To Palto & To Emerologio Enos Trelou - Nikolai Gkogkol

Tο παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας (N. 2121/1993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Aπαγορεύεται απολύτως άνευ γραπτής αδείας του εκδότη η κατά οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και εν γένει αναπαραγωγή, εκμίσθωση ή δανεισμός, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου.

Ô Ï Ð ÁË Ô Ï &

Ô Ï Ç Ì Å Ñ ÏËÏ Ã É Ï Å ÍÏÓ Ô Ñ Å ËÏÕ

ÍÉÊÏËÁÚ ÃÊÏÃÊÏË

Ô Ï Ð Á ËÔ Ï &

Ô Ï Ç Ì Å Ñ ÏËÏ Ã É Ï Å ÍÏÓ Ô Ñ Å ËÏÕ

ÌåôÜöñáóç áðü ôá ñùóéêÜ

ÃÉÙÑÃÏÓ ÔÓÁÊÍÉÁÓ Ðñüëïãïò

ÊÁÔÅÑÉÍÁ Ó×ÉÍÁ

Εκδόσεις Πατάκη – Ξένη Λογοτεχνία / Κλασσικά κείμενα Νικολάι Γκόγκολ, Το παλτό & Το ημερολόγιο ενός τρελού Н.В.ГОГОЛЬ, «ШИНЕЛБ» «ЗАПИСКИ СУМАСШЕДШЕГО» Μετάφραση από τα ρωσικά Γιώργος Τσακνιάς Διορθώσεις Κωνσταντίνα Σχολίδου Στοιχειοθεσία, σελιδοποίηση Αγγελική Κουτσούκου Copyright© για τον πρόλογο Σ. Πατάκης Α.Ε.Ε.Δ.Ε. (Εκδόσεις Πατάκη) 2007 Copyright© για τη μετάφραση Σ. Πατάκης Α.Ε.Ε.Δ.Ε. (Εκδόσεις Πατάκη) 1995, 1998 Πρώτη έκδοση στη ρωσική γλώσσα: «Το παλτό» στα Έργα του Νικολάι Γκόγκολ, τ. 3, Αγία Πετρούπολη, 1842. «Το ημερολόγιο ενός τρελού» στη συλλογή АРАБЕСКИ, Ιανουάριος 1835 Πρώτη έντυπη έκδοση των διηγημάτων στην ελληνική γλώσσα από τις Εκδόσεις Πατάκη, στη σειρά «Τα μικρά κλασικά», Αθήνα, 1996 («Το παλτό»), 1999 («Το ημερολόγιο ενός τρελού») (Κ.Ε.Τ. 5143 – I.S.B.N. 978-960-16-2133-3) Σχεδιασμός της παρούσας ψηφιακής έκδοσης, Νίκος Τσίτουρας Πρώτη ψηφιακή έκδοση από τις Εκδόσεις Πατάκη, Ιούλιος 2010 Κ.Ε.Τ. 7175 I.S.B.N. 978-960-16-3925-3

Π. ΤΣΑΛΔΑΡΗ (ΠΕΙΡΑΙΩΣ) 38,104 37 ΑΘΗΝΑ. ΤΗΛ: 210.36.50.000, FAX:210.36.50.069 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ: ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 15, 106 78 ΑΘΗΝΑ. ΤΗΛ: 210.38.31.078 ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ: ΝΕΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ 122, 563 34, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΗΛ: 2310 70. 63.54, 2310 70.67.15. FAX: 2310.70.63.55 Web site: http://www.patakis.gr • e-mail: [email protected], [email protected]

ÐÅÑÉÅ×ÏÌÅÍÁ

Ðñüëïãïò 9 ÔÏ ÐÁËÔÏ 17 ÔÏ ÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ ÅÍÏÓ ÔÑÅËÏÕ 89

[ 7]

ÐÑÏËÏÃÏÓ

ÐáôÝñáò ôïõ ÷ñõóïý áéþíá ôïõ ñþóéêïõ ðåæïãñáöéêïý ñåáëéóìïý, ï ÍéêïëÜé Âáóßëéåâéôò Ãêüãêïë üñéóå ðñþôïò ôï ðåñßãñáììá ôïõ ëïãïôå÷íéêïý ôïðßïõ ôçò ðáôñßäáò ôïõ. Ïé óõããñáöåßò ôïõ ýóôåñïõ 19ïõ áéþíá Ýãñáøáí óôç óêéÜ ôïõ èåìáôéêïý êáé áéóèçôéêïý ôïõ ïñÜìáôïò· ïé ìïíôåñíéóôÝò ôïõ 20ïõ áéþíá áíáãíùñßæïõí áìÝñéóôá ôçí åðßäñáóÞ ôïõ. Ç êñéôéêÞ ôïí óõíÝêñéíå ìå ôï ÈåñâÜíôåò, ôï Ëüñåíò Óôåñí, áêüìç êáé ôïí ÔæÝéìò Ôæüõò, óôïí áñéóôïôå÷íéêü ÷åéñéóìü ôçò ãëþóóáò, ôçí áíÜìåéîç ãåëïßïõ êáé õøçëïý, ôçí éäéïöõÞ óýëëçøç ôçò ðïëéôéóìéêÞò ïõóßáò êáé ôçò åèíéêÞò éäéáéôåñüôçôáò ôçò Ñùóßáò. Ùóôüóï, ìðñïóôÜ óôéò áíôéöÜóåéò, ôéò áíáêïëïõèßåò, ôéò ïäõíçñÝò éäéïìïñößåò ðïõ ÷áñáêôçñßæïõí ôç æùÞ êáé ôï Ýñãï ôïõ, ç êñéôéêÞ ïìïëïãåß ôçí áìç÷áíßá ôçò. «Äåí åßíáé åýêïëï íá ïñßóïõìå ôç öýóç ôçò éäéïöõßáò ôïõ, ôï íüçìá ôçò ðáñÜäïîçò ôÝ÷íçò êáé ôçò áêüìç ðéï áëëüêïôçò æùÞò ôïõ», Ýãñáøå ÷áñáêôçñéóôéêÜ ï Âßêôïñ ¸ñëé÷ — åíþ ãéá ôï Âëáíôéìßñ Íáìðüêïö, ï Ãêüãêïë åßíáé «ï ðéï ðá[ 9]

Ðñüëïãïò

ñÜîåíïò ðïéçôÞò ôçò ðñüæáò ðïõ ðáñÞãáãå ðïôÝ ç Ñùóßá». ºóùò ãéáôß êõñßáñ÷ï ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ ìïíáäéêïý ôïõ Ýñãïõ åßíáé ç ðñïóðÜèåéá íá áíá÷èåß ðÜíù áðü ôéò êïéíùíéêÝò, ðïëéôéêÝò êáé ðíåõìáôéêÝò áíôéöÜóåéò ôçò ÷þñáò ôïõ, íá óõìöéëéþóåé ôéò, åããåíåßò óôï üñáìÜ ôïõ, áíôßññïðåò äõíÜìåéò. Åíäå÷ïìÝíùò åêêéíþíôáò áðü ôïí êáôáêåñìáôéóìÝíï åóùôåñéêü ôïõ êüóìï, ï Ãêüãêïë êáôüñèùóå íá óõëëÜâåé üóï êáíÝíáò óýã÷ñïíüò ôïõ, ôçí áðïóðáóìáôéêüôçôá ôçò óõíåßäçóçò ôïõ 19ïõ áéþíá. Áñêåß íá èõìçèïýìå ôç óõãêéíçôéêÞ öñÜóç ôïõ Öéïíôüñ ÍôïóôïãéÝöóêé: «¼ëïé ìáò îåðñïâÜëáìå êÜôù áðü ôï ðáëôü ôïõ Ãêüãêïë». Ï ÍéêïëÜé Ãêüãêïë ãåííÞèçêå óôéò 20 Ìáñôßïõ 1809, óôç ìéêñÞ ÏõêñáíéêÞ ðüëç ôïõ Óïñïóßíóêé. Ïíåéñïðüëï êáé åóùóôñåöÝò ðáéäß, ôñáõìáôéóìÝíï âáèéÜ áðü ôï èÜíáôï ôïõ ìéêñüôåñïõ áäåëöïý ôïõ, ÷áúäåìÝíï áðü ôçí ïéêïãÝíåéá, èá óôåñçèåß ôï ðñïóôáôåõôéêü ðåñéâÜëëïí ôïõ óðéôéïý ôïõ, üôáí óå çëéêßá 10 åôþí èá åããñáöåß óôï ÃõìíÜóéï ôïõ Íåæßí. Ôá ó÷ïëéêÜ ÷ñüíéá äåí èá åßíáé åýêïëá ãéá ôï íåáñü ÍéêïëÜé. Ìéêñüóùìïò, ìå ïóôåþäåò ðñüóùðï êáé ðñïôåôáìÝíç ìýôç (áõôÞ ôç ìýôç ðïõ ôüóï óõ÷íÜ åðáíÝñ÷åôáé óôá ãñáöôÜ ôïõ), ìÝôñéïò ìáèçôÞò, åßñùí êáé ðåñéðáéêôéêüò ðñïò óõììáèçôÝò êáé äáóêÜëïõò, èá êåñäßóåé ôï ÷áñáêôçñéóìü «ï ìõóôÞñéïò íÜíïò» êáé èá áñ÷ßóåé íá áðïêôÜ ößëïõò ìüíï ìåôÜ ôïí ôÝ-

[ 10 ]

Ðñüëïãïò

ôáñôï ÷ñüíï ôïõ óôï ó÷ïëåßï, üôáí èá åêäçëþóåé ôçí áãÜðç ôïõ ãéá ôç ëïãïôå÷íßá. Ôá ðñùôüëåéá ðïéÞìáôÜ ôïõ äåí Ýôõ÷áí éäéáßôåñá êáëÞò õðïäï÷Þò êáé ï íåáñüò ÍéêïëÜé ôá êáôÝóôñåøå ÷ùñßò äåýôåñç óêÝøç· üìùò ç ãíùñéìßá ôïõ ìå ôïí ÁëåîÜíôñ Ðïýóêéí ôï 1831, ðåñßïäï êáôÜ ôçí ïðïßá ï ìåãÜëïò ðïéçôÞò åðåîåñãáæüôáí ôï áöçãçìáôéêü ôïõ ðïßçìá «ÅõãÝíéïò ÏíÝãêéí», Üóêçóå ìåãÜëç åðßäñáóç óôïí Ãêüãêïë: ôïí Ýêáíå íá óôñáöåß óôçí ðåæïãñáößá êáé ôïí ðáñüôñõíå íá äçìïóéåýóåé ôá ðñþôá ôïõ áöçãÞìáôá «ÂñÜäéá ó' Ýíá êôÞìá êïíôÜ óôçí ÍôéêÜíêá» (1831-32), éóôïñßåò ðïõ ìðïëéÜæïõí ìå óôïé÷åßá ôïõ õðåñöõóéêïý ñåáëéóôéêÝò, äñïóåñÝò ðåñéãñáöÝò ôçò ïõêñáíéêÞò áãñïôéêÞò æùÞò. Ï íåáñüò óõããñáöÝáò Ýãéíå ãíùóôüò áðü ôç ìéá ìÝñá óôçí Üëëç. Ç ëïãïôå÷íßá ôïí ôñáâïýóå åðßìïíá áðü ôï ìáíßêé — êé Ýôóé, Ý÷ïíôáò Þäç ðáñáéôçèåß äýï öïñÝò áðü ôéò èÝóåéò ôïõ óôï Äçìüóéï, åãêáôÝëåéøå êáé ôçí Ýäñá ôçò ìåóáéùíéêÞò éóôïñßáò ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ ôçò Ðåôñïýðïëçò, üðïõ åß÷å äéïñéóôåß ùò Ýêôáêôïò êáèçãçôÞò ôï 1834, ãéá íá áöïóéùèåß óôï ãñÜøéìï. Áðü ôçí åðï÷Þ åêåßíç êáé ùò ôï èÜíáôü ôïõ, ï Ãêüãêïë Ýãñáøå áóôáìÜôçôá: äïêßìéá, êñéôéêÞ ôÝ÷íçò, äéçãÞìáôá, êáé ôï ìåãÜëï ôïõ ìõèéóôüñçìá, ôéò «ÍåêñÝò øõ÷Ýò». ÁíÜìåóá óôï 1835 êáé ôï 1842 åêäüèçêáí ôá ðéï ãíùóôÜ äéçãÞìáôÜ ôïõ, áíÜìåóá óôá ïðïßá óõãêáôáëÝãïíôáé «Ôï ðáëôü», «Ç

[ 11 ]

Ðñüëïãïò

Ëåùöüñïò ÍéÝöóêé», üðïõ Ýíáò ôñáãéêÜ ñïìáíôéêüò ïíåéñïðüëïò Ýñ÷åôáé óå óýãêñïõóç ìå Ýíáí Üîåóôï ôõ÷ïäéþêôç, «Ç ìýôç», Ýíá óáñêáóôéêü, õðåññåáëéóôéêü áöÞãçìá, «Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý», «ÔÜñáò Ìðïýëìðá», Ýíá Ýîï÷ï æùíôÜíåìá ôïõ êïæÜêéêïõ ðáñåëèüíôïò, «Ï êáâãÜò ôùí äýï ÉâÜí», ÷éïõìïñéóôéêÞ êáé óõíÜìá ðéêñÞ áðïôýðùóç ôçò ìéêñüôçôáò ôçò æùÞò, êáé «Ôï ðïñôñÝôï», ðïõ äéåñåõíïýóå ôç ó÷Ýóç ôÝ÷íçò êáé èñçóêåßáò, áðïôõðþíïíôáò ôçí áíçóõ÷ßá ôïõ óõããñáöÝá ãéá ôéò çèéêÝò ðáñáìÝôñïõò ôçò ëïãïôå÷íßáò ôïõ êáé ôç âáóáíéóôéêÞ ó÷Ýóç ôïõ ìå ôç èñçóêåßá — ç ïðïßá êáé èá ôïí ïäçãÞóåé óôï èÜíáôï, óôá 43 ôïõ ÷ñüíéá, ìåôÜ áðü ìáêñï÷ñüíéá íçóôåßá ðñïêåéìÝíïõ «íá åîáãíéóôåß» áðü ôçí áìáñôßá ôçò ãñáöÞò. Ï ÍéêïëÜé Ãêüãêïë áó÷ïëÞèçêå åðßóçò ìå ôï èÝáôñï, õðïãñÜöïíôáò äýï êëáóéêÝò, ðéá, êùìùäßåò, ôïí «ÅðéèåùñçôÞ» (1835) êáé ôá «ÐáíôñïëïãÞìáôá» (1842). Ç ðñþôç, êáõôçñéÜæåé ìå óðáñôáñéóôü ôñüðï ôç äéáöèïñÜ ôçò ãñáöåéïêñáôßáò êáôÜ ôçí ðåñßïäï ôçò âáóéëåßáò ôïõ ÍéêïëÜïõ Á´. Ç äåýôåñç åßíáé ìéá Ýîï÷ç óÜôéñá çèþí. ÁíÜìåóá óôá äõï áõôÜ èåáôñéêÜ Ýñãá, äïýëåøå åíôáôéêÜ ôç ìåãÜëç ôïõ ðåæïãñáöéêÞ óýíèåóç «ÍåêñÝò øõ÷Ýò», Ýíá Ýñãï åíôõðùóéáêÞò ðñùôïôõðßáò, ðïõ áðïôõðþíåé ìå éäéáßôåñç åíÜñãåéá ôçí áíïçóßá, ôç äéáöèïñÜ êáé ôç óõìâáôéêüôçôá ôçò åðáñ÷éáêÞò Ñùóßáò. Óôï åðßêåíôñï, ï ÷áñéóìá-

[ 12 ]

Ðñüëïãïò

ôéêüò áðáôåþíáò ÐÜâåë Ôóßôóéêïö, Ýíáò áðüôáêôïò ôåëùíåéáêüò õðÜëëçëïò ðïõ åðéíïåß ìéá áðëÞ üóï êáé éäéïöõÞ ìÝèïäï åýêïëïõ ðëïõôéóìïý: åìöáíßæåôáé ùò åýðïñïò åðé÷åéñçìáôßáò óôéò åðáýëåéò ôùí ðëïýóéùí ãáéïêôçìüíùí ôçò ñùóéêÞò åðáñ÷ßáò êáé äçëþíåé üôé åßíáé ðñüèõìïò íá áãïñÜóåé ôïõò ôßôëïõò éäéïêôçóßáò ôùí «íåêñþí øõ÷þí», ôùí äïõëïðáñïßêùí äçëáäÞ ðïõ åß÷å óôç äïýëåøÞ ôïõ ï ãáéïêôÞìïíáò êáé äå âñßóêïíôáé ðéá óôç æùÞ, áëëÜ ãéá ôïõò ïðïßïõò åßíáé õðï÷ñåùìÝíïò íá ðëçñþíåé öüñïõò. Óôç óõíÝ÷åéá, ï ôåôñáðÝñáôïò Ôóßôóéêïö êáôáèÝôåé ôïõò Ü÷ñçóôïõò ôßôëïõò éäéïêôçóßáò ôùí íåêñþí «øõ÷þí» óôïõò ôñáðåæßôåò ôçò ðüëçò, ùò åããýçóç ãéá äÜíåéá óå ÷ñÞìá, ðïõ êáíåßò äå èá äéáíïçèåß íá áñíçèåß. ÓÜôéñá ðïõ óðÜåé êüêáëá êáé ôáõôü÷ñïíá åêðëçêôéêÞ áëëçãïñßá, áöïý ïé «íåêñÝò øõ÷Ýò» äåí åßíáé ïé íåêñïß äïõëïðÜñïéêïé, áëëÜ ç ßäéá ç Üñ÷ïõóá ôÜîç, ãáéïêôÞìïíåò êáé êåöáëáéïý÷ïé, óôõëïâÜôåò åíüò êïéíùíéêïý óõóôÞìáôïò óå áðïóýíèåóç, ôï Ýñãï ôïõ Ãêüãêïë ÷áéñåôßóôçêå áðü ôïõò ðñïïäåõôéêïýò äéáíïïýìåíïõò ôçò ïìÜäáò ôïõ Ìðåëßíóêé ìå åíèïõóéáóìü. Ï óõããñáöÝáò Ýãéíå éäéáßôåñá äçìïöéëÞò, öôÜíïíôáò íá èåùñçèåß, ìåôÜ ôï èÜíáôï ôïõ Ðïýóêéí, ç êåöáëÞ ôçò ñùóéêÞò ëïãïôå÷íßáò. ¼ìùò ï Ãêüãêïë äåí åðáíáðáýèçêå óôçí åðéôõ÷ßá ôïõ. Åðéäéþêïíôáò íá êÜíåé ôéò «ÍåêñÝò øõ÷Ýò» «ôç Èåßá Êùìùäßá ôçò ðåæïãñáößáò», èÝ-

[ 13 ]

Ðñüëïãïò

ëçóå íá äþóåé óõíÝ÷åéá. Ôï ìÝñïò ðïõ åß÷å Þäç åêäïèåß èá áðïôåëïýóå ôçí «Êüëáóç», åíþ ôï äåýôåñï êáé ôï ôñßôï (üðïõ ï Ôóßôóéêïö èá áíáãåííéüôáí çèéêÜ êáé èá ìåôáìïñöùíüôáí óå ðñáãìáôéêÜ åíÜñåôï ðïëßôç) èá Þôáí ôï «ÊáèáñôÞñéï» êáé ï «ÐáñÜäåéóüò» ôçò. ¢ñ÷éóå íá ãñÜöåé óå ößëïõò êáé íá äçìïóéåýåé áããåëßåò æçôþíôáò õëéêü ãéá ôï äåýôåñï ìÝñïò ôïõ Ýñãïõ ôïõ· áëëÜ ðáñÜ ôéò ðñïóðÜèåéÝò ôïõ, ôá ó÷åäéÜóìáôÜ ôïõ Þôáí áðïãïçôåõôéêÜ. Ìå ôçí õãåßá êëïíéóìÝíç êáé Ý÷ïíôáò ðñïóêïëëçèåß éäåïëçðôéêÜ óôç èñçóêåßá, ôáîßäåøå óôçí Åõñþðç, Ýêáíå Ýíá ðñïóêýíçìá óôçí Ðáëáéóôßíç êáé åðÝóôñåøå óôç Ñùóßá ôï 1848. Ç õðïäï÷Þ Þôáí øõ÷ñÞ: Ýíá ÷ñüíï íùñßôåñá, åí ôç áðïõóßá ôïõ, åß÷å äçìïóéåõôåß ôï áôõ÷Ýóôáôï äéäáêôéêü ôïõ Ýñãï «ÅðéëåãìÝíá áðïóðÜóìáôá áðü ôçí áëëçëïãñáößá ìå ößëïõò», ìéá óõëëïãÞ 32 êåéìÝíùí ðïõ åîõìíïýóáí ôç óõíôçñçôéêÞ åðßóçìç åêêëçóßá, êáé ôï áðïëõôáñ÷éêü ôóáñéêü êáèåóôþò, êáé óõìâïýëåõáí ôïõò ãáéïêôÞìïíåò íá ìçí åðéôñÝðïõí óôïõò êïëßãïõò ôïõò íá äéáâÜæïõí ïôéäÞðïôå Üëëï ðëçí ôçò Âßâëïõ, ãéá íá ìç «äçëçôçñéáóôïýí áðü åðéêßíäõíåò éäÝåò». Ôï âéâëßï åðÝóõñå ôç ìÞíç ôùí ðñïïäåõôéêþí êáé éäßùò ôïõ Ìðåëßíóêé, ðïõ áðïêÜëåóå óå åðéóôïëÞ ôïõ ôïí Ãêüãêïë «åõáããåëéóôÞ ôïõ êíïýôïõ êáé áðïëïãçôÞ ôïõ óêïôáäéóìïý». Ç åðßèåóç ôïõ Ìðåëßíóêé Üöçóå ôïí Ãêüãêïë óõíôåôñéììÝíï êáé ìå ôï áßóèçìá üôé åß÷å ÷Üóåé

[ 14 ]

Ðñüëïãïò

ôçí åýíïéá ôïõ Èåïý, ëüãù ôùí ðïëëþí áìáñôéþí ôïõ. Èñçóêüëçðôïò, ìå äéáôáñáãìÝíá íåýñá, áöÝèçêå óôçí åðéññïÞ åíüò öáíáôéêïý éåñÝá, ï ïðïßïò öáßíåôáé üôé ôïí ìåôá÷åéñéæüôáí ìå Ýíá åßäïò ðíåõìáôéêïý óáäéóìïý. Ôïí õðÝâáëå óå åîáíôëçôéêÝò «åîáãíéóôéêÝò» íçóôåßåò êáé ôïí Ýðåéóå íá êáôáóôñÝøåé ôï ÷åéñüãñáöï ôïõ äåýôåñïõ ìÝñïõò ôùí «Íåêñþí øõ÷þí». Ï èÜíáôïò ôïõ Ãêüãêïë, ôï ÖåâñïõÜñéï ôïõ 1852, áðïäüèçêå óå áóéôßá. Óôï «Çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý» ï Þñùáò, Ýíáò êáôþôåñïò õðÜëëçëïò, âëÝðåé íá äéáøåýäïíôáé ïéêôñÜ üëåò ôïõ ïé ðñïóäïêßåò êáé âõèßæåôáé óôáäéáêÜ óå Ýíá ìåãáëïìáíéáêü ðáñáëÞñçìá, ãéá íá êáôáëÞîåé óôï öñåíïêïìåßï. Óôï «Ðáëôü», óðáñáêôéêÞ ôñáãùäßá åíüò áóÞìáíôïõ áíèñùðÜêïõ, Þñùáò åßíáé Ýíáò öôù÷üò ãñáöéÜò, ðïõ êáôïñèþíåé, ìå áéìáôçñÝò ïéêïíïìßåò, íá áðïêôÞóåé Ýíá êáëü ðáëôü — ôï ïðïßï, ü÷é ìüíï ôïí ðñïóôáôåýåé áðü ôï êñýï, áëëÜ ôïõ ðñïóöÝñåé Ýîáöíá êýñïò êáé áðïäï÷Þ. ¼ìùò Ýíá âñÜäõ ðÝöôåé èýìá ëçóôåßáò êáé ÷Üíåé ôï ðïëýôéìï ðáëôü ôïõ· óôçí ðñïóðÜèåéÜ ôïõ íá ôï îáíáâñåß, Ýñ÷åôáé áíôéìÝôùðïò ìå ôï åöéáëôéêü ãñáöåéïêñáôéêü êáôåóôçìÝíï êáé ëßãï áñãüôåñá ðåèáßíåé, óôåñçìÝíïò áðü ôçí êïéíùíéêÞ ôïõ ïíôüôçôá. ÊÁÔÅÑÉÍÁ Ó×ÉÍÁ

[ 15 ]

ÔÏ ÐÁËÔÏ

Óôï ôìÞìá..., áëëÜ êáëýôåñá íá ìçí êáôïíïìÜóïõìå ôï ôìÞìá, äéüôé äåí õðÜñ÷åé ôßðïôå ðéï åýèéêôï áðü ôá ðáíôüò åßäïõò ôìÞìáôá, äéïéêÞóåéò, õðïõñãåßá, ôéò åí ãÝíåé äéïéêçôéêÝò õðçñåóßåò· ôçí óÞìåñïí çìÝñáí ï êáèÝíáò ðéóôåýåé üôé óôï ðñüóùðü ôïõ ðñïóâÜëëåôáé ïëüêëçñç ç êïéíùíßá. ËÝãåôáé ðùò ðïëý ðñüóöáôá êáôÝöèáóå ç áíáöïñÜ åíüò áóôõíïìéêïý äéåõèõíôÞ —ðïéáò áêñéâþò ðüëçò äå èõìÜìáé—, ìå ôçí ïðïßá ï åí ëüãù áîéùìáôïý÷ïò êáôáããÝëëåé áðåñßöñáóôá üôé äéáêõâåýïíôáé ïé èåóìïß ôïõ êñÜôïõò êáé üôé áìáõñþíåôáé ôï ôéìçìÝíï ôïõ üíïìá. Ùò áðïäåéêôéêü óôïé÷åßï åðéóõíÜðôåôáé ôçò áíáöïñÜò Ýíáò ïãêùäÝóôáôïò ôüìïò ðïõ ðåñéÝ÷åé êÜðïéï ñïìáíôéêü ìõèéóôüñçìá, üðïõ êÜèå äÝêá óåëßäåò åìöáíßæåôáé Ýíáò áóôõíïìéêüò äéåõèõíôÞò, åíßïôå åí ðëÞñåé ìÝèç äéáôåëþí. Ðñïò áðïöõãÞí, åðïìÝíùò, äõóÜñå[ 19 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

óôùí êáôáóôÜóåùí, ôï ðåñß ïõ ï ëüãïò ôìÞìá èá ôï ïíïìÜóïõìå êÜðïéï ôìÞìá. Óå êÜðïéï ôìÞìá ëïéðüí õðçñåôïýóå êÜðïéïò õðÜëëçëïò. Äå èá ìðïñïýóáìå íá ðïýìå ðùò ï õðÜëëçëïò áõôüò Þôáí åîáéñåôéêÜ åìöáíßóéìïò: áñêåôÜ ìéêñïêáìùìÝíïò, áñêåôÜ âëïãéïêïììÝíïò, áñêåôÜ êïêêéíùðüò êé áêüìá áñêåôÜ êïíôüèùñïò, ïëßãïí öáëáêñüò, ìå ñõôßäåò óôá ìÜãïõëá êáé ìå Ýíá ÷ñþìá óôï ðñüóùðü ôïõ ðïõ èá ìðïñïýóáìå íá ôï ïíïìÜóïõìå áéìïññïúäéêü. Ôé íá êÜíïõìå! Áò üøåôáé ôï êëßìá ôçò Ðåôñïýðïëçò. ¼óïí áöïñÜ ôï âáèìü (ãéáôß åäþ óôç Ñùóßá ðñÝðåé ðñéí áð' üëá íá ðñïóäéïñßæïõìå ôï âáèìü), Þôáí áõôü ðïõ ëÝìå áéþíéïò õðÜëëçëïò, ï ôýðïò ðïõ Ý÷åé ãßíåé ôï êáôåîï÷Þí áíôéêåßìåíï êïñïúäßáò áðü äéÜöïñïõò óõããñáöåßò ðïõ Ý÷ïõí ôçí åõãåíÞ óõíÞèåéá íá îåóðÜíå ðÜíù óå üðïéïí äåí ìðïñåß íá áíôéäñÜóåé. Ôï åðþíõìï ôïõ õðáëëÞëïõ Þôáí Ôóáñïõ÷üö. Åßíáé ðñïöáíÝò üôé ôï åðþíõìï áõôü ðñïÝñ÷åôáé áðü ôç ëÝîç «ôóáñïý÷é». Ùóôüóï, äåí åßíáé ãíùóôü ðüôå êáé ìå ðïéïí áêñéâþò ôñüðï äçìéïõñãÞèçêå. Êáé ï ðáôÝñáò ôïõ êáé ï ðáððïýò ôïõ, áêüìá êáé ï êïõíéÜäïò ôïõ, üëïé ãåíéêÜ ïé Ôóáñïõ÷üö öïñïýóáí áðïêëåéóôéêþò êáé ìüíï ìðüôåò, êáé ìü[ 20 ]

Ôï ðáëôü

íï ôñåéò öïñÝò ôï ÷ñüíï Üëëáæáí ôéò óüëåò. Ôï üíïìÜ ôïõ Þôáí ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò. Ôï üíïìá áõôü ìðïñåß íá öáíåß êÜðùò ðåñßåñãï êáé åîåæçôçìÝíï óôïí áíáãíþóôç, åßìáé üìùò óå èÝóç íá ôïí äéáâåâáéþóù ðùò êáèüëïõ äåí ôï åðéæÞôçóáí êáé ðùò äéáìïñöþèçêáí áðü ìüíåò ôïõò ïñéóìÝíåò óõíèÞêåò ðïõ äåí åðÝôñåðáí íá äïèåß óôï ðáéäß Üëëï üíïìá. Ôá ðñÜãìáôá óõíÝâçóáí ùò åîÞò: ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ãåííÞèçêå, áí äå ìå ãåëÜ ç ìíÞìç ìïõ, êáôÜ ôï âñáäÜêé ôçò åéêïóôÞò ôñßôçò Ìáñôßïõ. Ç ìáêáñßôéóóá ç ìÜíá ôïõ, óýæõãïò õðáëëÞëïõ êáé ðïëý üìïñöç ãõíáßêá, èÝëçóå, üðùò åßíáé öõóéêü, íá âáöôßóåé ôï ðáéäß. Ç ìçôÝñá ëïéðüí Þôáí áêüìá îáðëùìÝíç óôï êñåâÜôé, ôï ïðïßï âñéóêüôáí áðÝíáíôé áðü ôçí ðüñôá, êáé óôá äåîéÜ ôçò óôåêüôáí ï êïõìðÜñïò, ï áîéüôéìïò êýñéïò ÉâÜí ÉâÜíïâéôò ÌáëëéÜñéí, õðïôìçìáôÜñ÷çò, êáé ç êïõìðÜñá, ç Áñßíá Óéìåüíïâíá Óôïìá÷üöóêáãéá, êõñßá óðáíéïôÜôçò áñåôÞò êáé óýæõãïò åíùìïôÜñ÷ïõ. Ðñüôåéíáí óôç ìçôÝñá ôñßá ïíüìáôá, íá äéáëÝîåé üðïéï åêåßíç èÝëåé: Ìüêõ, Óüóõ Þ íá äþóåé óôï ðáéäß ôï üíïìá ôïõ ìÜñôõñá ×ïæíôáæÜô. —¼÷é, ü÷é, äåí êÜíïõí áõôÜ, áðïöÜóéóå ç ìáêáñßôéóóá. [ 21 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

Ôçò Ýêáíáí ôï ÷áôßñé êáé ãýñéóáí ôï çìåñïëüãéï óå Üëëç óåëßäá. ÐñïÝêõøáí Üëëá ôñßá ïíüìáôá: Ôñéöýëëéïò, Íôïýëá êáé Âáñá÷Üóéïò. —Á, äå ãßíåôáé ôßðïôá, åßðå ç ìáêáñßôéóóá. Ôé ïíüìáôá åßíáé áõôÜ; Ïýôå ðïõ ôá Ý÷ù áêïýóåé ðïôÝ ìïõ. Íá Þôáí ÂáñáíôÜô Þ Âáñïý÷, áëëÜ Ôñéöýëëéïò êáé Âáñá÷Üóéïò... Ãýñéóáí Üëëç ìéá óåëßäá: ÐáõóéêÜ÷éïò êáé Âá÷ôßóéïò. —ÊáëÜ, êáôÜëáâá, åßðå ç ìáêáñßôéóóá, áõôÞ åßíáé ëïéðüí ç ìïßñá ôïõ. ¢ìá åßíáé Ýôóé, êáëýôåñá ôïõëÜ÷éóôïí íá ðÜñåé ôï üíïìá ôïõ ðáôÝñá ôïõ. Ï ðáôÝñáò Þôáí ÁêÜêéïò, áò åßíáé êáé ï ãéïò ÁêÜêéïò. Êáé Ýôóé ðñïÝêõøå ôï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò. ÂÜöôéóáí ôï ðáéäß ðïõ Ýêëáéãå, Ýóêïõæå êé Ýêáíå öïâåñÝò ãêñéìÜôóåò, ëåò êáé ôï 'îåñå ðùò èá ãéíüôáí äçìüóéïò õðÜëëçëïò. ¸ôóé ëïéðüí Ýãéíáí ôá ðñÜãìáôá. Ôá ðåñéãñÜøáìå ôüóï äéåîïäéêÜ, þóôå ï áíáãíþóôçò íá åßíáé óå èÝóç íá êáôáíïÞóåé ðùò óõíÝâçóáí Ýôóé åî áíÜãêçò êáé ðùò äåí õðÞñ÷å áðïëýôùò êáìßá äõíáôüôçôá íá äïèåß ïðïéïäÞðïôå Üëëï üíïìá óôï ðáéäß. ¼óï ãéá ôï ðüôå áêñéâþò Þñèå óôï ôìÞìá êáé ðïéïò ôïí äéüñéóå óôç èÝóç áõôÞ, êáíåßò äåí ìðï[ 22 ]

Ôï ðáëôü

ñåß íá èõìçèåß. ÐÜíôùò, üóïé äéåõèõíôÝò êáé ðñïúóôÜìåíïé êé áí Üëëáîáí, áõôüí ôïí Ýâëåðáí ðÜíôïôå óôçí ßäéá áêñéâþò èÝóç, ìå ôçí ßäéá áêñéâþò óôÜóç, óôçí ßäéá áêñéâþò õðçñåóßá, íá åßíáé ðÜíôá ï ßäéïò áíôéãñáöÝáò õðçñåóéáêÞò áëëçëïãñáößáò, ôüóï ðïõ Ýöôáóáí íá ðéóôÝøïõí ðùò Ýôóé áêñéâþò Þñèå óôïí êüóìï, ìå öáëÜêñá êáé õðçñåóéáêÞ óôïëÞ. Óôï ôìÞìá ôïõ äåí ôïõ Ýäåé÷íáí ôïí ðáñáìéêñü óåâáóìü. ¼ôáí ðåñíïýóå, ïé öýëáêåò ü÷é ìüíï äå óôÝêïíôáí ðñïóï÷Þ, áëëÜ ïýôå êáí ôïõ Ýñé÷íáí ìéá ìáôéÜ, ëåò êáé áðü ôï äéÜäñïìï ðåñíïýóå êáìéÜ ìýãá. Ïé ðñïúóôÜìåíïß ôïõ ôïõ öÝñïíôáí ìå Ýíáí ôñüðï ðïõ èá ìðïñïýóå íá ðåñéãñáöåß ùò «øõ÷ñïäåóðïôéêüò». Ï ïðïéïóäÞðïôå âïçèüò ôïõ ôìçìáôÜñ÷ç ôïõ Ý÷ùíå êÜôù áðü ôç ìýôç Ýíá ÷áñôß êáé äåí Ýìðáéíå êáí óôïí êüðï íá ôïõ ðåé «áíôéãñÜøôå ôï» Þ «íá ìéá åíäéáöÝñïõóá êáé ÷áñéôùìÝíç äïõëßôóá», êÜôé åõ÷Üñéóôï ôÝëïò ðÜíôùí, üðùò åßèéóôáé óôéò õðçñåóßåò ìå êáëÞ áíáôñïöÞ. Åêåßíïò ôï Ýðáéñíå êáé ßóá ðïõ Ýñé÷íå ìéá ìáôéÜ óôï ÷áñôß, ÷ùñßò íá êïéôÜîåé ðïéïò ôïõ ôï Ýäùóå êáé áí åß÷å áõôü ôï äéêáßùìá. Ôï Ýðáéñíå êáé êáôáðéáíüôáí áìÝóùò íá ôï áíôéãñÜøåé. Ïé [ 23 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

íåáñïß õðÜëëçëïé ôïí êïñüéäåõáí êáé ôïí ðåñéãåëïýóáí, üóï ôïõò åðÝôñåðå ç äçìïóéïûðáëëçëéêÞ ôïõò ïîõäÝñêåéá, êáé áöçãïýíôáí ìðñïóôÜ ôïõ äéÜöïñåò éóôïñßåò ðïõ åß÷áí åðéíïÞóåé ãé' áõôüí. ¸ëåãáí ðùò ôïí äÝñíåé ç óðéôïíïéêïêõñÜ ôïõ, ìéá ãñéÜ åâäïìÞíôá ÷ñïíþí, ôïí ñùôïýóáí ðüôå åðéôÝëïõò èá ôçí ðáíôñåõôåß, ôïõ Ýñé÷íáí óôï êåöÜëé êïììáôÜêéá ÷áñôß êé Ýëåãáí üôé ÷éïíßæåé. Óå üëá áõôÜ üìùò ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò äåí áíôéäñïýóå êáèüëïõ, ëåò êáé äåí õðÞñ÷å øõ÷Þ ãýñù ôïõ. Êáé ìÜëéóôá äåí åß÷áí êáìßá åðßäñáóç óôç äïõëåéÜ ôïõ. ÌÝóá óå üëç áõôÞ ôç âáâïýñá åêåßíïò äåí Ýêáíå ïýôå Ýíá ëÜèïò. ÌïíÜ÷á üôáí ôï áóôåßï êáôáíôïýóå áöüñçôï, üôáí ôïõ Ýóðñù÷íáí ôï ÷Ýñé êáé ôïí åìðüäéæáí óôç äïõëåéÜ ôïõ, ôüôå ìüíï Ýëåãå: «ÁöÞóôå ìå Þóõ÷ï, ãéáôß ìå ðåéñÜæåôå;». Êáé õðÞñ÷å êÜôé ðåñßåñãï óôá ëüãéá êáé óôç öùíÞ ôïõ, êÜôé ðïõ ðñïêáëïýóå ôüóï ôïí ïßêôï, þóôå ìéá öïñÜ ðïõ êÜðïéïò íåáñüò, ï ïðïßïò åß÷å ðñüóöáôá äéïñéóôåß, Þôáí Ýôïéìïò íá êÜíåé Ýíá áóôåßï, áêïëïõèþíôáò ôï ðáñÜäåéãìá ôùí óõíáäÝëöùí ôïõ, Ýìåéíå îÜöíïõ óáí íá ôïí ÷ôýðçóå êåñáõíüò, êé áðü ôüôå üëá Üëëáîáí êáé ôïõ öáßíïíôáí äéáöïñåôéêÜ. ÊÜðïéá áöýóéêç äýíáìç ôïí ÷þñéóå [ 24 ]

