Yemek.name.0809

. Yemek Nâme AYLIK YEMEK KÜLTÜRÜ DERGİSİ

hafif ve tatlı

EYLÜL 2008

2

İÇİNDEKİLER

14.SAYI

EDİTÖRDEN

4

YENİ BİR ŞEYLER

6

GÜLNAME

8

hafif ve tatlı

10

keşkül

14

sakızlı muhallebi

17

pannacotta

19

meyveli kup

20

fırın sütlaç

24

bademli güllaç

29

yalancı ekmek kadayıfı

30

Arka Plan 2

34

IŞIL IŞIL MENÜLER

38

erzincan çorbası

40

Yemek.Nâme

tencerede kuzu tandır

42

iç pilav

46

miniklerin yemek keyfi

48

Kolay ve Çabuk Yemekler

50

nane

52

naneli limonata

56

sağlıklı yaşam

58

METABOLİZMA HIZLANDIRICI ELMA ÇAYI

66

meyve suları

70

domates soslu süs biberi turşusu

76

4 kitabın gözünden göksel yemekler.

80

Mesihpaşa’nın Minaresi

86

Karagöz ve Hacivat

92

badem ezmesi

96

3

4

EDİTÖRDEN

Eylül sayımızdan merhaba; Yazın sıcak ve kurak geçen günlerini geride bıraktığımızı ümit ediyorum. Bu sonbahar beraberinde 11 ayın sultanı ramazanı da getirdi. Bu sayımızda Işıl sizler için lezzetinden doyamıyacağınız bir iftar menüsü hazırladı. Bekar erkek köşesinin yazarı Nusret bey, meyve sıkacağı macerasından bahsedecek. Konuk yazarımız Beyhan domates soslu biber turşusu ile sofralarımıza lezzet katacak. Süleyman Sönmez dört kitaptan göksel sofraları anlatmaya devam ediyor. Melike her zamanki romantik üslubuyla çocukluğunun ramazanlarından bahsedecek. Deniz çocukların bayılacağı bir ramazan eğlencesini evlerimize getiriyor. Bu ay aramıza katılan Nilüfer sağlıklı beslenme ile ilgili bilgilerini bizimle paylaşacak. Birinci yaşımız nedeniyle gönderdiğiniz tebrik mesajları için çok teşekkür ederiz. Varlığınızı bu kadar yakından hissetmek çok çok keyifliydi. Sağlık içinde geçecek bir ramazan diliyoruz.

Yemek.Nâme

[email protected]

yazılar

fotograflar

BEYHAN AKSOY

BEYHAN AKSOY

DENİZ ÖZMEN olmadibastan.blogspot.com

CEM VEDAT IŞIK isik.net

DEVLETŞAH ÖZCAN devletsah.com

DENİZ ÖZMEN

IŞIL IŞIK GÜLSAÇ polilermutfakta.blogspot.com MELİKE TÜRKAN BAĞLI gorunmezkentler.blogspot.com NİLÜFER GÜRTEKİN ngasng.blogspot.com NUSRET KILIÇ SÜLEYMAN SÖNMEZ gunesintamicinde.com

DEVLETŞAH ÖZCAN NUSRET KILIÇ

illüstrasyon BENGİ GENÇER bengigencer.com

tasarım BARIŞ ÖZCAN

5

6

YENİ BİR ŞEYLER

ısp ko

Mucize meyve olarak tanımlanan antioksidan ve C vitamini deposu nar, serinleten ve susuzluğu gideren Lipton Ice Tea ile birleşiyor ve doğal enerjiyi açığa çıkartan lezzeti ile fark yaratan Lipton Ice Tea Nar’ı oluşturuyor.

narlı çay

Yemek.Nâme

En taze ve kaliteli ıspanaklar toplanması, özenle ayıklanması, tertemiz yıkanması, soğanla zeytinyağında bir güzel pişirilmesi ile üretilen Penguen Ispanak konservesi, yemeğe hazır halde sağlıklı 520 gramlık cam kavanozlarda piyasaya sunuluyor.

panak onservesi

probiyotik dondurma Probiyotik Dondurmada bir ilk: Max Probiyotik. Max Probiyotik bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı oluyor ve içerdiği yüksek oranda kalsiyumla kemik sağlığını kuruyor. Max Probiyotik, 4’lü ve tekli paketlerde!

7

8

GÜLNAME

Yemek.Nâme

9

10

KAPAK

hazırlayan: DEVLETŞAH

hafif ve tatlı Yaz günlerinin kendini hissettirdiği bir zamanda oruç tutmak epey zor olacak. Gün boyu tutulan orucun ardından şeker ihtiyacını karşılamak, meyveler ve şerbetli tatlılara göre daha hafif olan sütlü tatlılara düşecek. Bir gün dondurma başka bir gün taze meyvelerle servis edeceğiniz bir muhallebi sofranıza çeşitlilik katmak için en kolay yol. Muhallebi, sütlaç, puding gibi tatlıları yaparken herkesin en şikayetçi olduğu konu dibini tutmaması için sürekli karıştırmayı gerektirmesidir. Karıştırma süresini azaltmanın püf noktası, içine malzemeleri katmadan önce sütü kaynama noktasına getirmektir. Sade sütü karıştırmaya ihityaç yoktur. Eğer sütlaçlarınızın, muhallebilerinizin üzerinde kaymak tabakası oluşmasından hoşlanmıyorsanız

Yemek.Nâme

ya da çocuklarınız bu tabakaları ayırıyorsa sizin için başka bir püf noktamız daha var. Kaselere aktardığınız tatlılarınızın üzerleri hemen bir parça filmle ya da alüminyum folyo ile kapatın. Böylece tatlılarınız kaymak tutmayacaktır.

11

Bir gün dondurma başka bir gün taze meyvelerle servis edeceğiniz bir muhallebi sofranıza çeşitlilik katmak için en kolay yol.

12

Yemek.Nâme

13

14

TARİF

keşkül MALZEMELER 3/4 su bardağı 3,5 su bardağı 1 su bardağı 2 yemek kaşığı 4 yemek kaşığı 3/4 su bardağı

öğütülmüş badem süt sıcak su hindistancevizi pirinç unu şeker

Hazırlanışı

01 Sıcak suyun içine hindistan cevizleri atılıp 10 dakika bekletilir.

02 Süt kaynatılır. 03 Hindistan cevizleri süzülüp suyu süte eklenir. 04 Bu arada bir kasede pirinç unu ve 4 kaşık soğuk su içinde iyice çırpılır.

05 Pirinç unlu karışım kaynayan süte yavaş yavaş katılır.

06 Pirinç unlu süt 15 dakika sonra kıvam almaya başlayınca badem tozu ve şeker ilave edilir.

07 Yaklaşık 20 dakika hep aynı yöne çevrilerek keşkül pişirilir.

08 Kaseler doldurulan keşküller

soğuduktan sonra buzdolabına kaldırılır.

Yemek.Nâme

15

16

TARİF

Yemek.Nâme

sakızlı muhallebi MALZEMELER 1 litre süt 1 su bardağı un 1 su bardağı şeker 2 adet damla sakızı vişne hindistan cevizi Hazırlanışı

01 Bütün malzemeler bir

tencerede karıştırılarak pişirilir.

02 Servis kaplarına aktarılıp

soğuyunca buzdolabına koyup, iyice soğuyunca servis yapın.

notlar Muhallebiyi pişirirken mikserle çırparsanız çok daha lezzetli olur. Damla sakızı yerine damla sakızlı sakızlardan ya da sakız reçeli - mastika kullanabilirsiniz. İsterseniz fıstık, fındık, ceviz ya da başka meyvelerle de süsleyebilirsiniz.

