Emiin_devter

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Áóíüæàâûí Îðãèë

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ Õÿíàí òîõèîëäóóëñàí: ×.̺íõäýëãýð

ÄÝÌÁ

ЭМЯ Óëààíáààòàð 2006 îí  

̪ÝÍ

Áóíüæàâûí Îðãèë

DDC 616.024’0212 O-418

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Çîõèîã÷: Á. Îðãèë /Àíàãààõûí øèíæëýõ óõààíû äîêòîð, ïðîôåññîð/ Ðåäàêòîð: ×.̺íõäýëãýð /Àíàãààõ óõààíû ìàãèñòð/

Öààñíû õýìæýý: 88,9õ119,4/32 Ýõ áýëòãýë, äèçàéí: Á.×óëóóíáàò ISBN 99929-9-220-4

“Ñî¸ìáî ïðèíòèíã” ÕÕÊ  

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ÃÀÐ×Èà ªìíºõ ¿ã Îðøèëûí îðîíä

6 8

Á¿ëýã 1. Ýìèéã çîõèñòîé õýðýãëýõ òàëààðõè òîâ÷ îéëãîëò

12

Á¿ëýã 2. Çàðèì ýìèéí òàëààðõè òîâ÷ ìýäýýëýë

52

Á¿ëýã 3. Àìüñãàëûí ýðõòýíèé ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

174

Á¿ëýã 4. Ç¿ðõ-ñóäàñíû ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

194

Á¿ëýã 5. Õîîë áîëîâñðóóëàõ ýðõòýíèé ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

226

Á¿ëýã 6. Áººð, øýýñíèé çàìûí ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

242

Á¿ëýã 7. Öóñíû ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

246

Á¿ëýã 8. Äîòîîä ø¿¿ðýë, áîäèñûí ñîëèëöîîíû ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

252

 

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 9. Õýðëýã, õýðëýã òºñò ºâ÷í¿¿ä áîëîí íóðóó, ¿å ìº÷íèé ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

263

Á¿ëýã 10. Ìýäðýëèéí ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

275

Á¿ëýã 11. Ñýòãýöèéí ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

286

Á¿ëýã 12. Í¿äíèé ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

296

Á¿ëýã 13. ×èõ õàìàð õîîëîéí ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

301

Á¿ëýã 14. Àìíû õºíäèéí ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

305

Á¿ëýã 15. Àðüñíû ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

307

Á¿ëýã 16. Ýõ áàðèõóé áà ýìýãòýé÷¿¿äèéí ºâ÷íèé ïðàêòèêò õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

313

Á¿ëýã 17. Õ¿¿õäèéí ºâ÷íèé ïðàêòèêò õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

320

Á¿ëýã 18. Õàëäâàðò ºâ÷íèé ïðàêòèêò õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

340

 

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Á¿ëýã 19. Õàðøèë õîðäëîãûí ¿åä õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

352

Á¿ëýã 20. Õàâäðûí ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð

355

Á¿ëýã 21. Ìýñ çàñëûí ºâ÷èí, ãýìòëèéí ïðàêòèêò õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí æîð ýìèéí íýðèéí òîìú¸î

362

Àøèãëàñàí íîìûí æàãñààëò Õàâñðàëò I. Ýìèéí æîð áè÷èõýä àøèãëàãääàã íèéòëýã ëàòèí ¿ãèéã òîâ÷ëîõ çàãâàð Õàâñðàëò II. ªðãºí õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí õýëáýð, õ¿íèé áèåä îðóóëàõ àðãà çàì áà äóíäàæ òóíãèéí æàãñààëò Õàâñðàëò III. Õîðòîé, õ¿÷òýé çàðèì ýìèéã õ¿¿õäýä õýðýãëýæ áîëîõ íýã óäààãèéí äýýä òóí Õàâñðàëò IV. Æîðîîð îëãîãäîõ ýìèéí æàãñààëò (Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàéäûí 2005 îíû 172 òîîò òóøààëûí õàâñðàëò)

 

Áóíüæàâûí Îðãèë

ªÌÍªÕ ¯Ã 1990-ýýä îíîîñ õîéø Ìîíãîë óëñ ÄÝÌÁ-ûí çºâëºìæèéí õ¿ðýýíä çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí ¿çýë áàðèìòëàë äýýð òóëãóóðëàñàí Ýìèéí ¿íäýñíèé áîäëîãûã õýðýãæ¿¿ëæ èðñýí áºãººä ýíýõ¿¿ áîäëîãûí ¿íäñýí çîðèëãûí íýã íü ýìíýëãèéí áàéãóóëëàãà áîëîí õ¿í àìä ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýýã òºëºâø¿¿ëýõ ÿâäàë þì. Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý ãýäýã áîë ýì÷ýýñ ºâ÷òºíèé åðºíõèé áàéäàë, ºâ÷íèéõ íü îíîø, íàñ õ¿éñ áîëîí àëèâàà çýðãèéã õàðãàëçñàíû ¿íäñýí äýýð çàéëøã¿é õýðýãòýé ýìèéã çºâ ñîíãîí, æîð áè÷èæ çààõ; ýìç¿é÷ áóþó ýìèéí ñàí÷èéí ç¿ãýýñ ýì÷èéí áè÷ñýí æîð, çààëòûí äàãóó àþóëã¿é, ºíäºð èäýâõòýé, ÷àíàðûí áàòàëãààòàé ýìèéã çºâ áýëòãýí îëãîõ; ºâ÷òýé õ¿í ýìèéí ñàíãààñ àâñàí ýìýý çºâ õàäãàëæ, çºâ õýðýãëýõ òèéì ãóðâàí òàëò õàìòûí ¿éë àæèëëàãàà þì. Õ¿í àìûã ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýýíä ñóðãàõàä ýìíýëãèéí ìýðãýæèëòýí áèä ººðñ人ñºº ýõëýõ, òóõàéëáàë, ýì÷ íü ýìèéí æîðîî òîãòìîë áè÷èæ, ýìèéí ñàí÷ íü ýìýý æîðîîð îëãîæ ñóðàõ, çàíøèõ õýðýãòýé áàéíà. Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýýã ñàéæðóóëàõàä æîð áè÷èëò ÷óõàë à÷ õîëáîãäîëòîé òóë Ýð¿¿ë ìýíäèéí ÿàìíààñ “Ýìèéí æîðûí ìàÿãò, æîð áè÷èëò”-èéí MNS 5376: 2004 ñòàíäàðòûã áîëîâñðóóëàí áàòëóóëæ, Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàéäûí 2005 îíû 172 òîîò òóøààëààð “Æîðîîð îëãîõ ýìèéí æàãñààëò”-ûã øèíý÷ëýí áàòàëæ, ¿íäýñíèé ò¿âøèíä ìºðä¿¿ëæ áàéíà.  

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýýã òºëºâø¿¿ëýõýä ýì÷, ýìíýëãèéí ìýðãýæèëòíýýñ ýìèéí æîð áè÷èëòýä õàíäàõ õàíäëàãûã ººð÷ëºí ñàéæðóóëàõ ÿâäàë ÷óõàë à÷ õîëáîãäîëòîé áºãººä ýíý àñóóäëûí õ¿ðýýíä Àíàãààõûí øèíæëýõ óõààíû äîêòîð, ïðîôåññîð Á.Îðãèëûí áýëòãýñýí ýíýõ¿¿ “Ýìèéí æîðûí ëàâëàõ” íîìûã õÿíàí òîõèîëäóóëàõ ýðõýì ¿¿ðýã íàäàä îíîãäñîí áèëýý. Óã íîìûã áýëòãýõ òàëààð äîêòîð Á.Îðãèë íºð èõ õ¿÷èí ÷àðìàéëò ãàðãàæ, øèíýëýã ìýäýýëëèéã àøèãëàí, ìàíàé óëñàä àíõ óäàà ýíý òºðëèéí ëàâëàõûã ãàðãàæ áàéãààã ýíä îíöëîí òýìäýãëýõèéã õ¿ñ÷ áàéíà. “Ýìèéí æîðûí ëàâëàõ” íü çºâõºí ýì÷ íàðò òºäèéã¿é, ýìç¿é÷, ýì íàéðóóëàã÷ íàð, àíàãààõûí ñóðãóóëèéí àõëàõ àíãèéí îþóòíóóäûí ºäºð òóòìûí õýðýãöýýíä øààðäëàãàòàé õàëààñíèé íîì áîëæ, óëìààð ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýýã òºëºâø¿¿ëýõ ¿éëñò ÷óõàë õóâü íýìýð áîëíî ãýäýãò ýðãýëçýõã¿é áàéíà. Ñàéí ¿éëñ á¿õýí äýãæèí äýëãýðýõ áîëòóãàé ! ×.̺íõäýëãýð, Àíàãààõ óõààíû ìàãèñòð, ÝÌß-íû Ýì, ýìíýëãèéí õýðýãñëèéí õýëòñèéí äàðãà

 

Áóíüæàâûí Îðãèë

ÎÐØËÛÍ ÎÐÎÍÄ Àíàãààõ óõààíû ò¿¿õýýñ ¿çýõýä, àíõ XIII çóóíû ¿åä Ñèöèëèéí Âàíò Óëñûí ¯íäñýí Õóóëüä ºâ÷òýé õ¿íèé ýì÷èëãýýòýé õîëáîãäñîí ¿éë àæèëëàãààã ýì÷èéí ¿¿ðýãò àæèë áà ýìç¿é÷èéí ¿¿ðýãò àæèë ãýæ õî¸ð çààãëàñíààñ õîéø ýì÷ ºâ÷òºíèéã ¿çýýä øààðäëàãàòàé ýìèéí æîðûã áè÷èæ, ýìç¿é÷ ò¿¿íèéõ íü äàãóó òóõàéí ýìèéã íàéðóóëæ áýëòãýí, ºâ÷òýé õ¿íä îëãîäîã íèéòëýã æóðàì äýëõèé äàõèíä òîãòîæ, óëìààð îð÷èí öàãèéí àíàãààõ óõààíû íýãýí òîì çàð÷èì áîëæ òºëºâøæýý. ͺ㺺 òàëààð, ýì ãýäýã áîë õ¿ññýí õ¿í á¿õýí äóðòàé ¿åäýý õýðýãëýæ áàéõ ºðãºí õýðýãöýýíèé õîîë õ¿íñ áóþó ýä áàðàà áèø áèëýý. “Ýìèéí òóõàé” Ìîíãîë Óëñûí õóóëüä òîìú¸îëñíîîð: …“ýì” ãýæ õ¿íèé áîëîí ìàë, àìüòíû ºâ÷íèéã ýì÷ëýõ, îíîøëîõ, ºâ÷íººñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ çîðèóëàëòòàé, ¿éë÷ëýë íü ýì ñóäëàë, ýìíýë ç¿éí ñîðèëò òóðøèëòààð íîòëîãäñîí, íèéëýã áóþó àìüòàí, óðãàìàë, ýðäñèéí ãàðàëòàé, òîäîðõîé òóí õýìæýýãýýð õýðýãëýãääýã áîäèñûã õýëäýã. Ò¿¿í÷ëýí äýýðõ õóóëüä çààñíààð, õ¿í àìûã ýìýýð õàíãàõ ¿éë àæèëëàãààã ýìèéí ñàí, ò¿¿íèé ñàëáàðààð äàìæóóëàí õýðýãæ¿¿ëýõ áà óëàìæëàëò àíàãààõ óõààíû ýìýýñ áóñàä ýìýýð ýìèéí ñàí, ò¿¿íèé ñàëáàðààñ ººð ãàçàðò ¿éë÷ëýõèéã, æîðîîð îëãîõ ýìèéã æîðã¿éãýýð îëãîõûã, ýìèéí ñàíãààñ íèéòýä õóäàëäààëàõ ¸ñã¿é ýìýýð ¿éë÷ëýõèéã òóñ òóñ õîðèãëîñîí áàéäàã. Õàðàìñàëòàé íü, ºíººäºð “Ýìèéí òóõàé” õóóëèéí äýýð äóðäñàí çààëòóóä òºäèéëºí õýðýãæèõã¿é, óëàì á¿ð çºð÷èãäñººð áàéíà. Õýäèéãýýð, ýð¿¿ë ìýíäèéí àñóóäàë ýðõýëñýí òºðèéí çàõèðãààíû òºâ áàéãóóëëàãààñ ýì÷èéí áè÷ñýí æîðîîð îëãîõ  

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ýìèéí æàãñààëòûã áàòëàí ãàðãàñàí áîëîâ÷, òýð íü õààÿàã¿é òºäèéëºí ÿâ öàâ ìºðäºãäºõã¿é áàéíà. ßëàíãóÿà ýìèéí ñàíãóóä, òýäãýýðèéí ñàëáàðóóä çºâõºí ýìèéí áîðëóóëàëò, àøèã îðëîãîî áîäîîä, õóóëèéí çààëòóóä, òýäãýýðèéã äàãàëäàí ãàðñàí ýðõ ç¿éí àêòóóäûã ìºðäëºã áîëãîõã¿é áàéãàà íü íóóö áèø þì. Òýð ÷ áàéòóãàé, ýìèéã áººíººð õàíãàí íèéë¿¿ëäýã îëîí êîìïàíè ò¿¿íèéã ýìèéí ñàíãààð äàìæóóëàõã¿éãýýð, õ¿ì¿¿ñò øóóä æèæèãëýí õóäàëäñààð áàéíà. Èéì áàéäëûí óëìààñ õ¿ì¿¿ñèéí äóíä ýìèéí çàìáàðààã¿é õýðýãëýý, ººðèé㺺 “ýì÷ëýõ” çîõèñã¿é ¿çýãäýë èõýýõýí ãàçàð àâñààð, ò¿¿íèé íîöòîé óðøèã íýìýãäñýýð áàéíà. Ãýòýë, õóóëèà äýýäýëäýã, õºãæèíã¿é óëñ îðíóóäàä áàéäàë íýí ººð àæýý. Õýäèéãýýð õºãæèíã¿é óëñóóäàä ýìýýð äóòàãäàõ, ãà÷èãäàõûí çîâëîíã¿é, îëäîõã¿é ýì ãýæ áàéõã¿é áîëîâ÷ ÷óõàìõ¿¿ ýì÷èéí áè÷ñýí æîðîîð îëãîãäîõ ýìèéã õýí äóðòàéä íü æîðã¿é îëãîíî ãýñýí îéëãîëò áàéäàãã¿é. Åð íü ºíäºð õºãæèëòýé îðíû õ¿ì¿¿ñ íü ÷ ýì òàðèàíä òýãòëýý äóðëàäàãã¿é, ãàãöõ¿¿ ýì÷èéí çààëòààð, ãàðöààã¿é òîõèîëäîëä ë ýì óóæ, òàðèà òàðèóëäàã áàéíà. Äýýð ºã¿¿ëñýí íºõöºë áàéäëóóäûã èø ¿íäýñ áîëãîæ, “Ýìèéí òóõàé” Ìîíãîë óëñûí õóóëü, ò¿¿íèéã äàãàëäàí ãàðñàí ýðõ ç¿éí àêòóóäûã àìüäðàëä õýðýãæ¿¿ëýõýä º÷¿¿õýí ÷ áîëîâ õóâü íýìðýý îðóóëàõ çîðèëãîîð “Ýìèéí æîðûí ëàâëàõ” õýìýýõ ýíýõ¿¿ áÿöõàí íîìûã áýëòãýí ãàðãàëàà. Ýìèéí ñîíãîëò õèéõäýý, Ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýë áîëîí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä àëü áîëîõîîð òóëãóóðëàõûã õè÷ýýñíèé ãàäíà ìàíàé îðíû ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò îëîí æèë ¿ð ä¿íòýé õýðýãëýãäñýýð èðñýí  

Áóíüæàâûí Îðãèë

çàðèì “õóó÷èí óëàìæëàëò” ýì áýëäìýë áîëîí ìàíàéä õàðààõàí ºðãºí íýâòðýýã¿é áîëîâ÷ ¿ð ä¿í ñàéòàé áîëîõ íü îëîí óëñûí ïðàêòèêààð íîòëîãäñîí çàðèì íýãýí øèíý ýìèéã çîðèóä àâ÷ ¿çñýí áîëîé. “Çàðèì ýìèéí òàëààðõè òîâ÷ ìýäýýëýë” ãýñýí á¿ëýãò ñ¿¿ëèéí ¿åä ÎÕÓ-ä íýëýýä ºðãºí õýðýãëýõ áîëæ áàéãàà ýìèéí àíãèëëûã àøèãëàí, ýì¿¿äèéã á¿ëýãëýñýí áîëíî. ͺ㺺 òàëààð, ÄÝÌÁ-ûí çºâëºìæ, îëîí óëñûí õàíäëàãûã õàðãàëçàí, ýìèéã òàðèõ õýëáýðýýð ýíýõ¿¿ æîðûí ò¿¿âýðò îðóóëàõûã àëü áîëîõîîð õÿçãààðëàõûã ýðìýëçýõèéí õàìò ìàíàé îðíû ºíººãèéí íºõöºë áàéäàë, ÿëàíãóÿà õºäºº îðîí íóòãèéí îíöëîã, áàñ àìáóëîòîðè, ãýðèéí íºõöºëä õèéõ ýì÷èëãýýíèé íýð òºðëèéã ºðãºæ¿¿ëýõ ýðýëò õýðýãöýýã áîäîëöîæ ¿çýõèéã õè÷ýýâ. Õàðèí Ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýë, ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëò, Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàéäûí 2005 îíû 172 òîîò òóøààëûí õàâñðàëò áîëîõ “Æîðîîð îëãîõ ýìèéí æàãñààëò”-ä îðñîí á¿õ ýìèéã ýíýõ¿¿ “Ýìèéí æîðûí ëàâëàõ”ä íýã á¿ð÷ëýí îðóóëàõ áîëîìæã¿éã îéëãîæ ¿çíý áàéõ ãýæ íàéäàæ áàéíà. Ýì÷ýýñ æîð áè÷èõäýý ýìèéí ñîíãîëò õèéõýä íü òóñ áîëîõ ¿¿äíýýñ ýíýõ¿¿ íîìûí 2-ð á¿ëýãò íýëýýä õýäýí ýìèéí òàëààð òîâ÷ ìýäýýëýë ºãºõèéí õàìò óã ëàâëàõûí òºãñãºë õýñýãò “Ýìèéí íýðèéí òîâú¸ã” áîëîí õýä õýäýí õàâñðàëò çîðèóä îðóóëñíûã àøèãëàíà áàéõ õýìýýí èòãýæ áàéíà. ͺ㺺 òàëààð, çàðèì ýìèéí æîðûí S, DS áóþó òýìäýãëýëèéí õýñýãò òóõàéí ýìèéã õýðýãëýõòýé õîëáîãäóóëàí àðàé äýëãýðýíã¿é òàéëáàð ºãºõ áîëîí çîðèóä àíõààðàë õàíäóóëàõ ¿¿äíýýñ îä (*)-îîð òýìäýãëýñíèéã àíçààð÷ áîëãîîíî óó. Õýäèéãýýð ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä îëîíõè ýìèéí  10

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

áýëäìýëèéã äóíäàæ áóþó ñòàíäàðò òóí õýìæýýãýýð ¿éëäâýðëýëèéí àðãààð ºðãºí áýëòãýõ çàìààð ýìèéí ñàíãèéí ýì íàéðóóëæ áýëòãýõ ¿éë àæèëëàãààã õºíãºâ÷ëºõºä ÷èãëýñýí àðãà õýìæýý àâàõ áîëñîí íü ÷óõàë äýâøèë áîëîâ÷ íýã èæèë ºâ÷èíòýé õ¿ì¿¿ñèéí áèåèéí áàéäàë àäèëõàí áàéäàãã¿é, áàñ õóâü õ¿íèé îíöëîãèéã õàðãàëçàõ øààðäëàãûí ¿¿äíýýñ ýì÷ íýã òºðëèéí ýìèéã ºâ÷òºí òóñ á¿ðò ººð ººð òóí õýìæýý õèéãýýä ÿíç á¿ðèéí õýëáýðýýð áè÷èõ ýðõòýé òºäèéã¿é, òèéì ýðýëò õýðýãöýýòýé áàéäãèéã õàðãàëçàõ ¿¿äíýýñ çàðèì ýìèéã ýìèéí ñàíä çîðèóä äàíãààð íü þìóó áóñàä ýìòýé õîëüæ, íàéðóóëæ áýëòã¿¿ëýõ æîðûí çàãâàðóóäûã ýíýõ¿¿ ëàâëàõàä îðóóëñíûã ìààíü ýìèéí ñàí÷èä, ýì÷ íàð õîöðîãäñîí õàíäëàãà ãýæ áèòãèé ¿çýýñýé õýìýýí íàéäíàì. Ýíýõ¿¿ “Ýìèéí æîðûí ëàâëàõ” ìààíü þóíû ò¿ð¿¿í ÿíç á¿ðèéí ºâ÷òºíòýé í¿¿ð òóëãàð÷, øààðäëàãàòàé ýìèéã íü õîéøëóóëøã¿éãýýð çààõ ¿¿ðýã õ¿ëýýäýã ýì÷ íàðò, ÿëàíãóÿà ÿíç á¿ðèéí çîâèóð øàíàëãààòàé, àëü ÷ íàñíû ºâ÷òýé õ¿ì¿¿ñòýé ýõëýí ó÷èðäàã ñóìûí, ºðõèéí ýì÷ íàðò, ò¿¿í÷ëýí ýìç¿é÷ íàðò áîëîí àíàãààõûí ñóðãóóëèéí àõëàõ àíãèéí îþóòíóóäàä áàãàõàí ÷ áîëîâ òóñ äýì áîëîîñîé ãýæ íàéäàí çàëáèðàõûí ÿëäàìä ìàíàé óëñàä ãàðñàí èéìýðõ¿¿ çàãâàðûí àíõíû íîì áîëîõûí õóâüä ó÷èð äóòàãäàëòàé áàéõûã ¿ã¿éñãýæ ÷àäàõã¿é òóë ã¿íýý õ¿ëöýë º÷èæ, àëèâàà ñàíàë, ø¿¿ìæèéã äóðòàéÿà õ¿ëýýí àâàõàà èëýðõèéëýõ áàéíà. Çîõèîã÷  11

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 1.

ÝÌÈÉà ÇÎÕÈÑÒÎÉ ÕÝÐÝÃËÝÕ ÒÀËÀÀÐÕÈ ÒÎÂ× ÎÉËÃÎËÒ

1.1. Ýì, ò¿¿íèé õýëáýð áîëîí ýìèéã õýðýãëýõàðãà çàìûí òóõàé òîâ÷ îéëãîëò Ýì ãýæ þóã õýëýõ âý? Ýíý òàëààð ÿíç á¿ðèéí òîäîðõîéëîëò áàéäàã. “Ýìèéí òóõàé” Ìîíãîë óëñûí õóóëüä: “õ¿íèé áîëîí ìàë, àìüòíû ºâ÷íèéã ýì÷ëýõ, îíîøëîõ, ºâ÷íººñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ çîðèóëàëòòàé, ¿éë÷ëýë íü ýì ñóäëàë, ýìíýë ç¿éí ñîðèëò òóðøèëòààð íîòëîãäñîí, íèéëýã áóþó àìüòàí, óðãàìàë, ýðäñèéí ãàðàëòàé, òîäîðõîé òóí, õýìæýýãýýð õýðýãëýãääýã áîäèñûã ýì ãýíý” ãýæ òîìú¸îëñîí áàéäàã. Áàñ “àëèâàà ºâ÷íººñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ þìóó ò¿¿íèéã àíàãààõ õèéãýýä õ¿ðýýëýí áóé îð÷èí, ýìíýëãèéí áàãàæ, àïïàðàòûã àðèóòãàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã áîäèñûã ýì áóþó ýìèéí áýëäìýë ãýíý” ãýñýí òîäîðõîéëîëò ÷ áàéäàã. Åð íü ýì÷èëãýý, óðüä÷èëàí ñýðãèéëýëòèéí ¿¿äíýýñ àâ÷ ¿çâýë, ýì ãýäýã áîë áèå ìàõâîäûí äîòîîä îð÷íû õýâèéí òýíöâýðò áàéäëûã áàðèõ þìóó òîõèðóóëàõ çîðèëãîîð àøèãëàäàã çîõèîìîë íýãýí õ¿÷èí ç¿éë þì. Ýì íü îð÷èí ¿åä àíàãààõ óõààíû ¿íýõýýð õàìãèéí õ¿÷òýé çýâñãèéí íýã òºðºë áîëæýý. Ýìèéí áîäèñ õ¿íèé áèåä îëîí ÿíçûí ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëæ áîëîõ áºãººä òýäãýýðýýñ õàìãèéí ÷óõàë íü àëèâàà ºâ÷íèé ÿâöûã íóãàëàí äàðàõ áóþó àíàãààõ  12

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

¿éë÷ëýë íü ìºí áîëîé. ͺ㺺 òàëààð ýìèéí ç¿éë, ýìèéí áýëäìýë ãýñýí îéëãîëòóóä áàéäàã áºãººä ýìèéí ç¿éë ãýäýã áîë õ¿í, àìüòíû ºâ÷íèéã ýì÷ëýõ, îíîøëîõ, ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýõèéã íü òóñãàé æóðìûí äàãóó ýðõ á¿õèé áàéãóóëëàãààñ çºâøººðñºí, àëèâàà áýëäìýëèéã õýëíý. Õàðèí ýìèéí áýëäìýë ãýäýã íü ýìèéí òîäîðõîé õýëáýðò îðóóëñàí ýìèéí ç¿éëèéã õýëíý. Òýãâýë ýì÷èëãýýíèé, îíîøëîãîîíû, ìºí óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ¿ð íºëººã íü ñàéòàð ãàðãàõûí òóëä ýìèéí ç¿éëèéã õýðýãëýõýä áóþó õ¿íèé áèå ìàõáîäîä îðóóëàõ òîõèðîìæòîé õýëáýðòýé áîëãîñíûã ýìèéí õýëáýð ãýíý. ªºðººð õýëáýë, ýì÷èëãýýíèé øààðäëàãàò ¿ð ä¿íã õàíãàõ çîðèëãîîð ýìèéí ç¿éë þìóó ýìèéí ò¿¿õèé ýäèéã çîõèñòîé áàéäàëä îðóóëàõûã ýìèéí õýëáýð ãýæ õýëäýã áàéíà. Óëàìæëàë ¸ñîîð ýìèéí õýëáýðèéã òîãòöîîð íü 3 õóâààæ èðñýí áà ñ¿¿ëèéí ¿åä òàðèëãûí ýìèéí õýëáýðèéã òóñãàéä íü 4-äýõ õýëáýð áîëãîí ãàðãàõ áîëñîí áàéíà. ¯¿íä: 1. Õàòóó ýìèéí õýëáýð 2. Ǻºëºí ýìèéí õýëáýð 3. Øèíãýí ýìèéí õýëáýð 4. Òàðèëãûí ýìèéí õýëáýð Õàòóó ýìèéí õýëáýðò: íóíòàã (Pulvis), á¿ðýýñ (Capsula), øàõìàë (Tabuletta), á¿ðìýë øàõìàë (Dragee), ¿ðýë (Pilulae), ìºõëºã (Granulum), çýõìýë áóþó öóãëóóëãà (Species) çýðýã îðíî. Áàñ êàðàìåëü  13

Áóíüæàâûí Îðãèë

(Caramel), ïàñòèëêà áóþó òðîøå (Trochiscius), ñïàíñóëû (Spansulae) õýëáýð ãýæ áàéäàã àæýý. Ýìèéí áîäèñûã ãàäóóð, äîòóóð õýðýãëýõýä çîðèóëàí æèæèãëýí íóíòàãëàæ áýëòãýñýí, õàòóó ýìèéí õýëáýðèéã íóíòàã ýì ãýíý. Íóíòàã ýìèéã õèð çýðýã íàðèéí íóíòàãëàãäñàí áàéäëààð íü áóþó òóõàéí íóíòãèéã á¿ðä¿¿ëæ áóé øèðõëýãèéí õýìæýýãýýð íü 3 çýðýã áîëãîí àíãèëäàã. ¯¿íä: 1. Ìàø íàðèéí íóíòàã (Pulvis subtilissimus): 0,1 ìì-èéí õºíäëºí îãòëîëòîé øèãø¿¿ðýýð øèãøèãäýõ íóíòãèéã õýëíý. Ìàø íàðèéí íóíòãèéã ãàäóóð öàöëàãàíä õýðýãëýíý. 2. Íàðèéí íóíòàã (Pulvis subtilis): 0,2 ìì-èéí õºíäëºí îãòëîëòîé øèãø¿¿ðýýð øèãøèãäýõ íóíòãèéã õýëíý. Íàðèéí íóíòãèéã óóæ õýðýãëýíý. 3. Á¿ä¿¿í íóíòàã (Pulvis grossus): 0,5 ìì-èéí õºíäëºí îãòëîëòîé øèãø¿¿ðýýð øèãøèãäýõ íóíòãèéã õýëíý. Á¿ä¿¿í íóíòãèéã òóõàéí ýìèéí óóñìàë áýëòãýõýä õýðýãëýíý. Ãàøóóí àìòòàé, ýâã¿é ¿íýðòýé áóþó öî÷ðîîõ íºëººòýé ýìèéã òóñãàé á¿ðýýñýíä õèéæ ãàðãàäàã. Á¿ðýýñýíä èõýâ÷ëýí òóãíàñàí íóíòàã ýìèéã õèéõ áîëîâ÷ çàðèìäàà ºòãºâòºð øèíãýí ýìèéã õèéæ, ¿éëäâýðèéí àðãààð áýëòãýäýã. Á¿ðýýñòýé ýìèéã øóóä çàëãèæ óóõ áºãººä õîäîîä-íàðèéí ãýäñýíä á¿ðýýñ íü çàäàð÷ õàéëäàã. Á¿ðýýñèéã äîòîð íü öàðöìàãàí (Capsula gelatinosis) áà öàðäóóëàí (Capsula amylacea seu oblata) á¿ðýýñ ãýæ 2 àíãèëäàã. Ñ¿¿ëèéí ¿åä ñïàíñóë õýìýýõ íýãýí øèíý õýëáýðèéã õýðýãëýõ áîëñîí áºãººä òýð íü õîîë  14

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

áîëîâñðóóëàõ çàìûí ÿíç á¿ðèéí õýñýãò (pH-èéí ÿíç á¿ðèéí íºõöºëä) ÿíç á¿ðèéí õóãàöààíû äàðàà ýìèéí áîäèñ ÷ºëººëºãäºí øèìýãäýõ áîëîìæèéã õàíãàäàã ìèêðîñôåðóóä áóþó ìèêðîêàïñóëóóäààñ á¿ðääýã îíöëîãòîé àæýý. Ǻºëºí ýìèéí õýëáýðò: øèíãýâòýð òîñîí ò¿ðõýö (Unguentum), ºòãºí òîñîí ò¿ðõýö (Pastà), øèíãýí ò¿ðõýö (Linimentum), ëàà (Suppositorium), ãè÷ áóþó ãîþó (Emplastrum), ïëåíêè çýðýã îðíî. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõýýð áýëòãýñýí 纺ëºí ýìèéí õýëáýðèéã òîñîí ò¿ðõýö ãýíý. Òîñîí ò¿ðõýö íü ýìèéí áîäèñ, ñóóðü áîäèñîîñ á¿ðäýíý. Òîñîí ò¿ðõýö íü íàéðëàãàíäàà 25% õ¿ðòýë íóíòàã ýìèéí áîäèñ àãóóëäàã. Íàéðëàãàä íü 25%-ààñ äýýø íóíòàã áîäèñ îðñîí òîñîí ò¿ðõöèéí íýã õýëáýðèéã ºòãºí ò¿ðõýö ãýíý. Ãýõäýý íóíòàã áîäèñûí õýìæýý íü 60-65%ààñ èë¿¿ã¿é áàéíà. ªòãºí ò¿ðõöèéã àðüñ, ø¿äíèé ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Ãàäóóð õýðýãëýõýä çîðèóëàí áýëòãýñýí, õ¿íèé áèåèéí äóëààíû åðäèéí õýìä õàéëäàã, ººð íýã òºðëèéí ºòãºâòºð øèíãýíèéã øèíãýí ò¿ðõýö ãýíý. Øèíãýí ò¿ðõöèéã àðüñ áà ¿å ìº÷íèé ºâ÷èí, ò¿ëýãäýëò, õºëäºëòèéí ¿åä ò¿ðõýæ õýðýãëýõýä çîõèìæòîé áà òîãòâîðæèëò ìóóòàé áàéäàã òóë óäààí õàäãàëæ áîëäîãã¿é. Òàñàëãààíû äóëààíû åðäèéí õýìä õàòóó áàéäàëòàé, õ¿íèé áèåèéí äóëààíû åðäèéí õýìä õàéëäàã, íýã óäààãèéí òóíãààð òóãíàæ áýëòãýäýã 纺ëºí ýìèéí õýëáýðèéã ëàà ãýíý. Ëààã áèåä  15

Áóíüæàâûí Îðãèë

îðóóëàõ çàìûã íü õàðãàëçàí øóëóóí ãýäýñíèé áà ¿òðýýíèé ëàà ãýæ àíãèëíà. Ãîþó íü áèåèéí äóëààíä 纺ëºð÷, àðüñàíä áºõ íààëäàõ ÷àíàðòàé, óÿí 纺ëºí áýëäìýë áóþó ýñâýë ò¿¿íèéã íèìãýí ýäýä íààæ áýëòãýñýí, òèéì 纺ëºí ýìèéí õýëáýð þì. Ãîþóã çºâõºí ãàäóóð õýðýãëýäýã. Øèíãýí ýìèéí õýëáýðò: óóñìàë (Solutio), äóñààëãà (Gutta), èäýýøìýë (Infusum), ÷àíàìàë (Decoctum), õàíäìàë áóþó áóéëóóëìàë (Tinctura), õàíä áóþó øèðãýýäýñ (Extractum), õîëèìîã øèíãýí (Mixtura), ñàëñ (Mucilago), öèéäìýã (Emulsum), áè÷èë öèéäìýã (Ultra-Emulsum), õºâìºë (Suspensio), ÷èõýðëýã øèíãýí áóþó ñèðîï (Sirupus), ëèïîñîìû (Liposomum), àýðîçîëü (Aerosolum) õàìààðàãääàã. ̺í ýíä ãàëåíû áîëîí øèíý ãàëåíû áýëäìýë¿¿ä îðäîã. Øèíãýí ýìèéí õýëáýðèéã èõ òºëºâ óóæ õýðýãëýäýã. Çàðèì óóñìàëûã ãàäóóð (øàâøëàãà, áèãí¿¿ð ìàÿãòàé), çàðèì äóñààëãûã í¿ä, õàìàð, ÷èõýíä äóñààæ õýðýãëýäýã. Ëèïîñîì áîë íýí øèíýõýí, ìàø äýâøèëòòýé, øèíãýí ýìèéí íýã õýëáýð áºãººä íýãýýñ õî¸ð äàâõàð ôîñôîëèïèä äîòîð àãóóëàãäàõ 20-50 þìóó 200500ìêì õýìæýý á¿õèé ëèïîñîìóóäààñ á¿ðääýã òóë òèéì õýëáýðèéí ýìèéã òàðààãóóð ñóäñàíä õèéõýä êàïèëëÿð ñóäñààð áîëîí ýñèéí ñàðüñààð ÷ºëººòýé íýâòýð÷, á¿ð ýñèéí ã¿íä õ¿ð÷ ¿éë÷èëäýã áàéíà. Èéìä ëèïîñîìûí òóñëàìæòàéãààð òîäîðõîé ôåðìåíò áîëîí õàâäðûí ýñèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýëèéã ýä ýñèéí ã¿íä õ¿ðãýõ áîëîìæòîé àæýý.  16

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Òàðèëãûí ýìèéí õýëáýðò: àðèóí óñàí áà òîñîí óóñìàë, õºâìºë, öèéäìýã, ò¿¿í÷ëýí àðèóòãàãäñàí íóíòàã, øàõìàë çýðýã ÿíç á¿ðèéí ýìèéí õýëáýð îðäîã áà òóíøèë, ôëàêîí, øèëýí áîëîí íèéëýã ýäýýð õèéñýí ëîíõîíä ñàâëàí ãàðãàäàã. Òàðèëãûí ýìèéí õýëáýðèéã àðüñàí äîð þìóó àðüñàí äîòîð, áóë÷èíä, òàðààãóóð þìóó õóðààãóóð ñóäñàíä, ìºí áèåèéí õºíäèéä (õýâëèé, öýýæíèé, íóãàñíû áîëîí ¿åíèé õºíäèéä ã.ì.) òàðèõ çàìààð õ¿íèé áèåä îðóóëäàã. Ýìèéã áèåä îðóóëàõ îëîí ÿíçûí àðãà çàì áàéäàã áîëîâ÷ åðºíõèéä íü ýíòåðàëü áóþó õîîë áîëîâñðóóëàõ çàì, ïàðýíòåðàëü áóþó ñàìøóó çàì ãýæ 2 àíãèëæ ¿çäýã. Ýíòåðàëü çàì ãýäýã íü: ýìèéí áýëäìýëèéã óóëãàõ, õýëýí äîð þìóó áóéë çàâüæíû çàâñàð òàâèõ, õîäîîäîíä õàéìñóóð þìóó äóðàíãèéí òóñëàìæòàéãààð, ýñõ¿ë õîäîîäîíä òàâüñàí öîðãîîð õèéõ, ìºí øóëóóí ãýäñýýð (ëààãààð, áóðãóéãààð) õèéõ àðãûã õýëäýã. Õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìààð áèåä ýìèéã îðóóëàõ íü õàìãèéí çîõèñòîé, õàìãààñ çîíõèëîõ àðãà çàì áèëýý. Ìýäýýæ, òóõàéí ºâ÷òºíèé áèåèéí åðºíõèé áàéäàë, ºâ÷íèé ÿâöûí õ¿íä õºíãºí, ýìíýë ç¿éí õýëáýð, õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìûí áàéäàë çýðãèéã õàðãàëçñàíû ¿íäñýí äýýð ýì÷ ýìèéã ÿìàð àðãà çàìààð õýðýãëýõèéã øèéääýã çàð÷èìòàé. Ñàìøóó çàì ãýäýãò: ýìèéã àðüñàí äîð, àðüñàí äîòîð, áóë÷èíä, õóðààãóóð, òàðààãóóð áîëîí òóíãàëãèéí ñóäñàíä, ìýäðýëèéí ñóäàëä, áèåèéí  17

Áóíüæàâûí Îðãèë

õºíäèéí¿¿äýä (öýýæíèé, õýâëèéí, íóãàñíû, ¿åíèé õºíäèé ã.ì.), ìºí òîäîðõîé ýðõòýíä (ç¿ðõýíä, ÿñàíä, í¿äýíä ã.ì.) òàðèõ, àðüñ ñàëñòàä íààõ, ò¿ðõýõ, äóñààõ, øàâøèõ, óãààëãà öàöëàãà õèéõ, àìüñãàëûí çàìààð óòàõ, èîíò ýëåêòðîôîðåçèéí àðãà çýðýã ìàø îëîí ÿíçûí àðãà çàì õàìààðàãääàã áàéíà. ªâ÷òºíèé áèåèéí åðºíõèé áàéäàë õ¿íä, ýì÷èëãýýíèé ÿàðàëòàé òóñëàìæ ¿ç¿¿ëýõ øààðäëàãàòàé, ýñâýë ºâ÷òºí èäñýí óóñíàà òîãòîîõã¿é Ẻë溺ä áàéãàà þìóó çàëãèóð, óëààí õîîëîé, õîäîîäíû àìñàð îð÷èìä ñààäòàéãààñ þì çàëãèæ, óóæ ÷àäàõã¿é, áàñ øóëóóí ãýäñýýð õèéæ áîëîõã¿é òîõèîëäîëä ýìèéã áèåä îðóóëàõûí òóëä ñàìøóó çàìûã ñîíãîæ àâäàã áàéíà. Ñ¿¿ëèéí ¿åä ýìèéã áèå ìàõâîäîä ìàø óäààí õóãàöààíû òóðø ¿éë÷ë¿¿ëýõ çîðèëãîîð àðüñàí äîð þìóó áóë÷èí äîòîð ñóóëãàäàã àðãûã ºðãºí àøèãëàäàã áîëëîî. ̺í äóðàíò áàãàæèéí òóñëàìæòàéãààð ýìèéí áýëäìýëèéã àìüñãàëûí ãóóðñàíä, äàâñãàíä, õýâëèéí õºíäèéä õèéõèéí çýðýãöýý áè÷èë “÷èíãýëýã”-èéí òóñëàìæòàéãààð òîäîðõîé ýðõòýíä øóóä î÷óóëàõ àðãûã õýðýãëýäýã áîëæýý. Ýìýí ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò èõ òºëºâ ýíòåðàëü áà ïàðýíòåðàëü àðãûã õîñëîí õýðýãëýäýã áèëýý. Ýì÷ ýìèéã ºâ÷òºíèé áèåä ÿìàð àðãà çàìààð îðóóëàõûã õèð çýðýã îíîâ÷òîé ñîíãîæ ÷àäñàí ýñýõýýñ ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿í øóóä õàìààðàõ áîëíî.

 18

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

1.2. Ýìèéí òóíãèéí òàëààðõè òîâ÷ îéëãîëò

Õ¿íèé áèå ìàõâîäîä æèí, ýçëýõ¿¿í, áèîëîãèéí íýãæýýð õýìæèí îðóóëàõ ýìèéí áîäèñûí òîãòîîãäñîí òîäîðõîé õýìæýýã ýìèéí òóí (dosis) ãýíý. Ýìèéí òóíã æèíãèéí ¿íäñýí íýãæ (ãðàìì), ýçëýõ¿¿íèé ¿íäñýí íýãæ (ìèëëèëèòð), ¿éëäëèéí íýãæ (Unit áóþó U – Åäèíèöà áóþó ÅÄ – Íýãæ, International Unit áóþó IU – Ìåæäóíàðîäíàÿ åäèíèöà áóþó ÌEÄ – Îëîí óëñûí íýãæ áóþó ÎÓÍ)-ýýð òóñ òóñ òóãíàæ õýìæèíý. Ýìèéí òóíãààñ ¿éë÷ëýëèéíõ íü õ¿÷, ýìèéí ¿éë÷ëýë ýõëýõ áà ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà, ìºí ¿éë÷ëýëèéí øèíæ çýðýã ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä èõýýõýí õàìààðäàã áàéíà. Ýìèéí òóíã ¿éë÷ëýëèéíõ íü õ¿÷íèé õóâüä 3 õóâààíà. ¯¿íä: 1. Ýì÷èëãýýíèé òóí 2. Õîðäóóëàõ òóí 3. ¯õ¿¿ëýõ òóí Ýì÷èëãýýíèé òóí: Áèå ìàõáîäèä ýì÷èëãýýíèé ºâºðìºö ¿éë÷ëýë áóþó ¿ð íºëºº ¿ç¿¿ëæ ÷àäàõ ýìèéí áîäèñûí õýìæýýã ýì÷èëãýýíèé òóí ãýíý. Ýì÷èëãýýíèé òóíã äîòîð íü äîîä, äóíä, äýýä òóí ãýæ 3 àíãèëíà. Ýì÷èëãýýíèé áàãà áóþó äîîä òóí ãýäýã íü ýì÷èëãýýíèé ¿ð íºëºº äºíãºæ ¿ç¿¿ëýõ¿éö òóõàéí ýìèéí áîäèñûí õàìãèéí áàãà õýìæýýã õýëíý. Ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò èõ òºëºâ ýìèéã óäààí õóãàöààãààð áàðèõ òóíãààð õýðýãëýõ ¿åä áàãà òóíã àøèãëàäàã áàéíà. Õàðèí àíõíààñàà  19

Áóíüæàâûí Îðãèë

ýìèéã áàãà áóþó äóòìàã òóíãààð õýðýãëýõ þì áîë ò¿¿íèé ¿éë÷ëýë äóòóó èëýð÷, ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿í ãàðäàãã¿é áîëîé. Äóíä òóí áóþó ñòàíäàðò òóí ãýäýã íü ýì÷èëãýýíèé ãîë ¿ð íºëºº ¿ç¿¿ëýõ¿éö òóõàéí ýìèéí áîäèñûí äóíäàæ õýìæýýã õýëýõ áºãººä ýíý áîë àëèâàà ýìèéí áîäèñûí òîãòìîë õýðýãëýãäýõ òóí íü þì. Ýìèéã äóíäàæ þìóó ñòàíäàðò òóíãààð õýðýãëýõýä èõýíõ ºâ÷òºíä òóõàéí ýìèéí àíàãààõ ¿éë÷ëýë íü çîõèñòîé èëýðäýã áàéíà. Õàðèí èõ òóí áóþó äýýä òóí ãýäýã íü áèå ìàõâîäûã õîðäóóëàõã¿éãýýð ýì÷èëãýýíèé õàìãèéí õ¿÷òýé ¿ð íºëºº ¿ç¿¿ëýõ ýìèéí áîäèñûí äýýä õýìæýýã õýëýõ áºãººä ýìèéí òóíã ò¿¿íýýñ õýòð¿¿ëáýë ýìèéí ¿éë÷ëýëèéí õ¿÷ áóóð÷, õîðäëîãî èëýðíý. Ìàíñóóðóóëàõ áîëîí õîðòîé, õ¿÷òýé ýìèéí ýì÷èëãýýíèé íýã óäààãèéí áîëîí õîíîãèéí äýýä òóíã ôàðìàêîïåéä òóñãàéëàí çààñàí áàéäàã. Åð íü òóõàéí ýìèéí ýì÷èëãýýíèé òóí íü ºâ÷òºíèé íàñ, ýìèéã áèåä îðóóëàõ çàì, ºâ÷íèé õ¿íä õºíãºíººñ õàìààðàí ººð÷ëºãäºæ áîëîõ áºãººä ýíäýýñ ¿¿äýí ýì÷èëãýýíèé òóíã íýã óäààãèéí, õîíîãèéí, ýýëæ (êóðñ)-èéí òóí ãýæ àíãèëäàã. Ǻâõºí íýã óäààä õýðýãëýãäýõ ýìèéí áîäèñûí õýìæýýã íýã óäààãèéí òóí ãýõ áà õîíîãò (ºäºðò) õýðýãëýãäýõ ýìèéí íèéò õýìæýýã õîíîãèéí òóí ãýíý. Çàðèì ºâ÷íèé ýìýí ýì÷èëãýýíä ýýëæèéí áóþó êóðñèéí òóí ãýæ áàéõ áºãººä ýíý áîë ÿìàð íýã ºâ÷íèéã áîëæ ºãâºë á¿ðýí ýäãýð¿¿ëýõýä, ýñâýë  20

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ºâ÷íèé ÿâöûã òóóøòàé íàìæààõàä õýðýãëýãäýõ ýìèéí íèéò õýìæýý þì. Ýìèéí òóí ºâ÷òºíèé áèåèéí æèíãýýñ èõýýõýí õàìààðàëòàé òóë ýìèéí òóíã æèí èõòýé õ¿íä èõýñãýæ, æèí áàãàòàé õ¿íä áàãàñãàæ, àëü áîëîõîîð áèåèéí 1 êã æèíä õýäèé õèð íîîãäîõîîð íü òîîöîîëæ õýðýãëýâýë çîõèñòîé áîëíî. Ýìèéí òóí íü ºâ÷òºíèé íàñíààñ õàìààðäàã òàëààð äýýð äóðäñàí÷ëàí 60-ààñ äýýø áîëîí 16-ààñ äîîø íàñíû ºâ÷òºíä ýìèéí òóí íàñàíä õ¿ðýãñäèéí åðäèéí äóíäàæ òóíãààñ áàãà áàéõ øààðäëàãàòàé. Ó÷èð íü, áèå ìàõâîäîä îðñîí ýìèéí áîäèñûã õîðã¿éæ¿¿ëäýã çàðèì ºâºðìºö ôåðìåíò õ¿¿õäèéí áèåä ¿¿ñ÷ àìæààã¿é, ºíäºð íàñòàíû áèåä áàãàññàí áàéõ òàëòàé. Õ¿¿õäýä õýðýãëýõ ýìèéí òóí õ¿¿õäèéí íàñíààñ õàìààð÷ ººð ººð áàéäãèéã äàðààõü õ¿ñíýãòýä ¿ç¿¿ëýâ. Õ¿ñíýãò 1-1

Õ¿¿õäèéí íàñ áà ýìèéí òóíãèéí õîîðîíäûí õàìààðàë Õ¿¿õäèéí íàñ

Íàñàíä õ¿ðýãñäèéí òóíãèéí õýäýí õóâü áàéõ

16 íàñ 14 íàñ 7 íàñ 6 íàñ 4 íàñ 2 íàñ 1 íàñ 0-1 íàñ

3|4 1|2 1|3 1|4 1|6 1|8 1|12 1|12-1|24

 21

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ò¿¿í÷ëýí 60-ààñ äýýø íàñòàé õ¿íä èõ õîðòîé, õ¿÷òýé ¿éë÷ëýë á¿õèé çàðèì ýìèéí òóíã íàñàíä õ¿ðýãñäèéí òóíãèéí 1|2-1|3 õ¿ðòýë áàãàñãàæ õýðýãëýíý. Æèøýý íü: ç¿ðõíèé ãëèêîçèä, øýýñ õººõ ýì, òºâ ìýäðýëèéí òîãòîëöîîã äàðàíãóéëàõ ýì¿¿ä ã.ì. Áàñ ºâ÷òºíèé áèåèéí æèí áà áèåèéí ãàäàðãóóãûí õàðüöààãààð òîîöîîëñîí íîìîãðàììûã ¿íäýñëýí ýìèéí òóíã òîõèðóóëàõ øààðäëàãà ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò, ÿëàíãóÿà õàâäðûí õèìèçàñëûí ïðàêòèêò ãàðäàã. Õ¿ñíýãò 1-2

Õ¿íèé áèåèéí æèí áà áèåèéí ãàäàðãóóãûí õàðüöààíû íîìîãðàìì Õ¿íèé áèåèéí æèí

Áèåèéí ãàäàðãóóãûí õýìæýý

3,5 êã 7 êã 10 êã 15 êã 20 êã 25 êã 30 êã 40 êã 50 êã 70 êã

0,22 ì2 0,35 ì2 0,45 ì2 0,65 ì2 0,80 ì2 0,95 ì2 1,05 ì2 1,25 ì2 1,5 ì2 1,72 ì2

Ýíý ìýò÷èëýí ýìèéí òóíã ºâ÷òºíä òîõèðóóëàõ òàëààð àíõààðàõ ç¿éë ýì÷ õ¿íèé ºäºð òóòìûí ïðàêòèêò îëîíòàà ãàðàõ áà òýð á¿õíèé òàëààð ýíä ºã¿¿ëýõ øààðäëàãàã¿é ãýæ ¿çëýý. Õàðèí ýíýõ¿¿  22

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

íîìîíä îðñîí ýìèéí æîð á¿ðò ºãºãäñºí ýìèéí äóíäàæ òóíã áîëîí õàâñðàëòàä îðóóëñàí çàðèì ýìèéã ÿíç á¿ðèéí íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõ äóíäàæ òóíã òóñ òóñ àíõààðàí ¿çýõèéã ýðõýì óíøèã÷ òàíààñ õ¿ñýõ áàéíà.

1.3. Ýìèéí õºäëºëç¿éí òàëààðõè òîâ÷ îéëãîëò

Ýìèéí õºäëºëç¿é áóþó ôàðìàêîêèíåòèê (pharmakon - ýì + kinetikos - õºäºë㺺íä îðîõ ãýñýí óòãàòàé õî¸ð ãðåê ¿ãíýýñ ãàðàëòàé) ãýäýã íü àëèâàà ýìèéí áýëäìýë õ¿í, àìüòíû áèåä îðîîä, öóñàíä øèìýãäýõ, áèåýð òàðõàõ, õóâèðàëä îðîõ (áèîòðàíñôîðìàöè) áîëîí áèåýñ ÿëãàðàí ãàðàõ (ýêñêðåöè) ç¿é òîãòëûã ñóäàëäàã, ýì ñóäëàëûí óõààíû íýã á¿ðýëäýõ¿¿í õýñýã þì. ªºðººð õýëáýë, áèåä îðñîí ýì, áèîáýëäìýë áèå ìàõáîäûí äîòîð òîäîðõîé õºäºë㺺íä (öóñàíä øèìýãäýæ îðîõ, ýä ýðõòýíýýð ò¿ãýæ òàðõàõ, óóðàãòàé íýãäýõ, áèîòðàíñôîðìàöèéí õóâèðàëä îðîõ, áèåýñ ÿëãàð÷ ãàðàõ) îðäîã áºãººä ýä ýðõòýí äýõ ýìèéí áîäèñûí õýìæýý íü áèåä îðñíîîñ õîéøèõ öàã õóãàöààíààñ õàìààðàí èõñýõ áóþó áàãàñàõ áàéäëàà𠺺ð÷ëºãäºæ áàéõ íàðèéí íèéëìýë ïðîöåññûã åðºíõèéä íü ôàðìàêîêèíåòèê (áèä ýíý ¿ãèéã ìîíãîë õýëíýý “ýìèéí õºäëºëç¿é” ãýæ íýðëýâýë çîõèñòîé áîëîâóó õýìýýí ¿çýæ áàéãàà áîëíî) ãýæ îéëãîäîã àæýý. Èõýíõ ýìèéí áîäèñûí õóâüä öóñàí äàõü ò¿¿íèé ò¿âøð¿¿ëãýýñ àëèâàà ºâ÷èí ýìãýãèéã àíàãààõ õ¿÷ ÷àäàë íü øóóä õàìààðäàã áàéíà.  23

Áóíüæàâûí Îðãèë

Èéì ó÷ðààñ àëèâàà ýìèéí áîäèñûí öóñàí äàõü ò¿âøð¿¿ëãèéã òîäîðõîé ò¿âøèíä àëü áîëîõ óäààí õóãàöààíû òóðø (ýìãýã ïðîöåññûã çîãñîõ þìóó àðèëòàë) áàðèõ ÿâäàë ýìýí ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò øèéäâýðëýõ à÷ õîëáîãäîëòîé áàéäàã. ¯¿íòýé õîëáîîòîéãîîð ýìèéí õºäëºëç¿éí ¿íäñýí çîðèëò íü ýä ýðõòýí, áèîëîãèéí øèíãýí äýõ ýìèéí áýëäìýëèéí, ýñâýë ò¿¿íèé ìåòàáîëèò (õóâèðàëûí á¿òýýãäýõ¿¿íèé)-ûí ò¿âøð¿¿ëýã áà ýì ñóäëàëûí ¿ð ä¿íãèéí õîîðîíäîõ õàìààðëûã èëð¿¿ëýõýä îðøäîã áàéíà. Áèå ìàõâîäûí äîòîð ÿâàãäàõ àëèâàà ýìèéí õºäëºëç¿éã íàðèéí ñóäëàõ ÿâäàë ñ¿¿ëèéí 30-ààä æèëä íýëýýä àìæèëòòàé õýðýãæèæ áàéãààãèéí äîòîð òóðøèí øèíæëýõ àðãà ç¿éã ºðãºí õýðýãëýæ, áèåä îðñîí ýìèéí áîäèñûí õºäëºëç¿éã õýâèéí áà àëèâàà ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä ìàòåìàòèêèéí áîëîí êèáåðíåòèêèéí çàãâàð÷ëàëûí àðãààð òîäîðõîé ñóäëàí òîãòîîñîí áàéíà. ßëàíãóÿà ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä ýìíýëç¿éí áóþó êëèíèêèéí ôàðìàêîêèíåòèê àìæèëòòàé õºãæèõ áîëëîî. Êëèíèêèéí ôàðìàêîêèíåòèê íü ºâ÷òýé õ¿íèé áèåä ýìèéí õºäëºëç¿é ÿìàð îíöëîãòîé ÿâàãääàãèéã ñóäëàí òîãòîîäîã àæýý. Ýìèéí õºäëºëç¿éã äàðààõü ¿íäñýí 5 ¿å øàò áîëãîæ õóâààäàã áàéíà. ¯¿íä: 1. Ýìèéí ç¿éë ýìèéí õýëáýðýýñýý ÷ºëººëºãäºõ ¿å 2. Ýìèéí áîäèñ áèåä (öóñàíä) øèìýãäýõ ¿å 3. Ýìèéí áîäèñ áèåýð òàðõàõ ¿å  24

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

4. Ýìèéí áîäèñûí õóâèðàëûí (áèîòðàíñôîðìàöèéí) ¿å 5.Ýìèéí ç¿éë áèåýñ ÿëãàðàí ãàðàõ ¿å Èéìä ýì÷ õ¿í ºâ÷òºíä àëèâàà ýìèéã çààõ áóþó õýðýãëýõäýý ýìèéí õºäëºëç¿éí ýäãýýð ¿å øàòûã õàðãàëçàí ¿çýõ ó÷èðòàé. Ýì á¿ðèéí õºäëºëç¿éí ¿å øàò òóñ á¿ðèéí ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà ÿëãààòàé, áàñ ýì òóñ á¿ð ººð ººðèéí ºâºðìºö îíöëîãòîé áàéäàã òóë ýìýí ýì÷èëãýýã ãàðäàí ÿâóóëäàã ýì÷ íàð ýíý òàëààð íýëýýä íàðèéí ìýäýæ áàéõ øààðäëàãàòàé þì.

1.4. Ýìèéí ¿éë÷ëýëç¿éí òàëààðõè òîâ÷ îéëãîëò

Ôàðìàêîäèíàìèê (áèä ýíý ¿ãèéã ìîíãîë õýëíýý “ýìèéí ¿éë÷ëýëç¿é” ãýæ íýðëýõ ñàíàë äýâø¿¿ëæ áàéãàà áîëíî) ãýäýã áîë ýì ñóäëàëûí øèíæëýõ óõààíû íýã ÷óõàë á¿ðýëäýõ¿¿í õýñýã áºãººä ýìèéí íºëººëëèéí äîð õ¿íèé áèå ìàõâîäîä ÿìà𠺺ð÷ëºëò ÿâàãääàãèéã ñóäëàäàã áàéíà. ªºðººð õýëáýë, ýìèéí ¿éë÷ëýëç¿é ãýæ àëèâàà ýìèéí áîäèñ õ¿íèé áèå ìàõâîäîä ÿâàãäàæ áàéãàà áèîëîãèéí ÿíç á¿ðèéí ¿éë ÿâö õèéãýýä ýñ, ýä, ýðõòýí, òîãòîëöîîíû á¿òýö, ¿éë àæèëëàãààíä ¿ç¿¿ëýõ íºëººëºë áóþó ¿éë÷ëýëèéã ñóäëàõ óõààíûã õýëíý. ßìàð ÷ ýìèéí áîäèñ ôàðìàêîäèíàìèê øèíæ ÷àíàðûí õóâüä ¿éë÷ëýëèéí òîäîðõîé ÷èãëýë, áàéðøèëòàé áàéäàã. Ýíý ¿¿äíýýñ àëü ÷ ýìèéí áýëäìýë áèå ìàõâîäîä õýñýã ãàçðûí áîëîí åðºíõèé ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. ¯¿íä, ýìèéí áîäèñ öóñàíä  25

Áóíüæàâûí Îðãèë

øèìýãäýõã¿éãýýð ýä ýðõòýíèé õ¿ðýëöñýí õýñýãò ìýäýý àëäóóëàõ, àðãààõ, á¿ðõýýõ ãýõ ìýò áàéäëààð ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëýõèéã õýñýã ãàçðûí ¿éë÷ëýë ãýõ áà õàðèí ýìèéí áîäèñ öóñàíä øèìýãäñýíèéõýý äàðàà áèåýð ò¿ãýí ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëýõèéã åðºíõèé ¿éë÷ëýë ãýæ îéëãîäîã. ͺ㺺 òàëààð ýìèéí áîäèñ íü áèå ìàõâîäîä øóóä áà øóóä áóñ áóþó äàì ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Òóõàéëáàë, ýìèéí áîäèñ öóñààð äàìæèí ýä ýñýä õ¿ðýýä, òýíä ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëýõèéã øóóä ¿éë÷ëýë ãýäýã. Æèøýý íü, äèãîêñèí õýìýýõ ç¿ðõíèé ãëèêîçèäûã ºâ÷òºíä óóëãàõàä òýð íü ãýäýñíèé õàíààð öóñàíä øèìýãäýýä, óëìààð öóñààð äàìæèí ç¿ðõíèé áóë÷èíä õ¿ð÷, ò¿¿íèé àãøèëòûã ñàéæðóóëàõûã ýìèéí åðºíõèé øóóä ¿éë÷ëýë ãýæ ¿çäýã áàéíà. Õàðèí ýìèéí øóóä ¿éë÷ëýëèéí ¿ð ä¿íä öààøèä ººð ¿éë÷ëýë èëðýõèéã øóóä áóñ ¿éë÷ëýë ãýäýã. Æèøýý íü, äèãîêñèíû íºëººë뺺ð ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí àãøèëò õ¿÷òýé áîëñíîîð öóñíû åðºíõèé ýðãýëò ñàéæèð÷, ºâ÷òºíèé àìüñãàë äàâõöàëò íàìæèæ, øýýñíèé ãàðàëò íýìýãäýæ, óëìààð õàâàí áàãàñàõ çýðýã ¿çýãäýë íü ýìèéí øóóä áóñ ¿éë÷ëýëèéí èëðýë áîëíî. ̺í ýìèéí òóñãàëûí áóþó ðåôëåêñèéí ¿éë÷ëýë, ñîíãîìîë ¿éë÷ëýë ãýæ áàéäàã. Ýìèéí áîäèñ ýä ýðõòýí äýõ õ¿ëýýí àâàã÷ áóþó ðåöåïòîðò íºëººëñíèé óëìààñ óã ðåöåïòîðûí òºâ áîëîí ã¿éöýòãýã÷ ýðõòýíä ýìèéí ¿éë÷ëýë èëðýõèéã ðåôëåêñèéí ¿éë÷ëýë ãýæ íýðëýäýã. Æèøýý íü, ëîáåëèí ãýäýã ýì ã¿ðýýíèé ñóäàñíû  26

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

N-õîëèíðåöåïòîðò öî÷ðîîõ íºëººëºë ¿ç¿¿ëñíýýð ðåôëåêñèéí çàìààð àìüñãàëûí òºâ ñýðãýæ, àìüñãàëûí äàâòàìæ, ýçýëõ¿¿í èõýñäýã íü òóõàéí ýìèéí ðåôëåêñèéí ¿éë÷ëýëèéí èëðýë áîëîé. Òýãâýë, çàðèì ýìèéí áîäèñ çºâõºí òîäîðõîé íýã ýä, ýðõòýíèé ðåöåïòîðò íºëººëäãèéã ñîíãîìîë ¿éë÷ëýë ãýæ îéëãîäîã. Æèøýý íü, äýýð ºã¿¿ëñýí ç¿ðõíèé ãëèêîçèä áîë çºâõºí ç¿ðõíèé áóë÷èí (ìèîêàðä)-ä íºëººëæ, àãøèëòûí õ¿÷èéã ñàéæðóóëàõààñ áèø, èõ áèåèéí áîëîí ººð ýðõòýíèé áóë÷èíä îãò íºëººëºë ¿ç¿¿ëäýãã¿é áàéíà. Ò¿¿í÷ëýí ýìèéí áîäèñ, ðåöåïòîð õî¸ðûí õàðèëöàí ¿éë÷ëýë íü òýäãýýðèéí ìîëåêóë õîîðîíäûí õîëáîîãîîð òîäîðõîéëîãääîã. Êîâàëåíòûí, èîíû, èîí-äèïîëü (õî¸ð òóéëò)èéí, äèïîëü-äèïîëèéí, óñòºðºã÷èéí, ÂàíäåðÂààëüñûí, ãèäðîôîá (óñíààñ çàéëñõèéõ)-ûí ãýõ ìýò îëîí òºðëèéí õîëáîî áàéäãààñ õàìãèéí áàò áºõ íü êîâàëåíòûí õîëáîî, õàìãèéí ñóëõàí íü Âàíäåð-Âààëüñûí õîëáîî àæýý. Ò¿¿í÷ëýí ýìèéã õ¿íèé áèåä áàéíãûí òóí õýìæýýãýýð äàõèí äàâòàí îðóóëñíààñ ò¿¿íèé íýã ÿíçûí ¿éë÷ëýë íü õ¿÷, ÷àíàðûí õóâüä ººð÷ëºãäºí, óëìààð áèåä õóðèìòëàãäàõ (êóìóëÿöè), áèå ìàõáîäûã ìýäðýãæ¿¿ëýõ (ñåíñèáèëèçàöè), òóõàéí ýìýíä áèå ìàõáîä äàñàõ, ýñâýë ýìèéã ¿ã¿éëýõ çýðýã áàéäëûã ¿¿ñãýæ áîëäîã. Õî¸ð þìóó ò¿¿íýýñ îëîí òºðëèéí ýìèéã õîñëóóëàõ áóþó çýðýãö¿¿ëýí õýðýãëýõýä ýì¿¿ä íýã  27

Áóíüæàâûí Îðãèë

íýãíèéõýý ¿éë÷ëýëèéã äýìæèí òýòãýõ (ñèíåðãèçì), ýñâýë õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéíõýý õ¿÷èéã áóóðóóëàõ þìóó á¿ðìºñºí ¿ã¿éñãýõ (àíòàãîíèçì) áàéäàëä õ¿ðãýõ òàëòàé áàéäàã. ªâ÷íèéã ¿¿ñãýñýí øàëòãààí (ýòèîëîãè), ºâ÷íèé ÿâöûã íºõöºëä¿¿ëýã÷ ýìãýã æàì (ïàòîãåíåç)-ûã òàñëàõ, ºâ÷íèé áîëîí ò¿¿íèé õ¿íäðýëèéí èëðýë áîëîõ øèíæ òýìäýã (ñèìïòîì), õàìøèíæ (ñèíäðîì)-èéã àðèëãàõ çýðýã çîðèëãîîð òîäîðõîé ÷èãëýñýí ¿éë÷ëýë á¿õèé ýìèéã ýì÷èëãýýíä õýðýãëýí, ºâ÷òºíèéã ýì÷èëäýã áèëýý. Áàñ òîäîðõîé ºâ÷íèé óëìààñ áèå ìàõâîäîä áèé áîëñîí àëèâàà áîäèñûí äóòëûã íºõºõ ýì÷èëãýý ãýæ áàéäàã. Õàðèí ºâ÷òºíä ºãñºí ýì ÿìàð ÷èãëýëýýð ¿éë÷ëýâ ãýäãèéã ýì÷ëýã÷ ýì÷ ñàéòàð àíçààð÷, õýðýãëýñýí ýì òàâüñàí çîðèëãîä ÷èãëýí, ºâ÷òºíèé áèå ìàõâîäîä ýåðýã ººð÷ëºëò àæèãëàãäàæ áàéâàë óã ýìèéí ýì÷èëãýýíèé ¿éë÷ëýë èëýð÷ áàéíà ãýæ îéëãîõ ó÷èðòàé.ªºðººð õýëáýë, ýì÷èëãýýíèé çîðèëãîä íèéöýí ãàð÷ áóé òóõàéí ýìèéí ¿éë÷ëýëèéã ýì÷èëãýýíèé áóþó ¿íäñýí ¿éë÷ëýë ãýäýã. Ãýòýë, ýì÷èëãýýíèé ÿâöàä ýìèéí áîäèñ õ¿íèé áèåä ýì÷èéí õ¿ññýí, òºëºâëºñíººñ îíäîî ÷èãëýëòýé áóþó ýì÷èëãýýíèé çîðèëãîä íèéöýýã¿é ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëýõ íü öººíã¿é òîõèîëääîã. Ò¿¿íèé óëìààñ õ¿íèé áèå ìàõâîä õîðäîõ, õàðøèõ, òóõàéí ýìýíä õýò ìýäðýìòãèé áîëîõ çýðýã îëîí ÿíçûí ýìãýã áàéäàë áèé áîëäîã. Èéíõ¿¿ ýìèéí áîäèñûí ýì÷èëãýýíèé áóñ ¿éë÷ëýë èëðýõ ¿çýãäëèéã ýìèéí  28

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ãàæ ¿éë÷ëýë áóþó ãàæ íºëºº ãýõ áà çàðèì ýðäýìòýä “Ýìèéí ºâ÷èí” ÷ ãýæ íýðëýäýã áàéíà. Ãýõäýý ýìèéí ¿íäñýí áà ãàæ ¿éë÷ëýë áàéðàà ñîëèõ òîõèîëäîë áàéäàã. Æèøýý íü, õîäîîäíû øàðõëàà ºâ÷íèé ¿åä õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìûí õºäºë㺺íèéã áîëîí ø¿¿ðýë ãàðãàõ àæèëëàãààã áóóðóóëàõàä ÷èãëýñýí àòðîïèíû ¿éë÷ëýë íü ¿íäñýí ¿éë÷ëýë, õàðèí õ¿¿õýí õàðààã ºðãºñãºõ íü ò¿¿íèé ãàæ ¿éë÷ëýë áàéäàã áîë í¿äíèé ïðàêòèêò àòðîïèíû äýýðõ ¿éë÷ëýëèéã óðâóóãààð íü òîîöîæ, àøèãëàäàã áèëýý. ͺ㺺 òàëààð, ýìèéí áîäèñûí íºëººë뺺ð èëýðñýí ¿éë÷ëýë òîäîðõîé õóãàöààíû äàðàà óë ìºðã¿é àëãà áîëîõûã ýìèéí ýðãýõ ¿éë÷ëýë ãýíý. Ãýòýë ýìèéí ¿éë÷ëýë òîäîðõîé õóãàöàà ºíãºðñºí ÷ àðèëàõã¿é áàéñààð áàéâàë ýðãýõã¿é ¿éë÷ëýë ãýæ ¿çäýã áàéíà. ßëàíãóÿà, ýìèéí òóí õýòýð÷, õîðäëîãî ºãñºí ¿åä èõýâ÷ëýí ýðãýøã¿é ¿éë÷ëýë ãàðäàã àæýý. Æèøýý íü, òåòðàêàèíûã íóãàñíû õºíäèéä èõ òóíãààð õèéõýä äîîä ìº÷äèéí ñàà ¿¿ñ÷ ¿ëääýã íü ýìèéí ýðãýõã¿é ¿éë÷ëýë áîëîé. Ýìèéí ¿éë÷ëýëç¿éí áóþó ôàðìàêîäèíàìèêèéí ¿íäñýí çîðèëãî áîë òóõàéí ýìèéí áîäèñ õààíà ÿìàð çàìààð, ÿìàð ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëæ áàéãààã òîäîðõîéëîí òîãòîîõ ÿâäàë þì. Ýìèéí áîäèñûí ¿éë÷ëýëèéí ìåõàíèçì íü áèå ìàõâîäîä ÿâàãäàæ áóé ôèçèîëîãè, ýìãýã ôèçèîëîãè, áèîõèìè, ýìãýã õèìèéí ïðîöåññóóäààñ õàìààðäàã áàéíà. Òóõàéëáàë, öóñíû á¿ëýãíýëòèéã áàãàñãàõ, ñóäàñ òýëýõ, ºâäºëòèéã íàìæààõ  29

Áóíüæàâûí Îðãèë

¿éë÷ëýëòýé ýì¿¿äèéí íºëººë뺺ð áèå ìàõâîäîä áèîõèìèéí, ôèçèîëîãèéí ººð÷ëºëò¿¿ä ÿâàãääàã áºãººä òýäãýýðèéí ¿ð ä¿íä ºâ÷íèé ýìíýëç¿éí øèíæ òýìäýã àðèëàõ æèøýýòýé. Ýìèéí áîäèñ áèå ìàõâîäûí ¿éë àæèëëàãààíä íºëººëæ, ò¿¿íèéã ò¿ð çóó𠺺ð÷ëºõèéã ýìèéí ¿éë÷ëýëèéí ìåõàíèçì ãýíý. ¯¿íòýé õîëáîîòîéãîîð àëèâàà ýì á¿ðèéí ¿ð íºëººã öàã õóãàöààíû õóâüä: ýìèéí ¿éë÷ëýë èëðýõèéí ºìíºõ íóóö ¿å, ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿í äýýä çýðãýýð èëðýõ ¿å, ýìèéí ¿éë÷ëýë ¿ðãýëæëýõ ¿å ãýæ çààãëàí àâ÷ ¿çäýã áàéíà. Ýìèéí ¿éë÷ëýëèéí ýäãýýð ¿å õèð óäààí, ò¿ðãýí ¿ðãýëæëýõ íü ýìèéí õºäëºëç¿éãýýñ èõýýõýí øàëòãààëäàã àæýý. Ýìèéí áîäèñ áèå ìàõáîäîä îðîîä, áèîëîãèéí ÿìàð íýãýí áàé áóþó ñóáñòðàòòàé õàðèëöàí ¿éë÷èëæ áàéæ, òóõàéí ýìèéí ¿éë÷ëýë èëðýí ãàðäàã áàéíà. Áèîëîãèéí áàé áóþó ñóáñòðàòàä õ¿ëýýí àâàã÷ áóþó ðåöåïòîð, èîíû ñóâàã, ôåðìåíò, 纺ã÷ ñèñòåì, ãåí áîëîí ëèçîñîì, ìèòîõîíäðè ãýõ ìýò ýñèéí äîòîîä á¿òýö çýðýã ç¿éëñ õàìààðàãääàã áàéíà. Ýìèéí ¿éë÷ëýëèéí ìåõàíèçìûã 3 õóâààäàã. ¯¿íä: I.Ýñèéí ãàäíà ¿éë÷ëýõ II.Ýñèéí ãàäàðãóóä ¿éë÷ëýõ III.Ýñèéí äîòîð ¿éë÷ëýõ ͺ㺺 òàëààð ýìèéí ¿éë÷ëýëç¿éä òóõàéí ýìèéí áîäèñûí õèìèéí á¿òýö, õèìè-ôèçèê øèíæ, òóí, ìºí ýìèéã äàâòàí õýðýãëýõ ÿâäàë, áàñ ýìèéí áîäèñóóäûí õàðèëöàí ¿éë÷ëýë áà ¿ë íèéöýë  30

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

òîäîðõîé õýìæýýãýýð íºëººëäºã áàéíà. Ýíäýýñ ¿çýõýä, ôàðìàêîäèíàìèê áóþó ýìèéí ¿éë÷ëýëç¿é áîë ìàø íàðèéí, áàñ òîäîðõîé ç¿é òîãòîëòîé, íèéëìýë ïðîöåññ þì. ªºðººð õýëáýë áèåä îðñîí ýìèéí áîäèñ áà áèå ìàõâîäûí õîîðîíäûí íàðèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí ¿ð ä¿íä òóõàéí ýìèéí áîäèñûí ýì÷èëãýýíèé ¿éë÷ëýë èëýðäýã áàéíà.

1.5. Ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýë áà ¿ë íèéöëèéí òàëààðõè òîâ÷ îéëãîëò

Îð÷èí ¿åä ÿíç á¿ðèéí ºâ÷íèé ýìíýëç¿éí ïðàêòèêò ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿íã äýýøë¿¿ëýõ ¿¿äíýýñ íýãýí çýðýã õî¸ð þìóó ò¿¿íýýñ îëîí ýì õýðýãëýõ ÿâäàë åðäèéí ¿çýãäýë áîëæýý. ªâ÷íèé øàëòãààí, ýìãýã æàì, øèíæ òýìäýãò íºëººëºõ ýì¿¿äèéã øèíæëýõ óõààíû ¿íäýñëýëòýéãýýð îíîâ÷òîé õîñëîí õýðýãëýõ ÿâäàë îð÷èí ¿åèéí ýìýí ýì÷èëãýýíèé íýã ýåðýã òàë þì. Èíãýæ ÷àäñàíààð, çàðèì ýìèéí òóíã áàãàñãàí õîðò ¿éë÷ëýëèéã íü áóóðóóëàõ, íºãºº òàëààð çýðýãö¿¿ëýí õýðýãëýæ áàéãàà ýì¿¿äèéí ýì÷èëãýýíèé ¿éë÷ëýëèéí õ¿÷èéã èõýñãýõ áîëîìæèéã îëäîã áàéíà. Ãýõäýý, íºãºº òàëààñ õýä õýäýí ýìèéã ¿íäýñëýë ìóóòàéãààð õîñëîí õýðýãëýñíýýñ áàãàã¿é ãàé òîõèîæ, ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿íä á¿ð ìóóãààð íºëººëºõ ÿâäàë ÷ öººíã¿é ãàðäàã áàéíà. Èéì ó÷ðààñ ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí àñóóäàë îäîî ¿åä ÷óõëààð òàâèãäàõ áîëæ, ò¿¿íèéã îíîë,  31

Áóíüæàâûí Îðãèë

ïðàêòèêèéí òàëààñ íü íàðèéâ÷ëàí ñóäëàõ øààðäëàãà, ýðýëò õýðýãöýý èõ áàéíà. ßëàíãóÿà ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí ÿâöàä ãàðñàí ñºðºã ¿ð ä¿í, ò¿¿íèé äîòîð ºâ÷òºíèéã ¿õýëä õ¿ðãýñýí íîöòîé õ¿íäðýë¿¿äèéí òàëààð õýâëýëä îëîíòàà íèéòëýãäýõ áîëæýý. Ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí ó÷èð øàëòãààí áóþó ìåõàíèçì íýëýýä íàðèéí áºãººä ýðäýìòýí F.Hansen ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí ìåõàíèçìóóäûã äàðààõü 3 á¿ëýã áîëãîí àíãèëæýý. ¯¿íä: 1) Ôàðìàêîêèíåòèêèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýë. Ýíý ¿åä íýã ýì íü íºãºº ýìèéíõýý áèîòðàíñôîðìàöèä íºëººëäºã áàéíà. Èíãýñíýýð íºãºº ýìèéí áîäèñ õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìààñ öóñàíä øèìýãäýõ ÿâäàë, ýñâýë öóñíû óóðàãòàé õîëáîãäîõ ïðîöåññ èõñýõ þìóó áàãàñàõ ÷èãëýëýý𠺺ð÷ëºãääºã áàéíà. 2) Ôàðìàêîäèíàìèêèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýë. Ýíý ¿åä çýðýãö¿¿ëýí õýðýãëýñýí ýì¿¿ä íýã íýãíèéõýý ¿éë÷ëýëèéã äýìæèí èõýñãýõ, ýñõ¿ë áàãàñãàí ñààðìàãæóóëàõ áàéäëààð õàðèëöàí ¿éë÷èëäýã áàéíà. 3) Ýäãýýð 2 ÷èãëýëä õàìààðàãäàõã¿é, ººð ìåõàíèçì á¿õèé ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýë. E.G.Ariens, A.I.Simons íàðûí ñóäëàà÷èä ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéã ¿ð ä¿íãèéí òîîí õýìæýýñýýð õàðèëöàí õàìæñàí áà õàðèëöàí ¿ã¿éñãýñýí ¿éë÷ëýë ãýæ àíãèëàõ ñàíààã äýâø¿¿ëæýý. Òýãâýë ýìíýëç¿éí ¿¿äíýýñ ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéã ýìç¿éí, ýìèéí õºäëºëç¿éí, ýìèéí ¿éë÷ëýëç¿éí ¿å øàò áîëãîí àâ÷ ¿çýõ íü íýëýýä çîõèìæòîé áàéäàã  32

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

àæýý. ¯¿íòýé õîëáîîòîéãîîð ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí ýìç¿éí ¿å øàòûã õèìè-ôèçèêèéí õýâ øèíæèò, ýìèéí õºäëºëç¿éí áîëîí ¿éë÷ëýëç¿éí ¿å øàòûã ýì ñóäëàëûí õýâ øèíæèò õàðèëöàí ¿éë÷ëýë ÷ ãýæ áàñ îéëãîäîã áàéíà. Ýìèéí õèìè-ôèçèêèéí õýâ øèíæèò õàðèëöàí ¿éë÷ëýë íü ãîë òºëºâ õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìä ýìèéí áýëäìýë áà õîîë õ¿íñíèé ç¿éë, õîîë áîëîâñðóóëàõ ôåðìåíò¿¿äèéí õîîðîíä, ìºí öóñíû ñèéâýí áà ýäèéí øèíãýí äîòîð ýìèéí áîäèñ áà óóðàã, ëèïîïðîòåèä, í¿¿ðñ-óñ, áóñàä áîäèñûí õîîðîíä òóñ òóñ ÿâàãääàã áàéíà. Ýíýõ¿¿ õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí ¿ð ä¿íä ýìèéí ºíãº, ôèçèê, õèìèéí áóñàä òºëºâ áàéäàë õóâèð÷ ººð÷ëºãäºí, ýëäýâ õîëüö, óóñìàë, òóíäàñ ¿¿ñýõ þìóó óã ýì èäýâõòýé ÷àíàðàà àëääàã áàéíà. Æèøýý íü, ïàïàâåðèí, õèíèí, àïîìîðôèíû ãèäðîõëîðèä, ñòðèõíèíèé íèòðàò çýðýã àëêàëîèäóóä òóíäàñ ¿¿ñãýõ íü îëîíòàà áàéäàã. Õýðýâ ñóëüôàöèëûí íàòðè, äèêàèí õî¸ðûã í¿äýíä õàìòàä íü äóñààâàë ìºí òóíäàñ ¿¿ñãýäýã áàéíà. Áàñ íåîäèêóìàðèí, ôåíèëèí çýðýã ýìèéã Ê-àìèíäýìýýð áàÿëàã õ¿íñíèé ç¿éëòýé õàìò õýðýãëýâýë öóñíû á¿ëýãíýëòèéã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýë íü áóóðäàã áà ñóëüôàíèëàìèäûí á¿ëãèéí ýìèéã õîîë èäýõ ¿åä õýðýãëýâýë íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýë íü ýðñ ñóëàðäàã áàéíà. ̺í îëîí òºðëèéí (öóñíû äàðàëò áóóðóóëàõ, ç¿ðõíèé ºâäºëòèéã äàðàõ, öóñíû á¿ëýãíýëòèéã áàãàñãàõ, íîéðñóóëàõ, íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã ãýõ ìýò) ýìèéã àðõèòàé õàìò õýðýãëýâýë õ¿íèé áèå ìàõáîä äàõü ýìèéí  33

Áóíüæàâûí Îðãèë

øèìýãäýëò, õóâèðàë, ¿éë÷ëýëèéí èäýâõ çýðýã íü ÿíç á¿ðèéí ÷èãëýëýý𠺺ð÷ëºãääºã áàéíà. Ýì ñóäëàëûí õýâøèíæèò õàðèëöàí ¿éë÷ëýë áóþó ýìèéí õºäëºëç¿éí õèéãýýä ¿éë÷ëýëç¿éí ¿å øàòàí äàõü õàðèëöàí ¿éë÷ëýë íü áàñ ÿíç á¿ðèéí áàéäëààð èëýðäýã áàéíà. Æèøýý íü, êëîôèáðàò, òîëáóòàìèä çýðýã ýìèéã ç¿ðõíèé ãëèêîçèäòîé çýðýãö¿¿ëýí õýðýãëýõýä ò¿¿íèé öóñàí äàõü óóðàãòàé õîëáîãäîõ ÷àíàð áóóðäàã áàéíà. ̺í ôåíîáàðáèòàë, àìèíàçèí, ìåïðîòàí, ãèñòàìèíû ýñðýã ýì¿¿ä, ÷èõðèéí øèæèíãèéí ýñðýã óóæ õýðýãëýäýã áýëäìýë¿¿ä, óíàëò, òàòàëòûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé ýì¿¿ä, áýëãèéí äààâðóóä ãýõ ìýòèéí 200 ãàðóé òºðëèéí ýì ýëãýí äýõ ìèêðîñîìûí ôåðìåíò¿¿äèéí èäýâõæèëèéã èõýñãýõ çàìààð áóñàä ýìèéí áýëäìýëèéí õóâèðàëûí ïðîöåññûã õóðäàñãàäàã áîëîõ íü òîãòîîãäæýý. Ò¿¿í÷ëýí öàé, êîôå çýðýã íü õ¿íèé áèå ìàõáîä äàõü îëîí òºðëèéí ýìèéí õóâèðàëûí ïðîöåññûã õóðäàñãàõàä íºëººëäºã àæýý. Áàñ ñóëüôàíèëàìèäûí á¿ëãèéí áýëäìýëèéã íîâîêàèí, äèêàèí, àíåñòåçèí çýðýã ïàðààìèíîáåíçîéíû õ¿÷ëèéí óëàìæëàëò ýì¿¿äòýé çýðýãö¿¿ëýí õýðýãëýõýä ñóëüôàíèëàìèäûí íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýë áàðàã ¿ã¿é áîëäîã àæýý. Ýìèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëèéí íýã õýëáýð áîë ýìèéí ¿ë íèéöýõ áàéäàë þì. Ýìèéí ¿ë íèéöëèéã ýì ñóäëàëûí áà ýìç¿éí ¿ë íèéöýë ãýæ 2 á¿ëýã áîëãîí àíãèëäàã. Õýä õýäýí ýìèéí áýëäìýëèéã ºâ÷òºíä çýðýãö¿¿ëýí õýðýãëýõ ¿åä òýäãýýð íü õàðèëöàí ýñðýã òýñðýã íºëºº ¿ç¿¿ëýõèéã ýì ñóäëàëûí ¿ë  34

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

íèéöýë ãýæ ¿çäýã áàéíà. Ýì ñóäëàëûí ¿ë íèéöëèéã äîòîð íü ýìèéí õºäëºëç¿éí, ¿éë÷ëýëç¿éí, õèìèéí áà õèìè-ôèçèêèéí ¿ë íèéöýë ãýæ ÿëãàí àâ÷ ¿çäýã. Ýì¿¿äèéã õàìòàä íü õýðýãëýõýä íýã ýì íºãºº ýìèéíõýý õ¿íèé áèå ìàõâîäîä øèìýãäýõ, òàðõàõ, õóâèðàõ, ýä ýðõòýíä õóðèìòëàãäàõ, áèåýñ ÿëãàðàõ áàéäëûã ººð÷èëñíèé óëìààñ ýìèéí ýì÷èëãýýíèé ¿éë÷ëýë ñóëðàõ ÿâäëûã ýìèéí õºäëºëç¿éí ¿ë íèéöýë ãýæ îéëãîäîã. Õàðèí çýðýãö¿¿ëýí õýðýãëýñýí ýì¿¿äèéí ¿éë÷ëýëèéí ìåõàíèçì, áàéðëàë, ÷èãëýë ººð÷ëºãäñºíèé óëìààñ ýìèéí ýì÷èëãýýíèé èäýâõ áóóðàõûã ýìèéí ¿éë÷ëýëç¿éí ¿ë íèéöýë ãýæ ¿çäýã áàéíà. Áèåä îðñîí ýìèéí áîäèñóóä õèìèéí, õèìèôèçèêèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýëä îðñíû óëìààñ ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿í áóóðàõ þìóó åðººñºº ¿ð ä¿íã¿é áîëáîë ýìèéí õèìèéí, õèìè-ôèçèêèéí ¿ë íèéöýë ãýäýã àæýý. Òýãâýë ýìèéí õýëáýðèéã áýëòãýõ, õýðýãëýõ, íýã òàðèóðò îëîí ýì õîëüæ òàðèõ ¿åä ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿í áàãàñàõ þìóó ¿ã¿é áîëîõûã ýìç¿éí ¿ë íèéöýë ãýæ ¿çäýã áàéíà. Ýìç¿éí ¿ë íèéöýë íü íºãºº òàëààñàà áàñ õèìèéí, ôèçèêèéí ¿ë íèéöýë áàéäàã. ßëàíãóÿà, ýì÷ ºâ÷òºíä ôèçèê øèíæýýðýý ¿ë íèéöýõ ýì¿¿äèéã õàìòàä íü õîëüæ íàéðóóëàõààð íýã æîðîíä áè÷ñýíýýñ óóñàõ ÷àíàð íü ººð÷ëºãäºõ, ýñõ¿ë òóíäàñæèõ çýðýã çîõèñã¿é áàéäàë ¿¿ñ÷ áîëíî. Õýðýâ õóóðàé ýì áîë õàéëàõ, ÷èéã òàòàæ íîéòîí íóíòàã áîëîõ, á¿ð òýñðýìòãèé þìóó ãàë àâàëöàìòãàé õîëüö ÷ ¿¿ñ÷ áîëçîøã¿é þì. Ò¿¿í÷ëýí îëîí ýìèéã õîëüæ õýðýãëýõýä áèåä  35

Áóíüæàâûí Îðãèë

îðîíãóóòàà èñýëäýõ, àíãèæðàõ, ñààðìàãæèõ, òóíäàñ ¿¿ñãýõ çýðýã îëîí ÿíçûí õèìèéí óðâàë ÿâàãäàæ áîëîõ þì. Èéìä àëèâàà íèéëìýë íàéðëàãàòàé ýìèéí æîð áè÷èõäýý ýìç¿éí ¿ë íèéöýë ãàðãàõã¿é áàéõ ¿¿äíýýñ äàðààõü ç¿éëèéã àíõààðàõ øààðäëàãàòàé àæýý. ¯¿íä: 1. Àëêàëîèä áîëîí àëêàëîèäûí øèíæ á¿õèé áîäèñûã ø¿ëò, èäýýëýã áîäèñ, óóðãèéí áýëäìýë, èîäûí äàâñ áîëîí èñýëä¿¿ëýõ øèíæ ÷àíàðòàé ýìòýé õàìò íýã æîðîíä áè÷èõã¿é áàéõ 2. Ãëèêîçèä áîëîí ãëèêîçèä àãóóëñàí áýëäìýëèéã õ¿÷èë, ø¿ëò, õ¿íä ìåòàëëûí äàâñ, èîäûí äàâñ, èñýëä¿¿ëýõ øèíæ ÷àíàðòàé ýìòýé õàìò íýã æîðîíä áè÷èõã¿é, òýäãýýðèéã õàìò õýðýãëýõýýð ºâ÷òºíä çààõã¿é áàéõ 3. Õ¿÷ëèéã ø¿ëòëýã áîäèñòîé, ýñâýë ø¿ëòèéã õ¿÷èëëýã áîäèñòîé õàìò íýã íàéðëàãàíä îðóóëæ áè÷èõ þìóó ºâ÷òºíä õàìòàä íü õýðýãëýõã¿é áàéõ. Ò¿¿í÷ëýí ø¿ëò þìóó ø¿ëòëýã áîäèñûã õ¿íä ìåòàëëûí äàâñ, àëêàëîèä, ãëèêîçèä, óóðãèéí áýëäìýë çýðýãòýé õàìò õýðýãëýõã¿é áàéõ 4. Õ¿íä ìåòàëëûí äàâñûã õ¿÷èëëýã, ø¿ëòëýã áîäèñ, àëêàëîèä, ãëèêîçèä, èäýýëýã áîäèñ, óóðãèéí áýëäìýë çýðýãòýé õàìò õýðýãëýõã¿é áàéõ.