Ôï ðáëôü

áðü ôïõò óõíôñüöïõò ôïõ, ìå ôïõò ïðïßïõò åß÷å ãíùñéóôåß êáé ôïõò ïðïßïõò åß÷å ðÜñåé ãéá áîéïðñåðåßò êáé êïóìéêïýò êõñßïõò. Êáé ðïëý áñãüôåñá, óôéò ðéï ÷áñïýìåíåò óôéãìÝò ôçò æùÞò ôïõ, Ýâëåðå ìðñïóôÜ ôïõ ôï ìéêñïêáìùìÝíï õðÜëëçëï ìå ôçí êáñáöëßôóá êáé Üêïõãå ôá öïâåñÜ ôïõ ëüãéá: «ÁöÞóôå ìå Þóõ÷ï, ãéáôß ìå ðåéñÜæåôå;». Êáé ó' áõôÜ ôá öïâåñÜ ëüãéá áíôç÷ïýóáí êÜðïéá Üëëá: «Åßìáé áäåñöüò óïõ». Êé Ýêñõâå ôï ðñüóùðü ôïõ óôá ÷Ýñéá ôïõ ï öôù÷üò íÝïò êáé ðïëëÝò öïñÝò óôç æùÞ ôïõ áíáôñß÷éáóå, âëÝðïíôáò ðüóç áðáíèñùðéÜ õðÜñ÷åé óôïí Üíèñùðï, ðüóç èçñéþäçò ÷ïíôñïêïðéÜ êñýâåôáé óôçí åêëåðôõóìÝíç êáé ìïñöùìÝíç êïóìéêüôçôá, áêüìá êáé —ÈåÝ ìïõ!— óôïõò áíèñþðïõò ðïõ üëïé èåùñïýí åõãåíåßò êáé ôßìéïõò. Åßíáé áìößâïëï áí õðÞñ÷å Üëëïò Üíèñùðïò ðïõ íá æïýóå ôüóï ðïëý ãéá ôç äïõëåéÜ ôïõ. Èá Þôáí ëßãï íá ðïýìå ðùò åñãáæüôáí ìå åðéìÝëåéá — ü÷é, åñãáæüôáí ìå áãÜðç. Åêåß, óôçí õðçñåóéáêÞ áëëçëïãñáößá, åêåßíïò Ýâëåðå Ýíáí ïëüêëçñï êüóìï, ðïëý÷ñùìï êé åõ÷Üñéóôï. Óôï ðñüóùðü ôïõ æùãñáöéæüôáí ç çäïíÞ. Áãáðïýóå éäéáßôåñá ïñéóìÝíá ãñÜììáôá ôïõ áëöáâÞôïõ, êé üôáí Ýöôá[ 25 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

íå ó' áõôÜ ãéíüôáí Üëëïò Üíèñùðïò. ×áìïãåëïýóå, êïõíïýóå ôï êåöÜëé, Ýêáíå ìïñöáóìïýò, êé Ýìïéáæå ëåò êáé óôï ðñüóùðü ôïõ ìðïñïýóåò íá äéáâÜóåéò ïëüêëçñï ôï ãñÜììá ðïõ ó÷çìÜôéæå ç ðÝíá ôïõ. Áí ï æÞëïò ôïõ áíôáìåéâüôáí, ßóùò ï ÁêÜêéïò íá åß÷å öôÜóåé, ðñïò ìåãÜëç ôïõ Ýêðëçîç, ìÝ÷ñé êáé óôçí ðÝìðôç âáèìßäá ôçò õðáëëçëéêÞò éåñáñ÷ßáò. Åêåßíïò üìùò óõíÝ÷éæå íá õðçñåôåß óôç èÝóç ôïõ êáé, üðùò Ýëåãáí ïé åîõðíÜêçäåò óõíÜäåëöïß ôïõ, êÝñäéæå ôéò áéìïññïÀäåò ôïõ êáé ìéá ôñýðá ðáñáðÜíù óôï æùíÜñé. Ùóôüóï, äåí ìðïñïýìå íá ðïýìå ðùò ðåñíïýóå åíôåëþò áðáñáôÞñçôïò. ÊÜðïéïò äéåõèõíôÞò, ðïõ Þôáí êáëüò Üíèñùðïò, èÝëçóå íá ôïí åðéâñáâåýóåé ãéá ôç ìáêñü÷ñïíç õðçñåóßá ôïõ êáé äéÝôáîå íá ôïõ äþóïõí íá áó÷ïëçèåß ìå êÜôé óçìáíôéêüôåñï áðü ôçí áðëÞ áíôéãñáöÞ. ÓõãêåêñéìÝíá, Ýðñåðå íá óõíôÜîåé ìéá áíáöïñÜ ðñïò êÜðïéá Üëëç õðçñåóßá ìå âÜóç ðáñüìïéåò áíáöïñÝò. ¼ëï êé üëï åß÷å íá áëëÜîåé ôïí ôßôëï êáé íá ìåôáôñÝøåé, üðïõ ÷ñåéáæüôáí, ôá ñÞìáôá áðü ôï ðñþôï ðñüóùðï óôï ôñßôï. Æïñßóôçêå ôüóï ðïëý, ðïõ ëïýóôçêå óôïí éäñþôá, âÜëèçêå íá ôñßâåé ôï ìÝôùðü ôïõ ìå ôá ÷Ýñéá ôïõ êáé óôï ôÝëïò åßðå: [ 26 ]

Ôï ðáëôü

—¼÷é, êáëýôåñá äþóôå ìïõ ôßðïôá íá áíôéãñÜøù. Áðü ôüôå ôïí Üöçóáí ãéá ðÜíôá íá áíôéãñÜöåé. Öáßíåôáé ðùò ãéá ôïí ÁêÜêéï äåí õðÞñ÷å ôßðïôá åêôüò ôçò áíôéãñáöÞò. Ç åìöÜíéóÞ ôïõ äåí ôïí áðáó÷ïëïýóå êáèüëïõ. Ç óôïëÞ ôïõ äåí Þôáí ðëÝïí ðñÜóéíç, áëëÜ ìÜëëïí Ýöåñíå ðñïò ôï óÜðéï ìÞëï. Áðü ôï ãéáêÜ áðÝìåíå Ýíá åëÜ÷éóôï, óôåíïýôóéêï êïììÜôé, êé Ýôóé ï ëáéìüò ôïõ, áí êáé äåí Þôáí éäéáßôåñá ìáêñïõëüò, âãáßíïíôáò áðü áõôü ôï ãéáêáäÜêé Ýìïéáæå áóõíÞèéóôá ìáêñüóôåíïò, üðùò åêåßíá ôá ãýøéíá ãáôÜêéá ìå ôï áíáóçêùìÝíï êåöÜëé ðïõ ðïõëÜíå êáôÜ äåêÜäåò ïé îÝíïé óôï ðáæÜñé. Ðüôå Ýíá êïììáôÜêé Ü÷õñï, ðüôå ìéá êëùóôïýëá, üëï êáé êÜôé êñåìüôáí áðü ôç óôïëÞ ôïõ. Êáé åß÷å ôç ìïíáäéêÞ éêáíüôçôá íá ðåñíÜ êÜôù áðü ôá ðáñÜèõñá áêñéâþò ôç óôéãìÞ ðïõ ðåôïýóáí áðü áõôÜ êÜèå åßäïõò âñïìéÜ· ìéá æùÞ ðÜíù óôï êáðÝëï ôïõ õðÞñ÷áí öëïýäåò áðü êáñðïýæé Þ ðåðüíé êáé Üëëá ðáñåìöåñÞ óêïõðßäéá. Ïýôå ìéá öïñÜ óôç æùÞ ôïõ äåí ðñüóåîå áõôÜ ðïõ óõìâáßíïõí êáèçìåñéíÜ óôïõò äñüìïõò, áõôÜ ðïõ, ùò ãíùóôüí, ðáñáôçñåß ðÜíôïôå Ýíáò íåáñüò äçìüóéïò õðÜë[ 27 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ëçëïò, ï ïðïßïò ôüóï åðéäÝîéá êáñöþíåé ôï äéáðåñáóôéêü ôïõ âëÝììá, þóôå íá äéáêñßíåé óôï áðÝíáíôé ðåæïäñüìéï ôï äéáâÜôç ðïõ ôïõ Ý÷åé îçëùèåß ç öüäñá óôï ìðáôæÜêé ôïõ ðáíôåëïíéïý — ãåãïíüò ðïõ ðÜíôïôå ðñïêáëåß ôçí åìöÜíéóç åíüò ðïíçñïý ÷áìüãåëïõ. Áêüìá êé üôáí ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò êïßôáæå ãýñù ôïõ, Ýâëåðå óôá ðÜíôá ôá êáèáñÜ ãñÜììáôÜ ôïõ, ôá ãñáììÝíá ìå ôïí Þñåìï êáé ïìáëü ãñáöéêü ôïõ ÷áñáêôÞñá, êáé ìüíï üôáí ç ìïýñç åíüò áëüãïõ, ðïõ åìöáíéæüôáí áðü ôï ðïõèåíÜ, áêïõìðïýóå óôïí þìï ôïõ êé åîáðÝëõå áðü ôá ñïõèïýíéá Ýíá ñåýìá æåóôïý áÝñá, ìüíï ôüôå åêåßíïò áíôéëáìâáíüôáí ðùò ìÜëëïí âñéóêüôáí óôç ìÝóç ôïõ äñüìïõ êáé ü÷é óôç ìÝóç ìéáò ãñáììÞò. Ìå ôï ðïõ Ýöôáíå óôï óðßôé êáèüôáí áìÝóùò óôï áéþíéï ôñáðÝæé ôïõ, ñïõöïýóå óôá ãñÞãïñá ôç ëá÷áíüóïõðá êé Ýôñùãå Ýíá êïììÜôé âïäéíü ìå êñåììýäéá, áãíïþíôáò åíôåëþò ôç ãåýóç ôïõ öáãçôïý ôïõ, êáôáðßíïíôáò ìáæß êáé ôéò ìýãåò êáé ü,ôé ôý÷áéíå íá âñßóêåôáé óôï ðéÜôï ôïõ ôç óôéãìÞ åêåßíç. Ìüëéò Ýíéùèå ðùò ôï óôïìÜ÷é ôïõ Üñ÷éæå íá öïõóêþíåé, óçêùíüôáí áðü ôï ôñáðÝæé, Ýðéáíå ôï ìåëáíïäï÷åßï êáé êáèüôáí íá áíôéãñÜøåé ÷áñôéÜ ðïõ åß÷å öÝñåé óôï óðßôé. Êé áí ôõ[ 28 ]

Ôï ðáëôü

÷üí äåí åß÷å äïõëåéÜ ãéá ôï óðßôé, Ýêáíå áíôßãñáöá ãéá ôïí åáõôü ôïõ, ãéá ðñïóùðéêÞ ôïõ åõ÷áñßóôçóç, éäßùò áí ôï Ýããñáöï åß÷å åíäéáöÝñïí ü÷é áðü åêöñáóôéêÞò áðüøåùò áëëÜ áðü áðüøåùò ðáñáëÞðôç, áí áðåõèõíüôáí óå êÜðïéï íÝï Þ óçìáíôéêü ðñüóùðï. Áêüìá êé åêåßíç ôçí þñá ðïõ óêïôåéíéÜæåé ôåëåßùò ï ãêñßæïò ïõñáíüò ôçò Ðåôñïýðïëçò êáé üëïé ïé õðÜëëçëïé Ý÷ïõí ôåëåéþóåé ôï äåßðíï ôïõò, üðùò ìðïñåß ï êáèÝíáò, áíÜëïãá ìå ôï ìéóèü ôïõ êáé ôá ãïýóôá ôïõ —üôáí Ý÷ïõí çóõ÷Üóåé üëá ìåôÜ ôá õðçñåóéáêÜ ôñéîßìáôá ôçò ðÝíáò, ôá ôñå÷Üìáôá, ôéò áðáñáßôçôåò ðñïóùðéêÝò äïõëåéÝò êáé åîõðçñåôÞóåéò Üëëùí, üëá áõôÜ ðïõ áíáëáìâÜíåé íá êÜíåé êÜðïôå ìå õðåñâÜëëïíôá æÞëï ï áåéêßíçôïò Üíèñùðïò· üôáí ïé õðÜëëçëïé ôñÝ÷ïõí íá ðáñáäïèïýí óôéò áðïëáýóåéò ôïõ åëåýèåñïõ ÷ñüíïõ· üôáí Üëëïò îåêéíÜ üëï êÝöé ãéá ôï èÝáôñï· Üëëïò ãéá ôï äñüìï, áöéåñþíïíôáò ôï ÷ñüíï ôïõ óôï êõíÞãé ôïõ ðïäüãõñïõ· üôáí Üëëïò ðçãáßíåé óå êÜðïéá êïóìéêÞ óõãêÝíôñùóç ðñïêåéìÝíïõ íá áíáëùèåß óå êïðëéìÝíôá ðñïò êÜðïéá ÷áñéôùìÝíç äåóðïéíßäá, áóôÝñá ôïõ õðáëëçëéêïý êýêëïõ· Üëëïò, êé áõôü óõìâáßíåé óõ÷íüôåñá, ðçãáßíåé áðëþò óôïí áäåñöü ôïõ ðïõ ìÝíåé óôïí [ 29 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ôñßôï Þ óôïí ôÝôáñôï üñïöï, óå äõï ìéêñÜ äùìáôéÜêéá ìå Ýíá ÷ïë Þ ìéá êïõæßíá êáé ìå ïñéóìÝíåò íüôåò ìïíôåñíéóìïý óôçí åðßðëùóç, áò ðïýìå ìéá ëÜìðá Þ êÜðïéï ìðé÷ëéìðßäé, ðïõ âÝâáéá óôïß÷éóáí ðïëëÝò èõóßåò êáé óôåñÞóåéò, áñíÞóåéò ðñïóêëÞóåùí óå äåßðíá êáé óå åêäñïìÝò· êïíôïëïãßò áêüìá êé üôáí üëïé ïé õðÜëëçëïé ìáæåýïíôáé óôá óðßôéá ôùí ößëùí ôïõò ãéá íá ðáßîïõí ïõßóô, ñïõöþíôáò ôóÜé áðü ôá ðïôÞñéá ôïõò êáé ôñþãïíôáò öôçíÜ ðáîéìÜäéá, åéóðíÝïíôáò ôïí êáðíü áðü ôéò ìáêñéÝò ôïõò ðßðåò êáé áöçãïýìåíïé, ôçí þñá ôïõ ìïéñÜóìáôïò, êÜðïéï êïõôóïìðïëéü ó÷åôéêÜ ìå ôçí êáëÞ êïéíùíßá, óõíÞèåéá ôçí ïðïßá óå êáìßá ðåñßðôùóç äåí ìðïñïýí íá áðáñíçèïýí ïé Ñþóïé, Þ áêüìá êé üôáí äåí Ý÷ïõí ðéá ôé íá ðïõí êáé îáíáëÝíå ôï áéþíéï áíÝêäïôï ó÷åôéêÜ ìå ôïí áóôõíïìéêü äéïéêçôÞ óôïí ïðïßï áíÝöåñáí ðùò åêëÜðç ç ïõñÜ ôïõ áëüãïõ áðü ôï ìíçìåßï ôïõ Öáëêïíݗ êïíôïëïãßò áêüìá êáé ôçí þñá ðïõ üëïé ðñïóðáèïýí íá äéáóêåäÜóïõí, ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò äåí ðáñáäéíüôáí óå êáíåíüò åßäïõò äéáóêÝäáóç. Ïõäåßò èá ìðïñïýóå íá éó÷õñéóôåß ðùò ôïí åßäå êÜðïôå óå êÜðïéá êïéíùíéêÞ åêäÞëùóç. ¼ôáí ðéá åß÷å ÷ïñôÜóåé ç øõ÷Þ ôïõ áíôéãñáöÞ, Ýðåöôå íá [ 30 ]

Ôï ðáëôü

êïéìçèåß ÷áìïãåëþíôáò åê ôùí ðñïôÝñùí ìå ôç óêÝøç ôçò áõñéáíÞò çìÝñáò. Ôé èá ôïõ óôåßëåé ï Èåüò íá áíôéãñÜøåé áýñéï; ¸ôóé êõëïýóå ç Þñåìç æùÞ áõôïý ôïõ áíèñþðïõ, ðïõ ìå ôåôñáêüóéá ñïýâëéá ìéóèü ìðïñïýóå íá åßíáé åõ÷áñéóôçìÝíïò ìå ôç ìïßñá ôïõ, êé Ýôóé èá åß÷å êõëÞóåé ßóùò ìÝ÷ñé ôï âáèý ãÞñáò, áí äåí åß÷áí óõìâåß ïñéóìÝíåò óõìöïñÝò, áðü áõôÝò ðïõ åßíáé óðáñìÝíïò ï äñüìïò ôçò æùÞò ü÷é ìüíï ôùí õðáëëÞëùí áëëÜ áêüìá êáé ôùí ìõóôéêïóõìâïýëùí, ôùí õðåõèýíùí óõìâïýëùí, ôùí óõìâïýëùí ôïõ ÓôÝììáôïò, áêüìç êé åêåßíùí ðïõ äå óõìâïõëåýïõí êáíÝíáí êáé êáíåíüò ôç óõìâïõëÞ äå æçôïýí. Óôçí Ðåôñïýðïëç õðÜñ÷åé êÜðïéïò öïâåñüò å÷èñüò üóùí ðáßñíïõí ìéóèü ôåôñáêüóéá ñïýâëéá Þ åêåß ãýñù. Ï å÷èñüò áõôüò äåí åßíáé Üëëïò áðü ôïí ðáãùìÝíï ìáò âïñéÜ, êé áò ëÝíå üôé åßíáé ðïëý êáëüò ãéá ôçí õãåßá. Óôéò åííÝá ôï ðñùß, áêñéâþò ôçí þñá ðïõ ïé äñüìïé åßíáé ãåìÜôïé ìå ôïõò åñãáæüìåíïõò ðïõ ðçãáßíïõí óôéò õðçñåóßåò ôïõò, áñ÷ßæåé íá ðåñïíéÜæåé ôüóï Üãñéá üëåò áíåîáéñÝôùò ôéò ìýôåò, ðïõ ïé êáçìÝíïé ïé õðÜëëçëïé äåí îÝñïõí ðïý íá ôéò êñýøïõí. Åêåßíç ôçí þñá, ðïõ áêüìá êáé ïé õøçëüâáèìïé õðÜëëçëïé áéóèÜíïíôáé ôï ìÝôùðü ôïõò íá [ 31 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

êáßåé áðü ôçí ðáãùíéÜ êáé ôá ìÜôéá ôïõò ãåìßæïõí äÜêñõá, ïé êáçìÝíïé ïé ãñáöéÜäåò óõíÞèùò åßíáé áíõðåñÜóðéóôïé. ÌïíáäéêÞ ôïõò óùôçñßá åßíáé íá ôñÝîïõí üóï ôï äõíáôüí ðéï ãñÞãïñá, ÷ùìÝíïé óôï ëåðôïýôóéêï ðáëôïõäÜêé ôïõò, ôïõò ðÝíôå Ýîé äñüìïõò ìÝ÷ñé ôç äïõëåéÜ ôïõò êáé, öôÜíïíôáò óôçí åßóïäï, íá áñ÷ßóïõí íá ÷ïñïðçäïýí ðÜíù êÜôù êáé íá ÷ôõðïýí ôá ðüäéá ôïõò óôï ðÜôùìá, ìÝ÷ñé íá îåðáãþóïõí åíôåëþò üëåò ïé õðáëëçëéêÝò ôïõò éêáíüôçôåò. Áñêåôü êáéñü ôþñá ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò åß÷å áñ÷ßóåé íá áéóèÜíåôáé üôé ôïí ðïíïýóå õðåñâïëéêÜ ôï óâÝñêï êáé ïé þìïé ôïõ, ðáñ' üëï ðïõ ðÞãáéíå óôç äïõëåéÜ ôñÝ÷ïíôáò üóï ôï äõíáôüí ðéï ãñÞãïñá. Óôï ôÝëïò ëïéðüí ôïõ ìðÞêå ç éäÝá ìÞðùò ôï ðáëôü ôïõ äåí Þôáí êáé óå ôÝëåéá êáôÜóôáóç. ÊïéôÜæïíôÜò ôï ðñïóåêôéêÜ óôï óðßôé, áíáêÜëõøå üôé óå äõï ôñåéò ìåñéÝò, ãéá ôçí áêñßâåéá óôï óâÝñêï êáé óôïõò þìïõò, åß÷å áðïìåßíåé Ýíá áñá÷íïàöáíôï ß÷íïò. Ôï ýöáóìá åß÷å ôñéöôåß ôüóï ðïõ Þôáí äéáöáíÝò, êé áðü ôç öüäñá åß÷å áðïìåßíåé Ýíá êïõñÝëé. ÐñÝðåé åäþ íá ðïýìå üôé ôï ðáëôü ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò áðïôåëïýóå êé áõôü áíôéêåßìåíï ÷ëåõáóìïý ôùí óõíáäÝëöùí ôïõ, ïé ïðïßïé äåí ôï áðï[ 32 ]

Ôï ðáëôü

êáëïýóáí êáí «ðáëôü», áëëÜ «ñüìðá». Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá, åðñüêåéôï ãéá Ýíá ðáñÜîåíï êáôáóêåýáóìá: ï ãéáêÜò ÷ñüíï ìå ôï ÷ñüíï ìßêñáéíå üëï êáé ðåñéóóüôåñï, áöïý ÷ñçóßìåõå ãéá ôï ìðÜëùìá ôùí öèáñìÝíùí óçìåßùí. Ôá ìðáëþìáôá äåí Ýäåé÷íáí ôçí ôÝ÷íç ôïõ ñÜöôç, áíôéèÝôùò, ôï áðïôÝëåóìá Þôáí ìÜëëïí êáêïóïýóïõìï êáé áíôéáéóèçôéêü. ÂëÝðïíôáò ðþò Ý÷åé ç êáôÜóôáóç, ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò áðïöÜóéóå üôé Ýðñåðå íá ðÜåé ôï ðáëôü óôïí Ðåôñüâéôò, ôï ñÜöôç. Ï Ðåôñüâéôò æïýóå óôïí ôÝôáñôï üñïöï êÜðïéïõ óðéôéïý, êé áíÝâáéíåò åêåß áðü ôç óêÜëá õðçñåóßáò· ðáñ' üëï ðïõ Þôáí ìïíüöèáëìïò êáé âëïãéïêïììÝíïò, ï Ðåôñüâéôò áó÷ïëéüôáí ìå áñêåôÞ åðéôõ÷ßá ìå ôçí åðéäéüñèùóç õðáëëçëéêþí êáé ìç ðáíôåëïíéþí êáé öñÜêùí — åííïåßôáé âåâáßùò üôáí Þôáí íçöÜëéïò êáé äåí åß÷å Üëëåò áó÷ïëßåò. Ãé' áõôüí ôï ñÜöôç, ôþñá, äå èá Ýðñåðå íá ðïýìå êáé ðÜñá ðïëëÜ, áëëÜ áöïý åßíáé õðï÷ñåùôéêü óôç ëïãïôå÷íßá íá ðåñéãñÜöåôáé äéåîïäéêÜ ï ÷áñáêôÞñáò êÜèå Þñùá, å, ôé íá êÜíïõìå; áò ðÜñïõìå êáé ïëßãïí Ðåôñüâéôò. Ï Ðåôñüâéôò, ëïéðüí, áñ÷éêÜ ëåãüôáí óêÝôá Ãêñéãêüñé êáé Þôáí äïõëïðÜñïéêïò êÜðïéïõ [ 33 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ãáéïêôÞìïíá. ¢ñ÷éóå íá ïíïìÜæåôáé Ðåôñüâéôò áðü ôüôå ðïõ ðÞñå ôï ÷áñôß ôçò áðåëåõèÝñùóÞò ôïõ. Áðü ôüôå, åîÜëëïõ, Üñ÷éóå êáé íá ðßíåé ãåñÜ óå üëåò ôéò ãéïñôÝò, ðñþôá ìüíï óôéò ìåãÜëåò êé áñãüôåñá óå üëåò áíåîáéñÝôùò ôéò èñçóêåõôéêÝò åïñôÝò, ïóÜêéò ç çìÝñá óçìåéùíüôáí óôï çìåñïëüãéï ìå Ýíá óôáõñïõäÜêé. Áðü ôçí Üðïøç áõôÞ Þôáí ðéóôüò óôá ðáôñïðáñÜäïôá Þèç êáé Ýèéìá, êé üôáí ôóáêùíüôáí ìå ôç ãõíáßêá ôïõ, ôçí Ýâñéæå áóåâÞ êáé Ãåñìáíßäá. Ìéá ðïõ áíáöÝñáìå ôç ãõíáßêá ôïõ Ðåôñüâéôò, ðñÝðåé íá ðïýìå äõï ëüãéá êáé ãé' áõôÞí. Äõóôõ÷þò üìùò åëÜ÷éóôá ðñÜãìáôá åßíáé ãíùóôÜ ãé' áõôÞí, üôé äçëáäÞ ï Ðåôñüâéôò åß÷å ìéá ãõíáßêá ðïõ öïñïýóå ìÜëéóôá óêïõöÜêé êé ü÷é ìáíôßëá. Öáßíåôáé ðÜíôùò ðùò äå èá ìðïñïýóå íá êáõ÷çèåß ãéá ôçí ïìïñöéÜ ôçò· åí ðÜóç ðåñéðôþóåé, ìüíï ïé óôñáôéþôåò ôçò öñïõñÜò üôáí ôç óõíáíôïýóáí êïéôïýóáí êÜôù áðü ôï óêïõöÜêé êáé ìïõñìïýñéæáí êÜôé áêáôÜëçðôï êÜôù áðü ôá ìïõóôÜêéá ôïõò. Ðçãáßíïíôáò óôïõ Ðåôñüâéôò êé áíåâáßíïíôáò ôç óêÜëá, ç ïðïßá (áöïý ðñÝðåé íá ðåñéãñÜøïõìå óùóôÜ ôá ðÜíôá) Þôáí ãåìÜôç íåñÜ êáé óáðïõíÜäåò êé Ýæå÷íå ì' åêåßíç ôç öïâåñÞ ìðü÷á ðïõ êÜíåé ôá ìÜôéá íá ôóïý[ 34 ]

Ôï ðáëôü

æïõí êáé ðïõ, ùò ãíùóôüí, äå ëåßðåé áðü êáíÝíá êëéìáêïóôÜóéï ôçò Ðåôñïýðïëçò — áíåâáßíïíôáò ëïéðüí ôç óêÜëá, ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò óêåöôüôáí ðüóá èá ôïõ æçôÞóåé ï Ðåôñüâéôò êáé åß÷å Þäç áðïöáóßóåé íá ìçí ôïõ äþóåé ðÜíù áðü äýï ñïýâëéá. Ç ðüñôá Þôáí áíïé÷ôÞ, ãéáôß ç ïéêïäÝóðïéíá ôçãÜíéæå øÜñéá êáé áðü ôçí êïõæßíá Ýâãáéíáí ôÝôïéá íôïõìÜíéá, ðïõ äå öáßíïíôáí ïýôå ïé êáôóáñßäåò. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò äéÝó÷éóå ôçí êïõæßíá ÷ùñßò íá ôïí áíôéëçöèåß ç íïéêïêõñÜ, êé Ýöôáóå ôåëéêÜ óôï äùìÜôéï üðïõ ï Ðåôñüâéôò êáèüôáí óôáõñïðüäé, óáí Ôïýñêïò ðáóÜò, ðÜíù óå Ýíá öáñäý ôñáðÝæé óôï ÷ñþìá ôïõ îýëïõ. ¼ðùò êÜíïõí óõíÞèùò ïé ñÜöôåò ôçí þñá ôçò äïõëåéÜò, ï Ðåôñüâéôò Þôáí îõðüëõôïò. Ôï ðñþôï ðñÜãìá ðïõ áíôßêñéóå ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò Þôáí ôï ãíþñéìï ôåñÜóôéï äÜ÷ôõëï ôïõ Ðåôñüâéôò, ìå Ýíá ôåñáôüìïñöï íý÷é, ÷ïíôñü êáé èçñéþäåò óáí ôï êáýêáëï ôçò ÷åëþíáò. ÐåñáóìÝíï áðü ôï óâÝñêï ôïõ Ðåôñüâéôò êñåìüôáí Ýíá êïõâÜñé ìåôÜîé êáé ìéá êëùóôÞ, êáé óôá ãüíáôÜ ôïõ Þôáí áêïõìðéóìÝíï êÜðïéï ðáëéüñïõ÷ï. Åäþ êáé äõï ôñßá ëåðôÜ ðñïóðáèïýóå íá ðåñÜóåé ôçí êëùóôÞ óôç âåëüíá êáé äåí ôá êáôÜöåñíå· Þôáí Ýîáëëïò ìå ôï çìßöùò ôïõ äù[ 35 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ìáôßïõ áëëÜ êáé ìå ôçí ßäéá ôçí êëùóôÞ êáé ìïõñìïýñéæå: —Äåí ìðáßíåé, ç Üôéìç, äåí ìðáßíåé... Ìïõ '÷åéò óðÜóåé ôá íåýñá, ìùñÞ... Óôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò äåí Üñåóå êáèüëïõ üôé åß÷å öôÜóåé åêåßíç áêñéâþò ôç óôéãìÞ, ðïõ ï Ðåôñüâéôò Þôáí èõìùìÝíïò· ðñïôéìïýóå íá Ý÷åé ðÜñå äþóå ìå ôïí Ðåôñüâéôò üôáí áõôüò åß÷å óößîåé ôá ðïôçñÜêéá ôïõ, üôáí, êáôÜ ôçí Ýêöñáóç ôçò óõæýãïõ ôïõ, «åßíáé óôïõðß ï ìïíüöèáëìïò äéÜïëïò». ÓõíÞèùò, üôáí ï Ðåôñüâéôò Þôáí óå ôÝôïéá êáôÜóôáóç, óõìöùíïýóå ìå ìåãÜëç ðñïèõìßá óå ü,ôé ôïõ Ýëåãå, êáé ìÜëéóôá Þôáí üëï õðïêëßóåéò êé åõ÷áñéóôßåò. ÂÝâáéá, ìåôÜ åñ÷üôáí áìÝóùò ç ãõíáßêá ôïõ êáé êëáéãüôáí ðùò ï óýæõãïò åßíáé ðéùìÝíïò êáé ãé' áõôü ðéÜóôçêå êïñüéäï· Ýäéíåò äÝêá êáðßêéá ðáñáðÜíù êáé îåìðÝñäåõåò. Ï Ðåôñüâéôò üìùò Þôáí ðñïöáíþò íçöÜëéïò êáé ùò åê ôïýôïõ áðüôïìïò, äýóôñïðïò êé áðïöáóéóìÝíïò íá æçôÞóåé ôá ìáëëéïêÝöáëÜ ôïõ. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ôï ìõñßóôçêå êáé åôïéìáæüôáí íá ôçí êïðáíÞóåé, áëëÜ Þôáí áñãÜ. Ï Ðåôñüâéôò ôïí êÜñöùóå Ýíôïíá ìå ôï ìïíáäéêü ôïõ ìÜôé, êé ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò áíáãêÜóôçêå íá ðåé: —Ãåéá óïõ, Ðåôñüâéôò! [ 36 ]

Ôï ðáëôü

—Êáëùóïñßæù ôïí êýñéï, åßðå ï Ðåôñüâéôò êé Ýóôñåøå ôï ìÜôé óôá ÷Ýñéá ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò ãéá íá äåé ôç ëåßá ôïõ. —Å, ëïéðüí, Ðåôñüâéôò, Þñèá ó' åóÝíá ïýôùò þóôå... ÐñÝðåé åäþ íá ðïýìå ðùò ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ìéëïýóå ÷ñçóéìïðïéþíôáò, ùò åðß ôï ðëåßóôïí, ðñïèÝóåéò, åðéññÞìáôá êáé, ôåëéêþò, üëá åêåßíá ôá ìÝñç ôïõ ëüãïõ ðïõ äå óçìáßíïõí áðïëýôùò ôßðïôá. Áí ìÜëéóôá ç õðüèåóç Þôáí áñêåôÜ ìðåñäåìÝíç, ôüôå äåí ôåëåßùíå êáí ôéò öñÜóåéò ôïõ, êé Ýôóé ðïëý óõ÷íÜ Üñ÷éæå ìå ôéò ëÝîåéò «Ëïéðüí, åí ôïéáýôç ðåñéðôþóåé, âåâáßùò...», êé Ýðåéôá äåí áêïëïõèïýóå ôßðïôá êáèþò îå÷íéüôáí êáé ï ßäéïò, íïìßæïíôáò ðùò åß÷å ðåé áõôü ðïõ Þèåëå. —Ôé ôñÝ÷åé; ñþôçóå ï Ðåôñüâéôò êáé ðåñéåñãÜóôçêå ìå ôï âëÝììá ôïõ ìïíáäéêïý ôïõ ìáôéïý ïëüêëçñç ôç óôïëÞ ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò, áðü ôï ãéáêÜ ìÝ÷ñé ôá ìáíßêéá, ôçí ðëÜôç, ôçí ïõñÜ êáé ôéò êïõìðüôñõðåò· üëá áõôÜ ôá ãíþñéæå ðïëý êáëÜ, áöïý Þôáí äéêü ôïõ Ýñãï. ¸ôóé ôï Ý÷ïõí ïé ñÜöôåò, áõôü åßíáé ôï ðñþôï ðñÜãìá ðïõ êÜíïõí üôáí óõíáíôïýí êÜðïéïí. —Å, åãþ, íá ëïéðüí, Ðåôñüâéôò. Åäþ, ôï ðáëôü, ôï ýöáóìá... Íá åäþ, âëÝðåéò âÝâáéá, [ 37 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ðáíôïý óå üëá ôá Üëëá óçìåßá åßíáé áðïëýôùò åíôÜîåé, åßíáé âÝâáéá ëéãÜêé óêïíéóìÝíï êáé ìïéÜæåé ëåò êáé åßíáé ðáëéü, åíþ åßíáé êáéíïýñéï êáé ìïíÜ÷á ó' Ýíá óçìåßï ëéãÜêé êÜðùò... óôçí ðëÜôç, áëëÜ åðßóçò êáé óôïí Ýíáí þìï êÜðùò óáí íá Ý÷åé ôñéöôåß, íá, åäþ, óå áõôüí ôïí þìï ëéãïõëÜêé. ÂëÝðåéò, áõôü åßíáé üëï. Äåí åßíáé êáé ðïëëÞ äïõëåéÜ... Ï Ðåôñüâéôò ðÞñå ôç «ñüìðá», ôçí Üðëùóå óôï ôñáðÝæé êáé ôçí êïßôáîå ðïëëÞ þñá êïõíþíôáò ôï êåöÜëé. ¢ðëùóå ôï ÷Ýñé ôïõ óôï ðåñâÜæé ôïõ ðáñáèýñïõ êé Ýðéáóå ìéá óôñïããõëÞ ôáìðáêéÝñá ðïõ óôï êáðÜêé åß÷å ôï ðïñôñÝôï êÜðïéïõ óôñáôçãïý, Üãíùóôï ðïéïõ áêñéâþò, áöïý ôï ðñüóùðï åß÷å öèáñåß áðü ôï äÜ÷ôõëï ôïõ ñÜöôç, ðïõ ìåôÜ åß÷å êïëëÞóåé áðü ðÜíù Ýíá ôåôñÜãùíï êïììáôÜêé Üóðñï ÷áñôß. Áöïý ìýñéóå ôïí ôáìðÜêï, ï Ðåôñüâéôò Ýðéáóå ôç «ñüìðá», ôçí Üíïéîå, ôçí êïßôáîå êüíôñá óôï öùò êáé êïýíçóå ðÜëé ôï êåöÜëé. ¸ðåéôá ôç ãýñéóå ôï ìÝóá Ýîù êáé êïýíçóå îáíÜ ôï êåöÜëé ôïõ, Ýðéáóå îáíÜ ôï êïõôÜêé ìå ôï óôñáôçãü êáé ôï êïëëçìÝíï ÷áñôÜêé áðü ðÜíù, êé áöïý ñïýöçîå ìéá ðñÝæá ôáìðÜêï, Ýêëåéóå ôï êïõôÜêé, ôï Ýâáëå óôç èÝóç ôïõ êáé ôåëéêÜ åßðå: [ 38 ]

Ôï ðáëôü

—¼÷é, äåí ìðïñþ íá ôï áíáëÜâù. Äå óçêþíåé åðéäéüñèùóç! ¼ôáí Üêïõóå áõôÜ ôá ëüãéá, ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò Ýíéùóå ôçí êáñäéÜ ôïõ íá óôáìáôÜ. —Ãéáôß ü÷é, Ðåôñüâéôò; ñþôçóå ìå ôçí éêåôåõôéêÞ öùíÞ ìéêñïý ðáéäéïý. Áöïý ìüíï óôïõò þìïõò åßíáé ëéãïõëÜêé öèáñìÝíï, üëï êáé êÜðïéá êïììáôÜêéá èá ìðïñåßò íá âñåéò åóý... —Å, êáëÜ, êïììáôÜêéá åãþ âñßóêù, ôá êïììáôÜêéá âñßóêïíôáé, åßðå ï Ðåôñüâéôò, áëëÜ äåí ìðïñþ íá ôá ñÜøù· åßíáé ôüóï öèáñìÝíï, ðïõ ôï áêïõìðÜò ìå ôç âåëüíá êé áõôü áìÝóùò äéáëýåôáé. —Áò äéáëýåôáé, åóý ðÜëé ìðáëùìáôÜêé. —Ìá äåí Ý÷åé ðïý íá ôï âÜëù ôï ìðáëùìáôÜêé, äåí Ý÷åé ðïý íá êñáôçèåß, ç öüäñá äåí áíôÝ÷åé ðéá. ºóá ðïõ ôï êñáôÜåé ôï ýöáóìá, ìéá Ýôóé íá êÜíåé êáé íá öõóÞîåé ï áÝñáò, èá ôï ðÜñåé. —¸ëá ôþñá, öôéÜî' ôï. Ìá ðþò åßíáé äõíáôüí, ëïéðüí! —¼÷é, åßðå ï Ðåôñüâéôò áðïöáóéóôéêÜ, äå ãßíåôáé ôßðïôá. Åßíáé ôåëåßùò ÷Üëéá. Êáëýôåñá, ìéá êé Ýñ÷åôáé ï ÷åéìþíáò, íá ôï êÜíåôå ãêÝôåò, ãéáôß ïé êÜëôóåò äå öôÜíïõí. [ 39 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

Åßíáé åöåýñåóç ôùí Ãåñìáíþí, ãéá íá âãÜæïõí ðåñéóóüôåñá ëåöôÜ (ï Ðåôñüâéôò äåí Ý÷áíå åõêáéñßá íá êáôçãïñÞóåé ôïõò Ãåñìáíïýò). Êé üóï ãéá ðáëôü, èá ðñÝðåé íá öôéÜîåôå êáéíïýñéï. Ìå ôç ëÝîç «êáéíïýñéï» óôá ìÜôéá ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò åìöáíßóôçêå ìéá ïìß÷ëç êáé ôï äùìÜôéï Üñ÷éóå íá ãõñßæåé ãýñù ôïõ. Ôï ìüíï ðïõ Ýâëåðå êáèáñÜ Þôáí ï óôñáôçãüò ìå ôï ÷áñôß óôï ðñüóùðï, ðïõ âñéóêüôáí óôçí ôáìðáêéÝñá ôïõ Ðåôñüâéôò. —Ôé êáéíïýñéï, åßðå óáí óå üíåéñï, áöïý äåí Ý÷ù ëåöôÜ ãéá ôÝôïéï ðñÜãìá. —Íáé, êáéíïýñéï, åßðå ìå âÜñâáñç çñåìßá ï Ðåôñüâéôò. —Êáé áí ëïéðüí åðñüêåéôï ãéá êáéíïýñéï, ðþò åí ôïéáýôç ðåñéðôþóåé áõôü... —ÄçëáäÞ ðüóï êÜíåé; —Íáé. —¸íá åêáôïðåíçíôÜñé èá ðñÝðåé óßãïõñá íá ôï áêïõìðÞóåôå, Ýêáíå ï Ðåôñüâéôò êé Ýêëåéóå ôï óôüìá ôïõ ìå óçìáóßá. Ôïõ Üñåóå ðïëý íá ðñïêáëåß éó÷õñÝò åíôõðþóåéò, íá áéöíéäéÜæåé ôï óõíïìéëçôÞ ôïõ ìå ïðïéïíäÞðïôå ôñüðï êé Ýðåéôá íá êïéôÜæåé ôçí Ýêðëçêôç ÝêöñáóÞ ôïõ. —Åêáôüí ðåíÞíôá ñïýâëéá ãéá Ýíá ðáë[ 40 ]