17

18

TARİF

Pannacottalar genelde meyve sosu ile servis ediliyor.

Yemek.Nâme

pannacotta

MALZEMELER (4 kişilik) 500 ml krema 50 gr (3 yemek kaşığı) şeker 1 poşet agar agar 1 paket vanilya 1 tatlı kaşığı nişasta meyve Hazırlanışı

01 Meyve dışındaki bütün malzemeler

karıştırılıp kaynayıncaya kadar pişirilir.

02 Karışım önceden sudan geçirilmiş servis kaplarına aktarılır.

03 Ilıklaşınca dolapta 2-3 saat kadar soğutulur.

04 Servis sırasında kenarlarından bıçakla dikkatlice kaptan ayrılıp, tabağa ters çıkartılır.

05 Üzerinde meyvelerle servis edilir.

19

20

TARİF

meyveli kup MALZEMELER Tabanı için 1 paket kakaolu bisküvi Muhallebisi için 125 gram margarin 1 litre süt 4 Türk kahvesi fincanı un 1,5 su bardağı şeker 1 paket vanilya Peltesi için 3 su bardağı vişne suyu 1 su bardağı su 3,5 yemek kaşığı mısır nişastası 1 su bardağı şeker

Yemek.Nâme

21

22

Yemek.Nâme

Hazırlanışı

01 Bisküvileri ufalayıp kupların dibine paylaştırın.

02 Margarin ve un hafifçe kavrulur. 03 Yavaş yavaş süt ilave edip karıştırılır. 04 Kaynamaya başlayıp koyulaştığı zaman altı kapatılır.

05 Şeker ve vanilya ilave edilip

mikserle çırpılmaya devam edilir.

06 Soğuyuncaya kadar yaklaşık 15 dakika çırpılır.

07 Bisküvilerin üzerine pelteye de yer

kalacak şekilde muhallebi konulur.

08 Muhallebi soğumaya başladığında pelte malzemelerinin tamamını bir tencereye koyup koyulaşıncaya kadar pişirin.

09 Muhallebilerin üzerine boşaltıp, soğuyunca dolaba kaldırın.

10 Servis yaparken üzerini meyve ile süsleyin.

23

24

TARİF

fırın sütlaç MALZEMELER (6 kişilik) 40 gram (3 yemek kaşığı) pirinç 400 ml (2 su bardağı) su 1/2 çay kaşığı damla sakızı 100 gram (1/2 su bardağı) şeker 20 gram (3 yemek kaşığı) buğday nişastası 2 adet yumurta sarısı 1 litre (5 su bardağı) süt 1 tutam tuz Hazırlanışı

01 Pirinçler ayıklanıp yıkandıktan sonra 2 su

bardağı suda tamamını çekene kadar haşlanır.

02 Pirinçlerin üzerine süt ilave edilip orta ateşte kaynayıncaya kadar beklenir.

03 Bu arada damla sakızı 1 tatlı kaşığı şeker ile havanda dövülür.

04 Kaynayan süte dövülen damla sakızı, toz şeker

ve tuz ilave edilip 10 dakika kadar daha pişirilir.

05 1/4 su bardağı su ile açılan nişasta süte karıştırılarak eklenir.

06 Bir taşım kaynatıldıktan sonra ocaktan alınır.

Yemek.Nâme

25

26

07 Çırpılan yumurta

sarılarının kabına 2 kepçe sütlaç alınıp iyice karıştırılır.

08 Yumurtalı karışım sütlaca eklenip iyice karıştırılır.

09 Tek kişilik

servis kaplarına bölüştürülür.

10 Servis kapları

çukur bir tepsiye dizilir.

11 Kapların yarısına gelecek kadar sıcak su tepsiye konulduktan sonra önceden 200 dereceye ısıtılmış fırında üzeri kızarana kadar pişirilir.

12 Soğuk servis yapılır.

Yemek.Nâme

27

28 Süt mutlaka ılık olmalı. Sıcak olursa yapraklar erir.

Soğuk olursa hem şeker erimez, hem de yapraklar zor yumuşar, bekleme süresi uzar. Eğer daha hızlı yapmak istiyorsanız. Sütün yarısını şeker ile karıştırıp kaynatın. Geri kalan sütü eklediğinizde şekerli sütü hızlıca ılıklaştırmış olursunuz.

Yemek.Nâme

TARİF

bademli güllaç MALZEMELER 1 litre süt 10 adet güllaç yaprağı 500 gram şeker 100 gram file badem Üstü için 1/2 adet Nar 25 gram Toz fıstık Hazırlanışı

01 Şeker sütte tamamen

çözülünceye kadar kaynatılır.

02 Süt ılıklaşınca yapraklar ortadan kırılarak tek tek servis kabına konulup sütle ıslatılır.

03 Her katın arasına file badem serpilir. 04 Kalan şekerli süt güllacın üzerine dökülür.

05 En az dört saat bekletildikten sonra üzeri nar ve fıstıkla süslenip servis edilir.

29

30

TARİF

yalancı ekmek kadayıfı

Yemek.Nâme

31

32

MALZEMELER Tabanı için 10 adet 2 su bardağı 15 yemek kaşığı

tuzsuz etimek su şeker

Muhallebisi için 1 litre süt 7 yemek kaşığı irmik 1 paket vanilya Üstü için 2 su bardağı 2 paket

süt krem şanti hindistan cevizi

Yemek.Nâme

Hazırlanışı

01 Etimekler kare veya dikdörten bir tepsiye dizilir.

02 Şeker ve su koyu kıvam alana kadar kaynatılır. 03 Şerbet etimeklerin üzerine dökülüp ağzı bir kapakla kapatılıp şerbeti çekmesi sağlanır.

04 Bu sırada bir tencerede süt, vanilya ve irmik sürekli karıştırılarak muhallebi pişirilip soğutulur.

05 Pişirilen krema etimeklerin

üzerine dökülüp düzelitilir.

06 Soğuk süt ile krem şantiler çırpılır. 07 Muhallebinin üzerine kremşanti yayılır. 08 Servis yapılmadan önce

bzdolabında iyice soğutulur.

09 Üzerine hindistan cevizi serpilerek servis edilir.

NOT Şerbet kaynatılarak yapılırsa rengi daha açık oluyor. Şekeri karamelize ederek de tatlıyı yapmak mümkün. Şeker yapışmaz tavada yakıp üzerine su ilave edip karıştırıldığında yanık şekerin koyu rengi etimekleri daha çok ekmek kadayıfına benzer gösteriyor.