1.6. Ýìèéí ãàæ íºëººíèé òàëààðõè òîâ÷ îéëãîëò

Ýìýí ýì÷èëãýýíèé ÿâöàä ýìèéí ýåðýã áóþó ¿íäñýí ¿éë÷ëýëèéí õàæóóãààð ò¿¿íèé ñºðºã áóþó ãàæ ¿éë÷ëýë èëðýõ ÿâäàë öººíã¿é òîõèîëäîæ,  36

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ýì÷èëãýýíèé ¿ð ä¿íä ñàäàà áîëîõ òàë áèé. Ýíý óòãààð íü ýìèéã “õî¸ð ¿ç¿¿ðòýé ç¿¿” õýìýýí íýðëýäýã áèëýý. Òýðõ¿¿ “ç¿¿”-íèé íýã ¿ç¿¿ð ºâ÷òºíèé ºâ÷èí ýìãýãèéã àíàãààõ óâüäàñòàé áàéõàä íºãºº ¿ç¿¿ð íü òóõàéí ºâ÷òºíä øèíýýð ºâ÷èí ýìãýã ¿¿ñãýõ ãàéòàé áàéäàã. Èéì ó÷ðààñ ýì÷, ýì ñóäëàà÷èä ýìèéí ¿íäñýí ¿éë÷ëýëèéí çýðýãöýý ò¿¿íèé ãàæ ¿éë÷ëýë áóþó ãàæ íºëººã ñóäëàí òîãòîîæ, óëìààð ñýðãèéëýõ àðãà çàìûã òîäîðõîéëîõîä ÷óõàë÷ëàí àíõààðñààð èðæýý. Åð íü ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä ýìèéí ãàæ ¿éë÷ëýë ãàðàõ òîõèîëäîë ýð÷èìòýé íýìýãäñýýð áàéãàà áºãººä ýðäýìòýä, ñóäëàà÷äûí òîãòîîñíîîð ýìèéí ãàæ íºëºº ãàðàõ äàðààõü õýäýí ¿íäñýí øàëòãààí áàéäàã àæýý. ¯¿íä: 1. Ýìèéí õýëáýð áîëîí ýìèéã áýëäñýí áàéäëààñ ¿¿äñýí áàéõ. Ýíä èõ òºëºâ ýìç¿é÷ ÿìàð íýã õýìæýýãýýð áóðóóòàé áàéäàã. 2. Ýìèéã áóðóó ºãñºí, òàðüñàíààñ ¿¿äýëòýé áàéõ. Ýíä èõ òºëºâ ýì÷, ñóâèëàã÷ ÿìàð íýã õýìæýýãýýð áóðóóòàé áàéäàã. 3. Ýìèéã áóðóó õàäãàëñàí, áóðóó õýðýãëýñíýýñ ¿¿äýëòýé áàéõ. Ýíä èõ òºëºâ ºâ÷òºí, ò¿¿íèé îéð òîéðíû õ¿ì¿¿ñ ÿìàð íýã õýìæýýãýýð áóðóóòàé áàéäàã. Ãýõäýý ãîë òºëºâ ýìèéí ººðèéíõ íü á¿òöèéí îíöëîã, ìºí òóõàéí õ¿íèé áèå ìàõáîäûí ºâºðìºö òàëóóäààñ ýìèéí ãàæ íºëºº èëðýõ ýñýõ íü øàëòãààëäàã áàéíà. Ýìèéí ãàæ ¿éë÷ëýë ºâ÷òºíä ýìíýëç¿éí ÿíç  37

Áóíüæàâûí Îðãèë

á¿ðèéí øèíæýýð èëýðäýã áºãººä òýäãýýðèéã àíãèëàõ õýä õýäýí çàð÷èì áàéäàã. Íýëýýä ýíãèéí àíãèëëààð, ýìèéí ñºðºã áóþó ãàæ ¿éë÷ëýëèéí óëìààñ ºâ÷òºíèé áèå ìàõâîäûí ç¿ãýýñ ¿ç¿¿ëýõ õàðèó ¿éëäëèéã õàðøëûí óðâàë, õàðøëûí áóñ óðâàë, õîðäëîãûí óðâàë ãýæ õóâààäàã áàéíà. Õàðøëûí óðâàë: Õàðøëûí óðâàë ýìèéí òóíãààñ îãò õàìààðäàãã¿é, íýëýýä îëîíòàà òîõèîëääîã ãàæ ¿éë÷ëýëèéí èëðýë þì. ªâ÷òºíä õýðýãëýñýí ýì íü ýíý ¿åä õàðøèë òºð¿¿ëýã÷ áóþó àëëåðãåíû (ýñðýã òºð¿¿ëýã÷ áóþó àíòèãåí) ¿¿ðýã ã¿éöýòãýäýã áàéíà. Ýìèéí óëìààñ õ¿íèé áèå ìàõâîäîä ÿâàãäàõ õàðøëûí óðâàë ìàø öî÷ìîã (àíàôèëàêñèéí øîê õýëáýðòýé), ýñõ¿ë àëãóóðõàí èëýðäýã áàéíà. Ýìèéí õàðøëûã äàðààõü 4 õýëáýð áóþó õýâøèíæ áîëãîí õóâààæ ¿çäýã: 1-ð õýâøèíæ. Ýíý ¿åä õàðøèë íü IgE-èéí ýñðýã áèå áóþó àíòèòåë ¿¿ñýõ óðâàë ìàÿãààð ÿâàãääàã áà ýìíýëç¿éí õóâüä ÷îíîí õºðâºñ, ðèíèò, áðîíõîñïàçìûí øèíæýýð èëýðäýã áàéíà. Èõ òºëºâ ïåíèöèëëèí, ñóëüôàíèëàìèäûí á¿ëãèéí ýì¿¿ä èéì õýâøèíæèò õàðøëûí óðâàë ºãäºã. 2-ð õýâøèíæ. Ýíý ¿åä õàðøëûí óðâàëä IgG, IgM òàòàãäàí îðäîã áà õàâñðàãûí ñèñòåì èäýâõæèäýã áàéíà. Õàðøèëò óðâàëûí ¿ð ä¿íä öóñíû ýñ¿¿ä çàäðàí õàéëàõ õ¿ðòýë íîöòîé ¿çýãäýë áîëäîã. Æèøýý íü, ìåòèëäîïà õýìýýõ ýìèéí õàðøëûí óëìààñ ãåìîëèç ÿâàãäàæ, àíåìè ¿¿ñäýã. 3-ð õýâøèíæ. Ýíý ¿åä õàðøëûí óðâàë íü IgE, IgG, IgM áîëîí õàâñàðãûí îðîëöîîòîéãîîð  38

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ÿâàãäàæ, àíòèãåí + àíòèòåë + õàâñàðãûí èæ á¿ðäýë áóþó êîìïëåêñ ¿¿ñ÷, òýð íü óëìààð ñóäàñíû äîòîîä á¿ðõýâ÷ áóþó ýíäîòåëèéã ãýìòýýæ, èéëäñèéí ºâ÷èí ¿¿ñãýäýã áàéíà. Ýìíýëç¿éí õóâüä ÷îíîí õºðâºñ, àðòðàëãè, àðòðèò, ëèìôàäåíèò, õàëóóðàëò çýðýã øèíæ òýìäã¿¿äýýð èëýðäýã áàéíà. Èéì õýâøèíæèò óðâàëûã èõ òºëºâ ïåíèöèëëèí, ñóëüôàíèëàìèä, èîäûí áîëîí öóñíû áýëäìýë ¿¿ñãýäýã àæýý. 4-ð õýâøèíæ. Ýíý ¿åä õàðøëûí óðâàëä ýñèéí äàðõëàëûí ñèñòåì, ººðººð õýëáýë Ò-ëèìôîöèò, ìàêðîôàãóóä îðîëöäîã áàéíà. Èéì òºðëèéí õàðøèë çàðèì ¿åä ýì õýðýãëýñýí äàðóéä ¿¿ñ÷ áîëîõ àâ÷, èõ òºëºâ ýìèéã õýðýãëýñíýýñ õîéø 7-12 öàãèéí äàðàà èëýðäýã áàéíà. Ýìèéí õàðøëûí íýã îíöãîé õýëáýð áîë èäèîñèíêðàçèéí ¿çýãäýë þì. Èäèîñèíêðàçè ãýäýã áîë õ¿íèé áèå ìàõáîä çàðèì ýìýíä òºðºëõèéí õýò ìýäðýã áóþó óã ýì åðººñºº òààðàõã¿é áàéõ ¿çýãäëèéã õýëäýã áàéíà. Èõ òºëºâ òóõàéí õ¿íèé áèåä óã ýìèéã çàäëàõ ôåðìåíò, ýñâýë ýìèéã õîðã¿éæ¿¿ëýõ ñèñòåì òºðºëõèéí áàéõã¿éãýýñ èäèîñèíêðàçè áîëäîã àæýý. Õàðøëûí áóñ óðâàë: Ýíý íü ýìèéã ýì÷èëãýýíèé òóíãààð õýðýãëýæ áàéõ ¿åä ÿíç á¿ðèéí ¿çýãäëýýð èëýðäýã áàéíà. Æèøýý íü, õàð òàìõèíû òºðëèéí áýëäìýë, ÿëàíãóÿà îïèé, ìîðôèíûã õýðýãëýõ ¿åä ºâ÷òºíèé ºòãºí õàòàõ. Ýì õýðýãëýñíýýñ áèåä ãàðàõ ãàæ ¿çýãäëèéã àíõäàã÷ áà õî¸ðäîã÷ ãýæ çààãëàí àâ÷ ¿çäýã. Ýì õýðýãëýõýä õ¿íèé áèåä  39

Áóíüæàâûí Îðãèë

øóóä èëýðäýã äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ ãýõ ìýò ¿çýãäëèéã àíõäàã÷ ãàæ íºëºº ãýæ ¿çäýã. Õàðèí ýìèéã õýðýãëýñíýýñ õîéø íýëýýä õîæóó áèåä ãàðàõ áàçààõã¿é ¿çýãäëèéã õî¸ðäîã÷ ãàæ íºëºº ãýæ îéëãîäîã áàéíà. Æèøýý íü, àíòèáèîòèêèéã óäààí õóãàöààãààð õýðýãëýñíèé óëìààñ õ¿íèé ãýäñýí äýõ íÿíãóóäûí õýâèéí õàðüöàà àëäàãäàæ, äèñáàêòåðèîçûí øèíæ¿¿ä èëðýõ. Õîðäëîãûí óðâàë: Èõ òºëºâ ýìèéí òóíã õýòð¿¿ëñíýýñ áîëæ èëýðäýã. Ãîë øàëòãààí íü òóõàéí ýìèéí òóíã ñàíààòàé þìóó ñàíàìñàðã¿é èõýñãýõ ÿâäàë þì. Ýìèéí õîðäëîãûí óðâàë õºíãºí, õ¿íä, ìàø õ¿íä õýëáýðýýð èëýð÷ áîëäîã. Ýíý òóõàé äîîð æè÷ ºã¿¿ëýõ áîëíî. Äýýð äóðäñàíààñ ãàäíà ýìèéí ãàæ íºëººíèé ººð õýëáýð¿¿ä áàéäàã. Òóõàéëáàë, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýñýí çàðèì ýì ¿ð õºâðºë áîëîí óðãèéí ºñºëò, õºãæèëä ìóóãààð íºëººëñíèé óëìààñ ýëäýâ ãàæèãòàé õ¿¿õýä òºðºõ ÿâäàë ãàðäàã. Ýìèéí èéì ÷èãëýëèéí ãàæ íºëººã òåðàòîãåí ¿éë÷ëýë ãýæ íýðëýäýã áàéíà. ̺í ýìèéí áîäèñ ¿ð õºâðºëèéí ãåíèéí àïïàðàòàä íºëººëæ, ººð÷ëºëò îðóóëñíû óëìààñ óã ººð÷ëºëò öààøèä óäàì äàìæèõ òàë áèé. Ýìèéí ãàæ íºëººíèé ýíý ÷èãëýëèéã ìóòàãåí ¿éë÷ëýë ãýíý. Ò¿¿í÷ëýí çàðèì ýì õ¿íèé áèåä õîðò õàâäàð ¿¿ñãýõ òîõèîëäîë áàéäàã. Ýìèéí ãàæ íºëººíèé èéì õýëáýðèéã êàíöåðãåí ¿éë÷ëýë ãýæ ¿çäýã àæýý.

 40

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

1.7. Ýìèéí õîðäëîãûí òóõàé òîâ÷ îéëãîëò

Ýìýí ýì÷èëãýýíèé ÿâöàä ºâ÷òºí ýìýýð õîðäîõ ÿâäàë àìüäðàë äýýð áàñ ÷ öººíã¿é òîõèîëääîã. Èõ òºëºâ ýìèéí õîðäëîãî íü öî÷ìîã õýëáýðýýð èëýðäýã. Ýìèéí õîðäëîãî ãîë òºëºâ ñàíàìñàðã¿é ãàðäàã áîëîâ÷ ñ¿¿ëèéí ¿åä àìü íàñàà ñàíààòàé åã¿¿òãýõ çîðèëãîîð ýìèéã àøèãëàõ ÿâäàë áèäíèé àìüäðàëä åðäèéí ¿çýãäýë áîëòëîî äýëãýð÷ áîëçîøã¿é áàéãààã õàà õààíàà àíõààðóóøòàé þì. Òýð òóñìàà õ¿ì¿¿ñèéí àìüäðàëä íýëýýä îéð äºõºì àæèëëàäãèéí õóâüä ñóìûí, ºðõèéí ýì÷ íàð ýíý àñóóäàëä çîõèõ ¸ñîîð àíõààðàë õàíäóóëàõ øààðäëàãàòàé áèëýý. Èõýâ÷ëýí ýìèéã íýã óäààä èõ õýìæýýãýýð óóæ õîðäîõ ÿâäàë ãàðäàã áà ýíý çîðèëãîîð íîéðñóóëàõ áîëîí ñýòãýö íºëººò ýìèéã áóñàä òºðëèéí ýìýýñ èë¿¿òýé õýðýãëýäýã àæýý. ªâ÷íèéã àíàãààõ, îíîøëîõ, ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã ýìèéí áýëäìýëèéí òóíã õýòð¿¿ëñíèé óëìààñ õ¿íèé áèå ìàõâîäîä ¿¿ñýõ ýìãýã ïðîöåññûã ýìèéí õîðäëîãî ãýæ ¿çäýã. Çàðèì ýðäýìòýä ýìèéí áîëîí áóñàä øàëòãààíò àëèâàà õîðäëîãûã “õèìèéí ºâ÷èí” ÷ ãýæ íýðëýäýã. Ýìèéí õîðäëîãûí ¿åä õ¿íèé áèå ìàõâîäûí äîòîîäîä ÿâàãäàæ áóé áèîõèìèéí õýâèéí ïðîöåññ ººð÷ëºãäºæ, õîðäëîãûí ñóëõàí èëðýëýýñ ¿õýëä õ¿ðãýõ õ¿ðòýë áèåèéí ÿíç á¿ðèéí ýä, ýðõòýí òîãòîëöîîíû á¿òýö, ¿éë àæèëëàãàà õÿìàðäàã áàéíà. Îð÷èí ¿åä ÿíç á¿ðèéí ýìèéí õîðäëîãûí  41

Áóíüæàâûí Îðãèë

òàëààð àíàãààõ óõààíû õýâëýë¿¿äýä ºðãºí ìýäýýëæ áàéíà. Çàðèì ñóäëàà÷äûí òîãòîîñíîîð, ýìèéí õîðäëîãî íèéò õîðäëîãûí òîõèîëäëûí 25.6-28.4%-èéã ýçýëäýã áºãººä íèéò ýìèéí õîðäëîãûí 12.3-23.5%-èéã íîéðñóóëàõ ýìíýýñ õîðäîõ ÿâäàë ýçýëäýã áàéíà. Åð íü èõýíõ óëñàä, ò¿¿íèé äîòîð ìàíàé îðíû ýìíýëãèéí ïðàêòèêò ÷ òýð, íîéðñóóëàõ, òàéâøðóóëàõ ýìýýð õîðäîõ ÿâäàë òýðã¿¿í áàéð ýçýëäýã áà àíòèáèîòèê, ñóëüôàíèëàìèä, ñýòãýö, ìýäðýëä ¿éë÷ëýõ ýì¿¿ä, õ¿÷èë, ø¿ëò çýðýã îëîí òºðëèéí ýìíýýñ õîðäîõ ÿâäàë öººíã¿é òîõèîëääîã áàéíà. Õîðäëîãûí óðâàëûí èëðýëèéí çýðýã íü òóõàéí ýìèéí ººðèéíõ íü õîðò ÷àíàðààñ ãàäíà íýã óäààãèéí, õîíîãèéí áîëîí êóðñ ýì÷èëãýýíèé òóí, ýì÷èëãýý ¿ðãýëæèëñýí íèéò õóãàöàà, ýìèéã áèåä îðóóëñàí àðãà çàì, áóñàä ýìòýé õàðèëöàí ¿éë÷ëýõ áàéäàë, ºâ÷òºíèé áèåèéí åðºíõèé áàéäàë, íàñ, õ¿éñ çýðýã îëîí õ¿÷èí ç¿éëýýñ øàëòãààëäàã áàéíà. ͺ㺺 òàëààð ýëýã, Ẻðíèé ¿éë àæèëëàãààíû áîëîí öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàë, ç¿ðõíèé ãàæèã, áîäèñûí ñîëèëöîîíû ýìãýãòýé ºâ÷òºí ýìýíä àìàðõàí õîðäîõ õàíäëàãàòàé áàéäàã àæýý. Ýìèéí õîðäëîãûí ¿åä õ¿íèé áèå ìàõáîä á¿õýëäýý õÿìðàõûí ãàäíà òîäîðõîé ýä, ýðõòýí, òîãòîëöîîíû á¿òýö, ¿éë àæèëëàãàà ººð÷ëºãäñºíòýé õîëáîãäîí ýìíýëç¿éí ÿíç á¿ðèéí øèíæ òýìäýã èëýðäýã. Òýð á¿õíèé òàëààð ýíä äóðäàõ áîëîìæã¿é þì. Ýìèéí õîðäëîãûã îíîøëîõîä ýìíýëç¿éí, ëàáîðàòîðèéí, ýìãýã àíàòîìèéí îíîøëîãîîíû  42

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

àðãûã õýðýãëýíý. Ñóìûí áîëîí ºðõèéí ýì÷èéí õóâüä ýìèéí õîðäëîãûã ýìíýëç¿éí àðãààð öàã àëäàëã¿é îíîøëîõîä ãîë àíõààðëàà ÷èãë¿¿ëýõ õýðýãòýé áîëíî. Ýìèéí õîðäëîãî ýì÷, ýìíýëãèéí áóñàä àæèëòíû ñàíàìñàðã¿é, áîëãîîìæã¿é àæèëëàãààòàé õîëáîãäîí ãàðàõ íü îëîíòàà áàéäàã òóë äàâûí ºìíº ýì÷ ºâ÷òºíä ýì çààõ þìóó æîð áè÷èõäýý àëèâàà ýìèéí òóíãèéí òàëààð íîì, ãàðûí àâëàãà, ëàâëàõààñ çîðèóä íÿãòàëæ áàéõ íü ÷óõàë áîëîé. 1.8. Ýìèéã çîõèñòîé õýðýãëýõ òàëààð àíõààðàõ çàðèì àñóóäàë Ýì÷èéí íýã ãîë ¿¿ðýã áîë ýìèéã ýì÷èëãýýíä çîõèñòîé õýðýãëýõ ÿâäàë þì. Îð÷èí ¿åä ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý ãýñýí òîì öîãö îéëãîëò áèé áîëæýý. Ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýý íü ìàø îëîí òàëûí øàëòãààí, íºõöºë áàéäàë õèéãýýä ýåðýã, ñºðºã õ¿÷èí ç¿éëñýýñ øàëòãààëäàã áàéíà. Ýíä ýìèéí çîõèñòîé õýðýãëýýíä çºâõºí ýì÷ ÿìàð ¿¿ðýãòýé áàéõ, þóíä ÷óõàë÷ëàí àíõààðàõ òàëààð öóõàñõàí ºã¿¿ëýõèéã ýðìýëçýâ. Þóíû ò¿ð¿¿í ýì÷ õ¿í ºâ÷òºíä ýìýí ýì÷èëãýý çààõ þìóó ýì áè÷èõèéí ºìíº õýðýãëýõýýð òºëºâëºæ áóé ýìèéí òàëààð òîäîðõîé ìýäëýãòýé áàéõ øààðäëàãàòàé. “Øèíý ñàéí ýì” ãýæ äàì äóóëñàí òºäèé ìýäýýëýëä õºòëºãäºí ýìèéã ºâ÷òºíä áè÷èõã¿é áàéõûã õè÷ýýõ íü ç¿éòýé. Õýðýâ áè÷èõ ãýñýí ýìèéíõýý òóí, ¿éë÷ëýëèéí òàëààð ñàéí ñàíàõã¿é áàéãàà áîë íýðýëõýõã¿éãýýð íîìîî  43

Áóíüæàâûí Îðãèë

ñºõºæ õàðàõ õýðýãòýé. Åð íü ºâ÷òºíä ýìèéí æîð áè÷èõ á¿ðòýý ýìèéí òàëààðõè ãàðûí àâëàãà, ëàâëàõàà çîðèóä õàðæ, ëàâëàäàã ýì÷èéã ºíäºð ñî¸ëòîé õ¿ì¿¿ñ “þì ìýääýãã¿é ýì÷” ãýæ ¿çäýãã¿é áà õàðèí ÷ áè÷ñýí ýìèéã íü íýí èòãýëòýéãýýð õýðýãëýäýã àæýý. Öààøèëáàë, ýì÷ õ¿í òóõàéí ýìèéã ºâ÷òºíä çààõäàà ÿìàð çîðèëãîîð, õèð óäààí õóãàöààãààð, ÿàæ õýðýãëýõèéã äîòðîî íàðèéí òºëºâëºäºã áàéõ øààðäëàãàòàé. Ìýäýýæ, ºâ÷òºíä òàâüñàí ºâ÷íèé îíîøèíäîî ýðãýëçýýã¿é þìóó àëü áîëîõîîð ýðãýëçýý áàãàòàé áàéõ íü ÷óõàë. Áàñ òóõàéí ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿¿ññýí íºõöºë øàëòãààí, ýìãýã æàì, ýìíýëç¿éí ÿâö, òàâèëàíãèéí òàëààð àëü áîëîõ òîäîðõîé îéëãîëò, ìýäýýëýëòýé áàéõ øààðäëàãàòàé þì. Ýäãýýð øààðäëàãàòàé õîëáîãäóóëàí äàðààõü õýäýí àñóóäàëä àíõààðëàà õàíäóóëàõûã ìýðãýæèë íýãò íºõºä人 çºâëºõ áàéíà. Îð÷èí ¿åèéí áèîëîãèéí îéëãîëòûí ¿¿äíýýñ ýìèéí áýëäìýëèéã õ¿íèé áèå ìàõâîäîä òîäîðõîé íºëºº ¿ç¿¿ëäýã ãàäààä îð÷íû íýã õ¿÷èí ç¿éë ãýæ ¿çäýã áºãººä ýìèéí ¿éë÷ëýëèéí õàðèóä õ¿íèé áèå ìàõâîäûí òàëààñ ãàðàõ óðâàëûã ýìèéí áîäèñûí ìîëåêóëòàé àìüä ýñèéí ìîëåêóë õàðèëöàí ¿éë÷èëñíèé ¿ð äàãàâàð þì ãýæ ¿çäýã áèëýý. ¯¿íòýé õîëáîãäóóëàí àâ÷ ¿çâýë, ýìèéí àíàãààõ ¿éë÷ëýë íü äàðààõü ¿íäñýí ÷èãëýëýýð õýðýãæäýã áàéíà. ¯¿íä: a) ªâ÷íèé ¿íäñýí þìóó òóñëàõ øàëòãààí áîëîõ àëèâàà áîäèñûí äóòëûã ýì áèå ìàõâîäîä îðëîõ  44

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

áóþó íºõºæ ºãäºã áàéíà. Èéì ýìèéí òîäîðõîé æèøýý áîë àìèíäýì, äààâàð, òýäãýýðèéí óëàìæëàëò áýëäìýë¿¿ä þì. á) Ýìèéí áýëäìýë íü ºâ÷íèé ãîë þìóó àëü íýãýí øàëòãààí áîëîõ íÿí þìóó õîðò áîäèñûã õîðã¿éæ¿¿ëýõ, ñààðìàãæóóëàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. â) Ýì íü õ¿íèé áèå ìàõâîäûí äîòîîäîä ÿâàãäàæ áóé áîäèñûí ñîëèëöîîíû õÿìðàëûã çàñ÷, òîõèðóóëàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Äýýðõ ó÷èð øàëòãààíòàé óÿëäàí, ýìýí ýì÷èëãýýíèé äàðààõü 4 ¿íäñýí ÷èãëýë áóþó õýëáýð áàéäàã: 1.ªâ÷íèé øàëòãààíä ÷èãëýñýí ýì÷èëãýý: Àëèâàà ºâ÷íèé øàëòãààíûã àðèëãàõ çîðèëãîîð õýðýãëýæ áóé ýìýí ýì÷èëãýýã õýëíý. Æèøýý íü, õýðëýã ºâ÷íèé øàëòãààíò ýíäîìèîêàðäèòûí ýõýí ¿åä àíòèáèîòèêèéã õýðýãëýñíýýð öóñ çàäëàã÷ β-ñòðåïòîêîêêèéã óñòãàí, óëìààð ç¿ðõíèé õàâõëàãûí ãàæèã ¿¿ñýõýýñ ñýðãèéëæ ÷àääàã. ªâ÷íèé øàëòãààíûã ¿ã¿é õèéõ çîðèëãîîð íÿí, âèðóñ, øèìýã÷èéã ¿õ¿¿ëýõ þìóó ºñºëòèéã íü çîãñîîõ ¿éë÷ëýëòýé ýì¿¿äèéã õýðýãëýäýã. 2.ªâ÷íèé ýìãýã æàìä ÷èãëýñýí ýì÷èëãýý: ªâ÷èí ¿¿ñ÷, õºãæèõ ìåõàíèçìûã àðèëãàõ áóþó òàñëàõ çîðèëãîîð õýðýãëýæ áóé ýìýí ýì÷èëãýýã õýëäýã. Æèøýý íü, ç¿ðõíèé ìèòðàëü ãàæèãòàé, öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàë á¿õèé ºâ÷òºíä ç¿ðõíèé ãëèêîçèä õýðýãëýñíýýð ìèîêàðäûí àãøèëòûã ñàéæðóóëàí, àìüñãààäàëò, õàâàíã àðèëãàõ þìóó áàãàñãàõ.  45

Áóíüæàâûí Îðãèë

3.ªâ÷íèé øèíæ òýìäýãò ÷èãëýñýí ýì÷èëãýý: ªâ÷íèé ¿åä èëýð÷ áóé àëèâàà øèíæ òýìäãèéã àðèëãàõ áóþó áàãàñãàõ çîðèëãîîð ýì õýðýãëýõèéã õýëíý. Æèøýý íü, ÿìàðâàà õàëóóðàëòûã äàðàõ çîðèëãîîð ïàðàöåòàìîë óóëãàõ, ýñâýë ºâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð ìîðôèí òàðèõ ã.ì. 4.ͺõºí ñýëáýõ ýì÷èëãýý: Áèå ìàõáîäîä áàéäàã ôåðìåíò, äààâàð, àìèíäýì, ýðäýñ, áè÷èë áîäèñ çýðãèéí äóòëûí ¿åä òýäãýýðèéã íºõºí ñýëáýõ çîðèëãîîð õîëáîãäîõ ýìèéí áýëäìýëèéã áèåä îðóóëàõ ýì÷èëãýý þì. Æèøýý íü, ÷èõðèéí øèæèí ºâ÷òýé õ¿íä èíñóëèí òàðèõ, ÷èéã áàì ºâ÷íèé ¿åä àñêîðáèíû õ¿÷èë óóëãàõ ã.ì. Ò¿¿íýýñ ãàäíà ºâ÷èí ýìãýãèéã îíîøëîõ áîëîí óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð ýìèéí áýëäìýë¿¿äèéã ºðãºí õýðýãëýäýã áèëýý. Èéìä ºâ÷òºí á¿ðò ýìýí ýì÷èëãýýíèé ÿìàð ÷èãëýë áóþó õýëáýðèéã ñîíãîõîî óðüä÷èëàí ñàéòàð áîäîæ, òºëºâëºõ õýðýãòýé þì. ͺ㺺 òàëààð íîìûí ýíý á¿ëýãò ºã¿¿ëñýí ñàíààíóóä ìààíü õýäèéãýýð òîâ÷õîí ÷ ãýñýí, á¿õýëäýý ýìèéã çîõèñòîé õýðýãëýõýä ýì÷ýýñ ìýäýæ, õàðãàëçàí àíõààðâàë çîõèõ ç¿éë¿¿äèéã àãóóëñàí áîëîõûã îíöëîí òýìäýãëýìýýð áàéíà. Îð÷èí ¿åèéí èõýíõ ýì¿¿ä ýì÷èëãýýíèé ºíäºð èäýâõ, õ¿÷ ÷àäàëòàéí çýðýãöýý ãàæ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëýõ ÷àíàðààðàà ìóíäàõã¿é èõ áèëýý. ¯¿íòýé õîëáîãäóóëàí àíãëèéí íýãýí ýì÷: “Áèä óëàì á¿ð àþóë îñîëã¿é ìýñ çàñëûí ýðèí ¿åä áóþó óëàì á¿ð àþóëòàé ýìýí ýì÷èëãýýíèé ýðèí ¿åä àæ òºðºõ  46

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

áîëëîî” ãýæ õýëñýí íü òèéì ÷ òîì õýòð¿¿ëýã áèø àæýý. Ãýõäýý ýìèéã ýì÷èëãýýíä õýðýãëýõ ¿åä ýì÷ëýã÷ ýì÷èéí õóâüä “Non nocere” áóþó “Õîð ó÷ðóóëàõã¿é áàéõ” õýìýýõ äýýä õóóëü áàéäàã áîëîâ÷ “Adjuvare” áóþó “Òóñ áîëîõ” ãýäýã çàð÷ìûã áàñ ìàðòàæ áîëîõã¿éã õóó÷èí ÇÕÓ-ûí íýðò ýì÷, ýìíýëç¿éí ýì ñóäëàë÷ Á.Å.Âîò÷àë ìýðãýæèë íýãò íºõºä人 õàíäàæ çºâëºñºí áàéäàã. Íýðò ýì÷èéí ýíý ¿íýòýé çºâëºãºº á¿õèé ñîíèðõîëòîé íýãýí ºã¿¿ëýë õýäèéãýýð ºíãºðñºí çóóíû 70-ààä îíû ýõýýð íèéòëýãäñýí ÷ ãýñýí, ºíººäºð ÷ à÷ õîëáîãäëîî àëäààã¿é áàéíà ãýæ õýëýõýä ýíä¿¿ðýë áîëîõã¿é áèçýý. Èéìä ýìýí ýì÷èëãýýíèé àñóóäàë á¿ðò ýì÷ õ¿í íýí óõààëàã õàíäàæ, “Non nocere” áà “Adjuvare” ãýñýí õî¸ð çàð÷ìûã çºâ õîñëóóëæ ÷àääàã áàéõ íü ÷óõàë áîëîé.

1.9. Ýìèéí æîð áè÷èõ òàëààðõè òîâ÷ àíõààðóóëãà

Ýìèéí æîð ãýäýã áîë ýì÷ýýñ ýìç¿é÷ (ýì íàéðóóëàã÷)-ä õàíäàí, òóõàéí ºâ÷òºíä çîðèóëàí áýëòãýæ, îëãîõ ýìèéã çààæ, òóñãàé õýâëýìýë õóóäñàí äýýð áè÷ñýí çààâðûã õýëäýã áºãººä òýð íü íºãºº óòãààðàà ýðõç¿éí à÷ õîëáîãäîë á¿õèé áàðèìò áè÷èã áîëäîã. ªºðººð õýëáýë, ýìèéí æîðûã ýì÷ áóðóó áè÷èõ, ýñâýë òóõàéí ýìèéã ýìç¿é÷ áóðóó áýëòãýæ îëãîñíîîñ ¿¿äýí, ºâ÷òºíèé ýð¿¿ë ìýíä, àìü íàñ õîõèðñîí òîõèîëäîëä ýìèéí æîð íü çîõèîã÷ (ýì÷), ã¿éöýòãýã÷ (ýì ç¿é÷, ýì íàéðóóëàã÷)-èéí ¸ñ ñóðòàõóóíû õèéãýýä ìýðãýæëèéí õàðèóöëàãûí áàéäëûã òîãòîîõîä  47

Áóíüæàâûí Îðãèë

õýðýãëýãäýõ õóóëü ¸ñíû áàðèìò áîëäîã ó÷èðòàé. ͺ㺺òýéã¿¿ð, ýìèéí æîð áè÷èõ ýðõ ãàãöõ¿¿ ýì÷èä ë îëãîãäñîí áàéäàã òóë òýðõ¿¿ îíöãîé ýðõýý õýðõýí ýäëýõ, àìüäðàëä õèð çýðýã ¿ð ä¿íòýé õýðýãæ¿¿ëæ ÷àäàõ ýñýõ íü òóõàéí ýì÷ õ¿íèé îëîí òàëûí øèíæ ÷àíàðûã èëýðõèéëýõ áèëýý. Òóõàéëáàë:  Äàâûí ºìíº, ýìèéí æîðûã ÿàæ áè÷ñýíýýð íü òýðõ¿¿ ýì÷èéí õóâü õ¿íèéõ íü ºâºðìºö øèíæèéã (íààä çàõ íü õèð çýðýã íÿìáàé õ¿í áîëîõûã) áàðèìæààëæ áîëîõ þì.  ͺ㺺 òàëààð, òýð ýì÷ ºâ÷òºí人 õèð àíõààðàëòàé õàíääàã áîëîõ íü îéëãîãäîíî.  Ýìèéí òàëààð ýì÷ ººðºº õèð ñàéí ìýääýã ýñýõ íü ÷ õàðàãäàíà.  Ýìíýëç¿éí ýì ñóäëàëûí ìýäëýã õèéãýýä ýìýí ýì÷èëãýýíèé òóðøëàãààð ÿìàð ýì÷ áîëîõ, ýì÷èëãýýíèé òàêòèê áàðèìòàëæ ÷àääàã ýñýõ íü ìýäðýãäýíý.  Ýöýñò íü, òóõàéí ýì÷ ºâ÷òºíä çºâëºãºº ºãºõ àðãà áàðèëààð ÿìàð áîëîõ íü ìýäýãäýõ áèëýý. Èéìä ýìèéí æîðûã çºâ, ÿìàð íýãýí àëäàà ìàäàãã¿é, á¿ðýí ã¿éöýä áè÷èõèéã ýì÷ á¿õýí õè÷ýýõ øààðäëàãàòàé þì. Õýðýâ ýìèéí æîð íü çîõèõ ä¿ðýì æóðìûí äàãóó áè÷èãäýýã¿é áàéâàë ò¿¿íèé äàãóó ýì îëãîõûã õîðèãëîäîã ó÷èðòàé. Ýìèéí æîð íààä çàõ íü äàðààõü ìýäýýëëèéã àãóóëñàí áàéõ øààðäëàãàòàé: • Ýìíýëãèéí íýð, òýìäýã • ªâ÷òºíèé îâîã íýð, íàñ, ãýðèéí õàÿã • Ýì÷èéí îâîã íýð, æîðûã áè÷ñýí îí ñàð ºäºð  48

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

• Òóõàéí ýì áóþó áèîáýëäìýëèéí íýðèéã àëü áîëîõîîð îëîí óëñûí íýðøëýýð, ëàòèíààð ãàðãàöòàé, çºâ áè÷èæ, ýìèéí òóí õýìæýýã òîäîðõîé çààñàí áàéõ. • ̺í ýìèéí õýëáýð, áýëòãýõ àðãûã ëàòèíààð áè÷èæ, îëãîãäîõ íèéò òîî õýìæýýã ÿâ öàâ çààõ. • Òýìäýãëýëèéí õýñýãò òóõàéí ýìèéí áýëäìýëèéã ÿìàð õýìæýýãýýð ÿàæ õýðýãëýõ àðãûã ìîíãîë õýëýýð ìàø îéëãîìæòîé, òîäîðõîé çààæ áè÷íý. • Òºãñãºëä íü ýì÷ ãàðûí ¿ñãýý çóðæ, õóâèéí òýìäãýý äàðàõ çàìààð óã ýìèéí æîðûã áàòàëãààæóóëíà. Ìýäýýæ, ýìèéí æîðûã áýõ áóþó òîñîí áàëààð òîä, ãàðãàöòàé áè÷èõ áºãººä ýìèéí áýëäìýëèéí íýð, òóí õýìæýýã áàëëàæ, çàñâàðëàæ áîëîõã¿é ãýäãèéã àíõààð÷ áàéõ ¸ñòîé. Ìàíñóóðóóëàõ, ñýòãýö íºëººò áîëîí õ¿÷òýé ¿éëäýëòýé ýìèéí æîðûã áè÷èõäýý “Ìàíñóóðóóëàõ, ñýòãýöýò íºëººò ýìèéã íèéë¿¿ëýõ, ¿éëäâýðëýõ, õýðýãëýõ, ëèöåíç îëãîõ æóðàì, ýìèéí æàãñààëò áàòëàõ òóõàé” Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàéäûí 2003 îíû 306 òîîò òóøààëûã ìºðäëºã áîëãîæ, æîðûí íýã õóóäñàí äýýð ìàíñóóðóóëàõ òºðëèéí íýã ë ýìèéã çîõèõ òîî õýìæýýãýýð (øàõìàë, ¿ðýë, íóíòàã áîë 12 øèðõýã, òóíøèë áîë 10 øèðõýãýýñ èë¿¿ã¿é) áè÷èõ ¸ñòîé. Ò¿¿í÷ëýí íýã óäààãèéí æîðîíä ñïèðò, ñïèðòèéí óóñìàëûã 50 ìë-ýýñ èë¿¿ áè÷èæ áîëîõã¿é ãýäãèéã ñàíàæ áàéõ õýðýãòýé. Ìàíñóóðóóëàõ òºðëèéí ýìýýñ áóñàä ýìèéí õóâüä  49

Áóíüæàâûí Îðãèë

æîðûí íýã õóóäñàí äýýð 3-ààñ îëîí íýðèéí ýì áè÷èæ áîëîõã¿é. ͺ㺺 òàëààð, ìàíñóóðóóëàõ, ñýòãýö íºëººò ýìèéí æîð 5 õîíîã, áóñàä ýìèéí æîð 15 õîíîã õ¿ðòýë õóãàöààíä õ¿÷èíòýé áàéäãèéã ºâ÷òºí õèéãýýä îéð òîéðíûõ íü õ¿ì¿¿ñò ñàíóóëæ áàéõ øààðäëàãàòàé. Õýäèéãýýð ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä ýìèéí ¿éëäâýð¿¿äýä áîëîí ýìèéí ñàíãóóäàä ÷ íýã ñòàíäàðò æîðîîð ýìèéí áýëäìýë¿¿äèéã ºðãºíººð áýëòãýæ ãàðãàäàã, òýäãýýðèéã ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò çîíõèëîí õýðýãëýäýã áîëñîí ÷ ãýñýí ýì÷ õ¿í òóõàéí ºâ÷òºíèé îíöëîãò òîõèðóóëàí ºâºðìºö æîðîîð ýì áè÷èæ, ýìèéí ñàíä áýëòã¿¿ëýõ øààðäëàãà áàéõ ¸ñòîéã ¿ã¿éñãýæ áîëîõã¿é áèëýý. Èéì ÷ ó÷ðààñ ýìèéí æîðûã îôèöèíàëü (officina – ýìèéí ñàí ãýñýí óòãàòàé ëàòèí ¿ãíýýñ ãàðàëòàé áóþó ¿éëäâýðýýñ áîëîí ýìèéí ñàíãààñ áýëýí æîðîîð íýãýíò áýëòãýæ ãàðãàñàí, ýì÷ ººð÷ëºõ áîëîìæã¿é áýëýí æîð þì) áà ìàãèñòðàëü (magister – ìàñòåð, íýð õ¿íä ãýñýí óòãàòàé ëàòèí ¿ãíýýñ ãàðàëòàé áóþó ýì÷ òóõàéí ºâ÷òºíä çîðèóëàí ºâºðìºö íàéðëàãà, òóí õýìæýý, õýëáýð á¿õèé áóþó ººðèéíõºº óõààí áîäëûí äàãóó áè÷ñýí æîð) áè÷ëýãòýé ãýæ õî¸ð õóâààäàã ¸ñîí ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò îëîí æèëèéí òóðø îðøñîîð èðæýý. Õýðýâ îëîí ýìèéí íàéðëàãà á¿õèé íèéëìýë æîð áè÷èõ áîë ýõëýýä ãîë ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëýõ ¿íäñýí ýìèéã (basis), äàðàà íü òóñëàõ ÷àíàðûí ýìèéí áîäèñ (adjuvans), ìºí ýìèéí àìò, ¿íýð, ºíãèéã çàñàõ õîëüö áîäèñ (corrigens), õàìãèéí ñ¿¿ëä ýìèéí õýëáýð îðóóëàõ áîäèñ (constituens)-ûã òóñ òóñ çààí, äýñ äàðààòàé áè÷èõ ó÷èðòàé.  50

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Áàñ ºâ÷òºíä òóõàéí ýìèéã ÿàðàëòàé îëãîõ øààðäëàãàòàé ãýæ ¿çâýë æîðûí ç¿¿í äýýä áóëàíä “Cito” (ò¿ðãýí) áóþó “Statim” (íýí äàðóé) ãýæ áè÷èõýý ìàðòàæ áîëîõã¿é. Åð íü ýìèéí æîðîíä ºðãºí õýðýãëýãääýã ëàòèí ¿ãí¿¿äèéã (Rp:, D.t.d.N., aa, pulv., tab., amp., supp., Inf., Dec., DS:, S:, ã.ì.) ä¿ðìèéí äàãóó çºâ òîâ÷ëîí áè÷èæ õýâøèõ ÿâäàë ýì÷ õ¿íèéã áóñàä ìýðãýæëèéí õ¿ì¿¿ñýýñ ÿëãàðóóëàõ íýãýí ýíãèéí áîëîâ÷ ÷óõàë à÷ õîëáîãäîëòîé àðãà áèëýý. Ýìèéí æîðîíä õýðýãëýãääýã íèéòëýã ëàòèí ¿ãñèéã õýðõýí òîâ÷ëîí õýðýãëýäýã òàëààð õàâñðàëòààð ¿ç¿¿ëýâ. ͺ㺺 òàëààð, ýì÷ íàð ýìèéí æîðûí õóóäàñíû õàíãàëò, õàäãàëàëò, òîîöîîëîëòûí àñóóäëûã àíõààð÷ áàéõ ¸ñòîé. Ìàíàé óëñàä ìºðäºãäºæ áóé ä¿ðýì æóðìûí äàãóó ýìèéí æîðûí õóóäñûã ëèöåíç á¿õèé óëñûí áîëîí õóâèéí õýâøëèéí ýð¿¿ë ìýíäèéí áàéãóóëëàãóóä áàòëàãäñàí çàãâàðûí äàãóó õýâë¿¿ëæ, ýì÷ íàðò òîîöîîòîé îëãîæ, æîðûí çºâ áè÷èëò, õóóäàñíû çàðöóóëàëòàíä õÿíàëò òàâüæ áàéõ ¸ñòîé. Õàðèí ìàíñóóðóóëàõ ýìèéí æîðûí õóóäñûã ÝÌկҺ⺺ñ ýðõëýí, íýãäñýí æóðìààð, òóñãàé äóãààðòàé õýâë¿¿ëýí, ýìíýëãèéí áàéãóóëëàãûí çàõèàëãààð îëãîæ, çàðöóóëàëòàíä íü õÿíàëò òàâèõ ó÷èðòàé. Ýöýñò íü òýìäýãëýõýä, ýì÷ ºâ÷òºíä ýìèéí æîð áè÷èæ ºãººä òóõàéí ýìèéã ýìèéí ñàíãààñ àâàõ ¿åäýý ýìèéí íýð, òóí õýìæýý, ÿàæ õýðýãëýõ, õàäãàëàõ òóõàé ýìç¿é÷ áóþó ýì íàéðóóëàã÷ààñ ñàéòàð ëàâëàí, íÿãòàëæ áàéõûã çºâëºæ çàíøâàë çîõèëòîé áèëýý.  51

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 2.

ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÒÀËÀÀÐÕÈ ÒÎÂ× ÌÝÄÝÝËÝË

2.1. Òºâ ìýäðýëèéí òîãòîëöîîíä ãîëëîí ¿éë÷ëýõ ýì¿¿ä

Àëïðàçîëàì – 0,25 ìã, 0,5 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ñýòãýë çàñàõ, ñîëèîðëûí ýñðýã, òàéâøðóóëàõ, íîéðñóóëàõ, òàòàëòûã íàìæààõ, áóë÷èí ñóëðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé ýì áºãººä ò¿¿íèéã ãîë òºëºâ íåâðîç, ñýòãýë ò¿ãø¿¿ðòýé, òàéâàí áóñ ïñèõîïàòèéí áàéäàë çýðãèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Íîéðìîãëîõ, òîëãîé ýðãýõ, àíõààðàë ñàðíèõ, ñýòãýöèéí áîëîí áèåèéí õºäºë㺺í óäààøðàõ, óõààí ñàíàà ñàìóóðàõ, õèé þì õàðàãäàõ, áóë÷èí ñóëðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Àìüñãàëûí öî÷ìîã äóòìàãøèë, ãëàóêîìûí õºäëºëò, ýïèëåïñè, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä ýíý ýìèéã õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Àìèíîôåíàçîí - 250 ìã øàõìàë, 5 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ¿ðýâñëèéí ýñðýã, ºâäºëò íàìäààõ, õàëóóí áóóðóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé. ¯åíèé ¿ðýâñýë, ãýìòýë, õýðýõ ºâ÷èí, òóëàé ºâ÷íèé ñýäðýëò, íåâðàëãè, ðàäèêóëèò çýðýã ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýäýã. Àðüñààð òóóðàëò ãàðàõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, öóñ áàãàäàõ, õîäîîä ºâäºõ, øàðõëàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Óã ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò áîëîí õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà, êàðäèîìèîïàòè ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ñïàçìîôèëè, ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷íèé ¿åä óã ýìèéã òàðèàãààð õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä  52

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Ðåîïèðèí, Ïèðàáóòîë íýðýýð îðæýý. Àìèòðèïòèëëèí - 25 ìã øàõìàë, 1% - 2 ìë òóíøèëòýé áàéäàã áà ìîíîàìèíîêñèäàçà ôåðìåíòèéí èäýâõèä íºëººëäºãã¿é, ñýòãýë ãóòðàëûí ýñðýã, áàñ áà÷èìäëûã àðèëãàõûí çýðýãöýý òàéâøðóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò ñýòãýë óíàëò, ÿëàíãóÿà ò¿ãøèëò á¿õèé ñýòãýë ãóòðàëûí ¿åä õýðýãëýíý. Ýíý ýìèéã õýðýãëýõ ¿åä òîëãîé ýðãýõ, àì õàòàõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, íîéðìîãëîõ, õàðàà ìóóäàõ, ãàð õºë ñàëãàíàõ, àðüñàí äýýð òóóðàëò ãàðàõ, ñóäàñíû öîõèëò õóðäàñ÷, öóñíû äàðàëò áóóðàõ, ºòãºí õàòàõ, øýýñ õààãäàõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëíî. Ýìèéã ò¿ð¿¿ áóë÷èðõàéí òîìðîëò, ãëàóêîìûí ¿åä, ò¿¿í÷ëýí èïðàçèä, íóðåäàë çýðýã ìîíîàìèíîêñèäàçà ôåðìåíòýä õîðèã ¿ç¿¿ëäýã ýì¿¿äòýé çýðýãö¿¿ëýí õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Àìèòðèïòèëëèí, Àìèïòèëèí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Àöåòèëñàëèöèëûí õ¿÷èë - 100-500 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, õàëóóí áóóðóóëàõ, ºâäºëòèéã áîëîí ¿ðýâñëèéã íàìæààõ çîðèëãîîð õýðýãëýíý. Ñ¿¿ëèéí ¿åä àñïèðèí áîëîí àñêîðáèíû õ¿÷ëèéã òîäîðõîé õýìæýýãýýð àãóóëñàí Aspirin C, Aspirine UPSA, Aspro C çýðýã õººñðºìòãèé øàõìàëóóäûã ºðãºí õýðýãëýõ áîëæýý. Àñïèðèíûã öóñ àëäàõ õàíäëàãàòàé àëèâàà òîõèîëäîëä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ò¿¿í÷ëýí áðîíõûí áàãòðàà, õàðøèëò áóñàä ýìãýã, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, æèðýìñíèé  53

Áóíüæàâûí Îðãèë

ýõíèé 3 ñàðûí õóãàöààíä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àöåòèëñàëèöèëûí õ¿÷èë, Àñïèðèí, ÀñïèðèíÓÏÑÀ, Óëñàðèí-ÓÏÑÀ, Àñïðî-Ñ çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Áàðàëãèí – íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë, ëàà, 5 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, àã÷èë òàâèóëàõ, ºâäºëò íàìæààõ ¿éë÷ëýëòýé. Ýìèéã ãºëãºð áóë÷èíãèéí àã÷èë, ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò ºâäºëòèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Õàðøèë ¿¿ñãýõ, öóñàí äàõü ãðàíóëîöèòûí òîî öººðºõ çýðýã ãàæ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Áàðàëãèíûã öóñíû ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Ìàíàé óëñûí ýìíýëãèéí ïðàêòèêò ºðãºí õýðýãëýãääýã ýì¿¿äèéí íýã þì. Áåíçîáàðáèòàë – 100ìã øàõìàë õýëáýðòýé áºãººä óíàëò òàòàëòûã íàìæààõ ¿éë÷ëýëòýé òóë ýïèëåïñè ºâ÷íèé (ÿëàíãóÿà Grand mal áóþó èõ óíàëòûí ¿åä) ýì÷èëãýý, óíàëòààñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Áåíçîíàë íýðýýð îðæýý. Áèïåðèäèí – 2ìã øàõìàë, 5ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé, òºâèéí õîëèíîëèòèê ¿éë÷ëýëòýé áà íåéðîíû òýíöâýðèéã õàíãàæ, ïàðêèíñîíèçìûí ýñðýã íºëºº ¿ç¿¿ëäýã òóë ïàðêèíñîíèçì áà ò¿¿íòýé òºñòýé õàìøèíæèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Íîéðìîãëîõ, áèå ñóëðàõ, õýë õóóðàéøèõ, õàðààíû çîõèðîë àëäàãäàõ, ç¿ðõ äýëñýõ, ºòãºí õàòàõ, øýýñ õîðèãäîõ, áàðèìæàà àëäàãäàõ, îé ìóóäàõ çýðýã ãàæ  54

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ãëàóêîìà, ìåãàêîëîí áîëîí á¿ä¿¿í ãýäýñíèé áºãëºðºëòºò ºâ÷íèé ¿åä ýíý ýìèéã õîðèãëîõ áà æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä áîëãîîìæëîõ øààðäëàãàòàé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí. Âàëüïðîéíû õ¿÷èë - 200, 500 ìã øàõìàë, 150 ìë ñèðîï õýëáýðòýé, òàòàëòûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä ýïèëåïñè ºâ÷íèé ÿíç á¿ðèéí õýëáýð (Petit mal, Grand mal áîëîí õîëüìîã õýëáýð)-èéí ¿åä õýðýãëýäýã. Áèå ñóëðóóëàõ, äàðàíãóéëàëûí áàéäàëä îðóóëàõ ãàæ ¿éë÷ëýëòýé áºãººä ýëýã, íîéð áóë÷èðõàéí ºâ÷èí, öóñ ãîîæèõ ýìçýãøëèéí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Âàëüïðîéíû õ¿÷èë íýðýýð îðñîí áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Âàëïðîàò íàòðè, Äåïàêèí, Äåïàêèí õðîíî-300, Äåïàêèí õðîíî-500 çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ãàëîïåðèäîë - 1,5ìã, 5ìã øàõìàë, 5 ìã|ìë òàðèëãûí óóñìàë õýëáýðòýé, ñýòãýö íºëººò áýëäìýë áºãººä ãîë òºëºâ äýìèéðýë, õèé ¿çýãäëèéí õàìøèíæèéã äàðàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Ïàðàíîèä áîëîí õèé ¿çýãäýë á¿õèé øèçîôðåíè, ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò ñîëèîðîë, ñýòãýöèéí õºäºë㺺íèé öî÷ðîë, äýìèéðýë, ìàíèêèàëü áàéäëûí ¿åä õýðýãëýäýã. Ýìèéã óäààí õýðýãëýâýë ãàð, õºë, èõ áèå ñàëãàëàõ, ýìõ çàìáàðààã¿é õºäºë㺺í õèéõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Çàðèì òîõèîëäîëä àðüñàí äýýð öýâð¿¿ò òóóðàëò ãàðàõ, ãëàóêîìà ºâ÷èí õóðöäàõ øèíæ àæèãëàãääàã. Òºâ ìýäðýëèéí õ¿íä îðãàíèê ºâ÷í¿¿ä, ç¿ðõíèé õîðèã á¿õèé ºâ÷í¿¿ä,  55

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ẻðíèé äóòìàãøèë, èñòåðè çýðãèéí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ãàëîïåðèäîë, Ãàëîïåðèäîë äåêîíàò, ÃàëîïåðèäîëÀêðè íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Äèàçåïàì - 2, 5, 10 ìã øàõìàë, 15 ìã á¿ðýýñòýé, 5 ìã|5 ìë, 5 ìã|ìë (óóëãàæ õýðýãëýõ), 5 ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéäàã. Òàéâøðóóëàõ, áàãà çýðýã íîéð õ¿ðãýõ, àéäñûã áàãàñãàõ çàìààð ñýòãýë ãóòðàëûã äàðàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Áèå ñóëðàõ, òîëãîé ýðãýõ, òýíöâýð àëäàãäàí ãóéâàæ äàéâàõ, íîéðìîãëîõ, ºòãºí õàòàõ, àðüñ çàãàòíàõ, ãëàóêîìà ºâ÷èí õºäëºõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Ýëýã, Ẻðíèé õóðö äóòìàãøèë, ìèàñòåíè ºâ÷íèé ¿åä áîëîí æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Äèàçåïàì íýðýýð îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Àïàóðèí (2ìã, 5 ìã øàõìàë, 10ìã|2ìë òóíøèë), Ñåäóêñåí (5 ìã øàõìàë, 10 ìã òóíøèë), Âàëèóì (2 ìã, 5 ìã øàõìàë), Ôåíàçåïàì (0,5ìã, 1ìã, 2,5ìã øàõìàë, 0,1%-1ìë òóíøèë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéäàã. Äèãèäðîêîäåéí – 60ìã, 90ìã, 120ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ìîðôèíòýé òºñòýé áîëîâ÷ ºâäºëò íàìæààõ òàëààðàà ò¿¿íýýñ íýëýýä ñóë áºãººä õîîë áîëîâñðóóëàõ çàìûí ¿éë àæèëëàãààíä ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëýõ íü áàãà. Èõ òºëºâ ºâäºëò áà õàíèàëãàëòûã íàìäààõ, òàéâøðóóëàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Çàðèì ºâ÷òºíä Ẻëæèõ, òîëãîé ýðãýõ, íîéðìîãëîõ ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä  56

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ÄÍÑ-êîíòèíóñ íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Äèêëîôåíàê - ãîë òºëºâ 25, 50 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ºâäºëò íàìäààõ, õàëóóí áóóðóóëàõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã, àíòèàãðåãàíò ¿éë÷ëýëòýé. Ýëýã, Ẻð õîðäóóëàõ, õîäîîä öî÷ðîîõ, Ẻëæ¿¿ëýõ, ñóóëãàõ, öóñíû äàðàëò èõýñãýõ, õàìðààñ öóñ ãîîæèõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ïîðôèðèíû ºâ÷èí, áðîíõûí áàãòðàà, õîäîîäíû øàðõëàà, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ̺í ýëýã, Ẻð, ç¿ðõíèé õ¿íä ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã áîëãîîìæëîõ íü ç¿éòýé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòñàí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Äèêëîôåíàê íàòðè, Äèêëîáåíå (25, 50 ìã øàõìàë, 100 ìã á¿ðõ¿¿ëòýé, 25, 50, 100 ìã ëàà, 75 ìã|2 ìë òóíøèë, 1% ãåëü õýëáýðòýé), Äèàôëàì (50 ìã øàõìàë), Äèêëî-Äåíê, Äèêëî-Äåíê 25, ÄèêëîÄåíê 100 (øàõìàë, ëàà, òóíøèë), Äèêëîôåíàê-Àêðè (1%-30 ãð ò|ò.), Äèêëàê (øàõìàë, ëàà, òóíøèë), Ôèëêî-Äèêëî (25ìã, 50ìã øàõìàë), Äèêëîìîë (100ìã øàõìàë, 1% - 20 ã ãåëü), Êàëåìôåíàê (50ìã øàõìàë, 75ìã|3ìë òóíøèë), Íàêëîôåí (75ìã|3ìë òóíøèë), Îðòîôåí (25ìã øàõìàë), Ôåëîðàí (1% 60 ã ãåëü), Àëìèðàë (25ìã, 50ìã øàõìàë, 75ìã|3ìë òàðèëãûí óóñìàë) çýðýã íýðòýéãýýð á¿ðòãýãäñýí áîëíî. Äðîïåðèäîë – 0,25% - 2ìë òóíøèë, 5ìë ôëàêîí õýëáýðòýé, áîãèíî õóãàöààò õ¿÷òýé íåéðîëåïòèê ýì òóë ºâäºëò áà Ẻëæèëòèéã áîëîí ñýòãýöèéí õÿìðàëûí ¿å äýõ ñýòãýë õººðºë áóþó ñîëèîðëûã  57

Áóíüæàâûí Îðãèë

äàðàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Áàñ ãèïåðòîíèéí êðèç áîëîí ç¿ðõíèé õóðö äóòìàãøëûí óëìààñ ¿¿ññýí óóøãèíû õàâàíãèéí ¿åä õýðýãëýæ áîëíî. Òºâ ìýäðýëèéí ç¿ãýýñ ýêñòðàïèðàìèä ººð÷ëºëò, ñýòãýë ãóòðàë, ãèïîòîíè çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëíî. Ãèïîòîíè, òºâ ìýäðýëèéí òîãòîëöîîíû õ¿íä ºâ÷èí, Ẻðíèé äóòìàãøëûí ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýõ áà ãëàóêîìûí ¿åä ìàø áîëãîîìæòîé õýðýãëýíý. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Èáóïðîôåí - 200, 400 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ºâäºëò íàìæààõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé, áàñ õàëóóí áóóðóóëíà. Õîäîîä ãýäýñ õÿìðàõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, ÷èõ øóóãèõ, Ẻëæèõ, öóñíû äàðàëò èõñýõ, íîéð ìóóäàõ, õàðàà ººð÷ëºãäºõ, àðüñ çàãàòíàõ òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Õîäîîä, ãýäýñíèé øàðõëàà, áðîíõûí áàãòðàà, ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷èí, æèðýìñýí áà õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Èáóïðîôåí, Èáóïðîôåí-Äåíê, Ôèëêî-Èáó, Áðóôåí, Ëåìïðîôåí (200, 400, 600, 800 ìã øàõìàë) ãýäýã íýðòýéãýýð á¿ðòãýãäñýí áîëíî. Èíäîìåòàöèí - 25, 50, 75 ìã á¿ðýýñòýé, 25 ìã á¿ðõ¿¿ëòýé, 50 ìã ëàà, 25 ìã|5 ìë õºâìºë, 1 ìã òóíøèëòýé çýðýã õýëáýðòýé, õàëóóí áóóðóóëàõ, ºâ÷èí íàìæààõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé. Òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, íîéðìîãëîõ, ñýòãýë ãóòðàõ, ãýðëýýñ çàéëñõèéõ, àþóëõàé äýýð ºâäºõ,  58

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

îãèõ, Ẻëæèõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, õîäîîä ãýäýñ øàðõëàí öóñ àëäàõ, õàðøèë ¿¿ñýõ, öóñíû öàãààí Ẻì, ÿëòàñ öººðºõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëíî. Áðîíõûí áàãòðàà, õîäîîä, ãýäýñíèé øàðõëàà, ýïèëåïñè, ïàðêèíñîíèçì, ñýòãýöèéí ºâ÷í¿¿ä, æèðýìñýí áà õºõ¿¿ë ¿åä õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Èíäîìåòàöèí, Èíäîìåòàöèí-Àêðè, Èíäîáåíå (25 ìã á¿ðýýñòýé), Èíäîìîí (25 ìã øàõìàë), Ìåòèíäîë (25 ìã øàõìàë) ãýäýã íýðòýéãýýð á¿ðòãýãäæýý. Êàðáàìàçåïèí 100, 200 ìã øàõìàë, 100ìã|5ìë õºâìºë õýëáýðòýé áàéäàã. ªâ÷òºíèé ñýòãýëèéã ñýðãýýæ, ñýòãýë óíàëòààñ ãàðãàõ, àéäàñ, ñàíààãààðàà ºâäºõ áàéäëûã çàñàõ, òàòàëòûí ýñðýã áîëîí ºâäºëòèéã íàìæààõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Îãèóëàõ, õààÿà Ẻëæèõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, òîëãîé ºâäºõ, íîéðìîãëîõ, õàðàà òýíöâýð õÿìðàõ, õàðøëûí óðâàë çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Óäààí õóãàöààãààð õýðýãëýâýë àãðàíóëîöèòîç, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè áîëîõ, ãåïàòèò, äåðìàòèò (öýâð¿¿ò) àæèãëàãäàæ áîëíî. Ýëýã, Ẻðíèé áîëîí öóñíû õ¿íä ºâ÷èí, áðîíõûí áàãòðàà, æèðýìñíèé ýõýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Êàðáàìàçåïèí, Êîíâóëåì, Òàâåð, Ôèíëåïñèí (200 ìã øàõìàë), Êàðáàìàçåïèí-Àêðè (200 ìã øàõìàë) çýðýã íýðýýð Ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä á¿ðòãýãäñýí áà ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàéäàã. Êëîìèïðàìèí - 10ìã, 25ìã, 50ìã á¿ðýýñòýé  59

Áóíüæàâûí Îðãèë

øàõìàë, 1.25%-2ìë òóíøèë õýëáýðýýð áàéõ áà ñýòãýë ãóòðàëûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ñýòãýë óíàëò, ãóòðàëûí ÿíç á¿ðèéí õýëáýðèéí ¿åä õýðýãëýíý. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, õºëðºõ, ç¿ðõ äýëñýõ, àì õóóðàéøèõ, õàðààíû àêêîìîäàöè (çîõèðîë) ººð÷ëºãäºõ, øýýñ áîîãäîõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýëýã, Ẻð, ç¿ðõ, öóñíû õ¿íä ºâ÷èí, ÷èõðèéí øèæèí, ñóäàñ õàòóóðàë, ñ¿ðüåý, áóñàä õàëäâàðò ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýõ áà áàìáàé áóë÷èðõàéí ãàðàëòàé áýëäìýëòýé õàìò õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áîëíî. Êîäåéí - 15, 30 ìã øàõìàë, ìºí íóíòàã õýëáýðòýé, õàíèàëãà äàðàõ, ºâäºëòèéã áàãà çýðýã íàìæààõ ¿éë÷ëýëòýé. Îãèõ, Ẻëæèõ, ºòãºí õàòàõ, àðüñ çàãàòíàõ, òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëíî. 2 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ò¿¿í÷ëýí õàíèàëãàëòààð öýð ãàð÷ áàéãàà ¿åä ºã÷ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Êîäåéí, Êîäåéíû ôîñôàò íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ëåâîäîïà+Êàðáèäîïà - øàõìàë õýëáýðòýé (êàðáèäîïà 10 ìã + ëåâîäîïà 100 ìã, êàðáèäîïà 25 ìã + ëåâîäîïà 100 ìã, êàðáèäîïà 25 ìã + ëåâîäîïà 250 ìã), ëåâîäîïà íü ïàðêèíñîíèçìûí ¿åä ñàëãàëàëòûã äàðàõ áóþó áóóðóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé áºãººä êàðáèäîïà íü ëåâîäîïûí ãåìàòîýíöåôàëèê ñààäûã äàâàõ áîëîìæèéã íýìýãä¿¿ëäýã áàéíà. Ýíý áýëäìýëèéã Ïàðêèíñîíû ºâ÷èí, øèíæ òýìäãèéí  60

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

÷àíàðòàé ïàðêèíñîíèçì, áóë÷èíãèéí õºøèí㺠áàéäàë çýðãèéí ¿åä õýðýãëýíý. Îãèóëæ Ẻëæèõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, ñýòãýöèéí õÿìðàë áîëîõ, íîéð ìóóäàõ, ç¿ðõ òàñàëäàõ, îðòîñòàòèê ãèïîòîíè çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ç¿ðõ, ýëýã, Ẻð, öóñ, äîòîîä ø¿¿ðëèéí áóë÷èðõàéí õ¿íä ºâ÷í¿¿ä, ãëàóêîìà, æèðýìñíèé ýõýí áà õºõ¿¿ë ¿å, 12 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä òóñ òóñ õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Ëåâîìåïðîìàçèí – 250ìã øàõìàë, 25ìã|2ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ïñèõîëåïòèê ¿éë÷ëýëòýé òóë àéäàñ, ò¿ãø¿¿ð, óóðëàí õèëýãíýõ øèíæ á¿õèé ñýòãýëèéí õºäºë㺺íèé õÿìðàë, ñîëèîðëûí ýì÷èëãýýíä ãîë òºëºâ õýðýãëýäýã. ̺í íåâðîç, ýïèëåïñè, ºâäºëòèéí õàìøèíæèéí (ÿëàíãóÿà ãóðâàëñàí ìýäðýëèéí ºâäºëò, á¿ñë¿¿ð ÿð ã.ì.) ¿åä õýðýãëýæ áîëíî. Óäààí õýðýãëýâýë ïàðêèíñîíèçì, äèñêèíåçè, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ, ºòãºí õàòàõ, øýýñ ãàðàëò ñààòàõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëíî. Ç¿ðõ ñóäàñíû õ¿íä ºâ÷èí, îâðîãî, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, òàðõèíû ãýìòýë, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿å áîëîí 6 ñàð õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí á¿ðòãýëä Òèçåðöèí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ëèòèéí êàðáîíàò - 0,25ã, 0,3ã, 0,4ã, 0,5ã øàõìàë õýëáýðòýé áºãººä òàðõèíä ÿâàãääàã íåéðîõèìèéí ïðîöåññóóäàä íºëººëæ, ñýòãýöèéí õÿìðàëûã çàñàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã òóë ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò ñîëèîðîë, àðõàã àëêîãîëèçìèéí  61

Áóíüæàâûí Îðãèë

ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Áóë÷èí ñóëüäàõ, àì öàíãàõ, íîéðìîãëîõ, õîîëíû áîëîâñðîëò õÿìðàõ, ç¿ðõíèé öîõèëò òàñàëäàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é áà õýðýâ óã ýìèéã óäààí õóãàöààãààð õýðýãëýâýë Ẻðíèé, áàìáàé áóë÷èðõàéí ¿éë àæèëëàãàà õÿìðàõ, öóñ òºëæèëò ìóóäàæ áîëíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàíä áàãòñàí áàéíà. Ìåòàìèçîë - íóíòàã, 500 ìã øàõìàë, 50%-2 ìë òóíøèë õýëáýðýýð áàéäàã, ºâäºëò íàìäààõ, õàëóóí áóóðóóëàõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä òîëãîé, ¿å ìº÷, ìýäðýë, áóë÷èí ºâäºõ, òîìóó áîëîí õàíèàä õ¿ðñýí çýðýã îëîí ÿíçûí ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Õýðýâ óäààí õýðýãëýâýë àãðàíóëîöèòîç á¿õèé ëåéêîïåíè, àðüñààð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýìèéã õóâèéí çîõèìæã¿é áàéäàë, öóñíû ºâ÷èí, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ìåòàìèçîë íàòðè, Àíàëüãèí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí. Ìîðôèí - èõýâ÷ëýí 10, 15, 30 ìã øàõìàë, ëàà, 10 ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ºâäºëòèéã äàðàõ ãîë ¿éë÷ëýëòýé. Îãèóëàõ, Ẻëæ¿¿ëýõ, ç¿ðõñóäàñ, àìüñãàëûã äàðàíãóéëàõ, ºòãºí õàòààõ, øýýñ áîîãäóóëàõ, õàðøëûí óðâàë, ñýòãýë ãóòðàë, ýñõ¿ë ñýòãýë õººðºë çýðýã ãàæ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Ìîðôèíûã óäààí õóãàöààãààð õýðýãëýâýë äàñàë áîëæ, ò¿¿íèéã õ¿÷òýé ¿ã¿éëýõ øèíæ ºâ÷òºíä àæèãëàãäàíà. Òîëãîéí ãýìòýë, òàðõèíä öóñ õàðâàëò, áðîíõûí áàãòðàà, óíàëò òàòàëòûí  62

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

áàéäëûí ¿åä, ìºí 2 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õýä, ºíäºð íàñòàí, æèðýìñýí õ¿íä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìîíãîë óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Ìîðôèí ãèäðîõëîðèä (òóíøèë), Ìîðôèí ñóëüôàò (øàõìàë), MST-êîíòèíóñ (20, 30, 60, 100, 200 ìã øàõìàë), MST-UHO (60, 90, 120, 150, 200 ìã øàõìàë), MS-êîíòèíóñ (30, 60, 100, 200, 300 ìã ëàà), MSI (10, 20, 100 ìã øàõìàë), Ñåâðåäîë (10, 20 ìã øàõìàë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Íàïðîêñèí - 250ìã øàõìàë, ¿ðýâñëèéí ýñðýã, ºâäºëò íàìäààõ, õàëóóí áóóðóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë ¿å ìº÷íèé ðåâìàòèçì, ïåðèàðòðèò, îñòåîàðòðîç, ñïîíäèëîàðòðîç, ïîäàãðà, áóë÷èí, õîëáîõ ýäèéí ¿ðýâñýëò ºâ÷èí, òðîìáîôëåáèòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Çîõèìæ ñàéòàé áîëîâ÷ õààÿà õîäîîä õîðñîõ, ºâäºõ, õºëðºõ, àðüñàí äýýã¿¿ð õàðøëûí òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿ä, 16 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä áîëîí õîäîîäíû øàðõëàà, õîäîîä ãýäýñíèé öóñ àëäàëò, ýëýã, ç¿ðõíèé õ¿íä ºâ÷íèé ¿åä ýìèéã õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Íàïðîêñèí-Àêðè íýðýýð îðæýý. Íàòðèéí áðîìèä - íóíòàã, 500ìã øàõìàë õýëáýðòýé, èõ òàðõèí äàõü ñààòëûí ïðîöåññûã èõýñãýõ, õýò ñýðëèéã áàãàñãàæ òàéâøðóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé áºãººä íåâðîç, íîéðã¿éäýë, öî÷èðäîë, ýïèëåïñè, õîðåé, ãèïåðòîíè çýðýã òîõèîëäîëä õýðýãëýäýã. Óäààí õýðýãëýñíýýñ áðîìèçì (àðüñààð òóóðàëò ãàðàõ, õàìàð òàãæðàõ,  63

Áóíüæàâûí Îðãèë

áèå ñóëðàõ, íîéðìîãëîõ, ¿ã ÿðèà áîëîí îéëãîö óäààøðàõ, õàðàà, ñîíñãîë ìóóäàõ ã.ì.)-ûí ¿çýãäýë èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ñóäàñ õàòóóðàë, ç¿ðõíèé äóòìàãøèë, ãèïîòîíè, àíåìè, Ẻðíèé õ¿íä ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. Ìàíàé óëñûí ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò ºðãºí õýðýãëýãäýæ èðñýí áà ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Íàòðèéí ñàëèöèëàò - íóíòàã, 250ìã, 500ìã øàõìàë, 10%-5-10ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ºâäºëò íàìæààõ, õàëóóí áóóðóóëàõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã çýðýã ¿éë÷ëýëòýé áà õýðýõ ºâ÷èí, òóëàé, áóñàä øàëòãààíò àðòðèò, àðòðàëãè, áóë÷èí-ìýäðýëèéí ºâäºëò, ã¿éëñýí áóë÷èðõàé, çàëãèóðûí ¿ðýâñýë, õàëóóðàëò çýðýã òîõèîëäîëä õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ÷èõ øóóãèõ, ñîíñãîë, õàðàà ìóóäàõ, õýë ýýäðýõ, õàðøëûí óðâàë (àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ, çîâõè, í¿¿ð õàâàãíàõ, õýë, óðóóë ïýìáèéõ ã.ì.) áîëîí õèé þì õàðàãäàõ, ñîíñîãäîõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Öóñíû á¿ëýãíýëò áàãàññàí, öóñ àëäàæ áóé òîõèîëäîëä áîëîí áðîíõûí áàãòðàà, àëèâàà õàðøèëò áàéäëûí ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðñîí. Íèòðàçåïàì – 5ìã, 10 ìã øàõìàë, íîéðñóóëàõ, ñýòãýë õºäëºëèéã òàéâøðóóëàõ, òàòàëòûã íàìæààõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Íîéðã¿éäëèéí ¿åä, ìýäðýëñýòãýöèéí çàðèì õÿìðàëûí ¿åä áîëîí ìýñ çàñëûí õàãàëãààíû ºìíº, õîéíî õýðýãëýäýã. Áèå ñóëðàõ, òýíöâýð àëäàõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, íîéðìîãëîõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ìèàñòåíè, Ẻð,  64

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ýëýãíèé äóòìàãøëûí ¿åä áîëîí æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðä õýðýãëýõèéã õîðèãëîäîã. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Íèòðàçåïàì, Ýóíîêòèí íýðýýð îðæýý. Ïàðàöåòàìîë - 100-500 ìã øàõìàë, 125 ìã|5 ìë á¿õèé ñèðîï õýëáýðòýé, ºâäºëò, õàëóóí áîëîí ¿ðýâñëèéã íàìæààõ ¿éë÷ëýëòýé. Õàðøèë ºã÷ áîëçîøã¿é. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðäîã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ïàðàöåòàìîë, Ìåêñàëåí (500 ìã øàõìàë, 125, 250, 500, 1000 ìã-ûí ëàà áîëîí 200 ìã|5 ìë ñèðîï õýëáýðòýé), Ìåêñàâèò, Äàëåðîí Ñ (ïàðàöåòàìîë áà àñêîðáèíû õ¿÷èë àãóóëñàí 100, 200 ìã øàõìàë), Ïàíàäîë (500 ìã øàõìàë), Ãåâîðèí (300 ìã øàõìàë), Ìèêñàãðèï (1õ4 øàõìàë), Ìèêñàôëó (1õ4 øàõìàë), Ìèíèãðèïï-Ï (125 ìã øàõìàë), Ñàðèäîí, Ýôôåðàëãàí (500 ìã øàõìàë, 80ìã, 150ìã, 300ìã ëàà), Öåôåêîí-Ä (100ìã ëàà) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéäàã. Ïåòèäèí - 50, 100 ìã øàõìàë, 50 ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ºâäºëòèéã íàìäààõ, ìýäýýã¿éæ¿¿ëýõ ýìèéí õ¿÷èéã íýìýãä¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé. Àìüñãàëûã äàðàíãóéëàõ, òàòàëò ¿¿ñãýõ, óíòàìõàé, ýñâýë ýéôîðè áóþó áàãà çýðýã ñýòãýë õººðºõ áàéäàë ¿¿ñãýõ, Ẻëæ¿¿ëýõ, ºòãºí õàòààõ, øýýñ áîîãäóóëàõ çýðýã ãàæ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Óäààí õýðýãëýâýë ºâ÷òºíä äîíòîëò áèé áîëäîã. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðäîã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Ïåòèäèí ãèäðîõëîðèä, Ïåíòàçîöèí ëàêòàò (30 ìã|ìë òóíøèë) íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà.  65

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ïèðàöåòàì - 200ìã, 400ìã, 500ìã, 800 ìã, 1200 ìã øàõìàë, 400 ìã êàïñóë, 1 ìã|5 ìë òóíøèë, 33% ñèðîï õýëáýðòýé áàéõ áà òàðõèíû öóñíû ýðãýëò, áîäèñûí ñîëèëöîîíû õÿìðàëûã çàñàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë òàðõèíû ñóäàñ õàòóóðàë, öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàë, òàðõèíû ãýìòëèéí äàðààõü ¿åèéí ýì÷èëãýýíä, áàñ ç¿ðõíèé øèãäýýñ, õàäóóð õýëáýðèéí ýñò öóñ áàãàäàëòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õààÿà ºâ÷òºí öî÷ðîìòãîé áîëîõ, ñýòãýëèéí õººðºëä îðîõ, íîéð ìóóäàõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, õîäîîä ãýäýñ õÿìðàõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëçîøã¿é. Áººðíèé äóòìàãøèë áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä ýìèéã õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ïèðàöåòàì, Ïèðàáåíå, Íîîòîáðèë, Õåïîòàì çýðýã íýðýýð îðæýý. Ïèðîêñèêàì - 10ìã øàõìàë, 20ìã á¿ðýýñ áà ëàà õýëáýðýýð áàéäàã, ºâäºëò íàìäààõ, õàëóóí áóóðóóëàõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ò¿¿íèéã ¿åíèé ºâ÷èí (õýðýõèéí àðòðèò, îñòåîàðòðèò, òóëàé, ñïîíäèëèò ã.ì.), ìýäðýëèéí áîëîí áóë÷èíãèéí ºâäºëò, àìüñãàëûí äýýä çàìûí ¿ðýâñëèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, õýâëèéãýýð ºâäºõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, ãýäýñ ä¿¿ðýõ, ºòãºí õàòàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà, áðîíõûí áàãòðàà, ýëýã Ẻðíèé äóòìàãøèë, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýìýãòýé÷¿¿ä, 14 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ïèðîêñèêàì, Ïèðîêñèêàì-Àêðè, Ýðàçîí íýðýýð  66

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

îðæýý. Òðàìàäîë - 50 ìã, 100 ìã øàõìàë, ëàà, 5%-12ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ºâäºëòèéí òºâä íºëººëºõ çàìààð ò¿¿íèéã íàìæààõ ¿éë÷ëýëòýé. ßíç á¿ðèéí øàëòãààíò ºâäºëòèéã íàìäààõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, õºëðºõ, ÿäðàõ, ç¿ðõ äýëñýõ, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ, õîîëíû äóðøèë ººð÷ëºãäºõ, àì õóóðàéøèõ, ãîðîéõ, ºòãºí õàòàõ, àðüñ çàãàòíàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýíý ýìèéã 2 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õýä, ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Òðàìàäîë ãèäðîõëîðèä, Òðàìóíäèí ðåòàðä, Òðàìàäîë-Àêðè, Òðàìîëèí, Òðàìàäîëîð çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ôåíèëáóòàçîí - 150ìã øàõìàë, 5% òîñîí ò¿ðõëýã õýëáýðòýé, ºâäºëò íàìäààõ, õàëóóí áóóëãàõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷èëäýã áýëäìýë òóë õýðýõ ºâ÷èí, òóëàé, ïîëèàðòðèò, ÿñ, ¿åíèé ¿ðýâñýë, ìèîçèò, íåâðàëãè, òðîìáîôëåáèò çýðýã îëîí òºðëèéí ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, õîäîîä îð÷èìä ºâäºõ, õîäîîäãýäýñíýýñ öóñ àëäàõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ, öóñ áàãàäàõ, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè áîëîõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Öóñíû ºâ÷èí, õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà, ¿ðýâñýë, ýëýã Ẻðíèé õ¿íä ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ýìèéí á¿ðòãýëä Ôåíèëáóòàçîí, Áóòàäèîí, Ðåîçîëîí (ôåíèëáóòàçîí áà ìàçèïðåäîí àãóóëñàí) íýðýýð á¿ðòãýãäæýý.  67

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ôåíèòîèí - 25, 50, 100 ìã øàõìàë, á¿ðýýñòýé, 50 ìã|ìë – 5 ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéäàã. Òàòàëò áîëîí ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäëûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ãàð õºë ñàëãàíàõ, òýíöâýð àëäàãäàõ, õýë äóëüòðàà áîëîõ, îãèóëàõ, Ẻëæèõ, öî÷ðîìòãîé áîëîõ, öóñíû äàðàëò áóóðàõ, ýïèäåðìîíåêðîç, áóñàä òóóðàëò ãàðàõ, õîðäëîãîò ãåïàòèò, àãðàíóëîöèòîç, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè ¿¿ñýõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, ç¿ðõíèé õîðèãèéí ¿åä áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Ôåíîáàðáèòàë - íóíòàã, 8, 15, 30, 50, 60, 100 ìã øàõìàë, 16 ìã á¿ðýýñòýé, 30 ìã|ìë, 60 ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéäàã. Íîéðñóóëàõ, òàéâøðóóëàõ, òàòàëòûã äàðàõ, áàñ õîëåñòàçûã áàãàñãàõ, íÿðàéí öóñ çàäðàõ ºâ÷íººñ ñýðãèéëýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé àæýý. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, òýíöâýð àëäàõ, õàðàà ìóóäàõ, õýë äóëüòðàõ, àðüñàí äýýð òóóðàëò ãàðàõ, öóñàíä ýîçèíîôèëè, àíåìèéí øèíæ ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëçîøã¿é. Ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, õàëóóðàëò, àëêîãîëèçìûí ¿åä áîëîí ºíäºð íàñòàí, æèðýìñýí õ¿íä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Ôëóôåíàçèí – 1ìã, 2,5ìã, 5ìã øàõìàë, 0,25% - 1ìë òóíøèë õýëáýðòýé, õàðüöàíãóé õ¿÷òýé íåéðîëåïòèê ýì áºãººä òàéâøðóóëàõ, Ẻëæèëòèéã íàìæààõ áîëîí ñîëèîðëûí ýñðýã  68

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

¿éë÷ëýëòýé, èõ òºëºâ øèçîôðåíè ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ýêñòðàïèðàìèä õÿìðàë, õàðøëûí óðâàë çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýëýã, ç¿ðõíèé äóòìàãøèë, öóñíû öî÷ìîã ºâ÷èí õèéãýýä æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Õëîðïðîìàçèí - 100ìã, 250ìã, 500ìã øàõìàë, ¿ðýë, 2.5%-2ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ìýäðýëèéí ñèñòåìèéã õ¿÷òýé òàéâøðóóëàõ, ñîëèîðëûã äàðàõ, õàëóóí áóóëãàõ, Ẻëæèëòèéã çîãñîîõ, öóñíû äàðàëòûã áóóëãàõ çýðýã îëîí òàëò ¿éë÷ëýëòýé áºãººä èõ òºëºâ àëèâàà ñîëèîðîë, ñýòãýëèéí öî÷èðäîë, äîøãèðîëûã äàðàõ, àéäàñ ò¿ãø¿¿ð, õèé ¿çýãäëèéã íàìæààõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Íîéðìîãëîõ, òîëãîé ýðãýõ, öóñíû äàðàëò óíàõ, àì õàòàõ, ïàðêèíñîíèçì çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýëýã, Ẻðíèé õ¿íä ºâ÷èí, îâðîãî, öóñíû ºâ÷èí, õîäîîäíû øàðõëàà, ãèïîòîíè, ç¿ðõíèé ãàæèã, òðîìáîýìáîëè, áðîíõîýêòàçè çýðýã ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Àìèíàçèí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Öåðåáðîëèçèí - 1 ìë, 5 ìë, 10 ìë òóíøèëòýé, òàðõèíû áîäèñûí ñîëèëöîîã ñàéæðóóëàõ, íåéðîíóóäûã ãýìòýõýýñ õàìãààëàõ, îþóí óõààíû ÷àäàâõèéã äýýøë¿¿ëýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä èõ òºëºâ òàðõèíû ãýìòýë, öóñ õàðâàëò, òàðõèíû ìýñ çàñëûí äàðààõü ¿åä õýðýãëýäýã. Õàðøèë ¿¿ñãýæ áîëçîøã¿é. Æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðä ýíý  69

Áóíüæàâûí Îðãèë

ýìèéã õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Öåðåáðîëèçèí, Öåáðèëèçèí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Öèííàðèçèí - 25ìã, 50ìã, 75ìã øàõìàë, á¿ðýýñ, 75ìã|ìë õºâìºë çýðýã õýëáýðòýé, òàðõèíû ñóäàñíû êàëüöèéí ñóâàãò õîðèã ¿¿ñãýõ, òàðõèíû, òèòýìèéí áîëîí çàõûí ñóäàñíû ýðãýëòèéã ñàéæðóóëàõ, òàðõèíû áèîöàõèëãààí èäýâõèéí õÿìðàëûã çàñàõ, ãèñòàìèíû ýñðýã çýðýã ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýë áºãººä ò¿¿íèéã èõ òºëºâ òàðõèíû ýðãýëòèéí äóòìàãøèë, ñóäàñíû õàòóóðàë, òàðõèíû ãýìòëèéí äàðààõü ìýäðýõ¿éí áà õºäºë㺺íèé ººð÷ëºëò, ìèãðåíü, Ìåíüåðèéí ºâ÷èí, çàõûí öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàëûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Íîéðìîãëîõ, àì õàòàõ, õîäîîä ãýäýñ õÿìðàõ, áèå ñóëüäàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýìýãòýé÷¿¿ä áîëîí ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Öèííàðèçèí, Ñòóãåðîí íýðýýð îðæýý.

2.2. Çàõûí íåéðîìåäèàòðèéí òîãòîëöîîíä ãîëëîí ¿éë÷ëýõ ýì¿¿ä

Àòðîïèí ñóëüôàò - íóíòàã, 0.5 ìã øàõìàë, 0.05, 0.1, 0.3, 0.5, 1 ìã|ìë òóíøèë, 1%-5 ìë ôëàêîí (í¿äíèé äóñàë) çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Ïàðàñèìïàòèê ìýäðýëèéã ñýðãýýõ çàìààð õºëñ, ø¿ëñ, õîäîîä, íîéð áóë÷èðõàé, áðîíõûí ø¿¿ðýë ÿëãàðóóëàëò, ãºëãºð áóë÷èíãèéí ÷àíãàðàëûã òóñ òóñ áàãàñãàæ, ç¿ðõíèé öîõèëòûã õóðäàñãàõ, õ¿¿õýí  70

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

õàðààã ºðãºñãºõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Àì õàòàõ, ºòãºí, øèíãýí áîîãäîõ, õàðàà ìóóäàõ, ç¿ðõ äýëñýõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Ãëàóêîìà, ç¿ðõíèé èëýðõèé äóòìàãøèë, ò¿ð¿¿ áóë÷èðõàéí òîìðîëò, óóøãèíû èäýâõòýé õýëáýðèéí ñ¿ðüåý, õýò òóðààëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîäîã. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áîëîí óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðñîí áàéíà. Äèôåíãèäðàìèí - 30, 50 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, õàðøëûí ýñðýã, Ẻëæèëòèéã íàìäààõ, òàéâøðóóëàõ áóþó íîéðñóóëàõ, õýñýã ãàçðûã ñóëàâòàð ìýäýýã¿éæ¿¿ëýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Íîéðìîãëóóëàí ä¿éíãýò¿¿ëýõ, áèå ñóëðàõ, õýë õóóðàéøèõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, ç¿ðõ äýëñýõ, ºòãºí õàòàõ, øýýñ õîðèãäîõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Ãëàóêîìà, ò¿ð¿¿ áóë÷èðõàéí òîìðîëò, ãèïåðòèðåîèäèçì, õîäîîäíû íóãàëóóðûí áîëîí äàâñàãíû õ¿ç¿¿íèé íàðèéñàëòûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Íÿðàé õ¿¿õýä, õºõ¿¿ë ýõýä ºã÷ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Äèôåíãèäðàìèí ãèäðîõëîðèä, Äèìåäðîë (50 ìã øàõìàë, 1%-1 ìë òóíøèë) íýðýýð îðñîí áàéíà. Êàðáîõîë – 1ìã øàõìàë, 0,01%-15ìë í¿äíèé äóñààëãà õýëáýðòýé, àöåòèëõîëèíû òºðëèéí áýëäìýë áºãººä ç¿ðõíèé öîõèëòûã óäààøðóóëàõ, çàõûí ñóäñûã òýëýõ, ãýäýñ, äàâñàãíû ãºëãºð áóë÷èíãèéí òîíóñûã èõýñãýõ, í¿äíèé äàðàëòûã áàãàñãàõ, õ¿¿õýí õàðààã íàðèéñãàõ, íóëèìñíû ãàðàëòûã íýìýãä¿¿ëýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë èõ  71

Áóíüæàâûí Îðãèë

òºëºâ ãëàóêîìà, öóñíû äàðàëò èõñýëò, òàõèàðèòìè, äàâñàã, ãýäýñíèé àòîíè çýðýãò õýðýãëýäýã. Àìüñãàë ººð÷ëºãäºõ, ç¿ðõíèé öîõèëò óäààøðàõ, ø¿ëñ ãîîæèõ, òîëãîé ºâäºõ, õàðàà ººð÷ëºãäºõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí ¿å, èëýðõèé àòåðîñêëåðîç, ýïèëåïñè, õîäîîä ãýäýñíèé öóñ àëäàëòûíä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí á¿ðòãýëä Ìèîñòàò íýðýýð îðæýý. Êàðáîöèñòåèí – 2%-200ìë, 5%-200ìë ñèðîï, 0,375ãð. êàïñóë çýðýã õýëáýðòýé, öýð øèíãýëýõ, õîâõëîõ ¿éë÷ëýëòýé. Öî÷ìîã, àðõàã áðîíõèò, òðàõåîáðîíõèòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õààÿà äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, õàðøëûí óðâàë ºãºõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàð, õîäîîäíû øàðõëàà ºâ÷íèé ¿åä öýýðëýíý. Óëñûí á¿ðòãýëä Ôëþäèòåê íýðýýð îðæýý. Êåòîòèôåí – 1 ìã øàõìàë, 20ìã|100ìë ñèðîï õýëáýðòýé áàéõ áà õàðøëûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé ýì òóë áðîíõûí áàãòðàà, õàðøèëò ðèíèò, äåðìàòîç çýðãèéí ýì÷èëãýýíä ºðãºí àøèãëàäàã. Íîéðìîãëîõ, àì õóóðàéøèõ, òîëãîé ýðãýõ, õîîë áîëîâñðóóëàõ ¿éë àæèëëàãàà õÿìðàõ (õààÿà), áèåèéí æèí íýìýãäýõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëíî. Æèðýìñýí õ¿íä õýðýãëýõèéã öýýðëýõ áà ÷èõðèéí øèæèíãèéí ýñðýã ýìòýé õàìòàä íü õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Êåòîòèôåí, Ïðîôèëàñ íýðýýð îðæýý.  72

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Êðîìîãëèêàò – 2%-10ìë í¿äíèé äóñààëãà, 2%15ìë öàöëàãà, 20ìã|2ìë àýðîçîëü çýðýã õýëáýðòýé, õàðøëûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë èõ òºëºâ áðîíõûí áàãòðàà, áºãëºðºëòºò àðõàã áðîíõèò, ïîëëèíîç, ÿëàíãóÿà õàðøèëò ðèíèò, êîíüþíêòèâèò, ìºí õîîëíû õàðøëûí ¿åä õýðýãëýäýã. Õàíèàëãàõ, àì õóóðàéøèõ, äîòîð ìóóõàéðàõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëíî. Æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàð, 5 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä èíãàëÿöèàð õýðýãëýõã¿é áàéõ, æèðýìñíèé äàðàà÷èéí ¿å¿ä, õºõ¿¿ë ¿å áîëîí ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøëûí ¿åä ìàø áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Êðîìîõåêñàë íýðýýð îðñîí áà äýýõýí ¿åýñ Èíòàë íýðýýð õýðýãëýãäýæ èðæýý. Êñèëîìåòàçîëèí - 0,1% äóñààëãà, 0,05%, 0,1% ãåëü õýëáýðòýé áàéõ áà õýñýã ãàçðûí öóñíû ñóäñûã íàðèéñãàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë èõ òºëºâ õàëäâàðûí áîëîí õàðøëûí ãàðàëòàé öî÷ìîã ðèíèò, ñèíóñèò, äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýë (ÿëàíãóÿà åâñòàõèåâûí ãóóðñíû õàâàí á¿õèé), êîíüþíêòèâèò çýðãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Ñàëñò á¿ðõ¿¿ë öî÷ðîí õîðñîõ, õóóðàéøèõ, õààÿà òîëãîé ºâäºõ, ç¿ðõ äýëñýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Îíöãîé ãàæ íºëººã¿é áîëîâ÷ 5-7 õîíîãîîñ óäààí õýðýãëýâýë ýìèéí ¿éë÷ëýëèéí õ¿÷ ñóëàðäàã áàéíà. Àðòåðèéí ãèïåðòåíçè, àòåðîñêëåðîç, òàõèàðèòìè, õàìðûí ñàëñòûí àðõàã ¿ðýâñëèéí ¿åä ýìèéã õýðýãëýõã¿é. ̺í óã ýìýíä õýò ìýäðýìòãèé õ¿ì¿¿ñò áîëîí ãëàóêîìûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä  73

Áóíüæàâûí Îðãèë

Êñèëîìåòàçîëèí íýðýýð, óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ãàëàçîëèí, Íàôàçîëèí, Íàôòàçèí, Ñàíîðèí çýðýã íýðýýð òóñ òóñ îðæýý. Ëîðàòàäèí – 10ìã øàõìàë, 1ìã|ìë-100ìë, 0,1%100ìë ñèðîï õýëáýðòýé, àíòèãèñòàìèíû á¿ëãèéí ýì òóë ÷îíûí õºðâºñ, õîðõîéä õàçóóëñíààñ áîëñîí õàðøèë, õàðøèëò ðèíèò, êîíüþíêòèâèò çýðãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Õîäîîä ãýäýñ õÿìðàõ, õàðàà ìóóäàõ, ÷èõ øóóãèõ, ãàð ñàëãàëàõ, õºëðºõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîõ áà ýëýãíèé äóòìàãøëûí ¿åä áîëãîîìæëîõ øààðäëàãàòàé. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Êëàðèäîë, Êëàðèôåð, Êëàðîòàäèí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ìåòîïðîëîë - 50 ìã, 100 ìã øàõìàë, 1%-5ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ñîíãîìîë β-àäðåíîáëîêàòîð áºãººä çºâõºí β1-àäðåíîðåöåïòîðò õîðèã ¿¿ñãýõ çàìààð öóñíû äàðàëòûã áóóðóóëàõ, ìèîêàðäûí öóñàí õàíãàìæèéã ñàéæðóóëàõ, ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäëûã çàñàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Àðòåðèéí ãèïåðòåíçè, ç¿ðõíèé áàõ, ìºí ìèãðåíèé õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Áèå ñóëðàõ, òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, áðàäèêàðäè, ãèïîòîíè çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ç¿ðõíèé õîðèã, èëýðõèé áðàäèêàðäè, ãèïîòîíè, ç¿ðõíèé öî÷ìîã äóòìàãøèë, áðîíõûí áàãòðàà çýðýãò õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ìåòîïðîëîë, Ìåòîëîë, Êîðâèòîë çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Îêñïðåíîëîë - 20ìã, 80ìã (òàëëàí õóâààõ çóðààñ á¿õèé) øàõìàë õýëáýðòýé áºãººä àäðåíèäýâõèò  74

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ñèñòåìèéí β-ðåöåïòîðò õîðèã ¿¿ñãýõ çàìààð ç¿ðõíèé öóñíû ýðãýëòèéã ñàéæðóóëàõ, öóñíû äàðàëòûã áàãàñãàõ, ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäëûã çàñàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Áðàäèêàðäè áîëîõ, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, áèå ñóëðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ç¿ðõíèé áëîêàä, øîê, ãèïîòîíè áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä ýíý ýìèéã õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Îêñïðåíîëîë, Òðàçèêîð-40, Òðàçèêîð-80 íýðýýð îðñîí áàéíà. Ïèëîêàðïèí - íóíòàã, 1%, 2% óóñìàë, ò¿ðõýö (í¿äíèé çîðèóëàëòûí) õýëáýðòýé áºãººä çàõûí ìýäðýëèéí Ì-õîëèíðåöåïòîðûã ñýðãýýõ çàìààð ãýäýñ, ãóóðñàí õîîëîé, öºñíèé õ¿¿äèé, äàâñàãíû ãºëãºð áóë÷èíãèéí ÷àíãàðëûã èõýñãýõ, õ¿¿õýí õàðààã íàðèéñãàõ, õàðààíû çîõèðëûã àã÷ààõ, í¿äíèé äàðàëòûã áóóðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ ãëàóêîìà ºâ÷íèé ¿åä í¿äíèé äàðàëòûã áóóðóóëàõ, í¿äíèé òîðëîãèéí ñóäàñíû õÿìðàëûí ¿å äýõ òýæýýëèéí õÿìðàëûã çàñàõ çîðèëãîîð, áàñ õàðààíû ìýäðýëèéí õàòàíãèðøèë, øèëëýã ýä äýõ öóñ õàðâàëò, èðèäîöèêëèòèéí ¿åä òóñ òóñ õýðýãëýäýã áàéíà. Òîëãîé ºâäºõ, õàðàà ººð÷ëºãäºõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ïèëîêàðïèí, Ïèëîñèä íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ïðîìåòàçèí - 10ìã, 25ìã øàõìàë, ¿ðýë, 25ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ãèñòàìèíû ýñðýã áîëîí òºâ ìýäðýëèéí ñèñòåìèéã òàéâøðóóëàõ, Ẻëæèëòèéã  75

Áóíüæàâûí Îðãèë

íàìäààõ, õàëóóí áóóðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ýëäýâ õàðøèëò ºâ÷í¿¿ä (÷îíûí õºðâºñ, íóñãàé, íàìàðñ, ýìèéí áîëîí áóñàä áîäèñûí õàðøèë, öóñ ñýëáýëòèéí äàðààõü õàðøèë ã.ì.), ìýäðýëèéí øàëòãààíò çàãàòíàà, äàëàéí áà ºíäðèéí ºâ÷íèé ¿åä, áà ºâ÷èí íàìäààõ, õýñãèéã ìýäýýã¿éæ¿¿ëýõ ýìèéí õ¿÷èéã íýìýãä¿¿ëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Àì õàòàõ, íîéðìîãëîõ, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýëýã Ẻðíèé õ¿íä ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áîëíî. Ïðîïðàíîëîë - 10ìã, 40ìã, 80ìã øàõìàë, 80ìã, 160ìã á¿ðýýñòýé, 1ìã|1ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ìèîêàðäûí β-àäðåíîðåöåïòîðò õîðèã ¿¿ñãýõ, ñýðýë äàìæèëòûã ñààòóóëàõ çàìààð ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí àãøèëòûí òîîã öººð¿¿ëýõ, àðòåðèéí äàðàëòûã áàãàñãàõ çýðýã ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã òóë ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäàë (ÿëàíãóÿà ïàðîêñèçì á¿õèé òàõèàðèòìè, æèðâýëçýýò àðèòìè), ç¿ðõíèé áàõ, øèãäýýñ, àðòåðèéí ãèïåðòåíçèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ, ñóäàñíû öîõèëò õýò öººðºõ, áèå ñóëðàõ, íîéðã¿éäýõ, áýëãèéí äóðøèë áóóðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Áðîíõûí áàãòðàà, ç¿ðõíèé õîðèã, øîê, ãèïîòîíèéí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìîíãîë óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Ïðîïðàíîëîë, Ïðîïðàíîáåíå, Àíàïèðèëèí çýðýã íýðýýð îðæýý.  76

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Ðàíèòèäèí - 150ìã, 300ìã øàõìàë, 25 ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ãèñòàìèíû Í2-ðåöåïòîðò ò¿ðãýí õóãàöààíä õîðèã ¿¿ñãýõ çàìààð õîäîîäíû ø¿¿ðýë ÿëãàðàëòûã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã òóë õîäîîä, 12 õóðóó ãýäýñíèé øàðõëàà, ãàñòðîäóîäåíèò, ðåôëþêñ-ãàñòðèòûí ýì÷èëãýýíä áîëîí õîäîîäíû öóñ àëäàëòààñ ñýðãèéëýõ, øàðõëàà äàõèõààñ õàìãààëàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Ýíý ýìèéã õýðýãëýõýä òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, í¿ä á¿ðýëçýõ, õàðøëûí óðâàë çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Óäààí õýðýãëýâýë ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè, àãðàíóëîöèòîç ãàð÷ áîëíî. Õîäîîäíû õàâäàð, õýò ìýäðýã òîõèîëäîëä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ðàíèòèäèí, Ðàíèòèäèí-Àêðè, Ðàíè-Äåíê, ÔèëêîÐàíè, Çàíòàê, Êàëàìòàê, Ðàäèí, Ðàíèçàí çýðýã íýðýýð îðæýý. Ðåçåðïèí - 100ìêã, 250ìêã øàõìàëààð áàéäàã áà öóñíû äàðàëòûã àëãóóðõàí áóóëãàõ, ç¿ðõíèé àæèëëàãààã óäààøðóóëàõ, õîäîîä, ãýäýñíèé ã¿ðâýëçýõ õºäºë㺺íèéã èõýñãýõ, íîéðñóóëàõ ýìèéí õ¿÷èéã íýìýãä¿¿ëýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Õàìàð òàãæðàõ, ñýòãýë ãóòðàõ, áèå ñóëðàõ, ñóóëãàõ, õîäîîäíîîñ öóñ ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Ç¿ðõíèé òèòýì ñóäàñíû äóòìàãøèë, ñýòãýë ãóòðàë, õîäîîäíû øàðõëàà çýðãèéí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Òèìîëîë - 0,1%, 0,25%, 0,5% í¿äíèé äóñààëãà  77

Áóíüæàâûí Îðãèë

õýëáýðòýé, í¿äíèé äîòîîä äàðàëòûã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýëòýé β-àäðåíîáëîêàòîðûí á¿ëãèéí áýëäìýë þì. Í¿ä óëàéõ, çàãàòíàõ, íóëèìñ ãîîæèõ, ãÿëáàõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëçîøã¿é. Í¿äíèé ýâýðëýãèéí ººð÷ëºëò, áðîíõûí áàãòðàà, ÷èõðèéí øèæèí, ç¿ðõíèé õ¿íä ºâ÷òýé õ¿ì¿¿ñò áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýìýãòýé÷¿¿äýä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Òèìîëîë, Tèìîñîë íýðýýð îðæýý. Ôàìîòèäèí – 20ìã, 40ìã, 50ìã øàõìàë, ìºí òóíøèë õýëáýðòýé, ãèñòàìèíû Í2-ðåöåïòîðò õîðèã òàâèõ ¿éë÷ëýëòýé òóë õîäîîäíû ø¿¿ðýë èõñýëò, õîäîîä, 12-õóðóó ãýäýñíèé øàðõëàà ºâ÷èí, õîäîîäíû öóñ àëäàëòûí ¿åä õýðýãëýäýã. Ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäàõ, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ, õîäîîä-ãýäýñíèé õÿìðàë, õàðøèë, íåéòðîïåíè, àãðàíóëîöèòîç, òðîìáîöèòîïåíè çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýìýãòýé, õ¿¿õäýä áîëîí ýëýãíèé äóòìàãøèë á¿õèé ºâ÷òºíä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ôàìîòèäèí, Ôàìîòèäèí-Àêðè, Êâàìàòåë, Ïàìàòîí, Óëüôàìèä, Ôàñèä çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Õëîðôåíàìèí - èõ òºëºâ 4 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ìºí 2, 8, 12 ìã øàõìàë, 6, 8, 12 ìã á¿ðýýñòýé, 1, 2 ìã|5 ìë (óóæ õýðýãëýõ), 10, 100 ìã|ìë (òóíøèë) õýëáýðòýé áàéäàã. Ãèñòàìèíû ýñðýã áóþó õàðøëûí óðâàëûã çîãñîîõ, ýñõ¿ë ÿâöûã íü 纺ëð¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ çîõèìæ ñàéòàé, ãýõäýý  78

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

çàðèì ºâ÷òºíä áèå ñóëðàõ, íîéðìîãëîõ áàéäàë àæèãëàãäàæ áîëçîøã¿é. Æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìîíãîë óëñûí ¿íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Õëîðôåíàìèí ãèäðîãåí ìàëåàò, Õëîðôåíèðàìèí íýðýýð îðñîí áîëíî. Öèçàïðèä - 0,005ã, 0,01ã øàõìàë, 1ìã|1ìë õºâìºë õýëáýðòýé, õîëèíîìèìåòèê ¿éë÷ëýëòýé øèíýõýí áýëäìýë áºãººä èõ òºëºâ ðåôëþêñýçîôàãèò, ºòãºí õàòàëò, õîäîîä ãýäýñíèé ïàðåçèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, ñóóëãàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Ýíý ýìèéã õîäîîä ãýäýñíèé öóñ àëäàëò, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò õàðààõàí íýâòðýýã¿é áàéíà. Öèêëîäîë – 0,001 ã, 0,002 ã, 0,005 ã øàõìàë õýëáýðòýé, òºâèéí áà çàõûí õîëèíîëèòèê ¿éë÷ëýëòýé áóþó áóë÷èíãèéí ÷àíãàðàëûã áàãàñãàõ, ø¿ëñ, õºëñ, áóñàä áóë÷èðõàéí ø¿¿ðëèéã áóóðóóëàõ çýðýã íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Ýíý ýìèéã Ïàðêèíñîíû ºâ÷èí, ïàðêèíñîíèçì, ýíöåôàëèòûí óðõàã, ãýìòëýýñ ¿¿äýëòýé áóë÷èíãèéí àã÷èë á¿õèé ñàà (ñïàñòèê ïàðàëè÷)-ãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Àì õóóðàéøèõ, òîëãîé ýðãýõ, áèå ñóëðàõ, øýýñ áîîãäîõ, ºòãºí õàòàõ, í¿äíèé çîõèðîë (êîíâåðãåíöè) ñààæèõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Öèêëîäîëûã ãëàóêîìà, ç¿ðõíèé òîñãóóðûí ÷è÷èðõèéëýë á¿õèé àðèòìèéí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ̺í ýëýã, Ẻð, ç¿ðõíèé õ¿íä ºâ÷íèé  79

Áóíüæàâûí Îðãèë

¿åä áîëãîîìæòîé õýðýãëýâýë çîõèíî. Öèìåòèäèí - 200 ìã øàõìàë, 200 ìã|2 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, õîäîîäíû õàíûí Í2-ðåöåïòîðò õîðèã ¿¿ñãýõ çàìààð õîäîîäíû ø¿¿ðýë ÿëãàðóóëàëòûã äàðàíãóéëàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë õîäîîä, 12 õóðóó ãýäýñíèé øàðõëàà, ðåôëþêñ-ýçîôàãèò, Çîëëèíãåð-Ýëëèñîíû õàìøèíæèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ñóóëãàõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, ñýòãýë ãóòðàë, ìèàëãè çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýëýã, Ẻðíèé õ¿íä ºâ÷èí, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿ä, 14 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Öèìåòèäèí, Ãèñòîäèë, Ôèëêî-Öèìî, Óëñèêóð çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí. Ýïèíåôðèí (Àäðåíàëèí) - 0.01 ìã|ìë, 0.1 ìã|ìë, 0.5 ìã|ìë, 1 ìã|ìë òóíøèë, ìºí àýðîçîëü, õºâìºë õýëáýðòýé áàéäàã. Áèå ñóëðàõ, òîëãîé ýðãýõ, öàðàé öîíõèéí öàéõ, õºëðºõ, ãàð õºë ÷è÷ðýõ, ç¿ðõ äýëñýõ, àéäàñ òºðºõ, öóñíû äàðàëò îãöîì ºãñºõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Öóñíû äàðàëò èõñýëò, ç¿ðõíèé áàõ áîëîí áàãòðàà, òèðåîòîêñèêîç, ÷èõðèéí øèæèí, ãëàóêîìà, ïàðêèíñîíèçì, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ýïèíåôðèí, Àäðåíàëèí ãèäðîõëîðèä, ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ýïèíåôðèí ãèäðîõëîðèä, Ýïèíåôðèí ãèäðîãåí òàðòðàò íýðýýð òóñ òóñ îðñîí áàéäàã.

