�ిత ్�

మందుడ� �ల�ాజ�ప�డ� మగగ ్మ���ట�్ట�� ��్ర�� పంగను జ�పయ� జన� ప�త�్రడ� వం��న బ�ట�్టప�క�

�ంగమ� బ�ట�్టక���్కయ���ంచుచు ����్కక ��క����

�ంగ నమ�స్�ాయ గ�ర� �ంగమ�శ్వర ర�పప�త�్ర �ెంగర స�్చ��డక�ి ��రగ యనన్�� త�్ల�

52

216

�ాసన గల�గ్��ను �డ� �ాల�గ నుంగవ ��దద్గ�బ్

��స�� మధయ్మ�న్ మదన����� �ంపగ� బ�హ�మ�ల

��య్సమ� ల�వ�గ�దద్గల మ�ోన్మత త�్ల�� �ామ��

�సమ� �ా� ప�త�్ర��� ����ప్ను భం��మ ల���న్� 217

�ాసన ��ిప�క�రస మంతయ� �ర�గ ����ప్త�్ల

�సమ� �ాకమ�ందుగ�� ప�క�న చ��్కర�ాల� �ే�య

�� �ియ� �నన్��టర� � �కడ ల�న్య� ��రప్ త�

��సుడ� న��య్�� �వ�డ� త�్లఋణంబ�ను ��ర�్చ��

218

తమ�్మడ� �ాల���గకను �దుద్ర బ���ర సళ�్ళ��ర �మ్మ�� ����్క�ా సల�ప� �రగ ��గరజ�య్ష్త�్ర�

రమ్మ� ��టబ�ట్టగను ��మ�్మల������ మ���్చమ��

అమ్మస్థ��ల�రం�గను సమ్మగ నుం��ర స�్

��్మ�� త�గ్�ా ��డక �టగ � నుం��ర ప�క�ల�న

యమ్మమ �ోన్మత రసమ� ��కగ �ెంగర ��సుప�త�్!

తమ�్మడ� �ాల���గకను ��్మ������్కర సళ�్ళ

రమ్మ� ��టబ�ట్టగను �గ �ీల్చగ అమ్మ�ాల�య

��్మ�� త�గ్�ా ��డక �టగ � నుం��ర ప�క�ల�న

యమ్మమ �ోన్మత రసమ� ��కగ �ెంగర ��సుప�త�్ 219

ఉంప�డ�గ�ెత ్��ౖ��ర ప�క�ను �ెం��గ ననున్మ�మ

ఉంప�డ�గ�ెత ్�� య��ను ప�లను బ�ట�్టనలంక��ం�

నన్ంపగ తం��్రవదద మ�దంబ�గ ���గ�డప�ప్�ే�

53

�ప�ప్డలంక��ం జడ �ండ�గ ప�లను బ�ట�్టపం��

క�ంప�డ� గ�ెత ్�ా

�గ�డ! సమ్మగ �ెంగర ననున్ప�త�్

ఉంప�డ� గ�ెత ్ ��ౖ��గ మ�దుద్గ ��దద్గ నుండ� �డ

నన్ప�ప్�ె �� �� మదమ�����్చ�� ప�త�్రడ� ప �ట�్

ఎప�ప్డ� ఇంక��ప�ప్డనుచు ��ప�గ ��ం�� సళ్ళ�ాల

�ంప�గ అర�వరష్మ�ల! �ే��ల� �� �ియ� ప�క�ల�న �

నన్ప�ప్�ె ��క��్ మ�ో న్మత ప�క�ర �ాల��ర�

నన్ప�ప్�ె �దు��డ్రమ�ను ��టన బ�ట్టగ �����

తపప్ను ��క��ా ��డక త�్ల� �ెంగగ ధర్మ�ాసత్� తపప్� జ�పప్ల�దుగద త�్ల� ప�జల� జ�యమంట

��పమ� ��ర్చ�ా పర�ల� త�్ల� �గ�ట కనన్ప�త�్ర �ాపమ� ప�ణయ్మ� యనక

�డ్డను ��ంచగ త�్లప�క

�ెపప్గ ల����ఖయ్మ�ల� స్వరగ్�� ను��్వన వ���ల

��ప�ప్డ�సంశ�ంచర�ప�వ్రతను��ందుర�ననున్యంద ఎపప్ట�నుం��ా ��డక �ెంగగ అమ్మను ����్క�క

నన్ప�ప్డ� �వ��� చనుల �టను ��ర్చగ �ాల��ర�

ననప�ప్�ె సళ్ళల� సల�ప� ��్మ�� తగగ్గ ప�క�ల�

కప�ప్డ� �ామ�ారమ�ల� �ా��ను�ాన్నమ�జ�య�చుండ �ప�ను సళ�్ళచంకలను �ిర�ల� గ�దద్ను ప�క�ర�దుద్

నన్ప�ప్డ� �నున్�� ��డల� పంగను జ�పగ ప�క���

కప�ప్�ె ����ప్��నుర కమ్మ� ప�క�ర�ాల� �ర��ా

కప�ప్� �డ్ డల�వగన ���� మ�దుద్ �దు�డ్ డయ�

తపప్ను ��క��ా క�న త�్ల� �ెంగగ ధర్మ�ాసత్�

54

తపప్� జ�పప్ల�దు గద త�్ల� ప�జల� జ�యమంట

�ె�ిప్�� ��ంద� కవ�ల� సంస్కృత ��ష పదయ్��్లకమ 220

తపప్� జ�పప్ల�దు గద త�్ల� ప�జల� జ�యమంట

తపప్� జ�పప్ల�దతన త�్ ల���రయ్గ జ�సు�వగన

అప�ప్డ� �ే��ార్వ��వ ���గ న��య్ప�త�్ర ఇప�ప్డ�త� ��ర����వ ���గ న��య్��్రమ

221

బ�హ� �ౌ్వచ మృణ�ల మ�సయ్కమలం ల�వణయ్�ల� ���ణ��ర్థ�ల� చ ��త్రశఫరం ధ�్ మల్ల����

�ా��త్య�ః సత్నచక��ాకయ�గలం కనద్రప్బ�ణ�

రద్�ాధ్�� మవ�ాహ ��య ����� రమయస�����్మత. అరధ్; బ�హ�వ�ల� ��ండూ��మర త�ండ�్ల మ�ఖం పద్మం �ళ�

ఆ��శ��రప�ల�వణయ్ ప్ర�ా. �ిర�దుల��ాన్న ఘట�్ట. కనున్ల�

చంచలమ�ల�ౖన బ���సల�. మ��ాత్� భ��ిత���న ��శబంధం �ట���ౖ �ే�న ��చు. చనున్గవ చక��ాక ప�ల జం.మన్మథు� బ�ణ���న్ ���

�ల���ల్ �లద��ంచు��� �� త�నన్ఆర�త్ల���ప�ాం���� ఓలల��ేందుక బ్రహ్మ�ేవ�డ� ���్మం�న స��వరం ) 222

��దవ�ల ర�ప� �� వ� త మన్మధ��్వర మ����� ల�ండ� నన్���ె���ను ��ంద�� మ�ోన్మత వృ దధ్ల� ��్రడ క�

అధరమ� ప�క� �ెంగగ సుగంధ ���ం��� ��దు త�్ ల

�్వధమ�ల� జ��ిప్ ���నగపంగ నుజ�పగ �నన్��ట�

55

223

��దవ�ల ర�ప��� �� ల� ప�క� ����లను బ్రహ్మ సృ�ి నన్�� �ె���ను త�్ల తన ప�క�ను �పగ �నన్���

�్వధమ�గ �ీత్�మ�ోన్మతమ� �మ�ను �డ ����ం�� ��ం �ధవల� క��న్ ��్రడలను వృ దధ్ల ప�క�ల� ��క� లభ

224

�ాన్నమ� జ�యగ క�ంక�డ� రసమ��

క�ర�లను ర�దద్గ �భ్ర ప�

�ప�ను �ిర�ల� �ా��ల� ప�క�ను

వళ్ళంత ర���ద్� సు�న్బ�

�ాంబ�్రణ� ���ి� ��ర్ఘ��శమ�ల �ాట�క బ�ట�్ట� కనులక� �ా�ి ��ి� క�ర�లను దు�్

225

మ����న �ామ����్కక�ి వృ��ధ్�బ�ం��న �ీత్�ల� ����

మ���� వయసుస్ భరత్ల ��ఢ్� ల�వక �ెంగక�ండగన

��దుక�ను క�ర��ాళ్ళన ���ంగమ�ల�న్య��ప క�ండగ

వదనమ�న�ా� �ించునుర�ా�� ��ఱుంగ�టక�డ �దయ్� 226

వదలక� వృదధ్ ��్రఢలను యందమ���చ్చగ ��ంగ�����

మ�దమ�గ �ీత �త ్ ్వ ���య ��ందును ��ర�చు క�ర� �ా����

వదలక �ామ ��ఖయ్మ�ల భరత ్ ��ట�గబ�ంద లంజల�ౖ

మ���� ���ంగ ��రవ సమ�జ క�ల�ంగన ��్రఢవృదధ్ల

56

227

�ధవల� వృదధ్ ��్రఢక�మ�ట� ్ ����న ��డ వదుద్�

గ�దమ�ల�సళ�్ళ ��దద్గను��వ�్వనుబట�్టన�ేహ�ాం

మ�దమ�గ�ీత �త ్ ్వ�����య��ందును��ర�చుక�ర� �ా� వదలక �ామ ��ఖయ్మ�ల�బ �ందగ లంజ��కంబ�జ�య�

228

�ర�మల��ండ ��ౖ మ���త����న్ �ా�్ర నగన్�ేహమ�

����ిన ప�షప్��టన ���ం� మ�ో న్మ ����్క ��ర్చ

మ�����మ��ాను �ాలజ ్డన బట�్టయ వం��న బ�ట�్ట��త�్ర

����ిన ప�క�ల�క�ిగ ��డ్రమ దూర్చ �ెంగ�ల�డగన 229

అ���ెను వృదధ్�ార్ సుఖంబ�గ �ామప� ����్క��ర�

�ొర�క�న ఇంత�ా సుఖమ� తృ�ిత ్య ��కమ� ల�నయ�న

క����న ��వ�్ �ామ మద�ారమ� �ా��ను ��లక���రల�ౖ

మర�వ�గ ల�ను�ా �వ�డనంచును మ�దుద్ల బ�ట�్ట�డ్డక 230

బర�వ�గసళ�్ళజ�రగనుబ �డ�్డక���క�చునూగ�చుండ

�����ిన ��శ సంపదల� �ెల్లగ వత�త్గ ��ం�� �గల

����యగ��ప�ప్జ�రగను�ిక్కల��దుగనూగ�ల�డ

అర�వ����ళ్ళ �ామమద��న్మతఅమ్మలగనన్అ 231

ఒక్కడ� ప�క��ండ�గ మ��క్కడ�గ�దద్న�డ్డ�

��క్కడ� ��టబ�ట్టగను �ేత�ల �దద్�� �డ్డ బట� ఛక్కగ �ెంగ�ల�డగను

��� న��్కయ� �నన్��

త��్కన మ�టల�ల మద��న్మత�ౌ్రప�� �వ� �

57

232

ఒక్కడ� ప�క��ండ�గ మ��క్కడ�గ�దద్న�డ్డ�

��క్కడ� ��టబ�ట్టగను �ేత��దద్�� చక్కగ �ెంగ�ల�డగను

�డ్డ బట�్ట

��� న��్కయ� �నన్��

త��్కన మ�టల�ల మద ��న్మత లంజ�� త�్ల �

233

��కల� ��య���క్క��� చంపర ననన్నుచుండ���క్ రక�్కను ��ళ్ళ�� క�ిగ రకత్మ� �ాగ మ��క్క�ే�

��క్కగ �ెంగ�బ�త�లను చుండగ గట�్టగ పట�్ట�డ్డన ��క్� �ామ���డలన �ా్వనుభవంబ� జ�ప�ప్సతయ్

234

��దవ�ల ర�ప��� వ�త ప�షప్మ� ప�క� ����ల� ల�ండ� నన్���ె���ను ��ంద�� మ�ోన్మత వృ దధ్ల� ��్రడ క�

అధరమ� ప�క� �ెంగగ! సుగంధ ���ం��� ��దు త�్ ల

�్వధమ�ల� జ��ిప్ ���నుగ పంగను జ�పగ �నన్��

అరధ్: ఆడ��� ��దవ�ల ర�పమ� ల� ప�క� �ల� ����ల�

వ�ంట�య��నన్తనమ� ల��� అమ్మ తన ప�క� చూ�ిం��ె�ిప్. అ �షయం సతయ్మ� ��ం��మం�� మ�ోన్మత వృదధ్ల� ��

య�వత�ల క��న్లఆధ�ాలను ప�క�లను �ెం�ాక �ె��ిం�. 235

�ాసన ����క�దువ� ప�క�ను క�క్కను బ ��ప�త�్ర

�సమ� �ాక మ�ందుగ�� ప�క�ర�ాలను �����వ� �

��స�� �����నుర సుగంధమ�ో న్మత �ారమంత �

��సుడ �వ�� �నక బ�దుధ్ల� మ�చ్చట ��ల�ప్�ా !

58

236

��ర� �ే�, ��అమ్మ అంట�ం�� ఇల, దృశయ్ం ఊ��ంచు��ం�.

ప�క�ను �ాసన చూ� ��క�త�నన్వ��, క�క్కల��. �క� ��ాల�

�ాక మ�ం�ే అంత క�ర�వయసుల��� �� ప�క� ర�ాల� �ర������న్వ.

� ��స�� �����ను�ా �� మం� మదప� �ాసన ప�క�ర�ాల� ��

��డ�ా, ��క� �ామ ��సుడవ� �వ�. �క�క్క బ�దుద్ల� మ�చ్చట

వ�నన్��ా అంట�ం�� ��డ�క� �� త�్ల ��ర��, ��డ�క� �వ�డ� ��, అమ్మను వం�� బ�ట�్ట క�క్కల� ప�క� ��క�త�.(క�క్కల� �ెం��ంచు

���� మ�ందు మగ క�క్క ఆడక�క్క ప�క�ను �ాసన చూ

��క�త�ం��). మగ క�క్క అ క�క్క ప�క� �ాసన చూసుత్ం�, ��క�త�ం�� 237

�ాసన ����క�దువ� ప�క�ను క�క్కను బ ��ప�త�్ర

�సమ� �ాక మ�ందుగ�� ప�క�ర�ాలను �����వ� �

��స�� �����నుర సుగంధమ�ో న్మత �ారమంత �

��సుడ �వ�� �నక బ�దుధ్ల�మ�చ్చట ��ల�ప్�ా �! 238

�ాసన ��ి��వ� మద ప�క�ర�ాలను �నన్��ట�

చూషణ జ�య����ప్�� ���్ల� ప�క�నుగ�దద్నంత

�సమ� �ాకమ�ందుగ�� ప�క�న చ��్కర �ే��� ��ియ� ��సుడ జ��ి�వ�ర� ��వల� జ�యగ ప�ట�్ట��ను

��స�� ననున్ కంట�వనుచు ��వల� జ�యగ ���� ప్ప�క� �ాసన ��ిక�క్కల� ��ం�� �వ�గ ప�క�గ�దద్ల

�ాసన బ�హ�మ�లరస ��్వదమ ��క�చు ��దద్��ౖ� ద

�ాభ్షణ ల�డ�ా క�ిగ బ�త�ల� �ట�్టచు �ెంగ�ల�డ

59

దసుస్న బ�త�పదయ్మ� �ా్రయ�ట ����ప్న పంత�లమ్మ

��షక� అంద� �� గసు ��్రఢ���ం���� �ా���డల�

�ో షమ� �ాప ప�ణయ్మ�ల� తప�ప్ల� ల�వ� �ామ��ఖయ �ా�ియనంచు �ా�వర�సనన్�� ల�దను �ామ�ాణ� మ�్మసరసజ్ఞ�ేవతవ� ప�జల�జ�త��� త�్ల �

��సుడ నమ్మ�క ర� ��సయ్మ� జ����� �ామ��సుడ �ాసన ��ి ప�క�రస మంతయ� �ర�గ ����ప్త�్ల

�సమ� �ాకమ�ందుగ�� ప�క�న చ��్కర�ాల� �ే�య

�� �ియ� �నన్��టర� � �కడ ల�న్య� ��రప్ ��

��సుడ� న��య్�� �వ�డ� త�్లఋణంబ�ను ��ర�్చ��

239

����ప�క�ర�ాల��ర��చును ��నం��ంచు ��ప�త�్ర�

ల�న��న్ల ్లడటంచుప�త్ర ర��ల�స��త్ ��ం��

�ాన్నంబందున వళ�్ళర�దద్గ య�����ే� �ిల్వం

కృష� ్ o�ే క�ి��ర్చ�ెంగ ర� ��ఖ�య్నంద��బ�ంద

240

����ప�క�ర�ాల��ర��చును��నం��ంచు ��ప�త�్ర � ల�న��న్ల ్లడటంచుప�త్రర��ల�స��త్ ��ం��

�ాన్నంబందున వళ�్ళర�దద్మ�శృం�ారంగ �ిల్వ కృష� ్ o�ే క�ి��ర్చ�ెంగ ర� ��ఖ�య్నంద��బ�ంద