Ôï ðáëôü

ôü! öþíáîå ï êáçìÝíïò ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ßóùò ãéá ðñþôç öïñÜ óôç æùÞ ôïõ, áöïý ç óéãáíÞ öùíÞ Þôáí ðÜíôá ôï ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ. —ÌÜëéóôá, áðÜíôçóå ï Ðåôñüâéôò, áëëÜ ôé ðáëôü. ¢ìá Ý÷åé æéìðåëßíá óôï ãéáêÜ êáé âÜëïõìå êáé êïõêïýëá ìå ìåôáîùôÞ öüäñá, èá öôÜóåé ôá äéáêüóéá. —Ðåôñüâéôò, óå ðáñáêáëþ, åßðå ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ìå éêåôåõôéêÞ öùíÞ, ÷ùñßò íá áêïýåé, ÷ùñßò êáí íá ðñïóðáèåß íá áêïýóåé ôïí Ðåôñüâéôò, ôéò ëÝîåéò ôïõ êáé ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõò, öôéÜ÷' ôï üðùò üðùò, áñêåß íá êñáôÞóåé ëßãï áêüìá. —Á, ü÷é, áõôü äå ãßíåôáé· ôæÜìðá ï êüðïò êáé ôæÜìðá ôá ÷ñÞìáôá, Þôáí ç áðÜíôçóç ôïõ Ðåôñüâéôò. Êé ýóôåñá áðü áõôÜ ôá ëüãéá ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò Ýöõãå óõíôåôñéììÝíïò. Êáé ï Ðåôñüâéôò, áöïý Ýìåéíå ìüíïò ôïõ, óôÜèçêå áñêåôÞ þñá üñèéïò, êñáôþíôáò êëåéóôü ôï óôüìá ôïõ ìå óçìáóßá, éêáíïðïéçìÝíïò ðïõ äéáôÞñçóå êáé ôçí áîéïðñÝðåéÜ ôïõ êáé ôç öÞìç ôçò ñáðôéêÞò ôïõ ôÝ÷íçò. Âãáßíïíôáò óôï äñüìï, ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò Ýíéùèå ðùò æïýóå óå êÜðïéï üíåéñï. «ÌÜëéóôá, ëïéðüí, ïñßóôå äïõëåéÜ..., ìï[ 41 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

íïëïãïýóå. Êáé ðïý íá ôï öáíôáæüìïõí üôé èá Ýñ÷ïíôáí Ýôóé ôá ðñÜãìáôá...» êáé ýóôåñá áðü ëßãï óõíÝ÷éóå. «¿óôå Ýôóé ëïéðüí, ôåëéêþò Ýôóé Þñèáí ôá ðñÜãìáôá, êé åãþ âåâáßùò äåí ìðïñïýóá óå êáìßá ðåñßðôùóç íá öáíôáóôþ ôÝôïéïõ åßäïõò åîÝëéîç» áêïëïýèçóå ðÜëé Ýíá ìåãÜëï äéÜóôçìá êáé êáôüðéí åßðå: «Ïñßóôå ìáò ëïéðüí! ÌÜëéóôá, ôþñá, íá ôá ìáò, áðïëýôùò áíáðÜíôå÷á... åð' ïõäåíß ëüãù äåí... ìá ôÝôïéá êáôÜóôáóç!». Êáèþò ôá Ýëåãå áõôÜ äåí ðÞãáéíå ðñïò ôï óðßôé ôïõ, åß÷å ðÜñåé ôçí áíôßèåôç áêñéâþò êáôåýèõíóç ÷ùñßò ïýôå êáí íá ôï õðïøéÜæåôáé. Óôï äñüìï ôïí ôñÜêáñå ìå ôïí ðåíôáâñüìéêï þìï ôïõ Ýíáò êáðíïäï÷ïêáèáñéóôÞò êáé ôïõ ìáýñéóå ôçí ðëÜôç. ¸íáò ïëüêëçñïò êïõâÜò áóâÝóôç áðü ìéá ïéêïäïìÞ ôïõ Þñèå êáðÝëï. Äåí ðáñáôÞñçóå ôßðïôá áð' üëá áõôÜ êáé ìüíï üôáí Ýðåóå ðÜíù óôïí áóôõöýëáêá, ï ïðïßïò åß÷å áêïõìðÞóåé ôï êïíôÜñé ôïõ äßðëá êé Ýâãáæå áðü ôçí êáðíïóáêïýëá ôïõ ëßãï êáðíü óôç ñïæéáóìÝíç ÷ïýöôá ôïõ, ìüíï ôüôå êÜðùò óáí íá îýðíçóå, áöïý ï áóôõöýëáêáò ôïõ åßðå: —Ôé èåò êáé ðÝöôåéò ðÜíù ìïõ, êýñéïò; Ôï ðåæïäñüìéï äå óïõ êÜíåé; [ 42 ]

Ôï ðáëôü

Áõôü ôïí Ýêáíå íá êïéôÜîåé ãýñù ôïõ êáé íá ðÜñåé ôï äñüìï ãéá ôï óðßôé. Åêåß Üñ÷éóå íá óõììáæåýåé ôéò óêÝøåéò ôïõ, íá åêôéìÜ ôçí êáôÜóôáóç ìå íçöáëéüôçôá êáé ñåáëéóìü êáé íá óõæçôÜ ìå ôïí åáõôü ôïõ ü÷é ðéá óõãêå÷õìÝíá, áëëÜ ìå øõ÷ñáéìßá êáé åéëéêñßíåéá, üðùò ìå êÜðïéï ëïãéêü ößëï ìå ôïí ïðïßï ìðïñåßò íá óõæçôÞóåéò Üíåôá êáé åãêÜñäéá ôá ðéï ðñïóùðéêÜ ðñïâëÞìáôá. «Å ëïéðüí, ü÷é» åßðå ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò «äåí Ý÷åé íüçìá ðëÝïí íá ôóáêþíïìáé ìå ôïí Ðåôñüâéôò. Áõôüò ôþñá ...öáßíåôáé ðùò ç ãõíáßêá ôïõ èá ôïí Ýäåéñå. Êáëýôåñá íá îáíáðÜù ÊõñéáêÞ ðñùß· èá Ý÷åé ìüëéò ôåëåéþóåé ôï ÓÜââáôü ôïõ, èá ìéóïêïéìÜôáé áêüìá êáé èá Ý÷åé Ýíá êåöÜëé êáæÜíé áðü ôï ìåèýóé, ïðüôå èá ðñÝðåé íá ðéåé Üëëï Ýíá ãéá íá Ýñèåé óôá ßóá ôïõ· êáé ç ãõíáßêá ôïõ ëåöôÜ äå èá ôïõ äßíåé, èá ôïõ âÜëù ëïéðüí åãþ óôï ÷Ýñé äÝêá êáðßêéá êáé èá ãßíåé ðéï óõíåííïÞóéìïò, êáé ôüôå ìå ôï ðáëôü êÜðùò...». ¸ôóé áðïöÜóéóå ëïéðüí ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò. ÌÜæåøå êïõñÜãéï êáé üôáí Þñèå ôï ðñùß ôçò ÊõñéáêÞò, ìå ôï ðïõ åßäå áðü ìáêñéÜ ôç ãõíáßêá ôïõ Ðåôñüâéôò íá öåýãåé áðü ôï óðßôé, üñìçóå êáôåõèåßáí ãéá ôïõ ñÜ[ 43 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

öôç. ÐñÜãìáôé, ï Ðåôñüâéôò åß÷å Ýíá êåöÜëé êáæÜíé ýóôåñá áðü ôï ÓÜââáôï, åß÷å ãåßñåé óôï ðÜôùìá êáé êïéìüôáí ôïõ êáëïý êáéñïý. Ðáñ' üëá áõôÜ üìùò, ìüëéò Üêïõóå ðåñß ôßíïò åðñüêåéôï, Ýêáíå ëåò êáé ôïí ôóßìðçóå ìýãá: —¼÷é, åßðå, äå ãßíåôáé, ðÜñôå ôï áðüöáóç êáé ðáñáããåßëåôå êáéíïýñéï. ¸ôóé êé áëëéþò, ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ôïõ Ýâáëå óôï ÷Ýñé äÝêá êáðßêéá. —Åõ÷áñéóôþ, êýñéå, èá ðéù Ýíá ðïôçñÜêé óôçí õãåéÜ óáò, åßðå ï Ðåôñüâéôò, áëëÜ üóï ãéá ôï ðáëôü ìçí åðéìÝíåôå. Äå ãßíåôáé ôßðïôá. Èá óáò öôéÜîù åãþ Ýíá êáéíïýñéï ðïõ èá ôñßâåôå ôá ìÜôéá óáò, ìåßíåôå Þóõ÷ïò. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò åôïéìÜóôçêå íá ðåé ðÜëé êÜôé ãéá åðéäéïñèþóåéò êáé ìðáëþìáôá, áëëÜ ï Ðåôñüâéôò ôïí äéÝêïøå: —Åãþ èá óáò ôï ñÜøù ïðùóäÞðïôå ôï êáéíïýñéï ðáëôü, íá åßóôå âÝâáéïò ðùò èá êÜíù ü,ôé ìðïñþ. ºóùò ìÜëéóôá íá ôï êÜíïõìå êáé óýìöùíá ìå ôç ìüäá: ï ãéáêÜò èá êïõìðþíåé óå åðÜñãõñç êïõìðüôñõðá. ¸ôóé ëïéðüí ôï ðÞñå áðüöáóç ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò üôé äåí ôï ãëéôþíåé ôï êáéíïýñéï ðáëôü êáé ôá Ýâáøå ìáýñá. Óôï êÜôù êÜôù ðþò, áðü ðïý íá ôá âñåé ôá ëåöôÜ [ 44 ]

Ôï ðáëôü

ãéá íá öôéÜîåé êáéíïýñéï ðáëôü; ÂÝâáéá, ìðïñïýóå íá õðïëïãßæåé —åí ìÝñåé ôïõëÜ÷éóôïí— óôï äþñï ôùí ×ñéóôïõãÝííùí ðïõ ðëçóßáæáí, áõôÜ ôá ÷ñÞìáôá üìùò ôá ÷ñåéáæüôáí Þäç ãéá Üëëá ðñÜãìáôá. ¸ðñåðå íá ðÜñåé êáéíïýñéï ðáíôåëüíé, íá ðëçñþóåé óôïí ôóáãêÜñç Ýíá ðáëéü ÷ñÝïò ãéá ôá ïëïêáßíïõñéá ìðáëþìáôá óôéò áñ÷áßåò ìðüôåò ôïõ êáé íá ðáñáããåßëåé óôç ñÜöôñá ôñßá ðïõêÜìéóá êáé äýï êïììÜôéá áðü åêåßíï ôï åóþñïõ÷ï ðïõ äåí êáôïíïìÜæïõìå óôï ãñáðôü ëüãï — ìå ëßãá ëüãéá ôá ÷ñÞìáôá áõôÜ Ýðñåðå íá ôá äþóåé áðü äù êé áðü êåé. Áêüìá êé áí ï äéåõèõíôÞò Þôáí ôüóï ãåííáéüäùñïò þóôå íá ôïõ äþóåé óáñÜíôá ðÝíôå Þ ðåíÞíôá ñïýâëéá, áíôß ãéá óáñÜíôá ðïõ åßíáé êáíïíéêÜ ôï äþñï, êáé ðÜëé ôá ëåöôÜ ðïõ èá ôïõ ðåñßóóåõáí ãéá ôï êåöÜëáéï ôïõ ðáëôïý èá Þôáí óôáãüíá óôïí ùêåáíü. ¹îåñå, âÝâáéá, üôé ôïõ Ðåôñüâéôò óõ÷íÜ ôïõ ôçí Ýäéíå êáé æçôïýóå äéÜöïñá õðÝñïãêá ðïóÜ, ôüóï ðïõ êáìéÜ öïñÜ áêüìá êáé ç ãõíáßêá ôïõ äåí êñáôéüôáí êáé ôïí Üñ÷éæå: «Âñå âëÜêá, Ý÷åéò ôñåëáèåß ôåëåßùò; Ôç ìéá äïõëåýåéò ãéá ðåíôáñïäåêÜñåò êáé ôþñá óïõ ôç óâïõñßæåé íá æçôÞóåéò ôïí ïõñáíü ìå ô' Üóôñá!». ¹îåñå, âÝâáéá, üôé ôåëéêÜ ï Ðåôñü[ 45 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

âéôò èá ðÝóåé óôá ïãäüíôá ñïýâëéá ãéá ôï ðáëôü ôïõ. Êáé ðÜëé üìùò, ðïý íá ôá âñåé ôá ïãäüíôá ñïýâëéá; ÌÝ÷ñé êáé ôá ìéóÜ Üíôå, íá ôá 'âñéóêå· íáé, ôá ìéóÜ âñßóêïíôáí, ßóùò êáé ëßãá ðáñáðÜíù. Ôá Üëëá ìéóÜ üìùò; Ðñþôá ðñÝðåé íá ìÜèåé ï áíáãíþóôçò ðïý èá âñßóêïíôáí ôá ðñþôá ìéóÜ. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò åß÷å ôç óõíÞèåéá íá ñß÷íåé ó' Ýíá ìéêñü êïõôÜêé, ðïõ Ýêëåéíå ìå êëåéäáñéÜ êáé ðïõ óôçí ðÜíù ìåñéÜ åß÷å ìéá ó÷éóìÞ ãéá íá ñß÷íåéò ôá ëåöôÜ, ìéóü êáðßêé ãéá êÜèå ñïýâëé ðïõ îüäåõå. Ìéá öïñÜ óôïõò Ýîé ìÞíåò ìÜæåõå ôá ÷Üëêéíá íïìßóìáôá ðïõ åß÷áí ìáæåõôåß êáé ôá Üëëáæå ìå ìéêñÜ áóçìÝíéá íïìßóìáôá. Áõôü ãéíüôáí áðü ðáëéÜ êé Ýôóé, ìå ôï ðÝñáóìá ôùí ÷ñüíùí, åß÷áí ìáæåõôåß ðÜíù áðü óáñÜíôá ñïýâëéá. Ôá ìéóÜ, ëïéðüí, õðÞñ÷áí. Ôá Üëëá ìéóÜ üìùò; Ðïý íá âñåé Üëëá óáñÜíôá ñïýâëéá; Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò óêÝöôçêå, óêÝöôçêå, êé áðïöÜóéóå ðùò Ýðñåðå íá ìåéþóåé ôá êáèçìåñéíÜ ôïõ Ýîïäá ôïõëÜ÷éóôïí ãéá Ýíá ÷ñüíï: íá êüøåé ôï âñáäéíü ôóÜé, íá ìçí áíÜâåé êåñß ôç íý÷ôá, êé áí ÷ñåéáæüôáí íá ðçãáßíåé óôï äùìÜôéï ôçò óðéôïíïéêïêõñÜò ôïõ êáé íá äïõëåýåé ìå ôï äéêü ôçò êåñß· üôáí ðÞãáéíå óôç äïõëåéÜ, íá âáäßæåé üóï åßíáé äõ[ 46 ]

Ôï ðáëôü

íáôüí åëáöñÜ êáé íá ðñïóÝ÷åé ôéò ðÝôñåò êáé ôï ðëáêüóôñùôï, íá ðåñðáôÜåé ó÷åäüí óôéò ìýôåò, þóôå íá ìç öèåßñåé ôéò óüëåò ðñéí áðü ôçí þñá ôïõò· íá äßíåé ôá áóðñüñïõ÷á óôçí ðëýóôñá üóï ôï äõíáôüí ðéï óðÜíéá êáé ãéá íá ìç öèåßñïíôáé íá ôá âãÜæåé ìå ôï ðïõ ãõñíÜåé óðßôé êáé íá öïñÜåé ôçí ðáìðÜëáéá âáìâáêåñÞ ôïõ ñüìðá, ðïõ ìÝ÷ñé êáé ï ÷ñüíïò ôçí åß÷å ëõðçèåß êáé ôçò åðÝôñåðå íá õðÜñ÷åé áêüìá. Ãéá íá ðïýìå ôç ìáýñç áëÞèåéá, óôçí áñ÷Þ äõóêïëåýôçêå êÜðùò íá ðñïóáñìïóôåß ó' áõôïýò ôïõò ðåñéïñéóìïýò, óéãÜ óéãÜ üìùò Üñ÷éóå íá óõíçèßæåé êáé ç êáôÜóôáóç Ýöôéáîå. ÌÝ÷ñé ðïõ óõíÞèéóå íá ìçí ôñþåé êáèüëïõ ôï âñÜäõ· ôñåöüôáí ìå ôç óêÝøç ôïõ ìåëëïíôéêïý ôïõ ðáëôïý, ðïõ äåí ôï 'âãáæå áðü ôï ìõáëü ôïõ. Èá 'ëåãå êáíåßò ðùò áðü ôçí åðï÷Þ åêåßíç ç ßäéá ôïõ ç ýðáñîç óáí íá Ýãéíå êÜðùò ðéï ïëïêëçñùìÝíç, óáí íá ðáíôñåýôçêå, óáí íá õðÞñ÷å êáé êÜðïéïò Üëëïò Üíèñùðïò óôï ðëÜé ôïõ, óáí íá ìçí Þôáí ìüíïò ôïõ, áëëÜ óáí êÜðïéá õðÝñï÷ç óýíôñïöïò ôçò æùÞò ôïõ íá åß÷å óõìöùíÞóåé íá ðåñÜóïõí ôçí õðüëïéðç æùÞ ôïõò ìáæß — êáé ç óýíôñïöïò áõôÞ äåí Þôáí Üëëç áðü ôï ãíùóôü ðáëôü ìå ôéò ÷ïíôñÝò âÜôåò, ìå ôç ãåñÞ [ 47 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

êáé Üöèáñôç öüäñá. Ëåò êáé æùíôÜíåøå, ëåò êáé ï ÷áñáêôÞñáò ôïõ Ýãéíå ðéï äõíáìéêüò — Ýíáò Üíèñùðïò ðïõ åß÷å êÜðïéï óôü÷ï óôç æùÞ ôïõ. Áðü ôçí üøç ôïõ êé áðü ôç óõìðåñéöïñÜ ôïõ ÷Üèçêå áðü ìüíç ôçò ç áìöéâïëßá, ç áíáðïöáóéóôéêüôçôá — êïíôïëïãßò üëá ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðïõ öáíåñþíïõí äéóôáêôéêüôçôá êáé áâåâáéüôçôá. Ìéá öùôéÜ óéãüêáéãå ðüôå ðüôå óôá ìÜôéá ôïõ êé áðü ôï ìõáëü ôïõ ðåñíïýóáí óáí áóôñáðÝò óêÝøåéò ôïëìçñÝò êáé áõèÜäåéò: «Å, ëïéðüí, êé Üìá âÜæáìå æéìðåëßíá óôï ãéáêÜ;». Áõôïß ïé óõëëïãéóìïß êüíôåõáí íá ôïí êÜíïõí áðñüóåêôï. Ìéá öïñÜ ìÜëéóôá, áíôéãñÜöïíôáò Ýíá ÷áñôß, ðáñÜ ëßãï íá Ýêáíå Ýíá ëÜèïò, êé üôáí ôï êáôÜëáâå Ýðíéîå Ýíá «ï÷!» êáé óôáõñïêïðÞèçêå. ÔïõëÜ÷éóôïí ìéá öïñÜ ôï ìÞíá ðÞãáéíå áðü ôïõ Ðåôñüâéôò íá óõæçôÞóïõí ãéá ôï ðáëôü, áðü ðïý åßíáé êáëýôåñá íá áãïñÜóïõí ôï ýöáóìá, óå ôé ÷ñþìá, ðïéåò åßíáé ïé ôéìÝò — êáé ðÜíôá ãõñíïýóå óðßôé åëáöñþò áíÞóõ÷ïò áëëÜ êáé éêáíïðïéçìÝíïò ìå ôç óêÝøç üôé èá Ýñèåé ï êáéñüò ðïõ üëá áõôÜ èá áãïñáóôïýí êáé èá öôéá÷ôåß ôï ðáëôü. Ôá ðñÜãìáôá ìÜëéóôá ðñï÷þñçóáí ãñçãïñüôåñá áð' ü,ôé ðåñßìåíå. Îåðåñíþíôáò êÜèå [ 48 ]

Ôï ðáëôü

ðñïóäïêßá, ï äéåõèõíôÞò Ýäùóå óôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò ü÷é óáñÜíôá Þ óáñÜíôá ðÝíôå, áëëÜ åîÞíôá ïëüêëçñá ñïýâëéá. Åßôå ôï åß÷å õðïøéáóôåß ï äéåõèõíôÞò üôé ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ÷ñåéáæüôáí êáéíïýñéï ðáëôü, åßôå Ýôóé Ýôõ÷å ÷ùñßò ëüãï, ç ïõóßá Þôáí üôé ôïõ Ýëåéðáí ðéá ìüíï åßêïóé ñïýâëéá. Ôï ãåãïíüò áõôü åðéôÜ÷õíå ôéò åîåëßîåéò. Áêüìá äõï ôñåéò ìÞíåò ó÷åôéêÞò ðåßíáò êáé ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò åß÷å ìáæÝøåé ôåëéêÜ ãýñù óôá ïãäüíôá ñïýâëéá. Ç êáñäéÜ ôïõ, ðïõ ãåíéêÜ Þôáí Þóõ÷ç, Üñ÷éóå íá ÷ôõðÜåé ðéï äõíáôÜ. Ôçí ðñþôç ìÝñá ðÞãå ìå ôïí Ðåôñüâéôò óôá ìáãáæéÜ. Áãüñáóáí Ýíá ðïëý êáëü ýöáóìá — ðñÜãìá öõóéêü, áöïý åäþ êáé ìéóü ÷ñüíï ôï óêÝöôïíôáí êáé äåí ðÝñáóå ìÞíáò ðïõ íá ìçí ðåñÜóïõí áðü ôï ìáãáæß íá ñùôÞóïõí ôéò ôéìÝò. Ãé' áõôü ëïéðüí ï ßäéïò ï Ðåôñüâéôò Ýëåãå üôé äåí õðÜñ÷åé êáëýôåñï ýöáóìá. Ãéá ôç öüäñá áãüñáóáí ÷áóÝ, áëëÜ ôüóï êáëÞò ðïéüôçôáò êáé ìå ôüóï ðõêíÞ ýöáíóç, ðïõ óýìöùíá ìå ôïí Ðåôñüâéôò Þôáí êáëýôåñïò êé áðü ìåôÜîé, ðéï óôéëðíüò êáé ðéï üìïñöïò. Äåí áãüñáóáí æéìðåëßíá, ãéáôß âÝâáéá Þôáí áêñéâÞ, áëëÜ ðÞñáí ãÜôá, ôçí êáëýôåñç ãÜôá ôïõ ìáãáæéïý, ç ïðïßá áðü ìáêñéÜ Ýìïéáæå ìå æéìðåëßíá. [ 49 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

Ï Ðåôñüâéôò äå ÷ñåéÜóôçêå íá äïõëÝøåé ðÜíù áðü äõï åâäïìÜäåò, êáé ìÜëéóôá èá åß÷å ôåëåéþóåé íùñßôåñá, áí äåí åß÷å ðïëý ãáæß óôéò ñáöÝò. Ãéá ôç äïõëåéÜ ï Ðåôñüâéôò ðÞñå äþäåêá ñïýâëéá, ëéãüôåñá äå ãéíüôáí· ôï ñÜøéìï Þôáí ðáíôïý ãåñü, ìå äéðëÞ ìåôáîùôÞ êëùóôÞ, êáé êÜèå ñáöÞ ï Ðåôñüâéôò ôçí ðåñíïýóå ìåôÜ ìå ôá ßäéá ôïõ ôá äüíôéá, áöÞíïíôáò Ýôóé ðÜíù ôïõò äéÜöïñá ó÷Þìáôá. ¹ôáí ëïéðüí... åßíáé äýóêïëï íá ðïýìå ðïéá ìÝñá áêñéâþò, üôáí åðéôÝëïõò ï Ðåôñüâéôò Ýöåñå ôï ðáëôü, ìÜëëïí ðÜíôùò Þôáí ç óçìáíôéêüôåñç ìÝñá ôçò æùÞò ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò. Ôï Ýöåñå ðñùß, ôçí þñá ðïõ åêåßíïò Ýðñåðå íá îåêéíÞóåé ãéá ôçí õðçñåóßá. ÐïôÝ Üëëïôå Üöéîç ðáëôïý äåí Þôáí ôüóï åðßêáéñç, áöïý åß÷áí áñ÷ßóåé ïé ãåñÝò ðáãùíéÝò, êáé ìÜëéóôá üëá Ýäåé÷íáí üôé èá ÷åéñïôÝñåõáí. Ï Ðåôñüâéôò åìöáíßóôçêå ìå ôï ðáëôü, óáí êáëüò ñÜöôçò. Óôï ðñüóùðü ôïõ Þôáí æùãñáöéóìÝíç ìéá Ýêöñáóç üëï óçìáóßá, ðïõ ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò äåí ôçí åß÷å îáíáäåß. Öáßíåôáé ðùò êáôáëÜâáéíå áðïëýôùò üôé åß÷å êÜíåé ìéá óçìáíôéêÞ äïõëåéÜ êáé ðùò îáöíéêÜ óõíåéäçôïðïßçóå ôçí Üâõóóï ðïõ ÷ùñßæåé ôïõò ñÜöôåò ðïõ åßíáé ãéá [ 50 ]

Ôï ðáëôü

íá ñÜâïõí öüäñåò êáé íá êÜíïõí åðéäéïñèþóåéò áðü åêåßíïõò ðïõ ñÜâïõí åîáñ÷Þò êáéíïýñéá ñïý÷á. Ï Ðåôñüâéôò Ýâãáëå ôï ðáëôü áðü ôï ôåñÜóôéï ìáíôßëé óôï ïðïßï ôï åß÷å ôõëßîåé· ôï ìáíôßëé Þôáí öñåóêïðëõìÝíï, êé åêåßíïò ôï äßðëùóå êáé ôï Ýâáëå óôçí ôóÝðç ôïõ, Ýôïéìï íá ôï ÷ñçóéìïðïéÞóåé. Êïßôáîå ôï ðáëôü ìå ìåãÜëç ðåñçöÜíéá êáé, ðéÜíïíôÜò ôï ìå ôá äõï ÷Ýñéá, ôï Ýñéîå ìå ìåãÜëç åðéäåîéüôçôá óôïõò þìïõò ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò· Ýðåéôá ôï ôñÜâçîå êáé ôï ßóéùóå ãéá íá óôñþóåé êáëÜ óôçí ðëÜôç· Ýðåéôá ôï öüñåóå ðéï êáëÜ óôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò, áöÞíïíôÜò ôï îåêïýìðùôï ìðñïóôÜ. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò, ùò þñéìïò Üíèñùðïò, èÝëçóå íá äïêéìÜóåé êáé ôá ìáíßêéá· ï Ðåôñüâéôò ôïí âïÞèçóå íá öïñÝóåé êáé ôá ìáíßêéá — ôåëéêþò êáé ìå ôá ìáíßêéá Þôáí åíôÜîåé. Ìå ëßãá ëüãéá, ôï ðáëôü ôïý åñ÷üôáí ôÝëåéá. ÖõóéêÜ, ï Ðåôñüâéôò äåí Ý÷áóå ôçí åõêáéñßá íá ðáñáôçñÞóåé üôé ï ìüíïò ëüãïò ðïõ ðÞñå ôüóï ëßãá ÷ñÞìáôá Þôáí ôï üôé æïýóå óå ìéêñü äñüìï êáé äåí åß÷å ôáìðÝëá ìå ôï üíïìÜ ôïõ Ýîù áðü ôï óðßôé ôïõ, êáèþò êáé ôï üôé ãíþñéæå ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò ôüóá ÷ñüíéá· åíþ óôç ëåùöüñï ÍéÝöóêé, ìüíï ãéá [ 51 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ôç äïõëåéÜ èá ôïõ åß÷áí ðÜñåé åâäïìÞíôá ðÝíôå ñïýâëéá. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò äåí åß÷å ôçí ðáñáìéêñÞ äéÜèåóç íá äéáöùíÞóåé ìå ôïí Ðåôñüâéôò, êáèþò ìÜëéóôá Ýôñåìå óôï Üêïõóìá êáé ìüíï ôùí ôåñÜóôéùí ðïóþí ðïõ óõíÞèéæå íá áíáöÝñåé ï ñÜöôçò ðñïêåéìÝíïõ íá êÜíåé åíôýðùóç. Ôïí ðëÞñùóå, ôïí åõ÷áñßóôçóå êáé îåêßíçóå ôçí ßäéá êéüëáò óôéãìÞ ãéá ôç äïõëåéÜ, öïñþíôáò ôï êáéíïýñéï ôïõ ðáëôü. Ï Ðåôñüâéôò âãÞêå îïðßóù ôïõ, óôÜèçêå óôï äñüìï êáé êïéôïýóå ãéá ðïëëÞ þñá ôï ðáëôü. ¾óôåñá Ýêïøå äñüìï áðü ìéá ðÜñïäï êé Ýôñåîå ìÝ÷ñé ôç ãùíßá ãéá íá ñßîåé Üëëç ìéá ìáôéÜ óôï äçìéïýñãçìÜ ôïõ áðü Üëëç ïðôéêÞ ãùíßá, áíöÜò ôïýôç ôç öïñÜ. Óôï ìåôáîý ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ðåñðáôïýóå êáé Ýðëåå óå ðåëÜãç åõôõ÷ßáò. ÊÜèå óôéãìÞ ðïõ ðåñíïýóå, óõíåéäçôïðïéïýóå üôé öïñïýóå ôï êáéíïýñéï ôïõ ðáëôü — ìåñéêÝò öïñÝò ìÜëéóôá ôïõ îÝöõãå Ýíá ÷áìüãåëï ðïõ ðñüäéäå ôçí åõ÷áñßóôçóÞ ôïõ. Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá, ôï ðáëôü åß÷å äýï ðëåïíåêôÞìáôá: Þôáí æåóôü êáé Þôáí üìïñöï. Ôç äéáäñïìÞ ïýôå ðïõ ôçí êáôÜëáâå êáé îÜöíïõ âñÝèçêå óôçí õðçñåóßá ôïõ. Óôï èõñùñåßï Ýâãáëå ôï ðáëôü, ôï êïßôáîå áð' üëåò [ 52 ]

Ôï ðáëôü

ôéò ìåñéÝò êáé ôï ðáñÝäùóå óôï èõñùñü, óõíéóôþíôáò ôïõ íá ôï ðñïóÝîåé. Åßíáé Üãíùóôï ôï ðþò óõíÝâç, ðÜíôùò üëïé óôï ôìÞìá Ýìáèáí áìÝóùò üôé ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò Ý÷åé êáéíïýñéï ðáëôü êáé üôé ðÜåé ðéá ç «ñüìðá». Ôçí ßäéá óôéãìÞ üëïé Ýôñåîáí óôï èõñùñåßï íá äïõí ôï êáéíïýñéï ðáëôü ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò. Ôïí óõíÝ÷áéñáí êáé ôïõ åý÷ïíôáí «êáëïñßæéêï», êé åêåßíïò ÷áìïãåëïýóå, ýóôåñá áðü ëßãï üìùò Üñ÷éóå íá íôñÝðåôáé. ¼ôáí ìÜëéóôá Üñ÷éóáí íá Ýñ÷ïíôáé êáé íá ôïõ ëÝíå üôé ðñÝðåé íá «âñÝîåé» ôï êáéíïýñéï ðáëôü êáé üôé ðñÝðåé, ôïõëÜ÷éóôïí, íá äéïñãáíþóåé ìéá âñáäéÜ êáé íá ôïõò êáëÝóåé, å, ôüôå åßíáé ðïõ ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ôá Ý÷áóå ôåëåßùò, äåí Þîåñå ôé íá êÜíåé, ôé áðÜíôçóç íá ôïõò äþóåé êáé ìå ðïéïí ôñüðï íá áñíçèåß. ÌÝóá óå ëßãá ëåðôÜ åß÷å ãßíåé êáôáêüêêéíïò êáé Üñ÷éóå íá ôïõò äéáâåâáéþíåé ìå áñêåôÞ áöÝëåéá üôé ôï ðáëôü áõôü äåí Þôáí êáèüëïõ êáéíïýñéï, üôé Þôáí áðëïýóôáôá ôï ðáëéü ôïõ ðáëôü. ÔåëéêÜ, Ýíáò áðü ôïõò õðáëëÞëïõò (êáé ü÷é üðïéïò êé üðïéïò, áëëÜ Ýíáò âïçèüò õðïôìçìáôÜñ÷ç), èÝëïíôáò ìÜëëïí íá äåßîåé üôé äåí åßíáé õðåñüðôçò êé üôé óõíáíáóôñÝöåôáé áêüìç êáé ìå êáôùôÝñïõò ôïõ, åßðå: [ 53 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

—Áò åßíáé ëïéðüí, èá äéïñãáíþóù åãþ, óôç èÝóç ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò, ìéá âñáäéÜ: Óáò êáëþ áðüøå óðßôé ìïõ ãéá ôóÜé. ÅîÜëëïõ, óõìðßðôåé íá åßíáé óÞìåñá ç ïíïìáóôéêÞ ìïõ åïñôÞ. ÖõóéêÜ, ïé õðÜëëçëïé åõ÷Þèçêáí áìÝóùò «÷ñüíéá ðïëëÜ» óôï âïçèü õðïôìçìáôÜñ÷ç êáé áðïäÝ÷ôçêáí ìå ðñïèõìßá ôçí ðñüóêëçóç. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ðñïóðÜèçóå íá áñíçèåß, üëïé üìùò Ýðåóáí ðÜíù ôïõ êáé ôïõ Ýëåãáí üôé äåí åßíáé óùóôü, üôé áðëþò öïâÜôáé êáé íôñÝðåôáé êé üôé äåí ìðïñåß ìå êáíÝíáí ôñüðï íá áñíçèåß. ÅîÜëëïõ, êé ï ßäéïò óõíåéäçôïðïßçóå ìå ìåãÜëç ÷áñÜ üôé Ýôóé èá åß÷å ôçí åõêáéñßá íá îáíáâÜëåé ôï âñÜäõ ôï êáéíïýñéï ôïõ ðáëôü. ¼ëç åêåßíç ç ìÝñá õðÞñîå ãéá ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò ç ìåãáëýôåñç êáé ëáìðñüôåñç ãéïñôÞ. Ãýñéóå óôï óðßôé åõôõ÷éóìÝíïò, Ýâãáëå ôï ðáëôü êé áöïý ôï êñÝìáóå ðñïóåêôéêÜ êáé èáýìáóå ãéá Üëëç ìéá öïñÜ ôï ýöáóìá êáé ôç öüäñá, Ýâãáëå ôï ðáëéü ôïõ ðáëôü, ôç «ñüìðá», ðïõ ôþñá ðéá åß÷å ëéþóåé åíôåëþò, Ýôóé, ãéá íá ôá óõãêñßíåé. Ôï êïßôáîå êáé äåí ìðüñåóå íá óõãêñáôÞóåé Ýíá åéñùíéêü ãåëÜêé: ôüóï ôåñÜóôéá Þôáí ç äéáöïñÜ! [ 54 ]

Ôï ðáëôü

Ðïëý áñãüôåñá, êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ äåßðíïõ, åîáêïëïõèïýóå íá ãåëÜåé üðïôå ôïõ åñ÷üôáí óôï ìõáëü ç êáôÜóôáóç ôçò «ñüìðáò». ¸öáãå ôï âñáäéíü ôïõ ÷áñïýìåíïò — êé áõôÞ ôç öïñÜ ôßðïôá äåí áíôÝãñáøå, êáíÝíá ÷áñôß äåí Ýâãáëå, áðëþò Üñáîå óôï êñåâÜôé êáé ÷ïõæïýñåøå ëéãÜêé, ìÝ÷ñé ðïõ óêïôåßíéáóå. Ôüôå, ÷ùñßò íá ôï êáèõóôåñåß ðåñéóóüôåñï, íôýèçêå, Ýñéîå ôï ðáëôü óôçí ðëÜôç êáé âãÞêå óôï äñüìï. Ôç äéåýèõíóç ôïõ ïéêïäåóðüôç äõóôõ÷þò äåí åßìáóôå óå èÝóç íá ôçí ðñïóäéïñßóïõìå ìå áêñßâåéá· ç ìíÞìç áñ÷ßæåé íá ìáò ðñïäßäåé, êáé ïëüêëçñç ç Ðåôñïýðïëç, üëïé ïé äñüìïé êáé üëá ôá óðßôéá ìðåñäåýïíôáé êáé áíáêáôþíïíôáé óôï ìõáëü ìå ôÝôïéïí ôñüðï, ðïõ åßíáé äýóêïëï íá âãÜëïõìå Üêñç êáé íá âÜëïõìå ôá ðñÜãìáôá óôç óåéñÜ. ¼ðùò êáé íá Ý÷åé ôï ðñÜãìá, ìðïñïýìå ôïõëÜ÷éóôïí íá ðïýìå üôé ï õðÜëëçëïò áõôüò æïýóå óôçí êáëýôåñç ðåñéï÷Þ ôçò ðüëçò — äçëáäÞ ðïëý ìáêñéÜ áðü ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò. Óôçí áñ÷Þ ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ðÝñáóå ìåñéêïýò äñüìïõò Ýñçìïõò êáé êáêïöùôéóìÝíïõò, üóï ðëçóßáæå üìùò óôï äéáìÝñéóìá ôïõ õðáëëÞëïõ ïé äñüìïé Þôáí üëï êáé [ 55 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ðéï æùíôáíïß, ðéï ðïëõóý÷íáóôïé êáé ìå êáëýôåñï öùôéóìü. ¼ëï êáé ðéï óõ÷íÜ äéáêñßíïíôáí äéáâÜôåò, ðïý êáé ðïý Ýâëåðåò êáé ïñéóìÝíåò êáëïíôõìÝíåò êõñßåò, ïé Üíôñåò öïñïýóáí ãéáêÜäåò áðü ãïýíá êÜóôïñá· óðÜíéá ðéá óõíáíôïýóåò êáñïôóÝñçäåò ìå ôá îýëéíá ÝëêçèñÜ ôïõò äéáêïóìçìÝíá ìå áíÜãëõöá ó÷Ýäéá êáé åðé÷ñõóùìÝíá êáñöÜêéá — áíôßèåôá, ðáíôïý õðÞñ÷áí áìáîÜäåò ìå ðïñöõñü÷ñùìá âåëïýäéíá êáðÝëá, ìå ëïõóôñáñéóìÝíá Ýëêçèñá, ìå ãïýíåò áðü áñêïýäá êáé ìå óôïëéóìÝíá êáèßóìáôá ðïõ äéÝó÷éæáí ôï äñüìï, åíþ ôï ÷éüíé Ýôñéæå êÜôù áðü ôéò ñüäåò ôïõò. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò êïéôïýóå ãýñù ôïõ êáé üëá áõôÜ ôïõ öáßíïíôáí ðñùôüãíùñá. Åß÷å áñêåôÜ ÷ñüíéá íá âãåé Ýîù íý÷ôá. ÓôÜèçêå áðü ðåñéÝñãåéá óôç öùôéóìÝíç âéôñßíá åíüò ìáãáæéïý êáé âÜëèçêå íá êïéôÜæåé Ýíáí ðßíáêá üðïõ êÜðïéá ãïçôåõôéêüôáôç ãõíáßêá Ýâãáæå ôï ðáðïýôóé ôçò, áðïêáëýðôïíôáò Ýôóé ôçí åîáéñåôéêÜ ãïçôåõôéêÞ ãÜìðá ôçò· ðßóù ôçò, áðü ôçí ðüñôá åíüò Üëëïõ äùìáôßïõ, ðñüâáëëå ôï êåöÜëé åíüò Üíôñá ìå öáâïñßôåò êáé ìå Ýíá üìïñöï ãåíÜêé éóðáíéêïý óôéë. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò êïýíçóå ôï êåöÜëé ôïõ, ÷áìïãÝëáóå êé Ýðåé[ 56 ]

