Sanaysay (pagsusuri Ng Maling Edukasyon Sa Kolehiyo Ni Jorge Bacobo)

SANAYSAY PA NA HON N G A MERI KA NO

MALING EDUKASYON SA KOLEHIYO

Ni: Jorge Bacobo

I. TALAMBUHAY NG MAY-AKDA

 Si Jorge Bocobo ay ipinanganak noong Oktubre 19, 1886 sa Gerona, Tarlac.  Isinalin niya ang Noli Me Tangere at El Filibusterismo ni Dr. Jose P.

Siya ang naging ikalimang presidente ng Unibersidad ng Pilipinas mula 1934 hanggang 1939, na nakaimpluwensya sa pag-unlad ng edukasyon sa Pilipinas. Nakapagturo siya sa UP at naging acting dean ng Kolehiyo ng Batas mula 1914 hanggang 1917. Siya’y nakulong ngunit kalauna’y napawalang sala sa

II. KALIGIRANG KASAYSAYAN

Naisulat sa Panahon ng Amerikano kung saan ang mga Amerikano ay nagtatag ng mga pampublikong paaralan sa Pilipinas. Kaugnay pa nito, nagpalabas din ang mga Amerikano ng kautusan na maaaring ikulong ang mga magulang na hindi pinapapasok ang kanilang mga anak sa paaralan. Dahil sa patakarang ito, lumaki ang

III. PAGDULOG FORMALISTIK O - Layunin ng pagsusuring Formalistiko o Formalismo ang pagbibigay pansin sa anyo ng panitikan. - Ang tungkulin ng teoryang ito ay matukoy ang nilalaman, kaanyuan o kayarian at paraan ng

A. BAHAGI NG SANAYSAY  PANIMULA Paraang Ginamit: “PATANONG/PABUOD” PAGTATANONG: Patanong ang ginagamit na paraan ng manunulat. PABUOD: Ito’y nagpapahayag muna ng pinakadiwa bago tuntunin ang sadyang talakay.

Patunay:

Isa kayang posibilidad na sa halip na maging tunay na edukasyon, ang itinuturo sa kolehiyo ay maling edukasyon? Ang sagot ko dito “Oo.” Isa itong kabalintunaan, subalit hindi maitatatwang isang katotohanan.

Naniniwala tayong lahat sa kahalagahan ng edukasyon sa unibersidad, kung kaya nga’t tayo ay nag-aaral sa mga unibersidad. Datapwat katulad ng mga paraan upang mapaunlad ang pamumuhay, magagamit ang edukasyon upang magtayo o maggupo, magturo o manlinlang.

 KATAWAN Paraang Ginamit:“PAANGGULO” PAANGGULO: Ito’y pagsasaayos na ibinabatay sa personal na masasabi o reaksiyon ng bawat tao tungkol sa mga bagay-bagay o isyu tungo sa isang obhektibong paglalagom. Sa isang isyu, ang tatlong anggulo ay sapat na para makabuo ng isang komposisyon.

Patunay: Tatalakayin ko ang tatlong paraan ng maling edukasyon na binabayaran ng mga estudyante ng mataas na matrikula at di-mabilang na sakripisyo. Una, naririyan ang di-rasyunal na pagsamba sa mga pahina. “Ano ang sinasabi ng aklat?” ang pinakamahalagang tanong sa isip ng mga estudyante tuwing kahaharapin nila ang mga suliraning kinakailangang gamitan ng pangangatwiran….