241

�� గసు ��లజ్డ ��న � �గ కనున్ల � వజ�్రల వంట� పల్వర�స �

బం�ార� ��� ��న బట�వ� గ�బ్బల ��

60

నయ���న �య�య్�� నడల ��

��రంప� గట� ��న ��డల �గ�గ్ల �� �ి����ట నడగ� ��నన్డ�మ� ��

తళ�క� జ�క�్కల ��న బ�ళ�క�మ�క్కర � �ిం�ాణ� కనుబ�మ �ెల�వ� ��న

242

���� ప�ిం�� రవ క��య�ల ��న �ం� �� ��ల ర��న్ల �ంచు ��

�����చూడ�� మ���య్ల సర�ల ��

�ే�� మ�ట�డ� �ెం�ా� �ర ��న 243

గ�బ్బల గ�మ్మల� �గ�ర� ��మ్మ సువర్ణప� ��ల�బ�మ

గ�్బ �ట��� చూప�ల�� �ాప��� ����� ��ల �క్క బ�బ�్బ� నంటగట�్ట�� ��దద్వ� �నన్న �ాదు �ా

నబ్బ ప�జగరభ్ మగ����� �ంత �ల�స��ట�� 244

గరభ్మ� జ�యక క��న్ల ప�క�

�ెంగర ప�త�్రడ దూల ��

గరభ్మ� జ�యకనక�ి��ర �ధవల ప�క�ల� �ెంగర ��్రమ ��

గరభ్మ� జ�య�ా ��రగ ����్ళన పడత ప�క�ల� సమ్మగ పగల �ెం

గరభ్మ� జ�య�ా స్వంత�గ�డ��ె

�డ్ డల� ప�ట్ట� ��్రఢలక

61

245

గరభ్మ� జ�యక �ెల�్ల� ప�క�

�ెంగర ప�త�్రడ దూల ��

గరభ్మ� జ�యక అక్కల ప�క�

�ెంగర దూలను ��ర్చ క�ి 246

గరభ్మ�జ�య�ా ��రగ క�లస� ప�క�ల� �ెంగగ మ�దు�� �ాను

గరభ్మ� జ�యర జన��� సమ్

�ెంగగ త�్ ల� దూల ��ర ��డ 247

నల్ లగ ల�వ��ా బ��ి నునన్ట� �ేహమ� �ాంత��నుచ

నల్ ల� బ�ర� ��శమ�ల� మధయ్న �ెల్ల� ��ం���

జ�్ లన చందమ�న్����య చనున్ల� ��దద్గ నవ్వ� కళ్ళక� �ాట���ట్టగ �ాళ్ళక� గజ�జ్ల� ఘల�్లఘల

మల�్ లల ప�ల�ాలజ్డ�� �ిక్కల� ��టగ ��టయ్మ 248

���� గట్ �ాసుత�డ� త�్ ల�� అ�గ ��ౖన �ా�్ర

మల�్ లల ప�ల�ానుప్��ౖన తన ప�త�్రడ� ���య�ం త�్ ల�� ప�త సంగమ మద��న్మత ��భన ���్ళక�త��

��ల్లగ �ిగ�గ్�� తలను వంచగ వ�ె్చను �ాల�ా��

కళ్ళను ���త్ �డగ, ����్కగ ప�త� ్రడ� �����ంచ

��ల్లగ �ర �పప్గను మ�దుద్ల� బ�ట్టగ త�్ల�

సళ్ళను �క�ా సుత�డ� �ెమ్మల� నూరగ �ామ����్

�ల్ లగ ప�క�ల సుత�డ� ��లమ� ��క�చు ప�క�నంతయ�న

62

��ల�క �ో �ి�ర�గ మ�ో న్మతప�క�న �ారమంతయ�న

సుల్ లను �ోప�ా ��క� సమ్మగ �ెం��ను అ�గ ��ౖనత�్ల

249

��ల్లగ��ల్ల��ల్లగను ప�క�న ��ంచర కనన్ త�

అ�గ జ�సు��ంట��గ అమ్మను ��ౖనను అ���ౖ�� సుల్ లను

�డ�ా బ��ి �ా��ద తంట�ల ��దద్గ�ం��

వల్ లన �ాదు�ా ���� � �వ�ను 250

�త త్మ� �చప�త�్ర��

�డ��ాట� క�ర�లక� మరద్నమ� జ��ి

నల�గ� బ�ట�్ట� తను వం

�ాన్నమ� జ�యగ క�ంక�డ� రసమ��

క�ర�లను �భ్రమ� జ��ి��న

�ాంబ�్రణ� ��యగ క�ర�ల�ర బ�ట్ జడను ���ి� �క�్క ���

�ాట�క ���ద్� కమల � ���కనులక

�లకమ� బ�ట�్ట� నుదుట�



�నన్ తనమ� నుం� ��వల� జ�య ����ప్న త�్ల�� ��సు �ె

�ాన్నమ� జ�యగ క�ంక�డ�రసమ���

క�ర�లను ర�దద్గ �భ్ర ప�

�ప�ను �ిర�ల� �ా��ల� ప�క�ను

వళ్ళంత ర���ద్� సు�న్బ�

�ాంబ�్రణ� ��గను ���ి� క�ర�లక క�ర�లను మధయ్న చక్క �ా

63

�ర�గ �ా�ిట �యగ జడ���ి �ాట�క బ�ట�్ట� కనులక� ��ల

�నన్ ��ట�� ����్చ���వజ 251

ఎవ్వ�� జన్మ��్చ��� ఎవ చనున్ల �ాల�����య� ఎవ్వర��ాన్న�ానమ�ల�జ�యగ ��ంచగ ��దద్���

యవ్వన మందుయ�జన���న�ంగడ� ��టయ్మ�డ

�శ్వమ� సృ�ి్టజ��ి తన ప�త�్ర� ��రయ్గ న��య్

�శ్వరహసయ్�� జన� ప�త�్రల ��భన సృ�ి్ట �ార

అవ్వ�� సళ�్ళ �క మద �ాడ�ను �ర�గ �డ్డ��ం

��వ�్వన��కల��� ర����న �ాళ్ళను ప�త�్ర��ద��య 252

ప�త్ర సృ�ి్ట�జ��ిన �శ్వ

ప�త�్ర ��� క� చనున్ల �ాల� �

ప�త్ర సం�గ ��సుఖ మనుచు �ే ప�త్ర సం��గ మ���రక� ���్ళ య�

ప�త్ర �ా���ి్ట య�గమ� �ధుల� జ� ప�త్ర వ్రతన��య్ ప�త�్ర� ��రయ్ ప�త్రసృ�ి్ట� జ��ిన �శ్వ మ

ప�త్ర సం�గ ��ఖయ్మ� బ�ందు �

ప�త్ర �ా���ి్ట య�గమ� �ధమ� జ�� ప�త�్ర ��� అ� న��య్ను �శ్వ

ప�త్ర వ్రతమ� �ాట�ంచు �ార్వ

ప�త్ర శృం�ార సుఖమ�ల� బ �ంద �ాన

64

ప�త్ర �ంగమ� ��ంచగ ��దద్జ�

ప�త్ర �ం�ా�న్�శ్వమ� ప�జ

ప�త్ర ��ా�న్ భగమ�న ప�జ జ�

ప�త్ర వం�ా�న్ ��ంచగ ప�త�్రల�

ప�త్ర �రయ్మ� గ�ాభ్నన్ బ�ంద

ప�త్ర ��డ్ర�����ష్టమ� పడత� లక

ప�త్ర �ామ�� ��ల� మ���త లక�న

ప�త్ర సం�గ ��ప�ణయ్ �చు్చ �ీత

ప�త�్ర ���య�� నగ�ట�� ప�ణయ్ మను

ప�త్ర వ్రతవ� ��ౖ��గ �శ్వ

ప�త�్ర �ె�గ�డ� �ే��� �శ్వ మం

ప�త�్ర�ేగరభ్ �వ్వ �శ్వ మంద 253

అమ్మను �ా��ా ��గసు లమ్మను �ామమ�ోన్మతంబ

నన్మ్మను �నున్గనన్ర� �హన��భన��్రఢ�ీత్�

నన్మ్మను ����రగ స్థనయ్మ� �� ��రసళ�్ళ య

నన్మ్మను �నన్�ా��గ�� ��ర� ��స జ�య����ప్�

అమ్ను �ా��ా క�న అమ్మన అ�� �ాను�ా��ా

�ొమ్మ�� లంజ�ాను మద��న్మత క�ంభ�తంబసుంద� లమ్మన �ాన�� సుత�� లంజగ ��ౖనను సంతసంబ�గన

అమ్మను వ�ంచు��ందున� ��రగ సంతస మ��య్ అమ్మక ���గట్టగను ఆ�� జ�యర �ంగర�ప��

65

254

���్మ��మ�సమ�లకడ�ప�నందున��ి�ఏడ�వరష్మ� ��మ�్మల �ాల��్చ�� సమ్మగ సళ్ళక� �ట �

��్మ�� తగగ్ ��కప�డ� �టగ నుండగ ప�క� �దు

డ్రమ�్మను �����నుగ�ర� త�న! ��ం�� �నున్ప�త�్ర

ఏమ� జ�పప్మందువ�ర ఏప�గ బ�ర�గ ��ం���ను�

డ్రమ�్మను అశ్వ��డ్రమ�గ నునన్�� ��దద�డ్ డ

అమ్మను �ెంగ���క� అమ్మఋణంబ�ను ��ర్చ��

కమ్మ �ామ��ఖయ్మ�ల� చక్కగ �వ్వర ��క�భరత

అమ్మక� �రయ్��నమ�న అమ్ జ�యర �డ్ డ��కన ��మ�్మల �ాల���గ�చును రం�గ �ెంగ స�్చ��డ �మ్మడ ��దద్�ా బ��ి �ా��ద తంట�ల వ�ం�� అశ్ డ్రమ�్మవల�న్ ల�వ�గను �ో ప�క�న పట�్ట����

��మ్మ�� ��ల ్ల��ల్లగను దూర 255

త�్ ల య��ద �ేవ��ల ��పమ� ��ర్చగ �ెంగక�ందు

�ె�్ల సుభద్ర�ౌ్రప��ల �ామమ� ��రగ �ెంగ క�ండ

�ిల్లడ� �ా���ెం��నట ��క�ల క��న్ల ��్ర వృ�ధ్లంద�� నల్ ల� �ాడ� �ామమద ��న్మత కృష�్ణడ� రంక� ప�త�

256

��ల్ లల�ాంతలంద��� క��న్ల� ��ఢల� వృదధ్మ�తల

�ిల్లన ���� వ�దగను�ిల్వగ వ�్చ�� �ెంగ�ల�టక

�ిల్లల� తల�్లల� �ధవ ��్రడల� వృదధ్ల� క��న్� �ెల�్ లల� అక్కల� వ��న ��డల� అతత్ల� ��నయతత

66

257

స����హ్మణయ వంశజ�్మ స�� ����ార్చ��ం��ంత� ��ౖధవయ్ంబరయన్ రశ్ర����� �ా్రణ�శ్వ�ా�ార మ

సం�ో హంబ�న �తయ్ప�జ ����ా �ాన్నంబ� ల��ంగ�

మ���ద్డన్ భగమం �ంప���� సం����ం�ె సంతృ�ిత ్గ

258

వృ��ధ్పయ్ం బ�న�ాల్ జ�ే�ి చనుల� బ�్రబ�్ల� � బ�

డ�్డన్ ��టంగ ���గట�్ట �ిర�దల�ద్టంగ ప�లట � ఆ నం�ో ��స్హమ�� డ ��త�్ర�గ�న్��ఢ్రంబ� ��ేరకం బ� ్ �����ంచగను సం���ానుర��త్న

�డగ �ా

గ�దద్ం�� త���ేన ప�క� రస�� �ారంగ అమ్మమ్మక క�ం� �ౌ్రప�

క�ం� : ఒక్కడ� ఇదద్ర� ��లర� �� ప�త�్రల� ఐదుగ���� ���్ళ జ��ి�. ఐదుగ�ర� �ెం���� ఇం�ా ��ల ల���

�ౌ్రప� :అవ�ను అతత ్య�, � ��డ�క�ల బ��ిన �డ్ డల�� సుఖం�ా �తయ్మ��ెం��ంచు����న �� మదమ� తగగ ్ల�ద, �ాళ్ళను ప�ట�్టం�

�ా�� తండ�్రల

�డ్డల�� �ెం��ంచు ��ంట� ��ంత బ�గ�ంట�ం�ో న

ఆశ�ా వ�నన్�. అ��త్ �వ� సూర�య్�� �� �ెం��ంచు �, సూర�య్�

��డ�క� యమ��� �� క��� �ెం��ంచుక���న్వ� గ�. సూరయ్ ప�త�్రల

అశ్వ� �ేవతలను �ి�� � సవ� మ���్ర� క��� �ెం��ం�� 259

ఒక్కడ� ప�క��ండ�గను మ��క్కడ� గ�దద్న �డ్డ�� ��క్క�

�డ్డ �క�చును �ే�న ఇదద్�� �డ్డల� బట�్

67

��క్కగ �ామ�� జ����వ�గ �తయ్మ� ��ల�� ల�ద��డల ఇంకను �రల�ద క�ి ఈశ్వర �ంగమ� ���న��ల��� 260

�క�ి ��ర్చఅశ్వమ�ల��డ్ర� ��న �డ్ దూర్చ�

ప�క�న �ెంగ�ాను స�� �� వ�న జ�పప్�� క�ం ��డల�

ఒక్కడ� ప�క��ండ� మ��క్కడ గ�దద్ �డ్ డ�ంప�

��క్కడ� ��టబ�ట్టగను �ేత�ల �దద్�� �డ్డ బట� ఛక్కగ�ెంగ�ల���నను ����్కల� �ర�� ల�ద��డల

త��్కన మ�టల�ల మ ��న్మత లంజ�� �వ� �ౌ్రప 261

����న �ా���� ర�� జ�యగ ప�త�్రల� కనన్�వ�

����్కల���ర�్చ��ంట క�ి ��రగ ���్ళ�� మ�ందు�ా�� � ����క ��ర్చ� �ి్రయ�లక� �ాధయ్మ� రమ్మన�

����న �ా���� ర�� జ����� లంజవ� �వ� అతత ్మ 262

����న �ా���� ర�� జ�యగ ప�త�్రల� కనన్� �

����్కల ��ర�్చ��ంట� క�ి ��రగ ���్ళ�� మ�ందు�ా�� �

����క ��ర్చ ��డ�క�ల� ��లర� ��ి్రయ� లంద� ��డన

����క ��ర�్చ��ందునుగ ��ర�� రమ్మ� �ెంగ అ తత 263

����న �ా���� �ి�� �ామమ� ��ర�్చ����ట� అతత్

సూర�య్� యశ్వ�ాజమ�ల� �ాల�� �ాహన దునన్��

కర�్ణ�కృష� ్ణ��న్ �దుర ��రవ లంద �ష్ �ో్ రణ�ల �ర�గ �ెంగ ల�ద క�ి �ర� లంజవ� �వ� అతత ్మ

ఎందర� �ెం������మ�� ��ంద�� �డ్ డల� �������

68

నన్ందర 264

తల�నజ�ల� ����న మ�ాడర��ెంచగ �ామ����్కల

గ�లక�ి�ర � �్!��ంద��� ������వ�? సుఖంగ �ామ���

డలనుభ�ంచు ���� మ�ో న్మ ����్క��ర్చ �ెంగ

�ిల�వ���ా�� నంద��� ప�క�న �డ్ డన ��ంచ అతత ్మ

265

నల�గ�����డ �ామక �ి�ర � �్చ��నంగన ప�త�్రలన్ క

గ�లక�ి �ర��� ర�న ��లదు �రదు ����్క ��డల

పల�వ��� ��డ్రమ�ల్ క�ిగ ప�క �ెంగ ��ఖయ్మ� కల�గ�ను �ాన�� �ి��ెద ����్కల ��రగ �ెంగ ��డల�

�ెల�సును ల��� ��డల మ�ో న్మ �ి�్చ� తగగ ్ �ెంగగ

పల�వ�ర� �డ్ డలన్ క� ప�క�న ��ంచు ��నంగ ���ా

నల�ప�చు సళ�్ళ ��క్కడ� ��క�చు ప�క� మ��క్కడ� ��ల�క�చు గ�దద్ ��క్కడ�ను �క�చు సళ�మ��క్కడ� గ�లక�ి ��ర్చ �ా క�ిగక�మ్మ గతృ�ిత్ గ�ెంగ��ెం 266

అప�ప్డ�క�ం� తన �ి్రయ�లను సూర�య్డ� యమ�డ� ఇందు్ర

సూరయ్ప�త�్ర అశ్వ� �ేవతలను �ి�� ��డల� �ౌ్రప�� �ామమ

���ల� �ెంగమనన్�. సూర�య్ అతయ్ం ఉష్ణమ �� �ా��� ��

����్ర�, యమ�� �కర���న గ��దండమ�ను బ� �న�డ్ డన,

అతయ్ంత ��గమ�� �ాయ��ేవ�డ�, మ� ��ర�ప్�ా ఇందు ్ర క��ి

�ెం�ార� �ౌ్రప��. అశ్వ� �ేవతల� వ�్చ అశ్వ ����్రల�� �ౌ్ర

�ెం�ార�.