33

34

YEMEK FOTOĞRAFÇILIĞI

yazı ve fotoğraf DEVLETŞAH

Arka Plan 2 Geçen sayımızda tabaklarımızın gerisinden, örtülerden, dokulardan bahsetmiştik. Bu defa konumuz tabaklar. Günümüzde karesinden çiçek desenlisine, üçgeninden geometrik desenlisine çeşit çeşit tabak bulmak mümkün. Sofralar bu tabaklarla daha renkli daha şık. Peki fotoğraflar? Her tür tabağı fotoğraflarda kullanmak mümkün. Tabi yemek ile uyumu gözönüne alındıktan sonra. Kahverengi tonlarındaki salçalı bir eti,

Yemek.Nâme

siyah tabakta ya da etli bezelye yemeğini, çiçek bahçesi gibi bir tabakta çekmek çok kötü snuçlar verecektir. Her iki yemek de tabakların içinde kaybolup gidecektir. Yemekleri fotoğraflarken, onları ön plana çıkartacak renkleri tercih etmek gerekir. Siyah zeytini siyah ya da kahverengi tabakta çekmek onun tanelerini ön plana çıkartmaya engel olur. Aynı şekilde desenli bir tabak içinde taneli yapısıyla zeytinler kalabalığa karışıp, yok olurlar. Elbette koyu renkli tabaklar, desenli tabaklar da fotoğrafiktir. Tabi

35

36

ki uygun eşlikçi bulunduğunda. Zeytinleri göstermeyen, kahverengi ve desenli tabaklar, yoğurt için ideal çekim ortamını oluşturuyor. Yoğurdumuzun pürüzsüz yüzeyi, çiçek desenleri ile daha da ortaya çıkıyor. Bu defa içinde herşeyi çekebileceğimiz beyaz tabak, çekimi güçleştirir pozisyona giriyor. Uygun ışık olmazsa beyaz içindeki beyaz birbirinden ayrılamaycak, fotoğraf estetiğini yitirecektir. Bu gibi durumlarda tabağa başka

Yemek.Nâme

bir renk katmak fotoğrafı hareketlendirecektir. Bazı tabakların dokusu nedeniyle ışık yansıma yapar. Bu tip tabaklar kullanılırken ışık kaynağının önüne onu filtreleyecek bir doku yerleştirmek faydalı olabilir. İyi renk seçimi ve doğru yerleşimle her tabakta güzel fotoğraf çekilebilir. Ancak beyaz tabak her zaman daha kolaydır ve garantili sonuçlar verir.

37

38

IŞIL IŞIL MENÜLER yazı IŞIL IŞIK GÜLSAÇ fotoğraf CEM VEDAT IŞIK

01

İftar sofralarınızda içinizi ısıtacak lezzetli bir çorba.

0

02

Yemek.Nâme

hızlıca hazırlayabileceğiniz iftar sofraları için nefis tarifler

Hem tadı hem de görüntüsü nefis bir et yemeği.

03

Et ile birlikte servis edebileceğiniz iç pilav.

39

40

01

40 dakika / 5 kişilik

erzincan çorbası MALZEMELER 250 gram 2 orta boy 3 su bardağı 6 su bardağı 1.5 su bardağı 1 yemek kaşığı 1 tatlı kaşığı 3 diş 3 yemek kaşığı 4-5 dal

yağsız kıyma soğan yoğurt sıcak su erişte domates salçası biber salçası sarımsak zeytinyağı maydanoz Nane, tuz, karabiber

HAZIRLANIŞI

01 Kıymayı, 1 soğan rendesi, kıyılmış maydanoz, tuz

ve karabiber ile yoğurarak fındık büyüklüğünde köfteler hazırlayın. Köftelerin üzerine un serpiştirin.

02 Diğer soğanı yağda kavurun, üzerine

domates ve biber salçalarını ekleyin. 6 su bardağı sıcak su ilave ederek kaynatın.

03 Bu karışıma köfteleri ilave edin ve kaynatın. 04 Yoğurdu dövülmüş sarımsaklarla karıştırın. 05 Pişmiş olan köfteli çorbanın üzerine yoğurdu yavaş yavaş ilave ederek kaynatın.

06 Kırılmış erişteleri ekleyin. 07 Erişteler pişince çorbanın üzerine nane ile kızdırılmış tereyağı dökün.

Yemek.Nâme

41

42

02

50 dakika / 4 kişilik

tencerede kuzu tandır MALZEMELER 4 parça 2 baş ½ su bardağı 1 tatlı kaşığı 2 yemek kaşığı 2 yemek kaşığı

kuzu kapamalık et sarımsak sıcak su tane karabiber kekik sıvıyağ Tuz

HAZIRLANIŞI

01 Kuzu etlerinin fazla yağlarını ayıklayın, yıkayıp iyice kurulayın.

02 Etlerin üzerine tuz ve un serpiştirin. 03 Düdüklü tencereye sıvı yağ koyarak iyice ısıtın. Etin her iki tarafını kızgın tencerede kızartın.

04 Sarımsakları, tane karabiberleri ve kekiği ile ekleyin.

05 ½ su bardağı sıcak su ekleyerek 45 dak. pişirin.

Yemek.Nâme

43

44

02

Yemek.Nâme

45

46

03

20 dakika / 5 kişilik

iç pilav MALZEMELER 2 su bardağı 1 orta boy 4 parça 1 yemek kaşığı 2.5 su bardağı 1 çay kaşığı 1 yemek kaşığı 1 yemek kaşığı 1 çay kaşığı 1 çay kaşığı

pirinç soğan tavuk ciğeri tereyağı sıcak su tarçın kuş üzümü çam fıstığı karabiber tuz

HAZIRLANIŞI

01 Pirinci ayıklayıp, sıcak tuzlu suda yarım saat bekletin.

02 Rendelenmiş soğanı bir tencerede kavurun,

üzerine küçük küçük doğranmış tavuk ciğerlerini, çam fıstığını ve kuş üzümünü ekleyerek fıstıklar pembeleleşinceye kadar pişirin.

03 Pirinçleri iyice yıkayıp süzün, tencereye ilave ederek kavurun. Tuz, tarçın ve karabiberi ilave edin.

04 Kısık ateşte 10 dakika pişirin, demlendirerek servis yapın.

Yemek.Nâme

47

48

KİTAP TANITIMI

hazırlayan DEVLETŞAH

miniklerin yemek keyfi Bebek ve çocuk beslenmesi dünyadaki en hassas konulardan birisi. Kendisini savunamayacak kadar küçük yavrular anne sütünü takiben, annelerinin ellerinden çıkan lezzetlerle tanışıyorlar. Malesef zamanımız çocukları aannelerin çalışıyor olmasından ve kullanım kolaylığı nedeniyle çoğunlukla hazır mamalarla besleniyorlar. Ve bunlar malesef anne eli değmiş gibi değiller. Peki bebeklerimizin ve çocuklarımızın sağlıklı beslenmesi için ne yapacağız? Nathalie Tunçer ve Dr. Ozan Tunçer’in hazırladığı ‘Yaşamın İlk Yıllarında Miniklerin Yemek Keyfi’ kitabı çok yardımcı olabilir. Bebeklerin de yeni oluşmaya başlasa bile bir damak zevki vardır. Korunmaya ihtiyaçları olması, herşeyi kabul edecekleri anlamına gelmez. Hazır mama seçeneklerinin

Yemek.Nâme

kısıtlılığı, dönüp dolaşıp aynı şeylerin yedirileceği anlamına gelir ki, bu tatlardan hoşlanmayan birçokları için yemek saati gerçekten eziyet anlamına gelebilir. ‘Bebeğinizin mutfakta saatler geçiren değil, ona vakit ayıran bir anneye ihtiyacı var’ sloganıyla yola çıkan kitapta birbirinden pratik 200 tarif mevcut. Bütün bu lezzetler Tunçerlerin oğulu Güney ve 13 kuzeninin testinden geçtikten sonra kitaba girmeye hak kazanmış.

kitap adı: miniklerin yemek keyfi yazarı: natalıe tunçer Dr.ozan tunçer yayınevi: ong yayınları tarih: 2006

49

50

KİTAPTAN ALINTI

Kolay ve Çabuk Yemekler 2. yaşındaki çocuğunuz çok önemli duygusal değişiklikler yaşamaktadır. Birçokları haklı olarak, bu yaşı “dehşet bir yaş” olarak adlandırır. Çocuğun kişiliğinin oluşması dönemi sorunsuz geçmez. Bu dönemde çocuk, hiç durmadan evet ile hayır arasında gidip gelir; kendini güvende hissetme ihtiyacı, bağımsızlık ve büyüme isteğiyle çelişir.

