Knjigovodstvo.doc

SADRŽAJ

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

UVOD………………………………………………………………………………………..…...2 KNJIGOVODSTVO……………………………………………………………………………..3 SISTEMI KNJIGOVODSTVA………………………………………………………………….4 KLASIFIKACIJA KNJIGOVODSTVENIH DOKUMENATA…………………………………6 RAČUNOVODSTVENO PLANIRANJE.............................................................................7 RAČUNOVODSTVENO INFORMISANJE........................................................................8 ZAKLJUČAK………………………………………………………………………………..12 LITERATURA

1

1. UVOD Računovodstvo je disciplina koja se bavi zapisom svih financijskih transakcija koje se dogode u jednoj poslovnoj organizaciji. Isključivo je povijesnog karaktera, odnosno zapisuju se podaci koji se mogu dokazati da su se već dogodili (nikako ono što smatramo da će se tek dogoditi u bližoj ili daljoj budućnosti). Korijeni računovodstva sežu u Mezopotamiju, a jednostavno računovodstvo se spominje u Bibliji (Novi zavjet) i Kuranu. Računovođa je osoba koja vrši zapise (vodi račune) u poslovne knjige. Prema propisima o porezu na dohodak dvije su knjige od iznimne važnosti: Knjiga primitaka i izdataka i Knjiga prometa. Osim te dvije knjige, zapisa koje jedna poslovna organizacija treba voditi je više, u zavisnosti od vrste organizacije te razmjera do kojih se proteže njena poslovnost. Najpoznatije su:  

Evidencija o tražbinama i obvezama; Evidencija o nabavi i uporabi reprodukcijskog i potrošnog materijala, hrane, pića i napitaka;



Popis dugotrajne imovine;



itd.

Računovodstvo predstavlja skup sinhronizovanih i medjusobno uskladjenih naučnih metodaputem kojih se obezbjedjuje evidentiranje odredjenih poslovnih dogadjaja,analiza i kontrola tih dogadjaja planiranje ekonomskih dogadjaja kao i informisajnje. Definicija računovodstva se zasniva na definisanju struktura računovodstva. Osnovni zadatak računovodstvene funkcije je da prikuplja obrađuje i distribuira računovodstvene informacije u okviru preduzeća, ali i van preduzeća u sladu sa zakonima. Ova funkcija se razlikuje od finansijske fukcije po tome sto ima različite zadatke, organizaciju, i stručne kadrove. Računovodstvo se karakterise i po tome što predstavlja:  Naučnu disciplinu  Aplikativnu disciplinu  Pedagošku disciplinu Računovodstvo kao naučna discipilina predstavlja oblast permanentnih naučnih istraživanja u cilju iznalaženja novih naučnih otkrića u oblasti računovodstva. Računovodstvo kao aplikativna disciplina upućuje na to da se računovodstvo primjenjuje u praksi, te da se bez njegove primjenene ne može ni zamisliti uspješno funkcionisanje privrede I društva jedne zemlje u cijelini. Računovodstvo kao edukativna disciplina obuhvata process obrazovanja računovodstvenih stručnjaka i naučno istraživačkih radnika. Računovodstvo se kao sistem sastoji iz:  Knjigovodstva  Računovodstvenog planiranja  Računovodstvene analize  Računovodstvene kontrole–nadzora  Računovodstvenog informisanja 2

2. KNJIGOVODSTVO Knjigovodstvo predstavlja metod evidentiranja poslovnih ili ekonomskih događaja u okviru jedinice računovodstvenog obuhvatanja kao sto je npr, preduzeće ili ustanova. Računovodstveno planiranjeje planiranje ekonomskih događaja i njihovog dejstva na sredstva i na izvore sredstava, kao i poslovni rezultat u nastupajućem vremenskom periodu. Osnovne karakteristike planiranja su u tome da se to planiranje razlikuje od drugih vrsta planiranja i planova, kao sto su strateško planiranje, planiranje zemljišnih površina. Računovodstvena analiza je usmjerena na uočavanje odredjenih pojava i utvrđivanje uzroka takvih pojava koje bilo negativno bilo pozitivno djeluje na uspješnost poslovanja poslovnog subjekta. Računovodstvena analiza se prvenstveno zasniva na na podacima koji su sadržani u knjigovdstvu i računovodstvenom planiranju. Računovodstvena kontrola predstavlja ispitivanje i utvrđivanje ispravnosti primjene računovodstva u praksi. Racu. kotrola može biti interna (ako je vrše odgovarajuća stručna lica loja su zaposlena u preduzeću) i eksterna (ako je vrše eksterna lica organizovana u okviru privatnih firmi koji su specijalizovani za računovodstvenu reviziju. Računovdstvena kontrola se bazira na zakonu, profesionalnim normama, internim opštim aktima. Računovodstveno informisanje predstavlja dio računovodstvene dijelatnosti koja se odnosi na pripremanje i distribuiranje računa. informacija. Ono mora definisati korisnika informaciju, vrstu i oblik informacija, vrijeme informisanja. Računovodstveno planiranje i knjigovodstvo moraju biti međusobno metadoloski uklađeni da bi se mogla izvrsiti adekvatna analiza. Finansijsko računovodstvo predstavlja element klasifikacije računovodstva sa stanovišta specijalne namjene. Klasifikacija računovodstva sa stanovišta specijalne namjene je sledeća. Finasijsko < upravljačko < troškovno


