Kuliah M14 Sjhk3043

SEJARAH LISAN DAN PENDOKUMENTASIAN SJHK3043

Kritikan sumber

ALLPPT.com _ Free PowerPoint Templates, Diagrams and Charts

BENTUK SUMBER SEJARAH • • • • • • • • •

Fail kerajaan dan swasta Akhbar dan majalah Surat-surat peribadi Diari Tulisan-tulisan asal yang telah disalin Rekod yang masih ditutup bahan- bahan sulit Bahan bergambar Manuskrip lama

Maksud Kritikan sumber Kritikan sumber membawa maksud satu garis panduanyang mana ia dapat membantu penyelidik sejarah dalam menjalankan proses tafsiran terhadap sumber sejarah. Selain itu kritikan sumber juga merupakan satu proses kritikan di mana ia dijadikan sebagai bukti agar penyelidik sejarah dapat menghasilkan sebuah karya sejarah yangmana ianya berkualiti dan mengandungi isi yang tepat tentang fakta-fakta sejarah.

KAEDAH PENGGUNAAN BAHAN SEJARAH KRITIKAN LUAR DAN KRITIKAN DALAMAN

Kritikan luaran yang dikenali sebagai Authenticity dan kritikan dalaman yang dikenali sebagai Credibility. . Garis panduan kepada ahli sejarah yg dapat membantu mentafsir sumber sejarah sebaik mungkin. ●Bila dapat bukti, tidak terima bulat-bulat. ●Kajian kritis terhadap sumber sejarah. ●Satu proses yang dilakukan untuk menghasikan karya sejarah yang berkualiti.

.

sambungan ●Tugas ahli sejarah mencari fakta dan sumber sejarah dalam menyempurnakan kajian mereka. ●Ahli sejarah perlu melakukan ujian kebenaran fakta. ●Ujian yang dilakukan berpunca daripada sikap sangsi ahli sejarah terhadap keterangan yang diberikan oleh saksi tentang peristiwa lampau. Kritikan bukti-----pentafsiran bukti-----uji an kebenaran

Kritikan Luaran Kritikan luaran (authenticity) mer upakan usaha yang dilakuk an oleh penyelidik sejarah da lam menjalankan kajian untuk mengesan ketulenan dan kesahan sesuatu sumber sejarah yang diselidik.

Kritikan Dalaman kritikan dalaman(Credibility) pul a adalah tugas sebenar bagi penyelidik sejarah dalam melaku kan proses pentafsiran ke atas isi -isiyang terdapat di dalam sumb er-sumber yang telah disahkan ketulenannya di dalam proses kri tikan luaran.

Proses kritikan sejarah adalah m erujukkepada empat konsep. • Konsep sejarah yang pe rtama ialah penyelidik sejar ah perlu melakukan penyeli dikan sejarah.

• Konsep yang kedua ialah penyelidik sejarah tidak dapat menyaksikan peristiwa yang m ereka selidik.

• konsep yang ketiga, penyelidik sejarah perlu mentafsir dan mencari fakta sejarah. • Konsep yang terakhir adalah p engetahuan masa lampau bagi p enyelidik sejarah yang d iperolehi yang diperolehi me lalui sumber adalah terbatas.

Kritikan Luaran • Ujian Kimia • Ujian bahasa • Ujian tulisan tangan • Ujian terhadap bahan yang unakan

dig

Kritikan Dalaman • Sejarah Lisan- mengetahui latar belakang orang sumber. • Lebih menekankan kewarasan fak ta yang disampaikan • Berkisar pada persoalan apa, sia pa, bagaimana, kenapa, di ma na

PENGGUNAAN MANUSKRIP LAMA Syair Raja Ali Haji • Tulisan jawi • Bahasa Melayu

RAJA ALI HAJI

• Nama Raja Ali Haji bin Raja Ahmad • Seorang tokoh abad ke-19. • Dilahirkan di Pulau Penyengat,Riau. • Pulau Penyengat merupakan tumpuan ulama dan pelajar pada zaman itu. • Riau merupakan pusat kebudayan dan kecendekiaan Melayu Islam