Ôï ðáëôü

ôá óõíÝ÷éóå ôï äñüìï ôïõ. Ãéáôß ÷áìïãÝëáóå; ºóùò ãéáôß óõíÜíôçóå êÜôé ðïõ ôïõ Þôáí ôåëåßùò Üãíùóôï, ôï ïðïßï üìùò óßãïõñá îõðíÜåé óå üëïõò êÜðïéï Ýíóôéêôï Þ, ßóùò, ãéáôß óêÝöôçêå —üðùò èá óêÝöôïíôáí ðïëëïß õðÜëëçëïé— êÜôé ôÝôïéï: «Å, ëïéðüí, áõôïß ïé ÃÜëëïé! Ôé íá ðåé êáíåßò, ü,ôé ôïõò Ýñèåé, áõôü áêñéâþò åßíáé ðïõ âåâáßùò...». ºóùò ðÜëé êáé íá ìç óêÝöôçêå ïýôå êáí áõôü — êáé âÝâáéá äåí ìðïñåß êáíåßò íá äéåéóäýóåé óôçí øõ÷Þ åíüò áíèñþðïõ êáé íá ìÜèåé ôé óêÝöôåôáé. ÔåëéêÜ, Ýöôáóå óôï óðßôé üðïõ Ýìåíå ï âïçèüò õðïôìçìáôÜñ÷ç. Ï âïçèüò õðïôìçìáôÜñ÷ç æïýóå ðëïõóéïðÜñï÷á: ç óêÜëá Þôáí öùôáãùãçìÝíç, ôï äéáìÝñéóìá âñéóêüôáí óôï äåýôåñï üñïöï. Óôï ðÜôùìá ôïõ ÷ïë ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò åßäå Ýíá óùñü ãáëüôóåò óôç óåéñÜ. ÁíÜìåóÜ ôïõò, óôç ìÝóç ôïõ äùìáôßïõ, âñéóêüôáí ôï óáìïâÜñé ðïõ êü÷ëáæå, âãÜæïíôáò ôïëýðåò áôìïý. Óôïõò ôïß÷ïõò êñÝìïíôáí ðáëôÜ êáé áäéÜâñï÷á, êáé ìÜëéóôá ìåñéêÜ åß÷áí êáóôüñéíïõò ãéáêÜäåò Þ âåëïýäéíá ðÝôá. Ðßóù áðü ôïí ôïß÷ï áêïõãüôáí öáóáñßá êáé ïìéëßåò, ðïõ îáöíéêÜ Ýãéíáí ðéï îåêÜèáñåò êáé ç÷çñÝò üôáí Üíïéîå ç ðüñôá êáé âãÞêå Ýíáò ëáêÝò ìå ôï äßóêï óôï ÷Ý[ 57 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ñé, êïõâáëþíôáò ôá Üäåéá ðïôÞñéá, ôï ãÜëá êáé ôç æÜ÷áñç. Öáßíåôáé ðùò ïé õðÜëëçëïé åß÷áí áðü þñá óõãêåíôñùèåß êáé ðùò åß÷áí Þäç ðéåé ôï ðñþôï ðïôÞñé ôóÜé. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò, áöïý êñÝìáóå ìüíïò ôïõ ôï ðáëôü ôïõ, ìðÞêå óôï äùìÜôéï êáé ôçí ßäéá óôéãìÞ, üðùò óôï öùò ìéáò áóôñáðÞò, áíôßêñéóå ôá êåñéÜ, ôïõò õðáëëÞëïõò, ôéò ðßðåò, ôá ôñáðÝæéá ãéá ôá ÷áñôéÜ, êé áìÝóùò ôïõ æÜëéóáí ôá áõôéÜ ïé áóôáìÜôçôåò öùíÝò ðïõ Ýñ÷ïíôáí áð' üëåò ôéò ìåñéÝò êáé ï èüñõâïò áðü ôéò êáñÝêëåò ðïõ ìåôáêéíïýíôáí. ÓôÜèçêå áìÞ÷áíïò óôç ìÝóç ôïõ äùìáôßïõ ÷ùñßò íá îÝñåé ôé íá êÜíåé. Ïé êáëåóìÝíïé üìùò ôïí áíôéëÞöèçêáí êáé ôïí õðïäÝ÷ôçêáí ìå öùíÝò, êé üëïé ìåìéÜò âãÞêáí óôï ÷ïë íá ñßîïõí Üëëç ìéá ìáôéÜ óôï ðáëôü ôïõ. ÂÝâáéá, ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò óõã÷ýóèçêå ëéãÜêé, áëëÜ êáèþò Þôáí Üíèñùðïò êáëüêáñäïò äåí ìðïñïýóå ðáñÜ íá ÷áñåß âëÝðïíôáò ðùò üëïé ôïý åðáéíïýóáí ôï ðáëôü. Åííïåßôáé üôé ýóôåñá áðü ëßãï üëïé ôïí ðáñÜôçóáí êáé áõôüí êáé ôï ðáëôü ôïõ êáé óôñÜöçêáí, ùò óõíÞèùò, óôá ôñáðÝæéá ôïõ ïõßóô. Ï èüñõâïò, ïé ïìéëßåò, ôï ðëÞèïò, üëá áõôÜ Þôáí êáéíïýñéá ãéá ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò. Äåí Þîåñå ðþò íá öåñèåß, ôé íá êÜíåé [ 58 ]

Ôï ðáëôü

ôá ÷Ýñéá ôïõ êáé ôá ðüäéá ôïõ, ãåíéêÜ üëï ôïõ ôï óþìá. ÔåëéêÜ, êÜèéóå êïíôÜ óå áõôïýò ðïõ Ýðáéæáí ÷áñôéÜ êáé âÜëèçêå íá ðáñáêïëïõèåß ôï ðáé÷íßäé, íá êïéôÜåé ðüôå ôïí Ýíáí êáé ðüôå ôïí Üëëïí óôï ðñüóùðï — ãñÞãïñá üìùò Üñ÷éóå íá âáñéÝôáé êáé íá ÷áóìïõñéÝôáé, êáèþò ìÜëéóôá åß÷å ðåñÜóåé ðñï ðïëëïý ç þñá ðïõ óõíÞèùò Ýðåöôå ãéá ýðíï. ÈÝëçóå íá áðï÷áéñåôßóåé ôï óðéôïíïéêïêýñç áëëÜ äåí ôïí Üöçóáí, ëÝãïíôáò ðùò Ýðñåðå ïðùóäÞðïôå íá ðéåé Ýíá ðïôÞñé óáìðÜíéá ðñïò ôéìÞí ôïõ êáéíïýñéïõ ðáëôïý. Ìßá þñá áñãüôåñá óåñâéñßóôçêå ôï äåßðíï: óáëÜôá, êñýï ìïó÷Üñé, ðáóôßôóéï, ãëõêÜ ðéñïóêß êáé óáìðÜíéá. ÁíÜãêáóáí ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò íá ðéåé äýï ðïôÞñéá óáìðÜíéá, ýóôåñá áðü ôá ïðïßá åêåßíïò Üñ÷éóå íá âëÝðåé ôï äùìÜôéï ðéï ÷áñïýìåíï, áí êáé âÝâáéá äåí ìðïñïýóå íá îå÷Üóåé üôé ç þñá åß÷å ðÜåé äþäåêá êáé üôé Ýðñåðå íá âñßóêåôáé óðßôé ðñï ðïëëïý. ÂãÞêå áðü ôï äùìÜôéï ðñïóåêôéêÜ, ãéá íá ìç óêåöôåß ï ïéêïäåóðüôçò íá ôïí êñáôÞóåé êé Üëëï, áíáæÞôçóå óôï ÷ïë ôï ðáëôü ôïõ —ôï ïðïßï áíáêÜëõøå, ìå áñêåôÞ óôåíï÷þñéá, ðåóìÝíï óôï ðÜôùìᗠôï ôßíáîå, ôï êáèÜñéóå ðñïóåêôéêÜ áðü ôá ÷íïýäéá, ôï Ýñéîå óôçí ðëÜôç [ 59 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ôïõ êáé, áöïý êáôÝâçêå ôç óêÜëá, âãÞêå óôï äñüìï. ¸îù Þôáí üëá öùôéóìÝíá áêüìá. ÌåñéêÜ êïõôïýêéá, áéþíéá óôÝêéá ëáêÝäùí êáé äéáöüñùí ýðïðôùí ôýðùí, Þôáí áêüìç áíïé÷ôÜ· Üëëá Þôáí êëåéóôÜ — ùóôüóï, ç öùôåéíÞ ãñáììÞ óôç ÷áñáìÜäá ôçò ðüñôáò Ýäåé÷íå ðùò äåí Þôáí ôåëåßùò Üäåéá, ðùò ìÜëëïí ïé õðçñÝôåò êáé ïé õðçñÝôñéåò óõíÝ÷éæáí åêåß ìÝóá ôçí êïõâÝíôá êáé ôï êïõôóïìðïëéü, ôçí þñá ðïõ ïé êýñéïß ôïõò åß÷áí ðëÞñç Üãíïéá ôïõ ðïý âñßóêåôáé ôï õðçñåôéêü ôïõò ðñïóùðéêü. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ðåñðáôïýóå åîáéñåôéêÜ åõäéÜèåôïò, êÜðïéá óôéãìÞ ìÜëéóôá — Üãíùóôï ãéáôߗ Ýôñåîå ðßóù áðü êÜðïéá êõñßá ðïõ ôïí ðñïóðÝñáóå óáí áóôñáðÞ êáé ç ïðïßá âÜäéæå Ýôóé, ðïõ ïëüêëçñï ôï óþìá ôçò óõììåôåß÷å óôçí êßíçóç ìå Ýíáí éäéáßôåñï ôñüðï. Ùóôüóï, ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ãñÞãïñá óôáìÜôçóå ôï ôñÝîéìï êáé îáíÜñ÷éóå íá ðåñðáôÜåé ðïëý áñãÜ, Ýêðëçêôïò êáé ï ßäéïò áðü ôçí ðáñüñìçóÞ ôïõ áõôÞ. Óýíôïìá Üñ÷éóáí íá áðëþíïíôáé ìðñïóôÜ ôïõ åêåßíïé ïé Ýñçìïé äñüìïé ðïõ äåí åßíáé éäéáßôåñá åõ÷Üñéóôïé ïýôå ìå ôï öùò ôçò ìÝñáò, ðüóï ìÜëëïí ôç íý÷ôá. Ç áßóèçóç ôçò [ 60 ]

Ôï ðáëôü

ìïíáîéÜò êáé ôçò áðïìüíùóçò Ýãéíå áêüìç ðéï Ýíôïíç. ¼ëï êáé óðáíéüôåñá õðÞñ÷áí áíáììÝíåò ëÜìðåò — öáßíåôáé ðùò åäþ Ýäéíáí ëéãüôåñï ëÜäé. ÔÝñìá ôá îýëéíá óðßôéá êáé ïé öñÜ÷ôåò· ãýñù ãýñù ïýôå øõ÷Þ· ìüíï ôï ÷éüíé Üóðñéæå óôïõò äñüìïõò êáé èëéâåñÜ îå÷þñéæáí ôá êïéìéóìÝíá ÷áìüóðéôá ìå ôá êëåéóôÜ ðáíôæïýñéá. Ðëçóßáæå ó' åêåßíï ôï ìÝñïò üðïõ ï äñüìïò Ýöôáíå óå ìéá áôåëåßùôç ðëáôåßá ðïõ èýìéæå öïâåñÞ Ýñçìï· ìüëéò êáé äéáêñßíïíôáí ôá óðßôéá óôçí Üëëç Üêñç ôçò. Áðü ìáêñéÜ öáéíüôáí ç áíôáíÜêëáóç ìéáò öùôéÜò ðïõ Ýêáéãå óå êÜðïéï öõëÜêéï, Ýíáò èåüò îÝñåé ðïý, êé Ýìïéáæå íá Ýñ÷åôáé áðü ôçí Üêñç ôïõ êüóìïõ. Åäþ ç åõ÷Üñéóôç äéÜèåóç ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò Üëëáîå óçìáíôéêÜ. ¢ñ÷éóå íá ðåñðáôÜ óôçí ðëáôåßá, ü÷é ÷ùñßò êÜðïéïí åíäüìõ÷ï öüâï, ëåò êáé ç êáñäéÜ ôïõ ðñïáéóèáíüôáí êÜðïéï êáêü. Êïßôáîå ðßóù êáé ãýñù ôïõ: ÷Üïò. «¼÷é, êáëýôåñá íá ìçí êïéôÜù» óêÝöôçêå êáé óõíÝ÷éóå íá âáäßæåé ìå êëåéóôÜ ôá ìÜôéá, ìüëéò üìùò ôá Üíïéîå ãéá íá êïéôÜîåé áí åßíáé êïíôÜ ôï ôÝëïò ôçò ðëáôåßáò, åßäå îáöíéêÜ íá óôÝêïíôáé ìðñïóôÜ ôïõ —áêñéâþò ìðñïóôÜ óôç ìýôç ôïõ— êÜôé ìïõóôá[ 61 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

êáëÞäåò (Üëëá ÷áñáêôçñéóôéêÜ äåí ìðïñïýóå íá îå÷ùñßóåé). Ôá ìÜôéá ôïõ èüëùóáí êáé ç êáñäéÜ ôïõ Üñ÷éóå íá ÷ôõðÜåé äõíáôÜ. —Âñå, âñå, íá ôï ðáëôïõäÜêé ìïõ! åßðå ï Ýíáò áðü ôïõò ìïõóôáêáëÞäåò ìå âñïíôåñÞ öùíÞ, âïõôþíôáò ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò áðü ôï ãéáêÜ. Åêåßíïò èÝëçóå ðñïò óôéãìÞí íá öùíÜîåé «âïÞèåéá!», ï Üëëïò üìùò ôïõ Ýöåñå ìðñïóôÜ óôç ìïýñç ìéá ãñïèéÜ ìåãÜëç óáí êåöÜëé äçìïóßïõ õðáëëÞëïõ êáé ôïõ åßðå: —Ïýôå êé÷! Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò êáôÜëáâå ìüíï üôé ôïõ ðÞñáí ôï ðáëôü áðü ôçí ðëÜôç, üôé êÜðïéïò ôïí êëüôóçóå ìå ôï ãüíáôü ôïõ áðü ðßóù êé Ýðåóå ìå ôï ðñüóùðï óôï ÷éüíé — êáé ôßðïôå Üëëï. ¾óôåñá áðü ëßãá ëåðôÜ óõíÞëèå êáé óçêþèçêå üñèéïò, áëëÜ äåí õðÞñ÷å ðéá êáíåßò åêåß ãýñù. ÊáôáëÜâáéíå üôé êÜíåé êñýï êé üôé ðÜåé ôï ðáëôü ôïõ, Ýâáëå ôéò öùíÝò, öáßíåôáé üìùò ðùò ç öùíÞ ôïõ äåí ôï áðïöÜóéæå åð' ïõäåíß ëüãù íá öôÜóåé óôçí Üëëç Üêñç ôçò ðëáôåßáò. ÁðåëðéóìÝíïò, âÜëèçêå íá ôñÝ÷åé ðñïò ôï öõëÜêéï, ÷ùñßò íá óôáìáôÜ íá öùíÜæåé· ï öýëáêáò áêïõìðïýóå óôï êïíôÜñé ôïõ êáé êïßôáæå ìå ðåñéÝñãåéá, êáé ìÜëëïí áíáñùôéüôáí ðïéïò äéÜïëï ôñÝ÷åé öùíÜæïíôáò åêåß êÜôù. [ 62 ]

Ôï ðáëôü

Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò êáôÝöèáóå ëá÷áíéáóìÝíïò êé Ýâáëå ôéò öùíÝò óôï öýëáêá üôé êïéìÜôáé êáé äå âëÝðåé ðïõ êáôáêëÝâïõí áèþïõò ðïëßôåò. Åêåßíïò áðÜíôçóå üôé äåí îÝñåé ôßðïôá, üôé åßäå ðùò ôïí óôáìÜôçóáí óôç ìÝóç ôçò ðëáôåßáò êÜíá äõï Üíèñùðïé, áëëÜ íüìéóå ðùò åßíáé ößëïé ôïõ· êáé üôé êáëýôåñá èá Þôáí, áíôß íá öùíÜæåé ÷ùñßò ëüãï, íá ðÜåé áýñéï óôïí åðéèåùñçôÞ êé åêåßíïò èá âñåé ðïéïò ôïõ ðÞñå ôï ðáëôü. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ãýñéóå üóï ðéï ãñÞãïñá ìðïñïýóå óôï óðßôé ôïõ, óå Üèëéá êáôÜóôáóç: ôá ëéãïóôÜ ìáëëéÜ ðïõ ôïõ áðÝìåíáí, óôïõò êñïôÜöïõò êáé óôï ðßóù ìÝñïò ôïõ êåöáëéïý ôïõ, Þôáí áíÜêáôá· ç ðëÜôç, ôï óôÞèïò ôïõ êáé ïëüêëçñï ôï ðáíôåëüíé ôïõ Þôáí ìåò óôï ÷éüíé. Ç ãñéÜ óðéôïíïéêïêõñÜ ôïõ Üêïõóå ôá âñïíôåñÜ ÷ôõðÞìáôá óôçí ðüñôá, ðåôÜ÷ôçêå áðü ôï êñåâÜôé êáé, öïñþíôáò ôç ìéá ìüíï ðáíôüöëá, Ýôñåîå íá áíïßîåé, óößããïíôáò ìå ôï ÷Ýñé ôï ãéáêÜ ôçò íõ÷ôéêéÜò ôçò, áðü óåìíüôçôá. ¢íïéîå ôçí ðüñôá êé áìÝóùò ðéóùðÜôçóå, âëÝðïíôáò ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò óå ôÝôïéï ÷Üëé. ¼ôáí ìÜëéóôá áõôüò ôçò åßðå ôé óõíÝâç, åêåßíç ÷ôýðçóå ôá ÷Ýñéá ôçò êáé ôïõ åßðå ðùò ðñÝðåé íá ðÜåé êáôåõèåßáí óôïí ðåñéöåñåéá[ 63 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

êü äéïéêçôÞ, ãéáôß ï äéïéêçôÞò ôïõ ôìÞìáôïò èá åßíáé üëï õðïó÷Ýóåéò êáé èá ôïí êïñïúäÝøåé· êáëýôåñá ëïéðüí íá ðÜåé êáôåõèåßáí óôï äéïéêçôÞ, ðïõ åßíáé êáé ãíùóôüò ôçò, ãéáôß ç ¢ííá ç ÖéíëáíäÝæá, ðïõ ôçí åß÷å ðáëéÜ ìáãåßñéóóá, ôþñá Þôáíå íôáíôÜ ôùí ðáéäéþí ôïõ äéïéêçôÞ. ÅîÜëëïõ, êé åêåßíç Ýâëåðå óõ÷íÜ ôïí ßäéï ôï äéïéêçôÞ íá ðåñíÜåé ìðñïóôÜ áðü ôï óðßôé, êé åðéðëÝïí ï äéïéêçôÞò åßíáé êÜèå ÊõñéáêÞ óôçí åêêëçóßá êáé ðñïóåý÷åôáé êáé åßíáé ÷áñùðüò êáé åãêÜñäéïò ìå ôïõò Üëëïõò êáé óßãïõñá èá ðñÝðåé íá åßíáé êáëüò Üíèñùðïò. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò Üêïõóå ôç óõìâïõëÞ ôçò êáé óýñèçêå èëéììÝíïò óôï äùìÜôéü ôïõ· üóï ãéá ôï ðþò ðÝñáóå ôç íý÷ôá, áò ôï êñßíåé ï êáèÝíáò ìüíïò ôïõ, óôï âáèìü ðïõ ìðïñåß íá Ýñèåé óôç èÝóç ôïõ Üëëïõ. Íùñßò ôï ðñùß ðÞãå óôïõ äéïéêçôÞ· ôïõ åßðáí üôé êïéìÜôáé· îáíáðÞãå óôéò äÝêá· êáé ðÜëé ôïõ åßðáí üôé êïéìÜôáé· îáíáðÞãå óôéò Ýíôåêá êáé ôïõ åßðáí ðùò ï äéïéêçôÞò áðïõóéÜæåé· îáíáðÞãå ôçí þñá ôïõ ìåóçìåñéáíïý, áëëÜ ïé ãñáììáôåßò óôçí åßóïäï äåí ôïí Üöçíáí ìå ôßðïôá íá ìðåé êáé åðÝìåíáí íá ôïõò ðåé ðïéá õðüèåóç ôïí åß÷å öÝñåé åêåß êáé ðåñß ôßíïò áêñéâþò åðñüêåéôï. ÔåëéêÜ, ï ÁêÜ[ 64 ]

Ôï ðáëôü

êéïò Áêáêßåâéôò áðïöÜóéóå ãéá ðñþôç öïñÜ óôç æùÞ ôïõ íá äåßîåé ÷áñáêôÞñá êáé åßðå áðüôïìá üôé ðñÝðåé íá äåé áõôïðñïóþðùò ôïí ßäéï ôï äéïéêçôÞ, íá ìçí ôïëìÞóïõí íá ôïí åìðïäßóïõí, üôé Ýñ÷åôáé áðü ôï õðïõñãåßï ãéá õðçñåóéáêÞ õðüèåóç êé üôé èá êÜíåé áíáöïñÜ êáé ôüôå èá äïõí. Óå üëá áõôÜ ïé ãñáììáôåßò äåí ìðüñåóáí íá áðáíôÞóïõí ôßðïôá êáé êÜðïéïò ðÞãå íá öùíÜîåé ôï äéïéêçôÞ. Ï äéïéêçôÞò áíôÝäñáóå ðïëý ðåñßåñãá óôçí áöÞãçóç ôçò êëïðÞò ôïõ ðáëôïý: áíôß íá åðéêåíôñþóåé ôçí ðñïóï÷Þ ôïõ óôçí ïõóßá ôçò õðüèåóçò, Üñ÷éóå íá ñùôÜ ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò ðïý ãýñéæå ôüóï áñãÜ, ìÞðùò óôáìÜôçóå ðïõèåíÜ êáé ìÞðùò Þôáí óå êáíÝíá êáêüöçìï óðßôé — Ýôóé ðïõ ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ôá Ý÷áóå ôåëåßùò êé Ýöõãå áðü ôïõ äéïéêçôÞ ÷ùñßò ïýôå êáé ï ßäéïò íá Ý÷åé êáôáëÜâåé áí ðñüêåéôáé íá ãßíåé êÜôé ãéá ôï ðáëôü ôïõ Þ ü÷é. Ôç ìÝñá åêåßíç äåí ðÞãå êáèüëïõ óôçí õðçñåóßá ôïõ, ãéá ðñþôç öïñÜ óôç æùÞ ôïõ. Ôçí åðïìÝíç åìöáíßóôçêå êáôÜ÷ëùìïò ìå ôçí ðáëéÜ ôïõ «ñüìðá», ðïõ åß÷å ãßíåé áêüìá ðéï áîéïèñÞíçôç. Ç áöÞãçóç ãéá ôçí êëïðÞ ôïõ ðáëôïý óõãêßíçóå áñêåôïýò — áí êáé äåí Ýëåéøáí ïé õðÜëëçëïé ðïõ áêüìá êáé ôüôå [ 65 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

âñÞêáí åõêáéñßá íá êïñïúäÝøïõí ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò. ÁðïöÜóéóáí íá ìáæÝøïõí ÷ñÞìáôá ãéá ëïãáñéáóìü ôïõ, áëëÜ ôï áðïôÝëåóìá Þôáí áðïãïçôåõôéêü· ïé õðÜëëçëïé åß÷áí Þäç êáôáîïäåõôåß ìáæåýïíôáò ÷ñÞìáôá ãéá Ýíá ðïñôñÝôï ôïõ äéåõèõíôÞ áëëÜ êáé ãéá êÜðïéï âéâëßï, êáôÜ äéáôáãÞí ôïõ ôìçìáôÜñ÷ç ï ïðïßïò Þôáí ößëïò ôïõ óõããñáöÝá — êé Ýôóé, ëïéðüí, ãéá ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò äåí êáôÜöåñáí íá ìáæÝøïõí ðáñÜ Ýíá ãåëïßï ðïóü. ÊÜðïéïò áð' üëïõò èÝëçóå, áðü ïßêôï, íá âïçèÞóåé ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò ôïõëÜ÷éóôïí ìå ìéá êáëÞ óõìâïõëÞ. Ôïõ åßðå ëïéðüí íá ìçí ðÜåé óôïí ðåñéöåñåéáêü äéïéêçôÞ ôçò áóôõíïìßáò, ãéáôß íáé ìåí åíäÝ÷åôáé åêåßíïò, èÝëïíôáò íá åíôõðùóéÜóåé ôïõò áíùôÝñïõò ôïõ, íá âñåé ìå êÜðïéïí ôñüðï ôï ðáëôü, Ýôóé üìùò ôï ðáëôü èá ìåßíåé ïðùóäÞðïôå óôçí áóôõíïìßá, áí ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò äåí ìðïñåß íá ðáñïõóéÜóåé íüìéìåò áðïäåßîåéò ðùò ôï ðáëôü ôïõ áíÞêåé· ãé' áõôü ëïéðüí èá Þôáí êáëýôåñá íá áðåõèõíèåß óå êÜðïéï óçìáíôéêü ðñüóùðï, êé áõôü ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï, ýóôåñá áðü óõíåííüçóç êáé áëëçëïãñáößá ìå ôïõò êáôÜëëçëïõò áíèñþðïõò, èá ìðïñïýóå íá ðñïùèÞóåé ôçí õðüèåóç. [ 66 ]

Ôï ðáëôü

Ôé íá êÜíåé, ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò áðïöÜóéóå íá áðåõèõíèåß óôï óçìáíôéêü ðñüóùðï. ¼óïí áöïñÜ ôï ðïéá áêñéâþò Þôáí êáé óå ôé óõíßóôáôï ç áñìïäéüôçôá ôïõ óçìáíôéêïý ðñïóþðïõ áõôü ðáñáìÝíåé Üãíùóôï ìÝ÷ñé óÞìåñá. ÐñÝðåé åäþ íá ðïýìå üôé áõôü ôï êÜðïéï óçìáíôéêü ðñüóùðï åß÷å ãßíåé ìüëéò ðñüóöáôá óçìáíôéêü ðñüóùðï, åíþ ìÝ÷ñé ôüôå Þôáí áóÞìáíôï ðñüóùðï. ÅîÜëëïõ, áêüìá êáé ôþñá, ç èÝóç ôïõ äåí åèåùñåßôï éäéáßôåñá óçìáíôéêÞ óå ó÷Ýóç ìå Üëëåò, óçìáíôéêüôåñåò. ÐÜíôïôå üìùò õðÜñ÷ïõí ïé Üíèñùðïé ãéá ôïõò ïðïßïõò åßíáé óçìáíôéêü êÜôé ðïõ ãéá ôïõò Üëëïõò åßíáé áóÞìáíôï. ÅðéðëÝïí, ôï ðñüóùðï áõôü ðñïóðáèïýóå íá åíéó÷ýóåé ôç óçìáóßá ôïõ ìå ðïëëÜ Üëëá ìÝóá, äçëáäÞ: åß÷å äéáôÜîåé, üôáí Ýñ÷åôáé óôçí õðçñåóßá, íá ôïí õðïäÝ÷ïíôáé ïé õöéóôÜìåíïß ôïõ óôéò óêÜëåò· íá ìçí ìðïñåß êáíåßò íá áðåõèõíèåß êáôåõèåßáí ó' áõôüí, áëëÜ íá ôçñåßôáé áõóôçñÜ ç éåñáñ÷ßá: ï êëçôÞñáò íá áíáöÝñåôáé óôï ãñáììáôÝá, ï ãñáììáôÝáò óôïí ôìçìáôÜñ÷ç Þ óå üðïéïí ôÝëïò ðÜíôùí Ýñ÷åôáé ìåôÜ óôçí éåñáñ÷ßá, êáé ìå áõôüí ôïí ôñüðï íá öôÜíåé ç õðüèåóç óôïí ßäéï. ¸ôóé åßíáé óôçí Áãßá Ñùóßá, ôá ðÜíôá ìïëõóìÝíá áðü ôç ìßìçóç — êáèÝíáò ðñïóðá[ 67 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

èåß í' áíôéãñÜøåé ôïí áíþôåñü ôïõ. ËÝíå ìÜëéóôá ãéá êÜðïéïí äçìüóéï õðÜëëçëï ðïõ, üôáí ôïí Ýêáíáí äéïéêçôÞ åíüò ôìÞìáôïò êÜðïéáò ü÷é êáé ôüóï óçìáíôéêÞò õðçñåóßáò, õðÝâáëå áìÝóùò áßôçóç ãéá äéêü ôïõ ÷ùñéóôü ãñáöåßï, ôï ïðïßï ïíüìáóå «Áßèïõóá óõíåäñéÜóåùí»· Ýâáëå óôçí ðüñôá êÜôé êëçôÞñåò ìå êüêêéíïõò ãéáêÜäåò êáé ãáëüíéá ïé ïðïßïé Ýðéáíáí êáé Üíïéãáí ôçí ðüñôá üðïôå åñ÷üôáí êÜðïéïò, ðáñ' üëï ðïõ óôçí «Áßèïõóá óõíåäñéÜóåùí» ìåôÜ âßáò ÷þñáãå Ýíá êïéíü ãñáöåßï. Ïé óõíÞèåéåò êáé ïé ôñüðïé ôïõ óçìáíôéêïý ðñïóþðïõ Þôáí åðßóçìïé êáé ìåãáëïðñåðåßò, áëëÜ ü÷é ðåñßðëïêïé. ÂÜóç ôïõ óõóôÞìáôüò ôïõ Þôáí ç áõóôçñüôçò. «Áõóôçñüôçò, áõóôçñüôçò — êáé áõóôçñüôçò» Ýëåãå óõíÞèùò êáé ìå ôçí ôåëåõôáßá ëÝîç óõíÞèùò êïéôïýóå ìå ðïëëÞ óçìáóßá ôï ðñüóùðï ôïõ óõíïìéëçôÞ ôïõ. ¼ëá áõôÜ âÝâáéá äå ÷ñåéÜæïíôáí, áöïý êáé ïé äÝêá õðÜëëçëïé ðïõ áðïôåëïýóáí ôçí õðçñåóßá ôïõ ôïí öïâïýíôáí Ýôóé êé áëëéþò· âëÝðïíôÜò ôïí áðü ìáêñéÜ, ðáñáôïýóáí ôç äïõëåéÜ ôïõò êáé óôÝêïíôáí ðñïóï÷Þ üóï ï äéåõèõíôÞò äéÝó÷éæå ôï äùìÜôéï. Ï óõíÞèçò äéÜëïãïò ìå ôïõò êáôùôÝñïõò ôïõ ÷áñáêôçñéæüôáí áðü áõóôçñüôçôá [ 68 ]

Ôï ðáëôü

êáé óõíÞèùò ðåñéïñéæüôáí óå ôñåéò öñÜóåéò: «Ðþò ôïëìÜôå; ÁíôéëáìâÜíåóôå óå ðïéïí áðåõèýíåóôå; ¸÷åôå óõíáßóèçóç ðïéïò óôÝêåôáé ìðñïóôÜ óáò;». ÂÝâáéá, êáôÜ âÜèïò Þôáí êáëüò Üíèñùðïò, åãêÜñäéïò ìå ôïõò ößëïõò êáé åîõðçñåôéêüò, áëëÜ ï âáèìüò ôïõ ôïõ Ýöåñíå áìç÷áíßá. ¼ôáí ðÞñå ðñïáãùãÞ êÜðùò ìðåñäåýôçêå, âãÞêå áðü ôá íåñÜ ôïõ êáé äåí Þîåñå ðþò íá öåñèåß. ¼ðïôå âñéóêüôáí ìå áíèñþðïõò ôçò óåéñÜò ôïõ, óõìðåñéöåñüôáí üðùò ðÜíôá, ùò Üíèñùðïò áîéïðñåðÞò, êáé ìÜëéóôá êáôÜ êÜðïéïí ôñüðï ùò Ýîõðíïò Üíèñùðïò· üðïôå üìùò âñéóêüôáí êÜðïõ üðïõ õðÞñ÷áí Üíèñùðïé êáôþôåñïé Ýóôù êáé êáôÜ Ýíá âáèìü, å, ôüôå ç óõìðåñéöïñÜ ôïõ Þôáí Üèëéá: Ýìåíå áìßëçôïò êáé ãéíüôáí áîéïèñÞíçôïò, áöïý êáé ï ßäéïò êáôáëÜâáéíå ðùò èá ìðïñïýóå åêåßíç ôçí þñá íá äéáóêåäÜæåé ðïëý ðåñéóóüôåñï. ÐïëëÝò öïñÝò Ýâëåðåò óôá ìÜôéá ôïõ ôçí Ýíôïíç åðéèõìßá íá óõììåôÜó÷åé óôçí åíäéáöÝñïõóá óõæÞôçóç êÜðïéáò ðáñÝáò, Ýìåíå üìùò óôçí åðéèõìßá· Üñáãå äå èá Þôáí êÜôé ôÝôïéï Üêáéñï åê ìÝñïõò ôïõ, äå èá Þôáí ßóùò õðåñâïëéêÞ ïéêåéüôçôá, ìÞðùò äå èá ìåßùíå Ýôóé ôç óçìáóßá ôïõ ðñïóþðïõ ôïõ; Êáé ì' áõôïýò ëïéðüí [ 69 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ôïõò óõëëïãéóìïýò Ýìåíå ìéá æùÞ ìüíïò êé áìßëçôïò, âãÜæïíôáò ðïý êáé ðïý ïñéóìÝíïõò ìïíïóýëëáâïõò Þ÷ïõò êáé êåñäßæïíôáò Ýôóé ôïí ôßôëï ôïõ ðéï âáñåôïý áíèñþðïõ óôïí êüóìï. Ó' Ýíá ôÝôïéï, ëïéðüí, óçìáíôéêü ðñüóùðï ðáñïõóéÜóôçêå ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò êáé ðáñïõóéÜóôçêå óå áôõ÷Þ óôéãìÞ, óôéãìÞ ôåëåßùò ëÜèïò ãéá ôçí õðüèåóÞ ôïõ, óùóôÞ üìùò ãéá ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï. Ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï âñéóêüôáí óôï ãñáöåßï ôïõ êáé óõæçôïýóå üëï ÷áñÜ ìå êÜðïéïí ðïõ åß÷å Ýñèåé ðñéí áðü ëßãï, Ýíáí ðáëéü ößëï êáé óýíôñïöï ôçò íéüôçò ôïõ ðïõ åß÷å áñêåôÜ ÷ñüíéá íá ôïí äåé. Åêåßíç ëïéðüí ôç óôéãìÞ ôïõ åßðáí ðùò ôïí æçôïýóå êÜðïéïò Ôóáñïõ÷üö. —Ôé 'íáé áõôüò; ñþôçóå êïöôÜ. —ÊÜðïéïò õðÜëëçëïò, Þôáí ç áðÜíôçóç. —Á! Áò ðåñéìÝíåé, äåí åõêáéñþ, Ýêáíå ï óçìáíôéêüò Üíèñùðïò. Åäþ èá ðñÝðåé íá ðïýìå ðùò ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï åßðå øÝìáôá· ìéá ÷áñÜ åõêáéñïýóå, áöïý åäþ êáé áñêåôÞ þñá åß÷áí ìéëÞóåé ãéá ôá ðÜíôá ìå ôï ößëï ôïõ, áöïý åäþ êáé áñêåôÞ þñá äéáêïóìïýóáí ôï äéÜëïãü ôïõò ìå ìáêñÜ äéáóôÞìáôá óéùðÞò êáé ìü[ 70 ]

Ôï ðáëôü

íï ðüôå ðüôå ÷ôõðïýóáí ï Ýíáò ôïí Üëëïí óôçí ðëÜôç êé Ýëåãáí: —¿óôå Ýôóé ëïéðüí, ÉâÜí ÁìðñÜìïâéôò! —ÁõôÜ ëïéðüí, ÓôåðÜí ÂáñëÜìïâéôò! Ðáñ' üëá áõôÜ üìùò, åßðå ðùò Ýðñåðå íá ðåñéìÝíåé ï õðÜëëçëïò, ãéá íá äåßîåé óôï ößëï ôïõ —ï ïðïßïò åäþ êáé ÷ñüíéá åß÷å áöÞóåé ôçí õðçñåóßá êáé æïýóå óôï óðßôé ôïõ óôï ÷ùñéü— ðüóçí þñá ðñÝðåé íá ðåñéìÝíïõí ïé õðÜëëçëïé ãéá íá ôïí äïýíå. Óôï ôÝëïò, áöïý ìßëçóáí êáé åßðáí ü,ôé åß÷áí íá ðïõí, áöïý Ýìåéíáí Üëëï ôüóï áìßëçôïé, áöïý êÜðíéóáí ôï ðïýñï ôïõò êáèéóìÝíïé áíáðáõôéêÜ óôéò ðïëõèñüíåò ôïõò ìå ôç ñõèìéæüìåíç ñÜ÷ç, ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï, ëåò êáé ôï èõìÞèçêå îáöíéêÜ, åßðå óôï ãñáììáôÝá ðïõ ðåñßìåíå óôçí ðüñôá ìå êÜôé ÷áñôéÜ ðñïò õðïãñáöÞ: —¸÷ù ôçí åíôýðùóç ðùò êÜðïéïò ðåñéìÝíåé, Ýíáò õðÜëëçëïò, áí äåí áðáôþìáé. Ðåßôå ôïõ ðùò ìðïñåß íá ðåñÜóåé. Ìüëéò åßäå ôçí ôáðåéíÞ ìïñöÞ ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò êáé ôç èëéâåñÞ ôïõ óôïëÞ, ãýñéóå îáöíéêÜ ðñïò ôï ìÝñïò ôïõ. —Ôé åðéèõìåßôå; ôïí ñþôçóå ìå öùíÞ áðüôïìç êáé äõíáôÞ. (Ðñéí áíáëÜâåé ôá êáèÞêïíôá ðïõ óõíåðáãüôáí ç ôùñéíÞ õøçëÞ [ 71 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ôïõ èÝóç, åðß ìßá ïëüêëçñç åâäïìÜäá ðñïâÜñéæå ôç öùíÞ áõôÞ óôï äùìÜôéü ôïõ, ìüíïò ôïõ ìðñïóôÜ óôïí êáèñÝöôç.) Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò, ðïõ Þôáí Ýôóé êé áëëéþò äåéëüò êé áìÞ÷áíïò, áéóèÜíèçêå áêüìá ðéï Üó÷çìá. ÊïõôóÜ óôñáâÜ, üóï ìðïñïýóå íá åëÝãîåé ôç ãëþóóá ôïõ (ðïõ ëåò êáé ôïõ ôçí åß÷áí äÝóåé êüìðï), åîÞãçóå —ðáñåìâÜëëïíôáò áêüìá ðéï óõ÷íÜ áð' ü,ôé óõíÞèéæå åðéññÞìáôá êáé áíôùíõìßåò— üôé õðÞñ÷å êÜðïôå Ýíá ïëïêáßíïõñéï ðáëôü, üôé åêëÜðç êáôÜ ôñüðï áðÜíèñùðï êáé ùò åê ôïýôïõ áðåõèýíåôáé ó' åêåßíïí ãéá íá ìåóïëáâÞóåé, ôñüðïí ôéíÜ, ïýôùò þóôå íá ôïí öÝñåé óå åðáöÞ, åé äõíáôüí, ìå ôïí êýñéï ãåíéêü äéåõèõíôÞ ôçò áóôõíïìßáò Þ êÜðïéïí Üëëïí êáé íá ôïõ âñåé ôï ðáëôü. ¢ãíùóôï ãéáôß, áëëÜ ç óõìðåñéöïñÜ áõôÞ öÜíçêå õðåñâïëéêÜ ïéêåßá óôï óçìáíôéêü ðñüóùðï. —Äå ìïõ ëÝôå, áîéüôéìå êýñéå, óõíÝ÷éóå íá ìéëÜ áðüôïìá, äå ãíùñßæåôå ôçí éåñáñ÷ßá; Ðïý íïìßæåôå ðùò âñßóêåóôå; Äåí îÝñåôå ðþò ãßíïíôáé áõôÜ ôá ðñÜãìáôá; Ãéá ôï èÝìá áõôü èá Ýðñåðå êáô' áñ÷Üò íá õðïâÜëåôå áßôçóç óôç ãñáììáôåßá· áðü åêåß íá ðÜåé óôïí õðïôìçìáôÜñ÷ç, áðü åêåß óôïí ôìçìáôÜñ÷ç, Ýðåéôá óôï ãñáììáôÝá ôçò äéåõ[ 72 ]