69

267

సూర�య్డ ఇందు్రడ యమ�డ� �ాయ�వ�ల�ప్��ేన క�ం���

సూర�య్ ఉష్ మ� యమ�� �కర ��డ్రమ �ాయ� ��గమ�న

��ర�ప్గ ఇందు ్రడ�న్ క��ి �ౌ్రప�� �ామమ� ��ర్చ�

����్కల� ��ర ��డ��� క�ం��� �ిల�్చను మ�మలంద�� 268

��రవ �ాండవ�ల� ��నగ� �ాలమ� �ేర�వన��య్ మ�క�

�ా్వ���� బంధు�� సమర ��ందుక� సం��� జ�యవయయ్ ��రవ ప�న్నవ్వగను సమ్మత ��న� జ�పప్వ

ర�్వర� �ాజ�� నగరంబ�ను �ాణ�� పంచు��మ్మ�

269

��రవ �ాండవ�ల్ కల�ి సం��� జ�సు�� నంగ �ౌ్రప

ఇర�్వ����రయ�ా సుఖమ� ��ె్చద కర�్ణ� క�డభరత

�ే��న ��క�ఇష్టమ�య� జ�పప్గ సం���జ�యకృష్

����్కను ��ర్చ�ర�� ��ఖయ్మ� �వ్వర ��క�అనన 270

బ��ిన భరత ్ ల�ౖదుగ���

�డ్డ ��ల� ��మ �ౌ్రప�

వల�ెను బ�వకర�్ణ� సుత�ండ�మనుయ యనన్కృష � ్

�ె���ను ����్కకృష� ్ణ�� �ర� ����్కల� జ�ప�ప్ �ెల�్

�ె��ిన స్వరగ్ ��్వరమ ��ర�గ �యబడ�న్ యనంగ

271

క�ం� కర్ణ శృం�ార

�నన్తనంబ�ల� చనుల �కగ �ాలను ��గల�దు�

చనున్ల �ాల� వ�ె్చనుర కర�్ణడ �ప�ప �నున్�డ�

చనున్ �ట �ర్చగన సమ్మగ �కర సూరయ్ప�త�్

యనన్�� క�ం�కర�్ణ��� చనున్ల� �పగ ��టబట�్ట �

70

272

చనున్ల� �క�ా సుత�డ� సమ్మగ నుం��ర స�్చ��డ

చనున్ల �క�ా భగర�ామృత మ�దభ్వ మ��య్ ప�త�

�నన్గ ��మ�ోన్మతరసమంతయ� �ర�ర అగల�ను

యనన్� కర�్ణ� తలను ���� అన్చగ త�్ల క�ం 273

ఎంతగ ల�వ��ా బ��ి ��దద్గ బ�ర�గ అశ్వ��ఢ

నన్ంతగ నుం���ా �నుగ� ���ర ప�క�న ��ం��ేను దంతయ� ��ల్ల��ల్లగను దూర్చర అదగ్�� స�్చ

�ాంతమ� ��ంచ�ా ��ఢక సమ్మగ �ెంగర లంజ ప�త�్ర 274

�ామ�� ������కర� �ాజయ్మ� ��లగ �ా�్ర��ళ

నన్మ్మవ�ధర్మ�ాసత్�మ�ల� ��పప్వ��ప�ప్డ���్వ

ధమ్మవ��ాను ప�ట�్టదవ�గ��్చద �క�ి��ర�ెం��ద

నమ్మ���ామ�ాణ�మద��న్మతమ�దుద్ల�నన్య

275

య�గమ� ��ర� జ��ిప్��� �ాణ�ల� చక్క� ఆశ్వ��డ్

�గమ���సు�ంచగను �గ�ల�మంత్రమ�జ�పప్�ార�

�ంగమ� �ో ప �ాణ�ల�యల��క తృ�ిత ్� బ �ం�� గరభ్మ �ాగను సంతసమ�గను �ా�ల� �ాజయ్మ� ల�ల�ను��్వ

276

య�గ�ధంబ��ాఋష�ల� �గ�ల��ిదుద్ల�పం����గ�� వం��నబ�ట�్ట��డ్రమ�ల�ప�క�ల దూ��్చయ��ెంగ��ెం

�ంగనమ�్శ�ాయగ�ర��ంగమ��శ్వర �ెంగ��ెంగ�ాయ

అంగన లందర� క�ిగ అశ్వప� ��డ్రమ�దూర�్చ��ందు

71

277

య�గ�ధంబ��ాఋష�ల� �గ�ల��ిదుద్ల�పం����గ��

వం��నబ�ట�్ట��డ్రమ�ల�ప�క�దూ��్చయ��ెంగ��ెంగగ

మ�గ�ల ��ర్చగరభ్మ�ల� వ�ె్చర ప�ట�్ట� �వ�ర అక్క��

��గ�ల ��ర్చ�ా క�ిగ �ెంగర �నున్�� �ా�నుజ�త� �ామ� 278

�ానల బ�వ��ల ర�����్కల� ����్చనజ�ల��ా��

�నన్తనంబ�ల�చనుల చనున్ల�ాలనుఇ�్చ��ం� �నన్తనంబ���క�ిగ ���� �ామ� �దు�డ్ గ�

ర�త్నన �క�యనన్� �నయమ్మ� �ామ�� �డ్ డ�టగ 279

ప��ాణ����ాల�్ల ఒక జన్మల� �ర� ����్కలను మ�� జన్మల�

��వ����� మరల జ�్మంచడం ప్ర�ాత్�ం�. �ామ�� �నన్మ్మ ���

�నన్తనం నుం� �ామ�డంట� అతయ్ంత ��. �ా��్చ ��ం�ం�.

మ�స� భరత ్ �ెంగలడ�. యవ్వనం ల� వ�నన్ �ామ�� �� శృం�ార ర

��� ల� సుఖ�లను��ం��ల� ����్. దశరథుడ� అంతఃప��ా��� వ�ే్చస���� ���క సకల�లం�ా�ాల� తయ్�ం� ��పగృహంల� �ష

వదన��� ఉం��. ఆ��ను అనున�సూ త ్ దశరథుడ� ఆ�� అ����ం� ఇ�ాత్న� �ామ���, ��ను �ేసుక�నన్ ప�ణయ్ం �ద ఒట�్ట ��ట

�ె�ాప్డ. ఆ అదను చూసు��� అంతక� ప�ర్వం �ే�ాసుర య�దధ్ంల దశరథుడ� తన���్చన ��ండ� వ�ాల� ఇప�ప్డ��ె�్లం��ల� ����. ఆ

��ండ� ����కల� - భరత�� పట�్ట���కమ, �ామ�నక� 14 ఏండ్ ల

వన�ాసమ�. ���క మ�టల� �� దశరథుడ� క�పప్క��� �య�డ. అ�� అధర్మమ, అందుక� భరత�డ� క��� సమ్మ�ంచడ, అం�ే �ాక

��ను పట�్ట����ా�న్ అంద��మ�ందూ ప్రకట�ం�, కనుక ఆ ��ండ�

72

����కలను ఉపసంహ��ంచు��మ� ���కను బ్ర�మ�ల�డ. �ం��ం��డ�.

అ��� ���క తన పట�్ట �డల�ద. మర���డ� వ�ష� ్ఠడ, సుమంత�డ�

పట�్ట���కం జ���ించ����� దశరథు� వదద్క� వ��్. దశరథుడ�

��ను�ై ��టమ�ట�ా� �ి్థ�ల� ఉ��న్. ���క�� �ామ�� �ి��ిం�

దశరథు� సమకష్ంల��� అంతక�మ�ందు దశరథుడ� తన���్చన వ�

గ���ం� �ె�ిప్ం�. �ామ�డ� ��ం��ెత ్�� దుఃఖం ల�క�ం�� తం� � �్ర మ� ప్ర�ారం వన�ా�ా��� ��ళ్ళ����� ��ను �ిదధ, ��ంట�� భరత�� �ి�� పట్టం కట్టమ� �ె�డ�.

280

య�గమ� ��ర� జ��ిప్��� �ాణ�ల� చక్క� ఆశ్వ��డ్

�గమ��� సు�ంచగను �గ�ల� మంత్రమ జ�పప �ార�నూ

�ంగమ� �ో ప �ాణ�ల� యల��క తృ�ిత ్� బ �ం�� గరభ్మ �ాగను సంతసమ�గను �ా�ల� �ాజయ్మ� ల�ల�ను��్వ

281

య�గ�ధంబ��ా ఋష�ల� �గ�ల� �ిదుద్ల పం����గ��ల వం��న బ�ట�్ ��డ్రమ�ల ప�క�ల దూ��్చయ �ెంగ��ెంగగన

�ంగనమ�్శ�ా గ�ర��ంగ మ��శ్వర �ెంగ �ెంగ�ాయనన అంగన లందర� క�ిగ అశ్వప� ��డ్ర దూర�్ ��ందుర�న

282

య�గ �ధంబ��ా ఋష�ల� �గ�ల� �ిదుద్ల పం����గ��ల

వం��న బ�ట�్ ��డ్రమ�ల ప�క�ల దూ��్చయ �ెంగ� �ెంగగన

మ�గ�ల ��ర్ గరభ్మ�ల వ�ె్చర ప�ట�్ట� �వ�ర అ ���కక�న

��గ�ల ��ర్చ�ా క�ిగ �ెంగర �నున్�� �ా�నుజ�త� �ామ� 283

�ెంగగ ల�� �� �గ�డ� �ెంగ�డ� య�గమ� జ�య ��రయ్ల

73

�ెంగమ� మహర�ష్లక� ��నమ� జ�యగ �ెం��రందర�

�ెం���� ��ంద�� ఋష�ల� ��పమ� ��ర్చగ����్క��ర్చ

వం��న బ�ట�్ట అశ్వమ���డ్రమ� ప�క�న దూ��్చ�ెంగ 284

�ానల బ�వ��ల ర� ����్కల� ����్ జ�ల� �ా���ౖ

�నన్తనంబ�ల�చనుల చనున్ల�ాలనుఇ�్చ��ం� �నన్తనంబ�� క�ిగ ���� �ామ�డ �దు �డ్ గ�

ర�త్నన �క� యనన్� �న యమ్మ� �ామ�� �డ్ �టగన

కనన్�� �నున్��సలయ్�� సత్నయ్మ� ��ం� ��ను�ా

�నన్తనంబ�ల� చనుల� �కగ ప�క�ర�ాల� వ�ె్చ

�ాన్నమ� నంద �భ్రరచంగను ��ఢ్క� మ�దు ల�ట్ట� �

ఇ�న్ సం��ల� ����� ఇంకను అగగ ��ల ప�త�్ర�

యనన్�� ��� �ామ ర� ��ఖయ్మ� �వ్వగ �ెంగ�ా య

�నన్తనంబ�ల��� ర��

�పగ ప�క ర�ాల� �ర��టన

చనున్ల�ాల� �కగను సుల్ లను బట్టగ మ�దుద్ల�ట

�ాన్నమ� జ� నగన్��గ సంతయ పంగను జ��ి ��ల�కన �నన్ �ో ప���ంట�� ర� �ర�ల� ����ప్న�నన్యమ్మ!

285

�నన్తనంబ�ల� చనుల� �కగ �ాలను �్చ��ను�

చనున్ల� �క�ా మదన �ారమ� �ా��ను �నున్�డ

యనన్�����క �ామ���� హత� త ్��నంగను

�� �కగన

���న్వసం��ల ����� సమ్గ �ెంగర అక్ప�త�్ర�

74

286

స్వంత

�గ��

�� �ద��ంచు��నున

రంక� �గ�� ��� �ా�్ర ��

మల�్ ల ప�ల �ానుప్ �� మదప�లంజ

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ 287

మదమ� ��డ ��రయ� మ�ేత ్భ �ాజంబ జవమ� ��డ ��ల�గ� ��ౖoధవంబ�

మదమ� ��వ�్వ బట�్టమ���త ��ర�ి�� వ� �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ

288

అమ్మ ��దద్మ్మ అమ్మమ్మ ర�ప

ల�క్క వల�నుండ� ప�క�ర �ాల ర�చుల ��ర� మ�గ�రమ్మ లను��క� ప�త�్ర�ే �వ�డ� జ���ప్�� మ�టల� సునృతంబ.

289

పంచ��ర కనన్ �ాల�

�గడ కన

�ంట� �ే�� కనన్ �నున్ క

కనన్ త�్ల ప� �ర� కమ్మగ నుండ

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృ తంబ 290

క��న్ �ిల్ల కనన్ �ామ మ�ో

కనన్ త�్ల ప�క� క��గ �ె

సుఖమ� ��ండ� ఇలన స్వరగ్� �ేన �వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృ తంబ

75

291

��దద్ ��దద్ సళ�్ళ ��దద్గ �ి

మదమ� ��వ�్వ బట�్ట ��రయ��

మ�డ�తల�నన నడ�మ� బ�ర�గ �ాలజ ్

వృదద్ ���న ��� 292

�డ్డ �

�నన్ �ాప� �ో్ర�ి ప�చ్చగ �తత్ �ల�్లన త �నన్ �ాప�� ��ద ��నుర ��ంత �ాలమ� అగల�

క�నన్ అక్కను ��నుల�న క�ీగ�ల��ర �ెంగర ప�క �ేను �ా �వ �� తనూజక� ��� గట్టర తమ�్మ 293

ప�క� బ��ెత ్డ� ప�ట� ��త�ల� �డ్ డ దూరదు �ెల�్ల

ప�క� ��కర సళ�్ళ �క ప�క� ��దద ��నుర అనన్య ప�క� బ��ెత ్డ� �ె�య్ జ��� �డ్ డ బ���డ� దూర్చ

చక్క �న �ె�్ ప�క�ను �నన్��ట� �ెం��న అనన్య 294

�����ిన ��� ��శమ�ల మధయ్న �ెల్ల� ��ం���గల

����యగ బ�ర��ాలజ ్డ�� �ిక్కల ��ట�చు ��టయ్మ� బర�వ�గ జ�����రమ�గబ�డ�్డక���క�చుసళ�్ళనూగ�చ అర�వ�� ��ళ�్ళవ�్చనను అందమ� తగగ్� వృదధ్�

295

బర�వ�గ సళ�్ళజ�రగన బ�డ�్డక ��క�చు నూగ�చుండగన

�����ిన ��శ సంపదల� �ెల్లగ వత�త్గ ��ం�� �గల

����యగ ��ప�ప జ�రగను �ిక్కల �దుగ నూగ�ల�డగన

అర�వ�� ��ళ్ళ �ామమద��న్ అమ్మలగనన్అమ్

�����ిన ��� ��శమ�ల� మరద్న జ�య�ద నూ��బ�ట�్టయ�

76

�ిర�దల� ��ట బ�ర�గను �ాలజ ్డ ��యగ ప�ల� బ�ట్ట

బర�వ�గ జ�����రమ�గబ�డ�్డక���క�చుసళ���తత్�

మ�����మ� �ాను మరద్న మ�జ�య ననూ�� బ�ట�్టయ

�������� �ేహమంతయ�నుమరద్న జ�యననూ�� బ�ట�్టయ

�ిర�దల� �ాళ�్ళ �ేత�ల� క��ిక్క గ�దద్క� గ�దద్ల�నయ�

��రగగ చంక ల�త�ల నుచక్క గనునన్గ �ాట�్లబ�ట

కర�వ�గ ��ల్క �ోపగను ���్ల� ప�క� ��క క�ందు��

����ిన ప�క� ��ల�కను �ో ప మ�ో న్మ �ామ ����్కల

క����న �ాక మంతయ� ను�ర�గ ����్కల ���� ���ప��ా

ప���ెను పంగ జ�పగను, ��దద్ ల�త�గ నునన్ప�క�ల

పర�వప� ��త్ర��డ్రమ�ను బట�్ట య�����నంగ ల�త��ా

296

అ���ెను వృదధ్�ార్ సుఖంబ�గ �ామప� ����్క��ర�

�ొర�క�న ఇంత�ా సుఖమ� తృ�ిత ్య ��కమ� ల�నయ�న

క����న ��వ�్ �ామ మద�ారమ� �ా��ను ��లక���రల�ౖ

������ను �మ� నంతయ� ను����్ ల��ర గమ�దుద్మ�దుద్

బ����ను �ప� ��ర�చు ను��ళ్ళ ను��ళ్ళ ను��ం� ల�త�

మర�వ�గ ల�ను�ా �వ�డనంచును మ�దుద్ల బ�ట�్ట�డ్డక 297

���న్�� �ెల�్ల� చనున్ల� చంకల� ��కగ �నన్ ���

నూనుగ� అత�ల నూతన్యవ్వనమ

���్ ల� �కగ క�ి� ���

��్మ� పం�న �భ���� ల���ె�

77

క��న్�� కమ�ను జ��ి ��వ

గరభ్మ� �ాగ�� గ�ట�్టగ ���

జ��ి� �వ�గ ఘనుమ� �ాను

మ�డ� ��లలక� కడ�ప��� ప�ట�్ట �ంట

���్మ�ో��ల ��కను �ెం�� �ెం�

�ిల్ల ప�ట్టగ �ెల �్ల� �ాల� క�

�ెం�� ��వ�గ దర�ె�్ల �ట ��ర 298

ప�క�ను ��కగన్ ��డ�క, భరత ్ ��ేశమ� నుం�� � �నుల

���్క� ��్రమ�� క�శల ప్రశన్ల� ��యగ � తలం

ప�క� ర�ాల� వ�ె్చనుర �ీల్చర �� క�ి ��ర �ెంగ 299

����డ�ా య�న్ ��డ�క� ��డ్ర ��ంచు ����ను త�్ లయ�

అక్కడ భరత్�� క�ిగ �డ్డ�� ల��ేతబట్ , �

ప�క�ను

భరత ్ డబ�్బ సం�ా��ంచ����� ��ేశం ���్ల ఉ�ోయ్గం �

ఇంట��� బ��ా డబ�్బ పం�ిసుత్��న. ��రయ్ ��డ�క��� �ెం��ంచు

��ంట�ం��. భరత ్ ��ేశం నుం� � �న్ �ే�ా. 300

ఎందర� �ెం������ �ను ��ంద�� �డ్ డల� �������

నన్ందర లంజ ప�త�్ర నందుర� �నన్తనంబ నుం�య�న బ�ధగ ��్ఙభ�� ������ ��దద్గ ��భ ��ంచ ల�ను ఈ

బ�ధను లంజ ప�త�్రడను��ర�ను ��త మంత య�ండ���

ఎందు�� �క� ఇంతగ�ల ��ల�� �డ్ డల �ి�్చ ��ందు

గ�దద్న వ�నన్�ే ��గర�ామమ� తగగ ్ �� ల�ద హ�ిత ్

78

��ందు�� �క� లంజ�గ��ెందు�� ప�త�్�ె ��ర్చ�ామమ�

ఎందర� �ెం������ �ను ��ంద�� �డ్ డల� �������

నన్ందర�లంజ ప�త� ్రడ నందుర� �నన్తనంబ��య�న ��దద్గ ల�త��ా ��గ�డ� ���ల నుం�ె�� �దు ప�క ��

గ�దద్న వ�నన్� మదమ� �ామ ��రగ యశ్వ��డ్ర ల

�ారధ్భ వృష�శ్వమ�లజ�త�ల ��డ్రమ� ��ం��ెంగ య

నందమ��ాను ��ంచు��� �ెం���� లంజ యనందురందర�న ��దద్స్థ��ల� ��దద్�ిర�లను �ిక్కల� ��ట��� డూగ�చున

గ�దద్ వ�నన్�ే ��గర� సుందర ��భన �ామ హ�ిత

మ�దుద్ల

�మ�ల���ర�ప� ��దద్గనూగ�చు సళ�్ళ�ిర�

అందమ� ల�న ఆడతన మందున ��వ్వర� �ాట�ల�ర�ల

గ�ద్ డదరంగ�ా క�ిగ �ెంగ�దు గ�టమ� ��ంచగ త� ��ర�!

ఎందర� �ెంగ��� నను ��ంద�� �డ్ డల� �������

గ�దద్న వ�ం���ా మదమ� �ామమ� ��ర��ల�దుప�త�్ర� గ�దద్ను ప�క�నూ �నగ సుల్లను ��ంచర యశ్వ��డ

���ర స�్చ��డ క�ి ��ర్చగ �ెం���� లంజప�త�్!

గ�దద్న క��న్�� సుత�డ గ�దద్ను ��వ్వర� �ెంగల�

గ�దద్ను �ెం�� క��న్��కమ�జ�యర నూ��ను �ం�ి గ�దద మరద్న జ�య�ా క�ిగ

�డ్డను ��ంపర �ెంగ� �ెంగ

గ�దద్దరగ సమ్మగ కసంతయ� ��ర్చగ లంజప�త�్ర�

301

ఉనన్�� గ�దద్ల� ��గర� ఉనన్� ��దద్ సధ్��ల� �ి

ఉనన్�� అంత�ల�� క�ి మ�దుద్గ నునన్గ ��వ�్వ వ

79

ళ�్ళనన్�� ��ంచ�ా బ��ి ల�వ�గ ��దద్గ నునన్�డ

యనన్�� ననున్కనన్ మద హ�ిత్� �ా�� త�్ల! 302

��గ��గయ్మ�ల��న్య�నన్ను ��డల� ��ెద్ల��న్య ��గ ��ఖయ్మ� ల�� ఇం�� �ాపప�ణయ్మ� ల�ంచక�ండ స

��గ ��ఖయ్మ� బ �ం యవ్వన ప�త్ర �డ్డను ��సం

��గ�� త�ల�����ప్ ప�త్రవ�ౌను భరత్��ర�ంగడ� ��నన్డ�

303

��ండమ� ��కదంతమ�ను దూర్చగ ప�క�న గ�దద్ బ�క్ �ండ�గ �ంగమంతయ�ను �ంపగ ��ట�� �ెంగ�చుండ బ్

�్మండమ� బదద్ల�ౖ నట�ల ��న �ార్వ� �ామ�ార ��ండమ� ��డ �ీల�్చనుగ ���యక� డప�ప్డ� �ామ���

304

పడ�చు �ిల్ల ��ందు పనస ��నల �ర ��్రఢ ��ందు ఆమ� పండ� �ర

వృదద్ ��ందు అరట� పండ� �ర� �వ�� పండ� �నుట �ె�య పండ��ను

305

ఐనను �డ్ దూర్చగన హ�ిత ్� జ��� ���న ��్రఢమ �ైనను సమ్మ�ా క�ి దూర్చగ ప�క� ప�త్ర��డ్ర�

ఐనను ��్ర వృదధ్ �ధ ��ౖనను ��ట�్టగ ల�వ� గ�నన

���నను బ�న �� ట్టగ ల�వ�గ ��దద్గ బ �డ�్డ నంట�

ళ�్ళనన్�� ��దద్�ా ��డల� ల�వ�గ �ిర� ల� వళ�్ళ ���

య�నన్����ౖనఎత� త ్గ న ల�వ�గ సనన్మ� �ానుయ�నన్ ���నను ��శసంపదల� �ాలజ ్డ �ిక్కల� ��ట�చుండగ

80

ఉనన్ను గ�దద్ల���గర�ామమ� ����్కల� య�నన్����్

నునన్ నునన్���న్ క�ి ��రగ ప�క�సమ్మసమ్మ

జ���డ� �డ్ దూర్చగన హ�ిత ్� జ��� ���న ��్రఢమ

�ైనను సమ్మ�ా క�ి దూర్చగ ప�క� �ా�� ��డ్ర�

దునన్గ ప�క నంతయ�ను �ట�� ��రగ �ా���� వగన్

��� మ�ో న్మ��మృతమ, ��సయ్మ జ�త��� �ా���డ్డక� 306

�ె�్ల ప�క� రసమ� �ెరక�గడ రసమ అక్క ప�క� రసమ� చక్కర �ాక అమ్మ ప�క� రసమ� అమృతంబ

�వ�డ� జ�ప�ప్ మ�ట సునృతంబ� 307

��సుడ నమ్మ�ామర� ��సుడ ��తమంత��సుడన

��సయ్మ� జత�నమ్మద ��న్మత �ామప� ����్క��ర్ ��సు� తప�ప్��ప�ప్లను దండన ��స�� ప�చ్చవ

��సు� ��ట�్ట�ట�్టనను తప�ప్కష్�ంచగ �ెంగ

�సమ� �ాకమ�ందుగ�� ప�క�ను ��క�ట ����ప��వ��

��స�� ననున్కంట�� జ�పప్గ ప�క�ను ��ిప్�ప

�ో షమ� ల�ద� �గ�ల �యయ్� చ��్క�ాల� �ే�యల

�� �ియ� ప�క�ల�న మద �ాకమ� నంతయ� �ర�మంట��� �ాసన ��ిప�క��నన్త నంబ��

308

�ె�్!��ప�ప్డ�వ�్చ�? సుఖుల� శృం�ార ���్ర�క�

��ల��ే ��డ��ౖన �ాలజ ్డన ల���ౖనూగ� సళ్ళందమ�

81

�ల�వణయ్మ �� వ��� జనుల� ���ందు ���ంచు�� �ా��్ళ��ంటబడన్ సుఖ క���ా �ెం��ట� �ారందర�న 309

���న్�� �ెల�్ల� చనున్ల� చంకల� ��కగ �నన్ ���

నూనుగ� అత�ల నూతన్యవ్వనమ

���్ ల� �కగ క�ి� ���

��్మ� పం�న �భ���� ల���ె� క��న్�� కమ�ను జ��ి ��వ

గరభ్మ� �ాగ�� గ�ట�్టగ ���

జ��ి� �వ�గ ఘనుమ� �ాను

మ�డ� ��లలక� కడ�ప��� ప�ట�్ట �ంట ���్మ�ో��ల ��కను �ెం�� �ెం� �ిల్ల ప�ట్టగ �ెల �్ల� �ాల� క�

�ెం�� ��వ�గ దర�ె�్ల �ట �� 310

రంక� ప��ాణమ�

రంక� ప��ాణమ�ల్ చ��� రంక�ను జ�యగ లంజయందు� రంక�ను జ�య �ేవతల� రమయ్ మ��హర �ావయ్మందు�

మక�్కవ ��కనం చను �ాలను �వ్వగ ��ం ప�త�్ర�

చక్� ���ె�ా్రయమ� చనున్ల �కగ త�్ ల�� ��

చక్కగ మ�దుద్ల� మద �ాడ�ను �ర�గ ఆగల�క ��ౖ

��క్కగ ప�త్ర��డ్రమ�ను సమ్మగ ��ంచు��నంగ �ెం

82

రక�్కచు బ�త�ల�డ�చును లంజయనంగను ���ప�త�్ర హక�్కర త�్ల��న్ ��డ�క� యవ్వన ��డ్రమ� ��ంచు ప�క�న �ండ��ా క�ిగ మ�చ్చట��రగ �ెంగ తృ�ిత ్�

�క్క� ప�త్ర�రయ్మ గరభ్మ� బ �ందగ త� హక�్క� చక్కగ ���్మ�� ��లల� �ామమ� �� ననున్�ెంగగ చక్క� �డ్డప�ట్టగ�� �క్క� �ాలను �క��

మక�్కవ �� �ాల� క�డవంగను వచు్చను ఆగక�ండ� �క్కమ� �ాల���గగను �క�ి ��రగ �ెంగ���ను�

త��్కన మ�ల�లమద��న్మత లంజను �క�ప�త�్ర ��క్కమ� �సు�� ర���ఖయ్మ� ��ె్చ�� త�్ల��న ���కను ప�ర్వజన్మమ�న క�ం���ౌ్రప�� �ాధ�ే �క�ల మందుయంద��� �ెం��న �ెంగగ త�్ ల��ౖ��

�క�ను �నన్�ా��గ�� ����ప్� �ెంగ�ట ��క� ��సు

��క�ి ��ర�ెంగ�దును �తయ్మ, కనన్�� �ెంగ���� ����డ�ా ��ం��� ����ప్� �ెంగ�ట ��సయ్ప�త�్

��క�ి ��ర ��ట�్టద�ను �ట�్టచు �ెం��ద �న�వ� ��

అక్కను అక్కక�త���� అమ్మ�ెం��� �వ� ప�త�్ర�

రంక�ను జ��ి�ేవతల� �ా�ల� �ాణ�ల� త�్ లప�త�్ర

రంక�ను �ావయ్�ాధల�గ �ా్రయ�� ల�దుర సంస్కృతంబ

ఏక� �ా్రయల�దుగ, �ే�గ అమ్మగ అందచందమ� చక్క� వర్ణనల్ కవ�ల� జ��ి�� అమ్మను �ెంగ��� డన్ కలల� జ�గృ�న �ెం���� బ�గ�గ సత్క�ందు్

అక్కను ��దద్య �న యమ్మను అమ్ గనన్యమ్మ

83

��క�్క�ధంబ�ల��ప్���� ప�షప్మ� ��క�ల� �ప�ప్చం

మక�్కవ ��డ �ెం����� ప�ర్వమ� దుద్గఅమ్మక�త�ళ రంక����ాద ��రతమ� రంక��� �ామ�� జన్��ఋష�ల

రంక�ను యజ్ ఞ�ారయ్మ� �ాణ�ల ��ర�జ�యచుందు రంక�ను జ���క�ం� నల�గ� ���దుగ� ��క�ి �ాను �ెం����

రంక��� జ��� �ౌ్రప�� పత� ల�ౖదుగ� ర�నన్ను ����్క�ర

����్కగ బ�వకర�్ణ��� కృష�్ణ��� ����ను లంజ��

ఆక� ��య�ా కడ�ప� కనన్మ� బ�ట్టగ భ రత్య�ం� �ాక� ��య�ాక�ిగ సమ్మగ �ెంగగ కనన్ప�త�్

��క� మంగ� పనుల� జ�యగ �తయ్మ� ��క���సు�ె

చంకల� అత�ల� ������ �భ్రమ� జ��ియ� నగన్�ాన్న

�క�్కల� ���ి��శమ�ల� చక్క� �ాలజ్డ ���ిప�త�

చ��్కర �ాల� �ే�యల� కమ్మ� ఆర�ాల� ��్రకష్ చక్క� పంచ��ర అ�� ��ల్ రసగ�ల్లను జ�ం���లడ�్ మక�్కవ ��డ అమ్మ భగ మందున బ�ట్టగ అర��ం

ప�కను ��ంట��ా ����� ప��్ళమ అమ్మక� ��సయ్ప�త�!

��కల� ��య��ెంగగను చంపర ననన్ను చుండ�నప�ప్డ�

రక�్కను ��ళ్ళ�� క�ిగ రకత్మ� �ారగ �ప�నంత

��క్క �ెంగ�బ�త�లను చుండగ గట�్టగ పట�్ట�డ్డ ప�క�న కండ�ాల�కదపంగను �డ్ డను వత�త్చుండ

ల�క్కక� �ం���ఖయ్మ�ర రంక�నుజ�, త�్ లప�త�్ర

పక్క�� పండ���గ అను మ�నమ� �ాదుర

�చు�ా����

చక్కగ ఇంట�ల�నర� ���డల� ��డ�చు గరభ్��్

84

అక్కర ��ర్చల���గ�డ�ండగ తపప్నల��వ్వర�

మక�్కవ ��ర�ా చనుల �ాలను �తయ్మ� �వ��ర�

తక�్కవ �ావ వృ��ద్నగ ���న్వసంతమ� ల��్చనన

��క�్కవ �ాల�వచు్చను�కగ సళ్ళన �వ� �తయ్మ

ప�క�న �వ��ెంగగను �రయ్మ �ంపగ వృ��ద్బ �ందు�

చక్కగ ��వ�్వ బట�్ట������నుర �ేహమ��ాంత ��ం

�ెక�్కవ �ెంగయంగను తృ�ిత ్� బ �ందగ వృదధ్�ా్ర

��క్కడ వచు్చ�ా తర� �డగ త�్ల�� ప�త్ర��

���్క� ��ఖయ్�చు్చనుర �ాపమ� ప�ణయ్మ� �డ��

ల�క్కన ���� ఇల�� లభయ్మ� ��నుర స్వరగ్ ��ఖ ���్క� �ష్ఠ�� బ��� ��ం��న స్వరగ్మ� ల�నల

�ీత � ందున ్ � మ��ంత�ా సుఖమ� �ెపప్��ల�దుగ �ాసత �మ ్

ఇం��క జన్మల� సుత�డ ���ర జన్మమ� ల��న్ ��� ప�క�న ప�ట�్ ��వ�మగ �డ్ డగ ��లదు ఒక్కజన్

ఇంకను ���న్జన్మమ�ల� �ెం��న �ర� �ామమ�ం ��

��ంకను ���ప�త�్ర��� �ారధ్క ��మమ� ����ా�

చక్క �ంగర�ప�డవ� �ామమ�ో న్మత త�్ల��సయ �క�ను శ��తమ���త్పర ��శ్వర త �్ల�� ��ప�

భ��త్గ జ�య�ా �వ�డ ��ౖనను ప�త� ్రడ �వ� ��సు ��క�్కర� ననున్����నను ప�త�్ర� లంజగ ��ౖ��ా