računovodstveni informacija u uslovima inflacije može biti : za potrebe tekućeg poslovanja, i za potrebe povremenih komparativnih analiza. Upravljačko računovodstvo- ono se bavi kompilacijom svih ranije nabrojanih računovodstava sa ciljem da upravnim strukturama obezbijede kvalitetne informacije za uspjesno poslovno odlučivanje.

3. SISTEMI KNJIGOVODSTVA Prosto knjigovodstvo- Osnovna karakteristika prostog knjigovodstva je njegova ograničenost na evidentiranje stanja i promjena ne samo nekim odredjenim vrstama sredstava i izvora sredstava. U prostom knjigovodstvu postoje sl.poslovne knjige: knjiga blagajne i knjiga dužnika i povjerilaca. Podaci o popisu sredstava I izvora sredstava se unose u poslovnu knjigu koja se naziva knjigom inventara. Kameralno knjigovodstvo- Osnovna karakteristika kameralnog knjigovodstva ogleda se u tome da se težiste knjigovodstvene evidencije javlja u evidentiranju prihoda i rashoda odredjenog pravnog subjekta. Pored glavne knjige tu su jos I knjiga blagajne, knjiga žiro racuna knjiga invetara i pomocne knjige u kojima se evidentiraju stanja i promjene odredjenih materijalnih vrijednosti. Konstantno knjigovodstvo – predstavlja takav knjigovodstveni system u kome se težište knjigovodstvene evidencije stavlja na evidentiranje prohoda i rashoda čime se ono prema predmetu ne razlikuje od kameralnog. U glavnoj knjizi konstantnog knjigovodstva u kojoj se vrši evidentiranje naredjenih i izvršenih prihoda i rashoda postoje tri grupe računa i to upravni računi, račun blagajne i obračunski racuni. Taj kostantan odnos uspostavlja se na taj način da se upravni račun i račun blagajne u procesu knjiženja povezuje putem obračunskih računa. Dvojno knjigovodstvo - je cjelovit sistem knjigovodstvene evidencije koji se odlikuje: istovremenim dvostranim knjiženjem, automatskom kontrolom, permamentnošću i sistematičnošću , sveobuhvatnošću. U dvojnom knjigovodstvu svaki poslovni dogadjaj knjizi se istovremeno i u istom iznosu najmanje na dva računa i to na jednom računu na lijevoj strani a na drugom računu na desnoj strani. Vodjenje dvojnog knjigovodstva zasniva se na vodjenju dnevnika,glavne knjige i pomoćnih knjiga. STALNA SREDSTVA I IZVORI SREDSTAVA Sredstva preduzeća se mogu klasificirati u dvije osnovne grupe i to:  Stalna sredstva – čine ona poslovna sredstva čije je vijek trajanja duži od jedne godine,  Obrtna srestva – čine ona sredstva čije je vijek trajanja do godine dana . Sva stalna sredstva se mogu podijeliti u tri osnovne grupe i to :  Stalna sredstva u obliku stvari – predstavljaju konkretna dobra koja treba da zadovolje sljedeće uslove : da predstavljaju dio imovine preduzeća i da služe za obavljanje njegove djelatnosti ; da su pribavljena u namjeri da se kontinuirano koriste u poslovanju , a nisu nabavljena da bi se prodavala. 4



Stalna sredstva u obliku stvari mogu se podjeliti sa aspekta mjesta i uloge u odvijanju reprodukcionog odnosa na :