Çoğu zaman kendisine teklif edilen şeylere önce hayır der, özellikle de yemekler için bu söz konusudur; her zaman bu ret gerçek br hayır anlamına gelmez. Bazen kaşığı ona uzattığınızda hayır der, ancak ağzını da açar. Bu dönem anne baba için oldukça güç olabilir. Çocuk sıklıkla, şiddetli öfkeler ve saldırgan davranışlar gösterebilir. Kendi çelişkileri içinde yolunu bulmaya çalışırken, kendini kanıtlamak için size karşı durabilir. Çocuğa seçimler yapma hakkı tanımalı, hatalarından tecrübeler çıkarmasına ve hareketlerinin sonuçlarını görmesine olanak sağlamalı, “ayrılık süreci” olarak adlandırılan dönemi yaşamasına, elimizden geldiğince

Yemek.Nâme

müsade etmeliyiz. Bu dönemde çocuğunuzun gelişimine yardım için, bir strateji tespit etmenizde yarar vardır. Çocuğunuzun sizin şefkatinize, dengeli bir yaşam ritmine olduğu kadar ona güven verecek mantıklı sınırlara da gereksinimi vardır. Bazı sınırların varlığı ona çelişkilerini çözümleyip, gerçekleri öğrenme arayışında yardımcı olacaktır.

Başkaldırma Dönemi 2 yaşındaki çocukların %75’inde, uzmanların neofobi olarak adlandırdıkları, bedenine bilmediği ürünleri kabul etmemeyle seyreden tablo ortaya çıkar. Çocuk, iyi bildiği, alışık olduğu, kolayca tanıdığı ve sık yediği besinler dışındakilere karşı bir tür çekingenlik ve ret eğilimindedir. Bazen bu ret çok belirgin ve ilginçtir. Tabağında bilip tanıdığı resimleri seçerek yerken, bilmediklerini ayırır, yeni tatları reddeder, kazayla yerse de tükürür. İştahı açık, karakteri yumuşak ve neofobi belirtileri göstermeyen çocuklar bile bu dönemde zaman zaman besin reddine başlayacaktır.

51

52

MUTFAKLOPEDİ

yazı ve fotoğraf DEVLETŞAH

nane Nane ile maydanozun aynı aileden geldiğini biliyor muydunuz? Bu akrabalığı bizlere hissettirecek cinsten ‘her işe maydanoz olmak’, ‘her çorbaya nane olmak’ gibi atasözlerimiz var. Ilıman iklimde, güneşli yerlerde nane yetiştirmek mümkündür. Geniş alanlarda yetiştiği gibi balkonlarda da yetiştirilebilir. Tek isteği bol sudur. Sağlam yapılı bir bitkidir ve bir defa dikmeniz uzun seneler boyunca yetiştirmeniz için yeterlidir. Yaz aylarında mor, pembe, beyaz renklerde küçük çiçekler açar. Bu çiçeklerde oluşan

Yemek.Nâme

53

Nane ile maydanozun aynı aileden geldiğini biliyor muydunuz? Bu akrabalığı bizlere hissettirecek cinsten ‘her işe maydanoz olmak’, ‘her çorbaya nane olmak’ gibi atasözlerimiz var.

54

minik tohumların dökülmesi ile yenilenir. Mutfaktaki kullanımının dışında, ilaç, besin ve parfümeride de kullanılır. yazı ve fotoğraf 100 gram DEVLETŞAH kuru nane 245 kaloridir ve protein, karbonhidrat, yağ, kalsiyum, demir, A vitamini ve B vitaminlerini içerir. Sindirim salgılarını artırarak mide ve bağırsaklardaki sindirim işlemini kolaylaştırır. Mide ve bağırsaklardaki gazı söker. Bulantıları kesip, kusma reflekslerini engeller. Antiseptik özelliği ile ağız içindeki ve bağırsaklardaki yaraların iyileşmesini sağlar. Astım, grip, bronşit ve öksürükte faydalıdır. Kaynatılması sırasında oluşan buhar ile tıkanıklıklarının

Nane, içerisindeki B vitaminleri sayesinde sinir rahatsızlıklarına iyi gelir. Sükunet verir.

Yemek.Nâme

açılması sağlanabilir. İçerisindeki B vitaminleri sayesinde sinir rahatsızlıklarına iyi gelir. Sükunet verir. Süleyman Demirel Üniversitesi Endokrinoloji bölümünde yapılan bir araştırmaya göre günde iki bardak nane çayı içmek, kadınlarda hormon seviyesini düşürerek istenmeyen tüylerle mücadeleye yardımcı oluyor. Mide ülseri ve gastriti olanların fazla kullanması tavsiye edilmez.

55

56

TARİF

naneli limonata MALZEMELER 10 adet limon 2 fincan şeker 1/2 demet nane 2 bardak su Hazırlanışı

01 Limonların kabuğu rendelenir. 02 Rendelenen kabuklar, şeker ve su bir tencerede orta ateşte kaynatılır.

03 Bu arada limonların suyu sıkılıp ağzı kapaklı bir kaba alınır.

04 Naneler iyice yıkandıktan sonra doğranır.

Limon suyunun bulunduğu kaba konulur.

05 Heri iki karışım da en az 1 saat

bekletildikten sonra bir şişeye süzülür.

06 Soğuk su ile karıştırılarak servis edilir. Notlar Karışımlar bir gece beklerse kokular ve tatlar daha çok nüfuz eder. Bir yaprak nane, bir dilim limon ve bol buz koyarak iştah kabartan bir bardak hazırlayabilirsiniz.

YE Nİ SA YI YA YI NL AN DI .H AB ER İN İZ

OL SU N!

Ab on ele re Öz el

Yemek.Nâme

Yemek.Nâme dergisine ücretsiz abone olun, yeni sayıyı ilk siz indirin! Sadece aşağıdaki duyuru grubuna üye olmanız yeterli. Üye olarak diğer sürprizlerden de ilk siz haberdar olacaksınız! ÜCRETSİZ ABONE OLMAK İÇİN HEMEN TIKLAYIN! http://groups.google.com/group/yemek-name

57

58

DİYET

yazı NİLÜFER GÜRTEKİN

sağlıklı yaşam Sağlıklı beslenememe konusunda mutlaka birilerini suçlarız yada bir şeyleri. Fakat genlerimizi ya da atalarımızı bu konuda suçlamak yerine bu konuyu bilerek mantığımızla sağlıklı beslenme konusunda kendimizi disipline edebiliriz. Kalorili yiyeceklere ilgi duymamızın temeli genlerimize dayanıyormuş, yani atalarımıza. Eskiden insanlar doğa ile savaşmak zorunda oldukları için ve çok enerji kaybettiklerinden kalorili yiyecekleri tercih ederek hayatta kalma savaşı veriyorlarmış. Bu da doğal olarak onların enerji dolu yiyecekleri tercih etmelerini sağlıyormuş. Günümüzde kalorili yiyeceklere yaşamak için ihtiyacı-

59

mız yok. Peki nedir bizi kızarmış patateslere, hamburgerlere, yağına oturuk patlıcan yemeğine iten? Genlerimiz!

Atalarımızın yaşam şeklinden günümüze kadar taşınmış olan bu alışkanlık genlerimizde yer alıyor. Bu nedenle vucudumuzun ihtiyacı olmasada kalorili yiyeceklere yöneliyoruz.