��కమ� వదుద్�ా ��డ ����న జ�ల�ర �వ� ననున్ �

��కమ� ��ళ్ళ�ా క�ిగ �ెంగ�దు ���ర ననున్�ేవ ��క�ి ��ర్చ�� ��డ�క� �ెం��న తృ�ిత్� ఇల�ర��ా

85

ఒక్కడ� ప�క��ండ�గ మ��క్కడ� గ�దద్న �డ్డ�ం

��క్కడ� ��టబ�ట్టగను �ేత�ల �దద్�� �డ్డ బట�

చక్కగ �ెం���� సుత��� సుల్ల �ో పగ వచు్చ��ఖయ్�

దక్కదు బ్రహ్మ � ష�్ణవ�ల� �ా��� ����� �ాహ��ల ��క�్క�ధంబ�లన్ క�ిగ ప�క�ను గ�దద్ను �ో�ి�ెంగ

��ంకను తృ�ిత ్�రదుర ����్కల� ��ర�ను �నున్�ెం

త��్కన మ�టల�ల మద ��న్మత క�ం�య� �ెం��ప�త�్

��క�ి ��ర్చ��ందర�ను �ెం��న తగగ్� ����్కల

��న్క్కగ �ెంగ�ా క�ిగ �ట్టల�ం�ె�� తృ �ిత్��క

��క్కడ �ాద ప�ట�్ట�� �ల్చగ ��భగ ��్వరమం

��క్క ప�ట�్ట������ ��ర� ��ఖయ్మ� �చు్చ��్వర

చక్క� ��ల�ా్థనమ�ర ��లమ� బట�్టయ� మరద్నంబ�న

యన్ క�ి �� భగమ� �చ్చగ �ామర�ాల� నుదభ్�ం

��కర �ర����ర �వ��� మద ��మృత �ార మంత ��ంత�ా ����న యంత�ాను మద ��మృత ��ర ల� వచు్చత�్ల�

మ�ం��త �ామ �ారక�డ �క�� స్వరగ్మ� �కష��ా! రంక�న బ�ట�్ట�వ�నను �ాత�్రల� మ�మ���ెంగప�త�్

క�క్కను బ ����క�దువ� చనున్ల� ప�క�ను వళ�్ళగ�ద

బ� క్కను ప�ర్వజన్మమ�న బ�దుధ్ల� ఇంకను ఉనన్

క�క్కగ �నున్��ంచు��న�ా క�ి��ర ర�ంచనప�ప్! క�క్కయనుందు�� జన� క�క్కల� �ెంగగ ప�ట�్ట�� క�క్కల�డ్ డ�కగను క�క్కల� �నున్ప�ే�ి�ెం

86

ప�క�ను ��క్క��క్కట�గను �డ్డల� �ోపగ �ెం�� జ��క�క

ల�కను ���క�క్కలను ల�క్కక� �ం�య� �ెం��నందు

క�క్కల� �ెంగ ��లకను గ�ఱ్ఱమ� �ా��ద జ����డ్ర

ప�క�న �పప్���ిర�

�హమ� ��డను దూర�్చ��ంట�

ప�క�ను �డ�ా ��గ�డ� ���గ ల�త�గ ��దద్గ�నన్

�క�్కదు నమ్మ� భగమ� ప�జల�జ�యగ త�్లక� ����న యంత�ాను మద ��మృత ��ర ల� వచు్చత�్ల�

మ�ం��త �ామ �ారక�డ �క�� స్వరగ్మ� �కష్మ�!

రంక�న బ�ట�్ట�వ�నను �ాత�్రల� మ�మ���ెంగ�వ�ప�త�్ అక్కను �ెంగగ మ���� అమ్మను �ెంగగ తం��్ర�వ

చక్క� అక్క�దద్��� సమ్మగ �ెంగగ అల�్ల�ై

అక్కల �డ్డలన్ ప�ిత నంబ��� క��న్ల� �ార �

��క�ను ��త�్ర ��త�్ర��వ�ర ���� గట్టగ భరత్��

ల�కమ� నునన్బంధనమ� ల�న్య� ���ర ��క�ప�త�్ రంక�న బ�ట�్ట�వ�నను �ాత�్రల� మ�మ���ెంగప�త�్

క�క్కను బ ����క�దువ చనున్ల� ప�క�ను వళ�్ళగ�దద

బ� క్కను ప�ర్వజన్మమ�న బ�దుధ్ల� ఇంకను ఉనన్

క�క్కగ �నున్��ంచు��న�ా క�ి��ర ర�ంచనప�ప్! క�క్కయనుందు�� జన� క�క్కల� �ెంగగ ప�ట�్ట�� క�క్కల

�డ �కగను క�క్కల� �నున్ప�ే�ి�ెంగ

ప�క�ను ��క్క��క్కట�గను �డ్డల� �ో�ెం�� జ��క�క్కల

87

ల�కను ���క�క్కలను ల�క్కక� �ం�య� �ెం��నందు క�క్కల� �ెంగ ��లకను గ�ఱ్ఱమ� �ా��ద జ����డ్ర

ప�క�న �పప్���ిన�

�హమ� ��డను దూర�్చ��ంట�

ప�క�ను �డ�ా ��గ�డ� ���గ ల�త�గ ��దద్గ�నన్

�క్క� �ామ�ాసనర �ామృత ��ండ�� త�్ల ��

�కగ నూర��ా మదప� �ారమ� ప�క�న వ�ట���ల�

��క�ి ��గ ��వ�్వమద మంతయ� ��ం�� ద్ర�ంచ��ంత ����న యంత�ాను మదమంతగ ఉష్ణమ� ప్రజ్వ�

ఆక� ��ర�ర����నర అమ్మమ�ోన్మత �ారమంతయ

��క� మంగ� పనుల� జ�య�చు �తయ్మ� ��సు�ై�� ����ె �తభతయ్మ�ల� ��తనువంతయ� ��క�ా��

��కమ� లభయ్మ�నుర ��నక రం �ల�తత మ�దులన

��క�ట కనన్నూ ర��గ నుండ�ర ప�ట�్టన ప�క���క

పక్క�� �వ�పండ���� �ాలను �ీల�్చచు నుండ గన్ పక్కన మ�మ�ీ ల్చగను ప�క�న �డ్డను �ో�ి�ెం

���్క� ��ఖయ్మబ�్బనుర నప�ప్డ� �నన్తనంబ�ల�

మక�్కవ ��ర్చ����ప్�� మ�మక� ప�న రంక�ప�త�్ర� ఒక్కర� ఇదద్ర� నల�గ� ���దుగ� ���నను ప�క� �ెం��

ఇంకను ��ల���లనక ���్క� ����్కగ �ెంగమందు చక్క���దద ��రచను గ�బ్బ ��న�తంబ సుంద��

�ిక్కల� ��ట� �ాలజ్డను ���్క� ��గ పట�్ట��క

88

చక్కర � ��ి ప�క�మద �ారమ� �ర�గ ��క్క�ే�

��క్కడ�గ�దద్ల� జ���ి

�డ్డను సమ్మగ �ెంగ� చ ���

��క్కగ ఒక్క��క్కర�గ ప�క�ను �ెంగగ ��ట��ండ

మక�్కవ ��డ�� క�ిగ

�డ్డల� బ�ట్టగ �క�చుం

త��్కన �ా���డ్డలను �ర�గ �ేతన బట�్టనూ �క్క� �ర��రలను �క�చు నుండగ త�్ ల ��ర న��్కయ�

���ేను�న ��ట�� �ర� ���డల�న్య�

పక్కన ��నువ�ండగ�� ప�క�న

�డ్డల� �ోప���గ �

��క్కగ �ెంగ�చుండగను చనున్ల� � ��వ�ననున��ం చక్క� ��రచనున్లను �

311

�యమ�్మ యనుచుంద ��ల మగ�� ��ప�క� ���ెంగ�చున

�� యమ్మంత న�ె్చ��� క�ి�ా �ెం�ాల నుం�ే� �

�యమ్మంత గలం �ాదు గద�ా ��యమ్ శృం�ారమ�న్ �� య��్మందుక��ా మ�ోన్మతమ��� �యమ్మ���ెం ఏయ���్మనన �వ� లంజగ�� ��ే��ల �ెం�ాల�న

ఏయ���్మనన �క� లంజగ�� ���ే��� �ెం�ాల�న �య��్మ క�ి�ా ను����ప్ గద�ా �ెం�ాట ల�న్

�యమ్మంట� లంజ ఈజగ� ల��� నుందు�� �డగన

�యమ�్మ ��ద మ్అమ్మలనుగ నన్మ్మ�ెం��వ��ా

��యమ�్మ ��దయమ్మఅమ్మలనుగనన్మ్మల��న �యమ్మంట� లంజ �ాదు మగ�� ��ేత �ెం��చ గన

�� య��్మందుక �క� లంజ గద�ా �యమ్మ� �ెంగ�ా

89

� య��్మ ప��మం ����డ క�ి�ా �ెం��ంచు �వంగ ��

� య��్మంద���� �ా� వర�సనన్ �ేల�కశృం�ార ��

జ�యం�ా క�ి ��ర�్చ ��వర� జ��� లంజ �యమ్మ� � య��్మ న�� ట�ెంగ�ట�� ����ప్న �ాలంజ ���

�య��్మంద���� �ా�్ర పగల��ెం��ంచు ��వంగ �

�ా�నం తను�ళ్ళ� ��ి క���� �ా�ాయ ��జ�గన

��యమ�్మ ��ద మ్మఅమ లనుగ ననమ్మంత �ా�ెంగ�� �ాయంబ�ం దుక�బ� ర��ాబ ��ియ� �ాశ్వంబ� � �� య��్మ ��క�ా ��

312

�� నను� ��న్�� వ�ే్చన

�డ ��

ఉంచు����వ లంజగను ఉంప�డ� గ�ెత ్న �ానుప�త�్ర�

ఉంచు�� నంగ�� క�ి� మ�దుద్గ ��ర్చగ �ెంగ�తయ

ఉంచు����ను త�్ ల� సుప�త� ్రడ� యందుర� ల�క�లంత ��ంచర� �క� లంజన� �ాన�� ఉంప�డ� గ�ెత ్�ాను� 313

వం��� మ�గ�గ్ల�యగను పంగన జ�పగ ఇంట�మ�ం��టన పంగక� మధయ్��లబ�� �ాలజ్భరత ్�� ���త్ బట్

వం��� లంగ ���లను �ల�గ మ�మ�� ��ౖ�� ��తత్గ

��ంగల� �ార�్చచూ మదన �ారమ� నంత�ర��చు

భం��మ బ�గ�బ�గనుచు ప�త�్రడ�

�డ్డను �ోప��ట�

�ెం���� ��క్క��క్క��గ ���� �ామమ� ��రమ్మ�

పంగను జ��ి దూర�్చ��� ప�క�న ����్కల� ��రసమ్మ

మ�గ�గ్ర� నల�గ్���దుగ��� �డ్డల� ��ంచగ �������

రంగ�� ల�దుశంకర�� �ంగమ� ��ౖనను ప�క�ల�న ��ం

90

చంగను అశ్వ��డ్రమ�ల� �ా��ద ఏనుగ� �డ్డల�ౖన

�ంగమ� ���ననూ క�ిగ ల�త�గ ��ంచు��నంగసమ్మ�

�ెంగమ��వ� ��ంతట� మద ��న్మత �ామగ� ల�నన్�ే� ��గమ����న్�ం�ర� � �కడ ల��న్� �ప�ాను

��గసుఖ�ల��ె్చ��� ��ం��సు గంధసు ��ర్ఘశ అం �ాంగమ� ల�న�� యగమ� �ాం� మ�ాళ్ళక�

�డ్డల��

డంగను �ేతబట�్ట�ను �ెంగగ ��శగ �త��� త�్ల��

�ంగమ� ��ంచు��వగను ల�త�గ ప�క�న ఈశ్వర�ం�ె

డంగను ప�క�ల�న�వ� డంతట� �ాడ�ను ��సుడ��య్�

�ెంగ�� ల��� �గ��ె ����్చను మ�మక� ���్ల�ాగ

�ెంగగ మ�మ�� కడ�ప� �వ్వగ ప�ట�్ట� ��నుయంట� �గ�ల ��ర్చ�ా క�ిగ �ెంగమ ��వ�గ ప�త్రలంజ�

314

ల�����్కంతయ� ల�ద��� క�ి�ా ల�వంగ ల��ేనన్ డ�

��వళ్ళం తయ� ��వ�్వబట��గ��ే ��ర్చంగల�క�ండ �ెం ���ా�ెవ్వడ ల�క �ె�్ల ��డ� �� �ామంబ���ర్చంగ�ెం గన్ �ా�ే

315

�గ���య �ెల�్ లల వర�� �డ � ��డ �న

మ�ందుగ ��ిప�వ�, మ�నుమ�ందుగ ��� అమ్మప�క�� ఇదద్�� �ామ�� ��క�ి ��రగ �ెం��ద నమ్మల� �

గ�దద్ల నునన్�ే ��గర� గ� ద రంగను ప�క� �ెంగ ఆ

నందమ� ��డ వృ��ధ్యగ�నందమ� �ామమ� ��రతృ�ిత ్గ

91

316

��రస్థ��ల ��ర��� బ�్రర కందున బ�ట�్ ��తత్గ

�రను బ���ఢ్��దుగను గట్టగ �ిక్కల� �� �ాలజ ్డ �ిర�ల ��క మల�్ లలను బ�ట్ �ిర�ల� సళ�్ నూగ�చున

����న బ�వ ��భన ర� �ేవత భ���� వ�ె్చ� యనన 317

ఊ�� మ�ాళ�్ �డగను �డ్ డల� �ేతను బట�్టనూప

జ�ర� ��ౖట సర�ద్��నుచు చనున్ల ��ంకమ� �ప���� ����న ఊరక�క్కలక� ద��ఢ్�� ల�వగ ��క పగన

�రయ ప్ర�ా ��ర�ల�గ ��రప్�ె �తయ్మ� త�్ల �

318

�ెల్ల� �రఁ గట�్ట ఘన �ేజప� �మ�నఁ బ�ట�్టఁ �ట�్ �

కళ్ళక� �ాట�క��ద్ తన �ా గజ�జ్ల� ఘల�్లఘల్

��ల్లగ ����ల� నడ�వ �ిర�ల� చనున్ల� నూగ�చుండగ నల్ ల ��శసంపదల� ��డల� ��టగ ��టయ్ మ�డగన

నల్ ల� ��ణ� బట�్ట��� ��టయ్మ�ఁ జ�యగ ���� వ�ె

అల్ లన డ�ా సుత�డ� �ామమ�ో న్మత త� ��ర�న

మల�్ లల మ�లల� జడన బ�ట్టగ మ�దుద్గ �����ంచ

సళ్ళను

�ట�చూ ర�క కంగ�ల� �పప్గ ��� జ�ర్

�ాళ్ళక� మధయ్ల� ��డల సందున వం��� ల�త�ప�క�

��ల�క �ో �ి ప�క� రస మంతయ� �ర�గ వంగ బ�ట�్టయ� ��ల్లగ ��ల ్ల��ల్లగను ప�క�న �డ్డను �ో�ి �ం

�ాళ్ళను ���త్బట�్ట భ�జ�లక� ��ౖనను ��సు��

��ళ్ళనుగ�దద్�ండ�గను బ�ట్టగ ప�న �డ్ ��ంచగన

నల్ ల� బ�ర��ాలజ్డ�� ��లక� నంటగ �ేతబట�్ట

92

���్ ల� గట�్ట�ా న��� గ�టమ� ��ంచగ ప�క�ల�త�

��ల్లగ�ెంగ�ా ��డక ��డ్రమ� నంతయ� ��ంచ�ాను � వల్ లన �ాదు�ా ���� � �వ�ను �నన్�� ��దుప�క�

��ల�ర స�్చ��డ�క ��ల�ర�ాంతమ� �ో పవదుద్�

��ల్లగ ��ల ్ల��ల్లగను �తత్మ� ��ం�న సమ్మగ� దూలను ��ర్చ�ా క�ిగ �ెంగర క�మ్మర ప�క�ల�త� గ�ల్ లను జ�యప�క��న గంగను �ెంగర స�్చ��డ

సళ్న �ాల��������� ��వ�ర �నన్త నంబ�ల�న�

�ేళ�్ళమ�దంబ��ా చనుల �టనునుండగ సళ�్ళ�క ��న్ళ�్ళగ ప�క�ల� నమ��న్మత �ాకమ��ా�� � �వ

��న్ళ�్ళగ ������వ� మద ��ంతయ� తగగ్�� ల�దుప�త� సళ్ళను

�డ�ా బ��ి జ���ను ��దద్గ బ�డ �్డ��క�

���్ లయ� ��దద్�ా ������ � �తయ్మ�మ�దుద్�ాను

��న్ళ�్ళ�ెంగ�ా క�ి� ��ర్చగ వంట��� ��వ�్వట�్ట�� ��న్ళ�్ళ���లంజ�గ��ై�� ���గ� డపప్��ం