1. stalna sredstva u upotrebi (zemljište ,gradjevine .oprema) 2. stalna sredstva u pripemi - su ona sredstva koja se u poslovnom procesu jos ne koriste 3. stalna sredstva van upotrebe – su takva stalna sredstva koja trajno prestaju biti upotrebljiva u procesu reprodukcije datog preduzeća. Karakteristika sredstava u obliku stvari je da se ona troše u poslovanju , i u tom procesu gube dio svoje vrijednosti. Stoga se ta sredstva moraju amortizovati. Nabavna vrijednost stalnog sredstva cini tzv. fakturna vrijednost uvećana za sve zavisne troškove pribavljanja i osposobljavanja stalnog sredstva za upotrebu –kao sto su transportni troškovi ,troškovi osiguranja ,carine ,porezi. Stalna sredstva u obliku prava i razgraničenja – predstavljaju ne materijalna stalna sredstva . ova sredstva se mogu klsificirati u tri grupe: 1. ulaganja u prava koja u odredjenom periodu amortizovati i otpisati ( materijlna prava , osnivačka ulaganja, goodwill). Materijlna prava čine ulaganje u patente ,licence i prava na korištenje tudjih stalnih sredstava. 2. dugoročna potraživanja po osnovu stalnih sredsatva koja se ne amortizuju na osnovama troškovnog koncepta . Ova kategorija stalnih srestava se javlja kao posljedica ulaganja u vezi sa pribavljanjem stalnih sredstava u obliku prava , učešća 3. dugoročna vremenska razgraničenja – ova sredstva se formiraju na osnovu izdatka koji predstavljaju investicione troškove koje je potrebno razgraničiti I uključiti u dužem vremenskom razdoblju. Stalna sredstva u obliku dugoročnih plasmana – u ovu kategoriju s.sredstava se uključuju finsijski plasmani sredstava predužeca na dugi rok (duži od jedne godine). U ova sredstva spadaju dugoročni krditi ,zajmovi ,depoziti ,kaucije i ostala dugoročna ulaganja . OBRTNA SREDSTVA : prema pojavnim oblicima obrtna sredstva bi se mogla svrstati u tri osnovne grupe i to > Obrtna sredstva u novčanom obliku – cine gotovina u kasi i na računima finasijskih institucija Osnovna sredstva u naturalnom obliku – se javljaju u obliku zaliha koje se prema karakteristikama mogu podjeliti na: 1. zalihe materijala,rezervnih djelova i sitnog inventara 2. zalihe u proizvodnji u smislu nedovršene proizvodnje 3. zalihe proizvoda 4. zalihe robe Osnovna sredstva u prelaznom obliku – se mogu pojaviti u obliku potraživanja i u obliku razgraničenja. Prelazni oblici potraživanja mogu biti u smislu transformacije iz robe u novac, iz novca u robu , iz novca u novac. IZVORI SREDSTAVA PREDUZEĆA : Putem izvora sredstava se može saznati porijeklo sredstava prvenstveno sa vlasničkog aspekta . Sa stanovišta vlasništva svi izvori sredstava se mogu grupisati na : Sopstvene izvore sredstava – predstavlja kapital preduzeća Sopstveni izvori mogu biti nominirani i nenominirani. Nominirani izvori se javljaju u konkretnim oblicima kapitala sa stanovišta vlasnika kao :državni kapital ,dionicki kapital , kapital ličnih društava , inokosni kapital. Nenominirani kapital se može 5

pojaviti u vidu nerasporedjenog dobitka ,rezervi . Tudje izvore sredstava -predstavljaju obaveze prema trečim fizičkim ili pravnim licima koje prema utvrdjenoj ročnosti moraju izmiriti. Ti izvori mogu nastati po osnovu zaduženja i po osnovu neplaćenih obaveza nastalih iz poslovnog odnosa. Sa stanovišta ročnosti tudji izvori sredstava se mogu razvrstati na krtakoročne I dugoročne izvore . Kratkoročni izvori su obaveze koje se moraju izmiriti u roku do godine dana , a dugoročni su one obaveze koje dospjevaju u roku dužem od jedne godine. Takodje oni se mogu klasificirati na neoročne i oročne . U tudje izvore sredstava se mogu uvrstiti i kratkoročna i dugoročna vremenska razgraničenja.