YAZAR HAKKINDA Bir mühendislik harikası.. Sürekli denklemlerin içinde yaşar, 2x2 = 4’tür her zaman. 4’ü tutmayan durumlarda 4’ü tutan mantıklı denklemlere geçer. “Ne yapalımdan” çok “nasıl yapalımı” bilir. Teknolojiyle arası çok iyidir. Her eve lazım, iyi bir teknoloji danışmanıdır.Hiçbir zaman hayalle kalmaz, her hayalinin somut bir anlatımı olduğu gibi, ortaya koyuş şekli de kendisine hastır. Bunun en büyük göstergesi “Azim” kelimesinin Nilüfer için yaratılmış olmasıdır. Olurdan çok oldurandır. İnsandır, insancıldır. Her zaman güler yüzlüyken, ağlayanın da yanındadır. Dost bilir, dost söyler. Şen şakrak sohbetlerin en çok konuşanıdır. Sohbetler bazen o öyle bir hal alır ki tek şakıyanı Nilüfer oluverir. Dikkatleri çekmeyi sever, sevdiği kadar toplar da. Konuşma stilinin en önemli özelliği deyimlerdir. Hayatınızda duymadığınız deyimleri, çok doğal bir edayla cümlesi içinde kullanıverir. Kilolarıyla hep başı dertte olmuştur taki kendisine polikistik over sendromu teşhisi konana dek. Yaklaşık üç senedir bu hastalıkla yaşamayı ve bu hastalığa göre beslenmeyi öğrenmeye çalışmaktadır. Bir çok diyetisyen deneyimi olduğu için ve bu konuda çok okuduğu için sağlıklı kilo verme ve sağlıklı beslenme konusunda bilgi birikimi sahibi olmuştur. Hastalık kiloyu kilo hastalığı tetiklediği için kilo verme süreci uzun olmaktadır. Bu süreçte öğrendiklerini çevresiyle paylaşmaktan mutlu olur. O bir bilgisayar mühendisidir. Pazarlama alanında kariyer yapmaktadır. İki sene önce The Coaching Instutude dan Kapsamlı Yaşam Koçluğu eğitimi alarak kariyerine farklı bir açılım sağlamıştır. Kaliteli yaşamak konusunda yaşam koçluğu da yapmaktadır. İnsanlarla iletişim ve etkileşim içinde olmak en büyük hobilerinden biridir.

60

Sağlıklı beslenememe konusunda mutlaka birilerini suçlarız yada bir şeyleri. Fakat genlerimizi ya da atalarımızı bu konuda suçlamak yerine bu konuyu bilerek mantığımızla sağlıklı beslenme konusunda kendimizi disipline edebiliriz. En sık rastladığım bahaneler -ki başta ben bu bahaneleri ardı ardına bazen sıralayabiliyorum-yalnız yaşasaydım evde yaşayanların yediklerinden etkilenmezdim.

Yemek.Nâme

Hayatımızın her noktasında olduğu gibi sağlıklı beslenme konusunda da karar vermemiz gerekiyor.

Tatildeyim dikkat edemiyorum ki! Çok yoğun çalışıyorum işim sağlıklı beslenmeme engel. Spor yapacak zamanım yok! Bu liste uzayıp gider.

Ben de sürekli kilo problemi yaşayan biri olarak bu bahanelerin arkasına çoğu zaman saklanabiliyorum. Şu bir gerçek ki karar verdiğim anda da bu bahanelerin hepsi birden yok oluveriyor. Evet karar vermek. Hayatımızın her noktasında olduğu gibi sağlıklı beslenme konusunda da karar vermemiz gerekiyor. Devletşah bana Yemek.Name dergisinde bu köşede yazı yazmayı teklif ettiğinde çok heyecanladım. Bugüne kadar sağlıklı yaşam konusunda edindiğim bilgileri ve tecrübeleri paylaşacak olmanın heyecanıydı bu. Yıllardır kilo problemi yaşayıp bir çok diyetisyen tecrübesi geçiren ben, hala bahaneler üretebilirken bu köşe sayesinde yeni bir karar aldım. Sağlıklı beslenmeye ara vermekten vazgeçme kararı. Bundan bir yıl önce sağlıklı beslenmeye karar verip, sağlıklı yaşam koçuyla çalışmaya başladım. Yasemin le yaklaşık bir seneye yakın çalıştık ve 12 kilo verdim.

61

62

Yaseminle çalışmaya tekrar başlayıp bu süreçte başımdan geçenleri de ilerleyen yazılarda sizlerle paylaşacağım. Ramazan’ın yaklaştığı şu günlerde oruç tutacak okuyuculara ufak tavsiyelerde bulunmak istiyorum. Daha önce gittiğim diyetisyenlerin bana verdiği uzun listelerden Ramazan ayında nasıl beslenmek gerektiğine dair ufak notlar çıkarmak istedim sizlere. Öncelikle sahur yemeklerinizi yatmadan önce yememenizi öneririm. Gece sahura kalkıp sahurda hafif yiyecekler yiyerek yaklaşık bir saat sonra yatmanız yiyeceklerin sindirilmesi için zaman tanımanızı sağlayacaktır. Bu süre 2,5 saat olabiliyorsa daha da iyi olur. Ben bunu oruç tutabildiğim dönemlerde denemiştim çok faydalı olduğunu söyleyebilirim. Tabi orucunuzu açarken de dikkat edilmesi gerekenler var. Öncelikle her iftar sofrasının vazgeçilmezleri olan iftariyeliklere dikkat etmenizi tavsiye ediyorum. Hurma, sucuk, pastırma

Gece sahura kalkıp sahurda hafif yiyecekler yiyerek yaklaşık bir saat sonra yatmanız yiyeceklerin sindirilmesi için zaman tanımanızı sağlayacaktır.

Yemek.Nâme

63

64

dikkat edilecekler listesinin başında yer almakta. Bunları yememenin tek yolu sofranızda bulundurmamak. Yerine bolca roka, nane, maydonoz, yeşil biber, dereotu, salatalık, domates, göbek marul bulundurmanız hem gözünüzü doyuracaktır hem de neredeyse 0 kalori olan sağlıklı yiyeceklerle orucunuzu açmanızı sağlayacaktır. Elbette lezzet olarak yerlerini tutmayacaktır ama sağlık önce gelir. Bu yiyeceklerle orucunuzu açıp gözünüzü doyurduktan sonra mutlaka çorba içmelisiniz. Çorba benim vazgeçilmezimdir ve her zaman daha az yemek yememe sebep olmuştur. Bu şekilde hem kilo almayacaksınız hem de sağlıklı beslenmiş olacaksınız. Dönem dönem insanın zorlandığı olabiliyor, ki bunları denerken ben de bir hayli zorlanmıştım. Fakat sonuçları bütün bu zorluklara değecek. Yazımın başında da belirttiğim gibi karar vermek ve uygulamak çok önemli. Karar verdiğiniz zaman zor olmadığını görebiliyorsunuz. Sizlerle daha önceki diyetlerimin arasından seçtiğim Ramazan Ayı’na özel menüler paylaşmak istiyorum;

Örnek Sahur Menüsü;

Yemek.Nâme

1 Kase Çorba 1 Dilim Esmer Ekmek 1 Parça Light Dil Peyniri veya 1 tane katı yumurta 4 tane yeşil zeytin Sınırsız Domates Salatalık Örnek İftar Menüsü 1 kase çorba 1 porsiyon et yemeği veya etli sebze yemeği Salata (az yağlı) 2 dilim esmer ekmek veya 1 yemek kaşığı bulgur pilavı veya 1 yemek kaşığı makarna (domates soslu yağsız) ya da 1 dilim börek Not: Normal günlük beslenme öğünümüzde pilav yada makarnayı et veya sebze ile beraber yemememiz gerekirken ramazan da bu durum biraz değişiklik göstermektedir. İftardan 2 saat sonra bir dilim güllaç, 1 porsiyon sütlaç veya bir porsiyon dondurma yiyebilirsiniz. Bu tatlılar yerine daha sağlıklı olan kuru incir (2 adet) veya kuru erik (4 adet) veya kuru kayısı (5 adet) veya bir bardak komposto içerek tatlı ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz.