319

జ���ను ��ౖట ��ంగ� చను గ�బ్బల

�దుగ ��ల��కగ

జ���ను ��శ సంపదల� ��ప�ప్�� �డగ ��ల��కగ

జ���ను బ�ందు �డగను �రయ� లంగయ� ��ల ��కగన

జ���ను నునన్� ��డల సందున �ామర�ాల� ��లక�

���న ����్క�� సుత�డ� మ�దుద్ల� బ�ట్టగ �ేహమంత �ర� �ామ����్కలన క�ిగ ����్చ�� ప�త� ్రడ� ��గ�ంచ

��రమ� ల��య్సళ�్ళమద �ాకమ� ల���ను ప�క� �చ్ జ����� ప�క��ాకమ�ల� �ర�గ ��ల�క �ో ప ప�క�ల�

93

�ారమ� �ర��ా సుత�డ� ��లమ� బట�్టయ� �కచుండగ ����్కల�

�ర�ా జన� �ామమ�ోన్మత�ారప్ర�ా

��రల� �ాను �ారగను ��టన �ంపగ ప�త్ర ��హ�

����్చను త�్ల �ామక�ి ��ర్చగ బ�ర�గ నునన్ � దూర్చగ ల�త��ా భగమ� నంతయ� �ం�ి �ెంగ గ

గరభ్మ� జ�య�ా క�ిగ గరభ్ గ���న్ ర� జ�య ప�త�

గరభ్మ� ���� జ���న� గర్వమ� బ�ందును �దు తం��్ర గరభ్మ�

�య�ా క�ిగ సమ్మగ �ెంగ�చు నుండ�వ�

గరభ్మ� నందు

��ి�� చనుల �ాలను ��్చ ��ం��

దరప్మ� ��డ యవ్వనమ� నందున బ�ర�గ నునన్�డ

దూర్చగ అమ్మప�క�గ�ల ��రగ �ెం���� ఆశ్వ ��డ�

గర్వమ��ాను వ�ం��గద సమ్మగ �ెంగ�చు నుండ �వ� శ �ారర �శ్వ�ా �వ�డ �ారధ్క ��మమ� ��� ప�త శృం

�ారసు ఖ�లబ�ందగను ����� ��నుర గరభ్�వ్వ

�రయ్మ� �ంప�ా కడ�ప� వచు్చను �డ్డ�� ప�ట్ట�ాన ��రమ� �త� త ్�క�బహ� కమ్మగ చనున్ల �ాల� �క� ����్కల� ��ర�ా ర��జ�యగ సమ్మగ నండప�త�్ర� 320

ప���్ర��స్హమ�బ�ందు త�్ల చనుల� ప�త�్రండ� �కం

కం���చు్చ��నంగ సళ�్ళ �గ���ౖ ��ల�గమ�బ్బంగ ప

కం���ామ ర�ాల� �ా�� ర���ఖ�య్నంద� బ�ం�ె ఆ

ప�త�్రం�ే ������ సుఖంబరయ�ా ప�కంత �ంపం �

94

డ్ డం���ో పగ�ెంగ�చుండ క�ి�ా�ెం��ంచు ��వంగయ�న 321

మంగ� �ా����ౖ ������ ��వ�గ నునన్గ�ాట� ్ ల��ట్ట

చంకల� ���త్����య�ను చక్కగ ప�క�న ��ళ�్ళ�ో

ప�క�ను ��������మద �ాకమ� నంతయ� ����అత�ల�

చక్కగ నునన్�ా ����� �భ్రమ� జ � న త�్ ల��సు�

మంగ� �ా����ౖ తనువ� నంతయ� నూ��ను బ�ట�్టమ�దుద్ అంగమ� ల�న్��్రమగసు ఖంబ�గ మరద్న జ�య�ాన

�ంగమ� �ో �ిబ�ర�గను ల�త�గ ప�క�ను మరద్నంబ� జ

యంగను నూ���ంపగను ��ళ్ళను�ో పగ గ�దద్బ �క్ పప్ంగను ల�త��ా క�ిగ

�డ్డన�ో పగ మరద్నంబ జ�

యంగను ��వ�్వయ� మదమ� ��స్ర �ాల�గ �ా�� ���� �ెంగగ ��ఖయ్�వ్వగను ���ి� లంజను ��ౖ�ప�త�్ర

322

క�తల్ ���ిప్న బ�డ ����్చన వృ�� కష్టంబ� �� బ� జవ�ాం�ేర కద ��గ ్ య్�ా�నుల� ప�ం సత్�ం బ�ల �� ��

సవరం�ా �� గ�ి�్చ ��ల్ య�వ� ��షం ��ప�ట�్టంత�� ��వర�న్ ���్చ ధనంబ� ��ె్చదర� �ా�ే �ాపప�ం �ై

323

త�్ లయ��ం�ె��తత �్�� ��మరగం���� �ళ్ళ��గ�

�ెల్ల� �ర��ంగ� ��గ��సుక నవ�్వచు �ళ�్ళ మ�ం

�ిల్ల� �ంగ�ాయ చనుగ�బ్బల సందున ��టయ్మ�డ �ిల్లడ� ల�మ్మ� సరస మ�డగ �డ్డను �కచుం

�ిల్లడ� ఊర క�డకను ప�క�న ��ళ్ళను �ో�ి సమ్మ

95

���్ ల�

�ట�చూ క�ిగ �ామమ �ోన్మత ����్క ��గ

�ిల్�� �డ్ డదూర�్చ���� ప�క�న �ండ�గ �ెంగ�ల�డ

�ాళ్ళక� మధయ్ల� ��డల సందున �రయ్మ� �ా�� ��ర

�ల�గ �ళ్ళల� క��ి � ���ను త�్ల�� ����్క��రగ

త�్ లయ��ం�ె��తత �్�� ��మర గం���� ��ళ్ళ�తయ్

�ిల్లడ� వ�్చ�తయ్మ�ను �డ్డను �ోపగ ప�క��ె

324

సుల్ ల �ా, ��ర �ో స �ాయ, �ా��ట, �ాకర �ాయ, బ�ర� వం�ాయ, �ా��ట, అరట� పండ�, ��� �ర�ాయ, ���ాయ ���నను మంచమ�

��డ�, ��క�, చ�ా� కర�, నూ�� �ీ�ా, �ే� కర�,, �� �� బ�ట�ల, ఏ�ై��

��� �నక �డ్ , �ా��ద తంట�, అశ్వ�డ్మ�, వృషభ ��డ్రమ, ��

��ె్ డన � �� క�ిగ క���ా నుండ �గ�డ� �ెం���� ��లక మ�మ, మ����, బ�వ, అనన, తమ�్మడ, ��డ�క�, ప��్కం ట�డ, �ాల�ాడ�, ప��డ�, ఎవ్వ�ైన ��� ప�క� దూల ��ర్

325

సవరం బ�ట్టగ �ాలజ్�ే యగను �ిక్కలట�చుండంగ బ�్ ర�కం చనున్ల���త్బ� ట్టగను �పం�� నుక�పబ�్

���ా లంబ�గ సనన్� నడ�మ� ���నగ్ట్ట బ�oత �

ప�ల� సంబ�గ ���ల�న మగ �ా��� డ్ ల�వంగ య�న భ���� వ�్చన �ామ�ే వతగ ���ంచు�ారందర�న

ర��� �పప్గ జ�����రమ�గ ��మ�్మల్ బ�డ�కం గన

�వ��ే చనున్ ���త �టగను శృం�ారం బ�జ�య మ�

�వ��ే ప�త�్రడ� �ానుప�ట�్ట న�ా� ��స్మ���ం��ం య�

96

వ��ే ప�త�్ర� ��డ్రమ�న్ క�ప�కం�� ను�ంపం గ 326

�� ట�్టగ నుండ� �ా� ణ, ��ను

�� ట్టను గ�గ్న �ాణ , ఎట�్ట

క్కట�్టల ��ౖన భ��త్�

�ా��క మ�ర�భ���త ్ ��ల� � ��ట�్టడ� �ా� ణ, �ాయసమ�

క�డ�్మల ��మ�ద�ందు�ాణ�్, జ� ��ట�్ట ను�ం�

� ���్కద

����్కల� ��ర్చగ �ఠల�శ్ ! 327

�� ట�్టగల�వ�గ నుండ� ���న,

బ�న�� ట్ట గ�గ్���న, మదమ�

��వ�్వ బట�్టన ��, వ�ెత �్

నల్ ల� క�ర�ల�నన్ ��, మ�డ�తల�

ప��న నడ�మ�నన్ ���న్ ��ద

ల�వ�గ ��డల�నన్���

�ా��క మ�ర� క�ి�ా �ెం��న ��ల� �� 328

ఎత� త ్� ల�వ��ా బ��ిన వంట��� ��వ�్వ� బట్ట �ాంత� �న

సనన్గల�వ��ా బ�న�� ట్ట మమ� ���్కన నడ�మ�న మ�డతల�ప � � ��దద్గ చనున్ల� ��ర��� బ�డ�్

97

జ�రగ నూగ�చు కదుల� చుండ

బ�ర�గ నల్ ల�ా �ిక్కల� ��ట� వ�ెత �న క�ర�లక� మధయ్ �����

����యగ �ెల్� పట�్�� రమ�ల�గ

�ాలజ ్డ ��యగపంత�లమ్

బ�డ�్డక� ��ందుగ బ��ెత్డ� వ�

��దద్గ ల��ైన బ �డ్డంత క��ి సనన్� ���ను గట్ట �ా

చనున్ల మధయ చక్క� ల�త�ల�

చనుగ�బ్బ ల� మ��్చకల� క��ి

ల���క�్క బ�్ల�ను ��నుక � క��ించు నట�ల క�త ్ ��ం

కళ్ళక� �ండ�గ �ాట�కబ�ట్ట

��డల�న బం�ార� మ���య్ల ర��న్ ��ంప�ల ��ల�సుల� వర�స �ాను ��ల�డ వజ�్రల పతకం చనున

మధయ్న నూగ�చు ��రయ� చుం 329

ఏ�ాంత ���నను ���ాంత మందున �ొ ����న వదలక �ెంగ� ��వ�

ఏక�ల ���నను ��జ�� �ైనను

��మత ���నను ��ప�ప్ �ై

ఏవయ ��ౖనను ��వర ��ౖనను ఏ�ేశ ���నను ��నన్ �ై

98

ఎంతగ ల�వ�గ ��దద్గ బ��ి

వృదధ్ల� ��్రడల� �ధవలపడత�ల� ఎంతగ సనన్గ �నన్క��న్ల

����్ళన �ాక�నన్ పడ�చ���న

�ాప�రమ�ను జ�య� చక్క� �ాంతల

మ�గధ్ల� మ���తల� మ�ోన్మత�

�ిల్లల� క�గ్న ��్రఢ �

�గ��ొ�� ల��ిన మ�దుద్ల ��్రఢ

�గ���� వ��ల��ి �ా�� జ���

మదమ� ������ట� మ�ో న్మతమ���త

��వ�్వబట�్ట క����ట� ��భ ��ం

ఎంతగ �� ట�్గ ��డవ�గ ల�వ�గ

సనన్మ �ానునన్ �ాయ్మల�ం

నల్ లగ వత�త్గ బ�ర�గ �ిక్కల� ��

�����ిట� క�ర�ల క�ంతల కృష్ణ��ణ �ెల్లగ �����ిన ������ట� క�ర�

��్రఢ వృదద్ బ��ిన ��

ఏ�ాంత ���నను ���ాంత మందున �ొ ����న వదలక �ెంగ� ��వ�

330

అనన్వ �నన్�ా్రయమ�న చనున్ల� �ట�చు ����ప్��వ �నన్తనంబ�� క�ిగ �క�ట �బ� సునన్�డ ్డ!

��నన్ను బ��ి������ ప�క�న! ప�షప్వ�ైన��ంట�

క��న్��కంబ� జ�యగను �నన్తనంబ�న �ెం����వ�ా

99

���న్� �ామ�� � డలను చక్కగ ��రప�ెంగ��ెంగగన

అ�న్య�����ా క�న అమ్మను �ెం����వ� �

��నన్వ� �����దద్ �న యమ్మను �ెం��� �వ

అనన్వ� ���గట ్టకను ఆ�� జ�యగ గరభ్�వ

కటన్మ� ��్చ����క�� ��వ్వగ ���్ళ� జ��ి��వ

కనన్�� �క� క�త���� ె � ల� ్ల� క�త�ర��న��డల�

�ాన�� �క�, � ��డ�క� ���నను ��ండ్లమ� ��ను! ఇంకనూ �నన్�� �క�క�త�ర�� �నన్గ నునన్�� ���ప�క

దద ్నన్న�డక�ండగను �ో పక� �డ్డను ప�క�ెంగ వ

దద ్నభ��ంచల�దుగద ���� ప�షప్వ�ౖ ె న�� వదుద్�

చనున్ల� �కగ క�ిగ �నన్త నంబ�న ప�క���క

���� క�డ �� వల�� �ెంగ�దు ���ిగ జ�త���� �� కనన్ను �ిల్లప�క�క�గ�ండ�న ���� ���్ళజ�సు�

అనన్వ� ��క�అల�్ల��గ ననున్ను �ెంగర సమ్మసమ

దునన్ర ��దు��త్రమ�న�ెంగగ గరభ్మ� జ�య�మనన్

331

అనునల చనున్ల దండ

పనునల� �ా ��ల్ల�ార బ్������ా �� చనునల �ఱ�న వ� ��

పనునల� �ా క�ండఁ దర�� బ్�్మదులక�. ట��ా: అనున్ల= �ీత �ల � క్{అనున్- పరవ�ంప �ేయ�����, �ీత }్ ; ్

చనున్ల= �ా�ండ్ ; దండన్= �ా్రప��ే, అండ�ేత; �పనున్ల�=

ఆపద��ం��న�ార�; �ాక = �ాక�ండగ; ఎల్ ల= అందర�; �ార�న్=

100

జనుల�; బ్ర�����= �ా�ాడబ����; �ాక = త�ిప్ం; ఈ = ఈ �క్;

చనున్లన= �ా�ండ్ లన; �ఱ�నన్= ల�క్క�ేయక� ��న�; వ�న్= చ��ేత; ఆపనున్ల�= ఆపదల���ం��న�ార�; �ాక�ండన్=

�ాక�ండ�ట; తర�� = శకయ్మ, �ాదు; బ్రహ్= బ్రహ్మ�ేవ�; ఆదుల = �దలగ��ారల; క�న్= క�.

��వమ�:

ఈ ��మంత ఋత�వ�ల� పడత�ల ప�ధ�ాల �ెంత ప్రజలందర�

ఆపదక� ల�ను�ాక�ండ ��ంప గల�గ�త���న్ర. �ాట� అం�ే ల�క�� �ే బ్ర�్మ���ేవతల ����� చ�బ�ధ తట �్ట��డం �ాధయ్ం �ాదు. దశమ స్కంధల� ��మంత ఋత� వర్ణనల� ప్ర���ం�న చమ��

పదయ్��. అసల� ��మంత ఋత�వ� మ�� చ� చం��సత ు్ంట�ం�� క�.