• Berpendidikan Arab • Idea penulisannya masih mirip kepada bahasa melayu klasik. • Antara hasil karya beliau ialah:-

Kitab Bustanul Katibin [1857] Kitab Pengetauan Bahasa[1858] Kitab Salasilah Melayu dan Bugis [1890] Tuhfat al-Nafis [1865]

BUSTANUL KATIBIN LISSUUBYANILMUTA’ALIMI

• Terjemahannya dalam bahasa Melayu ialah KITAB PERKEBUNAN JURUTULIS bagi KANAK-KANAK yang HENDAK MENUNTUT BELAJAR AKAN DIA. • Dihasilkan pd 20 syaaban 1273 H bersamaan 15 April 1857 • Dihasilkan dalam bentuk cap batu,mengandungi mukadimah,31 fasal,dan khatimah(penutup).

• Setebal 700 halaman dan dibahagikan kpd 2 bahagian:= pertama-penulisan bahasa melayu = kedua-tatabahasa bahasa arab yang disesuaikan dgn bahasa melayu . • B.pertama agak memuaskan berbanding B. kedua,kerana beliau menerap dan menyesuaikan sistem tatabahasa bahasa Arab dalam struktur ayat bahasa Melayu. • H.VON DE WALL( sarjana Belanda),meng anggap buku ini kurang memuaskan mana kala masyarakat melayu menghargai buku ini dan mengunakannya di sekolah-sekolah Melayu di Johor dan Singapura.

KITAB PENGETAHHUAN BAHASA • disusun pd than 1858 dan diterbitkan pd thn 1927,oleh penerbit Al-Ahmadiah Press,Singapura. • Setebal 465 halaman dan dibahagikan kpd 2 bahagian ,iaitu bahagian tatabahasa dan bahagian kamus. • Bahagian tatabahasa setebal 32 halaman dihuraikan berdasarkan tatabahasa bahasa Arab.

• Bahagian kamus pula memuatkan kira-kira 1685 kata entri. • Tidak disusun mengikut abjad tetapi disusun mengikuti kesamaan huruf awal dan akhir • Kamus ini tidak lengkap dan berakhir pd huruf ca sahaja. • Buku ini tidak diangggap sebagai kamus tetapi sebagai ensiklopidia kerana banyak memberikan keterangan tentang sesuatu kata. • Walaupun terdpat kelemahan,buku ini tetap penting dan merupakan usaha pertama org melayu dlm penyusunan kamus.

KITAB SALASILAH MELAYU DAN BUGIS • Mengisahkan keturunan raja-raja Bugis yang merantau ke Kepulauan Melayu dan meluaskan kuasa di semenanjung Tanah Melayu dan Sumatera. • Diterbitkan di Singapura dalam bentu k Litograf.

TUHFATAL-NAFIS • Mengisahkan Sejarah Melayu dan Bugis. • Di bahagikan kpd 2 bahagian. • Bahagian pertama- menerangkan keadaan sebelum zaman beliau hidup • Bahagian kedua-menerangkan keadaan pd zaman beliau hidup. • Berdasarkan karya sejarah beliau,beliau dianggap sbgi “pencatat sejarah Nusantara yg pertama” dan menjadi sumber penting Sejarah Melayu.

BIDANG SASTERA • Syair yg dihasilkan ialah syair jatuhnya negeri Johor,Syair Gurindam 12,Syair Taman Pertama,Syair Abdul Muluk dan Syair Hukum Nikah. • 2 karya undang-undang dihasilkan iaitu Thamaral-al-Muhamed Ahli’l- Mahhkam ah dan Mukaddimah fi intizam al-Wazai fil al-Malik. • Raja Ali Haji menjadikan bahasa Melayu sbgai bahasa yang kukuh.