Ôï ðáëôü

èýíóåùò êáé ôåëéêþò ï ãñáììáôÝáò èá ôçí õðÝâáëå ó' åìÝíá ðñïóùðéêþò... —¼ìùò, Åîï÷üôáôå, åßðå ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ðáó÷ßæïíôáò íá ìáæÝøåé ôï ëéãïóôü êïõñÜãéï ôïõ êáé ôáõôü÷ñïíá íéþèïíôáò ðùò ßäñùíå öïâåñÜ. Åãþ, Åîï÷üôáôå, ôüëìçóá íá óáò åíï÷ëÞóù, ãéáôß ïé ãñáììáôåßò âåâáßùò... áíáîéüðéóôïé Üíèñùðïé... —Ôé, ôé, ôé; Ýêáíå ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï. Áðü ðïý êé ùò ðïý ôÝôïéï èñÜóïò; Ðïý ôá ìÜèáôå áõôÜ; Ïñßóôå ìáò ðïý êáôáíôÞóáìå, ðüóï Ý÷åé åîáðëùèåß óôïõò íÝïõò ìáò ç áõèÜäåéá ðñïò ôéò áñ÷Ýò êáé ôïõò áíùôÝñïõò ôïõò! Öáßíåôáé ðùò ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï äåí åß÷å ðñïóÝîåé üôé ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò Þôáí Þäç ðÜíù áðü ðåíÞíôá ÷ñïíþí. Ìüíï óõãêñéôéêÜ èá ìðïñïýóå íá ôïí áðïêáëÝóåé êáíåßò íÝï, áò ðïýìå óå ó÷Ýóç ìå êÜðïéïí åâäïìçíôÜ÷ñïíï. —Ãíùñßæåôå óå ðïéïí áðåõèýíåóôå; ÁíôéëáìâÜíåóôå ðïéïò âñßóêåôáé áðÝíáíôß óáò; Ôï áíôéëáìâÜíåóôå; Ôï áíôéëáìâÜíåóôå; Óáò åñùôþ. ×ôýðçóå ôï ðüäé ôïõ óôï ðÜôùìá êáé ýøùóå ôç öùíÞ ôïõ óå ôÝôïéïí ôüíï, ðïõ äå ÷ñåéáæüôáí íá åßíáé êáíåßò ï ÁêÜêéïò Áêá[ 73 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

êßåâéôò ãéá íá ôñïìïêñáôçèåß. Ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ôá Ý÷áóå ôåëåßùò, êëïíßóôçêå, Üñ÷éóå íá ôñÝìåé êáé äåí ôïí âáóôïýóáí ðéá ôá ðüäéá ôïõ· áí äåí Ýôñå÷áí áìÝóùò ïé öýëáêåò íá ôïí óõãêñáôÞóïõí, èá Ýðåöôå öáñäýò ðëáôýò óôï ðÜôùìá. Ôïí Ýâãáëáí Ýîù çìéëéðüèõìï. Êáé ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï, éêáíïðïéçìÝíï åðåéäÞ ç åíôýðùóç ðïõ ðñïêÜëåóå îåðÝñáóå êÜèå ðñïóäïêßá êáé ìåèõóìÝíï áðü ÷áñÜ óôç óêÝøç üôé ç öùíÞ ôïõ ìðïñåß íá ñßîåé Ýíáí Üíèñùðï êÜôù ëéðüèõìï, êïßôáîå ðëÜãéá ôï ößëï ôïõ ãéá íá äåé ðþò ôï åß÷å ðÜñåé êáé óõíåéäçôïðïßçóå ìå ìåãÜëç åõ÷áñßóôçóç üôé êé áõôüò Þôáí óå ðåñßåñãç êáôÜóôáóç, êáé ìÜëéóôá åß÷å ó÷åäüí áñ÷ßóåé íá öïâÜôáé. Ðþò êáôÝâçêå ôç óêÜëá, ðþò âãÞêå óôï äñüìï — ôßðïôá áð' üëá áõôÜ äå èõìüôáí ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò. Äåí Ýíéùèå ïýôå ÷Ýñéá ïýôå ðüäéá. ÐïôÝ óôç æùÞ ôïõ äåí ôïí åß÷å êáôóáäéÜóåé ôüóï Üãñéá êÜðïéï óçìáíôéêü ðñüóùðï, ïýôå êáé êáíÝíáò Üëëïò äçëáäÞ. ÂÜäéæå ìÝóá óôç èýåëëá, ðïõ ìáéíüôáí óôïõò äñüìïõò, ìå áíïé÷ôü ôï óôüìá êáé óêïíôÜöôïíôáò êÜèå ôüóï. Ï ðåôñïõðïëßôéêïò Üíåìïò ôïí ÷ôõðïýóå áð' üëåò ôéò ìåñéÝò, áð' üëåò ôéò ãùíßåò. ÁìÝóùò Üñðáîå ãåñü êñýù[ 74 ]

Ôï ðáëôü

ìá, êé üôáí Ýöôáóå óôï óðßôé äåí Þôáí óå êáôÜóôáóç íá áñèñþóåé ëÝîç. Ìå ðñçóìÝíï ôï ëáéìü Ýðåóå óôï êñåâÜôé. Ôüóï éó÷õñü, ëïéðüí, ìðïñåß êáìéÜ öïñÜ íá åßíáé ôï áðïôÝëåóìá ìéáò åíäåäåéãìÝíçò åðéðëÞîåùò! Ôçí åðïìÝíç îçìÝñùóå ìå õøçëü ðõñåôü. ×Üñç óôï åîáéñåôéêÜ õãéåéíü êëßìá ôçò Ðåôñïýðïëçò, ç áóèÝíåéá åîåëß÷èçêå ôá÷ýôåñá áð' ü,ôé èá ðåñßìåíå êáíåßò· üôáí åìöáíßóôçêå ï ãéáôñüò, ôïõ ðÞñå ôï óöõãìü êáé, ìçí Ý÷ïíôáò ôé Üëëï íá êÜíåé, ôïõ Ýãñáøå êÜðïéï êáôÜðëáóìá, Ýôóé, ìüíï êáé ìüíï ãéá íá ìç óôåñçèåß ï áóèåíÞò ôçí åõåñãåôéêÞ áñùãÞ ôçò éáôñéêÞò. ÊáôÜ ôá Üëëá, ôïõ áíáêïßíùóå üôé ôç âãÜæåé äåí ôç âãÜæåé ìéá äõï ìÝñåò áêüìá. Êáé ãõñíþíôáò óôç óðéôïíïéêïêõñÜ, ôçò åßðå: —Êé åóåßò, ìçôåñïýëá, ìç ÷Üíåôå ÷ñüíï, ðáñáããåßëôå ôïõ Ýíá öÝñåôñï áðü ðåýêï, ôï äñýéíï èá ôïõ ðÝóåé áêñéâü. Áí Üêïõóå Þ äåí Üêïõóå ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ôçí êáôáäßêç ôïõ, áí —åöüóïí ôçí Üêïõóå— ôïí óõãêëüíéóå, áí ëõðÞèçêå ãéá ôçí Üèëéá æùÞ ôïõ, ôßðïôá áð' üëá áõôÜ äåí åßíáé ãíùóôü, ãéáôß êáéãüôáí óôïí ðõñåôü êáé ðáñáëçñïýóå. Äå óôáìáôïýóå íá âëÝðåé ïñÜìáôá, ôï Ýíá ðéï ðáñÜîåíï áðü ôï Üëëï: ðü[ 75 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ôå Ýâëåðå ôïí Ðåôñüâéôò íá ôïõ ëÝåé üôé ðñÝðåé íá ñÜøåé êáéíïýñéï ðáëôü ìå äüêáíá ãéá ôïõò êëÝöôåò, ðïõ Ýíéùèå ðùò êñýâïíôáé êÜôù áðü ôï êñåâÜôé ôïõ, êáé êÜèå ôüóï öþíáæå ôç óðéôïíïéêïêõñÜ íá îåôñõðþóåé Ýíáí êëÝöôç ðïõ åß÷å ÷ùèåß êÜôù áðü ôá óêåðÜóìáôá· ðüôå ñùôïýóå ãéáôß êñÝìåôáé åêåß, ìðñïóôÜ óôá ìÜôéá ôïõ, ç ðáëéÜ ôïõ «ñüìðá», áöïý åß÷å áãïñÜóåé êáéíïýñéï ðáëôü· ðüôå íüìéæå ðùò óôåêüôáí ìðñïóôÜ óôï óçìáíôéêü ðñüóùðï, Üêïõãå ôçí åíäåäåéãìÝíç åðßðëçîç êáé ïìïëïãïýóå: «¹ìáñôïí, Åîï÷üôáôå!» êáé ðüôå, ôÝëïò, Ýâñéæå öïâåñÜ ìå ôéò ÷åéñüôåñåò ëÝîåéò, ôüóï ðïõ ç ãåñüíôéóóá óôáõñïêïðéüôáí, áöïý ðïôÝ äåí åß÷å áêïýóåé ôÝôïéá ðñÜãìáôá áðü ôï óôüìá ôïõ — ðïëý ðåñéóóüôåñï ìÜëéóôá, áöïý ïé âñéóéÝò áõôÝò áêïëïõèïýóáí ðÜíôïôå ôç ëÝîç «Åîï÷üôáôå». ¸ëåãå êé Üëëá, êé Üëëá, ðïõ äåí Ýâãáæáí íüçìá, ðáñÜ ìüíï üôé ïé óêüñðéåò ëÝîåéò êáé öñÜóåéò ðåñéóôñÝöïíôáí üëåò ãýñù áðü Ýíá êáé ôï áõôü èÝìá: ôï ðáëôü. ÔÝëïò, ï êáçìÝíïò ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò ðáñÝäùóå ôï ðíåýìá. Äå óöñÜãéóáí ïýôå ôï äùìÜôéï ïýôå ôá ðñÜãìáôÜ ôïõ, áöåíüò ãéáôß äåí õðÞñ÷áí êëçñïíüìïé, áöåôÝñïõ ãéáôß ôá õðÜñ÷ïíôÜ [ 76 ]

Ôï ðáëôü

ôïõ Þôáí åëÜ÷éóôá. ÓõãêåêñéìÝíá: Ýíá ìÜôóï ðÝíåò áðü öôåñü ÷Þíáò, Ýíá ðáêÝôï ëåõêü õðçñåóéáêü ÷áñôß, ôñßá æåõãÜñéá êÜëôóåò, äõï ôñßá êïõìðéÜ ðïõ ôïõ åß÷áí îçëùèåß áðü ôï ðáíôåëüíé êáé, ôÝëïò, ç ãíùóôÞ óôïõò áíáãíþóôåò, «ñüìðá». ¸íáò èåüò îÝñåé ðïý êáôÝëçîáí áõôÜ ôá ðñÜãìáôá· ïöåßëù íá ïìïëïãÞóù ðùò ïýôå ï áöçãçôÞò ôçò éóôïñßáò áõôÞò äåí åíäéáöÝñèçêå íá ìÜèåé. ÌåôÝöåñáí ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò êáé ôïí Ýèáøáí· êáé ç Ðåôñïýðïëç Ýìåéíå ÷ùñßò ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò, ëåò êáé äåí õðÞñîå êÜðïôå óôçí Ðåôñïýðïëç êÜðïéïò ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò. ×Üèçêå, åîáöáíßóôçêå Ýíá áðñïóôÜôåõôï ðëÜóìá, Ýíá ðëÜóìá ðïõ äåí Þôáí áãáðçôü óå êáíÝíáí, Ýíá ðëÜóìá ðïõ äåí ðñïêÜëåóå ôï åíäéáöÝñïí êáíåíüò, ïýôå êáí ôçí ðñïóï÷Þ êáé ôçí ðåñéÝñãåéá ôïõ öõóéïäßöç ðïõ êáñöþíåé ìéá êïéíÞ ìýãá ìå ìéá âåëüíá ãéá íá ôçí ðáñáôçñÞóåé óôï ìéêñïóêüðéï· Ýíá ðëÜóìá ðïõ áíÝ÷ôçêå ìå êáñôåñßá ôéò óõíôñïöéêÝò êïñïúäßåò êáé ðÞãå Þóõ÷á Þóõ÷á óôïí ôÜöï, ðïõ ëßãï ðñéí áðü ôï ôÝëïò ôïõ üìùò åß÷å Ýíáí áãáðçìÝíï åðéóêÝðôç, ôï ðáëôü, ðïõ ãéá ìéá óôéãìÞ öþôéóå ôçí Üèëéá æùÞ ôïõ· ìåôÜ, ìéá öïâåñÞ äõóôõ÷ßá ÷ôýðçóå êáé êáôÝóôñåøå ôá ðÜíôá, ìå [ 77 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ôïí ßäéï ôñüðï ðïõ êáôáóôñÝöåé êáé ôç æùÞ âáóéëéÜäùí êáé áõôïêñáôüñùí... ÊÜìðïóåò ìÝñåò ìåôÜ ôï èÜíáôü ôïõ ðÞãå óôï óðßôé ôïõ Ýíáò öýëáêáò óôáëìÝíïò áðü ôçí õðçñåóßá ôïõ, ìå åíôïëÞ íá ôïõ ðåé íá ðáñïõóéáóôåß áìÝóùò: ôïí æçôïýóå ï äéåõèõíôÞò. ÁëëÜ ï öýëáêáò ãýñéóå ìå Üäåéá ÷Ýñéá êáé ôïõò åßðå ðùò ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò äåí ìðïñïýóå íá Ýñèåé. —Ãéáôß; ôïí ñþôçóáí. —Ãéáôß ðÝèáíå, áðÜíôçóå ï öýëáêáò. ÐÜíå ôþñá ôÝóóåñéò ìÝñåò ðïõ ôïí èÜøáíå. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï Ýãéíå ãíùóôüò ï èÜíáôïò ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò óôçí õðçñåóßá ôïõ. Ôçí åðüìåíç êéüëáò ìÝñá óôç èÝóç ôïõ êáèüôáí Ýíáò íÝïò õðÜëëçëïò· Þôáí ðïëý ðéï øçëüò êáé ï ãñáöéêüò ôïõ ÷áñáêôÞñáò äåí Þôáí ôüóï ïìáëüò áëëÜ ðïëý ðéï ëïîüò. Ðïéïò üìùò èá ìðïñïýóå íá öáíôáóôåß ðùò áõôü äåí Þôáí ôï ôÝëïò ôïõ ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò, ðùò ôïõ Þôáíå ãñáöôü íá æÞóåé áñêåôÝò ìÝñåò áêüìá ìåôÜ ôï èÜíáôü ôïõ êÜíïíôáò éäéáßôåñá áéóèçôÞ ôçí ðáñïõóßá ôïõ, ßóùò ùò áðïæçìßùóç ãéá ôï ãåãïíüò üôé åß÷å æÞóåé üëç ôïõ ôç æùÞ áðáñáôÞñçôïò. Êé üìùò Ýôóé Ýãéíå, êáé ç èëéâåñÞ éóôïñßá ìáò áðïêôÜ Ýíá áðñüóìåíá ìåôáöõóéêü ôÝëïò. ÖÞ[ 78 ]

Ôï ðáëôü

ìåò Üñ÷éóáí íá êõêëïöïñïýí óôçí Ðåôñïýðïëç üôé óôç ãÝöõñá Êáëßíêéí —êáé áñêåôÜ ðéï ðÝñᗠåìöáíéæüôáí ôéò íý÷ôåò Ýíá öÜíôáóìá· óôçí üøç ôï öÜíôáóìá èýìéæå õðÜëëçëï êáé áíáæçôïýóå êÜðïéï ÷áìÝíï ðáëôü· ìå áõôü ôï ðñüó÷çìá âïýôáãå ôï ðáëôü áðü ôïõò þìïõò ïðïéïõäÞðïôå óõíáíôïýóå, áíåîáñôÞôùò âáèìïý êáé ôßôëïõ. ¸ðáéñíå ôá ðáëôÜ ÷ùñßò íá êÜíåé äéÜêñéóç óå õöÜóìáôá êáé óå ãïýíåò —ìå ãáôßóéï Þ ìå êáóôüñéíï ãéáêÜ, ìå âÜôåò Þ ÷ùñßò, ìå ãïýíá áðü áëåðïý Þ áðü áñêïýäᗠêïíôïëïãßò ïôéäÞðïôå ÷ñçóéìïðïéïýóáí ïé Üíèñùðïé ãéá íá ðñïóôáôåõèïýí áðü ôï êñýï. ¸íáò áðü ôïõò õðáëëÞëïõò ôïõ ôìÞìáôïò åßäå ôï öÜíôáóìá ìå ôá ßäéá ôïõ ôá ìÜôéá êáé áíáãíþñéóå áìÝóùò ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò· ôñïìïêñáôÞèçêå üìùò ôüóï ðïëý, ðïõ âÜëèçêå íá ôñÝ÷åé ìå üëç ôïõ ôç äýíáìç êáé äåí åßäå ðïëý ðåñéóóüôåñá, ìüíï üôé ôïõ êïõíïýóå áðü ìáêñéÜ áðåéëçôéêÜ ôï äÜ÷ôõëï. ÁóôáìÜôçôá êáôÝöèáíáí áðü ðáíôïý ôá ðáñÜðïíá üôé ïé ðëÜôåò êáé ïé þìïé, ü÷é ìüíï êáôùôÝñùí õðáëëÞëùí áëëÜ áêüìç êáé ìõóôéêïóõìâïýëùí, êéíäýíåõáí áðü Üìåóï êñõïëüãçìá åîáéôßáò ôçò íõ÷ôåñéíÞò êëïðÞò ðáëôþí. Óôçí áóôõíïìßá âãÞêå äéáôáãÞ íá [ 79 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

óõëëçöèåß ðÜñáõôá êáé ðÜóç èõóßá ôï öÜíôáóìá, íåêñü Þ æùíôáíü, êáé íá ôéìùñçèåß ðáñáäåéãìáôéêÜ ðñïò ãíþóç êáé óõììüñöùóç. Ìéá öïñÜ, ç áóôõíïìßá ðáñáëßãï íá ôá êáôáöÝñåé: óõãêåêñéìÝíá, êÜðïéïò öýëáêáò, óôçí ðÜñïäï Êéñéïýóêéí, êáôüñèùóå íá âïõôÞîåé ôï öÜíôáóìá áðü ôï ãéáêÜ, óõëëáìâÜíïíôÜò ôï åð' áõôïöþñù ôç óôéãìÞ ôçò ôåëÝóåùò ôïõ áäéêÞìáôïò, åíþ äçëáäÞ áðåðåéñÜôï íá áöáéñÝóåé ôï ðáëôü åíüò óõíôáîéïý÷ïõ ìïõóéêïý, ðïõ ðñéí áðü ÷ñüíéá Ýðáéæå öëÜïõôï ìå áîéïóçìåßùôç åðéôõ÷ßá. Âïýôçîå, ëïéðüí, ôï öÜíôáóìá áðü ôï ãéáêÜ, êÜëåóå ìå ìéá öùíÞ ôïõò äýï óõíôñüöïõò ôïõ êáé ôïõò åßðå íá êñáôÞóïõí ôï öÜíôáóìá ìÝ÷ñé íá âãÜëåé ôçí ôáìðáêÝñá ôïõ ãéá íá áíáæùïãïíÞóåé ëßãï ôç ìýôç ôïõ ðïõ åß÷å ðÜèåé Ýîé öïñÝò ùò ôüôå êñõïðáãÞìáôá· öáßíåôáé üìùò üôé ï ôáìðÜêïò ôïõ ðáñáÞôáí äõíáôüò, áêüìç êáé ãéá Ýíá öÜíôáóìá. Äåí ðñüëáâå ï öýëáêáò íá êëåßóåé ôï äåîß ôïõ ñïõèïýíé ìå ôï äÜ÷ôõëï êáé íá ñïõöÞîåé ìéóÞ ðñÝæá ìå ôï áñéóôåñü êáé ôï öÜíôáóìá öôåñíßóôçêå ôüóï äõíáôÜ, ðïõ óôçí êõñéïëåîßá Ýëïõóå ôïõò ôñåéò öýëáêåò ôõöëþíïíôÜò ôïõò· ôñÜâçîáí ôá ÷Ýñéá ôïõò íá óêïõðßóïõí ôá ìÜôéá ôïõò êáé óôï ìåôáîý ôï öÜíôáóìá [ 80 ]

Ôï ðáëôü

åîáöáíßóôçêå êáé ïé öýëáêåò äåí ìðïñïýóáí íá ðéóôÝøïõí üôé ðñéí áðü ëßãï ôï åß÷áí óôï ÷Ýñé. Áðü ôüôå ïé öýëáêåò áðÝêôçóáí ôÝôïéï öüâï ãéá ôá öáíôÜóìáôá, ðïõ áðÝöåõãáí íá ðéÜíïõí êáé æùíôáíïýò, êáé ìüíï áðü ìáêñéÜ Ýâáæáí êáìéÜ öùíÞ: «Å, åóý, öýãå áðü êåé!». Ï äå õðÜëëçëïò-öÜíôáóìá Üñ÷éóå íá åìöáíßæåôáé êé áðü ôçí åäþ ìåñéÜ ôçò ãÝöõñáò Êáëßíêéí, ðñïêáëþíôáò ôñüìï óå üëïõò ôïõò äåéëïýò áíèñþðïõò. ¸÷ïõìå üìùò ôåëåßùò îå÷Üóåé êÜðïéï óçìáíôéêü ðñüóùðï ðïõ åõèýíåôáé, êáôÜ êÜðïéïí ôñüðï, ãéá ôç ìåôáöõóéêÞ ôñïðÞ ðïõ ðÞñå ç éóôïñßá áõôÞ — ç ïðïßá, ðÜíôùò, åßíáé ðÝñá ãéá ðÝñá áëçèéíÞ. Ðñþôá ðñþôá ðñÝðåé íá ðïýìå, ãéá íá åßìáóôå äßêáéïé, üôé êÜðïéï óçìáíôéêü ðñüóùðï áéóèÜíèçêå êÜôé óáí óõìðüíéá ìüëéò ï êáçìÝíïò ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò —ôïí ïðïßï åß÷å êÜíåé óêïõðßäé— Ýöõãå áðü ôï ãñáöåßï ôïõ. Ç óõìðüíéá äåí ôïõ Þôáí Üãíùóôç· ìÝóá óôçí êáñäéÜ ôïõ âñßóêïíôáí áñêåôÝò áñåôÝò, áí êáé óõíÞèùò ôï áîßùìÜ ôïõ ôéò åìðüäéæå íá Ýñèïõí óôçí åðéöÜíåéá. ÌÝ÷ñé ðïõ óêÝöôçêå êáé ëßãï ôïí êáçìÝíï ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò ìüëéò Ýöõãå ï ößëïò ôïõ. Êé Ýêôïôå, ó÷åäüí êÜèå ìÝñá, ôïõ åñ÷üôáí óôï ìõáëü ç åéêüíá [ 81 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ôïõ ÷ëùìïý ÁêÜêéïõ Áêáêßåâéôò ðïõ äåí Üíôåîå ôï õðçñåóéáêü êáôóÜäéáóìá. Ôüóï ôïí áíçóõ÷ïýóå áõôÞ ç óêÝøç, ðïõ ýóôåñá áðü êáìéÜ âäïìÜäá áðïöÜóéóå íá óôåßëåé Ýíáí õðÜëëçëï íá ñùôÞóåé ôé êÜíåé ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò êáé ðþò ôÝëïò ðÜíôùí ìðïñïýóå íá ôïí âïçèÞóåé. Êé üôáí ôïõ áíÝöåñáí üôé ï ÁêÜêéïò Áêáêßåâéôò åß÷å ðåèÜíåé îáöíéêÜ áðü ôïí ðõñåôü, ìåëáã÷üëçóå êÜðùò êáé Ýíéùóå ôýøåéò, êé üëç åêåßíç ôç ìÝñá äåí åß÷å êÝöéá. ÈÝëïíôáò êÜðùò íá äéáóêåäÜóåé êáé íá äéþîåé ôï äõóÜñåóôï ãåãïíüò áðü ôï ìõáëü ôïõ, ðÞãå ôï âñÜäõ óå êÜðïéïí ößëï ôïõ üðïõ Þôáí ìáæåìÝíç ìéá óõíôñïöéÜ áîéïðñåðþí áíèñþðùí· êáèþò ìÜëéóôá åß÷áí üëïé ó÷åäüí ôïí ßäéï âáèìü, äåí õðÞñ÷å ôßðïôá ðïõ íá ôïí óôåíï÷ùñåß. Ôï ãåãïíüò áõôü åß÷å ôåñÜóôéá åðßäñáóç óôç äéÜèåóÞ ôïõ: Þôáí åãêÜñäéïò, åõ÷Üñéóôïò óôç óõæÞôçóç, áîéáãÜðçôïò — ìå ëßãá ëüãéá, ðÝñáóå Ýíá ðïëý åõ÷Üñéóôï âñÜäõ. Ìå ôï äåßðíï Þðéå êÜíá äõï ðïôÞñéá óáìðÜíéá, ç ïðïßá, ùò ãíùóôüí, áðïôåëåß Ýíáí áëÜíèáóôï ôñüðï íá öôéÜîåé êáíåßò ôï êÝöé ôïõ. Ç óáìðÜíéá ôïý äçìéïýñãçóå ìéá åðéèõìßá ãéá äéÜöïñåò áêñüôçôåò· óõãêåêñéìÝ[ 82 ]

Ôï ðáëôü

íá, áðïöÜóéóå íá ìç ãõñßóåé áêüìá óôï óðßôé, áëëÜ íá ðåñÜóåé áðü ìßá ãíùóôÞ ôïõ êõñßá, ôçí Êáñïëßíá ÉâÜíïâíá, êõñßá ãåñìáíéêÞò, ìÜëëïí, êáôáãùãÞò, ãéá ôçí ïðïßá Ýôñåöå éäéáéôÝñùò öéëéêÜ áéóèÞìáôá. ÐñÝðåé âåâáßùò íá ðïýìå üôé ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï Þôáí Þäç êÜðïéáò çëéêßáò, Üñéóôïò óýæõãïò êáé áîéïóÝâáóôïò ïéêïãåíåéÜñ÷çò. Ïé äýï ãéïé ôïõ, ï Ýíáò åê ôùí ïðïßùí åß÷å Þäç äéïñéóôåß óôçí õðçñåóßá, êáé ç ðáíÝìïñöç äåêáåîÜ÷ñïíç êüñç ôïõ, ìå ôçí åëáöñþò áíáóçêùìÝíç áëëÜ åîáéñåôéêÜ ÷áñéôùìÝíç ìõôïýëá, Ýñ÷ïíôáí êÜèå ðñùß íá ôïõ öéëÞóïõí ôï ÷Ýñé, ëÝãïíôáò: «Bonjour, papa». Ç óýæõãüò ôïõ, ìéá íüóôéìç ãõíáßêá ðïõ ìéêñüäåé÷íå, ôïõ Ýäéíå ðñþôá íá öéëÞóåé ôï ÷Ýñé ôçò êáé ìåôÜ ôï ãõñíïýóå êáé Ýöåñíå óôá ÷åßëç ôçò ôï äéêü ôïõ. Ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï, áí êáé áðïëýôùò éêáíïðïéçìÝíï ìå ôéò óðéôéêÝò ïéêïãåíåéáêÝò ôñõöåñüôçôåò, èåùñïýóå ùóôüóï áðáñáßôçôï íá äéáôçñåß ó÷Ýóåéò ìå ìéá öéëåíÜäá ðïõ êáôïéêïýóå óå Üëëç ãåéôïíéÜ. Áò óçìåéùèåß ðùò ç öéëåíÜäá áõôÞ äåí Þôáí ïýôå ïìïñöüôåñç ïýôå íåüôåñç áðü ôç íüìéìç óýæõãï· ôá ìõóôÞñéá üìùò áõôÜ õðÜñ÷ïõí óôïí êüóìï êáé äåí åßíáé äéêÞ ìáò äïõëåéÜ íá ôá ëýóïõìå. [ 83 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

¸ôóé ëïéðüí ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï êáôÝâçêå ôç óêÜëá, ìðÞêå óôçí Üìáîá êáé ðñüóôáîå ôïí áìáîÜ: —Óôçí Êáñïëßíá ÉâÜíïâíá. ÊáèéóìÝíïò Üíåôá, ÷ùìÝíïò óôï áêñéâü æåóôü ðáëôü ôïõ, âñéóêüôáí ó' åêåßíç ôçí åõ÷Üñéóôç êáôÜóôáóç —ôçí áãáðçìÝíç êáôÜóôáóç ôïõ Ñþóïõ— ðïõ äå óå áðáó÷ïëåß ôßðïôá êáé áâßáóôá Ýñ÷ïíôáé ïé äéÜöïñåò óêÝøåéò áðü ìüíåò ôïõò, ç ìéá ðéï åõ÷Üñéóôç áðü ôçí Üëëç, êáé äå óå âÜæïõí êáí óôïí êüðï íá ôéò áíáæçôÞóåéò êáé íá ôéò êõíçãÞóåéò. Åõôõ÷éóìÝíïò, èõìüôáí üëá ôá åõ÷Üñéóôá ôçò âñáäéÜò, üëåò ôéò êïõâÝíôåò ðïõ åß÷áí ðñïêáëÝóåé ôï ãÝëéï ôçò ìéêñÞò óõíôñïöéÜò· ðïëëÝò áðü áõôÝò ìÜëéóôá ôéò åðáíáëÜìâáíå ìïõñìïõñéóôÜ, Ýâñéóêå üôé Þôáí üíôùò áóôåßåò êáé äåí åßíáé êáèüëïõ ðåñßåñãï üôé îáíáãåëïýóå ìå ôçí êáñäéÜ ôïõ. Ôï ìüíï ðïõ ôïí åíï÷ëïýóå ðüôå ðüôå Þôáí ïé äõíáôÝò ñéðÝò ôïõ áíÝìïõ, ðïõ åß÷å áñ÷ßóåé íá öõóÜ îáöíéêÜ Ýíáò èåüò îÝñåé áðü ðïý êáé ãéáôß· ôïí ÷ôõðïýóå óôï ðñüóùðï ìå íéöÜäåò ÷éïíéïý, Ýêáíå ôï ãéáêÜ ôïõ ðáëôïý ôïõ íá ÷ôõðÜ óáí ðáíß áêõâÝñíçôïõ ðëïßïõ Þ íá óçêþíåôáé îáöíéêÜ ìå õðåñöõóéêÞ äýíáìç êáé íá ôïõ óêåðÜæåé ôï êåöÜ[ 84 ]

Ôï ðáëôü

ëé, áíáãêÜæïíôÜò ôïí êÜèå ôüóï íá ôïí öÝñíåé óôç èÝóç ôïõ. ÎáöíéêÜ, ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï Ýíéùóå üôé êÜðïéïò ôïí Ý÷åé ðéÜóåé ðïëý ãåñÜ áðü ôï ãéáêÜ. Ãýñéóå êáé åßäå Ýíá ìéêñïêáìùìÝíï áíèñùðÜêï ìå ìéá ðáëéÜ, Üèëéá õðáëëçëéêÞ óôïëÞ, óôï ðñüóùðï ôïõ ïðïßïõ áíáãíþñéóå ìå ôñüìï ôïí ÁêÜêéï Áêáêßåâéôò. Ï õðÜëëçëïò Þôáí ÷ëùìüò óáí ôï ÷éüíé êé Ýìïéáæå ðñáãìáôéêÜ ìå öÜíôáóìá. ÁëëÜ ï ôñüìïò ôïõ óçìáíôéêïý ðñïóþðïõ îåðÝñáóå êÜèå üñéï üôáí ôï öÜíôáóìá Üíïéîå ôï óôüìá ôïõ êáé ç ôñïìåñÞ ïóìÞ ôïõ ôÜöïõ ôïí ÷ôýðçóå óôï ðñüóùðï: —Á! Åäþ ìïõ åßóáé ëïéðüí! ÅðéôÝëïõò, óå âñÞêá ãéá íá óå âïõôÞîù, ïýôùò åéðåßí, áðü ôï ãéáêÜ! ×ñåéÜæïìáé ôï ðáëôïõäÜêé óïõ! Äåí Ýêáíåò ôßðïôá ãéá ôï äéêü ìïõ êáé ìïõ 'âáëåò êáé ôéò öùíÝò. Äþó' ìïõ ëïéðüí ôþñá ôï äéêü óïõ! Ôï êáçìÝíï ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï ðáñÜ ëßãï íá ðÜèåé áðïðëçîßá. ¼óï äõíáìéóìü Ýäåé÷íå óôçí õðçñåóßá ôïõ êáé, ãåíéêÜ óôïõò êáôùôÝñïõò ôïõ (áñêïýóå íá ñßîåé êáíåßò ìéá ìáôéÜ óôç ñùìáëÝá ìïñöÞ ôïõ ãéá íá áíáöùíÞóåé: «Ìá ôé Üíôñáò!»), ôüóï öüâï Ýíéùóå ôüôå —óõ÷íÜ óõìâáßíåé áõôü óå [ 85 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

áíèñþðïõò ðïõ äßíïõí ôçí åíôýðùóç Þñùᗠêáé äéêáéïëïãçìÝíá Üñ÷éóå íá áíçóõ÷åß ìç ìåßíåé óôïí ôüðï. Ìå áóôñáðéáßá ôá÷ýôçôá Ýâãáëå ôï ðáëôü êáé ìå áãíþñéóôç öùíÞ åßðå óôïí áìáîÜ: —Óðßôé, üóï ðéï ãñÞãïñá ìðïñåßò! Ï áìáîÜò, áêïýãïíôáò ôïí ôüíï åêåßíï ôçò öùíÞò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå åðåßãïõóåò êáôáóôÜóåéò êáé óõíÞèùò óõíïäåýåôáé áðü êÜôé ðïëý ðéï áðïôåëåóìáôéêü áð' ü,ôé ôá ëüãéá, Ý÷ùóå åíóôéêôùäþò ôï êåöÜëé ôïõ âáèéÜ ìÝóá óôïõò þìïõò ôïõ, ÷ôýðçóå ôï ìáóôßãéï êáé ôá Üëïãá îå÷ýèçêáí ìðñïóôÜ óáí âÝëïò. Óå Ýîé ëåðôÜ êáé êÜôé ôï óçìáíôéêü ðñüóùðï âñéóêüôáí óôçí åßóïäï ôïõ óðéôéïý ôïõ. ×ëùìüò, ôñïìïêñáôçìÝíïò êáé ÷ùñßò ðáëôü åß÷å ãõñßóåé óðßôé áíôß íá ðÜåé óôçí Êáñïëßíá ÉâÜíïâíá· óýñèçêå êáêÞí êáêþò ìÝ÷ñé ôï äùìÜôéü ôïõ üðïõ ðÝñáóå öñé÷ôÞ êé áðáßóéá íý÷ôá, ôüóï ðïõ ôï åðüìåíï ðñùß, ôçí þñá ôïõ ôóáãéïý, ç êüñç ôïõ ôïõ åßðå åõèÝùò: —Åßóáé ðïëý ÷ëùìüò óÞìåñá, papa. ÁëëÜ ï papa Þôáí áìßëçôïò êáé äåí Ýëåãå ôóéìïõäéÜ óå êáíÝíáí ó÷åôéêÜ ìå ôï ôé ôïõ åß÷å óõìâåß, ðïý âñéóêüôáí êáé ðñïò ôá ðïý ðÞãáéíå. [ 86 ]

Ôï ðáëôü

Ôï åðåéóüäéï áõôü ôïõ Ýêáíå öïâåñÞ åíôýðùóç. ÅëÜ÷éóôåò öïñÝò Ýêôïôå îáíáåßðå óå õöéóôÜìåíü ôïõ: «Ðþò ôïëìÜôå; ÁíôéëáìâÜíåóôå óå ðïéïí áðåõèýíåóôå;». Êé Üìá ôï Ýëåãå êáìéÜ öïñÜ, Þôáí áöüôïõ ðñþôá åß÷å áêïýóåé ðåñß ôßíïò åðñüêåéôï. Áêüìç ðéï áîéïóçìåßùôï åßíáé ôï ãåãïíüò üôé áðü ôçí çìÝñá åêåßíç Ýðáøå ïñéóôéêÜ íá åìöáíßæåôáé ï õðÜëëçëïò-öÜíôáóìá· öáßíåôáé ðùò ôï äéåõèõíôéêü ðáëôü ôïý åñ÷üôáíå ãÜíôé. Åí ðÜóç ðåñéðôþóåé, äåí áíáöÝñèçêáí Üëëåò êëïðÝò ðáëôþí. ÂÝâáéá, ïñéóìÝíïé ðåñßåñãïé, áðü áõôïýò ðïõ ÷þíïõíå ôç ìýôç ôïõò ðáíôïý, äåí Üöçóáí ôï èÝìá íá ðåñÜóåé Ýôóé êé Ýëåãáí üôé óå êÜðïéåò áðïìáêñõóìÝíåò óõíïéêßåò åîáêïëïõèåß íá ðáñïõóéÜæåôáé ï õðÜëëçëïò-öÜíôáóìá. ÐñÜãìáôé, ìéá öïñÜ ï öýëáêáò óôï ðñïÜóôéï ôçò Êïëüìíá åßäå ìå ôá ßäéá ôïõ ôá ìÜôéá ôï öÜíôáóìá íá åìöáíßæåôáé ðßóù áðü Ýíá óðßôé. Ùóôüóï, åðñüêåéôï ãéá Ýíá öýëáêá áñêåôÜ äåéëü áðü ôç öýóç ôïõ (ìéá öïñÜ, Ýíá ãïõñïõíÜêé ðïõ åß÷å îåöýãåé áðü êÜðïéá áõëÞ, ôïí ãêñÝìéóå ÷Üìù, ðñïò ìåãÜëç ôÝñøç ôùí ðáñéóôáìÝíùí áìáîÜäùí, ïé ïðïßïé Ýóêáóáí óôá ãÝëéá· ï öýëáêáò ôïõò Ýêïøå ðñüóôéìï ãéá ôçí áíáßäåéÜ ôïõò áðü ìéóü êáðß[ 87 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

êé óôïí êáèÝíáí êáé ìå ôá ÷ñÞìáôá áõôÜ áãüñáóå ôáìðÜêï). Äåéëüò ëïéðüí êáèþò Þôáí, äåí ôüëìçóå íá óôáìáôÞóåé ôï öÜíôáóìá êáé ðåñéïñßóôçêå íá ôï áêïëïõèÞóåé ìÝóá óôï óêïôÜäé, ìÝ÷ñé ðïõ, ôåëéêÜ, ôï öÜíôáóìá ôïí åßäå, óôáìÜôçóå êáé ôïí ñþôçóå: —ÔñÝ÷åé ôßðïôá; êáé ôïõ ìïóôñÜñéóå ìéá ãñïèéÜ ôüóï ôåñÜóôéá, ðïõ äåí ôç âëÝðåéò ïýôå óå æùíôáíü. —Ôßðïôá, ôßðïôá, Ýêáíå ï öýëáêáò êáé ãýñéóå áìÝóùò íá öýãåé. Ôï öÜíôáóìá ðÜíôùò Þôáíå ðïëý ðéï øçëü êáé åß÷å ìéá ôåñÜóôéá ìïõóôÜêá· åðéôÜ÷õíå ôï âÞìá ôïõ ðñïò ôç ãÝöõñá Ïìðïý÷ïö êáé ÷Üèçêå ìÝóá óôï óêïôÜäé ôçò íý÷ôáò.