 80

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

3.3.Ìýäðýõ¿éí ìýäðýëèéí òºãñãºëä ãîëëîí ¿éë÷ëýõ ýì¿¿ä

Àëòàéí õàíä – 50ìã øàõìàë, öýð õîâõëîõ ¿éë÷ëýëòýé òóë àìüñãàëûí çàìûí öî÷ìîã, àðõàã ¿ðýâñýëò ºâ÷í¿¿äèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Îäîîãîîð ãàæ íºëºº òîãòîîãäîîã¿é áà õîðèãëîõ çààëòã¿é àæýý. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ìóêàëòèí íýðýýð îðæýý. Àìáðîêñîë - 30 ìã øàõìàë, 15 ìã|5 ìë á¿õèé 100 ìë-èéí ñèðîï, 15 ìã|2 ìë á¿õèé 100 ìë óòëàãûí øèíãýí, 15 ìã òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé, öýð øèíãýëýí õîâõëîõ, ñóðôàêòàíòûí ¿¿ñýëòèéã èäýâõæ¿¿ëýõ, áðîíõûí ø¿¿ðëèéã õýâä íü îðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë öî÷ìîã, àðõàã áðîíõèò, áðîíõîýêòàçè, áðîíõûí áàãòðàà, óóøãèíû ñ¿ðüåý, óóøãèíû öî÷ìîã, àðõàã ¿ðýâñëèéí ¿åä öýðíèé ãàðàëòûã íýìýãä¿¿ëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Ýíý ýì èõ òºëºâ çîõèìæ ñàéòàé áîëîâ÷ çàðèì õ¿íä äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àìáðîêñîë, Àìîïåêò, Àìáðîáåíå, Àìáðîñàí (30ìã øàõìàë) íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Àöåòèëöèñòåèí – 100 ìã, 200 ìã ýì àãóóëñàí 3 ã áà 5 ã ìºõëºã (æèæèã óóòòàé), 100 ìã øàõìàë, 200ìã á¿ðýýñ, 20%-5 ìë, 10% - 2 ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéõ áà öýðèéã øèíãýð¿¿ëýí, ÿëãàðàëòûã íü õºíãºâ÷èëæ, öýð õîâõëîõ ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõèéí çýðýãöýý àìüñãàëûí çàìûí ¿ðýâñëèéã íàìæààõ íºëººòýé. Óíæðàëäñàí, ºòãºí ñàëñ-èäýýò öýð  81

Áóíüæàâûí Îðãèë

á¿õèé öî÷ìîã, àðõàã áðîíõèò, áðîíõûí áàãòðàà, áðîíõîýêòàçè, áðîíõûí áºãëºðºëòººñ ¿¿äñýí óóøãèíû àòåëåêòàçûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, õàìðààñ öóñ ãàðàõ, ÷èõ øóóãèõ, ÷îíûí õºðâºñ òóóðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëíî. Ýíýõ¿¿ ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿íä áîëîí õîäîîä, ãýäýñíèé øàðõëàà, öóñ àëäàëò, æèðýìñýí çýðýã ¿åä ýìèéã õýðýãëýõèéã öýýðëýõ íü ç¿éòýé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àöåòèëöèñòåèí, Àöèñò, ÀÑÑ, ÀÑÑ Ëîíã, ÀÑÑ Àêóòå, Asist ÀÒÑ-RO 5 CB çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí àæýý. Áðîìãåêñèí - 4 ìã, 8 ìã, 16 ìã øàõìàë, 4 ìã, 12 ìã ¿ðýë, 4 ìã|5ìë áîäèñ àãóóëñàí 150 ìë øèíãýí, 4 ìã|5 ìë á¿õèé 100 ìë ýëåêñèð, 2 ìã|ìë òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Öýð øèíãýëýí õîâõëîõ ¿éë÷ëýëòýé òóë õîâõðîõäîî ìóó ºòãºí öýð á¿õèé òðàõåîáðîíõèò, àðõàã áðîíõèò, áðîíõûí áàãòðàà, óóøãèíû öî÷ìîã, àðõàã ¿ðýâñýë, ìóêîâèñöèäîç çýðýã ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýíý. Ýìèéã óäààí õýðýãëýâýë äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèñ öóòãàõ, õîäîîäíû øàðõëàà ñýäðýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Áðîìãåêñèí, Áðîìãåêñèí-Ôåðåéí, Áèñîëüâîí çýðýã íýðýýð îðæýý. Ïðîêàèí – íóíòàã, 0,25%-2ìë òóíøèë õýëáýðòýé, õýñýã ãàçðûã ìýäýýã¿éæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé òóë õýñýã ãàçàðò íýâ÷¿¿ëýí òàðüæ, õîðèã òàâèõ áîëîí ïåíèöèëëèí çýðýã çàðèì òàðèëãûí áýëäìýëèéã óóñãàõ çîðèëãîîð ºðãºí õýðýãëýäýã. ̺í áºãëºðºëòºò ýíäàðòåðèèò,  82

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

øàìáàðàì, õîäîîäíû øàðõëàà, àðüñíû çàðèì ºâ÷èí, êåðàòèò, èðèäîöèêëèò çýðýã îëîí ÿíçûí ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýõ òàë áèé. Ýíý òºðëèéí ýìýíä õýò ìýäðýã áàéäàë, öî÷ìîã öóñ àëäàëò á¿õèé ÿàðàëòàé ìýñ çàñëûí õàãàëãààíä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà Óëñûí á¿ðòãýëä Íîâîêàèí, Ïðîêàèí íýðýýð îðæýý. Òåòðàêàèí – íóíòàã, 0,5% äóñààë (í¿äíèé) õýëáýðòýé, õýñýã ãàçàðò ìýäýý àëäóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé áºãººä èõ òºëºâ í¿äíèé ïðàêòèêò õýðýãëýäýã. Èíãýõýä í¿äíèé äîòîîä äàðàëò, õàðààíû çîõèðîëä íºëººëºõã¿é, õ¿¿õýí õàðààã ºðãºñãºõã¿é çýðýã ñàéí òàëòàéãààðàà èõýýõýí òîõèðîìæòîé þì. Í¿äíèé ñàëñòûí ñóäàñ ºðãºñºõ, ýâýðëýãèéí ýìçýãøèë ¿¿ñýõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Áàãà íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý.

3.4.Öóñíû ýðãýëòèéí òîãòîëöîîíä ãîëëîí ¿éë÷ëýõ ýì¿¿ä

Àìáåí – 0,5 ã øàõìàë, 1% - 5 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, öóñàí äàõü ôèáðèíîëèçèéí ïðîöåññûã ñààòóóëàõ, ôèáðèíèé çàäðàëûã áàãàñãàõ çàìààð öóñ àëäàëòûí ýñðýã ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã òóë õýñýã ãàçðûí öóñ àëäàëò, ãèïåðìåíîðåé, øàëòãààí òîäîðõîéã¿é ìåòðîððàãè, ãåìîôèëè À áà Â, Âåðëüãîôûí ºâ÷èí áîëîí ëåéêîçûí óëìààñ öóñ àëäàõ çýðýã òîõèîëäîëä õýðýãëýäýã áàéíà. Äîòîð ìóóõàéðàõ,  83

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ýðãýõ, àðòåðèéí äàðàëò õýëáýëçýõ, òàõèêàðäè áîëîõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýìèéã Ẻðíèé äóòìàãøëûí ¿åä, æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðûí õóãàöààíä õýðýãëýõèéã òóñ òóñ õîðèãëîíî. Àìèíîôèëëèí - íóíòàã, 150 ìã øàõìàë, 24%1 ìë, 2,4%-10 ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéõ áºãººä áðîíõûí áóë÷èíã ñóëðóóëàõ, öóñíû ñóäàñíû ýñýðã¿¿öëèéã áàãàñãàõ, òèòìèéí ñóäñûã ºðãºñãºõ, öóñíû áàãà ýðãýëòèéí äàðàëòûã áóóðóóëàõ, Ẻðíèé öóñíû ýðãýëòèéã èõýñãýõ, òºâ ìýäðýëèéí òîãòîëöîî áîëîí àìüñãàëûí òºâèéã èäýâõæ¿¿ëýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Áðîíõûí áàãòðàà, ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò áðîíõîñïàçì, öóñíû áàãà ýðãýëòèéí ãèïåðòåíçè, ç¿ðõíèé áàãòðàà, òàðõèíû öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàëûí ¿åä õýðýãëýäýã. Íîéðã¿éäýõ, òàéâàí áèø áîëîõ, òîëãîé ºâäºõ, òàòàëò ºõ, ç¿ðõ äýëñýõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, ç¿ðõ äýëñýõ, àðòåðèéí äàðàëò áóóðàõ, àðüñàíä òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Ýïèëåïñè, ç¿ðõíèé øèãäýýñíèé õóðö ¿å, õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà, ýëýãíèé äóòìàãøëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àìèíîôèëëèí, Àìèíîôèëëèí-äåíê, Äèàôèëëèí, Ýóôèëëèí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Àìèîäàðîí - 200 ìã øàõìàë, 5%-3 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí öóñàí õàíãàìæèéã ñàéæðóóëàõ, ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäëûã çàñàõ, çàõûí ñóäñûã ºðãºñãºõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ç¿ðõíèé áàõ,  84

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ç¿ðõíèé øèãäýýñ, õýìíýë àëäàãäàë (òàõèàðèòìè) á¿õèé ç¿ðõíèé äóòìàãøëûí ¿åä õýðýãëýíý. Äîòîð ìóóõàéðàõ, õîäîîä õÿìðàõ, õàðøëûí òóóðàëò ãàðàõ, áðàäèêàðäè áîëîõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýíýõ¿¿ ýìèéã ñèíóñûí áðàäèêàðäè, ñèíóñûí çàíãèëààíû ñóëðàëûí õàìøèíæ, áàìáàé áóë÷èðõàéí ºâ÷èí çýðýã òîõèîëäëóóä áîëîí õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿äýä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àìèîêîðäèí, Êîðäàðîí, Ñåäàêîðîí íýðýýð îðæýý. Àìëîäèïèí – 5, 10ìã øàõìàë õýëáýðòýé, õî¸ðäîã÷ ¿åèéí êàëüöèéí àíòàãîíèñò áýëäìýë áºãººä öóñíû äàðàëò áóóëãàõ, òèòýì ñóäñûã áîëîí çàõûí ñóäñûã òýëæ, ç¿ðõíèé öóñíû ýðãýëòèéã ñàéæðóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë öóñíû äàðàëò èõñýõ ºâ÷èí, ç¿ðõíèé èøåìè ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Çàðèì õ¿íä òîëãîé ºâäºõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, áèå ñóëðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. Òîñãóóð-õîâäëûí õîðèãèéí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Íîðìîäèïèí íýðýýð îðæýý. Àìèíîêàïðîíû õ¿÷èë - íóíòàã, 40%-10 ìë òóíøèëòýé, 0,9%-èéí íàòðèéí õëîðèäûí óóñìàëä áýëòãýñýí 5%-100 ìë-èéí ôëàêîíòîé áàéäàã. Öóñàí äàõü ïëàçìèíîãåíèé èäýâõæ¿¿ëýã÷èéã äàðàíãóéëàõ, ïëàçìèíû èäýâõèéã áóóðóóëàõ çàìààð ôèáðèíîëèçèéí ïðîöåññûã ñààòóóëàõ, áàñ ýëýãíèé õîðã¿éæ¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãààã èäýâõæ¿¿ëýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë öóñ àëäàëòûã çîãñîîõ çîðèëãîîð  85

Áóíüæàâûí Îðãèë

ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ýì÷èëãýýíèé ÿâöàä Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, ÷èõ øóóãèõ, àðüñàí äýýð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Òðîìáîôëåáèò, Ẻðíèé äóòìàãøèë, æèðýìñýí (ÿëàíãóÿà 3-6 ñàðòàé ¿åä) ¿åä ýíý ýìèéã õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àöåïðàìèí, Àìèíîêàïðîíû õ¿÷èë, Àìèíîêàïðîíû õ¿÷èë-Äåíê íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Àòåíîëîë - 25 ìã, 50 ìã, 100 ìã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë õýëáýðòýé, β-àäðåíîáëîêàòîðûí á¿ëãèéí áýëäìýë áºãººä ç¿ðõíèé ñèíóñûí çàíãèëààíû àâòîìàòèçìûã áàãàñãàõ, ç¿ðõíèé àãøèëòûí ¿åëçëýëèéã öººð¿¿ëýõ, òîñãóóð-õîâäëûí ñýðýë äàìæóóëàëòûã óäààøðóóëàõ, ìèîêàðäûí àãøèõ ÷àäâàð, õ¿÷èëòºðºã÷èéí õýðýãöýý çýðãèéã áàãàñãàõ, öóñíû äàðàëòûã áóóðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ýíý ýìèéã öóñíû äàðàëò èõñýëò, ñèíóñèéí òàõèêàðäè, ç¿ðõíèé áàõ õºäëºëòèéí ¿åä áîëîí õîâäëûí òàõèàðèòìèãààñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýíý. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, õºëðºõ, ÿäðàõ, íîéðã¿éäýõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, ñóóëãàõ, ýñâýë ºòãºí õàòàõ, àðüñ çàãàòíàæ óëàéõ, áðîíõûí àã÷èë ºãºõ çýðýã ãàæ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Òîñãóóð- õîâäëûí II, III çýðãèéí õîðèã, ñèíóñûí çàíãèëààíû ñóëðàë, àëèâàà áðàäèêàðäè, ãèïîòîíè, ç¿ðõíèé äóòìàãøëûí II – III ¿å, áðîíõûí áàãòðààíû ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àòåíîëîë, Àòåíîëîë  86

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ãèäðîõëîðèä, Àòåíîáåíå, Àòåíîâà áîëîí Àòåãåêñàë (Àòåíîëîë+Õëîðòàëèäîí – 50ìã+12,5ìã, øàõìàë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí. Áåíäàçîë - 20 ìã øàõìàë, 1%-2 ìë, 0,5%-5 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ñóäàñ ºðãºñãºõ, ãºëãºð áóë÷èíãèéí àã÷èë òàâèóëàõ, öóñíû äàðàëò áóóðóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé. Öóñíû äàðàëò èõñýëò, òèòýì ñóäàñíû äóòìàãøèë, ñóäàñíû àã÷èë, õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà áà àã÷èë, ïîëèíåâðèò çýðýã ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëºº òºäèéëºí ãàðäàãã¿é. Ãèïîòîíèòîé õ¿íä áîëîí õèæýýë íàñíû õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Äèáàçîë íýðýýð îðæýý. Âàëèäîë - 60ìã øàõìàë, á¿ðýýñ, 25-30%-5ìë óóñìàë õýëáýðòýé áà òàéâøðóóëàõ, ñóäàñ ºðãºñãºõ ¿éë÷ëýëòýé áºãººä ñòåíîêàðäèéí õºíãºí õýëáýð, íåâðîç, èñòåðèéí ¿åä, ìºí äàëàéí áîëîí ºíäðèéí ºâ÷íèé ¿å äýõ Ẻëæèëòèéã äàðàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëºº òºäèéëºí ãàðäàãã¿é áîëîâ÷ çàðèì õ¿íä òîëãîé ýðãýõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, íóëèìñ ãîîæèõ ¿çýãäýë àæèãëàãäàæ áîëíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðñîí. Âàðôàðèí – 1ìã, 2ìã, 2,5ìã, 5ìã, 7,5ìã, 10ìã øàõìàë, 50ìã á¿õèé ôëàêîí (òàðèëãûí) õýëáýðòýé, öóñíû á¿ëýãíýëòèéã ñààòóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë òðîìáî ¿¿ñýõýýñ ñýðãèéëýõ áîëîí âåíèéí, óóøãèíû àðòåðèéí òðîìáîç, ç¿ðõíèé øèãäýýñ, òàðõèíû òðîìáîýìáîëèéí ýì÷èëãýýíä òóñ òóñ õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, ñóóëãàõ,  87

Áóíüæàâûí Îðãèë

ãýäñýýð ºâñºõ, àðüñàíä òóóðàëò ãàðàõ, çàãàòíàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Ýìèéã óäààí õóãàöààãàð õýðýãëýâýë àãðàíóëîöèòîç, íåôðîïàòè, øàðëàëò ¿¿ñãýæ áîëíî. ßíç á¿ðèéí øàëòãààíò öóñ àëäàëò, ëåéêîç, õîäîîäíû øàðõëàà, ýíäîêàðäèò, ïåðèêàðäèò, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Âåðàïàìèë - 40 ìã, 80 ìã øàõìàë, 0,25%-2 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, òèòýì ñóäñûã ºðãºñãºæ, ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí òýæýýëèéã ñàéæðóóëàõ, ôîñôàòûí ìåòàáîëèçìûã áóóðóóëàõ, ìèîêàðäûí õ¿÷èëòºðºã÷èéí õýðýãöýýã áàãàñãàõ, òàõèàðèòìèéã äàðàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé ó÷ðààñ òèòýì ñóäàñíû öî÷ìîã, àðõàã äóòìàãøèë, àðòåðèéí ãèïåðòîíè, æèðâýëçýý (ìåðöàíè) á¿õèé àðèòìè, ýêñòðàñèñòîëè çýðýãò õýðýãëýäýã. Ýíý ýì èõ òºëºâ çîõèìæ ñàéòàé áîëîâ÷ çàðèì òîõèîëäîëä Ẻëæèõ, òîëãîé ýðãýõ, õàâàãíàõ, ºòãºí õàòàõ, õàðøèëò óðâàë çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ç¿ðõíèé øàëòãààíò øîê, ç¿ðõíèé õîðèã á¿õèé øèãäýýñèéí ¿åä áîëîí æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàð, õºõ¿¿ë ¿åä ýíýõ¿¿ ýìèéã õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Âåðàïàìèë ãèäðîõëîðèä, Èçîïòèí çýðýã íýðýýð îðæýý. Âèíïîöåòèí - 5 ìã øàõìàë, 5 ìã|ìë, 10 ìã|2 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, òàðõèíû ñóäñûã ºðãºñãºí, öóñíû óðñãàëûã ò¿ðãýñãýæ, òàðõèíû  88

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

õ¿÷èëòºðºã÷èéí õàíãàìæèéã ñàéæðóóëàõ, àðòåðèéí äàðàëòûã áóóëãàõ, òðîìáîöèòûí Ẻãíºðºìòãèé ÷àíàðûã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýëòýé. Ýìèéã òàðõèíû öóñ õàðâàëò, ãýìòýë, àòåðîñêëåðîçûí øàëòãààíò òàðõèíû öóñàí õàíãàìæèéí õÿìðàëààñ ¿¿äñýí ìýäðýë, ñýòãýöèéí ººð÷ëºëò, õî¸ðäîã÷ ãëàóêîìà, Ìåíüåðèéí ºâ÷èí çýðýãò õýðýãëýíý. Àðòåðèéí äàðàëò áàãàñàõ, ç¿ðõíèé õýìíýë ò¿ðãýñýõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. Ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäëûí õ¿íä õýëáýð, ç¿ðõíèé öóñàí õàíãàìæèéí äóòìàãøèë áîëîí æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Âèíïîöåòèí, ÂèíïîöåòèíÀêðè, Áðàâèíòîí, Êàâèíòîí íýðýýð á¿ðòãýãäñýí. Ãåïàðèí - 1 ìë-ò 5000, 10000, 20000 íýãæ áîäèñ àãóóëñàí 5 ìë-èéí ôëàêîíòîé, 5000 íýãæ á¿õèé 0,2 ìë òàðèóðòàé, 12500 íýãæ á¿õèé 0,5 ìë òàðèóðòàé, áàñ 10 ã, 25 ã òîñîí ò¿ðõýö çýðýã õýëáýðýýð ãàðãàñàí áàéäàã. Ãåïàðèí íü öóñíû á¿ëýãíýëòèéã ñààòóóëàõ, òðîìáîöèòûí àãðåãàöèéã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýëòýé. Ç¿ðõíèé øèãäýýñ, àëèâàà øàëòãààíò òðîìáîýìáîëè, òðîìáîôëåáèòèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Òàðüñàí õýñýãò öóñàí áóíäóó, æèæèã öóñ õàðâàëò ¿¿ñýõ, äîòîð ýðõòýí¿¿äýýñ öóñ ø¿¿ðýõ, çàðèì òîõèîëäîëä àíàôèëàêñèéí øîê ¿¿ñýõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëíî. Õýðýâ ãåïàðèíûã óäààí õóãàöààãààð õýðýãëýâýë Ẻëæèõ, ¿ñ óíàõ, ÿñ õýâðýãøèõ çýðýã ãàæ ¿çýãäýë ãàð÷ áîëíî. Öóñ ø¿¿ðýëò á¿õèé äèàòåç, öóñíû á¿ëýãíýëò ìóóäñàí ºâ÷í¿¿ä, ëåéêîç, öóñ áàãàñàëò, Ẻð,  89

Áóíüæàâûí Îðãèë

ýëýãíèé äóòìàãøèë, õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà, õàâäàð áîëîí æèðýìñíèé ñ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ãåïàðèí, Ãåïàðèí íàòðè, Ãåïàðèí êàëüö, ÂåíîáåíåÑàëáå, Êàëüöè ïàðèí, Ôðàêñèïàðèí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Ãëèöåðèëòðèíèòðàò - 0,15 ìã, 0,3 ìã, 0,5 ìã øàõìàë (õýëýí äîð òàâèõ), 2,5 ìã, 6,5 ìã, 9 ìã êàïñóë, 2,6 ìã, 6,5 ìã øàõìàë (õ¿ëõýõ çîðèóëàëòûí), 0,5 ìã|ìë, 0,8 ìã|ìë, 5 ìã|ìë, 10 ìã|ìë òóíøèë (ñóäñàíä òàðèõ), 2%-ûí òîñ (àðüñàíä ò¿ðõýõ), 0,1 ìã|öàã, 0,2 ìã|öàã, 0,4 ìã|öàã, 0,6 ìã|öàã òóí á¿õèé àðüñàíä íààõ çîðèóëàëòûí õýëáýðòýé áàéäàã. Ç¿ðõíèé áà çàõûí ñóäñûã òýëýõ, äîòîð ýðõòýíèé ãºëãºð áóë÷èíãèéí àã÷ëûã ñóëëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ç¿ðõíèé áàõûí òºðºë á¿ðèéí õýëáýð, ç¿ðõíèé øèãäýýñ, ç¿ðõíèé öî÷ìîã, àðõàã äóòìàãøëûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ýìèéã õýðýãëýõýä òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, àðòåðèéí äàðàëò õýò áóóõ, õààÿà àðüñ çàãàòíàõ, òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýì òîõèðîìæã¿é, òàðõèíû öóñ õàðâàëò, ãàâëûí äîòîðõè äàðàëò èõñýõ, èëýðõèé ãèïîòîíè çýðýã òîõèîëäîëä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ãëèöåðèëòðèíèòðàò íýðýýð, ýìèéí á¿ðòãýëä Íèòðîãëèöåðèí, Ñóñòàê çýðýã íýðýýð îðæýý. Äèãîêñèí - 0,125 ìã, 0,250 ìã, 0,500 ìã øàõìàë, 0,05 ìã, 0,1 ìã, 0,2 ìã êàïñóë, 0,1 ìã|ìë, 0,25 ìã|ìë  90

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

òóíøèë, 0,05 ìã|ìë ýëåêñèð õýëáýðòýé áàéõ áà áóñàä ãëèêîçèäûí íýãýí àäèë ç¿ðõíèé àæèëëàãààã èäýâõæ¿¿ëýõ áóþó êàðäèîòîíèê ¿éë÷ëýëòýé òóë ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò öóñíû ýðãýëòèéí öî÷ìîã, àðõàã äóòìàãøëûí ¿åä, ìºí òîñãóóðûí ÷è÷èãíýýíèé òàõèñèñòîëûí õýëáýð, ïàðîêñèçìàëü òàõèêàðäè, óóøãè-ç¿ðõíèé äóòìàãøëûí ¿åä õýðýãëýäýã. Ýìèéã óäààí õýðýãëýâýë îãèóëàõ, Ẻëæèõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, ñóäàñíû öîõèëò õýò óäààøðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ç¿ðõíèé õîâäëûí øàëòãààíò ýêñòðàñèñòîëè, òîñãóóð-õîâäëûí õîðèã, Ìîðãàíüè-ÀäàìñÑòîêñûí õàìøèíæ, èëýðõèé áðàäèêàðäè çýðýã òîõèîëäîëä ýíý ýìèéã õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Äðîòàâåðèí - 40 ìã øàõìàë, 20ìã|ìë, 40ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéõ áà ãºëãºð áóë÷èíãèéí àã÷ëûã ñóëðóóëàõ, öóñíû ñóäñûã ºðãºñãºõ ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ çîõèìæ ñàéòàé áîëîâ÷ çàðèì ºâ÷òºíä òàðèõàä áèå õàëóó îðãèõ, òîëãîé ýðãýõ, ñóäàñíû ëóãøèëò õóðäñàõ, õºëðºõ, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ, ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäàõ, àìüñãàë äàðàíãóéëàãäàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Óã ýìýíä õýò ìýäðýìòãèé õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Äðîòàâåðèí ãèäðîõëîðèä, Íîø-ïà, Íèêîñïàí (íèêîòèíû õ¿÷èë á¿õèé íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë) çýðýã íýðýýð îðæýý. Èçîñîðáèä äèíèòðàò - 5 ìã, 10 ìã, 20 ìã, 30  91

Áóíüæàâûí Îðãèë

ìã, 40 ìã øàõìàë, 40 ìã êàïñóë (óóõ çîðèóëàëòûí), 2,5 ìã, 5 ìã, 10 ìã øàõìàë (õýëýí äîð òàâèõ) çýðýã õýëáýðòýé áàéõ áºãººä ñóäàñíû òîíóñ áîëîí ç¿ðõíèé ¿éë àæèëëàãààíû òºâèéí çîõèöóóëãàä íºëººëºõ çàìààð òèòýì ñóäñûã òýëýõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Ýíýõ¿¿ ¿éë÷ëýë íü ààæèì ýõýëæ, óäààí ¿ðãýëæèëäýãýýðýý íèòðîãëèöåðèíýýñ ÿëãààòàé. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, îãèóëàõ, ç¿ðõ äýëñýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Õîðèãëîõ çààëò íü íèòðîãëèöåðèíèéõòýé àäèë. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Èçîñîðáèä äèíèòðàò, Èçîäèíèò ðåòàðä, Ñîðáèäèí çýðýã íýðýýð îðæýý. Èçîñîðáèä ìîíîíèòðàò - 10ìã, 20ìã, 40ìã øàõìàë, 1%-1ìë òóíøèë õýëáýðòýé, çàõûí áîëîí òèòýì ñóäñûã òýëýõ, ìèîêàðäûí õ¿÷èëòºðºã÷èéã õýðýãöýýã áàãàñãàõ, öóñíû áàãà ýðãýëòèéí äàðàëòûã áóóðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ñòåíîêàðäèéí õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ, ç¿ðõíèé àðõàã äóòìàãøèë, áàãà ýðãýëòèéí ãèïåðòåíçèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, í¿¿ð óëàéõ, ç¿ðõ äýëñýõ, äîòîð ìóóõàéðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Àðòåðèéí ãèïîòîíè, êîëëàïñ, øîê, ç¿ðõíèé øèãäýýñèéí õóðö ¿å, òàðõèíû öóñ õàðâàëòûí ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. Óëñûí á¿ðòãýëä Ìîíîñàí, Ìîíî÷èíêâå, Íèòðîñîðáèä, Èçîäèíèò çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Êàïòîïðèë - 12,5 ìã, 25 ìã, 50 ìã, 100 ìã øàõìàë õýëáýðòýé áàéõ áºãººä áèå ìàõáîäèéí äîòîðõè àíãèîòåíçèíîãåíèéã àíãèîòåíçèí  92

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

áîëãîæ õóâèðãàäàã ôåðìåíòèéí ¿éë÷ëýëèéã ñààòóóëñíààð àðòåðèéí äàðàëòûã áóóðóóëæ, çàõûí ñóäàñíû ýñýðã¿¿öëèéã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Ýíý ýìèéã ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò àðòåðèéí ãèïåðòåíçè, ÿëàíãóÿà ðåíîâàñêóëÿð ãèïåðòîíè, çîãñîíãèøèëò á¿õèé ç¿ðõíèé äóòìàãøèë, Ðåéíîãèéí õàìøèíæèéí ¿åä õýðýãëýíý. Çàðèì òîõèîëäîëä òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, ãýäñýýð ºâäºõ, ¿å ìº÷, áóë÷èí ºâäºõ, îãèóëæ Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, àì õóóðàéøèõ, àìíû ñàëñò øàðõëàõ, ýð¿¿, õýëíèé äîðõè áóë÷èðõàé öî÷èõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë áîëîí ýì òààðàõã¿é òîõèîëäîëä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Êàïòîïðèë, ÊàïòîïðèëÀêðè, Êàïòîïðèë-Äåíê, Êàïòîõåêñàë, Ëåìêàïðèë (25ìã øàõìàë) íýðýýð îðæýý. Êîðâàëîë - 25ìë ôëàêîíòîé íèéëìýë íàéðëàãà á¿õèé øèíãýí áýëäìýë, òàéâøðóóëàõ, ñóäàñíû àã÷ëûã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë íåâðîç, òàõèêàðäè, ñòåíîêàðäè, öóñíû äàðàëò èõñýõ ºâ÷íèé ýõýí ¿å, íîéðã¿éäëèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Òºäèéëºí ãàæ íºëºº ãàðäàãã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðñîí. Ëèçèíîïðèë – 5ìã, 10ìã, 20ìã øàõìàë õýëáýðòýé, àíãèîòåíçèí õóâèðãàã÷ ôåðìåíòèéí èíãèáèòîð áàéäëààð ¿éë÷èëäýã òóë öóñíû äàðàëò èõñýëò, ç¿ðõíèé àðõàã äóòìàãøëûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, ÿäðàõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, àì õàòàõ, àðüñààð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Áººðíèé äóòìàãøèë  93

Áóíüæàâûí Îðãèë

á¿õèé õ¿íä ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä õîðèãëîíî. Óëñûí á¿ðòãýëä Ëèçîïðåññ, Äèðîòîí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ëîçàðòàí - 25ìã, 50ìã øàõìàë õýëáýðòýé, àíãèîòåíçèí II ðåöåïòîðûí àíòîãîíèñò, àðòåðèéí ãèïåðòåíçèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé øèíý ¿åèéí ýì áºãººä ò¿¿íèéã àðòåðèéí ãèïåðòåíçèéí ýì÷èëãýýíä äàíãààð íü áîëîí áóñàä ýìòýé õàâñàðãàí õýðýãëýíý. Ñóóëãàõ, íóðóó, õºëèéí áóë÷èí ºâäºõ, òîëãîé ýðãýõ, õàìàð áèò¿¿ðýõ, õàíèàëãàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Ìàíàé óëñûí ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò õàðààõàí íýâòðýýã¿é áàéãàà. Ìåòèëäîïà - 125 ìã, 250 ìã, 500 ìã øàõìàë, 250 ìã|5 ìë ñóñïåíç, 50 ìã|ìë òóíøèëòýé áàéäàã. Àðòåðèéí äàðàëòûã áóóëãàõ ¿éë÷ëýëòýé àíòèàäðåíåðãèê òóë öóñíû äàðàëò èõñýëòèéí õ¿íäýâòýð õýëáýð, Ẻðíèé øàëòãààíò ãèïåðòåíçè, ìºí ïàðêèíñîíèçìûí ¿åä õýðýãëýíý. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, ãýäýñ ä¿¿ðýõ, àì õàòàõ, áèå ñóëðàõ, íîéðìîãëîõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, ôåîõðîìîöèòîìûí ¿åä áîëîí æèðýìñýí, ºíäºð íàñòàíä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Ìåòèëäîïà, Àëüäîìåò, Äîïàíîë, Äîïåãèò çýðýã íýðýýð îðæýý. Íèêîòèíû õ¿÷èë - íóíòàã, 50ìã øàõìàë, 1%1ìë òóíøèë õýëáýðòýé, áèå ìàõáîäûí äîòîîä äàõü èñýëäýí àíãèæðàõ ïðîöåññò îðîëöîõ, ñóäàñ  94

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ºðãºñãºõ, öóñàí äàõü õîëåñòåðèíûã áàãàñãàõ, õîðäëîãûí ýñðýã çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ïåëëàãðà, àðüñ, ìýäðýëèéí áîëîí ýëýãíèé ¿ðýâñýëò ºâ÷èí, ñóäàñ õàòóóðàë, õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà çýðýã îëîí ÿíçûí ºâ÷èí ýìãýãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Í¿¿ð, õ¿ç¿¿, öýýæ óëàéõ, àðüñààð òóóðàëò ãàðàõ, õîäîîä ºâäºõ, òîëãîé ýðãýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýìýíä õýò ìýäðýã áàéäàë, ãèïåðòîíèéí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Íèêîòèíû õ¿÷èë, Íèêîñïàí çýðýã íýðýýð óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Íèôåäèïèí 5ìã, 10ìã, 20ìã øàõìàë, êàïñóë, 10ìã ¿ðýë, 20ìã|ìë äóñàë õýëáýðòýé áàéõ áºãººä êàëüöèéí ñóâàãò õîðèã ¿¿ñãýõ çàìààð çàõûí áà òèòýì ñóäñûã ºðãºñãºõ, ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäëûã çàñàõ, öóñíû äàðàëòûã áóóëãàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Çàðèì õ¿íä í¿¿ð, öýýæ óëàéõ, òîëãîé ºâäºõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ, ç¿ðõ äýëñýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Öóñíû äàðàëò áàãàññàí, ç¿ðõíèé èëýðõèé äóòìàãøèë, àîðòûí íàðèéñàë áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýìýãòýé÷¿¿äýä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðäîã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Íèôåäèïèí, Íèôåáåíå (10ìã, 20ìã á¿ðýýñ, 20ìã|ìë äóñàë), Íèôåäè-Äåíê (10ìã, 20ìã øàõìàë), Êàëåìäèïèí (10ìã, 20ìã øàõìàë), Êîðäàôåí (10ìã øàõìàë), Êîðèíôàð, Êîðäèïèí (10ìã øàõìàë), Âàçàäàëàò (20ìã øàõìàë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ïàïàâåðèí ãèäðîõëîðèä - íóíòàã, 20ìã, 40ìã  95

Áóíüæàâûí Îðãèë

øàõìàë, 20ìã ëàà, 2%-2ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ãºëãºð áóë÷èíãèéí àã÷ëûã òàâèóëàõ, ñóäàñ ºðãºñãºõ ãîë ¿éë÷ëýëòýé áºãººä àðòåðèéí ãèïåðòîíè, ç¿ðõíèé áàõ, ìèãðåíü, áºãëºðºëòºò ýíäîàðòåðèèò, áðîíõûí áàãòðàà, ïèëîðîñïàçì, ýëýã, Ẻðíèé öàíõ, öºñíèé õ¿¿äèéí ¿ðýâñëèéí ¿åä õýðýãëýíý. Áèå ñóëðàõ, õîîëîé àðãàõ, õîîë áîëîâñðîëò õÿìðàõ, ç¿ðõ äýëñýõ, êîëëàïñ áîëîõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ãèïîòîíèéí ¿åä ýìèéã õýðýãëýõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä áàéäàã. Ïåíòîêñèôèëëèí 100ìã, 200ìã, 400ìã øàõìàë, á¿ðýýñòýé øàõìàë, ¿ðýë, 20ìã|1ìë òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé áàéõ áà öóñíû óðñãàë, áè÷èë ýðãýëò (ìèêðîöèðêóëÿöè)-èéã ñàéæðóóëàõ, ñóäàñ ºðãºñãºõ, ýðèòðîöèò, òðîìáîöèòûí Ẻãíºðºìòãèé, çóóðàìòãàé ÷àíàðûã áàãàñãàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë çàõûí öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàë, òàðõèíû ñóäàñíû ýìãýã, ñóäàñ õàòóóðàë, ÷èõðèéí øèæèíãèéí àíãèîïàòèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, òîëãîé ýðãýõ, í¿¿ð óëàéõ, õîîë áîëîâñðóóëàõ ¿éë àæèëëàãàà õÿìðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ç¿ðõíèé õóðö øèãäýýñ, ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäàë áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ïåíòîêñèôèëëèí, ÏåíòîêñèôèëëèíÀêðè, Ïåíòèëèí, Ïåíòîìåð (600ìã øàõìàë, 300ìã òóíøèë), Òðåíïåíòàë (2%-5ìë òóíøèë), Òðåíòàë (100ìã øàõìàë) çýðýã íýðýýð îðæýý. Ïðîêàèíàìèä - 250ìã, 500ìã øàõìàë, 100ìã|ìë  96

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

òóíøèë õýëáýðòýé, ìèîêàðäûí ñýðýë äàìæóóëàõ ÷àíàðûã áîëîí ãîëîìòîò ñýðýë ¿¿ñýõ ÿâäëûã áóóðóóëàõ çàìààð ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäëûã çàñàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Èõ òºëºâ ýêñòðàñèñòîëè, æèðâýëçýõ àðèòìè, ïàðîêñèçì á¿õèé òàõèêàðäèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Áèå ñóëðàõ, òîëãîé ºâäºõ, Ẻëæèõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàðäàã áà õîâîð òîõèîëäîëä ñýòãýë õººð÷ õèé þì ¿çýãäýõ, àãðàíóëîöèòîç, ÷îíî-ÿð ¿¿ñýõ çýðýã ¿çýãäýë èëðýõ òàë áèé. Ç¿ðõíèé õîðèã, ç¿ðõíèé äóòìàãøèë, ãèïîòîíè áîëîí õàðøèìòãàé õ¿íä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã. Ñèìâàñòàòèí 5ìã, 10ìã, 20ìã, 40ìã øàõìàë, àòåðîñêëåðîçûí ýñðýã áóþó öóñàí äàõü õýò áàãà áîëîí áàãà íÿãòðàëòàé ëèïîïðîòåèä, òðèãëèöåðèäèéí õýìæýýã áàãàñãàæ, èõ íÿãòðàëòàé ëèïîïðîòåèäûí õýìæýýã èõýñãýõ ¿éë÷ëýëòýé. Ýìèéã óäààíààð õýðýãëýõýä íîéð áóë÷èðõàé, ýëýãíèé ¿éë àæèëëàãàà õÿìàð÷, öóñàí äàõü òðàíñàìèíàçà, ø¿ëòëýã ôîñôàòàçà, ãàììàãëóòàìèíòðàíñôåðàçà çýðýã ôåðìåíò¿¿äèéí èäýâõæèë èõñýõ, õýâëèéãýýð ºâäºõ, ãýäýñ ä¿¿ðýõ, ºòãºí õàòàõ, ýñâýë ñóóëãàõ, õàðøèë ºãºõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýðäýã. Ýëýãíèé ºâ÷íèé ¿åä áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýìýãòýé÷¿¿äýä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Âàçèëèë, Õîëåñòàò íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Òåîôèëëèí - íóíòàã, 100ìã, 200ìã øàõìàë, øóëóóí ãýäýñíèé ëàà õýëáýðýýð áàéäàã. Ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí àãøèëòûã èäýâõæ¿¿ëýõ, áðîíõûí  97

Áóíüæàâûí Îðãèë

áóë÷èíã ñóëðóóëàõ, øýýñ ãàðàëòûã èäýâõæ¿¿ëýõ, òºâ ìýäðýëèéí ñèñòåìèéã ñýðãýýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë áðîíõûí áàãòðàà, àðõàã áðîíõèò, ìèãðåíü, òàðõèíû öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàë, ç¿ðõ, Ẻðíèé øàëòãààíò õàâàíãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ºâäºõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ýïèëåïñè, õîäîîäíû øàðõëàà, ç¿ðõíèé øèãäýýñ áîëîí æèðýìñýí ¿åä, 3 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. Óëñûí á¿ðòãýëä Òåîôèëëèí, Òåîòàðä íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áà ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Òèêëîïèäèí - 250ìã øàõìàë, àíòèàãðåãàíò áóþó òðîìáîöèòûí íààëäàìõàé, Ẻãíºðºìòãèé ÷àíàðûã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë ñóäàñ õàòóóðëûí, ÿëàíãóÿà òàðõè, õºëèéí àðòåðè ñóäàñíû õàòóóðàë, ç¿ðõíèé øèãäýýñèéí äàðàà öóñàí õàíãàìæ ñýðãýõ ¿åä, ìºí õèéìýë öóñíû ýðãýëòèéí áîëîí Ẻðíèé àïïàðàò àæèëëóóëàõ çýðýãò õýðýãëýäýã áàéíà. Õýâëèéãýýð ºâäºõ, ñóóëãàõ áîëîí öóñíû ä¿ðñò ýëåìåíò¿¿äèéí òîî öººðºõ, òðàíñàìèíàçûí õýìæýý èõñýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëðýõ òàë áèé. Öóñ àëäàìõàé áàéäàë, õîäîîä, 12 õóðóó ãýäýñíèé øàðõëààíû ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Òèêëèä íýðýýð îðæýý. Ýíàëàïðèë - 2,5ìã, 5ìã, 10ìã, 20ìã øàõìàë áºãººä êàïòîïðèëûí íýãýí àäèë öóñíû äàðàëòûã áóóëãàõ ¿éë÷ëýëòýé, ãýõäýý ýì÷èëãýýíèé ¿ð íºëººíèé õóâüä ò¿¿íýýñ èë¿¿ þì. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, öóñíû äàðàëò õýò áàãàñàõ, äîòîð ìóóõàéðàõ,  98

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ñóóëãàõ õàíèàõ, áóë÷èí àãøèõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí ýõ÷¿¿ä, õ¿¿õýä áîëîí óã ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ýíàëàïðèë íýðýýð, ýìèéí á¿ðòãýëä Ðåíàïðèë, Íàðèòåê 20, Ýíàëàïðèë-Àêðè, Ýäíèò, Ýíàï íýðýýð òóñ òóñ îðæýý. Ýòîôèáðàò - 500ìã á¿ðýýñòýé, ôèáðîâûí õ¿÷ëèéí óëàìæëàëò áýëäìýë áºãººä ñóäàñ õàòóóðëûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ãèïåðëèïèäåìè, ãèïåðóðèêåìè á¿õèé ºâ÷òºíèéã ýì÷ëýõýä õýðýãëýäýã. Õîäîîä ãýäýñíèé õÿìðàë, àðüñ çàãàòíàõ, óëàéõ, òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Çàðèì òîõèîëäîëä ìèàëãè, áýëãèéí ñóëðàë, áèåèéí åðºíõèé ñóëüäàë áîëîõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, íîéðã¿éäýõ çýðýã ¿çýãäýë àæèãëàãäàõ òàë áèé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ëèïî-Ìåðç íýðýýð á¿ðòãýãäæýý.

2.5. Áººðíèé ÿëãàðóóëàõ ¿éëèéã èõýñãýã÷ ýì¿¿ä

Àëëîïóðèíîë - 100, 300 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, áèåä ãèïîêñàíòèíûã êñàíòèí, êñàíòèíûã øýýñíèé õ¿÷èë áîëãîí õóâèðãàõàä îðîëöäîã êñàíòèíîêñèäàçà ôåðìåíòèéí èäýâõæèëèéã ñààðóóëàõ çàìààð ¿éë÷èëæ, óðàò áóþó øýýñíèé õ¿÷ëèéí äàâñ öóñàíä ¿¿ñ÷, óëìààð ýä ýðõòýíä õóðàëäàõûã áàãàñãàí, øýýñýýð ãèïîêñàíòèí, êñàíòèí èõ õýìæýýãýýð ÿëãàðàõ ÿâäëûã íºõöºëä¿¿ëäýã áàéíà. Èõ òºëºâ çîõèìæîîð ñàéí áîëîâ÷ çàðèì ºâ÷òºíä õîäîîä ãýäñèéã õÿìðààõ, àðüñíû òóóðàëò, õàëóóðàëò çýðýã ãàæ  99

Áóíüæàâûí Îðãèë

¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëæ áîëîõ þì. Áººðíèé äóòìàãøèë, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëò áà Óëñûí á¿ðòãýëä á¿ðòãýãäñýí. Àìèëîðèä – 0,025 ã, 0,005 ã øàõìàë õýëáýðòýé, øýýëãýõ ¿éë÷ëýëòýé áºãººä áèåýñ èõ òºëºâ íàòðè, õëîðèäûí ãàäàãøëàëòûã èõýñãýäýã. Õàðèí êàëèéí ãàäàãøëàëòûã áàãàñãàæ, áèåä áàðèõ íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, òîëãîé ºâäºõ çýðýã ãàæ íºëºº ºãäºã. Ýìèéã ýëýã, Ẻðíèé èëýðõèé äóòìàãøèë, ãèïåðêàëèåìèéí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ̺í àíãèîòåíçèíèéã õóâèðãàäàã ôåðìåíòýä õîðèã òàâüäàã ýìòýé (êàïòîïðèë, ýíàëàïðèë ã.ì.) àìèëîðèäûã õàìò õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Àöåòàçîëàìèä - 250 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, Ẻðíèé, òàðõèíû áîëîí í¿äíèé ñîðìîñëîãèéí êàðáîàíãèäðàçà ôåðìåíòèéã äàðàíãóéëæ, í¿¿ðñíèé õ¿÷èë ¿¿ñýõèéã áàãàñãàñíààð íàòðè ýðãýí øèìýãäýõèéã áóóðóóëæ, óëìààð øýýñíèé õýìæýýã èõýñãýõ, í¿äíèé äàðàëò, ãàâëûí äîòîîä äàðàëòûã áàãàñãàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ãëàóêîìà, ýïèëåïñèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Õàðüöàíãóé çîõèìæ ñàéòàé ýì áºãººä çàðèì õ¿íä íîéðìîãëîõ, áàðèìæàà àëäàãäàõ, áèå ýðâýãíýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Àääèñîíû ºâ÷èí, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, ÷èõðèéí øèæèí ºâ÷íèé õ¿íäðýë, äàâñ øèíãýíèé àëäàãäëûí óëìààñ àöèäîç áîëñîí çýðýã òîõèîëäîë áîëîí æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Àöåòàçîëàìèä  100

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

íýðýýð, ýìèéí á¿ðòãýëä Äèàêàðá, Ôîíóðèò çýðýã íýðýýð òóñ òóñ îðæýý. Ãèäðîõëîðòèàçèä - 25 ìã, 50 ìã, 100 ìã øàõìàë, 50 ìã|5 ìë øèíãýí õýëáýðòýé áàéõ áºãººä øýýñ ãàðàëòûã èõýñãýæ, õàâàí õººõ, àðòåðèéí äàðàëò áóóðóóëàõ, öàíãàëòûí òºâèéã äàðàíãóéëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ç¿ðõ, ýëýã, Ẻðíèé áîëîí áóñàä øàëòãààíò õàâàí, àðòåðèéí ãèïåðòåíçèéí ýì÷èëãýýíä, ìºí í¿äíèé äàðàëòûã áóóðóóëàõ, ÷èõðèéí áèø øèæèíãèéí ¿åä öàíãàëò áà èõ øýýëòèéã äàðàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Ãèïîêàëèåìè, ãèïîõëîðåìèéí àëêàëîç, ãèïåðãëèêåìè, òóëàé ºâ÷íèéã ñýäðýýõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýíý ýìèéã ýëýã, Ẻðíèé õ¿íä äóòìàãøèë, æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàð, òóëàé áîëîí ÷èõðèéí øèæèí ºâ÷íèé õ¿íä õýëáýðèéí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Ãèïîòèàçèä, Ãèäðîõëîðòèàçèä çýðýã íýðýýð îðæýý. Ñïèðèíîëàêòîí 25ìã, 50ìã øàõìàë, Ẻðíèé äýýä áóë÷èðõàéí õîëòîñëîã õýñãýýñ ãàðäàã àëüäîñòåðîí äààâðûí ýñðýã ¿éë÷ëýõ çàìààð øýýñíèé ÿëãàðàëòûã èõýñãýäýã áà õàðèí øýýñýýð êàëèéí ÿëãàðàëòûã ñààòóóëäàã îíöëîãòîé. Ç¿ðõ, Ẻðíèé øàëòãààíò õàâàí, ýëýãíèé öèððîçûí óëìààñ ¿¿ññýí àñöèòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õààÿà äîòîð ìóóõàéðàõ, íîéðìîãëîõ, õºäºë㺺íèé òýíöâýð àëäàãäàõ, àðüñààð òóóðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Áººðíèé öî÷ìîã, àðõàã  101

Áóíüæàâûí Îðãèë

äóòìàãøèë, æèðýìñíèé ýõíèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Âåðîøïèðîí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ôóðîñåìèä - 40 ìã øàõìàë, 20 ìã|2 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, øýýëãýõ õ¿÷òýé ¿éë÷ëýëòýé òóë ýëäýâ øàëòãààíò õàâàí (ò¿¿íèé äîòîð óóøãèíû áîëîí òàðõèíû õàâàí), àñöèòûí ýì÷èëãýýíä ºðãºí õýðýãëýäýã. Áàñ æèðýìñíèé áîëîí áàðáèòóðàòûí õîðäëîãûí ¿åä øýýñ õººõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, ñóóëãàõ, àðüñ óëàéõ, çàãàòíàõ, òîëãîé ýðãýõ, áóë÷èí ñóëðàõ, ñîíñãîë ìóóäàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëíî. Ýëýãíèé áîëîí Ẻðíèé îâðîãî, ãèïîêàëèåìè, øýýñíèé çàìûí ìåõàíèê òàãæðàë, æèðýìñíèé ýõíèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ôóðîñåìèä, Ôóðîí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. ̺í Ëàçèêñ íýðýýð õýðýãëýãäýæ áàéâ.

2.6. Öºñ õººõ ýì¿¿ä

Àëëîõîë – íèéëìýë íàéðëàãà á¿õèé á¿ðýýñòýé øàõìàë õýëáýðòýé áºãººä ýëãýíä öºñ ¿¿ñýõèéã ýð÷èìæ¿¿ëýõ, öºñ õººõ, õîäîîä ãýäýñíèé çàìûí õºäºë㺺í áà ø¿¿ðýë ãàðãàëòûã íýìýãä¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé. Çîõèìæ ñàéòàé áîëîâ÷ çàðèì òîõèîëäîëä õàðøèë ¿¿ñãýõ, ñóóëãàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Öî÷ìîã ãåïàòèò, ýëýãíèé äóòìàãøèë, ìåõàíèê øàðëàëòûí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Óðñîäåõîëèéí õ¿÷èë - 250ìã á¿ðýýñòýé, ýëýã õàìãààëàõ ¿éë÷ëýëòýéãýýñ ãàäíà õîëåñòåðèí  102

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ãýäýñíèé õàíààð øèìýãäýõ ¿çýãäëèéã ñààòóóëàõ, öºñ, öºñíèé õ¿÷ëèéí õýìæýýã èõýñãýõ, öºñíèé õîëåñòåðèíèéã óóñãàõ, ÷óëóó ¿¿ñýõèéã ñààòóóëàõ òàëòàé. Ýëýãíèé öèððîç, ýëýãíèé äîòîðõè öºñíèé çàìûí áºãëºðºëò, õîëåñòàç, öºñíèé õ¿¿äèéí ÷óëóóæèõ ºâ÷èí, öºñíèé çàìûí äèñêèíåçè, ðåôëþêñ-ãàñòðèò, ðåôëþêñ-ýçîôàãèò çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ñóóëãàõ ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. Öºñíèé çàìûí öî÷ìîã ¿ðýâñëèéí ¿åä, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿äýä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Óðñîôàëüê íýðýýð á¿ðòãýãäæýý.

2.7. Óìàéí áóë÷èíä íºëººëºõ ýì¿¿ä

Ñàëüáóòàìîë - 2ìã, 4ìã øàõìàë, 100ìêã|òóí á¿õèé 12ìë àýðîçîë, 50ìêã|ìë òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé, áðîíõûí áîëîí óìàéí áóë÷èíãèéí àãøèëòûã ñóëðóóëàõ, òèòýì ñóäñûã ºðãºñãºõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ áðîíõûí áàãòðàà, àðõàã áðîíõèòûí õºäëºëò, óìàéí áóë÷èíãèéí ÷àíãàðëûí ¿åä õýðýãëýäýã. Çàðèì õ¿íä ãàð ñàëãàëàõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, Ẻëæèõ, ç¿ðõ äýëñýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Òàõèàðèòìè, ìèîêàðäèò, ÷èõðèéí øèæèí, ãèïåðòèðåîç, ãëàóêîìûí ¿åä áîëîí 2 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ñàëüáóòàìîë íýðýýð, óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ñàëüáóòàìîë, Ñàëáðîí íýðýýð îðæýý.  103

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ýðãîìåòðèí - 200ìêã øàõìàë, 200ìêã|ìë òóíøèëòýé, óìàéí áóë÷èíãèéí ÷àíãàðëûã íýìýãä¿¿ëýí, àãøèëòûíõ íü ¿åëçýë, õ¿÷èéã èõýñãýõ ¿éë÷ëýëòýé ó÷ðààñ Êåñàðåâ õàãàëãààíû äàðàà, ýñâýë ýõñèéã ãàðäñàíû äàðààõü öóñ àëäàëò, òºðñíèé áîëîí ¿ð õºíäñºíèé äàðààõü öóñ àëäàëòûã çîãñîîõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, àðòåðèéí äàðàëò èõñýõ, áèå áàäàéðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí ýìýãòýé÷¿¿äýä, òºðëºãèéí I, II ¿å, ¿æèë, ýëýã Ẻðíèé áîëîí çàõûí ñóäàñíû ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Ýðãîòàìèí - 1ìã, 2ìã øàõìàë, ëàà, 0,05%-1ìë òóíøèë õýëáýðòýé, óìàéí áóë÷èíã ÷àíãàðóóëàõ, α-àäðåíîëèòèê ðåöåïòîðûã èäýâõæ¿¿ëýõ çàìààð çàõûí ñóäñûã àã÷ààõ, òàðõèíû ñóäàñíû òîíóñûã ñàéæðóóëàõ áàéäëààð òîëãîéí ºâäºëòèéã íàìæààõ, òºâ ìýäðýëèéí ñèñòåìèéã òàéâøðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Òºðñíèé äàðààõü ¿åèéí öóñ àëäàëòûã çîãñîîõ, ¿ð çóëáàëòûí äàðàà óìàéã àãøààõ, ìèãðåíèé õºäëºëòèéã íàìæààõ, ò¿¿íèé õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ çýðýã çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, õºë ãàð áàäàéðàõ, õ¿éò îðãèõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Çàõûí ñóäàñíû íàðèéñàëò, öóñíû äàðàëò èõñýëò, ñóäàñ õàòóóðàë, ç¿ðõíèé áàõ, ýëýã Ẻðíèé äóòìàãøèë, ñåïñèñ, æèðýìñýí, òºðëºãèéí I, II ¿åä áîëîí õ¿¿õäýä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã.  104

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

2.8. Áîäèñûí ñîëèëöîîíä íºëººëºõ ýì¿¿ä

Àäåíîçèí – 25, 50ìã øàõìàë áà 6ìã – 2 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäëûí ýñðýã, ÿëàíãóÿà õîâäëûí ãàðàëòàé ïàðîêñèçìàëü òàõèêàðäèéã äàðàõ ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýë áºãººä áðàäèêàðäèòàé ºâ÷òºíä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àäåíîçèí-Ýáýâå íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Àäåíîçèíòðèôîñôàò – 1%-1ìë òóíøèë õýëáýðòýé, õ¿íèé áèå ìàõáîäûí ýä ýñèéí åðäèéí á¿ðýëäýõ¿¿í õýñýã áºãººä áîäèñûí ñîëèëöîîíä èäýâõòýé îðîëöîæ, ýíåðãè ÿëãàðóóëàëò, òýæýýëëýã, öóñíû ýðãýëòèéã èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé. Ç¿ðõíèé òèòýì ñóäàñíû õàòóóðàë, èõ áèåèéí áóë÷èí áîëîí ìèîêàðäûí òýæýýëèéí äóòàë, áºãëºðºëòºò ýíäàðòåðèèò, òðîìáîôëåáèò çýðýã ºâ÷èí ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Í¿¿ð óëàéõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, öóñíû äàðàëò ãýíýò áàãàñàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Òàðõèíä öóñ õàðâàõ, ç¿ðõíèé öî÷ìîã øèãäýýñ, óóøãèíû ¿ðýâñýë, áóãëàà, áðîíõ òýëýãäýõ ºâ÷èí çýðýãò õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä ÀÒÔ íýðýýð îðæýý. Àçàïåíòàöåí ïîëèñóëüôîíàò – 5ìë, 15ìë, 35ìë í¿äíèé äóñààëãà õýëáýðòýé, í¿äíèé áîëîð á¿äýãøèí öàéðàõûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé, íèéëìýë íàéðëàãàòàé áýëäìýë òóë ýëäýâ øàëòãààíò êàòàðàêò ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Çîâõè õîðñîõ, çàãàòíàõ ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Óëñûí ýìèéí  105

Áóíüæàâûí Îðãèë

á¿ðòãýëä Êâèíàêñ íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Àëëèëýñòðåíîë 5ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ïðîãåñòàãåí ¿éë÷ëýëòýé áóþó ïðîãåñòåðîíû áîëîí òðîôîáëàñòûí ø¿¿ðëèéã èäýâõæ¿¿ëýõ, ýõñèéí ñòåðîèäóóäûí ìåòàáîëèòûí ÿëãàðàëòûã èõýñãýõ çàìààð ýõñèéí ¿éë àæèëëàãààã õýâèéí áîëãîæ, æèðýìñëýëòèéã õàìãààëàõ íºëºº ¿ç¿¿ëäýã òóë ¿ð çóëáàõààð çàíàëõèéëýõ, çóðøèë áîëñîí ¿ð çóëáàëò, äóòóó òºðºëòèéã òîãòîîõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, óóöààð ºâäºõ, õàâàãíàõ, õîîë áîëîâñðóóëàëò õÿìðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷òýé, øàðëàëòòàé áîëîí æèðýìñíèé õîðäëîãîòîé ¿åä ýíý ýìèéã õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Áàñ ç¿ðõ-ñóäàñíû, Ẻðíèé õ¿íä ºâ÷èí, áðîíõûí áàãòðàà, öóñíû äàðàëò èõñýëò, ÷èõðèéí øèæèí, ýïèëåïñè çýðýã ºâ÷íèé ¿åä óã ýìèéã ìàø áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé. Ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Òóðèíàë, Ïðåìàñòîí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Àëîý – 1ìë òóíøèë õýëáýðòýé, óðãàìëûí ãàðàëòàé, ýä ýñèéí íºõºí òºëæèëòèéã õóðäàñãàí èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýë þì. Í¿äíèé ºâ÷èí (îéðûí õàðàëãàí, õîðèîðåòèíèò, áëåôàðèò, êåðàòèò, èðèò, áîëîðûí á¿äýãøèë ã.ì.), ñîíñãîëûí ìýäðýëèéí ¿ðýâñýë, õîäîîäíû øàðõëàà çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëºº òºäèéëºí èëýðäýãã¿é. Æèðýìñýí, ç¿ðõ-ñóäàñíû õ¿íä ºâ÷èí, íåôðîçîíåôðèòèéí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ýìèéí á¿ðòãýëä Ýêñòðàêò Àëîý íýðýýð á¿ðòãýãäæýý.  106

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Àñêîðáèíû õ¿÷èë - íóíòàã, 0,05 ã ¿ðýë, 25100 ìã øàõìàë, 5%, 10%-èéí 1-2 ìë òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Õ¿÷òýé àíãèæðóóëàã÷ òóë áîäèñûí ñîëèëöîîíä ÷óõàë ðîëüòîé áà öóñíû ñóäàñíû õàíûã áýõæ¿¿ëýõ, öóñ á¿ëýãíýëò áà ýä ýñèéí òºëæèëòèéã èäýâõæ¿¿ëýõ, çàðèì äààâàð, íóêëåéíû õ¿÷ëèéí íèéëýãæèëòèéã ñàéæðóóëàõ çýðýã îëîí òàëûí ¿éë÷ëýëòýé ó÷ðààñ ÷èéã áàì, ãåìîôèëè, öóñ ø¿¿ðýõ ýìçýãøèë, ýëäýâ øàëòãààíò õîðäëîãî, ýëýãíèé ¿ðýâñýë, ñóäàñ õàòóóðàë, øàðõëàà, öóñ áàãàäàëò, Àääèñîíû ºâ÷èí çýðýã ìàø îëîí ÿíçûí ºâ÷èí ýìãýãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Àñêîðáèíû õ¿÷ëèéã õýò óäààí õýðýãëýâýë íîéð áóë÷èðõàéí äîòîîä ø¿¿ðëèéí ¿éë àæèëëàãààã äàðàíãóéëñíû óëìààñ ÷èõðèéí øèæèí ¿¿ñýõ, Ẻðíèé äýýä áóë÷èðõàéí äààâðûí ÿëãàðàëò õýò èõýññýíýýñ Ẻð ãýìòýõ, öóñíû äàðàëò íýìýãäýõ çýðýã ãàæ ¿éë÷ëýë àæèãëàãäàæ áîëçîøã¿é. Öóñíû á¿ëýãíýëò èõýññýí, òðîìáîç, òðîìáîôëåáèòûí ¿åä àñêîðáèíû õ¿÷ëèéã áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ þìóó õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Àñêîðáèíû õ¿÷èë, ÂèòàìèíÑ, Äàíöèìèí-Ö (500ìã øàõìàë), Àñêîðóòèí (Àñêîðáèíû õ¿÷èë+Ðóòèí – 300ìã øàõìàë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Àñïàðòàò – 500ìã øàõìàë, 5ìë, 10ìë òóíøèë õýëáýðòýé, êàëèéí àñïàðàãèíàò, ìàãíèéí àñïàðàãèíàò àãóóëäàã, èõ áèåèéí áîëîí ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí áîäèñûí ñîëèëöîîã ñàéæðóóëàõ,  107

Áóíüæàâûí Îðãèë

àðèòìèéí ýñðýã áîëîí ç¿ðõíèé ãëèêîçèäûí çîõèìæèéã ñàéæðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ãîë òºëºâ ç¿ðõíèé áàõ, ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäàë (ÿëàíãóÿà ãëèêîçèäûí õîðäëîãîîñ ¿¿äýëòýé), ç¿ðõíèé äóòìàãøëûí ¿åä õýðýãëýíý. Í¿¿ð óëàéõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, òîëãîé ýðãýõ, ç¿ðõíèé õýìíýë óäààøðàõ, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Áººðíèé äóòìàãøëûí ¿åä õîðèãëîõ áà èëýðõèé áðàäèêàðäèòàé ¿åä áîëãîîìæëîõ øààðäëàãàòàé. Ýìèéí á¿ðòãýëä Àñïàðêàì íýðýýð îðæýý. Áåêëîìåòàçîí - 50 ìêã òóíãààð 200 óäàà öàöàæ õýðýãëýõ àýðîçîëü õýëáýðòýé áàéäàã. Ãëþêîêîðòèêîèäûí á¿ëãèéí áýëäìýë áºãººä áðîíõûí ø¿¿ðëèéã áàãàñãàõ, ãºëãºð áóë÷èíã ñóëðóóëàõ, ¿ðýâñýë, õàðøëûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ãîë òºëºâ áðîíõûí áàãòðààíä, ìºí õàðøëûí øàëòãààíò ðèíèòèéí ¿åä õýðýãëýíý. Õîîëîé ñººíãºòºõ, õàíèàëãàõ, íàéòààëãàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðä, 6 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áîëîí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Áåíçàëêîí - 20 ìã ýìèéí áîäèñ àãóóëñàí øàõìàë, ¿òðýýíèé ëàà, 864 ìã áîäèñ àãóóëñàí 72 ã êðåì, 60 ìã áîäèñ àãóóëñàí ÷èõýýñ çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Ýíý ýì íü ýð áýëãèéí ýñèéã õºíººõ ãîë ¿éë÷ëýëòýé òóë ò¿¿íèéã õ¿ñýýã¿é æèðýìñëýëòýýñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëºº òºäèéëºí èëýðäýãã¿é. Ìàíàé óëñûí  108

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ýìèéí á¿ðòãýëä Ôàðìàòåêñ íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Áåòàìåòàçîí - 0,01%, 0,025%, 0,1% òîñîí ò¿ðõýö, 0,025%, 0,05% ëîñüîí, 0,025% æåëå õýëáýðýýð áàéõ áà êîðòèêîñòåðîèä äààâðûí òºðëèéí áýëäìýë áºãººä ¿ðýâñýë, çàãàòíàëòûí ýñðýã áîëîí ñóäàñ àã÷ààõ ¿éë÷ëýëòýé. Àðüñíû ¿ðýâñýëò ºâ÷í¿¿ä, íåéðîäåðìàòîç, àðüñíû õàðøèë, çàãàòíàà, íàìàðñ, õàéðñò ¿ëä çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Èõ òóíãààð óäààí õýðýãëýõ þì áîë ýìèéã ò¿ðõñýí ãàçðûí àðüñ õàòàíãèðøèõ, ñóäàëòàõ, ºíãºö ñóäñóóä ºðãºñºõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Àðüñíû ñ¿ðüåý, òýìá¿¿, 캺ãºíöºð áà âèðóñýýð ¿¿ñãýãäñýí àðüñíû ºâ÷í¿¿ä, âàêöèíû äàðààõü àðüñíû óðâàë çýðýãò õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Áåòàìåòàçîí íýðýýð, ýìèéí á¿ðòãýëä Áåòàçîí, Áåòíîâåéò íýðýýð òóñ òóñ îðæýý. Áóôîðìèí - 50 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, öóñàí äàõü ÷èõðèéí õýìæýýã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýëòýé ó÷èð ÷èõðèéí øèæèí ºâ÷íèé (II õýâøèíæ áóþó èíñóëèíýýñ õàìààðàëã¿é õýëáýð) ýì÷èëãýýíä, ìºí èíñóëèíä áîëîí ñóëüôîíèëìî÷åâèíû á¿ëãèéí áýëäìýëä äàñàë áîëñîí, òàðãàëàëò á¿õèé øèæèíãèéí ¿åä õýðýãëýíý. Çàðèì òîõèîëäîëä õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, Ẻëæèñ õ¿ðýõ, ñóóëãàõ, áèå ñóëðàõ, æèí áàãàñàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Èíñóëèí çàéëøã¿é çààëòòàé ÷èõðèéí øèæèí, ò¿¿íèé øàëòãààíò îâðîãî, àöèäîç, áóñàä õ¿íäðýë (àíãèîïàòè, õºëíèé ¿õæèë), ýëýãíèé õ¿íä  109

Áóíüæàâûí Îðãèë

ºâ÷èí áîëîí æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýõ íü ç¿éòýé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Áóôîðìèí ãèäðîõëîðèä, Àäåáèò çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí. Âèòàìèí  êîìïëåêñ - âèòàìèí Â1, Â2, Â6, íèêîòèíàìèä, ïàíòåíîë, õëîðîáóòàíîë çýðãèéã àãóóëñàí, íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë áîëîí 2ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéäàã áºãººä ýäãýýð âèòàìèíû äóòëààñ ñýðãèéëýõ áóþó íºõºõ, áèå äýõ èñýëäýí àíãèæðàõ ïðîöåññûã èäýâõæ¿¿ëæ, áîäèñûí ñîëèëöîîã ýð÷èìæ¿¿ëýí, õàëäâàðûí ýñðýã òýñâýðëýõ ÷àäâàðûã ñàéæðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ  á¿ëãèéí âèòàìèíóóäûí äóòàë, ïîëèíåâðèò, ðàäèêóëèò, íåâðàëãè, ýíöåôàëîïàòèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õàðøëûí óðâàë õýëáýðýýð ãàæ íºëºº íü èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ýìèéí õàðøèëòàé õ¿íä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Âèòàìèí  êîìïëåêñ, Â-Âèòàïëåêñ, Áàêóñ-Ô, Äóìàïëèêñ, Íåóðîáåêñ, áàñ Êàêñîí, Ïèêîâèò, Äóîâèò, Ìàêðîâèò, Êàëüöèíîâà, Òðèîâèò, Ýêñòðàæîññ ( àìèíäýì¿¿ä, áóñàä àìèíäýì áà ìèíåðàë áîäèñóóä àãóóëäàã) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ãèäðîêîðòèçîí - 5 ìã, 10 ìã, 20 ìã øàõìàë, 25 ìã|ìë, 50 ìã|ìë, 125ìã|5 ìë ôëàêîí á¿õèé ñóñïåíç, 100 ìã, 250 ìã, 500 ìã òóíøèë õýëáýðòýé áàéõ áºãººä ¿ðýâñýë, õàðøëûí ýñðýã, èììóíîñóïðåññîð áîëîí øîêèéí ýñðýã ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Õýðëýã áà ò¿¿íòýé òºñòýé ºâ÷í¿¿ä, áðîíõûí áàãòðàà,  110

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

öî÷ìîã ëåéêîç, Àääèñîíû ºâ÷èí áîëîí Ẻðíèé äàéâàð áóë÷èðõàéí äóòìàãøèë, ãåìîëèòèê àíåìè, ãëîìåðóëîíåôðèò, âèðóñò ãåïàòèòûí õ¿íä õýëáýð, öî÷ìîã ïàíêðåàòèò, ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò øîê, êîëëàïñ, íàìàðñ, íåéðîäåðìèò, í¿äíèé ¿ðýâñýëò ºâ÷èí çýðýã îëîí ÿíçûí ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä ãèäðîêîðòèçîíûã õýðýãëýäýã. Óäààí õýðýãëýâýë áèåèéí æèí íýìýãäýõ, ¿ñ óðãàõ, áàòãà èõ ãàðàõ, ýìýãòýé õ¿íä áèåíèé þì àëäàãäàõ, ÿñ ñèéìèéõ, õîäîîä ãýäñýíä øàðõëàà ¿¿ñýõ, Èöåíêî-Êóøèíãèéí õàìøèíæ èëðýõ, öóñàíä ñàõàð èõñýõ, öóñíû á¿ëýãíýëò íýìýãäýõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëíî. Èöåíêî-Êóøèíãèéí ºâ÷èí, ÷èõðèéí øèæèí, öóñíû äàðàëò èõñýëòèéí õ¿íä õýëáýð, õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà, òýìá¿¿, èäýâõòýé õýëáýðèéí ñ¿ðüåý, âèðóñèéí áîëîí 캺ãºíöðèéí øàëòãààíò àðüñíû, í¿äíèé ºâ÷èí, æèðýìñýí ¿åä ãèäðîêîðòèçîíûã õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ãèäðîêîðòèçîí àöåòàò, Ãèäðîêîðòèçîí, ÔèëêîÃèäðîêîðòèçîí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Ãëèáåíêëàìèä - 5 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, íîéð áóë÷èðõàéí β-ýñ¿¿äèéí àæèëëàãààã èäýâõæ¿¿ëýõ çàìààð öóñíû ÷èõðèéí õýìæýýã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. ×èõðèéí øèæèí ºâ÷íèé (35-ààñ äýýøèõ íàñíû õ¿ì¿¿ñèéí õîîëîîð çîõèöóóëàãäàõã¿é II õýâøèíæèéí äèàáåò) ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. ×èõðèéí øèæèíãèéí îâðîãî, îâðîãûí ºìíºõ áàéäàë, êåòîàöèäîçûí ¿åä áîëîí õ¿¿õýä,  111

Áóíüæàâûí Îðãèë

çàëóó÷óóä, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿äýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà Ãëèáåíêëàìèä, Ãèëåìàë, Äèàáåò, Ìàíèíèë çýðýã íýðýýð ýìèéí á¿ðòãýëä á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Ãëèêëàçèä – 30ìã, 80ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ñóëüôîíèëìî÷åâèíû óëàìæëàëò áýëäìýë áºãººä èíñóëèíû ø¿¿ðëèéã èõýñãýõ, öóñàí äàõü ñàõàðûí õýìæýýã áóóðóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë II õýâøèíæèéí ÷èõðèéí øèæèí ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õàðøèë, äîòîð ìóóõàéðàõ, õýâëèéãýýð ºâäºõ, ñóóëãàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿å, ýëýã Ẻðíèé äóòìàãøèë, ÷èõðèéí øèæèí êåòîàöèäîç, îâðîãîîð õ¿íäýðñýí òîõèîëäîëä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí á¿ðòãýëä Äèàìèêðîí, Ãëèäàáåò çýðýã íýðýýð îðæýý. Ãëèöèí – 100ìã øàõìàë õýëáýðòýé, àìèí õ¿÷èë áºãººä òàðõèíû áîäèñûí ñîëèëöîîã áîëîí îþóíû ÷àäàâõèéã ñàéæðóóëàõ, ìýäðýë òàéâøðóóëàõ, âåãåòàòèâ ìýäðýëèéí õÿìðàëûã çàñàõ çýðýã îëîí òàëûí ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ ìýäðýëèéí òîãòîëöîîíû îðãàíèê áîëîí ¿éë àæèëëàãààíû õÿìðàëûí (òàðõèíû ãýìòýë, õàëäâàðûí óðøèã, ýíöåôàëîïàòè, íåâðîç, âåãåòàòèâ ìýäðýëèéí äèñòîíè, àëêîãîëèçì, íîéðã¿éäýë ã.ì.) ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ýíý ýì õàðøèë ºã÷ áîëçîøã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä á¿ðòãýãäæýý. Äàíàçîë - 100 ìã, 200 ìã êàïñóëààð ãàðãàäàã, ºí÷èí òàðõèíû ãîíàäîòðîïèíû ¿¿ñýëòèéã  112

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ñààòóóëàí, ºíäãºâ÷íèé èäýâõèéã äàðàíãóéëæ, ýíäîìåòðèéã õàòèíãèðøóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé. Ýíý ýìèéã ¿ðã¿éäýë äàãàëäñàí ýíäîìåòðèîç, àíõäàã÷ ìåíîððàãè, ìàñòîïàòè, áèåíèé þì èðýõèéí ºìíºõ õÿìðàë, áýëãèéí õî¸ðäîõ øèíæ õýò èëðýõ çýðýã òîõèîëäîëä õýðýãëýíý. Ýìèéã óäààí õýðýãëýâýë ýðøèõ ¿çýãäýë (ìàñêóëèíèçàöè), áàòãà ãàðàõ, áèåýð ¿ñ óðãàõ, äóó õîîëîé ººð÷ëºãäºõ, õºõ õàòàíãèðøèõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýðäýã. Ïîðôèðèíèé ºâ÷íèé ¿åä áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿äýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Äàíàçîë, Äàíîâàë, Äàíîë íýðýýð îðæýý. Äåêñàìåòàçîí - 0.25, 0.5, 1, 2, 4 ìã øàõìàë, ìºí àýðîçîëü, õºâìºë, í¿äíèé äóñàë, òîñîí ò¿ðõýö, òóíøèë õýëáýðòýé áàéäàã. ¯ðýâñëèéí áîëîí õàðøëûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé. Õýò ºíäºð òóíãààð þìóó õýò óäààí õóãàöààãààð õÿíàëòã¿é õýðýãëýâýë òàðãàëàõ, õàà õàìààã¿é ¿ñ óðãàõ, ÿñ ñèéìèéõ, õîäîîä ãýäýñ øàðõëàõ, öóñíû á¿ëýãíýëò èõñýõ, öóñíû ñàõàð íýìýãäýõ, ýìýãòýé õ¿íèé áèåíèé þìíû ìº÷ëºã àëäàãäàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Èöåíêî-Êóøèíãèéí ºâ÷èí, ÷èõðèéí øèæèí, öóñíû äàðàëò èõñýëòèéí õ¿íä õýëáýð, õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà, èäýâõòýé õýëáýðèéí ñ¿ðüåý, òýìá¿¿, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Äåêñàìåòàçîí, Äåêñàáåíå, Äåêñòðîáðèí, Ôîðòå êîðòåí, Ìàêñèäåêñ, Àìáåíå çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà.  113

Áóíüæàâûí Îðãèë

Èíîçèí - 200ìã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 2%10ìë òóíøèë õýëáýðòýé, áèåèéí äîòîîä áîäèñûí ñîëèëöîîíä îðîëöîæ, çàðèì ôåðìåíòèéí èäýâõèéã èõýñãýæ, íóêëåîòèäóóäûí íèéëýãæèëòèéã èäýâõæ¿¿ëýõ, ìèîêàðäûí áîäèñûí ñîëèëöîî, öóñàí õàíãàìæèéã ñàéæðóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä ò¿¿íèéã ç¿ðõíèé øèãäýýñýýð ºâäñºíèé äàðààõü ¿åä, ìèîêàðäèîäèñòðîôè, àðèòìè, ãåïàòèò, ýëýãíèé öèððîç, ïîðôèðèíèé ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Àðüñ óëàéæ, çàãàòíàõ, òóëàé ºâ÷èí õºäëºõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Õîðèãëîõ çààëò òîãòîîãäîîã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ðèáîêñèí íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áà óðüä ºìíº Èíîçèå-F, Èíîçèí íýðýýð õýðýãëýãäýæ èðñýí. Èíñóëèí - 40 íýãæ|ìë, 100 íýãæ|ìë, 500 íýãæ|ìë òóíøèë áóþó ôëàêîíòîé áàéäàã áà õóðäàí ¿éë÷ëýëòýé (Insulin simples, Prompt insulin zink-semilente), õóðäàâòàð ¿éë÷ëýëòýé (Insulin zink-lente, Isophane insulin), óäààí ¿éë÷ëýëòýé (Extended insulin zink-ultralente, Protamine zink insulin) ãýæ àíãèëàãääàã. Èíñóëèí íü í¿¿ðñ-óñíû ñîëèëöîîã çîõèöóóëàõàä èäýâõòýé íºëººëäºã áºãººä þóíû ò¿ð¿¿í öóñàí äàõü ÷èõýð ýä, ýñ ð¿¿ íýâòðýõ ÿâäëûã õºíãºâ÷èëæ, ãëèêîãåí áîëæ õóâèðàõ ÿâöûã èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé. ×èõðèéí øèæèí ºâ÷íèéã (I õýâ øèíæ áóþó èíñóëèíýýñ õàìààðàëòàé) ýì÷ëýõýä õýðýãëýõýýñ ãàäíà øèçîôðåíè ºâ÷íèé çàðèì õýëáýðèéí ¿åä ãèïîãëèêåìè ¿¿ñãýõ, áèåèéí åðºíõèé òóðààë,  114

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

æèðýìñíèé õîðäëîãî, àðõàã ãåïàòèò, ýëýãíèé õàòóóðàë, òèðåîòîêñèêîç, ç¿ðõíèé øèãäýýñ, ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäëûí ¿åä áàãà òóíãààð õýðýãëýäýã áàéíà. Ãèïîãëèêåìèéí áàéäàë, ãèïîãëèêåìèéí øîê, åðºíõèé áà õýñãèéí õàðøèëò óðâàë çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëîõîîñ ãàäíà èíñóëèí òàðüñàí ãàçðûí àðüñ, ò¿¿íèé äîîðõè 纺ëºí ýä ººð÷ëºãäºõ (ëèïîäèñòðîôè) òàëòàé áàéäàã. Èíñóëèíûã ãèïîãëèêåìè á¿õèé ºâ÷èí ýìãýã, õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà, ýýíýãøëýý àëäñàí ç¿ðõíèé ãàæèã, àëèâàà õàðøèëò áàéäëûí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Èíñóëèí íýðýýð, ýìèéí á¿ðòãýëä Èíñóëèí ëåíòå, Àêòðàïèä, Èíñóìàí, Ìèêñòàðä, Ìîíîòàðä, Íîâî-Íîðì, Ïðîòàôàí çýðýã íýðýýð òóñ òóñ îðæýý. Êàëèéí õëîðèä - íóíòàã, 500 ìã øàõìàë, 4%-5 ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéäàã. Êàëè íü ýñèéí èçîòîíèê øèíæèéã õàäãàëàõ,ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí ñýðýìòãèé øèíæ áà ñýðýë äàìæóóëàõ ÷àíàðûã áóóðóóëàõ, ãºëãºð áóë÷èíãèéí àã÷èëûã íýìýãä¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé. Óã ýìèéã ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò ãèïîêàëèåìè áîëîí ç¿ðõíèé ãëèêîçèäýýð õîðäñîí òîõèîëäîëä õýðýãëýíý. Çàðèì òîõèîëäîëä îãèóëæ Ẻëæèõ, ñóóëãàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Áººðíèé äóòìàãøèë, ç¿ðõíèé õîðèãèéí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Êàëüöèéí ãëþêîíàò - íóíòàã, 500 ìã, 650 ìã,  115

Áóíüæàâûí Îðãèë

1000 ìã øàõìàë, 10%-10 ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéõ áà èõ áèåèéí áîëîí ãºëãºð áóë÷èíãèéí àã÷èëòûã äýìæèõ, ìýäðýëèéí ñýðýë äàìæèëò, ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí ¿éë àæèëëàãàà, öóñ á¿ëýãíýëòèéã èäýâõæ¿¿ëýõ, ÿñíû ýäèéã áýõæ¿¿ëýõ çýðýã îëîí òàëò ¿éë÷ëýëòýé. Äîòîð ýðõòýíèé öóñ àëäàëò, öóñàðõàã òóóðàëòàò âàñêóëèò, õàðøèëò, ¿ðýâñýëò ºâ÷èí, ÿëàíãóÿà èéëäñèéí ºâ÷èí, ÷îíûí õºðâºñ, àðüñíû çàãàòíààò ºâ÷í¿¿ä, õîðûí øàëòãààíò ãåïàòèò, íåôðèò, ñïàçìîôèëè, ìàãíè, ôòîðûí õîðäëîãî çýðýã ìàø îëîí ÿíçûí ºâ÷èí, ýìãýãèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Ýìèéã òàðüæ õýðýãëýõýä Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, ñóäàñíû öîõèëò óäààøðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Öóñàí äàõü êàëüöèéí õýìæýý èõýññýí, òðîìáîç áîëîõ õàíäëàãàòàé ¿å, ñóäàñ õàòóóðëûí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Êàëüöèéí ãëèöåðôîñôàò 250ìã, 500ìã øàõìàë, 100ãð ìºõëºã õýëáýðòýé áàéõ áà áîäèñûí ñîëèëöîîíä íºëººëæ, àíàáîë ïðîöåññûã ýð÷èìæ¿¿ëæ, ìýäðýëèéí òîãòîëöîîíû ¿éë àæèëëàãààíû õÿìðàëûã çàñàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë íåâðîç, ÿëàíãóÿà ìýäðýë ñóëüäàë, ñýòãýë ñóëüäëûí ¿åä áîëîí ñóëüäàà, òýæýýëèéí äîðîéòëûí ¿åä õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëºº áîëîí õîðèãëîõ çààëò òîãòîîãäîîã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Êëîìèôåí – 50ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ýñòðîãåí äààâðûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áà èõ òºëºâ ºíäãºí  116

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ýñèéí ãàäàãøëàëò ñààòàõ, óìàéí õýâèéí áóñ öóñ àëäàëò, õºõíèé õàâäðûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýãääýã. Òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, íîéð õÿìðàõ, àðüñàíä òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí ¿å, áýëýã ýðõòýíèé õàâäàð, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ýìèéí á¿ðòãýëä áàãòäàã áà Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ïðîôåðòèë íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ëåâîòèðîêñèí - 12,5; 25; 50; 100; 125; 150; 200; 300 íþã øàõìàë, 200 íþã, 500 íþã òóíøèë õýëáýðòýé, áàìáàé áóë÷èðõàéí äààâðûí äóòëûã íºõºõ ãîë ¿éë÷ëýëòýé òóë ãèïîòèðåîçûí á¿õ õýëáýð, õîðäëîãîã¿é õýëáýðèéí áàõëóóð, àóòîèììóí òèðåîèäèò, ºí÷èí òàðõèíû ºâ÷èí (òèðåîòðîï äààâàð ÿëãàðóóëàëò ìóóäñàí) çýðýãò õýðýãëýäýã. Çàðèì òîõèîëäîëä õàðøèëò óðâàë ºã÷ áîëçîøã¿é. Àääèñîíû ºâ÷èí, êàõåêñèéí ¿åä ýìèéã õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ëåâîòèðîêñèí íàòðè, Ýóòðåêñ íýðýýð, ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ëåâîòèðîêñèí íýðýýð òóñ òóñ îðñîí áàéíà. Ëîðèíäåí À ôëþìåòàçîí ïèâàëàò, ñàëèöèëûí õ¿÷èë àãóóëñàí 15ãð. òîñîí ò¿ðõëýã áºãººä ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ýêçåìà, íåéðîäåðìèò, àðüñíû çàãàòíàà, àðüñ, ñàëñòûí ¿ðýâñëèéã ýì÷ëýõ çîðèëãîîð ò¿ðõýæ õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëººã¿é áà àðüñíû ñ¿ðüåý, òýìá¿¿, âàêöèíû äàðààõü àðüñíû óðâàë áîëîí àëèâàà êîíüþíêòèâèòûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî.  117

Áóíüæàâûí Îðãèë

Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðñîí. Ëîðèíäåí Ñ ôëþìåòàçîíû ïèâàëàò, èîäõëîðîêñèõèíîëèí àãóóëñàí 15ãð. òîñîí ò¿ðõëýã, õýñýã ãàçðûí ¿ðýâñýë, õàðøèë, çàãàòíàëòûí ýñðýã áîëîí íÿíãèéí, 캺ãºíöðèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë àðüñíû ò¿¿õèé, íóðàëò, íÿí, 캺ãºíöðèéí øàëòãààíò äåðìàòèò, õàòèãøèë çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä áàãòñàí. Ýíý áýëäìýëèéã àðüñíû ñ¿ðüåý, òýìá¿¿, âàêöèíû äàðààõü àðüñíû óðâàë áîëîí àëèâàà êîíüþíêòèâèòûí ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä áàãòæýý. Ìåçèì ôîðòå - õýä õýäýí òºðëèéí ôåðìåíò àãóóëñàí á¿ðõ¿¿ëòýé ¿ðýë õýëáýðýýð áàéõ áà õîîë áîëîâñðóóëàõ ¿éë àæèëëàãààã èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé òóë àðõàã ïàíêðåàòèò, ïàíêðåàòýêòîìè, ãàñòðîýêòîìèéí äàðààõü áàéäàë, ñóóëãàëò, ìåòåîðèçì çýðãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Öî÷ìîã ïàíêðåàòèò, àðõàã ïàíêðåàòèòûí ñýäðýëòèéí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü ç¿éòýé. Ãàæ íºëººã¿é áà ººð õîðèãëîõ çààëòã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ìåçèì ôîðòå, Ïàíêðåàòèí (212,5ìã, 25íýãæ øàõìàë õýëáýðòýé), Ïåíçèòàë, Ïàíçèì ôîðòå, Ïàíçèíîðì (ïàíêðåàòèí áà öºñíèé õ¿÷èë àãóóëñàí), Ôåðåñòàë (ïàíêðåàòèíààñ ãàäíà öºñ, ãåìèöåëëþëîç àãóóëäàã) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ìåòèëòåñòîñòåðîí - 5ìã, 10ìã øàõìàë, ýð áýëãèéí õî¸ðäîã÷ øèíæèéã á¿ðä¿¿ëýõ, áýëýã ýðõòýíèé ºñºëò õºãæëèéã õàíãàõ, öýâýðøèëòèéí  118

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

¿åèéí õÿìðàëûã çàñàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ýíý ýìèéã ýð áýëãèéí äóòóó õºãæèë, ýðýãòýé÷¿¿äèéí öýâýðøëèéí ¿åèéí õÿìðàë, ò¿ð¿¿ áóë÷èðõàéí òîìðîëò, ç¿ðõíèé èøåìè ºâ÷èí, ýìýãòýé÷¿¿äèéí áèåíèé þì ºâäºëòòýé èðýõ, öýâýðøëèéí ¿åèéí õÿìðàë, ºíäãºâ÷ áà õºõíèé õîðò õàâäàð, õîðèîíýïèòåëèîìûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Òîëãîé ýðãýõ, Ẻëæèõ, õýâëèéãýýð ºâäºõ, ýëýãíèé ¿éë àæèëëàãàà õÿìðàõ, í¿¿ð áà áèåýð ¿ñ óðãàõ, áàòãà ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ò¿ð¿¿ áóë÷èðõàéí õîðò õàâäðûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîõ áà çàëóó ýìýãòýé÷¿¿äýä ìàø áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. ̺í óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ñåêñîôîðò (ìåòèëòåñòîñòåðîíîîñ ãàäíà À, Â1, Ñ, Ä àìèíäýì àãóóëñàí áýëäìýë) íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ìåòôîðìèí - 500ìã, 850ìã øàõìàë, í¿¿ðñóñ ãýäýñíèé õàíààð öóñàíä øèìýãäýõèéã ñààòóóëàõ, öóñàí äàõü ñàõðûí õýìæýýã áàãàñãàõ, ýëãýí äýõ ãëþêîíåîãåíåçèéã äàðàíãóéëàõ, ýä ýñèéí èíñóëèíä ìýäðýã áàéäëûã èõýñãýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ÷èõðèéí øèæèí ºâ÷íèé (I áà II òèï) ýì÷èëãýýíä àøèãëàäàã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, çàðèìäàà ãèïîãëèêåìè áîëîõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýëýã, Ẻð, ç¿ðõ, óóøãèíû äóòìàãøèë, ç¿ðõíèé øèãäýýñ, ÷èõðèéí øèæèíãèéí îâðîãî, êåòîàöèäîç áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä  119