Pangalawa, ginawang pangunahin at panghuling layunin ng maraming estudyante ang pagiging mahusay na propesyonal. Panghuli, pinalalabo ng ganitong espesyalisasyon, na

 WAKAS Paraang ginamit: “PABUOD” Patunay: Sa pagwawakas, napansin ko sa mga estudyante natin ang nakagagambalang babala ng di-wastong edukasyon. Ilan dito ang sumusunod: kakulangan ng pansariling pasya at pagmamahal sa walang-lamang pilosopiya, dahil na rin naman sa pagsamba sa pahina at nagmamadaling paghahanap ng mga impormasyon;

Ang unti-unting pagkitil sa kakayahang maantig ng kagandahan at kadakilaan, dahil na rin naman sa espesiyalisasyon; at ang pagpapabaya sa tungkuling bigyang-katuturan ang pilosopiya sa buhay, na bunga ng labis na empasis sa pagsasanay tungo sa pagiging isang propesyunal.

B. URI NG SANAYSAY Pormal Paliwanag: -Pormal na sanaysay ang “Ang Maling Edukasyon sa Kolehiyo” dahil ang may akda ay may sariling basehan sa paggawa ng sanaysay na ito. Patunay: -“ Nagkaroon ako ng pagkakataong suriin ang mga kalakaran at kaisipan

C. SANGKAP • Tema at nilalaman - Ang tema at paksa sa sanaysay na ito ay ipamulat ang kamalayan ng mga mambabasa, na hindi lahat ng impormasyon o bagay-bagay ay sa libro lamang matututunan, sapagkat lahat ng bagay ay maaaring matutunan sa sariling karanasan, kaisipan at ideya.

• ANYO AT ISTRUKTURA - Maayos ang pagkakasunodsunod ng ideya sa sanaysay na nagbibigay linaw sa bawat puntong nais iparating ng may-akda.

• Wika at Istilo - Wikang Filipino ang ginamit sa sanaysay. - Ang manunulat ay kakikitaan ng himig-nagpapabatid, naglalahad, nagsisiwalat, naglalarawan at nangagaral sa mga mambabasa. - Ang ginamit na antas ng wika ng may-akda ay PAMBANSA.

D. SIMBOLISMO  Aklat -Ito ay sumisimbolo ng isang hagdanan tungo sa ikauunlad ng kaisipan.  Juan Dela Cruz - sumisimbolo sa mga taong matatag ang loob. - sumasalamin sa mga sinaunanag tao. Mga sinaunang tao na natuklasan ang hiwaga ng buhay at nagpakita ng katatagan ng loob ng isang tao  “Pagsamba sa mga pahina”

 “Kung hindi natin malilinang ang wastong pagkilala sa mga kagandahan at kadakilaan, mananatiling payak at nakababagot ang ating kapaligiran. Maaga tayong gumigising at lumalabas sa umaga subalit winawalang-bahala ng ating kaluluwa ang umasa ng katahimikan at ang katamisang hatid ng hamog sa madaling-araw. Ating namamalas ang maraming bituin sa gabi, subalit para lamang silang makintab na bato hindi binibigyan ng lunas ng kanilang maamong liwanag ang ating puso; at hindi natin nararanasan ang nakagugulat at nakaantig ng Paliwanag: kaluluwang may paghanga sa dakilang pagkakaisa Hindi niya kinalulugdan ang anumang bagay ng sansinukob.”

na nagbibigay ng kasiyahan sa kaniyang sarili dahil sarado ang kaniyang isipan at damdamin na nakatuon lamang sa kung ano ang nakasaad sa aklat. Dapat na basehan rin natin ang ating mga karanasan at nasaksihan nang sa gayon ay

IV. PAGDULOG Pagdulog Realismo -Ang layunin ng panitikan ay ipakita ang mga karanasan at nasaksihan ng may-akda sa kanyang lipunan. Samakatuwid, ang panitikan ay hango sa totoong buhay ngunit tuwirang totoo sapagkat isinaalangalang ng may-akda ang kasiningan at pagkapektibo ng kanyang sinulat.