[ 88 ]

ÔÏ ÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ Å ÍÏÓ Ô Ñ Å ËÏÕ

3 Ïêôùâñßïõ

ÓÞìåñá ìïõ óõíÝâç êÜôé ôï åîáéñåôéêÜ áóõíÞèéóôï. Ôï ðñùß óçêþèçêá áñãïýôóéêá, êé üôáí ç ÌÜâñá ìïý Ýöåñå ôá ðáðïýôóéá, ðïõ ìïõ ôá åß÷å êáèáñßóåé, ôç ñþôçóá ôé þñá Ý÷åé ðÜåé. Ìüëéò Üêïõóá ðùò Þôáíå ðåñáóìÝíåò äÝêá, âéÜóôçêá íá íôõèþ. Ç áëÞèåéá åßíáé ðùò ìÜëëïí äå èá ðÞãáéíá êáèüëïõ óôï ãñáöåßï áí Þîåñá áðü ðñéí ôçí ðéêñü÷ïëç Ýêöñáóç ðïõ èá áíôßêñéæá óôï ðñüóùðï ôïõ ôìçìáôÜñ÷ç ìáò. Åäþ êáé êáéñü Ý÷åé áñ÷ßóåé íá ìïõ ëÝåé: «Ãéáôß, áäåëöÝ, ìÝóá óôï êåöÜëé óïõ åðéêñáôåß ðÜíôïôå ôÝôïéï ÷Üïò; Ðüôå ôñÝ÷åéò ðÝñá äþèå óáí áíéóüññïðïò êáé ðüôå ç äïõëåéÜ óïõ åßíáé ôüóï ìðåñäåìÝíç, ðïõ êáé ï ÄéÜïëïò ï ßäéïò äåí ìðïñåß íá ôçí îåìðåñäÝøåé. ÂÜæåéò óôçí åðéêåöáëßäá ìéêñü ãñÜììá, îå÷íÜò ôåëåßùò çìåñïìçíßá êáé áý[ 91 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

îïíôá áñéèìü». Ôï êïñÜêé! Ðñïöáíþò æçëåýåé ðïõ êÜèïìáé óôï ãñáöåßï ôïõ êõñßïõ äéåõèõíôïý êáé îýíù ôéò ìýôåò áðü ôéò ðÝíåò ôçò Åîï÷üôçôüò ôïõ. ÐñáãìáôéêÜ, äå èá ðÞãáéíá óôï ãñáöåßï, åÜí äåí Ýëðéæá íá ðåôý÷ù ôïí ôáìßá êáé ßóùò íá æçôÞóù áð' áõôü ôï ãåñï-Åâñáßï êÜðïéï ìÝñïò ôïõ ìéóèïý ìïõ ìðñïóôÜ. Ôé ðëÜóìá êé áõôüò! Íá óïõ äþóåé áõôüò ëåöôÜ ìðñïóôÜ;... ×ñéóôüò êé Áðüóôïëïò, ìåôÜ ôç ÄåõôÝñá Ðáñïõóßá. ¸ôóé êáé ðáò íá ôïõ æçôÞóåéò, áò åßíáé êáé æÞôçìá æùÞò Þ èáíÜôïõ, ðåò ðùò Ý÷åéò áíÜãêç, äå èá óïõ äþóåé ï ãêñéæïìÜëëçò äéÜïëïò. Êáé óôï óðßôé ôïõ ôïí äÝñíåé ç ßäéá ôïõ ç ìáãåßñéóóá, ÷áóôïýêéá óôá ìïýôñá. Ôï îÝñïõí üëïé. Åãþ ðÜíôùò äåí êáôáëáâáßíù ðïéï ôï üöåëïò íá äïõëåýåéò óôï äéêü ìáò ôìÞìá. Äåí Ý÷åé êáèüëïõ ÷ñÞìá. Óôçí ðåñéöåñåéáêÞ äéïßêçóç, óôçí ðïëéôéêÞ äéåýèõíóç Þ óôç äéåýèõíóç ïéêïíïìéêþí, íáé, åêåß åßíáé ôåëåßùò Üëëç ðåñßðôùóç, åêåß ìðïñåß íá ðáò êáé íá äåéò êÜðïéïí ÷ùìÝíï óå êáìéÜ ãùíßôóá íá ìïõíôæïõñþíåé ôßðïôá ÷áñôéÜ. Ç ïõñÜ ôïõ öñÜêïõ ôïõ íá åßíáé ìåò óôç âñüìá, ç ìïýñç ôïõ ôÝôïéá ðïõ íá óïõ Ýñ÷åôáé íá ôïí öôýóåéò. Ãéá êïßôá üìùò ôé åîï÷éêü ðïõ ðÜåé êáé íïéêéÜæåé! Ôïõ ðçãáßíåéò Ýíá ðïñóåëÜíéíï åðß[ 92 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

÷ñõóï öëéôæáíÜêé êáé óïõ êÜíåé: «Áõôü åßíáé äþñï ãéá ãéáôñü». Ï ßäéïò ìðïñåß êáé íá åßíáé åõ÷áñéóôçìÝíïò ìå Ýíá æåõãÜñé Üëïãá áãùíéóôéêÜ, Ýíá áìáîÜêé ôåôñÜôñï÷ï Þ êáìéÜ ãïýíá ðïõ íá ðéÜíåé êáìéÜ ôñéáêïóáñéÜ ñïýâëéá. Êáé åßíáé ôüóï Þðéïò óôçí üøç, ìéëÜ ôüóï åêëåðôõóìÝíá: «ÌÞðùò èá óáò Þôáí åýêïëï, ðáñáêáëþ, íá ìïõ äßíáôå áõôü ôï ìá÷áéñÜêé ðñïêåéìÝíïõ íá îýóù ëßãï ôç ìõôïýëá áõôÞò ôçò ðÝíáò;». Êáé ôçí ßäéá óôéãìÞ, áí ðáò íá ôïõ æçôÞóåéò êÜôé, ó' Ý÷åé êáôáëçóôÝøåé êáé óïõ Ý÷åé áöÞóåé ìüíï ôï ðïõêÜìéóï. ÌÜëéóôá, ãé' áõôü ó' åìÜò ç õðçñåóßá åßíáé áñéóôïêñáôéêÞ, åðéêñáôåß ðáíôïý ôüóç êáèáñéüôçôá üóç äåí õðÜñ÷åé ðåñßðôùóç íá äåéò ðïôÝ óôçí ðåñéöåñåéáêÞ äéïßêçóç. ÔñáðÝæéá áðü ìáüíé êáé üëïé ïé ðñïúóôÜìåíïé ìå ôï «óåéò» êáé ìå ôï «óáò». Íáé, ïöåßëù íá ôï ïìïëïãÞóù, áí äåí õðÞñ÷å áõôÞ ç áñéóôïêñáôéêüôçôá óôçí õðçñåóßá ìáò, èá åß÷á ðáñáéôçèåß êáéñü ôþñá. Öüñåóá ôï ðáëéùìÝíï ìïõ ðáëôü êáé ðÞñá ôçí ïìðñÝëá ìïõ, ãéáôß øéëüâñå÷å ìå ôï ôóïõâÜëé. Óôï äñüìï äåí êõêëïöïñïýóå øõ÷Þ, ìüíï êÜôé ãñéÝò, ÷ùìÝíåò ìÝóá óôá ðáíùöüñéá ôïõò, ìåñéêïß Ýìðïñïé ìå ôéò ïìðñÝëåò ôïõò, ôï ìÜôé ìïõ ðÞñå êáé äõï ôñåéò áìá[ 93 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

îÜäåò. Áðü ôçí êáëÞ êïéíùíßá ìüíï Ýíáò áð' ôï óéíÜöé ìáò, Ýíáò õðÜëëçëïò, êõêëïöïñïýóå. Ôïí åßäá óôï óôáõñïäñüìé. Ìüëéò ôïí åßäá, åßðá áðü ìÝóá ìïõ: ×å ÷å! Å ü÷é ëïéðüí, ðåñéóôåñÜêé ìïõ, åóý äåí ðáò óôï ãñáöåßï óïõ, åóý Ý÷åéò ðÜñåé óôï êáôüðé áõôÞí åêåß ðïõ ôñÝ÷åé åêåß ðÝñá êáé êïéôÜò ôéò ãÜìðåò ôçò! Ôé êôÞíïò ëïéðüí ï õðÜëëçëïò, ï Üíèñùðïò ôïõ óéíáöéïý ìáò! Áõôüò, áêüìá êé ïëüêëçñï áîéùìáôéêü íá Ý÷åé ìðñïóôÜ ôïõ, Ýôóé êáé ðåñÜóåé ïôéäÞðïôå öïñÜåé öïýóôá, èá ôóéìðÞóåé áìÝóùò. Êáèþò ôá óêåöôüìïõí áõôÜ, åßäá ìéá Üìáîá íá ðëçóéÜæåé óôï ìáãáæß äßðëá áðü ôï ïðïßï ðåñíïýóá åêåßíç ôç óôéãìÞ. Ôçí áíáãíþñéóá áìÝóùò, Þôáí ç Üìáîá ôïõ äéåõèõíôÞ ìáò. ÓêÝöôçêá ðùò äåí Ý÷åé êáìßá äïõëåéÜ óôï ìáãáæß: ÌÜëëïí èá åßíáé ç êüñç ôïõ. Êüëëçóá óôïí ôïß÷ï. Ï ëáêÝò Üíïéîå ôçí ðüñôá êé åêåßíç êáôÝâçêå áðü ôçí Üìáîá öôåñïõãßæïíôáò óáí ðïõëÜêé. Ðþò êïßôáîå áñéóôåñÜ äåîéÜ, ðþò Ýëáìðáí ôá ìÜôéá ôçò, ôá öñýäéá ôçò... ÈåÝ ìïõ ìåãáëïäýíáìå! ÐÜåé, åßìáé ÷áìÝíïò. Êáé ãéáôß íá âãåé ìå ôÝôïéï âñï÷åñü êáéñü; ¢íôå ôþñá íá ìå ðåßóåéò ðùò ïé ãõíáßêåò äåí Ý÷ïõí ðñáãìáôéêü ðÜèïò ãé' áõôÜ ôá ðáëéüñïõ÷á. Åêåßíç äå ìå áíáãíþñéóå, áëëÜ êé åãþ ï ßäéïò [ 94 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

ðñïóðÜèçóá íá êñõöôþ üóï êáëýôåñá ìðïñïýóá, êé áõôü ãéáôß ôï ðáëôü ìïõ Þôáí ðïëý âñüìéêï êé åðéðëÝïí ðáëéïìïäßôéêï. Ôþñá ôá ðáëôÜ ôá öïñÜíå ìå ìáêñý ãéáêÜ, êáé óôï äéêü ìïõ ïé ãéáêÜäåò åßíáé ìéêñïýôóéêïé, ï Ýíáò ðÜíù áð' ôïí Üëëï. ÁëëÜ êáé ôï ýöáóìá ìüíï áäéÜâñï÷ï äåí åßíáé. Ôï óêõëÜêé ôçò ëïéðüí äåí ìðüñåóå íá ðçäÞîåé êáé íá áíÝâåé ôï êáôþöëé ôïõ ìáãáæéïý êé Ýìåéíå óôï äñüìï. Ôï îÝñù áõôü ôï óêõëÜêé. Ôï ëÝíå ÌÝôæé. Äåí ðÝñáóå ïýôå Ýíá ëåðôü êáé îáöíéêÜ áêïýù ìéá øéëÞ öùíïýëá: «Ãåéá óïõ, ÌÝôæé!». ¼ðá! Ðïéïò ìßëçóå; Êïßôáîá ãýñù êáé åßäá êÜôù áðü ìßá ïìðñÝëá íá ðåñðáôïýí äõï êõñßåò, ìéá êÜðùò çëéêéùìÝíç êáé ìéá íåüôåñç. ÐåñÜóáíå üìùò êáé ïé äýï êé áðü êÜðïõ äßðëá ìïõ ðÜëé áêïýóôçêå: «ÍôñïðÞ óïõ, ÌÝôæé!». Ìá ôé äéÜïëï! Åßäá ôç ÌÝôæé êé Ýíá äåýôåñï óêõëÜêé, ðïõ áêïëïõèïýóå ôéò äýï êõñßåò, íá ìõñßæïõí ôï Ýíá ô' Üëëï. Ï÷! Ýêáíá áðü ìÝóá ìïõ. Âñå ìðáò êáé åßìáé ìåèõóìÝíïò; Ìüíï ðïõ áõôü ìïõ óõìâáßíåé ìÜëëïí óðáíßùò. «¼÷é, ÖéíôÝë, äåí åßíáé áëÞèåéá áõôü ðïõ óêÝöôåóáé» åßäá ìå ôá ßäéá ìïõ ôá ìÜôéá ôç ÌÝôæé íá ëÝåé «Þìïõí, ãáâ ãáâ, Þìïõí, ãáâ ãáâ ãáâ, ðïëý Üññùóôç!» Á÷, ìá ôé óêõëÜêé! Ïöåßëù íá ïìïëï[ 95 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ãÞóù üôé Ýíéùóá öïâåñÞ Ýêðëçîç, üôáí ôçí Üêïõóá íá ìéëÜåé óôá áíèñþðéíá. Áñãüôåñá üìùò, üôáí üëá áõôÜ ôá îáíáóêÝöôçêá ëßãï êáëýôåñá, Ýðáøá íá åêðëÞóóïìáé. ÐñáãìáôéêÜ, óôïí êüóìï õðÜñ÷åé ðëçèþñá ðáñüìïéùí ðáñáäåéãìÜôùí. ËÝíå ðùò óôçí Áããëßá Ýíá øÜñé âãÞêå óôçí åðéöÜíåéá êáé åßðå äõï ëÝîåéò óå ìéá ãëþóóá ôüóï ðáñÜîåíç, ðïõ ïé åðéóôÞìïíåò åäþ êáé ôñßá ÷ñüíéá ðáó÷ßæïõí íá áíáêáëýøïõí ôé Þôáíå êáé ìÝ÷ñé óÞìåñá äåí Ý÷ïõí âñåé ôßðïôá. Åðßóçò äéÜâáóá óôéò åöçìåñßäåò ãéá äõï áãåëÜäåò ðïõ ðÞãáí óôïí ìðáêÜëç êáé áðïðåéñÜèçêáí í' áãïñÜóïõí ìéá ëßâñá ôóÜé. ÐáñáäÝ÷ïìáé ðÜíôùò üôé ðïëý ðåñéóóüôåñï Ýíéùóá Ýêðëçîç üôáí ç ÌÝôæé åßðå: «Óïõ Ýãñáøá, ÖéíôÝë. Öáßíåôáé üôé ï ÐïëêÜí äå óïõ Ýöåñå ôï ãñÜììá ìïõ!». Èá óôïé÷çìÜôéæá åíüò ìÞíá ìéóèü üôé ôï åßðå áõôü ôï ðñÜìá! Óôç æùÞ ìïõ äåí Ý÷ù îáíáêïýóåé ãéá óêõëß ðïõ íá ìðïñåß íá ãñÜöåé. Íá ãñÜöïõí óùóôÜ ìðïñïýí ìüíïí ïé áñéóôïêñÜôåò. Âåâáßùò, õðÜñ÷ïõí êáé êÜðïéïé åìðïñïûðÜëëçëïé, áêüìá êáé ïñéóìÝíïé áãñüôåò ìðïñåß êáìéÜ öïñÜ íá ìïõíôæïõñþíïõí. Ôï ãñÜøéìü ôïõò üìùò åßíáé ùò åðß ôï ðëåßóôïí ìç÷áíéêü, ïýôå êüììáôá, ïýôå ôåëåßåò, ïýôå ß÷íïò äåîéïôå÷íßáò. [ 96 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

Áõôü ëïéðüí ìïõ Ýêáíå ìåãÜëç åíôýðùóç. Åßíáé áëÞèåéá ðùò åäþ êáé ëßãï êáéñü Ý÷ù áñ÷ßóåé êáìéÜ öïñÜ íá áêïýù Þ íá âëÝðù ðñÜãìáôá ðïõ êáíåßò Üëëïò äåí áêïýåé Þ âëÝðåé. Ãéá êÜôóå íá áêïëïõèÞóù ëéãÜêé áõôü ôï óêõëÜêé, óêÝöôçêá, íá ìÜèù ðïéï åßíáé, ôé óêÝöôåôáé. ¢íïéîá ôçí ïìðñÝëá ìïõ êáé áêïëïýèçóá ôéò äýï êõñßåò. Äéáó÷ßóáìå ôçí ïäü Ãêïñï÷üâáãéá, óôñßøáìå óôç ÌåóÜíóêáãéá, áðü åêåß óôç ÓôïëéÜñíáãéá, ôÝëïò ðÞãáìå ðñïò ôç ãÝöõñá Êïêïýóêéí êáé óôáìáôÞóáìå ìðñïóôÜ óå Ýíá ìåãÜëï êôßñéï. Áõôü ôï êôßñéï ôï îÝñù, åßðá ìÝóá ìïõ. Áõôü åßíáé ôï êôßñéï ôïõ Æâåñêüö! Êïßôá íá äåéò! Åäþ ðÝñá ìÝíåé êÜèå êáñõäéÜò êáñýäé, Ýíá óùñü ìÜãåéñåò, Ýíá óùñü Ðïëùíïß! Êáé ïé Üíèñùðïé ôïõ óéíáöéïý ìáò, ïé õðÜëëçëïé, ìÝíïõí ï Ýíáò ðÜíù óôïí Üëëï, óáí ôá óêõëéÜ. Åäþ ìÝíåé êáé Ýíáò ößëïò ìïõ ðïõ ðáßæåé ðïëý êáëÜ ôñïìðÝôá. Ïé êõñßåò áíÝâçêáí óôïí ðÝìðôï üñïöï. Êáëþò, óêÝöôçêá, äå èá ðÜù ôþñá, áëëÜ èá óçìåéþóù ôç äéåýèõíóç, êé üðïôå åõêáéñþ, äå èá áìåëÞóù íá äéåñåõíÞóù ôï èÝìá.

[ 97 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

4 Ïêôùâñßïõ

ÓÞìåñá åßíáé ÔåôÜñôç, ãé' áõôü ëïéðüí ðÞãá óôï ãñáöåßï ôïõ äéåõèõíôÞ ìáò. ÐÞãá åðßôçäåò íùñßôåñá, êÜèéóá óôï ãñáöåßï êáé Ýîõóá üëåò ôéò ðÝíåò. Ï äéåõèõíôÞò ìáò èá ðñÝðåé íá åßíáé ðïëý ìïñöùìÝíïò Üíèñùðïò. Ïëüêëçñï ôï ãñáöåßï ôïõ åßíáé ãåìÜôï ñÜöéá ìå âéâëßá. ÄéÜâáóá ìåñéêïýò ôßôëïõò. Ôüóç ãíþóç, ôÝôïéá ìüñöùóç, ðïëý ðÜíù áð' ôïí áðëü õðÜëëçëï. Êáé üëá óôá ãáëëéêÜ Þ óôá ãåñìáíéêÜ. Áöïý öáßíåôáé óôï ðñüóùðü ôïõ. Ðïðü ðüóç óïâáñüôçôá åêðÝìðïõí ôá ìÜôéá ôïõ! Åãþ ôïõëÜ÷éóôïí áðü ôï óôüìá ôïõ äåí Ý÷ù áêïýóåé ðïôÝ ìéá ðåñéôôÞ ëÝîç. Ìüíï êáìéÜ öïñÜ, üôáí ôïõ ðçãáßíåéò ôßðïôá ÷áñôéÜ, ìðïñåß íá ñùôÞóåé: «Ôé êáéñü êÜíåé;». «Õãñáóßá, Åîï÷üôáôå!». Íáé, äåí ìðïñåßò íá ôïí óõãêñßíåéò ìå êïéíü õðÜëëçëï! Áõôüò åßíáé Üíèñùðïò ôïõ êñÜôïõò. ¸÷ù ðáñáôçñÞóåé ðÜíôùò üôé åìÝíá ìïõ Ý÷åé áäõíáìßá. Áí êáé ç êïñïýëá ôïõ... Á÷, ôé êÜèáñìá ðïõ åßìáé! Ôßðïôá, ôßðïôá, óéùðÞ! ÄéÜâáæá ôç Ìåëéóóïýëá. Ôé áíüçôï Ýèíïò áõôïß ïé ÃÜëëïé! Ìá ôé èÝëïõí ôÝëïò ðÜíôùí; Ìá ôï Èåü, íá ôïõò ìÜæåõá üëïõò ìáæß íá ôïõò óáðßóù óôï îýëï! Åêåß äéÜâáóá åðßóçò êáé [ 98 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

ìéá ðïëý êáëÞ áíôáðüêñéóç áðü êÜðïéï ÷ïñü, ãñáììÝíç áðü Ýíá ãáéïêôÞìïíá áðü ôï Êïõñóê. ÃñÜöïõí ðïëý êáëÜ áõôïß ïé ãáéïêôÞìïíåò áðü ôï Êïõñóê. Ôüôå ðáñáôÞñçóá üôé ç þñá åß÷å ðÜåé äùäåêÜìéóé êáé ï äéåõèõíôÞò ìáò äåí åß÷å âãåé áêüìç áð' ôï õðíïäùìÜôéü ôïõ. ÊáôÜ ôç ìéÜìéóç üìùò óõíÝâç êÜôé ðïõ êáìßá ðÝíá äåí ìðïñåß íá ðåñéãñÜøåé. ¢íïéîå ç ðüñôá, åãþ óêÝöôçêá ðùò èá åßíáé ï äéåõèõíôÞò êáé ðåôÜ÷ôçêá áðü ôçí êáñÝêëá ìå ôá ÷áñôéÜ ìïõ. ¹ôáí üìùò åêåßíç, åêåßíç ç ßäéá! ÐáíáãéÜ ìïõ, ðþò Þôáí íôõìÝíç! Ôï öüñåìÜ ôçò Þôáí ëåõêü, Ýìïéáæå ìå êýêíï. Ù, ôé åîáßóéï ðïõ Þôáí! Êáé ìüëéò ìå êïßôáîå, ÈåÝ ìïõ, ßäéïò ï Þëéïò! Ìïõ Ýãíåøå êáé åßðå: «Äåí ðÝñáóå áðü åäþ ï ìðáìðÜò;». Ðïðü, ôé ãëõêéÜ öùíïýëá Þôáí áõôÞ! Ðñáãìáôéêü áçäüíé! «Åîï÷ïôÜôç» Þèåëá íá ôçò ðù «ìç äéáôÜîåôå íá ìå óêïôþóïõí, åÜí ùóôüóï åðéèõìåßôå ôï èÜíáôü ìïõ, óêïôþóôå ìå ìå ôï ßäéï óáò ôï åõãåíéêü ÷åñÜêé». ÊÜðïõ üìùò, ðïõ íá ðÜñåé ï äéÜïëïò, êÜðïõ êüëëçóå ç ãëþóóá ìïõ, êé Ýôóé ôï ìüíï ðïõ åßðá Þôáí: «¼÷é, êáèüëïõ». Åêåßíç êïßôáîå åìÝíá, ôá âéâëßá, êé Üöçóå íá ôçò ðÝóåé ôï ìáíôßëé. ¼ñìçóá ìå öüñá íá ôï óçêþóù, ãëßóôñçóá óôï êáôáñáìÝíï ôï [ 99 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ðáñêÝ êáé ðáñÜ ëßãï íá óðÜóù ôç ìýôç ìïõ. Åí ðÜóç ðåñéðôþóåé êñáôÞèçêá êé Ýöôáóá ôï ìáíôßëé. Ôé ìáíôßëé, ×ñéóôÝ ìïõ! ÍôåëéêÜôï, ìåôáîùôü, ìõñùäÜôï! Áðü ôï Üñùìá êáé ìüíï ôïõ ìáíôéëéïý êáôáëÜâáéíåò üôé áíÞêåé óå êüñç óôñáôçãïý. Ìå åõ÷áñßóôçóå êáé ßóá ßóá ðïõ ÷áìïãÝëáóå, Ýôóé ðïõ ôá æá÷áñÝíéá ôçò ÷åéëÜêéá ðáñÜ ëßãï íá ìéóáíïßîïõí. ¾óôåñá áð' áõôü Ýöõãå. ÊÜèéóá áêüìá êáìéÜ ùñßôóá êáé îáöíéêÜ Þñèå Ýíáò ëáêÝò êáé åßðå: «Ðçãáßíåôå, ÁîÝíôé ÉâÜíïâéôò, ðçãáßíåôå óðßôé, ï êýñéïò Ýöõãå». Äåí ôïõò ìðïñþ êáèüëïõ ôïõò ëáêÝäåò. Ôçí áñÜæïõí óôïõò äéáäñüìïõò êáé âáñéïýíôáé áêüìá êé Ýíá íåýìá ìå ôï êåöÜëé íá óïõ êÜíïõí. Áöïý ìÜëéóôá ìéá öïñÜ Ýíá áðü áõôÜ ôá êôÞíç Ýöôáóå óôï óçìåßï íá ìïõ æçôÞóåé ëßãï ôáìðÜêï ÷ùñßò êáí íá óçêùèåß áð' ôç èÝóç ôïõ. Ëåò êáé äåí îÝñåéò, áíüçôå õðçñÝôç, ðùò åãþ åßìáé áîéùìáôïý÷ïò, Ý÷ù êáôáãùãÞ åõãåíéêÞ åãþ. Åí ðÜóç ðåñéðôþóåé, ðÞñá ôï êáðÝëï ìïõ, öüñåóá ôï ðáëôü ìïõ ìüíïò ìïõ, ãéáôß áõôïß ïé êýñéïé äåí åßíáé ðïõèåíÜ üôáí ôïõò ÷ñåéÜæåóáé, êé Ýöõãá. Óôï óðßôé ôçí ðåñéóóüôåñç þñá Ýìåéíá îáðëùìÝíïò óôï êñåâÜôé. ¾óôåñá áíôÝãñáøá êÜôé ðïëý ùñáßïõò óôß÷ïõò: [ 100 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

Áí äå óå äù, êáñäïýëá ìïõ, ìéáí þñá, ìïõ öáßíåôáé ðùò ðÝñáóå Ýíáò ÷ñüíïò. Ðüóï Ü÷áñç Ýãéíå ç æùÞ ìïõ ôþñá ðïõ óýíôñïöïß ìïõ ç ðßêñá åßíáé êé ï ðüíïò. ÌÜëëïí èá ðñÝðåé íá åßíáé ôïõ Ðïýóêéí. ÊáôÜ ôï âñáäÜêé ôõëß÷ôçêá óôï ðáëôü ìïõ êáé ðÞãá êáé óôÞèçêá Ýîù áðü ôçí ðüñôá ôçò Åîï÷üôçôüò ôïõ. Ðåñßìåíá þñá ìÞðùò ôõ÷üí êáé âãåé åêåßíç ãéá íá ìðåé óôçí Üìáîá êáé ôç äù Üëëç ìßá öïñÜ. ÁëëÜ ü÷é, äå âãÞêå.

6 Íïåìâñßïõ

¸êáíá Ýîáëëï ôïí ôìçìáôÜñ÷ç ìïõ. Ìüëéò ðÞãá óôï ãñáöåßï, ìå öþíáîå êé Üñ÷éóå íá ìïõ ìéëÜåé êÜðùò Ýôóé: «Ãéá ðåò ìïõ, óå ðáñáêáëþ, ôé åßíáé áõôÜ ôá ðñÜãìáôá ðïõ êÜíåéò;». «Ôé ðñÜãìá; Ôßðïôá äåí êÜíù» áðÜíôçóá åãþ. «Ìðá; Ãéá óêÝøïõ ëéãïõëÜêé! Åßóáé óáñÜíôá ÷ñïíþí, êáéñüò íá âÜëåéò ëéãÜêé ìõáëü. Ôé åßíáé áõôÜ ðïõ âÜæåéò ìå ôï íïõ óïõ; Íïìßæåéò äåí îÝñù ôá áßó÷ç óïõ; ¿óôå ëéãïõñåýåóáé ôçí êüñç ôïõ äéåõèõíôÞ;... Å ëïéðüí, êïßôáîå ìéá óôéãìÞ ôïí [ 101 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

åáõôü óïõ, ãéá óêÝøïõ ëéãÜêé, ôé åßóáé; ¸íá ôßðïôá åßóáé, Ýíá ìçäåíéêü. Äåí Ý÷åéò äåêÜñá ôóáêéóôÞ. Ñßîå ìüíï ìéá ìáôéÜ óôç öÜôóá óïõ óôïí êáèñÝöôç, ðïõ ìïõ èåò êé Ýñùôåò». Ðïõ íá ôïí ðÜñåé ï äéÜïëïò, ðïõ ç öÜôóá ôïõ åßíáé óáí äïêéìáóôéêüò óùëÞíáò, áì åêåßíç ç ìðïõêëßôóá ôïõ, ðïõ ôçí êáôóáñþíåé, êáé ôï êåöÜëé ôïõ, ðáóáëåéììÝíï êáé ÷ôåíéóìÝíï, ðïõ üëï ðÜíù êïéôÜåé ìå ýöïò åêáôü êáñäéíáëßùí, ëåò êáé áõôüò åßíáé êáé Üëëïò êáíÝíáò. Åãþ êáôáëáâáßíù, êáôáëáâáßíù ãéáôß ìïõ êÜêéùóå. Æçëåýåé. Èá åßäå ìÜëëïí óáöÞ óçìÜäéá åýíïéáò ðñïò ôï ðñüóùðü ìïõ. Å ëïéðüí êé åãþ ôïí öôýíù! Áõëéêüò óýìâïõëïò, óïõ ëÝåé, óðïõäáßá ôá ëÜ÷áíá! ÊñÝìáóå ôï ñïëüé ôïõ áðü ÷ñõóÞ áëõóéäßôóá, ðáñÜããåéëå êáé ðáðïýôóéá ðïõ êÜíïõí ôñéÜíôá ñïýâëéá — óôï äéÜïëï! ÓÜìðùò êé åãþ êáôÜãïìáé áðü áíèñþðïõò ôïõ ëáïý, áðü ôßðïôá ñÜöôåò Þ ôßðïôá õðáîéùìáôéêïýò; Åßìáé åõãåíÞò åãþ! Ãéáôß; Äåí ìðïñþ êé åãþ í' áíÝâù óôçí éåñáñ÷ßá; Åßìáé áêüìá óáñÜíôá äýï ÷ñïíþí, óôçí çëéêßá ðïõ êáôÜ êáíüíá ìüëéò áñ÷ßæåé ç êáñéÝñá. Ðåñßìåíå ëéãÜêé, öéëáñÜêï! Èá ãßíïõìå êé åìåßò óõíôáãìáôÜñ÷åò, êé áí èÝëåé ï Èåüò, ßóùò êáé êÜôé ðáñáðÜíù. Èá áðïêôÞóïõìå êé åìåßò [ 102 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

õðüëçøç, êáé ìÜëéóôá ìåãáëýôåñç áð' ôç äéêÞ óïõ. Ãéáôß äçëáäÞ, ôé íüìéóåò, üôé åêôüò áðü óÝíá äåí õðÜñ÷åé áîéïðñåðÞò Üíèñùðïò; Äþó' ìïõ êé åìÝíá íá öïñÝóù öñÜêï óéíéÝ, áð' ôïõ Ñïõôò, ñáììÝíï óýìöùíá ìå ôçí ôåëåõôáßá ëÝîç ôçò ìüäáò, íá äÝóù êé åãþ ôç ãñáâÜôá üðùò ôç äÝíåéò åóý, êáé ôüôå äå ìå öôÜíåéò ïýôå óôï ìéêñü ìïõ äá÷ôõëÜêé. Ìüíï ðïõ äåí Ý÷ù ëåöôÜ, áõôü åßíáé ôï ðñüâëçìá.

8 Íïåìâñßïõ

ÐÞãá óôï èÝáôñï. ¸ðáéæå ôï Ýñãï ìå ôï Ñþóï ôñåëü, ôïí ÖéëÜôêá. ¸ñéîá ðïëý ãÝëéï. Åß÷å áêüìá êÜðïéá vaudeville ìå óôé÷Üêéá óáôéñéêÜ ãéá ôïõò äéêçãüñïõò, åéäéêÜ ãéá êÜðïéïí êëçôÞñá. Ôá óôé÷Üêéá Þôáí ðïëý ôïëìçñÜ, ìïõ Ýêáíå åíôýðùóç ðþò ðÝñáóáí ôç ëïãïêñéóßá. Ôá ëÝãáíå Ýîù áð' ôá äüíôéá êáé ãéá ôïõò åìðüñïõò, üôé êëÝâïõíå ôïí êüóìï êé üôé ôá ðáéäéÜ ôïõò æïýíå ìÝóá óôçí êñáéðÜëç êáé ðñïóðáèïýí íá ìðïõí óôçí áñéóôïêñáôßá. ÕðÞñ÷å êáé ìßá óôñïöÞ ðïõ óáôßñéæå ôïõò äçìïóéïãñÜöïõò, üôé ìüíï øÝìáôá ôïõò áñÝóåé íá ëÝíå, êáé ï óõããñáöÝáò [ 103 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

æçôïýóå ôçí ðñïóôáóßá ôïõ êïéíïý. Ôþñá ðéá ãñÜöïõí ðïëý äçêôéêÝò óÜôéñåò. Ìïõ áñÝóåé ðÜñá ðïëý íá ðçãáßíù óôï èÝáôñï. ¸ôóé êáé âÜëù öñÜãêï óôçí ôóÝðç, äåí ìðïñþ íá êñáôçèþ ìå ôßðïôá. Êé áðü ôï óéíÜöé ìáò, ôïõò õðáëëÞëïõò, åßíáé ìåñéêïß ôüóï ãïõñïýíéá, ðïõ äåí õðÜñ÷åé ðåñßðôùóç íá ðÜíå óôï èÝáôñï, ïé ÷ùñéÜôåò, áêüìá êé áí ôïõò êÜíåéò ôï åéóéôÞñéï. Ìéá çèïðïéüò ôñáãïõäïýóå ðïëý ùñáßá, ìå Ýêáíå íá èõìçèþ åêåßíçí... Á÷, êÜèáñìá!... Ôßðïôá, ôßðïôá... ÓéùðÞ.

9 Íïåìâñßïõ

Óôéò ïêôþ ç þñá ðÞãá óôï ãñáöåßï. Ï ôìçìáôÜñ÷çò ðÞñå ìéá Ýêöñáóç ëåò êáé äåí ðñüóåîå êáèüëïõ ôïí åñ÷ïìü ìïõ. Êé åãþ áð' ôçí ðëåõñÜ ìïõ óõìðåñéöÝñèçêá óáí íá ìçí åß÷å óõìâåß ôßðïôá ìåôáîý ìáò. ÂÜëèçêá íá êïéôÜæù äéÜöïñá ÷áñôéÜ êáé íá ôá áíôéðáñáâÜëëù. ¸öõãá óôéò ôÝóóåñéò. ÐÝñáóá Ýîù áðü ôï óðßôé ôïõ äéåõèõíôÞ, áëëÜ äåí åßäá êáíÝíáí. ÌåôÜ ôï öáãçôü ðÝñáóá ôçí ðåñéóóüôåñç þñá îáðëùìÝíïò óôï êñåâÜôé.

[ 104 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

11 Íïåìâñßïõ

ÓÞìåñá êÜèéóá óôï ãñáöåßï ôïõ äéåõèõíôÞ ìáò êáé Ýîõóá åßêïóé ôñåéò ðÝíåò ãé' áõôüí êáé ôÝóóåñéò ãéá... Á÷! Á÷!... Ãéá ôçí Åîï÷üôçôÜ ôçò. Åêåßíïò èÝëåé íá Ý÷åé ãýñù ôïõ Üöèïíåò ðÝíåò. ÐñÝðåé íá åßíáé ìåãÜëï êåöÜëé! ÐÜíôïôå áìßëçôïò, êáé ìïõ öáßíåôáé ðùò ìÝóá óôï êåöÜëé ôïõ ìåëåôÜåé ôá ðÜíôá. Êáé ôé äå èá 'äéíá íá ìÜèù ôé óêÝöôåôáé ðéï ðïëý, ðþò äïõëåýåé áõôü ôï ìõáëü. Èá Þèåëá ðÜñá ðïëý íá äù áðü êïíôÜ ôç æùÞ áõôþí ôùí êõñßùí, üëåò ôéò ßíôñéãêåò êáé ôá áõëéêÜ áóôåßá, ðþò åßíáé, ôé êÜíïõí óôïí êýêëï ôïõò, íá ôé èá Þèåëá íá ìÜèù! ÌåñéêÝò öïñÝò ìïõ ðÝñáóå áðü ôï ìõáëü í' áíïßîù êïõâÝíôá ìå ôçí Åîï÷üôçôÜ ôïõ, ìüíï ðïõ —ðïõ íá ðÜñåé ï äéÜïëïò!— äåí ðÜåé ìå ôßðïôá ç ãëþóóá. Ëåò ìïíÜ÷á áí Ýîù êÜíåé êñýï Þ æÝóôç, êé áðü åêåß êáé ðÝñá áðïëýôùò ôßðïôá. Èá Þèåëá íá ñßîù ìéá ìáôéÜ óôï óáëüíé, üðïõ ôï ìüíï ðïõ âëÝðåéò åßíáé ìéá ðüñôá, ðïõ êáìéÜ öïñÜ åßíáé áíïé÷ôÞ êáé ïäçãåß ó' Ýíá Üëëï äùìÜôéï. Á÷, ôé ðïëõôÝëåéá! Ôé êáèñÝöôåò, ôé ðïñóåëÜíåò! Èá Þèåëá íá ñßîù ìéá ìáôéÜ åêåß, ó' åêåßíç ôç ìåñéÜ, åêåß ðïõ åßíáé ç Åîï÷üôçôÜ ôçò, åêåß èá Þèåëá íá [ 105 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ðÜù íá äù! Óôï ìðïõíôïõÜñ, åêåß ðïõ åßíáé üëá åêåßíá ôá âáæÜêéá êáé ôá ìðïõêáëÜêéá, åêåß ðïõ Ý÷åé ôÝôïéá ëïõëïýäéá ðïõ äåí ôïëìÜò íá áíáðíåýóåéò êïíôÜ ôïõò, ðþò åßíáé åêåß áêïõìðéóìÝíï ôï öüñåìÜ ôçò, ðïõ ðéï ðïëý ìïéÜæåé ìå áåñÜêé ðáñÜ ìå öüñåìá. Èá Þèåëá íá ñßîù ìéá ìáôéÜ óôçí êñåâáôïêÜìáñá... Åêåß ìïõ öáßíåôáé ðùò èá õðÜñ÷ïõí èáýìáôá, åêåß ìïõ öáßíåôáé ðùò èá åßíáé ï ðáñÜäåéóïò, ôÝôïéïò ðïõ äåí õðÜñ÷åé ïýôå óôá ïõñÜíéá. Íá Ýñé÷íá ìéá ìáôéÜ óôï óêáìíÜêé ðïõ ðáôÜåé ôï ðïäáñÜêé ôçò ãéá í' áíÝâåé óôï êñåâÜôé, ðþò öïñÜåé óå áõôü ôï ðïäáñÜêé ôï ëåõêü óáí ôï ÷éüíé êáëôóÜêé ôçò... Á÷! Á÷! Á÷! Ôßðïôá, ôßðïôá... ÓéùðÞ. ÓÞìåñá üìùò ìïõ Þñèå ìéá öáåéíÞ éäÝá: ÈõìÞèçêá åêåßíï ôï äéÜëïãï áíÜìåóá óôá äýï óêõëÜêéá ðïõ åß÷á áêïýóåé óôç ëåùöüñï ÍéÝöóêé. Êáëþò, óêÝöôçêá. Ôþñá èá ìÜèù ôá ðÜíôá. ÐñÝðåé íá âÜëù óôï ÷Ýñé ôçí áëëçëïãñáößá áíÜìåóá óôá äýï áõôÜ åëååéíÜ óêõëÜêéá. Åêåß óßãïõñá êÜôé èá ìÜèù. Ïöåßëù íá ïìïëïãÞóù üôé ìéá öïñÜ ðáñÜ ëßãï íá êáëÝóù ôç ÌÝôæé êáé íá ôçò ðù: «Ëïéðüí, ÌÝôæé, Üêïõ íá äåéò, ôþñá åßìáóôå ìüíïé ìáò, íá, áí èÝëåéò êëåßíù êáé ôçí ðüñôá [ 106 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

íá ìç ìáò äåé êáíåßò. ÈÝëù íá ìïõ ðåéò üëá üóá îÝñåéò ãéá ôçí êõñßá óïõ, ôé Üíèñùðïò åßíáé, ðþò öÝñåôáé. Óïõ ïñêßæïìáé ðùò äå èá ôï ìÜèåé êáíåßò». ÁëëÜ ôï ðïíçñü óêõëÜêé Ý÷ùóå ôçí ïõñÜ êÜôù áð' ôá óêÝëéá, Ýóêõøå ôï êåöÜëé êáé âãÞêå áðü ôçí ðüñôá ëåò êáé äåí Üêïõóå ôßðïôá. Áðü êáéñü õðïðôåõüìïõí üôé ôá óêõëéÜ åßíáé ðïëý ðéï Ýîõðíá áðü ôïí Üíèñùðï. ¹ìïõí ìÜëéóôá ðåðåéóìÝíïò üôé ìðïñïýí íá ìéëÜíå êáé üôé áðëþò êÜíïõí ðåßóìáôá. Ôá óêõëéÜ åßíáé åîáéñåôéêïß ðïëéôéêïß, ðáñáôçñïýí êáé áíáëýïõí ôá ðÜíôá, üëåò ôéò êéíÞóåéò ôùí áíèñþðùí. ¼÷é, üðùò êáé íá '÷åé ôï ðñÜìá, åãþ áýñéï êéüëáò èá ðÜù óôï êôßñéï ôïõ Æâåñêüö íá áíáêñßíù ôç ÖéíôÝë êáé, áí ôá êáôáöÝñù, íá âÜëù óôï ÷Ýñé üëá ôá ãñÜììáôá ðïõ ôçò åß÷å ãñÜøåé ç ÌÝôæé.