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ìåòôîðìèí íýðýýð, óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ìåòôîðìèí-Äåíê íýðýýð îðæýý. Ìóëüòèâèòàìèí - îëîí ÿíçûí âèòàìèíûã ÿíç á¿ðèéí òóíãààð àãóóëñàí øàõìàë, á¿ðýýñòýé øàõìàë õýëáýðýýð áàéäàã. Íàéðëàãàíäàà àãóóëñàí âèòàìèíóóäûí äóòëûã íºõºõ, áîäèñûí ñîëèëöîîã ýð÷èìæ¿¿ëýõ, áèå ìàõáîäûã õàëäâàðò òýñâýðòýé áîëãîõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. ßíç á¿ðèéí øàëòãààíò àâèòàìèíîç, ãèïîâèòàìèíîç, áèå ìàõáîäûí äîðîéòîë, òóðààë, ñóëüäàà, õàëäâàðò áîëîí àëèâàà öî÷ìîã ºâ÷íººð ºâäñºíèé äàðààõü ¿åä, ìºí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýäýã. Àëèâàà âèòàìèí õýðýãëýõ ¿åä ãàðäàã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýìýíä õýò ìýäðýã áóþó õàðøèëòàé õ¿íä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü ç¿éòýé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ìóëüòèâèòàìèí, Ïîëèâèòàìèí, Ïåíòîâèò, Ïðåãíàâèò, Ðåâèò, Ñîëóâèò, Ñóïðàäèí, Óíäåâèò, Ýëåâèò ïðîíàòàë çýðýã íýðýýð îðñîí áàéäàã. Íèêîòèíàìèä - íóíòàã, 15ìã, 25ìã, 50ìã øàõìàë, ¿ðýë, 1%-1ìë, 2,5%-1-2ìë òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé áºãººä íèêîòèíû õ¿÷ëèéí øèíæ¿¿äèéã àãóóëàõ áîëîâ÷ ñóäàñ ºðãºñãºõ, õýñýã ãàçðûã öî÷ðîîõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýãã¿éãýýðýý ò¿¿íýýñ ÿëãààòàé. ÐÐ-âèòàìèíû äóòàë, ýëýã, õîäîîä, ãýäýñ, àðüñ, ìýäðýëèéí çàðèì ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëºº áàðàã àæèãëàãääàãã¿é. Àòåðîñêëåðîç, ãèïåðòîíèéí õ¿íä õýëáýðèéí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é  120

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Íîðèýòèñòåðîí – 5ìã øàõìàë, ãåñòàãåíèé òºðëèéí áýëäìýë áºãººä óìàéí ñàëñò á¿ðõ¿¿ëèéí ïðîëèôåðàöèéí ¿åýñ ø¿¿ðëèéí ¿å ð¿¿ øèëæèõ ïðîöåññûã èäýâõæ¿¿ëýõ, óìàéí àãøèõ áà ñýðýìòãèé ÷àíàðûã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýëòýé. Óìàéí ¿éë àæèëëàãààíû ººð÷ëºëòººñ øàëòãààëñàí öóñ àëäàëò, êëèìàêñûí õàìøèíæ, ìåíñòðóàöèéí ºìíºõ õàìøèíæ, ýíäîìåòðèîç, ìèîìà, ìàñòîïàòè, æèðýìñëýëòýýñ ñýðãèéëýõ, àìåíåðîé çýðýãò õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, õîäîîä ãýäýñ õÿìðàõ, õàðøëûí øèíæ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Áýëýã ýðõòýíèé áà õºõíèé õàâäàð, ýëýãíèé äóòìàãøëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí á¿ðòãýëä Íîðêîëóò, Ïðèìîëóò-íîð çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Ïàíàíãèí - íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë, ¿ðýë, 10ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ç¿ðõíèé áóë÷èíãèéí áîäèñûí ñîëèëöîîã áîëîí ãëèêîçèäûí çîõèìæèéã ñàéæðóóëàõ, àðèòìèéí ýñðýã çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ç¿ðõíèé áàõ, ç¿ðõíèé äóòìàãøèë, õýìíýë àëäàãäëûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Í¿¿ð óëàéõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, òîëãîé ýðãýõ, öàíãàõ, àðòåðèéí äàðàëò áàãàñàõ, ìýäðýëáóë÷èíãèéí ñýðýë ñààòàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Áººðíèé äóòìàãøëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áîëîí óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðñîí áîëíî. Ïèðèäîêñèí íóíòàã, 5ìã, 10ìã, 25ìã  121

Áóíüæàâûí Îðãèë

øàõìàë, 1%-1ìë, 5%-1ìë òóíøèë õýëáýðýýð áàéäàã. Áîäèñûí ñîëèëöîîíä, ÿëàíãóÿà àìèíõ¿÷èë, ººõ òîñíû ñîëèëöîîíä èäýâõòýé îðîëöîæ, ñóäàñ õàòóóðëûã ñààòóóëàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Ýìíýëãèéí ïðàêòèêò ýíöåôàëîïàòè, ïàðêèíñîíèçì, æèðýìñíèé õîðäëîãî, ðàäèêóëèò, íåâðèò, ãåïàòèò, ç¿ðõíèé èøåìè ºâ÷èí, õàéðñò ¿ëä, íåéðîäåðìèò çýðýã îëîí ºâ÷èí ýìãýãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Èõ òºëºâ çîõèìæ ñàéòàé áºãººä õààÿà õàðøëûí óðâàë ãàð÷ áîëçîøã¿é. Ýëýãíèé äóòìàãøèë, õîäîîäíû øàðõëàà ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòñàí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ïèðèäîêñèí, Ïèðèäîêñèí ãèäðîõëîðèä, Âèòàìèí Â6 íýðýýð îðæýý. Ïðåäíèçîëîí èõ òºëºâ 5 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ìºí 15 ìã|5 ìë (óóæ õýðýãëýõ), 25, 50 ìã|ìë (àðèóòãàñàí õºâìºë), 20, 30 ìã|ìë (òóíøèë), 0.3%-5 ìë (ôëàêîí -í¿äíèé äóñàë), 0.5%-10 áà 20 ãðàìì (òîñîí ò¿ðõëýã) õýëáýðýýð áàéäàã. ¯ðýâñýë, õàðøëûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé. Óäààí, õÿíàëòã¿é õýðýãëýâýë õîäîîä ãýäýñ øàðõëàõ, ìýäýãäýýã¿é áàéñàí øàðõëàà öîîðîõ, öóñàðõàã ïàíêðåàòèò ¿¿ñýõ, öóñíû ñàõàð èõñýõ, ÿñ ñèéìèéõ, áèåèéí ýñýðã¿¿öýë ñóëðàõ, áèåä äàâñ, øèíãýí áàðèãäàæ, õººíãºòºõ, Èöåíêî-Êóøèíãèéí õàìøèíæ ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Èöåíêî-Êóøèíãèéí ºâ÷èí, ÷èõðèéí øèæèí, õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëàà, öóñíû äàðàëò èõñýëò, îñòåîïîðîç, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé  122

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðäîã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ïðåäíèçîëîí, Ïðåäíèçîëîí àöåòàò, Ïðåäíèçîëîí íàòðè ñóêöèíàò, Äåðìàçîëîí (250 ìã|10 ãð – òîñîí ò¿ðõýö), Ñîëóäåêîðòèí (25 ìã - òóíøèë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Áàñ Ìåòèëïðåäíèçîëîí ãýæ áàéäàã. Ïðîïèëòèîóðàöèë - 50ìã øàõìàë, áàìáàé áóë÷èðõàéí äààâðûí íèéëýãæèëòèéã ñààòóóëàõ ¿éë÷èëòýé òóë àëèâàà øàëòãààíò ãèïåðòèðîèäèçìûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Òîëãîé ýðãýõ, íîéðìîãëîõ, áèå áàäàéðàõ, Ẻëæèõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ, øàðëàõ, ¿å ìº÷ººð ºâäºõ, óëìààð àãðàíóëîöèòîç, âàñêóëèò, íåâðèò, öóñ àëäàëò çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Óã ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿íä áîëîí æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí. Ðåòèíîë - 1ìã, 10ìã ¿ðýë, 200000 ÎÓÍ (110ìã) á¿ðýýñòýé, 10000 ÎÓÍ (5,5ìã) ñàõàðàí á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 3,4% (1ìë-ò 100000 ÎÓÍ), 6,88% (1ìëò 200000 ÎÓÍ), 8,6% (1ìë-ò 250000 ÎÓÍ) òîñîí óóñìàë (100ìë), 25000 ÎÓÍ, 50000 ÎÓÍ, 100000 ÎÓÍ íýãæ á¿õèé 1ìë òóíøèë çýðýã õýëáýðýýð áàéäàã. Áèåèéí ºñºëò õºãæëèéã íºõöºëä¿¿ëýõ, ýñýðã¿¿öëèéã ñàéæðóóëàõ, õàðààíû ýðõòýí, íóëèìñíû, òîñíû, õºëñíèé áóë÷èðõàéí áîëîí àðüñ ñàëñò á¿ðõ¿¿ëèéí õýâèéí àæèëëàãààã õàíãàõàä îðîëöîõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë À âèòàìèíû äóòàë, àðüñ, ñàëñò, í¿äíèé ýâýðëýã á¿ðõ¿¿ëèéí õóóðàéøèë, õàéðñò ¿ëä, àðüñíû øàðõëàà, ò¿ëýãäýëò, õºëäºëò,  123

Áóíüæàâûí Îðãèë

õàðààíû ìýäðýëèéí õàòàíãèðøèë çýðýã îëîí ÿíçûí ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, õîîë áîëîâñðóóëàëò õÿìðàõ, òîëãîé ºâäºõ, Ẻëæèõ, í¿¿ð óëàéõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñíèé ýõíèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Âèòàìèí À, Íåî-òèãàñîí, Ãåðèòàìèí (Âèòàìèí ÀÅ) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Òèàìèí - íóíòàã, 5%-1ìë, 3%-1ìë òóíøèë õýëáýðòýé, í¿¿ðñ-óñíû ñîëèëöîîã áîëîí ìýäðýë, õîäîîä ãýäýñ, ç¿ðõ, äîòîîä ø¿¿ðëèéí ¿éë àæèëëàãààã çîõèöóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé. Àìèíäýìèéí äóòàë, ïîëèíåâðèò, ðàäèêóëèò, íåâðàëãè, ýëýã, ç¿ðõ, õîäîîä ãýäýñíèé îëîí òºðëèéí ºâ÷èí ýìãýãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õàðøèë, àíàôèëàêñèéí øîê õýëáýðýýð ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Õàðøèìòãàé áàéäàë, àðòåðèéí ãèïåðòîíè, 12 õóðóó ãýäýñíèé øàðõëààíû ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Òèàìèí õëîðèä, Òèàìèí áðîìèä, Âèòàìèí Â1 íýðýýð îðæýý. Òèàìèçîë 5ìã, 10ìã øàõìàë, áàìáàé áóë÷èðõàéä òèðîêñèí íèéëýãøèõ ïðîöåññûã áàãàñãàõ, óëìààð ¿íäñýí ñîëèëöîîã áóóðóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé. Òèðåîòîêñèêîç ºâ÷íèé á¿õ õýëáýðèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Áººëæèñ õ¿ðýõ, Ẻëæèõ, ýëýãíèé àæèëëàãàà õÿìðàõ, ¿å ìº÷ ºâäºõ, àðüñààð òóóðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿äýä áîëîí áàõëóóðûí çàíãèëààò  124

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

õýëáýð, ëåéêîïåíè, ãðàíóëîöèòîïåíè á¿õèé ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ìåðêàçîëèë íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Òîêîôåðîë àöåòàò 100ìã á¿ðýýñòýé, 5%, 10%, 30% òîñîí óóñìàë, òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé, àíòèîêñèäàíò áîäèñ áºãººä ýäèéí õ¿÷èëòºðºã÷èéí õýðýãöýýã áàãàñãàõ, áîäèñûí ñîëèëöîîã çîõèöóóëàõ, ñóäàñ òýëýõ, ñóäàñíû õàíûã áýõæ¿¿ëýõ, áýëãèéí õýâèéí ¿éë àæèëëàãààã õàíãàõàä îðîëöîõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ñóäàñ õàòóóðàë, ìèîêàðäèîäèñòðîôè, àðüñíû áîëîí í¿äíèé ºâ÷í¿¿ä, áýëãèéí ñóëðàë, áóë÷èíãèéí òýæýýëèéí õÿìðàë çýðýã îëîí ÿíçûí ºâ÷èí ýìãýãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Õàðøëûí øèíæ ãàð÷ áîëçîøã¿é. Îäîîãîîð ýìèéã õýðýãëýõèéã öýýðëýõ çààëò òîãòîîãäîîã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Òîêîôàðì, Âèòàìèí Å íýðýýð îðæýý. Òºìðèéí äàâñ - 60ìã øàõìàë, 25ìã|ìë óóñìàë, 50ìã|2ìë òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé, ýðèòðîïîýçèéã èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé ó÷èð òºìºð äóòëûí öóñ áàãàäàëòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, Ẻëæèõ, ºòãºí õàòàõ, íîéð ìóóäàõ, ç¿ðõ äýëñýõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ãåìîëèòèê àíåìè, ãåìîõðîìàòîç ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Òºìðèéí äàâñ, Òºìðèéí äàâñ+Ôîëèéí õ¿÷èë, Òºìºðòýé äåêñòðàí õýëáýðýýð îðñîí áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Òºìðèéí ñóëüôàò, Àêòèôåððèí (êàïñóë, ñèðîï, ôëàêîí) íýðýýð á¿ðòãýãäæýý.  125

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ôèòîìåíàäèîí 10ìã øàõìàë, 10ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé, öóñíû á¿ëýãíýëòèéí õýâèéí àæèëëàãààã çîõèöóóëàõ ¿éë÷ëýëòýé ó÷ðààñ ïðîòðîìáèíû áàãàñàëò á¿õèé öóñàðõàã õàìøèíæèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Òºäèéëºí ãàæ íºëºº ãàðäàãã¿é áà öóñíû á¿ëýãíýëò èõýññýí, òðîìáîýìáîëè áîëñîí, öºñíèé ò¿ãæðýë á¿õèé øàðëàëòûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Âèòàìèí Ê, Âèêàñîë íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ôëþêîðòîëîí - 10ã, 15ã òîñîí ò¿ðõëýã, õýñýã ãàçðûí ¿ðýâñëèéã íàìæààõ, õýò ìýäðýã áàéäëûã áàãàñãàõ, õàðøëûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë äåðìàòèò (õàâüòëûí), íàìàðñ, íåéðîäåðìèò, õàéðñò ¿ëä, õàâòãàé óëààí ¿ëä, ò¿ëýãäýëò, áýëýã ýðõòýí, øóëóóí ãýäýñíèé çàãàòíààíä õýðýãëýäýã. Óäààí õýðýãëýâýë àðüñ õàòàíãèðøèõ, áèåýð ¿ñ óðãàõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãääàã. Àðüñíû ñ¿ðüåý, òýìá¿¿, ñàëõèí öýöýã, âàêöèíû äàðààõü óðâàë, óëààí áàòãà, àðüñíû 캺ãºíöºðò ºâ÷èí áîëîí æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðä ýìèéã õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ôëþêîðòîëîí (ìîíîãèäðàò, êàïðîàò, ïèâàëàò, ãèêñîíàò), Óëüòðàëàí, Óëüòðàïðîêò íýðýýð îðæýý. Ôîëèéí õ¿÷èë - íóíòàã, 1ìã, 5ìã øàõìàë õýëáýðòýé, áèå ìàõáîäûí äîòîîä äàõü áîäèñûí ñîëèëöîîíä èäýâõòýé îðîëöîõîîñ ãàäíà öóñíû ä¿ðñò ýëåìåíò¿¿äèéí ºñºëò õºãæèëä ÷óõàë ¿¿ðýã ã¿éöýòãýäýã òóë öóñ áàãàäàëò, ÿëàíãóÿà æèðýìñíèé  126

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

¿åèéí ìåãàëîáëàñòûí öóñ áàãàäàëòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Çàðèì òîõèîëäîëä õàðøèë ºã÷ áîëçîøã¿é. Ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé áà óäààí õóãàöààãààð õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã. Öèàíîêîáàëàìèí - 100ìêã|1ìë, 200ìêã|1ìë, 500ìêã|1ìë, 500ìêã|2ìë òóíøèë õýëáýðòýé, áèåèéí äîòîîä äàõü áîäèñûí ñîëèëöîîíä îðîëöîõ, öóñíû òºëæèëò, á¿ëýãíýëòèéã äýìæèõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä èõ òºëºâ ÀääèñîíÁèðìåðèéí ºâ÷èí, õîäîîäíû áîëîí áóñàä øàëòãààíò öóñ áàãàäàëò, õàð òóãàëãà, áåíçîë, çàðèì ýìèéí õîðäëîãî, òóÿàíû ºâ÷èí, ìºí ýëýãíèé öî÷ìîã, àðõàã ºâ÷èí, ïîëèíåâðèò, ðàäèêóëèò, ôîòîäåðìàòîç, íåéðîäåðìèò çýðýã îëîí ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õàðøèë, ç¿ðõ äýëñýõ, ºâäºõ, ýðèòðîöèòîç áîëîõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ñòåíîêàðäè, ýðèòðåìè, òðîìáîýìáîëè, ÷èõðèéí øèæèí ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ãèäðîêñèêîáàëàìèí, Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Âèòàìèí Â12, Ñèðåïàð (öèàíîêîáàëàìèí áà àìèí õ¿÷èë àãóóëñàí 100ìã|10ìë ôëàêîí) íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ýðãîêàëüöèôåðîë - 50000 ÎÓÍ (1,25ìã) øàõìàë, á¿ðýýñòýé, 250ìêã|ìë òîñîí óóñìàë (1äóñàëä 1250 ÎÓÍ), 0,5%-10ìë ñïèðòýí óóñìàë (1äóñàëä 4000 ÎÓÍ) õýëáýðòýé áàéõ áà áèå äýõ  127

Áóíüæàâûí Îðãèë

êàëüö, ôîñôîðûí ñîëèëöîîã áîëîí ÿñíû ýäèéí ýðäýñæèëòèéã òîõèðóóëàõàä îðîëöîõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ñóëüäàà ºâ÷èí, ÿñ 纺ëðºõ ºâ÷èí, òàòàëäàà, àðüñ, ÿñíû ñ¿ðüåý, ÿñíû ãýìòýë, õàéðñò ¿ëä, àðüñ õóóðàéøèæ õîãæðóóòñàí äåðìàòèòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, Ẻëæèõ, òîëãîé ºâäºõ, áèå ñóëðàõ, õàëóóðàõ, ñóóëãàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. Óóøãèíû ñ¿ðüåýãèéí èäýâõòýé õýëáýð, ýëýã, Ẻðíèé àðõàã õ¿íä ºâ÷í¿¿ä, õîäîîäíû øàðõëààíû ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Âèòàìèí Ä3, Èäèîñ (êàëüöèéí êàðáîíàò áà êàëüöèôåðîë àãóóëñàí) íýðýýð îðæýý. Ýññåíöèàëå – á¿ðýýñ, òàðèõ çîðèóëàëòûí 5ìë ôëàêîí õýëáýðòýé, ôîñôîëèïèä,  á¿ëãèéí àìèíäýì, òîêîôåðîë çýðãèéã àãóóëäàã íèéëìýë íàéðëàãàòàé áýëäìýë áºãººä èõ òºëºâ öî÷ìîã, àðõàã ãåïàòèò, ãåïàòîç, ïñîðèàç, æèðýìñíèé õîðäëîãûí ýì÷èëãýýíä ºðãºí õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëºº áàãàòàé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ýññåíöèàëå íýðýýð îðæýý. Ýòèíèëýñòðàäèîë + Ëåâîíîðãåñòðåë - 30ìêã + 150ìêã, 30ìêã + 250ìêã á¿õèé íèéëìýë øàõìàë, äðàæå õýëáýðòýé, ¿ð òîãòîëòûã ñààòóóëàõ, áîäèñûí ñîëèëöîîíä (ÿëàíãóÿà ëèïèäèéí, óóðãèéí, òºìðèéí, äààâðûí) áîëîí ç¿ðõ ñóäàñíû àæèëëàãààíä íºëººëºõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä èõ òºëºâ õ¿ñýýã¿é æèðýìñëýëòýýñ ñýðãèéëýõ, ãèïåðìåíîððåé, ýíäîìåòðèîçûí ýì÷èëãýýíä  128

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

õýðýãëýäýã áàéíà. Áººëæ¿¿ëýõ, õýâëèéãýýð áàçëàõ, ãýäýñ ä¿¿ðýõ, ñóóëãàõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ, çàãàòíàõ, öóñíû äàðàëò èõñýõ, ñóäàñíû òðîìáîýìáîëè áîëîõ, ñàðûí òýìäýã àëäàãäàõ, ñýòãýöèéí áàéäàë õÿìðàõ, õàðàà ìóóäàõ, øàðëàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿å, ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷èí, õîðò õàâäàð, òðîìáîýìáîëèéí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ýòèíèëýñòðàäèîë + Ëåâîíîðãåñòðåë íýðýýð îðñîí áà Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àíòåîâèí, Ìèêðîãèíîí, Ðèãåâèäîí, Òðèêâèëàð, Òðèðåãîë21, Òðèðåãîë 21+7 çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. ̺í ýòèíèëýñòðàäèîë îðñîí Äèàíå-35, Êëèìåí, Ïðîãèíîâà-21 ãýñýí íýðòýé áýëäìýë¿¿ä áàéäàã.

2.9.Äàðõëàëûí òîãòîëöîîíä íºëººëºõ áýëäìýë¿¿ä

Àçàòèîïðèí - 50ìã øàõìàë, ýä ýñèéí ºñºëòèéã ñààòóóëàõ, áèåèéí äàðõëàëûã äàðàíãóéëàõ ¿éë÷ëýëòýé. Ýðõòýí øèëæ¿¿ëýí ñóóëãàõ ¿åä, ðåâìàòîèä àðòðèò, ºâºðìºö áóñ øàðõëààò êîëèò, ò¿ãýýìýë óëààí ÷îíî-ÿð, àðõàã èäýâõòýé ãåïàòèò, ëþïîèä íåôðèò, ïñîðèàç, öóñ çàäðàëûí àíåìè, ëåéêîç çýðýã îëîí ÿíçûí ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, öóñ áàãàäàõ, áèåèéí ýñýðã¿¿öýë ñóëàð÷ õî¸ðäîã÷ õàëäâàð èäýâõæèõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëíî. Àíåìè, ëåéêîïåíè, ýëýãíèé äóòìàãøèë, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé  129

Áóíüæàâûí Îðãèë

çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àçàòèîïðèí, Àçàôðèí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ëåâàìèçîë - 50, 150 ìã øàõìàë õýëáýðòýé. Íåìàòîäûí á¿ëãèéí õîðõîé, ÿëàíãóÿà Ascaris lumbricoides-ò ãîë÷ëîí ¿éë÷èëäýã. ̺í Òëèìôîöèòóóä áà ôàãîöèòóóäûí ¿éë àæèëëàãààã äýìæèí èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé òóë ðåâìàòîèä àðòðèò, ò¿ãýýìýë óëààí ÷îíî-ÿð, àðõàã ãëîìåðóëîíåôðèò, õîäîîä ãýäýñíèé óäààí ÿâöòàé øàðõëàà áîëîí äàðõëàë õîìñäîëûí øàëòãààíò ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä áèåèéí äàðõëàëûã ñàéæðóóëàõ çîðèëãîîð õýðýãëýíý. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ãýäýñ ºâäºõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ºâäºõ, íîéð ìóóäàõ, õàðøëûí óðâàë, àãðàíóëîöèòîç çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, ëåéêîïåíè, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Ëåâàìèçîë, Äåêàðèñ (50 ìã øàõìàë) çýðýã íýðýýð îðæýý. Ñàëèìîí – 50ìë-èéí øèíãýí õýëáýðòýé, õ¿íèé äàðõëàëûã ñýðãýýõ íºëººòýé áýëäìýë òóë õàíèàä òîìóó, àðõàã õ¿íä ÿâöòàé ºâ÷í¿¿ä, ÿëàíãóÿà õîðò õàâäðûí õèìè, òóÿà, ìýñ çàñëûí ýì÷èëãýýíèé ºìíº áà äàðààõü áèå ìàõáîäûí äàðõëàà äóòìàãøëûã ýì÷ëýõ áîëîí ò¿¿íýýñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýíý. Ò¿¿í÷ëýí àíòèáèîòèêîîð ýì÷èëãýý ÿâóóëæ áóé ¿åä áîëîí ìýäðýë ñóëüäëûí ¿åä õýðýãëýæ áîëíî. Óã áýëäìýë íü 30% ýòèëèéí  130

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ñïèðò àãóóëäàã ó÷èð ñïèðòýíä ìýäðýã õ¿ì¿¿ñ áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ íü ç¿éòýé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðñîí. Öèêëîñïîðèí 25ìã, 50ìã á¿ðýýñòýé, 50ìã|ìë, 100ìã|ìë òóíøèëòýé áàéõ áà äàðõëàëûí òîãòîëöîîíû èäýâõèéã äàðàõ, áèåä øèëæ¿¿ëýí ñóóëãàñàí ýðõòýíèé àìüäðàõ õóãàöààã óðòàñãàõ ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýë òóë èõ òºëºâ ýðõòýí øèëæ¿¿ëýí ñóóëãàñíû äàðàà, ìºí õýðýõèéí àðòðèòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, ýëýãíèé ¿éë àæèëëàãàà õÿìðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Õ¿íä õàëäâàðò ºâ÷èí, õîðò õàâäàð, àðòåðèéí ãèïåðòîíè áîëîí õºõ¿¿ë ýõ, ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî.¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí. Öèêëîôåðîí – 250 ìã èäýâõòýé áîäèñ àãóóëñàí 12,5%- 2 ìë àðèóí óñàí óóñìàë á¿õèé ôëàêîí õýëáýðòýé ñàâëàãäñàí áàéõ áºãººä õ¿íèé áèå ìàõáîä äàõü èíòåðôåðîíû íèéëýãæèëòèéã äýìæèõ, äàðõëàëûí òîãòîëöîîã èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé òóë ãåðïåñèéí áîëîí öèòîìåãàëîâèðóñèéí õàëäâàðûã ýì÷ëýõ áà ñýðãèéëýõ, À, Â, Ñ âèðóñò ãåïàòèò, ÄÎÕûí õàëäâàð, íåéðîâèðóñèéí õàëäâàð (ðàññåéííûé ñêëåðîç áóþó òàðõèíû òàðõìàë õàòóóðàë ºâ÷èí), õëàìèäààð ¿¿ñãýãäñýí øýýñ-áýëãèéí çàìûí õàëäâàð, ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò õî¸ðäîã÷ äàðõëàë õîìñäîë (õàãàëãààíû äàðàà, ò¿ëýãäýëèéí áîëîí íÿí, 캺ãºíöðèéí àðõàã õàëäâàð ã.ì.), ìºí ðåâìàòîèä àðòðèò, ¿åíèé òýæýýëã¿éäýë, ñºíºðºëò  131

Áóíüæàâûí Îðãèë

ºâ÷èí çýðãèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ýíý ýìèéã çîõèõ òóíãààð õýðýãëýõýä òºäèéëºí ãàæ íºëºº ãàðäàãã¿é áàéíà. Ãýõäýý, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõýä áîëîí ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷òýé õ¿íä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèñòîé.

2.10.Ýì ñóäëàëûí ÿíç á¿ðèéí á¿ëãèéí áýëäìýë¿¿ä

Àíóçîë - ãóà õàòíû õàíä 0,02 ã, êñåðîôîðì 0,1 ã, öèíêèéí ñóëüôàò 0,05 ã, ãëèöåðèí 0,12 ã, òîñîí ñóóðü 2 ã-ààñ á¿ðäýõ ëàà õýëáýðòýé áàéõ áºãººä àã÷èë òàâèóëàõ, ºâäºëò íàìäààõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë øàìáàðàì, øóëóóí ãýäýñíèé òºãñãºë õýñãèéí ¿ðýâñýë, øàëáàðõàé, ÿðøèë çýðýã ýìãýãèéã ýì÷ëýõýä õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëºº òºäèéëºí èëýðäýãã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Áèñàêîäèë - 5 ìã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, ¿ðýë, 10 ìã ëàà õýëáýðòýé áàéäàã. Óã ýì íü ãýäýñíèé ø¿ëòëýã îð÷èíä çàäðàí ñàëñòûí ðåöåïòîðûã öî÷ðîîñíîîð á¿ä¿¿í ãýäýñíèé ñàëñ ÿëãàðóóëàëò èõñýí, ãýäýñíèé ã¿ðâýëçýõ õºäºë㺺íèéã èäýâõæ¿¿ëýõ çàìààð ºòãºíèé ãàäàãøëàëòûã ò¿ðãýñãýõ ¿éë÷ëýëòýé. ªòãºí õàòàõ òîõèîëäîëä áîëîí øóëóóí ãýäýñíèé ¿ðýâñýë, øàìáàðàìûí ¿åä ºòãºí ãàäàãøëàëòûã çîõèöóóëàõ çîðèëãîîð õýðýãëýíý. Ãýäýñ õàòãàæ ºâäºõ, ñóóëãàõ, áóë÷èí ñóëüäàõ, òàòàëäàà ¿¿ñýõ, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. Ãýäýñíèé ò¿ãæðýë, ïåðèòîíèò, õîäîîä ãýäýñíèé áîëîí óìàéí öóñ  132

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

àëäàëòûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Áèñàêîäèë, Áèñàêîäèë-Àêðè, Ëàêñáåíå çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ãëþêîç - íóíòàã, øàõìàë, 5%, 10%, 40%50%-èéí 10-20 ìë òóíøèë, 5% áà 10%-èéí 400 ìë ôëàêîí çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Ãëþêîç íü áèåä èñýëäýæ, ò¿¿íýýñ ¿¿ñýõ èõ õýìæýýíèé èë÷ áèå ìàõáîäûí ¿éë àæèëëàãààã õýâèéí ÿâóóëàõàä çàðöóóëàãääàã. Òºðºë á¿ðèéí õîðäëîãîò áà õàëäâàðò ºâ÷í¿¿ä, áèåèéí öóñ øèíãýíèé àëäàãäàë, øîê, ãèïîãëèêåìèéí áàéäàë, ýëýã, ç¿ðõíèé äóòìàãøèë, óóøãèíû áà òàðõèíû õàâàí çýðãèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Ãëþêîçûã èõ õýìæýýòýé õýðýãëýâýë öóñàí äàõü ÷èõðèéí õýìæýýã õýò èõýñãýõ, áèåèéí óñ, äàâñíû ñîëèëöîîã õÿìðààõ òàë áèé. ×èõðèéí øèæèí ºâ÷íèé ¿åèéí ãèïîãëèêåìèéí îâðîãîîñ áóñàä òîõèîëäîëä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áàéíà. Äèïèðèäàìîë - 25ìã øàõìàë, 0,5%-2ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéõ áà çàõûí ñóäàñíû ýñýðã¿¿öëèéã áàãàñãàõ, ç¿ðõ, òàðõèíû ñóäñûã ºðãºñãºæ, öóñàí õàíãàìæèéã ñàéæðóóëàõ, òðîìáîöèòûí àãðåãàöèéã áàãàñãàõ çàìààð òðîìá ¿¿ñýõèéã ñààòóóëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ çîõèìæ ñàéòàé áîëîâ÷ çàðèì õ¿íä ñóäàñíû öîõèëò õóðäñàõ, í¿¿ð óëàéõ, õàðøèë ºãºõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýðäýã. Ýíý ýìèéã òèòýì ñóäàñíû õàòóóðàë, öóñíû äàðàëò áàãàññàí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é áà áóñàä ýìòýé õîëüæ òàðèõûã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä  133

Áóíüæàâûí Îðãèë

Êóðàíòèë, Àíòèñòèíîêàðäèí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Äèñóëüôèðàì - 100ìã øàõìàë (àðüñàí äîð ñóóëãàõ çîðèóëàëòûí), 500 ìã øàõìàë õýëáýðòýé áàéõ áà áèåèéí îëîí ÿíçûí ôåðìåíòèéí ¿éë÷ëýëä õîðèã òàâèõ íºëººòýéí äîòîð ýòèëèéí ñïèðòèéí ìåòàáîëèçìä îðîëöäîã àöåòèëäåãèäðîãåíàçà ôåðìåíòýä õîðèã ¿¿ñãýäýã òóë àðõàã àðõèäàëòûí ¿åä ýì÷èëãýýíèé çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Ýìèéã óóæ õýðýãëýõýä òºìºð àìòàãäàõ, ýâã¿é ¿íýð ãàðàõ, àðüñàíä õàðøëûí òóóðàëò ãàðàõ, ç¿ðõ, òàðõèíû öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàë áîëîõ, ìýäðýë áà ñýòãýö õÿìðàõ çýðýã ãàæ ¿çýãäýë èëýð÷ áîëçîøã¿é. Õàðèí ýìèéã àðüñàí äîð ñóóëãàõàä õààÿà øàðõ èäýýëýõ, õàðøèëò äåðìàòèò ºãºõ òàë áèé. Ç¿ðõ ñóäàñíû áîëîí ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷èí, ÷èõðèéí øèæèí, ýïèëåïñè áîëîí æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ýíý ýìèéã õýðýãëýæ áóé ¿åä àðõè óóæ áîëîõã¿éã ºâ÷òºíä ñàéòàð îéëãóóëàõ øààðäëàãàòàé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Äèñóëüôèðàì, Ýñïåðàëü, Àëêîáþç çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Èäýâõæ¿¿ëñýí í¿¿ðñ - 250, 325, 500 ìã øàõìàë, ìºí 30, 50 ãðàìì õºâìºë õýëáýðòýé áàéäàã. Óóëãàõàä ººðèéíõºº ãàäàðãóóãààð õèìèéí ýëäýâ áîäèñ, ýì çýðãèéã øèíãýýæ àâàõ áà õîäîîä ãýäýñíèé çàìààñ öóñàíä øèìýãäýæ, àëèâàà õóâèðàëä îðîõã¿éãýýð ºòãºíèé õàìò áèåýñ ãàäàãøëàäàã. Ãàæ ¿éë÷ëýëã¿é áà õîðèãëîõ çààëò áàéõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàéäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Èäýâõæ¿¿ëñýí í¿¿ðñ (Carbo añtivatus), Óëüòðà êàðáîí, Êàðáîëåí çýðýã íýðýýð îðñîí  134

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

áàéäàã. Ëîïåðàìèä – 2ìã øàõìàë, êàïñóë õýëáýðòýé, õîäîîä-ãýäýñíèé çàìûí õºäºë㺺íèéã áàãàñãàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë ñóóëãàëòûí ¿åä õýðýãëýäýã. Òîëãîé ºâäºõ, íîéð õÿìðàõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ºòãºí õàòàõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ãýäýñíèé ò¿ãæðýë, äèâåðòèêóëåç, öî÷ìîã øàðõëààò êîëèò, öóñàí ñóóëãà, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿å áîëîí 2 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ýëýãíèé äóòìàãøëûí ¿åä áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Èìîïåê, Ëîïåðàìèä-Àêðè, Ëîïåðàìèä-Äåíê íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Ìàãíèéí ñóëüôàò - íóíòàã, 250 ìã|ìë – 5, 10, 20 ìë òóíøèëòýé áàéäàã. Ìýäðýë òàéâøðóóëàõ çàìààð óíàëò òàòàëòûã íàìæààõ, öóñíû äàðàëòûã áóóðóóëàõ, öºñ õººõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Õóðäàí òàðèâàë àìüñãàë çîãñîîõ, òóí íü õýòýðâýë îâðîãîä îðóóëàõ, ñàà ¿¿ñãýõ àþóëòàé. Ìèîêàðäûí ºâ÷èí, ç¿ðõíèé õîðèãèéí ¿åä áîëîí õºõ¿¿ë ýõýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîõ áà ºíäºð íàñòàí, Ẻðíèé äóòìàãøèëòàé ºâ÷òºíä ìàø áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Ìåòîêëîïðàìèä - 5 ìã, 10 ìã øàõìàë, 5 ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé, Ẻëæèëòèéã äàðàõ, çîãèñèëòûã çîãñîîõ, õîäîîä ãýäýñíèé çàìûí ã¿ðâýëçýõ õºäºë㺺íèé õÿìðàëûã çàñàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë ýëäýâ øàëòãààíò îãèóëàëò,  135

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ẻëæèëò (òýíöâýðèéí àïïàðàòûí ãýìòëýýñ áóñàä øàëòãààíò), ãýäýñ ä¿¿ðýëòèéã äàðàõ çîðèëãîîð, ìºí õîäîîäíû øàðõëàà, ãàñòðèò, äèñêèíåçè, ðåôëþêñ-ýçîôàãèò ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Èõ òºëºâ çîõèìæ ñàéòàé áîëîâ÷ çàðèì òîõèîëäîëä ÷èõ øóóãèõ, àì õóóðàéøèõ, íîéðìîãëîõ, ãàð õºë ñàëãàëàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýìèéã õîäîîä ãýäýñíèé öóñ àëäàëò, õîäîîä-ãýäýñíèé çàìûí õºäºë㺺í èõñýëò áîëîí ôåîõðîìîöèòîìà ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ìåòîêëîïðàìèä ãèäðîõëîðèä, Ðåãëàí, Öåðóêàë çýðýã íýðýýð îðæýý. Ìèçîïðîñòîë 100 ìêã, 200ìêã øàõìàë õýëáýðòýé, íèéëýã ïðîñòàãëàíäèí Å1-èéí á¿ëýãò áàãòäàã áºãººä õîäîîäíû ø¿¿ðëèéã áàãàñãàõ, õîäîîäíû ñàëñò á¿ðõ¿¿ëèéã õàìãààëàõ, óìàéí áóë÷èíã àãøààõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ñóóëãàõ, ýñâýë ºòãºí õàòàõ, õýâëèéãýýð ºâäºõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëýõèéí çýðýãöýý ýìýãòýé õ¿íä áèåíèé þìíû ìº÷ëºã àëäàãäàõ, äîîøîî öóñ ãàðàõ çýðýã ¿çýãäýë àæèãëàãäàæ áîëíî. Ýìèéã ïðîñòàãëàíäèíû òºðëèéí áýëäìýëä õýò ìýäðýã õ¿íä õýðýãëýæ áîëîõã¿é áà õýðýâ æèðýìñýí õ¿íä õîäîîäíû ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíèé çîðèëãîîð õýðýãëýõ áîë ìàø áîëãîîìæòîé õàíäàõ øààðäëàãàòàé. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí. Îìåïðàçîë - 20ìã á¿ðýýñòýé, ìºí ìºõëºã  136

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

õýëáýðýýð áàéõ áà õîäîîäíû ø¿¿ðëèéã áàãàñãàõ, ñàëñò á¿ðõ¿¿ëèéí ýä ýñèéã õàìãààëàõ ¿éë÷ëýëòýé òóë èõ òºëºâ õîäîîä, äýýä ãýäýñíèé øàðõëàà, õåëèêîáàêòåðààð ¿¿ñãýãäñýí ãàñòðèò, ðåôëþêñýçîôàãèò çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õààÿà äîòîð ìóóõàéðàõ, ãýäýñ ä¿¿ðýõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, áèå ñóëðàõ, àðüñàíä òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ ¿çýãäýë àæèãëàãäàæ áîëíî. Óã ýìýíä õýò ìýäðýìòãèé õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðäîã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Îìåïðàçîë, Îìåôåç, Ëåìëîê, Óëüòîë íýðýýð á¿ðòãýãäñýí. Ïðåíîêñäèàçèí - 100ìã øàõìàë, àìüñãàëûí çàìûí ñàëñò á¿ðõ¿¿ëèéã ìýäýýã¿éæ¿¿ëýõ, áðîíõûí áóë÷èíãèéí àã÷ëûã áàãàñãàõ çàìààð õàíèàëãàëòûã íàìæààõ ¿éë÷ëýëòýé. Ýìèéã õýðýãëýõ ¿åä àì õóóðàéøèõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, ñóóëãàõ, õàðøëûí óðâàë ºãºõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Àìüñãàëûí çàìûí ø¿¿ðýë èõýñ÷, öýð èõýýð õóðàëäñàí ¿åä áîëîí àìüñãàëûí çàìûí íàðêîçûí äàðàà ýíý ýìèéã õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ïðåíîêñäèàçèí ãèäðîõëîðèä, Ëèáåêñèí íýðýýð îðæýý. Ñåííà - øàõìàë õýëáýðòýé, á¿ä¿¿í ãýäýñíèé ñàëñò á¿ðõ¿¿ëèéã öî÷ðîîõ çàìààð ºòãºí ãàäàãøëàëòûã èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé òóë ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò ºòãºí õàòàëòûí ¿åä õýðýãëýäýã. Ãýäýñ áàçëàõ, êàëè áîëîí áóñàä ýëåêòðîëèòûí òýíöâýð àëäàãäàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. Ãýäýñíèé ò¿ãæðýë, ãýäýñíèé õóðö ¿ðýâñýëò  137

Áóíüæàâûí Îðãèë

ºâ÷íèé ¿åä áîëîí ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ñåííà, Ñèíîñàéä, Ðåãóëàêñ, Õ-Ïðåï çýðýã íýðýýð îðæýý. Ñèëèìàðèí - 35ìã øàõìàë, ¿ðýë, 35ìã, 70ìã, 150ìã á¿ðýýñòýé áàéõ áà àíòèîêñèäàíò, óóðãèéí íèéëýãæèëòèéã èäýâõæ¿¿ëýõ, ôîñôîëèïèäèéí ñîëèëöîîíû õÿìðàëûã çàñàõ çàìààð ýëýã õàìãààëàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Èõ òºëºâ öî÷ìîã, àðõàã ãåïàòèò, ýëýãíèé öèððîçûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õààÿà ñóóëãàõ ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõã¿é áàéõ øààðäëàãàòàé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ñèëèìàðèí íýðýýð, óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Êàðñèë, Ëåãàëîí, Ëåìàðèí íýðýýð òóñ òóñ îðæýý. Ñîëêîñåðèë - 15ãð., 20ãð. òîñîí ò¿ðõëýã, 2ìë, 5ìë òóíøèë, 20%-5ãð. í¿äíèé ãåëü çýðýã õýëáýðòýé, òóãàëûí öóñíààñ ãàðãàæ àâñàí, ôîñôîëèïèä, ïåïòèä àãóóëäàã, àðüñ, ñàëñò á¿ðõýâ÷èéí íºõºí òºëæèëòèéã èäýâõæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýë á¿õèé áýëäìýë þì. Èõ òºëºâ àðüñíû, í¿äíèé áîëîí õîäîîä ãýäýñíèé øàðõëààíû ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Ñóêðàëüôàò 500ìã øàõìàë, õîäîîäíû õ¿÷èëëýãèéã áàãàñãàõ, ïåïñèíèé ø¿¿ðëèéã äàðàíãóéëàõ, ñàëñòûã á¿ðõýæ õàìãààëàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë õîäîîä, 12 õóðóó ãýäýñíèé øàðõëàà, ãèïåðàöèä ãàñòðèòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. ªòãºí õàòàõ ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Áººðíèé õ¿íä ºâ÷íèé ¿åä áîëîí æèðýìñýí õ¿íä  138

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Âåíòåð íýðýýð îðæýý. Õºíãºí öàãààíû ãèäðîêñèä+Ìàãíèéí ãèäðîêñèä - 500 ìã, 800ìã øàõìàë, 15ìë, 170 ìë, 250ìë õºâìºë õýëáýðòýé áàéõ áà õîäîîäíû ø¿¿ñíèé õ¿÷ëèéã ñààðìàãæóóëàõ, õîäîîäíû ñàëñò á¿ðõ¿¿ëèéã ïåïñèíèé íºëººíººñ õàìãààëàõ ¿éë÷ëýëòýé. Õîäîîä, õîñ ãýäýñíèé øàðõëàà, ýçîôàãèò, ãàñòðèò, äóîäåíèò ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä õýðýãëýíý. Ýìèéã óäààí õýðýãëýâýë õîîë áîëîâñðóóëàõ ¿éë àæèëëàãàà õÿìàð÷, ºòãºí õàòàõ, íîéðìîãëîõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, õîäîîä àã÷èõ, ýâã¿é ç¿éë àìòàãäàõ, öóñàí äàõü ìàãíèéí õýìæýý èõñýõ, õàðøëûí óðâàë èëðýõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. 6 õ¿ðòýë íàñíû õ¿¿õýä, æèðýìñýí áîëîí õºõ¿¿ë ýõýä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ìààëîêñ, Àëìàãåëü íýðýýð îðæýý.

2.11. Íÿí, âèðóñ, øèìýã÷äèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé ýì¿¿ä

Àçåëèéí õ¿÷èë+Áåíçîèíû õ¿÷èë – 20%-30ã, 50ã òîñîí ò¿ðõëýã õýëáýðòýé, íÿíãèéí ýñðýã áîëîí ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä èõ òºëºâ àðüñíû áàòãà, ¿ñíèé óóòàíöðûí ¿ðýâñýëò ºâ÷íèé õýñýã ãàçðûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Àðüñ öî÷ðîõ, óëàéæ õîðñîõ, çàãàòíàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Àçåëèéí õ¿÷èëä õýò ìýäðýìòãèé õ¿íä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä  139

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ñêèíîðåí íýðýýð îðæýý. Àçèòðîìèöèí – 250ìã, 500ìã êàïñóë õýëáýðòýé, íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé, ìàêðîëèäûí á¿ëãèéí àíòèáèîòèê áºãººä èõ òºëºâ àìüñãàëûí äýýä äîîä çàìûí, ÷èõ õàìàð õîîëîéí, àðüñ 纺ëºí ýäèéí áîëîí øýýñ áýëãèéí çàìûí õàëäâàðûí ýì÷èëãýýíä, ìºí õîäîîäíû øàðõëààíû ¿åä Helicobacter pylori –èéí ýñðýã õàâñàðñàí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õàðøèë áîëîí òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, àþóëõàé îð÷èì ºâäºõ, äîòîð ìóóõàéðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøëûí ¿åä, ìºí õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿äýä ýíý ýìèéã õýðýãëýõèéã õîðèãëîõ áà æèðýìñýí, 16 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿ì¿¿ñò áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé. Ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àçàòðèë, Ñóìàçèä íýðýýð á¿ðòãýãäñýí. Àëáèíäàçîë – 400ìã øàõìàëààð áàéõ áà øèìýã÷èéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýë òóë àñêàðèäîç ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õîäîîä ãýäýñíèé õÿìðàë õýëáýðýýð ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿å, 2-îîñ äîîø íàñíû õ¿¿õýä áîëîí ýëýãíèé äóòìàãøèëòàé ºâ÷òºíä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Çåíòðàêñ íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Àìàíòàäèí – 100ìã, 200ìã øàõìàë, 200ìã|500ìë òàðèëãûí óóñìàë õýëáýðòýé, ïàðêèíñîíèçìûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë Ïàðêèíñîíû ºâ÷èí, ïàðêèíñîíèçì, òàðõèíû ñóäàñíû õàòóóðàë, ýíöåôàëèòûí äàðààõü ¿å, óãààðûí õèéãýýð õîðäñîíû äàðàà, íàðêîçûí áàéäëààñ óäààí  140

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ãàðàõ òîõèîëäîëä áîëîí À-âèðóñýýð ¿¿ñãýãäñýí òîìóóãèéí ¿åä õýðýãëýäýã. ªòãºí õàòàõ, øýýñ áîîãäîõ, õîâîð òîõèîëäîëä òýíöâýð àëäàãäàõ, òàòàõ, ñîëèîðîõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, ñîëèîðëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä ÏÊ-Ìåðç íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Àìáàçîí - 10 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä ôàðèíãèò, àíãèíà, ãèíãâèò, ñòîìàòèò çýðýã ¿ðýâñýëò ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýäýã. Îäîîãîîð ãàæ íºëºº áîëîí õîðèãëîõ çààëò òîãòîîãäîîã¿é. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ôàðèíãîñåïò íýðýýð îðæýý. Àìîêñèöèëëèí - ãîë òºëºâ 250, 500 ìã á¿ðýýñòýé, øàõìàë, ìºí 125 ìã|5 ìë, 250 ìã|5 ìë, 50 ìã|ìë õºâìºë õýëáýðòýé áàéäàã. Èõ òºëºâ ãðàì-ýåðýã, ãðàì-ñºðºã (ñàëìîíåëë, øèãåëë, ïðîòåé, ãýäýñíèé ñàâõàíöàð, õåëèêîáàêòåðè çýðýã) íÿíãóóäûã äàðàõ ¿éë÷ëýëòýé, àìèíîïåíèöèëëèíèé á¿ëãèéí àíòèáèîòèê þì. Àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ, õîäîîä ãýäýñ õÿìðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ïåíèöèëëèíèé á¿ëãèéí àíòèáèîòèêò õýò ìýäðýìòãèé õ¿íä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Àìîêñèöèëëèí, Àìîïåí (125ìã, 250ìã|5ìë), Áàêòîêñ (500 ìã êàïñóë, 125ìã, 250 ìã, 500 ìã õºâìºë, 500 ìã, 1000 ìã íóíòàã), Çìîêñ (125 ìã – 60 ìë õºâìºë), Ãîíîôîðì (1 ãð. øàõìàë, 250 ìã|5 ìë õºâìºë), Äàììîêñ (1,0 ãðàìì ôëàêîí, 250, 500 ìã øàõìàë), Êëàìîêñ, Êëàâàìîêñ (àìîêñèöèëëèí áà êëàâóëîíû õ¿÷èë àãóóëñàí  141

Áóíüæàâûí Îðãèë

375, 625 ìã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 60ìë ñèðîï), Ëàìîêñèí (250ìã|5ìë õºâìºë), Ëàðãîïåí (250, 500 ìã á¿ðýýñòýé), Ôèëêî-Àìîêñè, Õèêîíöèë (250 ìã, 500 ìã êàïñóë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Ìºí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áîëíî. Àìîêñèöèëëèí+Êëàâóëîíû õ¿÷èë 250ìã+125ìã, 500 ìã+125 ìã øàõìàë, 5 ìë-ò 125ìã+31ìã, ýñâýë 250ìã+62,5ìã àãóóëñàí õºâìºë õýëáýðòýé, êëàâóëîíû õ¿÷èë íü áåòà-ëàêòàìàçà ôåðìåíòýä õîðèã ¿¿ñãýõ òàëòàé, ºðãºí õ¿ðýýíèé àíòèáàêòåðèàëü ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýë îëîí òºðëèéí õàëäâàðûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ãàæ íºëººíèé õóâüä àìîêñèöèëëèíòýé òºñòýé. Õàëäâàðò ìîíîíóêëåîç, ëèìôîëåéêîç, ïåíèöèëëèíä õýò ìýäðýã òîõèîëäîëä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà óëñûí á¿ðòãýëä Êëàìîêñ, Êëàâàìîêñ íýðýýð îðæýý. Àìïèöèëëèí - 250 ìã øàõìàë, 250, 500 ìã á¿ðýýñòýé, 125 ìã|5 ìë, 250 ìã|5 ìë, 500 ìã|5 ìë, 100 ìã|ìë õºâìºë, 125, 250, 500 ìã, 1 ãð. 2 ãð. 10 ãð. Ôëàêîíòîé (òàðèëãà) çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Ñòàôèëîêîêê, ñòðåïòîêîêê, ìåíèíãîêîêê, ïíåâìîêîêê, ãîíîêîêê, ñàëüìîíåëë, ãýäýñíèé ñàâõàíöàð, øèãåëë, ïðîòåé, Ôðèäëåíäåðèéí ïíåâìîáàöèëë çýðýã îëîí òºðëèéí íÿíä áàêòåðèîöèä ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã àíòèáèîòèê áºãººä àðüñ çàãàòíàõ, òóóðàëò ãàðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ ã.ì. ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýëýãíèé äóòìàãøèë  142

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

áîëîí ïåíèöèëëèíèé á¿ëãèéí àíòèáèîòèêò õýò ìýäðýìòãèé òîõèîëäîëä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Àìïèöèëëèí, Àìïèöèëëèí íàòðè, Àìïèöèëëèí òðèãèäðàò, Àìïèöèëëèí-Èííîòåõ (250ìã á¿ðýýñòýé), Êàëàìïèí (500 ìã á¿ðýýñòýé, 60 ìë õºâìºë), Çöèë (125 ìã-60 ìë), Çìîêñ (125ìã|5ìë), Äàìïèëëèí (1 ãð. ôëàêîí, 250, 500 ìã á¿ðýýñòýé), Combisid ATCJO 1 CR (Àìïèöèëëèí+Ñóëáàêòàì 250, 500 ìã, 1 ãð. øàõìàë), Sillin ATC-JO 1 CA (250, 500 ìã, 1 ãð. øàõìàë), Silina ATC (250, 500 ìã á¿ðýýñòýé), Ôèëêî-Àìïè (250 ìã, 500 ìã á¿ðýýñòýé, 1 ãð. ôëàêîí), ìºí Àìïèöèëëèí+Îêñàöèëëèí (250ìã á¿ðýýñòýé), Îêñàìïèöèí (500ìã òàðèëãûí íóíòàã), Àìïèîêñè (0,5 ãð ôëàêîí, 250 ìã á¿ðýýñòýé), Àìïèñóëöèëëèí, Êîìáèñèä (Àìïèöèëëèí + Ñóëüáàêòðàì) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Àöèêëîâèð - 200 ìã, 400 ìã, 800 ìã øàõìàë, 5 ìë-ò 200 ìã, 400 ìã ýìèéí áîäèñ àãóóëñàí ôëàêîíòîé õºâìºë, 125 ìã, 250 ìã, 500 ìã õóóðàé áîäèñ á¿õèé òóíøèë, 1 ã-ä 30 ìã ýìèéí áîäèñ àãóóëñàí òîñîí ò¿ðõýö, 1 ã-ä 50 ìã ýìèéí áîäèñ àãóóëñàí 2 ã, 10 ã-ûí êðåì çýðýã õýëáýðòýé áàéõ áºãººä âèðóñèéí ýñðýã, ÿëàíãóÿà ýíãèéí herpes, herpes zoster çýðãèéã ¿¿ñãýã÷ âèðóñèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ýíãèéí ãåðïåñèéí âèðóñýýð ¿¿ñãýãäñýí õàëäâàðóóä, á¿ñë¿¿ð ÿð, ñàëõèí öýöýã, äàðõëàë áóóðñàí ¿åä ýíý ýìèéã òóñ òóñ õýðýãëýíý. Ýìèéã óóæ õýðýãëýõýä äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ,  143

Áóíüæàâûí Îðãèë

ñóóëãàõ, ãýäýñ ºâäºõ, òîëãîé ºâäºõ, ÿäðàõ, ¿ñ óíàõ; ñóäñààð òàðèõàä óõààí ñàíàà ìóóäàõ, õèé þì ìýäðýãäýõ, õººðºëä îðîõ, òàòàõ, ñîëèîðîõ; í¿äýíä ò¿ðõýõýä ñàëñò, çîâõè ¿ðýâñýõ, í¿ä õîðñîõ; àðüñàíä ò¿ðõýõýä õîðñîõ, óëàéõ, àðüñ õóóðàéøèõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. 3 ñàð õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä áîëîí õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàéäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Àöèêëîâèð, Àöèêëîâèð-Àêðè, Àöèêëîâèð-Äåíê, ÀÑS, Âèðîëåêñ, Äàíîâèð, Õàñêîâèð íýðýýð îðæýý. Áåíçàòèí áåíçèëïåíèöèëëèí - 300000, 600000, 1200000, 2400000 íýãæ ôëàêîíòîé íóíòàã, 300000 íýãæ|ìë, 600000íýãæ|ìë õºâìºë õýëáýðòýé áàéäàã. Åðäèéí áóþó G-ïåíèöèëëèíèé á¿ëýãò áàãòäàã áºãººä ñòàôèëîêîêê, ñòðåïòîêîêê, ãîíîêîêê, ñïèðîõåò çýðýã íÿíãèéí ºñºëò ¿ðæëèéã ñààòóóëàõ, çàðèìûã íü õºíººõ ¿éë÷ëýëòýé. Õàðøëûí óðâàë ºã÷ áîëîõ áà òàðüñàí ãàçàð íýëýýä õºíä¿¿ðëýõ òàëòàé. Ïåíèöèëëèíä õýò ìýäðýã áàéäàë áîëîí áðîíõûí áàãòðàà, õàðøèëò ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Áåíçàòèí áåíçèëïåíèöèëëèí, Áåíçàòèí ïåíèöèëëèí, Áåíçèöèëëèí-3, Áèöèëëèí-5, Öåïàöèëèí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Áåíçèëïåíèöèëëèí - 250000, 500000, 1000000, 5000000, 10000000, 20000000 íýãæ ôëàêîíòîé íóíòàã õýëáýðýýð áàéäàã. Ñòàôèëîêîêê, ñòðåïòîêîêê, ìåíèíãîêîêê, ïíåâìîêîêê,  144

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ãîíîêîêê, ñàõóóãèéí ñàâõàíöàð, õèéò ¿õæèë, òàòðàí, áîîìûí ¿¿ñãýã÷, ñïèðîõåò, àêòèíîìèöåò çýðýã îëîí òºðëèéí íÿíãèéí ºñºëòèéã çîãñîîõ áîëîí ¿õ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé. Àðüñàí äýýð òóóðàëò, ã¿âäð¿¿ ãàðàõ, ñàëñò á¿ðõýâ÷ õàâàãíàõ, òîëãîé ºâäºæ õàëóóðàõ, ¿å ìº÷ ºâäºõººñ ýõëýýä àíàôèëàêñèéí øîê ¿¿ñýõ õ¿ðòýë õàðøëûí øèíæòýé ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ïåíèöèëëèíèé á¿ëãèéí ýìýíä õýò ìýäðýìòãèé áîëîí ºìíº íü àëèâàà õàðøèë, àíàôèëàêñèéí øîê ºã÷ áàéñàí õ¿íä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Èéìä ýìèéã áè÷èõèéí ºìíº ºâ÷òºíººñ õàðøëûí àíàìíåç ñàéòàð àâàõ õýðýãòýé þì. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ïåíèöèëëèí, Áåíçèëïåíèöèëëèí, Áåíçèëïåíèöèëëèí íàòðè, Ñîäîïåí çýðýã íýðýýð îðæýý. Áåíçèë áåíçîàò - 28% ëîñüîí, 50% ýìóëüñ õýëáýðòýé áàéäàã áºãººä õàìóóíû õà÷ãèéã õîðäóóëàõ, ìºí òîëãîéí Ẻñ, íàìèëçãàíà çýðýãò õîðòîé íºëºº ¿ç¿¿ëäýã òóë õàìóóíû ýì÷èëãýýíä áîëîí Ẻñòºëò, íàìèëçãàíàòàëòûí ¿åä õýðýãëýäýã. Ýíýõ¿¿ áýëäìýëèéã õýðýãëýõ ¿åä àðüñ öî÷ðîõ, õîðñîõ, çàãàòíàõ, ¿ðýâñýõ ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Óã áýëäìýëä õýò ìýäðýã õ¿íä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä áîëîí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Áåíçîèë ïåðîêñèä - 5%-èéí êðåì, ëîñüîí õýëáýðòýé, àíòèñåïòèê, àðüñíû ýâýð õàéëóóëàõ,  145

Áóíüæàâûí Îðãèë

áàòãà àðèëãàõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë èõ òºëºâ Acne vulgaris ºâ÷íèé ¿åä ãàäóóð õýðýãëýäýã. Àðüñ öî÷ðîõ, óëàéõ, ãóóæèõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Í¿ä, àìíû ñàëñòàä õ¿ðãýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí. Áîðûí õ¿÷èë – íóíòàã, 0,5%, 1%, 2%, 3%èéí 10ìë ñïèðòýí óóñìàëààð ãàðãàäàã, íÿí, 캺ãºíöðèéí ýñðýã áóþó õàëäâàðã¿éæ¿¿ëýõ, ñóëàâòàð àðãààõ ¿éë÷ëýëòýé áºãººä àðõàã òîíçèëëèò, êîíüþíêòèâèò, îòèò, äåðìàòèòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýãääýã. Óäààí õýðýãëýâýë îãèóëàõ, Ẻëæ¿¿ëýõ, ñóóëãàõ, àðüñààð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëíî. Óëñûí á¿ðòãýëä Áîðûí õ¿÷èë íýðýýð îðæýý. Ãåíòàìèöèí - 2, 10, 40, 80 ìã òóíøèë þìóó ôëàêîíòîé íóíòàã, 4%-2 ìë òóíøèë, 0,1% òîñîí ò¿ðõýö õýëáýðòýé áàéäàã. Ãðàì-ýåðýã, ãðàì-ñºðºã íÿíãóóäûã õºíººõ ºðãºí õ¿ðýýíèé ¿éë÷ëýëòýé àíòèáèîòèê þì. Ñîíñãîë, Ẻðíèé ¿éë àæèëëàãààã ìóóòãàõ ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëäýã áà ºíäºð òóíãààð õýðýãëýâýë áóë÷èí ñóëðàõ, ãýäýñ ñààæèõ, õàðàà ìóóäàõ áàéäàë ãàð÷ áîëçîøã¿é. Áººðíèé äóòìàãøèë, ñîíñãîëûí ìýäðýëèéí íåâðèò, ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷èí, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ãåíòàìèöèí, Ãåíòàìèöèí ñóëüôàò, Ãåíòàìèöèíáåíå (40, 80, 160 ìã òóíøèë), Ãåíòàìèöèí Ñîôàðì (10ìã|ìë, 40ìã|ìë), Êàëåìèöèí (40 ìã|2 ìë, 80  146

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ìã|2 ìë òóíøèë), Ôèëêî-Ãåíòà (80ìã-1ìë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Ãèäðîêñèõëîðîõèí – 200ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ¿ðýâñëèéí ýñðýã áîëîí äàðõëàëûã äàðàíãóéëàõ, ìºí õóìõààãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ ðåâìàòèçì, ðåâìàòîèä àðòðèò, ôîòîäåðìàòîçûí ýì÷èëãýýíä, õóìõàà ãàðäàã îðíóóäàä ò¿¿íèéã ýì÷ëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, ÷èõ øóóãèõ, ä¿ëèéðýõ, õàðàà ìóóäàõ, àðüñàíä òóóðàëò ãàðàõ, õîäîîä ãýäýñ õÿìðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí, õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò áîëîí ðåòèíîïàòèéí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Ïëàêâåíèë íýðýýð îðæýý. Ãðèçåîôóëüâèí - 125, 250, 500 ìã øàõìàë, 250 ìã á¿ðýýñòýé, 125 ìã|5 ìë õºâìºë çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Trichophyton, Microsporum, Epidermophyton çýðýã á¿ëãèéí 캺ãºíöð¿¿äèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé àíòèáèîòèê þì. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, àðüñíû õàðøèë, ëåéêîïåíè, ýîçèíîôèëè áîëîõ, ïîðôèðèíû ñîëèëöîî õÿìðàõ, íàðàíä èõ ìýäðýã áîëîõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýëýã, Ẻð, öóñ òºëæ¿¿ëýõ ýðõòýíèé õ¿íä ºâ÷èí, ïîðôèðèíû ºâ÷èí, õîðò õàâäàð áîëîí æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Äîêñèöèêëèí - 50 ìã, 100 ìã øàõìàë, á¿ðýýñòýé, 100 ìã òóíøèë õýëáýðýýð áàéäàã. ªðãºí õ¿ðýýíèé ¿éë÷ëýëòýé àíòèáèîòèê áºãººä ãîë òºëºâ ãðàì  147

Áóíüæàâûí Îðãèë

ýåðýã, ñºðºã íÿí, ðèêêåòñè, ìèêîïëàçì, ýãýë áèåòíèé ¿ðæèë, ºñºëòèéã äàðàíãóéëäàã áàéíà. Ãîë òºëºâ öî÷ìîã, àðõàã áðîíõèò, ïíåâìîíè, ïëåâðèò, øýýñíèé çàìûí õàëäâàð, çàã õ¿éòýí çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Õîäîîä ãýäýñ õÿìðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, õàðøëûí óðâàë, êàíäèäîìèêîç ¿¿ñýõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëíî. ̺ºãºíöðèéí ºâ÷èí, ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷íèé ¿åä áîëîí 8 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õýä, æèðýìñýí ýìýãòýé÷¿¿äýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Äîêñèöèêëèí, Äîêñèöèêëèí ãèäðîõëîðèä, Ëåìäîêñèëèí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí. Èçîíèàçèä - 50, 100, 300 ìã øàõìàë, 50 ìë|5 ìë øèíãýí, 100 ìã|ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéäàã. Áàêòåðèîñòàòèê ¿éë÷ëýëòýé, õîð áàãàòàé, íýëýýä èäýâõòýé, ñ¿ðüåýãèéí ñàâõàíöðûí ýñðýã áýëäìýë þì. Òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, ÷èõ øóóãèõ, îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ç¿ðõ îð÷èì ºâäºõ, öóñíû äàðàëò áàãàñàõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýïèëåïñè, óíàëò òàòàëò ºãäºã áóñàä ºâ÷èí, ïîëèîìèåëèòèéí ¿ëäýö, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, ïîëèíåâðèò, äààìæèðñàí àòåðîñêëåðîç ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áîëîí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Èíòåðôåðîí – 1, 3, 5, 10, 18 ñàÿ íýãæ á¿õèé òàðèëãûí íóíòàã, 10ìë õàìðûí äóñààëãà õýëáýðòýé, õ¿íèé äàðõëàëûí òîãòîëöîîã èäýâõæ¿¿ëýí äýìæèõ ¿éë÷ëýëòýé áºãººä Â, Ñ âèðóñò ãåïàòèòûí  148

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

öî÷ìîã, àðõàã õýëáýðèéí ýì÷èëãýýíä (òóñãàé ñõåì áóþó êóðñýýð), áàñ òîìóó áîëîí áóñàä âèðóñèéí õàëäâàðûí ¿åä (õýñãèéí çîðèóëàëòààð) ãîë òºëºâ õýðýãëýäýã. Ò¿¿í÷ëýí ëåéêîçûí çàðèì õýëáýð (àðõàã ìèåëîëåéêîç, òðèõîëåéêîç), ìèåëîìûí ºâ÷èí, Ẻð, äàâñàãíû êàðöèíîìà, õîðò õýëáýðèéí ìåëàíîìà, òºâºíõèéí ïàïèëëîìà çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã áàéíà. Õàëóóðàõ, áóë÷èí øàðõèðàõ, òîëãîé, ¿å ìº÷, íóðóóãààð ºâäºõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëæ, äîòîð ìóóõàéðàõ, õàðøèë çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. Ç¿ðõ, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë á¿õèé õ¿íä ºâ÷í¿¿ä, ñàëõèí öýöýã, êåòîàöèäîç á¿õèé ÷èõðèéí øèæèí, ýïèëåïñè, àóòîèììóí ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä ýíý ýìèéã õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Èíòåðôåðîí, Ãðèïôåðîí, Ðåàëäèðîí, Ðîôåðàí-À, Õåáåðîí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Èîä - 5%, 10%-èéí ñïèðòèéí óóñìàë, 480ìã|1ìë èîäæóóëñàí òîñ, 200ìã á¿ðýýñòýé çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Èîä áîë ãàäóóð õýðýãëýõ àíòèñåïòèê áîäèñ áºãººä ò¿¿íèé ñóëðóóëñàí óóñìàë íü àðãààõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé. Ìýñ çàñëûí õàãàëãààíû òàëáàé àðèóòãàõ, àðüñ ñàëñòûí ¿ðýâñýëò ºâ÷í¿¿äèéã ýì÷ëýõýä õýðýãëýíý. Àðüñàí äýýã¿¿ð ã¿âäð¿¿ ãàðàõ, õýñýã ãàçàð õàâàãíàõ, õàìàð áèò¿¿ðýõ, ø¿ëñ, íóëèìñ ãîîæèõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Èîäûí áýëäìýëä õýò ìýäðýìòãèé õ¿íä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý.  149

Áóíüæàâûí Îðãèë

Êàëèéí ïåðìàíãàíàò - òàëñò á¿õèé íóíòàã õýëáýðòýé áàéõ áà ¿ðýâñëèéí ýñðýã áîëîí àðãààõ, õàëäâàðã¿éæ¿¿ëýõ ¿éë÷ëýëòýé. Õàëäâàðëàñàí øàðõ, äåðìàòîìèêîç, ò¿ëýíõèé, àðüñíû øàðõëàà, çàëãèóðûí, øýýñíèé çàìûí ¿ðýâñëèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Ýìèéã èõ ò¿âøð¿¿ëãýýð õýðýãëýñýí òîõèîëäîëä àðüñ ñàëñòûã öî÷ðîîõ, ò¿ëýõ ãàæ íºëººòýé. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðæýý. Êåòîêîíàçîë – 200ìã øàõìàë, ¿òðýýíèé ëàà, 2%-40ã òîñîí ò¿ðõëýã õýëáýðòýé, 캺ãºíöðèéí ýñðýã, áàñ ñòàôèëîêîêê, ñòðåïòîêîêêèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýë òóë àðüñíû ºâ÷í¿¿ä (äåðìàòîìèêîç, ïèîäåðìè), áýëýã ýðõòýíèé áîëîí ã¿í áàéðëàëòàé 캺ãºíöºðò ºâ÷í¿¿äèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Äîòóóð õýðýãëýõýä îãèóäàñ õ¿ðýõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí áîëîí õºõ¿¿ë ýìýãòýé÷¿¿äýä óóëãàæ õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Êåòîðàë íýðýýð îðæýý. Êëèíäàìèöèí – 150ìã á¿ðýýñ, 300ìã-2ìë, 600ìã – 2ìë òóíøèë õýëáýðòýé, ëèíêîçàìèäèéí á¿ëãèéí àíòèáèîòèê áºãººä íÿíãèéí ýñèéí ðèáîñîìûí ò¿âøèíä óóðãèéí ñèíòåçèéã õÿìðààõ ìàÿãààð àíòèáàêòåðèàëü (áàêòåðèîñòàòèê) ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã. Ìèêîïëàçì, ãðàì-ýåðýã, ñºðºã àíàýðîá íÿíãààð ¿¿ñãýãäñýí õàëäâàðóóä (ïíåâìîíè, ¿æèë, õýâëèéí õºíäèéí áîëîí ýì áýëãèéí ýðõòýíèé ¿ðýâñýë, îñòåîìèåëèò, àðòðèò ã.ì.)-ûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ýìèéã óóëãàæ õýðýãëýõýä îãèóëàõ, ñóóëãàõ, òàðüæ õýðýãëýõýä ëåéêîïåíè,  150

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

òðîìáîöèòîïåíè çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ìàíàé óëñûã ýìèéí á¿ðòãýëä Êëèíäàì, Êëèíäàí, Albiotin acne íýðýýð á¿ðòãýãäñýí. Êëîêñàöèëëèí - 250, 500 ìã á¿ðýýñòýé, 125 ìã|5 ìë øèíãýí (õ¿¿õäýä çîðèóëñàí) 500 ìã ôëàêîí çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Ïåíèöèëëèíàçà-ä òýñâýðòýé ïåíèöèëëèíèé á¿ëãèéí áýëäìýë áºãººä Staphylococcus aurens, Staphylococcus epidermitis çýðýã ïåíèöèëëèíàçà ÿëãàðóóëäàã íÿíãóóä áîëîí ãðàì-ýåðýã, àýðîá, àíàýðîá íÿíãóóäûã õºíººõ ¿éë÷ëýëòýé. Ïåíèöèëëèíèé àäèë õàðøëûí óðâàë ºõººñ ãàäíà ëåéêîïåíè, íåéòðîïåíè, ãðàíóëîöèòîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè áîëîõ, õîäîîä ãýäýñ, ýëýã, Ẻð, ìýäðýëèéí ñèñòåìèéí ¿éë àæèëëàãàà õÿìðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ïåíèöèëëèíèé á¿ëãèéí àíòèáèîòèêò õýò ìýäðýìòãèé òîõèîëäîëä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Êëîòðèìàçîë - 100ìã, 200 ìã øàõìàë, ¿òðýýíèé øàõìàë, ìºí êðåì, òîñîí ò¿ðõýö, øèíãýí çýðýã õýëáýðýýð áàéõ áà 캺ãºíöºð, ýãýë áèåòýí, çàðèì íÿí (ñòàôèëîêîêê, ñòðåïòîêîêê ã.ì.)-ãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ àðüñíû 캺ãºíöºðò ºâ÷èí, øýýñ áýëãèéí çàìûí êàíäèäîç, òðèõîìàíîäîç çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Àðüñàí äýýð òóóðàëò ãàð÷, çàãàòíàæ õàëóó îðãèõ ãàæ íºëºº èëýðäýã. Óã ýìýíä õýò ìýäðýìòãèé õ¿ì¿¿ñò áîëîí æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí  151

Áóíüæàâûí Îðãèë

æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Êëîòðèìàçîë, Êëîòðè-Äåíê (100ìã ¿òðýýíèé øàõìàë, 1%20ã òîñîí ò¿ðõëýã), Êàíäèáåíå (200ìã ¿òðýýíèé øàõìàë, 1% òîñîí ò¿ðõëýã), Ëåìíåñòèí (100 ìã ¿òðýýíèé øàõìàë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ëàìèâóäèí - 150ìã øàõìàë, 50ìã|5ìë-èéí øèíãýí (äîòóóð õýðýãëýõ) õýëáýðòýé, âèðóñèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýë áºãººä èõ òºëºâ ÕÄÕÂèéí õàëäâàðûí ýì÷èëãýýíä âèðóñèéí ýñðýã ¿éë÷ëýë á¿õèé áóñàä áýëäìýë¿¿äòýé õàâñðóóëàí õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, õýâëèéãýýð ºâäºõ, õàíèàëãàõ, òîëãîé ºâäºõ, õàëóóðàõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ, ¿ñ óíàõ, áóë÷èí-ìýäðýëèéí õÿìðàë ãàðàõ, öóñíû òàëààñ íåéòðîïåíè, àíåìè, òðîìáîöèòîïåíè çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Ýíý ýìèéã ýëýã, Ẻðíèé õ¿íä ºâ÷èí, æèðýìñýí áà õºõ¿¿ë ¿åä ìàø áîëãîîìæòîé õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä øèíýýð îðñîí. Ìåáåíäàçîë - 100, 500 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ãîë òºëºâ Ancylostoma duodenale, Angiostrongylus cantonensis, Ascaris lumbricoides, Enterobius vermicularis, Strongyloides stercoralis, Trinchinella spiralis, Trichuris trichuria, Onchocerca volvulus, Taenia saginata, Taenia solium, Echinococcus granulosis çýðýã øèìýã÷ õîðõîéí àìüäðàëûã õºíººõ ¿éë÷ëýëòýé. Ýìèéã åðäèéí òóíãààð õýðýãëýõýä ãàæ íºëºº òºäèéëºí ãàðäàãã¿é. Õàðèí ºíäºð òóíãààð õýðýãëýâýë ãýäñýýð ºâäºæ ñóóëãàõ,  152

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

îãèóëàõ, Ẻëæèõ, òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, ÷èõ øóóãèõ, í¿¿ð óëàéõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ, àãðàíóëîöèòîç, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëçîøã¿é. Ýìýíä õýò ìýäðýã áàéäàë, æèðýìñýí ¿åä áîëîí 2 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðäîã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Ìåáåíäàçîë, Ëåììîêñ (100 ìã øàõìàë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ìåòèëåí õºõ - íóíòàã, 1%-èéí óñàí áà ñïèðòýí óóñìàë, ìºí 1% - 10 áà 20 ìë òóíøèë (25%-èéí ãëþêîçòîé õîëüñîí) õýëáýðòýé áàéäàã. ¯æèë áîëîí ¿ðýâñëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýéí ãàäíà èñýëä¿¿ëýí àíãèæðóóëàõ (ÿëàíãóÿà ìåòèëãëîáèíûã ãåìîãëîáèí áîëãîí àíãèæðóóëäàã) øèíæ ÷àíàðòàé. Òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, îãèóëàõ ,Ẻëæèõ, ãýäýñ ºâäºõ, öóñíû äàðàëò èõñýõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Áººðíèé äóòìàãøèë, ýìýíä õýò ìýäðýìòãèé áàéäëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîäîã. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ìåòèëåí õºõ, Ìåòèëòèîíèé ãèäðîõëîðèä íýðýýð îðñîí áàéíà. Ìåòèëðîçàëèíû õëîðèä - 0,5% óñàí óóñìàë õýëáýðýýð áàéõ áà àíòèñåïòèê, 캺ãºíöðèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë àðüñ ñàëñòûí èäýýò ¿ðýâñýë, 캺ãºíöºðò ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Çàðèì òîõèîëäîëä àðüñ ñàëñòûã øàðõëóóëàõ ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Ìýñ çàñëûí áîëîí áóñàä øàëòãààíò øàðõàíä õýðýãëýæ áîëîõã¿é áà æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé.  153

Áóíüæàâûí Îðãèë

¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ãåíöèàí ÿãààí íýðýýð îðæýý. Ìåòðîíèäàçîë - 250, 500 ìã øàõìàë, 500 ìã ëàà, 5 ìã|ìë òóíøèë, 500 ìã ôëàêîíòîé íóíòàã, 0,75% æåëå õýëáýðòýé áàéäàã. Íÿí (B.fragilis, B.bivius, Enterobacterium, Peptococcus çýðýã àíàýðîáóóä) áîëîí ýãýë áèåòýí (Entamoeba histolytica, Trichomonas vaginalis, Giardia Lamblia, Balantidium coli, Dracunculus medinensis)- èéã õºíººõ ¿éë÷ëýëòýé. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, àì àðãàí ìóóõàé àìòàãäàõ, òîëãîé ºâäºõ, àðüñ çàãàòíàí òóóðàëò ãàðàõ, êàíäèäàìèêîç (ÿëàíãóÿà ¿òðýýíä) ¿¿ñýõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàõààñ ãàäíà ýìèéã óäààí õýðýãëýâýë äèñáàêòåðèîç, ëåéêîïåíè áèé áîëäîã. Òºâ ìýäðýëèéí òîãòîëöîî, öóñ òºëæ¿¿ëýõ ýðõòýíèé õ¿íä ºâ÷èí, æèðýìñýí áà õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìîíãîë óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ìåòðîíèäàçîë, Äèåòðîíîäàçîë (500ìã|ìë), Êëèîí (500 ìã ëàà, 500ìã|100 ìë øèíãýí), Êëèîí-Ä (100ìã ¿òðýýíèé øàõìàë), Ìåòðîêîñ (250 ìã øàõìàë, 500ìã|100ìë), Òðèõîìîíàöèä (500 ìã ¿òðýýíèé øàõìàë), Òðèõîïîë, (250 ìã øàõìàë), Òðèõîáðîë, ÔèëêîÌåòðî (250ìã øàõìàë), Ôèëêî-Ìåòðîíèäàçîë (500ìã|100ìë), Ýôëîðàí (500ìã|100ìë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ìèêîíàçîë - 100 ìã, 200 ìã ëàà áóþó ¿òðýýíèé áºìáºëºã, 2% àýðîçîëü, 2% ëîñüîí, 2% êðåì, 10 ìã|ìë òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. Ìèêîíàçîë  154

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

íü ýìãýã òºð¿¿ëýã÷ 캺ãºíöºð, ãðàì ýåðýã íÿí áîëîí àìåáûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áýëäìýë òóë äåðìàòîôèòîç, ºíãºö ìèêîç, àðüñíû êàíäèäîç áîëîí ýäãýýð ºâ÷èí ãðàì ýåðýã íÿíãèéí õàëäâàðààð õ¿íäýðñýí òîõèîëäîëä õýðýãëýíý. Àðüñ öî÷ðîõ, õîðñîõ, çàãàòíàõ, ñàëñò á¿ðõ¿¿ë (ÿëàíãóÿà ¿òðýýíèé) èõýä öî÷èð÷, ò¿ëýãäýõ, òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýìýíä õýò ìýäðýìòãèé òîõèîëäîëä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áàéíà. ̺íãºíèé íèòðàò - 0,25-1%-èéí óóñìàë, 1-2%-èéí òîñîí ò¿ðõýö, õàðàíäàà õýëáýðòýé áàéäàã. ̺íãºíèé íèòðàò íü àðãààõ áîëîí íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä àðüñíû ¿¿, áàãà õýìæýýíèé øàðõëàà, ¿òðýýíèé çàãàòíààã ýì÷ëýõ, íÿðàé õ¿¿õäýä í¿äèéã ãîíîêîêêèéí õàëäâàðààñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýíý. Àðüñ ñàëñòûã öî÷ðîîõ ãàæ íºëºº ºã÷ áîëíî. Ìîíãîë óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòæýý. Íàëèäèêñèéí õ¿÷èë - 250, 500 ìã øàõìàë, êàïñóë õýëáýðòýé, íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýë á¿õèé íèéëýã áýëäìýë áºãººä ÿëàíãóÿà öóñàí ñóóëãà, áàëíàäûí ¿¿ñãýã÷, ãýäýñíèé ñàâõàíöàð, Ôðèäëåíäðèéí ñàâõàíöàðûí ºñºëò ¿ðæëèéã ñààòóóëäàã, õàðèí ãðàì ýåðýã íÿíãóóäàä ñóë íºëººëäºã. Èõ òºëºâ ïèåëîíåôðèò, öèñòèò, ãýäýñ, öºñíèé õ¿¿äèéí áîëîí äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñëèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ,  155

Áóíüæàâûí Îðãèë

òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, àðüñàí äýýð òóóðàëò ãàðàõ, çàãàòíàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, æèðýìñíèé ýõíèé 3 ñàðä áîëîí 1 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Íàëèäèêñèéí õ¿÷èë, Íàëèäåêñ, Íàëèãðàì, Íåâèãðàìîí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Íèêëîñàìèä - íóíòàã, 500 ìã øàõìàë õýëáýðòýé áàéäàã. Ãýäýñíèé öàãààí õîðõîé, ÿëàíãóÿà Diphyllobothrium latum, Dipylidium caninum, Taenia saginata, Taenia solium, Enterobius vermicularis çýðãèéã õ¿íèé ãýäýñíýýñ õººõ ¿éë÷ëýëòýé. Ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëýõ íü õàðüöàíãóé õîâîð, ãýõäýý çàðèì ºâ÷òºíä îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, íîéðìîãëîõ, õàðøëûí óðâàë çýðýã áàéäàë àæèãëàãäàæ áîëçîøã¿é. Ãýäýñíèé òåíèîç ºâ÷èí (ýíý ºâ÷íèé ¿åä íèêëîçàìèäûã õýðýãëýâýë Cysticercus cellulosae ºñºæ ¿ðæèõ àþóëòàé), ýìýíä õýò ìýäðýã ¿åä áîëîí 2 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Íèñòàòèí - 250000, 500000 íýãæ á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 100000íýãæ ¿òðýýíèé øàõìàë, 250000íýãæ, 500000íýãæ ¿òðýýíèé ëàà, 100000 íýãæ|ìë, 2400000íýãæ|5ìë õºâìºë, 250000, 500000 íýãæ ëàà, 100000 íýãæ|ãð. á¿õèé 5, 10, 25, 50 ãð. òîñîí ò¿ðõýö çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. ßíç á¿ðèéí 캺ãºíöºð, ãîë òºëºâ Candida albicans, Candida guil 156

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

liermondi, Candida kru-sei, Geotrichum lactis –èéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé, ïîëèåíû á¿ëãèéí àíòèáèîòèê þì. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, õàëóóðàõ áîëîí õàðøèë óðâàë çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Íèñòàòèí òààðàõã¿é òîõèîëäîëä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Íèñòàòèí, Íèñòà-Äåíê íýðýýð îðæýý. Íèòðîêñîëèí 50ìã øàõìàë õýëáýðòýé, íÿíãèéí ýñðýã ºðãºí õ¿ðýýíèé ¿éë÷ëýëòýé áà èõ òºëºâ øýýñ áýëãèéí çàìûí ¿ðýâñýëò ºâ÷í¿¿äèéí ýì÷èëãýýíä, áàñ Ẻð, øýýñíèé çàìûí ìýñ çàñëûí õàãàëãàà áîëîí îíîøëîãîîýì÷èëãýýíèé àæèëáàðûí äàðàà õàëäâàð àâ÷ õ¿íäðýõýýñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Õààÿà äîòîð ìóóõàéðàõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, Ẻëæèõ, àðüñàí äýýð òóóðàëò ãàðàõ, òîëãîé ºâäºõ, ç¿ðõ äýëñýõ, ïîëèíåâðèò ¿¿ñýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Øýýñ áîîãäñîí, Ẻðíèé äóòìàãøèëòàé, íåâðèò, êàòàðàêò, æèðýìñýí çýðýã ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Íèòðîêñîëèí, 5-íèòðîêñ, 5-íîê çýðýã íýðýýð îðæýý. Íèòðîôóðàí íóíòàã, 100ìã øàõìàë, 0,2% òîñîí ò¿ðõëýã õýëáýðòýé, ãðàì ýåðýã, ñºðºã íÿíãóóäûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë èäýýò øàðõ, ÿðøèë, äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýë, ñèíóñèò, êîíüþêòèâèòûí ýì÷èëãýýíä áîëîí ÿñíû èäýýò ¿ðýâñëèéí õºíäèé, ïëåâðèéí èäýýò õºíäèéã óãààõ  157

Áóíüæàâûí Îðãèë

çýðýãò õýðýãëýäýã. Ýìèéã ãàäóóð õýðýãëýõýä èõ òºëºâ çîõèìæ ñàéòàé áîëîâ÷ õààÿà õàðøèë ºã÷ áîëíî. Áýëäìýëèéã äîòóóð õýðýãëýõýä õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, Ẻëæèõ, òîëãîé ýðãýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýìýíä õýò ìýäðýã òîõèîëäîëä õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. Ýìèéí á¿ðòãýëä Íèòðîôóðàí, Ôóðàöèëëèí íýðýýð îðæýý. Íèòðîôóðàíòîèí - 50, 100 ìã øàõìàë, 25, 50, 100 ìã á¿ðýýñòýé, 25 ìã|5 ìë õºâìºë õýëáýðòýé áàéäàã. Íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýë á¿õèé íèéëýã áýëäìýë áºãººä ãðàì-ýåðýã, ãðàì-ñºðºã íÿíãóóä, ÿëàíãóÿà Citrobacter, Corynebacterium, Enterobacter, Escherichia coli, Klebsiella, Neisseria, Salmonella, Shigella, Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Streptococcus faecalis çýðãèéã õºíººõ þìóó ºñºëòèéã íü çîãñîîõ ¿éë÷ëýëòýé. Îãèóäàñ õ¿ðýõ, Ẻëæèõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, öýýæ õîðñîõ, àðüñàíä õàðøëûí òóóðàëò ãàðàõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, çàõûí ìýäðýëæ¿¿ëýëò õÿìðàõ (ïàðåñòåçè, äèñåñòåçè, áóë÷èíãèéí ñóëðàë, õàòàíãèðøèë ã.ì.), óóøãè, ýëýã, öóñíû òàëààñ ýëäýâ õÿìðàë, ººð÷ëºëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ç¿ðõ, óóøãè, ýëýã, Ẻðíèé õ¿íä äóòìàãøèë, ýì òààðàõã¿é áàéäàë, æèðýìñíèé ñ¿¿ëèéí 3 ñàðä áîëîí òºðñíèé äàðààõàí ¿åä, ìºí íÿðàé õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Íîðôëîêñàöèí – 400ìã øàõìàë, 0,3%5ìë í¿äíèé áà ÷èõíèé äóñààëãà õýëáýðòýé, ôòîðõèíîëèíû á¿ëãèéí, íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé ýì òóë øýýñ-áýëãèéí çàìûí, õîäîîä 158

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ãýäýñíèé çàìûí õàëäâàð áîëîí öî÷ìîã, àðõàã îòèò, êîíüþíêòèâèòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ò¿¿í÷ëýí ãðàíóëîöèòîïåíèòýé ºâ÷òºíä àëèâàà õàëäâàðààñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð õýðýãëýõýä òîõèðîìæòîé. Òºâ ìýäðýëèéí òîãòîëöîîíä õîðòîé íºëººëñíººñ óõààí ñàìóóðàõ, ñîëèîðîõ, õèé þì ¿çýãäýõ áîëîí õîäîîä ãýäýñíèé õÿìðàë çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿å, 15 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä áîëîí ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, ýïèëåïñè, òàðõèíû öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí á¿ðòãýëä Íîëèöèí íýðýýð îðæýý. Îêñàöèëëèí – 250ìã, 500ìã, 1ã ôëàêîí õýëáýðòýé, áåòà-ëàêòàì á¿ëãèéí õàãàñ íèéëýã ïåíèöèëëèíèé òºðëèéí àíòèáèîòèê áºãººä ãðàì-ýåðýã íÿíãààð (ÿëàíãóÿà ïåíèöèëëèíä òýñâýðòýé ñòàôèëîêîêê) ¿¿ñãýãäñýí õàëäâàðóóäûí ýì÷èëãýýíä ºðãºí õýðýãëýãääýã. Ãàæ íºëºº õîâîð ãàðäàã. Ìàíàé óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Îêñàöèëëèí, Îêñàöèëëèíû íàòðè íýðýýð îðæýý. Îêñîëèí – 250ìã øàõìàë, 0,25% òîñîí ò¿ðõëýã õýëáýðòýé, âèðóñèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë âèðóñèéí øàëòãààíò êîíüþíêòèâèò, êåðàòèò, ðèíèò, õîìõîé, á¿ñë¿¿ð ÿð çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Çàðèì òîõèîëäîëä í¿ä, õàìðûí ñàëñò, àðüñ õîðñîõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëçîøã¿é. Óëñûí á¿ðòãýëä Îêñîëèí, Ãðàìóðèí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ïèðàçèíàìèä - 500 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ñ¿ðüåýãèéí ìèêîáàêòåðò áàêòåðèîñòàòèê ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã, íèàöèíàìèäûí óëàìæëàëò íèéëýã áýëäìýë þì. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ýëýã ºâ÷ëºõ, öóñàíä  159

Áóíüæàâûí Îðãèë

øýýñíèé õ¿÷èë èõýýð ¿¿ñýí, áèåä áàðèãäàõ, òóëàé ºâ÷èí ñýäðýõ, òðîìáîöèòîïåíè, ñèäåðîáëàñòèê àíåìè áîëîõ, àðüñíû õàðøèëò óðâàë èëðýõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷èí, òóëàé ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Ïèðàçèíàìèä, Ïèðàçèíàìèä-Àêðè (500 ìã øàõìàë) çýðýã íýðýýð îðæýý. Ïèðàíòåë – 125ìã, 250ìã øàõìàë, 50ìã|ìë ñóñïåíçè õýëáýðòýé, øèìýã÷èéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë àñêàðèäîç, ýíòåðîáèîç, òðèõîöåôàëåç çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ýðãýõ, ºâäºõ, íîéðìîãëîõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ̺í ýíý ýìèéã ïèïåðàçèíòàé õàìò õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí á¿ðòãýëä Ãåëìèíòîêñ íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Ïðîêàèíò áåíçèëïåíèöèëëèí 300000, 600000, 1200000 íýãæ ôëàêîíòîé íóíòàã, 300000 íýãæ|ìë, 500000 íýãæ|ìë, 600000 íýãæ|ìë õºâìºë õýëáýðòýé áàéäàã. Áåíçèëïåíèöèëëèíòýé àäèë ¿éë÷ëýëòýé áîëîâ÷ ¿éë÷ëýë íü ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà óäààí áàéäàã òóë ãîë òºëºâ áåíçèëïåíèöèëëèíèéã òàðèàä áèå ìàõáîäîä àíòèáèîòèêèéí ò¿âøð¿¿ëýã õàíãàëòòàé ò¿âøèíä õ¿ðýõã¿é òîõèîëäîëä ïðîêàèíò áåíçèëïåíèöèëëèíèéã òàðüäàã áàéíà. Áåíçèëïåíèöèëëèíèé àäèë ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Õàðøèëòàé áîëîí ïåíèöèëëèí, íîâîêàèí, ïðîêàèíä ìýäðýìòãèé òîõèîëäîëä õýðýãëýõèéã  160

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Ðèôàìïèöèí - 50, 150, 300 ìã á¿ðýýñòýé, 600 ìã ôëàêîíòîé íóíòàã õýëáýðýýð áàéäàã. Íÿíãèéí ýñðýã ºðãºí õ¿ðýýò ¿éë÷ëýëòýé áºãººä ÿëàíãóÿà ñ¿ðüåýãèéí ñàâõàíöàð, ãðàì-ýåðýã íÿí çýðýãò áàêòåðèîöèä íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Õîäîîä ãýäýñíèé õÿìðàë, àðüñíû õàðøèëò óðâàë çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëýõ áà óäààí õýðýãëýâýë òðîìáîöèòîïåíè, ëåéêîïåíè, ãåìîëèòèê àíåìè ¿¿ñäýã. ̺í ýëýã, íîéð áóë÷èðõàéí ¿éë àæèëëàãàà õÿìàð÷ áîëçîøã¿é. Ýì òààðàõã¿é õýò ìýäðýã áàéäàë, ýëýã, Ẻðíèé õ¿íä ºâ÷èí, æèðýìñýí áîëîí õºõ¿¿ë ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ðèôàìïèöèí, Ðèôàìïèöèí + Èçîíèàçèä, Ðèôàìïèöèí + Èçîíèàçèä + Ïèðàçèíàìèä íýðýýð îðñîí àæýý. Ñàëèöèëûí õ¿÷èë íóíòàã õýëáýðòýé, íÿíãèéí ýñðýã áîëîí ýäèéã ãóóæóóëæ ñàðíèóëàõ, ýïèäåðìèñèéã 纺ëð¿¿ëýõ, íºõºí òºëæ¿¿ëýõ çýðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë õàæèðñ, àðüñíû çàãàòíàà, ÿðøèë, èäýýò ¿ðýâñýë, íàìàðñûí ýì÷èëãýýíä áîëîí àðüñíû ýâýðøëèéã 纺ëð¿¿ëæ àðèëãàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Ýä ýñèéã öî÷ðîîõ, õàðøèë ¿¿ñãýõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí. Ñïåêòèíîìèöèí - 2ã-ààð ôëàêîí ñàâëàãäñàí áàéõ áºãººä íÿíãèéí ýñèéí óóðãèéí íèéëýãæèëòèéã äàðàíãóéëàõ çàìààð àíòèáàêòåðèàëü ¿éë÷ëýë  161

Áóíüæàâûí Îðãèë

¿ç¿¿ëäýã, ïåíèöèëëèíä òýñâýðòýé Neisseria gonorrhoeae-îîð ¿¿ñãýãäñýí õàëäâàðûí ¿åä õýðýãëýõýä ¿ð ä¿í ñàéòàé áàéäàã. Íîéðã¿éäýõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, îãèõ Ẻëæèõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Õ¿¿õýä, æèðýìñýí áîëîí õºõ¿¿ë ýõýä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí. Ñòðåïòîìèöèí - 250 ìã, 500 ìã, 1 ãð. 5 ãð. ôëàêîíòîé íóíòàã õýëáýðýýð áàéäàã. Îëîí òºðëèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé àíòèáèîòèê þì. Ãýõäýý ñ¿ðüåýãèéí ñàâõàíöàð, ãîíîêîêê, ñàëìîíåëë, øèãåëë çýðýãò èë¿¿òýé, ñòðåïòîêîêê, ñòàôèëîêîêêò àðàé ñóë ¿éë÷èëäýã. Àíàôèëàêñèéí øîê, òýíöâýðèéí àïïàðàòûí õÿìðàë, ñîíñãîëûí ñóëðàë áóþó ä¿ëèéðýëò, äåðìàòèò, òîëãîé ýðãýæ, ÷èõ øóóãèõ çýðýã ÿíç á¿ðèéí ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Õîðäëîãî – õàðøëûí óðâàë, ç¿ðõ, ýëýã, Ẻðíèé õ¿íä ºâ÷èí, ñîíñãîë, òýíöâýðèéí õ¿íä õÿìðàëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ñòðåïòîìèöèí, Ñòðåïòîìèöèí ñóëüôàò íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ñóëüôàäèìåçèí 250ìã, 500ìã øàõìàë, ïíåâìîêîêê, ñòðåïòîêîêê, ìåíèíãîêîêê, ãîíîêîêê, ãýäýñíèé ñàâõàíöàð çýðýã îëîí òºðëèéí íÿíãèéí ºñºëòèéã çîãñîîõ ¿éë÷ëýëòýé. Èõ òºëºâ àìüñãàë, ãýäýñíèé çàìûí ¿ðýâñýëò ºâ÷èí, ìåíèíãèò, çàã õ¿éòýí ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä  162