HIKAYAT MUHAMMAD ALI HANAFIAH

• Hikayat Muhammad Ali Hanafiah menceritakan perihal kegagahan dan keperwiraan seorang pejuang Islam, iaitu Muhammad Ali Hanafiah, pada zaman sebelum dan awal kebangkitan Islam. • Terdapat 2 manuskrip Hikayat Muhammad Ali Hanafiah, iaitu:-

Manuskrip "A": Cambridge University Library Ll.6.5. yang mengandungi perca dari teks keseluruhan. Tarikh ditulis sekitar 1580, pastinya sebelum 1624. Ia dipercayai didapati oleh Peter Floris di Aceh sekitar 1604 dari koleksi Erpenius yang didapati oleh Cambridge pada 1632.

Manuskrip "B": Cambridge University Library Ll.6.5. yang mengandungi teks lengkap, bertarikh sebelum 1682. Didapati oleh William Mainstone pada tahun 1682, di Bantam, Jawa

Hikayat MuhammadAli Hanafiah • Hikayat Muhammad Ali Hanafiah merupakan antara teks Melayu terawal. • Mengisahkan kisah percintaan dan mengandungi kandungan mengenai aspek emosi, nilai kebudayaan dan nilai sosiopolitik. • Hikayat ini sudah dikenali sejak zaman Kesultanan Melayu Melaka pada abad ke-16. • Hikayat ini juga dikenali sebagai 'hikayat perang' keranahampir keseluruhan isi hikayat penuh dengan kisah peperangan.

• Hikayat ini mengisahkan peristiwa yang berlaku sewaktu Sayidina Ali dipilih menjadi khalifah dan pemberontakan dilancarkan oleh Muawiyah terhadapnya. • Setelah Ali dibunuh oleh seorang pengikut Khawarij, Muawiyah dilantik sebagai Khalifah. • Sebelum meninggal dunia, Muawiyah melantik puteranya bernama Yazid sebagai raja. Dalam masa pemerintahannya, Yazid merancang pembunuhan terhadap dua putera Ali, iaitu Hasan danHusin.

• Sebelum itu, berlaku beberapa peristiwa yang menyebabkan Yazid iri hati dan berdendam dengan kedua-dua mereka. Dengan menggunakan tipu helah, dia akhirnya berjaya membunuh kedua-dua putera Sayidina Ali itu.

• Apabila Muhammad Hanafiyyah, saudara Hasan dan Husin yang menjadi amir di negeri Baniar mendapat berita kematian saudaranya dan putera Husinbernama

Ali Asghar atau dipanggil Zain al-Abidin dan ahli keluarga Rasulullah ditawan, dia menyiapkan satu angkatan tentera dan menyerang Yazid.

• Yazid berjaya dikalahkan oleh Muhammad Hanafiyyah dan Yazid terbunuh apabila dia terjatuh ke dalam telaga api. Zain al-Abidin kemudiannya dilantik sebagai

raja.

• Pada suatu hari, apabila Muhammad Hanafiyah mendapat tahu terdapat pengikut Yazid sedang

berhimpun di dalam sebuah gua, diamenyerang mereka. • Tanpa menghiraukan suara ghaib yang melarangnya beberapa kali supaya jangan keterlaluan, dia terus membunuh musuhnya, sehinggalah akhirnya pintu gua

tertutup dan dia terkurung didalamnya.

KESIMPULAN • MENGGUNAKAN KARYA LAMA SEBAGAI B AHAN SUMBER SEJARAH • KEKANGAN- BAHASA SERTA KETULENAN • RUJUKAN MANUSKRIP LAMA UNTUK MEMBINA SEMULA PERISTIWA SEJARAH MELAYU TERHAD • MASALAH BAHASA KERANA PERUBAHAN ZAMAN KRN BAHASA ADALAH D INAMIK • MASALAH KETULENAN KERANA BERLAKU PROSES SALIN SEMULA SEHINGGA PENULIS ASAL TIDAK DIKETAHUI.

• MANUSKRIP LAMA BERDEPAN ISU PEMALSUAN SEJAK KEDATANGAN ORIENTALIS. • UNSUR-UNSUR TRADISI YANG BERC AMPUR ADUK – ADA PENGARUH LISAN DALAM MANUSKRIP BERTULIS INI. • TULISAN – JAWI (BAHASA MELAYU)

Sekian