4. KLASIFIKACIJA KNJIGOVODSTVENIH DOKUMENATA Klasifikacija knjigovodstvenih dokumenata može se vrsiti sa različitih stanovišta na : 1. EKSTERNA i INTERNA (podjela se vrši sa stanovišta karaktera poslovnog dogadjaja u tom smislu da li to predstavlja regulisanje ekonomsko finansijskih odnosa preduzeća prema drugim fizičkim ili pravnim licima (eksterni dokumenat), ili odražava poslovni dogadjaj u okviru preduzeća (interni).U eksterne dokumente ubrajamo: fakture dobavljača, fakture za prodate gotove proizvode kupcima. Interni dokumenti su: dokumenti o izdatim sirovinama i materijalima u procesu proizvodnje itd. 2. POJEDINAČNA i ZBIRNA (poćiva na stanovništu racionalnosti u knjiženju istovrsnih poslovnih dogadjaja. 3. PRAVDAJUĆA DOKUMENTA i NALOGE (su sva ona dokumenta koja u skladu sa zakonskim propisima služe kao osnov za knjiženje poslovnih dogadjaja. Nalozi su dokumenti kojima se nalaze izvršavanje odredjenog poslovnog dogadjaja. Vjerodostojnost knjigovodstvenih dokumenata: Svako knjiženje se zasniva na dokumentu koji je vjerodostojan- Svaki dokumenat mora biti potpuno (dvostruko) ispravan sto se ogleda u formalnoj (da sadrži sve bitne elemente) i materijalnoj (da dokum. Jasno i nedvosmisleno izrazava dogadjaj koji se desilo) ispravnosti dokumenta. Svaki dokumenat mora biti uredno sačinjen, konacni iznosi treba da budu napisani brojevima.prije nego sto se sačinjeni dokumenat proslijedi na knjiženje, potrebno izvršiti kontrolu njegove formalne i materijalne ispravnosti. Potvrdu o formanoj i materijalnoj ispravnosti dokumenatavrsi kontrolor svojim potpisom. Čuvanje i odlaganje knjigovodstvenih dokumenata: Računovodstvenim standardima utvredjeni su rokovi čuvanja dokumenata.  Trajno se čuva godišnji obračun i konačni obračun plata zaposlenih  Pet godina se čuvaju polugodišnji i drugi periodični obračuni i kjnigovodstveni  Tri godine se čuvaju dokumenti platnog prometa u ovlašćenim finansijskim institucijama  Dvije godine se čuvaju prodajni i kontrolni blokovi,pomoćni obračuni i slični dokumenti.

6

Poslovne knjige se čuvaju: glavna knjiga i dnevnik cuvaju se 10 godina, a pomoćne knjige cuvaju se 5 godina. Odlaganje dokumenata se mora vršiti po odredjenom sistemu kako bi se trazeni document pravovremeno pronašao. Po pravilu se knjigovodstvena dokumenta tekuće godine odlazu u priručnoj arhivi u okviru službe računovodstva,da bi se po isteku poslovne godine odložili u centralnu arhivu preduzeća. Inventarisanje i knjiga inventara: invetarisanje predstavlja radnju količinskog i vrijednosnog utvrdjivanja stvarnog stanja sredstava i izvora sredstava preduzeća na odredjeni na dan. Rezultati popisivanja se unose u knjigu inventara. Knjiga inventara predstavlja detaljan prikaz stvarnog stanja svih sredstava i svih izvora sredstava kako u naturalnim tako i u vrijednosnim pokazeteljima na odredjeni dan. Prilikom osnivanja nekog preduzeća proces ustrojstva sistema dvojnog knjigovodstva otpočinje sačinjavanjem inventara, takav inventar se naziva početnim inventarom. Dok u prostom knjigovodstvu inventar služi za utvrdjivanje finansijskog rezultata, u dvojnom knjigovodstvu sistemu njegova početna i osnovna funkcija je da posluži za sačinjavanje početnog bilansa stanja preduzeća na osnovu koga otpočinje razvijanje sistema evidentiranja poslovnih dogadjaja u poslovnim knjigama.Inventarisanje u toku i na kraju godine se vrši stoga da bi se omogućilo uporedjivanje stanja imovinski djelova prikaznog u knjigama sa stvarnim stanjem tih djelova radi kontrole ispravnosti u poslovanju preduzeća. Pored redovnih inventarisanja preduzeće je dužno vršiti popisivanje i uskladjivanje stanja sredstava i izvora u pojedinim slučajevima kao sto su: primopredaja dužnosti, promjena prodajnih cijena proizvoda i roba, statusnih promjena,prodaje preduzeća i privatizacije preduzeća.