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ýìèéã õýò óäààí õýðýãëýâýë øýýñíèé çàìä ÷óëóó ¿¿ñýõ õàíäëàãàòàé áàéäàã. Öóñ òºëæ¿¿ëýõ ñèñòåìèéí ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä îðñîí. Ñóëüôàìåòîêñàçîë+Òðèìåòðîïðèì 100ìã+20ìã, 400ìã+80ìã, 480ìã, 960ìã øàõìàë, 240ìã|50ìë, 100ìë ñèðîï, 480ìã|5ìë òóíøèë õýëáýðòýé áàéäàã. Ãðàì-ýåðýã (Streptococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus), ãðàì-ñºðºã íÿí (Acinetobacter, Enterobacter, Escherichia coli, Klebsiella, Proteus, Salmonella, Shigella), àíàýðîá íÿí (Clostridium), áàñ ýãýë áèåòýí (Pneumocystis) çýðãèéã õºíººõ þìóó ºñºëòèéã íü çîãñîîõ ¿éë÷ëýëòýé. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, àðüñíû õàðøèë (ýïèäåðìèñèéí íåêðîëèç, Ñòåâåíñ-Æîíñîíû õàìøèíæ ã.ì.), öóñíû ººð÷ëºëò (àïëàñòèê àíåìè, àãðàíóëîöèòîç, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè ã.ì.), ìýäðýë-ñýòãýöèéí õÿìðàë (òîëãîé ºâäºõ, òýíöâýð àëäàõ, áèå ñóëðàõ, íîéð àëäàãäàõ, õèé þì ¿çýãäýõ, ñýòãýë ãóòðàõ ã.ì.), ýëýã, Ẻð, óóøãèíû ¿éë àæèëëàãàà õÿìðàõ çýðýã îëîí ÿíçûí ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëçîøã¿é. Ñóëüôàíèëàìèäûí áýëäìýëä õýò ìýäðýìòãèé áàéäàë, öóñíû ºâ÷èí, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøèë, æèðýìñýí ¿åä áîëîí íÿðàé õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Ñóëüô àìåòîêñàçîë+Òðèìåòîïðèì íýðýýð îðñîí áà óëñûí  163

Áóíüæàâûí Îðãèë

ýìèéí á¿ðòãýëä Êî-Òðèìåêñàçîë, Êîòðèìîêñàçîë, Êîòðèìîêñàçîë-Àêðè, Äóòðèì, Êîòðèáåíå, Áàêòðèì, Áèñåïòîë, Áèäèñåïòîë, Áðèôåñåïòîë, Ëåòðèì, Ñåïòðèí, Êîìáàêò, Ôèëêî-Êîòðè 480 çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäñýí áàéíà. Ñóëüôàñàëàçèí - 500ìã øàõìàë, 250ìã|5ìë õºâìºë õýëáýðòýé, äèïëîêîêê, ñòðåïòîêîêê, ãîíîêîêê, ãýäýñíèé ñàâõàíöàð çýðýã íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áîëîâ÷ ºâºðìºö áóñ øàðõëààò êîëèòûí ýì÷èëãýýíä ÷óõàë ¿ð ä¿íòýé ºâºðìºö áýëäìýë þì. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, òîëãîé ºâäºõ, àðüñàí äýýã¿¿ð òóóðàëò ãàðàõ, õàëóóðàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ãýäýñ, øýýñíèé çàìûí ò¿ãæðýë, ñóëüôàíèëàìèäûí áýëäìýë õýò ìýäðýìòãèé õ¿ì¿¿ñ áîëîí 2 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòñàí. Ñóëüôàöèë íàòðè - íóíòàã, 20%, 25%, 30%èéí 5ìë, 10ìë óóñìàë, 30%-10ãð òîñîí ò¿ðõýö õýëáýðýýð áàéäàã. Íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé áºãººä èõ òºëºâ í¿äíèé ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò õýðýãëýäýã. ̺í àìüñãàëûí áîëîí øýýñíèé çàìûí ¿ðýâñýëò ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Èõ òºëºâ çîõèìæ ñàéòàé. Ñóëüôàíèëàìèäûí áýëäìýëä ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõã¿é áàéõ íü çîõèñòîé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðæýý. Òåòðàöèêëèí - 100ìã, 250ìã á¿ðýýñòýé øàõìàë áóþó ¿ðýë, 1%, 3%-èéí 5ãð, 10ãð. 30ãð òîñîí ò¿ðõëýã õýëáýðòýé áàéäàã. Íÿíãèéí ýñðýã ºðãºí õ¿ðýýíèé  164

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

¿éë÷ëýëòýé àíòèáèîòèê. Òåòðàöèêëèíèéã äîòóóð õýðýãëýõýä Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, ýëýãíèé ¿éë àæèëëàãàà õÿìðàõ çýðýã îëîí ÿíçûí ãàæ íºëºº èëýðäýã. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä í¿äíèé òîñîí ò¿ðõýö õýëáýðýýð, ýìèéí á¿ðòãýëä á¿ðýýñòýé øàõìàë õýëáýðýýð òóñ òóñ îðæýý. Òèíèäàçîë - 300ìã, 500ìã øàõìàë, 250ìã ¿òðýýíèé øàõìàë, 75ìã|5ìë õºâìºë, 2ìã|1ìë òóíøèë çýðýã õýëáýðòýé, òðèõîìîíàä, àì¸á, ëÿìáëè çýðýã ýãýë áèåòíèé ýñðýã áîëîí àíàýðîá õàëäâàðûí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë èõ òºëºâ òðèõîìîíèàç, àì¸áûí äèçåíòåðè, ëÿìáëèîç, õàãàëãààíû äàðààõü àíàýðîá õàëäâàðûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Àì õóóðàéøèõ, ýâã¿é àìòàãäàõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ºâäºõ, ÷îíûí õºðâºñ òóóð÷, àðüñ çàãàòíàõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿ä, ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò, ìºí öóñíû áîëîí ìýäðýëèéí ñèñòåìèéí ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýõèéã öýýðëýíý. Ýìèéí á¿ðòãýëä îðñîí. Ôåíîêñèìåòèë ïåíèöèëëèí - 100, 250, 500 ìã øàõìàë, 125 ìã|5 ìë, 250 ìã|5 ìë õºâìºë õýëáýðòýé áàéäàã. Íÿíä ¿éë÷ëýõ õ¿ðýý, ò¿¿íòýé õàðüöàõ íÿíãèéí ìýäðýã ÷àíàðûí õóâüä áåíçèëïåíèöèëëèíòýé îéðîëöîî þì. Ýëäýâ õàðøèë, õîäîîä ãýäýñíèé õÿìðàë çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ïåíèöèëëèíèé á¿ëãèéí áýëäìýëä õýò ìýäðýìòãèé áàéäàë, õîäîîä ãýäýñíèé øèìýõ àæèëëàãàà àëäàãäñàí ¿åä õýðýãëýõèéã  165

Áóíüæàâûí Îðãèë

õîðèãëîíî. Ìîíãîë óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ôåíîêñèìåòèë ïåíèöèëëèí, Ïåíáåíå (1îóí øàõìàë, 400000íýãæ|5ìë õºâìºë), Îñïåí (250 ìã øàõìàë), Äóïåí- (250ìã øàõìàë) íýðýýð îðæýý. Ôëþêîíàçîë - 50ìã, 150ìã á¿ðýýñòýé áàéõ áà 캺ãºíöðèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé, àçîëûí á¿ëãèéí áýëäìýë áºãººä ºíãºö, ã¿í áàéðëàëòàé 캺ãºíöºðò ºâ÷í¿¿äèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ýðãýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõ÷¿¿äýä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëä Äèôëàçîí íýðýýð îðæýý. Ôëþîöèíîëîí – 0,025%-10ãð, 15ãð òîñîí ò¿ðõëýã õýëáýðòýé, íàéðëàãàíäàà ôëþìåòàçîí ïèâàëàò, íåîìèöèí ñóëüôàò àãóóëñàí òîñîí ò¿ðõëýã áºãººä ¿ðýâñýë, õàðøèë, çàãàòíààíû ýñðýã áîëîí íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýé òóë àðüñíû õàðøèëò, èäýýò ¿ðýâñýëò ºâ÷í¿¿äèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Àðüñ ýìãýãøèõ ãàæ íºëºº ãàðàõ òàëòàé. Æèðýìñýí áîëîí ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Óëñûí á¿ðòãýëä Ôëóöèíàð, Ñèíàôëàí íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Õëîðàìôåíèêîë - 100, 125, 250, 500 ìã øàõìàë, á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 100, 250, 500 ìã á¿ðýýñòýé, 100, 250, 600 ìã ëàà, 150 ìã|5 ìë õºâìºë, 1 ãð. òóíøèëòýé íóíòàã, 1% øèíãýí òîñ, 0,5% øèíãýí (í¿ä, ÷èõ, õàìðûí äóñàë), 1% òîñîí ò¿ðõýö çýðýã õýëáýðòýé áàéäàã. ªðãºí õ¿ðýýò ¿éë÷ëýë á¿õèé àíòèáèîòèê áºãººä ãýäýñíèé ñàâõàíöàð, öóñàí ñóóëãûí íÿí,  166

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

áàëíàäûí ñàâõàíöàð, ñàëìîíåëë, ñòàôèëîêîêê, ñòðåïòîêîêê, ãîíîêîêê, ïíåâìîêîêê, ìåíèíãîêîêê, çàðèì ä¿ðñèéí ïðîòåé, áðóöåëë, òóëÿðåìèéí ¿¿ñãýã÷, ðèêêåòñèè, ñïèðîõåò, ëåïòîñïèð, òðàõîìûí ¿¿ñãýã÷ çýðýã îëîí òºðëèéí íÿíãèéí ºñºëò ¿ðæëèéã ñààòóóëàõ þìóó õºíººõ ¿éë÷ëýëòýé. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, àðüñ ñàëñò öî÷ðîõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Õÿíàëòã¿é óäààí õýðýãëýâýë ðåòèêóëîöèòîïåíè, ãðàíóëîöèòîïåíè, àíåìè, äèñáàêòåðèîç èëýð÷ áîëíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áà ýìèéí á¿ðòãýëä Õëîðàìôåíèêîë, Õëîðàìôåíèêîë-Äåíê, Òèôîöèí (500ìã á¿ðýýñ), Êàëåìôèêîë (1%-3.5 ãð. í¿äíèé òîñ), Ëåâîìèöåòèí (300, 500 ìã øàõìàë), Ëåâîìèöåòèí ñóêöèíàò (0,5ãð, 1ãð òàðèëãûí íóíòàã), Ñèíòîìèöèí (5%, 10%-èéí 25ãð. ëèíèìåíò) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Õëîðîõèí - íóíòàã, 150ìã, 250ìã øàõìàë, 5%-5ìë òóíøèë õýëáýðòýé, íóêëåèíû õ¿÷ëèéí íèéëýãæèëò, çàðèì ôåðìåíòèéí èäýâõæèë, äàðõëàëûí ïðîöåññûã ñààòóóëàõ, ¿ðýâñëèéí ýñðýã çýðýã ¿éë÷ëýëòýéãýýñ ãàäíà õóìõààãèéí ¿¿ñãýã÷èéã ¿õ¿¿ëýõ íºëººòýé áýëäìýë þì. Ìàíàé îðíû ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò èõ òºëºâ õýðýõ ºâ÷èí, ò¿ãýýìýë óëààí ÷îíî-ÿð, ðåâìàòîèä àðòðèò çýðýã êîëëàãåíû ºâ÷í¿¿äèéí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Ýìèéã õàðüöàíãóé óäààí õýðýãëýâýë òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, ÷èõ øóóãèõ, äåðìàòèò ¿¿ñýõ çýðýã ãàæ íºëºº èëýðäýã. Ç¿ðõ, ýëýã, Ẻð, öóñíû õ¿íä ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä õýðýãëýõã¿é áàéâàë çîõèíî. Ìàíàé óëñûí ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò  167

Áóíüæàâûí Îðãèë

Äåëàãèë, Ðåçîõèí íýðýýð îëîí æèë õýðýãëýãäñýýð èðæýý. Öàéðûí èñýë - íóíòàã, êðåì, òîñîí ò¿ðõëýã õýëáýðòýé, íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëòýéãýýñ ãàäíà õýñýã ãàçðûí àðãààõ, ¿ðýâñëèéã íàìæààõ íºëººòýé áºãººä èõ òºëºâ àðüñíû ¿ðýâñýë, íàìàðñ çýðýã ºâ÷íèé ýì÷èëãýýíä áîëîí õýò ÿãààí òóÿàíààñ õàìãààëàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã. Àðüñíû öî÷ìîã èäýýò ¿ðýâñëèéí ¿åä õýðýãëýæ áîëîõã¿é. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðäîã. Öåôàëåêñèí – 250ìã, 500 ìã øàõìàë, 250 ìã|5 ìë ñèðîï õýëáýðòýé, íÿíãèéí ýñðýã ºðãºí õ¿ðýýíèé ¿éë÷ëýëòýé, öåôàëîñïîðèíû á¿ëãèéí 1-ð ¿åèéí áýëäìýë þì. Àìüñãàëûí áîëîí øýýñíèé çàìûí ¿ðýâñýëò ºâ÷í¿¿ä, îòèò, ñèíóñèò, àíãèíà, çàã õ¿éòýí, àðüñíû 纺ëºí ýäèéí èäýýò ºâ÷í¿¿äèéí ýì÷èëãýýíä ºðãºí õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, õàðøëûí óðâàë çýðýã ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî. Ýìýíä õýò ìýäðýã õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõã¿é. Ýìèéí á¿ðòãýëä Öåôàëåêñèí ìîíîãèäðàò, Öåôàáåíå, Ôèëêî-Öåôà, Ïèàññàí çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Öåôóðîêñèì – 250ìã, 500ìã øàõìàë, 250ìã, 750ìã, 1,5ãð òàðèëãûí íóíòàã õýëáýðòýé, áåòàëàêòàìûí àíãèëàëä õàìààðàãäàõ öåôàëîñïîðèíû á¿ëãèéí àíòèáèîòèê áºãººä Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae, H.influenzae çýðýã íÿíãààð ¿¿ñãýãäñýí îëîí ºâ÷èí (ñèíóñèò, òîíçèëëèò, ôàðèíãèò, îòèò, ïíåâìîíè, ïèåëîíåôðèò, ãîíîðåé, îñòåîìèåëèò, ìåíèíãèò, ñåïòèöåìè ã.ì.)-íèé ýì÷èëãýýíä õýðýãëýãääýã. Õîäîîä-ãýäýñíèé õÿìðàë, àðüñíû õàðøèë, ñîíñãîë  168

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ìóóäàõ çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Íÿðàé áîëîí äóòóó òºðñºí õ¿¿õýä, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿å áîëîí õîäîîä-ãýäýñíèé õÿìðàë, òóðààëûí ¿åä áîëãîîìæëîõ õýðýãòýé. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà Óëñûí á¿ðòãýëä Öåôóðîêñèì, Öåôóðàáîë, Çåíàöåô, Çèííàò çýðýã íýðýýð îðæýý. Öèïðîôëîêñàöèí - 250ìã, 500ìã øàõìàë, 250ìã á¿ðýýñòýé, 100ìã|10ìë ôëàêîí çýðýã õýëáýðòýé, íÿíãèéí äåçîêñèðèáîíóêëåéíû õ¿÷ëèéí íèéëýãæèëòèéã äàðàíãóéëàõ çàìààð áàêòåðöèä ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã áýëäìýë þì. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ºâäºõ, ä¿¿ðýõ, ýðãýõ, íîéðã¿éäýõ, ãàð ÷è÷ðýõ, õàðàà ìóóäàõ, ¿å ìº÷ ºâäºõ, õàëóóðàõ, àðüñàí äýýð òóóðàëò ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº àæèãëàãäàæ áîëçîøã¿é. Ôëþðîõèíîëîíû óëàìæëàëò áýëäìýëä õàðøèëòàé õ¿í áîëîí õºõ¿¿ë ýõýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Öèïðîôëîêñàöèí íýðýýð, ýìèéí á¿ðòãýëä Öèïðîôëîêñàöèí, Öèïëîêñèíîë, Öèïðîëåì, Öèïðèíîë, Öèïðî-òðî, Öèðîê, ÔèëêîÖèïðî íýðýýð òóñ òóñ îðæýý. Ýðèòðîìèöèí - 100, 200, 250, 500 ìã øàõìàë, 250 ìã á¿ðýýñòýé, 125 ìã|5 ìë, 200ìã|5ìë, 250 ìã|5 ìë, 400ìã|5ìë õºâìºë, 100, 200, 500 ìã, 1 ãð. ôëàêîíòîé íóíòàã, ìºí 1 ãð.-ä 10000 íýãæ àãóóëñàí 3, 7, 10, 15, 30 ãð. òîñîí ò¿ðõýö õýëáýðòýé áàéäàã. Ýðèòðîìèöèíèé íÿíãèéí ýñðýã ¿éë÷ëýëèéí õ¿ðýý ïåíèöèëëèíèéõòýé òºñòýé, ãîë òºëºâ ñòàôèëîêîêê, ïíåâìîêîêê, ñòðåïòîêîêê, ãîíîêîêê, ìåíèíãîêîêê, ìºí  169

Áóíüæàâûí Îðãèë

áðóöåëë, ðèêêåòñèè, òýìá¿¿ãèéí áîëîí òðàõîìûí ¿¿ñãýã÷èéã õºíººõ íºëººòýé. Çàðèì õ¿íä îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ áîëîí õàðøëûí óðâàë ºãºõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Ýðèòðîìèöèíä õýò ìýäðýìòãèé áàéäàë, ýëýã, Ẻðíèé äóòìàãøëûí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áºãººä ýìèéí á¿ðòãýëä Ýðèòðîìèöèí, Ýðèòðîìèöèí ýòèëñóêöèíàò, Ìèðîìèöèí (500 ìã øàõìàë, 200 ìã|5 ìë, 400 ìã|5 ìë ñèðîï), Ýðèòðàí (125ìã|5ìë õºâìºë) çýðýã íýðýýð á¿ðòãýãäæýý. Ýòàìáóòîë 100, 200, 400 ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ãàãöõ¿¿ ñ¿ðüåýãèéí ìèêîáàêòåðò ºâºðìºö ¿éë÷èëäýã, íèéëýã áýëäìýë þì. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, ñýòãýë ãóòðàõ, àðüñàíä õàðøëûí òóóðàëò ãàðàõ, õàðàà ìóóäàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Õàðààíû ìýäðýëèéí íåâðèò, êàòàðàêò áîëîí í¿äíèé áóñàä ºâ÷èí, ýìýíä ìýäðýìòãèé áàéäàë, æèðýìñýí ¿åä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã áà ýìèéí á¿ðòãýëä Ýòàìáóòîë, Ñóðàë (100, 400 ìã øàõìàë) íýðýýð îðæýý.

2.12. Õîðò õàâäðûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã ýì¿¿ä

Ìåðêàïòîïóðèí – 50ìã øàõìàë õýëáýðòýé, ÄÍÕ, ÐÍÕ-èéí íèéëýãæèëòèéã äàðàíãóéëàõ çàìààð õàâäðûí ýñèéí ºñºëòèéã ñààòóóëàõ ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã òóë èõ òºëºâ öóñíû õàâäàð áóþó öî÷ìîã, àðõàã ìèåëîëåéêîç, öî÷ìîã ëèìôîëåéêîçûí  170

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ýì÷èëãýýíä õýðýãëýãääýã. Õîîëíû äóðøèë ìóóäàõ, äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, øàðëàõ, ñóóëãàõ áîëîí àíåìè, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè ¿¿ñãýõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëíî. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõýä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí. Ìåòîòðåêñàò – 2,5 ìã øàõìàë, 50 ìã ôëàêîí õýëáýðòýé, ýñèéí äîòîðõè ÄÍÕ¿÷ëèéí íèéëýãæèëòèéã ñààòóóëàõ çàìààð õîðò õàâäðûí ýñðýã ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã áºãººä èõ òºëºâ õºõíèé ºìºí, Õîæêèíèé áóñ ëèìôîìà, öî÷ìîã ëèìôîëåéêîç, ÿñíû ñàðêîìà çýðãèéí ¿åä õýðýãëýäýã. Áàñ ýíý ýìèéã ðåâìàòîèä àðòðèò, ïñîðèàçûí àðòðèòûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýõ òàë áèé. Øàðõëààò ñòîìàòèò, ãèíãèâèò, ôàðèíãèò ¿¿ñãýõ, îãèóëàõ, Ẻëæèõ, õîîëíû äóðûã ìóóòãàõ, ýëãèéã ãýìòýýõ, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè, àíåìè ãàðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ýõ, ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷òýé, ÄÎÕ-òîé õ¿ì¿¿ñò õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàéäàã. Òàìîêñèôåí – 10 ìã, 20 ìã øàõìàë õýëáýðòýé áàéõ áà ýñòðîãåíèé ðåöåïòîðò õîðèã òàâèõ çàìààð ýñòðîãåí õàìààðàëò õîðò õàâäðûí ýñðýã ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã òóë èõ òºëºâ õºõíèé ºìºí õàâäðûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, õîîëîíä äóðã¿é áîëîõ, òîëãîé ýðãýõ, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè, ãèïåðêàëüöèåìè, êåðàòîïàòè, ðåòèíîïàòè, äèñìåíîðåé, ìåòðàðãè ¿¿ñãýõ çýðýã ãàæ íºëºº ¿ç¿¿ëæ áîëçîøã¿é. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä ýíý ýìèéã õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé  171

Áóíüæàâûí Îðãèë

çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áîëíî. Öèêëîôîñôàìèä – 25 ìã øàõìàë, 500 ìã ôëàêîí õýëáýðòýé, ýìèéí äîòîðõè ÐÍÕ-èéí íèéëýãæèëòèéã ñààòóóëàõ çàìààð õàâäðûí ýñèéã ¿õ¿¿ëýõ, èììóíäåïðåññàíò ¿éë÷ëýë ¿ç¿¿ëäýã òóë èõ òºëºâ õºõíèé, ºíäãºâ÷íèé, óóøãè, äàâñàãíû õîðò õàâäàð, ëèìôîìà, Õîæêèíèé ºâ÷èí, ëåéêîçûí ýì÷èëãýýíä õýðýãëýäýã. Îãèóëàõ, Ẻëæèõ, õîîëíû äóðøèë ìóóäàõ, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíè, óóøãèíû ôèáðîç ¿¿ñãýõ ãýõ ìýò ãàæóó íºëºº ¿ç¿¿ëäýã. Æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä ýíý ýìèéã õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä îðñîí áîëíî.

2.13. Îíîøëîãîîíû çîðèóëàëòòàé áýëäìýë¿¿ä

Áàðèéí ñóëüôàò – Óëààí õîîëîé, õîäîîä, 12 õóðóó ãýäýñ áîëîí íàðèéí á¿ä¿¿í ãýäýñíèé ðåíòãåí øèíæèëãýýíä óóëãàõ þìóó êëèçì òàâèõ áàéäëààð õýðýãëýäýã. 100, 200 ãðàììûí íóíòàã õýëáýðýýð ñàâëàãäñàí áàéäàã. ßìàð íýãýí ãàæóó íºëºº ¿ç¿¿ëäýãã¿é. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã. Èîãåêñîë – Ðåíòãåí øèíæèëãýýíä õýðýãëýäýã òîäðóóëàã÷ áîäèñ áºãººä 140-350 ìã èîä|ìë áóþó 5 ìë, 10 ìë, 20 ìë òóíøèëòýé, ñóäñààð òàðüæ õýðýãëýäýã. Ìàíàé óëñûí ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã. Óðîãðàôèí – 60% - 20 ìë, 76% - 20 ìë òóíøèë õýëáýðòýé, àìèäîòðèçîàò ìåãëóìèíû áà  172

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

íàòðèéí äàâñ àãóóëñàí, ðåíòãåí îíîøëîãîîíû òîäîòãîã÷ áîäèñ áºãººä ðåòðîãðàä óðîãðàôè, àíãèîêàðäèîãðàôè, ãèñòåðîñàëüïèíãîãðàôè çýðýã øèíæèëãýý õèéõýä ñóäñààð òàðüæ õýðýãëýäýã. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, òîëãîé ýðãýõ, àðüñ óëàéõ, í¿¿ð õàëóó îðãèõ, õàðøëûí óðâàë (Êâèíêèéí õàâàí, áðîíõûí áàãòðàà, ÷îíîí õºðâºñ, àíàôèëàêñèéí øîê ã.ì.) çýðýã ãàæ íºëºº ºã÷ áîëçîøã¿é. Ãèïåðòèðåîçûí õ¿íä õýëáýð, öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàë, ýëýã, Ẻðíèé èëýðõèé äóòìàãøèë, èîäûí áýëäìýëä õýò ìýäðýìòãèé áàéäàë çýðýã òîõèîëäîëä õýðýãëýõèéã õîðèãëîíî. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä Àìèäîòðèçîàò íýðýýð îðæýý. Ôëþðåñöåéí – Í¿äíèé ýâýðëýãèéí ãýìòëèéã òîäðóóëàí îíîøëîõ øèíæèëãýýíä õýðýãëýõ çîðèóëàëòòàé, 0,5%, 1%-èéí 5 ìë í¿äíèé äóñààë õýëáýðòýé áà ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí æàãñààëòàä áàãòäàã.

 173

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 3.

ÀÌÜÑÃÀËÛÍ ªÂ×ÈÍ, ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

3.2.Àìüñãàëûí öî÷ìîã õàëäâàð Rp: Ac. Acetylosalicylici (Aspyrini) 500 mg (0,5) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Aspirini-C N.20 S. 1-2 øàõìàëûã àÿãà óñàíä óóñãàæ õýðýãëýõ (ºäºðò 3-4 óäàà óóõ) 





Rp: Aspirini-UPSA N. 10 S. 1 øàõìàëûã àÿãà óñàíä óóñãàæ óóíà (õîíîãò 1-4 óäàà õýðýãëýõ) 





Rp: Amidopyrini 0,25 D.t.d.N. 12 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Antipyrini 0,25 D.t.d.N. 10 in tabul (seu pulvis) S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Paracetamoli 500 mg (100-500 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ  174

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Paracetamoli 125mg/5 ml in sirup DS.Õ¿¿õäýä 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ 







Rp: Coldrex Hot Rem N. 10 S. 1 øèðõýãèéã àÿãà õàëóóí óñàíä óóñãàæ, äýýð íü ñàõàð þìóó çºãèéí áàë áàãà çýðýã íýìýýä óóõ (ºäºðò 3-4 óäàà óóõ) 





Rp: Coldrex Nite 160 ml DS. 20 ìë-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóæ õýðýãëýõ 





Rp: Tabulettae “Pentalginum” N. 10 S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Acycloviri 0,2 (0,4, 0,6) D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-5 óäàà óóõ 





Rp: Rimantadini 0,05 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Amoxicillini 500 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 



 175



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Penicillini 50000 ED Sol. Adrenalini hydrochloridi 0,1% gtts X Sol. Natrii chloridi physiologicae 15,0 MDS. 2 äóñëààð ºäºðò 3-4 óäàà õàìàðò äóñààõ

3.3.Öî÷ìîã, àðõàã áðîíõèò



Rp: Infusi herbae Thermopsidis 0,6 – 200 ml Natrii hydrocarbonatis 4,0 Sol. Ammoni anisati 4 ml MDS. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 4 óäàà óóõ 























Rp: Inf. rad. Althaeae 6,0 – 200 ml Natrii hydrocarbonatis Ammonii anisati aa 4,0 D.S. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Chigatussini 100 ml D.S. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð õ¿¿õäýä 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ Rp: Terpini hydrati 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Chitamoni 0,3 D.t.d.N. 20 in tab. S. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ  176

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Acetylcysteini 200 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Öýðèéã øèíãýëýí õîâõðóóëàõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Acetylcysteini 20% - 5 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Öýðèéã øèíãýëýí õîâõðóóëàõ çîðèëãîîð óòëàãûí çîðèóëàëòààð õýðýãëýõ 





Rp: Inf. Herbae Thermopsidis 0,5 : 200,0 Natrii bicarbonici Liq. Ammonii anisati aa 4,0 MDS. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Inf. Rad. Althaeae et herbae Adonidis vernalisaa 6,0 : 180,0 Elixir. Pectoralis 5,0 Liq. Ammonii anisati Natrii hydrocarbonici aa 3,5 Dionini 0,15 MDS. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Dec. rad. Althaeae 180,0 Natrii bromidi 4,0 Extr. Belladonnae 0,15 MDS. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ  177

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Mucaltini 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð 1-2 øèðõýãýýð õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: Sol. Hexamethylentetramini 10% - 200,0 Liq. Ammonii anisati Natrii hydrocarbonici aa 6,0 MDS. Öýð õîâõëîõ çîðèëãîîð 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 4 óäàà óóõ 





Rp: Bromhexini 0,004 (0,008) D.t.d.N. 50 in tabul. S. Öýð øèíãýëýõ ¿¿äíýýñ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Carbocysteini 5% - 125 ml-300ml(sirup), 2% sirup, 375mg in caps. S. * Öýð øèíãýëýõ, õîâõëîõ çîðèëãîîð 5%-èéí óóñìàëûã õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà, 1-2êàïñóëûã ºäºðò 2-3 óäàà, õ¿¿õäýä 1|2-1 ö.õ-ààð ºäºðò 2 óäàà, 5-ààñ äýýø íàñàíä 5%-èéã 1ö.õ, 2%èéã 2ö.õ-ààð ºäºðò 3 óäàà óóíà. Æèðýìñýí, õîäîîäíû øàðõëààíä õîðèãëîíî. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ õàðøèë èëýð÷ áîëíî. 



 178



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Ambroxoli 30 mg D.t.d.N. 50 in tab. S. Öýð øèíãýëýõ, õîâõëîõ çîðèëãîîð òîì õ¿íä 1-ýýð 2-3óäàà õîîëíû äàðàà, õ¿¿õäýä ñèðîï õýëáýðýýð 2,5-5 ìë-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàíà. 





Rp: Chitamoni 100,0 D.t.d.N 2 flaconi in sirup S. Öýðèéã øèíãýëýí õîâõðóóëàõ ¿¿äíýýñ 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Pertussini 100 ml D.S. Õàíèàëãàëòûã 纺ëëºõ ¿¿äíýýñ 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Elixir pectoralis 25 ml DS. Õàíèàëãàëòûã 纺ëëºõ ¿¿äíýýñ 20-40 äóñëààð ºäºðò 4-5 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: Doctor Mom 100 ml DS. Õàíèàëãàëòûã 纺ëëºõ ¿¿äíýýñ 1-2 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Broncholytin (Glaucin+Ephedrinum) 125 ml D.S. Õàíèàëãûã íàìæààõ, áðîíõûí àã÷ëûã òàâèóëàõ ¿¿äíýýñ õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ  179

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Prenoxdiazini (Libexini) 0,1 D.t.d.N. 20 in tabul. S. Õóóðàé áóþó õèé õàíèàëãûã äàðàõ çîðèëãîîð 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Biseptoli 480 mg D.t.d.N. 20 in tabul. S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 2 øèðõýãýýð ºã뺺 áà îðîé óóõ 





Rp: Ofloxacin (Tariferid) 200 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1 øàõìàëààð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Phenoxymethylpenicillini 0,1 (0,25, 0,5) D.t.d.N. 20 in tab. S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 4-6 óäàà óóõ 





Rp: Roxitromycine (Brilide) 0,15 D.t.d.N. 20 in capsulis S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà (ºã뺺, îðîé) õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: V-Penicillini 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð ºäºðò 4 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 



 180



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Oxacillini 0,25 D.t.d.N. 30 in tab. S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ çîðèëãîîð 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 4 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: Cloxacillini 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. ¯ðýâñëèéí ïðîöåññèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð õîíîãò 4 óäàà óóõ 





Rp: Ampicillini 0,5 D.t.d.N. 20 in caps. S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1-ýýð õîíîãò 4-6 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: Azithromycini 250 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Doxycyclini 100mg D.t.d.N. 20 in capsulis S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Cephalexini 0,25 D.t.d.N. 30 in capsulis S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóõ  181

Áóíüæàâûí Îðãèë

3.4.Áðîíõûí áàãòðàà

Rp: Ephedrini hydrochloridi 0,025 D.t.d.N. 10 in tabul. S. Áðîíõûí àã÷ëûã ñóëëàõ ¿¿äíýýñ 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





























Rp: Aminophyllini retard 0,35 D.t.d.N. 30 in tab. S. Áðîíõûí àã÷ëûã ñóëëàõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ Rp: Sol. Ephedrini hydrochloridi 5% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Áðîíõûí áàãòðààíû õºäëºëòèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 àìïóëààð õîíîãò 2 óäàà àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Sol. Aminophyllini 2,4% - 10 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Áàãòðààíû õºäëºëòèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 àìïóëààð õîíîãò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèóëàõ Rp: Sol. Aminophyllini 24% - 2 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Áàãòðààíû õºäëºëòèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 àìïóëààð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Salbutamoli 0,002 D.t.d.N. 20 in tab. S. Áàãòðààíû õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð õîíîãò 2-3 óäàà óóæ õýðýãëýõ  182

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Salbutamoli (Ventolini) 10 ml (in aerosol) D.S. Áàãòðàà õºäëºõ ¿åä àì ðóóãàà öàöàæ õýðýãëýõ 





Rp: Ketotifeni (Zaditeni) 0,001 D.t.d.N. 20 in tab. S. Õàðøëûí ïðîöåññûã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð õîíîãò 2-3 óäàà óóæ õýðýãëýõ 





Rp: Aminophyllini (Diaphyllini) 0,15 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Theophyllini 0,1 D.t.d.N. 20 in tab. S. Áàãòðààíû õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Acidi Cromoglici (Intali) 0,02 D.t.d.N. 10 in caps. gel. S. Áàãòðààíû õºäëºëòèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ óòëàãàíä õýðýãëýõ 





Rp: Beclometazoni dipropionatis (Beclometi) 10 ml D.S. Áàãòðààíû õºäëºëòèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ ºäºðò 1-4 óäàà àì ðóóãàà öàöàæ õýðýãëýõ 



 183



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Berotec (Fenoteroli) 15 ml D.S. Áàãòðààíû õºäëºëòèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ ºäºðò 2-3 óäàà àì ðóóãàà öàöàæ õýðýãëýõ 





Rp: Isoprenalini (Isadrini) 0,02 D.t.d.N. 20 in tab. S. Áðîíõûã òýëýõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà õýëýí äîð òàâüæ õýðýãëýõ 





Rp: Tab.”Theophedrinum” N 10 D.S. Áðîíõûã òýëýõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóæ õýðýãëýõ 





Rp: Sol. Epinephrini (Adrenalini hydrochloridi) 0,1% - 1,0 D.t.d.N. 6 in amp. S. Áàãòðàà õºäºëñºí ¿åä 0,5-1 ìë-ýýð àðüñàí äîð ºäºðò 1 óäàà òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Noradrenalini bitartarici 0,2% - 1,0 D.t.d.N. 10 in amp. S. Áàãòðàà õºäºëñºí ¿åä 1 àìïóëààð àðüñàí äîð òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Mesatoni 1% - 1,0 D.t.d.N. 6 in amp. S. Áàãòðàà õºäëºëò ºãºõ ¿åä 1 àìïóëààð áóë÷èíä òàðèóëàõ 



 184



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Antasthmani N. 12 D.S. Áàãòðàà õºäºëñºí ¿åä 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Isadrini (Isoprenalini hydrochloridum) 0,005 D.t.d.N. 20 in tabul. S. Áðîíõûã òýëýõ çîðèëãîîð 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà õýëýí äîðîî òàâüæ õýðýãëýõ 





Rp: Sol. Aminophyllini (Euphyllini) 2,4% - 10,0 D.t.d.N. 10 in amp. S. Áàãòðàà õºäëºõ ¿åä 5-10 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Diphenhydramini (Dimedroli) 1% - 1,0 D.t.d.N. 10 in amp. S. Õàðøëûí ïðîöåññèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 àìïóëààð õîíîãò 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Suprastini 2% - 1,0 D.t.d.N. 10 in amp. S. Õàðøëûí ïðîöåññèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 àìïóëààð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Chloropyramini (Suprastini) 0,025 D.t.d.N. 20 in tabul. S. Õàðøëûí ïðîöåññèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð õîíîãò 2 óäàà óóõ 



 185



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Promethazini (Pipolfeni) 0,025 D.t.d.N. 20 in tabul. S. Õàðøëûí ïðîöåññèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Chloropheniramini (Chlorophenamini) 0,004 D.t.d.N. 100 in tab. S. Õàðøëûí ïðîöåññèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ ºäºðò 1 øàõìàëààð 2-4 óäàà óóõ 





Rp: Dimedroli 0,03 Ephedrini hydrochloridi 0,025 Sacchari 0,25 M.f.pulv. D.t.d.N. 12 S. Áàãòðàà õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1 áîîäëîîð õîíîãò 2-3 óäàà áóöàëñàí óñààð äàðóóëæ óóõ 





Rp: Aminophyllini 0,15 Ephedrini hydrochloridi 0,025 Dimedroli 0,03 Papaverini hydrochloridi 0,02 Sacchari 0,25 M.f.pulv. D.t.d.N. 12 S.Áàãòðàà õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1 áîîäëîîð õîíîãò 3 óäàà áóöàëñàí óñààð äàðóóëæ óóõ 



 186



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Alupent 1,5%-20,0 D.t.d.N. 1 flacone in aerosol S. Áàãòðàà õºäºëñºí ¿åä àìüñãàëûí çàì ðóó öàöàæ õýðýãëýõ 





Rp: Klemastini (Tavegili) 0,002 D.t.d.N. 20 in tab. S. Õàðøëûã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà (ºã뺺 áà îðîé) óóõ 





Rp: Prednisoloni 0,005 D.t.d.N. 50 in tab. S. Áàãòðààíû õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ, ¿ðýâñýë,õàðøëûí ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð ñõåìýýð õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Dexametasoni 0,75 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Áàãòðààíû õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ, ¿ðýâñýë, õàðøëûí ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóõ 3.5.Áðîíõîýêòàçè Rp: Acetylcysteini 20%-5ml D.t.d.N. 1 in aerosol S. Öýðèéã øèíãýëýõ, ãàðàëòûã íü ñàéæðóóëàõ çîðèëãîîð ºäºðò 3-4 óäàà àìüñãàëûí çàì ðóó öàöàæ õýðýãëýõ 



 187



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Calcii gluconici 10% - 10,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. ¯ðýâñëèéí ïðîöåññò íºëººëºõ, öóñ ãàðàëòûã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 àìïóëààð ºäºðò 1óäàà ñóäñàíä òàðèóëàõ 





























Rp: Vicasoli (Vitamini K3) 0,015 D. t. d. N. 10 in tabul. S. Öóñ àëäàëòûã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Erythromycini phosphas 100000 ED (250000 ED) D.t.d.N. 10 in tabul. S. ¯ðýâñëèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ (õîîë èäýõýýñ 1öàãèéí ºìíº) Rp: Amoxicillini 0,5 D.t.d.N. 30 in caps. S. ¯ðýâñëèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 2-îîð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Bactoxi (Amoxicillini) 0,75 D.t.d.N. 20 in caps. S. ¯ðýâñëèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ Rp: Cefalexini 0,25 (0,5) D.t.d.N. 20 in caps. S. ¯ðýâñëèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øèðõýãýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ  188

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

3.6.Ïíåâìîíè Rp: Co-Trimoxazoli 480 mg D.t.d.N 20 in tab. S. ¯ðýâñëèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 2 øàõìàëààð ºã뺺 áà îðîé óóõ 





Rp: Sulfadimethoxini 0,5 D.t.d.N. 20 in tabul. S. ¯ðýâñëèéã íàìæààõ çîðèëãîîð ýõíèé ºäºð 4 øèðõýãèéã íýã äîð, äàðààãèéí ºäð¿¿äýä 2 øèðõýãýýð 1 óäàà óóõ 





Rp: Ofloxacin (Tariferid) 200 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 2 øàõìàëààð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Erythromycini phosphas 100000 ED (250000 ED) D.t.d.N. 10 in tabul. S. ¯ðýâñëèéí ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ (õîîë èäýõýýñ 1 öàãèéí ºìíº) 





Rp: Cefalexini 1,0 D.t.d.N. 30 in tab (caps) S. ¯ðýâñëèéí ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóõ 



 189



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Benzylpenicillini-natrii 500000 ED D.t.d.N 24 in flaconis S. ¯ðýâñëèéí ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð 500000 íýãæýýð 0,25%-2ìë íîâîêàèíààð íàéðóóëæ, 6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Benzylpenicillini-kalii 500000 ED D.t.d.N. 20 in lagenis S. ¯ðýâñëèéí ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð 250000-500000 íýãæýýð (0,25%-2ìë íîâîêàèíààð íàéðóóëæ) 4-6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Procaini hydrochloridi (Novocaini) 0,25% - 2ml D.t.d.N 30 in amp. S. Òàðèà íàéðóóëàõ çîðèëãîîð õýðýãëýõ 





Rp: Lincomycini hydrochloridi 0,25 (250000ED) D.t.d.N. 20 in capsulis S. ¯ðýâñëèéí ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíîîñ 1 öàãèéí ºìíº óóõ

 190

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

3.7.Ïëåâðèò Rp: Acidi Acetylsalicylici 0,5 D.t.d.N. 24 in tab. S. Õàëóóðàëò áà ¿ðýâñëèéã äàðàõ ¿¿äíýýñ 1-4 øàõìàëààð õîíîãò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





























Rp: Paracetamoli 0,5 D.t.d.N. 30 in tab. S. Õàëóóíûã áóóëãàõ çîðèëãîîð1 øàõìàëààð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ Rp: Paracetamoli 0,25 D.t.d.N. 12 in suppositorium S. Õàëóóíûã áóóëãàõûí òóëä 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-4 óäàà øóëóóí ãýäñýýð õèéõ Rp: Codeini phosphatis 0,015 D.t.d.N. 12 in tab. S. Õóóðàé õàíèàëãà áà ºâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Dihydrocodeini (DHC Continus) 9(60,120)mg D.t.d.N. 56 in tab. S. Õèé õàíèàëãàëòûã íàìäààõ çîðèëãîîð1 øàõìàëààð 12 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Ethylmorphini 0,015 D.t.d.N. 12 in tab. S. Öýýæýýð ºâäºëòèéã íàìäààõ ¿¿äíýýñ1 øàõìàëààð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ  191

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Pentazocini 3% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. Öýýæýýð ºâäºëòèéã íàìäààõ ¿¿äíýýñ 1 ìë ýýð õîíîãò 3-4 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Fortral (Pentazocini) 0,025 (0,05) D.t.d.N. 20 in tab. S. Öýýæýýð ºâäºëòèéã íàìäààõ ¿¿äíýýñ 1-2 øàõìàëààð 4-6 öàãèéí çàéòàé õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: Tramadoli 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. (caps.) S. Öýýæýýð ºâäºëòèéã íàìäààõ ¿¿äíýýñ 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Benzylpenicillini 500000 ED D.t.d.N. 20 in flaconi S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ çîðèëãîîð 1000000 åä-èéã 0,25% íîâîêàèíû 4 ìë óóñìàëä íàéðóóëæ, 4-6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Oxacillini 0,5 D.t.d.N. 20 in flaconi S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ çîðèëãîîð 0,5 ãðàìì ýìèéã 2 ìë íýðìýë óñàíä íàéðóóëæ, 4-6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ 



 192



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Ceporini (Cefaloridini) 1,0 D.t.d.N. 24 in flaconi S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ çîðèëãîîð 1,0 ãð ýìèéã 2 ìë íýðìýë óñààð íàéðóóëæ, 6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Streptomycini sulfatis 1000000 ED D.t.d.N. 20 in flacone S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ çîðèëãîîð 1 ôëàêîíûã 2 4 ìë íîâîêàèíààð íàéðóóëæ, 12 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ

 193

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 4. ǯÐÕ-ÑÓÄÀÑÍÛ ªÂ×ÈÍ, ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

4.1. Àðòåðèéí ãèïåðòåíçè Rp: Hydrochlorthiazidi (Hypothiazidi) 0,025 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: Tabulettae “Adelphan” N. 50 D.S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Amlodipini 5 mg D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1|2-1 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Reserpini 0,00025 (0,25 mg) D.t.d.N. 50 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Guanethidini sulfatis D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Dibazoli 1% - 2,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. ªäºðò 1-2 óäàà 2-4 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèóëàõ  194

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Magnesii sulfatis 25% - 10,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. Öóñíû äàðàëò ãýíýò èõýññýí ¿åä 5-10 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà ºãçºãíèé áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Rausedili 0,1% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. Öóñíû äàðàëò ãýíýò èõýññýí ¿åä 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Pentamini 5% - 1,0 D. t. d. N. 5 in amp. S. Öóñíû äàðàëò ãýíýò èõýññýí ¿åä 0,5-1 ìë ýýð ºäºðò 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Chlorali hydrati 1,0 Aq. Destillatae Mucilaginis amyli aa 25,0 MDS. Àðòåðèéí ãèïåðòåíçèéí êðèç áîëñîí ¿åä óíòàõààñ ºìíº áóðãóé òàâèóëàõ 





Rp: Captoprili 0,025 D.t.d.N. 30 in tab. S. * 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ. Êàïòîïðèëýýñ ãàäíà Ýíàëàïðèë, Ëèçèíîïðèë, Ðàìèïðèë, Öèëàçàïðèë, Ïåðèíäîïðèë çýðýã îëîí íýðèéí ýì ýíý á¿ëýãò áàãòäàã áàéíà. 



 195



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Enalaprili (Enap) 0,005 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Clophellini (Catapresanum) 0,075 mg D.t.d.N. 50 in tabul. S. Öóñíû äàðàëò ãýíýò èõýññýí ¿åä 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ (òóíã àëãóóð áàãàñãàõ çàìààð áîëèõ) 





Rp: Clonidini hydrochloridi 0,000075 (0,75 mg) D.t.d.N. 50 in tab. S. Öóñíû äàðàëò öî÷ìîã èõýññýí ¿åä 1 øàõìàëààð xîíîãò 2-4 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Clonidini hydrochloridi 0,01% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Öóñíû äàðàëò öî÷ìîã èõýññýí ¿åä 1 àìïóëààð õîíîãò 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Haemitoni Compositi N. 50 D.S. Öóñíû äàðàëò öî÷ìîã èõýññýí ¿åä 1|2-1 øàõìàëààð õîíîãò óóõ (òóíã àëãóóð èõýñãýõ áà àëãóóð áóóëãàõ çàð÷èì áàðèìòàëíà) 





Rp: Methyldopi (Aldomet seu Dopegytum) 0,25 D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 



 196



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Papaverini hydrochloridi 0,04 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-5 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Papaverini hydrochloridi 2% - 2 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Öóñíû äàðàëò öî÷ìîã èõýññýí ¿åä 2-4 ìë ýýð õîíîãò 1-2 óäàà áóë÷èíä þìóó àðüñàí äîð òàðèóëàõ 





Rp: Prazosini 0,001 (0,0005) D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Hydralazini hydrochloridi (Apressini) 0,01 D.t.d.N. 20 in tab. S.1 øàõìàëààð xîíîãò 2-4 óäàà óóõ 





Rp: Dragee “Neocrystepinum” N 30 D.S. 1 øàõìàëààð 1-2 õîíîãò 1 óäàà óóõ 





Rp: Guanitidini (Sanotenzini seu Ismelini) 0,025 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Oxyprenololi 0,02 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1 øèðõýãýýð ºäºðò 1-3 óäàà óóõ 



 197



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Pindololi 0,015 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1-3 óäàà óóõ 









































Rp: Labetololi 0,1 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Minoxydili 2,5 mg D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóõ Rp: Uregiti 0,05 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºã뺺 õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Chlortalidoni (Hygroton) 0,05 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-ýýð 1-2 õîíîãò 1 óäàà óóõ Rp: Losartani (Losartani kalii) 25 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 1 óäàà óóõ Rp: Indapamide (Natrilix) 1,5 mg (2,5mg) D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºã뺺㿿ð 1 óäàà óóõ Rp: Metoprololi (Corvitol) 50 mg (100mg) D.t.d.N. 100 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ 



 198



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Perindopril (Coversil) 4 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 - 1 øèðõýãýýð õîíîãò 1 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ

4.2. Öóñíû äàðàëò áàãàñàëò

Rp: Sol. Cordiamini 30,0 DS. 15-25 äóñëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 



































Rp: Cordiamini 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Sol. Coffeini natrio-benzoici 10% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: T-rae Ginsengi 50 ml D.S. 20-30 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Pantocrini 50 ml D.S. 30 äóñëààð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ Rp: Apilaki 0,01 D.t.d.N. 30 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õýëýí äîðîî òàâüæ øèìýõ Rp: Calcii glycerolophosphatae 0,5 D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ  199

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Strychnini nitrici 0,1% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1 òóíøèëýýð õîíîãò 1 óäàà àðüñàí äîð òàðèõ

4.3. Ç¿ðõíèé íåâðîç

Rp: T-rae Valerianae 6,0 Natrii bromidi 5,0 Codeini phosphorici 0,2 Aq. Destillatae ad 200,0 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Natrii bromidi 3% - 200 ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ 





















Rp: Valocordini 20 ml D.S. 15-20 äóñëààð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Inf. Radicis Valerianae 10,0 : 200,0 Natrii bromidi 2,0 Coffeini natrio-benzoici 0,6 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð õîíîãò 4 óäàà óóõ Rp: T-rae Valerianae 8,0 Natrii bromidi Amidopyrini aa 4,0 Codeini phosphorici 0,2 Aq. Destillatae ad 200,0 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 

 200

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Tincturae Valerianae 25 ml D.S. Ç¿ðõ ýâã¿é îðãèõ ¿åä 20 äóñëààð óñààð äàðóóëæ óóõ 





Rp: T-rae Valerianae 6,0 Natrii bromidi 2,0 Coffeini natrio-benzoici 0,6 Aq. destillatae 200,0 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ

4.4. Ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäàë

Rp: Adenosini 25 (50) mg D.t.d.N. 20 in tabul. S. Ìèîêàðäûí áîäèñûí ñîëèëöîîã ñàéæðóóëàõ ¿¿äíýýñ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Sol.Adenosini 2% - 1 ml D.t.d.N. 10 in ampullis S. Ïàðîêñèçìàëü òàõèêàðäèéí ¿åä 1 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ 





Rp: Chinidini sulfatis 0,1 D.t.d.N. 20 in tabul. S. Ýêñòðàñèñòîëèéí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóõ 



 201



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Atropini sulfatis 0,1% - 1 ml D.t.d.N 10 in ampullis S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õýò óäààøèðñàí áóþó òîñãóóð-õîâäëûí áëîêàäûí ¿åä 1 ìë-ýýð àðüñàí äîð õîíîãò íýã óäàà òàðèóëàõ 





Rp: Propranololi (Inderali seu Obzidani) 0,04 D.t.d.N. 30 in tab. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Alprenololi (Aptini) 0,025 D.t.d.N. 20 in tabul. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Atenololi 0,1 D.t.d.N. 30 in tab. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Aimalini (Gilurytmali seu Tachmalini) 0,05 D.t.d.N. 20 in dragee S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 1 øèðõýãýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ 





Rp: Oxprenololi hydrochloridi (Trasicori) 0,02 D.t.d.N. 40 in tab. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 1-ýýð õîíîãò 2-4 óäàà óóõ  202

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Sulfocamphocaini 10% - 2 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë óäààøèðñàí ¿åä 2 ìëýýð áóë÷èíä òàðèõ 

































Rp: Procainamidi (Novocainamidi) 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. Ç¿ðõíèé öîõèëò õóðäñàí, òàñàëäàõ ¿åä 1 øàõìàëààð õîíîãò 2-4 óäàà óóõ Rp: Sol. Procainamidi 10% - 5 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Ç¿ðõíèé öîõèëò õóðäñàí, òàñàëäàõ ¿åä 2 5 ìë-ýýð áóë÷èíä, ýñâýë ãëþêîçûí óóñìàëòàé õîëüæ, ñóäñàíä òàðèõ Rp: Aethmozini (Moracyzini hydrochloridum) 0,025 D.t.d.N. 50 in tabul. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë àëäàãäñàí (ýêñòðàñèñòîëè) ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Dragee “Pananginum” N 50 D.S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 1 äðàæààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Panangini 10 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 5-10 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà ñóäñàíä (ãëþêîçòîé õàìò) òàðèóëàõ 

 203

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Lidocaini (Lidocaini hydrochloridi) 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàñ÷, òàñàëäàõ ¿åä 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 

































Rp: Dipyridamoli (Curantyli seu Antistenoca dini) 0,025 (0,075) D.t.d.N. 50 in tab. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 3 óäàà óóõ Rp: Amiodaroni (Cordaroni) 0,2 D.t.d.N. 20 in tab. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Verapamyli hydrochloridi (Isoptini seu Fcadi) 40 mg (80 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàññàí ¿åä 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Sol. Kalii chloridi 10% - 200 ml D.S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàñ÷, òàñàëäàõ ¿åä 1õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Kalii chloridi 1,0 D.t.d.N. 20 S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàñ÷, òàñàëäàõ ¿åä 1 áîîäëîîð ºäºðò 3 óäàà óóõ (õîîëîíäîî õèéæ áîëíî) 

 204

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Kalii orotici 0,5 D.t.d.N. 30 in tabul. S. Ç¿ðõíèé õýìíýë õóðäàñ÷, òàñàëäàõ ¿åä 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíîîñ ºìíº (30-60 ìèíóòûí ºìíº) óóõ 





Rp: Valocordini 15,0 D.S. Ç¿ðõ äýëñýõ ¿åä 15-20 äóñëààð óóõ 





Rp: Alupent 0,02 D.t.d.N. 20 in tabul. S. * Àëèâàà áðàäèêàðäè, òîñãóóð-õîâäëûí õîðèãèéí ¿åä áîëîí Àäàìñ-Ñòîêñ-Ìîðãàíèé õàìøèíæýýñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ 





Rp: Nifedipini 0,01 D.t.d.N. 20 in tabul. S. Ç¿ðõíèé öîõèëò õóðäàññàí ¿åä 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Tab. Pulsnorm N 20 D.S. Ýêñòðàñèñòîëè á¿õèé àðèòìèéí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Chloracyzini 0,015 D.t.d.N. 20 in tabul. S. Ç¿ðõíèé öîõèëò õóðäàññàí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 



 205



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Oxyfedrini (Ildameni) 0,008 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ç¿ðõíèé õýìíýë óäààøèðñàí ¿åä ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Mexiletini (Mexitil) 0,2 D.t.d.N. 20 in tabul. S. Ýêñòðàñèñòîëè á¿õèé àðèòìèéí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Dephenylhidantoini (Diphenini seu Pheitoin) 0,5 D.t.d.N. 30 in tabul. S. Ç¿ðõíèé ãëèêîçèäûí õîðäëîãûí óëìààñ ¿¿ññýí àðèòìèéí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1 óäàà óóõ

 206

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

4.5. Ñóäàñ õàòóóðàë

Rp: Aeviti 1,0 D.t.d.N. 20 in amp. S. 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Vitamini B-complex N. 50 in dragee S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Aminophyllini 0,15 D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Acidi nicotinici 0,25 D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Clofibrati 0,25 D.t.d.N. 50 in caps. gel. S. 2-3 êàïñóëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Ciprofibrati 0,1 D.t.d.N. 30 in tab. S. Õîíîãò 1-2 øèðõýãèéã óóõ 





Rp: Lipo-Merz (Etofibrat) 0,3 D.t.d.N. 100 in capsulis S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 



 207



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Cholestyramini 500,0 D.S. 8 ãðàììààð ºäºðò 2-3 óäàà 2 äîëîî õîíîã, äàðàà íü 16 ãðàììààð ºäºðò 1 óäàà óóõ 





























Rp: Ticlopidin (Ticlid) 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. * Tàðõè, õºëèéí àðòåðèéí õàòóóðàëòàé, ç¿ðõíèé øèãäýýñèéí ¿åä öóñàí õàíãàìæèéã ñàéæðóóëàõ çîðèëãîîð 1-ýýð 1-2 óäàà óóëãàíà. Öóñ àëäàõ, àãðàíóëîöèòîç, ëåéêîïåíè, òðîìáîöèòîïåíèéã àæèãëàõ. Õîäîîäíû øàðõëàà, öóñ àëäàìõàé ¿åä õîðèãëîíî. Rp: Vinpocetini 0,005 D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ Rp: Cinnarizini 0,025 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Complamini 0,3 D.t.d.N. 40 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà çàæëàõã¿éãýýð çàëãèõ Rp: Trentali (Pentoxyphyllini) 0,4 D.t.d.N. 60 in tab. retard S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà õîîëíû äàðàà çàæëàõã¿éãýýð çàëãèõ  208

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Lovastatini (Mevacori) 0,02 D.t.d.N. 100 in tab. S. 1-4 øàõìàëààð õîíîãò 2 óäàà (ºã뺺 áà îðîé) õîîëíû ¿åä õýðýãëýõ 





Rp: Simvastatini (Fluvastatini) 0,02 D.t.d.N. 50 in tab. S. Õîíîãò 1-2 øàõìàëûã óóõ 





Rp: Lipostabyli D.t.d.N. 100 in capsules S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: Prodectine (Pyridoxine) 250 mg D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Iohexoli 20 ml D.t.d.N. 2 in flacone S. Ñóäàñíû ºâ÷èí ýìãýãèéã òîäðóóëàõ ðåíòãåí øèíæèëãýýíä òàðèóëæ õýðýãëýõ

4.6. Ç¿ðõíèé èøåìè ºâ÷èí

Rp: Glyceril trinitrati (Nitroglycerini) 0,0005 D. t. d. N. 10 in tabul. S. Ç¿ðõýýð ºâäºõ ¿åä 1 øàõìàëûã õýëýí äîðîî òàâèõ 



 209



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Nitroglycerini 1% - 5,0 DS. Ç¿ðõýýð ºâäºõ ¿åä 1-3 äóñëààð ñàõàð äýýð äóñààæ óóõ 



































Rp: Sol. Nitroglycerini oleosae 1% in capsul. 0,0005 N. 20 \D.S. 1-ýýð õýëýí äîð òàâèõ áà ø¿äýýðýý á¿ðýýñèéã øàõàæ ºãºõ Rp: Validoli 5,0 DS. Ç¿ðõýýð ýâã¿é îðãèõ ¿åä ñàõàð äýýð 5-10 äóñààæ, øèìýõ Rp: Validoli 0,6 D. t. d. N. 10 in tabul. S. Ç¿ðõýýð ºâäºõ ¿åä 1|2-1 øàõìàëûã õýëýí äîð òàâèõ Rp: Sustaci-mite 2,6 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Ç¿ðõíèé ºâäºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1-ýýð 4-6 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Sustaci-forte 6,4 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Ç¿ðõíèé ºâäºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Nitrong-mite 2,6 mg D.t.d.N. 30 in caps. S. Ç¿ðõíèé ºâäºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ  210

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Nitrong-forte 6,5 mg D.t.d.N. 30 in caps. S. Ç¿ðõíèé ºâäºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1-ýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Nitroderm 50 mg D.t.d.N. 2 in plastir S. Ç¿ðõíèé ºâäºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð àðüñàíä íààæ õýðýãëýõ 





Rp: Metoprololi 50 mg D.t.d.N. 100 in tab. S. Ç¿ðõíèé áàõûí õºäëºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1- øàõìàëààð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Amiodaroni (Cordaroni) 0,2 D.t.d.N. 60 in tabul. S. 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Khellini 0,02 D.t.d.N. 25 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Ac. Acetylosalicylici 0,25 (0,1-0,5) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 1 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 



 211



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Senzit (Fendiline) 0,05 D.t.d.N. 50 in dragee S.*Ç¿ðõíèé èøåìè ºâ÷íèé ¿åä 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà. Ç¿ðõíèé øèãäýýñèéí õóðö ¿å, æèðýìñýíä õîðèãëîíî. Òîëãîé ºâäºõ, àðüñ õàðøèõ ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. 

































Rp: Atenololi 50 mg (100 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. Õ¿÷äýëèéí ñòåíîêàðäèéí ¿åä 1-4 øàõìàë õ¿ðòýë óóæ õýðýãëýõ Rp: Verapamyli hydrochloridi (Isoptini) 40 mg (80 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Glyceriltrinitrati 500 mkg D. t. d. N. 20 in tabul. S. Ñòåíîêàðäèéí õºäëºëòèéí ¿åä 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Izosorbidi dinitrati (Nitrosorbidi) 5 mg D. t. d. N. 60 in tabul. S. Ç¿ðõíèé ºâäºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1-2 øàõìàëààð õýëýí äîð òàâüæ õýðýãëýõ Rp: Hifedipini (Corinfari)10 mg D. t. d. N. 60 in tabul. S. Ç¿ðõíèé ºâäºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 

 212

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Propranololi (Inderali, Obzidani, Anapril ni)10 mg (40 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. * Ç¿ðõíèé ºâäºëòººñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð À|Ä ºíäºð, òàõèàðèòìè á¿õèé òîõèîëäîëä 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 4-5 óäàà óóõ 

































Rp: Procainamidi hydrochloridi 250 mg (500 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. Àðèòìè á¿õèé ñòåíîêàðäèéí ¿åä 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Amlodipini (Normodipine) 5 mg D.t.d.N. 30 in tabul. S. Ç¿ðõíèé áàõûí ¿åä 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ Rp: Atenololi (Tenormini) 50 mg (100 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. Ç¿ðõíèé áàõûí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1 óäàà óóõ Rp: Diltazemi 0,06 (0,03-0,12) D.t.d.N. 30 in tabul. S. Ç¿ðõíèé áàõûí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Hydrochlorthiazidi 25 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. Õàâàí á¿õèé ç¿ðõíèé èøåìè ºâ÷íèé ¿åä 1-ýýð 1-2 ºíæººä ºã뺺㿿ð óóõ 

 213

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Captoprili 25 mg D. t. d. N. 60 in tabul. S. Ç¿ðõ ºâäºõ, äàðàëò èõñýëò çýðýãöñýí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Metoprololi 50 mg D.t.d.N. 40 in tab. S. Ç¿ðõ ºâäºõ, äàðàëò èõñýëò çýðýãöñýí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Oxiprenololi (Trazicori) 20 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Oxifedrini (Ildameni) 8 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Cordaroni 200 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. Àðèòìè á¿õèé ñòåíîêàðäèéí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Methyldopi 250 mg D. t. d. N. 50 in tabul. S. Ç¿ðõ ºâäºõ, äàðàëò èõñýëò çýðýãöñýí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 



 214



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Reserpini 100 mkg (250 mkg) D. t. d. N. 100 in tabul. S. Ç¿ðõ ºâäºõ, äàðàëò èõñýëò çýðýãöñýí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 

































Rp: Enalaprili 2,5 mg (5, 10, 20 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. À|Ä èõ òîõèîëäîëä 1-ýýð ºäºðò 2-4 óäàà óóõ Rp: Eryniti (Nitropenton seu Pentalong) 0,01 D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð 4-6 öàãèéí çàéòàé õîîëíîîñ 1 öàãèéí ºìíº óóõ Rp: Digoxini 62,5 mkg (250 mkg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. Ç¿ðõíèé àðõàã äóòìàãøèë á¿õèé òîõèîëäîëä 1 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Mentholi Novocaini aa 0,4 Vaselini 20,0 M. f. ung. DS. Ç¿ðõýýð ºâäºõ ¿åä ç¿ðõýí òóøàà àðüñàíä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Promedoli 0,025 Sacchari 0,2 M. f. pulv. D. t. d. N. 10 S. Íèòðàòàä äàðàãäàõã¿é ºâäºëòèéí ¿åä 1 áîîäëîîð ºäºðò 3 óäàà óóæ õýðýãëýõ 

 215

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Promedoli 1% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. Ç¿ðõýýð õ¿÷òýé ºâäºõ ¿åä 1-2 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ 





























Rp: Sol. Morphini hydrochloridi 1% - 1,0 D. t. d. N. 10 in tabul. S. Íèòðàòàä äàðàãäàõã¿é ºâäºëòèéí ¿åä 1 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ Rp: Sol. Glyceryl trinitratis spirituose 1% - 5 ml D.S. 2-3 äóñëààð ñàõàð äýýð äóñààæ, õýëýí äîð òàâèõ Rp: Dipyridamoli 0,075 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Prenylamini 0,03 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Diltiazemi 90 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Ç¿ðõ ºâäºõ, äàðàëò èõñýëò çýðýãöñýí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Heparini 5,0 D. t. d. N. 5 in amp. S. Öóñ ºòãºðñºí ¿åä àðüñàí äîð (õ¿éñíèé îð÷èì) òàðèõ  216

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Lobelini hydrochloridi 1% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. Àìüñãàë ñààòàëòàé ¿åä àðüñàí äîð 1-2 ìë-ýýð òàðèõ 

















Rp: Nifedipini GITS D.t.d.N. 20 S. * Ýíý íü íèôåäèïèíèé îð÷èí ¿åèéí íýãýí øèíý õýëáýð (gastrointestinal ther peutic system) áºãººä ¿éë÷ëýõ õóãàöàà íü óäààí ¿ðãýëæèëäýã òóë õîíîãò 1-2 óäàà óóæ õýðýãëýíý. Áàñ Nifedipine retard, Nifedipine rapid-retard çýðýã õóðäàí ¿éë÷èëæ ýõýëäýã øèíý õýëáýð¿¿ä áàéäàã. Rp: Nicardipini (Perdipine) 0,01 D.t.d.N. 30 in tabul. S. *1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ. Íèêàðäèïèí íü ¿ð ä¿í ñàéòàé, õî¸ðäîã÷ ¿åèéí êàëüöèéí àíòàãîíèñò ýì áºãººä ýíý á¿ëýãò Íèñîëäèïèí, Íèòðåíäèïèí, Àìëîäèïèí, Ôåëîäèïèí, Èñðàäèïèí, Ëàöèäèïèí, Íèìîäèïèí, Ôîðèäîí çýðýã îëîí íýðèéí øèíý ýì¿¿ä áàãòäàã áºãººä ìàíàé îðíû ýì÷èëãýýíèé ïðàêòèêò õàðààõàí íýâòðýýã¿é áàéãàà òóë äàðóéõàí íýâòð¿¿ëýõ øààðäëàãàòàé áîëíî. Rp: Warfarini 5 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ  217

Áóíüæàâûí Îðãèë

4.7. Ç¿ðõíèé öî÷ìîã äóòìàãøèë Rp: Sol. Strophanthini 0,05% - 1,0 D.t.d.N. 5 in amp. S. 0,5 – 1 ìë-ýýð ãëþêîçûí óóñìàëòàé õîëüæ, ñóäñàíä ààæèì øàõàæ òàðèõ 























Rp: Sol. Corglyconi 0,06% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 0,5 – 1 ìë-ýýð ãëþêîçûí óóñìàëòàé õîëüæ, ñóäñàíä ààæèì øàõàæ òàðèõ Rp: Digoxini 2,0 D.t.d.N. 5 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð ãëþêîçûí óóñìàëòàé õîëüæ, ñóäñàíä ààæèì øàõàæ òàðèõ Rp: Sol.Glucosae 40% - 20 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 10-20 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ Rp: Sol.Furosemidi (Lasiõ) 2% - 2 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä þìóó ñóäñàíä òàðèõ

4.8. Ç¿ðõíèé àðõàã äóòìàãøèë

Rp: Sol. Corglyconi 0,06% - 1,0 D.t.d.N. 6 in amp. S. 0,5-1 ìë-ýýð 40%-10ìë ãëþêîçòîé õîëüæ ñóäñàíä òàðèõ 



 218



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Infusi herbae Adonidis vernalis 6,0 – 180 ml Natrii bromidi 6,0 Codeini phosphatis 0,15 M.D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 



































Rp: Digoxini 0,00025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Sol. Digoxini 0,025% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1 ìë-ýýð ãëþêîçûí óóñìàëòàé õîëüæ, ºäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèõ Rp: Inf. Herbae Adonidis vernalis 6,0 : 200,0 T-rae Valerianae 6,0 Natrii bromidi 4,0 Codeini phosphorici 0,2 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Inf. Herbae Adonidis vernalis 6,0 : 200,0 Coffeini natrio-benzoici 1,2 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Digitoxini 0,0001 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Inf. herbae Adonidis 6,0 – 200 ml Natrii bromidi 6,0 Codeini phosphatis 0,2 M. D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ  219

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Aspartat (Asparcam) D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Cardiovaleni 15 ml D.S. 10-15 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Ervalcori 30 ml D.S. 15-20 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Aminophyllini 0,15 D. t. d. N. 10 in tabul. S. Öóñíû áàãà ýðãýëòýí äýõ äàðàëòûã áàãàñãàõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Diacarbi 0,25 D. t. d. N. 10 in tabul. S. Õàâàí õººõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð ºäºðò 1 óäàà óóõ 





Rp: Hypothiazidi 0,025 D. t. d. N. 20 in tabul. S. Õàâàí õººõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð 1-2 ºí溺ä óóõ 











Rp: Furosemidi 40 mg D.t.d.N. 20 in tabul. S. Õàâàí õººõ çîðèëãîîð 1-ýýð 1-2 ºíæººä ºã뺺㿿ð óóõ

 220

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Kalii chloridi 1,0 D. t. d. N. 20 in obl. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ¿åä þìóó õîîëíû äàðàà óóõ 

















Rp: Lisinopril 0,005 (0,0025, 0,01) D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà óóõ Rp: Indapamide 1,5 mg (2,5mg) D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºã뺺㿿ð 1 óäàà óóõ Rp: Perindopril (Coversil) 4 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 1 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ

4.9. Ñóäàñíû öî÷ìîã äóòìàãøèë

Rp: Cordiamini 30,0 DS. 15-20 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 

















Rp: Cordiamini 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ Rp: Sol. Coffeini natrio-benzoici 10% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ

 221

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Epinephrini 0,1% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ 











Rp: Sol.Mesatoni (Sympatoli) 1% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 0,5-1 ìë-ýýð àðüñàí äîð þìóó áóë÷èíä òàðèõ Rp: Mesatoni 0,01 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ

4.10. Ýíäîêàðäèò

Rp: Benzylpenicillini natrici 500000 ED D.t.d.N. 20 in flaconi S. Íÿíãààð ¿¿ñãýãäñýí ¿ðýâñýëò ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð 5000001000000 íýãæèéã íîâîêàèíû óóñìàëä íàéðóóëæ, 4-6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ 











Rp: Benzathini penicillini 600000 ED D.t.d.N. 12 in flaconi S. ¯ðýâñýëò ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð 600000 íýãæýýð íýðìýë óñàíä íàéðóóëæ, 7 õîíîãò 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèõ Rp: Cephazolini (Kefzoli) 0,5 D.t.d.N. 20 in flaconi S. ¯ðýâñýëò ïðîöåññèéã äàðàõ çîðèëãîîð 0,5 1,0-ûã 2 ìë íýðìýë óñ þìóó íîâîêàèíû óóñìàëä íàéðóóëæ, 8 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ  222

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Cefaloridini (Ceporini) 0,5 D.t.d.N. 20 in flaconi S. ¯ðýâñëèéã äàðàõûí òóëä 0,5-1,0 –ûã 2 ìë íýðìýë óñàíä íàéðóóëæ, 6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ 





























Rp: Cefalexini 0,25 D.t.d.N. 20 in capsulis S. ¯ðýâñëèéã äàðàõûí òóëä 1-2 êàïñóëààð ºäºðò 4 óäàà óóõ Rp: Amoxicillini 500 mg D.t.d.N. 40 in capsules S. ¯ðýâñëèéã äàðàõûí òóëä 2 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóõ Rp: Digoxini 0,00025 \D.t.d.N. 20 in tab. \S. Ç¿ðõíèé äóòìàãøèë á¿õèé áîë 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Sol. Digoxini 0,025% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Ç¿ðõíèé äóòìàãøèë á¿õèé áîë 1 ìë-ýýð ãëþêîçûí óóñìàëòàé õîëüæ, ºäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèõ Rp: Inf. Herbae Adonidis vernalis 6,0 : 200,0 T-rae Valerianae 6,0 Natrii bromidi 4,0 Codeini phosphorici 0,2 MDS. Ç¿ðõíèé äóòìàãøèë á¿õèé áîë 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ  223

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Cardiovaleni 15 ml D.S. 10-15 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ

4.11.Ìèîêàðäèò, ìèîêàðäèîïàòè, ìèîêàðäèîäèñòðîôè

Rp: Sol. Natrii adenosintriphosphatis (Atriphos seu ATF) 1% - 2,0 D. t. d. N. 30 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





























Rp: Tabulettae Riboxini (Inosie-F) 0,2 D.t.d.N. 50 in obductae tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ Rp: Acidi adenylici (MAP)100 ml DS. 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Dipyridamoli (Curantyli) 0,25 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ Rp: Carbochromini (Intensain seu Intencordin) 0,075 D.t.d.N. 100 in tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Aspartat (Asparcam) D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ  224

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

4.13. Ïåðèêàðäèò

Rp: Analgini (Metamizole) 0,5 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Digoxini 0,00025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Digoxini 0,025% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1 ìë-ýýð ãëþêîçûí óóñìàëòàé õîëüæ, ºäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèõ 





Rp: Inf. Herbae Adonidis vernalis 6,0 : 200,0 T-rae Valerianae 6,0 Natrii bromidi 4,0 Codeini phosphorici 0,2 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Sol.Furosemidi 2% - 2 ml D.t.d.N. 6 in ampull. S. Õàâàíòàé ¿åä 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä, ýñâýë ñóäñàíä òàðèõ 





Rp: Diclofenac natrii 25 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ  225

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 5. ÕÎÎË ÁÎËÎÂÑÐÓÓËÀÕ ÝÐÕÒÝÍÈÉ ªÂ×ÈÍ, ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

5.1. Óëààí õîîëîéí ºâ÷èí, ýìãýã Rp: Omeprazoli 20 mg D.t.d.N. 50 in capsulis S. Óëààí õîîëîéí ñºð㺺íèé ¿åä 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ 























Rp: Nitroglycerini 0,5 mg D.t.d.N. 10 in tab. S. Óëààí õîîëîéí àã÷èë ºãººä áàéãàà ¿åä õîîë èäýõèéí ºìíº 1-2 øèðõýãèéã õýðýãëýõ Rp: Isosorbidi dinitratis 0,01 D.t.d.N. 50 in tab. S. Óëààí õîîëîéí ¿ðãýëæèëñýí àã÷ëûí ¿åä 1 øèðõýãýýð óóõ Rp: Cisapridi 0,01 D.t.d.N. 30 in tab. S. *Óëààí õîîëîéí ã¿ðâýëçýõ õºäºë㺺í õÿìàðñàí ¿åä 1 øàõìàëààð õîíîãò 2-3 óäàà õîîëëîõîîñ 15 ìèíóòûí ºìíº óóõ Rp: Lansoprazole (Zapasid) 30 mg D.t.d.N. 30 in capsulis S. ªãëººä ºëºí äýýð 1 øèðõýãèéã çàæëàõã¿é çàëãèõ  226

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Simethicone (Mecil) 30 ml (40mg|1ml) D.t.d.N. 2 in flacone S. *25-50 äóñëààð õîîëëîëò á¿ðèéí äàðàà áîëîí óíòàõûí ºìíº óóõ

5.2. Ãàñòðèò

Rp: Acidi hydrochlorici dilutici 3%-200,0 D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð õîîë èäýõýýñ 15-20 ìèíóòûí ºìíº óóõ 





Rp: Succi gastrici naturalis 100 (250) ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð õîîëíîîñ 15 ìèíóòûí ºìíº óóõ 





Rp: Sol.Ac. hydrochloridi diluti 3% - 200 m Pepsini 4,0 M. D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð õîîëíîîñ 15 ìèíóòûí ºìíº óóõ 





Rp: Acidi hydrochloridi diluti 4, Pepsini 2,0 Aquae destillatae 200,0 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð õîîëíîîñ 15 ìèíóòûí ºìíº óóõ 





Rp: Tab. Acidin-pepsini 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð õîîëíû ºìíº óóõ 



 227



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Gastriponi 0,005 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 













































Rp: Tab. “Gastrobamatum” N 20 D.S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Extr. Belladonnae 0,015 Natrii hydrocarbonatis 0,25 D.t.d.N. 12 in tab. S. 1-ýýð 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Tab. “Bellasthesinum” N 20 D.S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Sol. Atropini sulfurici 0,1% - 1,0 D.t.d.N. 6 in amp. S. 1 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ Rp: Supp.”Bethiolum” N 10 D.S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà øóëóóí ãýäñýíä õèéõ Rp: Sol. Platyphyllini hydrotartratis 0,2% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ Rp: Tab.”Baralginum” N 20 D.S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 

 228

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Baralgini 5 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 2-5 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Metoclopramidi 0,01 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 











Rp: Sol. Metoclopramidi 0,5% - 2 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ Rp: Extr. Belladonnae 0,015 Natrii hydrocarbonici 0,25 M. f. pulv. D. t. d. N. 10 S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 5.3. Õîäîîä, 12 õóðóó ãýäýñíèé øàðõëàà ºâ÷èí Rp: Magnesii oxydi 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 











Rp: Almageli 170 ml D.S. 1-2 õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ¿åä þìóó ºìíº óóõ Rp: Ranitidini 0,15 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ  229

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Ranitidini 2,5% - 2 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Cimetidini 0,2 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Omeprazoli 20 mg D.t.d.N. 50 in capsulis S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Lansoprazole (Zapasid) 30 mg D.t.d.N. 30 in capsulis S. *ªãëººä ºëºí äýýð 1 øèðõýãèéã çàæëàõã¿é çàëãèõ 





Rp: Tab.”Maalox” N 40 D.S. 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Susp. Maalox 250 ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: De-noli 0,12 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 



 230



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Natrii hydrocarbonatis Magnesii subcarbonatis aa 0,25 M.f. pulvis D.t.d.N. 20 S. 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 



































Rp: Aluminii phosphatis (Phosphalugeli) 16 ml D.t.d.N. 20 S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ Rp: Oxyferriscarboni natrii 0,03 D.t.d.N. 10 S. 0,9% -èéí íàòðè õëîðèäûí óóñìàëààð íàéðóóëæ, ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ Rp: Oleum Hippopheae 200,0 D.S. 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà õîîë èäýõýýñ ºìíº óóõ Rp: Azithromycini 250 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ Rp: Acidi aminocapronici 5,0 D.t.d.N. 20 in pulvis S. 1 áîîäîë íóíòãààð 4 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Acidi aminocapronici (Acepramini) 100 ml (400mg|1ml) D. t. d. N. 2 flacone in sirup S. Õîäîîä ãýäýñíýýñ öóñ àëäñàí ¿åä 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3-5 óäàà óóëãàõ  231

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Calcii gluconici 10% - 10 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. Õîäîîäíîîñ öóñ àëäñàí ¿åä 5-10 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ 

















Rp: Misoprostoli 100mkg (200 mkg) D.t.d.N. 60 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 4 óäàà õîîëíû ¿åä óóõ Rp: Sol. Solcoseryli 2 ml D.t.d.N. 20 in amp. S. 1 òóíøèëýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä þìóó ñóäñààð òàðèóëàõ Rp: Sucralfate (Venter) 0,5 D.t.d.N. 100 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 4 óäàà (õîîëíû ºìíº áà óíòàõûí ºìíº) áàãà çýðãèéí óñààð äàðóóëæ, çàæëàëã¿éãýýð çàëãèõ

5.4. Íàðèéí, á¿ä¿¿í ãýäýñíèé ºâ÷èí

Rp: Helmintox 0,125 (0,25) D.t.d.N. 3 or 6 in tab. S. *Àñêàðèäîç, ýíòåðîáèîçûí ¿åä 10ìã|êã òóíãààð íýã óäàà õýðýãëýíý. ªã뺺íèé öàéíû äàðàà ñàéí çàæèëæ çàëãèíà. Æèðýìñýíä õîðèãëîõ áà ïèïåðàçèíòàé õàìò õýðýãëýæ áîëîõã¿é. Äîòîð ìóóõàéðàõ, Ẻëæèõ, ñóóëãàõ, òîëãîé ºâäºõ, ýðãýõ, íîéðìîãëîõ, àðüñààð òóóðàõ çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. 



 232



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Albendazole 400 mg D. t. d. N. 12 in tab. S. *Ãýäýñíèé àñêàðèäîç ºâ÷íèé ¿åä 1 øàõìàëûã 1 óäàà óóëãàõ áà õàðèí áýòýã (ýõèíîêîêêîç) ºâ÷èíòýé õ¿íä áîë ºäºðò 2 øèðõýãèéã (14-28 õîíîãèéí òóðø) óóëãàõ 





Rp: Phthalazoli 0,5 D. t. d. N. 24 in tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóõ 





Rp: Laevomycetini (Chloramphenicoli) 0,5 D. t. d. N. 24 in tabul. S. 1-ýýð 6 öàãèéí çàéòàé óóõ 





Rp: Sulfasalazini 0,5 D. t. d. N. 50 in tabul. S. ªäºðò 1-2 øàõìàëààð 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Loperamidi 2 mg D.t.d.N. 50 in tab. S. *1-2 øàõìàëààð ºäºðò ñóóëãàëò á¿ðèéí äàðàà óóõ. Ãýõäýý õîíîãò 8 øàõìàëààñ èë¿¿ õýðýãëýæ áîëîõã¿é 





Rp: Carboleni 0,5 D. t. d. N. 20 in tabul. S. 2 øèðõýãýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ 



 233



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Simethicone (Mecil) 30 ml (40mg|1ml) D.t.d.N. 2 in flacone S. Ãýäýñ ä¿¿ðýõ ¿åä 25-50 äóñëààð õîîëíû äàðàà óóõ 























Rp: Colibacterini sicci 5 d D.t.d.N. 100 in amp. S. *Òàñàëãààíû õýìä õºðãºñºí áóöàëãàñàí óñàíä|òóí á¿ðò 1-2 ìë-ýýð áîäîæ óóñãàñíû äàðàà íàñàíä õ¿ðýãñäýä àÿãàíû 1|4, õ¿¿õäýä áîë 2-3 õîîëíû õàëáàãà áóöàëñàí óñààð øèíãýëæ, 5 òóíãààð õîíîãò 2 óäàà, õîîëíîîñ 30-40 ìèíóòûí ºìíº óóõ Rp: Lactobacterini sicci 3 d D.t.d.N. 60 in amp. S. *Áóöàëãààä õºðãºñºí 1-2 ìë óñàíä óóñãàæ, äàðàà íü àÿãàíû 1|4 á¿ëýýí óñààð øèíãýëýýä 1-3 òóíãààð õîíîãò 2-3 óäàà õîîëíîîñ 30-60 ìèíóòûí ºìíº óóõ Rp: Bifidumbacterini sicci 5 d D.t.d.N. 50 in amp. S. *Áóöàëãààä õºðãºñºí óñàíä óóñãàæ, øèíãýëñíèé äàðàà 1-5 òóíãààð õîíîãò 1-3 óäàà, õîîëíîîñ 20-30 ìèíóòûí ºìíº óóõ Rp: Bificoli sicci 5 d D.t.d.N. 100 in amp. S. *Áóöàëãààä õºðãºñºí óñàíä íàéðóóëæ, 5-10 òóíãààð õîíîãò 1-2 óäàà, õîîëíîîñ 20-30 ìèíóòûí ºìíº óóõ  234

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Allocholi N. 50 in tabul. Obd. D.S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 









































Rp: Sol. Magnesii sulfatis 33% - 200,0 DS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Purgeni 0,1 D. t. d. N. 10 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ Rp: Magnesii sulfatis 25,0 D.S. Íóíòàãèéã 100 ìë áóöàëãàæ õºðãºñºí óñàíä óóñãàæ, íýã óäàà á¿ãäèéã óóõ Rp: Olei Ricini 25 ml D.S. Íýã óäààä á¿ãäèéã óóõ Rp: Phenolphthaleini 0,1 D.t.d.N. 10 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ Rp: Tab. “Senade” N 50 D.S. Õîíîãò 1-2 øèðõýãèéã óóõ Rp: Bisacodyl 5 mg D. t. d. N. 30 in dragee S. *ªòãºí õàòàìòãàé ¿åä 1-3 ¿ðëèéã îðîéí õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº þìóó óíòàõûí ºìíº óóõ  235

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Bisacodyl 10 mg D. t. d. N. 10 in supp. S. Øàìáàðàìûí ¿åä ºòãºí ãàäàãøëàëòûã çîõèöóóëàõ ¿¿äíýýñ øóëóóí ãýäñýýð õèéæ õýðýãëýõ 





Rp: Tab. “Senna” D.t.d.N. 20 S. ªòãºí õàòàõ ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóõ

5.5. Ïàíêðåàòèò Rp: Pancreatini 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Tab.”Panzynorm forte” N 30 D.S. 1-ýýð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû ¿åä áóþó äàðààõàí óóõ 





Rp: Dragee “Trifermentum” N 40 D.S. 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà õîîëíû ¿åä áóþó äàðààõàí óóõ 





Rp: Dragee “Festalum” N 50 D.S. 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà õîîëíû ¿åä áóþó äàðààõàí óóõ 



 236



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Dragee “Mezym forte” N 20 D.S. 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà õîîëíû ¿åä áóþó äàðààõàí óóõ 





Rp: Dragee “Pancurmen” N 20 D.S. 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà õîîëíû ¿åä áóþó äàðààõàí óóõ

5.6. Õîëåöèñòèò, Öºñíèé çàìûí äèñêèíåçè Rp: Chloramphenicoli 0,5 D.t.d.N 20 in capsulis amylaceis S. 1-ýýð õîíîãò 4 óäàà óóõ 





Rp: Tetracyclini 0,25 D.t.d.N. 24 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ 





Rp: Sirupi Lactulosi 200 ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð 3 óäàà óóõ 





Rp: Tab. “Cholenzymum” N 50 D.S. 1-ýýð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Cholosasi 300 ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð õîíîãò 3 óäàà óóõ 



 237



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Allocholi N. 50 in tabul. Obd. D.S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Nos-pa 0,04 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ

5.7. Àðõàã ãåïàòèò, öèððîç

Rp: Azathioprini 0,05 D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà óóõ 



























Rp: Acidi ascorbinici 0,05 D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 4 óäàà óóõ Rp: Sol. Acidi ascorbinici 5% - 1 ml D. t. d. N. 20 in ampull. S. 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 2 óäàà áóë÷èíä, ýñâýë ãëþêîçûí óóñìàëòàé õîëüæ, ñóäñàíä òàðèõ Rp: Vicasoli (Vitamin K) 0,15 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Acidi glutaminici 0,25 D. t. d. N. 30 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 

 238

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Glucosi 40% (50%) - 20,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 10-20 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèõ 





Rp: Sol. Natrii nicotinici 1% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Sol. Cholini chloridi 20% - 100,0 D.S. 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Resorcini Acidi carbolici aa 10,0 Thymoli 1,0 Boracis 2,0 Glycerini 15,0 Spiritus aethylici 96 – 50,0 Aq. Destillatae ad 500,0 MDS. Àðüñ çàãàòíàõ ¿åä ãàäóóð õýðýãëýõ 





Rp: Silymarini (Silibinini) 0,035 D.t.d.N. 20 in dragee S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Tab.”Liv-52” N 50 D.S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Caps.”Essential forte” N 50 D.S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ  239

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Tab. Acidi lipoici 0,025 D.t.d.N. 50 S. 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Calcii pangamici 0,05 D.t.d.N. 100 in tabul. Obd S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Sirepari (Ripasoni) 10 ml D.t.d.N. 10 S. 2-5 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Acidi Ursodesoxycholici 0,25 D.t.d.N. 100 in caps. gel. S.2-5 øèðõýãýýð óíòàõûí ºìíº óóõ 























Rp: Acidi Chenodeoxycholici 0,25 D.t.d.N. 50 in caps. gel. S.1 êàïñóëûã ºã뺺, 2 êàïñóëûã îðîé óóõ Rp: Cholenzymi 0,5 D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Ac. Dehydrocholici (chologoni) 0,2 D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ  240

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Cholosasi 250,0 DS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Rovacholi 15,0 DS. 3-5 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Lactulose (Dufalac) 200 ml D.t.d.N. 2 flacone in sirup S. *Ýëýãíèé àðõàã äóòìàãøëûí ¿åä õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ

 241

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 6.