12 Íïåìâñßïõ

Óôéò äýï ç þñá ôï áðüãåõìá îåêßíçóá áðïöáóéóìÝíïò íá äù åîÜðáíôïò ôç ÖéíôÝë êáé íá ôçí áíáêñßíù. Äåí áíôÝ÷ù êáèüëïõ ôï ëÜ÷áíï, ç ìõñùäéÜ ôïõ ïðïßïõ îå÷ýíåôáé áð' üëá ôá ìéêñïìÜãáæá óôç ÌåóÜíóêáãéá. Êáé [ 107 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

óáí íá ìçí Ýöôáíå áõôü, êÜôù áðü ôç ÷áñáìÜäá ôçò ðüñôáò êÜèå óðéôéïý âãáßíåé ôÝôïéá êïëáóìÝíç ìðü÷á, ðïõ åãþ Ýôñå÷á üóï ðéï ãñÞãïñá ìðïñïýóá êñáôþíôáò ìå ôï ÷Ýñé ôç ìýôç ìïõ. Êáé ïé äéÜöïñïé åëååéíïß ìÜóôïñåò åêðÝìðïõí ôÝôïéï íôïõìÜíé êáé êÜðíá áðü ôá åñãáóôÞñéÜ ôïõò, ðïõ Ýíáò Üíèñùðïò ôçò êáëÞò êïéíùíßáò åßíáé áðïëýôùò áäýíáôïí íá êÜíåé ìéá âïëôßôóá åäþ ðÝñá. ÁíÝâçêá óôïí Ýêôï üñïöï êáé ÷ôýðçóá ôï êïõäïýíé. Ìïõ Üíïéîå ìéá êïðåëßôóá êáèüëïõ Üó÷çìç, ìå ìéêñÝò ìéêñÝò öáêßäåò. Ôçí áíáãíþñéóá, Þôáí åêåßíç ðïõ ðåñðáôïýóå ìå ôçí çëéêéùìÝíç. Êïêêßíéóå ëéãïõëÜêé êé åãþ áìÝóùò óêÝöôçêá: Åóý, ðåñéóôåñÜêé ìïõ, ãéá ãáìðñü øÜ÷íåéò. «Ôé èá åðéèõìïýóáôå;» ìå ñþôçóå. «ÐñÝðåé íá ðù äõï êïõâåíôïýëåò ìå ôï óêõëÜêé óáò». Ç êïðåëßôóá Þôáí ÷áæÞ! Ôüôå êáôÜëáâá üôé Þôáí ÷áæÞ! Åêåßíç ôç óôéãìÞ ôï óêõëÜêé Ýôñåîå ðñïò ôï ìÝñïò ìïõ ãáâãßæïíôáò. ÈÝëçóá íá ôï áñðÜîù, áëëÜ ôï åëååéíü ðáñÜ ëßãï íá ìå âïõôÞîåé ìå ôá äüíôéá áðü ôç ìýôç. Åßäá üìùò óå ìéá ãùíéÜ ôï ðáíÝñé ôïõ. Íá áõôü ðïõ Þèåëá! ¸ôñåîá óôï ðáíÝñé, øá÷ïýëåøá ìÝóá óô' Ü÷õñá, óôï îýëéíï óðéôÜêé, êáé, ðñïò ôåñÜóôéá éêáíïðïßçóÞ ìïõ, Ýâãáëá Ýíá ìéêñü ðáêÝôï áðü [ 108 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

÷áñôÜêéá. Ôï åëååéíü óêõëÜêé, ìüëéò ìå åßäå íá ðçãáßíù ãéá ôï ðáíÝñé ôïõ, üñìçóå êáé ìå äÜãêùóå óôç ãÜìðá. Êé üôáí ýóôåñá ìõñßóôçêå üôé ôïõ ðÞñá ôá ÷áñôéÜ ôïõ, Üñ÷éóå íá óêïýæåé êáé íá ôñßâåôáé óôá ðüäéá ìïõ, áëëÜ åãþ åßðá: «Á, ü÷é, ðåñéóôåñÜêé ìïõ, ôþñá ãåéá ÷áñáíôÜí!» êáé ôï 'âáëá óôá ðüäéá. ¸÷ù ôçí åíôýðùóç ðùò ç êïðÝëá èá ðñÝðåé íá ìå ðÞñå ãéá ôñåëü, êáé ôïýôï ãéáôß öÜíçêå íá öïâÜôáé ðïëý. Ìüëéò ãýñéóá óôï óðßôé, Þèåëá íá ðéÜóù áìÝóùò äïõëåéÜ êáé íá áó÷ïëçèþ ìå ôá ãñÜììáôá, ãéáôß óôï öùò ôùí êåñéþí äå âëÝðù êáé ðïëý êáëÜ. Ç ÌÜâñá üìùò åß÷å áðïöáóßóåé íá óöïõããáñßóåé ôï ðÜôùìá. ÁõôÝò ôéò ÷áæïâéüëåò ôéò ÖéíëáíäÝæåò ôéò ðéÜíåé ðÜíôá ç åõóõíåéäçóßá ôçí ðéï áêáôÜëëçëç óôéãìÞ. ¸ôóé ëïéðüí âãÞêá ãéá ìéá âïëôßôóá, íá ðåñðáôÞóù ëßãï êáé íá óêåöôþ áõôÜ ðïõ åß÷áí ãßíåé. Ôþñá åðéôÝëïõò èá ìÜèù üëåò ôéò õðïèÝóåéò, üëåò ôéò óêÝøåéò, üëá ôá êßíçôñá, èá öôÜóù åðéôÝëïõò ùò ôçí ôåëåõôáßá ëåðôïìÝñåéá. Ôá ãñÜììáôá áõôÜ èá ìïõ áðïêáëýøïõí ôá ðÜíôá. Ôá óêõëéÜ åßíáé Ýîõðíá ðëÜóìáôá, ãíùñßæïõí üëåò ôéò ðïëéôéêÝò äéáðëïêÝò, êé Ýôóé üëåò ïé ðëçñïöïñßåò åêåß ìÝóá èá åßíáé áîéüðéóôåò: ôï ðñïößë êáé üëåò ïé õðïèÝóåéò [ 109 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

áõôïý ôïõ áíèñþðïõ. Åêåß ìÝóá üëï êáé êÜôé èá õðÜñ÷åé êáé ãéá åêåßíçí ðïõ... ôßðïôá, óéùðÞ! ÊáôÜ ôï âñáäÜêé åðÝóôñåøá óôï óðßôé. Ôçí ðåñéóóüôåñç þñá ôçí ðÝñáóá îáðëùìÝíïò óôï êñåâÜôé.

13 Íïåìâñßïõ

Ãéá íá äïýìå ëïéðüí... Ôï ãñÜììá åßíáé åõêñéíÝò óå éêáíïðïéçôéêü âáèìü. ÐÜíôùò ï ãñáöéêüò ÷áñáêôÞñáò Ý÷åé êÜôé ôï óêõëßóéï. Áò äéáâÜóïõìå: ÁãáðçôÞ ìïõ ÖéíôÝë! Áêüìá äåí ìðïñþ íá óõíçèßóù áõôü ôï ìéêñïáóôéêü óïõ üíïìá. ÊáëÜ, äåí ìðïñïýóáí íá óïõ âñïýíå êáíÝíá êáëýôåñï; ÖéíôÝë, Ñüæá, üëá áõôÜ åßíáé ðïëý ìðáò êëáò ïíüìáôá, áëëÜ åí ðÜóç ðåñéðôþóåé... Åßìáé ðïëý ÷áñïýìåíç ðïõ áðïöáóßóáìå íá áëëçëïãñáöÞóïõìå. Ôï ãñÜììá åßíáé ðïëý óùóôÜ ãñáììÝíï. Ç óôßîç êáíïíéêÞ, áêüìá êáé üëá ôá «é» óùóôÜ. ¸ôóé äåí ìðïñåß íá ãñÜøåé ïýôå êáí ï [ 110 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

ôìçìáôÜñ÷çò ìáò, ðáñ' üëï ðïõ ëÝåé üôé óðïýäáóå êÜðïõ, óå êÜðïéï ðáíåðéóôÞìéï. Ãéá íá äïýìå ðáñáêÜôù: Ðéóôåýù ðùò ôï íá ìïéñÜæåóáé óêÝøåéò, óõíáéóèÞìáôá êé åíôõðþóåéò áðïôåëåß ìßá áðü ôéò ìåãáëýôåñåò åõëïãßåò óôç æùÞ. ×ì! ÁõôÞ ç óêÝøç åßíáé êëåììÝíç áðü êÜðïéï Ýñãï ìåôáöñáóìÝíï áðü ôá ãåñìáíéêÜ, äå èõìÜìáé ôïí ôßôëï. Ôï ëÝù áõôü åê ðåßñáò, áí êáé äåí Ý÷ù ãõñßóåé óôïí êüóìï, ðÝñá áðü ôçí ðüñôá ôïõ óðéôéïý ìáò. ¢ñáãå üìùò ç æùÞ ìïõ äåí êõëÜ ðïëý åõ÷Üñéóôá; Ç êõñßá ìïõ, ðïõ ï ìðáìðÜò ôçí ïíïìÜæåé Óïöß, ìå áãáðÜåé ôñåëÜ. Á÷! Á÷!... Ôßðïôá, ôßðïôá. ÓéùðÞ! Êé ï ìðáìðÜò åðßóçò ìå ÷áúäåýåé óõ÷íÜ. Ìïõ äßíïõí êáé ðßíù ôóÜé êáé êáöÝ ìå áíèüãáëá. Á, ma chère, ðñÝðåé íá óïõ ðù üôé äå âñßóêù êáìßá åõ÷áñßóôçóç óå åêåßíá ôá ôåñÜóôéá ìé[ 111 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

óïöáãùìÝíá êüêáëá ðïõ ï ÐïëêÜí ìáò ðåñéäñïìéÜæåé óôçí êïõæßíá. Ùñáßá åßíáé ôá êüêáëá ìüíï áðü êõíÞãé, êáé óõãêåêñéìÝíá ìüíïí üôáí êáíåßò äåí Ý÷åé ñïõöÞîåé ôï ìåäïýëé. Êáé ìÜëéóôá åßíáé ðïëý êáëü íá Ý÷åéò êáé ëßãç óÜëôóá, ÷ùñßò üìùò êÜððáñç êáé ÷ïñôáñéêÜ. ÐÜíôùò äåí õðÜñ÷åé ôßðïôá ÷åéñüôåñï áðü ôç óõíÞèåéá ðïõ Ý÷ïõí ìåñéêïß Üíèñùðïé íá äßíïõí óôá óêõëéÜ ìðáëÜêéá áðü øùìß. Ï ðÜóá Ýíáò êýñéïò ðïõ óôñïããõëïêÜèåôáé óå Ýíá ôñáðÝæé êáé ðïõ ìå ôá ÷Ýñéá ôïõ Ý÷åé ðéÜóåé ôçí ïðïéáäÞðïôå áçäßá áñ÷ßæåé íá ðëÜèåé ìå áõôÜ ôá ÷Ýñéá ôçí øß÷á ôïõ øùìéïý, óå öùíÜæåé êáé óïõ ÷þíåé Ýíá ìðáëÜêé óôï óôüìá. Íá áñíçèåßò åßíáé êÜðùò áãåíÝò, ôé íá êÜíåéò ëïéðüí, ôï ôñùò, ìå áðïóôñïöÞ âÝâáéá, ðÜíôùò ôï ôñùò... ¸íáò Èåüò îÝñåé ôé 'íáé ôïýôï ðÜëé. Ìá ôé âëáêåßåò! Ëåò êáé äåí åß÷å íá ãñÜøåé ãéá êÜôé êáëýôåñï. Áò äïýìå ôçí ðáñáêÜôù óåëßäá, ìðáò êé Ý÷åé ôßðïôá êÜðùò ðéï ëïãéêü.

[ 112 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

ÈÝëù ðÜñá ðïëý íá óå åíçìåñþóù ãéá ôï ðþò Ý÷ïõí ôá ðñÜãìáôá ó' åìÜò åäþ ðÝñá. ¹äç óïõ Ý÷ù ðåé êÜðïéá ðñÜãìáôá ãéá ôïí êýñéï, ôïí ïðïßï ç Óïöß áðïêáëåß «ìðáìðÜ». Åßíáé ðïëý ðáñÜîåíïò Üíèñùðïò... Íá, åðéôÝëïõò! Íáé, ôï Þîåñá, Ý÷ïõí ðïëéôéêÞ ïðôéêÞ ãùíßá ãéá ôá ðÜíôá. Ãéá íá äïýìå ëïéðüí. Ï ìðáìðÜò... ... åßíáé ðïëý ðáñÜîåíïò Üíèñùðïò. ÓõíÞèùò åßíáé óéùðçëüò. ÌéëÜ ðïëý óðÜíéá. Ôéò ðñïÜëëåò üìùò ìéëïýóå óõíå÷þò ìüíïò ôïõ: «Èá ôï ðÜñù, íáé Þ ü÷é;». Ðáßñíåé óôï Ýíá ÷Ýñé Ýíá ÷áñôÜêé, óôï Üëëï äåí Ý÷åé ôßðïôá êáé ëÝåé: «Èá ôï ðÜñù, íáé Þ ü÷é;». Ìéá öïñÜ ìå ñþôçóå êé åìÝíá: «Ôé ëåò, ÌÝôæé; Èá ôï ðÜñù, íáé Þ ü÷é;». Äåí êáôáëÜâáéíá ôßðïôå áðïëýôùò, ìýñéóá ôá ðáðïýôóéá ôïõ êé Ýöõãá. Áñãüôåñá, ma chère, ýóôåñá áðü êáìéÜ âäïìÜäá, ï ìðáìðÜò ãýñéóå óôï óðßôé ðïëý ÷áñïýìåíïò. ¼ëï ôï ðñùß ôïí åðéóêÝðôïíôáí êýñéïé ìå óôïëÝò êáé ôïí óõíÝ÷áéñáí ãéá êÜôé. Óôï ôñáðÝ[ 113 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

æé ï ìðáìðÜò Þôáí ðÜñá ðïëý ÷áñïýìåíïò, äåí ôïí åß÷á îáíáäåß ðïôÝ Ýôóé, Ýëåãå áíÝêäïôá, êáé ìåôÜ ôï ãåýìá ìå óÞêùóå óôá ÷Ýñéá ôïõ êáé ìïõ åßðå: «Ãéá ñßîå ìéá ìáôéÜ, ÌÝôæé, óå ôïýôï äù ôï ðñáãìáôÜêé». Êïßôáîá êáé åßäá ìéá êïñäåëßôóá, ôç ìýñéóá áëëÜ äåí ôçò âñÞêá ôï ðáñáìéêñü Üñùìá. ÔåëéêÜ ôüëìçóá êáé ôçò Ýäùóá ìéá ãëåéøéÜ. ¹ôáí áëìõñïýôóéêç. ×ì! Ëïéðüí áõôü ôï óêõëÜêé ìïý öáßíåôáé õðåñâïëéêÜ... Ðþò ôç ãëßôùóå êáé äåí ôéò Ýöáãå! ¿óôå Ýôóé ëïéðüí, åêåßíïò åßíáé ôüóï öéëüäïîïò! Áõôü ðñÝðåé íá ôï ëÜâù õðüøéí. Ãåéá óïõ, ma chère! ÐñÝðåé íá öýãù ôþñá êôë. êôë... Èá ôåëåéþóù ôï ãñÜììá áýñéï... Ëïéðüí, ãåéá óïõ. Åßìáé ðÜëé ìáæß óïõ. ÓÞìåñá, ç êõñßá ìïõ ç Óïöß... ¼ðá! Ãéá íá äïýìå ôé ôñÝ÷åé ìå ôç Óïöß. Á÷, êÜèáñìá!... Ôßðïôá, ôßðïôá... Áò ðñï÷ùñÞóïõìå ðáñáêÜôù.

[ 114 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

Ç êõñßá ìïõ ç Óïöß âñéóêüôáí óå öïâåñÞ áíáóôÜôùóç. Åôïéìáæüôáí íá ðÜåé óå êÜðïéï ÷ïñü êé åãþ Þìïõí ðïëý ÷áñïýìåíç, ãéáôß, óôç äéÜñêåéá ôçò áðïõóßáò ôçò, èá ìðïñïýóá íá êáèßóù íá óïõ ãñÜøù. Ç Óïöß ìïõ åßíáé ðïëý ÷áñïýìåíç üðïôå Ý÷åé íá ðÜåé óå ÷ïñü, áí êáé ðÜíôïôå åêíåõñßæåôáé öïâåñÜ üóï åôïéìÜæåôáé. Ëïéðüí, ma chère, äåí ìðïñþ êáèüëïõ íá êáôáëÜâù ðþò ìðïñåß íá áñÝóåé óå êÜðïéïí íá ðçãáßíåé óå ÷ïñïýò. Ç Óïöß Ýñ÷åôáé áðü ôï ÷ïñü óôï óðßôé óôéò Ýîé ç þñá ôï ðñùß, êáé ðÜíôïôå áðü ôï ÷ëùìü êáé ôáëáéðùñçìÝíï ôçò ðñüóùðï êáôáëáâáßíù ðùò äåí ôçò äþóáíå ôßðïôá íá öÜåé ôçò êáçìåíïýëáò. ÅìÝíá, áí äå ìïõ Ýäéíáí ðÝñäéêá ìå óÜëôóá Þ øçôÝò öôåñïýãåò êïôüðïõëï... äåí îÝñù ôé èá Ýêáíá. Êáé ï ëáðÜò ìå óÜëôóá êáëüò åßíáé. ÁëëÜ ôá êáñüôá, ôá ñáðáíÜêéá êáé ïé áãêéíÜñåò äå ì' áñÝóïõí êáèüëïõ... Ôåëåßùò áëëïðñüóáëëá ðñÜãìáôá. Öáßíåôáé ìå ôç ìßá ðùò äåí ôá Ý÷åé ãñÜøåé Üíèñùðïò. Áñ÷ßæåé êáíïíéêÜ êáé ôåëåéþíåé óêõ[ 115 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ëßóéá. Ãéá íá ñßîïõìå ìéá ìáôéÜ óå êáíÝíá Üëëï ãñáììáôÜêé. Áõôü åäþ öáßíåôáé êÜðùò ìåãáëïýôóéêï. ×ì! Êáé äåí Ý÷åé êáé çìåñïìçíßá. Á÷, êáëÞ ìïõ, íéþèù ôïí åñ÷ïìü ôçò Üíïéîçò. Ç êáñäéÜ ìïõ ÷ôõðÜåé ëåò êáé ðåñéìÝíåé êáôéôß. Ôá áõôéÜ ìïõ âïõßæïõí óõíå÷þò. Ôüóï, ðïõ ìåñéêÝò öïñÝò óçêþíïìáé óôá ðßóù ðüäéá ìïõ êáé óôÝêïìáé êé áöïõãêñÜæïìáé ôçí ðüñôá. ÐñÝðåé íá óïõ áðïêáëýøù ðùò ìå ôñéãõñßæïõí Ýíá óùñü åðßäïîïé ìíçóôÞñåò. ÊÜèïìáé óõ÷íÜ óôï ðáñÜèõñï êáé ôïõò ÷áæåýù. Á÷ êáé íá Ýâëåðåò êÜôé ôÝñáôá ðïõ õðÜñ÷ïõí áíÜìåóÜ ôïõò... Åßíáé Ýíáò áìðëáïýìðëáò, Ýíá ìáíôñüóêõëï, öïâåñüò âëÜêáò, ç âëáêåßá åßíáé æùãñáöéóìÝíç óôï ðñüóùðü ôïõ, ðïõ ðåñðáôÜåé ìå ðïëý ôïõðÝ óôï äñüìï êáé íïìßæåé üôé åßíáé ðïëý óçìáíôéêü ðñüóùðï êáé üôé üëïé ïé Üëëïé Ý÷ïõí ôçí ßäéá ãíþìç ãé' áõôüí. Êáèüëïõ. Åãþ ïýôå ðïõ ôïí åß÷á ðñïóÝîåé, óáí íá ìçí ôïí Ýâëåðá. Ãéáôß; Åêåßíïò ï öïâåñüò ìïëïóóüò ðïõ Ýñ÷åôáé êáé óôÞíåôáé Ýîù [ 116 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

áðü ôï ðáñÜèõñü ìïõ; Áí óçêùíüôáí óôá ðßóù ðüäéá ôïõ —óéãÜ, ïýôå ðïõ îÝñåé ðþò íá ôï êÜíåé, ï áãñïßêïò!—, áí óçêùíüôáí óôá ðßóù ðüäéá, èá ðåñíïýóå Ýíá ïëüêëçñï êåöÜëé ôïí ìðáìðÜ ôçò Óïöß, ðïõ êé áõôüò åßíáé ìåãáëüóùìïò êáé êáëïöôéáãìÝíïò. Áõôüò ï çëßèéïò, îÝñåéò, ðñÝðåé íá åßíáé öïâåñÜ îåôóßðùôïò. Ôïõ ãñýëéóá ëéãÜêé, áëëÜ áõôüò, ðáéäß ìïõ, äåí êáôáëáâáßíåé ôßðïôá. Ðïõ íá ãåìßóåé ç ìïýñç ôïõ ñõôßäåò! ¸âãáëå ôç ãëþóóá ôïõ, êñÝìáóå ôéò ôåñÜóôéåò áõôÜñåò ôïõ êáé óôÞèçêå óôï ðáñÜèõñï íá êïéôÜåé, ôÝôïéïò áãñïßêïò! Êé üìùò, ìç íïìßæåéò, ma chère, ðùò ç êáñäéÜ ìïõ áäéáöïñåß ðñïò êÜèå êáôåýèõíóç, ù, ü÷é... Áí Ýâëåðåò Ýíáí êýñéï ðïõ ðåñéöÝñåôáé ðßóù áðü ôï öñÜ÷ôç ôïõ äéðëáíïý óðéôéïý, Ôñåæüñ åßíáé ô' üíïìÜ ôïõ... Á÷, ma chère, ôé õðÝñï÷ç ìïõóïýäá! Öôïõ, óôï äéÜïëï!... Ôé âëáêåßá!... Ìá ðþò åßíáé äõíáôüí íá ãåìßæåéò ãñÜììáôá ìå ôÝôïéåò áçäßåò. Äþóôå ìïõ áíèñþðïõò! ÈÝëù íá âëÝðù áíèñþðïõò. ×ñåéÜæïìáé ðíåõ[ 117 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ìáôéêÞ ôñïöÞ, ðïõ íá ôñÝöåé êáé íá ãëõêáßíåé ôçí øõ÷Þ ìïõ. Êé áíôß ãé' áõôü, áõôÜ ôá óêïõðßäéá... Ãéá íá ãõñßóïõìå óåëßäá ìðáò êáé åßíáé ëßãï êáëýôåñá: Ç Óïöß êáèüôáí óôï ôñáðåæÜêé êáé êÜôé Ýñáâå. Åãþ êïéôïýóá Ýîù áðü ôï ðáñÜèõñï, ãéáôß ì' áñÝóåé ðïëý íá ÷áæåýù ôïõò ðåñáóôéêïýò. ÎáöíéêÜ ìðÞêå ìÝóá ï ëáêÝò êáé öþíáîå: «Ï Èåñìüö!». «Ðåò ôïõ íá ðåñÜóåé!» öþíáîå ç Óïöß êáé üñìçóå êáé ìå áãêÜëéáóå. «Á÷, ÌÝôæé, ÌÝôæé! Áí Þîåñåò ðïéïò åßíáé áõôüò. Ìåëá÷ñéíüò, áîéùìáôéêüò ôçò öñïõñÜò, êáé êÜôé ìÜôéá!... Ìáýñá êáé öùôåéíÜ, êáßíå óáí öùôéÜ». Êáé ç Óïöß Ýôñåîå óôï äùìÜôéü ôçò. ¾óôåñá áðü Ýíá ëåðôü ìðÞêå ï íåáñüò áîéùìáôéêüò ìå ôéò ìáýñåò öáâïñßôåò. Ðëçóßáóå óôïí êáèñÝöôç, Ýóôñùóå ëßãï ôá ìáëëéÜ ôïõ êé Ýñéîå ìéá ìáôéÜ óôï äùìÜôéï. Åãþ ãñýëéóá ëéãÜêé êé Ýìåéíá óôç èÝóç ìïõ. Óå ëßãï ìðÞêå ç Óïöß êáé õðïêëßèçêå ÷áñïýìåíá óôï ÷áéñåôéóìü ôïõ. Êé åãþ, óôç èÝóç ìïõ, óõíÝ÷éæá íá êïéôÜæù áð' ôï ðáñÜèõñï ëåò êáé äå óõ[ 118 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

íÝâáéíå ôßðïôá. Ùóôüóï Ýãåéñá ëßãï ôï êåöÜëé óôï ðëÜé êáé âÜëèçêá í' áêïýóù ôé Ýëåãáí. Á÷, ma chère, ãéá ôé âëáêåßåò êïõâÝíôéáæáí! ¸ëåãáí ðþò ìéá êõñßá, óå êÜðïéï ÷ïñü, áíôß íá êÜíåé ôçí ôÜäå öéãïýñá, Ýêáíå êÜðïéá Üëëç. Êé áêüìá üôé êÜðïéïò ïíüìáôé Ìðïìðüö, ðïõ Ýìïéáæå ìå ëåëÝêé ìÝóá óôï jabot ôïõ, ðáñÜ ëßãï íá ðÝóåé. Êé üôé êÜðïéá Ëßíôéíá íïìßæåé ðùò ôá ìÜôéá ôçò åßíáé ãáëÜæéá, åíþ óôçí ðñáãìáôéêüôçôá åßíáé ðñÜóéíá êáé ïýôù êáèåîÞò. Ðþò åßíáé äõíáôüí, óêÝöôçêá, íá óõãêñßíåé êáíåßò áõôü ôïí áîéùìáôéêü ôçò öñïõñÜò ìå ôïí Ôñåæüñ; Ïõñáíïß! Ç äéáöïñÜ åßíáé ôåñÜóôéá! Ðñþôïí êáé êýñéïí, ï áîéùìáôéêüò Ý÷åé ðñüóùðï ôåëåßùò ëåßï êáé ðëáôý, êáé ãýñù ãýñù ôéò öáâïñßôåò, ëåò êáé êÜðïéïò ôïí ôýëéîå ì' Ýíá ìáýñï ìáíôßëé. Åíþ ï Ôñåæüñ Ý÷åé ëåðôÞ ìïõóïýäá êáé óôï ìÝôùðü ôïõ Ýíá ëåõêü óçìÜäé. ¼óïí áöïñÜ ôç ìÝóç ôïõ Ôñåæüñ, äåí õðÜñ÷åé óýãêñéóç ìå ôïõ áîéùìáôéêïý. Êáé ãéá ìÜôéá, ãéá áÝñá, ãéá óâåëôÜäá... ïýôå ëüãïò íá ãßíåôáé. Ù, ôåñÜóôéá äéáöïñÜ!... Äåí îÝ[ 119 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ñù ôé ôïõ âñÞêå ç Óïöß áõôïý ôïõ áîéùìáôéêïý. Ôé ôÝëïò ðÜíôùí ôçí Ý÷åé îåôñåëÜíåé Ýôóé ó' áõôüí; Êé åãþ Ýôóé íïìßæù, êÜôé åäþ ðÝñá äå óôÝêåé. Äåí åßíáé äõíáôüí áõôüò ï áîéùìáôéêüò íá ôçí Ý÷åé ãïçôåýóåé ôüóï ðïëý ðéá. Ãéá íá äïýìå ðáñáêÜôù: Ìïõ öáßíåôáé üôé, Üìá ôçò áñÝóåé ï áîéùìáôéêüò, óå ëßãï è' áñ÷ßóåé íá ôçò áñÝóåé êé åêåßíïò ï õðÜëëçëïò ðïõ êÜèåôáé óôï ãñáöåßï ôïõ ìðáìðÜ. Á÷, ma chère, êáé íá Þîåñåò ãéá ôé ôÝñáò ìéëÜìå. Êé áõôü ôï óðéíèçñïâüëï âëÝììá ôïõ âïäéïý... Ðïéïò íá åßíáé Üñáãå áõôüò ï õðÜëëçëïò; Ôï åðßèåôü ôïõ åßíáé ðáñÜîåíï. ÓõíÝ÷åéá êÜèåôáé êáé îýíåé ôéò ðÝíåò. Ôá ìáëëéÜ óôï êåöÜëé ôïõ ìïéÜæïõí ðïëý ìå Ü÷õñá. Ï ìðáìðÜò óôÝëíåé áõôüí óå äéÜöïñåò äïõëåéÝò áíôß ãéá ôïõò õðçñÝôåò...

[ 120 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

Ìïõ öáßíåôáé ðùò áõôÞ ç Üèëéá óêõëßôóá áíáöÝñåôáé ó' åìÝíá. Êé áðü ðïý êé ùò ðïý ôá ìáëëéÜ ìïõ åßíáé óáí Ü÷õñá; Ç Óïöß äåí ìðïñåß íá êñáôçèåß áð' ôá ãÝëéá üôáí ôïí âëÝðåé. Ëåò øÝìáôá, êáôáñáìÝíç óêõëßôóá! ¢êïõ åëååéíÞ ãëþóóá! Ëåò êáé äåí îÝñù üôé üëá áõôÜ åßíáé äïõëåéÜ ôçò æÞëéáò. Ëåò êáé äåí îÝñù ðïéáíïý êüëðá åßíáé áõôÜ. ÁõôÜ åßíáé êüëðá ôïõ ôìçìáôÜñ÷ç ìáò. Áöïý ï Üíèñùðïò Ý÷åé ïñêéóôåß ìßóïò áóßãáóôï — êáé íá ðïõ ðñïóðáèåß íá ìå âëÜøåé, óå êÜèå âÞìá ìïõ ðñïóðáèåß íá ìå âëÜøåé. Áò äïýìå ðÜíôùò Ýíá áêüìá ãñÜììá. ºóùò åêåß íá áðïêáëýðôïíôáé üëá. Ma chère ÖéíôÝë, íá ìå óõã÷ùñåßò ðïõ Ýêáíá ôüóïí êáéñü íá óïõ ãñÜøù. Âñéóêüìïõí óå ðñáãìáôéêÞ Ýêóôáóç. Åßíáé ìåãÜëç áëÞèåéá áõôü ðïõ åßðå êÜðïéïò óõããñáöÝáò, üôé ï Ýñùôáò åßíáé ìéá äåýôåñç æùÞ. ÅðéðëÝïí ìåãÜëåò áëëáãÝò ìáò Ý÷ïõí óõìâåß åäþ, óôï óðßôé. Ôþñá ðéá ï áîéùìáôéêüò ôçò öñïõñÜò ìÜò åðéóêÝðôåôáé êÜèå ìÝñá. [ 121 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

Ç Óïöß ôïí Ý÷åé åñùôåõôåß ðáñÜöïñá. Ï ìðáìðÜò åßíáé ðïëý ÷áñïýìåíïò. Êáé ìÜëéóôá Üêïõóá ôïí Ãêñéãêüñé íá ëÝåé (ï Ãêñéãêüñé óöïõããáñßæåé êáé ó÷åäüí ðÜíôá ìéëÜåé ìüíïò ôïõ) üôé èá Ý÷ïõìå óýíôïìá ãÜìïõò, ãéáôß ï ìðáìðÜò èÝëåé åîÜðáíôïò íá äåé ôç Óïöß íá ðáßñíåé óôñáôçãü Þ áîéùìáôéêü ôçò öñïõñÜò Þ óõíôáãìáôÜñ÷ç ôïõ ðåæéêïý... ¢é óôï äéÜïëï! Äåí ìðïñþ íá äéáâÜóù Üëëï... ¼ëï áîéùìáôéêïß êáé óôñáôçãïß. ¼,ôé êáëýôåñï õðÜñ÷åé óôïí êüóìï åßíáé ãéá ôïõò áîéùìáôéêïýò êáé ôïõò óôñáôçãïýò. Âñßóêåéò ìéá ìéêñÞ, ôéðïôÝíéá óôáãüíá åõôõ÷ßáò, óêÝöôåóáé í' áðëþóåéò ôï ÷Ýñé... êáé îÜöíïõ óïõ ôçí áñðÜæåé Ýíáò áîéùìáôéêüò ôçò öñïõñÜò Þ Ýíáò óôñáôçãüò. Íá ðÜñåé ï äéÜïëïò! Å ëïéðüí, èá Þèåëá íá ãéíüìïõí óôñáôçãüò, ü÷é ãéá íá ìïõ äþóïõí ôï ÷Ýñé ôçò ê.ï.ê. ¼÷é. Èá Þèåëá íá ãéíüìïõí óôñáôçãüò ìüíï êáé ìüíï ãéá íá 'âëåðá ðþò ðåñéöÝñïíôáé êáé êÜíïõí üëá áõôÜ ôá áõëéêÜ áóôåßá êáé ôéò óõíùìïóßåò, êáé ýóôåñá íá ôïõò ðù üôé ôïõò öôýíù üëïõò êáôÜìïõôñá. ¢é óôï äéÜïëï! Êñßìá! [ 122 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

¸óêéóá óå ÷ßëéá êïììÜôéá ôá ãñÜììáôá ôçò çëßèéáò óêõëßôóáò.

3 Äåêåìâñßïõ

Áäýíáôïí. ØÝìáôá! ÃÜìïò äå èá ãßíåé! Êáé ôé Ýãéíå äçëáäÞ ðïõ åßíáé áîéùìáôéêüò ôçò öñïõñÜò. ¸íáò ôßôëïò åßíáé, ôßðïôá ðáñáðÜíù. Äåí åßíáé êÜôé ðïõ ìðïñåßò íá ôï äåéò, êÜôé ðïõ ìðïñåßò íá ôï ðéÜóåéò ìå ôá ÷Ýñéá óïõ. Êáé ðïõ åßíáé áîéùìáôéêüò ôçò öñïõñÜò äåí ðÜåé íá ðåé ðùò Ýâãáëå ôñßôï ìÜôé óôï ìÝôùðï. Êáé ðïõ åßíáé áîéùìáôéêüò ôçò öñïõñÜò äåí ðÜåé íá ðåé ðùò ç ìýôç ôïõ åßíáé êáìùìÝíç áðü ÷ñõóü, óáí êáé ôç äéêéÜ ìïõ åßíáé, óáí êáé ôïõ êáèåíüò. Ì' áõôÞ ìõñßæåé, äåí ôñþåé, öôåñíßæåôáé, äå âÞ÷åé. ÁñêåôÝò öïñÝò Ý÷ù áíáñùôçèåß áðü ðïý ðñïêýðôïõí áõôÝò ïé äéáöïñÝò. Áðü ðïý êé ùò ðïý åãþ åßìáé ãñáöéÜò, ãéáôß äçëáäÞ ãñáöéÜò; Ìðïñåß êé åãþ íá ìçí îÝñù ôé åßìáé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá. ¸íá óùñü ðáñáäåßãìáôá õðÜñ÷ïõí óôçí éóôïñßá: ÊÜðïéïò áðëüò Üíèñùðïò, ïýôå êáí åõãåíÞò, áðëþò êÜðïéïò ìéêñïáóôüò Þ áêüìá êáé áãñüôçò, îáöíéêÜ áðïêáëýðôåôáé ðùò åßíáé êÜðïéïò ìåãÜëïò [ 123 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

Üñ÷ïíôáò, áêüìá êáé çãåìüíáò. Êé áí ï ìïõæßêïò ìðïñåß íá ãßíåé êÜôé ôÝôïéï, ï åõãåíÞò ôé ìðïñåß íá ãßíåé; Íá åìöáíéóôþ îáöíéêÜ åãþ, ðïõ ëÝåé ï ëüãïò, ìå óôïëÞ óôñáôçãïý. Èá Ý÷ù åðùìßäá óôï äåîÞ þìï, åðùìßäá óôïí áñéóôåñü, ãáëÜæéá ëïõñßäá óôï óôÞèïò... Ëïéðüí, ôé ÷áâÜ èá ôñáãïõäÜåé ôüôå ç ïìïñöïýëá ìïõ; Ôé èá ðåé êé ï ßäéïò ï «ìðáìðÜò», ï äéåõèõíôÞò ìáò; Á, áõôüò ôéò áãáðÜåé ðïëý ôéò ôéìÝò! Åßíáé ìáóüíïò, åßíáé óßãïõñá ìáóüíïò, áí êáé êÜíåé ðùò åßíáé ôï Ýíá êáé ôï Üëëï, åãþ áìÝóùò ôï ðáñáôÞñçóá ðùò åßíáé ìáóüíïò: ¼ôáí ÷áéñåôÜåé êÜðïéïí äéÜ ÷åéñáøßáò, ðñïôåßíåé ìüíï ôá äýï äÜ÷ôõëá. Ëåò êáé äåí ìðïñþ, áõôÞ ôç óôéãìÞ êéüëáò, íá äéïñéóôþ óôñáôçãüò, êõâåñíÞôçò Þ åðéìåëçôÞò Þ êÜôé ðáñüìïéï. ¼÷é, èá Þèåëá ðïëý íá ìÜèù áðü ðïý êé ùò ðïý ãñáöéÜò; Ãéáôß äçëáäÞ åéäéêÜ ãñáöéÜò;

5 Äåêåìâñßïõ

ÓÞìåñá üëï ôï ðñùß äéÜâáæá åöçìåñßäåò. ÐáñÜîåíá ðñÜãìáôá óõìâáßíïõí óôçí Éóðáíßá. Äåí ìðïñþ íá ôá êáôáëÜâù êáé ðïëý êáëÜ. ÃñÜöïõíå ðùò ï èñüíïò ÷Þñåøå êáé ðùò [ 124 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

ïé áîéùìáôïý÷ïé âñßóêïíôáé óå ðïëý äýóêïëç èÝóç üóïí áöïñÜ ôçí åêëïãÞ äéáäü÷ïõ, êáé áõôü ðñïêáëåß ìåãÜëç áíáôáñá÷Þ. ¼ëá áõôÜ åìÝíá ìïõ öáßíïíôáé ðÜñá ðïëý ðåñßåñãá. Ðþò ãßíåôáé íá ÷çñÝøåé ï èñüíïò; ËÝíå ðùò êÜðïéá äüíá ðñÝðåé í' áíÝâåé óôï èñüíï. Äåí ìðïñåß í' áíÝâåé ìéá äüíá óôï èñüíï. Óå êáìßá ðåñßðôùóç. Óôï èñüíï ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé âáóéëéÜò. Íáé, ëÝíå, áëëÜ äåí õðÜñ÷åé âáóéëéÜò. Äåí åßíáé äõíáôüí íá ìçí õðÜñ÷åé âáóéëéÜò. Äåí ìðïñåß íá õðÜñ÷åé êñÜôïò áí äåí õðÜñ÷åé âáóéëéÜò. ÂáóéëéÜò õðÜñ÷åé, áðëþò åßíáé Üãíùóôï ôï ðïý âñßóêåôáé. ºóùò ìÜëéóôá íá âñßóêåôáé åêåß êáé êÜðïéïé ëüãïé íá ôïí áíáãêÜæïõí íá êñýâåôáé, åßôå ëüãïé ïéêïãåíåéáêïß åßôå åîáéôßáò îÝíùí êñáôþí, áò ðïýìå ôçò Ãáëëßáò Þ Üëëùí ÷ùñþí, Þ ìðïñåß íá õðÜñ÷ïõí Üëëïé ëüãïé.