65

66

Elma Çayının Kullanımı Çayı her öğünden hemen sonra bir bardak içiyorsunuz. Dolapta bekleteceğiniz için soğuk içebilirsiniz ya da soğuk içmek istemezseniz içmeden önce oda sıcaklığına gelmesini bekleyebilirsiniz. Bir tencereden yaklaşık 2,5 Litre çay yapılmaktadır. Benim kullanımıma göre 2,5 Litre 2 günde tükeniyor. Sağlıklı Bir Yaşam için Karar Verme Zamanınız Gelmedi mi?

Benim hayatıma yaklaşık bir sene önce giren ve 12 kilo vermemde bana yardımcı olan kadim dostumun tarifini sizlerle de paylaşmak istiyorum.

METABOLİZMA HIZLANDIRICI ELMA ÇAYI Malzemeler 3 Litre Su 2 Tane Yeşil Elma 1 Tane Limon 2 Tane Çubuk Tarçın 1 Tatlı Kaşığı Karanfil 1 Tatlı Kaşığı Tane Karabiber Tarif

01 Bir tencereye 3 Litre suyun içine elmaları 4’e bölüp atıyorsunuz.

02 Limonu da 4-5 parçaya bölüp

suyun içine attıktan sonra suya tarçn, karanfil, karabiberide ekleyip kaynamaya bırakıyorsunuz.

03 Çay kaynadıktan 5 dakika sonra altını

kapatıp tencerinin kapağını kapatıyorsunuz.

04 Çayı yarım saat bu şekilde beklettikten sonra süzerek şişelere doldurup buzdolabında saklıyorsunuz.

Yemek.Nâme

67

68

PÜF NOKTALARI

Buzdolabınızdaki kokuları çekmek için bir bardak sütü ağzı açık şekilde bir gece dolabınızda tutun. Daha fazla süreyle tutarsanız bu defa dolabınız ekişi süt kokar dikkatli olun.

Yemek.Nâme

sütün gaz yapmaması için hafif ılık ve şekerli olması yeterlidir.

69

70

BEKAR ERKEK

yazı ve fotoğraf NUSRET KILIÇ

meyve suları Kişisel gelişim kitabı okur musunuz bilmem ama ben arada okumaktan zevk alıyorum. Evet belki her denileni uygulamak mümkün olmuyor, ama bazı durumlarda kafamda bir şimşek çakmasına sebep olduğu kesin.

Yemek.Nâme

71

72

Yemek.Nâme

Kişisel gelişim kitabı okur musunuz bilmem ama ben arada okumaktan zevk alıyorum. Evet belki her denileni uygulamak mümkün olmuyor, ama bazı durumlarda kafamda bir şimşek çakmasına sebep olduğu kesin. Anthony Robbins’in Sınırsız Güç kitabını okurken ilk sayfalarda aklımda kaldığı kadarıyla şöyle bir cümle vardı: ‘Bugün, hemen kendinize bir meyve sıkacağı alın. Gerekirse arabanızı satın ama bir meyve sıkacağı alın. Kişisel başarıya giden yol sağlıklı bir hayattan geçer.’ Satacak bir arabam olmadığı gibi, param da olmadığı için hemen o gün değil ama ilk fırsatta en uygun fiyatlısından bir meyve sıkacağı aldım. İlk günlerde ne yapacağımı bilemeden o bana, ben ona baktım. Klasik olarak ilk önce havuç ve elma suyu ile işe başladım. Sonra bu karışıma evde kalan bozulmaya yüz tutan salatalıkları, tek başına bekleyen domatesi, kimse yemediği için buruşan büyük erikleri katmaya başladım. Dolapta kalanları değerlendirme seanslarımdan birisinde şimdi sizinle paylaşacağım nefis tadı keşfettim. Neredeyse bütün yaz bu içecekle serinleyip, zinde kaldım. Dediğim gibi dolapta kalanları değerlendirirken çıktı bu karışım. Karışım dediğime bakmayın yalnızca 2 malzeme var içinde. Antioksidan özelliği nedeniyle alıp, çekirdekleri yüzünden yiyemediğim 1/2 kg siyah üzüm ve bir oturuşta bitiremediğim kavundan kalan 3 dilim. Hepsini

73

74

katı meve sıkacağından geçiriyorsunuz. İşte bu kadar. İçine 1-2 tane nane yaprağı atarsanız bambaşka bir lezzet sizi bekliyor. Geceleri içine 1 top dondurmayla serinlemek çok daha lezzetli... Meyve sıkacağının başarı getirip getirmeyeceğini iş hayatında göreceğim. Ama kesinlikle mutluluk getiriyor. Bu konuda yazmaya devam edeceğim...

Yemek.Nâme

75

76

KONUK YAZAR

tarif ve fotoğraf BEYHAN AKSOY

siz de yemek.name sayfalarında tarifinizin ya da yazınızın yayınlanmasını istiyorsanız [email protected] adresine e-posta gönderebilirsiniz.

domates soslu süs biberi turşusu Bu ayın konuk yazarı olarak acı sever okuyucuların çok beğeneceklerine inandığım bir tarifi paylaşmak istiyorum: domates soslu süs biberi turşusu. Eğer “Acı severim, ama fazla acı olursa yiyemem.” diyenlerdenseniz, süs biberlerinin fazla iri olmayanlarından almaya özen gösterin, çünkü süs biberi dalında bekledikçe daha da acılaşıyor. Ayrıca daha orta karar bir acıyı tercih ediyorsanız tarifte verilen süs biberi miktarını azaltabilirsiniz. Sonuçta bu turşuyu özel yapan süs biberinden ziyade içindeki domates sosu. İsterseniz bu sosu salatalarınızda da kullanabilirsiniz. MALZEMELER 1 litrelik 800 gram 300 gram 1 silme tatlı kaşığı 3 yemek kaşığı 6–7 iri diş 1 yemek kaşığı 3 yemek kaşığı

kavanoz Bursa domatesi süs biberi limon tuzu sirke sarımsak zeytinyağı tuz

Yemek.Nâme

HAZIRLANIŞI

01 Ön hazırlık olarak domatesleri robottan geçirin, bir saklama poşetine doldurun.

02 Poşeti süzme yoğurt yapar gibi bir yere asın ve

2-3 saat bekletin. Bu sürenin ardından domatesin duru suyu alta çökelecektir. İğne veya bıçak ucu yardımıyla poşetin altında küçük delikler açarak bu suyun süzülmesini sağlayın.

77

78

03 Limon tuzunu sirkeyle karıştırarak eritin.

04 Süs biberlerinin uç

kısımlarına bıçakla küçük birer çizik atın ya da biberlerin saplarını şapkasıyla birlikte çıkarın. İkincisini tercih ederseniz çizik atmanıza gerek kalmaz. Hazırladığınız biberleri kavanoza doldurun.

05 Sarımsakları dövün. 06 Biber hariç tüm

malzemeyi karıştırın.

07 Elde ettiğiniz bu sosu kavanoz dolacak şekilde biberlerin üstüne dökün.

08 Kavanozun her yanına sosun ulaşması için kavanozu kapağı kapalıyken yavaş ve dikkatlice sallayın.

09 Kapak ne kadar sıkı kapanmış olsa da turşu beklerken biraz sızma yapabilir, o yüzden kavanozun altına küçük bir tabak koyun.