ÁªªÐ, ØÝÝÑÍÈÉ ÇÀÌÛÍ ªÂ×ÈÍ, ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

6.1. Öèñòèò, Ïèåëèò, Ïèåëîíåôðèò

Rp: Dec. fol. Uvae ursi 10,0 : 200,0 DS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 4 óäàà óóõ 



































Rp: Hexamethylentetramini 3,0 Amidopyrini 2,0 Aq. destill. 200,0 M.D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 4-5 óäàà óóõ Rp: Furadonini (Nitrofurantoini)0,1(0,05) D. t. d. N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Furagini 50 mg D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Acidi Nalidixici (Negrami seu Nevigramoni) 500 mg D.t.d.N. 30 in tabul. (capsulis) S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Ciprofloxacin 250 (500)mg D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóõ (õîîëíû ºìíº çàæëàõã¿éãýýð çàëãèõ) Rp: Norfloxacin (Nolicin) 0,4 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ  242

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Ofloxacin (Tariferid) 200 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 2 øèðõýãýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ 









































Rp: Nitroxilini (5-Nitrox seu 5 NOK) 50mg D.t.d.N. 20 in tabul. (in dragee) S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 4 óäàà õîîë èäýõ ¿åäýý áóþó õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Amoxicillini 500 mg D.t.d.N. 40 in capsules S. 2 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Roxitromycine (Brilide) 0,15 D.t.d.N. 20 in capsulis S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà (ºã뺺, îðîé) õîîëíû ºìíº óóõ Rp: Gentamycini sulfatis 80mg|2ml D.t.d.N. 12 in ampullis S. 1-2 àìïóëààð 8-12 öàãààð áóë÷èíä òàðèõ Rp: Ampicillini 500 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóõ Rp: Doxycyclini 100mg D.t.d.N. 20 in capsulis S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ Rp: Amidotrizoate (Urographynum) 20 ml D.t.d.N. 3 in amp. S. Áººðíèé ðåíòãåí øèíæèëãýýíä òàðèóëæ õýðýãëýõ  243

Áóíüæàâûí Îðãèë

6.2. Ãëîìåðóëîíåôðèò

Rp: Hydrochlorthiazidi 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºã뺺㿿ð óóõ 









































Rp: Furosemidi 0,04 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºð á¿ð þìóó ºí溺ä óóõ Rp: Sol. Furosemidi 1% - 2 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ Rp: Acetazolamidi 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S.1 øàõìàëààð ºã뺺㿿ð óóõ Rp: Spironolactoni 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 2-4 óäàà óóõ Rp: Chlortalidoni 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 1 óäàà óóõ Rp: Sol. Ammonii chloridi 2,5% - 200 ml D.S. 2-4 öàéíû õàëáàãààð õîíîãò 3-5 óäàà óóõ Rp: Ac. etacrynici 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S.1-ýýð ºã뺺ä õîîëíû äàðàà óóõ

 244

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

6.4. Øýýñ ÷óëóóæèõ ºâ÷èí

Rp: Allopurinoli (Miluriti seu Zylorici) 0,1 D.t.d.N. 100 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1-3 óäàà óóõ 





























Rp: Magurliti 2,0 D.t.d.N. 100 in package S. 1 øèðõýãýýð áóöàëñàí óñààð äàðóóëæ, ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Cystenali 10 ml D.S. 3-4 äóñëààð ñàõàð äýýð äóñààæ, õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóõ (Ẻðíèé öàíõûí ¿åä 20 äóñàë õ¿ðòýë õýìæýýãýýð õýðýãëýíý) Rp: Tab. Cystone D.t.d.N. 100 S. 1-3 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Rovacholi (Olimetini) 0,5 D.t.d.N. 12 in capsulis S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Urodani 100,0 D.S. 1 öàéíû õàëáàãà ýìèéã õàãàñ àÿãà óñàíä óóñãàæ, ºäºðò 3-4 óäàà óóõ

6.5. Áººðíèé äóòìàãøèë

Rp: Chophytoli 5 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 2-5 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 











Rp: Chophytoli 0,2 D.t.d.N. 60 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ Rp: Lespenephrili 100 ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð õîíîãò 3 óäàà óóõ  245

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 7. ÖÓÑÍÛ ªÂ×ÈÍ, ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

7.1. Öóñ áàãàäàëò

Rp: Ferri sulphati 60 mg D. t. d. N. 60 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 







































Rp: Ferri sulphati 60 mg Acidi folici 400 mkg D. t. d. N. 60 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Acidi folici 1 mg (5 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Phitomenadioni 10 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Ferrosi sulfatis 0,5 D.t.d.N. 30 in caps. gel. S.1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Dragee “Ferroplex” N 50 D.S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Tab.”Phytoferrolactolum” N 30 D.S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 

 246

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Tab.”Haemostimulinum” N 50 D.S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Ferri reducti 1,0 D.t.d.N. 20 in caps. gel. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Ferri lactatis 1,0 D.t.d.N. 20 in caps. gel. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Ferri Leki 2 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. ªäºðò 1 òóíøèëèéã áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Cyanocobalamini 0,02% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Rutini 0,02 D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Pentoxyli 0,25 D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ

 247

Áóíüæàâûí Îðãèë

7.2. Öóñ ãîîæèìòãîé áàéäàë Rp: Sol. Ac. aminocaproici 40% - 10 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 5-10 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèóëàõ 





Rp: Menadioni natrii bisulfitis 0,015 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Menadioni natrii bisulfitis 1% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. ªäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Phytomenadioni 1% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Protamini sulfatis 1% - 5 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. ªäºðò 1 óäàà 5ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèóëàõ 





Rp: Vikasoli 0,015 D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Etamsilati (Dicinone) 0,5 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ  248

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Ambeni 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 – 1 øàõìàëààð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Ambeni 1% - 5 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. 1-2 òóíøèëýýð ñóäñàíä þìóó áóë÷èíä òàðèóëàõ

7.3. Öóñ á¿ëýãíýìòãèé áàéäàë Rp: Acidi Acethylsalycilici 100 mg D.t.d.N. 100 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà óóõ 





Rp: Pentoxyphyllini (Trental) 0,25 D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Dipyridamoli 0,25 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Ticlopidini (Ticlid) 0,25 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1-3 óäàà óóõ 



 249



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Heparini natrii 5 ml D.t.d.N. 6 S. ªäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèóëàõ 





Rp: Warfarini 0,001 D.t.d.N. 50 in tab. S. ªäºðò 1-2 óäàà óóõ

7.4. Ëåéêîç

Rp: Interferoni (alfa-, alfa-2a, alfa-2b, beta-, gamma) 3000000ME D.t.d.N. 10 in ampul. S. Òóñãàé çààâðûí äàãóó 7 õîíîãò 1-3 óäàà òàðèóëàõ (ñóäñàíä, áóë÷èíä, àðüñàí äîð) 





Rp: Myelosani 0,002 D. t. d. N. 50 in tabul. S. Ìèåëîëåéêîçûí ¿åä òóñãàé ñõåìýýð óóõ 





Rp: Leukerani 0,002 D. t. d. N. 30 in tabul. S. ªäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: 6-Mercaptopurini 0,05 D. t. d. N. 50 in tabul. S. Öî÷ìîã, àðõàã ìèåëîëåéêîç, öî÷ìîã ëèìôîëåéêîçûí ¿åä 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1 óäàà óóõ  250

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

7.5. Ëåéêîïåíè

Rp: Pentoxyli 0,2 D.t.d.N. 20 in tab. S.1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Natrii nucleinatis 0,1 Sacchari 0,3 M.f.pulvis D.t.d.N. 20 S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ

 251

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 8. ÄÎÒÎÎÄ Ø¯¯ÐÝË, ÁÎÄÈÑÛÍ ÑÎËÈËÖÎÎÍÛ ªÂ×ÈÍ ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

8.1. Áàìáàé áóë÷èðõàéí ºâ÷èí

Rp: Levothyroxini natrii 0,00005 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Liothyronini (Triiodthyronini) 0,00002 D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà óóõ 





Rp: Tab. Thyreoidini obductae 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Thiamyzoli 0,005 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Propylthiouracili 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Kalii iodidi 3% - 200 ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 2 óäàà óóõ 



 252



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Inf. Rad. Valerianae 6,0 – 200,0 Calcii chloridi 10,0 Phenobarbitali 2,0 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Natrii bromidi Kalii bromidi aa 1,0 Aq. Destill. 200,0 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Aminazini 0,025 D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Iodi puri 0,02 Kalii iodidi 0,2 Aq. Destill. 200,0 MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 2 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Methylthiouracili 0,25 D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ

8.2. Áàìáàéí äàéâàð áóë÷èðõàéí ºâ÷èí

Rp: Parathyreoidini 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð ºäºðò 2 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 



 253



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Calcitrini 10 ED D.t.d.N. 5 in flaconi S. *1 ôëàêîíûã 10 ìë íýðìýë óñàíä óóñãàæ, 2-3 íýãæýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ

8.3. ×èõðèéí øèæèí

Rp: Glibenclamidi 0,005 D.t.d.N. 20 in tab. S. ªâ÷íèé II õýâøèíæèéí ¿åä 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Gliclazide 80 mg D. t. d. N. 60 in tab. S. ªâ÷íèé II õýâøèíæèéí ¿åä 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 1-2 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: Insulini 5,0 (40 ED) DS. Äóíäæààð 12-20 íýãæýýð àðüñàí äîð òàðèõ 





Rp: Butamidi (Bucarban) 0,5 D. t. d. N. 50 in tabul. S. ªâ÷íèé II õýâøèíæèéí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 





Rp: Bucarbani 0,5 D.t.d.N. 20 in tabul. S. ªâ÷íèé II õýâøèíæèéí ¿åä ºäºðò 1-3 øàõìàë óóõ 



 254



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Tolbutamidi 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. ªâ÷íèé II õýâøèíæèéí ¿åä 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 





























Rp: Buformini 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. ªâ÷íèé II õýâøèíæèéí ¿åä 1 –ýýð ºäºðò 12 óäàà õîîëíû ¿åä óóõ Rp: Insulini pro injectionibus 5 ml (1ml – 40ED) D.t.d.N. 2 S. Òóõàéí øààðäëàãààð õîîëíû ºìíº àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Protamini-Zinci-insulini pro injectionibus 5ml (1ml-40ED) D.t.d.N. 5 S. Òóõàéí øààðäëàãààð õîîëíû ºìíº àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Susp. Zinci-insulini amorphi pro injectionbus 5 ml D.t.d.N. 2 S.10-20ED-ýýð õîîëíû ºìíº àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Susp. Zinci-insulini crystallisati pro injetioni bus 5 ml D.t.d.N. 2 S.10-20ED-ýýð õîîëíû ºìíº àðüñàí äîð òàðèóëàõ  255

Áóíüæàâûí Îðãèë

8.4. ×èõðèéí áóñ øèæèí

Rp: Adiurecrini 5 ml D.t.d.N. 2 S.2-3 äóñëààð õàìàðò äóñààõ 

















Rp: Pituitrini 1,0 (5 ED) D. t. d. N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Adiurecrini 0,05 D. t. d. N. 10 in charta cerata S. ªäºðò 2-3 óäàà õàìðààð òàòàæ õýðýãëýõ Rp: Desmopressin (Adiuretin) 0,01% - 5 ml D.S. 1-4 äóñëààð 12 öàãèéí çàéòàé õàìàðò äóñààæ õýðýãëýõ

8.5. Áººðíèé äýýä áóë÷èðõàéí ºâ÷èí

Rp: Cortisoni 0,025 D.t.d.N. 80 in tab. S. Òóñãàé ñõåìýýð óóõ 















Rp: Prednisoloni 0,005 D.t.d.N. 100 in tab. S. Òóñãàé ñõåìýýð óóõ

Rp: Sol. Prednisoloni 3% - 1ml D.t.d.N. 10 in amp. S. Òóõàéí øààðäëàãààð 1ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèóëàõ 

 256

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Methylprednisoloni 0,004 D.t.d.N. 50 in tab. S. Òóñãàé ñõåìýýð óóõ 





Rp: Dexamethasoni 0,0005 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Dexamethasoni 0,4% - 1ml D.t.d.N. 10 in amp. S. ªäºðò 1ìë-ýýð 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Ung. Fluocinoloni acetonidi 0,025% - 10,0 D.S. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 





Rp: Triamcinoloni 0,004 D.t.d.N. 50 in tab. S. ªäºðò 1 øèðõýãýýð 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Susp. Triamcinoloni acetonidi 4% - 1ml D.t.d.N. 10 in amp. S. ªäºðò 1 óäàà 1ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Ung. Betamethasoni 0,1% - 15,0 D.S. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 





Rp: Desoxycortoni acetatis 0,005 D.t.d.N. 50 in tab. S.1 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà õýëýí äîð òàâèx 



 257



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Desoxycortoni acetatis oleosae 0,1% 1ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Hormoni adreno-corticotropini 10 ED D. t. d. N. 10 S. 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ

8.6. Áýëãèéí áóë÷èðõàéí ºâ÷èí

Rp: Folliculini oleosi 1,0 (5000 ED) D. t. d. N. 5 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 



























Rp: Sol. Oestradioli dipropionici oleosae 0,1%-1,0 D. t. d. N. 3 in amp. S. ªäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Synoestroli 0,001 D. t. d. N. 10 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà óóõ Rp: Diaethylstilboestroli 0,001 D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ Rp: Sol. diaethylstilboestroli oleosae 0,1% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 

 258

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Progesteroni oleosae 0,5% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 



































Rp: Pregnini 0,005 D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ Rp: Methyltestosteroni 0,005 D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ Rp: Sol. Testosteroni propionici oleosae 2,5% - 1,0 D. t. d. N. 3 in amp. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Sol. Synoestroli oleosae 2% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Pituitrini 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Gonadotropini chorionici pro injectionibus 1000 ED D.t.d.N. 10 in flaconi S. * Ýðýãòýé õ¿íä 7 õîíîãò 2-3 óäàà áóë÷èíä òàðèõ. Ýìýãòýé õ¿íä áèåíèé þì èðñýíèé äàðààõü 10-12 äàõü õîíîãîîñ ýõëýí 3000 íýãæýýð 2-3 õîíîîä òàðèíà.  259

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Gonadotropini menopaustici pro injectioni bus 75 ED D.t.d.N. 10 in flaconi S. 75-150 íýãæýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Sexoforte D.t.d.N. 30 in tab. S. Ýð áýëãèéí ñóëðàëûí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóæ õýðýãëýõ

8.7. ªí÷èí òàðõèíû ºâ÷èí

Rp: Corticotropini 20 ED D.t.d.N. 10 in flaconi S. 10-20 íýãæýýð õîíîãò 2-4 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Somatotropini humanici 4 ED D.t.d.N. 6 in flaconi S. 2-4 íýãæýýð äîëîî õîíîãò 2-3 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Adiposini pro injectionibus 50 ED D.t.d.N. 10 in flaconi S. 50 íýãæýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ

8.8. Áîäèñûí ñîëèëöîîíû õÿìðàë

Rp: Dragee Acidi ascorbinici 0,1 D.t.d.N 50 S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 



 260



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Dragee “Multivitaminum” N 50 D.S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Calcii gluconici 500 mg D.t.d.N. 60 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Scelid 200 mg D.t.d.N. 100 in tab. S. *Îñòåîïîðîçûí ¿åä 2ø –ààð õîîëíîîñ 2öàãèéí ºìíº þìóó õîîëíû äàðàà ºäºðò 1óäàà 3ñàð óóëãààä 6 ñàð àìðààä äàõèí óóëãàíà 





Rp: Nicotinamidi 0,025 D.t.d.N. 50 in tab. S. ÐÐ-àìèíäýìèéí äóòëûí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Multivitamini D.t.d.N. 100 in tab. S. ªäºðò 1-ýýð 1 óäàà óóõ 





Rp: Vitamini B complex D.t.d.N. 50 in tab. S. ªäºðò 1-ýýð 2-4 óäàà óóõ 





Rp: Vitamini B complex 2 ml D.t.d.N. 15 in amp. S. 2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 



 261



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Calcii glycerophosphatis 500 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. ªäºðò 1-ýýð 3 óäàà óóõ 





Rp: Retinoli 10000 IED D.t.d.N. 60 in tab. S. ªäºðò 1-2 øèðõýãèéã óóæ õýðýãëýõ 





Rp: Pyridoxini 10mg D.t.d.N. 30 in tab. S. ªäºðò 1-2 øèðõýãýýð 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Geritamin (Retinol+Tocoferol) D.t.d.N. 40 in capsulis gel. S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ

 262

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Á¿ëýã 9. ÕÝÐËÝÃ, ÕÝÐËÝà ҪÑÒ ªÂ×ͯ¯Ä ÁÎËÎÍ ÍÓÐÓÓ, ¯Å ̪×ÍÈÉ ÁÓÑÀÄ ªÂ×ÈÍ ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

9.1. Õýðëýã ºâ÷èí

Rp: Benzylpenicillini benzathini 1200000 ME D.t.d.N. 12 in flacone S. 2-3 äîëîî õîíîã òóòàì 1 ôëàêîíûã 3ìë íýðìýë óñ þìóó íîâîêàèíä óóñãàæ áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Dicillini-3 600000 ED D.t.d.N 12 in flaconis S. 7 õîíîãò 1-2 óäàà 1 ôëàêîíûã 3 ìë íýðìýë óñàíä íàéðóóëæ, áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Phenoxymethylpenicillini 250 mg D.t.d.N. 40 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ 





Rp: Erythromycini 250 mg D.t.d.N. 60 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Natrii salicylatis 10% - 5 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. ªäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèóëàõ 



 263



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Natrii salicylatis 10% - 200 ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 



































Rp: Declofenac natrii (Voltaren) 50 mg D.t.d.N. 50 in tab. S. 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Indometacini 0,025 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Acidi acethylsalycilici 500 mg D.t.d.N. 100 in tab. S. 2 øàõìàëààð õîíîãò 4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Ibuprofeni 0,4 D.t.d.N. 40 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Delagyli 0,25 D.t.d.N. 100 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ Rp: Prednisoloni 5 mg D.t.d.N. 100 in tab. S. Ñõåìýýð (õîíîãò 4-6 øàõìàëààð ýõýëæ, àëãóóð áàãàñãàí õýðýãëýõ) óóõ  264

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

9.2. Ðåâìàòîèä àðòðèò, êîëëàãåíèé áóñàä ºâ÷í¿¿ä

Rp: Acidi acethylsalycilici 500 mg D.t.d.N. 100 in tab. S. 2 øàõìàëààð õîíîãò 4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Butadioni 0,15 D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Reopyrini 0,125 D.t.d.N. 20 in dragee S. 1-ýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Indomoni 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Supp. Indometacini retard 0,1 D.t.d.N. 10 S. Õîíîãò 1 óäàà øóëóóí ãýäñýýð õèéõ 





Rp: Voltaren retard 100 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 1 óäàà óóõ 





Rp: Naproxeni 0,25 D.t.d.N. 25 in tab. S. 1 øèðõýãýýð ºã뺺 áà îðîé óóõ  265

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Prednisoloni 5 mg D.t.d.N. 100 in tab. S. Ñõåìýýð (õîíîãò 4-6 øàõìàëààð ýõýëæ, àëãóóð áàãàñãàí õýðýãëýõ) óóõ 





Rp: Triamcinoloni 4 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Kenalog-40 1 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. 1 ìë-ýýð 3-4 äîëîî õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Sol. Dimethylsulfoxidi (Dimexid) 30% - 50 ml Cyclophosphani 200 mg Hydrocortisoni 125 mg M.D.S. *Ðåâìàòîèä àðòðèòûí ¿åä ¿åíèé ãàäàðãóóä êîìïðåññ (ºäºðò 1 óäàà 2 öàãèéí òóðø òàâèõ áà íèéòäýý 10 õîíîã ¿ðãýëæë¿¿ëýõ) òàâèõ 





Rp: Methotrexati 2,5 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1 øàõìàëààð 7 õîíîãò 3 óäàà (õîîðîíä íü 12 öàãèéí çàéòàé) óóõ 



 266



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Azathioprini 0,05 D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà óóõ 





Rp: Leikeran (Chlorbutinum) 2 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Cyclosporini 50 mg D.t.d.N. 40 in capsulis S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: D-penicillamin 0,15 D.t.d.N. 30 in capsulis S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Hydroxychloroquine 0,2 D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 1 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Pyroxicam 10 mg D.t.d.N. 20 in capsulis S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Sulfasalazine 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2-4 óäàà óóõ

 267

Áóíüæàâûí Îðãèë

9.3. ªâºðìºö áóñ àðòðèò, îñòåîàðòðîç

Rp: Acidi acetylsalicylici 500 mg (100-500 mg) D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 



































Rp: Amidopyrini 0,25 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Diclofenaki natrici 25 mg D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Ibuprofeni 200 mg (400 mg) D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Indomethacini 25 mg D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Paracethamoli 500 mg (100-500 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Paracethamoli 125mg/5 ml in sirop DS. 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Codeini phosphorici 0,030 (30 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ  268

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Morphini sulphati 10 mg D. t. d. N. 10 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 









































Rp: Morphini hydrochloridi 10 mg (20, 30 mg) D. t. d. N. 10 in suppositorium. S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà øóëóóí ãýäñýíä õèéõ Rp: Sol. morphini hydrochloridi 10mg/1ml D. t. d. N. 10 in amp. S. 1 òóíøèëýýð õîíîãò 1 óäàà àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Petidini hydrochloridi 50 mg (100 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Sol. petidini hydrochloridi 50mg/1ml D. t. d. N. 10 in amp. S. 1 òóíøèëýýð õîíîãò 1 óäàà àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Sol. fentanyli 0,005% - 2 ml (5ml) D. t. d. N. 2 in amp. S. Õîíîãò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèóëàõ Rp: Aminofenazoni (Reopyrini seu Pyrabutoli) 0,25 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ

 269

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Reopyrini 5 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 

















Rp: Naproxeni 0,25 D.t.d.N. 25 in tab. S. 1 øèðõýãýýð ºã뺺 áà îðîé óóõ Rp: Susp. Hydrocortisoni 2,5% - 5 ml D.t.d.N. 10 S. ¯åíèé õºíäèéä òàðèóëàõ Rp: Ung. Chondroitin sulfate (Chondroxide) 5% - 30,0 D.S. ªäºðò 2-3 óäàà ¿åíä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ

9.4. Ïîäàãðà áóþó òóëàé ºâ÷èí Rp: Allopurinoli (Miluriti)100 mg D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1-3 óäàà óóõ 















Rp: Urodani 100,0 D.S. 1 öàéíû õàëáàãà ýìèéã õàãàñ àÿãà óñàíä óóñãàæ, ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Cinchopheni (Atophani) 0,5 D.t.d.N. 20 in tabul. S. *1|2-1 øàõìàëààð ñîäûí þìóó ø¿ëòëýã óíäààãààð äàðóóëæ, ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ 

 270

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Aminophenazoni 0,25 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





























Rp: Naproxeni 0,25 D.t.d.N. 25 in tab. S. 1 øèðõýãýýð ºã뺺 áà îðîé óóõ Rp: Granulorum Urodani 100,0 D.S. Àÿãàíû òàë óñàíä 1 öàéíû õàëáàãûã óóñãàí ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ºìíº óóíà. Rp: Olei Terebinthinae rectificati 50,0 D.S. ¯åíèé ãýìòñýí õýñýãò ò¿ðõýõ Rp: Cystenali 10 ml D.S. 3-4 äóñëûã ¸îòîí äýýð äóñààæ, õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº õýðýãëýõ Rp: Gran. Magurliti 2,0 D.t.d.N. 100 S. 1 ïàêåòààð ºäºðò 3-4 óäàà óñààð äàðóóëæ óóõ

9.5. Îñòåîõîíäðîç, Ñïîíäèëîàðòðîç, Ñïîíäèëåç Rp: Diclofenaci 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 



 271



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Indometacini 0,025 D.t.d.N. 50 in caps. gel. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 



















































Rp: Ac. Acetylsalicylici 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Ibuprofeni 0,2 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Phenylbutazoni 0,15 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Dragee “Pyrabutolum” N 20 D.S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Sol. Camphorae spirituose 10% - 50 ml D.S. Ãàäóóð õýðýãëýõ Rp: Ung. Apisarthroni 25,0 D.S. ¯åíèé îð÷èì áîëîí íóðóóíä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Ung. Vipratoxi 45,0 D.S. ¯åíèé îð÷èì áîëîí íóðóóíä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Ung. Chondroitin sulfate (Chondroxide) 5% - 30,0 D.S. ªäºðò 2-3 óäàà íóðóóíä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 

 272

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Natrii salicylatis 10% - 5 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèõ 



































Rp: Sol. Natrii salicylatis 10% - 200 ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Triamtereni 0,05 D.t.d.N. 20 in caps. gel. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1 óäàà óóõ Rp: Sol. Reopyrini 5 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Rumaloni 1 ml D.t.d.N. 20 in amp. S. 1-2 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Ipriflavone (Osteochin) 200 mg D.t.d.N. 50 in tab. S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Naproxeni 0,25 D.t.d.N. 25 in tab. S. 1 øèðõýãýýð ºã뺺 áà îðîé óóõ

 273

Áóíüæàâûí Îðãèë

9.7. Ò¿ãýýìýë âàñêóëèò áóþó Øåíëåéí-Ãåíîõûí ºâ÷èí Rp: Dipyridamole 25 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 







































Rp: Ticlopidine (Ticlid) 0,25 D.t.d.N. 40 in tab. S. 2-îîð ºäºðò 2 óäàà õîîëíû ¿åä óóõ Rp: Tabulettas “Ascorutinum” D.t.d.N. 80 S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Pentoxyphyllini 0,1 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Prednisoloni 5 mg D.t.d.N. 100 in tab. S. Ñõåìýýð (õîíîãò 4-6 øàõìàëààð ýõýëæ, àëãóóð áàãàñãàí õýðýãëýõ) óóõ Rp: Indometacini 0,025 D.t.d.N. 50 in caps. gel. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ Rp: Sol. Dimexide 33% - 50 ml Voltareni 100 mg M.D.S. Àðüñíû òóóðàëòòàé õýñãèéã àð÷èõ 

 274

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Á¿ëýã 10. ÌÝÄÐÝËÈÉÍ ªÂ×ÈÍ, ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

10.1. Íåâðàëãè

Rp: Rp: Acidi acetylsalicylici 300 mg (300-500 mg) D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Amidopyrini 0,25 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Analgini 0,5 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Antipyrini 0,25 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Paracethamoli 300 mg (300-500 mg) D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Amidopyrini Analgini aa 0,25 Codeini phosphorici 0,015 D. t. d. N. 10 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ  275

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Mentholi 0,75 Cocaini hydrochloridi 0,25 Vaselini 5,0 M. f. ung. DS. Ìýäðýëèéí ºâäºëò ºã÷ áóé õýñýãò ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 

















Rp: Declofenac natriñi (Voltaren) 50 mg D.t.d.N. 50 in tab. S. 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Sol. Reopyrini 5 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Revalgin D.t.d.N. 20 in tab. S. ªâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ

10.2. Íåâðèò, Ïëåêñèò, Ðàäèêóëèò

Rp: Sol. Proserini 0,05% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð þìóó áóë÷èíä òàðèóëàõ 











Rp: Sol. Neostigmini bromidi 0,05% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð þìóó áóë÷èíä òàðèóëàõ

 276

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Galanthamini hydrobromidi 1% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 0,5-1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð þìóó áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Pyridostigmini bromidi 0,5% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð þìóó áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Analgini 0,5 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Vitamini B complex 2 ml D.t.d.N. 30 in ampul. S. 2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Natrii adenosintriphosphorici 1% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Natrii nicotinici 5% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Reopyrini 5 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ  277

Áóíüæàâûí Îðãèë

10.3. Ìèãðåíü Rp: Ergotamini tartarici 2 mg D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Ergotamini tartarici 1 mg D. t. d. N. 10 in supposit. S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà øóëóóí ãýäñýýð õèéõ 





Rp: Propranololi hydrochloridi 20 mg (40 mg) D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 2-4 óäàà óóõ 





Rp: Anaprilini 40mg D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1-4 óäàà óóõ 





Rp: Acidi acethylsalicylici 500 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Dipyridamoli (Curantyli) 25 mg D.t.d.N. 30 in dragee S. 1-3 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ

10.4. Ìèàñòåíè

Rp: Sol. Proserini 0,05% - 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð òàðèóëàõ  278

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Mestinoni 0,06 D. t. d. N. 10 in dragees. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Ephedrini hydrochloridi 5% - 1ml D.t.d.N. 10 in ampullis S. 1 ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà àðüñàí äîð òàðèõ 





Rp: Sol. Atrophini sulfatis 0,05% - 1ml D.t.d.N. 6 in ampullis S. 1-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ 





Rp: Extr. Aloes 1,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä þìóó àðüñàí äîð òàðèóëàõ

10.5. Òàðõèíû öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàë Rp: Sol. Aminophyllini (Euphyllini) 2,4% - 10 ml D.t.d.N. 10 in ampul. S. 5-10 ìë-ýýð ãëþêîçûí óóñìàëòàé õîëüæ, ñóäñàíä ààæèì òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Papaverini hydrochloridi 2% - 2,0 D. t. d. N. 10 in amp. S. 2 ìë-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 



 279



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Euphyllini 0,1 D. t. d. N. 10 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Cinnarizini 0,025 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Vincapani 0,01 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Cerebrolysini 5 ml D.t.d.N. 25 in amp. S. *Òàðõèíû öóñíû ýðãýëòèéí õÿìðàëûí õóðö ¿å ºíãºðñíèé äàðàà 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä þìóó ñóäñààð òàðèóëàõ

10.6. Ìåíèíãèò, Ýíöåôàëèò Rp: Benzylpenicillini 500000 ED D.t.d.N. 30 in flaconi S. 1-2 ñàÿ íýãæýýð íîâîêàèíû óóñìàëä íàéðóóëæ, 4-6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Acidi glutaminici 0,5 Glucosi 0,5 M. f. pulv. D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 



 280



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Gentamycini sulfatis 80mg|2ml D.t.d.N. 12 in ampullis S. 1-2 àìïóëààð 8-12 öàãààð áóë÷èíä òàðèõ

10.7. Ýíöåôàëîïàòè

Rp: Acidi glutaminici 0,25 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíîîñ ºìíº óóõ 





























Rp: Glicini 100mg D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà õýëýí äîð òàâüæ øèìýõ Rp: Pyroxicami 0,02 D.t.d.N. 20 in caps. gel. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ Rp: Pyracetami 0,2 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ Rp: Pyracetami 0,4 D.t.d.N. 20 in caps. gel. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ Rp: Sol. Pyracetami 20% - 5 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1 òóíøèëýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 



 281



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Cinnarizini 0,025 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Vincapani 0,01 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Acidi gamma-aminobutirici 0,25 D.t.d.N. 100 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Pantocrini 30,0 DS. 25-30 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Tinct. Ginsengi 50,0 DS. 25-30 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ

10.8. Ìèåëèò Rp: Sol. Neostigmini bromidi 0,05% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Galanthamini hydrobromidi 1% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 0,5-1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 



 282



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Pyridostigmini bromidi 0,5% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð áóë÷èíä þìóó àðüñàí äîð ºäºðò 1 óäàà òàðèóëàõ 





Rp: Chlorali hydrati 1,0 Mucilaginis Amyli Aquae destillatae aa 25 ml M.D.S. Áóðãóé òàâèõ 





Rp: Nitrazepami 0,005 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Tab.”Tardylum” N 20 D.S. 1-ýýð óíòàõûí ºìíº óóõ 





Rp: Phenobarbitali 0,1 D.t.d.N. 10 in tab. S. 1-ýýð óíòàõûí ºìíº óóõ 





Rp: Naproxeni 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºã뺺 áà îðîé óóõ 





Rp: Dihydroergotamini 0,0025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ 



 283



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Dihydroergotamini 0,1% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ 























Rp: Sol. Coffeini natrii benzoatis 10% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Coffeini 0,1 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ Rp: Methyldopi 0,25 D.t.d.N. 50 in tab. S. Öóñíû äàðàëò èõýäñýí ¿åä 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ Rp: Sol. Magnesii sulfatis 25% - 10 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 5-10 ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèóëàõ

10.9. Ïàðêèíñîíèçì Rp: Biperideni hydrochloridi 2 mg D.t.d.N. 50 in tab. S. ªäºðò 1-ýýð 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Levodopa+Carbidopa (Sinemet) 100mg+10mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 



 284



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Levodopa+Carbidopa 250mg+25mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Levodopi 100 mg Carbidopi 10 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Levodopi 250 mg Carbidopi 25 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Amantadini 100 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Selegiline 5 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Õîíîãò 1-2 øàõìàëûã óóæ õýðýãëýõ 



 285



Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 11. ÑÝÒÃÝÖÈÉÍ ªÂ×ÈÍ ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

11.1. Íîéðã¿éäýë áà ñýòãýë ò¿ãøèëò

Rp: Diazepami 0,005 D.t.d.N 20 in tabulettis S. 1-2 øèðõýãýýð 1-2 óäàà óóõ 



































Rp: Clomipramini hydrochloridi 10mg (25mg) D.t.d.N. 30 in capsulis S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Natrii bromidi 6,0 Aquae destillatae ad 200 ml MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 4 óäàà óóõ Rp: Nitrazepami (Eunoctini) 0,005 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ Rp: Tab.”Tardylum” N 20 D.S. 1-2 øèðõýãýýð óíòàõûí ºìíº óóõ Rp: Phenobarbitali 0,1 D.t.d.N. 10 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð óíòàõûí ºìíº óóõ Rp: Phanodorm 0,2 D.t.d.N. 6 in tabul. S. 1|2 – 1 øàõìàëààð óíòàõààñ õàãàñ öàãèéí ºìíº óóõ  286

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Radedorm 0,01 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð óíòàõààñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóõ 

































Rp: Motoloni 0,2 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1-ýýð óíòàõààñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóõ Rp: Chlorali hydrati 1,0 Mucilaginis Amyli Aquae destillatae aa 25 ml M.D.S. Áóðãóé òàâüæ õýðýãëýõ Rp: Rohypnol (Flunitrazepam) 1mg D.t.d.N. 20 in tab. S.*Íîéðã¿éäëèéí ¿åä 1\2-1ø-ýýð óíòàõûí ºìíº óóíà. Õýò ºíäºð íàñ, óóøãè, ýëýãíèé äóòìàãøèë, õ¿¿õýä, æèðýìñýíä õîðèãëîíî. ßäðàõ, áóë÷èí ñóëðàõ, õèé þì ìýäðýãäýõ, øýýñ õààãäàõ, õàðøèë çýðýã ãàæ íºëºº ãàð÷ áîëíî. Rp: Glicini 100mg D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2 óäàà õýëýí äîð òàâüæ øèìýõ Rp: Bromazepam (Lexotan) 1,5 mg (3mg) D. t. d. N. 30 in tab. S. Ñýòãýëèéí ò¿ãø¿¿ð, áà÷èìäëûí ¿åä1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 

 287

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Midazolome (Dormicum) 15 mg D.t.d.N. 10 in tab. S. Íîéð ìóóäñàí ¿åä 1|2 – 1 øàõìàëààð óíòàõûí ºìíº óóõ

11.2. Íåâðîç

Rp: Natrii bromidi 6,0 Aquae destillatae ad 200 ml MDS. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





























Rp: Pantocrini 30,0 DS. 20-30 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Tinct. Ginsengi 50,0 DS. 15-25 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Calcii glycerophosphorici 0,5 D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ Rp: Andaxini 0,2 D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ Rp: Tab.”Bellargaminum” N 50 D.S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Dragee “Belloid” N 50 D.S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 



 288



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Glicini 100mg D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà õýëýí äîð òàâüæ øèìýõ 























Rp: Sol. Coffeini natrii benzoatis 10% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Coffeini 0,1 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ Rp: Alprazolami 0,25 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Tranxen (Dikalii chlorozepat) 5 mg D.t.d.N. 30 in dragee S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ

11.3. Àðõèíä äîíòîõ ºâ÷èí

Rp: Disulfirami 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. Õîíîãò 1 øàõìàëààð 1 óäàà óóõ 











Rp: Esperali 500 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 1 óäàà (¿ð ä¿í ãàðâàë 1|2-1|4 øàõìàë áîëãîæ áàãàñãàí õýðýãëýõ) óóõ  289

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Disulfirami (Esperali) 100mg D.t.d.N. 10 in tab. S.*2 øàõìàë òóñ á¿ðýýð àðüñàí äîð ñóóëãóóëàõ (ýíý ¿éëäëèéã 4 óäàà äàâòàõ ¸ñòîé áà àðüñíû ç¿ñëýã õèéñýí õýñãèéí òîéðîíä øàõìàëóóäûã ÷àãò áóþó + õýëáýðòýé ñóóëãàíà. Äàðàà íü î¸äîë òàâüæ áîîíî) 





Rp: Lithii carbonatis 0,3 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ

11.4. Ýïèëåïñè

Rp: Acidi valproici (Valproate sodium) 200 mg (500 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 























Rp: Sol. diazepami 5mg/1ml – 2 ml D. t. d. N. 10 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Carbomazepini 100 mg (200 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ Rp: Fenitoini 25 mg (50, 100 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ Rp: Phenobarbitali 15 mg (15-100 mg) D. t. d. N. 10 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà óóõ  290

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Acidi glutaminici 0,25 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíîîñ ºìíº óóõ 











Rp: Hexamidini 0,25 D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ Rp: Benzobarbitali (Benzonali) 100 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ

11.5. Äåïðåññè

Rp: Azapheni 0,025 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1 óäàà óóõ 























Rp: Amitriptylini (Amitriptylini hydrochloridi) 0,025 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-3 óäàà óóõ Rp: Melipramini 25 mg D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà (¿äýýñ ºìíº) óóõ Rp: Nuredali 0,025 D.t.d.N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºã뺺 áà ºäºð óóõ  291

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Aminaloni (Gammaloni) 0,25 D.t.d.N. 100 in dragee S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-4 óäàà óóõ

11.6. Ñîëèîðîë

Rp: Sol. Chlorpromazini (Aminazini) 2,5% - 1ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 



































Rp: Chlorpromazini 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ Rp: Sol. Levomepromazini (Tisercini) 2,5% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ Rp: Levomepromazini 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-4 óäàà óóëãàõ Rp: Sol. Haloperidoli 0,5% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ Rp: Sol. Droperidoli 0,25% - 10 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 3-5 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ Rp: Sol. Diazepami 0,5% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ  292

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Diazepami 0,005 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 















































Rp: Meprobamati 0,2 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ Rp: Trimetozini 0,3 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð 3 óäàà óóëãàõ

Rp: Amitriptylini 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ Rp: Imipramini 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Rp: Clomipramini 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Rp: Nialamidi 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Rp: Lithii carbonatis 0,3 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ

 293

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Carbamazepini 0,2 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 















































Rp: Primidoni 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Rp: Phenytoini 0,1 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1-3 óäàà óóëãàõ Rp: Ethosuximidi 0,25 D.t.d.N. 50 in caps. gel. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Rp: Benzobarbitali 0,1 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1-3 óäàà óóëãàõ Rp: Acidi Valproici 0,015 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Rp: Trimethadioni 0,2 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Rp: Levodopi 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ

 294

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Levodopi 0,25 Carbidopi 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1-3 óäàà óóëãàõ 





























Rp: Amantadini hydrochloridi 0,1 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Rp: Amfethamini sulfatis 0,01 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Rp: Alprazolami 0,5 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. *1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóëãàõ (Õ¿¿õäýä õýðýãëýæ áîëîõ ýñýõ íü òîãòîîãäîîã¿é áîëíî) Rp: Fluphenazini 1mg D.t.d.N. 20 in tab. S. ªäºðò 1-2 øèðõýãèéã óóõ áà ààæèì òóíã íýìýãä¿¿ëíý. Rp: Haloperidoli 1,5 mg D. t. d. N. 20 in tab. S. Ìýäýãäýõ¿éö äîøãèðîëã¿é ¿åä 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 1 óäàà óóëãàõ

 295

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 12. ͯÄÍÈÉ ªÂ×ÈÍ, ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

12.1. Êîíúþíêòèâèò

Rp: Sol. Sulfacyli-natrici ( Sulfacetamidi-natrii) 30% - 10 ml D.S. 1-2 äóñëààð ºäºðò 4-5 óäàà äóñààõ 













































Rp: Acidi borici 2% - 20ml D.S. ªäºðò 2-3 óäàà í¿äèéã óãààõ Rp: Sol. Argenti nitratis 1% - 10 ml D.S. Ýìãýãòýé í¿äýíä 1-2 äóñëààð äóñààæ õýðýãëýõ Rp: Sol.Gentamycini 0.3% - 3ml D.S. 1-2 äóñëààð í¿äýíä ºäºðò 4-6 óäàà äóñààõ Rp: Ung. Hydrocortisoni 0,5% - 2,5 D.S. Í¿äíèé çîâõèíä õàâ÷óóëàõ Rp: Sol. Prednisoloni 0,5% - 5 ml D.S. ªäºðò 2-4 óäàà í¿äýíä äóñààõ Rp: Sol. Norsol (Mazipredone) 1% - 5 ml pro oculi D.S. Õàðøèëò ¿ðýâñëèéí ¿åä í¿äýíä äóñààõ Rp: Ung. Prednisoloni 0,5% - 5,0 D.S. Í¿äíèé çîâõèíä õàâ÷óóëàõ 

 296

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Xylomethazolini 0,1% -10 ml D.t.d.N. 1 flacone S. 1-2 äóñëààð ºäºðò 1-2 óäàà í¿äýíä äóñààõ 























Rp: Sol. Cromohexal 2% - 10 ml D.S. õàðøèëò ïðîöåññèéí ¿åä í¿äýíä äóñààæ õýðýãëýõ Rp: Naphthyzini 0,1% - 10 ml D.S. Õàðøèëò ¿ðýâñëèéí ¿åä í¿äýíä äóñààõ Rp: Oxatomide 30 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Õàðøèëò êîíüþíêòèâèòûí ¿åä 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóæ õýðýãëýõ Rp: Ung. Tetracyclini ophthalmici 1% - 5,0 D.t.d.N. 1 in tub. S. Í¿äíèé çîâõèíä ºäºðò 2-5 óäàà íèìãýí ò¿ðõýæ õýðýãëýõ

12.2. Êåðàòèò, öàãàà óíàëò

Rp: Sol. Tetracaini 0,5% - 10 ml D.S. Ãýìòñýí õýñýãò ò¿ðõýõ 

















Rp: Sol. Cocaini hydrochloridi 2% - 5 ml D.S. Ãýìòñýí õýñýãò ò¿ðõýõ Rp: Sol.Gentamycini 0.3% - 3ml D.S. 1-2 äóñëààð í¿äýíä äóñààõ

 297

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Ung. Gentamycini 0.1% - 2,0 D.t.d.N. 1 in tubic S. Í¿äýíä ºäºðò 1-2 óäàà ò¿ðõýõ 





























Rp: Sol. Tobrex (Tobramycinum) 5 ml pro oculi D.S. ¯ðýâñëèéã äàðàõ çîðèëãîîð í¿äýíä äóñààõ Rp: Sol. Tobradex 0,1% - 5 ml pro oculi D.S. Í¿äýíä äóñààõ Rp: Ung. Acycloviri pro oculi 3% - 2,0 DS. Í¿äíèé çîâõèíä õàâ÷óóëàõ Rp: Doxicyclini hydrochloridi 100 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. Õîíîãò 1-ýýð 2-3 äîëîî õîíîã óóõ Rp: Sol. Fluoresceini 1% - 5 ml D.S. Í¿äíèé ýâýðëýãèéí ãýìòëèéã òîäðóóëàõ çîðèëãîîð í¿äýíä 1-2 äóñëûã äóñààæ õýðýãëýõ.

12.3. Êàòàðàêòà

Rp: Sol. Phosphacoli 0,013% - 10 ml D.S. 1-2 äóñëààð õî¸ð í¿äýíä ýýëæëýí ºäºðò 2-3 óäàà äóñààõ 





Rp: Azapentaceni polysulphonati 15 ml D.S. 2 äóñëààð ýìãýãòýé í¿äýíä õîíîãò 3-5 óäàà äóñààõ  298

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

12.4. Ãëàóêîìà

Rp: Sol. Pilocarpini hydrochloridi 2% - 10 ml D.S. 1-2 äóñëààð ºäºðò 2-3 óäàà äàðàëò èõòýé í¿äýíä äóñààõ 























Rp: Pilocarpini hydrochloridi 0,1 Physostigmini salicylatis 0,025 Aquae destillatae ad 10 ml M.D.S. Äàðàëò èõòýé í¿äýíä 1-2 äóñëààð ºäºðò 2-3 óäàà äóñààõ Rp: Sol. Timololi maleatis 0,25% - 5 ml D.S. 1-2 äóñëààð ºäºðò 2 óäàà äóñààõ Rp: Sol. Carbacholini (Carbocholum) 1% - 5 ml D.S. ªäºðò 2-4 óäàà äàðàëò èõòýé í¿äýíä äóñààõ Rp: Acetazolamidi (Diacarbi) 0,25 D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-3 óäàà óóõ

12.5. Áóñàä ºâ÷èí, ýìãýã

Rp: Sol. Physostigmini salicylatis 0,25% - 10 ml D.S. 1-2 äóñëààð ºäºðò 4-6 óäàà äóñààõ 











Rp: Sol. Atropini sulfatis 1% - 5 ml D.S. 1-2 äóñëààð í¿äýíä äóñààõ

 299

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Homatropini methylbromidi 0,25% - 10 ml D.S. 1-2 äóñëààð í¿äýíä äóñààõ 

















Rp: Sol. Platyphyllini hydrotartratis 1% - 10 ml D.S. 1-2 äóñëààð í¿äýíä äóñààõ Rp: Sol. Epinephrini 2% - 10 ml D.S. 1-2 äóñëààð í¿äýíä äóñààõ Rp: Solcoseryl 5,0 gel. pro oculi D.S. *Í¿äíèé ýâýðëýãèéí ÿíç á¿ðèéí øàëòãààíò ýìãýã áîëîí í¿äíèé ýâýðëýãèéã íºõºõ õàãàëãààíû ºìíº áà õîéíî í¿äýíä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ

 300

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Á¿ëýã 13.

×ÈÕ, ÕÀÌÀÐ, ÕÎÎËÎÉÍ ªÂ×ÈÍ, ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

14.1. Ãàäíà, äóíä ÷èõíèé ¿ðýâñýë

Rp: Sol. Gentamycini 3% - 5 ml D.S. 2-3 äóñëààð ºâäñºí ÷èõýíä ºäºðò 2-3 óäàà äóñààõ 





Rp: Amoxicillini 500 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Amoxicillini 250 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. Õ¿¿õäýä 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Azithromycini 250 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Azithromycini 125 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Õ¿¿õäýä 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóëãàõ

14.2. Ðèíèò áà õàìðààñ öóñ ãîîæèõ

Rp: Sol. Ephedrini hydrochloridi 2% - 10 ml D.S. Õàìàðò 1-2 äóñëààð ºäºðò 3-4 óäàà äóñààõ  301

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Naphazolini 0,1% - 10 ml D.S. 1-2 äóñëààð õàìàðò ºäºðò 4-6 óäàà äóñààõ 





Rp: Naphthyzini 0,1% - 10 ml D.S. Õàðøèëò ¿ðýâñëèéí ¿åä õàìàðò äóñààõ 





Rp: Ketotifeni 0,001 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà (ºã뺺, îðîé) õîîëëîõ ¿åäýý óóõ 





Rp: Xylomethazolini 0,1% -10 ml D.t.d.N. 1 flacone in gel. S. 1-2 äóñëààð ºäºðò 1-2 óäàà õàìàðò äóñààõ 





Rp: Oxatomide (Tinzet) 30 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Õàðøèëò ðèíèòèéí ¿åä 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóæ õýðýãëýõ 





Rp: Sol. Adrenalini hydrochloridi 0,1% - 10 ml D.S. Õàìðààñ öóñ ãîîæèõ ¿åä õàìàðò äóñààõ þìóó õºâºíä øèíãýýæ, ÷èõýýñ òàâèõ

14.3. Ôàðèíãèò, àíãèíà, òîíçèëëèò

Rp: Solutionis Furacillini 1:5000 – 500 ml D.S. Õîîëîéã ºäºðò 3-4 óäàà çàéëàõ 



 302



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Ambazone (Faringosept) 0,01 D. t. d. N. 10 in tab. S. *1 øèðõýãèéã õîîëíîîñ 15-30 ìèíóòûí äàðàà àìàíäàà õ¿ëõýí óóñãàõ ìàÿãààð õýðýãëýõ áà ò¿¿íýýñ õîéø 3 öàãèéí òóðø þì èäýæ, óóõûã õîðèãëîíî. ªäºðò 3-5 øàõìàëûã õýðýãëýíý. 





Rp: Septolete D.t.d.N. 30 in tab. S. 1 øèðõýãýýð 2-3 öàãèéí çàéòàé õ¿ëõýæ õýðýãëýõ 





Rp: Amoxicillini 500 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Benzylpenicillini (Penicillini G) 500000 ED D.t.d.N. 20 in flacone S. 1 ôëàêîíûã 2 ìë íîâîêàèíû óóñìàëä íàéðóóëæ, 6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðõè

14.6. Áóñàä ºâ÷èí ýìãýã

Rp: Tab.”Aeronum” N 10 D.S. 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Ofloxacin (Tariferid) 200 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Ñèíóñèò ºâ÷íèé ¿åä 2 øèðõýãýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ  303

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Amoxicillini 500 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 2 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Amoxicillini|Clavulanic acid 500mg|125mg D.t.d.N. 20 in tabul S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Azithromycini 250 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Doxicyclini hydrochloridi 100 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò íýã óäàà, 8-12 õîíîã óóõ 





Rp: Xylomethazolini 0,1% -10 ml D.t.d.N. 1 flacone in gel. S. 1-2 äóñëààð ºäºðò 1-2 óäàà õàìàðò äóñààõ 



 304



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Á¿ëýã 14.

ÀÌÍÛ ÕªÍÄÈÉÍ ªÂ×ÈÍ, ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

Rp: Acidi borici 2%-100ml D.S. Ñòîìàòèò ºâ÷íèé ¿åä ºäºðò 2-3 óäàà àì çàéëàõ 





Rp: Alumecatini 100 ml D.S. Ïàðàäîíòîç ºâ÷íèé ¿åä ýìèéã õºâºíä øèíãýýí, ø¿äíèé áóéë áà çàâæíû çàâñàð õàâ÷óóëàõ áàéäëààð õýðýãëýõ 





Rp: Natrii fluoridi 15,0 Glycerini 5,0 M. f. pasta DS. Ø¿äíèé öîîðñîí õýñýãò ÷èõýýñ òàâèõ ìàÿãààð õýðýãëýõ 





Rp: Chloramini 1,0 Natrii hydrocarbonici 2,0 Aq. Destillatae 100,0 MDS. Ø¿ä öîîðñîí ¿åä àìûã ºäºðò 3-4 óäàà çàéëàõ 





Rp: Furacillini 1:5000 – 100,0 DS. Ñòîìàòèò áà áóéëíû ¿ðýâñëèéí ¿åä àì çàéëàõ 



 305



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Natrii tetraborici (boracis) 3% - 100,0 DS. ªäºðò 2-3 óäàà àìûã çàéëóóëàõ 





Rp: Natrii tetraborici 2,0 Glycerini Aq. Destillatae aa 10,0 MDS. Õºâºíä øèíãýýæ ºâäñºí ø¿äýíä çóóëãàõ 





Rp: Natrii tetraborici Glycerini Aq. Destillatae aa 5,0 MDS. Õºâºíä øèíãýýæ ºâäñºí ø¿äýíä çóóëãàõ 





Rp: Methyleni coeruleni (Methylen blau) 1,0 Aq. Destillatae 45,0 MDS. Àìûã çàéëóóëàõ 





Rp: Sol. Aquosae viridis nitentis (Brilliant-grun) 1% - 20,0 DS. Ø¿äýíä çóóëãàõ 





Rp: Penicillini 200000 ED Sol. Novocaini 1% - 5,0 MDS. Õºâºíä øèíãýýæ ø¿äýíä çóóëãàõ 





Rp: Sol. Argenti nitrici 5% (10%) – 30,0 DS. Õºâºíä øèíãýýæ ø¿äýíä çóóëãàõ  306

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Á¿ëýã 15. ÀÐÜÑÍÛ ªÂ×ÈÍ ÝÌÃÝÃÈÉÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

15.1. Àðüñíû íóðàëò, áàòãà, èäýýò ¿ðýâñýë

Rp: Anaesthesini 2,0 Vaselini ad 20,0 M.f. unguentum D.S. Ãàäóóð (íóðàëò á¿õèé õýñýãò) ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 























Rp: Anaesthesini 2,0 Talci 3,0 Vaselini 15,0 M.f. pasta D.S. Ãàäóóð (íóðàëò á¿õèé õýñýãò) ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Anaesthesini 10,0 Talci 30,0 M.f. pulv. D.S. Àðüñíû íóðñàí õýñýãò öàöëàãà ìàÿãààð õýðýãëýõ Rp: Anaesthesini 5,0 Zinci oxydi 20,0 Talci 25,0 M.f. pulv. D.S. Àðüñíû íóðàëòòàé õýñýãò õîíîãò 2-3 óäàà öàöàõ  307

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Ung. Zinci oxydati 10% - 30,0 D.S. Àðüñíû ãýìòñýí õýñýãò ºäºðò 1-2 óäàà ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 



































Rp: Ac. salicylici 1,0 Amyli Zinci oxydi aa 12,0 Vaselini ad 50,0 M.f.pasta D.S. Àðüñíû ¿ðýâññýí õýñýãò ºäºðò 1-2 óäàà ò¿ðõýõ Rp: Zinci oxydi 20,0 Talci 30,0 M.f.pulvis subtilissimus D.S. Àðüñíû ãýìòñýí õýñýãò öàöëàãà áàéäëààð õýðýãëýõ Rp: Sol. Mentholi oleosae 2% - 10 ml D.S.Àðüñíû ãýìòñýí õýñýãò ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Bismuthi subgallatis 10,0 Zinci oxydi 20,0 Talci 30,0 M.f.pulvis subtilissimus D.S. Öàöëàãà áàéäëààð õýðýãëýõ Rp: Ung. Benzocaini 5% - 10,0 D.S. Ãàäóóð õýðýãëýõ Rp: Amoxicillini 500 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 2 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóõ  308

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Ofloxacin (Tariferid) 200 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Ñèíóñèò ºâ÷íèé ¿åä 2 øèðõýãýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ 









































Rp: Doxicyclini hydrochloridi 100 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. õîíîãò 1-2 óäàà, 2 äîëîî õîíîã õ¿ðòýë óóõ Rp: Roxitromycine (Brilide) 0,15 D.t.d.N. 20 in capsulis S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà (ºã뺺, îðîé) õîîëíû ºìíº óóõ Rp: Benzylpenicillini (Penicillini G) 1000000 ED D.t.d.N. 20 in flacone S. 2 ôëàêîíûã 4 ìë íîâîêàèíû óóñìàëä íàéðóóëæ, 8 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ. Rp: Acycloviri 200 mg (400, 800 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. Àðüñíû õîìõîéí ¿åä 1 øèðõýãýýð 4 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Cream Acycloviri 5% - 10,0 DS. Õîìõîéòñîí õýñýãò ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Benzoil peroxidi 5% - 30 ml D.S. Óã ýìèéí áýëäìýëýýð àðüñíû áàòãà ãàðñàí õýñãèéã ºäºðò 2 óäàà àð÷èõ Rp: Cream “Skinoren” 20% - 30,0 D.S. ªã뺺, îðîé í¿¿ðýý ñàéí óãààñíû äàðàà áàòãà ãàðñàí õýñýãò á¿õýëä íü íèìãýí ò¿ðõýæ õýðýãëýõ  309

Áóíüæàâûí Îðãèë

15.2. Íàìàðñ áîëîí àðüñíû áóñàä õàðøèëò ºâ÷í¿¿ä

Rp: Methylii salicylatis 5 ml Olei Lini 45 ml M.f. linimentum D.S. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 













































Rp: Ung. Prednisoloni 0,5% - 10,0 DS. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Ung. Hydrocortisoni 1% - 10,0 D.S. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Ung. Prednisoloni 0,5% - 10,0 D.S. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Ung. Locacorteni 0,02% - 15,0 D.t.d.N. 1 in tub. S. Àðüñíû ãýìòñýí õýñýãò ºäºðò 4-6 óäàà íèìãýí ò¿ðõýõ Rp: Ung. Lorinden A 15,0 D.t.d.N. 1 in tub. S. Àðüñíû ãýìòñýí õýñýãò ºäºðò 3 óäàà íèìãýí ò¿ðõýõ Rp: Ung. Lorinden C 15,0 D.t.d.N. 1 in tub. S. Àðüñíû ýìãýãòýé õýñýãò ºäºðò 3 óäàà íèìãýí ò¿ðõýõ Rp: Ung. Clobetasol (Dermovate) 0,05% - 25,0 D.t.d.N. 1 in tub. S. ªºð÷ëºëòòýé õýñýãò õîíîãò 1-2 óäàà ò¿ðõýõ 

 310

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Ung. Mazipredone (Depersolonum) 2,5% 10,0 D.t.d.N. 1 in tub. S. ªºð÷ëºëòòýé õýñýãò õîíîãò 1-3 óäàà íèìãýí ò¿ðõýõ

15.3. Õàéðñò ¿ëä áà áóñàä õýëáýðèéí ¿ëä

Rp: Ung. Antipsoriatici 50,0 D.S. Õàéðñò ¿ëä ºâ÷íèé ¿åä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 

















Rp: Ung. Psoriasini 25,0 D.S. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Ung. Calcipotriol (Psorcutan) 0,005% -100,0 D.S. Àðüñíû ººð÷ëºëòòýé õýñýãò ºäºðò 2 óäàà íèìãýí ò¿ðãýæ õýðýãëýõ Rp: Ung. Dermovate 0,05% - 25,0 D.t.d.N. 1 in tub. S. ªºð÷ëºëòòýé õýñýãò õîíîãò 1-2 óäàà ò¿ðõýõ

15.4. Àðüñíû 캺ãºíöºðò ºâ÷í¿¿ä

Rp: Sol. Methylrosalini chloridi (Gentian violet) 0,5% - 50 ml D.S. Àðüñíû ºâ÷èëñºí õýñãèéã àð÷èõ 











Rp: Ung. Nystatini 10,0 D.S. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ

 311

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Ung. Miconazoli 2% - 10,0 D.t.d.N. 1 in tube. S. ªäºðò 1-2 óäàà ºâ÷èëñºí õýñýãò ò¿ðõýõ 



































Rp: Ung. Clotrimazoli 1% - 15,0 D.S. ªäºðò 1-2 óäàà ºâ÷èëñºí õýñýãò ò¿ðõýõ Rp: Cream Isoconazole (Travogen) 20,0 D.t.d.N. 1 in tub. S. Àðüñíû ãýìòýëòýé õýñýãò ºäºðò 1 óäàà ò¿ðõýõ Rp: Ung. Travocort (Isoconazole|Diflucortolone) 15,0 D.t.d.N. 1 in tub. S. Àðüñíû ãýìòýëòýé õýñýãò ºäºðò 1 óäàà ò¿ðõýõ, õóðóóíû ñàëààíä ñàéòàð ò¿ðõýæ áîîõ Rp: Terbinafine (Binafine) 125 (250) mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà óóõ Rp: Cream Benafine 1% - 10,0 D.S. Àðüñíû ãýìòýëòýé õýñýãò ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Terbizile (Terbinifine) 250 mg D.t.d.N. 10 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 1 óäàà óóõ

 312

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Á¿ëýã 16. ÝÕ ÁÀÐÈÕÓÉ ÁÀ ÝÌÝÃÒÝÉׯ¯ÄÈÉÍ ªÂ×ÍÈÉ ÏÐÀÊÒÈÊÒ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

16.1. Æèðýìñëýëòòýé õîëáîãäñîí íºõöºë áàéäàë

Rp: Benzalkonii chloridi (Pharmatex) 20mg D.t.d.N. 10 in vaginal supp. S. Æèðýìñëýëòýýñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð ¿òðýýíä õèéíý. 





Rp: Cream Pharmatex 72 g D.S. *Æèðýìñëýëòýýñ ñýðãèéëýõ çîðèëãîîð áýëãèéí õàðüöààíû ºìíº ¿òðýýíä ÷èõýýñ áàéäëààð õèéæ õýðýãëýõ. 





Rp: Tab.”Anteovin” N 21 D.S. 1-ýýð õîíîãò 1 óäàà óóõ 





Rp: Allylestrenol (Turinal) 5 mg D.t.d.N. 20 in tab. S.*Çóëáàõ àþóëòàé ¿åä 1 õ 3óäàà, çóðøñàí çóëáàëòûí ¿åä ºäºðò 1-2ø 1ñàðààc äîîøã¿é óóëãàíà. Òýõäýý ýì÷èëãýýã ¿ð çóëáàäàã òýð ñàðààñ ýõýëæ, òóíã áàãàñãàí òºðºõººñ 15 ºäðèéí ºìíº çîãñîîíî 



 313



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Progesteroni oleosae 1% - 1ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Pituitrini 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Oxytocini 1 ml D.t.d.N 5 in ampullis S. Òºðñíèé äàðààõü óìàéí àãøèëò ìóóòàé ¿åä 1ml-ýýð òàðèõ 





Rp: Ergometrini maleatis 0,0002 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Ergometrini maleatis 0,02% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Misoprostoli 100mcg (200 mcg) D.t.d.N. 60 in tab. S.*Æèðýìñíèé ýõíèé 16 äîëîî õîíîãèéí äîòîð óðàã çóëáàæ áóé òîõèîëäîëä óìàéí õºíäèéã á¿ðýí öýâýðëýõ çîðèëãîîð ýíý ýìèéã 500 ìêã-ààð 1 óäàà óóëãàõ áà õýðýâ ¿ð ä¿í ºõã¿é áîë 4 öàãèéí äàðàà äàâòàí óóëãàõ 



 314



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Mifepristone 25 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. *Æèðýìñíèé ýõíèé 8 äîëîî õîíîãèéí äîòîð ¿ð õºíäºõ çîðèëãîîð 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà 4 õîíîã, ýñâýë 2-îîð ºäºðò 3 óäàà 4 õîíîã; ýñâýë 600 ìã (16 øàõìàë)-ààð íýã óäàà óóæ õýðýãëýõ

16.2.Áèåíèé þìíû õÿìðàë Rp: Danol 0,1 (0,2) D.t.d.N. 100 in caps. S. *¯ðã¿éäýë á¿õèé ýíäîìåòðèîç, àíõäàã÷ ìåíîððàãè, ìàñòîïàòè, áèåíèé þìíû ºìíºõ õàìøèíæ çýðãèéí ¿åä 1-2ø-ýýð õýäýí ñàðààð óóëãàíà. Ïîðôèðèíû ºâ÷èí, æèðýìñýí, õºõ¿¿ë ¿åä õîðèãëîíî. Ýðøèõ, ¿ñ óíàõ, õàðøèõ, íóðóóãààð ºâäºõ, áàòãà ãàðàõ çýðýã ãàæ ¿çýãäýë ãàð÷ áîëíî 





Rp: Noriethisterone (Norcolut) 5mg D.t.d.N. 20 in tab. S. *Óìàéí öóñ àëäàëòûí ¿åä ºäºðò 1-2 øàõìàëààð 6-12 ºäºð, áèåíèé þìíû ºìíºõ õàìøèíæèéí ¿åä ìº÷ëºãèéí 16 äàõü õîíîãîîñ 25 äàõü õîíîãèéã äóóñòàë ºäºðò 1-2ø óóíà. Öýâýðøèëòèéí ¿åä ºäºðò 1 øèðõýãýýð óäààí-õýäýí ñàðààð õýðýãëýíý. Ýì áýëãèéí ýðõòýíèé áà õºõíèé õàâäðûí ¿åä õîðèãëîíî  315

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Estroni oleosae 0,1% - 1ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Sol. Estradioli dipropionatis oleosae 0,1% 1ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Ethynilestradioli 0,00001 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Diethylstilbestroli oleosae 3% - 1ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Clomifeni 0,05 D.t.d.N. 30 in tab. S. Áèåíèé þìíû ìº÷ëºãèéí 5 äàõü ºäðººñ ýõëýí 1 øàõìàëààð õîíîãò 1 óäàà (óíòàõûí ºìíº) óóõ

 316

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

16.3. ¯ðýâñýëò ºâ÷èí ýìãýã

Rp: Atrican (Tenonitrozole) 250mg D.t.d.N. 8 in caps. S. *Òðèõîìîíàñ, êàíäèäà-ààð ¿¿ñãýãäñýí øýýñ-áýëãèéí çàìûí õàëäâàð, ¿ðýâñýëèéí ¿åä õîíîãò 2ø-èéã, íèéòäýý 4 ºäºð óóíà. Ýëýãíèé õ¿íä ºâ÷íèé ¿åä õîðèãëîíî. Äîòîð ìóóõàéðàõ, ºðö îð÷ìîîð õ¿íä îðãèõ ãàæ íºëºº èëýð÷ áîëíî 





























Rp: Supp. vag. “Osarbonum” D. t. d. N. 10 in scat. orig. S. Òðèõîìîíèàç ºâ÷íèé ¿åä 1 øèðõýãýýð õîíîãò 1 óäàà ¿òðýýíä õèéõ Rp: Metronidazoli 0,5 Olei Cacao 3,0 M.f. suppositorium vaginale D.t.d.N 10 in charta cerata S. 1-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà ¿òðýýíä õèéõ Rp: Trichomonacidi 0,5 Olei Cacao 40,0 Ut.f. suppositoria vaginalia N 10 in charta cerata D.S. 1 øèðõýãýýð ¿òðýýíä õèéõ Rp: Supp. vag. Íexicone (Chlorhexidinum) D.t.d.N. 10 S. Áýëãèéí çàìûí ¿ðýâñëèéí ¿åä õîíîãò 1-2 óäàà ¿òðýýíä õèéõ  317

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Doxycyclini 100mg D.t.d.N. 20 in capsulis S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Benzylpenicillini (Penicillini G) 500000 ED D.t.d.N. 20 in flacone S. 1 ôëàêîíûã 2 ìë íîâîêàèíû óóñìàëä íàéðóóëæ,6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèóëàõ. 





























Rp: Sol.Gentamycini 80mg|2ml D.t.d.N. 12 in ampullis S. 1-2 àìïóëààð 8-12 öàãààð áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Spectinomycini 2,0 D.t.d.N. 2 in flacone S. Öî÷ìîã öåðâèöèòèéí ¿åä 2 – 4 ãðàììààð 1 óäàà ºãçºãíèé áóë÷èíä ã¿í òàðèóëàõ Rp: Tinidazole 500 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ Rp: Tinidazole 250 mg D.t.d.N. 10 in vag. tabullet. S. 1-ýýð õîíîãò 1 óäàà (óíòàõûí ºìíº) ¿òðýýíä õèéõ Rp: Sol. Reopyrini 5 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ  318

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

16.4. Áóñàä ºâ÷èí ýìãýã

Rp: Ergotamini hydrotartaritis 0,001 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 















































Rp: Sol. Ergotamini hydrotartaritis 0,05% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1-ýýð áóë÷èíä òàðèõ Rp: Ritodrini 0,01 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ Rp: Sygethini 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Sol. Sygethini 1% - 2ml D.t.d.N. 10 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ Rp: Dragee “Climacterinum” N 50 D.S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Dragee “Climakterin” N. 30 D.S. 1 –ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîë èäýõ ¿åä óóõ Rp: Clomifeni citratis 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ Rp: Danazol (Danol) 0,1 D.t.d.N. 100 in tab. S. ¯ðã¿éäëèéã äàãàëäñàí ýíäîìåòðèîç, áóñàä õÿìðàëûí ¿åä 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-4 óäàà óóõ  319

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 17.

Õ¯¯ÕÄÈÉÍ ªÂ×ÍÈÉ ÏÐÀÊÒÈÊÒ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

17.1. Àìüñãàëûí ýðõòýíèé õàëäâàð áà áóñàä ºâ÷èí ýìãýã

Rp: Komix 7 ml D.t.d.N. 12 in package S. 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóëãàõ 





Rp: Calcii gluconatis 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ (7-9 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Acidi ascorbinici 0,1 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ (6-10 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Ac.Acetylosalicylici 0,25 (0,1) D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð õ¿¿õäýä ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (8-10 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Analgini 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ (6-8 íàñíû õ¿¿õäýä) 



 320



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Amidopyrini 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. Õàãàñ øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ (5-7 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Paracetamoli 125mg/5 ml in sirup DS. 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ (1-3 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Natrii salicylatis 10,0 Aq. destillatae – 180 ml M.D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 4-6 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ (10-12íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Mentholi 0,1 Olei Vaselini 10 ml M.D.S. Õ¿¿õäèéí õàìðûí õºíäèéã ºäºðò 2-3 óäàà àð÷èõ 





Rp: Sol. Zinci sulfatis 0,25%-10 ml Aluminis 0,15 Novocaini 0,1 Sol. Adrenalini hydrochloridi (1:1000) – 1ml M.D.S. 3-4 äóñëààð õàìàðò äóñààõ 





Rp: Xylomethazolini 0,05% - 5 ml D.t.d.N. 1 flacone in gel. S. 1-2 äóñëààð ºäºðò 1-2 óäàà õàìàðò äóñààõ 



 321



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Chymotrypsini crystallisati 0,01 D.t.d.N. 2 in flacon. S. 1 ôëàêîí áýëäìýëèéã 0,9% - 10 ìë íàòðèéí õëîðèäûí óóñìàëä óóñãàæ óòëàãà õèéõ (2-3 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Euphyllini 0,3 Ephedrini hydrochloridi 0,2 Dimedroli 0,15 Novocaini 0,25 Acidi ascorbinici 1,0 Aq. destillatae ad 50 ml M.D.S. 3-5 ìë-ýýð 1 óäààãèéí óòëàãàíä õýðýãëýõ (1-2 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Ambroxoli 100 ml (15mg|5ml) D. t. d. N. 2 flacone in sirup S. *Öýðèéã øèíãýëæ, ãàäàãøëàëòûã õºíãºâ÷ëºõ çîðèëãîîð 2 õ¿ðòýëõ íàñàíä 2,5ìë-ýýð ºäºðò 2 óäàà, 2-5 íàñàíä 2,5ìëýýð ºäºðò 3 óäàà, 5-ààñ äýýø íàñàíä 5ìë-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà òóñ òóñ óóëãàõ 





Rp: Inf. rad. Althaeae 3,0: 100 ml Liq. Ammonii anisati 2 ml Natrii hydrocarbonatis Natrii benzoatis aa 1,0 M.D.S. 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ (1-2 íàñíû õ¿¿õäýä) 



 322



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Codeini phosphatis 0,05 Aq. destillatae 100 ml Sir. Simplicis 10 ml M.D.S. 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ (1-3 íàñíû õ¿¿õäýä) 



































Rp: Ephedrini hydrochloridi 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóëãàõ (4-6 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Theophedrini D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|4 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ (3-4 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Sulfadimezini 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 4-6 óäàà óóëãàõ (6-8 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Benzyl penicillini-natrii 500000 ED D.t.d.N. 10 in flacon. S. 1 ôëàêîí áýëäìýëèéã 0,25%-5ìë íîâîêàèíû óóñìàëä óóñãàæ, 1-2 ìë-ýýð 4-6 óäàà áóë÷èíä òàðèõ (5-6 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Oxacillini-natrii 0,5 D.t.d.N. 6 in flacon. S. 1 ôëàêîí áýëäìýëèéã 2,5ìë íýðìýë óñàíä óóñãàæ, ºäºðò 4 óäàà áóë÷èíä òàðèõ (8-10 íàñíû õ¿¿õäýä)  323

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Oxacillini-natrii 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 4-6 óäàà óóëãàõ (4-6 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Amoxicillini 250 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Ampicillini 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. 2 øàõìàëààð ºäºðò 4 óäàà óóëãàõ (10 íàñòàé õ¿¿õäýä) 





Rp: Erythromycini 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 4-6 óäàà õîîëíîîñ 1-1,5 öàãèéí ºìíº óóëãàõ (1 íàñòàé õ¿¿õäýä) 





Rp: Tetracyclini 0,1 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóëãàõ (5-6 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Salimon 50 ml D.S. *5-10 íàñíû õ¿¿õäýä 10-15 äóñëààð, 10-ààñ äýýø íàñíû õ¿¿õäýä 15-20 äóñëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîë èäñýíýýñ õîéø 20-30 ìèíóòûí äàðàà 50-100 ìë îð÷èì óñààð äàðóóëæ óóëãàõ  324

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

17.2. Õîîë áîëîâñðóóëàõ ýðõòýíèé ºâ÷èí ýìãýã

Rp: Drotaverini (No-spa) 0,04 D.t.d.N. 10 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ (9-12 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Acidi hydrochloridi diluti 4 ml Pepsini 2,0 Aq. destillatae 200 ml M.D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà õîîë èäýõ ¿åä óóëãàõ (6-10 íàñòàé õ¿¿õäýä) 





Rp: Succi gastrici 100 ml D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ¿åä óóëãàõ (6-9 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Almageli 170 ml D.S. 1|2 õàëáàãààð ºäºðò 4 óäàà õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíºõ óóëãàõ (6-7 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Pancreatini 0,1 D.t.d.N. 30 S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ (8-12 ñàðòàé õ¿¿õäýä) 





Rp: Acidi hydrochloridi diluti 1 ml Pepsini 2,0 Aq. destill. 100 ml M.D.S. 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ (1 íàñòàé õ¿¿õäýä)  325

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Piperazini 0,2 D.t.d.N. 10 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº ýñâýë õîîëíîîñ õîéø 1 öàãèéí äàðàà, íèéòäýý 2 õîíîã óóëãàõ (4-6 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Levamisoli 0,5 D.t.d.N. 5 in tab. S. 1 øàõìàëûã îðîéí õîîëíû äàðàà óóëãàõ (4-5 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Hylak 30 (100 ml) ml D.S. *15-40 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðààõàí óóëãàõ (ãýäýñíèé äèñáàêòåðèîç, áèæ, ãýäýñ ä¿¿ðýëò, ñóóëãàëò, ãàñòðîýíòåðèò, êîëèò, àíàöèä ãàñòðèò ã.ì. ºâ÷íèé ¿åä õýðýãëýäýã) 





Rp: Chloramphenicoli 0,25 D.t.d.N. 20 in caps. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóëãàõ (8-12 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Acidi aminocapronici (Acepramini) 100 ml (400mg|1ml) D. t. d. N. 2 flacone in sirup S. Õîäîîä ãýäýñíýýñ öóñ àëäñàí ¿åä 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3-5 óäàà óóëãàõ

 326

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

17.3.Õýðëýã áîëîí ç¿ðõ ñóäàñíû ºâ÷èí ýìãýã

Rp: Ac. acetylosalicylici 0,25 (0,1) D.t.d.N. 10 in tabul. S. 1 øàõìàëààð õ¿¿õäýä ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (8-10 íàñíû õ¿¿õäýä) 



































Rp: Acidi ascorbinici 0,1 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ (6-10 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Metindoli 0,025 D.t.d.N. 20 in caps. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ (12-14 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Prednisoloni 0,005 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà, íèéòäýý 4-6 äîëîî õîíîã óóëãàõ (6-8 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Dexamethasoni 0,001 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ (8-10 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Dimedroli 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (5-7 íàñíû õ¿¿õäýä)  327

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Benzyl penicillini-natrii 500000 ED D.t.d.N. 10 in flacon. S. 1 ôëàêîí áýëäìýëèéã 0,25%-5ìë íîâîêàèíû óóñìàëä óóñãàæ, 1-2 ìë-ýýð 4-6 óäàà áóë÷èíä òàðèõ (5-6 íàñíû õ¿¿õäýä) 























Rp: Dicillini-3 300000ED D.t.d.N. 6 in flacon. S. 1 ôëàêîí áýëäìýëèéã 3 ìë íýðìýë óñ þìóó 0,25%-èéí íîâîêàèíû óóñìàëä óóñãàæ 7 õîíîãò 1 óäàà, íèéòäýý 6 äîëîî õîíîãèéí òóðø áóë÷èíä òàðèõ (9-12 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Bicillini-5 1500000 ED D.t.d.N. 3 in flacon. S. 1 ôëàêîí áýëäìýëèéã 0,25%-3ìë íîâîêàèíû óóñìàëä óóñãàæ, 1,5 ìë-ýýð 3 äîëîî õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ (7-8 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Digoxini 0,00025 D.t.d.N. 20 in tab. S. õàãàñ øàõìàëààð ºäºðò 1-3 óäàà óóëãàõ (6-7 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Inf. herbae Adonidis vernalis 3,0: 180 ml Natrii bromidi 4,0 Codeini phosphatis 0,1 M.D.S. 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ (10-12 íàñíû õ¿¿õäýä)

 328

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

17.4. Áººð, øýýñíèé çàìûí ºâ÷èí ýìãýã

Rp: Hypothiazidi 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà óóëãàõ (7-10 íàñíû õ¿¿õäýä) 



































Rp: Diacarbi 0,25 D.t.d.N. 10 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà þìóó ºí溺ä óóëãàõ (12-14 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Furosemidi (Lasicis) 0,04 D.t.d.N. 10 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà óóëãàõ (10-12 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Verospironi 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóõ (7-9 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Chloramphenicoli 0,25 D.t.d.N. 20 in caps. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóëãàõ (8-12 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Sol. Gentamycini sulfatis 4%-1ml D.t.d.N. 6 in ampull. S. 0,2 ìë-ýýð ºäºðò 3 óäàà áóë÷èíä òàðèõ (9-10 ñàðòàé õ¿¿õäýä)  329

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Furazolidoni 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (5-6 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: 5-NOK 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóëãàõ (3-5 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Nevigramoni (Negrami) 0,5 D.t.d.N. 20 in caps. S. 1|2-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóõ (8-10 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Furagini 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (4-5 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Furadonini 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (7-8 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Amoxicillini 250 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 



 330



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Prednisoloni 0,005 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà, íèéòäýý 4-6 äîëîî õîíîã óóëãàõ (6-8 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Dexamethasoni 0,001 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ (8-10 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Dimedroli 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (5-7 íàñíû õ¿¿õäýä)

17.5. Öóñ, äîòîîä ø¿¿ðýë, áîäèñûí ñîëèëöîîíû ºâ÷èí ýìãýã

Rp: Tabulettas “Ascorutinum” D.t.d.N. 80 S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 

















Rp: Vicasoli 0,003 Sacchari 0,2 M.f. pulv. D.t.d.N. 10 S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ (1-3 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Acidi aminocapronici 0,5 D.t.d.N. 20 S. 1-ýýð ÷èõýðòýé óñàíä óóñãààä ºäºðò 5-6 óäàà óóëãàõ (9-11 íàñíû õ¿¿õäýä)  331

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Ferri reducti 0,2 D.t.d.N. 20 in caps. gelat. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ (3-4 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Phytoferrolactoli D.t.d.N. 30 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà, íèéòäýý 4-8 äîëîî õîíîã óóëãàõ (1 õ¿ðòýëõ íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Ferri lactatis 0,25 D.t.d.N. 20 in caps. gelat. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà, íèéòäýý 3-6 äîëîî õîíîã óóëãàõ (6-8 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Ferrous sulfate 300 mg D.t.d.N. 30 in capsules S.5-10ìã|êã-ààð õîíîãò 3 óäàà óóëãàõ 





Rp: Ferri Lek 2 ml D.t.d.N. 10 in ampull. S. 1|2 – 1 òóíøèëýýð íýã ºí溺ä áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Sol. Ergocalciferoli oleosae 0,125%-5ml D.t.d.N. 1 in flacon. S. 5-6 äóñëààð ºäºðò 2 óäàà, íèéòäýý 30 õîíîã óóëãàõ (6-7 ñàðòàé õ¿¿õäýä) 



 332



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Ergocalciferoli spirituosae 0,5% - 5 ml D.S. 3-4 äóñëààð ºäºðò 1 óäàà óóëãàõ (8-10 ñàðòàé õ¿¿õäýä) 





Rp: Rutini 0,02 Sacchari 0,3 M.f.pulvis D.t.d.N 10 S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ 





























Rp: Sol. Cyanocobalamini 0,01% pro injection bus 1 ml D.t.d.N. 10 S. 1ìë-ýýð ºí溺ä áóë÷èíä òàðèõ (3-5 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Acidi folici 0,001 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóëãàõ (5-6 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Acidi ascorbinici 0,1 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ (6-10 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Pentoxyli 0,025 Sacchari 0,2 M.f. pulv. D.t.d.N. 20 S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (2 íàñòàé õ¿¿õäýä)  333

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Methyluracili (Methacili) 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|3 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ¿åä þìóó äàðàà óóëãàõ (3-6 íàñíû õ¿¿õäýä) 

































Rp: Kalii orotatis 0,25 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà õîîëíîîñ 1 öàãèéí ºìíº óóëãàõ (7-10 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Thyreoidini 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ (3-5 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Delagili (Resochini) 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (5-6 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Insulini pro injectionibus 5 ml (10 ml) D.t.d.N. 3 S. 0,25 ìë-ýýð ºäºðò 1-3 óäàà õîîëíîîñ 15-20 ìèíóòûí ºìíº àðüñàí äîð þìóó áóë÷èíä òàðèõ (10 íàñòàé õ¿¿õäýä) Rp: Suspensionis Zinc-insulini amorphii pro i jectionibus 5 ml (10ml) D.t.d.N. 3 S. 0,2 ìë-ýýð ºäºðò 2 óäàà õîîëíîîñ 15-20 ìèíóòûí ºìíº àðüñàí äîð òàðèõ (7-8 íàñíû õ¿¿õäýä) 

 334

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Protamini-zinc-insulini pro injectionibus 5 ml D.t.d.N. 4 S. 0,2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà õîîë èäýõýýñ 15-20 ìèíóòûí ºìíº àðüñàí äîð òàðèõ (9-10 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Nicotinamidi 0,025 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ (5-9 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Sol. Retinoli acetatis oleosae (Vitamini A) 10 ml D.t.d.N. 1 in flacon. D.S. 1-2 äóñëààð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ (3-5 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Sol. Thiamini chloridi 2,5% - 1 ml D.t.d.N. 10 in ampull. S. 0,5-1ìë-ýýð áóë÷èíä ºäºðò 1 óäàà òàðèõ (7-9 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Thiamini bromidi 0,001 Ac. ascorbinici 0,1 Ac. nicotinici 0,01 Glucosi 0,2 M.f. pulv. D.t.d.N. 20 S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ (1 íàñòàé õ¿¿õäýä) 



 335



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Pyridoxini 0,01 Riboflavini 0,003 Glucosi 0,2 M.f. pulv. D.t.d.N. 20 S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ (6-9 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Sol. Acidi nicotinici 1% - 1 ml D.t.d.N. 10 in ampull. S. 0,5-1ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä þìóó ñóäñàíä ààæóóõàí òàðèõ (4-9 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Acidi ascorbinici 0,1 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ (6-10 íàñíû õ¿¿õäýä) 











Rp: Acidi ascorbinici 0,05 Vitamini P (Rutini) 0,02 Glucosi 0,5 M.f. pulv. D.t.d.N. 20 S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ (3-5 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Cerebrofort 100 ml D.S. Àìèíäýì, ýðäýñ áîäèñûí äóòëûí ¿åä 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 1 óäàà óóëãàõ

 336

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

17.6. Õàðøèë, õàëäâàðûí ãàðàëòàé ºâ÷èí ýìãýã

Rp: Prednisoloni 0,005 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà, íèéòäýý 4-6 äîëîî õîíîã óóëãàõ (6-8 íàñíû õ¿¿õäýä) 





























Rp: Dexamethasoni 0,001 D.t.d.N. 50 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóõ (8-10 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Dimedroli 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (5-7 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Euphyllini 0,03 Dimedroli 0,015 Sacchari 0,2 M.f. pulv. D.t.d.N. 20 S. 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ (4-6 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Suprastini 0,025 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (3-4 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Tavegili 0,001 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (5-8 íàñíû õ¿¿õäýä)  337

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Lincomycini hydrochloridi 0,25 D.t.d.N. 20 in caps. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà 10-14 õîíîã óóëãàõ (5-6 íàñíû õ¿¿õäýä) 





























Rp: Sol. Furacillini 1:5000 – 200 ml D.S. Õîîëîéã ºäºðò 4-6 óäàà çàéëóóëàõ (5-10 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Enteroseptoli 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà, íèéòäýý 10-12 õîíîã óóõ (12-14 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Nystatini 250000ED D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|4 øàõìàëààð ºäºðò 4 óäàà 10-14 õîíîãèéí òóðø óóëãàõ (1 íàñòàé õ¿¿õäýä) Rp: Levorini 500000 ED D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|4 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà 7-10 õîíîã óóëãàõ (4-6 íàñíû õ¿¿õäýä) Rp: Calcii gluconatis 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ (7-9 íàñíû õ¿¿õäýä)

 338

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

17.6.Áóñàä ºâ÷èí ýìãýã Rp: Sol. Kalii permanganatis 0,2%-10 ml D.S. øàðõ, øàëáàðõàéã ºäºðò 3-4 óäàà àð÷èõ 

















Rp: Sol. Argenti nitratis 3% - 10 ml D.S. øàðõ, øàëáàðõàéã ºäºðò 3-4 óäàà àð÷èõ Rp: Glicini 100mg D.t.d.N. 50 in tabul. S. 1|2 øàõìàëàà õîíîãò 2-3 óäàà õýëýí äîð òàâüæ øèìýõ Rp: Amitriptylini 10 mg D.t.d.N. 10 in drage S. Îðîíäîî øýýäýã õ¿¿õäýä óíòàõûí ºìíº óóëãàõ (6 õ¿ðòýëõ íàñàíä 1ø, 6-10 íàñàíä 2ø ºãºõ)

 339

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 18. ÕÀËÄÂÀÐÒ ªÂ×ÍÈÉ ÏÐÀÊÒÈÊÒ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

18.1. Ñ¿ðüåý

Rp: Izoniazidi 100 mg (100-300 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. Ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ¿åèéí ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Izoniazidi 150 mg Ethambutoli 400 mg D. t. d. N. 60 in tabul. S. Äàõèëò á¿õèé ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Pyrazinamidi 500 mg D. t. d. N. 100 in tabul. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Rifampicini 150 mg (300 mg) D. t. d. N. 60 in tabul. S. Ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ¿åèéí ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ 



 340



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Rifampicini 150 mg Izoniazidi 75 mg D. t. d. N. 100 in tabul. S. Äàõèëò á¿õèé ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Rifampicini 150 mg Izoniazidi 150 mg D. t. d. N. 100 in tabul. S. Äàõèëò á¿õèé ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Rifampicini 300 mg Izoniazidi 150 mg D. t. d. N. 100 in tabul. S. Äàõèëò á¿õèé ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Rifampicini 150 mg Izoniazidi 75 mg Pyrazinamidi 400 mg D. t. d. N. 100 in tabul. S. Äàõèëò á¿õèé ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ 



 341



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Rifampicini 150 mg Izoniazidi 150 mg Pyrazinamidi 500 mg D. t. d. N. 100 in tabul. S. Äàõèëò á¿õèé ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Etambutoli hydrochloridi 100 mg (100-400 mg) D. t. d. N. 100 in tabul. S. Ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ¿åèéí ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ 























Rp: Rifampicini 0,15 D.t.d.N 50 in capsulis gelatinosis S. Ñ¿ðüåýãèéí ýõíèé ¿åèéí ýì÷èëãýýíä ºäºð á¿ð, ¿ðãýëæëýõ øàòàíä 7 õîíîãò 3 óäàà óóõ Rp: Streptomycini sulfastis 500000 ED D.t.d.N. 20 in flaconi S. 500000-1000000 åä. -èéã 0,5%-2-3 ìë íîâîêàèíààð íàéðóóëæ, õîíîãò 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèõ Rp: Ethionamidi 0,25 D.t.d.N. 40 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà õîîëíîîñ õîéø 1|2-1 öàãèéí äàðàà óóëãàõ (1-2 íàñíû õ¿¿õäýä)  342

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Pyrazinamidi 0,5 D.t.d.N. 40 in tab. S. 1|2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (7-9 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Ethambutoli 0,1 D.t.d.N. 50 in tab. S. 2 øàõìàëààð ºäºðò 1 óäàà ºã뺺íèé õîîëíû äàðàà óóëãàõ (1-2 íàñíû õ¿¿õäýä) 





Rp: Extr. Aloes 1,0 D.t.d.N. 20 in amp. S. 1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð òàðèõ 





Rp: Dec. rad. Althaeae 180,0 Natrii bromidi 4,0 Extr. Belladonnae 0,15 MDS. Õàíèàæ áóé ¿åä1 õîîëíû õàëáàãààð 3 öàãèéí çàéòàé óóõ 





Rp: Codeini 0,015 Terpini hydrati 0,25 M. f. pulv. D.t.d.N. 12 in tabul. S. Õ¿÷òýé õàíèàæ áóé ¿åä 1 øèðõýãýýð ºã뺺 áà îðîé óóõ 





Rp: Sol. Calcii gluconatis 10%-10,0 D.t.d.N. 10 in amp. S. Öóñòàé öýð á¿õèé õàíèàëãàíû ¿åä1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèõ  343

Áóíüæàâûí Îðãèë

18.2. ÄÎÕ|Áýëãèéí çàìààð äàìæèõ õàëäâàð Rp: Amoxicillini 500 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 2 øèðõýãýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ 





Rp: Amoxillini 500 mg Acidi clavulonici 125 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð 8 öàãèéí çàéòàé óóõ 





Rp: Ampicillini 500 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóõ 





Rp: Azithromycini 250 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 2-øèðõýãýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ 





Rp: Doxicyclini hydrochloridi 100 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. Çàã õ¿éòýí ºâ÷íèé õ¿íäðýýã¿é òîõèîëäîëä íýã óäàà 3 øèðõýãèéã, äàðàà íü 1 øèðõýãýýð 2 ºäºð óóõ, ýñâýë 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà, 7 õîíîã óóõ 





Rp: Spectinomycini 2,0 D.t.d.N. 2 in flacone S. Çàã õ¿éòýí ºâ÷íèé ¿åä 2 – 4 ãðàììààð 1 óäàà ºãçºãíèé áóë÷èíä ã¿í òàðèóëàõ  344

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Benzylpenicillini benzathini 1200000 ME D.t.d.N. 2 in flacone S. Íýðìýë óñ þìóó íîâîêàèíä óóñãàæ áóë÷èíä òàðèõ 





Rp: Benzylpenicillini (Penicillini G) 500000 ED D.t.d.N. 20 in flacone S. 2 ôëàêîíûã 4 ìë íîâîêàèíû óóñìàëä íàéðóóëæ, 8 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ. 





Rp: Ofloxacin (Tariferid) 200 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Çàã õ¿éòýí ºâ÷íèé ¿åä 2 øèðõýãýýð 1 óäàà, õëàìèäèéí õàëâàðûí ¿åä 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2 óäàà, íèéòäýý 7 õîíîã óóõ 





Rp: Ornidazole (Tiberal) 0,5 D.t.d.N. 10 in tab. S. Òðèõîìîíèàçûí ¿åä 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Supp. vag. “Ornidazole” 0,5 D.t.d.N. 5 S. Òðèõîìîíèàçûí ¿åä óíòàõûí ºìíº ¿òðýýíä õèéõ 





Rp: Acycloviri 200 mg (400, 800 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 5 óäàà óóõ 



 345



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Cream Acycloviri 5% - 10,0 DS. Õîìõîé ãàðñàí õýñýãò ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 





Rp: Ung. Acycloviri pro oculi 3% - 2,0 DS. Í¿äýíä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 





Rp: Lamivudini 150 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1 øàõìàëààð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Lamivudini 50mg|5 ml D.t.d.N. 10 in flaconi S. 1-2 ôëàêîíîîð õîíîãò 2 óäàà óóõ 

















Rp: Zidovudini (Azidothymidini) 100 mg D.t.d.N. 40 in capsulis S. 1-3 êàïñóëààð õîíîãò 2 óäàà óóõ (Ëàìèâóäèíòýé õàâñðóóëàí õýðýãëýõ) Rp: Cycloferone 250 mg D. t. d. N. 12 in flacone S. *Õëàìèä, õ¿íèé äàðõëàë õîìñäîëûí âèðóñèéí áîëîí ãåðïåñèéí, öèòîìåãàëîâèðóñèéí õàëäâàðûí ¿åä ýì÷èëãýýíèé 1, 2, 4, 6, 8, 11, 14, 17, 20, 23, 26, 29 äýõ ºäð¿¿äýä áóë÷èíä òàðüæ õýðýãëýõ Rp: Tenonitrozole (Atrican) 250 mg D.t.d.N. 10 in capsulis S. *Òðèõîìîíèàç áîëîí áýëãèéí çàìûí êàíäèäîçûí ¿åä õîíîãò 2 øèðõýãèéã óóõ  346

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

18.3. Áóñàä õàëäâàð

Rp: Amidopyrini 0,25 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà óóëãàõ (õ¿¿õäýä) 





























Rp: Acidi acetylsalicylici 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Natrii bromidi 2,0 Antipyrini 1,0 Extr. Belladonnae 0,03 Sir. Simplicis 10 ml Aq. destillatae ad 100 ml M.D.S. 1 öàéíû õàëáàãààð ò¿ãø¿¿ëñýí õàíèàëãàëòûí ¿åä óóëãàõ (õ¿¿õäýä) Rp: Phenobarbitali 0,2 Codeini phosphatis 0,05 Antipyrini 0,5 Sir. Simplicis 20 ml Aq. destillatae ad 100 ml M.D.S. 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ (õ¿¿õäýä õºõ¿¿ë õàíèàäûí ¿åä) Rp: Niclosamidi 500 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. Òóóçàí õîðõîéò ºâ÷íèé ¿åä 4-6 øèðõýãýýð ºã뺺 ºëºí äýýð þìóó õºíãºí õîîë èäñýíèé äàðàà óóõ

 347

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Laevamizoli hydrochloridi 50 mg (150 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. Àñêàðèäîç ºâ÷íèé ¿åä 1-3 øàõìàëààð ºäºðò 1 óäàà óóõ 





Rp: Mebendazoli 100 mg D. t. d. N. 10 in tabul. S. Ýíòåðîáèîç, àñêàðèäîç ºâ÷íèé ¿åä 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà, íèéòäýý 3 õîíîã óóõ 



































Rp: Tetracyclini 0,25 D.t.d.N. 24 in tab. S. Áðóöåëëåç, öóñàí ñóóëãà, õºõ¿¿ë õàíèàä, óëààí ýñýðãýíý çýðýã õàëäâàðò ºâ÷íèé ¿åä 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ Rp: Amoxicillini 500 mg (250 mg) D. t. d. N. 20 in caps. S. 250-500 ìã-ààð 8 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Ampicillini 500 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóõ Rp: Cloxacillini natrici 500 mg D. t. d. N. 20 in caps. S. 1-ýýð 6 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Azithromycini 250 mg D.t.d.N. 20 in capsules S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà õîîëíû ºìíº óóõ  348

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Fenoximethylpenicillini 250 mg (500 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà õîîë èäýõýýñ 1|2-1 öàãèéí ºìíº óóõ 





Rp: Metronidazoli 200 mg (200-500 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð 6 öàãèéí çàéòàé óóõ 





Rp: Acidi nalidixici 250 mg (500 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 4 óäàà óóõ 





Rp: Nitrofurantoini 100 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ 





Rp: Sulfamethaxozoli 100 mg Trimetoprimi 20 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. Õ¿¿õäýä ºã뺺 áà îðîé òóñ á¿ð 1 øàõìàë óóëãàõ 





Rp: Sulfamethaxozoli 400 mg Trimetoprimi 80 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. íàñàíä õ¿ðýã÷äýä áîë 1-2 øàõìàëààð ºã뺺, îðîé óóëãàõ 



 349



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Cotrimexazoli 480 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. Íàñàíä õ¿ðýã÷äýä áîë 1-2 øàõìàëààð ºã뺺, îðîé óóëãàõ 





Rp: Chloramphenicoli 250 mg D. t. d. N. 20 in caps. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ 





Rp: Ciprofloxacini hydrochloridi 250 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-3 øèðõýãýýð 12 öàãèéí çàéòàé óóõ 





Rp: Erythromycini 250 mg D. t. d. N. 20 in caps. S. 1 øàõìàëààð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Laevomycetini 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ 





Rp: Griseofulvini 150 mg (250 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. Àðüñíû 캺ãºíöºðò ºâ÷íèé ¿åä 1-ýýð 6 öàãèéí çàéòàé óóõ 





Rp: Griseofulvini 150 mg (250 mg) D. t. d. N. 20 in caps. S. Íýã êàïñóëààð ºäºðò 4 óäàà óóõ 



 350



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Nistatini 100000 IED (500000 IED) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð 8 öàãààð óóõ 





Rp: Nistatini 100000 IED D. t. d. N. 20 in vaginal supposit. S. Õîíîãò 2 óäàà ¿òðýýíä õèéõ 





Rp: Aminochinoli 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. S. 1 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà õîîëíîîñ õîéø 20-30 ìèíóòûí äàðàà, íèéòäýý 5 õîíîã óóëãàõ (ëÿìáëèîçûí ¿åä õ¿¿õäýä) 





Rp: Acycloviri 200 mg (400, 800 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1 øèðõýãýýð 4 öàãèéí çàéòàé óóõ 





Rp: Cream Acycloviri 5% - 10,0 DS. Ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 





Rp: Cycloferone 250 mg D. t. d. N. 10 in flacone S. * Öî÷ìîã À, Â, Ñ âèðóñò ãåïàòèòûí ¿åä õîíîãò 1 óäàà, àðõàã  ãåïàòèòûí ¿åä 1-ýýð 5 õîíîãò 1 óäàà, íèéòäýý 3 ñàðûí òóðø; àðõàã Ñ ãåïàòèòûí ¿åä 2 ôëàêîíîîð äîëîî õîíîãò 1 óäàà, íèéòäýý 6 ñàðûí òóðø áóë÷èíä òàðèóëàõ  351

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 19. ÕÀÐØÈË, ÕÎÐÄËÎÃÛÍ ¯ÅÄ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ Rp: Dexamethasoni 4 mg (500 mkg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ 









































Rp: Diphenhydramini hydrochloridi 30 mg (50 mg) D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ Rp: Xilomethasolini 0,1% - 10 ml DS. 1-3 äóñëààð õîíîãò 1-2 óäàà õàìàðò äóñààõ Rp: Prednisoloni 5 mg D. t. d. N. 100 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóõ Rp: Chlorphenamini 4 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 1-2 óäàà óóõ Rp: Acidi glutaminici 0,25 D.t.d.N. 30 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíîîñ ºìíº óóõ Rp: Carboleni 500 mg D. t. d. N. 20 in tabul. S. 2-4 øàõìàëààð óóõ Rp: Charcoali activati 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. 2-5 øàõìàëààð óóõ  352

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Sol. Tannini 0,5% - 500 ml D.S. Àëêàëîèä, õ¿íä ìåòàëëûí äàâñààð õîðäñîí ¿åä õîäîîä óãààíà. 





Rp: Infusi radicis Ipecacuanhae 0,5 – 200 ml D.S. Áººëæ¿¿ëýõ çîðèëãîîð 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóõ 





Rp: Sol. Bemegridi 0,5% - 10 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. íîéðñóóëàõ ýìýýð õîðäñîí ¿åä 2-5 ìë-ýýð õîíîãò 1-3 óäàà ñóäñàíä òàðèõ* 





Rp: Sol.Methyleini coeruleni (Methylthioni chloridi) 1%-50 ml D.S. Óãààðòñàí ¿åä áîëîí õ¿õýðò óñòºðºã÷, öèàíò íýãäëýýð õîðäñîí ¿åä 6-8 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ 

















Rp: Sol.Nalorphini 5%-1ml D.t.d.N. 5 in amp. S. Ìîðôèí áîëîí áóñàä íàðêîòèê áîäèñîîð õîðäñîí ¿åä 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä (ñóäñàíä) òàðèõ* Rp: Sol.Naloxoni 0,04%-1ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Ìîðôèí áîëîí áóñàä íàðêîòèê áîäèñîîð õîðäñîí ¿åä 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä þìóó ñóäñàíä òàðèõ  353

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol.Natrii thiosulfatis 30%-5ml D.t.d.N. 10 in amp. S. Õ¿íä ìåòàëëûí äàâñààð õîðäñîí ¿åä 1-2 òóíøèëýýð ñóäñàíä òàðèõ* 





Rp: Sol.Unithioli 5%-5ml D.t.d.N. 5 in amp. S. *ç¿ðõíèé ãëèêîçèä áîëîí õ¿íä ìåòàëëààð õîðäñîí ¿åä 5-10 ìë-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà áóë÷èíä òàðèõ

 354

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Á¿ëýã 20. ÕÀÂÄÐÛÍ ÝÌ×ÈËÃÝÝÍÈÉ ÏÐÀÊÒÈÊÒ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

20.1. Ýä ýñèéí óðãàëòûã ñààòóóëàõ çîðèëãîîð:

Rp: Azàthiopyrini 50 mg D. t. d. N. 50 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Cyclosporini 25 mg D. t. d. N. 30 in caps. S. 1 êàïñóëààð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Laevamizoli hydrochloridi 50 mg D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Methotrexati natrici 2,5 mg D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 1 óäàà óóõ 





Rp: Cyclophosphamidi 25 mg D. t. d. N. 30 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Prednisoloni 5 mg D. t. d. N. 50 in tabul. S. Õîíîãò 3-4 øàõìàëûã óóõ 



 355



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Tamoxifeni citrati 10 mg (20 mg) D. t. d. N. 30 in tabul. S. Õºõíèé õàâäðûí ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóõ 





Rp: Bonefos (Clodronate disodium) 400 mg (800mg) D.t.d.N. 100 in capsulis S. *Ò¿ð¿¿ áóë÷èðõàéí õàâäàð áîëîí àëèâàà õàâäàð ÿñàíä ¿ñýðõèéëñýí ¿åä õîíîãò 1-4 øèðõýãýýð 2-3 óäàà óóõ 





Rp: Ondansetron (Zofran) 4 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. *Õèìèéí áîëîí òóÿà ýì÷èëãýýíèé ¿åä ãàðàõ Ẻëæèëòººñ ñýðãèéëýõ ¿¿äíýýñ óã ýì÷èëãýýã õèéëãýõýýñ 2 öàãèéí ºìíº 1 øàõìàëûã óóæ õýðýãëýõ 





Rp: Salimon 50 ml D.S. *Äàðõëàëûã ñàéæðóóëàõ çîðèëãîîð 25-30 äóñëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîë èäñýíýýñ õîéø 20-30 ìèíóòûí äàðàà 50-100 ìë îð÷èì óñààð äàðóóëæ óóëãàõ

20.2. ªâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð:

Rp: Codeini phosphorici 30 mg D. t. d. N. 10 in tabul. S. 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ 



 356



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Dihydrocodeini (DHC Continus) 90 (60, 120) mg D.t.d.N. 56 in tab. S. 1 øàõìàëààð 12 öàãèéí çàéòàé óóõ 









































Rp: Morphini sulphatis 10 mg D. t. d. N. 12 in tabul. S. 1-2 øàõìàëààð 4-6 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Morphini hydrochloridi 10 mg (20, 30 mg) D. t. d. N. 12 in supposit. S. Õîíîãò 1-2 óäàà øóëóóí ãýäñýýð õèéõ Rp: Petidini 50 mg (100 mg) D. t. d. N. 12 in tabul. S. 1-ýýð õîíõîãò 3-4 óäàà óóõ Rp: Sol. petidini 50 mg/1ml D. t. d. N. 10 in amp. S. Õîíîãò 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèóëàõ Rp: Sol. Fentanyli citratis 0,005% - 2 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Õ¿÷òýé ºâäºëòèéí ¿åä òóõàéí øààðäëàãààð 0,5-2 ìë-ýýð áóë÷èíä þìóó ñóäñàíä òàðèóëàõ Rp: Sol. Naloxoni 0,04% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Ãîë òºëºâ ºâäºëò íàìäààõ ¿éë÷ëýëòýé, íàðêîòèê ýì¿¿äèéí õîðäëîãûí ¿åä 1-2 òóíøèëýýð àðüñàí äîð, áóë÷èíä, ýñâýë ñóäñàíä òàðèóëàõ  357

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Sol. Nalorphini hydrochloridi 1% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. Ìîðôèíû òºðëèéí ýìèéí õóðö õîðäëîãûí ¿åä 1-2 ìë-ýýð àðüñàí äîð, áóë÷èíä, ýñâýë ñóäñàíä òàðèóëàõ 





Rp: Sol. Pentazocini lactatis 3% - 1 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1-2 ìë-ýýð àðüñàí äîð, áóë÷èíä, ýñâýë ñóäñàíä òàðèóëàõ 





Rp: Pentazocini 0,05 D.t.d.N. 10 in caps. gel. S. 1-2 øèðõýãýýð 4 öàãèéí çàéòàé óóëãàõ 





Rp: Sol. Piritramidi 0,75% - 2 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. ªâäºëòèéí ¿åä 1 òóíøèëýýð áóë÷èíä òàðèóëàõ 





Rp: Tab.”Baralginum” N 20 D.S. 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ 





Rp: Baralgini 5 ml D.t.d.N. 6 in amp. S. 1 òóíøèëýýð áóë÷èíä þìóó ñóäñàíä òàðèóëàõ

 358

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

3.3.Àìüñãàëûí ýðõòýíèé õàâäàð Rp: Codeini phosphatis 0,015 D.t.d.N. 12 in tab. S. Õàíèàëãà áà ºâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð 6 öàãèéí çàéòàé óóõ 





Rp: Dihydrocodeini (DHC Continus) 90 (60, 120) mg D.t.d.N. 56 in tab. S. ªâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð 12 öàãèéí çàéòàé óóõ 



























Rp: Ethylmorphini hydrochloridi 0,015 D.t.d.N. 10 in tab. S. ªâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð 12 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Morphini sulfate 10 mg D.t.d.N. 10 in tab. S. ªâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð 6 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Tab.”Codterpinum” N 12 D.S. Õàíèàëãàëò áà ºâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð 8 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Tramadoli 0,05 D.t.d.N. 20 in tab. (caps.) S. ªâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1-ýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóõ 

 359

Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Hydrocodoni 0,005 D.t.d.N. 10 in tab. S. ªâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð õîíîãò 2 óäàà óóõ 





Rp: Codeini puri 0,015 Sacchari 0,25 M.f.pulv. D.t.d.N. 12 S. Õàíèàëãàëò áà ºâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 áîîäëîîð õîíîãò 2-3 óäàà áóöàëñàí óñààð äàðóóëæ óóõ 











Rp: Calcii gluconici 0,5 D.t.d.N. 20 in tab. S. Óóøãèíû öóñ àëäàëòûã çîãñîîõ çîðèëãîîð 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóõ Rp: Acidi aminocapronici 40% - 10 ml D.t.d.N. 5 in amp. S. Óóøãèíû öóñ àëäàëòûã çîãñîîõ çîðèëãîîð 1 òóíøèëýýð ºäºðò 1 óäàà ñóäñàíä òàðèóëàõ

20.4. Óëààí õîîëîé, õîäîîä, ãýäýñíèé õàâäàð Rp: Barii sulfatis pro roentgeno 100,0 D.S. Ðåíòãåí øèíæèëãýý õèéëãýõäýý àâ÷ î÷èõ 











Rp: Dexametasoni 4 mg D.t.d.N. 30 in tab. S. 1-ýýð õîíîãò 2 óäàà óóõ  360

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Oleum Hippopheae 200 ml D.S. Öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 2-3 óäàà óóõ 



































Rp: Morphini sulfate 10 mg D.t.d.N. 10 in tab. S. ªâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1-ýýð 6 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Sol. Morphini hydrochloridi 1% - 1 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. ªâäºëòèéã íàìæààõ çîðèëãîîð 1 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèóëàõ Rp: Loperamidi 2 mg D.t.d.N. 50 in tab. S. Ñóóëãàëò ºã÷ áàéãàà ¿åä 1-2 øàõìàëààð ºäºðò ñóóëãàëò á¿ðèéí äàðàà óóõ. Ãýõäýý õîíîãò 8 øàõìàëààñ èë¿¿ õýðýãëýæ áîëîõã¿é Rp: Haloperidoli 2 mg D.t.d.N. 20 in tab. S. Îãèóëàõ Ẻëæèõ ÿâäëûã äàðàõ çîðèëãîîð 1-ýýð õîíîãò 3 óäàà óóõ Rp: Acidi aminocapronici (Acepramini) 100 ml (400mg|1ml) D. t. d. N. 2 flacone in sirup S. Õîäîîä ãýäýñíýýñ öóñ àëäñàí ¿åä 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 3-5 óäàà óóëãàõ Rp: Sol. Calcii gluconici 10% - 10 ml D.t.d.N. 10 in amp. S. Õîäîîäíîîñ öóñ àëäñàí ¿åä 5-10 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ  361

Áóíüæàâûí Îðãèë

Á¿ëýã 21.