5. RAČUNOVODSTVENO PLANIRANJE Sagledava poslove budućnosti i tek sad dobija na značaju. Planirati, znači pretpostaviti kakav će biti finansijski rezultat, likvidnost ili finansijska struktura, značajni instriment upravljanja peduzećem. Razlikujemo tri tipa plana : 1. Plan rezultata- planski bilans uspeha podrazumeva izrada planova prodaje, ali oni su uslovljeni i izradom pojedinačnih planova, zatim plan proizvodnje, plan troškova, plan razvoja, plan usavršavanja... Obično se vrši kontrila planiranja po knigama na mesec dana, ali praksa je pokazala da je kontrola na tri meseca bolja (zatim na šest meseci,pa i godišnji završnio računi). 2. Plan likvidnosti-predstavlja planiranje bilansa novčanih tokova (priliva i odliva ), obuhvata stanje gotovine na početku planiranog perioda, zatim obuhvata sve planirane prihode, ali obuhvata i odlivr novčanih sredstava (zarade zaposlenih, računi zakupnina , obaveze dobavljačima ). Plan likvidnosti pokazuje da li imamo dovoljno novčanih sredstava da izmirimo sve dospele obaveze u odeđenom roku i kako ih je najisplativije plasirati. 3. Plan finansijske strukture- Planirani bilans uspeha na kraju planskog perioda pokazuje rezultat rashoda i prihoda (plan rashoda i prihoda ). Ovaj plan mora da se bazira na prethodna dva plana 7

6. RAČUNOVODSTVENO INFORMISANJE Delim ona interno i eksterno. Interni korisnici su organi upravljanja i rukovođenja preduzeća i njih najviše interesuje likvidnost zbog izmirenja obaveza u roku, kao i finansijsko poslovanje . Ekstertni korisnici su akcionari, ortaci, kreditori, poslovni partneri, poreski organi... Oni također imaju za cilj finansijsko poslovanje preduzeća ali iz drugih razloga. Informacije mogu biti : 1. kvalitativne 2. kvantitativne a) računovodstvene b) neračunovodstvene Računovodstvene su : 1. Informacije finansijskog računovodstva 2. Informacije upravljačkog računovodstva 3. Informacije analitičke evidencije (ove evidencije se sastoje od prethodne dve informacije ). Informacije finansijskog računovodstva odnosi se na finansijski položaj preduzeća, uspešnost poslovanja i promena finansijskog položaja. Osn. karakteristika finan. računovod. je orijentisanost ka tržištu, da nabavi resurse, kapital i da proda to što se nabavi. Beleži sve promene na imovini i kapitalu , sastavlja osn. računske izveštaje ( bilans stanja , uspeha, tokova imovine ), a aneks je dodatak koji bliže određuje ove bilanse i striktno se pridržava propisa i zakona. FAZE UOPŠTENOG POSTUPKA RAČUNA 12345-

faza (sastavljanje početnog bilansa faza (definis. poslovnih tj. knjigovodstvenih promena faza (otvaranje računa ili rasčlanjavanje bilansa stanjai bilansa uspeha faza (kniženje ili beleženje poslovnih promena u skladu sa pravilima) faza (sastavljanje probnog bilansa, bilansa stanja i bilansa uspeha)

KAPITAL I REZERVE Osnov. org. privrednog sistema je preduzeće. Po zakonu o preduzećima one mogu biti : Društvena, državna, privatna, mešovita ....Osnivač preduzeća je dužan da obezbedi sredsva potrebna za rad preduzeća u obliku stvari, prava i novca. Ovaj početni kapital obezbeđuje se iz sopstvenih ili pozajmljenih izvora. Sopstveni kapital kod privatnih preduzeća je kapital vlasnika preduzeća, gde je vlasnik ujedno i osnivač, tako da za poslovanje preduzeća vlasnik odgovara kako uloženim kapitalom tako i celokupnom svojom imovinom. Početni kapital formira se ulaganjem vlasnika i svako uvećanje tog 8

kapitala predstavlja uvećanje vlasnikovog ličnog kapitala. Pojedinačni kapital (inokosni kapital) može biti državni ili društveni i on sačinjava konto aktive ( građ. objekti, oprema, zemljište, šume , novčana sredst...) Osn. kapital može biti : 1. 2. 3. 4.