Yemek.Nâme

10 Turşu bir hafta kadar dışarıda bekleyince biberler hafifçe

sararacaktır. Bu sürenin sonunda turşunuzu açıp tadını kontrol edebilirsiniz. Ancak kavanozun içinde basınç oluşacağı için ilk açışta dikkatli olun ve kenarından bıçak yardımıyla havasını aldıktan sonra kapağı açın.

11 Kullanıma hazır turşunuzu serin bir yerde ya da buzdolabında muhafaza edebilirsiniz.

79

80

DİZİ YAZI

hazırlayan SÜLEYMAN SÖNMEZ gunesintamicinde.com

GÖKSEL YEMEKLER 3

4 kitabın gözünden göksel yemekler.

Yemek.Nâme

81

82

İsa peygambere inen göksel sofra ve çoğalan yemekler Kuran’da (Maide Suresi) göksel sofranın indirilişi şöyle anlatılır: 112. Havariler demişlerdi ki: “Ey Meryem’in oğlu İsa! Rabbin bize gökten bir sofra indirebilir mi?” İsa dedi ki: “Eğer müminlerseniz Allah’tan sakının!” 113. Dediler: “İstiyoruz ki ondan yiyelim, gönüllerimiz tatmin bulsun, senin bize doğruyu söylediğini bilelim ve buna tanıklık edenlerden olalım!” 114. Meryem oğlu İsa şöyle yakardı: “Allahım, ey Rabbimiz! Üzerimize gökten bir sofra indir de bizim hem öncekilerimize hem sonrakilerimize bir bayram olsun, senden bir mucize olsun. Rızıklandır bizi! Rızık verenlerin en hayırlısı sensin!” 115. Allah dedi ki: “Ben onu üzerinize indireceğim. Ama bundan sonra küfre sapanınıza öyle bir azapla azap edeceğim ki, âlemlerden hiç kimseye böyle bir azap yapmamışım.”

Markos İncili’nde ise yemeğin çoğalması mucizesi şöyle anlatılır. 1. O günlerde yine büyük bir kalabalık toplanmıştı. Yiyecek bir şeyleri olmadığı için İsa öğrencilerini yanına çağırıp, “Halka acıyorum” dedi. “Üç gündür yanımdalar, yiyecek hiçbir şeyleri yok. 3.Onları aç aç evlerine gönderirsem, yolda bayılırlar. Hem bazıları uzak yoldan geliyor.” 4. Öğrencileri buna karşılık, “Böyle ıssız bir yerde bu kadar kişiyi doyuracak ekmeği insan nereden bulabilir?” dediler. 5. İsa, “Kaç ekmeğiniz var?” diye sordu. “Yedi tane” dediler. 6. Bunun üzerine İsa, halka yere oturmalarını buyurdu. Sonra yedi ekmeği aldı, şükredip bunları böldü, dağıtmaları için öğrencilerine verdi. Onlar da halka dağıttılar. 7. Birkaç küçük balıkları da vardı. İsa şükredip bunları da dağıtmalarını söyledi. 8. Herkes yiyip doydu. Artakalan parçalardan yedi küfe dolusu topladılar. Her iki olayda mucizevi ve cö-

Yemek.Nâme

mert olan İsa Peygamber insanları için dua ediyor ve bir mucize gerçekleşiyor. Yemeğin artışı olayı daha sonra Hz. Muhammed döneminde de pek çok görgü şahidiyle tekrarlanıyor. Özellikle Hindistan yöresinde günümüzde dahi sık sık yapıldığı idda edilen ve “APOR / Materyalizasyon” denilen bu olayla sanki serbest haldeki atom altı parçacıklar asıl dizilimi taklit ederek olayı gerçekleştiren kişinin ellerinden dökülüyor veya ellerinde çoğalıyorlar. Bilimsel olarak bakıldığında şu an için anlaşılması hiç kolay değil. Ancak fotonların eşlenik hale getirilip ikizlenmesi başarıldığına göre bir gün moleküller için de belki bu başarılabilir. Fakat asıl soru havada duruyor. Bir insan yani peygamber bu mucizede nasıl yer alıyor ve en çok merak ettiğimiz böyle bir yemeğin tadı bildiğimiz hiçbir şeye benzemeyeceğine göre aslında nasıldır? İşin bu kısmını anlatan bir gözlemci bulunmuyor. Olayın şaşkınlığı tat unsurlarının anlatılmasını unutturuyor.

Hz. İsa ve Havarilerin Son Yemeği Da Vinci’nin şifresi kitabından beridir insanların deliller aradığı Son Yemek tablosunu görmüşsünüzdür. Yüzyıllar boyunca pek çok şekilde son yemek tablosu çizilmiştir. Hz. İsa ve havarilerinin son yemekleri. Aslında bu gökten indirilmiş bir yemek değildir. Ancak yemekte olanlar göksel olduğu ve sıradan yemek Hz. İsa’nın sözleri ile gökselleştirildiği, kutsandığı için bu makalede yer almalıdır. Markos İncil’i 14. Bölüm 18 Sofraya oturmuş yemek yerlerken İsa, “Size doğrusunu söyleyeyim” dedi, “Sizden biri, benimle yemek yiyen biri bana ihanet edecek.” 19 Onlar da kederlenerek birer birer kendisine, “Beni demek istemedin ya?” diye sormaya başladılar. 20 İsa onlara, “Onikiler’den biridir, ekmeğini benimle birlikte sahana batırandır” dedi.

83

84

21 “Evet, İnsanoğlu kendisi için yazılmış olduğu gibi gidiyor, ama İnsanoğlu’na ihanet edenin vay haline! O adam hiç doğmamış olsaydı, kendisi için daha iyi olurdu.” 22 İsa yemek sırasında eline ekmek aldı, şükredip ekmeği böldü ve, “Alın, bu benim bedenimdir” diyerek öğrencilerine verdi. 23 Sonra bir kâse alıp şükretti ve bunu öğrencilerine verdi. Hepsi bundan içti. 24 “Bu benim kanım” dedi İsa, “Birçokları uğruna akıtılan antlaşma kanıdır. 25 Size doğrusunu söyleyeyim, Tanrı’nın Egemenliği’nde tazesini içeceğim o güne dek, asmanın ürününden bir daha içmeyeceğim.” 26 İlahi söyledikten sonra dışarı çıkıp Zeytin Dağı’na doğru gittiler.

Hz. Meryem’in Yemeği

rının üstünlüğüyle de övülür. Kuran- Kerim - Al-i İmran Suresi 35. Hani, İmran’ın karısı şöyle demişti: “Rabbim, karnımdakini özgür bir biçimde sana adadım; onu benden kabul et! Kuşkusuz, sen, evet sen, her şeyi duyan, her şeyi bilensin!” 36. Onu doğurunca -Allah onun ne doğurduğunu daha iyi bildiği halde- şöyle dedi: “Rabbim, onu kız olarak doğurdum ve erkek, kız gibi değildir. Adını Meryem koydum onun. Onu ve soyunu, kovulmuş şeytandan sana sığındırıyorum!” 37. Allah, onu güzel bir kabulle kabul etti ve onu güzel bir bitki gibi besleyip büyüttü. Onu, Zekeriyya’nın korumasına verdi. Zekeriyya, mihrapta onun yanına her girdiğinde, orada bir rızık bulur ve sorardı: “Meryem, bu sana nereden?” Meryem de “Bu, Allah katındandır; çünkü Allah dilediğini hesapsızca rızıklandırır.” derdi.