ÌÝÑ ÇÀÑËÛÍ ªÂ×ÈÍ, ÃÝÌÒËÈÉÍ ÏÐÀÊÒÈÊÒ ÕÝÐÝÃËÝÃÄÄÝà ÇÀÐÈÌ ÝÌÈÉÍ ÆÎÐ

21.1. Ãýìòëèéí áà ìýñ çàñëûí øàðõ áîëîí èäýýò ºâ÷í¿¿ä Rp: Ung.Ichthyoli 10% (20%) – 25,0 D.S. Õàãàðààã¿é õàòèã, ìóíäàñ, áóãëààí òóøàà ò¿ðõýæ, áîîõ 





Rp: Linimenti balsamici Wishnevsky 100,0 D.S. Øàðõ, øàðõëàà, öîîðîëòûí ¿åä òàâüæ áîîõ 





Rp: Acidi borici 2%-100ml D.S. Øàðõíû õºíäèéã öýâýðëýõ 























Rp: Sol. Chlorhexidini 0,5% - 200 ml D.S. Èäýýòýé øàðõ áîëîí ò¿ëýãäñýí õýñãèéã öýâýðëýõ Rp: Sol. Furacilini 0,02% - 200 ml D.S. Øàðõûã öýâýðëýõ Rp: Sol. Hydrogenii peroxydi dilutae 50 ml D.S. Øàðõ öýâýðëýõ Rp: Sol. Kalii permanganatis 0,1% - 200ml D.S. Øàðõûã óãààõ  362

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Iodoformii 2,5 Vaselini ad 25,0 M.f. ung. D.S. Áîõèðäñîí øàðõ, øàðõëààíä ò¿ðõýõ 





Rp: Sol. Iodinoli 100 ml D.S. Ìýñ çàñëûí èäýýò ºâ÷í¿¿äèéí ¿åä ñàìáàéä øèíãýýæ áîîëò õèéõ 





Rp: Spiritus aethylici 96% (90, 70, 40%) - 50 ml D.S. Øàðõ öýâýðëýõ 





Rp: Sol. Polyvidone iodine 1% - 100 ml D.S. Àðüñíû øàðõëàà áîëîí ò¿ëýãäýëòèéí ¿åä ãàäóóð õýðýãëýõ 





Rp: Spiritus denaturati 70% - 50 ml D.S. Øàðõ öýâýðëýõ 





Rp: Liq. Burovi 500 ml D.S. Àÿãà óñàíä öàéíû õàëáàãûã õèéæ, áîîëò õèéíý 





Rp: Ung. Xeroformii 10% - 50,0 D.S. Øàðõ, øàëáàðõàéä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 





Rp: Chymotrypsini crystallisatae 0,1 D.t.d.N. 12 in pulvis S. Èäýýò øàðõàíä öàöàæ õýðýãëýõ 



 363



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Pankypsini 25 (50) ìã D.t.d.N. 2 in flacon S. *1 ôëàêîíûã àðèóí 5ìë ôèçèîëîãèéí óóñìàë þìóó òàðèàíû óñàíä íàéðóóëæ, øàðõ ðóó ø¿ðøèõ ìàÿãààð õýðýãëýõ

21. 2. Øàìáàðàì, øóëóóí ãýäýñíèé âàðèêîç, øàðõëàà

Rp: Extr. Belladonnae 0,015 Butyri cacao 1,5 M. f. supposit. D. t. d. N. 10 S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà õîøíîãîíä õèéõ 





























Rp: Anaesthesini 5,0 Lanolini Vaselini aa 20,0 M. f. ung. DS. Âàðèêîç øàðõëààíä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Rp: Sol. Acidi borici 3% - 100,0 DS. Áîîëòîíä õýðýãëýõ Rp: Dihydrocodeini (DHC Continus) 90 (60, 120) mg D.t.d.N. 56 in tab. S. ªâäºëòèéã íàìäààõ ¿¿äíýýñ 1 øàõìàëààð 12 öàãèéí çàéòàé óóõ Rp: Suppositoria “Anusolum” N 10 D.S. 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà øóëóóí ãýäñýíä õèéõ  364

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Rp: Benzocaini 0,1 Olei Cacao 4,0 M.f. supp. rectale D.t.d.N. 10 in ch. cer. S. ªäºðò 1-2 óäàà øóëóóí ãýäñýíä õèéæ õýðýãëýõ 





Rp: Neoanusoli suppositorii N 10 DS. ªäºðò 1-2 óäàà øóëóóí ãýäñýíä õèéæ õýðýãëýõ

21.3. Ò¿ëýãäýë áà õºëäºëò

Rp: Sol. Iodinoli 100 ml D.S. Áîõèðäîëò á¿õèé ò¿ëýãäýë, õºëäºëòèéí ¿åä ñàìáàéä øèíãýýæ áîîëò õèéõ 





Rp: Oleum Hippopheae 100,0 D.S. ò¿ëýãäñýí þìóó õºëäñºí õýñýãò ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 





Rp: Spiritus aethylici 96% - 50 ml D.S. Õºëäñºí õýñãèéã àð÷èõ 





Rp: Spiritus denaturati 70% - 50 ml D.S. Õºëäñºí õýñãèéã àð÷èõ 



 365



Áóíüæàâûí Îðãèë

Rp: Ung.”Fastinum” 50,0 D.S. Ôóðàöèëèí (2%), ñèíòîìèöèí (1,6%), àíåñòåçèí (3%) áîëîí ëàíîëèí, âàçåëèí áà óñ àãóóëñàí ò¿ðõëýã áºãººä ò¿¿íèéã I – III çýðãèéí ò¿ëýãäëèéí ¿åä ò¿ðõýæ þìóó ñàìáàéíä øèíãýýí áîîëò õèéõ 





Rp: Dihydrocodeini (DHC Continus) 90 (60, 120) mg D.t.d.N. 56 in tab. S. ªâäºëò, õîðñîëòûã íàìäààõ çîðèëãîîð 1 øàõìàëààð 12 öàãèéí çàéòàé óóõ 



 366



ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

ÝÌÈÉÍ ÍÝÐÈÉÍ ÒÎÂڨà (Ìîíãîë óëñûí á¿ðòãýëä á¿ðòãýãäñýí òóõàéí ýìèéí ººð íýðèéã õààëòàíä õèéâ) À Àäåëüôàí – Adelphan-193 Àäåíîçèí (Àäåíîçèí-Ýáýâå) – Adenosine (Adenosine-Ebeve)-104, 200 Àäåíîçèíòðèôîñôàòûí õ¿÷èë (ÀÒÔ) – Acidum adenosintriphosphoricum (ATF)-104, 223, 276 Àäèïîçèí – Adipozinum-259 Àäèóðåêðèí – Adiurecrinum-255 Àäèóðåòèí – Adiuretin-255 Àäðåíîêîðòèêîòðîïèí – Hormonum Adrenocorticotropinum-275 Àçàïåíòàöåí ïîëèñóëüôîíàò (Êâèíàêñ) – Azapentacene polysulfonate (Quinax)-105, 297 Àçàòèîïðèí (Àçàôðèí) – Azathioprinum (Azafrinum)-128, 237, 266, 354 Àçåëèéí õ¿÷èë+Áåíçîèíû õ¿÷èë (Ñêèíîðåí)-139 Àçàôåí – Azaphenum-290 Àçèäîòèìèäèí – Azidothymidine-345 Àçèòðîìèöèí (Àçàòðèë, Ñóìàçèä) – Azithromycin (Azathril, Sumazid)-139, 180, 230, 300, 303, 347 Àéìàëèí – Aimaline-201 Àëáèíäàçîë (Çåíòðàêñ) – Albindazole (Zentrax)-139, 232 Àëëèëýñòðåíîë (Òóðèíàë, Ïðåìàñòîí) – Allylestrenol (Turinal, Premastone)-105, 312 Àëëîïóðèíîë – Allopurinolum-98, 244  367

Áóíüæàâûí Îðãèë

Àëëîõîë – Allocholum-101, 234, 237 Àëîå (Ýêñòðàêò Àëîý) – Aloe (Extractum Aloe)-105, 278 Àëïðàçîëàì – Alprazolam-51, 288, 294 Àëïðåíîëîë – Alprenolol-201 Àëòàéí õàíä (Ìóêàëòèí) – Radix Althae (Mukaltin)-80, 175, 176 Àëòàí õóíäàãà – Adonis vernalis-218, 222, 224 Àëóïåíò – Alupent-186, 204 Àëþìåêàòèí – Alumecatinum-304 Àìàíòàäèí(ÏÊ-Ìåðç)–Amantadinum(PK-Merz)-140, 284 Àìáàçîí (Ôàðèíãîñåïò) – Ambazone (Pharyngosept)-140, 302 Àìáåí (Ïàìáà) – Ambenum (Pamba)-82, 248 Àìáðîêñîë (Àìáðîáåíå, Àìáðîñàí) – Ambroxolum (Ambrobene, Ambrosan)-80, 321 Àìèoäàðîí (Àìèîêîðäèí, Êîðäàðîí, Ñåäàêîðîí) – Amiodaronum (Amiocordinum, Cordaronum, Sedacoronum)-83, 203, 210, 213 Àìèäîïèðèí–Amidopyrinum-173, 267, 274, 320, 346 Àìèäîòðèçîàò – Amidotrizoate-242 Àìèë – Amylium-307 Àìèëîðèäûí ãèäðîõëîðèä – Amiloridum hydrochloridum-99 Àìèíîêàïðîíû õ¿÷èë (Àöåïðàìèí, Àìèíîêàïðîíû õ¿÷èë-Äåíê) – Acidumaminocapronicum (Acepraminum, Acidum aminocapronicum-Denk)-84, 230, 247, 325 Àìèíîôåíàçîí (Ðåîïèðèí, Ïèðàáóòîë) – Aminophenazonum (Rheopyrinum, Pyrabutol)-51, 268, 270  368

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Àìèíîôèëëèí (Àìèíîôèëëèí-äåíê, Äèàôèëëèí, Ýóôèëëèí) – Aminophyllinum (AminophyllinumDenk, Diaphyllinum, Euphyllinum)-83, 181, 182, 184, 185, 206, 219, 278 Àìèòðèïòèëèí (Àìèòèëèí) – Amitriptyllinum (Amityllinum)-52, 290, 292, 338 Àìëîäèïèí (Íîðìîäèïèí) – Amlodipine (Normodipine)-84, 193, 212 Àììîíèéí àíèçàò – Ammonii anisatis-175, 176 Àììîíèéí õëîðèä – Ammonium chloridum-243 Àìîêñèöèëëèí (Àìîïåí, Áàêòîêñ, Çìîêñ, Ãîíîôîðì, Äàììîêñ, Êëàìîêñ, Êëàâàìîêñ, Ëàìîêñèí, Ëàðãîïåí, Ôèëêî-Àìîêñè, Õèêîíöèë, Àìîêñèöèëëèí+Êëàâóëîíû õ¿÷èë) – Amoxicillin (Amolen, Bactox, Zmox, Gonoform, Dammox, Klamox, Klavamox, Lamoxin, Largolen, FilkoAmox, Hykoncil, Amoxicillin + Acidum Clavulonum)-140, 141, 174, 187, 222, 242, 300, 303 Àìïèöèëëèí (Àìïèöèëëèí íàòðè, Àìïèöèëëèí òðèãèäðàò, Àìïèöèëëèí-Èííîòåõ, Êàëàìïèí, Çöèë, Äàìïèëëèí, Êîìáèçèä ATC-ÆO 1 CÐ, Ñøëëøí ATC-ÆO 1 CA, Ñèëèíà ATC, ÔèëêîÀìïè, Àìïèöèëëèí + Îêñàöèëëèí, Îêñàìïèöèí, Àìïèîêñè, Àìïèñóëöèëëèí, Êîìáèñèä) – Ampicillinum (Ampicillinum natrium, Ampicillinum tryhydratum, Ampicillin-Innotex, Calampin, Zcil, Dampillin, Combisid ATC-JO 1 CR, Sillin ATC-JO 1 CA, Silina ATC, Filko-Ampi, Ampicillin + Oxacillin, Oxampicin, Ampiox, Ampisulcillin, Combisid)142, 180, 242, 323, 343  369

Áóíüæàâûí Îðãèë

Àìôåòàìèí ñóëüôàò – Amphetamine sulfate-294 Àíäàêñèí – Andaxinum-287 Àíåñòåçèí – Anaesthesinum-306, 363 Àíòåîâèí – Anteovin-312 Àíòèàñòìèí – Antasthmin-184 Àíòèïèðèí – Antipyrinum-173, 274 Àíòèïñîðèàòèê – Antipsoriaticum-310 Àíóçîë – Anusolum-131, 363 Àïèçàðòðîí – Apisarthron-271 Àïèëàê – Apilak-198 Àñêîðáèíû õ¿÷èë (Âèòàìèí-Ñ, Äàíöèìèí-Ö, Àñêîðóòèí) – Acidum ascorbinicum (VitaminumC, Dancimin-C, Ascorutin)-106, 237, 259, 335 Àñêîðóòèí – Ascorutinum-273, 330 Àñïàðòàò (Àñïàðêàì) – Aspartat (Asparcam)-107, 219 Àòåíîëîë (Àòåíîëîë ãèäðîõëîðèä, Àòåíîáåíå, Àòåíîâà, Àòåãåêñàë) – Atenolol (Atenolol hydrochlorid, Atenobene, Atenova, Atehexal)-85, 201, 211, 212 Àòðèêàí – Atrican-316, 345 Àòðîïèí ñóëüôàò – Atropini sulfas-69, 201, 227, 278 Àöåòàçîëàìèä (Äèàêàðá, Ôîíóðèò) – Acetazolamidum (Diacarb, Fonurit)-99, 243, 298, 328 Àöåòèëñàëèöèëûí õ¿÷èë (Àñïèðèí, Àñïèðèí ÓÏÑÀ, Àñïðî-Ñ) – Acidum acetylsalicylcum (Aspirinum, Aspirin-UPSA, Aspro-C)-52, 173, 190, 248 Àöåòèëöèñòåèí (Àöèñò, ÀÖÖ, ÀÖÖ Ëîíã, ÀÖÖ Àêóòå, Añèñò ÀÒÑ-ÐO 5 CB) – Acetylcystein (Acyst, ACC, ACC Long, ACC Acute, Asist ÀÒÑ-RO 5 CB)80, 176, 186  370

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Àöèäèí-Ïåïñèí – Acidin-Pepsinum-226 Àöèêëîâèð (Àöèêëîâèð-Àêðè, Àöèêëîâèð-Äåíê, Âèðîëåêñ, Õàñêîâèð) – Acyclovir (Acyclovir-Acri, Acyclovir-Denk, Virolex, Haskovir)-142, 172, 297, 308, 344, 345, 350 Àýðîí – Aeronum-302 Á Áààâãàéí ÷èõ – Uvae ursae-241 Áàìáàéí õàíäìàë – Tinctura Valerianae-199, 200 Áàðàëãèí – Baralginum-53, 228, 357 Áàðèéí ñóëüôàò, ðåíòãåíèé – Barii sulfas pro roentgeno-171, 359 Áåêëîìåòàçîí – Beclometazonum-107, 182 Áåëëàðãàìèí – Bellargaminum-287 Áåëëàñòåçèí – Bellasthesinum-227 Áåëëîèä – Belloid-287 Áåìåãðèä – Bemegride-352 Áåíàôàéí – Benafine-311 Áåíäàçîë (Äèáàçîë) – Bendazole (Dibazolum)-86 Áåíçàëêîíèóì õëîðèä (Ôàðìàòåêñ) – Benzalconium chloridum (Pharmatex)-108, 312 Áåíçàòèí áåíçèëïåíèöèëëèí (Áåíçàòèí ïåíèöèëëèí, Áåíçèöèëëèí-3, Áèöèëëèí-5, Öåïàöèëèí) – Benzathin benzylpenicillinum (Benzathin penicillinum, Benzycillin-3, Bicillin-5, Cepacillin)-143, 221, 262, 344 Áåíçèëïåíèöèëëèí (Ïåíèöèëëèí, Áåíçèëïåíèöèëëèí íàòðè, Ñîäîïåí) – Benzylpenicillinum (Penicillinum, Benzylpenicillinium natrium,  371

Áóíüæàâûí Îðãèë

Sodopen)-144, 189, 191, 221, 344 Áåíçîáàðáèòàë (Áåíçîíàë) – Benzobarbitalum (Benzonalum)-53, 290, 293 Áåíçîèë ïåðåîêñèä –Benzoilium pereoxydium-145, 308 Áåíçîêàèí – Benzocaine-307, 364 Áåðîòåê – Berotec-183 Áåòàìåòàçîí (Áåòàçîí, Áåòíîâåéò) – Betamethasonum (Betasonum, Betnoveit)-108, 256 Áåòèîë – Bethiolum-227 Áèïåðèäèí – Biperidinum-53, 283 Áèñàêîäèë (Áèñàêîäèë-Àêðè, Ëàêñáåíå) – Bisacodyl (Bisacodyl-Acri, Laxbene)-131, 234, 235 Áèôèäóìáàêòåðèí – Bifidumbacterin-233 Áèôèêîë – Bificol-233 Áîíåôîñ – Bonefos-355 Áîðûí õ¿÷èë – Acidum boricum-145, 295, 304, 368 Áðèëëèàíò íîãîîí – Brilliant-grun-305 Áðîìàçåïàì – Bromazepam-286 Áðîìãåêñèí (Áðîìãåêñèí ãèäðîõëîðèä, Áðîìãåêñèí-Ôåðåéí, Áèñîëüâîí) –Bromhexinum (Bromhexinum hydrochloridum, Bromhexin-Ferein, Bisolvon)-81, 177 Áðîíõîëèòèí – Broncholitin-178 Áóðîâûí øèíãýí – Liquor Burov-362 Áóòàìèä – Butamidum-253 Áóôîðìèí (Áóôîðìèí ãèäðîõëîðèä, Àäåáèò) – Buformin (Buforminum hydrochloridum, Adebit)108

 372

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

 Âàçåëèí – Vaselinum-306, 307 Âàëèäîë – Validolum-86, 209 Âàëîêîðäèí – Valocordin-199, 204 Âàëüïðîéíû õ¿÷èë (Äåïàêèí, Äåïàêèí- õðîíî) – Acidum valproicum (Depakin, Depakin - hrono)54, 289, 293 Âàðôàðèí – Warfarin-86, 216, 249 Âåðàïàìèë (Âåðàïàìèë ãèäðîõëîðèä, Èçîïòèí) Verapamil (Verapamil hydrochloridum, Isoptin)-87, 203, 211 Âèêàñîë – Vicasolum-187, 237 Âèíêàïàí – Vincapanum-281 Âèíïîöåòèí (Âèíïîöåòèí-Àêðè, Áðàâèíòîí, Êàâèíòîí) – Vinpocetinum (Vinpocetine-Akri, Bravintonum, Cavintonum)-88, 207 Âèïðàòîêñ – Vipratoxum-271 Âèòàìèí  êîìïëåêñ (Â-Âèòàïëåêñ, Áàêóñ-Ô, Äóìàïëèêñ, Íåóðîáåêñ, Êàêñîí, Ïèêîâèò, Äóîâèò, Ìàêðîâèò, Êàëüöèíîâà, Òðèîâèò, Ýêñòðàæîññ) – Vitaminum B complex (B-Vitaplex, Bakus-F, Dumaplix, Neurobex, Kakson, Pikovit, Duovit, Macrovit, Calcinova, Triovit, Extrajoss)109, 206, 260 Âèøíåâñêèéí òîñ – Balsamum Wishnevsky-361 à Ãàëàíòàìèí ãèäðîõëîðèä – Galanthaminum hydrochloridum-276, 281 Ãàëîïåðèäîë (Ãàëîïåðèäîë Àêðè) – Haloperidolum  373

Áóíüæàâûí Îðãèë

(Haloperidol-Akri)-54, 291, 294, 360 Ãàììà-àìèí ìàñëûí õ¿÷èë – Acidum Gamma-aminobutricum-281 Ãàñòðîáàìàò – Gastrobamatum-227 Ãàñòðèïîí – Gastriponum-227 Ãåêñàìåòèëåíòåòðàìèí – Hexamethylentetraminum-241 Ãåêñàìèäèí – Hexamidinum-290 Ãåëüìèíòîêñ – Helmintox-231 Ãåìèòîí – Haemiton-195 Ãåìîñòèìóëèí – Haemostimulinum-246 Ãåíòàìèöèí (Ãåíòàìèöèí ñóëüôàò, Ãåíòàìèöèíáåíå, Ãåíòàìèöèí Ñîôàðì, Êàëåìèöèí, Ôèëêî-Ãåíòà) – Gentamycinum (Gentamycini sulfas, Gentamycinebene, Gentamycine Sofarm, Calemycin, Filco-Genta)-145, 242 Ãåïàðèí (Ãåïàðèí íàòðè, Ãåïàðèí êàëüö, Âåíîáåíå-Ñàëáå, Êàëüöè ïàðèí, Ôðàêñèïàðèí) – Heparinum (Heparinum natrium, Heparinum calcium, Venobene- Salbe, Calcium parin, Fraxiparin)88, 215, 249 Ãåðèòàìèí (Àåâèò) – Geritamin (Aevit)-261 Ãèäðàëàçèí ãèäðîõëîðèä – Hydralazini hydrochloridum-196 Ãèäðîêîäîí – Hydrocodon-359 Ãèäðîêîðòèçîí (Ãèäðîêîðòèçîí àöåòàò, ÔèëêîÃèäðîêîðòèçîí) – Hydrocortisonum (Hydrocortisoni acetas, Filco- Hydrocortisonum)-110, 269 Ãèäðîêñèõëîðîõèí (Ïëàêâåíèë) – Hydroxychloroquine (Plaukvenil)-146, 266 Ãèäðîõëîðòèàçèä (Ãèïîòèàçèä) – Hydrochlortiazide  374

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

(Hypotiazide)-100, 193, 212, 219, 243 Ãëèáåíêëàìèä (Ãèëåìàë, Äèàáåò, Ìàíèíèë) – Glibenclamide (Gylemal, Diabet, Maninil)-111, 253 Ãëèêëàçèä (Äèàìèêðîí, Ãëèäàáåò) – Glyclazide (Diamicron, Glydabet)-111, 253 Ãëèöåðèëòðèíèòðàò (Íèòðîãëèöåðèí, Ñóñòàê) Glyceril trinitrate (Nitroglycerinum, Sustak)-89, 209, 211, 215 Ãëèöåðèí – Glycerinum-304, 305 Ãëèöèí – Glycine-111, 280, 286, 338 Ãëóòàìèíû õ¿÷èë–Acidum Glutaminicum-237, 280,290 Ãëþêîç – Glucose-132, 217, 238 Ãîìàòðîïèí ìåòèëáðîìèä – Homatropini methylbromidum-299 Ãîíàäîòðîïèí, õîðèîíû, ìåíîïàóçûí – Gonadotropinum chorionicum, menopausticum-259 Ãðèçåîôóëüâèí – Griseofulvinum-146, 349 Ãóà õàòíû õàíä – Extractum Belladonnae siccum227, 228 Ãóàíåòèäèí ñóëüôàò – Guanethidini sulfas-193, 196 Ä Äàâñíû õ¿÷èë, øèíãýëñýí – Acidum Hydrochloricum, dilutum-226, 324 Äàíàçîë (Äàíîâàë, Äàíîë) – Danazolum (Danoval, Danol)-112, 314, 318 Äåãèäðîõîëèéí õ¿÷èë – Acidum Dehydrocholicum-239 Äåçîêñèêîðòîí àöåòàò – Desoxycortone acetate-257 Äåêñàìåòàçîí (Äåêñàáåíå, Äåêñòðîáðèí, Ôîðòå êîðòåí, Ìàêñèäåêñ, Àìáåíå) – Dexamethasonum  375

Áóíüæàâûí Îðãèë

(Dexabene, Dextrobrin, Forte corten, Maxidex, Ambene)-112, 186, 256, 326, 330, 351 Äåëàãèë – Delagyl-263, 333 Äåíàòóðàò ñïèðò – Spiritus denaturatus-364 Äå-íîë – De-nol-229 Äåðìîâàò – Dermovate-310 Äèàçåïàì (Ñåäóêñåí, Âàëèóì, Àïàóðèí, Ôåíàçåïàì) – Diazepam (Seduxenum, Valium, Apaurin, Phenazepam)-55, 285, 289, 292 Äèàêàðá – Diacarbum-219 Äèãèäðîêîäåéí (ÄÍÑ êîíòèíóñ) – Dihydrocodeinum (DNS continus)-55, 356, 358, 363 Äèãèäðîýðãîòàìèí – Dihydroergotaminum-283 Äèãèòîêñèí – Digitoxinum-218 Äèãîêñèí – Digoxinum-90, 214, 217, 218, 222, 224 Äèêëîôåíàê íàòðè (Äèêëîáåíå, Äèàôëàì, ÄèêëîÄåíê, Äèêëîôåíàê-Àêðè, Äèêëàê, Äèêëîìîë, Êàëåìôåíàê, Íàêëîôåí, Îðòîôåí, ÔèëêîÄèêëî) – Diclofenac natrium (Diclobene, Diaflam, Diclo-Denk, Diclofenac-Akri, Diclac, Diclomol, Calemfenac, Naclofen, Orthofen, Filco-Diclo)-56, 224, 263, 267, 270, 275 Äèëòèàçåì – Diltiazem-212, 215 Äèìåêñèä – Dimexid-265, 273 Äèîíèí – Dioninum-176 Äèïèðèäàìîë (Êóðàíòèë, Àíòèñòèíîêàðäèí) – Dipyridamole (Curantyl, Antistinocardin)-132, 203, 215, 248 Äèñóëüôèðàì (Ýñïåðàëü, Àëêîáþç) – Disulfiramum (Esperal, Alcobiuz)-133, 289  376

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Äèôåíãèäðàìèí (Äèôåíãèäðàìèí ãèäðîõëîðèä, Äèìåäðîë) – Diphenhydraminum (Diphenhydramini hydrochloridum, Dimedrolum)-70, 184, 185, 351 Äèôåíèëãèäàíòîèí – Diphenylhidantoin-205 Äèýòèëñòèëáåñòðîë – Diaethylstilboestrolum-257, 315 Äîêñèöèêëèí (Äîêñèöèêëèí ãèäðîõëîðèä, Ëåìäîêñèëèí) – Doxycyclinum (Doxycyclini hydrochloridum, Lemdoxilin)--147, 180, 242, 303, 317 Äîêòîð Ìîì – Doctor Mom-178 Ä-ïåíèöèëëàìèí – D-penicillamin-266 Äðîïåðèäîë - Droperidolum-56, 291 Äðîòàâåðèí (Äðîòàâåðèí ãèäðîõëîðèä, Íîø-ïà, Íèêîñïàí) – Drotaverinum (Drotaverinum hydrochloridum, Nos-pa, Nikospan)-90, 237, 324 Ç Çàäèòåí – Zaditen-182 Çèäîâóäèí – Zidovudin-345 È Èáóïðîôåí (Áðóôåí, Ëåìïðîôåí) – Ibuprofenum (Brufen, Lemprofen)-57, 263, 267, 271 Èäýâõæ¿¿ëñýí í¿¿ðñ (Óëüòðà êàðáîí, Êàðáîëåí) Carbo activatus (Ultracarbon, Carbolenum)-134 Èçîêîíàçîë – Isoconazole-311 Èçîíèàçèä – Isoniazidum-147, 339 Èçîïðåíàëèí – Isoprenalinum-183, 184 Èçîñîðáèä äèíèòðàò (Èçîäèíèò ðåòàðä, Ñîðáèäèí) - Isosorbide dinitrate (Isodinit retard, Sorbidin)-91,  377

Áóíüæàâûí Îðãèë

211, 225 Èçîñîðáèä ìîíîíèòðàò (Ìîíîñàí, Ìîíî÷èíêâå, Íèòðîñîðáèä, Èçîäèíèò) - Isosorbide mononitrate (Monosan, Monochinkve, Nitrosorbid, Isodinit)-91 Èìèïðàìèí – Imipramine-292 Èíäîìåòàöèí (Èíäîáåíå, Èíäîìîí, Ìåòèíäîë)– Indometacinum (Indobene, Indomon, Methyndol) Èíîçèí (Ðèáîêñèí, Èíîçèå-F) – Inosin (Riboxin, Inosie-F)-57, 264, 267, 271, 273, 326 Èíñóëèí (Èíñóëèí ëåíòå, Àêòðàïèä, Èíñóìàí, Ìèêñòàðä, Ìîíîòàðä, Íîâî-Íîðì, Ïðîòàôàí)– Insulin (Insulin lente, Actrapid, Insuman, Mixtard, Monotard, Novo-Norm, Protafan)-113, 254, 333, 334 Èíòåðôåðîí (Ãðèïôåðîí, Ðåàëäèðîí, ÐîôåðàíÀ, Õåáåðîí) – Interferonum (Gripferon, Realdiron, Roferan-A, Heberon)-148, 249 Èîä – Iodum-148, 252 Èîäèíîë – Iodinolum-362, 364 Èîäîôîðì – Iodoformum-362 Èïåêàêóàíû ¿íäýñ – Radix Ipecacuanhae-352 Èõòèîë – Ichthyolum-361 Ê Êàëèéí èîäèä – Kalii iodid-251 Êàëèéí ïåðìàíãàíàò-Kalii permanganas-149, 338, 361 Êàëèéí îðîòàò – Kalii orotas-204, 333 Êàëèéí õëîðèä–Kalii chloridum-114, 203, 204, 220 Êàëüöèéí ãëþêîíàò–Calcii gluconas-115, 187, 231, 260 Êàëüöèéí ãëèöåðôîñôàò – Calcii glycerophosphas115, 199  378

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Êàëüöèéí ïàíãàìàò – Calcii pangamas-239 Êàëüöèïîòðèîë – Calcipotriol-310 Êàëöèòðèí – Calcitrinum-253 Êàìôîðûí ñïèðò – Camphorae spiritus-271 Êàïòîïðèë (Ëåìêàïðèë) – Captopril (Lemkapril)92, 194, 213 Êàðáàìàçåïèí (Êàðáàìàçåïèí-Àêðè, Êîíâóëåì, Ôèíëåïñèí) – Carbamazepinum (CarbamazepinAkri, Convulem, Finlepsin)-58, 289, 293 Êàðáèäîïà – Carbidopa-284 Êàðáîõðîìèí – Acidum Carbochrominum-223 Êàðáîõîë (Ìèîñòàò) – Carbochol (Miostat)-70 Êàðáîõîëèí – Carbocholinum-298 Êàðáîöèñòåèí (Ôëþäèòåê) – Carbocysteine (Fluditec)-71, 177 Êàðäèîâàëåí – Cardiovalenum-219, 223 Êåëëèí – Khellinum-211 Êåòîêîíàçîë (Êåòîðàë) – Ketoconazole (Ketoral)-149 Êåòîòèôåí (Ïðîôèëàñ) – Ketotifenum (Profilas)71, 182, 301 Êëåìàñòèí – Clemastin-186 Êëèìàêòåðèí – Climacterinum-318 Këèíäàìèöèí (Êëèíäàì, Êëèíäàí, Aëáèîòèí àêíå) – Clindamycin (Clindam, Clindan, Albiotin akne)-150 Êëîêñàöèëëèí – Cloxacillinum-150, 180 Êëîìèïðàìèí - Clomipramine-59, 285, 292 Êëîìèôåí (Ïðîôåðòèë) – Clomifen (Profertil)-116, 315, 318 Êëîíèäèí ãèäðîõëîðèä – Clonidinum hydrochlori 379

Áóíüæàâûí Îðãèë

dum-195 Êëîòðèìàçîë (Êëîòðè-Äåíê, Êàíäèáåíå, Ëåìíåñòèí) – Clotrimazole (Clotri-Denk, Candibene, Lemnestin)-151, 311 Êëîôåëëèí – Clofelline-195 Êëîôèáðàò – Clofibrate-206 Êîäåéí (Êîäåéí ôîñôàò) – Codeinum (Codeinum phosphoricum)-59, 190, 267, 322, 358, 359 Êîäòåðïèí – Codterpinum-358 Êîêàèí ãèäðîõëîðèä – Cocainum hydrochloridum-296 Êîëäðåêñ – Coldrex-174 Êîëèáàêòåðèí – Colibacterin-233 Êîìèêñ – Komix-319 Êîðãëèêîí – Corgyconum-217 Êîðäèàìèí – Cordiaminum-198, 220 Êîðòèçîí – Cortisone acetate-255 Êîðòèêîòðîïèí – Corticotropinum-259 Êîôôåèí – Coffeinum-198, 220, 283, 288 Êîôôåèí íàòðèéí áåíçîàò – Coffeinum natrio-benzoicum-283, 288 Êðîìîãëèêàò (Êðîìîõåêñàë, Êðîìîãëèöèíèé õ¿÷èë, Èíòàë) – Cromoglicat (Cromohexal,Acidum Cromoglicinum, Intal)-72, 182 Êñåðîôîðì – Xeroformium-362 Êñèëîìåòàçîëèí (Ãàëàçîëèí, Íàôàçîëèí, Íàôòàçèí, Ñàíîðèí) – Xilomethazoline (Galazolin, Naphazolin, Naphtazin, Sanorin)-72, 296, 301, 303, 320

 380

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Ë Ëàêòîáàêòåðèí – Lactobacterin-233 Ëàêòóëîçà – Lactulose-236, 240 Ëàìèâóäèí-Lamivudinum-151, 345 Ëàíñîïðàçîë – Lansoprazole-225, 229 Ëåâàìèçîë (Äåêàðèñ)–Levamisolum (Decaris)-129, 325 Ëåâîäîïà – Levodopa-284 Ëåâîäîïà + Êàðáèäîïà – Levodopa + Carbidopa59, 284 Ëåâîìåïðîìàçèí (Òèçåðöèí) – Levomepromazin (Tisercin)-60, 291 Ëåâîðèí – Levorinum-337 Ëåâîòèðîêñèí (Ëåâîòèðîêñèí íàòðè, Ýóòðåêñ) – Levothyroxinum (Levothyroxinum natrium, Eutrex)-116, 251 Ëåéêåðàí – Leukeran-249, 266 Ëåñïåíåôðèë – Lespenephril-244 Ëèâ-52 – Liv-52-238 Ëèäîêàèí ãèäðîõëîðèä – Lidocainum hydrochloridum-203 Ëèçèíîïðèë (Ëèçîïðåññ, Äèðîòîí) – Lisinopril (Lisopress, Diroton)-92, 220 Ëèíêîìèöèí ãèäðîõëîðèä – Lincomycinum hydrochloridum-189, 337 Ëèîòèðîíèí – Liotyroninum-251 Ëèïîåâûí õ¿÷èë – Acidum Lipoicum-239 Ëèïî-Ìåðç – Lipo-Merz-206 Ëèïîñòàáèë – Lipostabil-208 Ëèòèéí êàðáîíàò – Litii carbonatis-60, 289, 292 Ëîáåëèí ãèäðîõëîðèä – Lobelinum hydrochloridum-216  381

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ëîâàñòàòèí – Lovastatine-208 Ëîçàðòàí – Losartan-93, 197 Ëîêoêîðòåí – Lococorten-309 Ëîïåðàìèä (Èìîïåê, Ëîïåðàìèä-Àêðè, Ëîïåðàìèä-Äåíê) – Loperamid (Imopec, Loperamid-Akri, Loperamid-Denk)-134, 232, 360 Ëîðàòàäèí (Êëàðèäîë, Êëàðèôåð, Êëàðîòàäèí)– Loratadine (Claridol, Clarifer, Clarotadin)-73 Ëîðèíäåí À – Lorynden A-117, 309 Ëîðèíäåí Ñ – Lorynden C-117, 309 Ì Ìàãíèéí ñóëüôàò – Magnesii sulfas-134, 194, 234, 283 Ìàãóðëèò – Magurlit-244, 270 Ìàçèïðåäîí – Mazipredone-295, 310 Ìåáåíäàçîë (Ëåììîêñ) – Mebendazole (Lemmox)152, 347 Ìåçàòîí – Mesatonum-183, 221 Ìåçèì ôîðòå (Ïàíêðåàòèí, Ïàíçèíîðì, Ôåðåñòàë) - Mezym forte (Pancreatinum, Panzinorm, Ferestal)-117, 236 Ìåêñèëeòèí – Mexiletine-205 Ìåëèïðàìèí – Melipraminum-290 Ìåíàäèîí – Menadion natrii bisulfas-247 Ìåíòîë – Mentholum-215, 275, 307, 320 Ìåðêàïòîïóðèí – Mercaptopurinum-170, 249 Ìåñòèíîí – Mestinone-278 Ìåòàìèçîë (Àíàëüãèí) – Metamizole (Analginum)61, 224 Ìåòàöèë – Methacilium-333  382

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Ìåòèëäîïà (Àëüäîìåò, Äîïàíîë, Äîïåãèò) – Methyldopa (Aldomet, Dopanol, Dopegit)-93, 195, 213, 283 Ìåòèëåí õºõ (Ìåòèëòèîíèé ãèäðîõëîðèä) – Methylenblau seu Methylenium coeruleum (Methylenum hydrochloridum)-152, 305 Ìåòèëðîçàëèíû õëîðèä (Ãåíöèàí ÿãààí) – Methylrosanilium chloridum (Gentian violet)-153, 310 Ìåòèëèéí ñàëèöèëàò – Methylium salicylatum-309 Ìåòèëòåñòîñòåðîí (Ñåêñîôîðò) – Methyltestosteronum (Sexofort)-118, 258, 259 Ìåòèëóðàöèë – Methyluracil-333 Ìåòèëòèîóðàöèë – Methylthiouracil-252 Ìåòîêëîïðàìèä (Ìåòîêëîïðàìèä ãèäðîõëîðèä, Ðåãëàí, Öåðóêàë) –Metoclopramidum (Metoclopramidum hydrochloridum, Reglan, Cerucal)-135 Ìåòîïðîëîë (Ìåòîëîë, Êîðâèòîë) – Metoprolol (Metolol, Corvitol)-73, 197, 210, 213 Ìåòðîíèäàçîë (Äèåòðîíîäàçîë, Êëèîí, Êëèîí-Ä, Ìåòðîêîñ, Òðèõîìîíàöèä, Òðèõîïîë, Òðèõîáðîë, Ôèëêî-Ìåòðî, Ôèëêî-Ìåòðîíèäàçîë, Ýôëîðàí)– Metronidazolum (Dietronodazol, Clion, Clion-D, Metrocos, Trichomonacid, Trichopol, Trichobrol, Filco-Metro, Filco- Metronidazole, Efloran)-153, 316, 348 Ìåòôîðìèí (Ìåòôîðìèí-Äåíê) – Metformin (Metformin-Denk)-118 Ìèäàçîëàì – Midazolame-287 Ìèåëîñàí – Myelosanum-249 Ìèçîïðîñòîë – Misoprostol-135, 231, 313  383

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ìèêîíàçîë – Myconazole-154, 311 Ìèíîêñèäèëü – Minoxidile-197 Ìèôåïðèñòîí – Mifepristone-314 Ìîðôèí (Ìîðôèí ãèäðîõëîðèä, Ìîðôèí ñóëüôàò, MÑ-êîíòèíóñ, MÑT-êîíòèíóñ, MÑÈ, MÑT-ÓÍÎ, Ñåâðåäîë) – Morphinum (Morphini hydrochloridum, Morphine sulfate, MS-continus, MSI, MST-UNO, Sevredol)-61, 215, 268, 356, 358, 360 Ìîòîëîí – Motolonum-286 ̺íãºíèé íèòðàò - Argentum nitricum-154, 295, 305 Ìóëüòèâèòàìèí (Ïîëèâèòàìèí, Ïåíòîâèò, Ïðåãíàâèò, Ðåâèò, Ñîëóâèò, Ñóïðàäèí, Óíäåâèò, Ýëåâèò ïðîíàòàë) – Multivitaminum (Polivitaminum, Pentovit, Pregnavit, Raevit, Soluvit, Supradin, Undevit, Elevit pronatal)-119, 260 Í Íàëèäèêñèéí õ¿÷èë (Íàëèãðàì, Íåâèãðàìîí)– Acidum nalidixinum (Naligram, Nevigramonum)-155, 241 Íàëîêñîí – Naloxone-356 Íàëîðôèí – Nalorphinum hydrochloridum-357 Íàïðîêñèí (Íàïðîêñèí-Àêðè) – Naproxin (Naproxin-Akri)-62, 264, 269, 270 Íàòðèéí áðîìèä – Natrii bromidum-62, 199, 252 Íàòðèéí íóêëåèíàò – Natrii nucleinatis-250 Íàòðèéí ñàëèöèëàò – Natrii salicylas-63, 263, 272, 320 Íàòðèéí òåòðàáîðàò – Natrii tetraboracis-305 Íàòðèéí òèîñóëüôàò – Natrii thiosulphatis-353 Íàòðèéí ôòîðèä – Natrii fluoridum-304  384

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Íàòðèéí õëîðèä – Natrii chloridum-174 Íåâèãðàìîí – Nevigramon-329 Íåãðàì – Negram-329 Íåîàíóçîë – Neoanusol-364 Íåîñòèãìèí áðîìèä–Neostigminum bromidum-275, 281 Íèàëàìèä – Nialamide-292 Íèêàðäèí – Nicardine-216 Íèêëîñàìèä – Niclosamide-155, 346 Íèêîòèíàìèä – Nicotinamidum-119, 260, 334 Íèêîòèíû õ¿÷èë (Íèêîñïàí) - Acidum nicotinicum (Nicospan)-94, 206, 238, 276, 335 Íèñòàòèí (Íèñòà-Äåíê) – Nistatin (Nista-Denk)156, 310 Íèòðîäåðì – Nitroderm-210 Íèòðàçåïàì (Ýóíîêòèí) – Nitrazepam (Eunoctin)63, 282 Íèòðîêñîëèí (5-íèòðîêñ, 5-íîê) – Nitroxolin (5nitrox, 5-nok)-156, 242, 329 Íèòðîíã ìèòå, ôîðòå – Nitrong mite, forte-210 Íèòðîôóðàí (Ôóðàöèëëèí) – Nitrofuran (Furacillin)-157 Íèòðîôóðàíòîèí - Nitrofurantoinum-157, 241, 348 Íèôåäèïèí (Íèôåáåíå, Íèôåäè-Äåíê, Êàëåìäèïèí, Êîðäàôåí, Êîðèíôàð, Êîðäèïèí, Âàçàäàëàò) – Nifedipine (Nifebene, Nifedi-Denk, Calemdipine, Cordafen, Corinfar, Cordipine, Vasadalat)-94, 204, 211, 216 Íîðàäðåíàëèí – Noradrenalinum-183 Íîðèýòèñòåðîí (Íîðêîëóò, Ïðèìîëóò-íîð) – Norietisteron (Norcolut, Primolut-nor)-120, 314  385

Áóíüæàâûí Îðãèë

Íîðêîëóò – Norcolut-314 Íîðñîë – Norsol-295 Íîðôëîêñàöèí (Íîëèöèí) – Norfloxacin (Nolicin)-158, 241 Íóðåäàë – Nuredalum-290 Î Îêñàòîìèä – Oxatomide-296, 301 Îêñàöèëëèí (Îêñàöèëëèíû íàòðè) – Oxacillinum (Oxacillinum natrium)-158, 179, 191, 323 Îêñîëèí (Ãðàìóðèí) – Oxolinum (Gramurin)-159 Îêñèòîöèí – Oxytocinum-313 Îêñèôåäðèí – Oxyfedrine-205, 213 Îêñèôåððèñêàðáîí – Oxyferriscarbone natrium-230 Îêñîïðåíîëîë (Òðàçèêîð) – Oxoprenolol (Trazicor)-74, 196, 201, 213 Îìåïðàçîë (Îìåôåç, Ëåìëîê, Óëüòîë) – Omeprazole (Omefez, Lemloc, Ulitol)-136, 225, 229 Îíäàíñåòðîí – Ondansetron-355 Îðíèäàçîë – Ornidazole-344 Îñàðáîí – Osarbonum-316 Ï Ïàíàíãèí – Pananginum-120, 202 Ïàíçèíîðì ôîðòå – Panzinorm forte-235 Ïàíêèïñèí – Pankypsin-363 Ïàíêóðìåí – Pancurmen-236 Ïàíòîêðèí – Pantocrinum-198, 281, 287 Ïàïàâåðèí ãèäðîõëîðèä - Papaverinum hydrochloridum-95, 185, 196, 278  386

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Ïàðàòèðåîèäèí – Parathyreoidinum-252 Ïàðàöåòàìîë (Ãåâîðèí, Äàëåðîí Ñ, Ìåêñàëåí, Ìåêñàâèò, Ìèêñàãðèï, Ìèêñàôëó, ÌèíèãðèïïÏ, Ïàíàäîë, Ñàðèäîí, Öåôåêîí-Ä, Ýôôåðàëãàí)Paracetamolum (Gevorin, Daleron C, Mexalen, Mexavit, Mixagrip, Mixaflu, Minigripp-P, Panadol, Saridon, Cefecon-D, Efferalgan)-64, 173, 174, 190, 267 Ïåíòàëãèí – Pentalginum-174 Ïåíòàìèí – Pentamine-194 Ïåíòîêñèë – Pentoxylum-246, 250, 332 Ïåíòîêñèôèëëèí (Ïåíòîêñèôèëëèí-Àêðè, Ïåíòîìåð, Òðåíïåíòàë, Òðåíòàë) – Pentoxyphyllin (Pentoxyphyllin-Akri, Pentomer, Trenpental, Trental)-95, 208, 248, 273 Ïåïñèí – Pepsinum-324 Ïåðèíäîïðèë – Perindopril-198, 220 Ïåðòóññèí – Pertussinum-178 Ïåòèäèí (Ïåòèäèí ãèäðîõëîðèä, Ïåíòàçîöèí ëàêòàò) – Petidine (Petidine hydrochloride, Pentazocine lactate)-64, 191, 356, 357 Ïèëîêàðïèí (Ïèëîêàðïèíû ãèäðîõëîðèä)- Pilocarpine (Pilocarpinum hydrochloridum)-74, 298 Ïèíäîëîë – Pindolol-196 Ïèïåðàçèí – Piperazine-325 Ïèðàçèíàìèä (Ïèðàçèíàìèä-Àêðè) – Pyrazinamide (Pyrazinamide-Akri)-159, 339, 342 Ïèðàíòåë (Ãåëìèíòîêñ) – Pyrantel (Gelmintox)-159 Ïèðàöåòàì (Ïèðàáåíå, Õåïîòàì) – Pyracetam (Pyrabene, Hepotam)-65, 280 Ïèðèäîêñèí (Ïèðèäîêñèí ãèäðîõëîðèä, Âèòàìèí  387

Áóíüæàâûí Îðãèë

Â6) – Pyridoxinum (Pyridoxinum hydrochloridum, Vitaminum B6)-121, 261, 335 Ïèðèäîñòèãìèí áðîìèä – Pyridostigminum bromidum-276, 282 Ïèðèòðàìèä – Piritramide-357 Ïèðîêñèêàì (Ïèðîêñèêàì-Àêðè) – Pyroxicam (Pyroxicam-Akri)-65, 266, 280 Ïèòóèòðèí – Pituitrinum-255, 258, 313 Ïëàòèôèëëèí ãèäðîòàðòðàò – Plathyphyllinum hydrotartraticum-227 Ïîëèâèäîí èîä – Polyvidone iodine-362 Ïðàçîçèí – Prazozine-196 Ïðåãíèí – Pregnin-258 Ïðåäíèçîëîí (Ïðåäíèçîëîí àöåòàò, Ïðåäíèçîëîí íàòðè ñóêöèíàò, Äåðìàçîëîí, Ñîëóäåêîðòèí, Ìåòèëïðåäíèçîëîí) – Prednisolone (Prednisolone acetate, Prednisolone natrii succinate, Dermasolone, Soludecortine, Methylprednisolone)-121, 186, 255, 256, 263 Ïðåíèëàìèí – Prenylaminum-215 Ïðåíîêñäèàçèí (Ïðåíîêñäèàçèí ãèäðîõëîðèä, Ëèáåêñèí) – Prenoxdiazine (Prenoxdiazine hydrochloride, Libexine)-136, 178 Ïðèìèäîí – Primidone-293 Ïðîãåñòåðîí – Progesteronum-258, 313 Ïðîäåêòèí – Prodectinum-208 Ïðîçåðèí – Proserinum-275, 277 Ïðîêàèí (Íîâîêàèí) – Procaine (Novocaine)-81, 189 Ïðîêàèíàìèä (Ïðîêàèíàìèäûí ãèäðîõëîðèä, Íîâîêàèíàìèä) - Procainamidum (Procainamidum  388

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

hydrochloridum, Novocainamidum)-96, 202, 212 Ïðîêàèíò áåíçèëïåíèöèëëèí – Procain benzylpenicillinum-159 Ïðîìåäîë – Promedolum-215 Ïðîìåòàçèí (Ïðîìåòàçèíû ãèäðîõëîðèä) - Promethazine (Promethazine hydrochloride)-75, 185 Ïðîïèëòèîóðàöèë - Propylthiouracil-122, 251 Ïðîïðàíîëîë (Ïðîïðàíîáåíå, Àíàïèðèëèí, Èíäåðàë) – Propranolol (Propranobene, Anapyrilin, Inderal)-75, 201, 212, 277 Ïðîòàìèí ñóëüôàò – Protamine sulfate-247 Ïñîðèàçèí – Psoriazinum-310 Ïóëüñíîðì – Pulsnorm-204 Ïóðãåí – Purgenum-234 Ð Ðàäåäîðì – Radedorm-286 Ðàíèòèäèí (Ðàíèòèäèí-Àêðè, Ðàíè-Äåíê, Çàíòàê, Êàëàìòàê, Ðàäèí, Ðàíèçàí) – Ranitidine (Ranitidine-Akri, Rani-Denk, Zantac, Calamtac, Radine, Ranizane)-76, 228, 229 Ðàóñåäèëü – Rausedilium-194 Ðåâàëãèí – Revalgine-275 Ðåçåðïèí – Recerpinum-76, 193, 214 Ðåçîðöèí – Resorcinum-238 Ðåòèíîë (Âèòàìèí À, Íåî-òèãàñîí, Ãåðèòàìèí)– Retinole (Vitaminum A, Neo-tigason, Geritamine)122, 261, 334 Ðèìàíòàäèí – Rimantadine-174  389

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ðèòîäðèí – Ritodrine-318 Ðèôàìïèöèí – Rifampicinum-160, 340, 341 Ðîâàõîë – Rovacholum-240, 244 Ðîãèïíîë – Rohypnol-286 Ðîêñèòðîìèöèí – Roxytromycine-179, 242 Ðóìàëîí – Rumalon-272 Ðóòèí – Rutine-246, 332 Ñ Ñàëèìîí – Salimon-130, 323, 355 Ñàëèöèëûí õ¿÷èë - Acidum salicylicum-307 Ñàëüáóòàìîë (Ñàëáðîí) – Salbutamolum (Salbron)102, 181, 182 Ñåëåãèëèí – Selegiline-284 Ñåíàäå – Senade-234 Ñåííà (Ñèíîñàéä, Ðåãóëàêñ, Õ-Ïðåï) – Senna (Sinosaid, Regulax, X-Prel)-137, 235 Ñåíçèò – Senzit-211 Ñåïòîëåò – Septolete-302 Ñèãåòèí – Sygethin-318 Ñèëèìàðèí (Êàðñèë, Ëåãàëîí, Ëåìàðèí) – Silimarin (Carsil, Legalon, Lemarin)-137, 238 Ñèìâàñòàòèí (Âàçèëèë, Õîëåñòàò) – Symvastatine (Vasilil, Cholestat)-96, 208 Ñèìåòèêîí – Simethicone-226, 233 Ñèíåñòðîë – Synaestrolum-258 Ñèðåïàð – Sirepar-239 Ñêåëèä – Scelid-260 Ñêèíîðåí – Skinoren-308 Ñîäà – Natrii bicarbonatum-176  390

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Ñîëêîñåðèë – Solkoseril-137, 231 Ñîìàòîòðîïèí – Somatotropinum humanicum-259 Ñïåêòèíîìèöèí-Spectinomgcinum-161, 317 Ñïèðèíîëàêòîí (Âåðîøïèðîí) – Spirinolactone (Verospirone)-100, 243, 328 Ñòðåïòîìèöèí (Ñòðåïòîìèöèí ñóëüôàò) - Streptomycine (Streptomycine sulfate)-161, 192 Ñòðèõèíèí íèòðèò – Strychininum nitricum-199 Ñòðîôàíòèí – Strophantinum-217 Ñóêðàëüôàò (Âåíòåð) – Sucralfate (Venter)-138, 231 Ñóëüôàäèìåçèí - Sulfadimezinum-162, 322 Ñóëüôàìåòîêñàçîë+Òðèìåòðîïðèì(ÊîÒðèì åêñàçîë, Êîòðèìîêñàçîë, ÊîòðèìîêñàçîëÀêðè, Äóòðèì, Êîòðèáåíå, Áàêòðèì, Áèñåïòîë, Áèäèñåïòîë, Áðèôåñåïòîë, Ëåòðèì, Ñåïòðèí, Êîìáàêò, Ôèëêî-Êîòðè 480) – Sulfamethoxazole+ Trimetoprime (Co-Trimexazole, Kotrimoxazole, Kotrimoxazole-Akri, Dutrime, Cotribene, Bactrime, Biseptol, Bidiseptol, Brifeseptol, Letrime, Septrin, Combact, Filco-Cotri 480)-162, 179, 188, 348, 349 Ñóëüôàìåòîêñèí – Sulphametoxinum-188 Ñóëüôàñàëàçèí – Sulfasalazine-163, 232 Ñóëüôàöèë íàòðè - Sulfacylum natrium-163, 295 Ñóëüôîêàìôîêàèí – Sulfocamphocainum-202 Ñóïðàñòèí – Suprastinum-184, 336 Ò Òàâåãèë – Tavegil-186, 336 Òàëüê – Talcium-306  391

Áóíüæàâûí Îðãèë

Òàìîêñèôåí – Tamoxifen-171, 355 Òàíèí – Tanninum-352 Òàðâàãàí øèéð ºâñ – Herba Thermopsis-175, 176 Òàðäèëü – Tardylum-282, 285 Òåîôåäðèí – Teophedrinum-183, 322 Òåîôèëëèí – Theophyllinum-97, 182 Òåðáèíàôèí – Terbinafine-311 Òåðáèçèë – Terbizile-311 Òåðåáèíòèí – Oleium Terebinthinum-270 Òåðïèí ãèäðàò – Terpinum hydratum-175 Òåñòîñòåðîí ïðîïèîíàò – Testosteronum propionatum-258 Òåòðàêàèí – Tetracainum-82, 296 Òåòðàöèêëèí – Tetracyclinum-164, 236, 347 Òèàìèí (Òèàìèí õëîðèä, Òèàìèí áðîìèä, Âèòàìèí Â1) – Thiamine (Thiamine chloride, Thiamine bromide, Vitaminum B1)-123, 334 Òèàìèçîë (Ìåðêàçîëèë) – Thiamyzole (Mercazolil)-124, 251 Òèêëîïèäèí (Òèêëèä) – Ticlopidine (Ticlide)-97, 207, 248 Òèìîëîë (Òèìîñîë) – Timololum (Timololum maleate, Timosol)-77, 298 Òèíèäàçîë – Tinidazole-164, 317 Òèðåîèäèí – Thyreoidinum-251, 333 Òîáðàäåêñ – Tobradex-297 Òîáðåêñ – Tobrex-297 Òîêîôåðîë àöåòàò (Òîêîôàðì, Âèòàìèí Å) - Tocopheroli acetas (Tocopharm, Vitaminum E)-124 Òîëáóòàìèä – Tolbutamide-254  392

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Òîñîí òóóëãà – Oleium Ricinum-234 Òºìðèéí äàâñ (Òºìðèéí äàâñ+Ôîëèéí õ¿÷èë, Òºìºðòýé äåêñòðàí, Òºìðèéí ñóëüôàò, Àêòèôåððèí) – Ferrium salt (Ferrosi sulfas, Ferrosi sulfas + Acidum folicum, Ferrosi dextrane, Actiferrine)-124, 245, 246, 331 Òðàâîêîðò – Travocort-311 Òðàìàäîë (Òðàìàäîë ãèäðîõëîðèä, Òðàìóíäèí ðåòàðä, Òðàìàäîë-Àêðè) –Tramadolum (Tramadolum hydrochloridum, Tramundine retard, TramadolAkri)-66, 191, 358 Òðàíêñåí – Tranxen-288 Òðèàìòåðåí – Triamteren-272 Òðèàìöèíîëîí – Triamcinolone-256, 265 Òðèìåòàäîí – Trimethadonum-293 Òðèìåòîçèí – Trimetozine-292 Òðèôåðìåíò – Trifermentum-235 Òðèõîìîíàöèä – Trichomonacide-316 Ó Óíèòèîë – Unithiol-353 Óðåãèò – Uregit-197 Óðîãðàôèí – Urographin-172, 242 Óðîäàí – Urodanum-244, 269, 270 Óðñîäåçîêñèõîëèéí õ¿÷èë – Acidum Ursodesoxycholicum-239 Óðñîäåõîëèéí õ¿÷èë (Óðñîôàëüê) – Acidum ursodecholicum (Ursofalc)-102 Óñ-òºðºã÷èéí õýò èñýë – Hydrogenii peroxydi solutio diluta-361  393

Áóíüæàâûí Îðãèë

Ô Ôàìîòèäèí (Ôàìîòèäèí-Àêðè, Êâàìàòåë, Ïàìàòîí, Óëüôàìèä, Ôàñèä) –Famotidine (Famotidine-Akri, Kvamatel, Pamatone, Ulfamide, Faside)-77 Ôàñòèí – Fastinum-365 Ôåíèëáóòàçîí (Áóòàäèîí, Ðåîïèðèí, Ðåîçîëîí)– Phenylbutazone (Butadionum, Rheopyrinum, Rheosolonum)-66, 272 Ôåíèòîèí – Phenytoin-67, 289, 293 Ôåíîáàðáèòàë – Phenobarbitalum-67, 282 Ôåíîêñèìåòèë ïåíèöèëëèí (Ïåíáåíå, Îñïåí, Äóïåí-Â) – Phenoxymethyl-penicillinum (Penbene, Ospen, Dupen-B)-165, 179, 348 Ôåíîëôòàëåéí – Phenolphthaleinum-234 Ôåíòàíèë – Fentanyl-268 Ôåððîïëåêñ – Ferroplex-245 Ôåððóì-Ëåê – Ferrum-Lek-246, 331 Ôåñòàë – Festalum-235 Ôèçîñòèãìèí ñàëèöèëàò – Physostigminum salicylatum-298 Ôèòîìåíàäèîí (Âèòàìèí Ê, Âèêàñîë) – Phytomenadionum (Vitaminum K, Vicasol)-125, 245, 247 Ôèòîôåððîëàêòîë – Phytoferrolactolum-245, 331 Ôëóîðåñöåèí – Fluorescein-172, 297 Ôëóôåíàçèí – Fluphenazine-67, 294 Ôëþêîíàçîë (Äèôëàçîí) – Fluconazole (Diflazone)-165 Ôëþêîðòîëîí (Óëüòðàëàí, Óëüòðàïðîêò) – Flucortolone (Ultralan, Ultraproct)-125  394

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Ôëþîöèíîëîí (Ôëóöèíàð, Ñèíàôëàí) – Fluocinolone (Flucinar, Sinaflan)-165, 256 Ôîëèéí õ¿÷èë - Acidum folicum-126, 245, 332 Ôîëëèêóëèí – Folliculinum-257 Ôîñôàêîë – Phosphacolum-297 Ôòàëàçîë – Phthalazolum-232 Ôóðàãèí – Furaginum-241, 329 Ôóðàäîíèí – Furadoninum-241, 329 Ôóðàçîëèäîí – Furazolidonum-329 Ôóðàöèëëèí – Furacillinum-301, 304, 337 Ôóðîñåìèä (Ôóðîí, Ëàçèêñ) – Furosemidum (Furon, Lasix)-101, 217, 219, 224, 243 Õ Xåíîäåçîêñèõîëèéí õ¿÷èë – Acidum Chenodesoxycholicum-239 Õèëàê – Hylak-325 Õèìîòðèïñèí – Chymotrypsinum crystallisatum-321, 362 Õèíèäèí ñóëüôàò – Quenidinum sulphatum-200 Õëîðàëãèäðàò – Chloralhydratum-194, 282, 286 Õëîðàìèí – Chloraminum-304 Õëîðàìôåíèêîë (Õëîðàìôåíèêîë-Äåíê, Òèôîöèí, Êàëåìôèêîë, Ëåâîìèöåòèí, Ëåâîìèöåòèí ñóêöèíàò, Ñèíòîìèöèí) – Chloramphenicolum (Chloramphenicol-Denk, Thyphocine, Calemphicol, Laevomycetinum, Laevomycetinum succinatum, Syntomycinum)-166, 232, 236, 325 Õëîðàöèçèí – Chloracizine-205 Õëîðãåêñèäèí – Chlorhexidine-316, 361 Õëîðîõèí (Äåëàãèë, Ðåçîõèí) – Chlorochin (Dela 395

Áóíüæàâûí Îðãèë

gyl, Resochin)-166 Õëîðïðîìàçèí (Õëîðïðîìàçèíû ãèäðîõëîðèä, Àìèíàçèí) - Chlorpromazine (Chlorpromazine hydrochloride, Aminazine)-68, 252, 291 Õëîðòàëèäîí – Chlortalidone-197, 243 Õëîðôåíàìèí (Õëîðôåíàìèí ãèäðîãåí ìàëåàò, Õëîðôåíèðàìèí) – Chlorphenamine (Chlorphenamine hydrogen maleate, Chlorpheniramine maleate)77, 185, 351 Õîäîîäíû ø¿¿ñ – Succus gastricus naturalis-226, 324 Õîëåíçèì – Cholenzime-236, 239 Õîëåñòèðàìèí – Cholestyramine-207 Õîëèí õëîðèä – Choline chloride-238 Õîëîñàñ – Cholosasus-236, 240 Õîíäðîèòèí ñóëüôàò – Chondroitine sulfate-271 Õîôèòîë – Chophytolum-244 Õºíãºí öàãààíû ôîñôàò – Alumini phosphatis-230 Õºíãºí öàãààíû ãèäðîêñèä+Ìàãíèéí ãèäðîêñèä (Ìààëîêñ, Àëìàãåëü, Ôîñôàëþãåëü) - Aluminii hydroxydum + Magnii hydroxydum (Maalox, Almagel, Phosphalugel)-138, 228, 229 Õ¿í îðõîîäîéí õàíäìàë – Tinctura Ginsengae-198, 281, 287 Ö Öàéðûí èñýë - Zinci oxydum-167, 307 Öàéðûí ñóëüôàò – Zinci sulfatis-320 Öåðåáðîëèçèí (Öåáðèëèçèí) – Cerebrolysinum (Cebrilysinum)-68, 279 Öåðåáðîôîðò – Cerebrofort-335  396

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Öåôàçîëèí – Cefazoline-221 Öåôàëåêñèí (Öåôàëåêñèí ìîíîãèäðàò, Öåôàáåíå, Ôèëêî-Öåôà, Ïèàññàí) – Cefalexinum (Cefalexinum monohydratum, Cefabene, Filco-Cefa, Pyassan)-167, 180, 187, 188, 222 Öåôóðîêñèì (Öåôóðàáîë, Çåíàöåô, Çèííàò) – Cefuroxim (Cefurabol, Zinacef, Zinnat)-168, 192 Öèàíîêîáàëàìèí (Âèòàìèí Â12, Ñèðåïàð) – Cyanocobalaminum (Vitaminum B12, Syrepar)-126, 246 Öèçàïðèä – Cisapride-78 Öèêëîäîë (Áåíçãåêñîë) – Cyclodolum (Benzhexol)-78 Öèêëîñïîðèí – Cyclosporinum-130, 266, 354 Öèêëîôåðîí – Cycloferone-130, 345, 350 Öèêëîôîñôàìèä – Cyclophosphamidum-171, 354 Öèìåòèäèí (Ãèñòîäèë, Óëñèêóð) – Cimetidinum (Gystodil, Ulsicur)-79, 229 Öèííàðèçèí (Ñòóãåðîí) – Cinnarizine (Stugeron)69, 207, 281 Öèíõîôåí – Chinchophen-269 Öèïðîôèáðàò – Ciprofibrat-206 Öèïðîôëîêñàöèí (Öèïëîêñèíîë, Öèïðîëåì, Öèïðèíîë, Öèïðî-òðî, Öèðîê, Ôèëêî-Öèïðî)– Ciprofloxacine (Ciploxinol, Ciprolem, Ciprinol, Cipro-tro, Ciroc, Filco-Cipro)-168, 241, 349 Öèñòåíàë – Cystenalum-244, 270 Öèñòîíå – Cystone-244 Öýýæíèé ýëåêñèð – Elixir pectoralis-176

 397

Áóíüæàâûí Îðãèë

× ×àöàðãàíû òîñ – Oleium Hippopheae-230, 360 ×èãàòóññèí – Chigatussin-175 ×èòàìîí – Chitamon 175, 178 Ý Ýíàëàïðèë ( Ýíàëàïðèë-Àêðè, Ýäíèò, Ýíàï, Ðåíàïðèë) – Enalapril (Enalapril-Akri, Ednit, Enap, Renapril)-97, 194, 214 Ýíòåðîñåïòîë – Enteroseptolum-337 Ýïèíåôðèí (Ýïèíåôðèí ãèäðîõëîðèä, Ýïèíåôðèí ãèäðîãåí òàðòðàò, Àäðåíàëèí ãèäðîõëîðèä) – Epinephrine (Epinephrine hydrochlode, Epinephrine hydrogen tartrate, Adrenaline hydrochloride)-79, 174, 183, 221 Ýðâàëêîð – Ervalcor-220 Ýðãîêàëüöèôåðîë (Âèòàìèí Ä3, Èäèîñ) – Ergocalciferolum (Vitaminum D, Idios)-127, 332 Ýðãîìåòðèí - Ergometrini maleas-103, 313 Ýðãîòàìèí (Ýðãîòàìèíû ãèäðîòàðòðàò) – Ergotaminum (Ergotamini hydrotartras)-103, 277 Ýðèíèò – Erynit-214 Ýðèòðîìèöèí (Ýðèòðîìèöèí ýòèëñóêöèíàò, Ìèðîìèöèí, Ýðèòðàí) – Erythromycinum (Erythromycinum aethylsuccinatum, Miromycine, Erythrane)-169, 187, 188, 262 Ýññåíöèàëå – Essentiale-127, 238 Ýñòðàäèîë äèïðîïèîíàò – Oestradiolum dipropionatum-257, 315 Ýñòðîí – Estronum-315  398

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

Ýòàêðèíèé õ¿÷èë – Acidum Etacrynum-243 Ýòàìáóòîë (Ñóðàë) – Ethambutolum (Sural)-169, 341 Ýòàìñèëàò – Etamsilat-247 Ýòèëèéí ñïèðò – Spiritus aethyliticum-362, 364 Ýòèëìîðôèí ãèäðîõëîðèä – Ethylmorphinum hydrochloridum-190, 358 Ýòèíèëýñòðàäèîë + Ëåâîíîðãåñòðåë (Àíòåîâèí, Ìèêðîãèíîí, Ðèãåâèäîí, Òðèêâèëàð, Òðèðåãîë21, Òðèðåãîë 21+7, Äèàíå-35, Êëèìåí, Ïðîãèíîâà-21) –Ethinylaestradiol + Laevonorgestrel (Anteovine, Microgynone, Rigevidone, Tricvilar, Triregol-21, Triregol 21+7, Diane-35, Climen, Proginova-21)-128 Ýòèíèëýñòðàäèîë – Ethinylestradiol-315 Ýòèîíàìèä – Ethionamid-341 Ýòîñóêñèìèä – Ethosuximide-293 Ýòîôèáðàò (Ëèïî-Ìåðç) – Ethofibrat (LypoMerz)-98, 206 Ýôåäðèí ãèäðîõëîðèä – Ephedrinum hydrochloridum-181, 183, 278, 300, 322

 399

Áóíüæàâûí Îðãèë

ÀØÈÃËÀÑÀÍ ÍÎÌ, ÕÝÂËÝËÈÉÍ ÆÀÃÑÀÀËÒ 1. Áàòõóÿã Ï. Êëèíèêèéí ýì ñóäëàëûí ¿íäýñ. ÓÁ., 2000 2. Áàòõóÿã Ï. Ìîíãîë óëñûí ¿íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí ëàâëàõ. Õÿíàí òîõèîëäóóëñàí Á.Îðãèë, Ã.×îéæàìö. ÓÁ., 2006 3. Æàìúÿíäàãâà Ñ, ׿ëòýìñ¿ðýí Ì. Ýìèéí æîðûí ëàâëàõ. ÓÁ., 1998 4. Æàìúÿíäàãâà Ñ, ׿ëòýìñ¿ðýí Ì, Åðººëò ×. Æîð ñóäëàë. 2 äàõü õýâëýë. ÓÁ., 2000 5. Ìîíãîë óëñûí ýìèéí á¿ðòãýëèéí æàãñààëò. Ýð¿¿ë ìýíäèéí õºãæëèéí ¿íäýñíèé òºâèéí Ýì ç¿éí àëáà. ÓÁ., 2005 îí. 6. Ìÿãìàð Ë, Áàòõóÿã Ï. Ìîíãîë óëñûí ¿íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí ëàâëàõ. ÓÁ., 2001 7. Îðãèë Á. Ýìèéí õîðäëîãî. ÓÁ., 1989 8. Îðãèë Á., Çîðèã Ò. Çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí ëàâëàõ. ÓÁ., 1994 9. ¯íäýñíèé çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé ýìèéí 5 äàõü æàãñààëò. ÝÌß, ÓÁ., 2005 10. Õàâäðûí ¿åèéí ºâäºëòèéã íàìæààõ íü (Àíãëè õýëíýýñ îð÷óóëñàí Ä.Áîëîðìàà, îð÷óóëãûã õÿíàí òîõèîëäóóëñàí Á.Îðãèë). ÓÁ., 1996 11. ׿ëòýìñ¿ðýí Ì, Åðººëò ×, Õ¿ðýëáààòàð Ë. Ýìèéí ëàâëàõ. II õýâëýë. ÓÁ., 2003 îí  400

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

12. ׿ëòýìñ¿ðýí Ì., Åðººëò ×. Ýì ñóäëàë. ÓÁ., 2001 13. Ýìèéã îíîâ÷òîé çºâ áè÷èõ ãàðûí àâëàãà (Àíãëè õýëíýýñ îð÷óóëñàí Ä.Áîëîðìàà, îð÷óóëãûã õÿíàí òîõèîëäóóëñàí Á.Îðãèë). ÓÁ., 1995 14. Áåëèêîâ Â.Ã. Ñèíòåòè÷åñêèå è ïðèðîäíûå ëåêàðñòâåííûå ñðåäñòâà. Êðàòêèé ñïðàâî÷íèê. Ìîñêâà, 1993 15. Áåëîóñîâ Þ.Á., Ìîèñååâ Â.Ñ.Ëåïàõèí Â.Ê.Êëèíè÷åñêàÿ ôàðìàêîëîãèÿ è ôàðìàêîòåðàïèÿ. Èçäàíèå 2-å, ñòåðåîòèïíîå. Ðóêîâîäñòâî äëÿ âðà÷åé. Ìîñêâà, 2000 16. Âåíãåðñêèå ëåêàðñòâåííûå ñðåäñòâà. Øåñòîå èñïðàâëåííîå è äîïîëíåííîå èçäàíèå Ìåäèìïåêñ, Áóäàïåøò, 1982 17. Âèíîãðàäîâ Â.Ì., Êàòêîâà Å.Á., Ìóõèí Å.À.Ôàðìàêîëîãèÿ ñ ðåöåïòóðîé. ÑàíêòÏåòåðáóðã, ÑïåöËèò, 2002 18. Ãóäçåíêî Ï.Í. Ðåöåïòóðíûé ñïðàâî÷íèê âðà÷à – ïåäèàòðà. Êèåâ, “Çäîðîâüÿ”, 1978 19. Äàðàáàí Å.Â. Ãîòîâûå ëåêàðñòâåííûå ñðåäñòâà. 3-å ñòåðåîòèïíîå èçäàíèå. Êèåâ, 1974 20. Êëèíè÷åñêèå ðåêîìåíäàöèè + ôàðìàêîëîãè÷åñêèé ñïðàâî÷íèê. Ïîä ðåä. È.Í.Äåíèñîâà, Þ.Ë.Øåâ÷åíêî. Ìîñêâà, “ÃÎÝÒÀÐ-ÌÅÄ”, 2004 21. Êóäðèí À.Í., Áåëåíüêèé Å.Å., Êíÿçåâ Å.Í., Ñìèðíîâà Ë.Ì. Êðàòêèé ñïðàâî÷íèê  401

Áóíüæàâûí Îðãèë

ïî ôàðìàêîòåðàïèè. Èçä. 2-å, ïåðåðàá. è äîï. Òàøêåíò, “Ìåäèöèíà”, 1976 22. Êóðáàò Í.Ì., Ñòàíêåâè÷ Ï.Á. Ôàðìàêîðåöåïòóðíûé ñïðàâî÷íèê âðà÷à. Ìèíñê, 1999 23. Ìèõàéëîâ È.Á. Êëèíè÷åñêàÿ ôàðìàêîëîãèÿ Ñàíêò-Ïåòåðáóðã, “Ôîëèàíò”, 2002 24. Ðåöåïòóðíûé ñïðàâî÷íèê. Èçäàíèå ÷åòâåðòîå. Ïîä ðåä. Ïðîô. Ï.Â.Ðîäèîíîâà. Èçäàòåëüñòâî “Çäîðîâ’ÿ”. Êèåâ, 1987 25. Ñïðàâî÷íèê ëåêàðñòâåííûõ ïðåïàðàòîâ. Ãëàâíûé ðåäàêòîð Ñ.Í.Äìèòðèåâ. Ìîñêâà. “ÂÅ×Å”, 2000 26. ABPI Data Sheet Compendium 1989-90. With the Code of Practice for the Pharmaceutical Industry. Datapharm Publications Limited. Print ed in London 27. DRUG (facts and comparisons) 1997 edition. A Wolters Kluwer Company. Printed in the Unit ed States of America 28. Goodman and Gilman’s The Pharmacolog cal Basis of Therapeutics. Seventh Edition. New York – Toronto – London, 1985 29. Laurence D.R., Bennett P.N. Clinical Phar macology. Sixth Edition. Edinburg-London-New York, 198730. 28. 24. WHO Model Formulary 2002. Editors: Mary R. Couper, Dinesh K. Mehta. WHO, Print ed in the United Kingdom, 2002  402

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ ÕÀÂÑÐÀËÒ I

Ýìèéí æîð áè÷èõýä àøèãëàãääàã íèéòëýã ëàòèí ¿ãèéã òîâ÷ëîõ çàãâàð

¯ãèéí òîâ÷ëîë

¯ãèéí á¿ðýí áè÷ëýã

aa Ac. Acid. amp. Aq. destil. but. comp. cps. Caps., in caps. cort. D. D.S.

ana acidum ampulla Aqua destillata butirum compositus (-a, -um) capsula, in capsulis cortex Da (Detur, Dentur) Da. Signa (Detur. Signetur)

D.t.d. Dec. dil. div. in p. aeq. Emuls. Extr. f. fl. fluid. fol. gtts. hb. Inf. Lin. Liq. M. M.D.S. M.f. Mucil. N. Ol. Past. Pulv. q.s. rad. Rp. Rep. rhiz. S. sem. sicc. simpl. Sir. Sol. Sp. Steril. Supp. Susp. Tab. T-ra, Tinct. Ung.

Da (Dentur) tales doses Decoctum dilutus divide in partes aequales Emulsum Extractum fiat (fiant) flos fluidum folium gutta, guttas herba Infusum Linimentum Liquor Misce (Misceatur) Misce. Da. Signa Misce ut fiat Mucilago numero Oleum Pasta Pulvis quantum satis radix Recipe Repete (Repetatur) rhizoma Signa (Signetur) semen siccus (-a, -um) simplex Sirupus Solutio Species Sterillisetur ! Suppositorium Suspensum Tabuletta (-ae) Tinctura Unguentum

 403

¯ãèéí óòãà Àäèëõàíààð Õ¿÷èë Òóíøèë Íýðìýë óñ Òîñ (õàòóóâòàð) Íèéëìýë Á¿ðýýñ, á¿ðýýñòýé Õîëòîñ Îëãî (Îëãîãäîõ áîëíî) Îëãî. Òýìäýãëý. (Îëãîãäîõ áîëíî. Òýìäýãëýãäýõ áîëíî) Òèéì òóíãààð (Îëãîãäîõ áîëíî) îëãî ×àíàìàë Øèíãýëñýí Àäèëõàí õýñã¿¿äýä õóâàà Öèéäìýã Õàíä ¯¿ñãý (¿¿ñãýãäýã) Öýöýã Øèíãýí õýëáýðòýé Íàâ÷ Äóñàë ªâñ Õàíäìàë Øèíãýí òîñ Øèíãýí Õîëü. (Õîëèãäîõ áîëíî) Õîëü. Îëãî. Òýìäýãëý Áîëòîë íü õîëü Ñàëñ Òîî Òîñ (øèíãýâòýð) ªòãºí òîñ Íóíòàã Øààðäàãäàõ õýìæýýãýýð ¯íäýñ Àâ Äàâò (Äàâòàãäàõ áîëíî) ¨çîîð Òýìäýãëý (Òýìäýãëýãäýõ áîëíî) ¯ð Õóóðàé Åðäèéí ×èõýðëýã øèíãýí Óóñìàë Öóãëóóëãà áóþó çýõìýë Àðèóòãà ! Ëàà (áºìáºëºã) Õºâìºë Øàõìàë Èäýýøìýë Ò¿ðõëýã

Áóíüæàâûí Îðãèë ÕÀÂÑÐÀËÒ II

¹

ªðãºí õýðýãëýãääýã çàðèì ýìèéí õýëáýð, õ¿íèé áèåä îðóóëàõ àðãà çàì áà äóíäàæ òóíãèéí æàãñààëò Õýðýãëýõ àðãà çàì áà Ýìèéí íýð Ýìèéí õýëáýð äóíäàæ òóí (íàñàíä õ¿ðýã÷äýä)

1.

Àäåíîçèí òðèôîñôîðûí õ¿÷èë- ÀÒÔ

2.

Àäèïîçèí

3.

Àäèóðåêðèí

4.

Àäðåíàëèí ãèäðîõëîðèä

5.

Àåâèò

6.

Àçàòèîïðèí

0,05 ã øàõìàë

7.

Àçèòðîìèöèí

0,125ã, 0,25ã, 0,5ã øàõìàë

8.

Àéìàëèí

0,05 ã øàõìàë, 2,5% - 2 ìë òóíøèë

9.

Àëëèëýñòðåíîë

0,005 ã øàõìàë

10.

Àëëîïóðèíîë

0,1 ã øàõìàë

11.

Àëëîõîë

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë

12.

Àëìàãåëü

170 ìë ôëàêîí

13.

Àëïðàçîëàì

0,25ìã, 0,5ìã øàõìàë

14.

Àëþìåêàòèí

100 ìë ôëàêîí

1% - 1 ìë òóíøèë 0,05 ã (50 ED) ôëàêîí (òàðèëãûí íóíòàã) 1,5 áà 10 ã ôëàêîí (íóíòàã) 0,1% - 10 ìë ôëàêîí, 0,1% - 1 ìë òóíøèë 1 ìë òîñîí óóñìàë (òóíøèë áà á¿ðýýñòýé)

 404

1-2 ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ Õîíîãò 50 íýãæýýð 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèõ Õîíîãò 0,03 – 0,05 ã-ààð 2-3 óäàà õàìðààð íü òàòóóëàõ Àðüñàí äîð áà áóë÷èíä 0,3 – 1 ìë-ýýð òàðèõ ªäºðò 1 ìë-ýýð 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ, ýñâýë 1-2 ø-ýýð 2-3 óäàà óóëãàõ 0,05 ã-ààð óóõ (òóõàéí øààðäëàãààð õîíîãò õýäèéã õýðýãëýõèéã òîãòîîõ) Äóíäæààð 0,5 ã-ààð õîíîãò 1 óäàà óóëãàõ ªâ÷íèé öî÷ìîã ¿åä ýõëýýä 1-2 ìë-ýýð ñóäñààð, ýñâýë áóë÷èíä òàðüæ, àðèòìèéã äàðààä, 0,05-0,1 ã-ààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ Òóõàéí íºõöºë áàéäëààñ õàìààðóóëàí 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ Õîíîãò 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 2-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ Õîíîãò 1-2 øàõìàëààð 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 4 óäàà õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 3 óäàà óóëãàõ 3:1-èéí õàðüöààãààð óã áýëäìýëýýñ áóöàëñàí óñàíä óóñìàë áýëòãýæ àì çàéëóóëàõ, ìºí õºâºíä øèíãýýæ, áóéë, çàâüæíû çàâñàð õàâ÷óóëàõ áàéäëààð õýðýãëýõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà óóëãàõ, ýñâýë 1-2 òóíøèëýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ, ñèðîïûã íýã öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 1 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ, ìºí ëàà õýëáýðýýð áýëòã¿¿ëæ, øóëóóí ãýäñýýð õýðýãëýõ, óóñìàëààð ãàäóóð õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ; 1-5 ìë-ýýð áóë÷èíä, 2-3 ìëýýð 40-50% ãëþêîçòîé õàìò ñóäñàíä òàðèõ

15.

Àìáåí

0,25 ã øàõìàë, 1% - 5 ìë òóíøèë

16.

Àìáðîêñîë

0,03ã øàõìàë, 100ìë ñèðîï

17.

Àìèäîïèðèí

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë, íóíòàã

18.

Àìèíàçèí

0,025, 0,05, 0,1 ã á¿ðõ¿¿ë-òýé øàõìàë, 2,5% - 2 áà 5 ìë òóíøèë

19.

Àìèíàëîí

0,25 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

20.

Àìèíîêàïðîíû õ¿÷èë

Íóíòàã, 10 ìë òóíøèë (400ìã|ìë)

21.

Àìèíîõèíîë

0,025 áà 0,05 ã øàõìàë

22.

Àìèàäàðîí

0,2 ã øàõìàë, 5% - 3 ìë òóíøèë

23.

Àìèòðèïòèëèí

0,025 ã øàõìàë, 1% - 2 ìë òóíøèë

24.

Àììîíèé õëîðèä

Íóíòàã (øèëýí ñàâàíä)

25.

Àìîêñèöèëëèí

0,25 áà 0,5 ã øàõìàë, á¿ðýýñ

26.

Àìîêñèöèëëèí + Êëàâóëîíû õ¿÷èë

250ìã+125ìã áà 500ìã+125ìã øàõìàë, á¿ðýýñ

1-2 øèðõýãýýð 8 öàãèéí çàéòàé óóëãàõ

27.

Àìïèîêñ

0,25 ã á¿ðýýñ, 0,1, 0,2 áà 0,5 ã ôëàêîí (òàðèëãà)

1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 4 óäàà óóëãàõ; 1 ôëàêîíûã 1-5 ìë òàðèëãûí óñààð íàéðóóëæ, 6 öàãààð áóë÷èíä òàðèõ

28.

Àìïèöèëëèí

0,25 ã á¿ðýýñ, 0,25 áà 0,5 ã ôëàêîí (òàðèëãà)

1 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóëãàõ; 1-2 ôëàêîíîîð 6 öàãààð áóë÷èíä òàðèõ

 405

1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-4 óäàà óóëãàõ Õîíîãò 2-3 ã-ààð óóëãàõ áóþó 40%-5ìë, 5% - 100ìë-ýýð ñóäñààð òàðèõ 2-4 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû ¿åä þìóó äàðàà óóëãàõ; 1-3 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ Õ¿íä òîõèîëäîëä 2 ìë-ýýð õîíîãò 4 óäàà áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ; ºäºðò 2-3 øèðõýãèéã õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 ã á¿ðýýñòýé þìóó 2,5-5%èéí óóñìàëààð áýëòã¿¿ëæ, õîîëíû äàðàà óóëãàõ (õîíîãò 8-12 ã õ¿ðòýë õýðýãëýõ) 1-2 øèðõýãýýð 8 öàãèéí çàéòàé óóëãàõ

Áóíüæàâûí Îðãèë

29.

Àíàëüãèí

0,1 áà 0,5 ã øàõìàë, 25% áà 50% - 1 ìë òóíøèë

30.

Àíàïðèëèí

0,01 áà 0,04 ã øàõìàë, 0,1% - 5 ìë òóíøèë

31.

Àíäàêñèí

32.

Àíåñòåçèí

33.

Àíòåîâèí

34.

Àíòèïèðèí

35.

Àíòèïñîðèàòèêóì

36.

Àíóçîë

37.

Àïèçàðòðîí

38.

Àïèëàê

0,01 ã øàõìàë, 3% - òîñîí ò¿ðõëýã, 0,6% - êðåì

39.

Àïðåññèí

0,01 áà 0,025 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

40.

Àñêîðáèíû õ¿÷èë

0,5 ã øàõìàë 5% - 1-5 ìë òóíøèë

41.

Àñêîðóòèí

42.

Àòåíîëîë

43.

Àòðîïèí ñóëüôàò

0,2ã áà 0,4ã øàõìàë Íóíòàã, 5% - òîñîí ò¿ðõëýã, 0,3 ã øàõìàë, ëàà ã.ì. Öàãààí ºíãºòýé 11, ÿãààí ºíãºòýé 10 øàõìàëûã íýã ñàâàíä õèéñýí áàéäàã 0,1, 0,25 ã øàõìàë 25ã, 30ã, 40ã, 50ã, 60ã òîñîí ò¿ðõëýã Íèéëìýë íàéðëàãàòàé ëàà Íèéëìýë íàéðëàãàòàé òîñîí ò¿ðõëýã

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë 0,05ã áà 0,1ã øàõìàë 0,0005 ã øàõìàë, 0,1% - 1ìë òóíøèë

 406

1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ; 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ; òóõàéí øààðäëàãààð 5 ìë õ¿ðòýë õýìæýýãýýð áóë÷èíä òàðèõ 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà óóëãàõ, ò¿ðõëýã áà ëààã òóõàéí øààðäëàãààð (ºäºðò 1-2 óäàà) õýðýãëýõ Áèåíèé þìíû ìº÷ëºãèéí 1äýõ áóþó 5 äàõü ºäðººñ ýõëýí öàãààí ºíãèéí øàõìàëûã ºäºðò 1 óäàà, äàðàà íü ÿãààí øàõìàëûã ºäºðò 1 óäàà òóñ òóñ óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ Àðüñíû ãýìòýëòýé õýñã¿¿äýä ºäºðò 1-2 óäàà ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà øóëóóí ãýäñýíä õèéõ ªäºðò 2-5 ã-ààð ãàäóóð õýðýãëýõ 1 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õýëýí äîð òàâüæ õýðýãëýõ; ò¿ðõëýã áà êðåìèéã òóõàéí øààðäëàãààð ºäºðò 2-3 óäàà ãàäóóð õýðýãëýõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ áà òóíã àëãóóðõàí èõýñãýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-5 óäàà óóëãàõ, 1-3 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1-ýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóëãàõ 50 – 100 ìã-ààð ºäºðò 1 óäàà óóëãàõ 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóëãàõ, òóõàéí øààðäëàãààð 0,3-1 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

44.

Àöåòàçîëàìèä

0,25 ã øàõìàë

45.

Àöåòèëñàëèöèëèéí õ¿÷èë

0,1 áà 0,25, 0,5 ã øàõìàë

46.

Àöåòèëöèñòåèí

20% - 5 ìë ôëàêîí, 10% - 2 ìë òóíøèë

47.

Àöèäèí-ïåïñèí

0,25 áà 0,5 ã øàõìàë

48.

Àöèêëîâèð

0,2ã, 0,4ã, 0,8ã øàõìàë, 0,25ã, 0,5ã òóíøèë, 5% - 2ã áà 10ã êðåì, 3% - 2 ã ò¿ðõëýã

49.

Àýðîí

0,0005 ã øàõìàë

50.

Áàðàëãèí

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë, 5 ìë òóíøèë

51.

Áåêëîìåòàçîí äèïðîïèîíàò

50 ìêã òóí á¿õèé 200 óäàà õýðýãëýõ àýðîçîëü

52.

Áåëëåðãàìèí

53.

Áåëëîèä

54.

Áåìåãðèä

55.

Áåíçàòèí áåíçèëïåíèöèëëèí

56.

Áåíçèë ïåíèöèëëèí

57.

Áåíçèë áåíçîàò

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë 0,5% - 10 ìë òóíøèë 2,4 ñàÿ IED ôëàêîí 250000, 500000, 1000000 íýãæ ôëàêîí 25%-èéí øèíãýí ò¿ðõëýã

 407

1 øèðõýãýýð õîíîãò 2 óäàà óóëãàõ 0,1 ã øàõìàëûã ºäºð á¿ð 1 óäàà òîãòìîë óóëãàõ; 0,25 áà 0,5 ã øàõìàëûã ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 2-5 ìë-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óòëàãàíä õýðýãëýõ; 1-2 ìëýýð ºäºðò 2-3 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû ¿åä þìóó äàðàà íü óóëãàõ Äóíäæààð 1 øèðõýãýýð õîíîãò 5 óäàà óóëãàõ, 250ìã-ààð 8 öàãèéí çàéòàé ñóäñàíä òàðèõ, Êðåìèéã ãàäóóð (ºäºðò 5 óäàà) õýðýãëýõ áà 3%-èéí ò¿ðõëýãèéã í¿äíèé ïðàêòèêò õýðýãëýõ Ìàøèíààð ÿâàõ, îíãîöîîð íèñýõýýñ 30-60 ìèíóòûí ºìíº 1-2 øèðõýãèéã óóëãààä 6 öàãèéí äàðàà äàâòàí õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ; õóðö ºâäºëòèéí ¿åä 5 ìë-ýýð áóë÷èíä þìóó ñóäñàíä (ìàø ààæèì) òàðèõ Òóõàéí øààðäëàãààð ºäºðò 3-12 óäàà õ¿ðòýë àìüñãàëûí çàì ðóó öàöàõ ìàÿãààð õýðýãëýõ 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Òóõàéí øààðäëàãààð 1-10 ìëýýð ñóäñàíä òàðüæ õýðýãëýõ 1,2 – 2,4 ñàÿ IED-ýýð íýã óäàà, ýñâýë 0,6 ñàÿ IED-ýýð ñàðä 2 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 250000 – 500000 íýãæýýð 4-6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ Àðüñàíä 4 ºäðèéí òóðø íèìãýí æèãä ò¿ðõýõ

Áóíüæàâûí Îðãèë Àðüñíû ãýìòýëòýé õýñýãò ºäºðò 1-2 óäàà íèìãýí ò¿ðõýõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ ªäºðò 2-3 óäàà àðüñíû ãýìòýëòýé õýñýãò íèìãýí ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ, òóõàéí øààðäëàãààð 2 ìã-ààð 30 ìèíóò òóòàì áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ (ãýõäýý õîíîãèéí òóíã 8 ìãààñ õýòð¿¿ëæ áîëîõã¿é )

58.

Áåíçîèë ïåðîêñèä

5%-èéí êðåì

59.

Áåíçîíàë

0,05 áà 0,1 ã øàõìàë

60.

Áåòàìåòàçîí

0,1%-èéí òîñîí ò¿ðõëýã

61.

Áèïåðèäèí

0,002 ã øàõìàë, 5ìã|1ìë òóíøèë

62.

Áèñàêîäèë

0,005 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 0,01 ã ëàà

63.

Áèöèëëèí-1

300000 áà 600000 íýãæ ôëàêîí

64.

Áðèëëèàíò íîãîîí

1% áà 2% - 10 ìë ôëàêîí

65.

Áðîìãåêñèí

0,008 ã øàõìàë

66.

Áðîíõîëèòèí

125 ìë ôëàêîí

67.

Áóêàðáàí

0,5 ã øàõìàë

68.

Áóòàäèîí

69.

Áóòàìèä

70.

Áóôîðìèí

0,05 ã øàõìàë

71.

Âàëèäîë

0,06 ã øàõìàë, 0,1 ã á¿ðýýñ 25-30% - 5 ìë ôëàêîí

72.

Âàëîêîðäèí

20 ìë ôëàêîí

73.

Âàëïðîéíû õ¿÷èë

0,15 ã øàõìàë, á¿ðýýñ

74.

Âàðôàðèí

0,001ã, 0,002ã, 0,005ã øàõìàë

Õîíîãò 2-10 ìã-ààð óóëãàõ

75.