Akcijski-formira se emisijom i prodajom akcija Državni-kapital javnih preduzeća čiji su osnivači državni organi Društveni-izvor poslovnih sredstava u društvenim preduzećima. Ostali kapital-trajni ulozi, udeli

REZERVE- trajni izvor sredstava. Oni se formiraju raspodelom dobitka radi poboljšanja finansijske situacije preduzeća i jačanje njegove sigurnosti. Sobzirom na način formiranja razlikujemo : 1. 2. 3. 4.

Zakonske rezerve-formiraju se na osnovu zakonskih propisa Statutarne i slobodne rezerve-imaju obavezni karakter Kapitalne rezerve-emisiona prodaja, ažio, javljaju se prilikom prve emisije akcija Revalorizacione rezerve-usled inflacije određene aktivne i pasivne pozicije podležu revalorizaciji prema Zakonu o računovodstvu na dan sastavljanja polugodišnjeg i godišnjeg obračuna.

OBAVEZE PREDUZEĆA

Obaveze predstavljaju privremene izvore sredstava i svrstavaju se u pasivu bilansa stanja. Prema roku dospeća obaveze mogu biti : a) kratkoročne-rok dospeća do godinu dana b) dugoročne-rok dospeća preko godinu dana U važnije obaveze spadaju : obaveze po kreditima, obaveze po hartijama od vrednosti, Obaveze prema dobavljačima, obaveze za zarade i naknade, obaveze za poreze, doprinose i druge dažbine, obaveze za primljene avanse, pasivna vremenska razgraničenja.

9

POTRAŽIVANJA

Mogu se grupisati u nekoliko kategorija kao što su : 1. POTRAŽIVANJA OD KUPACA-nastaju prilikom realizacije proizvoda, usluga, robe 2. POTRAŽIVANJA U HARTIJAMA OD VREDNOSTI-čekovima, menicama, akcijama, obvezncama 3. POTRAŽIVANJA PREMA FINANSIJSKIM PLASMANIMA-razni vidovi angažovanjaslobodnih sredstava preduzeća u druga preduzeća, banke 4. OSTALA POTRAŽIVANJA-od državnih i drugih institucija po osnovu premija, za pretplaćene poreze, od radnika.. 5. AKTIVNA VREMENSKA RAZGRANIČENJA  poseban vid potraživanja koja prilikom bilansiranja, kao i troškova potraživanja ulaze u aktivu bilansa. Uloga AVR-a je vremensko razgraničenje troškova i prihoda za period do jedne godine, tako da se oni knjigovodstveno obuhvataju u periodu za koji se odnose bez obzira da li su isplaćeni, odnosno naplaćeni. To se o0dnosi, uglavnom na :  unapred isplaćene troškove za : stručne časopise, zakupninu, premiju osiguranja, reklamu, propagandu  prihode tekućeg perioda koji nisu naplaćeni ili fakturisani, tj. za koje nije dobijen odgovarajući dokument za knjiženje (prihod od premije, dotacija, subvencija). Prema roku dospeća za naplatu potraživanja se razlikuju na dugoročna i kratkoročna potraživanja.

NAČELA ZA VOĆENJE POSLOVNIH KNJIGA Uloga načela je u tome što omogućavaju pravilno, efikasno i ekonomično vođenje knjiga. U važnija načela spadaju : 1. Ažurnost-svakodnevno registrovanje nastalih promena 2. Urednost- da se osigura njihova trajnost i spreče prepravljanja i malverzacija 3. Povezanost-treba da bude prisutno u svim fazama zbog tačnosti knjig. dokumenata 4. Zakonitost- da pravilno primenjuje normativne regulative, zakonske propise ... 5. Preglednost-radi dobijanja brzih i tačnih saznanja o stanju i promenama u poslovnim knjigama 6. Ekonomičnost- da eferkat vođenja bude veći od troškova za njihovo vođenje.