ఆ చ�బ�ధ నుం� రకష్ణ�� ప్రజల� అందర� తమ �ీత్�ల సత్

ఆశ��ం��ర�ట. ల�క�� �ే తట�్ట��ల�ర�. ఆ బ్రహ్మ�ా�� �షయ

అ��� ఇం�ే నట. ఋత�వర్ణన ఉదయ�స త్మయ�ల వర్ణ��దు ప్రబంధ లకష్ణ�లల� ఒక �. ఇల� ప్రబంధ �యమ�లను

�ాట�ం�న ��గవత ప��ాణం ఒక �ండ� ప్రబంధం రతన. 332

అనన! క��ంతగ�నన తగ దనన్య �కను ��న��డ ల�

మననన జ�య� మనన! �ను మ���ఁ �ెంగ�ట �ా���ాదు �ా దనన! సు���త �్��ౖ మనఁ ���� ప�త�్ర� ���్చ���్ళ

యనన! కసంత ��రగను యప�ప్డ� ���� �ెంగ�మన! �ా

దనన్ను ������గట్టగను ���� అ�గ జ�సు��వ�ా

అనన్వ �నన్�ా్రయమ�న చనున్ల� �ట�చు ����ప్��వ �నన్ నంబ��� క�ిగ �క�ట �బ� సునన �డ్డ�

101

��నన్ను బ��ి������ ప�క�ను ప�షప్వ�ైన��ంట

క��న్��కంబ� జ�యగను �నన్తనంబ�న �ెం����వ��

���న్� �ామ�� � డలను చక్కగ ��రప్గ గరభ ��

కనన్���క�క�త�ర�� �ె�్ల�� క�త�ర�

��న��డల

�ాన�� �క�, � ��డ�క� ���నను ��ండ్లమ� ��ను అనన్

అనన్వ� అల�్ల�ై క� ��గ�ల ��ర్చగ �ెంగవచు్చ

�నన్పమ�ల��ం� మ�����ంబ�గ �ిల్లన���్ళజ�సు� ����� �వ�ఇష్టమ�గద ���� గట ్టగ ���్ళజ�స

మనన్�� ��క �ెల�్ల��� ప�ట�్టన క�త�ర� ��్చ జ� �నన్�� ఇంకనూ పగల క�నన్�� ప�క�����దద్��ౖన

కనన్ను ఆగ�! క�ిగ క�మ్మగ �ె�్లననున�ెంగ� ��

క�నన్� ��దద్�ా చనుల� గ�దద్ల� ��దద్గ వళ�్

నునన్�� ��వ�్వబట �్టయ�ను నునన్గ �ేహమ� �ాంత��న క�నన్�� గ�ద ద్ల� ��గర� �ామమ� ��ర్చగ �ె, �ెంగ� ��

కనన్ను ఇంక��వ్వర�ర����న ప�్చగ �ెంగ�ల�డ

రనన్ను సతయ్�� గద మ��ందుక� ����క ప�క� �క�

దనన్ను ��దు క�త�ర�� �ెంగరఇంకను ��దుక�త��� �నన్�� �ానతట�్ట��న జ�ల �ాన�� ననున్�ెంగ�

333

జంభమ� ఆలయ�న ధ్వజ స్థంభమ� ల�వ�గ ఎ త �త్��ద అంబర మంత�ా, బ��ి అందక �ేత�ల బట�్ట�టగ

సంభవ మ�న దూర్చగను ��� �� వద ��దుప�క� ��

క�ంభ�తంబ�ల� అదర ��ట్టగ ��ల్లదూర�్చప�త�్ర అరభ్క� �ాల�� క�న అమ్మను జ����ి �ెంగ� �

102

అబ్బ���ెంగల�కతన యబ్ను �ెంగమ ��ను ననున్ �

డబ్బ�� ననున్�ెంగక�ి ��రగ �తయ్మ� గరభ్��

గరభ్మ� నందు��ి�� గర్వమ� బ�ం���వ�ప�ట్, �

అబ్బయ� మ�మయ�క��ి ��క�ి ��ర్చగ �ెం��రప�ప్డ అబ�్బర మ��య్��ప�డ� ల�వ�గ ��దద్గ �ే�కంద

�ారధ్భ ��డ్ర మంత బ� ��ను��ల్లగ దూర్చ�ాను

రంభమ� ల�న ఆ �ిదప ల�త�గ ప�క�ను �ంప�ాను సం

భ్రంబ�గ �ెంగ��ెంగగను బ �క్కను ��దద్గ ��దద్

బద్ంబ�ల� �ాగ ప�్చగను బ�త�ల� ట�్టచు �ెంగ��ెం � �ొబ్బగ �ెబ్బ�ెబ్బక�క�రగ సమ్మగ నుండ�ప�త�్ర� అబ్బను �ం �� ��ర అమ్మను �ెంగ�ట ల�న�వ� అబ్బక� ఇంత��దద్గను బ�ర�గ ల�వ�గ ల� �డ్ , �

అబ్బ�� �ెంగ��నన్డ�ను అబ్బ� �ించగ ల ��క� � �ెబ్బక� ప�క గ�దద్�� తట�్ట��నంగను ల�ను ప�త�్ర అబ్బను �ం �ెంగగను అమ్మక��వసల�ౖన జ����ా

అబ్బ�� అపప్��ం�ెనుగ అమ్మను లంజగ ప�త�్ర� గరభ్మ� �వ�ా ��డ�క� గర్వమ� ��డ�� జ�ప�ప్��వ గరభ్మ� ���� జ���న� సంతస

�ందున �దు ��నన్య�

గరభ్వ�ైననూ వదల క�ండగ �ెం��� �వ �డ్ డ�

గరభ్మ� ల� య�ండగను! చక్క� �డ్డ�� ప�ట్ట�ాన

అబ్బక� �క� ప�త�్ర� �ాలను �వ్గ �వ� �ెంగ �

అబ్బ��

గ�బ్బల�

�చుచుం మ��� ��ంబ�గ �ాలజ ్డ ���త్ బ ��

�ట�చూ క�ిగ గ�దద్ను ��ళ్ళను � �ప�ప్చ

103

అబ్బ� �� ్ రతస్��ంచునుగద అమ్మను �ెంగమనంచుగట� �ొబ్బగ �వ� ��

�గ�డ� ��తను వంతయ� ��క�చుండ

�ెబ్బల� ��ళల�క వల దనన్ను �డక �ెంగ�వ�

అబ్బ�� సంత�ించు గద అమ్మను ��న� జ���ప

334

చ�్చన �ా��ల�

�గ�డ� సప్ృహ�� ల�కను ఆసుప�్

మంచమ� �ద నుండగను వ�్చన ప�త� ్రడ� �����ంచ �ంచక� ��నుయ�ంట� గద ��నన్�� � �వగ �క���ౖధ వo బ� �్చన

�చు��వగను మ�దుద్ల ప�తడ నుంట� �నున్ �

ఉంచు��నంగ చక్కగను

��ెద నమ్మమనంచ జ�పప్�

మం�గ మ�టల�డ�చును మ�దుద్ల� బ�ట్టగ �మ�నంతయ

మంచమ� �ద ఇదద్రమ� పండ���నంగను హత�త్� సం ��చమ� ల�క�� చనుల� �ేతను బట్టగ ��ంత ��దద్

��ం�� �వ� చనున్లను �ిర�ల� వంట��� ��వ�్వబట�్ట

���్చ� �దుయందమ�ల ��గ నునన్� �నున్�ెంగగ ��� �న��టయ� జ�ర్చ బ�్రబ�్ల� �పప్���ి

��ం�ెమ� దగగ ్���జ���� ���ను లంగను �పప్�యగన

జ�ర్చ, మ�దుద్�ా ��డల సందున ��ల�క ప�క�ల���

దూర్చగ ��క�ా క�ిగ దూలను ��పగ ప�క�నంతయ� �చ్చగ �ామ�ారమ�ల� �ీల్చ�ామమ� ����్క��పగ

��్చన ప�క�ల� క�ిగ ప�త� ్రడ� �డ్డను �ో�ి�ెం

మ�చ్చట ��ర్చ�ా ��డక ���గ� �ెనన్డ� ఇంతసమ

ప�్చగ �ెంగల�దుయన పంగను జ�పగ �ా���ద �

ళ�్oచగ ప�క�ల�క�ిగ ల�త�గ �డ్ డను ��ం�ెంగ�ా

104

ల��ెను భరత ్�� సప్హ�� �ాగను అ�ె్చర� ��ం

��న గ�ం�ె�� ట� ��ర గంగను భరత క� ఊ�ి�ాడకన

చ�ె్చన! ప�త�్ర�ే �డవ క�ండగ త�్ల� �ెంగ�చుండ

���్చన ����్క�� ర�న రం�గ �ెంగ�చు ప�క�ల�నయ

�ా��్చను �రయ్��రల! �ే��ను �జమ� త�్ లయండమ�

వ�ె్చను గరభ్మ�సమయ మందు�� త�్ల�� సంత�ిం చ�్చన భరత్�� కడ�ప�జ�న నంచును జ�పప్ ల�క�ల

���్చ�� భరత్�� కడ�ప� నందున ప�త�్రడ� �ానుట�్ ల�

మ్మంచును ���్మ�� ��లల� ప�త�్రడ� త�్లయ� �ెంగ�ల ఇ�ె్చను మ�����ాల� సుత� �దద్ర� సళ్ళను �కత�్ల

మ�చ్చట ��ర�్చ��వగను ప�ట�్టన �డ్డ�� సళ్ళను�ాల� ���్చన �ామ����్కలను �ాత ల� ప�త�్రడ� ��ర్చ�ెంగ�

మ�చ్చట ��ర్చ�జన� ప�త�్ర����� గట్ట� అ�నవ్వ

మ�చ్చట మ�దుద్��ర్చగను ప�త్రవ్ర త��య్ ను త త�చ్చమ� �చమ� గల�ె త�్ల�� ప�త�్ర�ె ���గట

��ం�న ప�త�్ర�ే మగడ� మ�దుద్గ త�్ల�� అ�నవ్ ���్చన ప�క��� క�ిగ

�డ్డన��ంచగ స్వరగ్��ఖయ

వ�ె్చన నంచుజ�పప్గను నమ్మర� ఊహను ��ందు�� ��ంచగ �డ��బట్టగను హసత్ప్ర�గమ� జ�సు��ంద ��ం�న కనన్త�్ల�� సుప�త�్ర� �డ్డను �డ���

వ�్చన ప�ప్�ాద తను వందున ��ిన కనన్త�్ల ���్చన ����్క�� క�ిగ �ాత�్రప�త�్ర� అ�న�� �ా

�ం�న ప�త�్ర�ే మగడ�నవ్వగ ����క ఊ��ల�ప్ర

105

�ంచగ ��ండ్లమ�

�గ�డ� �ాబ్రత� కంగను ల�క�లందర

���్చ�� �ా���ాప�రమ�మ�చ్చట ��ల�ప్�� �ాప�రంబ

ఎంచగ సతయ్�ాధఇ�� ��వ్వర� న�్మన నమ్మక�న 335

ఉంచు����వ లంజగను ఉంప�డ� గ�ెత ్న �ానుప�త�్ర�

ఉంచు�� నంగ�� క�ి� మ�దుద్గ ��ర్చగ �ెంగ�తయ

ఉంచు����ను త�్ ల� సుప�త� ్రడ� యందుర� ల�క�లంత ��ంచర� �క� లంజన� �ాన�� ఉంప�డ� గ�ెత ్�ాన న

నున్ంచు��నంగ��ల మగ ���� జ�యగ ���గట్ట

��ంచర� ��రయ్భరత్యను ��ందుర�����క వ�ర�ల�ప్

�ంచగ దూర�ేశమ�న చక్క� �ాప�ర మందురందర

336

చ�్చన ���ల� �గ�డ� �వమ� ల�కను ఆసుప�్రల

నుంచగ ��ట��ా�్ర మగ ��డ�గ ప�త� ్రడవ�్చజ�పప్గ

చచు్చట ఖ�య�� న��� ��న ��ౖదుయ్ల� ��డ్వకమ్

�చు����ననంచు ��� ����� నందున వత� త ్చుండ గ

జ���్ను ��ౖట��ంగ� చనుగ�బ్బల

�దుగ ��ల��కగ

జ���్ను �ర లంగమ��� జ�రగ �ిర�ల� ��ట� ��లక�న

జ���్ను ��శసంపదల� ��ప�ప్య� �డగ ��లకంటగ

�ం�న ����్క�� చనుల� ��దద్గ ��రమ� ల�నూగ�చున

మంచమ� �దపండ���న మ�దుద్ల� బ�ట్టగ �మ�న! �ా ��ం�న �డకన్ ర�క ��ిప్య� చనున్ల� �ట�చుఇం

��ం�ెమ� దగగ ్��� నడ�మ� ��ందుగ �ేత�ల� �ో�ి�����

జ�ర్చగ ���్ల�ట�చున�హ్వను ప�క�న �ో�ి ��కగ

106

���్చన ����్క�� క�ిగ ��మ�్మల� �క�చు బ�ర��డ

��్చన ప�క�ల� క�ిగ �ా��గ ��ంచగ �ెంగ��ెం గన

��� నమ్మ� చనుల� గ�దద్య� �నన్తనంబ�నయ�న �ాం�� �నున్నగన్మ�గ �ాంకష్గ నుం�ెను �నున్� ��ం�� �వ�చనున్లన �ాలను �వ్వగ ఆర�వరష్

��ం�� �వ�చనున్లను ��ద��గనంచును �ెంగ�చుండగన

��న భరత ్చ�ె్చన! జ��య� �పక �ెంగ���పకన్

చ�్చ భరత ్�� శవమ� �ాప�� య�ండగ �ా�్రనంతయ

���్చన ����్క�� క�ిగ రం�గ �ెం��ను ననున్ప�త�!

వ�్చ�� �ెల్ల�ారగను ��ౖదుయ జ��ిప్�� గ�ం�ెఆగ �

చ�ె్చను �దు భరత్య� ��వ�ను �ెలప్గ చుట్టపక

వ�్చ�� అంతయ్�ారయ్మ�ల� జ���ను ప�త�! ��డ��ా�్��

వ�్చ చుట్టపక్కమ�ల���ళ్ల�� ల�దురవదుద్ వదద్న

��ం�న క�డ �డక మ��ంతగ ����్కల� ��� మ�దుద్మ�దుద్

చ�్చన భరత్�� క����వ�� ల�దుగ ����్కల� �క �ా�� � మ�చ్చట��ర్చ� �ధవ ��ౖనను ���ల� �నున్ ��రయ్

�చు�� ��ననంచు ర� ����్కల� ��పగ ఆగల�క �

ప�్చగ �ెంగ�ల����� ప�త�్ర� ��డ�! శ�దధ్ �ారయ్మ

అం�త ��వమ�న్ ��డ�క� తం��్ర��జ�యగ �ాసత్�య�కత

వ�్చ�� ఆడ�ార పద మ�డవ ���న ��� �ెంచగన �ెంచగ ����� �ధవ ��ౖ�� ల�క�ల దృ�ి్టల� న �

�ం�న ప�త�్ర�� ��న�� మ�దుద్గ ���� గట �� ��డన

��చ్చగ ��దుత�్లమ��� ��ంబ��ా�్రన ��భనంబ�జ

107

�ంచగ ���్ళక�త���గ�ిదధ్మ� జ�యగ �ాళజ్�ే�ి

మంచుల� మల�్ లమ�లలను ��ట్టబ��రసస్వరపట�్ ��

దద్చుల �����నుదుట బ� ట�్టను కళ్ళక� �ాట��ట�్ట �

�ిం�ెను ��భ����� �భంబ� గ ��ర్ఘసు మంగ� యన

మంచమ� �దక���్చనగ ప�త� ్రడ� త�్ల�� ���్ళక�త �ె�్చన �ాల�� సగమ� ��్ర్రగగ ��టన బ��� �ాల

��ంచగ �ాల�జ�రగను ��ందక� చనున్ �ద! ��క�చున

కంచుక మంత�పప్గను చనున్ గ�బ్బల�

�ట��క�

�ల�్చ� ��� ��ిప్య�ను నగన్మ� జ�యగ అందచందమ ��య� త�్ ల��ౖన��గ సందున క��న్గ నంట��వ

��చ్చగ నగన్�ేహమ�న మ�దుద్ల� బ�ట్టగ ఎత�త్ మంచమ� �దపండ���న బ�ర�గ ల�వ�గ ల��ఎత� త ్�

మంచమ� ��డ�ల� బ��ి ��దద్గ నుం�ె��

�డ్డ ప�క�

దూర్చగప�క��� �నగ �ెంగగ తట�్ట��నంగల�ను�

��ం�ెమ� ��ల్ల��ల్లగను జ��� �పర కనన్ త�్

ఇంచుక ��ౖన జ��దయ ల�కను �ెంగ�చు నుంట� ���డ

�్బ�్చన లంజ�ానుగద ��రయ్గ జ�సు�� ��వ�ఆ

�ం�న ����్క�� ర�న ప�క�ను �ధ్రమ�జ�యవదుద చ�్చన భరత్ఇంతగను �ల్చగ �ెంగ�� ల�దుప�క జ��్చన �ద��డ్రమ�ను

�డగ అశ్వప���డ్రమం

వ�ె్చను ��ంత�ల���న� �ిం�ెను �ెంగర సమ్మసమ్ త�చ్చమ� �చ��లన� త�్ల� �ెం��న ప�త�్ర��వ

ప�్చగ లంజ�� యనుచు �ాపమ� ప�ణయ్మ� లభరత ్�

108

చ�్చన �ాలమందునను �ేరగ ���ియ� ����్క��ప

��చమ� ల�క�� �గ�డ� �చుచు నండగ ననున్�ెంగగ ��న భరత ్�� ����ె �వమ� అప ��ౖదయ్�ాయ మ

��ంచక �ెంగ�ల����� ��్మ�� ��రగ �ా�్రనంత య ఎంచగ �ాప�� గదర ఎవ్వ�� ర�ంగ���ర��ర �ా �ం�న ప�త్ర��డ్రమ�ను ప�క�న ��ంచు��వ