8 Äåêåìâñßïõ

ÓÞìåñá Þèåëá íá ðÜù óôï ãñáöåßï, áëëÜ äéÜöïñåò áéôßåò êáé óêÝøåéò ìå êñÜôçóáí. Äåí ìðïñþ íá âãÜëù áð' ôï êåöÜëé ìïõ ôï éóðáíéêü æÞôçìá. Ðþò åßíáé äõíáôüí íá óõìâáßíåé áõôü ôï ðñÜãìá, íá ãßíåé ìéá äüíá âá[ 125 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

óßëéóóá; Äå èá ôï åðéôñÝøïõí. Êáé ðñþôá ðñþôá ç Áããëßá äå èá ôï åðéôñÝøåé. ÅðéðëÝïí üìùò êáé ç ðïëéôéêÞ êáôÜóôáóç óå ïëüêëçñç ôçí Åõñþðç: ï áõôïêñÜôïñáò ôçò Áõóôñßáò, ï äéêüò ìáò çãåìüíáò... Ïìïëïãþ ðùò ôá ãåãïíüôá áõôÜ ôüóï ìå Ý÷ïõí óõíåðÜñåé êáé óõãêëïíßóåé, ðïõ üëç ôç ìÝñá äåí ìðüñåóá íá êÜíù áðïëýôùò ôßðïôá. Ç ÌÜâñá ìïý åßðå üôé óôï ôñáðÝæé Þìïõí öïâåñÜ áöçñçìÝíïò. Öáßíåôáé ðùò ìÝóá óôçí áðñïóåîßá ìïõ Ýñéîá äõï ðéÜôá óôï ðÜôùìá êáé óðÜóáíå. ÌåôÜ ôï ãåýìá ðÞãá âüëôá óôïõò ðñüðïäåò ôïõ ëüöïõ. Åêåß äåí Ýìáèá ôßðïôá ôï åðïéêïäïìçôéêü. Ôçí ðåñéóóüôåñç þñá Ýìåéíá óôï êñåâÜôé êé áíáëïãéæüìïõí ôá ãåãïíüôá ôçò Éóðáíßáò.

¸ôïò 2000, Áðñéëßïõ 43

Ç óçìåñéíÞ çìÝñá åßíáé çìÝñá ìåãáëåéþäïõò èñéÜìâïõ! Ç Éóðáíßá Ý÷åé âáóéëéÜ. ÂñÝèçêå. Áõôüò ï âáóéëéÜò åßìáé åãþ. Êé åãþ ï ßäéïò ìüëéò óÞìåñá ôï Ýìáèá. Ïìïëïãþ ðùò ç åßäçóç ìå ÷ôýðçóå îáöíéêÜ, óáí êåñáõíüò. ÐñáãìáôéêÜ äåí ìðïñþ íá êáôáëÜâù ðþò Þôáí äõíáôüí íá íïìßæù ðùò åßìáé ãñá[ 126 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

öéÜò. Ðþò åßíáé ðïôÝ äõíáôüí íá ìðÞêå óôï ìõáëü ìïõ áõôÞ ç ðáëáâÞ éäÝá. ÐÜëé êáëÜ ðïõ äå âñÝèçêå ôüôå êáíÝíáò íá ìå êëåßóåé óôï ôñåëïêïìåßï. Ôþñá ðéá ìïõ Ý÷ïõí áðïêáëõöèåß ôá ðÜíôá. Ôþñá ðéá ôá âëÝðù üëá ðåíôáêÜèáñá, óáí ôçí ðáëÜìç ôïõ ÷åñéïý ìïõ. Ðéï ðñéí üìùò —äåí ôï êáôáëáâáßíù—, ðéï ðñéí ôá ðÜíôá Þôáí èïëÜ, óáí ìÝóá áðü ïìß÷ëç. Êé üëá áõôÜ íïìßæù ðùò óõìâáßíïõí åîáéôßáò ôçò åíôýðùóçò ðïõ Ý÷ïõí ïé Üíèñùðïé ðùò ôï áíèñþðéíï ìõáëü âñßóêåôáé óôï êåöÜëé. ÌÝãá ëÜèïò, ôï öÝñíåé ï Üíåìïò áð' ôç ìåñéÜ ôçò Êáóðßáò. Óôçí áñ÷Þ áíáêïßíùóá óôç ÌÜâñá ðïéïò åßìáé. Ìüëéò Üêïõóå üôé ìðñïóôÜ ôçò âñßóêåôáé ï âáóéëéÜò ôçò Éóðáíßáò, óÞêùóå øçëÜ ôá ÷Ýñéá êáé ðáñÜ ëßãï íá ðåèÜíåé áð' ôï öüâï. Äåí åß÷å äåé ðïôÝ, ç ÷áæÞ, Éóðáíü âáóéëéÜ. Åí ðÜóç ðåñéðôþóåé, ðñïóðÜèçóá íá ôçí çñåìÞóù êáé íá ôç äéáâåâáéþóù ìå ãëõêüëïãá ðùò ÷áßñåé ôçò åýíïéÜò ìïõ êáé ðùò äåí ôçò êñáôþ êáèüëïõ êáêßá ðïõ ìåñéêÝò öïñÝò äå ìïõ êáèÜñéæå êáëÜ ôá ðáðïýôóéá. Ï ëáüò åßíáé áðëïúêüò. Äåí êÜíåé íá ôïõ ìéëÜò ãéá õøçëÜ æçôÞìáôá. Ï ëüãïò ðïõ öïâÞèçêå åßíáé åðåéäÞ Þôáí ðåðåéóìÝíç ðùò ôÜ÷á üëïé ïé âáóéëéÜäåò ôçò Éóðáíßáò ìïéÜæïõí [ 127 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ìå ôï Ößëéððï ´. Åãþ üìùò ôçò åîÞãçóá üôé ìåôáîý åìïý êáé ôïõ Öéëßððïõ ´ äåí õðÜñ÷åé áðïëýôùò êáìßá ó÷Ýóç êáé ðùò åãþ äåí Ý÷ù ïýôå Ýíáí áäåëöü êáðïõôóßíï... Óôï ãñáöåßï äåí ðÞãá. Íá ðÜíå üëïé óôï äéÜïëï. ¼÷é, ìÜãêåò, äåí ôóéìðÜù. Äå èá êáèßóù åãþ íá áíôéãñÜöù ôá âñïìü÷áñôÜ óáò.

86 Ìáñôùâñßïõ, ìåôáîý çìÝñáò êáé íý÷ôáò

ÓÞìåñá Þñèå ï êëçôÞñáò áð' ôï ãñáöåßï ãéá íá ìïõ ðåé íá ðÜù, áöïý åß÷á ðÜíù áðü ôñåéò åâäïìÜäåò íá åìöáíéóôþ óôçí õðçñåóßá. ¸ôóé, ãéá ðëÜêá, ðÞãá. Ï ôìçìáôÜñ÷çò èá ðåñßìåíå âÝâáéá ðùò åãþ èá ðÜù íá ôïõ õðïêëéèþ êáé í' áñ÷ßóù ôéò óõãíþìåò — åãþ üìùò ôïõ Ýñéîá Ýíá âëÝììá áäéÜöïñï, êáèüëïõ èõìùìÝíï áëëÜ êáé êáèüëïõ öéëéêü, êáé êÜèéóá óôç èÝóç ìïõ ëåò êáé äå óõíÝâáéíå ôßðïôá. Êïßôáæá ãýñù ìïõ üëá ôá ôéðïôÝíéá áðïâñÜóìáôá ôçò õðçñåóßáò êáé óêåöôüìïõí: Å ñå êáé íá îÝñáôå ðïéïò åßíáé áõôüò ðïõ êÜèåôáé áíÜìåóÜ óáò... Ìåãáëïäýíáìå! Ôé âáâïýñá èá îåóÞêùíáí! Áêüìá êáé ï ßäéïò ï ôìçìáôÜñ÷çò è' Üñ÷éæå íá ìïõ êÜíåé êÜôé õðïêëßóåéò ìÝ÷ñé ôï ðÜôùìá, óáí [ 128 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

áõôÝò ðïõ êÜíåé ôþñá óôï äéåõèõíôÞ. ¸âáëáí ìðñïóôÜ ìïõ êÜôé ÷áñôéÜ ãéá íá öôéÜîù Ýíá õðüìíçìá. Åãþ äåí êïýíçóá ïýôå ôï ìéêñü ìïõ äá÷ôõëÜêé. ¾óôåñá áðü ëßãá ëåðôÜ Üñ÷éóáí ôá ôñå÷Üìáôá! Áêïýóôçêå ðùò Ýñ÷åôáé ï äéåõèõíôÞò. Ðïëëïß õðÜëëçëïé Üñ÷éóáí íá ôñÝ÷ïõí ðÝñá äþèå ìüíï êáé ìüíï ãéá íá âñåèïýí ìðñïóôÜ ôïõ. Åãþ ïýôå ðïõ êïõíÞèçêá. ¼ôáí ï äéåõèõíôÞò Üñ÷éóå íá ðåñíÜåé ìÝóá áðü ôï ôìÞìá ìáò, âÜëèçêáí üëïé íá êïõìðþíïõí ôá öñÜêá. Åãþ åêåß, áðïëýôùò ôßðïôá! ÓéãÜ ôï äéåõèõíôÞ... Íá óçêùèþ åãþ ìðñïóôÜ ôïõ; ÐïôÝ! Ôé äéåõèõíôÞò;... ¸íáò öåëëüò åßíáé, ü÷é äéåõèõíôÞò. ¸íáò êïéíüò öåëëüò, Ýíáò áðëüò öåëëüò, ôßðïôá ðáñáðÜíù. Áð' áõôïýò ðïõ âïõëþíïõí ôá ìðïõêÜëéá. Ðéï ðïëý üìùò äéáóêÝäáóá üôáí ìïõ öÝñáíå Ýíá ÷áñôß íá ôï õðïãñÜøù. Íüìéæáí ðùò èá õðÝãñáöá óôçí áêñïýëá ôïõ åããñÜöïõ: õðÜëëçëïò ôÜäå, áñéèìüò ôÜäå. Ðþò áëëéþò; Åãþ üìùò ôñÜâçîá ìéá ôæßöñá íá åêåß ðïõ õðïãñÜöåé ï ôìçìáôÜñ÷çò: ÖåñäéíÜíäïò Ç´. ¸ðñåðå íá åßíáé êáíåßò ìðñïóôÜ íá äåé ôï èÝáìá: ÅðéêñÜôçóå åõëáâéêÞ óéùðÞ. Åãþ áðëþò Ýãíåøá ìå ôï ÷Ýñé êáé åßðá: «Ïé åêäçëþóåéò äïõëïðñÝðåéáò ðåñéôôåýïõí». [ 129 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

Áðü åêåß ðÞãá êáôåõèåßáí óôï óðßôé ôïõ äéåõèõíôÞ. Åêåßíïò Ýëåéðå. Ï ëáêÝò äåí Þèåëå íá ìå áöÞóåé íá ðåñÜóù, åãþ üìùò ôïõ ìßëçóá Ýôóé ðïõ ôñÜâçîå ôá ÷Ýñéá. ÐÞãá êáñöß óôï ìðïõíôïõÜñ. Åêåßíç êáèüôáí ìðñïóôÜ óôïí êáèñÝöôç. Ìüëéò ìå åßäå, ðåôÜ÷ôçêå ðÜíù êáé áðïìáêñýíèçêå. Åãþ ðÜíôùò äåí ôçò åßðá ðùò åßìáé ï âáóéëéÜò ôçò Éóðáíßáò. Ôçò åßðá ìüíïí üôé ìáò ðåñéìÝíåé ôÝôïéá åõôõ÷ßá, ðïõ äåí ìðïñåß ïýôå íá ôç öáíôáóôåß, êé üôé, ðáñ' üëåò ôéò ìç÷áíïññáößåò ôùí å÷èñþí ìáò, åìåßò èá åßìáóôå ìáæß. Äåí Þèåëá íá ðù ôßðïôå Üëëï êé Ýöõãá. Á, åßíáé äüëéá ðëÜóìáôá áõôÝò ïé ãõíáßêåò! Ôþñá ìüëéò êáôÜëáâá ôé ïí åßíáé ç ãõíáßêá. ÌÝ÷ñé ôþñá êáíåßò äåí Þîåñå ìå ðïéïí åßíáé åñùôåõìÝíç. Åßìáé ï ðñþôïò ðïõ ôï áíáêÜëõøå. Ç ãõíáßêá åßíáé åñùôåõìÝíç ìå ôï ÄéÜâïëï. Íáé, äåí áóôåéåýïìáé. Ïé åðéóôÞìïíåò ãñÜöïõí Ýíá óùñü âëáêåßåò —üôé ç ãõíáßêá åßíáé ôï Ýíá Þ ôï Üëëï—, áëëÜ áõôÞ áãáðÜåé ìïíÜ÷á ôï ÄéÜâïëï. Íá, êïéôÜîôå, êÜèåôáé óôï èåùñåßï ôïõ ðñþôïõ åîþóôç êáé êñáôÜåé ôá öáóáìÝí. Íïìßæåôå ðùò êïéôÜæåé åêåßíïí åêåß ôï ÷ïíôñü ìå ôï áóôÝñé óôç óôïëÞ; ¼÷é âÝâáéá! Ôï ÄéÜâïëï êïéôÜæåé, ðïõ êÜèåôáé áêñéâþò áðü ðßóù ôïõ. Íá ðïõ ðÞãå [ 130 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

êáé êñýöôçêå ìÝóá óô' áóôÝñé. Íá ðïõ áðü åêåß ìÝóá ôÞò ãíÝöåé ìå ôï äÜ÷ôõëï. Êé åêåßíç èá ôïí ðáíôñåõôåß. Èá ôïí ðáíôñåõôåß. Êé üëïé áõôïß åêåß, ðáéäéÜ áîéùìáôïý÷ùí, üëïé áõôïß åêåß, ðïõ ãõñíÜíå áðü äù êé áðü êåé êé üëï ôåëéêÜ êáôÜ ôçí áõëÞ óÝñíïíôáé êáé éó÷õñßæïíôáé ðùò åßíáé ðáôñéþôåò êáé ôï Ýíá êáé ôï Üëëï, åéóïäÞìáôá èÝëïõí áõôïß ïé ðáôñéþôåò! ÌÜíá, ðáôÝñá, Èåü, èá ðïõëÞóïõí ôá ðÜíôá ãéá ôá ëåöôÜ ïé ìùñïöéëüäïîïé, ïé áíôß÷ñéóôïé! Êé üëç áõôÞ ç öéëïäïîßá ðçãÜæåé áðü ôï üôé, êÜôù áð' ôç ãëþóóá, õðÜñ÷åé ìéá ìéêñïýôóéêç öïõóêÜëá êáé ìÝóá ôçò Ýíá ìéêñü óêïõëçêÜêé, óôï ìÝãåèïò êåöáëéïý êáñößôóáò, êé üëá áõôÜ ôá êÜíåé Ýíáò êïõñÝáò ðïõ ìÝíåé óôçí Ãêïñï÷üâáãéá. Äå èõìÜìáé ðþò ôïí ëÝíå. Ðßóù áð' üëá áõôÜ üìùò êñýâåôáé ï Ôïýñêïò óïõëôÜíïò, ï ïðïßïò Ý÷åé åîáãïñÜóåé ôïí êïõñÝá êáé èÝëåé íá äéáäþóåé óå üëï ôïí êüóìï ôï ìùáìåèáíéóìü. ËÝíå üôé óôç Ãáëëßá Þäç Ýíá ìåãÜëï ìÝñïò ôïõ ðëçèõóìïý Ý÷åé áóðáóôåß ôçí ðßóôç ôïõ ÌùÜìåè.

[ 131 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

×ùñßò çìåñïìçíßá. ÁõôÞ ç çìÝñá äåí åß÷å

Ðåñðáôïýóá éíêüãêíéôï óôç ëåùöüñï ÍéÝöóêé. Ðåñíïýóå ï áõôïêñÜôïñÜò ìáò. Ç ðüëç ïëüêëçñç Ýâãáæå ôï êáðÝëï — êé åãþ åðßóçò. Ùóôüóï äåí Ýêáíá ãíùóôü ôï ãåãïíüò üôé åßìáé ï âáóéëéÜò ôçò Éóðáíßáò. Äå èåþñçóá ðñÝðïí íá áðïêáëõöèþ åêåß, ìðñïóôÜ óå üëï ôïí êüóìï. Êé áõôü ãéáôß ðñþôá áð' üëá èá Ýðñåðå íá ðÜù íá ðáñïõóéáóôþ óôçí áõëÞ. Ôï ìüíï ðïõ ìå åß÷å åìðïäßóåé íá ôï êÜíù áõôü Þôáí üôé ùò ôüôå äåí åß÷á âáóéëéêÞ óôïëÞ. ¸óôù êÜðïéïõ åßäïõò ìáíäýá ôÝëïò ðÜíôùí. ÓêÝöôçêá íá äþóù ðáñáããåëßá óôï ñÜöôç. ÁëëÜ üìùò áõôïß åßíáé üëïé ôïõò ãáúäïýñéá êáé áìåëïýí ôåëåßùò ôç äïõëåéÜ ôïõò, ôï ñß÷íïõí óôçí êåñäïóêïðßá êáé óõíÞèùò êáôáëÞãïõí êáôÜäéêïé, íá óôñþíïõí ìå ðÝôñåò ôïõò äñüìïõò. ÁðïöÜóéóá íá ìåôáôñÝøù óå ìáíäýá ôçí êáéíïýñéá ìïõ óôïëÞ, ðïõ ôçí åß÷á öïñÝóåé ìüíï äýï öïñÝò. ÁëëÜ ãéá íá ìç ìïõ ôçí êáôáóôñÝøïõí áõôÜ ôá êáèÜñìáôá, áðïöÜóéóá íá ôç ñÜøù ìüíïò ìïõ êáé êëåßäùóá ôçí ðüñôá ãéá íá ìç ìå äåé êáíåßò. Ôçí Ýêáíá üëç êïììÜôéá ìå ôï øáëßäé, ãéáôß ç êïøéÜ ðñÝðåé íá åßíáé ôåëåßùò äéáöïñåôéêÞ. [ 132 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

Çìåñïìçíßá äå èõìÜìáé. ÌÞíáò åðßóçò äåí õðÞñ÷å. ÁíÜèåìá êé áí îÝñù ôé Þôáíå

Ï ìáíäýáò åßíáé Ýôïéìïò, ñáììÝíïò. Ìüëéò ôïí öüñåóá, ç ÌÜâñá Üñ÷éóå íá óôñéããëßæåé. Ùóôüóï åãþ äåí ôï áðïöáóßæù áêüìá íá ðÜù íá ðáñïõóéáóôþ óôçí áõëÞ. ÌÝ÷ñé óôéãìÞò äåí Ý÷åé Ýñèåé áíôéðñïóùðåßá áðü ôçí Éóðáíßá. Äåí åßíáé óùóôü íá ðÜù ÷ùñßò áíôéðñïóùðåßá. Ôï áîßùìÜ ìïõ äå èá Ý÷åé êáíÝíá âÜñïò. Ôïõò ðåñéìÝíù áðü þñá óå þñá.

1

Ìïõ êÜíåé åîáéñåôéêÜ ìåãÜëç åíôýðùóç ç êáèõóôÝñçóç ôçò áíôéðñïóùðåßáò. ÁíáñùôéÝìáé ðïéá åßíáé ç áéôßá. ÌÞðùò öôáßåé ç Ãáëëßá; Íáé, áõôÞ åßíáé ôï ìüíï ìç åõíïúêÜ äéáôåèåéìÝíï êñÜôïò. ÐÞãá óôï ôá÷õäñïìåßï íá ñùôÞóù ìÞðùò ôõ÷üí åìöáíßóôçêáí ôßðïôá Éóðáíïß áíôéðñüóùðïé. Ï ôá÷õäñüìïò åßíáé öïâåñÜ âëÜêáò, äåí îÝñåé ôßðïôá. «¼÷é» ëÝåé «åäþ äåí õðÜñ÷åé êáíÝíáò Éóðáíüò áíôéðñüóùðïò, áí üìùò èÝëåôå íá ãñÜøåôå [ 133 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

êáíÝíá ãñÜììá, åìåßò èá ôï óôåßëïõìå ìå ôïí ðñïâëåðüìåíï ôñüðï». ¢é óôï äéÜïëï! Ôé ãñÜììá; Ôá ãñÜììáôá åßíáé ìðïýñäåò. ÃñÜììáôá ãñÜöïõí ïé öáñìáêïðïéïß...

Ìáäñßôç, Öëåâáñßïõ ôñéÜíôá

Íá ìå ëïéðüí óôçí Éóðáíßá. Êé Ýãéíáí üëá ôüóï ãñÞãïñá, ðïõ êáëÜ êáëÜ äåí ôï '÷ù êáôáëÜâåé áêüìá. ÓÞìåñá ôï ðñùß Þñèáí ïé áíôéðñüóùðïé áðü ôçí Éóðáíßá êáé ìðÞêá ìáæß ôïõò óôçí Üìáîá. Ìïõ öÜíçêå áðßóôåõôç ç óõíôïìßá ôïõ ôáîéäéïý. Ðçãáßíáìå ôüóï ãñÞãïñá, ðïõ óå ìéóÞ þñá åß÷áìå öôÜóåé óôá éóðáíéêÜ óýíïñá. ÁëëÜ, âëÝðåéò, ôþñá ðéá Ý÷ïõí âÜëåé ñÜãåò óå üëç ôçí Åõñþðç êé Ýôóé ôá áôìüðëïéá ðçãáßíïõí ðÜñá ðïëý ãñÞãïñá. Ç Éóðáíßá åßíáé ðïëý ðáñÜîåíç ÷þñá. Ìüëéò ìðÞêáìå óôï ðñþôï äùìÜôéï, åßäá Ýíá óùñü áíèñþðïõò ìå îõñéóìÝíï ôï êåöÜëé. ÓêÝöôçêá ðÜíôùò üôé áõôïß èá ðñÝðåé íá åßíáé Þ äïìéíéêáíïß Þ êáðïõôóßíïé, áõôïß îõñßæïõí ôï êåöÜëé ôïõò. Ðïëý ðáñÜîåíïò ìïõ öÜíçêå ï åñ÷ïìüò ôïõ êáãêåëáñßïõ, ðïõ ìå Ýðéáóå áðü ôï ÷Ýñé. Ì' Ýóðñùîå ó' Ýíá äù[ 134 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

ìáôéÜêé êáé åßðå: «ÊÜôóå åêåß, êé áí áñ÷ßóåéò íá ëåò ðùò åßóáé ï âáóéëéÜò ÖåñäéíÜíäïò, åãþ èá óïõ âãÜëù áõôÞ ôçí éäÝá áðü ôï ìõáëü ìå ôï îýëï». Åãþ, îÝñïíôáò ðùò áõôü äåí Þôáí ðáñÜ Ýíáò ôñüðïò ãéá íá ìå äïêéìÜóåé, áðÜíôçóá áñíçôéêÜ. Ãé' áõôü ï êáãêåëÜñéïò ìå âÜñåóå äõï öïñÝò óôçí ðëÜôç ì' Ýíá ìáôóïýêé êáé ðüíåóá ôüóï ðïëý, ðïõ ðáñÜ ëßãï íá âÜëù ôéò öùíÝò. ÊñáôÞèçêá üìùò, åðåéäÞ èõìÞèçêá üôé áõôü åßíáé ìéá óõíÞèåéá, áðü ôçí åðï÷Þ ôùí éððïôþí, üôáí êÜðïéïò êáôáëáìâÜíåé êÜðïéï ðïëý õøçëü áîßùìá, ãéáôß óôçí Éóðáíßá ìÝ÷ñé êáé ôéò ìÝñåò ìáò ôçñïýí ôéò ðáëéÝò óõíÞèåéåò áðü ôçí åðï÷Þ ôùí éððïôþí. ¼ôáí Ýìåéíá ìüíïò, áðïöÜóéóá íá êáôáðéáóôþ ìå ôéò õðïèÝóåéò ôïõ êñÜôïõò. ÁíáêÜëõøá üôé ç Êßíá êáé ç Éóðáíßá åßíáé ìßá êáé ç áõôÞ ÷þñá, êáé ìüíïí áðü Üãíïéá ôéò èåùñïýí äýï îå÷ùñéóôÜ êñÜôç. Óõìâïõëåýù üëïõò íá ðÜñïõí Ýíá ÷áñôß êáé íá ãñÜøïõí «Éóðáíßá». Èá âãåé «Êßíá». Ìïõ ðñïêÜëåóå üìùò ðïëý ìåãÜëç èëßøç áõôü ðïõ ðñüêåéôáé íá óõìâåß áýñéï. Áýñéï óôéò åðôÜ ç þñá èá ëÜâåé ÷þñá ôï åîÞò ðáñÜîåíï öáéíüìåíï: Ç Ãç èá êáèßóåé ðÜíù óôï öåããÜñé. Ó÷åôéêÜ ìå áõôü Ý÷åé ãñÜøåé êáé ï ÏõÝë[ 135 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ëéãêôïí, ï äéÜóçìïò ¢ããëïò ÷çìéêüò. Ïìïëïãþ ðùò áéóèÜíèçêá ìåãÜëç áíçóõ÷ßá ìüëéò óêÝöôçêá ôï ðüóï áóõíÞèéóôá åýèñáõóôï êáé ëåðôïêáìùìÝíï åßíáé ôï öåããÜñé. ÓõíÞèùò ôï öåããÜñé êáôáóêåõÜæåôáé óôï Áìâïýñãï, êáé êáôáóêåõÜæåôáé ðïëý Üóêçìá. Ôï êáôáóêåõÜæåé Ýíáò êïõôóüò âáñåëÜò, êáé åßíáé çëßïõ öáåéíüôåñï üôé áõôüò ï âëÜêáò äåí Ý÷åé éäÝá áðü öåããÜñéá. ¸âáëå óýñìá áóöÜëôéíï, Ýâáëå êé Ýíá ìÝñïò ÷ùñéÜôéêï ãÜëá. Áêñéâþò ãé' áõôü ôï ëüãï ó' üëç ôç Ãç Ý÷åé ôÝôïéá ìðü÷á, ðïõ ðñÝðåé ïðùóäÞðïôå íá êñáôÜò ôç ìýôç. Ãé' áõôü ôï ëüãï åðßóçò ôï öåããÜñé åßíáé ìéá óöáßñá ôüóï åýèñáõóôç, þóôå äåí õðÜñ÷åé ðåñßðôùóç íá æÞóïõí Üíèñùðïé ó' áõôü, êé Ýôóé æïõí åêåß áðïêëåéóôéêÜ ìýôåò. Êé áêñéâþò ãé' áõôü ôï ëüãï äåí ìðïñïýìå íá äïýìå ôç ìýôç ìáò, ãéáôß üëåò ïé ìýôåò âñßóêïíôáé óôï öåããÜñé. Êé üôáí óõíåéäçôïðïßçóá üôé ç Ãç åßíáé âáñéÜ, êïôæÜì ðñÜìá, êáé ìðïñåß íá ðÜåé íá êÜôóåé ðÜíù óôéò ìýôåò ìáò êáé íá ôéò ðïëôïðïéÞóåé, ì' Ýðéáóå ôÝôïéá ôáñá÷Þ, ðïõ öüñåóá ôá ðáðïýôóéá êáé ôá óïóüíéá ìïõ êé Ýôñåîá óôçí áßèïõóá ôïõ õðïõñãéêïý óõìâïõëßïõ ãéá íá äþóù äéáôáãÞ óôçí áóôõíïìßá íá ìçí åðéôñÝøåé óôç Ãç íá ðÜåé íá êá[ 136 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

èßóåé ðÜíù óôï öåããÜñé. Ïé êáðïõôóßíïé, ìåãÜëï ðëÞèïò ôùí ïðïßùí óõíÜíôçóá óôçí áßèïõóá ôïõ õðïõñãéêïý óõìâïõëßïõ, åßíáé ðïëý Ýîõðíïé Üíèñùðïé êáé, ìüëéò åßðá: «Êýñéïé, áò óþóïõìå ôï öåããÜñé, ãéáôß ç Ãç èÝëåé íá ðÜåé íá êáèßóåé åðÜíù ôïõ», ðåôÜ÷ôçêáí ìåìéÜò üëïé íá åêðëçñþóïõí ôç âáóéëéêÞ ìïõ åðéèõìßá êáé ðïëëïß Üñ÷éóáí íá óêáñöáëþíïõí óôïí ôïß÷ï ãéá íá öôÜóïõí óôï öåããÜñé. Åêåßíç ôç óôéãìÞ üìùò ìðÞêå ìÝóá ï ìåãÜëïò êáãêåëÜñéïò. Ìüëéò ôïí åßäáí, ôï Ýâáëáí üëïé óôá ðüäéá. Åãþ, ùò âáóéëéÜò, Ýìåéíá ìüíïò. Ï êáãêåëÜñéïò üìùò, ðñïò ìåãÜëç ìïõ Ýêðëçîç, ìå ÷ôýðçóå ìå ôï ìðáóôïýíé ôïõ êáé ìå ðÞãå óðñþ÷íïíôáò ùò ôï äùìÜôéü ìïõ. ÔÝôïéá ëïéðüí éó÷ý Ý÷ïõí óôçí Éóðáíßá ôá Þèç êáé ôá Ýèéìá!

ÉáíïõÜñéïò ôïõ ßäéïõ ÷ñüíïõ, ðïõ Ýðåóå ìåôÜ ôï ÖåâñïõÜñéï

Áêüìá äåí ìðïñþ íá êáôáëÜâù ôé óüé ÷þñá åßíáé áõôÞ ç Éóðáíßá. Ôá ÝèéìÜ ôïõò êáé ôï ðñùôüêïëëï ôçò áõëÞò åßíáé åîáéñåôéêÜ áóõíÞèéóôá. Äåí êáôáëáâáßíù, äåí êáôáëáâáßíù, äåí êáôáëáâáßíù áðïëýôùò ôßðïôá. [ 137 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

ÓÞìåñá ìïõ îýñéóáí ôï êåöÜëé, ðáñÜ ôï ãåãïíüò üôé åãþ öþíáæá ìå üëç ìïõ ôç äýíáìç üôé äå èÝëù íá ãßíù ìïíá÷üò. Äåí åðéèõìþ üìùò ïýôå êáí íá èõìÜìáé ôé Þôáí áõôü ðïõ Ýðáèá üôáí Üñ÷éóáí íá ðåñéëïýæïõí ôï êåöÜëé ìïõ ìå ðáãùìÝíï íåñü. Êüíôåõá íá ðÜèù ðáñÜêñïõóç, ìåôÜ âßáò êáôüñèùóáí íá ìå óõãêñáôÞóïõí. Êáèüëïõ äåí ìðïñþ íá êáôáëÜâù ôç óçìáóßá ôïõ ðáñÜîåíïõ áõôïý åèßìïõ. ¸èéìï âëáêþäåò, áðåñßãñáðôï! ÊáôÜ ôç ãíþìç ìïõ, åßíáé ôåñÜóôéá ç áìÝëåéá ôùí âáóéëéÜäùí ðïõ äåí ôï Ý÷ïõí êáôáñãÞóåé ùò ôþñá. Êñßíïíôáò ðÜíôùò áðü áõôÜ ðïõ óõìâáßíïõí, Üñ÷éóá íá åîåôÜæù ôçí ðéèáíüôçôá ìÞðùò ôõ÷üí Ý÷ù ðÝóåé óôá ÷Ýñéá ôçò ÉåñÜò ÅîÝôáóçò êáé áõôüò ðïõ ðÞñá ãéá êáãêåëÜñéï äåí åßíáé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá Üëëïò áðü ôï ÌåãÜëï ÉåñïåîåôáóôÞ. Ôï ìüíï ðïõ äåí ìðïñþ íá êáôáëÜâù åßíáé ðþò åßíáé äõíáôüí êáé ï ßäéïò ï âáóéëéÜò íá õðüêåéôáé óôçí ÉåñÜ ÅîÝôáóç. ÌÜëëïí üëá áõôÜ Ýñ÷ïíôáé áðü ôç ìåñéÜ ôçò Ãáëëßáò, êáé éäéáßôåñá ôïõ ÐïëéíéÜê. Á÷, áõôü ôï êÜèáñìá ï ÐïëéíéÜê! ¸÷åé ïñêéóôåß íá ìå êõíçãÜåé ìÝ÷ñé íá ðåèÜíåé. Êáé íá ðïõ ðñïóðáèåß íá ìå âëÜøåé, óå êÜèå âÞìá ìïõ ðñïóðáèåß íá ìå âëÜøåé. [ 138 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

Åãþ üìùò îÝñù, ößëå, üôé ï ¢ããëïò óå óÝñíåé áðü ôç ìýôç. ÌåãÜëïò ðïëéôéêüò ï ¢ããëïò! Ðáíôïý åßíáé ÷ùìÝíïò. ¼ëïò ï êüóìïò ôï îÝñåé, üôáí ç Áããëßá óíéöÜñåé ôáìðÜêï, ç Ãáëëßá öôåñíßæåôáé.

25 ôïõ ìçíüò

ÓÞìåñá ï ÌÝãáò ÉåñïåîåôáóôÞò Þñèå óôï äùìÜôéü ìïõ. Åãþ åß÷á áêïýóåé áðü ìáêñéÜ ôá âÞìáôÜ ôïõ êáé åß÷á êñõöôåß êÜôù áð' ôï ôñáðÝæé. Ìüëéò áõôüò ìðÞêå êáé äå ìå åßäå, Üñ÷éóå íá ìå öùíÜæåé. Ðñþôá öþíáîå: «Êáñéåñüö!». ÔóéìïõäéÜ åãþ. ¸ðåéôá: «ÁîÝíôé ÉâÜíïö, ãñáöåýò! ÅõãåíÞò!». Åãþ ôßðïôá. «ÖåñäéíÜíäïò Ç´, âáóéëåýò ôçò Éóðáíßáò!» Åãþ Ýêáíá íá âãÜëù ôï êåöÜëé, ýóôåñá üìùò óêÝöôçêá: ¼÷é, áäåëöÝ, äå èá ìå âñåéò! Óå ìÜèáìå ðéá. ÐÜëé èá ìïõ ðåñéëïýóåéò ôï êåöÜëé ìå ðáãùìÝíï íåñü. Åêåßíïò üìùò ìå åßäå êáé ìå îåôñýðùóå êÜôù áð' ôï ôñáðÝæé ì' Ýíá ðáëïýêé. ÐïíÜåé ðïëý ôï áíáèåìáôéóìÝíï ôï ðáëïýêé! ÐÜíôùò ãéá üëá áõôÜ ìå áðïæçìßùóå ç ôåëåõôáßá ìïõ áíáêÜëõøç: ¸ìáèá üôé êÜèå ðåôåéíüò Ý÷åé ôï ó÷Þìá ôçò Éóðáíßáò êÜôù áðü ôï öôåñü ôïõ. [ 139 ]

ÍéêïëÜé Ãêüãêïë

Ï äå ÌÝãáò ÉåñïåîåôáóôÞò Ýöõãå áðü ôï äùìÜôéü ìïõ ïñãéóìÝíïò êáé áðåéëþíôáò ìå ìå êÜðïéá ôéìùñßá. Áíôéìåôþðéóá ìå áðüëõôç ðåñéöñüíçóç ôçí áäýíáìç êáêßá ôïõ, ãíùñßæïíôáò üôé åíåñãåß óáí ðéüíé, óáí åñãáëåßï ôùí ¢ããëùí.

Çìå ñï 34 ìçíßá Ìñô ôïõåò fbrl 349

¼÷é, äåí áíôÝ÷ù Üëëï. ÈåÝ ìïõ! Ôé ìïõ êÜíïõí; Ìïõ ðåñéëïýæïõí ôï êåöÜëé ìå ðáãùìÝíï íåñü! Äå ìïõ äßíïõí ðñïóï÷Þ, äå ìå âëÝðïõí, äå ì' áêïýíå! Ôé ôïõò Ý÷ù êÜíåé; Ãéáôß ìå âáóáíßæïõíå ôïí êáçìÝíï; Ôé ìðïñþ åãþ íá ôïõò äþóù; Äåí Ý÷ù ôßðïôá. Äåí Ý÷ù ôç äýíáìç, äåí ìðïñþ í' áíôÝîù ôá ìáñôýñéÜ ôïõò, ôï êåöÜëé ìïõ êáßåé êé üëá ãýñù ìïõ ãõñßæïõí. Óþóôå ìå! ÐÜñôå ìå áðü äù! Äþóôå ìïõ ìéáí Üìáîá ìå Üëïãá ãïñãÜ óáí ôïí Üíåìï! ÊÜèéóå, áìáîÜ ìïõ, ÷ôýðá, êáìðáíÜêé ìïõ, ðåôÜîôå, áëïãÜêéá ìïõ, êáé ðÜñôå ìå áð' áõôü ôïí êüóìï! ÌáêñéÜ, ìáêñéÜ, íá ìç öáßíåôáé ðéá ôßðïôá, ôßðïôá! Åêåß ðÝñá, ìðñïóôÜ ìïõ, ï ïõñáíüò óôñéöïãõñßæåé, Ýíá áóôåñÜêé ëÜìðåé ìáêñéÜ, ôï äÜóïò ðåñíÜ ìå ôá óêïôåéíÜ ôïõ äÝíôñá êáé ìå ôï öåã[ 140 ]

Ôï çìåñïëüãéï åíüò ôñåëïý

ãÜñé. ÊÜôù ÷áìçëÜ áðëþíåôáé ìéá ãáëÜæéá ïìß÷ëç. ÌÝóá óôçí ïìß÷ëç áíôç÷åß ìéá ÷ïñäÞ. Ç èÜëáóóá áð' ôç ìéá ìåñéÜ, ç Éôáëßá áðü ôçí Üëëç. Óôï âÜèïò á÷íïöáßíïíôáé êáé ïé ñþóéêåò ßæìðåò. ÌÞðùò åêåßíï ðïõ öùôßæåé óôï âÜèïò, ìåò óôç ãáëÜæéá ïìß÷ëç, ìÞðùò åêåßíï åßíáé ôï óðßôé ìïõ; ÌÞðùò åßíáé ç ìÜíá ìïõ, ðïõ êÜèåôáé óôï ðáñÜèõñï; Ìáíïýëá, óþóå ôïí Ýñçìï ôï ãéï óïõ! Ñßîå Ýíá äÜêñõ óôï ðïíåìÝíï ôïõ ôï êåöáëÜêé. Êïßôá ðþò ôïí âáóáíßæïõí! Óößîå óôçí áãêáëéÜ óïõ ôï êáçìÝíï óïõ ô' ïñöáíü! Äåí Ý÷åé ôüðï ãé' áõôü óôïí êüóìï! Ôï êáôáôñÝ÷ïõí! Ìáíïýëá! ËõðÞóïõ ôï ðïíåìÝíï óïõ ôï ðáéäÜêé! Ôï îÝñåôå üôé ï âáóéëéÜò ôçò Ãáëëßáò Ý÷åé Ýíá êáñïýìðáëï êÜôù áð' ôç ìýôç;

[ 141 ]