10

BILANS STANJA Osnovno zadatak je da prati promene u imovini preduzeća i povremeno utvrđuje stanje imovine i rezultate poslovanja.. Ako stanje imovine jednog preduz. iskažemo u vidu pregleda dobijamo bilans stanja. Dakle bil. st. predstavlja prgled celokupne imovine jednog preduz. na određ. dan. Bilans stanja se sastavlja u formi dvostranog računa. Na levoj strani je aktiva na desnoj pasiva. Tako da se aktiva i pasiva nalaze jedna prema drugoj. Ovakav raspored aktivi i pasivi u bilansku stanju je posledica dugotrajne navike. Aktiva pedstavlja sred. sa kojima preduzeće raspolaže na dan bilansiranja. Pasiva predstavlja izvore tih sredstava odnosno njihovo poreklo i pripadnost sa gledišta prava. Aktiva obuhvata poslovna sredstva ( osn. i obr.) Osn. sred. obuhvatju građ. objekte, opremu i ostala osn. sred. Obrtna sred. obuhvataju novčana sredstva ,zalihe, potraživanja. Pasiva obuhvata izvore poslovnih sredstava kao što su : kapital, rezerve, dugoročne obaveze, kratkoročne obaveze...

PODELA STALNIH (OSN.) SREDSTAVA Osnovna sredstva možemo razvrstati prema : oblicima, karakteru, prirodnim vrstama, prema funkcionalnosti. 1. Prema oblicima : u obliku stvari ( oruđe za rad, građenje objeksts, dugoročni zasadi, osn. stado). U obliku prava ( patenti i licence). 2. Prema karakteru : proizvodna osn. sred. (mašine , hale, transportna sredstva ). Neproizvodna osnovna sredstva ( nameštaj, mehanografska sred.) 3. Prema prirodnim vrstama : Privredno zemljište, privredno zemljište, šume i zasadi, građ. objekti i rudarski radovi, oruđa za rad, osn. stado, patenti licence , osnivačka ulaganja. 4. Prema funkcionalnosti : osnovna sredstva u funkciji, osnovna sredstva van funkcije, osnovna sredstva u pripremi.

11

7.

ZAKLJUČAK

Računovodstvo je umjetnost interpretacije, mjerenja i povezivanja rezultata ekonomskih aktivnosti. Računovodstvo je oduvijek zvano jezikom poslovanja. Izrazi kao što su imovina, obaveza, neto dobit, novčani tok i zarada po dionici, samo su neki primjeri tehničkih računovodstvenih izraza široko korištenih u poslovnom svijetu. Upotreba računovodstvenih informacija nije ograničena samo na poslovni svijet. Svi, od vlade, države, gradova, do škola koriste računovodstvene informacije kao osnovu za kontrolu svojih sredstava i mjerenja svog uspijeha. Osnovna je svrha računovodstva pružiti donositeljima odluka informacije korisne za poslovno odlučivanje koje se odnose na pronalaženje i upotrebu rijetkih ekonomskih sredstava kao što su novac, zemljište i radna snaga. Svrha računovodstva je upoznati korisnike financijskih izvještaja odnosno informacija o događajima u poslovnom životu poduzeća. Financijski izvještaji odnosno informacije moraju pritom dati realnu sliku o imovinskom i financijskom stanju poduzeća te o njegovoj poslovnoj uspješnosti. Za postizanje tog cilja u računovodstvu se primjenjuju računovodstvena načela i smjernice. Može li različito korištenje računovodstvenih načela i smjernica biti razlog za sumnju u realnost financijskih izvještaja i informacija? U članku autor odgovara na to pitanje na primjeru procjene ulaganja u zaposlenike. Pritom predstavlja sada važeće rješenje, tj. rješenje klasičnog računovodstva i rješenja koja nudi pristup računovodstva ljudskih resursa.

12

LITERATURA 1. Miko, L., Kukec, S., Računovodstvo, Tiva tiskara, Varaždin, 2005. 2. Belak, V., Osnove profesionalnog računovodstva, Veleučilište u Splitu, Split, 2002. 3. D. Gulin et al, Računovodstvo, HZRiFD Ekonomski fakultet Zagreb, Zagreb 2003. 4. I. Dražić, I. Mamić, B. Tušek, Računovodstvo Priručnik za vježbe, HZRiFD Ekonomski fakultet Zagreb, Zagreb 2003. 5. V. Belak et al, Računovodstvo poduzetnika I., RRIF-plus, Zagreb, 2005. 6. D. Gulin et al, Računovodstvo trgovačkih društava, HZRiFD i RiF, Zagreb, 2001. 7. M. Habek et al, Temelji računovodstva i analitička knjigovodstva, RRiF-plus, Zagreb 2001. 8. Međunarodni računovodstveni standardi, (Službeni tekstovi) RRIF-plus, Zagreb, 1997. 9. Časopis: Računovodstvo, revizija i financije; RRiF-plus, Zagreb

13