Hz. Meryem mihrapta bulduğu Hz. Meryem’in öyküsünde bir- göksel yemekle yaşar. Ancak kaç yerde göksel yemekle bes- yine bu besinin niteliği anlatıllendiği, korunup gözetildiği an- mamıştır. latılır. Sadece Hz. İsa’nın annesi olduğu için değil, kendi vasıfla- Kuran- Kerim - Meryem Suresi

Yemek.Nâme

Hz. Meryem’in öyküsünde birkaç yerde göksel yemekle beslendiği, korunup gözetildiği anlatılır. Sadece Hz. İsa’nın annesi olduğu için değil, kendi vasıflarının üstünlüğüyle de övülür.

23. Nihayet doğum sancısı onu, bir hurma ağacının kütüğüne götürdü. “Ah dedi, keşke daha önce ölseydim, keşke unutulup gitseydim.” 24. Altından ona şöyle seslendi: “Tasalanma, Rabbin senin alt yanında bir su arkı vücuda getirdi.” 25. “Hurma ağacının kütüğünü kendine doğru salla, üzerine olgun, taze hurma dökülecektir.” 26. “Artık ye, iç. Gözün aydın olsun. Eğer insanlardan birini görürsen şöyle söyle: ‘Ben Rahman için oruç adadım. Onun için bugün, insan cinsinden hiç kimseyle konuşmayacağım.” Burada hurma kütüğünden olgun ve taze meyvelerin dökülmesi ve su arkı gök kaynaklı olmasına karşın yer araçlarıyla sunulan ikramı anlatmaktadır. Anne olan Hz. Meryem yine yalnız bırakılmamıştır.

85

86

DENEME

Mesihpaşa’nın Minaresi

yazı MELİKE TÜRKAN BAĞLI

Fatih’te yaz sıcak geçiyordu. Günlerdir İstanbul’daydık. Bir çocuk için sayması zor gelecek kadar başsız ve sonsuzdu İstanbul’daki günlerimiz...

Yemek.Nâme

87

88

Pidelerle eve yürürken bazen Mesihpaşa’nın ezanı aceleyle okunur ve biz adımlarımızı hızlandırırdık. Eve, mutfağın apartmanın içine açılan kapısından girer ve oturma odasında hazırlanmış sofraya koştururduk.

Fatih’te yaz sıcak geçiyordu. Günlerdir İstanbul’daydık. Bir çocuk için sayması zor gelecek kadar başsız ve sonsuzdu İstanbul’daki günlerimiz. Dayımların, ortasında mutfak ve banyo olan dairemsi evlerinde üç çocuktuk. Evin altında banka vardı; yani istediğimiz kadar zıplasak, hoplasak da mesele değildi. Apartman dairesinde yaşayan çocukların en şanslılarının, altlarında, bir ev yerine bir işyeri olanlar olduğunu biliyorduk. Uzun ve dolambaçlı koridorlar, etrafında dolanmak ve koşturmak için çok elverişliydi ve biz hiç yorulmadan geçiriyorduk günlerimizi. Yorgunluk kelimesinin anlamını bilmiyorduk. Oturma odasının penceresinden Mesihpaşa’nın minaresi görünürdü. Camiin kubbesinin görüntüsü ise apar tmanlarca kapatılmıştı. Bu yüzden, Mesihpaşa demek bir ba-

Yemek.Nâme

kıma sadece bir minare demekti. Eğer evden çıkıp sağa dönerek sokağa girer ve aşağı doğru yürürseniz, avlu duvarlarının ve avlusunun içinde tam teşekküllü Mesihpaşa’yla da karşılaşırdınız. Ama evin içinden Mesihpaşa, yalnızca bir minareden ibâretti. O başı sonu belirsiz günlerin ortasında Ramazan başladı; Mesihpaşa’dan okunan akşam ezanı günün mihveri haline geldi. Her akşam, ezan vaktine yakın Emir’le beraber Mesihpaşa’nın yanından geçerek fırına gider, sıraya girer ve ellerimizi yakan pideden alıp eve dönerdik. Çocuklar için zor olduğu düşünülen birçok iş gibi, elleri yakan pideyle eve kadar yürümek de zordu. Ancak çocuklar için zor olduğu düşünülen birçok iş, çocuklara hayatlarında başka zaman duymayacakları bir gurur ve haz verir ve yetişkinler bu durumun farkındaymış gibi görünseler de bu farkındalık, genellikle sözde kalırdı. Bu durumdan hakkıyla haberdar olanlar, çocukların ellerine o yakıcı pideleri onlara tam bir güven duyduklarını belli ederek teslim eden fırıncılardı. Pidelerle eve yürürken bazen Mesihpaşa’nın ezanı aceleyle okunur ve biz adımlarımızı hızlandırırdık. Eve, mutfağın apartmanın içine açılan kapısından girer ve oturma odasında hazırlanmış sofraya koştururduk. Oda, biz pide almaya gitmeden hemen önceki gibi yarı karanlık değil,

89

90

Yemek.Nâme

avizeden yayılan ışıkla aydınlanmış olurdu. Sofraya oturunca çatıların arasından Mesihpaşa’nın şerefelerinin parlamakta olduğunu görünce dualarımızın kabul edileceğine inanarak pideden bir parça alırdık. Dişlerimiz, ilk olarak pidenin hâlâ ılık kabuğuna değerdi. Kabuğun üzerindeki çörekotlarının bir çocuk için hiç de cazip olamayan ama tılsım taşıyan tadını fırıncı tezgâhından kalan ekmek tozlarının tadıyla birlikte alırken bu anı hiçbir zaman unutmayacağımızı bilirdik. Ve o sırada televizyondan tok bir sesle okunan dua, “Senin her şeye gücün yeter” cümlesiyle tamamlanırdı. Eğer Mesihpaşa’nın minaresi de bizi seyrediyorsa, eminim tam o anda “âmin” derdi…

91

92

EL İŞİ

yazı ve tasarım DENİZ ÖZMEN

Karagöz ve Hacivat

Yemek.Nâme

93

94

95

96

BAYRAM ŞEKERİ

badem ezmesi 1 s u b a r d a ğ ı i ç b a d em 1 , 5 s u b a r d a ğ ı ş e k er 1 su bardağı su 1 / 2 ç a y k a ş ı ğ ı li mo n s u y u

Yemek.Nâme

97

98

h a z ı r la n ı ş ı 01 Bademler kaynar suda 5 10 dakika kaynatılır.

02 Kabukları yumuşayan bademler kolayca soyulur.

03 Soyulan bademler kurulanıp mutfak

robotundan geçirilerek un haline getirilir.

04 Diğer tarafta şeker ve su orta ateşte ara sıra karıştırılarak koyulaşıncaya kadar kaynatılır.

05 Koyulaşmaya başlayınca limon suyu eklenir.

06 Su dolu bardağa 1 - 2 damla şerbet damlatılır.

07 Şeker suyun içerisinde dağılmıyorsa şerbet kıvama gelmiş demektir. Altı kapatılıp ocaktan alınır.

Yemek.Nâme

08 Üzerine bir kaç damla soğuk su serpilip, ılınması beklenir.

09 Ilınan şerbet, mikser ya da el blendırı ile beyazlatılır.

10 Beyazlatılan şerbetin üzerine badem unueklenip, kıvamlı bir hamur eldedilir.

11 Hamur mermer bir

tezgahta 1cm panda bir rulohaline getirilip bıçakla kesilir.

Not Aynı şekilde fıstık ve ceviz ezmeleri de yapabilirsiniz.

99