��ంచక ���్చ� �వగను రం�గ �ా�్రయ� నంతయ

చ�్చన భరత్�� శవమ� �ాప�� య�గ �ెంగ�ల����న న�్చన ప�త�్ర�ే క�ిగ �ెంగగ �తయ్మ� �ా�దధ్క

�ం�� అట్ట�సమ� �ంతక� �ం�న �ంత�ాధ ల�

దంచును �ెంగ�ా క�ిగ త�్ ల�� అ�గ జ��ి��వ� �

�ెంచక మ�ం�ె����మ� దంబ�గ ��ండవ ���గట�్��

వ�్చన ఆడ��ార�పద మ�డవ ���న ����ెంచ��

నంచు�� ��ను�� ��డన ప�త�్రడ� గట�్ట���బ� ట�్ట�

మ�చ్చట ��ర�ా �ె��� మ�డవ మ�సమ� నందుగరభ్ వ�ె్చన! ల�క్క�దగను భరత్�� చ�్చన ���ప�త� ప�్చగ బ�త�లడ�చును ప�క�న �ెంగ��ెంగగన

వ�్చన గరభ్�� యద� ���్క� సంతస మ�ా

చ�్చన భరత్�� కడ�ప�జ���ను ��వక మ�ందు�ా

���్చ�� ల�క�లదర�ను! మ�దుద్గప�త�్రడ��ెంగ�చుండగన ���్చన ����్క�� ��నమ� �ాత�్రల� �తయ్మ� ప�ట�్ట చ�్చన భరత్ప�ట�్టన� ��న �ారల న��ప�ప్�

��్చ� మ�����ాల�సుత� �దద్ర� చనున్ల� �కమ�దు

109

వ�ె్చను �ండ��ా చనుల� ప�త�్రల� �కగ �నన్�ా��

��్చ�అర�మ�సమ�ల� �ిల్ల�� కనన్మ� బ�ట్ట�ాల

�ప్ంచగ��దద్�ాడ�క�ి ��డ�� �తయ్మ� సళ్ళ�ాల

మ�చ్చట �ాన�ీల్చగను మ�దుద్�తయ్మ��ెంగ�చుండ �ా వ�ె్చను �ాల� ఆగకను �రయ్మ� �ంపగ ప�క��ండ�

��ంచగ సళ�్ళ ��దద్గను బ�డ�్డక� ��క�చు నూగ�చుం�ె ���ే్చను వళ�్ళ తృ�ిత్��ఖయ్మ� బ �ంద సళ్ళ �ాల� �

��్చ� �ాల� �వ్వమద ��న్మత ����్కల� వబ�ందగన �ా ��్చన ప�త�్ర�ే క�ిగ ల�క�ల� ర�ంగ� �ెంగ�చు �ా

��్చ� �తయ్ ర�న ల�త�గ బ�ర�గ నునన్

��ంచగ ప�క�ల� క�ిగ �ెంగగ దం��గ �ం��బ�ట్ట�

�డ్డ

వ�ె్చను వంట�ల� ��ర�ప� ��దద్ల�వ�గ ��ౖ� �తయ్మ

మ�చ్చట �ాను��దద్గను బ�ర�గ �ిక్కల� ��ట��ాల

�ె�్చన మల� ల� నడ�మ� ��టగ బ�ట్టగ అందచందమ� ��చ్చగ సనన్���లను బ�డ�్డక� ��ందుగ గట్ట స

�ప్ంచగ బ�్ల�� �ి� మ�క� ��ళ్లగ �ామ����్క

��మ �ాళ�్ళ �ార్చగను ��ంగల� �ల�న సళ�్ల�ట మ��్చక�క�చూ క�ిగ ప�క�న ��ళ్ళను �ో�ి�పప్

�ా��్చ�ప�క�నుం�మద �ారమ� ఇంట��� ��ళ్ళ�ాను �ిం�� �వ�యంద���� ప�్చగ లంజను �సు���ే్చ నంచును అందర� అను�� నంగమ� దంబ�న��య్ � ���ె్చను�వ�లంజవ� యందర� ����్కగ

�చుచుండ �

��చ్చ�� ��� �పప్గను ప�క�న �ే��లబ� �ి��కగన

110

��్చ ప�క�ల� క�ిగ �డ్ డను�ెం��ను �ా�్రనంతయ�

���్చన ����్క�� ��నమ� �ాత�్రల� �ెంగ�చు నుండ�త ��న �ె�్� వ��న క���్చన సళ్ళను �క�చుండ

��� �నన్�ిల్లయ�� �నన్త నంబ��� �ెంగ�ల�ట

��ప్ంచక� యనన్నూ �నక రం�గ �డ్డను ��ట�ో� ��ంచగ �ామ����్క��ర గంగప �ేళ్ళ�� ���ప�క�

�ిప్ం�ెగ అట్ట�సమ�గ �ె�్ల�� ��ౖటపండ�గంత జ�

�ం�ెగ �ె�్లయనన్బహ� ఇష్టమ �� �ె�్లప�క�ల �ంచగ �ెం���వ�క�ి �ానుప �ేద్�� �ేళ�ె�్ల�

��్చ��వ�గరభ్మ�న! ��ంట�� �ె�్ల�� ���్ళజ�య

వ�ె్చను ప�ట�్ట�ల�్లకడ� ���ె్చను �ా�ెం���వ��ా

మం�గ �చు��వగను మ�దుద్గ ���్మ�� మ�సమ�ల్క

��ర్చగ �డ్డప�ట్టగను ��గగ �ెల�్ల� మ�����ాలక��న్�ిల్ల

ఉంచు����వ��ె�్ల�� మ�దుద్గ �ెంగ�చ��డ�మ�సమ�ల �ెచు్చ����వ �ె�్ల�� �ెంగగ పండ�గ���లందు పం

�ించగ ����� �గ�డ� ప�ట�్టన ఇల�్ల�� �ాఅనన్�

ప�్చగ �ెంగల�డ�న� ��ండ్లమ� సంశయ���ల�క ఉంచు����వ� �ెల�్ ల�� ఉంచ����వ�ర కనన్త�్

ఉంచు����వ� లంజల�గ, ప�ట�్ట�� క�త�ర� �దద్���� ��ం�ెమ� ��ౖన �ా�వర� సనన్��

�డక�ా���దద్��

��ం�� �వ� �నన్తనమందు�� మ�దుద్ల� బ�ట�్ట� �

��ంచు ��నంగ �ిదధ్ప���ేవ�గచనున్ల� ప�క���కగ

��్చన �ా��ప�క�లను మ�చ్చట �ాపద ��ండ���ళ్

111

�ంచగ �ే�్లక�త���� �ె�్ల� త�్ల� త�్లక�త

���్చన ����్క�� పగల� �ాత�్ర�ెం����వ��తయ్మ

మ�చ్చట ��రనల�గ్��� మ�దుద�ెంగగ ��ల�ే�, క

�ప్ం�గ ఆడ��ార�బహ� ��ర�ప్గ మగ ��గ్న ��ంప���వ� �ంచగ ��్రఢవృదధ్లను మ�దుద్ల క��న్ల� మ�గ �ద్ల

మ్మంచును�నున్బ �ందబహ�

��గ ప�క���్�

��ె్చ�� �ామ��ఖయ్మ�ల� బ�ందగ ��ి్రయ� �ా��ా�

వ�ంచు��నంగ జ�ల�న� ప�క�ను �ెంగమ నంగ����్క� ప�్చగ�ెంగ�ల�డ�దుర� ��్రడల� వృదధ్ క��న్�ిల్ల ���్చన ����్క�

337

జ���ను ��ౖట ��ంగ� చను గ�బ్బల

�దుగ ��ల��కగ

జ���ను ��శ సంపదల� ��ప�ప్�� �డగ ��ల��కగ

జ���ను బ�ందు �డగను �రయ� లంగయ� ��ల ��కగన

జ���ను నునన్� ��డల సందున �ామర�ాల� ��లక� 338

��మ�ల� �గ�డ�ండ ప�త�్రడ� ���కష్ట మ �ా�వ్వ ల నమ�్ ��ౖదుయ్ల�జ��ిప్��ర� �����న్ంక ��� ��

��మ�ల� న�� య�ండ�నమ్మ � � క�న్ళ�్ళ �డంగ

నమ�్ �నున్�చు��ందు న� న�� �����ంచంగ ��

�మ�ను్మదుద్ల�బ� బ�్రబ�్ల �ల�� �పప్ంగ ��సళ్

�ా���్మ దమ��� �కగను శృం�ా��చ్చ క�గ్ం�ె

��న�జ� యక�య నన్�డక క�ి�ా ��డoబ��� ప�క�ల�

112

సమ్మం�ా క�ి�� �ెంగగను ���ామ ����ర్చ గన

�ా��ేర కమ ్ ����ప�్చ గను�ెం ��ంచు����టప�ప్�

��మ�ల�నన��య� నన్భరత్ సప్ల����్చ�డంగ �� అమ�్మప� త�్రల�ెం గ�ల�ట ల�ా్వ �ాగంగ���జ్వ�

��, మ��� సుత�ల� పక�ండ క�ి�� �ెం�ాట ల��ేర� ఆ అమ�్మప� త�్ర భరత ్� �� �ధ��ౖ ����� ��ప�త�్ర

సమ్మం�ా క�ి�ా�ెంగ�చుండ యనుచూ సం��ష ��క�గ్ య��్�� �్చన� ��్క�� క�ి�ా �ాత్రంత శృం�ార �

ఖయ్��్మబ���య���ౖ దుయ్ల��్చ �ెల�పం �ా�ా్రణ��ల�

��మ�ల� న��గ�ం �ెఆ�� ననుచూ ����ంచు �ా��వ్వ ర� 339

�ౌ్రప�

��డట� �ాండ�ాత్మ�ల� ననున్, తమ�్మను �ాజయ్��ల్ల ���� మ���త్ నునన్త�� మదయ్త�ల�ౖ ధృత� ష్ట� నం ా

�ా�� �ొ ఱం�� వల్వల�ల�వనగ� సూతసుత�ండ� ��ల�్వల ����న మ�ట లకట�! తల�� య మనంబ� వ్రయయ్! ��డట� ��ర�ాగ��డ� ననున్ను ��ల్వగ

�దమందు

����డ �దక���్చనమన�ాండవ� ల�సభ ల��అందర� �డగ ����పప్గను

���� అందర� ��ంగ�ారగన

�డ్ డల� �ేతబట�్ట��� ��గ �ెంగగ ��రందర

��డట� ��ర�ాగ��డ� ననున్ను �ెగగ తమ�్మలంద��

�డ్ డల� ��ంచ�ెంగమన నూర�గ్ర� �ెంగగ �ాండత్మ�

�డగ సూతప�త�్రడ�సమ్మగ �ెంగగ సంతసంబ�గ

113

�డ�� అందర� క��ి �ామమ� ��ర్చగ ననున్�ెంగ

అడ�్డ�� జ�పప్క�ండ గను అంద�� ��డను �ష్మ�ో్ర

�డ్ డల� ల�వ�ా క�ిగ ��డ�క

���� ��క్క��క్

�డ్ డను �ోపల�త�గను ప�క�న ��టన గ�దద�ండ��ా

�డ్ డల� ��ం� �ేత�లన�డ్ డల� బ�ట్టగ �గ� చుండ �ో్

ణ�ండ�కృప�ండ��ష�్మడ�ను ����డ సందుల�

�� బ�గ �ె

గండ� �� ్ రతస్��ంచగను ��ంగల� �ార�్చ��క్క��క్క

�డ్ డల� ల�వ�ా మ�స� �ారల� యవ్వన �ా�లంద

�ా��గ ప�క�నందుక�ి �డ్ డల� ��ంచగ �ెంగ ననుబ్

�్మండమ� బదద్ల�మదన �ారమ� ప�క�న �ార��రల�ౖ

అండమ� ��డ�� క��ి అంద�� �రయ్మ���దుప�క�ల�

�ిండ ప్ర�ష �� జ���� �ాండవ� లందర� �చుచుండగన క�ర�ప�, �ష�్మడ�, గృప�డ�, క�ంభజమ�ఖుయ్ల� గల�గ్��ల�్ వర�సగ ��ర �ాగ�� డ��ెంగగ తమ�్మల�సూత ప�త�్రడ�

��ర�వక �ెంగ �ాండవ� ల� �డ్ డ ల��ేత నబట�్����

మర�వగ ల�ను ఆసుఖ మ�ప�క� న��ందర� �డ్ డ �ో�ి�

తరగదు ��క� �ామమ� మ�ో న్మ �ాండ వమ�త క�ం���

ఎర�ఁగ� ను��ను న�్చన మ�ా�� ��ిల్వ గ�ెంగ� ల�

ల�గ్��� కనంగ ఎంతమద లంజ ��ెంగగ �ిల్వ�ామ��ం

ద���� కసంత ��ర�్చ�� న��ంద ర��ెం� ��క�ం� మ�త��

ఎర�గర� ల�క� ల�వ్వర ను ��ంద ���ెం�� ��అతత ్ క�ం��

క�ర�ప�, �ష�్మడ�, గృప�డ�,క�ంభజమ�ఖుయ ల��ెం�� ��ర�ల�

114

ఎర�ఁగ��? ధర్మ �ాసత్�మ�ల ��ట��� �ాలప! ��దద్�ారల దుర�గద, ��ట� ��దద్�క ��ట��� �ారల ��ర�ంపగ?

వర�సల� �డ క�ండగ ను�డ్ డల���ం���క�ం�ప�క�ల� ��రవ �ాంప్ర��యక�ల �ాంతల�తృ�ిత ్గ �ెంగక�నన్

భరత ్ల ��ట��ా పర�వ� � �ద� నమ్మక మ�నన్�ా�

��రవ భంగ�� కల�గ క�ండగ లంజల� �ా��, ��క్క�� మ���్చమ��క్క��న్ ��ధ ��ఢ్రమ� లన్

340

ర����్కగ

��రస్థ�ల జ�రగను బ�డ�్డక� బ�్రర�కందు��తత

�రను బ���ఢ్��ండ�గబ� గట్టగ �ిక్కల� ��ట��ాల

�ిర�ల ��కమల�్ లలను బ�ట్టగ�ిర�ల� సళ�్ళనూగ�

����న బ�వ��భనర� �ేవత భ���� వ�ె్చ��యన 341

��రస్థ��ల� జ�రగను బ �డ�్డక�బ�్రర�కందు��త

�రను బ���ఢ్��ండ�గబ� గట్టగ �ిక్కల� ��ట��ాల

�ిర�ల ��కమల�్ లలను బ�ట్టగ�ిర�ల� సళ�్ళనూగ�

����న బ�వ��భనర� �ేవత భ���� వ�ె్చ��యన 342

స , త , య , భ , న , న , న , య

మృడ� �ా�మంబ వలన్ బం� ొ�్మ��టను య� త�� ��ఱ��ినయ

నగ ్డ� శృం�ా�ాఖయ్ఁ జ�లంగ�న్ రఙగ్నృప� సతయభనననయ య� మృడ��ా�మంబవలన్ బం� ొ�్మ��టను య� త�� ��ఱ��ినయ

నగ ్డ� శృం�ా�ాఖయ్ఁ జ�లంగ�న్ రజగ్నృప� సతయభనననయ యన

115

343

���� గట�్ట�ా�

�గ �ెనన్ఢ� �ెంక కనయ్�ా���

��ళను ల�క నుండగను ��పమ� ��ర్చ �ెంగమ�మ��

త�్ ల� జ�య ప�ట్టగ�� ��మ�� �ై�� �ాన�� తప�ప్ ల�ద

త�్ ల� �ెంగ�ా మదన ��పమ� ��ర్చర రంక� ప�త�్ 344

త�్ ల� మ�మ�� క�ిగ �ెంగగ ప�ట�న ప�త�్��వ� ��

త�్ ల��ెం���వ� గద తం��్ర� ��కను ప�త�్ర�ైనన ���� గట�్ట ��క�

�గ��ై�� అక్కను �ెంగ బ�వ

�ె�్ల� �ెంగఅల� ్లడవ� �ెల �్ల� క�త�ర� భరత్న

త�్ ల�� �వ���త� ్రడవ� త�్ల�� య�న్య����ప�త�

త�్ ల� �ెంగ�ా క�ిగ త�్ల ఋణంబ�ను ��ర�్చ��! 345

త�్ ల� �ెంగ�ా క�ిగత�్ ల�� గరభ్మ� �వ్వగ ప�ట�్టక�

�ెల�్ లల� �ాచనున్లన �క�చు ��ంచగ ��దద్�ాగ�

�ెల�్ ల� ప�క��ెంగగను గరభ్మ� �ా�ా�����్ళజ�

�ెల�్ లల� క�త��� కనగ చక్క� ��ండ్లమ� ప�ట�్ట�

�ె�్ల�� సంసంబ�గను చక్కగ ��ంచగ �క�ఇవ్వ ���్ళ� జ�యక������ భరత్వ�ె�్ల�� అల� డవ్వగ

�ె�్ల� �ె�్లక�త���� చ� త�్ ల� �ెంగ�చుంట���

116

Related Documents

Svantha
February 2021 1

More Documents from "Anonymous pmVnncYJ"

Lalasa 1969 Dec
February 2021 0
Daiva Sam Kal Pam
January 2021 0
Svantha
February 2021 1
Manual De Acupunctura
February 2021 3
Esquema Opo.pdf
January 2021 1