Katangian: • Ang kahalagahan ng edukasyon Patunay:

Naniniwala tayong lahat sa kahalagahan ng edukasyon sa unibersidad, kung kaya’t tayo ay nagaaral sa mga unibersidad. Datapwat, katulad ng mga paraan upang mapaunlad ang pamumuhay, magagamit ang edukasyon upang magtayo, maggupo, magturo o manlinlang. Paliwanag: Ang isang estudyante ay nararapat na isa-isip at isa-puso ang edukasyon sapagka’t

• Kalagayan ng Edukasyon Patunay: Nagkaroon ako ng pagkakataong suriin ang mga kalakaran at kaisipan sa loob ng sampung taon ng paglilingkod sa Unibersidad ng Pilipinas. “Tatalakayin ko ang tatlong paraan ng maling edukasyon na binabayaran ng mga estudyante ng mataas na matrikula at dimabilang na sakripisyo.” “Una, nariyan ang di-rasyunal na pagsamba sa mga pahina.” “Pangalawa, ginawang pangunahin at panghuling layunin ng maraming

Paliwanag: Hindi malayong nasaksihan niya ang mga ganung sitwasyon mula pa noong siya’y estudyante pa lamang hanggang naging pangulo sa unibersidad. Sinabi niyang naging matagumpay ang ilang estudyante sa pagtupad sa mga iniatas ng mga propesor sa aspeto ng edukasyon sa unibersidad, subalit hindi sila matagumpay dahil ang kanilang natutunan ay limitado lamang na ayon sa nakasulat sa mga librong kakailanganing basahin.

• Walang paninindigan Patunay:

sariling

Mananatiling mapanlinlang ang edukasyon hanggang hindi nalilinang ng mga estudyante ang kakayahan nilang mangatwiran sa isang tama at mapanariling paraan.   Paliwanag: Ang mga estudyante ay nakadepende lamang sa kung ano

• Pagkakaroon ng makitid na isipan Patunay: Subalit malungkot aminin na ang kilos at pag-iisip ng maraming estudyante ay nagbibigay-daan sa pagkabansot ng isipan, sa pagkatuyo ng puso at sa pagkitil sa kaluluwa.   Paliwanag: Maraming matatalinong estudyante sa ngayong panahon subalit nakakalimutan na nila ang pagiging mabuting tao. Hindi bukas ang kanilang isipan sa opinyon at ideya ng iba.

• Kasipagan sa pag-aaral Patunay: Maraming estudyante ang halos mabaliw sa paghagilap ng impormasyon hanggang sa maging kasintaas ang mga ito ng bundok at ang isip ay madaganan ng datos. Wala nang ginawa ang estudyante kundi ang mag-isip kung papaano dadami ang impormasyong hawak nila; Sa ganoon, nawawala ang kanilang kakayahang mag-isip sa malinaw at makapangyarihang paraan.   Paliwanag: Ang mga estudyante ay mas nanaisin pang magbasa ng libro kaysa sa makaranas ng pisikal na gawain. Palaging

• Di-wastong Edukasyon Patunay: Sa pagwawakas, napansin ko sa mga estudyante natin ang nakagagambalang babala ng di-wastong edukasyon. Ilan dito ang mga sumusunod: kakulangan sa sariling pasya at pagmamahal sa walang-lamang pilosopiya, dahil na rin naman sa pagsamba sa pahina at nagmamadaling paghahanap ng mga impormasyon; ang unti-unting pagkitil sa kakayahang maantig na kagandahan at kadakilaan dahil na rin sa espesyalisasyon at ang pagpapabaya sa tungkuling-bigyang katuturan ang pilosopiya sa buhay na bunga ng labis na empasis sa pagsasanay tungo sa pagiging isang propesyunal.   Paliwanag: Ang maling edukasyon ay nakapagdudulot ng maling katangian sa personalidad ng isang tao na siya rin namang nagiging batayan ng kanyang natutunan sa pag-aaral. Ang edukasyon ang siyang nagsisilbing pundasyon ng

Pagdulog Moralistiko - Ang layunin ng panitikan ay ilahad ang iba’t ibang pamantayang sumusukat sa moralidad ng isang tao – ang pamantayan ng tama at mali. Inilalahad din nito ang mga pilosopiya o proposisyong nagsasaad sa pagkatama o kamalian ng isang kilos o ugali ayon sa pamantayang itinakda ng lipunan. Sa madaling sabi, ang moralidad ay napagkakasunduan ayon na rin sa kaantasan nito.