Âåíòåð

0,5 ã øàõìàë

1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 4 óäàà õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóëãàõ

0,15 ã øàõìàë, 5% - 20 ã òîñîí ò¿ðõëýã 0,25 áà 0,5 ã øàõìàë

 408

1 øèðõýãýýð óíòàõûí ºìíº óóëãàõ; ýñâýë 1-2 ëààãààð øóëóóí ãýäñýýð õèéæ õýðýãëýõ 300000-600000 íýãæýýð 7 õîíîãò 1 óäàà, ýñâýë 1200000 íýãæýýð ñàðä 2 óäàà áóë÷èíä òàðèõ Ãàäóóð õîíîãò 1-2 óäàà ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ Õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 13 óäàà õîîëíîîñ 30-40 ìèíóòûí äàðàà óóëãàõ 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ; ò¿ðõëýãèéã ãàäóóð õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð õîîëíîîñ 1 öàãèéí ºìíº óóëãàõ ªã뺺 áà îðîé õîîëëîõ ¿åä 1 øèðõýãèéã óóëãàõ Òóõàéí øààðäëàãààð õýëýí äîð òàâüæ õýðýãëýõ; 4-5 äóñëûã ñàõàð äýýð äóñààæ, àìàíäàà õ¿ëõýõ 15-20 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Õîíîãò 15ìã|êã-ààð òîîöîí 2-3 õóâààæ õîîëíû ¿åä óóëãàõ öààøèä òóíã àëãóóð èõýñãýõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

76.

Âåðàïàìèë ãèäðîõëîðèä

0,04 áà 0,08 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 0,25% - 2ìë òóíøèë

77.

Âåðîøïèðîí

0,025 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

78.

Âèêàñîë

0,015 ã øàõìàë, 1% - 1 ìë òóíøèë

79.

Âèïðàòîêñ

45 ã òîñîí ò¿ðõëýã

80.

Ãàëàíòàìèí ãèäðîáðîìèä

0,5 – 1% - 1 ìë òóíøèë

81.

Ãàëîïåðèäîë

0,0015 áà 0,005 ã øàõìàë, 0,2% - 10 ìë ôëàêîí, 0,5% -1 ìë òóíøèë

82.

Ãàñòðîçåïèí

83.

Ãàñòðîôàðì

84.

Ãåêñàìèäèí

85.

Ãåëüìèíòîêñ

86.

Ãåìîñòèìóëèí

87.

Ãåïàðèí

88.

Ãåðèòàìèí

89.

Ãèäðîêîðòèçîí

90.

Ãèäðîõëîð-òèàçèä

0,025 ã øàõìàë

91.

Ãëèáåíêëàìèä

0,005 ã øàõìàë

92.

Ãëèêëàçèä

0,08 ã øàõìàë

0,025ã, 0,05 ã øàõìàë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë 0,125 áà 0,25 ã øàõìàë 0,125ã, 0,25ã øàõìàë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë 5 ìë òóíøèë (1ìë-ò 5000 ED), 10 áà 25 ã òþáèê (1 ã-ä 100 ED) ò¿ðõëýã Íèéëìýë íàéðëàãàòàé á¿ðýýñ 2,5% - 2 ìë õºâìºë, 2,5% - 10 ã ò¿ðõëýã, 0,5% - 3 ã í¿äíèé ò¿ðõëýã

 409

1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ; òóõàéí øààðäëàãààð 1-2 òóíøèëýýð ºäºðò 2-3 óäàà ñóäñààð òàðüæ õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ Õîíîãò 1-2 øèðõýãèéã óóëãàõ, ýñâýë 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ ªäºðò 1-2 óäàà ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 1 ìë-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà àðüñàí äîð þìóó ñóäñàíä òàðèõ Õîíîãò 1 øàõìàëààð 3 óäàà, ýñâýë 20-30 äóñëààð 2-3 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ. Òóõàéí øààðäëàãààð 0,5-1 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 1-ýýð ºã뺺 áà îðîé õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíîîñ 30-60 ìèíóòûí ºìíº óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 10ìã|êã òóíãààð õîíîãò 1 óäàà, 1-3 ºäºð óóëãàæ õýðýãëýõ 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîë èäýõ ¿åä óóëãàæ õýðýãëýõ Õîíîãò 20000-50000 íýãæ õ¿ðòýë àðüñàí äîòîð òàðèõ; Ò¿ðõëýãèéã õýñýã ãàçàðò ãàäóóð õýðýãëýõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 0,2-1 ìë õºâìºëèéã áóë÷èíä 7 õîíîãò 1 óäàà òàðèõ; 2,5% ò¿ðõëýãèéã àðüñàíä, 0,5% ò¿ðõëýãèéã í¿äýíä õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð ºã뺺ä 1 óäàà 3-5-7 õîíîãèéí òóðø óóëãààä 3-4 õîíîã çàâñàðëàõ Õîíîãò 1|2 – 1 – 2 øàõìàëààð õîîëíû äàðàà óóëãàæ õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 1-2 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ

Áóíüæàâûí Îðãèë

93.

Ãëèöèí

0,1 ã øàõìàë 0,25 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 0,25% - 5 ìë ôëàêîí

94.

Ãëþòàìèíû õ¿÷èë

95.

Ãîìàòðîïèí ãèäðîáðîìèä

96.

Ãðèçåîôóëüâèí

0,125 ã øàõìàë, 2,5% - 30 ã øèíãýí òîñ

97.

Äàíîë

0,1ã, 0,2ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

98.

Äåçîêñèêîðòèêîñòåðîí àöåòàò

0,005 ã øàõìàë, 0,5% - 1 ìë òóíøèë

99.

Äåêñàìåòàçîí

0,0005 ã øàõìàë, 5 ìë ôëàêîí

100.

Äåëàãèë

0,25 ã øàõìàë

101.

Äå-íîë

0,12 ã øàõìàë

102.

Äåðìîâåéò

1ã-ä 0,5ìã êëîáåòàçîë àãóóëñàí òîñîí ò¿ðõëýã

103.

Äèàçåïàì

0,002, 0,005 ã øàõìàë, 2 ìë òóíøèë

104.

Äèàêàðá

0,25 ã øàõìàë

105.

Äèáàçîë

0,002, 0,004, 0,02 ã øàõìàë 0,5-1% - 1 ìë òóíøèë

106.

Äèãèòîêñèí

0,0001 ã øàõìàë, 0,00015 ã ëàà

107.

Äèãîêñèí

0,00025 ã øàõìàë, 0,25% - 1 ìë òóíøèë

108.

Äèêëîôåíàê íàòðè

0,025 ã øàõìàë

 410

1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà õýëýí äîð òàâüæ øèìýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 äóñëààð í¿äýíä äóñààæ õýðýãëýõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 4 óäàà õîîëíû ¿åä óóëãàõ, øèíãýí òîñûã àðüñàíä ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Õîíîãò 1 øèðõýãýýð 4 óäàà óóëãàõ 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 1 óäàà þìóó ºí溺ä õýëýí äîð òàâèõ; 1 ìë-ýýð 7 õîíîãò 3 óäàà áóë÷èíä òàðèõ Õîíîãò 4-6 øèðõýãèéã õîîëíû äàðàà óóëãàõ (õîíîãèéí òóíã 2-3 õóâààõ); 1-2 äóñëààð í¿äýíä äóñààæ õýðýãëýõ 1-ýýð ºäºðò 1 óäàà îðîéí õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 4 óäàà õîîëëîõîîñ 30-60 ìèíóòûí ºìíº, ìºí óíòàõûí ºìíº óóëãàõ Àðüñàíä õîíîãò 1-2 óäàà íèìãýí ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà óóëãàõ, 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 1-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóëãàõ, ýñâýë 1-5 ìë-ýýð àðüñàí äîð, áóë÷èíä òàðèõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ, ýñâýë øóëóóí ãýäñýýð õîíîãò 1-2 óäàà õèéæ õýðýãëýõ 1 øèðõýãýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóëãàõ; 1-2 ìë-ýýð 10-20 ìë ãëþêîç þìóó ôèçèîëîãèéí óóñìàëòàé õàìò ñóäñàíä àëãóóðõàí òàðèõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 3-4 óäàà óóëãàõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

0,03ã, 0,06ã øàõìàë 0,05 áà 0,1 ã øàõìàë, 1% - 1 ìë òóíøèë

109.

Äèëòèàçåì

110.

Äèìåäðîë

111.

Äèìåêñèä

100 ìë ôëàêîí

112.

Äèïèðèäàìîë

0,025 áà 0,075 ã øàõìàë, 0,25% - 2 ìë òóíøèë

113.

Äèôåíèí

0,117 ã øàõìàë

114.

Äîêñèöèêëèí ãèäðîõëîðèä

0,1 ã øàõìàë

115.

Äðîïåðèäîë

116.

Äóîâèò

117.

Èáóïðîôåí

118.

Èçàäðèí

0,005 ã øàõìàë

119.

Èçîíèàçèä

0,1 áà 0,3 ã øàõìàë

120.

Èíäàïàìèä

2,5 ìã ¿ðýë

121.

Èíäîìåòàöèí

0,025 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 10% - 40 ã òîñîí ò¿ðõëýã

122.

Èíñóëèí

5 ìë ôëàêîí (200 ED)

123.

Èíòåðôåðîí

2 ìë òóíøèë

124.

Èîäèíîë

100 ìë ôëàêîí

125.

Èõòèîë

126.

Êàâèíòîí

0,25% - 5 ìë òóíøèë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé ¿ðýë 0,2 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

10% áà 20% - 25 ã ò¿ðõëýã 0,005 ã øàõìàë, 0,5% - 2 ìë òóíøèë

 411

1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóëãàõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 1-3 óäàà óóëãàõ, ýñâýë 1-5 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ Êîìïðåññ, òàìïîí õýëáýðýýð þìóó àð÷èõ áàéäëààð ãàäóóð õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà õîîëíîîñ ºìíº óóëãàõ, 1-2 ìëýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ Õîíîãò 1-2 øàõìàëûã õîîëíû äàðàà óóëãàõ áà ýì÷èëãýýã 5-7 õîíîã ¿ðãýëæë¿¿ëýõ Òóõàéí øààðäëàãààð 2-5 ìëýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ ªäºð á¿ð 1 óëààí, 1 öýíõýð ¿ðëèéã áàãà çýðãèéí óñààð äàðóóëæ, çàæëàëã¿é çàëãèõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 1-2 óäàà àìàíäàà õ¿ëõýæ õýðýãëýõ Äóíäæààð 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ ªäºð á¿ð 1-2 øèðõýãýýð ¿äýýñ ºìíº óóëãàõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ, ò¿ðõëýãèéã ãàäóóð õýðýãëýõ Äóíäæààð õîíîãò 10-30 ED, îâðîãûí ¿åä 100 ED-ýýð àðüñàí äîð, áóë÷èíä òàðèõ Òóñãàé ñõåìýýð òàðüæ õýðýãëýõýýñ ãàäíà õàìàðò äóñààõ áîëîí óòëàãàíä àøèãëàõ Ãàäóóð (óãààëãà, øàâøëàãà, áîîëòîíä) õýðýãëýõ Ãàäóóð õýðýãëýõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ; 1-2 òóíøèëýýð ºäºðò 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèõ

Áóíüæàâûí Îðãèë

127.

Êàëèéí îðîòàò

0,5 ã øàõìàë

128.

Êàëèéí èîäèä

129.

Êàëèéí õëîðèä

60 ìã øàõìàë 0,5 áà 1,0 ã øàõìàë

130.

Êàëüöèòðèí

10 ED ôëàêîí

131.

Êàëüöèéí ãëèöåðîôîñôàò

0,2 áà 0,5 ã øàõìàë

132.

Êàëüöèéí ãëþêîíàò

0,5 ã øàõìàë, 10% - 10 ìë òóíøèë

133.

Êàëüöèéí ïàíãàìàò

0,05 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

134.

Êàðáàìàçåïèí

0,2 ã øàõìàë

135.

Êàðáîöèñòåèí

Á¿ðýýñ áà 5%-èéí 125 ìë áà 300 ìë óóñìàë (ñèðîï)

136.

Êàðäèîâàëåí

15, 25 ìë ôëàêîí

137.

Êåëëèí

0,02 ã øàõìàë

138.

Êåòîêîíàçîë

0,2 ã øàõìàë

139.

Êåòîòèôåí

0,001 ã á¿ðýýñ

140.

Êëèìàêòåðèí

141.

Êëèíäàìèöèí

142.

Êëîêñàöèëëèí

0,5 ã á¿ðýýñ, 0,5 ã ôëàêîí

143.

Êëîìèïðàìèí

10ìã, 25ìã øàõìàë

144.

Êëîìèôåí

0,05 ã øàõìàë

145.

Êëîòðèìàçîë

0,1 ã ¿òðýýíèé áºìáºëºã, 1% - 20 ã êðåì

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé ¿ðýë 0,15ã, 0,075ã á¿ðýýñ, 15%-èéí 2ìë, 4ìë, 6ìë òóíøèë

 412

1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíîîñ 1 öàãèéí ºìíº óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 4-5 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-5 ED-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð, áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ, 5-10 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ 1|2 – 1 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ (òóíã àëãóóð èõýñãýõ) 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà, ýñâýë óóñìàë-ûã õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ 15-20 äóñëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ 1 øàõìàëààð ºäºðò 1 óäàà óóëãàõ (7 õîíîãîîñ áàãàã¿é õóãàöààãààð õýðýãëýõ) 1 øèðõýãýýð ºã뺺 áà îðîé õîîëíû ¿åä óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 150 ìã-ààð 6 öàãèéí çàéòàé óóëãàõ, õîíîãò 0,9-2,4 ã-ààð ñóäñàíä òàðèõ 1|2-1 øèðõýãýýð 6 öàãèéí çàéòàé óóëãàõ áóþó 1 ôëàêîíîîð 6 öàãààð áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 2-3 óäàà óóëãàõ ªäºðò 50-100 ìã-ààð 5 õîíîã óóëãàõ 1 øèðõýãýýð õîíîãò 1 óäàà ¿òðýýíä õèéõ; êðåìèéã ãàäóóð ò¿ðõýæ õýðýãëýõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

146.

Êëîôåëèí

0,000075 áà 0,00015 ã øàõìàë, 0,01% - 1 ìë òóíøèë

147.

Êëîôèáðàò

0,25ã, 0,5ã á¿ðýýñ

148.

Êîäåèí

149.

Êîëäðåêñ

150.

Êîëõèöèí

0,015 ã øàõìàë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë 0,001 ã øàõìàë

151.

Êîðâàëîë

15 ìë ôëàêîí

152.

Êîðãëèêîí

0,06% - 1 ìë òóíøèë

153.

Êîðäèàìèí

1 ìë áà 2 ìë òóíøèë, 15 ìë ôëàêîí

154.

Êîðòèçîí àöåòàò

0,025 áà 0,05 ã øàõìàë 10 ìë õºâìºë

155.

Êîðòèêîòðîïèí

40 ED ôëàêîí

156.

Êîòðèìîêñàçîë

0,48 ã øàõìàë

157.

Êîôåèí íàòðèéí áåíçîàò

158.

Êñèëîìåòàçîëèí

159.

Ëàêòóëîçà

200 ìë ñèðîï

160.

Ëàìèâóäèí

0,15 ã øàõìàë

161.

Ëåâàìèçîë

0,05 áà 0,15 ã øàõìàë

162.

Ëåâîäîïà

163.

Ëåâîäîïà + Êàðáèäîïà

164.

Ëåâîìåïðîìàçèí

165.

Ëåâîðèí

0,1 áà 0,2 ã øàõìàë, 10% áà 20% -12ìë òóíøèë 0,1% áà 0,05% - 10 ìë ôëàêîí

0,25 áà 0,5 ã øàõìàë 100ìã + 10ìã áà 250ìã + 25ìã øàõìàë 0,025 ã øàõìàë, 2,5% - 1 ìë òóíøèë 500000 ED øàõìàë,

 413

1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ (óäààí õóãàöààíû òóðø), 0,5-1,5 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 2 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóëãàõ 1-ýýð õîíîãò 1-3 óäàà óóëãàõ 15-30 äóñëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 0,5-1 ìë-ýýð 10-20 ìë ãëþêîçòîé õàìò ñóäñàíä ààæèì òàðèõ 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà àðüñàí äîð òàðèõ, 20-30 äóñëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ Õîíîãò 1-2 øàõìàëûã óóëãàõ; õºâìºëèéã 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 10-30 ED-ýýð õîíîãò 2-4 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øèðõýãýýð ºã뺺 áà îðîé óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ, ýñâýë 1-2 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ 2-3 äóñëààð õàìàðò ºäºðò 3-4 óäàà äóñààæ õýðýãëýõ Õîíîãò 1-3 õîîëíû õàëáàãààð 1-3 óäàà óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóëãàõ Àñêàðèäîçûí ¿åä 1-2 øàõìàëààð íýã óäàà óóëãàíà. Õàðèí äàðõëàëûã äýìæèõ çîðèëãîîð áîë ºäºðò 40-50 ìã-ààð ýõýëæ, àëãóóðõàí òóíã èõýñãýõ Õîíîãò 1 øèðõýãýýð óóëãàæ, àëãóóðõàí òóíã èõýñãýõ 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Õîíîãò 2-4 øàõìàë óóëãàõ. ªâ÷íèé õóðö ¿åä 1-3 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ;

Áóíüæàâûí Îðãèë Õîíîãò 0,025-0,05 ìã-ààð óóëãàõ áà öààøèä òóíã àëãóóðõàí èõýñãýõ Öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ

166.

Ëåâîòèðîêñèí

50 ìêã, 100 ìêã øàõìàë

167.

Ëåñïåíåôðèë

120 ìë ôëàêîí

168.

Ëèáåêñèí

169.

Ëèâ 52

0,1 ã øàõìàë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë

170.

Ëèçèíîïðèë

0,01ã, 0,025ã, 0,05ã øàõìàë

171.

Ëèíêîìèöèí ãèäðîõëîðèä

0,25 ã á¿ðýýñ, 30% - 1 ìë òóíøèë

172.

Ëèïî-ìåðö

0,3ã, 0,5ã á¿ðýýñ

173.

Ëèòèéí êàðáîíàò

174.

Ëîçàðòàí

175.

Ëîêàêîðòåí

0,02% - 15 ã òîñîí ò¿ðõëýã

176.

Ëîðàçåïàì

2,5 ìã øàõìàë

177.

Ìààëîêñ

Øàõìàë, 250 ìë õºâìºë, 15ìë-èéí ïàêåò

178.

Ìàãíèéí ñóëüôàò

Íóíòàã, 25% - 10 ìë òóíøèë

179.

Ìàãóðëèò

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé 2 ã ìºõëºã

180.

Ìåáåíäàçîë

0,1 ã øàõìàë

181.

Ìåçàòîí

1% - 1 ìë òóíøèë

182.

Ìåçèì ôîðòå

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

1-3 øèðõýãýýð õîîëíû ºìíº óóëãàõ

183.

Ìåðêàçîëèë

0,005 ã øàõìàë

1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ

0,3 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 0,025ã, 0,05ã, 0,1ã øàõìàë

 414

2-3 øàõìàëààð õîíîãò 3-4 óäàà óóëãàõ Ýõëýýä õîíîãò 10ìã-ààð óóëãàõ áà öààøèä õîíîãèéí òóíã 20-40ìã õ¿ðòýë èõýñãýõ 2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíîîñ 1-2 öàãèéí ºìíº, ýñâýë õîîëíîîñ 2-3 öàãèéí äàðàà óóëãàõ; 1-2 ìë-ýýð õîíîãò 3 óäàà áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 2-3 óäàà óóëãàõ ªäºðò 2-3 øèðõýãèéã óóëãàõ 25-50-100 ìã-ààð õîíîãò 1 óäàà óóëãàõ ªäºðò 4-6 óäàà àðüñíû ãýìòýëòýé õýñýãò íèìãýí ò¿ðõýæ õýðýãëýõ Õîíîãò 1-4 øàõìàë õ¿ðòýë óóëãàõ 1-2 øàõìàë þìóó 15 ìë-ýýð õîíîãò 3 óäàà õîîëíîîñ 1-1,5 öàãèéí äàðàà óóëãàõ 20-33% -èéí óóñìàëûã äîòóóð õýðýãëýõ, 5-10 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ ªã뺺 áà ¿äèéí õîîëíû äàðàà òóñ á¿ð 2 ã, îðîé 4 ã-ààð óóëãàõ Ãýäýñíèé öàãààí õîðõîéí ä¿ðñ òºð뺺ñ õàìààðàí 0,1-ýýð 1-2-3 øèðõýãèéã óóëãàõ 0,3-1 ìë-ýýð ãëþêîçûí óóñìàëòàé õàìò ñóäñàíä òàðèõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

184.

Ìåðêàïòîïóðèí

0,05 ã øàõìàë

185.

Ìåòèëäîïà

0,25 ã øàõìàë

Ìåòèëðîçàíèë õëîðèä Ìåòèëòåñòîñòåðîí

0,5%-èéí óñàí óóñìàë 0,005ã áà 0,01ã øàõìàë

188.

Ìåòèëóðàöèë

0,5 ã øàõìàë

189.

Ìåòèëýðãîìåòðèí

0,02 % - 1 ìë òóíøèë

190.

Ìåòîêëîïðàìèä

0,01 ã øàõìàë, 0,5% - 2 ìë òóíøèë

191.

Ìåòîïðîëîë

0,05ã, 0,1ã øàõìàë, 1% - 5 ìë òóíøèë

192.

Ìåòîòðåêñàò

193.

Ìåòðîíèäàçîë

194.

Ìåòôîðìèí

0,5 ã øàõìàë

195.

Ìèåëîáðîìîë

0,25 ã øàõìàë

196.

Ìèåëîñàí

0,002 ã øàõìàë

197.

Ìèçîïðîñòîë

200 ìêã øàõìàë

198.

Ìèêîíàçîë

2%-èéí òîñîí ò¿ðõëýã, 10ìã|ìë òóíøèë, ìºí ¿òðýýíèé ëàà

199.

Ìîðôèí ãèäðîõëîðèä

0,01 øàõìàë, 1% - 1 ìë òóíøèë

200.

̺íãºíèé íèòðàò

1%-èéí óóñìàë

186. 187.

0,0025 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 0,005 ã òóíøèë 0,25 ã øàõìà ë, 0,5 ã ¿òðýýíèé áºìáºëºã,

 415

2 Õîíîãèéí òóíã 80-100 ìã|ì ààð òîîöîæ, 1-2 õóâààæ óóëãàõ ªäºðò 1-2 øàõìàëààð ýõýëæ, öààøèä òóíã èõýñãýí óóëãàõ ªäºðò 2-3 óäàà ãàäóóð õýðýãëýõ Õîíîãò 10-40 ìã-ààð óóõ, ýñâýë õýëýí äîð òàâüæ øèìýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 0,5 – 1 ìë-ýýð àðüñàí äîð, áóë÷èíä òàðèõ 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ; 2 ìë-ýýð ºäºðò 1-3 óäàà áóë÷èíä, ºâ÷íèé õóðö ¿åä ñóäñàíä òàðèõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 1-2 óäàà óóëãàõ, ÿàðàëòàé òîõèîëäîëä 2-3 ìã-ààð ñóäñàíä òàðèõ

Õîíîãò 15-30 ìã-ààð 5 õîíîã óóõ áóþó áóë÷èíä òàðüæ õýðýãëýõ 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà 7-10 õîíîã óóëãàõ; ¿òðýýíèé áºìáºëãèéã õîíîãò 1-2 óäàà ¿òðýýãýýð õèéæ õýðýãëýõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà àìàíäàà õ¿ëõýæ õýðýãëýõ ªäºðò 1 øèðõýãýýð óäààí õóãàöààíû (3-6 äîëîî õîíîã) òóðø óóëãàõ ªâ÷íèé õýëáýðýýñ øàëòãààëàí 1-5 øàõìàëààð ºäºðò 1-3 óäàà óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà õîîëëîõ ¿åä óóëãàõ Òîñîí ò¿ðõëýãèéã ãàäóóð õýðýãëýõ áà ñèñòåìèéí 캺ãºíöºðò ºâ÷íèé ¿åä 200-1200 ìã-ààð õîíîãò 3 óäàà ñóäñàíä òàðèõ. ¯òðýýíèé ëààã õîíîãò 1-2 óäàà õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð öàãààð óóëãàõ; õ¿÷òýé ºâäºëòèéí ¿åä 1 ìë-ýýð àðüñàí äîð òàðèõ Í¿äýíä 1-2 äóñëààð äóñààæ õýðýãëýõ

Áóíüæàâûí Îðãèë 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ

201.

Ìóêàëòèí

0,05 ã øàõìàë

202.

Íàëèäèêñèéí õ¿÷èë

203.

Íàëîðôèí

0,25 áà 0,5 ã øàõìàë 0,5% - 1 ìë òóíøèë

204.

Íàïðîêñåí

0,25 ã øàõìàë

205.

Íàòðèéí íóêëåèíàò

206.

Íàòðèéí îêñèáóòèðàò

207.

Íàòðèéí ñàëèöèëàò

208.

Íàòðèéí òòèîñóëüôàò

209.

Íàôòèçèí

2% áà 5%-èéí 5 áà 10 ìë òóíøèë 5% - 400 ìë ñèðîï, 20% - 10 ìë òóíøèë 0,25 áà 0,5 ã øàõìàë, 10%-èéí 5, 10 ìë òóíøèë 30% - 5 ìë òóíøèë 0,05% áà 0,1% - 10 ìë ôëàêîí

210.

Íèêëîçàìèä

0,5 ã øàõìàë

211.

Íèêîòèíàìèä

0,005, 0,015, 0,025 ã øàõìàë, 2,5%, 5% - 1-2 ìë òóíøèë

212.

Íèìåñèë

100 ìã ìºõëºã

213.

Íèñòàòèí

250000 áà 500000 ED øàõìàë, ¿òðýýíèé áºìáºëºã, ò¿ðõëýã

214.

Íèòðàçåïàì

0,005 áà 0,01 ã øàõìàë

215.

Íèòðîãëèöåðèí

0,0005 ã øàõìàë, 1% ñïèðòýí óóñìàë, òîñîí óóñìàë, á¿ðýýñ

216.

Íèòðîêñîëèí

0,05 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ

217.

Íèòðîñîðáèä äèíèòðàò

0,005 áà 0,01 ã øàõìàë

1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóëãàõ

 416

1-2 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ 1 øèðõýãýýð ºã뺺 áà îðîé óóëãàõ 5-10 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 2-3 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ; 120-150ìã|êãààð òîîöîí, áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-6 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ; 3-10 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ 5-10 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ Õàìàðò áîëîí í¿äýíä äóñààæ õýðýãëýõ 4-6 øèðõýãýýð íýã óäàà ºã뺺 ºëºí äýýð þìóó õºíãºí õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ ; 1-5 ìë-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà àðüñàí äîð, áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 100 ìãð-ààð õîíîãò 2 óäàà óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ ; áºìáºëãèéã õîíîãò 1-2 óäàà ¿òðýýíä õèéõ, ò¿ðõëýãèéã õîíîãò 2 óäàà ãàäóóð õýðýãëýõ Íîéðñóóëàõ çîðèëãîîð óíòàõààñ 30 ìèíóòûí ºìíº 1-2 øèðõýãèéã óóëãàõ ; òàéâøðóóëàõ çîðèëãîîð 1ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Ç¿ðõýýð ºâäºõ òîõèîëäîëä 1 øàõìàëààð, ýñâýë ñàõàð äýýð äóñààæ õýëýí äîð òàâèõ, áóéë çàâæíû çàâñàð õàâ÷óóëàõ ìàÿãààð õýðýãëýõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

218.

Íèòðîôóðàíòîèí

0,1 ã øàõìàë

219.

Íèôåäèïèí

0,01 ã øàõìàë

Íîâîêàèíàìèä

0,25 áà 0,5 ã øàõìàë, 10% - 5 ìë òóíøèë

222.

Íîðàäðåíàëèí ãèäðîòàðòðàò Íîðôëîêñàöèí

0,2% - 1 ìë òóíøèë 0,4 ã øàõìàë

223.

Íî-øïà

0,04 ã øàõìàë, 2% - 2 ìë òóíøèë

224.

Îêñàöèëëèí

0,25 áà 0,5 ã øàõìàë, á¿ðýýñ, ôëàêîí

225.

Îêñèòîöèí

226.

Îêñîëèí

227.

Îêñïðåíîëîë

228.

Îìåïðàçîë

229.

Ïàíàíãèí

230.

Ïàíçèíîðì ôîðòå

231.

Ïàíêðåàòèí

0,25 áà 0,5 ã øàõìàë

232.

Ïàíòîêðèí

50 ìë ôëàêîí

233.

Ïàïàâåðèí ãèäðîõëîðèä

0,04 ã øàõìàë, 2% - 2 ìë òóíøèë

234.

Ïàðàòèðåîèäèí

1 ìë òóíøèë

235.

Ïàðàöåòàìîë

0,2 ã øàõìàë

220.

221.

1 ìë (5 ED) òóíøèë 0,25-3% - 10, 30 ã ò¿ðõëýã 0,02 áà 0,08 ã øàõìàë 0,02 ã á¿ðýýñ Íèéëìýë íàéðëàãàòàé á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 10 ìë òóíøèë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

 417

1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-ýýð õîíîãò 3 óäàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 3-4 óäàà óóëãàõ ; öî÷ìîã òîõèîëäîëä 2-10 ìë-ýýð ãëþêîçòîé õàìò ñóäñààð òàðèõ 1-2 ìë-ýýð ãëþêîçòîé õàìò ñóäñàíä òàðèõ 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ ; ýñâýë 2-4 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 4-6 óäàà õîîëíîîñ 1 öàãèéí ºìíº, ýñâýë 2-3 öàãèéí äàðàà óóëãàõ; 1 ôëàêîíîîð 6 öàãèéí çàéòàé áóë÷èíä òàðèõ 0,5 – 1 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ ªã뺺, îðîé õàìðûí õºíäèéä ò¿ðõýõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ ªäºðò 1-3 øèðõýãèéã íýã óäàà óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ; 5-10 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ

1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ¿åä óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû ºìíº ø¿ëòëýã øèíãýíýýð äàðóóëæ óóëãàõ 25-40 äóñëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ ; 1-2 ìë-ýýð õîíîãò 2-4 óäàà áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà, ýñâýë ºí溺ä áóë÷èíä, àðüñàí äîð òàðèõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ

Áóíüæàâûí Îðãèë 236.

1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ ; 1-5 ìë-ýýð ãëþêîçòîé õàìò ñóäñààð ààæèìõàí òàðèõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 1 óäàà óóëãàõ 1 õîîëíû õàëáàãààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ 1-2 øèðõýãýýð óóëãàõ þìóó 50-150 ìã-ààð àðüñàí äîð, áóë÷èíä òàðèõ 1-2 äóñëààð í¿äýíä äóñààæ õýðýãëýõ 3-4 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà õîîëíîîñ 1 öàãèéí ºìíº, ýñâýë 30-60 ìèíóòûí äàðàà óóëãàõ Äóíäæààð 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ

Ïåíèöèëëàìèí

0,15 ã á¿ðýýñ

237.

Ïåíòîêñèë

0,2 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

238.

Ïåíòîêñèôèëëèí

0,1 ã øàõìàë, á¿ðýýñ, 2% - 5 ìë òóíøèë

239.

Ïåðèíäîïðèë

0,002ã, 0,004ã øàõìàë

240.

Ïåðòóññèí

100 ìë ôëàêîí

241.

Ïåòèäèí

242.

Ïèëîêàðïèí

243.

Ïèïåðàçèí àäèïèíàò

0,2 áà 0,5 ã øàõìàë

244.

Ïèðàçèíàìèä

0,5 ã øàõìàë

245.

Ïèðàöåòàì

0,4 ã á¿ðýýñ, 0,2 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 20% - 5 ìë òóíøèë

1-ýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ ; 5-10 ìëýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ

246.

Ïèðèäîêñèí ãèäðîõëîðèä

0,002, 0,005, 0,01 ã øàõìàë, 1% áà 5% - 1 ìë òóíøèë

1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 1-3 óäàà óóëãàõ ; 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà áóë÷èíä, àðüñàí äîð òàðèõ

247.

Ïèðîêñèêàì

0,01 ã øàõìàë

Õîíîãò 1 øèðõýãýýð, íèéòäýý 10-20 õîíîã óóëãàõ

248.

Ïèòóèòðèí

249.

Ïëàêâåíèë

1 ìë (5 ED) òóíøèë 0,2 ã øàõìàë

0,2-1 ìë-ýýð õîíîãò 2-4 óäàà àðüñàí äîð, áóë÷èíä òàðèõ Õîíîãò 1-2 øàõìàëûã óóëãàõ

250.

Ïëàòèôèëëèí ãèäðîòàðòðàò

0,005 ã øàõìàë, 0,2% - 1 ìë òóíøèë

1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ ; 1-2 ìë-ýýð àðüñàí äîð, áóë÷èíä òàðèõ

251.

Ïîëèâèäîí èîä

10%-èéí óóñìàë

Õàëäâàðã¿éæ¿¿ëýõ çîðèëãîîð ãàäóóð õýðýãëýõ

252.

Ïðàçîçèí

0,001, 0,002, 0,005 ã øàõìàë

253.

Ïðåäíèçîëîí

0,005 ã øàõìàë, 0,5% - 10 ã ò¿ðõëýã, 0,3% - 5 ìë ôëàêîí, 3%1ìë òóíøèë

0,05 áà 0,1 ã øàõìàë, 50ìã|ìë òóíøèë 1-2%-èéí 5-10 ìë ôëàêîí

 418

1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ Äóíäæààð õîíîãò 24 øàõìàëûã óóëãàõ ; ò¿ðõëýãèéã ãàäóóð õýðýàãëýõ ; 0,3%-èéí óóñìàëûã í¿äýíä äóñààæ õýðýãëýõ, òóõàéí øààðäëàãààð 1-2 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

254.

Ïðîãåñòåðîí

2,5% - 1 ìë òóíøèë

1 ìë-ýýð àðüñàí äîð, áóë÷èíä òàðèõ

255.

Ïðîçåðèí

0,015 ã øàõìàë, 0,05% - 1 ìë òóíøèë

1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ ; 1 ìë-ýýð ºäºðò 1-2 óäàà àðüñàí äîð òàðèõ

256.

Ïðîìåäîë

0,025 ã øàõìàë, 1% áà 2% - 1 ìë òóíøèë

1-2 øèðõýãýýð óóëãàõ þìóó 1 ìë-ýýð àðüñàí äîð, ñóäñàíä òàðèõ

257.

Ïðîìåòàçèí

258.

Ïðîïðàíîëîë

0,01ã áà 0,025ã øàõìàë, 2 ìë òóíøèë 0,02 áà 0,04 ã øàõìàë

1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ, òóõàéí øààðäëàãààð 2 ìëýýð 1-2 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 3-4 óäàà óóëãàõ

259.

Ïðîòàìèí ñóëüôàò

1% - 2 ìë òóíøèë

1 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ

260.

Ðàíèòèäèí

0,15ã, 0,3ã øàõìàë, 2 ìë òóíøèë

261.

Ðåçåðïèí

262.

Ðåçîðöèí

263.

Ðåìàíòàäèí

264.

Ðåîïèðèí

265.

Ðåòèíîë àöåòàò

266.

Ðèáîêñèí

267.

Ðèáîôëàâèí

268.

Ðèôàìïèöèí

269.

Ðîêñèòðîìèöèí

0,0001, 0,00025 ã øàõìàë 1% áà 2% ñïèðòýí óóñìàë 0,05 ã øàõìàë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë, 5 ìë òóíøèë 300000 áà 500000 ÌE á¿õèé 1 ã ìºõëºã, 3300 ÌÅ á¿õèé á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 50000 áà 100000 ÌE á¿õèé òóíøèë (òîñîí óóñìàë) 0,2 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 2% - 10 ìë òóíøèë 0,002, 0,005, 0,01 ã øàõìàë 0,05 áà 0,15 ã á¿ðýýñ, 0,15 ã ôëàêîí 0,15 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

 419

1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 2 óäàà, ýñâýë óíòàõûí ºìíº óóëãàõ, 2 ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ Ãàäóóð õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóëãàõ, öî÷ìîã òîõèîëäîëä 5 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ

Õîíîãò 30000-50000-100000 ÌE-ýýð óóëãàõ þìóó áóë÷èíä òàðèõ áàéäëààð õýðýãëýõ

1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ ; 10-20 ìë-ýýð ñóäñàíä òàðèõ 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà (1-1,5 ñàð) óóëãàõ Äóíäæààð 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ ; 0,3-0,9 ã-ààð ºäºðò 1 óäàà òàðèõ 1-ýýð ºã뺺 áà îðîé õîîëíû ºìíº óóëãàõ

Áóíüæàâûí Îðãèë

270.

Ðóìàëîí

1 ìë òóíøèë

0,3-0,5-1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà, ýñâýë 1-2 ºí溺ä òàðèõ (áóë÷èíä ã¿í òàðèõ)

271.

Ñàëàçîäèìåòîêñèí

0,5 ã øàõìàë

1-ýýð ºäºðò 4 óäàà óóëãàõ

272.

Ñàëàçîïèðèäàçèí

0,5 ã øàõìàë

1-ýýð ºäºðò 4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ

273.

Ñàëüáóòàìîë

0,002 ã øàõìàë, 200 òóí á¿õèé 10 ìë àýðîçîëü

274.

Ñåëåãèëèí

0,005ã, 0,01ã øàõìàë

275.

Ñåíàäå

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë

276.

Ñåíçèò

277.

Ñåïòîëåòå

278.

Ñèëèìàðèí

279.

Ñèìâàñòàòèí

280.

Ñèíýñòðîë

281.

Ñèðåïàð

10 ìë ôëàêîí

282.

Ñîëêîñåðèë

2 ìë òóíøèë, 20 ã ãåëü

283.

Ñïåêòèíîìèöèí

2 ã ôëàêîí

284.

Ñòðåïòîìèöèí

285.

Ñòðèõíèí íèòðàò

286.

Ñòðîôàíòèí Ê

287.

Ñóëüôàäèìåçèí

0,5 ã øàõìàë

288.

Ñóëüôàäèìåòîêñèí

0,5 ã øàõìàë

0,05 ã ¿ðýë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 5, 10, 20, 40 ìã øàõìàë 0,001 ã øàõìàë, 0,1% - 1 ìë òóíøèë

250000, 500000, 1000000 ED ôëàêîí 0,1% - 1 ìë òóíøèë 0,05% - 1 ìë òóíøèë

 420

1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ ; àýðîçîëèéã 4-6 öàãèéí çàéòàé õîîëîé ðóóãàà öàöàõ áàéäëààð õýðýãëýõ Õîíîãò 1-2 øèðõýãèéã ºã뺺㿿ð óóëãàõ 1-ýýð óíòàõûí ºìíº óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ 1-ýýð 2-3 öàãèéí çàéòàé àìàíäàà õ¿ëõýõ áàéäëààð õýðýãëýõ 1-ýýð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ Õîíîãò 10-20 ìã-ààð îðîéä 1 óäàà óóëãàõ Õîíîãò 1-2 øàõìàëûã óóëãàõ ; 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 2-3 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä õîíîãò 1 óäàà òàðèõ (1-2 ñàð õ¿ðòýë) 2-4 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ ; ãåëèéã õýñýã ãàçàðò ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 2-4 ã-ààð ºãçºãíèé áóë÷èíä íýã óäàà òàðèõ Õîíîãò 500000-1000000 EDýýð áóë÷èíä òàðèõ 1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà àðüñàí äîð òàðèõ 0,5-1 ìë-ýýð ãëþêîçòîé õàìò ñóäñàíä ààæèì òàðèõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 4-6 óäàà óóëãàõ 2-4 øàõìàëààð õîíîãò 1 óäàà óóëãàõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

289.

Ñóëüôàöèë íàòðè

20-25%-èéí 10 ìë ôëàêîí

290.

Ñóëüôîêàìôîêàèí

10% - 2 ìë òóíøèë

291.

Ñóïðàñòèí

0,025 ã øàõìàë, 2% - 1 ìë òóíøèë

292.

Ñóñòàê

Ñóñòàê ìèòå 2,5 ìã, Ñóñòàê ôîðòå 6,4 ìã øàõìàë

293.

Òàâåãèë

0,001 ã øàõìàë, 0,1% - 2 ìë òóíøèë

294.

Òàìîêñèôåí

0,01 ã øàõìàë

295.

Òåîôåäðèí

296.

Òåîôèëëèí

297.

Òåðáèíàôèí

298.

Òåðïèí ãèäðàò

299.

Òåòðàêàèí

300.

Òåòðàöèêëèí

301.

Òèàìèí áðîìèä

302.

Òèáåðàë

303.

Òèêëèä

304.

Òèìîëîë

305.

Òèíèäàçîë

Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé øàõìàë 0,125ã, 0,25 ã øàõìàë, 1%-èéí êðåì 0,25 áà 0,5 ã øàõìàë 0,5%-èéí óóñìàë 0,1 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 3% - 15 ã ò¿ðõëýã, 1 ã-ä 10000 ED í¿äíèé ò¿ðõëýã Á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 3% áà 5% - 1 ìë òóíøèë 0,5 ã øàõìàë, ¿òðýýíèé áºìáºëºã, 3ìë òóíøèë 0,25 ã øàõìàë 0,25%-5 ìë ôëàêîí 0,5 ã øàõìàë

 421

1-2 äóñëààð 2-3 öàãèéí çàéòàé í¿äýíä äóñààõ 2 ìë-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà àðüñàí äîð, áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû ¿åä óóëãàõ ; 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ ªäºðò 1-ýýð 2 óäàà (ºã뺺, îðîé) óóëãàõ 1 øàõìàëààð ºã뺺 áà îðîé óóëãàõ ; 2 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ 1|2 –1 – 2 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ, êðåìèéã õýñýã ãàçàðò ºäºðò 2 óäàà ò¿ðõýæ õýðýãëýõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 2-3 äóñëààð í¿äýíä äóñààõ 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ ; ò¿ðõëýãèéã àðüñàíä ò¿ðõýõ ; í¿äíèé ò¿ðõëýãèéã í¿äíèé ïðàêòèêò õýðýãëýõ 1-ýýð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ ; 0,5 – 1 ìë-ýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 1,5 ã-ààð íýã óäàà îðîé, ýñâýë 1 ã-ààð îðîé óóëãàæ, 1ã ¿òðýýíèé áºìáºëãèéã óíòàõûí ºìíº ¿òðýýíä õèéõ. Õ¿íä ¿åä 0,5-1 ã-ààð 1- öàãèéí çàéòàé ñóäñàíä òàðèõ 1-ýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóëãàõ 1 äóñëààð ºäºðò 2 óäàà í¿äýíä äóñààõ 1 óäààä 4 øàõìàë, ýñâýë 0,5 ã-ààð 4 óäàà 1 öàãèéí äîòîð óóëãàõ

Áóíüæàâûí Îðãèë

306.

Òèðåîèäèí

307.

Òºìðèéí äàâñ

308.

Òºìðèéí äàâñ + Ôîëèéí õ¿÷èë

0,05, 0,1, 0,2 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 60 ìã òºìºð á¿õèé øàõìàë, 1ìë-ò 25ìã òºìºð àãóóëñàí øèíãýí 160 ìã + 400 ìêã øàõìàë

309.

Òðàìàäîë

0,05 ã øàõìàë, á¿ðýýñ 5%-1-2 ìë òóíøèë

310.

Òðèàìöèíîëîí

0,004 ã øàõìàë, 0,1% ò¿ðõëýã, 1 ìë òóíøèë (õºâìºë)

311.

Òðèõîìîíàöèä

0,05 ã øàõìàë, ¿òðýýíèé ëàà

312.

Óðåãèò

0,05 ã øàõìàë

313.

Óðîäàí

100 ã ôëàêîí (ìºõëºã õýëáýðòýé)

314.

Óñòºðºã÷èéí õýò èñýë

33%-èéí óóñìàë

315.

Ôàðèíãîñåïò

0,1 ã øàõìàë

316.

Ôàìîòèäèí

20ìã, 40ìã øàõìàë

317.

Ôåíàçåïàì

0,0005, 0,001, 0,0025 ã øàõìàë, 3% - 1ìë òóíøèë

318.

Ôåíîáàðáèòàë

0,05 áà 0,1 ã øàõìàë

319.

Ôåíîêñèìåòèë ïåíèöèëëèí

320.

Ôåíîëôòàëåèí

321.

Ôåíòàíèë

0,1 áà 0,25 ã øàõìàë, 100000 ED á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 0,05 áà 0,1 ã øàõìàë 0,005% - 2 ìë òóíøèë

 422

Õîíîãò 1-2 øàõìàëààð õîîëíû äàðàà óóõ Èõýâ÷ëýí õîíîãò 6ìã|êã-ààð òîîöîí òºìðèéí áýëäìýëèéã óóëãàäàã ªäºðò 1 øàõìàëûã óóëãàõ ªâäºõ¿åä 1 øèðõýãýýð óóëãàõ áóþó 0,05-0,1ã-ààð òîîöîí àðüñàí äîð, áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ áà õîíîãèéí òóí 0,4ãààñ õýòýð÷ áîëîõã¿é 1 øàõìàëààð ºäºðò 2-4 óäàà óóëãàõ ; ò¿ðõëýãèéã ãàäóóð õýðýãëýõ ; õºâìºëèéã 1 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ ; ëààã ¿òðýýíä õîíîãò 1 óäàà õèéõ 1 øèðõýãýýð ºã뺺ä 1 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1 öàéíû õàëáàãà ìºõëºãèéã õàãàñ àÿãà óñàíä óóñãàæ, ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ 1-3%-èéí øèíãýëñýí óóñìàëûã ãàäóóð õýðýãëýõ ªäºðò 3-5 õ¿ðòýë øàõìàëûã õîîëíîîñ õîéø 15-30 ìèíóòûí äàðàà àìàíäàà õ¿ëõýõ ìàÿãààð õýðýãëýõ 1-2 øèðõýãýýð õîíîãò 1-2 óäàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ ; õóðö òîõèîëäîëä 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ Íîéðã¿éäëèéí ¿åä 1-2 øàõìàëààð óíòàõààñ 3060 ìèíóòûí ºìíº óóëãàõ ; òàéâøðóóëàõ ¿¿äíýýñ 1|2-1 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õýðýãëýõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 4-6 óäàà õîîëíîîñ 30-60 ìèíóòûí ºìíº óóëãàõ ªäºðò 1-2 øàõìàëûã óóëãàõ 1-3 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ 322.

Ôåððóì ëåê

323.

Ôåñòàë

2 ìë òóíøèë Íèéëìýë íàéðëàãàòàé á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë

324.

Ôëóôåíàçèí

325.

Ôîëèéí õ¿÷èë

326.

Ôîñôàêîë

327.

Ôòàëàçîë

0,5 ã øàõìàë

328.

Ôòîðóðàöèë

5% - 5 ìë òóíøèë

329.

Ôóðàãèí

0,05 ã øàõìàë

330.

Ôóðàäîíèí

0,05 áà 0,1 ã øàõìàë

331.

Ôóðàçîëèäîí

0,05 ã øàõìàë

332.

Ôóðîñåìèä

0,04 ã øàõìàë, 1% - 2 ìë òóíøèë

333.

Õèëàê ôîðòå

30ìë, 100ìë ôëàêîí

334.

Õèìîòðèïñèí

0,005 áà 0,01 ã ôëàêîí

335.

Õëîðàìôåíèêîë

0,25 áà 0,5 ã øàõìàë, 150ìã|5 ìë õºâìºë, 1 ã ôëàêîí

336.

Õëîðãåêñèäèí

5%-èéí óóñìàë

337.

Õëîðôåíàìèí

0,004 ã øàõìàë, 10ìã|ìë òóíøèë

338.

Õîëåíçèì

0,3 ã øàõìàë

339.

Õîëîñàñ

300 ìë ôëàêîí

340.

Õîôèòîë

200 ìã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 120 ìë ôëàêîí, 5 ìë òóíøèë

1ìã, 2,5ìã, 5ìã øàõìàë 0,001ã áà 0,005ã øàõìàë 0,013-0,02%-èéí 10 ìë ôëàêîí

 423

2-4 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ¿åä þìóó äàðàà íü óóëãàõ Ýõëýýä 1-2ìã-ààð ýõýëæ, öààøèä õîíîãèéí òóíã 20-30ìã õ¿ðòýë èõýñãýõ áàéäëààð óóëãàõ Õîíîãò 0,4 – 1 ìã-ààð óóëãàõ 1-2 äóñëààð õîíîãò 1-2 óäàà í¿äýíä äóñààæ õýðýãëýõ 2 øàõìàëààð 4 öàãèéí çàéòàé õîîëíû äàðàà óóëãàõ Õîíîãò 10-15 ìã|êã-ààð òîîöîîëîí, ñóäñààð òàðèõ 2-4 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-3 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ 2-3 øèðõýãýýð õîíîãò 4 óäàà óóëãàõ 1 øàõìàëààð ºã뺺㿿ð óóëãàõ, ýñâýë 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 40-60 äóñëààð ºäºðò 3 óäàà óóëãàõ 1 ôëàêîíûã ôèçèîëîãèéí óóñìàëä óóñãàæ, áóë÷èíä òàðèõ áîëîí óòëàãàíä õýðýãëýõ 1-2 øèðõýãýýð 6 öàãèéí çàéòàé óóëãàõ, 50-100ìã|êã-ààð õîíîãò òîîöîæ, ñóäñàíä òàðèõ 0,5% áîëîí 1%-èéí øèíãýëñýí óóñìàëûã ãàäóóð õýðýãëýõ 1 øèðõýãýýð õîíîãò 2-4 óäàà óóëãàõ, 5-20 ìã-ààð õîíîãò 1 óäàà àðüñàí äîð, áóë÷èíä òàðèõ 1-ýýð ºäºðò 1-3 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1 öàéíû õàëáàãààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 2-3 øàõìàë þìóó 2,5-5 ìë-ýýð õîíîãò 3 óäàà õîîëíû ºìíº óóëãàõ, 1 òóíøèëýýð õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ

Áóíüæàâûí Îðãèë

341.

Õºíãºí öàãààí ãèäðîêñèä + Ìàãíèéí ãèäðîêñèä

0,5 ã øàõìàë

342.

Öàéðûí èñýë

Íóíòàã, êðåì, òîñîí ò¿ðõëýã

343.

Öåðåáðîëèçèí

5% - 1 ìë òóíøèë

344.

Öåôàëåêñèí

0,25 ã á¿ðýýñ

345.

Öèàíîêîáàëàìèí

1 ìë òóíøèë

346.

Öèêëîôîñôàìèä

0,025 ã øàõìàë, 0,5 ã ôëàêîí

347.

Öèêëîôîñôàí

0,05 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 0,1 áà 0,2 ã ôëàêîí

348.

Öèìåòèäèí

0,2 ã øàõìàë, 10% - 2 ìë òóíøèë

349.

Öèííàðèçèí

0,025 ã øàõìàë

350.

Öèïðîôëîêñàöèí

0,25 ã øàõìàë

351.

Öèñòåíàë

10 ìë ôëàêîí

352.

×èòàìîí

0,3 ã øàõìàë, 100 ìë ñèðîï

353.

Ýíàëàïðèë

2,5ìã, 5ìã, 10ìã, 20ìã øàõìàë

Ýðãîêàëüöèôåðîë

1,25ìã (50000 ED) øàõìàë, á¿ðýýñ, 500 ÌÅ á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 0,5% - 10 ìë ñïèðòýí óóñìàë

354.

 424

1-2 øàõìàëààð õîîë èäñýíýýñ õîéø 1-1,5 öàãèéí äàðàà, øààðäëàãàòàé áîë óíòàõûí ºìíº óóëãàõ Íóíòàãèéã ãàäóóð öàöëàãààð õýðýãëýõ áà êðåì, òîñîí ò¿ðõëýãèéã àðüñàíä ò¿ðõýõ 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà þìóó ºí溺ä áóë÷èíä òàðèõ 1-2 øèðõýãýýð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ 1 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà þìóó ºí溺ä áóë÷èíä òàðèõ Õîíîãò ýõëýýä 40-50ìã|êãààð òîîöîí, 2-5 õîíîã, ýñâýë 10-15ìã|êã-ààð 7-10 õîíîã ñóäñàíä òàðèàä, äàðàà íü 1-3 ìã|êã-ààð òîîöîí ºäºð á¿ð óóëãàõ Ýõëýýä 0,2 ã-ààð ºäºð á¿ð þìóó 0,4 ã-ààð ºí溺ä áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ, äàðàà íü 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2 óäàà óóëãàõ Õîíîãò 1 øàõìàëààð 3 óäàà õîîëíû äàðàà, 2 øàõìàëààð óíòàõûí ºìíº óóëãàõ ; ìºí 1-2 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1-2 øàõìàëààð õîíîãò 2-3 óäàà õîîëíû ¿åä óóëãàõ 1-3 øèðõýãýýð 12 öàãèéí çàéòàé óóëãàõ Èõ òºëºâ 3-4 äóñëààð ñàõàð äýýð äóñààæ, õîîëíîîñ 30 ìèíóòûí ºìíº óóëãàõ, øààðäëàãàòàé áîë 10-20 äóñàë õ¿ðòýë òóíã èõýñãýæ áîëíî Øàõìàëûã ºäºðò 3 óäàà, ñèðîïûã õîîëíû õàëáàãààð 3 óäàà óóëãàõ ªäºðò 2,5 ìã-ààð óóëãàæ ýõëýýä öààøèä àëãóóðõàí õîíîãèéí òóíã 20 ìã õ¿ðãýõ Äóíäæààð õîíîãò 12000-50000 IED õ¿ðòýë õýìæýýãýýð óóëãàõ. Ãèïîïàðàòèðåîèäèçìûí ¿åä õîíîãò 50000-200000 IED õ¿ðòýë õýìæýýãýýð õýðýãëýäýã.

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ 355.

Ýðãîìåòðèí ìàëåàò

0,0002 ã øàõìàë, 0,02% - 1 ìë òóíøèë 0,001 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 0,05% - 10 ìë ôëàêîí 0,1ã, 0,2ã, 0,25ã øàõìàë, 7 áà 15 ã òîñîí ò¿ðõëýã Íèéëìýë íàéðëàãàòàé á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, òóíøèë 0,1% - 1 ìë òóíøèë 0,05% áà 0,1% - 1 ìë òóíøèë

Õîíîãò 1-2 øàõìàëûã óóëãàõ, 0,5-1 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ 1 øèðõýãýýð ºäºðò 1-3 óäàà óóëãàõ, 0,5-1 ìë-ýýð áóë÷èíä, àðüñàí äîð òàðèõ

356.

Ýðãîòàìèí ãèäðîòàðòðàò

357.

Ýðèòðîìèöèí

358.

Ýññåíöèàëå

359. 360.

Ýñòðàäèîë äèïðîïèîíàò Ýñòðîí

361.

Ýòàìáóòîë

0,1ã, 0,2ã, 0,4ã øàõìàë

Ýòèëìîðôèí ãèäðîõëîðèä Ýòèíèëýñòðàäèîë

0,01 áà 0,015 ã øàõìàë 0,00001 áà 0,00005 ã øàõìàë

Äóíäæààð 15-25ìã|êã-ààð òîîöîí, ºã뺺íèé õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 1-2 óäàà óóëãàõ (2-4 äîëîî õîíîã)

362.

364.

Ýòèíèëýñòðàäèîë + Ëåâîíîðãåñòðîë

365.

Ýòèîíàìèä

366.

Ýòìîçèí

30ìêã +150ìêã áà 30ìêã +250ìêã øàõìàë 0,25 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë 0,025 áà 0,1 ã á¿ðõ¿¿ëòýé øàõìàë, 2,5% - 2 ìë òóíøèë

Áèåíèé þì èðñýíýýñ õîéøèõ 5 äàõü ºäðººñ ýõëýí ºäºð á¿ð òîäîðõîé öàãò óóëãàõ 1-ýýð ºäºðò 3-4 óäàà õîîëíû äàðàà óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 3-4 óäàà óóëãàõ ; 2-4-6 ìë-ýýð áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ

367.

Ýòîñóêñèìèä

0,25 ã øàõìàë

368.

Ýóôèëëèí

0,15 ã øàõìàë, 2,4% - 10 ìë òóíøèë, 24% - 1 ìë òóíøèë

369.

Ýôåäðèí ãèäðîõëîðèä

0,025 ã øàõìàë, 2%, 3%, 5%-1ìë òóíøèë

ªäºðò 2-3-4 øàõìàëààð (õîíîãèéí òóíã 3-4 õóâààæ) õîîëíû ¿åä óóëãàõ 1-2 øàõìàëààð ºäºðò 2-3 óäàà óóëãàõ ; 2,4% - 5-10 ìë-ýýð ñóäñàíä, 24% - 1-1,5 ìë-ýýð áóë÷èíä òàðèõ 1-ýýð ºäºðò 2-4 óäàà óóëãàõ ; 0,5-1 ìë-ýýð àðüñàí äîð, áóë÷èíä, ñóäñàíä òàðèõ

363.

 425

1-2 øàõìàëààð ºäºðò 4-6 óäàà õîîëíîîñ 1,5-2 öàãèéí ºìíº óóëãàõ ; ò¿ðõëýãèéã ãàäóóð õýðýãëýõ 2-îîð ºäºðò 3 óäàà õîîëíû ¿åä óóëãàõ, öî÷ìîã òîõèîëäîëä õîíîãò 10-20 ìëýýð ñóäñàíä òàðèõ 1 ìë-ýýð 3-5 õîíîãò 1 óäàà áóë÷èíä òàðèõ 1-2 ìë-ýýð ºäºðò 1 óäàà þìóó ºí溺ä áóë÷èíä òàðèõ

Áóíüæàâûí Îðãèë ÕÀÂÑÐÀËÒ III

¹

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

15. 16. 17.

18. 19. 20. 21. 22.

Õîðòîé, õ¿÷òýé çàðèì ýìèéã õ¿¿õäýä õýðýãëýæ áîëîõ íýã óäààãèéí äýýä òóí Õ¿¿õäèéí íàñíû á¿ëýã Ýìèéí 0-6 6-12 1-2 3-4 5-6 íýð ñàð ñàð íàñ íàñ íàñ Àäðåíà0,1-0,2 0,25 0,3 0,4 0,5 ìë ìë ìë ìë ìë ëèí ºã÷ áîëîõã¿é 0,15 0,2 0,25 Àäîíèñ Àíåñòå0,02 0,03 0,04 0,05 0,1 çèí ºã÷ Àíòèïèáîëîõ0,05 0,1 0,15 0,2 ðèí ã¿é Àòðîïèí 0,000,000,000,000,0002 02 02 025 03 ñóëüôàò ºã÷ Áåëëàä0,00áîëîõ0,003 0,004 0,005 25 îíû õàíä ã¿é 0,03 0,075 0,01 0,15 0,2 Âåðîíàë Ãàëàí0,0000,0000,000,001 0,001 025 05 05 òàìèí Äèáàçîë Äèìåäðîë Äèîíèí Äèóðåòèí Èçîíèàçèä Èïåêàêóàíû ¿íäýñ Êîäåèí (öýâýð) Êîäåèí ôîñôàò Êîôåèí (öýâýð) Êîôåèí íàòðè áåíçîàò Ëîáåëèí Ëþìèíàë Ìîðôèí Íîðñóëüôàçîë

23.

Îìíîïîí

24.

Ïàïàâåðèí Ïàðàòèðåîèäèí Ïèðàìèäîí

25. 26.

7-8 íàñ

8-15 íàñ

0,6 ìë

0,6-1ìë

0,3

0,3-0,5

0,12

0,25

0,25

0,25-0,3

0,0004

0,0005

0,0075

0,010,015

0,25

0,3

0,002

0,0030,007 0,0040,005

0,001

0,001

0,002

0,003

0,003

0,003

0,003

0,005

0,005

0,015

0,015

0,02

0,003

0,005

0,006

0,0075

0,030,05 0,00750,01

0,15

0,2

0,25

0,3

0,4-0,5

ºã÷ áîëîõã¿é 0,05

0,1

Õîíîãò áèåèéí æèíãèéí êã òóòàìä 10 ìã-ààð òîîöíî 0,01

0,01

ºã÷ áîëîõã¿é ºã÷ áîëîõã¿é ºã÷ áîëîõã¿é 0,05 0,0025 0,01

0,025

0,02

0,02

0,025

0,002

0,004

0,005

0,006

0,0060,01

0,01

0,0150,02

0,002

0,003

0,005

0,025

0,04

0,05

0,06

0,075

0,0750,1

0,05

0,06

0,08

0,1

0,15

0,15-0,2

0,003

0,004

0,006

0,03

0,05

0,06

0,001

0,0015

0,0025

0,003

0,0030,006

0,25

0,3

0,4

0,4

0,5-1,0

0,002

0,004

0,006

0,007

0,0080,01

0,005

0,01

0,015

0,02

0,02

0,03

0,5 ìë

0,5 ìë

1 ìë

1,5 ìë

1,5 ìë

2 ìë

0,05

0,05

0,1

0,1

0,15

0,2-0,3

0,0025 0,02

0,2

ºã÷ áîëîõã¿é ºã÷ áîëîõã¿é 0,25 ìë

0,015

0,0060,008

ºã÷ áîëîõã¿é 0,1

0,01

 426

0,0075 0,07

0,01 0,1

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ 27. 28. 29.

30. 31. 32. 33. 34. 35.

Ñòðåïòîöèä Ñòðèõèíèí Ñóëüôàäèìåçèí Òåðìîïñèñ Òèðåîèäèí Ôåíêàðîë Ôóðàäîíèí Õëîðàëãèäðàò Ýôåäðèí

Õîíîãò áèåèéí æèíãèéí êã òóòàìä 0,2 ã-ààð òîîöíî 0,00025

ºã÷ áîëîõã¿é

0,0003

0,0005

0,0006

0,000750,001

Õîíîãò áèåèéí æèíãèéí êã òóòàìä 0,2 ã-ààð òîîöíî 0,01

0,01

0,01

0,015

0,02

0,026

0,03

0,01

0,02

0,03

0,04

0,05

0,075

0,1-0,15

0,005

0,005

0,005

0,01

0,01

0,015

0,025

Õîíîãò áèåèéí æèíãèéí êã òóòàìä 8 ìã-ààð òîîöíî 0,1

0,15

0,15

0,2

0,25

0,3

0,3-0,5

0,005

0,005

0,006

0,008

0,012

0,015

0,0150,025

ÕÀÂÑÐÀËÒ IV

Ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàéäûí 2005 îíû 172 òîîò òóøààëûí õàâñðàëò

Æîðîî îëãîõ ýìèéí æàãñààëò 1.

Àáàêàâèð, øàõìàë

2.

Àçàïåíòàöåí ïîëèñóëüôîíàò (êâèíàêñ), í¿äíèé äóñàë

3.

Àçàòèîïèðèí, (àçàôðèí), øàõìàë, êàïñóë

4.

Àçèòðîìèöèí (ñóìàçèä, àçèòðàë), êàïñóë, øàõìàë

5.

Àêðåäîí, öóóíû õ¿÷èë, Í ìåòèëãëþêàìèí (öèêëîôåðîí), øàõìàë

6.

Àëáåíäàçîë (çåíòðàêñ), øàõìàë

7.

Àëëèëýñòðåíîë ( òóðèíàë, ïðåìàñòîí), øàõìàë

8.

Àëëîïóðèíîë, øàõìàë

9.

Àëîå ýêñòðàêò, òàðèëãûí óóñìàë

10.

Àëïðàçîëàì (ýñïàðîí, ôîðèòàë), øàõìàë

11.

Àìàíòàäèí (ÏÊ-Ìåðö), øàõìàë

12.

Àìèíîôåíàçîí ôåíèëáóòàçîí (ðåîïèðèí), äðàæå

13.

Àëìèòðèí áåñìèçèëàò (ðàóáàçèíå, äóêñèë), øàõìàë

14.

Àìáåí ( ïàìáà ), øàõìàë

 427

Áóíüæàâûí Îðãèë 15.

Àìèíîêàïðîíû õ¿÷èë, øàõìàë

16.

Àìèäîòðèçîàòûí íàòðèéí áîëîí ìåãëóìûí äàâñ ( óðîãðàôèí, âåðîãðàôèí), òàðèëãà

17.

Àìèòðèïòèëëèí ( òðèïòèë), øàõìàë

18.

Àìèíîôèëëèí ( ýóôèëëèí ), òàðèëãûí óóñìàë, øàõìàë

19.

Àìèëîðèäûí ãèäðîõëîðèä, øàõìàë

20.

Àìèîäàðîíû ãèäðîõëîðèä ( êîðäàðîí, êîðèäèíèë, ñåäàêîðîí), øàõìàë

21.

Àìîêñàöèëëèí ( ãîíîôîðì ), øàõìàë,íóíòàã

22.

Àìîêñàöèëëèí+êëàâóëîíû õ¿÷èë (êëàìîêñ, êëàâàìîêñ), øàõìàë

23.

Àìïèöèëëèí+îêñàöèëëèí (àìïèîêñ, îêñàìïèöèí), øàõìàë, êàïñóë

24.

Àìïèöèëëèí+ñóëüáàêòàì (àìïèñóëüöèëëèí), òàðèëãûí íóíòàã

25.

Àìïèöèëëèíû íàòðè (áàêòîêñ, äàìîêñ, êàëàìïèí, äèöèëëèí), êàïñóë

26.

Àìïèöèëëèíû íàòðè+îêñàöèëëèí (àìïèîêñ), òàðèëãûí íóíòàã

27.

Àïðîòèíèí ( êîíòðèêàë, ãîðäîêñ ), òàðèëãûí óóñìàë

28.

Àñêîðáèíû õ¿÷èë, òàðèëãûí óóñìàë

29.

Àñïàðàãàò ìàãíè, êàëè ( ïàíàíãèí ) øàõìàë

30.

Àòòàïóëãèò+ïåêòèí (íåî-ýíòåðîñòîï), øàõìàë

31.

Àòåíîëîë+õëîðòàëèäîí (àòåãåêñàë), øàõìàë

32.

Àöåòàçîëàìèä (äèàêàðá), øàõìàë

33.

Àöåòàðñîë (îñàðáîí), ¿òðýýíèé ëàà

34.

Àöèêëîâèð (âèðîëåêñ), í¿äíèé òîñîí ò¿ðõëýã

35.

Áàðèéí ñóëüôàò, íóíòàã

36.

Áèïåðèäèíèé ãèäðîõëîðèä, øàõìàë

37.

Áåêëàìåòàçîíû äèïðîïèîíàò, àýðîçîëü

38.

Áåíäàçîë (äèáàçîë), øàõìàë

39.

Áåíçãåêñîë /öèêëîäîë/, øàõìàë

40.

Áåëëåðãàìèí , øàõìàë

41.

Áåíçàòèíáåíçèëïåíèöèëëèí / äèöèëëèí 1/, òàðèëãûí íóíòàã

42.

Áåíçîáàðáèòàë /áåíçîíàë/, øàõìàë, óóõ íóíòàã

43.

Áåíçèëïåíèöèëëèíèé íàòðèéí áà êàëèéí äàâñ, òàðèëãûí íóíòàã

44.

Áåòàìåòàçîí (áåòíîâåéò, àêðèäåðì), òîñîí ò¿ðõëýã

45.

Áåòàìåòàçîí+ãåíòàìèöèí+êëîòðèìàçîë (êîìáèäåðì), òîñîí ò¿ðõëýã

 428

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

46. 47.

Áåíçèëïåíèöèëëèíèé Na áîëîí K äàâñ+ïåíèöèëëèíèé ïðîêàéíû äàâñ+áèöèëëèí 1 / áèöèëëèí 3, áèöèëëèí 5/, òàðèëãûí íóíòàã Áèñàêîäèë (áèñàêîäèë-àêðè), äðàæå

48.

Áèôåíèë äèìåòèë äèêàðáîêñèëàò (êàíåìà), øàõìàë

49.

Áðîìàçåïàì (ëåêñîòàí), øàõìàë

50.

Áðîìêàìôîð, øàõìàë

51.

Áðîìîêðèïòèí ìåñèëàò, øàõìàë

52.

Áóôîðìèí /àäåáèò, ãëóáóòèä/,øàõìàë

53.

Âàëüïðîéíû õ¿÷èë, øàõìàë, êàïñóë, ñèðîï

54.

Âàëüïðîàò íàòðè / äåïàêèí, äåïàêèí õðîíî 300, 500/, øàõìàë

55.

Âèòàìèí Â êîìïëåêñ /âèòàïëåêñ/, òàðèëãûí óóñìàë

56.

Âèíïîöåòèí /êàâèíòîí/, øàõìàë, òàðèëãûí óóñìàë

57.

Âåðàïàìèë ãèäðîõëîðèä /èçîïòèí, ôèíîïòèí/, òàðèëãûí óóñìàë, øàõìàë

58.

Ãàëîïåðèäîë, øàõìàë

59.

Ãàëîïèðàìèíû ãèäðîõëîðèä / ñóïðàñòèí /, øàõìàë

60.

Ãåêñàìèäèí, øàõìàë

61.

Ãåíòàìèöèíèé ñóëüôàò /ãåíòàìèöèáåíå,êàëàìèöèí/, í¿äíèé äóñàë

62.

Ãåïàðèí+íàòðè-äåêñïàíòåíîë /âåíîáåíå/, òîñîí ò¿ðõëýã

63.

Ãåìèöåëþëîç (òðàíñèëàí), óóõ íóíòàã

64.

Ãåñòîäåí, øàõìàë

65.

Ãåíöåõîë, øàõìàë

66.

Ãèäðîõëîðòèàçèä /ãèïîòèàçèä,äèõëîòèàçèä/, øàõìàë

67.

Ãèäðîêîðòèçîí, òîñîí ò¿ðõëýã

68.

Ãèäðîêñèõëîðîõèí (ïëàêâåíèë), øàõìàë

69.

Ãèñòîäèë, øàõìàë

70.

Ãëàóöèí+ýôåäðèí (áðîíõîëèòèí, áðîíõîöèí), ñèðîï

71.

Ãëèáåíêëàìèä /ãèëåìàë, ìàíèíèë/ , øàõìàë

72.

Ãðèçåîôóëüâèí, øàõìàë, êàïñóë

73.

Ãóàíåòèäèíû ãèäðîõëîðèä /èñìåëèí/, øàõìàë

74.

Ãîìàòðîïèíû ãèäðîáðîìèä, íóíòàã

 429

Áóíüæàâûí Îðãèë

75.

Ãèñòàãëîáóëèí, òàðèëãûí óóñìàë

76.

Äàíàçîë /äàíîë/, êàïñóë

77.

Äåêñòðîç (ãëþêîç), òàðèëãûí óóñìàë

78.

Äåêñàìåòàçîí /äåêñàáåíå, àìáåíå/, øàõìàë, í¿äíèé äóñàë

79.

Äåêñàìåòàçîí+íåîìèöèí ñóëüôàò+ïîëèìåêñèí ñóëüôàò (ìàêñèòðîë), í¿äíèé äóñàë

80.

Äåêñòðîìåòîðôàí+ãóàèôåíåçèí+õëîðôåíàìèí+ýôåäðèí (ìèêñàäèí), øàõìàë, ñèðîï

81.

Äåôåðîêñàìèíû ìåñèëàò, àöåòàò, õàìðûí äóñààëãà

82.

Äèàçåïàì /ñåäóêñèí, âàëèóì, ñèáàçîí/ øàõìàë

83.

Äèãîêñèí, øàõìàë, óóõ óóñìàë

84.

Äèäàíîçèí, øàõìàë, êàïñóë, ñóñïåíçè

85.

Äèíîïðîñòîí /ïðîñòîãëàíäèí Å2/, øàõìàë

86.

Äèêëîôåíàê íàòðè / äèêëîáåíå, äèàôàðì/, øàõìàë

87.

Äèëòèàçåïàì /äèëçåì, òèëäèåì, äèàçåì/ øàõìàë

88.

Äèìåíãèäðàò, øàõìàë, êàïñóë

89.

Äèãèäðîêîäåéíû òàðòðàò /ÄÍÑ êîíòèíèóñ/, øàõìàë

90.

Äèîñìèí (ôëåáîäèà), øàõìàë

91.

Äèîñìèí+ãåñïåðèäèí (äàôëîí), øàõìàë

92.

Äèïèðèäàìîë (àíòèñòåíîêàðäèí, êóðàíòèë), øàõìàë

93.

Äèñóëüôèðàì (ýñïåðàëü, àëêîáþç), øàõìàë

94.

Äèôåíãèäðàìèíû ãèäðîõëîðèä /äèìåäðîë/, øàõìàë

95.

Äîðçîëàìèä õëîðãèäðàò, í¿äíèé äóñààëãà

96.

Äîêñèöèêëèíû ãèäðîõëîðèä, øàõìàë, êàïñóë

97.

Äðîòàâåðèí (íî-øïà), øàõìàë

98.

Äðîïåðèäîë, øàõìàë

99.

Èäîêñóðèäèí, í¿äíèé äóñàë

100.

Èçîñîðáèä ìîíîíèòðàò, äèíèòðàò /ñîðáèäèí/, øàõìàë

101.

Èçîêàíàçîë íèòðàòäèôëþêîðòîëîí âàëåðèàò, ò.ò¿ðõëýã

102.

Èçðàäèïèí, øàõìàë, êàïñóë

103.

Èìèäàçîë ãèäðîõëîðèä /ãåìèòîí/, øàõìàë

104.

Èíäàïàìèä (íàòðèëèêñ), øàõìàë

 430

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

105.

Èíòåðôåðîí, òàðèëãûí óóñìàë

106.

Èíäîìåòàöèí /èíäîáåíå/, êàïñóë, øàõìàë, ëàà

107.

Èîïàíîéêèéí õ¿÷èë, øàõìàë

108.

Èíîçèí (ðèáîêñèí), øàõìàë

109.

Èíñóëèí, òàðèëãà

110.

Èïðàòðèóì áðîìèä, àìüñãàëààð õýðýãëýõ

111.

Èòðàêîíàçîë, øàõìàë, êàïñóë

112.

Êàëüöèéí ãëþêîíàò, òàðèëãûí óóñìàë

113.

Êàëèéí èîäèä, øàõìàë, ãàäóóð õýðýãëýõ øèíãýíý

114.

Êàëèéí îðîòàò, øàõìàë

115.

Êàëèéí õëîðèä, óóñìàë

116.

Êàëèéí õëîðàçåïàò (òðàíêñåí), øàõìàë

117.

Êàëèéí ôåððèê ãåêñàöèàíî-ôåððàò, íóíòàã

118.

Êàðáàìàçåïèí /ôåíëåïñèí, òåãðåòîë,ñòàïåçèí/, øàõìàë

119.

Êàïòîïðèë, øàõìàë

120.

Êàïåöèòàáèí, øàõìàë, êàïñóë

121.

Êâàìàòåë, øàõìàë

122.

Êâèíèäèí ñóëüôàò, øàõìàë, êàïñóë

123.

Êåòîòèôåí (ïðîôèëàêñ), øàõìàë

124.

Êåòîêîíàçîë, øàõìàë, óóõ ñóñïåíç

125.

Êëàðèòðîìèöèí (êëàðèä, êëàðèöèä), øàõìàë

126.

Êëèíäàìèöèíû ôîñôàò, êàïñóë

127. Êëîáåòàçîíû âàëåðèàò /äåðìîâàò/, òîñîí ò¿ðõëýã 128. Êëîäðîíû õ¿÷ëèéí íàòðèéí äàâñ (áîíåôîñ), øàõìàë, êàïñóë 129.

Êëîìèôåíû öèòðàò, øàõìàë

130.

Êëîìèïðàìèíû ãèäðîõëîðèä, øàõìàë, êàïñóë, óóñìàë, ñèðîï

131.

Êëîíàçåïàì /àíòåëåïñèí/, øàõìàë

132.

Êëîçàïèí, øàõìàë, êàïñóë

133.

Êëîíèäèíû õëîðèä /õëîôàçîëèí, ãåìèòîí, êëîôåëèí/, øàõìàë

 431

Áóíüæàâûí Îðãèë

134.

Êëîòðèìàçîë / êàíäèáåíå, êàíäèä, ôàêòîäèí/, òîñîí ò¿ðõëýã, ¿òðýýíèé øàõìàë, ëàà

135.

Êëîôàçèìèí, øàõìàë

136.

Êëîôèáðàò /àòðîìèä, àòðîìèäèí, ðåãåëàí, ëèïàìèä, ëèïàâèë/ êàïñóë

137.

Êîëõèöèí, øàõìàë

138.

Êîäåðèò, øàõìàë

139.

Êîêàðáîêñèëàçà, òàðèëãûí íóíòàã

140.

Êîäåéíû ôîñôàò, øàõìàë, íóíòàã

141.

Êîôåéí, øàõìàë

142.

Êîôåéíû íàòðè áåíçîàò, òàðèëãûí óóñìàë, øàõìàë

143.

Êñèëîìåòàçîí /ãàëëàçîëèí/, õàìðûí äóñààëãà

144.

Êðèñòåïèí, øàõìàë

145.

Êðîìîãëèêàò (êðîìîõåêñàë), í¿äíèé äóñàë

146.

Ëàáåòàëîë, øàõìàë

147.

Ëàìèâóäèí, øàõìàë

148.

Ëèíêîìèöèíèé ãèäðîõëîðèä, êàïñóë

149.

Ëèçèíîïðèë /ëèçîïðåññ, äèðîòîí/, øàõìàë

150.

Ëåâàìèçîë/äåêàðèñ/ øàõìàë, êàïñóë

151.

Ëåâîäîïà /ëåâîïà, êîëäîïà/, øàõìàë, êàïñóë

152.

Ëåâîäîïà+Êàðáèäîïà /ñèíåìåò, íàêîì/, øàõìàë

153.

Ëåâîíîðãåñòðåë (ïîñòèíîð), øàõìàë

154.

Ëåâîïðîìàçèí (òèçåðöèí), øàõìàë

155.

Ëåâîòèðîêñèí íàòðè, øàõìàë

156.

Ëîçàðòàí (àíãèîòèí, áðîçààð), øàõìàë

157.

Ëîðàòèäèí (êëàðèäîë, êëàðèôåð), øàõìàë, ñèðîï

158.

Ëèïèéí õ¿÷èë, òàðèëãûí óóñìàë

159.

Ëîâàñòàòèí, øàõìàë, êàïñóë

160.

Ë-òèðîêñèí, øàõìàë

161.

Ìàãíèéí ñóëüôàò, òàðèëãûí óóñìàë

162.

Ìàçèïðåäîí+ìèêîíàçîë (ìèêîçîëîí), òîñîí ò¿ðõëýã

163.

Ìàçèïðåäîí+êëèîõèíîë (äåðìîçîëîí), òîñîí ò¿ðõëýã

 432

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

164.

Ìåçîïðîñòîë (äèíîïðîñò), øàõìàë

165.

Ìèôåïðèñòîí, øàõìàë

166.

Ìåáåíäàçîë /âåðìîêñ/, øàõìàë

167.

Ìåäðîêñèïðîãåñòðîíû àöåòàò, øàõìàë

168.

Ìåãåñòðîë àöåòàò, øàõìàë, êàïñóë

169.

Ìåáðîáîìàò /ìåïðîòàí, ýêâàóíèä, àíäàêñèí, ñàíîâîìàò/, øàõìàë

170.

Ìåðêàïòîïóðèí, øàõìàë

171.

Ìåðêàçîëèë, øàõìàë

172.

Ìåñòåðîëîí /ïðîâèðîí 25/, øàõìàë

173.

Ìåòàìèçîëûí íàòðè /àíàëüãèí/, òàðèëãûí óóñìàë

174.

Ìåòàíäðîñòåíîë, øàõìàë

175.

Ìåòèëïðåäíèçîëîí (àäâàíòàí), òîñîí ò¿ðõëýã, êðåì

176.

Ìåòîòðåêñàò, øàõìàë

177.

Ìåòîêëîïðàìèäûí ãèäðîõëîðèä, øàõìàë, òàðèëãûí óóñìàë

178.

Ìåòèëòåñòîñòåðîí+âèòÀ+âèòÂ1+âèòÑ+âèòÄ+óðãàìëûí õàíä (ñåêñîôîðò)

179.

Ìåòèëäîïà (äîïàíîë), øàõìàë, êàïñóë

180.

Ìåòðîíèäàçîë / êëèîí, êëèîí Ä, ìåòðîãèë, òðèõîïîë,òðèõîìàöèä/, øàõìàë, ¿òðýýíèé ëàà

181.

Ìåòîôåíàçàò /ôðåíîëîí/ øàõìàë

182.

Ìåòôîðìèí, øàõìàë

183.

Ìåôëîêóèíû ãèäðîõëîðèä, øàõìàë

184.

Ìèäåêàìèöèí àöåòàò (ìàêðîïåí), øàõìàë, õºâìºë

185.

Ìèäàçîëîì (äîðìèêóì), øàõìàë

186.

Ìîëñèäîìèí, øàõìàë /êîðâàòîí, ñèäíîêàðá/

187.

Ìèíîêñèäèë, øàõìàë, êàïñóë

188.

Ìîðôèíû ñóëüôàò /ÌÍÑ êîíòèíèóñ/, øàõìàë, ò.óóñìàë

189.

Ìîðôèíû ãèäðîõëîðèä, òàðèëãûí óóñìàë, óóõ óóñìàë, ëàà

190.

̺íãºíèé íèòðàò, óóñìàë (í¿äíèé äóñàë), 1%

191.

Íàëèäèêñèéí õ¿÷èë /íåãðàì, íåâèãðàìîí/, øàõìàë, êàïñóë

192.

Íàïðîêñèí, øàõìàë, êàïñóë

 433

Áóíüæàâûí Îðãèë

193.

Íàòðèéí àäåíîçèíòðèôîñôàò /ÀÒÔ/, òàðèëãûí óóñìàë

194.

Íàòðèéí ïèêîñóëüôàò /ðåãóëàêñ/, øèíãýí

195.

Íàòðèéí õëîðèä, òàðèëãûí óóñìàë

196.

Íåîìèöèí+íèñòàòèí ïîëèìåêñèí /ïîëèæèíàêñ/, êàïñóë

197.

Íåîñòèãìèíèé áðîìèä, øàõìàë

198.

Íèêîòèíîë ãàììà àìèíîáóòèðûí õ¿÷èë (ïèêàìîëîí), øàõìàë

199.

Íèêëîçàìèä, øàõìàë

200.

Íèòðàçåïàì /ýóíîêòèí/, øàõìàë

201.

Íèòðîêñîëèí (5-íîê), øàõìàë

202.

Íèòðîôóðàíòîèí (ôóðàäîíèí), øàõìàë

203.

Íîâîêàèí, òàðèëãûí óóñìàë

204.

Íîðòèýñòåðîí (íîðêîëóò), øàõìàë

205.

Íèñòàòèí, øàõìàë, ëàà

206.

Íèêîòèíû õ¿÷èë /âèòàìèí ÐÐ/, òàðèëãûí óóñìàë

207.

Íîâîêàéí, òàðèëãûí óóñìàë

208.

Íîâîêàéíàìèä, øàõìàë

209.

Íîðôëîêñàöèí, øàõìàë, êàïñóë

210.

Íîðýòèñòåðîí /íîðêîëóò/, øàõìàë

211.

Íîðýòèñòåðîíû ýíàíòàò, òîñîí óóñìàë

212.

Íîðýòèñòåðîíû àöåòàò /ïðèìóëîò-íîð/, øàõìàë

213.

Îêñàçåïàì /òàçåïàì, íîçåïàì/, øàõìàë

214.

Îêñàçèë, øàõìàë

215.

Îêñàöèëëèí, òàðèëãûí óóñìàë

216.

Îêñïðåíîëîë /òðàçèêîð/, øàõìàë

217.

Îëåàíäàìèöèíû ôîñôàò, øàõìàë

218.

Îìåïðàçîë, øàõìàë, êàïñóë

219.

Îíäàíñåòðîí ãèäðîõëîðèä/äèãèäðàò /çîôðàí, ëàòðàí/, øàõìàë

220.

Îðíèäàçîë (òèáåðàë), øàõìàë

221.

Îðöèïðåíàëèíû ñóëüôàò /àëóïåèò, àñòìîíïåíò/, øàõìàë, àýðîçîëü

222.

Îòèëîíû áðîìèä (ñïàçìîìåí), øàõìàë

223.

Îôëîêñàöèí, øàõìàë, êàïñóë

 434

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

224.

Ïàïàâåðèíèé ãèäðîõëîðèä, øàõìàë, ëàà

225.

Ïåíòàçîöèí /ëåêñèð, ôîðòðàë/, òàðèëãûí óóñìàë

226.

Ïåòèäèíèé ãèäðîõëîðèä, øàõìàë

227.

Ïèðîêñèêàì (ýðàçîí), êàïñóë

228.

Ïåðèíäîïðèë (êîâåðñèë), øàõìàë

229.

Ïåðèöèàçèí /íåóëåïòèë/, øàõìàë

230.

Ïèëîêàðïèíû ãèäðîõëîðèä/íèòðàò, í¿äíèé äóñàë

231.

Ïèðàçèíàìèä , øàõìàë

232.

Ïèðàíòåë (ãåëìèíòîêñ), øàõìàë

233.

Ïèðàöåòàì /ïèðàáåíå/, øàõìàë, òàðèëãûí óóñìàë, ñèðîï

234.

Ïèðèäîêñèíû ãèäðîõëîðèä /ìàãíå Â6, âèòàìèí Â6/, òàðèëãûí óóñìàë

235.

Ïèðèäîñòèãìèíû áðîìèä, øàõìàë

236.

Ïðàçîöèíû ãèäðîõëîðèä /ïðàçîíöèíáåíå/, øàõìàë

237.

Ïðàçèêóàíòåë, øàõìàë

238.

Ïðåäíèçîëîí, í¿äíèé äóñàë

239.

Ïðåíîêñäèàçèí (ëèáåêñèí), øàõìàë

240.

Ïðîáåíåöèä, øàõìàë, êàïñóë

241.

Ïðîãóàíèëûí ãèäðîõëîðèä, øàõìàë

242.

Ïðîêàéíáåíçèëïåíèöèëëèí, òàðèëãûí íóíòàã

243.

Ïðîìåòàçèíû ãèäðîõëîðèä, ýëåêñèð, øàõìàë, ñèðîï

244.

Ïðîïàðàêàéí ãèäðîõëîðèä (àëêàéí), í¿äíèé äóñàë

245.

Ïðîïèëòèîóðàöèë, øàõìàë

246.

Ïðîïðàíîëîë (àíàïðèëèí), øàõìàë

247.

Ïðîõëîðïåðàçèí, øàõìàë, êàïñóë

248.

Ðåçåðïèí+ãèäðàëàçèíû ãèäðîõëîðèä /àäåëüôàí/, øàõìàë

249.

Ðîêñèòðîìèöèí (áðèëèä), êàïñóë

250.

Ðèáàâèðèí (õåïàâèðàë), êàïñóë

251.

Ðèñïåðèäîí, øàõìàë, êàïñóë

252.

Ðèòîíàâèð, øàõìàë

253.

Ñàëáóòàìîë (ñàëáðîí), øàõìàë

254.

Ñåëåãèëèí /þìåêñ/, øàõìàë

 435

Áóíüæàâûí Îðãèë

255.

Ñèäíîêàðá /ìåçîêàðá/, øàõìàë

256.

Ñèìâàñòàòèí (õîëåñòàò, âàçèëèï), øàõìàë, êàïñóë

257.

Ñèìïàòèë, øàõìàë

258.

Ñîëüêîñåðèë, òîñîí ò¿ðõëýã, í¿äíèé ãåëü

259.

Ñïèðîíîëàêòîí/âåðîøïèðîí/, øàõìàë

260.

Ñòàâóäèí, øàõìàë, êàïñóë

261.

Ñòàôèëîêîêêûí èìóíîãëîáóëèí

262.

Ñóëáóòèàìèí (ëîíåêñàë), øàõìàë

263.

Ñóêðàëüôàò (âåíòåð), øàõìàë

264.

Ñóëüôàñàëàçèí, øàõìàë, ñóñïåíç

265.

Ñóëôàöåòàìèä íàòðè, í¿äíèé äóñààëãà

266.

Ñóëôàäèàçèí, øàõìàë, êðåì

267.

Òàìîêñèôåíèé öèòðàò, øàõìàë

268.

Òàðèëãûí óñ, òóí øèëòýé

269.

Òåìàçåïàì, øàõìàë

270.

Òåðãëèöåðáåíçîàò, øàõìàë

271.

Òåðàçîöèí (òåðàíåêñ), øàõìàë

272.

Òåòðàöèêëèí ãèäðîõëîðèä, øàõìàë, êàïñóë, í¿äíèé òîñ

273.

Òåîôåäðèí (òåîôåäðèí-Ä), øàõìàë

274.

Òåîôèëëèí /òåîôèëëèí Í/, íóíòàã, ëàà

275.

Òåðáèíèôèí (òåðáèçèë), øàõìàë

276.

Òåðáèíàôèí (áèíàôèí), øàõìàë, êðåì

277.

Òåñòîñòåðîíû ïðîïèîíàò, òàðèëãûí óóñìàë

278.

Òåòðàêàéíû ãèäðîõëîðèä, í¿äíèé äóñàë, òîñ

279.

Òèàìèíû õëîðèä /âèò Â1/, òàðèëãûí óóñìàë

280.

Òèêëîïèäèí /òèêëèä/, øàõìàë

281.

Òèëóäðîíû õ¿÷èë (ñêåëèä), øàõìàë

282.

Òèìîëîë ìàëåàò (òèìîñîë), í¿äíèé äóñàë

283.

Òèíèäàçîë /òèíèò/, øàõìàë

284.

Òèîàöåòàçîí+èçîíèàçèä, øàõìàë

285.

Òèîðèäàçèíû ãèäðîõëîðèä /ñîíàïàêñ,ìåëëåðèë/, øàõìàë

 436

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

286.

Òèðåîäèí, øàõìàë

287.

Òîáðàìèöèí (òîáðåêñ), í¿äíèé äóñààë

288.

Òîëáóòàìèä /áóòàìèä/, øàõìàë

289.

Òîëïåðèçîíû ãèäðîõëîðèä /ìèäîêàëì/, øàõìàë

290.

Òðàìàäîëûí ãèäðîõëîðèä /òðàìóíäèí ðåòàðä/, øàõìàë, ò.óóñìàë

291.

Òðàñèëîë, øàõìàë

292.

Òðèìåïèðèäèíû ãèäðîõëîðèä /ïðîìåäîë/,òàðèëãà

293.

Òðèìåòàçèäèí (âàñòàðåë)

294.

Òðèàìöåíîëîí àöåòàò /ôòîðîêîðò, êåíîëîã/, òîñîí ò¿ðõëýã

295.

Òðèìåòàçèí (âàñòàðåë), øàõìàë

296.

Òðèôëóîïåðàöèí, øàõìàë, êàïñóë

297.

Òðèõåêñèôåíèäèë (áåíçãåêñîë), øàõìàë, êàïñóë

298.

Òðîïèêàìèä (ìèäðèàöèë), í¿äíèé äóñàë

299.

Òèìàëèí, òàðèëãûí óóñìàë

300.

Óðñîäåõîëèéí õ¿÷èë (óðñîñàí), øàõìàë

301.

Óðñîäèîêñèõîëèéí õ¿÷èë (óðñîñàí), øàõìàë

302.

Óðèäèí+öèòèäèí+àöåòàìèíîôåí (ìèðèáîëàí), øàõìàë

303.

Õëîðàìáóöèë, øàõìàë

304.

Õëîðàìôåíèêîë /êàëåíôåíèêîë, ëåâîìèöèòèí/, êàïñóë, øàõìàë

305.

Õëîðäèàçåïîêñèä /ýëåíèóì, ëèâðèóì, âåíçîäèàïèí, íàïîòîí/, øàõìàë

306.

Õëîðïðîìàçèíû ãèäðîãåí ìàëåàò/ã.õ, /àìèíàçèí/ øàõìàë

307.

Õëîðïðîïàìèä, øàõìàë, êàïñóë

308.

Õëîðòàëèäîí, øàõìàë, êàïñóë

309.

Õëîðôåíàìèí, øàõìàë, ñèðîï

310.

Õîëåñòèðàìèí /êâàñòðåí/, øàõìàë

311.

Õîëèí ñàëèöèëàò (áðîòèíóì), ÷èõíèé äóñàë

312.

Õîôèòîë, òàðèëãûí óóñìàë, êàïñóë

313.

Ôàìîòèäèí /êâàìàòåë/, øàõìàë

314.

Ôåíàçåïàì, øàõìàë

315.

Ôåíèòîèí /äèôåíèí/, øàõìàë

316.

Ôåíäèëèíèé ãèäðîõëîðèä /ñåíçèò/, äðàæå

317.

Ôåíîáàðáèòàë, øàõìàë, ýëåêñèð

318.

Ôåíîêñèìåòèëïåíèöèëëèí, øàõìàë

 437

Áóíüæàâûí Îðãèë

319.

Ôåíèëïðîïàíîëàìèí+õëîðôåíèðàìèí (êîëäàóð), êàïñóë

320.

Ôåíèëáóòàçîí+ïðåäíèçîëîí (ðåîçîëîí), øàõìàë

321.

Ôëóâàñòàòèí, øàõìàë, êàïñóë

322.

Ôëóêàíàçîë (ôóíãàëîí, äèôëàçîí), øàõìàë, êàïñóë

323.

Ôëóöèíîëîí, òîñîí ò¿ðõëýã

324.

Ôëþêñèòèíû ãèäðîõëîðèä /ôëóêòèí, ìóòàí, ïðîçàê/, øàõìàë

325.

Ôëóòàìèä, øàõìàë, êàïñóë

326.

Ôëþêîðòîëîí ìîíîãèäðàò /óëüòðàëàí/, òîñîí ò¿ðõëýã

327.

Ôëóíèòðàçåïàì /ðîãèïíîë/, øàõìàë

328.

Ôóðîñåìèä /ôóðîí, ëàçåêñ/, òàðèëãûí óóñìàë, øàõìàë

329.

Ôëóäðîêîðòèçîíû àöåòàò, øàõìàë

330.

Ôëóðàçåïàì, øàõìàë

331.

Ôòèçîïèðàì, øàõìàë

332.

Öåðåáðîëèçèí, òàðèëãûí óóñìàë

333.

Öåôàëåêñèí /öåôàáåíå, ïèàññàí/, øàõìàë, ñèðîï

334.

Öèàíîêîáàëàìèí /âèò Â12/, òàðèëãûí óóñìàë

335.

Öèêëîáàðáèòàë /ôàíîäîðì/, øàõìàë

336.

Öèêëîôîñôàìèä, øàõìàë

337.

Öèëàçàáðèë /èíõèáåèñ/, øàõìàë

338.

Öèííàðèçèí, øàõìàë

339.

Öèïðîòåðîí àöåòàò, øàõìàë, êàïñóë

340.

Öèïðîôëîêñàöèí (ãèðàáëîê), øàõìàë

341.

Ýíàëàïðèë (ðåíàïðèë, ýäíèò, ýíàï, íàðèòåê 20, ýíàï-Í), øàõìàë

342.

Ýòîôèáðàò (ëèïî-ìåðö), êàïñóë

343.

Ýðãîìåòðèíèé ãèäðîòàðòðàò, øàõìàë

344.

Ýðãîìåòðèíèé ìàëåàò, øàõìàë

345.

Ýðãîòàìèíû òàðòðàò, øàõìàë, ñóñïåíç

346.

Ýðèòðîìèöèí /ìèðîìèöèí, ýðèòðî-äåíê/, øàõìàë, êàïñóë

347.

Ýñòðàäèîë+Íîðýòèñòåðîí (òðèñåêâèíñ, êëèîãèñò)

348.

Ýñòðàäèîë17âàëåðèàò+öèïðîòåðîí (êëèìåí)

349.

Ýòèíèäýñòðàäèîë, øàõìàë

350.

Ýòèíèëýñòðàäèîë+Ëåâîíîðãåñòðåë (ðèãåâèäîí)

 438

ÝÌÈÉÍ ÆÎÐÛÍ ËÀÂËÀÕ

351.

Ýòèíèëýñòðàäèîë+öèïðîòåðîíû àöåòàò (äèàíå-35)

352.

Ýòèíèëýñòðàäèîë+ëåâîíîðãåñòðîí /àíòåîâèí, ìèêðîãèíîí, òðèêëàâèð, òðè-ðåãîë 21, òðè-ðåãîë 21+7/

353.

Ýòàìáóòîë (ñóðàë)

354.

Ýòèíèëýñòðàäèîë+íîðýòèñòåðîí, øàõìàë

355.

Ýòèíèëýñòðàäèîëûí âàëåðèàò+öèòðîòåðîíû àöåòàò /êëèìåí, äèàíå 25/, øàõìàë

356.

Ýññåíöèàë, øàõìàë, òàðèëãûí óóñìàë

357.

Ýñòðàäèîëûí âàëåðåàò / ïðîãèíîâà 21/

358.

Ýòèëìîðôèíèé ãèäðîõëîðèä, øàõìàë

 439