• Tunay na karunungan Patunay: Muli, nararapat na magsiupo ang mga estudyante sa paanan ni Juan de la Cruz na kakaunti ang pinag-aralan upang matutuhan nila ang tunay na karunungan. Madalas siyang tawaging mangmang, subalit siya ang pinakamarunong sa mga pinakamarunong, sapagkat natuklasan na niya ang kaligayahan ng taong nakababatid ng dahilan kung bakit nabubuhay. Hindi taglay ni Juan dela Cruz ang kanyang kababaang-loob ang adhika at ang “ambisyon na labis ang taas.” Mapapahiya ang maarte at kumplikadong alituntunin at gawi ng mga edukadong babae at lalaki kung itatabi sa payak at matibay na mga katangian ni Juan dela Cruz. Kulang ang anumang papuri para sa katatagan ng loob ni Juan dela Cruz sa gitna ng kahirapan. Matibay na batayan ng isang buhay na lipunan ang pagmamahal niya sa tahanan, kalakip ang walang balatkayong katapatan. Napatunayan na rin ang kanyang pagmamahal sa bayan.  

Teoryang Sosyolohikal - Ang layunin ng teoryang ito ay ipakita ang kalagayan at suliraning panlipunan ng lipunang kinabibilangan ng may-akda. Naipakikita rito ang pamamaraan ng mga tauhan sa pagsugpo sa suliranin o kalagayang panlipunan na nagsisilbing gabay sa mga mambabasa sa pagpuksa sa mga katulad na suliranin.

• Kalagayan ng edukasyon Patunay: “Tatalakayin ko ang tatlong paraan ng maling edukasyon na binabayaran ng mga estudyante ng mataas na matrikula at di-mabilang na sakripisyo.” “Una, nariyan ang di-rasyunal na pagsamba sa mga pahina.” “Pangalawa, ginawang pangunahin at panghuling layunin ng maraming estudyante ang pagiging mahusay na propesyonal.” “Panghuli, pinalabo ng ganitong

Paliwanag: Sa sanaysay na ito, naipakita ng may-akda ang isa sa mga suliranin ng kanyang kinabibilangang lipunan. Nailahad niya dito ang iba’t ibang kalakaran at kaisipan na may kaugnayan sa maling edukasyon ng mga estudyanteng nag-aaral sa Unibersidad ng Pilipinas. Tinalakay niya rin dito ang tatlong paraan ng maling edukasyon na binabayaran ng mga estudyante ng may mataas na

Sa kasalukuyan ay makikita natin na ang mga estudyante ay nakadepende na sa mga aklat na nagpapakita at nagbibigay agad ng mga impormasyon sa madaling paraan at di gumawa ng sariling desisyon dahil sa marami ng mga data ang naumpok sa isipan. Di tulad noon na mas matagal ang proseso ng pagkatuto ay natututunan naman ito sa pamamagitan ng kakayahang makaantig ng kadakilaan at kagandahan. Na ang mga katanungan ay nasasagot lamang sa sariling pagsisikap at sariling pagkatuto na di nakadepende sa aklat na nakapaglilito. Sa katunayan, ang institusyon ang nagbibigay ng liwanag para mabuksan ang isipan ng mga mag-aaral sa wastong pamamaraan ngunit may mga ilan na taliwas ang kaisipan tungo sa magandang kinabukasan ng mga estudyante.   Para sa akin, maaaring magsangguni sa mga aklat ngunit hindi sa lahat ng pagkakataon at panahon ay palaging nakadepende na lamang ang mga kasagutan sa aklat. Kailangan, may sarili ring pananaw ang bawat isa upang lumawak ang kaisipan at ideya ng isang estudyante.